楞Lăng 嚴Nghiêm 經Kinh 指Chỉ 掌Chưởng 疏Sớ
Quyển 0008
清Thanh 通Thông 理Lý 述Thuật
楞Lăng 嚴Nghiêm 經Kinh 指Chỉ 掌Chưởng 疏Sớ/sơ 卷quyển 第đệ 八bát
京kinh 都đô 拈niêm 華hoa 寺tự 賢hiền 宗tông 後hậu 學học 達đạt 天thiên 通thông 理lý 敬kính 述thuật
嗣tự 法Pháp 門môn 人nhân (# 興hưng 宗tông 祖tổ 旺# 謄# 清thanh 懷hoài 仁nhân 祖tổ 毓# 較giảo 字tự )#
二nhị 滅diệt 妄vọng 明minh 真chân 成thành 諸chư 位vị 四tứ 。
一nhất 正chánh 明minh 諸chư 位vị 。 二nhị 結kết 顯hiển 脩tu 法pháp 。 三tam 推thôi 重trọng/trùng 初sơ 心tâm 。 四tứ 判phán 決quyết 邪tà 正chánh 。
初sơ 十thập 。
一nhất 三tam 漸tiệm 。 二nhị 乾can/kiền/càn 慧tuệ 。 三tam 十thập 信tín 。 四tứ 十thập 住trụ 。 五ngũ 十thập 行hành 。 六lục 十thập 向hướng 。 七thất 四tứ 加gia 。 八bát 十Thập 地Địa 。 九cửu 等đẳng 覺giác 。 十thập 妙diệu 覺giác 。
初sơ 二nhị 。
一nhất 指chỉ 前tiền 起khởi 後hậu 。 二nhị 正chánh 示thị 漸tiệm 次thứ 。
初sơ 二nhị 。
一nhất 指chỉ 前tiền 互hỗ 具cụ 成thành 妄vọng 。 二nhị 起khởi 後hậu 三tam 漸tiệm 得đắc 除trừ 。
初sơ 。
阿A 難Nan 。 如như 是thị 眾chúng 生sanh 。 一nhất 一nhất 類loại 中trung 。 亦diệc 各các 各các 具cụ 。 十thập 二nhị 顛điên 倒đảo 。
○# 猶do 如như 揑niết 目mục 。 亂loạn 華hoa 發phát 生sanh 。
○# 顛điên 倒đảo 妙diệu 圓viên 。 真chân 淨tịnh 明minh 心tâm 。 具cụ 足túc 如như 斯tư 。 虗hư 妄vọng 亂loạn 想tưởng 。
初sơ 指chỉ 前tiền 互hỗ 具cụ 。 如như 是thị 眾chúng 生sanh 句cú 。 總tổng 指chỉ 十thập 二nhị 類loại 生sanh 。 一nhất 一nhất 類loại 各các 各các 具cụ 者giả 。 即tức 是thị 互hỗ 具cụ 。 如như 一nhất 卵noãn 類loại 。 現hiện 起khởi 者giả 名danh 動động 顛điên 倒đảo 。 餘dư 十thập 一nhất 倒đảo 。 非phi 是thị 不bất 具cụ 。 但đãn 是thị 冥minh 伏phục 。 若nhược 遇ngộ 緣duyên 便tiện 起khởi 。 如như 卵noãn 類loại 既ký 爾nhĩ 。 餘dư 十thập 一nhất 類loại 皆giai 然nhiên 。 合hợp 之chi 應ưng 有hữu 一nhất 百bách 四tứ 十thập 四tứ 倒đảo 。 且thả 又hựu 於ư 一nhất 一nhất 倒đảo 中trung 。 具cụ 足túc 八bát 萬vạn 。 四tứ 千thiên 亂loạn 想tưởng 。 實thật 為vi 虗hư 之chi 至chí 妄vọng 之chi 極cực 也dã 。
○# 猶do 如như 下hạ 舉cử 喻dụ 顯hiển 妄vọng 。 目mục 喻dụ 真chân 心tâm 。 揑niết 喻dụ 一nhất 念niệm 妄vọng 動động 。 亂loạn 華hoa 發phát 生sanh 。 喻dụ 十thập 二nhị 類loại 生sanh 。 各các 各các 互hỗ 具cụ 。 蓋cái 以dĩ 真chân 心tâm 本bổn 淨tịnh 。 始thỉ 由do 一nhất 念niệm 妄vọng 動động 。 展triển 轉chuyển 變biến 起khởi 。 十thập 二nhị 類loại 生sanh 。 又hựu 復phục 各các 具cụ 。 顛điên 倒đảo 亂loạn 想tưởng 。 如như 目mục 本bổn 無vô 華hoa 。 由do 無vô 故cố 妄vọng 揑niết 。 展triển 轉chuyển 而nhi 有hữu 。 亂loạn 華hoa 發phát 生sanh 。 然nhiên 明minh 知tri 目mục 本bổn 無vô 華hoa 。 因nhân 揑niết 而nhi 有hữu 。 揑niết 亦diệc 非phi 真chân 。 放phóng 手thủ 元nguyên 空không 。 揑niết 尚thượng 不bất 有hữu 。 華hoa 云vân 何hà 立lập 。 知tri 此thử 喻dụ 者giả 。 則tắc 顛điên 倒đảo 虗hư 妄vọng 之chi 義nghĩa 。 可khả 思tư 知tri 矣hĩ 。
○# 顛điên 倒đảo 下hạ 以dĩ 法pháp 貼# 合hợp 。 不bất 變biến 名danh 妙diệu 。 指chỉ 心tâm 體thể 言ngôn 。 隨tùy 緣duyên 曰viết 圓viên 。 指chỉ 心tâm 用dụng 言ngôn 。 雖tuy 隨tùy 緣duyên 而nhi 不bất 變biến 。 目mục 曰viết 真chân 淨tịnh 。 雖tuy 不bất 變biến 而nhi 隨tùy 緣duyên 。 目mục 曰viết 真chân 明minh 。 合hợp 此thử 體thể 用dụng 。 故cố 曰viết 妙diệu 圓viên 。 真chân 淨tịnh 明minh 心tâm 。 此thử 合hợp 喻dụ 中trung 目mục 字tự 。 顛điên 倒đảo 即tức 是thị 妄vọng 動động 。 以dĩ 真chân 本bổn 不bất 動động 。 動động 即tức 違vi 真chân 。 故cố 稱xưng 顛điên 倒đảo 。 此thử 合hợp 喻dụ 中trung 揑niết 字tự 。 亂loạn 想tưởng 即tức 指chỉ 。 八bát 萬vạn 四tứ 千thiên 。 如như 卵noãn 生sanh 名danh 。 飛phi 沉trầm 亂loạn 想tưởng 。 胎thai 生sanh 名danh 橫hoành 豎thụ 亂loạn 想tưởng 。 然nhiên 倒đảo 既ký 互hỗ 具cụ 。 亂loạn 想tưởng 亦diệc 應ưng 互hỗ 具cụ 。 言ngôn 虗hư 妄vọng 者giả 。 本bổn 由do 妄vọng 動động 。 無vô 實thật 體thể 故cố 。 雖tuy 無vô 實thật 體thể 。 而nhi 迷mê 位vị 繁phồn 興hưng 。 故cố 曰viết 具cụ 足túc 。 此thử 合hợp 喻dụ 中trung 。 亂loạn 華hoa 發phát 生sanh 。 蓋cái 華hoa 雖tuy 無vô 實thật 。 滅diệt 華hoa 須tu 待đãi 放phóng 手thủ 。 喻dụ 想tưởng 雖tuy 虗hư 妄vọng 。 除trừ 想tưởng 應ưng 須tu 離ly 念niệm 。 故cố 向hướng 下hạ 示thị 以dĩ 三tam 漸tiệm 次thứ 也dã 。
二nhị 起khởi 後hậu 三tam 漸tiệm 得đắc 除trừ 。
汝nhữ 今kim 修tu 證chứng 。 佛Phật 三tam 摩ma 地địa 。 於ư 是thị 本bổn 因nhân 。 元nguyên 所sở 亂loạn 想tưởng 。 立lập 三tam 漸tiệm 次thứ 。 方phương 得đắc 除trừ 滅diệt 。
○# 如như 淨tịnh 器khí 中trung 。 除trừ 去khứ 毒độc 蜜mật 。 以dĩ 諸chư 湯thang 水thủy 。 并tinh 雜tạp 灰hôi 香hương 。 洗tẩy 滌địch 其kỳ 器khí 。 後hậu 貯trữ 甘cam 露lộ 。
初sơ 法pháp 說thuyết 。 佛Phật 三tam 摩ma 地địa 。 即tức 指chỉ 耳nhĩ 根căn 圓viên 通thông 。 以dĩ 分phần/phân 脩tu 分phần/phân 證chứng 。 即tức 成thành 諸chư 位vị 。 圓viên 修tu 圓viên 證chứng 。 即tức 成thành 佛Phật 果quả 。 此thử 以dĩ 因nhân 中trung 說thuyết 果quả 。 故cố 置trí 佛Phật 言ngôn 。 元nguyên 所sở 亂loạn 想tưởng 。 即tức 指chỉ 類loại 生sanh 所sở 具cụ 。 如như 云vân 飛phi 沉trầm 亂loạn 想tưởng 等đẳng 是thị 也dã 。 迷mê 位vị 本bổn 有hữu 曰viết 元nguyên 所sở 。 對đối 後hậu 為vi 果quả 曰viết 本bổn 因nhân 。 而nhi 曰viết 立lập 三tam 漸tiệm 次thứ 。 方phương 得đắc 除trừ 滅diệt 者giả 。 不bất 是thị 三tam 漸tiệm 次thứ 中trung 即tức 能năng 盡tận 除trừ 。 蓋cái 必tất 三tam 漸tiệm 次thứ 後hậu 。 歷lịch 位vị 修tu 斷đoạn 。 方phương 得đắc 種chủng 習tập 俱câu 盡tận 耳nhĩ 。
○# 如như 淨tịnh 下hạ 舉cử 喻dụ 。 中trung 字tự 下hạ 文văn 稍sảo 不bất 足túc 。 具cụ 足túc 應ưng 云vân 。 如như 淨tịnh 器khí 中trung 。 盛thịnh 以dĩ 毒độc 蜜mật 。 喻dụ 真chân 心tâm 中trung 一nhất 念niệm 妄vọng 動động 。 具cụ 足túc 亂loạn 想tưởng 也dã 。 除trừ 去khứ 毒độc 蜜mật 。 喻dụ 除trừ 其kỳ 助trợ 因nhân 。 刳khô 其kỳ 正chánh 性tánh 。 違vi 其kỳ 現hiện 業nghiệp 也dã 。 湯thang 水thủy 喻dụ 諸chư 位vị 中trung 定định 。 諸chư 位vị 中trung 定định 。 仍nhưng 不bất 離ly 前tiền 之chi 三tam 摩ma 。 灰hôi 香hương 喻dụ 諸chư 位vị 中trung 慧tuệ 。 諸chư 位vị 中trung 慧tuệ 。 仍nhưng 不bất 離ly 前tiền 之chi 圓viên 通thông 。 洗tẩy 滌địch 其kỳ 器khí 者giả 。 喻dụ 諸chư 位vị 中trung 盡tận 斷đoạn 種chủng 習tập 。 後hậu 貯trữ 甘cam 露lộ 者giả 。 喻dụ 佛Phật 果Quả 清thanh 淨tịnh 心tâm 中trung 。 方phương 堪kham 承thừa 受thọ 最tối 上thượng 一Nhất 乘Thừa 真chân 法Pháp 味vị 也dã 。 指chỉ 前tiền 起khởi 後hậu 竟cánh 。
二nhị 正chánh 示thị 漸tiệm 次thứ 二nhị 。
一nhất 徵trưng 起khởi 標tiêu 列liệt 。 二nhị 依y 次thứ 釋thích 成thành 。
初sơ 。
云vân 何hà 名danh 為vi 三tam 種chủng 漸tiệm 次thứ 。
○# 一nhất 者giả 修tu 習tập 。 除trừ 其kỳ 助trợ 因nhân 。 二nhị 者giả 真chân 脩tu 。 刳khô 其kỳ 正chánh 性tánh 。 三tam 者giả 增tăng 進tiến 違vi 其kỳ 現hiện 業nghiệp 。
首thủ 句cú 徵trưng 起khởi 可khả 知tri 。
○# 一nhất 者giả 下hạ 標tiêu 列liệt 。 此thử 中trung 第đệ 三tam 增tăng 進tiến 。 即tức 是thị 耳nhĩ 根căn 圓viên 通thông 。 第đệ 二nhị 真chân 修tu 。 即tức 是thị 圓viên 通thông 方phương 便tiện 。 蓋cái 即tức 以dĩ 認nhận 真chân 持trì 戒giới 為vi 真chân 修tu 也dã 。 至chí 於ư 第đệ 一nhất 修tu 習tập 。 又hựu 為vi 真chân 修tu 方phương 便tiện 。 良lương 以dĩ 戒giới 不bất 易dị 持trì 。 須tu 先tiên 除trừ 其kỳ 助trợ 因nhân 。 是thị 則tắc 除trừ 其kỳ 助trợ 因nhân 。 乃nãi 最tối 初sơ 入nhập 手thủ 修tu 學học 習tập 演diễn 。 如như 蒙mông 童đồng 初sơ 讀đọc 三tam 字tự 經kinh 之chi 類loại 。 至chí 下hạ 別biệt 釋thích 。 文văn 甚thậm 顯hiển 然nhiên 。 說thuyết 者giả 無vô 容dung 以dĩ 前tiền 濫lạm 後hậu 。
二nhị 依y 次thứ 釋thích 成thành 三tam 。
一nhất 除trừ 其kỳ 助trợ 因nhân 。 二nhị 刳khô 其kỳ 正chánh 性tánh 。 三tam 違vi 其kỳ 現hiện 業nghiệp 。
初sơ 三tam 。
一nhất 承thừa 徵trưng 。 二nhị 正chánh 釋thích 。 三tam 結kết 成thành 。
初sơ 。
云vân 何hà 助trợ 因nhân 。
此thử 承thừa 前tiền 徵trưng 起khởi 也dã 。
二nhị 正chánh 釋thích 二nhị 。
一nhất 教giáo 衣y 食thực 斷đoạn 辛tân 。 二nhị 明minh 食thực 辛tân 過quá 患hoạn 。
初sơ 。
阿A 難Nan 。 如như 是thị 世thế 界giới 。 十thập 二nhị 類loại 生sanh 。 不bất 能năng 自tự 全toàn 。 依y 四tứ 食thực 住trụ 。 所sở 謂vị 段đoạn 食thực 。 觸xúc 食thực 思tư 食thực 識thức 食thực 。 是thị 故cố 佛Phật 說thuyết 。 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 皆giai 依y 食thực 住trụ 。
○# 阿A 難Nan 。 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 食thực 甘cam 故cố 生sanh 。 食thực 毒độc 故cố 死tử 。 是thị 故cố 眾chúng 生sanh 。 求cầu 三Tam 摩Ma 提Đề 。 當đương 斷đoạn 世thế 間gian 。 五ngũ 種chủng 辛tân 菜thái 。
初sơ 教giáo 依y 食thực 住trụ 。 十thập 二nhị 類loại 生sanh 。 如như 上thượng 所sở 說thuyết 。 不bất 能năng 自tự 全toàn 者giả 。 不bất 能năng 自tự 全toàn 形hình 命mạng 。 依y 四tứ 食thực 住trụ 者giả 。 要yếu 以dĩ 四tứ 食thực 方phương 得đắc 住trụ 持trì 形hình 命mạng 故cố 也dã 。 此thử 且thả 總tổng 標tiêu 。 所sở 謂vị 下hạ 別biệt 列liệt 。 段đoạn 食thực 者giả 。 謂vị 人nhân 間gian 食thực 必tất 有hữu 分phân 段đoạn 。 灌quán 頂đảnh 云vân 。 經kinh 論luận 多đa 云vân 摶đoàn 食thực 。 其kỳ 義nghĩa 則tắc 局cục 。 如như 漿tương 飲ẩm 等đẳng 不bất 可khả 摶đoàn 故cố 。 觸xúc 食thực 者giả 。 謂vị 鬼quỷ 神thần 等đẳng 觸xúc 氣khí 而nhi 飽bão 。 即tức 為vi 食thực 故cố 。 此thử 二nhị 食thực 通thông 欲dục 界giới 。 思tư 食thực 者giả 。 謂vị 禪thiền 天thiên 中trung 但đãn 以dĩ 禪thiền 思tư 為vi 食thực 。 又hựu 如như 懸huyền 沙sa 止chỉ 饑cơ 。 望vọng 梅mai 止chỉ 渴khát 。 亦diệc 思tư 食thực 攝nhiếp 。 識thức 食thực 者giả 。 謂vị 四tứ 空không 天thiên 惟duy 以dĩ 識thức 定định 續tục 命mạng 。 有hữu 食thực 義nghĩa 故cố 。 又hựu 如như 地địa 獄ngục 餓ngạ 鬼quỷ 歷lịch 劫kiếp 續tục 命mạng 。 但đãn 依y 業nghiệp 識thức 。 亦diệc 識thức 食thực 攝nhiếp 。 此thử 上thượng 四tứ 食thực 略lược 取thủ 溫ôn 陵lăng 及cập 灌quán 頂đảnh 中trung 義nghĩa 。 詳tường 於ư 唯duy 識thức 。 避tị 繁phồn 不bất 錄lục 。 必tất 言ngôn 四tứ 者giả 。 為vi 該cai 三tam 界giới 。 治trị 外ngoại 道đạo 故cố 。 (# 灌quán 頂đảnh 云vân 。 佛Phật 成thành 道Đạo 後hậu 。 為vi 除trừ 外ngoại 道đạo 自tự 餓ngạ 苦khổ 行hạnh 。 說thuyết 諸chư 眾chúng 生sanh 皆giai 依y 食thực 住trụ 。 正chánh 覺giác 正chánh 說thuyết 。 餘dư 不bất 能năng 知tri 。 外ngoại 道đạo 嗤xuy 曰viết 。 愚ngu 者giả 亦diệc 知tri 。 何hà 惟duy 正chánh 覺giác 。 佛Phật 反phản 問vấn 曰viết 。 食thực 有hữu 幾kỷ 種chủng 。 外ngoại 道đạo 不bất 能năng 答đáp 。 因nhân 說thuyết 眾chúng 生sanh 依y 四tứ 食thực 住trụ 。 是thị 故cố 佛Phật 說thuyết 等đẳng 。 乃nãi 引dẫn 昔tích 所sở 說thuyết 以dĩ 證chứng 成thành 之chi 。 為vi 斷đoạn 五ngũ 辛tân 。 必tất 先tiên 言ngôn 此thử 者giả 。 有hữu 二nhị 義nghĩa 。 一nhất 顯hiển 不bất 為vi 住trụ 持trì 形hình 命mạng 。 食thực 且thả 不bất 可khả 。 況huống 夫phu 食thực 辛tân 。 目mục 應ưng 斷đoạn 除trừ 。 二nhị 顯hiển 既ký 有hữu 四tứ 食thực 。 何hà 必tất 一nhất 定định 食thực 辛tân 。 自tự 取thủ 過quá 患hoạn 。
○# 阿A 難Nan 下hạ 教giáo 斷đoạn 五ngũ 辛tân 。 資tư 益ích 形hình 命mạng 曰viết 甘cam 。 非phi 局cục 甜điềm 味vị 。 損tổn 傷thương 形hình 命mạng 曰viết 毒độc 。 非phi 局cục 鴆chậm 酒tửu 。 言ngôn 故cố 生sanh 故cố 死tử 者giả 。 顯hiển 辛tân 葷huân 為vi 性tánh 命mạng 所sở 關quan 。 在tại 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 皆giai 不bất 可khả 食thực 。 況huống 夫phu 求cầu 正chánh 定định 人nhân 。 又hựu 為vi 法Pháp 身thân 慧tuệ 命mạng 所sở 係hệ 。 是thị 宜nghi 嚴nghiêm 禁cấm 。 故cố 承thừa 此thử 教giáo 以dĩ 當đương 斷đoạn 。 五ngũ 種chủng 辛tân 菜thái 者giả 。 楞lăng 伽già 云vân 。 葱thông 蒜toán 韭# 薤# 興hưng 渠cừ 。 應ưng 法Pháp 師sư 云vân 。 興hưng 渠cừ 梵Phạm 音âm 訛ngoa 也dã 。 正chánh 云vân 興hưng 宜nghi 。 慈từ 愍mẫn 三Tam 藏Tạng 云vân 。 根căn 如như 蘿# 蔔bặc 。 出xuất 土thổ 辛tân 臭xú 。 慈từ 愍mẫn 冬đông 至chí 彼bỉ 土độ 。 未vị 見kiến 其kỳ 苗miêu 。 此thử 方phương 所sở 無vô 。 故cố 不bất 翻phiên 也dã 。 天thiên 台thai 梵Phạm 網võng 疏sớ/sơ 云vân 。 興hưng 渠cừ 是thị 蒠# 蒺tất 。 雲vân 棲tê 發phát 隱ẩn 云vân 。 蒠# 蒺tất 胡hồ 荽# 也dã 。 又hựu 楞lăng 伽già 云vân 。 葱thông 韭# 蒜toán 等đẳng 。 臭xú 穢uế 不bất 淨tịnh 。 能năng 障chướng 聖thánh 道Đạo 。 亦diệc 障chướng 人nhân 天thiên 淨tịnh 處xứ 。 何hà 況huống 佛Phật 果quả 。 所sở 謂vị 當đương 斷đoạn 者giả 此thử 耳nhĩ 。
二nhị 明minh 食thực 辛tân 過quá 患hoạn 。
是thị 五ngũ 種chủng 辛tân 。 熟thục 食thực 發phát 淫dâm 。 生sanh 噉đạm 增tăng 恚khuể 。
○# 如như 是thị 世thế 界giới 。 食thực 辛tân 之chi 人nhân 。 縱tung 能năng 宣tuyên 說thuyết 。 十Thập 二Nhị 部Bộ 經Kinh 。 十thập 方phương 天thiên 仙tiên 。 嫌hiềm 其kỳ 臭xú 穢uế 。 咸hàm 皆giai 遠viễn 離ly 。 諸chư 餓ngạ 鬼quỷ 等đẳng 。 因nhân 彼bỉ 食thực 次thứ 。 舐thỉ 其kỳ 唇thần 吻vẫn 。 常thường 與dữ 鬼quỷ 住trụ 。 福phước 德đức 日nhật 消tiêu 。 長trưởng 無vô 利lợi 益ích 。
○# 是thị 食thực 辛tân 人nhân 。 修tu 三tam 摩ma 地địa 。 菩Bồ 薩Tát 天thiên 仙tiên 十thập 方phương 善thiện 神thần 。 不bất 來lai 守thủ 護hộ 。 大đại 力lực 魔ma 王vương 。 得đắc 其kỳ 方phương 便tiện 。 現hiện 作tác 佛Phật 身thân 。 來lai 為vi 說thuyết 法Pháp 。 非phi 毀hủy 禁cấm 戒giới 。 讚tán 淫dâm 怒nộ 癡si 。
○# 命mạng 終chung 自tự 為vi 。 魔ma 王vương 眷quyến 屬thuộc 。 受thọ 魔ma 福phước 盡tận 。 墮đọa 無Vô 間Gián 獄Ngục 。
初sơ 發phát 婬dâm 增tăng 恚khuể 。 正chánh 脈mạch 云vân 。 熟thục 食thực 必tất 壯tráng 相tương/tướng 火hỏa 。 故cố 發phát 淫dâm 。 生sanh 噉đạm 必tất 動động 肝can 氣khí 。 故cố 增tăng 恚khuể 。 佛Phật 智trí 所sở 鑑giám 。 不bất 爽sảng 絲ti 毫hào 。 宜nghi 敬kính 信tín 而nhi 深thâm 戒giới 之chi 。
○# 如như 是thị 下hạ 天thiên 遠viễn 鬼quỷ 近cận 。 十Thập 二Nhị 部Bộ 經Kinh 。 該cai 盡tận 佛Phật 所sở 說thuyết 法Pháp 。 能năng 宣tuyên 說thuyết 者giả 。 天thiên 仙tiên 皆giai 應ưng 近cận 聞văn 。 今kim 以dĩ 食thực 辛tân 之chi 故cố 。 不bất 惟duy 不bất 來lai 近cận 聞văn 。 而nhi 且thả 嫌hiềm 其kỳ 臭xú 穢uế 。 咸hàm 皆giai 遠viễn 離ly 。 如như 今kim 清thanh 淨tịnh 齋trai 戒giới 者giả 。 尚thượng 避tị 食thực 辛tân 之chi 人nhân 。 則tắc 天thiên 仙tiên 遠viễn 離ly 可khả 知tri 。 餓ngạ 鬼quỷ 歆# 於ư 不bất 淨tịnh 。 故cố 因nhân 彼bỉ 食thực 辛tân 之chi 次thứ 。 冥minh 中trung 舐thỉ 其kỳ 唇thần 吻vẫn 。 相tương 隨tùy 不bất 捨xả 。 故cố 常thường 與dữ 鬼quỷ 住trụ 。 天thiên 仙tiên 增tăng 福phước 。 咸hàm 皆giai 遠viễn 離ly 。 故cố 福phước 德đức 日nhật 銷tiêu 。 餓ngạ 鬼quỷ 致trí 禍họa 。 常thường 與dữ 共cộng 住trú 。 故cố 長trưởng 無vô 利lợi 益ích 。 無vô 利lợi 益ích 即tức 災tai 禍họa 事sự 也dã 。
○# 是thị 食thực 下hạ 無vô 護hộ 遭tao 魔ma 。 修tu 三tam 摩ma 地địa 。 乃nãi 成thành 佛Phật 肧# 胎thai 。 菩Bồ 薩Tát 天thiên 仙tiên 善thiện 神thần 皆giai 應ưng 守thủ 護hộ 。 以dĩ 食thực 辛tân 故cố 。 皆giai 悉tất 不bất 來lai 。 亦diệc 嫌hiềm 其kỳ 臭xú 穢uế 故cố 也dã 。 守thủ 護hộ 則tắc 魔ma 不bất 能năng 近cận 。 由do 不bất 來lai 故cố 。 乃nãi 令linh 大đại 力lực 魔ma 王vương 。 得đắc 其kỳ 方phương 便tiện 。 大đại 力lực 魔ma 即tức 天thiên 魔ma 也dã 。 知tri 其kỳ 修tu 三tam 摩ma 地địa 。 有hữu 志chí 求cầu 佛Phật 。 故cố 現hiện 佛Phật 身thân 而nhi 眩huyễn 惑hoặc 之chi 。 非phi 毀hủy 禁cấm 戒giới 者giả 。 貶biếm 持trì 戒giới 為vi 小Tiểu 乘Thừa 。 讚tán 婬dâm 怒nộ 癡si 者giả 。 褒bao 三tam 毒độc 為vi 大Đại 道Đạo 。 無vô 智trí 自tự 辨biện 。 鮮tiên 有hữu 不bất 受thọ 其kỳ 惑hoặc 者giả 吁hu 可khả 不bất 畏úy 哉tai 。
○# 命mạng 終chung 下hạ 成thành 魔ma 墮đọa 獄ngục 。 現hiện 前tiền 受thọ 行hành 魔ma 教giáo 。 命mạng 終chung 自tự 為vi 魔ma 屬thuộc 。 所sở 修tu 三tam 摩ma 。 咸hàm 資tư 有hữu 漏lậu 。 故cố 得đắc 受thọ 享hưởng 魔ma 福phước 。 福phước 盡tận 禍họa 至chí 。 故cố 感cảm 墮đọa 無Vô 間Gián 獄Ngục 。 正chánh 脈mạch 云vân 。 緣duyên 以dĩ 臭xú 惡ác 之chi 味vị 。 引dẫn 致trí 阿A 鼻Tỳ 極cực 苦khổ 。 有hữu 何hà 難nan 捨xả 而nhi 不bất 勇dũng 斷đoạn 之chi 哉tai 。 然nhiên 辛tân 菜thái 所sở 以dĩ 名danh 助trợ 因nhân 者giả 。 即tức 於ư 此thử 科khoa 中trung 見kiến 。 中trung 發phát 淫dâm 為vi 淫dâm 欲dục 助trợ 因nhân 。 增tăng 恚khuể 為vi 殺sát 生sanh 助trợ 因nhân 。 至chí 於ư 福phước 銷tiêu 禍họa 長trường/trưởng 。 必tất 至chí 損tổn 他tha 益ích 己kỷ 。 縱túng/tung 能năng 說thuyết 經Kinh 。 亦diệc 屬thuộc 妄vọng 談đàm 般Bát 若Nhã 。 此thử 等đẳng 又hựu 為vi 盜đạo 妄vọng 助trợ 因nhân 。 況huống 夫phu 魔ma 來lai 倒đảo 說thuyết 。 何hà 惡ác 不bất 助trợ 。 自tự 為vi 魔ma 眷quyến 。 何hà 罪tội 不bất 生sanh 。 名danh 其kỳ 為vi 助trợ 因nhân 者giả 宜nghi 矣hĩ 。 正chánh 釋thích 竟cánh 。
三tam 結kết 成thành 。
阿A 難Nan 。 修tu 菩Bồ 提Đề 者giả 。 永vĩnh 斷đoạn 五ngũ 辛tân 。 是thị 則tắc 名danh 為vi 。 第Đệ 一Nhất 增Tăng 進Tiến 修Tu 行Hành 漸Tiệm 次Thứ 。
承thừa 上thượng 食thực 辛tân 既ký 有hữu 如như 是thị 過quá 患hoạn 。 是thị 故cố 凡phàm 欲dục 。 修tu 菩Bồ 提Đề 者giả 。 先tiên 當đương 永vĩnh 斷đoạn 五ngũ 辛tân 。 是thị 則tắc 下hạ 言ngôn 果quả 能năng 斷đoạn 辛tân 。 則tắc 是thị 從tùng 凡phàm 夫phu 地địa 。 第đệ 一nhất 增tăng 進tiến 。 乃nãi 初sơ 學học 修tu 行hành 漸tiệm 次thứ 。 除trừ 其kỳ 助trợ 因nhân 竟cánh 。
二nhị 刳khô 其kỳ 正chánh 性tánh 三tam 。
一nhất 承thừa 徵trưng 。 二nhị 正chánh 釋thích 。 三tam 結kết 成thành 。
初sơ 。
云vân 何hà 正chánh 性tánh 。
次thứ 徵trưng 第đệ 二nhị 漸tiệm 次thứ 義nghĩa 也dã 。
二nhị 正chánh 釋thích 三tam 。
一nhất 教giáo 令linh 先tiên 斷đoạn 淫dâm 殺sát 。 二nhị 示thị 以dĩ 進tiến 修tu 餘dư 戒giới 。 三tam 詳tường 明minh 持trì 戒giới 利lợi 益ích 。
初sơ 。
阿A 難Nan 。 如như 是thị 眾chúng 生sanh 。 入nhập 三tam 摩ma 地địa 。 要yếu 先tiên 嚴nghiêm 持trì 。 清thanh 淨tịnh 戒giới 律luật 。
○# 永vĩnh 斷đoạn 淫dâm 心tâm 。 不bất 餐xan 酒tửu 肉nhục 。 以dĩ 火hỏa 淨tịnh 食thực 。 無vô 噉đạm 生sanh 氣khí 。
○# 阿A 難Nan 。 是thị 修tu 行hành 人nhân 。 若nhược 不bất 斷đoạn 婬dâm 。 及cập 與dữ 殺sát 生sanh 。 出xuất 三tam 界giới 者giả 。 無vô 有hữu 是thị 處xứ 。
初sơ 總tổng 教giáo 持trì 戒giới 。 如như 是thị 眾chúng 生sanh 。 指chỉ 已dĩ 斷đoạn 五ngũ 辛tân 人nhân 也dã 。 已dĩ 斷đoạn 五ngũ 辛tân 。 當đương 入nhập 三tam 摩ma 。 但đãn 定định 因nhân 戒giới 發phát 。 非phi 戒giới 則tắc 三tam 摩ma 不bất 成thành 。 故cố 教giáo 以dĩ 要yếu 先tiên 持trì 戒giới 。 而nhi 云vân 嚴nghiêm 持trì 者giả 。 絲ti 毫hào 不bất 容dung 有hữu 犯phạm 故cố 。 又hựu 云vân 清thanh 淨tịnh 者giả 。 非phi 唯duy 執chấp 身thân 。 兼kiêm 以dĩ 執chấp 心tâm 故cố 。
○# 永vĩnh 斷đoạn 下hạ 首thủ 舉cử 淫dâm 殺sát 。 婬dâm 能năng 障chướng 定định 。 殺sát 乃nãi 違vi 慈từ 。 四tứ 根căn 本bổn 中trung 此thử 二nhị 猶do 要yếu 。 故cố 首thủ 舉cử 之chi 。 永vĩnh 斷đoạn 淫dâm 心tâm 者giả 。 現hiện 種chủng 俱câu 盡tận 。 如như 枯khô 木mộc 不bất 萌manh 。 如như 寒hàn 灰hôi 不bất 燄diệm 也dã 。 斷đoạn 殺sát 中trung 乃nãi 以dĩ 輕khinh 況huống 重trọng/trùng 之chi 語ngữ 。 言ngôn 酒tửu 肉nhục 尚thượng 不bất 容dung 䬸# 。 生sanh 氣khí 尚thượng 不bất 容dung 噉đạm 。 何hà 況huống 殺sát 生sanh 。 自tự 應ưng 永vĩnh 斷đoạn 。 以dĩ 火hỏa 淨tịnh 食thực 者giả 。 律luật 明minh 生sanh 鮮tiên 之chi 物vật 。 火hỏa 淨tịnh 方phương 食thực 。 不bất 經kinh 火hỏa 觸xúc 。 則tắc 為vi 不bất 淨tịnh 。 不bất 得đắc 便tiện 食thực 。 以dĩ 有hữu 生sanh 氣khí 故cố 。 儒nho 門môn 方phương 長trường/trưởng 不bất 折chiết 。 庭đình 草thảo 不bất 除trừ 。 大đại 同đồng 此thử 意ý 。 皆giai 防phòng 微vi 杜đỗ 漸tiệm 耳nhĩ 。
○# 阿A 難Nan 下hạ 顯hiển 示thị 應ưng 斷đoạn 。 修tu 行hành 原nguyên 為vi 出xuất 界giới 。 不bất 斷đoạn 淫dâm 殺sát 。 則tắc 界giới 不bất 能năng 出xuất 。 以dĩ 有hữu 相tương 生sanh 相tương 殺sát 事sự 故cố 。 言ngôn 此thử 正chánh 見kiến 其kỳ 首thủ 應ưng 斷đoạn 也dã 。
二nhị 示thị 以dĩ 進tiến 脩tu 餘dư 戒giới 。
當đương 觀quán 淫dâm 欲dục 。 猶do 如như 毒độc 蛇xà 。 如như 見kiến 怨oán 賊tặc 。 先tiên 持trì 聲Thanh 聞Văn 。 四tứ 棄khí 八bát 棄khí 。 執chấp 身thân 不bất 動động 。 後hậu 行hành 菩Bồ 薩Tát 。 清thanh 淨tịnh 律luật 儀nghi 。 執chấp 心tâm 不bất 起khởi 。
諸chư 戒giới 之chi 中trung 。 獨độc 教giáo 觀quán 欲dục 者giả 。 以dĩ 難nạn/nan 斷đoạn 故cố 。 又hựu 以dĩ 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 皆giai 以dĩ 淫dâm 欲dục 正chánh 性tánh 命mạng 故cố 。 如như 毒độc 蛇xà 如như 怨oán 賊tặc 皆giai 狠ngận 語ngữ 耳nhĩ 。 毒độc 蛇xà 傷thương 身thân 害hại 命mạng 。 怨oán 賊tặc 劫kiếp 財tài 奪đoạt 物vật 。 淫dâm 欲dục 一nhất 事sự 。 喪táng 法Pháp 身thân 。 傷thương 慧tuệ 命mạng 。 損tổn 法Pháp 財tài 。 滅diệt 功công 德đức 。 故cố 以dĩ 為ví 喻dụ 。 然nhiên 如Như 來Lai 如như 是thị 狠ngận 語ngữ 。 而nhi 諸chư 眾chúng 生sanh 。 亦diệc 當đương 以dĩ 狠ngận 心tâm 斷đoạn 之chi 。 聲Thanh 聞Văn 小Tiểu 乘Thừa 人nhân 也dã 。 四tứ 棄khí 八bát 棄khí 。 小Tiểu 乘Thừa 戒giới 也dã 。 比Bỉ 丘Khâu 唯duy 是thị 四tứ 棄khí 。 謂vị 殺sát 盜đạo 淫dâm 妄vọng 。 犯phạm 之chi 者giả 不bất 許hứa 共cộng 住trú 。 故cố 名danh 為vi 棄khí 。 比Bỉ 丘Khâu 尼Ni 。 於ư 四tứ 棄khí 之chi 外ngoại 。 更cánh 加gia 觸xúc 八bát 覆phú 隨tùy 。 名danh 為vi 八bát 棄khí 。 不bất 先tiên 持trì 大đại 而nhi 先tiên 持trì 小tiểu 者giả 。 亦diệc 行hành 遠viễn 自tự 邇nhĩ 。 登đăng 高cao 自tự 卑ty 意ý 也dã 。 執chấp 身thân 不bất 動động 者giả 。 非phi 不bất 執chấp 心tâm 。 力lực 未vị 充sung 耳nhĩ 。 不bất 言ngôn 後hậu 篇thiên 者giả 。 本bổn 立lập 而nhi 道đạo 自tự 生sanh 。 源nguyên 奠# 而nhi 流lưu 自tự 清thanh 故cố 。 既ký 閑nhàn 乎hồ 小tiểu 。 宜nghi 進tiến 於ư 大đại 。 故cố 云vân 後hậu 行hành 菩Bồ 薩Tát 。 清thanh 淨tịnh 律luật 儀nghi 。 菩Bồ 薩Tát 大Đại 乘Thừa 人nhân 也dã 。 清thanh 淨tịnh 律luật 儀nghi 。 大Đại 乘Thừa 戒giới 也dã 。 設thiết 有hữu 絲ti 毫hào 動động 念niệm 。 即tức 不bất 清thanh 淨tịnh 。 故cố 曰viết 執chấp 心tâm 不bất 起khởi 。
三tam 詳tường 明minh 持trì 戒giới 利lợi 益ích 。
禁cấm 戒giới 成thành 就tựu 。 則tắc 於ư 世thế 間gian 。 永vĩnh 無vô 相tương 生sanh 。 相tương 殺sát 之chi 業nghiệp 。 偷thâu 劫kiếp 不bất 行hành 。 無vô 相tướng 負phụ 累lụy 。 亦diệc 於ư 世thế 間gian 。 不bất 還hoàn 宿túc 債trái 。
○# 是thị 清thanh 淨tịnh 人nhân 。 修tu 三tam 摩ma 地địa 。 父phụ 母mẫu 肉nhục 身thân 。 不bất 須tu 天thiên 眼nhãn 。 自tự 然nhiên 觀quán 見kiến 。 十thập 方phương 世thế 界giới 。 覩đổ 佛Phật 聞văn 法Pháp 親thân 奉phụng 聖thánh 旨chỉ 。 得đắc 大đại 神thần 通thông 。 遊du 十thập 方phương 界giới 。 宿túc 命mạng 清thanh 淨tịnh 。 得đắc 無vô 艱gian 險hiểm 。
初sơ 成thành 超siêu 世thế 因nhân 。 禁cấm 戒giới 雖tuy 通thông 四tứ 棄khí 。 此thử 唯duy 偏thiên 指chỉ 淫dâm 殺sát 。 以dĩ 婬dâm 殺sát 難nạn/nan 斷đoạn 。 較giảo 之chi 盜đạo 妄vọng 尤vưu 宜nghi 嚴nghiêm 禁cấm 也dã 。 身thân 心tâm 俱câu 斷đoạn 。 故cố 曰viết 成thành 就tựu 。 淫dâm 斷đoạn 則tắc 不bất 復phục 相tương 生sanh 。 殺sát 斷đoạn 則tắc 不bất 復phục 相tương 殺sát 。 故cố 曰viết 永vĩnh 無vô 。 竊thiết 取thủ 曰viết 偷thâu 。 強cường/cưỡng 取thủ 曰viết 劫kiếp 。 又hựu 偷thâu 劫kiếp 亦diệc 兼kiêm 妄vọng 語ngữ 。 如như 偷thâu 中trung 設thiết 詞từ 令linh 其kỳ 不bất 覺giác 。 劫kiếp 中trung 恐khủng 嚇# 令linh 其kỳ 強cường/cưỡng 忍nhẫn 是thị 也dã 。 負phụ 累lũy/lụy/luy 乃nãi 偷thâu 劫kiếp 所sở 致trí 。 還hoàn 債trái 因nhân 負phụ 累lũy/lụy/luy 來lai 償thường 。 今kim 既ký 無vô 偷thâu 劫kiếp 。 自tự 無vô 負phụ 累lũy/lụy/luy 。 既ký 無vô 負phụ 累lũy/lụy/luy 。 故cố 亦diệc 不bất 還hoàn 宿túc 債trái 。 如như 前tiền 云vân 。 長trưởng 揖ấp 世thế 間gian 是thị 也dã 。 又hựu 世thế 間gian 雖tuy 通thông 三tam 界giới 。 而nhi 此thử 中trung 似tự 唯duy 約ước 於ư 欲dục 界giới 。 以dĩ 生sanh 殺sát 負phụ 還hoàn 。 乃nãi 欲dục 界giới 中trung 事sự 故cố 。 據cứ 此thử 則tắc 持trì 戒giới 之chi 人nhân 。 將tương 來lai 不bất 生sanh 欲dục 界giới 。 縱túng/tung 生sanh 欲dục 界giới 。 亦diệc 不bất 過quá 於ư 人nhân 中trung 增tăng 修tu 。 非phi 為vi 生sanh 殺sát 負phụ 還hoàn 事sự 也dã 。
○# 是thị 清thanh 下hạ 發phát 相tương 似tự 通thông 。 清thanh 淨tịnh 人nhân 即tức 指chỉ 上thượng 持trì 戒giới 人nhân 也dã 。 因nhân 戒giới 生sanh 定định 。 因nhân 定định 發phát 通thông 。 故cố 是thị 人nhân 一nhất 修tu 三tam 摩ma 。 便tiện 能năng 發phát 相tương 似tự 五ngũ 通thông 。 肉nhục 眼nhãn 相tương 似tự 天thiên 眼nhãn 。 故cố 不bất 須tu 天thiên 眼nhãn 觀quán 見kiến 。 自tự 然nhiên 者giả 。 不bất 假giả 作tác 意ý 。 十thập 方phương 者giả 。 周chu 徧biến 無vô 遺di 故cố 。 肉nhục 耳nhĩ 相tương 似tự 天thiên 耳nhĩ 。 故cố 亦diệc 能năng 覩đổ 佛Phật 聞văn 法Pháp 。 言ngôn 相tương 似tự 者giả 。 但đãn 以dĩ 戒giới 增tăng 上thượng 力lực 。 并tinh 三tam 摩ma 初sơ 心tâm 。 增tăng 上thượng 力lực 故cố 。 暫tạm 時thời 而nhi 發phát 。 非phi 是thị 圓viên 通thông 勝thắng 用dụng 。 下hạ 三tam 準chuẩn 知tri 。 親thân 奉phụng 聖thánh 旨chỉ 者giả 。 相tương 似tự 他tha 心tâm 通thông 也dã 。 神thần 通thông 遊du 界giới 。 相tương 似tự 神thần 境cảnh 通thông 也dã 。 宿túc 命mạng 亦diệc 唯duy 相tương 似tự 。 雖tuy 曰viết 相tương 似tự 。 卻khước 能năng 三tam 世thế 無vô 礙ngại 。 故cố 曰viết 清thanh 淨tịnh 。 得đắc 無vô 艱gian 險hiểm 者giả 。 由do 宿túc 命mạng 故cố 永vĩnh 不bất 墮đọa 三tam 惡ác 道đạo 中trung 。 艱gian 難nan 險hiểm 阻trở 處xứ 也dã 。 正chánh 釋thích 竟cánh 。
三tam 結kết 成thành 。
是thị 則tắc 名danh 為vi 。 第Đệ 二Nhị 增Tăng 進Tiến 修Tu 行Hành 漸Tiệm 次Thứ 。
言ngôn 此thử 果quả 能năng 嚴nghiêm 戒giới 。 則tắc 是thị 從tùng 凡phàm 夫phu 地địa 。 第đệ 二nhị 增tăng 進tiến 。 乃nãi 決quyết 定định 修tu 行hành 漸tiệm 次thứ 。 蓋cái 以dĩ 對đối 上thượng 第đệ 一nhất 。 名danh 為vi 第đệ 二nhị 。 又hựu 對đối 上thượng 初sơ 學học 不bất 定định 。 故cố 以dĩ 決quyết 定định 修tu 行hành 釋thích 之chi 。 此thử 中trung 所sở 斷đoạn 言ngôn 正chánh 性tánh 者giả 。 對đối 上thượng 助trợ 因nhân 而nhi 言ngôn 。 以dĩ 上thượng 但đãn 助trợ 發phát 乎hồ 此thử 。 此thử 乃nãi 正chánh 是thị 罪tội 性tánh 故cố 也dã 。 刳khô 其kỳ 正chánh 性tánh 竟cánh 。
三tam 違vi 其kỳ 現hiện 業nghiệp 三tam 。
一nhất 承thừa 徵trưng 。 二nhị 正chánh 釋thích 。 三tam 結kết 成thành 。
初sơ 。
云vân 何hà 現hiện 業nghiệp 。
此thử 徵trưng 第đệ 三tam 漸tiệm 次thứ 義nghĩa 也dã 。
二nhị 正chánh 釋thích 三tam 。
一nhất 承thừa 戒giới 修tu 定định 。 二nhị 頓đốn 獲hoạch 法Pháp 忍Nhẫn 。 三tam 教giáo 以dĩ 漸tiệm 脩tu 。
初sơ 。
阿A 難Nan 。 如như 是thị 清thanh 淨tịnh 。 持trì 禁cấm 戒giới 人nhân 。 心tâm 無vô 貪tham 淫dâm 。 於ư 外ngoại 六lục 塵trần 。 不bất 多đa 流lưu 逸dật 。 因nhân 不bất 流lưu 逸dật 。 旋toàn 元nguyên 自tự 歸quy 。 塵trần 既ký 不bất 緣duyên 。 根căn 無vô 所sở 偶ngẫu 。 反phản 流lưu 全toàn 一nhất 。 六lục 用dụng 不bất 行hành 。
緊khẩn 躡niếp 上thượng 文văn 以dĩ 為vi 生sanh 定định 之chi 因nhân 。 故cố 即tức 就tựu 前tiền 人nhân 言ngôn 之chi 。 諸chư 戒giới 俱câu 持trì 。 而nhi 獨độc 舉cử 心tâm 無vô 貪tham 淫dâm 者giả 。 以dĩ 淫dâm 為vi 壞hoại 定định 之chi 魁khôi 故cố 。 於ư 外ngoại 六lục 塵trần 等đẳng 者giả 。 以dĩ 淫dâm 為vi 染nhiễm 塵trần 前tiền 導đạo 。 如như 因nhân 動động 有hữu 聲thanh 。 則tắc 留lưu 心tâm 淫dâm 聲thanh 。 因nhân 聲thanh 有hữu 色sắc 。 則tắc 留lưu 心tâm 淫dâm 色sắc 。 因nhân 色sắc 有hữu 香hương 。 則tắc 留lưu 心tâm 淫dâm 香hương 。 因nhân 香hương 有hữu 味vị 。 則tắc 留lưu 心tâm 淫dâm 味vị 。 因nhân 味vị 有hữu 觸xúc 。 則tắc 留lưu 心tâm 淫dâm 觸xúc 。 因nhân 觸xúc 有hữu 法pháp 。 則tắc 留lưu 心tâm 淫dâm 法pháp 。 若nhược 心tâm 無vô 貪tham 淫dâm 。 則tắc 於ư 諸chư 色sắc 聲thanh 等đẳng 皆giai 不bất 留lưu 心tâm 。 故cố 云vân 不bất 多đa 流lưu 逸dật 。 言ngôn 流lưu 逸dật 者giả 。 謂vị 神thần 逸dật 其kỳ 中trung 。 縱túng 恣tứ 攀phàn 緣duyên 。 言ngôn 不bất 多đa 者giả 。 非phi 是thị 全toàn 無vô 。 但đãn 不bất 留lưu 心tâm 貪tham 染nhiễm 耳nhĩ 。 因nhân 不bất 流lưu 逸dật 者giả 。 牒điệp 上thượng 不bất 多đa 流lưu 逸dật 為vi 因nhân 。 謂vị 外ngoại 境cảnh 既ký 淡đạm 。 乃nãi 可khả 反phản 觀quán 本bổn 根căn 。 自tự 歸quy 元nguyên 明minh 。 而nhi 內nội 觀quán 得đắc 成thành 也dã 。 內nội 觀quán 既ký 成thành 。 外ngoại 境cảnh 全toàn 脫thoát 。 故cố 曰viết 不bất 緣duyên 。 按án 耳nhĩ 根căn 圓viên 通thông 。 此thử 當đương 入nhập 流lưu 亡vong 所sở 。 動động 靜tĩnh 不bất 生sanh 。 以dĩ 上thượng 言ngôn 不bất 多đa 流lưu 逸dật 。 未vị 免miễn 動động 靜tĩnh 相tương/tướng 間gian 。 此thử 則tắc 一nhất 向hướng 不bất 緣duyên 。 乃nãi 動động 靜tĩnh 雙song 亡vong 矣hĩ 。 偶ngẫu 對đối 也dã 。 言ngôn 根căn 對đối 塵trần 現hiện 。 塵trần 不bất 緣duyên 則tắc 根căn 無vô 所sở 對đối 。 根căn 無vô 對đối 而nhi 性tánh 亦diệc 不bất 現hiện 。 按án 耳nhĩ 根căn 圓viên 通thông 。 此thử 當đương 聞văn 所sở 聞văn 盡tận 。 至chí 此thử 則tắc 六lục 根căn 反phản 流lưu 全toàn 歸quy 一nhất 性tánh 。 故cố 曰viết 反phản 流lưu 全toàn 一nhất 。 既ký 反phản 流lưu 全toàn 一nhất 。 無vô 復phục 結kết 根căn 之chi 用dụng 。 故cố 曰viết 六lục 用dụng 不bất 行hành 。 按án 耳nhĩ 根căn 圓viên 通thông 。 此thử 當đương 覺giác 結kết 。 若nhược 執chấp 此thử 為vi 是thị 。 則tắc 為vi 覺giác 所sở 礙ngại 矣hĩ 。 大đại 科khoa 云vân 違vi 其kỳ 現hiện 業nghiệp 。 即tức 在tại 此thử 科khoa 。 以dĩ 此thử 科khoa 現hiện 業nghiệp 有hữu 二nhị 。 一nhất 流lưu 逸dật 是thị 現hiện 業nghiệp 。 不bất 多đa 則tắc 少thiểu 違vi 。 二nhị 六lục 用dụng 是thị 現hiện 業nghiệp 。 不bất 行hành 則tắc 全toàn 違vi 也dã 。
二nhị 頓đốn 獲hoạch 法pháp 忽hốt 。
十thập 方phương 國quốc 土độ 。 皎hiệu 然nhiên 清thanh 淨tịnh 。 譬thí 如như 琉lưu 璃ly 。 內nội 懸huyền 明minh 月nguyệt 。 身thân 心tâm 快khoái 然nhiên 。 妙diệu 圓viên 平bình 等đẳng 。 獲hoạch 大đại 安an 隱ẩn 。 一nhất 切thiết 如Như 來Lai 。 密mật 圓viên 淨tịnh 妙diệu 。 皆giai 現hiện 其kỳ 中trung 。 是thị 人nhân 即tức 獲hoạch 。 無Vô 生Sanh 法Pháp 忍Nhẫn 。
承thừa 上thượng 六lục 用dụng 不bất 行hành 。 惟duy 有hữu 一nhất 存tồn 。 若nhược 進tiến 觀quán 此thử 一nhất 。 乃nãi 對đối 六lục 立lập 名danh 。 六lục 既ký 不bất 有hữu 。 一nhất 云vân 何hà 立lập 。 是thị 則tắc 能năng 覺giác 空không 矣hĩ 。 能năng 覺giác 之chi 見kiến 分phần/phân 既ký 空không 。 所sở 覺giác 之chi 相tướng 分phần/phân 。 亦diệc 復phục 不bất 有hữu 。 故cố 云vân 十thập 方phương 國quốc 土độ 。 皎hiệu 然nhiên 清thanh 淨tịnh 。 皎hiệu 然nhiên 者giả 。 周chu 徧biến 洞đỗng 徹triệt 。 清thanh 淨tịnh 者giả 。 不bất 見kiến 有hữu 一nhất 法pháp 可khả 當đương 情tình 也dã 。 至chí 此thử 則tắc 覺giác 所sở 覺giác 空không 。 唯duy 有hữu 空không 存tồn 。 按án 耳nhĩ 根căn 圓viên 通thông 。 此thử 當đương 空không 結kết 。 若nhược 執chấp 此thử 為vi 是thị 又hựu 為vi 空không 所sở 礙ngại 矣hĩ 。 若nhược 進tiến 觀quán 此thử 空không 非phi 斷đoạn 。 乃nãi 是thị 識thức 性tánh 洞đỗng 然nhiên 在tại 於ư 大đại 覺giác 心tâm 中trung 。 故cố 云vân 譬thí 如như 琉lưu 璃ly 。 內nội 懸huyền 明minh 月nguyệt 。 自tự 是thị 身thân 心tâm 快khoái 然nhiên 。 以dĩ 能năng 出xuất 離ly 空không 礙ngại 故cố 也dã 。 出xuất 離ly 空không 礙ngại 。 則tắc 空không 所sở 空không 滅diệt 。 惟duy 有hữu 滅diệt 存tồn 。 按án 耳nhĩ 根căn 圓viên 通thông 。 此thử 當đương 滅diệt 結kết 。 若nhược 執chấp 此thử 為vi 是thị 。 猶do 為vi 頂đảnh 墮đọa 細tế 障chướng 。 若nhược 進tiến 觀quán 此thử 滅diệt 。 乃nãi 對đối 生sanh 言ngôn 滅diệt 。 滅diệt 亦diệc 非phi 真chân 。 則tắc 生sanh 滅diệt 既ký 滅diệt 。 故cố 得đắc 妙diệu 圓viên 平bình 等đẳng 。 蓋cái 以dĩ 無vô 妄vọng 不bất 盡tận 曰viết 妙diệu 。 無vô 真chân 不bất 極cực 曰viết 圓viên 。 始thỉ 本bổn 不bất 二nhị 曰viết 平bình 等đẳng 。 自tự 是thị 三tam 空không 頓đốn 朗lãng 。 二nhị 死tử 忽hốt 空không 。 故cố 曰viết 獲hoạch 大đại 安an 隱ẩn 。 寂tịch 照chiếu 互hỗ 融dung 。 智trí 斷đoạn 具cụ 足túc 。 故cố 曰viết 一nhất 切thiết 如Như 來Lai 。 密mật 圓viên 淨tịnh 妙diệu 。 皆giai 現hiện 其kỳ 中trung 。 良lương 以dĩ 密mật 圓viên 即tức 是thị 智trí 果quả 。 謂vị 收thu 之chi 則tắc 密mật 。 放phóng 之chi 即tức 圓viên 。 淨tịnh 妙diệu 即tức 是thị 斷đoạn 果quả 。 謂vị 體thể 之chi 則tắc 淨tịnh 。 用dụng 之chi 則tắc 妙diệu 。 是thị 諸chư 佛Phật 之chi 所sở 證chứng 。 故cố 曰viết 一nhất 切thiết 如Như 來Lai 。 圓viên 通thông 因nhân 心tâm 。 頓đốn 該cai 果quả 海hải 。 故cố 曰viết 皆giai 現hiện 其kỳ 中trung 。 按án 耳nhĩ 根căn 圓viên 通thông 。 此thử 當đương 寂tịch 滅diệt 現hiện 前tiền 。 寂tịch 滅diệt 現hiện 前tiền 。 一nhất 念niệm 不bất 生sanh 。 故cố 曰viết 是thị 人nhân 即tức 獲hoạch 。 無Vô 生Sanh 法Pháp 忍Nhẫn 。 論luận 悟ngộ 證chứng 己kỷ 齊tề 佛Phật 境cảnh 。 所sở 謂vị 理lý 由do 頓đốn 悟ngộ 。 乘thừa 悟ngộ 併tinh 銷tiêu 是thị 也dã 。 論luận 事sự 修tu 。 唯duy 在tại 三tam 漸tiệm 。 顛điên 倒đảo 亂loạn 想tưởng 。 從tùng 此thử 頓đốn 息tức 。 虗hư 妄vọng 輪luân 迴hồi 。 自tự 是thị 不bất 復phục 有hữu 矣hĩ 。
三tam 教giáo 以dĩ 漸tiệm 脩tu 。
從tùng 是thị 漸tiệm 修tu 。 隨tùy 所sở 發phát 行hạnh 。 安an 立lập 聖thánh 位vị 。
事sự 非phi 頓đốn 除trừ 。 因nhân 次thứ 第đệ 盡tận 。 故cố 教giáo 以dĩ 從tùng 是thị 漸tiệm 修tu 。 垢cấu 盡tận 鏡kính 明minh 。 水thủy 長trường/trưởng 船thuyền 高cao 。 故cố 示thị 以dĩ 隨tùy 所sở 發phát 行hạnh 。 安an 立lập 聖thánh 位vị 。 謂vị 發phát 行hạnh 有hữu 淺thiển 深thâm 。 立lập 位vị 有hữu 勝thắng 劣liệt 。 至chí 下hạ 經kinh 文văn 自tự 見kiến 。 正chánh 釋thích 竟cánh 。
三tam 結kết 成thành 。
是thị 則tắc 名danh 為vi 。 第Đệ 三Tam 增Tăng 進Tiến 修Tu 行Hành 漸Tiệm 次Thứ 。
此thử 言ngôn 果quả 能năng 。 違vi 其kỳ 現hiện 業nghiệp 。 以dĩ 至chí 獲hoạch 無Vô 生Sanh 忍Nhẫn 。 則tắc 是thị 從tùng 凡phàm 夫phu 地địa 。 第đệ 三tam 增tăng 進tiến 。 觀quán 行hành 修tu 行hành 漸tiệm 次thứ 。 前tiền 云vân 如như 淨tịnh 器khí 中trung 。 除trừ 去khứ 毒độc 蜜mật 。 即tức 喻dụ 此thử 也dã 。 總tổng 結kết 三tam 漸tiệm 竟cánh 。
二nhị 乾can/kiền/càn 慧tuệ 。
阿A 難Nan 。 是thị 善thiện 男nam 子tử 。 欲dục 愛ái 乾can 枯khô 。 根căn 境cảnh 不bất 偶ngẫu 。 現hiện 前tiền 殘tàn 質chất 。 不bất 復phục 續tục 生sanh 。 執chấp 心tâm 虗hư 明minh 。 純thuần 是thị 智trí 慧tuệ 。 慧tuệ 性tánh 明minh 圓viên 。 鎣oánh 十thập 方phương 界giới 。 乾can 有hữu 其kỳ 慧tuệ 。 名danh 乾can 慧tuệ 地địa 。
二nhị 漸tiệm 次thứ 中trung 淫dâm 心tâm 永vĩnh 斷đoạn 。 故cố 曰viết 欲dục 愛ái 乾can 枯khô 。 三tam 漸tiệm 次thứ 中trung 忘vong 塵trần 盡tận 根căn 。 故cố 曰viết 根căn 境cảnh 不bất 偶ngẫu 。 解giải 結kết 中trung 義nghĩa 當đương 。 此thử 根căn 初sơ 解giải 。 先tiên 得đắc 人nhân 空không 。 與dữ 小Tiểu 乘Thừa 四Tứ 果Quả 位vị 齊tề 。 故cố 云vân 現hiện 前tiền 殘tàn 質chất 。 不bất 復phục 續tục 生sanh 。 殘tàn 質chất 為vi 最tối 後hậu 之chi 身thân 。 不bất 續tục 謂vị 後hậu 有hữu 永vĩnh 斷đoạn 。 此thử 上thượng 約ước 第đệ 二nhị 漸tiệm 次thứ 。 及cập 第đệ 三tam 前tiền 半bán 以dĩ 明minh 乾can/kiền/càn 義nghĩa 。 又hựu 第đệ 三tam 漸tiệm 次thứ 中trung 。 十thập 方phương 國quốc 土độ 。 皎hiệu 然nhiên 清thanh 淨tịnh 。 故cố 曰viết 執chấp 心tâm 虗hư 明minh 。 執chấp 心tâm 者giả 法pháp 執chấp 之chi 心tâm 。 國quốc 土độ 皎hiệu 然nhiên 故cố 虗hư 。 清thanh 淨tịnh 無vô 法pháp 故cố 明minh 。 解giải 結kết 中trung 義nghĩa 當đương 。 空không 性tánh 圓viên 明minh 。 成thành 法Pháp 解giải 脫thoát 。 至chí 此thử 則tắc 人nhân 法pháp 雙song 空không 。 故cố 曰viết 純thuần 是thị 智trí 慧tuệ 。 又hựu 第đệ 三tam 漸tiệm 次thứ 中trung 。 妙diệu 圓viên 平bình 等đẳng 。 獲hoạch 大đại 安an 隱ẩn 。 故cố 曰viết 慧tuệ 性tánh 明minh 圓viên 。 慧tuệ 性tánh 即tức 三tam 空không 之chi 慧tuệ 。 妙diệu 圓viên 平bình 等đẳng 之chi 性tánh 。 獲hoạch 大đại 安an 隱ẩn 。 故cố 曰viết 明minh 圓viên 。 但đãn 大đại 安an 似tự 約ước 斷đoạn 德đức 究cứu 竟cánh 。 明minh 圓viên 似tự 約ước 智trí 德đức 究cứu 竟cánh 。 以dĩ 唯duy 是thị 一nhất 心tâm 。 故cố 無vô 妨phương 各các 說thuyết 。 解giải 結kết 中trung 義nghĩa 當đương 解giải 脫thoát 法pháp 已dĩ 。 俱câu 空không 不bất 生sanh 。 至chí 此thử 乃nãi 得đắc 其kỳ 全toàn 體thể 。 此thử 上thượng 約ước 三tam 漸tiệm 後hậu 半bán 以dĩ 明minh 慧tuệ 義nghĩa 。 問vấn 。 既ký 唯duy 前tiền 義nghĩa 。 何hà 故cố 另# 開khai 一nhất 位vị 。 答đáp 。 上thượng 唯duy 具cụ 體thể 。 此thử 兼kiêm 起khởi 用dụng 。 故cố 云vân 鎣oánh 十thập 方phương 界giới 。 鎣oánh 猶do 飾sức 也dã 。 莊trang 嚴nghiêm 之chi 義nghĩa 。 謂vị 稱xưng 體thể 起khởi 用dụng 。 嚴nghiêm 淨tịnh 十thập 方phương 報báo 土thổ 。 按án 圓viên 通thông 中trung 即tức 獲hoạch 二nhị 勝thắng 。 發phát 三tam 用dụng 也dã 。 雖tuy 能năng 如như 是thị 。 依y 然nhiên 乾can 有hữu 其kỳ 慧tuệ 。 故cố 立lập 位vị 以dĩ 乾can/kiền/càn 慧tuệ 名danh 之chi 。
三tam 十thập 信tín 二nhị 。
一nhất 躡niếp 前tiền 總tổng 起khởi 後hậu 位vị 。 二nhị 別biệt 明minh 當đương 位vị 十thập 信tín 。
初sơ 。
欲dục 習tập 初sơ 乾can 。 未vị 與dữ 如Như 來Lai 。 法Pháp 流lưu 水thủy 接tiếp 。 即tức 以dĩ 此thử 心tâm 。 中trung 中trung 流lưu 入nhập 。 圓viên 妙diệu 開khai 敷phu 。
前tiền 云vân 欲dục 愛ái 乾can 枯khô 。 未vị 能năng 盡tận 習tập 。 今kim 以dĩ 乾can/kiền/càn 慧tuệ 位vị 中trung 。 借tá 嚴nghiêm 土thổ 以dĩ 治trị 欲dục 習tập 。 未vị 得đắc 極cực 盡tận 。 故cố 云vân 欲dục 習tập 初sơ 乾can 。 菩Bồ 提Đề 涅Niết 槃Bàn 。 尚thượng 在tại 遙diêu 遠viễn 。 故cố 云vân 未vị 與dữ 如Như 來Lai 。 法Pháp 流lưu 水thủy 接tiếp 。 如Như 來Lai 法Pháp 即tức 指chỉ 菩Bồ 提Đề 涅Niết 槃Bàn 。 對đối 無vô 明minh 生sanh 死tử 流lưu 。 稱xưng 菩Bồ 提Đề 涅Niết 槃Bàn 流lưu 也dã 。 言ngôn 未vị 接tiếp 者giả 。 正chánh 見kiến 其kỳ 當đương 歷lịch 事sự 造tạo 修tu 。 不bất 可khả 以dĩ 圓viên 通thông 頓đốn 悟ngộ 為vi 是thị 故cố 。 此thử 心tâm 指chỉ 乾can/kiền/càn 慧tuệ 終chung 心tâm 。 中trung 中trung 流lưu 入nhập 。 有hữu 二nhị 釋thích 。 一nhất 者giả 中trung 謂vị 中trung 道đạo 。 以dĩ 自tự 後hậu 位vị 位vị 皆giai 不bất 離ly 乎hồ 中trung 道đạo 。 故cố 云vân 中trung 中trung 。 二nhị 者giả 中trung 謂vị 中trung 庸dong 。 以dĩ 自tự 後hậu 修tu 習tập 。 雖tuy 不bất 廢phế 事sự 。 亦diệc 不bất 過quá 執chấp 。 惟duy 是thị 中trung 中trung 。 所sở 謂vị 不bất 偏thiên 不bất 倚ỷ 。 任nhậm 運vận 流lưu 入nhập 是thị 也dã 。 圓viên 妙diệu 開khai 敷phu 者giả 。 謂vị 流lưu 入nhập 無vô 別biệt 。 仍nhưng 前tiền 圓viên 通thông 妙diệu 性tánh 。 但đãn 位vị 位vị 增tăng 進tiến 。 如như 蓮liên 開khai 層tằng 層tằng 漸tiệm 敷phu 耳nhĩ 。
二nhị 別biệt 明minh 當đương 位vị 十thập 信tín 十thập 。
一nhất 信tín 心tâm 。 二nhị 念niệm 心tâm 。 三tam 進tiến 心tâm 。 四tứ 慧tuệ 心tâm 。 五ngũ 定định 心tâm 。 六lục 不bất 退thoái 。 七thất 護hộ 法Pháp 。 八bát 回hồi 向hướng 。 九cửu 戒giới 心tâm 。 十thập 願nguyện 心tâm 。
初sơ 。
從tùng 真chân 妙diệu 圓viên 。 重trùng 發phát 真chân 妙diệu 。 妙diệu 信tín 常thường 住trụ 。 一nhất 切thiết 妄vọng 想tưởng 。 滅diệt 盡tận 無vô 餘dư 。 中Trung 道Đạo 純thuần 真chân 。 名danh 信tín 心tâm 住trụ 。
從tùng 真chân 妙diệu 圓viên 之chi 悟ngộ 。 重trùng 發phát 真chân 妙diệu 之chi 修tu 。 理lý 事sự 併tinh 信tín 。 故cố 曰viết 妙diệu 信tín 。 永vĩnh 不bất 退thoái 失thất 。 故cố 曰viết 常thường 住trụ 。 外ngoại 道đạo 趣thú 邪tà 。 凡phàm 夫phu 趣thú 有hữu 。 二nhị 乘thừa 趣thú 空không 。 皆giai 為vi 妄vọng 想tưởng 。 一nhất 切thiết 俱câu 遣khiển 。 故cố 曰viết 滅diệt 盡tận 無vô 餘dư 。 滅diệt 盡tận 妄vọng 想tưởng 。 故cố 中trung 道đạo 真chân 。 無vô 有hữu 遺di 餘dư 。 故cố 中trung 道đạo 純thuần 。 既ký 真chân 且thả 純thuần 。 信tín 心tâm 決quyết 定định 。 故cố 名danh 信tín 心tâm 住trụ 也dã 。
二nhị 念niệm 心tâm 。
真chân 信tín 明minh 了liễu 。 一nhất 切thiết 圓viên 通thông 。 陰ấm 處xứ 界giới 三tam 。 不bất 能năng 為vi 礙ngại 。 如như 是thị 乃nãi 至chí 。 過quá 去khứ 未vị 來lai 。 無vô 數số 劫kiếp 中trung 。 捨xả 身thân 受thọ 身thân 。 一nhất 切thiết 習tập 氣khí 。 皆giai 現hiện 在tại 前tiền 。 是thị 善thiện 男nam 子tử 。 皆giai 能năng 憶ức 念niệm 。 得đắc 無vô 遺di 忘vong 。 名Danh 念Niệm 心Tâm 住Trụ 。
真chân 信tín 者giả 。 即tức 前tiền 中Trung 道Đạo 純thuần 真chân 之chi 信tín 。 明minh 了liễu 者giả 。 明minh 明minh 了liễu 了liễu 。 曾tằng 不bất 被bị 諸chư 法pháp 所sở 惑hoặc 也dã 。 因nhân 不bất 被bị 諸chư 法pháp 所sở 惑hoặc 。 故cố 於ư 一nhất 切thiết 諸chư 法pháp 。 皆giai 能năng 以dĩ 中trung 道đạo 正chánh 理lý 。 融dung 會hội 貫quán 攝nhiếp 。 故cố 云vân 一nhất 切thiết 圓viên 通thông 。 此thử 二nhị 句cú 全toàn 是thị 躡niếp 前tiền 信tín 心tâm 成thành 益ích 以dĩ 為vi 此thử 位vị 之chi 因nhân 。 自tự 下hạ 乃nãi 正chánh 明minh 此thử 位vị 。 陰ấm 處xứ 界giới 三tam 。 不bất 能năng 為vi 礙ngại 者giả 。 正chánh 由do 一nhất 切thiết 圓viên 通thông 。 所sở 以dĩ 陰ấm 不bất 能năng 覆phú 。 處xử 不bất 能năng 局cục 。 界giới 不bất 能năng 間gian 也dã 。 如như 是thị 者giả 。 謂vị 陰ấm 等đẳng 不bất 礙ngại 如như 是thị 。 乃nãi 至chí 者giả 超siêu 略lược 現hiện 在tại 。 言ngôn 既ký 陰ấm 等đẳng 無vô 礙ngại 。 不bất 惟duy 現hiện 在tại 身thân 中trung 今kim 應ưng 斷đoạn 之chi 習tập 氣khí 。 憶ức 念niệm 無vô 忘vong 。 乃nãi 至chí 過quá 未vị 無vô 數số 劫kiếp 。 捨xả 身thân 受thọ 身thân 。 已dĩ 應ưng 斷đoạn 當đương 應ưng 斷đoạn 之chi 習tập 氣khí 。 皆giai 現hiện 在tại 前tiền 。 皆giai 能năng 憶ức 念niệm 無vô 忘vong 。 謂vị 無vô 忘vong 修tu 治trị 之chi 心tâm 。 猶do 言ngôn 欲dục 寡quả 其kỳ 過quá 而nhi 未vị 能năng 也dã 。 以dĩ 其kỳ 無vô 忘vong 治trị 習tập 。 常thường 時thời 憶ức 念niệm 。 故cố 即tức 名danh 其kỳ 為vi 念niệm 心tâm 住trụ 。
三tam 進tiến 心tâm 。
妙diệu 圓viên 純thuần 真chân 。 真chân 精tinh 發phát 化hóa 。 無vô 始thỉ 習tập 氣khí 。 通thông 一nhất 精tinh 明minh 。 惟duy 一nhất 精tinh 明minh 進tiến 趣thú 真chân 淨tịnh 。 名danh 精Tinh 進Tấn 心Tâm 。
由do 前tiền 習tập 氣khí 現hiện 前tiền 。 欲dục 盡tận 未vị 能năng 。 仍nhưng 復phục 依y 前tiền 妙diệu 圓viên 之chi 悟ngộ 及cập 中Trung 道Đạo 純thuần 真chân 之chi 信tín 。 抵để 對đối 妄vọng 習tập 。 磨ma 鍊luyện 真chân 精tinh 。 久cửu 之chi 真chân 益ích 精tinh 。 而nhi 起khởi 融dung 妄vọng 之chi 力lực 。 故cố 云vân 發phát 化hóa 。 由do 此thử 融dung 妄vọng 為vi 真chân 。 故cố 能năng 令linh 彼bỉ 。 無vô 始thỉ 習tập 氣khí 。 通thông 為vi 一nhất 精tinh 明minh 也dã 。 無vô 始thỉ 約ước 過quá 去khứ 言ngôn 。 不bất 言ngôn 現hiện 未vị 者giả 。 以dĩ 過quá 去khứ 既ký 融dung 。 現hiện 未vị 者giả 不bất 復phục 起khởi 故cố 。 此thử 上thượng 四tứ 句cú 。 全toàn 約ước 初sơ 信tín 中trung 力lực 。 助trợ 治trị 二nhị 信tín 中trung 習tập 。 以dĩ 成thành 當đương 位vị 之chi 因nhân 。 自tự 下hạ 乃nãi 正chánh 明minh 當đương 位vị 。 言ngôn 既ký 無vô 始thỉ 習tập 氣khí 。 通thông 一nhất 精tinh 明minh 。 則tắc 唯duy 以dĩ 精tinh 明minh 之chi 理lý 。 歷lịch 事sự 造tạo 修tu 。 故cố 云vân 進tiến 趣thú 。 雖tuy 歷lịch 事sự 造tạo 修tu 。 而nhi 不bất 住trụ 有hữu 為vi 。 故cố 云vân 真chân 淨tịnh 。 是thị 則tắc 妄vọng 盡tận 理lý 圓viên 。 功công 就tựu 不bất 就tựu 。 故cố 名danh 此thử 位vị 為vi 精tinh 進tấn 心tâm 。
四tứ 慧tuệ 心tâm 。
心tâm 精tinh 現hiện 前tiền 。 純thuần 以dĩ 智trí 慧tuệ 。 名danh 慧Tuệ 心Tâm 住Trụ 。
承thừa 上thượng 進tiến 趣thú 真chân 淨tịnh 。 不bất 住trụ 有hữu 為vi 。 心tâm 精tinh 時thời 時thời 現hiện 前tiền 。 智trí 慧tuệ 時thời 時thời 不bất 昧muội 。 至chí 此thử 慧tuệ 心tâm 決quyết 定định 。 純thuần 以dĩ 智trí 慧tuệ 涉thiệp 事sự 。 故cố 以dĩ 慧tuệ 心tâm 住trụ 名danh 之chi 。 住trụ 即tức 決quyết 定định 義nghĩa 也dã 。
五ngũ 定định 心tâm 。
執chấp 持trì 智trí 明minh 。 周chu 徧biến 寂tịch 湛trạm 。 寂tịch 妙diệu 常thường 凝ngưng 。 名danh 定Định 心Tâm 住Trụ 。
前tiền 位vị 純thuần 以dĩ 智trí 慧tuệ 。 即tức 是thị 臨lâm 事sự 之chi 時thời 。 皆giai 執chấp 持trì 智trí 明minh 。 以dĩ 照chiếu 之chi 也dã 。 以dĩ 智trí 照chiếu 事sự 。 事sự 事sự 如như 理lý 。 故cố 曰viết 周chu 徧biến 寂tịch 湛trạm 。 此thử 二nhị 句cú 亦diệc 是thị 躡niếp 前tiền 所sở 證chứng 以dĩ 成thành 當đương 位vị 之chi 因nhân 。 下hạ 二nhị 句cú 乃nãi 正chánh 明minh 當đương 位vị 。 寂tịch 湛trạm 不bất 住trụ 。 大đại 用dụng 繁phồn 興hưng 。 故cố 寂tịch 而nhi 言ngôn 妙diệu 。 雖tuy 大đại 用dụng 繁phồn 興hưng 。 而nhi 不bất 動động 不bất 擾nhiễu 。 故cố 凝ngưng 而nhi 言ngôn 常thường 。 清thanh 涼lương 云vân 。 智trí 周chu 鑑giám 而nhi 常thường 靜tĩnh 。 用dụng 繁phồn 興hưng 以dĩ 恆hằng 如như 。 此thử 之chi 謂vị 也dã 。 然nhiên 既ký 曰viết 常thường 凝ngưng 。 則tắc 無vô 不bất 定định 時thời 。 故cố 即tức 以dĩ 此thử 名danh 定Định 心Tâm 住Trụ 正chánh 脈mạch 云vân 。 上thượng 五ngũ 信tín 屬thuộc 五ngũ 根căn 。 如như 果quả 木mộc 之chi 種chủng 。 根căn 結kết 於ư 地địa 。 下hạ 五ngũ 信tín 屬thuộc 五Ngũ 力Lực 。 如như 根căn 結kết 既ký 久cửu 自tự 有hữu 不bất 可khả 拔bạt 之chi 力lực 用dụng 也dã )# 。
六lục 不bất 退thoái 。
定định 光quang 發phát 明minh 。 明minh 性tánh 深thâm 入nhập 。 惟duy 進tiến 無vô 退thoái 。 名danh 不Bất 退Thoái 心Tâm 。
慧tuệ 心tâm 似tự 偏thiên 於ư 慧tuệ 。 以dĩ 純thuần 以dĩ 智trí 慧tuệ 故cố 。 定định 心tâm 似tự 偶ngẫu 於ư 定định 。 以dĩ 寂tịch 妙diệu 常thường 凝ngưng 故cố 。 此thử 則tắc 以dĩ 定định 資tư 慧tuệ 。 故cố 曰viết 定định 光quang 發phát 明minh 。 所sở 謂vị 淨tịnh 極cực 光quang 通thông 達đạt 。 寂tịch 照chiếu 含hàm 虗hư 空không 也dã 。 又hựu 能năng 以dĩ 慧tuệ 資tư 定định 。 故cố 曰viết 明minh 性tánh 深thâm 入nhập 。 謂vị 深thâm 入nhập 於ư 定định 。 所sở 謂vị 卻khước 來lai 觀quán 世thế 間gian 。 猶do 如như 夢mộng 中trung 事sự 也dã 。 據cứ 此thử 則tắc 定định 慧tuệ 相tương/tướng 資tư 。 日nhật 損tổn 日nhật 益ích 。 故cố 曰viết 惟duy 進tiến 無vô 退thoái 。 由do 此thử 所sở 以dĩ 。 名danh 不Bất 退Thoái 心Tâm 。 此thử 位vị 義nghĩa 當đương 進tiến 力lực 。
七thất 護hộ 法Pháp 。
心tâm 進tiến 安an 然nhiên 。 保bảo 持trì 不bất 失thất 。 十thập 方phương 如Như 來Lai 。 氣khí 分phần 交giao 接tiếp 。 名danh 護Hộ 法Pháp 心Tâm 。
心tâm 進tiến 者giả 。 定định 心tâm 日nhật 進tiến 。 安an 然nhiên 者giả 。 不bất 假giả 功công 力lực 。 由do 此thử 故cố 能năng 任nhậm 運vận 保bảo 持trì 。 永vĩnh 不bất 失thất 於ư 定định 心tâm 。 定định 心tâm 成thành 就tựu 。 蒙mông 佛Phật 慈từ 光quang 攝nhiếp 照chiếu 。 故cố 得đắc 與dữ 如Như 來Lai 氣khí 分phần 交giao 接tiếp 。 蓋cái 氣khí 分phần/phân 即tức 慈từ 心tâm 氣khí 分phần/phân 也dã 。 據cứ 此thử 乃nãi 由do 內nội 能năng 自tự 護hộ 。 外ngoại 感cảm 佛Phật 護hộ 。 故cố 以dĩ 護hộ 法Pháp 心tâm 名danh 之chi 。 此thử 位vị 義nghĩa 當đương 定định 力lực 。 以dĩ 由do 定định 心tâm 日nhật 進tiến 致trí 故cố 。
八bát 迴hồi 向hướng 。
覺giác 明minh 保bảo 持trì 。 能năng 以dĩ 妙diệu 力lực 。 迴hồi 佛Phật 慈từ 光quang 。 向hướng 佛Phật 安an 住trụ 。 猶do 如như 雙song 鏡kính 。 光quang 明minh 相tương 對đối 。 其kỳ 中trung 妙diệu 影ảnh 。 重trùng 重trùng 相tương 入nhập 。 名danh 迴Hồi 向Hướng 心Tâm 。
按án 前tiền 不bất 退thoái 心tâm 中trung 。 定định 慧tuệ 相tương/tướng 資tư 。 上thượng 位vị 以dĩ 定định 深thâm 而nhi 成thành 護hộ 法Pháp 之chi 因nhân 。 故cố 曰viết 心tâm 進tiến 保bảo 持trì 。 此thử 位vị 以dĩ 慧tuệ 明minh 而nhi 成thành 迴hồi 向hướng 之chi 因nhân 。 故cố 曰viết 覺giác 明minh 保bảo 持trì 。 謂vị 覺giác 慧tuệ 益ích 明minh 。 保bảo 持trì 不bất 失thất 也dã 。 正chánh 由do 保bảo 持trì 不bất 失thất 。 故cố 能năng 以dĩ 妙diệu 慧tuệ 之chi 力lực 。 迴hồi 答đáp 佛Phật 之chi 慈từ 光quang 。 迴hồi 答đáp 無vô 別biệt 。 惟duy 是thị 向hướng 佛Phật 安an 住trụ 。 謂vị 念niệm 念niệm 在tại 佛Phật 境cảnh 也dã 。 然nhiên 上thượng 位vị 接tiếp 佛Phật 氣khí 分phần/phân 。 蒙mông 佛Phật 慈từ 光quang 。 是thị 佛Phật 心tâm 中trung 有hữu 自tự 己kỷ 之chi 影ảnh 。 此thử 位vị 迴hồi 佛Phật 慈từ 光quang 。 向hướng 佛Phật 安an 住trụ 。 是thị 自tự 心tâm 中trung 有hữu 諸chư 佛Phật 之chi 影ảnh 。 佛Phật 心tâm 中trung 有hữu 自tự 影ảnh 時thời 。 自tự 己kỷ 入nhập 佛Phật 心tâm 中trung 自tự 心tâm 中trung 有hữu 佛Phật 影ảnh 時thời 。 佛Phật 已dĩ 入nhập 自tự 心tâm 中trung 。 自tự 入nhập 佛Phật 心tâm 中trung 時thời 。 已dĩ 帶đái 佛Phật 影ảnh 。 以dĩ 接tiếp 佛Phật 氣khí 分phần/phân 時thời 。 自tự 心tâm 即tức 有hữu 佛Phật 故cố 。 佛Phật 入nhập 自tự 心tâm 中trung 時thời 。 已dĩ 帶đái 自tự 影ảnh 。 以dĩ 迴hồi 佛Phật 慈từ 光quang 時thời 。 佛Phật 心tâm 即tức 有hữu 自tự 故cố 。 是thị 則tắc 自tự 心tâm 佛Phật 心tâm 。 重trùng 重trùng 相tương 入nhập 。 故cố 云vân 猶do 如như 雙song 鏡kính 等đẳng 也dã 。 雙song 鏡kính 相tương 對đối 。 喻dụ 自tự 心tâm 佛Phật 心tâm 。 慈từ 慧tuệ 相tương 應ứng 。 其kỳ 中trung 妙diệu 影ảnh 。 喻dụ 佛Phật 心tâm 中trung 有hữu 自tự 己kỷ 之chi 影ảnh 。 自tự 心tâm 中trung 有hữu 諸chư 佛Phật 之chi 影ảnh 。 重trùng 重trùng 相tương 入nhập 。 喻dụ 自tự 入nhập 佛Phật 心tâm 中trung 時thời 。 已dĩ 帶đái 佛Phật 影ảnh 。 佛Phật 入nhập 自tự 心tâm 中trung 時thời 。 已dĩ 帶đái 自tự 影ảnh 。 是thị 則tắc 自tự 心tâm 佛Phật 心tâm 。 非phi 一nhất 非phi 異dị 。 不bất 妨phương 於ư 無vô 迴hồi 向hướng 中trung 強cường/cưỡng 立lập 迴hồi 向hướng 。 又hựu 上thượng 位vị 自tự 心tâm 接tiếp 佛Phật 氣khí 分phần/phân 。 諸chư 佛Phật 迴hồi 答đáp 自tự 心tâm 。 以dĩ 慈từ 光quang 向hướng 己kỷ 。 此thử 位vị 由do 蒙mông 佛Phật 慈từ 光quang 。 妙diệu 力lực 迴hồi 答đáp 佛Phật 慈từ 。 以dĩ 自tự 心tâm 向hướng 佛Phật 。 故cố 自tự 得đắc 迴hồi 向hướng 之chi 名danh 。 五Ngũ 力Lực 中trung 義nghĩa 當đương 慧tuệ 力lực 。 以dĩ 由do 覺giác 慧tuệ 益ích 明minh 致trí 故cố 。
九cửu 戒giới 心tâm 。
心tâm 光quang 密mật 迴hồi 。 獲hoạch 佛Phật 常thường 凝ngưng 。 無vô 上thượng 妙diệu 淨tịnh 。 安an 住trụ 無vô 為vi 。 得đắc 無vô 遺di 失thất 。 名danh 戒Giới 心Tâm 住Trụ 。
心tâm 指chỉ 自tự 心tâm 。 光quang 指chỉ 佛Phật 光quang 。 迴hồi 與dữ 迴hồi 同đồng 。 言ngôn 上thượng 二nhị 位vị 自tự 心tâm 迴hồi 向hướng 於ư 佛Phật 。 佛Phật 光quang 迴hồi 向hướng 於ư 己kỷ 。 俱câu 屬thuộc 潛tiềm 通thông 冥minh 應ưng 。 故cố 曰viết 密mật 迴hồi 。 此thử 雙song 承thừa 上thượng 二nhị 位vị 以dĩ 為vi 當đương 位vị 之chi 因nhân 。 自tự 下hạ 乃nãi 正chánh 明minh 當đương 位vị 。 獲hoạch 猶do 得đắc 也dã 。 謂vị 由do 密mật 迴hồi 力lực 故cố 。 獲hoạch 得đắc 佛Phật 定định 也dã 。 那na 伽già 大đại 定định 。 無vô 不bất 定định 時thời 。 故cố 曰viết 常thường 凝ngưng 。 不bất 唯duy 得đắc 定định 。 且thả 能năng 得đắc 果quả 。 故cố 曰viết 無vô 上thượng 妙diệu 淨tịnh 。 妙diệu 即tức 菩Bồ 提Đề 。 出xuất 煩phiền 惱não 纏triền 故cố 。 淨tịnh 即tức 涅Niết 槃Bàn 。 離ly 生sanh 死tử 穢uế 故cố 。 而nhi 言ngôn 無vô 上thượng 者giả 。 即tức 是thị 佛Phật 也dã 。 自tự 是thị 上thượng 求cầu 佛Phật 道Đạo 。 信tín 知tri 無vô 佛Phật 可khả 成thành 。 下hạ 化hóa 眾chúng 生sanh 。 信tín 知tri 無vô 生sanh 可khả 度độ 。 故cố 曰viết 安an 住trụ 無vô 為vi 。 信tín 力lực 增tăng 長trưởng 。 不bất 起khởi 絲ti 毫hào 有hữu 為vi 之chi 念niệm 。 故cố 曰viết 得đắc 無vô 遺di 失thất 。 此thử 位vị 名danh 戒Giới 心Tâm 住Trụ 者giả 。 以dĩ 獲hoạch 佛Phật 常thường 凝ngưng 。 即tức 定định 共cộng 戒giới 。 無vô 上thượng 妙diệu 淨tịnh 。 即tức 道đạo 共cộng 戒giới 。 無vô 為vi 無vô 失thất 。 即tức 律luật 儀nghi 戒giới 。 五Ngũ 力Lực 中trung 義nghĩa 當đương 信tín 力lực 。 以dĩ 無vô 為vi 正chánh 信tín 。 無vô 遺di 失thất 故cố 。
十thập 願nguyện 心tâm 。
住trụ 戒giới 自tự 在tại 。 能năng 遊du 十thập 方phương 。 所sở 去khứ 隨tùy 願nguyện 。 名danh 願Nguyện 心Tâm 住Trụ 。
住trụ 戒giới 自tự 在tại 者giả 。 定định 共cộng 道đạo 共cộng 律luật 儀nghi 任nhậm 運vận 清thanh 淨tịnh 故cố 。 定định 戒giới 常thường 凝ngưng 。 得đắc 三tam 昧muội 樂nhạo/nhạc/lạc 正chánh 受thọ 意ý 生sanh 身thân 。 以dĩ 三tam 昧muội 力lực 。 得đắc 自tự 在tại 樂lạc 。 普phổ 入nhập 諸chư 剎sát 。 隨tùy 意ý 無vô 礙ngại 。 道đạo 戒giới 妙diệu 淨tịnh 。 得đắc 覺giác 法pháp 自tự 性tánh 性tánh 意ý 生sanh 身thân 。 覺giác 了liễu 諸chư 法pháp 。 自tự 性tánh 如như 幻huyễn 。 本bổn 無vô 所sở 有hữu 。 故cố 能năng 普phổ 入nhập )# 律luật 儀nghi 無vô 為vi 。 得đắc 種chủng 類loại 俱câu 生sanh 無vô 行hành 作tác 意ý 生sanh 身thân 。 隨tùy 諸chư 眾chúng 生sanh 。 種chủng 類loại 現hiện 形hình 。 如như 鏡kính 現hiện 相tướng 。 而nhi 無vô 作tác 為vi )# 由do 此thử 故cố 能năng 。 遊du 於ư 十thập 方phương 。 不bất 惟duy 遊du 於ư 十thập 方phương 。 且thả 能năng 所sở 去khứ 隨tùy 願nguyện 。 謂vị 願nguyện 何hà 所sở 去khứ 。 一nhất 念niệm 即tức 至chí 。 由do 此thử 所sở 以dĩ 名danh 為vi 願nguyện 心tâm 。 義nghĩa 當đương 念niệm 力lực 。 以dĩ 憶ức 念niệm 不bất 忘vong 。 乃nãi 成thành 願nguyện 故cố (# 正chánh 脈mạch 云vân 。 通thông 論luận 十thập 心tâm 。 前tiền 六lục 修tu 自tự 心tâm 。 後hậu 四tứ 合hợp 佛Phật 德đức 。 灌quán 頂đảnh 云vân 。 初sơ 一nhất 信tín 之chi 本bổn 體thể 。 後hậu 九cửu 信tín 之chi 德đức 相tương/tướng 。 又hựu 前tiền 九cửu 屬thuộc 內nội 行hành 德đức 。 後hậu 一nhất 屬thuộc 外ngoại 化hóa 德đức 。 愚ngu 謂vị 十thập 心tâm 中trung 。 六lục 心tâm 皆giai 帶đái 住trụ 字tự 。 餘dư 四tứ 例lệ 知tri 應ưng 有hữu 。 良lương 以dĩ 寂tịch 滅diệt 現hiện 前tiền 時thời 。 悟ngộ 證chứng 已dĩ 齊tề 佛Phật 境cảnh 。 況huống 復phục 十thập 信tín 。 豈khởi 更cánh 有hữu 退thoái 。 是thị 知tri 十thập 信tín 之chi 名danh 。 乃nãi 借tá 漸tiệm 名danh 頓đốn 。 借tá 偏thiên 名danh 圓viên 。 實thật 不bất 同đồng 偏thiên 漸tiệm 教giáo 中trung 十thập 信tín 。 輕khinh 如như 鴻hồng 毛mao 也dã )# 十thập 信tín 竟cánh 四tứ 十thập 住trụ 十thập 。
一nhất 發phát 心tâm 住trụ 。 二nhị 治trị 地địa 住trụ 。 三tam 修tu 行hành 住trụ 。 四tứ 生sanh 貴quý 住trụ 。 五ngũ 具cụ 足túc 住trụ 。 六lục 正chánh 心tâm 住trụ 。 七thất 不bất 退thoái 住trụ 。 八bát 童đồng 真chân 住trụ 。 九cửu 王vương 子tử 住trụ 。 十thập 灌quán 頂đảnh 住trụ 。
初sơ 。
阿A 難Nan 。 是thị 善thiện 男nam 子tử 。 以dĩ 真chân 方phương 便tiện 。 發phát 此thử 十thập 心tâm 。 心tâm 精tinh 發phát 暉huy 。 十thập 用dụng 涉thiệp 入nhập 。 圓viên 成thành 一nhất 心tâm 。 名danh 發Phát 心Tâm 住Trụ 。
五ngũ 根căn 具cụ 足túc 名danh 善thiện 。 以dĩ 善thiện 根căn 決quyết 定định 故cố 。 五Ngũ 力Lực 成thành 就tựu 曰viết 男nam 。 以dĩ 能năng 辨biện 後hậu 位vị 故cố 。 真chân 方phương 便tiện 。 即tức 指chỉ 耳nhĩ 根căn 圓viên 通thông 。 前tiền 云vân 聖thánh 性tánh 無vô 不bất 通thông 。 順thuận 逆nghịch 皆giai 方phương 便tiện 。 初sơ 心tâm 入nhập 三tam 昧muội 。 遲trì 速tốc 不bất 同đồng 倫luân 。 故cố 知tri 耳nhĩ 根căn 圓viên 通thông 。 獨độc 為vi 真chân 實thật 方phương 便tiện 。 以dĩ 是thị 十thập 方phương 。 薄Bạc 伽Già 梵Phạm 一nhất 路lộ 涅Niết 槃Bàn 門môn 故cố 。 餘dư 皆giai 為vi 似tự 。 以dĩ 其kỳ 非phi 是thị 常thường 修tu 學học 。 淺thiển 深thâm 同đồng 說thuyết 法Pháp 故cố 。 十thập 種chủng 信tín 心tâm 。 不bất 離ly 圓viên 通thông 妙diệu 性tánh 。 故cố 云vân 以dĩ 云vân 發phát 也dã 。 依y 此thử 十thập 心tâm 。 磨ma 鍊luyện 治trị 習tập 。 則tắc 圓viên 通thông 之chi 心tâm 。 益ích 精tinh 益ích 明minh 。 故cố 曰viết 心tâm 精tinh 發phát 暉huy 。 十thập 用dụng 涉thiệp 入nhập 者giả 。 上thượng 是thị 漸tiệm 發phát 。 此thử 乃nãi 圓viên 融dung 。 如như 十thập 心tâm 中trung 隨tùy 發phát 一nhất 心tâm 。 餘dư 之chi 九cửu 心tâm 皆giai 涉thiệp 入nhập 此thử 一nhất 心tâm 之chi 中trung 。 心tâm 心tâm 皆giai 然nhiên 。 遞đệ 互hỗ 相tương 攝nhiếp 相tương/tướng 入nhập 。 至chí 此thử 則tắc 菩Bồ 提Đề 之chi 心tâm 。 真chân 純thuần 無vô 妄vọng 。 故cố 曰viết 圓viên 成thành 一nhất 心tâm 。 一nhất 心tâm 即tức 菩Bồ 提Đề 心tâm 也dã 。 按án 起khởi 信tín 論luận 。 菩Bồ 提Đề 心tâm 有hữu 三tam 種chủng 。 一nhất 直trực 心tâm 。 正chánh 念niệm 真Chân 如Như 法pháp 故cố 。 二nhị 深thâm 心tâm 。 樂nhạo/nhạc/lạc 集tập 一nhất 切thiết 諸chư 善thiện 法pháp 故cố 。 三tam 大đại 悲bi 心tâm 。 廣quảng 度độ 一nhất 切thiết 。 諸chư 眾chúng 生sanh 故cố 。 而nhi 十thập 心tâm 中trung 初sơ 一nhất 。 中Trung 道Đạo 純thuần 真chân 。 即tức 是thị 直trực 心tâm 。 從tùng 二nhị 至chí 九cửu 。 皆giai 為vi 深thâm 心tâm 。 後hậu 一nhất 能năng 遊du 十thập 方phương 。 義nghĩa 含hàm 悲bi 心tâm 。 既ký 十thập 用dụng 涉thiệp 人nhân 。 則tắc 隨tùy 起khởi 一nhất 心tâm 。 即tức 三tam 心tâm 具cụ 足túc 。 故cố 得đắc 圓viên 成thành 菩Bồ 提Đề 之chi 心tâm 。 以dĩ 圓viên 成thành 故cố 。 得đắc 發phát 心tâm 住trụ 名danh 。
二nhị 治trị 地địa 住trụ 。
心tâm 中trung 發phát 明minh 。 如như 淨tịnh 琉lưu 璃ly 。 內nội 現hiện 精tinh 金kim 。 以dĩ 前tiền 妙diệu 心tâm 。 履lý 以dĩ 成thành 地địa 。 名danh 治Trị 地Địa 住Trụ 。
依y 菩Bồ 提Đề 心tâm 重trọng/trùng 起khởi 真chân 智trí 。 故cố 曰viết 心tâm 中trung 發phát 明minh 。 菩Bồ 提Đề 之chi 心tâm 。 清thanh 淨tịnh 皎hiệu 潔khiết 。 故cố 以dĩ 琉lưu 璃ly 喻dụ 之chi 。 真chân 實thật 之chi 智trí 。 體thể 精tinh 用dụng 明minh 。 故cố 以dĩ 精tinh 金kim 喻dụ 之chi 。 以dĩ 前tiền 妙diệu 心tâm 。 履lý 以dĩ 成thành 地địa 者giả 。 謂vị 真chân 智trí 一nhất 發phát 。 運vận 用dụng 前tiền 之chi 十thập 種chủng 妙diệu 心tâm 。 修tu 真chân 實thật 行hạnh 。 踐tiễn 履lý 真Chân 如Như 。 以dĩ 成thành 進tiến 趣thú 後hậu 位vị 之chi 地địa 。 如như 山sơn 徑kính 之chi 蹊# 間gian 。 介giới 然nhiên 用dụng 之chi 而nhi 成thành 路lộ 相tương 似tự 。 由do 此thử 所sở 以dĩ 名danh 治Trị 地Địa 住Trụ 也dã 。
三tam 修tu 行hành 住trụ 。
心tâm 地địa 涉thiệp 知tri 。 俱câu 得đắc 明minh 了liễu 。 遊du 履lý 十thập 方phương 。 得đắc 無vô 留lưu 礙ngại 。 名danh 修Tu 行Hành 住Trụ 。
心tâm 即tức 前tiền 之chi 妙diệu 心tâm 。 地địa 即tức 前tiền 所sở 履lý 地địa 。 然nhiên 妙diệu 心tâm 既ký 。 十thập 用dụng 涉thiệp 入nhập 。 而nhi 所sở 履lý 之chi 地địa 。 亦diệc 十thập 心tâm 涉thiệp 知tri 。 涉thiệp 知tri 故cố 。 一nhất 心tâm 明minh 了liễu 。 心tâm 心tâm 皆giai 然nhiên 。 故cố 云vân 俱câu 得đắc 明minh 了liễu 。 俱câu 得đắc 明minh 了liễu 故cố 。
時thời 時thời 證chứng 真chân 真chân 無vô 不bất 融dung 。 故cố 能năng 遊du 履lý 十thập 方phương 。 得đắc 無vô 留lưu 礙ngại 。 自tự 是thị 分phân 身thân 無vô 數số 。 徧biến 十thập 方phương 剎sát 。 上thượng 供cung 諸chư 佛Phật 。 下hạ 利lợi 眾chúng 生sanh 。 以dĩ 是thị 名danh 為vi 。 修tu 行hành 住trụ 也dã (# 問vấn 。 此thử 與dữ 願nguyện 心tâm 中trung 。 能năng 遊du 十thập 方phương 。 所sở 去khứ 隨tùy 願nguyện 。 語ngữ 頗phả 相tương 似tự 。 義nghĩa 何hà 所sở 別biệt 耶da 。 答đáp 。 彼bỉ 是thị 意ý 生sanh 身thân 。 此thử 是thị 現hiện 化hóa 身thân 。 又hựu 彼bỉ 云vân 隨tùy 願nguyện 。 似tự 是thị 徑kính 往vãng 一nhất 方phương 。 此thử 云vân 無vô 礙ngại 。 明minh 是thị 徧biến 入nhập 剎sát 塵trần 。 則tắc 勝thắng 劣liệt 固cố 自tự 分phần/phân 矣hĩ )# 。
四tứ 生sanh 貴quý 住trụ 。
行hành 與dữ 佛Phật 同đồng 。 受thọ 佛Phật 氣khí 分phần 。 如như 中trung 陰ấm 身thân 。 自tự 求cầu 父phụ 母mẫu 。 陰ấm 信tín 冥minh 通thông 。 入nhập 如Như 來Lai 種chủng 。 名danh 生Sanh 貴Quý 住Trụ 。
種chủng 真chân 之chi 行hành 。 因nhân 該cai 果quả 海hải 。 故cố 曰viết 行hành 與dữ 佛Phật 同đồng 。 因nhân 該cai 果quả 海hải 。 果quả 即tức 徹triệt 於ư 因nhân 源nguyên 。 故cố 曰viết 受thọ 佛Phật 氣khí 分phần 。 前tiền 護hộ 法Pháp 心tâm 中trung 云vân 。 十thập 方phương 如Như 來Lai 。 氣khí 分phần 交giao 接tiếp 。 蓋cái 指chỉ 慈từ 心tâm 氣khí 分phần/phân 。 此thử 云vân 受thọ 佛Phật 氣khí 分phần 。 意ý 言ngôn 真Chân 如Như 氣khí 分phần/phân 。 固cố 不bất 同đồng 也dã 。 次thứ 二nhị 句cú 舉cử 喻dụ 。 言ngôn 初sơ 住trụ 發phát 心tâm 。 如như 前tiền 陰ấm 起khởi 惑hoặc 。 二nhị 住trụ 治trị 地địa 。 如như 前tiền 陰ấm 造tạo 業nghiệp 。 三tam 住trụ 修tu 行hành 。 如như 中trung 陰ấm 持trì 種chủng 遊du 行hành 。 此thử 既ký 行hành 與dữ 佛Phật 同đồng 。 受thọ 佛Phật 氣khí 分phần 。 故cố 以dĩ 中trung 陰ấm 自tự 求cầu 父phụ 母mẫu 喻dụ 之chi 。 佛Phật 雖tuy 未vị 與dữ 明minh 記ký 。 以dĩ 相tương/tướng 陰ấm 信tín 。 知tri 其kỳ 不bất 退thoái 初sơ 心tâm 。 自tự 雖tuy 未vị 得đắc 顯hiển 證chứng 。 已dĩ 得đắc 冥minh 通thông 。 覺giác 其kỳ 必tất 證chứng 極cực 果quả 。 是thị 知tri 陰ấm 信tín 冥minh 通thông 。 正chánh 是thị 感cảm 應ứng 道đạo 交giao 。 如như 同đồng 業nghiệp 相tương 纏triền 。 結kết 成thành 胎thai 分phần/phân 。 故cố 云vân 入nhập 如Như 來Lai 種chủng 。 入nhập 如Như 來Lai 種chủng 。 如như 託thác 王vương 胎thai 。 故cố 名danh 生sanh 貴quý 住trụ 也dã 。
五ngũ 具cụ 足túc 住trụ 。
既ký 遊du 道đạo 胎thai 。 親thân 奉phụng 覺giác 胤dận 。 如như 胎thai 已dĩ 成thành 。 人nhân 相tướng 不bất 缺khuyết 。 名danh 方Phương 便Tiện 具Cụ 足Túc 住Trụ 。
前tiền 云vân 入nhập 如Như 來Lai 種chủng 。 即tức 是thị 結kết 成thành 道Đạo 胎thai 。 而nhi 云vân 遊du 者giả 。 謂vị 依y 此thử 脩tu 因nhân 。 自tự 在tại 無vô 礙ngại 。 如như 貴quý 人nhân 處xứ 胎thai 。 安an 樂lạc 無vô 拘câu 。 永vĩnh 嘉gia 云vân 。 潛tiềm 幽u 靈linh 於ư 法Pháp 界Giới 。 即tức 斯tư 義nghĩa 也dã 。 自tự 是thị 常thường 蒙mông 諸chư 佛Phật 護hộ 念niệm 。 法Pháp 身thân 漸tiệm 漸tiệm 證chứng 入nhập 。 故cố 曰viết 親thân 奉phụng 覺giác 胤dận 。 謂vị 親thân 奉phụng 大đại 覺giác 護hộ 念niệm 。 為vi 法Pháp 身thân 之chi 胤dận 嗣tự 也dã 。 方phương 便tiện 智trí 慧tuệ 。 漸tiệm 漸tiệm 具cụ 足túc 。 故cố 喻dụ 以dĩ 如như 胎thai 已dĩ 成thành 。 人nhân 相tướng 不bất 缺khuyết 。 謂vị 胎thai 中trung 七thất 七thất 日nhật 滿mãn 。 根căn 形hình 具cụ 足túc 也dã 。 以dĩ 是thị 義nghĩa 故cố 。 名danh 方Phương 便Tiện 具Cụ 足Túc 住Trụ 。
六lục 正chánh 心tâm 住trụ 。
容dung 貌mạo 如như 佛Phật 。 心tâm 相tướng 亦diệc 同đồng 。 名danh 正Chánh 心Tâm 住Trụ 。
權quyền 智trí 外ngoại 現hiện 。 故cố 曰viết 容dung 貌mạo 。 攝nhiếp 化hóa 眾chúng 生sanh 。 方phương 便tiện 具cụ 足túc 。 故cố 曰viết 如như 佛Phật 。 此thử 牒điệp 上thượng 位vị 以dĩ 為vi 當đương 位vị 之chi 因nhân 。 自tự 下hạ 乃nãi 正chánh 明minh 當đương 位vị 。 以dĩ 權quyền 資tư 實thật 。 內nội 照chiếu 真Chân 如Như 。 名danh 為vi 心tâm 相tương/tướng 。 理lý 智trí 圓viên 滿mãn 。 故cố 曰viết 亦diệc 同đồng 。 同đồng 佛Phật 故cố 。 成thành 正chánh 知tri 見kiến 。 如như 胎thai 中trung 七thất 七thất 位vị 後hậu 。 心tâm 相tương/tướng 漸tiệm 著trước 。 故cố 以dĩ 正chánh 心tâm 為vi 名danh 。
七thất 不bất 退thoái 住trụ 。
身thân 心tâm 合hợp 成thành 。 日nhật 益ích 增tăng 長trưởng 。 名danh 不Bất 退Thoái 住Trụ 。
五ngũ 住trụ 權quyền 智trí 外ngoại 現hiện 。 容dung 貌mạo 如như 佛Phật 曰viết 身thân 。 六lục 住trụ 實thật 智trí 內nội 照chiếu 。 心tâm 相tương/tướng 同đồng 佛Phật 曰viết 心tâm 。 兼kiêm 此thử 二nhị 義nghĩa 為vi 七thất 住trụ 因nhân 。 故cố 曰viết 合hợp 成thành 。 即tức 權quyền 實thật 具cụ 足túc 也dã 。 權quyền 實thật 具cụ 足túc 。 二nhị 利lợi 兼kiêm 進tiến 。 故cố 曰viết 日nhật 益ích 增tăng 長trưởng 。 如như 在tại 母mẫu 胎thai 。 備bị 經kinh 十thập 月nguyệt 。 有hữu 成thành 無vô 壞hoại 。 故cố 曰viết 不bất 退thoái 。 此thử 與dữ 六lục 信tín 。 雖tuy 同đồng 名danh 不bất 退thoái 。 而nhi 淺thiển 深thâm 有hữu 異dị 。 以dĩ 彼bỉ 為vi 信tín 心tâm 不bất 退thoái 。 此thử 為vi 住trụ 道đạo 不bất 退thoái 也dã 。
八bát 童đồng 真chân 住trụ 。
十thập 身thân 靈linh 相tướng 。 一nhất 時thời 具cụ 足túc 。 名danh 童Đồng 真Chân 住Trụ 。
承thừa 上thượng 日nhật 益ích 增tăng 長trưởng 。 權quyền 益ích 勝thắng 而nhi 實thật 益ích 深thâm 。 故cố 曰viết 十thập 身thân 靈linh 相tướng 。 一nhất 時thời 具cụ 足túc 。 以dĩ 十thập 身thân 為vi 別biệt 。 權quyền 實thật 二nhị 智trí 為vi 總tổng 。 如như 十thập 身thân 中trung 。 菩Bồ 提Đề 身thân 法Pháp 身thân 威uy 勢thế 身thân 三Tam 身Thân 皆giai 屬thuộc 實thật 智trí 。 以dĩ 是thị 自tự 證chứng 境cảnh 故cố 。 願nguyện 身thân 化hóa 身thân 力lực 持trì 身thân 意ý 生sanh 身thân 福phước 德đức 身thân 五ngũ 身thân 皆giai 屬thuộc 權quyền 智trí 。 以dĩ 是thị 化hóa 他tha 境cảnh 故cố 。 相tướng 好hảo 莊trang 嚴nghiêm 身thân 。 智trí 身thân 二nhị 身thân 通thông 於ư 權quyền 實thật 。 以dĩ 相tướng 好hảo 莊trang 嚴nghiêm 有hữu 報báo 化hóa 。 智trí 慧tuệ 有hữu 自tự 證chứng 化hóa 他tha 故cố 也dã 。 按án 華hoa 嚴nghiêm 八bát 地địa 方phương 具cụ 十thập 身thân 。 今kim 經kinh 八bát 住trụ 便tiện 具cụ 者giả 。 以dĩ 二nhị 經kinh 皆giai 屬thuộc 圓viên 教giáo 。 固cố 應ưng 前tiền 後hậu 互hỗ 融dung 。 況huống 華hoa 嚴nghiêm 信tín 滿mãn 成thành 佛Phật 。 十thập 身thân 豈khởi 不bất 具cụ 足túc 。 但đãn 文văn 在tại 八bát 地địa 中trung 顯hiển 。 言ngôn 靈linh 相tương/tướng 者giả 。 神thần 妙diệu 無vô 方phương 之chi 義nghĩa 。 此thử 如như 胎thai 滿mãn 初sơ 生sanh 。 雖tuy 六lục 根căn 四tứ 體thể 。 一nhất 一nhất 圓viên 成thành 。 而nhi 純thuần 樸phác 未vị 散tán 。 情tình 染nhiễm 未vị 形hình 。 故cố 以dĩ 童đồng 真chân 為vi 名danh 。
九cửu 王vương 子tử 住trụ 。
形hình 成thành 出xuất 胎thai 。 親thân 為vi 佛Phật 子tử 。 名danh 法Pháp 王Vương 子Tử 住Trụ 。
上thượng 位vị 十thập 身thân 具cụ 足túc 。 即tức 是thị 形hình 成thành 出xuất 胎thai 。 此thử 牒điệp 前tiền 為vi 因nhân 也dã 。 次thứ 句cú 乃nãi 正chánh 明minh 當đương 位vị 。 五ngũ 住trụ 中trung 既ký 遊du 道đạo 胎thai 。 尚thượng 為vi 道đạo 之chi 所sở 局cục 。 未vị 大đại 自tự 在tại 。 故cố 但đãn 言ngôn 親thân 奉phụng 覺giác 胤dận 。 而nhi 不bất 言ngôn 為vi 子tử 。 今kim 則tắc 得đắc 大đại 自tự 在tại 。 頓đốn 超siêu 理lý 障chướng 。 能năng 任nhậm 佛Phật 法Pháp 大đại 事sự 。 故cố 曰viết 親thân 為vi 佛Phật 子tử 。 如như 世thế 王vương 子tử 。 過quá 十thập 五ngũ 歲tuế 。 稍sảo 有hữu 知tri 識thức 。 便tiện 具cụ 人nhân 君quân 氣khí 度độ 。 以dĩ 是thị 名danh 為vi 。 法Pháp 王Vương 子Tử 住trụ 。
十thập 灌quán 頂đảnh 住trụ 。
表biểu 以dĩ 成thành 人nhân 。 如như 國quốc 大đại 王vương 。 以dĩ 諸chư 國quốc 事sự 。 分phân 委ủy 太thái 子tử 。 彼bỉ 剎sát 利lợi 王vương 。 世thế 子tử 長trưởng 成thành 。 陳trần 列liệt 灌quán 頂đảnh 。 名danh 灌Quán 頂Đảnh 住Trụ 。
上thượng 位vị 名danh 法Pháp 王Vương 子tử 。 即tức 是thị 表biểu 以dĩ 成thành 人nhân 。 謂vị 表biểu 顯hiển 以dĩ 為vi 成thành 佛Phật 人nhân 故cố 。 此thử 是thị 牒điệp 前tiền 為vi 因nhân 。 如như 國quốc 下hạ 正chánh 明minh 當đương 位vị 。 佛Phật 欲dục 與dữ 之chi 授thọ 記ký 。 先tiên 令linh 代đại 佛Phật 宣tuyên 揚dương 。 教giáo 化hóa 眾chúng 生sanh 。 故cố 喻dụ 以dĩ 如như 國quốc 大đại 王vương 等đẳng 。 國quốc 大đại 王vương 。 即tức 剎sát 利lợi 王vương 也dã 。 (# 剎sát 利lợi 。 此thử 云vân 尊tôn 姓tánh )# 國quốc 事sự 分phần/phân 委ủy 者giả 。 王vương 意ý 以dĩ 國quốc 事sự 重trọng/trùng 大đại 。 恐khủng 其kỳ 不bất 勝thắng 。 先tiên 且thả 分phần/phân 其kỳ 少thiểu 分phần 。 委ủy 而nhi 試thí 之chi 。 委ủy 猶do 託thác 也dã 。 此thử 喻dụ 佛Phật 欲dục 與dữ 記ký 。 恐khủng 其kỳ 智trí 力lực 不bất 堪kham 。 先tiên 令linh 代đại 佛Phật 宣tuyên 揚dương 。 攝nhiếp 行hành 佛Phật 事sự 。 若nhược 見kiến 其kỳ 智trí 力lực 增tăng 長trưởng 。 度độ 生sanh 不bất 怖bố 。 即tức 便tiện 與dữ 之chi 授thọ 記ký 。 故cố 喻dụ 以dĩ 彼bỉ 剎sát 利lợi 王vương 等đẳng 。 世thế 子tử 即tức 是thị 太thái 子tử 。 以dĩ 歷lịch 世thế 相tương/tướng 承thừa 為vi 王vương 故cố 。 長trưởng 成thành 者giả 。 堪kham 任nhậm 國quốc 事sự 。 喻dụ 菩Bồ 薩Tát 智trí 力lực 增tăng 長trưởng 。 度độ 生sanh 不bất 怖bố 。 陳trần 列liệt 者giả 。 陳trần 列liệt 四tứ 大đại 海hải 水thủy 。 灌quán 頂đảnh 者giả 。 灌quán 太thái 子tử 頂đảnh 。 令linh 其kỳ 受thọ 王vương 職chức 位vị 。 喻dụ 佛Phật 智trí 力lực 加gia 被bị 。 與dữ 之chi 授thọ 記ký 。 令linh 其kỳ 具cụ 足túc 十Thập 力Lực 。 墮đọa 在tại 佛Phật 數số 。 如như 華hoa 嚴nghiêm 云vân 。 轉Chuyển 輪Luân 聖Thánh 王Vương 。 所sở 生sanh 太thái 子tử 。 母mẫu 是thị 正chánh 后hậu 。 乃nãi 至chí 云vân 取thủ 四tứ 大đại 海hải 水thủy 。 置trí 金kim 瓶bình 內nội 。 王vương 執chấp 此thử 缾bình 。 灌quán 太thái 子tử 頂đảnh 。 是thị 時thời 即tức 名danh 受thọ 王vương 職chức 位vị 。 菩Bồ 薩Tát 受thọ 職chức 。 亦diệc 復phục 如như 是thị 。 諸chư 佛Phật 智trí 水thủy 灌quán 其kỳ 頂đảnh 故cố 。 是thị 名danh 菩Bồ 薩Tát 。 受thọ 大đại 智trí 職chức 。 具cụ 足túc 如Như 來Lai 十 種chủng 力lực 故cố 。 墮đọa 在tại 佛Phật 數số 。 然nhiên 華hoa 嚴nghiêm 位vị 在tại 十Thập 地Địa 。 今kim 經kinh 位vị 在tại 十thập 住trụ 者giả 。 以dĩ 二nhị 經kinh 同đồng 宗tông 。 俱câu 有hữu 圓viên 融dung 行hành 布bố 二nhị 義nghĩa 。 約ước 行hành 布bố 不bất 無vô 優ưu 劣liệt 。 以dĩ 彼bỉ 喻dụ 轉Chuyển 輪Luân 王Vương 子tử 。 此thử 喻dụ 剎sát 利lợi 王vương 子tử 。 自tự 不bất 同đồng 耳nhĩ 。 若nhược 約ước 圓viên 融dung 。 則tắc 前tiền 後hậu 該cai 徹triệt 。 如như 前tiền 八bát 住trụ 中trung 明minh 。 末mạt 句cú 就tựu 喻dụ 立lập 名danh 。 可khả 知tri 。 十thập 住trụ 竟cánh 。
五ngũ 十thập 行hành (# 正chánh 脈mạch 云vân 。 前tiền 十thập 住trụ 方phương 生sanh 佛Phật 家gia 。 領lãnh 佛Phật 家gia 業nghiệp 。 此thử 十thập 行hành 則tắc 攝nhiếp 行hành 佛Phật 事sự 也dã 。 又hựu 大Đại 乘Thừa 初sơ 心tâm 。 固cố 即tức 二nhị 利lợi 兼kiêm 行hành 。 而nhi 信tín 住trụ 位vị 中trung 。 利lợi 他tha 未vị 勝thắng 。 故cố 前tiền 二nhị 十thập 四tứ 位vị 。 並tịnh 無vô 顯hiển 標tiêu 度độ 生sanh 事sự 業nghiệp 。 自tự 下hạ 乃nãi 漸tiệm 以dĩ 彰chương 顯hiển 。 今kim 十thập 行hành 與dữ 華hoa 嚴nghiêm 對đối 校giáo 明minh 是thị 六Lục 度Độ 。 而nhi 後hậu 五ngũ 度độ 乃nãi 開khai 智trí 度độ 為vi 五ngũ 。 亦diệc 不bất 與dữ 常thường 途đồ 十thập 度độ 同đồng 也dã )# 十thập 。
一nhất 歡hoan 喜hỷ 行hành 。 二nhị 饒nhiêu 益ích 行hành 。 三tam 無vô 瞋sân 行hành 。 四tứ 無vô 盡tận 行hành 。 五ngũ 離ly 亂loạn 行hành 。 六lục 善thiện 現hiện 行hành 。 七thất 無vô 著trước 行hành 。 八bát 尊tôn 重trọng 行hành 。 九cửu 善thiện 法Pháp 行hành 。 十thập 真chân 實thật 行hạnh 。
初sơ 。
阿A 難Nan 。 是thị 善thiện 男nam 子tử 。 成thành 佛Phật 子tử 已dĩ 。 具cụ 足túc 無vô 量lượng 。 如Như 來Lai 妙diệu 德đức 。 十thập 方phương 隨tùy 順thuận 。 名danh 歡Hoan 喜Hỷ 行Hạnh 。
八bát 住trụ 初sơ 生sanh 。 九cửu 住trụ 漸tiệm 長trường/trưởng 。 十thập 住trụ 受thọ 職chức 。 故cố 云vân 成thành 佛Phật 子tử 已dĩ 。 具cụ 足túc 無vô 量lượng 。 如Như 來Lai 妙diệu 德đức 者giả 。 按án 華hoa 嚴nghiêm 此thử 菩Bồ 薩Tát 學học 習tập 諸chư 佛Phật 本bổn 所sở 修tu 行hành 。 憶ức 念niệm 諸chư 佛Phật 。 本bổn 所sở 修tu 行hành 。 乃nãi 至chí 云vân 住trụ 持trì 顯hiển 現hiện 演diễn 說thuyết 諸chư 佛Phật 本bổn 所sở 修tu 行hành 。 則tắc 佛Phật 德đức 無vô 不bất 具cụ 矣hĩ 。 十thập 方phương 隨tùy 順thuận 。 即tức 是thị 廣quảng 行hành 布bố 施thí 。 華hoa 嚴nghiêm 云vân 。 隨tùy 順thuận 方phương 土thổ 。 有hữu 貧bần 乏phạp 處xứ 。 以dĩ 願nguyện 力lực 故cố 。 往vãng 生sanh 於ư 彼bỉ 。 豪hào 貴quý 大đại 富phú 。 財tài 寶bảo 無vô 盡tận 。 行hành 財tài 施thí 。 乃nãi 至chí 身thân 肉nhục 不bất 惜tích 。 行hành 法Pháp 施thí 。 則tắc 與dữ 說thuyết 三tam 世thế 平bình 等đẳng 。 乃nãi 至chí 菩Bồ 提Đề 涅Niết 槃Bàn 。 即tức 隨tùy 順thuận 義nghĩa 也dã 。 正chánh 脈mạch 云vân 。 此thử 則tắc 施thí 度độ 。 以dĩ 華hoa 嚴nghiêm 首thủ 標tiêu 此thử 菩Bồ 薩Tát 為vi 大đại 施thí 主chủ 故cố 。 結kết 名danh 歡Hoan 喜Hỷ 行Hạnh 者giả 。 有hữu 二nhị 義nghĩa 。 一nhất 者giả 見kiến 有hữu 來lai 乞khất 者giả 。 作tác 福phước 田điền 想tưởng 。 作tác 善thiện 友hữu 想tưởng 。 倍bội 生sanh 歡hoan 喜hỷ 。 二nhị 者giả 隨tùy 乞khất 施thí 與dữ 。 令linh 諸chư 眾chúng 生sanh 。 悉tất 皆giai 滿mãn 足túc 。 生sanh 歡hoan 喜hỷ 心tâm 。 此thử 亦diệc 華hoa 嚴nghiêm 中trung 義nghĩa 。
二nhị 饒nhiêu 益ích 行hành 。
善thiện 能năng 利lợi 益ích 。 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 名danh 饒Nhiêu 益Ích 行Hạnh 。
既ký 歡hoan 喜hỷ 已dĩ 。 乃nãi 以dĩ 戒giới 德đức 感cảm 化hóa 。 故cố 曰viết 利lợi 益ích 。 言ngôn 善thiện 能năng 者giả 。 戒giới 德đức 備bị 於ư 己kỷ 。 感cảm 化hóa 成thành 於ư 外ngoại 。 不bất 勞lao 費phí 力lực 。 而nhi 利lợi 無vô 不bất 周chu 故cố 。 正chánh 脈mạch 云vân 。 此thử 是thị 戒giới 度độ 。 以dĩ 華hoa 嚴nghiêm 首thủ 標tiêu 此thử 菩Bồ 薩Tát 護hộ 持trì 淨tịnh 戒giới 故cố 。 結kết 名danh 饒Nhiêu 益Ích 行Hạnh 者giả 。 亦diệc 二nhị 義nghĩa 。 一nhất 者giả 自tự 能năng 住trụ 無vô 上thượng 戒giới 。 善thiện 自tự 饒nhiêu 益ích 。 二nhị 者giả 令linh 他tha 住trụ 無vô 上thượng 戒giới 。 亦diệc 饒nhiêu 益ích 他tha 。 詳tường 如như 華hoa 嚴nghiêm 。 茲tư 不bất 繁phồn 引dẫn 。
三tam 無vô 瞋sân 行hành 。
自tự 覺giác 覺giác 他tha 。 得đắc 無vô 違vi 拒cự 。 名danh 無vô 瞋sân 行hành 。
既ký 饒nhiêu 益ích 已dĩ 。 仍nhưng 復phục 以dĩ 自tự 覺giác 之chi 理lý 。 覺giác 悟ngộ 於ư 他tha 。 其kỳ 猶do 執chấp 柯kha 伐phạt 柯kha 。 其kỳ 則tắc 不bất 遠viễn 。 故cố 得đắc 他tha 無vô 違vi 拒cự 。 無vô 違vi 拒cự 故cố 。 瞋sân 恨hận 無vô 所sở 由do 生sanh 。 據cứ 此thử 則tắc 他tha 不bất 能năng 覺giác 。 即tức 是thị 違vi 拒cự 。 厭yếm 而nhi 捨xả 化hóa 。 即tức 是thị 瞋sân 恨hận 。 今kim 以dĩ 自tự 覺giác 覺giác 他tha 。 他tha 易dị 覺giác 而nhi 己kỷ 不bất 厭yếm 。 以dĩ 是thị 名danh 為vi 。 無vô 瞋sân 恨hận 行hành 。 正chánh 脈mạch 云vân 。 此thử 是thị 忍nhẫn 度độ 。 以dĩ 華hoa 嚴nghiêm 首thủ 標tiêu 此thử 菩Bồ 薩Tát 常thường 修tu 忍Nhẫn 法Pháp 故cố 。 但đãn 彼bỉ 名danh 無vô 違vi 逆nghịch 行hành 。 蓋cái 以dĩ 甘cam 受thọ 外ngoại 難nạn/nan 。 無vô 違vi 逆nghịch 他tha 名danh 忍nhẫn 。 此thử 名danh 無Vô 瞋Sân 恨Hận 行Hạnh 。 乃nãi 取thủ 自tự 無vô 瞋sân 恨hận 。 堪kham 忍nhẫn 教giáo 化hóa 名danh 忍nhẫn 也dã 。
四tứ 無vô 盡tận 行hành 。
種chủng 類loại 出xuất 生sanh 。 窮cùng 未vị 來lai 際tế 。 三tam 世thế 平bình 等đẳng 。 十thập 方phương 通thông 達đạt 。 名danh 無Vô 盡Tận 行Hạnh 。
既ký 無vô 瞋sân 恨hận 。 仍nhưng 復phục 隨tùy 彼bỉ 眾chúng 生sanh 。 一nhất 切thiết 種chủng 類loại 。 在tại 在tại 出xuất 現hiện 。 處xứ 處xứ 受thọ 生sanh 。 故cố 云vân 種chủng 類loại 出xuất 生sanh 。 生sanh 界giới 無vô 盡tận 。 菩Bồ 薩Tát 之chi 願nguyện 行hành 。 亦diệc 無vô 有hữu 盡tận 。 故cố 云vân 窮cùng 未vị 來lai 際tế 。 既ký 能năng 窮cùng 未vị 來lai 際tế 。 則tắc 三tam 世thế 平bình 等đẳng 普phổ 入nhập 。 既ký 能năng 種chủng 類loại 出xuất 生sanh 。 則tắc 十thập 方phương 通thông 達đạt 俱câu 隨tùy 。 是thị 則tắc 橫hoạnh/hoành 豎thụ 皆giai 無vô 有hữu 盡tận 。 故cố 以dĩ 無vô 盡tận 行hành 為vi 名danh 。 正chánh 脈mạch 云vân 。 此thử 則tắc 進tiến 度độ 。 以dĩ 華hoa 嚴nghiêm 首thủ 標tiêu 此thử 菩Bồ 薩Tát 修tu 諸chư 精tinh 進tấn 故cố 。 但đãn 彼bỉ 名danh 無vô 屈khuất 撓nạo 行hành 。 蓋cái 取thủ 一nhất 切thiết 境cảnh 界giới 。 無vô 能năng 屈khuất 折chiết 阻trở 撓nạo 名danh 進tiến 。 此thử 名danh 無Vô 盡Tận 行Hạnh 。 乃nãi 取thủ 一nhất 切thiết 時thời 處xứ 。 皆giai 能năng 教giáo 化hóa 利lợi 益ích 名danh 進tiến 也dã 。
五ngũ 離ly 亂loạn 行hành 。
一nhất 切thiết 合hợp 同đồng 。 種chủng 種chủng 法Pháp 門môn 。 得đắc 無vô 差sai 誤ngộ 。 名danh 離Ly 癡Si 亂Loạn 行Hạnh 。
既ký 能năng 橫hoạnh/hoành 徧biến 豎thụ 周chu 。 自tự 能năng 與dữ 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 合hợp 其kỳ 心tâm 而nhi 同đồng 其kỳ 事sự 。 故cố 云vân 一nhất 切thiết 合hợp 同đồng 。 既ký 一nhất 切thiết 合hợp 同đồng 。 自tự 能năng 隨tùy 類loại 說thuyết 法Pháp 。 故cố 云vân 種chủng 種chủng 法Pháp 門môn 。 機cơ 對đối 教giáo 而nhi 受thọ 益ích 。 教giáo 對đối 機cơ 而nhi 化hóa 行hành 。 故cố 云vân 得đắc 無vô 差sai 誤ngộ 。 如như 是thị 則tắc 千thiên 難nạn/nan 交giao 攻công 。 而nhi 其kỳ 智trí 不bất 昏hôn 。 萬vạn 機cơ 並tịnh 赴phó 。 而nhi 其kỳ 心tâm 不bất 擾nhiễu 。 由do 此thử 故cố 名danh 離Ly 癡Si 亂Loạn 行Hạnh 。 正chánh 脈mạch 云vân 。 此thử 是thị 禪thiền 度độ 。 以dĩ 華hoa 嚴nghiêm 首thủ 標tiêu 此thử 菩Bồ 薩Tát 。 心tâm 無vô 散tán 亂loạn 。 堅kiên 固cố 不bất 動động 故cố 。 若nhược 依y 今kim 經kinh 。 即tức 以dĩ 不bất 癡si 不bất 亂loạn 為vi 禪thiền 。
六lục 善thiện 現hiện 行hành 。
則tắc 於ư 同đồng 中trung 。 顯hiển 現hiện 羣quần 異dị 。 一nhất 一nhất 異dị 相tướng 。 各các 各các 見kiến 同đồng 。 名danh 善Thiện 現Hiện 行Hạnh 。
上thượng 位vị 隨tùy 類loại 現hiện 身thân 。 一nhất 切thiết 合hợp 同đồng 。 乃nãi 從tùng 本bổn 起khởi 末mạt 。 如như 觀quán 音âm 一nhất 身thân 能năng 現hiện 。 三tam 十thập 二nhị 應ứng 。 為vi 天thiên 現hiện 天thiên 。 為vi 人nhân 現hiện 人nhân 等đẳng 是thị 。 今kim 云vân 同đồng 中trung 現hiện 異dị 。 是thị 從tùng 末mạt 起khởi 末mạt 。 如như 一nhất 天thiên 身thân 中trung 。 又hựu 復phục 對đối 彼bỉ 異dị 類loại 羣quần 機cơ 。 顯hiển 現hiện 眾chúng 多đa 異dị 類loại 身thân 形hình 。 人nhân 身thân 等đẳng 亦diệc 然nhiên 。 故cố 云vân 則tắc 於ư 同đồng 中trung 。 顯hiển 現hiện 羣quần 異dị 。 雖tuy 顯hiển 現hiện 羣quần 異dị 。 而nhi 彼bỉ 天thiên 眾chúng 。 於ư 諸chư 異dị 相tướng 。 還hoàn 見kiến 同đồng 己kỷ 。 人nhân 眾chúng 等đẳng 亦diệc 然nhiên 。 故cố 云vân 一nhất 一nhất 異dị 相tướng 。 各các 各các 見kiến 同đồng 。 據cứ 此thử 則tắc 是thị 一nhất 身thân 能năng 現hiện 眾chúng 多đa 身thân 。 眾chúng 多đa 身thân 中trung 現hiện 一nhất 身thân 。 由do 此thử 所sở 以dĩ 。 名danh 善Thiện 現Hiện 行Hạnh 。 正chánh 脈mạch 云vân 。 此thử 是thị 理lý 事sự 無Vô 礙Ngại 智Trí 。 (# 與dữ 今kim 疏sớ/sơ 意ý 見kiến 不bất 同đồng )# 灌quán 頂đảnh 云vân 。 即tức 智trí 慧tuệ 度độ 。 又hựu 自tự 釋thích 云vân 。 若nhược 非phi 法Pháp 界Giới 大đại 智trí 。 何hà 能năng 圓viên 融dung 顯hiển 現hiện 。 愚ngu 謂vị 仍nhưng 是thị 慧tuệ 度độ 。 以dĩ 一nhất 多đa 無vô 礙ngại 。 同đồng 異dị 俱câu 成thành 。 正chánh 由do 菩Bồ 薩Tát 無vô 障chướng 礙ngại 慧tuệ 。 善thiện 巧xảo 運vận 用dụng 之chi 所sở 現hiện 故cố 。
七thất 無vô 著trước 行hành 。
如như 是thị 乃nãi 至chí 。 十thập 方phương 虗hư 空không 滿mãn 足túc 微vi 塵trần 。 一nhất 一nhất 塵trần 中trung 。 現hiện 十thập 方phương 界giới 。 現hiện 塵trần 現hiện 界giới 。 不bất 相tương 留lưu 礙ngại 。 名danh 無Vô 著Trước 行Hạnh 。
承thừa 上thượng 善thiện 現hiện 身thân 相tướng 。 已dĩ 如như 是thị 矣hĩ 。 不bất 唯duy 身thân 相tướng 。 乃nãi 至chí 世thế 界giới 亦diệc 皆giai 善thiện 現hiện 無vô 礙ngại 。 十thập 方phương 下hạ 正chánh 明minh 善thiện 現hiện 世thế 界giới 之chi 相tướng 。 十thập 方phương 虗hư 空không 。 滿mãn 足túc 微vi 塵trần 者giả 。 顯hiển 微vi 塵trần 之chi 多đa 。 並tịnh 明minh 能năng 現hiện 者giả 狹hiệp 。 一nhất 一nhất 塵trần 中trung 。 現hiện 十thập 方phương 界giới 者giả 。 顯hiển 世thế 界giới 更cánh 多đa 。 並tịnh 明minh 所sở 現hiện 者giả 廣quảng 。 能năng 現hiện 所sở 現hiện 。 二nhị 俱câu 不bất 壞hoại 其kỳ 相tương/tướng 。 名danh 為vi 現hiện 塵trần 現hiện 界giới 。 謂vị 塵trần 在tại 界giới 外ngoại 不bất 壞hoại 狹hiệp 相tương/tướng 。 界giới 在tại 塵trần 內nội 。 不bất 壞hoại 廣quảng 相tương/tướng 。 同đồng 時thời 俱câu 現hiện 。 故cố 云vân 不bất 相tương 留lưu 礙ngại 。 正chánh 脈mạch 云vân 。 界giới 入nhập 塵trần 而nhi 界giới 不bất 小tiểu 。 是thị 小tiểu 不bất 留lưu 於ư 大đại 。 塵trần 含hàm 界giới 而nhi 塵trần 不bất 大đại 。 是thị 大đại 不bất 礙ngại 於ư 小tiểu 也dã 。 華hoa 嚴nghiêm 云vân 。 華hoa 藏tạng 世thế 界giới 所sở 有hữu 塵trần 。 一nhất 一nhất 塵trần 中trung 見kiến 法Pháp 界Giới 。 亦diệc 同đồng 此thử 義nghĩa 。 溫ôn 陵lăng 云vân 。 此thử 由do 善thiện 現hiện 行hành 。 擴# 充sung 圓viên 融dung 也dã 。 結kết 名danh 無Vô 著Trước 行Hạnh 者giả 。 依y 華hoa 嚴nghiêm 但đãn 是thị 。 一nhất 切thiết 無vô 著trước 。 正chánh 脈mạch 云vân 。 一nhất 有hữu 執chấp 著trước 。 安an 能năng 大đại 小tiểu 並tịnh 融dung 如như 此thử 。 若nhược 依y 本bổn 經kinh 。 無vô 著trước 即tức 是thị 忘vong 塵trần 。 忘vong 塵trần 功công 極cực 。 便tiện 能năng 身thân 心tâm 圓viên 明minh 。 不bất 動động 道Đạo 場Tràng 。 於ư 一nhất 毛mao 端đoan 。 徧biến 能năng 含hàm 受thọ 十thập 方phương 國quốc 土độ 等đẳng 。 如như 前tiền 顯hiển 見kiến 無vô 礙ngại 中trung 明minh 。 是thị 知tri 現hiện 塵trần 現hiện 界giới 。 不bất 相tương 留lưu 礙ngại 。 正chánh 由do 忘vong 塵trần 功công 極cực 。 故cố 以dĩ 無vô 著trước 行hành 名danh 之chi 。 正chánh 脈mạch 云vân 。 此thử 是thị 事sự 事sự 無Vô 礙Ngại 智Trí 。 灌quán 頂đảnh 云vân 。 即tức 方phương 便tiện 度độ 。 引dẫn 華hoa 嚴nghiêm 此thử 菩Bồ 薩Tát 以dĩ 方phương 便tiện 化hóa 度độ 故cố 。 愚ngu 謂vị 塵trần 界giới 互hỗ 現hiện 。 大đại 小tiểu 相tương/tướng 融dung 。 正chánh 由do 菩Bồ 薩Tát 無vô 障chướng 礙ngại 慧tuệ 。 大đại 方phương 便tiện 力lực 。 之chi 所sở 運vận 用dụng 。
八bát 尊tôn 重trọng 行hành 。
種chủng 種chủng 現hiện 前tiền 。 咸hàm 是thị 第đệ 一nhất 波Ba 羅La 蜜Mật 多Đa 。 名danh 尊Tôn 重Trọng 行Hạnh 。
承thừa 上thượng 不bất 惟duy 現hiện 身thân 現hiện 土thổ 。 而nhi 一nhất 切thiết 菩Bồ 薩Tát 。 無vô 量lượng 妙diệu 行hạnh 。 一nhất 時thời 具cụ 足túc 。 故cố 云vân 種chủng 種chủng 現hiện 前tiền 。 隨tùy 舉cử 一nhất 行hành 。 皆giai 能năng 到đáo 於ư 最tối 上thượng 究cứu 竟cánh 之chi 處xứ 。 故cố 云vân 咸hàm 是thị 第đệ 一nhất 波Ba 羅La 蜜Mật 多Đa 。 言ngôn 第đệ 一nhất 者giả 。 最tối 上thượng 義nghĩa 。 波Ba 羅La 蜜Mật 多Đa 者giả 。 究cứu 竟cánh 義nghĩa 。 又hựu 梵Phạn 語ngữ 波Ba 羅La 蜜Mật 多Đa 。 此thử 云vân 到đáo 彼bỉ 岸ngạn 。 謂vị 離ly 生sanh 死tử 此thử 岸ngạn 。 度độ 煩phiền 惱não 中trung 流lưu 。 到đáo 涅Niết 槃Bàn 彼bỉ 岸ngạn 。 蓋cái 涅Niết 槃Bàn 彼bỉ 岸ngạn 。 即tức 是thị 究cứu 竟cánh 處xứ 也dã 。 又hựu 若nhược 住trụ 於ư 涅Niết 槃Bàn 。 雖tuy 稱xưng 究cứu 竟cánh 。 猶do 非phi 第đệ 一nhất 。 蓋cái 必tất 不bất 住trụ 涅Niết 槃Bàn 。 不bất 住trụ 生sanh 死tử 。 往vãng 返phản 度độ 生sanh 。 無vô 住trụ 而nhi 住trụ 。 方phương 名danh 第đệ 一nhất 。 以dĩ 是thị 無vô 住trú 處xứ 大Đại 涅Niết 槃Bàn 故cố 。 如như 華hoa 嚴nghiêm 經Kinh 云vân 。 菩Bồ 薩Tát 住trụ 此thử 行hành 時thời 。 不bất 捨xả 菩Bồ 薩Tát 大đại 願nguyện 。 不bất 住trụ 生sanh 死tử 此thử 岸ngạn 。 不bất 住trụ 涅Niết 槃Bàn 彼bỉ 岸ngạn 。 不bất 住trú 煩phiền 惱não 中trung 流lưu 。 而nhi 能năng 運vận 度độ 此thử 岸ngạn 眾chúng 生sanh 。 至chí 於ư 彼bỉ 岸ngạn 。 無vô 憂ưu 惱não 處xứ 。 而nhi 菩Bồ 薩Tát 往vãng 返phản 無vô 有hữu 休hưu 息tức 。 即tức 今kim 經kinh 第đệ 一nhất 波Ba 羅La 蜜Mật 多đa 義nghĩa 也dã 。 結kết 名danh 尊Tôn 重Trọng 行Hạnh 者giả 。 以dĩ 行hành 至chí 如như 此thử 。 可khả 尊tôn 可khả 重trọng/trùng 故cố 。 華hoa 嚴nghiêm 名danh 難nan 得đắc 行hành 。 如như 世thế 間gian 可khả 尊tôn 重trọng 物vật 。 則tắc 難nan 得đắc 也dã 。 正chánh 脈mạch 云vân 。 此thử 是thị 究cứu 竟cánh 彼bỉ 岸ngạn 智trí 。 灌quán 頂đảnh 云vân 。 即tức 是thị 願nguyện 度độ 。 以dĩ 華hoa 嚴nghiêm 謂vị 此thử 菩Bồ 薩Tát 於ư 大Đại 乘Thừa 願nguyện 。 不bất 退thoái 轉chuyển 故cố 。 愚ngu 謂vị 種chủng 種chủng 現hiện 前tiền 。 咸hàm 是thị 第đệ 一nhất 波Ba 羅La 蜜Mật 多Đa 。 乃nãi 菩Bồ 薩Tát 以dĩ 願nguyện 導đạo 行hành 。 之chi 所sở 致trí 也dã 。
九cửu 善thiện 法Pháp 行hành 。
如như 是thị 圓viên 融dung 。 能năng 成thành 十thập 方phương 。 諸chư 佛Phật 軌quỹ 則tắc 。 名danh 善Thiện 法Pháp 行Hạnh 。
承thừa 上thượng 種chủng 種chủng 妙diệu 行hạnh 。 咸hàm 是thị 一nhất 行hành 名danh 純thuần 。 而nhi 一nhất 行hành 中trung 。 具cụ 足túc 種chủng 種chủng 。 妙diệu 行hạnh 名danh 雜tạp 。 如như 是thị 純thuần 雜tạp 無vô 礙ngại 。 故cố 曰viết 圓viên 融dung 。 清thanh 凉# 云vân 。 萬vạn 行hạnh 芬phân 披phi 。 此thử 華hoa 開khai 錦cẩm 上thượng 。 即tức 目mục 此thử 也dã 。 依y 此thử 妙diệu 行hạnh 。 徧biến 歷lịch 十thập 方phương 。 助trợ 佛Phật 轉chuyển 輪luân 。 教giáo 化hóa 眾chúng 生sanh 。 故cố 云vân 能năng 成thành 十thập 方phương 。 諸chư 佛Phật 軌quỹ 則tắc 。 結kết 名danh 善Thiện 法Pháp 行Hạnh 者giả 。 謂vị 一nhất 言ngôn 一nhất 行hành 。 同đồng 歸quy 至chí 善thiện 。 皆giai 是thị 佛Phật 法Pháp 。 可khả 謂vị 軌quỹ 轍triệt 。 可khả 為vi 準chuẩn 則tắc 故cố 。 如như 華hoa 嚴nghiêm 云vân 。 此thử 菩Bồ 薩Tát 能năng 自tự 清thanh 淨tịnh 。 亦diệc 能năng 以dĩ 無vô 所sở 著trước 。 方phương 便tiện 而nhi 普phổ 饒nhiêu 益ích 一nhất 切thiết 。 眾chúng 生sanh 等đẳng 是thị 也dã 。 正chánh 脈mạch 云vân 。 此thử 是thị 軌quỹ 生sanh 物vật 解giải 智trí 。 灌quán 頂đảnh 云vân 。 即tức 是thị 力lực 度độ 。 自tự 釋thích 云vân 。 具cụ 足túc 三tam 力lực 。 謂vị 修tu 習tập 力lực 。 思tư 擇trạch 力lực 。 變biến 化hóa 力lực 。 各các 有hữu 文văn 證chứng 。 恐khủng 繁phồn 不bất 錄lục 。 愚ngu 謂vị 所sở 以dĩ 能năng 成thành 善thiện 法Pháp 者giả 。 正chánh 由do 上thượng 位vị 尊tôn 重trọng 行hành 力lực 。 之chi 所sở 致trí 故cố 。
十thập 真chân 實thật 行hạnh 。
一nhất 一nhất 皆giai 是thị 。 清thanh 淨tịnh 無vô 漏lậu 。 一nhất 真chân 無vô 為vi 。 性tánh 本bổn 然nhiên 故cố 。 名danh 真Chân 實Thật 行Hạnh 。
一nhất 一nhất 二nhị 字tự 。 通thông 該cai 前tiền 之chi 九cửu 行hành 。 言ngôn 上thượng 之chi 善thiện 法Pháp 及cập 與dữ 前tiền 八bát 。 雖tuy 大đại 用dụng 繁phồn 興hưng 。 而nhi 常thường 自tự 如như 如như 。 故cố 曰viết 清thanh 淨tịnh 。 清thanh 淨tịnh 者giả 。 即tức 如như 如như 不bất 動động 義nghĩa 也dã 。 如như 如như 不bất 動động 。 則tắc 離ly 於ư 念niệm 相tương/tướng 。 離ly 念niệm 相tương/tướng 者giả 等đẳng 虗hư 空không 界giới 。 即tức 是thị 如Như 來Lai 。 平bình 等đẳng 法Pháp 身thân 。 故cố 曰viết 無vô 漏lậu 。 蓋cái 以dĩ 起khởi 心tâm 動động 念niệm 。 即tức 乖quai 法pháp 體thể 。 即tức 成thành 有hữu 漏lậu 故cố 也dã 。 一nhất 真chân 二nhị 句cú 。 乃nãi 釋thích 成thành 皆giai 是thị 之chi 義nghĩa 。 言ngôn 所sở 謂vị 皆giai 是thị 清thanh 淨tịnh 無vô 漏lậu 者giả 。 蓋cái 以dĩ 一nhất 真chân 無vô 為vi 。 性tánh 本bổn 然nhiên 故cố 。 言ngôn 一nhất 真chân 無vô 為vi 等đẳng 者giả 。 謂vị 菩Bồ 薩Tát 當đương 寂tịch 滅diệt 現hiện 前tiền 之chi 時thời 。 俱câu 空không 不bất 生sanh 。 一nhất 真chân 獨độc 露lộ 。 即tức 證chứng 無vô 為vi 。 豈khởi 不bất 清thanh 淨tịnh 。 後hậu 雖tuy 獲hoạch 二nhị 殊thù 勝thắng 。 發phát 三tam 妙diệu 用dụng 。 歷lịch 位vị 至chí 此thử 。 皆giai 出xuất 於ư 性tánh 之chi 不bất 然nhiên 。 豈khởi 更cánh 有hữu 漏lậu 。 若nhược 爾nhĩ 前tiền 何hà 不bất 說thuyết 。 以dĩ 事sự 修tu 至chí 此thử 。 乃nãi 敢cảm 定định 故cố 。 據cứ 此thử 則tắc 行hàng 行hàng 皆giai 真chân 。 法pháp 法pháp 皆giai 實thật 。 以dĩ 是thị 義nghĩa 故cố 。 名danh 真Chân 實Thật 行Hạnh 。 正chánh 脈mạch 云vân 。 此thử 是thị 會hội 緣duyên 入nhập 實thật 智trí 。 灌quán 頂đảnh 云vân 。 即tức 是thị 智trí 度độ 。 又hựu 自tự 以dĩ 三tam 智trí 釋thích 之chi 。 謂vị 無vô 相tướng 智trí 。 成thành 熟thục 有hữu 情tình 智trí 。 受thọ 用dụng 法Pháp 樂lạc 智trí 。 亦diệc 各các 有hữu 文văn 證chứng 。 不bất 錄lục 。 愚ngu 謂vị 清thanh 淨tịnh 無vô 漏lậu 。 正chánh 由do 圓viên 通thông 根căn 本bổn 智trí 。 之chi 所sở 成thành 故cố 。 (# 右hữu 列liệt 十thập 行hành 。 應ưng 以dĩ 十thập 玄huyền 會hội 之chi 。 以dĩ 顯hiển 圓viên 妙diệu 。 第đệ 一nhất 成thành 佛Phật 子tử 已dĩ 。 具cụ 足túc 無vô 量lượng 。 如Như 來Lai 妙diệu 德đức 。 如như 海hải 之chi 一nhất 滴tích 。 具cụ 百bách 川xuyên 味vị 。 即tức 同đồng 時thời 具cụ 足túc 相tướng 應ưng 門môn 。 第đệ 二nhị 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 受thọ 益ích 各các 別biệt 。 彼bỉ 此thử 隱ẩn 顯hiển 。 如như 秋thu 空không 片phiến 月nguyệt 。 晦hối 明minh 相tướng 並tịnh 。 即tức 隱ẩn 顯hiển 秘bí 密mật 俱câu 成thành 門môn 。 第đệ 三tam 自tự 覺giác 覺giác 他tha 。 得đắc 無vô 違vi 拒cự 。 如như 金kim 與dữ 金kim 色sắc 。 不bất 相tương 捨xả 離ly 。 即tức 諸chư 法pháp 相tướng 即tức 自tự 在tại 門môn 。 第đệ 四tứ 窮cùng 未vị 來lai 際tế 。 三tam 世thế 平bình 等đẳng 。 如như 一nhất 夕tịch 之chi 夢mộng 翱cao 翔tường 百bách 年niên 。 即tức 十thập 世thế 隔cách 法pháp 異dị 成thành 門môn 。 第đệ 五ngũ 種chủng 種chủng 法Pháp 門môn 。 得đắc 無vô 差sai 誤ngộ 。 如như 琉lưu 璃ly 之chi 瓶bình 盛thịnh 多đa 芥giới 子tử 。 即tức 微vi 細tế 相tương 容dung 安an 立lập 門môn 。 第đệ 六lục 同đồng 中trung 現hiện 異dị 。 異dị 中trung 現hiện 同đồng 。 如như 一nhất 室thất 千thiên 燈đăng 光quang 光quang 涉thiệp 入nhập 。 即tức 一nhất 多đa 相tương 容dung 不bất 同đồng 門môn 。 第đệ 七thất 現hiện 塵trần 現hiện 界giới 。 不bất 相tương 留lưu 礙ngại 。 如như 一nhất 尺xích 之chi 鏡kính 。 現hiện 千thiên 里lý 影ảnh 。 即tức 廣quảng 狹hiệp 自tự 在tại 無vô 礙ngại 門môn 。 第đệ 八bát 種chủng 種chủng 現hiện 前tiền 。 咸hàm 是thị 第đệ 一nhất 波Ba 羅La 蜜Mật 多Đa 。 如như 擎kình 拳quyền 豎thụ 眉mi 。 觸xúc 目mục 皆giai 道đạo 。 即tức 托thác 事sự 顯hiển 法pháp 生sanh 解giải 門môn 。 第đệ 九cửu 如như 是thị 圓viên 融dung 。 能năng 成thành 十thập 方phương 。 諸chư 佛Phật 軌quỹ 則tắc 。 如như 兩lưỡng 鏡kính 相tương 對đối 。 傳truyền 耀diệu 相tương/tướng 寫tả 。 即tức 因nhân 陀đà 羅la 網võng 境cảnh 界giới 門môn 。 第đệ 十thập 一nhất 一nhất 皆giai 是thị 清thanh 淨tịnh 無vô 漏lậu 。 如như 北bắc 辰thần 所sở 居cư 眾chúng 星tinh 皆giai 拱củng 。 即tức 主chủ 伴bạn 圓viên 明minh 具cụ 德đức 門môn 。 此thử 依y 古cổ 德đức 十thập 喻dụ 。 對đối 校giáo 經kinh 文văn 。 略lược 此thử 會hội 通thông 。 其kỳ 實thật 一nhất 一nhất 行hành 中trung 皆giai 具cụ 十thập 門môn 。 文văn 雖tuy 不bất 顯hiển 義nghĩa 可khả 研nghiên 尋tầm )# 十thập 行hành 竟cánh 六lục 十thập 迴hồi 向hướng (# 灌quán 頂đảnh 云vân 。 華hoa 嚴nghiêm 明minh 迴hồi 向hướng 。 即tức 是thị 發phát 願nguyện 。 良lương 以dĩ 有hữu 行hành 無vô 願nguyện 。 行hành 必tất 茫mang 然nhiên 。 有hữu 願nguyện 無vô 行hành 。 願nguyện 惟duy 虗hư 設thiết 。 行hạnh 願nguyện 相tương/tướng 資tư 。 方phương 到đáo 諸chư 佛Phật 大đại 涅Niết 槃Bàn 海hải 。 正chánh 脈mạch 引dẫn 圭# 峯phong 云vân 。 迴hồi 向hướng 不bất 過quá 三tam 處xứ 。 即tức 眾chúng 生sanh 佛Phật 道Đạo 真Chân 如Như 也dã 。 華hoa 嚴nghiêm 文văn 極cực 浩hạo 瀚# 意ý 多đa 徧biến 兼kiêm 三tam 處xứ 。 今kim 經kinh 文văn 簡giản 。 各các 有hữu 隱ẩn 顯hiển 。 如như 眾chúng 生sanh 顯hiển 。 餘dư 二nhị 則tắc 隱ẩn 。 佛Phật 道Đạo 真Chân 如Như 。 隱ẩn 顯hiển 亦diệc 然nhiên 。 顯hiển 者giả 正chánh 當đương 發phát 揮huy 。 隱ẩn 者giả 亦diệc 以dĩ 意ý 含hàm 。 非phi 全toàn 無vô 也dã )# 十thập 。
一nhất 離ly 相tương/tướng 迴hồi 向hướng 。 二nhị 不bất 壞hoại 迴hồi 向hướng 。 三tam 等đẳng 佛Phật 迴hồi 向hướng 。 四tứ 至chí 處xứ 迴hồi 向hướng 。 五ngũ 無vô 盡tận 迴hồi 向hướng 。 六lục 平bình 等đẳng 迴hồi 向hướng 。 七thất 等đẳng 觀quán 迴hồi 向hướng 。 八bát 真Chân 如Như 迴hồi 向hướng 。 九cửu 無vô 縛phược 迴hồi 向hướng 。 十thập 無vô 量lượng 迴hồi 向hướng 。
初sơ 。
阿A 難Nan 。 是thị 善thiện 男nam 子tử 。 滿mãn 足túc 神thần 通thông 。 成thành 佛Phật 事sự 已dĩ 。 純thuần 潔khiết 精tinh 真chân 。 遠viễn 諸chư 留lưu 患hoạn 。 當đương 度độ 眾chúng 生sanh 。 滅diệt 除trừ 度độ 相tướng 。 迴hồi 無vô 為vi 心tâm 。 向hướng 涅Niết 槃Bàn 路lộ 。 名danh 救cứu 護hộ 一nhất 切thiết 。 眾chúng 生sanh 離ly 眾chúng 生sanh 相tướng 迴hồi 向hướng 。
是thị 善thiện 男nam 子tử 。 指chỉ 前tiền 歷lịch 修tu 十thập 行hành 人nhân 也dã 。 初sơ 行hành 隨tùy 順thuận 十thập 方phương 。 二nhị 行hành 普phổ 皆giai 饒nhiêu 益ích 。 乃nãi 至chí 第đệ 七thất 。 現hiện 塵trần 現hiện 界giới 。 不bất 相tương 留lưu 礙ngại 。 則tắc 妙diệu 用dụng 已dĩ 極cực 。 故cố 曰viết 滿mãn 足túc 神thần 通thông 。 八bát 行hành 種chủng 種chủng 究cứu 竟cánh 。 九cửu 行hành 成thành 佛Phật 軌quỹ 則tắc 。 乃nãi 所sở 作tác 俱câu 備bị 。 故cố 曰viết 成thành 佛Phật 事sự 已dĩ 。 十thập 行hành 清thanh 淨tịnh 無vô 漏lậu 。 故cố 純thuần 潔khiết 精tinh 真chân 。 一nhất 真chân 無vô 為vi 。 性tánh 本bổn 然nhiên 故cố 。 故cố 遠viễn 諸chư 留lưu 患hoạn 。 此thử 全toàn 躡niếp 前tiền 之chi 十thập 行hành 以dĩ 起khởi 初sơ 向hướng 義nghĩa 也dã 。 既ký 無vô 留lưu 患hoạn 。 則tắc 任nhậm 運vận 度độ 生sanh 。 不bất 見kiến 有hữu 生sanh 可khả 度độ 。 故cố 曰viết 當đương 度độ 眾chúng 生sanh 。 滅diệt 除trừ 度độ 相tướng 。 然nhiên 既ký 曰viết 度độ 生sanh 。 則tắc 是thị 迴hồi 無vô 為vi 心tâm 。 以dĩ 不bất 住trụ 無vô 為vi 故cố 也dã 。 既ký 曰viết 除trừ 相tương/tướng 。 則tắc 是thị 向hướng 涅Niết 槃Bàn 路lộ 。 以dĩ 能năng 達đạt 涅Niết 槃Bàn 故cố 也dã 。 結kết 名danh 救cứu 護hộ 等đẳng 者giả 。 以dĩ 上thượng 云vân 度độ 生sanh 有hữu 二nhị 義nghĩa 。 一nhất 者giả 度độ 令linh 離ly 苦khổ 。 即tức 是thị 救cứu 義nghĩa 。 二nhị 者giả 度độ 令linh 得đắc 樂lạc 。 即tức 是thị 護hộ 義nghĩa 。 上thượng 云vân 滅diệt 除trừ 度độ 相tướng 。 約ước 能năng 度độ 言ngôn 。 此thử 云vân 離ly 眾chúng 生sanh 相tướng 。 約ước 所sở 度độ 言ngôn 。 良lương 以dĩ 能năng 所sở 對đối 待đãi 。 有hữu 能năng 相tương/tướng 必tất 有hữu 所sở 相tương/tướng 。 今kim 以dĩ 不bất 見kiến 自tự 為vi 能năng 度độ 。 故cố 亦diệc 不bất 見kiến 他tha 為vi 所sở 度độ 。 內nội 外ngoại 既ký 空không 。 中trung 亦diệc 不bất 見kiến 度độ 生sanh 之chi 法pháp 。 是thị 為vi 三tam 輪luân 體thể 寂tịch 。 乃nãi 真chân 除trừ 相tương/tướng 真chân 離ly 相tương/tướng 也dã 。 故cố 華hoa 嚴nghiêm 云vân 。 不bất 見kiến 眾chúng 生sanh 相tương/tướng 。 乃nãi 至chí 想tưởng 見kiến 不bất 顛điên 倒đảo 等đẳng 。 若nhược 以dĩ 三tam 處xứ 會hội 通thông 者giả 。 此thử 位vị 正chánh 向hướng 佛Phật 道Đạo 。 以dĩ 涅Niết 槃Bàn 即tức 佛Phật 道Đạo 故cố 。 亦diệc 兼kiêm 向hướng 餘dư 二nhị 。 以dĩ 救cứu 護hộ 即tức 向hướng 眾chúng 生sanh 。 離ly 相tương/tướng 即tức 向hướng 真Chân 如Như 也dã 。
二nhị 不bất 壞hoại 迴hồi 向hướng 。
壞hoại 其kỳ 可khả 壞hoại 。 遠viễn 離ly 諸chư 離ly 。 名danh 不Bất 壞Hoại 迴Hồi 向Hướng 。
壞hoại 即tức 上thượng 位vị 滅diệt 除trừ 。 可khả 壞hoại 即tức 上thượng 位vị 度độ 相tương/tướng 。 此thử 承thừa 上thượng 位vị 以dĩ 起khởi 當đương 位vị 義nghĩa 也dã 。 言ngôn 既ký 壞hoại 其kỳ 可khả 壞hoại 。 則tắc 三tam 輪luân 體thể 空không 。 一nhất 切thiết 皆giai 離ly 。 名danh 曰viết 諸chư 離ly 。 若nhược 即tức 守thủ 此thử 諸chư 離ly 。 依y 然nhiên 有hữu 壞hoại 。 故cố 須tu 並tịnh 此thử 。 亦diệc 復phục 遠viễn 離ly 。 結kết 名danh 不bất 壞hoại 者giả 。 以dĩ 上thượng 位vị 滅diệt 除trừ 度độ 相tướng 。 是thị 以dĩ 空không 壞hoại 有hữu 。 此thử 位vị 遠viễn 離ly 諸chư 離ly 。 乃nãi 以dĩ 有hữu 壞hoại 空không 。 空không 有hữu 俱câu 壞hoại 。 體thể 合hợp 真Chân 如Như 。 以dĩ 真Chân 如Như 不bất 可khả 壞hoại 故cố 。 此thử 位vị 明minh 是thị 迴hồi 向hướng 真Chân 如Như 。 亦diệc 兼kiêm 於ư 二nhị 。 以dĩ 壞hoại 其kỳ 可khả 壞hoại 。 意ý 在tại 迴hồi 向hướng 佛Phật 道Đạo 。 而nhi 遠viễn 離ly 諸chư 離ly 。 仍nhưng 復phục 迴hồi 向hướng 眾chúng 生sanh 問vấn 。 初sơ 信tín 中Trung 道Đạo 純thuần 真chân 。 與dữ 此thử 何hà 別biệt 。 答đáp 。 彼bỉ 約ước 圓viên 融dung 。 此thử 約ước 行hành 布bố 。 凡phàm 有hữu 前tiền 後hậu 相tương 似tự 者giả 。 皆giai 準chuẩn 此thử 知tri )# 。
三tam 等đẳng 佛Phật 迴hồi 向hướng 。
本bổn 覺giác 湛trạm 然nhiên 。 覺giác 齊tề 佛Phật 覺giác 。 名danh 等Đẳng 一Nhất 切Thiết 佛Phật 迴Hồi 向Hướng 。
上thượng 位vị 體thể 合hợp 真Chân 如Như 。 此thử 位vị 體thể 中trung 具cụ 照chiếu 。 故cố 以dĩ 本bổn 覺giác 稱xưng 之chi 。 體thể 既ký 不bất 壞hoại 。 照chiếu 即tức 澄trừng 清thanh 。 故cố 以dĩ 湛trạm 然nhiên 稱xưng 之chi 。 湛trạm 然nhiên 故cố 無vô 法pháp 不bất 悉tất 。 無vô 理lý 不bất 明minh 。 故cố 曰viết 覺giác 齊tề 佛Phật 覺giác 。 結kết 名danh 等đẳng 一nhất 切thiết 佛Phật 者giả 。 謂vị 覺giác 用dụng 既ký 等đẳng 。 一nhất 切thiết 悲bi 智trí 願nguyện 行hành 。 無vô 不bất 皆giai 等đẳng 也dã 。 此thử 位vị 明minh 是thị 。 迴hồi 向hướng 佛Phật 道Đạo 。 若nhược 約ước 悲bi 智trí 願nguyện 行hành 俱câu 等đẳng 。 亦diệc 兼kiêm 餘dư 二nhị 。
四tứ 至chí 處xứ 迴hồi 向hướng 。
精tinh 真chân 發phát 明minh 。 地địa 如như 佛Phật 地Địa 。 名danh 至Chí 一Nhất 切Thiết 處Xứ 迴Hồi 向Hướng 。
二nhị 向hướng 體thể 合hợp 真Chân 如Như 。 已dĩ 得đắc 不bất 變biến 之chi 體thể 。 故cố 曰viết 精tinh 真chân 。 三tam 向hướng 本bổn 覺giác 湛trạm 然nhiên 。 復phục 獲hoạch 隨tùy 緣duyên 之chi 用dụng 。 故cố 曰viết 發phát 明minh 。 此thử 雙song 承thừa 上thượng 二nhị 位vị 為vi 當đương 位vị 之chi 因nhân 也dã 。 言ngôn 既ký 精tinh 真chân 發phát 明minh 。 自tự 能năng 以dĩ 理lý 融dung 事sự 。 以dĩ 理lý 融dung 事sự 。 則tắc 事sự 如như 理lý 融dung 。 不bất 惟duy 覺giác 齊tề 佛Phật 覺giác 。 兼kiêm 復phục 地địa 如như 佛Phật 地Địa 。 地địa 如như 佛Phật 地Địa 。 則tắc 不bất 離ly 本bổn 處xứ 。 而nhi 徧biến 至chí 十thập 方phương 。 故cố 名danh 至chí 一nhất 切thiết 處xứ 也dã 。 按án 華hoa 嚴nghiêm 此thử 位vị 菩Bồ 薩Tát 。 廣quảng 修tu 供cúng 養dường 。 徧biến 至chí 佛Phật 處xứ 。 又hựu 云vân 三tam 業nghiệp 普phổ 入nhập 一nhất 切thiết 世thế 界giới 。 以dĩ 作tác 佛Phật 事sự 。 然nhiên 既ký 曰viết 廣quảng 修tu 供cúng 養dường 。 徧biến 至chí 佛Phật 處xứ 。 必tất 是thị 求cầu 佛Phật 所sở 證chứng 。 則tắc 兼kiêm 二nhị 義nghĩa 。 一nhất 迴hồi 向hướng 真Chân 如Như 。 二nhị 迴hồi 向hướng 佛Phật 道Đạo 。 既ký 曰viết 普phổ 入nhập 世thế 界giới 。 以dĩ 作tác 佛Phật 事sự 。 必tất 是thị 利lợi 樂lạc 有hữu 情tình 。 則tắc 是thị 迴hồi 向hướng 眾chúng 生sanh 。
五ngũ 無vô 盡tận 迴hồi 向hướng 。
世thế 界giới 如Như 來Lai 。 互hỗ 相tương 涉thiệp 入nhập 。 得đắc 無vô 罣quái 礙ngại 。 名danh 無Vô 盡Tận 功Công 德Đức 藏Tạng 迴Hồi 向Hướng 。
三tam 向hướng 覺giác 齊tề 佛Phật 覺giác 。 則tắc 現hiện 身thân 無vô 礙ngại 。 四tứ 向hướng 地địa 如như 佛Phật 地Địa 。 則tắc 現hiện 界giới 無vô 礙ngại 。 現hiện 身thân 無vô 礙ngại 。 則tắc 能năng 涉thiệp 入nhập 界giới 塵trần 。 現hiện 界giới 無vô 礙ngại 。 則tắc 能năng 涉thiệp 入nhập 身thân 毛mao 。 故cố 云vân 世thế 界giới 如Như 來Lai 。 互hỗ 相tương 涉thiệp 入nhập 。 如như 云vân 於ư 一nhất 毛mao 端đoan 。 現hiện 寶bảo 王vương 剎sát 。 坐tọa 微vi 塵trần 裏lý 。 轉chuyển 大đại 法Pháp 輪luân 。 一nhất 多đa 相tương 容dung 。 類loại 一nhất 室thất 之chi 列liệt 千thiên 燈đăng 。 廣quảng 狹hiệp 自tự 在tại 。 若nhược 尺xích 鏡kính 之chi 映ánh 千thiên 里lý 。 故cố 云vân 得đắc 無vô 罣quái 礙ngại 。 一nhất 一nhất 佛Phật 身thân 。 一nhất 一nhất 世thế 界giới 。 皆giai 能năng 成thành 就tựu 眾chúng 生sanh 。 莊trang 嚴nghiêm 己kỷ 德đức 。 故cố 結kết 名danh 無vô 盡tận 功công 德đức 藏tạng 也dã 。 又hựu 華hoa 嚴nghiêm 云vân 。 住trụ 此thử 迴hồi 向hướng 時thời 。 得đắc 十thập 無vô 盡tận 藏tạng 。 一nhất 見kiến 佛Phật 。 二nhị 入nhập 法pháp 。 三tam 憶ức 持trì 。 四tứ 決quyết 定định 慧tuệ 。 五ngũ 解giải 義nghĩa 趣thú 。 六lục 無vô 邊biên 悟ngộ 。 七thất 福phước 德đức 。 八bát 勇dũng 猛mãnh 智trí 覺giác 。 九cửu 辯biện 才tài 。 十thập 力lực 無Vô 所Sở 畏Úy 。 以dĩ 如như 是thị 等đẳng 。 皆giai 無vô 盡tận 故cố 。 若nhược 會hội 通thông 三tam 處xứ 者giả 。 以dĩ 此thử 證chứng 理lý 。 則tắc 是thị 迴hồi 向hướng 真Chân 如Như 。 以dĩ 此thử 趣thú 果quả 。 則tắc 是thị 迴hồi 向hướng 佛Phật 道Đạo 。 以dĩ 此thử 化hóa 他tha 。 則tắc 是thị 迴hồi 向hướng 眾chúng 生sanh 。
六lục 平bình 等đẳng 迴hồi 向hướng 。
於ư 同đồng 佛Phật 地Địa 。 地địa 中trung 各các 各các 。 生sanh 清thanh 淨tịnh 因nhân 。 依y 因nhân 發phát 揮huy 。 取thủ 涅Niết 槃Bàn 道Đạo 。 名danh 隨Tùy 順Thuận 平Bình 等Đẳng 善Thiện 根Căn 迴Hồi 向Hướng 。
承thừa 上thượng 身thân 依y 於ư 界giới 。 故cố 云vân 於ư 同đồng 佛Phật 地Địa 。 成thành 就tựu 無vô 盡tận 功công 德đức 之chi 藏tạng 。 故cố 云vân 地địa 中trung 各các 各các 。 生sanh 清thanh 淨tịnh 因nhân 。 言ngôn 清thanh 淨tịnh 因nhân 者giả 。 以dĩ 上thượng 無vô 盡tận 功công 德đức 。 純thuần 是thị 佛Phật 因nhân 。 不bất 雜tạp 餘dư 乘thừa 故cố 。 此thử 全toàn 躡niếp 上thượng 位vị 言ngôn 也dã 。 依y 彼bỉ 淨tịnh 因nhân 。 展triển 轉chuyển 擴# 充sung 。 名danh 曰viết 發phát 揮huy 。 由do 擴# 充sung 故cố 。 直trực 趣thú 佛Phật 果Quả 。 故cố 曰viết 取thủ 涅Niết 槃Bàn 道Đạo 。 結kết 名danh 隨tùy 順thuận 平bình 等đẳng 善thiện 根căn 者giả 。 以dĩ 任nhậm 擴# 充sung 發phát 揮huy 。 無vô 違vi 佛Phật 因nhân 。 故cố 曰viết 隨tùy 順thuận 。 與dữ 一nhất 切thiết 佛Phật 因nhân 。 亦diệc 無vô 有hữu 二nhị 。 故cố 曰viết 平bình 等đẳng 。 佛Phật 果Quả 無vô 盡tận 功công 德đức 。 皆giai 從tùng 此thử 生sanh 。 故cố 曰viết 善thiện 根căn 。 此thử 位vị 明minh 是thị 。 迴hồi 向hướng 佛Phật 道Đạo 。 若nhược 約ước 擴# 充sung 發phát 揮huy 。 自tự 他tha 兩lưỡng 利lợi 。 亦diệc 兼kiêm 餘dư 二nhị 。 以dĩ 自tự 利lợi 向hướng 真Chân 如Như 。 化hóa 他tha 向hướng 眾chúng 生sanh 故cố 。 華hoa 嚴nghiêm 名danh 堅kiên 固cố 善thiện 根căn 者giả 。 正chánh 以dĩ 依y 因nhân 發phát 揮huy 。 無vô 有hữu 退thoái 轉chuyển 。 如như 彼bỉ 經kinh 頌tụng 云vân 。 如như 是thị 迴hồi 向hướng 諸chư 善thiện 根căn 。 平bình 等đẳng 堅kiên 固cố 無vô 退thoái 轉chuyển 。 一nhất 切thiết 諸chư 佛Phật 所sở 覺giác 了liễu 。 悉tất 皆giai 攝nhiếp 取thủ 無vô 有hữu 餘dư 。
七thất 等đẳng 觀quán 迴hồi 向hướng 。
真chân 根căn 既ký 成thành 。 十thập 方phương 眾chúng 生sanh 。 皆giai 我ngã 本bổn 性tánh 。 性tánh 圓viên 成thành 就tựu 。 不bất 失thất 眾chúng 生sanh 。 名danh 隨Tùy 順Thuận 等Đẳng 觀Quán 一Nhất 切Thiết 眾Chúng 生Sanh 迴Hồi 向Hướng 。
上thượng 位vị 既ký 能năng 隨tùy 順thuận 平bình 等đẳng 善thiện 根căn 。 則tắc 是thị 真chân 根căn 既ký 成thành 。 由do 此thử 重trọng/trùng 起khởi 大đại 悲bi 。 等đẳng 觀quán 眾chúng 生sanh 。 故cố 云vân 十thập 方phương 眾chúng 生sanh 。 皆giai 我ngã 本bổn 性tánh 。 以dĩ 眾chúng 生sanh 佛Phật 性tánh 與dữ 自tự 己kỷ 佛Phật 性tánh 同đồng 故cố 。 此thử 正chánh 所sở 謂vị 同đồng 體thể 之chi 悲bi 也dã 。 性tánh 圓viên 成thành 就tựu 。 不bất 失thất 眾chúng 生sanh 者giả 。 謂vị 眾chúng 生sanh 既ký 皆giai 我ngã 之chi 本bổn 性tánh 。 而nhi 我ngã 性tánh 圓viên 滿mãn 成thành 就tựu 。 豈khởi 可khả 遺di 彼bỉ 眾chúng 生sanh 。 而nhi 不bất 度độ 脫thoát 。 故cố 須tu 不bất 失thất 。 結kết 名danh 等đẳng 觀quán 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 者giả 。 以dĩ 首thủ 言ngôn 十thập 方phương 眾chúng 生sanh 。 皆giai 我ngã 本bổn 性tánh 。 即tức 是thị 等đẳng 觀quán 。 末mạt 言ngôn 不bất 失thất 眾chúng 生sanh 。 即tức 是thị 隨tùy 順thuận 。 此thử 位vị 明minh 是thị 。 迴hồi 向hướng 眾chúng 生sanh 。 若nhược 令linh 眾chúng 生sanh 。 復phục 還hoàn 本bổn 性tánh 。 即tức 是thị 迴hồi 向hướng 真Chân 如Như 。 若nhược 令linh 眾chúng 生sanh 。 同đồng 證chứng 菩Bồ 提Đề 。 即tức 是thị 迴hồi 向hướng 佛Phật 道Đạo 。 如như 華hoa 嚴nghiêm 頌tụng 云vân 。 菩Bồ 薩Tát 普phổ 與dữ 平bình 等đẳng 願nguyện 。 隨tùy 其kỳ 所sở 集tập 功công 德đức 業nghiệp 。 普phổ 令linh 三tam 界giới 得đắc 安an 隱ẩn 。 悉tất 使sử 得đắc 成thành 無vô 上thượng 果quả 。
八bát 真Chân 如Như 迴hồi 向hướng 。
即tức 一nhất 切thiết 法pháp 。 離ly 一nhất 切thiết 相tướng 。 唯duy 即tức 與dữ 離ly 。 二nhị 無vô 所sở 著trước 。 名danh 真Chân 如Như 相Tướng 迴Hồi 向Hướng 。
上thượng 位vị 既ký 言ngôn 。 不bất 失thất 眾chúng 生sanh 。 則tắc 建kiến 化hóa 門môn 頭đầu 。 不bất 捨xả 一nhất 法pháp 。 故cố 云vân 即tức 一nhất 切thiết 法pháp 。 雖tuy 云vân 即tức 一nhất 切thiết 法pháp 。 而nhi 亦diệc 不bất 住trụ 於ư 法pháp 。 故cố 云vân 離ly 一nhất 切thiết 相tướng 。 以dĩ 皆giai 我ngã 本bổn 性tánh 故cố 。 此thử 躡niếp 上thượng 位vị 言ngôn 也dã 。 至chí 此thử 則tắc 正chánh 即tức 時thời 離ly 。 正chánh 離ly 時thời 即tức 。 故cố 云vân 惟duy 即tức 與dữ 離ly 。 二nhị 無vô 所sở 著trước 。 所sở 謂vị 離ly 即tức 離ly 非phi 。 是thị 即tức 非phi 即tức 。 言ngôn 語ngữ 道đạo 斷đoạn 。 心tâm 行hành 處xứ 滅diệt 。 逈huýnh 絕tuyệt 諸chư 妄vọng 。 永vĩnh 無vô 異dị 體thể 。 故cố 結kết 名danh 真Chân 如Như 相tương/tướng 也dã 。 此thử 位vị 明minh 是thị 迴hồi 向hướng 真Chân 如Như 。 若nhược 據cứ 結kết 名danh 。 亦diệc 是thị 以dĩ 真Chân 如Như 相tương/tướng 行hành 。 迴hồi 向hướng 佛Phật 道Đạo 。 若nhược 準chuẩn 華hoa 嚴nghiêm 。 亦diệc 兼kiêm 迴hồi 向hướng 眾chúng 生sanh 。 如như 彼bỉ 經kinh 頌tụng 云vân 。 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 與dữ 諸chư 法pháp 。 悉tất 住trụ 其kỳ 中trung 無vô 所sở 住trụ 。 真Chân 如Như 所sở 在tại 無vô 不bất 在tại 。 不bất 得đắc 自tự 性tánh 是thị 真chân 性tánh 。 菩Bồ 薩Tát 以dĩ 此thử 心tâm 迴hồi 向hướng 。 悉tất 令linh 眾chúng 生sanh 無Vô 所Sở 著Trước 。
九cửu 無vô 縛phược 迴hồi 向hướng 。
真chân 得đắc 所sở 如như 。 十thập 方phương 無vô 礙ngại 。 名danh 無Vô 縛Phược 解Giải 脫Thoát 迴Hồi 向Hướng 。
上thượng 位vị 二nhị 無vô 所sở 著trước 。 名danh 真Chân 如Như 相tương/tướng 者giả 。 蓋cái 言ngôn 無vô 所sở 著trước 行hành 。 如như 彼bỉ 真Chân 如Như 之chi 相tướng 。 此thử 位vị 承thừa 牒điệp 上thượng 意ý 。 故cố 言ngôn 真chân 得đắc 所sở 如như 。 謂vị 其kỳ 行hành 純thuần 真chân 。 已dĩ 得đắc 為vi 真Chân 如Như 所sở 如như 矣hĩ 。 然nhiên 真Chân 如Như 體thể 徧biến 十thập 方phương 。 而nhi 無vô 障chướng 礙ngại 。 而nhi 其kỳ 行hành 既ký 為vi 真Chân 如Như 所sở 如như 。 自tự 應ưng 同đồng 彼bỉ 能năng 如như 。 故cố 亦diệc 言ngôn 十thập 方phương 無vô 礙ngại 。 無vô 礙ngại 故cố 。 不bất 能năng 覊# 繫hệ 。 故cố 曰viết 無vô 縛phược 。 無vô 縛phược 故cố 。 出xuất 入nhập 自tự 在tại 。 故cố 云vân 解giải 脫thoát 。 正chánh 脈mạch 云vân 。 上thượng 位vị 方phương 得đắc 離ly 繫hệ 解giải 脫thoát 。 此thử 位vị 轉chuyển 得đắc 。 自tự 在tại 解giải 脫thoát 。 愚ngu 謂vị 上thượng 位vị 但đãn 是thị 我ngã 不bất 著trước 彼bỉ 。 此thử 位vị 乃nãi 是thị 彼bỉ 不bất 縛phược 我ngã 。 正chánh 由do 我ngã 不bất 著trước 彼bỉ 。 彼bỉ 乃nãi 不bất 能năng 縛phược 我ngã 。 故cố 華hoa 嚴nghiêm 名danh 無vô 著trước 無vô 縛phược 。 解giải 脫thoát 心tâm 迴hồi 向hướng 。 若nhược 以dĩ 三tam 處xứ 會hội 通thông 者giả 。 解giải 脫thoát 則tắc 菩Bồ 提Đề 可khả 成thành 。 即tức 迴hồi 向hướng 佛Phật 道Đạo 。 無vô 縛phược 則tắc 攝nhiếp 生sanh 無vô 礙ngại 。 即tức 迴hồi 向hướng 眾chúng 生sanh 。 無vô 著trước 則tắc 一nhất 念niệm 不bất 生sanh 。 即tức 迴hồi 向hướng 真Chân 如Như 。
十thập 無vô 量lượng 迴hồi 向hướng 。
性tánh 德đức 圓viên 成thành 。 法Pháp 界Giới 量lượng 滅diệt 。 名danh 法Pháp 界Giới 無Vô 量Lượng 迴Hồi 向Hướng 。
上thượng 位vị 無vô 縛phược 解giải 脫thoát 。 即tức 是thị 性tánh 具cụ 德đức 用dụng 。 圓viên 滿mãn 成thành 就tựu 。 故cố 此thử 承thừa 牒điệp 其kỳ 意ý 以dĩ 為vi 當đương 位vị 之chi 因nhân 。 但đãn 上thượng 云vân 十thập 方phương 無vô 礙ngại 。 猶do 有hữu 法Pháp 界Giới 分phần/phân 量lượng 。 今kim 則tắc 性tánh 德đức 圓viên 成thành 。 緣duyên 起khởi 無vô 盡tận 。 並tịnh 彼bỉ 十thập 方phương 分phần/phân 量lượng 亦diệc 無vô 。 故cố 云vân 法Pháp 界Giới 量lượng 滅diệt 。 言ngôn 法Pháp 界Giới 者giả 。 即tức 指chỉ 十thập 方phương 法Pháp 界Giới 。 非phi 言ngôn 十thập 法Pháp 界Giới 也dã 。 以dĩ 此thử 無vô 量lượng 德đức 用dụng 。 迴hồi 向hướng 三tam 處xứ 。 故cố 以dĩ 法Pháp 界Giới 無vô 量lượng 名danh 之chi 。 華hoa 嚴nghiêm 云vân 。 佛Phật 子tử 善thiện 學học 此thử 迴hồi 向hướng 。 無vô 量lượng 行hạnh 願nguyện 悉tất 成thành 就tựu 。 攝nhiếp 取thủ 法Pháp 界Giới 盡tận 無vô 餘dư 。 是thị 故cố 能năng 成thành 善Thiện 逝Thệ 力lực 。 然nhiên 既ký 曰viết 攝nhiếp 取thủ 法Pháp 界Giới 。 則tắc 是thị 迴hồi 向hướng 眾chúng 生sanh 。 既ký 曰viết 能năng 成thành 善Thiện 逝Thệ 。 則tắc 是thị 迴hồi 向hướng 佛Phật 道Đạo 。 又hựu 力lực 字tự 亦diệc 兼kiêm 迴hồi 向hướng 真Chân 如Như 。 謂vị 善Thiện 逝Thệ 以dĩ 真Chân 如Như 自tự 性tánh 緣duyên 起khởi 為vi 力lực 也dã 。 通thông 前tiền 十thập 向hướng 之chi 文văn 。 依y 前tiền 生sanh 後hậu 。 自tự 有hữu 次thứ 第đệ 。 不bất 依y 古cổ 德đức 另# 立lập 十thập 中trung 。 及cập 強cường/cưỡng 配phối 十thập 玄huyền 。 幸hạnh 具cụ 眼nhãn 者giả 辨biện 之chi 。 總tổng 結kết 十thập 迴hồi 向hướng 竟cánh 。
七thất 四tứ 加gia 行hành (# 按án 瓔anh 珞lạc 等đẳng 經kinh 。 俱câu 不bất 別biệt 列liệt 此thử 位vị 。 若nhược 唯duy 識thức 等đẳng 論luận 。 則tắc 以dĩ 前tiền 為vi 資tư 糧lương 。 後hậu 為vi 通thông 達đạt 。 此thử 為vi 加gia 行hành 。 今kim 雖tuy 別biệt 列liệt 。 而nhi 與dữ 唯duy 識thức 淺thiển 深thâm 懸huyền 殊thù 。 以dĩ 經kinh 中trung 特đặc 標tiêu 其kỳ 為vi 妙diệu 圓viên 加gia 行hạnh 故cố 。 若nhược 以dĩ 喻dụ 明minh 者giả 。 如như 平bình 人nhân 與dữ 本bổn 國quốc 大đại 王vương 。 同đồng 時thời 發phát 心tâm 。 欲dục 登đăng 泰thái 山sơn 。 同đồng 辦biện 資tư 糧lương 。 擇trạch 日nhật 起khởi 程# 。 而nhi 平bình 人nhân 之chi 資tư 糧lương 。 所sở 備bị 不bất 過quá 數số 金kim 。 若nhược 王vương 之chi 資tư 糧lương 。 動động 用dụng 千thiên 萬vạn 。 及cập 乎hồ 起khởi 程# 。 平bình 人nhân 不bất 過quá 一nhất 騎kỵ 二nhị 驥kí 。 若nhược 王vương 之chi 起khởi 程# 。 千thiên 駝đà 萬vạn 馬mã 。 再tái 平bình 人nhân 之chi 一nhất 騎kỵ 二nhị 驥kí 。 尚thượng 多đa 阻trở 隔cách 。 若nhược 王vương 之chi 千thiên 駝đà 萬vạn 馬mã 。 山sơn 開khai 水thủy 橋kiều 尅khắc 期kỳ 必tất 登đăng 。 是thị 故cố 前tiền 之chi 資tư 糧lương 。 業nghiệp 已dĩ 超siêu 乎hồ 漸tiệm 教giáo 。 此thử 之chi 加gia 行hành 。 豈khởi 復phục 類loại 彼bỉ 權quyền 宗tông 以dĩ 喻dụ 詳tường 法pháp 。 淺thiển 深thâm 自tự 見kiến 。 是thị 知tri 前tiền 雖tuy 任nhậm 說thuyết 妙diệu 圓viên 。 終chung 是thị 資tư 糧lương 。 此thử 之chi 妙diệu 圓viên 。 乃nãi 稱xưng 加gia 行hành 。 亦diệc 圓viên 融dung 中trung 行hành 布bố 意ý 也dã )# 二nhị 。
一nhất 結kết 前tiền 起khởi 後hậu 。 二nhị 正chánh 明minh 四tứ 加gia 。
初sơ 。
阿A 難Nan 。 是thị 善thiện 男nam 子tử 。 盡tận 是thị 清thanh 淨tịnh 。 四tứ 十thập 一nhất 心tâm 。 次thứ 成thành 四tứ 種chủng 。 妙diệu 圓viên 加gia 行hạnh 。
三tam 漸tiệm 之chi 後hậu 。 即tức 稱xưng 善thiện 男nam 。 以dĩ 不bất 住trụ 妙diệu 悟ngộ 。 有hữu 向hướng 上thượng 之chi 心tâm 。 并tinh 丈trượng 夫phu 之chi 氣khí 故cố 。 雖tuy 熾sí 然nhiên 脩tu 行hành 。 而nhi 不bất 住trụ 於ư 相tướng 。 故cố 曰viết 清thanh 淨tịnh 。 始thỉ 自tự 乾can/kiền/càn 慧tuệ 。 終chung 於ư 十thập 向hướng 。 故cố 曰viết 四tứ 十thập 一nhất 心tâm 。 位vị 位vị 備bị 歷lịch 。 故cố 置trí 盡tận 言ngôn 。 此thử 結kết 前tiền 也dã 。 次thứ 成thành 者giả 。 次thứ 後hậu 即tức 成thành 。 四tứ 種chủng 者giả 。 如như 下hạ 所sở 列liệt 。 雖tuy 曰viết 加gia 功công 用dụng 行hành 。 仍nhưng 不bất 離ly 圓viên 通thông 妙diệu 性tánh 。 故cố 以dĩ 妙diệu 圓viên 稱xưng 之chi 。 又hựu 妙diệu 圓viên 二nhị 字tự 。 寓# 有hữu 兩lưỡng 重trọng/trùng 揀giản 別biệt 。 一nhất 揀giản 小Tiểu 乘Thừa 粗thô 而nhi 非phi 妙diệu 。 二nhị 揀giản 權quyền 宗tông 偏thiên 而nhi 非phi 圓viên 。 至chí 究cứu 其kỳ 所sở 以dĩ 能năng 揀giản 者giả 。 亦diệc 以dĩ 其kỳ 不bất 離ly 圓viên 通thông 妙diệu 性tánh 。 此thử 起khởi 後hậu 也dã 。
二nhị 正chánh 明minh 四tứ 加gia 四tứ 。
一nhất 煖noãn 位vị 。 二nhị 頂đảnh 位vị 。 三tam 忍nhẫn 位vị 。 四tứ 世thế 第đệ 一nhất 位vị 。
初sơ 。
即tức 以dĩ 佛Phật 覺giác 。 用dụng 為vi 己kỷ 心tâm 。 若nhược 出xuất 未vị 出xuất 。 猶do 如như 鑽toàn 火hỏa 。 欲dục 然nhiên 其kỳ 木mộc 。 名danh 為vi 煖Noãn 地Địa 。
此thử 位vị 躡niếp 前tiền 九cửu 向hướng 義nghĩa 來lai 。 言ngôn 九cửu 向hướng 中trung 無vô 縛phược 解giải 脫thoát 。 因nhân 心tâm 之chi 德đức 用dụng 已dĩ 極cực 。 已dĩ 極cực 則tắc 無vô 可khả 更cánh 用dụng 。 故cố 此thử 位vị 即tức 以dĩ 佛Phật 覺giác 。 用dụng 為vi 己kỷ 心tâm 。 謂vị 體thể 擬nghĩ 佛Phật 果Quả 德đức 相tương/tướng 業nghiệp 用dụng 。 為vi 自tự 己kỷ 加gia 功công 用dụng 行hành 心tâm 也dã 。 但đãn 因nhân 心tâm 欲dục 亡vong 未vị 亡vong 。 果quả 用dụng 欲dục 顯hiển 未vị 顯hiển 。 故cố 云vân 若nhược 出xuất 未vị 出xuất 。 猶do 如như 下hạ 乃nãi 喻dụ 明minh 若nhược 出xuất 未vị 出xuất 之chi 相tướng 。 鑽toàn 火hỏa 者giả 。 鑽toàn 木mộc 求cầu 火hỏa 。 喻dụ 行hành 人nhân 自tự 研nghiên 因nhân 心tâm 。 以dĩ 求cầu 果quả 覺giác 用dụng 也dã 。 欲dục 然nhiên 其kỳ 木mộc 者giả 。 煖noãn 相tướng 現hiện 前tiền 。 喻dụ 所sở 求cầu 果quả 用dụng 。 將tương 欲dục 超siêu 出xuất 因nhân 心tâm 。 雖tuy 未vị 即tức 能năng 。 已dĩ 略lược 現hiện 其kỳ 相tương/tướng 矣hĩ 。 以dĩ 是thị 義nghĩa 故cố 。 名danh 為vi 煖Noãn 地Địa 。 唯duy 識thức 此thử 位vị 。 入nhập 明minh 得đắc 定định 。 發phát 下hạ 尋tầm 伺tứ 。 創sáng/sang 觀quán 名danh 義nghĩa 自tự 性tánh 差sai 別biệt 。 四tứ 法pháp 皆giai 空không 。 今kim 則tắc 惟duy 是thị 以dĩ 加gia 行hành 智trí 。 觀quán 因nhân 心tâm 空không 也dã )# 。
二nhị 頂đảnh 位vị 。
又hựu 以dĩ 己kỷ 心tâm 。 成thành 佛Phật 所sở 履lý 。 若nhược 依y 非phi 依y 。 如như 登đăng 高cao 山sơn 。 身thân 入nhập 虗hư 空không 下hạ 有hữu 微vi 礙ngại 。 名danh 為vi 頂Đảnh 地Địa 。
此thử 位vị 躡niếp 上thượng 十thập 向hướng 義nghĩa 來lai 。 言ngôn 十thập 向hướng 中trung 。 法Pháp 界Giới 量lượng 滅diệt 。 十thập 方phương 全toàn 成thành 自tự 心tâm 。 故cố 此thử 位vị 即tức 以dĩ 自tự 心tâm 。 成thành 佛Phật 所sở 履lý 。 謂vị 體thể 觀quán 自tự 心tâm 。 即tức 佛Phật 境cảnh 界giới 。 親thân 依y 法pháp 性tánh 。 為vi 諸chư 佛Phật 所sở 踐tiễn 履lý 也dã 。 但đãn 以dĩ 心tâm 相tương/tướng 未vị 能năng 全toàn 忘vong 。 不bất 能năng 實thật 即tức 佛Phật 境cảnh 。 故cố 曰viết 若nhược 依y 非phi 依y 。 如như 登đăng 下hạ 乃nãi 喻dụ 明minh 若nhược 依y 非phi 依y 之chi 相tướng 。 如như 登đăng 高cao 山sơn 。 身thân 入nhập 虗hư 空không 者giả 。 喻dụ 體thể 親thân 自tự 心tâm 即tức 佛Phật 境cảnh 界giới 。 親thân 依y 法pháp 性tánh 。 上thượng 云vân 若nhược 依y 是thị 也dã 。 下hạ 有hữu 微vi 礙ngại 。 喻dụ 心tâm 相tương/tướng 未vị 能năng 全toàn 忘vong 。 不bất 能năng 實thật 即tức 佛Phật 境cảnh 。 親thân 依y 法pháp 性tánh 。 上thượng 云vân 非phi 依y 是thị 也dã 。 以dĩ 是thị 義nghĩa 故cố 。 名danh 為vi 頂Đảnh 地Địa 。 唯duy 識thức 此thử 位vị 。 入nhập 明minh 增tăng 定định 。 發phát 上thượng 尋tầm 伺tứ 。 重trọng/trùng 觀quán 名danh 等đẳng 四tứ 法pháp 皆giai 唯duy 識thức 變biến 。 今kim 則tắc 惟duy 以dĩ 加gia 行hành 漸tiệm 增tăng 智trí 力lực 。 體thể 觀quán 自tự 心tâm 。 即tức 佛Phật 境cảnh 耳nhĩ 。 問vấn 。 三tam 向hướng 中trung 本bổn 覺giác 湛trạm 然nhiên 。 覺giác 齊tề 佛Phật 覺giác 。 四tứ 向hướng 中trung 精tinh 真chân 發phát 明minh 。 地địa 如như 佛Phật 地Địa 。 義nghĩa 略lược 似tự 於ư 煖noãn 頂đảnh 二nhị 地địa 。 前tiền 後hậu 淺thiển 深thâm 。 如như 何hà 分phân 別biệt 。 答đáp 。 三tam 向hướng 但đãn 是thị 體thể 中trung 具cụ 照chiếu 。 四tứ 向hướng 方phương 乃nãi 以dĩ 理lý 融dung 事sự 。 故cố 曰viết 齊tề 曰viết 如như 。 宛uyển 有hữu 二nhị 相tương/tướng 。 至chí 此thử 則tắc 言ngôn 為vi 言ngôn 成thành 。 要yếu 泯mẫn 異dị 體thể 。 此thử 前tiền 後hậu 淺thiển 深thâm 。 其kỳ 相tương/tướng 不bất 難nan 辦biện 也dã )# 。
三tam 忍nhẫn 位vị 。
心tâm 佛Phật 二nhị 同đồng 。 善thiện 得đắc 中Trung 道Đạo 。 如như 忍nhẫn 事sự 人nhân 。 非phi 懷hoài 非phi 出xuất 。 名danh 為vi 忍Nhẫn 地Địa 。
煖noãn 位vị 以dĩ 佛Phật 覺giác 為vì 己kỷ 心tâm 。 而nhi 猶do 未vị 能năng 。 頂đảnh 位vị 以dĩ 自tự 心tâm 為vi 佛Phật 境cảnh 。 而nhi 亦diệc 未vị 能năng 。 故cố 此thử 位vị 則tắc 。 心tâm 佛Phật 二nhị 同đồng 。 善thiện 得đắc 中Trung 道Đạo 。 言ngôn 心tâm 佛Phật 二nhị 同đồng 者giả 。 謂vị 佛Phật 覺giác 泯mẫn 同đồng 因nhân 心tâm 。 因nhân 心tâm 泯mẫn 同đồng 佛Phật 境cảnh 。 雖tuy 心tâm 佛Phật 歷lịch 然nhiên 。 而nhi 因nhân 果quả 融dung 即tức 也dã 。 因nhân 果quả 融dung 即tức 。 二nhị 俱câu 不bất 捨xả 。 常thường 於ư 加gia 行hành 心tâm 中trung 。 見kiến 佛Phật 業nghiệp 用dụng 。 亦diệc 於ư 諸chư 佛Phật 行hành 處xứ 。 洞đỗng 徹triệt 自tự 心tâm 。 故cố 曰viết 善thiện 得đắc 中Trung 道Đạo 。 雖tuy 曰viết 善thiện 得đắc 。 亦diệc 唯duy 心tâm 中trung 了liễu 了liễu 。 吐thổ 露lộ 不bất 出xuất 。 故cố 曰viết 如như 忍nhẫn 事sự 人nhân 。 忍nhẫn 事sự 人nhân 者giả 。 善thiện 能năng 忍nhẫn 事sự 。 即tức 喻dụ 善thiện 得đắc 中Trung 道Đạo 人nhân 也dã 。 非phi 懷hoài 非phi 出xuất 者giả 。 亦diệc 欲dục 訴tố 向hướng 於ư 他tha 。 而nhi 不bất 能năng 啟khải 齒xỉ 。 喻dụ 善thiện 得đắc 中Trung 道Đạo 者giả 。 心tâm 中trung 了liễu 了liễu 。 亦diệc 欲dục 說thuyết 向hướng 於ư 人nhân 。 但đãn 以dĩ 心tâm 佛Phật 二nhị 同đồng 。 實thật 無vô 能năng 得đắc 所sở 得đắc 。 而nhi 吐thổ 露lộ 不bất 出xuất 。 以dĩ 是thị 義nghĩa 故cố 。 名danh 為vi 忍Nhẫn 地Địa 。 唯duy 識thức 此thử 位vị 入nhập 印ấn 順thuận 定định 。 發phát 下hạ 如như 實thật 觀quán 。 印ấn 定định 四tứ 法pháp 是thị 空không 。 今kim 則tắc 唯duy 以dĩ 加gia 行hành 決quyết 定định 智trí 力lực 。 印ấn 前tiền 心tâm 佛Phật 相tương/tướng 即tức 義nghĩa 耳nhĩ )# 。
四tứ 世thế 第đệ 一nhất 位vị 。
數số 量lượng 銷tiêu 滅diệt 。 迷mê 覺giác 中Trung 道Đạo 。 二nhị 無vô 所sở 目mục 。 名danh 世Thế 第Đệ 一Nhất 地Địa 。
前tiền 三tam 位vị 位vị 位vị 遷thiên 變biến 名danh 世thế 數số 。 中trung 邊biên 各các 別biệt 名danh 間gian 量lượng 。 故cố 此thử 位vị 則tắc 。 數số 量lượng 銷tiêu 滅diệt 。 以dĩ 加gia 行hành 位vị 滿mãn 。 無vô 可khả 遷thiên 變biến 。 邊biên 中trung 不bất 立lập 。 間gian 量lượng 叵phả 得đắc 故cố 。 正chánh 以dĩ 無vô 可khả 遷thiên 變biến 。 間gian 量lượng 叵phả 得đắc 。 故cố 云vân 迷mê 覺giác 中Trung 道Đạo 。 二nhị 無vô 所sở 目mục 。 言ngôn 迷mê 覺giác 中Trung 道Đạo 者giả 。 謂vị 煖noãn 頂đảnh 二nhị 位vị 。 迷mê 於ư 中trung 道đạo 。 以dĩ 煖noãn 位vị 以dĩ 佛Phật 覺giác 為vì 己kỷ 心tâm 。 頂đảnh 位vị 以dĩ 自tự 心tâm 為vi 佛Phật 境cảnh 。 各các 墮đọa 一nhất 邊biên 故cố 。 至chí 忍nhẫn 位vị 。 則tắc 覺giác 於ư 中trung 道đạo 。 以dĩ 經kinh 中trung 明minh 言ngôn 善thiện 得đắc 中Trung 道Đạo 故cố 也dã 。 二nhị 無vô 所sở 目mục 者giả 。 迷mê 覺giác 兩lưỡng 忘vong 。 中trung 邊biên 不bất 立lập 。 迷mê 覺giác 兩lưỡng 忘vong 故cố 。 超siêu 變biến 易dị 之chi 世thế 數số 。 中trung 邊biên 不bất 立lập 故cố 。 絕tuyệt 彼bỉ 此thử 之chi 間gian 量lượng 。 以dĩ 是thị 易dị 故cố 。 名danh 世Thế 第Đệ 一Nhất 地Địa 。 言ngôn 世thế 第đệ 一nhất 者giả 。 謂vị 此thử 人nhân 在tại 世thế 間gian 中trung 。 稱xưng 為vi 第đệ 一nhất 。 意ý 顯hiển 入nhập 地địa 則tắc 是thị 出xuất 世thế 人nhân 矣hĩ 。 (# 惟duy 識thức 此thử 位vị 入nhập 無vô 間gian 定định 。 發phát 上thượng 如như 實thật 觀quán 。 印ấn 二nhị 取thủ 空không 。 今kim 則tắc 唯duy 以dĩ 加gia 行hành 成thành 就tựu 智trí 力lực 。 於ư 前tiền 三tam 無Vô 所Sở 著Trước 耳nhĩ 。 問vấn 。 此thử 上thượng 四tứ 加gia 。 既ký 不bất 同đồng 於ư 惟duy 識thức 。 而nhi 附phụ 引dẫn 唯duy 識thức 者giả 何hà 也dã 。 答đáp 。 名danh 既ký 同đồng 彼bỉ 。 若nhược 不bất 對đối 校giáo 。 恐khủng 致trí 混hỗn 亂loạn 。 故cố 附phụ 引dẫn 彼bỉ 說thuyết 。 使sử 權quyền 實thật 偏thiên 圓viên 。 瓜qua 豆đậu 分phân 明minh 可khả 別biệt )# 瓔anh 珞lạc 等đẳng 經kinh 。 多đa 不bất 列liệt 此thử 四tứ 位vị 者giả 。 以dĩ 此thử 四tứ 位vị 。 在tại 向hướng 地địa 兩lưỡng 楹doanh 之chi 間gian 。 應ưng 是thị 十thập 向hướng 出xuất 心tâm 。 初Sơ 地Địa 入nhập 心tâm 。 合hợp 前tiền 合hợp 後hậu 。 無vô 不bất 可khả 者giả 。 後hậu 之chi 等đẳng 覺giác 倣# 此thử 。 通thông 前tiền 四tứ 加gia 行hành 竟cánh 。
八bát 十Thập 地Địa 地địa 有hữu 三tam 義nghĩa 。 一nhất 者giả 位vị 置trí 義nghĩa 。 謂vị 從tùng 初sơ 至chí 十thập 。 位vị 置trí 不bất 同đồng 。 如như 地địa 本bổn 是thị 一nhất 而nhi 高cao 下hạ 不bất 等đẳng 。 二nhị 者giả 堅kiên 實thật 義nghĩa 。 謂vị 地địa 地địa 皆giai 以dĩ 真Chân 如Như 為vi 體thể 。 不bất 動động 不bất 壞hoại 。 如như 地địa 載tái 華hoa 嶽nhạc 振chấn 河hà 海hải 。 不bất 重trọng/trùng 不bất 洩duệ 。 三tam 者giả 生sanh 長trưởng 義nghĩa 。 以dĩ 地địa 地địa 皆giai 能năng 生sanh 長trưởng 。 佛Phật 地Địa 功công 德đức 。 如như 地địa 能năng 生sanh 長trưởng 萬vạn 物vật 。 問vấn 。 加gia 行hành 已dĩ 得đắc 地địa 名danh 。 與dữ 此thử 何hà 別biệt 。 答đáp 。 前tiền 之chi 位vị 置trí 。 約ước 行hành 位vị 漸tiệm 深thâm 。 此thử 之chi 位vị 置trí 。 約ước 果quả 位vị 漸tiệm 勝thắng 。 前tiền 之chi 堅kiên 實thật 。 約ước 行hành 力lực 堅kiên 固cố 。 此thử 之chi 堅kiên 實thật 。 約ước 果quả 體thể 真chân 常thường 。 前tiền 之chi 生sanh 長trưởng 。 約ước 行hành 地địa 力lực 用dụng 。 此thử 之chi 生sanh 長trưởng 。 約ước 佛Phật 地Địa 功công 德đức 。 雖tuy 各các 具cụ 三tam 義nghĩa 。 而nhi 淺thiển 深thâm 勝thắng 劣liệt 不bất 同đồng 。 若nhược 通thông 論luận 前tiền 後hậu 諸chư 位vị 。 更cánh 為vi 一nhất 喻dụ 。 如như 人nhân 欲dục 入nhập 大đại 海hải 。 採thải 取thủ 眾chúng 寶bảo 。 必tất 先tiên 學học 習tập 水thủy 法pháp 。 及cập 櫓lỗ 棹# 之chi 技kỹ 。 三tam 漸tiệm 是thị 也dã 。 水thủy 法pháp 既ký 精tinh 。 櫓lỗ 棹# 又hựu 熟thục 。 乾can/kiền/càn 慧tuệ 是thị 也dã 。 十thập 信tín 如như 擇trạch 日nhật 起khởi 行hành 。 住trụ 行hành 向hướng 位vị 。 如như 備bị 辦biện 資tư 糧lương 。 四tứ 加gia 行hành 如như 從tùng 淺thiển 至chí 深thâm 。 漸tiệm 入nhập 大đại 海hải 。 十Thập 地Địa 位vị 如như 從tùng 劣liệt 向hướng 勝thắng 。 漸tiệm 歷lịch 寶bảo 所sở 。 等đẳng 覺giác 位vị 如như 乍sạ 到đáo 最tối 勝thắng 諸chư 珍trân 寶bảo 處xứ 。 妙diệu 覺giác 位vị 如như 已dĩ 得đắc 眾chúng 寶bảo 。 從tùng 海hải 而nhi 還hoàn 。 徧biến 濟tế 窘# 乏phạp 。 六lục 十thập 聖thánh 位vị 。 法pháp 喻dụ 歷lịch 然nhiên 可khả 對đối 。 今kim 明minh 十Thập 地Địa 十thập 。
一nhất 歡Hoan 喜Hỷ 地Địa 。 二nhị 離Ly 垢Cấu 地Địa 。 三tam 發Phát 光Quang 地Địa 。 四tứ 燄diệm 慧tuệ 地địa 。 五ngũ 難Nan 勝Thắng 地Địa 。 六lục 現Hiện 前Tiền 地Địa 。 七thất 遠Viễn 行Hành 地Địa 。 八bát 不Bất 動Động 地Địa 。 九cửu 善Thiện 慧Tuệ 地Địa 。 十thập 法Pháp 雲Vân 地Địa 。
初sơ 。
阿A 難Nan 。 是thị 善thiện 男nam 子tử 。 於ư 大đại 菩Bồ 提Đề 。 善thiện 得đắc 通thông 達đạt 。 覺giác 通thông 如Như 來Lai 。 盡tận 佛Phật 境cảnh 界giới 。 名danh 歡Hoan 喜Hỷ 地Địa 。
此thử 位vị 迷mê 覺giác 中Trung 道Đạo 。 二nhị 無vô 所sở 目mục 。 此thử 位vị 當đương 下hạ 離ly 念niệm 。 真Chân 如Như 現hiện 前tiền 。 故cố 云vân 於ư 大đại 菩Bồ 提Đề 。 善thiện 得đắc 通thông 達đạt 。 以dĩ 真Chân 如Như 即tức 菩Bồ 提Đề 體thể 故cố 。 言ngôn 大đại 菩Bồ 提Đề 者giả 。 五ngũ 菩Bồ 提Đề 中trung (# 一nhất 發phát 心tâm 菩Bồ 提Đề 。 位vị 當đương 十thập 信tín 。 二nhị 伏phục 心tâm 菩Bồ 提Đề 。 位vị 當đương 三tam 賢hiền 。 三Tam 明Minh 心tâm 菩Bồ 提Đề 。 位vị 當đương 前tiền 七thất 地địa 。 四tứ 出xuất 到đáo 菩Bồ 提Đề 。 位vị 當đương 後hậu 三tam 地địa 。 五ngũ 無vô 上thượng 菩Bồ 提Đề 。 位vị 當đương 佛Phật 果Quả 應ưng 。 是thị 無vô 上thượng 菩Bồ 提Đề 。 但đãn 是thị 通thông 達đạt 。 未vị 即tức 實thật 證chứng 。 論luận 實thật 證chứng 方phương 入nhập 初Sơ 地Địa 。 乃nãi 乍sạ 得đắc 明minh 心tâm 菩Bồ 提Đề 也dã 。 乍sạ 得đắc 明minh 心tâm 菩Bồ 提Đề 。 即tức 能năng 通thông 達đạt 。 無vô 上thượng 菩Bồ 提Đề 。 如như 因nhân 一nhất 隙khích 之chi 明minh 。 便tiện 能năng 領lãnh 略lược 萬vạn 象tượng 。 故cố 稱xưng 善thiện 得đắc 。 覺giác 通thông 二nhị 句cú 乃nãi 釋thích 成thành 上thượng 二nhị 句cú 義nghĩa 。 言ngôn 所sở 謂vị 於ư 大đại 菩Bồ 提Đề 。 善thiện 得đắc 通thông 達đạt 者giả 。 蓋cái 以dĩ 能năng 覺giác 之chi 智trí 。 遙diêu 通thông 如Như 來Lai 之chi 智trí 。 所sở 覺giác 之chi 理lý 。 該cai 盡tận 諸chư 佛Phật 境cảnh 界giới 故cố 也dã 。 結kết 名danh 歡Hoan 喜Hỷ 地Địa 者giả 。 經kinh 論luận 異dị 釋thích 。 難nan 以dĩ 俱câu 錄lục 。 今kim 依y 金kim 光quang 明minh 云vân 。 昔tích 所sở 未vị 得đắc 而nhi 今kim 始thỉ 得đắc 。 如như 其kỳ 所sở 願nguyện 。 悉tất 皆giai 成thành 就tựu 。 生sanh 極cực 喜hỷ 樂lạc 。 故cố 彼bỉ 經kinh 即tức 以dĩ 極cực 喜hỷ 為vi 名danh 。
二nhị 離Ly 垢Cấu 地Địa 。
異dị 性tánh 入nhập 同đồng 。 同đồng 性tánh 亦diệc 滅diệt 。 名danh 離Ly 垢Cấu 地Địa 。
上thượng 位vị 通thông 達đạt 佛Phật 境cảnh 。 無vô 復phục 九cửu 界giới 異dị 生sanh 之chi 性tánh 。 名danh 為vi 異dị 性tánh 入nhập 同đồng 。 此thử 位vị 以dĩ 生sanh 佛Phật 對đối 立lập 。 生sanh 性tánh 不bất 有hữu 。 佛Phật 境cảnh 奚hề 存tồn 。 故cố 將tương 同đồng 性tánh 亦diệc 滅diệt 。 結kết 名danh 離Ly 垢Cấu 地Địa 者giả 。 諸chư 經kinh 論luận 中trung 。 多đa 約ước 離ly 破phá 戒giới 垢cấu 。 今kim 則tắc 唯duy 以dĩ 證chứng 佛Phật 境cảnh 空không 。 名danh 為vi 離ly 垢cấu 。 以dĩ 有hữu 佛Phật 境cảnh 當đương 情tình 。 猶do 為vi 微vi 細tế 念niệm 相tương/tướng 。 依y 然nhiên 真Chân 如Như 中trung 垢cấu 故cố 。
三tam 發Phát 光Quang 地Địa 。
淨tịnh 極cực 明minh 生sanh 。 名danh 發Phát 光Quang 地Địa 。
淨tịnh 極cực 二nhị 字tự 躡niếp 上thượng 。 以dĩ 上thượng 位vị 同đồng 性tánh 亦diệc 滅diệt 。 離ly 佛Phật 念niệm 垢cấu 。 名danh 曰viết 淨tịnh 極cực 。 此thử 位vị 真Chân 如Như 精tinh 純thuần 。 靈linh 鑑giám 無vô 礙ngại 。 故cố 曰viết 明minh 生sanh 。 譬thí 如như 古cổ 鏡kính 重trọng/trùng 磨ma 。 光quang 彩thải 煥hoán 發phát 。 以dĩ 是thị 義nghĩa 故cố 。 名danh 發Phát 光Quang 地Địa 。 經kinh 文văn 最tối 明minh 。 無vô 煩phiền 異dị 說thuyết 。
四tứ 燄diệm 慧tuệ 地địa 。
明minh 極cực 覺giác 滿mãn 。 名danh 燄Diệm 慧Tuệ 地Địa 。
明minh 極cực 二nhị 字tự 躡niếp 上thượng 。 以dĩ 自tự 覺giác 理lý 智trí 圓viên 滿mãn 。 故cố 云vân 明minh 極cực 。 此thử 位vị 依y 自tự 覺giác 理lý 智trí 。 起khởi 正Chánh 法Pháp 燄diệm 。 生sanh 方phương 便tiện 慧tuệ 。 燒thiêu 盡tận 眾chúng 生sanh 煩phiền 惱não 。 成thành 就tựu 化hóa 他tha 功công 德đức 。 故cố 曰viết 覺giác 滿mãn 。 譬thí 如như 明minh 上thượng 復phục 生sanh 餘dư 燄diệm 。 故cố 以dĩ 燄diệm 慧tuệ 為vi 名danh 。 諸chư 經kinh 多đa 謂vị 以dĩ 菩Bồ 提Đề 分phần/phân 法pháp 。 燒thiêu 煩phiền 惱não 薪tân 。 唯duy 是thị 自tự 利lợi 。 今kim 以dĩ 上thượng 位vị 發phát 光quang 。 似tự 惟duy 自tự 覺giác 。 此thử 名danh 燄diệm 慧tuệ 。 應ưng 兼kiêm 覺giác 他tha 。 且thả 經kinh 中trung 明minh 言ngôn 覺giác 滿mãn 。 若nhược 唯duy 自tự 利lợi 。 豈khởi 當đương 此thử 稱xưng 。 圓viên 人nhân 無vô 定định 。 各các 以dĩ 現hiện 文văn 釋thích 之chi 。 不bất 必tất 強cường/cưỡng 同đồng 。
五ngũ 難Nan 勝Thắng 地Địa 。
一nhất 切thiết 同đồng 異dị 。 所sở 不bất 能năng 至chí 。 名danh 難Nan 勝Thắng 地Địa 。
三tam 地địa 自tự 覺giác 理lý 同đồng 。 四tứ 地địa 覺giác 他tha 法pháp 異dị 。 故cố 承thừa 言ngôn 一nhất 切thiết 同đồng 異dị 。 此thử 位vị 則tắc 自tự 覺giác 覺giác 他tha 。 二nhị 俱câu 不bất 立lập 。 故cố 云vân 所sở 不bất 能năng 至chí 。 蓋cái 以dĩ 有hữu 異dị 有hữu 同đồng 。 有hữu 自tự 有hữu 他tha 。 有hữu 能năng 覺giác 有hữu 所sở 覺giác 。 儼nghiễm 屬thuộc 有hữu 為vi 功công 用dụng 。 二nhị 俱câu 不bất 立lập 。 乃nãi 超siêu 出xuất 有hữu 為vi 。 故cố 有hữu 為vi 功công 用dụng 。 所sở 不bất 能năng 至chí 。 至chí 尚thượng 不bất 能năng 。 況huống 於ư 勝thắng 乎hồ 。 以dĩ 是thị 義nghĩa 故cố 。 名danh 難Nan 勝Thắng 地Địa 。 唯duy 識thức 謂vị 此thử 地địa 真chân 俗tục 兩lưỡng 智trí 。 行hành 相tương/tướng 相tương 違vi 。 合hợp 令linh 相tương 應ứng 。 極cực 難nan 勝thắng 故cố 。 然nhiên 彼bỉ 真chân 俗tục 。 略lược 似tự 此thử 經Kinh 同đồng 異dị 。 正chánh 脈mạch 云vân 。 彼bỉ 乃nãi 合hợp 之chi 最tối 勝thắng 。 此thử 則tắc 逈huýnh 脫thoát 難nạn/nan 齊tề 。 旨chỉ 趣thú 各các 別biệt 。 但đãn 相tương 似tự 而nhi 已dĩ 。
六lục 現Hiện 前Tiền 地Địa 。
無vô 為vi 真Chân 如Như 。 性tánh 淨tịnh 明minh 露lộ 。 名danh 現Hiện 前Tiền 地Địa 。
初Sơ 地Địa 即tức 證chứng 真Chân 如Như 。 但đãn 是thị 有hữu 為vi 。 以dĩ 是thị 有hữu 作tác 功công 用dụng 分phần/phân 顯hiển 故cố 也dã 。 至chí 上thượng 位vị 同đồng 異dị 不bất 至chí 。 超siêu 出xuất 有hữu 為vi 功công 用dụng 。 即tức 契khế 無vô 為vi 真Chân 如Như 。 但đãn 是thị 性tánh 淨tịnh 。 尚thượng 未vị 明minh 露lộ 。 以dĩ 有hữu 功công 習tập 影ảnh 尚thượng 未vị 盡tận 故cố 。 至chí 此thử 則tắc 有hữu 功công 習tập 盡tận 。 無vô 為vi 理lý 著trước 。 故cố 云vân 性tánh 淨tịnh 明minh 露lộ 。 結kết 名danh 現Hiện 前Tiền 地Địa 者giả 。 即tức 以dĩ 無vô 為vi 真Chân 如Như 。 明minh 明minh 現hiện 前tiền 為vi 名danh 。 唯duy 識thức 云vân 。 此thử 位vị 證chứng 得đắc 無vô 染nhiễm 淨tịnh 真Chân 如Như 。 謂vị 此thử 真Chân 如Như 本bổn 性tánh 無vô 染nhiễm 。 亦diệc 不bất 可khả 說thuyết 。 後hậu 方phương 淨tịnh 故cố 。 然nhiên 既ký 曰viết 本bổn 性tánh 無vô 染nhiễm 。 略lược 似tự 此thử 中trung 性tánh 淨tịnh 。 既ký 曰viết 證chứng 得đắc 。 略lược 似tự 此thử 中trung 明minh 露lộ 。 但đãn 性tánh 相tướng 偏thiên 圓viên 。 經kinh 論luận 異dị 旨chỉ 。 不bất 得đắc 全toàn 同đồng 。
七thất 遠Viễn 行Hành 地Địa 。
盡tận 真Chân 如Như 際tế 。 名danh 遠Viễn 行Hành 地Địa 。
上thượng 位vị 無vô 為vi 真Chân 如Như 。 方phương 以dĩ 明minh 露lộ 。 無vô 分phân 別biệt 智trí 。 未vị 能năng 遠viễn 行hành 。 以dĩ 為vi 理lý 所sở 障chướng 故cố 。 至chí 此thử 位vị 則tắc 。 盡tận 真Chân 如Như 際tế 。 然nhiên 真Chân 如Như 無vô 際tế 。 以dĩ 諸chư 法pháp 為vi 際tế 。 蓋cái 以dĩ 無vô 分phần/phân 限hạn 之chi 理lý 。 全toàn 徧biến 有hữu 分phần/phân 限hạn 之chi 事sự 故cố 。 此thử 當đương 理lý 事sự 門môn 中trung 理lý 徧biến 於ư 事sự 門môn 也dã 。 理lý 既ký 徧biến 於ư 事sự 中trung 。 智trí 亦diệc 隨tùy 徧biến 。 以dĩ 理lý 智trí 不bất 異dị 。 如như 珠châu 與dữ 光quang 。 故cố 能năng 盡tận 真Chân 如Như 際tế 。 結kết 名danh 遠Viễn 行Hành 地Địa 者giả 。 即tức 以dĩ 智trí 能năng 遠viễn 行hành 為vi 名danh 。 華hoa 嚴nghiêm 云vân 。 此thử 地địa 修tu 十thập 方phương 便tiện 慧tuệ 。 謂vị 雖tuy 修tu 空Không 、 無Vô 相Tướng 、 無Vô 願Nguyện 三Tam 昧Muội 。 而nhi 慈từ 悲bi 不bất 捨xả 眾chúng 生sanh 。 雖tuy 知tri 諸chư 佛Phật 平bình 等đẳng 。 法pháp 而nhi 常thường 樂nhạo/nhạc/lạc 供cung 佛Phật 。 雖tuy 入nhập 觀quán 空không 智trí 門môn 而nhi 勤cần 集tập 福phước 德đức 。 雖tuy 遠viễn 離ly 三tam 界giới 。 而nhi 莊trang 嚴nghiêm 三tam 界giới 。 乃nãi 至chí 雖tuy 知tri 三tam 世thế 唯duy 是thị 一nhất 念niệm 而nhi 隨tùy 眾chúng 生sanh 。 種chủng 種chủng 劫kiếp 數số 意ý 解giải 分phân 別biệt 度độ 脫thoát 。 據cứ 此thử 則tắc 不bất 捨xả 眾chúng 生sanh 。 常thường 樂nhạo/nhạc/lạc 供cung 佛Phật 。 勤cần 集tập 福phước 德đức 。 莊trang 嚴nghiêm 三tam 界giới 。 乃nãi 至chí 隨tùy 眾chúng 度độ 脫thoát 等đẳng 。 正chánh 今kim 經kinh 盡tận 真Chân 如Như 際tế 也dã 。
八bát 不Bất 動Động 地Địa 。
一nhất 真Chân 如Như 心tâm 。 名danh 不Bất 動Động 地Địa 。
上thượng 位vị 盡tận 真Chân 如Như 際tế 。 不bất 捨xả 一nhất 法pháp 。 此thử 位vị 不bất 捨xả 一nhất 法pháp 。 盡tận 真Chân 如Như 際tế 。 蓋cái 以dĩ 有hữu 分phần/phân 限hạn 之chi 事sự 。 全toàn 同đồng 無vô 分phần/phân 限hạn 之chi 理lý 。 此thử 當đương 理lý 事sự 門môn 中trung 事sự 徧biến 於ư 理lý 門môn 也dã 。 事sự 既ký 徧biến 於ư 理lý 中trung 。 全toàn 事sự 全toàn 理lý 。 故cố 云vân 一nhất 真Chân 如Như 心tâm 。 據cứ 此thử 則tắc 雖tuy 徧biến 行hành 一nhất 切thiết 法pháp 。 不bất 離ly 真Chân 如Như 際tế 。 由do 此thử 所sở 以dĩ 。 名danh 不Bất 動Động 地Địa 。 華hoa 嚴nghiêm 云vân 。 入nhập 一nhất 切thiết 法pháp 。 本bổn 來lai 無vô 生sanh 等đẳng 。 即tức 此thử 中trung 一nhất 真Chân 如Như 心tâm 義nghĩa 也dã 。 灌quán 頂đảnh 云vân 。 三tam 漸tiệm 所sở 獲hoạch 。 無Vô 生Sanh 法Pháp 忍Nhẫn 。 至chí 此thử 方phương 得đắc 親thân 證chứng 。 圓viên 成thành 無vô 惑hoặc 矣hĩ 。
九cửu 善Thiện 慧Tuệ 地Địa 二nhị 。
一nhất 正chánh 明minh 本bổn 位vị 。 二nhị 總tổng 結kết 修tu 習tập 。
初sơ 。
發phát 真Chân 如Như 用dụng 。 名danh 善Thiện 慧Tuệ 地Địa 。
此thử 位vị 正chánh 脈mạch 所sở 釋thích 。 明minh 如như 指chỉ 掌chưởng 。 今kim 全toàn 用dụng 之chi 。 正chánh 脈mạch 云vân 。 前tiền 位vị 是thị 得đắc 真Chân 如Như 全toàn 體thể 。 此thử 位vị 是thị 發phát 真Chân 如Như 大đại 用dụng 。 稱xưng 體thể 起khởi 用dụng 。 自tự 然nhiên 之chi 理lý 。 華hoa 嚴nghiêm 金kim 光quang 。 多đa 指chỉ 功công 行hành 。 而nhi 此thử 經Kinh 似tự 說thuyết 本bổn 真chân 自tự 體thể 自tự 用dụng 。 前tiền 位vị 如như 一nhất 塵trần 一nhất 毛mao 。 皆giai 清thanh 淨tịnh 本bổn 然nhiên 。 此thử 位vị 則tắc 一nhất 塵trần 一nhất 毛mao 。 皆giai 周chu 徧biến 法Pháp 界Giới 。 互hỗ 涉thiệp 互hỗ 入nhập 。 即tức 徧biến 即tức 包bao 等đẳng 。 具cụ 足túc 十thập 玄huyền 業nghiệp 用dụng 。 故cố 云vân 發phát 真Chân 如Như 用dụng 也dã 。 結kết 名danh 善Thiện 慧Tuệ 地Địa 者giả 。 應ưng 即tức 法Pháp 界Giới 無vô 障chướng 礙ngại 智trí 耳nhĩ 。 (# 問vấn 。 七thất 行hành 之chi 塵trần 界giới 互hỗ 現hiện 。 五ngũ 向hướng 之chi 依y 正chánh 互hỗ 涉thiệp 。 與dữ 斯tư 何hà 異dị 。 答đáp 。 五ngũ 地địa 以dĩ 前tiền 。 俱câu 屬thuộc 有hữu 功công 用dụng 行hành 。 況huống 在tại 行hành 向hướng 。 豈khởi 能năng 同đồng 此thử 。 是thị 知tri 七thất 行hành 由do 於ư 行hành 增tăng 上thượng 力lực 。 五ngũ 向hướng 由do 於ư 願nguyện 增tăng 上thượng 力lực 。 然nhiên 亦diệc 乘thừa 悟ngộ 併tinh 發phát 。 如như 觀quán 音âm 之chi 二nhị 勝thắng 三tam 用dụng 皆giai 圓viên 通thông 已dĩ 後hậu 即tức 發phát 也dã )# 又hựu 云vân 。 詳tường 此thử 十thập 聖thánh 行hành 相tương/tướng 。 與dữ 華hoa 嚴nghiêm 多đa 所sở 不bất 同đồng 。 故cố 推thôi 聖thánh 言ngôn 以dĩ 求cầu 至chí 理lý 。 非phi 敢cảm 妄vọng 生sanh 去khứ 取thủ 。 按án 華hoa 嚴nghiêm 唯duy 識thức 金kim 光quang 。 皆giai 言ngôn 此thử 地địa 具cụ 四Tứ 無Vô 礙Ngại 辦biện 。 為vi 大đại 法Pháp 師sư 。 最tối 善thiện 說thuyết 法Pháp 。 資tư 中trung 曰viết 。 華hoa 嚴nghiêm 明minh 此thử 菩Bồ 薩Tát 。 具cụ 四Tứ 無Vô 礙Ngại 智Trí 。 作tác 大đại 法Pháp 師sư 。 演diễn 說thuyết 無vô 量lượng 阿a 僧tăng 祇kỳ 句cú 義nghĩa 。 無vô 有hữu 窮cùng 盡tận 。 故cố 名danh 發phát 真Chân 如Như 用dụng 。 予# 謂vị 說thuyết 法Pháp 固cố 亦diệc 可khả 以dĩ 說thuyết 為vi 發phát 用dụng 。 然nhiên 方phương 是thị 大đại 用dụng 中trung 一nhất 。 故cố 今kim 謂vị 是thị 十thập 玄huyền 業nghiệp 用dụng 。 而nhi 說thuyết 法Pháp 自tự 寓# 於ư 中trung 矣hĩ 。 此thử 上thượng 皆giai 依y 正chánh 脈mạch 。 亦diệc 少thiểu 有hữu 更cánh 減giảm 字tự 句cú 。 唯duy 中trung 間gian 答đáp 詞từ 不bất 同đồng 。 若nhược 對đối 前tiền 二nhị 位vị 言ngôn 。 則tắc 彼bỉ 為vi 理lý 事sự 無vô 礙ngại 。 此thử 為vi 事sự 事sự 無vô 礙ngại 用dụng 也dã 。
二nhị 總tổng 結kết 修tu 習tập 。
阿A 難Nan 。 是thị 諸chư 菩Bồ 薩Tát 。 從tùng 此thử 已dĩ 往vãng 。 修tu 習tập 畢tất 功công 。 功công 德đức 圓viên 滿mãn 。 亦diệc 目mục 此thử 地địa 。 名danh 修Tu 習Tập 位Vị 。
是thị 諸chư 菩Bồ 薩Tát 者giả 。 但đãn 是thị 渾hồn 言ngôn 。 尚thượng 未vị 指chỉ 定định 。 從tùng 此thử 已dĩ 往vãng 者giả 。 乃nãi 指chỉ 定định 二nhị 地địa 已dĩ 來lai 。 諸chư 菩Bồ 薩Tát 也dã 。 以dĩ 自tự 二nhị 地địa 。 乃nãi 入nhập 修tu 位vị 。 至chí 六lục 地địa 。 即tức 入nhập 無vô 為vi 。 有hữu 作tác 行hành 畢tất 。 七thất 地địa 增tăng 進tiến 無vô 為vi 。 八bát 地địa 一nhất 真Chân 如Như 心tâm 。 無vô 作tác 之chi 行hành 亦diệc 竟cánh 。 故cố 云vân 修tu 習tập 畢tất 功công 。 訖ngật 於ư 九cửu 地địa 。 已dĩ 獲hoạch 全toàn 體thể 大đại 用dụng 。 故cố 云vân 功công 德đức 圓viên 滿mãn 。 意ý 顯hiển 十Thập 地Địa 為vi 修tu 習tập 出xuất 心tâm 。 諸chư 經kinh 論luận 中trung 多đa 收thu 於ư 修tu 習tập 位vị 中trung 。 今kim 捨xả 出xuất 存tồn 正chánh 。 故cố 亦diệc 目mục 此thử 地địa 。 已dĩ 前tiền 名danh 修Tu 習Tập 位Vị 。 然nhiên 既ký 曰viết 亦diệc 目mục 。 非phi 是thị 定định 指chỉ 此thử 地địa 為vi 修tu 習tập 位vị 盡tận 。 但đãn 亦diệc 可khả 目mục 耳nhĩ 。 是thị 知tri 究cứu 竟cánh 修tu 盡tận 。 不bất 唯duy 十Thập 地Địa 。 應ưng 兼kiêm 等đẳng 覺giác 。 以dĩ 既ký 未vị 到đáo 佛Phật 地địa 。 不bất 可khả 便tiện 說thuyết 無vô 修tu 。 但đãn 證chứng 意ý 多đa 而nhi 修tu 意ý 少thiểu 也dã 。
十thập 法Pháp 雲Vân 地Địa 。
慈từ 陰ấm 妙diệu 雲vân 。 覆phú 涅Niết 槃Bàn 海hải 。 名danh 法Pháp 雲Vân 地Địa 。
上thượng 言ngôn 修tu 習tập 畢tất 功công 。 功công 德đức 圓viên 滿mãn 。 應ưng 即tức 取thủ 證chứng 涅Niết 槃Bàn 。 而nhi 所sở 以dĩ 不bất 取thủ 涅Niết 槃Bàn 者giả 。 蓋cái 為vi 利lợi 益ích 有hữu 情tình 。 故cố 曰viết 慈từ 陰ấm 妙diệu 雲vân 。 覆phú 涅Niết 槃Bàn 海hải 。 陰ấm 字tự 當đương 作tác 去khứ 聲thanh 。 言ngôn 慈từ 陰ấm 妙diệu 雲vân 者giả 。 謂vị 菩Bồ 薩Tát 於ư 功công 德đức 圓viên 滿mãn 之chi 後hậu 。 重trọng/trùng 起khởi 真chân 慈từ 。 陰ấm 覆phú 眾chúng 生sanh 。 如như 萬vạn 里lý 青thanh 天thiên 。 頓đốn 興hưng 微vi 妙diệu 之chi 雲vân 。 陰ấm 覆phú 世thế 間gian 。 同đồng 沐mộc 清thanh 涼lương 之chi 樂lạc 。 由do 此thử 所sở 以dĩ 能năng 障chướng 佛Phật 果Quả 。 不bất 得đắc 取thủ 證chứng 。 故cố 云vân 覆phú 涅Niết 槃Bàn 海hải 。 結kết 名danh 法Pháp 雲Vân 地Địa 者giả 。 正chánh 以dĩ 其kỳ 真chân 慈từ 如như 雲vân 。 覆phú 障chướng 涅Niết 槃Bàn 法pháp 故cố 。 十Thập 地Địa 竟cánh 。
九cửu 等đẳng 覺giác 位vị 二nhị 。
一nhất 正chánh 明minh 本bổn 位vị 。 二nhị 結kết 後hậu 證chứng 前tiền 。
初sơ 。
如Như 來Lai 逆nghịch 流lưu 。 如như 是thị 菩Bồ 薩Tát 。 順thuận 行hành 而nhi 至chí 。 覺giác 際tế 入nhập 交giao 。 名danh 為vi 等Đẳng 覺Giác 。
上thượng 位vị 以dĩ 利lợi 益ích 有hữu 情tình 。 覆phú 障chướng 涅Niết 槃Bàn 。 若nhược 已dĩ 出xuất 慈từ 門môn 。 即tức 入nhập 果quả 海hải 。 所sở 以dĩ 不bất 稱xưng 妙diệu 覺giác 者giả 。 以dĩ 如Như 來Lai 逆nghịch 流lưu 。 菩Bồ 薩Tát 順thuận 至chí 。 言ngôn 逆nghịch 流lưu 者giả 。 謂vị 已dĩ 至chí 果quả 海hải 。 倒đảo 駕giá 慈từ 航# 。 出xuất 涅Niết 槃Bàn 入nhập 生sanh 死tử 也dã 。 言ngôn 順thuận 至chí 者giả 。 謂vị 將tương 窮cùng 果quả 海hải 。 急cấp 棹# 智trí 舟chu 。 違vi 生sanh 死tử 向hướng 涅Niết 槃Bàn 也dã 。 此thử 約ước 斷đoạn 果quả 言ngôn 之chi 。 若nhược 就tựu 智trí 果quả 。 則tắc 佛Phật 出xuất 菩Bồ 提Đề 覺giác 際tế 。 菩Bồ 薩Tát 入nhập 菩Bồ 提Đề 覺giác 際tế 。 正chánh 相tương 交giao 會hội 。 故cố 云vân 入nhập 交giao 。 正chánh 脈mạch 云vân 。 譬thí 如như 入nhập 海hải 採thải 寶bảo 者giả 。 前tiền 商thương 已dĩ 得đắc 眾chúng 寶bảo 逆nghịch 流lưu 而nhi 出xuất 。 到đáo 於ư 海hải 門môn 。 後hậu 商thương 方phương 以dĩ 進tiến 取thủ 順thuận 流lưu 而nhi 入nhập 。 亦diệc 到đáo 海hải 門môn 。 是thị 二nhị 舡# 恰kháp 齊tề 。 但đãn 船thuyền 頭đầu 向hướng 外ngoại 向hướng 內nội 為vi 不bất 同đồng 耳nhĩ 。 瓔anh 珞lạc 經Kinh 云vân 。 等đẳng 覺giác 照chiếu 寂tịch 。 妙diệu 覺giác 寂tịch 照chiếu 。 亦diệc 斯tư 義nghĩa 也dã 。 結kết 名danh 等đẳng 覺giác 者giả 。 義nghĩa 取thủ 與dữ 妙diệu 覺giác 齊tề 等đẳng 。 或hoặc 有hữu 言ngôn 去khứ 妙diệu 覺giác 位vị 。 餘dư 有hữu 一nhất 等đẳng 。 非phi 今kim 經kinh 意ý (# 問vấn 。 此thử 上thượng 五ngũ 十thập 五ngũ 位vị 。 應ưng 出xuất 斷đoạn 惑hoặc 分phân 齊tề 。 庶thứ 得đắc 階giai 降giáng/hàng 分phân 明minh 。 今kim 惟duy 依y 文văn 釋thích 義nghĩa 。 固cố 為vi 簡giản 便tiện 。 但đãn 此thử 經Kinh 十thập 行hành 十thập 向hướng 中trung 。 境cảnh 界giới 有hữu 似tự 十Thập 地Địa 。 不bất 有hữu 斷đoạn 惑hoặc 分phân 齊tề 。 而nhi 取thủ 證chứng 淺thiển 深thâm 。 何hà 所sở 依y 憑bằng 。 答đáp 。 愚ngu 以dĩ 凡phàm 心tâm 。 測trắc 度độ 聖thánh 境cảnh 。 誠thành 難nạn/nan 自tự 信tín 。 亦diệc 只chỉ 好hảo 以dĩ 聖thánh 言ngôn 為vi 定định 量lượng 。 經kinh 之chi 所sở 有hữu 敢cảm 不bất 發phát 揮huy 。 經kinh 之chi 所sở 無vô 誰thùy 許hứa 擅thiện 益ích 。 詳tường 觀quán 本bổn 經kinh 位vị 次thứ 。 不bất 唯duy 與dữ 惟duy 識thức 不bất 同đồng 。 即tức 華hoa 嚴nghiêm 瓔anh 珞lạc 等đẳng 經kinh 前tiền 後hậu 淺thiển 深thâm 。 與dữ 此thử 亦diệc 不bất 相tương 類loại 。 蓋cái 以dĩ 圓viên 人nhân 因nhân 該cai 果quả 海hải 。 果quả 徹triệt 因nhân 源nguyên 。 如như 華hoa 嚴nghiêm 十thập 信tín 滿mãn 心tâm 。 攝nhiếp 位vị 證chứng 覺giác 。 此thử 經Kinh 等đẳng 覺giác 深thâm 位vị 。 獲hoạch 乾can/kiền/càn 慧tuệ 心tâm 。 詎cự 可khả 以dĩ 前tiền 後hậu 而nhi 論luận 淺thiển 深thâm 。 然nhiên 佛Phật 於ư 圓viên 融dung 之chi 中trung 。 亦diệc 自tự 寓# 有hữu 行hành 布bố 之chi 意ý 。 故cố 今kim 唯duy 依y 現hiện 文văn 銷tiêu 釋thích 。 所sở 謂vị 經kinh 中trung 所sở 有hữu 。 敢cảm 不bất 發phát 揮huy 是thị 也dã 。 至chí 於ư 斷đoạn 惑hoặc 分phân 齊tề 。 唯duy 於ư 信tín 位vị 略lược 顯hiển 。 如như 初sơ 信tín 則tắc 曰viết 一nhất 切thiết 妄vọng 想tưởng 。 滅diệt 盡tận 無vô 餘dư 。 此thử 斷đoạn 現hiện 種chủng 也dã 。 二nhị 信tín 則tắc 曰viết 。 一nhất 切thiết 習tập 氣khí 。 皆giai 現hiện 在tại 前tiền 。 憶ức 念niệm 無vô 忘vong 。 此thử 伏phục 習tập 氣khí 也dã 。 三tam 信tín 則tắc 曰viết 。 無vô 始thỉ 習tập 氣khí 。 通thông 一nhất 精tinh 明minh 。 此thử 盡tận 習tập 氣khí 也dã 。 良lương 以dĩ 理lý 由do 頓đốn 悟ngộ 。 乘thừa 悟ngộ 併tinh 銷tiêu 。 但đãn 以dĩ 欲dục 習tập 初sơ 乾can 。 未vị 遇ngộ 法pháp 流lưu 。 對đối 境cảnh 起khởi 念niệm 者giả 。
時thời 乎hồ 有hữu 之chi 。 乃nãi 重trùng 以dĩ 增tăng 上thượng 信tín 力lực 。 圓viên 伏phục 圓viên 斷đoạn 。 至chí 三tam 信tín 則tắc 。 如như 木mộc 成thành 灰hôi 。 永vĩnh 不bất 再tái 燄diệm 。 故cố 自tự 四tứ 信tín 以dĩ 去khứ 。 文văn 中trung 不bất 涉thiệp 斷đoạn 惑hoặc 一nhất 語ngữ 。 愚ngu 又hựu 何hà 敢cảm 妄vọng 贅# 。 所sở 謂vị 經kinh 之chi 所sở 無vô 。 誰thùy 許hứa 擅thiện 益ích 是thị 也dã 。 或hoặc 曰viết 斷đoạn 既ký 。 如như 木mộc 成thành 灰hôi 。 證chứng 即tức 如như 金kim 出xuất 鑛khoáng 。 似tự 亦diệc 不bất 應ưng 復phục 存tồn 後hậu 位vị 。 今kim 何hà 位vị 次thứ 依y 然nhiên 。 照chiếu 常thường 俱câu 列liệt 耶da 。
答đáp 曰viết 。
金kim 既ký 出xuất 鑛khoáng 。 便tiện 可khả 作tác 器khí 。 作tác 之chi 已dĩ 精tinh 。 而nhi 益ích 求cầu 其kỳ 精tinh 。 有hữu 作tác 功công 用dụng 是thị 也dã 。 不bất 求cầu 其kỳ 精tinh 。 而nhi 自tự 無vô 不bất 精tinh 。 無vô 作tác 功công 用dụng 是thị 也dã 。 動động 帝đế 王vương 。 陳trần 宗tông 廟miếu 。 貯trữ 黃hoàng 流lưu 。 盛thịnh 甘cam 露lộ 。 敬kính 天thiên 地địa 。 享hưởng 神thần 明minh 。 全toàn 體thể 大đại 用dụng 是thị 也dã 。 社xã 稷tắc 保bảo 之chi 。 兆triệu 民dân 福phước 之chi 。 慈từ 陰ấm 妙diệu 雲vân 是thị 也dã 。 倣# 古cổ 玩ngoạn 類loại 極cực 珍trân 。 覺giác 齊tề 佛Phật 覺giác 是thị 也dã 。 成thành 至chí 寶bảo 。 鎮trấn 庫khố 藏tạng 。 妙diệu 覺giác 究cứu 竟cánh 是thị 也dã 。 知tri 此thử 喻dụ 者giả 。 則tắc 斷đoạn 後hậu 立lập 位vị 。 不bất 無vô 理lý 據cứ 。 然nhiên 亦diệc 諸chư 經kinh 論luận 中trung 之chi 所sở 不bất 見kiến 。 而nhi 此thử 經Kinh 僅cận 見kiến 之chi 者giả 。 蓋cái 為vi 接tiếp 漸tiệm 入nhập 頓đốn 。 接tiếp 偏thiên 入nhập 圓viên 。 此thử 出xuất 自tự 世Thế 尊Tôn 靈linh 智trí 妙diệu 辨biện 。 彼bỉ 謬mậu 柱trụ 皷cổ 瑟sắt 者giả 。 豈khởi 足túc 以dĩ 語ngữ 此thử 哉tai )# 。
二nhị 結kết 後hậu 證chứng 前tiền 。
阿A 難Nan 。 從tùng 乾can 慧tuệ 心tâm 。 至chí 等Đẳng 覺Giác 已dĩ 。 是thị 覺giác 始thỉ 獲hoạch 。 金kim 剛cang 心tâm 中trung 。 初sơ 乾can 慧tuệ 地địa 。
從tùng 乾can/kiền/càn 至chí 等đẳng 已dĩ 者giả 。 明minh 由do 淺thiển 入nhập 深thâm 。 是thị 覺giác 始thỉ 獲hoạch 等đẳng 者giả 。 顯hiển 後hậu 唯duy 證chứng 前tiền 。 良lương 以dĩ 初sơ 乾can/kiền/càn 慧tuệ 心tâm 。 即tức 具cụ 後hậu 後hậu 位vị 中trung 。 一nhất 切thiết 功công 德đức 。 但đãn 未vị 經kinh 歷lịch 事sự 造tạo 修tu 。 唯duy 是thị 性tánh 具cụ 而nhi 非phi 修tu 成thành 。 今kim 乃nãi 由do 淺thiển 入nhập 深thâm 。 漸tiệm 次thứ 修tu 習tập 。 以dĩ 至chí 等đẳng 覺giác 。 而nhi 於ư 乾can/kiền/càn 慧tuệ 心tâm 中trung 。 所sở 具cụ 一nhất 切thiết 功công 德đức 。 方phương 以dĩ 親thân 證chứng 。 故cố 曰viết 是thị 覺giác 始thỉ 獲hoạch 等đẳng 也dã 。 金kim 剛cang 心tâm 即tức 指chỉ 圓viên 通thông 妙diệu 心tâm 。 以dĩ 前tiền 從tùng 根căn 解giải 結kết 。 如Như 來Lai 即tức 名danh 其kỳ 為vi 。 金kim 剛cang 王vương 寶bảo 覺giác 。 如như 幻huyễn 三tam 摩ma 提đề 。 而nhi 觀quán 音âm 自tự 陳trần 。 亦diệc 言ngôn 聞văn 熏huân 聞văn 修tu 。 金Kim 剛Cang 三Tam 昧Muội 。 至chí 文Văn 殊Thù 揀giản 選tuyển 。 又hựu 謂vị 宣tuyên 說thuyết 金kim 剛cang 王vương 。 如như 幻huyễn 不bất 思tư 議nghị 。 佛Phật 母mẫu 真chân 三tam 昧muội 等đẳng 。 據cứ 此thử 仍nhưng 是thị 最tối 初sơ 乾can/kiền/càn 慧tuệ 。 但đãn 於ư 等đẳng 覺giác 位vị 中trung 始thỉ 得đắc 親thân 證chứng 實thật 到đáo 。 清thanh 涼lương 云vân 。 起khởi 明minh 東đông 廟miếu 。 智trí 滿mãn 不bất 異dị 於ư 初sơ 心tâm 。 古cổ 德đức 云vân 。 末mạt 後hậu 牢lao 關quan 。 不bất 離ly 最tối 初sơ 一nhất 步bộ 。 皆giai 此thử 意ý 也dã 。 等đẳng 覺giác 位vị 竟cánh 。
十thập 妙diệu 覺giác 位vị 。
如như 是thị 重trùng 重trùng 。 單đơn 複phức 十thập 二nhị 。 方phương 盡tận 妙Diệu 覺Giác 。 成thành 無vô 上thượng 道Đạo 。
如như 是thị 重trùng 重trùng 者giả 。 通thông 指chỉ 乾can/kiền/càn 慧tuệ 已dĩ 來lai 說thuyết 也dã 。 言ngôn 始thỉ 自tự 乾can/kiền/càn 慧tuệ 已dĩ 來lai 。 如như 是thị 一nhất 重trọng/trùng 一nhất 重trọng/trùng 。 有hữu 單đơn 有hữu 複phức 。 至chí 十thập 二nhị 重trọng/trùng 。 方phương 盡tận 妙Diệu 覺Giác 。 意ý 顯hiển 位vị 位vị 皆giai 覺giác 。 但đãn 加gia 前tiền 不bất 妙diệu 。 登đăng 地địa 妙diệu 而nhi 未vị 盡tận 。 佛Phật 地địa 方phương 盡tận 。 乃nãi 原nguyên 始thỉ 要yếu 終chung 而nhi 總tổng 言ngôn 之chi 。 正chánh 脈mạch 以dĩ 一nhất 重trọng/trùng 。 但đãn 局cục 一nhất 位vị 為vi 單đơn 。 總tổng 包bao 十thập 位vị 為vi 複phức 。 極cực 是thị 。 但đãn 彼bỉ 依y 溫ôn 陵lăng 取thủ 一nhất 乾can/kiền/càn 。 (# 單đơn )# 二nhị 信tín 。 三tam 住trụ 。 四tứ 行hành 。 五ngũ 向hướng 。 (# 複phức )# 六lục 暖noãn 。 七thất 頂đảnh 。 八bát 忍nhẫn 。 九cửu 世thế 。 (# 單đơn 十Thập 地Địa 。 (# 複phức )# 十thập 一nhất 等đẳng 。 十thập 二nhị 金kim 。 (# 單đơn )# 今kim 本bổn 疏sớ/sơ 。 乃nãi 除trừ 金kim 剛cang 。 足túc 妙diệu 覺giác 也dã 。 成thành 無vô 上thượng 道Đạo 者giả 。 以dĩ 既ký 盡tận 妙diệu 覺giác 。 道đạo 極cực 究cứu 竟cánh 。 無vô 有hữu 能năng 駕giá 於ư 其kỳ 上thượng 者giả 矣hĩ 。 結kết 上thượng 正chánh 明minh 諸chư 位vị 竟cánh 。
二nhị 結kết 顯hiển 修tu 法pháp 。
是thị 種chủng 種chủng 地địa 。 皆giai 以dĩ 金kim 剛cang 。 觀quán 察sát 如như 幻huyễn 。 十thập 種chủng 深thâm 喻dụ 。 奢Xa 摩Ma 他Tha 中trung 。 用dụng 諸chư 如Như 來Lai 。 毗Tỳ 婆Bà 舍Xá 那Na 。 清thanh 淨tịnh 修tu 證chứng 。 漸tiệm 次thứ 深thâm 入nhập 。
是thị 種chủng 種chủng 地địa 者giả 。 通thông 指chỉ 已dĩ 上thượng 因Nhân 地Địa 與dữ 果quả 地địa 也dã 。 皆giai 以dĩ 等đẳng 者giả 。 顯hiển 已dĩ 上thượng 因Nhân 地Địa 果quả 地địa 。 皆giai 不bất 離ly 圓viên 通thông 妙diệu 心tâm 。 以dĩ 耳nhĩ 根căn 圓viên 通thông 即tức 是thị 金kim 剛cang 。 王vương 三tam 昧muội 故cố 。 言ngôn 觀quán 察sát 等đẳng 者giả 。 謂vị 每mỗi 歷lịch 一nhất 位vị 。 必tất 有hữu 一nhất 位vị 功công 業nghiệp 。 若nhược 不bất 觀quán 察sát 。 恐khủng 生sanh 愛ái 著trước 。 故cố 須tu 依y 彼bỉ 金Kim 剛Cang 三Tam 昧Muội 。 而nhi 觀quán 察sát 之chi 。 如như 幻huyễn 十thập 喻dụ 者giả 。 如như 大đại 品phẩm 云vân 。 觀quán 一nhất 切thiết 業nghiệp 如như 幻huyễn 。 一nhất 切thiết 法pháp 如như 燄diệm 。 一nhất 切thiết 身thân 如như 水thủy 月nguyệt 。 妙diệu 色sắc 如như 空không 。 妙diệu 音âm 如như 響hưởng 。 諸chư 佛Phật 國quốc 土độ 如như 乾can/kiền/càn 城thành 。 佛Phật 事sự 如như 夢mộng 。 佛Phật 身thân 如như 影ảnh 。 報báo 身thân 如như 像tượng 。 法Pháp 身thân 如như 化hóa 。 不bất 可khả 取thủ 不bất 可khả 捨xả 。 一nhất 切thiết 空không 故cố 。 此thử 中trung 喻dụ 雖tuy 有hữu 十thập 。 而nhi 所sở 喻dụ 之chi 法pháp 。 不bất 出xuất 度độ 生sanh 說thuyết 法Pháp 嚴nghiêm 土thổ 供cung 佛Phật 而nhi 已dĩ 。 然nhiên 既ký 曰viết 不bất 可khả 取thủ 。 則tắc 無vô 生sanh 可khả 度độ 。 無vô 法pháp 可khả 說thuyết 。 無vô 土thổ 可khả 嚴nghiêm 。 無vô 佛Phật 可khả 供cung 。 既ký 曰viết 不bất 可khả 捨xả 。 則tắc 任nhậm 運vận 度độ 生sanh 。 任nhậm 運vận 說thuyết 法Pháp 。 任nhậm 運vận 嚴nghiêm 土thổ 。 任nhậm 運vận 供cung 佛Phật 。 既ký 曰viết 一nhất 切thiết 空không 。 則tắc 取thủ 捨xả 雙song 忘vong 。 忘vong 心tâm 亦diệc 寂tịch 。 此thử 依y 觀quán 成thành 止chỉ 也dã 。 止chỉ 久cửu 沉trầm 滯trệ 。 遮già 於ư 勝thắng 進tiến 。 故cố 又hựu 於ư 奢Xa 摩Ma 他Tha 。 中trung 用dụng 諸chư 如Như 來Lai 。 毗Tỳ 婆Bà 舍Xá 那Na 。 奢Xa 摩Ma 他Tha 。 義nghĩa 翻phiên 為vi 止chỉ 。 毗Tỳ 婆Bà 舍Xá 那Na 。 義nghĩa 翻phiên 為vi 觀quán 。 如như 莊trang 嚴nghiêm 論luận 云vân 。 安an 心tâm 於ư 正chánh 定định 。 此thử 即tức 名danh 為vi 止chỉ 。 所sở 謂vị 奢Xa 摩Ma 他Tha 。 正chánh 住trụ 法pháp 分phân 別biệt 。 是thị 名danh 為vi 觀quán 相tương/tướng 。 謂vị 毗Tỳ 鉢Bát 舍Xá 那Na 。 起khởi 信tín 論luận 云vân 。 所sở 言ngôn 止chỉ 者giả 。 謂vị 止chỉ 一nhất 切thiết 境cảnh 界giới 相tương/tướng 。 隨tùy 順thuận 奢Xa 摩Ma 他Tha 義nghĩa 故cố 。 所sở 言ngôn 觀quán 者giả 。 謂vị 分phân 別biệt 因nhân 緣duyên 生sanh 滅diệt 相tướng 。 隨tùy 順thuận 毗Tỳ 鉢Bát 舍Xá 那Na 義nghĩa 故cố 。 今kim 則tắc 唯duy 以dĩ 觀quán 法pháp 體thể 寂tịch 。 不bất 住trụ 本bổn 位vị 。 名danh 奢Xa 摩Ma 他Tha 。 進tiến 觀quán 前tiền 途đồ 功công 德đức 。 引dẫn 發phát 勝thắng 進tiến 。 名danh 毗Tỳ 婆Bà 舍Xá 那Na 。 此thử 依y 止chỉ 成thành 觀quán 也dã 。 止Chỉ 觀Quán 雙song 運vận 。 不bất 即tức 不bất 離ly 。 故cố 云vân 清thanh 淨tịnh 修tu 證chứng 。 從tùng 因nhân 至chí 果quả 。 位vị 位vị 徧biến 歷lịch 。 故cố 云vân 漸tiệm 次thứ 深thâm 入nhập 。 知tri 此thử 法Pháp 者giả 。 既ký 無vô 中trung 止chỉ 之chi 弊tệ 。 亦diệc 無vô 過quá 高cao 之chi 行hành 。 位vị 後hậu 顯hiển 此thử 。 良lương 有hữu 以dĩ 焉yên 。
三tam 推thôi 重trọng/trùng 初sơ 心tâm 。
阿A 難Nan 。 如như 是thị 皆giai 以dĩ 。 三tam 增tăng 進tiến 故cố 。 善thiện 能năng 成thành 就tựu 。 五ngũ 十thập 五ngũ 位vị 。 真chân 菩Bồ 提Đề 路lộ 。
承thừa 上thượng 因Nhân 地Địa 果quả 地địa 。 皆giai 以dĩ 金kim 剛cang 觀quán 察sát 。 如như 是thị 則tắc 功công 歸quy 第đệ 三tam 漸tiệm 次thứ 。 以dĩ 三Tam 種Chủng 漸Tiệm 次Thứ 。 結kết 文văn 雖tuy 具cụ 稱xưng 增tăng 進tiến 。 而nhi 標tiêu 章chương 惟duy 第đệ 三tam 受thọ 增tăng 進tiến 之chi 名danh 。 且thả 第đệ 三tam 增tăng 進tiến 。 即tức 是thị 耳nhĩ 根căn 圓viên 通thông 。 亦diệc 即tức 金Kim 剛Cang 三Tam 昧Muội 。 若nhược 不bất 憑bằng 此thử 觀quán 察sát 。 後hậu 位vị 難nạn/nan 成thành 。 故cố 曰viết 皆giai 以dĩ 。 三tam 增tăng 進tiến 故cố 。 善thiện 能năng 成thành 就tựu 等đẳng 。 又hựu 且thả 第đệ 三tam 漸tiệm 末mạt 。 乃nãi 云vân 從tùng 是thị 漸tiệm 修tu 。 隨tùy 所sở 發phát 行hạnh 。 安an 立lập 聖thánh 位vị 。 故cố 知tri 善thiện 能năng 成thành 就tựu 。 唯duy 指chỉ 第đệ 三tam 漸tiệm 次thứ 。 若nhược 論luận 由do 淺thiển 入nhập 深thâm 。 通thông 指chỉ 亦diệc 可khả 。 五ngũ 十thập 五ngũ 位vị 。 正chánh 脈mạch 謂vị 前tiền 除trừ 乾can/kiền/càn 慧tuệ 。 後hậu 除trừ 妙diệu 覺giác 。 信tín 住trụ 行hành 向hướng 地địa 為vi 五ngũ 十thập 。 四tứ 加gia 等đẳng 覺giác 為vi 五ngũ 。 故cố 言ngôn 五ngũ 十thập 五ngũ 位vị 。 以dĩ 經kinh 中trung 明minh 言ngôn 。 真chân 菩Bồ 提Đề 路lộ 。 乾can/kiền/càn 慧tuệ 非phi 真chân 。 妙diệu 覺giác 非phi 路lộ 。 故cố 除trừ 之chi 也dã 。 灌quán 頂đảnh 云vân 。 亦diệc 可khả 信tín 住trụ 行hành 向hướng 地địa 為vi 五ngũ 十thập 。 漸tiệm 乾can/kiền/càn 加gia 等đẳng 妙diệu 為vi 五ngũ 。 愚ngu 謂vị 第đệ 三tam 漸tiệm 末mạt 。 明minh 言ngôn 從tùng 是thị 漸tiệm 修tu 。 隨tùy 所sở 發phát 行hạnh 。 安an 立lập 聖thánh 位vị 。 然nhiên 既ký 曰viết 從tùng 是thị 漸tiệm 修tu 。 則tắc 知tri 前tiền 屬thuộc 頓đốn 悟ngộ 。 如như 人nhân 猛mãnh 然nhiên 想tưởng 起khởi 家gia 鄉hương 。 尚thượng 未vị 動động 身thân 。 灌quán 頂đảnh 收thu 三tam 漸tiệm 為vi 路lộ 。 而nhi 從tùng 是thị 之chi 語ngữ 。 云vân 何hà 銷tiêu 會hội 。 且thả 又hựu 辨biện 妙diệu 覺giác 為vi 路lộ 。 終chung 是thị 矯kiểu 強cường/cưỡng 。 既ký 云vân 隨tùy 所sở 發phát 行hạnh 。 安an 立lập 聖thánh 位vị 。 而nhi 乾can/kiền/càn 慧tuệ 執chấp 心tâm 虗hư 明minh 。 純thuần 是thị 智trí 慧tuệ 。 豈khởi 非phi 是thị 行hành 。 乾can 有hữu 其kỳ 慧tuệ 。 名danh 乾can 慧tuệ 地địa 。 豈khởi 非phi 是thị 位vị 。 既ký 有hữu 行hành 有hữu 位vị 。 則tắc 是thị 已dĩ 涉thiệp 程# 途đồ 。 正chánh 脈mạch 以dĩ 非phi 真chân 揀giản 除trừ 。 亦diệc 屬thuộc 臆ức 見kiến 。 今kim 依y 長trường/trưởng 水thủy 合hợp 轍triệt 。 並tịnh 以dĩ 信tín 住trụ 行hành 向hướng 地địa 為vi 五ngũ 十thập 。 乾can/kiền/càn 慧tuệ 四tứ 加gia 為vi 五ngũ 。 等đẳng 覺giác 已dĩ 至chí 覺giác 際tế 。 如như 人nhân 已dĩ 到đáo 門môn 首thủ 。 不bất 得đắc 復phục 以dĩ 道đạo 路lộ 名danh 之chi 。 故cố 唯duy 五ngũ 十thập 五ngũ 也dã 。 而nhi 言ngôn 善thiện 成thành 者giả 。 即tức 取thủ 其kỳ 止Chỉ 觀Quán 雙song 運vận 。 不bất 即tức 不bất 離ly 之chi 義nghĩa 。 由do 此thử 觀quán 之chi 。 則tắc 欲dục 至chí 覺giác 際tế 而nhi 趣thú 妙diệu 覺giác 者giả 。 應ưng 須tu 先tiên 歷lịch 諸chư 位vị 。 欲dục 善thiện 成thành 諸chư 位vị 者giả 。 應ưng 須tu 先tiên 修tu 耳nhĩ 根căn 圓viên 通thông 。 欲dục 得đắc 耳nhĩ 根căn 圓viên 通thông 者giả 。 應ưng 須tu 加gia 意ý 嚴nghiêm 戒giới 。 欲dục 得đắc 禁cấm 戒giới 成thành 就tựu 者giả 。 應ưng 須tu 首thủ 斷đoạn 五ngũ 辛tân 。 古cổ 德đức 云vân 。 初sơ 步bộ 定định 千thiên 里lý 之chi 程# 。 一nhất 簣quỹ 肇triệu 萬vạn 仞nhận 之chi 山sơn 。 行hành 遠viễn 自tự 邇nhĩ 。 登đăng 高cao 自tự 卑ty 。 則tắc 初sơ 心tâm 豈khởi 可khả 輕khinh 忽hốt 乎hồ 哉tai 。
四tứ 判phán 決quyết 邪tà 正chánh 。
作tác 是thị 觀quán 者giả 。 名danh 為vi 正chánh 觀quán 。 若nhược 他tha 觀quán 者giả 。 名danh 為vi 邪tà 觀quán 。
上thượng 云vân 是thị 種chủng 種chủng 地địa 。 皆giai 以dĩ 金kim 剛cang 觀quán 察sát 。 則tắc 位vị 位vị 之chi 中trung 。 不bất 離ly 圓viên 通thông 妙diệu 心tâm 。 又hựu 云vân 如như 是thị 皆giai 以dĩ 。 三tam 增tăng 進tiến 故cố 。 善thiện 能năng 成thành 就tựu 。 則tắc 未vị 修tu 之chi 前tiền 。 即tức 當đương 先tiên 求cầu 頓đốn 悟ngộ 。 是thị 知tri 耳nhĩ 根căn 三tam 昧muội 。 不bất 獨độc 為vi 聖thánh 位vị 最tối 勝thắng 準chuẩn 繩thằng 。 亦diệc 且thả 為vi 初sơ 心tâm 第đệ 一nhất 方phương 便tiện 。 故cố 云vân 作tác 是thị 觀quán 者giả 。 名danh 為vi 正chánh 觀quán 。 若nhược 捨xả 此thử 而nhi 修tu 。 或hoặc 著trước 事sự 而nhi 墮đọa 於ư 有hữu 為vi 。 或hoặc 執chấp 理lý 而nhi 沉trầm 於ư 寂tịch 寞mịch 。 甚thậm 至chí 中trung 途đồ 成thành 狂cuồng 。 永vĩnh 陷hãm 魔ma 外ngoại 者giả 。 比tỉ 比tỉ 而nhi 是thị 。 故cố 曰viết 若nhược 他tha 觀quán 者giả 。 名danh 為vi 邪tà 觀quán 。 如như 第đệ 一nhất 文văn 云vân 。 諸chư 修tu 行hành 人nhân 。 不bất 能năng 得đắc 成thành 。 無vô 上thượng 菩Bồ 提Đề 。 乃nãi 至chí 別biệt 成thành 。 聲Thanh 聞Văn 緣Duyên 覺Giác 。 及cập 成thành 外ngoại 道đạo 。 諸chư 天thiên 魔ma 王vương 。 及cập 魔ma 眷quyến 屬thuộc 。 皆giai 由do 不bất 知tri 。 二nhị 種chủng 根căn 本bổn 。 錯thác 亂loạn 修tu 習tập 。 亦diệc 斯tư 意ý 也dã 。 通thông 上thượng 正chánh 示thị 禪thiền 那na 諸chư 位vị 竟cánh 二nhị 略lược 彰chương 所sở 說thuyết 圓viên 滿mãn 。 阿A 難Nan 淫dâm 室thất 歸quy 來lai 。 所sở 請thỉnh 三tam 名danh 。 如Như 來Lai 依y 次thứ 而nhi 說thuyết 。 若nhược 果quả 能năng 依y 此thử 。 則tắc 生sanh 信tín 發phát 解giải 起khởi 行hành 。 各các 有hữu 準chuẩn 繩thằng 。 不bất 患hoạn 乎hồ 菩Bồ 提Đề 之chi 不bất 成thành 矣hĩ 。 誠thành 恐khủng 將tương 謂vị 別biệt 有hữu 。 馳trì 心tâm 更cánh 待đãi 。 漫mạn 將tương 從tùng 前tiền 所sở 說thuyết 。 等đẳng 閒gian/nhàn 看khán 過quá 。 故cố 文Văn 殊Thù 於ư 此thử 諸chư 名danh 。 如Như 來Lai 出xuất 名danh 結kết 答đáp 。 令linh 知tri 妙diệu 奢Xa 摩Ma 他Tha 。 三tam 摩ma 禪thiền 那na 。 義nghĩa 盡tận 於ư 此thử 。 而nhi 云vân 略lược 彰chương 圓viên 滿mãn 者giả 。 良lương 以dĩ 奢xa 摩ma 中trung 密mật 因nhân 。 久cửu 淪luân 七thất 趣thú 。 三tam 摩ma 中trung 修tu 證chứng 。
時thời 招chiêu 五ngũ 魔ma 。 禪thiền 那na 中trung 萬vạn 行hạnh 。 多đa 纏triền 理lý 障chướng 。 仍nhưng 須tu 詳tường 辨biện 以dĩ 示thị 將tương 來lai 。 至chí 後hậu 校giảo 量lượng 持trì 福phước 。 結kết 勸khuyến 流lưu 通thông 。 乃nãi 為vi 大đại 圓viên 滿mãn 也dã )# 二nhị 。
一nhất 文Văn 殊Thù 請thỉnh 名danh 奉phụng 持trì 。 二nhị 如Như 來Lai 出xuất 名danh 結kết 答đáp 初sơ 。
爾nhĩ 時thời 文Văn 殊Thù 師Sư 利Lợi 法Pháp 王Vương 子Tử 。 在tại 大đại 眾chúng 中trung 。 即tức 從tùng 座tòa 起khởi 。 頂đảnh 禮lễ 佛Phật 足túc 。 而nhi 白bạch 佛Phật 言ngôn 。 當đương 何hà 名danh 是thị 經Kinh 。 我ngã 及cập 眾chúng 生sanh 。 云vân 何hà 奉phụng 持trì 。
請thỉnh 名danh 奉phụng 持trì 。 以dĩ 文Văn 殊Thù 為vi 當đương 機cơ 者giả 。 顯hiển 總tổng 持trì 全toàn 經kinh 。 非phi 具cụ 根căn 木mộc 大đại 智trí 。 法Pháp 王Vương 真chân 子tử 。 不bất 足túc 興hưng 有hữu 為vi 也dã 。 起khởi 禮lễ 而nhi 白bạch 者giả 。 重trọng/trùng 其kỳ 事sự 故cố 。 名danh 者giả 義nghĩa 之chi 表biểu 也dã 。 今kim 如Như 來Lai 歷lịch 明minh 妙diệu 奢Xa 摩Ma 他Tha 。 三tam 摩ma 禪thiền 那na 。 義nghĩa 亦diệc 略lược 周chu 。 故cố 文Văn 殊Thù 請thỉnh 名danh 表biểu 彰chương 。 言ngôn 當đương 何hà 名danh 是thị 經Kinh 者giả 。 正chánh 求cầu 佛Phật 因nhân 義nghĩa 立lập 名danh 。 俾tỉ 海hải 眾chúng 因nhân 名danh 思tư 義nghĩa 耳nhĩ 。 奉phụng 謂vị 奉phụng 以dĩ 自tự 修tu 。 持trì 謂vị 持trì 以dĩ 教giáo 人nhân 。 蓋cái 文Văn 殊Thù 義nghĩa 雖tuy 冥minh 通thông 。 名danh 未vị 顯hiển 聞văn 。 奉phụng 以dĩ 自tự 修tu 。 無vô 可khả 不bất 可khả 。 持trì 以dĩ 教giáo 人nhân 。 憑bằng 何hà 指chỉ 授thọ 。 至chí 若nhược 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 義nghĩa 既ký 未vị 能năng 盡tận 悉tất 。 名danh 又hựu 不bất 得đắc 與dữ 聞văn 。 自tự 修tu 教giáo 人nhân 二nhị 者giả 俱câu 失thất 。 恐khủng 佛Phật 不bất 說thuyết 。 故cố 又hựu 急cấp 之chi 曰viết 。 我ngã 及cập 眾chúng 生sanh 。 云vân 何hà 奉phụng 持trì 。
二nhị 如Như 來Lai 出xuất 名danh 結kết 答đáp 六lục 。
一nhất 境cảnh 智trí 名danh 。 二nhị 機cơ 益ích 名danh 。 三tam 性tánh 修tu 名danh 。 四tứ 要yếu 妙diệu 名danh 。 五ngũ 因nhân 果quả 名danh 。 六lục 總tổng 結kết 答đáp 。
初sơ 。
佛Phật 告cáo 文Văn 殊Thù 師Sư 利Lợi 。
是thị 經Kinh 名danh 大đại 佛Phật 頂đảnh 悉tất 怛đát 多đa 般bát 怛đát 羅la 無vô 上thượng 寶bảo 印ấn 。 十thập 方phương 如Như 來Lai 。 清thanh 淨tịnh 海hải 眼nhãn 。
佛Phật 告cáo 文Văn 殊Thù 者giả 。
因nhân 文Văn 殊Thù 出xuất 題đề 名danh 曉hiểu 大đại 眾chúng 也dã 。 是thị 經Kinh 二nhị 字tự 。 上thượng 指chỉ 三tam 分phần/phân 。 下hạ 通thông 五ngũ 題đề 。 正chánh 脈mạch 云vân 。 大đại 等đẳng 十thập 三tam 字tự 。 全toàn 當đương 科khoa 之chi 境cảnh 字tự 。 境cảnh 即tức 諦đế 也dã 。 為vi 智trí 所sở 對đối 。 而nhi 以dĩ 三tam 諦đế 釋thích 之chi 。 茲tư 不bất 俱câu 引dẫn 。 又hựu 云vân 十thập 方phương 如Như 來Lai 。 明minh 諸chư 佛Phật 同đồng 證chứng 也dã 。 又hựu 云vân 上thượng 之chi 三tam 諦đế 。 即tức 心tâm 海hải 全toàn 體thể 大đại 用dụng 。 以dĩ 智trí 圓viên 照chiếu 此thử 之chi 心tâm 海hải 。 名danh 曰viết 清Thanh 淨Tịnh 海hải 眼nhãn 。 此thử 正chánh 脈mạch 從tùng 境cảnh 智trí 為vi 名danh 。 相tương/tướng 沿duyên 承thừa 用dụng 既ký 久cửu 。 難nan 以dĩ 遽cự 易dị 。 姑cô 從tùng 彼bỉ 略lược 釋thích 。 愚ngu 謂vị 此thử 以dĩ 尊tôn 勝thắng 為vi 名danh 。 所sở 言ngôn 大đại 者giả 。 即tức 眾chúng 生sanh 心tâm 。 最tối 尊tôn 最tối 勝thắng 。 故cố 以dĩ 佛Phật 頂đảnh 表biểu 之chi 。 悉tất 怛đát 多đa 般bát 怛đát 羅la 。 此thử 云vân 白bạch 傘tản 蓋cái 。 白bạch 為vi 眾chúng 色sắc 之chi 本bổn 。 即tức 心tâm 真Chân 如Như 門môn 。 傘tản 蓋cái 為vi 展triển 覆phú 之chi 具cụ 。 即tức 生sanh 滅diệt 門môn 。 餘dư 於ư 顯hiển 示thị 咒chú 益ích 中trung 釋thích 。 經kinh 以dĩ 此thử 名danh 者giả 。 顯hiển 經kinh 中trung 所sở 詮thuyên 。 即tức 同đồng 起khởi 信tín 一nhất 心tâm 二nhị 門môn 等đẳng 義nghĩa 也dã 。 得đắc 此thử 法pháp 者giả 。 可khả 以dĩ 出xuất 世thế 成thành 佛Phật 。 為vi 法pháp 中trung 王vương 。 如như 世thế 傳truyền 國quốc 之chi 璽# 。 得đắc 之chi 者giả 。 可khả 以dĩ 為vi 天thiên 下hạ 君quân 。 故cố 以dĩ 無vô 上thượng 寶bảo 印ấn 稱xưng 之chi 。 十thập 方phương 如Như 來Lai 。 所sở 說thuyết 十Thập 二Nhị 部Bộ 經Kinh 。 清thanh 淨tịnh 妙diệu 理lý 。 皆giai 從tùng 此thử 中trung 流lưu 出xuất 。 故cố 以dĩ 海hải 眼nhãn 稱xưng 之chi 。 據cứ 此thử 則tắc 成thành 道Đạo 說thuyết 法Pháp 。 全toàn 依y 乎hồ 此thử 。 不bất 益ích 見kiến 其kỳ 為vi 尊tôn 且thả 勝thắng 乎hồ 。
二nhị 機cơ 益ích 名danh 。
亦diệc 名danh 救cứu 護hộ 親thân 因nhân 。 度độ 脫thoát 阿A 難Nan 及cập 此thử 會hội 中trung 。 性tánh 比Bỉ 丘Khâu 尼Ni 。 得đắc 菩Bồ 提Đề 心tâm 入nhập 徧biến 知tri 海hải 。
正chánh 脈mạch 云vân 。 阿A 難Nan 登đăng 伽già 。 正chánh 是thị 此thử 經Kinh 當đương 機cơ 。 凡phàm 務vụ 多đa 聞văn 。 而nhi 未vị 全toàn 定định 力lực 者giả 。 皆giai 準chuẩn 阿A 難Nan 。 凡phàm 欲dục 惑hoặc 熾sí 然nhiên 。 不bất 思tư 出xuất 要yếu 者giả 。 皆giai 準chuẩn 登đăng 伽già 。 又hựu 云vân 菩Bồ 提Đề 心tâm 。 即tức 前tiền 三tam 諦đế 圓viên 融dung 之chi 心tâm 。 徧biến 知tri 海hải 。 即tức 前tiền 徧biến 照chiếu 三tam 諦đế 海hải 眼nhãn 。 但đãn 於ư 前tiền 題đề 中trung 。 加gia 當đương 機cơ 獲hoạch 益ích 。 勸khuyến 人nhân 欣hân 此thử 入nhập 此thử 也dã 。 此thử 正chánh 脈mạch 從tùng 機cơ 益ích 為vi 名danh 。 亦diệc 依y 彼bỉ 略lược 釋thích 。 愚ngu 謂vị 此thử 以dĩ 力lực 用dụng 為vi 名danh 。 親thân 因nhân 者giả 。 歷lịch 劫kiếp 親thân 眷quyến 。 互hỗ 相tương 因nhân 依y 。 憑bằng 此thử 救cứu 護hộ 。 即tức 是thị 力lực 用dụng 。 如như 度độ 脫thoát 阿A 難Nan 及cập 此thử 會hội 性tánh 尼ni 。 即tức 其kỳ 事sự 也dã 。 若nhược 但đãn 令linh 離ly 分phân 段đoạn 苦khổ 。 得đắc 小Tiểu 乘Thừa 樂nhạo/nhạc/lạc 。 猶do 未vị 顯hiển 其kỳ 力lực 用dụng 。 故cố 云vân 得đắc 菩Bồ 提Đề 心tâm 。 入nhập 徧biến 知tri 海hải 。 言ngôn 得đắc 菩Bồ 提Đề 心tâm 者giả 。 即tức 是thị 頓đốn 悟ngộ 因nhân 心tâm 。 三tam 菩Bồ 提Đề 中trung 真chân 性tánh 菩Bồ 提Đề 。 入nhập 徧biến 知tri 海hải 者giả 。 即tức 是thị 究cứu 竟cánh 果quả 海hải 。 十thập 果quả 號hiệu 中trung 。 正Chánh 徧Biến 知Tri 號hiệu 。 然nhiên 阿A 難Nan 一nhất 向hướng 多đa 聞văn 。 性tánh 尼ni 宿túc 為vi 淫dâm 女nữ 。 一nhất 旦đán 得đắc 此thử 入nhập 此thử 。 其kỳ 力lực 用dụng 不bất 益ích 見kiến 其kỳ 勝thắng 乎hồ 。
三tam 性tánh 修tu 名danh 。
亦diệc 名danh 如Như 來Lai 密mật 因nhân 修tu 證chứng 了liễu 義nghĩa 。
正chánh 脈mạch 云vân 。 如Như 來Lai 密mật 因nhân 為vi 性tánh 具cụ 。 依y 此thử 起khởi 修tu 。 方phương 成thành 真chân 因nhân 。 權quyền 小tiểu 不bất 知tri 。 故cố 曰viết 密mật 也dã 。 又hựu 云vân 雖tuy 知tri 本bổn 有hữu 。 不bất 妨phương 於ư 無vô 修tu 證chứng 中trung 而nhi 起khởi 修tu 證chứng 。 故cố 曰viết 了liễu 義nghĩa 。 非phi 同đồng 染nhiễm 實thật 之chi 修tu 。 不bất 了liễu 義nghĩa 也dã 。 此thử 亦diệc 依y 正chánh 脈mạch 略lược 釋thích 。 愚ngu 謂vị 此thử 以dĩ 理lý 觀quán 為vi 名danh 。 如Như 來Lai 密mật 因nhân 。 即tức 是thị 所sở 觀quán 之chi 理lý 。 近cận 具cụ 根căn 中trung 。 遠viễn 該cai 萬vạn 法pháp 。 亦diệc 即tức 三tam 如Như 來Lai 藏tạng 之chi 全toàn 體thể 大đại 用dụng 。 悟ngộ 此thử 則tắc 為vi 成thành 佛Phật 因nhân 心tâm 。 不bất 悟ngộ 則tắc 但đãn 是thị 密mật 具cụ 而nhi 已dĩ 。 信tín 知tri 有hữu 此thử 。 故cố 即tức 依y 之chi 立lập 為vi 觀quán 境cảnh 。 言ngôn 修tu 者giả 。 即tức 指chỉ 觀quán 行hành 為vi 修tu 。 非phi 歷lịch 事sự 造tạo 修tu 。 如như 云vân 初sơ 於ư 聞văn 中trung 。 入nhập 流lưu 亡vong 所sở 等đẳng 。 皆giai 修tu 也dã 。 言ngôn 證chứng 者giả 即tức 指chỉ 妙diệu 悟ngộ 為vi 證chứng 。 非phi 歷lịch 位vị 取thủ 證chứng 。 如như 云vân 此thử 根căn 初sơ 解giải 。 先tiên 得đắc 人nhân 空không 等đẳng 。 皆giai 證chứng 也dã 。 而nhi 言ngôn 了liễu 義nghĩa 者giả 。 有hữu 二nhị 義nghĩa 。 一nhất 謂vị 依y 此thử 修tu 證chứng 。 亦diệc 唯duy 了liễu 悟ngộ 如Như 來Lai 密mật 因nhân 之chi 義nghĩa 。 二nhị 謂vị 攝nhiếp 義nghĩa 已dĩ 盡tận 。 了liễu 無vô 餘dư 義nghĩa 可khả 修tu 可khả 證chứng 。 詳tường 如như 總tổng 釋thích 名danh 題đề 中trung 辨biện 。
四tứ 要yếu 妙diệu 名danh 。
亦diệc 名danh 大đại 方Phương 廣Quảng 妙diệu 蓮liên 華hoa 王vương 。 十thập 方phương 佛Phật 母mẫu 陀đà 羅la 尼ni 咒chú 。
正chánh 脈mạch 云vân 。 上thượng 七thất 字tự 為vi 最tối 妙diệu 。 又hựu 云vân 此thử 大đại 乃nãi 直trực 目mục 性tánh 體thể 。 橫hoạnh/hoành 亘tuyên 竪thụ 窮cùng 。 無vô 邊biên 底để 故cố 。 方phương 即tức 是thị 相tương/tướng 。 有hữu 義nghĩa 相tương/tướng 德đức 相tương/tướng 。 謂vị 具cụ 足túc 恆Hằng 沙sa 性tánh 德đức 義nghĩa 故cố 。 廣quảng 指chỉ 用dụng 言ngôn 。 稱xưng 體thể 而nhi 周chu 。 無vô 障chướng 礙ngại 故cố 。 益ích 見kiến 斯tư 經Kinh 旨chỉ 同đồng 華hoa 嚴nghiêm 矣hĩ 。 蓮liên 華hoa 取thủ 義nghĩa 甚thậm 多đa 。 且thả 略lược 取thủ 於ư 方phương 華hoa 即tức 果quả 。 處xử 染nhiễm 常thường 淨tịnh 二nhị 義nghĩa 。 亦diệc 即tức 表biểu 於ư 因nhân 果quả 交giao 徹triệt 。 染nhiễm 淨tịnh 不bất 二nhị 。 益ích 見kiến 此thử 經Kinh 旨chỉ 同đồng 法pháp 華hoa 矣hĩ 。 又hựu 云vân 末mạt 八bát 字tự 為vi 最tối 要yếu 。 佛Phật 母mẫu 表biểu 其kỳ 有hữu 出xuất 生sanh 義nghĩa 。 陀đà 羅la 尼ni 。 此thử 云vân 總tổng 持trì 。 明minh 其kỳ 具cụ 含hàm 攝nhiếp 義nghĩa 。 又hựu 云vân 一nhất 表biểu 出xuất 生sanh 多đa 佛Phật 。 一nhất 表biểu 含hàm 攝nhiếp 多đa 義nghĩa 。 豈khởi 非phi 至chí 道đạo 要yếu 術thuật 哉tai 。 此thử 亦diệc 略lược 引dẫn 正chánh 脈mạch 。 從tùng 要yếu 妙diệu 為vi 名danh 。 愚ngu 謂vị 此thử 以dĩ 顯hiển 密mật 為vi 名danh 。 蓋cái 上thượng 七thất 字tự 為vi 顯hiển 名danh 。 下hạ 八bát 字tự 為vi 密mật 名danh 也dã 。 顯hiển 名danh 稱xưng 大đại 方Phương 廣Quảng 者giả 。 意ý 明minh 此thử 經Kinh 所sở 詮thuyên 。 即tức 同đồng 起khởi 信tín 論luận 中trung 三tam 大đại 。 並tịnh 同đồng 華hoa 嚴nghiêm 。 如như 正chánh 脈mạch 說thuyết 。 又hựu 稱xưng 妙diệu 蓮liên 華hoa 王vương 者giả 。 蓮liên 華hoa 稱xưng 妙diệu 。 已dĩ 顯hiển 非phi 常thường 。 況huống 復phục 云vân 王vương 。 似tự 指chỉ 華hoa 嚴nghiêm 普phổ 光quang 摩ma 尼ni 香hương 水thủy 海hải 中trung 種chủng 種chủng 光quang 明minh 。 蕋# 香hương 幢tràng 言ngôn 。 以dĩ 此thử 華hoa 為vi 無vô 量lượng 香hương 海hải 無vô 量lượng 華hoa 藏tạng 。 之chi 所sở 依y 住trụ 。 喻dụ 上thượng 三tam 大đại 為vi 一nhất 切thiết 法Pháp 門môn 。 一nhất 切thiết 賢hiền 聖thánh 。 之chi 所sở 依y 故cố 。 密mật 名danh 十thập 方phương 佛Phật 母mẫu 者giả 。 前tiền 云vân 。 是thị 佛Phật 頂đảnh 光quang 聚tụ 。 悉tất 怛đát 多đa 般bát 怛đát 羅la 秘bí 密mật 伽già 陀đà 。 微vi 妙diệu 章chương 句cú 。 出xuất 生sanh 十thập 方phương 。 一nhất 切thiết 諸chư 佛Phật 。 十thập 方phương 如Như 來Lai 。 因nhân 此thử 咒chú 心tâm 得đắc 成thành 無vô 上thượng 。 正Chánh 徧Biến 知Tri 覺giác 。 即tức 佛Phật 母mẫu 義nghĩa 。 陀đà 羅la 尼ni 。 此thử 云vân 總tổng 持trì 。 謂vị 總tổng 一nhất 切thiết 法pháp 。 持trì 無vô 量lượng 義nghĩa 故cố 。 亦diệc 云vân 遮già 持trì 。 謂vị 遮già 惡ác 不bất 起khởi 。 持trì 善thiện 不bất 失thất 故cố 。 此thử 是thị 諸chư 咒chú 通thông 名danh 。 冠quan 以dĩ 十thập 方phương 佛Phật 母mẫu 。 則tắc 是thị 通thông 別biệt 合hợp 稱xưng 。 以dĩ 此thử 經Kinh 原nguyên 有hữu 顯hiển 文văn 密mật 咒chú 。 故cố 以dĩ 顯hiển 密mật 為vi 名danh 。 然nhiên 顯hiển 名danh 為vi 聖thánh 賢hiền 所sở 依y 密mật 名danh 能năng 。 出xuất 生sanh 諸chư 佛Phật 。 義nghĩa 亦diệc 相tương/tướng 符phù 。 所sở 謂vị 咒chú 即tức 密mật 經kinh 經kinh 即tức 顯hiển 咒chú 者giả 以dĩ 此thử 。
五ngũ 因nhân 果quả 名danh 。
亦diệc 名danh 灌quán 頂đảnh 章chương 句cú 。 諸chư 菩Bồ 薩Tát 萬vạn 行hạnh 首thủ 楞lăng 嚴nghiêm 。
按án 此thử 經Kinh 。 原nguyên 係hệ 中trung 印ấn 土thổ 那na 陀đà 爛lạn 寺tự 大Đại 道Đạo 場tràng 經kinh 。 於ư 灌quán 頂đảnh 部bộ 中trung 錄lục 出xuất 別biệt 行hành 。 故cố 名danh 灌quán 頂đảnh 章chương 句cú 。 此thử 依y 總tổng 彰chương 別biệt 。 意ý 顯hiển 此thử 經Kinh 所sở 有hữu 章chương 句cú 。 皆giai 屬thuộc 灌quán 頂đảnh 部bộ 中trung 出xuất 故cố 。 灌quán 頂đảnh 疏sớ/sơ 云vân 。 印ấn 土thổ 密mật 部bộ 有hữu 五ngũ 。 東đông 方phương 阿A 閦Súc 佛Phật 。 名danh 金Kim 剛Cang 部bộ 。 南nam 方phương 寶bảo 生sanh 佛Phật 。 名danh 灌quán 頂đảnh 部bộ 。 西tây 方phương 彌di 陀đà 佛Phật 。 為vi 蓮liên 華hoa 部bộ 。 北bắc 方phương 成thành 就tựu 佛Phật 。 名danh 羯yết 磨ma 部bộ 。 中trung 央ương 毗tỳ 盧lô 佛Phật 。 名danh 如Như 來Lai 部bộ 。 此thử 經Kinh 是thị 灌quán 頂đảnh 部bộ 也dã 。 然nhiên 既ký 屬thuộc 灌quán 頂đảnh 。 則tắc 誦tụng 此thử 章chương 句cú 者giả 。 必tất 蒙mông 如Như 來Lai 智trí 水thủy 灌quán 頂đảnh 。 得đắc 大đại 開khai 悟ngộ 。 依y 之chi 修tu 因nhân 。 則tắc 為vi 諸chư 菩Bồ 薩Tát 萬vạn 行hạnh 。 依y 之chi 證chứng 果Quả 。 則tắc 為vi 究cứu 竟cánh 堅kiên 固cố 。 故cố 本bổn 疏sớ/sơ 亦diệc 同đồng 正chánh 脈mạch 。 從tùng 因nhân 果quả 為vi 名danh 。
六lục 總tổng 結kết 答đáp 。
汝nhữ 當đương 奉phụng 持trì 。
此thử 是thị 結kết 答đáp 之chi 語ngữ 。 猶do 云vân 以dĩ 是thị 五ngũ 種chủng 名danh 字tự 。 汝nhữ 等đẳng 當đương 因nhân 名danh 思tư 義nghĩa 。 而nhi 奉phụng 持trì 之chi 。 正chánh 脈mạch 云vân 。 蓋cái 必tất 以dĩ 智trí 照chiếu 境cảnh 。 隨tùy 機cơ 受thọ 益ích 從tùng 性tánh 起khởi 修tu 。 盡tận 其kỳ 要yếu 妙diệu 。 滿mãn 其kỳ 因nhân 果quả 。 方phương 為vi 能năng 奉phụng 持trì 也dã 。 若nhược 依y 本bổn 疏sớ/sơ 。 初sơ 則tắc 顯hiển 其kỳ 尊tôn 勝thắng 令linh 生sanh 信tín 樂nhạo 。 次thứ 則tắc 彰chương 其kỳ 力lực 用dụng 令linh 知tri 修tu 習tập 。 修tu 習tập 須tu 依y 理lý 起khởi 觀quán 。 成thành 觀quán 須tu 顯hiển 密mật 雙song 修tu 。 必tất 至chí 因nhân 圓viên 果quả 滿mãn 。 則tắc 奉phụng 以dĩ 自tự 修tu 。 持trì 以dĩ 教giáo 人nhân 。 二nhị 俱câu 究cứu 竟cánh 矣hĩ 。 略lược 彰chương 所sở 說thuyết 圓viên 滿mãn 竟cánh 。
三tam 會hội 眾chúng 頓đốn 悟ngộ 漸tiệm 證chứng 。
說thuyết 是thị 語ngữ 已dĩ 。 即tức 時thời 阿A 難Nan 。 及cập 諸chư 大đại 眾chúng 。 得đắc 蒙mông 如Như 來Lai 。 開khai 示thị 密mật 印ấn 。 般bát 怛đát 羅la 義nghĩa 。 兼kiêm 聞văn 此thử 經Kinh 。 了liễu 義nghĩa 名danh 目mục 。
○# 頓đốn 悟ngộ 禪thiền 那na 。 修tu 進tiến 聖thánh 位vị 。 增tăng 上thượng 妙diệu 理lý 。 心tâm 慮lự 虗hư 凝ngưng 。 斷đoạn 除trừ 三tam 界giới 。 修tu 心tâm 六lục 品phẩm 。 微vi 細tế 煩phiền 惱não 。
初sơ 蒙mông 示thị 兼kiêm 聞văn 。 說thuyết 是thị 語ngữ 已dĩ 。 謂vị 出xuất 名danh 結kết 答đáp 已dĩ 竟cánh 時thời 也dã 。 即tức 於ư 此thử 時thời 。 阿A 難Nan 及cập 有hữu 學học 大đại 眾chúng 。 重trọng/trùng 增tăng 一nhất 番phiên 新tân 氣khí 象tượng 矣hĩ 。 得đắc 蒙mông 等đẳng 者giả 。 正chánh 敘tự 上thượng 所sở 聞văn 為vi 向hướng 下hạ 悟ngộ 證chứng 之chi 由do 。 密mật 印ấn 者giả 。 即tức 指chỉ 圓viên 通thông 妙diệu 性tánh 。 三tam 漸tiệm 重trọng/trùng 明minh 。 故cố 曰viết 開khai 示thị 。 得đắc 此thử 可khả 以dĩ 成thành 佛Phật 曰viết 印ấn 。 眾chúng 生sanh 不bất 知tri 曰viết 密mật 。 亦diệc 即tức 前tiền 之chi 見kiến 性tánh 藏tạng 心tâm 等đẳng 。 第đệ 一nhất 題đề 中trung 所sở 謂vị 無vô 上thượng 寶bảo 印ấn 是thị 也dã 。 隨tùy 所sở 發phát 行hạnh 。 安an 立lập 聖thánh 位vị 。 即tức 是thị 般bát 怛đát 羅la 義nghĩa 。 若nhược 通thông 言ngôn 摩ma 訶ha 悉tất 怛đát 多đa 般bát 怛đát 羅la 。 此thử 云vân 大đại 白bạch 傘tản 蓋cái 。 今kim 既ký 無vô 上thượng 五ngũ 字tự 。 則tắc 唯duy 取thủ 傘tản 蓋cái 義nghĩa 耳nhĩ 。 傘tản 則tắc 自tự 覆phú 義nghĩa 多đa 。 覆phú 他tha 義nghĩa 少thiểu 。 蓋cái 則tắc 覆phú 他tha 義nghĩa 多đa 。 自tự 覆phú 義nghĩa 少thiểu 。 良lương 以dĩ 諸chư 位vị 之chi 中trung 。 或hoặc 約ước 自tự 利lợi 。 或hoặc 約ước 利lợi 他tha 。 實thật 各các 互hỗ 具cụ 。 但đãn 有hữu 多đa 分phần 少thiểu 分phần 。 如như 傘tản 蓋cái 義nghĩa 故cố 。 此thử 皆giai 三tam 漸tiệm 已dĩ 後hậu 之chi 所sở 開khai 示thị 。 兼kiêm 聞văn 者giả 。 文Văn 殊Thù 所sở 請thỉnh 。 如Như 來Lai 所sở 答đáp 。 會hội 眾chúng 同đồng 聽thính 故cố 。 五ngũ 種chủng 名danh 目mục 。 雖tuy 各các 顯hiển 一nhất 義nghĩa 。 實thật 一nhất 攝nhiếp 一nhất 切thiết 。 故cố 通thông 稱xưng 了liễu 義nghĩa 。 以dĩ 一nhất 一nhất 皆giai 攝nhiếp 義nghĩa 盡tận 故cố 。 又hựu 經kinh 稱xưng 了liễu 義nghĩa 。 名danh 亦diệc 隨tùy 經kinh 。 六lục 釋thích 中trung 當đương 作tác 有hữu 財tài 釋thích 也dã 。
○# 頓đốn 悟ngộ 下hạ 頓đốn 悟ngộ 漸tiệm 證chứng 。 自tự 三tam 漸tiệm 至chí 等đẳng 覺giác 。 歷lịch 歷lịch 在tại 心tâm 。 故cố 曰viết 頓đốn 悟ngộ 禪thiền 那na 。 修tu 進tiến 聖thánh 位vị 。 自tự 境cảnh 智trí 至chí 因nhân 果quả 。 通thông 稱xưng 了liễu 義nghĩa 。 故cố 亦diệc 兼kiêm 悟ngộ 題đề 名danh 。 增tăng 上thượng 妙diệu 理lý 。 理lý 名danh 增tăng 上thượng 妙diệu 者giả 。 以dĩ 了liễu 義nghĩa 故cố 。 正chánh 當đương 頓đốn 悟ngộ 之chi 時thời 。 一nhất 切thiết 心tâm 思tư 智trí 慮lự 。 瓦ngõa 解giải 冰băng 銷tiêu 。 當đương 體thể 寂tịch 然nhiên 。 故cố 曰viết 心tâm 慮lự 虗hư 凝ngưng 。 三tam 界giới 煩phiền 惱não 有hữu 二nhị 。 一nhất 見kiến 惑hoặc 。 初sơ 果quả 見kiến 道đạo 位vị 斷đoạn 。 二nhị 思tư 惑hoặc 。 修tu 道Đạo 位vị 斷đoạn 。 今kim 云vân 三tam 界giới 修tu 心tâm 。 顯hiển 是thị 思tư 惑hoặc 也dã 。 又hựu 思tư 惑hoặc 煩phiền 惱não 有hữu 三tam 。 一nhất 欲dục 界giới 思tư 。 二nhị 色sắc 界giới 思tư 。 三tam 無vô 色sắc 界giới 思tư 。 欲dục 界giới 思tư 有hữu 九cửu 品phẩm 。 前tiền 六lục 品phẩm 。 在tại 二nhị 果quả 向hướng 斷đoạn 。 後hậu 三tam 品phẩm 在tại 三tam 果quả 向hướng 斷đoạn 。 上thượng 二nhị 界giới 思tư 。 八bát 地địa 各các 有hữu 九cửu 品phẩm 。 共cộng 七thất 十thập 二nhị 品phẩm 。 在tại 四Tứ 果Quả 向hướng 斷đoạn 。 而nhi 阿A 難Nan 等đẳng 。 原nguyên 在tại 初sơ 果quả 。 今kim 既ký 心tâm 慮lự 虗hư 凝ngưng 。 超siêu 二nhị 向hướng 至chí 二nhị 果quả 。 故cố 云vân 斷đoạn 除trừ 三tam 界giới 。 修tu 心tâm 六lục 品phẩm 。 (# 即tức 欲dục 界giới 前tiền 六lục 品phẩm 思tư 也dã )# 而nhi 言ngôn 微vi 細tế 煩phiền 惱não 者giả 。 對đối 見kiến 惑hoặc 說thuyết 。 以dĩ 見kiến 惑hoặc 分phân 別biệt 名danh 麤thô 。 思tư 惑hoặc 任nhậm 運vận 為vi 細tế 故cố 。 正chánh 脈mạch 云vân 。 本bổn 經kinh 從tùng 初sơ 歷lịch 談đàm 。 但đãn 言ngôn 奢Xa 摩Ma 他Tha 。 及cập 三Tam 摩Ma 提Đề 。 而nhi 未vị 言ngôn 禪thiền 那na 。 直trực 至chí 此thử 處xứ 。 始thỉ 一nhất 稱xưng 之chi 。 下hạ 連liên 修tu 進tiến 聖thánh 位vị 。 足túc 顯hiển 談đàm 聖thánh 位vị 處xứ 。 乃nãi 是thị 說thuyết 禪thiền 那na 耳nhĩ 。 自tự 阿A 難Nan 請thỉnh 位vị 以dĩ 來lai 。 至chí 此thử 說thuyết 法Pháp 復phục 為vi 一nhất 周chu 。 名danh 染nhiễm 淨tịnh 因nhân 果quả 周chu 。 即tức 阿A 難Nan 所sở 請thỉnh 禪thiền 那na 義nghĩa 也dã 。 按án 常thường 途đồ 禪thiền 邪tà 翻phiên 為vi 靜tĩnh 慮lự 。 以dĩ 寂tịch 滅diệt 為vi 義nghĩa 。 今kim 經kinh 為vi 滅diệt 十thập 二nhị 類loại 生sanh 。 顛điên 倒đảo 亂loạn 想tưởng 。 立lập 三tam 漸tiệm 次thứ 。 即tức 是thị 靜tĩnh 義nghĩa 。 乾can/kiền/càn 慧tuệ 心tâm 中trung 。 乾can 有hữu 其kỳ 慧tuệ 。 即tức 是thị 慮lự 義nghĩa 。 即tức 以dĩ 此thử 心tâm 。 中trung 中trung 流lưu 入nhập 。 即tức 寂tịch 滅diệt 義nghĩa 。 圓viên 覺giác 疏sớ/sơ 。 釋thích 為vi 絕tuyệt 待đãi 靈linh 心tâm 。 今kim 經kinh 位vị 位vị 不bất 離ly 中trung 道đạo 。 即tức 絕tuyệt 待đãi 靈linh 心tâm 也dã 。 正chánh 脈mạch 云vân 。 全toàn 取thủ 正chánh 因nhân 佛Phật 性tánh 。 雙song 兼kiêm 緣duyên 了liễu 二nhị 因nhân 為vi 禪thiền 那na 體thể 。 今kim 經kinh 三tam 漸tiệm 。 獲hoạch 無Vô 生Sanh 忍Nhẫn 。 即tức 是thị 正chánh 因nhân 佛Phật 性tánh 。 奢Xa 摩Ma 他Tha 中trung 。 用dụng 諸chư 如Như 來Lai 。 毗Tỳ 婆Bà 舍Xá 那Na 。 清thanh 淨tịnh 修tu 證chứng 。 即tức 雙song 兼kiêm 緣duyên 了liễu 二nhị 因nhân 也dã 。 題đề 中trung 諸chư 菩Bồ 薩Tát 萬vạn 行hạnh 。 義nghĩa 統thống 乎hồ 此thử 。 齊tề 此thử 以dĩ 前tiền 為vi 開khai 示thị 禪thiền 那na 成thành 修tu 分phần/phân 竟cánh 。
四tứ 開khai 示thị 楞lăng 嚴nghiêm 成thành 證chứng 分phần/phân 。 (# 問vấn 。 正chánh 脈mạch 科khoa 為vi 初sơ 心tâm 緊khẩn 要yếu 。 今kim 疏sớ/sơ 科khoa 為vi 證chứng 分phần/phân 。 何hà 淺thiển 深thâm 相tương 背bội 若nhược 是thị 。 答đáp 。 圓viên 人nhân 修tu 證chứng 。 歸quy 重trọng/trùng 初sơ 心tâm 。 初sơ 心tâm 緊khẩn 要yếu 透thấu 過quá 。 自tự 然nhiên 任nhậm 運vận 證chứng 入nhập 。 如như 後hậu 識thức 陰ấm 盡tận 處xứ 。 入nhập 乾can/kiền/càn 慧tuệ 地địa 。 便tiện 云vân 如như 是thị 乃nãi 超siêu 。 十thập 信tín 十thập 住trụ 十thập 行hành 十thập 迴hồi 向hướng 四tứ 加gia 行hành 心tâm 。 金kim 剛cang 十Thập 地Địa 。 等đẳng 覺giác 圓viên 明minh 。 入nhập 於ư 如Như 來Lai 。 妙diệu 莊trang 嚴nghiêm 海hải 。 足túc 證chứng 此thử 義nghĩa 。 若nhược 此thử 與dữ 正chánh 脈mạch 亦diệc 不bất 相tương 違vi 。 而nhi 所sở 以dĩ 異dị 者giả 。 惟duy 以dĩ 破phá 前tiền 三tam 分phần/phân 中trung 障chướng 。 成thành 就tựu 究cứu 竟cánh 堅kiên 固cố 之chi 義nghĩa 為vi 開khai 示thị 首thủ 楞lăng 嚴nghiêm 耳nhĩ )# 三tam 。
一nhất 精tinh 研nghiên 七thất 趣thú 。 以dĩ 破phá 奢xa 摩ma 中trung 障chướng 。 二nhị 詳tường 辨biện 五ngũ 魔ma 以dĩ 破phá 三tam 摩ma 中trung 障chướng 。 三tam 重trọng/trùng 明minh 五ngũ 陰ấm 以dĩ 破phá 禪thiền 那na 中trung 障chướng 。
初sơ 三tam 。
一nhất 阿A 難Nan 請thỉnh 問vấn 。 二nhị 如Như 來Lai 讚tán 許hứa 。 三tam 正chánh 為vi 說thuyết 示thị 。
初sơ 三tam 。
一nhất 謝tạ 前tiền 述thuật 益ích 。 二nhị 陳trần 疑nghi 致trí 請thỉnh 。 三tam 舉cử 獄ngục 例lệ 問vấn 。
初sơ 。
即tức 從tùng 座tòa 起khởi 。 頂đảnh 禮lễ 佛Phật 足túc 。 合hợp 掌chưởng 恭cung 敬kính 而nhi 白bạch 佛Phật 言ngôn 。 大đại 威uy 德đức 世Thế 尊Tôn 。 慈từ 音âm 無vô 遮già 。 善thiện 開khai 眾chúng 生sanh 。 微vi 細tế 沉trầm 惑hoặc 。 令linh 我ngã 今kim 日nhật 。 身thân 心tâm 快khoái 然nhiên 。 得đắc 大đại 饒nhiêu 益ích 。
座tòa 起khởi 禮lễ 足túc 者giả 。 有hữu 二nhị 意ý 。 一nhất 為vi 謝tạ 前tiền 。 二nhị 為vi 請thỉnh 後hậu 。 合hợp 掌chưởng 身thân 業nghiệp 虔kiền 。 恭cung 敬kính 意ý 業nghiệp 虔kiền 。 白bạch 佛Phật 口khẩu 業nghiệp 虔kiền 。 謝tạ 前tiền 請thỉnh 後hậu 。 禮lễ 應ưng 爾nhĩ 故cố 。 十thập 二nhị 類loại 生sanh 。 顛điên 倒đảo 妄vọng 想tưởng 。 一nhất 時thời 頓đốn 銷tiêu 。 故cố 以dĩ 威uy 德đức 世Thế 尊Tôn 稱xưng 之chi 。 脩tu 進tiến 聖thánh 位vị 。 增tăng 上thượng 妙diệu 理lý 。 盡tận 情tình 吐thổ 露lộ 。 故cố 以dĩ 慈từ 音âm 無vô 遮già 稱xưng 之chi 。 微vi 細tế 沉trầm 惑hoặc 。 即tức 指chỉ 類loại 生sanh 妄vọng 想tưởng 。 非phi 佛Phật 莫mạc 見kiến 。 非phi 佛Phật 莫mạc 說thuyết 。 故cố 曰viết 微vi 細tế 。 自tự 所sở 不bất 覺giác 。 自tự 所sở 不bất 知tri 。 故cố 曰viết 沉trầm 惑hoặc 。 喻dụ 以dĩ 揑niết 目mục 生sanh 華hoa 。 教giáo 以dĩ 三tam 漸tiệm 除trừ 滅diệt 。 皆giai 善thiện 為vi 開khai 示thị 也dã 。 喜hỷ 聖thánh 位vị 之chi 可khả 修tu 。 知tri 生sanh 死tử 之chi 不bất 繫hệ 。 故cố 曰viết 身thân 心tâm 快khoái 然nhiên 。 因nhân 名danh 思tư 義nghĩa 。 奉phụng 持trì 可khả 憑bằng 。 故cố 曰viết 得đắc 大đại 饒nhiêu 益ích 。 此thử 皆giai 歸quy 功công 於ư 佛Phật 。 故cố 曰viết 令linh 我ngã 等đẳng 也dã 。
二nhị 陳trần 疑nghi 致trí 請thỉnh 。
世Thế 尊Tôn 。 若nhược 此thử 妙diệu 明minh 。 真chân 淨tịnh 妙diệu 心tâm 。 本bổn 來lai 徧biến 圓viên 。
○# 如như 是thị 乃nãi 至chí 。 大đại 地địa 草thảo 木mộc 。 蝡nhuyễn 動động 含hàm 靈linh 。 本bổn 元nguyên 真Chân 如Như 。 即tức 是thị 如Như 來Lai 。 成thành 佛Phật 真chân 體thể 。 佛Phật 體thể 真chân 實thật 。 云vân 何hà 復phục 有hữu 。 地địa 獄ngục 餓ngạ 鬼quỷ 畜súc 生sanh 。 脩tu 羅la 人nhân 天thiên 等đẳng 道đạo 。
○# 世Thế 尊Tôn 。 此thử 道đạo 為vi 復phục 。 本bổn 來lai 自tự 有hữu 。 為vì 是thị 眾chúng 生sanh 。 妄vọng 習tập 生sanh 起khởi 。
初sơ 按án 定định 現hiện 悟ngộ 。 若nhược 此thử 妙diệu 明minh 等đẳng 者giả 。 通thông 領lãnh 前tiền 來lai 所sở 說thuyết 心tâm 性tánh 徧biến 圓viên 義nghĩa 也dã 。 心tâm 性tánh 有hữu 隨tùy 緣duyên 義nghĩa 。 故cố 稱xưng 妙diệu 明minh 。 心tâm 性tánh 有hữu 不bất 變biến 義nghĩa 。 故cố 稱xưng 真chân 淨tịnh 。 雖tuy 隨tùy 緣duyên 而nhi 不bất 變biến 。 雖tuy 不bất 變biến 而nhi 隨tùy 緣duyên 。 故cố 稱xưng 妙diệu 心tâm 。 奢xa 摩ma 中trung 如Như 來Lai 密mật 因nhân 。 三tam 摩ma 中trung 圓viên 通thông 妙diệu 體thể 。 皆giai 指chỉ 此thử 耳nhĩ 。 本bổn 來lai 徧biến 圓viên 之chi 義nghĩa 。 前tiền 已dĩ 累lũy/lụy/luy 說thuyết 。 但đãn 奢xa 摩ma 中trung 隨tùy 語ngữ 生sanh 信tín 。 三tam 摩ma 中trung 阿A 難Nan 輩bối 亦diệc 唯duy 相tương 似tự 解giải 發phát 。 今kim 於ư 禪thiền 那na 之chi 後hậu 。 心tâm 慮lự 虗hư 凝ngưng 。 細tế 惑hoặc 銷tiêu 除trừ 。 乃nãi 得đắc 真chân 悟ngộ 。 故cố 通thông 領lãnh 前tiền 來lai 所sở 說thuyết 而nhi 按án 定định 之chi 。
○# 如như 是thị 下hạ 因nhân 真chân 疑nghi 妄vọng 。 如như 是thị 者giả 。 謂vị 本bổn 來lai 徧biến 圓viên 如như 是thị 。 乃nãi 至chí 者giả 超siêu 略lược 內nội 之chi 根căn 身thân 。 大đại 地địa 者giả 。 即tức 指chỉ 外ngoại 之chi 器khí 界giới 。 草thảo 木mộc 又hựu 器khí 界giới 之chi 微vi 。 蝡nhuyễn 動động 含hàm 靈linh 。 又hựu 根căn 身thân 之chi 細tế 者giả 。 言ngôn 既ký 徧biến 且thả 圓viên 。 無vô 法pháp 不bất 周chu 。 有hữu 物vật 皆giai 容dung 。 故cố 凡phàm 根căn 身thân 器khí 界giới 。 草thảo 木mộc 蜫# 蟲trùng 。 無vô 非phi 從tùng 心tâm 建kiến 立lập 。 故cố 曰viết 本bổn 元nguyên 真Chân 如Như 。 謂vị 推thôi 其kỳ 本bổn 元nguyên 惟duy 是thị 一nhất 真Chân 如Như 性tánh 也dã 。 然nhiên 真Chân 如Như 之chi 性tánh 。 即tức 是thị 成thành 佛Phật 真chân 體thể 。 以dĩ 真Chân 如Như 即tức 是thị 法Pháp 身thân 。 證chứng 此thử 者giả 可khả 成thành 佛Phật 故cố 。 佛Phật 體thể 真chân 實thật 者giả 。 謂vị 既ký 是thị 佛Phật 體thể 。 相tương 應ứng 真chân 實thật 。 今kim 觀quán 七thất 趣thú 偽ngụy 妄vọng 。 不bất 能năng 無vô 疑nghi 。 故cố 曰viết 云vân 何hà 復phục 有hữu 。 地địa 獄ngục 等đẳng 也dã 。 文văn 顯hiển 六lục 道đạo 。 等đẳng 該cai 仙tiên 趣thú 。 故cố 後hậu 文văn 詳tường 明minh 有hữu 七thất 。
○# 世Thế 尊Tôn 下hạ 躡niếp 疑nghi 為vi 問vấn 。 有hữu 二nhị 。 一nhất 問vấn 性tánh 中trung 。 本bổn 來lai 自tự 有hữu 。 二nhị 問vấn 妄vọng 想tưởng 習tập 氣khí 生sanh 起khởi 。 其kỳ 意ý 以dĩ 性tánh 中trung 自tự 有hữu 。 則tắc 七thất 趣thú 不bất 應ưng 偽ngụy 妄vọng 。 若nhược 妄vọng 習tập 生sanh 起khởi 。 則tắc 即tức 性tánh 之chi 義nghĩa 不bất 成thành 。 且thả 即tức 性tánh 不bất 成thành 。 是thị 心tâm 外ngoại 有hữu 法pháp 。 興hưng 今kim 現hiện 悟ngộ 徧biến 圓viên 之chi 義nghĩa 。 似tự 不bất 相tương 符phù 。 所sở 以dĩ 未vị 敢cảm 深thâm 領lãnh 而nhi 致trí 問vấn 也dã 。 後hậu 云vân 精tinh 研nghiên 七thất 趣thú 。 皆giai 是thị 昏hôn 沉trầm 。 諸chư 有hữu 為vi 相tướng 。 妄vọng 想tưởng 受thọ 生sanh 。 妄vọng 想tưởng 隨tùy 業nghiệp 。 於ư 妙diệu 圓viên 明minh 。 無vô 作tác 本bổn 心tâm 。 皆giai 如như 空không 華hoa 。 元nguyên 無vô 所sở 著trước 。 但đãn 一nhất 虗hư 妄vọng 。 更cánh 無vô 根căn 緒tự 。 則tắc 二nhị 問vấn 俱câu 釋thích 矣hĩ 。
三tam 舉cử 獄ngục 例lệ 問vấn (# 舉cử 地địa 獄ngục 例lệ 餘dư 趣thú 也dã 。 又hựu 上thượng 陳trần 二nhị 問vấn 。 一nhất 問vấn 性tánh 有hữu 。 二nhị 問vấn 妄vọng 生sanh 。 此thử 則tắc 唯duy 約ước 妄vọng 生sanh 以dĩ 問vấn 。 以dĩ 有hữu 礙ngại 現hiện 悟ngộ 故cố 也dã )# 二nhị 。
一nhất 舉cử 人nhân 明minh 墮đọa 。 二nhị 躡niếp 獄ngục 為vi 問vấn 。
初sơ 。
世Thế 尊Tôn 。 如như 寶Bảo 蓮Liên 香Hương 比Bỉ 丘Khâu 尼Ni 。 持trì 菩Bồ 薩Tát 戒giới 。 私tư 行hành 淫dâm 欲dục 。 妄vọng 言ngôn 行hạnh 婬dâm 非phi 殺sát 非phi 偷thâu 。 無vô 有hữu 業nghiệp 報báo 。 發phát 是thị 語ngữ 已dĩ 。 先tiên 於ư 女nữ 根căn 。 生sanh 大đại 猛mãnh 火hỏa 。 後hậu 於ư 節tiết 節tiết 。 猛mãnh 火hỏa 燒thiêu 然nhiên 。 墮đọa 無Vô 間Gián 獄Ngục 。
○# 琉Lưu 璃Ly 大Đại 王Vương 。 善Thiện 星Tinh 比Bỉ 丘Khâu 。 琉Lưu 璃Ly 為vì 誅tru 瞿Cù 曇Đàm 族tộc 姓tánh 。 善Thiện 星Tinh 妄vọng 說thuyết 。 一nhất 切thiết 法pháp 空không 。 生sanh 身thân 陷hãm 入nhập 。 阿A 鼻Tỳ 地Địa 獄Ngục 。
初sơ 婬dâm 妄vọng 墮đọa 者giả 。 持trì 戒giới 行hạnh 淫dâm 。 已dĩ 屬thuộc 重trọng 罪tội 。 且thả 兼kiêm 妄vọng 言ngôn 。 況huống 又hựu 非phi 尋tầm 常thường 妄vọng 言ngôn 。 而nhi 言ngôn 行hạnh 淫dâm 無vô 損tổn 於ư 他tha 。 非phi 同đồng 殺sát 他tha 生sanh 命mạng 。 偷thâu 他tha 財tài 物vật 。 既ký 現hiện 前tiền 無vô 業nghiệp 。 將tương 來lai 亦diệc 無vô 果quả 報báo 。 毀hủy 律luật 誤ngộ 人nhân 。 罪tội 惡ác 彌di 甚thậm 。 故cố 華hoa 報báo 果quả 報báo 二nhị 報báo 俱câu 受thọ 。 淫dâm 欲dục 屬thuộc 火hỏa 。 故cố 感cảm 女nữ 根căn 生sanh 火hỏa 。 語ngữ 已dĩ 即tức 生sanh 者giả 。 業nghiệp 力lực 增tăng 上thượng 。 報báo 不bất 容dung 緩hoãn 故cố 。 節tiết 節tiết 燒thiêu 然nhiên 者giả 。 欲dục 火hỏa 徧biến 身thân 所sở 致trí 。 烏ô 芻sô 章chương 云vân 。 說thuyết 多đa 淫dâm 人nhân 。 成thành 猛mãnh 火hỏa 聚tụ 。 信tín 不bất 誣vu 矣hĩ 。 此thử 是thị 現hiện 前tiền 華hoa 報báo 。 華hoa 報báo 不bất 足túc 以dĩ 償thường 。 故cố 命mạng 終chung 神thần 識thức 徑kính 墮đọa 地địa 獄ngục 。 下hạ 云vân 九cửu 情tình 一nhất 想tưởng 。 下hạ 洞đỗng 火hỏa 輪luân 。 身thân 入nhập 風phong 火hỏa 。 二nhị 交giao 過quá 地địa 。 輕khinh 生sanh 有hữu 間gián 。 重trọng 生sanh 無vô 間gián 。 今kim 蓮liên 香hương 雖tuy 說thuyết 淫dâm 欲dục 無vô 報báo 。 猶do 信tín 殺sát 偷thâu 有hữu 報báo 。 似tự 是thị 九cửu 情tình 一nhất 想tưởng 。 受thọ 報báo 應ứng 在tại 水thủy 火hỏa 交giao 地địa 。 但đãn 以dĩ 毀hủy 律luật 誤ngộ 人nhân 。 罪tội 惡ác 極cực 重trọng 。 故cố 云vân 墮đọa 無Vô 間Gián 獄Ngục 。
○# 琉lưu 璃ly 下hạ 殺sát 妄vọng 墮đọa 者giả 。 溫ôn 陵lăng 曰viết 。 琉lưu 璃ly 匿nặc 王vương 太thái 子tử 。 挾hiệp 宿túc 嫌hiềm 。 誅tru 釋Thích 種chủng 。 佛Phật 記ký 七thất 日nhật 。 當đương 入nhập 地địa 獄ngục 。 王vương 怖bố 乘thừa 般bát 入nhập 海hải 。 水thủy 中trung 自tự 然nhiên 。 出xuất 火hỏa 燒thiêu 滅diệt 。 詳tường 出xuất 涅Niết 槃Bàn 及cập 琉Lưu 璃Ly 王VƯơng 經kinh 。 善thiện 星tinh 亦diệc 云vân 善thiện 宿túc 。 阿a 含hàm 云vân 。 是thị 佛Phật 堂đường 弟đệ 之chi 子tử 。 或hoặc 曰viết 即tức 調Điều 達Đạt 子tử 也dã 。 涅Niết 槃Bàn 云vân 。 善Thiện 星Tinh 比Bỉ 丘Khâu 。 親thân 近cận 惡ác 友hữu 。 退thoái 失thất 四tứ 禪thiền 。 生sanh 惡ác 邪tà 見kiến 。 作tác 是thị 說thuyết 言ngôn 。 無vô 佛Phật 無vô 法pháp 無vô 有hữu 涅Niết 槃Bàn 等đẳng 。 即tức 妄vọng 說thuyết 法Pháp 空không 也dã 。 然nhiên 琉lưu 璃ly 懷hoài 瞋sân 殺sát 人nhân 。 已dĩ 屬thuộc 重trọng 罪tội 。 且thả 所sở 殺sát 又hựu 非phi 常thường 人nhân 。 乃nãi 瞿Cù 曇Đàm 族tộc 姓tánh 。 善Thiện 星Tinh 妄vọng 說thuyết 法pháp 空không 。 即tức 是thị 邪tà 癡si 。 若nhược 更cánh 為vi 竊thiết 取thủ 利lợi 養dưỡng 仍nhưng 兼kiêm 於ư 偷thâu 盜đạo 。 二nhị 人nhân 之chi 罪tội 。 俱câu 為vi 極cực 重trọng 。 故cố 皆giai 以dĩ 生sanh 身thân 陷hãm 獄ngục 。 下hạ 云vân 純thuần 情tình 即tức 沉trầm 。 入nhập 阿A 鼻Tỳ 獄Ngục 。 若nhược 沉trầm 心tâm 中trung 。 有hữu 謗báng 大Đại 乘Thừa 。 毀hủy 佛Phật 禁cấm 戒giới 。 誑cuống 妄vọng 說thuyết 法Pháp 。 虗hư 貪tham 信tín 施thí 。 濫lạm 膺ưng 恭cung 敬kính 。 更cánh 生sanh 十thập 方phương 。 阿A 鼻Tỳ 地Địa 獄Ngục 。 今kim 琉lưu 璃ly 恣tứ 殺sát 。 善thiện 星tinh 逞sính 妄vọng 。 似tự 是thị 純thuần 情tình 。 固cố 應ưng 沉trầm 於ư 阿A 鼻Tỳ 。 且thả 琉lưu 璃ly 伐phạt 釋thích 。 欲dục 斷đoạn 佛Phật 種chủng 。 善Thiện 星Tinh 妄vọng 說thuyết 。 虗hư 貪tham 信tín 施thí 。 既ký 兼kiêm 多đa 罪tội 。 或hoặc 亦diệc 更cánh 生sanh 十thập 方phương 地địa 獄ngục 。 但đãn 生sanh 身thân 人nhân 所sở 共cộng 見kiến 。 略lược 彰chương 華hoa 報báo 。 陷hãm 後hậu 經kinh 劫kiếp 無vô 間gian 。 備bị 受thọ 果quả 報báo 也dã 。
二nhị 躡niếp 獄ngục 為vi 問vấn 。
此thử 諸chư 地địa 獄ngục 。 為vi 有hữu 定định 處xứ 。 為vi 復phục 自tự 然nhiên 。 彼bỉ 彼bỉ 發phát 業nghiệp 。 各các 各các 私tư 受thọ 。
○# 惟duy 垂thùy 大đại 慈từ 。 開khai 發phát 童đồng 蒙mông 。 令linh 諸chư 一nhất 切thiết 。 持trì 戒giới 眾chúng 生sanh 。 聞văn 決quyết 定định 義nghĩa 。 歡hoan 喜hỷ 頂đảnh 戴đái 。 謹cẩn 潔khiết 無vô 犯phạm 。
初sơ 雙song 問vấn 二nhị 義nghĩa 。 言ngôn 以dĩ 上thượng 三tam 人nhân 觀quán 之chi 。 則tắc 此thử 諸chư 地địa 獄ngục 。 非phi 本bổn 來lai 有hữu 。 乃nãi 妄vọng 習tập 生sanh 。 但đãn 不bất 知tri 為vi 有hữu 一nhất 定định 處xứ 所sở 。 為vi 復phục 自tự 然nhiên 。 隨tùy 彼bỉ 彼bỉ 人nhân 所sở 發phát 之chi 業nghiệp 。 於ư 各các 各các 處xứ 私tư 受thọ 其kỳ 報báo 。 問vấn 意ý 蓋cái 謂vị 若nhược 有hữu 定định 處xứ 。 則tắc 無vô 關quan 於ư 業nghiệp 因nhân 。 恐khủng 墮đọa 空không 亡vong 。 若nhược 隨tùy 業nghiệp 有hữu 。 有hữu 有hữu 顯hiển 於ư 報báo 應ứng 。 足túc 發phát 深thâm 省tỉnh 。 想tưởng 已dĩ 知tri 是thị 隨tùy 業nghiệp 。 但đãn 不bất 敢cảm 自tự 決quyết 。 觀quán 下hạ 請thỉnh 詞từ 。 重trọng/trùng 在tại 持trì 戒giới 可khả 知tri 。
○# 惟duy 垂thùy 下hạ 請thỉnh 慈từ 開khai 發phát 。 二nhị 義nghĩa 不bất 決quyết 。 邪tà 正chánh 未vị 辨biện 。 有hữu 類loại 童đồng 蒙mông 。 決quyết 定định 指chỉ 示thị 。 立lập 辨biện 是thị 非phi 。 即tức 是thị 開khai 發phát 。 為vi 與dữ 是thị 樂nhạo/nhạc/lạc 。 故cố 唯duy 願nguyện 垂thùy 慈từ 。 此thử 為vi 自tự 請thỉnh 也dã 。 令linh 諸chư 一nhất 切thiết 等đẳng 。 乃nãi 為vi 他tha 請thỉnh 。 持trì 戒giới 之chi 人nhân 。 為vi 脫thoát 獄ngục 苦khổ 。 設thiết 有hữu 定định 處xứ 。 自tự 覺giác 持trì 戒giới 無vô 益ích 。 反phản 生sanh 猶do 豫dự 。 若nhược 聞văn 波ba 定định 隨tùy 業nghiệp 。 自tự 然nhiên 歡hoan 喜hỷ 踊dũng 躍dược 。 頂đảnh 戴đái 受thọ 持trì 。 益ích 加gia 謹cẩn 潔khiết 。 而nhi 無vô 犯phạm 戒giới 罪tội 矣hĩ 。 阿A 難Nan 請thỉnh 問vấn 竟cánh 。
二nhị 如Như 來Lai 讚tán 許hứa 。
佛Phật 告cáo 阿A 難Nan 。
快khoái 哉tai 此thử 問vấn 。 令linh 諸chư 眾chúng 生sanh 。 不bất 入nhập 邪tà 見kiến 。 汝nhữ 今kim 諦đế 聽thính 。 當đương 汝nhữ 為vi 說thuyết 。
正chánh 脈mạch 云vân 。 快khoái 哉tai 者giả 。 合hợp 意ý 而nhi 喜hỷ 之chi 讚tán 詞từ 也dã 。 此thử 問vấn 者giả 。 即tức 指chỉ 上thượng 之chi 二nhị 問vấn 。 二nhị 問vấn 已dĩ 決quyết 。 邪tà 正chánh 自tự 辨biện 。 故cố 云vân 令linh 諸chư 眾chúng 生sanh 。 不bất 入nhập 邪tà 見kiến 。 蓋cái 以dĩ 執chấp 有hữu 定định 處xứ 。 不bất 信tín 隨tùy 業nghiệp 。 即tức 墮đọa 邪tà 見kiến 耳nhĩ 。 末mạt 二nhị 句cú 誡giới 聽thính 許hứa 說thuyết 。 可khả 知tri 。
三tam 正chánh 為vi 說thuyết 示thị 四tứ 。
一nhất 略lược 示thị 升thăng 墜trụy 因nhân 由do 。 二nhị 詳tường 明minh 七thất 趣thú 輪luân 轉chuyển 。 三tam 依y 次thứ 答đáp 釋thích 前tiền 問vấn 。 四tứ 結kết 歎thán 以dĩ 示thị 邪tà 正chánh 。
初sơ 三tam 。
一nhất 依y 內nội 外ngoại 定định 升thăng 墜trụy 。 二nhị 由do 情tình 想tưởng 分phần/phân 趣thú 類loại 。 三tam 緣duyên 隨tùy 業nghiệp 有hữu 定định 處xứ 。
初sơ 二nhị 。
一nhất 總tổng 標tiêu 內nội 分phần 外ngoại 分phần 。 二nhị 別biệt 明minh 情tình 墜trụy 想tưởng 升thăng 。
初sơ 。
阿A 難Nan 。 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 實thật 本bổn 真chân 淨tịnh 。 因nhân 彼bỉ 妄vọng 見kiến 。 有hữu 妄vọng 習tập 生sanh 。 因nhân 此thử 分phân 開khai 。 內nội 分phần 外ngoại 分phần 。
一nhất 切thiết 二nhị 句cú 約ước 悟ngộ 者giả 言ngôn 。 因nhân 彼bỉ 妄vọng 見kiến 。 約ước 迷mê 者giả 言ngôn 。 如Như 來Lai 意ý 謂vị 。 若nhược 果quả 悟ngộ 得đắc 真chân 性tánh 徧biến 圓viên 。 則tắc 大đại 地địa 草thảo 木mộc 。 蝡nhuyễn 動động 含hàm 靈linh 。 本bổn 元nguyên 真Chân 如Như 。 故cố 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 實thật 本bổn 真chân 淨tịnh 。 只chỉ 因nhân 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 不bất 悟ngộ 徧biến 圓viên 。 妄vọng 見kiến 有hữu 眾chúng 生sanh 相tương/tướng 。 如như 是thị 故cố 有hữu 。 妄vọng 習tập 熏huân 生sanh 。 如như 念niệm 念niệm 不bất 忘vong 。 眾chúng 生sanh 相tướng 是thị 也dã 。 由do 不bất 忘vong 眾chúng 生sanh 相tướng 故cố 。 或hoặc 於ư 眾chúng 生sanh 身thân 分phân 之chi 內nội 。 深thâm 生sanh 躭đam 染nhiễm 。 或hoặc 於ư 眾chúng 生sanh 身thân 分phân 之chi 外ngoại 。 懸huyền 於ư 勝thắng 妙diệu 。 故cố 曰viết 由do 此thử 分phần/phân 開khai 。 內nội 分phần 外ngoại 分phần 。
二nhị 別biệt 明minh 情tình 墜trụy 想tưởng 升thăng 二nhị 。
一nhất 別biệt 明minh 情tình 墜trụy 。 二nhị 別biệt 明minh 想tưởng 升thăng 。
初sơ 。
阿A 難Nan 。 內nội 分phần 即tức 是thị 。 眾chúng 生sanh 分phần 內nội 。
○# 因nhân 諸chư 愛ái 染nhiễm 。 發phát 起khởi 妄vọng 情tình 。 情tình 積tích 不bất 休hưu 。 能năng 生sanh 愛ái 水thủy 。 是thị 故cố 眾chúng 生sanh 。 心tâm 憶ức 珍trân 羞tu 。 口khẩu 中trung 水thủy 出xuất 。 心tâm 憶ức 前tiền 人nhân 。 或hoặc 憐lân 或hoặc 恨hận 。 目mục 中trung 淚lệ 盈doanh 。 貪tham 求cầu 財tài 寶bảo 。 心tâm 發phát 愛ái 涎tiên 。 舉cử 體thể 光quang 潤nhuận 。 心tâm 著trước 行hành 淫dâm 男nam 女nữ 二nhị 根căn 。 自tự 然nhiên 流lưu 液dịch 。
○# 阿A 難Nan 。 諸chư 愛ái 雖tuy 別biệt 。 流lưu 結kết 是thị 同đồng 。 潤nhuận 濕thấp 不bất 升thăng 。 自tự 然nhiên 從tùng 墜trụy 。 此thử 名danh 內Nội 分Phần 。
初sơ 標tiêu 內nội 分phần/phân 境cảnh 。 言ngôn 內nội 分phần/phân 者giả 。 即tức 是thị 眾chúng 生sanh 。 身thân 分phân 之chi 內nội 。
○# 因nhân 諸chư 下hạ 顯hiển 內nội 分phần/phân 心tâm 。 因nhân 諸chư 愛ái 染nhiễm 者giả 。 謂vị 因nhân 於ư 內nội 分phần/phân 境cảnh 上thượng 。 生sanh 諸chư 愛ái 染nhiễm 。 發phát 起khởi 妄vọng 情tình 者giả 。 謂vị 由do 愛ái 染nhiễm 故cố 。 發phát 起khởi 種chủng 種chủng 。 虗hư 妄vọng 情tình 見kiến 。 情tình 積tích 不bất 休hưu 者giả 。 謂vị 情tình 見kiến 積tích 習tập 。 愛ái 染nhiễm 不bất 休hưu 。 能năng 生sanh 愛ái 水thủy 者giả 。 謂vị 愛ái 極cực 轉chuyển 潤nhuận 。 潤nhuận 極cực 流lưu 結kết 。 此thử 是thị 正chánh 顯hiển 心tâm 相tương/tướng 。 自tự 下hạ 乃nãi 取thủ 事sự 驗nghiệm 證chứng 。 是thị 故cố 者giả 。 謂vị 以dĩ 是thị 能năng 生sanh 愛ái 水thủy 之chi 故cố 。 珍trân 羞tu 者giả 。 勝thắng 妙diệu 飲ẩm 食thực 。 該cai 香hương 味vị 二nhị 塵trần 。 憶ức 念niệm 生sanh 愛ái 。 口khẩu 中trung 水thủy 出xuất 。 如như 見kiến 人nhân 食thực 美mỹ 。 津tân 唾thóa 自tự 嚥# 可khả 知tri 。 前tiền 人nhân 者giả 。 前tiền 所sở 遇ngộ 人nhân 。 該cai 聲thanh 色sắc 二nhị 塵trần 。 聲thanh 色sắc 俱câu 美mỹ 。 故cố 令linh 人nhân 心tâm 憶ức 。 或hoặc 憐lân 或hoặc 恨hận 者giả 。 憐lân 其kỳ 聲thanh 色sắc 可khả 狎hiệp 。 恨hận 其kỳ 不bất 聞văn 不bất 見kiến 。 憐lân 恨hận 不bất 釋thích 。 悲bi 痛thống 難nan 禁cấm 。 故cố 致trí 目mục 中trung 淚lệ 盈doanh 。 此thử 常thường 見kiến 之chi 事sự 也dã 。 財tài 寶bảo 未vị 至chí 而nhi 心tâm 起khởi 貪tham 求cầu 。 即tức 是thị 法pháp 塵trần 。 財tài 寶bảo 欲dục 至chí 而nhi 愛ái 涎tiên 資tư 身thân 。 故cố 生sanh 光quang 潤nhuận 。 如như 世thế 見kiến 人nhân 色sắc 潤nhuận 。 便tiện 賀hạ 發phát 財tài 可khả 知tri 。 心tâm 著trước 行hành 淫dâm 。 即tức 是thị 觸xúc 塵trần 。 二nhị 根căn 未vị 交giao 。 而nhi 先tiên 已dĩ 流lưu 液dịch 。 則tắc 愛ái 能năng 生sanh 水thủy 之chi 義nghĩa 。 益ích 顯hiển 然nhiên 可khả 證chứng 。
○# 阿A 難Nan 下hạ 結kết 內nội 分phần/phân 名danh 。 諸chư 愛ái 雖tuy 別biệt 者giả 。 取thủ 事sự 唯duy 四tứ 。 論luận 塵trần 該cai 六lục 也dã 。 流lưu 結kết 是thị 同đồng 者giả 。 如như 舉cử 體thể 光quang 潤nhuận 。 是thị 水thủy 之chi 蘊uẩn 結kết 於ư 內nội 。 目mục 淚lệ 口khẩu 水thủy 根căn 液dịch 。 皆giai 水thủy 之chi 流lưu 通thông 於ư 外ngoại 。 若nhược 流lưu 若nhược 結kết 。 咸hàm 以dĩ 潤nhuận 濕thấp 為vi 性tánh 。 故cố 曰viết 是thị 同đồng 。 潤nhuận 濕thấp 故cố 不bất 能năng 上thượng 升thăng 。 不bất 升thăng 從tùng 墜trụy 。 理lý 所sở 必tất 至chí 。 故cố 曰viết 自tự 然nhiên 。 是thị 乃nãi 依y 內nội 分phần/phân 境cảnh 起khởi 內nội 分phần/phân 心tâm 。 故cố 曰viết 是thị 名danh 內nội 分phần/phân 。
二nhị 別biệt 明minh 想tưởng 升thăng 。
阿A 難Nan 。 外ngoại 分phần 即tức 是thị 。 眾chúng 生sanh 分phần 外ngoại 。
○# 因nhân 諸chư 渴khát 仰ngưỡng 。 發phát 明minh 虗hư 想tưởng 。 想tưởng 積tích 不bất 休hưu 。 能năng 生sanh 勝thắng 氣khí 。 是thị 故cố 眾chúng 生sanh 。 心tâm 持trì 禁cấm 戒giới 。 舉cử 身thân 輕khinh 清thanh 。 心tâm 持trì 咒chú 印ấn 顧cố 盻# 雄hùng 毅nghị 。 心tâm 欲dục 生sanh 天thiên 。 夢mộng 想tưởng 飛phi 舉cử 。 心tâm 存tồn 佛Phật 國quốc 。 聖thánh 境cảnh 冥minh 現hiện 。 事sự 善Thiện 知Tri 識Thức 。 自tự 輕khinh 身thân 命mạng 。
○# 阿A 難Nan 。 諸chư 想tưởng 雖tuy 別biệt 。 輕khinh 舉cử 是thị 同đồng 。 飛phi 動động 不bất 沉trầm 。 自tự 然nhiên 超siêu 越việt 。 此thử 名danh 外Ngoại 分Phần 。
初sơ 標tiêu 外ngoại 分phần/phân 境cảnh 。 言ngôn 外ngoại 分phần/phân 者giả 。 即tức 是thị 眾chúng 生sanh 。 身thân 分phân 之chi 外ngoại 。 勝thắng 妙diệu 境cảnh 界giới 。
○# 因nhân 諸chư 下hạ 顯hiển 外ngoại 分phần/phân 心tâm 。 因nhân 諸chư 渴khát 仰ngưỡng 者giả 。 謂vị 因nhân 於ư 外ngoại 分phần/phân 勝thắng 妙diệu 境cảnh 上thượng 。 生sanh 諸chư 渴khát 仰ngưỡng 。 發phát 明minh 虗hư 想tưởng 者giả 。 謂vị 由do 渴khát 仰ngưỡng 故cố 。 發phát 起khởi 種chủng 種chủng 。 清thanh 虗hư 想tưởng 念niệm 。 想tưởng 積tích 不bất 休hưu 者giả 。 謂vị 想tưởng 念niệm 積tích 習tập 。 渴khát 仰ngưỡng 不bất 休hưu 。 能năng 生sanh 勝thắng 氣khí 者giả 。 謂vị 仰ngưỡng 極cực 神thần 飛phi 超siêu 脫thoát 形hình 累lũy/lụy/luy 。 此thử 亦diệc 正chánh 顯hiển 心tâm 相tương/tướng 。 自tự 下hạ 亦diệc 取thủ 事sự 驗nghiệm 知tri 。 是thị 故cố 者giả 。 謂vị 以dĩ 是thị 能năng 生sanh 勝thắng 氣khí 之chi 故cố 。 心tâm 持trì 禁cấm 戒giới 。 義nghĩa 該cai 念niệm 戒giới 念niệm 施thí 。 以dĩ 心tâm 持trì 即tức 念niệm 。 念niệm 律luật 儀nghi 戒giới 能năng 淨tịnh 三tam 業nghiệp 。 念niệm 善thiện 法Pháp 戒giới 能năng 成thành 勝thắng 因nhân 。 念niệm 饒nhiêu 益ích 戒giới 能năng 利lợi 有hữu 情tình 。 律luật 儀nghi 唯duy 戒giới 。 餘dư 二nhị 皆giai 兼kiêm 於ư 施thí 故cố 。 舉cử 身thân 輕khinh 清thanh 者giả 。 念niệm 前tiền 二nhị 戒giới 。 不bất 以dĩ 自tự 修tu 為vi 累lũy/lụy/luy 。 念niệm 饒nhiêu 益ích 戒giới 。 不bất 以dĩ 度độ 生sanh 為vi 擾nhiễu 故cố 。 心tâm 持trì 咒chú 印ấn 。 即tức 是thị 念niệm 法pháp 。 以dĩ 咒chú 即tức 是thị 法pháp 。 為vi 諸chư 佛Phật 秘bí 印ấn 。 心tâm 持trì 乎hồ 此thử 。 如như 佩bội 佛Phật 秘bí 印ấn 。 縱túng/tung 遇ngộ 魔ma 外ngoại 。 無vô 所sở 畏úy 懼cụ 。 故cố 曰viết 顧cố 盻# 雄hùng 毅nghị 。 (# 猛mãnh 強cường/cưỡng 貌mạo 也dã 。 心tâm 欲dục 生sanh 天thiên 。 即tức 是thị 念niệm 天thiên 。 謂vị 厭yếm 下hạ 苦khổ 麤thô 障chướng 。 欣hân 上thượng 淨tịnh 妙diệu 離ly 也dã 。 夢mộng 想tưởng 飛phi 舉cử 者giả 。 超siêu 勝thắng 之chi 氣khí 。 形hình 於ư 夢mộng 寐mị 故cố 。 心tâm 存tồn 佛Phật 國quốc 。 即tức 是thị 念niệm 佛Phật 。 如như 十thập 六lục 觀quán 經kinh 。 觀quán 想tưởng 念niệm 佛Phật 之chi 類loại 。 聖thánh 境cảnh 冥minh 現hiện 者giả 。 或hoặc 於ư 禪thiền 觀quán 之chi 中trung 。 或hoặc 於ư 夢mộng 寐mị 之chi 際tế 。 得đắc 見kiến 阿A 彌Di 陀Đà 佛Phật 。 金kim 色sắc 之chi 身thân 。 得đắc 歷lịch 阿A 彌Di 陀Đà 佛Phật 。 寶bảo 嚴nghiêm 之chi 士sĩ 。 但đãn 以dĩ 人nhân 所sở 不bất 見kiến 。 而nhi 己kỷ 獨độc 見kiến 。 故cố 云vân 冥minh 現hiện 。 事sự 善Thiện 知Tri 識Thức 。 即tức 是thị 念niệm 僧Tăng 。 自tự 輕khinh 身thân 命mạng 者giả 。 如như 百bách 城thành 煙yên 水thủy 。 不bất 辭từ 疲bì 勞lao 。 皆giai 超siêu 勝thắng 之chi 氣khí 耳nhĩ 。
○# 阿A 難Nan 下hạ 結kết 外ngoại 分phần/phân 名danh 。 諸chư 想tưởng 雖tuy 別biệt 者giả 。 取thủ 事sự 唯duy 五ngũ 。 論luận 念niệm 有hữu 六lục 。 即tức 教giáo 中trung 六lục 念niệm 門môn 也dã 。 輕khinh 舉cử 是thị 同đồng 者giả 。 如như 夢mộng 飛phi 為vi 舉cử 。 餘dư 四tứ 皆giai 輕khinh 。 若nhược 輕khinh 若nhược 舉cử 。 咸hàm 以dĩ 飛phi 動động 為vi 性tánh 。 故cố 曰viết 是thị 同đồng 。 飛phi 動động 故cố 不bất 至chí 下hạ 沉trầm 。 不bất 沉trầm 成thành 超siêu 。 理lý 所sở 不bất 踰du 。 故cố 亦diệc 曰viết 自tự 然nhiên 。 是thị 乃nãi 依y 外ngoại 分phần/phân 境cảnh 起khởi 外ngoại 分phần/phân 心tâm 。 故cố 曰viết 此thử 名danh 外Ngoại 分Phần 。 依y 內nội 外ngoại 定định 升thăng 墜trụy 竟cánh 。
二nhị 由do 情tình 想tưởng 分phần/phân 趣thú 類loại 二nhị 。
一nhất 臨lâm 終chung 相tương/tướng 現hiện 。 二nhị 情tình 想tưởng 曲khúc 分phần/phân 。
初sơ 。
阿A 難Nan 。 一nhất 切thiết 世thế 間gian 。 生sanh 死tử 相tương 續tục 。 生sanh 從tùng 順thuận 習tập 。 死tử 從tùng 變biến 流lưu 。 臨lâm 命mạng 終chung 時thời 。 未vị 捨xả 煖noãn 觸xúc 。 一nhất 生sanh 善thiện 惡ác 。 俱câu 時thời 頓đốn 現hiện 。 死tử 逆nghịch 生sanh 順thuận 。 二nhị 習tập 相tương 交giao 。
一nhất 切thiết 世thế 間gian 。 且thả 指chỉ 情tình 世thế 間gian 說thuyết 。 生sanh 死tử 相tương 續tục 者giả 。 謂vị 生sanh 死tử 死tử 生sanh 。 生sanh 生sanh 死tử 死tử 。 如như 旋toàn 火hỏa 輪luân 。 無vô 休hưu 息tức 故cố 。 從tùng 猶do 任nhậm 也dã 。 生sanh 從tùng 順thuận 習tập 。 死tử 從tùng 變biến 流lưu 者giả 。 謂vị 生sanh 則tắc 任nhậm 其kỳ 隨tùy 順thuận 習tập 氣khí 。 而nhi 造tạo 善thiện 惡ác 等đẳng 業nghiệp 。 死tử 則tắc 任nhậm 其kỳ 遷thiên 變biến 流lưu 轉chuyển 。 而nhi 受thọ 異dị 類loại 之chi 身thân 。 此thử 七thất 趣thú 成thành 異dị 之chi 大đại 略lược 。 自tự 下hạ 乃nãi 詳tường 明minh 其kỳ 成thành 異dị 之chi 故cố 。 臨lâm 命mạng 終chung 時thời 者giả 。 六lục 識thức 皆giai 已dĩ 不bất 行hành 。 未vị 捨xả 暖noãn 觸xúc 者giả 。 八bát 識thức 尚thượng 未vị 離ly 體thể 。 以dĩ 八bát 識thức 離ly 體thể 。 則tắc 煖noãn 相tương/tướng 自tự 盡tận 。 此thử 既ký 未vị 捨xả 煖noãn 觸xúc 。 八bát 識thức 尚thượng 在tại 。 乃nãi 將tương 死tử 而nhi 尚thượng 未vị 死tử 故cố 。 一nhất 生sanh 善thiện 惡ác 者giả 。 謂vị 一nhất 生sanh 所sở 造tạo 善thiện 惡ác 等đẳng 業nghiệp 。 俱câu 時thời 頓đốn 現hiện 者giả 。 謂vị 俱câu 時thời 頓đốn 現hiện 。 善thiện 惡ác 等đẳng 相tương/tướng 。 莫mạc 知tri 所sở 趣thú 。 乃nãi 將tương 生sanh 而nhi 猶do 未vị 生sanh 故cố 。 當đương 此thử 之chi 時thời 。 正chánh 在tại 畏úy 死tử 求cầu 生sanh 之chi 際tế 。 故cố 曰viết 死tử 逆nghịch 生sanh 順thuận 。 謂vị 以dĩ 死tử 為vi 逆nghịch 而nhi 欲dục 避tị 之chi 。 以dĩ 生sanh 為vi 順thuận 而nhi 欲dục 求cầu 之chi 也dã 。 因nhân 有hữu 避tị 死tử 求cầu 生sanh 之chi 心tâm 。 則tắc 善thiện 惡ác 二nhị 習tập 交giao 相tương/tướng 並tịnh 發phát 。 善thiện 習tập 勝thắng 者giả 。 隨tùy 善thiện 相tương/tướng 而nhi 生sanh 善thiện 趣thú 。 惡ác 習tập 強cường/cưỡng 者giả 。 隨tùy 惡ác 相tướng 而nhi 生sanh 惡ác 趣thú 。 此thử 七thất 趣thú 之chi 所sở 由do 分phần/phân 也dã 。
二nhị 情tình 想tưởng 曲khúc 分phần/phân 七thất 。
一nhất 純thuần 想tưởng 即tức 飛phi 生sanh 天thiên 趣thú 。 二nhị 情tình 少thiểu 想tưởng 多đa 生sanh 仙tiên 趣thú 。 三tam 情tình 想tưởng 均quân 等đẳng 生sanh 人nhân 間gian 。 四tứ 情tình 多đa 想tưởng 少thiểu 入nhập 橫hoạnh 生sanh 。 五ngũ 七thất 情tình 三tam 想tưởng 入nhập 餓ngạ 鬼quỷ 。 六lục 九cửu 情tình 一nhất 想tưởng 分phần/phân 二nhị 獄ngục 。 七thất 純thuần 情tình 即tức 沈trầm 墮đọa 阿A 鼻Tỳ 。
初sơ 。
純thuần 想tưởng 即tức 飛phi 。 必tất 生sanh 天thiên 上thượng 。
○# 若nhược 飛phi 心tâm 中trung 。 兼kiêm 福phước 兼kiêm 慧tuệ 。 及cập 與dữ 淨tịnh 願nguyện 。 自tự 然nhiên 心tâm 開khai 。 見kiến 十thập 方phương 佛Phật 。 一nhất 切thiết 淨tịnh 土độ 。 隨tùy 願nguyện 往vãng 生sanh 。
初sơ 應ưng 想tưởng 正chánh 生sanh 。 純thuần 想tưởng 勝thắng 妙diệu 。 神thần 遊du 外ngoại 分phần/phân 。 故cố 命mạng 終chung 即tức 飛phi 。 上thượng 見kiến 天thiên 宮cung 。 允duẫn 符phù 渴khát 懷hoài 。 趣thú 著trước 不bất 捨xả 。 故cố 致trí 必tất 生sanh (# 問vấn 。 此thử 與dữ 卵noãn 唯duy 想tưởng 生sanh 之chi 想tưởng 何hà 異dị 。 答đáp 。 彼bỉ 約ước 受thọ 生sanh 之chi 時thời 。 一nhất 念niệm 妄vọng 染nhiễm 之chi 想tưởng 。 此thử 約ước 在tại 世thế 之chi 時thời 。 慣quán 習tập 勝thắng 妙diệu 之chi 想tưởng 。 若nhược 非phi 生sanh 平bình 慣quán 習tập 命mạng 終chung 豈khởi 能năng 即tức 飛phi 。 觀quán 上thượng 心tâm 存tồn 佛Phật 國quốc 。 及cập 心tâm 欲dục 生sanh 天thiên 等đẳng 語ngữ 。 蓋cái 想tưởng 者giả 澄trừng 心tâm 觀quán 想tưởng 。 非phi 亂loạn 想tưởng 也dã )# 。
○# 若nhược 飛phi 下hạ 兼kiêm 因nhân 易dị 果quả 。 若nhược 飛phi 心tâm 中trung 。 即tức 是thị 純thuần 想tưởng 心tâm 中trung 兼kiêm 福phước 兼kiêm 慧tuệ 者giả 。 謂vị 想tưởng 不bất 徒đồ 想tưởng 。 兼kiêm 能năng 供cung 佛Phật 聞văn 法Pháp 。 以dĩ 供cung 佛Phật 為vi 福phước 業nghiệp 。 聞văn 法Pháp 為vi 慧tuệ 業nghiệp 故cố 。 及cập 與dữ 淨tịnh 願nguyện 者giả 。 不bất 唯duy 供cung 佛Phật 聞văn 法Pháp 。 仍nhưng 願nguyện 生sanh 生sanh 世thế 世thế 。 常thường 在tại 佛Phật 前tiền 。 如như 迴hồi 向hướng 淨tịnh 土độ 者giả 是thị 也dã 。 凡phàm 人nhân 命mạng 終chung 神thần 識thức 。 觀quán 十thập 方phương 如như 聚tụ 墨mặc 。 杳# 杳# 冥minh 冥minh 。 不bất 知tri 何hà 往vãng 。 今kim 以dĩ 純thuần 想tưởng 及cập 福phước 慧tuệ 力lực 故cố 。 暫tạm 昏hôn 即tức 悟ngộ 。 故cố 曰viết 自tự 然nhiên 心tâm 開khai 。 又hựu 以dĩ 淨tịnh 願nguyện 力lực 故cố 。 聖thánh 境cảnh 遙diêu 現hiện 。 故cố 云vân 見kiến 十thập 方phương 佛Phật 。 一nhất 切thiết 淨tịnh 土độ 。 如như 西tây 之chi 彌di 陀đà 安an 養dưỡng 。 東đông 之chi 藥dược 師sư 琉lưu 璃ly 等đẳng 是thị 也dã 。 十thập 方phương 俱câu 現hiện 。 勝thắng 劣liệt 攸du 分phần/phân 。 故cố 得đắc 隨tùy 願nguyện 往vãng 生sanh 。 華hoa 嚴nghiêm 行hạnh 願nguyện 品phẩm 云vân 。 臨lâm 命mạng 終chung 時thời 。 一nhất 切thiết 所sở 有hữu 。 無vô 復phục 相tương 隨tùy 。 唯duy 此thử 願nguyện 王vương 。 不bất 相tương 捨xả 離ly 。 於ư 一nhất 切thiết 時thời 。 引dẫn 導đạo 其kỳ 前tiền 。 據cứ 此thử 則tắc 往vãng 生sanh 雖tuy 由do 福phước 慧tuệ 。 實thật 生sanh 平bình 淨tịnh 願nguyện 。 臨lâm 終chung 引dẫn 導đạo 之chi 耳nhĩ 。
二nhị 情tình 少thiểu 想tưởng 多đa 生sanh 仙tiên 趣thú 。
情tình 少thiểu 想tưởng 多đa 。 輕khinh 舉cử 非phi 遠viễn 。 即tức 為vi 飛phi 仙tiên 。 大đại 力lực 鬼quỷ 王vương 。 飛phi 行hành 夜dạ 叉xoa 。 地địa 行hành 羅la 剎sát 。 遊du 於ư 四tứ 天thiên 。 所sở 去khứ 無vô 礙ngại 。
○# 其kỳ 中trung 若nhược 有hữu 。 善thiện 願nguyện 善thiện 心tâm 。 護hộ 持trì 我ngã 法Pháp 。 或hoặc 護hộ 禁cấm 戒giới 。 隨tùy 持trì 戒giới 人nhân 。 或hoặc 護hộ 神thần 咒chú 隨tùy 持trì 咒chú 者giả 。 或hoặc 護hộ 禪thiền 定định 。 保bảo 綏tuy 法Pháp 忍Nhẫn 。 是thị 等đẳng 親thân 住trụ 。 如Như 來Lai 座tòa 下hạ 。
初sơ 應ưng 想tưởng 正chánh 生sanh 。 情tình 少thiểu 想tưởng 多đa 者giả 。 如như 一nhất 情tình 九cửu 想tưởng 。 二nhị 情tình 八bát 想tưởng 。 三tam 情tình 七thất 想tưởng 。 四tứ 情tình 六lục 想tưởng 等đẳng 。 皆giai 是thị 也dã 。 輕khinh 舉cử 非phi 遠viễn 者giả 。 以dĩ 有hữu 情tình 墜trụy 故cố 。 灌quán 頂đảnh 云vân 。 豎thụ 不bất 越việt 四Tứ 王Vương 天Thiên 。 橫hoạnh/hoành 不bất 出xuất 二nhị 圍vi 山sơn 也dã 。 即tức 為vi 飛phi 仙tiên 者giả 。 如như 後hậu 文văn 飛phi 行hành 仙tiên 類loại 。 應ưng 是thị 一nhất 情tình 九cửu 想tưởng 。 大đại 力lực 鬼quỷ 王vương 。 如như 嶽nhạc 神thần 琰Diêm 魔Ma 之chi 類loại 。 應ưng 是thị 二nhị 情tình 八bát 想tưởng 。 飛phi 行hành 夜dạ 叉xoa 。 乃nãi 大đại 力lực 鬼quỷ 王vương 。 之chi 所sở 使sử 役dịch 。 應ưng 是thị 三tam 情tình 七thất 想tưởng 。 地địa 行hành 羅la 剎sát 。 如như 山sơn 野dã 鬼quỷ 神thần 。 應ưng 是thị 四tứ 情tình 六lục 想tưởng 。 然nhiên 鬼quỷ 神thần 一nhất 道đạo 。 有hữu 善thiện 有hữu 惡ác 。 惡ác 者giả 專chuyên 於ư 為vi 禍họa 。 正chánh 屬thuộc 鬼quỷ 類loại 。 善thiện 者giả 兼kiêm 能năng 為vi 福phước 。 旁bàng 通thông 仙tiên 趣thú 。 此thử 中trung 大đại 力lực 鬼quỷ 王vương 等đẳng 。 約ước 兼kiêm 能năng 為vi 福phước 者giả 言ngôn 之chi 。 遊du 於ư 二nhị 句cú 。 即tức 輕khinh 舉cử 非phi 遠viễn 義nghĩa 也dã 。
○# 其kỳ 中trung 下hạ 兼kiêm 因nhân 易dị 果quả 。 其kỳ 中trung 者giả 。 即tức 上thượng 四tứ 類loại 之chi 中trung 。 若nhược 有hữu 善thiện 願nguyện 善thiện 心tâm 者giả 。 謂vị 於ư 想tưởng 心tâm 中trung 願nguyện 常thường 近cận 佛Phật 。 心tâm 恆hằng 為vi 法pháp 。 如như 下hạ 所sở 說thuyết 是thị 也dã 。 護hộ 持trì 我ngã 法Pháp 者giả 。 護hộ 佛Phật 法Pháp 及cập 持trì 法Pháp 人nhân 。 如như 藥dược 師sư 經kinh 十thập 二nhị 。 藥dược 叉xoa 之chi 類loại 。 或hoặc 護hộ 禁cấm 戒giới 等đẳng 。 護hộ 戒giới 法pháp 及cập 持Trì 戒Giới 人nhân 。 如như 戒giới 壇đàn 中trung 護hộ 戒giới 善thiện 神thần 之chi 類loại 。 或hoặc 護hộ 神thần 咒chú 等đẳng 。 及cập 持trì 咒chú 人nhân 。 如như 本bổn 經kinh 中trung 百bách 。
靈linh 護hộ 咒chú 之chi 類loại 。 或hoặc 護hộ 禪thiền 定định 等đẳng 。 護hộ 禪thiền 人nhân 及cập 所sở 得đắc 法Pháp 。 綏tuy 猶do 安an 也dã 。 參tham 禪thiền 遇ngộ 魔ma 。 則tắc 於ư 所sở 得đắc 之chi 法Pháp 。 不bất 能năng 忍nhẫn 可khả 。 故cố 保bảo 而nhi 綏tuy 之chi 。 如như 禪thiền 堂đường 中trung 護hộ 靜tĩnh 善thiện 神thần 之chi 類loại 。 此thử 皆giai 約ước 平bình 日nhật 善thiện 願nguyện 善thiện 心tâm 言ngôn 之chi 。 是thị 等đẳng 既ký 有hữu 。 善thiện 願nguyện 善thiện 心tâm 。 故cố 雖tuy 為vi 仙tiên 為vi 鬼quỷ 。 猶do 得đắc 親thân 住trụ 。 如Như 來Lai 座tòa 下hạ 。
三tam 情tình 想tưởng 均quân 等đẳng 生sanh 人nhân 間gian 。
情tình 想tưởng 均quân 等đẳng 。 不bất 飛phi 不bất 墜trụy 。 生sanh 於ư 人nhân 間gian 。 想tưởng 明minh 斯tư 聰thông 。 情tình 幽u 斯tư 鈍độn 。
情tình 想tưởng 均quân 等đẳng 者giả 。 五ngũ 情tình 五ngũ 想tưởng 。 正chánh 相tương/tướng 均quân 等đẳng 故cố 。 不bất 飛phi 不bất 墜trụy 者giả 。 由do 有hữu 情tình 故cố 。 不bất 能năng 上thượng 飛phi 。 由do 有hữu 想tưởng 故cố 。 不bất 能năng 下hạ 墜trụy 。 言ngôn 既ký 參tham 於ư 兩lưỡng 楹doanh 。 故cố 得đắc 生sanh 於ư 人nhân 間gian 。 想tưởng 明minh 斯tư 聰thông 者giả 。 對đối 下hạ 三tam 趣thú 言ngôn 之chi 。 言ngôn 人nhân 道đạo 眾chúng 生sanh 。 聰thông 明minh 過quá 於ư 下hạ 三tam 者giả 。 以dĩ 有hữu 想tưởng 心tâm 明minh 慧tuệ 故cố 也dã 。 情tình 幽u 斯tư 鈍độn 者giả 。 對đối 上thượng 二nhị 趣thú 言ngôn 之chi 。 言ngôn 人nhân 道đạo 眾chúng 生sanh 。 鈍độn 暗ám 過quá 於ư 上thượng 二nhị 者giả 。 以dĩ 有hữu 情tình 心tâm 幽u 暗ám 故cố 也dã 。
四tứ 情tình 多đa 想tưởng 少thiểu 入nhập 橫hoạnh 生sanh 。
情tình 多đa 想tưởng 少thiểu 。 流lưu 入nhập 橫hoạnh 生sanh 。 重trọng 為vi 毛mao 群quần 。 輕khinh 為vi 羽vũ 族tộc 。
情tình 多đa 想tưởng 少thiểu 者giả 。 對đối 下hạ 七thất 情tình 三tam 想tưởng 。 應ưng 是thị 六lục 情tình 四tứ 想tưởng 。 以dĩ 上thượng 云vân 情tình 想tưởng 均quân 等đẳng 。 此thử 則tắc 情tình 多đa 一nhất 分phần/phân 。 想tưởng 少thiểu 一nhất 分phần/phân 。 情tình 為vi 六lục 而nhi 想tưởng 為vi 四tứ 故cố 。 流lưu 入nhập 橫hoạnh 生sanh 者giả 。 情tình 多đa 偏thiên 墜trụy 。 不bất 能năng 為vì 人nhân 故cố 下hạ 流lưu 。 想tưởng 少thiểu 欲dục 飛phi 。 不bất 能năng 直trực 舉cử 故cố 橫hoạnh 生sanh 。 然nhiên 橫hoạnh 生sanh 復phục 有hữu 二nhị 類loại 。 若nhược 身thân 之chi 重trọng/trùng 者giả 。 則tắc 為vi 毛mao 羣quần 。 如như 駝đà 驢lư 猪trư 狗cẩu 等đẳng 。 地địa 行hành 類loại 也dã 。 若nhược 身thân 之chi 輕khinh 者giả 。 則tắc 為vi 羽vũ 族tộc 。 如như 雀tước 鴿cáp 鴛uyên 鴦ương 等đẳng 。 空không 行hành 類loại 也dã 。 亦diệc 可khả 羽vũ 為vi 毛mao 羽vũ 。 族tộc 為vi 水thủy 族tộc 。 亦diệc 該cai 水thủy 行hành 之chi 類loại 。
五ngũ 七thất 情tình 三tam 想tưởng 入nhập 餓ngạ 鬼quỷ 。
七thất 情tình 三tam 想tưởng 。 沉trầm 下hạ 水thủy 輪luân 。 生sanh 於ư 火hỏa 際tế 。 受thọ 氣khí 猛mãnh 火hỏa 。 身thân 為vi 餓ngạ 鬼quỷ 。 常thường 被bị 焚phần 燒thiêu 。 水thủy 能năng 害hại 己kỷ 。 無vô 食thực 無vô 飲ẩm 。 經kinh 百bách 千thiên 劫kiếp 。
七thất 情tình 者giả 。 較giảo 上thượng 更cánh 多đa 一nhất 分phần/phân 。 三tam 想tưởng 者giả 。 較giảo 上thượng 更cánh 少thiểu 一nhất 分phần/phân 。 想tưởng 益ích 少thiểu 而nhi 飛phi 益ích 難nạn/nan 。 情tình 愈dũ 多đa 而nhi 墜trụy 愈dũ 深thâm 。 故cố 曰viết 沉trầm 下hạ 水thủy 輪luân 。 謂vị 下hạ 過quá 於ư 水thủy 輪luân 也dã 。 按án 本bổn 經kinh 地địa 輪luân 即tức 是thị 金kim 論luận 。 如như 前tiền 云vân 故cố 有hữu 金kim 輪luân 。 保bảo 持trì 國quốc 土độ 。 金kim 輪luân 下hạ 有hữu 水thủy 輪luân 。 如như 前tiền 云vân 故cố 有hữu 水thủy 輪luân 。 含hàm 十thập 方phương 界giới 。 水thủy 輪luân 下hạ 有hữu 火hỏa 際tế 。 如như 前tiền 云vân 故cố 有hữu 火hỏa 光quang 。 為vi 變biến 化hóa 性tánh 。 火hỏa 際tế 下hạ 有hữu 風phong 輪luân 。 如như 前tiền 云vân 故cố 有hữu 風phong 輪luân 。 執chấp 持trì 世thế 界giới 。 再tái 下hạ 則tắc 是thị 虗hư 空không 際tế 矣hĩ 。 今kim 既ký 沉trầm 下hạ 水thủy 輪luân 。 應ưng 在tại 風phong 輪luân 之chi 上thượng 。 故cố 云vân 生sanh 於ư 火hỏa 際tế 。 所sở 以dĩ 不bất 更cánh 下hạ 沉trầm 者giả 。 以dĩ 猶do 有hữu 三tam 分phần/phân 想tưởng 故cố 。 然nhiên 既ký 生sanh 於ư 火hỏa 際tế 。 攬lãm 彼bỉ 猛mãnh 火hỏa 氣khí 分phần/phân 。 故cố 云vân 受thọ 氣khí 猛mãnh 火hỏa 。 結kết 氣khí 成thành 形hình 。 故cố 曰viết 身thân 為vi 餓ngạ 鬼quỷ 。 此thử 且thả 標tiêu 名danh 。 自tự 下hạ 乃nãi 出xuất 其kỳ 得đắc 名danh 所sở 以dĩ 。 蓋cái 以dĩ 常thường 被bị 焚phần 燒thiêu 。 雖tuy 上thượng 接tiếp 水thủy 輪luân 。 而nhi 近cận 火hỏa 成thành 沸phí 。 反phản 以dĩ 傷thương 身thân 。 故cố 曰viết 水thủy 能năng 害hại 己kỷ 。 火hỏa 際tế 無vô 可khả 食thực 之chi 物vật 。 有hữu 水thủy 反phản 澆kiêu 爛lạn 其kỳ 身thân 。 故cố 曰viết 無vô 食thực 無vô 飲ẩm 。 常thường 受thọ 饑cơ 虗hư 。 無vô 有hữu 出xuất 期kỳ 。 故cố 云vân 經kinh 百bách 千thiên 劫kiếp 。 施thí 食thực 文văn 云vân 。 五ngũ 百bách 生sanh 不bất 聞văn 漿tương 水thủy 之chi 名danh 。 千thiên 萬vạn 劫kiếp 常thường 受thọ 饑cơ 虗hư 之chi 苦khổ 。 此thử 餓ngạ 鬼quỷ 之chi 所sở 由do 名danh 也dã 。 婆bà 沙sa 云vân 。 恆hằng 常thường 饑cơ 渴khát 。 不bất 聞văn 漿tương 水thủy 之chi 名danh 。 設thiết 值trị 大đại 河hà 。 即tức 變biến 為vi 大đại 炬cự 火hỏa 。 入nhập 口khẩu 焦tiêu 然nhiên 腹phúc 爛lạn 。 亦diệc 大đại 同đồng 此thử 說thuyết (# 問vấn 。 按án 後hậu 鬼quỷ 有hữu 十thập 類loại 。 今kim 何hà 惟duy 舉cử 餓ngạ 鬼quỷ 。 答đáp 。 此thử 之chi 餓ngạ 鬼quỷ 。 苦khổ 最tối 重trọng 故cố 。 獨độc 得đắc 趣thú 名danh 。 後hậu 之chi 十thập 鬼quỷ 。 雖tuy 苦khổ 不bất 至chí 此thử 。 皆giai 此thử 趣thú 攝nhiếp 。 今kim 舉cử 總tổng 該cai 別biệt 也dã )# 。
六lục 九cửu 情tình 一nhất 想tưởng 分phần/phân 二nhị 獄ngục 。
九cửu 情tình 一nhất 想tưởng 。 下hạ 洞đỗng 火hỏa 輪luân 。 身thân 入nhập 風phong 火hỏa 。 二nhị 交giao 過quá 地địa 。 輕khinh 生sanh 有hữu 間gián 。 重trọng 生sanh 無vô 間gián 。 二nhị 種chủng 地địa 獄ngục 。
不bất 言ngôn 八bát 情tình 二nhị 想tưởng 。 但đãn 言ngôn 九cửu 情tình 一nhất 想tưởng 者giả 。 略lược 輕khinh 取thủ 重trọng/trùng 。 因nhân 重trọng/trùng 知tri 輕khinh 故cố 。 想tưởng 少thiểu 於ư 前tiền 。 益ích 不bất 能năng 飛phi 。 情tình 多đa 於ư 前tiền 。 愈dũ 沉trầm 於ư 下hạ 。 故cố 前tiền 在tại 火hỏa 際tế 。 今kim 又hựu 透thấu 過quá 火hỏa 際tế 。 故cố 云vân 下hạ 洞đỗng 火hỏa 輪luân 。 以dĩ 洞đỗng 即tức 透thấu 過quá 義nghĩa 也dã 。 透thấu 過quá 火hỏa 際tế 。 即tức 是thị 風phong 輪luân 。 火hỏa 因nhân 風phong 吹xuy 。 風phong 因nhân 火hỏa 逼bức 。 二nhị 者giả 互hỗ 相tương 上thượng 下hạ 。 即tức 取thủ 其kỳ 中trung 為vi 。 二nhị 交giao 過quá 地địa 。 有hữu 間gian 無vô 間gian 。 皆giai 在tại 此thử 地địa 。 中trung 陰ấm 至chí 止chỉ 。 故cố 曰viết 身thân 入nhập 。 所sở 以dĩ 不bất 更cánh 墜trụy 者giả 。 以dĩ 有hữu 微vi 少thiểu 想tưởng 故cố 。 輕khinh 生sanh 有hữu 間gián 者giả 。 謂vị 設thiết 或hoặc 稍sảo 輕khinh 。 如như 九cửu 情tình 微vi 少thiểu 。 一nhất 想tưởng 微vi 多đa 。 則tắc 生sanh 有hữu 間gian 地địa 獄ngục 。 如như 後hậu 文văn 十thập 八bát 乃nãi 至chí 一nhất 百bách 八bát 獄ngục 。 其kỳ 中trung 受thọ 苦khổ 。 猶do 有hữu 間gian 故cố 。 重trọng 生sanh 無vô 間gián 者giả 。 謂vị 若nhược 果quả 甚thậm 重trọng 。 實thật 是thị 九cửu 情tình 一nhất 想tưởng 。 則tắc 生sanh 無Vô 間Gián 地Địa 獄Ngục 。 灌quán 頂đảnh 云vân 。 無vô 間gian 謂vị 八bát 大đại 地địa 獄ngục 。 一nhất 等đẳng 活hoạt 二nhị 墨mặc 繩thằng 三tam 眾chúng 合hợp 四tứ 叫khiếu 喚hoán 五ngũ 大đại 叫khiếu 六lục 炎diễm 熱nhiệt 七thất 大đại 熱nhiệt 八bát 無vô 間gian 。 前tiền 七thất 為vi 別biệt 。 後hậu 一nhất 為vi 總tổng 。 故cố 通thông 稱xưng 無vô 間gian 。 又hựu 此thử 雖tuy 稱xưng 無vô 間gian 。 但đãn 約ước 在tại 獄ngục 受thọ 苦khổ 言ngôn 之chi 。 非phi 同đồng 阿A 鼻Tỳ 無vô 出xuất 。 以dĩ 既ký 惟duy 九cửu 情tình 。 罪tội 惡ác 未vị 至chí 極cực 重trọng 。 猶do 有hữu 一nhất 想tưởng 。 善thiện 根căn 未vị 至chí 盡tận 斷đoạn 故cố 。
○# 七thất 純thuần 情tình 即tức 沉trầm 墮đọa 阿A 鼻Tỳ 。
純thuần 情tình 即tức 沉trầm 。 入nhập 阿A 鼻Tỳ 獄Ngục 。
○# 若nhược 沉trầm 心tâm 中trung 。 有hữu 謗báng 大Đại 乘Thừa 。 毀hủy 佛Phật 禁cấm 戒giới 。 誑cuống 妄vọng 說thuyết 法Pháp 。 虗hư 貪tham 信tín 施thí 濫lạm 膺ưng 恭cung 敬kính 。 五ngũ 逆nghịch 十thập 重trọng 。 更cánh 生sanh 十thập 方phương 。 阿A 鼻Tỳ 地Địa 獄Ngục 。
初sơ 應ưng 情tình 正chánh 墮đọa 。 無vô 想tưởng 不bất 升thăng 。 純thuần 情tình 唯duy 墜trụy 。 故cố 命mạng 終chung 即tức 沉trầm 。 謂vị 無vô 容dung 展triển 轉chuyển 也dã 。 阿A 鼻Tỳ 亦diệc 翻phiên 無vô 間gian 。 但đãn 與dữ 前tiền 不bất 同đồng 。 以dĩ 前tiền 約ước 受thọ 苦khổ 。 此thử 約ước 無vô 出xuất 。 乃nãi 獄ngục 苦khổ 重trọng/trùng 之chi 尤vưu 者giả 。 準chuẩn 觀quán 佛Phật 三tam 昧muội 等đẳng 經kinh 。 更cánh 有hữu 異dị 翻phiên 異dị 釋thích 。 今kim 依y 成thành 論luận 。 略lược 明minh 五ngũ 種chủng 無vô 間gian 。 一nhất 趣thú 果quả 無vô 間gian 。 捨xả 身thân 即tức 生sanh 彼bỉ 故cố 。 二nhị 受thọ 苦khổ 無vô 間gián 。 中trung 無vô 樂nhạo/nhạc/lạc 故cố 。 三tam 經kinh 時thời 無vô 間gian 。 定định 一nhất 劫kiếp 故cố 。 四tứ 命mạng 無vô 間gian 。 中trung 無vô 絕tuyệt 故cố 。 五ngũ 形hình 無vô 間gian 。 身thân 形hình 縱tung 廣quảng 八bát 萬vạn 由do 旬tuần 。 一nhất 人nhân 多đa 人nhân 。 皆giai 徧biến 滿mãn 故cố 。
○# 若nhược 沉trầm 下hạ 兼kiêm 罪tội 轉chuyển 報báo 。 若nhược 沉trầm 心tâm 中trung 者giả 。 即tức 是thị 純thuần 情tình 心tâm 中trung 。 以dĩ 情tình 愛ái 屬thuộc 水thủy 也dã 。 謗báng 大Đại 乘Thừa 者giả 。 斷đoạn 滅diệt 佛Phật 種chủng 。 以dĩ 能năng 障chướng 菩Bồ 提Đề 心tâm 故cố 。 毀hủy 禁cấm 戒giới 者giả 。 斷đoạn 滅diệt 僧Tăng 種chủng 。 以dĩ 能năng 障chướng 持trì 戒giới 人nhân 故cố 。 誑cuống 妄vọng 說thuyết 法Pháp 。 斷đoạn 滅diệt 法pháp 種chủng 。 以dĩ 能năng 障chướng 如Như 來Lai 教giáo 故cố 。 罪tội 惡ác 之chi 重trọng/trùng 。 莫mạc 甚thậm 於ư 此thử 。 以dĩ 其kỳ 斷đoạn 三Tam 寶Bảo 種chủng 也dã 。 虗hư 貪tham 信tín 施thí 。 濫lạm 膺ưng 恭cung 敬kính 。 必tất 至chí 作tác 大đại 妄vọng 語ngữ 。 巧xảo 用dụng 偷thâu 心tâm 。 五ngũ 逆nghịch 則tắc 殺sát 父phụ 殺sát 母mẫu 。 殺sát 阿A 羅La 漢Hán 。 出xuất 佛Phật 身thân 血huyết 。 破phá 和hòa 合hợp 僧Tăng 。 前tiền 四tứ 為vi 殺sát 業nghiệp 之chi 最tối 。 後hậu 一nhất 乃nãi 妄vọng 語ngữ 之chi 尤vưu 。 至chí 於ư 十thập 重trọng/trùng 。 具cụ 足túc 婬dâm 殺sát 盜đạo 妄vọng 。 包bao 羅la 貪tham 瞋sân 邪tà 見kiến 。 兼kiêm 此thử 種chủng 種chủng 重trọng 罪tội 。 本bổn 獄ngục 不bất 足túc 以dĩ 償thường 。 故cố 云vân 更cánh 生sanh 十thập 方phương 。 阿A 鼻Tỳ 地Địa 獄Ngục 。 法pháp 華hoa 云vân 。 其kỳ 人nhân 命mạng 終chung 。 入nhập 阿A 鼻Tỳ 獄Ngục 。 具cụ 足túc 一nhất 劫kiếp 。 劫kiếp 盡tận 更cánh 生sanh 。 十thập 方phương 世thế 界giới 。 阿A 鼻Tỳ 地Địa 獄Ngục 。 如như 是thị 展triển 轉chuyển 。 至chí 無vô 數số 劫kiếp 。 大đại 般Bát 若Nhã 云vân 。 謗báng 佛Phật 法Pháp 罪tội 。 墮đọa 阿A 鼻Tỳ 獄Ngục 。 此thử 土thổ 劫kiếp 壞hoại 。 更cánh 移di 他tha 方phương 。 地địa 藏tạng 經Kinh 云vân 。 墮đọa 無Vô 間Gián 獄Ngục 。 求cầu 出xuất 無vô 期kỳ 。 此thử 界giới 壞hoại 時thời 。 寄ký 生sanh 他tha 界giới 等đẳng 。 皆giai 此thử 義nghĩa 也dã 。 結kết 上thượng 由do 情tình 想tưởng 分phần/phân 趣thú 類loại 竟cánh 。
三tam 緣duyên 類loại 業nghiệp 有hữu 定định 處xứ 。
循tuần 造tạo 惡ác 業nghiệp 。 雖tuy 則tắc 自tự 招chiêu 。 眾chúng 同đồng 分phần 中trung 。 兼kiêm 有hữu 元nguyên 地địa 。
按án 前tiền 阿A 難Nan 問vấn 意ý 。 蓋cái 恐khủng 執chấp 有hữu 定định 處xứ 。 不bất 信tín 業nghiệp 因nhân 。 故cố 雙song 申thân 兩lưỡng 問vấn 。 而nhi 曰viết 此thử 諸chư 地địa 獄ngục 。 為vi 有hữu 定định 處xứ 。 為vi 復phục 自tự 然nhiên 。 彼bỉ 彼bỉ 發phát 業nghiệp 。 各các 各các 私tư 受thọ 。 今kim 云vân 循tuần 造tạo 惡ác 業nghiệp 者giả 。 謂vị 此thử 諸chư 地địa 獄ngục 。 乃nãi 循tuần 其kỳ 本bổn 人nhân 所sở 造tạo 惡ác 業nghiệp 。 而nhi 為vi 重trọng/trùng 輕khinh 。 固cố 是thị 彼bỉ 彼bỉ 發phát 業nghiệp 。 各các 各các 私tư 受thọ 。 又hựu 云vân 。 雖tuy 則tắc 自tự 招chiêu 。 眾chúng 同đồng 分phần 中trung 。 兼kiêm 有hữu 元nguyên 地địa 者giả 。 謂vị 此thử 諸chư 地địa 獄ngục 。 雖tuy 則tắc 自tự 業nghiệp 所sở 招chiêu 。 而nhi 於ư 眾chúng 生sanh 。 同đồng 分phần/phân 境cảnh 中trung 。 兼kiêm 有hữu 本bổn 人nhân 無vô 始thỉ 同đồng 惑hoặc 。 元nguyên 所sở 現hiện 地địa 。 若nhược 同đồng 惑hoặc 不bất 空không 。 亦diệc 有hữu 定định 處xứ 。 不bất 可khả 便tiện 謂vị 於ư 我ngã 無vô 分phần/phân 。 如như 地địa 獄ngục 既ký 爾nhĩ 。 七thất 趣thú 皆giai 然nhiên 。 緣duyên 以dĩ 阿A 難Nan 問vấn 處xứ 。 舉cử 獄ngục 為vi 例lệ 。 故cố 如Như 來Lai 亦diệc 於ư 地địa 獄ngục 之chi 後hậu 。 就tựu 便tiện 而nhi 答đáp 。 將tương 使sử 眾chúng 生sanh 了liễu 別biệt 業nghiệp 則tắc 私tư 受thọ 無vô 緣duyên 。 銷tiêu 同đồng 惑hoặc 則tắc 定định 處xứ 亦diệc 空không 。 返phản 妄vọng 歸quy 真chân 。 更cánh 無vô 有hữu 捷tiệp 於ư 此thử 者giả 。 總tổng 結kết 上thượng 來lai 略lược 示thị 升thăng 墜trụy 因nhân 由do 竟cánh 。
三tam 詳tường 明minh 七thất 趣thú 輪luân 轉chuyển (# 此thử 與dữ 上thượng 文văn 有hữu 三tam 不bất 同đồng 。 一nhất 者giả 上thượng 惟duy 略lược 示thị 情tình 想tưởng 。 此thử 則tắc 詳tường 明minh 雜tạp 業nghiệp 。 二nhị 者giả 上thượng 是thị 直trực 墮đọa 本bổn 趣thú 。 此thử 則tắc 依y 次thứ 輪luân 轉chuyển 。 三tam 者giả 上thượng 唯duy 六lục 趣thú 。 此thử 開khai 修tu 羅la 。 由do 此thử 三tam 義nghĩa 。 是thị 故cố 重trùng 說thuyết 七thất 。
一nhất 獄ngục 趣thú 。 二nhị 鬼quỷ 趣thú 。 三tam 畜súc 趣thú 。 四tứ 人nhân 趣thú 。 五ngũ 仙tiên 趣thú 。 六lục 天thiên 趣thú 。 七thất 修tu 羅la 。
初sơ 三tam 。
一nhất 結kết 前tiền 標tiêu 後hậu 。 二nhị 徵trưng 起khởi 釋thích 成thành 。 三tam 總tổng 示thị 虗hư 妄vọng 。
初sơ 。
阿A 難Nan 。 此thử 等đẳng 皆giai 是thị 。 彼bỉ 諸chư 眾chúng 生sanh 。 自tự 業nghiệp 所sở 感cảm 。
○# 造tạo 十thập 習tập 因nhân 。 受thọ 六lục 交giao 報báo 。
初sơ 結kết 前tiền 。 言ngôn 上thượng 雖tuy 循tuần 業nghiệp 定định 有hữu 。 二nhị 義nghĩa 雙song 許hứa 。 究cứu 竟cánh 以dĩ 循tuần 業nghiệp 為vi 是thị 。 故cố 重trọng/trùng 呼hô 當đương 機cơ 而nhi 再tái 告cáo 之chi 。 感cảm 者giả 招chiêu 致trí 之chi 義nghĩa 。 言ngôn 設thiết 無vô 自tự 業nghiệp 。 雖tuy 本bổn 有hữu 地địa 獄ngục 。 誰thùy 能năng 驅khu 之chi 入nhập 哉tai 。 故cố 知tri 此thử 等đẳng 唯duy 是thị 自tự 業nghiệp 之chi 所sở 招chiêu 致trí 。
○# 造tạo 十thập 下hạ 標tiêu 後hậu 。 十thập 習tập 因nhân 偏thiên 約ước 因nhân 言ngôn 。 六lục 交giao 報báo 偏thiên 約ước 報báo 言ngôn 。 然nhiên 文văn 雖tuy 從tùng 偏thiên 。 義nghĩa 實thật 互hỗ 具cụ 。 以dĩ 有hữu 因nhân 必tất 有hữu 報báo 。 報báo 必tất 有hữu 因nhân 。 至chí 下hạ 徵trưng 釋thích 自tự 見kiến 。
二nhị 徵trưng 起khởi 釋thích 成thành 二nhị 。
一nhất 徵trưng 釋thích 十thập 因nhân 。 二nhị 徵trưng 釋thích 六lục 報báo 。
初sơ 十thập 。
一nhất 婬dâm 習tập 報báo 。 二nhị 貪tham 習tập 報báo 。 三tam 慢mạn 習tập 報báo 。 四tứ 瞋sân 習tập 報báo 。 五ngũ 詐trá 習tập 報báo 。 六lục 誑cuống 習tập 報báo 。 七thất 怨oán 習tập 報báo 。 八bát 見kiến 習tập 報báo 。 九cửu 枉uổng 習tập 報báo 。 十thập 訟tụng 習tập 報báo 。
初sơ 。
云vân 何hà 十thập 因nhân 。
○# 阿A 難Nan 。 一nhất 者giả 淫dâm 習tập 交giao 接tiếp 。 發phát 於ư 相tương 磨ma 。 研nghiên 磨ma 不bất 休hưu 。 如như 是thị 故cố 有hữu 。 大đại 猛mãnh 火hỏa 光quang 。 於ư 中trung 發phát 動động 。
○# 如như 人nhân 以dĩ 手thủ 。 自tự 相tương 摩ma 觸xúc 。 煖noãn 相tướng 現hiện 前tiền 。
○# 二nhị 習tập 相tương 然nhiên 。 故cố 有hữu 鐵thiết 床sàng 。 銅đồng 柱trụ 諸chư 事sự 。
○# 是thị 故cố 十thập 方phương 。 一nhất 切thiết 如Như 來Lai 。 色sắc 目mục 行hành 淫dâm 。 同đồng 名danh 欲Dục 火Hỏa 。 菩Bồ 薩Tát 見kiến 欲dục 。 如như 避tị 火hỏa 坑khanh 。
首thủ 句cú 總tổng 徵trưng 十thập 因nhân 。 應ưng 另# 為vi 一nhất 科khoa 。 文văn 略lược 不bất 便tiện 。 寄ký 居cư 於ư 此thử 。
○# 阿A 難Nan 下hạ 正chánh 明minh 淫dâm 習tập 。
復phục 有hữu 四tứ 義nghĩa 。 一nhất 增tăng 婬dâm 積tích 火hỏa 。 淫dâm 習tập 者giả 。 謂vị 宿túc 世thế 淫dâm 欲dục 熾sí 盛thịnh 。 現hiện 前tiền 猶do 有hữu 餘dư 習tập 故cố 。 因nhân 有hữu 餘dư 習tập 。 男nam 女nữ 相tương 接tiếp 。 依y 然nhiên 發phát 於ư 相tương 磨ma 。 謂vị 彼bỉ 此thử 互hỗ 相tương 研nghiên 磨ma 也dã 。 研nghiên 磨ma 不bất 休hưu 者giả 。 深thâm 求cầu 欲dục 樂lạc 。 不bất 知tri 止chỉ 足túc 。 然nhiên 婬dâm 欲dục 屬thuộc 火hỏa 。 如như 是thị 積tích 淫dâm 成thành 火hỏa 。 故cố 有hữu 大đại 猛mãnh 火hỏa 光quang 。 於ư 自tự 心tâm 中trung 發phát 動động 。 是thị 自tự 心tâm 中trung 預dự 現hiện 地địa 獄ngục 相tương/tướng 也dã 。 教giáo 中trung 云vân 。 三tam 界giới 唯duy 心tâm 。 萬vạn 法pháp 唯duy 識thức 。 又hựu 云vân 心tâm 作tác 天thiên 堂đường 。 心tâm 作tác 地địa 獄ngục 。 是thị 故cố 佛Phật 說thuyết 。 多đa 淫dâm 之chi 人nhân 。 成thành 猛mãnh 火hỏa 聚tụ 。 若nhược 果quả 能năng 如như 。 烏Ô 芻Sô 瑟Sắt 摩Ma 。 則tắc 化hóa 多đa 淫dâm 心tâm 。 成thành 智trí 慧tuệ 火hỏa 矣hĩ 。
○# 如như 人nhân 下hạ 取thủ 例lệ 驗nghiệm 知tri 。 言ngôn 二nhị 手thủ 自tự 相tương/tướng 磨ma 觸xúc 。 尚thượng 有hữu 煖noãn 相tướng 現hiện 前tiền 。 況huống 復phục 男nam 女nữ 二nhị 根căn 。 研nghiên 磨ma 不bất 休hưu 。 宜nghi 乎hồ 其kỳ 有hữu 大đại 猛mãnh 火hỏa 光quang 。 於ư 中trung 發phát 動động 矣hĩ 。
○# 二nhị 習tập 下hạ 緣duyên 習tập 成thành 獄ngục 。 二nhị 習tập 者giả 。 宿túc 習tập 與dữ 現hiện 習tập 也dã 。 宿túc 習tập 無vô 忘vong 。 現hiện 習tập 重trọng 增tăng 。 欲dục 火hỏa 更cánh 熾sí 。 故cố 曰viết 相tương/tướng 然nhiên 。 由do 此thử 故cố 於ư 命mạng 終chung 神thần 識thức 。 見kiến 有hữu 鐵thiết 床sàng 。 銅đồng 柱trụ 諸chư 事sự 。 蓋cái 前tiền 之chi 大đại 猛mãnh 火hỏa 光quang 。 是thị 獄ngục 相tương/tướng 初sơ 萌manh 。 此thử 之chi 鐵thiết 床sàng 銅đồng 柱trụ 。 乃nãi 習tập 果quả 成thành 就tựu 矣hĩ 。
○# 是thị 故cố 下hạ 聖thánh 賢hiền 共cộng 惕dịch 。 如Như 來Lai 為vi 聖thánh 。 菩Bồ 薩Tát 為vi 賢hiền 。 向hướng 人nhân 形hình 容dung 曰viết 色sắc 。 自tự 己kỷ 觀quán 察sát 曰viết 目mục 。 言ngôn 如Như 來Lai 向hướng 人nhân 形hình 容dung 。 名danh 為vi 欲dục 火hỏa 。 自tự 己kỷ 觀quán 察sát 。 亦diệc 名danh 欲dục 火hỏa 。 其kỳ 警cảnh 惕dịch 之chi 切thiết 如như 此thử 。 菩Bồ 薩Tát 學học 佛Phật 。 其kỳ 警cảnh 惕dịch 之chi 心tâm 。 與dữ 佛Phật 無vô 異dị 。 故cố 見kiến 欲dục 如như 避tị 火hỏa 坑khanh 。 言ngôn 不bất 敢cảm 少thiểu 有hữu 所sở 犯phạm 也dã 。
二nhị 貪tham 習tập 報báo 。
二nhị 者giả 貪tham 習tập 交giao 計kế 。 發phát 於ư 相tương 吸hấp 。 吸hấp 攬lãm 不bất 止chỉ 。 如như 是thị 故cố 有hữu 。 積tích 寒hàn 堅kiên 冰băng 。 於ư 中trung 凍đống 冽liệt 。
○# 如như 人nhân 以dĩ 口khẩu 。 吸hấp 縮súc 風phong 氣khí 。 有hữu 冷lãnh 觸xúc 生sanh 。
○# 二nhị 習tập 相tương 陵lăng 。 故cố 有hữu 吒tra 吒tra 。 波ba 波ba 羅la 羅la 青thanh 赤xích 白bạch 蓮liên 。 寒hàn 冰băng 等đẳng 事sự 。
○# 是thị 故cố 十thập 方phương 。 一nhất 切thiết 如Như 來Lai 。 色sắc 目mục 多đa 求cầu 。 同đồng 名danh 貪Tham 水Thủy 。 菩Bồ 薩Tát 見kiến 貪tham 。 如như 避tị 瘴chướng 海hải 。
初sơ 增tăng 貪tham 積tích 冷lãnh 。 宿túc 世thế 多đa 貪tham 。 現hiện 前tiền 猶do 有hữu 餘dư 習tập 。 故cố 曰viết 貪tham 習tập 。 由do 此thử 內nội 熏huân 力lực 故cố 。 彼bỉ 此thử 交giao 相tương/tướng 計kế 算toán 。 依y 然nhiên 發phát 於ư 相tương 吸hấp 。 謂vị 兩lưỡng 相tương/tướng 吸hấp 引dẫn 。 攬lãm 為vì 己kỷ 有hữu 也dã 。 吸hấp 攬lãm 不bất 止chỉ 者giả 。 謂vị 引dẫn 取thủ 無vô 度độ 。 不bất 知tri 止chỉ 足túc 。 然nhiên 貪tham 心tâm 屬thuộc 水thủy 。 吸hấp 引dẫn 屬thuộc 風phong 。 水thủy 兼kiêm 於ư 風phong 。 必tất 致trí 凝ngưng 寒hàn 。 如như 是thị 貪tham 吸hấp 積tích 冷lãnh 。 故cố 有hữu 積tích 寒hàn 堅kiên 冰băng 。 於ư 自tự 心tâm 中trung 。 預dự 現hiện 凍đống 鎖tỏa 凜# 冽liệt 之chi 相tướng 。
○# 如như 人nhân 下hạ 取thủ 例lệ 驗nghiệm 知tri 。 言ngôn 以dĩ 口khẩu 吸hấp 縮súc 風phong 氣khí 。 尚thượng 有hữu 冷lãnh 觸xúc 。 況huống 夫phu 彼bỉ 此thử 貪tham 心tâm 。 吸hấp 攬lãm 不bất 止chỉ 。 宜nghi 乎hồ 其kỳ 有hữu 積tích 寒hàn 堅kiên 冰băng 。 於ư 中trung 凍đống 冽liệt 矣hĩ 。
○# 二nhị 習tập 下hạ 緣duyên 習tập 成thành 獄ngục 。 宿túc 習tập 無vô 忘vong 。 現hiện 習tập 重trọng 增tăng 。 貪tham 吸hấp 更cánh 甚thậm 。 故cố 曰viết 相tương/tướng 陵lăng 。 謂vị 乘thừa 習tập 相tương/tướng 陵lăng 奪đoạt 也dã 。 如như 是thị 故cố 於ư 命mạng 終chung 神thần 識thức 見kiến 有hữu 吒tra 吒tra 波ba 波ba 羅la 羅la 青thanh 赤xích 白bạch 蓮liên 。 寒hàn 冰băng 等đẳng 事sự 。 吒tra 吒tra 亦diệc 云vân 阿a 吒tra 吒tra 。 波ba 波ba 亦diệc 云vân 阿a 波ba 波ba 。 羅la 羅la 亦diệc 云vân 阿a 羅la 羅la 。 皆giai 寒hàn 逼bức 罪tội 人nhân 之chi 聲thanh 。 青thanh 蓮liên 華hoa 。 赤xích 蓮liên 華hoa 。 白bạch 蓮liên 華hoa 。 皆giai 寒hàn 逼bức 罪tội 人nhân 之chi 相tướng 。 準chuẩn 餘dư 經kinh 更cánh 有hữu 阿a 浮phù 他tha 。 謂vị 凍đống 冽liệt 成thành 瘡sang 。 泥nê 羅la 浮phù 他tha 。 謂vị 肢chi 節tiết 脫thoát 落lạc 。 是thị 為vi 八bát 寒hàn 。 總tổng 名danh 寒hàn 冰băng 。 今kim 略lược 舉cử 前tiền 六lục 。 後hậu 二nhị 以dĩ 寒hàn 冰băng 等đẳng 事sự 該cai 之chi 。 此thử 相tương/tướng 既ký 現hiện 。 是thị 習tập 果quả 成thành 就tựu 矣hĩ 。
○# 是thị 故cố 下hạ 聖thánh 賢hiền 共cộng 惕dịch 。 同đồng 名danh 貪Tham 水Thủy 者giả 。 警cảnh 以dĩ 遇ngộ 風phong 凝ngưng 寒hàn 。 令linh 息tức 吸hấp 攬lãm 心tâm 故cố 。 如như 避tị 瘴chướng 海hải 者giả 。 海hải 能năng 沒một 人nhân 。 兼kiêm 有hữu 瘴chướng 惡ác 之chi 氣khí 。 犯phạm 之chi 必tất 死tử 。 菩Bồ 薩Tát 見kiến 貪tham 如như 此thử 。 其kỳ 警cảnh 惕dịch 之chi 心tâm 至chí 矣hĩ 。
三tam 慢mạn 習tập 報báo 。
三tam 者giả 慢mạn 習tập 交giao 陵lăng 。 發phát 於ư 相tương 恃thị 。 馳trì 流lưu 不bất 息tức 。 如như 是thị 故cố 有hữu 。 騰đằng 逸dật 奔bôn 波ba 。 積tích 波ba 為vi 水thủy 。
○# 如như 人nhân 口khẩu 舌thiệt 。 自tự 相tương 綿miên 味vị 。 因nhân 而nhi 水thủy 發phát 。
○# 二nhị 習tập 相tương/tướng 皷cổ 故cố 有hữu 血huyết 河hà 。 灰hôi 河hà 熱nhiệt 砂sa 。 毒độc 海hải 融dung 銅đồng 。 灌quán 吞thôn 諸chư 事sự 。
○# 是thị 故cố 十thập 方phương 。 一nhất 切thiết 如Như 來Lai 。 色sắc 目mục 我ngã 慢mạn 。 名danh 飲Ẩm 癡Si 水Thủy 。 菩Bồ 薩Tát 見kiến 慢mạn 。 如như 避tị 巨cự 溺nịch 。
初sơ 增tăng 慢mạn 積tích 水thủy 。 宿túc 世thế 多đa 慢mạn 。 現hiện 在tại 猶do 有hữu 餘dư 習tập 。 因nhân 有hữu 餘dư 習tập 。 彼bỉ 此thử 交giao 相tương/tướng 陵lăng 越việt 。 依y 然nhiên 發phát 於ư 相tương 恃thị 。 謂vị 自tự 恃thị 族tộc 姓tánh 豪hào 貴quý 。 財tài 勢thế 智trí 慧tuệ 等đẳng 勝thắng 也dã 。 馳trì 流lưu 不bất 息tức 者giả 。 謂vị 馳trì 心tâm 上thượng 流lưu 。 不bất 知tri 息tức 滅diệt 。 然nhiên 我ngã 慢mạn 屬thuộc 山sơn 。 馳trì 流lưu 屬thuộc 水thủy 。 山sơn 峙trĩ 水thủy 馳trì 。 必tất 致trí 奔bôn 騰đằng 。 如như 是thị 故cố 有hữu 。 騰đằng 躍dược 縱túng/tung 逸dật 競cạnh 奔bôn 之chi 波ba 。 於ư 自tự 心tâm 中trung 。 預dự 現hiện 積tích 波ba 為vi 水thủy 之chi 相tướng 。
○# 如như 人nhân 下hạ 取thủ 例lệ 驗nghiệm 知tri 。 綿miên 味vị 者giả 。 舌thiệt 拄trụ 上thượng 齶ngạc 。 深thâm 取thủ 其kỳ 舌thiệt 上thượng 味vị 也dã 。 言ngôn 口khẩu 舌thiệt 自tự 相tương 綿miên 味vị 。 尚thượng 因nhân 而nhi 水thủy 發phát 。 況huống 夫phu 慢mạn 心tâm 馳trì 流lưu 。 不bất 知tri 息tức 滅diệt 。 宜nghi 乎hồ 其kỳ 有hữu 。 騰đằng 逸dật 奔bôn 波ba 。 預dự 現hiện 積tích 波ba 為vi 水thủy 相tương/tướng 也dã 。
○# 二nhị 習tập 下hạ 緣duyên 習tập 成thành 獄ngục 。 宿túc 習tập 未vị 忘vong 。 現hiện 習tập 重trọng 增tăng 。 慢mạn 流lưu 益ích 甚thậm 。 故cố 曰viết 相tương/tướng 皷cổ 。 謂vị 皷cổ 激kích 陵lăng 越việt 也dã 。 如như 是thị 故cố 於ư 命mạng 終chung 神thần 識thức 。 見kiến 有hữu 血huyết 河hà 灰hôi 河hà 熱nhiệt 砂sa 。 毒độc 海hải 融dung 銅đồng 。 灌quán 吞thôn 諸chư 事sự 。 而nhi 習tập 果quả 成thành 矣hĩ (# 血huyết 河hà 者giả 。 灌quán 頂đảnh 引dẫn 經Kinh 云vân 。 獄ngục 有hữu 兩lưỡng 山sơn 。 罪tội 人nhân 走tẩu 入nhập 。 兩lưỡng 山sơn 忽hốt 合hợp 。 如như 磨ma 蓋cái 壓áp 。 血huyết 肉nhục 徧biến 流lưu 。 如như 大đại 河hà 海hải 。 血huyết 水thủy 涌dũng 沸phí 。 男nam 女nữ 萬vạn 數số 。 出xuất 沒một 其kỳ 中trung 。 灰hôi 河hà 者giả 。 經kinh 律luật 異dị 相tướng 云vân 。 灰Hôi 河Hà 地Địa 獄Ngục 。 縱tung 廣quảng 深thâm 淺thiển 。 五ngũ 百bách 由do 旬tuần 。 灰hôi 湯thang 涌dũng 沸phí 。 罪tội 人nhân 入nhập 河hà 。 鐵thiết 刺thứ 刺thứ 身thân 。 膿nùng 血huyết 流lưu 出xuất 。 痛thống 苦khổ 萬vạn 狀trạng 。 熱nhiệt 砂sa 者giả 。 灌quán 頂đảnh 云vân 。 即tức 黑hắc 砂sa 地địa 獄ngục 。 熱nhiệt 風phong 暴bạo 起khởi 。 吹xuy 熱nhiệt 黑hắc 砂sa 。 來lai 著trước 罪tội 人nhân 。 燒thiêu 皮bì 徹triệt 骨cốt 。 愚ngu 謂vị 但đãn 言ngôn 熱nhiệt 砂sa 不bất 合hợp 水thủy 義nghĩa 。 或hoặc 熱nhiệt 砂sa 連liên 毒độc 海hải 為vi 句cú 。 蓋cái 以dĩ 海hải 沸phí 熱nhiệt 砂sa 。 沒một 溺nịch 罪tội 人nhân 。 苦khổ 毒độc 無vô 量lượng 故cố 也dã 。 融dung 銅đồng 灌quán 吞thôn 者giả 。 地địa 藏tạng 經Kinh 云vân 。 烊dương 銅đồng 灌quán 口khẩu 。 熱nhiệt 鐵thiết 纏triền 身thân 。 萬vạn 死tử 萬vạn 生sanh 。 動động 經kinh 億ức 劫kiếp 。 此thử 皆giai 以dĩ 類loại 相tương/tướng 感cảm 。 更cánh 有hữu 多đa 事sự 。 難nan 以dĩ 盡tận 言ngôn 。 故cố 以dĩ 諸chư 字tự 該cai 之chi )# 。
○# 是thị 故cố 下hạ 聖thánh 賢hiền 共cộng 惕dịch 。 灌quán 頂đảnh 云vân 。 我ngã 慢mạn 者giả 。 執chấp 我ngã 我ngã 所sở 。 起khởi 諸chư 見kiến 慢mạn 相tương/tướng 故cố 。 癡si 水thủy 者giả 。 西tây 土thổ 有hữu 水thủy 。 飲ẩm 之chi 則tắc 癡si 迷mê 顛điên 倒đảo 。 以dĩ 之chi 例lệ 慢mạn 。 故cố 曰viết 名danh 飲Ẩm 癡Si 水Thủy 。 亦diệc 警cảnh 惕dịch 意ý 也dã 。 如như 避tị 巨cự 溺nịch 者giả 。 巨cự 海hải 洪hồng 浪lãng 。 沒một 溺nịch 難nan 出xuất 。 凡phàm 是thị 有hữu 智trí 者giả 。 莫mạc 不bất 嚴nghiêm 避tị 。 菩Bồ 薩Tát 避tị 慢mạn 如như 之chi 。 蓋cái 不bất 敢cảm 有hữu 犯phạm 也dã 。 正chánh 脈mạch 云vân 。 見kiến 慢mạn 者giả 。 謂vị 見kiến 自tự 心tâm 起khởi 慢mạn 。 非phi 見kiến 他tha 慢mạn 。
四tứ 瞋sân 習tập 報báo 。
四tứ 者giả 瞋sân 習tập 交giao 衝xung 。 發phát 於ư 相tương 忤ngỗ 。 忤ngỗ 結kết 不bất 息tức 。 心tâm 熱nhiệt 發phát 火hỏa 。 鑄chú 氣khí 為vi 金kim 。 如như 是thị 故cố 有hữu 。 刀đao 山sơn 鐵thiết 梱# 劍kiếm 樹thụ 劍kiếm 輪luân 斧phủ 鉞việt 鎗thương 鋸cứ 。
○# 如như 人nhân 銜hàm 怨oán 。 殺sát 氣khí 飛phi 動động 。
○# 二nhị 習tập 相tương 擊kích 。 故cố 有hữu 宮cung 割cát 。 斬trảm 斫chước 剉tỏa 刺thứ 鎚chùy 擊kích 諸chư 事sự 。
○# 是thị 故cố 十thập 方phương 。 一nhất 切thiết 如Như 來Lai 。 色sắc 目mục 瞋sân 恚khuể 。 名danh 利Lợi 刀Đao 劍Kiếm 。 菩Bồ 薩Tát 見kiến 瞋sân 。 如như 避tị 誅tru 戮lục 。
初sơ 增tăng 瞋sân 積tích 金kim 。 瞋sân 習tập 者giả 。 宿túc 世thế 多đa 瞋sân 。 現hiện 在tại 猶do 有hữu 餘dư 習tập 故cố 。 因nhân 有hữu 餘dư 習tập 。 彼bỉ 此thử 互hỗ 相tương 衝xung 擊kích 。 依y 然nhiên 發phát 於ư 相tương 忤ngỗ 。 相tương/tướng 忤ngỗ 謂vị 逆nghịch 而nhi 犯phạm 之chi 也dã 。 忤ngỗ 結kết 不bất 息tức 者giả 。 謂vị 忤ngỗ 犯phạm 結kết 恨hận 。 不bất 肯khẳng 休hưu 息tức 。 不bất 得đắc 報báo 復phục 。 故cố 心tâm 熱nhiệt 發phát 火hỏa 。 然nhiên 瞋sân 屬thuộc 肝can 氣khí 。 遇ngộ 心tâm 火hỏa 。 鑄chú 肺phế 氣khí 而nhi 為vi 金kim 。 如như 是thị 故cố 有hữu 。 刀đao 山sơn 鐵thiết 梱# 等đẳng 事sự 。 於ư 自tự 心tâm 中trung 。 預dự 現hiện 殺sát 氣khí 之chi 相tướng 。 言ngôn 刀đao 山sơn 者giả 。 聚tụ 刀đao 為vi 山sơn 。 鐵thiết 梱# 者giả 。 正chánh 脈mạch 云vân 。 梱# 即tức 棍# 也dã 。 有hữu 本bổn 梱# 作tác 鐝# 。 取thủ 義nghĩa 皆giai 可khả 。 不bất 過quá 尖tiêm 停đình 之chi 異dị 。 劍kiếm 樹thụ 者giả 。 豎thụ 劍kiếm 為vi 樹thụ 。 劍kiếm 輪luân 者giả 。 團đoàn 劍kiếm 為vi 輪luân 。 斧phủ 劈phách 屬thuộc 。 黃hoàng 金kim 飾sức 斧phủ 為vi 鉞việt 。 鎗thương 刺thứ 屬thuộc 。 鋸cứ 解giải 屬thuộc 。 然nhiên 人nhân 徒đồ 知tri 此thử 等đẳng 為vi 地địa 獄ngục 之chi 具cụ 。 而nhi 不bất 知tri 皆giai 由do 自tự 惑hoặc 自tự 業nghiệp 中trung 現hiện 耳nhĩ 。
○# 如như 人nhân 下hạ 取thủ 例lệ 驗nghiệm 知tri 。 言ngôn 世thế 人nhân 銜hàm 怨oán 欲dục 報báo 。 形hình 色sắc 便tiện 有hữu 。 殺sát 氣khí 飛phi 動động 。 況huống 復phục 彼bỉ 此thử 交giao 衝xung 。 忤ngỗ 結kết 不bất 息tức 。 甚thậm 至chí 心tâm 熱nhiệt 發phát 火hỏa 。 宜nghi 乎hồ 其kỳ 有hữu 刀đao 山sơn 鐵thiết 梱# 等đẳng 。 於ư 自tự 心tâm 中trung 。 預dự 現hiện 殺sát 氣khí 相tương/tướng 也dã 。
○# 二nhị 習tập 下hạ 緣duyên 習tập 成thành 獄ngục 。 宿túc 習tập 未vị 忘vong 。 現hiện 習tập 重trọng 增tăng 。 瞋sân 忤ngỗ 愈dũ 熾sí 。 故cố 曰viết 相tương 擊kích 。 謂vị 乘thừa 習tập 益ích 相tương/tướng 攻công 擊kích 。 念niệm 念niệm 在tại 殺sát 。 由do 此thử 故cố 於ư 命mạng 終chung 神thần 識thức 見kiến 有hữu 宮cung 割cát 斬trảm 斫chước 。 剉tỏa 刺thứ 槌chùy 擊kích 諸chư 事sự 。 而nhi 習tập 報báo 成thành 矣hĩ (# 宮cung 謂vị 割cát 其kỳ 勢thế 。 名danh 為vi 宮cung 割cát 。 斬trảm 謂vị 斫chước 其kỳ 首thủ 。 名danh 為vi 斬trảm 斫chước 。 剉tỏa 謂vị 折chiết 其kỳ 體thể 。 刺thứ 謂vị 穿xuyên 其kỳ 身thân 。 槌chùy 謂vị 笞si 其kỳ 背bối/bội 。 擊kích 謂vị 杖trượng 其kỳ 臀# 。 此thử 皆giai 世thế 刑hình 。 若nhược 約ước 地địa 獄ngục 。 仍nhưng 合hợp 用dụng 刀đao 山sơn 劍kiếm 樹thụ 等đẳng 。 避tị 重trọng/trùng 文văn 耳nhĩ )# 。
○# 是thị 故cố 下hạ 聖thánh 賢hiền 共cộng 惕dịch 。 名danh 利Lợi 刀Đao 劍Kiếm 者giả 。 犯phạm 之chi 即tức 傷thương 。 如Như 來Lai 如như 是thị 色sắc 目mục 。 故cố 菩Bồ 薩Tát 見kiến 心tâm 起khởi 瞋sân 。 如như 避tị 誅tru 戮lục 。 亦diệc 不bất 敢cảm 有hữu 犯phạm 也dã 。
五ngũ 詐trá 習tập 報báo 。
五ngũ 者giả 詐trá 習tập 交giao 誘dụ 。 發phát 於ư 相tương 調điều 。 引dẫn 起khởi 不bất 住trụ 。 如như 是thị 故cố 有hữu 。 繩thằng 木mộc 絞giảo 校giáo 。
○# 如như 水thủy 浸tẩm 田điền 。 草thảo 木mộc 生sanh 長trưởng 。
○# 二nhị 習tập 相tương 延diên 。 故cố 有hữu 杻nữu 械giới 。 枷già 鎖tỏa 鞭tiên 杖trượng 。 檛# 棒bổng 諸chư 事sự 。
○# 是thị 故cố 十thập 方phương 。 一nhất 切thiết 如Như 來Lai 。 色sắc 目mục 奸gian 偽ngụy 。 同đồng 名danh 讒Sàm 賊Tặc 。 菩Bồ 薩Tát 見kiến 詐trá 。 如như 畏úy 豺sài 狼lang 。
初sơ 增tăng 詐trá 積tích 刑hình 。 詐trá 習tập 者giả 。 宿túc 世thế 慣quán 行hành 騙phiến 詐trá 。 現hiện 在tại 猶do 有hữu 餘dư 習tập 也dã 。 因nhân 有hữu 餘dư 習tập 。 彼bỉ 此thử 交giao 相tương/tướng 哄hống 誘dụ 。 依y 然nhiên 發phát 於ư 相tương 調điều 。 調điều 字tự 應ưng 作tác 去khứ 聲thanh 。 謂vị 調điều 轉chuyển 牽khiên 引dẫn 也dã 。 引dẫn 起khởi 不bất 住trụ 者giả 。 謂vị 引dẫn 心tâm 數số 起khởi 。 不bất 肯khẳng 暫tạm 住trụ 。 然nhiên 詐trá 以dĩ 術thuật 騙phiến 。 引dẫn 令linh 難nan 脫thoát 。 如như 是thị 詐trá 引dẫn 日nhật 積tích 。 故cố 有hữu 繩thằng 木mộc 絞giảo 校giáo 。 於ư 自tự 心tâm 中trung 。 預dự 現hiện 牽khiên 引dẫn 局cục 陷hãm 之chi 相tướng 。 言ngôn 繩thằng 木mộc 絞giảo 校giáo 者giả 。 絞giảo 以dĩ 繩thằng 引dẫn 。 謂vị 絞giảo 而nhi 結kết 之chi 。 令linh 不bất 得đắc 解giải 。 校giáo 以dĩ 木mộc 局cục 。 謂vị 校giáo 而nhi 匣hạp 之chi 。 令linh 不bất 得đắc 脫thoát 。 此thử 亦diệc 獄ngục 相tương/tướng 初sơ 萌manh 耳nhĩ 。
○# 如như 水thủy 下hạ 取thủ 例lệ 驗nghiệm 知tri 。 言ngôn 以dĩ 水thủy 浸tẩm 田điền 。 尚thượng 能năng 令linh 草thảo 木mộc 生sanh 長trưởng 。 況huống 夫phu 巧xảo 誘dụ 善thiện 引dẫn 之chi 術thuật 。 熏huân 於ư 識thức 田điền 。 宜nghi 乎hồ 其kỳ 有hữu 繩thằng 木mộc 絞giảo 校giáo 。 預dự 現hiện 牽khiên 引dẫn 局cục 陷hãm 相tương/tướng 也dã 。
○# 二nhị 習tập 下hạ 緣duyên 習tập 成thành 獄ngục 。 宿túc 習tập 未vị 忘vong 。 現hiện 習tập 重trọng 增tăng 。 詐trá 誘dụ 愈dũ 甚thậm 。 故cố 曰viết 相tương/tướng 延diên 。 謂vị 乘thừa 習tập 益ích 相tương/tướng 延diên 誘dụ 也dã 。 如như 是thị 故cố 於ư 命mạng 終chung 神thần 識thức 。 見kiến 有hữu 杻nữu 械giới 枷già 鎖tỏa 。 鞭tiên 杖trượng 撾qua 棒bổng 諸chư 事sự 。 杻nữu 械giới 枷già 鎖tỏa 。 皆giai 局cục 攣luyến 罪tội 人nhân 之chi 具cụ 。 見kiến 前tiền 鞭tiên 杖trượng 檛# 棒bổng 。 皆giai 笞si 責trách 罪tội 人nhân 之chi 具cụ 。 鞭tiên 策sách 屬thuộc 。 杖trượng 條điều 屬thuộc 。 檛# 箠# 屬thuộc 。 棒bổng 棍# 。 屬thuộc 也dã )# 。
○# 是thị 故cố 下hạ 聖thánh 賢hiền 共cộng 惕dịch 。 奸gian 而nhi 且thả 偽ngụy 。 即tức 是thị 詐trá 也dã 。 同đồng 名danh 讒Sàm 賊Tặc 者giả 。 讒sàm 言ngôn 哄hống 誘dụ 。 害hại 人nhân 自tự 害hại 故cố 。 豺sài 狼lang 性tánh 多đa 詐trá 。 能năng 害hại 人nhân 。 畏úy 之chi 如như 此thử 。 亦diệc 深thâm 戒giới 矣hĩ 。
六lục 誑cuống 習tập 報báo 。
六lục 者giả 誑cuống 習tập 交giao 欺khi 。 發phát 於ư 相tương 罔võng 。 誣vu 罔võng 不bất 止chỉ 。 飛phi 心tâm 造tạo 奸gian 。 如như 是thị 故cố 有hữu 。 塵trần 土thổ 屎thỉ 尿niệu 。 穢uế 污ô 不bất 淨tịnh 。
○# 如như 塵trần 隨tùy 風phong 。 各các 無vô 所sở 見kiến 。
○# 二nhị 習tập 相tương 加gia 。 故cố 有hữu 沒một 溺nịch 。 騰đằng 擲trịch 飛phi 墜trụy 。 漂phiêu 淪luân 諸chư 事sự 。
○# 是thị 故cố 十thập 方phương 。 一nhất 切thiết 如Như 來Lai 。 色sắc 目mục 欺khi 誑cuống 。 同đồng 名danh 劫Kiếp 殺Sát 。 菩Bồ 薩Tát 見kiến 誑cuống 。 如như 踐tiễn 蛇xà 虺hủy 。
初sơ 增tăng 誑cuống 積tích 穢uế 。 宿túc 世thế 多đa 誑cuống 。 現hiện 在tại 猶do 有hữu 餘dư 習tập 。 故cố 云vân 誑cuống 習tập 。 由do 此thử 內nội 熏huân 力lực 故cố 。 彼bỉ 此thử 交giao 相tương/tướng 斯tư 瞞man 。 依y 然nhiên 發phát 於ư 相tương 罔võng 。 謂vị 誣vu 罔võng 蒙mông 蔽tế 也dã 。 誣vu 罔võng 蒙mông 蔽tế 。 不bất 知tri 戒giới 止chỉ 。 又hựu 自tự 以dĩ 為vi 得đắc 計kế 。 飛phi 動động 其kỳ 心tâm 。 造tạo 設thiết 奸gian 謀mưu 。 是thị 居cư 心tâm 總tổng 為vi 障chướng 他tha 。 立lập 行hành 反phản 以dĩ 穢uế 己kỷ 。 如như 是thị 誑cuống 罔võng 日nhật 積tích 。 故cố 有hữu 塵trần 土thổ 屎thỉ 尿niệu 。 於ư 自tự 心tâm 中trung 。 預dự 現hiện 障chướng 蔽tế 穢uế 污ô 不bất 淨tịnh 之chi 相tướng 。
○# 如như 塵trần 下hạ 取thủ 例lệ 驗nghiệm 知tri 。 如như 塵trần 隨tùy 風phong 者giả 。 塵trần 以dĩ 風phong 亂loạn 。 風phong 以dĩ 塵trần 昏hôn 。 塵trần 以dĩ 風phong 亂loạn 。 而nhi 不bất 見kiến 定định 相tương/tướng 。 見kiến 以dĩ 塵trần 昏hôn 。 而nhi 不bất 見kiến 淨tịnh 相tương/tướng 。 故cố 云vân 各các 無vô 所sở 見kiến 。 取thủ 此thử 為vi 例lệ 者giả 。 言ngôn 塵trần 隨tùy 於ư 風phong 。 尚thượng 昏hôn 亂loạn 而nhi 。 各các 無vô 所sở 見kiến 。 況huống 夫phu 彼bỉ 此thử 交giao 欺khi 。 誣vu 罔võng 不bất 止chỉ 。 宜nghi 乎hồ 其kỳ 有hữu 塵trần 土thổ 尿niệu 屎thỉ 。 預dự 現hiện 障chướng 他tha 穢uế 己kỷ 穢uế 污ô 不bất 淨tịnh 相tương/tướng 也dã 。
○# 二nhị 習tập 下hạ 緣duyên 習tập 成thành 獄ngục 。 宿túc 習tập 無vô 忘vong 。 現hiện 習tập 重trọng 增tăng 。 誑cuống 罔võng 愈dũ 甚thậm 。 故cố 曰viết 相tương/tướng 加gia 。 謂vị 倍bội 造tạo 誑cuống 業nghiệp 也dã 。 如như 是thị 故cố 於ư 命mạng 終chung 神thần 識thức 。 見kiến 有hữu 沒một 溺nịch 騰đằng 擲trịch 。 飛phi 墜trụy 漂phiêu 淪luân 諸chư 事sự 。 而nhi 習tập 報báo 成thành 矣hĩ (# 沒một 溺nịch 者giả 。 似tự 是thị 沸phí 屎thỉ 地địa 獄ngục 。 謂vị 屎thỉ 尿niệu 沸phí 溢dật 。 罪tội 人nhân 沒một 溺nịch 於ư 其kỳ 中trung 也dã 。 騰đằng 擲trịch 者giả 。 似tự 是thị 黑hắc 砂sa 地địa 獄ngục 。 謂vị 風phong 吹xuy 黑hắc 砂sa 。 罪tội 人nhân 騰đằng 擲trịch 於ư 其kỳ 中trung 也dã 。 飛phi 墜trụy 者giả 。 隨tùy 風phong 上thượng 下hạ 之chi 相tướng 。 漂phiêu 淪luân 者giả 。 隨tùy 沸phí 浮phù 沉trầm 之chi 相tướng 。
○# 是thị 故cố 下hạ 聖thánh 賢hiền 共cộng 惕dịch 。 欺khi 誑cuống 誣vu 罔võng 。 害hại 人nhân 自tự 害hại 。 故cố 同đồng 名danh 劫Kiếp 殺Sát 。 劫kiếp 殺sát 者giả 。 謂vị 劫kiếp 財tài 殺sát 命mạng 。 極cực 言ngôn 其kỳ 可khả 畏úy 也dã 。 蛇xà 之chi 與dữ 虺hủy 。
時thời 常thường 含hàm 毒độc 螫thích 人nhân 。 況huống 復phục 踐tiễn 之chi 。 菩Bồ 薩Tát 見kiến 誑cuống 如như 此thử 。 亦diệc 警cảnh 惕dịch 之chi 甚thậm 矣hĩ (# 問vấn 。 誑cuống 之chi 與dữ 詐trá 。 有hữu 何hà 差sai 別biệt 。 答đáp 詐trá 謂vị 誘dụ 他tha 。 期kỳ 墮đọa 我ngã 術thuật 。 明minh 取thủ 其kỳ 利lợi 。 誑cuống 謂vị 欺khi 他tha 。 恐khủng 洩duệ 我ngã 機cơ 。 暗ám 取thủ 其kỳ 利lợi 。 皆giai 屬thuộc 妄vọng 語ngữ 。 而nhi 舉cử 心tâm 不bất 同đồng 也dã )# 。
七thất 怨oán 習tập 報báo 。
七thất 者giả 怨oán 習tập 交giao 嫌hiềm 。 發phát 於ư 銜hàm 恨hận 。 如như 是thị 故cố 有hữu 。 飛phi 石thạch 投đầu 礰lịch 匣hạp 貯trữ 車xa 檻hạm 甕úng 盛thịnh 囊nang 撲phác 。
○# 如như 陰ấm 毒độc 人nhân 。 懷hoài 抱bão 畜súc 惡ác 。
○# 二nhị 習tập 相tương 吞thôn 。 故cố 有hữu 投đầu 擲trịch 。 擒cầm 捉tróc 擊kích 射xạ 。 拋phao 撮toát 諸chư 事sự 。
○# 是thị 故cố 十thập 方phương 。 一nhất 切thiết 如Như 來Lai 。 色sắc 目mục 冤oan 家gia 。 名danh 違Vi 害Hại 鬼Quỷ 。 菩Bồ 薩Tát 見kiến 怨oán 。 如như 飲ẩm 鴆chậm 酒tửu 。
初sơ 增tăng 怨oán 積tích 害hại 。 宿túc 世thế 懷hoài 怨oán 不bất 釋thích 。 現hiện 在tại 猶do 有hữu 餘dư 習tập 。 故cố 曰viết 怨oán 習tập 。 由do 此thử 內nội 熏huân 力lực 故cố 。 彼bỉ 此thử 互hỗ 相tương 嫌hiềm 隙khích 。 依y 然nhiên 發phát 於ư 銜hàm 恨hận 。 謂vị 銜hàm 冤oan 懷hoài 恨hận 。 誓thệ 期kỳ 報báo 復phục 也dã 。 然nhiên 報báo 復phục 者giả 。 設thiết 方phương 在tại 心tâm 。 如như 是thị 故cố 有hữu 。 飛phi 石thạch 投đầu 礰lịch 。 匣hạp 貯trữ 車xa 檻hạm 。 甕úng 盛thịnh 囊nang 樸phác 。 於ư 自tự 心tâm 中trung 。 預dự 現hiện 為vi 害hại 之chi 相tướng 飛phi 石thạch 者giả 。 飛phi 以dĩ 石thạch 塊khối 。 投đầu 礰lịch 者giả 。 投đầu 以dĩ 碎toái 石thạch 。 匣hạp 貯trữ 者giả 。 匣hạp 床sàng 盛thịnh 貯trữ 。 車xa 檻hạm 者giả 。 車xa 內nội 檻hạm 禁cấm 。 甕úng 盛thịnh 者giả 。 盛thịnh 人nhân 於ư 甕úng 。 而nhi 外ngoại 以dĩ 火hỏa 炙chích 。 如như 昔tích 人nhân 有hữu 請thỉnh 公công 入nhập 甕úng 者giả 是thị 也dã 。 囊nang 撲phác 者giả 。 收thu 人nhân 於ư 囊nang 。 而nhi 舉cử 以dĩ 撲phác 之chi 。 如như 始thỉ 皇hoàng 囊nang 撲phác 二nhị 弟đệ 之chi 類loại 。 是thị 皆giai 由do 於ư 銜hàm 怨oán 害hại 入nhập 。 而nhi 害hại 具cụ 即tức 從tùng 自tự 心tâm 中trung 生sanh 也dã )# 。
○# 如như 陰ấm 下hạ 取thủ 例lệ 驗nghiệm 知tri 。 如như 陰âm 藏tàng 毒độc 害hại 之chi 人nhân 。 懷hoài 抱bão 畜súc 積tích 。 俱câu 屬thuộc 惡ác 事sự 。 況huống 復phục 銜hàm 冤oan 懷hoài 恨hận 。 誓thệ 期kỳ 報báo 復phục 。 宜nghi 乎hồ 其kỳ 有hữu 飛phi 石thạch 投đầu 礰lịch 等đẳng 事sự 。 預dự 現hiện 於ư 自tự 心tâm 中trung 也dã 。
○# 二nhị 習tập 下hạ 緣duyên 習tập 成thành 獄ngục 。 宿túc 習tập 未vị 忘vong 現hiện 習tập 重trọng 增tăng 。 怨oán 恨hận 益ích 深thâm 。 故cố 曰viết 相tương/tướng 吞thôn 。 謂vị 恨hận 不bất 生sanh 噉đạm 也dã 。 如như 是thị 故cố 於ư 命mạng 終chung 神thần 識thức 。 見kiến 有hữu 投đầu 擲trịch 擒cầm 捉tróc 擊kích 射xạ 拋phao 撮toát 諸chư 事sự 投đầu 擲trịch 者giả 。 礰lịch 投đầu 石thạch 擲trịch 。 擒cầm 捉tróc 者giả 。 擒cầm 拏noa 捉tróc 取thủ 。 入nhập 匣hạp 車xa 。 入nhập 甕úng 囊nang 也dã 。 擊kích 射xạ 者giả 。 礰lịch 則tắc 擊kích 其kỳ 頭đầu 。 石thạch 則tắc 射xạ 其kỳ 身thân 。 拋phao 撮toát 者giả 。 拋phao 謂vị 拋phao 撲phác 令linh 死tử 。 所sở 謂vị 囊nang 撲phác 者giả 是thị 也dã 。 撮toát 謂vị 撮toát 折chiết 其kỳ 身thân 。 所sở 謂vị 匣hạp 貯trữ 車xa 檻hạm 甕úng 盛thịnh 者giả 是thị 也dã 。 始thỉ 而nhi 心tâm 欲dục 害hại 人nhân 。 究cứu 竟cánh 反phản 為vi 自tự 害hại 。 懷hoài 怨oán 者giả 宜nghi 知tri 驚kinh 心tâm )# 。
○# 是thị 故cố 下hạ 聖thánh 賢hiền 共cộng 惕dịch 。 違vi 害hại 鬼quỷ 。 即tức 懷hoài 冤oan 鬼quỷ 也dã 。 冤oan 不bất 能năng 申thân 曰viết 違vi 。 常thường 欲dục 傷thương 人nhân 曰viết 害hại 。 如Như 來Lai 雖tuy 不bất 懷hoài 冤oan 。 而nhi 色sắc 目mục 懷hoài 冤oan 之chi 家gia 。 名danh 違Vi 害Hại 鬼Quỷ 。 亦diệc 警cảnh 惕dịch 於ư 人nhân 也dã 。 菩Bồ 薩Tát 遵tuân 奉phụng 佛Phật 敕sắc 。 不bất 敢cảm 有hữu 犯phạm 。 所sở 以dĩ 見kiến 有hữu 懷hoài 冤oan 之chi 心tâm 。 如như 飲ẩm 鴆chậm 酒tửu 。 宜nghi 急cấp 解giải 之chi 。 不bất 然nhiên 則tắc 斷đoạn 腸tràng 死tử 矣hĩ (# 正chánh 脈mạch 云vân 。 鴆chậm 鳥điểu 最tối 毒độc 。 羽vũ 毛mao 瀝lịch 酒tửu 。 飲ẩm 之chi 則tắc 腸tràng 寸thốn 寸thốn 斷đoạn )# 。
八bát 見kiến 習tập 報báo 。
八bát 者giả 見kiến 習tập 交giao 明minh 。 如như 薩tát 迦ca 耶da 。 見kiến 戒giới 禁cấm 取thủ 。 邪tà 悟ngộ 諸chư 業nghiệp 。 發phát 於ư 違vi 拒cự 。 出xuất 生sanh 相tương 反phản 。 如như 是thị 故cố 有hữu 。 王vương 使sử 主chủ 吏lại 。 證chứng 執chấp 文văn 籍tịch 。
○# 如như 行hành 路lộ 人nhân 。 來lai 往vãng 相tương 見kiến 。
○# 二nhị 習tập 相tương 交giao 。 故cố 有hữu 勘khám 問vấn 。 權quyền 詐trá 考khảo 訊tấn 推thôi 鞠cúc 察sát 訪phỏng 披phi 究cứu 照chiếu 明minh 。 善thiện 惡ác 童đồng 子tử 。 手thủ 執chấp 文văn 簿bộ 。 辭từ 辯biện 諸chư 事sự 。
○# 是thị 故cố 十thập 方phương 。 一nhất 切thiết 如Như 來Lai 。 色sắc 目mục 惡ác 見kiến 。 同đồng 名danh 見Kiến 坑Khanh 。 菩Bồ 薩Tát 見kiến 諸chư 。 虗hư 妄vọng 偏thiên 執chấp 。 如như 臨lâm 毒độc 壑hác 。
初sơ 增tăng 見kiến 積tích 證chứng 。 見kiến 習tập 者giả 。 謂vị 宿túc 世thế 邪tà 見kiến (# 諸chư 見kiến 之chi 總tổng 熾sí 盛thịnh 。 現hiện 在tại 猶do 有hữu 餘dư 習tập 也dã 。 因nhân 有hữu 餘dư 習tập 。 彼bỉ 此thử 交giao 相tương/tướng 立lập 破phá 。 欲dục 明minh 己kỷ 見kiến 。 故cố 曰viết 交giao 明minh 。 恐khủng 人nhân 不bất 知tri 何hà 為vi 交giao 明minh 。 故cố 云vân 如như 薩tát 迦ca 耶da 等đẳng 。 薩tát 迦ca 耶da 。 此thử 云vân 有hữu 身thân 。 即tức 是thị 身thân 見kiến 。 見kiến 戒giới 禁cấm 取thủ 。 應ưng 云vân 見kiến 取thủ 。 與dữ 戒giới 禁cấm 取thủ 。 蓋cái 取thủ 字tự 兩lưỡng 通thông 耳nhĩ 。 見kiến 取thủ 見kiến 。 謂vị 非phi 果quả 計kế 果quả 。 如như 以dĩ 無vô 想tưởng 為vi 涅Niết 槃Bàn 之chi 類loại 。 戒giới 禁cấm 取thủ 見kiến 。 謂vị 非phi 因nhân 計kế 因nhân 。 如như 牛ngưu 狗cẩu 等đẳng 戒giới 之chi 類loại 。 邊biên 見kiến 背bối/bội 中trung 。 邪tà 見kiến 違vi 正chánh 。 皆giai 為vi 邪tà 悟ngộ 。 如như 上thượng 五ngũ 見kiến 。 各các 有hữu 所sở 作tác 。 故cố 云vân 諸chư 業nghiệp 。 所sở 言ngôn 諸chư 業nghiệp 者giả 。 無vô 非phi 互hỗ 相tương 破phá 壞hoại 。 故cố 云vân 發phát 於ư 違vi 拒cự 。 各các 自tự 立lập 宗tông 立lập 論luận 。 故cố 云vân 出xuất 生sanh 相tương 反phản 。 相tương 反phản 者giả 。 以dĩ 我ngã 證chứng 彼bỉ 。 立lập 宗tông 立lập 論luận 。 務vụ 期kỳ 壞hoại 他tha 。 如như 是thị 存tồn 心tâm 積tích 業nghiệp 。 故cố 有hữu 王vương 使sử 主chủ 吏lại 。 證chứng 執chấp 文văn 籍tịch 。 於ư 自tự 心tâm 中trung 。 預dự 現hiện 證chứng 據cứ 是thị 非phi 之chi 相tướng 王vương 使sứ 者giả 。 琰Diêm 魔Ma 王vương 使sử 。 主chủ 吏lại 者giả 。 主chủ 掌chưởng 判phán 吏lại 。 證chứng 執chấp 者giả 。 證chứng 其kỳ 所sở 執chấp 。 文văn 籍tịch 者giả 。 文văn 書thư 簿bộ 籍tịch )# 。
○# 如như 行hành 下hạ 取thủ 例lệ 驗nghiệm 知tri 。 言ngôn 堂đường 堂đường 大đại 路lộ 。 誰thùy 來lai 誰thùy 往vãng 。 旁bàng 觀quán 自tự 能năng 相tương 見kiến 。 況huống 夫phu 明minh 明minh 中trung 道đạo 。 互hỗ 立lập 互hỗ 破phá 。 宜nghi 乎hồ 其kỳ 有hữu 王vương 使sử 主chủ 吏lại 。 等đẳng 預dự 現hiện 證chứng 據cứ 之chi 相tướng 。 所sở 謂vị 自tự 心tâm 難nạn/nan 瞞man 者giả 信tín 矣hĩ 。
○# 二nhị 習tập 下hạ 緣duyên 習tập 成thành 獄ngục 。 宿túc 習tập 未vị 忘vong 。 現hiện 習tập 重trọng 增tăng 。 彼bỉ 此thử 諍tranh 執chấp 不bất 解giải 。 故cố 曰viết 相tương 交giao 。 交giao 謂vị 撕# 結kết 不bất 開khai 之chi 貌mạo 。 由do 此thử 故cố 於ư 命mạng 終chung 神thần 識thức 。 見kiến 有hữu 勘khám 問vấn 權quyền 詐trá 等đẳng 相tương/tướng 。 言ngôn 勘khám 問vấn 權quyền 詐trá 等đẳng 者giả 。 謂vị 始thỉ 而nhi 勘khám 校giáo 審thẩm 問vấn 。 權quyền 稱xưng 詐trá 偽ngụy 。 此thử 似tự 王vương 使sử 事sự 也dã 。 勘khám 權quyền 不bất 明minh 。 轉chuyển 啟khải 有hữu 司ty 。 逼bức 考khảo 訊tấn 問vấn 。 嚴nghiêm 推thôi 重trọng/trùng 鞫# 。 從tùng 旁bàng 體thể 察sát 訪phỏng 問vấn 。 此thử 似tự 主chủ 吏lại 事sự 也dã 。 體thể 察sát 訪phỏng 問vấn 。 不bất 得đắc 其kỳ 情tình 。 仍nhưng 復phục 披phi 究cứu 生sanh 前tiền 見kiến 業nghiệp 。 照chiếu 明minh 神thần 識thức 習tập 氣khí 。 於ư 時thời 則tắc 有hữu 。 善thiện 惡ác 童đồng 子tử 。 手thủ 執chấp 文văn 簿bộ 證chứng 之chi 。 如như 不bất 服phục 罪tội 。 仍nhưng 以dĩ 辭từ 辨biện 折chiết 之chi 。 直trực 得đắc 無vô 理lý 可khả 申thân 。 地địa 獄ngục 重trọng 罪tội 。 乃nãi 甘cam 心tâm 領lãnh 受thọ 矣hĩ (# 問vấn 。 前tiền 後hậu 十thập 種chủng 獄ngục 相tương/tướng 。 惟duy 此thử 中trung 最tối 極cực 周chu 密mật 。 且thả 是thị 令linh 其kỳ 服phục 罪tội 。 不bất 出xuất 正chánh 罰phạt 者giả 。 何hà 也dã 。 答đáp 。 十thập 業nghiệp 中trung 惟duy 見kiến 業nghiệp 最tối 極cực 難nạn/nan 辯biện 。 十thập 報báo 中trung 。 唯duy 見kiến 報báo 難nạn/nan 定định 。 難nạn/nan 定định 必tất 先tiên 盡tận 得đắc 其kỳ 情tình 。 果quả 其kỳ 有hữu 毀hủy 謗báng 正Chánh 法Pháp 。 斷đoạn 滅diệt 佛Phật 種chủng 等đẳng 事sự 。 自tự 應ưng 直trực 入nhập 阿A 鼻Tỳ 。 諸chư 教giáo 常thường 說thuyết 。 不bất 出xuất 而nhi 自tự 知tri 故cố )# 。
○# 是thị 故cố 下hạ 聖thánh 賢hiền 共cộng 惕dịch 。 五ngũ 者giả 總tổng 為vi 惡ác 見kiến 。 如Như 來Lai 形hình 容dung 觀quán 察sát 。 同đồng 以dĩ 見kiến 坑khanh 名danh 者giả 。 以dĩ 其kỳ 悞ngộ 陷hãm 眾chúng 生sanh 。 一nhất 入nhập 而nhi 不bất 能năng 出xuất 故cố 。 見kiến 理lý 不bất 真chân 曰viết 虗hư 妄vọng 。 非phi 他tha 是thị 己kỷ 曰viết 偏thiên 執chấp 。 五ngũ 見kiến 率suất 皆giai 如như 是thị 。 菩Bồ 薩Tát 見kiến 之chi 。 如như 臨lâm 毒độc 壑hác 者giả 。 顯hiển 急cấp 宜nghi 退thoái 避tị 。 以dĩ 邱# 壑hác 中trung 有hữu 毒độc 蛇xà 等đẳng 物vật 。 不bất 退thoái 則tắc 必tất 遭tao 其kỳ 害hại 也dã 。
九cửu 枉uổng 習tập 報báo 。
九cửu 者giả 枉uổng 習tập 交giao 加gia 。 發phát 於ư 誣vu 謗báng 。 如như 是thị 故cố 有hữu 。 合hợp 山sơn 合hợp 石thạch 碾niễn 磑ngại 耕canh 磨ma 。
○# 如như 讒sàm 賊tặc 人nhân 。 逼bức 枉uổng 良lương 善thiện 。
○# 二nhị 習tập 相tương 排bài 。 故cố 有hữu 押áp 捺nại 。 槌chùy 按án 蹙túc/xúc 漉lộc 。 衡hành 度độ 諸chư 事sự 。
○# 是thị 故cố 十thập 方phương 。 一nhất 切thiết 如Như 來Lai 。 色sắc 目mục 怨oán 謗báng 。 同đồng 名danh 讒Sàm 虎Hổ 。 菩Bồ 薩Tát 見kiến 枉uổng 。 如như 遭tao 霹phích 靂lịch 。
初sơ 增tăng 枉uổng 積tích 迫bách 。 宿túc 世thế 好hảo 為vi 屈khuất 枉uổng 駕giá 禍họa 逼bức 人nhân 。 現hiện 在tại 猶do 有hữu 餘dư 習tập 。 故cố 曰viết 枉uổng 習tập 。 由do 此thử 內nội 熏huân 力lực 故cố 。 彼bỉ 此thử 互hỗ 相tương 加gia 迫bách 。 依y 然nhiên 發phát 於ư 誣vu 謗báng 。 誣vu 謗báng 者giả 。 本bổn 無vô 其kỳ 事sự 。 而nhi 妄vọng 毀hủy 之chi 也dã 。 妄vọng 毀hủy 不bất 認nhận 。 必tất 至chí 設thiết 法pháp 相tướng 迫bách 。 如như 是thị 居cư 心tâm 。 故cố 有hữu 合hợp 山sơn 合hợp 石thạch 。 碾niễn 磑ngại 耕canh 磨ma 。 於ư 自tự 心tâm 中trung 。 預dự 現hiện 逼bức 迫bách 之chi 相tướng 合hợp 山sơn 者giả 。 兩lưỡng 山sơn 竪thụ 夾giáp 。 合hợp 石thạch 者giả 。 兩lưỡng 石thạch 橫hoạnh/hoành 夾giáp 。 碾niễn 以dĩ 石thạch 礫lịch 。 磑ngại 以dĩ 石thạch 研nghiên 。 耕canh 以dĩ 犁lê 其kỳ 舌thiệt 。 磨ma 以dĩ 研nghiên 其kỳ 頂đảnh 。 是thị 未vị 及cập 迫bách 人nhân 。 而nhi 迫bách 己kỷ 之chi 具cụ 。 先tiên 從tùng 自tự 心tâm 而nhi 生sanh 。 吁hu 可khả 畏úy 哉tai )# 。
○# 如như 讒sàm 下hạ 取thủ 例lệ 驗nghiệm 知tri 。 讒sàm 譖trấm 也dã 。 賊tặc 害hại 也dã 。 讒sàm 譖trấm 為vi 害hại 。 名danh 讒sàm 賊tặc 人nhân 。 如như 是thị 之chi 人nhân 。 逼bức 枉uổng 良lương 善thiện 。 覈# 得đắc 其kỳ 情tình 。 罪tội 必tất 反phản 坐tọa 。 咒chú 夫phu 誣vu 謗báng 日nhật 積tích 。 宜nghi 乎hồ 其kỳ 有hữu 合hợp 山sơn 合hợp 石thạch 等đẳng 。 預dự 現hiện 逼bức 迫bách 相tương/tướng 也dã 。
○# 二nhị 習tập 下hạ 緣duyên 習tập 成thành 獄ngục 。 宿túc 習tập 不bất 忘vong 。 現hiện 習tập 重trọng 增tăng 。 枉uổng 業nghiệp 愈dũ 盛thịnh 。 故cố 曰viết 相tương/tướng 排bài 。 排bài 者giả 逼bức 迫bách 之chi 貌mạo 。 由do 此thử 故cố 於ư 命mạng 終chung 神thần 識thức 。 見kiến 有hữu 押áp 捺nại 槌chùy 按án 等đẳng 相tương/tướng 。 言ngôn 押áp 捺nại 槌chùy 按án 等đẳng 者giả 。 謂vị 押áp 掬cúc 揉nhu 捺nại 。 槌chùy 打đả 按án 壓áp 。 令linh 其kỳ 服phục 罪tội 也dã 。 設thiết 不bất 服phục 罪tội 。 蹙túc/xúc 其kỳ 身thân 於ư 囊nang 袋đại 。 壓áp 之chi 而nhi 漉lộc 其kỳ 血huyết 。 名danh 曰viết 蹙túc/xúc 漉lộc 。 若nhược 終chung 不bất 承thừa 認nhận 。 掛quải 其kỳ 身thân 於ư 權quyền 衡hành 。 度độ 之chi 而nhi 令linh 其kỳ 無vô 詞từ 。 名danh 曰viết 權quyền 度độ 。 是thị 其kỳ 心tâm 初sơ 欲dục 害hại 人nhân 。 而nhi 終chung 於ư 害hại 己kỷ 。 所sở 謂vị 自tự 作tác 自tự 受thọ 者giả 信tín 矣hĩ 。
○# 是thị 故cố 下hạ 聖thánh 賢hiền 共cộng 惕dịch 。 怨oán 謗báng 者giả 。 怨oán 言ngôn 以dĩ 謗báng 。 竦tủng 聽thính 者giả 心tâm 故cố 。 讒sàm 譖trấm 口khẩu 傷thương 。 義nghĩa 同đồng 於ư 虎hổ 。 故cố 曰viết 讒sàm 虎hổ 。 屈khuất 逼bức 聲thanh 惡ác 。 義nghĩa 同đồng 如như 雷lôi 。 故cố 曰viết 霹phích 靂lịch 。 然nhiên 人nhân 皆giai 知tri 避tị 虎hổ 畏úy 雷lôi 。 而nhi 自tự 心tâm 中trung 養dưỡng 虎hổ 蓄súc 雷lôi 。 恬điềm 然nhiên 不bất 知tri 畏úy 避tị 。 亦diệc 可khả 慨khái 矣hĩ (# 問vấn 。 誑cuống 之chi 與dữ 枉uổng 。 有hữu 何hà 差sai 別biệt 。 答đáp 。 二nhị 者giả 皆giai 隨tùy 煩phiền 惱não 而nhi 所sở 隨tùy 不bất 同đồng 。 蓋cái 誑cuống 者giả 障chướng 他tha 利lợi 。 希hy 自tự 利lợi 。 隨tùy 貪tham 一nhất 分phần/phân 。 隨tùy 癡si 一nhất 分phần/phân 。 即tức 以dĩ 貪tham 癡si 二nhị 分phần 為vi 體thể 。 而nhi 枉uổng 即tức 是thị 害hại 。 隨tùy 瞋sân 一nhất 分phần/phân 。 即tức 以dĩ 瞋sân 恚khuể 一nhất 分phân 為vi 體thể 。 故cố 前tiền 後hậu 各các 出xuất 也dã )# 。
十thập 訟tụng 習tập 報báo 。
十thập 者giả 訟tụng 習tập 交giao 誼# 。 發phát 於ư 藏tàng 覆phú 。 如như 是thị 故cố 有hữu 。 鑑giám 見kiến 照chiếu 燭chúc 。
○# 如như 於ư 日nhật 中trung 。 不bất 能năng 藏tàng 影ảnh 。
○# 二nhị 習tập 相tương 陳trần 。 故cố 有hữu 惡ác 友hữu 。 業nghiệp 鏡kính 火hỏa 珠châu 。 披phi 露lộ 宿túc 業nghiệp 。 對đối 驗nghiệm 諸chư 事sự 。
○# 是thị 故cố 十thập 方phương 。 一nhất 切thiết 如Như 來Lai 。 色sắc 目mục 覆phú 藏tàng 。 同đồng 名danh 陰Ấm 賊Tặc 。 菩Bồ 薩Tát 觀quán 覆phú 。 如như 戴đái 高cao 山sơn 。 履lý 於ư 巨cự 海hải 。
初sơ 增tăng 訟tụng 積tích 照chiếu 。 宿túc 好hảo 攻công 訟tụng 。 現hiện 在tại 猶do 有hữu 餘dư 習tập 。 故cố 曰viết 訟tụng 習tập 。 由do 此thử 內nội 熏huân 力lực 故cố 。 彼bỉ 此thử 交giao 相tương/tướng 諠huyên 訴tố 。 依y 然nhiên 發phát 於ư 藏tàng 覆phú 。 謂vị 各các 自tự 藏tàng 覆phú 己kỷ 過quá 也dã 。 雖tuy 各các 自tự 藏tàng 覆phú 。 而nhi 自tự 心tâm 難nạn/nan 昧muội 。 如như 是thị 故cố 有hữu 。 鑑giám 見kiến 照chiếu 燭chúc 。 於ư 自tự 心tâm 中trung 。 預dự 現hiện 其kỳ 相tương/tướng 。 (# 鑑giám 見kiến 者giả 。 謂vị 鏡kính 鑑giám 以dĩ 見kiến 其kỳ 形hình 像tượng 。 照chiếu 燭chúc 者giả 。 謂vị 珠châu 照chiếu 以dĩ 燭chúc 其kỳ 心tâm 曲khúc )# 。
○# 如như 於ư 下hạ 取thủ 例lệ 驗nghiệm 知tri 。 言ngôn 身thân 在tại 日nhật 中trung 。 不bất 能năng 藏tạng 曲khúc 直trực 之chi 影ảnh 。 況huống 心tâm 在tại 本bổn 覺giác 圓viên 明minh 之chi 中trung 。 欲dục 覆phú 己kỷ 過quá 。 豈khởi 可khả 得đắc 哉tai 。 宜nghi 乎hồ 其kỳ 有hữu 。 鑑giám 見kiến 照chiếu 燭chúc 。 預dự 現hiện 對đối 驗nghiệm 相tương/tướng 也dã 。
○# 二nhị 習tập 下hạ 緣duyên 習tập 成thành 獄ngục 。 宿túc 習tập 未vị 忘vong 。 現hiện 習tập 重trọng 增tăng 。 訟tụng 覆phú 交giao 陳trần 。 如như 是thị 故cố 於ư 命mạng 終chung 神thần 識thức 。 見kiến 有hữu 惡ác 友hữu 業nghiệp 鏡kính 火hỏa 珠châu 等đẳng 相tương/tướng 。 言ngôn 惡ác 友hữu 者giả 。 謂vị 宿túc 世thế 同đồng 造tạo 之chi 人nhân 。 業nghiệp 鏡kính 者giả 。 能năng 鑑giám 宿túc 業nghiệp 之chi 鏡kính 。 火hỏa 珠châu 者giả 。 能năng 燭chúc 心tâm 曲khúc 之chi 珠châu 。 惡ác 友hữu 同đồng 造tạo 。 故cố 能năng 披phi 露lộ 宿túc 業nghiệp 。 鏡kính 鑑giám 珠châu 燭chúc 。 故cố 能năng 相tương 對đối 證chứng 驗nghiệm 。 類loại 此thử 更cánh 有hữu 。 故cố 總tổng 以dĩ 諸chư 事sự 該cai 之chi 。 是thị 知tri 覆phú 藏tàng 者giả 。 徒đồ 昧muội 自tự 心tâm 。 攻công 訟tụng 者giả 。 空không 喪táng 天thiên 和hòa 。 然nhiên 自tự 有hữu 不bất 可khả 逃đào 之chi 罪tội 案án 於ư 其kỳ 間gian 也dã 。
○# 是thị 故cố 下hạ 聖thánh 賢hiền 共cộng 惕dịch 。 好hảo 訟tụng 者giả 必tất 易dị 覆phú 。 色sắc 目mục 覆phú 藏tàng 。 正chánh 所sở 以dĩ 警cảnh 惕dịch 訟tụng 習tập 。 同đồng 名danh 陰Ấm 賊Tặc 者giả 。 謂vị 家gia 有hữu 陰ấm 賊tặc 。 久cửu 必tất 遭tao 劫kiếp 。 喻dụ 覆phú 藏tàng 己kỷ 過quá 。 終chung 必tất 為vi 害hại 。 此thử 如Như 來Lai 警cảnh 惕dịch 於ư 人nhân 者giả 如như 此thử 。 戴đái 高cao 山sơn 。 履lý 巨cự 海hải 。 終chung 不bất 能năng 出xuất 。 意ý 顯hiển 覆phú 重trọng 罪tội 。 墮đọa 極cực 苦khổ 。 無vô 由do 得đắc 脫thoát 。 此thử 菩Bồ 薩Tát 自tự 相tương/tướng 警cảnh 惕dịch 者giả 。 如như 此thử 。 然nhiên 人nhân 非phi 聖thánh 賢hiền 。 孰thục 能năng 無vô 過quá 。 宜nghi 常thường 自tự 揀giản 典điển 。 無vô 輕khinh 於ư 攻công 訟tụng 。 既ký 薄bạc 熏huân 染nhiễm 之chi 習tập 。 即tức 脫thoát 地địa 獄ngục 之chi 苦khổ 。 得đắc 生sanh 人nhân 中trung 。 整chỉnh 心tâm 慮lự 。 趣thú 菩Bồ 提Đề 。 何hà 其kỳ 幸hạnh 哉tai 。 (# 此thử 上thượng 十thập 種chủng 習tập 因nhân 。 從tùng 古cổ 異dị 說thuyết 。 良lương 以dĩ 業nghiệp 報báo 。 不bất 可khả 思tư 議nghị 。 非phi 眾chúng 生sanh 心tâm 識thức 現hiện 量lượng 之chi 境cảnh 。 誰thùy 是thị 誰thùy 非phi 。 亦diệc 不bất 必tất 辨biện 。 今kim 謂vị 如Như 來Lai 明minh 言ngôn 習tập 因nhân 足túc 知tri 墮đọa 獄ngục 一nhất 事sự 。 不bất 是thị 一nhất 生sanh 。 所sở 造tạo 之chi 業nghiệp 。 蓋cái 由do 熏huân 習tập 在tại 心tâm 。 相tương 續tục 不bất 斷đoạn 。 從tùng 惑hoặc 積tích 惑hoặc 。 從tùng 業nghiệp 積tích 業nghiệp 。 曾tằng 無vô 絲ti 毫hào 善thiện 緣duyên 。 惟duy 惡ác 業nghiệp 相tương 應ứng 。 如như 十thập 段đoạn 中trung 。 婬dâm 貪tham 等đẳng 十thập 字tự 。 乃nãi 宿túc 世thế 所sở 造tạo 之chi 業nghiệp 。 而nhi 十thập 箇cá 習tập 字tự 。 皆giai 指chỉ 熏huân 染nhiễm 在tại 心tâm 。 以dĩ 至chí 今kim 生sanh 猶do 能năng 續tục 起khởi 惑hoặc 業nghiệp 。 但đãn 宿túc 世thế 造tạo 業nghiệp 。 必tất 是thị 彼bỉ 此thử 互hỗ 相tương 為vi 對đối 。 熏huân 習tập 在tại 心tâm 。 今kim 生sanh 亦diệc 然nhiên 。 故cố 文văn 中trung 交giao 接tiếp 計kế 等đẳng 。 即tức 今kim 生sanh 彼bỉ 此thử 續tục 起khởi 之chi 惑hoặc 。 而nhi 發phát 於ư 相tương 磨ma 。 發phát 於ư 相tương 吸hấp 等đẳng 。 即tức 今kim 生sanh 彼bỉ 此thử 續tục 造tạo 之chi 業nghiệp 。 當đương 此thử 之chi 時thời 。 心tâm 是thị 地địa 獄ngục 之chi 心tâm 。 故cố 有hữu 猛mãnh 火hỏa 積tích 寒hàn 等đẳng 相tương/tướng 。 現hiện 於ư 自tự 心tâm 之chi 中trung 。 如như 昔tích 有hữu 善thiện 畫họa 馬mã 者giả 。 念niệm 念niệm 在tại 馬mã 。 睡thụy 時thời 自tự 現hiện 馬mã 相tương/tướng 。 作tác 水thủy 觀quán 者giả 。 念niệm 念niệm 在tại 水thủy 。 定định 中trung 自tự 現hiện 水thủy 相tương/tướng 。 而nhi 念niệm 念niệm 心tâm 心tâm 。 造tạo 地địa 獄ngục 業nghiệp 。 自tự 現hiện 地địa 獄ngục 之chi 相tướng 。 理lý 應ưng 然nhiên 矣hĩ 。 但đãn 此thử 理lý 難nan 信tín 。 故cố 十thập 段đoạn 中trung 。 各các 舉cử 易dị 知tri 之chi 例lệ 而nhi 驗nghiệm 證chứng 之chi 。 不bất 可khả 作tác 譬thí 喻dụ 說thuyết 也dã 。 然nhiên 此thử 時thời 雖tuy 有hữu 地địa 獄ngục 相tương/tướng 現hiện 。 尚thượng 是thị 心tâm 中trung 影ảnh 相tương/tướng 。 未vị 及cập 招chiêu 受thọ 。 若nhược 於ư 此thử 知tri 畏úy 。 尚thượng 可khả 回hồi 轉chuyển 。 其kỳ 奈nại 宿túc 習tập 現hiện 習tập 。 相tương/tướng 然nhiên 相tương/tướng 陵lăng 等đẳng 。 重trọng/trùng 起khởi 增tăng 上thượng 惑hoặc 業nghiệp 。 由do 是thị 於ư 命mạng 終chung 神thần 識thức 。 見kiến 有hữu 地địa 獄ngục 相tương/tướng 現hiện 。 呌khiếu 苦khổ 難nạn 脫thoát 。 及cập 乎hồ 身thân 入nhập 其kỳ 中trung 。 求cầu 出xuất 無vô 期kỳ 。 所sở 謂vị 臨lâm 崖nhai 勒lặc 馬mã 收thu 韁# 晚vãn 。 船thuyền 到đáo 江giang 心tâm 補bổ 漏lậu 遲trì 。 此thử 聖thánh 賢hiền 所sở 以dĩ 共cộng 惕dịch 。 類loại 此thử 者giả 亦diệc 知tri 警cảnh 心tâm 可khả 也dã )# 總tổng 結kết 徵trưng 釋thích 十thập 因nhân 竟cánh 。
二nhị 徵trưng 釋thích 六lục 報báo 二nhị 。
一nhất 總tổng 徵trưng 釋thích 。 二nhị 躡niếp 徵trưng 詳tường 釋thích 。
初sơ 。
云vân 何hà 六lục 報báo 。
○# 阿A 難Nan 。 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 六lục 識thức 造tạo 業nghiệp 。 所sở 招chiêu 惡ác 報báo 。 從tùng 六lục 根căn 出xuất 。
初sơ 總tổng 徵trưng 。 十thập 因nhân 已dĩ 示thị 。 六lục 報báo 當đương 明minh 。 故cố 此thử 徵trưng 也dã 。
○# 阿A 難Nan 下hạ 略lược 釋thích 。 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 指chỉ 惡ác 報báo 最tối 重trọng 者giả 言ngôn 。 以dĩ 輕khinh 者giả 不bất 墮đọa 獄ngục 故cố 。 六lục 識thức 造tạo 業nghiệp 有hữu 二nhị 。 一nhất 自tự 起khởi 。 二nhị 交giao 作tác 。 自tự 起khởi 者giả 。 但đãn 是thị 一nhất 根căn 造tạo 業nghiệp 。 如như 見kiến 色sắc 。 惟duy 依y 色sắc 起khởi 業nghiệp 。 交giao 作tác 者giả 。 如như 因nhân 見kiến 色sắc 而nhi 起khởi 聞văn 聲thanh 之chi 業nghiệp 。 名danh 為vi 與dữ 聞văn 業nghiệp 交giao 。 因nhân 見kiến 色sắc 而nhi 起khởi 齅khứu 香hương 之chi 業nghiệp 。 名danh 為vi 與dữ 齅khứu 業nghiệp 交giao 等đẳng 。 如như 見kiến 業nghiệp 既ký 爾nhĩ 。 聞văn 聲thanh 等đẳng 亦diệc 然nhiên 。 是thị 皆giai 不bất 離ly 六lục 識thức 。 故cố 云vân 六lục 識thức 造tạo 業nghiệp 。 又hựu 雖tuy 云vân 六lục 識thức 。 亦diệc 兼kiêm 六lục 根căn 。 以dĩ 識thức 托thác 於ư 根căn 。 離ly 根căn 無vô 見kiến 。 分phân 別biệt 無vô 由do 起khởi 故cố 。 所sở 招chiêu 惡ác 報báo 亦diệc 二nhị 。 一nhất 自tự 業nghiệp 報báo 。 二nhị 交giao 業nghiệp 報báo 。 自tự 業nghiệp 報báo 者giả 。 如như 見kiến 業nghiệp 所sở 招chiêu 。 臨lâm 終chung 先tiên 見kiến 猛mãnh 火hỏa 等đẳng 。 交giao 業nghiệp 報báo 者giả 。 如như 見kiến 火hỏa 燒thiêu 聽thính 。 能năng 為vi 鑊hoạch 湯thang 洋dương 銅đồng 。 見kiến 火hỏa 燒thiêu 息tức 。 能năng 為vi 黑hắc 烟yên 紫tử 燄diệm 等đẳng 。 如như 見kiến 火hỏa 既ký 爾nhĩ 。 聞văn 水thủy 等đẳng 亦diệc 然nhiên 。 是thị 皆giai 不bất 離ly 六lục 根căn 。 故cố 云vân 從tùng 六lục 根căn 出xuất 。 又hựu 雖tuy 云vân 六lục 根căn 。 亦diệc 兼kiêm 六lục 識thức 。 以dĩ 根căn 借tá 乎hồ 識thức 。 離ly 識thức 無vô 明minh 。 報báo 應ứng 無vô 由do 分phần/phân 故cố 。
二nhị 躡niếp 徵trưng 詳tường 釋thích 二nhị 。
一nhất 躡niếp 前tiền 徵trưng 起khởi 。 二nhị 詳tường 釋thích 六lục 報báo 。
初sơ 。
云vân 何hà 惡ác 報báo 。 從tùng 六lục 根căn 出xuất 。
此thử 躡niếp 前tiền 略lược 釋thích 之chi 語ngữ 而nhi 轉chuyển 徵trưng 之chi 。
二nhị 詳tường 釋thích 六lục 報báo 六lục 。
一nhất 見kiến 報báo 。 二nhị 聞văn 報báo 。 三tam 齅khứu 報báo 。 四tứ 味vị 報báo 。 五ngũ 觸xúc 報báo 。 六lục 思tư 報báo 。
初sơ 二nhị 。
一nhất 標tiêu 定định 二nhị 報báo 。 二nhị 依y 次thứ 釋thích 成thành 。
初sơ 。
一nhất 者giả 見kiến 報báo 。 招chiêu 引dẫn 惡ác 果quả 。
見kiến 報báo 即tức 自tự 業nghiệp 報báo 。 此thử 是thị 依y 見kiến 業nghiệp 招chiêu 。 故cố 云vân 見kiến 報báo 。 招chiêu 引dẫn 惡ác 果quả 。 即tức 交giao 業nghiệp 報báo 。 雖tuy 由do 交giao 業nghiệp 所sở 感cảm 。 亦diệc 必tất 自tự 報báo 招chiêu 引dẫn 。 以dĩ 設thiết 無vô 見kiến 火hỏa 。 無vô 由do 燒thiêu 聽thính 燒thiêu 息tức 等đẳng 也dã 。
二nhị 依y 次thứ 釋thích 成thành 二nhị 。
一nhất 自tự 業nghiệp 報báo 。 二nhị 交giao 業nghiệp 報báo 。
初sơ 。
此thử 見kiến 業nghiệp 交giao 。 則tắc 臨lâm 終chung 時thời 。 先tiên 見kiến 猛mãnh 火hỏa 。 滿mãn 十thập 方phương 界giới 。 亡vong 者giả 神thần 識thức 。 飛phi 墜trụy 乘thừa 烟yên 。 入nhập 無Vô 間Gián 獄Ngục 。 發phát 明minh 二nhị 相tướng 。 一nhất 者giả 明minh 見kiến 。 則tắc 能năng 徧biến 見kiến 種chủng 種chủng 惡ác 物vật 。 生sanh 無vô 量lượng 畏úy 。 二nhị 者giả 暗ám 見kiến 。 寂tịch 然nhiên 不bất 見kiến 。 生sanh 無vô 量lượng 恐khủng 。
見kiến 業nghiệp 既ký 成thành 。 五ngũ 業nghiệp 交giao 作tác 。 故cố 云vân 此thử 見kiến 業nghiệp 交giao 。 據cứ 此thử 則tắc 是thị 業nghiệp 已dĩ 熟thục 矣hĩ 。 已dĩ 熟thục 則tắc 將tương 欲dục 捨xả 命mạng 。 故cố 云vân 臨lâm 終chung 。 溫ôn 陵lăng 曰viết 。 見kiến 覺giác 屬thuộc 火hỏa 。 故cố 臨lâm 終chung 先tiên 見kiến 猛mãnh 火hỏa 。 愚ngu 謂vị 見kiến 業nghiệp 徧biến 造tạo 。 故cố 見kiến 火hỏa 滿mãn 十thập 方phương 界giới 。 見kiến 火hỏa 欲dục 飛phi 。 奈nại 為vi 九cửu 情tình 所sở 墜trụy 。 落lạc 於ư 烟yên 中trung 。 故cố 曰viết 飛phi 墜trụy 乘thừa 烟yên 。 煙yên 氣khí 迷mê 暗ám 。 不bất 覺giác 沉trầm 淪luân 。 故cố 曰viết 入nhập 無Vô 間Gián 獄Ngục 。 既ký 入nhập 獄ngục 中trung 。 仍nhưng 復phục 依y 彼bỉ 見kiến 業nghiệp 。 發phát 明minh 二nhị 相tướng 。 發phát 明minh 即tức 顯hiển 現hiện 義nghĩa 也dã 。 一nhất 者giả 明minh 見kiến 。 由do 明minh 處xứ 造tạo 業nghiệp 所sở 感cảm 。 徧biến 見kiến 種chủng 種chủng 惡ác 物vật 者giả 。 如như 火hỏa 狗cẩu 火hỏa 蛇xà 。 及cập 鐵thiết 嘴chủy 諸chư 蟲trùng 等đẳng 。 恐khủng 其kỳ 為vi 害hại 。 故cố 云vân 生sanh 無vô 量lượng 畏úy 。 二nhị 者giả 暗ám 見kiến 。 暗ám 中trung 造tạo 業nghiệp 所sở 感cảm 。 寂tịch 然nhiên 無vô 聲thanh 。 不bất 見kiến 無vô 相tướng 。 無vô 聲thanh 無vô 相tướng 。 不bất 知tri 神thần 識thức 落lạc 在tại 何hà 處xứ 。 故cố 云vân 生sanh 無vô 量lượng 恐khủng 。
二nhị 交giao 業nghiệp 報báo 。
如như 是thị 見kiến 火hỏa 。 燒thiêu 聽thính 能năng 為vi 鑊hoạch 湯thang 洋dương 銅đồng 。 燒thiêu 息tức 能năng 為vi 黑hắc 烟yên 紫tử 燄diệm 。 燒thiêu 味vị 能năng 為vi 焦tiêu 丸hoàn 鐵thiết 糜mi 。 燒thiêu 觸xúc 能năng 為vi 熱nhiệt 灰hôi 爐lô 炭thán 。 燒thiêu 心tâm 能năng 為vi 星tinh 火hỏa 迸bính 灑sái 煽phiến 皷cổ 空không 界giới 。
如như 是thị 見kiến 火hỏa 者giả 。 謂vị 如như 是thị 上thượng 來lai 所sở 說thuyết 見kiến 報báo 火hỏa 也dã 。 按án 後hậu 五ngũ 報báo 。 此thử 下hạ 當đương 有hữu 燒thiêu 見kiến 能năng 為vi 烈liệt 火hỏa 猛mãnh 燄diệm 之chi 語ngữ 。 觀quán 後hậu 聞văn 波ba 注chú 聞văn 。 齅khứu 氣khí 衝xung 息tức 等đẳng 。 皆giai 先tiên 與dữ 現hiện 前tiền 本bổn 根căn 交giao 故cố 。 但đãn 諸chư 本bổn 皆giai 無vô 。 存tồn 而nhi 不bất 論luận 可khả 也dã 。 燒thiêu 聽thính 者giả 。 見kiến 報báo 之chi 火hỏa 。 燒thiêu 於ư 現hiện 前tiền 耳nhĩ 根căn 。 以dĩ 耳nhĩ 根căn 屬thuộc 水thủy 。 故cố 鑊hoạch 湯thang 洋dương 銅đồng 。 水thủy 而nhi 兼kiêm 熱nhiệt 。 燒thiêu 息tức 者giả 。 見kiến 報báo 之chi 火hỏa 。 燒thiêu 於ư 現hiện 前tiền 鼻tị 根căn 。 以dĩ 鼻tị 根căn 屬thuộc 息tức 。 故cố 黑hắc 烟yên 紫tử 燄diệm 。 息tức 而nhi 兼kiêm 熱nhiệt 。 燒thiêu 味vị 者giả 。 見kiến 報báo 之chi 火hỏa 。 燒thiêu 於ư 現hiện 前tiền 舌thiệt 根căn 。 以dĩ 舌thiệt 根căn 屬thuộc 味vị 。 故cố 焦tiêu 丸hoàn 鐵thiết 糜mi 。 味vị 而nhi 兼kiêm 熱nhiệt 。 燒thiêu 觸xúc 者giả 。 謂vị 見kiến 報báo 之chi 火hỏa 。 燒thiêu 於ư 現hiện 前tiền 身thân 根căn 。 以dĩ 身thân 根căn 屬thuộc 觸xúc 。 故cố 熱nhiệt 灰hôi 爐lô 炭thán 。 觸xúc 而nhi 兼kiêm 熱nhiệt 。 燒thiêu 心tâm 者giả 。 見kiến 報báo 之chi 火hỏa 。 燒thiêu 於ư 現hiện 前tiền 意ý 根căn 。 以dĩ 意ý 根căn 屬thuộc 風phong 。 故cố 星tinh 火hỏa 迸bính 灑sái 。 風phong 而nhi 兼kiêm 熱nhiệt 。 此thử 是thị 六lục 種chủng 交giao 報báo 。 由do 於ư 交giao 業nghiệp 之chi 所sở 感cảm 招chiêu 。
二nhị 聞văn 報báo 二nhị 。
一nhất 標tiêu 定định 二nhị 報báo 。 二nhị 依y 次thứ 釋thích 成thành 。
初sơ 。
二nhị 者giả 聞văn 報báo 。 招chiêu 引dẫn 惡ác 果quả 。
聞văn 報báo 謂vị 先tiên 見kiến 波ba 濤đào 等đẳng 。 自tự 業nghiệp 報báo 也dã 。 招chiêu 引dẫn 惡ác 果quả 。 謂vị 注chú 聞văn 注chú 見kiến 等đẳng 。 交giao 業nghiệp 報báo 也dã 。
二nhị 依y 次thứ 釋thích 成thành 二nhị 。
一nhất 自tự 業nghiệp 報báo 。 二nhị 交giao 業nghiệp 報báo 。
初sơ 。
此thử 聞văn 業nghiệp 交giao 。 則tắc 臨lâm 終chung 時thời 。 先tiên 見kiến 波ba 濤đào 。 沒một 溺nịch 天thiên 地địa 。 亡vong 者giả 神thần 識thức 。 降giáng 注chú 乘thừa 流lưu 。 入nhập 無Vô 間Gián 獄Ngục 。 發phát 明minh 二nhị 相tướng 。 一nhất 者giả 開khai 聽thính 。 聽thính 種chủng 種chủng 閙náo 精tinh 神thần 愗mậu 亂loạn 。 二nhị 者giả 閉bế 聽thính 。 及cập 無vô 所sở 聞văn 。 幽u 魄phách 沉trầm 沒một 。
因nhân 聞văn 起khởi 業nghiệp 。 名danh 為vi 聞văn 業nghiệp 。 因nhân 於ư 聞văn 業nghiệp 。 起khởi 於ư 見kiến 色sắc 齅khứu 香hương 等đẳng 業nghiệp 。 名danh 之chi 為vi 交giao 。 謂vị 聞văn 業nghiệp 與dữ 餘dư 業nghiệp 交giao 作tác 。 而nhi 地địa 獄ngục 之chi 因nhân 成thành 矣hĩ 。 因nhân 成thành 捨xả 報báo 。 則tắc 是thị 臨lâm 終chung 時thời 也dã 。 溫ôn 陵lăng 曰viết 。 聞văn 聽thính 屬thuộc 水thủy 。 故cố 臨lâm 終chung 先tiên 見kiến 波ba 濤đào 。 愚ngu 謂vị 聞văn 業nghiệp 殊thù 勝thắng 。 故cố 波ba 濤đào 沒một 溺nịch 天thiên 地địa 。 見kiến 水thủy 欲dục 升thăng 。 奈nại 為vi 九cửu 情tình 所sở 墜trụy 。 下hạ 沉trầm 波ba 中trung 。 故cố 曰viết 降giáng 注chú 乘thừa 流lưu 。 乘thừa 流lưu 不bất 覺giác 。 愈dũ 沉trầm 愈dũ 下hạ 。 故cố 云vân 入nhập 無Vô 間Gián 獄Ngục 。 既ký 入nhập 無vô 間gian 。 仍nhưng 復phục 依y 彼bỉ 聞văn 業nghiệp 。 發phát 明minh 二nhị 相tướng 。 一nhất 者giả 開khai 聽thính 。 動động 處xứ 造tạo 業nghiệp 所sở 感cảm 。 聽thính 種chủng 種chủng 閙náo 者giả 。 如như 吒tra 吒tra 波ba 波ba 羅la 羅la 等đẳng 。 及cập 淹yêm 沒một 呌khiếu 苦khổ 之chi 聲thanh 。 驚kinh 散tán 陽dương 魂hồn 。 故cố 曰viết 精tinh 神thần 愗mậu 亂loạn 。 葢# 精tinh 屬thuộc 陽dương 。 神thần 為vi 魂hồn 。 愗mậu 不bất 明minh 。 亂loạn 不bất 定định 也dã 。 二nhị 者giả 閉bế 聽thính 。 靜tĩnh 中trung 造tạo 業nghiệp 所sở 感cảm 。 寂tịch 無vô 所sở 聞văn 者giả 。 闃khuých 然nhiên 無vô 聲thanh 。 滯trệ 成thành 陰ấm 鬼quỷ 。 故cố 曰viết 幽u 魄phách 沉trầm 沒một 。 葢# 幽u 為vi 陰ấm 。 魄phách 屬thuộc 鬼quỷ 。 沉trầm 不bất 浮phù 。 沒một 不bất 顯hiển 也dã 。
二nhị 交giao 業nghiệp 報báo 。
如như 是thị 聞văn 波ba 。 注chú 聞văn 則tắc 能năng 為vi 責trách 為vi 詰cật 。 注chú 見kiến 則tắc 能năng 為vi 雷lôi 為vi 吼hống 。 為vi 惡ác 毒độc 氣khí 。 注chú 息tức 則tắc 能năng 為vi 雨vũ 為vi 霧vụ 。 灑sái 諸chư 毒độc 蟲trùng 。 周chu 滿mãn 身thân 體thể 。 注chú 味vị 則tắc 能năng 為vi 膿nùng 為vi 血huyết 。 種chủng 種chủng 雜tạp 穢uế 。 注chú 觸xúc 則tắc 能năng 為vi 畜súc 為vi 鬼quỷ 。 為vi 糞phẩn 為vi 尿niệu 。 注chú 意ý 則tắc 能năng 為vi 電điện 為vi 雹bạc 。 摧tồi 碎toái 心tâm 魄phách 。
如như 是thị 聞văn 波ba 者giả 。 謂vị 如như 是thị 上thượng 來lai 所sở 說thuyết 聞văn 報báo 波ba 也dã 。 注chú 聞văn 者giả 。 謂vị 聞văn 報báo 之chi 波ba 。 注chú 於ư 現hiện 前tiền 耳nhĩ 根căn 。 以dĩ 耳nhĩ 根căn 屬thuộc 水thủy 。 波ba 見kiến 水thủy 而nhi 聲thanh 益ích 怒nộ 。 故cố 為vi 責trách 為vi 詰cật 。 皆giai 聲thanh 而nhi 帶đái 怒nộ 。 (# 此thử 中trung 既ký 聞văn 波ba 注chú 聞văn 。 上thượng 科khoa 自tự 應ưng 有hữu 見kiến 火hỏa 燒thiêu 見kiến 。 火hỏa 見kiến 火hỏa 而nhi 燒thiêu 益ích 熾sí 。 故cố 應ưng 為vi 烈liệt 火hỏa 猛mãnh 燄diệm 。 燒thiêu 而nhi 帶đái 熾sí 。 是thị 知tri 上thượng 科khoa 定định 有hữu 闕khuyết 文văn 。 恐khủng 有hữu 不bất 以dĩ 為vi 然nhiên 。 故cố 就tựu 此thử 重trùng 以dĩ 申thân 明minh )# 注chú 見kiến 者giả 。 謂vị 聞văn 報báo 之chi 波ba 。 注chú 於ư 現hiện 前tiền 眼nhãn 根căn 。 以dĩ 眼nhãn 根căn 屬thuộc 火hỏa 。 波ba 遇ngộ 火hỏa 而nhi 暴bạo 蒸chưng 。 故cố 雷lôi 吼hống 惡ác 氣khí 。 暴bạo 聲thanh 而nhi 兼kiêm 蒸chưng 熱nhiệt 。 (# 吼hống 謂vị 雨vũ 將tương 來lai 時thời 。 雲vân 中trung 有hữu 吼hống 聲thanh 也dã )# 注chú 息tức 者giả 。 聞văn 報báo 之chi 波ba 。 注chú 於ư 現hiện 前tiền 鼻tị 根căn 。 以dĩ 鼻tị 根căn 屬thuộc 息tức 。 波ba 遇ngộ 息tức 而nhi 騰đằng 潤nhuận 。 故cố 雨vũ 霧vụ 灑sái 蟲trùng 。 (# 謂vị 雨vũ 霧vụ 中trung 灑sái 諸chư 毒độc 蟲trùng 。 也dã )# 飛phi 騰đằng 而nhi 兼kiêm 潤nhuận 濕thấp 。 注chú 味vị 者giả 。 聞văn 報báo 之chi 波ba 。 注chú 於ư 現hiện 前tiền 舌thiệt 根căn 。 以dĩ 舌thiệt 根căn 屬thuộc 味vị 。 波ba 遇ngộ 味vị 而nhi 腥tinh 濁trược 。 故cố 膿nùng 血huyết 雜tạp 穢uế 。 腥tinh 臭xú 而nhi 兼kiêm 渾hồn 濁trược 。 注chú 觸xúc 者giả 。 聞văn 報báo 之chi 波ba 。 注chú 於ư 現hiện 前tiền 身thân 根căn 。 以dĩ 身thân 根căn 屬thuộc 觸xúc 。 波ba 遇ngộ 觸xúc 而nhi 傷thương 垢cấu 。 故cố 鬼quỷ 畜súc 糞phẩn 尿niệu 。 傷thương 害hại 而nhi 兼kiêm 垢cấu 汙ô 。 注chú 意ý 者giả 。 謂vị 聞văn 報báo 之chi 波ba 。 注chú 於ư 現hiện 前tiền 意ý 根căn 。 以dĩ 意ý 根căn 屬thuộc 風phong 。 波ba 遇ngộ 風phong 而nhi 灑sái 摧tồi 。 故cố 為vi 電điện 為vi 雹bạc 。 霔# 灑sái 而nhi 兼kiêm 摧tồi 壞hoại 。 此thử 等đẳng 名danh 為vi 。 交giao 業nghiệp 所sở 感cảm 。
三tam 齅khứu 報báo 二nhị 。
一nhất 標tiêu 定định 二nhị 報báo 。 二nhị 依y 次thứ 釋thích 成thành 。
初sơ 。
三tam 者giả 齅khứu 報báo 。 招chiêu 引dẫn 惡ác 果quả 。
齅khứu 報báo 謂vị 先tiên 見kiến 毒độc 氣khí 等đẳng 。 乃nãi 齅khứu 業nghiệp 所sở 感cảm 報báo 也dã 。 招chiêu 引dẫn 惡ác 果quả 。 謂vị 衝xung 息tức 則tắc 能năng 為vi 質chất 為vi 履lý 等đẳng 。 乃nãi 交giao 業nghiệp 所sở 感cảm 報báo 也dã 。
二nhị 依y 次thứ 釋thích 成thành 二nhị 。
一nhất 自tự 業nghiệp 報báo 。 二nhị 交giao 業nghiệp 報báo 。
初sơ 。
此thử 齅khứu 業nghiệp 交giao 。 則tắc 臨lâm 終chung 時thời 。 先tiên 見kiến 毒độc 氣khí 。 充sung 塞tắc 遠viễn 近cận 。 亡vong 者giả 神thần 識thức 。 從tùng 地địa 涌dũng 出xuất 。 入nhập 無Vô 間Gián 獄Ngục 。 發phát 明minh 二nhị 相tướng 。 一nhất 者giả 通thông 聞văn 。 被bị 諸chư 惡ác 氣khí 。 熏huân 極cực 心tâm 擾nhiễu 。 二nhị 者giả 塞tắc 聞văn 。 氣khí 掩yểm 不bất 通thông 。 悶muộn 絕tuyệt 於ư 地địa 。
因nhân 齅khứu 起khởi 業nghiệp 。 名danh 為vi 齅khứu 業nghiệp 。 因nhân 於ư 齅khứu 業nghiệp 。 引dẫn 起khởi 見kiến 色sắc 聞văn 聲thanh 等đẳng 業nghiệp 。 名danh 之chi 為vi 交giao 。 謂vị 齅khứu 業nghiệp 與dữ 餘dư 業nghiệp 交giao 作tác 。 而nhi 獄ngục 因nhân 成thành 矣hĩ 。 因nhân 成thành 捨xả 命mạng 。 故cố 曰viết 臨lâm 終chung 。 然nhiên 齅khứu 息tức 屬thuộc 氣khí 。 故cố 臨lâm 終chung 先tiên 見kiến 毒độc 氣khí 。 齅khứu 業nghiệp 徧biến 造tạo 。 故cố 毒độc 氣khí 充sung 塞tắc 遠viễn 近cận 。 神thần 識thức 地địa 涌dũng 者giả 。 謂vị 初sơ 見kiến 毒độc 氣khí 。 入nhập 地địa 避tị 之chi 。 奈nại 毒độc 氣khí 充sung 塞tắc 於ư 地địa 。 故cố 復phục 涌dũng 出xuất 。 九cửu 情tình 所sở 墜trụy 。 不bất 覺giác 又hựu 沉trầm 。 故cố 云vân 入nhập 無Vô 間Gián 獄Ngục 。 既ký 入nhập 無vô 間gian 。 仍nhưng 復phục 發phát 明minh 二nhị 相tướng 。 一nhất 者giả 通thông 聞văn 。 齅khứu 香hương 處xứ 造tạo 業nghiệp 所sở 感cảm 。 被bị 諸chư 惡ác 氣khí 者giả 。 如như 前tiền 所sở 云vân 。 黑hắc 烟yên 紫tử 燄diệm 。 諸chư 惡ác 毒độc 氣khí 之chi 類loại 。 熏huân 極cực 心tâm 擾nhiễu 者giả 。 熏huân 極cực 難nan 忍nhẫn 。 心tâm 神thần 擾nhiễu 亂loạn 也dã 。 二nhị 者giả 塞tắc 聞văn 。 無vô 齅khứu 時thời 造tạo 業nghiệp 所sở 感cảm 。 (# 謂vị 先tiên 時thời 齅khứu 香hương 。 後hậu 於ư 無vô 齅khứu 時thời 依y 之chi 造tạo 業nghiệp 。 仍nhưng 感cảm 鼻tị 家gia 之chi 報báo 氣khí 掩yểm 不bất 通thông 者giả 。 如như 人nhân 睡thụy 熟thục 。 被bị 物vật 所sở 壓áp 。 氣khí 不bất 能năng 申thân 。 悶muộn 絕tuyệt 於ư 地địa 者giả 。 悶muộn 極cực 氣khí 絕tuyệt 。 昏hôn 臥ngọa 於ư 地địa 也dã 。
二nhị 交giao 業nghiệp 報báo 。
如như 是thị 齅khứu 氣khí 。 衝xung 息tức 則tắc 能năng 為vi 質chất 為vi 履lý 。 衝xung 見kiến 則tắc 能năng 為vi 火hỏa 為vi 炬cự 。 衝xung 聽thính 則tắc 能năng 為vi 沒một 為vi 溺nịch 。 為vi 洋dương 為vi 沸phí 。 衝xung 味vị 則tắc 能năng 為vi 餒nỗi 為vi 爽sảng 。 衝xung 觸xúc 則tắc 能năng 為vi 綻trán 為vi 爛lạn 。 為vi 大đại 肉nhục 山sơn 。 有hữu 百bách 千thiên 眼nhãn 。 無vô 量lượng 咂táp 食thực 。 衝xung 思tư 則tắc 能năng 為vi 灰hôi 為vi 瘴chướng 。 為vi 飛phi 砂sa 礰lịch 。 擊kích 碎toái 身thân 體thể 。
如như 是thị 齅khứu 氣khí 者giả 。 謂vị 如như 是thị 上thượng 來lai 所sở 說thuyết 齅khứu 報báo 氣khí 也dã 。 衝xung 息tức 者giả 。 謂vị 齅khứu 報báo 之chi 氣khí 。 衝xung 於ư 現hiện 前tiền 鼻tị 根căn 。 以dĩ 鼻tị 根căn 屬thuộc 息tức 。 氣khí 見kiến 息tức 而nhi 益ích 惡ác 。 故cố 為vi 質chất 為vi 履lý 。 (# 質chất 謂vị 質chất 證chứng 其kỳ 罪tội 。 履lý 謂vị 踐tiễn 踏đạp 其kỳ 身thân )# 皆giai 帶đái 惡ác 氣khí 。 衝xung 見kiến 者giả 。 齅khứu 報báo 之chi 氣khí 。 衝xung 於ư 現hiện 前tiền 眼nhãn 根căn 。 以dĩ 眼nhãn 根căn 屬thuộc 火hỏa 。 氣khí 見kiến 火hỏa 而nhi 成thành 炙chích 。 故cố 為vi 火hỏa 為vi 炬cự 。 皆giai 帶đái 炙chích 氣khí 。 衝xung 聽thính 者giả 。 齅khứu 報báo 之chi 氣khí 。 衝xung 於ư 現hiện 前tiền 耳nhĩ 根căn 。 以dĩ 耳nhĩ 根căn 屬thuộc 水thủy 。 氣khí 見kiến 水thủy 而nhi 成thành 溷hỗn 。 故cố 沒một 溺nịch 洋dương 沸phí 。 (# 謂vị 沒một 溺nịch 於ư 洋dương 湯thang 沸phí 屎thỉ 之chi 中trung )# 皆giai 帶đái 溷hỗn 氣khí 。 衝xung 味vị 者giả 。 齅khứu 報báo 之chi 氣khí 。 衝xung 於ư 現hiện 前tiền 舌thiệt 根căn 。 以dĩ 舌thiệt 根căn 屬thuộc 味vị 。 氣khí 見kiến 味vị 而nhi 成thành 臭xú 。 故cố 為vi 餒nỗi 為vi 爽sảng 。 (# 魚ngư 敗bại 曰viết 餒nỗi 。 羮# 敗bại 曰viết 爽sảng )# 皆giai 帶đái 臭xú 氣khí 。 衝xung 觸xúc 者giả 。 齅khứu 報báo 之chi 氣khí 。 衝xung 於ư 現hiện 前tiền 身thân 根căn 。 以dĩ 身thân 根căn 屬thuộc 觸xúc 。 氣khí 見kiến 觸xúc 而nhi 成thành 殺sát 。 故cố 綻trán 爛lạn 肉nhục 眼nhãn 。 (# 謂vị 綻trán 其kỳ 皮bì 。 爛lạn 其kỳ 肉nhục 。 肉nhục 長trưởng 成thành 山sơn 。 而nhi 眼nhãn 中trung 蟲trùng 咂táp 也dã )# 皆giai 帶đái 殺sát 氣khí 。 衝xung 思tư 者giả 。 齅khứu 報báo 之chi 氣khí 。 衝xung 於ư 現hiện 前tiền 意ý 根căn 。 以dĩ 意ý 根căn 屬thuộc 思tư 。 思tư 動động 屬thuộc 風phong 。 氣khí 遇ngộ 風phong 而nhi 成thành 揚dương 。 故cố 灰hôi 瘴chướng 砂sa 礰lịch 。 (# 謂vị 揚dương 灰hôi 潑bát 瘴chướng 。 飛phi 砂sa 走tẩu 石thạch 也dã )# 皆giai 帶đái 揚dương 氣khí 。 此thử 等đẳng 亦diệc 是thị 交giao 業nghiệp 感cảm 招chiêu 。
四tứ 味vị 報báo 二nhị 。
一nhất 標tiêu 定định 二nhị 報báo 。 二nhị 依y 次thứ 釋thích 成thành 。
初sơ 。
四tứ 者giả 味vị 報báo 。 招chiêu 引dẫn 惡ác 果quả 。
味vị 報báo 者giả 。 味vị 業nghiệp 所sở 感cảm 。 如như 下hạ 云vân 。 臨lâm 終chung 先tiên 見kiến 鐵thiết 網võng 等đẳng 。 引dẫn 果quả 者giả 。 交giao 業nghiệp 所sở 感cảm 。 如như 下hạ 云vân 。 歷lịch 嘗thường 則tắc 能năng 為vi 承thừa 為vi 忍nhẫn 等đẳng 。
二nhị 依y 次thứ 釋thích 成thành 二nhị 。
一nhất 自tự 業nghiệp 報báo 。 二nhị 交giao 業nghiệp 報báo 。
初sơ 。
此thử 味vị 業nghiệp 交giao 。 則tắc 臨lâm 終chung 時thời 。 先tiên 見kiến 鐵thiết 網võng 。 猛mãnh 燄diệm 熾sí 烈liệt 。 周chu 覆phú 世thế 界giới 。 亡vong 者giả 神thần 識thức 。 下hạ 透thấu 挂quải 網võng 倒đảo 懸huyền 其kỳ 頭đầu 。 入nhập 無Vô 間Gián 獄Ngục 。 發phát 明minh 二nhị 相tướng 。 一nhất 者giả 吸hấp 氣khí 。 結kết 成thành 寒hàn 冰băng 。 凍đống 冽liệt 身thân 肉nhục 。 二nhị 者giả 吐thổ 氣khí 。 飛phi 為vi 猛mãnh 火hỏa 。 焦tiêu 爛lạn 骨cốt 髓tủy 。
此thử 味vị 業nghiệp 交giao 昨tạc 。 謂vị 此thử 嘗thường 味vị 之chi 業nghiệp 。 與dữ 餘dư 業nghiệp 交giao 作tác 。 積tích 成thành 地địa 獄ngục 因nhân 也dã 。 地địa 獄ngục 因nhân 成thành 。 人nhân 中trung 報báo 壞hoại 。 故cố 曰viết 臨lâm 終chung 。 然nhiên 嘗thường 味vị 之chi 業nghiệp 。 最tối 重trọng 者giả 必tất 至chí 網võng 捕bộ 禽cầm 獸thú 。 烹phanh 煎tiễn 蒸chưng 炙chích 。 故cố 感cảm 先tiên 見kiến 鐵thiết 網võng 。 猛mãnh 燄diệm 熾sí 烈liệt 。 因nhân 味vị 造tạo 殺sát 。 無vô 處xứ 不bất 至chí 。 故cố 感cảm 周chu 覆phú 世thế 界giới 。 亡vong 者giả 神thần 識thức 。 下hạ 透thấu 挂quải 網võng 者giả 。 謂vị 既ký 見kiến 鐵thiết 網võng 。 又hựu 見kiến 猛mãnh 燄diệm 。 荒hoang 錯thác 迷mê 倒đảo 。 側trắc 身thân 下hạ 透thấu 。 挂quải 於ư 網võng 間gian 也dã 。 倒đảo 懸huyền 其kỳ 頭đầu 。 入nhập 無Vô 間Gián 獄Ngục 者giả 。 謂vị 足túc 上thượng 頭đầu 下hạ 。 不bất 覺giác 不bất 知tri 。 愈dũ 沉trầm 愈dũ 下hạ 也dã 。 每mỗi 見kiến 世thế 之chi 網võng 捕bộ 禽cầm 鳥điểu 者giả 。 及cập 其kỳ 捕bộ 得đắc 之chi 時thời 。 急cấp 欲dục 又hựu 網võng 。 不bất 顧cố 彼bỉ 之chi 。 顛điên 倒đảo 上thượng 下hạ 。 宜nghi 乎hồ 其kỳ 有hữu 此thử 慘thảm 報báo 。 既ký 墮đọa 獄ngục 中trung 。 發phát 明minh 二nhị 相tướng 。 一nhất 者giả 吸hấp 氣khí 。 謂vị 忍nhẫn 覺giác 氣khí 從tùng 外ngoại 入nhập 。 外ngoại 入nhập 氣khí 冷lãnh 。 故cố 結kết 成thành 寒hàn 冰băng 。 凍đống 冽liệt 身thân 肉nhục 。 此thử 由do 吸hấp 氣khí 貪tham 味vị 所sở 感cảm 。 二nhị 者giả 吐thổ 氣khí 。 謂vị 忽hốt 覺giác 氣khí 從tùng 內nội 出xuất 。 內nội 出xuất 氣khí 熱nhiệt 。 故cố 飛phi 為vi 猛mãnh 火hỏa 。 焦tiêu 爛lạn 骨cốt 髓tủy 。 此thử 由do 吐thổ 氣khí 嫌hiềm 味vị 所sở 感cảm 。 (# 問vấn 。 嫌hiềm 味vị 不bất 貪tham 。 何hà 以dĩ 感cảm 報báo 。 答đáp 。 嫌hiềm 味vị 不bất 美mỹ 。 吐thổ 而nhi 棄khí 之chi 。 更cánh 為vi 貪tham 之chi 甚thậm 者giả )# 。
二nhị 交giao 業nghiệp 報báo 。
如như 是thị 嘗thường 味vị 。 歷lịch 嘗thường 則tắc 能năng 為vi 承thừa 為vi 忍nhẫn 。 歷lịch 見kiến 則tắc 能năng 為vi 然nhiên 金kim 石thạch 。 歷lịch 聽thính 則tắc 能năng 為vi 利lợi 兵binh 刃nhận 。 歷lịch 息tức 則tắc 能năng 為vi 大đại 鐵thiết 籠lung 。 彌di 覆phú 國quốc 土độ 。 歷lịch 觸xúc 則tắc 能năng 為vi 弓cung 為vi 箭tiễn 。 為vi 弩nỗ 為vi 射xạ 。 歷lịch 思tư 則tắc 能năng 為vi 飛phi 熱nhiệt 鐵thiết 。 從tùng 空không 雨vũ 下hạ 。
如như 是thị 嘗thường 味vị 者giả 。 謂vị 如như 是thị 上thượng 來lai 所sở 說thuyết 嘗thường 味vị 所sở 感cảm 之chi 報báo 。 如như 鐵thiết 網võng 猛mãnh 燄diệm 等đẳng 。 諸chư 殺sát 具cụ 也dã 。 歷lịch 嘗thường 者giả 。 味vị 報báo 殺sát 具cụ 。 歷lịch 於ư 現hiện 前tiền 舌thiệt 根căn 。 以dĩ 殺sát 具cụ 而nhi 遇ngộ 舌thiệt 根căn 。 無vô 可khả 如như 何hà 。 故cố 能năng 為vi 承thừa 為vi 忍nhẫn 。 (# 謂vị 承thừa 領lãnh 忍nhẫn 受thọ 也dã )# 歷lịch 見kiến 者giả 。 味vị 報báo 殺sát 具cụ 。 歷lịch 於ư 現hiện 前tiền 眼nhãn 根căn 。 以dĩ 殺sát 具cụ 而nhi 遇ngộ 見kiến 火hỏa 。 火hỏa 鑠thước 具cụ 鎔dong 。 故cố 能năng 為vi 然nhiên 金kim 石thạch 。 歷lịch 聽thính 者giả 。 味vị 報báo 殺sát 具cụ 。 歷lịch 於ư 現hiện 前tiền 耳nhĩ 根căn 。 以dĩ 殺sát 具cụ 而nhi 遇ngộ 聞văn 水thủy 。 水thủy 淬# 金kim 利lợi 。 故cố 能năng 為vi 利lợi 兵binh 刃nhận 。 歷lịch 息tức 者giả 。 味vị 報báo 殺sát 具cụ 。 歷lịch 於ư 現hiện 前tiền 鼻tị 根căn 。 以dĩ 殺sát 具cụ 而nhi 遇ngộ 息tức 氣khí 。 氣khí 蒸chưng 金kim 透thấu 。 故cố 能năng 為vi 鐵thiết 籠lung 彌di 覆phú 。 歷lịch 觸xúc 者giả 。 味vị 報báo 殺sát 具cụ 。 歷lịch 於ư 現hiện 前tiền 身thân 根căn 。 以dĩ 殺sát 具cụ 而nhi 遇ngộ 身thân 觸xúc 。 身thân 受thọ 具cụ 觸xúc 。 故cố 能năng 為vi 弓cung 箭tiễn 弩nỗ 射xạ 。 歷lịch 思tư 者giả 。 味vị 報báo 殺sát 具cụ 。 歷lịch 於ư 現hiện 前tiền 意ý 根căn 。 以dĩ 殺sát 具cụ 而nhi 遇ngộ 思tư 風phong 。 風phong 吹xuy 具cụ 揚dương 。 故cố 能năng 為vi 熱nhiệt 鐵thiết 飛phi 空không 。 業nghiệp 交giao 報báo 交giao 。 理lý 應ưng 如như 是thị 。
五ngũ 觸xúc 報báo 二nhị 。
一nhất 標tiêu 定định 二nhị 報báo 。 二nhị 依y 次thứ 釋thích 成thành 。
初sơ 。
五ngũ 者giả 觸xúc 報báo 。 招chiêu 引dẫn 惡ác 果quả 。
作tác 業nghiệp 時thời 觸xúc 業nghiệp 先tiên 起khởi 。 招chiêu 引dẫn 餘dư 業nghiệp 。 受thọ 報báo 時thời 觸xúc 報báo 先tiên 現hiện 。 招chiêu 引dẫn 餘dư 報báo 。 惡ác 果quả 。 即tức 餘dư 報báo 也dã 。
二nhị 依y 次thứ 釋thích 成thành 二nhị 。
一nhất 自tự 業nghiệp 報báo 。 二nhị 交giao 業nghiệp 報báo 。
初sơ 。
此thử 觸xúc 業nghiệp 交giao 。 則tắc 臨lâm 終chung 時thời 。 先tiên 見kiến 大đại 山sơn 。 四tứ 面diện 來lai 合hợp 。 無vô 復phục 出xuất 路lộ 。 亡vong 者giả 神thần 識thức 。 見kiến 大đại 鐵thiết 城thành 。 火hỏa 蛇xà 火hỏa 狗cẩu 。 虎hổ 狼lang 獅sư 子tử 。 牛ngưu 頭đầu 獄ngục 卒tốt 。 馬mã 頭đầu 羅la 剎sát 。 手thủ 執chấp 鎗thương 矟sáo 。 驅khu 入nhập 城thành 門môn 。 向hướng 無Vô 間Gián 獄Ngục 。 發phát 明minh 二nhị 相tướng 。 一nhất 者giả 合hợp 觸xúc 。 合hợp 山sơn 逼bức 體thể 。 骨cốt 肉nhục 血huyết 潰hội 。 二nhị 者giả 離ly 觸xúc 。 刀đao 劍kiếm 觸xúc 身thân 。 心tâm 肝can 屠đồ 裂liệt 。
此thử 觸xúc 業nghiệp 交giao 者giả 。 謂vị 觸xúc 業nghiệp 先tiên 起khởi 。 引dẫn 起khởi 交giao 業nghiệp 。 成thành 地địa 獄ngục 因nhân 也dã 。 獄ngục 因nhân 已dĩ 成thành 。 世thế 報báo 欲dục 謝tạ 。 故cố 曰viết 則tắc 臨lâm 終chung 時thời 。 然nhiên 觸xúc 業nghiệp 最tối 重trọng 者giả 。 莫mạc 如như 貪tham 婬dâm 強cưỡng 逼bức 。 貪tham 婬dâm 強cưỡng 逼bức 。 令linh 其kỳ 喪táng 志chí 失thất 節tiết 。 無vô 所sở 逃đào 避tị 。 故cố 感cảm 大đại 山sơn 來lai 合hợp 。 無vô 復phục 出xuất 路lộ 。 葢# 自tự 身thân 地địa 水thủy 火hỏa 風phong 。 即tức 是thị 四tứ 山sơn 。 始thỉ 而nhi 以dĩ 此thử 逼bức 人nhân 。 今kim 則tắc 轉chuyển 為vi 逼bức 己kỷ 事sự 也dã 。 亡vong 者giả 神thần 識thức 。 見kiến 大đại 鐵thiết 城thành 等đẳng 者giả 。 言ngôn 正chánh 恐khủng 山sơn 合hợp 。 忽hốt 見kiến 鐵thiết 城thành 。 纔tài 喜hỷ 有hữu 趣thú 避tị 處xứ 。 又hựu 見kiến 其kỳ 中trung 。 火hỏa 蛇xà 火hỏa 狗cẩu 。 虎hổ 狼lang 獅sư 子tử 等đẳng 。 乃nãi 不bất 敢cảm 入nhập 。 奈nại 有hữu 牛ngưu 頭đầu 獄ngục 卒tốt 。 馬mã 頭đầu 羅la 剎sát 。 鎗thương 矟sáo (# 灌quán 頂đảnh 云vân 。 矟sáo 矛mâu 屬thuộc 。 長trường/trưởng 丈trượng 八bát 者giả )# 驅khu 逼bức 。 不bất 得đắc 不bất 入nhập 。 入nhập 之chi 即tức 是thị 無Vô 間Gián 獄Ngục 也dã 。 既ký 墮đọa 獄ngục 中trung 。 仍nhưng 復phục 發phát 明minh 二nhị 相tướng 。 以dĩ 觸xúc 業nghiệp 有hữu 二nhị 故cố 。 一nhất 者giả 合hợp 觸xúc 。 謂vị 貪tham 於ư 合hợp 觸xúc 造tạo 業nghiệp 所sở 感cảm 。 合hợp 山sơn 逼bức 體thể 。 骨cốt 肉nhục 血huyết 潰hội 者giả 。 如như 四tứ 山sơn 來lai 合hợp 。 逼bức 體thể 碎toái 骨cốt 。 和hòa 肉nhục 與dữ 血huyết 而nhi 俱câu 潰hội 也dã 。 二nhị 者giả 離ly 觸xúc 。 謂vị 貪tham 於ư 離ly 觸xúc 造tạo 業nghiệp 所sở 感cảm 。 (# 問vấn 。 離ly 觸xúc 何hà 以dĩ 造tạo 業nghiệp 。 答đáp 。 合hợp 觸xúc 生sanh 厭yếm 。 致trí 死tử 惡ác 離ly 。 其kỳ 為vi 業nghiệp 更cánh 慘thảm 。 刀đao 劍kiếm 觸xúc 身thân 。 心tâm 肝can 屠đồ 裂liệt 者giả 。 如như 刀đao 斫chước 劍kiếm 刺thứ 。 壞hoại 其kỳ 身thân 體thể 。 連liên 心tâm 洎kịp 肝can 而nhi 俱câu 傷thương 也dã 。
二nhị 交giao 業nghiệp 報báo 。
如như 是thị 合hợp 觸xúc 。 歷lịch 觸xúc 則tắc 能năng 為vi 道đạo 為vi 觀quán 。 為vi 廳thính 為vi 案án 。 (# 疑nghi 是thị 錯thác 簡giản 。 應ưng 云vân 為vi 撞chàng 為vi 擊kích 為vi 剚chí 為vi 射xạ 。 歷lịch 見kiến 則tắc 能năng 為vi 燒thiêu 為vi 熱nhiệt 。 歷lịch 聽thính 則tắc 能năng 為vi 撞chàng 為vi 擊kích 。 為vi 剚chí 為vi 射xạ 。 (# 疑nghi 與dữ 上thượng 互hỗ 錯thác 。 應ưng 云vân 為vi 道đạo 為vi 觀quán 為vi 廳thính 為vi 案án 。 歷lịch 息tức 則tắc 能năng 為vi 括quát 為vi 袋đại 。 為vi 考khảo 為vi 縛phược 。 歷lịch 嘗thường 則tắc 能năng 為vi 耕canh 為vi 鉗kiềm 。 為vi 斬trảm 為vi 截tiệt 。 歷lịch 思tư 則tắc 能năng 為vi 墜trụy 為vi 飛phi 。 為vi 煎tiễn 為vi 炙chích 。
如như 是thị 合hợp 觸xúc 者giả 。 謂vị 如như 是thị 上thượng 來lai 所sở 說thuyết 觸xúc 業nghiệp 所sở 感cảm 合hợp 山sơn 等đẳng 。 諸chư 觸xúc 逼bức 迫bách 事sự 也dã 。 歷lịch 觸xúc 者giả 。 諸chư 觸xúc 逼bức 迫bách 。 歷lịch 於ư 現hiện 前tiền 身thân 根căn 。 以dĩ 身thân 根căn 而nhi 遇ngộ 逼bức 迫bách 。 則tắc 能năng 為vi 撞chàng 為vi 擊kích 。 為vi 剚chí 為vi 射xạ 。 葢# 撞chàng 以dĩ 杵xử 觸xúc 。 擊kích 以dĩ 丈trượng 觸xúc 。 剚chí 以dĩ 刃nhận 觸xúc 。 射xạ 以dĩ 箭tiễn 觸xúc 。 皆giai 身thân 觸xúc 遇ngộ 逼bức 迫bách 事sự 故cố 。 若nhược 依y 原nguyên 文văn 。 殊thù 難nạn/nan 銷tiêu 會hội 。 歷lịch 見kiến 者giả 。 諸chư 觸xúc 逼bức 迫bách 。 歷lịch 於ư 現hiện 前tiền 眼nhãn 根căn 。 以dĩ 眼nhãn 根căn 而nhi 遇ngộ 逼bức 迫bách 。 則tắc 能năng 為vi 燒thiêu 為vi 爇nhiệt 。 以dĩ 眼nhãn 見kiến 屬thuộc 火hỏa 。 火hỏa 遇ngộ 逼bức 迫bách 。 逼bức 住trụ 則tắc 為vi 爇nhiệt 。 逼bức 不bất 住trụ 則tắc 為vi 燒thiêu 故cố 。 歷lịch 聽thính 者giả 。 諸chư 觸xúc 逼bức 迫bách 。 歷lịch 於ư 現hiện 前tiền 耳nhĩ 根căn 。 以dĩ 耳nhĩ 根căn 而nhi 遇ngộ 逼bức 迫bách 。 則tắc 能năng 為vi 道đạo 為vi 觀quán 。 為vi 廳thính 為vi 案án 。 葢# 道đạo 為vi 地địa 獄ngục 之chi 途đồ 。 觀quán 為vi 獄ngục 主chủ 之chi 宮cung 。 廳thính 為vi 理lý 獄ngục 之chi 所sở 。 案án 為vi 判phán 罪tội 之chi 據cứ 。 道đạo 多đa 呌khiếu 苦khổ 聲thanh 。 觀quán 多đa 傳truyền 呼hô 聲thanh 。 廳thính 多đa 審thẩm 罰phạt 聲thanh 。 案án 多đa 判phán 結kết 聲thanh 。 皆giai 耳nhĩ 聞văn 遇ngộ 逼bức 事sự 故cố 。 若nhược 依y 原nguyên 文văn 。 亦diệc 難nạn/nan 銷tiêu 會hội 。 暫tạm 與dữ 歷lịch 觸xúc 下hạ 交giao 互hỗ 用dụng 之chi 。 俟sĩ 高cao 明minh 者giả 再tái 辯biện 。 歷lịch 息tức 者giả 。 諸chư 觸xúc 逼bức 迫bách 。 歷lịch 於ư 現hiện 前tiền 鼻tị 根căn 。 以dĩ 鼻tị 息tức 而nhi 遇ngộ 逼bức 迫bách 。 則tắc 能năng 為vi 括quát 為vi 袋đại 。 為vi 考khảo 為vi 縛phược 。 葢# 括quát 以dĩ 布bố 纏triền 。 袋đại 以dĩ 囊nang 閉bế 。 考khảo 謂vị 括quát 而nhi 復phục 考khảo 。 縛phược 謂vị 袋đại 而nhi 復phục 縛phược 。 務vụ 令linh 氣khí 不bất 得đắc 伸thân 。 皆giai 鼻tị 息tức 遇ngộ 逼bức 迫bách 事sự 也dã 。 歷lịch 嘗thường 者giả 。 諸chư 觸xúc 逼bức 迫bách 。 歷lịch 於ư 現hiện 前tiền 舌thiệt 根căn 。 以dĩ 舌thiệt 嘗thường 而nhi 遇ngộ 逼bức 迫bách 。 則tắc 能năng 為vi 耕canh 為vi 鉗kiềm 。 為vi 斬trảm 為vi 截tiệt 。 耕canh 謂vị 犂lê 其kỳ 舌thiệt 。 鉗kiềm 謂vị 拔bạt 其kỳ 舌thiệt 。 斬trảm 謂vị 從tùng 根căn 而nhi 割cát 。 截tiệt 謂vị 當đương 中trung 而nhi 斷đoạn 。 皆giai 舌thiệt 嘗thường 遇ngộ 逼bức 迫bách 事sự 也dã 。 歷lịch 思tư 者giả 。 諸chư 觸xúc 逼bức 迫bách 。 歷lịch 於ư 現hiện 前tiền 意ý 根căn 。 以dĩ 意ý 思tư 而nhi 遇ngộ 逼bức 迫bách 。 則tắc 能năng 為vi 墜trụy 為vi 飛phi 。 為vi 煎tiễn 為vi 炙chích 。 葢# 為vi 墜trụy 為vi 飛phi 者giả 。 忽hốt 下hạ 忽hốt 上thượng 。 為vi 煎tiễn 為vi 炙chích 者giả 。 發phát 熱nhiệt 發phát 燥táo 。 皆giai 意ý 思tư 遇ngộ 逼bức 不bất 寧ninh 之chi 相tướng 。 然nhiên 此thử 中trung 交giao 報báo 。 與dữ 上thượng 四tứ 文văn 勢thế 稍sảo 別biệt 。 佛Phật 語ngữ 自tự 在tại 。 以dĩ 義nghĩa 求cầu 之chi 可khả 也dã 。
六lục 思tư 報báo 二nhị 。
一nhất 標tiêu 定định 二nhị 報báo 。 二nhị 依y 次thứ 釋thích 成thành 。
初sơ 。
六lục 者giả 思tư 報báo 。 招chiêu 引dẫn 惡ác 果quả 。
思tư 報báo 者giả 。 思tư 業nghiệp 所sở 感cảm 之chi 報báo 。 如như 臨lâm 終chung 先tiên 見kiến 惡ác 風phong 等đẳng 。 招chiêu 引dẫn 惡ác 果quả 者giả 。 謂vị 依y 於ư 思tư 報báo 。 招chiêu 引dẫn 交giao 業nghiệp 所sở 感cảm 惡ác 果quả 。 如như 結kết 思tư 則tắc 能năng 為vi 方phương 為vi 所sở 等đẳng 。
二nhị 依y 次thứ 釋thích 成thành 二nhị 。
一nhất 自tự 業nghiệp 報báo 。 二nhị 交giao 業nghiệp 報báo 。
初sơ 。
此thử 思tư 業nghiệp 交giao 。 則tắc 臨lâm 終chung 時thời 。 先tiên 見kiến 惡ác 風phong 。 吹xuy 壞hoại 國quốc 土độ 。 亡vong 者giả 神thần 識thức 。 被bị 吹xuy 上thượng 空không 。 旋toàn 落lạc 乘thừa 風phong 。 墮đọa 無Vô 間Gián 獄Ngục 。 發phát 明minh 二nhị 相tướng 。 一nhất 者giả 不bất 覺giác 。 迷mê 極cực 則tắc 荒hoang 。 奔bôn 走tẩu 不bất 息tức 。 二nhị 者giả 不bất 迷mê 。 覺giác 知tri 則tắc 苦khổ 。 無vô 量lượng 煎tiễn 燒thiêu 。 痛thống 深thâm 難nan 忍nhẫn 。
此thử 思tư 業nghiệp 交giao 者giả 。 謂vị 思tư 業nghiệp 先tiên 起khởi 。 後hậu 復phục 興hưng 餘dư 業nghiệp 交giao 作tác 。 則tắc 獄ngục 因nhân 熟thục 矣hĩ 。 獄ngục 因nhân 熟thục 而nhi 世thế 報báo 謝tạ 。 故cố 曰viết 則tắc 臨lâm 終chung 時thời 。 然nhiên 思tư 業nghiệp 屬thuộc 風phong 。 而nhi 有hữu 善thiện 有hữu 惡ác 。 善thiện 則tắc 能năng 成thành 。 惡ác 則tắc 能năng 壞hoại 。 今kim 約ước 惡ác 業nghiệp 。 故cố 感cảm 惡ác 風phong 。 吹xuy 壞hoại 國quốc 土độ 。 國quốc 土độ 既ký 壞hoại 。 神thần 識thức 無vô 依y 。 故cố 被bị 吹xuy 上thượng 空không 。 又hựu 以dĩ 九cửu 情tình 所sở 墜trụy 。 故cố 方phương 起khởi 旋toàn 落lạc 。 乘thừa 於ư 風phong 力lực 。 不bất 覺giác 轉chuyển 入nhập 無vô 間gian 。 故cố 云vân 墮đọa 也dã 。 既ký 墮đọa 獄ngục 中trung 。 仍nhưng 復phục 發phát 明minh 二nhị 相tướng 。 以dĩ 思tư 業nghiệp 有hữu 覺giác 不bất 覺giác 。 故cố 感cảm 報báo 亦diệc 然nhiên 。 一nhất 者giả 不bất 覺giác 之chi 相tướng 。 謂vị 迷mê 悶muộn 之chi 極cực 。 心tâm 神thần 荒hoang 亂loạn 。 奔bôn 走tẩu 不bất 息tức 。 二nhị 者giả 不bất 迷mê 之chi 相tướng 。 (# 不bất 迷mê 即tức 覺giác )# 謂vị 纔tài 有hữu 覺giác 知tri 。 則tắc 是thị 苦khổ 境cảnh 。 無vô 量lượng 煎tiễn 燒thiêu 。 痛thống 徹triệt 深thâm 髓tủy 。 難nan 可khả 忍nhẫn 受thọ 。
二nhị 交giao 業nghiệp 報báo 。
如như 是thị 邪tà 思tư 。 結kết 思tư 則tắc 能năng 為vi 方phương 為vi 所sở 。 結kết 見kiến 則tắc 能năng 為vi 鑑giám 為vi 證chứng 。 結kết 聽thính 則tắc 能năng 為vi 大đại 合hợp 石thạch 。 為vi 冰băng 為vi 霜sương 。 為vi 土thổ 為vi 霧vụ 。 結kết 息tức 則tắc 能năng 為vi 大đại 火hỏa 車xa 。 火hỏa 船thuyền 火hỏa 檻hạm 。 結kết 嘗thường 則tắc 能năng 為vi 大đại 呌khiếu 喚hoán 。 為vi 悔hối 為vi 泣khấp 。 結kết 觸xúc 則tắc 能năng 為vi 大đại 為vi 小tiểu 。 為vi 一nhất 日nhật 中trung 萬vạn 生sanh 萬vạn 死tử 。 為vi 偃yển 為vi 仰ngưỡng 。
如như 是thị 邪tà 思tư 者giả 。 準chuẩn 上thượng 五ngũ 應ưng 約ước 邪tà 思tư 所sở 感cảm 報báo 風phong 言ngôn 之chi 。 結kết 思tư 者giả 。 謂vị 思tư 業nghiệp 報báo 風phong 。 結kết 於ư 現hiện 前tiền 意ý 根căn 。 以dĩ 意ý 思tư 而nhi 遇ngộ 報báo 風phong 。 被bị 迷mê 思tư 處xứ 。 則tắc 能năng 為vi 方phương 為vi 所sở 。 謂vị 受thọ 罪tội 處xứ 也dã 。 結kết 見kiến 者giả 。 思tư 業nghiệp 報báo 風phong 。 結kết 於ư 現hiện 前tiền 眼nhãn 根căn 。 以dĩ 眼nhãn 見kiến 而nhi 遇ngộ 報báo 風phong 。 因nhân 昧muội 思tư 明minh 。 則tắc 能năng 為vi 鑑giám (# 鏡kính 照chiếu )# 為vi 證chứng 。 (# 人nhân 質chất )# 謂vị 令linh 昧muội 為vi 明minh 也dã 。 結kết 聽thính 者giả 。 思tư 業nghiệp 報báo 風phong 。 結kết 於ư 現hiện 前tiền 耳nhĩ 根căn 。 然nhiên 耳nhĩ 聞văn 屬thuộc 水thủy 。 以dĩ 水thủy 遇ngộ 風phong 。 若nhược 二nhị 力lực 俱câu 勝thắng 。 皷cổ 激kích 過quá 分phần/phân 。 則tắc 能năng 為vi 大đại 合hợp 石thạch 。 如như 傾khuynh 湫# 倒đảo 嶽nhạc 。 即tức 其kỳ 證chứng 也dã 。 若nhược 風phong 寒hàn 水thủy 冷lãnh 。 則tắc 能năng 為vi 冰băng 為vi 霜sương 。 如như 秋thu 霜sương 冬đông 冰băng 。 即tức 其kỳ 證chứng 也dã 。 若nhược 水thủy 勢thế 劣liệt 風phong 。 風phong 勢thế 劣liệt 水thủy 。 則tắc 能năng 為vi 土thổ 為vi 霧vụ 。 如như 微vi 旱hạn 起khởi 塵trần 。 帶đái 濕thấp 見kiến 霧vụ 。 即tức 其kỳ 證chứng 也dã 。 結kết 息tức 者giả 。 思tư 業nghiệp 報báo 風phong 。 結kết 於ư 現hiện 前tiền 鼻tị 根căn 。 然nhiên 鼻tị 息tức 屬thuộc 風phong 。 風phong 遇ngộ 風phong 而nhi 磨ma 蕩đãng 成thành 火hỏa 。 則tắc 能năng 為vi 大đại 火hỏa 車xa 。 火hỏa 船thuyền 火hỏa 檻hạm 。 皆giai 地địa 獄ngục 苦khổ 具cụ 相tương/tướng 也dã 。 結kết 嘗thường 者giả 。 思tư 業nghiệp 報báo 風phong 。 結kết 於ư 現hiện 前tiền 舌thiệt 根căn 。 然nhiên 舌thiệt 嘗thường 貪tham 味vị 。 味vị 遇ngộ 風phong 而nhi 便tiện 失thất 。 則tắc 能năng 為vi 大đại 呌khiếu 喚hoán 。 為vi 悔hối 為vi 泣khấp 。 皆giai 饑cơ 渴khát 逼bức 惱não 聲thanh 也dã 。 結kết 觸xúc 者giả 。 思tư 業nghiệp 報báo 風phong 。 結kết 於ư 現hiện 前tiền 身thân 根căn 。 然nhiên 身thân 觸xúc 從tùng 緣duyên 。 風phong 性tánh 無vô 定định 。 或hoặc 遇ngộ 風phong 而nhi 展triển 舒thư 。 則tắc 為vi 大đại 身thân 。 或hoặc 遇ngộ 風phong 而nhi 局cục 促xúc 。 則tắc 為vi 小tiểu 身thân 。 或hoặc 遇ngộ 風phong 而nhi 忽hốt 活hoạt 。 則tắc 能năng 為vi 生sanh 。 或hoặc 遇ngộ 風phong 而nhi 忽hốt 斃# 。 則tắc 能năng 為vi 死tử 。 或hoặc 被bị 風phong 吹xuy 而nhi 腹phúc 俯phủ 於ư 地địa 。 則tắc 能năng 為vi 偃yển 。 或hoặc 被bị 風phong 吹xuy 而nhi 面diện 向hướng 於ư 天thiên 。 故cố 能năng 為vi 仰ngưỡng 。 此thử 等đẳng 皆giai 為vi 思tư 報báo 。 之chi 所sở 招chiêu 引dẫn 。 (# 此thử 上thượng 十thập 因nhân 六lục 報báo 。 雖tuy 然nhiên 似tự 不bất 經kinh 。 而nhi 理lý 所sở 必tất 至chí 。 良lương 以dĩ 三tam 界giới 唯duy 心tâm 。 萬vạn 法pháp 惟duy 識thức 。 所sở 以dĩ 華hoa 嚴nghiêm 一nhất 偈kệ 。 能năng 空không 諸chư 獄ngục 。 若nhược 果quả 能năng 絕tuyệt 生sanh 前tiền 之chi 十thập 業nghiệp 。 了liễu 現hiện 心tâm 之chi 妄vọng 習tập 。 六lục 業nghiệp 不bất 交giao 。 六lục 報báo 安an 在tại 。 是thị 知tri 佛Phật 之chi 所sở 以dĩ 詳tường 陳trần 其kỳ 相tương/tướng 者giả 。 將tương 使sử 眾chúng 生sanh 轉chuyển 惡ác 業nghiệp 為vi 善thiện 因nhân 。 心tâm 作tác 天thiên 堂đường 。 變biến 生sanh 心tâm 為vi 佛Phật 心tâm 。 即tức 心tâm 作tác 佛Phật 也dã )# 徵trưng 起khởi 釋thích 成thành 竟cánh 。
三tam 總tổng 示thị 虗hư 妄vọng 三tam 。
一nhất 總tổng 結kết 妄vọng 造tạo 。 二nhị 別biệt 分phần/phân 重trọng/trùng 輕khinh 。 三tam 重trọng/trùng 釋thích 問vấn 意ý 。
初sơ 。
阿A 難Nan 。 是thị 名danh 地Địa 獄Ngục 十Thập 因Nhân 六Lục 果Quả 。 皆giai 是thị 眾chúng 生sanh 。 迷mê 妄vọng 所sở 造tạo 。
結kết 前tiền 十thập 習tập 為vi 地địa 獄ngục 因nhân 。 六lục 報báo 為vi 地địa 獄ngục 果quả 。 故cố 曰viết 是thị 名danh 等đẳng 也dã 。 皆giai 是thị 者giả 。 因nhân 果quả 皆giai 是thị 。 迷mê 妄vọng 者giả 。 迷mê 於ư 妄vọng 見kiến 。 迷mê 於ư 妄vọng 見kiến 。 不bất 達đạt 眾chúng 生sanh 相tướng 空không 。 由do 此thử 於ư 諸chư 眾chúng 生sanh 分phần/phân 內nội 。 起khởi 於ư 妄vọng 情tình 。 十thập 因nhân 六lục 果quả 。 莫mạc 不bất 資tư 始thỉ 乎hồ 此thử 。 故cố 為vi 所sở 造tạo 。 前tiền 云vân 因nhân 於ư 妄vọng 見kiến 。 有hữu 妄vọng 習tập 生sanh 。 由do 此thử 分phần/phân 開khai 。 內nội 分phần 外ngoại 分phần 。 則tắc 地địa 獄ngục 天thiên 堂đường 。 皆giai 迷mê 妄vọng 所sở 造tạo 明minh 矣hĩ 。
二nhị 別biệt 分phần/phân 重trọng/trùng 輕khinh 三tam 。
一nhất 十thập 因nhân 圓viên 造tạo 入nhập 阿A 鼻Tỳ 。 二nhị 六lục 業nghiệp 交giao 作tác 入nhập 無vô 間gian 。 三tam 六lục 業nghiệp 具cụ 缺khuyết 分phần/phân 三tam 等đẳng 。
初sơ 。
若nhược 諸chư 眾chúng 生sanh 。 惡ác 業nghiệp 圓viên 造tạo 。 入nhập 阿A 鼻Tỳ 獄Ngục 。 受thọ 無vô 量lượng 苦khổ 。 經kinh 無vô 量lượng 劫kiếp 。
惡ác 業nghiệp 者giả 。 即tức 前tiền 淫dâm 貪tham 慢mạn 瞋sân 詐trá 。 誑cuống 冤oan 見kiến 枉uổng 訟tụng 也dã 。 圓viên 造tạo 者giả 。 一nhất 一nhất 具cụ 造tạo 。 又hựu 造tạo 之chi 必tất 盡tận 其kỳ 極cực 。 前tiền 之chi 所sở 謂vị 純thuần 情tình 者giả 以dĩ 此thử 。 純thuần 情tình 即tức 沉trầm 。 故cố 云vân 入nhập 阿A 鼻Tỳ 獄Ngục 。 此thử 是thị 正chánh 獄ngục 。 以dĩ 下hạ 之chi 八bát 獄ngục 。 皆giai 眷quyến 屬thuộc 獄ngục 故cố 。 入nhập 此thử 獄ngục 中trung 。 諸chư 苦khổ 備bị 歷lịch 。 故cố 云vân 受thọ 無vô 量lượng 苦khổ 。 若nhược 沉trầm 心tâm 中trung 。 有hữu 謗báng 大Đại 乘Thừa 等đẳng 。 劫kiếp 盡tận 更cánh 生sanh 。 他tha 方phương 阿A 鼻Tỳ 。 故cố 云vân 經kinh 無vô 量lượng 劫kiếp 。
二nhị 六lục 業nghiệp 交giao 作tác 入nhập 無vô 間gian 。
六lục 根căn 各các 造tạo 。 及cập 彼bỉ 所sở 作tác 。 兼kiêm 境cảnh 兼kiêm 根căn 。 是thị 人nhân 則tắc 入nhập 。 八bát 無Vô 間Gián 獄Ngục 。
前tiền 總tổng 徵trưng 略lược 釋thích 疏sớ/sơ 云vân 。 六lục 識thức 造tạo 業nghiệp 有hữu 二nhị 。 一nhất 自tự 起khởi 。 二nhị 交giao 作tác 。 自tự 起khởi 者giả 。 但đãn 是thị 一nhất 根căn 造tạo 業nghiệp 。 如như 見kiến 色sắc 惟duy 依y 色sắc 起khởi 業nghiệp 。 聞văn 聲thanh 唯duy 依y 聲thanh 起khởi 業nghiệp 等đẳng 。 今kim 云vân 六lục 根căn 各các 造tạo 是thị 也dã 。 交giao 作tác 者giả 。 如như 因nhân 見kiến 色sắc 而nhi 起khởi 聞văn 聲thanh 之chi 業nghiệp 。 是thị 見kiến 業nghiệp 與dữ 聞văn 業nghiệp 交giao 。 因nhân 聞văn 聲thanh 而nhi 起khởi 見kiến 色sắc 之chi 業nghiệp 。 是thị 聞văn 業nghiệp 與dữ 見kiến 業nghiệp 交giao 等đẳng 。 今kim 云vân 及cập 彼bỉ 所sở 作tác 。 兼kiêm 境cảnh 兼kiêm 根căn 是thị 也dã 。 言ngôn 兼kiêm 境cảnh 兼kiêm 根căn 者giả 。 謂vị 除trừ 當đương 根căn 各các 造tạo 外ngoại 。 復phục 兼kiêm 餘dư 境cảnh 及cập 餘dư 根căn 故cố 。 是thị 人nhân 則tắc 入nhập 。 八bát 無Vô 間Gián 獄Ngục 者giả 。 其kỳ 中trung 亦diệc 兼kiêm 二nhị 報báo 。 一nhất 者giả 自tự 業nghiệp 報báo 。 如như 前tiền 見kiến 業nghiệp 成thành 熟thục 。 臨lâm 終chung 先tiên 見kiến 猛mãnh 火hỏa 。 神thần 識thức 乘thừa 烟yên 入nhập 獄ngục 等đẳng 。 今kim 云vân 則tắc 入nhập 是thị 也dã 。 二nhị 者giả 交giao 業nghiệp 報báo 。 如như 前tiền 見kiến 火hỏa 燒thiêu 聽thính 。 能năng 為vi 鑊hoạch 湯thang 洋dương 銅đồng 。 燒thiêu 息tức 能năng 為vi 黑hắc 烟yên 紫tử 燄diệm 等đẳng 。 今kim 云vân 無vô 間gian 是thị 也dã 。 又hựu 前tiền 云vân 九cửu 情tình 一nhất 想tưởng 。 下hạ 洞đỗng 火hỏa 輪luân 。 身thân 入nhập 風phong 火hỏa 。 二nhị 交giao 過quá 地địa 。 輕khinh 生sanh 有hữu 間gián 。 重trọng 生sanh 無vô 間gián 。 此thử 科khoa 即tức 重trọng 生sanh 無vô 間gián 者giả 也dã 。
三tam 六lục 業nghiệp 具cụ 缺khuyết 分phần/phân 三tam 等đẳng 三tam 。
一nhất 具cụ 六lục 入nhập 重trọng/trùng 獄ngục 。 二nhị 缺khuyết 二nhị 入nhập 中trung 獄ngục 。 三tam 缺khuyết 四tứ 入nhập 輕khinh 獄ngục 。
初sơ 。
身thân 口khẩu 意ý 三tam 。 作tác 殺sát 盜đạo 淫dâm 。 是thị 人nhân 則tắc 入nhập 。 十thập 八bát 地địa 獄ngục 。
六lục 根căn 不bất 交giao 作tác 。 故cố 唯duy 言ngôn 身thân 口khẩu 意ý 三tam 。 十thập 因nhân 不bất 圓viên 造tạo 。 故cố 惟duy 言ngôn 作tác 殺sát 盜đạo 淫dâm 。 良lương 以dĩ 身thân 口khẩu 意ý 。 為vi 六lục 根căn 總tổng 相tương/tướng 。 殺sát 盜đạo 淫dâm 為vi 十thập 因nhân 總tổng 相tương/tướng 。 不bất 交giao 不bất 圓viên 。 各các 未vị 盡tận 極cực 。 故cố 不bất 言ngôn 別biệt 相tướng 。 反phản 顯hiển 上thượng 之chi 墮đọa 阿A 鼻Tỳ 者giả 。 必tất 是thị 十thập 因nhân 圓viên 造tạo 。 六lục 根căn 交giao 作tác 。 入nhập 無vô 間gian 者giả 。 必tất 是thị 六lục 根căn 交giao 作tác 。 或hoặc 十thập 因nhân 不bất 圓viên 造tạo 耳nhĩ 。 是thị 知tri 此thử 科khoa 之chi 罪tội 。 較giảo 上thượng 微vi 輕khinh 。 而nhi 對đối 下hạ 則tắc 重trọng/trùng 。 故cố 曰viết 是thị 人nhân 則tắc 入nhập 。 十thập 八bát 地địa 獄ngục 。 經kinh 律luật 異dị 相tướng 云vân 。 阿A 鼻Tỳ 大Đại 地Địa 獄Ngục 外ngoại 。
復phục 有hữu 十thập 八bát 小tiểu 獄ngục 。 然nhiên 既ký 云vân 小tiểu 獄ngục 。 應ưng 是thị 有hữu 間gian 者giả 也dã (# 科khoa 云vân 具cụ 六lục 者giả 。 謂vị 能năng 作tác 三tam 業nghiệp 。 所sở 作tác 三tam 業nghiệp 。 六lục 業nghiệp 皆giai 具cụ 足túc 故cố 。 入nhập 重trọng/trùng 獄ngục 者giả 。 對đối 下hạ 而nhi 言ngôn 。 以dĩ 有hữu 間gian 獄ngục 中trung 。 此thử 最tối 重trọng 故cố )# 。
二nhị 缺khuyết 二nhị 入nhập 中trung 獄ngục 。
三tam 業nghiệp 不bất 兼kiêm 。 中trung 間gian 或hoặc 為vi 。 一nhất 殺sát 一nhất 盜đạo 。 是thị 人nhân 則tắc 入nhập 。 三tam 十thập 六lục 地địa 獄ngục 。
三tam 業nghiệp 不bất 兼kiêm 者giả 。 謂vị 身thân 口khẩu 意ý 。 具cụ 而nhi 三tam 種chủng 惡ác 業nghiệp 不bất 兼kiêm 造tạo 也dã 。 不bất 唯duy 不bất 兼kiêm 於ư 三tam 。 且thả 亦diệc 不bất 兼kiêm 於ư 二nhị 。 故cố 曰viết 中trung 間gian 或hoặc 為vi 。 一nhất 殺sát 一nhất 盜đạo 。 不bất 言ngôn 一nhất 婬dâm 者giả 。 可khả 思tư 而nhi 知tri 故cố 。 若nhược 具cụ 足túc 言ngôn 之chi 。 應ưng 云vân 或hoặc 為vi 一nhất 殺sát 。 謂vị 身thân 口khẩu 意ý 。 但đãn 作tác 一nhất 殺sát 。 或hoặc 為vi 一nhất 盜đạo 。 謂vị 身thân 口khẩu 意ý 。 但đãn 作tác 一nhất 盜đạo 。 或hoặc 為vi 一nhất 淫dâm 。 謂vị 身thân 口khẩu 意ý 。 但đãn 作tác 一nhất 淫dâm 。 其kỳ 罪tội 又hựu 輕khinh 於ư 前tiền 。 故cố 曰viết 是thị 人nhân 則tắc 入nhập 。 三tam 十thập 六lục 地địa 獄ngục 。 上thượng 云vân 十thập 八bát 。 此thử 云vân 三tam 十thập 六lục 者giả 。 應ưng 是thị 上thượng 之chi 隨tùy 獄ngục 。 葢# 一nhất 獄ngục 隨tùy 二nhị 。 亦diệc 是thị 有hữu 間gian 可khả 知tri 。
三tam 缺khuyết 四tứ 入nhập 輕khinh 獄ngục 。
見kiến 見kiến 一nhất 根căn 。 單đơn 犯phạm 一nhất 業nghiệp 。 是thị 人nhân 則tắc 入nhập 。 一nhất 百bách 八bát 地địa 獄ngục 。
見kiến 見kiến 者giả 。 妄vọng 見kiến 見kiến 於ư 妄vọng 境cảnh 時thời 也dã 。 一nhất 根căn 者giả 。 或hoặc 身thân 或hoặc 口khẩu 或hoặc 意ý 。 三tam 根căn 惟duy 一nhất 根căn 起khởi 。 一nhất 業nghiệp 者giả 。 或hoặc 殺sát 或hoặc 盜đạo 或hoặc 婬dâm 。 三tam 業nghiệp 唯duy 一nhất 業nghiệp 犯phạm 。 雖tuy 一nhất 根căn 一nhất 業nghiệp 。 乃nãi 約ước 其kỳ 最tối 重trọng 者giả 言ngôn 。 如như 殺sát 則tắc 出xuất 佛Phật 身thân 血huyết 等đẳng 。 淫dâm 則tắc 汙ô 比Bỉ 丘Khâu 尼Ni 等đẳng 。 盜đạo 則tắc 偷thâu 僧Tăng 祇kỳ 物vật 等đẳng 。 故cố 應ưng 墮đọa 獄ngục 。 而nhi 其kỳ 罪tội 又hựu 輕khinh 於ư 前tiền 。 故cố 曰viết 是thị 人nhân 則tắc 入nhập 。 一nhất 百bách 八bát 地địa 獄ngục 。 又hựu 有hữu 間gian 之chi 輕khinh 者giả 。 按án 經kinh 律luật 異dị 相tướng 。 有hữu 十thập 八bát 鐵thiết 丸hoàn 。 十thập 八bát 沸phí 銅đồng 。 十thập 八bát 刀đao 輪luân 。 十thập 八bát 劍kiếm 林lâm 。 十thập 八bát 鐵thiết 蛇xà 。 十thập 八bát 鐵thiết 鳥điểu 。 然nhiên 數số 既ký 吻vẫn 合hợp 。 無vô 妨phương 引dẫn 用dụng 。 但đãn 地địa 獄ngục 名danh 數số 。 經kinh 論luận 異dị 出xuất 。 良lương 以dĩ 業nghiệp 有hữu 千thiên 差sai 。 報báo 感cảm 萬vạn 殊thù 。 絕tuyệt 非phi 思tư 議nghị 之chi 境cảnh 。 惟duy 佛Phật 盡tận 知tri 。 唯duy 佛Phật 盡tận 見kiến 。 隨tùy 便tiện 警cảnh 示thị 。 要yếu 在tại 令linh 人nhân 知tri 懼cụ 而nhi 已dĩ 。 此thử 上thượng 三tam 科khoa 。 於ư 九cửu 情tình 一nhất 想tưởng 。 中trung 義nghĩa 當đương 輕khinh 生sanh 有hữu 間gián 。 (# 問vấn 。 既ký 皆giai 九cửu 情tình 一nhất 想tưởng 。 輕khinh 重trọng 何hà 分phần/phân 。 答đáp 亦diệc 有hữu 九cửu 情tình 微vi 少thiểu 。 但đãn 少thiểu 不bất 至chí 八bát 。 一nhất 想tưởng 微vi 多đa 。 但đãn 多đa 不bất 至chí 二nhị 。 故cố 皆giai 約ước 九cửu 情tình 一nhất 想tưởng 。 言ngôn 之chi )# 別biệt 分phần/phân 重trọng/trùng 輕khinh 竟cánh 。
三tam 重trọng/trùng 釋thích 問vấn 意ý 。
由do 是thị 眾chúng 生sanh 。 別biệt 作tác 別biệt 造tạo 。 於ư 世thế 界giới 中trung 。 入nhập 同đồng 分phân 地địa 。 妄vọng 想tưởng 發phát 生sanh 。 非phi 本bổn 來lai 有hữu 。
准chuẩn 前tiền 阿A 難Nan 總tổng 問vấn 七thất 趣thú 云vân 。 此thử 道đạo 為vi 復phục 。 本bổn 來lai 自tự 有hữu 。 為vì 是thị 眾chúng 生sanh 。 妄vọng 習tập 生sanh 起khởi 。 又hựu 別biệt 問vấn 地địa 獄ngục 云vân 。 此thử 諸chư 地địa 獄ngục 。 為vi 有hữu 定định 處xứ 。 為vi 復phục 自tự 然nhiên 。 彼bỉ 彼bỉ 發phát 業nghiệp 。 各các 各các 私tư 受thọ 。 如Như 來Lai 於ư 分phần/phân 類loại 趣thú 後hậu 。 已dĩ 略lược 釋thích 云vân 。 循tuần 造tạo 惡ác 業nghiệp 。 雖tuy 則tắc 自tự 招chiêu 。 眾chúng 同đồng 分phần 中trung 。 兼kiêm 有hữu 元nguyên 地địa 。 恐khủng 猶do 未vị 明minh 。 故cố 就tựu 此thử 重trọng/trùng 釋thích 。 言ngôn 上thượng 來lai 首thủ 自tự 阿A 鼻Tỳ 。 終chung 至chí 一nhất 百bách 八bát 獄ngục 。 所sở 以dĩ 差sai 別biệt 不bất 同đồng 者giả 。 由do 是thị 眾chúng 生sanh 。 別biệt 作tác 別biệt 造tạo 。 此thử 釋thích 彼bỉ 彼bỉ 發phát 業nghiệp 。 各các 各các 私tư 受thọ 問vấn 也dã 。 然nhiên 既ký 別biệt 作tác 別biệt 造tạo 。 而nhi 又hựu 多đa 人nhân 同đồng 處xứ 一nhất 獄ngục 者giả 。 葢# 以dĩ 多đa 人nhân 業nghiệp 同đồng 。 於ư 是thị 界giới 中trung 。 入nhập 同đồng 分phân 地địa 。 此thử 釋thích 為vi 定định 處xứ 問vấn 也dã 。 又hựu 雖tuy 曰viết 入nhập 同đồng 分phân 地địa 。 亦diệc 屬thuộc 妄vọng 想tưởng 發phát 生sanh 。 非phi 是thị 本bổn 來lai 自tự 有hữu 。 此thử 釋thích 為vi 復phục 本bổn 來lai 自tự 有hữu 。 為vi 是thị 妄vọng 習tập 生sanh 起khởi 問vấn 也dã 。 獄ngục 趣thú 竟cánh 。
二nhị 鬼quỷ 趣thú 三tam 。
一nhất 躡niếp 前tiền 起khởi 後hậu 。 二nhị 詳tường 列liệt 十thập 種chủng 。 三tam 推thôi 本bổn 顯hiển 妄vọng 。
初sơ 。
復phục 次thứ 阿A 難Nan 。 是thị 諸chư 眾chúng 生sanh 。 非phi 破phá 律luật 儀nghi 。 犯phạm 菩Bồ 薩Tát 戒giới 。 毀hủy 佛Phật 涅Niết 槃Bàn 。 諸chư 餘dư 雜tạp 業nghiệp 。 歷lịch 劫kiếp 燒thiêu 然nhiên 。 然nhiên 還hoàn 罪tội 畢tất 。 受thọ 諸chư 鬼quỷ 形hình 。
是thị 諸chư 眾chúng 生sanh 。 即tức 指chỉ 十thập 因nhân 六lục 報báo 者giả 言ngôn 。 律luật 儀nghi 雖tuy 通thông 大đại 小tiểu 。 且thả 指chỉ 小Tiểu 乘Thừa 戒giới 說thuyết 。 以dĩ 小Tiểu 乘Thừa 治trị 身thân 。 律luật 儀nghi 偏thiên 重trọng 故cố 。 非phi 破phá 者giả 。 非phi 為vi 小Tiểu 乘Thừa 。 忍nhẫn 心tâm 自tự 破phá 。 造tạo 業nghiệp 飾sức 非phi 者giả 。 類loại 多đa 如như 是thị 。 菩Bồ 薩Tát 戒giới 大Đại 乘Thừa 戒giới 也dã 。 既ký 已dĩ 非phi 破phá 律luật 儀nghi 。 不bất 屑tiết 拘câu 守thủ 小Tiểu 乘Thừa 。 即tức 當đương 嚴nghiêm 護hộ 心tâm 地địa 。 受thọ 持trì 菩Bồ 薩Tát 。 自tự 性tánh 妙diệu 戒giới 。 及cập 究cứu 其kỳ 居cư 心tâm 。 卻khước 又hựu 逐trục 一nhất 違vi 反phản 。 故cố 曰viết 犯phạm 也dã 。 此thử 約ước 毀hủy 戒giới 言ngôn 之chi 。 涅Niết 槃Bàn 至chí 理lý 。 大Đại 乘Thừa 深thâm 教giáo 。 或hoặc 斥xích 為vi 斷đoạn 滅diệt 。 或hoặc 訶ha 為vi 虗hư 妄vọng 。 故cố 曰viết 毀hủy 也dã 。 此thử 約ước 毀hủy 乘thừa 言ngôn 之chi 。 夫phu 乘thừa 戒giới 二nhị 法pháp 。 乃nãi 出xuất 苦khổ 之chi 津tân 梁lương 。 實thật 成thành 佛Phật 之chi 樞xu 要yếu 。 互hỗ 為vi 緩hoãn 急cấp 。 尚thượng 且thả 不bất 可khả 。 何hà 況huống 俱câu 毀hủy 。 真chân 為vi 斷đoạn 滅diệt 佛Phật 種chủng 。 仍nhưng 復phục 陷hãm 害hại 眾chúng 生sanh 。 罪tội 之chi 極cực 重trọng 。 莫mạc 甚thậm 於ư 此thử 。 前tiền 云vân 若nhược 沉trầm 心tâm 中trung 。 有hữu 謗báng 大Đại 乘Thừa 。 毀hủy 佛Phật 禁cấm 戒giới 等đẳng 。 即tức 指chỉ 此thử 也dã 。 諸chư 餘dư 雜tạp 業nghiệp 。 總tổng 指chỉ 十thập 因nhân 六lục 交giao 等đẳng 業nghiệp 。 報báo 感cảm 地địa 獄ngục 。 常thường 受thọ 眾chúng 苦khổ 。 如như 處xứ 猛mãnh 火hỏa 。 故cố 曰viết 歷lịch 劫kiếp 燒thiêu 然nhiên 。 燒thiêu 盡tận 宿túc 業nghiệp 之chi 後hậu 。 名danh 為vi 酬thù 還hoàn 罪tội 畢tất 。 此thử 方phương 了liễu 得đắc 純thuần 情tình 無vô 想tưởng 及cập 九cửu 情tình 一nhất 想tưởng 等đẳng 業nghiệp 。 良lương 以dĩ 眾chúng 生sanh 造tạo 業nghiệp 。 類loại 多đa 從tùng 輕khinh 至chí 重trọng/trùng 。 身thân 後hậu 受thọ 報báo 。 類loại 多đa 從tùng 重trọng/trùng 至chí 輕khinh 。 今kim 重trọng 報báo 既ký 盡tận 。 輕khinh 報báo 現hiện 前tiền 。 故cố 仍nhưng 受thọ 諸chư 鬼quỷ 形hình 。 然nhiên 世thế 人nhân 多đa 以dĩ 地địa 獄ngục 為vi 鬼quỷ 。 今kim 既ký 分phần/phân 二nhị 趣thú 。 應ưng 知tri 不bất 同đồng 。 論luận 明minh 地địa 獄ngục 純thuần 是thị 化hóa 生sanh 。 鬼quỷ 則tắc 具cụ 四tứ 。 兼kiêm 有hữu 父phụ 母mẫu 兄huynh 弟đệ 眷quyến 屬thuộc 。 但đãn 勝thắng 者giả 為vi 神thần 。 如như 前tiền 大đại 力lực 鬼quỷ 王vương 等đẳng 。 附phụ 於ư 仙tiên 趣thú 是thị 也dã 。 劣liệt 者giả 為vi 鬼quỷ 。 如như 下hạ 所sở 列liệt 。 又hựu 下hạ 所sở 列liệt 十thập 類loại 。 率suất 皆giai 不bất 免miễn 饑cơ 虗hư 。 均quân 屬thuộc 餓ngạ 鬼quỷ 趣thú 攝nhiếp 。 但đãn 與dữ 前tiền 之chi 七thất 情tình 三tam 想tưởng 。 沉trầm 下hạ 水thủy 輪luân 者giả 不bất 同đồng 。 以dĩ 彼bỉ 生sanh 於ư 火hỏa 際tế 。 乃nãi 鬼quỷ 道đạo 中trung 苦khổ 之chi 尤vưu 者giả 。 似tự 由do 惡ác 業nghiệp 直trực 墮đọa 。 若nhược 下hạ 之chi 十thập 。 明minh 是thị 地địa 獄ngục 餘dư 報báo 。 不bất 過quá 藉tạ 之chi 以dĩ 略lược 彰chương 其kỳ 趣thú 耳nhĩ 。
二nhị 詳tường 列liệt 十thập 種chủng 資tư 中trung 云vân 。 由do 前tiền 十thập 因nhân 。 餘dư 報báo 不bất 同đồng 。 故cố 鬼quỷ 趣thú 分phân 為vi 十thập 類loại 。 謂vị 貪tham 物vật 貪tham 習tập 。 貪tham 色sắc 淫dâm 習tập 。 貪tham 惑hoặc 詐trá 習tập 。 貪tham 恨hận 怨oán 習tập 。 貪tham 憶ức 瞋sân 習tập 。 貪tham 慠ngạo 慢mạn 習tập 。 貪tham 罔võng 誑cuống 習tập 。 貪tham 明minh 見kiến 習tập 。 貪tham 成thành 枉uổng 習tập 。 貪tham 黨đảng 訟tụng 習tập 。 長trường/trưởng 水thủy 依y 之chi 。 正chánh 脈mạch 以dĩ 貪tham 惑hoặc 為vi 誑cuống 習tập 。 貪tham 罔võng 為vi 枉uổng 習tập 。 貪tham 恨hận 為vi 瞋sân 習tập 。 貪tham 憶ức 為vi 怨oán 習tập 。 貪tham 成thành 為vi 詐trá 習tập 。 餘dư 五ngũ 仍nhưng 舊cựu 。 今kim 疏sớ/sơ 依y 之chi 。 環hoàn 師sư 謂vị 其kỳ 不bất 必tất 局cục 配phối 。 是thị 厭yếm 於ư 推thôi 詳tường 也dã 。 然nhiên 地địa 獄ngục 既ký 以dĩ 十thập 習tập 為vi 因nhân 。 今kim 出xuất 為vi 鬼quỷ 。 自tự 應ưng 由do 彼bỉ 餘dư 習tập 。 但đãn 佛Phật 語ngữ 自tự 在tại 。 稍sảo 不bất 次thứ 第đệ 耳nhĩ )# 十thập 。
一nhất 怪quái 鬼quỷ 。 二nhị 魃bạt 鬼quỷ 。 三tam 魅mị 鬼quỷ 。 四tứ 蠱cổ 鬼quỷ 。 五ngũ 癘lệ 鬼quỷ 。 六lục 餓ngạ 鬼quỷ 。 七thất 魘yểm 鬼quỷ 。 八bát 魍vọng 魎lượng 。 九cửu 役dịch 使sử 。 十thập 傳truyền 送tống 。
初sơ 。
若nhược 於ư 本bổn 因nhân 。 貪tham 物vật 為vi 罪tội 。 是thị 人nhân 罪tội 畢tất 。 遇ngộ 物vật 成thành 形hình 。 名danh 為vi 怪quái 鬼quỷ 。
本bổn 因nhân 者giả 。 指chỉ 在tại 人nhân 道đạo 中trung 說thuyết 。 貪tham 物vật 為vi 罪tội 者giả 。 即tức 指chỉ 貪tham 習tập 。 謂vị 貪tham 求cầu 財tài 物vật 而nhi 為vi 地địa 獄ngục 罪tội 故cố 。 是thị 人nhân 罪tội 畢tất 者giả 。 歷lịch 劫kiếp 燒thiêu 然nhiên 。 地địa 獄ngục 業nghiệp 盡tận 時thời 也dã 。 因nhân 有hữu 貪tham 物vật 餘dư 習tập 。 出xuất 而nhi 附phụ 諸chư 異dị 物vật 。 現hiện 形hình 現hiện 跡tích 。 故cố 曰viết 遇ngộ 物vật 成thành 形hình 。 山sơn 之chi 為vi 精tinh 。 石thạch 之chi 為vi 怪quái 。 類loại 多đa 由do 此thử 。 故cố 曰viết 名danh 為vi 怪quái 鬼quỷ 。
二nhị 魃bạt 鬼quỷ 。
貪tham 色sắc 為vi 罪tội 。 是thị 人nhân 罪tội 畢tất 。 遇ngộ 風phong 成thành 形hình 。 名danh 為vi 魃bạt 鬼quỷ 。
不bất 言ngôn 本bổn 因nhân 者giả 。 例lệ 上thượng 可khả 知tri 故cố 。 仍nhưng 以dĩ 貪tham 名danh 者giả 。 貪tham 為vi 煩phiền 惱não 之chi 首thủ 。 貫quán 一nhất 切thiết 業nghiệp 故cố 。 下hạ 皆giai 准chuẩn 此thử 。 貪tham 色sắc 為vi 罪tội 者giả 。 即tức 指chỉ 本bổn 因nhân 淫dâm 習tập 。 謂vị 貪tham 求cầu 美mỹ 色sắc 而nhi 為vi 地địa 獄ngục 罪tội 故cố 。 罪tội 畢tất 出xuất 獄ngục 。 因nhân 有hữu 貪tham 色sắc 餘dư 習tập 。 心tâm 愛ái 遊du 蕩đãng 。 故cố 即tức 遇ngộ 風phong 成thành 形hình 。 名danh 為vi 魃bạt 鬼quỷ 者giả 。 神thần 異dị 經Kinh 云vân 。 魃bạt 鬼quỷ 長trường/trưởng 二nhị 三tam 尺xích 。 其kỳ 行hành 如như 風phong 。 所sở 現hiện 之chi 處xứ 必tất 大đại 旱hạn 。 葢# 以dĩ 酷khốc 淫dâm 則tắc 致trí 陰âm 陽dương 不bất 合hợp 。 妖yêu 風phong 能năng 令linh 雲vân 雨vũ 不bất 成thành 也dã 。
三tam 魅mị 鬼quỷ 。
貪tham 惑hoặc 為vi 罪tội 。 是thị 人nhân 罪tội 畢tất 。 遇ngộ 畜súc 成thành 形hình 。 名danh 為vi 魅mị 鬼quỷ 。
貪tham 惑hoặc 為vi 罪tội 者giả 。 即tức 指chỉ 因nhân 中trung 誑cuống 習tập 。 謂vị 貪tham 求cầu 誑cuống 惑hoặc 。 而nhi 為vi 地địa 獄ngục 罪tội 故cố 。 罪tội 畢tất 得đắc 出xuất 。 因nhân 有hữu 貪tham 惑hoặc 餘dư 習tập 。 假giả 異dị 形hình 以dĩ 惑hoặc 人nhân 。 存tồn 畜súc 心tâm 而nhi 誑cuống 他tha 。 故cố 即tức 遇ngộ 畜súc 成thành 形hình 。 正chánh 脈mạch 云vân 。 如như 倀# 鬼quỷ 附phụ 虎hổ 。 雞kê 鼠thử 成thành 精tinh 之chi 類loại 。 名danh 為vi 魅mị 鬼quỷ 者giả 。 說thuyết 文văn 云vân 。 老lão 精tinh 物vật 也dã 。 人nhân 面diện 鬼quỷ 身thân 四tứ 足túc 。 好hảo 惑hoặc 人nhân 。 山sơn 林lâm 異dị 氣khí 所sở 生sanh 。
四tứ 蠱cổ 鬼quỷ 。
貪tham 恨hận 為vi 罪tội 。 是thị 人nhân 罪tội 畢tất 。 遇ngộ 蟲trùng 成thành 形hình 。 名danh 蠱cổ 毒độc 鬼quỷ 。
貪tham 恨hận 為vi 罪tội 者giả 。 即tức 指chỉ 因nhân 中trung 瞋sân 習tập 。 謂vị 貪tham 求cầu 瞋sân 恨hận 而nhi 為vi 地địa 獄ngục 罪tội 故cố 。 罪tội 畢tất 得đắc 出xuất 。 因nhân 有hữu 貪tham 恨hận 餘dư 習tập 。
時thời 懷hoài 瞋sân 毒độc 。 故cố 即tức 遇ngộ 蟲trùng 成thành 形hình 。 蟲trùng 謂vị 毒độc 蟲trùng 。 如như 蟒mãng 蛇xà 蜈ngô 蚣công 之chi 類loại 。 名danh 蠱cổ 毒độc 鬼quỷ 者giả 。 灌quán 頂đảnh 云vân 。 兩lưỡng 廣quảng 習tập 妖yêu 術thuật 。 令linh 人nhân 成thành 蠱cổ 脹trướng 者giả 。 即tức 此thử 鬼quỷ 也dã 。
五ngũ 癘lệ 鬼quỷ 。
貪tham 憶ức 為vi 罪tội 。 是thị 人nhân 罪tội 畢tất 。 遇ngộ 衰suy 成thành 形hình 。 名danh 為vi 癘lệ 鬼quỷ 。
貪tham 憶ức 為vi 罪tội 者giả 。 即tức 指chỉ 怨oán 習tập 。 謂vị 貪tham 憶ức 宿túc 怨oán 。 蓄súc 惡ác 欲dục 雪tuyết 而nhi 為vi 地địa 獄ngục 罪tội 故cố 。 罪tội 畢tất 得đắc 出xuất 。 因nhân 有hữu 貪tham 憶ức 餘dư 習tập 。 樂nhạo/nhạc/lạc 為vi 衰suy 敗bại 。 故cố 即tức 遇ngộ 衰suy 成thành 形hình 。 謂vị 附phụ 彼bỉ 四tứ 時thời 不bất 正chánh 。 陰âm 陽dương 衰suy 敗bại 之chi 氣khí 。 散tán 瘟ôn 行hành 疫dịch 。 故cố 名danh 癘lệ 鬼quỷ 。 癘lệ 謂vị 疫dịch 疾tật 。
時thời 氣khí 不bất 和hòa 之chi 症# 。
六lục 餓ngạ 鬼quỷ 。
貪tham 慠ngạo 為vi 罪tội 。 是thị 人nhân 罪tội 畢tất 。 遇ngộ 氣khí 成thành 形hình 。 名danh 為vi 餓ngạ 鬼quỷ 。
貪tham 慠ngạo 為vi 罪tội 。 即tức 指chỉ 慢mạn 習tập 。 謂vị 本bổn 在tại 人nhân 中trung 。 貪tham 求cầu 慠ngạo 慢mạn 而nhi 為vi 地địa 獄ngục 罪tội 故cố 。 罪tội 畢tất 得đắc 出xuất 。 因nhân 有hữu 貪tham 慠ngạo 餘dư 習tập 。 常thường 懷hoài 高cao 舉cử 。 故cố 即tức 遇ngộ 氣khí 成thành 形hình 。 氣khí 謂vị 地địa 下hạ 之chi 氣khí 。 言ngôn 地địa 下hạ 有hữu 水thủy 輪luân 。 有hữu 火hỏa 際tế 。 水thủy 降giáng/hàng 火hỏa 騰đằng 。 蒸chưng 熱nhiệt 之chi 氣khí 。 發phát 於ư 地địa 上thượng 。 升thăng 於ư 虗hư 空không 。 希hy 望vọng 高cao 舉cử 。 故cố 附phụ 以dĩ 成thành 形hình 。 無vô 所sở 主chủ 掌chưởng 。 不bất 得đắc 祭tế 祀tự 。 故cố 名danh 為vi 餓ngạ 鬼quỷ 正chánh 脈mạch 問vấn 。 餓ngạ 鬼quỷ 為vi 一nhất 趣thú 之chi 總tổng 名danh 。 何hà 慢mạn 習tập 餘dư 報báo 。 獨độc 受thọ 此thử 稱xưng 。 又hựu 餓ngạ 鬼quỷ 乃nãi 苦khổ 之chi 最tối 重trọng 。 今kim 十thập 習tập 地địa 獄ngục 苦khổ 均quân 。 何hà 餘dư 報báo 唯duy 慢mạn 招chiêu 獨độc 重trọng/trùng 耶da 。 答đáp 。 鬼quỷ 趣thú 有hữu 四tứ 不bất 同đồng 。 一nhất 勝thắng 趣thú 貶biếm 墜trụy 。 二nhị 修tu 帶đái 瞋sân 殺sát 。 此thử 二nhị 多đa 居cư 上thượng 品phẩm 。 三tam 獄ngục 前tiền 華hoa 報báo 多đa 居cư 下hạ 品phẩm 。 四tứ 獄ngục 後hậu 餘dư 殃ương 。 多đa 居cư 中trung 品phẩm 。 而nhi 聖thánh 賢hiền 示thị 現hiện 者giả 不bất 與dữ 焉yên 。 然nhiên 雖tuy 分phần/phân 上thượng 中trung 下hạ 品phẩm 。 率suất 皆giai 不bất 免miễn 饑cơ 虗hư 。 但đãn 有hữu 輕khinh 重trọng 之chi 異dị 。 故cố 總tổng 名danh 餓ngạ 鬼quỷ 。 今kim 經kinh 十thập 種chủng 。 既ký 是thị 地địa 獄ngục 餘dư 報báo 。 應ưng 俱câu 屬thuộc 中trung 品phẩm 。 亦diệc 通thông 為vi 餓ngạ 鬼quỷ 。 但đãn 依y 因nhân 招chiêu 果quả 。 果quả 必tất 類loại 因nhân 。 十thập 種chủng 各các 以dĩ 因nhân 果quả 相tương/tướng 類loại 之chi 義nghĩa 立lập 名danh 。 此thử 慢mạn 習tập 餘dư 報báo 。 獨độc 名danh 餓ngạ 鬼quỷ 者giả 。 以dĩ 彼bỉ 常thường 懷hoài 高cao 舉cử 。 遇ngộ 氣khí 成thành 形hình 。 有hữu 饑cơ 虗hư 義nghĩa 故cố 。 其kỳ 受thọ 苦khổ 仍nhưng 與dữ 餘dư 九cửu 相tương/tướng 等đẳng 。 非phi 獨độc 重trọng/trùng 也dã 。 此thử 如như 六lục 塵trần 中trung 色sắc 。 惟duy 是thị 眼nhãn 之chi 所sở 對đối 。 不bất 同đồng 色sắc 法pháp 十thập 一nhất 之chi 色sắc 。 總tổng 該cai 五ngũ 根căn 及cập 於ư 六lục 塵trần 。 昧muội 別biệt 為vi 總tổng 。 問vấn 不bất 應ưng 理lý )# 。
七thất 魘yểm 鬼quỷ 。
貪tham 罔võng 為vi 罪tội 。 是thị 人nhân 罪tội 畢tất 。 遇ngộ 幽u 為vi 形hình 。 名danh 為vi 魘yểm 鬼quỷ 。
罔võng 者giả 暗ám 昧muội 不bất 明minh 之chi 義nghĩa 。 貪tham 罔võng 為vi 罪tội 者giả 。 即tức 指chỉ 枉uổng 習tập 。 謂vị 貪tham 求cầu 暗ám 昧muội 不bất 明minh 之chi 事sự 。 誣vu 枉uổng 於ư 他tha 而nhi 為vi 地địa 獄ngục 罪tội 故cố 。 罪tội 畢tất 得đắc 出xuất 。 因nhân 有hữu 貪tham 罔võng 餘dư 習tập 。 趣thú 逐trục 暗ám 昧muội 。 故cố 即tức 遇ngộ 幽u 為vi 形hình 。 幽u 謂vị 幽u 隱ẩn 暗ám 昧muội 。 陰âm 陽dương 不bất 分phân 之chi 氣khí 。 附phụ 此thử 成thành 形hình 。 乘thừa 睡thụy 魘yểm 人nhân 。 令linh 其kỳ 氣khí 不bất 得đắc 伸thân 。 故cố 即tức 名danh 為vi 魘yểm 鬼quỷ 。 蓋cái 魘yểm 鬼quỷ 暗ám 中trung 逼bức 人nhân 。 與dữ 枉uổng 習tập 頗phả 肖tiếu 也dã 。
八bát 魍vọng 魎lượng 鬼quỷ 。
貪tham 明minh 為vi 罪tội 。 是thị 人nhân 罪tội 畢tất 。 遇ngộ 精tinh 為vi 形hình 。 名danh 魍vọng 魎lượng 鬼quỷ 。
貪tham 明minh 為vi 罪tội 。 即tức 指chỉ 見kiến 習tập 。 謂vị 貪tham 求cầu 邪tà 見kiến 。 妄vọng 作tác 聰thông 明minh 而nhi 為vi 地địa 獄ngục 罪tội 故cố 。 罪tội 畢tất 得đắc 出xuất 。 因nhân 有hữu 貪tham 明minh 餘dư 習tập 。 故cố 即tức 遇ngộ 精tinh 為vi 形hình 。 精tinh 謂vị 日nhật 月nguyệt 精tinh 華hoa 之chi 氣khí 。 附phụ 以dĩ 成thành 形hình 。 顯hiển 靈linh 異dị 於ư 川xuyên 澤trạch 。 故cố 名danh 為vi 魍vọng 魎lượng 鬼quỷ 。 魍vọng 謂vị 其kỳ 形hình 暗ám 昧muội 。 魎lượng 謂vị 其kỳ 形hình 不bất 定định 也dã 。 抱bão 朴phác 子tử 曰viết 。 魍vọng 魎lượng 山sơn 精tinh 。 形hình 如như 小tiểu 兒nhi 。 獨độc 足túc 善thiện 犯phạm 人nhân 。 又hựu 好hiếu 學học 人nhân 聲thanh 。 迷mê 惑hoặc 於ư 人nhân 。 與dữ 見kiến 習tập 頗phả 肖tiếu 。
九cửu 役dịch 使sử 鬼quỷ 。
貪tham 成thành 為vi 罪tội 。 是thị 人nhân 罪tội 畢tất 。 遇ngộ 明minh 為vi 形hình 。 名danh 役dịch 使sử 鬼quỷ 。
貪tham 成thành 為vi 罪tội 者giả 。 即tức 是thị 詐trá 習tập 。 謂vị 貪tham 求cầu 詐trá 術thuật 誘dụ 他tha 成thành 己kỷ 而nhi 為vi 地địa 獄ngục 罪tội 故cố 。 罪tội 畢tất 得đắc 出xuất 。 因nhân 有hữu 貪tham 成thành 餘dư 習tập 。 故cố 即tức 遇ngộ 明minh 為vi 形hình 。 明minh 謂vị 咒chú 符phù 類loại 也dã 。 附phụ 以dĩ 成thành 形hình 。 聽thính 役dịch 使sử 以dĩ 作tác 禍họa 福phước 。 故cố 即tức 名danh 役dịch 使sử 鬼quỷ 。 然nhiên 世thế 人nhân 但đãn 知tri 以dĩ 詐trá 成thành 己kỷ 。 不bất 知tri 反phản 為vị 人nhân 所sở 使sử 役dịch 。 觀quán 此thử 地địa 獄ngục 餘dư 報báo 。 應ưng 發phát 深thâm 省tỉnh 。
十thập 傳truyền 送tống 鬼quỷ 。
貪tham 黨đảng 為vi 罪tội 。 是thị 人nhân 罪tội 畢tất 。 遇ngộ 人nhân 為vi 形hình 。 名danh 傳truyền 送tống 鬼quỷ 。
貪tham 黨đảng 為vi 罪tội 者giả 。 即tức 指chỉ 訟tụng 習tập 。 謂vị 貪tham 求cầu 朋bằng 黨đảng 。 助trợ 惡ác 興hưng 訟tụng 而nhi 為vi 地địa 獄ngục 罪tội 故cố 。 罪tội 畢tất 得đắc 出xuất 。 因nhân 有hữu 貪tham 黨đảng 餘dư 習tập 。 故cố 即tức 遇ngộ 人nhân 為vi 形hình 。 環hoàn 師sư 云vân 。 附phụ 巫# 祝chúc 而nhi 傳truyền 吉cát 凶hung 者giả 是thị 也dã 。 良lương 以dĩ 因nhân 中trung 結kết 黨đảng 。 傳truyền 遞đệ 隱ẩn 暗ám 之chi 事sự 。 而nhi 訐kiết 露lộ 於ư 人nhân 。 今kim 為vi 鬼quỷ 亦diệc 附phụ 人nhân 。 發phát 洩duệ 傳truyền 說thuyết 。 吉cát 凶hung 等đẳng 事sự 。 故cố 即tức 名danh 傳truyền 送tống 鬼quỷ 。 以dĩ 名danh 求cầu 實thật 。 訟tụng 習tập 頗phả 肖tiếu (# 問vấn 。 此thử 之chi 鬼quỷ 趣thú 。 既ký 與dữ 前tiền 之chi 獄ngục 趣thú 。 後hậu 之chi 畜súc 趣thú 等đẳng 並tịnh 論luận 。 應ưng 取thủ 餓ngạ 鬼quỷ 全toàn 分phần/phân 。 何hà 得đắc 偏thiên 取thủ 從tùng 獄ngục 出xuất 者giả 。 答đáp 。 佛Phật 意ý 為vi 顯hiển 十thập 習tập 業nghiệp 重trọng 。 地địa 獄ngục 不bất 足túc 以dĩ 償thường 。 餘dư 報báo 為vi 鬼quỷ 。 鬼quỷ 復phục 不bất 足túc 以dĩ 償thường 。 餘dư 報báo 為vi 畜súc 。 畜súc 復phục 不bất 足túc 以dĩ 償thường 。 轉chuyển 生sanh 為vi 人nhân 。 猶do 有hữu 餘dư 苦khổ 。 故cố 鬼quỷ 趣thú 偏thiên 取thủ 從tùng 獄ngục 出xuất 者giả 。 畜súc 趣thú 偏thiên 取thủ 從tùng 鬼quỷ 出xuất 者giả 。 人nhân 趣thú 偏thiên 取thủ 從tùng 畜súc 出xuất 者giả 。 蓋cái 急cấp 欲dục 令linh 人nhân 革cách 十thập 習tập 因nhân 。 離ly 惡ác 趣thú 苦khổ 。 而nhi 全toàn 分phần/phân 例lệ 此thử 可khả 知tri )# 詳tường 列liệt 十thập 種chủng 竟cánh 。
三tam 推thôi 本bổn 顯hiển 妄vọng 。
阿A 難Nan 。 是thị 人nhân 皆giai 以dĩ 。 純thuần 情tình 墜trụy 落lạc 。 業nghiệp 火hỏa 燒thiêu 乾can 。 上thượng 出xuất 為vi 鬼quỷ 。 此thử 等đẳng 皆giai 是thị 。 自tự 妄vọng 想tưởng 業nghiệp 。 之chi 所sở 招chiêu 引dẫn 。 若nhược 悟ngộ 菩Bồ 提Đề 。 則tắc 妙diệu 圓viên 明minh 。 本bổn 無vô 所sở 有hữu 。
是thị 人nhân 者giả 。 即tức 指chỉ 十thập 種chủng 鬼quỷ 道đạo 中trung 人nhân 。 始thỉ 在tại 阿A 鼻Tỳ 。 皆giai 以dĩ 純thuần 情tình 墜trụy 落lạc 。 漸tiệm 經kinh 無vô 間gian 及cập 與dữ 有hữu 間gian 。 乃nãi 得đắc 業nghiệp 火hỏa 燒thiêu 乾can 。 良lương 以dĩ 純thuần 情tình 。 墮đọa 於ư 阿A 鼻Tỳ 。 若nhược 以dĩ 業nghiệp 報báo 苦khổ 火hỏa 。 燒thiêu 乾can/kiền/càn 一nhất 情tình 。 則tắc 唯duy 餘dư 九cửu 情tình 。 應ưng 退thoái 入nhập 無vô 間gian 。 若nhược 更cánh 以dĩ 業nghiệp 報báo 苦khổ 火hỏa 。 燒thiêu 乾can/kiền/càn 九cửu 情tình 中trung 少thiểu 分phần 。 則tắc 惟duy 餘dư 八bát 情tình 之chi 餘dư 。 應ưng 退thoái 入nhập 有hữu 間gian 。 若nhược 更cánh 以dĩ 業nghiệp 報báo 苦khổ 火hỏa 。 燒thiêu 乾can/kiền/càn 一nhất 情tình 之chi 餘dư 。 則tắc 唯duy 餘dư 七thất 情tình 。 自tự 應ưng 上thượng 出xuất 為vi 鬼quỷ 。 以dĩ 餓ngạ 鬼quỷ 元nguyên 以dĩ 。 七thất 情tình 三tam 想tưởng 。 為vi 墮đọa 因nhân 故cố 。 此thử 推thôi 本bổn 也dã 。 皆giai 是thị 下hạ 顯hiển 妄vọng 。 妄vọng 想tưởng 即tức 是thị 惑hoặc 道đạo 。 業nghiệp 即tức 業nghiệp 道đạo 。 獄ngục 鬼quỷ 即tức 是thị 苦khổ 道đạo 。 言ngôn 獄ngục 鬼quỷ 苦khổ 雖tuy 至chí 重trọng/trùng 。 亦diệc 由do 自tự 心tâm 深thâm 重trọng 惑hoặc 業nghiệp 。 之chi 所sở 招chiêu 引dẫn 。 故cố 云vân 皆giai 是thị 。 若nhược 悟ngộ 菩Bồ 提Đề 者giả 。 一nhất 念niệm 迴hồi 光quang 。 反phản 照chiếu 自tự 心tâm 。 悟ngộ 得đắc 本bổn 性tánh 菩Bồ 提Đề 。 既ký 已dĩ 悟ngộ 得đắc 本bổn 性tánh 菩Bồ 提Đề 。 則tắc 苦khổ 不bất 能năng 繫hệ 。 業nghiệp 不bất 能năng 局cục 。 惑hoặc 不bất 能năng 蔽tế 。 故cố 曰viết 妙diệu 曰viết 圓viên 曰viết 明minh 。 既ký 曰viết 妙diệu 曰viết 圓viên 曰viết 明minh 。 則tắc 地địa 獄ngục 餓ngạ 鬼quỷ 。 本bổn 來lai 無vô 所sở 有hữu 矣hĩ (# 問vấn 。 前tiền 云vân 七thất 情tình 三tam 想tưởng 。 沉trầm 下hạ 水thủy 輪luân 。 似tự 是thị 餓ngạ 鬼quỷ 極cực 苦khổ 。 此thử 云vân 業nghiệp 火hỏa 燒thiêu 乾can 。 上thượng 出xuất 為vi 鬼quỷ 。 但đãn 是thị 獄ngục 後hậu 餘dư 殃ương 。 其kỳ 罪tội 既ký 輕khinh 。 何hà 得đắc 同đồng 以dĩ 七thất 情tình 三tam 想tưởng 判phán 之chi 。 答đáp 。 一nhất 從tùng 獄ngục 升thăng 。 一nhất 從tùng 人nhân 墜trụy 。 雖tuy 同đồng 為vi 七thất 情tình 三tam 想tưởng 。 而nhi 不bất 妨phương 輕khinh 重trọng 有hữu 異dị 。 如như 山sơn 上thượng 一nhất 人nhân 。 失thất 足túc 下hạ 墜trụy 。 山sơn 下hạ 一nhất 人nhân 。 舉cử 足túc 上thượng 升thăng 。 各các 到đáo 中trung 間gian 。 石thạch 叢tùng 而nhi 止chỉ 。 則tắc 從tùng 上thượng 而nhi 墜trụy 者giả 。 所sở 傷thương 必tất 重trọng/trùng 。 從tùng 下hạ 而nhi 升thăng 者giả 。 所sở 傷thương 必tất 輕khinh 。 是thị 故cố 上thượng 之chi 十thập 鬼quỷ 。 雖tuy 亦diệc 生sanh 於ư 餓ngạ 鬼quỷ 趣thú 中trung 。 而nhi 猶do 能năng 為vi 怪quái 。 為vi 魃bạt 。 乃nãi 至chí 為vi 役dịch 使sử 。 為vi 傳truyền 送tống 。 如như 從tùng 下hạ 而nhi 升thăng 之chi 人nhân 。 雖tuy 在tại 石thạch 叢tùng 。 猶do 能năng 展triển 轉chuyển 故cố 也dã )# 鬼quỷ 趣thú 竟cánh 。
三tam 畜súc 趣thú 三tam 。
一nhất 躡niếp 前tiền 起khởi 後hậu 。 二nhị 詳tường 列liệt 十thập 種chủng 。 三tam 結kết 妄vọng 推thôi 無vô 。
初sơ 。
復phục 次thứ 阿A 難Nan 。 鬼quỷ 業nghiệp 既ký 盡tận 。 則tắc 情tình 與dữ 想tưởng 。 二nhị 俱câu 成thành 空không 。 方phương 於ư 世thế 間gian 。 與dữ 元nguyên 負phụ 人nhân 。 冤oan 對đối 相tương 值trị 。 身thân 為vi 畜súc 生sanh 。 酬thù 其kỳ 宿túc 債trái 。
墮đọa 鬼quỷ 之chi 業nghiệp 。 本bổn 以dĩ 七thất 情tình 三tam 想tưởng 。 今kim 以dĩ 鬼quỷ 報báo 苦khổ 終chung 。 墮đọa 鬼quỷ 業nghiệp 盡tận 。 業nghiệp 既ký 盡tận 則tắc 情tình 減giảm 一nhất 分phần/phân 。 想tưởng 增tăng 一nhất 分phần/phân 。 超siêu 出xuất 鬼quỷ 道đạo 情tình 想tưởng 。 故cố 二nhị 俱câu 成thành 空không 。 據cứ 此thử 則tắc 唯duy 餘dư 六lục 情tình 。 還hoàn 復phục 四tứ 想tưởng 。 所sở 謂vị 情tình 多đa 想tưởng 少thiểu 是thị 也dã 。 前tiền 云vân 情tình 多đa 想tưởng 少thiểu 。 流lưu 入nhập 橫hoạnh 生sanh 。 是thị 約ước 人nhân 中trung 下hạ 墜trụy 。 此thử 云vân 方phương 於ư 世thế 間gian 等đẳng 。 是thị 約ước 鬼quỷ 趣thú 上thượng 升thăng 。 雖tuy 升thăng 墜trụy 不bất 同đồng 。 而nhi 分phân 齊tề 相tương/tướng 等đẳng 。 同đồng 為vi 畜súc 道đạo 。 元nguyên 負phụ 人nhân 者giả 。 謂vị 元nguyên 在tại 人nhân 中trung 被bị 負phụ 之chi 人nhân 。 所sở 謂vị 或hoặc 欠khiếm 彼bỉ 財tài 物vật 。 或hoặc 欠khiếm 彼bỉ 形hình 命mạng 是thị 也dã 。 向hướng 以dĩ 墮đọa 獄ngục 墮đọa 鬼quỷ 。 彼bỉ 雖tuy 銜hàm 冤oan 欲dục 報báo 。 無vô 能năng 為vi 對đối 。 今kim 既ký 生sanh 於ư 世thế 間gian 。 債trái 繫hệ 難nạn/nan 逃đào 。 故cố 曰viết 冤oan 對đối 相tương 值trị 。 身thân 為vi 畜súc 生sanh 者giả 。 略lược 如như 下hạ 之chi 十thập 類loại 。 餘dư 可khả 例lệ 知tri 。 或hoặc 被bị 烹phanh 割cát 。 或hoặc 受thọ 驅khu 使sử 。 償thường 命mạng 償thường 財tài 。 故cố 曰viết 酬thù 其kỳ 宿túc 債trái 。
二nhị 詳tường 例lệ 十thập 種chủng 十thập 。
一nhất 梟kiêu 類loại 。 二nhị 咎cữu 類loại 。 三tam 狐hồ 類loại 。 四tứ 毒độc 類loại 。 五ngũ 蛔hồi 類loại 。 六lục 食thực 類loại 。 七thất 服phục 類loại 。 八bát 應ưng 類loại 。 九cửu 休hưu 類loại 。 十thập 循tuần 類loại 。
初sơ 。
物vật 怪quái 之chi 鬼quỷ 。 物vật 銷tiêu 報báo 盡tận 。 生sanh 於ư 世thế 間gian 。 多đa 為vi 梟kiêu 類loại 。
物vật 怪quái 之chi 鬼quỷ 者giả 。 即tức 前tiền 遇ngộ 物vật 成thành 形hình 。 名danh 為vi 怪quái 鬼quỷ 。 物vật 銷tiêu 報báo 盡tận 者giả 。 業nghiệp 盡tận 形hình 謝tạ 。 苦khổ 終chung 果quả 壞hoại 。 故cố 七thất 情tình 三tam 想tưởng 。 轉chuyển 為vi 六lục 情tình 四tứ 想tưởng 。 故cố 得đắc 生sanh 於ư 世thế 間gian 。 流lưu 入nhập 橫hoạnh 生sanh 。 因nhân 有hữu 貪tham 物vật 為vi 怪quái 餘dư 習tập 。 故cố 多đa 為vi 梟kiêu 類loại 。 蓋cái 梟kiêu 類loại 附phụ 塊khối 成thành 形hình 。 即tức 貪tham 物vật 餘dư 習tập 。 以dĩ 子tử 食thực 母mẫu 。 即tức 為vi 怪quái 餘dư 習tập 。 大đại 率suất 如như 是thị 。 故cố 云vân 多đa 為vi 。 獨độc 舉cử 梟kiêu 類loại 者giả 。 以dĩ 一nhất 類loại 餘dư 故cố 。 准chuẩn 前tiền 云vân 。 和hòa 合hợp 怪quái 成thành 。 八bát 萬vạn 四tứ 千thiên 。 食thực 父phụ 母mẫu 想tưởng 。 又hựu 云vân 其kỳ 類loại 充sung 塞tắc 。 則tắc 怪quái 畜súc 非phi 一nhất 種chủng 矣hĩ 。 (# 問vấn 。 前tiền 云vân 酬thù 其kỳ 宿túc 債trái 。 此thử 酬thù 何hà 等đẳng 。 答đáp 。 此thử 類loại 子tử 成thành 母mẫu 遭tao 其kỳ 食thực 。 即tức 償thường 形hình 命mạng 。 又hựu 世thế 傳truyền 梟kiêu 肉nhục 烹phanh 食thực 最tối 美mỹ 。 或hoặc 亦diệc 有hữu 食thực 之chi 者giả 。 又hựu 黃hoàng 帝đế 勅sắc 百bách 祀tự 用dụng 梟kiêu 。 世thế 人nhân 捕bộ 之chi 貨hóa 利lợi 。 即tức 償thường 財tài 物vật 也dã )# 。
二nhị 咎cữu 類loại 。
風phong 魃bạt 之chi 鬼quỷ 。 風phong 銷tiêu 報báo 盡tận 。 生sanh 於ư 世thế 間gian 。 多đa 為vi 咎cữu 徵trưng 。 一nhất 切thiết 異dị 類loại 。
風phong 魃bạt 之chi 鬼quỷ 者giả 。 即tức 前tiền 遇ngộ 風phong 成thành 形hình 。 名danh 為vi 魃bạt 鬼quỷ 。 業nghiệp 盡tận 形hình 謝tạ 。 苦khổ 終chung 果quả 壞hoại 。 故cố 曰viết 風phong 銷tiêu 報báo 盡tận 。 唯duy 餘dư 六lục 情tình 。 還hoàn 復phục 四tứ 想tưởng 。 故cố 得đắc 生sanh 於ư 世thế 間gian 。 因nhân 有hữu 貪tham 色sắc 為vi 魃bạt 餘dư 習tập 。 故cố 多đa 為vi 咎cữu 徵trưng 異dị 類loại 。 如như 商thương 羊dương 舞vũ 水thủy 。 蜰# [虫*遺]# 出xuất 旱hạn 等đẳng 。 即tức 為vi 魃bạt 兆triệu 災tai 餘dư 習tập 。 或hoặc 為vi 色sắc 禽cầm 。 或hoặc 為vi 淫dâm 獸thú 等đẳng 。 一nhất 切thiết 異dị 類loại 。 即tức 貪tham 色sắc 餘dư 習tập (# 問vấn 。 此thử 酬thù 何hà 債trái 。 答đáp 。 咎cữu 必tất 遭tao 害hại 。 即tức 償thường 形hình 命mạng 。 害hại 彼bỉ 受thọ 功công 。 即tức 償thường 財tài 物vật )# 。
三tam 狐hồ 類loại 。
畜súc 魅mị 之chi 鬼quỷ 。 畜súc 死tử 報báo 盡tận 。 生sanh 於ư 世thế 間gian 。 多đa 為vi 狐hồ 類loại 。
畜súc 魅mị 之chi 鬼quỷ 者giả 。 即tức 前tiền 遇ngộ 畜súc 成thành 形hình 。 名danh 為vi 魅mị 鬼quỷ 。 業nghiệp 盡tận 則tắc 所sở 依y 畜súc 死tử 。 苦khổ 終chung 則tắc 所sở 感cảm 報báo 盡tận 。 超siêu 出xuất 鬼quỷ 道đạo 情tình 想tưởng 。 故cố 得đắc 生sanh 於ư 世thế 間gian 。 雖tuy 生sanh 世thế 間gian 。 猶do 有hữu 貪tham 惑hoặc 為vi 魅mị 餘dư 習tập 。 故cố 多đa 為vi 狐hồ 類loại 。 蓋cái 狐hồ 貍ly 善thiện 於ư 惑hoặc 人nhân 。 即tức 貪tham 惑hoặc 餘dư 習tập 。 郭quách 氏thị 記ký 云vân 。 千thiên 歲tuế 狐hồ 為vi 淫dâm 婦phụ 。 百bách 歲tuế 狐hồ 為vi 美mỹ 女nữ 。 即tức 魅mị 鬼quỷ 餘dư 習tập 也dã 。
四tứ 毒độc 類loại 。
蟲trùng 蠱cổ 之chi 鬼quỷ 。 蠱cổ 滅diệt 報báo 盡tận 。 生sanh 於ư 世thế 間gian 。 多đa 為vi 毒độc 類loại 。
蟲trùng 蠱cổ 之chi 鬼quỷ 者giả 。 即tức 前tiền 遇ngộ 蟲trùng 成thành 形hình 。 名danh 為vi 蠱cổ 鬼quỷ 。 蠱cổ 滅diệt 報báo 盡tận 者giả 。 蠱cổ 字tự 準chuẩn 前tiền 後hậu 應ưng 是thị 蟲trùng 字tự 。 謂vị 業nghiệp 盡tận 則tắc 所sở 依y 蟲trùng 滅diệt 。 苦khổ 終chung 則tắc 所sở 感cảm 報báo 盡tận 也dã 。 自tự 是thị 超siêu 出xuất 鬼quỷ 道đạo 情tình 想tưởng 。 故cố 得đắc 生sanh 於ư 世thế 間gian 。 因nhân 有hữu 貪tham 恨hận 為vi 蠱cổ 餘dư 習tập 。 故cố 多đa 為vi 毒độc 類loại 。 如như 蚖ngoan 蛇xà 蝮phúc 蠍yết 。 蜈ngô 蚣công 蚰du 蜓# 等đẳng 時thời 時thời 蓄súc 毒độc 。 即tức 貪tham 恨hận 餘dư 習tập 。 或hoặc 無vô 故cố 便tiện 螫thích 。 或hoặc 觸xúc 之chi 乃nãi 傷thương 。 皆giai 蠱cổ 鬼quỷ 餘dư 習tập 也dã 。
五ngũ 蛔hồi 類loại 。
衰suy 癘lệ 之chi 鬼quỷ 。 衰suy 窮cùng 報báo 盡tận 。 生sanh 於ư 世thế 間gian 。 多đa 為vi 蛔hồi 類loại 。
衰suy 癘lệ 之chi 鬼quỷ 者giả 。 即tức 前tiền 遇ngộ 衰suy 成thành 形hình 。 名danh 為vi 癘lệ 鬼quỷ 。 業nghiệp 盡tận 則tắc 衰suy 氣khí 窮cùng 散tán 。 苦khổ 終chung 則tắc 癘lệ 報báo 盡tận 息tức 。 七thất 情tình 三tam 想tưởng 。 變biến 為vi 六lục 情tình 四tứ 想tưởng 。 故cố 得đắc 生sanh 於ư 世thế 間gian 。 因nhân 有hữu 貪tham 憶ức 為vi 癘lệ 餘dư 習tập 。 故cố 多đa 為vi 蛔hồi 類loại 。 蛔hồi 謂vị 腸tràng 胃vị 中trung 蟲trùng 。 後hậu 文văn 云vân 。 蟯nhiêu 蛔hồi 是thị 也dã 。 回hồi 轉chuyển 上thượng 下hạ 。 不bất 離ly 腸tràng 胃vị 。 即tức 貪tham 憶ức 餘dư 習tập 。 乘thừa 癩lại 而nhi 生sanh 。 致trí 結kết 蛔hồi 症# 。 即tức 為vi 癘lệ 餘dư 習tập 也dã (# 問vấn 。 此thử 償thường 何hà 報báo 。 答đáp 。 本bổn 因nhân 貪tham 憶ức 懷hoài 怨oán 。 常thường 欲dục 穢uế 污ô 於ư 人nhân 。 令linh 人nhân 身thân 心tâm 不bất 安an 。 今kim 感cảm 迴hồi 轉chuyển 穢uế 汙ô 。 受thọ 局cục 腸tràng 胃vị 。 以dĩ 償thường 彼bỉ 也dã )# 。
六lục 食thực 類loại 。
受thọ 氣khí 之chi 鬼quỷ 。 氣khí 銷tiêu 報báo 盡tận 。 生sanh 於ư 世thế 間gian 。 多đa 為vi 食thực 類loại 。
受thọ 氣khí 之chi 鬼quỷ 者giả 。 即tức 前tiền 遇ngộ 氣khí 成thành 形hình 。 名danh 為vi 餓ngạ 鬼quỷ 。 業nghiệp 盡tận 則tắc 所sở 受thọ 氣khí 銷tiêu 。 苦khổ 終chung 則tắc 餓ngạ 鬼quỷ 報báo 盡tận 。 生sanh 於ư 世thế 間gian 。 猶do 帶đái 遠viễn 近cận 二nhị 習tập 。 遠viễn 習tập 貪tham 慠ngạo 。 近cận 習tập 餓ngạ 鬼quỷ 。 故cố 多đa 為vi 食thực 類loại 。 如như 虎hổ 豹báo 豺sài 狼lang 等đẳng 。 自tự 恃thị 形hình 勢thế 。 常thường 欲dục 食thực 他tha 。 即tức 貪tham 慠ngạo 餘dư 習tập 。 求cầu 食thực 不bất 得đắc 。 呌khiếu 呼hô 馳trì 走tẩu 。 即tức 餓ngạ 鬼quỷ 餘dư 習tập 也dã 。
七thất 服phục 類loại 。
綿miên 幽u 之chi 鬼quỷ 。 幽u 銷tiêu 報báo 盡tận 。 生sanh 於ư 世thế 間gian 。 多đa 為vi 服phục 類loại 。
綿miên 幽u 之chi 鬼quỷ 者giả 。 纏triền 綿miên 幽u 暗ám 之chi 鬼quỷ 。 即tức 前tiền 遇ngộ 幽u 為vi 形hình 。 名danh 為vi 魘yểm 鬼quỷ 也dã 。 幽u 銷tiêu 者giả 。 幽u 暗ám 氣khí 銷tiêu 。 幽u 暗ám 氣khí 銷tiêu 。 無vô 所sở 依y 附phụ 。 則tắc 鬼quỷ 苦khổ 終chung 而nhi 魘yểm 報báo 盡tận 矣hĩ 。 報báo 盡tận 果quả 轉chuyển 。 故cố 得đắc 生sanh 於ư 世thế 間gian 。 雖tuy 生sanh 世thế 間gian 。 猶do 有hữu 貪tham 罔võng 為vi 魘yểm 餘dư 習tập 。 故cố 多đa 為vi 服phục 類loại 。 異dị 物vật 誌chí 云vân 。 山sơn 鴞# 體thể 有hữu 文văn 色sắc 。 土thổ 俗tục 因nhân 形hình 名danh 之chi 曰viết 服phục 。 亦diệc 名danh 隻chỉ 狐hồ 。 晝trú 伏phục 夜dạ 出xuất 亦diệc 名danh 禍họa 鳥điểu 。 鳴minh 則tắc 有hữu 禍họa 。 蓋cái 晝trú 伏phục 夜dạ 出xuất 。 即tức 貪tham 罔võng 餘dư 習tập 。 鳴minh 則tắc 有hữu 禍họa 。 即tức 魘yểm 鬼quỷ 餘dư 習tập 也dã 。
八bát 應ưng 類loại 。
和hòa 精tinh 之chi 鬼quỷ 。 和hòa 銷tiêu 報báo 盡tận 。 生sanh 於ư 世thế 間gian 。 多đa 為vi 應ứng 類loại 。
和hòa 精tinh 之chi 鬼quỷ 者giả 。 附phụ 和hòa 精tinh 氣khí 之chi 鬼quỷ 。 即tức 前tiền 遇ngộ 精tinh 為vi 形hình 。 名danh 魍vọng 魎lượng 鬼quỷ 也dã 。 和hòa 銷tiêu 報báo 盡tận 者giả 。 和hòa 字tự 准chuẩn 前tiền 後hậu 應ưng 是thị 精tinh 字tự 。 謂vị 所sở 和hòa 之chi 精tinh 既ký 銷tiêu 。 魍vọng 魎lượng 之chi 報báo 已dĩ 盡tận 。 報báo 盡tận 果quả 轉chuyển 。 故cố 得đắc 生sanh 於ư 世thế 間gian 。 因nhân 有hữu 貪tham 明minh 魍vọng 魎lượng 餘dư 習tập 。 故cố 多đa 為vi 應ứng 類loại 。 如như 春xuân 燕yên 秋thu 鴻hồng 等đẳng 。 知tri 時thời 知tri 節tiết 。 即tức 貪tham 明minh 餘dư 習tập 。 忽hốt 南nam 忽hốt 北bắc 。 即tức 魍vọng 魎lượng 餘dư 習tập 也dã 。
九cửu 休hưu 類loại 。
明minh 靈linh 之chi 鬼quỷ 。 明minh 滅diệt 報báo 盡tận 。 生sanh 於ư 世thế 間gian 。 多đa 為vi 休hưu 徵trưng 。 一nhất 切thiết 諸chư 類loại 。
明minh 靈linh 之chi 鬼quỷ 者giả 。 藉tạ 明minh 顯hiển 靈linh 之chi 鬼quỷ 。 即tức 前tiền 遇ngộ 明minh 為vi 形hình 。 名danh 役dịch 使sử 鬼quỷ 也dã 。 所sở 附phụ 之chi 明minh 力lực 已dĩ 謝tạ 。 役dịch 使sử 之chi 鬼quỷ 物vật 不bất 靈linh 。 故cố 云vân 明minh 滅diệt 報báo 盡tận 。 鬼quỷ 道đạo 之chi 情tình 想tưởng 俱câu 空không 。 故cố 得đắc 生sanh 於ư 世thế 間gian 。 因nhân 有hữu 貪tham 成thành 役dịch 使sử 餘dư 習tập 。 故cố 多đa 為vi 休hưu 徵trưng 諸chư 類loại 。 休hưu 徵trưng 者giả 。 如như 嘉gia 鳳phượng 祥tường 麟lân 等đẳng 。 兆triệu 休hưu 明minh 。 徵trưng 聖thánh 治trị 。 即tức 貪tham 成thành 餘dư 習tập 。 諸chư 類loại 者giả 。 如như 靈linh 禽cầm 巧xảo 獸thú 等đẳng 。 識thức 語ngữ 言ngôn 。 隨tùy 呼hô 喚hoán 。 即tức 役dịch 鬼quỷ 餘dư 習tập 也dã 。
十thập 循tuần 類loại 。
依y 人nhân 之chi 鬼quỷ 。 人nhân 亡vong 報báo 盡tận 。 生sanh 於ư 世thế 間gian 。 多đa 為vi 循tuần 類loại 。
依y 人nhân 之chi 鬼quỷ 者giả 。 依y 附phụ 於ư 人nhân 之chi 鬼quỷ 。 即tức 前tiền 遇ngộ 人nhân 為vi 形hình 。 名danh 傳truyền 送tống 鬼quỷ 。 所sở 依y 之chi 人nhân 既ký 亡vong 。 傳truyền 送tống 之chi 鬼quỷ 報báo 已dĩ 盡tận 。 墮đọa 鬼quỷ 情tình 想tưởng 。 二nhị 俱câu 成thành 空không 。 故cố 得đắc 生sanh 於ư 世thế 間gian 。 因nhân 有hữu 貪tham 黨đảng 傳truyền 送tống 餘dư 習tập 。 故cố 多đa 為vi 循tuần 類loại 。 循tuần 者giả 依y 也dã 。 馴# 也dã 。 如như 猫miêu 狗cẩu 等đẳng 。 依y 人nhân 飲ẩm 食thực 。 馴# 順thuận 於ư 人nhân 。 餘dư 習tập 酷khốc 似tự 也dã 。 詳tường 列liệt 十thập 種chủng 竟cánh 。
三tam 結kết 妄vọng 推thôi 無vô 二nhị 。
一nhất 正chánh 以dĩ 結kết 推thôi 。 二nhị 重trọng/trùng 答đáp 前tiền 問vấn 。
初sơ 。
阿A 難Nan 。 是thị 等đẳng 皆giai 以dĩ 。 業nghiệp 火hỏa 乾can 枯khô 。 酬thù 其kỳ 宿túc 債trái 。 旁bàng 為vi 畜súc 生sanh 。 此thử 等đẳng 亦diệc 皆giai 。 自tự 虗hư 妄vọng 業nghiệp 。 之chi 所sở 招chiêu 引dẫn 。 若nhược 悟ngộ 菩Bồ 提Đề 。 則tắc 此thử 妄vọng 緣duyên 。 本bổn 無vô 所sở 有hữu 。
是thị 等đẳng 者giả 。 總tổng 指chỉ 上thượng 之chi 十thập 類loại 。 言ngôn 上thượng 之chi 十thập 類loại 。 皆giai 以dĩ 獄ngục 鬼quỷ 業nghiệp 報báo 苦khổ 火hỏa 。 燒thiêu 盡tận 純thuần 情tình 九cửu 情tình 七thất 情tình 。 故cố 云vân 業nghiệp 火hỏa 乾can 枯khô 。 超siêu 出xuất 二nhị 道đạo 。 生sanh 於ư 世thế 間gian 。 冤oan 對đối 相tương 值trị 。 償thường 財tài 償thường 命mạng 。 故cố 曰viết 酬thù 其kỳ 宿túc 債trái 。 重trọng/trùng 為vi 毛mao 羣quần 。 輕khinh 為vi 羽vũ 族tộc 。 故cố 以dĩ 旁bàng 為vi 畜súc 生sanh 。 言ngôn 旁bàng 為vi 者giả 。 以dĩ 畜súc 生sanh 為vi 旁bàng 行hành 故cố 。 此thử 且thả 明minh 其kỳ 從tùng 獄ngục 出xuất 鬼quỷ 。 從tùng 鬼quỷ 至chí 畜súc 。 若nhược 更cánh 推thôi 此thử 等đẳng 本bổn 因nhân 。 亦diệc 皆giai 向hướng 在tại 人nhân 中trung 自tự 己kỷ 所sở 作tác 虗hư 妄vọng 。 惑hoặc 業nghiệp 之chi 所sở 招chiêu 引dẫn 。 如như 前tiền 十thập 因nhân 六lục 業nghiệp 等đẳng 是thị 也dã 。 然nhiên 惑hoặc 業nghiệp 既ký 屬thuộc 虗hư 妄vọng 。 果quả 報báo 豈khởi 是thị 真chân 實thật 。 惟duy 是thị 不bất 悟ngộ 菩Bồ 提Đề 。 幻huyễn 作tác 幻huyễn 受thọ 。 若nhược 悟ngộ 菩Bồ 提Đề 。 則tắc 心tâm 無vô 剩thặng 法pháp 。 此thử 業nghiệp 與dữ 報báo 。 猶do 如như 眚sảnh 見kiến 燈đăng 輪luân 。 故cố 曰viết 妄vọng 緣duyên 。 清thanh 淨tịnh 目mục 中trung 都đô 無vô 是thị 事sự 。 故cố 曰viết 本bổn 無vô 所sở 有hữu 。 古cổ 德đức 云vân 。 有hữu 人nhân 識thức 得đắc 心tâm 。 大đại 地địa 無vô 寸thốn 土thổ 。 寸thốn 土thổ 尚thượng 無vô 。 此thử 等đẳng 豈khởi 真chân 有hữu 哉tai 。
二nhị 重trọng/trùng 答đáp 前tiền 問vấn (# 三tam 途đồ 惡ác 趣thú 已dĩ 畢tất 。 將tương 說thuyết 善thiện 趣thú 。 故cố 此thử 重trọng/trùng 答đáp 。 欲dục 令linh 悟ngộ 自tự 非phi 他tha 。 改cải 惡ác 遷thiên 善thiện 。 悟ngộ 妄vọng 非phi 真chân 。 轉chuyển 惡ác 道đạo 為vi 善thiện 道đạo 也dã )# 。
如như 汝nhữ 所sở 言ngôn 。 寶Bảo 蓮Liên 香Hương 等đẳng 。 及cập 琉Lưu 璃Ly 王VƯơng 。 善Thiện 星Tinh 比Bỉ 丘Khâu 。 如như 是thị 惡ác 業nghiệp 。 本bổn 自tự 發phát 明minh 。 非phi 從tùng 天thiên 降giáng 。 亦diệc 非phi 地địa 出xuất 。 亦diệc 非phi 人nhân 與dữ 。 自tự 妄vọng 所sở 招chiêu 。 還hoàn 自tự 來lai 受thọ 。 菩Bồ 提Đề 心tâm 中trung 。 皆giai 為vi 浮phù 虗hư 。 妄vọng 想tưởng 凝ngưng 結kết 。
如như 汝nhữ 所sở 言ngôn 等đẳng 。 牒điệp 前tiền 所sở 問vấn 墮đọa 獄ngục 三tam 人nhân 。 如như 是thị 惡ác 業nghiệp 者giả 。 以dĩ 三tam 人nhân 墮đọa 獄ngục 之chi 業nghiệp 。 例lệ 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 墮đọa 落lạc 三tam 途đồ 之chi 業nghiệp 。 以dĩ 一nhất 妄vọng 一nhất 切thiết 妄vọng 故cố 。 前tiền 阿A 難Nan 偏thiên 問vấn 地địa 獄ngục 。 今kim 如Như 來Lai 總tổng 答đáp 三tam 途đồ 者giả 。 以dĩ 同đồng 為vi 惡ác 趣thú 。 又hựu 以dĩ 此thử 答đáp 。 在tại 畜súc 趣thú 後hậu 也dã 。 本bổn 自tự 發phát 明minh 者giả 。 正chánh 脈mạch 云vân 。 藏tạng 性tánh 真chân 心tâm 。 萬vạn 用dụng 俱câu 含hàm 。 自tự 造tạo 何hà 等đẳng 之chi 業nghiệp 。 即tức 隨tùy 自tự 業nghiệp 發phát 明minh 何hà 等đẳng 之chi 報báo 。 譬thí 如như 米mễ 中trung 諸chư 味vị 皆giai 具cụ 。 成thành 糖đường 成thành 醋thố 成thành 酒tửu 。 皆giai 自tự 造tạo 耳nhĩ 。 非phi 天thiên 降giáng 。 非phi 地địa 出xuất 。 非phi 人nhân 與dữ 。 顯hiển 非phi 從tùng 外ngoại 得đắc 。 自tự 妄vọng 所sở 招chiêu 。 還hoàn 自tự 來lai 受thọ 。 顯hiển 是thị 我ngã 自tự 致trí 。 菩Bồ 提Đề 心tâm 中trung 。 浮phù 想tưởng 凝ngưng 結kết 。 顯hiển 本bổn 無vô 實thật 體thể 。 據cứ 前tiền 阿A 難Nan 有hữu 總tổng 別biệt 二nhị 問vấn 。 初sơ 總tổng 問vấn 七thất 趣thú 云vân 。 此thử 道đạo 為vi 復phục 。 本bổn 來lai 自tự 有hữu 。 為vì 是thị 眾chúng 生sanh 。 妄vọng 習tập 生sanh 起khởi 。 此thử 云vân 自tự 妄vọng 所sở 招chiêu 。 還hoàn 自tự 來lai 受thọ 。 是thị 答đáp 以dĩ 妄vọng 習tập 生sanh 起khởi 。 菩Bồ 提Đề 心tâm 中trung 。 浮phù 想tưởng 凝ngưng 結kết 。 是thị 答đáp 以dĩ 非phi 本bổn 來lai 有hữu 。 次thứ 別biệt 問vấn 地địa 獄ngục 云vân 。 此thử 諸chư 地địa 獄ngục 。 為vi 有hữu 定định 處xứ 。 為vi 復phục 自tự 然nhiên 。 彼bỉ 彼bỉ 發phát 業nghiệp 。 各các 各các 私tư 受thọ 。 此thử 云vân 自tự 妄vọng 所sở 招chiêu 。 還hoàn 自tự 來lai 受thọ 。 是thị 答đáp 以dĩ 自tự 然nhiên 彼bỉ 彼bỉ 發phát 業nghiệp 。 各các 各các 私tư 受thọ 。 皆giai 為vi 浮phù 虗hư 。 妄vọng 想tưởng 凝ngưng 結kết 。 是thị 答đáp 以dĩ 縱túng/tung 有hữu 定định 處xứ 。 亦diệc 屬thuộc 浮phù 想tưởng 凝ngưng 結kết 。 良lương 以dĩ 前tiền 云vân 眾chúng 同đồng 分phần 中trung 。 兼kiêm 有hữu 元nguyên 地địa 。 似tự 有hữu 一nhất 定định 之chi 處xứ 。 故cố 今kim 并tinh 遣khiển 。 言ngôn 眾chúng 生sanh 初sơ 以dĩ 一nhất 念niệm 妄vọng 動động 。 業nghiệp 識thức 潛tiềm 興hưng 。 名danh 為vi 浮phù 想tưởng 。 次thứ 以dĩ 見kiến 分phần/phân 俄nga 興hưng 。 結kết 為vi 現hiện 境cảnh 。 是thị 曰viết 凝ngưng 結kết 為vi 七thất 趣thú 所sở 共cộng 依y 。 呼hô 為vi 同đồng 分phần/phân 。 若nhược 眾chúng 生sanh 之chi 自tự 招chiêu 。 乃nãi 稱xưng 別biệt 業nghiệp 。 一nhất 人nhân 發phát 真chân 歸quy 元nguyên 。 十thập 方phương 虗hư 空không 悉tất 皆giai 銷tiêu 殞vẫn 。 況huống 諸chư 地địa 獄ngục 鬼quỷ 畜súc 等đẳng 。 又hựu 在tại 虗hư 空không 中trung 耶da 。 是thị 知tri 菩Bồ 提Đề 心tâm 中trung 。 都đô 無vô 所sở 有hữu 。 果quả 其kỳ 徹triệt 證chứng 。 無vô 勞lao 更cánh 疑nghi 。 若nhược 乃nãi 未vị 悟ngộ 先tiên 空không 。 只chỉ 恐khủng 悞ngộ 人nhân 自tự 悞ngộ 。 古cổ 德đức 云vân 。 了liễu 即tức 業nghiệp 障chướng 本bổn 來lai 空không 。 未vị 了liễu 應ưng 須tu 還hoàn 宿túc 債trái 。 可khả 弗phất 慎thận 歟# 。 畜súc 趣thú 竟cánh 。
四tứ 人nhân 趣thú (# 正chánh 脈mạch 云vân 。 此thử 趣thú 來lai 處xứ 。 除trừ 聖thánh 賢hiền 示thị 現hiện 。 諸chư 趣thú 皆giai 通thông 。 以dĩ 人nhân 道đạo 為vi 修tu 進tiến 通thông 途đồ 。 諸chư 趣thú 皆giai 願nguyện 為vi 之chi 。 且thả 人nhân 中trung 具cụ 有hữu 六lục 趣thú 形hình 相tướng 。 如như 富phú 貴quý 慈từ 善thiện 者giả 似tự 天thiên 。 聰thông 明minh 修tu 煉luyện 者giả 似tự 仙tiên 。 剛cang 暴bạo 者giả 似tự 修tu 羅la 。 愚ngu 癡si 者giả 似tự 畜súc 生sanh 。 貧bần 賤tiện 者giả 似tự 鬼quỷ 。 囚tù 繫hệ 者giả 似tự 獄ngục 。 故cố 知tri 通thông 有hữu 諸chư 趣thú 來lai 者giả 。 今kim 亦diệc 順thuận 序tự 而nhi 談đàm 。 偏thiên 取thủ 從tùng 畜súc 來lai 者giả 。 餘dư 亦diệc 意ý 含hàm )# 四tứ 。
一nhất 躡niếp 前tiền 起khởi 後hậu 。 二nhị 就tựu 便tiện 警cảnh 示thị 。 三tam 詳tường 列liệt 十thập 種chủng 。 四tứ 指chỉ 因nhân 結kết 嘆thán 。
初sơ 。
復phục 次thứ 阿A 難Nan 。 從tùng 是thị 畜súc 生sanh 。 酬thù 償thường 先tiên 債trái 。 若nhược 彼bỉ 酧# 者giả 。 分phân 越việt 所sở 酬thù 。 此thử 等đẳng 眾chúng 生sanh 。 還hoàn 復phục 為vi 人nhân 。 反phản 徵trưng 其kỳ 剩thặng 。
先tiên 在tại 獄ngục 鬼quỷ 。 唯duy 了liễu 自tự 業nghiệp 。 不bất 暇hạ 償thường 債trái 。 今kim 以dĩ 為vi 畜súc 乃nãi 償thường 。 故cố 云vân 從tùng 是thị 畜súc 生sanh 。 酬thù 償thường 先tiên 債trái 。 先tiên 債trái 酧# 畢tất 。 畜súc 生sanh 報báo 滿mãn 。 自tự 此thử 捨xả 命mạng 。 理lý 應ưng 彼bỉ 此thử 相tương/tướng 安an 。 無vô 復phục 牽khiên 墜trụy 。 然nhiên 亦diệc 有hữu 不bất 爾nhĩ 。 故cố 下hạ 約ước 反phản 徵trưng 者giả 言ngôn 之chi 。 若nhược 彼bỉ 酬thù 者giả 。 指chỉ 彼bỉ 受thọ 酬thù 之chi 人nhân 。 所sở 受thọ 之chi 分phần 。 過quá 於ư 應ưng 酧# 之chi 數số 。 名danh 為vi 分phân 越việt 所sở 酬thù 。 如như 鞭tiên 策sách 過quá 用dụng 其kỳ 力lực 。 瞋sân 怒nộ 枉uổng 殺sát 其kỳ 身thân 等đẳng 皆giai 是thị 。 此thử 等đẳng 眾chúng 生sanh 。 指chỉ 彼bỉ 能năng 酧# 之chi 人nhân 。 酬thù 過quá 其kỳ 分phần/phân 。 怨oán 習tập 不bất 忘vong 。 還hoàn 復phục 為vi 人nhân 。 故cố 必tất 反phản 徵trưng 其kỳ 剩thặng 。 謂vị 反phản 徵trưng 其kỳ 應ưng 酧# 之chi 外ngoại 。 所sở 剩thặng 餘dư 分phần/phân 。 令linh 彼bỉ 倒đảo 償thường 也dã 。 據cứ 此thử 則tắc 人nhân 之chi 於ư 畜súc 。 宜nghi 留lưu 心tâm 愛ái 養dưỡng 。 勿vật 苦khổ 驅khu 其kỳ 身thân 。 勿vật 輕khinh 殺sát 其kỳ 命mạng 。 則tắc 庶thứ 幾kỷ 可khả 耳nhĩ 。
二nhị 就tựu 便tiện 警cảnh 示thị 二nhị 。
一nhất 明minh 其kỳ 必tất 償thường 。 二nhị 警cảnh 以dĩ 慎thận 殺sát 。
初sơ 。
如như 彼bỉ 有hữu 力lực 。 兼kiêm 有hữu 福phước 德đức 。 則tắc 於ư 人nhân 中trung 。 不bất 捨xả 人nhân 身thân 。 酧# 還hoàn 彼bỉ 力lực 。
○# 若nhược 無vô 福phước 者giả 。 還hoàn 為vi 畜súc 生sanh 。 償thường 彼bỉ 餘dư 直trực 。
初sơ 報báo 勝thắng 現hiện 償thường 。 如như 彼bỉ 有hữu 力lực 者giả 。 彼bỉ 指chỉ 被bị 徵trưng 之chi 人nhân 。 有hữu 力lực 者giả 。 過quá 去khứ 業nghiệp 力lực 猶do 未vị 盡tận 故cố 。 兼kiêm 有hữu 福phước 德đức 者giả 。 富phú 而nhi 仁nhân 貴quý 而nhi 賢hiền 也dã 。 力lực 未vị 盡tận 不bất 應ưng 捨xả 命mạng 。 故cố 依y 然nhiên 在tại 於ư 人nhân 中trung 。 有hữu 福phước 德đức 徵trưng 不bất 能năng 墜trụy 。 故cố 無vô 庸dong 捨xả 人nhân 為vi 報báo 。 酧# 還hoàn 彼bỉ 力lực 者giả 。 唯duy 以dĩ 福phước 德đức 。 酬thù 還hoàn 其kỳ 過quá 用dụng 之chi 力lực 。 如như 被bị 惡ác 子tử 華hoa 費phí 。 怨oán 賊tặc 劫kiếp 奪đoạt 。 及cập 遭tao 彼bỉ 無vô 義nghĩa 之chi 交giao 。 設thiết 奸gian 騙phiến 詐trá 。 無vô 賴lại 之chi 親thân 。 非phi 理lý 負phụ 累lũy/lụy/luy 等đẳng 皆giai 是thị 。
○# 若nhược 無vô 下hạ 報báo 劣liệt 當đương 償thường 。 無vô 福phước 者giả 。 無vô 有hữu 福phước 德đức 。 縱túng/tung 業nghiệp 力lực 未vị 盡tận 。 不bất 能năng 敵địch 於ư 債trái 力lực 。 故cố 致trí 不bất 終chung 天thiên 年niên 。 還hoàn 為vi 畜súc 生sanh 。 或hoặc 自tự 供cung 使sử 用dụng 。 或hoặc 轉chuyển 售thụ 錢tiền 財tài 。 或hoặc 直trực 恣tứ 口khẩu 腹phúc 。 皆giai 為vi 償thường 彼bỉ 餘dư 直trực 。 謂vị 償thường 彼bỉ 過quá 用dụng 所sở 直trực 之chi 數số 也dã 。 據cứ 此thử 則tắc 現hiện 前tiền 過quá 用dụng 得đắc 意ý 。 即tức 當đương 來lai 反phản 償thường 之chi 不bất 得đắc 意ý 。 普phổ 願nguyện 舉cử 世thế 仁nhân 人nhân 君quân 子tử 。 當đương 其kỳ 得đắc 意ý 時thời 須tu 防phòng 有hữu 不bất 得đắc 意ý 時thời 耳nhĩ 。
二nhị 警cảnh 以dĩ 慎thận 殺sát 。
阿A 難Nan 當đương 知tri 。 若nhược 用dụng 錢tiền 物vật 。 或hoặc 役dịch 其kỳ 力lực 。 償thường 足túc 自tự 停đình 。
○# 如như 於ư 中trung 間gian 殺sát 彼bỉ 身thân 命mạng 。 或hoặc 食thực 其kỳ 肉nhục 。 如như 是thị 乃nãi 至chí 。 經kinh 微vi 塵trần 劫kiếp 。 相tương 食thực 相tương 誅tru 。 猶do 如như 轉chuyển 輪luân 。 互hỗ 為vi 高cao 下hạ 。 無vô 有hữu 休hưu 息tức 。
○# 除trừ 奢Xa 摩Ma 他Tha 。 及cập 佛Phật 出xuất 世thế 。 不bất 可khả 停đình 寢tẩm 。
初sơ 反phản 徵trưng 可khả 停đình 。 當đương 知tri 二nhị 字tự 。 借tá 阿A 難Nan 警cảnh 世thế 間gian 也dã 。 若nhược 用dụng 二nhị 句cú 。 指chỉ 反phản 徵trưng 者giả 言ngôn 之chi 。 言ngôn 被bị 徵trưng 之chi 人nhân 。 若nhược 有hữu 福phước 德đức 。 尚thượng 在tại 人nhân 中trung 。 則tắc 反phản 徵trưng 者giả 。 不bất 過quá 用dụng 其kỳ 錢tiền 物vật 。 若nhược 無vô 福phước 者giả 。 則tắc 為vi 畜súc 生sanh 。 而nhi 反phản 徵trưng 者giả 。 自tự 應ưng 役dịch 其kỳ 身thân 力lực 。 是thị 皆giai 可khả 以dĩ 。 償thường 足túc 自tự 停đình 。 但đãn 不bất 分phân 越việt 所sở 酬thù 則tắc 己kỷ 也dã 。
○# 如như 於ư 下hạ 反phản 殺sát 難nạn/nan 寢tẩm 。 於ư 中trung 者giả 。 謂vị 於ư 反phản 徵trưng 之chi 中trung 。 殺sát 彼bỉ 身thân 命mạng 者giả 。 謂vị 自tự 行hành 殺sát 事sự 。 或hoặc 食thực 其kỳ 肉nhục 者giả 。 謂vị 教giáo 他tha 殺sát 而nhi 但đãn 食thực 其kỳ 肉nhục 。 怨oán 習tập 難nan 忘vong 。 故cố 至chí 塵trần 劫kiếp 。 以dĩ 肉nhục 還hoàn 肉nhục 。 以dĩ 命mạng 還hoàn 命mạng 。 故cố 云vân 相tương 食thực 相tương 誅tru 。 遞đệ 相tương 報báo 復phục 。 無vô 有hữu 窮cùng 已dĩ 。 故cố 曰viết 猶do 如như 轉chuyển 輪luân 。 前tiền 云vân 。 以dĩ 人nhân 食thực 羊dương 。 羊dương 死tử 為vi 人nhân 。 人nhân 死tử 為vi 羊dương 。 即tức 互hỗ 為vi 高cao 下hạ 義nghĩa 也dã 。 又hựu 云vân 。 十thập 生sanh 之chi 類loại 。 互hỗ 來lai 相tương 噉đạm 。 窮cùng 未vị 來lai 際tế 。 即tức 無vô 有hữu 休hưu 息tức 義nghĩa 也dã 。
○# 除trừ 奢xa 下hạ 極cực 言ngôn 警cảnh 覺giác 。 奢Xa 摩Ma 他Tha 。 為vi 自tự 性tánh 定định 。 得đắc 之chi 者giả 。 罪tội 性tánh 本bổn 空không 。 輪luân 轉chuyển 何hà 有hữu 。 佛Phật 出xuất 世thế 。 名danh 照chiếu 世thế 燈đăng 。 遇ngộ 之chi 者giả 。 無vô 結kết 不bất 解giải 。 有hữu 怨oán 皆giai 釋thích 。 捨xả 此thử 二nhị 緣duyên 。 難nạn/nan 免miễn 報báo 復phục 。 故cố 曰viết 不bất 可khả 停đình 寢tẩm 。 寢tẩm 猶do 息tức 也dã 。 然nhiên 此thử 中trung 警cảnh 覺giác 有hữu 二nhị 。 一nhất 為vi 未vị 得đắc 停đình 寢tẩm 者giả 。 令linh 其kỳ 脩tu 定định 。 令linh 其kỳ 見kiến 佛Phật 。 以dĩ 除trừ 此thử 二nhị 緣duyên 。 不bất 能năng 停đình 寢tẩm 故cố 。 二nhị 為vi 已dĩ 得đắc 停đình 寢tẩm 者giả 。 令linh 其kỳ 勿vật 殺sát 。 令linh 其kỳ 勿vật 食thực 。 以dĩ 奢xa 摩ma 難nạn/nan 成thành 。 佛Phật 世thế 難nan 遇ngộ 故cố 。 皆giai 至chí 極cực 之chi 言ngôn 耳nhĩ 。 就tựu 便tiện 警cảnh 示thị 竟cánh 。
三tam 詳tường 列liệt 十thập 種chủng 十thập 。
一nhất 頑ngoan 類loại 。 二nhị 異dị 類loại 。 三tam 庸dong 類loại 。 四tứ 很# 類loại 。 五ngũ 微vi 類loại 。 六lục 柔nhu 類loại 。 七thất 勞lao 類loại 。 八bát 文văn 類loại 。 九cửu 明minh 類loại 。 十thập 達đạt 類loại 。
初sơ 。
汝nhữ 今kim 應ưng 知tri 。 彼bỉ 梟kiêu 倫luân 者giả 。 酧# 足túc 復phục 形hình 。 生sanh 人nhân 道đạo 中trung 。 參tham 合hợp 頑ngoan 類loại 。
首thủ 句cú 總tổng 以dĩ 警cảnh 悟ngộ 。 畜súc 生sanh 報báo 盡tận 。 為vi 人nhân 猶do 帶đái 餘dư 習tập 。 幸hạnh 得đắc 為vi 人nhân 。 豈khởi 可khả 更cánh 蹈đạo 前tiền 非phi 。 故cố 今kim 以dĩ 應ưng 知tri 。 令linh 其kỳ 及cập 早tảo 省tỉnh 悟ngộ 。 彼bỉ 梟kiêu 下hạ 正chánh 明minh 本bổn 類loại 。 梟kiêu 倫luân 附phụ 塊khối 成thành 形hình 。 已dĩ 屬thuộc 無vô 知tri 。 兼kiêm 復phục 食thực 父phụ 食thực 母mẫu 。 猶do 為vi 頑ngoan 嚚ngân 。 故cố 雖tuy 酧# 足túc 先tiên 債trái 。 還hoàn 復phục 竪thụ 形hình 。 生sanh 於ư 人nhân 道đạo 之chi 中trung 。 而nhi 頑ngoan 習tập 未vị 盡tận 。 猶do 固cố 參tham 合hợp 頑ngoan 類loại 。 正chánh 脈mạch 云vân 。 頑ngoan 謂vị 愚ngu 而nhi 兼kiêm 惡ác 。 不bất 可khả 化hóa 為vi 一nhất 毫hào 之chi 善thiện 者giả 也dã 。 言ngôn 參tham 合hợp 者giả 。 非phi 頑ngoan 類loại 皆giai 屬thuộc 梟kiêu 化hóa 。 但đãn 言ngôn 梟kiêu 化hóa 者giả 。 參tham 於ư 其kỳ 中trung 故cố 。 下hạ 皆giai 准chuẩn 此thử 。
二nhị 異dị 類loại 。
彼bỉ 咎cữu 徵trưng 者giả 。 酧# 足túc 復phục 形hình 。 生sanh 人nhân 道đạo 中trung 。 參tham 合hợp 異dị 類loại 。
咎cữu 徵trưng 兆triệu 災tai 。 殊thù 為vi 怪quái 異dị 。 酧# 足túc 復phục 形hình 。 尚thượng 帶đái 餘dư 習tập 。 故cố 雖tuy 生sanh 於ư 人nhân 道đạo 。 依y 然nhiên 參tham 合hợp 異dị 類loại 。 異dị 類loại 者giả 幸hạnh 災tai 樂nhạo/nhạc/lạc 禍họa 。 乖quai 戾lệ 異dị 常thường 人nhân 也dã 。
三tam 庸dong 類loại 。
彼bỉ 狐hồ 倫luân 者giả 。 酬thù 足túc 復phục 形hình 。 生sanh 人nhân 道đạo 中trung 。 參tham 於ư 庸dong 類loại 。
狐hồ 倫luân 專chuyên 於ư 媚mị 人nhân 。 殊thù 為vi 庸dong 鄙bỉ 。 復phục 形hình 生sanh 於ư 人nhân 道đạo 。 豈khởi 能năng 超siêu 拔bạt 。 故cố 惟duy 參tham 於ư 庸dong 類loại 。 庸dong 類loại 者giả 。 無vô 超siêu 拔bạt 之chi 度độ 。 多đa 諉# 靡mĩ 之chi 行hành 。 所sở 謂vị 碌# 碌# 庸dong 人nhân 。 不bất 足túc 為vi 士sĩ 者giả 是thị 也dã 。
四tứ 很# 類loại 。
彼bỉ 毒độc 倫luân 者giả 。 酬thù 足túc 復phục 形hình 。 生sanh 人nhân 道đạo 中trung 。 參tham 合hợp 很# 類loại 。
毒độc 類loại 螫thích 人nhân 。 很# 惡ác 無vô 度độ 。 雖tuy 生sanh 人nhân 道đạo 。 依y 然nhiên 參tham 合hợp 很# 類loại 。 餘dư 習tập 使sử 之chi 。 無vô 足túc 怪quái 耳nhĩ 。 很# 類loại 者giả 。 剛cang 暴bạo 自tự 用dụng 。 不bất 受thọ 善thiện 諫gián 人nhân 也dã 。
五ngũ 微vi 類loại 。
彼bỉ 蛔hồi 倫luân 者giả 。 酧# 足túc 復phục 形hình 。 生sanh 人nhân 道đạo 中trung 。 參tham 合hợp 微vi 類loại 。
蛔hồi 倫luân 迴hồi 轉chuyển 穢uế 污ô 。 受thọ 局cục 腸tràng 胃vị 。 殊thù 為vi 卑ty 微vi 。 習tập 與dữ 性tánh 成thành 。 不bất 自tự 覺giác 知tri 。 故cố 復phục 形hình 仍nhưng 參tham 微vi 類loại 。 微vi 類loại 者giả 。 卑ty 微vi 下hạ 賤tiện 。 糞phẩn 穢uế 塗đồ 身thân 。 無vô 賴lại 求cầu 食thực 。 每mỗi 見kiến 倒đảo 街nhai 臥ngọa 巷hạng 。 呌khiếu 苦khổ 乞khất 憐lân 。 討thảo 得đắc 一nhất 錢tiền 半bán 文văn 。 自tự 為vi 得đắc 計kế 。 何hà 莫mạc 非phi 宿túc 習tập 致trí 之chi 然nhiên 耶da 。
六lục 柔nhu 類loại 。
彼bỉ 食thực 倫luân 者giả 。 酬thù 足túc 復phục 形hình 。 生sanh 人nhân 道đạo 中trung 。 參tham 合hợp 柔nhu 類loại 。
食thực 倫luân 性tánh 嗜thị 肉nhục 食thực 。 每mỗi 求cầu 不bất 得đắc 。 因nhân 餓ngạ 致trí 柔nhu 。 故cố 復phục 形hình 猶do 帶đái 柔nhu 習tập 。 而nhi 為vi 人nhân 參tham 合hợp 柔nhu 類loại 。 柔nhu 類loại 者giả 。 罷bãi 軟nhuyễn 無vô 能năng 。 任nhậm 人nhân 揉nhu 捺nại 者giả 也dã 。 又hựu 此thử 類loại 先tiên 在tại 人nhân 中trung 。 原nguyên 以dĩ 貪tham 慠ngạo 墮đọa 獄ngục 。 雖tuy 中trung 間gian 為vi 鬼quỷ 為vi 畜súc 。 皆giai 帶đái 慠ngạo 習tập 。 而nhi 究cứu 以dĩ 饑cơ 虗hư 之chi 報báo 。 令linh 其kỳ 慠ngạo 無vô 所sở 施thí 。 今kim 復phục 為vi 人nhân 。 不bất 惟duy 慠ngạo 無vô 所sở 施thí 。 且thả 致trí 任nhậm 人nhân 揉nhu 捺nại 。 亦diệc 循tuần 環hoàn 之chi 理lý 也dã 。
七thất 勞lao 類loại 。
彼bỉ 服phục 倫luân 者giả 。 酬thù 足túc 復phục 形hình 。 生sanh 人nhân 道đạo 中trung 。 參tham 合hợp 勞lao 類loại 。
服phục 倫luân 夜dạ 出xuất 求cầu 食thực 。 殊thù 為vi 勞lao 累lũy/lụy/luy 。 復phục 形hình 為vi 人nhân 。 猶do 帶đái 勞lao 累lũy/lụy/luy 餘dư 習tập 。 故cố 即tức 參tham 合hợp 勞lao 類loại 。 勞lao 類loại 者giả 。 東đông 奔bôn 西tây 馳trì 。 徹triệt 夜dạ 不bất 寐mị 。 至chí 死tử 不bất 歇hiết 心tâm 人nhân 也dã 。
八bát 文văn 類loại 。
彼bỉ 應ứng 倫luân 者giả 。 酬thù 足túc 復phục 形hình 。 生sanh 人nhân 道đạo 中trung 。 參tham 於ư 文văn 類loại 。
應ưng 倫luân 知tri 時thời 知tri 節tiết 。 來lai 往vãng 應ưng 序tự 。 似tự 有hữu 文văn 禮lễ 。 復phục 形hình 人nhân 道đạo 。 猶do 有hữu 餘dư 習tập 。 故cố 即tức 參tham 於ư 文văn 類loại 。 正chánh 脈mạch 云vân 。 文văn 類loại 者giả 。 通thông 字tự 義nghĩa 解giải 陰âm 陽dương 。 流lưu 入nhập 文văn 思tư 人nhân 也dã 。 合hợp 轍triệt 云vân 。 小tiểu 有hữu 才tài 能năng 。 通thông 文văn 合hợp 禮lễ 。 與dữ 人nhân 應ưng 接tiếp 不bất 失thất 其kỳ 序tự 。 非phi 經kinh 天thiên 緯# 地địa 之chi 大đại 文văn 也dã 。
九cửu 明minh 類loại 。
彼bỉ 休hưu 徵trưng 者giả 。 酧# 足túc 復phục 形hình 。 生sanh 人nhân 道đạo 中trung 。 參tham 合hợp 明minh 類loại 。
休hưu 徵trưng 現hiện 瑞thụy 兆triệu 聖thánh 。 似tự 有hữu 明minh 識thức 。 既ký 得đắc 復phục 形hình 為vi 人nhân 。 其kỳ 性tánh 益ích 靈linh 。 理lý 應ưng 參tham 於ư 明minh 類loại 。 灌quán 頂đảnh 云vân 。 明minh 類loại 者giả 。 世thế 智trí 辨biện 聰thông 。 非phi 仰ngưỡng 觀quan 俯phủ 察sát 之chi 大đại 明minh 也dã 。
十thập 達đạt 類loại 。
彼bỉ 諸chư 循tuần 倫luân 。 酬thù 足túc 復phục 形hình 。 生sanh 人nhân 道đạo 中trung 。 參tham 於ư 達đạt 類loại 。
循tuần 倫luân 依y 人nhân 呼hô 喚hoán 。 馴# 順thuận 隨tùy 從tùng 。 通thông 喜hỷ 怒nộ 。 識thức 趣thú 避tị 。 況huống 復phục 生sanh 於ư 人nhân 道đạo 。 自tự 應ưng 益ích 聰thông 。 故cố 得đắc 參tham 於ư 達đạt 類loại 。 灌quán 頂đảnh 云vân 。 達đạt 類loại 者giả 。 諳am 練luyện 世thế 故cố 。 了liễu 達đạt 人nhân 情tình 。 非phi 博bác 古cổ 窮cùng 經kinh 之chi 大đại 達đạt 也dã 。 詳tường 列liệt 十thập 種chủng 竟cánh 。
四tứ 指chỉ 因nhân 結kết 嘆thán 。
阿A 難Nan 。 是thị 等đẳng 皆giai 以dĩ 。 宿túc 債trái 畢tất 酬thù 。 復phục 形hình 人nhân 道đạo 。
○# 皆giai 無vô 始thỉ 來lai 。 業nghiệp 計kế 顛điên 倒đảo 。 相tương 生sanh 相tương 殺sát 。
○# 不bất 遇ngộ 如Như 來Lai 。 不bất 聞văn 正Chánh 法Pháp 。 於ư 塵trần 勞lao 中trung 。 法pháp 爾nhĩ 輪luân 轉chuyển 。
○# 此thử 輩bối 名danh 為vi 。 可khả 憐lân 愍mẫn 者giả 。
初sơ 近cận 指chỉ 前tiền 世thế 。 是thị 等đẳng 者giả 。 總tổng 指chỉ 前tiền 之chi 十thập 類loại 。 原nguyên 其kỳ 前tiền 世thế 為vi 畜súc 。 本bổn 因nhân 債trái 累lũy/lụy/luy 。 今kim 既ký 宿túc 債trái 畢tất 酬thù 。 自tự 然nhiên 復phục 形hình 人nhân 道đạo 。
○# 皆giai 無vô 下hạ 遠viễn 指chỉ 多đa 生sanh 。 言ngôn 既ký 得đắc 為vi 人nhân 。 不bất 應ưng 更cánh 結kết 深thâm 冤oan 。 乃nãi 爾nhĩ 生sanh 殺sát 不bất 忘vong 者giả 。 非phi 止chỉ 一nhất 世thế 餘dư 習tập 。 故cố 云vân 皆giai 是thị 無vô 始thỉ 等đẳng 。 蓋cái 欲dục 人nhân 清thanh 其kỳ 源nguyên 而nhi 絕tuyệt 其kỳ 流lưu 耳nhĩ 。 業nghiệp 謂vị 無vô 始thỉ 已dĩ 來lai 。 多đa 生sanh 殺sát 業nghiệp 。 計kế 謂vị 妄vọng 計kế 徵trưng 償thường 。 顛điên 倒đảo 謂vị 不bất 知tri 解giải 脫thoát 。 人nhân 死tử 為vi 羊dương 。 羊dương 死tử 為vi 人nhân 。 故cố 相tương 生sanh 。 汝nhữ 負phụ 我ngã 命mạng 。 我ngã 還hoàn 汝nhữ 債trái 。 故cố 相tương 殺sát 也dã 。
○# 不bất 遇ngộ 下hạ 無vô 緣duyên 難nan 脫thoát 。 無vô 始thỉ 業nghiệp 計kế 塵trần 勞lao 。 唯duy 佛Phật 法Pháp 乃nãi 能năng 滅diệt 除trừ 。 設thiết 若nhược 不bất 遇ngộ 如Như 來Lai 。 不bất 聞văn 正Chánh 法Pháp 。 依y 舊cựu 業nghiệp 計kế 顛điên 倒đảo 。 在tại 於ư 塵trần 勞lao 之chi 中trung 。 然nhiên 塵trần 勞lao 屬thuộc 惑hoặc 。 有hữu 惑hoặc 必tất 有hữu 業nghiệp 。 有hữu 業nghiệp 必tất 有hữu 報báo 。 如như 惡ác 叉xoa 聚tụ 。 自tự 然nhiên 不bất 離ly 。 故cố 云vân 法pháp 爾nhĩ 輪luân 轉chuyển 。
○# 末mạt 句cú 動động 佛Phật 哀ai 矜căng 。 裴# 公công 圓viên 覺giác 序tự 云vân 。 可khả 以dĩ 整chỉnh 心tâm 慮lự 。 趣thú 菩Bồ 提Đề 。 唯duy 人nhân 道đạo 為vi 能năng 。 今kim 幸hạnh 生sanh 人nhân 道đạo 。 宜nghi 自tự 珍trân 惜tích 。 若nhược 乃nãi 一nhất 念niệm 不bất 忘vong 。 轉chuyển 眼nhãn 復phục 成thành 淪luân 墜trụy 。 仙tiên 天thiên 無vô 路lộ 可khả 升thăng 。 佛Phật 道Đạo 永vĩnh 矣hĩ 絕tuyệt 分phần/phân 。 如như 因nhân 一nhất 朝triêu 之chi 忿phẫn 。 亡vong 其kỳ 身thân 以dĩ 及cập 其kỳ 親thân 。 是thị 為vi 大đại 惑hoặc 。 故cố 歎thán 其kỳ 為vi 。 可khả 憐lân 愍mẫn 者giả 。 人nhân 趣thú 竟cánh 。
四tứ 仙tiên 趣thú (# 灌quán 頂đảnh 云vân 。 老lão 而nhi 不bất 死tử 曰viết 仙tiên 。 故cố 莊trang 生sanh 云vân 。 千thiên 歲tuế 厭yếm 世thế 。 去khứ 而nhi 上thượng 仙tiên 。 言ngôn 仙tiên 者giả 遷thiên 也dã 。 此thử 有hữu 二nhị 義nghĩa 。 一nhất 謂vị 遷thiên 入nhập 山sơn 林lâm 。 人nhân 不bất 及cập 處xứ 。 故cố 仙tiên 字tự 從tùng 人nhân 從tùng 山sơn 。 二nhị 謂vị 遷thiên 其kỳ 形hình 神thần 。 延diên 年niên 益ích 壽thọ 。 故cố 下hạ 云vân 存tồn 想tưởng 固cố 形hình 。 正chánh 脈mạch 云vân 。 仙tiên 道đạo 起khởi 於ư 厭yếm 懼cụ 無vô 常thường 。 想tưởng 身thân 常thường 生sanh 。 妄vọng 設thiết 多đa 途đồ 。 無vô 非phi 志chí 於ư 長trường 生sanh 不bất 死tử 。 蘇tô 子tử 云vân 。 蓋cái 將tương 自tự 其kỳ 變biến 者giả 而nhi 觀quán 之chi 。 則tắc 天thiên 地địa 曾tằng 不bất 能năng 以dĩ 一nhất 瞬thuấn 。 夫phu 天thiên 地địa 尚thượng 不bất 能năng 以dĩ 一nhất 瞬thuấn 。 何hà 況huống 仙tiên 趣thú 。 又hựu 在tại 天thiên 地địa 之chi 中trung 乎hồ 。 又hựu 云vân 自tự 其kỳ 不bất 變biến 者giả 而nhi 觀quán 之chi 則tắc 物vật 與dữ 我ngã 皆giai 無vô 盡tận 也dã 。 然nhiên 既ký 曰viết 物vật 之chi 與dữ 我ngã 。 皆giai 無vô 有hữu 盡tận 。 而nhi 又hựu 何hà 羨tiện 於ư 長trường 生sanh 乎hồ 。 蘇tô 子tử 卓trác 識thức 。 如Như 來Lai 誠thành 言ngôn 。 合hợp 而nhi 觀quán 之chi 。 脩tu 仙tiên 者giả 宜nghi 知tri 顛điên 倒đảo )# 三tam 。
一nhất 躡niếp 前tiền 標tiêu 後hậu 。 二nhị 詳tường 列liệt 十thập 仙tiên 。 三tam 結kết 判phán 同đồng 輪luân 。
初sơ 。
阿A 難Nan 。
復phục 有hữu 從tùng 人nhân 。 不bất 依y 正Chánh 覺Giác 。 修tu 三tam 摩ma 地địa 。 別biệt 修tu 妄vọng 念niệm 。 存tồn 想tưởng 固cố 形hình 。 遊du 於ư 山sơn 林lâm 。 人nhân 不bất 及cập 處xứ 。 有hữu 十thập 種chủng 仙tiên 。
從tùng 人nhân 者giả 。 從tùng 於ư 人nhân 趣thú 也dã 。 雖tuy 曰viết 從tùng 於ư 人nhân 趣thú 。 不bất 局cục 上thượng 之chi 十thập 類loại 。 言ngôn 上thượng 之chi 十thập 類loại 。 從tùng 畜súc 道đạo 來lai 。 人nhân 多đa 下hạ 品phẩm 。 豈khởi 能năng 修tu 仙tiên 。 或hoặc 亦diệc 有hữu 之chi 。 如như 文văn 類loại 達đạt 類loại 等đẳng 。 但đãn 勿vật 拘câu 判phán 。 又hựu 前tiền 云vân 情tình 少thiểu 想tưởng 多đa 。 則tắc 為vi 飛phi 仙tiên 。 大đại 力lực 鬼quỷ 王vương 。 飛phi 行hành 夜dạ 叉xoa 。 地địa 行hành 羅la 剎sát 。 然nhiên 四tứ 類loại 雖tuy 皆giai 。 情tình 少thiểu 想tưởng 多đa 。 而nhi 言ngôn 總tổng 意ý 別biệt 。 若nhược 以dĩ 類loại 分phân 之chi 。 應ưng 云vân 一nhất 情tình 九cửu 想tưởng 則tắc 為vi 飛phi 仙tiên 。 二nhị 情tình 八bát 想tưởng 。 為vi 大đại 力lực 鬼quỷ 。 三tam 情tình 七thất 想tưởng 為vi 。 飛phi 行hành 夜dạ 叉xoa 。 四tứ 情tình 六lục 想tưởng 為vi 。 地địa 行hành 羅la 剎sát 。 然nhiên 仙tiên 趣thú 既ký 惟duy 餘dư 一nhất 情tình 。 自tự 應ưng 不bất 躡niếp 前tiền 之chi 餘dư 習tập 。 而nhi 正chánh 脈mạch 云vân 。 仙tiên 趣thú 已dĩ 上thượng 。 方phương 與dữ 十thập 習tập 無vô 干can 。 以dĩ 是thị 而nhi 知tri 。 不bất 應ưng 拘câu 判phán 。 言ngôn 復phục 有hữu 者giả 。 有hữu 二nhị 義nghĩa 。 一nhất 者giả 揀giản 前tiền 十thập 人nhân 。 言ngôn 前tiền 之chi 十thập 人nhân 。 尚thượng 在tại 徵trưng 償thường 。 此thử 外ngoại 復phục 有hữu 從tùng 於ư 人nhân 道đạo 。 仰ngưỡng 慕mộ 清thanh 升thăng 而nhi 脩tu 仙tiên 品phẩm 者giả 。 二nhị 者giả 揀giản 我ngã 自tự 宗tông 。 言ngôn 自tự 宗tông 中trung 人nhân 。 依y 正chánh 覺giác 修tu 。 此thử 外ngoại 復phục 有hữu 從tùng 於ư 人nhân 道đạo 。 不bất 依y 正Chánh 覺Giác 。 而nhi 起khởi 妄vọng 修tu 者giả 。 不bất 依y 正Chánh 覺Giác 。 亦diệc 有hữu 二nhị 義nghĩa 。 一nhất 者giả 正chánh 覺giác 即tức 佛Phật 。 謂vị 不bất 依y 佛Phật 說thuyết 也dã 。 二nhị 者giả 正chánh 覺giác 即tức 心tâm 。 謂vị 不bất 依y 自tự 心tâm 也dã 。 捨xả 此thử 二nhị 途đồ 。 縱túng/tung 修tu 三tam 摩ma 。 亦diệc 非phi 真chân 實thật 矣hĩ 。 別biệt 修tu 妄vọng 念niệm 者giả 。 撥bát 弄lộng 精tinh 魂hồn 。 存tồn 想tưởng 固cố 形hình 者giả 。 注chú 意ý 長trường 生sanh 。 注chú 意ý 長trường 生sanh 。 即tức 是thị 不bất 依y 佛Phật 說thuyết 。 以dĩ 佛Phật 說thuyết 一nhất 切thiết 有hữu 為vi 。 如như 夢mộng 幻huyễn 等đẳng 故cố 。 撥bát 弄lộng 精tinh 魂hồn 。 即tức 是thị 不bất 依y 自tự 心tâm 。 以dĩ 自tự 心tâm 從tùng 本bổn 已dĩ 來lai 。 絕tuyệt 言ngôn 思tư 等đẳng 故cố 。 下hạ 之chi 十thập 種chủng 。 率suất 皆giai 不bất 出xuất 此thử 二nhị 。 正chánh 脈mạch 云vân 。 山sơn 林lâm 人nhân 不bất 及cập 處xứ 者giả 。 即tức 名danh 山sơn 洞đỗng 府phủ 。 神thần 仙tiên 隱ẩn 跡tích 之chi 處xứ 。 彼bỉ 宗tông 所sở 謂vị 洞đỗng 天thiên 福phước 地địa 䦘# 苑uyển 崑# 崙lôn 者giả 是thị 也dã 。 又hựu 華hoa 嚴nghiêm 十thập 寶bảo 山sơn 中trung 。 有hữu 神thần 仙tiên 山sơn 。 古cổ 德đức 謂vị 是thị 神thần 仙tiên 所sở 居cư 。 然nhiên 既ký 屬thuộc 人nhân 不bất 及cập 處xứ 。 而nhi 彼bỉ 獨độc 能năng 遊du 。 則tắc 神thần 仙tiên 具cụ 五ngũ 通thông 矣hĩ 。 有hữu 十thập 種chủng 仙tiên 者giả 。 但đãn 以dĩ 其kỳ 脩tu 念niệm 固cố 形hình 之chi 術thuật 。 而nhi 分phân 別biệt 之chi 。
二nhị 詳tường 列liệt 十thập 仙tiên 十thập 。
一nhất 地địa 行hành 仙tiên 。 二nhị 飛phi 行hành 仙tiên 。 三tam 遊du 行hành 仙tiên 。 四tứ 空không 行hành 仙tiên 。 五ngũ 天thiên 行hành 仙tiên 。 六Lục 通Thông 行hành 仙tiên 。 七thất 道Đạo 行hạnh 仙tiên 。 八bát 照chiếu 行hành 仙tiên 。 九cửu 精tinh 行hành 仙tiên 。 十thập 絕tuyệt 行hành 仙tiên 。
初sơ 。
阿A 難Nan 。 彼bỉ 諸chư 眾chúng 生sanh 。 堅kiên 固cố 服phục 餌nhị 。 而nhi 不bất 休hưu 息tức 。 食thực 道đạo 圓viên 成thành 。 名danh 地Địa 行Hành 仙Tiên 。
彼bỉ 諸chư 眾chúng 生sanh 者giả 。 總tổng 指chỉ 前tiền 來lai 別biệt 修tu 妄vọng 念niệm 。 存tồn 想tưởng 固cố 形hình 人nhân 也dã 。 堅kiên 固cố 下hạ 乃nãi 別biệt 明minh 本bổn 行hạnh 。 堅kiên 固cố 者giả 。 立lập 志chí 不bất 退thoái 。 服phục 餌nhị 者giả 。 服phục 食thực 餌nhị 藥dược 。 謂vị 以dĩ 諸chư 藥dược 物vật 。 炮bào 煉luyện 修tu 治trị 。 為vi 丸hoàn 作tác 餅bính 。 執chấp 此thử 可khả 以dĩ 延diên 年niên 。 可khả 以dĩ 益ích 壽thọ 。 故cố 堅kiên 固cố 服phục 之chi 。 此thử 即tức 存tồn 想tưởng 固cố 形hình 者giả 也dã 。 而nhi 不bất 休hưu 息tức 者giả 。 期kỳ 於ư 必tất 效hiệu 。 無vô 間gián 斷đoạn 故cố 。 食thực 道đạo 圓viên 成thành 者giả 。 服phục 食thực 既ký 久cửu 。 道Đạo 理lý 相tương 應ứng 故cố 。 不bất 惟duy 百bách 體thể 康khang 壯tráng 。 壽thọ 年niên 延diên 永vĩnh 。 必tất 至chí 身thân 輕khinh 行hành 疾tật 。 乃nãi 為vi 圓viên 滿mãn 成thành 就tựu 。 名danh 地Địa 行Hành 仙Tiên 者giả 。 雖tuy 身thân 輕khinh 行hành 疾tật 。 依y 然nhiên 在tại 於ư 地địa 上thượng 。 不bất 能năng 升thăng 空không 故cố 。 此thử 與dữ 下hạ 四tứ 。 行hành 字tự 俱câu 作tác 平bình 聲thanh 。 以dĩ 同đồng 是thị 外ngoại 修tu 。 唯duy 以dĩ 步bộ 履lý 重trọng/trùng 輕khinh 近cận 遠viễn 分phần/phân 極cực 而nhi 分phần/phân 勝thắng 劣liệt 。
二nhị 飛phi 行hành 仙tiên 。
堅kiên 固cố 草thảo 木mộc 。 而nhi 不bất 休hưu 息tức 。 藥dược 道đạo 圓viên 成thành 。 名danh 飛Phi 行Hành 仙Tiên 。
草thảo 如như 參tham 根căn 蘇tô 苗miêu 之chi 類loại 。 木mộc 如như 松tùng 枝chi 柏# 葉diệp 之chi 類loại 。 灌quán 頂đảnh 云vân 。 百bách 卉hủy 五ngũ 菓quả 。 根căn 莖hành 枝chi 葉diệp 。 皆giai 名danh 為vi 藥dược 。 執chấp 此thử 養dưỡng 身thân 。 故cố 立lập 志chí 堅kiên 固cố 食thực 之chi 。 亦diệc 存tồn 想tưởng 固cố 形hình 者giả 也dã 。 異dị 前tiền 餌nhị 者giả 。 不bất 用dụng 烟yên 火hỏa 。 生sanh 與dữ 熟thục 為vi 別biệt 故cố 。 久cửu 食thực 有hữu 功công 。 名danh 為vi 藥dược 道đạo 圓viên 成thành 。 行hành 步bộ 如như 飛phi 。 升thăng 高cao 越việt 壑hác 。 身thân 輕khinh 勝thắng 前tiền 。 故cố 以dĩ 飛phi 行hành 名danh 之chi 。 古cổ 人nhân 云vân 。 煉luyện 得đắc 身thân 形hình 似tự 鶴hạc 形hình 。 即tức 斯tư 意ý 也dã 。 此thử 對đối 上thượng 科khoa 。 約ước 身thân 重trọng/trùng 身thân 輕khinh 以dĩ 分phần/phân 勝thắng 劣liệt 。
三tam 遊du 行hành 仙tiên 。
堅kiên 固cố 金kim 石thạch 。 而nhi 不bất 休hưu 息tức 。 化hóa 道đạo 圓viên 成thành 。 名danh 遊Du 行Hành 仙Tiên 。
堅kiên 固cố 金kim 石thạch 者giả 。 正chánh 脈mạch 云vân 。 如như 烹phanh 煎tiễn 鉛duyên 汞# 。 煉luyện 養dưỡng 丹đan 砂sa 。 號hiệu 九cửu 轉chuyển 大đại 還hoàn 者giả 是thị 也dã 。 (# 灌quán 頂đảnh 云vân 。 煉luyện 銀ngân 丹đan 者giả 。 一nhất 琉lưu 黃hoàng 砂sa 硃# 砂sa 。 二nhị 栽tài 砂sa 七thất 日nhật 。 三tam 養dưỡng 砂sa 七thất 日nhật 。 亦diệc 名danh 養dưỡng 火hỏa 。 四tứ 陰ấm 煉luyện 七thất 日nhật 。 五ngũ 陽dương 煉luyện 七thất 日nhật 。 葢# 曰viết 陰ấm 。 開khai 曰viết 陽dương 。 六lục 上thượng 明minh 爐lô 過quá 關quan 七thất 日nhật 。 七thất 洗tẩy 母mẫu 七thất 日nhật 。 八bát 煉luyện 母mẫu 七thất 日nhật 。 九cửu 交giao 母mẫu 七thất 日nhật 。 此thử 用dụng 黑hắc 輭nhuyễn 鉛duyên 水thủy 銀ngân 。 白bạch 砒# 煉luyện 也dã 。 煉luyện 金kim 丹đan 者giả 。 謂vị 黃hoàng 阿a 鉛duyên 。 膽đảm 礬phàn 。 雌thư 黃hoàng 。 石thạch 綠lục 。 石thạch 青thanh 。 大đại 礶# 煉luyện 一nhất 晝trú 夜dạ 。 點điểm 銀ngân 成thành 金kim )# 化hóa 有hữu 二nhị 義nghĩa 。 一nhất 者giả 變biến 化hóa 。 謂vị 服phục 之chi 長trường 生sanh 。 變biến 凡phàm 身thân 為vi 仙tiên 骨cốt 。 二nhị 者giả 點điểm 化hóa 。 用dụng 以dĩ 濟tế 世thế 。 點điểm 白bạch 石thạch 為vi 黃hoàng 金kim 。 各các 獲hoạch 其kỳ 效hiệu 。 名danh 為vi 化hóa 道đạo 圓viên 成thành 。 為vi 超siêu 脫thoát 而nhi 遊du 世thế 外ngoại 。 因nhân 利lợi 濟tế 而nhi 遊du 世thế 中trung 。 以dĩ 是thị 義nghĩa 故cố 。 名danh 遊Du 行Hành 仙Tiên 。
四tứ 空không 行hành 仙tiên 。
堅kiên 固cố 動động 止chỉ 。 而nhi 不bất 休hưu 息tức 。 氣khí 精tinh 圓viên 成thành 。 名danh 空Không 行Hành 仙Tiên 。
動động 以dĩ 運vận 氣khí 調điều 身thân 。 止chỉ 以dĩ 養dưỡng 精tinh 安an 神thần 。 身thân 調điều 則tắc 可khả 以dĩ 永vĩnh 年niên 。 神thần 安an 則tắc 可khả 以dĩ 長trường 生sanh 。 執chấp 此thử 為vi 真chân 。 故cố 堅kiên 固cố 而nhi 運vận 養dưỡng 之chi 。 運vận 養dưỡng 不bất 息tức 。 氣khí 精tinh 兩lưỡng 化hóa 。 形hình 神thần 俱câu 妙diệu 。 故cố 曰viết 氣khí 精tinh 圓viên 成thành 。 乘thừa 雲vân 御ngự 龍long 。 遊du 乎hồ 上thượng 下hạ 。 故cố 以dĩ 空không 行hành 名danh 之chi 。 如như 姑cô 射xạ 神thần 人nhân 之chi 類loại 。 (# 莊trang 子tử 逍tiêu 遙diêu 篇thiên 云vân 。 藐miệu 姑cô 射xạ 之chi 山sơn 。 有hữu 神thần 人nhân 居cư 焉yên 。 肌cơ 膚phu 若nhược 冰băng 雪tuyết 。 淖# 約ước 若nhược 處xứ 子tử 。 不bất 食thực 五ngũ 穀cốc 。 吸hấp 風phong 飲ẩm 露lộ 。 乘thừa 雲vân 氣khí 。 御ngự 飛phi 龍long 。 而nhi 遊du 乎hồ 四tứ 海hải 之chi 外ngoại 。 會hội 曰viết 。 肌cơ 膚phu 若nhược 冰băng 雪tuyết 。 淖# 約ước 若nhược 處xứ 子tử 。 其kỳ 氣khí 精tinh 圓viên 成thành 可khả 知tri 。 不bất 食thực 五ngũ 穀cốc 。 吸hấp 風phong 飲ẩm 露lộ 。 其kỳ 為vi 神thần 仙tiên 可khả 知tri 。 乘thừa 雲vân 氣khí 。 御ngự 飛phi 龍long 。 其kỳ 為vi 空không 行hành 可khả 知tri 。 引dẫn 以dĩ 為vi 證chứng 。 理lý 可khả 思tư 得đắc )# 此thử 對đối 上thượng 科khoa 。 乃nãi 約ước 行hành 近cận 行hành 遠viễn 而nhi 分phần/phân 勝thắng 劣liệt 。
五ngũ 天thiên 行hành 仙tiên 。
堅kiên 固cố 津tân 液dịch 。 而nhi 不bất 休hưu 息tức 。 潤nhuận 德đức 圓viên 成thành 。 名danh 天Thiên 行Hành 仙Tiên 。
津tân 液dịch 者giả 。 口khẩu 中trung 水thủy 也dã 。 嗽thấu 出xuất 為vi 津tân 。 下hạ 嚥# 為vi 液dịch 。 彼bỉ 宗tông 所sở 謂vị 鼓cổ 天thiên 池trì 嚥# 玉ngọc 液dịch 是thị 也dã 。 執chấp 此thử 能năng 令linh 水thủy 升thăng 火hỏa 降giáng/hàng 。 水thủy 火hỏa 既ký 濟tế 而nhi 成thành 造tạo 化hóa 之chi 功công 。 故cố 堅kiên 固cố 而nhi # 嚥# 之chi 。 # 嚥# 不bất 息tức 。 內nội 外ngoại 通thông 融dung 。 舉cử 身thân 輕khinh 清thanh 。 與dữ 物vật 無vô 累lũy/lụy/luy 。 故cố 曰viết 潤nhuận 德đức 圓viên 成thành 。 乘thừa 正chánh 御ngự 氣khí 。 遊du 乎hồ 無vô 窮cùng 。 故cố 以dĩ 天thiên 行hành 名danh 之chi 。 莊trang 生sanh 所sở 謂vị 。 至chí 人nhân 神thần 人nhân 聖thánh 人nhân 者giả 是thị 也dã 。 (# 莊trang 子tử 逍tiêu 遙diêu 篇thiên 云vân 。 夫phu 列liệt 子tử 御ngự 風phong 而nhi 行hành 。 冷lãnh 然nhiên 善thiện 也dã 。 旬tuần 有hữu 五ngũ 日nhật 而nhi 後hậu 返phản 。 彼bỉ 於ư 致trí 福phước 者giả 。 未vị 數sác 數sác 然nhiên 也dã 。 此thử 雖tuy 免miễn 乎hồ 行hành 。 猶do 有hữu 所sở 待đãi 者giả 也dã 。 若nhược 夫phu 乘thừa 天thiên 地địa 之chi 正chánh 。 而nhi 御ngự 六lục 氣khí 之chi 變biến 。 以dĩ 遊du 乎hồ 無vô 窮cùng 者giả 。 彼bỉ 且thả 惡ác 乎hồ 待đãi 哉tai 。 故cố 曰viết 至chí 人nhân 無vô 己kỷ 。 神thần 人nhân 無vô 功công 。 聖thánh 人nhân 無vô 名danh 。 會hội 曰viết 。 列liệt 子tử 御ngự 風phong 而nhi 行hành 。 冷lãnh 然nhiên 善thiện 也dã 。 其kỳ 潤nhuận 德đức 圓viên 成thành 可khả 知tri 。 雖tuy 免miễn 乎hồ 行hành 猶do 有hữu 所sở 待đãi 。 以dĩ 未vị 能năng 忘vong 身thân 也dã 。 乘thừa 天thiên 地địa 之chi 正chánh 。 御ngự 六lục 氣khí 之chi 變biến 。 又hựu 是thị 潤nhuận 德đức 圓viên 成thành 之chi 後hậu 。 增tăng 修tu 功công 業nghiệp 。 至chí 云vân 遊du 乎hồ 無vô 窮cùng 。 惡ác 乎hồ 待đãi 哉tai 。 其kỳ 為vi 天thiên 行hành 可khả 知tri 。 是thị 知tri 彼bỉ 之chi 所sở 謂vị 至chí 人nhân 神thần 人nhân 聖thánh 人nhân 者giả 。 依y 然nhiên 在tại 天thiên 仙tiên 之chi 數số 也dã )# 此thử 對đối 上thượng 四tứ 。 乃nãi 是thị 以dĩ 分phần/phân 成thành 極cực 成thành 而nhi 分phần/phân 勝thắng 劣liệt 。 又hựu 此thử 上thượng 五ngũ 仙tiên 。 前tiền 二nhị 似tự 屬thuộc 彼bỉ 之chi 小Tiểu 乘Thừa 。 以dĩ 只chỉ 知tri 存tồn 想tưởng 固cố 形hình 。 全toàn 無vô 利lợi 濟tế 之chi 心tâm 。 但đãn 以dĩ 有hữu 烟yên 火hỏa 無vô 烟yên 火hỏa 分phân 之chi 為vi 二nhị 。 後hậu 三tam 似tự 屬thuộc 彼bỉ 之chi 大Đại 乘Thừa 。 以dĩ 兼kiêm 有hữu 利lợi 濟tế 之chi 心tâm 。 但đãn 遊du 行hành 未vị 能năng 忘vong 身thân 。 不bất 能năng 遠viễn 達đạt 高cao 舉cử 。 而nhi 空không 行hành 則tắc 形hình 神thần 俱câu 妙diệu 。 雖tuy 能năng 高cao 舉cử 遠viễn 達đạt 。 而nhi 猶do 有hữu 分phân 齊tề 。 至chí 於ư 天thiên 行hành 。 則tắc 與dữ 天thiên 地địa 合hợp 其kỳ 德đức 。 與dữ 六lục 氣khí 合hợp 其kỳ 用dụng 。 利lợi 萬vạn 物vật 而nhi 不bất 宰tể 。 處xử 寰# 中trung 而nhi 無vô 跡tích 。 是thị 不bất 唯duy 潤nhuận 德đức 圓viên 成thành 。 而nhi 圓viên 成thành 之chi 後hậu 。 應ưng 別biệt 有hữu 真chân 訣quyết 。 但đãn 以dĩ 不bất 了liễu 自tự 心tâm 。 故cố 止chỉ 於ư 天thiên 行hành 而nhi 已dĩ 。
六Lục 通Thông 行hành 仙tiên 。
堅kiên 固cố 精tinh 色sắc 。 而nhi 不bất 休hưu 息tức 。 吸hấp 粹túy 圓viên 成thành 。 名danh 通Thông 行Hành 仙Tiên 。
堅kiên 固cố 精tinh 色sắc 者giả 。 謂vị 堅kiên 固cố 其kỳ 心tâm 。 吸hấp 日nhật 月nguyệt 之chi 精tinh 華hoa 。 飡xan 雲vân 霞hà 之chi 彩thải 色sắc 也dã 。 然nhiên 日nhật 月nguyệt 非phi 實thật 有hữu 精tinh 華hoa 可khả 吸hấp 。 雲vân 霞hà 非phi 實thật 有hữu 彩thải 色sắc 可khả 飡xan 。 但đãn 憑bằng 虗hư 想tưởng 。 以dĩ 求cầu 妄vọng 理lý 相tương 應ứng 。 故cố 此thử 與dữ 下hạ 四tứ 。 皆giai 屬thuộc 別biệt 脩tu 妄vọng 念niệm 。 執chấp 此thử 可khả 以dĩ 得đắc 通thông 。 久cửu 久cửu 行hành 之chi 。 故cố 曰viết 而nhi 不bất 休hưu 息tức 。 妄vọng 理lý 相tương 應ứng 。 形hình 與dữ 氣khí 化hóa 。 故cố 曰viết 吸hấp 粹túy 圓viên 成thành 。 粹túy 謂vị 精tinh 粹túy 。 即tức 日nhật 月nguyệt 雲vân 霞hà 之chi 精tinh 粹túy 也dã 。 形hình 與dữ 氣khí 化hóa 。 神thần 與dữ 物vật 通thông 。 穿xuyên 金kim 石thạch 蹈đạo 水thủy 火hỏa 任nhậm 運vận 無vô 礙ngại 。 以dĩ 是thị 義nghĩa 故cố 。 名danh 通Thông 行Hành 仙Tiên 。 如như 黃hoàng 眉mi 翁ông 之chi 類loại 。 (# 漢hán 武võ 內nội 傳truyền 。 東đông 方phương 朔sóc 遇ngộ 黃hoàng 眉mi 翁ông 曰viết 。 吾ngô 卻khước 食thực 服phục 精tinh 氣khí 。 三tam 千thiên 年niên 一nhất 轉chuyển 。 反phản 骨cốt 洗tẩy 髓tủy 。 三tam 千thiên 年niên 一nhất 轉chuyển 。 剝bác 皮bì 伐phạt 毛mao 。 吾ngô 生sanh 已dĩ 三tam 洗tẩy 髓tủy 。 三tam 伐phạt 毛mao 矣hĩ 。 所sở 以dĩ 視thị 天thiên 地địa 若nhược 蜉# 蝣# 。 等đẳng 古cổ 今kim 猶do 旦đán 暮mộ 也dã 。 會hội 曰viết 。 卻khước 食thực 服phục 精tinh 。 即tức 堅kiên 固cố 精tinh 色sắc 也dã 。 三tam 洗tẩy 髓tủy 。 三tam 伐phạt 毛mao 。 其kỳ 吸hấp 粹túy 圓viên 成thành 可khả 知tri 。 視thị 天thiên 地địa 若nhược 蜉# 蝣# 。 等đẳng 古cổ 今kim 猶do 旦đán 暮mộ 。 其kỳ 為vi 通thông 行hành 可khả 知tri )# 此thử 與dữ 下hạ 四tứ 行hành 字tự 皆giai 作tác 去khứ 聲thanh 。 以dĩ 同đồng 是thị 內nội 修tu 。 唯duy 約ước 道Đạo 行hạnh 淺thiển 深thâm 薄bạc 厚hậu 麤thô 妙diệu 而nhi 分phần/phân 勝thắng 劣liệt 。
七thất 道Đạo 行hạnh 仙tiên 。
堅kiên 固cố 咒chú 禁cấm 。 而nhi 不bất 休hưu 息tức 。 術thuật 法pháp 圓viên 成thành 。 名danh 道Đạo 行Hành 仙Tiên 。
堅kiên 固cố 咒chú 禁cấm 者giả 。 咒chú 謂vị 咒chú 咀trớ 。 禁cấm 謂vị 禁cấm 制chế 。 然nhiên 各các 俱câu 二nhị 義nghĩa 。 咒chú 則tắc 延diên 年niên 益ích 壽thọ 。 護hộ 國quốc 祐hựu 民dân 。 禁cấm 則tắc 制chế 嗜thị 戒giới 欲dục 。 降giáng/hàng 妖yêu 祛khư 邪tà 。 執chấp 此thử 可khả 以dĩ 留lưu 生sanh 。 可khả 以dĩ 濟tế 世thế 。 故cố 堅kiên 固cố 而nhi 行hành 持trì 之chi 。 行hành 持trì 咒chú 禁cấm 。 唯duy 憑bằng 心tâm 念niệm 。 故cố 此thử 亦diệc 屬thuộc 。 別biệt 修tu 妄vọng 念niệm 。 持trì 久cửu 不bất 息tức 。 咒chú 靈linh 禁cấm 驗nghiệm 。 名danh 為vi 術thuật 法pháp 圓viên 成thành 。 蓋cái 咒chú 即tức 是thị 術thuật 。 禁cấm 即tức 是thị 法pháp 也dã 。 又hựu 二nhị 俱câu 為vi 道đạo 。 用dụng 此thử 道đạo 以dĩ 養dưỡng 身thân 。 推thôi 此thử 道đạo 以dĩ 濟tế 世thế 。 以dĩ 是thị 義nghĩa 故cố 。 名danh 道Đạo 行Hành 仙Tiên 。 此thử 對đối 上thượng 科khoa 乃nãi 是thị 以dĩ 行hành 淺thiển 行hành 深thâm 而nhi 分phần/phân 勝thắng 劣liệt 。 以dĩ 上thượng 科khoa 似tự 唯duy 自tự 利lợi 故cố 淺thiển 。 此thử 科khoa 顯hiển 有hữu 兼kiêm 懷hoài 故cố 深thâm 也dã 。
八bát 照chiếu 行hành 仙tiên 。
堅kiên 固cố 思tư 念niệm 。 而nhi 不bất 休hưu 息tức 。 思tư 憶ức 圓viên 成thành 。 名danh 照Chiếu 行Hành 仙Tiên 。
灌quán 頂đảnh 云vân 。 思tư 念niệm 者giả 。 謂vị 存tồn 想tưởng 頂đảnh 門môn 而nhi 出xuất 神thần 。 繫hệ 心tâm 丹đan 田điền 而nhi 煉luyện 氣khí 也dã 。 執chấp 此thử 可khả 以dĩ 尸thi 解giải 。 可khả 以dĩ 駐trú 年niên 。 故cố 堅kiên 固cố 其kỳ 心tâm 。 而nhi 脩tu 習tập 之chi 。 存tồn 想tưởng 之chi 工công 無vô 間gian 。 繫hệ 心tâm 之chi 學học 靡mĩ 停đình 。 故cố 曰viết 而nhi 不bất 休hưu 息tức 。 神thần 則tắc 出xuất 入nhập 自tự 在tại 。 氣khí 則tắc 上thượng 下hạ 交giao 通thông 。 故cố 曰viết 思tư 憶ức 圓viên 成thành 。 此thử 由do 對đối 境cảnh 立lập 照chiếu 。 故cố 即tức 名danh 照Chiếu 行Hành 仙Tiên 。 略lược 似tự 吾ngô 宗tông 修tu 觀quán 之chi 法pháp 。 但đãn 所sở 趣thú 不bất 同đồng 耳nhĩ 。
九cửu 精tinh 行hành 仙tiên 。
堅kiên 固cố 交giao 遘cấu 。 而nhi 不bất 休hưu 息tức 。 感cảm 應ứng 圓viên 成thành 。 名danh 精Tinh 行Hành 仙Tiên 。
堅kiên 固cố 交giao 遘cấu 者giả 。 易dị 云vân 乾can/kiền/càn 道đạo 成thành 男nam 。 坤# 道đạo 成thành 女nữ 。 男nam 女nữ 遘cấu 精tinh 。 萬vạn 物vật 化hóa 生sanh 。 灌quán 頂đảnh 云vân 。 此thử 以dĩ 腎thận 水thủy 為vi 坎khảm 男nam 。 心tâm 火hỏa 為vi 離ly 女nữ 。 取thủ 坎khảm 填điền 離ly 。 降giáng/hàng 火hỏa 提đề 水thủy 。 令linh 其kỳ 交giao 合hợp 以dĩ 成thành 仙tiên 胎thai 。 執chấp 此thử 可khả 以dĩ 成thành 丹đan 。 故cố 堅kiên 固cố 其kỳ 心tâm 。 而nhi 取thủ 填điền 之chi 。 降giáng/hàng 火hỏa 提đề 水thủy 。 內nội 工công 無vô 間gian 。 故cố 曰viết 而nhi 不bất 休hưu 息tức 。 藥dược 成thành 而nhi 為vi 仙tiên 體thể 。 丹đan 成thành 而nhi 上thượng 九cửu 天thiên 。 故cố 曰viết 感cảm 應ứng 圓viên 成thành 。 感cảm 應ứng 者giả 。 即tức 交giao 遘cấu 義nghĩa 也dã 。 此thử 以dĩ 坎khảm 男nam 離ly 女nữ 。 遘cấu 精tinh 成thành 行hành 。 故cố 即tức 名danh 精Tinh 行Hành 仙Tiên 。 此thử 對đối 上thượng 科khoa 。 乃nãi 以dĩ 行hành 薄bạc 行hành 厚hậu 而nhi 分phần/phân 勝thắng 劣liệt 。 以dĩ 上thượng 唯duy 修tu 神thần 煉luyện 氣khí 故cố 薄bạc 。 此thử 實thật 遘cấu 精tinh 結kết 丹đan 故cố 厚hậu 也dã 。 孤cô 山sơn 引dẫn 仙tiên 傳truyền 云vân 。 彭# 祖tổ 治trị 為vi 房phòng 術thuật 。 張trương 道đạo 陵lăng 亦diệc 勸khuyến 人nhân 行hành 。 正chánh 脈mạch 云vân 。 用dụng 女nữ 子tử 為vi 鼎đỉnh 器khí 。 而nhi 採thải 陰ấm 助trợ 陽dương 。 內nội 教giáo 固cố 闢tịch 為vi 魔ma 論luận 。 而nhi 仙tiên 道đạo 亦diệc 鄙bỉ 為vi 下hạ 品phẩm 。 此thử 為vi 投đầu 人nhân 之chi 欲dục 。 世thế 多đa 惑hoặc 之chi 。 宜nghi 絕tuyệt 口khẩu 遠viễn 避tị 也dã 。
十thập 絕tuyệt 行hành 仙tiên 。
堅kiên 固cố 變biến 化hóa 。 而nhi 不bất 休hưu 息tức 。 覺giác 悟ngộ 圓viên 成thành 。 名danh 絕Tuyệt 行Hành 仙Tiên 。
變biến 化hóa 者giả 。 變biến 彼bỉ 為vi 此thử 。 化hóa 此thử 為vi 彼bỉ 。 如như 西tây 域vực 迦ca 毗tỳ 羅la 仙tiên 等đẳng 。 諸chư 大đại 幻huyễn 師sư 之chi 類loại 。 (# 前tiền 云vân 求cầu 太thái 陰âm 精tinh 。 用dụng 和hòa 幻huyễn 藥dược 。 即tức 變biến 化hóa 之chi 術thuật 也dã )# 執chấp 此thử 可khả 以dĩ 竦tủng 愚ngu 迷mê 。 成thành 教giáo 化hóa 。 行hành 利lợi 濟tế 。 修tu 仙tiên 業nghiệp 。 故cố 堅kiên 固cố 其kỳ 心tâm 。 而nhi 推thôi 求cầu 其kỳ 術thuật 也dã 。 深thâm 窮cùng 物vật 理lý 。 精tinh 研nghiên 化hóa 性tánh 。 久cửu 久cửu 體thể 騐# 。 冀ký 其kỳ 有hữu 成thành 。 故cố 曰viết 而nhi 不bất 休hưu 息tức 。 物vật 理lý 既ký 通thông 。 化hóa 性tánh 已dĩ 達đạt 。 隨tùy 意ý 變biến 現hiện 。 自tự 在tại 無vô 礙ngại 。 名danh 為vi 覺giác 悟ngộ 圓viên 成thành 。 借tá 此thử 修tu 仙tiên 。 定định 為vi 絕tuyệt 品phẩm 。 故cố 即tức 名danh 絕Tuyệt 行Hành 仙Tiên 。 (# 灌quán 頂đảnh 云vân 。 昔tích 老lão 成thành 子tử 學học 幻huyễn 於ư 尹# 文văn 先tiên 生sanh 。 尹# 文văn 曰viết 。 有hữu 生sanh 之chi 氣khí 。 有hữu 形hình 之chi 壯tráng 。 盡tận 幻huyễn 也dã 。 造tạo 化hóa 之chi 所sở 始thỉ 。 陰âm 陽dương 之chi 所sở 終chung 者giả 。 謂vị 之chi 生sanh 死tử 。 窮cùng 數số 達đạt 變biến 。 因nhân 形hình 移di 易dị 者giả 。 謂vị 之chi 幻huyễn 化hóa 。 知tri 幻huyễn 化hóa 之chi 不bất 異dị 生sanh 死tử 。 始thỉ 可khả 與dữ 學học 幻huyễn 矣hĩ 。 吾ngô 與dữ 汝nhữ 。 皆giai 幻huyễn 也dã 。 何hà 須tu 學học 哉tai 。 老lão 成thành 子tử 歸quy 。 用dụng 尹# 文văn 之chi 言ngôn 深thâm 思tư 三tam 月nguyệt 。 遂toại 能năng 存tồn 亡vong 自tự 在tại 。 翻phiên 校giáo 四tứ 時thời 。 冬đông 起khởi 雷lôi 。 夏hạ 造tạo 冰băng 。 飛phi 者giả 走tẩu 。 走tẩu 者giả 飛phi 。 終chung 身thân 不bất 著trước 其kỳ 術thuật 。 故cố 世thế 莫mạc 傳truyền 。 會hội 曰viết 。 老lão 成thành 子tử 學học 幻huyễn 於ư 尹# 文văn 先tiên 生sanh 。 是thị 堅kiên 固cố 變biến 化hóa 也dã 。 用dụng 尹# 文văn 之chi 言ngôn 。 深thâm 思tư 三tam 月nguyệt 。 是thị 而nhi 不bất 休hưu 息tức 也dã 。 存tồn 亡vong 自tự 在tại 。 翻phiên 校giáo 四tứ 時thời 等đẳng 。 其kỳ 為vi 覺giác 悟ngộ 圓viên 成thành 可khả 知tri 。 終chung 身thân 不bất 著trước 其kỳ 術thuật 。 其kỳ 為vi 仙tiên 中trung 絕tuyệt 品phẩm 可khả 知tri )# 此thử 對đối 前tiền 四tứ 科khoa 乃nãi 約ước 行hành 麤thô 行hành 妙diệu 以dĩ 分phần/phân 勝thắng 劣liệt 。 以dĩ 前tiền 四tứ 唯duy 憑bằng 虗hư 想tưởng 名danh 麤thô 。 此thử 科khoa 兼kiêm 有hữu 實thật 悟ngộ 名danh 妙diệu 也dã 。 詳tường 列liệt 十thập 仙tiên 竟cánh 。
三tam 結kết 判phán 同đồng 倫luân 。
阿A 難Nan 。 是thị 等đẳng 皆giai 於ư 。 人nhân 中trung 煉luyện 心tâm 。 不bất 修tu 正Chánh 覺Giác 。 別biệt 得đắc 生sanh 理lý 。 壽thọ 千thiên 萬vạn 歲tuế 。
○# 休hưu 止chỉ 深thâm 山sơn 。 或hoặc 大đại 海hải 島đảo 。 絕tuyệt 於ư 人nhân 境cảnh 。 斯tư 亦diệc 輪luân 迴hồi 。 妄vọng 想tưởng 流lưu 轉chuyển 。
○# 不bất 修tu 三tam 昧muội 。 報báo 盡tận 還hoàn 來lai 。 散tán 入nhập 諸chư 趣thú 。
初sơ 結kết 示thị 因nhân 果quả 。 是thị 等đẳng 者giả 。 總tổng 指chỉ 前tiền 之chi 十thập 仙tiên 。 大đại 率suất 皆giai 以dĩ 世thế 壽thọ 不bất 常thường 。 羨tiện 慕mộ 久cửu 生sanh 。 故cố 即tức 於ư 人nhân 中trung 煉luyện 心tâm 。 所sở 謂vị 撥bát 弄lộng 精tinh 魂hồn 是thị 也dã 。 不bất 知tri 本bổn 覺giác 真chân 心tâm 。 即tức 是thị 佛Phật 果Quả 不bất 生sanh 滅diệt 性tánh 。 故cố 亦diệc 不bất 脩tu 正chánh 覺giác 。 所sở 謂vị 不bất 依y 正Chánh 覺Giác 。 修tu 三tam 摩ma 地địa 是thị 也dã 。 食thực 道đạo 圓viên 成thành 。 乃nãi 至chí 覺giác 悟ngộ 圓viên 成thành 。 故cố 云vân 別biệt 得đắc 生sanh 理lý 。 別biệt 有hữu 二nhị 義nghĩa 。 一nhất 者giả 不bất 依y 自tự 心tâm 。 不bất 生sanh 滅diệt 性tánh 。 別biệt 以dĩ 食thực 道đạo 藥dược 道đạo 等đẳng 而nhi 得đắc 長trường 生sanh 之chi 理lý 。 二nhị 者giả 十thập 仙tiên 為vi 門môn 各các 別biệt 。 門môn 門môn 各các 得đắc 長trường 生sanh 之chi 理lý 。 以dĩ 彼bỉ 總tổng 以dĩ 長trường 生sanh 為vi 趣thú 故cố 也dã 。 壽thọ 千thiên 萬vạn 歲tuế 者giả 。 妄vọng 理lý 相tương 應ứng 。 或hoặc 千thiên 歲tuế 。 或hoặc 萬vạn 歲tuế 。 但đãn 以dĩ 世thế 人nhân 不bất 見kiến 其kỳ 死tử 。 渾hồn 言ngôn 之chi 耳nhĩ 。
○# 休hưu 止chỉ 下hạ 判phán 同đồng 輪luân 迴hồi 。 休hưu 止chỉ 者giả 。 休hưu 心tâm 依y 止chỉ 。 深thâm 山sơn 海hải 島đảo 者giả 。 如như 崑# 崙lôn 蓬bồng 萊# 之chi 類loại 。 絕tuyệt 於ư 人nhân 境cảnh 。 將tương 謂vị 可khả 以dĩ 避tị 死tử 。 殊thù 不bất 知tri 非phi 空không 非phi 海hải 中trung 。 非phi 入nhập 山sơn 石thạch 間gian 。 無vô 有hữu 地địa 方phương 所sở 。 脫thoát 之chi 不bất 受thọ 報báo 也dã 。 斯tư 亦diệc 輪luân 迴hồi 者giả 。 所sở 依y 之chi 處xứ 。 既ký 未vị 超siêu 乎hồ 三tam 界giới 。 能năng 依y 之chi 身thân 。 豈khởi 能năng 脫thoát 於ư 輪luân 迴hồi 。 是thị 知tri 上thượng 之chi 所sở 謂vị 壽thọ 千thiên 萬vạn 歲tuế 者giả 。 但đãn 是thị 後hậu 死tử 。 非phi 真chân 不bất 死tử 。 猶do 如như 松tùng 柏# 後hậu 凋điêu 。 非phi 真chân 不bất 凋điêu 耳nhĩ 。 妄vọng 想tưởng 流lưu 轉chuyển 者giả 。 出xuất 成thành 輪luân 迴hồi 所sở 以dĩ 。 良lương 以dĩ 法pháp 性tánh 本bổn 自tự 真chân 常thường 。 色sắc 身thân 由do 來lai 生sanh 滅diệt 。 怖bố 速tốc 死tử 而nhi 求cầu 長trường 生sanh 。 即tức 屬thuộc 妄vọng 想tưởng 。 依y 妄vọng 想tưởng 而nhi 墮đọa 生sanh 滅diệt 。 正chánh 在tại 流lưu 轉chuyển 。 所sở 謂vị 斯tư 亦diệc 輪luân 迴hồi 者giả 以dĩ 此thử 。
○# 不bất 修tu 下hạ 警cảnh 令linh 正chánh 修tu 。 言ngôn 欲dục 免miễn 輪luân 迴hồi 。 須tu 斷đoạn 妄vọng 想tưởng 。 欲dục 斷đoạn 妄vọng 想tưởng 。 須tu 憑bằng 三tam 昧muội 。 設thiết 不bất 修tu 三tam 昧muội 。 則tắc 仙tiên 報báo 盡tận 時thời 。 依y 然nhiên 各các 隨tùy 無vô 始thỉ 遠viễn 習tập 。 散tán 入nhập 諸chư 趣thú 。 所sở 謂vị 饒nhiêu 經kinh 八bát 萬vạn 劫kiếp 。 終chung 竟cánh 落lạc 空không 亡vong 。 況huống 夫phu 壽thọ 千thiên 萬vạn 歲tuế 。 又hựu 何hà 足túc 恃thị 哉tai 。 是thị 知tri 楞lăng 嚴nghiêm 三tam 昧muội 。 神thần 仙tiên 亦diệc 所sở 當đương 脩tu 。 勿vật 負phụ 長trường/trưởng 年niên 。 宜nghi 早tảo 努nỗ 力lực 。 總tổng 結kết 仙tiên 趣thú 竟cánh 。
六lục 天thiên 趣thú (# 灌quán 頂đảnh 引dẫn 論luận 云vân 。 天thiên 者giả 。 清thanh 淨tịnh 光quang 潔khiết 。 最tối 勝thắng 最tối 尊tôn 。 文văn 句cú 云vân 。 身thân 勝thắng 樂nhạo/nhạc/lạc 勝thắng 故cố 名danh 為vi 天thiên 。 或hoặc 謂vị 天thiên 者giả 。 天thiên 然nhiên 自tự 在tại 。 首thủ 出xuất 庶thứ 物vật 。 以dĩ 上thượng 品phẩm 十Thập 善Thiện 。 及cập 世thế 間gian 禪thiền 定định 為vi 因nhân 。 故cố 上thượng 云vân 〔# 絕tuyệt 〕# 想tưởng 即tức 飛phi 。 必tất 生sanh 天thiên 上thượng 。 正chánh 脈mạch 云vân 。 天thiên 趣thú 與dữ 仙tiên 趣thú 不bất 同đồng 。 世thế 人nhân 仙tiên 天thiên 不bất 分phân 。 而nhi 學học 仙tiên 者giả 。 濫lạm 附phụ 於ư 天thiên 。 且thả 謂vị 諸chư 天thiên 皆giai 彼bỉ 祖tổ 先tiên 。 然nhiên 佛Phật 既ký 分phân 為vi 二nhị 趣thú 。 豈khởi 可khả 混hỗn 同đồng 。 辨biện 有hữu 二nhị 義nghĩa 。 一nhất 者giả 仙tiên 以dĩ 人nhân 身thân 而nhi 戀luyến 長trường 生sanh 。 最tối 怕phạ 捨xả 身thân 受thọ 身thân 。 諸chư 天thiên 皆giai 捨xả 人nhân 身thân 而nhi 受thọ 天thiên 身thân 。 二nhị 者giả 仙tiên 處xứ 海hải 山sơn 。 皆giai 人nhân 間gian 境cảnh 。 四tứ 王vương 忉Đao 利lợi 。 尚thượng 無vô 卜bốc 居cư 。 況huống 復phục 空không 居cư 及cập 與dữ 上thượng 二nhị 。 是thị 知tri 天thiên 趣thú 最tối 為vi 界giới 內nội 尊tôn 勝thắng 之chi 流lưu 。 逈huýnh 非phi 仙tiên 與dữ 鬼quỷ 神thần 類loại 也dã )# 二nhị 。
一nhất 別biệt 分phần/phân 勝thắng 劣liệt 。 二nhị 總tổng 斥xích 迷mê 輪luân 。
初sơ 三tam 。
一nhất 六Lục 欲Dục 天Thiên 。 二nhị 四tứ 禪thiền 天thiên 。 三tam 四tứ 空không 天thiên 。
初sơ 二nhị 。
一nhất 約ước 欲dục 分phần/phân 六lục 。 二nhị 就tựu 欲dục 結kết 判phán 。
初sơ (# 正chánh 脈mạch 云vân 。 此thử 乃nãi 自tự 須Tu 彌Di 腰yêu 頂đảnh 二nhị 天thiên 。 以dĩ 至chí 空không 居cư 四tứ 天thiên 。 皆giai 有hữu 飲ẩm 食thực 淫dâm 欲dục 睡thụy 眠miên 。 具cụ 足túc 三tam 欲dục 故cố 號hiệu 欲dục 天thiên 。 其kỳ 男nam 女nữ 婚hôn 配phối 。 亦diệc 如như 人nhân 間gian 。 但đãn 以dĩ 欲dục 心tâm 輕khinh 重trọng 而nhi 分phần/phân 六lục 重trọng/trùng )# 六lục 。
一nhất 四Tứ 王Vương 天Thiên 。 二nhị 忉Đao 利Lợi 天Thiên 。 三tam 夜Dạ 摩Ma 天Thiên 。 四tứ 兜Đâu 率Suất 天Thiên 。 五ngũ 化Hóa 樂Lạc 天Thiên 。 六lục 他tha 化hóa 天thiên 。
初sơ 。
阿A 難Nan 。 諸chư 世thế 間gian 人nhân 。 不bất 求cầu 常thường 住trụ 。 未vị 能năng 捨xả 諸chư 。 妻thê 妾thiếp 恩ân 愛ái 。 於ư 邪tà 婬dâm 中trung 。 心tâm 不bất 流lưu 逸dật 。 澄trừng 瑩oánh 生sanh 明minh 。 命mạng 終chung 之chi 後hậu 。 隣lân 於ư 日nhật 月nguyệt 。 如như 是thị 一nhất 類loại 。 名danh 四Tứ 天Thiên 王Vương 天Thiên 。
諸chư 世thế 間gian 人nhân 。 仍nhưng 指chỉ 前tiền 之chi 人nhân 道đạo 。 以dĩ 天thiên 仙tiên 二nhị 趣thú 。 皆giai 從tùng 人nhân 中trung 修tu 故cố 。 亦diệc 有hữu 不bất 爾nhĩ 。 今kim 約ước 多đa 分phần 言ngôn 之chi 。 不bất 求cầu 常thường 住trụ 者giả 。 無vô 出xuất 世thế 心tâm 。 未vị 能năng 捨xả 諸chư 。 妻thê 妾thiếp 恩ân 愛ái 者giả 。 樂nhạo/nhạc/lạc 世thế 間gian 法pháp 。 遵tuân 守thủ 五Ngũ 戒Giới 。 故cố 曰viết 於ư 邪tà 淫dâm 中trung 。 心tâm 不bất 流lưu 逸dật 。 以dĩ 邪tà 淫dâm 乃nãi 五Ngũ 戒Giới 之chi 一nhất 故cố 。 不bất 言ngôn 不bất 殺sát 等đẳng 者giả 。 以dĩ 欲dục 界giới 六lục 天thiên 。 惟duy 以dĩ 欲dục 心tâm 輕khinh 重trọng 分phần/phân 故cố 。 流lưu 謂vị 流lưu 動động 。 不bất 流lưu 動động 則tắc 心tâm 常thường 澄trừng 清thanh 。 逸dật 謂vị 縱túng/tung 逸dật 。 不bất 縱túng/tung 逸dật 則tắc 心tâm 常thường 瑩oánh 淨tịnh 。 澄trừng 清thanh 瑩oánh 淨tịnh 故cố 。 心tâm 光quang 徧biến 照chiếu 。 故cố 曰viết 生sanh 明minh 。 由do 是thị 能năng 與dữ 日nhật 月nguyệt 合hợp 德đức 。 故cố 感cảm 命mạng 終chung 之chi 後hậu 。 隣lân 於ư 日nhật 月nguyệt 。 名danh 四Tứ 天Thiên 王Vương 天Thiên 者giả 。 以dĩ 四Tứ 天Thiên 王Vương 居cư 須Tu 彌Di 腰yêu 。 齊tề 日nhật 月nguyệt 宮cung 故cố 。
二nhị 忉Đao 利Lợi 天Thiên 。
於ư 己kỷ 妻thê 房phòng 。 淫dâm 愛ái 微vi 薄bạc 。 於ư 淨tịnh 居cư 時thời 。 不bất 得đắc 全toàn 味vị 。 命mạng 終chung 之chi 後hậu 。 超siêu 日nhật 月nguyệt 明minh 。 居cư 人nhân 間gian 頂đảnh 。 如như 是thị 一nhất 類loại 。 名danh 忉Đao 利Lợi 天Thiên 。
不bất 言ngôn 諸chư 世thế 間gian 人nhân 。 不bất 求cầu 常thường 住trụ 者giả 。 例lệ 上thượng 可khả 知tri 故cố 。 下hạ 四tứ 天thiên 準chuẩn 此thử 。 於ư 己kỷ 者giả 。 顯hiển 無vô 外ngoại 貪tham 。 妻thê 房phòng 者giả 。 顯hiển 無vô 妾thiếp 室thất 。 淫dâm 愛ái 微vi 薄bạc 者giả 。 雖tuy 不bất 盡tận 斷đoạn 。 亦diệc 不bất 過quá 濃nồng 。 所sở 謂vị 有hữu 時thời 有hữu 節tiết 是thị 也dã 。 於ư 淨tịnh 居cư 時thời 。 不bất 得đắc 全toàn 味vị 者giả 。 謂vị 淨tịnh 心tâm 不bất 純thuần 。 間gian 有hữu 念niệm 起khởi 。 禪thiền 思tư 之chi 味vị 。 不bất 得đắc 全toàn 故cố 。 雖tuy 不bất 得đắc 全toàn 。 亦diệc 勝thắng 前tiền 人nhân 。 以dĩ 前tiền 人nhân 但đãn 不bất 邪tà 淫dâm 。 此thử 則tắc 并tinh 正chánh 婬dâm 亦diệc 淡đạm 故cố 。 既ký 勝thắng 前tiền 人nhân 。 自tự 應ưng 命mạng 終chung 之chi 後hậu 。 超siêu 日nhật 月nguyệt 明minh 。 以dĩ 因nhân 勝thắng 果quả 亦diệc 勝thắng 故cố 。 人nhân 間gian 頂đảnh 。 即tức 須Tu 彌Di 頂đảnh 也dã 。 言ngôn 須Tu 彌Di 頂đảnh 下hạ 接tiếp 人nhân 間gian 。 再tái 上thượng 即tức 是thị 空không 居cư 。 則tắc 人nhân 間gian 不bất 相tương 接tiếp 矣hĩ 。 忉Đao 利lợi 者giả 。 梵Phạm 言ngôn 也dã 。 此thử 云vân 三tam 十thập 三tam 。 此thử 天thiên 在tại 須Tu 彌Di 山Sơn 頂đảnh 。 四tứ 方phương 各các 八bát 天thiên 。 中trung 為vi 善thiện 見kiến 城thành 。 乃nãi 帝Đế 釋Thích 所sở 居cư 。 智trí 論luận 云vân 。 昔tích 有hữu 婆Bà 羅La 門Môn 。 姓tánh 憍Kiều 尸Thi 迦Ca 。 與dữ 知tri 友hữu 三tam 十thập 二nhị 人nhân 。 共cộng 修tu 福phước 德đức 。 命mạng 終chung 皆giai 生sanh 。 須Tu 彌Di 山Sơn 頂đảnh 。 憍Kiều 尸Thi 迦Ca 為vi 天thiên 主chủ 。 三tam 十thập 二nhị 人nhân 為vi 輔phụ 臣thần 。 淨tịnh 明minh 疏sớ/sơ 云vân 。 昔tích 迦Ca 葉Diếp 佛Phật 滅diệt 後hậu 。 有hữu 一nhất 女nữ 人nhân 。 發phát 心tâm 修tu 塔tháp 。 報báo 為vi 天thiên 主chủ 。 三tam 十thập 二nhị 人nhân 助trợ 修tu 。 報báo 為vi 輔phụ 臣thần 。 二nhị 緣duyên 不bất 同đồng 者giả 。 以dĩ 既ký 在tại 輪luân 迴hồi 。 不bất 無vô 更cánh 易dị 故cố 。
三tam 夜Dạ 摩Ma 天Thiên 。
逢phùng 欲dục 暫tạm 交giao 。 去khứ 無vô 思tư 憶ức 。 於ư 人nhân 間gian 世thế 。 動động 少thiểu 靜tĩnh 多đa 。 命mạng 終chung 之chi 後hậu 。 於ư 虗hư 空không 中trung 。 朗lãng 然nhiên 安an 住trụ 。 日nhật 月nguyệt 光quang 明minh 。 上thượng 照chiếu 不bất 及cập 。 是thị 諸chư 人nhân 等đẳng 。 自tự 有hữu 光quang 明minh 。 如như 是thị 一nhất 類loại 。 名danh 須Tu 燄Diệm 摩Ma 天Thiên 。
逢phùng 欲dục 暫tạm 交giao 者giả 。 事sự 前tiền 全toàn 無vô 預dự 念niệm 。 去khứ 無vô 思tư 憶ức 者giả 。 事sự 後hậu 不bất 復phục 追truy 想tưởng 。 此thử 則tắc 於ư 淨tịnh 居cư 時thời 。 得đắc 全toàn 味vị 也dã 。 既ký 得đắc 全toàn 味vị 。 逢phùng 欲dục 縱túng/tung 有hữu 微vi 念niệm 。 亦diệc 不bất 過quá 為vi 了liễu 。 人nhân 間gian 之chi 事sự 。 非phi 有hữu 深thâm 染nhiễm 。 故cố 曰viết 於ư 人nhân 間gian 世thế 。 動động 少thiểu 靜tĩnh 多đa 。 動động 少thiểu 靜tĩnh 多đa 。 漸tiệm 近cận 清thanh 虗hư 。 故cố 感cảm 命mạng 終chung 之chi 後hậu 。 生sanh 於ư 虗hư 空không 。 明minh 明minh 在tại 空không 。 而nhi 宮cung 殿điện 不bất 墜trụy 。 故cố 曰viết 朗lãng 然nhiên 安an 住trụ 。 (# 正chánh 脈mạch 問vấn 。 空không 居cư 諸chư 天thiên 。 宮cung 殿điện 池trì 樹thụ 。 皆giai 何hà 所sở 踞cứ 。 答đáp 。 七thất 寶bảo 琉lưu 璃ly 。 與dữ 大đại 地địa 無vô 異dị 。 但đãn 欲dục 下hạ 之chi 時thời 。 即tức 虛hư 豁hoát 無vô 礙ngại 。 例lệ 如như 人nhân 間gian 大đại 地địa 。 聖thánh 賢hiền 天thiên 仙tiên 神thần 鬼quỷ 。 皆giai 能năng 出xuất 入nhập 自tự 在tại 。 當đương 知tri 萬vạn 法pháp 本bổn 空không 。 由do 業nghiệp 力lực 轉chuyển 。 虛hư 實thật 並tịnh 現hiện 。 而nhi 昧muội 者giả 未vị 達đạt 也dã 。 前tiền 天thiên 雖tuy 超siêu 日nhật 月nguyệt 。 光quang 猶do 可khả 及cập 。 此thử 天thiên 又hựu 高cao 。 故cố 云vân 日nhật 月nguyệt 光quang 明minh 上thượng 照chiếu 。 不bất 及cập 。 自tự 有hữu 光quang 明minh 者giả 。 依y 正chánh 二nhị 報báo 。 皆giai 有hữu 光quang 明minh 。 不bất 須tu 日nhật 月nguyệt 照chiếu 故cố 。 須tu 燄diệm 摩ma 。 此thử 云vân 善thiện 時thời 分phần/phân 。 以dĩ 日nhật 月nguyệt 不bất 及cập 。 應ưng 無vô 晝trú 夜dạ 。 而nhi 此thử 天thiên 以dĩ 蓮liên 華hoa 開khai 合hợp 。 善thiện 知tri 時thời 分phần/phân 。 隨tùy 時thời 受thọ 樂lạc 。 各các 別biệt 相tướng 應ưng 故cố 。 諸chư 經kinh 多đa 云vân 夜dạ 摩ma 。 科khoa 名danh 依y 之chi 。 令linh 聞văn 者giả 便tiện 知tri 也dã 。
四tứ 兜Đâu 率Suất 天Thiên 。
一nhất 切thiết 時thời 靜tĩnh 。 有hữu 應ứng 觸xúc 來lai 。 未vị 能năng 違vi 戾lệ 。 命mạng 終chung 之chi 後hậu 。 上thượng 升thăng 精tinh 微vi 。 不bất 接tiếp 下hạ 界giới 。 諸chư 人nhân 天thiên 境cảnh 。 乃nãi 至chí 劫kiếp 壞hoại 。 三tam 災tai 不bất 及cập 。 如như 是thị 一nhất 類loại 。 名danh 兜Đâu 率Suất 陀Đà 天Thiên 。
上thượng 科khoa 逢phùng 欲dục 暫tạm 交giao 。 此thử 則tắc 逢phùng 欲dục 亦diệc 無vô 交giao 心tâm 。 故cố 云vân 一nhất 切thiết 時thời 靜tĩnh 。 謂vị 不bất 來lai 不bất 就tựu 也dã 。 有hữu 應ứng 觸xúc 來lai 者giả 。 謂vị 設thiết 有hữu 相tương 應ứng 之chi 觸xúc 。 來lai 相tương/tướng 逼bức 迫bách 。 未vị 能năng 違vi 戾lệ 者giả 。 謂vị 不bất 能năng 拒cự 絕tuyệt 不bất 行hành 。 以dĩ 猶do 覺giác 有hữu 味vị 故cố 。 此thử 既ký 較giảo 勝thắng 於ư 前tiền 。 故cố 感cảm 命mạng 終chung 之chi 後hậu 。 上thượng 升thăng 精tinh 微vi 。 精tinh 微vi 即tức 指chỉ 兜Đâu 率Suất 。 以dĩ 兜Đâu 率Suất 有hữu 內nội 院viện 。 有hữu 外ngoại 院viện 。 外ngoại 院viện 則tắc 精tinh 。 以dĩ 對đối 下hạ 雜tạp 染nhiễm 為vi 名danh 。 內nội 院viện 則tắc 微vi 。 以dĩ 對đối 外ngoại 盡tận 奧áo 加gia 稱xưng 。 不bất 接tiếp 下hạ 界giới 。 諸chư 人nhân 天thiên 境cảnh 者giả 。 且thả 就tựu 外ngoại 院viện 言ngôn 之chi 。 言ngôn 夜dạ 摩ma 雖tuy 屬thuộc 空không 居cư 。 猶do 與dữ 下hạ 界giới 人nhân 天thiên 境cảnh 接tiếp 。 是thị 淨tịnh 而nhi 未vị 精tinh 。 今kim 既ký 不bất 接tiếp 。 正chánh 見kiến 其kỳ 淨tịnh 而nhi 精tinh 故cố 。 乃nãi 至chí 劫kiếp 壞hoại 。 三tam 災tai 不bất 及cập 者giả 。 乃nãi 約ước 內nội 院viện 言ngôn 之chi 。 言ngôn 外ngoại 院viện 雖tuy 不bất 接tiếp 於ư 下hạ 界giới 。 猶do 為vi 三tam 災tai 所sở 壞hoại 。 是thị 精tinh 而nhi 不bất 微vi 。 若nhược 從tùng 外ngoại 向hướng 內nội 。 乃nãi 至chí 菩Bồ 薩Tát 住trú 處xứ 。 縱túng/tung 遇ngộ 劫kiếp 壞hoại 。 三tam 災tai 不bất 及cập 。 正chánh 見kiến 其kỳ 精tinh 而nhi 微vi 也dã 。 兜Đâu 率Suất 陀đà 。 或hoặc 云vân 覩đổ 史sử 多đa 。 唐đường 翻phiên 知tri 足túc 。 謂vị 此thử 天thiên 於ư 五ngũ 欲dục 境cảnh 。 知tri 止chỉ 足túc 故cố 。 或hoặc 翻phiên 喜hỷ 足túc 。 謂vị 此thử 天thiên 得đắc 少thiểu 意ý 悅duyệt 為vi 喜hỷ 。 更cánh 不bất 求cầu 餘dư 為vi 足túc 。 又hựu 佛Phật 地địa 論luận 云vân 。 菩Bồ 薩Tát 於ư 中trung 教giáo 化hóa 。 多đa 修tu 喜hỷ 足túc 行hành 故cố 。
五ngũ 化Hóa 樂Lạc 天Thiên 。
我ngã 無vô 欲dục 心tâm 。 應ứng 汝nhữ 行hành 事sự 。 於ư 橫hoành 陳trần 時thời 。 味vị 如như 嚼tước 蠟lạp 。 命mạng 終chung 之chi 後hậu 。 生sanh 越việt 化hóa 地địa 。 如như 是thị 一nhất 類loại 。 名danh 樂Lạc 變Biến 化Hóa 天Thiên 。
前tiền 天thiên 有hữu 應ứng 觸xúc 來lai 。 未vị 能năng 違vi 戾lệ 。 此thử 則tắc 有hữu 應ứng 觸xúc 來lai 。 便tiện 違vi 戾lệ 曰viết 。 我ngã 無vô 欲dục 心tâm 。 應ứng 汝nhữ 行hành 事sự 。 葢# 深thâm 拒cự 之chi 也dã 。 於ư 橫hoành 陳trần 時thời 。 味vị 如như 嚼tước 蠟lạp 者giả 。 謂vị 拒cự 之chi 不bất 已dĩ 。 猶do 故cố 相tương/tướng 逼bức 。 於ư 彼bỉ 橫hoạnh/hoành 陳trần 之chi 時thời 。 反phản 覺giác 生sanh 厭yếm 。 故cố 云vân 味vị 如như 嚼tước 蠟lạp 。 以dĩ 蠟lạp 味vị 羶thiên 膩nị 。 嚼tước 之chi 而nhi 反phản 欲dục 嘔# 故cố 。 是thị 知tri 前tiền 天thiên 。 未vị 能năng 違vi 戾lệ 。 是thị 橫hoạnh/hoành 陳trần 時thời 猶do 覺giác 有hữu 味vị 。 此thử 則tắc 不bất 惟duy 無vô 味vị 。 且thả 深thâm 厭yếm 之chi 耳nhĩ 。 (# 橫hoạnh/hoành 陳trần 者giả 。 司ty 馬mã 相tương/tướng 如như 賦phú 云vân 。 華hoa 容dung 自tự 獻hiến 。 玉ngọc 體thể 橫hoạnh/hoành 陳trần 宋tống 玉ngọc 賦phú 云vân 。 怵truật 惕dịch 之chi 心tâm 兮hề 徂# 之chi 牀sàng 。 橫hoạnh/hoành 自tự 陳trần 兮hề 君quân 之chi 旁bàng 。 蓋cái 是thị 橫hoạnh/hoành 放phóng 其kỳ 身thân 。 陳trần 獻hiến 旁bàng 意ý 也dã )# 此thử 既ký 較giảo 勝thắng 於ư 前tiền 。 故cố 感cảm 命mạng 終chung 之chi 後hậu 。 生sanh 越việt 化hóa 地địa 。 言ngôn 生sanh 越việt 者giả 。 越việt 亦diệc 同đồng 升thăng 。 謂vị 生sanh 而nhi 便tiện 升thăng 化hóa 樂nhạo/nhạc/lạc 地địa 故cố 。 地địa 猶do 位vị 也dã 。 結kết 名danh 樂nhạo/nhạc/lạc 變biến 化hóa 者giả 。 謂vị 樂nhạo/nhạc/lạc 其kỳ 自tự 所sở 變biến 化hóa 五ngũ 欲dục 境cảnh 故cố 。 餘dư 經kinh 或hoặc 但đãn 稱xưng 化hóa 樂nhạo/nhạc/lạc 。 謂vị 自tự 化hóa 五ngũ 塵trần 。 還hoàn 自tự 受thọ 樂lạc 。 今kim 科khoa 名danh 依y 之chi 。
六lục 他tha 化hóa 天thiên 。
無vô 世thế 間gian 心tâm 。 同đồng 世thế 行hành 事sự 。 於ư 行hành 事sự 交giao 。 了liễu 然nhiên 超siêu 越việt 。 命mạng 終chung 之chi 後hậu 。 徧biến 能năng 出xuất 超siêu 。 化hóa 無vô 化hóa 境cảnh 。 如như 是thị 一nhất 類loại 。 名danh 他Tha 化Hóa 自Tự 在Tại 天Thiên 。
無vô 世thế 間gian 心tâm 者giả 。 厭yếm 離ly 世thế 間gian 。 淫dâm 欲dục 不bất 淨tịnh 。 全toàn 無vô 樂nhạo 著trước 心tâm 故cố 。 同đồng 世thế 行hành 事sự 昨tạc 。 欲dục 離ly 未vị 能năng 。 權quyền 同đồng 世thế 間gian 行hành 男nam 女nữ 婚hôn 配phối 事sự 故cố 。 統thống 前tiền 五ngũ 因nhân 而nhi 論luận 。 初sơ 則tắc 有hữu 交giao 而nhi 正chánh 。 次thứ 則tắc 有hữu 交giao 而nhi 微vi 。 三tam 則tắc 有hữu 交giao 而nhi 暫tạm 。 四tứ 則tắc 行hành 事sự 有hữu 味vị 。 五ngũ 則tắc 行hành 事sự 無vô 味vị 。 今kim 此thử 第đệ 六lục 。 雖tuy 曰viết 同đồng 世thế 行hành 事sự 。 不bất 過quá 隨tùy 順thuận 世thế 間gian 。 有hữu 婚hôn 配phối 之chi 禮lễ 。 而nhi 於ư 行hành 欲dục 之chi 事sự 。 相tương 交giao 之chi 情tình 。 以dĩ 併tinh 決quyết 絕tuyệt 。 故cố 云vân 了liễu 然nhiên 超siêu 越việt 。 此thử 既ký 通thông 勝thắng 於ư 前tiền 。 故cố 感cảm 命mạng 終chung 之chi 後hậu 。 出xuất 超siêu 化hóa 無vô 化hóa 境cảnh 。 言ngôn 徧biến 能năng 者giả 。 以dĩ 前tiền 五ngũ 天thiên 。 四tứ 天thiên 無vô 化hóa 。 後hậu 一nhất 有hữu 化hóa 。 此thử 徧biến 超siêu 故cố 。 結kết 名danh 他Tha 化Hóa 自Tự 在Tại 者giả 。 謂vị 假giả 他tha 所sở 化hóa 。 五ngũ 欲dục 境cảnh 界giới 。 以dĩ 成thành 己kỷ 樂nhạo/nhạc/lạc 。 顯hiển 自tự 在tại 義nghĩa 故cố 。 (# 問vấn 。 台thai 宗tông 別biệt 行hành 疏sớ/sơ 云vân 。 欲dục 界giới 頂đảnh 天thiên 即tức 魔ma 王vương 天thiên 。 為vi 然nhiên 歟# 否phủ/bĩ 。 答đáp 。 安an 立lập 圖đồ 引dẫn 因nhân 本bổn 經Kinh 云vân 。 梵Phạm 王Vương 天thiên 下hạ 。 有hữu 魔ma 羅la 波Ba 旬Tuần 宮cung 。 在tại 他Tha 化Hóa 天Thiên 上thượng 。 經kinh 律luật 異dị 相tướng 。 引dẫn 阿a 含hàm 樓lâu 炭thán 等đẳng 經kinh 。 智trí 度độ 等đẳng 論luận 。 亦diệc 同đồng 此thử 說thuyết 。 瑜du 伽già 論luận 云vân 。 第đệ 六lục 天thiên 上thượng 。 別biệt 有hữu 魔ma 羅la 所sở 居cư 天thiên 宮cung 。 即tức 他Tha 化Hóa 自Tự 在Tại 攝nhiếp 。 是thị 知tri 魔ma 天thiên 別biệt 是thị 一nhất 類loại 。 說thuyết 攝nhiếp 或hoặc 可khả 。 說thuyết 即tức 則tắc 不bất 可khả 也dã )# 。
約ước 欲dục 分phần/phân 六lục 竟cánh 。
二nhị 就tựu 欲dục 結kết 判phán 。
阿A 難Nan 。 如như 是thị 六lục 天thiên 。 形hình 雖tuy 出xuất 動động 。 心tâm 迹tích 尚thượng 交giao 。 自tự 此thử 以dĩ 還hoàn 。 名danh 為vi 欲dục 界giới 。
如như 是thị 六lục 天thiên 。 初sơ 則tắc 離ly 於ư 邪tà 動động 。 次thứ 則tắc 正chánh 動động 而nhi 微vi 。 三tam 則tắc 動động 少thiểu 靜tĩnh 多đa 。 四tứ 則tắc 出xuất 動động 。 以dĩ 一nhất 切thiết 時thời 靜tĩnh 故cố 。 然nhiên 形hình 雖tuy 則tắc 動động 。 未vị 免miễn 心tâm 交giao 。 觀quán 其kỳ 應ưng 觸xúc 來lai 時thời 。 未vị 能năng 違vi 戾lệ 。 是thị 猶do 覺giác 有hữu 味vị 。 故cố 知tri 其kỳ 心tâm 尚thượng 交giao 也dã 。 至chí 第đệ 五ngũ 味vị 如như 嚼tước 蠟lạp 。 第đệ 六lục 了liễu 然nhiên 超siêu 越việt 。 并tinh 心tâm 交giao 亦diệc 無vô 。 但đãn 未vị 能năng 無vô 迹tích 。 以dĩ 第đệ 五ngũ 猶do 有hữu 欲dục 境cảnh 橫hoạnh/hoành 陳trần 。 第đệ 六lục 權quyền 同đồng 世thế 間gian 行hành 事sự 。 宛uyển 有hữu 欲dục 迹tích 。 故cố 言ngôn 其kỳ 迹tích 尚thượng 交giao 也dã 。 此thử 通thông 約ước 六lục 因nhân 言ngôn 之chi 。 若nhược 就tựu 果quả 中trung 說thuyết 者giả 。 如như 俱câu 舍xá 頌tụng 云vân 。 六lục 受thọ 欲dục 交giao 抱bão 。 執chấp 手thủ 笑tiếu 視thị 婬dâm 。 正chánh 脈mạch 引dẫn 偈kệ 云vân 。 四tứ 王vương 忉Đao 利lợi 共cộng 相tương 抱bão 。 夜dạ 摩ma 執chấp 手thủ 兜Đâu 率Suất 笑tiếu 。 化hóa 樂nhạo/nhạc/lạc 熟thục 視thị 他tha 暫tạm 視thị 。 此thử 是thị 六lục 天thiên 真chân 快khoái 樂lạc 。 蓋cái 相tương/tướng 抱bão 執chấp 手thủ 。 俱câu 屬thuộc 形hình 動động 。 而nhi 分phần/phân 輕khinh 重trọng 之chi 異dị 。 至chí 於ư 兜Đâu 率Suất 之chi 笑tiếu 。 雖tuy 形hình 出xuất 乎hồ 動động 。 而nhi 未vị 能năng 無vô 心tâm 。 若nhược 後hậu 二nhị 天thiên 。 但đãn 唯duy 目mục 視thị 。 雖tuy 無vô 交giao 心tâm 而nhi 猶do 似tự 有hữu 迹tích 。 故cố 合hợp 云vân 形hình 雖tuy 出xuất 動động 。 心tâm 迹tích 尚thượng 交giao 。 自tự 此thử 以dĩ 還hoàn 句cú 文văn 雖tuy 局cục 於ư 六lục 天thiên 。 義nghĩa 實thật 通thông 乎hồ 五ngũ 趣thú 。 謂vị 自tự 此thử 六lục 天thiên 以dĩ 還hoàn 。 由do 仙tiên 及cập 人nhân 乃nãi 至chí 地địa 獄ngục 。 總tổng 名danh 欲dục 界giới 。 以dĩ 未vị 離ly 欲dục 境cảnh 故cố 。 九cửu 地địa 中trung 名danh 五ngũ 趣thú 雜tạp 居cư 地địa 也dã 。 (# 問vấn 。 天thiên 台thai 云vân 。 六lục 天thiên 果quả 報báo 十Thập 善Thiện 為vi 本bổn 。 兼kiêm 護hộ 法Pháp 生sanh 四tứ 王vương 。 兼kiêm 慈từ 化hóa 生sanh 忉Đao 利lợi 。 兼kiêm 不bất 惱não 眾chúng 生sanh 。 善thiện 巧xảo 純thuần 熟thục 生sanh 夜dạ 摩ma 。 兼kiêm 脩tu 禪thiền 定định 麤thô 細tế 而nhi 住trụ 生sanh 兜Đâu 率Suất 。 兼kiêm 欲dục 界giới 定định 生sanh 化hóa 樂nhạo/nhạc/lạc 。 兼kiêm 未vị 到đáo 定định 生sanh 他tha 化hóa 。 是thị 知tri 六lục 天thiên 通thông 以dĩ 十Thập 善Thiện 為vi 因nhân 。 前tiền 三tam 天thiên 各các 兼kiêm 功công 行hành 。 後hậu 三tam 天thiên 各các 兼kiêm 禪thiền 定định 。 今kim 何hà 惟duy 約ước 欲dục 事sự 輕khinh 重trọng 分phần/phân 六lục 天thiên 耶da 。 答đáp 。 功công 行hành 禪thiền 定định 為vi 緣duyên 。 通thông 修tu 十Thập 善Thiện 為vi 因nhân 。 但đãn 十Thập 善Thiện 之chi 中trung 。 斷đoạn 欲dục 為vi 要yếu 。 設thiết 不bất 斷đoạn 欲dục 。 十Thập 善Thiện 何hà 成thành 。 如Như 來Lai 為vi 人nhân 從tùng 要yếu 。 故cố 唯duy 約ước 欲dục 輕khinh 欲dục 重trọng/trùng 而nhi 分phần/phân 勝thắng 劣liệt )# 通thông 結kết 六Lục 欲Dục 天Thiên 竟cánh 。
楞Lăng 嚴Nghiêm 經Kinh 指Chỉ 掌Chưởng 疏Sớ/sơ 卷quyển 第đệ 八bát