楞Lăng 伽Già 經Kinh 註Chú
Quyển 0002
唐Đường 智Trí 嚴Nghiêm 註Chú

註Chú 楞Lăng 伽Già 阿A 跋Bạt 多Đa 羅La 寶Bảo 經Kinh 卷quyển 第đệ 二nhị

於ư 自tự 覺giác 非phi 分phần/phân 故cố 。 說thuyết 無vô 因nhân 故cố 。 外ngoại 道đạo 無vô 有hữu 常thường 性tánh 。

大đại 慧tuệ 。 若nhược 復phục 諸chư 外ngoại 道đạo 因nhân 相tương/tướng 。 成thành 常thường 不bất 思tư 議nghị 。

將tương 片phiến 彼bỉ 常thường 。 若nhược 諸chư 外ngoại 道đạo 。 因nhân 無vô 常thường 已dĩ 成thành 常thường 者giả 。 此thử 縱túng/tung 彼bỉ 義nghĩa 。

因nhân 自tự 相tương/tướng 非phi 性tánh 。 同đồng 於ư 菟thố 角giác 。

此thử 舉cử 法pháp 喻dụ 而nhi 片phiến 。 明minh 彼bỉ 妄vọng 立lập 因nhân 相tương/tướng 。 本bổn 無vô 體thể 性tánh 。 類loại 於ư 兔thố 角giác 。

此thử 常thường 不bất 思tư 議nghị 。 但đãn 言ngôn 說thuyết 妄vọng 想tưởng 。

明minh 此thử 外ngoại 計kế 。 但đãn 唯duy 言ngôn 妄vọng 。 故cố 同đồng 兔thố 角giác 。

諸chư 外ngoại 道đạo 輩bối 。 有hữu 如như 是thị 過quá 。

明minh 彼bỉ 外ngoại 道đạo 。 但đãn 有hữu 妄vọng 說thuyết 之chi 患hoạn 。

所sở 以dĩ 者giả 何hà 。

此thử 徵trưng 所sở 以dĩ 。

謂vị 但đãn 言ngôn 妄vọng 想tưởng 。 同đồng 於ư 兔thố 角giác 。 自tự 因nhân 相tương/tướng 非phi 分phần/phân 。

此thử 即tức 釋thích 也dã 。 明minh 彼bỉ 外ngoại 人nhân 。 但đãn 有hữu 言ngôn 妄vọng 。 同đồng 兔thố 角giác 故cố 。 於ư 自tự 覺giác 因nhân 相tương/tướng 。 彼bỉ 非phi 其kỳ 分phần/phân 。

大đại 慧tuệ 。 我ngã 常thường 不bất 思tư 議nghị 。 因nhân 自tự 覺giác 得đắc 相tương/tướng 故cố 。

自tự 下hạ 顯hiển 正chánh 。 明minh 佛Phật 真chân 常thường 。 因nhân 於ư 本bổn 心tâm 自tự 覺giác 得đắc 相tương/tướng 。

離ly 所sở 作tác 性tánh 非phi 性tánh 故cố 常thường 。

釋thích 上thượng 常thường 義nghĩa 。 離ly 於ư 所sở 作tác 有hữu 無vô 性tánh 故cố 。 名danh 之chi 為vi 常thường 。

非phi 外ngoại 性tánh 非phi 性tánh 無vô 常thường 。 思tư 量lượng 計kế 常thường 。

不bất 同đồng 外ngoại 道đạo 思tư 量lượng 取thủ 計kế 。

大đại 慧tuệ 。 若nhược 復phục 外ngoại 性tánh 非phi 性tánh 無vô 常thường 。 思tư 量lượng 計kế 常thường 不bất 思tư 議nghị 常thường 。

若nhược 計kế 外ngoại 性tánh 無vô 已dĩ 。 思tư 量lượng 為vi 常thường 者giả 。 此thử 即tức 牒điệp 計kế 。

而nhi 彼bỉ 不bất 知tri 。 常thường 不bất 思tư 議nghị 自tự 因nhân 之chi 相tướng 。

片phiến 彼bỉ 不bất 知tri 真chân 不bất 思tư 議nghị 自tự 因nhân 之chi 相tướng 。

去khứ 得đắc 自tự 覺giác 聖thánh 智trí 境cảnh 界giới 相tương 遠viễn 。 彼bỉ 不bất 應ưng 說thuyết 。

初sơ 明minh 訶ha 責trách 。 明minh 彼bỉ 去khứ 自tự 覺giác 彌di 遠viễn 。 不bất 應ưng 說thuyết 有hữu 常thường 不bất 思tư 議nghị 。

復phục 次thứ 大đại 慧tuệ 。 畏úy 生sanh 死tử 妄vọng 想tưởng 苦khổ 。 而nhi 求cầu 涅Niết 槃Bàn 。

四tứ 對đối 愚ngu 智trí 優ưu 劣liệt 。 以dĩ 明minh 正chánh 智trí 。 此thử 敘tự 愚ngu 見kiến 。 謂vị 畏úy 生sanh 死tử 苦khổ 。 求cầu 涅Niết 槃Bàn 樂nhạo/nhạc/lạc 。

不bất 知tri 生sanh 死tử 。 涅Niết 槃Bàn 差sai 別biệt 一nhất 切thiết 性tánh 妄vọng 想tưởng 非phi 性tánh 。

釋thích 其kỳ 所sở 由do 。 彼bỉ 人nhân 猒# 苦khổ 求cầu 樂nhạo/nhạc/lạc 者giả 。 以dĩ 不bất 了liễu 生sanh 死tử 涅Niết 槃Bàn 。 及cập 差sai 別biệt 諸chư 法pháp 。 悉tất 是thị 妄vọng 想tưởng 。 本bổn 來lai 非phi 性tánh 。

未vị 來lai 諸chư 根căn 境cảnh 界giới 休hưu 息tức 。 作tác 涅Niết 槃Bàn 想tưởng 。

以dĩ 不bất 了liễu 故cố 。 妄vọng 計kế 未vị 來lai 根căn 境cảnh 滅diệt 已dĩ 。 作tác 涅Niết 槃Bàn 想tưởng 。

非phi 自tự 覺giác 聖thánh 智trí 趣thú 藏tạng 識thức 轉chuyển 。

然nhiên 大Đại 乘Thừa 以dĩ 自tự 覺giác 藏tạng 轉chuyển 。 而nhi 為vi 涅Niết 槃Bàn 。 小Tiểu 乘Thừa 未vị 悟ngộ 。 故cố 言ngôn 非phi 也dã 。

是thị 故cố 。 凡phàm 愚ngu 說thuyết 有hữu 三tam 乘thừa 。

明minh 立lập 教giáo 所sở 由do 。 以dĩ 根căn 器khí 不bất 同đồng 。 是thị 故cố 佛Phật 為vì 凡phàm 愚ngu 。 說thuyết 三tam 乘thừa 教giáo 。

說thuyết 心tâm 量lượng 趣thú 無vô 所sở 有hữu 。

明minh 彼bỉ 三tam 乘thừa 性tánh 人nhân 並tịnh 是thị 心tâm 量lượng 者giả 。 為vì 令linh 趣thú 入nhập 無vô 所sở 有hữu 。 故cố 下hạ 云vân 。 住trụ 於ư 無vô 所sở 有hữu 。 何hà 建kiến 立lập 三tam 乘thừa 。

是thị 故cố 大đại 慧tuệ 。 彼bỉ 不bất 知tri 過quá 去khứ 未vị 來lai 。 現hiện 在tại 諸chư 如Như 來Lai 。 自tự 心tâm 現hiện 境cảnh 界giới 。

明minh 彼bỉ 小tiểu 根căn 。 不bất 知tri 三tam 世thế 如Như 來Lai 。 真chân 心tâm 現hiện 境cảnh 。 以dĩ 為vi 涅Niết 槃Bàn 。

計kế 著trước 外ngoại 心tâm 現hiện 境cảnh 界giới 。 生sanh 死tử 輪luân 常thường 轉chuyển 。

遂toại 計kế 心tâm 外ngoại 現hiện 境cảnh 。 識thức 浪lãng 無vô 窮cùng 。 故cố 云vân 常thường 轉chuyển 。

復phục 次thứ 大đại 慧tuệ 。 一nhất 切thiết 法pháp 不bất 生sanh 。

下hạ 明minh 辯biện 正chánh 。 前tiền 起khởi 生sanh 死tử 涅Niết 槃Bàn 等đẳng 見kiến 。 為vi 斥xích 彼bỉ 故cố 。 言ngôn 諸chư 法pháp 不bất 生sanh 。

是thị 過quá 去khứ 未vị 來lai 。 現hiện 在tại 諸chư 如Như 來Lai 所sở 說thuyết 。

明minh 化hóa 跡tích 雖tuy 殊thù 。 證chứng 道đạo 所sở 說thuyết 。 曾tằng 無vô 有hữu 異dị 。

所sở 以dĩ 者giả 何hà 。

徵trưng 諸chư 法pháp 不bất 生sanh 者giả 何hà 。

謂vị 自tự 心tâm 現hiện 性tánh 非phi 性tánh 。 離ly 有hữu 非phi 有hữu 生sanh 故cố 。

此thử 釋thích 也dã 。 謂vị 了liễu 自tự 心tâm 現hiện 。 本bổn 來lai 非phi 性tánh 。 則tắc 離ly 有hữu 無vô 二nhị 種chủng 生sanh 見kiến 。 故cố 言ngôn 不bất 生sanh 。

大đại 慧tuệ 。 一nhất 切thiết 性tánh 不bất 生sanh 。

下hạ 再tái 明minh 不bất 生sanh 。 此thử 先tiên 標tiêu 也dã 。

一nhất 切thiết 法pháp 如như 。 兔thố 馬mã 等đẳng 角giác 。

喻dụ 兔thố 馬mã 等đẳng 角giác 。 既ký 本bổn 自tự 不bất 有hữu 。 後hậu 亦diệc 不bất 無vô 。 不bất 生sanh 亦diệc 爾nhĩ 。

愚ngu 癡si 凡phàm 夫phu 。 不bất 實thật 妄vọng 想tưởng 自tự 性tánh 妄vọng 想tưởng 故cố 。

今kim 舉cử 生sanh 見kiến 。 以dĩ 明minh 不bất 生sanh 。 但đãn 凡phàm 愚ngu 不bất 實thật 。 妄vọng 計kế 生sanh 滅diệt 。 實thật 無vô 生sanh 。

大đại 慧tuệ 。 一nhất 切thiết 法pháp 不bất 生sanh 。 自tự 覺giác 聖thánh 智trí 趣thú 境cảnh 界giới 者giả 。

又hựu 明minh 不bất 生sanh 是thị 自tự 覺giác 趣thú 境cảnh 。 此thử 句cú 該cai 通thông 上thượng 下hạ 。

一nhất 切thiết 性tánh 自tự 性tánh 相tướng 不bất 生sanh 。

若nhược 自tự 覺giác 趣thú 者giả 。 知tri 一nhất 切thiết 法pháp 。 性tánh 自tự 不bất 生sanh 。 此thử 即tức 該cai 下hạ 。

非phi 彼bỉ 愚ngu 夫phu 妄vọng 想tưởng 二nhị 境cảnh 界giới 自tự 性tánh 。

明minh 不bất 生sanh 之chi 道đạo 。 非phi 愚ngu 下hạ 二nhị 見kiến 所sở 知tri 。

身thân 財tài 建kiến 立lập 趣thú 自tự 性tánh 相tướng 。

明minh 凡phàm 下hạ 計kế 依y 正chánh 兩lưỡng 報báo 。 二nhị 見kiến 因nhân 此thử 而nhi 興hưng 。

大đại 慧tuệ 。 藏tạng 識thức 攝nhiếp 所sở 攝nhiếp 相tương/tướng 轉chuyển 。 愚ngu 夫phu 墮đọa 生sanh 住trụ 滅diệt 二nhị 見kiến 。 希hy 望vọng 一nhất 切thiết 性tánh 生sanh 。

今kim 明minh 二nhị 見kiến 起khởi 之chi 所sở 由do 。 謂vị 依y 藏tạng 識thức 微vi 習tập 轉chuyển 故cố 。 則tắc 有hữu 能năng 所sở 二nhị 見kiến 之chi 患hoạn 。 諸chư 見kiến 起khởi 由do 。 自tự 茲tư 而nhi 生sanh 。

有hữu 非phi 有hữu 妄vọng 想tưởng 生sanh 。 非phi 聖thánh 賢hiền 也dã 。

夫phu 有hữu 無vô 二nhị 見kiến 。 從tùng 妄vọng 而nhi 生sanh 。 非phi 是thị 聖thánh 賢hiền 。 有hữu 如như 斯tư 過quá 。

大đại 慧tuệ 。 於ư 彼bỉ 應ưng 當đương 脩tu 學học 。

此thử 結kết 勸khuyến 脩tu 。

復phục 次thứ 大đại 慧tuệ 。 有hữu 五ngũ 無vô 間gián 種chủng 性tánh 。

五ngũ 約ước 五ngũ 性tánh 以dĩ 驗nghiệm 於ư 機cơ 明minh 其kỳ 正chánh 智trí 。 此thử 即tức 初sơ 標tiêu 。 答đáp 上thượng 云vân 何hà 為vi 種chủng 性tánh 等đẳng 。

云vân 何hà 為vi 五ngũ 。

明minh 其kỳ 徵trưng 數số 。

謂vị 聲Thanh 聞Văn 乘Thừa 。 無vô 間gian 種chủng 性tánh 。

三tam 。 明minh 列liệt 名danh 。 此thử 列liệt 初sơ 性tánh 。 謂vị 聞văn 聲thanh 教giáo 。 乘thừa 以dĩ 脩tu 行hành 。 不bất 雜tạp 餘dư 乘thừa 。 故cố 名danh 無vô 間gian 。 習tập 見kiến 不bất 易dị 。 生sanh 於ư 後hậu 果quả 。 故cố 名danh 種chủng 性tánh 。

緣Duyên 覺Giác 乘thừa 無vô 間gian 種chủng 性tánh 。

有hữu 其kỳ 二nhị 種chủng 。 一nhất 出xuất 無vô 佛Phật 世thế 。 覩đổ 緣duyên 而nhi 悟ngộ 。 二nhị 遇ngộ 佛Phật 演diễn 。 說thuyết 十Thập 二Nhị 因Nhân 緣Duyên 。 依y 以dĩ 受thọ 行hành 。 亦diệc 招chiêu 來lai 報báo 。 義nghĩa 例lệ 同đồng 前tiền 。

如Như 來Lai 乘thừa 無vô 間gian 種chủng 性tánh 。

乘thừa 一nhất 如như 道đạo 。 至chí 成thành 種chủng 覺giác 。 名danh 曰viết 如Như 來Lai 。 所sở 乘thừa 之chi 法pháp 。 即tức 悲bi 智trí 兼kiêm 濟tế 。 餘dư 准chuẩn 於ư 上thượng 。

不bất 定định 種chủng 性tánh 。

於ư 三tam 乘thừa 法Pháp 。 未vị 有hữu 定định 種chủng 。 隨tùy 說thuyết 而nhi 入nhập 。 習tập 必tất 剋khắc 成thành 。 三tam 性tánh 具cụ 含hàm 。 故cố 言ngôn 不bất 定định 。

各các 別biệt 種chủng 性tánh 。

外ngoại 道đạo 之chi 人nhân 。 隨tùy 情tình 異dị 執chấp 。 目mục 為vi 各các 別biệt 。

云vân 何hà 知tri 聲Thanh 聞Văn 乘thừa 無vô 間gian 種chủng 性tánh 。

自tự 下hạ 徵trưng 釋thích 。 將tương 釋thích 初sơ 性tánh 。 此thử 即tức 先tiên 徵trưng 。 夫phu 小Tiểu 乘Thừa 性tánh 。 云vân 何hà 得đắc 知tri 。

若nhược 聞văn 說thuyết 得đắc 陰ấm 界giới 入nhập 自tự 共cộng 相tương 斷đoạn 。

自tự 下hạ 釋thích 也dã 。 以dĩ 教giáo 驗nghiệm 方phương 知tri 。 若nhược 諸chư 脩tu 行hành 。 聞văn 斷đoạn 陰ấm 入nhập 自tự 共cộng 相tương 身thân 。 得đắc 涅Niết 槃Bàn 者giả 。

知tri 時thời 。

彼bỉ 聞văn 前tiền 說thuyết 。 如như 是thị 知tri 時thời 。

舉cử 身thân 毛mao 孔khổng 。 凞# 怡di 欣hân 悅duyệt 。

聞văn 上thượng 說thuyết 已dĩ 。 遍biến 體thể 毛mao 孔khổng 。 悉tất 皆giai 歡hoan 喜hỷ 。 驗nghiệm 有hữu 此thử 相tương/tướng 。 必tất 由do 久cửu 習tập 。 此thử 該cai 下hạ 文văn 。 凞# 怡di 和hòa 悅duyệt 之chi 貌mạo 。 以dĩ 慶khánh 今kim 得đắc 遇ngộ 。

及cập 樂nhạo/nhạc/lạc 脩tu 相tương/tướng 智trí 。 不bất 脩tu 緣duyên 起khởi 發phát 悟ngộ 之chi 相tướng 。

明minh 小Tiểu 乘Thừa 人nhân 。 但đãn 習tập 四Tứ 諦Đế 。 謂vị 知tri 苦khổ 斷đoạn 集tập 。 證chứng 滅diệt 脩tu 道Đạo 。 存tồn 物vật 而nhi 見kiến 。 故cố 言ngôn 相tương/tướng 智trí 。 不bất 同đồng 中trung 乘thừa 依y 緣duyên 發phát 悟ngộ 。

是thị 名danh 聲Thanh 聞Văn 乘Thừa 。 無vô 間gian 種chủng 性tánh 。

此thử 總tổng 結kết 也dã 。 上thượng 並tịnh 舉cử 因nhân 而nhi 驗nghiệm 。 方phương 知tri 有hữu 性tánh 。

聲Thanh 聞Văn 無vô 間gian 。 見kiến 第đệ 八bát 地địa 。

自tự 下hạ 舉cử 果quả 而nhi 驗nghiệm 。 言ngôn 第đệ 八bát 者giả 。 謂vị 阿A 羅La 漢Hán 。 四Tứ 果Quả 四tứ 向hướng 。 至chí 阿A 羅La 漢Hán 。 便tiện 當đương 第đệ 八bát 。

起khởi 煩phiền 惱não 斷đoạn 。 習tập 煩phiền 惱não 不bất 斷đoạn 。

明minh 羅La 漢Hán 斷đoạn 或hoặc 分phân 齊tề 。 但đãn 伏phục 三tam 界giới 。 現hiện 行hành 煩phiền 惱não 。 未vị 斷đoạn 習tập 使sử 。 如như 舍Xá 利Lợi 弗Phất 吐thổ 食thực 等đẳng 。 斯tư 之chi 證chứng 也dã 。

不bất 度độ 不bất 思tư 議nghị 變biến 易dị 死tử 。 度độ 分phân 段đoạn 死tử 。

明minh 離ly 苦khổ 有hữu 異dị 。 以dĩ 未vị 斷đoạn 習tập 故cố 。 感cảm 變biến 易dị 生sanh 。 伏phục 現hiện 惑hoặc 故cố 。 離ly 分phân 段đoạn 死tử 。 謂vị 微vi 妙diệu 四tứ 大đại 之chi 形hình 。 念niệm 念niệm 易dị 劣liệt 而nhi 變biến 勝thắng 。 非phi 凡phàm 所sở 測trắc 。 名danh 不bất 思tư 議nghị 。 然nhiên 羅La 漢Hán 辟Bích 支Chi 。 住trụ 地địa 所sở 感cảm 。 麤thô 妙diệu 有hữu 殊thù 。 又hựu 三tam 界giới 漏lậu 形hình 。 壽thọ 報báo 限hạn 分phần/phân 。 故cố 名danh 分phân 段đoạn 。

正chánh 師sư 子tử 吼hống 。 我ngã 生sanh 已dĩ 盡tận 。 梵Phạm 行hạnh 已dĩ 立lập 。 不bất 受thọ 後hậu 有hữu 。

舉cử 聲Thanh 聞Văn 獲hoạch 四Tứ 智Trí 究cứu 竟cánh 。 魔ma 外ngoại 道đạo 中trung 。 無vô 畏úy 而nhi 說thuyết 。 名danh 師Sư 子Tử 吼Hống 。 我ngã 生sanh 已dĩ 盡tận 。 知tri 苦khổ 智trí 。 梵Phạm 行hạnh 已dĩ 立lập 。 道đạo 已dĩ 脩tu 智trí 。 不bất 受thọ 後hậu 有hữu 。 集tập 已dĩ 斷đoạn 智trí 。 闕khuyết 所sở 作tác 已dĩ 辦biện 。 梵Phạm 本bổn 如như 是thị 。

如như 實thật 知tri 。

明minh 二Nhị 乘Thừa 所sở 知tri 四Tứ 智Trí 。 決quyết 定định 不bất 疑nghi 。 故cố 言ngôn 如như 實thật 。

脩tu 習tập 人nhân 無vô 我ngã 。 乃nãi 至chí 得đắc 般Bát 涅Niết 槃Bàn 覺giác 。

又hựu 脩tu 人nhân 空không 無vô 漏lậu 。 獲hoạch 於ư 涅Niết 槃Bàn 。 生sanh 滅diệt 度độ 想tưởng 。 故cố 名danh 為vi 覺giác 。 若nhược 脩tu 行hành 人nhân 。 聞văn 之chi 所sở 說thuyết 。 發phát 悟ngộ 相tương 生sanh 。 即tức 驗nghiệm 其kỳ 人nhân 。 是thị 聲Thanh 聞Văn 性tánh 。

大đại 慧tuệ 。 各các 別biệt 無vô 間gian 者giả 。

次thứ 釋thích 第đệ 五ngũ 各các 別biệt 種chủng 性tánh 。 此thử 即tức 初sơ 牒điệp 。 問vấn 。 何hà 故cố 文văn 不bất 次thứ 邪tà 。 為vi 欲dục 前tiền 齊tề 聲Thanh 聞Văn 。 後hậu 該cai 緣Duyên 覺Giác 。 故cố 爾nhĩ 。

我ngã 人nhân 。 眾chúng 生sanh 。 壽thọ 命mạng 。 長trưởng 養dưỡng 。 士sĩ 夫phu 。 彼bỉ 諸chư 眾chúng 生sanh 。 作tác 如như 是thị 覺giác 。 求cầu 般Bát 涅Niết 槃Bàn 。

明minh 外ngoại 人nhân 計kế 我ngã 。 以dĩ 求cầu 涅Niết 槃Bàn 。 施thí 身thân 自tự 謂vị 。 名danh 之chi 為vi 我ngã 。 約ước 用dụng 稱xưng 人nhân 。 眾chúng 法pháp 和hòa 合hợp 。 名danh 曰viết 眾chúng 生sanh 。 報báo 有hữu 限hạn 分phần/phân 。 色sắc 心tâm 連liên 持trì 。 名danh 曰viết 壽thọ 命mạng 。 飲ẩm 食thực 所sở 資tư 。 以dĩ 為vi 長trưởng 養dưỡng 。 堪kham 任nhậm 於ư 事sự 。 名danh 曰viết 士sĩ 夫phu 。 上thượng 之chi 六lục 種chủng 。 並tịnh 我ngã 之chi 異dị 稱xưng 。 但đãn 存tồn 我ngã 別biệt 求cầu 。 悉tất 名danh 外ngoại 道đạo 。

復phục 有hữu 異dị 外ngoại 道đạo 說thuyết 。 悉tất 由do 作tác 者giả 。 見kiến 一nhất 切thiết 性tánh 已dĩ 。 言ngôn 此thử 是thị 般Bát 涅Niết 槃Bàn 。

有hữu 異dị 外ngoại 道đạo 。 計kế 自tự 在tại 等đẳng 。 以dĩ 為vi 作tác 者giả 。 諸chư 法pháp 悉tất 滅diệt 。 言ngôn 此thử 自tự 在tại 。 而nhi 為vi 涅Niết 槃Bàn 。

作tác 如như 是thị 覺giác 。 法pháp 無vô 我ngã 見kiến 非phi 分phần/phân 。

此thử 句cú 。 結kết 上thượng 二nhị 人nhân 。 若nhược 結kết 小Tiểu 乘Thừa 。 法pháp 字tự 屬thuộc 下hạ 。 若nhược 結kết 外ngoại 道đạo 。 即tức 法pháp 字tự 屬thuộc 上thượng 。 此thử 法pháp 之chi 一nhất 字tự 。 該cai 通thông 上thượng 下hạ 。

彼bỉ 無vô 無vô 解giải 脫thoát 。

明minh 彼bỉ 小Tiểu 乘Thừa 無vô 法pháp 空không 解giải 脫thoát 。 又hựu 彼bỉ 外ngoại 道đạo 無vô 人nhân 空không 解giải 脫thoát 。

大đại 慧tuệ 。 此thử 諸chư 聲Thanh 聞Văn 乘thừa 無vô 間gian 。 外ngoại 道đạo 種chủng 性tánh 。 不bất 出xuất 出xuất 覺giác 。

此thử 總tổng 明minh 上thượng 兩lưỡng 人nhân 。 俱câu 不bất 出xuất 人nhân 法pháp 現hiện 習tập 。 而nhi 作tác 出xuất 解giải 。

為vi 轉chuyển 彼bỉ 惡ác 見kiến 故cố 。 應ưng 當đương 脩tu 學học 。

今kim 總tổng 結kết 勸khuyến 學học 。

大đại 慧tuệ 。 緣Duyên 覺Giác 乘thừa 無vô 間gian 種chủng 性tánh 者giả 。

三tam 釋thích 緣Duyên 覺Giác 乘thừa 性tánh 。 此thử 即tức 初sơ 牒điệp 。

若nhược 聞văn 說thuyết 各các 別biệt 緣duyên 無vô 間gian 。

謂vị 所sở 聞văn 法Pháp 。 緣duyên 有hữu 十thập 二nhị 。 名danh 為vi 各các 別biệt 。 擊kích 念niệm 脩tu 行hành 。 餘dư 乘thừa 不bất 雜tạp 。 故cố 言ngôn 無vô 間gian 。

舉cử 身thân 毛mao 竪thụ 。 悲bi 泣khấp 流lưu 淚lệ 。

此thử 明minh 中trung 乘thừa 發phát 悟ngộ 之chi 相tướng 。 所sở 以dĩ 悲bi 者giả 。 謂vị 傷thương 昔tích 不bất 聞văn 。

不bất 相tương 近cận 緣duyên 。 所sở 有hữu 不bất 著trước 。

此thử 聞văn 已dĩ 獲hoạch 益ích 。 謂vị 悟ngộ 緣duyên 空không 。 則tắc 無vô 相tướng 近cận 於ư 諸chư 世thế 間gian 。 不bất 生sanh 計kế 著trước 。 上thượng 並tịnh 舉cử 因nhân 。 而nhi 驗nghiệm 其kỳ 性tánh 。

種chủng 種chủng 自tự 身thân 。 種chủng 種chủng 神thần 通thông 。

自tự 下hạ 舉cử 果quả 驗nghiệm 機cơ 。 夫phu 緣Duyên 覺Giác 之chi 人nhân 。 若nhược 化hóa 眾chúng 生sanh 。 但đãn 現hiện 神thần 通thông 。 或hoặc 殊thù 形hình 等đẳng 已dĩ 。 或hoặc 變biến 化hóa 無vô 窮cùng 。

若nhược 離ly 若nhược 合hợp 。

或hoặc 離ly 一nhất 身thân 為vi 多đa 。 或hoặc 合hợp 多đa 身thân 為vi 一nhất 。

種chủng 種chủng 變biến 化hóa 。

或hoặc 吸hấp 風phong 納nạp 火hỏa 。 摩ma 捫môn 日nhật 月nguyệt 。 轉chuyển 換hoán 地địa 水thủy 。 如như 是thị 等đẳng 類loại 。 巧xảo 設thiết 異dị 端đoan 。

聞văn 說thuyết 是thị 時thời 。 其kỳ 心tâm 隨tùy 入nhập 。

聞văn 上thượng 所sở 說thuyết 。 神thần 通thông 變biến 化hóa 。 當đương 知tri 久cửu 習tập 緣Duyên 覺Giác 乘thừa 性tánh 。

若nhược 知tri 彼bỉ 緣Duyên 覺Giác 乘thừa 無vô 間gian 種chủng 性tánh 已dĩ 。 隨tùy 順thuận 為vi 說thuyết 緣Duyên 覺Giác 之chi 乘thừa 。

若nhược 知tri 彼bỉ 性tánh 。 應ưng 隨tùy 順thuận 說thuyết 。 令linh 易dị 受thọ 入nhập 。 速tốc 獲hoạch 益ích 故cố 。

是thị 名danh 緣Duyên 覺Giác 。 乘thừa 無vô 間gian 種chủng 性tánh 相tương/tướng 。

此thử 總tổng 結kết 示thị 。

大đại 慧tuệ 。 彼bỉ 如Như 來Lai 乘thừa 無vô 間gian 種chủng 性tánh 。 有hữu 四tứ 種chủng 。

四tứ 明minh 如Như 來Lai 乘thừa 性tánh 。 舉cử 勝thắng 筞# 脩tu 。 此thử 即tức 初sơ 標tiêu 。

謂vị 自tự 性tánh 法pháp 無vô 間gian 種chủng 性tánh 。

舉cử 一nhất 切thiết 法pháp 。

離ly 自tự 性tánh 法pháp 無vô 間gian 種chủng 性tánh 。

明minh 諸chư 法pháp 性tánh 空không 。 合hợp 明minh 所sở 證chứng 之chi 理lý 。

得đắc 自tự 覺giác 聖thánh 無vô 間gian 種chủng 性tánh 。

此thử 明minh 能năng 證chứng 之chi 智trí 。 上thượng 明minh 自tự 利lợi 。

外ngoại 剎sát 殊thù 勝thắng 無vô 間gian 種chủng 性tánh 。

此thử 明minh 利lợi 他tha 。 脩tu 於ư 淨tịnh 土độ 。 悲bi 濟tế 有hữu 情tình 。 此thử 總tổng 明minh 悲bi 智trí 體thể 唯duy 一nhất 。

大đại 慧tuệ 。 若nhược 聞văn 此thử 四tứ 事sự 一nhất 一nhất 說thuyết 時thời 。

此thử 牒điệp 聞văn 說thuyết 之chi 際tế 。

及cập 說thuyết 自tự 心tâm 現hiện 身thân 財tài 建kiến 立lập 不bất 思tư 議nghị 境cảnh 界giới 時thời 。 心tâm 不bất 驚kinh 怖bố 者giả 。

及cập 聞văn 說thuyết 心tâm 境cảnh 依y 正chánh 三tam 報báo 。 即tức 事sự 即tức 如như 。 非phi 思tư 議nghị 境cảnh 。 不bất 生sanh 驚kinh 怖bố 。 當đương 知tri 久cửu 習tập 如Như 來Lai 乘thừa 性tánh 。

是thị 名danh 如Như 來Lai 。 乘thừa 無vô 間gian 種chủng 性tánh 。

第đệ 三tam 略lược 結kết 。

是thị 名danh 如Như 來Lai 。 乘thừa 無vô 間gian 種chủng 性tánh 相tương/tướng 。

總tổng 結kết 。 內nội 心tâm 契khế 證chứng 。 名danh 為vi 種chủng 性tánh 。 聞văn 而nhi 不bất 怖bố 。 故cố 名danh 為vi 相tương/tướng 。

大đại 慧tuệ 。 不bất 定định 種chủng 性tánh 者giả 。

五ngũ 明minh 不bất 定định 。 此thử 即tức 初sơ 牒điệp 。

謂vị 說thuyết 彼bỉ 三tam 種chủng 時thời 。 隨tùy 說thuyết 而nhi 入nhập 。 隨tùy 彼bỉ 而nhi 成thành 。

下hạ 明minh 廣quảng 釋thích 。 隨tùy 說thuyết 便tiện 悟ngộ 。 依y 學học 必tất 成thành 。 其kỳ 性tánh 可khả 移di 。 故cố 言ngôn 不bất 定định 。

大đại 慧tuệ 。 此thử 是thị 初sơ 治trị 地địa 者giả 。

此thử 下hạ 不bất 定định 。 如như 治trị 於ư 地địa 未vị 下hạ 種chủng 子tử 。 此thử 初sơ 治trị 三tam 業nghiệp 。 未vị 下hạ 三tam 乘thừa 種chủng 故cố 。

謂vị 種chủng 性tánh 建kiến 立lập 。

既ký 三tam 乘thừa 俱câu 入nhập 。 應ưng 以dĩ 佛Phật 乘thừa 種chủng 性tánh 。 而nhi 建kiến 立lập 之chi 。

為vi 超siêu 入nhập 無vô 所sở 有hữu 地địa 故cố 。 作tác 是thị 建kiến 立lập 。

釋thích 建kiến 立lập 之chi 意ý 。 為vi 超siêu 七thất 地địa 入nhập 於ư 八bát 地địa 。 無vô 功công 用dụng 故cố 。

彼bỉ 自tự 覺giác 藏tạng 者giả 。 自tự 煩phiền 惱não 習tập 淨tịnh 。 見kiến 法pháp 無vô 我ngã 。

明minh 無vô 所sở 有hữu 地địa 。 謂vị 覺giác 藏tạng 心tâm 。 現hiện 習tập 俱câu 淨tịnh 。 二nhị 障chướng 悉tất 除trừ 。 見kiến 二nhị 無vô 我ngã 。 名danh 無vô 所sở 有hữu 。

得đắc 三tam 昧muội 樂lạc 住trụ 聲Thanh 聞Văn 。 當đương 得đắc 如Như 來Lai 。 最tối 勝thắng 之chi 身thân 。

此thử 會hội 昔tích 權quyền 說thuyết 住trụ 寂tịch 聲Thanh 聞Văn 。 不bất 得đắc 作tác 佛Phật 。 今kim 依y 大đại 教giáo 。 畢tất 定định 當đương 成thành 。 此thử 舉cử 聲Thanh 聞Văn 。 意ý 該cai 餘dư 四tứ 。

爾nhĩ 時thời 世Thế 尊Tôn 。 欲dục 重trùng 宣tuyên 此thử 義nghĩa 。 而nhi 說thuyết 偈kệ 言ngôn 。

須tu 陀đà 槃bàn 那na 果quả 。

梵Phạm 云vân 窣tốt 嚕rô 多đa 。 此thử 云vân 流lưu 。 梵Phạm 云vân 槃bàn 那na 。 此thử 云vân 入nhập 。 具cụ 言ngôn 入nhập 流lưu 。 此thử 牒điệp 初sơ 果quả 。

往vãng 來lai 及cập 不bất 還hoàn 。

往vãng 來lai 。 牒điệp 第đệ 二nhị 果quả 。 人nhân 天thiên 一nhất 往vãng 來lai 生sanh 。 不bất 還hoàn 。 牒điệp 第đệ 三tam 果quả 。 欲dục 界giới 惑hoặc 盡tận 。 生sanh 於ư 天thiên 上thượng 。 不bất 來lai 人nhân 間gian 。 故cố 言ngôn 不bất 還hoàn 。

逮đãi 得đắc 阿A 羅La 漢Hán 。

此thử 牒điệp 第đệ 四tứ 。 及cập 得đắc 羅La 漢Hán 。

是thị 等đẳng 心tâm 惑hoặc 亂loạn 。

此thử 句cú 總tổng 破phá 。 明minh 上thượng 四Tứ 果Quả 不bất 離ly 心tâm 量lượng 。 故cố 言ngôn 惑hoặc 亂loạn 。

三tam 乘thừa 與dữ 一Nhất 乘Thừa 。 非phi 乘thừa 我ngã 所sở 說thuyết 。

明minh 三tam 一nhất 俱câu 權quyền 。 佛Phật 之chi 所sở 說thuyết 。 然nhiên 。 三tam 約ước 一nhất 設thiết 。 一nhất 對đối 三tam 施thí 。 三tam 既ký 不bất 存tồn 。 一nhất 亦diệc 非phi 有hữu 。

愚ngu 夫phu 少thiểu 智trí 慧tuệ 。 諸chư 聖thánh 遠viễn 離ly 寂tịch 。

明minh 迷mê 悟ngộ 所sở 由do 。 以dĩ 愚ngu 夫phu 少thiểu 慧tuệ 。 起khởi 三tam 一nhất 見kiến 。 諸chư 聖thánh 遠viễn 之chi 。 會hội 於ư 本bổn 寂tịch 。 此thử 乃nãi 非phi 一nhất 之chi 一nhất 。

第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 法Pháp 門môn 。 遠viễn 離ly 於ư 二nhị 教giáo 。 住trụ 於ư 無vô 所sở 有hữu 。

何hà 建kiến 立lập 三tam 乘thừa 。

明minh 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 。 心tâm 本bổn 非phi 漸tiệm 頓đốn 。 若nhược 脩tu 行hành 者giả 。 住trụ 無vô 所sở 有hữu 真chân 實thật 之chi 心tâm 。 何hà 有hữu 三tam 乘thừa 可khả 立lập 。

諸chư 禪thiền 無vô 量lượng 等đẳng 。

此thử 牒điệp 四tứ 禪thiền 。 四Tứ 無Vô 量Lượng 心Tâm 。

無vô 色sắc 三Tam 摩Ma 提Đề 。

牒điệp 無vô 色sắc 界giới 四tứ 空không 處xứ 定định 。

受thọ 想tưởng 悉tất 寂tịch 滅diệt 。

牒điệp 滅diệt 受thọ 想tưởng 定định 。

亦diệc 無vô 有hữu 心tâm 量lượng 。

此thử 句cú 總tổng 破phá 。 彼bỉ 實thật 無vô 有hữu 。 但đãn 心tâm 量lượng 耳nhĩ 。

大đại 慧tuệ 。 彼bỉ 一nhất 闡xiển 提đề 。

三tam 約ước 闡xiển 提đề 以dĩ 明minh 如như 如như 。 於ư 中trung 有hữu 二nhị 。 初sơ 總tổng 。 次thứ 別biệt 。 今kim 就tựu 總tổng 中trung 。 彼bỉ 一nhất 闡xiển 提đề 者giả 。 指chỉ 彼bỉ 昔tích 教giáo 斷đoạn 滅diệt 善thiện 根căn 。 無vô 信tín 善thiện 者giả 。 答đáp 上thượng 問vấn 中trung 云vân 何hà 一nhất 闡xiển 提đề 。

非phi 一nhất 闡xiển 提đề 。

此thử 總tổng 非phi 也dã 。 明minh 如như 實thật 之chi 理lý 。 聖thánh 凡phàm 等đẳng 有hữu 。 猒# 惡ác 生sanh 死tử 。 欣hân 求cầu 涅Niết 槃Bàn 。 善thiện 根căn 既ký 生sanh 。 故cố 言ngôn 非phi 。

世Thế 間Gian 解Giải 脫thoát 誰thùy 轉chuyển 。

第đệ 三tam 反phản 釋thích 。 若nhược 闡xiển 提đề 人nhân 。 定định 不bất 成thành 佛Phật 。 誰thùy 轉chuyển 生sanh 死tử 染nhiễm 法pháp 。 而nhi 得đắc 解giải 脫thoát 。 既ký 有hữu 可khả 轉chuyển 。 故cố 知tri 闡xiển 提đề 非phi 也dã 。

大đại 慧tuệ 。 一nhất 闡xiển 提đề 有hữu 二nhị 種chủng 。

今kim 明minh 別biệt 釋thích 。 廣quảng 開khai 前tiền 義nghĩa 。 此thử 即tức 總tổng 標tiêu 。

一nhất 者giả 。 捨xả 一nhất 切thiết 善thiện 根căn 。 及cập 於ư 無vô 始thỉ 眾chúng 生sanh 發phát 願nguyện 。

此thử 即tức 列liệt 也dã 。 斷đoạn 諸chư 善thiện 品phẩm 。 及cập 執chấp 小tiểu 謗báng 大đại 。 名danh 捨xả 善thiện 根căn 。 二nhị 者giả 發phát 弘hoằng 誓thệ 願nguyện 。 不bất 取thủ 寂tịch 證chứng 。

云vân 何hà 捨xả 一nhất 切thiết 善thiện 根căn 。

將tương 釋thích 捨xả 善thiện 根căn 人nhân 。 此thử 即tức 初sơ 徵trưng 。

謂vị 謗báng 菩Bồ 薩Tát 藏tạng 。 及cập 作tác 惡ác 言ngôn 。

自tự 下hạ 釋thích 也dã 。 捨xả 善thiện 根căn 人nhân 。 謂vị 於ư 大Đại 乘Thừa 滿mãn 字tự 菩Bồ 薩Tát 藏tạng 中trung 。 心tâm 懷hoài 不bất 信tín 。 故cố 口khẩu 發phát 惡ác 言ngôn 。

此thử 非phi 隨tùy 順thuận 脩tu 多đa 羅la 毗Tỳ 尼Ni 解giải 脫thoát 之chi 說thuyết 。

然nhiên 隨tùy 順thuận 大Đại 乘Thừa 。 三tam 藏tạng 學học 處xứ 。 此thử 人nhân 非phi 撥bát 下hạ 信tín 。 名danh 為vi 闡xiển 提đề 。 梵Phạm 云vân 素tố 怛đát 囉ra 。 謂vị 詮thuyên 定định 學học 。 毗tỳ 柰nại 邪tà 。 詮thuyên 戒giới 學học 。 阿a 毗tỳ 達đạt 摩ma 。 謂vị 詮thuyên 慧tuệ 學học 。 今kim 言ngôn 解giải 脫thoát 。 即tức 是thị 慧tuệ 也dã 。

捨xả 一nhất 切thiết 善thiện 根căn 故cố 。 不bất 般Bát 涅Niết 槃Bàn 。

此thử 即tức 結kết 也dã 。 由do 捨xả 善thiện 根căn 。 不bất 得đắc 涅Niết 槃Bàn 。 名danh 為vi 闡xiển 提đề 。

二nhị 者giả 。 菩Bồ 薩Tát 本bổn 自tự 願nguyện 方phương 便tiện 故cố 。

次thứ 明minh 本bổn 願nguyện 方phương 便tiện 。 誓thệ 化hóa 眾chúng 生sanh 。 不bất 取thủ 涅Niết 槃Bàn 。 亦diệc 同đồng 闡xiển 提đề 。 此thử 明minh 標tiêu 舉cử 。

非phi 不bất 般Bát 涅Niết 槃Bàn 。 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 而nhi 般Bát 涅Niết 槃Bàn 。

此thử 明minh 反phản 釋thích 。 舉cử 其kỳ 本bổn 願nguyện 。 總tổng 為vi 一nhất 句cú 。 要yếu 令linh 眾chúng 生sanh 般Bát 涅Niết 槃Bàn 已dĩ 。 然nhiên 始thỉ 涅Niết 槃Bàn 。 成thành 佛Phật 未vị 期kỳ 。 故cố 名danh 闡xiển 提đề 。

大đại 慧tuệ 。 彼bỉ 般Bát 涅Niết 槃Bàn 。 是thị 名danh 不bất 般Bát 涅Niết 槃Bàn 法pháp 相tướng 。

約ước 願nguyện 而nhi 釋thích 。 彼bỉ 令linh 眾chúng 生sanh 般Bát 涅Niết 槃Bàn 已dĩ 。 方phương 取thủ 證chứng 者giả 。 齊tề 不bất 得đắc 涅Niết 槃Bàn 之chi 義nghĩa 。

此thử 亦diệc 到đáo 一nhất 闡xiển 提đề 趣thú 。

若nhược 爾nhĩ 者giả 。 此thử 之chi 菩Bồ 薩Tát 。 亦diệc 同đồng 闡xiển 提đề 之chi 義nghĩa 。

大đại 慧tuệ 白bạch 佛Phật 言ngôn 。

世Thế 尊Tôn 。 此thử 中trung 云vân 何hà 。 畢tất 竟cánh 不bất 般Bát 涅Niết 槃Bàn 。

次thứ 明minh 料liệu 簡giản 。 此thử 初sơ 徵trưng 問vấn 。 有hữu 其kỳ 兩lưỡng 意ý 。 此thử 先tiên 徵trưng 。 菩Bồ 薩Tát 云vân 何hà 。 畢tất 竟cánh 不bất 得đắc 涅Niết 槃Bàn 。

佛Phật 告cáo 大đại 慧tuệ 。

菩Bồ 薩Tát 一nhất 闡xiển 提đề 者giả 。

自tự 下hạ 答đáp 中trung 。 將tương 明minh 非phi 闡xiển 提đề 義nghĩa 。 故cố 此thử 先tiên 牒điệp 。

知tri 一nhất 切thiết 法pháp 。 本bổn 來lai 般Bát 涅Niết 槃Bàn 已dĩ 。 畢tất 竟cánh 不bất 般Bát 涅Niết 槃Bàn 。 而nhi 非phi 捨xả 一nhất 切thiết 善thiện 根căn 。 一nhất 闡xiển 提đề 也dã 。

此thử 正chánh 明minh 非phi 義nghĩa 。 約ước 願nguyện 狀trạng 同đồng 。 據cứ 行hành 即tức 非phi 。 然nhiên 以dĩ 菩Bồ 薩Tát 。 知tri 諸chư 法pháp 寂tịch 滅diệt 。 體thể 即tức 涅Niết 槃Bàn 。 更cánh 不bất 別biệt 求cầu 。 故cố 言ngôn 不bất 般bát 。 豈khởi 同đồng 邪tà 斷đoạn 之chi 人nhân 。

大đại 慧tuệ 。 捨xả 一nhất 切thiết 善thiện 根căn 。 一nhất 闡xiển 提đề 者giả 。

次thứ 欲dục 明minh 邪tà 見kiến 之chi 人nhân 。 非phi 闡xiển 提đề 義nghĩa 。 故cố 此thử 先tiên 牒điệp 。 宜nghi 牒điệp 上thượng 問vấn 。 文văn 勢thế 易dị 顯hiển 。

復phục 以dĩ 如Như 來Lai 神thần 力lực 故cố 。 或hoặc 時thời 善thiện 根căn 生sanh 。

自tự 下hạ 釋thích 邪tà 斷đoạn 之chi 人nhân 。 以dĩ 佛Phật 本bổn 願nguyện 。 加gia 持trì 力lực 故cố 。 於ư 六lục 趣thú 中trung 。 或hoặc 今kim 後hậu 世thế 。 令linh 善thiện 根căn 還hoàn 生sanh 。 故cố 不bất 名danh 一nhất 闡xiển 提đề 也dã 。

所sở 以dĩ 者giả 何hà 。

假giả 問vấn 徵trưng 起khởi 。

謂vị 如Như 來Lai 不bất 捨xả 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 故cố 。

以dĩ 佛Phật 本bổn 願nguyện 。 誓thệ 於ư 眾chúng 生sanh 大đại 悲bi 無vô 捨xả 故cố 。

以dĩ 是thị 故cố 。 菩Bồ 薩Tát 一nhất 闡xiển 提đề 。 不bất 般Bát 涅Niết 槃Bàn 。

此thử 一nhất 句cú 。 結kết 上thượng 菩Bồ 薩Tát 闡xiển 提đề 。 今kim 置trí 之chi 在tại 末mạt 者giả 。 梵Phạm 本bổn 例lệ 然nhiên 。

復phục 次thứ 大Đại 慧Tuệ 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 當đương 善thiện 三tam 自tự 性tánh 。

自tự 此thử 已dĩ 下hạ 。 答đáp 自tự 性tánh 經kinh 。 此thử 初sơ 標tiêu 勸khuyến 者giả 。 令linh 窮cùng 三tam 性tánh 之chi 妙diệu 。 故cố 言ngôn 當đương 善thiện 。

云vân 何hà 三tam 自tự 性tánh 。

次thứ 明minh 徵trưng 數số 。

謂vị 妄vọng 想tưởng 自tự 性tánh 。

三Tam 明Minh 列liệt 名danh 。 謂vị 內nội 外ngoại 諸chư 法pháp 。 從tùng 虗hư 妄vọng 有hữu 。 故cố 言ngôn 妄vọng 想tưởng 。

緣duyên 起khởi 自tự 性tánh 。

妄vọng 計kế 體thể 性tánh 。 假giả 因nhân 緣duyên 而nhi 生sanh 。 故cố 云vân 緣duyên 起khởi 。

成thành 自tự 性tánh 。

謂vị 離ly 緣duyên 妄vọng 。 聖thánh 智trí 所sở 行hành 。 圓viên 滿mãn 無vô 缺khuyết 。 故cố 云vân 成thành 性tánh 。

大đại 慧tuệ 。 妄vọng 想tưởng 自tự 性tánh 從tùng 相tương 生sanh 。

自tự 下hạ 略lược 釋thích 。 妄vọng 無vô 體thể 性tánh 。 依y 相tương/tướng 而nhi 生sanh 。

大đại 慧tuệ 白bạch 佛Phật 言ngôn 。

世Thế 尊Tôn 。 云vân 何hà 妄vọng 想tưởng 自tự 性tánh 從tùng 相tương 生sanh 。

下hạ 明minh 廣quảng 釋thích 。 此thử 初sơ 徵trưng 問vấn 。 以dĩ 何hà 故cố 說thuyết 妄vọng 想tưởng 自tự 性tánh 。 從tùng 相tương/tướng 而nhi 生sanh 。

佛Phật 告cáo 大đại 慧tuệ 。

緣duyên 起khởi 自tự 性tánh 事sự 相tướng 相tương/tướng 。 行hành 顯hiển 現hiện 事sự 相tướng 相tương/tướng 。

自tự 下hạ 佛Phật 答đáp 。 先tiên 明minh 所sở 從tùng 之chi 相tướng 。 即tức 內nội 外ngoại 緣duyên 起khởi 。 妄vọng 依y 此thử 生sanh 。 今kim 言ngôn 緣duyên 起khởi 自tự 性tánh 者giả 。 謂vị 瓶bình 等đẳng 外ngoại 緣duyên 。 行hành 顯hiển 現hiện 者giả 。 陰ấm 等đẳng 內nội 緣duyên 。 以dĩ 從tùng 心tâm 行hành 所sở 現hiện 故cố 。 此thử 等đẳng 內nội 外ngoại 。 各các 有hữu 名danh 相tướng 事sự 相tướng 。 故cố 言ngôn 相tương/tướng 相tương/tướng 。 然nhiên 。 妄vọng 心tâm 所sở 緣duyên 。 不bất 出xuất 此thử 二nhị 。 故cố 先tiên 舉cử 之chi 。

計kế 著trước 有hữu 二nhị 種chủng 。 妄vọng 想tưởng 自tự 性tánh 。 如Như 來Lai 應Ứng 供Cúng 等Đẳng 正Chánh 覺Giác 之chi 所sở 建kiến 立lập 。

自tự 下hạ 明minh 能năng 從tùng 妄vọng 想tưởng 。 由do 計kế 所sở 緣duyên 境cảnh 故cố 。 即tức 有hữu 二nhị 種chủng 妄vọng 想tưởng 而nhi 生sanh 。 如Như 來Lai 正chánh 覺giác 。 建kiến 立lập 而nhi 說thuyết 。

謂vị 名danh 相tướng 計kế 著trước 相tương/tướng 。 及cập 事sự 相tướng 計kế 著trước 相tương/tướng 。

此thử 明minh 列liệt 也dã 。 明minh 名danh 事sự 二nhị 相tương/tướng 。 依y 計kế 著trước 故cố 生sanh 。

名danh 相tướng 計kế 著trước 相tương/tướng 者giả 。

三Tam 明Minh 牒điệp 釋thích 。 此thử 先tiên 牒điệp 初sơ 。

謂vị 內nội 外ngoại 法pháp 計kế 著trước 。

夫phu 名danh 相tướng 者giả 。 依y 內nội 外ngoại 計kế 著trước 而nhi 生sanh 。

事sự 相tướng 計kế 著trước 相tương/tướng 者giả 。

此thử 牒điệp 第đệ 二nhị 。

謂vị 即tức 彼bỉ 如như 是thị 內nội 外ngoại 自tự 共cộng 相tương 計kế 著trước 。

謂vị 依y 彼bỉ 內nội 外ngoại 事sự 相tướng 。 而nhi 生sanh 計kế 著trước 。

是thị 名danh 二nhị 種chủng 妄vọng 想tưởng 自tự 性tánh 相tướng 。

此thử 則tắc 總tổng 結kết 。

若nhược 依y 若nhược 緣duyên 生sanh 。

次thứ 釋thích 緣duyên 起khởi 。 謂vị 依y 者giả 因nhân 也dã 。 明minh 因nhân 緣duyên 所sở 生sanh 。 悉tất 名danh 緣duyên 起khởi 。

是thị 名danh 緣duyên 起khởi 。

結kết 示thị 可khả 知tri 。

云vân 何hà 成thành 自tự 性tánh 。

三tam 。 釋thích 成thành 性tánh 。 此thử 初sơ 徵trưng 名danh 。

謂vị 離ly 名danh 相tướng 事sự 相tướng 妄vọng 想tưởng 。 聖thánh 智trí 所sở 得đắc 。

無vô 別biệt 成thành 性tánh 。 離ly 妄vọng 得đắc 名danh 。 道đạo 既ký 惟duy 微vi 。 聖thánh 智trí 方phương 證chứng 也dã 。

及cập 自tự 覺giác 聖thánh 智trí 趣thú 。 所sở 行hành 境cảnh 界giới 。

此thử 辯biện 成thành 性tánh 。 謂vị 自tự 覺giác 聖thánh 趣thú 離ly 念niệm 之chi 境cảnh 。 乃nãi 成thành 性tánh 之chi 義nghĩa 。

是thị 名danh 成thành 自tự 性tánh 如Như 來Lai 藏tạng 心tâm 。

三tam 結kết 成thành 性tánh 。 亦diệc 曰viết 藏tạng 心tâm 。

爾nhĩ 時thời 世Thế 尊Tôn 。 欲dục 重trùng 宣tuyên 此thử 義nghĩa 。 而nhi 說thuyết 偈kệ 言ngôn 。

名danh 相tướng 覺giác 想tưởng 。 自tự 性tánh 二nhị 相tương/tướng 。 正chánh 智trí 如như 如như 。

是thị 則tắc 成thành 相tương/tướng 。

次thứ 偈kệ 頌tụng 。 明minh 五ngũ 法pháp 三tam 性tánh 互hỗ 相tương 収thâu 攝nhiếp 。 謂vị 五ngũ 法pháp 中trung 名danh 相tướng 覺giác 想tưởng 。 即tức 三tam 性tánh 中trung 緣duyên 妄vọng 二nhị 相tương/tướng 。 正chánh 智trí 如như 如như 。 即tức 五ngũ 法pháp 中trung 二nhị 。 是thị 即tức 成thành 相tương/tướng 。 三tam 性tánh 中trung 一nhất 。

大đại 慧tuệ 。 是thị 名danh 觀quán 察sát 五ngũ 法pháp 自tự 性tánh 相tướng 經kinh 。 自tự 覺giác 聖thánh 智trí 趣thú 。 所sở 行hành 境cảnh 界giới 。

今kim 此thử 總tổng 結kết 。 明minh 五ngũ 法pháp 等đẳng 。 是thị 自tự 覺giác 聖thánh 智trí 所sở 脩tu 行hành 境cảnh 。

汝nhữ 等đẳng 諸chư 菩Bồ 薩Tát 摩ma 訶ha 薩tát 。 應ưng 當đương 脩tu 學học 。

此thử 則tắc 勸khuyến 脩tu 。

復phục 次thứ 大đại 慧tuệ 。 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 善thiện 觀quán 二nhị 種chủng 無vô 我ngã 相tương/tướng 。

三Tam 明Minh 二nhị 無vô 我ngã 。 答đáp 上thượng 問vấn 中trung 何hà 等đẳng 二nhị 无# 我ngã 。 今kim 欲dục 發phát 明minh 勝thắng 義nghĩa 故cố 。 初sơ 標tiêu 勸khuyến 。 了liễu 我ngã 即tức 無vô 我ngã 。 故cố 曰viết 善thiện 觀quán 。 故cố 經Kinh 云vân 。 於ư 我ngã 無vô 我ngã 而nhi 不bất 二nhị 。

云vân 何hà 二nhị 種chủng 無vô 我ngã 相tương/tướng 。

假giả 問vấn 徵trưng 起khởi 。

謂vị 人nhân 無vô 我ngã 。 及cập 法pháp 無vô 我ngã 。

人nhân 即tức 主chủ 宰tể 。 法pháp 即tức 五ngũ 陰ấm 。 陰ấm 中trung 無vô 主chủ 。 稱xưng 曰viết 人nhân 空không 。 了liễu 陰ấm 即tức 空không 。 名danh 法pháp 無vô 我ngã 。 此thử 二nhị 相tương 依y 。 故cố 斯tư 雙song 列liệt 。

云vân 何hà 人nhân 無vô 我ngã 。

自tự 下hạ 廣quảng 釋thích 。 先tiên 明minh 人nhân 空không 。 此thử 即tức 初sơ 徵trưng 。

謂vị 離ly 我ngã 我ngã 所sở 。 陰ấm 界giới 入nhập 聚tụ 。

夫phu 虗hư 妄vọng 人nhân 見kiến 。 本bổn 由do 迷mê 法pháp 。 今kim 還hoàn 約ước 法pháp 。 以dĩ 明minh 非phi 有hữu 。 我ngã 即tức 是thị 人nhân 。 我ngã 所sở 是thị 法pháp 。 二nhị 見kiến 齊tề 觀quán 。 照chiếu 本bổn 性tánh 空không 。 故cố 云vân 離ly 。

無vô 知tri 業nghiệp 愛ái 生sanh 。

次thứ 窮cùng 陰ấm 因nhân 。 從tùng 業nghiệp 愛ái 等đẳng 起khởi 。

眼nhãn 色sắc 等đẳng 。 攝nhiếp 受thọ 計kế 著trước 生sanh 識thức 。

復phục 窮cùng 無vô 明minh 。 從tùng 眼nhãn 等đẳng 諸chư 根căn 。 色sắc 等đẳng 諸chư 塵trần 。 能năng 所sở 攝nhiếp 受thọ 。 六lục 識thức 計kế 著trước 而nhi 生sanh 。 以dĩ 梵Phạm 言ngôn 多đa 倒đảo 。 故cố 云vân 生sanh 識thức 。

一nhất 切thiết 諸chư 根căn 。 自tự 心tâm 現hiện 器khí 身thân 藏tạng 。 自tự 妄vọng 想tưởng 相tương/tướng 施thi 設thiết 顯hiển 示thị 。

今kim 總tổng 明minh 根căn 塵trần 依y 正chánh 等đẳng 報báo 。 並tịnh 自tự 妄vọng 心tâm 。 假giả 施thí 顯hiển 示thị 。 即tức 知tri 。 上thượng 來lai 我ngã 所sở 業nghiệp 愛ái 。 相tương/tướng 緣duyên 而nhi 生sanh 。 從tùng 本bổn 已dĩ 來lai 。 性tánh 相tướng 空không 寂tịch 。 則tắc 我ngã 所sở 何hà 有hữu 。 我ngã 既ký 非phi 有hữu 。 無vô 我ngã 亦diệc 云vân 則tắc 人nhân 空không 之chi 義nghĩa 。 今kim 言ngôn 一nhất 切thiết 諸chư 根căn 。 即tức 六lục 根căn 也dã 。 自tự 心tâm 現hiện 。 即tức 六lục 塵trần 也dã 。 器khí 謂vị 依y 報báo 。 身thân 即tức 正chánh 報báo 。 並tịnh 從tùng 藏tạng 識thức 而nhi 現hiện 。 故cố 知tri 。 自tự 妄vọng 施thi 設thiết 顯hiển 示thị 。 上thượng 約ước 法pháp 以dĩ 明minh 人nhân 空không 。

如như 河hà 流lưu 。 如như 種chủng 子tử 。 如như 燈đăng 。 如như 風phong 。 如như 雲vân 。 剎sát 那na 展triển 轉chuyển 壞hoại 。 躁táo 動động 如như 猨viên 猴hầu 。

自tự 下hạ 約ước 喻dụ 。 舉cử 五ngũ 觀quán 門môn 。 以dĩ 明minh 無vô 我ngã 。 此thử 舉cử 無vô 常thường 門môn 。 夫phu 我ngã 謂vị 常thường 義nghĩa 。 今kim 既ký 無vô 常thường 。 故cố 無vô 有hữu 我ngã 。 文văn 標tiêu 六lục 喻dụ 。 上thượng 五ngũ 喻dụ 身thân 。 下hạ 一nhất 喻dụ 心tâm 。 如như 水thủy 奔bôn 流lưu 。 種chủng 牙nha 變biến 易dị 。 燈đăng 籍tịch 眾chúng 緣duyên 。 飄phiêu 風phong 不bất 住trụ 。 浮phù 雲vân 起khởi 滅diệt 。 上thượng 來lai 諸chư 喻dụ 剎sát 那na 變biến 壞hoại 。 此thử 身thân 亦diệc 爾nhĩ 。 豈khởi 有hữu 常thường 邪tà 。 又hựu 心tâm 之chi 躁táo 動động 等đẳng 。 若nhược 猨viên 猴hầu 。 既ký 不bất 能năng 令linh 身thân 心tâm 常thường 住trụ 。 我ngã 義nghĩa 焉yên 在tại 。

樂nhạo/nhạc/lạc 不bất 淨tịnh 處xứ 如như 飛phi 蠅dăng 。

第đệ 二nhị 舉cử 不bất 淨tịnh 門môn 。 明minh 其kỳ 無vô 我ngã 。 然nhiên 一nhất 切thiết 世thế 間gian 。 貪tham 樂nhạo/nhạc/lạc 此thử 身thân 不bất 淨tịnh 之chi 聚tụ 。 卅# 六lục 物vật 穢uế 惡ác 之chi 軀khu 。 如như 彼bỉ 飛phi 蠅dăng 翫ngoạn 於ư 臰# 處xứ 。 我ngã 是thị 淨tịnh 義nghĩa 。 故cố 知tri 無vô 我ngã 。

無vô 猒# 足túc 如như 風phong 火hỏa 。

三tam 舉cử 苦khổ 門môn 。 以dĩ 明minh 無vô 我ngã 。 我ngã 者giả 樂nhạo/nhạc/lạc 義nghĩa 。 今kim 貪tham 欲dục 無vô 猒# 。 如như 風phong 中trung 之chi 火hỏa 。 逢phùng 薪tân 轉chuyển 熾sí 。 追truy 求cầu 不bất 得đắc 。 為vi 苦khổ 所sở 惱não 。 既ký 無vô 有hữu 樂nhạo/nhạc/lạc 。 故cố 知tri 無vô 我ngã 。

無vô 始thỉ 虗hư 偽ngụy 習tập 氣khí 因nhân 。 如như 汲cấp 水thủy 輪luân 。

第đệ 四tứ 舉cử 不bất 自tự 在tại 門môn 。 以dĩ 明minh 無vô 我ngã 。 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 為vi 無vô 始thỉ 虗hư 偽ngụy 習tập 業nghiệp 所sở 繫hệ 。 往vãng 來lai 三tam 界giới 。 如như 汲cấp 井tỉnh 輪luân 。 循tuần 環hoàn 不bất 息tức 。 為vi 愛ái 水thủy 故cố 。 溉cái 灌quán 業nghiệp 田điền 。 即tức 業nghiệp 因nhân 所sở 推thôi 。 故cố 無vô 有hữu 我ngã 也dã 。

生sanh 死tử 趣thú 有hữu 輪luân 。

法pháp 合hợp 。 以dĩ 生sanh 死tử 六lục 趣thú 三tam 有hữu 流lưu 轉chuyển 。 故cố 說thuyết 為vi 輪luân 。

種chủng 種chủng 身thân 色sắc 。 幻huyễn 術thuật 神thần 咒chú 。 機cơ 發phát 像tượng 起khởi 。 善thiện 彼bỉ 相tương 知tri 。

五ngũ 舉cử 空không 門môn 。 以dĩ 明minh 無vô 我ngã 。 然nhiên 諸chư 眾chúng 生sanh 。 雖tuy 有hữu 身thân 色sắc 相tướng 貌mạo 宛uyển 然nhiên 。 以dĩ 三tam 喻dụ 驗nghiệm 之chi 。 空không 花hoa 不bất 異dị 。 如như 幻huyễn 化hóa 人nhân 。 神thần 咒chú 起khởi 死tử 。 機cơ 關quan 木mộc 人nhân 。 雖tuy 若nhược 云vân 為vi 。 實thật 非phi 我ngã 。

是thị 名danh 人nhân 無vô 我ngã 智trí 。

向hướng 以dĩ 法pháp 喻dụ 推thôi 折chiết 。 即tức 體thể 皆giai 空không 。 辯biện 述thuật 既ký 周chu 。 故cố 此thử 結kết 示thị 。

云vân 何hà 法pháp 無vô 我ngã 智trí 。

次thứ 明minh 法pháp 空không 。 故cố 此thử 先tiên 徵trưng 。

謂vị 覺giác 陰ấm 界giới 入nhập 。 妄vọng 想tưởng 相tương/tướng 自tự 性tánh 。

第đệ 三tam 廣quảng 釋thích 。 謂vị 覺giác 陰ấm 入nhập 。 但đãn 妄vọng 計kế 自tự 性tánh 。 本bổn 來lai 非phi 有hữu 。 即tức 法pháp 空không 義nghĩa 。

如như 陰ấm 界giới 入nhập 。 離ly 我ngã 我ngã 所sở 。 陰ấm 界giới 入nhập 積tích 聚tụ 。 因nhân 業nghiệp 愛ái 繩thằng 縛phược 。 展triển 轉chuyển 相tương 緣duyên 。 生sanh 無vô 動động 搖dao 。

自tự 下hạ 舉cử 陰ấm 。 欲dục 例lệ 餘dư 法pháp 。 如như 前tiền 所sở 知tri 。 陰ấm 非phi 我ngã 所sở 。 窮cùng 其kỳ 本bổn 也dã 。 乃nãi 妄vọng 業nghiệp 為vi 因nhân 。 展triển 轉chuyển 而nhi 有hữu 因nhân 緣duyên 生sanh 法pháp 。 體thể 即tức 不bất 生sanh 。 既ký 性tánh 自tự 不bất 生sanh 。 故cố 無vô 動động 搖dao 。 故cố 法pháp 句cú 經Kinh 云vân 。 從tùng 緣duyên 無vô 起khởi 作tác 。 本bổn 來lai 無vô 所sở 動động 。

諸chư 法pháp 亦diệc 爾nhĩ 。 離ly 自tự 共cộng 相tương 不bất 實thật 妄vọng 想tưởng 相tương/tướng 。

今kim 例lệ 該cai 萬vạn 法pháp 。 義nghĩa 齊tề 於ư 陰ấm 。 本bổn 無vô 所sở 動động 。 自tự 共cộng 相tương 境cảnh 。 及cập 不bất 實thật 妄vọng 想tưởng 。 性tánh 自tự 離ly 故cố 。

妄vọng 想tưởng 力lực 故cố 。 是thị 凡phàm 夫phù 生sanh 。 非phi 聖thánh 賢hiền 也dã 。

此thử 分phần/phân 凡phàm 聖thánh 。 凡phàm 則tắc 妄vọng 想tưởng 。 聖thánh 則tắc 不bất 然nhiên 。 為vi 今kim 脩tu 行hành 捨xả 凡phàm 從tùng 聖thánh 。

心tâm 意ý 識thức 五ngũ 法pháp 。 自tự 性tánh 離ly 故cố 。

釋thích 上thượng 聖thánh 見kiến 。 捨xả 離ly 四tứ 種chủng 對đối 治trị 教giáo 門môn 。

大đại 慧tuệ 。 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 當đương 善thiện 分phân 別biệt 一nhất 切thiết 法pháp 無vô 我ngã 。

總tổng 舉cử 勸khuyến 觀quán 。

善thiện 法Pháp 無vô 我ngã 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 不bất 久cửu 當đương 得đắc 初Sơ 地Địa 。

自tự 下hạ 廣quảng 明minh 觀quán 益ích 。 如như 前tiền 所sở 說thuyết 。 通thông 達đạt 二nhị 空không 。 知tri 理lý 平bình 等đẳng 。 即tức 為vi 初Sơ 地Địa 。 所sở 證chứng 不bất 遙diêu 。 故cố 云vân 不bất 久cửu 。

菩Bồ 薩Tát 無vô 所sở 有hữu 觀quán 地địa 相tương/tướng 。

釋thích 初Sơ 地Địa 相tương/tướng 。 明minh 脩tu 行hành 者giả 。 達đạt 一nhất 切thiết 法pháp 。 悉tất 無vô 所sở 有hữu 。 名danh 初Sơ 地Địa 觀quán 相tương/tướng 。

觀quán 察sát 開khai 覺giác 歡hoan 喜hỷ 。

明minh 初Sơ 地Địa 益ích 相tương/tướng 。 又hựu 釋thích 得đắc 名danh 所sở 由do 。 往vãng 在tại 有hữu 纏triền 。 沉trầm 淪luân 結kết 縛phược 。 今kim 悟ngộ 心tâm 性tánh 。 本bổn 無vô 所sở 有hữu 。 累lũy/lụy/luy 漏lậu 斯tư 云vân 。 昔tích 所sở 未vị 得đắc 。 而nhi 今kim 始thỉ 得đắc 。 生sanh 大đại 喜hỷ 悅duyệt 。 名danh 為vi 歡Hoan 喜Hỷ 。

次thứ 第đệ 漸tiệm 進tiến 。 超siêu 九cửu 地địa 相tương/tướng 。 得đắc 法Pháp 雲vân 地địa 。

既ký 入nhập 初Sơ 地Địa 。 乘thừa 茲tư 一nhất 道đạo 清thanh 淨tịnh 之chi 心tâm 。 漸tiệm 次thứ 增tăng 明minh 。 能năng 超siêu 第đệ 九cửu 。 獲hoạch 法pháp 雲vân 地địa 。

於ư 彼bỉ 建kiến 立lập 無vô 量lượng 寶bảo 莊trang 嚴nghiêm 。 大đại 寶bảo 蓮liên 華hoa 。 王vương 像tượng 大đại 寶bảo 宮cung 殿điện 。

明minh 十Thập 地Địa 之chi 報báo 。 以dĩ 彼bỉ 菩Bồ 薩Tát 。 證chứng 十Thập 地Địa 時thời 。 感cảm 無vô 量lượng 大đại 寶bảo 莊trang 嚴nghiêm 。 大đại 蓮liên 華hoa 座tòa 上thượng 。 有hữu 大đại 寶bảo 宮cung 殿điện 。 裏lý 有hữu 寶bảo 師sư 子tử 座tòa 。 此thử 事sự 。 具cụ 如như 華hoa 嚴nghiêm 經kinh 第đệ 廿# 八bát 所sở 明minh 。

幻huyễn 自tự 性tánh 境cảnh 界giới 脩tu 習tập 生sanh 。 於ư 彼bỉ 而nhi 坐tọa 。

此thử 釋thích 所sở 由do 。 謂vị 此thử 菩Bồ 薩Tát 。 往vãng 昔tích 脩tu 行hành 一nhất 切thiết 諸chư 法pháp 。 如như 幻huyễn 如như 夢mộng 。 空không 慧tuệ 所sở 成thành 。 其kỳ 身thân 姝xu 妙diệu 。 可khả 於ư 華hoa 座tòa 。

同đồng 一nhất 像tượng 類loại 。 諸chư 最tối 勝thắng 子tử 。 眷quyến 屬thuộc 圍vi 遶nhiễu 。

明minh 獲hoạch 此thử 益ích 。 亦diệc 以dĩ 十Thập 地Địa 菩Bồ 薩Tát 。 眷quyến 屬thuộc 圍vi 遶nhiễu 。

從tùng 一nhất 切thiết 佛Phật 剎sát 來lai 。 佛Phật 手thủ 灌quán 頂đảnh 。

時thời 彼bỉ 菩Bồ 薩Tát 。 昇thăng 座tòa 之chi 時thời 。 十thập 方phương 諸chư 佛Phật 。 遙diêu 伸thân 其kỳ 手thủ 。 灌quán 摩ma 頭đầu 頂đảnh 。

如như 轉Chuyển 輪Luân 聖Thánh 王Vương 。 太thái 子tử 灌quán 頂đảnh 。

此thử 明minh 舉cử 喻dụ 。 猶do 彼bỉ 輪Luân 王Vương 。 授thọ 太thái 子tử 位vị 。 令linh 灌quán 頂đảnh 師sư 。 以dĩ 水thủy 灌quán 頂đảnh 。 等đẳng 無vô 有hữu 異dị 。

超siêu 佛Phật 子tử 地địa 。 到đáo 自tự 覺giác 聖thánh 法pháp 趣thú 。

明minh 此thử 菩Bồ 薩Tát 。 超siêu 於ư 十Thập 地Địa 。 到đáo 如Như 來Lai 自tự 覺giác 聖thánh 趣thú 。 行hành 德đức 圓viên 滿mãn 。

當đương 得đắc 如Như 來Lai 。 自tự 在tại 法Pháp 身thân 。

明minh 入nhập 佛Phật 位vị 。 證chứng 會hội 法Pháp 身thân 。

見kiến 法pháp 無vô 我ngã 故cố 。

釋thích 其kỳ 所sở 以dĩ 。 上thượng 之chi 勝thắng 益ích 。 由do 見kiến 法pháp 空không 。 致trí 使sử 如như 是thị 。

是thị 名danh 法pháp 無vô 我ngã 相tướng 。

三Tam 明Minh 結kết 示thị 。

汝nhữ 等đẳng 諸chư 菩Bồ 薩Tát 摩ma 訶ha 薩tát 。 應ưng 當đương 脩tu 學học 。

此thử 總tổng 勸khuyến 脩tu 。

爾nhĩ 時thời 大Đại 慧Tuệ 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 復phục 白bạch 佛Phật 言ngôn 。

世Thế 尊Tôn 。 建kiến 立lập 誹phỉ 謗báng 相tương/tướng 。 唯duy 願nguyện 說thuyết 之chi 。

今kim 明minh 立lập 謗báng 。 乃nãi 有hữu 無vô 之chi 類loại 。 以dĩ 前tiền 文văn 明minh 。 我ngã 即tức 無vô 我ngã 。 恐khủng 捨xả 有hữu 取thủ 無vô 。 墮đọa 於ư 二nhị 見kiến 。 故cố 重trọng/trùng 料liệu 簡giản 。 答đáp 上thượng 問vấn 中trung 云vân 何hà 建kiến 立lập 相tương/tướng 。 及cập 與dữ 非phi 我ngã 義nghĩa 。 此thử 初sơ 問vấn 中trung 標tiêu 宗tông 而nhi 請thỉnh 。

令linh 我ngã 及cập 諸chư 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 離ly 建kiến 立lập 誹phỉ 謗báng 二nhị 邊biên 惡ác 見kiến 。

次thứ 舉cử 益ích 中trung 。 明minh 其kỳ 離ly 妄vọng 。

疾tật 得đắc 阿A 耨Nậu 多Đa 羅La 三Tam 藐Miệu 三Tam 菩Bồ 提Đề 。

按án 正chánh 梵Phạm 云vân 頞át 耨nậu 怛đát 㘕# 。 此thử 云vân 無vô 上thượng 。 三tam 藐miệu 此thử 云vân 正chánh 。 三tam 名danh 為vi 等đẳng 。 勃bột 陀đà 稱xưng 覺giác 。 諸chư 佛Phật 正Chánh 等Đẳng 覺Giác 。 非phi 三tam 乘thừa 境cảnh 。 故cố 云vân 無vô 上thượng 。 此thử 由do 離ly 見kiến 。 獲hoạch 斯tư 勝thắng 果quả 。

覺giác 已dĩ 。 離ly 常thường 建kiến 立lập 。 斷đoạn 誹phỉ 謗báng 見kiến 。 不bất 謗báng 正Chánh 法Pháp 。

此thử 結kết 益ích 相tương/tướng 。 獲hoạch 正chánh 覺giác 已dĩ 。 離ly 斯tư 二nhị 見kiến 。 圓viên 證chứng 法Pháp 身thân 。 故cố 云vân 不bất 謗báng 。

爾nhĩ 時thời 世Thế 尊Tôn 。 受thọ 大Đại 慧Tuệ 菩Bồ 薩Tát 請thỉnh 已dĩ 。 而nhi 說thuyết 偈kệ 言ngôn 。

為vi 生sanh 前tiền 後hậu 問vấn 答đáp 。 經kinh 家gia 敘tự 述thuật 。

建kiến 立lập 及cập 誹phỉ 謗báng 。 無vô 有hữu 彼bỉ 心tâm 量lượng 。

自tự 下hạ 先tiên 明minh 偈kệ 答đáp 。 此thử 明minh 立lập 謗báng 本bổn 無vô 。 但đãn 彼bỉ 心tâm 量lượng 。

身thân 受thọ 用dụng 建kiến 立lập 。 及cập 心tâm 不bất 能năng 知tri 。

此thử 明minh 立lập 謗báng 。 以dĩ 心tâm 迷mê 依y 正chánh 。 生sanh 茲tư 二nhị 見kiến 。

愚ngu 癡si 無vô 智trí 慧tuệ 。 建kiến 立lập 及cập 誹phỉ 謗báng 。

此thử 結kết 二nhị 見kiến 起khởi 由do 。 以dĩ 愚ngu 無vô 智trí 慧tuệ 。 墮đọa 於ư 二nhị 見kiến 。

爾nhĩ 時thời 世Thế 尊Tôn 。 於ư 此thử 偈kệ 義nghĩa 。 復phục 重trùng 顯hiển 示thị 。 告cáo 大đại 慧tuệ 言ngôn 。

自tự 下hạ 長trường/trưởng 行hành 。 廣quảng 釋thích 前tiền 義nghĩa 。 此thử 經Kinh 家gia 生sanh 起khởi 。

有hữu 四tứ 種chủng 非phi 有hữu 有hữu 建kiến 立lập 。

先tiên 明minh 建kiến 立lập 。 此thử 則tắc 初sơ 標tiêu 。

云vân 何hà 為vi 四tứ 。

所sở 謂vị 徵trưng 起khởi 。

謂vị 非phi 有hữu 相tương/tướng 建kiến 立lập 。 非phi 有hữu 見kiến 建kiến 立lập 。 非phi 有hữu 因nhân 建kiến 立lập 。 非phi 有hữu 性tánh 建kiến 立lập 。

此thử 列liệt 四tứ 名danh 。 謂vị 非phi 有hữu 相tương 見kiến 因nhân 性tánh 之chi 中trung 。 而nhi 橫hoạnh/hoành 立lập 也dã 。

是thị 名danh 四tứ 種chủng 建kiến 立lập 。

略lược 結kết 顯hiển 示thị 。

又hựu 誹phỉ 謗báng 者giả 。

次thứ 辯biện 誹phỉ 謗báng 之chi 中trung 。 此thử 初sơ 標tiêu 牒điệp 。

謂vị 於ư 彼bỉ 所sở 立lập 無vô 所sở 得đắc 。 觀quán 察sát 非phi 分phần/phân 。 而nhi 起khởi 誹phỉ 謗báng 。

次thứ 釋thích 。 謂vị 先tiên 計kế 為vi 有hữu 。 後hậu 滅diệt 為vi 無vô 。 而nhi 生sanh 誹phỉ 謗báng 。

是thị 名danh 建kiến 立lập 誹phỉ 謗báng 相tương/tướng 。

雙song 明minh 結kết 示thị 。

復phục 次thứ 大đại 慧tuệ 。 云vân 何hà 非phi 有hữu 相tương/tướng 建kiến 立lập 相tương/tướng 。

自tự 下hạ 釋thích 前tiền 四tứ 種chủng 建kiến 立lập 。 此thử 先tiên 明minh 徵trưng 起khởi 非phi 有hữu 相tương/tướng 也dã 。

謂vị 陰ấm 界giới 入nhập 非phi 有hữu 自tự 共cộng 相tương 。 而nhi 起khởi 計kế 著trước 。

自tự 下hạ 釋thích 也dã 。 謂vị 陰ấm 界giới 入nhập 。 本bổn 來lai 非phi 有hữu 。 而nhi 妄vọng 生sanh 計kế 著trước 。

此thử 如như 是thị 。 此thử 不bất 異dị 。

此thử 則tắc 總tổng 破phá 。 謂vị 指chỉ 前tiền 如như 是thị 陰ấm 等đẳng 。 畢tất 竟cánh 體thể 空không 。 曾tằng 無vô 有hữu 異dị 。

是thị 名danh 非phi 有hữu 相tương/tướng 建kiến 立lập 相tương/tướng 。

此thử 明minh 結kết 示thị 。

此thử 非phi 有hữu 相tương/tướng 建kiến 立lập 妄vọng 想tưởng 。 無vô 始thỉ 虗hư 偽ngụy 過quá 。 種chủng 種chủng 習tập 氣khí 計kế 著trước 生sanh 。

此thử 非phi 有hữu 相tương/tướng 。 但đãn 從tùng 無vô 始thỉ 過quá 習tập 而nhi 生sanh 。 重trọng/trùng 明minh 結kết 示thị 。

大đại 慧tuệ 。 非phi 有hữu 見kiến 建kiến 立lập 相tương/tướng 者giả 。

次thứ 明minh 非phi 有hữu 見kiến 中trung 。 此thử 亦diệc 初sơ 牒điệp 。

若nhược 彼bỉ 如như 是thị 陰ấm 界giới 入nhập 。 我ngã 人nhân 眾chúng 生sanh 。 壽thọ 命mạng 長trưởng 養dưỡng 士sĩ 夫phu 見kiến 建kiến 立lập 。

次thứ 釋thích 。 妄vọng 於ư 陰ấm 等đẳng 。 計kế 有hữu 我ngã 人nhân 等đẳng 性tánh 。 有hữu 所sở 知tri 見kiến 。 實thật 自tự 非phi 有hữu 。

是thị 名danh 非phi 有hữu 見kiến 建kiến 立lập 相tương/tướng 。

第đệ 三tam 結kết 示thị 。

大đại 慧tuệ 。 非phi 有hữu 因nhân 建kiến 立lập 相tương/tướng 者giả 。

三Tam 明Minh 非phi 有hữu 因nhân 中trung 。 此thử 亦diệc 初sơ 牒điệp 。

謂vị 初sơ 識thức 。

次thứ 釋thích 也dã 。 謂vị 小Tiểu 乘Thừa 計kế 。 識thức 初sơ 受thọ 胎thai 。 攬lãm 父phụ 母mẫu 精tinh 血huyết 。 為vi 受thọ 生sanh 之chi 始thỉ 。 計kế 以dĩ 為vi 因nhân 。 若nhược 據cứ 大Đại 乘Thừa 。 以dĩ 第đệ 八bát 藏tạng 心tâm 習tập 種chủng 所sở 依y 。 計kế 為vi 生sanh 本bổn 。 此thử 明minh 敘tự 計kế 。

無vô 因nhân 生sanh 。

此thử 明minh 破phá 辭từ 。 謂vị 本bổn 無vô 有hữu 因nhân 。 何hà 所sở 從tùng 生sanh 。

後hậu 不bất 實thật 如như 幻huyễn 。

前tiền 因nhân 既ký 無vô 。 後hậu 果quả 何hà 實thật 。

本bổn 不bất 生sanh 。

上thượng 所sở 計kế 因nhân 者giả 。 本bổn 自tự 不bất 生sanh 。 此thử 總tổng 結kết 。

眼nhãn 色sắc 明minh 界giới 念niệm 。 前tiền 生sanh 生sanh 已dĩ 實thật 已dĩ 還hoàn 壞hoại 。

前tiền 破phá 因nhân 無vô 自tự 起khởi 。 今kim 片phiến 緣duyên 非phi 共cộng 生sanh 。 假giả 令linh 計kế 眼nhãn 等đẳng 五ngũ 緣duyên 。 為vi 生sanh 之chi 方phương 便tiện 者giả 。 然nhiên 此thử 所sở 生sanh 。 未vị 離ly 生sanh 滅diệt 。 有hữu 何hà 體thể 性tánh 。 言ngôn 生sanh 已dĩ 生sanh 相tương/tướng 。 實thật 已dĩ 住trụ 相tương/tướng 。 還hoàn 壞hoại 滅diệt 相tương/tướng 。

是thị 名danh 非phi 有hữu 因nhân 建kiến 立lập 相tương/tướng 。

此thử 結kết 示thị 也dã 。

大đại 慧tuệ 。 非phi 有hữu 性tánh 建kiến 立lập 相tương/tướng 者giả 。

四tứ 釋thích 非phi 有hữu 性tánh 中trung 。 此thử 初sơ 牒điệp 也dã 。

謂vị 虗hư 空không 滅diệt 般bát 涅Niết 槃Bàn 非phi 作tác 。 計kế 性tánh 建kiến 立lập 。

次thứ 敘tự 見kiến 也dã 。 謂vị 計kế 空không 非phi 擇trạch 滅diệt 。 及cập 以dĩ 涅Niết 槃Bàn 。 此thử 三tam 非phi 作tác 。 名danh 曰viết 無vô 為vi 。 執chấp 有hữu 體thể 性tánh 。 存tồn 之chi 為vi 實thật 。 此thử 外ngoại 道đạo 小Tiểu 乘Thừa 。 通thông 作tác 斯tư 計kế 。

此thử 離ly 性tánh 非phi 性tánh 。

一nhất 句cú 總tổng 片phiến 。 明minh 上thượng 所sở 見kiến 。 本bổn 非phi 有hữu 無vô 。 但đãn 妄vọng 計kế 耳nhĩ 。

一nhất 切thiết 法pháp 。 如như 菟thố 馬mã 等đẳng 角giác 。

以dĩ 喻dụ 曉hiểu 之chi 。 明minh 於ư 諸chư 法pháp 。 如như 兔thố 馬mã 等đẳng 角giác 。 本bổn 自tự 不bất 有hữu 。 今kim 非phi 不bất 無vô 。 況huống 前tiền 所sở 計kế 。 離ly 性tánh 非phi 性tánh 。

如như 垂thùy 髮phát 現hiện 。

言ngôn 垂thùy 髮phát 非phi 有hữu 。 由do 翳ế 目mục 而nhi 生sanh 。 法pháp 亦diệc 復phục 爾nhĩ 。

離ly 有hữu 非phi 有hữu 建kiến 立lập 及cập 誹phỉ 謗báng 。

此thử 合hợp 上thượng 兔thố 馬mã 角giác 喻dụ 。

愚ngu 夫phu 妄vọng 想tưởng 。 不bất 善thiện 觀quan 察sát 。 自tự 心tâm 現hiện 量lượng 。 非phi 聖thánh 賢hiền 也dã 。

此thử 合hợp 上thượng 垂thùy 髮phát 。 愚ngu 妄vọng 所sở 見kiến 。 非phi 諸chư 賢hiền 聖thánh 。

是thị 名danh 非phi 有hữu 性tánh 建kiến 立lập 相tương/tướng 。

結kết 亦diệc 可khả 知tri 。

是thị 故cố 離ly 建kiến 立lập 誹phỉ 謗báng 惡ác 見kiến 。 應ưng 當đương 脩tu 學học 。

總tổng 結kết 離ly 見kiến 。 以dĩ 勸khuyến 脩tu 行hành 。

復phục 次thứ 大đại 慧tuệ 。 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 心tâm 意ý 意ý 識thức 。 五ngũ 法pháp 自tự 性tánh 二nhị 無vô 我ngã 相tương/tướng 。 趣thú 究cứu 竟cánh 。

第đệ 二nhị 明minh 四tứ 門môn 之chi 意ý 。 夫phu 教giáo 之chi 所sở 設thiết 。 為vi 自tự 趣thú 究cứu 竟cánh 。 及cập 安an 樂lạc 眾chúng 生sanh 。 自tự 利lợi 利lợi 他tha 。 傳truyền 燈đăng 之chi 義nghĩa 。 此thử 初sơ 總tổng 標tiêu 。 明minh 其kỳ 自tự 益ích 。

為vi 安an 眾chúng 生sanh 故cố 。 作tác 種chủng 種chủng 類loại 像tượng 。

今kim 明minh 利lợi 他tha 。 為vi 安an 群quần 品phẩm 。 作tác 種chủng 種chủng 形hình 。 隨tùy 應ứng 而nhi 說thuyết 。

如như 妄vọng 想tưởng 自tự 性tánh 處xứ 。 依y 於ư 緣duyên 起khởi 。

此thử 喻dụ 明minh 化hóa 意ý 。 如như 彼bỉ 妄vọng 性tánh 。 依y 緣duyên 起khởi 生sanh 。 明minh 諸chư 佛Phật 化hóa 身thân 。 應ứng 機cơ 而nhi 現hiện 。

譬thí 如như 眾chúng 色sắc 。 如như 意ý 寶bảo 珠châu 。

此thử 重trọng/trùng 顯hiển 前tiền 喻dụ 。 寶bảo 珠châu 無vô 心tâm 。 而nhi 隨tùy 色sắc 變biến 。 表biểu 法Pháp 身thân 非phi 相tướng 。 物vật 感cảm 則tắc 形hình 。

普phổ 現hiện 一nhất 切thiết 。 諸chư 佛Phật 剎sát 土độ 。 一nhất 切thiết 如Như 來Lai 。 大đại 眾chúng 集tập 會hội 。

自tự 下hạ 法pháp 說thuyết 。 明minh 佛Phật 以dĩ 大đại 悲bi 。 普phổ 現hiện 諸chư 剎sát 。 示thị 作tác 佛Phật 身thân 。 亦diệc 有hữu 菩Bồ 薩Tát 聲Thanh 聞Văn 。 八bát 部bộ 圍vi 遶nhiễu 。

悉tất 於ư 其kỳ 中trung 。 聽thính 受thọ 經Kinh 法Pháp 。

隨tùy 所sở 化hóa 處xứ 。

復phục 有hữu 受thọ 化hóa 之chi 徒đồ 。 聽thính 受thọ 經Kinh 法Pháp 。

所sở 謂vị 一nhất 切thiết 法pháp 。 如như 幻huyễn 如như 夢mộng 。 光quang 影ảnh 水thủy 月nguyệt 。

明minh 所sở 聞văn 法Pháp 。

於ư 一nhất 切thiết 法pháp 。 離ly 生sanh 滅diệt 斷đoạn 常thường 。 及cập 離ly 聲Thanh 聞Văn 緣Duyên 覺Giác 之chi 法pháp 。

此thử 明minh 聞văn 說thuyết 。 如như 幻huyễn 夢mộng 等đẳng 。 能năng 離ly 外ngoại 道đạo 二Nhị 乘Thừa 人nhân 法pháp 等đẳng 見kiến 。

得đắc 百bách 千thiên 三tam 昧muội 。 乃nãi 至chí 百bách 千thiên 。 億ức 那na 由do 他tha 三tam 昧muội 。

自tự 下hạ 明minh 以dĩ 聞văn 教giáo 故cố 。 復phục 獲hoạch 初Sơ 地Địa 。 乃nãi 至chí 七Thất 地Địa 已dĩ 上thượng 。 那na 由do 他tha 定định 。

得đắc 三tam 昧muội 已dĩ 。 遊du 諸chư 佛Phật 剎sát 。 供cúng 養dường 諸chư 佛Phật 。

既ký 獲hoạch 三tam 昧muội 。 能năng 遊du 佛Phật 剎sát 。 供cúng 養dường 諸chư 佛Phật 。 聽thính 受thọ 未vị 聞văn 。

生sanh 諸chư 天thiên 宮cung 。 宣tuyên 揚dương 三Tam 寶Bảo 。 示thị 現hiện 佛Phật 身thân 。

明minh 此thử 菩Bồ 薩Tát 。 非phi 但đãn 歷lịch 供cung 諮tư 受thọ 。 復phục 生sanh 天thiên 宮cung 。 讚tán 三Tam 寶Bảo 。 現hiện 佛Phật 身thân 。

聲Thanh 聞Văn 菩Bồ 薩Tát 。 大đại 眾chúng 圍vi 遶nhiễu 。

明minh 所sở 現hiện 佛Phật 身thân 。 亦diệc 有hữu 眾chúng 所sở 圍vi 遶nhiễu 。

以dĩ 自tự 心tâm 現hiện 量lượng 。 度độ 脫thoát 眾chúng 生sanh 。

明minh 佛Phật 所sở 說thuyết 。 以dĩ 覺giác 自tự 心tâm 現hiện 。 度độ 諸chư 眾chúng 生sanh 。

分phân 別biệt 演diễn 說thuyết 。 外ngoại 性tánh 無vô 性tánh 。

又hựu 為vì 眾chúng 生sanh 說thuyết 外ngoại 無vô 性tánh 。

悉tất 令linh 遠viễn 離ly 有hữu 無vô 等đẳng 見kiến 。

為vi 令linh 受thọ 化hóa 。 離ly 二nhị 邊biên 見kiến 。

爾nhĩ 時thời 世Thế 尊Tôn 。 欲dục 重trùng 宣tuyên 此thử 義nghĩa 。 而nhi 說thuyết 偈kệ 言ngôn 。

心tâm 量lượng 世thế 間gian 。 佛Phật 子tử 觀quán 察sát 。

但đãn 有hữu 心tâm 量lượng 。 名danh 曰viết 世thế 間gian 。 勸khuyến 諸chư 佛Phật 子tử 。 當đương 善thiện 觀quán 察sát 。

種chủng 類loại 之chi 身thân 。 離ly 所sở 作tác 行hành 。

應ưng 若nhược 摩ma 尼ni 無vô 思tư 而nhi 發phát 。

得đắc 力lực 神thần 通thông 。 自tự 在tại 成thành 就tựu 。

明minh 所sở 起khởi 化hóa 身thân 。 由do 獲hoạch 力lực 通thông 自tự 在tại 成thành 就tựu 也dã 。

爾nhĩ 時thời 大Đại 慧Tuệ 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 復phục 請thỉnh 佛Phật 言ngôn 。 唯duy 願nguyện 世Thế 尊Tôn 。 為vì 我ngã 等đẳng 說thuyết 一nhất 切thiết 法pháp 。 空không 無vô 生sanh 無vô 二nhị 離ly 自tự 性tánh 相tướng 。

自tự 下hạ 舉cử 空không 無vô 生sanh 等đẳng 者giả 。 為vi 顯hiển 上thượng 四tứ 門môn 至chí 趣thú 。 此thử 標tiêu 宗tông 請thỉnh 。 遠viễn 詶thù 上thượng 云vân 何hà 空không 何hà 因nhân 。 今kim 所sở 言ngôn 空không 。 明minh 前tiền 五ngũ 法pháp 非phi 有hữu 。 離ly 性tánh 。 即tức 三tam 性tánh 體thể 空không 。 無vô 二nhị 。 即tức 二nhị 我ngã 兩lưỡng 亡vong 。 無vô 生sanh 。 欲dục 明minh 八bát 識thức 不bất 起khởi 。

我ngã 等đẳng 及cập 餘dư 諸chư 菩Bồ 薩Tát 眾chúng 。 覺giác 悟ngộ 是thị 空không 無vô 生sanh 無vô 二nhị 離ly 自tự 性tánh 相tướng 已dĩ 。 離ly 有hữu 無vô 妄vọng 想tưởng 。

自tự 下hạ 舉cử 益ích 。 此thử 明minh 離ly 妄vọng 。

疾tật 得đắc 阿A 耨Nậu 多Đa 羅La 三Tam 藐Miệu 三Tam 菩Bồ 提Đề 。

明minh 其kỳ 獲hoạch 果quả 。

爾nhĩ 時thời 世Thế 尊Tôn 。 告cáo 大Đại 慧Tuệ 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 言ngôn 。

諦đế 聽thính 諦đế 聽thính 。 善thiện 思tư 念niệm 之chi 。 今kim 當đương 為vì 汝nhữ 。 廣quảng 分phân 別biệt 說thuyết 。

下hạ 明minh 佛Phật 將tương 詶thù 答đáp 。 必tất 先tiên 飭sức 三tam 慧tuệ 。 後hậu 乃nãi 答đáp 之chi 。 諦đế 聽thính 者giả 聞văn 慧tuệ 。 善thiện 思tư 謂vị 思tư 慧tuệ 。 念niệm 之chi 即tức 脩tu 慧tuệ 。

大đại 慧tuệ 白bạch 佛Phật 言ngôn 。 善thiện 哉tai 世Thế 尊Tôn 。 唯dụy 然nhiên 受thọ 教giáo 。

次thứ 明minh 大đại 慧tuệ 既ký 蒙mông 佛Phật 誡giới 許hứa 。 故cố 敬kính 而nhi 飭sức 。 唯duy (# 翼dực 水thủy 反phản )# 者giả 。 敬kính 譍# 之chi 辭từ 。 恭cung 於ư 諾nặc 也dã 。

佛Phật 告cáo 大đại 慧tuệ 。

空không 空không 者giả 。

自tự 下hạ 廣quảng 釋thích 。 此thử 明minh 總tổng 答đáp 。 謂vị 初sơ 牒điệp □# 空không 門môn 。 意ý 說thuyết 餘dư 三tam 。 今kim 重trọng/trùng 牒điệp 空không 者giả 。 上thượng 空không 即tức 指chỉ 其kỳ 前tiền 問vấn 。 下hạ 空không 乃nãi 是thị 牒điệp 辭từ 。

即tức 是thị 妄vọng 想tưởng 自tự 性tánh 處xứ 。

此thử 釋thích 空không 之chi 體thể 性tánh 。 只chỉ 道đạo 妄vọng 計kế 有hữu 處xứ 。 即tức 是thị 其kỳ 空không 。 更cánh 無vô 別biệt 理lý 。 餘dư 門môn 例lệ 然nhiên 。

大đại 慧tuệ 。 妄vọng 想tưởng 自tự 性tánh 計kế 著trước 者giả 。 說thuyết 空không 無vô 生sanh 無vô 二nhị 離ly 自tự 性tánh 相tướng 。

次thứ 明minh 說thuyết 空không 等đẳng 四tứ 門môn 之chi 意ý 。 良lương 以dĩ 妄vọng 計kế 有hữu 者giả 。 故cố 說thuyết 於ư 空không 。 餘dư 三tam 准chuẩn 此thử 。

大đại 慧tuệ 。 彼bỉ 略lược 說thuyết 七thất 種chủng 空không 。

上thượng 已dĩ 總tổng 答đáp 兩lưỡng 問vấn 。 下hạ 別biệt 釋thích 空không 等đẳng 四tứ 門môn 。 今kim 先tiên 釋thích 空không 門môn 。 此thử 初sơ 標tiêu 也dã 。 然nhiên 諸chư 經kinh 辯biện 空không 。 自tự 有hữu 增tăng 減giảm 。 今kim 經kinh 雖tuy 略lược 。 其kỳ 義nghĩa 不bất 殊thù 。

謂vị 相tương/tướng 空không 。 性tánh 自tự 性tánh 空không 。 行hành 空không 。 無vô 行hành 空không 。 一nhất 切thiết 法pháp 離ly 言ngôn 說thuyết 空không 。 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 聖thánh 智trí 大đại 空không 。 彼bỉ 彼bỉ 空không 。

次thứ 列liệt 七thất 名danh 。

云vân 何hà 相tương/tướng 空không 。

第đệ 三tam 牒điệp 釋thích 。 初sơ 徵trưng 相tương/tướng 空không 。

謂vị 一nhất 切thiết 性tánh 自tự 共cộng 相tương 空không 。

此thử 明minh 釋thích 也dã 。 謂vị 一nhất 切thiết 諸chư 法pháp 。 自tự 共cộng 相tương 空không 。 此thử 略lược 標tiêu 釋thích 。

觀quán 展triển 轉chuyển 積tích 聚tụ 故cố 。 分phân 別biệt 無vô 性tánh 自tự 共cộng 相tương 不bất 生sanh 。

夫phu 緣duyên 起khởi 之chi 法pháp 。 假giả 積tích 而nhi 成thành 。 既ký 了liễu 無vô 性tánh 故cố 。 自tự 共cộng 非phi 有hữu 。

自tự 他tha 俱câu 性tánh 無vô 性tánh 。 故cố 相tương/tướng 不bất 住trụ 。

所sở 言ngôn 相tương/tướng 者giả 。 皆giai 從tùng 三tam 合hợp 而nhi 生sanh 。 今kim 了liễu 自tự 之chi 與dữ 他tha 。 俱câu 亦diệc 無vô 性tánh 。 相tương 依y 何hà 住trụ 。

是thị 故cố 說thuyết 一nhất 切thiết 性tánh 相tướng 空không 。

第đệ 三tam 合hợp 也dã 。

是thị 名danh 相tướng 空không 。

第đệ 四tứ 結kết 也dã 。

云vân 何hà 性tánh 自tự 性tánh 空không 。

將tương 明minh 性tánh 空không 。 此thử 亦diệc 初sơ 徵trưng 。

謂vị 自tự 己kỷ 性tánh 。 自tự 性tánh 不bất 生sanh 。

上thượng 觀quán 總tổng 相tương/tướng 不bất 有hữu 。 今kim 觀quán 別biệt 性tánh 亦diệc 無vô 。 故cố 言ngôn 自tự 己kỷ 性tánh 不bất 生sanh 也dã 。

是thị 名danh 一nhất 切thiết 法pháp 。 性tánh 自tự 性tánh 空không 。

此thử 亦diệc 合hợp 也dã 。

是thị 故cố 說thuyết 性tánh 自tự 性tánh 空không 。

總tổng 結kết 可khả 知tri 。

云vân 何hà 行hành 空không 。

三tam 釋thích 行hành 空không 。 此thử 亦diệc 初sơ 徵trưng 。

謂vị 陰ấm 離ly 我ngã 我ngã 所sở 。

次thứ 釋thích 。 行hành 謂vị 五ngũ 陰ấm 。 陰ấm 行hành 既ký 空không 。 故cố 我ngã 所sở 非phi 有hữu 。

因nhân 所sở 成thành 所sở 作tác 業nghiệp 方phương 便tiện 生sanh 。

前tiền 推thôi 陰ấm 果quả 。 今kim 乃nãi 窮cùng 因nhân 。 夫phu 言ngôn 陰ấm 果quả 。 要yếu 因nhân 無vô 明minh 愛ái 業nghiệp 招chiêu 感cảm 。 無vô 明minh 既ký 無vô 體thể 性tánh 。 業nghiệp 果quả 依y 何hà 而nhi 生sanh 。 因nhân 果quả 兩lưỡng 亡vong 。 故cố 行hành 無vô 所sở 有hữu 。

是thị 名danh 行hành 空không 。

此thử 結kết 示thị 也dã 。

大đại 慧tuệ 。 即tức 此thử 如như 是thị 行hành 空không 。 展triển 轉chuyển 緣duyên 起khởi 。 自tự 性tánh 無vô 性tánh 。 是thị 名danh 無vô 行hành 空không 。

次thứ 明minh 無vô 行hành 亦diệc 空không 。 對đối 有hữu 行hành 生sanh 死tử 。 說thuyết 無vô 行hành 涅Niết 槃Bàn 。 窮cùng 行hành 既ký 其kỳ 不bất 有hữu 。 豈khởi 有hữu 無vô 行hành 可khả 存tồn 。

云vân 何hà 一nhất 切thiết 法pháp 。 離ly 言ngôn 說thuyết 空không 。

今kim 明minh 第đệ 五ngũ 。 此thử 即tức 初sơ 徵trưng 。

謂vị 妄vọng 想tưởng 自tự 性tánh 無vô 言ngôn 說thuyết 故cố 。 一nhất 切thiết 法pháp 離ly 言ngôn 說thuyết 。

次thứ 釋thích 也dã 。 明minh 妄vọng 為vi 言ngôn 本bổn 。 言ngôn 由do 妄vọng 生sanh 。 既ký 了liễu 妄vọng 性tánh 空không 。 故cố 言ngôn 說thuyết 非phi 有hữu 。 故cố 諸chư 法pháp 離ly 言ngôn 。

是thị 名danh 一nhất 切thiết 法pháp 。 離ly 言ngôn 說thuyết 空không 。

三tam 結kết 示thị 也dã 。

云vân 何hà 一nhất 切thiết 法pháp 。 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 聖thánh 智trí 大đại 空không 。

六lục 明minh 義nghĩa 空không 。 此thử 亦diệc 初sơ 徵trưng 。

謂vị 得đắc 自tự 覺giác 聖thánh 智trí 。 一nhất 切thiết 見kiến 過quá 習tập 氣khí 空không 。

次thứ 即tức 釋thích 也dã 。 謂vị 得đắc 自tự 悟ngộ 之chi 智trí 。 了liễu 若nhược 目mục 前tiền 。 現hiện 習tập 既ký 亡vong 。 故cố 物vật 無vô 不bất 寂tịch 。 是thị 知tri 諸chư 法pháp 即tức 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 。

是thị 名danh 一nhất 切thiết 法pháp 。 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 聖thánh 智trí 大đại 空không 。

三tam 結kết 顯hiển 示thị 。

云vân 何hà 彼bỉ 彼bỉ 空không 。

自tự 下hạ 釋thích 第đệ 七thất 。 此thử 即tức 初sơ 徵trưng 。 謂vị 二nhị 法pháp 相tướng 望vọng 。 更cánh 遞đệ 為vi 彼bỉ 。 故cố 言ngôn 彼bỉ 彼bỉ 。

謂vị 於ư 彼bỉ 無vô 彼bỉ 空không 。 是thị 名danh 彼bỉ 彼bỉ 空không 。

次thứ 約ước 法pháp 而nhi 釋thích 。 謂vị 此thử 無vô 彼bỉ 物vật 。 彼bỉ 無vô 此thử 物vật 。 各các 闕khuyết 一nhất 邊biên 。 互hỗ 執chấp 興hưng 見kiến 。

大đại 慧tuệ 。 譬thí 如như 鹿lộc 子tử 母mẫu 舍xá 。 無vô 象tượng 馬mã 牛ngưu 羊dương 等đẳng 。 非phi 無vô 比Bỉ 丘Khâu 眾chúng 。 而nhi 說thuyết 彼bỉ 空không 。

自tự 下hạ 喻dụ 說thuyết 。 鹿lộc 子tử 人nhân 名danh 。 其kỳ 母mẫu 即tức 毗tỳ 舍xá 法pháp 優ưu 婆bà 姨di 。 深thâm 重trọng 三Tam 寶Bảo 。 造tạo 立lập 精tinh 舍xá 。 安an 止chỉ 比Bỉ 丘Khâu 。 於ư 中trung 無vô 象tượng 馬mã 諸chư 畜súc 。 約ước 此thử 名danh 空không 。

非phi 舍xá 舍xá 性tánh 空không 。 亦diệc 非phi 比Bỉ 丘Khâu 。 比Bỉ 丘Khâu 性tánh 空không 。

此thử 反phản 明minh 之chi 。 非phi 無vô 精tinh 舍xá 。 及cập 以dĩ 比Bỉ 丘Khâu 。 而nhi 說thuyết 為vi 空không 。 但đãn 無vô 象tượng 馬mã 。 說thuyết 為vi 空không 耳nhĩ 。

非phi 餘dư 處xứ 無vô 象tượng 馬mã 。

此thử 明minh 餘dư 家gia 但đãn 有hữu 象tượng 馬mã 。 而nhi 無vô 比Bỉ 丘Khâu 。 故cố 說thuyết 為vi 空không 。

是thị 名danh 一nhất 切thiết 法pháp 自tự 相tương/tướng 彼bỉ 。

自tự 下hạ 法pháp 合hợp 。 明minh 一nhất 切thiết 諸chư 法pháp 。 更cánh 遞đệ 相tương 彼bỉ 。

於ư 彼bỉ 無vô 彼bỉ 。 是thị 名danh 彼bỉ 彼bỉ 空không 。

更cánh 相tương 無vô 故cố 。 名danh 為vi 彼bỉ 彼bỉ 。

是thị 名danh 七thất 種chủng 空không 。

總tổng 結kết 上thượng 七thất 種chủng 空không 義nghĩa 。

彼bỉ 彼bỉ 空không 者giả 。 是thị 空không 最tối 麤thô 。 汝nhữ 當đương 遠viễn □# 。

□# □# □# 尊tôn 。 欲dục 重trùng 宣tuyên 此thử 義nghĩa 。 而nhi 說thuyết 偈kệ 言ngôn 。

我ngã 常thường 說thuyết 空không 法pháp 。 遠viễn 離ly 於ư 斷đoạn 常thường 。

自tự 下hạ 兩lưỡng 偈kệ 。 頌tụng 上thượng 四tứ 門môn 。 此thử 二nhị 句cú 頌tụng 初sơ 空không 門môn 。 明minh 佛Phật 說thuyết 畢tất 竟cánh 空không 義nghĩa 。 性tánh 離ly 斷đoạn 常thường 。

生sanh 死tử 如như 幻huyễn 夢mộng 。 而nhi 彼bỉ 業nghiệp 不bất 壞hoại 。

此thử 二nhị 句cú 頌tụng 無vô 生sanh 門môn 。 明minh 五ngũ 陰ấm 如như 幻huyễn 。 本bổn 來lai 非phi 實thật 。 又hựu 言ngôn 彼bỉ 業nghiệp 不bất 壞hoại 。 欲dục 明minh 性tánh 自tự 無vô 成thành 。 總tổng 約ước 苦khổ 集tập 。 以dĩ 明minh 無vô 生sanh 。

虗hư 空không 及cập 涅Niết 槃Bàn 。 滅diệt 二nhị 亦diệc 如như 是thị 。

此thử 兩lưỡng 句cú 頌tụng 無vô 二nhị 門môn 。 舉cử 二Nhị 乘Thừa 外ngoại 道đạo 三tam 種chủng 無vô 為vi 。 明minh 一nhất 切thiết 二nhị 邊biên 。 亦diệc 皆giai 如như 是thị 。

愚ngu 夫phu 作tác 妄vọng 想tưởng 。 諸chư 聖thánh 離ly 有hữu 無vô 。

此thử 二nhị 句cú 頌tụng 離ly 自tự 性tánh 門môn 。 謂vị 愚ngu 夫phu 妄vọng 想tưởng 。 執chấp 為vi 自tự 性tánh 。 諸chư 聖thánh 既ký 離ly 熟thục 為vi 有hữu 無vô 。

爾nhĩ 時thời 世Thế 尊Tôn 。 復phục 告cáo 大Đại 慧Tuệ 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 言ngôn 。 大đại 慧tuệ 。 空không 無vô 生sanh 無vô 二nhị 離ly 自tự 性tánh 相tướng 。 普phổ 入nhập 諸chư 佛Phật 。 一nhất 切thiết 脩tu 多đa 羅la 。 凡phàm 所sở 有hữu 經kinh 。 悉tất 說thuyết 此thử 義nghĩa 。

自tự 下hạ 明minh 空không 等đẳng 四tứ 義nghĩa 。 貫quán 入nhập 眾chúng 經kinh 。 無vô 有hữu 一nhất 法pháp 。 不bất 含hàm 斯tư 理lý 。

諸chư 脩tu 多đa 羅la 。 悉tất 隨tùy 眾chúng 生sanh 希hy 望vọng 心tâm 故cố 。 為vi 分phân 別biệt 說thuyết 。 顯hiển 示thị 其kỳ 義nghĩa 。 而nhi 非phi 真chân 實thật 。 在tại 於ư 言ngôn 說thuyết 。

自tự 下hạ 會hội 權quyền 歸quy 實thật 。 而nhi 諸chư 經kinh 有hữu 不bất 說thuyết 空không 等đẳng 門môn 者giả 。 但đãn 以dĩ 希hy 望vọng 不bất 一nhất 。 樂nhạo 欲dục 有hữu 殊thù 。 故cố 佛Phật 應ứng 機cơ 。 遂toại 教giáo 門môn 差sai 別biệt 。 而nhi 真chân 實thật 在tại 乎hồ 心tâm 悟ngộ 。 不bất 在tại 文văn 言ngôn 。

如như 鹿lộc 渴khát 想tưởng 。 誑cuống 惑hoặc 群quần 鹿lộc 。 鹿lộc 於ư 彼bỉ 相tương/tướng 。 計kế 著trước 水thủy 性tánh 。 而nhi 彼bỉ 無vô 水thủy 。

此thử 舉cử 喻dụ 。 如như 彼bỉ 群quần 鹿lộc 。 被bị 渴khát 想tưởng 所sở 誑cuống 。 妄vọng 見kiến 陽dương 燄diệm 。 謂vị 之chi 為vi 水thủy 。 而nhi 實thật 非phi 水thủy 。 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 為vi 妄vọng 心tâm 所sở 惑hoặc 。 取thủ 文văn 字tự 為vi 真chân 。 莫mạc 能năng 自tự 反phản 。

如như 是thị 一nhất 切thiết 。 脩tu 多đa 羅la 所sở 說thuyết 諸chư 法Pháp 。 為vi 令linh 愚ngu 夫phu 發phát 歡hoan 喜hỷ 故cố 。 非phi 實thật 聖thánh 智trí 在tại 於ư 言ngôn 說thuyết 。

此thử 明minh 法pháp 合hợp 。 然nhiên 文văn 言ngôn 所sở 辯biện 。 為vi 令linh 愚ngu 夫phu 。 發phát 於ư 欣hân 樂nhạo 。 而nhi 真chân 實thật 聖thánh 智trí 。 逈huýnh 出xuất 名danh 言ngôn 。

是thị 故cố 當đương 依y 於ư 義nghĩa 莫mạc 著trước 言ngôn 說thuyết 。

勸khuyến 依y 實thật 義nghĩa 。 不bất 著trước 文văn 字tự 。

爾nhĩ 時thời 大Đại 慧Tuệ 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 白bạch 佛Phật 言ngôn 。

世Thế 尊Tôn 。 世Thế 尊Tôn 脩tu 多đa 羅la 。 說thuyết 如Như 來Lai 藏tạng 。 自tự 性tánh 清thanh 清thanh 。 轉chuyển 卅# 二nhị 相tương/tướng 。 入nhập 於ư 一nhất 切thiết 。 眾chúng 生sanh 身thân 中trung 。

自tự 下hạ 辯biện 如Như 來Lai 藏tạng 者giả 。 意ý 有hữu 多đa 種chủng 。 一nhất 殊thù 外ngoại 道đạo 。 二nhị 會hội 權quyền 實thật 。 三Tam 明Minh 說thuyết 有hữu 不bất 乖quai 於ư 空không 。 此thử 初sơ 問vấn 中trung 。 牒điệp 於ư 昔tích 教giáo 。 謂vị 如Như 來Lai 藏tạng 性tánh 。 本bổn 自tự 清thanh 淨tịnh 。 具cụ 佛Phật 相tướng 好hảo 。 備bị 在tại 眾chúng 生sanh 。 約ước 因nhân 說thuyết 果quả 。 稱xưng 為vi 轉chuyển 入nhập 。

如như 大đại 價giá 寶bảo 。 垢cấu 衣y 所sở 纏triền 。

前tiền 法pháp 。 次thứ 喻dụ 。 如như 大đại 價giá 金kim 寶bảo 。 垢cấu 服phục 所sở 纏triền 。 眾chúng 覩đổ 棄khí 之chi 。 莫mạc 能năng 尊tôn 重trọng 。

如Như 來Lai 之chi 藏tạng 。 常thường 住trụ 不bất 變biến 。 亦diệc 復phục 如như 是thị 。

合hợp 上thượng 大đại 寶bảo 。

而nhi 陰ấm 界giới 入nhập 。 垢cấu 衣y 所sở 纏triền 。 貪tham 欲dục 恚khuể 癡si 。 不bất 實thật 妄vọng 想tưởng 塵trần 勞lao 所sở 汙ô 。

此thử 舉cử 陰ấm 等đẳng 三tam 毒độc 妄vọng 想tưởng 塵trần 勞lao 。 合hợp 上thượng 垢cấu 衣y 所sở 纏triền 。

一nhất 切thiết 諸chư 佛Phật 。 之chi 所sở 演diễn 說thuyết 。

明minh 上thượng 之chi 所sở 說thuyết 。 非phi 獨độc 釋Thích 迦Ca 。 乃nãi 諸chư 佛Phật 同đồng 說thuyết 。 此thử 都đô 結kết 有hữu 藏tạng 非phi 謬mậu 。

云vân 何hà 世Thế 尊Tôn 。 同đồng 外ngoại 道đạo 說thuyết 我ngã 言ngôn 。 有hữu 如Như 來Lai 藏tạng 邪tà 。

第đệ 二nhị 正chánh 難nạn/nan 。 如Như 來Lai 說thuyết 藏tạng 。 與dữ 外ngoại 道đạo 不bất 殊thù 。

世Thế 尊Tôn 。 外ngoại 道đạo 亦diệc 說thuyết 有hữu 常thường 作tác 者giả 。 離ly 於ư 求cầu 那na 。 周chu 遍biến 不bất 滅diệt 。

此thử 釋thích 同đồng 外ngoại 道đạo 我ngã 之chi 所sở 由do 。 謂vị 外ngoại 道đạo 計kế 我ngã 。 其kỳ 義nghĩa 有hữu 三tam 。 一nhất 者giả 體thể 常thường 名danh 為vi 作tác 者giả 。 二nhị 者giả 雖tuy 在tại 五ngũ 陰ấm 。 而nhi 離ly 於ư 求cầu 那na 。 三tam 者giả 遍biến 歷lịch 諸chư 趣thú 。 實thật 非phi 生sanh 滅diệt 。 佛Phật 今kim 說thuyết 藏tạng 。 義nghĩa 亦diệc 如như 之chi 。 謂vị 藏tạng 性tánh 清thanh 淨tịnh 。 能năng 興hưng 造tạo 趣thú 生sanh 。 雖tuy 處xứ 穢uế 纏triền 。 不bất 為vi 所sở 染nhiễm 。 復phục 性tánh 非phi 為vi 作tác 。 而nhi 物vật 無vô 不bất 周chu 。 然nhiên 則tắc 藏tạng 我ngã 名danh 殊thù 。 所sở 計kế 非phi 異dị 。 故cố 招chiêu 斯tư 難nạn/nan 。

世Thế 尊Tôn 彼bỉ 說thuyết 有hữu 我ngã 。

此thử 之chi 一nhất 句cú 。 雖tuy 結kết 外ngoại 道đạo 說thuyết 我ngã 。 意ý 明minh 藏tạng 義nghĩa 是thị 同đồng 。

佛Phật 告cáo 大đại 慧tuệ 。

我ngã 說thuyết 如Như 來Lai 藏tạng 。 不bất 同đồng 外ngoại 道đạo 所sở 說thuyết 之chi 我ngã 。

自tự 下hạ 佛Phật 答đáp 。 此thử 即tức 先tiên 標tiêu 。 總tổng 明minh 不bất 同đồng 外ngoại 說thuyết 。

大đại 慧tuệ 。 有hữu 時thời 說thuyết 空không 無vô 相tướng 無vô 願nguyện 。

自tự 下hạ 廣quảng 明minh 不bất 同đồng 所sở 以dĩ 。 略lược 述thuật 藏tạng 義nghĩa 。 有hữu 一nhất 十thập 二nhị 名danh 。 此thử 舉cử 三tam 空không 三tam 句cú 。 即tức 藏tạng 之chi 異dị 字tự 。 外ngoại 道đạo 說thuyết 我ngã 。 則tắc 不bất 如như 是thị 。

如như 。

無vô 二nhị 無vô 別biệt 故cố 。

實thật 際tế 。

諸chư 邊biên 不bất 動động 故cố 。

法pháp 性tánh 。

理lý 無vô 變biến 易dị 故cố 。

法Pháp 身thân 。

淨tịnh 法pháp 聚tụ 故cố 。

涅Niết 槃Bàn 。

離ly 生sanh 死tử 故cố 。

離ly 自tự 性tánh 。

非phi 所sở 有hữu 故cố 。

不bất 生sanh 不bất 滅diệt 。

本bổn 不bất 然nhiên 故cố 。

本bổn 來lai 寂tịch 靜tĩnh 。

絕tuyệt 喧huyên 動động 故cố 。

自tự 性tánh 涅Niết 槃Bàn 。

體thể 圓viên 寂tịch 故cố 。

如như 是thị 等đẳng 句cú 。 說thuyết 如Như 來Lai 藏tạng 已dĩ 。

此thử 總tổng 結kết 上thượng 來lai 諸chư 句cú 說thuyết 藏tạng 者giả 。 斯tư 乃nãi 一nhất 體thể 。 應ưng 物vật 異dị 名danh 。 豈khởi 同đồng 外ngoại 道đạo 立lập 其kỳ 定định 分phần/phân 。 上thượng 來lai 略lược 明minh 不bất 同đồng 外ngoại 道đạo 之chi 說thuyết 。

如Như 來Lai 應Ứng 供Cúng 等Đẳng 正Chánh 覺Giác 。 為vi 斷đoạn 愚ngu 夫phu 畏úy 無vô 我ngã 句cú 故cố 。 說thuyết 離ly 妄vọng 想tưởng 無vô 所sở 有hữu 。 境cảnh 界giới 如Như 來Lai 藏tạng 門môn 。

此thử 第đệ 二nhị 明minh 說thuyết 藏tạng 之chi 意ý 。 良lương 以dĩ 外ngoại 道đạo 執chấp 有hữu 。 怖bố 於ư 無vô 我ngã 。 然nhiên 佛Phật 為vi 誘dụ 化hóa 故cố 。 隱ẩn 彼bỉ 空không 名danh 。 假giả 說thuyết 於ư 藏tạng 。

大đại 慧tuệ 。 未vị 來lai 現hiện 在tại 。 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 不bất 應ưng 作tác 我ngã 見kiến 計kế 著trước 。

此thử 結kết 勸khuyến 。 今kim 後hậu 脩tu 行hành 。 聞văn 斯tư 說thuyết 藏tạng 。 不bất 應ưng 同đồng 我ngã 見kiến 而nhi 計kế 。

譬thí 如như 陶đào 家gia 。 於ư 一nhất 泥nê 聚tụ 。 以dĩ 人nhân 功công 水thủy 木mộc 輪luân 繩thằng 方phương 便tiện 。 作tác 種chủng 種chủng 器khí 。

此thử 喻dụ 及cập 合hợp 。 廣quảng 明minh 前tiền 說thuyết 藏tạng 。 不bất 同đồng 外ngoại 道đạo 所sở 由do 。 說thuyết 藏tạng 等đẳng 異dị 名danh 者giả 。 並tịnh 應ưng 物vật 施thi 作tác 。 如như 彼bỉ 陶đào 師sư 。 於ư 一nhất 聚tụ 泥nê 。 隨tùy 前tiền 人nhân 所sở 須tu 。 造tạo 作tác 眾chúng 器khí 。 等đẳng 無vô 差sai 別biệt 。 鍊luyện 土thổ/độ 作tác 器khí 。 故cố 名danh 為vi 陶đào 。

如Như 來Lai 亦diệc 復phục 如như 是thị 。

合hợp 前tiền 陶đào 家gia 。

於ư 法pháp 無vô 我ngã 離ly 一nhất 切thiết 妄vọng 想tưởng 相tương/tướng 。

合hợp 前tiền 泥nê 聚tụ 。

以dĩ 種chủng 種chủng 智trí 慧tuệ 。 善thiện 巧xảo 方phương 便tiện 。

合hợp 前tiền 以dĩ 人nhân 功công 等đẳng 。

或hoặc 說thuyết 如Như 來Lai 藏tạng 。 或hoặc 說thuyết 無vô 我ngã 。

合hợp 前tiền 作tác 種chủng 種chủng 器khí 。

以dĩ 是thị 因nhân 緣duyên 故cố 。 說thuyết 如Như 來Lai 藏tạng 。 不bất 同đồng 外ngoại 道đạo 所sở 說thuyết 之chi 我ngã 。

此thử 釋thích 不bất 同đồng 所sở 說thuyết 所sở 由do 。

是thị 名danh 說thuyết 如Như 來Lai 藏tạng 。

此thử 明minh 結kết 示thị 。 上thượng 來lai 總tổng 明minh 不bất 同đồng 外ngoại 說thuyết 。

開khai 引dẫn 計kế 我ngã 諸chư 外ngoại 道đạo 故cố 。 說thuyết 如Như 來Lai 藏tạng 。

自tự 下hạ 重trọng/trùng 明minh 說thuyết 藏tạng 之chi 意ý 。 佛Phật 昔tích 一nhất 時thời 。 入nhập 池trì 洗tẩy 浴dục 。 有hữu 諸chư 外ngoại 道đạo 。 咸hàm 作tác 是thị 言ngôn 。 我ngã 觀quán 瞿Cù 曇Đàm 。 實thật 一Nhất 切Thiết 智Trí 。 以dĩ 所sở 演diễn 義nghĩa 。 多đa 說thuyết 虗hư 空không 。 故cố 我ngã 不bất 能năng 依y 其kỳ 受thọ 學học 。 然nhiên 佛Phật 知tri 彼bỉ 等đẳng 道đạo 機cơ 將tương 熟thục 。 開khai 引dẫn 計kế 我ngã 。 故cố 說thuyết 於ư 藏tạng 。 此thử 舉cử 昔tích 說thuyết 藏tạng 之chi 所sở 以dĩ 。 斯tư 乃nãi 說thuyết 空không 為vi 藏tạng 。 今kim 昔tích 豈khởi 有hữu 相tương 違vi 。

令linh 離ly 不bất 實thật 。 我ngã 見kiến 妄vọng 想tưởng 。

自tự 下hạ 明minh 佛Phật 說thuyết 藏tạng 。 有hữu 其kỳ 三tam 意ý 。 此thử 即tức 初sơ 令linh 離ly 妄vọng 我ngã 故cố 。

入nhập 三tam 解giải 脫thoát 門môn 境cảnh 界giới 。

次thứ 入nhập 三tam 脫thoát 脩tu 善thiện 品phẩm 故cố 。

希hy 望vọng 疾tật 得đắc 阿A 耨Nậu 多Đa 羅La 三Tam 藐Miệu 三Tam 菩Bồ 提Đề 。

第đệ 三tam 冀ký 疾tật 獲hoạch 證chứng 大đại 菩Bồ 提Đề 故cố 。

是thị 故cố 如Như 來Lai 。 應Ứng 供Cúng 等Đẳng 正Chánh 覺Giác 。 作tác 如như 是thị 說thuyết 。 如Như 來Lai 之chi 藏tạng 。 若nhược 不bất 如như 是thị 。 則tắc 同đồng 外ngoại 道đạo 。

此thử 結kết 說thuyết 藏tạng 。 若nhược 不bất 爾nhĩ 者giả 。 則tắc 同đồng 外ngoại 計kế 。

是thị 故cố 大đại 慧tuệ 。 為vi 離ly 外ngoại 道đạo 見kiến 故cố 。 當đương 依y 無vô 我ngã 。 如Như 來Lai 之chi 藏tạng 。

此thử 總tổng 結kết 勸khuyến 捨xả 邪tà 依y 正chánh 。

爾nhĩ 時thời 世Thế 尊Tôn 。 欲dục 重trùng 宣tuyên 此thử 義nghĩa 。 而nhi 說thuyết 偈kệ 言ngôn 。

人nhân 相tương 續tục 陰ấm 。

外ngoại 道đạo 所sở 計kế 。 由do 我ngã 人nhân 等đẳng 令linh 陰ấm 相tương 續tục 。

緣duyên 與dữ 微vi 塵trần 。

又hựu 計kế 微vi 塵trần 等đẳng 與dữ 生sanh 法pháp 為vi 緣duyên 。

勝thắng 自tự 在tại 作tác 。

或hoặc 計kế 一nhất 切thiết 悉tất 是thị 。 勝thắng 妙diệu 自tự 在tại 天thiên 之chi 所sở 作tác 也dã 。

心tâm 量lượng 妄vọng 想tưởng 。

此thử 句cú 總tổng 片phiến 並tịnh 心tâm 妄vọng 想tưởng 。 此thử 但đãn 頌tụng 外ngoại 計kế 。 反phản 之chi 為vi 正chánh 矣hĩ 。

註Chú 楞Lăng 伽Già 經Kinh 卷quyển 第đệ 二nhị