Vu Lan con nhớ mẹ hiền
Ấy là con thảo có duyên tu hành
Ai mà có đứa con lành
Biết thương cha mẹ như cành ngọc châu
Vu Lan đã bắt nhịp cầu
Cho con nhớ mẹ sông sâu nhớ đò.
Vu Lan Báo Hiếu là thể hiện nếp sống tốt đẹp của người học Phật. Hiếu là ý nghĩa của đạo đức, và cũng là phẩm chất của đời sống hạnh phúc và giác ngộ. Vu Lan không phải là một ngày lễ hội thông thường trên bình diện tín ngưỡng mà đó là một thông điệp nhắc nhở chúng ta biết tri ân và báo ân đối với cha mẹ, nhắc nhở chúng ta tu tập trong tinh thần tự lợi và lợi tha[1].
Đã không biết bao nhiêu sách vở ở thế gian đã lưu giữ những kho tàng văn học, để tôn vinh người mẹ, tri ân người cha. Tình cha, nghĩa mẹ thật sự không thể nói hết được. Đức Phật dạy:
Dù cho có người một vai cõng cha, một vai cõng mẹ, đến trọn đời mà chẳng phút xa lìa, và cung cấp áo cơm thuốc men, các món cần dùng. Như thế cũng chưa có thể gọi là đã trả xong ơn sâu nặng với cha mẹ[2].
Lại nữa, trong kinh Báo Đáp Công Ơn Cha Mẹ dạy rằng:
Ví có người ơn sâu dốc trả
Cõng mẹ cha tất cả hai vai
Giáp vòng hòn núi tu di
Đến trăm ngàn kiếp ơn kia chưa đền
Ví có người gặp cơn đói rét
Nuôi song thân dâng hết thân này
Xương nghiền thịt nát phân thây
Trải trăm ngàn kiếp ơn đây chưa đồng
Ví có người vì công sanh dưỡng
Tự tay mình khoét thủng song ngươi
Chịu thân mù tối như vầy
Đến trăm ngàn kiếp ơn này thấm đâu
Ví có người cầm dao thật bén
Mỗ bụng ra, rút hết tâm can
Huyết ra khắp đất chẳng than
Đến trăm ngàn kiếp thâm ân đâu bằng
Ví có người dùng ngàn mũi nhọn
Đâm vào mình bất luận chỗ nào
Tuy là sự khó biết bao
Trải trăm ngàn kiếp không sao đáp đền
Ví có người vì ơn dưỡng dục
Tự treo mình cúng Phật thế đèn
Cứ treo như vậy trọn năm
Trải trăm ngàn kiếp ân thâm chưa đền
Ví có người xương nghiền ra mỡ
Hoặc dùng dao chặt bửa thân mình
Xương tan thịt nát chẳng phiền
Đến trăm ngàn kiếp ơn trên chưa đồng
Ví có người vì công dưỡng dục
Nuốt sắt nóng thấu ruột thấu gan
Làm cho thân thể tiêu tan
Đến trăm ngàn kiếp ơn sâu chưa đền
Qua những lời dạy của đức Phật, đủ thấy ân cha, nghĩa mẹ cao lớn như thế nào. Dầu cho mọi người con Phật như chúng ta có làm được một trong những lời dạy của đức Phật đà ở trên, cũng chưa gọi là báo đáp được ân đức của cha, mẹ. Huống gì, chúng ta lại chưa làm được một phần nào trong những lời dạy ở trên.
Cũng trong Kinh Báo Đáp Công Ơn Cha Mẹ. Đức Phật dạy chúng ta 10 điều ân đức của cha mẹ, như sau:
Điều thứ nhất giữ gìn thai giáo
Mười tháng trường chu đáo mọi bề
Thứ hai sanh đẻ gớm ghê
Chịu đau chịu khổ mỏi mê trăm phần
Điều thứ ba, thâm ân nuôi dưỡng
Cực đến đâu bền vững chẳng lay
Thứ tư ăn đắng nuốt cay
Để dành bùi ngọt đủ đầy cho con
Điều thứ năm lại còn khi ngủ
Ướt mẹ nằm, khô ráo phần con
Thứ sáu, sú nước nhai cơm
Miễn con no ấm chẳng màng gớm ghê
Điều thứ bảy không chê ô uế
Giặt đồ dơ của trẻ không phiền
Thứ tám chẳng nỡ chia riêng
Nếu con đi vắng cha phiền mẹ lo
Điều thứ chín miễn con sung sướng
Dầu phải mang nghiệp chướng cũng cam
Tính sao có lợi thì làm
Chẳng màng tội lỗi, bị giam bị cầm
Điều thứ mười chẳng ham chau chuốt
Dành cho con các cuộc thanh nhàn
Thương con như ngọc như vàng
Ơn cha nghĩa mẹ sánh bằng Thái Sơn!
Mùa Vu Lan cũng chính là những ngày để ôn lại những gì mỗi người con Phật nói riêng, tất cả người thực hành đạo hiếu nói chung. Nhìn lại xem trong suốt thời gian một năm đã qua, chúng ta đã báo đáp cho cha mẹ những gì? Mùa Vu Lan chính là cái mốc để những người con như chúng ta, suy nghiệm lại, nếu đã làm được phần nào lời Phật dạy, cần phải tinh tấn thêm hơn nữa. Còn nếu chưa làm được phải cố gắng làm. Đừng để cha mẹ, phải buồn phiền vì chúng ta.
Nhân mùa Hiếu Hạnh, chúng con xin tha thiết, thành khẩn gởi lời cám ơn đến với cha mẹ, thầy tổ. Đã nuôi dưỡng và dìu dắt chúng con từ lúc chập chửng mới biết đi cho đến ngày hôm nay. Dạy cho chúng con những điều hay quý thiện, cho chúng con có một vốn liếng tâm linh chân thực, làm hành trang để tiếp bước trong suốt cuộc đời còn lại. Nếu trong suốt chặn đường con đã bước qua, vì trẻ còn bồng bột, có làm gì sai trái nghịch ý với cha mẹ, thầy tổ. Chúng con xin thành tâm sám hối, kính mong cha mẹ, thầy tổ hoan hỷ tha thứ cho chúng con. Chỉ dạy cho chúng con những điều sai trái để chúng con không vô tình hay cố ý vấp phải lên những vết xe cũ.
Chúng con xin nhất tâm hướng về nơi Tam Bảo, xin ngưỡng cầu gia hộ cho cha mẹ, tinh tấn tu hành theo lời Phật dạy, sức khỏe và an lạc. Cầu nguyện quý thầy thân tâm thường lạc, ít não, Bồ Đề Tâm kiên cố, Phật sự chóng viên thành.
Nhân mùa Vu Lan Báo Hiếu, xin kính chúc toàn thể quý Phật tử, tinh tấn hành trì theo lời Phật dạy.
Nam Mô A Di Đà Phật.
Nam Mô Đại Nguyện Địa Tạng Vương Bồ tát.
Nam Mô Đại Hiếu Mục Kiền Liên Bồ Tát.
Cẩn chí,
Tạng Thư Phật Học
Mùa Hiếu Hạnh 2564.
***
[1] Báo Hiếu Phải Phát Bồ Đề Tâm – Thích Đức Trí
[2] Kinh Bổn Sự
- Kính Mừng Đại Lễ Vu Lan Năm PL 2563
- Kính Mừng Đại Lễ Vu Lan Năm PL 2564
- Kính Mừng Đại Lễ Vu Lan Năm PL 2565
Kinh Vu Lan
- Kinh Ân Cha Mẹ Khó Báo Đáo (Thích Nữ Tịnh Quang)
- Kinh Ân Cha Mẹ Khó Báo Đáp
- Kinh Ân Cha Mẹ Khó Báo Đáp (Audio)
- Kinh Báo Ân Phụng Bồn
- Kinh Báo Đáp Công Ơn Cha Mẹ
- Kinh Cha Mẹ Ân Trọng (Audio)
- Kinh Địa Tạng Bồ Tát Bổn Nguyện Thiển Thích (Audio)
- Kinh Hiếu Tử
- Kinh Hiếu Tử (Thích Tâm Châu)
- Kinh Ơn Cha Mẹ Khó Báo Đáp (Audio)
- Kinh Ơn Cha Mẹ Khó Báo Đáp (Nguyên Thuận)
- Kinh Vu Lan Bồn
- Kinh Vu Lan Bồn (Audio)
- Kinh Vu Lan Bồn (Dịch Thơ)
- Kinh Vu Lan Bồn (Nguyên Thuận)
- Nghi Thức Siêu Độ Cho Thân Nhân
- Sám Tụng Vu Lan
Bài Viết
- Ân Đức Cao Vời
- Ân Đức Đấng Sinh Thành
- Báo Đáp Công Ơn Cha Mẹ
- Báo Hiếu Phải Phát Bồ Đề Tâm
- Bông Hồng Cài Áo
- Bông Hồng Hiếu Hạnh
- Ca Khúc Sống Mãi Trong Lòng Người
- Cảm Niệm Vu Lan
- Câu Chuyện Trên Đường
- Câu Chuyện Về Lòng Biết Ơn Mẹ
- Chiều Thu Ngưỡng Nguyện
- Cho Tròn Chữ Hiếu Mới Là Đạo Con
- Cho Trọn Lòng Con
- Chữ Hiếu Ngày Nay
- Đóa Hồng Hiếu Đạo
- Đường Về Quê Cha
- Giải Mối Oan Khiên
- Hiếu Đạo Là Bổn Phận Của Những Người Con
- Hiếu Hạnh Trong Đạo Phật
- Hiếu Là Lẻ Sống
- Hiếu Trong Đạo Phật
- Mẹ Đi Để Lại..
- Món Quà Vu Lan
- Một Bông Hồng Trắng
- Một Ngày Hay Một Đời?
- Mùa Vu Lan
- Mười Bài Thi Kệ Về Ân Mẹ
- Ngày Mẹ Lâm Nạn
- Nghĩ Về Bốn Ân
- Nguồn Gốc Vu Lan
- Nhân Lễ Vu Lan, Nghĩ Về Mẹ
- Những Mùa Vu Lan
- Nổi Đau Mất Mẹ Chẳng Phải Riêng Của Ai…
- Nói Với Bậc Cha Mẹ Và Tuổi Trẻ
- Nước Mắt Mẹ Già
- Ơn Cha Nghĩa Mẹ Khó Đáp Đền
- Phật Thuyết Vu Lan Bồn Kinh
- Phổ Thí Châu Sa Giới
- Rằm Tháng Bảy (Thích Thiện Siêu)
- Rằm Tháng Bảy (Thích Đức Niệm)
- Thông Điệp của Bồ Tát Địa Tạng
- Thư Gửi Mẹ
- Tình Mẹ
- Tình Mẹ Con
- Tình Mẹ Đẹp Thiên Thu
- Tôn Giả Mục Kiền Liên
- Truyện Tích Vu Lan Phật Giáo
- Tượng Đài Dâng Mẹ
- Vu Lan – Bao Nỗi Tơ Vương
- Vu Lan Báo Hiếu
- Vu Lan Bao Nỗi Tơ Lòng
- Vu Lan Bồn
- Vu Lan Bồn
- Vu Lan Dâng Trọn Lòng Thành
- Vu Lan Mùa Báo Hiếu
- Vu Lan Mùa Mở Những Sợi Dây Treo Ngược
- Vu Lan Mười Năm Ly Hương
- Vu Lan Nhớ Đấng Sanh Thành
- Vu Lan Nhớ Mẹ
- Vu Lan Phát Nguyện
- Vu Lan Tha Hương
- Vu Lan Thắng Hội
- Vu Lan Và Con
- Vu Lan Và Rằm Thàng Bảy
- Vu Lan Về Con Nhớ Mẹ Hơn
- Vu Lan Về Trong Mùa Dịch Corona
- Vu Lan Với Người Con Hiếu
- Ý Nghĩa Vu Lan
Thơ
- Ân sâu Cha Mẹ
- Ân Sâu Cha Mẹ
- Bố Làm Gì Nhỉ?
- Cảm Niệm Vu Lan
- Công Cha Nghĩa Mẹ
- Dâng Mẹ (bài thơ tuyệt tác của Hòa Thượng Thích Quảng Độ)
- Du Tử Ngâm
- Giọng Ru Hời
- Gửi Con Trai Chưa Ra Đời
- Gửi Con Yêu Quý
- Lời Dâng Cúng Nhân Ngày Vu Lan
- Lời Khuyên Về Việc Nhớ Đến Cha Mẹ
- Lục Bát Tình Cha
- Lúc Này Đây
- Mẹ
- Mẹ
- Mẹ Đi
- Mẹ Trong Giấc Mộng
- Mẹ Trong Giấc Mộng
- Một Nắng Hai Sương
- Nhớ Mẹ
- Nhớ Mẹ Quê Xa
- Ông Bà
- Phật Xử Kiện Tình Mẹ
- Tạ Ơn Mẹ
- Tạ Ơn Mẹ
- Tạ Ơn Mẹ
- Tạo Thành Ra Bố
- Thơ Xuân Xướng Họa
- Tình Con Thương Mẹ
- Tưởng Nhớ Đến Ông Bà
- Vô Thường
- Vu Lan Cảm Tác
Sách Đọc
- 09. Hiếu Đạo
- Bông Hồng Cài Áo
- Ca Dao Tháng Bảy
- Cách Yêu Của Người Cha
- Công Ơn Cha Mẹ
- Hạnh Hiếu Trong Đạo Phật (Audio)
- Mẹ Câu Chuyện Không Đoạn Kết
- Mẹ Quán Âm Cửu Long (Audio)
- Mùa Thu Nhớ Mẹ
- Nghĩ Về Mùa Báo Hiếu
- Nước Mắt Mẹ Già (Audio)
- Nuôi Con
- Quán Âm Tóc Rối (Audio)
- Quán Âm Tóc Rối (Audio) Bản đọc khác
- Tình Cha
- Tình Mẹ (Audio)
- Từ Ân Của Mẹ (Audio)
- Vòng Ưu Thảo Và Nhà Có Mẹ Già
- Vu Lan Với Người Con Hiếu Thảo
- Ý Nghĩa Vu Lan
Nhạc
Tân Cổ
- Hoa Song Đường
- Liên Khúc Cha Mẹ
- Lòng Mẹ
- Mẹ
- Mẹ Từ Bi
- Mẹ Vẫn Đợi Con Về
- Ơn Cha Đức Mẹ
- Ơn Nghĩa Sinh Thành
- Tình Cha Nghĩa Mẹ Cao Vời
- Tuyển Tập Ca Cổ Về Cha Mẹ Mùa Vu Lan
- Xin Mẹ Chứng Tri
- Ý Nghĩa Vu Lan
Kinh Tụng Vu Lan
- Kinh Báo Ân Cha Mẹ
- Kinh Địa Tạng Bồ Tát Bổn Nguyện Công Đức – Bản phụ đề
- Kinh Vu Lan Bồn
- Kinh Vu lan Bồn và Báo Ân Cha Mẹ
- Mục Liên Sám Pháp
- Thi Kệ Kinh Địa Tạng Bồ Tát Bổn Nguyện