Kim Cang Tam Muội Kinh Luận – Quyển 1

金Kim 剛Cang 三Tam 昧Muội 經Kinh 論Luận
Quyển 1
新Tân 羅La 元Nguyên 曉Hiểu 述Thuật

金Kim 剛Cang 三Tam 昧Muội 。 經Kinh 論Luận 卷quyển 上thượng

新tân 羅la 國quốc 沙Sa 門Môn 元nguyên 曉hiểu 述thuật

此thử 經Kinh 略lược 開khai 四tứ 門môn 分phân 別biệt 。 初sơ 述thuật 大đại 意ý 。 次thứ 辨biện 經kinh 宗tông 。 三tam 釋thích 題đề 名danh 。 四tứ 消tiêu 文văn 義nghĩa 。

第đệ 一nhất 述thuật 大đại 意ý 者giả 。 夫phu 一nhất 心tâm 之chi 源nguyên 離ly 有hữu 無vô 而nhi 獨độc 淨tịnh 。 三tam 空không 之chi 海hải 融dung 真chân 俗tục 而nhi 湛trạm 然nhiên 。 湛trạm 然nhiên 融dung 二nhị 而nhi 不bất 一nhất 。 獨độc 淨tịnh 離ly 邊biên 而nhi 非phi 中trung 。 非phi 中trung 而nhi 離ly 邊biên 。 故cố 不bất 有hữu 之chi 法pháp 。 不bất 即tức 住trụ 無vô 。 不bất 無vô 之chi 相tướng 。 不bất 即tức 住trụ 有hữu 。 不bất 一nhất 而nhi 融dung 二nhị 。 故cố 非phi 真chân 之chi 事sự 未vị 始thỉ 為vi 俗tục 。 非phi 俗tục 之chi 理lý 未vị 始thỉ 為vi 真chân 也dã 。 融dung 二nhị 而nhi 不bất 一nhất 。 故cố 真chân 俗tục 之chi 性tánh 無vô 所sở 不bất 立lập 。 染nhiễm 淨tịnh 之chi 相tướng 莫mạc 不bất 備bị 焉yên 。 離ly 邊biên 而nhi 非phi 中trung 。 故cố 有hữu 無vô 之chi 法pháp 。 無vô 所sở 不bất 作tác 。 是thị 非phi 之chi 義nghĩa 莫mạc 不bất 周chu 焉yên 。 爾nhĩ 乃nãi 無vô 破phá 而nhi 無vô 不bất 破phá 。 無vô 立lập 而nhi 無vô 不bất 立lập 。 可khả 謂vị 無vô 理lý 之chi 至chí 理lý 。 不bất 然nhiên 之chi 大đại 然nhiên 矣hĩ 。 是thị 謂vị 斯tư 經Kinh 之chi 大đại 意ý 也dã 。 良lương 由do 不bất 然nhiên 之chi 大đại 然nhiên 。 故cố 能năng 說thuyết 之chi 語ngữ 妙diệu 契khế 環hoàn 中trung 。 無vô 理lý 之chi 至chí 理lý 。 故cố 所sở 詮thuyên 之chi 宗tông 超siêu 出xuất 方phương 外ngoại 。 無vô 所sở 不bất 破phá 故cố 名danh 。 金Kim 剛Cang 三Tam 昧Muội 。 無vô 所sở 不bất 立lập 故cố 。 名danh 攝Nhiếp 大Đại 乘Thừa 經Kinh 。 一nhất 切thiết 義nghĩa 宗tông 無vô 出xuất 是thị 二nhị 。 是thị 故cố 亦diệc 名danh 無Vô 量Lượng 義nghĩa 宗tông 。 且thả 舉cử 一nhất 目mục 以dĩ 題đề 其kỳ 首thủ 。 故cố 言ngôn 金Kim 剛Cang 三Tam 昧Muội 經kinh 也dã 。

第đệ 二nhị 辨biện 經kinh 宗tông 者giả 。 此thử 經Kinh 宗tông 要yếu 有hữu 開khai 有hữu 合hợp 。 合hợp 而nhi 言ngôn 之chi 。 一nhất 味vị 觀quán 行hành 為vi 要yếu 。 開khai 而nhi 說thuyết 之chi 。 十thập 重trọng/trùng 法Pháp 門môn 為vi 宗tông 。 言ngôn 觀quán 行hành 者giả 。 觀quán 是thị 橫hoạnh/hoành 論luận 。 通thông 於ư 境cảnh 智trí 。 行hành 是thị 竪thụ 望vọng 亘tuyên 其kỳ 因nhân 果quả 。 果quả 謂vị 五ngũ 法pháp 圓viên 滿mãn 。 因nhân 謂vị 六lục 行hành 備bị 足túc 。 智trí 即tức 本bổn 始thỉ 兩lưỡng 覺giác 。 境cảnh 即tức 真chân 俗tục 雙song 泯mẫn 。 雙song 泯mẫn 而nhi 不bất 滅diệt 兩lưỡng 覺giác 而nhi 無vô 生sanh 。 無vô 生sanh 之chi 行hành 冥minh 會hội 無vô 相tướng 。 無vô 相tướng 之chi 法pháp 。 順thuận 成thành 本bổn 利lợi 。 利lợi 既ký 是thị 本bổn 利lợi 而nhi 無vô 得đắc 故cố 不bất 動động 實thật 際tế 。 際tế 既ký 是thị 實thật 際tế 而nhi 離ly 性tánh 故cố 真chân 際tế 亦diệc 空không 。 諸chư 佛Phật 如Như 來Lai 。 於ư 焉yên 而nhi 藏tạng 。 一nhất 切thiết 菩Bồ 薩Tát 。 於ư 中trung 隨tùy 入nhập 。 如như 是thị 名danh 為vi 。 入nhập 如Như 來Lai 藏tạng 。 是thị 為vi 六lục 品phẩm 之chi 大đại 意ý 也dã 。 於ư 此thử 觀quán 門môn 。 從tùng 初sơ 信tín 解giải 乃nãi 至chí 等đẳng 覺giác 。 立lập 為vi 六lục 行hành 。 六lục 行hành 滿mãn 時thời 。 九cửu 識thức 轉chuyển 顯hiển 顯hiển 無vô 垢cấu 識thức 為vi 淨tịnh 法Pháp 界Giới 。 轉chuyển 餘dư 八bát 識thức 而nhi 成thành 四Tứ 智Trí 。 五ngũ 法pháp 既ký 圓viên 三Tam 身Thân 斯tư 備bị 。 如như 是thị 因nhân 果quả 。 不bất 離ly 境cảnh 智trí 。 境cảnh 智trí 無vô 二nhị 。 唯duy 是thị 一nhất 味vị 。 如như 是thị 一nhất 味vị 觀quán 行hành 以dĩ 為vi 此thử 經Kinh 宗tông 也dã 。 所sở 以dĩ 大Đại 乘Thừa 法Pháp 。 相tương/tướng 無vô 所sở 不bất 攝nhiếp 。 無vô 量lượng 義nghĩa 宗tông 莫mạc 不bất 入nhập 之chi 。 名danh 不bất 虛hư 稱xưng 斯tư 之chi 謂vị 歟# 。 合hợp 論luận 一nhất 觀quán 略lược 述thuật 如như 之chi 。 開khai 說thuyết 十thập 門môn 為vi 其kỳ 宗tông 者giả 。 謂vị 從tùng 一nhất 門môn 增tăng 至chí 十thập 門môn 。 一nhất 門môn 云vân 何hà 。 一nhất 心tâm 中trung 一nhất 念niệm 動động 。 順thuận 一nhất 實thật 。 修tu 一nhất 行hành 。 入nhập 一Nhất 乘Thừa 。 住trụ 一nhất 道đạo 。 用dụng 一nhất 覺giác 。 覺giác 一nhất 味vị 。 二nhị 門môn 云vân 何hà 。 不bất 住trụ 二nhị 岸ngạn 以dĩ 遣khiển 二nhị 眾chúng 。 不bất 著trước 二nhị 我ngã 以dĩ 離ly 二nhị 邊biên 。 通thông 達đạt 二nhị 空không 不bất 墮đọa 二Nhị 乘Thừa 。 俱câu 融dung 二nhị 諦đế 不bất 違vi 二nhị 入nhập 。 三tam 門môn 者giả 。 自tự 歸quy 三tam 佛Phật 而nhi 受thọ 三tam 戒giới 。 順thuận 三tam 大đại 諦đế 得đắc 三tam 解giải 脫thoát 。 等đẳng 覺giác 三tam 地địa 。 妙diệu 覺giác 三Tam 身Thân 。 入nhập 三tam 空không 聚tụ 。 滅diệt 三tam 有hữu 心tâm 。 四tứ 門môn 者giả 。 修tu 四Tứ 正Chánh 勤Cần 。 入nhập 四Tứ 神Thần 足Túc 。 四tứ 大đại 緣duyên 力lực 。 四tứ 儀nghi 常thường 利lợi 。 超siêu 出xuất 四tứ 禪thiền 。 遠viễn 離ly 四tứ 謗báng 。 四tứ 弘hoằng 地địa 中trung 四Tứ 智Trí 流lưu 出xuất 。 五ngũ 門môn 者giả 。 於ư 五ngũ 陰ấm 生sanh 具cụ 五ngũ 十thập 惡ác 。 故cố 植thực 五ngũ 根căn 而nhi 養dưỡng 五Ngũ 力Lực 。 涉thiệp 五ngũ 空không 海hải 跋bạt 五ngũ 等đẳng 位vị 。 得đắc 五ngũ 淨tịnh 法pháp 。 度độ 五ngũ 道đạo 生sanh 。 如như 是thị 等đẳng 也dã 。 云vân 何hà 六lục 七thất 八bát 九cửu 等đẳng 門môn 。 具cụ 修tu 六Lục 度Độ 永vĩnh 除trừ 六lục 入nhập 。 行hành 七thất 覺giác 分phần/phân 滅diệt 七thất 義nghĩa 科khoa 。 八bát 識thức 海hải 澄trừng 。 九cửu 識thức 流lưu 淨tịnh 。 始thỉ 從tùng 十thập 信tín 。 乃nãi 至chí 十Thập 地Địa 。 百bách 行hành 備bị 足túc 。 萬vạn 德đức 圓viên 滿mãn 。 如như 是thị 諸chư 門môn 。 為vi 是thị 經Kinh 宗tông 。 皆giai 在tại 經kinh 文văn 。 文văn 處xứ 當đương 說thuyết 。 然nhiên 此thử 後hậu 九cửu 門môn 皆giai 入nhập 一nhất 門môn 。 一nhất 門môn 有hữu 九cửu 。 不bất 出xuất 一nhất 觀quán 。 所sở 以dĩ 開khai 不bất 增tăng 一nhất 。 合hợp 不bất 減giảm 十thập 。 不bất 增tăng 不bất 減giảm 。 為vi 其kỳ 宗tông 要yếu 也dã 。

第đệ 三tam 釋thích 題đề 目mục 者giả 。 此thử 經Kinh 之chi 目mục 有hữu 其kỳ 三tam 種chủng 。 一nhất 名danh 攝Nhiếp 大Đại 乘Thừa 經Kinh 。 二nhị 名danh 金Kim 剛Cang 三Tam 昧Muội 。 三tam 名danh 無Vô 量Lượng 義Nghĩa 宗tông 。 初sơ 後hậu 二nhị 名danh 次thứ 門môn 當đương 釋thích 。 今kim 且thả 先tiên 釋thích 中trung 間gian 一nhất 目mục 。 唯duy 此thử 一nhất 名danh 在tại 首thủ 題đề 故cố 。 於ư 中trung 有hữu 二nhị 。 先tiên 釋thích 金kim 剛cang 。 後hậu 釋thích 三tam 昧muội 。 初sơ 中trung 亦diệc 二nhị 。 先tiên 釋thích 後hậu 簡giản 。 言ngôn 金kim 剛cang 者giả 。 寄ký 喻dụ 之chi 稱xưng 堅kiên 實thật 為vi 體thể 穿xuyên 破phá 為vi 功công 。 金Kim 剛Cang 三Tam 昧Muội 。 當đương 知tri 亦diệc 爾nhĩ 。 實thật 際tế 為vi 體thể 破phá 穿xuyên 為vi 能năng 。 實thật 際tế 為vi 體thể 者giả 證chứng 理lý 窮cùng 源nguyên 故cố 。 如như 下hạ 文văn 言ngôn 證chứng 法Pháp 真chân 實thật 定định 故cố 。 破phá 穿xuyên 為vi 能năng 者giả 。 有hữu 其kỳ 二nhị 義nghĩa 。 一nhất 破phá 諸chư 疑nghi 二nhị 穿xuyên 諸chư 定định 。 破phá 諸chư 疑nghi 者giả 起khởi 說thuyết 斷đoạn 疑nghi 故cố 。 如như 下hạ 文văn 言ngôn 決quyết 定định 斷đoạn 疑nghi 悔hối 故cố 。 穿xuyên 諸chư 定định 者giả 。 此thử 定định 能năng 令linh 諸chư 餘dư 三tam 昧muội 皆giai 得đắc 有hữu 用dụng 。 如như 穿xuyên 寶bảo 珠châu 。 得đắc 有hữu 用dụng 故cố 。 如như 大đại 品phẩm 經kinh 言ngôn 。 云vân 何hà 名danh 金Kim 剛Cang 三Tam 昧Muội 。 住trụ 此thử 三tam 昧muội 。 能năng 破phá 諸chư 三tam 昧muội 。 彼bỉ 論luận 釋thích 云vân 。 金Kim 剛Cang 三Tam 昧Muội 。 者giả 譬thí 如như 金kim 剛cang 。 無vô 物vật 不bất 陷hãm 。 此thử 三tam 昧muội 亦diệc 如như 是thị 。 於ư 諸chư 法pháp 中trung 。 無vô 不bất 通thông 達đạt 。 令linh 諸chư 三tam 昧muội 。 皆giai 得đắc 有hữu 用dụng 。 如như 硨xa 磲cừ 碼mã 碯não 。 琉lưu 璃ly 唯duy 金kim 剛cang 能năng 穿xuyên 入nhập 。 案án 云vân 。 經kinh 言ngôn 破phá 諸chư 三tam 昧muội 者giả 破phá 之chi 言ngôn 穿xuyên 。 論luận 中trung 穿xuyên 入nhập 釋thích 經kinh 破phá 故cố 達đạt 諸chư 三tam 昧muội 。 皆giai 無vô 自tự 性tánh 。 令linh 彼bỉ 三tam 昧muội 皆giai 離ly 自tự 著trước 。 由do 是thị 無vô 礙ngại 。 得đắc 自tự 在tại 故cố 。 釋thích 名danh 如như 是thị 。 次thứ 簡giản 別biệt 者giả 。 於ư 中trung 有hữu 二nhị 。 先tiên 簡giản 定định 慧tuệ 。 問vấn 金kim 剛cang 般Bát 若Nhã 金Kim 剛Cang 三Tam 昧Muội 。 皆giai 名danh 金kim 剛cang 。 有hữu 何hà 差sai 別biệt 。 解giải 云vân 。 彼bỉ 慧tuệ 此thử 定định 是thị 為vi 差sai 別biệt 。 又hựu 金kim 剛cang 般Bát 若Nhã 通thông 於ư 因nhân 果quả 。 金Kim 剛Cang 三Tam 昧Muội 。 位vị 在tại 果quả 地địa 。 又hựu 般Bát 若Nhã 金kim 剛cang 具cụ 有hữu 三tam 義nghĩa 。 體thể 堅kiên 用dụng 利lợi 形hình 狀trạng 寬khoan 狹hiệp 。 三tam 昧muội 金kim 剛cang 但đãn 取thủ 堅kiên 利lợi 。 如như 是thị 差sai 別biệt 。 次thứ 別biệt 餘dư 定định 。 此thử 有hữu 三tam 類loại 。 一nhất 金Kim 剛Cang 三Tam 昧Muội 。 二nhị 金Kim 剛Cang 輪Luân 三Tam 昧Muội 。 三tam 如Như 金Kim 剛Cang 三Tam 昧Muội 。 大đại 品phẩm 經kinh 言ngôn 。 云vân 何hà 金Kim 剛Cang 輪Luân 三Tam 昧Muội 。 住trụ 是thị 三tam 昧muội 。 能năng 持trì 諸chư 三tam 昧muội 分phần/phân 。 云vân 何hà 如Như 金Kim 剛Cang 三Tam 昧Muội 。 住trụ 是thị 三tam 昧muội 。 能năng 貫quán 達đạt 諸chư 法pháp 亦diệc 不bất 見kiến 達đạt 。 彼bỉ 論luận 釋thích 言ngôn 。 問vấn 曰viết 。 三tam 種chủng 三tam 昧muội 何hà 以dĩ 皆giai 言ngôn 金kim 剛cang 。

答đáp 曰viết 。

初sơ 言ngôn 金kim 剛cang 。 中trung 言ngôn 金kim 剛cang 輪luân 。 後hậu 言ngôn 如như 金kim 剛cang 。 如Như 金Kim 剛Cang 三Tam 昧Muội 。

佛Phật 言ngôn 。

能năng 貫quán 穿xuyên 諸chư 法pháp 亦diệc 不bất 見kiến 是thị 穿xuyên 。 金Kim 剛Cang 三Tam 昧Muội 。 能năng 通thông 達đạt 諸chư 三tam 昧muội 。 金Kim 剛Cang 輪Luân 三Tam 昧Muội 。 能năng 持trì 諸chư 三tam 昧muội 輪luân 。 是thị 皆giai 佛Phật 自tự 說thuyết 義nghĩa 。 論luận 者giả 言ngôn 。 如Như 金Kim 剛Cang 三Tam 昧Muội 者giả 。 能năng 破phá 一nhất 切thiết 。 煩phiền 惱não 結kết 使sử 。 無vô 有hữu 遺di 餘dư 。 譬thí 如như 釋Thích 提Đề 桓Hoàn 因Nhân 。 手thủ 執Chấp 金Kim 剛Cang 。 破phá 阿a 修tu 羅la 軍quân 。 即tức 是thị 學học 人nhân 末mạt 後hậu 之chi 心tâm 。 從tùng 是thị 心tâm 次thứ 第đệ 得đắc 。 三tam 種chủng 菩Bồ 提Đề 。 聲Thanh 聞Văn 辟Bích 支Chi 佛Phật 。 佛Phật 無vô 上thượng 菩Bồ 提Đề 。 金Kim 剛Cang 三Tam 昧Muội 。 者giả 能năng 破phá 一nhất 切thiết 。 諸chư 法pháp 入nhập 無Vô 餘Dư 涅Niết 槃Bàn 。 更cánh 不bất 受thọ 有hữu 。 譬thí 如như 真chân 金kim 。 剛cang 能năng 破phá 諸chư 山sơn 令linh 。 滅diệt 盡tận 無vô 餘dư 。 金kim 剛cang 輪luân 者giả 。 能năng 破phá 一nhất 切thiết 。 諸chư 佛Phật 法Pháp 無vô 遮già 無vô 礙ngại 。 案án 云vân 。 此thử 中trung 破phá 諸chư 佛Phật 法Pháp 者giả 。 猶do 如như 轉Chuyển 輪Luân 聖Thánh 王Vương 。 輪luân 寶bảo 能năng 破phá 諸chư 王vương 無vô 不bất 伏phục 故cố 。 是thị 故cố 與dữ 前tiền 二nhị 金kim 剛cang 別biệt 。 前tiền 二nhị 金kim 剛cang 云vân 何hà 別biệt 者giả 。 有hữu 五ngũ 差sai 別biệt 。 一nhất 者giả 喻dụ 別biệt 。 謂vị 如như 金kim 剛cang 破phá 軍quân 金kim 剛cang 破phá 山sơn 故cố 。 二nhị 者giả 法pháp 別biệt 。 前tiền 破phá 煩phiền 惱não 後hậu 破phá 諸chư 法pháp 故cố 。 三tam 者giả 位vị 別biệt 。 前tiền 在tại 學học 位vị 後hậu 在tại 無Vô 學Học 故cố 。 四tứ 者giả 名danh 別biệt 。 前tiền 名danh 如Như 金Kim 剛Cang 三Tam 昧Muội 。 餘dư 處xứ 名danh 金kim 剛cang 喻dụ 定định 。 後hậu 者giả 直trực 名danh 。 金Kim 剛Cang 三Tam 昧Muội 。 除trừ 如như 及cập 喻dụ 。 所sở 以dĩ 然nhiên 者giả 。 為vi 顯hiển 因nhân 果quả 二nhị 定định 異dị 故cố 。 因nhân 有hữu 功công 用dụng 果quả 無vô 功công 用dụng 。 損tổn 之chi 又hựu 損tổn 之chi 以dĩ 至chí 無vô 為vi 故cố 。 又hựu 如như 金kim 剛cang 取thủ 其kỳ 少thiểu 分phần 相tương 似tự 之chi 義nghĩa 。 但đãn 破phá 煩phiền 惱não 不bất 破phá 餘dư 法pháp 故cố 。 言ngôn 金kim 剛cang 者giả 。 顯hiển 其kỳ 全toàn 同đồng 金kim 剛cang 之chi 利lợi 。 一nhất 切thiết 色sắc 物vật 無vô 不bất 貫quán 破phá 。 三tam 昧muội 之chi 用dụng 。 當đương 知tri 亦diệc 爾nhĩ 。 一nhất 切thiết 諸chư 法pháp 。 亦diệc 無vô 不bất 破phá 故cố 。 五ngũ 者giả 教giáo 別biệt 。 謂vị 有hữu 學học 位vị 。 金Kim 剛Cang 三Tam 昧Muội 。 則tắc 金Kim 剛Cang 三Tam 昧Muội 。 本bổn 性tánh 清thanh 淨tịnh 。 不bất 增tăng 不bất 減giảm 。 經Kinh 中trung 所sở 說thuyết 。 其kỳ 無Vô 學Học 位vị 金Kim 剛Cang 三Tam 昧Muội 。 今kim 此thử 經Kinh 中trung 所sở 說thuyết 是thị 也dã 。 今kim 此thử 經Kinh 中trung 佛Phật 所sở 入nhập 定định 破phá 一nhất 切thiết 法pháp 皆giai 無vô 所sở 得đắc 。 是thị 故cố 名danh 為vi 。 金Kim 剛Cang 三Tam 昧Muội 。 六lục 種chủng 釋thích 中trung 是thị 持trì 業nghiệp 釋thích 。 取thủ 譬thí 名danh 者giả 是thị 隣lân 近cận 釋thích 。 即tức 以dĩ 是thị 名danh 目mục 此thử 經Kinh 者giả 是thị 依y 主chủ 釋thích 。 定định 為vi 主chủ 故cố 。 次thứ 第đệ 二nhị 釋thích 三tam 昧muội 名danh 者giả 於ư 中trung 有hữu 二nhị 。 先tiên 釋thích 後hậu 簡giản 。 古cổ 師sư 說thuyết 言ngôn 。 彼bỉ 名danh 三tam 昧muội 此thử 云vân 正chánh 思tư 。 今kim 述thuật 此thử 說thuyết 當đương 文văn 義nghĩa 故cố 。 謂vị 在tại 定định 時thời 於ư 所sở 緣duyên 境cảnh 審thẩm 正chánh 思tư 察sát 故cố 名danh 正chánh 思tư 。 如như 瑜du 伽già 言ngôn 三tam 摩ma 地địa 者giả 。 謂vị 於ư 所sở 緣duyên 審thẩm 正chánh 觀quán 察sát 心tâm 一nhất 境cảnh 性tánh 故cố 。

問vấn 。 定định 應ưng 是thị 靜tĩnh 靜tĩnh 住trụ 一nhất 境cảnh 。 云vân 何hà 乃nãi 言ngôn 審thẩm 正chánh 思tư 察sát 。 思tư 察sát 之chi 用dụng 應ưng 是thị 尋tầm 伺tứ 。 云vân 何hà 說thuyết 定định 為vi 思tư 察sát 耶da 。

答đáp 。 若nhược 守thủ 一nhất 境cảnh 即tức 為vi 定định 者giả 。 惛hôn 沈trầm 住trụ 境cảnh 應ưng 即tức 是thị 定định 。 若nhược 正chánh 思tư 察sát 是thị 尋tầm 伺tứ 者giả 。 邪tà 慧tuệ 推thôi 求cầu 應ưng 非phi 尋tầm 伺tứ 。 當đương 知tri 思tư 察sát 。 有hữu 其kỳ 二nhị 種chủng 。 若nhược 通thông 邪tà 正chánh 意ý 言ngôn 分phân 別biệt 。 名danh 思tư 察sát 者giả 。 即tức 是thị 尋tầm 伺tứ 直trực 是thị 分phân 別biệt 。 若nhược 唯duy 審thẩm 正chánh 明minh 了liễu 緣duyên 境cảnh 名danh 正chánh 思tư 察sát 。 正chánh 是thị 定định 用dụng 而nhi 非phi 尋tầm 伺tứ 。 定định 通thông 分phân 別biệt 及cập 無vô 分phân 別biệt 故cố 。 以dĩ 審thẩm 正chánh 簡giản 彼bỉ 尋tầm 伺tứ 。 又hựu 住trụ 一nhất 境cảnh 。 亦diệc 有hữu 二nhị 種chủng 。 若nhược 住trụ 一nhất 境cảnh 。 惛hôn 迷mê 闇ám 昧muội 不bất 能năng 審thẩm 察sát 即tức 是thị 惛hôn 沈trầm 。 若nhược 住trụ 一nhất 境cảnh 不bất 沈trầm 不bất 浮phù 審thẩm 正chánh 思tư 察sát 是thị 名danh 為vi 定định 。 故cố 以dĩ 思tư 察sát 別biệt 彼bỉ 惛hôn 沈trầm 。 是thị 故cố 當đương 知tri 。 不bất 以dĩ 住trụ 移di 簡giản 別biệt 定định 散tán 。 差sai 別biệt 之chi 相tướng 。

何hà 以dĩ 故cố 。 捷tiệp 疾tật 之chi 辯biện 雖tuy 速tốc 移di 轉chuyển 而nhi 有hữu 定định 故cố 。 遲trì 鈍độn 之chi 念niệm 雖tuy 久cửu 住trụ 境cảnh 而nhi 是thị 散tán 故cố 。 今kim 此thử 金Kim 剛Cang 三Tam 昧Muội 。 名danh 為vi 正chánh 思tư 察sát 者giả 。 無vô 正chánh 不bất 正chánh 。 亡vong 思tư 非phi 思tư 。 但đãn 為vi 別biệt 於ư 分phân 別biệt 邪tà 念niệm 。 又hựu 不bất 同đồng 於ư 虛hư 空không 無vô 思tư 。 所sở 以dĩ 強cường/cưỡng 號hiệu 為vi 正chánh 思tư 耳nhĩ 。 三tam 昧muội 之chi 名danh 。 略lược 釋thích 如như 是thị 。 次thứ 簡giản 別biệt 者giả 於ư 中trung 有hữu 二nhị 。 先tiên 別biệt 諸chư 名danh 後hậu 簡giản 通thông 局cục 。 定định 名danh 不bất 同đồng 。 略lược 有hữu 八bát 種chủng 。 一nhất 名danh 三tam 摩ma 呬hê 多đa 此thử 云vân 等đẳng 引dẫn 。 遠viễn 離ly 惛hôn 沈trầm 掉trạo 舉cử 之chi 偏thiên 故cố 名danh 為vi 等đẳng 。 引dẫn 發phát 神thần 通thông 等đẳng 諸chư 功công 德đức 故cố 名danh 為vi 引dẫn 。 又hựu 此thử 等đẳng 引dẫn 無vô 悔hối 歡hoan 喜hỷ 安an 樂lạc 。 所sở 引dẫn 故cố 名danh 等đẳng 引dẫn 。 由do 此thử 不bất 同đồng 欲dục 界giới 定định 故cố 。 二nhị 名danh 三tam 摩ma 地địa 此thử 云vân 等đẳng 持trì 。 等đẳng 義nghĩa 同đồng 前tiền 。 能năng 制chế 持trì 心tâm 令linh 不bất 馳trì 散tán 。 故cố 名danh 等đẳng 持trì 。 又hựu 定định 慧tuệ 平bình 等đẳng 令linh 不bất 相tương 離ly 故cố 名danh 等đẳng 持trì 。 舊cựu 云vân 三Tam 摩Ma 提Đề 亦diệc 即tức 等đẳng 持trì 。 三tam 名danh 三Tam 摩Ma 鉢Bát 提Đề 。 此thử 云vân 等đẳng 至chí 。 等đẳng 持trì 之chi 中trung 能năng 至chí 勝thắng 位vị 故cố 名danh 等đẳng 至chí 。 四tứ 名danh 駄đà 演diễn 那na 此thử 云vân 靜tĩnh 慮lự 。 寂tịch 靜tĩnh 思tư 慮lự 故cố 。 又hựu 能năng 靜tĩnh 散tán 慮lự 故cố 。 舊cựu 云vân 禪thiền 那na 。 或hoặc 云vân 持trì 阿a 那na 。 方phương 俗tục 異dị 語ngữ 同đồng 謂vị 靜tĩnh 慮lự 也dã 。 五ngũ 名danh 奢Xa 摩Ma 他Tha 。 此thử 譯dịch 云vân 止chỉ 。 令linh 心tâm 止chỉ 境cảnh 故cố 名danh 為vi 止chỉ 。 六lục 名danh 心tâm 一nhất 境cảnh 性tánh 。 令linh 心tâm 專chuyên 一nhất 於ư 境cảnh 之chi 性tánh 故cố 名danh 。 心tâm 一nhất 境cảnh 性tánh 。 舊cựu 云vân 一nhất 心tâm 是thị 略lược 故cố 也dã 。 七thất 名danh 為vi 定định 。 審thẩm 定định 所sở 緣duyên 故cố 名danh 為vi 定định 。 八bát 名danh 正chánh 思tư 。 義nghĩa 如như 前tiền 說thuyết 。 有hữu 師sư 說thuyết 言ngôn 。 三tam 昧muội 之chi 名danh 及cập 三Tam 摩Ma 提Đề 只chỉ 是thị 等đẳng 持trì 非phi 是thị 異dị 名danh 。 是thị 說thuyết 不bất 然nhiên 。

所sở 以dĩ 者giả 何hà 。 如như 金kim 鼓cổ 經kinh 十thập 種chủng 定định 中trung 。 前tiền 三tam 地địa 中trung 名danh 三Tam 摩Ma 提Đề 。 後hậu 七thất 地địa 中trung 名danh 為vi 三tam 昧muội 。 如như 是thị 二nhị 名danh 若nhược 同đồng 等đẳng 持trì 。 何hà 由do 改cải 名danh 前tiền 後hậu 異dị 說thuyết 。 又hựu 此thử 二nhị 名danh 何hà 由do 不bất 同đồng 。 若nhược 由do 方phương 俗tục 異dị 故cố 不bất 同đồng 者giả 。 不bất 應ưng 一nhất 處xứ 俱câu 說thuyết 二nhị 名danh 。 若nhược 由do 傳truyền 者giả 前tiền 後hậu 故cố 異dị 者giả 。 不bất 應ưng 一nhất 本bổn 有hữu 此thử 二nhị 名danh 。 如như 三Tam 摩Ma 提Đề 及cập 三tam 摩ma 地địa 。 此thử 由do 前tiền 後hậu 傳truyền 者giả 不bất 同đồng 。 故cố 其kỳ 是thị 同đồng 灼chước 然nhiên 可khả 見kiến 。 三tam 昧muội 之chi 名danh 與dữ 三Tam 摩Ma 提Đề 同đồng 在tại 一nhất 本bổn 何hà 由do 不bất 異dị 。 是thị 故cố 當đương 知tri 。 如như 前tiền 說thuyết 也dã 。 第đệ 二nhị 明minh 通thông 局cục 者giả 略lược 作tác 四tứ 例lệ 。 一nhất 者giả 定định 與dữ 等đẳng 持trì 。 二nhị 名danh 最tối 寬khoan 。 通thông 漏lậu 無vô 漏lậu 。 亦diệc 通thông 三tam 界giới 。 及cập 通thông 欲dục 界giới 散tán 亂loạn 心tâm 中trung 。 以dĩ 六lục 位vị 心tâm 所sở 別biệt 境cảnh 五ngũ 中trung 有hữu 三tam 摩ma 地địa 。 亦diệc 名danh 定định 故cố 。 二nhị 者giả 心tâm 一nhất 境cảnh 性tánh 。 及cập 三tam 昧muội 名danh 此thử 二nhị 次thứ 寬khoan 。 雖tuy 通thông 欲dục 界giới 。 不bất 通thông 一nhất 向hướng 散tán 亂loạn 心tâm 中trung 。 以dĩ 般Bát 舟Chu 三Tam 昧Muội 。 或hoặc 欲dục 界giới 繫hệ 九cửu 種chủng 心tâm 住trụ 。 心tâm 一nhất 境cảnh 性tánh 。 亦diệc 通thông 欲dục 界giới 方phương 便tiện 心tâm 故cố 。 三tam 者giả 三tam 摩ma 呬hê 多đa 。 及cập 靜tĩnh 慮lự 名danh 。 此thử 二nhị 是thị 狹hiệp 。 全toàn 不bất 通thông 於ư 欲dục 界giới 心tâm 故cố 。 唯duy 取thủ 輕khinh 安an 所sở 含hàm 潤nhuận 故cố 。 四tứ 者giả 三tam 摩ma 跋bạt 提đề 。 及cập 奢xa 摩ma 他tha 此thử 二nhị 最tối 狹hiệp 。 於ư 定định 地địa 內nội 有hữu 簡giản 別biệt 故cố 。 以dĩ 奢xa 摩ma 他tha 不bất 通thông 四tứ 種chủng 慧tuệ 行hành 之chi 中trung 。 心tâm 一nhất 境cảnh 性tánh 。 三tam 摩ma 跋bạt 提đề 。 不bất 通thông 於ư 空không 無vô 相tướng 。 無vô 願nguyện 三tam 三tam 摩ma 地địa 故cố 。 八bát 名danh 寬khoan 狹hiệp 粗thô 述thuật 如như 是thị 。 第đệ 三tam 釋thích 題đề 名danh 訖ngật 。

自tự 下hạ 第đệ 四tứ 科khoa 文văn 解giải 釋thích 。 文văn 有hữu 三tam 分phần/phân 。 一nhất 者giả 序tự 分phần/phân 。 二nhị 者giả 第đệ 二nhị 品phẩm 下hạ 六lục 品phẩm 餘dư 文văn 是thị 正chánh 說thuyết 分phần/phân 。 三tam 者giả 入nhập 總tổng 持trì 品phẩm 爾nhĩ 時thời 如Như 來Lai 。 而nhi 告cáo 眾chúng 言ngôn 。 已dĩ 下hạ 二nhị 紙chỉ 許hứa 文văn 是thị 流lưu 通thông 分phần/phân 。 序tự 分phân 之chi 內nội 有hữu 二nhị 種chủng 序tự 。 謂vị 通thông 與dữ 別biệt 通thông 序tự 之chi 中trung 即tức 有hữu 六lục 事sự 。 前tiền 三Tam 明Minh 親thân 承thừa 之chi 傳truyền 。 後hậu 三tam 證chứng 大đại 師sư 之chi 說thuyết 。 言ngôn 前tiền 三tam 者giả 。 一nhất 如như 是thị 。 二nhị 我ngã 聞văn 。 三tam 一nhất 時thời 。 後hậu 三tam 是thị 何hà 。 一nhất 教giáo 主chủ 。 二nhị 住trú 處xứ 。 三tam 徒đồ 眾chúng 。 徒đồ 眾chúng 之chi 內nội 序tự 四tứ 類loại 眾chúng 。 一nhất 聲Thanh 聞Văn 眾chúng 。 二nhị 菩Bồ 薩Tát 眾chúng 。 三tam 長trưởng 者giả 眾chúng 。 四tứ 雜tạp 類loại 眾chúng 。 於ư 中trung 委ủy 悉tất 如như 常thường 所sở 說thuyết 。

經kinh 曰viết 。

爾nhĩ 時thời 尊Tôn 者Giả 。 大đại 眾chúng 圍vi 繞nhiễu 。 為vì 諸chư 大đại 眾chúng 。 說thuyết 大Đại 乘Thừa 經Kinh 。 名danh 一Nhất 味Vị 真Chân 實Thật 無Vô 相Tướng 無Vô 生Sanh 決Quyết 定Định 實Thật 際Tế 本Bổn 覺Giác 利Lợi 行Hạnh 。 若nhược 聞văn 是thị 經Kinh 。 乃nãi 至chí 受thọ 持trì 。 一nhất 四tứ 句cú 偈kệ 。 是thị 人nhân 即tức 為vi 。 入nhập 佛Phật 智trí 地địa 。 能năng 以dĩ 方phương 便tiện 。 教giáo 化hóa 眾chúng 生sanh 。 為vi 一nhất 切thiết 生sanh 。 作tác 大đại 知tri 識thức 。

論luận 曰viết 。 此thử 下hạ 第đệ 二nhị 別biệt 序tự 即tức 有hữu 四tứ 分phần/phân 。 一nhất 威uy 儀nghi 分phần/phân 。 二nhị 說thuyết 經Kinh 分phần/phân 。 三tam 入nhập 定định 分phần/phân 。 四tứ 重trọng/trùng 頌tụng 分phần/phân 。 威uy 儀nghi 分phần/phân 者giả 。 如như 經kinh 爾nhĩ 時thời 尊Tôn 者Giả 。 大đại 眾chúng 圍vi 繞nhiễu 故cố 。 說thuyết 經Kinh 分phần/phân 者giả 。 如như 經kinh 為vì 諸chư 大đại 眾chúng 。 說thuyết 大Đại 乘Thừa 經Kinh 等đẳng 故cố 。 此thử 經Kinh 文văn 勢thế 似tự 法pháp 華hoa 序tự 。 如như 彼bỉ 文văn 言ngôn 爾nhĩ 時thời 世Thế 尊Tôn 。 四tứ 眾chúng 圍vi 繞nhiễu 。 說thuyết 大Đại 乘Thừa 經Kinh 。 名danh 無Vô 量Lượng 義Nghĩa 。 如như 彼bỉ 論luận 中trung 判phán 此thử 經Kinh 名danh 。 即tức 為vi 法pháp 華hoa 經kinh 之chi 異dị 目mục 。 彼bỉ 意ý 以dĩ 為vi 在tại 前tiền 說thuyết 故cố 名danh 為vi 序tự 分phần/phân 。 今kim 看khán 此thử 經Kinh 文văn 勢thế 皆giai 是thị 經Kinh 家gia 序tự 辭từ 。 以dĩ 是thị 准chuẩn 之chi 應ưng 是thị 別biệt 經kinh 。 在tại 前tiền 廣quảng 說thuyết 。 說thuyết 已dĩ 入nhập 定định 。 從tùng 定định 起khởi 已dĩ 。 方phương 說thuyết 金Kim 剛Cang 三Tam 昧Muội 經kinh 也dã 。 說thuyết 經Kinh 宗tông 後hậu 乃nãi 說thuyết 經Kinh 名danh 。 當đương 知tri 一nhất 味vị 真chân 實thật 等đẳng 名danh 。 是thị 前tiền 所sở 說thuyết 廣quảng 經kinh 之chi 目mục 。 如như 是thị 二nhị 經kinh 大đại 意ý 雖tuy 同đồng 。 文văn 相tương/tướng 即tức 異dị 。 前tiền 所sở 說thuyết 者giả 廣quảng 說thuyết 法Pháp 門môn 為vi 益ích 當đương 時thời 。 後hậu 所sở 說thuyết 者giả 略lược 攝nhiếp 法Pháp 門môn 為vi 利lợi 末mạt 世thế 。 是thị 故cố 在tại 前tiền 廣quảng 說thuyết 。 以dĩ 為vi 略lược 經kinh 緣duyên 由do 。 此thử 說thuyết 經Kinh 分phần/phân 文văn 相tương/tướng 有hữu 二nhị 。 先tiên 序tự 經kinh 名danh 。 後hậu 歎thán 經kinh 德đức 。 若nhược 聞văn 已dĩ 下hạ 是thị 第đệ 二nhị 分phần 。

經kinh 曰viết 。 佛Phật 說thuyết 此thử 經Kinh 已dĩ 。 結kết 跏già 趺phu 坐tọa 。 即tức 入nhập 金Kim 剛Cang 三Tam 昧Muội 。 身thân 心tâm 不bất 動động 。

論luận 曰viết 。 是thị 第đệ 三tam 入nhập 定định 分phần/phân 。 所sở 以dĩ 欲dục 說thuyết 經Kinh 前tiền 。 先tiên 須tu 入nhập 定định 者giả 。 為vi 顯hiển 唯duy 寂tịch 靜tĩnh 者giả 。 於ư 法pháp 能năng 覺giác 能năng 說thuyết 故cố 。 又hựu 復phục 為vi 顯hiển 。 賢hiền 聖thánh 默mặc 然nhiên 。 賢hiền 聖thánh 說thuyết 法Pháp 。 隨tùy 時thời 而nhi 用dụng 。 不bất 相tương 離ly 故cố 。

經kinh 曰viết 。

爾nhĩ 時thời 眾chúng 中trung 。 有hữu 一nhất 比Bỉ 丘Khâu 。 名danh 阿a 伽già 陀đà 從tùng 座tòa 而nhi 起khởi 。 合hợp 掌chưởng 胡hồ 跪quỵ 。 欲dục 宣tuyên 此thử 義nghĩa 。 而nhi 說thuyết 偈kệ 言ngôn 。

論luận 曰viết 。 是thị 第đệ 四tứ 重trọng 頌tụng 分phần/phân 。 為vi 顯hiển 前tiền 說thuyết 一nhất 味vị 之chi 經kinh 與dữ 後hậu 所sở 說thuyết 大đại 意ý 不bất 殊thù 。 故cố 以dĩ 略lược 偈kệ 頌tụng 前tiền 廣quảng 經kinh 。 因nhân 此thử 發phát 起khởi 後hậu 略lược 說thuyết 經Kinh 故cố 文văn 即tức 有hữu 二nhị 。 先tiên 序tự 後hậu 頌tụng 。 是thị 經Kinh 家gia 序tự 以dĩ 發phát 後hậu 頌tụng 。 阿a 伽già 陀đà 者giả 此thử 云vân 無vô 去khứ 。 或hoặc 言ngôn 滅diệt 去khứ 。 此thử 是thị 藥dược 名danh 。 能năng 令linh 諸chư 病bệnh 皆giai 悉tất 滅diệt 盡tận 。 故cố 名danh 無vô 去khứ 。 此thử 菩Bồ 薩Tát 亦diệc 如như 是thị 。 能năng 治trị 眾chúng 生sanh 。 諸chư 煩phiền 惱não 病bệnh 。 故cố 以dĩ 藥dược 名danh 為vi 其kỳ 目mục 也dã 。 八bát 行hành 頌tụng 中trung 即tức 有hữu 二nhị 分phần 。 前tiền 七thất 頌tụng 頌tụng 說thuyết 經Kinh 。 後hậu 一nhất 頌tụng 頌tụng 入nhập 定định 。 初sơ 中trung 亦diệc 二nhị 。 三tam 頌tụng 總tổng 明minh 。 四tứ 頌tụng 別biệt 顯hiển 。

經kinh 曰viết 。 大đại 慈từ 滿Mãn 足Túc 尊Tôn 。 智trí 慧tuệ 通thông 無vô 礙ngại 。 廣quảng 度độ 眾chúng 生sanh 故cố 。 說thuyết 於ư 一nhất 諦đế 義nghĩa 。 皆giai 以dĩ 一nhất 味vị 道Đạo 。 終chung 不bất 以dĩ 小Tiểu 乘Thừa 。 所sở 說thuyết 義nghĩa 味vị 處xứ 。 皆giai 悉tất 離ly 不bất 實thật 。 入nhập 諸chư 佛Phật 智trí 地địa 。 決quyết 定định 真chân 實thật 際tế 。 聞văn 者giả 皆giai 出xuất 世thế 。 無vô 有hữu 不bất 解giải 脫thoát 。

論luận 曰viết 。 總tổng 明minh 三tam 頌tụng 即tức 有hữu 四tứ 意ý 。 一nhất 者giả 二nhị 句cú 歎thán 能năng 說thuyết 德đức 。 二nhị 者giả 一nhất 頌tụng 歎thán 能năng 詮thuyên 教giáo 。 三tam 者giả 一nhất 頌tụng 歎thán 所sở 詮thuyên 義nghĩa 。 四tứ 者giả 二nhị 句cú 歎thán 教giáo 勝thắng 利lợi 。 第đệ 二nhị 中trung 言ngôn 一nhất 諦đế 義nghĩa 者giả 。 所sở 謂vị 一nhất 心tâm 。 依y 一nhất 心tâm 法pháp 有hữu 二nhị 種chủng 門môn 。 二nhị 門môn 所sở 依y 唯duy 是thị 一nhất 實thật 故cố 名danh 一nhất 諦đế 。 一nhất 味vị 道đạo 者giả 唯duy 一Nhất 乘Thừa 故cố 。 餘dư 文văn 可khả 知tri 。

經kinh 曰viết 。 無vô 量lượng 諸chư 菩Bồ 薩Tát 。 皆giai 悉tất 度độ 眾chúng 生sanh 。 為vì 眾chúng 廣quảng 深thâm 問vấn 。 知tri 法pháp 寂tịch 滅diệt 相tướng 。 入nhập 於ư 決quyết 定định 處xứ 。

論luận 曰viết 。 此thử 下hạ 四tứ 頌tụng 別biệt 歎thán 問vấn 答đáp 。 此thử 五ngũ 句cú 者giả 歎thán 問vấn 廣quảng 深thâm 令linh 知tri 寂tịch 滅diệt 入nhập 實thật 際tế 故cố 。

經kinh 曰viết 。 如Như 來Lai 智trí 方phương 便tiện 。 當đương 為vi 入nhập 實thật 說thuyết 。 隨tùy 順thuận 皆giai 一Nhất 乘Thừa 。 無vô 有hữu 諸chư 雜tạp 味vị 。 猶do 如như 一nhất 雨vũ 潤nhuận 。 眾chúng 草thảo 皆giai 悉tất 榮vinh 。 隨tùy 其kỳ 性tánh 各các 異dị 。 一nhất 味vị 之chi 法Pháp 潤nhuận 。 普phổ 充sung 於ư 一nhất 切thiết 。 如như 彼bỉ 一nhất 雨vũ 潤nhuận 。 皆giai 長trưởng 菩Bồ 提Đề 芽nha 。

論luận 曰viết 。 是thị 第đệ 二nhị 歎thán 佛Phật 答đáp 勝thắng 利lợi 。 於ư 中trung 有hữu 三tam 。 謂vị 法pháp 喻dụ 合hợp 。 如như 其kỳ 次thứ 第đệ 。 四tứ 句cú 二nhị 句cú 五ngũ 句cú 應ưng 知tri 。

經kinh 曰viết 。 入nhập 於ư 金kim 剛cang 味vị 。 證chứng 法Pháp 真chân 實thật 定định 。 決quyết 定định 斷đoạn 疑nghi 悔hối 。 一nhất 法Pháp 之chi 印ấn 成thành 。

論luận 曰viết 。 此thử 第đệ 二nhị 頌tụng 入nhập 定định 。 上thượng 半bán 正chánh 頌tụng 在tại 前tiền 入nhập 定định 。 下hạ 半bán 逆nghịch 頌tụng 後hậu 起khởi 說thuyết 法Pháp 。 後hậu 所sở 說thuyết 教giáo 有hữu 二nhị 勝thắng 能năng 。 一nhất 決quyết 斷đoán 疑nghi 悔hối 。 如như 金kim 剛cang 能năng 破phá 。 二nhị 印ấn 成thành 一Nhất 乘Thừa 。 如như 金kim 剛cang 不bất 壞hoại 。 下hạ 半bán 二nhị 句cú 顯hiển 此thử 二nhị 義nghĩa 。 序tự 分phần/phân 文văn 竟cánh 。 正chánh 說thuyết 之chi 中trung 大đại 分phân 為vi 二nhị 。 謂vị 前tiền 六lục 品phẩm 別biệt 顯hiển 觀quán 行hành 。 總tổng 持trì 一nhất 品phẩm 總tổng 遣khiển 疑nghi 情tình 。 別biệt 顯hiển 之chi 中trung 。 即tức 為vi 六lục 分phần 。 一nhất 無vô 相tướng 法pháp 品phẩm 明minh 無vô 相tướng 觀quán 。 二nhị 無vô 生sanh 行hành 品phẩm 顯hiển 無vô 生sanh 行hành 。 三tam 本bổn 覺giác 剎sát 品phẩm 依y 本bổn 利lợi 物vật 。 四tứ 入nhập 實thật 際tế 品phẩm 從tùng 虛hư 入nhập 實thật 。 五ngũ 真chân 性tánh 空không 品phẩm 辨biện 一nhất 切thiết 行hành 出xuất 真chân 性tánh 空không 。 六lục 如Như 來Lai 藏tạng 品phẩm 顯hiển 無vô 量lượng 門môn 。 入nhập 如Như 來Lai 藏tạng 。 如như 是thị 六lục 門môn 觀quán 行hành 周chu 盡tận 。

所sở 以dĩ 然nhiên 者giả 。 凡phàm 諸chư 妄vọng 想tưởng 無vô 始thỉ 流lưu 轉chuyển 。 只chỉ 由do 取thủ 相tướng 分phân 別biệt 之chi 患hoạn 。 今kim 欲dục 反phản 流lưu 歸quy 源nguyên 。 先tiên 須tu 破phá 遣khiển 諸chư 相tướng 。 所sở 以dĩ 初sơ 明minh 觀quán 無vô 相tướng 法pháp 。 雖tuy 遣khiển 諸chư 相tướng 。 若nhược 存tồn 觀quán 心tâm 觀quán 心tâm 猶do 生sanh 不bất 會hội 本bổn 覺giác 。 故cố 泯mẫn 生sanh 心tâm 。 所sở 以dĩ 第đệ 二nhị 顯hiển 無vô 生sanh 行hành 。 行hành 既ký 無vô 生sanh 方phương 會hội 本bổn 覺giác 。 依y 此thử 化hóa 物vật 令linh 得đắc 本bổn 利lợi 。 故cố 第đệ 三Tam 明Minh 本bổn 覺giác 利lợi 門môn 。 若nhược 依y 本bổn 覺giác 以dĩ 利lợi 眾chúng 生sanh 。 眾chúng 生sanh 即tức 能năng 從tùng 虛hư 入nhập 實thật 。 所sở 以dĩ 第đệ 四tứ 明minh 入nhập 實thật 際tế 。 內nội 行hành 即tức 無vô 相tướng 無vô 生sanh 。 外ngoại 化hóa 即tức 本bổn 利lợi 入nhập 實thật 。 如như 是thị 二nhị 利lợi 以dĩ 具cụ 萬vạn 行hạnh 。 同đồng 出xuất 真chân 性tánh 。 皆giai 順thuận 真chân 空không 。 是thị 故cố 第đệ 五ngũ 。 明minh 真chân 性tánh 空không 。 依y 此thử 真chân 性tánh 萬vạn 行hạnh 斯tư 備bị 。 入nhập 如Như 來Lai 藏tạng 。 一nhất 味vị 之chi 源nguyên 。 所sở 以dĩ 第đệ 六lục 顯hiển 如Như 來Lai 藏tạng 。 既ký 歸quy 心tâm 源nguyên 即tức 無vô 所sở 為vi 。 無vô 所sở 為vi 故cố 。 無vô 所sở 不bất 為vi 。 故cố 說thuyết 六lục 門môn 以dĩ 攝nhiếp 大Đại 乘Thừa 。 又hựu 此thử 六lục 品phẩm 亦diệc 有hữu 異dị 意ý 。 謂vị 初sơ 品phẩm 示thị 所sở 觀quán 之chi 法pháp 。 法pháp 謂vị 一nhất 心tâm 如Như 來Lai 藏tạng 體thể 。 第đệ 二nhị 品phẩm 明minh 能năng 觀quán 之chi 行hành 。 行hành 謂vị 六lục 行hành 無vô 分phân 別biệt 觀quán 。 第đệ 三tam 本bổn 覺giác 利lợi 品phẩm 顯hiển 一nhất 心tâm 中trung 之chi 生sanh 滅diệt 門môn 。 第đệ 四tứ 入nhập 實thật 際tế 品phẩm 顯hiển 一nhất 心tâm 中trung 之chi 真Chân 如Như 門môn 。 第đệ 五ngũ 真chân 性tánh 空không 品phẩm 雙song 遣khiển 真chân 俗tục 不bất 壞hoại 二nhị 諦đế 。 第đệ 六lục 如Như 來Lai 藏tạng 品phẩm 遍biến 收thu 諸chư 門môn 同đồng 示thị 一nhất 味vị 。 以dĩ 此thử 二nhị 重trọng/trùng 六lục 門môn 攝nhiếp 大Đại 乘Thừa 義nghĩa 周chu 盡tận 。 又hựu 此thử 六lục 品phẩm 合hợp 為vi 三tam 門môn 。 前tiền 二nhị 品phẩm 攝nhiếp 觀quán 行hành 始thỉ 終chung 。 次thứ 二nhị 品phẩm 者giả 教giáo 化hóa 本bổn 末mạt 。 其kỳ 後hậu 二nhị 門môn 攝nhiếp 因nhân 成thành 果quả 。 又hựu 前tiền 二nhị 品phẩm 遣khiển 相tương/tướng 歸quy 本bổn 。 中trung 間gian 二nhị 品phẩm 從tùng 本bổn 起khởi 行hành 。 後hậu 二nhị 品phẩm 者giả 雙song 顯hiển 歸quy 起khởi 。 以dĩ 此thử 二nhị 三tam 攝nhiếp 大Đại 乘Thừa 盡tận 。 又hựu 此thử 六lục 品phẩm 只chỉ 是thị 二nhị 門môn 。 相tương 生sanh 都đô 泯mẫn 是thị 本bổn 覺giác 利lợi 實thật 際tế 真chân 空không 。 是thị 如Như 來Lai 藏tạng 。 又hựu 前tiền 門môn 者giả 遣khiển 妄vọng 顯hiển 因nhân 。 其kỳ 後hậu 門môn 者giả 顯hiển 真chân 成thành 果quả 。 如như 是thị 二nhị 二nhị 之chi 門môn 亦diệc 攝nhiếp 大Đại 乘Thừa 周chu 盡tận 。 又hựu 此thử 六lục 品phẩm 唯duy 是thị 一nhất 味vị 。

所sở 以dĩ 然nhiên 者giả 。 相tương 生sanh 無vô 性tánh 。 本bổn 覺giác 無vô 本bổn 。 實thật 際tế 離ly 際tế 。 真chân 性tánh 亦diệc 空không 。 何hà 由do 得đắc 有hữu 如Như 來Lai 藏tạng 性tánh 。 如như 下hạ 如Như 來Lai 藏tạng 品phẩm 中trung 言ngôn 。 是thị 識thức 常thường 寂tịch 滅diệt 。 寂tịch 滅diệt 亦diệc 寂tịch 滅diệt 。 總tổng 持trì 品phẩm 言ngôn 。 七thất 五ngũ 不bất 生sanh 。 八bát 六lục 寂tịch 滅diệt 。 九cửu 相tướng 空không 無vô 。 如như 是thị 無vô 所sở 得đắc 。 之chi 一nhất 味vị 正chánh 為vi 此thử 經Kinh 之chi 宗tông 之chi 要yếu 。 但đãn 以dĩ 無vô 所sở 得đắc 故cố 。 無vô 所sở 不bất 得đắc 。 所sở 以dĩ 諸chư 門môn 無vô 所sở 不bất 開khai 故cố 作tác 無vô 量lượng 義nghĩa 之chi 宗tông 也dã 。 雖tuy 是thị 一nhất 味vị 而nhi 開khai 六lục 門môn 故cố 。 依y 六lục 分phần 科khoa 文văn 而nhi 釋thích 。 先tiên 釋thích 品phẩm 名danh 。 言ngôn 無vô 相tướng 者giả 謂vị 無vô 相tướng 觀quán 。 破phá 諸chư 相tướng 故cố 。 次thứ 言ngôn 法pháp 者giả 謂vị 所sở 觀quán 法pháp 。 一nhất 心tâm 法pháp 故cố 。 無vô 相tướng 觀quán 者giả 。 先tiên 六lục 分phần 中trung 第đệ 一nhất 分phần/phân 義nghĩa 。 所sở 觀quán 法pháp 者giả 後hậu 六lục 門môn 內nội 第đệ 一nhất 門môn 法pháp 。 今kim 此thử 初sơ 品phẩm 顯hiển 是thị 二nhị 義nghĩa 。 以dĩ 之chi 故cố 言ngôn 無vô 相tướng 法pháp 品phẩm 。

經kinh 曰viết 爾nhĩ 時thời 尊Tôn 者Giả 。 從tùng 三tam 昧muội 起khởi 。 而nhi 說thuyết 是thị 言ngôn 。

論luận 曰viết 。 此thử 一nhất 品phẩm 文văn 科khoa 。 分phân 為vi 三tam 分phần 。 初sơ 出xuất 定định 分phần/phân 。 次thứ 起khởi 說thuyết 分phần/phân 。 後hậu 得đắc 益ích 分phần/phân 。 初sơ 後hậu 二nhị 分phần 是thị 經Kinh 家gia 序tự 。 其kỳ 第đệ 二nhị 分phần 正chánh 是thị 佛Phật 言ngôn 。 初sơ 分phần/phân 中trung 顯hiển 三tam 種chủng 成thành 就tựu 。 一nhất 說thuyết 法Pháp 時thời 成thành 就tựu 。 如như 經kinh 爾nhĩ 時thời 故cố 。 二nhị 說thuyết 法Pháp 主chủ 成thành 就tựu 。 如như 經kinh 尊tôn 者giả 故cố 。 具cụ 五ngũ 通thông 達đạt 為vi 世thế 所sở 尊tôn 。 於ư 甚thậm 深thâm 法Pháp 。 如như 義nghĩa 說thuyết 故cố 。 三tam 自tự 在tại 成thành 就tựu 。 如như 經kinh 從tùng 三tam 昧muội 起khởi 。 說thuyết 是thị 言ngôn 故cố 。 如Như 來Lai 入nhập 定định 。 無vô 能năng 驚kinh 寤ngụ 。 於ư 定định 住trụ 出xuất 。 得đắc 自tự 在tại 故cố 。

經kinh 曰viết 。 諸chư 佛Phật 智trí 地địa 。 入nhập 實thật 法pháp 相tướng 。 決quyết 定định 性tánh 故cố 。

論luận 曰viết 。 此thử 下hạ 第đệ 二nhị 正chánh 發phát 言ngôn 說thuyết 。 此thử 中trung 有hữu 二nhị 。 一nhất 者giả 長trường/trưởng 行hành 。 二nhị 者giả 重trọng/trùng 頌tụng 。 初sơ 長trường/trưởng 行hành 中trung 亦diệc 有hữu 二nhị 分phần 。 一nhất 略lược 標tiêu 分phần/phân 。 二nhị 廣quảng 說thuyết 分phần/phân 。 略lược 標tiêu 分phần/phân 中trung 標tiêu 二nhị 種chủng 義nghĩa 。 初sơ 標tiêu 無vô 相tướng 觀quán 。 後hậu 標tiêu 所sở 觀quán 法pháp 。 無vô 相tướng 觀quán 中trung 有hữu 其kỳ 二nhị 句cú 。 先tiên 標tiêu 如Như 來Lai 自tự 入nhập 無vô 相tướng 觀quán 。 後hậu 標tiêu 令linh 他tha 入nhập 無vô 相tướng 觀quán 。 言ngôn 自tự 入nhập 者giả 。 如như 經kinh 諸chư 佛Phật 智trí 地địa 。 入nhập 實thật 法pháp 相tướng 。 決quyết 定định 性tánh 故cố 。 諸chư 佛Phật 智trí 地địa 者giả 。 謂vị 如như 前tiền 所sở 入nhập 金Kim 剛Cang 三Tam 昧Muội 。 相tương 應ứng 之chi 智trí 。 住trụ 持trì 一nhất 切thiết 。 功công 德đức 法pháp 故cố 。 入nhập 實thật 法pháp 相tướng 者giả 。 謂vị 此thử 佛Phật 智trí 破phá 一nhất 切thiết 相tương 通thông 達đạt 諸chư 法pháp 之chi 實thật 相tương/tướng 故cố 。 決quyết 定định 性tánh 者giả 。 是thị 實thật 法pháp 相tướng 。 非phi 佛Phật 所sở 作tác 。 有hữu 佛Phật 無vô 佛Phật 。 性tánh 自tự 爾nhĩ 故cố 。 次thứ 言ngôn 故cố 者giả 。 以dĩ 決quyết 定định 性tánh 釋thích 成thành 上thượng 句cú 。 若nhược 不bất 決quyết 定định 即tức 非phi 實thật 相tướng 故cố 。 又hựu 攝nhiếp 上thượng 句cú 而nhi 成thành 下hạ 句cú 。 如Như 來Lai 自tự 入nhập 實thật 法pháp 相tướng 故cố 。 故cố 能năng 令linh 他tha 得đắc 無vô 相tướng 利lợi 也dã 。

經kinh 曰viết 。 方phương 便tiện 神thần 通thông 。 皆giai 無vô 相tướng 利lợi 。

論luận 曰viết 。 此thử 第đệ 二nhị 句cú 令linh 他tha 得đắc 入nhập 。 言ngôn 方phương 便tiện 者giả 八bát 相tương/tướng 方phương 便tiện 。 謂vị 從tùng 兜Đâu 率Suất 天Thiên 。 退thoái 乃nãi 至chí 入nhập 涅Niết 槃Bàn 故cố 。 神thần 通thông 者giả 六lục 神thần 通thông 。 即tức 為vi 三tam 輪luân 。 化hóa 眾chúng 生sanh 故cố 。 皆giai 無vô 相tướng 利lợi 者giả 。 如như 是thị 八bát 六lục 方phương 便tiện 神thần 通thông 。 皆giai 從tùng 自tự 入nhập 實thật 相tướng 而nhi 起khởi 。 能năng 令linh 他tha 得đắc 無vô 相tướng 利lợi 故cố 標tiêu 無vô 相tướng 觀quán 竟cánh 在tại 於ư 前tiền 。

經kinh 曰viết 。 一nhất 覺giác 了liễu 義nghĩa 。 難nan 解giải 難nan 入nhập 。 非phi 諸chư 二Nhị 乘Thừa 。 之chi 所sở 知tri 見kiến 。 唯duy 佛Phật 菩Bồ 薩Tát 。 乃nãi 能năng 知tri 之chi 。

論luận 曰viết 。 此thử 下hạ 第đệ 二nhị 標tiêu 所sở 觀quán 法pháp 亦diệc 有hữu 二nhị 句cú 。 一nhất 者giả 直trực 標tiêu 所sở 觀quán 法pháp 深thâm 。 二nhị 者giả 為vì 他tha 說thuyết 是thị 深thâm 法Pháp 。 一nhất 覺giác 了liễu 義nghĩa 者giả 。 一nhất 心tâm 本bổn 覺giác 如Như 來Lai 藏tạng 義nghĩa 。 過quá 是thị 永vĩnh 無vô 餘dư 深thâm 法Pháp 故cố 。 難nan 解giải 者giả 義nghĩa 甚thậm 深thâm 非phi 諸chư 二Nhị 乘Thừa 。 所sở 知tri 見kiến 故cố 。 難nan 入nhập 者giả 體thể 甚thậm 深thâm 唯duy 佛Phật 菩Bồ 薩Tát 。 乃nãi 能năng 入nhập 故cố 。 即tức 以dĩ 後hậu 句cú 而nhi 釋thích 前tiền 句cú 。 欲dục 明minh 初sơ 門môn 所sở 標tiêu 。 佛Phật 智trí 所sở 入nhập 實thật 法pháp 相tướng 者giả 。 直trực 是thị 一nhất 心tâm 本bổn 覺giác 如Như 來Lai 藏tạng 法pháp 。 如như 楞lăng 伽già 經kinh 言ngôn 。 寂tịch 滅diệt 者giả 名danh 為vi 一nhất 心tâm 。 一nhất 心tâm 者giả 名danh 如Như 來Lai 藏tạng 。 今kim 此thử 文văn 言ngôn 實thật 法pháp 相tướng 者giả 。 是thị 寂tịch 滅diệt 義nghĩa 。 一nhất 覺giác 了liễu 義nghĩa 。 者giả 即tức 是thị 一nhất 心tâm 如Như 來Lai 藏tạng 義nghĩa 。 法pháp 華hoa 論luận 云vân 。 諸chư 佛Phật 如Như 來Lai 。 能năng 知tri 彼bỉ 法pháp 究cứu 竟cánh 實thật 相tướng 。 言ngôn 實thật 相tướng 者giả 。 謂vị 如Như 來Lai 藏tạng 法Pháp 身thân 之chi 體thể 不bất 變biến 義nghĩa 故cố 。 今kim 此thử 經Kinh 言ngôn 一nhất 覺giác 者giả 。 一nhất 切thiết 諸chư 法pháp 。 唯duy 是thị 一nhất 心tâm 。 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 是thị 一nhất 本bổn 覺giác 。 由do 是thị 義nghĩa 故cố 。 名danh 為vi 一nhất 覺giác 。 至chí 下hạ 演diễn 中trung 當đương 更cánh 分phân 別biệt 。

經kinh 曰viết 。 可khả 度độ 眾chúng 生sanh 。 皆giai 說thuyết 一nhất 味vị 。

論luận 曰viết 。 此thử 明minh 為vi 他tha 皆giai 說thuyết 深thâm 法Pháp 。 可khả 度độ 眾chúng 生sanh 者giả 。 如Như 來Lai 所sở 化hóa 。 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 莫mạc 非phi 一nhất 心tâm 之chi 流lưu 轉chuyển 故cố 。 皆giai 說thuyết 一nhất 味vị 者giả 。 如Như 來Lai 所sở 說thuyết 。 一nhất 切thiết 教giáo 法pháp 無vô 不bất 令linh 入nhập 一nhất 覺giác 味vị 故cố 。 欲dục 明minh 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 本bổn 來lai 一nhất 覺giác 。 但đãn 由do 無vô 明minh 隨tùy 夢mộng 流lưu 轉chuyển 。 皆giai 從tùng 如Như 來Lai 。 一nhất 味vị 之chi 說thuyết 無vô 不bất 終chung 歸quy 一nhất 心tâm 之chi 源nguyên 。 歸quy 心tâm 源nguyên 時thời 。 皆giai 無vô 所sở 得đắc 。 故cố 言ngôn 一nhất 味vị 。 即tức 是thị 一Nhất 乘Thừa 。 初sơ 略lược 標tiêu 文văn 竟cánh 在tại 於ư 前tiền 。

經kinh 曰viết 。

爾nhĩ 時thời 解Giải 脫Thoát 菩Bồ 薩Tát 。 即tức 從tùng 座tòa 起khởi 。 合hợp 掌chưởng 胡hồ 跪quỵ 。 而nhi 白bạch 佛Phật 言ngôn 。

論luận 曰viết 。 此thử 下hạ 第đệ 二nhị 廣quảng 說thuyết 。 於ư 中trung 有hữu 二nhị 。 先tiên 請thỉnh 後hậu 說thuyết 。 請thỉnh 中trung 有hữu 二nhị 。 先tiên 序tự 人nhân 儀nghi 。 後hậu 明minh 發phát 言ngôn 。 序tự 有hữu 二nhị 句cú 。 一nhất 依y 時thời 表biểu 人nhân 。 解Giải 脫Thoát 菩Bồ 薩Tát 者giả 。 令linh 諸chư 眾chúng 生sanh 。 同đồng 一nhất 解giải 脫thoát 故cố 。 寄ký 能năng 問vấn 人nhân 表biểu 。 所sở 說thuyết 法Pháp 故cố 。 二nhị 序tự 禮lễ 儀nghi 。 如như 經kinh 即tức 從tùng 座tòa 起khởi 等đẳng 故cố 。

經kinh 曰viết 。 尊tôn 者giả 若nhược 佛Phật 滅diệt 後hậu 。 正Chánh 法Pháp 去khứ 世thế 。 像Tượng 法Pháp 住trụ 世thế 。 於ư 末mạt 劫kiếp 中trung 。 五ngũ 濁trược 眾chúng 生sanh 。 多đa 諸chư 惡ác 業nghiệp 。 輪luân 迴hồi 三tam 界giới 。 無vô 有hữu 出xuất 時thời 。

論luận 曰viết 。 此thử 下hạ 第đệ 二nhị 發phát 言ngôn 而nhi 請thỉnh 。 於ư 中trung 有hữu 二nhị 。 先tiên 舉cử 所sở 為vi 時thời 節tiết 。 後hậu 請thỉnh 為vì 彼bỉ 宣tuyên 說thuyết 。 初sơ 中trung 像Tượng 法Pháp 住trụ 世thế 。 末mạt 劫kiếp 中trung 者giả 先tiên 廣quảng 說thuyết 經Kinh 為vi 益ích 正Chánh 法Pháp 之chi 時thời 。 今kim 此thử 經Kinh 者giả 為vi 化hóa 像tượng 法pháp 之chi 節tiết 。 隨tùy 時thời 厚hậu 薄bạc 設thiết 教giáo 異dị 故cố 。

經kinh 曰viết 。 願nguyện 佛Phật 慈từ 悲bi 。 為vì 後hậu 眾chúng 生sanh 。 宣tuyên 說thuyết 一Nhất 味Vị 決Quyết 定Định 真Chân 實Thật 。 令linh 彼bỉ 眾chúng 生sanh 。 等đẳng 同đồng 解giải 脫thoát 。

論luận 曰viết 。 此thử 是thị 第đệ 二nhị 。 正chánh 請thỉnh 宣tuyên 說thuyết 。 宣tuyên 說thuyết 一nhất 味vị 者giả 。 請thỉnh 說thuyết 一nhất 覺giác 了liễu 義nghĩa 之chi 味vị 。 決quyết 定định 真chân 實thật 。 者giả 請thỉnh 說thuyết 入nhập 實thật 法pháp 相tướng 之chi 觀quán 。 令linh 彼bỉ 眾chúng 生sanh 。 等đẳng 同đồng 解giải 脫thoát 者giả 。 令linh 彼bỉ 像tượng 法pháp 末mạt 世thế 眾chúng 生sanh 。 等đẳng 同đồng 一nhất 味vị 。 究cứu 竟cánh 解giải 脫thoát 。 由do 是thị 言ngôn 之chi 。 教giáo 有hữu 四tứ 句cú 。 一nhất 正chánh 化hóa 正Chánh 法Pháp 兼kiêm 利lợi 後hậu 時thời 。 謂vị 前tiền 經kinh 等đẳng 。 二nhị 正chánh 化hóa 像tượng 法pháp 兼kiêm 利lợi 前tiền 時thời 。 謂vị 此thử 經Kinh 等đẳng 。 三tam 通thông 化hóa 前tiền 後hậu 。 謂vị 諸chư 餘dư 經kinh 等đẳng 。 四tứ 不bất 利lợi 前tiền 後hậu 。 除trừ 上thượng 爾nhĩ 所sở 教giáo 。

經kinh 曰viết 。 佛Phật 言ngôn 善thiện 男nam 子tử 汝nhữ 能năng 問vấn 我ngã 。 出xuất 世thế 之chi 因nhân 。 欲dục 化hóa 眾chúng 生sanh 。 令linh 彼bỉ 眾chúng 生sanh 。 獲hoạch 得đắc 出xuất 世thế 之chi 果quả 。 是thị 一nhất 大đại 事sự 。 不bất 可khả 思tư 議nghị 。 以dĩ 大đại 慈từ 故cố 。 以dĩ 大đại 悲bi 故cố 。 我ngã 若nhược 不bất 說thuyết 。 即tức 墮đọa 慳san 貪tham 。 汝nhữ 等đẳng 一nhất 心tâm 諦đế 聽thính 。 為vì 汝nhữ 宣tuyên 說thuyết 。

論luận 曰viết 。 此thử 下hạ 第đệ 二nhị 。 如Như 來Lai 為vi 說thuyết 。 於ư 中trung 有hữu 二nhị 。 一nhất 者giả 讚tán 問vấn 許hứa 說thuyết 。 二nhị 者giả 對đối 請thỉnh 宣tuyên 說thuyết 。 讚tán 問vấn 中trung 言ngôn 出xuất 世thế 之chi 因nhân 者giả 。 入nhập 實thật 相tướng 觀quán 故cố 。 出xuất 世thế 之chi 果quả 者giả 。 一nhất 味vị 解giải 脫thoát 故cố 。 是thị 一nhất 大đại 事sự 者giả 。 無vô 上thượng 同đồng 義nghĩa 故cố 。 不bất 可khả 思tư 議nghị 者giả 。 離ly 言ngôn 絕tuyệt 慮lự 故cố 。 如như 法Pháp 華hoa 經kinh 言ngôn 。 諸chư 佛Phật 世Thế 尊Tôn 。 唯duy 以dĩ 一nhất 大đại 事sự 因nhân 緣duyên 故cố 。 出xuất 現hiện 於ư 世thế 。 論luận 者giả 釋thích 言ngôn 。 一nhất 大đại 事sự 者giả 。 依y 四tứ 種chủng 義nghĩa 。 何hà 者giả 為vi 四tứ 。 一nhất 者giả 無vô 上thượng 義nghĩa 。 唯duy 除trừ 如Như 來Lai 。 一Nhất 切Thiết 智Trí 智Trí 。 更cánh 無vô 餘dư 事sự 。 如như 經kinh 欲dục 開khai 佛Phật 知tri 見kiến 。 令linh 眾chúng 生sanh 知tri 。 得đắc 清thanh 淨tịnh 故cố 。 出xuất 現hiện 於ư 世thế 故cố 。 佛Phật 知tri 見kiến 者giả 。 如Như 來Lai 能năng 證chứng 以dĩ 如như 實thật 智trí 。 知tri 彼bỉ 義nghĩa 故cố 。 二nhị 者giả 同đồng 義nghĩa 。 以dĩ 諸chư 聲Thanh 聞Văn 。 辟Bích 支Chi 佛Phật 佛Phật 法Pháp 身thân 平bình 等đẳng 。 如như 經kinh 欲dục 示thị 眾chúng 生sanh 佛Phật 知tri 見kiến 故cố 。 出xuất 現hiện 於ư 世thế 故cố 。 法Pháp 身thân 平bình 等đẳng 者giả 。 佛Phật 性tánh 法Pháp 身thân 無vô 差sai 別biệt 故cố 。 三tam 者giả 不bất 知tri 義nghĩa 。 以dĩ 諸chư 聲Thanh 聞Văn 。 辟Bích 支Chi 佛Phật 等đẳng 。 不bất 能năng 知tri 彼bỉ 真chân 實thật 處xứ 故cố 。 不bất 知tri 真chân 實thật 處xứ 者giả 。 不bất 知tri 究cứu 竟cánh 唯duy 一nhất 佛Phật 乘Thừa 故cố 。 如như 經kinh 欲dục 令linh 眾chúng 生sanh 。 悟ngộ 佛Phật 知tri 見kiến 故cố 。 出xuất 現hiện 於ư 世thế 故cố 。 四tứ 者giả 令linh 證chứng 不bất 退thoái 轉chuyển 地địa 。 示thị 現hiện 欲dục 與dữ 無vô 量lượng 智trí 業nghiệp 故cố 。 如như 經kinh 欲dục 令linh 眾chúng 生sanh 。 入nhập 佛Phật 知tri 見kiến 故cố 。 出xuất 現hiện 於ư 世thế 故cố 。 今kim 此thử 文văn 中trung 一nhất 大đại 事sự 者giả 。 亦diệc 有hữu 四tứ 義nghĩa 。 一nhất 無vô 上thượng 義nghĩa 。 如như 上thượng 文văn 言ngôn 。 諸chư 佛Phật 智trí 地địa 。 入nhập 實thật 法pháp 相tướng 故cố 。 二nhị 者giả 同đồng 義nghĩa 。 如như 經kinh 一nhất 覺giác 了liễu 義nghĩa 。 難nan 解giải 難nan 入nhập 故cố 。 三tam 不bất 知tri 義nghĩa 。 非phi 諸chư 二Nhị 乘Thừa 。 所sở 知tri 見kiến 故cố 。 四tứ 令linh 證chứng 義nghĩa 。 可khả 度độ 眾chúng 生sanh 。 皆giai 說thuyết 一nhất 味vị 故cố 。 讚tán 問vấn 已dĩ 竟cánh 。 次thứ 許hứa 說thuyết 中trung 亦diệc 有hữu 二nhị 句cú 。 初sơ 句cú 反phản 顯hiển 不bất 說thuyết 有hữu 過quá 。 後hậu 句cú 順thuận 明minh 誡giới 聽thính 許hứa 說thuyết 。

經kinh 曰viết 。 善thiện 男nam 子tử 若nhược 化hóa 眾chúng 生sanh 。 無vô 生sanh 於ư 化hóa 。 不bất 生sanh 無vô 化hóa 。 其kỳ 化hóa 大đại 焉yên 。

論luận 曰viết 。 自tự 此thử 已dĩ 下hạ 。 正chánh 為vi 宣tuyên 說thuyết 。 於ư 中trung 有hữu 二nhị 。 先tiên 明minh 無vô 相tướng 觀quán 廣quảng 明minh 無vô 相tướng 利lợi 。 後hậu 顯hiển 一nhất 覺giác 心tâm 廣quảng 前tiền 一nhất 覺giác 義nghĩa 。 無vô 相tướng 觀quán 中trung 亦diệc 有hữu 二nhị 分phần 。 一nhất 者giả 直trực 說thuyết 觀quán 行hành 之chi 相tướng 。 二nhị 者giả 往vãng 復phục 決quyết 諸chư 疑nghi 難nan 。 初sơ 中trung 亦diệc 二nhị 。 先tiên 方phương 便tiện 觀quán 。 後hậu 明minh 正chánh 觀quán 。 方phương 便tiện 觀quán 中trung 。 有hữu 其kỳ 四tứ 句cú 。 初sơ 一nhất 句cú 牒điệp 能năng 化hóa 。 後hậu 一nhất 句cú 嘆thán 化hóa 大đại 。 中trung 間gian 二nhị 句cú 正chánh 明minh 觀quán 相tương/tướng 。 無vô 生sanh 於ư 化hóa 者giả 。 初sơ 修tu 觀quán 時thời 破phá 諸chư 有hữu 相tương/tướng 。 於ư 幻huyễn 化hóa 相tương/tướng 滅diệt 其kỳ 生sanh 心tâm 故cố 。 不bất 生sanh 無vô 化hóa 者giả 。 既ký 破phá 化hóa 相tương 次thứ 遣khiển 空không 相tướng 。 於ư 無vô 化hóa 空không 亦diệc 不bất 生sanh 心tâm 故cố 。

所sở 以dĩ 然nhiên 者giả 。 眾chúng 生sanh 本bổn 來lai 迷mê 心tâm 離ly 相tương/tướng 。 遍biến 取thủ 諸chư 相tướng 動động 念niệm 生sanh 心tâm 故cố 。 先tiên 破phá 諸chư 相tướng 滅diệt 取thủ 相tương/tướng 心tâm 。 雖tuy 復phục 已dĩ 破phá 幻huyễn 化hóa 有hữu 相tương/tướng 。 而nhi 猶do 取thủ 其kỳ 無vô 化hóa 空không 性tánh 。 取thủ 空không 性tánh 故cố 於ư 空không 生sanh 心tâm 。 所sở 以dĩ 亦diệc 遣khiển 無vô 化hóa 空không 性tánh 。 于vu 時thời 不bất 生sanh 取thủ 空không 之chi 心tâm 不bất 得đắc 已dĩ 會hội 無vô 二nhị 中trung 道đạo 。 同đồng 佛Phật 所sở 入nhập 。 諸chư 法pháp 實thật 相tướng 。 如như 是thị 化hóa 故cố 。 其kỳ 化hóa 大đại 焉yên 。

問vấn 。 此thử 方phương 便tiện 觀quán 為vi 在tại 何hà 位vị 。

答đáp 。 若nhược 仰ngưỡng 信tín 修tu 在tại 於ư 十thập 信tín 。 其kỳ 相tương 似tự 觀quán 在tại 三tam 十thập 心tâm 。 論luận 其kỳ 純thuần 修tu 在tại 四tứ 善thiện 根căn 。 將tương 入nhập 初Sơ 地Địa 近cận 方phương 便tiện 故cố 。

問vấn 。 餘dư 處xứ 說thuyết 有hữu 三tam 無vô 性tánh 觀quán 。 何hà 故cố 此thử 中trung 。 但đãn 說thuyết 二nhị 無vô 。

答đáp 。 無vô 相tướng 無vô 生sanh 合hợp 為vi 一nhất 邊biên 。 所sở 遣khiển 相tương 生sanh 同đồng 是thị 有hữu 故cố 。 又hựu 此thử 二nhị 觀quán 皆giai 有hữu 尋tầm 思tư 。 遣khiển 無vô 性tánh 時thời 無vô 尋tầm 思tư 故cố 。 或hoặc 開khai 或hoặc 合hợp 皆giai 有hữu 道Đạo 理lý 故cố 。 已dĩ 說thuyết 方phương 便tiện 次thứ 顯hiển 正chánh 觀quán 。

經kinh 曰viết 。 令linh 彼bỉ 眾chúng 生sanh 。 皆giai 離ly 心tâm 我ngã 。 一nhất 切thiết 心tâm 我ngã 。 本bổn 來lai 空không 寂tịch 。 若nhược 得đắc 空không 心tâm 。 心tâm 不bất 幻huyễn 化hóa 。 無vô 幻huyễn 無vô 化hóa 。 即tức 得đắc 無vô 生sanh 。 無vô 生sanh 之chi 心tâm 。 在tại 於ư 無vô 化hóa 。

論luận 曰viết 。 是thị 明minh 正chánh 觀quán 無vô 二nhị 之chi 相tướng 。 以dĩ 離ly 所sở 取thủ 能năng 取thủ 二nhị 故cố 。 離ly 所sở 取thủ 者giả 。 以dĩ 離ly 一nhất 切thiết 。 人nhân 法pháp 相tướng 故cố 。 此thử 有hữu 二nhị 種chủng 。 一nhất 者giả 遣khiển 離ly 。 二nhị 者giả 泯mẫn 離ly 。 遣khiển 離ly 者giả 先tiên 所sở 取thủ 相tương/tướng 今kim 滅diệt 除trừ 故cố 。 如như 經kinh 令linh 彼bỉ 眾chúng 生sanh 。 皆giai 離ly 心tâm 我ngã 故cố 。 泯mẫn 離ly 者giả 先tiên 所sở 取thủ 相tương/tướng 。 本bổn 來lai 空không 故cố 。 如như 經kinh 一nhất 切thiết 心tâm 我ngã 。 本bổn 來lai 空không 寂tịch 故cố 。 言ngôn 心tâm 我ngã 者giả 。 人nhân 名danh 為vi 我ngã 法pháp 名danh 為vi 心tâm 。 心tâm 是thị 諸chư 法pháp 所sở 依y 主chủ 故cố 。 達đạt 諸chư 人nhân 法pháp 本bổn 來lai 空không 時thời 。 先tiên 所sở 取thủ 相tương/tướng 此thử 時thời 不bất 起khởi 。 所sở 以dĩ 二nhị 離ly 一nhất 時thời 成thành 就tựu 。 已dĩ 說thuyết 離ly 所sở 取thủ 。 云vân 何hà 離ly 能năng 取thủ 。 謂vị 離ly 一nhất 切thiết 。 能năng 取thủ 分phân 別biệt 此thử 亦diệc 二nhị 種chủng 。 一nhất 者giả 本bổn 離ly 。 二nhị 者giả 始thỉ 離ly 。 言ngôn 本bổn 離ly 者giả 。 通thông 達đạt 心tâm 我ngã 本bổn 來lai 空không 時thời 正chánh 得đắc 本bổn 覺giác 。 空không 寂tịch 之chi 心tâm 。 此thử 空không 寂tịch 心tâm 本bổn 離ly 能năng 取thủ 。 離ly 能năng 取thủ 故cố 本bổn 不bất 幻huyễn 化hóa 。 如như 經kinh 若nhược 得đắc 空không 心tâm 。 心tâm 不bất 幻huyễn 化hóa 故cố 。 不bất 幻huyễn 化hóa 者giả 非phi 虛hư 妄vọng 故cố 。 言ngôn 始thỉ 離ly 者giả 。 得đắc 此thử 本bổn 覺giác 空không 寂tịch 心tâm 時thời 能năng 取thủ 分phân 別biệt 。 不bất 復phục 得đắc 生sanh 。 隨tùy 所sở 得đắc 心tâm 無vô 幻huyễn 化hóa 故cố 。 如như 經kinh 無vô 幻huyễn 無vô 化hóa 。 即tức 得đắc 無vô 生sanh 故cố 。 如như 是thị 始thỉ 得đắc 無vô 生sanh 之chi 心tâm 。 會hội 本bổn 空không 寂tịch 無vô 化hóa 之chi 理lý 故cố 。 言ngôn 無vô 生sanh 之chi 心tâm 。 在tại 於ư 無vô 化hóa 。 假giả 說thuyết 心tâm 境cảnh 故cố 寄ký 言ngôn 在tại 然nhiên 。 始thỉ 離ly 能năng 取thủ 是thị 始thỉ 覺giác 義nghĩa 。 本bổn 離ly 空không 心tâm 是thị 本bổn 覺giác 義nghĩa 。 義nghĩa 雖tuy 有hữu 二nhị 混hỗn 成thành 一nhất 覺giác 。 同đồng 離ly 能năng 所sở 離ly 新tân 舊cựu 故cố 。 如như 論luận 說thuyết 言ngôn 。 以dĩ 始thỉ 覺giác 者giả 即tức 同đồng 本bổn 覺giác 。 當đương 知tri 此thử 覺giác 永vĩnh 離ly 生sanh 滅diệt 始thỉ 終chung 等đẳng 相tương/tướng 。 始thỉ 從tùng 初Sơ 地Địa 。 乃nãi 至chí 佛Phật 地Địa 。 但đãn 有hữu 分phần/phân 滿mãn 不bất 同đồng 而nhi 已dĩ 。 如như 十Thập 地Địa 論luận 本bổn 分phần/phân 中trung 說thuyết 。 自tự 體thể 本bổn 來lai 空không 有hữu 不bất 二nhị 不bất 盡tận 。 乃nãi 至chí 廣quảng 說thuyết 。 又hựu 此thử 一nhất 覺giác 有hữu 本bổn 始thỉ 義nghĩa 。 以dĩ 有hữu 本bổn 覺giác 顯hiển 成thành 義nghĩa 故cố 。 真chân 修tu 之chi 說thuyết 亦diệc 有hữu 道Đạo 理lý 。 以dĩ 有hữu 始thỉ 覺giác 修tu 成thành 義nghĩa 故cố 。 新tân 修tu 之chi 談đàm 亦diệc 有hữu 道Đạo 理lý 。 如như 其kỳ 偏thiên 執chấp 即tức 有hữu 未vị 盡tận 。 且thả 止chỉ 乘thừa 論luận 還hoàn 釋thích 本bổn 文văn 廣quảng 無vô 相tướng 觀quán 竟cánh 在tại 於ư 前tiền 。

經kinh 曰viết 。 解Giải 脫Thoát 菩Bồ 薩Tát 。 而nhi 白bạch 佛Phật 言ngôn 。 尊tôn 者giả 眾chúng 生sanh 之chi 心tâm 。 性tánh 本bổn 空không 寂tịch 。 空không 寂tịch 之chi 心tâm 。 體thể 無vô 色sắc 相tướng 。 云vân 何hà 修tu 習tập 。 得đắc 本bổn 空không 心tâm 。 願nguyện 佛Phật 慈từ 悲bi 。 為vì 我ngã 宣tuyên 說thuyết 。

論luận 曰viết 。 此thử 下hạ 第đệ 二nhị 往vãng 復phục 決quyết 疑nghi 有hữu 四tứ 問vấn 答đáp 次thứ 第đệ 決quyết 疑nghi 。 第đệ 一nhất 問vấn 中trung 問vấn 意ý 有hữu 二nhị 。 一nhất 者giả 眾chúng 生sanh 心tâm 性tánh 。 本bổn 來lai 空không 寂tịch 。 而nhi 猶do 動động 念niệm 。 無vô 始thỉ 流lưu 轉chuyển 。 云vân 何hà 方phương 修tu 而nhi 得đắc 本bổn 心tâm 。 二nhị 者giả 空không 寂tịch 心tâm 體thể 。 無vô 色sắc 無vô 相tướng 。 眾chúng 生sanh 本bổn 來lai 恆hằng 取thủ 有hữu 相tương/tướng 。 云vân 何hà 習tập 無vô 而nhi 得đắc 空không 心tâm 。 故cố 言ngôn 云vân 何hà 修tu 習tập 。 得đắc 本bổn 空không 心tâm 。

問vấn 。 此thử 中trung 所sở 說thuyết 眾chúng 生sanh 之chi 心tâm 。 應ưng 是thị 六lục 識thức 等đẳng 生sanh 滅diệt 心tâm 。 何hà 以dĩ 得đắc 知tri 一nhất 心tâm 本bổn 覺giác 。

答đáp 。 起khởi 信tín 論luận 云vân 有hữu 法pháp 能năng 起khởi 大Đại 乘Thừa 信tín 根căn 。 謂vị 眾chúng 生sanh 心tâm 依y 一nhất 心tâm 法pháp 有hữu 二nhị 種chủng 門môn 。 乃nãi 至chí 廣quảng 說thuyết 。 又hựu 如như 經kinh 言ngôn 。 寂tịch 滅diệt 者giả 名danh 為vi 一nhất 心tâm 。 今kim 此thử 文văn 言ngôn 。 空không 寂tịch 之chi 心tâm 。 體thể 無vô 色sắc 相tướng 。 言ngôn 有hữu 左tả 右hữu 意ý 致trí 還hoàn 同đồng 。 言ngôn 無vô 色sắc 者giả 無vô 顯hiển 形hình 等đẳng 色sắc 故cố 。 無vô 相tướng 者giả 無vô 生sanh 滅diệt 等đẳng 相tướng 故cố 。 此thử 文văn 即tức 顯hiển 心tâm 真Chân 如Như 門môn 。 上thượng 言ngôn 眾chúng 生sanh 之chi 心tâm 。 且thả 舉cử 心tâm 生sanh 滅diệt 門môn 。 舉cử 生sanh 滅diệt 心tâm 顯hiển 真Chân 如Như 門môn 。 以dĩ 之chi 故cố 言ngôn 。 性tánh 本bổn 空không 寂tịch 。 然nhiên 此thử 二nhị 門môn 其kỳ 體thể 無vô 二nhị 。 所sở 以dĩ 皆giai 是thị 一nhất 心tâm 法pháp 耳nhĩ 。

經kinh 曰viết 。 佛Phật 言ngôn 菩Bồ 薩Tát 一nhất 切thiết 。 心tâm 相tương/tướng 本bổn 來lai 無vô 本bổn 。 本bổn 無vô 本bổn 處xứ 。 空không 寂tịch 無vô 生sanh 。 若nhược 心tâm 無vô 生sanh 。 即tức 入nhập 空không 寂tịch 。 空không 寂tịch 心tâm 地địa 。 即tức 得đắc 心tâm 空không 。 善thiện 男nam 子tử 無vô 相tướng 之chi 心tâm 。 無vô 心tâm 無vô 我ngã 。 一nhất 切thiết 法pháp 相tướng 。 亦diệc 復phục 如như 是thị 。

論luận 曰viết 。 此thử 答đáp 有hữu 二nhị 。 正chánh 答đáp 決quyết 答đáp 。 言ngôn 菩Bồ 薩Tát 者giả 。 是thị 呼hô 解Giải 脫Thoát 菩Bồ 薩Tát 之chi 辭từ 。 下hạ 文văn 呼hô 辭từ 皆giai 亦diệc 同đồng 也dã 。 一nhất 切thiết 心tâm 相tướng 者giả 。 一nhất 切thiết 八bát 識thức 動động 念niệm 之chi 心tâm 心tâm 所sở 相tương 應ứng 行hành 相tương/tướng 差sai 別biệt 。 若nhược 行hành 若nhược 相tương/tướng 皆giai 有hữu 四tứ 相tương/tướng 故cố 。 本bổn 來lai 無vô 本bổn 。 本bổn 無vô 本bổn 處xứ 者giả 。 一nhất 切thiết 心tâm 相tướng 。 種chủng 子tử 為vi 本bổn 。 求cầu 此thử 本bổn 種chủng 。 永vĩnh 無vô 所sở 得đắc 。

所sở 以dĩ 然nhiên 者giả 。 為vi 在tại 現hiện 時thời 為vi 已dĩ 過quá 去khứ 。 若nhược 在tại 現hiện 時thời 即tức 與dữ 果quả 俱câu 無vô 本bổn 末mạt 異dị 。 如như 牛ngưu 兩lưỡng 角giác 。 若nhược 已dĩ 過quá 去khứ 即tức 無vô 作tác 因nhân 。 無vô 體thể 性tánh 故cố 。 猶do 如như 兔thố 角giác 。 如như 是thị 道Đạo 理lý 本bổn 來lai 法pháp 爾nhĩ 。 以dĩ 之chi 故cố 言ngôn 。 本bổn 來lai 無vô 本bổn 。 又hựu 生sanh 滅diệt 心tâm 生sanh 必tất 依y 本bổn 處xứ 。 本bổn 處xứ 既ký 無vô 即tức 不bất 得đắc 生sanh 。 言ngôn 本bổn 處xứ 者giả 。 謂vị 俱câu 有hữu 根căn 。 其kỳ 五ngũ 色sắc 根căn 既ký 是thị 色sắc 法pháp 。 有hữu 方phương 無vô 方phương 。 皆giai 不bất 可khả 得đắc 。 餘dư 三tam 所sở 依y 皆giai 無vô 色sắc 法pháp 。 有hữu 時thời 無vô 時thời 。 並tịnh 不bất 可khả 得đắc 。 是thị 故cố 亦diệc 言ngôn 。 本bổn 無vô 本bổn 處xứ 。 謂vị 從tùng 本bổn 來lai 無vô 其kỳ 本bổn 處xứ 。 既ký 無vô 本bổn 種chủng 亦diệc 無vô 本bổn 處xứ 。 當đương 知tri 心tâm 相tương/tướng 。 本bổn 來lai 無vô 生sanh 。 以dĩ 之chi 故cố 言ngôn 。 空không 寂tịch 無vô 生sanh 。 如như 是thị 觀quán 察sát 。 不bất 得đắc 生sanh 時thời 。 其kỳ 能năng 觀quán 心tâm 。 亦diệc 無vô 所sở 生sanh 。 是thị 時thời 即tức 入nhập 。 本bổn 來lai 空không 寂tịch 。 所sở 入nhập 空không 寂tịch 即tức 是thị 一nhất 心tâm 。 一nhất 切thiết 所sở 依y 名danh 之chi 為vi 地địa 。 故cố 言ngôn 即tức 入nhập 空không 寂tịch 。 空không 寂tịch 心tâm 地địa 。 雖tuy 諸chư 眾chúng 生sanh 。 本bổn 來lai 流lưu 轉chuyển 。 恆hằng 取thủ 有hữu 相tương/tướng 。 然nhiên 依y 此thử 門môn 推thôi 求cầu 觀quán 察sát 。 即tức 能năng 得đắc 本bổn 空không 心tâm 。 故cố 言ngôn 即tức 得đắc 心tâm 空không 。 心tâm 空không 空không 心tâm 語ngữ 有hữu 左tả 右hữu 。 只chỉ 是thị 一nhất 心tâm 本bổn 覺giác 之chi 義nghĩa 。 正chánh 答đáp 所sở 問vấn 竟cánh 在tại 於ư 前tiền 。 此thử 下hạ 結kết 答đáp 。 無vô 相tướng 之chi 心tâm 。 者giả 舉cử 一nhất 心tâm 體thể 。 無vô 心tâm 無vô 我ngã 。 者giả 結kết 前tiền 所sở 說thuyết 。 空không 寂tịch 無vô 生sanh 。 無vô 相tướng 心tâm 中trung 。 離ly 心tâm 我ngã 相tương/tướng 。 一nhất 切thiết 法pháp 相tướng 。 亦diệc 如như 是thị 者giả 。 重trọng/trùng 結kết 空không 寂tịch 。 非phi 直trực 離ly 此thử 心tâm 我ngã 二nhị 相tương/tướng 。 其kỳ 餘dư 一nhất 切thiết 。 有hữu 為vi 無vô 為vi 。 乃nãi 至chí 有hữu 上thượng 無vô 上thượng 等đẳng 相tương/tướng 無vô 相tướng 心tâm 中trung 無vô 不bất 離ly 故cố 。

經kinh 曰viết 。 解Giải 脫Thoát 菩Bồ 薩Tát 。 而nhi 白bạch 佛Phật 言ngôn 。 尊tôn 者giả 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 若nhược 有hữu 我ngã 者giả 。 若nhược 有hữu 心tâm 者giả 。 以dĩ 何hà 法Pháp 覺giác 。 令linh 彼bỉ 眾chúng 生sanh 。 出xuất 離ly 斯tư 縛phược 。

論luận 曰viết 。 自tự 此thử 已dĩ 下hạ 。 第đệ 二nhị 問vấn 答đáp 。 前tiền 一nhất 問vấn 答đáp 總tổng 明minh 破phá 有hữu 相tương/tướng 門môn 。 今kim 此thử 問vấn 答đáp 別biệt 顯hiển 離ly 二nhị 縛phược 門môn 。 別biệt 舉cử 二nhị 病bệnh 以dĩ 問vấn 其kỳ 藥dược 。 言ngôn 有hữu 我ngã 者giả 。 人nhân 執chấp 之chi 病bệnh 。 若nhược 有hữu 心tâm 者giả 。 法pháp 執chấp 之chi 病bệnh 。 言ngôn 斯tư 縛phược 者giả 。 別biệt 而nhi 言ngôn 之chi 。 人nhân 執chấp 是thị 麁thô 重trọng 縛phược 。 法pháp 執chấp 是thị 相tương/tướng 縛phược 。 通thông 而nhi 說thuyết 之chi 。 二nhị 執chấp 皆giai 有hữu 麁thô 重trọng 相tương/tướng 縛phược 。 又hựu 此thử 二nhị 執chấp 皆giai 有hữu 二nhị 縛phược 。 謂vị 相tương 應ứng 縛phược 及cập 能năng 緣duyên 縛phược 。 二nhị 障chướng 章chương 中trung 其kỳ 義nghĩa 已dĩ 具cụ 。 答đáp 中trung 有hữu 二nhị 。 先tiên 治trị 人nhân 執chấp 。 後hậu 治trị 法pháp 執chấp 。 治trị 人nhân 執chấp 中trung 先tiên 總tổng 後hậu 別biệt 。

經kinh 曰viết 。 佛Phật 言ngôn 善thiện 男nam 子tử 若nhược 有hữu 我ngã 者giả 。 令linh 觀quán 十Thập 二Nhị 因Nhân 緣Duyên 。

論luận 曰viết 。 此thử 是thị 總tổng 治trị 。 觀quán 十thập 二nhị 支chi 略lược 有hữu 二nhị 門môn 。 一nhất 觀quán 無vô 作tác 緣duyên 生sanh 。 治trị 作tác 者giả 執chấp 。 如như 說thuyết 是thị 事sự 有hữu 故cố 是thị 事sự 有hữu 。 二nhị 觀quán 無vô 常thường 緣duyên 生sanh 。 治trị 常thường 住trụ 執chấp 。 如như 說thuyết 是thị 事sự 生sanh 故cố 是thị 事sự 生sanh 。 存tồn 我ngã 之chi 來lai 此thử 二nhị 為vi 本bổn 。 本bổn 既ký 除trừ 故cố 諸chư 末mạt 隨tùy 滅diệt 也dã 。

經kinh 曰viết 。 十Thập 二Nhị 因Nhân 緣Duyên 。 本bổn 從tùng 因nhân 果quả 。 因nhân 果quả 所sở 起khởi 。 興hưng 於ư 心tâm 行hạnh 。 心tâm 尚thượng 不bất 有hữu 。 何hà 況huống 有hữu 身thân 。 若nhược 有hữu 我ngã 者giả 。 令linh 滅diệt 有hữu 見kiến 。 若nhược 無vô 我ngã 者giả 。 令linh 滅diệt 無vô 見kiến 。

論luận 曰viết 。 此thử 是thị 別biệt 治trị 。 別biệt 治trị 有hữu 二nhị 。 一nhất 者giả 況huống 治trị 。 二nhị 者giả 逐trục 治trị 。 況huống 治trị 中trung 言ngôn 本bổn 從tùng 因nhân 果quả 者giả 。 從tùng 總tổng 出xuất 別biệt 。 總tổng 而nhi 言ngôn 之chi 。 唯duy 因nhân 與dữ 果quả 。 從tùng 因nhân 出xuất 二nhị 三tam 。 從tùng 果quả 出xuất 五ngũ 二nhị 。 又hựu 從tùng 因nhân 出xuất 十thập 支chi 。 從tùng 果quả 說thuyết 二nhị 支chi 。 故cố 所sở 從tùng 本bổn 但đãn 是thị 因nhân 果quả 。 因nhân 果quả 所sở 起khởi 。 興hưng 於ư 心tâm 行hạnh 者giả 。 因nhân 果quả 之chi 起khởi 心tâm 行hành 為vi 本bổn 。 心tâm 能năng 作tác 因nhân 心tâm 受thọ 果quả 故cố 。 心tâm 尚thượng 不bất 有hữu 。 何hà 況huống 有hữu 身thân 者giả 。 依y 上thượng 所sở 說thuyết 觀quán 察sát 道Đạo 理lý 。 心tâm 不bất 可khả 得đắc 。 況huống 心tâm 所sở 作tác 色sắc 身thân 是thị 有hữu 乎hồ 。 身thân 心tâm 尚thượng 無vô 況huống 有hữu 我ngã 耶da 。 又hựu 心tâm 不bất 有hữu 故cố 因nhân 果quả 亦diệc 空không 。 因nhân 果quả 尚thượng 空không 況huống 有hữu 我ngã 乎hồ 。 又hựu 因nhân 果quả 空không 故cố 十thập 二nhị 支chi 空không 。 況huống 有hữu 作tác 者giả 受thọ 者giả 等đẳng 耶da 。 如như 經kinh 言ngôn 。 菩Bồ 薩Tát 觀quán 十Thập 二Nhị 因Nhân 緣Duyên 。 如như 虛hư 空không 不bất 可khả 盡tận 。 此thử 之chi 謂vị 也dã 。 已dĩ 說thuyết 況huống 破phá 。 云vân 何hà 逐trục 治trị 。 謂vị 若nhược 有hữu 我ngã 者giả 。 令linh 滅diệt 有hữu 見kiến 者giả 。 牒điệp 前tiền 況huống 破phá 滅diệt 存tồn 我ngã 執chấp 。 若nhược 無vô 我ngã 者giả 。 令linh 滅diệt 無vô 見kiến 者giả 。 此thử 正chánh 逐trục 破phá 無vô 我ngã 之chi 病bệnh 。

所sở 以dĩ 然nhiên 者giả 。 先tiên 破phá 我ngã 執chấp 離ly 外ngoại 道đạo 病bệnh 。 而nhi 取thủ 無vô 我ngã 墮đọa 二Nhị 乘Thừa 病bệnh 故cố 。 今kim 逐trục 破phá 著trước 無vô 之chi 見kiến 。 我ngã 本bổn 非phi 有hữu 況huống 有hữu 我ngã 無vô 。 故cố 總tổng 別biệt 二nhị 觀quán 破phá 我ngã 執chấp 竟cánh 。

經kinh 曰viết 。 若nhược 心tâm 生sanh 者giả 。 令linh 滅diệt 滅diệt 性tánh 。 若nhược 心tâm 滅diệt 者giả 。 令linh 滅diệt 生sanh 性tánh 。 滅diệt 是thị 見kiến 性tánh 。 即tức 入nhập 實thật 際tế 。

論luận 曰viết 。 此thử 下hạ 第đệ 二nhị 治trị 存tồn 心tâm 見kiến 。 於ư 中trung 有hữu 二nhị 。 正chánh 治trị 重trọng/trùng 釋thích 。 二Nhị 乘Thừa 人nhân 等đẳng 法pháp 執chấp 存tồn 心tâm 。 計kế 有hữu 生sanh 滅diệt 無vô 常thường 之chi 心tâm 。 故cố 破phá 生sanh 滅diệt 滅diệt 存tồn 心tâm 見kiến 。 若nhược 存tồn 心tâm 生sanh 而nhi 成thành 病bệnh 者giả 破phá 前tiền 滅diệt 性tánh 。 要yếu 依y 彼bỉ 滅diệt 存tồn 今kim 生sanh 故cố 。 若nhược 見kiến 後hậu 滅diệt 執chấp 有hữu 現hiện 心tâm 。 心tâm 設thiết 不bất 滅diệt 如như 兔thố 角giác 故cố 。 破phá 如như 是thị 見kiến 。 令linh 滅diệt 生sanh 性tánh 。 無vô 生sanh 有hữu 滅diệt 不bất 應ưng 理lý 故cố 。 滅diệt 是thị 見kiến 性tánh 。 即tức 入nhập 實thật 際tế 者giả 。 破phá 見kiến 滅diệt 性tánh 必tất 不bất 取thủ 生sanh 。 破phá 見kiến 生sanh 性tánh 必tất 不bất 取thủ 滅diệt 。 不bất 取thủ 生sanh 滅diệt 。 必tất 不bất 存tồn 心tâm 故cố 。

經kinh 曰viết 。 何hà 以dĩ 故cố 本bổn 生sanh 不bất 滅diệt 。 不bất 滅diệt 不bất 生sanh 。 不bất 滅diệt 不bất 生sanh 。 不bất 生sanh 不bất 滅diệt 。 一nhất 切thiết 法pháp 相tướng 。 亦diệc 復phục 如như 是thị 。

論luận 曰viết 。 此thử 是thị 重trọng/trùng 釋thích 。 何hà 以dĩ 見kiến 心tâm 生sanh 者giả 。 令linh 滅diệt 滅diệt 性tánh 。 見kiến 心tâm 滅diệt 者giả 。 令linh 滅diệt 生sanh 性tánh 。 故cố 言ngôn 何hà 以dĩ 故cố 。 次thứ 釋thích 此thử 問vấn 。 本bổn 生sanh 不bất 滅diệt 者giả 。 求cầu 前tiền 生sanh 心tâm 。 永vĩnh 不bất 可khả 得đắc 。 不bất 可khả 得đắc 有hữu 何hà 法pháp 而nhi 滅diệt 。 如như 是thị 不bất 存tồn 前tiền 心tâm 滅diệt 性tánh 即tức 不bất 得đắc 取thủ 今kim 心tâm 之chi 生sanh 。 故cố 言ngôn 不bất 滅diệt 不bất 生sanh 。 是thị 釋thích 令linh 滅diệt 滅diệt 性tánh 之chi 由do 。 次thứ 言ngôn 不bất 滅diệt 不bất 生sanh 。 牒điệp 前tiền 不bất 滅diệt 今kim 不bất 得đắc 生sanh 。 如như 是thị 不bất 得đắc 今kim 心tâm 生sanh 性tánh 。 則tắc 不bất 得đắc 取thủ 此thử 心tâm 之chi 滅diệt 。 故cố 言ngôn 不bất 生sanh 不bất 滅diệt 。 是thị 釋thích 令linh 滅diệt 生sanh 性tánh 之chi 由do 。 如như 於ư 心tâm 法pháp 。 無vô 滅diệt 無vô 生sanh 。 其kỳ 餘dư 諸chư 法pháp 。 亦diệc 同đồng 是thị 觀quán 。 故cố 言ngôn 一nhất 切thiết 。 法Pháp 亦diệc 如như 是thị 。

問vấn 。 若nhược 計kế 心tâm 生sanh 真chân 破phá 此thử 生sanh 。 何hà 須tu 破phá 彼bỉ 前tiền 心tâm 之chi 滅diệt 。

答đáp 。 今kim 生sanh 是thị 現hiện 破phá 有hữu 不bất 易dị 。 前tiền 心tâm 己kỷ 過quá 解giải 空không 不bất 難nan 。 故cố 先tiên 破phá 易dị 而nhi 遣khiển 其kỳ 難nạn 。 依y 此thử 次thứ 第đệ 破phá 今kim 生sanh 性tánh 。 由do 是thị 即tức 遣khiển 後hậu 滅diệt 之chi 執chấp 。 是thị 謂vị 醫y 王vương 善thiện 巧xảo 之chi 術thuật 耶da 。

經kinh 曰viết 。 解Giải 脫Thoát 菩Bồ 薩Tát 。 而nhi 白bạch 佛Phật 言ngôn 。 尊tôn 者giả 若nhược 有hữu 眾chúng 生sanh 。 見kiến 法pháp 生sanh 時thời 。 令linh 滅diệt 何hà 見kiến 。

論luận 曰viết 。 此thử 下hạ 第đệ 三tam 問vấn 答đáp 。 次thứ 前tiền 問vấn 答đáp 明minh 所sở 滅diệt 之chi 見kiến 之chi 病bệnh 。 今kim 此thử 問vấn 答đáp 顯hiển 能năng 滅diệt 之chi 見kiến 之chi 藥dược 。 又hựu 前tiền 破phá 生sanh 滅diệt 二nhị 際tế 之chi 見kiến 。 今kim 破phá 有hữu 無vô 二nhị 邊biên 之chi 見kiến 。 今kim 問vấn 意ý 言ngôn 若nhược 觀quán 行hành 者giả 。 順thuận 佛Phật 教giáo 意ý 觀quán 法pháp 生sanh 時thời 。 令linh 滅diệt 何hà 見kiến 。 滅diệt 何hà 見kiến 者giả 問vấn 佛Phật 教giáo 意ý 。 且thả 舉cử 一nhất 邊biên 兼kiêm 顯hiển 觀quán 滅diệt 。

經kinh 曰viết 。 佛Phật 言ngôn 菩Bồ 薩Tát 若nhược 有hữu 眾chúng 生sanh 。 見kiến 法pháp 生sanh 時thời 。 令linh 滅diệt 無vô 見kiến 。 見kiến 法Pháp 滅diệt 時thời 。 令linh 滅diệt 有hữu 見kiến 。 若nhược 滅diệt 是thị 見kiến 。 得đắc 法Pháp 真chân 無vô 。 入nhập 決quyết 定định 性tánh 。 決quyết 定định 無vô 生sanh 。

論luận 曰viết 。 見kiến 法pháp 生sanh 時thời 者giả 。 正chánh 觀quán 俗tục 法pháp 因nhân 緣duyên 生sanh 時thời 。 此thử 時thời 能năng 離ly 取thủ 空không 之chi 見kiến 。 故cố 言ngôn 令linh 滅diệt 無vô 見kiến 。 見kiến 法Pháp 滅diệt 時thời 者giả 。 正chánh 觀quán 俗tục 法pháp 本bổn 來lai 滅diệt 時thời 。 此thử 時thời 能năng 離ly 取thủ 有hữu 之chi 見kiến 。 故cố 言ngôn 令linh 滅diệt 有hữu 見kiến 。 此thử 中trung 何hà 故cố 言ngôn 令linh 滅diệt 者giả 。 佛Phật 教giáo 能năng 令linh 觀quán 者giả 滅diệt 故cố 。 此thử 意ý 正chánh 明minh 修tu 觀quán 行hành 者giả 。 觀quán 法pháp 生sanh 時thời 只chỉ 離ly 無vô 見kiến 而nhi 不bất 存tồn 生sanh 。 觀quán 寂tịch 滅diệt 時thời 唯duy 離ly 有hữu 見kiến 而nhi 不bất 取thủ 滅diệt 。

所sở 以dĩ 然nhiên 者giả 。 若nhược 存tồn 生sanh 耶da 生sanh 本bổn 寂tịch 滅diệt 。 若nhược 取thủ 滅diệt 耶da 滅diệt 即tức 生sanh 起khởi 。 如như 下hạ 頌tụng 曰viết 。 因nhân 緣duyên 所sở 生sanh 義nghĩa 。 是thị 義nghĩa 滅diệt 非phi 生sanh 。 滅diệt 諸chư 生sanh 滅diệt 義nghĩa 。 是thị 義nghĩa 生sanh 非phi 滅diệt 。 所sở 以dĩ 能năng 離ly 二nhị 邊biên 而nhi 不bất 著trước 中trung 。 如như 其kỳ 離ly 無vô 取thủ 有hữu 破phá 有hữu 取thủ 空không 。 此thử 為vi 妄vọng 空không 而nhi 非phi 真chân 無vô 。 今kim 雖tuy 離ly 有hữu 而nhi 不bất 存tồn 空không 。 如như 是thị 乃nãi 得đắc 。 諸chư 法pháp 真chân 無vô 故cố 。 言ngôn 得đắc 法Pháp 真chân 無vô 。 決quyết 定định 性tánh 義nghĩa 。 如như 前tiền 已dĩ 說thuyết 。 得đắc 真chân 空không 時thời 觀quán 心tâm 不bất 生sanh 遠viễn 離ly 一nhất 切thiết 有hữu 無vô 心tâm 故cố 。 故cố 言ngôn 決quyết 定định 無vô 生sanh 。

經kinh 曰viết 。 解Giải 脫Thoát 菩Bồ 薩Tát 。 而nhi 白bạch 佛Phật 言ngôn 。 尊tôn 者giả 令linh 彼bỉ 眾chúng 生sanh 。 住trụ 於ư 無vô 生sanh 。 是thị 無vô 生sanh 耶da 。

論luận 曰viết 。 此thử 下hạ 第đệ 四tứ 問vấn 答đáp 。 前tiền 明minh 真chân 觀quán 離ly 二nhị 邊biên 相tương/tướng 。 今kim 顯hiển 妄vọng 解giải 不bất 離ly 生sanh 住trụ 。 謂vị 有hữu 寡quả 學học 修tu 觀quán 行hành 者giả 。 意ý 言ngôn 分phân 別biệt 。 觀quán 法pháp 無vô 生sanh 能năng 攝nhiếp 散tán 亂loạn 住trụ 無vô 生sanh 境cảnh 。 作tác 如như 是thị 念niệm 。 謂vị 是thị 無vô 生sanh 。 後hậu 出xuất 定định 時thời 。 起khởi 增tăng 上thượng 慢mạn 。 意ý 謂vị 已dĩ 得đắc 無Vô 生Sanh 法Pháp 忍Nhẫn 。 為vi 破phá 是thị 病bệnh 舉cử 病bệnh 問vấn 言ngôn 。 住trụ 於ư 無vô 生sanh 。 是thị 無vô 生sanh 耶da 。

經kinh 曰viết 。 佛Phật 言ngôn 住trụ 於ư 無vô 生sanh 。 即tức 是thị 生sanh 何hà 以dĩ 故cố 無vô 住trụ 無vô 生sanh 。 乃nãi 是thị 無vô 生sanh 。

論luận 曰viết 。 答đáp 中trung 有hữu 二nhị 。 略lược 答đáp 重trọng/trùng 詳tường 。 此thử 即tức 略lược 答đáp 。 有hữu 其kỳ 二nhị 句cú 。 上thượng 句cú 順thuận 明minh 是thị 生sanh 。 住trụ 無vô 生sanh 境cảnh 即tức 是thị 分phân 別biệt 之chi 心tâm 生sanh 故cố 。 下hạ 句cú 反phản 釋thích 無vô 生sanh 。 若nhược 心tâm 無vô 住trụ 於ư 無vô 生sanh 。 境cảnh 離ly 諸chư 分phân 別biệt 。 是thị 無Vô 生Sanh 忍Nhẫn 。 故cố 知tri 有hữu 住trụ 非phi 無Vô 生Sanh 忍Nhẫn 。 如như 是thị 反phản 釋thích 。 略lược 答đáp 文văn 竟cánh 。

經kinh 曰viết 。 菩Bồ 薩Tát 若nhược 生sanh 無vô 生sanh 。 以dĩ 生sanh 滅diệt 生sanh 。 生sanh 滅diệt 俱câu 滅diệt 。 本bổn 生sanh 不bất 生sanh 。 心tâm 常thường 空không 寂tịch 。 空không 寂tịch 無vô 住trụ 心tâm 無vô 有hữu 住trụ 。 乃nãi 是thị 無vô 生sanh 。

論luận 曰viết 。 此thử 是thị 重trọng/trùng 詳tường 。 於ư 中trung 有hữu 二nhị 。 先tiên 詳tường 是thị 生sanh 。 後hậu 詳tường 無vô 生sanh 。 若nhược 有hữu 住trụ 心tâm 生sanh 於ư 無vô 生sanh 之chi 境cảnh 。 即tức 是thị 以dĩ 生sanh 滅diệt 其kỳ 境cảnh 界giới 之chi 生sanh 。 故cố 言ngôn 若nhược 生sanh 無vô 生sanh 。 以dĩ 生sanh 滅diệt 生sanh 。 雖tuy 滅diệt 境cảnh 界giới 之chi 生sanh 而nhi 取thủ 其kỳ 滅diệt 之chi 無vô 。 於ư 滅diệt 無vô 境cảnh 能năng 取thủ 心tâm 生sanh 生sanh 滅diệt 俱câu 存tồn 。 豈khởi 曰viết 無vô 生sanh 耶da 。 如như 是thị 二nhị 句cú 詳tường 前tiền 是thị 生sanh 。 真chân 無Vô 生Sanh 忍Nhẫn 即tức 不bất 如như 是thị 。 外ngoại 不bất 存tồn 於ư 所sở 取thủ 之chi 滅diệt 。 內nội 不bất 生sanh 其kỳ 能năng 取thủ 之chi 生sanh 。 以dĩ 之chi 故cố 言ngôn 。 生sanh 滅diệt 俱câu 滅diệt 。 然nhiên 此thử 俱câu 滅diệt 非phi 謂vị 還hoàn 無vô 。 推thôi 求cầu 本bổn 生sanh 不bất 得đắc 其kỳ 生sanh 。 既ký 不bất 得đắc 生sanh 何hà 得đắc 還hoàn 滅diệt 。 于vu 時thời 證chứng 會hội 本bổn 來lai 空không 寂tịch 。 故cố 言ngôn 本bổn 生sanh 不bất 生sanh 。 心tâm 常thường 空không 寂tịch 。 如như 是thị 空không 寂tịch 能năng 所sở 平bình 等đẳng 。 無vô 能năng 住trụ 心tâm 住trụ 於ư 空không 境cảnh 。 故cố 言ngôn 空không 寂tịch 無vô 住trụ 。 如như 是thị 乃nãi 名danh 。 無Vô 生Sanh 法Pháp 忍Nhẫn 。 故cố 言ngôn 乃nãi 是thị 無vô 生sanh 。 演diễn 無vô 生sanh 觀quán 竟cánh 在tại 於ư 前tiền 。

經kinh 曰viết 。 解Giải 脫Thoát 菩Bồ 薩Tát 。 而nhi 白bạch 佛Phật 言ngôn 。 尊tôn 者giả 心tâm 無vô 有hữu 住trụ 。 有hữu 何hà 修tu 學học 。 為vi 有Hữu 學Học 也dã 。 為vi 無Vô 學Học 也dã 。

論luận 曰viết 。 此thử 下hạ 廣quảng 一nhất 覺giác 義nghĩa 。 於ư 中trung 有hữu 八bát 問vấn 答đáp 。 科khoa 為vi 二nhị 分phần 。 前tiền 二nhị 問vấn 答đáp 正chánh 廣quảng 一nhất 覺giác 如Như 來Lai 藏tạng 義nghĩa 。 後hậu 六lục 問vấn 答đáp 因nhân 論luận 生sanh 論luận 遣khiển 諸chư 疑nghi 難nan 。 今kim 此thử 初sơ 問vấn 。 問vấn 心tâm 無vô 住trụ 。 若nhược 有Hữu 學Học 者giả 。 即tức 非phi 無vô 住trụ 。 若nhược 無Vô 學Học 者giả 即tức 非phi 觀quán 行hành 。 又hựu 若nhược 有Hữu 學Học 者giả 。 應ưng 有hữu 心tâm 生sanh 。 若nhược 無Vô 學Học 者giả 只chỉ 是thị 空không 理lý 。

經kinh 曰viết 。 佛Phật 言ngôn 菩Bồ 薩Tát 無vô 生sanh 之chi 心tâm 。 心tâm 無vô 出xuất 入nhập 。 本bổn 如Như 來Lai 藏tạng 。 性tánh 寂tịch 不bất 動động 。

論luận 曰viết 。 此thử 中trung 先tiên 顯hiển 道Đạo 理lý 後hậu 正chánh 對đối 問vấn 。 顯hiển 道Đạo 理lý 者giả 。 得đắc 無vô 住trụ 時thời 無vô 生sanh 之chi 心tâm 。 心tâm 常thường 寂tịch 滅diệt 。 無vô 有hữu 出xuất 觀quán 達đạt 本bổn 無vô 。 起khởi 亦diệc 非phi 始thỉ 入nhập 。 以dĩ 之chi 故cố 言ngôn 。 心tâm 無vô 出xuất 入nhập 。 如như 是thị 觀quán 心tâm 。 既ký 無vô 出xuất 入nhập 。 即tức 是thị 本bổn 覺giác 如Như 來Lai 藏tạng 心tâm 。 是thị 明minh 始thỉ 覺giác 即tức 同đồng 本bổn 覺giác 。 此thử 無vô 生sanh 心tâm 既ký 是thị 本bổn 藏tạng 本bổn 來lai 性tánh 寂tịch 不bất 復phục 起khởi 動động 。 云vân 何hà 得đắc 有hữu 。 入nhập 出xuất 起khởi 息tức 。 此thử 言ngôn 重trọng/trùng 成thành 無vô 出xuất 入nhập 義nghĩa 。

經kinh 曰viết 。 亦diệc 非phi 有Hữu 學Học 。 亦diệc 非phi 無Vô 學Học 。 無vô 有Hữu 學Học 不bất 學học 。 是thị 即tức 無Vô 學Học 。 非phi 無vô 有Hữu 學Học 。 是thị 為vi 所sở 學học 。

論luận 曰viết 。 此thử 是thị 正chánh 對đối 問vấn 意ý 。 於ư 中trung 有hữu 二nhị 。 先tiên 遮già 後hậu 許hứa 。 既ký 非phi 始thỉ 入nhập 故cố 非phi 有hữu 學học 。 亦diệc 無vô 終chung 出xuất 故cố 非phi 無Vô 學Học 。 又hựu 無vô 能năng 住trụ 之chi 心tâm 故cố 非phi 有hữu 學học 。 不bất 無vô 無vô 住trụ 之chi 心tâm 故cố 非phi 無Vô 學Học 。 此thử 是thị 俱câu 遮già 遮già 止chỉ 句cú 也dã 。 無vô 有Hữu 學Học 不bất 學học 。 是thị 即tức 無Vô 學Học 者giả 。 以dĩ 無vô 別biệt 所sở 學học 即tức 不bất 是thị 能năng 學học 。 由do 是thị 義nghĩa 故cố 。 許hứa 是thị 無Vô 學Học 。 此thử 依y 非phi 有hữu 學học 義nghĩa 許hứa 是thị 無Vô 學Học 也dã 。 非phi 無vô 有Hữu 學Học 。 是thị 為vi 所sở 學học 者giả 。 雖tuy 非phi 有hữu 住trụ 之chi 觀quán 非phi 無vô 無vô 住trụ 之chi 行hành 。 以dĩ 是thị 義nghĩa 故cố 。 許hứa 是thị 有hữu 學học 。 既ký 有hữu 學học 故cố 下hạ 地địa 所sở 學học 。 此thử 依y 非phi 無Vô 學Học 義nghĩa 許hứa 是thị 有hữu 學học 也dã 。 此thử 是thị 俱câu 許hứa 自tự 在tại 答đáp 也dã 。

經kinh 曰viết 。 解Giải 脫Thoát 菩Bồ 薩Tát 。 而nhi 白bạch 佛Phật 言ngôn 。 尊Tôn 者Giả 云vân 何hà 。 如Như 來Lai 藏tạng 性tánh 寂tịch 不bất 動động 。

論luận 曰viết 。 此thử 下hạ 第đệ 二nhị 問vấn 答đáp 。 前tiền 明minh 始thỉ 覺giác 不bất 異dị 本bổn 覺giác 如Như 來Lai 藏tạng 性tánh 。 今kim 者giả 正chánh 顯hiển 如Như 來Lai 藏tạng 性tánh 隱ẩn 藏tàng 不bất 動động 。 此thử 中trung 略lược 明minh 如Như 來Lai 藏tạng 義nghĩa 。 如Như 來Lai 藏tạng 門môn 有hữu 二nhị 有hữu 三tam 。 所sở 言ngôn 三tam 者giả 。 如như 不bất 增tăng 不bất 減giảm 經kinh 言ngôn 。 眾chúng 生sanh 界giới 中trung 。 示thị 三tam 種chủng 法pháp 。 皆giai 真chân 實thật 如như 。 不bất 異dị 不bất 差sai 。 何hà 謂vị 三tam 法pháp 。 一nhất 者giả 如Như 來Lai 藏tạng 本bổn 際tế 相tương 應ứng 體thể 。 及cập 清thanh 淨tịnh 法Pháp 。 此thử 法Pháp 如như 實thật 不bất 虛hư 妄vọng 。 不bất 離ly 不bất 脫thoát 。 智trí 不bất 思tư 議nghị 法pháp 。 無vô 始thỉ 本bổn 際tế 來lai 。 有hữu 此thử 清thanh 淨tịnh 。 相tương 應ứng 法Pháp 體thể 。 二nhị 者giả 如Như 來Lai 。 藏tạng 本bổn 際tế 不bất 相tương 應ứng 體thể 。 及cập 煩phiền 惱não 纏triền 。 不bất 清thanh 淨tịnh 法pháp 。 此thử 本bổn 際tế 離ly 脫thoát 不bất 相tương 應ứng 。 煩phiền 惱não 纏triền 不bất 清thanh 淨tịnh 法pháp 。 唯duy 有hữu 如Như 來Lai 菩Bồ 提Đề 智trí 。 之chi 所sở 能năng 斷đoạn 。 三tam 者giả 如Như 來Lai 藏tạng 未vị 來lai 際tế 平bình 等đẳng 。 恆hằng 及cập 有hữu 法pháp 。 即tức 是thị 一nhất 切thiết 。 諸chư 法pháp 根căn 本bổn 。 備bị 一nhất 切thiết 法pháp 。 具cụ 一nhất 切thiết 法pháp 。 於ư 世thế 法pháp 中trung 。 不bất 離ly 不bất 脫thoát 。 案án 云vân 。 是thị 顯hiển 三tam 種chủng 如Như 來Lai 藏tạng 門môn 。 何hà 等đẳng 為vi 三tam 。

一nhất 者giả 能năng 攝nhiếp 如Như 來Lai 藏tạng 。 住trụ 自tự 性tánh 時thời 能năng 攝nhiếp 果quả 地địa 。 如Như 來Lai 功công 德đức 。 能năng 攝nhiếp 如Như 來Lai 名danh 如Như 來Lai 藏tạng 故cố 。 二nhị 者giả 所sở 攝nhiếp 如Như 來Lai 藏tạng 。 謂vị 煩phiền 惱não 纏triền 不bất 清thanh 淨tịnh 法pháp 。 一nhất 切thiết 皆giai 在tại 如Như 來Lai 智trí 內nội 。 皆giai 為vi 如Như 來Lai 。 之chi 所sở 攝nhiếp 持trì 。 如Như 來Lai 所sở 攝nhiếp 名danh 如Như 來Lai 藏tạng 。 三tam 者giả 隱ẩn 覆phú 如Như 來Lai 藏tạng 。 謂vị 法Pháp 身thân 如Như 來Lai 煩phiền 惱não 所sở 覆phú 。 如Như 來Lai 自tự 隱ẩn 名danh 如Như 來Lai 藏tạng 。 真Chân 諦Đế 三tam 藏tạng 作tác 如như 是thị 說thuyết 。 消tiêu 其kỳ 文văn 者giả 。 言ngôn 未vị 來lai 際tế 平bình 等đẳng 。 恆hằng 及cập 有hữu 者giả 一nhất 心tâm 之chi 體thể 遍biến 於ư 三tam 際tế 。 然nhiên 前tiền 二nhị 門môn 中trung 。 已dĩ 顯hiển 本bổn 際tế 故cố 。 此thử 門môn 中trung 明minh 後hậu 際tế 等đẳng 。 又hựu 欲dục 顯hiển 其kỳ 如Như 來Lai 之chi 義nghĩa 。 謂vị 未vị 來lai 際tế 平bình 等đẳng 。 恆hằng 者giả 即tức 是thị 如như 義nghĩa 。 言ngôn 及cập 有hữu 者giả 是thị 其kỳ 來lai 義nghĩa 。 如như 佛Phật 性tánh 論luận 云vân 。 此thử 真Chân 如Như 者giả 非phi 如như 中trung 有hữu 如như 。 無vô 非phi 如như 亦diệc 如như 。 二Nhị 乘Thừa 如như 者giả 是thị 非phi 如như 中trung 如như 。 無vô 非phi 如như 中trung 非phi 如như 。 云vân 何hà 如như 是thị 。 二Nhị 乘Thừa 之chi 人nhân 。 約ước 虛hư 妄vọng 觀quán 無vô 常thường 等đẳng 相tương/tướng 以dĩ 為vi 真Chân 如Như 。 此thử 虛hư 妄vọng 觀quán 唯duy 因nhân 中trung 有hữu 果quả 地địa 則tắc 無vô 。 是thị 故cố 此thử 如như 或hoặc 成thành 或hoặc 壞hoại 。 菩Bồ 薩Tát 如như 者giả 離ly 虛hư 妄vọng 。 約ước 真chân 性tánh 以dĩ 觀quán 如như 故cố 於ư 因nhân 果quả 二nhị 處xứ 無vô 異dị 唯duy 成thành 無vô 壞hoại 。 乃nãi 至chí 廣quảng 說thuyết 。 故cố 知tri 後hậu 際tế 平bình 等đẳng 恆hằng 者giả 正chánh 顯hiển 大Đại 乘Thừa 之chi 如như 義nghĩa 也dã 。 所sở 言ngôn 及cập 有hữu 明minh 來lai 義nghĩa 者giả 。 對đối 凡phàm 法pháp 去khứ 顯hiển 一nhất 心tâm 來lai 。 如như 凡phàm 去khứ 時thời 五ngũ 取thủ 蘊uẩn 法pháp 不bất 至chí 果quả 地địa 去khứ 而nhi 不bất 來lai 。 此thử 一nhất 心tâm 如như 果quả 地địa 猶do 有hữu 永vĩnh 無vô 過quá 去khứ 。 故cố 言ngôn 及cập 有hữu 即tức 顯hiển 來lai 義nghĩa 。 如như 論luận 說thuyết 言ngôn 從tùng 住trụ 自tự 性tánh 來lai 至chí 至chí 得đắc 。 正chánh 謂vị 此thử 也dã 。 如như 是thị 一nhất 心tâm 通thông 為vi 一nhất 切thiết 染nhiễm 淨tịnh 諸chư 法pháp 之chi 所sở 依y 止chỉ 故cố 。 即tức 是thị 諸chư 法pháp 根căn 本bổn 。 本bổn 來lai 靜tĩnh 門môn 。 恆Hằng 沙sa 功công 德đức 無vô 所sở 不bất 備bị 。 故cố 言ngôn 備bị 一nhất 切thiết 法pháp 。 隨tùy 緣duyên 動động 門môn 恆Hằng 沙sa 染nhiễm 法pháp 無vô 所sở 不bất 具cụ 。 故cố 言ngôn 具cụ 一nhất 切thiết 法pháp 。 然nhiên 舉cử 染nhiễm 法pháp 以dĩ 望vọng 心tâm 體thể 不bất 能năng 遍biến 通thông 。 所sở 以dĩ 離ly 脫thoát 。 若nhược 舉cử 心tâm 體thể 望vọng 諸chư 染nhiễm 法pháp 。 遍biến 諸chư 染nhiễm 法pháp 。 無vô 所sở 不bất 通thông 。 故cố 言ngôn 於ư 世thế 法pháp 中trung 。 不bất 離ly 不bất 脫thoát 。 不bất 離ly 脫thoát 義nghĩa 是thị 隱ẩn 藏tàng 義nghĩa 。 此thử 第đệ 三tam 門môn 總tổng 明minh 一nhất 心tâm 。 通thông 於ư 動động 靜tĩnh 為vi 染nhiễm 淨tịnh 依y 。 第đệ 二nhị 門môn 者giả 別biệt 顯hiển 動động 門môn 。 染nhiễm 法pháp 所sở 依y 。 第đệ 一nhất 門môn 者giả 別biệt 顯hiển 靜tĩnh 門môn 。 淨tịnh 法pháp 所sở 依y 。 第đệ 二nhị 中trung 言ngôn 本bổn 際tế 不bất 相tương 應ứng 體thể 者giả 。 諸chư 煩phiền 惱não 法pháp 。 違vi 反phản 心tâm 體thể 。 名danh 不bất 相tương 應ứng 。 一nhất 心tâm 之chi 體thể 隨tùy 緣duyên 動động 門môn 為vi 彼bỉ 所sở 依y 故cố 。 是thị 不bất 相tương 應ứng 法pháp 之chi 體thể 。 言ngôn 及cập 煩phiền 惱não 纏triền 。 不bất 清thanh 淨tịnh 法pháp 者giả 。 彼bỉ 能năng 依y 法pháp 依y 心tâm 體thể 轉chuyển 。 纏triền 自tự 心tâm 體thể 令linh 隨tùy 染nhiễm 故cố 。 合hợp 取thủ 能năng 依y 所sở 依y 之chi 法pháp 以dĩ 為vi 第đệ 二nhị 如Như 來Lai 藏tạng 體thể 。 唯duy 有hữu 如Như 來Lai 菩Bồ 提Đề 智trí 。 之chi 所sở 能năng 斷đoạn 者giả 。 唯duy 解giải 脫thoát 道đạo 能năng 正Chánh 斷Đoạn 故cố 。 此thử 義nghĩa 具cụ 如như 二nhị 障chướng 章chương 說thuyết 。 第đệ 一nhất 中trung 言ngôn 本bổn 際tế 相tương 應ứng 體thể 者giả 。 本bổn 來lai 靜tĩnh 門môn 備bị 恆Hằng 沙sa 德đức 與dữ 心tâm 相tương 應ứng 故cố 。 是thị 相tương 應ứng 功công 德đức 之chi 體thể 。 言ngôn 及cập 清thanh 淨tịnh 法Pháp 者giả 。 能năng 依y 功công 德đức 性tánh 離ly 染nhiễm 故cố 。 合hợp 取thủ 能năng 依y 所sở 依y 之chi 法pháp 以dĩ 為vi 第đệ 一nhất 。 如Như 來Lai 藏tạng 體thể 。 此thử 法Pháp 如như 實thật 不bất 虛hư 妄vọng 。 不bất 離ly 不bất 脫thoát 。 智trí 不bất 思tư 議nghị 。 法pháp 者giả 釋thích 相tương 應ứng 義nghĩa 。 是thị 法Pháp 身thân 義nghĩa 與dữ 諸chư 功công 德đức 法Pháp 相tương 應ứng 故cố 。 如như 上thượng 文văn 言ngôn 。 不bất 離ly 不bất 脫thoát 。 不bất 斷đoạn 不bất 異dị 。 不bất 思tư 議nghị 佛Phật 法Pháp 。 相tương 應ứng 名danh 為vi 法Pháp 身thân 。 是thị 義nghĩa 云vân 何hà 。 此thử 一nhất 心tâm 體thể 略lược 有hữu 五ngũ 相tương/tướng 。 何hà 等đẳng 為vi 五ngũ 。

一nhất 者giả 遠viễn 離ly 所sở 取thủ 。 差sai 別biệt 之chi 相tướng 。 二nhị 者giả 解giải 脫thoát 能năng 取thủ 分phân 別biệt 之chi 執chấp 。 三tam 者giả 遍biến 三tam 世thế 際tế 無vô 所sở 不bất 等đẳng 。 四tứ 者giả 等đẳng 虛hư 空không 界giới 。 無vô 所sở 不bất 遍biến 。 五ngũ 者giả 不bất 墮đọa 有hữu 無vô 一nhất 異dị 等đẳng 邊biên 。 超siêu 心tâm 行hành 處xứ 。 過quá 言ngôn 語ngữ 道đạo 。 過quá 恆Hằng 沙sa 等đẳng 本bổn 有hữu 功công 德đức 亦diệc 有hữu 五ngũ 義nghĩa 與dữ 體thể 相tướng 應ưng 。 一nhất 者giả 一nhất 一nhất 功công 德đức 。 離ly 所sở 取thủ 相tương/tướng 故cố 非phi 法Pháp 身thân 所sở 離ly 。 與dữ 第đệ 一nhất 相tương/tướng 相tương 應ứng 。 如như 經kinh 言ngôn 不bất 離ly 故cố 。 二nhị 者giả 一nhất 一nhất 功công 德đức 。 脫thoát 能năng 取thủ 執chấp 故cố 非phi 法Pháp 身thân 所sở 脫thoát 。 與dữ 第đệ 二nhị 相tương/tướng 相tương 應ứng 。 如như 經kinh 不bất 脫thoát 故cố 。 三tam 者giả 此thử 一nhất 一nhất 德đức 遍biến 三tam 世thế 際tế 縱túng/tung 無vô 前tiền 後hậu 際tế 斷đoạn 。 與dữ 第đệ 三tam 相tương/tướng 相tương 應ứng 故cố 言ngôn 不bất 斷đoạn 。 四tứ 者giả 此thử 一nhất 一nhất 德đức 。 等đẳng 虛hư 空không 界giới 。 橫hoạnh/hoành 無vô 彼bỉ 此thử 處xứ 異dị 。 與dữ 第đệ 四tứ 相tương/tướng 相tương 應ứng 故cố 言ngôn 不bất 異dị 。 五ngũ 者giả 一nhất 一nhất 功công 德đức 。 皆giai 離ly 諸chư 邊biên 非phi 思tư 量lượng 境cảnh 絕tuyệt 言ngôn 語ngữ 路lộ 。 與dữ 第đệ 五ngũ 相tương/tướng 相tương 應ứng 。 如như 經kinh 言ngôn 不bất 思tư 議nghị 故cố 。 諸chư 功công 德đức 法Pháp 。 有hữu 此thử 五ngũ 義nghĩa 。 與dữ 體thể 無vô 別biệt 融dung 通thông 一nhất 味vị 。 由do 是thị 道Đạo 理lý 名danh 為vi 相tương 應ứng 。 非phi 如như 王vương 數số 別biệt 體thể 相tướng 應ưng 。 今kim 此thử 中trung 言ngôn 不bất 離ly 不bất 脫thoát 。 智trí 不bất 思tư 議nghị 法pháp 者giả 。 諸chư 功công 德đức 中trung 略lược 舉cử 覺giác 義nghĩa 。 五ngũ 相tương 應ứng 中trung 略lược 說thuyết 三tam 義nghĩa 。 此thử 是thị 第đệ 一nhất 。 能năng 攝nhiếp 藏tạng 也dã 。 三tam 種chủng 藏tạng 義nghĩa 略lược 述thuật 如như 之chi 。 言ngôn 二nhị 門môn 者giả 如như 夫phu 人nhân 經kinh 言ngôn 。 空không 如Như 來Lai 藏tạng 。 者giả 若nhược 離ly 若nhược 脫thoát 若nhược 異dị 。 一nhất 切thiết 煩phiền 惱não 藏tạng 。 不bất 空không 如Như 來Lai 藏tạng 。 者giả 不bất 離ly 不bất 脫thoát 不bất 異dị 。 不bất 思tư 議nghị 佛Phật 法Pháp 。 案án 云vân 。 諸chư 煩phiền 惱não 法pháp 。 皆giai 是thị 虛hư 妄vọng 。 由do 境cảnh 不bất 實thật 故cố 虛hư 。 由do 體thể 散tán 亂loạn 故cố 妄vọng 。 妄vọng 故cố 無vô 真chân 。 虛hư 故cố 無vô 實thật 。 無vô 真chân 實thật 故cố 說thuyết 名danh 為vi 空không 。 能năng 覆phú 如Như 來Lai 名danh 如Như 來Lai 藏tạng 。 即tức 是thị 空không 義nghĩa 。 隱ẩn 覆phú 真chân 也dã 。 諸chư 煩phiền 惱não 境cảnh 不bất 實thật 之chi 相tướng 。 法Pháp 身thân 所sở 離ly 故cố 曰viết 若nhược 離ly 。 諸chư 煩phiền 惱não 體thể 妄vọng 執chấp 之chi 縛phược 法Pháp 身thân 所sở 脫thoát 故cố 言ngôn 若nhược 脫thoát 。 言ngôn 若nhược 異dị 者giả 。 即tức 前tiền 虛hư 妄vọng 差sai 別biệt 分phân 別biệt 乖quai 於ư 法Pháp 身thân 平bình 等đẳng 性tánh 故cố 。 以dĩ 此thử 三tam 義nghĩa 。 不bất 相tương 應ứng 故cố 。 是thị 無vô 真chân 實thật 即tức 是thị 空không 義nghĩa 也dã 。 言ngôn 不bất 空không 者giả 。 一nhất 切thiết 功công 德đức 。 與dữ 體thể 相tướng 應ưng 。 體thể 非phi 妄vọng 故cố 真chân 。 境cảnh 非phi 虛hư 故cố 實thật 。 由do 真chân 實thật 故cố 。 說thuyết 名danh 不bất 空không 。 如Như 來Lai 被bị 覆phú 名danh 如Như 來Lai 藏tạng 。 不bất 離ly 不bất 脫thoát 。 等đẳng 句cú 是thị 釋thích 不bất 空không 之chi 義nghĩa 。 義nghĩa 如như 三tam 種chủng 藏tạng 門môn 已dĩ 說thuyết 。 然nhiên 此thử 中trung 不bất 空không 如Như 來Lai 藏tạng 。 體thể 即tức 前tiền 三tam 中trung 。 第đệ 一nhất 之chi 法Pháp 。 此thử 中trung 空không 義nghĩa 是thị 彼bỉ 第đệ 二nhị 。 而nhi 彼bỉ 三tam 種chủng 如Như 來Lai 藏tạng 中trung 。 隱ẩn 覆phú 之chi 義nghĩa 合hợp 在tại 第đệ 三tam 。 故cố 前tiền 二nhị 中trung 別biệt 顯hiển 能năng 攝nhiếp 所sở 攝nhiếp 二nhị 義nghĩa 。 今kim 此thử 二nhị 種chủng 如Như 來Lai 藏tạng 門môn 欲dục 顯hiển 空không 義nghĩa 。 隱ẩn 覆phú 真chân 實thật 。 故cố 別biệt 能năng 覆phú 所sở 覆phú 二nhị 義nghĩa 。 又hựu 此thử 二nhị 經kinh 互hỗ 顯hiển 別biệt 義nghĩa 。 所sở 以dĩ 二nhị 三tam 兩lưỡng 門môn 異dị 釋thích 。 且thả 止chỉ 乘thừa 論luận 還hoàn 釋thích 本bổn 文văn 。

經kinh 曰viết 。 佛Phật 言ngôn 如Như 來Lai 藏tạng 者giả 。 生sanh 滅diệt 慮lự 知tri 。 相tướng 隱ẩn 理lý 不bất 顯hiển 。 是thị 如Như 來Lai 藏tạng 。 性tánh 寂tịch 不bất 動động 。

論luận 曰viết 。 生sanh 滅diệt 慮lự 知tri 。 相tương/tướng 者giả 即tức 是thị 。 空không 如Như 來Lai 藏tạng 。 但đãn 此thử 文văn 中trung 顯hiển 能năng 隱ẩn 義nghĩa 而nhi 不bất 名danh 此thử 為vi 如Như 來Lai 藏tạng 。 言ngôn 隱ẩn 理lý 不bất 顯hiển 是thị 如Như 來Lai 藏tạng 者giả 。 是thị 不bất 空không 如Như 來Lai 藏tạng 。 約ước 所sở 隱ẩn 義nghĩa 。 名danh 如Như 來Lai 藏tạng 。 言ngôn 性tánh 寂tịch 不bất 動động 者giả 。 顯hiển 此thử 藏tạng 性tánh 。 雖tuy 隱ẩn 不bất 改cải 。 此thử 性tánh 有hữu 五ngũ 義nghĩa 。 如như 無vô 相tướng 論luận 說thuyết 。 一nhất 種chủng 類loại 義nghĩa 是thị 性tánh 義nghĩa 。 如như 瓶bình 衣y 等đẳng 一nhất 切thiết 色sắc 法pháp 。 不bất 離ly 四tứ 大đại 種chủng 類loại 皆giai 以dĩ 四tứ 大đại 為vi 性tánh 。 如như 是thị 眾chúng 生sanh 。 不bất 出xuất 一nhất 界giới 。 皆giai 用dụng 一nhất 界giới 為vi 種chủng 類loại 故cố 。 攝nhiếp 大Đại 乘Thừa 論luận 名danh 體thể 類loại 義nghĩa 。 佛Phật 性tánh 論luận 中trung 名danh 自tự 性tánh 義nghĩa 。 言ngôn 有hữu 左tả 右hữu 意ý 無vô 異dị 也dã 。 二nhị 者giả 因nhân 義nghĩa 是thị 性tánh 義nghĩa 。 如như 木mộc 中trung 有hữu 火hỏa 性tánh 。 與dữ 火hỏa 作tác 因nhân 故cố 名danh 為vi 性tánh 。 如như 是thị 聖thánh 人nhân 。 諸chư 無vô 漏lậu 法pháp 以dĩ 此thử 為vi 因nhân 而nhi 得đắc 成thành 故cố 。 彼bỉ 二nhị 論luận 中trung 同đồng 名danh 因nhân 義nghĩa 也dã 。 三tam 者giả 生sanh 義nghĩa 是thị 性tánh 義nghĩa 。 如như 鍊luyện 真chân 金kim 。 生sanh 莊trang 嚴nghiêm 具cụ 。 莊trang 嚴nghiêm 具cụ 生sanh 以dĩ 金kim 為vi 性tánh 。 此thử 界giới 亦diệc 爾nhĩ 。 能năng 生sanh 果quả 地địa 。 五ngũ 分phần 法Pháp 身thân 。 法Pháp 身thân 之chi 生sanh 此thử 界giới 為vi 性tánh 。 攝nhiếp 大Đại 乘Thừa 中trung 亦diệc 名danh 生sanh 義nghĩa 。 佛Phật 性tánh 論luận 中trung 名danh 至chí 得đắc 義nghĩa 。 為vi 別biệt 因nhân 義nghĩa 是thị 在tại 果quả 前tiền 故cố 。 就tựu 已dĩ 生sanh 名danh 至chí 得đắc 義nghĩa 。 四tứ 者giả 不bất 改cải 義nghĩa 是thị 性tánh 義nghĩa 。 猶do 如như 金kim 剛cang 。 寶bảo 性tánh 一nhất 劫kiếp 等đẳng 住trụ 。 無vô 增tăng 無vô 減giảm 。 如như 是thị 此thử 界giới 三tam 世thế 等đẳng 住trụ 。 世thế 間gian 不bất 壞hoại 出xuất 世thế 不bất 盡tận 。 彼bỉ 二nhị 論luận 中trung 名danh 真chân 實thật 義nghĩa 。 真chân 實thật 義nghĩa 者giả 是thị 不bất 壞hoại 義nghĩa 。 所sở 以dĩ 言ngôn 異dị 而nhi 意ý 同đồng 也dã 。 五ngũ 者giả 密mật 藏tạng 義nghĩa 是thị 性tánh 義nghĩa 。 如như 黃hoàng 石thạch 中trung 有hữu 真chân 金kim 性tánh 。 若nhược 不bất 破phá 鑛khoáng 。 無vô 所sở 利lợi 益ích 。 隨tùy 順thuận 鍊luyện 治trị 即tức 有hữu 寶bảo 用dụng 。 是thị 故cố 彼bỉ 性tánh 是thị 隱ẩn 藏tàng 義nghĩa 。 如Như 來Lai 藏tạng 性tánh 當đương 知tri 亦diệc 爾nhĩ 。 不bất 破phá 其kỳ 纏triền 為vi 外ngoại 為vi 染nhiễm 。 破phá 纏triền 相tương 應ứng 成thành 內nội 成thành 淨tịnh 。 故cố 知tri 此thử 性tánh 是thị 密mật 藏tạng 義nghĩa 。 佛Phật 性tánh 論luận 中trung 名danh 祕bí 密mật 義nghĩa 。 攝nhiếp 大Đại 乘Thừa 論luận 名danh 為vi 藏tạng 義nghĩa 。 義nghĩa 同đồng 言ngôn 異dị 。 灼chước 然nhiên 可khả 見kiến 。 今kim 此thử 文văn 中trung 所sở 言ngôn 性tánh 者giả 含hàm 此thử 五ngũ 義nghĩa 。 寂tịch 不bất 動động 者giả 略lược 顯hiển 後hậu 二nhị 。 寂tịch 是thị 密mật 藏tạng 義nghĩa 。 不bất 動động 是thị 不bất 改cải 義nghĩa 。 故cố 上thượng 來lai 正chánh 廣quảng 一nhất 覺giác 義nghĩa 竟cánh 。

經kinh 曰viết 。 解Giải 脫Thoát 菩Bồ 薩Tát 。 而nhi 白bạch 佛Phật 言ngôn 。 尊Tôn 者Giả 云vân 何hà 。 生sanh 滅diệt 慮lự 知tri 相tương/tướng 。

論luận 曰viết 。 自tự 此thử 已dĩ 下hạ 。 有hữu 六lục 問vấn 答đáp 。 因nhân 論luận 生sanh 論luận 決quyết 諸chư 疑nghi 難nan 。 此thử 一nhất 問vấn 答đáp 明minh 其kỳ 能năng 隱ẩn 慮lự 知tri 之chi 相tướng 。

經kinh 曰viết 。 佛Phật 言ngôn 菩Bồ 薩Tát 理lý 無vô 可khả 不phủ 。 若nhược 有hữu 可khả 不phủ 。 即tức 生sanh 諸chư 念niệm 。 千thiên 思tư 萬vạn 慮lự 。 是thị 生sanh 滅diệt 相tướng 。

論luận 曰viết 。 此thử 答đáp 中trung 有hữu 二nhị 重trọng/trùng 。 先tiên 略lược 答đáp 後hậu 廣quảng 演diễn 。 略lược 中trung 二nhị 句cú 先tiên 舉cử 所sở 迷mê 。 所sở 迷mê 之chi 理lý 。 心tâm 行hành 處xứ 滅diệt 。 故cố 言ngôn 理lý 無vô 可khả 不phủ 。 可khả 者giả 是thị 也dã 。 不bất 者giả 非phi 也dã 。 理lý 絕tuyệt 四tứ 句cú 離ly 諸chư 是thị 非phi 。 非phi 分phân 別biệt 心tâm 之chi 所sở 行hành 處xứ 也dã 。 次thứ 顯hiển 能năng 迷mê 。 若nhược 有hữu 可khả 不phủ 。 即tức 生sanh 諸chư 念niệm 者giả 。 以dĩ 有hữu 無vô 明minh 不bất 覺giác 平bình 等đẳng 。 即tức 有hữu 分phân 別biệt 可khả 不bất 之chi 心tâm 。 由do 是thị 具cụ 起khởi 六lục 種chủng 染nhiễm 心tâm 故cố 。 千thiên 思tư 萬vạn 慮lự 。 是thị 生sanh 滅diệt 相tướng 者giả 。 六lục 種chủng 染nhiễm 心tâm 雖tuy 有hữu 麁thô 細tế 皆giai 違vi 平bình 等đẳng 。 是thị 生sanh 滅diệt 相tướng 故cố 。 如như 起khởi 信tín 論luận 云vân 。

復phục 次thứ 分phân 別biệt 生sanh 滅diệt 相tương/tướng 者giả 。 略lược 有hữu 二nhị 種chủng 。 云vân 何hà 為vi 二nhị 。 一nhất 者giả 麁thô 。 與dữ 心tâm 相tương 應ứng 故cố 。 二nhị 者giả 細tế 。 與dữ 心tâm 不bất 相tương 應ứng 故cố 。 又hựu 麁thô 中trung 之chi 麁thô 。 凡phàm 夫phu 境cảnh 界giới 。 麁thô 中trung 之chi 細tế 細tế 中trung 之chi 麁thô 。 菩Bồ 薩Tát 境cảnh 界giới 。 細tế 中trung 之chi 細tế 。 是thị 佛Phật 境cảnh 界giới 。 此thử 二nhị 種chủng 生sanh 滅diệt 依y 於ư 無vô 明minh 熏huân 習tập 而nhi 有hữu 。 所sở 謂vị 依y 因nhân 依y 緣duyên 。 依y 因nhân 者giả 不bất 覺giác 義nghĩa 故cố 。 依y 緣duyên 者giả 妄vọng 作tác 境cảnh 界giới 義nghĩa 故cố 。 若nhược 因nhân 滅diệt 即tức 緣duyên 滅diệt 。 因nhân 滅diệt 故cố 不bất 相tương 應ứng 心tâm 滅diệt 。 緣duyên 滅diệt 故cố 相tương 應ứng 心tâm 滅diệt 。 案án 云vân 。 此thử 中trung 麁thô 與dữ 心tâm 相tương 應ứng 。 者giả 謂vị 三tam 種chủng 相tương 應ứng 染nhiễm 。 細tế 與dữ 心tâm 不bất 相tương 應ứng 者giả 。 三tam 種chủng 不bất 相tương 應ứng 染nhiễm 。 麁thô 中trung 之chi 麁thô 者giả 謂vị 執chấp 相tướng 應ưng 染nhiễm 不bất 斷đoạn 相tương 應ứng 染nhiễm 皆giai 在tại 六lục 識thức 故cố 凡phàm 夫phu 境cảnh 界giới 也dã 。 麁thô 中trung 之chi 細tế 者giả 謂vị 分phân 別biệt 智trí 相tương 應ứng 染nhiễm 在tại 第đệ 七thất 識thức 。 細tế 中trung 之chi 麁thô 者giả 謂vị 現hiện 色sắc 不bất 相tương 應ứng 染nhiễm 能năng 見kiến 心tâm 不bất 相tương 應ứng 染nhiễm 。 細tế 中trung 之chi 細tế 者giả 謂vị 根căn 本bổn 業nghiệp 不bất 相tương 應ứng 染nhiễm 。 此thử 三tam 皆giai 在tại 第đệ 八bát 識thức 位vị 。 此thử 中trung 三tam 種chủng 細tế 生sanh 滅diệt 者giả 無vô 明minh 風phong 所sở 動động 。 故cố 言ngôn 因nhân 滅diệt 故cố 不bất 相tương 應ứng 心tâm 滅diệt 。 於ư 中trung 三tam 種chủng 麁thô 生sanh 滅diệt 者giả 境cảnh 界giới 風phong 所sở 動động 。 故cố 言ngôn 緣duyên 滅diệt 故cố 相tương 應ứng 心tâm 滅diệt 。 於ư 中trung 委ủy 悉tất 。 如như 彼bỉ 論luận 疏sớ/sơ 中trung 說thuyết 也dã 。 今kim 此thử 經Kinh 言ngôn 千thiên 思tư 者giả 總tổng 攝nhiếp 一nhất 切thiết 不bất 相tương 應ứng 染nhiễm 細tế 分phân 別biệt 故cố 。 萬vạn 慮lự 者giả 總tổng 攝nhiếp 一nhất 切thiết 相tương 應ứng 。 染nhiễm 心tâm 麁thô 分phân 別biệt 故cố 。 此thử 二nhị 皆giai 是thị 動động 念niệm 之chi 相tướng 。 以dĩ 之chi 故cố 言ngôn 是thị 生sanh 滅diệt 相tướng 也dã 。

經kinh 曰viết 。 菩Bồ 薩Tát 觀quán 本bổn 性tánh 相tướng 。 理lý 自tự 滿mãn 足túc 。 千thiên 思tư 萬vạn 慮lự 。 不bất 益ích 道Đạo 理lý 。 徒đồ 為vi 動động 亂loạn 。 失thất 本bổn 心tâm 王vương 。

論luận 曰viết 。 此thử 下hạ 廣quảng 演diễn 。 於ư 中trung 有hữu 三tam 。 一nhất 者giả 對đối 生sanh 滅diệt 相tương/tướng 顯hiển 理lý 滿mãn 足túc 。 二nhị 者giả 對đối 理lý 滿mãn 足túc 明minh 染nhiễm 闕khuyết 失thất 。 三tam 辨biện 順thuận 理lý 滅diệt 染nhiễm 去khứ 動động 趣thú 寂tịch 之chi 利lợi 。 初sơ 中trung 言ngôn 菩Bồ 薩Tát 者giả 。 是thị 呼hô 解Giải 脫Thoát 菩Bồ 薩Tát 之chi 辭từ 。 觀quán 本bổn 性tánh 相tướng 。 者giả 佛Phật 觀quán 本bổn 覺giác 如Như 來Lai 藏tạng 性tánh 故cố 。 理lý 自tự 滿mãn 足túc 。 者giả 所sở 觀quán 本bổn 覺giác 如Như 來Lai 藏tạng 理lý 具cụ 足túc 無vô 量lượng 。 性tánh 功công 德đức 故cố 。 如như 起khởi 信tín 論luận 云vân 。

復phục 次thứ 真Chân 如Như 自tự 體thể 相tướng 者giả 從tùng 本bổn 已dĩ 來lai 。 性tánh 自tự 滿mãn 足túc 。 一nhất 切thiết 功công 德đức 。 所sở 謂vị 自tự 體thể 有hữu 大đại 智trí 慧tuệ 。 光quang 明minh 義nghĩa 故cố 。 遍biến 照chiếu 法Pháp 界Giới 義nghĩa 故cố 。 真chân 實thật 識thức 知tri 義nghĩa 故cố 。 自tự 性tánh 清thanh 淨tịnh 心tâm 義nghĩa 故cố 。 常thường 樂lạc 我ngã 淨tịnh 義nghĩa 故cố 。 清thanh 涼lương 不bất 變biến 自tự 在tại 義nghĩa 故cố 。 具cụ 足túc 如như 是thị 。 過quá 於ư 恆Hằng 沙sa 不bất 離ly 不bất 斷đoạn 。 不bất 異dị 不bất 思tư 議nghị 佛Phật 法Pháp 。 乃nãi 至chí 滿mãn 足túc 無vô 有hữu 所sở 少thiểu 義nghĩa 故cố 名danh 為vi 如Như 來Lai 藏tạng 。 亦diệc 名danh 如Như 來Lai 法Pháp 身thân 故cố 。 今kim 此thử 經Kinh 言ngôn 理lý 自tự 滿mãn 足túc 。 總tổng 顯hiển 如như 是thị 功công 德đức 滿mãn 足túc 也dã 。 初sơ 段đoạn 文văn 竟cánh 。 次thứ 明minh 生sanh 滅diệt 動động 念niệm 之chi 過quá 。 於ư 中trung 總tổng 明minh 無vô 益ích 有hữu 損tổn 。 如như 彼bỉ 論luận 中trung 廣quảng 釋thích 此thử 義nghĩa 云vân 。

問vấn 曰viết 。 上thượng 說thuyết 真Chân 如Như 其kỳ 體thể 平bình 等đẳng 。 離ly 一nhất 切thiết 相tướng 。 云vân 何hà 復phục 說thuyết 。 體thể 有hữu 如như 是thị 種chủng 種chủng 功công 德đức 。

答đáp 曰viết 。

雖tuy 實thật 有hữu 此thử 諸chư 功công 德đức 義nghĩa 。 而nhi 無vô 差sai 別biệt 之chi 相tướng 。 等đẳng 同đồng 一nhất 味vị 唯duy 一nhất 真Chân 如Như 。 此thử 義nghĩa 云vân 何hà 。 以dĩ 無vô 分phân 別biệt 。 離ly 分phân 別biệt 相tướng 。 是thị 故cố 無vô 二nhị 。 復phục 以dĩ 何hà 義nghĩa 。 得đắc 說thuyết 差sai 別biệt 。 以dĩ 依y 業nghiệp 識thức 生sanh 滅diệt 相tương/tướng 示thị 。 此thử 云vân 何hà 示thị 。 以dĩ 一nhất 切thiết 法pháp 。 本bổn 來lai 唯duy 心tâm 實thật 無vô 相tướng 念niệm 。 而nhi 有hữu 妄vọng 心tâm 不bất 覺giác 起khởi 念niệm 。 見kiến 諸chư 境cảnh 界giới 故cố 說thuyết 無vô 明minh 。 心tâm 性tánh 不bất 起khởi 即tức 是thị 大đại 智trí 慧tuệ 光quang 明minh 義nghĩa 故cố 。 若nhược 心tâm 起khởi 見kiến 即tức 有hữu 。 不bất 見kiến 之chi 相tướng 。 心tâm 性tánh 離ly 見kiến 即tức 是thị 遍biến 照chiếu 法Pháp 界Giới 義nghĩa 故cố 。 若nhược 心tâm 有hữu 動động 非phi 真chân 識thức 知tri 。 無vô 有hữu 自tự 性tánh 。 非phi 常thường 非phi 樂nhạo/nhạc/lạc 非phi 我ngã 非phi 淨tịnh 。 乃nãi 至chí 具cụ 足túc 。 過quá 恆Hằng 沙sa 等đẳng 妄vọng 染nhiễm 之chi 義nghĩa 。 對đối 此thử 義nghĩa 故cố 心tâm 性tánh 無vô 動động 即tức 有hữu 過quá 恆Hằng 沙sa 等đẳng 諸chư 淨tịnh 功công 德đức 相tương/tướng 義nghĩa 示thị 現hiện 。 若nhược 心tâm 有hữu 起khởi 更cánh 見kiến 前tiền 法pháp 可khả 念niệm 者giả 。 即tức 有hữu 所sở 少thiểu 。 如như 是thị 淨tịnh 法Pháp 。 無vô 量lượng 功công 德đức 。 即tức 是thị 一nhất 心tâm 更cánh 無vô 所sở 念niệm 。 是thị 故cố 滿mãn 足túc 名danh 為vi 法Pháp 身thân 。 如Như 來Lai 之chi 藏tạng 。 今kim 此thử 經Kinh 言ngôn 徒đồ 為vi 動động 亂loạn 者giả 。 以dĩ 心tâm 有hữu 動động 非phi 真chân 識thức 知tri 。 無vô 有hữu 自tự 性tánh 。 非phi 常thường 樂lạc 我ngã 淨tịnh 。 等đẳng 故cố 言ngôn 動động 也dã 。 以dĩ 心tâm 起khởi 見kiến 即tức 有hữu 不bất 見kiến 之chi 相tướng 等đẳng 。 故cố 言ngôn 亂loạn 也dã 。 失thất 本bổn 心tâm 王vương 者giả 。 無vô 量lượng 功công 德đức 。 即tức 是thị 一nhất 心tâm 。 一nhất 心tâm 為vi 主chủ 故cố 名danh 心tâm 王vương 。 生sanh 滅diệt 動động 亂loạn 違vi 此thử 心tâm 王vương 不bất 得đắc 還hoàn 歸quy 。 故cố 言ngôn 失thất 也dã 。

經kinh 曰viết 。 若nhược 無vô 思tư 慮lự 。 即tức 無vô 生sanh 滅diệt 如như 實thật 不bất 起khởi 。 諸chư 識thức 安an 寂tịch 。 流lưu 注chú 不bất 生sanh 。 得đắc 五ngũ 法Pháp 淨tịnh 。 是thị 謂vị 大Đại 乘Thừa 。

論luận 曰viết 。 此thử 下hạ 第đệ 三tam 順thuận 理lý 滅diệt 染nhiễm 去khứ 動động 就tựu 寂tịch 。 於ư 中trung 有hữu 二nhị 。 正chánh 顯hiển 重trọng/trùng 成thành 。 此thử 即tức 正chánh 顯hiển 去khứ 動động 就tựu 寂tịch 。 若nhược 無vô 思tư 慮lự 者giả 。 始thỉ 從tùng 初Sơ 地Địa 。 乃nãi 至chí 佛Phật 地Địa 。 漸tiệm 順thuận 一nhất 心tâm 平bình 等đẳng 法Pháp 界Giới 。 永vĩnh 無vô 一nhất 切thiết 思tư 慮lự 分phân 別biệt 故cố 。 即tức 無vô 生sanh 滅diệt 者giả 。 由do 前tiền 思tư 慮lự 。 有hữu 生sanh 滅diệt 相tướng 。 今kim 無vô 思tư 慮lự 永vĩnh 無vô 分phân 別biệt 。 二nhị 種chủng 生sanh 滅diệt 究cứu 竟cánh 離ly 故cố 。 從tùng 此thử 已dĩ 去khứ 。 順thuận 理lý 不bất 動động 。 窮cùng 未vị 來lai 際tế 。 不bất 復phục 還hoàn 動động 。 故cố 言ngôn 如như 實thật 不bất 起khởi 。 二nhị 種chủng 生sanh 滅diệt 究cứu 竟cánh 息tức 時thời 。 八bát 種chủng 識thức 動động 皆giai 得đắc 歸quy 靜tĩnh 。 六lục 染nhiễm 流lưu 注chú 。 永vĩnh 滅diệt 不bất 起khởi 。 故cố 言ngôn 諸chư 識thức 安an 寂tịch 。 流lưu 注chú 不bất 生sanh 。 流lưu 注chú 不bất 生sanh 。 故cố 法Pháp 界Giới 圓viên 顯hiển 。 諸chư 識thức 安an 寂tịch 。 故cố 四Tứ 智Trí 滿mãn 成thành 。 故cố 言ngôn 得đắc 五ngũ 法Pháp 淨tịnh 。 運vận 載tái 之chi 功công 莫mạc 過quá 於ư 此thử 故cố 。 總tổng 結kết 言ngôn 是thị 謂vị 大Đại 乘Thừa 。 正chánh 明minh 去khứ 動động 就tựu 寂tịch 文văn 竟cánh 。

經kinh 曰viết 。 菩Bồ 薩Tát 入nhập 五ngũ 法Pháp 淨tịnh 。 心tâm 即tức 無vô 妄vọng 。 若nhược 無vô 有hữu 妄vọng 。 即tức 入nhập 如Như 來Lai 自tự 覺giác 。 聖thánh 智trí 之chi 地địa 。 入nhập 智trí 地địa 者giả 。 善thiện 知tri 一nhất 切thiết 。 從tùng 本bổn 不bất 生sanh 。 知tri 本bổn 不bất 生sanh 。 即tức 無vô 妄vọng 想tưởng 。

論luận 曰viết 。 此thử 是thị 重trọng/trùng 顯hiển 。 即tức 有hữu 三tam 句cú 。 初sơ 言ngôn 入nhập 五ngũ 法Pháp 淨tịnh 。 心tâm 即tức 無vô 妄vọng 者giả 。 歸quy 心tâm 源nguyên 時thời 即tức 無vô 妄vọng 念niệm 之chi 不bất 覺giác 故cố 。 第đệ 二nhị 言ngôn 若nhược 無vô 有hữu 妄vọng 。 即tức 入nhập 如Như 來Lai 自tự 覺giác 。 聖thánh 智trí 之chi 地địa 者giả 。 不bất 覺giác 盡tận 時thời 即tức 入nhập 始thỉ 覺giác 圓viên 智trí 之chi 地địa 故cố 。 是thị 對đối 不bất 覺giác 顯hiển 始thỉ 覺giác 滿mãn 也dã 。 第đệ 三tam 入nhập 智trí 地địa 者giả 。 善thiện 知tri 一nhất 切thiết 。 從tùng 本bổn 不bất 生sanh 。 知tri 本bổn 不bất 生sanh 。 即tức 無vô 妄vọng 想tưởng 者giả 。 始thỉ 覺giác 滿mãn 時thời 能năng 知tri 不bất 覺giác 四tứ 相tương/tướng 動động 念niệm 。 本bổn 來lai 不bất 生sanh 。 即tức 知tri 本bổn 來lai 無vô 妄vọng 想tưởng 故cố 。 是thị 顯hiển 始thỉ 覺giác 不bất 異dị 本bổn 覺giác 也dã 。 如như 起khởi 信tín 論luận 云vân 。 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 不bất 名danh 為vi 覺giác 。 以dĩ 從tùng 本bổn 來lai 念niệm 念niệm 相tương 續tục 。 未vị 曾tằng 離ly 念niệm 故cố 說thuyết 無vô 始thỉ 無vô 明minh 。 若nhược 得đắc 無vô 念niệm 者giả 。 即tức 知tri 心tâm 相tương 生sanh 住trụ 異dị 滅diệt 。 以dĩ 無vô 念niệm 等đẳng 故cố 。 而nhi 實thật 無vô 有hữu 。 始thỉ 覺giác 之chi 異dị 。 以dĩ 四tứ 相tương/tướng 俱câu 時thời 而nhi 有hữu 皆giai 無vô 自tự 立lập 。 本bổn 來lai 平bình 等đẳng 同đồng 一nhất 覺giác 故cố 。 案án 云vân 。 此thử 中trung 言ngôn 若nhược 得đắc 無vô 念niệm 即tức 知tri 心tâm 相tương 生sanh 。 住trụ 異dị 滅diệt 者giả 。 即tức 顯hiển 經kinh 中trung 善thiện 知tri 一nhất 切thiết 也dã 。 而nhi 實thật 無vô 有hữu 。 始thỉ 覺giác 之chi 異dị 者giả 。 即tức 顯hiển 經kinh 中trung 善thiện 知tri 從tùng 本bổn 不bất 生sanh 也dã 。 以dĩ 四tứ 相tương/tướng 俱câu 時thời 而nhi 有hữu 皆giai 無vô 自tự 立lập 本bổn 來lai 平bình 等đẳng 同đồng 一nhất 覺giác 故cố 者giả 。 即tức 顯hiển 經kinh 中trung 知tri 本bổn 不bất 生sanh 。 即tức 無vô 妄vọng 想tưởng 也dã 。 夢mộng 中trung 渡độ 河hà 之chi 喻dụ 此thử 中trung 應ưng 廣quảng 說thuyết 也dã 。

經kinh 曰viết 。 解Giải 脫Thoát 菩Bồ 薩Tát 。 而nhi 白bạch 佛Phật 言ngôn 。 尊tôn 者giả 無vô 妄vọng 想tưởng 者giả 。 應ưng 無vô 止chỉ 息tức 。

論luận 曰viết 。 此thử 下hạ 第đệ 二nhị 問vấn 答đáp 明minh 無vô 止chỉ 息tức 。 問vấn 意ý 言ngôn 。 本bổn 無vô 妄vọng 想tưởng 即tức 無vô 所sở 止chỉ 。 所sở 止chỉ 無vô 故cố 能năng 止chỉ 亦diệc 無vô 。 無vô 能năng 止chỉ 故cố 應ưng 無vô 始thỉ 覺giác 。 如như 是thị 難nạn/nan 也dã 。

經kinh 曰viết 。 佛Phật 言ngôn 菩Bồ 薩Tát 妄vọng 本bổn 不bất 生sanh 。 無vô 妄vọng 可khả 息tức 。 知tri 心tâm 無vô 心tâm 。 無vô 心tâm 可khả 止chỉ 。 無vô 分phân 無vô 別biệt 。 現hiện 識thức 不bất 生sanh 。 無vô 生sanh 可khả 止chỉ 。 是thị 即tức 無vô 止chỉ 亦diệc 非phi 無vô 止chỉ 。 何hà 以dĩ 故cố 止chỉ 無vô 止chỉ 故cố 。

論luận 曰viết 。 答đáp 意ý 有hữu 二nhị 。 先tiên 許hứa 無vô 止chỉ 。 後hậu 遮già 無vô 止chỉ 。 許hứa 者giả 始thỉ 覺giác 不bất 異dị 本bổn 覺giác 故cố 。 遮già 者giả 始thỉ 覺giác 非phi 唯duy 是thị 本bổn 覺giác 故cố 。 許hứa 中trung 息tức 與dữ 止chỉ 何hà 異dị 者giả 。 妄vọng 起khởi 動động 故cố 可khả 息tức 。 心tâm 馳trì 散tán 故cố 可khả 止chỉ 。 而nhi 本bổn 無vô 起khởi 無vô 馳trì 故cố 無vô 可khả 息tức 可khả 止chỉ 耳nhĩ 。 無vô 分phần/phân 者giả 無vô 相tướng 分phần/phân 於ư 見kiến 故cố 。 無vô 別biệt 者giả 無vô 見kiến 別biệt 於ư 相tương/tướng 故cố 。 相tương 見kiến 既ký 無vô 分phân 別biệt 。 現hiện 識thức 本bổn 來lai 不bất 生sanh 。 去khứ 來lai 不bất 生sanh 。 愚ngu 智trí 共cộng 知tri 故cố 。 約ước 現hiện 在tại 明minh 本bổn 不bất 生sanh 。 既ký 無vô 所sở 止chỉ 不bất 覺giác 之chi 生sanh 。 即tức 無vô 能năng 止chỉ 始thỉ 覺giác 之chi 異dị 。 依y 不bất 異dị 門môn 如như 是thị 許hứa 也dã 。 亦diệc 非phi 無vô 止chỉ 者giả 。 非phi 無vô 不bất 異dị 之chi 始thỉ 覺giác 故cố 。 止chỉ 無vô 止chỉ 故cố 者giả 。 能năng 止chỉ 無vô 生sanh 之chi 妄vọng 心tâm 故cố 。 雖tuy 生sanh 不bất 可khả 得đắc 。 而nhi 非phi 徒đồ 無vô 生sanh 故cố 。 非phi 徒đồ 無vô 生sanh 故cố 不bất 無vô 所sở 止chỉ 。 所sở 以dĩ 非phi 無vô 能năng 止chỉ 之chi 覺giác 。 如như 是thị 答đáp 也dã 。

經kinh 曰viết 。 解Giải 脫Thoát 菩Bồ 薩Tát 。 而nhi 白bạch 佛Phật 言ngôn 。 尊tôn 者giả 若nhược 止chỉ 無vô 止chỉ 。 止chỉ 即tức 是thị 生sanh 。 何hà 謂vị 無vô 生sanh 。

論luận 曰viết 。 此thử 下hạ 第đệ 三tam 問vấn 答đáp 顯hiển 無vô 生sanh 觀quán 。 難nạn/nan 意ý 云vân 。 若nhược 有hữu 能năng 止chỉ 之chi 覺giác 。 則tắc 生sanh 能năng 止chỉ 之chi 觀quán 。 雖tuy 遣khiển 不bất 覺giác 之chi 起khởi 。 還hoàn 存tồn 始thỉ 覺giác 之chi 生sanh 。 何hà 謂vị 能năng 證chứng 無vô 生sanh 觀quán 耶da 。

經kinh 曰viết 。 佛Phật 言ngôn 菩Bồ 薩Tát 當đương 止chỉ 是thị 生sanh 。 止chỉ 已dĩ 無vô 止chỉ 。 亦diệc 不bất 住trụ 於ư 無vô 止chỉ 。 亦diệc 不bất 住trụ 於ư 無vô 住trụ 。 云vân 何hà 是thị 生sanh 。

論luận 曰viết 。 答đáp 意ý 有hữu 二nhị 。 先tiên 與dữ 後hậu 奪đoạt 。 與dữ 者giả 許hứa 生sanh 在tại 方phương 便tiện 觀quán 。 能năng 止chỉ 心tâm 生sanh 故cố 。 且thả 如như 世Thế 第Đệ 一Nhất 法Pháp 。 之chi 時thời 雖tuy 止chỉ 識thức 生sanh 不bất 取thủ 於ư 識thức 。 而nhi 能năng 止chỉ 心tâm 取thủ 無vô 而nhi 生sanh 。 當đương 此thử 止chỉ 時thời 即tức 許hứa 是thị 生sanh 。 以dĩ 之chi 故cố 言ngôn 。 當đương 止chỉ 是thị 生sanh 。 過quá 此thử 一nhất 念niệm 即tức 不bất 取thủ 無vô 。 不bất 取thủ 無vô 故cố 取thủ 心tâm 不bất 生sanh 。 以dĩ 之chi 故cố 言ngôn 。 止chỉ 已dĩ 無vô 止chỉ 。 此thử 時thời 遠viễn 離ly 一nhất 切thiết 分phân 別biệt 故cố 。 不bất 住trụ 於ư 無vô 止chỉ 之chi 無vô 。 亦diệc 不bất 取thủ 其kỳ 自tự 無vô 住trụ 心tâm 。 能năng 所sở 永vĩnh 絕tuyệt 。 平bình 等đẳng 平bình 等đẳng 。 云vân 何hà 是thị 時thời 可khả 得đắc 是thị 生sanh 。 如như 是thị 答đáp 也dã 。

經kinh 曰viết 。 解Giải 脫Thoát 菩Bồ 薩Tát 。 而nhi 白bạch 佛Phật 言ngôn 。 尊tôn 者giả 無vô 生sanh 之chi 心tâm 。 有hữu 何hà 取thủ 捨xả 。 住trụ 何hà 法pháp 相tướng 。 佛Phật 言ngôn 無vô 生sanh 之chi 心tâm 。 不bất 取thủ 不bất 捨xả 。 住trụ 於ư 不bất 心tâm 。 住trụ 於ư 不bất 法pháp 。

論luận 曰viết 。 此thử 是thị 第đệ 四tứ 。 問vấn 答đáp 遣khiển 增tăng 減giảm 見kiến 。 謂vị 諸chư 學học 者giả 。 猶do 作tác 是thị 念niệm 。 入nhập 觀quán 之chi 心tâm 取thủ 無vô 相tướng 理lý 捨xả 諸chư 相tướng 事sự 。 為vi 遣khiển 此thử 增tăng 益ích 見kiến 故cố 言ngôn 。 不bất 取thủ 不bất 捨xả 。 或hoặc 作tác 是thị 念niệm 。 入nhập 觀quán 之chi 時thời 都đô 無vô 所sở 住trụ 法pháp 。 亦diệc 無vô 能năng 住trụ 心tâm 。 如như 是thị 不bất 異dị 。 於ư 畢tất 竟cánh 無vô 為vi 。 除trừ 此thử 損tổn 減giảm 見kiến 故cố 言ngôn 住trụ 於ư 不bất 心tâm 。 住trụ 於ư 不bất 法pháp 。 雖tuy 非phi 有hữu 住trụ 而nhi 非phi 無vô 住trụ 。 非phi 無vô 住trụ 故cố 得đắc 言ngôn 住trụ 也dã 。

經kinh 曰viết 。 解Giải 脫Thoát 菩Bồ 薩Tát 。 而nhi 白bạch 佛Phật 言ngôn 。 尊Tôn 者Giả 云vân 何hà 。 住trụ 於ư 不bất 心tâm 。 住trụ 於ư 不bất 法pháp 。 佛Phật 言ngôn 不bất 生sanh 於ư 心tâm 。 是thị 住trụ 不bất 心tâm 。 不bất 生sanh 於ư 法pháp 。 是thị 住trụ 不bất 法pháp 。

論luận 曰viết 。 此thử 下hạ 第đệ 五ngũ 問vấn 答đáp 重trọng/trùng 遣khiển 疑nghi 情tình 。 疑nghi 情tình 之chi 言ngôn 。 既ký 言ngôn 住trụ 者giả 即tức 應ưng 是thị 心tâm 是thị 法pháp 。 若nhược 不bất 心tâm 法pháp 即tức 應ưng 言ngôn 是thị 不bất 住trụ 。 此thử 言ngôn 甚thậm 深thâm 。 云vân 何hà 信tín 解giải 。 如như 是thị 疑nghi 也dã 。 佛Phật 答đáp 意ý 言ngôn 。 不bất 存tồn 能năng 證chứng 觀quán 心tâm 不bất 存tồn 所sở 證chứng 理lý 法pháp 。 故cố 言ngôn 不bất 生sanh 於ư 心tâm 。 不bất 生sanh 於ư 法pháp 。 生sanh 猶do 存tồn 也dã 。 既ký 恆hằng 不bất 存tồn 心tâm 法pháp 。 非phi 或hoặc 失thất 念niệm 而nhi 存tồn 。 故cố 言ngôn 是thị 住trụ 不bất 心tâm 。 是thị 住trụ 不bất 法pháp 。 住trụ 猶do 恆hằng 也dã 。 恆hằng 不bất 退thoái 失thất 故cố 名danh 為vi 住trụ 。 住trụ 義nghĩa 如như 是thị 。 彌di 順thuận 不bất 心tâm 。 何hà 容dung 相tướng 違vi 於ư 其kỳ 間gian 哉tai 。 如như 是thị 正chánh 答đáp 。 下hạ 即tức 重trọng/trùng 顯hiển 。

經kinh 曰viết 。 善thiện 男nam 子tử 不bất 生sanh 心tâm 法pháp 。 即tức 無vô 依y 止chỉ 。 不bất 住trụ 諸chư 行hành 。 心tâm 常thường 空không 寂tịch 。 無vô 有hữu 異dị 相tướng 。 譬thí 彼bỉ 虛hư 空không 。 無vô 有hữu 動động 住trụ 。 無vô 起khởi 無vô 作tác 。 無vô 彼bỉ 無vô 此thử 。 得đắc 空không 心tâm 眼nhãn 。 得đắc 法Pháp 空không 身thân 。 五ngũ 陰ấm 六lục 入nhập 。 悉tất 皆giai 空không 寂tịch 。

論luận 曰viết 。 此thử 下hạ 第đệ 二nhị 重trọng/trùng 顯hiển 。 於ư 中trung 有hữu 二nhị 。 先tiên 顯hiển 遠viễn 離ly 諸chư 相tướng 周chu 遍biến 三tam 世thế 。 後hậu 顯hiển 隨tùy 順thuận 法Pháp 界Giới 具cụ 修tu 六Lục 度Độ 。 初sơ 中trung 三tam 句cú 謂vị 法pháp 喻dụ 合hợp 。 不bất 生sanh 心tâm 法pháp 者giả 。 牒điệp 前tiền 正chánh 答đáp 句cú 。 即tức 無vô 依y 止chỉ 者giả 。 橫hoạnh/hoành 無vô 能năng 依y 所sở 依y 之chi 異dị 。 不bất 住trụ 諸chư 行hành 者giả 。 縱túng/tung 無vô 曾tằng 當đương 今kim 現hiện 之chi 行hành 。 無vô 曾tằng 當đương 故cố 。 心tâm 常thường 空không 寂tịch 。 無vô 能năng 所sở 故cố 。 無vô 有hữu 異dị 相tướng 。 譬thí 彼bỉ 已dĩ 下hạ 第đệ 二nhị 引dẫn 喻dụ 。 無vô 有hữu 動động 住trụ 者giả 。 如như 世thế 虛hư 空không 無vô 為vi 。 常thường 住trụ 無vô 有hữu 前tiền 滅diệt 後hậu 生sanh 之chi 動động 。 喻dụ 於ư 不bất 住trụ 諸chư 行hành 。 亦diệc 無vô 能năng 依y 所sở 依y 之chi 住trụ 。 比tỉ 於ư 即tức 無vô 依y 止chỉ 。 無vô 起khởi 無vô 作tác 。 即tức 同đồng 心tâm 常thường 空không 寂tịch 。 無vô 彼bỉ 無vô 此thử 。 不bất 異dị 無vô 有hữu 異dị 相tướng 。 故cố 舉cử 虛hư 空không 。 喻dụ 不bất 生sanh 觀quán 也dã 。 合hợp 中trung 言ngôn 得đắc 空không 心tâm 眼nhãn 者giả 。 由do 不bất 生sanh 能năng 觀quán 心tâm 得đắc 無vô 所sở 不bất 觀quán 故cố 。 得đắc 法Pháp 空không 身thân 者giả 。 由do 不bất 生sanh 所sở 觀quán 法pháp 得đắc 平bình 等đẳng 法Pháp 身thân 故cố 。 五ngũ 陰ấm 皆giai 空không 者giả 。 以dĩ 得đắc 空không 心tâm 眼nhãn 。 達đạt 於ư 三tam 世thế 。 五ngũ 陰ấm 空không 故cố 。 合hợp 前tiền 虛hư 空không 無vô 起khởi 作tác 也dã 。 六lục 入nhập 悉tất 空không 者giả 。 以dĩ 得đắc 法Pháp 空không 身thân 。 遍biến 於ư 內nội 外ngoại 六lục 入nhập 空không 故cố 。 合hợp 前tiền 虛hư 空không 無vô 彼bỉ 此thử 也dã 。

經kinh 曰viết 。 善thiện 男nam 子tử 脩tu 空không 法pháp 者giả 不bất 依y 三tam 界giới 。 不bất 住trụ 戒giới 相tướng 。 清thanh 淨tịnh 無vô 念niệm 。 無vô 攝nhiếp 無vô 放phóng 。 性tánh 等đẳng 金kim 剛cang 。 不bất 壞hoại 三Tam 寶Bảo 。 空không 心tâm 不bất 動động 。 具cụ 六lục 波ba 羅la 密mật 。

論luận 曰viết 。 是thị 第đệ 二nhị 顯hiển 具cụ 修tu 六Lục 度Độ 。 修tu 空không 法pháp 者giả 者giả 。 牒điệp 前tiền 空không 寂tịch 之chi 心tâm 。 下hạ 別biệt 顯hiển 具cụ 六Lục 度Độ 。 不bất 依y 三tam 界giới 。 故cố 具cụ 施thí 度độ 。 不bất 住trụ 戒giới 相tướng 。 故cố 具cụ 戒giới 度độ 。 清thanh 淨tịnh 無vô 念niệm 。 故cố 具cụ 忍nhẫn 度độ 。 無vô 攝nhiếp 無vô 放phóng 。 故cố 具cụ 精tinh 進tấn 。 性tánh 等đẳng 金kim 剛cang 。 故cố 具cụ 禪thiền 定định 。 不bất 壞hoại 三Tam 寶Bảo 。 故cố 具cụ 般Bát 若Nhã 。

何hà 以dĩ 故cố 。 唯duy 一nhất 觀quán 心tâm 遍biến 照chiếu 可khả 軌quỹ 。 絕tuyệt 諸chư 諍tranh 論luận 。 故cố 備bị 三Tam 寶Bảo 。 三Tam 寶Bảo 義nghĩa 成thành 故cố 言ngôn 不bất 壞hoại 。 唯duy 一nhất 空không 心tâm 無vô 別biệt 動động 作tác 而nhi 具cụ 六Lục 度Độ 。 故cố 言ngôn 空không 心tâm 不bất 動động 。 具cụ 六lục 波ba 羅la 密mật 。

經kinh 曰viết 。 解Giải 脫Thoát 菩Bồ 薩Tát 。 而nhi 白bạch 佛Phật 言ngôn 。 尊tôn 者giả 六lục 波ba 羅la 密mật 者giả 皆giai 是thị 有hữu 相tướng 。 有hữu 相tướng 之chi 法pháp 。 能năng 出xuất 世thế 耶da 佛Phật 言ngôn 善thiện 男nam 子tử 我ngã 所sở 說thuyết 六lục 波ba 羅la 密mật 者giả 。 無vô 相tướng 無vô 為vi 。

論luận 曰viết 。 此thử 下hạ 第đệ 六lục 問vấn 答đáp 重trọng/trùng 顯hiển 出xuất 世thế 六Lục 度Độ 之chi 義nghĩa 。 問vấn 者giả 乘thừa 疑nghi 而nhi 為vi 決quyết 之chi 故cố 。 舉cử 世thế 間gian 六Lục 度Độ 事sự 相tướng 以dĩ 疑nghi 出xuất 世thế 心tâm 中trung 具cụ 六lục 。 答đáp 中trung 有hữu 二nhị 。 一nhất 者giả 略lược 標tiêu 。 二nhị 者giả 廣quảng 釋thích 。 此thử 即tức 略lược 標tiêu 。 言ngôn 無vô 相tướng 者giả 。 離ly 施thí 受thọ 等đẳng 三tam 輪luân 相tương/tướng 故cố 。 言ngôn 無vô 為vi 者giả 。 離ly 生sanh 住trụ 等đẳng 三tam 有hữu 為vi 故cố 。 我ngã 前tiền 所sở 說thuyết 一nhất 心tâm 具cụ 六lục 者giả 。 一nhất 一nhất 皆giai 是thị 。 無vô 相tướng 無vô 為vi 故cố 。 此thử 六Lục 度Độ 是thị 出xuất 世thế 間gian 。 不bất 同đồng 世thế 間gian 有hữu 相tương/tướng 有hữu 為vi 。

經kinh 曰viết 。 何hà 以dĩ 故cố 善thiện 入nhập 離ly 欲dục 心tâm 常thường 清thanh 淨tịnh 。 實thật 語ngữ 方phương 便tiện 。 本bổn 利lợi 利lợi 人nhân 。 是thị 檀đàn 波ba 羅la 密mật 。

論luận 曰viết 。 此thử 下hạ 廣quảng 釋thích 。 於ư 中trung 有hữu 二nhị 。 先tiên 別biệt 釋thích 後hậu 總tổng 明minh 。 何hà 以dĩ 故cố 者giả 。 因nhân 問vấn 發phát 起khởi 。 既ký 有hữu 六lục 數số 。 何hà 故cố 無vô 相tướng 也dã 。 轉chuyển 依y 真Chân 如Như 名danh 為vi 離ly 欲dục 。 離ly 三tam 有hữu 欲dục 。 之chi 所sở 顯hiển 故cố 。 觀quán 心tâm 體thể 解giải 故cố 言ngôn 善thiện 入nhập 。 更cánh 無vô 出xuất 入nhập 故cố 曰viết 心tâm 常thường 。 離ly 三tam 輪luân 垢cấu 。 故cố 曰viết 清thanh 淨tịnh 。 即tức 是thị 上thượng 言ngôn 。 不bất 依y 三tam 界giới 。 如như 理lý 而nhi 說thuyết 。 故cố 言ngôn 實thật 語ngữ 。 巧xảo 便tiện 引dẫn 導đạo 故cố 曰viết 方phương 便tiện 。 雖tuy 無vô 功công 用dụng 應ứng 機cơ 發phát 語ngữ 。 猶do 如như 天thiên 鼓cổ 。 此thử 之chi 謂vị 也dã 。 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 唯duy 一nhất 本bổn 覺giác 。 令linh 諸chư 眾chúng 生sanh 。 同đồng 歸quy 一nhất 覺giác 。 以dĩ 之chi 故cố 言ngôn 。 本bổn 利lợi 利lợi 人nhân 。 是thị 名danh 出xuất 世thế 檀đàn 波ba 羅la 密mật 。

經kinh 曰viết 。 至chí 念niệm 堅kiên 固cố 心tâm 常thường 無vô 住trụ 。 清thanh 淨tịnh 無vô 染nhiễm 。 不bất 著trước 三tam 界giới 。 是thị 尸Thi 波Ba 羅La 密Mật 。

論luận 曰viết 。 愍mẫn 念niệm 眾chúng 生sanh 。 如như 視thị 一nhất 子tử 。 故cố 曰viết 至chí 念niệm 堅kiên 固cố 。 恆hằng 在tại 世thế 間gian 不bất 住trụ 涅Niết 槃Bàn 。 故cố 曰viết 心tâm 常thường 無vô 住trụ 。 是thị 防phòng 二Nhị 乘Thừa 之chi 非phi 。 觀quán 心tâm 明minh 徹triệt 。 不bất 雜tạp 諸chư 漏lậu 。 故cố 言ngôn 清thanh 淨tịnh 無vô 染nhiễm 。 遍biến 涉thiệp 六lục 道đạo 達đạt 皆giai 空không 寂tịch 。 故cố 言ngôn 不bất 著trước 三tam 界giới 。 是thị 止chỉ 凡phàm 夫phu 之chi 惡ác 。 是thị 明minh 不bất 住trụ 凡phàm 聖thánh 戒giới 相tương/tướng 。 即tức 是thị 上thượng 言ngôn 。 不bất 住trụ 戒giới 相tướng 。 是thị 名danh 出xuất 世thế 。 尸Thi 波Ba 羅La 密Mật 。

經kinh 曰viết 。 修tu 空không 斷đoạn 結kết 。 不bất 依y 諸chư 有hữu 。 寂tịch 靜tĩnh 三tam 業nghiệp 。 不bất 住trụ 身thân 心tâm 。 是thị 羼sằn 提đề 波ba 羅la 密mật 。

論luận 曰viết 。 上thượng 二nhị 句cú 者giả 安an 空không 理lý 離ly 有hữu 結kết 。 下hạ 二nhị 句cú 者giả 靜tĩnh 三tam 業nghiệp 泯mẫn 身thân 心tâm 。 皆giai 是thị 無Vô 生Sanh 法Pháp 忍Nhẫn 之chi 義nghĩa 。 即tức 是thị 上thượng 言ngôn 。 清thanh 淨tịnh 無vô 念niệm 。

經kinh 曰viết 。 遠viễn 離ly 名danh 數số 。 斷đoạn 空không 有hữu 見kiến 。 深thâm 入nhập 陰ấm 空không 。 是thị 毘tỳ 梨lê 耶da 波ba 羅la 密mật 。

論luận 曰viết 。 上thượng 二nhị 句cú 者giả 離ly 麁thô 精tinh 義nghĩa 。 入nhập 空không 者giả 是thị 進tiến 義nghĩa 。 即tức 是thị 上thượng 言ngôn 。 無vô 攝nhiếp 無vô 放phóng 。 此thử 是thị 出xuất 世thế 精tinh 進tấn 度độ 也dã 。

經kinh 曰viết 。 具cụ 離ly 空không 寂tịch 不bất 住trụ 諸chư 空không 。 心tâm 處xứ 無vô 在tại 。 大đại 空không 是thị 禪thiền 波ba 羅la 密mật 。

論luận 曰viết 。 具cụ 離ly 空không 寂tịch 者giả 。 應ứng 化hóa 受thọ 生sanh 遍biến 三tam 有hữu 故cố 。 不bất 住trụ 諸chư 空không 者giả 。 不bất 滯trệ 五ngũ 空không 恆hằng 化hóa 十thập 方phương 故cố 。 此thử 明minh 教giáo 化hóa 眾chúng 生sanh 禪thiền 也dã 。 心tâm 處xứ 無vô 者giả 。 雖tuy 身thân 涉thiệp 於ư 三tam 有hữu 心tâm 常thường 處xứ 於ư 理lý 無vô 。 理lý 無vô 者giả 。 理lý 絕tuyệt 三tam 有hữu 之chi 相tướng 也dã 。 在tại 大đại 空không 者giả 。 雖tuy 恆hằng 化hóa 於ư 十thập 方phương 。 而nhi 心tâm 在tại 於ư 大đại 空không 。 大đại 空không 者giả 。 十thập 方phương 大đại 相tương/tướng 之chi 空không 也dã 。 此thử 顯hiển 成thành 就tựu 佛Phật 法Pháp 禪thiền 也dã 。 身thân 雖tuy 起khởi 作tác 心tâm 寂tịch 不bất 動động 。 即tức 是thị 上thượng 言ngôn 。 性tánh 等đẳng 金kim 剛cang 。 然nhiên 大đại 空không 義nghĩa 。 略lược 有hữu 五ngũ 種chủng 。 一nhất 者giả 人nhân 法pháp 二nhị 空không 名danh 為vi 大đại 空không 。 如như 雜tạp 阿a 含hàm 大đại 空không 經kinh 說thuyết 。 瑜du 伽già 論luận 中trung 亦diệc 同đồng 是thị 說thuyết 。 二nhị 者giả 般Bát 若Nhã 波ba 羅la 密mật 空không 名danh 為vi 大đại 空không 。 如như 大đại 涅Niết 槃Bàn 經kinh 說thuyết 。 楞lăng 伽già 經kinh 中trung 亦diệc 同đồng 是thị 說thuyết 。 三tam 者giả 器khí 世thế 界giới 空không 名danh 為vi 大đại 空không 。 如như 解giải 深thâm 密mật 經kinh 說thuyết 。 中trung 邊biên 論luận 中trung 亦diệc 同đồng 是thị 說thuyết 。 四tứ 者giả 阿a 梨lê 耶da 識thức 。 空không 名danh 為vi 大đại 空không 。 如như 十Thập 地Địa 論luận 說thuyết 。 五ngũ 者giả 十thập 方phương 相tương/tướng 空không 名danh 為vi 大đại 空không 。 如như 智Trí 度Độ 論luận 說thuyết 。 今kim 此thử 經Kinh 文văn 在tại 於ư 第đệ 五ngũ 。 且thả 隨tùy 意ý 便tiện 作tác 是thị 說thuyết 耳nhĩ 。

經kinh 曰viết 。 心tâm 無vô 心tâm 相tướng 。 不bất 取thủ 虛hư 空không 。 諸chư 行hành 不bất 生sanh 。 不bất 證chứng 寂tịch 滅diệt 。 心tâm 無vô 出xuất 入nhập 。 性tánh 常thường 平bình 等đẳng 。 諸chư 法pháp 實thật 際tế 。 皆giai 決quyết 定định 性tánh 。 不bất 依y 諸chư 地Địa 。 不bất 住trụ 智trí 慧tuệ 。 是thị 般Bát 若Nhã 波ba 羅la 密mật 。

論luận 曰viết 。 心tâm 無vô 心tâm 相tướng 者giả 。 不bất 存tồn 自tự 內nội 觀quán 心tâm 相tương/tướng 故cố 。 不bất 取thủ 虛hư 空không 者giả 。 不bất 取thủ 心tâm 虛hư 之chi 空không 性tánh 故cố 。 此thử 是thị 證chứng 道đạo 慧tuệ 也dã 。 諸chư 行hành 不bất 生sanh 者giả 。 達đạt 一nhất 切thiết 行hành 本bổn 。 來lai 不bất 生sanh 故cố 。 不bất 證chứng 寂tịch 滅diệt 者giả 。 不bất 著trước 無vô 生sanh 而nhi 恆hằng 外ngoại 化hóa 故cố 。 此thử 是thị 教giáo 道đạo 慧tuệ 也dã 。 心tâm 無vô 出xuất 入nhập 。 性tánh 常thường 平bình 等đẳng 者giả 。 前tiền 之chi 二nhị 道đạo 恆hằng 不bất 相tương 離ly 。 動động 而nhi 常thường 寂tịch 寂tịch 而nhi 恆hằng 動động 。 故cố 無vô 出xuất 入nhập 。 動động 寂tịch 恆hằng 並tịnh 不bất 滯trệ 一nhất 邊biên 。 故cố 性tánh 常thường 平bình 等đẳng 。 諸chư 法pháp 實thật 際tế 。 皆giai 決quyết 定định 性tánh 者giả 。 演diễn 證chứng 道đạo 之chi 常thường 寂tịch 之chi 相tướng 。 相tương/tướng 同đồng 真chân 際tế 等đẳng 法pháp 性tánh 故cố 。 不bất 依y 諸chư 地Địa 。 不bất 住trụ 智trí 慧tuệ 者giả 。 演diễn 教giáo 道đạo 之chi 恆hằng 動động 之chi 由do 不bất 依y 著trước 於ư 十thập 重trọng/trùng 法Pháp 界Giới 。 不bất 住trụ 滯trệ 於ư 寂tịch 照chiếu 慧tuệ 故cố 。 此thử 中trung 即tức 具cụ 覺giác 照chiếu 。 可khả 軌quỹ 。 絕tuyệt 諍tranh 之chi 義nghĩa 。 即tức 是thị 上thượng 言ngôn 。 不bất 壞hoại 三Tam 寶Bảo 。 是thị 名danh 出xuất 世thế 般Bát 若Nhã 波ba 羅la 密mật 也dã 。 上thượng 來lai 別biệt 釋thích 六Lục 度Độ 文văn 竟cánh 。

經kinh 曰viết 。 善thiện 男nam 子tử 是thị 六lục 波ba 羅la 密mật 者giả 皆giai 獲hoạch 本bổn 利lợi 。 入nhập 決quyết 定định 性tánh 。 超siêu 然nhiên 出xuất 世thế 。 無vô 礙ngại 解giải 脫thoát 。

論luận 曰viết 。 此thử 下hạ 第đệ 二nhị 總tổng 明minh 。 於ư 中trung 有hữu 二nhị 。 先tiên 明minh 六Lục 度Độ 同đồng 一nhất 解giải 脫thoát 。 後hậu 顯hiển 解giải 脫thoát 。 即tức 是thị 涅Niết 槃Bàn 。 初sơ 中trung 言ngôn 皆giai 獲hoạch 本bổn 利lợi 。 入nhập 決quyết 定định 性tánh 者giả 。 六Lục 度Độ 始thỉ 修tu 皆giai 同đồng 本bổn 覺giác 。 本bổn 覺giác 顯hiển 成thành 本bổn 利lợi 行hành 故cố 。 入nhập 如Như 來Lai 藏tạng 。 性tánh 本bổn 寂tịch 靜tĩnh 無vô 始thỉ 無vô 終chung 。 無vô 改cải 轉chuyển 故cố 。 如như 是thị 六Lục 度Độ 得đắc 本bổn 利lợi 故cố 遠viễn 離ly 妄vọng 念niệm 流lưu 轉chuyển 之chi 相tướng 。 故cố 曰viết 超siêu 然nhiên 出xuất 世thế 。 入nhập 法pháp 性tánh 故cố 。 周chu 遍biến 法Pháp 界Giới 。 無vô 相tướng 無vô 為vi 。 無vô 縛phược 無vô 脫thoát 。 故cố 曰viết 無vô 礙ngại 解giải 脫thoát 。

經kinh 曰viết 。 善thiện 男nam 子tử 如như 是thị 解giải 脫thoát 法pháp 相tướng 。 皆giai 無vô 相tướng 行hành 。 亦diệc 無vô 解giải 不bất 解giải 。 是thị 名danh 解giải 脫thoát 。 何hà 以dĩ 故cố 解giải 脫thoát 之chi 相tướng 。 無vô 相tướng 無vô 行hành 。 無vô 動động 無vô 亂loạn 。 寂tịch 靜tĩnh 涅Niết 槃Bàn 。 亦diệc 不bất 取thủ 涅Niết 槃Bàn 相tướng 。

論luận 曰viết 。 是thị 第đệ 二nhị 明minh 解giải 脫thoát 。 即tức 是thị 涅Niết 槃Bàn 。 於ư 中trung 有hữu 二nhị 。 先tiên 明minh 解giải 脫thoát 。 後hậu 即tức 涅Niết 槃Bàn 。 初sơ 中trung 言ngôn 皆giai 無vô 相tướng 行hành 者giả 。 六Lục 度Độ 之chi 行hành 皆giai 同đồng 本bổn 覺giác 。 本bổn 覺giác 之chi 相tướng 離ly 相tương 離ly 性tánh 。 故cố 曰viết 無vô 相tướng 。 六Lục 度Độ 之chi 行hành 離ly 修tu 離ly 行hành 。 故cố 曰viết 無vô 行hành 。 行hành 相tương/tướng 俱câu 絕tuyệt 故cố 言ngôn 。 皆giai 無vô 相tướng 行hành 。 解giải 脫thoát 法pháp 相tướng 既ký 其kỳ 如như 是thị 。 何hà 有hữu 離ly 縛phược 之chi 解giải 。 何hà 有hữu 不bất 解giải 之chi 縛phược 。 故cố 言ngôn 亦diệc 無vô 解giải 不bất 解giải 。 何hà 以dĩ 故cố 者giả 。 何hà 故cố 六Lục 度Độ 之chi 行hành 而nhi 言ngôn 無vô 相tướng 行hành 耶da 。 答đáp 此thử 意ý 言ngôn 。 如như 是thị 六Lục 度Độ 非phi 但đãn 。 即tức 是thị 解giải 脫thoát 。 亦diệc 乃nãi 即tức 是thị 涅Niết 槃Bàn 。 是thị 故cố 說thuyết 言ngôn 。 無vô 相tướng 行hành 也dã 。 解giải 脫thoát 之chi 相tướng 。 無vô 相tướng 無vô 行hành 者giả 。 牒điệp 前tiền 解giải 脫thoát 。 無vô 動động 無vô 亂loạn 。 寂tịch 靜tĩnh 涅Niết 槃Bàn 者giả 。 明minh 即tức 涅Niết 槃Bàn 。 欲dục 明minh 如như 前tiền 所sở 說thuyết 。 六Lục 度Độ 之chi 行hành 皆giai 無vô 起khởi 動động 亦diệc 無vô 散tán 亂loạn 。 即tức 是thị 本bổn 來lai 寂tịch 靜tĩnh 涅Niết 槃Bàn 。 既ký 即tức 是thị 涅Niết 槃Bàn 。 何hà 有hữu 相tương/tướng 行hành 耶da 。 離ly 動động 亂loạn 相tướng 故cố 曰viết 寂tịch 靜tĩnh 。 亦diệc 離ly 寂tịch 靜tĩnh 性tánh 故cố 亦diệc 不bất 取thủ 涅Niết 槃Bàn 相tướng 也dã 。 此thử 中trung 六Lục 度Độ 解giải 脫thoát 涅Niết 槃Bàn 。 始thỉ 從tùng 初Sơ 地Địa 。 乃nãi 至chí 佛Phật 地Địa 。 言ngôn 涅Niết 槃Bàn 者giả 。 四tứ 種chủng 之chi 中trung 即tức 是thị 本bổn 來lai 清thanh 淨tịnh 涅Niết 槃Bàn 。 正chánh 是thị 不bất 可khả 思tư 議nghị 解giải 脫thoát 。 依y 其kỳ 自tự 在tại 無vô 障chướng 礙ngại 義nghĩa 。 是thị 故cố 說thuyết 名danh 。 無vô 礙ngại 解giải 脫thoát 。

問vấn 。 解giải 脫thoát 之chi 義nghĩa 乃nãi 有hữu 眾chúng 多đa 。 有hữu 雙song 道đạo 中trung 解giải 脫thoát 。 有hữu 三tam 點điểm 中trung 解giải 脫thoát 。 五ngũ 分phần 法Pháp 身thân 。 之chi 中trung 解giải 脫thoát 。 十thập 種chủng 解giải 脫thoát 門môn 中trung 解giải 脫thoát 。 是thị 諸chư 門môn 內nội 為vi 在tại 何hà 門môn 。

答đáp 。 是thị 三tam 事sự 中trung 解giải 脫thoát 。 解giải 脫thoát 即tức 是thị 涅Niết 槃Bàn 故cố 。 欲dục 顯hiển 六Lục 度Độ 之chi 行hành 三tam 事sự 之chi 德đức 剋khắc 實thật 而nhi 言ngôn 。 初Sơ 地Địa 已dĩ 得đắc 乃nãi 至chí 妙diệu 覺giác 位vị 。 究cứu 竟cánh 圓viên 滿mãn 。 如như 經Kinh 中trung 說thuyết 。 若nhược 有hữu 菩Bồ 薩Tát 。 住trụ 大đại 涅Niết 槃Bàn 。 能năng 建kiến 大đại 義nghĩa 。 乃nãi 至chí 廣quảng 說thuyết 故cố 。

經kinh 曰viết 。 解Giải 脫Thoát 菩Bồ 薩Tát 。 聞văn 是thị 語ngữ 已dĩ 。 心tâm 大đại 欣hân 懌dịch 。 得đắc 未vị 曾tằng 有hữu 。 欲dục 宣tuyên 義nghĩa 意ý 。 而nhi 說thuyết 偈kệ 言ngôn 。 大đại 覺giác 滿Mãn 足Túc 尊Tôn 。 為vì 眾chúng 敷phu 演diễn 法Pháp 。 皆giai 說thuyết 於ư 一Nhất 乘Thừa 。 無vô 有hữu 二Nhị 乘Thừa 道đạo 。 一nhất 味vị 無vô 相tướng 利lợi 。 猶do 如như 大đại 虛hư 空không 無vô 有hữu 不bất 容dung 受thọ 。 隨tùy 其kỳ 性tánh 各các 異dị 。 皆giai 得đắc 於ư 本bổn 處xứ 。

論luận 曰viết 。 此thử 下hạ 第đệ 二nhị 重trọng/trùng 頌tụng 。 於ư 中trung 在tại 先tiên 經kinh 家gia 序tự 發phát 。 正chánh 頌tụng 之chi 中trung 有hữu 七thất 行hành 頌tụng 。 於ư 中trung 有hữu 二nhị 。 前tiền 六lục 別biệt 頌tụng 。 後hậu 一nhất 總tổng 頌tụng 。 初sơ 中trung 亦diệc 二nhị 。 一nhất 者giả 二nhị 頌tụng 一nhất 句cú 頌tụng 前tiền 略lược 標tiêu 。 二nhị 者giả 三tam 頌tụng 三tam 句cú 頌tụng 後hậu 廣quảng 釋thích 。 略lược 標tiêu 中trung 言ngôn 。 諸chư 佛Phật 智trí 地địa 。 入nhập 實thật 法pháp 相tướng 。 決quyết 定định 性tánh 故cố 。 方phương 便tiện 神thần 通thông 。 皆giai 無vô 相tướng 利lợi 。 今kim 此thử 頌tụng 中trung 初sơ 一nhất 頌tụng 頌tụng 。 又hựu 言ngôn 一nhất 覺giác 了liễu 義nghĩa 。 難nan 解giải 難nan 入nhập 。 乃nãi 至chí 可khả 度độ 眾chúng 生sanh 。 皆giai 說thuyết 一nhất 味vị 。 今kim 此thử 頌tụng 中trung 以dĩ 三tam 義nghĩa 頌tụng 。 謂vị 前tiền 一nhất 句cú 是thị 法pháp 說thuyết 頌tụng 。 次thứ 二nhị 句cú 引dẫn 喻dụ 頌tụng 。 後hậu 二nhị 句cú 合hợp 喻dụ 頌tụng 。

經kinh 曰viết 。 如như 彼bỉ 離ly 心tâm 我ngã 。 一nhất 法pháp 之chi 所sở 成thành 。 諸chư 有hữu 同đồng 異dị 行hành 。 皆giai 獲hoạch 於ư 本bổn 利lợi 。 滅diệt 絕tuyệt 二nhị 相tương 見kiến 。

論luận 曰viết 。 此thử 下hạ 頌tụng 廣quảng 釋thích 文văn 。 於ư 中trung 有hữu 二nhị 。 先tiên 五ngũ 句cú 頌tụng 廣quảng 無vô 相tướng 觀quán 。 後hậu 二nhị 頌tụng 半bán 頌tụng 廣quảng 一nhất 覺giác 義nghĩa 。 廣quảng 無vô 相tướng 中trung 正chánh 廣quảng 重trọng/trùng 顯hiển 。 今kim 初sơ 二nhị 句cú 頌tụng 正chánh 廣quảng 文văn 。 前tiền 正chánh 廣quảng 中trung 亦diệc 有hữu 二nhị 分phần 。 先tiên 方phương 便tiện 觀quán 。 後hậu 明minh 正chánh 觀quán 。 今kim 此thử 頌tụng 中trung 頌tụng 正chánh 觀quán 文văn 。 彼bỉ 言ngôn 令linh 彼bỉ 眾chúng 生sanh 。 皆giai 離ly 心tâm 我ngã 。 乃nãi 至chí 廣quảng 說thuyết 。 遠viễn 離ly 能năng 所sở 。 今kim 此thử 二nhị 句cú 正chánh 頌tụng 此thử 文văn 。 言ngôn 一nhất 法pháp 者giả 。 離ly 有hữu 無vô 邊biên 。 一nhất 中trung 道đạo 觀quán 。 以dĩ 此thử 能năng 離ly 心tâm 我ngã 執chấp 故cố 。 重trọng/trùng 顯hiển 文văn 中trung 有hữu 四tứ 問vấn 答đáp 。 今kim 此thử 二nhị 句cú 頌tụng 前tiền 二nhị 番phiên 問vấn 答đáp 。 所sở 言ngôn 諸chư 有hữu 同đồng 異dị 行hành 者giả 。 彼bỉ 初sơ 番phiên 答đáp 中trung 言ngôn 。 一nhất 切thiết 心tâm 相tướng 。 本bổn 來lai 無vô 本bổn 。 如như 是thị 等đẳng 文văn 即tức 是thị 同đồng 行hành 總tổng 相tương/tướng 觀quán 故cố 。 第đệ 二nhị 番phiên 答đáp 中trung 言ngôn 。 若nhược 有hữu 我ngã 者giả 。 令linh 觀quán 十Thập 二Nhị 因Nhân 緣Duyên 。 又hựu 言ngôn 若nhược 有hữu 我ngã 者giả 。 令linh 滅diệt 有hữu 見kiến 。 若nhược 無vô 我ngã 者giả 。 令linh 滅diệt 無vô 見kiến 。 若nhược 心tâm 生sanh 者giả 。 令linh 滅diệt 滅diệt 性tánh 。 若nhược 心tâm 滅diệt 者giả 。 令linh 滅diệt 生sanh 性tánh 。 如như 是thị 等đẳng 文văn 即tức 是thị 異dị 行hành 別biệt 相tướng 觀quán 故cố 。 此thử 同đồng 異dị 行hành 所sở 入nhập 無vô 異dị 。 故cố 言ngôn 皆giai 獲hoạch 於ư 本bổn 利lợi 。 如như 前tiền 末mạt 言ngôn 。 滅diệt 是thị 見kiến 性tánh 。 即tức 入nhập 實thật 際tế 故cố 。 又hựu 此thử 頌tụng 言ngôn 滅diệt 絕tuyệt 二nhị 相tương 見kiến 者giả 。 頌tụng 後hậu 二nhị 番phiên 問vấn 答đáp 。 彼bỉ 第đệ 三tam 答đáp 中trung 言ngôn 。 見kiến 法pháp 生sanh 時thời 。 令linh 滅diệt 無vô 見kiến 。 見kiến 法Pháp 滅diệt 時thời 。 令linh 滅diệt 有hữu 見kiến 。 今kim 正chánh 頌tụng 此thử 故cố 言ngôn 滅diệt 二nhị 見kiến 也dã 。 第đệ 四tứ 答đáp 言ngôn 。 生sanh 滅diệt 俱câu 滅diệt 。 本bổn 生sanh 不bất 生sanh 。 心tâm 常thường 空không 寂tịch 。 空không 寂tịch 無vô 住trụ 。 今kim 正chánh 頌tụng 此thử 故cố 言ngôn 絕tuyệt 二nhị 相tương/tướng 也dã 。

經kinh 曰viết 。 寂tịch 靜tĩnh 之chi 涅Niết 槃Bàn 。 亦diệc 不bất 住trụ 取thủ 證chứng 。 入nhập 於ư 決quyết 定định 處xứ 。 無vô 相tướng 無vô 有hữu 行hành 。

論luận 曰viết 。 此thử 下hạ 二nhị 頌tụng 半bán 頌tụng 廣quảng 一nhất 覺giác 。 廣quảng 一nhất 覺giác 中trung 正chánh 廣quảng 重trọng/trùng 顯hiển 。 今kim 此thử 頌tụng 中trung 唯duy 頌tụng 重trọng/trùng 顯hiển 。 重trọng/trùng 顯hiển 文văn 中trung 。 有hữu 六lục 問vấn 答đáp 。 此thử 中trung 有hữu 二nhị 。 前tiền 之chi 一nhất 頌tụng 頌tụng 第đệ 六lục 答đáp 。 次thứ 一nhất 頌tụng 半bán 頌tụng 第đệ 五ngũ 答đáp 。 前tiền 四tứ 問vấn 答đáp 略lược 而nhi 不bất 頌tụng 。 第đệ 六lục 答đáp 中trung 言ngôn 。 入nhập 決quyết 定định 性tánh 。 超siêu 然nhiên 出xuất 世thế 。 無vô 礙ngại 解giải 脫thoát 。 解giải 脫thoát 之chi 相tướng 。 無vô 相tướng 無vô 行hành 。 無vô 動động 無vô 亂loạn 。 寂tịch 靜tĩnh 涅Niết 槃Bàn 。 亦diệc 不bất 取thủ 涅Niết 槃Bàn 相tướng 。 今kim 此thử 頌tụng 中trung 逆nghịch 次thứ 頌tụng 也dã 。

經kinh 曰viết 。 空không 心tâm 寂tịch 滅diệt 地địa 。 寂tịch 滅diệt 心tâm 無vô 生sanh 。 同đồng 彼bỉ 金kim 剛cang 性tánh 。 不bất 壞hoại 於ư 三Tam 寶Bảo 。 具cụ 六Lục 波Ba 羅La 蜜Mật 。 度độ 諸chư 一nhất 切thiết 生sanh 。

論luận 曰viết 。 此thử 是thị 頌tụng 第đệ 五ngũ 答đáp 。 彼bỉ 文văn 言ngôn 。 不bất 生sanh 心tâm 法pháp 。 即tức 無vô 依y 止chỉ 。 不bất 住trụ 諸chư 行hành 。 心tâm 常thường 空không 寂tịch 。 無vô 有hữu 異dị 相tướng 。 乃nãi 至chí 性tánh 等đẳng 金kim 剛cang 。 不bất 壞hoại 三Tam 寶Bảo 。 空không 心tâm 不bất 動động 。 具cụ 六Lục 波Ba 羅La 蜜Mật 。 今kim 此thử 頌tụng 中trung 順thuận 次thứ 頌tụng 也dã 。

經kinh 曰viết 。 超siêu 然nhiên 出xuất 三tam 界giới 。 皆giai 不bất 以dĩ 小Tiểu 乘Thừa 。 一nhất 味vị 之chi 法Pháp 印ấn 。 一Nhất 乘Thừa 之chi 所sở 成thành 。

論luận 曰viết 。 此thử 一nhất 頌tụng 者giả 總tổng 頌tụng 前tiền 來lai 一nhất 品phẩm 大đại 意ý 。 消tiêu 文văn 大đại 意ý 已dĩ 如như 前tiền 說thuyết 。

經kinh 曰viết 。

爾nhĩ 時thời 大đại 眾chúng 聞văn 說thuyết 。 是thị 義nghĩa 心tâm 大đại 欣hân 懌dịch 。 得đắc 離ly 心tâm 我ngã 。 入nhập 空không 無vô 相tướng 。 恢khôi 廓khuếch 曠khoáng 蕩đãng 。 皆giai 得đắc 決quyết 定định 。 斷đoạn 結kết 盡tận 漏lậu 。

論luận 曰viết 。 一nhất 品phẩm 之chi 內nội 有hữu 三tam 分phần/phân 中trung 。 前tiền 之chi 二nhị 分phần 竟cánh 在tại 於ư 前tiền 。 此thử 是thị 大đại 文văn 第đệ 三tam 時thời 眾chúng 得đắc 益ích 。 得đắc 離ly 心tâm 我ngã 者giả 。 證chứng 二nhị 空không 真Chân 如Như 故cố 。 斷đoạn 結kết 盡tận 漏lậu 者giả 。 斷đoạn 見kiến 修tu 二nhị 惑hoặc 故cố 。 欲dục 顯hiển 得đắc 入nhập 初Sơ 地Địa 。 見kiến 道đạo 正Chánh 斷Đoạn 見kiến 惑hoặc 兼kiêm 斷đoạn 修tu 惑hoặc 。 義nghĩa 如như 彌Di 勒Lặc 所sở 問vấn 論luận 說thuyết 。 於ư 中trung 委ủy 悉tất 在tại 二nhị 障chướng 章chương 也dã 。

金Kim 剛Cang 三Tam 昧Muội 。 經Kinh 論Luận 卷quyển 上thượng