金Kim 剛Cang 經Kinh 郢 說Thuyết

清Thanh 徐Từ 發Phát 詮Thuyên 次Thứ

原nguyên 夫phu 理lý 根căn 於ư 性tánh 。 性tánh 必tất 有hữu 所sở 受thọ 之chi 途đồ 。 形hình 區khu 於ư 命mạng 。 命mạng 必tất 有hữu 收thu 造tạo 之chi 府phủ 。 真chân 一nhất 之chi 雌thư 。 握ác 筌thuyên 藏tạng 領lãnh 。 良lương 彌di 邃thúy 矣hĩ 。 是thị 以dĩ 聖thánh 靈linh 言ngôn 道đạo 。 緲# 追truy 聲thanh 臭xú 之chi 無vô 。 覺giác 德đức 開khai 宗tông 。 捫môn 絕tuyệt 色sắc 空không 之chi 寂tịch 。 自tự 有hữu 入nhập 無vô 。 自tự 無vô 而nhi 入nhập 無vô 。 無vô 猶do 之chi 萬vạn 象tượng 生sanh 於ư 太thái 極cực 。 太thái 極cực 生sanh 於ư 無vô 極cực 。 本bổn 末mạt 精tinh 粗thô 。 理lý 跡tích 相tương/tướng 並tịnh 。 循tuần 模mô 歸quy 化hóa 。 候hậu 亦diệc 隨tùy 之chi 。 在tại 昔tích 先tiên 民dân 闡xiển 之chi 鑿tạc 矣hĩ 。 [(厂@((既-旡)-日+口))*頁]# 入nhập 無vô 而nhi 不bất 能năng 出xuất 有hữu 。 非phi 脫thoát 頴dĩnh 之chi 妙diệu 也dã 。 無vô 極cực 而nhi 不bất 能năng 立lập 極cực 。 非phi 凝ngưng 獨độc 之chi 用dụng 也dã 。 故cố 體thể 無vô 者giả 。 又hựu 貴quý 徹triệt 於ư 無vô 非phi 無vô 。 而nhi 宗tông 極cực 者giả 。 又hựu 環hoàn 通thông 乎hồ 物vật 物vật 極cực 。 物vật 物vật 極cực 則tắc 一nhất 中trung 非phi 中trung 。 而nhi 隨tùy 時thời 皆giai 中trung 。 已dĩ 發phát 之chi 和hòa 。 即tức 未vị 發phát 之chi 中trung 。 體thể 用dụng 一nhất 貫quán 矣hĩ 。 無vô 非phi 無vô 則tắc 執chấp 空không 非phi 空không 。 而nhi 色sắc 相tướng 歸quy 空không 。 不bất 生sanh 之chi 相tướng 。 即tức 不bất 滅diệt 之chi 空không 。 根căn 塵trần 無vô 二nhị 矣hĩ 。 大Đại 道Đạo 所sở 由do 同đồng 源nguyên 而nhi 淵uyên 脩tu 亦diệc 遵tuân 共cộng 轍triệt 也dã 。 慨khái 自tự 淳thuần 風phong 既ký 。 邈mạc 。 埈# 氣khí 彌di 氛phân 。 建kiến 標tiêu 之chi 立lập 。 替thế 真chân 於ư 岸ngạn 分phần/phân 。 逐trục 影ảnh 之chi 馳trì 。 矜căng 得đắc 於ư 樊phàn 籬# 。 梟kiêu 智trí 之chi 儒nho 。 入nhập 室thất 而nhi 摻# 戈qua 。 流lưu 遁độn 之chi 夫phu 。 抱bão 礐# 而nhi 衒huyễn 玉ngọc 。 緣duyên 使sử 真chân 言ngôn 滯trệ 於ư 競cạnh 辯biện 。 宗tông 諦đế 雜tạp 於ư 奇kỳ 裘cừu 。 是thị 否phủ/bĩ [卯/貝]# 亂loạn 。 名danh 實thật 乖quai 僭# 。 贋# 璞# 盈doanh 前tiền 。 精tinh 華hoa 愈dũ 竭kiệt 。 不bất 惟duy 姬# 孔khổng 失thất 其kỳ 傳truyền 。 而nhi 迦ca 文văn 亦diệc 罕# 其kỳ 嫡đích 。 嗚ô 呼hô 以dĩ 水thủy 救cứu 水thủy 。 以dĩ 火hỏa 救cứu 火hỏa 。 命mạng 之chi 益ích 多đa 。 疇trù 能năng 定định 乎hồ 。 盖# 心tâm 無vô 垢cấu 淨tịnh 。 猶do 水thủy 無vô 清thanh 濁trược 。 珠châu 沉trầm 之chi 則tắc 清thanh 。 象tượng 入nhập 之chi 則tắc 濁trược 。 清thanh 濁trược 雖tuy 同đồng 一nhất 水thủy 。 而nhi 不bất 得đắc 言ngôn 水thủy 外ngoại 無vô 象tượng 無vô 珠châu 。 則tắc 所sở 以dĩ 澄trừng 之chi 擾nhiễu 之chi 者giả 。 即tức 心tâm 也dã 。 非phi 心tâm 也dã 。 非phi 心tâm 也dã 即tức 心tâm 也dã 。 此thử 金Kim 剛Cang 般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 經Kinh 。 所sở 以dĩ 勤cần 勤cần 懇khẩn 懇khẩn 於ư 降hàng 心tâm 無vô 住trụ 。 而nhi 為vi 萬vạn 法pháp 之chi 宗tông 也dã 。 第đệ 守thủ 法pháp 而nhi 不bất 明minh 無vô 法pháp 。 則tắc 本bổn 覺giác 未vị 圓viên 。 覺giác 由do 識thức 昧muội 。 故cố 又hựu 歸quy 宅trạch 乎hồ 捨xả 法pháp 。 然nhiên 捨xả 法pháp 而nhi 不bất 先tiên 脩tu 行hành 。 則tắc 因Nhân 地Địa 不bất 立lập 。 果quả 亦diệc 難nạn/nan 成thành 。 故cố 又hựu 發phát 藥dược 於ư 斷đoạn 滅diệt 。 夫phu 斷đoạn 滅diệt 者giả 。 執chấp 空không 以dĩ 為vi 空không 。 見kiến 空không 而nhi 不bất 見kiến 法pháp 。 空không 即tức 累lũy/lụy/luy 法pháp 。 不bất 斷đoạn 滅diệt 者giả 。 隨tùy 所sở 見kiến 而nhi 皆giai 空không 。 以dĩ 空không 治trị 見kiến 。 見kiến 即tức 圓viên 空không 。 所sở 以dĩ 善thiện 捨xả 得đắc 捨xả 。 捨xả 為vi 登đăng 岸ngạn 之chi 津tân 梁lương 。 而nhi 托thác 捨xả 求cầu 捨xả 。 捨xả 即tức 沉trầm 淪luân 之chi 墜trụy 石thạch 。 善thiện 空không 成thành 見kiến 。 見kiến 即tức 明minh 鏡kính 之chi 加gia 磨ma 。 而nhi 滅diệt 見kiến 為vi 空không 。 空không 猶do 暗ám 室thất 之chi 求cầu 照chiếu 。 故cố 曰viết 。 一nhất 切thiết 有hữu 為vi 法pháp 。 如như 夢mộng 幻huyễn 燈đăng 翳ế 。 盖# 自tự 有hữu 為vi 以dĩ 歸quy 空không 。 而nhi 非phi 滅diệt 為vi 以dĩ 貌mạo 空không 。 至chí 人nhân 靈linh 響hưởng 雙song 理lý 環hoàn 結kết 雲vân 章chương 昺# 鬱uất 較giảo 若nhược 列liệt 眉mi 無vô 如như 世thế 之chi 說thuyết 者giả 。 但đãn 曰viết 。 無vô 為vi 已dĩ 耳nhĩ 。 空không 相tướng 已dĩ 耳nhĩ 。 於ư 是thị 真chân 心tâm 向hướng 學học 而nhi 失thất 之chi 者giả 。 以dĩ 寂tịch 滅diệt 為vi 空không 。 以dĩ 了liễu 獨độc 為vi 無vô 為vi 。 名danh 心tâm 向hướng 學học 而nhi 失thất 之chi 者giả 。 以dĩ 不bất 滅diệt 為vi 空không 。 以dĩ 任nhậm 放phóng 為vi 無vô 為vi 。 至chí 於ư 江giang 湖hồ 日nhật 下hạ 。 而nhi 刑hình 名danh 貨hóa 利lợi 。 結kết 權quyền 惎# 傲ngạo 。 禽cầm 業nghiệp 獸thú 毒độc 。 溷hỗn 聚tụ 饕thao 淫dâm 。 無vô 不bất 可khả 自tự 標tiêu 以dĩ 菩Bồ 薩Tát 之chi 目mục 矣hĩ 。 嗟ta 夫phu 佛Phật 之chi 所sở 以dĩ 度độ 人nhân 者giả 。 度độ 人nhân 於ư 出xuất 生sanh 死tử 之chi 門môn 也dã 。 降hàng 心tâm 以dĩ 淨tịnh 其kỳ 塵trần 。 無vô 住trụ 以dĩ 精tinh 其kỳ 進tiến 。 布bố 施thí 以dĩ 濟tế 其kỳ 功công 。 空không 相tướng 以dĩ 究cứu 其kỳ 竟cánh 。 四tứ 者giả 不bất 可khả 邊biên 舉cử 。 若nhược 能năng 淨tịnh 能năng 進tiến 。 而nhi 不bất 思tư 究cứu 竟cánh 。 半bán 途đồ 之chi 廢phế 也dã 。 直trực 取thủ 究cứu 竟cánh 。 而nhi 不bất 必tất 精tinh 進tấn 。 不bất 揣đoàn 其kỳ 本bổn 。 而nhi 齊tề 其kỳ 末mạt 也dã 。 喜hỷ 施thí 喜hỷ 度độ 。 而nhi 不bất 自tự 了liễu 義nghĩa 。 下hạ 品phẩm 之chi 檀đàn 也dã 。 能năng 自tự 了liễu 義nghĩa 。 而nhi 不bất 能năng 利lợi 他tha 覺giác 他tha 。 非phi 無vô 上thượng 菩Bồ 提Đề 也dã 。 梅mai 子tử 熟thục 有hữu 時thời 。 風phong 靜tĩnh 水thủy 自tự 定định 。 救cứu 此thử 弊tệ 者giả 。 莫mạc 若nhược 專chuyên 明minh 解giải 行hành 。 解giải 行hành 深thâm 到đáo 。 究cứu 竟cánh 自tự 圓viên 。 予# 生sanh 也dã 鈍độn 。 不bất 能năng 有hữu 知tri 。 然nhiên 末Mạt 法Pháp 之chi 懼cụ 。 豈khởi 無vô 憬# 乎hồ 。 偶ngẫu 因nhân 持trì 誦tụng 真chân 經kinh 。 率suất 爾nhĩ 遂toại 多đa 筌thuyên 蹄đề 。 既ký 不bất 能năng 超siêu 所sở 見kiến 于vu 語ngữ 言ngôn 文văn 字tự 之chi 外ngoại 。 抑ức 且thả 贅# 其kỳ 喙uế 於ư 章chương 句cú 演diễn 說thuyết 之chi 間gian 。 盖# 絕tuyệt 理lý 而nhi 譚đàm 宗tông 。 則tắc 吾ngô 豈khởi 敢cảm 。 若nhược 因nhân 文văn 以dĩ 顯hiển 義nghĩa 。 或hoặc 有hữu 取thủ 焉yên 。 愚ngu 者giả 千thiên 慮lự 。 必tất 有hữu 一nhất 得đắc 。 芻sô 蕘# 之chi 言ngôn 。 聖thánh 人nhân 所sở 擇trạch 。 則tắc 勺chước 海hải 一nhất 掬cúc 之chi 勤cần 。 舖# 地địa 一nhất 毛mao 之chi 効hiệu 。 或hoặc 亦diệc 覺giác 皇hoàng 所sở 在tại 宥hựu 哉tai 。 第đệ 較giảo 諸chư 舊cựu 疏sớ/sơ 。 杜đỗ 撰soạn 實thật 多đa 。 知tri 我ngã 罪tội 我ngã 。 當đương 必tất 相tương/tướng 半bán 。 故cố 不bất 敢cảm 倚ỷ 重trọng/trùng 于vu 名danh 題đề 。 并tinh 不bất 敢cảm 借tá 光quang 於ư 碩# 譽dự 。 良lương 懼cụ 兼kiêm 葭# 冠quan 玉ngọc 涉thiệp 累lũy/lụy/luy 鴻hồng 宗tông 。 聊liêu 自tự 述thuật 其kỳ 所sở 見kiến 如như 此thử 。 以dĩ 俟sĩ 十thập 方phương 慧tuệ 眼nhãn 論luận 定định 云vân 。

南nam 湖hồ 圃phố 人nhân 徐từ 發phát

攷# 異dị

按án 金kim 經kinh 有hữu 五ngũ 譯dịch 。 而nhi 世thế 之chi 誦tụng 者giả 。 秦tần 譯dịch 也dã 。 然nhiên 近cận 本bổn 多đa 與dữ 古cổ 本bổn 不bất 同đồng 。 要yếu 亦diệc 歷lịch 有hữu 增tăng 改cải 。 以dĩ 愚ngu 觀quán 之chi 。 總tổng 不bất 如như 古cổ 文văn 之chi 妙diệu 。 況huống 靈linh 跡tích 真chân 源nguyên 。 何hà 可khả 增tăng 改cải 耶da 。 嘗thường 聞văn 老lão 僧Tăng 說thuyết 。 誦tụng 金kim 經kinh 者giả 。 功công 德đức 最tối 神thần 。 但đãn 錯thác 一nhất 字tự 。 即tức 無vô 騐# 。 可khả 不bất 慎thận 諸chư 。 今kim 悉tất 遵tuân 趙triệu 子tử 昂ngang 石thạch 本bổn 刊# 錄lục 。 其kỳ 與dữ 近cận 本bổn 不bất 同đồng 。 及cập 諸chư 家gia 有hữu 攷# 證chứng 者giả 。 並tịnh 存tồn 於ư 此thử 。

第đệ 二nhị 分phần 應ưng 云vân 何hà 住trụ 。 今kim 本bổn 作tác 云vân 何hà 應ưng 住trụ 。 按án 住trụ 字tự 已dĩ 非phi 實thật 相tướng 。 不bất 當đương 更cánh 添# 應ưng 字tự 。 然nhiên 會hội 譯dịch 原nguyên 本bổn 。 秦tần 周chu 俱câu 作tác 應ưng 住trụ 。 惟duy 魏ngụy 譯dịch 作tác 。 應ưng 云vân 何hà 住trụ 。 則tắc 趙triệu 刻khắc 亦diệc 非phi 無vô 所sở 本bổn 也dã 。

十thập 三tam 。 分phần/phân 今kim 本bổn 或hoặc 少thiểu 是thị 名danh 般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 七thất 字tự 。 而nhi 趙triệu 刻khắc 有hữu 之chi 。 然nhiên 會hội 譯dịch 本bổn 實thật 無vô 此thử 七thất 字tự 。 今kim 亦diệc 以dĩ 趙triệu 本bổn 理lý 近cận 世thế 多đa 從tùng 之chi 。 故cố 仍nhưng 存tồn 。

十thập 四tứ 分phần/phân 。 應ưng 生sanh 瞋sân 恨hận 。 今kim 本bổn 或hoặc 作tác 瞋sân 眼nhãn 。 按án 會hội 譯dịch 并tinh 趙triệu 刻khắc 俱câu 作tác 恨hận 。

忍Nhẫn 辱Nhục 波Ba 羅La 蜜Mật 。 如Như 來Lai 說thuyết 非phi 忍Nhẫn 辱Nhục 波Ba 羅La 蜜Mật 下hạ 。 今kim 本bổn 又hựu 有hữu 是thị 名danh 忍Nhẫn 辱Nhục 波Ba 羅La 蜜Mật 七thất 字tự 。 會hội 譯dịch 并tinh 趙triệu 刻khắc 俱câu 無vô 。 按án 第đệ 一nhất 波Ba 羅La 蜜Mật 句cú 。 是thị 結kết 上thượng 語ngữ 。 故cố 義nghĩa 全toàn 。 忍Nhẫn 辱Nhục 波Ba 羅La 蜜Mật 。 句cú 是thị 啟khải 下hạ 語ngữ 。 故cố 不bất 全toàn 。 不bất 當đương 添# 足túc 。 今kim 依y 趙triệu 本bổn 。

為vì 利lợi 益ích 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 下hạ 。 今kim 本bổn 多đa 一nhất 故cố 字tự 。 會hội 譯dịch 趙triệu 刻khắc 俱câu 無vô 。 今kim 刪san 去khứ 。

十thập 七thất 分phần

佛Phật 告cáo 須Tu 菩Bồ 提Đề 。

若nhược 善thiện 男nam 子tử 善thiện 女nữ 人nhân 。 發phát 阿A 耨Nậu 多Đa 羅La 三Tam 藐Miệu 三Tam 菩Bồ 提Đề 心tâm 者giả 。 今kim 本bổn 無vô 若nhược 字tự 。 趙triệu 刻khắc 宗tông 泐# 奉phụng 勅sắc 註chú 皆giai 有hữu 此thử 。 是thị 論luận 現hiện 在tại 故cố 有hữu 若nhược 字tự 。 語ngữ 氣khí 甚thậm 活hoạt 。 當đương 從tùng 。

二nhị 十thập 四tứ 分phần/phân 。 百bách 分phần 不bất 及cập 一nhất 下hạ 。 今kim 本bổn 又hựu 有hữu 一nhất 百bách 字tự 。 或hoặc 於ư 千thiên 字tự 下hạ 多đa 一nhất 分phần/phân 字tự 。 魏ngụy 譯dịch 趙triệu 刻khắc 俱câu 無vô 。 句cú 讀đọc 不bất 明minh 。 有hữu 礙ngại 理lý 解giải 。

二nhị 十thập 六lục 分phần 。

爾nhĩ 時thời 世Thế 尊Tôn 。 而nhi 說thuyết 偈kệ 言ngôn 。 周chu 魏ngụy 譯dịch 皆giai 作tác 言ngôn 字tự 。 今kim 本bổn 作tác 偈kệ 曰viết 。 係hệ 俗tục 筆bút 所sở 改cải 。 依y 趙triệu 本bổn 作tác 言ngôn 字tự 。

三tam 十thập 分phần/phân 。 是thị 微vi 塵trần 眾chúng 。 寧ninh 為vi 多đa 不phủ 下hạ 。 今kim 本bổn 添# 須Tu 菩Bồ 提Đề 言ngôn 四tứ 字tự 。 會hội 譯dịch 趙triệu 本bổn 俱câu 無vô 。

若nhược 全toàn 經kinh 則tắc 字tự 。 今kim 本bổn 多đa 改cải 即tức 字tự 。 凡phàm 二nhị 十thập 餘dư 見kiến 。 則tắc 即tức 二nhị 義nghĩa 雖tuy 不bất 甚thậm 遠viễn 。 而nhi 語ngữ 氣khí 微vi 有hữu 不bất 同đồng 。 即tức 乃nãi 已dĩ 然nhiên 之chi 詞từ 。 則tắc 乃nãi 未vị 然nhiên 之chi 詞từ 。 如như 轉Chuyển 輪Luân 聖Thánh 王Vương 。 則tắc 是thị 如Như 來Lai 。 語ngữ 氣khí 甚thậm 活hoạt 。 改cải 作tác 即tức 字tự 。 便tiện 一nhất 板bản 呆# 煞sát 。 所sở 以dĩ 有hữu 輪Luân 王Vương 實thật 同đồng 如Như 來Lai 之chi 誤ngộ 解giải 。 他tha 如như 若nhược 心tâm 取thủ 相tướng 。 則tắc 為vi 著trước 我ngã 。 人nhân 眾chúng 生sanh 壽thọ 者giả 。 如như 然nhiên 燈đăng 佛Phật 。 則tắc 不bất 與dữ 我ngã 受thọ 記ký 。 如như 實thật 有hữu 佛Phật 。 則tắc 不bất 說thuyết 是thị 微vi 塵trần 眾chúng 。 諸chư 則tắc 字tự 。 俱câu 斷đoạn 斷đoạn 不bất 可khả 改cải 。 其kỳ 餘dư 雖tuy 義nghĩa 或hoặc 兩lưỡng 可khả 。 而nhi 雅nhã 俗tục 自tự 別biệt 。 俱câu 依y 三tam 譯dịch 趙triệu 本bổn 改cải 正chánh 。

按án 諸chư 譯dịch 不bất 同đồng 甚thậm 多đa 。 惟duy 秦tần 譯dịch 最tối 簡giản 。 出xuất 之chi 最tối 先tiên 。 以dĩ 後hậu 漸tiệm 增tăng 漸tiệm 詳tường 。 葢# 創sáng/sang 者giả 難nạn/nan 為vi 力lực 。 而nhi 繼kế 者giả 易dị 為vi 工công 。 理lý 固cố 然nhiên 耳nhĩ 。 顧cố 增tăng 華hoa 飾sức 美mỹ 。 不bất 如như 還hoàn 淳thuần 反phản 樸phác 之chi 得đắc 其kỳ 真chân 。 所sở 以dĩ 世thế 本bổn 獨độc 尊tôn 秦tần 譯dịch 。 良lương 非phi 無vô 謂vị 。 今kim 攷# 異dị 文văn 。 亦diệc 不bất 能năng 盡tận 述thuật 。 獨độc 魏ngụy 譯dịch 十thập 二nhị 分phần 第đệ 頗phả 簡giản 要yếu 。 足túc 為vi 章chương 句cú 發phát 明minh 。 并tinh 附phụ 參tham 攷# 。

如như 是thị 我ngã 聞văn 。

至chí 敷phu 坐tọa 而nhi 坐tọa 。 為vi 序tự 分phân 第đệ 一nhất 。

時thời 長Trưởng 老lão 須Tu 菩Bồ 提Đề 。 至chí 善thiện 付phó 囑chúc 諸chư 菩Bồ 薩Tát 。 為vi 護hộ 念niệm 付phó 囑chúc 分phân 第đệ 二nhị 。

世Thế 尊Tôn 善thiện 男nam 子tử 。 至chí 願nguyện 樂nhạo 欲dục 聞văn 。 為vi 住trụ 分phân 第đệ 三tam 。

佛Phật 告cáo 須Tu 菩Bồ 提Đề 。

至chí 但đãn 應ưng 如như 所sở 教giáo 住trụ 。 為vi 如như 實thật 修tu 行hành 分phân 第đệ 四tứ 。

須Tu 菩Bồ 提Đề 於ư 意ý 云vân 何hà 。 至chí 則tắc 見kiến 如Như 來Lai 。 為vi 如Như 來Lai 非phi 有hữu 為vi 分phân 第đệ 五ngũ 。

須Tu 菩Bồ 提Đề 白bạch 佛Phật 言ngôn 。 至chí 一nhất 切thiết 賢hiền 聖thánh 。 皆giai 以dĩ 無vô 為vi 法Pháp 。 而nhi 有hữu 差sai 別biệt 。 為vi 我ngã 空không 法pháp 分phân 第đệ 六lục 。

須Tu 菩Bồ 提Đề 於ư 意ý 云vân 何hà 。 若nhược 人nhân 滿mãn 三Tam 千Thiên 大Đại 千Thiên 。 至chí 此thử 法pháp 無vô 實thật 無vô 虗hư 。 為vi 具cụ 足túc 功công 德đức 。 較giảo 量lượng 分phân 第đệ 七thất 。

須Tu 菩Bồ 提Đề 若nhược 菩Bồ 薩Tát 心tâm 住trụ 於ư 法pháp 。 而nhi 行hành 布bố 施thí 。 至chí 何hà 況huống 書thư 寫tả 。 受thọ 持trì 讀đọc 誦tụng 。 為vì 人nhân 解giải 說thuyết 。 為vi 真Chân 如Như 分phân 第đệ 八bát 。

須Tu 菩Bồ 提Đề 以dĩ 要yếu 言ngôn 之chi 。 至chí 果quả 報báo 亦diệc 不bất 可khả 思tư 議nghị 。 為vi 利lợi 益ích 分phân 第đệ 九cửu 。

爾nhĩ 時thời 須Tu 菩Bồ 提Đề 白bạch 佛Phật 言ngôn 。 至chí 如như 如như 不bất 動động 。 為vi 斷đoạn 疑nghi 分phân 第đệ 十thập 。

四tứ 句cú 偈kệ 言ngôn 為vi 不bất 住trụ 道đạo 分phân 第đệ 十thập 一nhất 。

佛Phật 說thuyết 是thị 經Kinh 已dĩ 。 下hạ 流lưu 通thông 分phân 第đệ 十thập 二nhị 。

此thử 十thập 二nhị 分phần 第đệ 。 比tỉ 道đạo 安an 為vi 詳tường 。 比tỉ 昭chiêu 明minh 為vi 略lược 。 頗phả 得đắc 綱cương 領lãnh 。 而nhi 須Tu 菩Bồ 提Đề 重trùng 問vấn 以dĩ 後hậu 。 皆giai 作tác 斷đoạn 疑nghi 。 尤vưu 為vi 正chánh 見kiến 。 又hựu 十thập 七thất 分phần 須Tu 菩Bồ 提Đề 重trùng 問vấn 善thiện 男nam 子tử 善thiện 女nữ 人nhân 。 發phát 阿A 耨Nậu 多Đa 羅La 三Tam 藐Miệu 三Tam 菩Bồ 提Đề 心tâm 。 魏ngụy 譯dịch 於ư 前tiền 則tắc 曰viết 。 云vân 何hà 菩Bồ 薩Tát 大Đại 乘Thừa 中trung 。 發phát 阿A 耨Nậu 多Đa 羅La 三Tam 藐Miệu 三Tam 菩Bồ 提Đề 心tâm 。 於ư 後hậu 但đãn 曰viết 。 云vân 何hà 菩Bồ 薩Tát 。 發phát 阿A 耨Nậu 多Đa 羅La 三Tam 藐Miệu 三Tam 菩Bồ 提Đề 心tâm 。 除trừ 去khứ 大Đại 乘Thừa 中trung 三tam 字tự 。 顯hiển 有hữu 淺thiển 深thâm 二nhị 義nghĩa 。 葢# 所sở 謂vị 大Đại 乘Thừa 者giả 。 即tức 如Như 來Lai 法pháp 也dã 。 後hậu 問vấn 不bất 言ngôn 大Đại 乘Thừa 者giả 。 顯hiển 就tựu 現hiện 在tại 脩tu 菩Bồ 薩Tát 行hành 言ngôn 也dã 。 其kỳ 文văn 亦diệc 足túc 為vi 三tam 世thế 因nhân 緣duyên 一nhất 證chứng 。 予# 於ư 既ký 脫thoát 稿# 之chi 後hậu 得đắc 閱duyệt 此thử 本bổn 。 頗phả 自tự 幸hạnh 其kỳ 不bất 大đại 盩# 戾lệ 于vu 昔tích 人nhân 。 因nhân 思tư 袁viên 了liễu 凡phàm 先tiên 生sanh 曰viết 。 看khán 金kim 剛cang 經kinh 有hữu 不bất 會hội 處xứ 。 但đãn 讀đọc 各các 譯dịch 自tự 見kiến 。 益ích 為vi 信tín 然nhiên 。

又hựu 陳trần 真Chân 諦Đế 譯dịch 本bổn 云vân 。 如như 如như 不bất 動động 。 恆hằng 有hữu 正chánh 說thuyết 。 應ưng 觀quán 有hữu 為vi 法pháp 。 如như 暗ám 翳ế 燈đăng 幻huyễn 露lộ 。 泡bào 夢mộng 電điện 雲vân 。 所sở 謂vị 恆hằng 有hữu 正chánh 說thuyết 。 猶do 云vân 恆hằng 言ngôn 中trung 有hữu 成thành 說thuyết 也dã 。 予# 謂vị 末mạt 後hậu 四tứ 句cú 乃nãi 相tương/tướng 傳truyền 古cổ 偈kệ 。 此thử 亦diệc 一nhất 證chứng 。 既ký 成thành 書thư 。 錢tiền 登đăng 明minh 兄huynh 示thị 予# 三tam 譯dịch 本bổn 。 始thỉ 得đắc 見kiến 之chi 。 又hựu 中trung 峰phong 禪thiền 師sư 略lược 義nghĩa 云vân 。 如Như 來Lai 於ư 第đệ 四tứ 時thời 說thuyết 般Bát 若Nhã 經kinh 六lục 百bách 卷quyển 。 金kim 剛cang 經kinh 乃nãi 其kỳ 一nhất 也dã 。 議nghị 者giả 於ư 六lục 百bách 卷quyển 之chi 綱cương 目mục 。 以dĩ 融dung 通thông 淘đào 汰# 四tứ 字tự 攝nhiếp 之chi 。 葢# 如Như 來Lai 嘗thường 於ư 第đệ 二nhị 時thời 。 在tại 鹿lộc 苑uyển 轉chuyển 四Tứ 諦Đế 法Pháp 輪luân 。 證chứng 諸chư 小Tiểu 乘Thừa 。 入nhập 有Hữu 餘Dư 涅Niết 槃Bàn 。 以dĩ 未vị 稱xưng 本bổn 懷hoài 。 由do 是thị 第đệ 三tam 時thời 維duy 摩ma 彈đàn 斥xích 。 使sử 其kỳ 耻sỉ 小tiểu 慕mộ 大đại 。 然nhiên 後hậu 廣quảng 說thuyết 般Bát 若Nhã 一nhất 味vị 真chân 空không 。 專chuyên 為vi 小Tiểu 乘Thừa 人nhân 。 融dung 其kỳ 所sở 執chấp 。 通thông 其kỳ 所sở 滯trệ 。 淘đào 之chi 汰# 之chi 。 如như 滌địch 穢uế 器khí 。 便tiện 之chi 清thanh 淨tịnh 。 然nhiên 後hậu 以dĩ 上thượng 乘thừa 圓viên 頓đốn 甘cam 露lộ 之chi 味vị 注chú 之chi 。 但đãn 金kim 剛cang 經kinh 局cục 於ư 文văn 約ước 。 幾kỷ 不bất 能năng 句cú 讀đọc 。 義nghĩa 意ý 深thâm 邃thúy 。 寄ký 之chi 六lục 百bách 卷quyển 間gian 。 於ư 中trung 或hoặc 有hữu 。 不bất 能năng 通thông 處xứ 。 正chánh 不bất 必tất 致trí 疑nghi 。 但đãn 存tồn 一nhất 念niệm 深thâm 信tín 。 久cửu 當đương 自tự 解giải 。 發phát 按án 所sở 謂vị 一nhất 味vị 真chân 空không 。 專chuyên 為vi 小Tiểu 乘Thừa 人nhân 融dung 其kỳ 所sở 執chấp 。 通thông 其kỳ 所sở 滯trệ 。 此thử 語ngữ 足túc 盡tận 金kim 經kinh 全toàn 蘊uẩn 。 蓋cái 小Tiểu 乘Thừa 人nhân 與dữ 初sơ 學học 佛Phật 人nhân 不bất 同đồng 。 其kỳ 功công 行hành 已dĩ 深thâm 。 特đặc 未vị 造tạo 大Đại 乘Thừa 耳nhĩ 。 正chánh 所sở 謂vị 有hữu 為vi 法pháp 也dã 。 故cố 曰viết 一nhất 切thiết 有hữu 為vi 法pháp 。 應ưng 作tác 如như 是thị 觀quán 。 其kỳ 論luận 尤vưu 足túc 為vi 四tứ 句cú 偈kệ 發phát 明minh 。 因nhân 思tư 昔tích 趙triệu 吳ngô 興hưng 師sư 事sự 中trung 峰phong 。 手thủ 書thư 此thử 經Kinh 。 施thí 師sư 展triển 讀đọc 。 今kim 石thạch 刻khắc 是thị 也dã 。 諒# 其kỳ 中trung 字tự 句cú 經kinh 二nhị 巨cự 眼nhãn 。 決quyết 無vô 謬mậu 誤ngộ 。 則tắc 予# 之chi 攷# 異dị 。 悉tất 遵tuân 石thạch 本bổn 改cải 正chánh 。 亦diệc 足túc 憲hiến 矣hĩ 。

又hựu 第đệ 六lục 分phần 。 無vô 法pháp 相tướng 亦diệc 無vô 非phi 法pháp 相tướng 下hạ 。 集tập 解giải 謂vị 舊cựu 本bổn 又hựu 有hữu 無vô 相tướng 亦diệc 非phi 無vô 相tướng 句cú 。 故cố 彌Di 勒Lặc 偈kệ 曰viết 。 依y 八bát 八bát 義nghĩa 則tắc 。 今kim 按án 留lưu 支chi 譯dịch 。 曰viết 無vô 法pháp 相tướng 亦diệc 非phi 無vô 法pháp 相tướng 。 無vô 相tướng 亦diệc 非phi 無vô 相tướng 。 真Chân 諦Đế 譯dịch 。 曰viết 無vô 法pháp 想tưởng 。 無vô 非phi 法pháp 想tưởng 。 無vô 想tưởng 無vô 非phi 想tưởng 。 諸chư 譯dịch 同đồng 一nhất 轍triệt 。 則tắc 舊cựu 本bổn 確xác 矣hĩ 。 然nhiên 趙triệu 刻khắc 亦diệc 無vô 。 相tương/tướng 沿duyên 既ký 久cửu 。 不bất 敢cảm 擅thiện 增tăng 。 但đãn 余dư 詳tường 味vị 末mạt 後hậu 八bát 分phần/phân 。 如như 佛Phật 雙song 收thu 。 實thật 有hữu 此thử 二nhị 義nghĩa 。 葢# 就tựu 過quá 去khứ 如Như 來Lai 言ngôn 。 則tắc 曰viết 相tương/tướng 。 就tựu 現hiện 在tại 佛Phật 言ngôn 。 則tắc 曰viết 法pháp 。 理lý 即tức 一nhất 揆quỹ 。 文văn 實thật 異dị 趣thú 。 故cố 余dư 于vu 章chương 句cú 中trung 分phân 別biệt 出xuất 之chi 。 葢# 此thử 二nhị 語ngữ 。 實thật 提đề 綱cương 挈# 領lãnh 之chi 要yếu 也dã 。 大đại 約ước 佛Phật 語ngữ 必tất 舉cử 全toàn 體thể 。 而nhi 後hậu 德đức 易dị 墮đọa 邊biên 見kiến 。 故cố 刪san 去khứ 之chi 。 此thử 即tức 中trung 峰phong 所sở 謂vị 不bất 可khả 。 通thông 解giải 處xứ 是thị 也dã 。 譬thí 如như 孔khổng 子tử 只chỉ 重trọng/trùng 一nhất 仁nhân 。 孟# 子tử 復phục 兼kiêm 舉cử 義nghĩa 。 說thuyết 一nhất 仁nhân 而nhi 義nghĩa 自tự 在tại 其kỳ 中trung 。 兼kiêm 舉cử 義nghĩa 。 則tắc 仁nhân 反phản 似tự 非phi 全toàn 德đức 。 此thử 聖thánh 賢hiền 地địa 位vị 有hữu 不bất 同đồng 處xứ 。 後hậu 之chi 學học 者giả 自tự 須tu 究cứu 極cực 根căn 抵để 。 不bất 可khả 以dĩ 耳nhĩ 食thực 師sư 說thuyết 。 便tiện 依y 樣# 畵họa 葫# 蘆lô 也dã 。

又hựu 三tam 十thập 二nhị 分phần 。 若nhược 有hữu 善thiện 男nam 子tử 善thiện 女nữ 人nhân 。 發phát 菩Bồ 薩Tát 心tâm 者giả 。 薩tát 字tự 。 俗tục 本bổn 多đa 誤ngộ 作tác 提đề 字tự 。 按án 會hội 譯dịch 原nguyên 本bổn 。 趙triệu 刻khắc 石thạch 本bổn 。 宗tông 泐# 奉phụng 勅sắc 註chú 本bổn 。 雲vân 棲tê 鎞# 論luận 。 皆giai 薩tát 字tự 。 葢# 此thử 句cú 。 正chánh 結kết 完hoàn 十thập 七thất 分phần 空không 生sanh 為vi 現hiện 在tại 祇kỳ 園viên 會hội 上thượng 善thiện 男nam 子tử 善thiện 女nữ 人nhân 。 問vấn 菩Bồ 薩Tát 行hạnh 意ý 。 故cố 前tiền 於ư 實thật 義nghĩa 。 則tắc 既ký 曰viết 菩Bồ 薩Tát 亦diệc 如như 是thị 。 又hựu 曰viết 通thông 達đạt 無vô 我ngã 法pháp 。 者giả 名danh 真chân 是thị 菩Bồ 薩Tát 。 於ư 福phước 德đức 。 則tắc 曰viết 此thử 菩Bồ 薩Tát 勝thắng 前tiền 菩Bồ 薩Tát 。 所sở 得đắc 福phước 德đức 。 至chí 此thử 盡tận 處xứ 。 則tắc 又hựu 曰viết 若nhược 善thiện 男nam 子tử 善thiện 女nữ 人nhân 。 發phát 菩Bồ 薩Tát 心tâm 者giả 。 前tiền 後hậu 照chiếu 應ưng 。 脈mạch 絡lạc 如như 線tuyến 。 若nhược 改cải 作tác 菩Bồ 提Đề 。 便tiện 泛phiếm 濫lạm 無vô 緒tự 。 此thử 章chương 法pháp 所sở 以dĩ 不bất 可khả 不bất 明minh 也dã 。

說thuyết 略lược 總tổng 論luận (# 十thập 則tắc )#

佛Phật 法Pháp 有hữu 宗tông 教giáo 二nhị 門môn 。 要yếu 其kỳ 竟cánh 訖ngật 。 原nguyên 屬thuộc 一nhất 歸quy 。 如như 儒nho 家gia 生sanh 知tri 學học 知tri 。 同đồng 歸quy 于vu 聖thánh 耳nhĩ 。 今kim 宗tông 門môn 只chỉ 說thuyết 頓đốn 悟ngộ 。 無vô 論luận 不bất 須tu 注chú 脚cước 。 並tịnh 經kinh 亦diệc 儘# 饒nhiêu 舌thiệt 。 予# 思tư 楞lăng 嚴nghiêm 謂vị 。 精tinh 覺giác 妙diệu 明minh 。 非phi 因nhân 非phi 緣duyên 。 亦diệc 非phi 自tự 然nhiên 。 則tắc 不bất 惟duy 教giáo 不bất 必tất 立lập 。 宗tông 亦diệc 何hà 有hữu 。 然nhiên 釋Thích 迦Ca 升thăng 座tòa 。 文Văn 殊Thù 舉cử 棓# 。 五ngũ 百bách 外ngoại 道đạo 。 見kiến 影ảnh 而nhi 走tẩu 。 為vi 何hà 復phục 有hữu 許hứa 多đa 言ngôn 教giáo 。 至chí 三tam 千thiên 五ngũ 百bách 餘dư 卷quyển 。 葢# 佛Phật 性tánh 人nhân 人nhân 所sở 具cụ 。 而nhi 鈍độn 根căn 利lợi 根căn 。 萬vạn 有hữu 不bất 同đồng 。 故cố 楞lăng 嚴nghiêm 又hựu 曰viết 。 理lý 則tắc 頓đốn 悟ngộ 。 事sự 非phi 頓đốn 除trừ 。 所sở 以dĩ 見kiến 道Đạo 品Phẩm 後hậu 。 畢tất 竟cánh 又hựu 說thuyết 修tu 道Đạo 。 猶do 如như 中trung 庸dong 誠thành 明minh 明minh 誠thành 。 不bất 可khả 偏thiên 廢phế 。 乃nãi 有hữu 三Tam 無Vô 漏Lậu 學Học 。 四tứ 種chủng 律luật 儀nghi 等đẳng 序tự 。 以dĩ 引dẫn 進tiến 之chi 。 要yếu 之chi 明minh 覺giác 雖tuy 圓viên 。 非phi 言ngôn 教giáo 不bất 為vi 功công 。

時thời 雨vũ 之chi 化hóa 。 有hữu 其kỳ 候hậu 也dã 。 若nhược 執chấp 途đồ 人nhân 而nhi 名danh 之chi 頓đốn 悟ngộ 。 彼bỉ 岸ngạn 焉yên 得đắc 有hữu 許hứa 許hứa 跡tích 耶da 。 近cận 日nhật 宗tông 門môn 。 頗phả 號hiệu 極cực 盛thịnh 。 而nhi 教giáo 法pháp 訖ngật 以dĩ 不bất 明minh 。 良lương 由do 取thủ 捷tiệp 徑kính 而nhi 厭yếm 勞lao 功công 。 究cứu 之chi 捷tiệp 取thủ 原nguyên 無vô 到đáo 岸ngạn 。 而nhi 厭yếm 勞lao 徒đồ 自tự 喪táng 真chân 。 高cao 者giả 罔võng 罔võng 半bán 生sanh 。 盡tận 成thành 魔ma 障chướng 。 劣liệt 者giả 緣duyên 塵trần 反phản 縛phược 。 造tạo 業nghiệp 益ích 深thâm 。 故cố 予# 茲tư 集tập 。 務vụ 從tùng 粗thô 淺thiển 訓huấn 詁# 。 但đãn 使sử 初sơ 學học 易dị 知tri 。 尋tầm 門môn 得đắc 路lộ 。 自tự 能năng 升thăng 堂đường 入nhập 室thất 。 行hành 積tích 功công 深thâm 。 自tự 能năng 了liễu 空không 悟ngộ 徹triệt 。 不bất 徒đồ 為vi 言ngôn 荃# 添# 蛇xà 足túc 。 要yếu 使sử 忘vong 言ngôn 者giả 弗phất 墜trụy 八bát 無vô 相tướng 。 若nhược 大đại 智trí 龍long 象tượng 。 衣y 中trung 有hữu 珠châu 。 固cố 無vô 藉tạ 此thử 螢huỳnh 照chiếu 矣hĩ 。

-# 金kim 經kinh 註chú 家gia 。 無vô 慮lự 數số 百bách 種chủng 。 鈞quân 天thiên 廣quảng 樂nhạo/nhạc/lạc 已dĩ 張trương 。 何hà 復phục 須tu 下hạ 里lý 巴ba 人nhân 。 然nhiên 有hữu 不bất 能năng 自tự 已dĩ 者giả 。 竊thiết 見kiến 從tùng 來lai 註chú 疏sớ/sơ 。 皆giai 以dĩ 禪thiền 宗tông 參tham 話thoại 。 舊cựu 德đức 舉cử 義nghĩa 。 編biên 綴chuế 成thành 書thư 。 兼kiêm 之chi 昭chiêu 明minh 三tam 十thập 二nhị 分phần 。 蔽tế 錮# 眼nhãn 光quang 。 即tức 有hữu 翻phiên 脫thoát 窠khòa 臼cữu 。 掃tảo 卻khước 畦huề 町# 。 而nhi 零linh 雜tạp 瑣tỏa 碎toái 。 不bất 求cầu 章chương 脉mạch 。 不bất 辨biện 前tiền 後hậu 淺thiển 深thâm 。 故cố 取thủ 義nghĩa 愈dũ 博bác 而nhi 經kinh 旨chỉ 愈dũ 晦hối 。 夫phu 舉cử 義nghĩa 參tham 話thoại 。 猶do 儒nho 家gia 時thời 文văn 制chế 萟# 也dã 。 隨tùy 拈niêm 一nhất 題đề 。 便tiện 有hữu 一nhất 番phiên 議nghị 論luận 。 要yếu 非phi 到đáo 家gia 。 不bất 得đắc 本bổn 文văn 真chân 面diện 目mục 。 譬thí 之chi 時thời 萟# 摘trích 段đoạn 做tố 講giảng 說thuyết 。 誰thùy 能năng 理lý 會hội 題đề 神thần 書thư 氣khí 耶da 。 予# 素tố 性tánh 讀đọc 書thư 不bất 喜hỷ 註chú 疏sớ/sơ 。 故cố 茲tư 集tập 。 亦diệc 專chuyên 取thủ 經kinh 文văn 諷phúng 誦tụng 。 潛tiềm 思tư 默mặc 悟ngộ 者giả 數số 年niên 。 不bất 意ý 經kinh 中trung 自tự 有hữu 天thiên 然nhiên 層tằng 級cấp 問vấn 答đáp 因nhân 緣duyên 。 即tức 彌Di 勒Lặc 偈kệ 亦diệc 已dĩ 指chỉ 出xuất 。 奈nại 從tùng 來lai 講giảng 家gia 。 因nhân 循tuần 成thành 說thuyết 。 直trực 取thủ 空không 相tướng 。 并tinh 彌Di 勒Lặc 偈kệ 語ngữ 。 亦diệc 多đa 錯thác 解giải 。 不bất 知tri 此thử 經Kinh 。 原nguyên 從tùng 有hữu 相tương/tướng 說thuyết 到đáo 空không 相tướng 。 借tá 須Tu 菩Bồ 提Đề 三tam 世thế 異dị 相tướng 之chi 疑nghi 。 說thuyết 到đáo 三tam 世thế 一nhất 法pháp 之chi 無vô 相tướng 。 專chuyên 在tại 如Như 來Lai 與dữ 佛Phật 有hữu 過quá 去khứ 現hiện 在tại 分phân 別biệt 相tương/tướng 。 故cố 十thập 七thất 分phần 後hậu 。 空không 生sanh 重trọng 問vấn 佛Phật 法Pháp 。 而nhi 佛Phật 言ngôn 無vô 我ngã 法pháp 以dĩ 破phá 其kỳ 異dị 相tướng 。 今kim 說thuyết 者giả 俱câu 不bất 致trí 分phân 別biệt 。 所sở 以dĩ 後hậu 來lai 種chủng 種chủng 疑nghi 竇đậu 。 種chủng 種chủng 敲# 剝bác 。 俱câu 似tự 重trọng/trùng 衍diễn 。 相tương 見kiến 如Như 來Lai 之chi 問vấn 。 有hữu 四tứ 層tằng 。 福phước 德đức 較giảo 勝thắng 之chi 例lệ 。 有hữu 九cửu 級cấp 。 拙chuyết 者giả 再tái 四tứ 申thân 理lý 而nhi 不bất 覺giác 其kỳ 冗# 。 巧xảo 者giả 曲khúc 意ý 穿xuyên 鑿tạc 而nhi 不bất 覺giác 其kỳ 謬mậu 。 將tương 迦ca 現hiện 一nhất 番phiên 問vấn 答đáp 。 淺thiển 深thâm 源nguyên 委ủy 。 全toàn 然nhiên 埋mai 沒một 。 譬thí 之chi 掩yểm 塞tắc 門môn 路lộ 。 夸# 言ngôn 堂đường 奧áo 。 豈khởi 是thị 真chân 見kiến 。 此thử 予# 所sở 為vi 不bất 能năng 自tự 已dĩ 也dã 。 今kim 姑cô 略lược 標tiêu 一nhất 二nhị 領lãnh 要yếu 。 取thủ 正Chánh 法Pháp 眼nhãn 。 餘dư 見kiến 說thuyết 中trung 。 葢# 非phi 徒đồ 好hảo/hiếu 異dị 以dĩ 顯hiển 前tiền 人nhân 之chi 疎sơ 。 實thật 恐khủng 因nhân 循tuần 以dĩ 重trọng/trùng 後hậu 人nhân 之chi 誤ngộ 耳nhĩ 。

如Như 來Lai 。 舊cựu 解giải 但đãn 曰viết 真chân 性tánh 自tự 如như 。 如như 理lý 而nhi 來lai 。 不bất 指chỉ 何hà 人nhân 。 說thuyết 者giả 則tắc 謂vị 佛Phật 即tức 如Như 來Lai 。 如Như 來Lai 即tức 佛Phật 。 經kinh 旨chỉ 空không 相tướng 。 何hà 必tất 分phần/phân 疏sớ/sơ 。 予# 謂vị 此thử 是thị 究cứu 竟cánh 實thật 理lý 。 若nhược 詮thuyên 註chú 演diễn 說thuyết 。 則tắc 如Như 來Lai 本bổn 釋Thích 迦Ca 佛Phật 因Nhân 地Địa 法Pháp 身thân 號hiệu 。 乃nãi 過quá 去khứ 相tương/tướng 也dã 。 故cố 此thử 全toàn 經kinh 。 須Tu 菩Bồ 提Đề 所sở 稱xưng 如Như 來Lai 。 意ý 中trung 實thật 指chỉ 佛Phật 。 而nhi 佛Phật 卻khước 就tựu 因Nhân 地Địa 答đáp 。 故cố 屢lũ 稱xưng 如Như 來Lai 所sở 說thuyết 。 如Như 來Lai 常thường 說thuyết 。 如Như 來Lai 滅diệt 後hậu 。 昔tích 在tại 燃Nhiên 燈Đăng 佛Phật 所sở 。 與dữ 我ngã 授thọ 記ký 。 當đương 得đắc 作tác 佛Phật 。 葢# 然nhiên 燈đăng 亦diệc 號hiệu 如Như 來Lai 也dã 。 圓viên 覺giác 經kinh 文Văn 殊Thù 師Sư 利Lợi 菩Bồ 薩Tát 白bạch 佛Phật 言ngôn 。 大đại 悲bi 世Thế 尊Tôn 。 願nguyện 為vì 此thử 會hội 。 說thuyết 於ư 如Như 來Lai 。 本bổn 起khởi 因Nhân 地Địa 法pháp 行hành 。 使sử 未vị 來lai 眾chúng 生sanh 。 求cầu 大Đại 乘Thừa 者giả 。 不bất 墮đọa 邪tà 見kiến 。 所sở 謂vị 因Nhân 地Địa 。 亦diệc 指chỉ 過quá 去khứ 。 此thử 經Kinh 特đặc 省tỉnh 文văn 耳nhĩ 。 所sở 以dĩ 佛Phật 首thủ 答đáp 降hàng 心tâm 。 次thứ 答đáp 無vô 住trụ 。 又hựu 次thứ 答đáp 見kiến 如Như 來Lai 。 三tam 問vấn 三tam 答đáp 。 前tiền 後hậu 圓viên 徹triệt 。 佛Phật 大đại 法pháp 段đoạn 。 實thật 止chỉ 于vu 此thử 。 要yếu 此thử 乃nãi 千thiên 古cổ 如Như 來Lai 相tương/tướng 傳truyền 心tâm 法pháp 。 故cố 佛Phật 亦diệc 自tự 名danh 為vi 經kinh 。 至chí 五ngũ 分phần/phân 以dĩ 下hạ 。 乃nãi 又hựu 因nhân 須Tu 菩Bồ 提Đề 問vấn 信tín 心tâm 奉phụng 持trì 。 而nhi 推thôi 廣quảng 言ngôn 之chi 。 曰viết 無vô 取thủ 。 曰viết 無vô 說thuyết 。 曰viết 無vô 得đắc 。 曰viết 第đệ 一nhất 希hy 有hữu 。 曰viết 忍nhẫn 辱nhục 布bố 施thí 。 曰viết 消tiêu 滅diệt 罪tội 業nghiệp 。 皆giai 不bất 出xuất 降hàng 心tâm 修tu 行hành 無vô 住trụ 無vô 相tướng 之chi 義nghĩa 。 此thử 予# 所sở 謂vị 如Như 來Lai 法pháp 者giả 。 實thật 指chỉ 過quá 去khứ 之chi 如Như 來Lai 也dã 。 然nhiên 須Tu 菩Bồ 提Đề 本bổn 以dĩ 如Như 來Lai 稱xưng 佛Phật 而nhi 佛Phật 不bất 自tự 認nhận 。 焉yên 知tri 佛Phật 與dữ 如Như 來Lai 。 不bất 別biệt 有hữu 法pháp 乎hồ 。 於ư 是thị 十thập 七thất 分phần 。 又hựu 親thân 切thiết 為vi 現hiện 在tại 祇kỳ 園viên 會hội 中trung 諸chư 菩Bồ 薩Tát 。 問vấn 現hiện 在tại 佛Phật 之chi 法pháp 。 佛Phật 則tắc 以dĩ 無vô 我ngã 法pháp 破phá 之chi 。 我ngã 字tự 雖tuy 從tùng 四tứ 相tương/tướng 中trung 來lai 。 而nhi 語ngữ 意ý 實thật 對đối 照chiếu 。 過quá 去khứ 如Như 來Lai 。 然nhiên 無vô 我ngã 。 正chánh 是thị 我ngã 與dữ 如Như 來Lai 。 無vô 異dị 相tướng 處xứ 。 故cố 即tức 以dĩ 然nhiên 燈đăng 授thọ 記ký 作tác 佛Phật 證chứng 之chi 。 又hựu 以dĩ 三tam 世thế 心tâm 不bất 可khả 得đắc 闡xiển 之chi 。 下hạ 又hựu 以dĩ 佛Phật 與dữ 如Như 來Lai 。 兩lưỡng 相tương/tướng 比tỉ 竝tịnh 問vấn 之chi 。 葢# 至chí 此thử 。 佛Phật 始thỉ 和hòa 盤bàn 托thác 出xuất 。 自tự 認nhận 為vi 如Như 來Lai 。 而nhi 須Tu 菩Bồ 提Đề 亦diệc 了liễu 然nhiên 佛Phật 即tức 如Như 來Lai 。 三tam 世thế 無vô 二nhị 相tương/tướng 矣hĩ 。 於ư 是thị 更cánh 將tương 。 未vị 來lai 眾chúng 生sanh 。 申thân 問vấn 一nhất 番phiên 。 而nhi 三tam 世thế 一nhất 法pháp 。 粲sán 然nhiên 大đại 備bị 。 末mạt 後hậu 段đoạn 段đoạn 將tương 佛Phật 與dữ 如Như 來Lai 。 三tam 世thế 竝tịnh 勘khám 到đáo 底để 。 盡tận 歸quy 無vô 相tướng 一nhất 法pháp 。 此thử 祇kỳ 園viên 會hội 上thượng 問vấn 答đáp 因nhân 緣duyên 。 真chân 面diện 目mục 也dã 。 要yếu 自tự 異dị 相tướng 說thuyết 到đáo 一nhất 相tương/tướng 。 故cố 曰viết 不bất 一nhất 亦diệc 不bất 異dị 。 由do 三tam 世thế 說thuyết 到đáo 一nhất 法pháp 。 故cố 曰viết 如như 是thị 知tri 。 如như 是thị 見kiến 。 如như 是thị 信tín 解giải 。 不bất 生sanh 法pháp 相tướng 。 此thử 正chánh 所sở 謂vị 三tam 世thế 如Như 來Lai 也dã 。 今kim 諸chư 家gia 混hỗn 混hỗn 。 不bất 得đắc 不bất 辨biện 。

-# 四tứ 句cú 偈kệ 。 一nhất 切thiết 有hữu 為vi 法pháp 。 四tứ 句cú 是thị 也dã 。 葢# 此thử 偈kệ 乃nãi 自tự 古cổ 流lưu 傳truyền 之chi 偈kệ 。 人nhân 所sở 稔# 聞văn 稔# 知tri 。 故cố 於ư 末mạt 後hậu 出xuất 之chi 。 其kỳ 義nghĩa 實thật 包bao 佛Phật 法Pháp 全toàn 體thể 。 後hậu 人nhân 錯thác 解giải 有hữu 為vi 法pháp 三tam 字tự 。 但đãn 以dĩ 一nhất 空không 詮thuyên 之chi 。 又hựu 倒đảo 裝trang 在tại 後hậu 。 故cố 忽hốt 而nhi 疑nghi 之chi 。 不bất 知tri 佛Phật 法Pháp 。 不bất 墮đọa 一nhất 邊biên 。 楞lăng 嚴nghiêm 曰viết 。 空không 心tâm 現hiện 前tiền 。 長trường 斷đoạn 滅diệt 解giải 。 則tắc 有hữu 空không 魔ma 。 入nhập 其kỳ 心tâm 腑phủ 。 乃nãi 謗báng 持trì 戒giới 。 名danh 為vi 小Tiểu 乘Thừa 。 菩Bồ 薩Tát 悟ngộ 空không 。 有hữu 何hà 持trì 犯phạm 。 是thị 人nhân 則tắc 破phá 佛Phật 律luật 儀nghi 。 誤ngộ 入nhập 人nhân 罪tội 。 當đương 從tùng 淪luân 墜trụy 。 涅Niết 槃Bàn 經kinh 曰viết 。 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 不bất 退thoái 佛Phật 性tánh 。 名danh 之chi 為vi 有hữu 。 決quyết 定định 得đắc 故cố 。 智Trí 度Độ 論luận 曰viết 。 無vô 智trí 人nhân 聞văn 。 空không 解giải 脫thoát 門môn 。 不bất 修tu 功công 德đức 。 但đãn 欲dục 得đắc 空không 。 是thị 為vi 邪tà 見kiến 。 斷đoạn 諸chư 善thiện 根căn 。 葢# 由do 不bất 得đắc 般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 法pháp 故cố 。 入nhập 阿a 毗tỳ 曇đàm 門môn 。 則tắc 墮đọa 有hữu 中trung 。 入nhập 空không 門môn 。 則tắc 墮đọa 無vô 中trung 。 入nhập 蜫# 勒lặc 門môn 。 則tắc 墮đọa 有hữu 無vô 中trung 。 寶bảo 雲vân 經kinh 曰viết 。 非phi 無vô 人nhân 故cố 。 名danh 之chi 曰viết 空không 。 但đãn 法pháp 自tự 空không 。 非phi 色sắc 滅diệt 空không 。 若nhược 以dĩ 得đắc 空không 。 而nhi 依y 于vu 空không 。 佛Phật 說thuyết 是thị 人nhân 。 則tắc 為vi 退thoái 墮đọa 。

善thiện 男nam 子tử 。 寧ninh 起khởi 我ngã 見kiến 積tích 如như 須Tu 彌Di 山sơn 。 莫mạc 以dĩ 空không 見kiến 。 起khởi 增tăng 上thượng 慢mạn 。

所sở 以dĩ 者giả 何hà 。 一nhất 切thiết 諸chư 見kiến 。 以dĩ 空không 得đắc 脫thoát 。 若nhược 起khởi 空không 見kiến 。 則tắc 不bất 可khả 治trị 。 故cố 宗tông 通thông 曰viết 。 應ưng 云vân 何hà 住trụ 。 所sở 謂vị 住trụ 者giả 。 非phi 如như 凡phàm 夫phu 住trụ 于vu 相tương/tướng 。 亦diệc 非phi 如như 二Nhị 乘Thừa 人nhân 住trụ 于vu 空không 。 乃nãi 住trụ 于vu 真Chân 如Như 實thật 際tế 。 非phi 假giả 非phi 空không 。 中trung 道Đạo 諦Đế 也dã 。 云vân 何hà 降hàng 伏phục 其kỳ 心tâm 。 所sở 謂vị 降hàng 伏phục 者giả 。 非phi 如như 凡phàm 夫phu 所sở 修tu 。 按án 伏phục 六lục 識thức 。 亦diệc 非phi 如như 二Nhị 乘Thừa 所sở 修tu 。 斷đoạn 滅diệt 七thất 識thức 。 乃nãi 八bát 識thức 心tâm 田điền 。 微vi 細tế 習tập 氣khí 。 以dĩ 真Chân 如Như 熏huân 之chi 。 令linh 轉chuyển 識thức 成thành 智trí 。 譬thí 降giáng/hàng 賊tặc 眾chúng 為vi 良lương 民dân 。 此thử 正chánh 所sở 謂vị 有hữu 為vi 法pháp 也dã 。 葢# 佛Phật 法Pháp 實thật 非phi 一nhất 空không 所sở 了liễu 。 故cố 全toàn 經kinh 皆giai 從tùng 有hữu 法pháp 說thuyết 到đáo 無vô 法pháp 相tướng 。 末mạt 後hậu 又hựu 明minh 白bạch 說thuyết 出xuất 。 不bất 作tác 斷đoạn 滅diệt 相tương/tướng 。 所sở 以dĩ 取thủ 喻dụ 六lục 事sự 。 六lục 事sự 皆giai 自tự 有hữu 入nhập 無vô 。 佛Phật 法Pháp 亦diệc 自tự 有hữu 為vi 而nhi 入nhập 無vô 為vi 。 故cố 曰viết 。 一nhất 切thiết 有hữu 為vi 法pháp 。 若nhược 經kinh 中trung 所sở 謂vị 降hàng 心tâm 。 無vô 住trụ 。 信tín 心tâm 。 奉phụng 持trì 。 第đệ 一nhất 希hy 有hữu 。 忍nhẫn 辱nhục 布bố 施thí 。 應ưng 無vô 住trụ 而nhi 生sanh 其kỳ 心tâm 。 成thành 於ư 忍nhẫn 。 修tu 一nhất 切thiết 善thiện 法Pháp 。 不bất 作tác 斷đoạn 滅diệt 相tương/tướng 。 持trì 於ư 此thử 經Kinh 。 為vì 人nhân 演diễn 說thuyết 。 皆giai 所sở 謂vị 有hữu 為vi 法pháp 也dã 。 而nhi 皆giai 底để 于vu 無vô 法pháp 相tướng 。 故cố 曰viết 應ưng 作tác 如như 是thị 觀quán 。 此thử 即tức 所sở 謂vị 。 無Vô 餘Dư 涅Niết 槃Bàn 。 乃nãi 真chân 空không 也dã 。 今kim 說thuyết 者giả 將tương 有hữu 為vi 法pháp 三tam 字tự 。 誤ngộ 作tác 眾chúng 生sanh 界giới 內nội 。 遷thiên 流lưu 造tạo 作tác 等đẳng 解giải 。 不bất 思tư 彌Di 勒Lặc 偈kệ 曰viết 。 於ư 有hữu 為vi 法pháp 中trung 。 得đắc 無vô 垢cấu 自tự 在tại 。 明minh 明minh 指chỉ 出xuất 中trung 字tự 。 得đắc 字tự 。 若nhược 舍xá 法pháp 而nhi 求cầu 空không 。 乃nãi 頑ngoan 空không 。 非phi 真chân 空không 矣hĩ 。 豈khởi 此thử 偈kệ 正chánh 義nghĩa 耶da 。 予# 看khán 一nhất 部bộ 金kim 經kinh 。 千thiên 言ngôn 萬vạn 語ngữ 說thuyết 來lai 。 只chỉ 了liễu 得đắc 此thử 偈kệ 此thử 義nghĩa 。 故cố 將tương 何hà 以dĩ 故cố 一nhất 句cú 接tiếp 出xuất 。 明minh 是thị 憲hiến 章chương 祖tổ 述thuật 。 相tương/tướng 傳truyền 要yếu 訣quyết 。 乃nãi 有hữu 謂vị 二nhị 十thập 六lục 分phần 四tứ 句cú 者giả 。 不bất 悟ngộ 二nhị 十thập 六lục 分phần 。 上thượng 文văn 有hữu 爾nhĩ 時thời 世Thế 尊Tôn 。 而nhi 說thuyết 偈kệ 言ngôn 等đẳng 字tự 。 則tắc 為vi 世Thế 尊Tôn 問vấn 答đáp 間gian 。 一nhất 時thời 所sở 唱xướng 可khả 知tri 。 何hà 得đắc 預dự 先tiên 道đạo 著trước 。 況huống 二nhị 十thập 六lục 分phần 後hậu 。 獨độc 不bất 可khả 持trì 誦tụng 演diễn 說thuyết 乎hồ 。 又hựu 有hữu 謂vị 我ngã 相tương/tướng 人nhân 相tương/tướng 四tứ 句cú 者giả 。 不bất 知tri 釋thích 偈kệ 原nguyên 有hữu 體thể 裁tài 四tứ 種chủng 。 一nhất 阿a 耨nậu 窣tốt 覩đổ 婆bà 。 二nhị 伽già 陀đà 。 三tam 祗chi 夜dạ 。 四tứ 縕# 駄đà 南nam 。 初sơ 皆giai 以dĩ 三tam 十thập 二nhị 。 字tự 為vi 一nhất 偈kệ 。 葢# 即tức 古cổ 體thể 四tứ 言ngôn 八bát 句cú 也dã 。 後hậu 漸tiệm 變biến 而nhi 或hoặc 五ngũ 言ngôn 。 或hoặc 七thất 言ngôn 。 則tắc 偈kệ 自tự 有hữu 偈kệ 體thể 。 若nhược 四tứ 相tương/tướng 等đẳng 句cú 為vi 偈kệ 。 何hà 處xứ 不bất 可khả 為vi 偈kệ 。 而nhi 但đãn 稱xưng 四tứ 句cú 乎hồ 。 至chí 有hữu 以dĩ 金Kim 剛Cang 般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 經Kinh 。 八bát 字tự 分phân 作tác 四tứ 句cú 者giả 。 有hữu 以dĩ 四tứ 句cú 詮thuyên 義nghĩa 究cứu 竟cánh 。 便tiện 稱xưng 偈kệ 者giả 。 又hựu 有hữu 謂vị 一nhất 句cú 二nhị 句cú 三tam 句cú 乃nãi 至chí 四tứ 句cú 。 及cập 十thập 百bách 千thiên 句cú 者giả 。 更cánh 為vi 穿xuyên 鑿tạc 。 竟cánh 不bất 知tri 牟Mâu 尼Ni 珠châu 光quang 。 自tự 現hiện 空không 中trung 。 而nhi 無vô 人nhân 肯khẳng 信tín 也dã 。

過quá 去khứ 心tâm 不bất 可khả 得đắc 。 現hiện 在tại 心tâm 不bất 可khả 得đắc 。 未vị 來lai 心tâm 不bất 可khả 得đắc 。 三tam 句cú 。 乃nãi 全toàn 經kinh 關quan 鍵kiện 。 正chánh 因nhân 空không 生sanh 重trọng 問vấn 。 有hữu 分phân 別biệt 相tướng 。 故cố 以dĩ 三tam 世thế 心tâm 皆giai 不bất 可khả 得đắc 破phá 之chi 。 所sở 以dĩ 歷lịch 敘tự 五ngũ 眼nhãn 。 層tằng 層tằng 說thuyết 來lai 。 要yếu 知tri 三tam 世thế 世thế 界giới 眾chúng 生sanh 諸chư 心tâm 。 甚thậm 是thị 難nan 知tri 。 而nhi 佛Phật 悉tất 知tri 。 故cố 為vi 奇kỳ 特đặc 。 若nhược 今kim 解giải 者giả 。 謂vị 一nhất 日nhật 一nhất 時thời 中trung 。 有hữu 此thử 三tam 種chủng 心tâm 。 援viện 引dẫn 未vị 曾tằng 有hữu 經kinh 作tác 證chứng 。 不bất 知tri 未vị 曾tằng 有hữu 經kinh 。 妙Diệu 吉Cát 祥Tường 菩Bồ 薩Tát 。 救cứu 度độ 殺sát 業nghiệp 人nhân 。 要yếu 見kiến 一nhất 念niệm 轉chuyển 頭đầu 。 迅tấn 速tốc 成thành 佛Phật 之chi 意ý 。 故cố 就tựu 一nhất 時thời 中trung 分phân 別biệt 過quá 去khứ 現hiện 在tại 未vị 來lai 。 引dẫn 人nhân 起khởi 信tín 。 若nhược 此thử 經Kinh 從tùng 上thượng 佛Phật 法Pháp 無vô 我ngã 來lai 。 與dữ 一nhất 時thời 三tam 心tâm 何hà 涉thiệp 。 若nhược 一nhất 時thời 中trung 三tam 心tâm 。 何hà 必tất 遠viễn 取thủ 五ngũ 眼nhãn 。 世thế 界giới 眾chúng 生sanh 。 鄭trịnh 重trọng 言ngôn 之chi 如như 此thử 。 況huống 未vị 曾tằng 有hữu 經kinh 本bổn 文văn 。 亦diệc 云vân 三tam 世thế 。 俱câu 不bất 可khả 得đắc 故cố 。 原nguyên 未vị 嘗thường 專chuyên 屬thuộc 一nhất 時thời 也dã 。 至chí 如như 莊trang 嚴nghiêm 佛Phật 土độ 。 葢# 言ngôn 諸chư 菩Bồ 薩Tát 。 在tại 如Như 來Lai 佛Phật 土độ 會hội 上thượng 。 設thiết 莊trang 嚴nghiêm 想tưởng 否phủ/bĩ 。 或hoặc 乃nãi 謂vị 實thật 實thật 建kiến 造tạo 殿điện 宇vũ 等đẳng 相tương/tướng 。 身thân 如như 須Tu 彌Di 山Sơn 王Vương 。 是thị 喻dụ 言ngôn 無vô 可khả 得đắc 意ý 。 故cố 上thượng 特đặc 加gia 譬thí 如như 二nhị 字tự 。 明minh 非phi 實thật 語ngữ 。 乃nãi 或hoặc 以dĩ 為vi 實thật 言ngôn 三tam 丈trượng 金kim 身thân 。 若nhược 尊tôn 重trọng 弟đệ 子tử 。 言ngôn 如như 弟đệ 子tử 之chi 恭cung 敬kính 佛Phật 耳nhĩ 。 乃nãi 倒đảo 裝trang 文văn 法pháp 。 釋thích 典điển 極cực 多đa 此thử 例lệ 。 所sở 謂vị 釋thích 教giáo 用dụng 逆nghịch 。 西tây 方phương 語ngữ 氣khí 如như 此thử 。 即tức 如như 是thị 我ngã 聞văn 。 不phủ 也dã 世Thế 尊Tôn 。 俱câu 是thị 倒đảo 裝trang 。 他tha 如như 於ư 意ý 云vân 何hà 。 何hà 以dĩ 故cố 等đẳng 句cú 。 俱câu 倒đảo 提đề 逆nghịch 入nhập 。 全toàn 經kinh 實thật 理lý 皆giai 然nhiên 。 所sở 以dĩ 四tứ 句cú 偈kệ 。 亦diệc 留lưu 末mạt 後hậu 。 葢# 語ngữ 氣khí 如như 是thị 。 故cố 文văn 法pháp 章chương 。 法Pháp 皆giai 如như 是thị 。 乃nãi 或hoặc 以dĩ 為vi 。 若nhược 佛Phật 之chi 尊tôn 重trọng 高cao 弟đệ 。 文Văn 殊Thù 普phổ 賢hiền 等đẳng 。 不bất 知tri 師sư 之chi 敬kính 弟đệ 。 畢tất 竟cánh 不bất 如như 弟đệ 之chi 敬kính 師sư 。 豈khởi 如như 是thị 甚thậm 深thâm 經Kinh 典điển 。 如như 佛Phật 塔tháp 廟miếu 。 而nhi 僅cận 同đồng 于vu 師sư 之chi 敬kính 弟đệ 乎hồ 。 身thân 相tướng 之chi 問vấn 。 凡phàm 四tứ 舉cử 矣hĩ 。 如như 理lý 實thật 見kiến 分phân 之chi 身thân 相tướng 。 色sắc 身thân 相tướng 也dã 。 乃nãi 就tựu 過quá 去khứ 現hiện 在tại 。 粗thô 跡tích 而nhi 探thám 之chi 。 由do 淺thiển 及cập 深thâm 。 故cố 曰viết 。 凡phàm 所sở 有hữu 相tướng 。 皆giai 是thị 虗hư 妄vọng 。 正chánh 即tức 境cảnh 引dẫn 悟ngộ 。 佛Phật 機cơ 之chi 妙diệu 。 如như 法Pháp 受thọ 持trì 。 分phân 之chi 三tam 十thập 二nhị 相tướng 。 法Pháp 身thân 相tương/tướng 也dã 。 法Pháp 身thân 非phi 耳nhĩ 目mục 所sở 及cập 。 因nhân 世thế 界giới 非phi 世thế 界giới 。 微vi 塵trần 非phi 微vi 塵trần 。 以dĩ 見kiến 法Pháp 身thân 亦diệc 非phi 真chân 相tương/tướng 。 此thử 較giảo 色sắc 身thân 非phi 相tướng 。 已dĩ 深thâm 一nhất 層tằng 。 至chí 離ly 色sắc 離ly 相tương/tướng 分phần/phân 。 以dĩ 色sắc 身thân 問vấn 佛Phật 。 以dĩ 法Pháp 身thân 問vấn 如Như 來Lai 。 皆giai 非phi 具cụ 足túc 。 而nhi 皆giai 名danh 具cụ 足túc 。 則tắc 見kiến 皆giai 非phi 見kiến 。 而nhi 非phi 見kiến 皆giai 可khả 名danh 見kiến 。 其kỳ 理lý 乃nãi 圓viên 。 較giảo 前tiền 更cánh 深thâm 。 若nhược 法Pháp 身thân 非phi 相tướng 分phần/phân 。 可khả 以dĩ 三tam 十thập 二nhị 相tướng 。 觀quán 如Như 來Lai 否phủ/bĩ 。 觀quán 與dữ 見kiến 不bất 同đồng 。 見kiến 在tại 彼bỉ 。 觀quán 在tại 我ngã 。 見kiến 在tại 外ngoại 。 觀quán 在tại 內nội 。 其kỳ 義nghĩa 比tỉ 前tiền 三tam 問vấn 。 最tối 為vi 入nhập 微vi 。 故cố 須Tu 菩Bồ 提Đề 曰viết 。 如như 是thị 如như 是thị 。 亦diệc 妄vọng 想tưởng 未vị 淨tịnh 處xứ 。 佛Phật 乃nãi 以dĩ 輪Luân 王Vương 反phản 醒tỉnh 之chi 。 前tiền 後hậu 四tứ 言ngôn 身thân 相tướng 。 淺thiển 深thâm 層tằng 次thứ 。 顯hiển 有hữu 不bất 同đồng 。 而nhi 說thuyết 者giả 一nhất 概khái 玄huyền 言ngôn 。 茫mang 無vô 分phân 別biệt 。 以dĩ 至chí 須Tu 菩Bồ 提Đề 應ưng 三tam 十thập 二nhị 相tướng 。 觀quán 如Như 來Lai 上thượng 。 強cường/cưỡng 添# 不bất 可khả 字tự 。 如như 是thị 如như 是thị 。 改cải 作tác 佛Phật 語ngữ 。 注chú 謂vị 錯thác 簡giản 。 轉Chuyển 輪Luân 聖Thánh 王Vương 。 則tắc 是thị 如Như 來Lai 。 則tắc 字tự 改cải 作tác 即tức 字tự 。 實thật 作tác 輪Luân 王Vương 與dữ 如Như 來Lai 一nhất 相tướng 說thuyết 。 又hựu 以dĩ 佛Phật 可khả 以dĩ 具cụ 足túc 色sắc 身thân 見kiến 不phủ 。 配phối 八bát 十thập 種chủng 好hảo 。 如Như 來Lai 可khả 以dĩ 具cụ 足túc 諸chư 相tướng 見kiến 不phủ 。 配phối 三tam 十thập 二nhị 相tướng 。 俱câu 屬thuộc 杜đỗ 撰soạn 。 總tổng 由do 佛Phật 與dữ 如Như 來Lai 。 三tam 世thế 因nhân 緣duyên 。 不bất 曾tằng 分phân 別biệt 明minh 白bạch 。 致trí 此thử 臆ức 猜# 。 後hậu 人nhân 相tương/tướng 沿duyên 傳truyền 習tập 。 膏cao 肓# 深thâm 錮# 。 遂toại 將tương 迦ca 文văn 正Chánh 法Pháp 。 永vĩnh 為vi 障chướng 蔽tế 。 良lương 可khả 浩hạo 歎thán 。 故cố 予# 不bất 揣đoàn 。 一nhất 一nhất 正chánh 之chi 。 知tri 我ngã 者giả 釋thích 人nhân 矣hĩ 。 罪tội 我ngã 者giả 釋thích 人nhân 矣hĩ (# 按án 須Tu 菩Bồ 提Đề 言ngôn 。 如như 是thị 如như 是thị 。 以dĩ 三tam 十thập 二nhị 相tướng 觀quán 如Như 來Lai 。 魏ngụy 譯dịch 留lưu 支chi 實thật 改cải 作tác 不bất 以dĩ 相tướng 成thành 就tựu 。 得đắc 見kiến 如Như 來Lai 。 佛Phật 言ngôn 如như 是thị 如như 是thị 。 而nhi 唐đường 玄huyền 奘tráng 譯dịch 大đại 般Bát 若Nhã 經kinh 亦diệc 從tùng 之chi 。 然nhiên 此thử 乃nãi 後hậu 人nhân 報báo 佛Phật 恩ân 之chi 意ý 。 實thật 不bất 必tất 也dã )# 。

彌Di 勒Lặc 偈kệ 。 親thân 承thừa 佛Phật 教giáo 。 自tự 宜nghi 為vì 滴tích 派phái 大đại 宗tông 。 但đãn 句cú 語ngữ 簡giản 略lược 。 向hướng 以dĩ 參tham 義nghĩa 視thị 之chi 。 近cận 者giả 集tập 解giải 鎞# 論luận 。 始thỉ 分phần/phân 繫hệ 經kinh 文văn 。 逐trục 段đoạn 註chú 釋thích 。 可khả 為vi 印ấn 月nguyệt 之chi 妙diệu 。 予# 於ư 最tối 後hậu 得đắc 閱duyệt 。 不bất 意ý 三tam 世thế 要yếu 義nghĩa 。 瞭# 然nhiên 脗# 合hợp 。 無vô 如như 從tùng 來lai 說thuyết 者giả 亦diệc 多đa 昧muội 昧muội 。 不bất 惟duy 分phần/phân 釋thích 經kinh 文văn 。 前tiền 後hậu 錯thác 誤ngộ 。 而nhi 三tam 世thế 宗tông 旨chỉ 。 更cánh 多đa 異dị 解giải 。 總tổng 由do 成thành 見kiến 錮# 蔽tế 。 不bất 肯khẳng 移di 舟chu 就tựu 岸ngạn 。 反phản 執chấp 認nhận 璞# 為vi 鼠thử 。 故cố 予# 特đặc 標tiêu 簡giản 端đoan 。 并tinh 為vi 詮thuyên 註chú 其kỳ 略lược 。 如như 自tự 身thân 及cập 報báo 恩ân 。 果quả 報báo 斯tư 不bất 著trước 。 護hộ 存tồn 己kỷ 不bất 施thí 。 防phòng 求cầu 于vu 異dị 事sự 。 此thử 正chánh 釋thích 但đãn 應ưng 如như 所sở 教giáo 住trụ 也dã 。 舊cựu 說thuyết 移di 作tác 。 不bất 住trụ 色sắc 布bố 施thí 。 不bất 住trụ 聲thanh 香hương 味vị 觸xúc 法pháp 布bố 施thí 解giải 。 與dữ 果quả 報báo 義nghĩa 何hà 涉thiệp 。 調điều 服phục 彼bỉ 事sự 中trung 。 遠viễn 離ly 取thủ 相tương/tướng 心tâm 。 及cập 斷đoạn 種chủng 種chủng 疑nghi 。 亦diệc 防phòng 生sanh 成thành 心tâm 。 此thử 正chánh 釋thích 可khả 以dĩ 相tương 見kiến 如Như 來Lai 不bất 之chi 問vấn 也dã 。 故cố 天thiên 親thân 菩Bồ 薩Tát 開khai 列liệt 二nhị 十thập 七thất 疑nghi 。 亦diệc 於ư 此thử 始thỉ 。 舊cựu 說thuyết 亦diệc 作tác 應ưng 如như 是thị 布bố 施thí 。 不bất 住trụ 于vu 相tương/tướng 解giải 。 尤vưu 遠viễn 。 分phân 別biệt 有hữu 為vi 體thể 。 防phòng 彼bỉ 成thành 就tựu 得đắc 。 三tam 相tương/tướng 異dị 體thể 故cố 。 離ly 彼bỉ 是thị 如Như 來Lai 。 此thử 正chánh 釋thích 若nhược 見kiến 諸chư 相tướng 非phi 相tướng 。 即tức 見kiến 如Như 來Lai 也dã 。 以dĩ 上thượng 降hàng 心tâm 。 無vô 住trụ 。 布bố 施thí 。 皆giai 是thị 有hữu 為vi 體thể 。 非phi 真Chân 如Như 來lai 。 以dĩ 有hữu 三tam 相tương/tướng 之chi 異dị 也dã 。 三tam 相tương/tướng 。 化hóa 身thân 應ưng 身thân 法Pháp 身thân 。 離ly 卻khước 應ứng 化hóa 。 獨độc 顯hiển 法Pháp 身thân 。 方phương 是thị 真Chân 如Như 來lai 。 此thử 正chánh 因nhân 空không 生sanh 以dĩ 現hiện 在tại 之chi 佛Phật 稱xưng 如Như 來Lai 。 故cố 特đặc 為vi 指chỉ 明minh 三Tam 身Thân 異dị 故cố 。 以dĩ 顯hiển 三tam 世thế 因nhân 緣duyên 。 說thuyết 者giả 乃nãi 以dĩ 行hành 施thí 住trụ 。 為vi 三tam 相tương/tướng 。 亦diệc 謬mậu 。 然nhiên 其kỳ 說thuyết 實thật 本bổn 于vu 天thiên 親thân 論luận 。 予# 不bất 能năng 無vô 膺ưng 托thác 之chi 疑nghi 也dã 。 以dĩ 後hậu 凡phàm 言ngôn 三Tam 身Thân 。 不bất 一nhất 而nhi 足túc 。 如như 應ứng 化hóa 非phi 真chân 佛Phật 。 亦diệc 非phi 說thuyết 法Pháp 者giả 。 應ứng 化hóa 。 正chánh 指chỉ 過quá 去khứ 如Như 來Lai 言ngôn 。 依y 彼bỉ 法Pháp 身thân 佛Phật 。 故cố 說thuyết 大đại 身thân 喻dụ 。 法Pháp 身thân 正chánh 指chỉ 現hiện 在tại 佛Phật 言ngôn 。 葢# 以dĩ 形hình 相tướng 論luận 。 則tắc 化hóa 身thân 為vi 過quá 去khứ 。 應ưng 身thân 為vi 現hiện 在tại 。 法Pháp 身thân 三tam 世thế 皆giai 有hữu 。 以dĩ 本bổn 體thể 論luận 。 則tắc 應ứng 化hóa 皆giai 為vi 過quá 去khứ 。 法Pháp 身thân 為vi 現hiện 在tại 。 故cố 下hạ 又hựu 曰viết 。 法Pháp 身thân 畢tất 竟cánh 體thể 。 非phi 彼bỉ 相tướng 好hảo 身thân 。 言ngôn 現hiện 在tại 之chi 佛Phật 。 雖tuy 具cụ 法Pháp 身thân 。 畢tất 竟cánh 是thị 形hình 相tướng 。 非phi 真chân 法pháp 相tướng 。 以dĩ 非phi 相tướng 成thành 就tựu 。 非phi 彼bỉ 法Pháp 身thân 故cố 。 言ngôn 過quá 去khứ 如Như 來Lai 。 雖tuy 有hữu 法Pháp 身thân 。 究cứu 竟cánh 亦diệc 非phi 真chân 法pháp 所sở 在tại 。 佛Phật 與dữ 如Như 來Lai 。 兩lưỡng 兩lưỡng 並tịnh 說thuyết 。 顯hiển 有hữu 淺thiển 深thâm 。 但đãn 同đồng 歸quy 一nhất 非phi 相tướng 。 而nhi 又hựu 皆giai 不bất 離ly 于vu 法pháp 相tướng 。 故cố 下hạ 又hựu 曰viết 。 不bất 離ly 于vu 法Pháp 身thân 。 彼bỉ 二nhị 非phi 不bất 佛Phật 。 故cố 重trùng 說thuyết 成thành 就tựu 。 亦diệc 無vô 二nhị 及cập 有hữu 。 所sở 謂vị 二nhị 者giả 。 正chánh 並tịnh 指chỉ 佛Phật 與dữ 如Như 來Lai 。 故cố 下hạ 又hựu 曰viết 。 如như 佛Phật 法Pháp 亦diệc 然nhiên 。 如như 即tức 如Như 來Lai 。 非phi 若nhược 字tự 虗hư 語ngữ 也dã 。 今kim 人nhân 因nhân 不bất 分phân 別biệt 此thử 節tiết 兩lưỡng 稱xưng 具cụ 足túc 諸chư 相tướng 。 遂toại 重trọng/trùng 衍diễn 疊điệp 出xuất 。 茫mang 無vô 著trước 落lạc 。 又hựu 曰viết 。 非phi 是thị 色sắc 身thân 相tướng 。 可khả 比tỉ 知tri 如Như 來Lai 。 諸chư 佛Phật 唯duy 法Pháp 身thân 。 轉Chuyển 輪Luân 王Vương 非phi 佛Phật 。 此thử 以dĩ 內nội 觀quán 言ngôn 。 故cố 三tam 十thập 二nhị 相tướng 。 亦diệc 為vi 色sắc 身thân 。 淺thiển 深thâm 益ích 顯hiển 。 又hựu 曰viết 。 去khứ 來lai 化hóa 身thân 佛Phật 。 如Như 來Lai 常thường 不bất 動động 。 於ư 是thị 法Pháp 界Giới 處xứ 。 非phi 一nhất 亦diệc 不bất 異dị 。 言ngôn 若nhược 來lai 若nhược 去khứ 。 若nhược 坐tọa 若nhược 臥ngọa 。 乃nãi 現hiện 在tại 佛Phật 應ứng 化hóa 之chi 相tướng 。 非phi 真Chân 如Như 來lai 相tương/tướng 。 然nhiên 同đồng 在tại 法Pháp 界Giới 中trung 。 則tắc 雖tuy 不bất 一nhất 相tương/tướng 面diện 亦diệc 不bất 異dị 體thể 矣hĩ 。 此thử 去khứ 來lai 坐tọa 臥ngọa 。 實thật 指chỉ 現hiện 在tại 佛Phật 言ngôn 。 當đương 作tác 應ưng 身thân 。 因nhân 與dữ 如Như 來Lai 對đối 看khán 。 故cố 曰viết 化hóa 身thân 。 不bất 一nhất 。 正chánh 照chiếu 上thượng 二nhị 字tự 。 葢# 佛Phật 語ngữ 至chí 此thử 。 始thỉ 自tự 明minh 認nhận 如Như 來Lai 。 故cố 曰viết 非phi 一nhất 亦diệc 不bất 異dị 。 又hựu 曰viết 。 化hóa 身thân 示thị 現hiện 福phước 。 非phi 無vô 無vô 盡tận 福phước 。 諸chư 佛Phật 說thuyết 法Pháp 時thời 。 不bất 言ngôn 是thị 化hóa 身thân 。 葢# 說thuyết 法Pháp 者giả 。 皆giai 化hóa 身thân 佛Phật 。 無vô 法pháp 相tướng 。 故cố 曰viết 不bất 言ngôn 是thị 化hóa 身thân 。 以dĩ 上thượng 偈kệ 語ngữ 。 惓# 惓# 于vu 化hóa 身thân 法Pháp 身thân 者giả 。 所sở 謂vị 三tam 相tương/tướng 異dị 體thể 故cố 。 正chánh 三tam 世thế 一nhất 法pháp 之chi 要yếu 也dã 。 其kỳ 末mạt 又hựu 彰chương 明minh 較giảo 著trước 而nhi 總tổng 結kết 之chi 。 曰viết 觀quán 相tương 及cập 於ư 識thức 。 器khí 身thân 受thọ 用dụng 事sự 。 過quá 去khứ 現hiện 在tại 法pháp 。 亦diệc 觀quán 未vị 來lai 世thế 。 觀quán 相tương 及cập 受thọ 用dụng 。 觀quán 于vu 三tam 世thế 事sự 。 於ư 有hữu 為vi 法pháp 中trung 。 得đắc 無vô 垢cấu 自tự 在tại 。 葢# 統thống 全toàn 經kinh 三tam 世thế 大đại 旨chỉ 而nhi 言ngôn 觀quán 相tương 及cập 識thức 。 正chánh 於ư 三tam 世thế 一nhất 法pháp 中trung 得đắc 無vô 垢cấu 清thanh 淨tịnh 之chi 真chân 法pháp 。 何hà 等đẳng 明minh 白bạch 曉hiểu 唱xướng 此thử 予# 所sở 取thủ 獻hiến 而nhi 自tự 信tín 者giả 。 不bất 意ý 從tùng 來lai 謬mậu 誤ngộ 。 將tương 總tổng 收thu 八bát 句cú 。 單đơn 證chứng 為vì 人nhân 演diễn 說thuyết 。 如như 如như 不bất 動động 。 不bất 知tri 所sở 謂vị 三tam 世thế 。 及cập 過quá 去khứ 現hiện 在tại 。 未vị 來lai 等đẳng 語ngữ 。 竟cánh 何hà 著trước 落lạc 。 將tương 彌Di 勒Lặc 一nhất 片phiến 苦khổ 心tâm 。 親thân 承thừa 真Chân 諦Đế 。 垂thùy 教giáo 後hậu 人nhân 。 翻phiên 成thành 疑nghi 障chướng 。 不bất 得đắc 不bất 辨biện 。

-# 昭chiêu 明minh 三tam 十thập 二nhị 分phần 。 各các 標tiêu 四tứ 字tự 。 亦diệc 如như 天thiên 親thân 標tiêu 二nhị 十thập 七thất 疑nghi 。 但đãn 標tiêu 大đại 意ý 。 不bất 循tuần 章chương 句cú 。 故cố 致trí 後hậu 人nhân 淺thiển 觀quán 。 譏cơ 其kỳ 割cát 裂liệt 。 然nhiên 摘trích 取thủ 四tứ 字tự 。 實thật 得đắc 全toàn 經kinh 淺thiển 深thâm 要yếu 領lãnh 。 大đại 非phi 無vô 見kiến 地địa 者giả 。 其kỳ 是thị 非phi 亦diệc 有hữu 數số 條điều 。 為vi 略lược 言ngôn 之chi 。 如như 第đệ 九cửu 。 第đệ 十thập 。 自tự 四Tứ 果Quả 以dĩ 至chí 如Như 來Lai 菩Bồ 薩Tát 。 莊trang 嚴nghiêm 佛Phật 土độ 。 皆giai 不bất 可khả 取thủ 不bất 可khả 得đắc 。 正chánh 所sở 謂vị 一nhất 切thiết 。 賢hiền 聖thánh 之chi 差sai 別biệt 也dã 。 文văn 義nghĩa 貫quán 串xuyến 。 不bất 可khả 分phần/phân 截tiệt 。 而nhi 昭chiêu 明minh 分phân 之chi 。 後hậu 人nhân 遂toại 多đa 支chi 離ly 見kiến 解giải 。 又hựu 如như 慧Tuệ 命mạng 須Tu 菩Bồ 提Đề 以dĩ 下hạ 。 別biệt 起khởi 問vấn 端đoan 。 明minh 為vì 未vị 來lai 眾chúng 生sanh 說thuyết 法Pháp 。 而nhi 昭chiêu 明minh 不bất 分phân 出xuất 。 此thử 則tắc 昭chiêu 明minh 之chi 疎sơ 也dã 。 然nhiên 既ký 為vi 唐đường 僧Tăng 靈linh 幽u 感cảm 夢mộng 所sở 增tăng 。 則tắc 昭chiêu 明minh 時thời 。 或hoặc 原nguyên 無vô 此thử 六lục 十thập 二nhị 字tự 耳nhĩ 。 若nhược 第đệ 二nhị 曰viết 大Đại 乘Thừa 正chánh 宗tông 。 以dĩ 降hàng 心tâm 為vi 大Đại 乘Thừa 全toàn 體thể 。 第đệ 三tam 日nhật 妙diệu 行hạnh 無vô 住trụ 。 標tiêu 出xuất 行hành 字tự 。 極cực 得đắc 窾# 要yếu 。 今kim 人nhân 以dĩ 體thể 用dụng 合hợp 說thuyết 。 乃nãi 究cứu 竟cánh 之chi 論luận 。 而nhi 非phi 入nhập 門môn 詮thuyên 解giải 。 第đệ 四tứ 如như 理lý 實thật 見kiến 。 足túc 標tiêu 全toàn 經kinh 宗tông 旨chỉ 所sở 在tại 。 與dữ 後hậu 人nhân 作tác 開khai 逗đậu 疑nghi 端đoan 者giả 大đại 不bất 同đồng 。 第đệ 十thập 八bát 曰viết 一nhất 體thể 同đồng 觀quán 。 最tối 得đắc 三tam 世thế 一nhất 體thể 之chi 義nghĩa 。 第đệ 二nhị 十thập 曰viết 離ly 色sắc 離ly 相tương/tướng 。 以dĩ 色sắc 身thân 法Pháp 身thân 。 二nhị 相tương/tướng 並tịnh 列liệt 。 尤vưu 有hữu 分phần/phân 曉hiểu 。 二nhị 十thập 六lục 曰viết 法Pháp 身thân 非phi 相tướng 。 標tiêu 出xuất 法Pháp 身thân 二nhị 字tự 。 分phân 別biệt 更cánh 細tế 。 二nhị 十thập 九cửu 曰viết 。 威uy 儀nghi 寂tịch 靜tĩnh 。 只chỉ 就tựu 現hiện 在tại 釋Thích 迦Ca 佛Phật 說thuyết 。 尤vưu 得đắc 三tam 世thế 因nhân 緣duyên 。 三tam 十thập 二nhị 日nhật 應ứng 化hóa 非phi 真chân 。 亦diệc 就tựu 現hiện 在tại 釋Thích 迦Ca 說thuyết 。 觀quán 其kỳ 取thủ 義nghĩa 精tinh 確xác 。 一nhất 字tự 不bất 苟cẩu 。 俱câu 從tùng 全toàn 經kinh 理lý 會hội 淺thiển 深thâm 得đắc 來lai 。 絕tuyệt 非phi 近cận 人nhân 看khán 東đông 遺di 西tây 。 瞻chiêm 前tiền 失thất 後hậu 。 深thâm 合hợp 三tam 世thế 如Như 來Lai 宗tông 旨chỉ 。 與dữ 彌Di 勒Lặc 偈kệ 實thật 相tướng 表biểu 裏lý 。 今kim 人nhân 以dĩ 其kỳ 分phân 段đoạn 之chi 疎sơ 。 而nhi 并tinh 忽hốt 其kỳ 標tiêu 義nghĩa 之chi 妙diệu 。 妄vọng 謂vị 昭chiêu 明minh 杜đỗ 撰soạn 。 真chân 鵷# 鶵# 之chi 嚇# 鳳phượng 。 蜩# 鳩cưu 之chi 笑tiếu 鵬# 也dã 。 予# 初sơ 讀đọc 之chi 。 亦diệc 頗phả 覺giác 無vô 緒tự 不bất 足túc 恃thị 。 及cập 既ký 卒thốt 業nghiệp 。 而nhi 後hậu 知tri 高cao 辛tân 之chi 先tiên 我ngã 。 空không 谷cốc 足túc 音âm 矣hĩ 。 乃nãi 特đặc 與dữ 彌Di 勒Lặc 偈kệ 並tịnh 列liệt 簡giản 端đoan 。 以dĩ 資tư 參tham 證chứng 。 其kỳ 餘dư 諸chư 家gia 。 足túc 資tư 經kinh 文văn 真chân 面diện 目mục 者giả 。 採thải 錄lục 一nhất 二nhị 。 總tổng 不bất 欲dục 徒đồ 夸# 奧áo 博bác 以dĩ 欺khi 人nhân 耳nhĩ 目mục 也dã 。

-# 無vô 著trước 天thiên 親thân 二nhị 菩Bồ 薩Tát 論luận 。 近cận 世thế 所sở 最tối 宗tông 仰ngưỡng 者giả 。 然nhiên 其kỳ 論luận 本bổn 從tùng 彌Di 勒Lặc 偈kệ 來lai 。 卻khước 不bất 甚thậm 相tương/tướng 合hợp 。 或hoặc 亦diệc 神thần 聖thánh 各các 自tự 顯hiển 其kỳ 所sở 得đắc 。 不bất 必tất 拘câu 拘câu 於ư 形hình 跡tích 也dã 。 若nhược 二nhị 十thập 七thất 斷đoạn 疑nghi 。 正chánh 因nhân 經kinh 文văn 紆hu 迴hồi 無vô 跡tích 。 段đoạn 落lạc 難nan 曉hiểu 。 故cố 從tùng 立lập 言ngôn 所sở 以dĩ 然nhiên 處xứ 。 尋tầm 出xuất 有hữu 此thử 二nhị 十thập 七thất 層tằng 發phát 意ý 因nhân 緣duyên 。 乃nãi 為vi 凡phàm 庸dong 眾chúng 生sanh 。 當đương 有hữu 此thử 種chủng 種chủng 疑nghi 竇đậu 。 故cố 借tá 須Tu 菩Bồ 提Đề 問vấn 答đáp 間gian 。 開khai 示thị 之chi 。 今kim 人nhân 過quá 於ư 依y 傍bàng 。 反phản 失thất 經kinh 旨chỉ 。 并tinh 為vi 略lược 舉cử 大đại 意ý 以dĩ 資tư 參tham 考khảo 。 如như 初sơ 斷đoạn 求cầu 佛Phật 行hạnh 施thí 住trụ 相tương/tướng 疑nghi 。 言ngôn 行hạnh 施thí 乃nãi 實thật 實thật 功công 用dụng 。 何hà 得đắc 無vô 相tướng 。 況huống 既ký 曰viết 住trụ 。 是thị 明minh 有hữu 地địa 位vị 語ngữ 。 凡phàm 庸dong 人nhân 。 豈khởi 不bất 疑nghi 惑hoặc 。 故cố 下hạ 以dĩ 如Như 來Lai 身thân 相tương 問vấn 之chi 。 葢# 身thân 相tướng 乃nãi 有hữu 形hình 之chi 相tướng 。 有hữu 形hình 雖tuy 變biến 而nhi 如Như 來Lai 常thường 在tại 。 則tắc 諸chư 有hữu 為vi 功công 用dụng 之chi 相tướng 。 皆giai 不bất 足túc 存tồn 矣hĩ 。 其kỳ 理lý 不bất 過quá 如như 此thử 。 而nhi 說thuyết 者giả 謂vị 行hành 施thí 本bổn 為vi 求cầu 佛Phật 果Quả 是thị 相tương/tướng 。 多đa 一nhất 層tằng 折chiết 。 反phản 覺giác 韜# 晦hối 。 至chí 謂vị 行hành 施thí 住trụ 即tức 彌Di 勒Lặc 偈kệ 中trung 三tam 相tương/tướng 。 夫phu 行hành 施thí 二nhị 字tự 。 豈khởi 得đắc 拆# 作tác 二nhị 相tương/tướng 耶da 。 二nhị 斷đoạn 因nhân 果quả 俱câu 深thâm 難nan 信tín 疑nghi 。 身thân 相tướng 。 乃nãi 因Nhân 地Địa 修tu 行hành 之chi 相tướng 。 如Như 來Lai 。 乃nãi 現hiện 在tại 法pháp 相tướng 之chi 果quả 。 能năng 見kiến 非phi 相tướng 之chi 相tướng 。 即tức 見kiến 如Như 來Lai 。 正chánh 因nhân 果quả 俱câu 深thâm 。 而nhi 說thuyết 者giả 乃nãi 以dĩ 施thí 住trụ 為vi 因nhân 。 佛Phật 相tương/tướng 為vi 果quả 。 能năng 修tu 行hành 。 自tự 然nhiên 成thành 佛Phật 。 有hữu 何hà 難nan 信tín 。 空không 生sanh 不bất 宜nghi 鄙bỉ 近cận 至chí 此thử 。 佛Phật 雖tuy 為vi 庸dong 人nhân 說thuyết 法Pháp 。 亦diệc 未vị 必tất 淺thiển 觀quán 至chí 此thử 。 三tam 斷đoạn 無vô 相tướng 云vân 何hà 得đắc 說thuyết 疑nghi 。 集tập 解giải 有hữu 或hoặc 云vân 。 不bất 可khả 以dĩ 身thân 相tướng 見kiến 佛Phật 。 此thử 須Tu 菩Bồ 提Đề 之chi 言ngôn 也dã 。 如như 何hà 於ư 自tự 語ngữ 生sanh 疑nghi 。 乃nãi 謂vị 是thị 恐khủng 後hậu 來lai 眾chúng 生sanh 有hữu 此thử 疑nghi 。 正chánh 不bất 得đắc 拘câu 拘câu 。 可khả 謂vị 善thiện 理lý 會hội 天thiên 親thân 斷đoạn 疑nghi 者giả 矣hĩ 。 愚ngu 意ý 所sở 謂vị 無vô 相tướng 。 即tức 上thượng 文văn 無vô 法pháp 相tướng 也dã 。 既ký 無vô 法pháp 相tướng 為vi 何hà 諸chư 如Như 來Lai 皆giai 說thuyết 法Pháp 。 故cố 下hạ 以dĩ 有hữu 得đắc 有hữu 說thuyết 不bất 破phá 之chi 。 說thuyết 者giả 乃nãi 遠viễn 追truy 不bất 以dĩ 相tương 見kiến 如Như 來Lai 上thượng 說thuyết 。 且thả 謂vị 釋Thích 迦Ca 云vân 何hà 于vu 菩Bồ 提Đề 樹thụ 下hạ 。 得đắc 法Pháp 說thuyết 法Pháp 。 此thử 處xứ 所sở 稱xưng 如Như 來Lai 。 何hà 曾tằng 佛Phật 肯khẳng 自tự 認nhận 耶da 。 四tứ 斷đoạn 聲Thanh 聞Văn 得đắc 果quả 是thị 取thủ 疑nghi 。 因nhân 上thượng 文văn 云vân 如Như 來Lai 所sở 說thuyết 法Pháp 。 皆giai 不bất 可khả 取thủ 不bất 可khả 說thuyết 。 恐khủng 人nhân 疑nghi 如Như 來Lai 大Đại 乘Thừa 不bất 可khả 取thủ 。 下hạ 此thử 聲Thanh 聞Văn 乘thừa 或hoặc 有hữu 可khả 取thủ 。 故cố 復phục 以dĩ 四Tứ 果Quả 及cập 佛Phật 菩Bồ 薩Tát 。 一nhất 一nhất 證chứng 之chi 。 要yếu 見kiến 皆giai 不bất 可khả 取thủ 意ý 。 說thuyết 者giả 又hựu 添# 出xuất 須Tu 陀Đà 洹Hoàn 等đẳng 各các 取thủ 自tự 果quả 。 如như 證chứng 而nhi 說thuyết 。 經kinh 文văn 本bổn 謂vị 四Tứ 果Quả 皆giai 不bất 自tự 得đắc 。 乃nãi 添# 出xuất 一nhất 層tằng 在tại 前tiền 耶da 。 五ngũ 斷đoạn 釋Thích 迦Ca 然nhiên 燈đăng 取thủ 說thuyết 疑nghi 。 六lục 斷đoạn 嚴nghiêm 土thổ/độ 違vi 於ư 不bất 取thủ 疑nghi 。 七thất 斷đoạn 受thọ 得đắc 報báo 身thân 有hữu 取thủ 疑nghi 。 三tam 疑nghi 皆giai 歸quy 無vô 取thủ 章chương 旨chỉ 。 正chánh 眼nhãn 光quang 遠viễn 照chiếu 。 脉mạch 理lý 清thanh 徹triệt 處xứ 。 則tắc 經kinh 文văn 是thị 故cố 須Tu 菩Bồ 提Đề 。 諸chư 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 以dĩ 下hạ 。 當đương 作tác 總tổng 承thừa 六lục 問vấn 。 而nhi 說thuyết 者giả 以dĩ 三tam 疑nghi 分phần/phân 截tiệt 遂toại 單đơn 頂đảnh 莊trang 嚴nghiêm 。 所sở 謂vị 轉chuyển 得đắc 三tam 灣loan 。 便tiện 不bất 識thức 前tiền 路lộ 矣hĩ 。 若nhược 譬thí 如như 二nhị 字tự 。 斷đoạn 當đương 作tác 借tá 喻dụ 說thuyết 。 而nhi 天thiên 親thân 實thật 詮thuyên 得đắc 報báo 身thân 。 乃nãi 從tùng 實thật 理lý 上thượng 會hội 意ý 來lai 。 今kim 人nhân 亦diệc 泥nê 看khán 。 八bát 斷đoạn 持trì 說thuyết 未vị 脫thoát 苦khổ 果quả 疑nghi 。 乃nãi 即tức 本bổn 章chương 須Tu 菩Bồ 提Đề 。 涕thế 淚lệ 悲bi 泣khấp 。 有hữu 見kiến 于vu 第đệ 一nhất 希hy 有hữu 。 之chi 法pháp 不bất 當đương 復phục 存tồn 身thân 命mạng 相tương/tướng 也dã 。 故cố 即tức 第đệ 一nhất 非phi 第đệ 一nhất 下hạ 。 緊khẩn 緊khẩn 接tiếp 出xuất 忍nhẫn 辱nhục 非phi 忍nhẫn 辱nhục 以dĩ 醒tỉnh 之chi 。 而nhi 說thuyết 者giả 乃nãi 遠viễn 纏triền 外ngoại 財tài 較giảo 勝thắng 感cảm 得đắc 人nhân 天thiên 苦khổ 果quả 等đẳng 語ngữ 。 亦diệc 殊thù 葛cát 藤đằng 。 九cửu 證chứng 無vô 體thể 非phi 因nhân 疑nghi 。 無vô 體thể 即tức 彌Di 勒Lặc 偈kệ 所sở 謂vị 道đạo 也dã 。 即tức 指chỉ 上thượng 文văn 如Như 來Lai 說thuyết 一nhất 切thiết 諸chư 相tướng 。 即tức 是thị 非phi 相tướng 。 又hựu 說thuyết 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 則tắc 非phi 眾chúng 生sanh 二nhị 說thuyết 字tự 。 即tức 道đạo 字tự 。 即tức 無vô 體thể 。 恐khủng 人nhân 疑nghi 無vô 體thể 之chi 言ngôn 。 不bất 能năng 為vi 證chứng 果Quả 之chi 因nhân 。 故cố 下hạ 以dĩ 四tứ 種chủng 實thật 智trí 明minh 之chi 。 而nhi 說thuyết 者giả 亦diệc 遠viễn 纏triền 持trì 經Kinh 較giảo 量lượng 。 甚thậm 是thị 不bất 必tất 。 十thập 斷đoạn 如như 遍biến 有hữu 得đắc 無vô 得đắc 疑nghi 。 即tức 從tùng 上thượng 此thử 法pháp 無vô 實thật 無vô 虗hư 來lai 。 無vô 實thật 無vô 虗hư 。 言ngôn 上thượng 四tứ 種chủng 智trí 之chi 實thật 相tướng 也dã 。 無vô 體thể 言ngôn 說thuyết 。 有hữu 如như 此thử 實thật 相tướng 。 豈khởi 不bất 曰viết 人nhân 人nhân 皆giai 可khả 有hữu 得đắc 乎hồ 。 然nhiên 非phi 心tâm 不bất 住trụ 而nhi 實thật 實thật 行hạnh 之chi 。 雖tuy 聞văn 言ngôn 能năng 信tín 。 究cứu 竟cánh 何hà 益ích 。 故cố 下hạ 以dĩ 心tâm 住trụ 而nhi 行hành 。 心tâm 不bất 住trụ 而nhi 行hành 。 兩lưỡng 並tịnh 明minh 之chi 。

時thời 說thuyết 又hựu 遠viễn 纏triền 一nhất 切thiết 賢hiền 聖thánh 句cú 。 不bất 必tất 。 十thập 一nhất 斷đoạn 住trụ 修tu 降hàng 伏phục 是thị 我ngã 疑nghi 。 無vô 我ngã 固cố 是thị 此thử 章chương 章chương 旨chỉ 。 然nhiên 亦diệc 就tựu 空không 生sanh 重trọng 問vấn 有hữu 異dị 相tướng 意ý 。 故cố 摘trích 出xuất 我ngã 字tự 言ngôn 之chi 。 即tức 從tùng 實thật 理lý 處xứ 深thâm 求cầu 細tế 說thuyết 亦diệc 無vô 礙ngại 。 葢# 佛Phật 語ngữ 本bổn 八bát 面diện 玲linh 瓏lung 。 不bất 必tất 拘câu 拘câu 。 所sở 以dĩ 天thiên 親thân 斷đoạn 疑nghi 。 亦diệc 從tùng 實thật 理lý 說thuyết 。 然nhiên 須Tu 菩Bồ 提Đề 重trùng 問vấn 。 不bất 過quá 疑nghi 佛Phật 與dữ 如Như 來Lai 。 有hữu 異dị 相tướng 耳nhĩ 。 實thật 無vô 我ngã 見kiến 在tại 胸hung 中trung 。 而nhi 說thuyết 者giả 遂toại 謂vị 空không 生sanh 疑nghi 意ý 。 既ký 無vô 我ngã 。 誰thùy 為vi 降giáng/hàng 住trụ 。 誰thùy 為vi 修tu 行hành 。 將tương 我ngã 字tự 弔điếu 起khởi 在tại 前tiền 。 反phản 似tự 穿xuyên 鑿tạc 。 十thập 二nhị 斷đoạn 佛Phật 因nhân 是thị 有hữu 菩Bồ 提Đề 疑nghi 。 因nhân 上thượng 文văn 言ngôn 。 實thật 無vô 有hữu 法Pháp 。 恐khủng 人nhân 不bất 信tín 。 疑nghi 佛Phật 於ư 因Nhân 地Địa 不bất 能năng 無vô 菩Bồ 提Đề 也dã 。 提đề 字tự 。 今kim 本bổn 誤ngộ 作tác 薩tát 字tự 。 且thả 為vi 轉chuyển 解giải 。 不bất 知tri 上thượng 文văn 說thuyết 有hữu 四tứ 相tương/tướng 。 則tắc 非phi 菩Bồ 薩Tát 。

所sở 以dĩ 者giả 何hà 。 以dĩ 實thật 無vô 有hữu 法Pháp 。 發phát 菩Bồ 提Đề 心tâm 也dã 。 此thử 以dĩ 下hạ 皆giai 實thật 明minh 。 無vô 菩Bồ 提Đề 心tâm 。 豈khởi 是thị 薩tát 字tự 耶da 。 十thập 三tam 斷đoạn 無vô 因nhân 則tắc 無vô 佛Phật 法Pháp 疑nghi 。 言ngôn 無vô 因Nhân 地Địa 之chi 菩Bồ 提Đề 。 則tắc 亦diệc 當đương 無vô 現hiện 在tại 之chi 佛Phật 法Pháp 矣hĩ 。 故cố 下hạ 以dĩ 如Như 來Lai 名danh 字tự 解giải 之chi 。 葢# 不bất 惟duy 現hiện 在tại 之chi 佛Phật 如như 是thị 。 即tức 過quá 去khứ 諸chư 如Như 來Lai 。 無vô 不bất 如như 是thị 。 故cố 諸chư 如Như 來Lai 。 一nhất 切thiết 法pháp 即tức 佛Phật 法Pháp 。 至chí 此thử 佛Phật 纔tài 自tự 明minh 興hưng 如Như 來Lai 一nhất 法pháp 。 故cố 斷đoạn 疑nghi 中trung 亦diệc 指chỉ 出xuất 佛Phật 法Pháp 二nhị 字tự 。 十thập 四tứ 斷đoạn 無vô 人nhân 度độ 生sanh 嚴nghiêm 土thổ/độ 疑nghi 。 此thử 人nhân 字tự 。 從tùng 上thượng 譬thí 如như 人nhân 身thân 長trường 大đại 來lai 。 大đại 身thân 非phi 大đại 身thân 。 是thị 人nhân 亦diệc 非phi 人nhân 矣hĩ 。 將tương 誰thùy 度độ 生sanh 。 將tương 誰thùy 莊trang 嚴nghiêm 佛Phật 土độ 。 要yếu 知tri 此thử 人nhân 字tự 。 不bất 是thị 人nhân 我ngã 之chi 人nhân 。 乃nãi 即tức 身thân 字tự 意ý 。 故cố 下hạ 即tức 以dĩ 我ngã 當đương 滅diệt 度độ 眾chúng 生sanh 。 我ngã 當đương 莊trang 嚴nghiêm 佛Phật 土độ 。 則tắc 非phi 菩Bồ 薩Tát 明minh 之chi 。 十thập 五ngũ 斷đoạn 諸chư 佛Phật 不bất 見kiến 諸chư 法pháp 疑nghi 。 即tức 從tùng 上thượng 無vô 我ngã 法pháp 是thị 真chân 菩Bồ 薩Tát 來lai 。 言ngôn 度độ 生sanh 莊trang 嚴nghiêm 皆giai 非phi 菩Bồ 薩Tát 。 而nhi 無vô 我ngã 法pháp 者giả 。 乃nãi 真chân 菩Bồ 薩Tát 。 則tắc 豈khởi 諸chư 佛Phật 皆giai 不bất 見kiến 有hữu 諸chư 法pháp 乎hồ 。 故cố 下hạ 以dĩ 三tam 世thế 心tâm 不bất 可khả 得đắc 明minh 之chi 。 葢# 心tâm 不bất 見kiến 三tam 世thế 。 故cố 佛Phật 亦diệc 不bất 見kiến 諸chư 法pháp 。 正chánh 是thị 實thật 理lý 。 而nhi 佛Phật 與dữ 如Như 來Lai 一nhất 法pháp 。 隱ẩn 然nhiên 在tại 言ngôn 外ngoại 矣hĩ 。 十thập 六lục 斷đoạn 福phước 德đức 例lệ 心tâm 顛điên 倒đảo 疑nghi 。 顛điên 倒đảo 。 即tức 世thế 俗tục 心tâm 也dã 。 言ngôn 三tam 心tâm 即tức 不bất 可khả 得đắc 。 豈khởi 果quả 報báo 亦diệc 不bất 可khả 得đắc 乎hồ 。 不bất 能năng 無vô 疑nghi 。 故cố 下hạ 以dĩ 福phước 德đức 無vô 實thật 明minh 之chi 。 要yếu 見kiến 福phước 德đức 之chi 多đa 。 專chuyên 以dĩ 無vô 性tánh 故cố 。 則tắc 無vô 法pháp 菩Bồ 薩Tát 非phi 真chân 無vô 福phước 德đức 。 而nhi 顛điên 倒đảo 心tâm 亦diệc 可khả 以dĩ 絕tuyệt 矣hĩ 。 十thập 七thất 斷đoạn 無vô 為vi 何hà 有hữu 相tướng 好hảo 疑nghi 。 上thượng 文văn 無vô 我ngã 。 無vô 法pháp 。 無vô 二nhị 世thế 。 無vô 福phước 德đức 。 皆giai 是thị 無vô 為vi 也dã 。 言ngôn 既ký 如như 此thử 諸chư 法pháp 皆giai 無vô 。 何hà 以dĩ 佛Phật 有hữu 應ứng 化hóa 身thân 。 如Như 來Lai 有hữu 諸chư 相tướng 法Pháp 身thân 。 兩lưỡng 並tịnh 言ngôn 之chi 。 顯hiển 有hữu 淺thiển 深thâm 。 庸dong 眾chúng 疑nghi 情tình 總tổng 屬thuộc 一nhất 竇đậu 。 故cố 斷đoạn 疑nghi 亦diệc 總tổng 言ngôn 之chi 。 而nhi 說thuyết 者giả 因nhân 渾hồn 作tác 一nhất 佛Phật 看khán 。 乃nãi 強cường/cưỡng 以dĩ 天thiên 親thân 論luận 八bát 十thập 種chủng 好hảo 。 三tam 十thập 二nhị 相tướng 分phần/phân 配phối 。 不bất 知tri 天thiên 親thân 論luận 亦diệc 是thị 總tổng 言ngôn 。 何hà 曾tằng 分phần/phân 說thuyết 。 八bát 十thập 種chủng 好hảo 。 三tam 十thập 二nhị 相tướng 。 皆giai 法pháp 相tướng 也dã 。 有hữu 何hà 分phân 別biệt 。 十thập 八bát 斷đoạn 無vô 身thân 何hà 以dĩ 說thuyết 法Pháp 疑nghi 。 言ngôn 既ký 無vô 三Tam 身Thân 諸chư 相tướng 。 何hà 以dĩ 又hựu 能năng 。 在tại 世thế 說thuyết 法Pháp 。 葢# 欲dục 併tinh 說thuyết 法Pháp 盡tận 遮già 于vu 無vô 也dã 。 故cố 下hạ 以dĩ 無vô 法pháp 可khả 說thuyết 明minh 之chi 。 天thiên 親thân 云vân 。 若nhược 如Như 來Lai 色sắc 身thân 。 相tướng 好hảo 不bất 可khả 得đắc 見kiến 。 云vân 何hà 言ngôn 如Như 來Lai 說thuyết 法Pháp 。 正chánh 是thị 此thử 意ý 。 說thuyết 者giả 乃nãi 謂vị 既ký 無vô 色sắc 身thân 。 何hà 處xứ 發phát 聲thanh 。 是thị 反phản 將tương 無vô 法pháp 。 要yếu 說thuyết 做tố 有hữu 法pháp 矣hĩ 。 十thập 九cửu 斷đoạn 無vô 法pháp 如như 何hà 修tu 證chứng 疑nghi 。 因nhân 上thượng 文văn 諸chư 法pháp 皆giai 無vô 。 則tắc 現hiện 在tại 作tác 佛Phật 將tương 如như 何hà 修tu 證chứng 。 此thử 正chánh 親thân 切thiết 問vấn 現hiện 在tại 佛Phật 也dã 。 故cố 經kinh 文văn 前tiền 稱xưng 如Như 來Lai 。 此thử 獨độc 稱xưng 佛Phật 。 前tiền 以dĩ 有hữu 得đắc 無vô 得đắc 。 兩lưỡng 意ý 並tịnh 問vấn 。 此thử 以dĩ 有hữu 得đắc 為vi 無vô 得đắc 一nhất 意ý 專chuyên 問vấn 。 正chánh 為vi 如như 何hà 修tu 證chứng 疑nghi 人nhân 指chỉ 開khai 門môn 路lộ 。 乃nãi 了liễu 義nghĩa 語ngữ 。 興hưng 前tiền 大đại 不bất 同đồng 。 天thiên 親thân 論luận 云vân 。 若nhược 如Như 來Lai 不bất 得đắc 一nhất 法pháp 。 名danh 無vô 上thượng 菩Bồ 提Đề 。 如như 何hà 離ly 上thượng 上thượng 證chứng 。 轉chuyển 轉chuyển 得đắc 無vô 上thượng 菩Bồ 提Đề 。 所sở 謂vị 無vô 上thượng 菩Bồ 提Đề 。 正chánh 詮thuyên 以dĩ 得đắc 為vi 無vô 得đắc 之chi 為vi 字tự 也dã 。 眼nhãn 光quang 極cực 細tế 。 所sở 謂vị 離ly 上thượng 上thượng 證chứng 轉chuyển 得đắc 無vô 上thượng 。 詮thuyên 如như 何hà 修tu 證chứng 。 亦diệc 高cao 一nhất 層tằng 。 說thuyết 者giả 又hựu 遠viễn 纏triền 第đệ 三tam 第đệ 十thập 等đẳng 語ngữ 。 直trực 作tác 不bất 得đắc 菩Bồ 提Đề 說thuyết 。 此thử 是thị 句cú 讀đọc 不bất 明minh 。 不bất 知tri 淺thiển 深thâm 之chi 故cố 。 二nhị 十thập 斷đoạn 所sở 說thuyết 無vô 記ký 非phi 因nhân 疑nghi 。 上thượng 言ngôn 修tu 一nhất 切thiết 善thiện 法Pháp 得đắc 菩Bồ 提Đề 。 意ý 持trì 經Kinh 演diễn 說thuyết 。 畢tất 竟cánh 無vô 記ký 性tánh 。 或hoặc 非phi 因nhân 果quả 所sở 係hệ 。 故cố 下hạ 又hựu 以dĩ 福phước 德đức 較giảo 勝thắng 言ngôn 之chi 。 然nhiên 此thử 亦diệc 是thị 巧xảo 於ư 生sanh 發phát 。 指chỉ 引dẫn 後hậu 人nhân 處xứ 。 若nhược 論luận 經kinh 文văn 。 實thật 段đoạn 段đoạn 有hữu 福phước 勝thắng 作tác 結kết 。 未vị 必tất 如như 是thị 拘câu 拘câu 也dã 。 解giải 者giả 亦diệc 當đương 善thiện 理lý 會hội 不bất 必tất 泥nê 執chấp 。 二nhị 十thập 一nhất 斷đoạn 平bình 等đẳng 如như 何hà 度độ 生sanh 疑nghi 。 言ngôn 眾chúng 生sanh 既ký 是thị 平bình 等đẳng 。 皆giai 有hữu 佛Phật 性tánh 。 何hà 必tất 又hựu 要yếu 如Như 來Lai 度độ 生sanh 。 下hạ 乃nãi 以dĩ 實thật 實thật 無vô 度độ 順thuận 證chứng 之chi 。 即tức 是thị 首thủ 章chương 實thật 無vô 眾chúng 生sanh 。 得đắc 滅diệt 度độ 者giả 解giải 。 而nhi 說thuyết 者giả 乃nãi 謂vị 如Như 來Lai 度độ 生sanh 實thật 有hữu 高cao 下hạ 實thật 不bất 平bình 等đẳng 。 大đại 非phi 經kinh 旨chỉ 。 二nhị 十thập 二nhị 斷đoạn 以dĩ 相tương/tướng 比tỉ 知tri 真chân 佛Phật 疑nghi 。 以dĩ 相tương/tướng 觀quán 如Như 來Lai 。 譬thí 如như 認nhận 羊dương 作tác 虎hổ 。 豈khởi 得đắc 比tỉ 于vu 真chân 知tri 。 故cố 以dĩ 輪Luân 王Vương 醒tỉnh 之chi 。 觀quán 與dữ 見kiến 不bất 同đồng 。 故cố 特đặc 曰viết 知tri 。 說thuyết 者giả 不bất 悟ngộ 觀quán 見kiến 之chi 淺thiển 深thâm 。 仍nhưng 以dĩ 法Pháp 身thân 相tướng 好hảo 等đẳng 話thoại 。 重trọng/trùng 衍diễn 疊điệp 見kiến 。 直trực 是thị 隔cách 靴ngoa 搔tao 痒dương 。 二nhị 十thập 三tam 斷đoạn 佛Phật 果Quả 非phi 關quan 福phước 相tương/tướng 疑nghi 。 承thừa 上thượng 言ngôn 以dĩ 相tương/tướng 內nội 觀quán 。 亦diệc 可khả 謂vị 微vi 細tế 節tiết 目mục 矣hĩ 。 猶do 且thả 不bất 可khả 。 然nhiên 則tắc 佛Phật 果Quả 全toàn 然nhiên 無vô 相tướng 矣hĩ 。 葢# 全toàn 經kinh 敲# 剝bác 非phi 相tướng 至chí 此thử 。 直trực 是thị 一nhất 毫hào 不bất 可khả 著trước 念niệm 。 焉yên 得đắc 不bất 起khởi 頑ngoan 空không 之chi 疑nghi 。 故cố 下hạ 急cấp 以dĩ 莫mạc 作tác 斷đoạn 滅diệt 相tương/tướng 繳giảo 定định 。 而nhi 說thuyết 者giả 又hựu 以dĩ 福phước 德đức 果quả 報báo 溷hỗn 入nhập 。 經kinh 旨chỉ 反phản 晦hối 。 二nhị 十thập 四tứ 斷đoạn 化hóa 身thân 出xuất 現hiện 受thọ 福phước 疑nghi 。 上thượng 文văn 言ngôn 。 此thử 菩Bồ 薩Tát 勝thắng 前tiền 菩Bồ 薩Tát 。 所sở 得đắc 功công 德đức 。 言ngôn 現hiện 在tại 諸chư 說thuyết 法Pháp 菩Bồ 薩Tát 也dã 。 故cố 曰viết 化hóa 身thân 出xuất 現hiện 。 下hạ 文văn 佛Phật 亦diệc 明minh 以dĩ 現hiện 在tại 去khứ 來lai 。 坐tọa 臥ngọa 明minh 之chi 。 要yếu 知tri 現hiện 在tại 說thuyết 法Pháp 。 者giả 雖tuy 是thị 化hóa 身thân 。 而nhi 仍nhưng 有hữu 真chân 法Pháp 身thân 在tại 。 則tắc 受thọ 福phước 不bất 亦diệc 宜nghi 乎hồ 。 然nhiên 既ký 曰viết 菩Bồ 薩Tát 宜nghi 受thọ 福phước 德đức 。 則tắc 化hóa 身thân 與dữ 法Pháp 身thân 無vô 異dị 。 而nhi 又hựu 曰viết 無vô 所sở 從tùng 來lai 。 亦diệc 無vô 所sở 去khứ 。 則tắc 法Pháp 身thân 與dữ 化hóa 身thân 又hựu 不bất 一nhất 。 豈khởi 不bất 疑nghi 惑hoặc 。 故cố 二nhị 十thập 五ngũ 曰viết 。 斷đoạn 法Pháp 身thân 化hóa 身thân 一nhất 異dị 疑nghi 。 而nhi 下hạ 文văn 乃nãi 以dĩ 塵trần 界giới 實thật 理lý 明minh 之chi 。 要yếu 見kiến 化hóa 身thân 法Pháp 身thân 之chi 異dị 。 由do 于vu 塵trần 界giới 起khởi 見kiến 。 若nhược 塵trần 界giới 之chi 見kiến 泯mẫn 。 又hựu 何hà 法pháp 與dữ 化hóa 之chi 異dị 乎hồ 。 至chí 此thử 佛Phật 與dữ 如Như 來Lai 。 三tam 世thế 一nhất 法pháp 。 已dĩ 和hòa 盤bàn 托thác 出xuất 。 而nhi 說thuyết 者giả 猶do 不bất 悟ngộ 三tam 世thế 之chi 理lý 。 不bất 知tri 化hóa 身thân 法Pháp 身thân 等đẳng 字tự 。 將tương 何hà 著trước 落lạc 。 觀quán 此thử 則tắc 二nhị 十thập 七thất 疑nghi 實thật 與dữ 彌Di 勒Lặc 偈kệ 相tương/tướng 表biểu 裏lý 而nhi 說thuyết 者giả 只chỉ 渾hồn 渾hồn 也dã 。 二nhị 十thập 六lục 斷đoạn 化hóa 身thân 說thuyết 法Pháp 無vô 福phước 疑nghi 。 前tiền 言ngôn 菩Bồ 薩Tát 宜nghi 受thọ 福phước 矣hĩ 。 此thử 又hựu 何hà 復phục 疑nghi 化hóa 身thân 無vô 福phước 也dã 。 葢# 因nhân 若nhược 去khứ 若nhược 來lai 節tiết 宜nghi 受thọ 福phước 意ý 實thật 在tại 言ngôn 外ngoại 。 不bất 曾tằng 明minh 說thuyết 。 而nhi 下hạ 章chương 又hựu 言ngôn 知tri 見kiến 信tín 解giải 。 皆giai 不bất 生sanh 法pháp 相tướng 。 故cố 復phục 疑nghi 化hóa 身thân 說thuyết 法Pháp 無vô 福phước 也dã 。 下hạ 乃nãi 以dĩ 最tối 勝thắng 之chi 福phước 明minh 之chi 。 然nhiên 此thử 最tối 勝thắng 之chi 福phước 。 專chuyên 在tại 不bất 取thủ 相tương/tướng 之chi 如như 如như 。 何hà 也dã 。 如Như 來Lai 實thật 法pháp 如như 是thị 也dã 。 此thử 一nhất 語ngữ 實thật 是thị 全toàn 經kinh 宗tông 旨chỉ 。 全toàn 部bộ 總tổng 結kết 。 下hạ 四tứ 句cú 偈kệ 。 只chỉ 詮thuyên 得đắc 此thử 意ý 。 然nhiên 恐khủng 庸dong 眾chúng 不bất 曉hiểu 。 但đãn 以dĩ 寂tịch 滅diệt 為vi 如như 如như 。 故cố 又hựu 以dĩ 何hà 以dĩ 故cố 跌trật 出xuất 偈kệ 語ngữ 明minh 之chi 。 偈kệ 語ngữ 。 正chánh 從tùng 有hữu 為vi 法pháp 。 中trung 看khán 出xuất 無vô 相tướng 。 不bất 是thị 純thuần 任nhậm 無vô 為vi 一nhất 邊biên 。 故cố 二nhị 十thập 七thất 疑nghi 曰viết 。 入nhập 寂tịch 如như 何hà 得đắc 說thuyết 疑nghi 。 要yếu 見kiến 如như 如như 與dữ 偈kệ 義nghĩa 。 正chánh 不bất 是thị 頑ngoan 空không 入nhập 寂tịch 也dã 。 天thiên 親thân 云vân 。 若nhược 諸chư 佛Phật 如Như 來Lai 。 常thường 為vì 眾chúng 生sanh 說thuyết 法Pháp 。 云vân 何hà 如Như 來Lai 入nhập 涅Niết 槃Bàn 。 亦diệc 是thị 為vi 庸dong 眾chúng 人nhân 淺thiển 見kiến 說thuyết 想tưởng 。 說thuyết 者giả 遂toại 以dĩ 涅Niết 槃Bàn 二nhị 字tự 。 實thật 詮thuyên 如như 如như 不bất 動động 。 乃nãi 又hựu 以dĩ 頑ngoan 空không 詮thuyên 偈kệ 語ngữ 。 不bất 知tri 解giải 疑nghi 者giả 。 正chánh 要yếu 反phản 其kỳ 所sở 見kiến 。 若nhược 以dĩ 頑ngoan 空không 詮thuyên 偈kệ 語ngữ 。 直trực 是thị 入nhập 寂tịch 不bất 說thuyết 法Pháp 矣hĩ 。 豈khởi 是thị 破phá 疑nghi 之chi 意ý 。 予# 看khán 二nhị 十thập 七thất 疑nghi 。 專chuyên 為vi 庸dong 眾chúng 人nhân 尋tầm 門môn 覓mịch 路lộ 。 無vô 頭đầu 緒tự 中trung 討thảo 出xuất 頭đầu 緒tự 。 一nhất 片phiến 苦khổ 心tâm 。 段đoạn 段đoạn 從tùng 上thượng 文văn 想tưởng 來lai 。 絕tuyệt 無vô 支chi 蔓mạn 。 不bất 意ý 後hậu 人nhân 過quá 為vi 穿xuyên 鑿tạc 。 舍xá 近cận 求cầu 遠viễn 。 反phản 使sử 經kinh 文văn 韜# 晦hối 。 真chân 是thị 邢# 和hòa 遭tao 棄khí 。 寶bảo 劒kiếm 蒙mông 塵trần 。 不bất 有hữu 識thức 者giả 誰thùy 能năng 正chánh 之chi 。 予# 因nhân 諸chư 疑nghi 雖tuy 是thị 恆hằng 情tình 所sở 不bất 免miễn 。 然nhiên 終chung 非phi 章chương 句cú 段đoạn 落lạc 可khả 分phần/phân 。 若nhược 倚ỷ 為vi 墻tường 壁bích 。 反phản 多đa 葛cát 藤đằng 。 故cố 不bất 敢cảm 錄lục 。 但đãn 近cận 來lai 說thuyết 家gia 所sở 最tối 宗tông 尚thượng 。 乃nãi 逐trục 段đoạn 分phần/phân 列liệt 經kinh 文văn 之chi 傍bàng 。 以dĩ 備bị 學học 人nhân 參tham 照chiếu 耳nhĩ 。

佛Phật 法Pháp 不bất 可khả 以dĩ 文văn 字tự 求cầu 。 乃nãi 謂vị 非phi 如như 文văn 士sĩ 呫# 嗶# 揣đoàn 摩ma 。 雕điêu 琢trác 字tự 句cú 為vi 工công 。 點điểm 染nhiễm 聲thanh 韻vận 為vi 格cách 也dã 。 若nhược 前tiền 後hậu 倫luân 次thứ 。 淺thiển 深thâm 照chiếu 應ưng 。 乃nãi 心tâm 聲thanh 自tự 然nhiên 之chi 理lý 。 即tức 世thế 俗tục 人nhân 稍sảo 知tri 文văn 義nghĩa 者giả 。 出xuất 言ngôn 談đàm 吐thổ 。 定định 有hữu 一nhất 番phiên 起khởi 訖ngật 頭đầu 緒tự 。 前tiền 後hậu 照chiếu 應ưng 。 況huống 神thần 靈linh 至chí 聖thánh 。 一nhất 指chỉ 毫hào 端đoan 。 放phóng 出xuất 天thiên 人nhân 世thế 界giới 。 秘bí 文văn 靈linh 象tượng 。 而nhi 謂vị 演diễn 說thuyết 般Bát 若Nhã 。 反phản 僅cận 同đồng 于vu 婆bà 子tử 之chi 叮# 嚀# 。 村thôn 夫phu 之chi 嘈# [口*?*〡]# 乎hồ 。 此thử 予# 所sở 最tối 不bất 敢cảm 信tín 者giả 。 蓮liên 池trì 云vân 。 金kim 剛cang 文văn 字tự 。 似tự 重trọng/trùng 非phi 重trọng/trùng 。 不bất 重trọng/trùng 而nhi 重trọng/trùng 。 極cực 難nạn/nan 註chú 脚cước 。 金kim 剛cang 正chánh 眼nhãn 云vân 。 諸chư 家gia 所sở 論luận 十thập 七thất 分phần 後hậu 。 有hữu 言ngôn 前tiền 之chi 未vị 盡tận 者giả 。 有hữu 言ngôn 我ngã 法pháp 粗thô 細tế 者giả 。 有hữu 言ngôn 重trùng 問vấn 發phát 菩Bồ 提Đề 心tâm 者giả 。 有hữu 以dĩ 非phi 人nhân 而nhi 不bất 出xuất 己kỷ 者giả 。 有hữu 以dĩ 引dẫn 他tha 為vi 自tự 把bả 柄bính 者giả 。 俱câu 在tại 夢mộng 中trung 說thuyết 夢mộng 。 此thử 真chân 報báo 佛Phật 恩ân 語ngữ 也dã 。 不bất 思tư 經kinh 文văn 本bổn 曰viết 。 聞văn 是thị 章chương 句cú 。 受thọ 持trì 讀đọc 誦tụng 。 為vì 人nhân 解giải 說thuyết 。 則tắc 佛Phật 說thuyết 此thử 經Kinh 。 原nguyên 自tự 有hữu 章chương 法pháp 句cú 法pháp 。 可khả 解giải 可khả 說thuyết 。 何hà 致trí 捕bộ 風phong 縛phược 影ảnh 。 各các 逞sính 臆ức 見kiến 乎hồ 。 余dư 謂vị 此thử 經Kinh 。 語ngữ 氣khí 迴hồi 環hoàn 操thao 放phóng 之chi 間gian 。 淺thiển 深thâm 層tằng 級cấp 。 直trực 是thị 一nhất 筆bút 極cực 有hữu 規quy 矩củ 文văn 章chương 。 頗phả 與dữ 大đại 學học 中trung 庸dong 相tương 似tự 。 今kim 姑cô 以dĩ 愚ngu 所sở 見kiến 略lược 陳trần 之chi 。 若nhược 見kiến 非phi 相tướng 之chi 相tướng 。 則tắc 見kiến 如Như 來Lai 。 此thử 一nhất 語ngữ 。 實thật 全toàn 經kinh 宗tông 旨chỉ 也dã 。 興hưng 末mạt 後hậu 如như 如như 不bất 動động 。 并tinh 古cổ 偈kệ 全toàn 義nghĩa 相tương 照chiếu 應ưng 。 如như 如như 不bất 動động 。 非phi 相tướng 之chi 相tướng 也dã 。 一nhất 切thiết 有hữu 為vi 法pháp 。 應ưng 作tác 如như 是thị 觀quán 。 即tức 見kiến 如Như 來Lai 也dã 。 崑# 崙lôn 阿A 耨Nậu 達Đạt 池Trì 。 與dữ 大đại 海hải 尾vĩ 閭lư 呼hô 吸hấp 相tương 通thông 。 此thử 其kỳ 象tượng 矣hĩ 。 舍xá 此thử 無vô 所sở 謂vị 彼bỉ 岸ngạn 者giả 。 若nhược 降hàng 心tâm 修tu 行hành 。 則tắc 渡độ 海hải 之chi 筏phiệt 也dã 。 空không 相tướng 無vô 住trụ 。 則tắc 捨xả 筏phiệt 是thị 。 非phi 降giáng/hàng 修tu 不bất 能năng 渡độ 海hải 。 非phi 空không 相tướng 無vô 住trụ 不bất 能năng 登đăng 岸ngạn 。 此thử 如Như 來Lai 實thật 法pháp 全toàn 體thể 。 即tức 諸chư 佛Phật 眾chúng 生sanh 一nhất 切thiết 法pháp 也dã 。 何hà 也dã 。 葢# 諸chư 佛Phật 眾chúng 生sanh 有hữu 過quá 去khứ 現hiện 在tại 。 未vị 來lai 之chi 異dị 相tướng 而nhi 無vô 異dị 心tâm 。 過quá 去khứ 心tâm 不bất 可khả 得đắc 。 現hiện 在tại 心tâm 不bất 可khả 得đắc 。 未vị 來lai 心tâm 不bất 可khả 得đắc 。 故cố 過quá 去khứ 者giả 。 當đương 如như 是thị 知tri 。 現hiện 在tại 者giả 當đương 如như 是thị 見kiến 。 未vị 來lai 者giả 當đương 如như 是thị 信tín 解giải 。 皆giai 歸quy 不bất 生sanh 法pháp 相tướng 。 譬thí 如như 萬vạn 川xuyên 印ấn 月nguyệt 。 總tổng 是thị 一nhất 月nguyệt 。 月nguyệt 滿mãn 萬vạn 川xuyên 。 同đồng 歸quy 無vô 月nguyệt 。 正chánh 所sở 謂vị 三tam 世thế 如Như 來Lai 也dã 。 若nhược 乃nãi 降hàng 心tâm 者giả 必tất 先tiên 信tín 心tâm 。 故cố 於ư 信tín 心tâm 之chi 問vấn 獨độc 詳tường 降hàng 心tâm 。 曰viết 不bất 取thủ 。 曰viết 無vô 得đắc 。 皆giai 降hàng 心tâm 之chi 無vô 住trụ 也dã 。 修tu 行hành 者giả 必tất 先tiên 持trì 行hành 。 故cố 於ư 奉phụng 持trì 之chi 問vấn 獨độc 詳tường 修tu 行hành 。 曰viết 成thành 就tựu 第đệ 一nhất 。 曰viết 忍nhẫn 辱nhục 布bố 施thí 。 皆giai 修tu 行hành 之chi 無vô 住trụ 也dã 。 葢# 降hàng 心tâm 為vi 解giải 。 修tu 行hành 為vi 行hành 。 解giải 行hành 成thành 就tựu 。 方phương 為vi 到đáo 岸ngạn 。 然nhiên 猶do 非phi 捨xả 筏phiệt 之chi 登đăng 。 至chí 於ư 受thọ 持trì 讀đọc 誦tụng 。 不bất 知tri 輕khinh 賤tiện 。 但đãn 得đắc 阿A 耨Nậu 多Đa 羅La 三Tam 藐Miệu 三Tam 菩Bồ 提Đề 不phủ 。 可khả 思tư 議nghị 功công 德đức 。 而nhi 後hậu 直trực 是thị 彼bỉ 岸ngạn 如Như 來Lai 矣hĩ 。 然nhiên 此thử 特đặc 因nhân 空không 生sanh 之chi 進tiến 問vấn 信tín 持trì 。 而nhi 廣quảng 為vì 演diễn 說thuyết 。 實thật 與dữ 首thủ 章chương 無vô 二nhị 義nghĩa 。 譬thí 如như 前tiền 殿điện 後hậu 殿điện 。 佛Phật 土độ 雖tuy 殊thù 。 莊trang 嚴nghiêm 則tắc 一nhất 。 經kinh 傳truyền 異dị 體thể 。 洵# 非phi 誣vu 耳nhĩ 。 至chí 如như 十thập 七thất 分phần 後hậu 論luận 。 現hiện 在tại 佛Phật 法Pháp 。 以dĩ 無vô 我ngã 為vi 實thật 。 要yếu 見kiến 如Như 來Lai 法pháp 。 即tức 佛Phật 法Pháp 也dã 。 二nhị 十thập 一nhất 分phần/phân 後hậu 論luận 未vị 來lai 眾chúng 生sanh 法pháp 。 以dĩ 平bình 等đẳng 為vi 實thật 。 要yếu 見kiến 佛Phật 法pháp 即tức 眾chúng 生sanh 法pháp 也dã 。 三tam 世thế 一nhất 法pháp 。 非phi 彰chương 明minh 較giảo 著trước 者giả 乎hồ 。 然nhiên 三tam 世thế 之chi 中trung 。 又hựu 兼kiêm 三tam 世thế 。 如như 問vấn 信tín 心tâm 曰viết 眾chúng 生sanh 得đắc 聞văn 。 現hiện 在tại 相tương/tướng 也dã 。 問vấn 奉phụng 持trì 曰viết 。 後hậu 五ngũ 百bách 歲tuế 。 未vị 來lai 相tương/tướng 也dã 。 佛Phật 法Pháp 曰viết 三tam 心tâm 不bất 可khả 得đắc 。 眾chúng 生sanh 曰viết 是thị 法Pháp 平bình 等đẳng 。 無vô 有hữu 高cao 下hạ 。 則tắc 經kinh 緯# 三tam 世thế 。 貫quán 串xuyến 無vô 跡tích 。 雖tuy 織chức 錦cẩm 雕điêu 虫trùng 。 無vô 以dĩ 過quá 是thị 。 蛛chu 絲ti 馬mã 足túc 。 不bất 足túc 為ví 喻dụ 。 真chân 神thần 龍long 變biến 化hóa 。 出xuất 沒một 非phi 常thường 之chi 妙diệu 矣hĩ 。 洎kịp 乎hồ 三tam 問vấn 既ký 終chung 。 乃nãi 即tức 二nhị 法pháp 雙song 結kết 。 如Như 來Lai 三tam 十thập 二nhị 相tướng 。 既ký 不bất 可khả 見kiến 。 并tinh 不bất 可khả 觀quán 。 幾kỷ 於ư 斷đoạn 滅diệt 矣hĩ 。 故cố 遂toại 以dĩ 莫mạc 作tác 斷đoạn 滅diệt 相tương/tướng 挽vãn 定định 非phi 相tướng 之chi 相tướng 。 佛Phật 無vô 去khứ 來lai 。 又hựu 無vô 塵trần 界giới 。 亦diệc 幾kỷ 於ư 四tứ 相tương/tướng 皆giai 空không 矣hĩ 。 故cố 又hựu 以dĩ 是thị 名danh 我ngã 見kiến 。 人nhân 見kiến 眾chúng 生sanh 見kiến 壽thọ 者giả 見kiến 挽vãn 定định 非phi 相tướng 之chi 相tướng 。 佛Phật 與dữ 如Như 來Lai 。 皆giai 有hữu 非phi 相tướng 之chi 相tướng 。 而nhi 眾chúng 生sanh 皆giai 在tại 其kỳ 中trung 。 兩lưỡng 佛Phật 同đồng 歸quy 一nhất 相tương/tướng 。 三tam 世thế 原nguyên 無vô 二nhị 理lý 。 如như 如như 不bất 動động 。 宛uyển 然nhiên 呈trình 現hiện 。 謂vị 見kiến 如Như 來Lai 。 其kỳ 誰thùy 不bất 然nhiên 。 乃nãi 遂toại 一nhất 語ngữ 跌trật 出xuất 牟Mâu 尼Ni 寶bảo 光quang 。 千thiên 聖thánh 傳truyền 心tâm 要yếu 訣quyết 。 只chỉ 此thử 一nhất 偈kệ 。 全toàn 部bộ 金kim 經kinh 宗tông 旨chỉ 。 只chỉ 了liễu 此thử 一nhất 偈kệ 。 如như 神thần 龍long 之chi 得đắc 珠châu 歸quy 海hải 。 忽hốt 然nhiên 大đại 地địa 雲vân 收thu 霧vụ 散tán 。 一nhất 片phiến 晴tình 空không 。 真chân 天thiên 造tạo 奇kỳ 文văn 。 自tự 然nhiên 靈linh 筆bút 。 玉ngọc 書thư 金kim 簡giản 不bất 足túc 比tỉ 其kỳ 精tinh 。 八bát 會hội 十thập 華hoa 不bất 足túc 追truy 其kỳ 奧áo 。 而nhi 乃nãi 謂vị 不bất 當đương 以dĩ 文văn 字tự 求cầu 。 抑ức 何hà 謬mậu 也dã 。 若nhược 乃nãi 段đoạn 段đoạn 以dĩ 福phước 果quả 為vi 勸khuyến 徵trưng 。 又hựu 段đoạn 段đoạn 以dĩ 空không 相tướng 為vi 究cứu 竟cánh 。 層tằng 層tằng 淺thiển 深thâm 。 尤vưu 有hữu 精tinh 意ý 。 如như 首thủ 章chương 大đại 法pháp 。 福phước 德đức 之chi 後hậu 。 結kết 以dĩ 非phi 相tướng 。 其kỳ 喻dụ 為vi 四tứ 虗hư 空không 。 葢# 如Như 來Lai 非phi 相tướng 之chi 相tướng 。 正chánh 虗hư 空không 象tượng 也dã 。 非phi 四tứ 虗hư 空không 不bất 足túc 以dĩ 當đương 如Như 來Lai 實thật 法pháp 之chi 比tỉ 擬nghĩ 。 固cố 有hữu 分phần/phân 量lượng 矣hĩ 。 若nhược 信tín 心tâm 福phước 德đức 屬thuộc 貪tham 薄bạc 一nhất 邊biên 。 故cố 以dĩ 七thất 寶bảo 布bố 施thí 較giảo 。 而nhi 不bất 取thủ 為vi 解giải 中trung 之chi 解giải 。 則tắc 為vi 三Tam 千Thiên 大Đại 千Thiên 世Thế 界Giới 之chi 七thất 寶bảo 。 無vô 得đắc 為vi 解giải 中trung 之chi 行hành 。 更cánh 進tiến 一nhất 層tằng 。 則tắc 為vi 恆Hằng 河Hà 沙sa 三Tam 千Thiên 大Đại 千Thiên 世Thế 界Giới 之chi 七thất 寶bảo 。 同đồng 為vi 七thất 寶bảo 較giảo 量lượng 。 奢xa 約ước 不bất 同đồng 也dã 。 若nhược 持trì 行hành 福phước 德đức 屬thuộc 瞋sân 薄bạc 一nhất 邊biên 。 故cố 以dĩ 身thân 命mạng 布bố 施thí 較giảo 。 而nhi 般Bát 若Nhã 第đệ 一nhất 為vi 行hành 中trung 之chi 解giải 。 則tắc 為vi 河hà 沙sa 身thân 命mạng 。 忍nhẫn 辱nhục 布bố 施thí 為vi 行hành 中trung 之chi 行hành 。 亦diệc 進tiến 一nhất 層tằng 。 則tắc 為vi 盡tận 日nhật 河hà 沙sa 身thân 命mạng 。 同đồng 以dĩ 身thân 命mạng 較giảo 量lượng 。 而nhi 稀# 密mật 不bất 同đồng 也dã 。 然nhiên 所sở 謂vị 布bố 施thí 者giả 。 皆giai 世thế 俗tục 人nhân 之chi 布bố 施thí 。 至chí 降giáng/hàng 修tu 兩lưỡng 至chí 。 心tâm 行hành 兼kiêm 到đáo 。 底để 于vu 癡si 薄bạc 。 出xuất 離ly 三tam 界giới 。 直trực 為vi 荷hà 擔đảm 如Như 來Lai 菩Bồ 提Đề 矣hĩ 。 乃nãi 即tức 以dĩ 佛Phật 所sở 供cúng 養dường 諸chư 佛Phật 功công 德đức 較giảo 。 其kỳ 為vi 不bất 同đồng 更cánh 何hà 如như 也dã 。 若nhược 乃nãi 十thập 七thất 分phần 以dĩ 後hậu 。 皆giai 就tựu 說thuyết 法Pháp 言ngôn 。 說thuyết 法Pháp 近cận 于vu 解giải 而nhi 未vị 及cập 行hành 。 雖tuy 究cứu 竟cánh 實thật 理lý 。 即tức 解giải 即tức 行hành 。 然nhiên 所sở 謂vị 實thật 無vô 有hữu 法Pháp 。 無vô 法pháp 可khả 說thuyết 。 莫mạc 作tác 斷đoạn 滅diệt 相tương/tướng 。 是thị 名danh 我ngã 人nhân 等đẳng 見kiến 。 皆giai 解giải 一nhất 邊biên 。 故cố 亦diệc 皆giai 以dĩ 七thất 寶bảo 較giảo 。 而nhi 無vô 我ngã 法pháp 。 則tắc 以dĩ 三Tam 千Thiên 大Đại 千Thiên 七thất 寶bảo 。 且thả 曰viết 無vô 福phước 德đức 故cố 。 則tắc 又hựu 隱ẩn 然nhiên 一nhất 虗hư 空không 同đồng 相tương/tướng 也dã 。 平bình 等đẳng 法pháp 以dĩ 須Tu 彌Di 山Sơn 七thất 寶bảo 較giảo 。 且thả 曰viết 譬thí 喻dụ 算toán 數số 。 所sở 不bất 能năng 及cập 。 則tắc 又hựu 隱ẩn 然nhiên 一nhất 不bất 可khả 思tư 議nghị 同đồng 相tương/tướng 也dã 。 如Như 來Lai 無vô 斷đoạn 滅diệt 相tương/tướng 。 則tắc 亦diệc 以dĩ 河hà 沙sa 世thế 界giới 七thất 寶bảo 較giảo 。 而nhi 且thả 曰viết 不bất 受thọ 福phước 德đức 。 則tắc 亦diệc 隱ẩn 然nhiên 一nhất 虗hư 空không 同đồng 相tương/tướng 也dã 。 佛Phật 於ư 四tứ 相tương/tướng 非phi 見kiến 為vi 見kiến 。 則tắc 亦diệc 以dĩ 無vô 量lượng 。 阿a 僧Tăng 祗chi 七thất 寶bảo 較giảo 。 而nhi 但đãn 曰viết 其kỳ 福phước 勝thắng 彼bỉ 。 則tắc 亦diệc 隱ẩn 然nhiên 一nhất 不bất 可khả 思tư 議nghị 同đồng 相tương/tướng 也dã 。 至chí 其kỳ 所sở 稱xưng 較giảo 量lượng 。 福phước 德đức 之chi 人nhân 。 亦diệc 各các 有hữu 不bất 同đồng 。 如như 信tín 心tâm 不bất 取thủ 為vi 解giải 之chi 初sơ 。 則tắc 布bố 施thí 七thất 寶bảo 者giả 稱xưng 人nhân 。 以dĩ 後hậu 信tín 心tâm 無vô 得đắc 及cập 三tam 層tằng 持trì 行hành 所sở 較giảo 者giả 。 皆giai 稱xưng 善thiện 男nam 子tử 善thiện 女nữ 人nhân 。 至chí 解giải 行hành 兼kiêm 後hậu 。 則tắc 佛Phật 竟cánh 自tự 舉cử 以dĩ 較giảo 矣hĩ 。 至chí 佛Phật 法Pháp 無vô 我ngã 。 眾chúng 生sanh 法pháp 平bình 等đẳng 。 兩lưỡng 較giảo 福phước 德đức 。 亦diệc 皆giai 稱xưng 人nhân 。 而nhi 如Như 來Lai 無vô 斷đoạn 滅diệt 相tương/tướng 較giảo 。 獨độc 稱xưng 菩Bồ 薩Tát 。 而nhi 佛Phật 法Pháp 是thị 名danh 四tứ 相tương 見kiến 。 亦diệc 稱xưng 人nhân 。 若nhược 首thủ 章chương 言ngôn 如Như 來Lai 實thật 法pháp 。 則tắc 直trực 以dĩ 虗hư 空không 較giảo 而nhi 無vô 所sở 稱xưng 。 其kỳ 中trung 淺thiển 深thâm 。 顯hiển 然nhiên 不bất 苟cẩu 。 地địa 位vị 主chủ 客khách 。 確xác 有hữu 倫luân 次thứ 。 而nhi 說thuyết 者giả 茫mang 無vô 分phân 別biệt 。 竊thiết 恐khủng 未vị 安an 。 昔tích 法pháp 達đạt 禪thiền 師sư 誦tụng 法pháp 華hoa 經kinh 三tam 千thiên 卷quyển 。 六lục 祖tổ 謂vị 曰viết 。 汝nhữ 但đãn 執chấp 口khẩu 念niệm 為vi 功công 課khóa 耶da 。 何hà 異dị 犛mao 牛ngưu 愛ái 尾vĩ 也dã 。 師sư 曰viết 。 豈khởi 解giải 義nghĩa 不bất 勞lao 誦tụng 經Kinh 耶da 。 祖tổ 曰viết 。 迷mê 悟ngộ 在tại 人nhân 。 損tổn 益ích 由do 汝nhữ 。 所sở 謂vị 心tâm 迷mê 法Pháp 華Hoa 轉chuyển 。 心tâm 悟ngộ 轉chuyển 法Pháp 華Hoa 。 師sư 蒙mông 啟khải 發phát 。 遂toại 以dĩ 偈kệ 頌tụng 曰viết 。 經kinh 誦tụng 三tam 千thiên 卷quyển 。 曹Tào 溪Khê 一nhất 句cú 亡vong 。 未vị 明minh 出xuất 世thế 旨chỉ 。 寧ninh 歇hiết 累lũy 生sanh 狂cuồng 。 故cố 楞lăng 伽già 云vân 。 因nhân 語ngữ 見kiến 義nghĩa 。 如như 燈đăng 照chiếu 色sắc 。 菩Bồ 薩Tát 亦diệc 爾nhĩ 。 因nhân 語ngữ 言ngôn 燈đăng 。 入nhập 離ly 言ngôn 說thuyết 。 余dư 不bất 敢cảm 以dĩ 荃# 蹄đề 為vi 魚ngư 兔thố 。 然nhiên 魚ngư 兔thố 未vị 得đắc 。 亦diệc 不bất 敢cảm 夸# 言ngôn 六lục 經kinh 為vi 糟tao 粕# 也dã 。 願nguyện 與dữ 有hữu 志chí 菩Bồ 提Đề 者giả 共cộng 證chứng 之chi 。

-# 儒nho 與dữ 仙tiên 佛Phật 。 皆giai 言ngôn 道đạo 矣hĩ 。 然nhiên 道đạo 原nguyên 於ư 天thiên 。 天thiên 一nhất 則tắc 道đạo 一nhất 。 道đạo 根căn 於ư 心tâm 。 心tâm 一nhất 則tắc 道đạo 亦diệc 一nhất 。 經kinh 生sanh 家gia 守thủ 古cổ 人nhân 傳truyền 習tập 之chi 末mạt 。 不bất 悟ngộ 性tánh 命mạng 精tinh 微vi 之chi 要yếu 。 妄vọng 分phần/phân 彼bỉ 我ngã 。 角giác 立lập 門môn 墻tường 。 猥ổi 以dĩ 釋Thích 氏thị 為vi 異dị 端đoan 。 夫phu 孔khổng 孟# 之chi 所sở 謂vị 異dị 端đoan 。 豈khởi 釋Thích 氏thị 哉tai 。 葢# 釋thích 有hữu 五Ngũ 戒Giới 。 猶do 儒nho 有hữu 五ngũ 德đức 。 其kỳ 似tự 是thị 而nhi 非phi 者giả 。 謂vị 之chi 異dị 端đoan 。 儒nho 之chi 異dị 端đoan 。 猶do 釋thích 之chi 外ngoại 道đạo 。 故cố 孔khổng 子tử 所sở 攻công 者giả 。 心tâm 逆nghịch 而nhi 險hiểm 。 言ngôn 偽ngụy 而nhi 辨biện 。 行hành 僻tích 而nhi 堅kiên 。 順thuận 非phi 而nhi 澤trạch 。 記ký 醜xú 而nhi 博bác 。 乃nãi 鄧đặng 柝# 尹# 何hà 少thiểu 正chánh 卯mão 之chi 流lưu 。 而nhi 老lão 聃đam 則tắc 目mục 為vi 猶do 龍long 。 伯bá 夷di 柳liễu 下hạ 惠huệ 。 則tắc 稱xưng 逸dật 民dân 。 至chí 宰tể 嚭# 問vấn 道đạo 。 獨độc 指chỉ 西tây 方phương 聖thánh 人nhân 。 夫phu 老lão 聃đam 即tức 迦Ca 蘭Lan 仙Tiên 人Nhân 之chi 類loại 。 而nhi 夷di 惠huệ 則tắc 捨xả 國quốc 太thái 子tử 忍nhẫn 辱nhục 菩Bồ 薩Tát 也dã 。 豈khởi 孔khổng 子tử 之chi 所sở 謂vị 異dị 端đoan 乎hồ 。 孟# 子tử 所sở 闢tịch 者giả 。 無vô 父phụ 無vô 君quân 。 鄉hương 愿# 亂loạn 德đức 。 乃nãi 惰nọa 四tứ 支chi 。 縱túng/tung 耳nhĩ 目mục 。 好hảo/hiếu 貨hóa 財tài 。 私tư 妻thê 子tử 。 不bất 顧cố 父phụ 母mẫu 之chi 養dưỡng 。 正chánh 楊dương 氏thị 為vi 我ngã 之chi 賊tặc 也dã 。 非phi 以dĩ 辭từ 榮vinh 養dưỡng 生sanh 為vi 無vô 父phụ 也dã 。 饔# 飱# 並tịnh 耕canh 。 桐# 棺quan 布bố 被bị 以dĩ 市thị 恩ân 天thiên 下hạ 。 譽dự 則tắc 歸quy 己kỷ 。 毀hủy 則tắc 歸quy 人nhân 。 正chánh 墨mặc 氏thị 兼kiêm 愛ái 之chi 巧xảo 也dã 。 非phi 以dĩ 遁độn 世thế 修tu 性tánh 為vi 無vô 君quân 也dã 。 故cố 庚canh 列liệt 莊trang 慎thận 。 清thanh 靜tĩnh 虗hư 無vô 。 與dữ 孟# 子tử 同đồng 時thời 。 不bất 聞văn 有hữu 訾tí 議nghị 。 而nhi 伯bá 夷di 柳liễu 下hạ 。 且thả 為vi 清thanh 和hòa 之chi 聖thánh 。 於ư 陵lăng 仲trọng 子tử 匡khuông 章chương 徐từ 夷di 。 猶do 欲dục 倚ỷ 門môn 墻tường 則tắc 招chiêu 之chi 。 則tắc 孟# 子tử 異dị 端đoan 。 豈khởi 釋Thích 氏thị 之chi 謂vị 乎hồ 。 昔tích 上thượng 古cổ 神thần 人nhân 。 吸hấp 風phong 飲ẩm 露lộ 。 乘thừa 雲vân 氣khí 。 御ngự 飛phi 龍long 。 遊du 乎hồ 四tứ 海hải 之chi 外ngoại 。 使sử 物vật 不bất 疵tỳ 癘lệ 而nhi 年niên 穀cốc 熟thục 。 即tức 儒nho 傳truyền 之chi 無vô 懷hoài 葛cát 天thiên 。 而nhi 釋thích 教giáo 所sở 謂vị 梵Phạm 仙tiên 也dã 。 夏hạ 商thương 以dĩ 上thượng 。 神thần 靈linh 鬼quỷ 物vật 之chi 事sự 。 顯hiển 著trứ 甚thậm 多đa 。 周chu 穆mục 之chi 日nhật 。 化hóa 人nhân 乃nãi 來lai 。 遺di 像tượng 於ư 石thạch 。 至chí 秦tần 世thế 復phục 見kiến 。 由do 余dư 識thức 焉yên 。 故cố 顏nhan 淵uyên 不bất 飲ẩm 酒tửu 。 不bất 茹như 葷huân 。 孔khổng 子tử 謂vị 祭tế 祀tự 之chi 齋trai 。 非phi 心tâm 齋trai 。 莊trang 子tử 生sanh 不bất 布bố 施thí 。 死tử 何hà 含hàm 珠châu 為vi 。 施thí 於ư 人nhân 而nhi 不bất 不bất 忘vong 。 非phi 天thiên 布bố 也dã 。 即tức 不bất 住trụ 相tương/tướng 。 布bố 施thí 之chi 義nghĩa 。 而nhi 隱ẩn 几kỉ 喪táng 偶ngẫu 。 偕giai 來lai 忘vong 我ngã 。 魚ngư 樂nhạo/nhạc/lạc 蝶# 夢mộng 之chi 類loại 。 直trực 是thị 不bất 語ngữ 禪thiền 機cơ 。 指chỉ 頭đầu 參tham 話thoại 。 與dữ 柱trụ 拂phất 舉cử 棓# 何hà 異dị 。 然nhiên 則tắc 孔khổng 孟# 以dĩ 前tiền 。 曷hạt 常thường 無vô 釋thích 教giáo 哉tai 。 若nhược 漢hán 明minh 求cầu 像tượng 。 白bạch 馬mã 西tây 來lai 。 特đặc 流lưu 通thông 貝bối 文văn 之chi 始thỉ 耳nhĩ 。 今kim 觀quán 四tứ 十thập 二nhị 章chương 經kinh 曰viết 。 人nhân 事sự 天thiên 地địa 鬼quỷ 神thần 。 不bất 如như 孝hiếu 其kỳ 二nhị 親thân 。 二nhị 親thân 最tối 神thần 。 又hựu 曰viết 。 六lục 情tình 已dĩ 具cụ 。 生sanh 中trung 國quốc 難nan 。 奉phụng 佛Phật 道Đạo 。 值trị 有hữu 道đạo 之chi 君quân 難nạn/nan 。 其kỳ 理lý 初sơ 不bất 悖bội 忠trung 孝hiếu 。 迨đãi 魏ngụy 晉tấn 以dĩ 還hoàn 。 崇sùng 奉phụng 既ký 廣quảng 。 其kỳ 徒đồ 不bất 純thuần 。 不bất 能năng 闡xiển 揚dương 大Đại 道Đạo 。 專chuyên 以dĩ 因nhân 果quả 報báo 應ứng 。 供cúng 養dường 布bố 施thí 。 恫# 愒# 人nhân 主chủ 。 聚tụ 斂liểm 財tài 寶bảo 。 至chí 唐đường 世thế 益ích 甚thậm 。 於ư 是thị 姚diêu 元nguyên 之chi 有hữu 外ngoại 求cầu 之chi 論luận 。 韓# 昌xương 黎lê 有hữu 迎nghênh 骨cốt 之chi 諫gián 。 要yếu 亦diệc 正chánh 教giáo 中trung 刮# 磨ma 淘đào 汰# 之chi 助trợ 矣hĩ 。 特đặc 其kỳ 附phụ 會hội 孔khổng 孟# 。 指chỉ 斥xích 異dị 端đoan 。 不bất 能năng 無vô 文văn 士sĩ 之chi 習tập 焉yên 。 而nhi 後hậu 之chi 腐hủ 儒nho 。 遂toại 相tương 牽khiên 引dẫn 以dĩ 為vi 扶phù 翼dực 道đạo 學học 之chi 盟minh 主chủ 。 嗟ta 乎hồ 。 夫phu 所sở 謂vị 道đạo 學học 者giả 。 豈khởi 有hữu 外ngoại 於ư 明minh 心tâm 見kiến 性tánh 哉tai 。 今kim 即tức 金kim 剛cang 一nhất 經kinh 言ngôn 之chi 。 無vô 我ngã 相tương/tướng 人nhân 相tương/tướng 眾chúng 生sanh 相tương/tướng 壽thọ 者giả 相tương/tướng 。 即tức 喜hỷ 怒nộ 哀ai 樂nhạo/nhạc/lạc 之chi 未vị 發phát 也dã 。 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 我ngã 皆giai 令linh 入nhập 。 無Vô 餘Dư 涅Niết 槃Bàn 。 而nhi 滅diệt 度độ 之chi 。 即tức 欲dục 立lập 欲dục 達đạt 我ngã 道đạo 一nhất 以dĩ 貫quán 之chi 也dã 。 應ưng 無vô 所sở 住trụ 。 而nhi 生sanh 其kỳ 心tâm 。 即tức 致trí 知tri 止chỉ 善thiện 之chi 學học 也dã 。 是thị 法Pháp 平bình 等đẳng 。 無vô 有hữu 高cao 下hạ 。 即tức 天thiên 命mạng 之chi 性tánh 也dã 。 實thật 無vô 我ngã 法pháp 。 無vô 法pháp 可khả 說thuyết 。 即tức 率suất 性tánh 之chi 道đạo 也dã 。 聞văn 是thị 章chương 句cú 。 受thọ 持trì 讀đọc 誦tụng 。 為vì 人nhân 解giải 說thuyết 。 即tức 修tu 道Đạo 之chi 教giáo 也dã 。 如như 如như 不bất 動động 。 即tức 上thượng 天thiên 之chi 載tái 。 無vô 聲thanh 無vô 臭xú 也dã 。 非phi 相tướng 之chi 相tướng 。 即tức 易dị 之chi 無vô 極cực 。 而nhi 不bất 住trụ 相tướng 。 即tức 乾can/kiền/càn 元nguyên 用dụng 九cửu 之chi 用dụng 也dã 。 種chủng 種chủng 福phước 德đức 果quả 報báo 。 即tức 禎# 祥tường 妖yêu 孽nghiệt 之chi 理lý 。 與dữ 湯thang 誥# 福phước 善thiện 禍họa 淫dâm 。 洪hồng 範phạm 休hưu 徵trưng 咎cữu 徵trưng 也dã 。 故cố 屠đồ 緯# 真chân 曰viết 。 儒nho 與dữ 仙tiên 佛Phật 。 其kỳ 理lý 實thật 一nhất 。 而nhi 造tạo 用dụng 成thành 就tựu 。 微vi 有hữu 不bất 同đồng 。 予# 謂vị 究cứu 竟cánh 亦diệc 無vô 不bất 同đồng 也dã 。 孔khổng 子tử 曰viết 。 朝triêu 聞văn 道đạo 夕tịch 死tử 可khả 矣hĩ 。 此thử 實thật 究cứu 竟cánh 之chi 理lý 。 而nhi 性tánh 與dữ 天thiên 道đạo 。 特đặc 罕# 言ngôn 之chi 。 葢# 可khả 以dĩ 心tâm 得đắc 而nhi 不bất 可khả 以dĩ 言ngôn 傳truyền 。 非phi 鄙bỉ 薄bạc 而nhi 外ngoại 之chi 也dã 。 所sở 以dĩ 宋tống 世thế 大đại 儒nho 。 言ngôn 道đạo 者giả 。 往vãng 往vãng 取thủ 資tư 義nghĩa 學học 。 周chu 程# 張trương 朱chu 蘇tô 陸lục 黃hoàng 秦tần 。 皆giai 所sở 不bất 免miễn 。 而nhi 近cận 世thế 為vi 尤vưu 甚thậm 。 然nhiên 近cận 世thế 儒nho 者giả 多đa 以dĩ 名danh 為vi 累lũy/lụy/luy 。 必tất 陰ấm 資tư 其kỳ 說thuyết 而nhi 陽dương 避tị 其kỳ 名danh 。 且thả 操thao 戈qua 焉yên 以dĩ 掩yểm 葢# 其kỳ 竊thiết 取thủ 之chi 陋lậu 。 嗚ô 呼hô 。 我ngã 不bất 知tri 何hà 以dĩ 為vi 母mẫu 自tự 欺khi 也dã 。 數số 百bách 年niên 來lai 。 惟duy 管quản 東đông 溟minh 先tiên 生sanh 一nhất 人nhân 。 獨độc 明minh 目mục 張trương 膽đảm 言ngôn 之chi 。 而nhi 天thiên 下hạ 卒thốt 未vị 敢cảm 有hữu 昌xương 明minh 之chi 者giả 。 則tắc 何hà 也dã 。 非phi 盡tận 儒nho 之chi 彼bỉ 見kiến 不bất 銷tiêu 。 而nhi 亦diệc 由do 於ư 釋thích 之chi 自tự 晦hối 其kỳ 教giáo 也dã 。 葢# 譯dịch 之chi 宗tông 與dữ 教giáo 。 猶do 儒nho 之chi 率suất 與dữ 修tu 。 誠thành 與dữ 明minh 。 不bất 可khả 偏thiên 廢phế 。 而nhi 今kim 之chi 釋thích 者giả 好hảo/hiếu 言ngôn 宗tông 旨chỉ 。 不bất 屑tiết 教giáo 品phẩm 。 乃nãi 浮phù 慕mộ 乎hồ 頓đốn 悟ngộ 成thành 佛Phật 之chi 易dị 。 而nhi 不bất 知tri 實thật 修tu 實thật 行hạnh 。 於ư 是thị 儒nho 者giả 愈dũ 疑nghi 其kỳ 說thuyết 之chi 空không 虗hư 誕đản 遠viễn 而nhi 不bất 可khả 合hợp 。 此thử 道đạo 之chi 所sở 以dĩ 不bất 明minh 也dã 。 發phát 。 書thư 生sanh 耳nhĩ 。 烏ô 敢cảm 言ngôn 道đạo 。 顧cố 常thường 奉phụng 教giáo 先tiên 人nhân 。 不bất 肯khẳng 以dĩ 名danh 實thật 自tự 遁độn 。 幼ấu 年niên 讀đọc 性tánh 理lý 諸chư 書thư 。 中trung 歲tuế 亦diệc 窺khuy 釋thích 典điển 。 皆giai 不bất 能năng 有hữu 所sở 得đắc 。 近cận 自tự 蟬thiền 蛻thuế 遊du 都đô 。 始thỉ 簡giản 筆bút 墨mặc 。 稍sảo 親thân 鹿lộc 苑uyển 。 縱túng/tung 觀quán 象tượng 教giáo 。 深thâm 信tín 此thử 道đạo 實thật 出xuất 一nhất 源nguyên 。 而nhi 其kỳ 所sở 異dị 者giả 特đặc 威uy 儀nghi 動động 作tác 。 語ngữ 言ngôn 文văn 字tự 間gian 耳nhĩ 。 夫phu 威uy 儀nghi 動động 作tác 。 乃nãi 理lý 道đạo 之chi 粗thô 跡tích 。 而nhi 語ngữ 言ngôn 文văn 字tự 。 亦diệc 風phong 土thổ/độ 之chi 異dị 音âm 。 苟cẩu 得đắc 其kỳ 精tinh 。 何hà 必tất 以dĩ 粗thô 跡tích 為vi 表biểu 見kiến 。 苟cẩu 見kiến 其kỳ 同đồng 。 何hà 必tất 以dĩ 異dị 音âm 為vi 真chân 假giả 。 每mỗi 見kiến 近cận 世thế 法Pháp 喜hỷ 皈quy 依y 。 必tất 以dĩ 離ly 家gia 出xuất 俗tục 為vi 異dị 。 夫phu 難Nan 提Đề 尊tôn 者giả 。 道đạo 玄huyền 居cư 士sĩ 。 豈khởi 盡tận 離ly 家gia 出xuất 俗tục 乎hồ 。 但đãn 得đắc 五Ngũ 戒Giới 精tinh 。 意ý 。 何hà 處xứ 非phi 最tối 上thượng 菩Bồ 提Đề 。 又hựu 見kiến 近cận 世thế 支chi 那na 撰soạn 述thuật 。 必tất 以dĩ 梵Phạm 義nghĩa 方phương 言ngôn 為vi 體thể 。 夫phu 白bạch 馬mã 四tứ 十thập 二nhị 章chương 。 青thanh 牛ngưu 五ngũ 千thiên 餘dư 文văn 。 豈khởi 盡tận 梵Phạm 義nghĩa 方phương 言ngôn 乎hồ 。 但đãn 合hợp 迦ca 文văn 真chân 旨chỉ 。 何hà 妨phương 我ngã 用dụng 我ngã 法pháp 。 故cố 余dư 於ư 此thử 。 直trực 將tương 最tối 淺thiển 近cận 語ngữ 。 敷phu 演diễn 真Chân 諦Đế 。 務vụ 使sử 雅nhã 俗tục 共cộng 賞thưởng 。 儒nho 釋thích 參tham 同đồng 。 庶thứ 幾kỷ 稍sảo 符phù 廣quảng 為vì 人nhân 說thuyết 之chi 教giáo 。 以dĩ 彰chương 明minh 大Đại 道Đạo 同đồng 源nguyên 之chi 理lý 云vân 爾nhĩ 。

附phụ 記ký

(# 發phát )# 竊thiết 意ý 。 此thử 豈khởi 亦diệc 三tam 生sanh 石thạch 上thượng 一nhất 公công 案án 耶da 。 葢# 予# 生sanh 平bình 惟duy 好hảo/hiếu 古cổ 。 無vô 他tha 長trường/trưởng 。 尤vưu 敬kính 佛Phật 書thư 。 深thâm 信tín 此thử 種chủng 道Đạo 理lý 。 天thiên 壤nhưỡng 間gian 實thật 實thật 有hữu 之chi 。 心tâm 性tánh 中trung 實thật 實thật 具cụ 之chi 。 顧cố 惑hoặc 溺nịch 舉cử 業nghiệp 家gia 。 雕điêu 蟲trùng 蠹đố 楮# 。 虗hư 靡mĩ 四tứ 十thập 餘dư 春xuân 。 如như 一nhất 吷# 也dã 。 辛tân 丑sửu 歲tuế 。 嘗thường 夢mộng 高cao 山sơn 絕tuyệt 壁bích 間gian 有hữu 石thạch 像tượng 幅# 巾cân 袈ca 裟sa 朱chu 履lý 者giả 。 仰ngưỡng 視thị 之chi 。 輙triếp 自tự 喜hỷ 為vi 前tiền 世thế 因nhân 。 傍bàng 揭yết 聯liên 句cú 曰viết 。 胸hung 含hàm 萬vạn 嶺lĩnh 千thiên 秋thu 雪tuyết 。 目mục 送tống 長trường/trưởng 江giang 一nhất 片phiến 雲vân 。 覺giác 而nhi 異dị 焉yên 。 自tự 是thị 頗phả 有hữu 問vấn 徑kính 蔗giá 園viên 意ý 。 因nhân 爾nhĩ 焚phần 棄khí 筆bút 墨mặc 。 為vi 玄huyền 水thủy 之chi 遊du 。 放phóng 袋đại 叉xoa 手thủ 。 實thật 自tự 還hoàn 其kỳ 本bổn 來lai 也dã 。 無vô 何hà 浪lãng 迹tích 京kinh 邑ấp 。 又hựu 復phục 十thập 載tái 。 幸hạnh 奚hề 囊nang 中trung 。 南nam 華hoa 一nhất 帙# 。 宗tông 鏡kính 一nhất 卷quyển 。 不bất 致trí 放phóng 廢phế 。

時thời 從tùng 塵trần 氛phân 喧huyên 會hội 之chi 側trắc 。 展triển 閱duyệt 一nhất 二nhị 。 真chân 不bất 啻# 清thanh 涼lương 散tán 蕩đãng 滌địch 心tâm 胸hung 矣hĩ 。 及cập 見kiến 諸chư 世thế 故cố 。 升thăng 沉trầm 得đắc 失thất 。 儵thúc 忽hốt 遷thiên 變biến 。 人nhân 情tình 巇# 險hiểm 。 同đồng 於ư 芒mang 刃nhận 。 益ích 深thâm 省tỉnh 悟ngộ 。 歸quy 而nhi 杜đỗ 門môn 息tức 慮lự 。 遂toại 多đa 暇hạ 日nhật 。 乃nãi 以dĩ 金kim 經kinh 課khóa 誦tụng 。 修tu 嗣tự 續tục 因nhân 。 則tắc 又hựu 恆hằng 苦khổ 目mục 疾tật 。 每mỗi 學học 禪thiền 坐tọa 冥minh 接tiếp 。 或hoặc 於ư 夜dạ 分phân 晨thần 清thanh 。 理lý 會hội 大đại 意ý 。 竊thiết 見kiến 其kỳ 中trung 前tiền 後hậu 層tằng 次thứ 。 極cực 有hữu 淺thiển 深thâm 照chiếu 應ưng 。 章chương 法pháp 段đoạn 落lạc 。 直trực 與dữ 儒nho 書thư 不bất 異dị 。 不bất 知tri 何hà 故cố 。 從tùng 來lai 注chú 疏sớ/sơ 。 零linh 碎toái 疊điệp 複phức 。 茫mang 無vô 貫quán 串xuyến 。 因nhân 以dĩ 己kỷ 意ý 。 試thí 為vi 疏sớ/sơ 之chi 。 初sơ 亦diệc 非phi 欲dục 問vấn 世thế 。 不bất 意ý 一nhất 二nhị 月nguyệt 間gian 。 屢lũ 感cảm 異dị 夢mộng 。 如như 佛Phật 像tượng 天thiên 書thư 星tinh 斗đẩu 雲vân 漢hán 。 及cập 彩thải 筆bút 雕điêu 墨mặc 。 贈tặng 買mãi 扇thiên/phiến 籍tịch 等đẳng 事sự 。 凡phàm 數sổ 十thập 見kiến 。 嘗thường 一nhất 夕tịch 三tam 四tứ 夢mộng 稍sảo 合hợp 瞑minh 。 即tức 形hình 僧Tăng 佛Phật 異dị 像tượng 者giả 。 於ư 是thị 不bất 禁cấm 自tự 驚kinh 。 自tự 疑nghi 曰viết 。 豈khởi 比tỉ 鹵lỗ 莾mãng 杜đỗ 撰soạn 。 果quả 有hữu 當đương 于vu 密mật 諦đế 乎hồ 。 何hà 遂toại 煩phiền 幽u 貺# 若nhược 此thử 。 自tự 是thị 更cánh 覓mịch 諸chư 家gia 舊cựu 德đức 疏sớ/sơ 論luận 。 及cập 各các 譯dịch 原nguyên 本bổn 證chứng 之chi 。 不bất 意ý 杜đỗ 撰soạn 所sở 見kiến 。 亦diệc 時thời 時thời 頴dĩnh 露lộ 於ư 前tiền 人nhân 。 特đặc 相tương/tướng 沿duyên 成thành 說thuyết 。 不bất 肯khẳng 離ly 窠khòa 脫thoát 臼cữu 。 而nhi 三tam 世thế 因nhân 緣duyên 。 則tắc 直trực 與dữ 彌Di 勒Lặc 偈kệ 符phù 契khế 。 於ư 是thị 遂toại 不bất 自tự 揣đoàn 。 張trương 膽đảm 而nhi 言ngôn 。 謬mậu 成thành 章chương 句cú 。 然nhiên 猶do 未vị 敢cảm 孟# 浪lãng 災tai 梨lê 也dã 。 九cửu 月nguyệt 朔sóc 且thả 。 以dĩ 筵diên 卜bốc 之chi 天thiên 及cập 大Đại 士Sĩ 。 得đắc 吉cát 。 既ký 望vọng 又hựu 以dĩ 龜quy 卜bốc 之chi 神thần 。 得đắc 從tùng 。 十thập 一nhất 月nguyệt 朔sóc 。 又hựu 有hữu 恆hằng 修tu 長trưởng 老lão 。 為vi 予# 跪quỵ 請thỉnh 大đại 悲bi 。 籤# 得đắc 句cú 云vân 。 夢mộng 中trung 說thuyết 夢mộng 獲hoạch 多đa 才tài 。 身thân 外ngoại 浮phù 名danh 總tổng 莫mạc 猜# 。 水thủy 遠viễn 山sơn 遙diêu 難nạn/nan 駐trú 足túc 。 貴quý 人nhân 一nhất 指chỉ 笑tiếu 顏nhan 開khai 。 葢# 予# 於ư 沉trầm 迷mê 說thuyết 海hải 之chi 際tế 。 得đắc 破phá 疑nghi 城thành 。 而nhi 直trực 出xuất 者giả 。 實thật 始thỉ 正chánh 眼nhãn 夢mộng 中trung 說thuyết 夢mộng 之chi 句cú 。 不bất 意ý 佛Phật 語ngữ 首thủ 及cập 之chi 。 婉uyển 如như 面diện 命mạng 。 更cánh 可khả 異dị 也dã 。 於ư 是thị 率suất 爾nhĩ 授thọ 梓# 。 究cứu 未vị 決quyết 其kỳ 孰thục 為vi 莊trang 生sanh 孰thục 為vi 蝴# 蝶# 矣hĩ 。 恆hằng 修tu 。 南nam 昌xương 人nhân 。 行hành 脚cước 禾hòa 中trung 。 冬đông 夏hạ 不bất 著trước 芒mang 鞵# 。 人nhân 號hiệu 赤xích 脚cước 和hòa 尚thượng 。 近cận 歲tuế 募mộ 修tu 三tam 塔tháp 寺tự 大đại 悲bi 閣các 鐘chung 樓lâu 。 里lý 人nhân 多đa 敬kính 信tín 之chi 。 癸quý 丑sửu 。 又hựu 屬thuộc 修tu 天thiên 寧ninh 佛Phật 閣các 。 師sư 以dĩ 鐘chung 樓lâu 未vị 完hoàn 。 有hữu 待đãi 也dã 。 七thất 月nguyệt 大đại 風phong 。 佛Phật 閣các 東đông 倚ỷ 欲dục 頹đồi 。 里lý 人nhân 急cấp 呼hô 匠tượng 搘chi 之chi 。 尚thượng 未vị 用dụng 力lực 。 是thị 夕tịch 師sư 禪thiền 坐tọa 閣các 中trung 。 至chí 夜dạ 分phân 異dị 香hương 黂# 鬱uất 。 如như 數số 百bách 人nhân 邪tà 許hứa 者giả 。 柱trụ 斗đẩu 間gian 。 格cách 格cách 有hữu 聲thanh 。 心tâm 知tri 為vi 神thần 助trợ 也dã 。 閉bế 目mục 不bất 動động 。 迨đãi 天thiên 明minh 起khởi 視thị 。 則tắc 東đông 西tây 皆giai 中trung 繩thằng 矣hĩ 。 惟duy 南nam 北bắc 尚thượng 稍sảo 倚ỷ 。 明minh 日nhật 師sư 為vi 予# 言ngôn 之chi 。 里lý 人nhân 皆giai 知tri 佛Phật 閣các 之chi 神thần 牮# 。 而nhi 不bất 知tri 師sư 坐tọa 其kỳ 中trung 也dã 。 師sư 亦diệc 不bất 與dữ 人nhân 言ngôn 。 葢# 實thật 修tu 功công 行hành 者giả 。

旹#

康khang 熈# 十thập 有hữu 二nhị 年niên 。 歲tuế 在tại 癸quý 丑sửu 仲trọng 冬đông 南nam 至chí 之chi 七thất 日nhật 智trí 普phổ 又hựu 識thức

章chương 句cú

經kinh 曰viết 。 聞văn 是thị 章chương 句cú 。 為vì 人nhân 演diễn 說thuyết 。 葢# 章chương 句cú 者giả 。 演diễn 說thuyết 之chi 要yếu 領lãnh 也dã 。 故cố 諸chư 經kinh 皆giai 有hữu 品phẩm 分phần/phân 。 章chương 句cú 明minh 別biệt 。 學học 人nhân 易dị 於ư 尋tầm 伺tứ 。 獨độc 此thử 金kim 經kinh 文văn 義nghĩa 奧áo 衍diễn 。 而nhi 昭chiêu 明minh 分phân 第đệ 。 又hựu 非phi 章chương 句cú 之chi 真chân 。 故cố 人nhân 多đa 異dị 解giải 。 茲tư 特đặc 正chánh 之chi 。

通thông 序tự

(# 法Pháp 會hội 因nhân 由do 分phần/phân 前tiền 半bán 段đoạn 。 凡phàm 二nhị 十thập 九cửu 字tự )# 。

別biệt 序tự

(# 法Pháp 會hội 因nhân 由do 分phần/phân 後hậu 半bán 段đoạn 。 凡phàm 四tứ 十thập 二nhị 字tự )# 。

正chánh 宗tông

經kinh 一nhất 章chương 。 言ngôn 如Như 來Lai 法pháp 也dã 。 無vô 相tướng 為vi 心tâm 法pháp 。 布bố 施thí 為vi 行hành 法pháp 。 若nhược 見kiến 非phi 相tướng 之chi 相tướng 。 為vi 如Như 來Lai 實thật 法pháp 。

(# 善thiện 現hiện 啟khải 請thỉnh 分phần/phân 。 大Đại 乘Thừa 正chánh 宗tông 分phần/phân 。 妙diệu 行hạnh 無vô 住trụ 分phần/phân 。 凡phàm 四tứ 百bách 六lục 十thập 字tự )# 。

說thuyết 經Kinh 之chi 一nhất 章chương 。 言ngôn 信tín 如Như 來Lai 法Pháp 者giả 。 以dĩ 不bất 取thủ 無vô 得đắc 為vi 實thật 。 應ưng 首thủ 章chương 心tâm 法pháp 也dã 。

(# 正chánh 信tín 希hy 有hữu 分phần/phân 。 無vô 得đắc 無vô 說thuyết 分phần/phân 。 依y 法pháp 出xuất 生sanh 分phần/phân 。 一nhất 相tướng 無vô 相tướng 分phần/phân 。 莊trang 嚴nghiêm 淨tịnh 土độ 分phần/phân 。 無vô 為vi 福phước 勝thắng 分phần/phân 。 尊tôn 重trọng 正chánh 教giáo 分phần/phân 。 凡phàm 一nhất 千thiên 一nhất 百bách 三tam 十thập 二nhị 字tự )# 。

說thuyết 經Kinh 之chi 二nhị 章chương 。 言ngôn 持trì 如Như 來Lai 法Pháp 者giả 。 以dĩ 般Bát 若Nhã 布bố 施thí 為vi 實thật 。 應ưng 首thủ 章chương 行hành 法pháp 也dã 。

(# 如như 法Pháp 受thọ 持trì 分phần/phân 。 離ly 相tương/tướng 寂tịch 滅diệt 分phần/phân 。 持trì 經Kinh 功công 德đức 分phần/phân 。 凡phàm 一nhất 千thiên 一nhất 百bách 二nhị 十thập 二nhị 字tự )# 。

說thuyết 經Kinh 之chi 三tam 章chương 。 總tổng 言ngôn 信tín 持trì 。 如Như 來Lai 法Pháp 者giả 。 有hữu 非phi 相tướng 之chi 果quả 。 以dĩ 應ưng 首thủ 章chương 見kiến 如Như 來Lai 實thật 法pháp 也dã 。

(# 能năng 淨tịnh 業nghiệp 障chướng 分phần/phân 。 凡phàm 二nhị 百bách 零linh 七thất 字tự )# 。

說thuyết 經Kinh 之chi 四tứ 章chương 。 言ngôn 佛Phật 法Pháp 無vô 我ngã 。 即tức 如Như 來Lai 法pháp 也dã 。

(# 究cứu 竟cánh 無vô 我ngã 分phần/phân 。 一nhất 體thể 同đồng 觀quán 分phần/phân 。 法Pháp 界Giới 通thông 化hóa 分phần/phân 。 離ly 色sắc 離ly 相tương/tướng 分phần/phân 。 非phi 說thuyết 所sở 說thuyết 分phần/phân 前tiền 半bán 。 凡phàm 一nhất 千thiên 二nhị 十thập 七thất 字tự )# 。

說thuyết 經Kinh 之chi 五ngũ 章chương 。 言ngôn 眾chúng 生sanh 法pháp 平bình 等đẳng 。 即tức 佛Phật 法Pháp 也dã 。

(# 非phi 說thuyết 所sở 說thuyết 分phần/phân 後hậu 半bán 。 無vô 法pháp 可khả 得đắc 分phần/phân 。 淨tịnh 心tâm 行hành 善thiện 分phần/phân 。 福phước 智trí 無vô 比tỉ 分phần/phân 。 化hóa 無vô 所sở 化hóa 分phần/phân 。 凡phàm 三tam 百bách 六lục 十thập 九cửu 字tự )# 。

說thuyết 經Kinh 之chi 六lục 章chương 。 言ngôn 如Như 來Lai 無vô 相tướng 。 亦diệc 非phi 無vô 相tướng 也dã 。

(# 法Pháp 身thân 非phi 相tướng 分phần/phân 。 無vô 斷đoạn 無vô 滅diệt 分phần/phân 。 不bất 受thọ 不bất 貪tham 分phần/phân 。 凡phàm 三tam 百bách 七thất 字tự )# 。

說thuyết 經Kinh 之chi 七thất 章chương 。 言ngôn 佛Phật 無vô 法pháp 相tướng 。 亦diệc 無vô 非phi 法pháp 相tướng 。 遂toại 言ngôn 古cổ 偈kệ 以dĩ 結kết 之chi 。 如Như 來Lai 實thật 法pháp 全toàn 矣hĩ 。

(# 威uy 儀nghi 寂tịch 靜tĩnh 分phần/phân 。 一nhất 合hợp 理lý 相tương/tướng 分phần/phân 。 知tri 見kiến 不bất 生sanh 分phần/phân 應ứng 化hóa 非phi 真chân 分phần/phân 前tiền 半bán 。 凡phàm 四tứ 百bách 二nhị 十thập 一nhất 字tự )# 。

流lưu 通thông

(# 應ứng 化hóa 非phi 真chân 分phần/phân 後hậu 半bán 。 凡phàm 四tứ 十thập 四tứ 字tự )# 。

全toàn 經kinh 正chánh 文văn 。 凡phàm 五ngũ 千thiên 一nhất 百bách 六lục 十thập 字tự 。

讀đọc 法pháp

凡phàm 語ngữ 意ý 。 截tiệt 然nhiên 可khả 斷đoạn 者giả 。 為vi 句cú 。 (# 點điểm 在tại 字tự 傍bàng )# 或hoặc 語ngữ 意ý 趨xu 下hạ 。 語ngữ 氣khí 相tương/tướng 聯liên 而nhi 句cú 長trường/trưởng 。 姑cô 作tác 分phần/phân 斷đoạn 者giả 。 為vi 讀đọc (# 點điểm 在tại 字tự 下hạ 音âm 逗đậu )# 。

凡phàm 全toàn 經kinh 宗tông 旨chỉ 。 前tiền 後hậu 相tương 應ứng 要yếu 句cú 。 用dụng ●# 。 眼nhãn 目mục 用dụng 。 各các 章chương 語ngữ 意ý 。 趨xu 重trọng/trùng 要yếu 句cú 眼nhãn 目mục 。 用dụng 。 立lập 言ngôn 分phân 別biệt 處xứ 。 用dụng 。 逐trục 段đoạn 義nghĩa 理lý 初sơ 見kiến 處xứ 。 用dụng ○# 。 遂toại 句cú 中trung 著trước 意ý 。 字tự 眼nhãn 不bất 可khả 忽hốt 處xứ 。 用dụng 。

凡phàm 佛Phật 語ngữ 與dữ 須Tu 菩Bồ 提Đề 語ngữ 轉chuyển 換hoán 處xứ 。 用dụng ﹂# 。

(# 以dĩ 上thượng 務vụ 為vi 標tiêu 題đề 醒tỉnh 眼nhãn 方phương 便tiện 。 人nhân 尋tầm 伺tứ 要yếu 領lãnh 。 非phi 同đồng 文văn 士sĩ 評bình 隲# 浮phù 華hoa 之chi 例lệ 。 讀đọc 者giả 鑒giám 之chi )# 。

金Kim 剛Cang 般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 經Kinh 郢# 說thuyết

嘉gia 興hưng 智trí 普phổ 居cư 士sĩ 。 徐từ 發phát 。 詮thuyên 次thứ 。

標tiêu 名danh

金Kim 剛Cang 般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 經Kinh 。 (# 般bát 音âm 撥bát 若nhược 音âm 惹nhạ )#

金kim 。 西tây 方phương 之chi 精tinh 。 剛cang 。 堅kiên 也dã 。 般Bát 若Nhã 。 梵Phạm 義nghĩa 智trí 慧tuệ 也dã 。 波Ba 羅La 蜜Mật 。 梵Phạm 義nghĩa 彼bỉ 岸ngạn 。 猶do 言ngôn 至chí 極cực 處xứ 。 此thử 經Kinh 宗tông 旨chỉ 。 言ngôn 人nhân 心tâm 有hữu 至chí 堅kiên 之chi 智trí 慧tuệ 。 皆giai 可khả 以dĩ 造tạo 道đạo 而nhi 至chí 于vu 極cực 也dã 。 葢# 人nhân 心tâm 清thanh 淨tịnh 。 原nguyên 有hữu 真chân 慧tuệ 。 但đãn 為vi 物vật 欲dục 所sở 蔽tế 。 于vu 是thị 識thức 蘊uẩn 萌manh 生sanh 。 不bất 得đắc 見kiến 道đạo 。 若nhược 能năng 空không 諸chư 相tướng 而nhi 生sanh 于vu 忍nhẫn 。 如như 其kỳ 真chân 慧tuệ 。 歸quy 諸chư 清thanh 淨tịnh 。 則tắc 離ly 此thử 到đáo 彼bỉ 。 離ly 塵trần 作tác 佛Phật 矣hĩ 。

通thông 序tự

如như 是thị 我ngã 聞văn 。

一nhất 時thời 佛Phật 在tại 舍Xá 衛Vệ 國Quốc 。 祗chi 樹thụ 給Cấp 孤Cô 獨Độc 園Viên 。 與dữ 大đại 比Bỉ 丘Khâu 眾chúng 。 千thiên 二nhị 百bách 五ngũ 十thập 人nhân 俱câu 。 (# 比tỉ 去khứ 聲thanh 凡phàm 比Bỉ 丘Khâu 之chi 比tỉ 皆giai 倣# 此thử )# 。

通thông 序tự 。 晉tấn 釋thích 道đạo 安an 所sở 定định 。 昭chiêu 明minh 總tổng 下hạ 文văn 為vi 法Pháp 會hội 因nhân 由do 分phần/phân 。 按án 釋Thích 迦Ca 譜# 云vân 。 佛Phật 將tương 涅Niết 槃Bàn 。 六lục 群quần 比Bỉ 丘Khâu 問vấn 。 結kết 集tập 法Pháp 藏tạng 。 一nhất 切thiết 經kinh 初sơ 。 安an 何hà 等đẳng 語ngữ 。 佛Phật 曰viết 當đương 安an 。 如như 是thị 我ngã 聞văn 。 一nhất 時thời 佛Phật 在tại 某mỗ 處xứ 。 而nhi 說thuyết 是thị 經Kinh 。 因nhân 凡phàm 經kinh 皆giai 有hữu 此thử 起khởi 。 故cố 以dĩ 為vi 通thông 序tự 也dã 。 今kim 從tùng 之chi 。 如như 是thị 我ngã 聞văn 。

猶do 言ngôn 如như 此thử 者giả 乃nãi 我ngã 所sở 聞văn 。 我ngã 。 集tập 經kinh 者giả 自tự 我ngã 也dã 。 譜# 云vân 阿A 難Nan 。 佛Phật 。 釋Thích 迦Ca 牟Mâu 尼Ni 佛Phật 。 梵Phạm 義nghĩa 覺giác 也dã 。 有hữu 自tự 覺giác 覺giác 人nhân 二nhị 義nghĩa 。 舍Xá 衛Vệ 。 國quốc 名danh 。 其kỳ 國quốc 太thái 子tử 名danh 祗chi 陀đà 。 常thường 舍xá 所sở 種chủng 樹thụ 之chi 園viên 興hưng 長Trưởng 者giả 須Tu 達Đạt 拏noa 。 給cấp 養dưỡng 孤cô 獨độc 貧bần 人nhân 。 故cố 名danh 祗chi 樹thụ 。 給Cấp 孤Cô 獨Độc 園Viên 。 比Bỉ 丘Khâu 。 梵Phạm 義nghĩa 有hữu 怖bố 魔ma 淨tịnh 戒giới 乞khất 法pháp 乞khất 食thực 等đẳng 義nghĩa 。 大đại 比Bỉ 丘Khâu 。 德đức 高cao 行hành 修tu 之chi 稱xưng 。 千thiên 二nhị 百bách 五ngũ 十thập 人nhân 。 統thống 言ngôn 一nhất 時thời 所sở 聞văn 佛Phật 說thuyết 法Pháp 之chi 眾chúng 。 有hữu 如như 此thử 。 釋thích 譜# 鑿tạc 鑿tạc 有hữu 其kỳ 目mục 。 不bất 必tất 泥nê 。 總tổng 見kiến 此thử 經Kinh 乃nãi 眾chúng 所sở 共cộng 聞văn 。 非phi 私tư 撰soạn 耳nhĩ 。

別biệt 序tự

爾nhĩ 時thời 世Thế 尊Tôn 食thực 時thời 。 著trước 衣y 持trì 鉢bát 。 入nhập 舍Xá 衛Vệ 大Đại 城Thành 乞khất 食thực 。 於ư 其kỳ 城thành 中trung 。 次thứ 第đệ 乞khất 已dĩ 。 還hoàn 至chí 本bổn 處xứ 。 飯phạn 食thực 訖ngật 。 收thu 衣y 鉢bát 。 洗tẩy 足túc 已dĩ 。 敷phu 座tòa 而nhi 坐tọa 。 (# 飯phạn 食thực 之chi 食thực 去khứ 聲thanh )# 。

別biệt 序tự 。 亦diệc 道đạo 安an 所sở 定định 。 專chuyên 序tự 祗chi 園viên 一nhất 時thời 演diễn 法pháp 之chi 由do 。 故cố 謂vị 之chi 別biệt 序tự 。

世Thế 尊Tôn 。 舉cử 世thế 所sở 尊tôn 仰ngưỡng 者giả 。 崇sùng 稱xưng 佛Phật 也dã 。 食thực 時thời 。 當đương 食thực 之chi 時thời 。 佛Phật 法Pháp 過quá 中trung 不bất 食thực 。 此thử 午ngọ 前tiền 也dã 。 衣y 。 僧Tăng 梨lê 衣y 。 鉢bát 。 所sở 以dĩ 貯trữ 食thực 。 次thứ 第đệ 乞khất 。 沿duyên 門môn 乞khất 。 不bất 擇trạch 貧bần 富phú 也dã 。 飯phạn 食thực 。 重trọng/trùng 造tạo 飯phạn 以dĩ 食thực 。 所sở 以dĩ 蠲quyên 潔khiết 也dã 。 敷phu 座tòa 而nhi 坐tọa 。 垂thùy 衣y 於ư 座tòa 。 結kết 趺phu 而nhi 坐tọa 。 即tức 禪thiền 坐tọa 也dã 。 言ngôn 此thử 以dĩ 見kiến 佛Phật 之chi 行hành 住trụ 有hữu 節tiết 。 儀nghi 容dung 有hữu 度độ 。 皆giai 清thanh 淨tịnh 持trì 戒giới 之chi 相tướng 也dã 。

正chánh 宗tông

凡phàm 佛Phật 說thuyết 起khởi 至chí 經kinh 義nghĩa 盡tận 。 謂vị 之chi 正chánh 宗tông 。 亦diệc 道đạo 安an 所sở 定định 。 諸chư 經kinh 皆giai 然nhiên 。 後hậu 人nhân 以dĩ 經kinh 義nghĩa 深thâm 長trường/trưởng 。 文văn 句cú 繁phồn 衍diễn 。 學học 人nhân 難nạn/nan 於ư 理lý 會hội 。 乃nãi 有hữu 品phẩm 分phân 之chi 分phần/phân 。 故cố 昭chiêu 明minh 於ư 此thử 經Kinh 。 作tác 三tam 十thập 二nhị 分phần 。 不bất 過quá 約ước 取thủ 每mỗi 段đoạn 大đại 意ý 。 標tiêu 出xuất 四tứ 字tự 。 以dĩ 便tiện 學học 人nhân 尋tầm 伺tứ 。 原nguyên 非phi 章chương 句cú 。 即tức 天thiên 親thân 菩Bồ 薩Tát 二nhị 十thập 七thất 疑nghi 之chi 例lệ 。 特đặc 稍sảo 集tập 其kỳ 要yếu 耳nhĩ 。 予# 見kiến 後hậu 人nhân 依y 傍bàng 二nhị 家gia 太thái 過quá 。 轉chuyển 展triển 誤ngộ 謬mậu 。 由do 於ư 貪tham 求cầu 實thật 義nghĩa 。 不bất 辨biện 語ngữ 脉mạch 虗hư 神thần 。 不bất 知tri 淺thiển 深thâm 要yếu 歸quy 所sở 在tại 。 故cố 十thập 七thất 分phần 後hậu 。 問vấn 語ngữ 重trọng/trùng 複phức 。 而nhi 解giải 者giả 遂toại 多đa 穿xuyên 鑒giám 。 不bất 知tri 經kinh 文văn 明minh 曰viết 。 聞văn 是thị 章chương 句cú 。 為vì 人nhân 解giải 說thuyết 。 則tắc 此thử 經Kinh 中trung 。 原nguyên 自tự 有hữu 章chương 法pháp 句cú 法pháp 。 有hữu 章chương 法pháp 句cú 法pháp 。 則tắc 必tất 有hữu 起khởi 伏phục 段đoạn 落lạc 。 淺thiển 深thâm 層tằng 次thứ 。 所sở 謂vị 語ngữ 脉mạch 虗hư 神thần 。 正chánh 實thật 理lý 之chi 門môn 戶hộ 也dã 。 誰thùy 能năng 不bất 由do 門môn 戶hộ 而nhi 見kiến 堂đường 奧áo 者giả 乎hồ 。 予# 是thị 以dĩ 據cứ 本bổn 文văn 之chi 起khởi 伏phục 段đoạn 落lạc 。 次thứ 為vi 八bát 章chương 。 究cứu 實thật 理lý 之chi 淺thiển 深thâm 層tằng 次thứ 顯hiển 出xuất 三tam 世thế 一nhất 法pháp 。 庶thứ 幾kỷ 初sơ 學học 者giả 尋tầm 門môn 得đắc 路lộ 。 然nhiên 後hậu 登đăng 堂đường 入nhập 室thất 。 不bất 致trí 竄thoán 越việt 徑kính 竇đậu 。 庶thứ 有hữu 稗bại 于vu 詮thuyên 解giải 焉yên 。 若nhược 乃nãi 禪thiền 宗tông 頓đốn 悟ngộ 。 一nhất 語ngữ 半bán 偈kệ 。 便tiện 了liễu 生sanh 死tử 。 誠thành 無vô 藉tạ 此thử 老lão 婆bà 子tử 矣hĩ 。

時thời 長Trưởng 老lão 須Tu 菩Bồ 提Đề 。 在tại 大đại 眾chúng 中trung 。 即tức 從tùng 座tòa 起khởi 。 偏thiên 袒đản 右hữu 肩kiên 。 右hữu 膝tất 著trước 地địa 。 合hợp 掌chưởng 恭cung 敬kính 而nhi 白bạch 佛Phật 言ngôn 。 希hy 有hữu 世Thế 尊Tôn 。 如Như 來Lai 善thiện 護hộ 念niệm 諸chư 菩Bồ 薩Tát 。 善thiện 付phó 囑chúc 諸chư 菩Bồ 薩Tát 。

世Thế 尊Tôn 。 善thiện 男nam 子tử 善thiện 女nữ 人nhân 。 發phát 阿A 耨Nậu 多Đa 羅La 三Tam 藐Miệu 三Tam 菩Bồ 提Đề 心tâm 。 應ưng 云vân 何hà 住trụ 。 云vân 何hà 降hàng 伏phục 其kỳ 心tâm 。

佛Phật 言ngôn 善thiện 哉tai 善thiện 哉tai 。 須Tu 菩Bồ 提Đề 。 如như 汝nhữ 所sở 說thuyết 。 如Như 來Lai 善thiện 護hộ 念niệm 諸chư 菩Bồ 薩Tát 。 善thiện 付phó 囑chúc 諸chư 菩Bồ 薩Tát 。 汝nhữ 今kim 諦đế 聽thính 。 當đương 為vì 汝nhữ 說thuyết 。 善thiện 男nam 子tử 善thiện 女nữ 人nhân 。 發phát 阿A 耨Nậu 多Đa 羅La 三Tam 藐Miệu 三Tam 菩Bồ 提Đề 心tâm 。 應ưng 如như 是thị 住trụ 。 如như 是thị 降hàng 伏phục 其kỳ 心tâm 。

唯dụy 然nhiên 世Thế 尊Tôn 。 願nguyện 樂nhạo 欲dục 聞văn 。

(# 長trường/trưởng 上thượng 聲thanh 降giáng/hàng 平bình 聲thanh 樂nhạo/nhạc/lạc 入nhập 聲thanh )# 。

此thử 一nhất 節tiết 。 問vấn 答đáp 初sơ 機cơ 莫mạc 逆nghịch 之chi 概khái 也dã 。 長trưởng 老lão 。 尊tôn 德đức 之chi 稱xưng 。 須Tu 菩Bồ 提Đề 。 長trưởng 老lão 之chi 名danh 。 梵Phạm 義nghĩa 曰viết 善thiện 見kiến 。 亦diệc 曰viết 善thiện 吉cát 。 亦diệc 曰viết 空không 生sanh 。 袒đản 肩kiên 。 膝tất 地địa 。 合hợp 掌chưởng 。 釋thích 儀nghi 也dã 。 希hy 有hữu 世Thế 尊Tôn 。 世thế 所sở 無vô 有hữu 之chi 尊tôn 德đức 也dã 。 如Như 來Lai 凡phàm 佛Phật 至chí 極cực 之chi 號hiệu 。 真chân 性tánh 自tự 如như 。 隨tùy 化hóa 而nhi 來lai 。 謂vị 之chi 如Như 來Lai 。 按án 佛Phật 本bổn 是thị 如Như 來Lai 轉chuyển 化hóa 也dã 。 須Tu 菩Bồ 提Đề 所sở 問vấn 如Như 來Lai 之chi 號hiệu 。 實thật 指chỉ 過quá 去khứ 如Như 來Lai 言ngôn 。 故cố 下hạ 文văn 復phục 以dĩ 見kiến 如Như 來Lai 。 正chánh 答đáp 其kỳ 問vấn 也dã 。 護hộ 。 愛ái 護hộ 也dã 。 念niệm 。 顧cố 念niệm 也dã 。 故cố 偈kệ 曰viết 。 加gia 彼bỉ 身thân 同đồng 行hành 。 付phó 。 未vị 得đắc 者giả 付phó 之chi 。 囑chúc 。 已dĩ 得đắc 者giả 堅kiên 之chi 。 故cố 偈kệ 曰viết 。 不bất 退thoái 得đắc 未vị 得đắc 。 菩Bồ 薩Tát 。 梵Phạm 義nghĩa 未vị 入nhập 聖thánh 位vị 之chi 賢hiền 者giả 。

善thiện 男nam 子tử 。 即tức 比Bỉ 丘Khâu 。 善thiện 女nữ 人nhân 。 即tức 比Bỉ 丘Khâu 尼Ni 。 阿A 耨Nậu 多Đa 羅La 三Tam 藐Miệu 三Tam 菩Bồ 提Đề 。 梵Phạm 義nghĩa 無vô 上thượng 正chánh 徧biến 正chánh 覺giác 。 無vô 上thượng 。 即tức 無vô 尚thượng 。 莫mạc 以dĩ 加gia 也dã 。 正chánh 。 不bất 邪tà 。 徧biến 。 不bất 隘ải 。 正chánh 覺giác 。 至chí 正chánh 之chi 智trí 慧tuệ 性tánh 。 發phát 此thử 心tâm 。 即tức 修tu 道Đạo 之chi 心tâm 。 住trụ 。 安an 住trụ 。 猶do 言ngôn 究cứu 竟cánh 歸quy 棲tê 之chi 地địa 。 降hàng 伏phục 。 制chế 之chi 使sử 不bất 放phóng 逸dật 。 葢# 心tâm 為vi 萬vạn 善thiện 之chi 根căn 。 亦diệc 為vi 萬vạn 識thức 之chi 使sử 。 得đắc 其kỳ 制chế 。 則tắc 為vi 聖thánh 為vi 佛Phật 。 失thất 其kỳ 制chế 。 則tắc 為vi 業nghiệp 為vi 小tiểu 人nhân 。 為vi 聖thánh 為vi 佛Phật 。 即tức 究cứu 竟cánh 歸quy 棲tê 之chi 地địa 矣hĩ 。 善thiện 哉tai 善thiện 哉tai 。 讚tán 歎thán 之chi 詞từ 。 如như 汝nhữ 所sở 說thuyết 。 如như 汝nhữ 所sở 問vấn 。 如Như 來Lai 法pháp 也dã 。 諦đế 。 審thẩm 也dã 。 當đương 為vì 汝nhữ 說thuyết 。 當đương 以dĩ 如Như 來Lai 法pháp 。 為vì 汝nhữ 說thuyết 也dã 。 如như 是thị 住trụ 。 如như 是thị 降hàng 伏phục 。 先tiên 為vi 虗hư 詞từ 。 如như 其kỳ 所sở 問vấn 應ưng 之chi 。 以dĩ 見kiến 一nhất 一nhất 分phần/phân 辨biện 也dã 。 唯dụy 然nhiên 。 應ưng 諾nặc 之chi 聲thanh 。 願nguyện 樂nhạo 欲dục 聞văn 。 志chí 所sở 慕mộ 而nhi 心tâm 所sở 喜hỷ 之chi 欲dục 聞văn 也dã 。 敘tự 此thử 以dĩ 見kiến 佛Phật 之chi 善thiện 教giáo 。 須Tu 菩Bồ 提Đề 勤cần 學học 之chi 意ý 。

佛Phật 告cáo 須Tu 菩Bồ 提Đề 。

諸chư 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 應ưng 如như 是thị 降hàng 伏phục 其kỳ 心tâm 。 所sở 有hữu 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 之chi 類loại 。 若nhược 卵noãn 生sanh 。 若nhược 胎thai 生sanh 。 若nhược 濕thấp 生sanh 。 若nhược 化hóa 生sanh 。 若nhược 有hữu 色sắc 。 若nhược 無vô 色sắc 。 若nhược 有hữu 想tưởng 。 若nhược 無vô 想tưởng 。 若nhược 非phi 有hữu 想tưởng 非phi 無vô 想tưởng 。 我ngã 皆giai 令linh 入nhập 。 無Vô 餘Dư 涅Niết 槃Bàn 。 而nhi 滅diệt 度độ 之chi 。 如như 是thị 滅diệt 度độ 。 無vô 量lượng 無vô 數số 。 無vô 邊biên 眾chúng 生sanh 。 實thật 無vô 眾chúng 生sanh 。 得đắc 滅diệt 度độ 者giả 。 (# 此thử 是thị 降hàng 心tâm 之chi 寔thật )# 。

何hà 以dĩ 故cố 。 須Tu 菩Bồ 提Đề 。 若nhược 菩Bồ 薩Tát 有hữu 我ngã 相tướng 。 人nhân 相tương/tướng 。 眾chúng 生sanh 相tương/tướng 。 壽thọ 者giả 相tương/tướng 。 即tức 非phi 菩Bồ 薩Tát 。 (# 相tương/tướng 去khứ 聲thanh 後hậu 同đồng )# 。

此thử 一nhất 節tiết 。 正chánh 答đáp 降hàng 伏phục 其kỳ 心tâm 也dã 。 摩ma 訶ha 薩tát 。 梵Phạm 義nghĩa 大đại 菩Bồ 薩Tát 。 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 指chỉ 下hạ 九cửu 種chủng 。 卵noãn 。 胎thai 。 濕thấp 。 化hóa 。 皆giai 以dĩ 四tứ 大đại 五ngũ 陰ấm 。 和hòa 合hợp 而nhi 成thành 。 謂vị 之chi 欲dục 界giới 天thiên 。 離ly 欲dục 界giới 。 但đãn 有hữu 色sắc 而nhi 已dĩ 。 謂vị 之chi 色sắc 界giới 天thiên 。 離ly 色sắc 。 謂vị 之chi 無vô 色sắc 界giới 天thiên 。 又hựu 有hữu 空không 無vô 處xứ 。 識thức 無vô 處xứ 。 二nhị 天thiên 。 謂vị 之chi 有hữu 想tưởng 天thiên 。 又hựu 無Vô 所Sở 有Hữu 處Xứ 。 謂vị 之chi 無vô 想tưởng 天thiên 。 又hựu 有hữu 頂đảnh 一nhất 天thiên 。 謂vị 之chi 非phi 有hữu 想tưởng 非phi 無vô 想tưởng 天thiên 。 以dĩ 有hữu 細tế 想tưởng 而nhi 無vô 粗thô 想tưởng 也dã 。 愚ngu 按án 梵Phạm 義nghĩa 如như 此thử 。 不bất 敢cảm 強cường/cưỡng 解giải 。 然nhiên 以dĩ 理lý 推thôi 之chi 。 竊thiết 謂vị 佛Phật 法Pháp 惟duy 心tâm 。 心tâm 之chi 靈linh 明minh 。 不bất 生sanh 不bất 滅diệt 。 非phi 儒nho 家gia 所sở 謂vị 形hình 質chất 之chi 心tâm 也dã 。 故cố 心tâm 之chi 所sở 見kiến 有hữu 清thanh 濁trược 粗thô 細tế 。 即tức 有hữu 色sắc 想tưởng 有hữu 無vô 等đẳng 天thiên 。 而nhi 眾chúng 生sanh 之chi 心tâm 。 入nhập 某mỗ 天thiên 者giả 。 即tức 為vi 某mỗ 天thiên 之chi 眾chúng 生sanh 。 故cố 釋thích 典điển 所sở 言ngôn 天thiên 人nhân 。 鑿tạc 鑿tạc 有hữu 相tương/tướng 。 天thiên 人nhân 不bất 淨tịnh 。 亦diệc 墮đọa 惡ác 道đạo 。 所sở 以dĩ 同đồng 稱xưng 眾chúng 生sanh 。 竝tịnh 資tư 佛Phật 度độ 也dã 。 無Vô 餘Dư 涅Niết 槃Bàn 。 梵Phạm 義nghĩa 謂vị 煩phiền 惱não 既ký 盡tận 。 五ngũ 陰ấm 亦diệc 滅diệt 。 但đãn 有hữu 真chân 常thường 自tự 性tánh 曰viết 涅Niết 槃Bàn 。 并tinh 真chân 常thường 亦diệc 無vô 可khả 證chứng 。 曰viết 無Vô 餘Dư 涅Niết 槃Bàn 。 滅diệt 是thị 去khứ 其kỳ 識thức 蘊uẩn 。 度độ 是thị 脫thoát 其kỳ 。 生sanh 死tử 輪luân 迴hồi 。 圓viên 覺giác 所sở 謂vị 。 有hữu 性tánh 無vô 性tánh 。 皆giai 成thành 佛Phật 道Đạo 也dã 。 葢# 佛Phật 法Pháp 慈từ 悲bi 。 以dĩ 度độ 生sanh 為vi 用dụng 。 見kiến 眾chúng 生sanh 現hiện 在tại 瞬thuấn 息tức 。 過quá 去khứ 業nghiệp 報báo 無vô 窮cùng 。 現hiện 在tại 救cứu 濟tế 。 不bất 如như 向hướng 後hậu 超siêu 度độ 之chi 恩ân 深thâm 。 故cố 儒nho 家gia 以dĩ 博bác 施thí 濟tế 眾chúng 為vi 聖thánh 功công 。 而nhi 佛Phật 家gia 以dĩ 無Vô 餘Dư 涅Niết 槃Bàn 為vi 廣quảng 大đại 。 所sở 見kiến 有hữu 不bất 同đồng 耳nhĩ 。 實thật 無vô 眾chúng 生sanh 。 得đắc 滅diệt 度độ 者giả 。 言ngôn 此thử 滅diệt 度độ 之chi 真chân 性tánh 。 本bổn 眾chúng 生sanh 所sở 自tự 具cụ 。 不bất 假giả 造tạo 作tác 。 我ngã 亦diệc 隨tùy 順thuận 真chân 性tánh 化hóa 度độ 之chi 。 初sơ 無vô 功công 用dụng 。 故cố 雖tuy 度độ 盡tận 眾chúng 生sanh 。 而nhi 不bất 見kiến 為vi 度độ 生sanh 。 若nhược 見kiến 為vi 度độ 生sanh 。 即tức 是thị 著trước 相tương/tướng 。 非phi 菩Bồ 薩Tát 矣hĩ 。 四tứ 相tương/tướng 。 該cai 上thượng 九cửu 種chủng 在tại 內nội 。 對đối 我ngã 而nhi 言ngôn 謂vị 之chi 人nhân 。 眾chúng 生sanh 皆giai 是thị 也dã 。 所sở 憎tăng 惡ác 者giả 謂vị 之chi 眾chúng 生sanh 。 所sở 樂lạc 慕mộ 者giả 謂vị 之chi 壽thọ 者giả 。 廣quảng 而nhi 言ngôn 之chi 。 則tắc 六lục 道đạo 為vi 眾chúng 生sanh 。 諸chư 天thiên 為vi 壽thọ 者giả 。 約ước 而nhi 言ngôn 之chi 。 則tắc 賢hiền 愚ngu 愛ái 憎tăng 而nhi 已dĩ 。 然nhiên 此thử 本bổn 所sở 以dĩ 答đáp 降hàng 心tâm 。 而nhi 言ngôn 度độ 生sanh 空không 相tướng 者giả 。 葢# 度độ 生sanh 為vi 降hàng 心tâm 之chi 功công 用dụng 而nhi 空không 相tướng 即tức 降hàng 心tâm 之chi 真chân 體thể 。 非phi 空không 相tướng 不bất 足túc 以dĩ 見kiến 降hàng 心tâm 之chi 自tự 成thành 。 非phi 度độ 生sanh 不bất 足túc 以dĩ 見kiến 降hàng 心tâm 之chi 成thành 物vật 。 成thành 己kỷ 成thành 物vật 。 總tổng 為vi 一nhất 心tâm 之chi 量lượng 。 即tức 體thể 即tức 用dụng 。 乃nãi 為vi 第đệ 一nhất 之chi 常thường 。 故cố 偈kệ 曰viết 。 廣quảng 大đại 第đệ 一nhất 常thường 。 其kỳ 心tâm 不bất 顛điên 倒đảo 。 利lợi 益ích 深thâm 心tâm 住trụ 。 此thử 乘thừa 功công 德đức 滿mãn 。 葢# 下hạ 文văn 所sở 謂vị 無vô 住trụ 布bố 施thí 。 即tức 度độ 生sanh 無vô 相tướng 之chi 心tâm 。 而nhi 推thôi 之chi 修tu 行hành 也dã 。 非phi 有hữu 兩lưỡng 層tằng 。 故cố 曰viết 功công 德đức 滿mãn 。

復phục 次thứ 須Tu 菩Bồ 提Đề 。 菩Bồ 薩Tát 於ư 法pháp 。 應ưng 無vô 所sở 住trụ 。 行hành 於ư 布bố 施thí 。 所sở 謂vị 不bất 住trụ 色sắc 布bố 施thí 。 不bất 住trụ 聲thanh 香hương 味vị 觸xúc 法pháp 布bố 施thí 。 須Tu 菩Bồ 提Đề 。 菩Bồ 薩Tát 應ưng 如như 是thị 布bố 施thí 。 不bất 住trụ 於ư 相tướng 。

何hà 以dĩ 故cố 。 若nhược 菩Bồ 薩Tát 不bất 住trụ 相tướng 布bố 施thí 。 其kỳ 福phước 德đức 不bất 可khả 思tư 量lượng 。 須Tu 菩Bồ 提Đề 。 於ư 意ý 云vân 何hà 。 東đông 方phương 虗hư 空không 。 可khả 思tư 量lượng 不phủ 。

不phủ 也dã 。

世Thế 尊Tôn 。

須Tu 菩Bồ 提Đề 。 南nam 西tây 北bắc 方phương 。 四tứ 維duy 上thượng 下hạ 虗hư 空không 。 可khả 思tư 量lượng 不phủ 。

不phủ 也dã 世Thế 尊Tôn 。

須Tu 菩Bồ 提Đề 。 菩Bồ 薩Tát 無vô 住trụ 相tướng 布bố 施thí 。 福phước 德đức 亦diệc 復phục 如như 是thị 。 不bất 可khả 思tư 量lượng 。 須Tu 菩Bồ 提Đề 。 菩Bồ 薩Tát 但đãn 應ưng 如như 所sở 教giáo 住trụ 。 (# 行hành 去khứ 聲thanh 不bất 上thượng 聲thanh )# 。

此thử 一nhất 節tiết 。 正chánh 答đáp 應ưng 云vân 何hà 住trụ 也dã 。 法pháp 本bổn 無vô 住trụ 。 上thượng 言ngôn 無vô 相tướng 。 其kỳ 義nghĩa 盡tận 矣hĩ 此thử 特đặc 因nhân 空không 生sanh 有hữu 應ưng 住trụ 之chi 問vấn 。 故cố 即tức 以dĩ 無vô 住trụ 為vi 住trụ 答đáp 之chi 。 正chánh 佛Phật 理lý 之chi 圓viên 玅# 也dã 。 其kỳ 義nghĩa 實thật 與dữ 儒nho 家gia 止chỉ 善thiện 相tương 近cận 。 故cố 先tiên 言ngôn 降hàng 伏phục 而nhi 後hậu 言ngôn 應ưng 住trụ 。 亦diệc 如như 儒nho 理lý 先tiên 明minh 親thân 而nhi 後hậu 止chỉ 善thiện 。 然nhiên 須Tu 菩Bồ 提Đề 問vấn 則tắc 先tiên 住trụ 而nhi 後hậu 降giáng/hàng 者giả 。 問vấn 者giả 疑nghi 義nghĩa 未vị 柝# 。 答đáp 者giả 條điều 理lý 必tất 貫quán 耳nhĩ 。

復phục 次thứ 。 又hựu 言ngôn 也dã 。 文văn 勢thế 相tương 連liên 而nhi 別biệt 起khởi 一nhất 義nghĩa 也dã 。 後hậu 凡phàm 言ngôn 復phục 次thứ 。 例lệ 皆giai 倣# 此thử 。 法pháp 。 佛Phật 法Pháp 也dã 。 行hành 。 功công 行hành 也dã 。 佛Phật 法Pháp 雖tuy 止chỉ 一nhất 心tâm 。 而nhi 必tất 見kiến 諸chư 行hành 事sự 。 則tắc 布bố 施thí 而nhi 已dĩ 矣hĩ 。 布bố 施thí 所sở 該cai 甚thậm 廣quảng 約ước 而nhi 言ngôn 之chi 。 則tắc 一nhất 施thí 財tài 。 二nhị 施thí 法pháp 。 三tam 施thí 無vô 畏úy 。 合hợp 而nhi 言ngôn 之chi 。 則tắc 滅diệt 度độ 眾chúng 生sanh 。 即tức 布bố 施thí 也dã 。 但đãn 上thượng 以dĩ 心tâm 言ngôn 。 故cố 曰viết 無vô 相tướng 。 此thử 以dĩ 行hành 言ngôn 。 故cố 曰viết 無vô 住trụ 。 其kỳ 理lý 一nhất 貫quán 。 色sắc 聲thanh 香hương 味vị 觸xúc 法pháp 。 謂vị 之chi 六lục 塵trần 。 亦diệc 曰viết 六lục 識thức 。 六lục 識thức 起khởi 于vu 六lục 根căn 。 即tức 眼nhãn 耳nhĩ 鼻tị 舌thiệt 身thân 意ý 。 言ngôn 凡phàm 為vi 六lục 根căn 所sở 感cảm 。 一nhất 切thiết 布bố 施thí 。 此thử 正chánh 不bất 住trụ 相tương/tướng 布bố 施thí 也dã 。 然nhiên 布bố 施thí 似tự 于vu 損tổn 己kỷ 利lợi 物vật 。 故cố 凡phàm 人nhân 不bất 能năng 無vô 相tướng 。 不bất 知tri 此thử 不bất 住trụ 相tương/tướng 布bố 施thí 者giả 。 其kỳ 果quả 為vi 福phước 德đức 。 如như 四tứ 維duy 上thượng 下hạ 。 虗hư 空không 之chi 不bất 可khả 思tư 量lượng 。 則tắc 布bố 施thí 無vô 相tướng 。 福phước 德đức 亦diệc 無vô 量lượng 矣hĩ 。 人nhân 奈nại 何hà 不bất 為vi 修tu 行hành 哉tai 。 故cố 又hựu 呼hô 須Tu 菩Bồ 提Đề 。 而nhi 告cáo 之chi 曰viết 。 菩Bồ 薩Tát 但đãn 應ưng 如như 所sở 教giáo 住trụ 。 葢# 以dĩ 無vô 住trụ 為vi 住trụ 。 乃nãi 真chân 住trụ 也dã 。 實thật 總tổng 結kết 上thượng 文văn 兩lưỡng 節tiết 之chi 意ý 。 但đãn 文văn 氣khí 似tự 貼# 應ưng 無vô 住trụ 布bố 施thí 上thượng 。 此thử 亦diệc 佛Phật 語ngữ 靈linh 妙diệu 處xứ 。 讀đọc 者giả 勿vật 以dĩ 文văn 害hại 義nghĩa 。 庶thứ 為vi 得đắc 之chi 。

(# 初sơ 斷đoạn 行hành 施thí 住trụ 相tương/tướng 疑nghi )# 須Tu 菩Bồ 提Đề 。 於ư 意ý 云vân 何hà 。 可khả 以dĩ 身thân 相tướng 。 見kiến 如Như 來Lai 不phủ 。

不phủ 也dã 。

世Thế 尊Tôn 。 不bất 可khả 以dĩ 身thân 相tướng 。 得đắc 見kiến 如Như 來Lai 。

何hà 以dĩ 故cố 。 如Như 來Lai 所sở 說thuyết 身thân 相tướng 。 即tức 非phi 身thân 相tướng 。

佛Phật 告cáo 須Tu 菩Bồ 提Đề 。

凡phàm 所sở 有hữu 相tướng 。 皆giai 是thị 虗hư 妄vọng 。 若nhược 見kiến 諸chư 相tướng 非phi 相tướng 。 即tức 見kiến 如Như 來Lai 。 (# 應ưng 空không 生sanh 所sở 稱xưng 如Như 來Lai )# 。

此thử 一nhất 節tiết 。 正chánh 答đáp 如Như 來Lai 法pháp 也dã 。 葢# 空không 生sanh 首thủ 問vấn 如Như 來Lai 善thiện 護hộ 念niệm 付phó 囑chúc 。 其kỳ 意ý 本bổn 問vấn 佛Phật 法Pháp 。 特đặc 以dĩ 佛Phật 因Nhân 地Địa 有hữu 如Như 來Lai 之chi 號hiệu 。 故cố 稱xưng 如Như 來Lai 。 佛Phật 亦diệc 即tức 因Nhân 地Địa 如Như 來Lai 法pháp 應ưng 之chi 。 故cố 全toàn 經kinh 所sở 稱xưng 如Như 來Lai 。 皆giai 屬thuộc 過quá 去khứ 之chi 化hóa 身thân 。 佛Phật 乃nãi 如Như 來Lai 之chi 應ưng 身thân 。 屬thuộc 現hiện 在tại 。 現hiện 在tại 有hữu 身thân 相tướng 。 過quá 去khứ 無vô 身thân 相tướng 。 其kỳ 理lý 甚thậm 易dị 曉hiểu 。 佛Phật 正chánh 欲dục 於ư 淺thiển 近cận 處xứ 引dẫn 入nhập 妙diệu 義nghĩa 。 乃nãi 即tức 境cảnh 而nhi 呼hô 空không 生sanh 以dĩ 問vấn 之chi 。 曰viết 。 可khả 以dĩ 身thân 相tướng 。 見kiến 如Như 來Lai 不phủ 。 身thân 相tướng 。 化hóa 身thân 之chi 相tướng 也dã 。 過quá 去khứ 即tức 滅diệt 。 故cố 空không 生sanh 遂toại 以dĩ 實thật 對đối 。 而nhi 卻khước 引dẫn 如Như 來Lai 所sở 說thuyết 身thân 相tướng 。 即tức 非phi 身thân 相tướng 為vi 證chứng 。 則tắc 空không 生sanh 意ý 中trung 。 亦diệc 自tự 有hữu 別biệt 領lãnh 會hội 矣hĩ 。 故cố 佛Phật 亦diệc 乘thừa 機cơ 而nhi 正chánh 告cáo 之chi 耳nhĩ 。 如Như 來Lai 所sở 說thuyết 。 意ý 是thị 當đương 時thời 有hữu 此thử 傳truyền 習tập 之chi 說thuyết 。 空không 生sanh 引dẫn 以dĩ 為vi 證chứng 。 若nhược 謂vị 如Như 來Lai 即tức 佛Phật 不bất 必tất 分phân 別biệt 。 則tắc 此thử 經Kinh 專chuyên 以dĩ 三tam 世thế 異dị 相tướng 之chi 疑nghi 。 統thống 歸quy 一nhất 相tương/tướng 。 皆giai 無vô 從tùng 領lãnh 會hội 矣hĩ 。 觀quán 此thử 則tắc 空không 生sanh 意ý 中trung 亦diệc 未vị 常thường 以dĩ 佛Phật 與dữ 如Như 來Lai 。 混hỗn 作tác 一nhất 人nhân 。 此thử 章chương 為vi 泛phiếm 問vấn 因Nhân 地Địa 如Như 來Lai 法pháp 。 不bất 必tất 疑nghi 矣hĩ 。 凡phàm 所sở 有hữu 相tướng 。 皆giai 屬thuộc 虗hư 妄vọng 。 此thử 正chánh 空không 相tướng 之chi 實thật 理lý 。 佛Phật 法Pháp 之chi 大đại 源nguyên 也dã 。 葢# 佛Phật 法Pháp 以dĩ 一nhất 心tâm 之chi 靈linh 。 不bất 生sanh 不bất 滅diệt 。 亘tuyên 古cổ 不bất 斷đoạn 。 故cố 百bách 年niên 旦đán 暮mộ 。 形hình 骸hài 如như 寄ký 。 凡phàm 所sở 有hữu 相tướng 。 皆giai 六lục 根căn 六lục 塵trần 。 為vi 無vô 明minh 識thức 蘊uẩn 所sở 熏huân 染nhiễm 。 則tắc 今kim 現hiện 在tại 。 雖tuy 有hữu 身thân 有hữu 相tương/tướng 。 與dữ 過quá 去khứ 之chi 無vô 身thân 無vô 相tướng 。 訖ngật 何hà 異dị 乎hồ 。 故cố 曰viết 皆giai 是thị 虗hư 妄vọng 。 然nhiên 而nhi 形hình 骸hài 塵trần 識thức 之chi 外ngoại 。 自tự 有hữu 真chân 性tánh 。 乃nãi 實thật 相tướng 也dã 。 實thật 相tướng 無vô 相tướng 。 即tức 為vi 法pháp 相tướng 。 但đãn 凡phàm 人nhân 執chấp 相tướng 。 故cố 不bất 能năng 見kiến 法Pháp 相tương/tướng 。 若nhược 能năng 空không 諸chư 相tướng 。 則tắc 法pháp 相tướng 見kiến 矣hĩ 。 故cố 又hựu 曰viết 。 若nhược 見kiến 諸chư 相tướng 非phi 相tướng 。 即tức 見kiến 如Như 來Lai 。 就tựu 眼nhãn 前tiền 淺thiển 近cận 。 引dẫn 入nhập 深thâm 義nghĩa 。 以dĩ 究cứu 無vô 相tướng 宗tông 旨chỉ 。 而nhi 即tức 以dĩ 完hoàn 空không 生sanh 發phát 問vấn 之chi 意ý 。 正chánh 佛Phật 機cơ 之chi 妙diệu 。 文văn 義nghĩa 雙song 絕tuyệt 者giả 也dã 。 故cố 偈kệ 曰viết 。 分phân 別biệt 有hữu 為vi 體thể 。 防phòng 彼bỉ 成thành 就tựu 得đắc 。 三tam 相tương/tướng 異dị 體thể 故cố 。 離ly 彼bỉ 是thị 如Như 來Lai 。 三tam 相tương/tướng 。 應ưng 身thân 。 化hóa 身thân 。 法Pháp 身thân 也dã 。 有hữu 為vi 。 即tức 指chỉ 身thân 相tướng 。 須Tu 菩Bồ 提Đề 謂vị 不bất 可khả 以dĩ 身thân 相tướng 見kiến 。 猶do 有hữu 過quá 去khứ 現hiện 在tại 之chi 見kiến 。 故cố 曰viết 三tam 相tương/tướng 異dị 體thể 故cố 。 若nhược 泯mẫn 三tam 相tương/tướng 之chi 異dị 。 則tắc 見kiến 非phi 相tướng 之chi 相tướng 。 即tức 見kiến 如Như 來Lai 。 故cố 曰viết 離ly 彼bỉ 是thị 如Như 來Lai 。 偈kệ 語ngữ 甚thậm 明minh 。 今kim 人nhân 多đa 誤ngộ 解giải 。

右hữu 經kinh 一nhất 章chương 。 言ngôn 如Như 來Lai 法pháp 也dã 。 無vô 相tướng 為vi 心tâm 法pháp 。 布bố 施thí 為vi 行hành 法pháp 。 若nhược 見kiến 非phi 相tướng 之chi 相tướng 為vi 如Như 來Lai 實thật 法pháp 也dã 。

發phát 謂vị 金Kim 剛Cang 般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 經Kinh 之chi 目mục 。 本bổn 佛Phật 所sở 自tự 名danh 。 經kinh 文văn 可khả 見kiến 。 然nhiên 方phương 在tại 演diễn 說thuyết 之chi 始thỉ 。 而nhi 遂toại 謂vị 此thử 經Kinh 。 於ư 理lý 未vị 合hợp 。 故cố 先tiên 德đức 多đa 疑nghi 之chi 。 訖ngật 無vô 定định 論luận 。 予# 觀quán 楞lăng 嚴nghiêm 論luận 諸chư 實thật 義nghĩa 盡tận 。 文Văn 殊Thù 亦diệc 請thỉnh 如như 何hà 奉phụng 持trì 。 佛Phật 遂toại 唱xướng 經kinh 目mục 。 後hậu 又hựu 言ngôn 天thiên 獄ngục 諸chư 趣thú 。 及cập 奢xa 摩ma 他tha 魔ma 事sự 。 皆giai 推thôi 廣quảng 餘dư 義nghĩa 。 故cố 溫ôn 陵lăng 以dĩ 結kết 經kinh 分phần/phân 助trợ 道đạo 分phân 別biệt 之chi 。 今kim 此thử 首thủ 三tam 節tiết 。 實thật 盡tận 宗tông 旨chỉ 。 末mạt 後hậu 說thuyết 出xuất 見kiến 如Như 來Lai 。 尤vưu 有hữu 祖tổ 述thuật 憲hiến 章chương 之chi 意ý 。 以dĩ 後hậu 反phản 覆phúc 辨biện 論luận 。 總tổng 不bất 出xuất 此thử 。 故cố 稱xưng 是thị 經Kinh 。 顯hiển 有hữu 了liễu 義nghĩa 。 予# 因nhân 分phần/phân 此thử 為vi 經kinh 。 亦diệc 溫ôn 陵lăng 之chi 意ý 也dã 。

須Tu 菩Bồ 提Đề 白bạch 佛Phật 言ngôn 。

世Thế 尊Tôn 。 頗phả 有hữu 眾chúng 生sanh 。 得đắc 聞văn 如như 是thị 。 言ngôn 說thuyết 章chương 句cú 。 生sanh 實thật 信tín 不phủ 。

(# 二nhị 斷đoạn 因nhân 果quả 俱câu 深thâm 難nan 信tín 疑nghi )# 。 佛Phật 告cáo 須Tu 菩Bồ 提Đề 。 莫mạc 作tác 是thị 說thuyết 。 如Như 來Lai 滅diệt 後hậu 。 後hậu 五ngũ 百bách 歲tuế 。 有hữu 持trì 戒giới 脩tu 福phước 者giả 。 於ư 此thử 章chương 句cú 。 能năng 生sanh 信tín 心tâm 。 以dĩ 此thử 為vi 實thật 。 當đương 知tri 是thị 人nhân 。 不bất 於ư 一nhất 佛Phật 。 二nhị 佛Phật 三tam 四tứ 五ngũ 佛Phật 。 而nhi 種chúng 善thiện 根căn 。 已dĩ 於ư 無vô 量lượng 。 千thiên 萬vạn 佛Phật 所sở 。 種chúng 諸chư 善thiện 根căn 。 聞văn 是thị 章chương 句cú 。 乃nãi 至chí 一nhất 念niệm 。 生sanh 淨tịnh 信tín 者giả 。 須Tu 菩Bồ 提Đề 。 如Như 來Lai 悉tất 知tri 悉tất 見kiến 。 是thị 諸chư 眾chúng 生sanh 。 得đắc 如như 是thị 無vô 量lượng 福phước 德đức 。

何hà 以dĩ 故cố 。 是thị 諸chư 眾chúng 生sanh 。 無vô 復phục 我ngã 相tướng 。 人nhân 相tướng 。 眾chúng 生sanh 相tướng 。 壽thọ 者giả 相tướng 。 無vô 法pháp 相tướng 。 亦diệc 無vô 非phi 法pháp 相tướng 。

何hà 以dĩ 故cố 。 是thị 諸chư 眾chúng 生sanh 。 若nhược 心tâm 取thủ 相tướng 。 則tắc 為vi 著trước 我ngã 。 人nhân 。 眾chúng 生sanh 。 壽thọ 者giả 。 若nhược 取thủ 法pháp 相tướng 。 即tức 著trước 我ngã 。 人nhân 。 眾chúng 生sanh 。 壽thọ 者giả 。

何hà 以dĩ 故cố 。 若nhược 取thủ 非phi 法pháp 相tướng 。 即tức 著trước 我ngã 人nhân 眾chúng 生sanh 壽thọ 者giả 。 是thị 故cố 不bất 應ưng 取thủ 法pháp 。 不bất 應ưng 取thủ 非phi 法pháp 。 以dĩ 是thị 義nghĩa 故cố 。 如Như 來Lai 常thường 說thuyết 。 汝nhữ 等đẳng 比Bỉ 丘Khâu 。 知tri 我ngã 說thuyết 法Pháp 。 知tri 筏phiệt 喻dụ 者giả 。 法Pháp 尚thượng 應ưng 捨xả 。 何hà 況huống 非phi 法pháp 。 (# 三tam 斷đoạn 無vô 相tướng 云vân 何hà 得đắc 說thuyết 。 疑nghi )# 須Tu 菩Bồ 提Đề 。 於ư 意ý 云vân 何hà 。 如Như 來Lai 得đắc 阿A 耨Nậu 多Đa 羅La 三Tam 藐Miệu 三Tam 菩Bồ 提Đề 耶da 。 如Như 來Lai 有hữu 所sở 說thuyết 法Pháp 耶da 。

須Tu 菩Bồ 提Đề 言ngôn 。 如như 我ngã 解giải 佛Phật 所sở 說thuyết 義nghĩa 。 無vô 有hữu 定định 法pháp 。 名danh 阿A 耨Nậu 多Đa 羅La 三Tam 藐Miệu 三Tam 菩Bồ 提Đề 。 亦diệc 無vô 有hữu 定định 法pháp 。 如Như 來Lai 可khả 說thuyết 。

何hà 以dĩ 故cố 。 如Như 來Lai 所sở 說thuyết 法Pháp 。 皆giai 不bất 可khả 取thủ 。 不bất 可khả 說thuyết 。 非phi 法pháp 。 非phi 非phi 法pháp 。

所sở 以dĩ 者giả 何hà 。 一nhất 切thiết 賢hiền 聖thánh 。 皆giai 以dĩ 無vô 為vi 法Pháp 。 而nhi 有hữu 差sai 別biệt 。 (# 此thử 一nhất 語ngữ 是thị 下hạ 章chương 四Tứ 果Quả 佛Phật 菩Bồ 薩Tát 伏phục 脉mạch )# 。

此thử 一nhất 節tiết 。 言ngôn 信tín 心tâm 以dĩ 不bất 取thủ 為vi 實thật 也dã 。 言ngôn 說thuyết 章chương 句cú 。 總tổng 指chỉ 經kinh 文văn 。 然nhiên 空không 生sanh 意ý 自tự 偏thiên 在tại 非phi 相tướng 之chi 相tướng 即tức 見kiến 如Như 來Lai 上thượng 。 葢# 猶do 恐khủng 眾chúng 生sanh 疑nghi 。 不bất 能năng 見kiến 也dã 。 實thật 信tín 。 深thâm 信tín 此thử 般Bát 若Nhã 可khả 以dĩ 見kiến 如Như 來Lai 也dã 。 後hậu 五ngũ 百bách 歲tuế 。 據cứ 梵Phạm 義nghĩa 有hữu 五ngũ 五ngũ 百bách 歲tuế 。 此thử 後hậu 五ngũ 百bách 歲tuế 。 乃nãi 末mạt 世thế 法pháp 壞hoại 之chi 際tế 。 故cố 偈kệ 曰viết 惡ác 世thế 。 持trì 戒giới 。 修tu 福phước 。 與dữ 信tín 心tâm 為vi 實thật 。 有hữu 戒giới 定định 慧tuệ 三tam 意ý 。 其kỳ 次thứ 序tự 如như 是thị 耳nhĩ 。 善thiện 根căn 。 不bất 貪tham 不bất 瞋sân 不bất 癡si 也dã 。 淨tịnh 信tín 。 清thanh 淨tịnh 無vô 相tướng 之chi 信tín 也dã 。 悉tất 知tri 悉tất 見kiến 。 佛Phật 心tâm 感cảm 通thông 也dã 。 佛Phật 答đáp 之chi 意ý 。 謂vị 此thử 法pháp 之chi 實thật 。 豈khởi 難nan 信tín 乎hồ 。 雖tuy 彼bỉ 惡ác 世thế 。 尚thượng 有hữu 信tín 者giả 。 但đãn 此thử 信tín 者giả 。 必tất 種chúng 善thiện 根căn 已dĩ 久cửu 。 故cố 能năng 清thanh 淨tịnh 其kỳ 信tín 。 有hữu 無vô 量lượng 福phước 德đức 。 何hà 也dã 。 葢# 信tín 以dĩ 不bất 取thủ 相tương/tướng 為vi 實thật 也dã 無vô 相tướng 。 不bất 惟duy 無vô 四tứ 相tương/tướng 。 而nhi 且thả 無vô 法pháp 相tướng 。 無vô 非phi 法pháp 相tướng 。 葢# 法pháp 即tức 四tứ 相tương/tướng 。 四tứ 相tương/tướng 即tức 法pháp 。 原nguyên 無vô 二nhị 體thể 。 故cố 有hữu 法pháp 即tức 有hữu 四tứ 相tương/tướng 。 若nhược 曰viết 無vô 法pháp 則tắc 四tứ 相tương/tướng 之chi 障chướng 。 更cánh 何hà 盡tận 乎hồ 。 所sở 以dĩ 法pháp 與dữ 非phi 法pháp 。 皆giai 不bất 應ưng 取thủ 。 譬thí 如như 渡độ 者giả 捨xả 筏phiệt 法pháp 之chi 所sở 以dĩ 應ưng 捨xả 也dã 。 然nhiên 非phi 筏phiệt 何hà 以dĩ 得đắc 渡độ 。 則tắc 非phi 法pháp 又hựu 豈khởi 可khả 取thủ 乎hồ 。 此thử 信tín 心tâm 之chi 所sở 以dĩ 清thanh 淨tịnh 為vi 實thật 也dã 。 一nhất 切thiết 賢hiền 聖thánh 。 學học 佛Phật 已dĩ 到đáo 未vị 到đáo 之chi 謂vị 。 即tức 下hạ 四Tứ 果Quả 及cập 佛Phật 與dữ 菩Bồ 薩Tát 。 皆giai 以dĩ 無vô 為vi 法Pháp 。 而nhi 有hữu 差sai 別biệt 。 言ngôn 賢hiền 聖thánh 差sai 別biệt 。 等đẳng 級cấp 雖tuy 多đa 。 而nhi 總tổng 不bất 出xuất 無vô 為vi 法pháp 。 佛Phật 意ý 又hựu 謂vị 。 信tín 心tâm 者giả 何hà 以dĩ 不bất 應ưng 取thủ 法pháp 乎hồ 。 葢# 法pháp 本bổn 無vô 有hữu 定định 名danh 也dã 。 何hà 不bất 即tức 思tư 如Như 來Lai 之chi 所sở 。 得đắc 與dữ 所sở 說thuyết 安an 在tại 乎hồ 。 須Tu 菩Bồ 提Đề 乃nãi 以dĩ 佛Phật 所sở 說thuyết 之chi 義nghĩa 推thôi 之chi 。 而nhi 知tri 如Như 來Lai 法pháp 果quả 不bất 可khả 取thủ 。 不bất 可khả 說thuyết 。 且thả 原nguyên 無vô 法pháp 。 原nguyên 無vô 非phi 法pháp 。 且thả 不bất 惟duy 如Như 來Lai 為vi 然nhiên 。 而nhi 一nhất 切thiết 賢hiền 聖thánh 。 高cao 高cao 下hạ 下hạ 皆giai 然nhiên 。 則tắc 信tín 心tâm 者giả 以dĩ 不bất 取thủ 為vi 實thật 。 又hựu 何hà 疑nghi 乎hồ 。

須Tu 菩Bồ 提Đề 。 於ư 意ý 云vân 何hà 。 若nhược 人nhân 滿mãn 三Tam 千Thiên 大Đại 千Thiên 世Thế 界Giới 七thất 寶bảo 。 以dĩ 用dụng 布bố 施thí 。 是thị 人nhân 所sở 得đắc 福phước 德đức 。 寧ninh 為vi 多đa 不phủ 。

須Tu 菩Bồ 提Đề 言ngôn 。 甚thậm 多đa 。

世Thế 尊Tôn 。 何hà 以dĩ 故cố 。 是thị 福phước 德đức 即tức 非phi 福phước 德đức 性tánh 。 是thị 故cố 如Như 來Lai 說thuyết 福phước 德đức 多đa 。

若nhược 復phục 有hữu 人nhân 。 於ư 此thử 經Kinh 中trung 。 受thọ 持trì 乃nãi 至chí 。 四tứ 句cú 偈kệ 等đẳng 。 為vì 他tha 人nhân 說thuyết 。 其kỳ 福phước 勝thắng 彼bỉ 。

何hà 以dĩ 故cố 。 須Tu 菩Bồ 提Đề 。 一nhất 切thiết 諸chư 佛Phật 。 及cập 諸chư 佛Phật 阿A 耨Nậu 多Đa 羅La 三Tam 藐Miệu 三Tam 菩Bồ 提Đề 法Pháp 。 皆giai 從tùng 此thử 經Kinh 出xuất 。 須Tu 菩Bồ 提Đề 。 所sở 謂vị 佛Phật 法Pháp 者giả 。 即tức 非phi 佛Phật 法Pháp 。

此thử 一nhất 節tiết 。 言ngôn 不bất 取thủ 之chi 報báo 。 三Tam 千Thiên 大Đại 千Thiên 。 言ngôn 世thế 界giới 之chi 多đa 。 七thất 寶bảo 。 謂vị 金kim 。 銀ngân 。 琉lưu 璃ly 。 珊san 瑚hô 。 碼mã 碯não 。 真chân 珠châu 。 玻pha 黎lê 。 然nhiên 釋Thích 迦Ca 譜# 所sở 謂vị 七thất 寶bảo 具cụ 足túc 。 又hựu 一nhất 金kim 輪luân 。 二nhị 白bạch 象tượng 。 三tam 紺cám 馬mã 。 四tứ 神thần 珠châu 。 五ngũ 玉ngọc 女nữ 。 六lục 主chủ 藏tạng 臣thần 。 七thất 主chủ 兵binh 臣thần 。 不bất 必tất 泥nê 也dã 。 上thượng 言ngôn 不bất 取thủ 信tín 心tâm 。 乃nãi 貪tham 絕tuyệt 也dã 。 故cố 以dĩ 七thất 寶bảo 布bố 施thí 。 之chi 福phước 較giảo 量lượng 。 從tùng 其kỳ 類loại 如như 無vô 相tướng 不bất 住trụ 福phước 報báo 。 以dĩ 虗hư 空không 較giảo 量lượng 。 各các 有hữu 深thâm 意ý 。 是thị 福phước 德đức 即tức 非phi 福phước 德đức 性tánh 。 言ngôn 本bổn 無vô 求cầu 福phước 之chi 心tâm 。 亦diệc 不bất 取thủ 意ý 。 如Như 來Lai 說thuyết 福phước 德đức 多đa 。 就tựu 世thế 人nhân 所sở 見kiến 言ngôn 。 然nhiên 不bất 貪tham 能năng 捨xả 福phước 德đức 報báo 之chi 。 原nguyên 是thị 實thật 理lý 。 諸chư 經kinh 說thuyết 因nhân 果quả 。 皆giai 是thị 此thử 意ý 。 但đãn 佛Phật 語ngữ 不bất 著trước 一nhất 邊biên 。 此thử 經Kinh 。 指chỉ 前tiền 問vấn 答đáp 如Như 來Lai 法pháp 一nhất 章chương 。 葢# 佛Phật 因nhân 過quá 去khứ 逢phùng 事sự 如Như 來Lai 。 今kim 為vi 弟đệ 子tử 演diễn 說thuyết 者giả 。 實thật 如Như 來Lai 法pháp 也dã 。 故cố 尊tôn 而nhi 名danh 之chi 為vi 經kinh 。 前tiền 此thử 須Tu 菩Bồ 提Đề 。 只chỉ 認nhận 是thị 佛Phật 說thuyết 。 故cố 但đãn 曰viết 章chương 句cú 。 自tự 此thử 以dĩ 後hậu 。 須Tu 菩Bồ 提Đề 亦diệc 稱xưng 經kinh 矣hĩ 。 曰viết 。 當đương 何hà 名danh 此thử 經Kinh 。 曰viết 。 甚thậm 深thâm 經Kinh 典điển 。 語ngữ 氣khí 可khả 見kiến 。 四tứ 句cú 偈kệ 。 一nhất 切thiết 有hữu 為vi 法pháp 四tứ 句cú 也dã 。 此thử 偈kệ 實thật 該cai 佛Phật 法Pháp 之chi 全toàn 體thể 。 相tương/tướng 傳truyền 古cổ 偈kệ 。 人nhân 人nhân 稔# 知tri 。 故cố 特đặc 於ư 末mạt 後hậu 出xuất 之chi 。 乃nãi 至chí 四tứ 句cú 偈kệ 等đẳng 。 分phân 明minh 自tự 首thủ 至chí 尾vĩ 之chi 謂vị 。 一nhất 切thiết 諸chư 佛Phật 。 即tức 一nhất 切thiết 賢hiền 聖thánh 之chi 意ý 。 要yếu 見kiến 一nhất 切thiết 賢hiền 聖thánh 。 皆giai 以dĩ 無vô 為vi 為vi 體thể 。 而nhi 皆giai 從tùng 此thử 經Kinh 出xuất 。 則tắc 此thử 經Kinh 以dĩ 非phi 法pháp 為vi 法pháp 。 其kỳ 理lý 貫quán 矣hĩ 。 佛Phật 語ngữ 前tiền 後hậu 照chiếu 應ưng 。 脈mạch 絡lạc 分phân 明minh 。 但đãn 縈oanh 迴hồi 紆hu 折chiết 。 出xuất 沒một 無vô 迹tích 。 故cố 不bất 易dị 曉hiểu 耳nhĩ 。

(# 四tứ 斷đoạn 聲Thanh 聞Văn 得đắc 果quả 是thị 取thủ 疑nghi )# 須Tu 菩Bồ 提Đề 。 於ư 意ý 云vân 何hà 。 須Tu 陀Đà 洹Hoàn 。 能năng 作tác 是thị 念niệm 。 我ngã 得đắc 須Tu 陀Đà 洹Hoàn 果Quả 不phủ 。

須Tu 菩Bồ 提Đề 言ngôn 。 不phủ 也dã 。

世Thế 尊Tôn 。 何hà 以dĩ 故cố 。 須Tu 陀Đà 洹Hoàn 。 名danh 為vi 入nhập 流lưu 。 而nhi 無vô 所sở 入nhập 。 不bất 入nhập 色sắc 聲thanh 香hương 味vị 觸xúc 法pháp 。 是thị 名danh 須Tu 陀Đà 洹Hoàn 。

須Tu 菩Bồ 提Đề 。 於ư 意ý 云vân 何hà 。 斯Tư 陀Đà 含Hàm 能năng 作tác 是thị 念niệm 。 我ngã 得đắc 斯Tư 陀Đà 含Hàm 果Quả 不phủ 。

須Tu 菩Bồ 提Đề 言ngôn 。 不phủ 也dã 。

世Thế 尊Tôn 。 何hà 以dĩ 故cố 斯Tư 陀Đà 含Hàm 。 名danh 一nhất 往vãng 來lai 。 而nhi 實thật 無vô 往vãng 來lai 。 是thị 名danh 斯Tư 陀Đà 含Hàm 。

須Tu 菩Bồ 提Đề 。 於ư 意ý 云vân 何hà 。 阿A 那Na 含Hàm 能năng 作tác 是thị 念niệm 。 我ngã 得đắc 阿A 那Na 含Hàm 果Quả 不phủ 。

須Tu 菩Bồ 提Đề 言ngôn 。 不phủ 也dã 。

世Thế 尊Tôn 。 何hà 以dĩ 故cố 。 阿A 那Na 含Hàm 名danh 為vi 不Bất 來Lai 。 而nhi 實thật 無vô 不bất 來lai 。 是thị 故cố 名danh 阿A 那Na 含Hàm 。

須Tu 菩Bồ 提Đề 。 於ư 意ý 云vân 何hà 。 阿A 羅La 漢Hán 能năng 作tác 是thị 念niệm 。 我ngã 得đắc 阿A 羅La 漢Hán 道Đạo 不phủ 。

須Tu 菩Bồ 提Đề 言ngôn 。 不phủ 也dã 。

世Thế 尊Tôn 。 何hà 以dĩ 故cố 。 實thật 無vô 有hữu 法Pháp 。 名danh 阿A 羅La 漢Hán 。

世Thế 尊Tôn 。 若nhược 阿A 羅La 漢Hán 作tác 是thị 念niệm 。 我ngã 得đắc 阿A 羅La 漢Hán 道Đạo 。 即tức 為vi 著trước 我ngã 。 人nhân 。 眾chúng 生sanh 。 壽thọ 者giả 。

世Thế 尊Tôn 。 佛Phật 說thuyết 我ngã 得đắc 無Vô 諍Tranh 三Tam 昧Muội 。 人nhân 中trung 最tối 為vi 第đệ 一nhất 。 是thị 第đệ 一nhất 離ly 欲dục 阿A 羅La 漢Hán 。

世Thế 尊Tôn 。 我ngã 不bất 作tác 是thị 念niệm 。 我ngã 是thị 離ly 欲dục 阿A 羅La 漢Hán 。

世Thế 尊Tôn 。 我ngã 若nhược 作tác 是thị 念niệm 。 我ngã 得đắc 阿A 羅La 漢Hán 道Đạo 。 世Thế 尊Tôn 則tắc 不bất 說thuyết 須Tu 菩Bồ 提Đề 。 是thị 樂nhạo 阿a 蘭lan 那na 行hạnh 者giả 。 以dĩ 須Tu 菩Bồ 提Đề 實thật 無vô 所sở 行hành 。 而nhi 名danh 須Tu 菩Bồ 提Đề 。 是thị 樂nhạo 阿a 蘭lan 那na 行hạnh 。

(# 五ngũ 斷đoạn 釋Thích 迦Ca 然nhiên 燈đăng 取thủ 說thuyết 疑nghi )# 。 佛Phật 告cáo 須Tu 菩Bồ 提Đề 。 於ư 意ý 云vân 何hà 。 如Như 來Lai 昔tích 在tại 然Nhiên 燈Đăng 佛Phật 所sở 。 於ư 法Pháp 有hữu 所sở 得đắc 不phủ 。

不phủ 也dã 。

世Thế 尊Tôn 。 如Như 來Lai 在tại 然Nhiên 燈Đăng 佛Phật 所sở 。 於ư 法Pháp 實thật 無vô 所sở 得đắc 。 (# 六lục 斷đoạn 嚴nghiêm 土thổ/độ 違vi 於ư 不bất 取thủ 疑nghi )# 。

須Tu 菩Bồ 提Đề 。 於ư 意ý 云vân 何hà 。 菩Bồ 薩Tát 莊trang 嚴nghiêm 佛Phật 土độ 不phủ 。

不phủ 也dã 。

世Thế 尊Tôn 。 何hà 以dĩ 故cố 。 莊trang 嚴nghiêm 佛Phật 土độ 者giả 。 即tức 非phi 莊trang 嚴nghiêm 。 是thị 名danh 莊trang 嚴nghiêm 。

(# 總tổng 承thừa 上thượng 六lục 問vấn )# 。 是thị 故cố 須Tu 菩Bồ 提Đề 。 諸chư 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 應ưng 如như 是thị 生sanh 清thanh 淨tịnh 心tâm 。 (# 即tức 無vô 得đắc 意ý )# 。 不bất 應ưng 住trụ 色sắc 生sanh 心tâm 。 不bất 應ưng 住trụ 聲thanh 香hương 味vị 觸xúc 法pháp 生sanh 心tâm 。 應ưng 無vô 所sở 住trụ 。 而nhi 生sanh 其kỳ 心tâm 。 (# 七thất 斷đoạn 受thọ 得đắc 報báo 身thân 有hữu 取thủ 疑nghi )# 須Tu 菩Bồ 提Đề 。 譬thí 如như 有hữu 人nhân 。 身thân 如như 須Tu 彌Di 山Sơn 王Vương 。 於ư 意ý 云vân 何hà 。 是thị 身thân 為vi 大đại 不phủ 。

須Tu 菩Bồ 提Đề 言ngôn 。 甚thậm 大đại 世Thế 尊Tôn 。

何hà 以dĩ 故cố 。 佛Phật 說thuyết 非phi 身thân 。 是thị 名danh 大đại 身thân 。 (# 無vô 得đắc 是thị 真chân 得đắc )# 。

此thử 一nhất 節tiết 。 言ngôn 信tín 心tâm 以dĩ 無vô 得đắc 為vi 實thật 也dã 。 須Tu 陀Đà 洹Hoàn 。 梵Phạm 義nghĩa 入nhập 流lưu 。 謂vị 斷đoạn 三tam 界giới 見kiến 惑hoặc 已dĩ 盡tận 。 可khả 入nhập 聖thánh 流lưu 也dã 。 斯Tư 陀Đà 含Hàm 。 梵Phạm 義nghĩa 一nhất 來lai 。 謂vị 斷đoạn 欲dục 界giới 九cửu 品phẩm 思tư 惑hoặc 中trung 。 前tiền 六lục 品phẩm 已dĩ 盡tận 。 後hậu 三tam 品phẩm 尚thượng 在tại 。 須tu 更cánh 來lai 欲dục 界giới 一nhất 番phiên 受thọ 生sanh 也dã 。 阿A 那Na 含Hàm 。 梵Phạm 義nghĩa 不bất 來lai 。 謂vị 九cửu 品phẩm 俱câu 盡tận 。 更cánh 不bất 來lai 欲dục 界giới 也dã 。 阿A 羅La 漢Hán 。 梵Phạm 義nghĩa 。 無Vô 學Học 。 謂vị 斷đoạn 色sắc 界giới 無vô 色sắc 界giới 。 思tư 惑hoặc 俱câu 盡tận 。 更cánh 不bất 受thọ 三tam 界giới 生sanh 死tử 。 無vô 法pháp 可khả 學học 也dã 。 無vô 所sở 入nhập 。 無vô 不bất 來lai 。 無vô 往vãng 來lai 。 無vô 所sở 得đắc 。 只chỉ 無vô 相tướng 一nhất 意ý 。 無vô 諍tranh 。 不bất 惱não 也dã 。 謂vị 不bất 起khởi 眾chúng 生sanh 之chi 煩phiền 惱não 。 三tam 昧muội 。 梵Phạm 義nghĩa 正chánh 持trì 。 謂vị 任nhậm 緣duyên 一nhất 境cảnh 。 守thủ 正chánh 持trì 之chi 。 離ly 諸chư 邪tà 妄vọng 。 故cố 為vi 入nhập 定định 之chi 正Chánh 法Pháp 。 人nhân 心tâm 煩phiền 惱não 。 皆giai 自tự 欲dục 起khởi 。 故cố 得đắc 無Vô 諍Tranh 三Tam 昧Muội 者giả 。 謂vị 之chi 離ly 欲dục 阿A 羅La 漢Hán 。 阿a 蘭lan 那na 。 梵Phạm 義nghĩa 寂tịch 靜tĩnh 。 亦diệc 云vân 無vô 事sự 。 即tức 無vô 諍tranh 意ý 。 莊trang 嚴nghiêm 佛Phật 土độ 。 言ngôn 恭cung 敬kính 佛Phật 相tương/tướng 也dã 。 葢# 心tâm 上thượng 以dĩ 佛Phật 土độ 為vi 莊trang 嚴nghiêm 而nhi 恭cung 敬kính 之chi 。 即tức 是thị 著trước 相tương/tướng 。 非phi 真chân 莊trang 嚴nghiêm 。 故cố 偈kệ 曰viết 。 非phi 形hình 第đệ 一nhất 體thể 。 非phi 嚴nghiêm 莊trang 嚴nghiêm 意ý 。 清thanh 淨tịnh 無vô 相tướng 。 為vi 第đệ 一nhất 體thể 。 譬thí 如như 。 取thủ 喻dụ 也dã 。 以dĩ 明minh 非phi 實thật 說thuyết 。 須Tu 彌Di 山Sơn 。 釋thích 典điển 謂vị 四tứ 天thiên 下hạ 之chi 中trung 。 日nhật 月nguyệt 所sở 環hoàn 繞nhiễu 。 王vương 。 尊tôn 稱xưng 。 佛Phật 法Pháp 不bất 分phân 有hữu 色sắc 無vô 色sắc 。 有hữu 想tưởng 無vô 想tưởng 。 皆giai 謂vị 眾chúng 生sanh 。 故cố 有hữu 獅sư 王vương 蛤# 王vương 樹thụ 王vương 鵞nga 王vương 等đẳng 名danh 。 佛Phật 意ý 承thừa 上thượng 文văn 。 一nhất 切thiết 賢hiền 聖thánh 。 皆giai 以dĩ 無vô 為vi 法Pháp 。 而nhi 有hữu 差sai 別biệt 。 乃nãi 須Tu 菩Bồ 提Đề 所sở 知tri 也dã 。 故cố 以dĩ 諸chư 佛Phật 品phẩm 地địa 歷lịch 歷lịch 問vấn 之chi 。 自tự 四Tứ 果Quả 而nhi 上thượng 至chí 于vu 如Như 來Lai 。 自tự 如Như 來Lai 而nhi 下hạ 至chí 于vu 菩Bồ 薩Tát 。 精tinh 之chi 則tắc 為vi 菩Bồ 提Đề 。 粗thô 之chi 則tắc 為vi 佛Phật 土độ 。 皆giai 不bất 可khả 以dĩ 作tác 念niệm 有hữu 得đắc 。 于vu 是thị 總tổng 而nhi 結kết 言ngôn 之chi 曰viết 。 是thị 故cố 須Tu 菩Bồ 提Đề 。 諸chư 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 應ưng 如như 是thị 生sanh 清thanh 淨tịnh 心tâm 。 不bất 取thủ 。 即tức 清thanh 淨tịnh 心tâm 。 葢# 因nhân 諸chư 菩Bồ 薩Tát 實thật 無vô 所sở 得đắc 如như 此thử 。 故cố 不bất 當đương 有hữu 取thủ 。 不bất 住trụ 聲thanh 香hương 味vị 觸xúc 法pháp 。 即tức 是thị 清thanh 淨tịnh 。 無vô 所sở 住trụ 而nhi 生sanh 其kỳ 心tâm 。 即tức 是thị 生sanh 清thanh 淨tịnh 心tâm 。 特đặc 恐khủng 人nhân 疑nghi 別biệt 有hữu 所sở 謂vị 清thanh 淨tịnh 心tâm 。 故cố 復phục 以dĩ 經kinh 中trung 不bất 住trụ 無vô 住trụ 。 盤bàn 旋toàn 束thúc 定định 。 而nhi 又hựu 以dĩ 生sanh 其kỳ 心tâm 。 繳giảo 出xuất 能năng 生sanh 信tín 心tâm 之chi 章chương 旨chỉ 。 真chân 天thiên 地địa 至chí 文văn 也dã 。 山sơn 王vương 一nhất 喻dụ 。 總tổng 是thị 不bất 取thủ 無vô 得đắc 意ý 。 而nhi 是thị 名danh 大đại 身thân 。 又hựu 非phi 真chân 無vô 取thủ 。 故cố 偈kệ 曰viết 。 如như 山sơn 王vương 無vô 取thủ 。 受thọ 報báo 亦diệc 復phục 然nhiên 。 言ngôn 雖tuy 受thọ 報báo 而nhi 無vô 取thủ 。 則tắc 非phi 無vô 報báo 可khả 知tri 。 今kim 人nhân 因nhân 昭chiêu 明minh 於ư 羅La 漢Hán 下hạ 分phần/phân 截tiệt 。 遂toại 將tương 清thanh 淨tịnh 不bất 住trụ 。 單đơn 頂đảnh 莊trang 嚴nghiêm 。 而nhi 上thượng 文văn 種chủng 種chủng 。 無vô 處xứ 安an 頓đốn 。 又hựu 鑿tạc 出xuất 許hứa 多đa 疑nghi 端đoan 。 強cường/cưỡng 為vi 過quá 文văn 。 甚thậm 是thị 支chi 離ly 。

須Tu 菩Bồ 提Đề 。 如như 恆Hằng 河Hà 中trung 。 所sở 有hữu 沙sa 數số 。 如như 是thị 沙sa 等đẳng 恆Hằng 河Hà 。 於ư 意ý 云vân 何hà 。 是thị 諸chư 恆Hằng 河Hà 沙sa 。 寧ninh 為vi 多đa 不phủ 。

須Tu 菩Bồ 提Đề 言ngôn 甚thậm 多đa 。

世Thế 尊Tôn 。 但đãn 諸chư 恆Hằng 河Hà 。 尚thượng 多đa 無vô 數số 。 何hà 況huống 其kỳ 沙sa 。

須Tu 菩Bồ 提Đề 。 我ngã 今kim 實thật 言ngôn 告cáo 汝nhữ 。 若nhược 有hữu 善thiện 男nam 子tử 善thiện 女nữ 人nhân 。 以dĩ 七thất 寶bảo 滿mãn 。 爾nhĩ 所sở 恆Hằng 河Hà 沙sa 數số 三Tam 千Thiên 大Đại 千Thiên 世Thế 界Giới 。 以dĩ 用dụng 布bố 施thí 。 得đắc 福phước 多đa 不phủ 。

須Tu 菩Bồ 提Đề 言ngôn 。 甚thậm 多đa 世Thế 尊Tôn 。

佛Phật 告cáo 須Tu 菩Bồ 提Đề 。

若nhược 善thiện 男nam 子tử 善thiện 女nữ 人nhân 。 於ư 此thử 經Kinh 中trung 。 乃nãi 至chí 受thọ 持trì 。 四tứ 句cú 偈kệ 等đẳng 。 為vì 他tha 人nhân 說thuyết 。 而nhi 此thử 福phước 德đức 。 勝thắng 前tiền 福phước 德đức 。

復phục 次thứ 。 須Tu 菩Bồ 提Đề 。 隨tùy 說thuyết 是thị 經Kinh 。 乃nãi 至chí 四tứ 句cú 偈kệ 等đẳng 。 當đương 知tri 此thử 處xứ 。 一nhất 切thiết 世thế 間gian 。 天thiên 。 人nhân 。 阿a 修tu 羅la 。 皆giai 應ưng 供cúng 養dường 。 如như 佛Phật 塔tháp 廟miếu 。 何hà 況huống 有hữu 人nhân 。 盡tận 能năng 受thọ 持trì 讀đọc 誦tụng 。 須Tu 菩Bồ 提Đề 。 當đương 知tri 是thị 人nhân 。 成thành 就tựu 最tối 上thượng 第đệ 一nhất 。 希hy 有hữu 之chi 法Pháp 。 (# 此thử 是thị 下hạ 章chương 忍nhẫn 辱nhục 布bố 施thí 伏phục 脉mạch )# 。 若nhược 是thị 經Kinh 典điển 。 所sở 在tại 之chi 處xứ 。 則tắc 為vi 有hữu 佛Phật 。 若nhược 尊tôn 重trọng 弟đệ 子tử 。

此thử 一nhất 節tiết 。 言ngôn 無vô 得đắc 之chi 報báo 。 而nhi 遂toại 以dĩ 第đệ 一nhất 希hy 有hữu 。 啟khải 下hạ 文văn 受thọ 持trì 實thật 相tướng 之chi 義nghĩa 也dã 。 恆Hằng 河Hà 。 即tức 浲# 河hà 。 梵Phạn 語ngữ 多đa 耨nậu 河hà 。 譯dịch 者giả 轉chuyển 音âm 。 今kim 北bắc 人nhân 亦diệc 轉chuyển 為vi 渾hồn 河hà 黃hoàng 河hà 。 以dĩ 其kỳ 沙sa 數số 為vi 河hà 之chi 數số 。 又hựu 以dĩ 諸chư 河hà 之chi 沙sa 數số 為vi 三Tam 千Thiên 大Đại 千Thiên 世Thế 界Giới 之chi 數số 。 七thất 寶bảo 滿mãn 之chi 。 甚thậm 言ngôn 七thất 寶bảo 之chi 多đa 耳nhĩ 。 亦diệc 見kiến 無vô 可khả 取thủ 之chi 象tượng 。 葢# 借tá 喻dụ 義nghĩa 。 故cố 下hạ 又hựu 以dĩ 實thật 言ngôn 告cáo 汝nhữ 別biệt 之chi 。 無vô 得đắc 。 亦diệc 貪tham 絕tuyệt 。 故cố 亦diệc 以dĩ 七thất 寶bảo 。 布bố 施thí 較giảo 量lượng 而nhi 勝thắng 之chi 。

復phục 次thứ 以dĩ 下hạ 。 又hựu 言ngôn 此thử 經Kinh 之chi 勝thắng 。 葢# 不bất 唯duy 福phước 德đức 勝thắng 于vu 財tài 寶bảo 布bố 施thí 。 而nhi 又hựu 能năng 成thành 就tựu 最tối 上thượng 第đệ 一nhất 。 希hy 有hữu 之chi 法Pháp 。 則tắc 豈khởi 徒đồ 信tín 心tâm 而nhi 已dĩ 。 更cánh 當đương 知tri 所sở 以dĩ 供cúng 養dường 尊tôn 重trọng 也dã 。 隨tùy 說thuyết 。 隨tùy 舉cử 一nhất 二nhị 義nghĩa 說thuyết 之chi 。 天thiên 。 諸chư 天thiên 。 人nhân 。 世thế 人nhân 。 阿a 修tu 羅la 。 果quả 報báo 最tối 勝thắng 。 勢thế 力lực 無vô 畏úy 。 能năng 攝nhiếp 持trì 世thế 界giới 。 與dữ 天thiên 帝đế 爭tranh 權quyền 。 但đãn 瞋sân 性tánh 最tối 重trọng 。 故cố 次thứ 於ư 天thiên 人nhân 。 卻khước 能năng 為vi 佛Phật 護hộ 法Pháp 。 此thử 種chủng 有hữu 胎thai 卵noãn 濕thấp 化hóa 四tứ 生sanh 。 盡tận 能năng 讀đọc 誦tụng 。 盡tận 始thỉ 盡tận 終chung 。 而nhi 讀đọc 誦tụng 之chi 。 最tối 上thượng 。 諸chư 乘thừa 之chi 上thượng 。 第đệ 一nhất 。 諸chư 法pháp 第đệ 一nhất 。 希hy 有hữu 。 世thế 界giới 所sở 少thiểu 。

復phục 次thứ 以dĩ 下hạ 。 正chánh 言ngôn 一nhất 念niệm 淨tịnh 信tín 實thật 相tướng 。 此thử 經Kinh 隨tùy 舉cử 一nhất 二nhị 義nghĩa 說thuyết 之chi 。 一nhất 切thiết 天thiên 人nhân 。 阿a 修tu 羅la 皆giai 供cúng 養dường 。 如như 佛Phật 塔tháp 廟miếu 。 況huống 其kỳ 人nhân 能năng 盡tận 始thỉ 盡tận 終chung 而nhi 讀đọc 誦tụng 者giả 。 必tất 能năng 成thành 就tựu 最tối 上thượng 第đệ 一nhất 希hy 有hữu 。 則tắc 淨tịnh 信tín 若nhược 是thị 豈khởi 不bất 宜nghi 哉tai 隱ẩn 然nhiên 逼bức 出xuất 下hạ 章chương 奉phụng 持trì 之chi 問vấn 矣hĩ 。 若nhược 是thị 。 猶do 言ngôn 如như 是thị 。 即tức 指chỉ 上thượng 言ngôn 成thành 法pháp 受thọ 報báo 如như 是thị 。 故cố 此thử 經Kinh 不bất 惟duy 誦tụng 說thuyết 當đương 敬kính 。 即tức 非phi 誦tụng 說thuyết 之chi 時thời 。 而nhi 安an 置trí 所sở 在tại 之chi 處xứ 。 亦diệc 如như 有hữu 佛Phật 所sở 在tại 。 當đương 以dĩ 弟đệ 子tử 事sự 師sư 之chi 意ý 尊tôn 重trọng 焉yên 。 此thử 正chánh 教giáo 人nhân 信tín 心tâm 之chi 實thật 也dã 。 若nhược 尊tôn 重trọng 弟đệ 子tử 。 言ngôn 若nhược 弟đệ 子tử 之chi 尊tôn 重trọng 本bổn 師sư 。 倒đảo 裝trang 文văn 法pháp 如như 不phủ 也dã 世Thế 尊Tôn 一nhất 例lệ 。 釋thích 典điển 極cực 多đa 此thử 種chủng 文văn 句cú 。 所sở 謂vị 釋thích 教giáo 用dụng 逆nghịch 也dã 。 舊cựu 說thuyết 謂vị 如như 佛Phật 之chi 敬kính 高cao 第đệ 文Văn 殊Thù 普phổ 賢hiền 等đẳng 。 謬mậu 甚thậm 。 供cúng 養dường 說thuyết 法Pháp 之chi 人nhân 。 尊tôn 重trọng 說thuyết 法Pháp 之chi 地địa 。 兩lưỡng 意ý 實thật 一nhất 貫quán 。

右hữu 說thuyết 經Kinh 之chi 一nhất 章chương 。 言ngôn 信tín 如Như 來Lai 法Pháp 者giả 。 以dĩ 不bất 取thủ 無vô 得đắc 為vi 實thật 。 應ưng 首thủ 章chương 心tâm 法pháp 也dã 。

愚ngu 按án 經kinh 文văn 。 本bổn 曰viết 我ngã 為vì 汝nhữ 說thuyết 。 又hựu 曰viết 聞văn 是thị 。 言ngôn 說thuyết 章chương 句cú 。 又hựu 曰viết 如như 我ngã 解giải 佛Phật 所sở 說thuyết 義nghĩa 。 又hựu 曰viết 不bất 能năng 解giải 我ngã 所sở 說thuyết 。 前tiền 後hậu 不bất 一nhất 而nhi 足túc 。 要yếu 見kiến 佛Phật 之chi 所sở 謂vị 是thị 經Kinh 。 原nguyên 是thị 崇sùng 奉phụng 如Như 來Lai 祖tổ 述thuật 之chi 意ý 。 而nhi 非phi 自tự 謂vị 所sở 說thuyết 也dã 。 法pháp 不bất 憍kiêu 上thượng 。 儒nho 釋thích 一nhất 理lý 。 今kim 人nhân 學học 佛Phật 之chi 心tâm 。 豈khởi 不bất 曰viết 佛Phật 語ngữ 即tức 經kinh 乎hồ 。 要yếu 之chi 佛Phật 意ý 原nguyên 有hữu 不bất 同đồng 。 故cố 前tiền 稱xưng 是thị 經Kinh 。 而nhi 後hậu 稱xưng 所sở 說thuyết 。 亦diệc 如như 儒nho 家gia 稱xưng 引dẫn 堯# 舜thuấn 詩thi 書thư 之chi 例lệ 。 茲tư 予# 於ư 信tín 心tâm 問vấn 後hậu 。 別biệt 為vi 說thuyết 經Kinh 。 亦diệc 以dĩ 明minh 佛Phật 尊tôn 法pháp 自tự 謙khiêm 之chi 心tâm 耳nhĩ 。

爾nhĩ 時thời 須Tu 菩Bồ 提Đề 白bạch 佛Phật 言ngôn 。

世Thế 尊Tôn 。 當đương 何hà 名danh 此thử 經Kinh 。 我ngã 等đẳng 云vân 何hà 奉phụng 持trì 。

佛Phật 告cáo 須Tu 菩Bồ 提Đề 。

是thị 經Kinh 名danh 為vi 。 金Kim 剛Cang 般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 。 以dĩ 是thị 名danh 字tự 。 汝nhữ 當đương 奉phụng 持trì 。

所sở 以dĩ 者giả 何hà 。 須Tu 菩Bồ 提Đề 。 佛Phật 說thuyết 般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 。 則tắc 非phi 般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 。 是thị 名danh 般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 。 須Tu 菩Bồ 提Đề 。 於ư 意ý 云vân 何hà 。 如Như 來Lai 有hữu 所sở 說thuyết 法Pháp 不phủ 。

須Tu 菩Bồ 提Đề 白bạch 佛Phật 言ngôn 。

世Thế 尊Tôn 。 如Như 來Lai 無vô 所sở 說thuyết 。

須Tu 菩Bồ 提Đề 。 於ư 意ý 云vân 何hà 。 三Tam 千Thiên 大Đại 千Thiên 世Thế 界Giới 。 所sở 有hữu 微vi 塵trần 。 是thị 為vi 多đa 不phủ 。

須Tu 菩Bồ 提Đề 言ngôn 。 甚thậm 多đa 。

世Thế 尊Tôn 。

須Tu 菩Bồ 提Đề 。 諸chư 微vi 塵trần 。 如Như 來Lai 說thuyết 非phi 微vi 塵trần 。 是thị 名danh 微vi 塵trần 。 如Như 來Lai 說thuyết 世thế 界giới 非phi 世thế 界giới 。 是thị 名danh 世thế 界giới 。 須Tu 菩Bồ 提Đề 。 於ư 意ý 云vân 何hà 。 可khả 以dĩ 三tam 十thập 二nhị 相tướng 。 見kiến 如Như 來Lai 不phủ 。

不phủ 也dã 世Thế 尊Tôn 。 不bất 可khả 以dĩ 三tam 十thập 二nhị 相tướng 。 得đắc 見kiến 如Như 來Lai 。

何hà 以dĩ 故cố 。 如Như 來Lai 說thuyết 三tam 十thập 二nhị 相tướng 。 即tức 是thị 非phi 相tướng 。 是thị 名danh 三tam 十thập 二nhị 相tướng 。

此thử 一nhất 節tiết 。 言ngôn 奉phụng 持trì 以dĩ 般Bát 若Nhã 為vi 實thật 也dã 。 般Bát 若Nhã 。 即tức 上thượng 文văn 第đệ 一nhất 希hy 有hữu 之chi 法pháp 。 葢# 佛Phật 法Pháp 以dĩ 智trí 慧tuệ 為vi 根căn 本bổn 。 道đạo 神thần 足túc 經Kinh 云vân 。 般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 。 是thị 諸chư 佛Phật 之chi 母mẫu 。 故cố 又hựu 名danh 第đệ 一nhất 波Ba 羅La 蜜Mật 。 凡phàm 人nhân 修tu 行hành 。 須tu 先tiên 照chiếu 了liễu 本bổn 性tánh 無vô 物vật 。 一nhất 切thiết 無vô 明minh 識thức 蘊uẩn 。 皆giai 為vi 後hậu 起khởi 之chi 塵trần 網võng 。 然nhiên 後hậu 可khả 以dĩ 空không 諸chư 相tướng 。 積tích 功công 行hành 。 猶do 大đại 學học 以dĩ 致trí 知tri 格cách 物vật 為vi 先tiên 事sự 。 能năng 致trí 知tri 。 然nhiên 後hậu 知tri 止chỉ 而nhi 能năng 得đắc 。 儒nho 有hữu 知tri 行hành 。 釋thích 有hữu 解giải 行hành 。 其kỳ 理lý 一nhất 也dã 。 般Bát 若Nhã 即tức 解giải 耳nhĩ 。 此thử 經Kinh 專chuyên 教giáo 人nhân 以dĩ 智trí 慧tuệ 空không 諸chư 相tướng 。 而nhi 空không 諸chư 相tướng 。 即tức 是thị 智trí 慧tuệ 。 若nhược 一nhất 著trước 意ý 。 便tiện 屬thuộc 有hữu 相tương/tướng 。 故cố 又hựu 曰viết 則tắc 非phi 般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 。 是thị 名danh 般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 。 然nhiên 既ký 已dĩ 立lập 此thử 名danh 義nghĩa 矣hĩ 。 而nhi 又hựu 若nhược 不bất 必tất 有hữu 此thử 名danh 義nghĩa 。 恐khủng 人nhân 疑nghi 惑hoặc 。 故cố 下hạ 遂toại 以dĩ 如Như 來Lai 無vô 說thuyết 證chứng 之chi 。 而nhi 以dĩ 微vi 塵trần 世thế 界giới 。 三tam 十thập 二nhị 相tướng 騐# 之chi 。 要yếu 見kiến 般Bát 若Nhã 之chi 理lý 如như 此thử 。 則tắc 奉phụng 持trì 者giả 當đương 何hà 如như 乎hồ 。 微vi 塵trần 世thế 界giới 。 形hình 相tướng 也dã 。 佛Phật 真chân 性tánh 中trung 。 一nhất 切thiết 皆giai 空không 。 故cố 山sơn 河hà 大đại 地địa 。 皆giai 非phi 實thật 相tướng 。 空không 處xứ 正chánh 是thị 實thật 處xứ 。 佛Phật 法Pháp 如như 是thị 。 非phi 喻dụ 煩phiền 惱não 之chi 謂vị 。 三tam 十thập 二nhị 相tướng 。 如Như 來Lai 感cảm 果quả 法Pháp 身thân 之chi 相tướng 。 法Pháp 身thân 原nguyên 非phi 耳nhĩ 目mục 所sở 及cập 。 故cố 不bất 可khả 得đắc 見kiến 。 此thử 意ý 亦diệc 淺thiển 近cận 。 然nhiên 比tỉ 初sơ 問vấn 色sắc 身thân 見kiến 又hựu 進tiến 一nhất 層tằng 矣hĩ 。 言ngôn 此thử 以dĩ 見kiến 世thế 界giới 微vi 塵trần 佛Phật 相tương/tướng 。 皆giai 無vô 真chân 相tương/tướng 。 正chánh 是thị 般Bát 若Nhã 實thật 相tướng 。 則tắc 能năng 奉phụng 持trì 般Bát 若Nhã 者giả 。 其kỳ 果quả 當đương 何hà 如như 乎hồ 。 蓋cái 已dĩ 逆nghịch 取thủ 較giảo 勝thắng 身thân 命mạng 布bố 施thí 之chi 意ý 也dã 。

須Tu 菩Bồ 提Đề 。 若nhược 有hữu 善thiện 男nam 子tử 善thiện 女nữ 人nhân 。 以dĩ 恆Hằng 河Hà 沙sa 等đẳng 。 身thân 命mạng 布bố 施thí 。 若nhược 復phục 有hữu 人nhân 。 於ư 此thử 經Kinh 中trung 。 乃nãi 至chí 受thọ 持trì 。 四tứ 句cú 偈kệ 等đẳng 。 為vì 他tha 人nhân 說thuyết 。 其kỳ 福phước 甚thậm 多đa 。

此thử 一nhất 節tiết 。 言ngôn 奉phụng 持trì 般Bát 若Nhã 之chi 報báo 。 承thừa 上thượng 言ngôn 。 所sở 謂vị 般Bát 若Nhã 。 實thật 義nghĩa 如như 此thử 。 故cố 能năng 奉phụng 持trì 者giả 。 其kỳ 福phước 德đức 勝thắng 于vu 。 布bố 施thí 身thân 命mạng 。 葢# 布bố 施thí 身thân 命mạng 者giả 。 但đãn 能năng 空không 身thân 命mạng 相tương/tướng 耳nhĩ 。 彼bỉ 奉phụng 持trì 般Bát 若Nhã 者giả 。 能năng 空không 微vi 塵trần 世thế 界giới 。 三tam 十thập 二nhị 相tướng 。 則tắc 身thân 命mạng 其kỳ 毫hào 末mạt 矣hĩ 。 豈khởi 但đãn 能năng 布bố 施thí 身thân 命mạng 。 者giả 可khả 及cập 哉tai 。 奉phụng 持trì 般Bát 若Nhã 。 瞋sân 絕tuyệt 也dã 。 故cố 以dĩ 身thân 命mạng 布bố 施thí 較giảo 量lượng 。 亦diệc 從tùng 其kỳ 類loại 。 或hoặc 曰viết 。 般Bát 若Nhã 何hà 以dĩ 為vi 瞋sân 絕tuyệt 。 凡phàm 人nhân 瞋sân 性tánh 只chỉ 起khởi 于vu 有hữu 身thân 相tướng 。 空không 相tướng 者giả 無vô 身thân 。 身thân 且thả 無vô 之chi 。 何hà 物vật 可khả 瞋sân 。 玩ngoạn 下hạ 忍nhẫn 辱nhục 布bố 施thí 。 至chí 于vu 割cát 截tiệt 身thân 體thể 。 而nhi 不bất 瞋sân 恨hận 。 其kỳ 理lý 自tự 明minh 。 故cố 偈kệ 曰viết 。 苦khổ 身thân 勝thắng 于vu 彼bỉ 。 希hy 有hữu 及cập 上thượng 義nghĩa 。 苦khổ 身thân 即tức 瞋sân 絕tuyệt 之chi 謂vị 。 然nhiên 希hy 有hữu 第đệ 一nhất 之chi 上thượng 義nghĩa 。 又hựu 能năng 勝thắng 之chi 。 則tắc 知tri 希hy 有hữu 義nghĩa 中trung 。 已dĩ 包bao 瞋sân 絕tuyệt 。 故cố 下hạ 文văn 以dĩ 第đệ 一nhất 忍nhẫn 辱nhục 竝tịnh 論luận 。

爾nhĩ 時thời 須Tu 菩Bồ 提Đề 。 聞văn 說thuyết 是thị 經Kinh 。 深thâm 解giải 義nghĩa 趣thú 。 涕thế 淚lệ 悲bi 泣khấp 。 而nhi 白bạch 佛Phật 言ngôn 。 希hy 有hữu 世Thế 尊Tôn 。 佛Phật 說thuyết 如như 是thị 。 甚thậm 深thâm 經Kinh 典điển 。 我ngã 從tùng 昔tích 來lai 。 所sở 得đắc 慧tuệ 眼nhãn 。 未vị 曾tằng 得đắc 聞văn 。 如như 是thị 之chi 經Kinh 。

世Thế 尊Tôn 。 若nhược 復phục 有hữu 人nhân 。 得đắc 聞văn 是thị 經Kinh 。 信tín 心tâm 清thanh 淨tịnh 。 則tắc 生sanh 實thật 相tướng 。 當đương 知tri 是thị 人nhân 。 成thành 就tựu 第đệ 一nhất 。 希hy 有hữu 功công 德đức 。

世Thế 尊Tôn 。 是thị 實thật 相tướng 者giả 。 則tắc 是thị 非phi 相tướng 。 是thị 故cố 如Như 來Lai 說thuyết 名danh 實thật 相tướng 。

世Thế 尊Tôn 。 我ngã 今kim 得đắc 聞văn 。 如như 是thị 經Kinh 典điển 。 信tín 解giải 受thọ 持trì 。 不bất 足túc 為vi 難nan 。 若nhược 當đương 來lai 世thế 。 後hậu 五ngũ 百bách 歲tuế 。 其kỳ 有hữu 眾chúng 生sanh 。 得đắc 聞văn 是thị 經Kinh 。 信tín 解giải 受thọ 持trì 。 是thị 人nhân 則tắc 為vi 。 第đệ 一nhất 希hy 有hữu 。

何hà 以dĩ 故cố 。 此thử 人nhân 無vô 我ngã 相tướng 。 人nhân 相tương/tướng 眾chúng 生sanh 相tương/tướng 壽thọ 者giả 相tương/tướng 。

所sở 以dĩ 者giả 何hà 。 我ngã 相tướng 即tức 是thị 非phi 相tướng 。 人nhân 相tướng 。 眾chúng 生sanh 相tướng 。 壽thọ 者giả 相tướng 。 即tức 是thị 非phi 相tướng 。

何hà 以dĩ 故cố 。 離ly 一nhất 切thiết 諸chư 相tướng 。 即tức 名danh 諸chư 佛Phật 。

(# 八bát 斷đoạn 持trì 說thuyết 未vị 脫thoát 苦khổ 果quả 疑nghi )# 。 佛Phật 告cáo 須Tu 菩Bồ 提Đề 。 如như 是thị 如như 是thị 。 若nhược 復phục 有hữu 人nhân 。 得đắc 聞văn 是thị 經Kinh 。 不bất 驚kinh 不bất 怖bố 不bất 畏úy 。 當đương 知tri 是thị 人nhân 。 甚thậm 為vi 希hy 有hữu 。

何hà 以dĩ 故cố 。 須Tu 菩Bồ 提Đề 。 如Như 來Lai 說thuyết 第đệ 一nhất 波Ba 羅La 蜜Mật 。 即tức 非phi 第đệ 一nhất 波Ba 羅La 蜜Mật 。 是thị 名danh 第đệ 一nhất 波Ba 羅La 蜜Mật 。 須Tu 菩Bồ 提Đề 。 忍Nhẫn 辱Nhục 波Ba 羅La 蜜Mật 。 如Như 來Lai 說thuyết 非phi 忍Nhẫn 辱Nhục 波Ba 羅La 蜜Mật 。

何hà 以dĩ 故cố 。 須Tu 菩Bồ 提Đề 。 如như 我ngã 昔tích 。 為vị 歌Ca 利Lợi 王Vương 。 割cát 截tiệt 身thân 體thể 。 我ngã 於ư 爾nhĩ 時thời 。 無vô 我ngã 相tướng 。 無vô 人nhân 相tướng 。 無vô 眾chúng 生sanh 相tướng 。 無vô 壽thọ 者giả 相tướng 。

何hà 以dĩ 故cố 。 我ngã 於ư 往vãng 昔tích 。 節tiết 節tiết 支chi 解giải 時thời 。 若nhược 有hữu 我ngã 相tướng 。 人nhân 相tương/tướng 眾chúng 生sanh 相tương/tướng 壽thọ 者giả 相tương/tướng 。 應ưng 生sanh 瞋sân 恨hận 。 須Tu 菩Bồ 提Đề 。 又hựu 念niệm 過quá 去khứ 。 於ư 五ngũ 百bách 世thế 。 作tác 忍Nhẫn 辱Nhục 仙Tiên 人Nhân 。 於ư 爾nhĩ 所sở 世thế 。 無vô 我ngã 相tương/tướng 無vô 人nhân 相tương/tướng 無vô 眾chúng 生sanh 相tướng 。 無vô 壽thọ 者giả 相tướng 。 是thị 故cố 須Tu 菩Bồ 提Đề 。 菩Bồ 薩Tát 應ưng 離ly 一nhất 切thiết 相tướng 。 發phát 阿A 耨Nậu 多Đa 羅La 三Tam 藐Miệu 三Tam 菩Bồ 提Đề 心tâm 。 不bất 應ưng 住trụ 色sắc 生sanh 心tâm 。 不bất 應ưng 住trụ 聲thanh 香hương 味vị 觸xúc 法pháp 生sanh 心tâm 。 應ưng 生sanh 無vô 所sở 住trụ 心tâm 。 若nhược 心tâm 有hữu 住trụ 。 則tắc 為vi 非phi 住trụ 。 是thị 故cố 佛Phật 說thuyết 。 菩Bồ 薩Tát 心tâm 不bất 應ưng 住trụ 色sắc 布bố 施thí 。 須Tu 菩Bồ 提Đề 。 菩Bồ 薩Tát 為vì 利lợi 益ích 。 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 應ưng 如như 是thị 布bố 施thí 。 如Như 來Lai 說thuyết 。 一nhất 切thiết 諸chư 相tướng 。 即tức 是thị 非phi 相tướng 。 又hựu 說thuyết 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 則tắc 非phi 眾chúng 生sanh 。 (# 九cửu 斷đoạn 能năng 證chứng 無vô 體thể 非phi 因nhân 疑nghi )# 須Tu 菩Bồ 提Đề 。 如Như 來Lai 是thị 真chân 語ngữ 者giả 。 實thật 語ngữ 者giả 。 如như 語ngữ 者giả 。 不bất 誑cuống 語ngữ 者giả 。 不bất 異dị 語ngữ 者giả 。 須Tu 菩Bồ 提Đề 。 如Như 來Lai 所sở 得đắc 法Pháp 。 此thử 法pháp 無vô 實thật 無vô 虗hư 。 (# 十thập 斷đoạn 如như 遍biến 有hữu 得đắc 無vô 得đắc 疑nghi )# 須Tu 菩Bồ 提Đề 。 若nhược 菩Bồ 薩Tát 心tâm 住trụ 於ư 法pháp 。 而nhi 行hành 布bố 施thí 。 如như 人nhân 入nhập 闇ám 。 則tắc 無vô 所sở 見kiến 。 若nhược 菩Bồ 薩Tát 心tâm 不bất 住trụ 法pháp 。 而nhi 行hành 布bố 施thí 。 如như 人nhân 有hữu 目mục 。 日nhật 光quang 明minh 照chiếu 。 見kiến 種chủng 種chủng 色sắc 。 須Tu 菩Bồ 提Đề 。 當đương 來lai 之chi 世thế 。 若nhược 有hữu 善thiện 男nam 子tử 善thiện 女nữ 人nhân 。 能năng 於ư 此thử 經Kinh 。 受thọ 持trì 讀đọc 誦tụng 。 則tắc 為vi 如Như 來Lai 。 以dĩ 佛Phật 智trí 慧tuệ 。 悉tất 知tri 是thị 人nhân 。 悉tất 見kiến 是thị 人nhân 。 皆giai 得đắc 成thành 就tựu 。 無vô 量lượng 無vô 邊biên 功công 德đức 。 (# 此thử 是thị 下hạ 章chương 消tiêu 滅diệt 罪tội 業nghiệp 伏phục 脉mạch )(# 解giải 去khứ 聲thanh 支chi 解giải 之chi 解giải 如như 是thị 讀đọc )# 。

此thử 一nhất 節tiết 。 言ngôn 奉phụng 持trì 以dĩ 布bố 施thí 為vi 實thật 也dã 。 趣thú 。 向hướng 也dã 涕thế 淚lệ 悲bi 泣khấp 。 因nhân 聞văn 般Bát 若Nhã 空không 相tướng 。 至chí 于vu 世thế 界giới 身thân 命mạng 皆giai 空không 。 故cố 感cảm 而nhi 生sanh 戚thích 。 正chánh 是thị 須Tu 菩Bồ 提Đề 。 信tín 心tâm 實thật 相tướng 。 後hậu 佛Phật 語ngữ 不bất 驚kinh 不bất 怖bố 不bất 畏úy 。 忍nhẫn 辱nhục 布bố 施thí 等đẳng 謂vị 。 正chánh 破phá 此thử 意ý 也dã 。 第đệ 一nhất 希hy 有hữu 功công 德đức 。 即tức 成thành 佛Phật 也dã 。 葢# 般Bát 若Nhã 實thật 相tướng 。 即tức 是thị 非phi 相tướng 。 般Bát 若Nhã 非phi 相tướng 。 即tức 是thị 離ly 一nhất 切thiết 相tướng 。 離ly 一nhất 切thiết 相tướng 。 即tức 名danh 諸chư 佛Phật 。 非phi 第đệ 一nhất 希hy 有hữu 。 功công 德đức 而nhi 何hà 。 故cố 佛Phật 以dĩ 如như 是thị 如như 是thị 許hứa 之chi 。 而nhi 遂toại 即tức 其kỳ 涕thế 淚lệ 悲bi 泣khấp 。 之chi 意ý 以dĩ 醒tỉnh 之chi 曰viết 。 所sở 謂vị 希hy 有hữu 實thật 相tướng 者giả 。 必tất 聞văn 是thị 經Kinh 而nhi 不bất 驚kinh 不bất 怖bố 不bất 畏úy 者giả 也dã 。 何hà 也dã 。 葢# 般Bát 若Nhã 為vi 希hy 有hữu 者giả 。 非phi 僅cận 能năng 解giải 而nhi 已dĩ 。 必tất 見kiến 諸chư 修tu 行hành 也dã 。 解giải 則tắc 謂vị 之chi 。 第đệ 一nhất 波Ba 羅La 蜜Mật 。 行hành 則tắc 謂vị 之chi 。 忍Nhẫn 辱Nhục 波Ba 羅La 蜜Mật 。 何hà 也dã 。 非phi 忍nhẫn 辱nhục 。 不bất 能năng 不bất 住trụ 布bố 施thí 。 非phi 不bất 住trụ 布bố 施thí 。 何hà 以dĩ 成thành 就tựu 希hy 有hữu 之chi 功công 德đức 。 而nhi 為vi 佛Phật 乎hồ 。 歌ca 利lợi 。 梵Phạm 義nghĩa 極cực 惡ác 無vô 道đạo 。

時thời 佛Phật 在tại 山sơn 中trung 修tu 道Đạo 。 王vương 常thường 出xuất 獵liệp 。 倦quyện 寢tẩm 。 王vương 諸chư 妃phi 私tư 來lai 禮lễ 佛Phật 。 佛Phật 為vi 說thuyết 法Pháp 。 王vương 覺giác 而nhi 怒nộ 。 問vấn 佛Phật 何hà 名danh 為vi 戒giới 。 意ý 佛Phật 窺khuy 婦phụ 人nhân 。 非phi 戒giới 也dã 。 佛Phật 答đáp 忍nhẫn 辱nhục 為vi 戒giới 。 王vương 即tức 割cát 佛Phật 耳nhĩ 。 佛Phật 不bất 動động 。 又hựu 割cát 鼻tị 。 亦diệc 不bất 動động 。 又hựu 截tiệt 手thủ 足túc 。 亦diệc 不bất 動động 。 但đãn 見kiến 白bạch 乳nhũ 湧dũng 出xuất 。 感cảm 應ứng 四Tứ 天Thiên 王Vương 雨vũ 沙sa 飛phi 石thạch 。 大đại 風phong 拔bạt 木mộc 。 擲trịch 于vu 王vương 所sở 。 王vương 乃nãi 怖bố 畏úy 。 長trường 跪quỵ 懺sám 悔hối 。 佛Phật 言ngôn 我ngã 心tâm 無vô 瞋sân 。 亦diệc 如như 無vô 貪tham 。 王vương 不bất 信tín 。 即tức 立lập 誓thệ 。 若nhược 真chân 實thật 無vô 恨hận 心tâm 。 此thử 身thân 平bình 復phục 如như 故cố 。 設thiết 是thị 願nguyện 已dĩ 。 身thân 即tức 平bình 復phục 。 忍nhẫn 辱nhục 仙tiên 人nhân 。 大đại 約ước 同đồng 此thử 意ý 而nhi 不bất 同đồng 時thời 耳nhĩ 。 兩lưỡng 引dẫn 皆giai 證chứng 無vô 相tướng 之chi 實thật 行hạnh 也dã 。 下hạ 乃nãi 以dĩ 正chánh 意ý 說thuyết 應ưng 不bất 應ưng 。 應ưng 離ly 相tương/tướng 。 故cố 不bất 應ưng 住trụ 。 不bất 應ưng 住trụ 布bố 施thí 。 故cố 割cát 截tiệt 忍nhẫn 辱nhục 而nhi 無vô 瞋sân 。 可khả 見kiến 忍nhẫn 辱nhục 為vi 布bố 施thí 之chi 根căn 本bổn 。 則tắc 忍Nhẫn 辱Nhục 波Ba 羅La 蜜Mật 。 即tức 第đệ 一nhất 波Ba 羅La 蜜Mật 矣hĩ 。 利lợi 益ích 眾chúng 生sanh 。 又hựu 是thị 推thôi 言ngôn 布bố 施thí 之chi 實thật 相tướng 也dã 。 真chân 語ngữ 。 不bất 偽ngụy 。 真chân 性tánh 中trung 語ngữ 。 實thật 語ngữ 。 不bất 虗hư 。 實thật 理lý 中trung 語ngữ 。 如như 語ngữ 。 不bất 變biến 。 如như 義nghĩa 中trung 語ngữ 。 不bất 誑cuống 。 不bất 異dị 。 不bất 欺khi 人nhân 耳nhĩ 。 即tức 指chỉ 上thượng 忍nhẫn 辱nhục 等đẳng 事sự 。 此thử 乃nãi 佛Phật 過quá 去khứ 時thời 事sự 。 恐khủng 人nhân 不bất 信tín 。 故cố 自tự 表biểu 其kỳ 不bất 欺khi 。 然nhiên 仍nhưng 以dĩ 如Như 來Lai 為vi 號hiệu 。 下hạ 又hựu 曰viết 如Như 來Lai 所sở 得đắc 法Pháp 。 無vô 實thật 無vô 虗hư 。 則tắc 又hựu 兼kiêm 趨xu 忍nhẫn 辱nhục 布bố 施thí 全toàn 理lý 。 正chánh 佛Phật 機cơ 圓viên 妙diệu 。 筆bút 墨mặc 之chi 靈linh 也dã 。 明minh 闇ám 之chi 喻dụ 。 言ngôn 實thật 行hạnh 如như 見kiến 實thật 理lý 。 則tắc 布bố 施thí 即tức 般Bát 若Nhã 解giải 行hành 合hợp 一nhất 也dã 。 解giải 行hành 合hợp 一nhất 。 非phi 佛Phật 而nhi 何hà 。 故cố 下hạ 遂toại 以dĩ 則tắc 為vi 如Như 來Lai 。 成thành 就tựu 功công 德đức 。 結kết 還hoàn 須Tu 菩Bồ 提Đề 所sở 謂vị 成thành 就tựu 。 第đệ 一nhất 希hy 有hữu 。 功công 德đức 即tức 名danh 為vi 佛Phật 之chi 意ý 。 而nhi 奉phụng 持trì 之chi 。 實thật 相tướng 亦diệc 完hoàn 矣hĩ 。 近cận 說thuyết 于vu 第đệ 一nhất 波Ba 羅La 蜜Mật 。 與dữ 忍nhẫn 辱nhục 波ba 羅la 密mật 處xứ 。 分phân 作tác 兩lưỡng 截tiệt 。 上thượng 下hạ 支chi 離ly 。 文văn 義nghĩa 遂toại 不bất 貫quán 。

須Tu 菩Bồ 提Đề 。 若nhược 有hữu 善thiện 男nam 子tử 善thiện 女nữ 人nhân 。 初sơ 日nhật 分phần/phân 。 以dĩ 恆Hằng 河Hà 沙sa 等đẳng 身thân 布bố 施thí 。 中trung 日nhật 分phần/phân 。 復phục 以dĩ 恆Hằng 河Hà 沙sa 等đẳng 身thân 布bố 施thí 。 後hậu 日nhật 分phần/phân 。 亦diệc 以dĩ 恆Hằng 河Hà 沙sa 等đẳng 身thân 布bố 施thí 。 如như 是thị 無vô 量lượng 百bách 千thiên 萬vạn 億ức 劫kiếp 。 以dĩ 身thân 布bố 施thí 。 若nhược 復phục 有hữu 人nhân 。 聞văn 此thử 經Kinh 典điển 。 信tín 心tâm 不bất 逆nghịch 。 其kỳ 福phước 勝thắng 彼bỉ 。 何hà 況huống 書thư 寫tả 。 受thọ 持trì 讀đọc 誦tụng 。 為vì 人nhân 解giải 說thuyết 。 須Tu 菩Bồ 提Đề 。 以dĩ 要yếu 言ngôn 之chi 。 是thị 經Kinh 有hữu 不bất 可khả 思tư 議nghị 。 不bất 可khả 稱xưng 量lượng 。 無vô 邊biên 功công 德đức 。 如Như 來Lai 為vì 發phát 大Đại 乘Thừa 者giả 說thuyết 。 為vì 發phát 最Tối 上Thượng 乘Thừa 者giả 說thuyết 。 若nhược 有hữu 人nhân 能năng 。 受thọ 持trì 讀đọc 誦tụng 。 廣quảng 為vì 人nhân 說thuyết 。 如Như 來Lai 悉tất 知tri 是thị 人nhân 。 悉tất 見kiến 是thị 人nhân 。 皆giai 得đắc 成thành 就tựu 。 不bất 可khả 量lượng 不bất 可khả 稱xưng 無vô 有hữu 邊biên 。 不bất 可khả 思tư 議nghị 功công 德đức 。 如như 是thị 人nhân 等đẳng 。 則tắc 為vi 荷hà 擔đảm 。 如Như 來Lai 阿A 耨Nậu 多Đa 羅La 三Tam 藐Miệu 三Tam 菩Bồ 提Đề 。

何hà 以dĩ 故cố 。 須Tu 菩Bồ 提Đề 。 若nhược 樂nhạo 小tiểu 法Pháp 者giả 。 著trước 我ngã 見kiến 人nhân 見kiến 眾chúng 生sanh 見kiến 壽thọ 者giả 見kiến 。 則tắc 於ư 此thử 經Kinh 。 不bất 能năng 聽thính 受thọ 讀đọc 誦tụng 。 為vì 人nhân 解giải 說thuyết 。 須Tu 菩Bồ 提Đề 。 在tại 在tại 處xứ 處xứ 。 若nhược 有hữu 此thử 經Kinh 。 一nhất 切thiết 世thế 間gian 。 天thiên 。 人nhân 。 阿a 修tu 羅la 。 所sở 應ưng 供cúng 養dường 。 當đương 知tri 此thử 處xứ 。 則tắc 為vi 是thị 塔tháp 。 皆giai 應ưng 恭cung 敬kính 作tác 禮lễ 圍vi 繞nhiễu 。 以dĩ 諸chư 華hoa 香hương 。 而nhi 散tán 其kỳ 處xứ 。

此thử 一nhất 節tiết 。 言ngôn 奉phụng 持trì 布bố 施thí 之chi 報báo 而nhi 以dĩ 最tối 上thượng 。 大Đại 乘Thừa 啟khải 下hạ 文văn 滅diệt 罪tội 得đắc 菩Bồ 提Đề 之chi 意ý 也dã 。 初sơ 中trung 後hậu 。 謂vị 一nhất 日nhật 三tam 時thời 。 一nhất 日nhật 三tam 時thời 。 以dĩ 恆Hằng 河Hà 沙sa 等đẳng 身thân 布bố 施thí 。 極cực 言ngôn 布bố 施thí 之chi 多đa 耳nhĩ 。 然nhiên 此thử 亦diệc 非phi 誕đản 語ngữ 。 只chỉ 要yếu 善thiện 理lý 會hội 。 假giả 如như 出xuất 一nhất 言ngôn 。 發phát 一nhất 語ngữ 。 但đãn 是thị 利lợi 人nhân 。 不bất 思tư 利lợi 己kỷ 。 便tiện 是thị 若nhược 為vi 生sanh 民dân 主chủ 。 及cập 宰tể 官quan 者giả 。 起khởi 念niệm 作tác 一nhất 善thiện 事sự 。 天thiên 下hạ 蒼thương 生sanh 受thọ 惠huệ 。 實thật 有hữu 一nhất 日nhật 三tam 時thời 。 恆Hằng 河Hà 沙sa 布bố 施thí 之chi 理lý 。 豈khởi 必tất 投đầu 軀khu 舍xá 身thân 巖nham 。 方phương 為vi 身thân 命mạng 布bố 施thí 耶da 。 發phát 心tâm 菩Bồ 提Đề 。 廣quảng 運vận 無vô 涯nhai 。 謂vị 之chi 大Đại 乘Thừa 。 超siêu 三tam 乘thừa 之chi 上thượng 。 即tức 大Đại 乘Thừa 亦diệc 不bất 能năng 及cập 矣hĩ 。 謂vị 之chi 最Tối 上Thượng 乘Thừa 發phát 。 發phát 此thử 最Tối 上Thượng 乘Thừa 之chi 心tâm 。 故cố 受thọ 持trì 讀đọc 誦tụng 。 廣quảng 為vì 人nhân 說thuyết 。 即tức 可khả 得đắc 成thành 就tựu 最tối 上thượng 。 乘thừa 之chi 功công 德đức 。 荷hà 擔đảm 如Như 來Lai 菩Bồ 提Đề 法pháp 也dã 。 若nhược 樂nhạo 小tiểu 法Pháp 者giả 。 見kiến 解giải 未vị 真chân 。 癡si 性tánh 未vị 滅diệt 。 四tứ 相tương/tướng 森sâm 羅la 。 豈khởi 能năng 信tín 奉phụng 乎hồ 。 般Bát 若Nhã 忍nhẫn 辱nhục 為vi 奉phụng 持trì 實thật 相tướng 。 瞋sân 絕tuyệt 也dã 。 故cố 皆giai 以dĩ 身thân 命mạng 布bố 施thí 。 較giảo 量lượng 而nhi 勝thắng 之chi 。 亦diệc 從tùng 其kỳ 類loại 。

右hữu 說thuyết 經Kinh 之chi 二nhị 章chương 。 言ngôn 持trì 如Như 來Lai 法Pháp 者giả 。 以dĩ 般Bát 若Nhã 布bố 施thí 為vi 實thật 。 應ưng 首thủ 章chương 行hành 法pháp 也dã 。

復phục 次thứ 須Tu 菩Bồ 提Đề 。 善thiện 男nam 子tử 善thiện 女nữ 人nhân 。 受thọ 持trì 讀đọc 誦tụng 此thử 經Kinh 。 若nhược 為vị 人nhân 輕khinh 賤tiện 。 是thị 人nhân 先tiên 世thế 罪tội 業nghiệp 。 應ưng 墮đọa 惡ác 道đạo 。 以dĩ 今kim 世thế 人nhân 輕khinh 賤tiện 故cố 。 先tiên 世thế 罪tội 業nghiệp 。 則tắc 為vi 消tiêu 滅diệt 。 當đương 得đắc 阿A 耨Nậu 多Đa 羅La 三Tam 藐Miệu 三Tam 菩Bồ 提Đề 。 須Tu 菩Bồ 提Đề 。 我ngã 念niệm 過quá 去khứ 無vô 量lượng 阿a 僧tăng 祇kỳ 劫kiếp 。 於ư 然Nhiên 燈Đăng 佛Phật 前tiền 。 得đắc 值trị 八bát 百bách 四tứ 千thiên 萬vạn 億ức 。 那na 由do 他tha 諸chư 佛Phật 。 悉tất 皆giai 供cúng 養dường 承thừa 事sự 。 無vô 空không 過quá 者giả 。 若nhược 復phục 有hữu 人nhân 。 於ư 後hậu 末mạt 世thế 。 能năng 受thọ 持trì 讀đọc 誦tụng 此thử 經Kinh 。 所sở 得đắc 功công 德đức 。 於ư 我ngã 所sở 供cúng 養dường 。 諸chư 佛Phật 功công 德đức 。 百bách 分phần 不bất 及cập 一nhất 。 千thiên 萬vạn 億ức 分phần 。 乃nãi 至chí 算toán 數số 譬thí 喻dụ 。 所sở 不bất 能năng 及cập 。 須Tu 菩Bồ 提Đề 。 若nhược 善thiện 男nam 子tử 善thiện 女nữ 人nhân 。 於ư 後hậu 末mạt 世thế 。 有hữu 受thọ 持trì 讀đọc 誦tụng 此thử 經Kinh 。 所sở 得đắc 功công 德đức 。 我ngã 若nhược 具cụ 說thuyết 者giả 。 或hoặc 有hữu 人nhân 聞văn 。 心tâm 則tắc 狂cuồng 亂loạn 。 狐hồ 疑nghi 不bất 信tín 。 須Tu 菩Bồ 提Đề 。 當đương 知tri 是thị 經Kinh 義nghĩa 。 不bất 可khả 思tư 議nghị 。 果quả 報báo 亦diệc 不bất 可khả 思tư 議nghị 。 (# 至chí 此thử 方phương 結kết 完hoàn 信tín 持trì 二nhị 問vấn )# 。

此thử 一nhất 節tiết 。 總tổng 言ngôn 信tín 持trì 成thành 就tựu 及cập 果quả 報báo 也dã 。 承thừa 上thượng 二nhị 章chương 言ngôn 。 信tín 心tâm 奉phụng 持trì 之chi 實thật 義nghĩa 如như 此thử 。 福phước 報báo 如như 此thử 。 而nhi 人nhân 猶do 疑nghi 者giả 。 則tắc 以dĩ 其kỳ 癡si 性tánh 未vị 絕tuyệt 也dã 。 人nhân 心tâm 有hữu 三tam 毒độc 塵trần 障chướng 蔽tế 。 轉chuyển 展triển 相tương 生sanh 。 故cố 不bất 能năng 成thành 佛Phật 。 若nhược 貪tham 瞋sân 雖tuy 薄bạc 而nhi 癡si 性tánh 不bất 滅diệt 。 猶do 墮đọa 邪tà 見kiến 外ngoại 道đạo 。 世thế 人nhân 責trách 報báo 現hiện 在tại 。 不bất 知tri 過quá 去khứ 未vị 來lai 。 總tổng 是thị 一nhất 性tánh 。 故cố 報báo 有hữu 先tiên 後hậu 。 但đãn 見kiến 持trì 經Kinh 信tín 佛Phật 之chi 人nhân 。 未vị 免miễn 輕khinh 賤tiện 。 遂toại 多đa 疑nghi 之chi 。 此thử 正chánh 是thị 癡si 性tánh 種chủng 子tử 。 故cố 信tín 心tâm 奉phụng 持trì 者giả 。 苟cẩu 既ký 純thuần 熟thục 。 而nhi 且thả 又hựu 能năng 不bất 以dĩ 現hiện 在tại 為vi 疑nghi 。 則tắc 其kỳ 人nhân 慧tuệ 力lực 已dĩ 定định 。 般Bát 若Nhã 已dĩ 圓viên 。 是thị 必tất 真chân 得đắc 菩Bồ 提Đề 者giả 。 其kỳ 福phước 果quả 更cánh 何hà 可khả 量lượng 哉tai 。 葢# 得đắc 菩Bồ 提Đề 。 即tức 是thị 佛Phật 果Quả 。 故cố 下hạ 遂toại 以dĩ 供cúng 養dường 承thừa 事sự 。 諸chư 佛Phật 較giảo 量lượng 。 所sở 不bất 能năng 及cập 。 而nhi 其kỳ 成thành 就tựu 可khả 知tri 。 福phước 德đức 至chí 極cực 可khả 知tri 矣hĩ 。 不bất 能năng 具cụ 說thuyết 。 猶do 如như 虗hư 空không 之chi 不bất 可khả 言ngôn 。 狐hồ 疑nghi 不bất 信tín 。 亦diệc 與dữ 癡si 為vi 類loại 。 葢# 持trì 經Kinh 至chí 此thử 。 心tâm 行hành 皆giai 純thuần 。 信tín 持trì 皆giai 空không 。 直trực 是thị 一nhất 非phi 相tướng 如Như 來Lai 。 故cố 其kỳ 果quả 報báo 至chí 于vu 。 不bất 可khả 思tư 議nghị 。 要yếu 即tức 取thủ 譬thí 虗hư 空không 之chi 意ý 也dã 。 以dĩ 上thượng 說thuyết 經Kinh 有hữu 三tam 層tằng 信tín 持trì 。 猶do 首thủ 章chương 有hữu 三tam 層tằng 實thật 法pháp 。 皆giai 解giải 行hành 自tự 然nhiên 之chi 理lý 。 亦diệc 聖thánh 教giáo 自tự 然nhiên 之chi 序tự 也dã 。 分phân 之chi 則tắc 淺thiển 深thâm 各các 見kiến 。 合hợp 之chi 則tắc 究cứu 竟cánh 一nhất 源nguyên 。 學học 者giả 能năng 由do 言ngôn 相tương/tướng 。 出xuất 離ly 言ngôn 說thuyết 。 庶thứ 為vi 得đắc 之chi 。

右hữu 說thuyết 經Kinh 之chi 三tam 章chương 。 總tổng 言ngôn 信tín 持trì 。 如Như 來Lai 法Pháp 者giả 。 有hữu 非phi 相tướng 之chi 果quả 。 以dĩ 應ưng 首thủ 章chương 。 見kiến 如Như 來Lai 也dã 。

以dĩ 上thượng 三tam 章chương 。 語ngữ 氣khí 段đoạn 落lạc 如như 是thị 。 實thật 理lý 照chiếu 應ưng 如như 是thị 。 細tế 分phân 之chi 。 則tắc 信tín 心tâm 不bất 取thủ 。 心tâm 法pháp 中trung 之chi 解giải 也dã 。 其kỳ 相tương/tướng 虗hư 。 故cố 以dĩ 三Tam 千Thiên 大Đại 千Thiên 。 七thất 寶bảo 較giảo 勝thắng 。 三Tam 千Thiên 大Đại 千Thiên 。 虗hư 相tương/tướng 也dã 。 信tín 心tâm 無vô 得đắc 。 心tâm 法pháp 中trung 之chi 行hành 也dã 。 其kỳ 相tương/tướng 實thật 。 故cố 以dĩ 恆Hằng 河Hà 沙sa 世thế 界giới 七thất 寶bảo 較giảo 勝thắng 。 世thế 界giới 。 實thật 相tướng 也dã 。 奉phụng 持trì 般Bát 若Nhã 。 行hành 法pháp 中trung 之chi 解giải 也dã 。 其kỳ 相tương/tướng 虗hư 。 故cố 以dĩ 恆Hằng 河Hà 沙sa 身thân 命mạng 較giảo 勝thắng 。 恆Hằng 河Hà 沙sa 身thân 命mạng 。 虗hư 相tương/tướng 也dã 。 奉phụng 持trì 布bố 施thí 。 行hành 法pháp 中trung 之chi 行hành 也dã 。 其kỳ 相tương/tướng 實thật 。 故cố 以dĩ 三tam 時thời 身thân 命mạng 較giảo 勝thắng 。 三tam 時thời 。 實thật 相tướng 也dã 。 兩lưỡng 法pháp 各các 結kết 以dĩ 天thiên 人nhân 阿a 修tu 羅la 。 皆giai 當đương 恭cung 敬kính 。 而nhi 心tâm 法pháp 之chi 恭cung 敬kính 。 則tắc 曰viết 如như 佛Phật 塔tháp 廟miếu 。 若nhược 尊tôn 重trọng 弟đệ 子tử 。 亦diệc 虗hư 相tương/tướng 也dã 。 行hành 法pháp 之chi 恭cung 敬kính 。 則tắc 曰viết 即tức 為vi 有hữu 佛Phật 。 作tác 禮lễ 圍vi 繞nhiễu 。 以dĩ 諸chư 華hoa 香hương 。 而nhi 散tán 其kỳ 處xứ 。 亦diệc 實thật 相tướng 也dã 。 若nhược 第đệ 三tam 章chương 總tổng 言ngôn 果quả 報báo 。 則tắc 消tiêu 滅diệt 罪tội 業nghiệp 。 虗hư 相tương/tướng 也dã 。 故cố 曰viết 當đương 得đắc 菩Bồ 提Đề 。 亦diệc 心tâm 法pháp 之chi 虗hư 相tương/tướng 。 供cúng 養dường 諸chư 佛Phật 功công 德đức 。 實thật 相tướng 也dã 。 故cố 曰viết 算toán 數số 不bất 能năng 及cập 。 亦diệc 行hành 法pháp 之chi 實thật 相tướng 。 各các 各các 雙song 行hành 。 皆giai 兼kiêm 解giải 行hành 虗hư 實thật 兩lưỡng 義nghĩa 。 葢# 釋thích 之chi 解giải 行hành 。 即tức 儒nho 之chi 知tri 行hành 。 大đại 學học 必tất 先tiên 致trí 知tri 而nhi 後hậu 能năng 修tu 齊tề 治trị 平bình 。 中trung 庸dong 必tất 。 先tiên 慎thận 獨độc 而nhi 後hậu 能năng 參tham 贊tán 化hóa 育dục 。 佛Phật 法Pháp 必tất 先tiên 降hàng 心tâm 而nhi 後hậu 能năng 不bất 住trụ 布bố 施thí 。 其kỳ 理lý 一nhất 貫quán 。 昭chiêu 如như 日nhật 月nguyệt 。 近cận 者giả 諸chư 家gia 章chương 句cú 不bất 明minh 。 故cố 多đa 誤ngộ 解giải 。 此thử 予# 特đặc 創sáng/sang 而nhi 辨biện 之chi 。 要yếu 亦diệc 自tự 盡tận 其kỳ 書thư 寫tả 讀đọc 誦tụng 。 廣quảng 為vì 人nhân 說thuyết 。 之chi 勤cần 已dĩ 爾nhĩ 。

(# 十thập 一nhất 斷đoạn 住trụ 修tu 降hàng 伏phục 是thị 我ngã 疑nghi )# 爾nhĩ 時thời 須Tu 菩Bồ 提Đề 白bạch 佛Phật 言ngôn 。

世Thế 尊Tôn 。 善thiện 男nam 子tử 善thiện 女nữ 人nhân 。 (# 此thử 處xứ 不bất 復phục 舉cử 如Như 來Lai )# 。 發phát 阿A 耨Nậu 多Đa 羅La 三Tam 藐Miệu 三Tam 菩Bồ 提Đề 心tâm 。 云vân 何hà 應ưng 住trụ 。 云vân 何hà 降hàng 伏phục 其kỳ 心tâm 。

佛Phật 告cáo 須Tu 菩Bồ 提Đề 。

若nhược 善thiện 男nam 子tử 善thiện 女nữ 人nhân 。 發phát 阿A 耨Nậu 多Đa 羅La 三Tam 藐Miệu 三Tam 菩Bồ 提Đề 心tâm 者giả 。 (# 若nhược 字tự 者giả 字tự 是thị 未vị 然nhiên 口khẩu 吻vẫn 與dữ 前tiền 問vấn 過quá 去khứ 不bất 同đồng )# 。 當đương 生sanh 如như 是thị 心tâm 。 我ngã 應ưng 滅diệt 度độ 。 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 滅diệt 度độ 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 已dĩ 。 (# 切thiết 已dĩ 指chỉ 示thị 口khẩu 吻vẫn 亦diệc 與dữ 前tiền 不bất 同đồng )# 。 而nhi 無vô 有hữu 一nhất 眾chúng 生sanh 。 實thật 滅diệt 度độ 者giả 。 (# 前tiền 得đắc 滅diệt 度độ 是thị 就tựu 功công 効hiệu 說thuyết 此thử 云vân 無vô 寔thật 滅diệt 度độ 是thị 就tựu 我ngã 心tâm 說thuyết )# 。

何hà 以dĩ 故cố 。 須Tu 菩Bồ 提Đề 。 若nhược 菩Bồ 薩Tát 有hữu 我ngã 相tướng 。 人nhân 相tướng 。 眾chúng 生sanh 相tướng 。 壽thọ 者giả 相tướng 。 則tắc 非phi 菩Bồ 薩Tát 。

所sở 以dĩ 者giả 何hà 。 須Tu 菩Bồ 提Đề 。 實thật 無vô 有hữu 法Pháp 。 發phát 阿A 耨Nậu 多Đa 羅La 三Tam 藐Miệu 三Tam 菩Bồ 提Đề 心tâm 者giả 。 (# 十thập 二nhị 斷đoạn 佛Phật 因nhân 是thị 有hữu 菩Bồ 提Đề 。 疑nghi )# 須Tu 菩Bồ 提Đề 。 於ư 意ý 云vân 何hà 。 如Như 來Lai 於ư 然Nhiên 燈Đăng 佛Phật 所sở 。 (# 此thử 方phương 是thị 佛Phật 自tự 稱xưng 過quá 去khứ 相tương/tướng )# 。 有hữu 法Pháp 得đắc 阿A 耨Nậu 多Đa 羅La 三Tam 藐Miệu 三Tam 菩Bồ 提Đề 不phủ 。

不phủ 也dã 。

世Thế 尊Tôn 。 如như 我ngã 解giải 佛Phật 所sở 說thuyết 義nghĩa 。 佛Phật 於ư 然Nhiên 燈Đăng 佛Phật 所sở 。 無vô 有hữu 法Pháp 得đắc 阿A 耨Nậu 多Đa 羅La 三Tam 藐Miệu 三Tam 菩Bồ 提Đề 。

佛Phật 言ngôn 。

如như 是thị 如như 是thị 。 須Tu 菩Bồ 提Đề 。 實thật 無vô 有hữu 法Pháp 。 如Như 來Lai 得đắc 阿A 耨Nậu 多Đa 羅La 三Tam 藐Miệu 三Tam 菩Bồ 提Đề 。 須Tu 菩Bồ 提Đề 。 若nhược 有hữu 法pháp 。 如Như 來Lai 得đắc 阿A 耨Nậu 多Đa 羅La 三Tam 藐Miệu 三Tam 菩Bồ 提Đề 者giả 。 然Nhiên 燈Đăng 佛Phật 則tắc 不bất 與dữ 我ngã 授thọ 記ký 。 (# 纔tài 是thị 明minh 明minh 說thuyết 出xuất )# 。 汝nhữ 於ư 來lai 世thế 。 當đương 得đắc 作tác 佛Phật 。 號hiệu 釋Thích 迦Ca 牟Mâu 尼Ni 。 以dĩ 實thật 無vô 有hữu 法Pháp 。 得đắc 阿A 耨Nậu 多Đa 羅La 三Tam 藐Miệu 三Tam 菩Bồ 提Đề 。 是thị 故cố 然Nhiên 燈Đăng 佛Phật 。 與dữ 我ngã 授thọ 記ký 。 作tác 是thị 言ngôn 。 汝nhữ 於ư 來lai 世thế 。 當đương 得đắc 作tác 佛Phật 。 號hiệu 釋Thích 迦Ca 牟Mâu 尼Ni 。 (# 十thập 三tam 斷đoạn 無vô 因nhân 則tắc 無vô 佛Phật 法Pháp 疑nghi )# 何hà 以dĩ 故cố 。 如Như 來Lai 者giả 。 即tức 諸chư 法pháp 如như 義nghĩa 。 (# 正chánh 是thị 自tự 解giải 意ý )# 。 若nhược 有hữu 人nhân 言ngôn 。 如Như 來Lai 得đắc 阿A 耨Nậu 多Đa 羅La 三Tam 藐Miệu 三Tam 菩Bồ 提Đề 。 須Tu 菩Bồ 提Đề 。 實thật 無vô 有hữu 法Pháp 。 佛Phật 得đắc 阿A 耨Nậu 多Đa 羅La 三Tam 藐Miệu 三Tam 菩Bồ 提Đề 。 須Tu 菩Bồ 提Đề 。 如Như 來Lai 所sở 得đắc 阿A 耨Nậu 多Đa 羅La 三Tam 藐Miệu 三Tam 菩Bồ 提Đề 。 於ư 是thị 中trung 無vô 實thật 無vô 虗hư 。 是thị 故cố 如Như 來Lai 說thuyết 。 一nhất 切thiết 法pháp 皆giai 是thị 佛Phật 法Pháp 。 須Tu 菩Bồ 提Đề 。 所sở 言ngôn 一nhất 切thiết 法pháp 者giả 。 即tức 非phi 一nhất 切thiết 法pháp 。 是thị 故cố 名danh 一nhất 切thiết 法pháp 。 須Tu 菩Bồ 提Đề 。 譬thí 如như 人nhân 身thân 長trường 大đại 。

須Tu 菩Bồ 提Đề 言ngôn 。

世Thế 尊Tôn 。 如Như 來Lai 說thuyết 人nhân 身thân 長trường 大đại 。 則tắc 為vi 非phi 大đại 身thân 。 是thị 名danh 大đại 身thân 。

(# 十thập 四tứ 斷đoạn 無vô 人nhân 度độ 生sanh 嚴nghiêm 土thổ/độ 疑nghi )# 須Tu 菩Bồ 提Đề 。 菩Bồ 薩Tát 亦diệc 如như 是thị 。 若nhược 作tác 是thị 言ngôn 。 我ngã 當đương 滅diệt 度độ 。 無vô 量lượng 眾chúng 生sanh 。 則tắc 不bất 名danh 菩Bồ 薩Tát 。

何hà 以dĩ 故cố 。 須Tu 菩Bồ 提Đề 。 實thật 無vô 有hữu 法Pháp 。 名danh 為vi 菩Bồ 薩Tát 。 是thị 故cố 佛Phật 說thuyết 一nhất 切thiết 法pháp 。 無vô 我ngã 無vô 人nhân 。 無vô 眾chúng 生sanh 無vô 壽thọ 者giả 。 須Tu 菩Bồ 提Đề 。 若nhược 菩Bồ 薩Tát 作tác 是thị 言ngôn 。 我ngã 當đương 莊trang 嚴nghiêm 佛Phật 土độ 。 是thị 不bất 名danh 菩Bồ 薩Tát 。

何hà 以dĩ 故cố 。 如Như 來Lai 說thuyết 莊trang 嚴nghiêm 佛Phật 土độ 者giả 。 即tức 非phi 莊trang 嚴nghiêm 。 是thị 名danh 莊trang 嚴nghiêm 。 須Tu 菩Bồ 提Đề 。 若nhược 菩Bồ 薩Tát 通thông 達đạt 無vô 我ngã 法pháp 者giả 。 如Như 來Lai 說thuyết 名danh 。 真chân 是thị 菩Bồ 薩Tát 。

此thử 一nhất 節tiết 。 須Tu 菩Bồ 提Đề 再tái 問vấn 現hiện 在tại 佛Phật 法Pháp 。 而nhi 佛Phật 言ngôn 無vô 我ngã 法pháp 也dã 前tiền 此thử 須Tu 菩Bồ 提Đề 。 本bổn 問vấn 佛Phật 法Pháp 也dã 。 因nhân 佛Phật 屢lũ 稱xưng 如Như 來Lai 。 故cố 疑nghi 佛Phật 別biệt 有hữu 法pháp 。 至chí 此thử 乃nãi 即tức 現hiện 在tại 善thiện 男nam 子tử 善thiện 女nữ 人nhân 而nhi 申thân 問vấn 。 之chi 佛Phật 答đáp 一nhất 如như 前tiền 說thuyết 。 而nhi 但đãn 專chuyên 其kỳ 指chỉ 曰viết 。 實thật 無vô 有hữu 法Pháp 。 又hựu 曰viết 一nhất 切thiết 法pháp 無vô 我ngã 。 葢# 佛Phật 至chí 此thử 纔tài 認nhận 如Như 來Lai 是thị 我ngã 矣hĩ 。 前tiền 此thử 空không 生sanh 謂vị 如Như 來Lai 即tức 佛Phật 。 佛Phật 則tắc 推thôi 而nhi 遠viễn 之chi 。 今kim 此thử 空không 生sanh 疑nghi 佛Phật 有hữu 異dị 。 則tắc 又hựu 親thân 而nhi 合hợp 之chi 。 不bất 即tức 不bất 離ly 。 非phi 一nhất 非phi 二nhị 。 正chánh 佛Phật 機cơ 妙diệu 用dụng 。 所sở 以dĩ 破phá 空không 生sanh 有hữu 相tương/tướng 之chi 疑nghi 也dã 。 故cố 下hạ 遂toại 證chứng 以dĩ 然nhiên 燈đăng 授thọ 記ký 。 當đương 得đắc 作tác 佛Phật 。 則tắc 無vô 法pháp 即tức 佛Phật 法Pháp 。 佛Phật 法Pháp 即tức 如Như 來Lai 法pháp 。 又hựu 何hà 異dị 哉tai 。 諸chư 法pháp 如như 義nghĩa 。 言ngôn 諸chư 法pháp 如như 其kỳ 真chân 性tánh 。 有hữu 儒nho 家gia 率suất 性tánh 意ý 。 無vô 實thật 無vô 虗hư 。 即tức 真chân 性tánh 之chi 體thể 。 真chân 性tánh 一nhất 切thiết 皆giai 具cụ 。 又hựu 一nhất 切thiết 皆giai 空không 。 真chân 性tánh 一nhất 切thiết 無vô 異dị 。 則tắc 一nhất 切thiết 法pháp 。 皆giai 是thị 佛Phật 法Pháp 。 又hựu 何hà 疑nghi 佛Phật 與dữ 如Như 來Lai 。 有hữu 二nhị 法pháp 乎hồ 。 此thử 佛Phật 法Pháp 佛Phật 字tự 。 泛phiếm 謂vị 學học 佛Phật 之chi 法Pháp 。 然nhiên 所sở 謂vị 一nhất 切thiết 法pháp 。 皆giai 佛Phật 法Pháp 者giả 。 但đãn 就tựu 破phá 疑nghi 而nhi 言ngôn 。 若nhược 論luận 實thật 義nghĩa 。 則tắc 所sở 謂vị 一nhất 切thiết 法pháp 。 者giả 亦diệc 無vô 相tướng 矣hĩ 。 故cố 又hựu 曰viết 實thật 無vô 有hữu 法Pháp 。 人nhân 身thân 長trường 大đại 。 亦diệc 是thị 喻dụ 意ý 。 言ngôn 一nhất 切thiết 法pháp 。 為vi 佛Phật 法Pháp 而nhi 又hựu 云vân 非phi 一nhất 切thiết 法pháp 者giả 。 譬thí 如như 謂vị 人nhân 身thân 長trường 大đại 。 非phi 以dĩ 形hình 相tướng 為vi 大đại 。 乃nãi 以dĩ 法pháp 相tướng 為vi 大đại 也dã 。 是thị 緊khẩn 緊khẩn 繳giảo 明minh 上thượng 文văn 之chi 意ý 。 不bất 必tất 另# 作tác 法Pháp 身thân 實thật 講giảng 。 方phương 得đắc 譬thí 如như 二nhị 字tự 語ngữ 氣khí 。 菩Bồ 薩Tát 亦diệc 如như 是thị 。 正chánh 答đáp 空không 生sanh 所sở 問vấn 現hiện 在tại 菩Bồ 薩Tát 。 又hựu 就tựu 譬thí 如như 之chi 意ý 而nhi 申thân 言ngôn 亦diệc 不bất 當đương 作tác 滅diệt 度độ 眾chúng 生sanh 之chi 我ngã 見kiến 。 以dĩ 合hợp 如Như 來Lai 無vô 四tứ 相tương/tướng 之chi 旨chỉ 。 要yếu 見kiến 無vô 相tướng 故cố 無vô 法pháp 耳nhĩ 。 文văn 義nghĩa 迴hồi 環hoàn 。 上thượng 下hạ 一nhất 貫quán 。 不bất 可khả 離ly 說thuyết 。 離ly 說thuyết 即tức 非phi 此thử 經Kinh 真chân 面diện 目mục 矣hĩ 。 莊trang 嚴nghiêm 佛Phật 土độ 。 亦diệc 是thị 著trước 相tương/tướng 意ý 。 就tựu 現hiện 在tại 學học 佛Phật 人nhân 言ngôn 。 故cố 加gia 我ngã 當đương 二nhị 字tự 。 作tác 虗hư 語ngữ 以dĩ 禁cấm 之chi 。 葢# 空không 生sanh 所sở 以dĩ 重trùng 問vấn 佛Phật 法Pháp 者giả 。 原nguyên 為vi 現hiện 在tại 祗chi 園viên 會hội 上thượng 諸chư 菩Bồ 薩Tát 開khai 門môn 路lộ 也dã 。 故cố 前tiền 既ký 反phản 覆phúc 以dĩ 明minh 。 實thật 無vô 有hữu 法Pháp 。 而nhi 此thử 又hựu 兩lưỡng 呼hô 菩Bồ 薩Tát 若nhược 作tác 是thị 言ngôn 以dĩ 正chánh 之chi 。 良lương 由do 諸chư 菩Bồ 薩Tát 。 看khán 得đắc 今kim 日nhật 別biệt 是thị 一nhất 番phiên 境cảnh 界giới 。 定định 與dữ 如Như 來Lai 不bất 同đồng 。 皆giai 由do 我ngã 見kiến 不bất 淨tịnh 之chi 故cố 因nhân 我ngã 見kiến 不bất 淨tịnh 而nhi 遂toại 別biệt 求cầu 我ngã 法pháp 。 此thử 空không 生sanh 重trọng 問vấn 之chi 障chướng 蔽tế 也dã 。 故cố 又hựu 明minh 言ngôn 以dĩ 結kết 之chi 。 曰viết 。 通thông 達đạt 無vô 我ngã 法pháp 。 者giả 真chân 是thị 菩Bồ 薩Tát 。 亦diệc 可khả 謂vị 深thâm 切thiết 著trước 明minh 矣hĩ 。

(# 十thập 五ngũ 斷đoạn 諸chư 佛Phật 不bất 見kiến 諸chư 法pháp 。 疑nghi )# 須Tu 菩Bồ 提Đề 。 於ư 意ý 云vân 何hà 。 如Như 來Lai 有hữu 肉nhục 眼nhãn 不phủ 。

如như 是thị 。

世Thế 尊Tôn 。 如Như 來Lai 有hữu 肉nhục 眼nhãn 。

須Tu 菩Bồ 提Đề 。 於ư 意ý 云vân 何hà 。 如Như 來Lai 有hữu 天thiên 眼nhãn 不phủ 。

如như 是thị 世Thế 尊Tôn 。 如Như 來Lai 有hữu 天thiên 眼nhãn 。

須Tu 菩Bồ 提Đề 。 於ư 意ý 云vân 何hà 。 如Như 來Lai 有hữu 慧tuệ 眼nhãn 不phủ 。

如như 是thị 。

世Thế 尊Tôn 。 如Như 來Lai 有hữu 慧tuệ 眼nhãn 。

須Tu 菩Bồ 提Đề 。 於ư 意ý 云vân 何hà 。 如Như 來Lai 有hữu 法Pháp 眼nhãn 不phủ 。

如như 是thị 。

世Thế 尊Tôn 。 如Như 來Lai 有hữu 法Pháp 眼nhãn 。

須Tu 菩Bồ 提Đề 。 於ư 意ý 云vân 何hà 。 如Như 來Lai 有hữu 佛Phật 眼nhãn 不phủ 。

如như 是thị 。

世Thế 尊Tôn 。 如Như 來Lai 有hữu 佛Phật 眼nhãn 。

須Tu 菩Bồ 提Đề 。 於ư 意ý 云vân 何hà 。 如như 恆Hằng 河Hà 中trung 所sở 有hữu 沙sa 。 佛Phật 說thuyết 是thị 沙sa 不phủ 。

如như 是thị 。

世Thế 尊Tôn 。 如Như 來Lai 說thuyết 是thị 沙sa 。

須Tu 菩Bồ 提Đề 。 於ư 意ý 云vân 何hà 。 如như 一nhất 恆Hằng 河Hà 中trung 所sở 有hữu 沙sa 。 有hữu 如như 是thị 沙sa 等đẳng 恆Hằng 河Hà 。 是thị 諸chư 恆Hằng 河Hà 。 所sở 有hữu 沙sa 數số 。 佛Phật 世thế 界giới 如như 是thị 。 寧ninh 為vi 多đa 不phủ 。

甚thậm 多đa 。 世Thế 尊Tôn 。

佛Phật 告cáo 須Tu 菩Bồ 提Đề 。

爾nhĩ 所sở 國quốc 土độ 中trung 。 所sở 有hữu 眾chúng 生sanh 。 若nhược 干can 種chủng 心tâm 。 如Như 來Lai 悉tất 知tri 。

何hà 以dĩ 故cố 。 如Như 來Lai 說thuyết 諸chư 心tâm 。 皆giai 為vi 非phi 心tâm 。 是thị 名danh 為vi 心tâm 。

所sở 以dĩ 者giả 何hà 。 須Tu 菩Bồ 提Đề 。 過quá 去khứ 心tâm 不bất 可khả 得đắc 。 現hiện 在tại 心tâm 不bất 可khả 得đắc 。 未vị 來lai 心tâm 不bất 可khả 得đắc 。

此thử 一nhất 節tiết 。 言ngôn 心tâm 無vô 三tam 世thế 之chi 別biệt 以dĩ 明minh 無vô 我ngã 法pháp 也dã 。 葢# 須Tu 菩Bồ 提Đề 所sở 以dĩ 疑nghi 佛Phật 有hữu 異dị 法pháp 者giả 。 由do 于vu 三tam 世thế 異dị 見kiến 也dã 。 故cố 以dĩ 五ngũ 眼nhãn 無vô 三tam 世thế 心tâm 破phá 之chi 。 見kiến 障chướng 內nội 色sắc 而nhi 不bất 見kiến 障chướng 外ngoại 者giả 曰viết 肉nhục 眼nhãn 。 內nội 外ngoại 俱câu 明minh 曰viết 天thiên 眼nhãn 。 照chiếu 了liễu 諸chư 相tướng 曰viết 慧tuệ 眼nhãn 。 觀quán 機cơ 設thiết 教giáo 曰viết 法Pháp 眼nhãn 。 普phổ 觀quán 法Pháp 界Giới 曰viết 佛Phật 眼nhãn 。 恆Hằng 河Hà 沙sa 世thế 界giới 。 甚thậm 言ngôn 眾chúng 心tâm 之chi 多đa 。 然nhiên 五ngũ 眼nhãn 中trung 實thật 有hữu 此thử 理lý 。 如như 華hoa 嚴nghiêm 會hội 。 一nhất 毛mao 孔khổng 中trung 。 皆giai 有hữu 一nhất 華hoa 世thế 界giới 是thị 也dã 。 與dữ 信tín 心tâm 不bất 取thủ 章chương 不bất 同đồng 。 如Như 來Lai 悉tất 知tri 。 若nhược 干can 種chủng 心tâm 。 正chánh 五ngũ 眼nhãn 所sở 見kiến 也dã 。 然nhiên 其kỳ 所sở 以dĩ 能năng 知tri 者giả 。 非phi 徒đồ 五ngũ 眼nhãn 之chi 神thần 通thông 。 由do 于vu 法pháp 心tâm 與dữ 塵trần 心tâm 不bất 同đồng 。 塵trần 心tâm 有hữu 過quá 去khứ 現hiện 在tại 。 未vị 來lai 之chi 異dị 相tướng 。 法pháp 心tâm 無vô 相tướng 。 故cố 曰viết 不bất 可khả 得đắc 。 言ngôn 佛Phật 心tâm 中trung 清thanh 淨tịnh 一nhất 常thường 。 不bất 可khả 得đắc 此thử 三tam 種chủng 塵trần 心tâm 。 故cố 諸chư 法pháp 如như 如như 。 總tổng 是thị 一nhất 法pháp 。 總tổng 是thị 一nhất 無vô 法pháp 。 何hà 必tất 以dĩ 過quá 去khứ 現hiện 在tại 之chi 異dị 。 而nhi 疑nghi 佛Phật 與dữ 如Như 來Lai 。 有hữu 異dị 法pháp 乎hồ 。 故cố 偈kệ 曰viết 。 依y 彼bỉ 法Pháp 身thân 佛Phật 。 依y 。 倚ỷ 著trước 之chi 義nghĩa 。 言ngôn 須Tu 菩Bồ 提Đề 倚ỷ 著trước 現hiện 在tại 報báo 身thân 相tướng 一nhất 邊biên 。 故cố 疑nghi 有hữu 異dị 。 而nhi 佛Phật 乃nãi 倚ỷ 著trước 法Pháp 身thân 相tương/tướng 為vi 言ngôn 以dĩ 破phá 之chi 也dã 。 偈kệ 意ý 皆giai 照chiếu 三tam 世thế 而nhi 言ngôn 。 葢# 須Tu 菩Bồ 提Đề 問vấn 法pháp 因nhân 緣duyên 。 實thật 有hữu 三tam 世thế 異dị 見kiến 。 故cố 佛Phật 屢lũ 以dĩ 身thân 相tướng 破phá 之chi 。 自tự 此thử 以dĩ 後hậu 。 更cánh 不bất 一nhất 而nhi 足túc 。 熟thục 誦tụng 偈kệ 句cú 自tự 見kiến 。

(# 十thập 六lục 斷đoạn 福phước 德đức 例lệ 心tâm 顛điên 倒đảo 疑nghi )# 須Tu 菩Bồ 提Đề 。 於ư 意ý 云vân 何hà 。 若nhược 有hữu 人nhân 滿mãn 三Tam 千Thiên 大Đại 千Thiên 世Thế 界Giới 七thất 寶bảo 。 以dĩ 用dụng 布bố 施thí 。 是thị 人nhân 以dĩ 是thị 因nhân 緣duyên 。 得đắc 福phước 多đa 不phủ 。

如như 是thị 。

世Thế 尊Tôn 。 此thử 人nhân 以dĩ 是thị 因nhân 緣duyên 。 得đắc 福phước 甚thậm 多đa 。

須Tu 菩Bồ 提Đề 。 若nhược 福phước 德đức 有hữu 實thật 。 如Như 來Lai 不bất 說thuyết 得đắc 福phước 德đức 多đa 。 以dĩ 福phước 德đức 無vô 故cố 。 如Như 來Lai 說thuyết 得đắc 福phước 德đức 多đa 。

此thử 一nhất 節tiết 。 言ngôn 無vô 我ngã 法pháp 福phước 德đức 也dã 。 無vô 我ngã 法pháp 。 與dữ 不bất 取thủ 法pháp 同đồng 義nghĩa 。 故cố 其kỳ 福phước 德đức 亦diệc 勝thắng 於ư 。 七thất 寶bảo 布bố 施thí 。 福phước 德đức 無vô 實thật 。 亦diệc 是thị 無vô 我ngã 不bất 取thủ 意ý 。 不bất 取thủ 法pháp 。 則tắc 法pháp 愈dũ 實thật 。 不bất 取thủ 福phước 德đức 。 則tắc 福phước 德đức 愈dũ 多đa 。 無vô 我ngã 法pháp 。 正chánh 是thị 實thật 法pháp 。 無vô 我ngã 福phước 德đức 。 是thị 真chân 福phước 德đức 也dã 。 然nhiên 不bất 言ngôn 較giảo 勝thắng 。 亦diệc 見kiến 佛Phật 法pháp 不bất 自tự 憍kiêu 上thượng 之chi 意ý 。

須Tu 菩Bồ 提Đề 。 於ư 意ý 云vân 何hà 。 佛Phật 可khả 以dĩ 具cụ 足túc 色sắc 身thân 見kiến 不phủ 。

不phủ 也dã 。

世Thế 尊Tôn 。 (# 十thập 七thất 斷đoạn 無vô 為vi 何hà 有hữu 相tướng 好hảo 疑nghi )# 如Như 來Lai 不bất 應ưng 。 以dĩ 具cụ 足túc 色sắc 身thân 見kiến 。

何hà 以dĩ 故cố 。 如Như 來Lai 說thuyết 具cụ 足túc 色sắc 身thân 。 即tức 非phi 具cụ 足túc 色sắc 身thân 。 是thị 名danh 具cụ 足túc 色sắc 身thân 。

須Tu 菩Bồ 提Đề 。 於ư 意ý 云vân 何hà 。 如Như 來Lai 可khả 以dĩ 具cụ 足túc 諸chư 相tướng 見kiến 不phủ 。

不phủ 也dã 。

世Thế 尊Tôn 。 如Như 來Lai 不bất 應ưng 。 以dĩ 具cụ 足túc 諸chư 相tướng 見kiến 。

何hà 以dĩ 故cố 。 如Như 來Lai 說thuyết 。 諸chư 相tướng 具cụ 足túc 。 即tức 非phi 具cụ 足túc 。 是thị 名danh 諸chư 相tướng 具cụ 足túc 。 (# 十thập 八bát 斷đoạn 無vô 身thân 何hà 以dĩ 說thuyết 法Pháp 疑nghi )# 須Tu 菩Bồ 提Đề 。 汝nhữ 勿vật 謂vị 如Như 來Lai 作tác 是thị 念niệm 。 我ngã 當đương 有hữu 所sở 說thuyết 法Pháp 。 (# 答đáp 重trùng 問vấn 意ý 纔tài 完hoàn )# 。 莫mạc 作tác 是thị 念niệm 。

何hà 以dĩ 故cố 。 若nhược 人nhân 言ngôn 如Như 來Lai 有hữu 所sở 說thuyết 法Pháp 。 即tức 為vi 謗báng 佛Phật 。 不bất 能năng 解giải 我ngã 所sở 說thuyết 故cố 。 須Tu 菩Bồ 提Đề 。 說thuyết 法Pháp 者giả 。 無vô 法pháp 可khả 說thuyết 。 是thị 名danh 說thuyết 法Pháp 。

此thử 一nhất 節tiết 。 合hợp 言ngôn 佛Phật 與dữ 如Như 來Lai 皆giai 無vô 相tướng 。 而nhi 且thả 皆giai 無vô 法pháp 可khả 說thuyết 。 結kết 完hoàn 實thật 無vô 我ngã 法pháp 之chi 意ý 。 葢# 上thượng 文văn 既ký 明minh 無vô 我ngã 法pháp 者giả 。 由do 于vu 三tam 世thế 一nhất 相tương/tướng 也dã 。 故cố 遂toại 以dĩ 佛Phật 身thân 現hiện 在tại 之chi 色sắc 相tướng 。 與dữ 如Như 來Lai 法Pháp 身thân 之chi 相tướng 。 並tịnh 列liệt 而nhi 兩lưỡng 證chứng 之chi 。 曰viết 我ngã 今kim 雖tuy 得đắc 作tác 佛Phật 矣hĩ 。 然nhiên 所sở 以dĩ 得đắc 成thành 就tựu 佛Phật 果Quả 者giả 。 在tại 此thử 有hữu 為vi 之chi 色sắc 身thân 能năng 具cụ 足túc 。 而nhi 自tự 顯hiển 為vi 佛Phật 乎hồ 。 不phủ 乎hồ 。 葢# 佛Phật 之chi 所sở 以dĩ 為vi 佛Phật 者giả 。 原nguyên 有hữu 法Pháp 身thân 在tại 。 而nhi 非phi 此thử 色sắc 相tướng 之chi 身thân 也dã 。 故cố 須Tu 菩Bồ 提Đề 遂toại 以dĩ 不bất 應ứng 對đối 。 而nhi 佛Phật 之chi 無vô 我ngã 信tín 矣hĩ 。 佛Phật 乃nãi 又hựu 呼hô 須Tu 菩Bồ 提Đề 而nhi 問vấn 之chi 。 曰viết 。 如Như 來Lai 雖tuy 過quá 去khứ 不bất 可khả 得đắc 見kiến 矣hĩ 。 而nhi 三tam 十thập 二nhị 相tướng 。 八bát 十thập 種chủng 好hảo 。 留lưu 傳truyền 人nhân 間gian 。 則tắc 法pháp 相tướng 自tự 在tại 也dã 。 汝nhữ 以dĩ 為vi 如Như 來Lai 之chi 法Pháp 身thân 。 果quả 在tại 此thử 諸chư 相tướng 之chi 具cụ 足túc 乎hồ 。 不phủ 乎hồ 。 葢# 如Như 來Lai 諸chư 相tướng 。 亦diệc 相tương/tướng 傳truyền 應ứng 化hóa 之chi 相tướng 。 非phi 真chân 法pháp 相tướng 也dã 。 故cố 須Tu 菩Bồ 提Đề 亦diệc 以dĩ 不bất 應ứng 對đối 。 而nhi 如Như 來Lai 之chi 無vô 法pháp 相tướng 又hựu 信tín 矣hĩ 佛Phật 無vô 我ngã 。 則tắc 現hiện 在tại 之chi 佛Phật 。 即tức 過quá 去khứ 之chi 如Như 來Lai 。 如Như 來Lai 無vô 法pháp 相tướng 則tắc 過quá 去khứ 如Như 來Lai 之chi 法pháp 。 即tức 現hiện 在tại 佛Phật 法Pháp 。 安an 所sở 見kiến 為vi 我ngã 法pháp 者giả 乎hồ 。 此thử 時thời 佛Phật 纔tài 顯hiển 言ngôn 與dữ 如Như 來Lai 合hợp 一nhất 之chi 故cố 。 所sở 以dĩ 破phá 空không 生sanh 重trọng 問vấn 之chi 疑nghi 。 故cố 下hạ 曰viết 。 莫mạc 作tác 是thị 念niệm 。 我ngã 當đương 有hữu 所sở 說thuyết 法Pháp 。 此thử 我ngã 法pháp 正chánh 與dữ 前tiền 通thông 達đạt 無vô 我ngã 法pháp 者giả 相tương 應ứng 。 而nhi 說thuyết 法Pháp 者giả 。 尚thượng 為vi 謗báng 佛Phật 。 況huống 謂vị 有hữu 我ngã 法pháp 哉tai 其kỳ 儆# 戒giới 空không 生sanh 亦diệc 深thâm 且thả 切thiết 矣hĩ 。 此thử 處xứ 并tinh 不bất 言ngôn 福phước 果quả 。 尤vưu 見kiến 佛Phật 不bất 自tự 增tăng 上thượng 之chi 意ý 。

右hữu 說thuyết 經Kinh 之chi 四tứ 章chương 。 言ngôn 佛Phật 法Pháp 即tức 如Như 來Lai 法pháp 也dã 。

自tự 此thử 以dĩ 後hậu 。 諸chư 說thuyết 謬mậu 誤ngộ 多đa 矣hĩ 。 無vô 論luận 滅diệt 度độ 眾chúng 生sanh 。 然nhiên 燈đăng 無vô 得đắc 。 遠viễn 跡tích 相tương/tướng 同đồng 。 即tức 具cụ 足túc 色sắc 身thân 。 具cụ 足túc 諸chư 相tướng 。 兩lưỡng 問vấn 。 明minh 明minh 有hữu 佛Phật 與dữ 如Như 來Lai 兩lưỡng 號hiệu 。 而nhi 說thuyết 者giả 不bất 分phân 別biệt 。 況huống 前tiền 此thử 三tam 問vấn 相tương 見kiến 。 皆giai 謂vị 學học 人nhân 。 得đắc 見kiến 如Như 來Lai 不phủ 。 今kim 此thử 見kiến 下hạ 不bất 復phục 有hữu 指chỉ 。 是thị 言ngôn 佛Phật 自tự 呈trình 見kiến 。 故cố 偈kệ 曰viết 。 法Pháp 身thân 畢tất 竟cánh 體thể 。 正chánh 詮thuyên 色sắc 身thân 問vấn 也dã 。 現hiện 在tại 之chi 佛Phật 。 色sắc 身thân 即tức 法Pháp 身thân 。 故cố 曰viết 法Pháp 身thân 畢tất 竟cánh 體thể 。 又hựu 曰viết 。 以dĩ 非phi 相tướng 成thành 就tựu 。 正chánh 詮thuyên 諸chư 相tướng 問vấn 也dã 。 如Như 來Lai 以dĩ 非phi 相tướng 為vi 宗tông 。 則tắc 并tinh 所sở 謂vị 。 三tam 十thập 二nhị 相tướng 。 八bát 十thập 種chủng 好hảo 之chi 法Pháp 身thân 。 亦diệc 非phi 真chân 相tương/tướng 矣hĩ 。 故cố 曰viết 以dĩ 非phi 相tướng 成thành 就tựu 葢# 如Như 來Lai 為vi 過quá 去khứ 之chi 佛Phật 。 故cố 以dĩ 諸chư 相tướng 為vi 法Pháp 身thân 。 相tương/tướng 雖tuy 稍sảo 異dị 。 而nhi 總tổng 為vi 法Pháp 身thân 。 則tắc 總tổng 非phi 不bất 佛Phật 。 然nhiên 其kỳ 所sở 以dĩ 成thành 佛Phật 者giả 。 皆giai 不bất 在tại 此thử 。 又hựu 非phi 不bất 在tại 此thử 。 故cố 曰viết 不bất 離ly 于vu 法Pháp 身thân 。 彼bỉ 二nhị 非phi 不bất 佛Phật 。 故cố 重trùng 說thuyết 成thành 就tựu 。 亦diệc 無vô 二nhị 及cập 有hữu 。 下hạ 言ngôn 無vô 法pháp 可khả 說thuyết 。 亦diệc 兼kiêm 如Như 來Lai 與dữ 佛Phật 並tịnh 言ngôn 。 故cố 曰viết 。 如như 佛Phật 法Pháp 亦diệc 然nhiên 。 如như 。 如Như 來Lai 也dã 。 偈kệ 語ngữ 簡giản 文văn 。 率suất 多đa 此thử 例lệ 。 所sở 說thuyết 二nhị 差sai 別biệt 。 不bất 離ly 于vu 法Pháp 界Giới 。 則tắc 豈khởi 可khả 取thủ 為vi 說thuyết 法Pháp 乎hồ 。 偈kệ 語ngữ 亦diệc 甚thậm 明minh 顯hiển 。 今kim 人nhân 多đa 臆ức 猜# 。 總tổng 由do 佛Phật 與dữ 如Như 來Lai 。 不bất 分phân 別biệt 故cố 耳nhĩ 。

爾nhĩ 時thời 慧Tuệ 命mạng 須Tu 菩Bồ 提Đề 。 白bạch 佛Phật 言ngôn 。

世Thế 尊Tôn 。 頗phả 有hữu 眾chúng 生sanh 。 於ư 未vị 來lai 世thế 。 聞văn 說thuyết 是thị 法Pháp 。 生sanh 信tín 心tâm 不phủ 。

佛Phật 言ngôn 須Tu 菩Bồ 提Đề 。 彼bỉ 非phi 眾chúng 生sanh 。 非phi 不bất 眾chúng 生sanh 。

何hà 以dĩ 故cố 。 須Tu 菩Bồ 提Đề 。 眾chúng 生sanh 眾chúng 生sanh 者giả 。 如Như 來Lai 說thuyết 非phi 眾chúng 生sanh 。 是thị 名danh 眾chúng 生sanh 。

此thử 一nhất 節tiết 。 言ngôn 未vị 來lai 眾chúng 生sanh 。 法pháp 與dữ 佛Phật 無vô 異dị 也dã 。 須Tu 菩Bồ 提Đề 既ký 聞văn 佛Phật 法Pháp 與dữ 如Như 來Lai 法pháp 無vô 異dị 。 則tắc 過quá 去khứ 現hiện 在tại 無vô 異dị 矣hĩ 。 而nhi 佛Phật 言ngôn 三tam 世thế 心tâm 。 皆giai 不bất 可khả 得đắc 。 則tắc 豈khởi 未vị 來lai 亦diệc 無vô 異dị 法pháp 乎hồ 。 故cố 又hựu 疑nghi 而nhi 問vấn 之chi 。 慧tuệ 命mạng 。 猶do 慧tuệ 性tánh 。 前tiền 向hướng 上thượng 言ngôn 曰viết 慧tuệ 眼nhãn 。 此thử 向hướng 後hậu 言ngôn 曰viết 慧tuệ 命mạng 。 葢# 佛Phật 言ngôn 三tam 世thế 。 心tâm 不bất 可khả 得đắc 。 本bổn 有hữu 結kết 前tiền 啟khải 後hậu 之chi 機cơ 。 而nhi 空không 生sanh 能năng 悟ngộ 。 故cố 曰viết 慧tuệ 命mạng 。 非phi 眾chúng 生sanh 。 言ngôn 真chân 性tánh 與dữ 佛Phật 無vô 異dị 。 非phi 不bất 眾chúng 生sanh 。 不bất 修tu 真chân 性tánh 。 便tiện 與dữ 佛Phật 異dị 耳nhĩ 。 若nhược 能năng 學học 佛Phật 。 自tự 空không 眾chúng 生sanh 之chi 相tướng 。 此thử 真chân 得đắc 眾chúng 生sanh 之chi 性tánh 。 完hoàn 眾chúng 生sanh 之chi 實thật 者giả 。 楞lăng 嚴nghiêm 所sở 謂vị 。 根căn 塵trần 同đồng 源nguyên 。 縛phược 脫thoát 非phi 二nhị 也dã 。 葢# 佛Phật 法Pháp 與dữ 儒nho 理lý 。 只chỉ 是thị 一nhất 性tánh 。 此thử 性tánh 亘tuyên 天thiên 地địa 而nhi 不bất 變biến 。 豈khởi 以dĩ 世thế 之chi 久cửu 遠viễn 而nhi 有hữu 異dị 乎hồ 。 故cố 佛Phật 答đáp 只chỉ 就tựu 眾chúng 生sanh 之chi 名danh 號hiệu 上thượng 闡xiển 發phát 。 而nhi 未vị 來lai 不bất 必tất 言ngôn 。 其kỳ 理lý 自tự 見kiến 矣hĩ 。

(# 十thập 九cửu 斷đoạn 無vô 法pháp 如như 何hà 修tu 證chứng 疑nghi )# 須Tu 菩Bồ 提Đề 白bạch 佛Phật 言ngôn 。

世Thế 尊Tôn 。 佛Phật 得đắc 阿A 耨Nậu 多Đa 羅La 三Tam 藐Miệu 三Tam 菩Bồ 提Đề 。 為vi 無vô 所sở 得đắc 耶da 。

佛Phật 言ngôn 。

如như 是thị 如như 是thị 。 須Tu 菩Bồ 提Đề 。 我ngã 於ư 阿A 耨Nậu 多Đa 羅La 三Tam 藐Miệu 三Tam 菩Bồ 提Đề 。 乃nãi 至chí 無vô 有hữu 。 少thiểu 法pháp 可khả 得đắc 。 是thị 名danh 阿A 耨Nậu 多Đa 羅La 三Tam 藐Miệu 三Tam 菩Bồ 提Đề 。

復phục 次thứ 須Tu 菩Bồ 提Đề 。 是thị 法Pháp 平bình 等đẳng 。 無vô 有hữu 高cao 下hạ 。 是thị 名danh 阿A 耨Nậu 多Đa 羅La 三Tam 藐Miệu 三Tam 菩Bồ 提Đề 。 以dĩ 無vô 我ngã 無vô 人nhân 。 無vô 眾chúng 生sanh 無vô 壽thọ 者giả 。 修tu 一nhất 切thiết 善thiện 法Pháp 。 則tắc 得đắc 阿A 耨Nậu 多Đa 羅La 三Tam 藐Miệu 三Tam 菩Bồ 提Đề 。 須Tu 菩Bồ 提Đề 。 所sở 言ngôn 善thiện 法Pháp 者giả 。 如Như 來Lai 說thuyết 即tức 非phi 善thiện 法Pháp 。 是thị 名danh 善thiện 法Pháp 。

此thử 一nhất 節tiết 。 言ngôn 佛Phật 本bổn 無vô 可khả 得đắc 之chi 法pháp 與dữ 眾chúng 生sanh 平bình 等đẳng 以dĩ 明minh 佛Phật 無vô 異dị 之chi 意ý 也dã 。 須Tu 菩Bồ 提Đề 因nhân 上thượng 言ngôn 。 眾chúng 生sanh 非phi 眾chúng 生sanh 。 然nhiên 則tắc 佛Phật 豈khởi 亦diệc 如như 眾chúng 生sanh 乎hồ 。 故cố 以dĩ 得đắc 為vi 無vô 得đắc 問vấn 。 得đắc 為vi 無vô 得đắc 。 乃nãi 不bất 著trước 空không 相tướng 一nhất 邊biên 。 正chánh 佛Phật 法Pháp 真chân 體thể 。 故cố 佛Phật 答đáp 如như 是thị 如như 是thị 。 乃nãi 至chí 無vô 有hữu 。 少thiểu 法pháp 可khả 得đắc 。 乃nãi 至chí 二nhị 字tự 。 亦diệc 是thị 先tiên 有hữu 後hậu 無vô 意ý 。 平bình 等đẳng 無vô 有hữu 高cao 下hạ 。 兼kiêm 佛Phật 與dữ 眾chúng 生sanh 說thuyết 。 四tứ 相tương/tướng 。 亦diệc 就tựu 佛Phật 與dữ 眾chúng 生sanh 人nhân 我ngã 間gian 互hỗ 看khán 。 無vô 字tự 。 與dữ 前tiền 空không 相tướng 不bất 同đồng 。 此thử 言ngôn 無vô 論luận 人nhân 我ngã 眾chúng 生sanh 壽thọ 者giả 。 凡phàm 修tu 善thiện 法Pháp 。 皆giai 可khả 得đắc 菩Bồ 提Đề 。 正chánh 上thượng 章chương 非phi 眾chúng 生sanh 是thị 名danh 眾chúng 生sanh 意ý 也dã 。 善thiện 法Pháp 。 修tu 善thiện 心tâm 。 行hành 善thiện 行hành 之chi 法pháp 。 就tựu 眾chúng 生sanh 言ngôn 。 若nhược 使sử 易dị 知tri 。 亦diệc 不bất 外ngoại 降hàng 心tâm 布bố 施thí 。 正chánh 眾chúng 佛Phật 無vô 異dị 耳nhĩ 。

(# 二nhị 十thập 斷đoạn 所sở 說thuyết 無vô 記ký 非phi 因nhân 疑nghi )# 須Tu 菩Bồ 提Đề 。 若nhược 三Tam 千Thiên 大Đại 千Thiên 世Thế 界Giới 中trung 。 所sở 有hữu 諸chư 須Tu 彌Di 山Sơn 王Vương 。 如như 是thị 等đẳng 七thất 寶bảo 聚tụ 。 有hữu 人nhân 持trì 用dụng 布bố 施thí 。 若nhược 人nhân 以dĩ 此thử 般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 經Kinh 。 乃nãi 至chí 四tứ 句cú 偈kệ 等đẳng 。 受thọ 持trì 讀đọc 誦tụng 。 為vì 他tha 人nhân 說thuyết 。 於ư 前tiền 福phước 德đức 。 百bách 分phần 不bất 及cập 一nhất 。 千thiên 萬vạn 億ức 分phần 。 乃nãi 至chí 算toán 數số 譬thí 喻dụ 。 所sở 不bất 能năng 及cập 。

此thử 一nhất 節tiết 。 言ngôn 眾chúng 生sanh 平bình 等đẳng 法pháp 福phước 報báo 也dã 。 須Tu 彌Di 山Sơn 王Vương 。 世thế 界giới 中trung 獨độc 尊tôn 者giả 。 有hữu 喻dụ 佛Phật 意ý 。 言ngôn 眾chúng 生sanh 持trì 經Kinh 福phước 德đức 勝thắng 之chi 。 隱ẩn 然nhiên 見kiến 眾chúng 生sanh 成thành 就tựu 。 即tức 能năng 勝thắng 諸chư 佛Phật 功công 德đức 。 則tắc 眾chúng 生sanh 非phi 眾chúng 生sanh 可khả 知tri 矣hĩ 。

(# 二nhị 十thập 一nhất 斷đoạn 平bình 等đẳng 如như 何hà 度độ 生sanh 疑nghi )# 須Tu 菩Bồ 提Đề 。 於ư 意ý 云vân 何hà 。 汝nhữ 等đẳng 勿vật 謂vị 。 如Như 來Lai 作tác 是thị 念niệm 。 我ngã 當đương 度độ 眾chúng 生sanh 。 須Tu 菩Bồ 提Đề 。 莫mạc 作tác 是thị 念niệm 。

何hà 以dĩ 故cố 。 實thật 無vô 有hữu 眾chúng 生sanh 。 如Như 來Lai 度độ 者giả 。 若nhược 有hữu 眾chúng 生sanh 。 如Như 來Lai 度độ 者giả 。 如Như 來Lai 則tắc 有hữu 我ngã 。 人nhân 眾chúng 生sanh 壽thọ 者giả 須Tu 菩Bồ 提Đề 。 如Như 來Lai 說thuyết 。 有hữu 我ngã 者giả 則tắc 非phi 有hữu 我ngã 。 而nhi 凡phàm 夫phu 之chi 人nhân 。 以dĩ 為vi 有hữu 我ngã 。 須Tu 菩Bồ 提Đề 。 凡phàm 夫phu 者giả 。 如Như 來Lai 說thuyết 則tắc 非phi 凡phàm 夫phu 。 是thị 名danh 凡phàm 夫phu 。

此thử 一nhất 節tiết 。 又hựu 合hợp 言ngôn 如Như 來Lai 不bất 度độ 眾chúng 生sanh 。 亦diệc 無vô 眾chúng 生sanh 受thọ 度độ 。 以dĩ 見kiến 如Như 來Lai 。 眾chúng 生sanh 皆giai 無vô 我ngã 法pháp 。 結kết 完hoàn 佛Phật 無vô 異dị 之chi 意ý 。 實thật 無vô 有hữu 眾chúng 生sanh 。 如Như 來Lai 度độ 者giả 。 與dữ 實thật 無vô 有hữu 眾chúng 生sanh 。 得đắc 滅diệt 度độ 者giả 不bất 同đồng 。 前tiền 言ngôn 無vô 相tướng 。 是thị 眾chúng 生sanh 不bất 受thọ 度độ 。 此thử 言ngôn 無vô 我ngã 。 是thị 無vô 眾chúng 生sanh 可khả 度độ 。 則tắc 非phi 凡phàm 夫phu 。 無vô 凡phàm 夫phu 之chi 相tướng 。 是thị 名danh 凡phàm 夫phu 。 有hữu 凡phàm 夫phu 之chi 實thật 。 宗tông 鏡kính 四tứ 禪thiền 云vân 。 信tín 正chánh 因nhân 果quả 。 能năng 不bất 忻hãn 厭yếm 而nhi 修tu 者giả 。 是thị 凡phàm 夫phu 禪thiền 。 為vi 第đệ 二nhị 。 勝thắng 于vu 外ngoại 道đạo 有hữu 忻hãn 厭yếm 者giả 。 然nhiên 無vô 忻hãn 厭yếm 。 亦diệc 是thị 無vô 我ngã 。 若nhược 并tinh 無vô 忻hãn 厭yếm 之chi 相tướng 亦diệc 歸quy 無vô 相tướng 。 則tắc 真chân 所sở 謂vị 非phi 凡phàm 夫phu 是thị 名danh 凡phàm 夫phu 矣hĩ 。 此thử 正chánh 人nhân 無vô 我ngã 法pháp 無vô 我ngã 。 人nhân 法pháp 俱câu 空không 即tức 心tâm 自tự 性tánh 也dã 。

右hữu 說thuyết 經Kinh 之chi 五ngũ 章chương 。 言ngôn 眾chúng 生sanh 法pháp 即tức 佛Phật 法Pháp 也dã 。

按án 須Tu 菩Bồ 提Đề 問vấn 未vị 。 來lai 世thế 眾chúng 生sanh 。 緊khẩn 貼# 上thượng 文văn 未vị 來lai 心tâm 不bất 可khả 得đắc 發phát 意ý 。 語ngữ 脉mạch 機cơ 鋒phong 。 逼bức 真chân 一nhất 線tuyến 。 然nhiên 昭chiêu 明minh 聯liên 作tác 一nhất 分phần/phân 。 總tổng 入nhập 佛Phật 法Pháp 中trung 。 故cố 後hậu 人nhân 遂toại 多đa 誤ngộ 解giải 。 此thử 章chương 法pháp 所sở 以dĩ 不bất 可khả 不bất 明minh 也dã 。 以dĩ 下hạ 六lục 節tiết 。 又hựu 申thân 言ngôn 如Như 來Lai 與dữ 佛Phật 皆giai 無vô 法pháp 相tướng 。 無vô 非phi 法pháp 相tướng 。 歸quy 於ư 古cổ 偈kệ 之chi 實thật 法pháp 。 以dĩ 完hoàn 首thủ 章chương 非phi 相tướng 之chi 相tướng 意ý 。

(# 二nhị 十thập 二nhị 斷đoạn 以dĩ 相tương/tướng 比tỉ 知tri 真chân 佛Phật 疑nghi )# 須Tu 菩Bồ 提Đề 。 於ư 意ý 云vân 何hà 。 可khả 以dĩ 三tam 十thập 二nhị 相tướng 。 觀quán 如Như 來Lai 不phủ 。 須Tu 菩Bồ 提Đề 言ngôn 。 如như 是thị 如như 是thị 。 以dĩ 三tam 十thập 二nhị 相tướng 觀quán 如Như 來Lai 。

佛Phật 告cáo 須Tu 菩Bồ 提Đề 。

若nhược 以dĩ 三tam 十thập 二nhị 相tướng 。 觀quán 如Như 來Lai 者giả 。 轉Chuyển 輪Luân 聖Thánh 王Vương 。 則tắc 是thị 如Như 來Lai 。

須Tu 菩Bồ 提Đề 白bạch 佛Phật 言ngôn 。

世Thế 尊Tôn 。 如như 我ngã 解giải 佛Phật 所sở 說thuyết 義nghĩa 。 不bất 應ưng 以dĩ 三tam 十thập 二nhị 相tướng 觀quán 如Như 來Lai 。

爾nhĩ 時thời 世Thế 尊Tôn 。 而nhi 說thuyết 偈kệ 言ngôn 。 若nhược 以dĩ 色sắc 見kiến 我ngã 。 以dĩ 音âm 聲thanh 求cầu 我ngã 。 是thị 人nhân 行hành 邪tà 道đạo 。 不bất 能năng 見kiến 如Như 來Lai 。

此thử 一nhất 節tiết 。 言ngôn 如Như 來Lai 不bất 可khả 以dĩ 相tương 求cầu 也dã 。 不bất 可khả 以dĩ 相tương 見kiến 如Như 來Lai 。 前tiền 此thử 空không 生sanh 蚤tảo 已dĩ 會hội 心tâm 。 至chí 此thử 豈khởi 反phản 迷mê 悶muộn 。 故cố 唐đường 譯dịch 曲khúc 為vi 回hồi 護hộ 。 顛điên 倒đảo 其kỳ 文văn 。 世thế 或hoặc 信tín 之chi 。 不bất 知tri 觀quán 與dữ 見kiến 不bất 同đồng 。 見kiến 是thị 外ngoại 見kiến 。 耳nhĩ 目mục 所sở 及cập 。 觀quán 是thị 內nội 觀quán 。 心tâm 意ý 所sở 致trí 。 見kiến 是thị 彼bỉ 觸xúc 。 形hình 迹tích 所sở 起khởi 。 觀quán 是thị 我ngã 設thiết 。 虗hư 空không 所sở 造tạo 。 故cố 見kiến 淺thiển 而nhi 觀quán 深thâm 。 見kiến 粗thô 而nhi 觀quán 細tế 。 見kiến 則tắc 初sơ 學học 可khả 除trừ 。 而nhi 觀quán 則tắc 慧tuệ 命mạng 。 所sở 不bất 能năng 盡tận 。 所sở 以dĩ 空không 生sanh 至chí 此thử 。 猶do 曰viết 如như 是thị 。 正chánh 明minh 鏡kính 之chi 微vi 塵trần 。 不bất 能năng 逃đào 于vu 牟Mâu 尼Ni 之chi 照chiếu 也dã 。 轉Chuyển 輪Luân 聖Thánh 王Vương 。 梵Phạm 義nghĩa 四tứ 天thiên 下hạ 之chi 王vương 。 亦diệc 有hữu 三tam 十thập 二nhị 相tướng 。 故cố 曰viết 則tắc 是thị 如Như 來Lai 。 言ngôn 若nhược 但đãn 以dĩ 相tương/tướng 取thủ 。 則tắc 輪Luân 王Vương 豈khởi 亦diệc 如Như 來Lai 耶da 。 反phản 言ngôn 以dĩ 探thám 之chi 。 使sử 自tự 思tư 耳nhĩ 。 此thử 時thời 空không 生sanh 頂đảnh 門môn 一nhất 針châm 矣hĩ 。 故cố 曰viết 如như 我ngã 解giải 佛Phật 所sở 說thuyết 義nghĩa 。 不bất 應ưng 以dĩ 三tam 十thập 二nhị 相tướng 觀quán 如Như 來Lai 。 所sở 說thuyết 義nghĩa 。 指chỉ 一nhất 向hướng 所sở 說thuyết 之chi 法Pháp 義nghĩa 。 此thử 一nhất 解giải 字tự 。 有hữu 費phí 許hứa 多đa 心tâm 思tư 意ý 。 葢# 則tắc 是thị 如Như 來Lai 下hạ 。 不bất 添# 一nhất 字tự 。 明minh 明minh 是thị 一nhất 句cú 不bất 真chân 不bất 假giả 的đích 口khẩu 角giác 。 故cố 須Tu 菩Bồ 提Đề 亦diệc 深thâm 思tư 細tế 勘khám 而nhi 得đắc 之chi 。 所sở 以dĩ 須Tu 菩Bồ 提Đề 下hạ 有hữu 白bạch 佛Phật 言ngôn 三tam 字tự 。 世Thế 尊Tôn 上thượng 有hữu 爾nhĩ 時thời 二nhị 字tự 。 大đại 約ước 經kinh 中trung 若nhược 爾nhĩ 時thời 。 若nhược 復phục 次thứ 。 若nhược 白bạch 佛Phật 言ngôn 。 皆giai 為vi 特đặc 起khởi 之chi 例lệ 。 或hoặc 一nhất 意ý 而nhi 兩lưỡng 翻phiên 兩lưỡng 時thời 敘tự 說thuyết 。 要yếu 知tri 佛Phật 理lý 深thâm 妙diệu 。 原nguyên 自tự 有hữu 精tinh 思tư 審thẩm 言ngôn 之chi 侯hầu 也dã 。 偈kệ 有hữu 四tứ 種chủng 。 一nhất 阿a 耨nậu 窣tốt 睹đổ 婆bà 。 二nhị 伽già 陀đà 。 三tam 秪# 夜dạ 。 四tứ 縕# 馱đà 南nam 。 初sơ 名danh 不bất 論luận 長trường/trưởng 行hành 偈kệ 頌tụng 。 但đãn 數số 三tam 十thập 二nhị 字tự 為vi 一nhất 偈kệ 。 四tứ 言ngôn 八bát 句cú 也dã 。 此thử 以dĩ 五ngũ 言ngôn 。 或hoặc 亦diệc 有hữu 時thời 代đại 之chi 不bất 同đồng 耳nhĩ 。 色sắc 形hình 相tướng 也dã 。 音âm 聲thanh 。 語ngữ 言ngôn 文văn 教giáo 也dã 。 二nhị 語ngữ 兼kiêm 無vô 相tướng 無vô 法pháp 意ý 。 邪tà 道đạo 。 非phi 實thật 法pháp 也dã 。 不bất 能năng 見kiến 如Như 來Lai 。 不bất 能năng 見kiến 如Như 來Lai 。 之chi 真chân 法pháp 相tướng 也dã 。 葢# 三tam 十thập 二nhị 相tướng 。 亦diệc 名danh 法pháp 相tướng 。 然nhiên 乃nãi 報báo 身thân 之chi 法pháp 相tướng 。 非phi 真chân 法pháp 相tướng 。 真chân 法pháp 相tướng 則tắc 。 無vô 相tướng 是thị 矣hĩ 。 宗tông 泐# 注chú 云vân 。 問vấn 意ý 謂vị 可khả 於ư 應ưng 身thân 相tướng 好hảo/hiếu 中trung 。 觀quán 見kiến 法Pháp 身thân 相tương/tướng 否phủ/bĩ 。 正chánh 是thị 此thử 意ý 。

(# 二nhị 十thập 三tam 斷đoạn 佛Phật 果Quả 非phi 關quan 福phước 相tương/tướng 疑nghi )# 須Tu 菩Bồ 提Đề 。 汝nhữ 若nhược 作tác 是thị 念niệm 。 如Như 來Lai 不bất 以dĩ 具cụ 足túc 相tướng 故cố 。 得đắc 阿A 耨Nậu 多Đa 羅La 三Tam 藐Miệu 三Tam 菩Bồ 提Đề 。 須Tu 菩Bồ 提Đề 莫mạc 作tác 是thị 念niệm 。 如Như 來Lai 不bất 以dĩ 具cụ 足túc 相tướng 故cố 。 得đắc 阿A 耨Nậu 多Đa 羅La 三Tam 藐Miệu 三Tam 菩Bồ 提Đề 。 須Tu 菩Bồ 提Đề 。 汝nhữ 若nhược 作tác 是thị 念niệm 。 發phát 阿A 耨Nậu 多Đa 羅La 三Tam 藐Miệu 三Tam 菩Bồ 提Đề 心tâm 者giả 。 說thuyết 諸chư 法pháp 斷đoạn 滅diệt 。 莫mạc 作tác 是thị 念niệm 。

何hà 以dĩ 故cố 。 發phát 阿A 耨Nậu 多Đa 羅La 三Tam 藐Miệu 三Tam 菩Bồ 提Đề 心tâm 者giả 。 於ư 法pháp 不bất 說thuyết 斷đoạn 滅diệt 相tướng 。

此thử 一nhất 節tiết 。 言ngôn 如Như 來Lai 雖tuy 無vô 相tướng 而nhi 又hựu 非phi 斷đoạn 滅diệt 相tương/tướng 。 正chánh 無vô 非phi 法pháp 相tướng 之chi 意ý 也dã 。 凡phàm 佛Phật 說thuyết 法pháp 。 必tất 兼kiêm 有hữu 無vô 兩lưỡng 義nghĩa 。 故cố 文văn 亦diệc 隨tùy 滾# 隨tùy 掃tảo 。 隨tùy 掃tảo 隨tùy 救cứu 。 如như 首thủ 章chương 凡phàm 所sở 有hữu 相tướng 。 皆giai 是thị 虗hư 妄vọng 。 掃tảo 也dã 。 若nhược 見kiến 諸chư 相tướng 非phi 相tướng 。 則tắc 見kiến 如Như 來Lai 。 救cứu 也dã 。 次thứ 章chương 不bất 應ưng 取thủ 法pháp 。 掃tảo 也dã 。 不bất 應ưng 取thủ 非phi 法pháp 。 救cứu 也dã 。 全toàn 經kinh 語ngữ 氣khí 純thuần 是thị 此thử 例lệ 。 然nhiên 畢tất 竟cánh 未vị 曾tằng 。 明minh 言ngôn 有hữu 處xứ 。 以dĩ 人nhân 心tâm 除trừ 無vô 入nhập 有hữu 易dị 。 除trừ 有hữu 入nhập 無vô 難nạn/nan 。 特đặc 於ư 此thử 處xứ 重trùng 說thuyết 如Như 來Lai 無vô 法pháp 無vô 相tướng 究cứu 竟cánh 之chi 際tế 。 乃nãi 明minh 言ngôn 以dĩ 告cáo 人nhân 。 曰viết 不bất 說thuyết 斷đoạn 滅diệt 相tương/tướng 。 其kỳ 立lập 教giáo 之chi 意ý 。 深thâm 且thả 圓viên 矣hĩ 。 故cố 宗tông 泐# 云vân 大Đại 乘Thừa 所sở 修tu 福phước 德đức 之chi 因nhân 。 所sở 得đắc 福phước 德đức 之chi 果quả 。 但đãn 離ly 取thủ 著trước 之chi 相tướng 。 不bất 同đồng 小Tiểu 乘Thừa 斷đoạn 滅diệt 之chi 見kiến 。 誠thành 哉tai 。

須Tu 菩Bồ 提Đề 。 若nhược 菩Bồ 薩Tát 以dĩ 滿mãn 。 恆Hằng 河Hà 沙sa 等đẳng 世thế 界giới 。 七thất 寶bảo 持trì 用dụng 布bố 施thí 。 若nhược 復phục 有hữu 人nhân 。 知tri 一nhất 切thiết 法pháp 無vô 我ngã 。 得đắc 成thành 於ư 忍nhẫn 。 此thử 菩Bồ 薩Tát 勝thắng 前tiền 菩Bồ 薩Tát 。 所sở 得đắc 功công 德đức 。

何hà 以dĩ 故cố 。 須Tu 菩Bồ 提Đề 。 以dĩ 諸chư 菩Bồ 薩Tát 。 不bất 受thọ 福phước 德đức 故cố 。 須Tu 菩Bồ 提Đề 白bạch 佛Phật 言ngôn 。

世Thế 尊Tôn 。 云vân 何hà 菩Bồ 薩Tát 。 不bất 受thọ 福phước 德đức 。

須Tu 菩Bồ 提Đề 。 菩Bồ 薩Tát 所sở 作tác 福phước 德đức 。 不bất 應ưng 貪tham 著trước 。 是thị 故cố 說thuyết 不bất 受thọ 福phước 德đức 。

此thử 一nhất 節tiết 。 言ngôn 如Như 來Lai 法pháp 究cứu 竟cánh 之chi 福phước 報báo 也dã 。 前tiền 諸chư 福phước 報báo 。 信tín 心tâm 不bất 取thủ 章chương 稱xưng 人nhân 。 解giải 之chi 始thỉ 也dã 。 其kỳ 餘dư 皆giai 稱xưng 。 善thiện 男nam 子tử 善thiện 女nữ 人nhân 。 解giải 行hành 之chi 間gian 也dã 。 唯duy 首thủ 章chương 與dữ 此thử 。 皆giai 稱xưng 菩Bồ 薩Tát 。 葢# 對đối 如Như 來Lai 法pháp 而nhi 言ngôn 。 解giải 之chi 盡tận 。 行hành 之chi 至chí 也dã 。 前tiền 後hậu 不bất 同đồng 如như 此thử 。 無vô 我ngã 。 無vô 為vi 也dã 。 忍nhẫn 。 無Vô 生Sanh 法Pháp 忍Nhẫn 也dã 。 得đắc 成thành 於ư 忍nhẫn 。 無vô 為vi 中trung 之chi 有hữu 為vi 法pháp 也dã 。 此thử 語ngữ 亦diệc 兼kiêm 有hữu 無vô 。 葢# 凡phàm 夫phu 持trì 有hữu 易dị 。 持trì 無vô 難nạn/nan 。 菩Bồ 薩Tát 學học 佛Phật 將tương 成thành 之chi 人nhân 。 持trì 無vô 易dị 。 持trì 有hữu 難nạn/nan 。 故cố 曰viết 得đắc 成thành 于vu 忍nhẫn 。 持trì 有hữu 于vu 無vô 。 非phi 忍nhẫn 不bất 克khắc 。 此thử 理lý 最tối 微vi 。 故cố 偈kệ 曰viết 。 得đắc 勝thắng 忍nhẫn 不bất 失thất 。 以dĩ 得đắc 無vô 垢cấu 果quả 。 言ngôn 無vô 我ngã 之chi 後hậu 而nhi 得đắc 勝thắng 。 真chân 勝thắng 也dã 。 真chân 勝thắng 不bất 著trước 一nhất 邊biên 。 此thử 時thời 以dĩ 忍nhẫn 力lực 持trì 之chi 而nhi 不bất 失thất 。 便tiện 是thị 佛Phật 果Quả 成thành 就tựu 。 其kỳ 福phước 德đức 自tự 然nhiên 。 勝thắng 諸chư 菩Bồ 薩Tát 矣hĩ 。 此thử 即tức 儒nho 家gia 至chí 誠thành 無vô 息tức 久cửu 則tắc 徵trưng 之chi 候hậu 。 在tại 此thử 經Kinh 為vi 金kim 剛cang 般Bát 若Nhã 之chi 真chân 詮thuyên 。 一nhất 部bộ 全toàn 經kinh 之chi 舍xá 利lợi 。 乃nãi 特đặc 於ư 如Như 來Lai 法Pháp 。 盡tận 處xứ 出xuất 之chi 。 千thiên 里lý 來lai 龍long 。 結kết 穴huyệt 在tại 此thử 。 不bất 受thọ 福phước 德đức 。 無vô 福phước 德đức 相tương/tướng 也dã 。 又hựu 以dĩ 不bất 應ưng 貪tham 著trước 拴# 定định 。 而nhi 福phước 德đức 多đa 意ý 。 自tự 在tại 言ngôn 外ngoại 。 葢# 已dĩ 成thành 菩Bồ 薩Tát 者giả 。 瞋sân 癡si 易dị 絕tuyệt 。 唯duy 貪tham 難nạn/nan 免miễn 。 有hữu 取thủ 有hữu 得đắc 。 皆giai 貪tham 也dã 。 故cố 亦diệc 以dĩ 財tài 寶bảo 較giảo 勝thắng 。 而nhi 又hựu 單đơn 提đề 貪tham 著trước 戒giới 之chi 。 綿miên 裏lý 細tế 針châm 。 用dụng 意ý 深thâm 矣hĩ 。

右hữu 說thuyết 經Kinh 之chi 六lục 章chương 。 言ngôn 如Như 來Lai 無vô 相tướng 亦diệc 非phi 無vô 相tướng 也dã 。

(# 二nhị 十thập 四tứ 斷đoạn 化hóa 身thân 出xuất 現hiện 受thọ 福phước 疑nghi )# 須Tu 菩Bồ 提Đề 。 若nhược 有hữu 人nhân 言ngôn 如Như 來Lai 。 若nhược 來lai 若nhược 去khứ 。 若nhược 坐tọa 若nhược 臥ngọa 。 是thị 人nhân 不bất 解giải 。 我ngã 所sở 說thuyết 義nghĩa 。

何hà 以dĩ 故cố 。 如Như 來Lai 者giả 。 無vô 所sở 從tùng 來lai 。 亦diệc 無vô 所sở 去khứ 。 故cố 名danh 如Như 來Lai 。 (# 二nhị 十thập 五ngũ 斷đoạn 法Pháp 身thân 化hóa 身thân 一nhất 異dị 疑nghi )# 須Tu 菩Bồ 提Đề 。 若nhược 善thiện 男nam 子tử 善thiện 女nữ 人nhân 。 以dĩ 三Tam 千Thiên 大Đại 千Thiên 世Thế 界Giới 。 碎toái 為vi 微vi 塵trần 。 於ư 意ý 云vân 何hà 。 是thị 微vi 塵trần 眾chúng 。 寧ninh 為vi 多đa 不phủ 。

甚thậm 多đa 。 世Thế 尊Tôn 。

何hà 以dĩ 故cố 。 若nhược 是thị 微vi 塵trần 眾chúng 實thật 有hữu 者giả 。 佛Phật 則tắc 不bất 說thuyết 。 是thị 微vi 塵trần 眾chúng 。

所sở 以dĩ 者giả 何hà 。 佛Phật 說thuyết 微vi 塵trần 眾chúng 。 則tắc 非phi 微vi 塵trần 眾chúng 。 是thị 名danh 微vi 塵trần 眾chúng 。

世Thế 尊Tôn 。 如Như 來Lai 所sở 說thuyết 。 三Tam 千Thiên 大Đại 千Thiên 世Thế 界Giới 。 則tắc 非phi 世thế 界giới 。 是thị 名danh 世thế 界giới 。

何hà 以dĩ 故cố 。 若nhược 世thế 界giới 實thật 有hữu 者giả 。 則tắc 是thị 一nhất 合hợp 相tướng 。 如Như 來Lai 說thuyết 。 一nhất 合hợp 相tương/tướng 。 則tắc 非phi 一nhất 合hợp 相tướng 。 是thị 名danh 一nhất 合hợp 相tướng 。

須Tu 菩Bồ 提Đề 。 一nhất 合hợp 相tướng 者giả 。 則tắc 是thị 不bất 可khả 說thuyết 。 但đãn 凡phàm 夫phu 之chi 人nhân 。 貪tham 著trước 其kỳ 事sự 。 (# 著trước 音âm 灼chước )# 。

此thử 一nhất 節tiết 。 言ngôn 佛Phật 不bất 可khả 以dĩ 相tương 求cầu 也dã 。 上thượng 既ký 明minh 如Như 來Lai 無vô 相tướng 非phi 斷đoạn 滅diệt 相tương/tướng 矣hĩ 故cố 此thử 以dĩ 下hạ 。 又hựu 言ngôn 佛Phật 無vô 相tướng 。 亦diệc 非phi 斷đoạn 滅diệt 四tứ 相tương/tướng 之chi 見kiến 者giả 以dĩ 同đồng 歸quy 非phi 相tướng 之chi 相tướng 如Như 來Lai 。 即tức 佛Phật 。 至chí 此thử 纔tài 顯hiển 去khứ 來lai 坐tọa 臥ngọa 。 亦diệc 就tựu 現hiện 在tại 言ngôn 。 葢# 現hiện 在tại 去khứ 來lai 坐tọa 臥ngọa 。 乃nãi 色sắc 身thân 事sự 。 色sắc 身thân 乃nãi 如Như 來Lai 之chi 應ứng 化hóa 而nhi 非phi 如Như 來Lai 之chi 法Pháp 。 身thân 也dã 如Như 來Lai 法Pháp 身thân 。 實thật 無vô 去khứ 來lai 。 故cố 偈kệ 曰viết 。 去khứ 來lai 化hóa 身thân 佛Phật 。 如Như 來Lai 常thường 不bất 動động 。 然nhiên 佛Phật 既ký 是thị 如Như 來Lai 化hóa 身thân 。 則tắc 實thật 在tại 法Pháp 界Giới 中trung 。 其kỳ 身thân 雖tuy 與dữ 如Như 來Lai 不bất 一nhất 卻khước 亦diệc 不bất 異dị 矣hĩ 。 故cố 偈kệ 曰viết 。 於ư 是thị 法Pháp 界Giới 處xứ 。 非phi 一nhất 亦diệc 不bất 異dị 。 然nhiên 此thử 二nhị 句cú 意ý 。 非phi 經kinh 文văn 所sở 有hữu 。 乃nãi 彌Di 勒Lặc 恐khủng 人nhân 疑nghi 佛Phật 實thật 與dữ 如Như 來Lai 有hữu 異dị 。 故cố 特đặc 為vi 補bổ 出xuất 。 要yếu 之chi 佛Phật 雖tuy 不bất 自tự 言ngôn 。 亦diệc 意ý 中trung 語ngữ 也dã 。 世thế 界giới 碎toái 為vi 微vi 塵trần 。 喻dụ 言ngôn 以dĩ 法Pháp 身thân 為vi 化hóa 身thân 也dã 。 故cố 集tập 解giải 曰viết 。 界giới 喻dụ 真chân 身thân 。 塵trần 喻dụ 化hóa 身thân 。 非phi 微vi 塵trần 是thị 名danh 微vi 塵trần 。 非phi 世thế 界giới 是thị 名danh 世thế 界giới 。 猶do 云vân 非phi 化hóa 身thân 。 是thị 名danh 化hóa 身thân 。 非phi 法Pháp 身thân 是thị 名danh 法Pháp 身thân 。 葢# 佛Phật 法Pháp 惟duy 心tâm 。 微vi 塵trần 世thế 界giới 。 皆giai 五ngũ 陰ấm 和hòa 合hợp 而nhi 成thành 。 非phi 心tâm 所sở 有hữu 。 微vi 塵trần 世thế 界giới 既ký 空không 。 則tắc 法Pháp 身thân 與dữ 化hóa 身thân 又hựu 何hà 在tại 。 故cố 能năng 不bất 作tác 世thế 界giới 相tương/tướng 。 乃nãi 是thị 真chân 法Pháp 界Giới 。 方phương 得đắc 見kiến 如Như 來Lai 。 意ý 謂vị 眾chúng 生sanh 疑nghi 佛Phật 有hữu 去khứ 來lai 皆giai 因nhân 以dĩ 世thế 界giới 碎toái 為vi 微vi 塵trần 。 之chi 見kiến 耳nhĩ 若nhược 能năng 知tri 世thế 界giới 。 非phi 世thế 界giới 微vi 塵trần 。 非phi 微vi 塵trần 則tắc 能năng 空không 相tướng 。 能năng 知tri 夫phu 去khứ 來lai 非phi 去khứ 來lai 。 而nhi 佛Phật 之chi 真chân 相tương/tướng 有hữu 在tại 矣hĩ 。 一nhất 合hợp 相tương/tướng 。 猶do 云vân 是thị 和hòa 合hợp 相tương/tướng 。 葢# 至chí 此thử 佛Phật 乃nãi 顯hiển 然nhiên 以dĩ 如Như 來Lai 自tự 認nhận 。 而nhi 明minh 告cáo 彼bỉ 眾chúng 生sanh 。 不bất 可khả 著trước 去khứ 來lai 之chi 相tướng 認nhận 如Như 來Lai 。 此thử 又hựu 以dĩ 世thế 界giới 並tịnh 微vi 塵trần 實thật 法pháp 證chứng 之chi 。 則tắc 佛Phật 真chân 無vô 我ngã 相tương/tướng 矣hĩ 。 故cố 此thử 節tiết 與dữ 前tiền 不bất 可khả 以dĩ 相tương/tướng 觀quán 如Như 來Lai 節tiết 對đối 照chiếu 看khán 。 自tự 然nhiên 結kết 搆câu 也dã 。

須Tu 菩Bồ 提Đề 。 若nhược 人nhân 言ngôn 。 佛Phật 說thuyết 我ngã 見kiến 。 人nhân 見kiến 。 眾chúng 生sanh 見kiến 。 壽thọ 者giả 見kiến 。 須Tu 菩Bồ 提Đề 。 於ư 意ý 云vân 何hà 。 是thị 人nhân 解giải 我ngã 。 所sở 說thuyết 義nghĩa 不phủ 。

不phủ 也dã 。

世Thế 尊Tôn 。 是thị 人nhân 不bất 解giải 。 如Như 來Lai 所sở 說thuyết 義nghĩa 。

何hà 以dĩ 故cố 。 世Thế 尊Tôn 說thuyết 。 我ngã 見kiến 人nhân 見kiến 眾chúng 生sanh 見kiến 壽thọ 者giả 見kiến 。 則tắc 非phi 我ngã 見kiến 人nhân 見kiến 眾chúng 生sanh 見kiến 壽thọ 者giả 見kiến 。 是thị 名danh 我ngã 見kiến 。 人nhân 見kiến 眾chúng 生sanh 見kiến 壽thọ 者giả 見kiến 。

須Tu 菩Bồ 提Đề 。 發phát 阿A 耨Nậu 多Đa 羅La 三Tam 藐Miệu 三Tam 菩Bồ 提Đề 心tâm 者giả 。 於ư 一nhất 切thiết 法pháp 。 應ưng 如như 是thị 知tri 。 如như 是thị 見kiến 。 如như 是thị 信tín 解giải 。 不bất 生sanh 法pháp 相tướng 。 須Tu 菩Bồ 提Đề 。 所sở 言ngôn 法pháp 相tướng 者giả 。 如Như 來Lai 說thuyết 。 即tức 非phi 法pháp 相tướng 。 是thị 名danh 法pháp 相tướng 。

此thử 一nhất 節tiết 。 言ngôn 佛Phật 雖tuy 無vô 法pháp 相tướng 。 而nhi 又hựu 非phi 實thật 無vô 眾chúng 生sanh 。 等đẳng 斷đoạn 滅diệt 見kiến 者giả 。 亦diệc 無vô 非phi 法pháp 相tướng 意ý 也dã 。 見kiến 字tự 與dữ 相tương/tướng 字tự 不bất 同đồng 。 相tương/tướng 就tựu 觸xúc 言ngôn 。 見kiến 就tựu 性tánh 言ngôn 。 因nhân 前tiền 章chương 言ngôn 不bất 可khả 說thuyết 一nhất 合hợp 相tương/tướng 。 恐khủng 人nhân 疑nghi 佛Phật 於ư 四tứ 相tương/tướng 斷đoạn 滅diệt 。 不bất 知tri 佛Phật 正chánh 以dĩ 非phi 四tứ 相tương/tướng 為vi 四tứ 相tương/tướng 。 故cố 能năng 度độ 眾chúng 生sanh 而nhi 成thành 佛Phật 。 如như 楞lăng 嚴nghiêm 所sở 謂vị 五ngũ 陰ấm 。 本bổn 如Như 來Lai 藏tạng 。 妙diệu 真Chân 如Như 性tánh 。 若nhược 必tất 欲dục 斷đoạn 滅diệt 四tứ 相tương/tướng 之chi 見kiến 。 舍xá 四tứ 相tương/tướng 外ngoại 。 又hựu 何hà 佛Phật 性tánh 。 故cố 曰viết 是thị 名danh 我ngã 見kiến 。 人nhân 見kiến 眾chúng 生sanh 見kiến 壽thọ 者giả 見kiến 。 此thử 意ý 實thật 與dữ 莫mạc 作tác 斷đoạn 滅diệt 相tương 對đối 照chiếu 。 如như 是thị 知tri 。 知tri 無vô 法pháp 無vô 非phi 法pháp 也dã 。 如như 是thị 見kiến 。 見kiến 無vô 法pháp 無vô 非phi 法pháp 也dã 。 如như 是thị 信tín 解giải 。 信tín 解giải 如như 是thị 。 無vô 法pháp 無vô 非phi 法pháp 也dã 。 然nhiên 文văn 雖tuy 單đơn 結kết 佛Phật 法Pháp 。 而nhi 義nghĩa 實thật 兼kiêm 三tam 世thế 。 故cố 與dữ 過quá 去khứ 心tâm 不bất 可khả 得đắc 。 現hiện 在tại 心tâm 不bất 可khả 得đắc 。 未vị 來lai 心tâm 不bất 可khả 得đắc 。 相tương 應ứng 。 正chánh 見kiến 佛Phật 與dữ 如Như 來Lai 。 不bất 一nhất 不bất 二nhị 。 眾chúng 生sanh 與dữ 佛Phật 。 平bình 等đẳng 無vô 高cao 下hạ 。 所sở 謂vị 三tam 世thế 。 如Như 來Lai 之chi 實thật 法pháp 也dã 。 佛Phật 說thuyết 至chí 此thử 。 八bát 甖anh 舍xá 利lợi 。 和hòa 盤bàn 托thác 出xuất 矣hĩ 。 然nhiên 猶do 恐khủng 人nhân 偏thiên 執chấp 邊biên 見kiến 。 乃nãi 又hựu 以dĩ 不bất 生sanh 法pháp 相tướng 。 繳giảo 定định 空không 相tướng 。 而nhi 又hựu 以dĩ 非phi 法pháp 相tướng 。 是thị 名danh 法pháp 相tướng 。 還hoàn 出xuất 真chân 相tương/tướng 。 文văn 義nghĩa 雙song 精tinh 。 理lý 法pháp 兼kiêm 到đáo 。 遠viễn 有hữu 遠viễn 照chiếu 。 近cận 有hữu 近cận 應ưng 虗hư 有hữu 虗hư 脉mạch 。 實thật 有hữu 實thật 線tuyến 。 散tán 之chi 則tắc 頭đầu 頭đầu 是thị 道đạo 。 合hợp 之chi 則tắc 究cứu 竟cánh 一nhất 源nguyên 。 粗thô 之chi 則tắc 節tiết 節tiết 斷đoạn 續tục 。 精tinh 之chi 則tắc 首thủ 尾vĩ 一nhất 貫quán 。 真chân 天thiên 地địa 之chi 至chí 文văn 。 神thần 靈linh 之chi 奇kỳ 筆bút 也dã 。

(# 二nhị 十thập 六lục 斷đoạn 化hóa 身thân 說thuyết 法Pháp 無vô 福phước 疑nghi )# 須Tu 菩Bồ 提Đề 。 若nhược 有hữu 人nhân 以dĩ 滿mãn 。 無vô 量lượng 阿a 僧Tăng 祗chi 世thế 界giới 七thất 寶bảo 。 持trì 用dụng 布bố 施thí 。 若nhược 有hữu 善thiện 男nam 子tử 善thiện 女nữ 人nhân 。 發phát 菩Bồ 薩Tát 心tâm 者giả 。 (# 結kết 完hoàn 十thập 七thất 分phần 現hiện 在tại 菩Bồ 薩Tát 之chi 問vấn )# 。 持trì 於ư 此thử 經Kinh 。 乃nãi 至chí 四tứ 句cú 偈kệ 等đẳng 。 受thọ 持trì 讀đọc 誦tụng 。 為vì 人nhân 演diễn 說thuyết 。 其kỳ 福phước 勝thắng 彼bỉ 。 云vân 何hà 。 為vì 人nhân 演diễn 說thuyết 。 不bất 取thủ 於ư 相tướng 。 如như 如như 不bất 動động 。 (# 二nhị 十thập 七thất 斷đoạn 入nhập 寂tịch 如như 何hà 說thuyết 法Pháp 疑nghi )# 何hà 以dĩ 故cố 。 一nhất 切thiết 有hữu 為vi 法pháp 。 如như 夢mộng 幻huyễn 泡bào 影ảnh 。 如như 露lộ 亦diệc 如như 電điện 。 應ưng 作tác 如như 是thị 觀quán 。

此thử 一nhất 節tiết 。 言ngôn 佛Phật 法Pháp 究cứu 竟cánh 之chi 果quả 報báo 。 而nhi 因nhân 以dĩ 古cổ 偈kệ 結kết 出xuất 全toàn 經kinh 實thật 法pháp 也dã 。 三tam 世thế 佛Phật 法Pháp 。 徹triệt 上thượng 徹triệt 下hạ 。 故cố 以dĩ 無vô 量lượng 阿a 僧tăng 祇kỳ 。 布bố 施thí 較giảo 勝thắng 。 阿a 僧Tăng 祗chi 。 劫kiếp 世thế 無vô 數số 。 菩Bồ 薩Tát 心tâm 。 指chỉ 前tiền 章chương 真chân 是thị 菩Bồ 薩Tát 之chi 心tâm 。 云vân 何hà 福phước 德đức 之chi 多đa 。 葢# 以dĩ 真Chân 如Như 空không 相tướng 之chi 人nhân 。 演diễn 真Chân 如Như 空không 相tướng 之chi 法pháp 故cố 耳nhĩ 。 如như 如như 。 一nhất 如như 真chân 常thường 之chi 性tánh 。 有hữu 者giả 有hữu 之chi 。 無vô 者giả 無vô 之chi 。 毫hào 不bất 造tạo 作tác 。 純thuần 然nhiên 真chân 靜tĩnh 。 心tâm 靜tĩnh 則tắc 慧tuệ 。 性tánh 靜tĩnh 則tắc 得đắc 。 所sở 謂vị 定định 水thủy 澄trừng 清thanh 。 心tâm 珠châu 自tự 現hiện 。 葢# 真chân 能năng 具cụ 此thử 法Pháp 者giả 。 然nhiên 後hậu 能năng 演diễn 此thử 法pháp 。 福phước 德đức 之chi 多đa 。 不bất 亦diệc 宜nghi 乎hồ 。 即tức 中trung 庸dong 所sở 謂vị 苟cẩu 不bất 固cố 聰thông 明minh 睿# 知tri 。 達đạt 天thiên 德đức 者giả 。 其kỳ 孰thục 能năng 知tri 之chi 意ý 。 故cố 偈kệ 曰viết 。 化hóa 身thân 示thị 現hiện 福phước 。 非phi 無vô 無vô 盡tận 福phước 。 諸chư 佛Phật 說thuyết 法Pháp 時thời 。 不bất 言ngôn 是thị 化hóa 身thân 。 言ngôn 必tất 有hữu 法Pháp 身thân 而nhi 後hậu 可khả 以dĩ 說thuyết 法Pháp 也dã 。 一nhất 切thiết 有hữu 為vi 法pháp 。 言ngôn 一nhất 切thiết 有hữu 相tướng 之chi 法pháp 。 只chỉ 對đối 前tiền 皆giai 以dĩ 無vô 為vi 法Pháp 。 而nhi 有hữu 差sai 別biệt 。 無vô 為vi 兩lưỡng 字tự 。 反phản 照chiếu 便tiện 得đắc 。 凡phàm 滅diệt 度độ 眾chúng 生sanh 。 不bất 住trụ 布bố 施thí 。 信tín 心tâm 持trì 誦tụng 。 第đệ 一nhất 忍nhẫn 辱nhục 。 無vô 我ngã 無vô 法pháp 。 一nhất 切thiết 善thiện 法Pháp 。 生sanh 心tâm 成thành 忍nhẫn 。 知tri 見kiến 信tín 解giải 皆giai 是thị 。 但đãn 一nhất 住trụ 相tương/tướng 便tiện 非phi 。 做tố 盡tận 許hứa 多đa 事sự 業nghiệp 。 只chỉ 不bất 住trụ 相tương/tướng 。 方phương 是thị 無vô 為vi 之chi 為vi 即tức 無vô 相tướng 之chi 相tướng 矣hĩ 。 夢mộng 幻huyễn 泡bào 影ảnh 露lộ 電điện 六lục 事sự 。 皆giai 空không 相tướng 也dã 。 然nhiên 皆giai 非phi 無vô 體thể 之chi 空không 。 皆giai 自tự 有hữu 為vi 而nhi 入nhập 空không 。 如như 夢mộng 非phi 感cảm 不bất 成thành 。 幻huyễn 非phi 術thuật 不bất 顯hiển 。 泡bào 無vô 水thủy 不bất 起khởi 。 影ảnh 無vô 質chất 不bất 現hiện 。 露lộ 無vô 天thiên 氣khí 不bất 降giáng/hàng 。 電điện 無vô 地địa 氣khí 不bất 升thăng 。 皆giai 自tự 有hữu 而nhi 入nhập 無vô 。 自tự 有hữu 為vi 以dĩ 至chí 無vô 為vi 。 二nhị 義nghĩa 雙song 成thành 。 實thật 佛Phật 法Pháp 全toàn 體thể 。 故cố 偈kệ 曰viết 。 非phi 有hữu 為vi 非phi 離ly 。 言ngôn 雖tuy 非phi 有hữu 為vi 。 而nhi 亦diệc 不bất 離ly 有hữu 為vi 也dã 。 又hựu 曰viết 。 諸chư 如Như 來Lai 涅Niết 槃Bàn 。 九cửu 種chủng 有hữu 為vi 法pháp 。 妙diệu 智trí 正chánh 觀quán 故cố 。 言ngôn 自tự 古cổ 如Như 來Lai 涅Niết 槃Bàn 之chi 法pháp 。 皆giai 從tùng 此thử 九cửu 種chủng 有hữu 為vi 中trung 。 以dĩ 妙diệu 智trí 正chánh 觀quán 而nhi 得đắc 也dã 。 妙diệu 智trí 正chánh 觀quán 。 正chánh 是thị 從tùng 有hữu 為vi 中trung 看khán 出xuất 無vô 為vi 而nhi 得đắc 真chân 常thường 實thật 相tướng 也dã 。 又hựu 彌Di 勒Lặc 偈kệ 。 見kiến 相tương 及cập 於ư 識thức 八bát 句cú 。 是thị 總tổng 釋thích 古cổ 偈kệ 之chi 義nghĩa 以dĩ 結kết 全toàn 經kinh 之chi 宗tông 旨chỉ 也dã 。 見kiến 相tương/tướng 。 凡phàm 所sở 有hữu 相tướng 。 識thức 。 分phân 別biệt 相tương/tướng 。 器khí 身thân 形hình 質chất 之chi 身thân 。 言ngôn 分phân 別biệt 有hữu 相tương/tướng 。 即tức 如như 此thử 九cửu 種chủng 之chi 相tướng 。 皆giai 形hình 質chất 受thọ 用dụng 之chi 事sự 。 而nhi 非phi 真chân 相tương/tướng 。 若nhược 能năng 知tri 此thử 。 便tiện 是thị 正chánh 觀quán 。 遂toại 將tương 此thử 正chánh 觀quán 之chi 法pháp 。 觀quán 于vu 三tam 世thế 。 皆giai 如như 此thử 九cửu 種chủng 之chi 非phi 真chân 相tương/tướng 。 則tắc 於ư 有hữu 為vi 法pháp 。 中trung 而nhi 得đắc 無vô 為vi 。 自tự 在tại 之chi 真chân 相tương/tướng 。 所sở 謂vị 無vô 垢cấu 法pháp 也dã 。 無vô 垢cấu 。 即tức 是thị 清thanh 淨tịnh 無vô 相tướng 。 此thử 八bát 句cú 實thật 總tổng 結kết 全toàn 經kinh 三tam 世thế 一nhất 法pháp 之chi 義nghĩa 。

右hữu 說thuyết 經Kinh 之chi 七thất 章chương 。 言ngôn 佛Phật 無vô 法pháp 相tướng 。 亦diệc 無vô 非phi 法pháp 相tướng 。 遂toại 言ngôn 古cổ 偈kệ 以dĩ 結kết 之chi 。 而nhi 如Như 來Lai 實thật 法pháp 見kiến 矣hĩ 。

愚ngu 按án 法Pháp 身thân 非phi 相tướng 以dĩ 下hạ 七thất 分phần 。 明minh 明minh 以dĩ 如Như 來Lai 與dữ 佛Phật 兩lưỡng 並tịnh 雙song 收thu 。 顯hiển 出xuất 合hợp 一nhất 之chi 義nghĩa 。 故cố 予# 分phân 為vi 二nhị 章chương 。 以dĩ 見kiến 佛Phật 與dữ 如Như 來Lai 同đồng 歸quy 實thật 法pháp 。 四tứ 句cú 偈kệ 。 即tức 諸chư 相tướng 非phi 相tướng 之chi 體thể 。 而nhi 能năng 作tác 如như 是thị 觀quán 者giả 。 即tức 見kiến 如Như 來Lai 。 首thủ 尾vĩ 相tương 應ứng 。 實thật 理lý 如như 是thị 。 文văn 義nghĩa 如như 是thị 。 舊cựu 說thuyết 將tương 有hữu 為vi 法pháp 三tam 字tự 看khán 壞hoại 。 註chú 謂vị 眾chúng 生sanh 界giới 內nội 。 造tạo 作tác 遷thiên 流lưu 。 但đãn 以dĩ 一nhất 空không 字tự 了liễu 之chi 。 不bất 見kiến 佛Phật 法Pháp 全toàn 體thể 。 故cố 不bất 知tri 此thử 偈kệ 之chi 妙diệu 。 不bất 知tri 本bổn 文văn 明minh 有hữu 法pháp 字tự 。 彌Di 勒Lặc 偈kệ 又hựu 添# 出xuất 中trung 字tự 。 得đắc 字tự 。 何hà 等đẳng 明minh 白bạch 。 陳trần 真Chân 諦Đế 譯dịch 本bổn 於ư 如như 如như 不bất 動động 下hạ 。 曰viết 。 恆hằng 有hữu 正chánh 說thuyết 。 應ưng 觀quán 有hữu 為vi 法pháp 。 如như 暗ám 翳ế 燈đăng 幻huyễn 。 露lộ 泡bào 夢mộng 電điện 雲vân 。 所sở 謂vị 恆hằng 有hữu 正chánh 說thuyết 。 豈khởi 非phi 自tự 古cổ 相tương/tướng 傳truyền 之chi 成thành 說thuyết 乎hồ 。 應ưng 觀quán 有hữu 為vi 法pháp 。 豈khởi 非phi 即tức 指chỉ 全toàn 經kinh 諸chư 法pháp 乎hồ 。 此thử 予# 所sở 謂vị 一nhất 部bộ 金kim 經kinh 。 只chỉ 闡xiển 得đắc 此thử 偈kệ 宗tông 旨chỉ 。 非phi 敢cảm 臆ức 說thuyết 也dã 。

流lưu 通thông

佛Phật 說thuyết 是thị 經Kinh 已dĩ 。 長Trưởng 老lão 須Tu 菩Bồ 提Đề 。 及cập 諸chư 比Bỉ 丘Khâu 。 比Bỉ 丘Khâu 尼Ni 。 優Ưu 婆Bà 塞Tắc 。 優Ưu 婆Bà 夷Di 。 一nhất 切thiết 世thế 間gian 。 天thiên 。 人nhân 。 阿a 修tu 羅la 。 聞văn 佛Phật 所sở 說thuyết 。 皆giai 大đại 歡hoan 喜hỷ 。 信tín 受thọ 奉phụng 行hành 。

流lưu 通thông 分phần/phân 。 亦diệc 道đạo 安an 所sở 定định 。 優Ưu 婆Bà 塞Tắc 。 優Ưu 婆Bà 夷Di 。 謂vị 在tại 俗tục 男nam 女nữ 。 能năng 敬kính 奉phụng 三Tam 寶Bảo 。 受thọ 持trì 五Ngũ 戒Giới 者giả 。 一nhất 離ly 殺sát 生sanh 。 二nhị 離ly 不bất 與dữ 取thủ 。 三tam 離ly 邪tà 淫dâm 。 四tứ 離ly 妄vọng 語ngữ 。 五ngũ 離ly 飲ẩm 酒tửu 。 謂vị 之chi 優ưu 婆bà 戒giới 。

金Kim 剛Cang 般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 經Kinh 。 郢# 說thuyết (# 終chung )#