Kim Cang Kinh Quyết Nghi –

金Kim 剛Cang 經Kinh 決Quyết 疑Nghi

明Minh 德Đức 清Thanh 撰Soạn

般Bát 若Nhã 為vi 諸chư 佛Phật 母mẫu 。 菩Bồ 薩Tát 之chi 真chân 因nhân 。 眾chúng 生sanh 之chi 佛Phật 性tánh 。 生sanh 靈linh 之chi 大đại 本bổn 也dã 。 由do 向hướng 背bối/bội 之chi 分phần 。 故cố 有hữu 聖thánh 凡phàm 之chi 別biệt 。 是thị 知tri 眾chúng 生sanh 日nhật 用dụng 現hiện 前tiền 見kiến 聞văn 知tri 覺giác 。 皆giai 般Bát 若Nhã 之chi 光quang 。 端đoan 在tại 信tín 不bất 信tín 耳nhĩ 。 故cố 曰viết 諸chư 佛Phật 智trí 海hải 。 以dĩ 信tín 得đắc 入nhập 。 靈linh 山sơn 一nhất 會hội 。 得đắc 度độ 弟đệ 子tử 。 雖tuy 出xuất 生sanh 死tử 。 而nhi 不bất 信tín 此thử 法Pháp 。 無vô 成thành 佛Phật 之chi 分phần 。 勞lao 我ngã 世Thế 尊Tôn 多đa 方phương 淘đào 汰# 種chủng 種chủng 彈đàn 呵ha 。 而nhi 劣liệt 解giải 之chi 徒đồ 展triển 轉chuyển 生sanh 疑nghi 。 以dĩ 為vi 非phi 己kỷ 智trí 分phân 。 以dĩ 疑nghi 根căn 未vị 拔bạt 故cố 本bổn 智trí 不bất 現hiện 。 及cập 至chí 般Bát 若Nhã 會hội 上thượng 。 如Như 來Lai 以dĩ 金kim 剛cang 智trí 。 而nhi 決quyết 斷đoán 之chi 。 直trực 使sử 聖thánh 凡phàm 情tình 盡tận 生sanh 滅diệt 見kiến 亡vong 。 而nhi 本bổn 有hữu 智trí 光quang 。 豁hoát 然nhiên 披phi 露lộ 。 始thỉ 信tín 自tự 心tâm 清thanh 淨tịnh 。 了liễu 無vô 一nhất 法pháp 為vì 己kỷ 障chướng 礙ngại 。 此thử 金kim 剛cang 般Bát 若Nhã 。 直trực 拔bạt 疑nghi 根căn 。 為vì 發phát 最Tối 上Thượng 乘Thừa 者giả 說thuyết 。 殊thù 非phi 淺thiển 識thức 薄bạc 德đức 所sở 能năng 解giải 。 故cố 黃hoàng 梅mai 以dĩ 此thử 印ấn 心tâm 。 以dĩ 其kỳ 一nhất 法pháp 不bất 立lập 。 是thị 為vi 宗tông 門môn 正chánh 眼nhãn 也dã 。 昔tích 天thiên 親thân 列liệt 二nhị 十thập 七thất 疑nghi 。 解giải 此thử 一nhất 經kinh 。 以dĩ 疑nghi 潛tiềm 言ngôn 外ngoại 。 而nhi 此thử 方phương 義nghĩa 學học 。 執chấp 筌thuyên 失thất 指chỉ 。 從tùng 前tiền 得đắc 意ý 忘vong 言ngôn 者giả 希hy 。 予# 自tự 幼ấu 能năng 誦tụng 而nhi 。 長trường/trưởng 不bất 解giải 。 每mỗi 思tư 六lục 祖tổ 大đại 師sư 一nhất 言ngôn 之chi 下hạ 。 頓đốn 了liễu 此thử 心tâm 。 何hà 世thế 無vô 悟ngộ 入nhập 之chi 人nhân 。 由do 正chánh 眼nhãn 不bất 開khai 。 返phản 為vi 性tánh 障chướng 。 因nhân 住trụ 曹tào 溪khê 。 偶ngẫu 為vi 大đại 眾chúng 發phát 揮huy 一nhất 過quá 。 恍hoảng 然nhiên 有hữu 悟ngộ 。 而nhi 言ngôn 外ngoại 之chi 疑nghi 。 頓đốn 彰chương 心tâm 目mục 。 信tín 乎hồ 。 此thử 法pháp 離ly 文văn 字tự 相tướng 。 非phi 思tư 量lượng 分phân 別biệt 。 所sở 能năng 解giải 也dã 。 因nhân 拈niêm 示thị 一nhất 斑ban 。 以dĩ 當đương 法Pháp 施thí 。 初sơ 刻khắc 之chi 嶺lĩnh 南nam 。 再tái 刻khắc 於ư 五ngũ 雲vân 。 又hựu 刻khắc 於ư 南nam 嶽nhạc 。 門môn 人nhân 方phương 玉ngọc 。 見kiến 而nhi 信tín 受thọ 。 茲tư 復phục 刻khắc 於ư 吳ngô 門môn 。 將tương 廣quảng 願nguyện 四tứ 眾chúng 。 同đồng 開khai 金kim 剛cang 正chánh 眼nhãn 。 的đích 信tín 自tự 心tâm 。 則tắc 成thành 佛Phật 正chánh 因nhân 。 將tương 以dĩ 是thị 為vi 嚆# 矢thỉ 也dã 。

丙bính 辰thần 長trường/trưởng 至chí 月nguyệt 憨# 山sơn 清thanh 道Đạo 人Nhân 撰soạn

金kim 剛cang 決quyết 疑nghi

姚Diêu 秦Tần 三Tam 藏Tạng 法Pháp 師sư 。 鳩Cưu 摩Ma 羅La 什Thập 。 譯dịch 。

明minh 曹tào 溪khê 沙Sa 門Môn 憨# 山sơn 釋thích 。 德đức 清thanh 。 撰soạn 。

金Kim 剛Cang 般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 經Kinh

金kim 剛cang 二nhị 字tự 。 解giải 者giả 都đô 以dĩ 堅kiên 利lợi 能năng 斷đoạn 為vi 義nghĩa 。 此thử 泛phiếm 說thuyết 也dã 。 然nhiên 西tây 域vực 實thật 有hữu 金kim 剛cang 寶bảo 。 此thử 寶bảo 最tối 堅kiên 不bất 可khả 壞hoại 。 且thả 能năng 壞hoại 一nhất 切thiết 物vật 。 謂vị 取thủ 此thử 寶bảo 以dĩ 喻dụ 般Bát 若Nhã 。 能năng 斷đoạn 煩phiền 惱não 。 此thử 雖tuy 近cận 理lý 。 總tổng 非phi 佛Phật 意ý 。 特đặc 尋tầm 常thường 宿túc 習tập 知tri 見kiến 耳nhĩ 。

蓋cái 般Bát 若Nhã 。 此thử 云vân 智trí 慧tuệ 。 乃nãi 是thị 佛Phật 的đích 心tâm 。 所sở 謂vị 佛Phật 智trí 慧tuệ 也dã 。 波Ba 羅La 蜜Mật 。 義nghĩa 云vân 到đáo 彼bỉ 岸ngạn 。 乃nãi 指chỉ 此thử 心tâm 極cực 盡tận 處xứ 也dã 。 今kim 題đề 云vân 金Kim 剛Cang 般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 。 標tiêu 此thử 經Kinh 所sở 說thuyết 。 特đặc 顯hiển 佛Phật 一nhất 片phiến 金kim 剛cang 心tâm 耳nhĩ 。 且thả 金kim 剛cang 心tâm 乃nãi 佛Phật 修tu 因nhân 證chứng 果Quả 之chi 本bổn 心tâm 。 今kim 出xuất 世thế 教giáo 化hóa 眾chúng 生sanh 。 全toàn 用dụng 此thử 心tâm 。 今kim 教giáo 菩Bồ 薩Tát 以dĩ 金kim 剛cang 心tâm 。 為vi 本bổn 修tu 因nhân 。 為vi 入nhập 大Đại 乘Thừa 之chi 初sơ 門môn 。 故cố 特đặc 示thị 之chi 以dĩ 斷đoạn 疑nghi 也dã 。 以dĩ 此thử 心tâm 不bất 是thị 世thế 間gian 眾chúng 生sanh 常thường 情tình 。 故cố 舉cử 世thế 不bất 能năng 知tri 佛Phật 。 且thả 佛Phật 原nguyên 不phủ 。 是thị 世thế 間gian 人nhân 。 而nhi 今kim 平bình 空không 走tẩu 到đáo 人nhân 間gian 來lai 。 則tắc 人nhân 人nhân 見kiến 而nhi 生sanh 疑nghi 矣hĩ 。 及cập 其kỳ 日nhật 用dụng 行hành 事sự 。 件# 件# 不bất 與dữ 人nhân 同đồng 。 說thuyết 話thoại 不bất 同đồng 。 規quy 矩củ 不bất 同đồng 。 事sự 事sự 法pháp 法pháp 。 與dữ 世thế 間gian 相tương 反phản 。 故cố 動động 而nhi 見kiến 疑nghi 。 宜nghi 其kỳ 諸chư 天thiên 魔ma 王vương 皆giai 欲dục 害hại 。 調Điều 達Đạt 阿a 闍xà 皆giai 要yếu 殺sát 。 而nhi 一nhất 切thiết 人nhân 皆giai 生sanh 謗báng 也dã 。 故cố 曰viết 。 我ngã 出xuất 世thế 間gian 。 一nhất 切thiết 天thiên 人nhân 。 阿a 修tu 羅la 外ngoại 道đạo 魔ma 王vương 。 皆giai 當đương 驚kinh 疑nghi 。 是thị 也dã 。 不bất 但đãn 天thiên 人nhân 生sanh 疑nghi 。 即tức 弟đệ 子tử 中trung 上thượng 首thủ 如như 迦Ca 葉Diếp 等đẳng 。 舉cử 皆giai 疑nghi 佛Phật 。 以dĩ 所sở 說thuyết 法Pháp 。 乍sạ 空không 乍sạ 有hữu 。 乍sạ 是thị 乍sạ 非phi 。 或hoặc 讚tán 或hoặc 斥xích 。 或hoặc 獎tưởng 或hoặc 呵ha 。 全toàn 無vô 一nhất 定định 之chi 言ngôn 。 而nhi 諸chư 弟đệ 子tử 。 聞văn 者giả 皆giai 疑nghi 而nhi 不bất 信tín 。 故cố 曰viết 。 將tương 非phi 魔ma 作tác 佛Phật 。 惱não 亂loạn 我ngã 心tâm 耶da 。 上thượng 首thủ 尚thượng 乃nãi 如như 此thử 。 則tắc 新tân 學học 可khả 知tri 。 以dĩ 佛Phật 所sở 說thuyết 法Pháp 。 難nan 信tín 難nan 解giải 故cố 。 然nhiên 佛Phật 出xuất 世thế 。 一nhất 番phiên 說thuyết 法Pháp 。 則tắc 今kim 已dĩ 三tam 十thập 年niên 矣hĩ 。 弟đệ 子tử 猶do 且thả 懷hoài 疑nghi 而nhi 不bất 信tín 。 是thị 則tắc 佛Phật 之chi 含hàm 冤oan 。 蓋cái 已dĩ 久cửu 矣hĩ 。 今kim 日nhật 幸hạnh 喜hỷ 空không 生sanh 。 有hữu 些# 見kiến 處xứ 。 窺khuy 見kiến 世Thế 尊Tôn 一nhất 斑ban 。 忽hốt 生sanh 讚tán 歎thán 。 故cố 世Thế 尊Tôn 因nhân 其kỳ 疑nghi 而nhi 決quyết 破phá 之chi 。 乃nãi 披phi 露lộ 自tự 己kỷ 一nhất 片phiến 金kim 剛cang 真chân 心tâm 。 表biểu 白bạch 與dữ 他tha 。 使sử 其kỳ 了liễu 悟ngộ 不bất 疑nghi 。 令linh 諸chư 聞văn 者giả 。 羣quần 疑nghi 頓đốn 斷đoạn 。 故cố 此thử 經Kinh 。 乃nãi 佛Phật 的đích 示thị 自tự 心tâm 。 以dĩ 斷đoạn 弟đệ 子tử 學học 佛Phật 者giả 之chi 疑nghi 。 不bất 是thị 說thuyết 般Bát 若Nhã 能năng 斷đoạn 眾chúng 生sanh 煩phiền 惱não 也dã 。 如như 其kỳ 不bất 然nhiên 。 但đãn 看khán 經kinh 中trung 一nhất 一nhất 皆giai 是thị 。 空không 生sanh 之chi 疑nghi 。 疑nghi 佛Phật 之chi 心tâm 。 佛Phật 表biểu 此thử 心tâm 以dĩ 破phá 彼bỉ 疑nghi 。 何hà 嘗thường 說thuyết 以dĩ 智trí 慧tuệ 斷đoạn 眾chúng 生sanh 煩phiền 惱não 耶da 。 故cố 此thử 經Kinh 題đề 。 單đơn 是thị 法pháp 。 非phi 以dĩ 喻dụ 也dã 。 但đãn 斷đoạn 得đắc 弟đệ 子tử 疑nghi 。 就tựu 斷đoạn 得đắc 眾chúng 生sanh 煩phiền 惱não 。 此thử 經Kinh 一nhất 味vị 只chỉ 是thị 斷đoạn 疑nghi 生sanh 信tín 為vi 主chủ 。 以dĩ 學học 道Đạo 之chi 人nhân 。 以dĩ 信tín 為vi 本bổn 。 以dĩ 疑nghi 作tác 障chướng 。 故cố 疑nghi 有hữu 三tam 種chủng 。 謂vị 疑nghi 人nhân 。 疑nghi 法pháp 。 疑nghi 己kỷ 。 疑nghi 人nhân 謂vị 認nhận 人nhân 不bất 真chân 。 即tức 如như 弟đệ 子tử 聞văn 佛Phật 說thuyết 。 色sắc 身thân 法Pháp 身thân 。 大đại 身thân 小tiểu 身thân 。 不bất 知tri 那na 箇cá 是thị 真chân 佛Phật 。 此thử 疑nghi 人nhân 也dã 。 且thả 其kỳ 說thuyết 法Pháp 。 方phương 纔tài 說thuyết 有hữu 。 卻khước 又hựu 說thuyết 空không 。 方phương 纔tài 說thuyết 空không 。 卻khước 又hựu 說thuyết 不bất 空không 。 以dĩ 其kỳ 言ngôn 不bất 一nhất 。 故cố 最tối 可khả 疑nghi 。 此thử 疑nghi 法pháp 也dã 。 或hoặc 有hữu 聞văn 而nhi 能năng 信tín 。 不bất 疑nghi 於ư 法pháp 。 又hựu 見kiến 其kỳ 法pháp 大đại 。 則tắc 疑nghi 自tự 己kỷ 根căn 小tiểu 。 不bất 堪kham 領lãnh 荷hà 。 不bất 能năng 修tu 行hành 。 此thử 疑nghi 己kỷ 也dã 。 今kim 此thử 經Kinh 中trung 。 三tam 疑nghi 都đô 有hữu 。 佛Phật 隨tùy 空không 生sanh 所sở 疑nghi 處xứ 。 即tức 便tiện 逐trục 破phá 。 頓đốn 斷đoạn 彼bỉ 疑nghi 。 所sở 謂vị 疑nghi 悔hối 永vĩnh 已dĩ 盡tận 。 安an 住trụ 實thật 智trí 中trung 。 此thử 經Kinh 之chi 旨chỉ 也dã 。

此thử 經Kinh 。 此thử 方phương 解giải 者giả 極cực 多đa 。 都đô 不bất 合hợp 佛Phật 意ý 。 獨độc 西tây 域vực 天thiên 親thân 菩Bồ 薩Tát 。 以dĩ 二nhị 十thập 七thất 疑nghi 分phần/phân 經kinh 。 極cực 是thị 。 但đãn 意ý 出xuất 於ư 聖thánh 人nhân 。 而nhi 論luận 傳truyền 此thử 方phương 。 已dĩ 經kinh 翻phiên 譯dịch 。 且thả 譯dịch 人nhân 有hữu 巧xảo 拙chuyết 不bất 同đồng 。 言ngôn 不bất 達đạt 意ý 。 反phản 生sanh 滯trệ 礙ngại 。 使sử 學học 人nhân 難nạn/nan 省tỉnh 。 此thử 微vi 妙diệu 幽u 旨chỉ 。 非phi 口khẩu 所sở 宣tuyên 。 一nhất 落lạc 言ngôn 詮thuyên 。 便tiện 成thành 渣# 滓chỉ 。 況huống 著trước 粗thô 浮phù 文văn 字tự 。 何hà 以dĩ 達đạt 妙diệu 。 此thử 註chú 述thuật 之chi 難nạn/nan 於ư 描# 寫tả 佛Phật 心tâm 。 不bất 無vô 救cứu 顰tần 之chi 醜xú 。 即tức 如như 世thế 人nhân 作tác 行hành 狀trạng 。 但đãn 可khả 述thuật 事sự 。 不bất 能năng 傳truyền 神thần 。 此thử 其kỳ 難nạn 也dã 。 故cố 今kim 決quyết 疑nghi 解giải 。 妙diệu 在tại 先tiên 得đắc 空không 生sanh 之chi 疑nghi 為vi 主chủ 。 若nhược 疑nghi 情tình 全toàn 露lộ 。 則tắc 佛Phật 破phá 疑nghi 之chi 說thuyết 。 不bất 待đãi 解giải 而nhi 自tự 明minh 矣hĩ 。 故cố 此thử 解giải 先tiên 出xuất 疑nghi 。 在tại 本bổn 文văn 之chi 前tiền 。 節tiết 節tiết 按án 跡tích 而nhi 破phá 之chi 。 忘vong 言ngôn 領lãnh 悟ngộ 。 自tự 得đắc 其kỳ 宗tông 。

如như 是thị 我ngã 聞văn 。

一nhất 時thời 佛Phật 在tại 舍Xá 衛Vệ 國Quốc 。 祇Kỳ 樹Thụ 給Cấp 孤Cô 獨Độc 園Viên 。 與dữ 大đại 比tỉ 邱# 眾chúng 。 千thiên 二nhị 百bách 五ngũ 十thập 人nhân 俱câu 。

解giải 。 此thử 是thị 佛Phật 住trụ 世thế 說thuyết 法Pháp 儀nghi 式thức 。 諸chư 說thuyết 備bị 釋thích 。 此thử 不bất 繁phồn 衍diễn 。

爾nhĩ 時thời 世Thế 尊Tôn 食thực 時thời 。 著trước 衣y 持trì 鉢bát 。 入nhập 舍Xá 衛Vệ 大Đại 城Thành 乞khất 食thực 。 於ư 其kỳ 城thành 中trung 。 次thứ 第đệ 乞khất 已dĩ 。 還hoàn 至chí 本bổn 處xứ 。 飯phạn 食thực 訖ngật 。 收thu 衣y 鉢bát 。 洗tẩy 足túc 已dĩ 。 敷phu 座tòa 而nhi 坐tọa 。

解giải 。 此thử 是thị 佛Phật 住trụ 世thế 家gia 常thường 過quá 活hoạt 。 日nhật 用dụng 處xứ 動động 容dung 。 與dữ 眾chúng 一nhất 般ban 。 更cánh 無vô 別biệt 奇kỳ 特đặc 。 只chỉ 是thị 就tựu 裏lý 一nhất 點điểm 。 與dữ 人nhân 不bất 同đồng 。 知tri 之chi 者giả 希hy 。

時thời 長Trưởng 老lão 須Tu 菩Bồ 提Đề 。 在tại 大đại 眾chúng 中trung 。 即tức 從tùng 座tòa 起khởi 。 偏thiên 袒đản 右hữu 肩kiên 。 右hữu 膝tất 著trước 地địa 。 合hợp 掌chưởng 恭cung 敬kính 。 而nhi 白bạch 佛Phật 言ngôn 。 希hy 有hữu 世Thế 尊Tôn 。

解giải 。 如Như 來Lai 住trụ 世thế 日nhật 用dụng 尋tầm 常thường 。 與dữ 人nhân 一nhất 般ban 。 就tựu 裏lý 一nhất 點điểm 不bất 同đồng 處xứ 。 人nhân 人nhân 對đối 面diện 不bất 知tri 。 今kim 日nhật 忽hốt 被bị 空không 生sanh 勘khám 破phá 。 故cố 歎thán 曰viết 希hy 有hữu 。 嗟ta 乎hồ 。 如Như 來Lai 與dữ 諸chư 弟đệ 子tử 。 周chu 旋toàn 三tam 十thập 年niên 矣hĩ 。 一nhất 向hướng 不bất 知tri 佛Phật 行hạnh 履lý 處xứ 。 不bất 知tri 。 故cố 作tác 等đẳng 閒gian/nhàn 放phóng 過quá 。 只chỉ 道đạo 與dữ 眾chúng 人nhân 一nhất 般ban 。 所sở 以dĩ 凡phàm 佛Phật 所sở 言ngôn 。 多đa 疑nghi 而nhi 不bất 信tín 。 若nhược 不bất 是thị 空không 生sanh 覷thứ 透thấu 。 則tắc 終chung 無vô 知tri 佛Phật 者giả 耶da 。

如Như 來Lai 善thiện 護hộ 念niệm 諸chư 菩Bồ 薩Tát 。 善thiện 付phó 囑chúc 諸chư 菩Bồ 薩Tát 。

解giải 。 此thử 空không 生sanh 歎thán 佛Phật 希hy 有hữu 處xứ 。 正chánh 是thị 親thân 見kiến 如Như 來Lai 。 此thử 一nhất 片phiến 苦khổ 心tâm 也dã 。 菩Bồ 薩Tát 乃nãi 學học 佛Phật 之chi 弟đệ 子tử 。 即tức 昔tích 在tại 小Tiểu 乘Thừa 中trung 。 初sơ 發phát 大Đại 乘Thừa 心tâm 者giả 。 乃nãi 空không 亂loạn 意ý 菩Bồ 薩Tát 也dã 。 一nhất 向hướng 佛Phật 為vi 護hộ 念niệm 此thử 輩bối 。 更cánh 無vô 別biệt 意ý 。 只chỉ 是thị 要yếu 付phó 囑chúc 此thử 心tâm 耳nhĩ 。 護hộ 念niệm 者giả 。 以dĩ 佛Phật 出xuất 世thế 本bổn 願nguyện 。 只chỉ 欲dục 令linh 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 與dữ 佛Phật 無vô 異dị 。 人nhân 人nhân 成thành 佛Phật 。 方phương 盡tận 此thử 心tâm 。 但đãn 眾chúng 生sanh 德đức 薄bạc 垢cấu 重trọng/trùng 。 心tâm 志chí 怯khiếp 弱nhược 。 不bất 能năng 擔đảm 荷hà 。 如như 嬰anh 兒nhi 一nhất 般ban 。 佛Phật 如như 慈từ 母mẫu 之chi 護hộ 念niệm 嬰anh 兒nhi 。 則tắc 無vô 一nhất 息tức 放phóng 下hạ 。 種chủng 種chủng 周chu 悉tất 。 調điều 護hộ 愛ái 念niệm 。 故cố 如như 保bảo 赤xích 子tử 。 所sở 謂vị 護hộ 念niệm 。 只chỉ 欲dục 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 直trực 至chí 成thành 佛Phật 而nhi 後hậu 已dĩ 。 故cố 曰viết 付phó 囑chúc 。 然nhiên 不bất 敢cảm 明minh 言ngôn 。 但đãn 密mật 密mật 方phương 便tiện 而nhi 將tương 就tựu 之chi 。 故cố 曰viết 善thiện 。 經Kinh 云vân 。 我ngã 以dĩ 無vô 量lượng 無vô 數số 方phương 便tiện 。 引dẫn 導đạo 眾chúng 生sanh 。 欲dục 令linh 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 皆giai 悉tất 到đáo 於ư 。 一Nhất 切Thiết 智Trí 地địa 。 是thị 謂vị 護hộ 念niệm 付phó 囑chúc 。

世Thế 尊Tôn 。 善thiện 男nam 子tử 善thiện 女nữ 人nhân 。 發phát 阿A 耨Nậu 多Đa 羅La 三Tam 藐Miệu 三Tam 菩Bồ 提Đề 心tâm 。 云vân 何hà 應ưng 住trụ 。 云vân 何hà 降hàng 伏phục 其kỳ 心tâm 。

解giải 。 此thử 空không 生sanh 特đặc 問vấn 安an 心tâm 之chi 方phương 法pháp 也dã 。 以dĩ 初sơ 在tại 小Tiểu 乘Thừa 時thời 。 單đơn 肯khẳng 自tự 度độ 。 不bất 肯khẳng 度độ 生sanh 。 故cố 心tâm 小tiểu 。 今kim 蒙mông 如Như 來Lai 二nhị 十thập 餘dư 年niên 。 多đa 方phương 淘đào 汰# 。 激kích 起khởi 度độ 生sanh 之chi 心tâm 。 故cố 名danh 大đại 心tâm 眾chúng 生sanh 。 為vi 菩Bồ 薩Tát 。 要yếu 令linh 下hạ 化hóa 眾chúng 生sanh 。 將tương 以dĩ 上thượng 求cầu 佛Phật 果Quả 。 此thử 輩bối 自tự 肯khẳng 利lợi 生sanh 。 故cố 曰viết 發phát 菩Bồ 提Đề 心tâm 。 此thử 空không 生sanh 已dĩ 信tín 佛Phật 心tâm 矣hĩ 。 但đãn 見kiến 初sơ 發phát 大đại 心tâm 菩Bồ 薩Tát 。 未vị 悟ngộ 實thật 相tướng 真chân 空không 。 與dữ 前tiền 所sở 取thủ 偏thiên 空không 。 二nhị 者giả 難nạn/nan 辨biện 。 以dĩ 前tiền 小Tiểu 乘Thừa 涅Niết 槃Bàn 。 可khả 以dĩ 取thủ 著trước 安an 住trụ 其kỳ 心tâm 。 今kim 既ký 捨xả 前tiền 空không 。 而nhi 未vị 得đắc 真chân 空không 。 所sở 謂vị 進tiến 無vô 新tân 證chứng 。 退thoái 失thất 故cố 居cư 。 名danh 空không 亂loạn 意ý 。 以dĩ 一nhất 向hướng 執chấp 著trước 名danh 言ngôn 。 習tập 氣khí 未vị 忘vong 。 要yếu 有hữu 住trụ 著trước 。 又hựu 執chấp 著trước 一nhất 定định 有hữu 佛Phật 果Quả 可khả 求cầu 。 將tương 謂vị 求cầu 至chí 佛Phật 果Quả 。 便tiện 是thị 住trú 處xứ 耳nhĩ 。 且thả 要yếu 上thượng 求cầu 佛Phật 果Quả 。 必tất 欲dục 下hạ 化hóa 眾chúng 生sanh 。 眾chúng 生sanh 度độ 盡tận 。 方phương 得đắc 成thành 佛Phật 。 而nhi 今kim 滿mãn 眼nhãn 看khán 見kiến 三Tam 千Thiên 大Đại 千Thiên 世Thế 界Giới 眾chúng 生sanh 。 無vô 量lượng 無vô 邊biên 。 幾kỷ 時thời 能năng 度độ 得đắc 盡tận 。 眾chúng 生sanh 不bất 盡tận 。 如như 何hà 得đắc 成thành 佛Phật 果quả 。 以dĩ 求cầu 住trụ 之chi 心tâm 急cấp 。 故cố 此thử 心tâm 不bất 安an 。 不bất 能năng 降hàng 伏phục 。 故cố 空không 生sanh 特đặc 為vi 請thỉnh 安an 住trụ 其kỳ 心tâm 。 降hàng 伏phục 其kỳ 心tâm 。 之chi 方phương 法pháp 耳nhĩ 。 然nhiên 空không 生sanh 已dĩ 見kiến 佛Phật 心tâm 而nhi 嘆thán 希hy 有hữu 矣hĩ 。 且thả 開khai 口khẩu 單đơn 問vấn 此thử 二nhị 語ngữ 者giả 。 何hà 也dã 。 以dĩ 眾chúng 心tâm 各các 謂vị 世Thế 尊Tôn 今kim 日nhật 。 是thị 已dĩ 成thành 之chi 果quả 矣hĩ 。 故cố 我ngã 見kiến 世Thế 尊Tôn 。 如như 此thử 日nhật 用dụng 安an 心tâm 自tự 在tại 。 即tức 今kim 初sơ 發phát 心tâm 求cầu 佛Phật 果Quả 之chi 人nhân 。 其kỳ 心tâm 不bất 定định 。 當đương 如như 何hà 安an 住trụ 。 如như 何hà 降hàng 伏phục 耶da 。 此thử 問vấn 意ý 也dã 。 安an 心tâm 者giả 。 如như 二nhị 祖tổ 侍thị 達đạt 磨ma 。 乞khất 安an 心tâm 法pháp 。 磨ma 云vân 。 將tương 心tâm 來lai 與dữ 汝nhữ 安an 。 祖tổ 云vân 。 覓mịch 心tâm 了liễu 不bất 可khả 得đắc 。 磨ma 云vân 。 與dữ 汝nhữ 安an 心tâm 竟cánh 。 然nhiên 在tại 祖tổ 師sư 門môn 下hạ 。 一nhất 言ngôn 便tiện 了liễu 。 所sở 以dĩ 為vi 宗tông 。 今kim 世Thế 尊Tôn 便tiện 說thuyết 了liễu 許hứa 多đa 安an 心tâm 之chi 法pháp 。 婆bà 心tâm 漏lậu 逗đậu 。 所sở 以dĩ 為vi 教giáo 到đáo 底để 只chỉ 是thị 箇cá 覓mịch 心tâm 。 了liễu 不bất 可khả 得đắc 。 故cố 四tứ 祖tổ 以dĩ 前tiền 。 皆giai 以dĩ 楞lăng 伽già 印ấn 心tâm 。 至chí 黃hoàng 梅mai 六lục 祖tổ 。 皆giai 以dĩ 金kim 剛cang 印ấn 心tâm 。 故cố 此thử 經Kinh 非phi 文văn 字tự 相tương/tướng 。 不bất 可khả 作tác 言ngôn 語ngữ 文văn 字tự 看khán 。 全toàn 在tại 離ly 言ngôn 之chi 妙diệu 。 其kỳ 經kinh 中trung 。 凡phàm 言ngôn 於ư 汝nhữ 意ý 云vân 何hà 。 皆giai 反phản 徵trưng 其kỳ 疑nghi 也dã 。 以dĩ 眾chúng 心tâm 隨tùy 語ngữ 起khởi 疑nghi 。 雖tuy 未vị 吐thổ 露lộ 。 而nhi 心tâm 已dĩ 動động 念niệm 。 謂vị 之chi 意ý 言ngôn 分phân 別biệt 。 正chánh 是thị 名danh 言ngôn 習tập 氣khí 耳nhĩ 。

佛Phật 言ngôn 。

善thiện 哉tai 善thiện 哉tai 。 須Tu 菩Bồ 提Đề 。 如như 汝nhữ 所sở 說thuyết 。 如Như 來Lai 善thiện 護hộ 念niệm 諸chư 菩Bồ 薩Tát 。 善thiện 付phó 囑chúc 諸chư 菩Bồ 薩Tát 。 汝nhữ 今kim 諦đế 聽thính 。 當đương 為vì 汝nhữ 說thuyết 。

善thiện 男nam 子tử 善thiện 女nữ 人nhân 。 發phát 阿A 耨Nậu 多Đa 羅La 三Tam 藐Miệu 三Tam 菩Bồ 提Đề 心tâm 。 應ưng 如như 是thị 住trụ 。 如như 是thị 降hàng 伏phục 其kỳ 心tâm 。

解giải 。 空không 生sanh 所sở 問vấn 。 意ý 謂vị 發phát 心tâm 菩Bồ 薩Tát 。 不bất 得đắc 似tự 佛Phật 這giá 等đẳng 安an 心tâm 自tự 在tại 。 將tương 謂vị 若nhược 求cầu 作tác 佛Phật 。 必tất 須tu 象tượng 佛Phật 日nhật 用dụng 行hành 履lý 一nhất 般ban 。 方phương 纔tài 是thị 佛Phật 。 我ngã 觀quán 佛Phật 心tâm 如như 此thử 安an 閒nhàn 。 而nhi 菩Bồ 薩Tát 心tâm 不bất 得đắc 安an 住trụ 。 如như 何hà 降hàng 伏phục 使sử 心tâm 安an 耶da 。 佛Phật 答đáp 意ý 云vân 菩Bồ 薩Tát 要yếu 求cầu 心tâm 安an 作tác 佛Phật 。 不bất 必tất 別biệt 求cầu 。 只chỉ 如như 汝nhữ 會hội 得đắc 我ngã 護hộ 念niệm 付phó 囑chúc 之chi 心tâm 。 其kỳ 心tâm 自tự 安an 。 亦diệc 不bất 必tất 別biệt 樣# 降hàng 伏phục 。 故cố 云vân 如như 汝nhữ 所sở 說thuyết 。 但đãn 得đắc 心tâm 安an 足túc 矣hĩ 。 更cánh 何hà 降hàng 伏phục 耶da 。 只chỉ 當đương 如như 此thử 而nhi 已dĩ 。 故cố 云vân 如như 是thị 。

唯dụy 然nhiên 世Thế 尊Tôn 。 願nguyện 樂nhạo 欲dục 聞văn 。

解giải 。 唯dụy 然nhiên 者giả 。 空không 生sanh 直trực 信tín 佛Phật 心tâm 無vô 疑nghi 矣hĩ 。 已dĩ 見kiến 佛Phật 心tâm 似tự 不bất 必tất 說thuyết 。 但đãn 諸chư 菩Bồ 薩Tát 。 未vị 領lãnh 其kỳ 旨chỉ 。 更cánh 欲dục 樂lạc 聞văn 也dã 。

佛Phật 告cáo 須Tu 菩Bồ 提Đề 。

諸chư 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 應ưng 如như 是thị 降hàng 伏phục 其kỳ 心tâm 。

解giải 。 此thử 佛Phật 指chỉ 示thị 安an 心tâm 之chi 方phương 法pháp 也dã 。 義nghĩa 在tại 下hạ 文văn 。 前tiền 問vấn 安an 住trụ 降hàng 伏phục 二nhị 事sự 。 今kim 只chỉ 許hứa 說thuyết 降hàng 伏phục 。 不bất 言ngôn 安an 住trụ 者giả 。 以dĩ 凡phàm 夫phu 二Nhị 乘Thừa 。 一nhất 向hướng 執chấp 著trước 住trú 處xứ 。 此thử 名danh 言ngôn 習tập 氣khí 也dã 。 今kim 趣thú 進tiến 大Đại 乘Thừa 者giả 。 先tiên 要yếu 遣khiển 此thử 習tập 氣khí 。 以dĩ 眾chúng 生sanh 涅Niết 槃Bàn 。 俱câu 非phi 實thật 法pháp 。 皆giai 不bất 可khả 得đắc 。 但đãn 以dĩ 名danh 言ngôn 為vi 體thể 耳nhĩ 。 名danh 言ngôn 既ký 捨xả 。 習tập 氣khí 頓đốn 空không 。 其kỳ 心tâm 不bất 待đãi 降hàng 伏phục 。 而nhi 自tự 安an 恬điềm 寂tịch 滅diệt 矣hĩ 。 故cố 但đãn 教giáo 降hàng 心tâm 。 不bất 言ngôn 其kỳ 住trụ 者giả 。 恐khủng 引dẫn 習tập 氣khí 。 所sở 謂vị 狂cuồng 心tâm 不bất 歇hiết 。 歇hiết 即tức 菩Bồ 提Đề 。 但đãn 盡tận 凡phàm 情tình 。 別biệt 無vô 聖thánh 解giải 。 佛Phật 不bất 以dĩ 實thật 法pháp 繫hệ 著trước 於ư 人nhân 。 故cố 不bất 言ngôn 住trụ 。

所sở 有hữu 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 之chi 類loại 。 若nhược 卵noãn 生sanh 。 若nhược 胎thai 生sanh 。 若nhược 濕thấp 生sanh 。 若nhược 化hóa 生sanh 。 若nhược 有hữu 色sắc 。 若nhược 無vô 色sắc 。 若nhược 有hữu 想tưởng 。 若nhược 無vô 想tưởng 。 若nhược 非phi 有hữu 想tưởng 。 若nhược 非phi 無vô 想tưởng 。 我ngã 皆giai 令linh 入nhập 。 無Vô 餘Dư 涅Niết 槃Bàn 。 而nhi 滅diệt 度độ 之chi 。 如như 是thị 滅diệt 度độ 。 無vô 量lượng 無vô 數số 。 無vô 邊biên 眾chúng 生sanh 。 實thật 無vô 眾chúng 生sanh 。 得đắc 滅diệt 度độ 者giả 。

何hà 以dĩ 故cố 。 須Tu 菩Bồ 提Đề 。 若nhược 菩Bồ 薩Tát 有hữu 我ngã 相tướng 。 人nhân 相tướng 。 眾chúng 生sanh 相tướng 。 壽thọ 者giả 相tướng 。 即tức 非phi 菩Bồ 薩Tát 。

解giải 。 此thử 世Thế 尊Tôn 直trực 示thị 安an 心tâm 觀quán 法pháp 也dã 。 然nhiên 菩Bồ 薩Tát 發phát 心tâm 。 所sở 求cầu 者giả 佛Phật 果Quả 。 所sở 化hóa 者giả 眾chúng 生sanh 。 二nhị 者giả 而nhi 已dĩ 。 所sở 以dĩ 於ư 心tâm 不bất 安an 者giả 。 以dĩ 未vị 見kiến 眾chúng 生sanh 如như 故cố 。 滿mãn 目mục 都đô 是thị 眾chúng 生sanh 。 何hà 時thời 方phương 得đắc 度độ 盡tận 。 眾chúng 生sanh 不bất 盡tận 。 則tắc 佛Phật 果Quả 難nạn/nan 求cầu 。 轉chuyển 見kiến 長trường 遠viễn 。 因nhân 此thử 其kỳ 心tâm 不bất 安an 。 而nhi 汲cấp 汲cấp 不bất 休hưu 。 故cố 求cầu 降hàng 伏phục 此thử 心tâm 。 今kim 佛Phật 教giáo 以dĩ 度độ 生sanh 之chi 方phương 。 以dĩ 觀quán 察sát 無vô 我ngã 為vi 主chủ 。 且thả 菩Bồ 薩Tát 所sở 見kiến 眾chúng 生sanh 之chi 多đa 。 難nan 盡tận 度độ 者giả 。 以dĩ 有hữu 我ngã 相tương/tướng 。 則tắc 見kiến 人nhân 相tương/tướng 。 人nhân 人nhân 相tương 對đối 。 則tắc 三Tam 千Thiên 界Giới 內nội 眾chúng 生sanh 何hà 限hạn 。 且thả 生sanh 生sanh 不bất 已dĩ 。 宜nghi 怖bố 其kỳ 難nạn 盡tận 也dã 。 殊thù 未vị 見kiến 眾chúng 生sanh 本bổn 。 自tự 如như 如như 耳nhĩ 。 然nhiên 眾chúng 生sanh 雖tuy 多đa 。 總tổng 十thập 二nhị 類loại 。 縱túng 有hữu 無vô 量lượng 。 亦diệc 只chỉ 十thập 二nhị 。 就tựu 十thập 二nhị 類loại 。 一nhất 一nhất 觀quán 之chi 。 收thu 於ư 胎thai 卵noãn 濕thấp 化hóa 。 四tứ 生sanh 而nhi 已dĩ 。 四tứ 生sanh 之chi 內nội 。 不bất 過quá 色sắc 心tâm 二nhị 法pháp 而nhi 已dĩ 。 在tại 色sắc 則tắc 不bất 過quá 。 有hữu 色sắc 無vô 色sắc 。 論luận 心tâm 亦diệc 不bất 過quá 。 有hữu 想tưởng 無vô 想tưởng 。 縱túng/tung 到đáo 極cực 頂đảnh 。 則tắc 止chỉ 於ư 非phi 有hữu 非phi 無vô 。 如như 此thử 十thập 二nhị 。 則tắc 盡tận 眾chúng 生sanh 界giới 矣hĩ 。 又hựu 何hà 多đa 耶da 。 況huống 十thập 二nhị 類loại 。 名danh 為vi 眾chúng 生sanh 。 眾chúng 生sanh 色sắc 心tâm 。 本bổn 是thị 假giả 合hợp 。 既ký 為vi 假giả 合hợp 。 則tắc 眾chúng 生sanh 本bổn 無vô 。 眾chúng 生sanh 本bổn 無vô 。 但đãn 妄vọng 見kiến 有hữu 。 苟cẩu 以dĩ 本bổn 無vô 而nhi 觀quán 眾chúng 生sanh 。 則tắc 眾chúng 生sanh 本bổn 自tự 如như 如như 。 眾chúng 生sanh 既ký 如như 。 俱câu 成thành 寂tịch 滅diệt 。 即tức 此thử 盡tận 皆giai 令linh 入nhập 無Vô 餘Dư 涅Niết 槃Bàn 矣hĩ 。 又hựu 何hà 難nạn/nan 哉tai 。 淨tịnh 名danh 云vân 。 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 畢tất 竟cánh 寂tịch 滅diệt 。 不bất 復phục 更cánh 滅diệt 。 如như 此thử 滅diệt 度độ 無vô 量lượng 無vô 數số 。 無vô 邊biên 眾chúng 生sanh 。 其kỳ 實thật 無vô 一nhất 眾chúng 生sanh 。 得đắc 滅diệt 度độ 者giả 。

何hà 以dĩ 故cố 。 本bổn 無vô 我ngã 故cố 。 以dĩ 有hữu 我ngã 則tắc 有hữu 人nhân 。 有hữu 人nhân 則tắc 有hữu 眾chúng 生sanh 壽thọ 者giả 。 但đãn 有hữu 此thử 四tứ 相tương/tướng 。 則tắc 不bất 名danh 為vi 菩Bồ 薩Tát 矣hĩ 。 何hà 言ngôn 度độ 生sanh 。 是thị 故cố 菩Bồ 薩Tát 。 度độ 生sanh 當đương 觀quán 無vô 我ngã 。 無vô 我ngã 則tắc 無vô 人nhân 。 既ký 無vô 我ngã 無vô 人nhân 。 則tắc 眾chúng 生sanh 界giới 。 自tự 然nhiên 寂tịch 滅diệt 。 眾chúng 生sanh 寂tịch 滅diệt 。 則tắc 佛Phật 果Quả 非phi 遙diêu 。 又hựu 何hà 怖bố 其kỳ 長trường 遠viễn 耶da 。 是thị 故cố 菩Bồ 薩Tát 。 當đương 觀quán 無vô 我ngã 。 下hạ 文văn 云vân 。 知tri 一nhất 切thiết 法pháp 無vô 我ngã 。 得đắc 成thành 於ư 忍nhẫn 。 此thử 真chân 菩Bồ 薩Tát 也dã 。

△# 疑nghi 曰viết 。 佛Phật 教giáo 菩Bồ 薩Tát 度độ 生sanh 。 以dĩ 布bố 施thí 為vi 本bổn 。 其kỳ 所sở 施thí 者giả 。 皆giai 眾chúng 生sanh 也dã 。 今kim 眾chúng 生sanh 皆giai 空không 。 則tắc 所sở 作tác 布bố 施thí 。 誰thùy 為vi 受thọ 者giả 。 故cố 下hạ 文văn 答đáp 云vân 。 菩Bồ 薩Tát 布bố 施thí 。 不bất 必tất 著trước 眾chúng 生sanh 相tương/tướng 。

復phục 次thứ 。 須Tu 菩Bồ 提Đề 。 菩Bồ 薩Tát 於ư 法pháp 。 應ưng 無vô 所sở 住trụ 。 行hành 於ư 布bố 施thí 。 所sở 謂vị 不bất 住trụ 色sắc 布bố 施thí 。 不bất 住trụ 聲thanh 香hương 味vị 觸xúc 法pháp 布bố 施thí 。 須Tu 菩Bồ 提Đề 。 菩Bồ 薩Tát 應ưng 如như 是thị 布bố 施thí 。 不bất 住trụ 於ư 相tướng 。

解giải 。 此thử 破phá 著trước 相tương/tướng 之chi 疑nghi 也dã 。 空không 生sanh 因nhân 聞văn 眾chúng 生sanh 皆giai 空không 。 則tắc 疑nghi 。 謂vị 眾chúng 生sanh 既ký 空không 。 則tắc 菩Bồ 薩Tát 布bố 施thí 。 無vô 有hữu 受thọ 者giả 。 以dĩ 六lục 塵trần 非phi 有hữu 。 眾chúng 生sanh 本bổn 空không 。 故cố 云vân 應ưng 無vô 所sở 住trụ 。 此thử 教giáo 不bất 可khả 著trước 眾chúng 生sanh 塵trần 相tương/tướng 也dã 。 又hựu 伏phục 疑nghi 云vân 。 若nhược 不bất 住trụ 相tương/tướng 。 何hà 以dĩ 有hữu 福phước 。 故cố 下hạ 答đáp 以dĩ 離ly 相tương/tướng 之chi 福phước 更cánh 大đại 。

何hà 以dĩ 故cố 。 若nhược 菩Bồ 薩Tát 不bất 住trụ 相tướng 布bố 施thí 。 其kỳ 福phước 德đức 不bất 可khả 思tư 量lượng 。 須Tu 菩Bồ 提Đề 。 於ư 意ý 云vân 何hà 。 東đông 方phương 虗hư 空không 。 可khả 思tư 量lượng 不phủ 。

不phủ 也dã 。

世Thế 尊Tôn 。 須Tu 菩Bồ 提Đề 。 南nam 西tây 北bắc 方phương 。 四tứ 維duy 上thượng 下hạ 。 虗hư 空không 可khả 思tư 量lượng 不phủ 。

不phủ 也dã 。

世Thế 尊Tôn 。 須Tu 菩Bồ 提Đề 。 菩Bồ 薩Tát 無vô 住trụ 相tướng 布bố 施thí 。 福phước 德đức 亦diệc 復phục 如như 是thị 。 不bất 可khả 思tư 量lượng 。

解giải 。 此thử 破phá 著trước 相tương/tướng 之chi 疑nghi 。 示thị 以dĩ 離ly 相tương/tướng 妙diệu 行hạnh 也dã 。 然nhiên 菩Bồ 薩Tát 布bố 施thí 。 專chuyên 為vi 求cầu 福phước 。 若nhược 求cầu 福phước 之chi 心tâm 著trước 相tương/tướng 。 則tắc 福phước 不bất 大đại 。 故cố 世Thế 尊Tôn 權quyền 指chỉ 離ly 相tương/tướng 之chi 福phước 更cánh 大đại 。 使sử 其kỳ 安an 心tâm 。 然nhiên 著trước 相tương/tướng 布bố 施thí 。 局cục 於ư 有hữu 相tương/tướng 。 而nhi 眾chúng 生sanh 之chi 相tướng 。 一nhất 微vi 塵trần 耳nhĩ 。 縱túng/tung 能năng 獲hoạch 福phước 。 其kỳ 福phước 幾kỷ 何hà 。 今kim 若nhược 正chánh 施thí 眾chúng 生sanh 時thời 。 不bất 見kiến 有hữu 施thí 者giả 受thọ 者giả 。 亦diệc 不bất 見kiến 有hữu 。 所sở 施thí 之chi 物vật 。 如như 此thử 三tam 輪luân 皆giai 空không 。 無vô 相tướng 可khả 住trụ 。 不bất 住trụ 相tương/tướng 之chi 福phước 。 其kỳ 福phước 不bất 可khả 思tư 議nghị 矣hĩ 。 故cố 以dĩ 虗hư 空không 喻dụ 之chi 。

須Tu 菩Bồ 提Đề 。 菩Bồ 薩Tát 但đãn 應ưng 如như 所sở 教giáo 住trụ 。

解giải 。 此thử 結kết 示thị 安an 心tâm 之chi 法pháp 也dã 。 前tiền 問vấn 心tâm 不bất 能năng 安an 住trụ 。 故cố 須tu 降hàng 伏phục 。 世Thế 尊Tôn 教giáo 以dĩ 降hàng 伏phục 之chi 方phương 。 只chỉ 是thị 以dĩ 觀quán 無vô 我ngã 為vi 主chủ 。 無vô 我ngã 則tắc 無vô 人nhân 。 人nhân 我ngã 兩lưỡng 忘vong 。 則tắc 自tự 心tâm 寂tịch 滅diệt 。 自tự 心tâm 寂tịch 滅diệt 。 則tắc 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 皆giai 寂tịch 滅diệt 矣hĩ 。 眾chúng 生sanh 既ký 寂tịch 。 則tắc 佛Phật 不bất 必tất 求cầu 。 此thử 則tắc 馳trì 求cầu 心tâm 息tức 。 取thủ 捨xả 情tình 忘vong 。 內nội 外ngoại 皆giai 空không 。 一nhất 心tâm 不bất 動động 。 是thị 則tắc 名danh 為vi 。 安an 心tâm 之chi 法pháp 。 故cố 結kết 云vân 如như 。

△# 疑nghi 。 前tiền 以dĩ 布bố 施thí 作tác 福phước 。 下hạ 化hóa 眾chúng 生sanh 。 只chỉ 為vì 上thượng 求cầu 佛Phật 果Quả 。 今kim 既ký 眾chúng 生sanh 相tương/tướng 空không 。 三tam 輪luân 體thể 寂tịch 。 是thị 則tắc 因nhân 為vi 虗hư 設thiết 矣hĩ 。 無vô 相tướng 之chi 因nhân 。 何hà 以dĩ 上thượng 求cầu 有hữu 相tương/tướng 之chi 果quả 乎hồ 。 況huống 現hiện 見kiến 如Như 來Lai 身thân 相tương/tướng 宛uyển 然nhiên 。 不bất 是thị 無vô 相tướng 之chi 因nhân 可khả 得đắc 。 此thử 以dĩ 相tương 見kiến 如Như 來Lai 也dã 。 故cố 佛Phật 破phá 云vân 。

須Tu 菩Bồ 提Đề 。 於ư 意ý 云vân 何hà 。 可khả 以dĩ 身thân 相tướng 。 見kiến 如Như 來Lai 不phủ 。

不phủ 也dã 。

世Thế 尊Tôn 。 不bất 可khả 以dĩ 身thân 相tướng 。 得đắc 見kiến 如Như 來Lai 。

何hà 以dĩ 故cố 。 如Như 來Lai 所sở 說thuyết 身thân 相tướng 。 即tức 非phi 身thân 相tướng 。

佛Phật 告cáo 須Tu 菩Bồ 提Đề 。

凡phàm 所sở 有hữu 相tướng 。 皆giai 是thị 虗hư 妄vọng 。 若nhược 見kiến 諸chư 相tướng 非phi 相tướng 。 即tức 見kiến 如Như 來Lai 。

解giải 。 此thử 直trực 指chỉ 無vô 相tướng 妙diệu 行hạnh 也dã 。 空không 生sanh 由do 聞văn 無vô 相tướng 之chi 因nhân 。 遂toại 疑nghi 此thử 因nhân 。 不bất 能năng 求cầu 有hữu 相tương/tướng 之chi 佛Phật 果Quả 。 是thị 以dĩ 相tương 見kiến 如Như 來Lai 也dã 。 此thử 乃nãi 著trước 佛Phật 應ứng 化hóa 之chi 相tướng 。 未vị 見kiến 法Pháp 身thân 真chân 體thể 。 世Thế 尊Tôn 徵trưng 破phá 見kiến 相tương/tướng 。 空không 生sanh 領lãnh 旨chỉ 。 故cố 佛Phật 直trực 告cáo 不bất 可khả 以dĩ 相tương 見kiến 如Như 來Lai 。 以dĩ 如Như 來Lai 所sở 說thuyết 之chi 身thân 。 即tức 法Pháp 身thân 也dã 。 故cố 云vân 非phi 身thân 。 然nhiên 法Pháp 身thân 亦diệc 非phi 有hữu 相tướng 。 即tức 於ư 諸chư 法pháp 相tương/tướng 上thượng 。 見kiến 其kỳ 非phi 相tướng 。 即tức 見kiến 如Như 來Lai 矣hĩ 。 不bất 是thị 如Như 來Lai 法Pháp 身thân 。 捨xả 諸chư 法pháp 之chi 外ngoại 。 別biệt 有hữu 一nhất 相tướng 狀trạng 也dã 。 此thử 則tắc 無vô 相tướng 之chi 因nhân 。 契khế 無vô 相tướng 之chi 果quả 。 明minh 矣hĩ 。

△# 疑nghi 云vân 。 若nhược 以dĩ 無vô 相tướng 之chi 因nhân 。 契khế 無vô 相tướng 之chi 果quả 。 此thử 義nghĩa 甚thậm 深thâm 。 難nan 信tín 難nan 解giải 。 遂toại 疑nghi 。

須Tu 菩Bồ 提Đề 白bạch 佛Phật 言ngôn 。

世Thế 尊Tôn 。 頗phả 有hữu 眾chúng 生sanh 。 得đắc 聞văn 如như 是thị 。 言ngôn 說thuyết 章chương 句cú 。 生sanh 實thật 信tín 不phủ 。

佛Phật 告cáo 須Tu 菩Bồ 提Đề 。

莫mạc 作tác 是thị 說thuyết 。 如Như 來Lai 滅diệt 後hậu 。 後hậu 五ngũ 百bách 歲tuế 。 有hữu 持trì 戒giới 修tu 福phước 者giả 。 於ư 此thử 章chương 句cú 。 能năng 生sanh 信tín 心tâm 。 以dĩ 此thử 為vi 實thật 。 當đương 知tri 是thị 人nhân 。 不bất 於ư 一nhất 佛Phật 。 二nhị 佛Phật 三tam 四tứ 五ngũ 佛Phật 。 而nhi 種chúng 善thiện 根căn 。 已dĩ 於ư 無vô 量lượng 。 千thiên 萬vạn 佛Phật 所sở 。 種chúng 諸chư 善thiện 根căn 。 聞văn 是thị 章chương 句cú 。 乃nãi 至chí 一nhất 念niệm 。 生sanh 淨tịnh 信tín 者giả 。 須Tu 菩Bồ 提Đề 。 如Như 來Lai 悉tất 知tri 悉tất 見kiến 。 是thị 諸chư 眾chúng 生sanh 。 得đắc 如như 是thị 無vô 量lượng 福phước 德đức 。

何hà 以dĩ 故cố 。 是thị 諸chư 眾chúng 生sanh 。 無vô 復phục 我ngã 相tướng 。 人nhân 相tướng 。 眾chúng 生sanh 相tướng 。 壽thọ 者giả 相tướng 。 無vô 法pháp 相tướng 。 亦diệc 無vô 非phi 法pháp 相tướng 。

何hà 以dĩ 故cố 。 是thị 諸chư 眾chúng 生sanh 。 若nhược 心tâm 取thủ 相tướng 。 則tắc 為vi 著trước 我ngã 。 人nhân 。 眾chúng 生sanh 。 壽thọ 者giả 。 若nhược 取thủ 法pháp 相tướng 。 即tức 著trước 我ngã 。 人nhân 。 眾chúng 生sanh 。 壽thọ 者giả 。

何hà 以dĩ 故cố 。 若nhược 取thủ 非phi 法pháp 相tướng 。 即tức 著trước 我ngã 人nhân 眾chúng 生sanh 壽thọ 者giả 。 是thị 故cố 不bất 應ưng 取thủ 法pháp 。 不bất 應ưng 取thủ 非phi 法pháp 。 以dĩ 是thị 義nghĩa 故cố 。 如Như 來Lai 常thường 說thuyết 。 汝nhữ 等đẳng 比tỉ 邱# 。 知tri 我ngã 說thuyết 法Pháp 。 如như 筏phiệt 喻dụ 者giả 。 法Pháp 尚thượng 應ưng 捨xả 。 何hà 況huống 非phi 法pháp 。

解giải 。 此thử 直trực 示thị 佛Phật 之chi 知tri 見kiến 也dã 。 由do 前tiền 空không 生sanh 初sơ 執chấp 有hữu 相tương/tướng 之chi 因nhân 。 佛Phật 以dĩ 不bất 住trụ 相tương/tướng 布bố 施thí 破phá 之chi 。 復phục 疑nghi 無vô 相tướng 之chi 因nhân 。 不bất 能năng 契khế 有hữu 相tương/tướng 之chi 果quả 。 蓋cái 執chấp 佛Phật 有hữu 相tướng 狀trạng 也dã 。 佛Phật 以dĩ 法Pháp 身thân 非phi 相tướng 破phá 之chi 。 是thị 以dĩ 無vô 相tướng 之chi 因nhân 。 契khế 無vô 相tướng 之chi 果quả 。 明minh 矣hĩ 。 如như 此thử 。 則tắc 因nhân 果quả 俱câu 空không 。 人nhân 法pháp 雙song 泯mẫn 。 此thử 義nghĩa 甚thậm 深thâm 。 難nan 信tín 難nan 解giải 。 故cố 疑nghi 問vấn 佛Phật 。 不bất 知tri 可khả 有hữu 人nhân 。 能năng 信tín 此thử 法Pháp 不phủ 。 頗phả 。 猶do 可khả 也dã 。 言ngôn 說thuyết 章chương 句cú 。 即tức 指chỉ 前tiền 無vô 相tướng 因nhân 果quả 之chi 說thuyết 。 佛Phật 答đáp 謂vị 豈khởi 無vô 其kỳ 人nhân 。 但đãn 信tín 此thử 法Pháp 者giả 。 不bất 是thị 尋tầm 常thường 之chi 人nhân 。 乃nãi 是thị 持trì 戒giới 修tu 福phước 者giả 。 方phương 能năng 信tín 耳nhĩ 。 此thử 人nhân 亦diệc 非phi 於ư 一nhất 佛Phật 二nhị 佛Phật 。 三tam 四tứ 五ngũ 佛Phật 。 而nhi 種chúng 善thiện 根căn 。 蓋cái 從tùng 無vô 量lượng 千thiên 萬vạn 佛Phật 所sở 。 而nhi 種chúng 善thiện 根căn 者giả 。 所sở 謂vị 久cửu 種chủng 深thâm 根căn 。 乃nãi 能năng 信tín 耳nhĩ 。 此thử 等đẳng 大đại 根căn 眾chúng 生sanh 。 即tức 一nhất 念niệm 信tín 心tâm 。 我ngã 悉tất 知tri 見kiến 。 其kỳ 所sở 得đắc 福phước 。 已dĩ 無vô 量lượng 矣hĩ 。 此thử 無vô 相tướng 之chi 福phước 。 勝thắng 過quá 有hữu 相tương/tướng 所sở 求cầu 之chi 福phước 。 明minh 矣hĩ 。 何hà 故cố 契khế 無vô 相tướng 者giả 。 能năng 得đắc 多đa 福phước 耶da 。 蓋cái 此thử 眾chúng 生sanh 。 無vô 復phục 我ngã 人nhân 眾chúng 生sanh 。 壽thọ 者giả 之chi 相tướng 矣hĩ 。 不bất 但đãn 無vô 此thử 四tứ 相tương/tướng 。 即tức 一nhất 切thiết 有hữu 無vô 諸chư 相tướng 。 悉tất 皆giai 空không 矣hĩ 。 故cố 云vân 無vô 法pháp 相tướng 。 亦diệc 無vô 非phi 法pháp 相tướng 。 以dĩ 此thử 眾chúng 生sanh 。 心tâm 不bất 取thủ 相tướng 故cố 。 一nhất 切thiết 皆giai 離ly 。 苟cẩu 一nhất 念niệm 取thủ 著trước 法pháp 非phi 法pháp 相tướng 。 即tức 著trước 四tứ 相tương/tướng 。 以dĩ 不bất 取thủ 相tướng 故cố 。 心tâm 境cảnh 皆giai 空không 。 得đắc 福phước 殊thù 勝thắng 之chi 若nhược 此thử 耳nhĩ 。 此thử 是thị 如Như 來Lai 。 真chân 知tri 見kiến 力lực 。 故cố 我ngã 教giáo 菩Bồ 薩Tát 。 不bất 應ưng 取thủ 法pháp 非phi 法pháp 相tướng 。

何hà 以dĩ 故cố 。 以dĩ 一nhất 入nhập 此thử 法pháp 。 則tắc 人nhân 法pháp 皆giai 空không 。 頓đốn 離ly 諸chư 取thủ 。 便tiện 起khởi 諸chư 有hữu 矣hĩ 。 豈khởi 細tế 事sự 哉tai 。 故cố 我ngã 常thường 教giáo 弟đệ 子tử 。 當đương 捨xả 法pháp 也dã 。 然nhiên 捨xả 法pháp 即tức 捨xả 情tình 。 情tình 忘vong 則tắc 智trí 圓viên 矣hĩ 。 故cố 曰viết 。 法Pháp 尚thượng 應ưng 捨xả 。 何hà 況huống 非phi 法pháp 。

△# 疑nghi 。 空không 生sanh 因nhân 聞văn 佛Phật 說thuyết 佛Phật 非phi 色sắc 相tướng 。 法pháp 不bất 可khả 取thủ 。 遂toại 起khởi 疑nghi 云vân 。 若nhược 佛Phật 與dữ 法pháp 。 二nhị 皆giai 無vô 相tướng 。 是thị 無vô 佛Phật 無vô 法Pháp 矣hĩ 。 爭tranh 奈nại 現hiện 見kiến 佛Phật 成thành 菩Bồ 提Đề 。 現hiện 今kim 說thuyết 法Pháp 。 何hà 以dĩ 言ngôn 無vô 。 此thử 疑nghi 佛Phật 自tự 語ngữ 相tương 違vi 也dã 。 故cố 下hạ 按án 破phá 。

須Tu 菩Bồ 提Đề 。 於ư 意ý 云vân 何hà 。 如Như 來Lai 得đắc 阿A 耨Nậu 多Đa 羅La 三Tam 藐Miệu 三Tam 菩Bồ 提Đề 耶da 。 如Như 來Lai 有hữu 所sở 說thuyết 法Pháp 耶da 。 須Tu 菩Bồ 提Đề 言ngôn 。 如như 我ngã 解giải 佛Phật 所sở 說thuyết 義nghĩa 。 無vô 有hữu 定định 法pháp 。 名danh 阿A 耨Nậu 多Đa 羅La 三Tam 藐Miệu 三Tam 菩Bồ 提Đề 。 亦diệc 無vô 有hữu 定định 法pháp 。 如Như 來Lai 可khả 說thuyết 。

何hà 以dĩ 故cố 。 如Như 來Lai 所sở 說thuyết 法Pháp 。 皆giai 不bất 可khả 取thủ 。 不bất 可khả 說thuyết 。 非phi 法pháp 。 非phi 非phi 法pháp 。

所sở 以dĩ 者giả 何hà 。 一nhất 切thiết 賢hiền 聖thánh 。 皆giai 以dĩ 無vô 為vi 法Pháp 。 而nhi 有hữu 差sai 別biệt 。

解giải 。 此thử 雙song 遣khiển 佛Phật 法Pháp 知tri 見kiến 也dã 。 空không 生sanh 心tâm 中trung 纔tài 萌manh 有hữu 佛Phật 有hữu 法Pháp 之chi 念niệm 。 所sở 謂vị 意ý 言ngôn 分phân 別biệt 也dã 。 含hàm 而nhi 未vị 吐thổ 。 佛Phật 逆nghịch 破phá 之chi 。 故cố 召triệu 而nhi 詰cật 之chi 曰viết 。 於ư 意ý 云vân 何hà 。 謂vị 汝nhữ 意ý 下hạ 作tác 何hà 分phân 別biệt 耶da 。 且thả 佛Phật 菩Bồ 提Đề 。 果quả 有hữu 所sở 得đắc 耶da 。 如Như 來Lai 果quả 有hữu 所sở 說thuyết 法Pháp 耶da 。 此thử 審thẩm 而nhi 詰cật 之chi 。 以dĩ 勘khám 其kỳ 意ý 。 空không 生sanh 領lãnh 旨chỉ 。 故cố 陳trần 其kỳ 悟ngộ 。 謂vị 已dĩ 解giải 佛Phật 說thuyết 。 原nguyên 無vô 定định 法pháp 。 即tức 是thị 菩Bồ 提Đề 。 亦diệc 無vô 有hữu 定định 法pháp 。 如Như 來Lai 可khả 說thuyết 。 此thử 空không 生sanh 深thâm 領lãnh 如Như 來Lai 不bất 取thủ 之chi 旨chỉ 。 不bất 但đãn 如Như 來Lai 。 即tức 一nhất 切thiết 賢hiền 聖thánh 。 皆giai 以dĩ 無vô 為vi 法Pháp 。 有hữu 差sai 別biệt 故cố 。 故cố 非phi 可khả 取thủ 。 此thử 開khai 權quyền 顯hiển 實thật 之chi 意ý 。 已dĩ 露lộ 一nhất 斑ban 矣hĩ 。

△# 疑nghi 。 空không 生sanh 已dĩ 領lãnh 無vô 佛Phật 無vô 法Pháp 之chi 旨chỉ 。 但đãn 不bất 知tri 契khế 無vô 為vi 者giả 。 如như 何hà 得đắc 福phước 殊thù 勝thắng 。 故cố 下hạ 如Như 來Lai 以dĩ 離ly 相tương 破phá 之chi 。

須Tu 菩Bồ 提Đề 。 於ư 意ý 云vân 何hà 。 若nhược 人nhân 滿mãn 三Tam 千Thiên 大Đại 千Thiên 世Thế 界Giới 七thất 寶bảo 。 以dĩ 用dụng 布bố 施thí 。 是thị 人nhân 所sở 得đắc 福phước 德đức 。 甯ninh 為vi 多đa 不phủ 。 須Tu 菩Bồ 提Đề 言ngôn 。 甚thậm 多đa 。

世Thế 尊Tôn 。 何hà 以dĩ 故cố 。 是thị 福phước 德đức 。 即tức 非phi 福phước 德đức 性tánh 。 是thị 故cố 如Như 來Lai 說thuyết 福phước 德đức 多đa 。 若nhược 復phục 有hữu 人nhân 於ư 此thử 經kinh 中trung 。 受thọ 持trì 乃nãi 至chí 。 四tứ 句cú 偈kệ 等đẳng 。 為vì 他tha 人nhân 說thuyết 。 其kỳ 福phước 勝thắng 彼bỉ 。

何hà 以dĩ 故cố 。 須Tu 菩Bồ 提Đề 。 一nhất 切thiết 諸chư 佛Phật 。 及cập 諸chư 佛Phật 阿A 耨Nậu 多Đa 羅La 三Tam 藐Miệu 三Tam 菩Bồ 提Đề 法Pháp 。 皆giai 從tùng 此thử 經Kinh 出xuất 。 須Tu 菩Bồ 提Đề 。 所sở 謂vị 佛Phật 。 法pháp 者giả 。 即tức 非phi 佛Phật 。 法pháp 。

解giải 。 此thử 以dĩ 無vô 相tướng 之chi 福phước 。 以dĩ 顯hiển 無vô 相tướng 之chi 法pháp 。 為vi 最tối 勝thắng 也dã 。 空không 生sanh 已dĩ 悟ngộ 無vô 相tướng 之chi 理lý 。 但đãn 不bất 知tri 契khế 無vô 相tướng 之chi 理lý 。 得đắc 無vô 相tướng 之chi 福phước 。 此thử 福phước 如như 何hà 勝thắng 彼bỉ 有hữu 相tương/tướng 耶da 。 故cố 佛Phật 先tiên 以dĩ 有hữu 相tương/tướng 布bố 施thí 。 較giảo 量lượng 其kỳ 福phước 。 不bất 如như 持trì 四tứ 句cú 偈kệ 之chi 福phước 殊thù 勝thắng 者giả 。 以dĩ 一nhất 切thiết 諸chư 佛Phật 。 皆giai 從tùng 此thử 般Bát 若Nhã 而nhi 出xuất 生sanh 故cố 。 故cố 云vân 。 般Bát 若Nhã 是thị 諸chư 佛Phật 母mẫu 。 所sở 以dĩ 福phước 大đại 。 如như 俗tục 所sở 云vân 。 母mẫu 因nhân 子tử 貴quý 故cố 也dã 。 是thị 則tắc 般Bát 若Nhã 乃nãi 是thị 能năng 出xuất 生sanh 佛Phật 。 法pháp 者giả 。 而nhi 般Bát 若Nhã 本bổn 非phi 佛Phật 。 法pháp 也dã 。 故cố 云vân 。 所sở 謂vị 佛Phật 。 法pháp 者giả 。 即tức 非phi 佛Phật 。 法pháp 。

△# 疑nghi 云vân 。 既ký 法pháp 無vô 可khả 說thuyết 。 佛Phật 無vô 可khả 成thành 。 俱câu 不bất 可khả 得đắc 矣hĩ 。 且thả 世Thế 尊Tôn 昔tích 日nhật 。 為vi 我ngã 等đẳng 聲Thanh 聞Văn 。 說thuyết 四Tứ 諦Đế 法Pháp 。 乃nãi 是thị 法pháp 也dã 。 我ngã 等đẳng 依y 之chi 而nhi 修tu 。 是thị 得đắc 果quả 也dã 。 我ngã 等đẳng 依y 涅Niết 槃Bàn 而nhi 住trụ 。 此thử 有hữu 所sở 住trụ 也dã 。 如như 何hà 世Thế 尊Tôn 。 一nhất 切thiết 皆giai 非phi 。 此thử 大đại 眾chúng 意ý 言ngôn 分phân 別biệt 也dã 。 故cố 世Thế 尊Tôn 逆nghịch 舉cử 小tiểu 果quả 。 逆nghịch 問vấn 空không 生sanh 。 而nhi 代đại 破phá 之chi 。

須Tu 菩Bồ 提Đề 。 於ư 意ý 云vân 何hà 。 須Tu 陀Đà 洹Hoàn 能năng 作tác 是thị 念niệm 。 我ngã 得đắc 須Tu 陀Đà 洹Hoàn 果Quả 不phủ 。 須Tu 菩Bồ 提Đề 言ngôn 。 不phủ 也dã 。

世Thế 尊Tôn 。 何hà 以dĩ 故cố 。 須Tu 陀Đà 洹Hoàn 。 名danh 為vi 入nhập 流lưu 。 而nhi 無vô 所sở 入nhập 。 不bất 入nhập 色sắc 聲thanh 香hương 味vị 觸xúc 法pháp 。 是thị 名danh 須Tu 陀Đà 洹Hoàn 。 須Tu 菩Bồ 提Đề 。 於ư 意ý 云vân 何hà 。 斯Tư 陀Đà 含Hàm 能năng 作tác 是thị 念niệm 。 我ngã 得đắc 斯Tư 陀Đà 含Hàm 果Quả 不phủ 。 須Tu 菩Bồ 提Đề 言ngôn 。 不phủ 也dã 。

世Thế 尊Tôn 。 何hà 以dĩ 故cố 。 斯Tư 陀Đà 含Hàm 。 名danh 一nhất 往vãng 來lai 。 而nhi 實thật 無vô 往vãng 來lai 。 是thị 名danh 斯Tư 陀Đà 含Hàm 。 須Tu 菩Bồ 提Đề 。 於ư 意ý 云vân 何hà 。 阿A 那Na 含Hàm 能năng 作tác 是thị 念niệm 。 我ngã 得đắc 阿A 那Na 含Hàm 果Quả 不phủ 。 須Tu 菩Bồ 提Đề 言ngôn 。 不phủ 也dã 。

世Thế 尊Tôn 。 何hà 以dĩ 故cố 。 阿A 那Na 含Hàm 。 名danh 為vi 不bất 來lai 。 而nhi 實thật 無vô 不bất 來lai 。 是thị 故cố 名danh 阿A 那Na 含Hàm 。 須Tu 菩Bồ 提Đề 。 於ư 意ý 云vân 何hà 。 阿A 羅La 漢Hán 能năng 作tác 是thị 念niệm 。 我ngã 得đắc 阿A 羅La 漢Hán 道Đạo 不phủ 。 須Tu 菩Bồ 提Đề 言ngôn 。 不phủ 也dã 。

世Thế 尊Tôn 。 何hà 以dĩ 故cố 。 實thật 無vô 有hữu 法Pháp 。 名danh 阿A 羅La 漢Hán 。

世Thế 尊Tôn 。 若nhược 阿A 羅La 漢Hán 作tác 是thị 念niệm 。 我ngã 得đắc 阿A 羅La 漢Hán 道Đạo 。 即tức 為vi 著trước 我ngã 。 人nhân 。 眾chúng 生sanh 。 壽thọ 者giả 。

世Thế 尊Tôn 。 佛Phật 說thuyết 我ngã 得đắc 無Vô 諍Tranh 三Tam 昧Muội 。 人nhân 中trung 最tối 為vi 第đệ 一nhất 。 是thị 第đệ 一nhất 離ly 欲dục 阿A 羅La 漢Hán 。

世Thế 尊Tôn 。 我ngã 不bất 作tác 是thị 念niệm 。 我ngã 是thị 離ly 欲dục 阿A 羅La 漢Hán 。

世Thế 尊Tôn 。 我ngã 若nhược 作tác 是thị 念niệm 。 我ngã 得đắc 阿A 羅La 漢Hán 道Đạo 。 世Thế 尊Tôn 則tắc 不bất 說thuyết 須Tu 菩Bồ 提Đề 。 是thị 樂nhạo 阿a 蘭lan 那na 行hạnh 者giả 。 以dĩ 須Tu 菩Bồ 提Đề 實thật 無vô 所sở 行hành 。 而nhi 名danh 須Tu 菩Bồ 提Đề 。 是thị 樂nhạo 阿a 蘭lan 那na 行hạnh 。

解giải 。 此thử 的đích 示thị 無vô 住trụ 真chân 宗tông 也dã 。 大đại 眾chúng 因nhân 聞văn 佛Phật 不bất 可khả 求cầu 。 法pháp 非phi 可khả 取thủ 。 斯tư 則tắc 進tiến 取thủ 無vô 可khả 住trụ 矣hĩ 。 爭tranh 奈nại 世Thế 尊Tôn 昔tích 日nhật 。 教giáo 我ngã 聲Thanh 聞Văn 。 令linh 離ly 生sanh 死tử 。 安an 住trụ 涅Niết 槃Bàn 。 非phi 無vô 法pháp 無vô 果quả 可khả 住trụ 也dã 。 而nhi 今kim 世Thế 尊Tôn 。 何hà 以dĩ 言ngôn 佛Phật 法Pháp 皆giai 非phi 。 此thử 小Tiểu 乘Thừa 未vị 忘vong 名danh 言ngôn 習tập 氣khí 。 執chấp 有hữu 實thật 法pháp 。 難nan 入nhập 般Bát 若Nhã 。 故cố 多đa 起khởi 疑nghi 。 世Thế 尊Tôn 假giả 空không 生sanh 之chi 悟ngộ 。 為vi 眾chúng 旁bàng 通thông 。 故cố 舉cử 昔tích 果quả 逆nghịch 徵trưng 之chi 曰viết 。 於ư 意ý 云vân 何hà 。 謂vị 於ư 汝nhữ 意ý 下hạ 如như 何hà 也dã 。 梵Phạn 語ngữ 須Tu 陀Đà 洹Hoàn 。 此thử 云vân 入nhập 流lưu 。 入nhập 。 逆nghịch 也dã 。 謂vị 逆nghịch 生sanh 死tử 流lưu 也dã 。 然nhiên 言ngôn 逆nghịch 流lưu 。 但đãn 約ước 不bất 入nhập 六lục 塵trần 名danh 為vi 逆nghịch 。 非phi 是thị 實thật 有hữu 此thử 可khả 逆nghịch 。 有hữu 彼bỉ 可khả 入nhập 而nhi 住trụ 之chi 也dã 。 斯Tư 陀Đà 含Hàm 。 此thử 云vân 一nhất 往vãng 來lai 。 謂vị 有hữu 欲dục 界giới 一nhất 品phẩm 殘tàn 思tư 。 但đãn 只chỉ 消tiêu 一nhất 來lai 欲dục 界giới 斷đoạn 之chi 。 則tắc 從tùng 此thử 長trường/trưởng 往vãng 矣hĩ 。 此thử 亦diệc 非phi 有hữu 來lai 往vãng 實thật 住trú 處xứ 也dã 。 阿A 那Na 含Hàm 。 此thử 云vân 不bất 來lai 。 謂vị 永vĩnh 不bất 來lai 欲dục 界giới 受thọ 生sanh 。 如như 此thử 而nhi 已dĩ 。 亦diệc 非phi 有hữu 不bất 來lai 之chi 處xứ 可khả 住trụ 也dã 。 阿A 羅La 漢Hán 。 此thử 云vân 不bất 生sanh 。 以dĩ 見kiến 彼bỉ 諸chư 法pháp 。 一nhất 切thiết 皆giai 無vô 。 實thật 無vô 諸chư 法pháp 。 一nhất 心tâm 不bất 生sanh 。 如như 此thử 而nhi 已dĩ 。 亦diệc 未vị 嘗thường 作tác 念niệm 。 我ngã 是thị 阿A 羅La 漢Hán 。 亦diệc 非phi 有hữu 住trụ 可khả 之chi 羅La 漢Hán 地địa 也dã 。 若nhược 阿A 羅La 漢Hán 。 自tự 己kỷ 作tác 念niệm 。 認nhận 著trước 我ngã 是thị 羅La 漢Hán 。 此thử 則tắc 與dữ 眾chúng 生sanh 知tri 見kiến 一nhất 般ban 。 即tức 著trước 四tứ 相tương/tướng 矣hĩ 。 空không 生sanh 以dĩ 己kỷ 驗nghiệm 之chi 。 即tức 如như 世Thế 尊Tôn 每mỗi 每mỗi 稱xưng 我ngã 得đắc 了liễu 。 無Vô 諍Tranh 三Tam 昧Muội 。 又hựu 讚tán 我ngã 是thị 人nhân 中trung 最tối 上thượng 之chi 人nhân 。 又hựu 說thuyết 我ngã 是thị 第đệ 一nhất 離ly 欲dục 阿A 羅La 漢Hán 。 蒙mông 世Thế 尊Tôn 如như 此thử 極cực 口khẩu 稱xưng 讚tán 。 然nhiên 我ngã 自tự 忖thốn 己kỷ 心tâm 。 並tịnh 不bất 曾tằng 一nhất 念niệm 生sanh 心tâm 。 執chấp 著trước 我ngã 是thị 離ly 欲dục 羅La 漢Hán 也dã 。 若nhược 我ngã 有hữu 此thử 念niệm 。 世Thế 尊Tôn 則tắc 不bất 說thuyết 我ngã 是thị 樂nhạo/nhạc/lạc 寂tịch 靜tĩnh 行hành 者giả 。 以dĩ 我ngã 而nhi 觀quán 。 昔tích 日nhật 涅Niết 槃Bàn 元nguyên 無vô 住trú 處xứ 。 足túc 知tri 如Như 來Lai 菩Bồ 提Đề 。 必tất 無vô 可khả 住trụ 之chi 理lý 矣hĩ 。 復phục 何hà 疑nghi 哉tai 。 此thử 決quyết 佛Phật 果Quả 有hữu 住trụ 之chi 疑nghi 。 下hạ 決quyết 佛Phật 定định 有hữu 成thành 之chi 疑nghi 。

△# 疑nghi 云vân 。 聞văn 上thượng 開khai 示thị 。 佛Phật 果Quả 無vô 住trụ 。 明minh 矣hĩ 。 既ký 果quả 無vô 所sở 成thành 。 爭tranh 奈nại 現hiện 見kiến 如Như 來Lai 。 從tùng 燃nhiên 燈đăng 受thọ 記ký 。 是thị 則tắc 佛Phật 定định 有hữu 成thành 。 既ký 有hữu 可khả 成thành 之chi 佛Phật 。 豈khởi 無vô 可khả 住trụ 之chi 果quả 。 下hạ 答đáp 以dĩ 無vô 所sở 得đắc 。

佛Phật 告cáo 須Tu 菩Bồ 提Đề 。

於ư 意ý 云vân 何hà 。 如Như 來Lai 昔tích 在tại 。 燃Nhiên 燈Đăng 佛Phật 所sở 。 於ư 法Pháp 有hữu 所sở 得đắc 不phủ 。

不phủ 也dã 。

世Thế 尊Tôn 。 如Như 來Lai 在tại 燃Nhiên 燈Đăng 佛Phật 所sở 。 於ư 法Pháp 實thật 無vô 所sở 得đắc 。

解giải 。 此thử 示thị 究cứu 竟cánh 無vô 得đắc 之chi 旨chỉ 也dã 。 以dĩ 聞văn 無vô 住trụ 之chi 談đàm 。 已dĩ 悟ngộ 菩Bồ 提Đề 無vô 住trụ 。 遂toại 疑nghi 菩Bồ 提Đề 雖tuy 無vô 住trụ 。 而nhi 佛Phật 果Quả 必tất 定định 是thị 有hữu 成thành 。 若nhược 佛Phật 無vô 成thành 。 如như 何hà 傳truyền 授thọ 。 故cố 世Thế 尊Tôn 逆nghịch 問vấn 空không 生sanh 而nhi 決quyết 之chi 。 以dĩ 燃nhiên 燈đăng 佛Phật 雖tuy 云vân 授thọ 記ký 。 但đãn 印ấn 契khế 此thử 心tâm 而nhi 已dĩ 。 實thật 無vô 所sở 得đắc 。 若nhược 有hữu 所sở 得đắc 。 則tắc 燃nhiên 燈đăng 必tất 不phủ 。 與dữ 我ngã 授thọ 記ký 。

△# 疑nghi 云vân 。 菩Bồ 提Đề 無vô 住trụ 。 佛Phật 果Quả 無vô 得đắc 。 如như 此thử 。 則tắc 不bất 必tất 莊trang 嚴nghiêm 佛Phật 土độ 矣hĩ 。 而nhi 世Thế 尊Tôn 何hà 以dĩ 教giáo 我ngã 。 行hành 菩Bồ 薩Tát 行hạnh 。 莊trang 嚴nghiêm 佛Phật 土độ 耶da 。

須Tu 菩Bồ 提Đề 。 於ư 意ý 云vân 何hà 。 菩Bồ 薩Tát 莊trang 嚴nghiêm 佛Phật 土độ 不phủ 。

不phủ 也dã 。

世Thế 尊Tôn 。 何hà 以dĩ 故cố 。 莊trang 嚴nghiêm 佛Phật 土độ 者giả 。 即tức 非phi 莊trang 嚴nghiêm 。 是thị 名danh 莊trang 嚴nghiêm 。 是thị 故cố 須Tu 菩Bồ 提Đề 。 諸chư 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 應ưng 如như 是thị 生sanh 清thanh 淨tịnh 心tâm 。 不bất 應ưng 住trụ 色sắc 生sanh 心tâm 。 不bất 應ưng 住trụ 聲thanh 香hương 味vị 觸xúc 法pháp 生sanh 心tâm 。 應ưng 無vô 所sở 住trụ 。 而nhi 生sanh 其kỳ 心tâm 。

解giải 。 此thử 直trực 示thị 安an 心tâm 之chi 法pháp 也dã 。 空không 生sanh 疑nghi 謂vị 佛Phật 既ký 無vô 成thành 。 涅Niết 槃Bàn 無vô 住trụ 。 若nhược 如như 此thử 又hựu 何hà 須tu 莊trang 嚴nghiêm 佛Phật 土độ 耶da 。 執chấp 此thử 疑nghi 者giả 。 謂vị 度độ 生sanh 之chi 行hành 。 實thật 要yếu 莊trang 嚴nghiêm 佛Phật 土độ 。 如như 修tu 寺tự 一nhất 般ban 。 此thử 執chấp 相tướng 之chi 愚ngu 也dã 。 故cố 世Thế 尊Tôn 疑nghi 問vấn 空không 生sanh 。 菩Bồ 薩Tát 果quả 有hữu 莊trang 嚴nghiêm 佛Phật 土độ 不phủ 。 空không 生sanh 領lãnh 旨chỉ 。 答đáp 言ngôn 即tức 非phi 莊trang 嚴nghiêm 。 是thị 名danh 莊trang 嚴nghiêm 。 何hà 以dĩ 明minh 之chi 。 然nhiên 而nhi 佛Phật 土độ 者giả 。 淨tịnh 土độ 也dã 。 且thả 此thử 淨tịnh 土độ 。 豈khởi 可khả 以dĩ 七thất 寶bảo 累lũy/lụy/luy 砌# 而nhi 為vi 莊trang 嚴nghiêm 也dã 。 以dĩ 眾chúng 生sanh 所sở 見kiến 者giả 穢uế 土thổ/độ 。 乃nãi 惡ác 業nghiệp 莊trang 嚴nghiêm 。 種chủng 種chủng 苦khổ 具cụ 。 在tại 諸chư 佛Phật 所sở 居cư 淨tịnh 土độ 。 但đãn 以dĩ 清thanh 淨tịnh 覺giác 心tâm 。 淨tịnh 彼bỉ 諸chư 染nhiễm 。 染nhiễm 業nghiệp 既ký 空không 。 則tắc 土thổ/độ 自tự 淨tịnh 。 是thị 以dĩ 清thanh 淨tịnh 心tâm 。 而nhi 為vi 莊trang 嚴nghiêm 。 然nhiên 此thử 莊trang 嚴nghiêm 。 非phi 同đồng 彼bỉ 也dã 。 故cố 曰viết 即tức 非phi 莊trang 嚴nghiêm 。 是thị 名danh 莊trang 嚴nghiêm 。 如như 此thử 看khán 來lai 。 菩Bồ 薩Tát 莊trang 嚴nghiêm 佛Phật 土độ 。 不bất 假giả 外ngoại 來lai 。 只chỉ 是thị 自tự 淨tịnh 其kỳ 心tâm 。 心tâm 淨tịnh 則tắc 土thổ/độ 自tự 淨tịnh 。 故cố 曰viết 。 但đãn 應ưng 如như 是thị 生sanh 清thanh 淨tịnh 心tâm 而nhi 已dĩ 。 不bất 必tất 別biệt 求cầu 莊trang 嚴nghiêm 也dã 。 又hựu 疑nghi 。 既ký 云vân 清thanh 淨tịnh 。 如như 何hà 生sanh 心tâm 。

佛Phật 言ngôn 。

清thanh 淨tịnh 如như 何hà 生sanh 心tâm 。 但đãn 不bất 當đương 生sanh 六lục 塵trần 染nhiễm 心tâm 而nhi 已dĩ 。 非phi 有hữu 清thanh 淨tịnh 可khả 住trụ 而nhi 生sanh 心tâm 也dã 。 所sở 謂vị 執chấp 謝tạ 情tình 忘vong 。 淨tịnh 心tâm 自tự 現hiện 。 故cố 曰viết 。 應ưng 無vô 所sở 住trụ 。 而nhi 生sanh 其kỳ 心tâm 。 三tam 祖tổ 云vân 。 莫mạc 逐trục 有hữu 緣duyên 。 無vô 住trụ 空không 忍nhẫn 。 此thử 為vi 無vô 住trụ 生sanh 心tâm 安an 心tâm 之chi 法pháp 。 妙diệu 不bất 過quá 此thử 。 故cố 六lục 祖tổ 一nhất 聞văn 。 言ngôn 下hạ 頓đốn 悟ngộ 。

△# 疑nghi 云vân 。 既ký 不bất 莊trang 嚴nghiêm 佛Phật 土độ 。 是thị 無vô 佛Phật 土độ 也dã 。 且thả 千thiên 丈trượng 大đại 身thân 之chi 佛Phật 。 又hựu 何hà 所sở 居cư 耶da 。 此thử 疑nghi 報báo 身thân 必tất 居cư 實thật 土thổ/độ 。

須Tu 菩Bồ 提Đề 。 譬thí 如như 有hữu 人nhân 。 身thân 如như 須Tu 彌Di 山Sơn 王Vương 。 於ư 意ý 云vân 何hà 。 是thị 身thân 為vi 大đại 不phủ 。 須Tu 菩Bồ 提Đề 言ngôn 。 甚thậm 大đại 。

世Thế 尊Tôn 。 何hà 以dĩ 故cố 。 佛Phật 說thuyết 非phi 身thân 。 是thị 名danh 大đại 身thân 。

解giải 。 此thử 示thị 法Pháp 身thân 真chân 土thổ/độ 也dã 。 因nhân 聞văn 佛Phật 土độ 非phi 可khả 莊trang 嚴nghiêm 。 遂toại 疑nghi 報báo 身thân 必tất 居cư 實thật 土thổ/độ 。 若nhược 不bất 莊trang 嚴nghiêm 。 向hướng 何hà 居cư 住trụ 。 佛Phật 以dĩ 法Pháp 身thân 非phi 身thân 破phá 之chi 。 意ý 謂vị 非phi 土thổ/độ 之chi 土thổ/độ 。 常thường 寂tịch 光quang 也dã 。 非phi 身thân 之chi 身thân 。 乃nãi 法Pháp 身thân 也dã 。 法Pháp 身thân 非phi 相tướng 。 真chân 土thổ/độ 無vô 形hình 。 然nhiên 身thân 既ký 不bất 可khả 以dĩ 相tương 見kiến 。 而nhi 土thổ/độ 又hựu 何hà 可khả 以dĩ 莊trang 嚴nghiêm 耶da 。 此thử 從tùng 離ly 六lục 塵trần 相tương/tướng 。 離ly 心tâm 緣duyên 相tương/tướng 以dĩ 來lai 。 所sở 破phá 羣quần 疑nghi 。 直trực 至chí 身thân 土thổ/độ 皆giai 空không 。 心tâm 境cảnh 雙song 絕tuyệt 。 始thỉ 是thị 般Bát 若Nhã 極cực 則tắc 。 以dĩ 顯hiển 法Pháp 身thân 無vô 住trụ 之chi 理lý 。 故cố 開khai 導đạo 至chí 此thử 。 理lý 極cực 忘vong 言ngôn 。 但đãn 有hữu 信tín 此thử 法Pháp 者giả 。 其kỳ 福phước 無vô 量lượng 。 故cố 下hạ 較giảo 量lượng 福phước 德đức 。

須Tu 菩Bồ 提Đề 。 如như 恆Hằng 河Hà 中trung 。 所sở 有hữu 沙sa 數số 。 如như 是thị 沙sa 等đẳng 恆Hằng 河Hà 。 於ư 意ý 云vân 何hà 。 是thị 諸chư 恆Hằng 河Hà 沙sa 。 甯ninh 為vi 多đa 不phủ 。 須Tu 菩Bồ 提Đề 言ngôn 。 甚thậm 多đa 。

世Thế 尊Tôn 。 但đãn 諸chư 恆Hằng 河Hà 。 尚thượng 多đa 無vô 數số 。 何hà 況huống 其kỳ 沙sa 。 須Tu 菩Bồ 提Đề 。 我ngã 今kim 實thật 言ngôn 告cáo 汝nhữ 。 若nhược 有hữu 善thiện 男nam 子tử 善thiện 女nữ 人nhân 。 以dĩ 七thất 寶bảo 滿mãn 。 爾nhĩ 所sở 恆Hằng 河Hà 沙sa 數số 。 三Tam 千Thiên 大Đại 千Thiên 世Thế 界Giới 。 以dĩ 用dụng 布bố 施thí 。 得đắc 福phước 多đa 不phủ 。 須Tu 菩Bồ 提Đề 言ngôn 。 甚thậm 多đa 。

世Thế 尊Tôn 。

佛Phật 告cáo 須Tu 菩Bồ 提Đề 。

若nhược 善thiện 男nam 子tử 善thiện 女nữ 人nhân 。 於ư 此thử 經Kinh 中trung 。 乃nãi 至chí 受thọ 持trì 。 四tứ 句cú 偈kệ 等đẳng 。 為vì 他tha 人nhân 說thuyết 。 而nhi 此thử 福phước 德đức 。 勝thắng 前tiền 福phước 德đức 。

復phục 次thứ 。 須Tu 菩Bồ 提Đề 。 隨tùy 說thuyết 是thị 經Kinh 。 乃nãi 至chí 四tứ 句cú 偈kệ 等đẳng 。 當đương 知tri 此thử 處xứ 。 一nhất 切thiết 世thế 間gian 天thiên 。 人nhân 阿a 修tu 羅la 。 皆giai 應ưng 供cúng 養dường 。 如như 佛Phật 塔tháp 廟miếu 。 何hà 況huống 有hữu 人nhân 。 盡tận 能năng 受thọ 持trì 讀đọc 誦tụng 。 須Tu 菩Bồ 提Đề 。 當đương 知tri 是thị 人nhân 。 成thành 就tựu 最tối 上thượng 第đệ 一nhất 。 希hy 有hữu 之chi 法Pháp 。 若nhược 是thị 經Kinh 典điển 。 所sở 在tại 之chi 處xứ 。 則tắc 為vi 有hữu 佛Phật 。 若nhược 尊tôn 重trọng 弟đệ 子tử 。

解giải 。 此thử 以dĩ 喻dụ 顯hiển 法pháp 殊thù 勝thắng 也dã 。 說thuyết 四tứ 句cú 之chi 福phước 。 勝thắng 河hà 沙sa 七thất 寶bảo 者giả 。 以dĩ 此thử 法pháp 。 乃nãi 最tối 上thượng 第đệ 一nhất 。 希hy 有hữu 之chi 法Pháp 也dã 。 以dĩ 此thử 四tứ 偈kệ 。 即tức 法Pháp 身thân 全toàn 體thể 故cố 。 如như 佛Phật 住trụ 世thế 。 與dữ 弟đệ 子tử 宣tuyên 說thuyết 無vô 二nhị 故cố 也dã 。 前tiền 顯hiển 法Pháp 身thân 已dĩ 圓viên 。 羣quần 疑nghi 頓đốn 破phá 。 言ngôn 忘vong 理lý 極cực 。 故cố 空không 生sanh 領lãnh 旨chỉ 。 遂toại 請thỉnh 結kết 經kinh 名danh 。

爾nhĩ 時thời 須Tu 菩Bồ 提Đề 白bạch 佛Phật 言ngôn 。

世Thế 尊Tôn 。 當đương 何hà 名danh 此thử 經Kinh 。 我ngã 等đẳng 云vân 何hà 奉phụng 持trì 。

佛Phật 告cáo 須Tu 菩Bồ 提Đề 。

是thị 經Kinh 名danh 為vi 。 金Kim 剛Cang 般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 。 以dĩ 是thị 名danh 字tự 。 汝nhữ 當đương 奉phụng 持trì 。

所sở 以dĩ 者giả 何hà 。 須Tu 菩Bồ 提Đề 。 佛Phật 說thuyết 般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 。 即tức 非phi 般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 。 是thị 名danh 般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 。

解giải 。 此thử 指chỉ 歸quy 般Bát 若Nhã 實thật 際tế 也dã 。 空không 生sanh 領lãnh 悟ngộ 。 般Bát 若Nhã 全toàn 體thể 已dĩ 露lộ 。 更cánh 無vô 餘dư 法Pháp 。 故cố 問vấn 結kết 經kinh 名danh 。 世Thế 尊Tôn 但đãn 告cáo 之chi 曰viết 。 是thị 經Kinh 名danh 為vi 。 金Kim 剛Cang 般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 。 意ý 謂vị 此thử 法pháp 無vô 名danh 。 但đãn 此thử 心tâm 耳nhĩ 。 又hựu 問vấn 如như 何hà 奉phụng 持trì 。 告cáo 以dĩ 即tức 以dĩ 此thử 心tâm 。 奉phụng 持trì 此thử 法Pháp 。 以dĩ 心tâm 本bổn 非phi 心tâm 。 而nhi 法pháp 亦diệc 非phi 法pháp 。 故cố 曰viết 般Bát 若Nhã 即tức 非phi 般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 。 前tiền 未vị 聞văn 此thử 法pháp 時thời 。 其kỳ 心tâm 未vị 安an 。 故cố 初sơ 請thỉnh 降hàng 伏phục 。 以dĩ 所sở 知tri 所sở 見kiến 。 滿mãn 目mục 塵trần 境cảnh 。 生sanh 佛Phật 迢điều 然nhiên 。 淨tịnh 穢uế 殊thù 途đồ 。 取thủ 舍xá 異dị 趣thú 。 故cố 其kỳ 心tâm 不bất 安an 。 難nan 以dĩ 降hàng 伏phục 。 特đặc 起khởi 種chủng 種chủng 疑nghi 情tình 。 初sơ 疑nghi 眾chúng 生sanh 難nan 度độ 。 則tắc 告cáo 以dĩ 眾chúng 生sanh 本bổn 空không 。 又hựu 疑nghi 佛Phật 果Quả 難nạn/nan 求cầu 。 則tắc 告cáo 以dĩ 佛Phật 不bất 必tất 求cầu 。 次thứ 疑nghi 布bố 施thí 難nạn/nan 周chu 。 則tắc 告cáo 以dĩ 三tam 輪luân 空không 寂tịch 。 次thứ 疑nghi 佛Phật 土độ 難nạn/nan 嚴nghiêm 。 則tắc 告cáo 以dĩ 心tâm 淨tịnh 則tắc 嚴nghiêm 。 次thứ 疑nghi 報báo 身thân 無vô 寄ký 。 則tắc 告cáo 以dĩ 法Pháp 身thân 無vô 依y 。 到đáo 此thử 空không 生sanh 伎kỹ 倆lưỡng 已dĩ 窮cùng 。 羣quần 疑nghi 氷băng 釋thích 。 佛Phật 心tâm 已dĩ 盡tận 披phi 露lộ 。 無vô 復phục 遺di 餘dư 。 所sở 以dĩ 聞văn 者giả 心tâm 安an 而nhi 自tự 降hàng 伏phục 矣hĩ 。 故cố 問vấn 結kết 經kinh 名danh 。 世Thế 尊Tôn 不bất 以dĩ 實thật 法pháp 贅# 人nhân 。 但đãn 名danh 此thử 心tâm 而nhi 已dĩ 。 故cố 以dĩ 此thử 結kết 之chi 。 下hạ 文văn 乃nãi 單đơn 示thị 法Pháp 身thân 極cực 則tắc 。 所sở 謂vị 百bách 尺xích 竿can/cán 頭đầu 更cánh 進tiến 一nhất 步bộ 。 只chỉ 須tu 具cụ 金kim 剛cang 眼nhãn 。 始thỉ 得đắc 極cực 盡tận 相tương 應ứng 。 故cố 空không 生sanh 感cảm 悟ngộ 流lưu 涕thế 。 讚tán 歎thán 難nan 量lương 。 似tự 久cửu 客khách 還hoàn 家gia 。 宜nghi 其kỳ 見kiến 慈từ 母mẫu 而nhi 生sanh 悲bi 泣khấp 也dã 。 直trực 至chí 不bất 可khả 思tư 議nghị 而nhi 後hậu 已dĩ 。

須Tu 菩Bồ 提Đề 。 於ư 意ý 云vân 何hà 。 如Như 來Lai 有hữu 所sở 說thuyết 法Pháp 不phủ 。 須Tu 菩Bồ 提Đề 白bạch 佛Phật 言ngôn 。

世Thế 尊Tôn 。 如Như 來Lai 無vô 所sở 說thuyết 。

解giải 。 空không 生sanh 已dĩ 悟ngộ 法Pháp 身thân 之chi 理lý 。 遂toại 疑nghi 法Pháp 身thân 非phi 相tướng 。 誰thùy 當đương 說thuyết 法Pháp 。 此thử 計kế 法pháp 有hữu 所sở 說thuyết 也dã 。 故cố 佛Phật 徵trưng 詰cật 。 乃nãi 悟ngộ 身thân 既ký 非phi 身thân 。 法pháp 亦diệc 無vô 說thuyết 。

△# 疑nghi 云vân 。 法Pháp 身thân 非phi 相tướng 。 然nhiên 非phi 相tướng 即tức 墮đọa 斷đoạn 滅diệt 。 斷đoạn 滅diệt 無vô 相tướng 當đương 於ư 何hà 處xứ 。 見kiến 法Pháp 身thân 耶da 。 眾chúng 有hữu 此thử 疑nghi 。 故cố 佛Phật 徵trưng 破phá 。

須Tu 菩Bồ 提Đề 。 於ư 意ý 云vân 何hà 。 三Tam 千Thiên 大Đại 千Thiên 世Thế 界Giới 。 所sở 有hữu 微vi 塵trần 。 是thị 為vi 多đa 不phủ 。 須Tu 菩Bồ 提Đề 言ngôn 。 甚thậm 多đa 。

世Thế 尊Tôn 。 須Tu 菩Bồ 提Đề 。 諸chư 微vi 塵trần 。 如Như 來Lai 說thuyết 非phi 微vi 塵trần 。 是thị 名danh 微vi 塵trần 。 如Như 來Lai 說thuyết 世thế 界giới 。 非phi 世thế 界giới 。 是thị 名danh 世thế 界giới 。

解giải 。 此thử 示thị 諸chư 法pháp 雖tuy 空không 。 不bất 入nhập 斷đoạn 滅diệt 也dã 。 聞văn 說thuyết 法Pháp 身thân 非phi 相tướng 。 遂toại 疑nghi 墮đọa 斷đoạn 滅diệt 。 斷đoạn 滅diệt 則tắc 無vô 處xứ 覓mịch 法Pháp 身thân 矣hĩ 。 世Thế 尊Tôn 示thị 以dĩ 塵trần 塵trần 剎sát 剎sát 皆giai 法Pháp 身thân 也dã 。 故cố 詰cật 之chi 曰viết 。 三Tam 千Thiên 大Đại 千Thiên 世Thế 界Giới 。 所sở 有hữu 微vi 塵trần 。 是thị 為vi 多đa 不phủ 。 答đáp 言ngôn 甚thậm 多đa 。 若nhược 以dĩ 微vi 塵trần 世thế 界giới 而nhi 觀quán 。 則tắc 滿mãn 目mục 塵trần 境cảnh 萬vạn 象tượng 樅# 然nhiên 。 若nhược 以dĩ 非phi 微vi 塵trần 世thế 界giới 而nhi 觀quán 。 則tắc 一nhất 道đạo 虗hư 間gian 。 真chân 空không 冥minh 寂tịch 。 所sở 謂vị 寂tịch 滅diệt 靈linh 虗hư 。 寄ký 森sâm 羅la 而nhi 顯hiển 象tượng 。 縱tung 橫hoành 幻huyễn 境cảnh 。 在tại 一nhất 性tánh 而nhi 融dung 真chân 。 所sở 以dĩ 青thanh 青thanh 翠thúy 竹trúc 。 總tổng 是thị 真Chân 如Như 。 鬱uất 鬱uất 黃hoàng 華hoa 。 無vô 非phi 般Bát 若Nhã 。 山sơn 河hà 及cập 大đại 地địa 。 全toàn 露lộ 法Pháp 王Vương 身thân 。 要yếu 見kiến 法Pháp 身thân 。 須tu 具cụ 金kim 剛cang 正chánh 眼nhãn 始thỉ 得đắc 。 故cố 曰viết 世thế 界giới 非phi 世thế 界giới 。 是thị 名danh 世thế 界giới 。

△# 疑nghi 。 所sở 聞văn 法Pháp 身thân 非phi 相tướng 方phương 名danh 為vi 佛Phật 。 若nhược 非phi 相tướng 是thị 佛Phật 。 即tức 今kim 現hiện 前tiền 三tam 十thập 二nhị 相tướng 。 之chi 佛Phật 豈khởi 非phi 佛Phật 耶da 。 此thử 認nhận 化hóa 身thân 為vi 真chân 佛Phật 也dã 。 下hạ 以dĩ 法pháp 化hóa 一nhất 體thể 破phá 之chi 。

須Tu 菩Bồ 提Đề 。 於ư 意ý 云vân 何hà 。 可khả 以dĩ 三tam 十thập 二nhị 相tướng 。 見kiến 如Như 來Lai 不phủ 。

不phủ 也dã 。

世Thế 尊Tôn 。 不bất 可khả 以dĩ 三tam 十thập 二nhị 相tướng 。 得đắc 見kiến 如Như 來Lai 。

何hà 以dĩ 故cố 。 如Như 來Lai 說thuyết 三tam 十thập 二nhị 相tướng 。 即tức 是thị 非phi 相tướng 。 是thị 名danh 三tam 十thập 二nhị 相tướng 。

解giải 。 此thử 示thị 法pháp 。 化hóa 冥minh 一nhất 也dã 。 莫mạc 謂vị 有hữu 相tương/tướng 非phi 佛Phật 。 即tức 今kim 三tam 十thập 二nhị 相tướng 。 本bổn 非phi 有hữu 相tương/tướng 。 相tương/tướng 即tức 非phi 相tướng 。 則tắc 應ưng 身thân 即tức 法Pháp 身thân 矣hĩ 。 到đáo 此thử 三Tam 身Thân 一nhất 體thể 。 身thân 土thổ/độ 皆giai 空không 。 理lý 極cực 情tình 忘vong 。 言ngôn 詞từ 相tương/tướng 寂tịch 。 故cố 但đãn 讚tán 歎thán 能năng 契khế 此thử 理lý 。 轉chuyển 教giáo 之chi 者giả 。 其kỳ 福phước 無vô 量lượng 。

須Tu 菩Bồ 提Đề 。 若nhược 有hữu 善thiện 男nam 子tử 善thiện 女nữ 人nhân 。 以dĩ 恆Hằng 河Hà 沙sa 等đẳng 。 身thân 命mạng 布bố 施thí 。 若nhược 復phục 有hữu 人nhân 於ư 此thử 經kinh 中trung 。 乃nãi 至chí 受thọ 持trì 。 四tứ 句cú 偈kệ 等đẳng 。 為vì 他tha 人nhân 說thuyết 。 其kỳ 福phước 甚thậm 多đa 。

解giải 。 此thử 顯hiển 法pháp 空không 勝thắng 益ích 也dã 。 世Thế 尊Tôn 顯hiển 理lý 已dĩ 極cực 。 羣quần 疑nghi 已dĩ 破phá 。 四tứ 相tương/tướng 頓đốn 空không 。 我ngã 執chấp 既ký 亡vong 。 法Pháp 身thân 獨độc 露lộ 。 故cố 世Thế 尊Tôn 較giảo 量lượng 布bố 施thí 。 恆Hằng 沙sa 身thân 命mạng 之chi 多đa 。 不bất 若nhược 深thâm 心tâm 受thọ 持trì 四tứ 句cú 偈kệ 。 為vì 他tha 人nhân 說thuyết 。 其kỳ 無vô 相tướng 之chi 福phước 真chân 不bất 可khả 量lượng 矣hĩ 。 空không 生sanh 全toàn 領lãnh 此thử 旨chỉ 。 感cảm 激kích 未vị 聞văn 。 故cố 涕thế 淚lệ 悲bi 泣khấp 。 讚tán 歎thán 希hy 有hữu 。 此thử 正chánh 前tiền 云vân 善thiện 護hộ 念niệm 善thiện 囑chúc 付phó 者giả 以dĩ 此thử 故cố 也dã 。

△# 已dĩ 前tiền 領lãnh 悟ngộ 。

△# 已dĩ 下hạ 陳trần 情tình 。

爾nhĩ 時thời 須Tu 菩Bồ 提Đề 。 聞văn 說thuyết 是thị 經Kinh 。 深thâm 解giải 義nghĩa 趣thú 。 涕thế 淚lệ 悲bi 泣khấp 。 而nhi 白bạch 佛Phật 言ngôn 。 希hy 有hữu 世Thế 尊Tôn 。 佛Phật 說thuyết 如như 是thị 。 甚thậm 深thâm 經Kinh 典điển 。 我ngã 從tùng 昔tích 來lai 。 所sở 得đắc 慧tuệ 眼nhãn 。 未vị 曾tằng 得đắc 聞văn 。 如như 是thị 之chi 經Kinh 。

世Thế 尊Tôn 。 若nhược 復phục 有hữu 人nhân 。 得đắc 聞văn 是thị 經Kinh 。 信tín 心tâm 清thanh 淨tịnh 。 即tức 生sanh 實thật 相tướng 。 當đương 知tri 是thị 人nhân 。 成thành 就tựu 第đệ 一nhất 。 希hy 有hữu 功công 德đức 。

世Thế 尊Tôn 。 是thị 實thật 相tướng 者giả 。 即tức 是thị 非phi 相tướng 。 是thị 故cố 如Như 來Lai 。 說thuyết 名danh 實thật 相tướng 。

世Thế 尊Tôn 。 我ngã 今kim 得đắc 聞văn 。 如như 是thị 經Kinh 典điển 。 信tín 解giải 受thọ 持trì 。 不bất 足túc 為vi 難nan 。 若nhược 當đương 來lai 世thế 。 後hậu 五ngũ 百bách 歲tuế 。 其kỳ 有hữu 眾chúng 生sanh 。 得đắc 聞văn 是thị 經Kinh 。 信tín 解giải 受thọ 持trì 。 是thị 人nhân 即tức 為vi 。 第đệ 一nhất 希hy 有hữu 。

何hà 以dĩ 故cố 。 此thử 人nhân 無vô 我ngã 相tướng 。 人nhân 相tương/tướng 眾chúng 生sanh 相tương/tướng 壽thọ 者giả 相tương/tướng 。

所sở 以dĩ 者giả 何hà 。 我ngã 相tướng 即tức 是thị 非phi 相tướng 。 人nhân 相tướng 。 眾chúng 生sanh 相tướng 。 壽thọ 者giả 相tướng 。 即tức 是thị 非phi 相tướng 。

何hà 以dĩ 故cố 。 離ly 一nhất 切thiết 諸chư 相tướng 。 即tức 名danh 諸chư 佛Phật 。

佛Phật 告cáo 須Tu 菩Bồ 提Đề 。

如như 是thị 如như 是thị 。 若nhược 復phục 有hữu 人nhân 。 得đắc 聞văn 是thị 經Kinh 。 不bất 驚kinh 。 不bất 怖bố 。 不bất 畏úy 。 當đương 知tri 是thị 人nhân 。 甚thậm 為vi 希hy 有hữu 。

何hà 以dĩ 故cố 。 須Tu 菩Bồ 提Đề 。 如Như 來Lai 說thuyết 第đệ 一nhất 波Ba 羅La 蜜Mật 。 即tức 非phi 第đệ 一nhất 波Ba 羅La 蜜Mật 。 是thị 名danh 第đệ 一nhất 波Ba 羅La 蜜Mật 。

解giải 。 此thử 印ấn 契khế 佛Phật 心tâm 入nhập 佛Phật 知tri 見kiến 也dã 。 若nhược 空không 生sanh 輩bối 諸chư 小Tiểu 乘Thừa 人nhân 與dữ 諸chư 眾chúng 生sanh 。 皆giai 執chấp 相tướng 之chi 徒đồ 也dã 。 即tức 佛Phật 出xuất 世thế 以dĩ 來lai 。 二nhị 十thập 餘dư 年niên 。 所sở 說thuyết 諸chư 法Pháp 。 未vị 曾tằng 離ly 相tương/tướng 。 恐khủng 生sanh 驚kinh 疑nghi 。 故cố 窾# 而nhi 教giáo 之chi 。 多đa 方phương 淘đào 汰# 。 至chí 今kim 方phương 始thỉ 露lộ 出xuất 本bổn 心tâm 。

何hà 以dĩ 故cố 。 以dĩ 佛Phật 本bổn 願nguyện 。 欲dục 令linh 一nhất 切thiết 。 皆giai 趣thú 大Đại 乘Thừa 。 究cứu 竟cánh 之chi 地Địa 故cố 。 今kim 將tương 引dẫn 昔tích 小Tiểu 乘Thừa 。 發phát 大Đại 乘Thừa 心tâm 。 特đặc 以dĩ 此thử 金kim 剛cang 心tâm 地địa 。 為vi 本bổn 修tu 因nhân 。 故cố 先tiên 用dụng 此thử 心tâm 斷đoạn 彼bỉ 羣quần 疑nghi 。 令linh 生sanh 正chánh 信tín 。 故cố 此thử 般Bát 若Nhã 乃nãi 入nhập 大Đại 乘Thừa 之chi 初sơ 門môn 。 為vi 菩Bồ 薩Tát 發phát 覺giác 之chi 初sơ 心tâm 。 所sở 謂vị 護hộ 念niệm 付phó 囑chúc 者giả 此thử 心tâm 也dã 。 以dĩ 小Tiểu 乘Thừa 弟đệ 子tử 一nhất 向hướng 未vị 聞văn 。 而nhi 今kim 始thỉ 聞văn 之chi 。 從tùng 昔tích 未vị 解giải 。 而nhi 今kim 始thỉ 悟ngộ 之chi 。 如như 失thất 乳nhũ 兒nhi 。 忽hốt 遇ngộ 慈từ 母mẫu 。 所sở 以dĩ 空không 生sanh 一nhất 聞văn 感cảm 激kích 涕thế 零linh 。 宜nghi 其kỳ 然nhiên 也dã 。 故cố 讚tán 歎thán 希hy 有hữu 。 前tiền 歎thán 希hy 有hữu 。 乃nãi 忽hốt 爾nhĩ 覷thứ 見kiến 世Thế 尊Tôn 此thử 一nhất 片phiến 心tâm 。 尚thượng 未vị 備bị 聞văn 其kỳ 說thuyết 。 今kim 蒙mông 世Thế 尊Tôn 吐thổ 露lộ 。 重trùng 重trùng 逐trục 破phá 。 消tiêu 盡tận 羣quần 疑nghi 。 此thử 真chân 希hy 有hữu 之chi 心tâm 也dã 。 蓋cái 從tùng 昔tích 已dĩ 來lai 。 所sở 未vị 聞văn 者giả 。 誠thành 希hy 有hữu 之chi 法Pháp 也dã 。 空không 生sanh 自tự 陳trần 已dĩ 悟ngộ 。 又hựu 激kích 發phát 同đồng 輩bối 意ý 謂vị 我ngã 聞văn 而nhi 悟ngộ 自tự 謂vị 希hy 有hữu 矣hĩ 。 若nhược 再tái 有hữu 一nhất 人nhân 聞văn 而nhi 能năng 信tín 自tự 心tâm 清thanh 淨tịnh 如như 此thử 者giả 。 則tắc 實thật 相tướng 現hiện 前tiền 。 諸chư 妄vọng 消tiêu 滅diệt 。 此thử 人nhân 亦diệc 自tự 希hy 有hữu 之chi 人nhân 矣hĩ 。

何hà 以dĩ 故cố 。 以dĩ 離ly 相tương/tướng 之chi 法pháp 最tối 難nan 信tín 解giải 故cố 也dã 。 且thả 我ngã 輩bối 親thân 見kiến 如Như 來Lai 。 雖tuy 是thị 難nan 信tín 。 然nhiên 聞văn 佛Phật 妙diệu 音âm 。 即tức 信tín 解giải 亦diệc 不bất 難nan 。 若nhược 佛Phật 滅diệt 後hậu 。 去khứ 聖thánh 時thời 遙diêu 。 後hậu 五ngũ 百bách 歲tuế 。 五ngũ 濁trược 惡ác 重trọng/trùng 。 魔ma 強cường 法Pháp 弱nhược 之chi 時thời 。 能năng 信tín 此thử 法Pháp 者giả 。 甚thậm 為vi 難nan 也dã 。 苟cẩu 有hữu 能năng 信tín 者giả 。 則tắc 為vi 第đệ 一nhất 希hy 有hữu 之chi 人nhân 也dã 。

何hà 以dĩ 故cố 。 以dĩ 此thử 人nhân 能năng 離ly 四tứ 相tương/tướng 故cố 。 然nhiên 四tứ 相tương/tướng 本bổn 是thị 如như 如như 。 了liễu 此thử 即tức 見kiến 法Pháp 身thân 矣hĩ 。 故cố 曰viết 。 能năng 離ly 一nhất 切thiết 相tướng 。 即tức 名danh 為vi 佛Phật 。 此thử 真chân 希hy 有hữu 也dã 。 世Thế 尊Tôn 聞văn 說thuyết 乃nãi 印ấn 許hứa 之chi 曰viết 。 如như 是thị 。 如như 是thị 。 誠thành 如như 所sở 說thuyết 。 以dĩ 此thử 法pháp 大đại 機cơ 小tiểu 。 聞văn 者giả 皆giai 生sanh 驚kinh 疑nghi 。 怖bố 畏úy 故cố 也dã 。 苟cẩu 聞văn 而nhi 不bất 驚kinh 疑nghi 怖bố 畏úy 。 者giả 甚thậm 希hy 有hữu 也dã 。 以dĩ 我ngã 所sở 說thuyết 。 不bất 在tại 言ngôn 故cố 。 故cố 曰viết 。 即tức 非phi 第đệ 一nhất 。 是thị 名danh 第đệ 一nhất 。

△# 疑nghi 。 前tiền 言ngôn 布bố 施thí 。 乃nãi 六lục 塵trần 受thọ 用dụng 之chi 物vật 。 外ngoại 施thí 也dã 。 一nhất 向hướng 難nan 捨xả 已dĩ 捨xả 。 即tức 捨xả 亦diệc 要yếu 求cầu 福phước 。 世Thế 尊Tôn 已dĩ 教giáo 不bất 許hứa 住trụ 相tương/tướng 。 已dĩ 說thuyết 無vô 相tướng 之chi 福phước 更cánh 大đại 。 既ký 而nhi 又hựu 說thuyết 。 不bất 但đãn 七thất 寶bảo 布bố 施thí 。 不bất 比tỉ 無vô 相tướng 之chi 福phước 。 即tức 將tương 恆Hằng 沙sa 身thân 命mạng 布bố 施thí 之chi 福phước 。 亦diệc 難nạn/nan 比tỉ 之chi 。 以dĩ 身thân 命mạng 內nội 施thí 也dã 。 故cố 空không 生sanh 遂toại 疑nghi 謂vị 外ngoại 施thí 可khả 忘vong 。 身thân 命mạng 難nạn 捨xả 。 如như 何hà 能năng 捨xả 耶da 。 世Thế 尊Tôn 逆nghịch 知tri 其kỳ 意ý 。 故cố 特đặc 說thuyết 忍nhẫn 辱nhục 行hành 以dĩ 破phá 之chi 。 割cát 截tiệt 身thân 體thể 。 而nhi 不bất 嗔sân 恨hận 。 則tắc 我ngã 空không 矣hĩ 。 此thử 是thị 當đương 機cơ 疑nghi 意ý 如như 此thử 。 其kỳ 經kinh 中trung 密mật 意ý 。 乃nãi 世Thế 尊Tôn 密mật 破phá 菩Bồ 薩Tát 我ngã 法pháp 二nhị 執chấp 。 然nhiên 我ngã 執chấp 即tức 五ngũ 蘊uẩn 身thân 心tâm 。 且thả 此thử 五ngũ 蘊uẩn 身thân 有hữu 假giả 名danh 。 有hữu 實thật 法pháp 。 前tiền 破phá 假giả 名danh 。 今kim 以dĩ 割cát 截tiệt 身thân 體thể 。 驗nghiệm 破phá 五ngũ 蘊uẩn 實thật 法pháp 也dã 。

須Tu 菩Bồ 提Đề 。 忍Nhẫn 辱Nhục 波Ba 羅La 蜜Mật 。 如Như 來Lai 說thuyết 非phi 忍Nhẫn 辱Nhục 波Ba 羅La 蜜Mật 。 是thị 名danh 忍Nhẫn 辱Nhục 波Ba 羅La 蜜Mật 。

何hà 以dĩ 故cố 。 須Tu 菩Bồ 提Đề 。 如như 我ngã 昔tích 。 為vị 歌Ca 利Lợi 王Vương 。 割cát 截tiệt 身thân 體thể 。 我ngã 於ư 爾nhĩ 時thời 。 無vô 我ngã 相tướng 。 無vô 人nhân 相tướng 。 無vô 眾chúng 生sanh 相tướng 。 無vô 壽thọ 者giả 相tướng 。

何hà 以dĩ 故cố 。 我ngã 於ư 往vãng 昔tích 。 節tiết 節tiết 支chi 解giải 時thời 。 若nhược 有hữu 我ngã 相tướng 。 人nhân 相tương/tướng 。 眾chúng 生sanh 相tương/tướng 。 壽thọ 者giả 相tương/tướng 。 應ưng 生sanh 嗔sân 恨hận 。 須Tu 菩Bồ 提Đề 。 又hựu 念niệm 過quá 去khứ 。 於ư 五ngũ 百bách 世thế 。 作tác 忍Nhẫn 辱Nhục 仙Tiên 人Nhân 。 於ư 爾nhĩ 所sở 世thế 。 無vô 我ngã 相tương/tướng 。 無vô 人nhân 相tương/tướng 。 無vô 眾chúng 生sanh 相tướng 。 無vô 壽thọ 者giả 相tướng 。 是thị 故cố 須Tu 菩Bồ 提Đề 。 菩Bồ 薩Tát 應ưng 離ly 一nhất 切thiết 相tướng 。 發phát 阿A 耨Nậu 多Đa 羅La 三Tam 藐Miệu 三Tam 菩Bồ 提Đề 心tâm 。 不bất 應ưng 住trụ 色sắc 生sanh 心tâm 。 不bất 應ưng 住trụ 聲thanh 香hương 味vị 觸xúc 法pháp 生sanh 心tâm 。 應ưng 生sanh 無vô 所sở 住trụ 心tâm 。 若nhược 心tâm 有hữu 住trụ 。 即tức 為vi 非phi 住trụ 。 是thị 故cố 佛Phật 說thuyết 菩Bồ 薩Tát 心tâm 。 不bất 應ưng 住trụ 色sắc 布bố 施thí 。 須Tu 菩Bồ 提Đề 。 菩Bồ 薩Tát 為vì 利lợi 益ích 。 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 故cố 。 應ưng 如như 是thị 布bố 施thí 。 如Như 來Lai 說thuyết 一nhất 切thiết 諸chư 相tướng 。 即tức 是thị 非phi 相tướng 。 又hựu 說thuyết 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 即tức 非phi 眾chúng 生sanh 。

解giải 。 此thử 破phá 五ngũ 蘊uẩn 實thật 法pháp 。 結kết 答đáp 云vân 何hà 應ưng 住trụ 之chi 問vấn 也dã 。 空không 生sanh 一nhất 聞văn 。 身thân 命mạng 布bố 施thí 。 不bất 達đạt 五ngũ 蘊uẩn 本bổn 空không 。 遂toại 疑nghi 而nhi 不bất 信tín 。 甚thậm 以dĩ 為vi 難nạn/nan 。 謂vị 外ngoại 施thí 七thất 寶bảo 。 不bất 住trụ 於ư 相tướng 。 猶do 可khả 能năng 也dã 。 若nhược 捨xả 身thân 命mạng 。 則tắc 不bất 能năng 矣hĩ 。 不bất 捨xả 身thân 命mạng 。 則tắc 我ngã 相tương/tướng 未vị 空không 。 既ký 然nhiên 著trước 相tương/tướng 。 難nạn/nan 契khế 真chân 空không 。 故cố 世Thế 尊Tôn 特đặc 說thuyết 。 忍nhẫn 辱nhục 之chi 行hành 。 當đương 歌Ca 利Lợi 王Vương 割cát 截tiệt 身thân 體thể 之chi 時thời 。 若nhược 我ngã 四tứ 相tương/tướng 未vị 忘vong 。 則tắc 生sanh 嗔sân 恨hận 矣hĩ 。 所sở 以dĩ 不bất 嗔sân 者giả 。 以dĩ 達đạt 五ngũ 蘊uẩn 。 本bổn 性tánh 空không 故cố 。 所sở 謂vị 割cát 水thủy 吹xuy 光quang 。 湛trạm 然nhiên 不bất 動động 者giả 。 以dĩ 離ly 一nhất 切thiết 相tương/tướng 也dã 。 是thị 故cố 我ngã 教giáo 菩Bồ 薩Tát 當đương 離ly 一nhất 切thiết 相tướng 。 發phát 菩Bồ 提Đề 心tâm 者giả 。 不bất 應ưng 住trụ 於ư 六lục 塵trần 生sanh 心tâm 。 應ưng 當đương 生sanh 無vô 所sở 住trụ 之chi 心tâm 也dã 。 此thử 結kết 前tiền 文văn 總tổng 會hội 離ly 相tương/tướng 之chi 旨chỉ 。 以dĩ 答đáp 云vân 何hà 應ưng 住trụ 之chi 問vấn 也dã 。 又hựu 示thị 之chi 曰viết 。 若nhược 心tâm 有hữu 住trụ 。 則tắc 心tâm 境cảnh 俱câu 妄vọng 。 則tắc 為vi 非phi 住trụ 。 是thị 故cố 佛Phật 說thuyết 。 菩Bồ 薩Tát 不bất 應ưng 。 住trụ 於ư 色sắc 相tướng 而nhi 行hành 布bố 施thí 者giả 此thử 也dã 。 然nhiên 菩Bồ 薩Tát 既ký 為vì 利lợi 益ích 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 應ưng 當đương 如như 是thị 布bố 施thí 。 方phương 為vi 妙diệu 行hạnh 。 不bất 可khả 執chấp 著trước 別biệt 生sanh 臆ức 見kiến 也dã 。 以dĩ 如Như 來Lai 說thuyết 一nhất 切thiết 相tương/tướng 。 皆giai 是thị 真Chân 如Như 。 說thuyết 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 即tức 是thị 真Chân 如Như 。 所sở 以dĩ 前tiền 云vân 。 若nhược 見kiến 諸chư 相tướng 非phi 相tướng 。 即tức 見kiến 如Như 來Lai 。 故cố 結kết 示thị 云vân 諸chư 相tướng 。 即tức 是thị 非phi 相tướng 。 眾chúng 生sanh 即tức 非phi 眾chúng 生sanh 。

△# 疑nghi 。 既ký 云vân 不bất 住trụ 於ư 相tướng 。 則tắc 一nhất 切thiết 皆giai 空không 。 空không 即tức 能năng 證chứng 之chi 智trí 亦diệc 空không 無vô 體thể 矣hĩ 。 無vô 體thể 之chi 法pháp 。 安an 可khả 作tác 因nhân 而nhi 取thủ 果quả 耶da 。 答đáp 意ý 誡giới 令linh 但đãn 當đương 諦đế 信tín 佛Phật 言ngôn 。 是thị 如Như 來Lai 自tự 證chứng 境cảnh 界giới 。 決quyết 不bất 虗hư 妄vọng 。

須Tu 菩Bồ 提Đề 。 如Như 來Lai 是thị 真chân 語ngữ 者giả 。 實thật 語ngữ 者giả 。 如như 語ngữ 者giả 。 不bất 誑cuống 語ngữ 者giả 。 不bất 異dị 語ngữ 者giả 。 須Tu 菩Bồ 提Đề 。 如Như 來Lai 所sở 得đắc 法Pháp 。 此thử 法pháp 無vô 實thật 無vô 虗hư 。

解giải 。 此thử 結kết 令linh 諦đế 信tín 也dã 。 空không 生sanh 聞văn 佛Phật 所sở 說thuyết 。 因nhân 果quả 皆giai 空không 。 疑nghi 謂vị 果quả 空không 則tắc 不bất 必tất 用dụng 因nhân 。 因nhân 空không 則tắc 不bất 能năng 得đắc 果quả 。 今kim 因nhân 中trung 行hành 施thí 。 況huống 不bất 住trụ 生sanh 心tâm 。 則tắc 無vô 實thật 果quả 可khả 證chứng 矣hĩ 。 世Thế 尊Tôn 誡giới 以dĩ 但đãn 當đương 諦đế 信tín 佛Phật 言ngôn 。 不bất 必tất 多đa 起khởi 疑nghi 念niệm 。 以dĩ 如Như 來Lai 所sở 得đắc 。 之chi 法pháp 非phi 實thật 非phi 虗hư 。 不bất 可khả 以dĩ 執chấp 著trước 之chi 情tình 而nhi 求cầu 之chi 也dã 。 以dĩ 此thử 破phá 之chi 。

△# 疑nghi 。 不bất 住trụ 相tương/tướng 布bố 施thí 生sanh 心tâm 。 即tức 此thử 不bất 住trụ 生sanh 心tâm 。 何hà 以dĩ 得đắc 合hợp 般Bát 若Nhã 。 下hạ 答đáp 破phá 。

須Tu 菩Bồ 提Đề 。 若nhược 菩Bồ 薩Tát 心tâm 住trụ 於ư 法pháp 。 而nhi 行hành 布bố 施thí 。 如như 人nhân 入nhập 暗ám 。 則tắc 無vô 所sở 見kiến 。 若nhược 菩Bồ 薩Tát 心tâm 。 不bất 住trụ 法pháp 而nhi 行hành 布bố 施thí 。 如như 人nhân 有hữu 目mục 。 日nhật 光quang 明minh 照chiếu 。 見kiến 種chủng 種chủng 色sắc 。

解giải 。 此thử 示thị 無vô 住trụ 之chi 益ích 也dã 。 有hữu 住trụ 之chi 心tâm 。 屬thuộc 於ư 無vô 明minh 。 為vi 心tâm 境cảnh 障chướng 故cố 。 如như 人nhân 入nhập 暗ám 。 一nhất 無vô 所sở 見kiến 。 無vô 住trụ 之chi 心tâm 諸chư 障chướng 盡tận 撤triệt 。 人nhân 我ngã 兩lưỡng 忘vong 。 如như 日nhật 升thăng 天thiên 。 朗lãng 照chiếu 萬vạn 象tượng 。 故cố 此thử 無vô 住trụ 之chi 心tâm 。 即tức 真chân 實thật 般Bát 若Nhã 。 佛Phật 所sở 證chứng 者giả 。 此thử 心tâm 而nhi 已dĩ 。

△# 疑nghi 。 且thả 此thử 無vô 住trụ 之chi 心tâm 。 縱túng/tung 是thị 般Bát 若Nhã 。 如như 何hà 能năng 契khế 佛Phật 心tâm 。 下hạ 答đáp 破phá 。

須Tu 菩Bồ 提Đề 。 當đương 來lai 之chi 世thế 。 若nhược 有hữu 善thiện 男nam 子tử 善thiện 女nữ 人nhân 。 能năng 於ư 此thử 經Kinh 。 受thọ 持trì 讀đọc 誦tụng 。 即tức 為vi 如Như 來Lai 。 以dĩ 佛Phật 智trí 慧tuệ 。 悉tất 知tri 是thị 人nhân 。 悉tất 見kiến 是thị 人nhân 。 皆giai 得đắc 成thành 就tựu 。 無vô 量lượng 無vô 邊biên 功công 德đức 。 須Tu 菩Bồ 提Đề 。 若nhược 有hữu 善thiện 男nam 子tử 善thiện 女nữ 人nhân 。 初sơ 日nhật 分phần/phân 。 以dĩ 恆Hằng 河Hà 沙sa 等đẳng 身thân 布bố 施thí 。 中trung 日nhật 分phần/phân 。 復phục 以dĩ 恆Hằng 河Hà 沙sa 等đẳng 身thân 布bố 施thí 。 後hậu 日nhật 分phần/phân 。 亦diệc 以dĩ 恆Hằng 河Hà 沙sa 等đẳng 身thân 布bố 施thí 。 如như 是thị 無vô 量lượng 百bách 千thiên 萬vạn 億ức 劫kiếp 。 以dĩ 身thân 布bố 施thí 。 若nhược 復phục 有hữu 人nhân 。 聞văn 此thử 經Kinh 典điển 。 信tín 心tâm 不bất 逆nghịch 。 其kỳ 福phước 勝thắng 彼bỉ 。 何hà 況huống 書thư 寫tả 。 受thọ 持trì 讀đọc 誦tụng 。 為vì 人nhân 解giải 說thuyết 。

解giải 。 此thử 示thị 心tâm 佛Phật 平bình 等đẳng 也dã 。 空không 生sanh 之chi 疑nghi 將tương 謂vị 己kỷ 智trí 不bất 能năng 契khế 合hợp 佛Phật 智trí 。 佛Phật 意ý 般Bát 若Nhã 無vô 文văn 字tự 。 文văn 字tự 即tức 般Bát 若Nhã 。 然nhiên 我ngã 說thuyết 此thử 經Kinh 。 即tức 全toàn 體thể 般Bát 若Nhã 。 但đãn 有hữu 人nhân 能năng 信tín 受thọ 者giả 。 則tắc 為vi 妙diệu 契khế 佛Phật 智trí 。 而nhi 佛Phật 以dĩ 本bổn 智trí 。 了liễu 知tri 其kỳ 人nhân 無vô 量lượng 功công 德đức 矣hĩ 。 此thử 一nhất 念niệm 頓đốn 契khế 佛Phật 心tâm 之chi 功công 德đức 。 縱túng/tung 使sử 一nhất 日nhật 三tam 時thời 。 以dĩ 恆Hằng 沙sa 身thân 命mạng 布bố 施thí 。 功công 德đức 其kỳ 福phước 固cố 多đa 。 但đãn 不bất 若nhược 有hữu 一nhất 念niệm 信tín 心tâm 。 隨tùy 順thuận 般Bát 若Nhã 而nhi 不bất 逆nghịch 者giả 。 可khả 謂vị 善thiện 入nhập 佛Phật 慧tuệ 矣hĩ 。 其kỳ 福phước 更cánh 大đại 。 何hà 況huống 書thư 寫tả 。 受thọ 持trì 讀đọc 誦tụng 。 為vì 人nhân 解giải 說thuyết 耶da 。

○# 下hạ 讚tán 般Bát 若Nhã 殊thù 勝thắng 。

須Tu 菩Bồ 提Đề 。 以dĩ 要yếu 言ngôn 之chi 。 是thị 經Kinh 有hữu 不bất 可khả 思tư 議nghị 。 不bất 可khả 稱xưng 量lượng 。 無vô 邊biên 功công 德đức 。 如Như 來Lai 為vì 發phát 大Đại 乘Thừa 者giả 說thuyết 。 為vì 發phát 最Tối 上Thượng 乘Thừa 者giả 說thuyết 。 若nhược 有hữu 人nhân 能năng 。 受thọ 持trì 讀đọc 誦tụng 。 廣quảng 為vì 人nhân 說thuyết 。 如Như 來Lai 悉tất 知tri 是thị 人nhân 。 悉tất 見kiến 是thị 人nhân 。 皆giai 得đắc 成thành 就tựu 不bất 可khả 量lượng 。 不bất 可khả 稱xưng 。 無vô 有hữu 邊biên 。 不bất 可khả 思tư 議nghị 功công 德đức 。 如như 是thị 人nhân 等đẳng 。 即tức 為vi 荷hà 擔đảm 。 如Như 來Lai 阿A 耨Nậu 多Đa 羅La 三Tam 藐Miệu 三Tam 菩Bồ 提Đề 。

何hà 以dĩ 故cố 。 須Tu 菩Bồ 提Đề 。 若nhược 樂nhạo 小tiểu 法Pháp 者giả 。 著trước 我ngã 見kiến 人nhân 見kiến 眾chúng 生sanh 見kiến 壽thọ 者giả 見kiến 。 即tức 於ư 此thử 經Kinh 不bất 能năng 聽thính 受thọ 讀đọc 誦tụng 。 為vì 人nhân 解giải 說thuyết 。

解giải 。 此thử 讚tán 般Bát 若Nhã 獨độc 被bị 上thượng 上thượng 根căn 人nhân 。 前tiền 屢lũ 言ngôn 著trước 四tứ 相tương/tướng 故cố 麤thô 。 今kim 言ngôn 著trước 四tứ 見kiến 故cố 細tế 。

須Tu 菩Bồ 提Đề 。 在tại 在tại 處xứ 處xứ 。 若nhược 有hữu 此thử 經Kinh 。 一nhất 切thiết 世thế 間gian 天thiên 。 人nhân 阿a 修tu 羅la 。 所sở 應ưng 供cúng 養dường 。 當đương 知tri 此thử 處xứ 。 即tức 為vi 是thị 塔tháp 。 皆giai 應ưng 恭cung 敬kính 。 作tác 禮lễ 圍vi 遶nhiễu 。 以dĩ 諸chư 華hoa 香hương 。 而nhi 散tán 其kỳ 處xứ 。

解giải 。 此thử 讚tán 般Bát 若Nhã 法Pháp 身thân 常thường 住trụ 。

復phục 次thứ 。 須Tu 菩Bồ 提Đề 。

善thiện 男nam 子tử 善thiện 女nữ 人nhân 。 受thọ 持trì 讀đọc 誦tụng 此thử 經Kinh 。 若nhược 為vị 人nhân 輕khinh 賤tiện 。 是thị 人nhân 先tiên 世thế 罪tội 業nghiệp 。 應ưng 墮đọa 惡ác 道đạo 。 以dĩ 今kim 世thế 人nhân 輕khinh 賤tiện 故cố 。 先tiên 世thế 罪tội 業nghiệp 。 則tắc 為vi 消tiêu 滅diệt 。 當đương 得đắc 阿A 耨Nậu 多Đa 羅La 三Tam 藐Miệu 三Tam 菩Bồ 提Đề 。

解giải 。 此thử 讚tán 般Bát 若Nhã 有hữu 離ly 障chướng 出xuất 纏triền 之chi 益ích 。 不bất 但đãn 滅diệt 罪tội 。 且thả 得đắc 勝thắng 果quả 。

須Tu 菩Bồ 提Đề 。 我ngã 念niệm 過quá 去khứ 無vô 量lượng 阿a 僧tăng 祇kỳ 劫kiếp 。 於ư 燃Nhiên 燈Đăng 佛Phật 前tiền 。 得đắc 值trị 八bát 百bách 四tứ 千thiên 萬vạn 億ức 。 那na 由do 他tha 諸chư 佛Phật 。 悉tất 皆giai 供cúng 養dường 承thừa 事sự 。 無vô 空không 過quá 者giả 。 若nhược 復phục 有hữu 人nhân 。 於ư 後hậu 末mạt 世thế 。 能năng 受thọ 持trì 讀đọc 誦tụng 此thử 經Kinh 。 所sở 得đắc 功công 德đức 。 於ư 我ngã 所sở 供cúng 養dường 。 諸chư 佛Phật 功công 德đức 。 百bách 分phần 不bất 及cập 一nhất 。 千thiên 萬vạn 億ức 分phần 。 乃nãi 至chí 算toán 數số 譬thí 喻dụ 。 所sở 不bất 能năng 及cập 。 須Tu 菩Bồ 提Đề 。 若nhược 善thiện 男nam 子tử 善thiện 女nữ 人nhân 。 於ư 後hậu 末mạt 世thế 。 有hữu 受thọ 持trì 讀đọc 誦tụng 此thử 經Kinh 。 所sở 得đắc 功công 德đức 。 我ngã 若nhược 具cụ 說thuyết 者giả 。 或hoặc 有hữu 人nhân 聞văn 。 心tâm 則tắc 狂cuồng 亂loạn 。 狐hồ 疑nghi 不bất 信tín 。 須Tu 菩Bồ 提Đề 。 當đương 知tri 是thị 經Kinh 義nghĩa 。 不bất 可khả 思tư 議nghị 。 果quả 報báo 亦diệc 不bất 可khả 思tư 議nghị 。

解giải 。 此thử 讚tán 悟ngộ 般Bát 若Nhã 者giả 。 一nhất 念niệm 頓đốn 生sanh 佛Phật 家gia 。 生sanh 生sanh 世thế 世thế 。 永vĩnh 不bất 離ly 佛Phật 。 故cố 此thử 功công 德đức 最tối 為vi 殊thù 勝thắng 也dã 。 後hậu 世thế 末Mạt 法Pháp 之chi 中trung 。 有hữu 能năng 信tín 者giả 。 其kỳ 功công 更cánh 大đại 。 以dĩ 此thử 般Bát 若Nhã 之chi 德đức 。 不bất 可khả 思tư 議nghị 。 故cố 果quả 報báo 亦diệc 不bất 可khả 思tư 議nghị 。

從tùng 初sơ 問vấn 云vân 何hà 應ưng 住trụ 。 云vân 何hà 降hàng 伏phục 其kỳ 心tâm 以dĩ 來lai 。 通thông 破phá 凡phàm 夫phu 中trung 大đại 心tâm 眾chúng 生sanh 。 修tu 菩Bồ 薩Tát 行hạnh 者giả 。 所sở 執chấp 之chi 疑nghi 。 然nhiên 所sở 執chấp 我ngã 法pháp 二nhị 執chấp 有hữu 麤thô 有hữu 細tế 。 已dĩ 前tiền 破phá 麤thô 二nhị 執chấp 。 以dĩ 所sở 執chấp 五ngũ 蘊uẩn 身thân 心tâm 為vi 我ngã 。 執chấp 我ngã 所sở 作tác 為vi 緣duyên 塵trần 六Lục 度Độ 之chi 行hành 欲dục 求cầu 菩Bồ 提Đề 者giả 為vi 法pháp 執chấp 。 然nhiên 此thử 二nhị 執chấp 。 皆giai 著trước 相tương/tướng 故cố 。 是thị 破phá 初sơ 發phát 心tâm 菩Bồ 薩Tát 。 未vị 悟ngộ 般Bát 若Nhã 者giả 之chi 疑nghi 。 但đãn 意ý 顯hiển 下hạ 不bất 見kiến 有hữu 眾chúng 生sanh 可khả 度độ 也dã 。 此thử 後hậu 乃nãi 破phá 微vi 細tế 我ngã 法pháp 二nhị 執chấp 。 是thị 已dĩ 悟ngộ 般Bát 若Nhã 之chi 菩Bồ 薩Tát 。 但đãn 執chấp 有hữu 能năng 證chứng 之chi 智trí 為vi 我ngã 。 有hữu 所sở 證chứng 真Chân 如Như 為vi 人nhân 。 能năng 證chứng 能năng 悟ngộ 為vi 眾chúng 生sanh 。 證chứng 悟ngộ 未vị 忘vong 潛tiềm 續tục 如như 命mạng 為vi 壽thọ 者giả 。 而nhi 此thử 四tứ 相tương/tướng 最tối 極cực 微vi 細tế 。 故cố 為vi 微vi 細tế 二nhị 執chấp 。 所sở 謂vị 存tồn 我ngã 覺giác 我ngã 。 故cố 向hướng 下hạ 發phát 揮huy 但đãn 標tiêu 我ngã 字tự 。 若nhược 破phá 此thử 我ngã 執chấp 。 則tắc 上thượng 不bất 見kiến 有hữu 佛Phật 果Quả 可khả 求cầu 也dã 。 經kinh 文văn 與dữ 前tiền 問vấn 同đồng 意ý 別biệt 。 觀quán 者giả 應ưng 知tri 。

爾nhĩ 時thời 須Tu 菩Bồ 提Đề 白bạch 佛Phật 言ngôn 。

世Thế 尊Tôn 。 善thiện 男nam 子tử 善thiện 女nữ 人nhân 。 發phát 阿A 耨Nậu 多Đa 羅La 三Tam 藐Miệu 三Tam 菩Bồ 提Đề 心tâm 。 云vân 何hà 應ưng 住trụ 。 云vân 何hà 降hàng 伏phục 其kỳ 心tâm 。

佛Phật 告cáo 須Tu 菩Bồ 提Đề 。

若nhược 善thiện 男nam 子tử 善thiện 女nữ 人nhân 。 發phát 阿A 耨Nậu 多Đa 羅La 三Tam 藐Miệu 三Tam 菩Bồ 提Đề 心tâm 者giả 。 當đương 生sanh 如như 是thị 心tâm 。 我ngã 應ưng 滅diệt 度độ 。 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 滅diệt 度độ 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 已dĩ 。 而nhi 無vô 有hữu 一nhất 眾chúng 生sanh 。 實thật 滅diệt 度độ 者giả 。

何hà 以dĩ 故cố 。 須Tu 菩Bồ 提Đề 。 若nhược 菩Bồ 薩Tát 有hữu 我ngã 相tướng 。 人nhân 相tướng 。 眾chúng 生sanh 相tướng 。 壽thọ 者giả 相tướng 。 即tức 非phi 菩Bồ 薩Tát 。

所sở 以dĩ 者giả 何hà 。 須Tu 菩Bồ 提Đề 。 實thật 無vô 有hữu 法Pháp 。 發phát 阿A 耨Nậu 多Đa 羅La 三Tam 藐Miệu 三Tam 菩Bồ 提Đề 心tâm 者giả 。

解giải 。 從tùng 此thử 以dĩ 下hạ 。 徵trưng 破phá 微vi 細tế 我ngã 法pháp 二nhị 執chấp 也dã 。 經kinh 初sơ 問vấn 云vân 何hà 應ưng 住trụ 。 云vân 何hà 降hàng 伏phục 其kỳ 心tâm 者giả 。 以dĩ 初sơ 發phát 心tâm 菩Bồ 薩Tát 。 乃nãi 凡phàm 夫phu 中trung 大đại 心tâm 眾chúng 生sanh 。 始thỉ 發phát 度độ 生sanh 之chi 心tâm 。 故cố 種chủng 種chủng 著trước 相tương/tướng 。 以dĩ 依y 著trước 自tự 己kỷ 五ngũ 蘊uẩn 色sắc 身thân 修tu 行hành 。 其kỳ 所sở 行hành 布bố 施thí 。 乃nãi 執chấp 著trước 六lục 塵trần 麤thô 物vật 而nhi 求cầu 福phước 果quả 。 其kỳ 所sở 求cầu 菩Bồ 提Đề 。 乃nãi 執chấp 著trước 化hóa 佛Phật 色sắc 相tướng 之chi 身thân 。 其kỳ 土thổ/độ 乃nãi 寶bảo 物vật 莊trang 嚴nghiêm 之chi 土thổ/độ 。 種chủng 種chủng 所sở 行hành 。 皆giai 不bất 離ly 相tương/tướng 。 故cố 去khứ 般Bát 若Nhã 遠viễn 甚thậm 。 空không 生sanh 起khởi 疑nghi 。 被bị 佛Phật 重trùng 重trùng 破phá 斥xích 。 直trực 至chí 一nhất 切thiết 色sắc 相tướng 皆giai 離ly 。 方phương 契khế 真Chân 如Như 般Bát 若Nhã 實thật 智trí 。 而nhi 空không 生sanh 已dĩ 悟ngộ 。 大đại 眾chúng 疑nghi 消tiêu 。 此thử 經Kinh 文văn 不bất 可khả 思tư 議nghị 。 已dĩ 前tiền 半bán 卷quyển 皆giai 此thử 意ý 也dã 。 其kỳ 所sở 破phá 我ngã 依y 凡phàm 夫phu 見kiến 起khởi 。 即tức 五ngũ 蘊uẩn 色sắc 相tướng 之chi 我ngã 。 其kỳ 四tứ 相tương/tướng 皆giai 麤thô 。 今kim 此thử 經Kinh 文văn 以dĩ 下hạ 乃nãi 是thị 破phá 已dĩ 悟ngộ 般Bát 若Nhã 之chi 菩Bồ 薩Tát 。 但đãn 能năng 證chứng 之chi 智trí 未vị 忘vong 。 以dĩ 此thử 執chấp 著trước 為vi 我ngã 。 此thử 是thị 存tồn 我ngã 覺giác 我ngã 之chi 我ngã 。 乃nãi 微vi 細tế 我ngã 法pháp 二nhị 執chấp 。 四tứ 相tương/tướng 皆giai 細tế 。 故cố 此thử 經Kinh 中trung 標tiêu 出xuất 一nhất 我ngã 字tự 為vi 首thủ 。 但đãn 云vân 我ngã 應ưng 滅diệt 度độ 眾chúng 生sanh 。 更cánh 不bất 言ngôn 布bố 施thí 。 是thị 知tri 功công 行hành 已dĩ 圓viên 。 唯duy 有hữu 生sanh 佛Phật 之chi 見kiến 未vị 泯mẫn 耳nhĩ 。 故cố 前tiền 麤thô 後hậu 細tế 。 問vấn 。 然nhiên 此thử 細tế 智trí 為vi 我ngã 。 而nhi 又hựu 問vấn 云vân 何hà 應ưng 住trụ 。 云vân 何hà 降hàng 伏phục 其kỳ 心tâm 。 與dữ 前tiền 問vấn 意ý 同đồng 者giả 何hà 也dã 。 答đáp 。 此thử 問vấn 住trụ 。 蓋cái 此thử 菩Bồ 薩Tát 已dĩ 離ly 五ngũ 蘊uẩn 。 但đãn 習tập 氣khí 未vị 忘vong 。 故cố 於ư 真Chân 如Như 智trí 中trung 亦diệc 求cầu 安an 住trụ 。 且thả 急cấp 急cấp 欲dục 求cầu 菩Bồ 提Đề 。 執chấp 謂vị 菩Bồ 提Đề 有hữu 所sở 住trú 處xứ 。 求cầu 而nhi 不bất 得đắc 。 其kỳ 心tâm 不bất 安an 。 故cố 問vấn 降hàng 伏phục 。 此thử 求cầu 佛Phật 之chi 心tâm 未vị 安an 。 以dĩ 生sanh 佛Phật 之chi 見kiến 未vị 泯mẫn 。 不bất 達đạt 平bình 等đẳng 一nhất 如như 耳nhĩ 。 問vấn 同đồng 意ý 別biệt 。 故cố 世Thế 尊Tôn 破phá 云vân 發phát 菩Bồ 提Đề 者giả 。 當đương 作tác 此thử 觀quán 。 我ngã 滅diệt 度độ 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 已dĩ 。 實thật 無vô 有hữu 一nhất 眾chúng 生sanh 。 得đắc 滅diệt 度độ 者giả 。 以dĩ 眾chúng 生sanh 本bổn 自tự 如như 如như 。 不bất 待đãi 更cánh 滅diệt 。 若nhược 執chấp 有hữu 滅diệt 度độ 。 則tắc 著trước 四tứ 相tương/tướng 。 非phi 菩Bồ 薩Tát 矣hĩ 。 此thử 不bất 見kiến 有hữu 眾chúng 生sanh 可khả 度độ 也dã 。 然nhiên 生sanh 佛Phật 本bổn 來lai 平bình 等đẳng 。 若nhược 眾chúng 生sanh 既ký 無vô 可khả 滅diệt 。 而nhi 此thử 中trung 實thật 無vô 有hữu 法Pháp 。 可khả 容dung 菩Bồ 薩Tát 發phát 心tâm 。 求cầu 菩Bồ 提Đề 者giả 。

何hà 以dĩ 故cố 。 以dĩ 眾chúng 生sanh 本bổn 自tự 寂tịch 滅diệt 。 即tức 是thị 菩Bồ 提Đề 。 又hựu 何hà 容dung 其kỳ 更cánh 求cầu 耶da 。 此thử 不bất 見kiến 有hữu 佛Phật 果Quả 可khả 求cầu 也dã 。

△# 疑nghi 。 既ký 實thật 無vô 法pháp 可khả 得đắc 菩Bồ 提Đề 。 且thả 我ngã 所sở 悟ngộ 之chi 般Bát 若Nhã 豈khởi 非phi 法pháp 耶da 。 即tức 世Thế 尊Tôn 於ư 燃Nhiên 燈Đăng 佛Phật 所sở 。 因nhân 得đắc 此thử 法pháp 。 乃nãi 得đắc 成thành 佛Phật 。 豈khởi 非phi 得đắc 菩Bồ 提Đề 耶da 。 何hà 言ngôn 無vô 法pháp 可khả 得đắc 。 故cố 下hạ 破phá 之chi 。

須Tu 菩Bồ 提Đề 。 於ư 意ý 云vân 何hà 。 如Như 來Lai 於ư 燃Nhiên 燈Đăng 佛Phật 所sở 。 有hữu 法Pháp 得đắc 阿A 耨Nậu 多Đa 羅La 三Tam 藐Miệu 三Tam 菩Bồ 提Đề 不phủ 。

不phủ 也dã 。

世Thế 尊Tôn 。 如như 我ngã 解giải 佛Phật 所sở 說thuyết 義nghĩa 。 佛Phật 於ư 燃Nhiên 燈Đăng 佛Phật 所sở 。 無vô 有hữu 法Pháp 得đắc 阿A 耨Nậu 多Đa 羅La 三Tam 藐Miệu 三Tam 菩Bồ 提Đề 。

佛Phật 言ngôn 。

如như 是thị 如như 是thị 。 須Tu 菩Bồ 提Đề 。 實thật 無vô 有hữu 法Pháp 。 如Như 來Lai 得đắc 阿A 耨Nậu 多Đa 羅La 三Tam 藐Miệu 三Tam 菩Bồ 提Đề 。 須Tu 菩Bồ 提Đề 。 若nhược 有hữu 法Pháp 如Như 來Lai 。 得đắc 阿A 耨Nậu 多Đa 羅La 三Tam 藐Miệu 三Tam 菩Bồ 提Đề 者giả 。 燃nhiên 燈đăng 佛Phật 即tức 不bất 與dữ 我ngã 授thọ 記ký 。 汝nhữ 於ư 來lai 世thế 。 當đương 得đắc 作tác 佛Phật 。 號hiệu 釋Thích 迦Ca 牟Mâu 尼Ni 。 以dĩ 實thật 無vô 有hữu 法Pháp 。 得đắc 阿A 耨Nậu 多Đa 羅La 三Tam 藐Miệu 三Tam 菩Bồ 提Đề 。 是thị 故cố 燃nhiên 燈đăng 佛Phật 。 與dữ 我ngã 授thọ 記ký 。 作tác 是thị 言ngôn 。 汝nhữ 於ư 來lai 世thế 。 當đương 得đắc 作tác 佛Phật 。 號hiệu 釋Thích 迦Ca 牟Mâu 尼Ni 。

解giải 。 此thử 示thị 菩Bồ 提Đề 無vô 得đắc 。 以dĩ 破phá 執chấp 佛Phật 之chi 疑nghi 也dã 。 空không 生sanh 疑nghi 佛Phật 於ư 燃Nhiên 燈Đăng 佛Phật 所sở 。 實thật 有hữu 法pháp 可khả 得đắc 。 世Thế 尊Tôn 展triển 轉chuyển 逐trục 破phá 妄vọng 計kế 。 正chánh 顯hiển 實thật 無vô 一nhất 法pháp 可khả 得đắc 。

△# 疑nghi 。 謂vị 般Bát 若Nhã 之chi 法pháp 。 乃nãi 成thành 佛Phật 真chân 因nhân 。 今kim 云vân 無vô 法pháp 。 則tắc 無vô 因nhân 矣hĩ 。 無vô 因nhân 如như 何hà 得đắc 菩Bồ 提Đề 果quả 。 下hạ 以dĩ 法Pháp 身thân 不bất 屬thuộc 因nhân 果quả 破phá 之chi 。

何hà 以dĩ 故cố 。 如Như 來Lai 者giả 。 即tức 諸chư 法pháp 如như 義nghĩa 。 若nhược 有hữu 人nhân 言ngôn 。 如Như 來Lai 得đắc 阿A 耨Nậu 多Đa 羅La 三Tam 藐Miệu 三Tam 菩Bồ 提Đề 。 須Tu 菩Bồ 提Đề 。 實thật 無vô 有hữu 法Pháp 。 佛Phật 得đắc 阿A 耨Nậu 多Đa 羅La 三Tam 藐Miệu 三Tam 菩Bồ 提Đề 。 須Tu 菩Bồ 提Đề 。 如Như 來Lai 所sở 得đắc 阿A 耨Nậu 多Đa 羅La 三Tam 藐Miệu 三Tam 菩Bồ 提Đề 。 於ư 是thị 中trung 無vô 實thật 無vô 虗hư 。 是thị 故cố 如Như 來Lai 說thuyết 一nhất 切thiết 法pháp 。 皆giai 是thị 佛Phật 法Pháp 。 須Tu 菩Bồ 提Đề 。 所sở 言ngôn 一nhất 切thiết 法pháp 者giả 。 即tức 非phi 一nhất 切thiết 法pháp 。 是thị 故cố 名danh 一nhất 切thiết 法pháp 。 須Tu 菩Bồ 提Đề 。 譬thí 如như 人nhân 身thân 長trường 大đại 。 須Tu 菩Bồ 提Đề 言ngôn 。

世Thế 尊Tôn 。 如Như 來Lai 說thuyết 人nhân 身thân 長trường 大đại 。 則tắc 為vi 非phi 大đại 身thân 。 是thị 名danh 大đại 身thân 。

解giải 。 此thử 顯hiển 法Pháp 身thân 不bất 屬thuộc 因nhân 果quả 也dã 。 空không 生sanh 不bất 達đạt 法Pháp 身thân 真chân 體thể 。 不bất 屬thuộc 因nhân 果quả 。 乃nãi 執chấp 定định 如Như 來Lai 是thị 有hữu 修tu 有hữu 得đắc 。 故cố 佛Phật 以dĩ 無vô 所sở 得đắc 破phá 之chi 矣hĩ 。 猶do 恐khủng 不bất 悟ngộ 。 乃nãi 直trực 示thị 之chi 曰viết 。 何hà 故cố 言ngôn 菩Bồ 提Đề 無vô 所sở 得đắc 耶da 。 以dĩ 如Như 來Lai 者giả 。 非phi 色sắc 相tướng 之chi 稱xưng 。 乃nãi 是thị 諸chư 法pháp 當đương 體thể 如như 如như 之chi 義nghĩa 耳nhĩ 。 且thả 諸chư 法pháp 本bổn 自tự 如như 如như 。 豈khởi 假giả 修tu 為vi 證chứng 得đắc 耶da 。 故cố 我ngã 說thuyết 菩Bồ 提Đề 實thật 無vô 有hữu 法Pháp 。 容dung 佛Phật 可khả 得đắc 。 宗tông 門môn 謂vị 向hướng 上thượng 一nhất 路lộ 三tam 世thế 諸chư 佛Phật 。 不bất 許hứa 覷thứ 著trước 。 覷thứ 著trước 則tắc 眼nhãn 瞎hạt 。 以dĩ 此thử 中trung 無vô 你nễ 取thủ 覓mịch 處xứ 故cố 也dã 。 如Như 來Lai 菩Bồ 提Đề 。 並tịnh 無vô 甚thậm 奇kỳ 特đặc 。 但đãn 於ư 諸chư 法pháp 不bất 起khởi 。 斷đoạn 常thường 顛điên 倒đảo 見kiến 耳nhĩ 。 故cố 言ngôn 無vô 實thật 無vô 虗hư 。 以dĩ 一nhất 切thiết 法pháp 。 皆giai 非phi 法pháp 故cố 。 若nhược 知tri 大đại 身thân 非phi 身thân 。 則tắc 知tri 諸chư 法pháp 非phi 法pháp 。

△# 疑nghi 。 因nhân 聞văn 實thật 無vô 有hữu 法Pháp 。 容dung 其kỳ 發phát 心tâm 。 遂toại 疑nghi 云vân 以dĩ 我ngã 有hữu 此thử 度độ 生sanh 之chi 法pháp 。 方phương 名danh 菩Bồ 薩Tát 。 既ký 無vô 有hữu 法pháp 。 何hà 以dĩ 得đắc 菩Bồ 薩Tát 之chi 名danh 耶da 。 下hạ 以dĩ 無vô 法pháp 無vô 我ngã 破phá 之chi 。

須Tu 菩Bồ 提Đề 。 菩Bồ 薩Tát 亦diệc 如như 是thị 。 若nhược 作tác 是thị 言ngôn 。 我ngã 當đương 滅diệt 度độ 。 無vô 量lượng 眾chúng 生sanh 。 即tức 不bất 名danh 菩Bồ 薩Tát 。

何hà 以dĩ 故cố 。 須Tu 菩Bồ 提Đề 。 實thật 無vô 有hữu 法Pháp 。 名danh 為vi 菩Bồ 薩Tát 。 是thị 故cố 佛Phật 說thuyết 一nhất 切thiết 法pháp 。 無vô 我ngã 無vô 人nhân 。 無vô 眾chúng 生sanh 無vô 壽thọ 者giả 。 須Tu 菩Bồ 提Đề 。 若nhược 菩Bồ 薩Tát 作tác 是thị 言ngôn 。 我ngã 當đương 莊trang 嚴nghiêm 佛Phật 土độ 。 是thị 不bất 名danh 菩Bồ 薩Tát 。

何hà 以dĩ 故cố 。 如Như 來Lai 說thuyết 莊trang 嚴nghiêm 佛Phật 土độ 者giả 。 即tức 非phi 莊trang 嚴nghiêm 。 是thị 名danh 莊trang 嚴nghiêm 。 須Tu 菩Bồ 提Đề 。 若nhược 菩Bồ 薩Tát 通thông 達đạt 無vô 我ngã 法pháp 者giả 。 如Như 來Lai 說thuyết 名danh 。 真chân 是thị 菩Bồ 薩Tát 。

解giải 。 此thử 示thị 法Pháp 身thân 無vô 我ngã 例lệ 破phá 菩Bồ 薩Tát 微vi 細tế 二nhị 執chấp 也dã 。 空không 生sanh 執chấp 有hữu 法pháp 度độ 生sanh 方phương 名danh 菩Bồ 薩Tát 。 世Thế 尊Tôn 告cáo 以dĩ 實thật 無vô 有hữu 法Pháp 。 以dĩ 遣khiển 法pháp 執chấp 。 恐khủng 疑nghi 無vô 法pháp 度độ 生sanh 如như 何hà 。 莊trang 嚴nghiêm 佛Phật 土độ 。 故cố 世Thế 尊Tôn 示thị 以dĩ 常thường 寂tịch 光quang 土thổ/độ 不bất 假giả 莊trang 嚴nghiêm 。 以dĩ 遣khiển 住trụ 心tâm 破phá 我ngã 執chấp 。 此thử 二nhị 無vô 我ngã 也dã 。 苟cẩu 不bất 達đạt 此thử 理lý 。 則tắc 非phi 真chân 菩Bồ 薩Tát 矣hĩ 。 故cố 云vân 通thông 達đạt 無vô 我ngã 。 法pháp 者giả 。 如Như 來Lai 說thuyết 名danh 。 真chân 是thị 菩Bồ 薩Tát 。

△# 疑nghi 。 若nhược 菩Bồ 薩Tát 不bất 見kiến 眾chúng 生sanh 可khả 度độ 。 無vô 土thổ/độ 可khả 淨tịnh 。 如như 此thử 如Như 來Lai 。 要yếu 五ngũ 眼nhãn 作tác 麼ma 。 下hạ 約ước 知tri 眾chúng 生sanh 心tâm 為vi 眼nhãn 。 非phi 實thật 有hữu 五ngũ 眼nhãn 破phá 之chi 。

須Tu 菩Bồ 提Đề 。 於ư 意ý 云vân 何hà 。 如Như 來Lai 有hữu 肉nhục 眼nhãn 不phủ 。 如như 是thị 。

世Thế 尊Tôn 。 如Như 來Lai 有hữu 肉nhục 眼nhãn 。 須Tu 菩Bồ 提Đề 。 於ư 意ý 云vân 何hà 。 如Như 來Lai 有hữu 天thiên 眼nhãn 不phủ 。 如như 是thị 。

世Thế 尊Tôn 。 如Như 來Lai 有hữu 天thiên 眼nhãn 。 須Tu 菩Bồ 提Đề 。 於ư 意ý 云vân 何hà 。 如Như 來Lai 有hữu 慧tuệ 眼nhãn 不phủ 。 如như 是thị 。

世Thế 尊Tôn 。 如Như 來Lai 有hữu 慧tuệ 眼nhãn 。 須Tu 菩Bồ 提Đề 。 於ư 意ý 云vân 何hà 。 如Như 來Lai 有hữu 法Pháp 眼nhãn 不phủ 。 如như 是thị 。

世Thế 尊Tôn 。 如Như 來Lai 有hữu 法Pháp 眼nhãn 。 須Tu 菩Bồ 提Đề 。 於ư 意ý 云vân 何hà 。 如Như 來Lai 有hữu 佛Phật 眼nhãn 不phủ 。 如như 是thị 。

世Thế 尊Tôn 。 如Như 來Lai 有hữu 佛Phật 眼nhãn 。 須Tu 菩Bồ 提Đề 。 於ư 意ý 云vân 何hà 。 如như 恆Hằng 河Hà 中trung 所sở 有hữu 沙sa 。 佛Phật 說thuyết 是thị 沙sa 不phủ 。 如như 是thị 。

世Thế 尊Tôn 。 如Như 來Lai 說thuyết 是thị 沙sa 。 須Tu 菩Bồ 提Đề 。 於ư 意ý 云vân 何hà 。 如như 一nhất 恆Hằng 河Hà 中trung 所sở 有hữu 沙sa 。 有hữu 如như 是thị 沙sa 等đẳng 恆Hằng 河Hà 。 是thị 諸chư 恆Hằng 河Hà 。 所sở 有hữu 沙sa 數số 。 佛Phật 世thế 界giới 如như 是thị 。 甯ninh 為vi 多đa 不phủ 。 甚thậm 多đa 。

世Thế 尊Tôn 。

佛Phật 告cáo 須Tu 菩Bồ 提Đề 。

爾nhĩ 所sở 國quốc 土độ 中trung 。 所sở 有hữu 眾chúng 生sanh 。 若nhược 干can 種chủng 心tâm 。 如Như 來Lai 悉tất 知tri 。

何hà 以dĩ 故cố 。 如Như 來Lai 說thuyết 諸chư 心tâm 。 皆giai 為vi 非phi 心tâm 。 是thị 名danh 為vi 心tâm 。

所sở 以dĩ 者giả 何hà 。 須Tu 菩Bồ 提Đề 。 過quá 去khứ 心tâm 不bất 可khả 得đắc 。 現hiện 在tại 心tâm 不bất 可khả 得đắc 。 未vị 來lai 心tâm 不bất 可khả 得đắc 。

解giải 。 此thử 示thị 心tâm 。 佛Phật 。 眾chúng 生sanh 三tam 無vô 差sai 別biệt 也dã 。 空không 生sanh 疑nghi 佛Phật 具cụ 五ngũ 眼nhãn 。 將tương 謂vị 有hữu 法pháp 可khả 見kiến 。 有hữu 世thế 界giới 眾chúng 生sanh 當đương 情tình 。 世Thế 尊Tôn 告cáo 以dĩ 所sở 具cụ 五ngũ 眼nhãn 非phi 眼nhãn 也dã 。 但đãn 約ước 見kiến 眾chúng 生sanh 心tâm 為vi 眼nhãn 耳nhĩ 。 且thả 如như 恆Hằng 沙sa 世thế 界giới 。 無vô 量lượng 眾chúng 生sanh 。 若nhược 干can 種chủng 心tâm 。 如Như 來Lai 悉tất 知tri 悉tất 見kiến 者giả 。 以dĩ 眾chúng 生sanh 乃nãi 如Như 來Lai 自tự 心tâm 之chi 眾chúng 生sanh 。 故cố 眾chúng 生sanh 凡phàm 動động 一nhất 念niệm 。 即tức 如Như 來Lai 自tự 心tâm 動động 也dã 。 如như 何hà 不bất 知tri 不bất 見kiến 耶da 。 又hựu 疑nghi 眾chúng 生sanh 心tâm 有hữu 生sanh 滅diệt 。 如Như 來Lai 心tâm 亦diệc 生sanh 滅diệt 耶da 。 故cố 世Thế 尊Tôn 言ngôn 此thử 中trung 眾chúng 生sanh 。 心tâm 本bổn 自tự 如như 如như 。 了liễu 無vô 生sanh 滅diệt 。 與dữ 如Như 來Lai 心tâm 。 寂tịch 滅diệt 平bình 等đẳng 故cố 。 如Như 來Lai 眾chúng 生sanh 湛trạm 然nhiên 不bất 動động 。 絕tuyệt 無vô 生sanh 死tử 。 去khứ 來lai 之chi 相tướng 。 所sở 謂vị 心tâm 佛Phật 與dữ 眾chúng 生sanh 。 是thị 三tam 無vô 差sai 別biệt 。 故cố 三tam 際tế 求cầu 心tâm 。 了liễu 不bất 可khả 得đắc 。

△# 疑nghi 。 世Thế 尊Tôn 一nhất 往vãng 破phá 執chấp 。 謂vị 無vô 土thổ/độ 可khả 嚴nghiêm 。 無vô 生sanh 可khả 度độ 。 恐khủng 空không 生sanh 聞văn 而nhi 轉chuyển 計kế 。 將tương 謂vị 生sanh 土thổ/độ 皆giai 空không 。 則tắc 布bố 施thí 無vô 福phước 。 亦diệc 不bất 必tất 修tu 矣hĩ 。 故cố 世Thế 尊Tôn 以dĩ 無vô 福phước 之chi 福phước 。 其kỳ 福phước 甚thậm 大đại 破phá 之chi 。

須Tu 菩Bồ 提Đề 。 於ư 意ý 云vân 何hà 。 若nhược 有hữu 人nhân 滿mãn 三Tam 千Thiên 大Đại 千Thiên 世Thế 界Giới 七thất 寶bảo 。 以dĩ 用dụng 布bố 施thí 。 是thị 人nhân 以dĩ 是thị 因nhân 緣duyên 。 得đắc 福phước 多đa 不phủ 。 如như 是thị 。

世Thế 尊Tôn 。 此thử 人nhân 以dĩ 是thị 因nhân 緣duyên 。 得đắc 福phước 甚thậm 多đa 。 須Tu 菩Bồ 提Đề 。 若nhược 福phước 德đức 有hữu 實thật 。 如Như 來Lai 不bất 說thuyết 得đắc 福phước 德đức 多đa 。 以dĩ 福phước 德đức 無vô 故cố 。 如Như 來Lai 說thuyết 得đắc 福phước 德đức 多đa 。

解giải 。 此thử 示thị 無vô 相tướng 之chi 福phước 也dã 。 空không 生sanh 執chấp 著trước 有hữu 相tương/tướng 布bố 施thí 。 將tương 謂vị 實thật 有hữu 福phước 德đức 。 殊thù 不bất 知tri 能năng 施thí 六lục 塵trần 本bổn 空không 。 則tắc 所sở 得đắc 福phước 德đức 非phi 有hữu 。 故cố 世Thế 尊Tôn 以dĩ 福phước 德đức 無vô 故cố 。 福phước 德đức 多đa 破phá 之chi 。 所sở 言ngôn 無vô 者giả 。 非phi 絕tuyệt 無vô 也dã 。 以dĩ 心tâm 量lượng 如như 空không 。 故cố 得đắc 福phước 益ích 大đại 。

△# 疑nghi 。 空không 生sanh 因nhân 聞văn 不bất 許hứa 住trụ 相tương/tướng 度độ 生sanh 嚴nghiêm 土thổ/độ 。 遂toại 起khởi 疑nghi 云vân 。 且thả 度độ 生sanh 嚴nghiêm 土thổ/độ 乃nãi 成thành 佛Phật 之chi 因nhân 。 所sở 感cảm 萬vạn 德đức 具cụ 足túc 莊trang 嚴nghiêm 之chi 果quả 。 今kim 云vân 無vô 生sanh 可khả 度độ 。 無vô 土thổ/độ 可khả 嚴nghiêm 。 是thị 絕tuyệt 無vô 因nhân 也dã 。 又hựu 云vân 。 無vô 菩Bồ 提Đề 可khả 證chứng 。 是thị 無vô 果quả 也dã 。 因nhân 果quả 皆giai 絕tuyệt 。 是thị 無vô 佛Phật 矣hĩ 。 即tức 今kim 現hiện 見kiến 如Như 來Lai 具cụ 足túc 色sắc 相tướng 。 又hựu 從tùng 何hà 而nhi 有hữu 耶da 。 故cố 佛Phật 以dĩ 不bất 應ưng 具cụ 足túc 色sắc 相tướng 。 見kiến 如Như 來Lai 破phá 之chi 。

須Tu 菩Bồ 提Đề 。 於ư 意ý 云vân 何hà 。 佛Phật 可khả 以dĩ 具cụ 足túc 色sắc 身thân 見kiến 不phủ 。

不phủ 也dã 。

世Thế 尊Tôn 。 如Như 來Lai 不bất 應ưng 。 以dĩ 具cụ 足túc 色sắc 身thân 見kiến 。

何hà 以dĩ 故cố 。 如Như 來Lai 說thuyết 具cụ 足túc 色sắc 身thân 。 即tức 非phi 具cụ 足túc 色sắc 身thân 。 是thị 名danh 具cụ 足túc 色sắc 身thân 。 須Tu 菩Bồ 提Đề 。 於ư 意ý 云vân 何hà 。 如Như 來Lai 可khả 以dĩ 具cụ 足túc 諸chư 相tướng 見kiến 不phủ 。

不phủ 也dã 。

世Thế 尊Tôn 。 如Như 來Lai 不bất 應ưng 。 以dĩ 具cụ 足túc 諸chư 相tướng 見kiến 。

何hà 以dĩ 故cố 。 如Như 來Lai 說thuyết 諸chư 相tướng 具cụ 足túc 。 即tức 非phi 具cụ 足túc 。 是thị 名danh 諸chư 相tướng 具cụ 足túc 。

解giải 。 此thử 破phá 執chấp 報báo 身thân 色sắc 相tướng 之chi 見kiến 。 以dĩ 顯hiển 法pháp 報báo 冥minh 一nhất 也dã 。 具cụ 足túc 色sắc 身thân 者giả 。 萬vạn 德đức 莊trang 嚴nghiêm 報báo 身thân 佛Phật 也dã 。 以dĩ 多đa 劫kiếp 度độ 生sanh 。 莊trang 嚴nghiêm 佛Phật 土độ 。 感cảm 此thử 果quả 報báo 以dĩ 酧# 因nhân 故cố 。 如Như 來Lai 說thuyết 具cụ 足túc 色sắc 身thân 。 且thả 此thử 報báo 身thân 本bổn 法Pháp 身thân 也dã 。 故cố 云vân 。 即tức 非phi 具cụ 足túc 色sắc 身thân 。 法pháp 報báo 冥minh 一nhất 。 故cố 云vân 是thị 名danh 具cụ 足túc 色sắc 身thân 。 此thử 破phá 所sở 見kiến 之chi 相tướng 。 下hạ 破phá 能năng 見kiến 之chi 見kiến 。 以dĩ 報báo 身thân 即tức 法Pháp 身thân 。 故cố 無vô 相tướng 可khả 見kiến 。 智trí 體thể 如như 如như 。 故cố 見kiến 病bệnh 消tiêu 亡vong 。 境cảnh 智trí 冥minh 一nhất 。 故cố 法Pháp 身thân 自tự 顯hiển 。 凡phàm 言ngôn 是thị 言ngôn 非phi 者giả 。 皆giai 遮già 救cứu 之chi 辭từ 也dã 。 恐khủng 落lạc 是thị 非phi 窠khòa 臼cữu 。 故cố 左tả 右hữu 遮già 之chi 遣khiển 之chi 。 故cố 如Như 來Lai 說thuyết 。 法pháp 本bổn 無vô 可khả 說thuyết 。 但đãn 遮già 護hộ 眾chúng 生sanh 之chi 心tâm 病bệnh 。 不bất 容dung 起khởi 見kiến 。 遣khiển 其kỳ 執chấp 情tình 。 令linh 不bất 住trụ 著trước 。 如như 此thử 而nhi 已dĩ 。 學học 者giả 應ưng 知tri 。

△# 疑nghi 。 空không 生sanh 聞văn 說thuyết 佛Phật 本bổn 無vô 相tướng 可khả 見kiến 。 遂toại 疑nghi 既ký 無vô 身thân 相tướng 。 誰thùy 當đương 說thuyết 法Pháp 。 故cố 佛Phật 以dĩ 無vô 可khả 說thuyết 破phá 之chi 。

須Tu 菩Bồ 提Đề 。 汝nhữ 勿vật 謂vị 如Như 來Lai 作tác 是thị 念niệm 。 我ngã 當đương 有hữu 所sở 說thuyết 法Pháp 。 莫mạc 作tác 是thị 念niệm 。

何hà 以dĩ 故cố 。 若nhược 人nhân 言ngôn 如Như 來Lai 有hữu 所sở 說thuyết 法Pháp 。 則tắc 為vi 謗báng 佛Phật 。 不bất 能năng 解giải 我ngã 所sở 說thuyết 故cố 。 須Tu 菩Bồ 提Đề 。 說thuyết 法Pháp 者giả 。 無vô 法pháp 可khả 說thuyết 。 是thị 名danh 說thuyết 法Pháp 。

解giải 。 此thử 破phá 報báo 身thân 如Như 來Lai 有hữu 所sở 說thuyết 法Pháp 之chi 疑nghi 也dã 。 如Như 來Lai 出xuất 世thế 。 本bổn 無vô 法pháp 可khả 說thuyết 。 但đãn 就tựu 眾chúng 生sanh 所sở 執chấp 之chi 情tình 。 隨tùy 宜nghi 而nhi 擊kích 破phá 之chi 。 唯duy 一nhất 字tự 而nhi 已dĩ 。 凡phàm 曰viết 非phi 。 曰viết 不phủ 。 乃nãi 遮già 止chỉ 之chi 辭từ 。 以dĩ 遮già 止chỉ 眾chúng 生sanh 之chi 妄vọng 想tưởng 耳nhĩ 。 正chánh 是thị 護hộ 念niệm 之chi 意ý 也dã 。 故cố 曰viết 。 是thị 名danh 說thuyết 法Pháp 。

△# 疑nghi 。 空không 生sanh 已dĩ 悟ngộ 法Pháp 身thân 之chi 理lý 。 無vô 說thuyết 無vô 示thị 。 以dĩ 此thử 法Pháp 甚thậm 深thâm 。 但đãn 未vị 來lai 眾chúng 生sanh 。 不bất 知tri 可khả 能năng 信tín 受thọ 不phủ 。 故cố 起khởi 此thử 疑nghi 。 向hướng 下hạ 以dĩ 無vô 眾chúng 生sanh 破phá 之chi 。

爾nhĩ 時thời 慧Tuệ 命mạng 須Tu 菩Bồ 提Đề 。 白bạch 佛Phật 言ngôn 。

世Thế 尊Tôn 。 頗phả 有hữu 眾chúng 生sanh 。 於ư 未vị 來lai 世thế 。 聞văn 說thuyết 是thị 法Pháp 。 生sanh 信tín 心tâm 不phủ 。

佛Phật 言ngôn 。

須Tu 菩Bồ 提Đề 。 彼bỉ 非phi 眾chúng 生sanh 。 非phi 不bất 眾chúng 生sanh 。

何hà 以dĩ 故cố 。 須Tu 菩Bồ 提Đề 。 眾chúng 生sanh 眾chúng 生sanh 者giả 。 如Như 來Lai 說thuyết 非phi 眾chúng 生sanh 。 是thị 名danh 眾chúng 生sanh 。

解giải 。 此thử 示thị 生sanh 法pháp 一nhất 如như 。 以dĩ 破phá 眾chúng 生sanh 見kiến 也dã 。 空không 生sanh 妙diệu 悟ngộ 法Pháp 身thân 。 已dĩ 能năng 信tín 能năng 受thọ 矣hĩ 。 第đệ 此thử 法Pháp 甚thậm 深thâm 。 不bất 知tri 可khả 有hữu 眾chúng 生sanh 。 於ư 未vị 來lai 世thế 。 能năng 信tín 此thử 法Pháp 不phủ 。 此thử 空không 生sanh 生sanh 滅diệt 之chi 見kiến 未vị 亡vong 。 故cố 起khởi 未vị 來lai 眾chúng 生sanh 之chi 見kiến 。 世Thế 尊Tôn 答đáp 以dĩ 眾chúng 生sanh 本bổn 如như 。 與dữ 法pháp 平bình 等đẳng 。 何hà 有hữu 未vị 來lai 之chi 相tướng 耶da 。 以dĩ 眾chúng 生sanh 如như 如như 。 三tam 際tế 平bình 等đẳng 。 此thử 實thật 般Bát 若Nhã 究cứu 竟cánh 之chi 極cực 則tắc 也dã 。 彼bỉ 非phi 眾chúng 生sanh 等đẳng 六lục 句cú 。 謂vị 眾chúng 生sanh 本bổn 自tự 如như 如như 。 故cố 曰viết 彼bỉ 非phi 眾chúng 生sanh 。 以dĩ 真Chân 如Như 隨tùy 緣duyên 而nhi 成thành 眾chúng 事sự 。 故cố 曰viết 非phi 不bất 眾chúng 生sanh 。 乃nãi 復phục 釋thích 之chi 曰viết 。 所sở 言ngôn 眾chúng 生sanh 。 乃nãi 是thị 真Chân 如Như 隨tùy 緣duyên 。 眾chúng 法pháp 和hòa 合hợp 而nhi 相tương 生sanh 。 故cố 云vân 眾chúng 生sanh 者giả 。 以dĩ 假giả 名danh 眾chúng 生sanh 。 故cố 如Như 來Lai 說thuyết 。 非phi 實thật 是thị 眾chúng 生sanh 。 以dĩ 非phi 實thật 有hữu 生sanh 。 是thị 故cố 名danh 為vi 眾chúng 生sanh 耳nhĩ 。

△# 疑nghi 。 法Pháp 身thân 無vô 相tướng 無vô 法pháp 可khả 得đắc 。 如như 何hà 言ngôn 修tu 一nhất 切thiết 善thiện 法Pháp 。 證chứng 得đắc 菩Bồ 提Đề 耶da 。 下hạ 以dĩ 無vô 得đắc 平bình 等đẳng 破phá 之chi 。

須Tu 菩Bồ 提Đề 白bạch 佛Phật 言ngôn 。

世Thế 尊Tôn 。 佛Phật 得đắc 阿A 耨Nậu 多Đa 羅La 三Tam 藐Miệu 三Tam 菩Bồ 提Đề 。 為vi 無vô 所sở 得đắc 耶da 。

佛Phật 言ngôn 。

如như 是thị 如như 是thị 。 須Tu 菩Bồ 提Đề 。 我ngã 於ư 阿A 耨Nậu 多Đa 羅La 三Tam 藐Miệu 三Tam 菩Bồ 提Đề 。 乃nãi 至chí 無vô 有hữu 。 少thiểu 法pháp 可khả 得đắc 。 是thị 名danh 阿A 耨Nậu 多Đa 羅La 三Tam 藐Miệu 三Tam 菩Bồ 提Đề 。

復phục 次thứ 。 須Tu 菩Bồ 提Đề 。 是thị 法Pháp 平bình 等đẳng 。 無vô 有hữu 高cao 下hạ 。 是thị 名danh 阿A 耨Nậu 多Đa 羅La 三Tam 藐Miệu 三Tam 菩Bồ 提Đề 。 以dĩ 無vô 我ngã 。 無vô 人nhân 。 無vô 眾chúng 生sanh 。 無vô 壽thọ 者giả 。 修tu 一nhất 切thiết 善thiện 法Pháp 。 即tức 得đắc 阿A 耨Nậu 多Đa 羅La 三Tam 藐Miệu 三Tam 菩Bồ 提Đề 。 須Tu 菩Bồ 提Đề 。 所sở 言ngôn 善thiện 法Pháp 者giả 。 如Như 來Lai 說thuyết 即tức 非phi 善thiện 法Pháp 。 是thị 名danh 善thiện 法Pháp 。

解giải 。 此thử 破phá 佛Phật 法Pháp 見kiến 也dã 。 空không 生sanh 已dĩ 悟ngộ 。 法Pháp 身thân 清thanh 淨tịnh 。 無vô 法pháp 可khả 得đắc 。 翻phiên 疑nghi 佛Phật 說thuyết 修tu 一nhất 切thiết 善thiện 法Pháp 。 而nhi 得đắc 菩Bồ 提Đề 。 是thị 有hữu 得đắc 也dã 。 豈khởi 如Như 來Lai 菩Bồ 提Đề 。 果quả 無vô 所sở 得đắc 耶da 。 佛Phật 言ngôn 實thật 無vô 所sở 得đắc 。 以dĩ 生sanh 佛Phật 平bình 等đẳng 。 無vô 二nhị 無vô 別biệt 。 即tức 是thị 菩Bồ 提Đề 。 如như 此thử 而nhi 已dĩ 。 豈khởi 實thật 有hữu 所sở 證chứng 得đắc 耶da 。 所sở 言ngôn 修tu 善thiện 法Pháp 而nhi 得đắc 菩Bồ 提Đề 者giả 。 但đãn 以dĩ 離ly 四tứ 相tương/tướng 而nhi 修tu 。 以dĩ 修tu 即tức 無vô 修tu 。 故cố 得đắc 亦diệc 無vô 得đắc 。 以dĩ 無vô 所sở 得đắc 故cố 。 是thị 名danh 真chân 善thiện 法Pháp 也dã 。

△# 疑nghi 。 善thiện 法Pháp 既ký 非phi 。 何hà 法pháp 為vi 勝thắng 。 下hạ 以dĩ 達đạt 般Bát 若Nhã 者giả 。 最tối 為vi 殊thù 勝thắng 。

須Tu 菩Bồ 提Đề 。 若nhược 三Tam 千Thiên 大Đại 千Thiên 世Thế 界Giới 中trung 。 所sở 有hữu 諸chư 須Tu 彌Di 山Sơn 王Vương 。 如như 是thị 等đẳng 七thất 寶bảo 聚tụ 。 有hữu 人nhân 持trì 用dụng 布bố 施thí 。 若nhược 人nhân 以dĩ 此thử 般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 經Kinh 。 乃nãi 至chí 四tứ 句cú 偈kệ 等đẳng 。 受thọ 持trì 讀đọc 誦tụng 。 為vì 他tha 人nhân 說thuyết 。 於ư 前tiền 福phước 德đức 。 百bách 分phần 不bất 及cập 一nhất 。 百bách 千thiên 萬vạn 億ức 分phần 。 乃nãi 至chí 算toán 數số 譬thí 喻dụ 。 所sở 不bất 能năng 及cập 。

解giải 。 此thử 讚tán 般Bát 若Nhã 離ly 相tương/tướng 之chi 功công 最tối 勝thắng 也dã 。 且thả 修tu 善thiện 法Pháp 不bất 得đắc 菩Bồ 提Đề 。 是thị 則tắc 善thiện 法Pháp 非phi 殊thù 勝thắng 矣hĩ 。 又hựu 以dĩ 何hà 法pháp 為vi 殊thù 勝thắng 耶da 。 佛Phật 言ngôn 達đạt 般Bát 若Nhã 者giả 。 最tối 為vi 殊thù 勝thắng 。 三Tam 千Thiên 世Thế 界Giới 中trung 。 有hữu 百bách 億ức 須Tu 彌Di 山Sơn 。 以dĩ 七thất 寶bảo 等đẳng 此thử 。 可khả 謂vị 多đa 矣hĩ 。 以dĩ 此thử 布bố 施thí 之chi 福phước 。 不bất 如như 達đạt 般Bát 若Nhã 四tứ 句cú 之chi 福phước 。 以dĩ 彼bỉ 執chấp 相tướng 。 貪tham 求cầu 利lợi 益ích 故cố 。 般Bát 若Nhã 離ly 相tương/tướng 。 故cố 超siêu 勝thắng 無vô 量lượng 。 非phi 喻dụ 可khả 及cập 。

△# 疑nghi 。 空không 生sanh 聞văn 前tiền 說thuyết 生sanh 佛Phật 平bình 等đẳng 。 然nhiên 既ký 平bình 等đẳng 則tắc 無vô 眾chúng 生sanh 矣hĩ 。 何hà 言ngôn 如Như 來Lai 當đương 度độ 眾chúng 生sanh 。 是thị 有hữu 我ngã 人nhân 之chi 相tướng 也dã 。 下hạ 以dĩ 人nhân 我ngã 兩lưỡng 忘vong 破phá 之chi 。

須Tu 菩Bồ 提Đề 。 於ư 意ý 云vân 何hà 。 汝nhữ 等đẳng 勿vật 謂vị 。 如Như 來Lai 作tác 是thị 念niệm 。 我ngã 當đương 度độ 眾chúng 生sanh 。 須Tu 菩Bồ 提Đề 。 莫mạc 作tác 是thị 念niệm 。

何hà 以dĩ 故cố 。 實thật 無vô 有hữu 眾chúng 生sanh 。 如Như 來Lai 度độ 者giả 。 若nhược 有hữu 眾chúng 生sanh 。 如Như 來Lai 度độ 者giả 。 如Như 來Lai 即tức 有hữu 我ngã 人nhân 眾chúng 生sanh 壽thọ 者giả 。 須Tu 菩Bồ 提Đề 。 如Như 來Lai 說thuyết 有hữu 我ngã 者giả 。 則tắc 非phi 有hữu 我ngã 。 而nhi 凡phàm 夫phu 之chi 人nhân 。 以dĩ 為vi 有hữu 我ngã 。 須Tu 菩Bồ 提Đề 。 凡phàm 夫phu 者giả 。 如Như 來Lai 說thuyết 即tức 非phi 凡phàm 夫phu 。 是thị 名danh 凡phàm 夫phu 。

解giải 。 此thử 破phá 佛Phật 有hữu 人nhân 我ngã 之chi 疑nghi 以dĩ 顯hiển 法Pháp 身thân 真chân 我ngã 也dã 。 所sở 云vân 生sanh 佛Phật 平bình 等đẳng 。 平bình 等đẳng 則tắc 無vô 佛Phật 無vô 眾chúng 生sanh 。 何hà 言ngôn 我ngã 當đương 度độ 眾chúng 生sanh 耶da 。 眾chúng 生sanh 人nhân 也dã 。 我ngã 度độ 眾chúng 生sanh 則tắc 有hữu 我ngã 矣hĩ 。 人nhân 我ngã 宛uyển 然nhiên 則tắc 四tứ 相tương/tướng 不bất 泯mẫn 。 此thử 正chánh 宗tông 門môn 所sở 謂vị 得đắc 到đáo 法Pháp 身thân 邊biên 。 未vị 透thấu 法Pháp 身thân 向hướng 上thượng 句cú 也dã 。 故cố 世Thế 尊Tôn 以dĩ 言ngôn 遣khiển 之chi 。 故cố 云vân 勿vật 謂vị 如Như 來Lai 。 我ngã 有hữu 度độ 生sanh 之chi 念niệm 。 我ngã 有hữu 此thử 念niệm 。 即tức 是thị 凡phàm 夫phu 。 然nhiên 如Như 來Lai 說thuyết 凡phàm 夫phu 。 尚thượng 非phi 凡phàm 夫phu 。 豈khởi 可khả 如Như 來Lai 尚thượng 存tồn 我ngã 見kiến 耶da 。 此thử 則tắc 聖thánh 凡phàm 俱câu 泯mẫn 。 一nhất 道đạo 齊tề 平bình 。 般Bát 若Nhã 玄huyền 旨chỉ 。 於ư 斯tư 極cực 矣hĩ 。

△# 疑nghi 。 法Pháp 身thân 既ký 非phi 有hữu 我ngã 。 報báo 身thân 不bất 可khả 以dĩ 相tương 見kiến 。 即tức 今kim 三tam 十thập 二nhị 相tướng 。 豈khởi 非phi 佛Phật 耶da 。

須Tu 菩Bồ 提Đề 。 於ư 意ý 云vân 何hà 。 可khả 以dĩ 三tam 十thập 二nhị 相tướng 。 觀quán 如Như 來Lai 不phủ 。 須Tu 菩Bồ 提Đề 言ngôn 。 如như 是thị 如như 是thị 。 以dĩ 三tam 十thập 二nhị 相tướng 觀quán 如Như 來Lai 。

佛Phật 言ngôn 。

須Tu 菩Bồ 提Đề 。 若nhược 以dĩ 三tam 十thập 二nhị 相tướng 。 觀quán 如Như 來Lai 者giả 。 轉Chuyển 輪Luân 聖Thánh 王Vương 。 則tắc 是thị 如Như 來Lai 。 須Tu 菩Bồ 提Đề 白bạch 佛Phật 言ngôn 。

世Thế 尊Tôn 。 如như 我ngã 解giải 佛Phật 所sở 說thuyết 義nghĩa 。 不bất 應ưng 以dĩ 三tam 十thập 二nhị 相tướng 觀quán 如Như 來Lai 。

爾nhĩ 時thời 世Thế 尊Tôn 。 而nhi 說thuyết 偈kệ 言ngôn 。 若nhược 以dĩ 色sắc 見kiến 我ngã 。 以dĩ 音âm 聲thanh 求cầu 我ngã 。 是thị 人nhân 行hành 邪tà 道đạo 。 不bất 能năng 見kiến 如Như 來Lai 。

解giải 。 此thử 示thị 應ứng 化hóa 非phi 真chân 。 以dĩ 顯hiển 法Pháp 身thân 離ly 相tương/tướng 也dã 。 空không 生sanh 已dĩ 悟ngộ 法Pháp 身thân 無vô 我ngã 。 報báo 身thân 非phi 相tướng 。 是thị 為vi 真chân 佛Phật 。 遂toại 疑nghi 現hiện 見kiến 三tam 十thập 二nhị 相tướng 。 是thị 何hà 佛Phật 耶da 。 是thị 有hữu 佛Phật 見kiến 也dã 。 世Thế 尊Tôn 詰cật 之chi 曰viết 。 果quả 可khả 以dĩ 三tam 十thập 二nhị 相tướng 。 見kiến 如Như 來Lai 乎hồ 。 空không 生sanh 執chấp 以dĩ 三tam 十thập 二nhị 相tướng 。 必tất 定định 是thị 佛Phật 。 世Thế 尊Tôn 以dĩ 轉Chuyển 輪Luân 聖Thánh 王Vương 破phá 之chi 。 遂toại 悟ngộ 不bất 可khả 以dĩ 三tam 十thập 二nhị 相tướng 觀quán 如Như 來Lai 。 世Thế 尊Tôn 示thị 之chi 以dĩ 離ly 相tương/tướng 偈kệ 云vân 。 若nhược 以dĩ 色sắc 見kiến 我ngã 。 以dĩ 音âm 聲thanh 求cầu 我ngã 。 是thị 人nhân 行hành 邪tà 道đạo 。 不bất 能năng 見kiến 如Như 來Lai 。

△# 疑nghi 。 空không 生sanh 聞văn 說thuyết 法Pháp 報báo 無vô 相tướng 。 應ứng 化hóa 非phi 真chân 。 故cố 起khởi 法Pháp 身thân 斷đoạn 滅diệt 之chi 見kiến 。 以dĩ 不bất 達đạt 法Pháp 身thân 真chân 我ngã 故cố 。 佛Phật 以dĩ 不bất 斷đoạn 滅diệt 破phá 之chi 。

須Tu 菩Bồ 提Đề 。 汝nhữ 若nhược 作tác 是thị 念niệm 。 如Như 來Lai 不bất 以dĩ 具cụ 足túc 相tướng 故cố 。 得đắc 阿A 耨Nậu 多Đa 羅La 三Tam 藐Miệu 三Tam 菩Bồ 提Đề 。 須Tu 菩Bồ 提Đề 。 莫mạc 作tác 是thị 念niệm 。 如Như 來Lai 不bất 以dĩ 具cụ 足túc 相tướng 故cố 。 得đắc 阿A 耨Nậu 多Đa 羅La 三Tam 藐Miệu 三Tam 菩Bồ 提Đề 。 須Tu 菩Bồ 提Đề 。 汝nhữ 若nhược 作tác 是thị 念niệm 。 發phát 阿A 耨Nậu 多Đa 羅La 三Tam 藐Miệu 三Tam 菩Bồ 提Đề 心tâm 者giả 。 說thuyết 諸chư 法pháp 斷đoạn 滅diệt 。 莫mạc 作tác 是thị 念niệm 。

何hà 以dĩ 故cố 。 發phát 阿A 耨Nậu 多Đa 羅La 三Tam 藐Miệu 三Tam 菩Bồ 提Đề 心tâm 者giả 。 於ư 法pháp 不bất 說thuyết 斷đoạn 滅diệt 相tướng 。 須Tu 菩Bồ 提Đề 。 若nhược 菩Bồ 薩Tát 以dĩ 滿mãn 。 恆Hằng 河Hà 沙sa 等đẳng 世thế 界giới 七thất 寶bảo 。 持trì 用dụng 布bố 施thí 。 若nhược 復phục 有hữu 人nhân 。 知tri 一nhất 切thiết 法pháp 無vô 我ngã 。 得đắc 成thành 于vu 忍nhẫn 。 此thử 菩Bồ 薩Tát 。 勝thắng 前tiền 菩Bồ 薩Tát 所sở 得đắc 功công 德đức 。

何hà 以dĩ 故cố 。 須Tu 菩Bồ 提Đề 。 以dĩ 諸chư 菩Bồ 薩Tát 。 不bất 受thọ 福phước 德đức 故cố 。 須Tu 菩Bồ 提Đề 白bạch 佛Phật 言ngôn 。

世Thế 尊Tôn 。 云vân 何hà 菩Bồ 薩Tát 。 不bất 受thọ 福phước 德đức 。 須Tu 菩Bồ 提Đề 。 菩Bồ 薩Tát 所sở 作tác 福phước 德đức 。 不bất 應ưng 貪tham 著trước 。 是thị 故cố 說thuyết 不bất 受thọ 福phước 德đức 。

解giải 。 此thử 破phá 斷đoạn 滅diệt 見kiến 也dã 。 空không 生sanh 聞văn 說thuyết 當đương 以dĩ 離ly 相tương 見kiến 佛Phật 。 遂toại 起khởi 斷đoạn 滅diệt 見kiến 。 謂vị 如Như 來Lai 不bất 以dĩ 具cụ 足túc 相tướng 故cố 得đắc 菩Bồ 提Đề 。 佛Phật 教giáo 之chi 曰viết 。 莫mạc 作tác 是thị 念niệm 。 若nhược 作tác 是thị 念niệm 。 則tắc 說thuyết 諸chư 法pháp 斷đoạn 滅diệt 矣hĩ 。 然nhiên 發phát 菩Bồ 提Đề 心tâm 者giả 。 於ư 法pháp 不bất 說thuyết 斷đoạn 滅diệt 相tướng 。 但đãn 說thuyết 知tri 一nhất 切thiết 法pháp 無vô 我ngã 而nhi 已dĩ 。 若nhược 復phục 有hữu 人nhân 。 知tri 一nhất 切thiết 法pháp 無vô 我ngã 。 得đắc 成thành 于vu 忍nhẫn 。 此thử 菩Bồ 薩Tát 勝thắng 過quá 滿mãn 恆Hằng 沙sa 界giới 七thất 寶bảo 布bố 施thí 之chi 功công 德đức 。 以dĩ 不bất 受thọ 福phước 德đức 故cố 也dã 。 所sở 言ngôn 不bất 受thọ 者giả 。 非phi 絕tuyệt 無vô 也dã 。 但đãn 不bất 貪tham 著trước 福phước 德đức 耳nhĩ 。 所sở 謂vị 無vô 作tác 無vô 造tạo 無vô 受thọ 者giả 。 善thiện 惡ác 之chi 業nghiệp 亦diệc 不bất 忘vong 。 世Thế 尊Tôn 出xuất 世thế 。 說thuyết 法Pháp 四tứ 十thập 九cửu 年niên 。 止chỉ 說thuyết 一nhất 無vô 字tự 而nhi 已dĩ 。 以dĩ 九cửu 界giới 眾chúng 生sanh 。 通thông 執chấp 一nhất 切thiết 法pháp 有hữu 我ngã 。 如Như 來Lai 但đãn 以dĩ 。 無vô 字tự 破phá 之chi 。 此thử 金kim 剛cang 正chánh 眼nhãn 。 直trực 觀quán 向hướng 上thượng 一nhất 路lộ 。 故cố 宗tông 門môn 單đơn 傳truyền 直trực 指chỉ 。 唯duy 從tùng 此thử 入nhập 。

△# 疑nghi 。 既ký 言ngôn 無vô 我ngã 無vô 受thọ 福phước 者giả 。 則tắc 現hiện 見kiến 如Như 來Lai 。 行hành 住trụ 坐tọa 臥ngọa 。 豈khởi 非phi 如Như 來Lai 之chi 我ngã 耶da 。 此thử 乃nãi 三Tam 身Thân 一nhất 異dị 之chi 見kiến 未vị 泯mẫn 。 未vị 悟ngộ 平bình 等đẳng 法Pháp 身thân 故cố 也dã 。

須Tu 菩Bồ 提Đề 。 若nhược 有hữu 人nhân 言ngôn 如Như 來Lai 。 若nhược 來lai 。 若nhược 去khứ 。 若nhược 坐tọa 。 若nhược 臥ngọa 。 是thị 人nhân 不bất 解giải 。 我ngã 所sở 說thuyết 義nghĩa 。

何hà 以dĩ 故cố 。 如Như 來Lai 者giả 。 無vô 所sở 從tùng 來lai 。 亦diệc 無vô 所sở 去khứ 。 故cố 名danh 如Như 來Lai 。

解giải 。 此thử 會hội 歸quy 法Pháp 身thân 真chân 際tế 也dã 。 空không 生sanh 向hướng 以dĩ 威uy 儀nghi 動động 靜tĩnh 者giả 為vi 如Như 來Lai 。 此thử 特đặc 去khứ 來lai 之chi 見kiến 耳nhĩ 。 如Như 來Lai 豈khởi 有hữu 去khứ 來lai 耶da 。 至chí 此thử 執chấp 謝tạ 情tình 忘vong 。 動động 靜tĩnh 不bất 二nhị 。 如như 如như 實thật 際tế 。 妙diệu 極cực 于vu 斯tư 。 但đãn 一nhất 異dị 之chi 見kiến 未vị 忘vong 。 三Tam 身Thân 一nhất 體thể 之chi 義nghĩa 未vị 契khế 。 故cố 下hạ 以dĩ 微vi 塵trần 世thế 界giới 破phá 之chi 。

須Tu 菩Bồ 提Đề 。 若nhược 善thiện 男nam 子tử 善thiện 女nữ 人nhân 。 以dĩ 三Tam 千Thiên 大Đại 千Thiên 世Thế 界Giới 。 碎toái 為vi 微vi 塵trần 。 於ư 意ý 云vân 何hà 。 是thị 微vi 塵trần 眾chúng 。 甯ninh 為vi 多đa 不phủ 。 須Tu 菩Bồ 提Đề 言ngôn 。 甚thậm 多đa 。

世Thế 尊Tôn 。 何hà 以dĩ 故cố 。 若nhược 是thị 微vi 塵trần 眾chúng 實thật 有hữu 者giả 。 佛Phật 即tức 不bất 說thuyết 。 是thị 微vi 塵trần 眾chúng 。

所sở 以dĩ 者giả 何hà 。 佛Phật 說thuyết 微vi 塵trần 眾chúng 。 即tức 非phi 微vi 塵trần 眾chúng 。 是thị 名danh 微vi 塵trần 眾chúng 。

世Thế 尊Tôn 。 如Như 來Lai 所sở 說thuyết 。 三Tam 千Thiên 大Đại 千Thiên 世Thế 界Giới 。 即tức 非phi 世thế 界giới 。 是thị 名danh 世thế 界giới 。

何hà 以dĩ 故cố 。 若nhược 世thế 界giới 實thật 有hữu 者giả 。 即tức 是thị 一nhất 合hợp 相tương/tướng 。 如Như 來Lai 說thuyết 一nhất 合hợp 相tướng 。 即tức 非phi 一nhất 合hợp 相tướng 。 是thị 名danh 一nhất 合hợp 相tướng 。 須Tu 菩Bồ 提Đề 。 一nhất 合hợp 相tướng 者giả 。 即tức 是thị 不bất 可khả 說thuyết 。 但đãn 凡phàm 夫phu 之chi 人nhân 。 貪tham 著trước 其kỳ 事sự 。

解giải 。 此thử 破phá 一nhất 異dị 見kiến 也dã 。 空không 生sanh 未vị 契khế 三Tam 身Thân 一nhất 體thể 。 故cố 世Thế 尊Tôn 以dĩ 微vi 塵trần 世thế 界giới 。 非phi 一nhất 非phi 異dị 示thị 之chi 。 言ngôn 微vi 塵trần 則tắc 非phi 一nhất 。 世thế 界giới 即tức 非phi 異dị 。 微vi 塵trần 聚tụ 而nhi 為vi 世thế 界giới 。 即tức 異dị 而nhi 不bất 異dị 。 世thế 界giới 散tán 而nhi 為vi 微vi 塵trần 。 即tức 一nhất 而nhi 不bất 一nhất 。 由do 是thị 觀quán 之chi 。 一nhất 異dị 之chi 相tướng 。 了liễu 不bất 可khả 得đắc 。 以dĩ 不bất 可khả 得đắc 。 故cố 非phi 實thật 有hữu 也dã 。 若nhược 實thật 有hữu 一nhất 異dị 之chi 相tướng 。 即tức 為vi 一nhất 合hợp 相tương/tướng 矣hĩ 。 一nhất 合hợp 者giả 邊biên 見kiến 也dã 。 以dĩ 合hợp 一nhất 即tức 不bất 能năng 異dị 。 合hợp 異dị 即tức 不bất 能năng 一nhất 故cố 。 若nhược 微vi 塵trần 實thật 有hữu 。 即tức 不bất 能năng 聚tụ 而nhi 為vi 世thế 界giới 。 若nhược 世thế 界giới 實thật 有hữu 。 則tắc 不bất 能năng 散tán 而nhi 為vi 微vi 塵trần 。 愚ngu 夫phu 以dĩ 此thử 為vi 一nhất 合hợp 相tương/tướng 。 如Như 來Lai 說thuyết 一nhất 合hợp 相tướng 則tắc 不bất 然nhiên 。 以dĩ 離ly 二nhị 邊biên 。 故cố 名danh 一nhất 合hợp 。 二nhị 邊biên 既ký 離ly 。 即tức 是thị 不bất 可khả 說thuyết 矣hĩ 。 但đãn 凡phàm 夫phu 之chi 人nhân 。 不bất 能năng 遠viễn 離ly 。 有hữu 無vô 一nhất 異dị 二nhị 邊biên 。 貪tham 著trước 其kỳ 事sự 。 故cố 不bất 能năng 達đạt 三Tam 身Thân 一nhất 體thể 。 平bình 等đẳng 法Pháp 身thân 之chi 理lý 也dã 。

△# 疑nghi 。 既ký 平bình 等đẳng 法Pháp 身thân 。 一nhất 切thiết 皆giai 非phi 即tức 不bất 可khả 見kiến 。 又hựu 何hà 以dĩ 佛Phật 說thuyết 有hữu 四tứ 相tương 見kiến 耶da 。 故cố 下hạ 伏phục 破phá 。

須Tu 菩Bồ 提Đề 。 若nhược 人nhân 言ngôn 。 佛Phật 說thuyết 我ngã 見kiến 。 人nhân 見kiến 。 眾chúng 生sanh 見kiến 。 壽thọ 者giả 見kiến 。 須Tu 菩Bồ 提Đề 。 於ư 意ý 云vân 何hà 。 是thị 人nhân 解giải 我ngã 。 所sở 說thuyết 義nghĩa 不phủ 。

不phủ 也dã 。

世Thế 尊Tôn 。 是thị 人nhân 不bất 解giải 。 如Như 來Lai 所sở 說thuyết 義nghĩa 。

何hà 以dĩ 故cố 。 世Thế 尊Tôn 說thuyết 我ngã 見kiến 。 人nhân 見kiến 。 眾chúng 生sanh 見kiến 。 壽thọ 者giả 見kiến 。 即tức 非phi (# 為vi 遣khiển 眾chúng 生sanh 之chi )# 我ngã 見kiến 。 人nhân 見kiến 。 眾chúng 生sanh 見kiến 。 壽thọ 者giả 見kiến 。 (# 耳nhĩ 以dĩ 此thử )# 是thị 名danh (# 眾chúng 生sanh 之chi )# 我ngã 見kiến 。 人nhân 見kiến 。 眾chúng 生sanh 見kiến 。 壽thọ 者giả 見kiến 。 (# 原nguyên 非phi 佛Phật 說thuyết 有hữu 此thử 四tứ 見kiến 也dã )# 須Tu 菩Bồ 提Đề 。 發phát 阿A 耨Nậu 多Đa 羅La 三Tam 藐Miệu 三Tam 菩Bồ 提Đề 心tâm 者giả 。 於ư 一nhất 切thiết 法pháp 。 應ưng 如như 是thị 知tri 。 如như 是thị 見kiến 。 如như 是thị 信tín 解giải 。 不bất 生sanh 法pháp 相tướng 。 須Tu 菩Bồ 提Đề 。 所sở 言ngôn 法pháp 相tướng 者giả 。 如Như 來Lai 說thuyết 即tức 非phi 法pháp 相tướng 。 是thị 名danh 法pháp 相tướng 。

解giải 。 此thử 破phá 執chấp 有hữu 離ly 相tương/tướng 之chi 見kiến 也dã 。 空không 生sanh 已dĩ 悟ngộ 平bình 等đẳng 如như 如như 法Pháp 身thân 之chi 理lý 。 遂toại 疑nghi 法Pháp 身thân 之chi 體thể 。 既ký 不bất 可khả 以dĩ 相tương 見kiến 。 如như 何hà 世Thế 尊Tôn 。 說thuyết 離ly 四tứ 相tương/tướng 之chi 見kiến 耶da 。 佛Phật 恐khủng 空không 生sanh 伏phục 懷hoài 此thử 疑nghi 。 故cố 詰cật 之chi 曰viết 。 假giả 若nhược 有hữu 人nhân 言ngôn 。 世Thế 尊Tôn 說thuyết 有hữu 四tứ 相tương/tướng 之chi 見kiến 者giả 。 汝nhữ 謂vị 此thử 人nhân 解giải 我ngã 所sở 說thuyết 之chi 意ý 不phủ 。 空không 生sanh 遂toại 悟ngộ 佛Phật 意ý 。 答đáp 言ngôn 此thử 人nhân 不bất 解giải 如Như 來Lai 所sở 說thuyết 義nghĩa 。

何hà 以dĩ 故cố 。 以dĩ 世Thế 尊Tôn 說thuyết 有hữu 四tứ 相tương/tướng 之chi 見kiến 者giả 。 非phi 是thị 實thật 有hữu 相tương 見kiến 可khả 指chỉ 說thuyết 也dã 。 將tương 為vi 遣khiển 有hữu 相tương 見kiến 者giả 之chi 執chấp 情tình 耳nhĩ 。 故cố 曰viết 非phi 。 此thử 非phi 字tự 與dữ 諸chư 非phi 字tự 不bất 同đồng 。 前tiền 屢lũ 言ngôn 非phi 。 皆giai 不bất 是thị 之chi 義nghĩa 。 今kim 此thử 非phi 字tự 乃nãi 遣khiển 絕tuyệt 之chi 辭từ 。 謂vị 遣khiển 眾chúng 生sanh 心tâm 中trung 。 所sở 執chấp 之chi 相tướng 見kiến 耳nhĩ 。 非phi 佛Phật 說thuyết 有hữu 此thử 相tương 見kiến 。 乃nãi 眾chúng 生sanh 之chi 相tướng 見kiến 耳nhĩ 。 故cố 曰viết 是thị 名danh 。 此thử 是thị 名danh 二nhị 字tự 亦diệc 與dữ 屢lũ 說thuyết 者giả 不bất 同đồng 。 宜nghi 深thâm 觀quán 之chi 。 蓋cái 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 迷mê 倒đảo 於ư 相tương 見kiến 之chi 中trung 。 所sở 執chấp 堅kiên 固cố 難nạn/nan 破phá 。 故cố 佛Phật 以dĩ 金kim 剛cang 心tâm 。 智trí 以dĩ 逐trục 破phá 之chi 。 令linh 見kiến 本bổn 智trí 法Pháp 身thân 真chân 體thể 。 初sơ 執chấp 見kiến 有hữu 五ngũ 蘊uẩn 身thân 心tâm 及cập 六lục 塵trần 相tương/tướng 。 故cố 著trước 相tương/tướng 行hành 施thí 以dĩ 求cầu 佛Phật 福phước 德đức 。 世Thế 尊Tôn 以dĩ 無vô 住trụ 破phá 之chi 。 次thứ 執chấp 有hữu 菩Bồ 提Đề 相tương/tướng 。 佛Phật 以dĩ 無vô 所sở 得đắc 破phá 之chi 。 次thứ 執chấp 布bố 施thí 有hữu 莊trang 嚴nghiêm 佛Phật 土độ 相tương/tướng 。 佛Phật 以dĩ 無vô 土thổ/độ 可khả 嚴nghiêm 破phá 之chi 。 次thứ 執chấp 福phước 德đức 以dĩ 感cảm 報báo 相tương/tướng 。 佛Phật 以dĩ 非phi 具cụ 足túc 色sắc 身thân 破phá 之chi 。 次thứ 執chấp 如Như 來Lai 定định 有hữu 三Tam 身Thân 相tương/tướng 。 佛Phật 以dĩ 應ứng 化hóa 非phi 真chân 。 報báo 身thân 離ly 相tương 破phá 之chi 。 次thứ 執chấp 定định 有hữu 法Pháp 身thân 相tương/tướng 。 佛Phật 以dĩ 法Pháp 身thân 非phi 相tướng 破phá 之chi 。 次thứ 執chấp 法Pháp 身thân 定định 有hữu 實thật 我ngã 相tương/tướng 。 佛Phật 以dĩ 一nhất 切thiết 法pháp 。 無vô 我ngã 破phá 之chi 。 次thứ 執chấp 如Như 來Lai 定định 有hữu 三Tam 身Thân 相tương/tướng 。 佛Phật 以dĩ 非phi 一nhất 非phi 異dị 破phá 之chi 。 重trùng 重trùng 逐trục 破phá 。 一nhất 切thiết 皆giai 非phi 。 諸chư 相tướng 銷tiêu 亡vong 。 一nhất 心tâm 無vô 寄ký 。 理lý 極cực 情tình 忘vong 。 直trực 指chỉ 法Pháp 身thân 實thật 際tế 。 以dĩ 所sở 見kiến 之chi 妄vọng 相tương/tướng 既ký 空không 。 則tắc 能năng 見kiến 之chi 妄vọng 見kiến 亦diệc 泯mẫn 。 此thử 真chân 實thật 般Bát 若Nhã 究cứu 竟cánh 極cực 則tắc 。 直trực 透thấu 法Pháp 身thân 向hướng 上thượng 一nhất 路lộ 。 故cố 佛Phật 誡giới 之chi 曰viết 。 發phát 菩Bồ 提Đề 心tâm 者giả 。 於ư 一nhất 切thiết 法pháp 。 應ưng 如như 是thị 知tri 。 如như 是thị 見kiến 。 如như 是thị 信tín 解giải 。 不bất 生sanh 法pháp 相tướng 。 到đáo 此thử 始thỉ 是thị 真chân 知tri 真chân 見kiến 真chân 信tín 真chân 解giải 。 則tắc 永vĩnh 不bất 起khởi 一nhất 切thiết 。 法pháp 相tướng 知tri 見kiến 矣hĩ 。 斯tư 則tắc 人nhân 法pháp 雙song 忘vong 。 聖thánh 凡phàm 俱câu 泯mẫn 。 言ngôn 語ngữ 道đạo 斷đoạn 。 心tâm 行hành 處xứ 滅diệt 。 舉cử 心tâm 即tức 錯thác 。 動động 念niệm 即tức 乖quai 。 故cố 復phục 遣khiển 之chi 曰viết 。 所sở 云vân 法pháp 相tướng 。 亦diệc 非phi 法pháp 相tướng 。 始thỉ 是thị 真chân 實thật 法Pháp 相tương/tướng 。 非phi 妄vọng 見kiến 者giả 可khả 比tỉ 也dã 。 般Bát 若Nhã 玄huyền 旨chỉ 。 妙diệu 極cực 於ư 斯tư 。

△# 疑nghi 。 空không 生sanh 已dĩ 悟ngộ 法Pháp 身thân 全toàn 體thể 。 遂toại 疑nghi 法Pháp 身thân 不bất 會hội 說thuyết 法Pháp 。 其kỳ 說thuyết 法Pháp 者giả 。 乃nãi 化hóa 身thân 耳nhĩ 。 且thả 化hóa 身thân 所sở 說thuyết 之chi 法Pháp 。 不bất 達đạt 法Pháp 身thân 境cảnh 界giới 。 如như 何hà 持trì 此thử 法pháp 者giả 。 得đắc 福phước 德đức 耶da 。 下hạ 以dĩ 化hóa 身thân 所sở 說thuyết 。 即tức 真chân 實thật 法pháp 。 以dĩ 三Tam 身Thân 一nhất 體thể 故cố 。

須Tu 菩Bồ 提Đề 。 若nhược 有hữu 人nhân 以dĩ 滿mãn 。 無vô 量lượng 阿a 僧tăng 祇kỳ 世thế 界giới 七thất 寶bảo 。 持trì 用dụng 布bố 施thí 。 若nhược 有hữu 善thiện 男nam 子tử 善thiện 女nữ 人nhân 。 發phát 菩Bồ 提Đề 心tâm 者giả 。 持trì 於ư 此thử 經Kinh 。 乃nãi 至chí 四tứ 句cú 偈kệ 等đẳng 。 受thọ 持trì 讀đọc 誦tụng 。 為vì 人nhân 演diễn 說thuyết 。 其kỳ 福phước 勝thắng 彼bỉ 。 云vân 何hà 為vì 人nhân 演diễn 說thuyết 。 不bất 取thủ 於ư 相tướng 。 如như 如như 不bất 動động 。

解giải 。 此thử 示thị 化hóa 身thân 佛Phật 說thuyết 如như 如như 法Pháp 也dã 。 空không 生sanh 疑nghi 化hóa 身thân 佛Phật 。 所sở 說thuyết 之chi 法Pháp 。 不bất 到đáo 法Pháp 身thân 境cảnh 界giới 。 如như 何hà 得đắc 福phước 。

佛Phật 言ngôn 。

化hóa 身thân 說thuyết 即tức 法Pháp 身thân 說thuyết 。 以dĩ 三Tam 身Thân 不bất 異dị 故cố 。 即tức 於ư 此thử 法pháp 能năng 持trì 四tứ 句cú 。 為vì 人nhân 演diễn 說thuyết 。 其kỳ 福phước 最tối 勝thắng 。 以dĩ 不bất 取thủ 於ư 相tướng 。 如như 如như 不bất 動động 故cố 。 到đáo 此thử 塵trần 說thuyết 剎sát 說thuyết 熾sí 然nhiên 說thuyết 也dã 。

△# 疑nghi 。 法Pháp 身thân 寂tịch 滅diệt 。 如như 何hà 寂tịch 而nhi 能năng 說thuyết 。 下hạ 示thị 正chánh 觀quán 。 以dĩ 般Bát 若Nhã 空không 寂tịch 。 從tùng 假giả 觀quán 入nhập 。 從tùng 假giả 入nhập 空không 。 故cố 名danh 真chân 空không 。 以dĩ 假giả 即tức 真chân 故cố 。

何hà 以dĩ 故cố 。 一nhất 切thiết 有hữu 為vi 法pháp 。 如như 夢mộng 幻huyễn 泡bào 影ảnh 。 如như 露lộ 亦diệc 如như 電điện 。 應ưng 作tác 如như 是thị 觀quán 。

解giải 。 此thử 入nhập 般Bát 若Nhã 真chân 空không 妙diệu 觀quán 也dã 。 以dĩ 真chân 空không 冥minh 寂tịch 。 藉tạ 假giả 而nhi 觀quán 。 若nhược 六lục 喻dụ 觀quán 成thành 。 則tắc 真chân 空không 自tự 現hiện 。 一nhất 往vãng 俱câu 顯hiển 理lý 體thể 。 此thử 則tắc 正chánh 示thị 觀quán 法pháp 。 諸chư 修tu 行hành 人nhân 。 當đương 從tùng 此thử 入nhập 。 法Pháp 身thân 真chân 境cảnh 。 極cực 盡tận 於ư 斯tư 。

佛Phật 說thuyết 是thị 經Kinh 已dĩ 。 長Trưởng 老lão 須Tu 菩Bồ 提Đề 。 及cập 諸chư 比tỉ 邱# 。 比tỉ 邱# 尼ni 。 優Ưu 婆Bà 塞Tắc 。 優Ưu 婆Bà 夷Di 。 一nhất 切thiết 世thế 間gian 天thiên 。 人nhân 。 阿a 修tu 羅la 。 聞văn 佛Phật 所sở 說thuyết 。 皆giai 大đại 歡hoan 喜hỷ 。 信tín 受thọ 奉phụng 行hành 。

解giải 。 此thử 結kết 經kinh 者giả 常thường 規quy 也dã 。 凡phàm 所sở 聞văn 歡hoan 喜hỷ 。 必tất 妙diệu 契khế 於ư 心tâm 。 契khế 則tắc 信tín 之chi 真chân 受thọ 之chi 切thiết 。 而nhi 奉phụng 行hành 不bất 虗hư 矣hĩ 。

金kim 剛cang 決quyết 疑nghi (# 終chung )#