Kim Cang Kinh Như Thị Giải –

金Kim 剛Cang 經Kinh 如Như 是Thị 解Giải

清Thanh 無Vô 是Thị 道Đạo 人Nhân 註Chú 解Giải

金kim 剛cang 者giả 。 性tánh 喻dụ 也dã 。 性tánh 無vô 形hình 似tự 。 落lạc 言ngôn 即tức 非phi 。 天Thiên 竺Trúc 先tiên 生sanh 不bất 得đắc 已dĩ 而nhi 有hữu 言ngôn 。 於ư 是thị 名danh 之chi 以dĩ 般Bát 若Nhã 。 名danh 之chi 以dĩ 阿A 耨Nậu 多Đa 羅La 三Tam 藐Miệu 三Tam 菩Bồ 提Đề 。 猶do 謂vị 文văn 字tự 日nhật 繁phồn 。 本bổn 來lai 不bất 多đa 。 故cố 於ư 經kinh 首thủ 。 拈niêm 出xuất 如như 是thị 兩lưỡng 字tự 。 如như 是thị 者giả 。 性tánh 體thể 也dã 。 不bất 變biến 不bất 異dị 。 何hà 容dung 解giải 。 何hà 容dung 不bất 解giải 。 遇ngộ 慧tuệ 命mạng 人nhân 如như 須Tu 菩Bồ 提Đề 者giả 。 深thâm 機cơ 相tương 觸xúc 。 秘bí 義nghĩa 盡tận 宣tuyên 。 曰viết 。 如như 是thị 住trụ 。 如như 是thị 降hàng 伏phục 。 又hựu 曰viết 。 如như 是thị 生sanh 清thanh 淨tịnh 心tâm 。 其kỳ 言ngôn 布bố 施thí 也dã 。 曰viết 。 應ưng 如như 是thị 布bố 施thí 。 其kỳ 言ngôn 果quả 報báo 也dã 。 曰viết 。 福phước 德đức 亦diệc 復phục 如như 是thị 。 其kỳ 需# 解giải 人nhân 也dã 。 曰viết 。 如như 是thị 知tri 。 如như 是thị 見kiến 。 如như 是thị 信tín 解giải 。 是thị 以dĩ 深thâm 明minh 佛Phật 法Pháp 。 擔đảm 荷hà 如Như 來Lai 。 則tắc 曰viết 。 如như 是thị 人nhân 等đẳng 。 無vô 異dị 人nhân 也dã 。 讚tán 嘆thán 世Thế 尊Tôn 。 則tắc 曰viết 。 如như 是thị 世Thế 尊Tôn 。 無vô 異dị 物vật 也dã 。 其kỳ 感cảm 極cực 涕thế 零linh 。 則tắc 曰viết 。 得đắc 聞văn 如như 是thị 之chi 經kinh 。 無vô 異dị 法pháp 也dã 。

三tam 十thập 二nhị 分phần 實thật 相tướng 妙diệu 智trí 。 不bất 可khả 思tư 議nghị 者giả 。 語ngữ 盡tận 忘vong 言ngôn 。 兀ngột 坐tọa 說thuyết 偈kệ 。 不bất 過quá 曰viết 。 作tác 如như 是thị 觀quán 而nhi 已dĩ 。 故cố 知tri 金kim 剛cang 本bổn 體thể 。 古cổ 佛Phật 聖thánh 賢hiền 如như 是thị 。 歌ca 利lợi 凡phàm 夫phu 亦diệc 如như 是thị 。 祗chi 舍xá 王vương 城thành 恆Hằng 沙sa 塔tháp 廟miếu 如như 是thị 。 五ngũ 百bách 世thế 以dĩ 前tiền 。 五ngũ 百bách 世thế 以dĩ 後hậu 。 阿a 僧Tăng 祗chi 世thế 界giới 亦diệc 無vô 不bất 如như 是thị 。 自tự 黃hoàng 梅mai 首thủ 宣tuyên 經kinh 旨chỉ 。 解giải 者giả 八bát 百bách 餘dư 家gia 。 然nhiên 親thân 切thiết 道đạo 者giả 。 惟duy 六lục 祖tổ 一nhất 言ngôn 了liễu 之chi 。 曰viết 。 法pháp 非phi 有hữu 無vô 謂vị 如như 。 皆giai 是thị 佛Phật 法Pháp 謂vị 是thị 。 揆quỹ 其kỳ 旨chỉ 。 不bất 過quá 以dĩ 如như 是thị 心tâm 。 演diễn 如như 是thị 經Kinh 。 成thành 如như 是thị 佛Phật 耳nhĩ 。

余dư 持trì 此thử 經Kinh 二nhị 十thập 年niên 。 口khẩu 頭đầu 薄bạc 業nghiệp 。 苦khổ 無vô 證chứng 入nhập 。 迨đãi 遭tao 劫kiếp 灰hôi 。 桎trất 梏cốc 刀đao 鋸cứ 。 投đầu 荒hoang 沉trầm 獄ngục 。 一nhất 袱# 隨tùy 身thân 。 夢mộng 寐mị 護hộ 念niệm 。 迄hất 于vu 生sanh 還hoàn 。 寓# 京kinh 師sư 者giả 又hựu 五ngũ 年niên 。 乃nãi 取thủ 誦tụng 本bổn 。 與dữ 素tố 所sở 與dữ 。 默mặc 疑nghi 和hòa 尚thượng 閉bế 關quan 九cửu 年niên 商thương 量lượng 語ngữ 。 及cập 黃hoàng 蘗bách 山sơn 中trung 所sở 得đắc 西tây 影ảnh 禪thiền 師sư 遺di 偈kệ 。 入nhập 都đô 來lai 間gian 於ư 長trường/trưởng 春xuân 寺tự 聽thính 御ngự 生sanh 說thuyết 法Pháp 。 復phục 入nhập 西tây 山sơn 叩khấu 一nhất 齋trai 。 識thức 其kỳ 漫mạn 談đàm 。 皆giai 若nhược 得đắc 若nhược 失thất 。 乃nãi 掩yểm 卷quyển 靜tĩnh 對đối 覺giác 經kinh 上thượng 白bạch 文văn 。 如như 如như 本bổn 體thể 。 躍dược 躍dược 紙chỉ 上thượng 。 特đặc 為vi 向hướng 來lai 業nghiệp 識thức 迷mê 覆phú 不bất 見kiến 耳nhĩ 。 信tín 手thủ 隨tùy 錄lục 。 久cửu 遂toại 成thành 帙# 。 雖tuy 與dữ 如như 是thị 本bổn 體thể 未vị 必tất 脗# 合hợp 。 然nhiên 八bát 百bách 家gia 解giải 者giả 不bất 如như 是thị 。 而nhi 我ngã 欲dục 盡tận 歸quy 之chi 如như 是thị 。 此thử 亦diệc 如như 如như 本bổn 性tánh 。 活hoạt 活hoạt 在tại 我ngã 身thân 中trung 。 不bất 能năng 自tự 異dị 於ư 如Như 來Lai 與dữ 凡phàm 夫phu 者giả 。 寧ninh 我ngã 作tác 如như 是thị 解giải 哉tai 。 名danh 以dĩ 般Bát 若Nhã 名danh 。 以dĩ 阿A 耨Nậu 多Đa 羅La 三Tam 藐Miệu 三Tam 菩Bồ 提Đề 。 佛Phật 說thuyết 已dĩ 多đa 。 而nhi 況huống 無vô 住trụ 無vô 相tướng 無vô 得đắc 無vô 說thuyết 之chi 法pháp 。 以dĩ 如như 是thị 覓mịch 如như 是thị 。 以dĩ 如như 是thị 解giải 如như 是thị 乎hồ 。 故cố 如như 而nhi 還hoàn 之chi 無vô 如như 。 是thị 而nhi 還hoàn 之chi 無vô 是thị 。 解giải 而nhi 還hoàn 之chi 無vô 解giải 。 余dư 以dĩ 此thử 自tự 悔hối 自tự 懺sám 。 因nhân 號hiệu 無vô 是thị 道Đạo 人Nhân 焉yên 。

寓# 跡tích 石thạch 鏡kính 山sơn 中trung 無vô 是thị 道Đạo 人Nhân 自tự 記ký

NO.485-B# 金Kim 剛Cang 經Kinh 如Như 是Thị 解Giải 序Tự

初sơ 祖tổ 達đạt 摩ma 西tây 來lai 。 特đặc 稱xưng 楞lăng 伽già 四tứ 卷quyển 可khả 以dĩ 印ấn 心tâm 。 究cứu 不bất 若nhược 金kim 剛cang 一nhất 卷quyển 。 常thường 為vi 心tâm 印ấn 。 是thị 以dĩ 黃hoàng 梅mai 五ngũ 祖tổ 。 首thủ 行hành 倡xướng 導đạo 。 宣tuyên 其kỳ 經kinh 旨chỉ 。 從tùng 而nhi 作tác 解giải 者giả 。 八bát 百bách 餘dư 家gia 。 曹tào 溪khê 六lục 祖tổ 。 初sơ 既ký 因nhân 文văn 悟ngộ 入nhập 。 後hậu 復phục 以dĩ 之chi 啟khải 口khẩu 。 作tác 壇đàn 經kinh 。 更cánh 了liễu 以dĩ 一nhất 言ngôn 曰viết 。 法pháp 非phi 有hữu 無vô 謂vị 如như 。 皆giai 是thị 佛Phật 法Pháp 謂vị 是thị 。 應ưng 知tri 此thử 經Kinh 。 佛Phật 與dữ 須Tu 菩Bồ 提Đề 一nhất 句cú 一nhất 棒bổng 。 一nhất 字tự 一nhất 喝hát 。 語ngữ 言ngôn 文văn 字tự 。 剗sản 盡tận 無vô 餘dư 。 的đích 的đích 教giáo 外ngoại 別biệt 傳truyền 。 西tây 來lai 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 。 為vi 佛Phật 祖tổ 慧tuệ 命mạng 所sở 統thống 。 于vu 群quần 經kinh 中trung 尊tôn 勝thắng 稱xưng 王vương 。 信tín 也dã 。

其kỳ 文văn 藏tạng 有hữu 三tam 譯dịch 。 元nguyên 魏ngụy 留lưu 支chi 。 陳trần 天Thiên 竺Trúc 真Chân 諦Đế 二nhị 譯dịch 。 要yếu 不bất 如như 姚Diêu 秦Tần 鳩Cưu 摩Ma 羅La 什Thập 所sở 譯dịch 。 辭từ 特đặc 簡giản 明minh 。 義nghĩa 無vô 脫thoát 誤ngộ 。 是thị 以dĩ 震chấn 旦đán 誦tụng 習tập 。 日nhật 月nguyệt 爭tranh 光quang 。 而nhi 註chú 釋thích 多đa 門môn 。 意ý 見kiến 差sai 別biệt 。

愚ngu 自tự 弱nhược 冠quan 志chí 學học 。 即tức 知tri 三tam 教giáo 會hội 通thông 。 丙bính 辰thần 歲tuế 。 以dĩ 梁lương 生sanh 奇kỳ 緣duyên 。 皈quy 依y 憨# 山sơn 大đại 師sư 。 于vu 東đông 遊du 之chi 日nhật 。 得đắc 受thọ 金kim 剛cang 決quyết 疑nghi 。 以dĩ 為vi 指chỉ 歸quy 。 其kỳ 大đại 意ý 謂vị 。 佛Phật 說thuyết 法pháp 三tam 十thập 年niên 。 上thượng 首thủ 弟đệ 子tử 。 猶do 是thị 懷hoài 疑nghi 。 此thử 經Kinh 隨tùy 空không 生sanh 所sở 疑nghi 處xứ 。 即tức 便tiện 逐trục 破phá 。 所sở 謂vị 疑nghi 悔hối 永vĩnh 已dĩ 盡tận 。 安an 住trụ 實thật 智trí 中trung 。 憨# 師sư 現hiện 示thị 肉nhục 身thân 于vu 曹tào 溪khê 。 稱xưng 七thất 祖tổ 。 與dữ 六lục 祖tổ 覿# 面diện 。 是thị 能năng 不bất 隨tùy 分phần/phân 演diễn 說thuyết 。 真chân 契khế 佛Phật 祖tổ 心tâm 印ấn 。 并tinh 契khế 宣tuyên 尼ni 一nhất 貫quán 無vô 言ngôn 之chi 大đại 旨chỉ 者giả 。 即tức 南nam 嶽nhạc 之chi 得đắc 金kim 剛cang 無Vô 礙Ngại 智Trí 。 中trung 峰phong 之chi 能năng 用dụng 世thế 語ngữ 。 入nhập 佛Phật 知tri 見kiến 。 不bất 過quá 是thị 也dã 。 越việt 今kim 四tứ 十thập 餘dư 載tái 。 其kỳ 間gian 所sở 聞văn 演diễn 說thuyết 。 所sở 見kiến 著trước 述thuật 。 描# 抹mạt 此thử 經Kinh 面diện 目mục 者giả 。 不bất 知tri 幾kỷ 何hà 。 而nhi 乃nãi 得đắc 見kiến 坦thản 公công 先tiên 生sanh 如như 是thị 解giải 。 是thị 直trực 以dĩ 鏡kính 照chiếu 鏡kính 。 諸chư 相tướng 不bất 立lập 。 以dĩ 光quang 接tiếp 光quang 。 眾chúng 塵trần 消tiêu 隕vẫn 。 只chỉ 提đề 如như 是thị 我ngã 聞văn 四tứ 字tự 。 便tiện 攝nhiếp 全toàn 經kinh 。 并tinh 攝nhiếp 全toàn 藏tạng 。 若nhược 水thủy 入nhập 乳nhũ 。 若nhược 芥giới 投đầu 針châm 。 梵Phạn 語ngữ 華hoa 言ngôn 。 拈niêm 來lai 即tức 合hợp 。 引dẫn 申thân 觸xúc 類loại 。 無vô 境cảnh 不bất 融dung 。 以dĩ 至chí 孔khổng 孟# 精tinh 微vi 。 和hòa 盤bàn 托thác 出xuất 。 老lão 莊trang 玄huyền 妙diệu 。 徹triệt 底để 掀# 翻phiên 。 頭đầu 頭đầu 盡tận 獲hoạch 家gia 珍trân 。 無vô 假giả 揉nhu 和hòa 窠khòa 臼cữu 。 自tự 非phi 降giáng/hàng 大đại 任nhậm 而nhi 投đầu 險hiểm 囏# 出xuất 自tự 困khốn 衡hành 動động 忍nhẫn 。 安an 能năng 與dữ 箕ki 疇trù 岐kỳ 易dị 。 同đồng 放phóng 光quang 明minh 。 更cánh 非phi 宗tông 教giáo 全toàn 彰chương 。 福phước 慧tuệ 兩lưỡng 足túc 。 從tùng 入nhập 泥nê 入nhập 水thủy 中trung 。 履lý 道đạo 坦thản 坦thản 。 安an 得đắc 具cụ 金kim 剛cang 眼nhãn 。 得đắc 金kim 剛cang 心tâm 。 代đại 佛Phật 口khẩu 宣tuyên 無vô 上thượng 甚thậm 深thâm 妙diệu 。 諦đế 現hiện 長trưởng 者giả 宰tể 官quan 。 身thân 而nhi 為vi 說thuyết 法Pháp 。 具cụ 眼nhãn 者giả 。 謂vị 是thị 無vô 垢cấu 再tái 來lai 。 覆phú 按án 時thời 節tiết 因nhân 緣duyên 。 當đương 益ích 信tín 也dã 。

此thử 解giải 早tảo 已dĩ 壽thọ 梓# 于vu 吳ngô 門môn 鎮trấn 海hải 古cổ 剎sát 。 茲tư 重trọng/trùng 梓# 藏tạng 冊sách 。 流lưu 通thông 于vu 楞lăng 嚴nghiêm 經kinh 坊phường 。 將tương 紫tử 栢# 憨# 山sơn 兩lưỡng 尊tôn 者giả 。 同đồng 向hướng 寂tịch 光quang 首thủ 肯khẳng 。 真chân 歷lịch 劫kiếp 勝thắng 因nhân 也dã 。 古cổ 德đức 有hữu 云vân 。 見kiến 聞văn 為vi 種chủng 。 八bát 難nạn 超siêu 十Thập 地Địa 之chi 堦# 。 解giải 行hành 在tại 躬cung 。 一nhất 生sanh 圓viên 曠khoáng 劫kiếp 之chi 果quả 。 則tắc 以dĩ 無vô 是thị 翁ông 。 作tác 如như 是thị 解giải 。 即tức 謂vị 如như 如như 六lục 如như 悉tất 歸quy 剩thặng 義nghĩa 。 如như 之chi 一nhất 字tự 。 亦diệc 不bất 喜hỷ 聞văn 可khả 也dã 。 是thị 萬vạn 法pháp 俱câu 來lai 。 絲ti 毫hào 不bất 掛quải 之chi 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 也dã 。

順thuận 治trị 丁đinh 酉dậu 臘lạp 八bát 日nhật 擕# 李# 道đạo 一nhất 居cư 士sĩ 譚đàm 貞trinh 默mặc 槃bàn 談đàm 謹cẩn 撰soạn

No.485-C# 金kim 剛cang 如như 是thị 解giải 序tự

神thần 功công 不bất 可khả 以dĩ 碑bi 記ký 。 溟minh 渤bột 不bất 可khả 以dĩ 蠡lễ 測trắc 。 無vô 上thượng 妙diệu 道đạo 。 不bất 可khả 詮thuyên 註chú 。 唯duy 其kỳ 詮thuyên 註chú 不bất 及cập 也dã 。 雖tuy 終chung 日nhật 言ngôn 而nhi 無vô 言ngôn 。 終chung 日nhật 跡tích 而nhi 無vô 跡tích 。 故cố 迦ca 文văn 曰viết 。 我ngã 四tứ 十thập 九cửu 年niên 。 不bất 曾tằng 說thuyết 著trước 一nhất 字tự 。 又hựu 曰viết 。 但đãn 有hữu 言ngôn 說thuyết 。 都đô 無vô 實thật 義nghĩa 。 譬thí 之chi 彈đàn 者giả 意ý 在tại 雀tước 。 獲hoạch 雀tước 而nhi 彈đàn 斯tư 委ủy 。 餌nhị 者giả 意ý 在tại 魚ngư 。 得đắc 魚ngư 而nhi 餌nhị 自tự 棄khí 。 若nhược 夫phu 執chấp 餌nhị 彈đàn 為vi 魚ngư 雀tước 。 非phi 作tác 者giả 咎cữu 。 乃nãi 時thời 人nhân 自tự 昧muội 耳nhĩ 。

無vô 是thị 張trương 公công 。 究cứu 心tâm 金kim 剛cang 有hữu 得đắc 。 不bất 肯khẳng 獨độc 擅thiện 其kỳ 妙diệu 。 欲dục 以dĩ 公công 之chi 天thiên 下hạ 。 于vu 致trí 君quân 澤trạch 民dân 之chi 餘dư 。 鈎câu 索sách 深thâm [〡*賾]# 而nhi 箋# 釋thích 之chi 。 命mạng 曰viết 。 如như 是thị 解giải 。 歲tuế 在tại 丁đinh 酉dậu 。 以dĩ 方phương 伯bá 涖# 武võ 林lâm 。 出xuất 全toàn 秩# 屬thuộc 序tự 焉yên 。 余dư 披phi 讀đọc 已dĩ 。 顧cố 謂vị 二nhị 三tam 子tử 曰viết 。 全toàn 經kinh 妙diệu 旨chỉ 。 為vi 如như 是thị 二nhị 字tự 。 一nhất 口khẩu 道đạo 盡tận 矣hĩ 。 他tha 如như 品phẩm 第đệ 文văn 句cú 。 雖tuy 有hữu 數số 千thiên 餘dư 言ngôn 。 不bất 過quá 二nhị 字tự 之chi 訓huấn 詁# 耳nhĩ 。 後hậu 來lai 循tuần 行hành 下hạ 註chú 者giả 。 華hoa 竺trúc 亡vong 慮lự 。 千thiên 人nhân 要yếu 之chi 。 如như 析tích 空không 立lập 界giới 。 各các 封phong 己kỷ 私tư 。 雖tuy 空không 性tánh 非phi 離ly 。 而nhi 用dụng 力lực 勞lao 矣hĩ 。 惟duy 天thiên 親thân 。 無vô 著trước 立lập 義nghĩa 明minh 宗tông 。 破phá 疑nghi 斷đoạn 執chấp 。 差sai 達đạt 佛Phật 意ý 。 然nhiên 猶do 不bất 能năng 離ly 句cú 絕tuyệt 非phi 。 直trực 指chỉ 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 諦Đế 。 斯tư 解giải 也dã 。 得đắc 之chi 于vu 心tâm 。 不bất 借tá 舌thiệt 於ư 玄huyền 旨chỉ 。 形hình 之chi 于vu 辭từ 。 匪phỉ 寄ký 意ý 于vu 私tư 緣duyên 。 冥minh 中trung 著trước 彩thải 。 水thủy 面diện 雕điêu 紋văn 。 有hữu 是thị 事sự 。 無vô 是thị 理lý 。 隨tùy 人nhân 所sở 得đắc 而nhi 見kiến 之chi 。 其kỳ 裨bì 補bổ 于vu 拘câu 學học 也dã 。 厥quyết 功công 大đại 哉tai 。

山sơn 野dã 不bất 能năng 文văn 。 抑ức 亦diệc 法pháp 不bất 換hoán 機cơ 。 以dĩ 致trí 鋪phô 錦cẩm 之chi 贊tán 。 但đãn 曰viết 。 世Thế 尊Tôn 如như 是thị 說thuyết 。 無vô 是thị 公công 如như 是thị 解giải 。 山sơn 野dã 如như 是thị 序tự 。 只chỉ 此thử 三tam 箇cá 如như 是thị 。 猶do 塗đồ 毒độc 鼓cổ 響hưởng 不bất 容dung 接tiếp 。 似tự 太thái 阿a 劍kiếm 鋒phong 不bất 可khả 攖# 。 又hựu 如như 雲vân 端đoan 鶴hạc 唳# 。 石thạch 竅khiếu 風phong 鳴minh 。 既ký 未vị 可khả 以dĩ 理lý 通thông 。 亦diệc 不bất 許hứa 以dĩ 意ý 解giải 。 讀đọc 是thị 經Kinh 者giả 。 便tiện 如như 是thị 將tương 去khứ 。 直trực 與dữ 說thuyết 者giả 解giải 者giả 。 同đồng 一nhất 金kim 剛cang 體thể 性tánh 。 同đồng 一nhất 無Vô 住Trụ 三Tam 昧Muội 。 詎cự 必tất 數số 盡tận 行hành 墨mặc 名danh 言ngôn 。 始thỉ 信tín 無vô 我ngã 人nhân 眾chúng 生sanh 。 壽thọ 者giả 相tương/tướng 哉tai 。 雖tuy 然nhiên 認nhận 餌nhị 彈đàn 為vi 魚ngư 雀tước 者giả 。 固cố 謬mậu 矣hĩ 。 苟cẩu 得đắc 一nhất 魚ngư 一nhất 雀tước 。 遂toại 欲dục 使sử 天thiên 下hạ 人nhân 盡tận 棄khí 餌nhị 彈đàn 而nhi 勿vật 用dụng 。 吾ngô 知tri 斯tư 人nhân 亦diệc 不bất 足túc 以dĩ 語ngữ 道đạo 也dã 。 前tiền 哲triết 不bất 云vân 乎hồ 。 實thật 際tế 理lý 地địa 。 不bất 受thọ 一nhất 塵trần 。 佛Phật 事sự 門môn 中trung 。 不bất 捨xả 一nhất 法pháp 。 夫phu 然nhiên 則tắc 雖tuy 家gia 喻dụ 此thử 經Kinh 。 戶hộ 傳truyền 此thử 解giải 。 正chánh 金kim 剛cang 種chủng 子tử 之chi 光quang 明minh 顯hiển 發phát 處xứ 也dã 。 庸dong 何hà 傷thương 山sơn 野dã 恁nhẫm 麼ma 序tự 引dẫn 。 是thị 真chân 實thật 語ngữ 。 是thị 不bất 誑cuống 不bất 妄vọng 語ngữ 。 具cụ 眼nhãn 者giả 薦tiến 取thủ 。

靈linh 隱ẩn 道Đạo 人Nhân 弘hoằng 禮lễ 題đề

金Kim 剛Cang 經Kinh 如Như 是Thị 解Giải

寓# 石thạch 經kinh 山sơn 河hà 北bắc 。 無vô 是thị 道Đạo 人Nhân 。 註chú 解giải 。

般Bát 若Nhã 會hội 中trung 。 都đô 門môn 孫tôn 北bắc 海hải 承thừa 澤trạch 。 河hà 陽dương 薛tiết 行hành 屋ốc 所sở 蘊uẩn 。 膠giao 州châu 張trương 天thiên 石thạch 若nhược 麒# 。 仝# 閱duyệt 。

金Kim 剛Cang 般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 經Kinh

五ngũ 金kim 皆giai 謂vị 之chi 金kim 。 金kim 剛cang 者giả 。 如như 刀đao 劒kiếm 之chi 有hữu 剛cang 鐵thiết 。 剛cang 在tại 金kim 中trung 。 百bách 鍊luyện 不bất 消tiêu 。 取thủ 其kỳ 堅kiên 利lợi 。 能năng 斷đoạn 萬vạn 物vật 。 有hữu 如như 智trí 慧tuệ 能năng 絕tuyệt 貪tham 嗔sân 癡si 一nhất 切thiết 顛điên 倒đảo 之chi 見kiến 。 般Bát 若Nhã 梵Phạn 語ngữ 。 唐đường 言ngôn 智trí 慧tuệ 。 波Ba 羅La 蜜Mật 梵Phạn 語ngữ 。 唐Đường 言ngôn 到Đáo 彼Bỉ 岸Ngạn 。 欲dục 到đáo 彼bỉ 岸ngạn 。 須tu 憑bằng 般Bát 若Nhã 。 經kinh 者giả 徑kính 也dã 。 載tái 最Tối 上Thượng 乘Thừa 。 上thượng 菩Bồ 提Đề 路lộ 。 大đại 鑑giám 禪thiền 師sư 金kim 剛cang 序tự 云vân 。 金kim 在tại 山sơn 中trung 。 山sơn 不bất 知tri 是thị 寶bảo 。 寶bảo 亦diệc 不bất 知tri 是thị 山sơn 。 由do 無vô 性tánh 故cố 。 人nhân 則tắc 有hữu 性tánh 。 取thủ 其kỳ 寶bảo 用dụng 得đắc 見kiến 。 金kim 師sư 破phá 山sơn 取thủ 礦quáng 。 用dụng 火hỏa 烹phanh 鍊luyện 。 得đắc 成thành 精tinh 金kim 。 四tứ 大đại 身thân 中trung 性tánh 亦diệc 云vân 爾nhĩ 。 世thế 界giới 中trung 有hữu 人nhân 我ngã 山sơn 。 人nhân 我ngã 山sơn 中trung 有hữu 煩phiền 惱não 礦quáng 。 煩phiền 惱não 礦quáng 中trung 有hữu 佛Phật 性tánh 寶bảo 。 佛Phật 性tánh 寶bảo 中trung 有hữu 智trí 慧tuệ 匠tượng 。 用dụng 覺giác 悟ngộ 火hỏa 烹phanh 鍊luyện 。 見kiến 自tự 性tánh 金kim 剛cang 。 了liễu 然nhiên 明minh 淨tịnh 。 是thị 故cố 以dĩ 金kim 剛cang 為ví 喻dụ 也dã 。 圓viên 覺giác 經kinh 曰viết 。 譬thí 如như 銷tiêu 金kim 鑛khoáng 。 金kim 非phi 銷tiêu 故cố 有hữu 。 雖tuy 復phục 本bổn 來lai 金kim 。 終chung 以dĩ 銷tiêu 成thành 就tựu 。 可khả 知tri 金kim 剛cang 不bất 落lạc 空không 虗hư 。 煅# 煉luyện 原nguyên 有hữu 功công 用dụng 。

此thử 經Kinh 亦diệc 名danh 小tiểu 般Bát 若Nhã 。 乃nãi 大đại 部bộ 六lục 百bách 卷quyển 中trung 。 第đệ 五ngũ 百bách 七thất 十thập 七thất 卷quyển 。 名danh 小tiểu 般Bát 若Nhã 者giả 。 謂vị 一nhất 卷quyển 能năng 涵# 大đại 部bộ 之chi 義nghĩa 。 非phi 般Bát 若Nhã 有hữu 大đại 小tiểu 也dã 。 此thử 經Kinh 盛thịnh 行hành 於ư 世thế 。 自tự 黃hoàng 梅mai 五ngũ 祖tổ 始thỉ 。

王vương 世thế 貞trinh 宛uyển 委ủy 餘dư 編biên 載tái 。 秦tần 穆mục 公công 時thời 。 扶phù 風phong 獲hoạch 一nhất 石thạch 佛Phật 。 公công 不bất 識thức 。 棄khí 污ô 穢uế 中trung 。 後hậu 染nhiễm 疾tật 。 夢mộng 天thiên 譴khiển 責trách 。 問vấn 由do 余dư 。 對đối 曰viết 。 周chu 穆mục 王vương 時thời 。 有hữu 化hóa 人nhân 來lai 。 云vân 。 是thị 佛Phật 。 神thần 王vương 為vi 造tạo 中trung 天thiên 臺đài 。 公công 乃nãi 命mạng 由do 余dư 視thị 之chi 。 曰viết 。 真chân 佛Phật 神thần 也dã 。 公công 以dĩ 三tam 牲# 祀tự 之chi 。 由do 余dư 曰viết 。 佛Phật 法Pháp 清thanh 淨tịnh 。 所sở 有hữu 供cúng 養dường 。 燒thiêu 香hương 而nhi 已dĩ 。 譯dịch 經kinh 圖đồ 記ký 云vân 。 明minh 帝đế 感cảm 異dị 夢mộng 。 敕sắc 郎lang 中trung 蔡thái 愔# 等đẳng 。 迎nghênh 摩ma 騰đằng 法pháp 蘭lan 。 用dụng 白bạch 馬mã 馱đà 經kinh 。 此thử 後hậu 來lai 事sự 。 謂vị 佛Phật 法Pháp 至chí 漢hán 。 始thỉ 入nhập 中trung 國quốc 。 非phi 也dã 。

○# 法Pháp 會hội 因nhân 由do 分phân 第đệ 一nhất

如như 是thị 我ngã 聞văn 。

一nhất 時thời 。 佛Phật 在tại 舍Xá 衛Vệ 國Quốc 。 祗chi 樹thụ 給Cấp 孤Cô 獨Độc 園Viên 。 與dữ 大đại 比Bỉ 丘Khâu 眾chúng 。 千thiên 二nhị 百bách 五ngũ 十thập 人nhân 俱câu 。

爾nhĩ 時thời 世Thế 尊Tôn 食thực 時thời 。 著trước 衣y 持trì 鉢bát 。 入nhập 舍Xá 衛Vệ 大Đại 城Thành 乞khất 食thực 。 於ư 其kỳ 城thành 中trung 。 次thứ 第đệ 乞khất 已dĩ 。 還hoàn 至chí 本bổn 處xứ 。 飯phạn 食thực 訖ngật 。 收thu 衣y 鉢bát 。 洗tẩy 足túc 已dĩ 。 敷phu 座tòa 而nhi 坐tọa 。

如như 是thị 我ngã 聞văn 者giả 。 如Như 來Lai 涅Niết 槃Bàn 。 時thời 示thị 阿A 難Nan 。 一nhất 切thiết 經kinh 首thủ 。 皆giai 安an 如như 是thị 我ngã 聞văn 。 佛Phật 言ngôn 覺giác 也dã 。 自tự 覺giác 覺giác 他tha 。 覺giác 圓viên 滿mãn 故cố 。 舍Xá 衛Vệ 國quốc 。 波Ba 斯Tư 匿Nặc 王Vương 所sở 居cư 。 祗chi 樹thụ 者giả 。 祗chi 陀đà 太thái 子tử 所sở 施thí 。 給Cấp 孤Cô 獨Độc 園Viên 者giả 。 給Cấp 孤Cô 獨Độc 長Trưởng 者Giả 之chi 園viên 。 即tức 布bố 金kim 滿mãn 地địa 處xứ 。 比Bỉ 丘Khâu 梵Phạn 語ngữ 。 華hoa 言ngôn 乞khất 士sĩ 。 上thượng 乞khất 法pháp 於ư 諸chư 佛Phật 。 下hạ 乞khất 食thực 於ư 人nhân 間gian 也dã 。 千thiên 二nhị 百bách 五ngũ 十thập 人nhân 。 三tam 迦Ca 葉Diếp 目mục 犍kiền 連liên 舍Xá 利Lợi 弗Phất 五ngũ 人nhân 弟đệ 子tử 。 共cộng 合hợp 此thử 數số 。

如như 是thị 二nhị 字tự 。 即tức 為vi 全toàn 經kinh 之chi 髓tủy 。 六lục 祖tổ 云vân 。 法pháp 非phi 有hữu 無vô 謂vị 之chi 如như 。 皆giai 是thị 佛Phật 法Pháp 謂vị 之chi 是thị 。 故cố 住trụ 曰viết 如như 是thị 住trụ 。 降hàng 伏phục 曰viết 如như 是thị 降hàng 伏phục 。 布bố 施thí 曰viết 如như 是thị 布bố 施thí 。 福phước 德đức 曰viết 福phước 德đức 亦diệc 復phục 如như 是thị 。 清thanh 淨tịnh 曰viết 如như 是thị 。 生sanh 清thanh 淨tịnh 心tâm 。 又hựu 曰viết 。 如như 是thị 知tri 。 如như 是thị 見kiến 。 如như 是thị 信tín 解giải 。 又hựu 曰viết 。 如như 如như 不bất 動động 。 又hựu 曰viết 。 作tác 如như 是thị 觀quán 。 每mỗi 每mỗi 機cơ 鋒phong 相tương/tướng 投đầu 。 則tắc 曰viết 如như 是thị 如như 是thị 。 孔khổng 曰viết 。 一nhất 言ngôn 終chung 身thân 其kỳ 恕thứ 乎hồ 。 恕thứ 者giả 。 如như 心tâm 也dã 。 故cố 曾tằng 悟ngộ 一nhất 貫quán 。 亦diệc 曰viết 忠trung 恕thứ 。 子tử 思tư 之chi 未vị 發phát 。 孟# 軻kha 之chi 不bất 動động 。 總tổng 無vô 二nhị 義nghĩa 。 故cố 經Kinh 云vân 諸chư 法pháp 如như 義nghĩa 。

我ngã 聞văn 者giả 。 固cố 聞văn 之chi 於ư 佛Phật 。 亦diệc 聞văn 之chi 於ư 我ngã 也dã 。 阿A 難Nan 現hiện 身thân 聞văn 相tương/tướng 。 何hà 所sở 聞văn 。 何hà 所sở 不bất 聞văn 。 夫phu 子tử 之chi 文văn 章chương 可khả 得đắc 聞văn 也dã 。

一nhất 時thời 者giả 。 在tại 衛vệ 之chi 時thời 。

爾nhĩ 時thời 者giả 。 入nhập 城thành 之chi 時thời 。

時thời 長Trưởng 老lão 須Tu 菩Bồ 提Đề 。 乃nãi 問vấn 法pháp 說thuyết 法Pháp 之chi 時thời 。 佛Phật 法Pháp 隨tùy 時thời 示thị 現hiện 。 即tức 所sở 謂vị 聖thánh 之chi 時thời 者giả 。 不bất 拘câu 一nhất 時thời 也dã 。 一nhất 切thiết 時thời 中trung 。 無vô 時thời 不bất 在tại 。 道đạo 也dã 者giả 。 不bất 可khả 須tu 臾du 離ly 也dã 。

舉cử 舍Xá 衛Vệ 國quốc 祗chi 樹thụ 園viên 。 以dĩ 見kiến 微vi 塵trần 剎sát 土độ 。 草thảo 木mộc 樓lâu 觀quán 。 頭đầu 頭đầu 皆giai 是thị 真Chân 如Như 。 不bất 獨độc 我ngã 有hữu 。 諸chư 大đại 比Bỉ 丘Khâu 眾chúng 。 一nhất 切thiết 人nhân 天thiên 。 并tinh 及cập 異dị 類loại 。 俱câu 是thị 共cộng 有hữu 。 孔khổng 云vân 。 吾ngô 無vô 行hành 而nhi 不bất 與dữ 二nhị 三tam 子tử 者giả 。 是thị 丘khâu 也dã 。 故cố 千thiên 二nhị 百bách 五ngũ 十thập 人nhân 俱câu 此thử 性tánh 。 俱câu 此thử 般Bát 若Nhã 。 即tức 俱câu 此thử 佛Phật 體thể 。 世Thế 尊Tôn 傳truyền 心tâm 諭dụ 眾chúng 。 相tương/tướng 諭dụ 不bất 言ngôn 。 政chánh 在tại 穿xuyên 衣y 吃cật 飯phạn 處xứ 。 討thảo 箇cá 下hạ 落lạc 。 故cố 著trước 衣y 乞khất 食thực 。 了liễu 不bất 異dị 於ư 人nhân 。 折chiết 我ngã 憍kiêu 心tâm 。 生sanh 彼bỉ 施thí 福phước 也dã 。

還hoàn 至chí 本bổn 處xứ 。 乃nãi 影ảnh 借tá 語ngữ 。 本bổn 地địa 可khả 還hoàn 。 即tức 我ngã 之chi 本bổn 來lai 亦diệc 可khả 還hoàn 也dã 。 飯phạn 食thực 已dĩ 畢tất 。 收thu 衣y 鉢bát 者giả 。 所sở 以dĩ 狀trạng 佛Phật 之chi 脫thoát 粘niêm 染nhiễm 而nhi 歸quy 於ư 無vô 也dã 。 洗tẩy 足túc 者giả 。 亦diệc 以dĩ 狀trạng 空không 塵trần 也dã 。 敷phu 座tòa 而nhi 坐tọa 。 寧ninh 靜tĩnh 登đăng 禪thiền 。 入nhập 於ư 化hóa 矣hĩ 。 葢# 菩Bồ 提Đề 實thật 性tánh 。 無vô 出xuất 入nhập 相tương/tướng 。 無vô 往vãng 復phục 相tương/tướng 。 祗chi 舍xá 王vương 城thành 。 不bất 即tức 不bất 離ly 。 次thứ 第đệ 乞khất 內nội 與dữ 。 還hoàn 至chí 本bổn 處xứ 。 原nguyên 無vô 二nhị 見kiến 。 到đáo 敷phu 座tòa 而nhi 坐tọa 。 則tắc 住trụ 心tâm 降hàng 心tâm 。 俱câu 在tại 此thử 中trung 。 為vi 第đệ 二nhị 分phần 。 預dự 示thị 機cơ 關quan 。 須tu 在tại 解giải 人nhân 自tự 悟ngộ 。

有hữu 僧Tăng 參tham 忠trung 國quốc 師sư 。 師sư 問vấn 蘊uẩn 何hà 事sự 業nghiệp 。 曰viết 。 講giảng 金kim 剛cang 經kinh 。 師sư 曰viết 。 最tối 初sơ 兩lưỡng 字tự 是thị 甚thậm 麼ma 。 曰viết 。 如như 是thị 。 師sư 曰viết 。 是thị 甚thậm 麼ma 。 僧Tăng 無vô 對đối 。 師sư 曰viết 。 咄đốt 哉tai 。 將tương 甚thậm 麼ma 講giảng 經kinh 。

僧Tăng 問vấn 趙triệu 州châu 。 乞khất 指chỉ 示thị 。 州châu 曰viết 。 吃cật 粥chúc 了liễu 也dã 未vị 。 僧Tăng 云vân 。 吃cật 粥chúc 了liễu 。 州châu 云vân 。 洗tẩy 鉢bát 盂vu 去khứ 。 僧Tăng 大đại 悟ngộ 。 六lục 祖tổ 曰viết 。 心tâm 念niệm 不bất 起khởi 。 是thị 為vi 坐tọa 故cố 。 收thu 鉢bát 洗tẩy 足túc 敷phu 座tòa 。 要yếu 向hướng 這giá 裏lý 參tham 始thỉ 得đắc 。

按án 是thị 經Kinh 。 以dĩ 無vô 相tướng 為vi 宗tông 。 前tiền 人nhân 以dĩ 無vô 我ngã 相tương/tướng 四tứ 句cú 。 當đương 四tứ 句cú 偈kệ 。 此thử 分phần/phân 首thủ 章chương 曰viết 。 我ngã 聞văn 。 是thị 我ngã 相tương/tướng 也dã 。 乞khất 食thực 城thành 中trung 。 是thị 人nhân 相tương/tướng 也dã 。 大đại 比Bỉ 丘Khâu 眾chúng 。 是thị 眾chúng 生sanh 相tương/tướng 也dã 。 曰viết 佛Phật 。 曰viết 世Thế 尊Tôn 。 是thị 壽thọ 者giả 相tương/tướng 也dã 。 不bất 應ưng 執chấp 著trước 如như 此thử 。 余dư 曰viết 。 此thử 種chủng 種chủng 諸chư 相tướng 。 俱câu 在tại 還hoàn 至chí 本bổn 處xứ 後hậu 掃tảo 之chi 。 不bất 舉cử 其kỳ 地địa 。 其kỳ 人nhân 。 則tắc 落lạc 斷đoạn 見kiến 。 舉cử 而nhi 不bất 掃tảo 。 則tắc 落lạc 常thường 見kiến 。

余dư 常thường 序tự 林lâm 任nhậm 先tiên 參tham 詳tường 註chú 云vân 。 無vô 我ngã 相tương/tướng 者giả 。 非phi 無vô 我ngã 也dã 。 無vô 人nhân 相tương/tướng 者giả 。 非phi 無vô 人nhân 也dã 。 無vô 眾chúng 生sanh 相tướng 。 壽thọ 者giả 相tương/tướng 者giả 。 非phi 無vô 眾chúng 生sanh 與dữ 壽thọ 者giả 也dã 。 不bất 可khả 以dĩ 身thân 相tướng 。 得đắc 見kiến 如Như 來Lai 者giả 。 非phi 無vô 身thân 也dã 。 不bất 住trụ 相tương/tướng 布bố 施thí 者giả 。 非phi 無vô 布bố 施thí 也dã 。 無vô 定định 法pháp 可khả 說thuyết 者giả 。 非phi 無vô 法pháp 也dã 。 過quá 去khứ 未vị 來lai 。 見kiến 在tại 心tâm 不bất 可khả 得đắc 者giả 。 非phi 無vô 心tâm 也dã 。 無vô 所sở 住trụ 者giả 。 非phi 無vô 住trụ 也dã 。 皆giai 從tùng 有hữu 說thuyết 到đáo 無vô 。 葢# 不bất 著trước 有hữu 。 便tiện 是thị 無vô 了liễu 。 達đạt 摩ma 曰viết 。 廓khuếch 然nhiên 無vô 聖thánh 。 梁lương 武võ 不bất 省tỉnh 。 乃nãi 曰viết 。 對đối 朕trẫm 者giả 誰thùy 。 若nhược 了liễu 此thử 義nghĩa 。 則tắc 三tam 十thập 二nhị 相tướng 。 俱câu 消tiêu 化hóa 于vu 敷phu 座tòa 而nhi 坐tọa 中trung 矣hĩ 。

○# 善thiện 現hiện 起khởi 請thỉnh 分phân 第đệ 二nhị

時thời 長Trưởng 老lão 須Tu 菩Bồ 提Đề 。 在tại 大đại 眾chúng 中trung 。 即tức 從tùng 座tòa 起khởi 。 偏thiên 袒đản 右hữu 肩kiên 。 右hữu 膝tất 著trước 地địa 。 合hợp 掌chưởng 恭cung 敬kính 而nhi 白bạch 佛Phật 言ngôn 。 希hy 有hữu 。

世Thế 尊Tôn 。 如Như 來Lai 善thiện 護hộ 念niệm 諸chư 菩Bồ 薩Tát 。 善thiện 付phó 囑chúc 諸chư 菩Bồ 薩Tát 。

梵Phạn 語ngữ 須Tu 菩Bồ 提Đề 。 此thử 言ngôn 善thiện 吉cát 。 善thiện 現hiện 。 空không 生sanh 。 尊tôn 者giả 。 雲vân 庵am 僧Tăng 了liễu 性tánh 曰viết 。 須Tu 菩Bồ 提Đề 人nhân 人nhân 有hữu 之chi 。 若nhược 人nhân 頓đốn 悟ngộ 空không 寂tịch 之chi 性tánh 。 故cố 名danh 解giải 空không 。 全toàn 空không 之chi 性tánh 。 真chân 是thị 菩Bồ 提Đề 。 故cố 名danh 須Tu 菩Bồ 提Đề 。 空không 性tánh 生sanh 出xuất 萬vạn 法pháp 。 故cố 名danh 空không 生sanh 。 空không 性tánh 隨tùy 緣duyên 應ưng 現hiện 。 利lợi 人nhân 利lợi 物vật 。 亦diệc 名danh 善Thiện 現Hiện 。 萬vạn 行hạnh 吉cát 祥tường 。 亦diệc 名danh 善thiện 吉cát 。

言ngôn 偏thiên 袒đản 者giả 。 此thử 土thổ/độ 謝tạ 過quá 請thỉnh 罪tội 。 則tắc 肉nhục 袒đản 。 西tây 土thổ/độ 興hưng 敬kính 禮lễ 儀nghi 。 則tắc 偏thiên 袒đản 。 言ngôn 右hữu 肩kiên 者giả 。 作tác 用dụng 取thủ 便tiện 。 言ngôn 右hữu 膝tất 者giả 。 佛Phật 法Pháp 尚thượng 右hữu 。

世Thế 尊Tôn 。 佛Phật 號hiệu 也dã 。 空không 生sanh 開khai 言ngôn 便tiện 歎thán 希hy 有hữu 。 作tác 何hà 見kiến 解giải 。 葢# 金kim 輪Luân 王Vương 子tử 。 一nhất 旦đán 舍xá 王vương 屋ốc 入nhập 雪Tuyết 山Sơn 。 此thử 事sự 甚thậm 為vi 希hy 有hữu 。 弟đệ 子tử 雲vân 從tùng 。 隨tùy 緣duyên 乞khất 食thực 。 了liễu 不bất 動động 情tình 。 此thử 道đạo 更cánh 為vi 希hy 有hữu 。 如Như 來Lai 者giả 。 真chân 性tánh 謂vị 之chi 如như 。 明minh 則tắc 照chiếu 無vô 量lượng 世thế 界giới 。 而nhi 無vô 所sở 蔽tế 。 慧tuệ 則tắc 通thông 無vô 量lượng 劫kiếp 。 而nhi 無vô 所sở 礙ngại 。 能năng 變biến 現hiện 為vì 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 而nhi 無vô 所sở 不bất 可khả 。 是thị 能năng 自tự 如như 者giả 也dã 。 自tự 如như 則tắc 無vô 去khứ 來lai 。 而nhi 謂vị 之chi 來lai 者giả 。 葢# 以dĩ 應ưng 現hiện 於ư 此thử 。 而nhi 謂vị 之chi 來lai 也dã 。 然nhiên 則tắc 言ngôn 如như 者giả 。 乃nãi 真chân 性tánh 之chi 本bổn 體thể 。 言ngôn 來lai 者giả 。 乃nãi 真chân 性tánh 之chi 應ứng 用dụng 。 如Như 來Lai 二nhị 字tự 。 兼kiêm 佛Phật 之chi 體thể 。 用dụng 而nhi 言ngôn 之chi 矣hĩ 。

菩Bồ 薩Tát 者giả 梵Phạn 語ngữ 。 本bổn 云vân 菩Bồ 提Đề 薩Tát 埵Đóa 。 此thử 云vân 覺giác 有hữu 情tình 。 有hữu 情tình 則tắc 眾chúng 生sanh 也dã 。 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 具cụ 佛Phật 性tánh 者giả 。 皆giai 有hữu 生sanh 而nhi 有hữu 情tình 。 惟duy 菩Bồ 薩Tát 在tại 有hữu 情tình 之chi 中trung 。 而nhi 能năng 覺giác 者giả 。 故cố 謂vị 之chi 覺giác 有hữu 情tình 也dã 。 菩Bồ 薩Tát 未vị 能năng 盡tận 絕tuyệt 情tình 想tưởng 。 惟duy 修tu 至chí 佛Phật 地địa 。 則tắc 絕tuyệt 情tình 矣hĩ 。 護hộ 者giả 護hộ 持trì 。 念niệm 者giả 憶ức 念niệm 。 俾tỉ 不bất 退thoái 轉chuyển 也dã 。 付phó 者giả 付phó 託thác 。 囑chúc 者giả 訂# 囑chúc 。 俾tỉ 不bất 斷đoạn 絕tuyệt 也dã 。 諸chư 菩Bồ 薩Tát 指chỉ 大đại 眾chúng 而nhi 言ngôn 。

世Thế 尊Tôn 。 善thiện 男nam 子tử 善thiện 女nữ 人nhân 。 發phát 阿A 耨Nậu 多Đa 羅La 三Tam 藐Miệu 三Tam 菩Bồ 提Đề 心tâm 。 云vân 何hà 應ưng 住trụ 。 云vân 何hà 降hàng 伏phục 其kỳ 心tâm 。

善thiện 男nam 子tử 者giả 。 正chánh 定định 心tâm 也dã 。 善thiện 女nữ 人nhân 者giả 。 正chánh 慧tuệ 心tâm 也dã 。 菩Bồ 薩Tát 是thị 善thiện 因nhân 成thành 熟thục 者giả 。 男nam 女nữ 是thị 善thiện 因nhân 初sơ 發phát 者giả 。 梵Phạn 語ngữ 阿a 。 此thử 云vân 無vô 。 梵Phạn 語ngữ 耨nậu 多đa 羅la 。 此thử 云vân 上thượng 。 梵Phạn 語ngữ 三tam 。 此thử 云vân 正chánh 。 梵Phạn 語ngữ 藐miệu 。 此thử 云vân 等đẳng 。 梵Phạn 語ngữ 菩Bồ 提Đề 。 此thử 云vân 覺giác 。 阿A 耨Nậu 多Đa 羅La 三Tam 藐Miệu 三Tam 菩Bồ 提Đề 。 乃nãi 無Vô 上Thượng 正Chánh 等Đẳng 正Chánh 覺Giác 也dã 。 謂vị 真chân 性tánh 也dã 。 真chân 性tánh 即tức 佛Phật 也dã 。 略lược 言ngôn 之chi 則tắc 謂vị 之chi 覺giác 。 詳tường 言ngôn 之chi 則tắc 謂vị 之chi 無Vô 上Thượng 正Chánh 等Đẳng 正Chánh 覺Giác 也dã 。 真chân 性tánh 無vô 得đắc 而nhi 上thượng 之chi 。 故cố 云vân 無vô 上thượng 。 然nhiên 佛Phật 不bất 獨độc 上thượng 。 眾chúng 生sanh 不bất 獨độc 下hạ 。 正chánh 相tương/tướng 平bình 等đẳng 。 故cố 云vân 正chánh 等đẳng 。 佛Phật 不bất 獨độc 悟ngộ 。 眾chúng 生sanh 不bất 獨độc 迷mê 。 其kỳ 覺giác 公công 普phổ 。 故cố 云vân 正chánh 覺giác 也dã 。

初sơ 發phát 心tâm 時thời 。 先tiên 求cầu 安an 心tâm 。 故cố 有hữu 此thử 問vấn 。 人nhân 天thiên 住trụ 有hữu 。 二Nhị 乘Thừa 住trụ 空không 。 故cố 曰viết 如như 何hà 應ưng 住trụ 。 降giáng/hàng 者giả 化hóa 逆nghịch 從tùng 順thuận 。 煩phiền 惱não 即tức 菩Bồ 提Đề 也dã 。 伏phục 者giả 遏át 抑ức 妄vọng 心tâm 。 轉chuyển 識thức 成thành 智trí 也dã 。 十thập 住trụ 中trung 第đệ 一nhất 發phát 心tâm 住trụ 。 先tiên 言ngôn 住trụ 。 後hậu 言ngôn 降hàng 伏phục 者giả 。 住trụ 是thị 進tiến 修tu 著trước 脚cước 之chi 處xứ 。 降hàng 伏phục 二nhị 字tự 。 只chỉ 到đáo 如Như 來Lai 地địa 位vị 。 方phương 了liễu 盡tận 也dã 。

佛Phật 言ngôn 。

善thiện 哉tai 善thiện 哉tai 。 須Tu 菩Bồ 提Đề 。 如như 汝nhữ 所sở 說thuyết 。 如Như 來Lai 善thiện 護hộ 念niệm 諸chư 菩Bồ 薩Tát 。 善thiện 付phó 囑chúc 諸chư 菩Bồ 薩Tát 。 汝nhữ 今kim 諦đế 聽thính 。 當đương 為vì 汝nhữ 說thuyết 。

善thiện 男nam 子tử 善thiện 女nữ 人nhân 。 發phát 阿A 耨Nậu 多Đa 羅La 三Tam 藐Miệu 三Tam 菩Bồ 提Đề 心tâm 。 應ưng 如như 是thị 住trụ 。 如như 是thị 降hàng 伏phục 其kỳ 心tâm 。 唯dụy 然nhiên 。

世Thế 尊Tôn 。 願nguyện 樂nhạo 欲dục 聞văn 。

諦đế 審thẩm 也dã 。 唯duy 者giả 諾nặc 其kỳ 言ngôn 。 然nhiên 者giả 是thị 其kỳ 言ngôn 。 佛Phật 因nhân 須Tu 菩Bồ 提Đề 所sở 問vấn 最tối 契khế 於ư 心tâm 。 故cố 首thủ 肯khẳng 曰viết 。 善thiện 哉tai 善thiện 哉tai 。 仍nhưng 牒điệp 其kỳ 言ngôn 而nhi 約ước 之chi 曰viết 。 發phát 菩Bồ 提Đề 心tâm 者giả 。 即tức 當đương 如như 是thị 住trụ 。 如như 是thị 降hàng 伏phục 其kỳ 心tâm 。 如như 是thị 者giả 即tức 開khai 首thủ 。 如như 是thị 二nhị 字tự 。 如như 如như 不bất 動động 之chi 意ý 也dã 。 謂vị 所sở 發phát 欲dục 善thiện 護hộ 念niệm 善thiện 付phó 囑chúc 之chi 心tâm 。 原nguyên 無vô 別biệt 法pháp 。 即tức 此thử 心tâm 如như 是thị 。 便tiện 已dĩ 是thị 住trụ 。 是thị 降hàng 伏phục 矣hĩ 。 此thử 外ngoại 非phi 更cánh 有hữu 安an 住trụ 降hàng 伏phục 之chi 法pháp 也dã 。 黃hoàng 蘗bách 云vân 。 凡phàm 夫phu 多đa 被bị 境cảnh 礙ngại 心tâm 。 事sự 礙ngại 理lý 。 不bất 知tri 乃nãi 是thị 心tâm 礙ngại 境cảnh 。 理lý 礙ngại 事sự 。 但đãn 令linh 心tâm 空không 。 境cảnh 自tự 空không 。 理lý 寂tịch 。 事sự 自tự 寂tịch 。 勿vật 倒đảo 用dụng 心tâm 也dã 。 可khả 知tri 如như 是thị 即tức 是thị 住trụ 。 如như 是thị 即tức 是thị 降hàng 伏phục 。

孔khổng 子tử 曰viết 。 吾ngô 道đạo 一nhất 以dĩ 貫quán 之chi 。 曾tằng 子tử 曰viết 。 唯duy 。 及cập 門môn 弟đệ 子tử 。 皆giai 所sở 不bất 解giải 。 世Thế 尊Tôn 曰viết 。 如như 是thị 住trụ 。 如như 是thị 降hàng 伏phục 其kỳ 心tâm 。 須Tu 菩Bồ 提Đề 曰viết 。 唯dụy 然nhiên 。 亦diệc 非phi 千thiên 二nhị 百bách 五ngũ 十thập 人nhân 所sở 解giải 。 解giải 之chi 云vân 何hà 。 亦diệc 曰viết 。 中trung 心tâm 如như 。 心tâm 中trung 心tâm 。 即tức 如như 心tâm 。 如như 如như 不bất 動động 而nhi 已dĩ 。

○# 大Đại 乘Thừa 正chánh 宗tông 分phân 第đệ 三tam

佛Phật 告cáo 須Tu 菩Bồ 提Đề 。

諸chư 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 應ưng 如như 是thị 降hàng 伏phục 其kỳ 心tâm 。 所sở 有hữu 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 之chi 類loại 。 若nhược 卵noãn 生sanh 。 若nhược 胎thai 生sanh 。 若nhược 濕thấp 生sanh 。 若nhược 化hóa 生sanh 。 若nhược 有hữu 色sắc 。 若nhược 無vô 色sắc 。 若nhược 有hữu 想tưởng 。 若nhược 無vô 想tưởng 。 若nhược 非phi 有hữu 想tưởng 。 若nhược 非phi 無vô 想tưởng 。

空không 生sanh 問vấn 佛Phật 。 先tiên 言ngôn 應ưng 住trụ 。

佛Phật 告cáo 空không 生sanh 。

先tiên 言ngôn 降hàng 伏phục 其kỳ 心tâm 。 以dĩ 降hàng 伏phục 者giả 。 進tiến 修tu 之chi 極cực 則tắc 。 而nhi 無vô 住trụ 者giả 。 降hàng 伏phục 之chi 要yếu 旨chỉ 。 如như 是thị 降hàng 伏phục 。 即tức 如như 是thị 便tiện 是thị 降hàng 伏phục 了liễu 。 直trực 指chỉ 秘bí 密mật 。 更cánh 無vô 別biệt 義nghĩa 。 到đáo 底để 無vô 四tứ 相tương/tướng 。 無vô 滅diệt 度độ 。 總tổng 要yếu 降hàng 伏phục 。 此thử 有hữu 我ngã 度độ 眾chúng 生sanh 之chi 心tâm 而nhi 已dĩ 。

上thượng 言ngôn 善thiện 男nam 信tín 女nữ 。 此thử 言ngôn 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 可khả 見kiến 佛Phật 與dữ 眾chúng 生sanh 。 總tổng 如như 是thị 心tâm 。 總tổng 如như 是thị 降hàng 伏phục 也dã 。 摩ma 訶ha 言ngôn 大đại 。 心tâm 量lượng 廣quảng 大đại 。 不bất 可khả 測trắc 量lượng 。 卵noãn 生sanh 者giả 。 貪tham 著trước 無vô 明minh 。 迷mê 暗ám 包bao 裹khỏa 也dã 。 胎thai 生sanh 者giả 。 食thực 色sắc 輪luân 迴hồi 。 煩phiền 惱não 成thành 聚tụ 也dã 。 濕thấp 生sanh 者giả 。 愛ái 水thủy 浸tẩm 淫dâm 。 貪tham 嗔sân 癡si 因nhân 此thử 而nhi 得đắc 也dã 。 化hóa 生sanh 者giả 。 一nhất 切thiết 煩phiền 惱não 。 本bổn 自tự 無vô 根căn 。 起khởi 妄vọng 想tưởng 心tâm 。 忽hốt 然nhiên 而nhi 有hữu 也dã 。 起khởi 心tâm 著trước 相tương/tướng 。 妄vọng 見kiến 是thị 非phi 。 名danh 為vi 有hữu 色sắc 。 執chấp 著trước 空không 相tướng 。 不bất 修tu 福phước 慧tuệ 。 名danh 為vi 無vô 色sắc 。 窮cùng 智trí 極cực 慧tuệ 。 思tư 之chi 思tư 之chi 。 鬼quỷ 神thần 通thông 之chi 。 名danh 為vi 有hữu 想tưởng 。 頑ngoan 空không 坐tọa 禪thiền 。 不bất 學học 慈từ 悲bi 。 猶do 如như 木mộc 石thạch 。 無vô 有hữu 作tác 用dụng 。 名danh 為vi 無vô 想tưởng 。 不bất 著trước 偏thiên 見kiến 。 亦diệc 不bất 了liễu 中trung 道đạo 。 有hữu 如như 象tượng 罔võng 。 故cố 名danh 若nhược 非phi 有hữu 想tưởng 。 求cầu 理lý 心tâm 在tại 。 故cố 名danh 若nhược 非phi 無vô 想tưởng 。

我ngã 皆giai 令linh 入nhập 。 無Vô 餘Dư 涅Niết 槃Bàn 。 而nhi 滅diệt 度độ 之chi 。 如như 是thị 滅diệt 度độ 。 無vô 量lượng 無vô 數số 。 無vô 邊biên 眾chúng 生sanh 。 實thật 無vô 眾chúng 生sanh 。 得đắc 滅diệt 度độ 者giả 。

涅Niết 槃Bàn 者giả 。 即tức 不bất 生sanh 滅diệt 也dã 。 涅niết 而nhi 不bất 生sanh 。 槃bàn 而nhi 不bất 滅diệt 。 即tức 脫thoát 生sanh 死tử 也dã 。 無Vô 餘Dư 涅Niết 槃Bàn 者giả 。 大đại 涅Niết 槃Bàn 也dã 。 謂vị 此thử 涅Niết 槃Bàn 之chi 外ngoại 。 更cánh 無vô 其kỳ 餘dư 。 故cố 名danh 無Vô 餘Dư 涅Niết 槃Bàn 。 葢# 盡tận 諸chư 世thế 界giới 。 所sở 有hữu 九cửu 類loại 眾chúng 生sanh 。 皆giai 化hóa 之chi 成thành 佛Phật 也dã 。 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 皆giai 自tự 業nghiệp 緣duyên 中trung 現hiện 。 若nhược 為vi 人nhân 之chi 業nghiệp 緣duyên 。 則tắc 生sanh 而nhi 為vi 人nhân 。 修tu 天thiên 上thượng 之chi 業nghiệp 緣duyên 。 則tắc 生sanh 於ư 天thiên 上thượng 。 作tác 畜súc 生sanh 之chi 業nghiệp 緣duyên 。 則tắc 生sanh 為vi 畜súc 生sanh 。 造tạo 地địa 獄ngục 之chi 業nghiệp 緣duyên 。 則tắc 生sanh 於ư 地địa 獄ngục 。 九cửu 類loại 眾chúng 生sanh 無vô 非phi 是thị 業nghiệp 緣duyên 而nhi 生sanh 者giả 。 是thị 本bổn 來lai 無vô 此thử 眾chúng 生sanh 也dã 。 菩Bồ 薩Tát 既ký 已dĩ 覺giác 悟ngộ 。 無vô 邊biên 煩phiền 惱não 轉chuyển 為vi 妙diệu 用dụng 。 又hựu 豈khởi 更cánh 有hữu 一nhất 眾chúng 生sanh 。 得đắc 滅diệt 度độ 處xứ 。 若nhược 見kiến 眾chúng 生sanh 可khả 度độ 。 即tức 是thị 生sanh 滅diệt 。 即tức 是thị 我ngã 相tương/tướng 。 而nhi 四tứ 相tương/tướng 熾sí 然nhiên 矣hĩ 。 良lương 由do 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 本bổn 來lai 是thị 佛Phật 。 何hà 生sanh 可khả 度độ 。 故cố 曰viết 。 平bình 等đẳng 真chân 法Pháp 界Giới 。 佛Phật 不bất 度độ 眾chúng 生sanh 。 眾chúng 生sanh 自tự 性tánh 自tự 度độ 。 我ngã 何hà 功công 哉tai 。 壇đàn 經Kinh 云vân 。 自tự 性tánh 自tự 度độ 。 名danh 為vi 真chân 度độ 。 淨tịnh 名danh 經Kinh 云vân 。 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 本bổn 性tánh 常thường 滅diệt 。 不bất 復phục 更cánh 滅diệt 。 又hựu 佛Phật 告cáo 清Thanh 淨Tịnh 慧Tuệ 菩Bồ 薩Tát 言ngôn 。 於ư 實thật 相tướng 中trung 。 實thật 無vô 菩Bồ 薩Tát 。 及cập 諸chư 眾chúng 生sanh 。 菩Bồ 薩Tát 眾chúng 生sanh 。 皆giai 是thị 幻huyễn 化hóa 。 幻huyễn 化hóa 滅diệt 故cố 。 無vô 取thủ 證chứng 者giả 。 凡phàm 經kinh 內nội 所sở 云vân 。 眾chúng 生sanh 非phi 眾chúng 生sanh 。 凡phàm 夫phu 非phi 凡phàm 夫phu 等đẳng 語ngữ 。 皆giai 是thị 無vô 佛Phật 無vô 。 眾chúng 生sanh 之chi 義nghĩa 。

何hà 以dĩ 故cố 。 須Tu 菩Bồ 提Đề 。 若nhược 菩Bồ 薩Tát 有hữu 我ngã 相tướng 。 人nhân 相tướng 。 眾chúng 生sanh 相tướng 。 壽thọ 者giả 相tướng 。 即tức 非phi 菩Bồ 薩Tát 。

四tứ 相tương/tướng 者giả 。 貪tham 嗔sân 癡si 愛ái 所sở 影ảnh 現hiện 而nhi 成thành 。 貪tham 則tắc 自tự 私tư 。 自tự 私tư 是thị 我ngã 相tương/tướng 。 嗔sân 則tắc 分phân 別biệt 爾nhĩ 汝nhữ 。 是thị 人nhân 相tương/tướng 。 癡si 則tắc 頑ngoan 傲ngạo 不bất 靈linh 。 是thị 眾chúng 生sanh 相tương/tướng 。 愛ái 則tắc 希hy 覬kí 長trường/trưởng 年niên 。 是thị 壽thọ 者giả 相tương/tướng 。 如Như 來Lai 不bất 以dĩ 度độ 眾chúng 生sanh 為vi 功công 。 而nhi 了liễu 無vô 所sở 得đắc 。 以dĩ 其kỳ 四tứ 相tương/tướng 盡tận 化hóa 也dã 。 圓viên 覺giác 經Kinh 云vân 。 未vị 除trừ 四tứ 種chủng 相tướng 。 不bất 得đắc 成thành 菩Bồ 提Đề 。 設thiết 若nhược 有hữu 一nhất 於ư 此thử 。 則tắc 必tất 起khởi 能năng 度độ 眾chúng 生sanh 之chi 心tâm 。 便tiện 是thị 眾chúng 生sanh 之chi 見kiến 。 非phi 菩Bồ 薩Tát 矣hĩ 。

四tứ 相tương/tướng 中trung 。 一nhất 我ngã 字tự 是thị 緊khẩn 要yếu 的đích 窟quật 穴huyệt 。 有hữu 我ngã 則tắc 尊tôn 我ngã 卑ty 人nhân 。 因nhân 有hữu 人nhân 相tương/tướng 。 欲dục 度độ 人nhân 。 又hựu 欲dục 盡tận 乎hồ 人nhân 。 因nhân 有hữu 眾chúng 生sanh 相tướng 。 盡tận 滅diệt 度độ 之chi 力lực 。 還hoàn 而nhi 證chứng 我ngã 成thành 壽thọ 者giả 相tương/tướng 。 遂toại 妄vọng 認nhận 壽thọ 者giả 為vi 涅Niết 槃Bàn 。 而nhi 牢lao 不bất 可khả 化hóa 矣hĩ 。 故cố 我ngã 相tương/tướng 是thị 四tứ 相tương/tướng 病bệnh 根căn 也dã 。 佛Phật 每mỗi 言ngôn 眾chúng 生sanh 者giả 。 非phi 言ngôn 眾chúng 生sanh 。 而nhi 實thật 言ngôn 眾chúng 生sanh 之chi 我ngã 也dã 。 無vô 我ngã 則tắc 無vô 眾chúng 生sanh 。 亦diệc 無vô 壽thọ 者giả 矣hĩ 。

朱chu 晦hối 翁ông 曰viết 。 所sở 謂vị 降hàng 伏phục 者giả 。 非phi 謂vị 遏át 伏phục 此thử 心tâm 。 謂vị 盡tận 降hàng 伏phục 眾chúng 生sanh 之chi 心tâm 。 入nhập 無Vô 餘Dư 涅Niết 槃Bàn 中trung 。 教giáo 他tha 都đô 無vô 心tâm 了liễu 。 方phương 是thị 。

脉mạch 望vọng 曰viết 。 鬼quỷ 神thần 有hữu 性tánh 無vô 命mạng 。 草thảo 木mộc 有hữu 命mạng 無vô 性tánh 。 禽cầm 獸thú 性tánh 少thiểu 命mạng 多đa 。 惟duy 人nhân 能năng 全toàn 之chi 。 可khả 知tri 四tứ 生sanh 六lục 道đạo 之chi 義nghĩa 。

○# 妙diệu 行hạnh 無vô 住trụ 分phân 第đệ 四tứ

復phục 次thứ 須Tu 菩Bồ 提Đề 。 菩Bồ 薩Tát 於ư 法pháp 。 應ưng 無vô 所sở 住trụ 。 行hành 於ư 布bố 施thí 。 所sở 謂vị 不bất 住trụ 色sắc 布bố 施thí 。 不bất 住trụ 聲thanh 香hương 味vị 觸xúc 法pháp 布bố 施thí 。 須Tu 菩Bồ 提Đề 。 菩Bồ 薩Tát 應ưng 如như 是thị 布bố 施thí 。 不bất 住trụ 於ư 相tướng 。

何hà 以dĩ 故cố 。 若nhược 菩Bồ 薩Tát 不bất 住trụ 相tướng 布bố 施thí 。 其kỳ 福phước 德đức 不bất 可khả 思tư 量lượng 。 須Tu 菩Bồ 提Đề 。 於ư 意ý 云vân 何hà 。 東đông 方phương 虗hư 空không 。 可khả 思tư 量lượng 不phủ 。

不phủ 也dã 。

世Thế 尊Tôn 。 須Tu 菩Bồ 提Đề 。 南nam 西tây 北bắc 方phương 。 四tứ 維duy 上thượng 下hạ 。 虗hư 空không 可khả 思tư 量lượng 不phủ 。

不phủ 也dã 。

世Thế 尊Tôn 。 須Tu 菩Bồ 提Đề 。 菩Bồ 薩Tát 無vô 住trụ 相tướng 布bố 施thí 。 福phước 德đức 亦diệc 復phục 如như 是thị 。 不bất 可khả 思tư 量lượng 。 須Tu 菩Bồ 提Đề 。 菩Bồ 薩Tát 但đãn 應ưng 如như 所sở 教giáo 住trụ 。

上thượng 言ngôn 度độ 生sanh 無vô 相tướng 。 此thử 即tức 言ngôn 布bố 施thí 無vô 住trụ 。 行hành 於ư 布bố 施thí 。 不bất 落lạc 空không 見kiến 。 布bố 施thí 無vô 住trụ 。 亦diệc 不bất 落lạc 有hữu 見kiến 。 如như 此thử 。 則tắc 布bố 施thí 即tức 是thị 般Bát 若Nhã 。 故cố 曰viết 。 應ưng 如như 是thị 布bố 施thí 。 如như 此thử 。 則tắc 福phước 德đức 亦diệc 是thị 般Bát 若Nhã 。 故cố 曰viết 。 福phước 德đức 亦diệc 復phục 如như 是thị 。 總tổng 就tựu 如như 何hà 應ưng 住trụ 。 而nhi 詳tường 言ngôn 之chi 。 以dĩ 明minh 如như 是thị 之chi 性tánh 。 其kỳ 布bố 施thí 。 其kỳ 效hiệu 應ưng 無vô 不bất 如như 是thị 也dã 。

色sắc 聲thanh 香hương 味vị 觸xúc 法pháp 六lục 者giả 。 謂vị 之chi 六lục 塵trần 。 眼nhãn 貪tham 色sắc 。 耳nhĩ 貪tham 聲thanh 。 鼻tị 貪tham 香hương 。 舌thiệt 貪tham 味vị 。 身thân 境cảnh 相tướng 接tiếp 謂vị 觸xúc 。 意ý 事sự 相tướng 拘câu 謂vị 法pháp 。 人nhân 性tánh 清thanh 淨tịnh 。 本bổn 無vô 六lục 根căn 六lục 塵trần 。 又hựu 向hướng 何hà 處xứ 安an 頓đốn 。 東đông 西tây 南nam 北bắc 。 及cập 四tứ 維duy 上thượng 下hạ 。 總tổng 謂vị 之chi 十thập 方phương 。

菩Bồ 薩Tát 不bất 住trụ 相tương/tướng 布bố 施thí 。 是thị 能năng 施thí 之chi 體thể 空không 也dã 。 一nhất 切thiết 諸chư 相tướng 。 即tức 是thị 非phi 相tướng 。 是thị 所sở 施thí 之chi 法pháp 。 其kỳ 體thể 空không 也dã 。 又hựu 說thuyết 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 即tức 非phi 眾chúng 生sanh 。 即tức 所sở 施thí 之chi 人nhân 。 其kỳ 體thể 空không 也dã 。 玄huyền 奘tráng 譯dịch 經Kinh 云vân 。 不bất 住trụ 於ư 色sắc 。 不bất 住trụ 非phi 色sắc 。 是thị 故cố 無vô 空không 可khả 取thủ 。 無vô 有hữu 可khả 捨xả 。 空không 有hữu 同đồng 如như 。 一nhất 體thể 平bình 等đẳng 。 施thí 心tâm 廣quảng 大đại 。 猶do 若nhược 空không 虗hư 。 所sở 獲hoạch 功công 德đức 。 亦diệc 復phục 如như 是thị 。 楞lăng 嚴nghiêm 云vân 。 汝nhữ 觀quán 世thế 間gian 。 可khả 作tác 之chi 法pháp 。 誰thùy 為vi 不bất 壞hoại 。 然nhiên 終chung 不bất 聞văn 。 爛lạn 壞hoại 虗hư 空không 。 此thử 云vân 。 不bất 可khả 思tư 量lượng 。 以dĩ 廣quảng 大đại 言ngôn 。 而nhi 無vô 盡tận 無vô 壞hoại 。 其kỳ 意ý 皆giai 備bị 。 如Như 來Lai 教giáo 菩Bồ 薩Tát 法Pháp 。 不bất 過quá 住trụ 無vô 所sở 住trụ 。 菩Bồ 薩Tát 受thọ 如Như 來Lai 教giáo 。 但đãn 當đương 如như 其kỳ 所sở 教giáo 者giả 以dĩ 為vi 住trụ 。 不bất 住trụ 有hữu 故cố 。 入nhập 塵trần 勞lao 而nhi 不bất 落lạc 生sanh 死tử 。 不bất 住trụ 無vô 故cố 。 居cư 涅Niết 槃Bàn 而nhi 不bất 屬thuộc 斷đoạn 滅diệt 。 如như 如như 不bất 動động 而nhi 已dĩ 。

如như 所sở 教giáo 住trụ 。 明minh 乎hồ 有hữu 住trụ 者giả 在tại 。 大đại 學học 曰viết 。 有hữu 所sở 好hiếu 樂lạc 。 則tắc 不bất 得đắc 其kỳ 正chánh 。 心tâm 不bất 在tại 焉yên 故cố 也dã 。 故cố 無vô 在tại 則tắc 無vô 不bất 在tại 。 無vô 住trụ 則tắc 無vô 不bất 住trụ 。

○# 如như 理lý 實thật 見kiến 分phân 第đệ 五ngũ

須Tu 菩Bồ 提Đề 。 於ư 意ý 云vân 何hà 。 可khả 以dĩ 身thân 相tướng 。 見kiến 如Như 來Lai 不phủ 。

不phủ 也dã 。

世Thế 尊Tôn 。 不bất 可khả 以dĩ 身thân 相tướng 。 得đắc 見kiến 如Như 來Lai 。

何hà 以dĩ 故cố 。 如Như 來Lai 所sở 說thuyết 身thân 相tướng 。 即tức 非phi 身thân 相tướng 。

佛Phật 告cáo 須Tu 菩Bồ 提Đề 。

凡phàm 所sở 有hữu 相tướng 。 皆giai 是thị 虗hư 妄vọng 。 若nhược 見kiến 諸chư 相tướng 非phi 相tướng 。 即tức 見kiến 如Như 來Lai 。

此thử 如Như 來Lai 乃nãi 謂vị 真chân 性tánh 之chi 佛Phật 。 與dữ 下hạ 身thân 相tướng 之chi 如Như 來Lai 異dị 。 自tự 布bố 施thí 說thuyết 到đáo 法Pháp 身thân 。 言ngôn 之chi 愈dũ 切thiết 。 自tự 法Pháp 身thân 說thuyết 到đáo 諸chư 相tướng 。 言ngôn 之chi 愈dũ 廣quảng 。 皆giai 以dĩ 明minh 無vô 相tướng 之chi 旨chỉ 。

佛Phật 有hữu 三Tam 身Thân 。 法Pháp 身thân 。 報báo 身thân 。 化hóa 身thân 也dã 。 如Như 來Lai 係hệ 自tự 性tánh 真Chân 如Như 。 豈khởi 有hữu 身thân 相tướng 。 四tứ 大đại 色sắc 身thân 。 皆giai 由do 妄vọng 念niệm 而nhi 生sanh 。 若nhược 執chấp 著trước 身thân 相tướng 。 而nhi 欲dục 見kiến 如Như 來Lai 之chi 性tánh 。 譬thí 如như 認nhận 賊tặc 為vi 子tử 。 終chung 無vô 是thị 處xứ 。 惟duy 見kiến 諸chư 相tướng 非phi 相tướng 。 則tắc 見kiến 如Như 來Lai 者giả 。 非phi 盡tận 除trừ 諸chư 相tướng 也dã 。 見kiến 諸chư 相tướng 者giả 。 病bệnh 為vi 執chấp 有hữu 。 除trừ 諸chư 相tướng 者giả 。 病bệnh 為vi 執chấp 空không 。 惟duy 就tựu 諸chư 相tướng 見kiến 非phi 相tướng 。 乃nãi 為vi 中trung 道đạo 。 葢# 了liễu 妄vọng 即tức 真chân 。 非phi 別biệt 於ư 妄vọng 外ngoại 有hữu 真chân 耳nhĩ 。 故cố 能năng 就tựu 幻huyễn 相tương/tướng 以dĩ 見kiến 實thật 相tướng 。 則tắc 四tứ 相tương/tướng 者giả 相tương/tướng 也dã 。 法pháp 相tướng 者giả 亦diệc 相tương/tướng 也dã 。 非phi 法pháp 相tướng 者giả 亦diệc 相tương/tướng 也dã 。 楞lăng 嚴nghiêm 經Kinh 云vân 。 不bất 取thủ 一nhất 切thiết 法pháp 相tương/tướng 。 則tắc 得đắc 聖thánh 智trí 究cứu 竟cánh 相tương/tướng 也dã 。

俱câu 胝chi 和hòa 尚thượng 凡phàm 有hữu 所sở 問vấn 。 只chỉ 竪thụ 一nhất 指chỉ 。 博bác 山sơn 曰viết 。 人nhân 人nhân 一nhất 箇cá 指chỉ 頭đầu 。 他tha 因nhân 甚thậm 這giá 等đẳng 會hội 用dụng 。 人nhân 人nhân 有hữu 箇cá 身thân 相tướng 。 如Như 來Lai 偏thiên 恁nhẫm 會hội 用dụng 。 凡phàm 夫phu 爭tranh 盡tận 氣khí 力lực 。 落lạc 得đắc 肉nhục 臭xú 軀khu 殻# 。

○# 正chánh 信tín 希hy 有hữu 分phân 第đệ 六lục

須Tu 菩Bồ 提Đề 白bạch 佛Phật 言ngôn 。

世Thế 尊Tôn 。 頗phả 有hữu 眾chúng 生sanh 。 得đắc 聞văn 如như 是thị 。 言ngôn 說thuyết 章chương 句cú 。 生sanh 實thật 信tín 不phủ 。

佛Phật 告cáo 須Tu 菩Bồ 提Đề 。

莫mạc 作tác 是thị 說thuyết 。 如Như 來Lai 滅diệt 後hậu 。 後hậu 五ngũ 百bách 歲tuế 。 有hữu 持trì 戒giới 修tu 福phước 者giả 。 於ư 此thử 章chương 句cú 。 能năng 生sanh 信tín 心tâm 。 以dĩ 此thử 為vi 實thật 。 當đương 知tri 是thị 人nhân 。 不bất 於ư 一nhất 佛Phật 。 二nhị 佛Phật 三tam 四tứ 五ngũ 佛Phật 。 而nhi 種chúng 善thiện 根căn 。 已dĩ 於ư 無vô 量lượng 。 千thiên 萬vạn 佛Phật 所sở 。 種chúng 諸chư 善thiện 根căn 。 聞văn 是thị 章chương 句cú 。 乃nãi 至chí 一nhất 念niệm 。 生sanh 淨tịnh 信tín 者giả 。 須Tu 菩Bồ 提Đề 。 如Như 來Lai 悉tất 知tri 悉tất 見kiến 。 是thị 諸chư 眾chúng 生sanh 。 得đắc 如như 是thị 無vô 量lượng 福phước 德đức 。

上thượng 言ngôn 若nhược 見kiến 諸chư 相tướng 非phi 相tướng 。 即tức 見kiến 如Như 來Lai 。 恐khủng 人nhân 謂vị 得đắc 見kiến 如Như 來Lai 。 為vi 希hy 有hữu 之chi 法Pháp 。 狐hồ 疑nghi 轉chuyển 生sanh 。 故cố 問vấn 生sanh 實thật 信tín 否phủ/bĩ 。 不bất 知tri 此thử 實thật 信tín 一nhất 念niệm 。 可khả 以dĩ 立lập 千thiên 百bách 年niên 而nhi 不bất 渝du 。 可khả 以dĩ 統thống 千thiên 萬vạn 佛Phật 而nhi 同đồng 根căn 。 不bất 獨độc 我ngã 能năng 見kiến 如Như 來Lai 。 而nhi 如Như 來Lai 亦diệc 悉tất 知tri 悉tất 見kiến 。 我ngã 之chi 一nhất 念niệm 。 必tất 如như 是thị 而nhi 後hậu 為vi 能năng 生sanh 實thật 信tín 。 法Pháp 輪luân 預dự 記ký 云vân 。 初sơ 五ngũ 百bách 歲tuế 。 解giải 脫thoát 居cư 多đa 。 二nhị 五ngũ 百bách 歲tuế 。 禪thiền 定định 居cư 多đa 。 三tam 五ngũ 百bách 歲tuế 。 或hoặc 務vụ 多đa 聞văn 。 四tứ 五ngũ 百bách 歲tuế 。 或hoặc 營doanh 塔tháp 寺tự 。 五ngũ 五ngũ 百bách 歲tuế 。 多đa 聞văn 鬪đấu 諍tranh 。 葢# 天thiên 道đạo 五ngũ 百bách 年niên 一nhất 大đại 變biến 。 君quân 子tử 之chi 澤trạch 。 久cửu 而nhi 愈dũ 斬trảm 。 屬thuộc 望vọng 後hậu 人nhân 。 自tự 爾nhĩ 如như 是thị 。

持trì 戒giới 者giả 。 不bất 著trước 諸chư 相tướng 。 即tức 是thị 持trì 戒giới 。 持trì 戒giới 即tức 是thị 修tu 福phước 。 善thiện 根căn 者giả 。 萬vạn 善thiện 從tùng 生sanh 。 為vi 眾chúng 善thiện 之chi 根căn 本bổn 也dã 。 生sanh 淨tịnh 信tín 上thượng 有hữu 乃nãi 至chí 二nhị 字tự 。 當đương 從tùng 生sanh 信tín 心tâm 以dĩ 此thử 為vi 實thật 來lai 。 上thượng 二nhị 句cú 。 是thị 全toàn 體thể 之chi 信tín 。 而nhi 乃nãi 至chí 以dĩ 下hạ 。 則tắc 頓đốn 悟ngộ 之chi 信tín 也dã 。 一nhất 念niệm 者giả 。 心tâm 空không 境cảnh 寂tịch 。 萬vạn 慮lự 消tiêu 亡vong 。 不bất 作tác 有hữu 為vi 見kiến 。 不bất 作tác 無vô 為vi 解giải 。 出xuất 四tứ 相tương/tướng 。 越việt 三tam 空không 。 是thị 名danh 一nhất 念niệm 淨tịnh 信tín 。 便tiện 與dữ 如Như 來Lai 心tâm 心tâm 相tương/tướng 印ấn 。 故cố 曰viết 。 悉tất 知tri 悉tất 見kiến 。 淨tịnh 信tín 心tâm 便tiện 是thị 如như 是thị 心tâm 。 如như 是thị 心tâm 便tiện 是thị 最tối 上thượng 第đệ 一nhất 。 希hy 有hữu 之chi 法Pháp 。 十thập 方phương 無vô 盡tận 之chi 虗hư 空không 。 皆giai 在tại 如như 是thị 福phước 德đức 中trung 矣hĩ 。

何hà 以dĩ 故cố 。 是thị 諸chư 眾chúng 生sanh 。 無vô 復phục 我ngã 相tướng 。 人nhân 相tướng 。 眾chúng 生sanh 相tướng 。 壽thọ 者giả 相tướng 。 無vô 法pháp 相tướng 。 亦diệc 無vô 非phi 法pháp 相tướng 。

何hà 以dĩ 故cố 。 是thị 諸chư 眾chúng 生sanh 。 若nhược 心tâm 取thủ 相tướng 。 則tắc 為vi 著trước 我ngã 。 人nhân 。 眾chúng 生sanh 。 壽thọ 者giả 。 若nhược 取thủ 法pháp 相tướng 。 即tức 著trước 我ngã 。 人nhân 。 眾chúng 生sanh 。 壽thọ 者giả 。

何hà 以dĩ 故cố 。 若nhược 取thủ 非phi 法pháp 相tướng 。 即tức 著trước 我ngã 人nhân 眾chúng 生sanh 壽thọ 者giả 。 是thị 故cố 不bất 應ưng 取thủ 法pháp 。 不bất 應ưng 取thủ 非phi 法pháp 。 以dĩ 是thị 義nghĩa 故cố 。 如Như 來Lai 常thường 說thuyết 。 汝nhữ 等đẳng 比Bỉ 丘Khâu 。 知tri 我ngã 說thuyết 法Pháp 。 如như 筏phiệt 喻dụ 者giả 。 法Pháp 尚thượng 應ưng 捨xả 。 何hà 況huống 非phi 法pháp 。

實thật 信tín 之chi 心tâm 。 至chí 於ư 清thanh 淨tịnh 。 豈khởi 復phục 有hữu 四tứ 相tương/tướng 可khả 見kiến 哉tai 。 既ký 無vô 四tứ 相tương/tướng 。 又hựu 豈khởi 有hữu 法pháp 相tướng 可khả 見kiến 哉tai 。 又hựu 豈khởi 有hữu 非phi 法pháp 相tướng 可khả 見kiến 哉tai 。 無vô 四tứ 相tương/tướng 。 是thị 人nhân 空không 也dã 。 無vô 法pháp 相tướng 。 無vô 非phi 法pháp 相tướng 。 是thị 法pháp 空không 也dã 。 如như 是thị 所sở 生sanh 淨tịnh 信tín 。 豈khởi 曰viết 容dung 易dị 。 故cố 將tương 若nhược 心tâm 取thủ 相tướng 。 次thứ 第đệ 深thâm 言ngôn 。 而nhi 歸quy 之chi 於ư 法pháp 空không 。 曰viết 。 不bất 應ưng 取thủ 法pháp 。 不bất 應ưng 取thủ 非phi 法pháp 。 皆giai 以dĩ 明minh 法pháp 空không 也dã 。 至chí 於ư 不bất 取thủ 非phi 法pháp 。 不bất 但đãn 證chứng 法pháp 空không 。 亦diệc 脫thoát 法pháp 空không 之chi 障chướng 矣hĩ 。

以dĩ 四tứ 相tương/tướng 為vi 相tương/tướng 者giả 。 乃nãi 心tâm 取thủ 相tương/tướng 也dã 。 知tri 四tứ 相tương/tướng 之chi 非phi 相tướng 而nhi 離ly 之chi 。 即tức 是thị 法pháp 相tướng 。 知tri 離ly 相tương/tướng 之chi 亦diệc 非phi 。 而nhi 復phục 離ly 之chi 。 即tức 是thị 非phi 法pháp 相tướng 。 甚thậm 矣hĩ 取thủ 之chi 病bệnh 根căn 深thâm 矣hĩ 。

如như 筏phiệt 喻dụ 者giả 。 筏phiệt 所sở 以dĩ 渡độ 河hà 也dã 。 既ký 渡độ 則tắc 不bất 須tu 用dụng 筏phiệt 矣hĩ 。 何hà 必tất 言ngôn 筏phiệt 非phi 筏phiệt 。 法pháp 所sở 以dĩ 破phá 相tương/tướng 也dã 。 既ký 破phá 則tắc 不bất 須tu 用dụng 法pháp 矣hĩ 。 何hà 必tất 言ngôn 法pháp 非phi 法pháp 。 此thử 法pháp 不bất 住trụ 此thử 岸ngạn 。 不bất 住trụ 彼bỉ 岸ngạn 。 不bất 住trụ 中trung 流lưu 。 以dĩ 不bất 應ưng 取thủ 故cố 。

楞lăng 嚴nghiêm 經Kinh 云vân 。 不bất 取thủ 無vô 非phi 幻huyễn 。 非phi 幻huyễn 尚thượng 不bất 生sanh 。 幻huyễn 法pháp 云vân 何hà 立lập 。 即tức 此thử 分phần/phân 文văn 意ý 。

維duy 摩ma 詰cật 問vấn 文Văn 殊Thù 師Sư 利Lợi 。 如như 何hà 是thị 不bất 二nhị 法Pháp 門môn 。 殊thù 云vân 。 於ư 一nhất 切thiết 法pháp 。 無vô 說thuyết 無vô 言ngôn 。 無vô 示thị 無vô 識thức 。 離ly 諸chư 問vấn 答đáp 。 是thị 為vi 入nhập 不bất 二nhị 法Pháp 門môn 。 文Văn 殊Thù 復phục 問vấn 維duy 摩ma 。 仁nhân 者giả 如như 何hà 說thuyết 。 維duy 摩ma 默mặc 然nhiên 。 若nhược 再tái 加gia 一nhất 語ngữ 。 是thị 落lạc 第đệ 二nhị 義nghĩa 。

老lão 子tử 曰viết 。 善thiện 行hành 無vô 轍triệt 迹tích 。 善thiện 言ngôn 無vô 瑕hà 謫# 。 是thị 以dĩ 聖thánh 人nhân 。 善thiện 救cứu 人nhân 無vô 棄khí 人nhân 。 善thiện 救cứu 物vật 無vô 棄khí 物vật 。 如Như 來Lai 說thuyết 法Pháp 。 為vi 救cứu 人nhân 救cứu 物vật 而nhi 設thiết 。 其kỳ 轍triệt 迹tích 瑕hà 謫# 。 如như 何hà 可khả 尋tầm 。

○# 無vô 得đắc 無vô 說thuyết 分phân 第đệ 七thất

須Tu 菩Bồ 提Đề 。 於ư 意ý 云vân 何hà 。 如Như 來Lai 得đắc 阿A 耨Nậu 多Đa 羅La 三Tam 藐Miệu 三Tam 菩Bồ 提Đề 耶da 。 如Như 來Lai 有hữu 所sở 說thuyết 法Pháp 耶da 。 須Tu 菩Bồ 提Đề 言ngôn 。 如như 我ngã 解giải 佛Phật 所sở 說thuyết 義nghĩa 。 無vô 有hữu 定định 法pháp 。 名danh 阿A 耨Nậu 多Đa 羅La 三Tam 藐Miệu 三Tam 菩Bồ 提Đề 。 亦diệc 無vô 有hữu 定định 法pháp 。 如Như 來Lai 可khả 說thuyết 。

何hà 以dĩ 故cố 。 如Như 來Lai 所sở 說thuyết 法Pháp 。 皆giai 不bất 可khả 取thủ 。 不bất 可khả 說thuyết 。 非phi 法pháp 。 非phi 非phi 法pháp 。

所sở 以dĩ 者giả 何hà 。 一nhất 切thiết 賢hiền 聖thánh 。 皆giai 以dĩ 無vô 為vi 法Pháp 。 而nhi 有hữu 差sai 別biệt 。

無vô 上thượng 菩Bồ 提Đề 。 乃nãi 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 。 深thâm 妙diệu 難nạn/nan 名danh 。 或hoặc 持Trì 戒Giới 忍Nhẫn 辱Nhục 而nhi 得đắc 之chi 。 或hoặc 精tinh 進tấn 禪thiền 定định 而nhi 得đắc 之chi 。 或hoặc 聚tụ 沙sa 為vi 塔tháp 。 或hoặc 稱xưng 南Nam 無mô 。 皆giai 可khả 得đắc 之chi 。 豈khởi 可khả 以dĩ 拘câu 以dĩ 空không 法pháp 而nhi 名danh 之chi 哉tai 。 如Như 來Lai 憫mẫn 眾chúng 生sanh 之chi 未vị 悟ngộ 。 安an 得đắc 嘿mặc 然nhiên 而nhi 無vô 言ngôn 。 或hoặc 為vi 志chí 求cầu 勝thắng 法Pháp 者giả 說thuyết 。 或hoặc 為vì 求cầu 無vô 上thượng 慧tuệ 者giả 說thuyết 。 或hoặc 為vì 求cầu 聲Thanh 聞Văn 者giả 說thuyết 。 或hoặc 為vì 求cầu 辟Bích 支Chi 佛Phật 者giả 說thuyết 。 應ứng 機cơ 四tứ 酬thù 。 隨tùy 叩khấu 而nhi 答đáp 。 寧ninh 無vô 說thuyết 哉tai 。

然nhiên 妙diệu 性tánh 平bình 等đẳng 。 云vân 何hà 有hữu 得đắc 。 若nhược 有hữu 所sở 得đắc 。 佛Phật 從tùng 外ngoại 來lai 。 道đạo 本bổn 無vô 言ngôn 。 何hà 云vân 有hữu 說thuyết 。 若nhược 有hữu 所sở 說thuyết 。 是thị 為vi 謗báng 佛Phật 。

謝tạ 云vân 。 非phi 法pháp 則tắc 不bất 有hữu 。 非phi 非phi 法pháp 則tắc 不bất 無vô 。 有hữu 無vô 並tịnh 無vô 。 理lý 之chi 極cực 也dã 。 金kim 剛cang 標tiêu 云vân 。 空không 生sanh 自tự 云vân 。 解giải 佛Phật 所sở 說thuyết 義nghĩa 。 只chỉ 解giải 其kỳ 無vô 定định 法pháp 可khả 說thuyết 。 尚thượng 未vị 解giải 其kỳ 為vi 無vô 得đắc 無vô 說thuyết 也dã 。 如như 謂vị 不bất 可khả 取thủ 不bất 可khả 說thuyết 。 即tức 是thị 無vô 得đắc 無vô 說thuyết 。 何hà 後hậu 第đệ 十thập 分phần/phân 中trung 。 如Như 來Lai 重trùng 問vấn 。 于vu 法pháp 有hữu 所sở 得đắc 否phủ/bĩ 。 而nhi 空không 生sanh 始thỉ 答đáp 。 無vô 所sở 得đắc 也dã 。 十thập 三tam 分phần/phân 中trung 。 佛Phật 又hựu 重trùng 問vấn 。 如Như 來Lai 有hữu 所sở 說thuyết 法Pháp 不phủ 。 而nhi 空không 生sanh 始thỉ 答đáp 。 如Như 來Lai 無vô 所sở 說thuyết 也dã 。 則tắc 無vô 定định 法pháp 之chi 與dữ 。 無vô 得đắc 無vô 說thuyết 。 又hựu 隔cách 一nhất 間gian 矣hĩ 。 以dĩ 者giả 用dụng 也dã 。 無vô 為vi 者giả 。 自tự 然nhiên 覺giác 性tánh 。 無vô 假giả 人nhân 為vi 。 故cố 一nhất 切thiết 賢hiền 聖thánh 。 皆giai 用dụng 此thử 無vô 為vi 之chi 法Pháp 。 然nhiên 法pháp 本bổn 無vô 為vi 。 而nhi 一nhất 切thiết 法pháp 。 未vị 必tất 盡tận 是thị 佛Phật 法Pháp 。 遂toại 生sanh 差sai 別biệt 。 或hoặc 安an 而nhi 行hành 之chi 。 或hoặc 勉miễn 而nhi 行hành 之chi 。 及cập 成thành 功công 則tắc 一nhất 也dã 。 以dĩ 無vô 為vi 法Pháp 。 釋thích 上thượng 非phi 法pháp 。 賢hiền 聖thánh 差sai 別biệt 。 釋thích 非phi 非phi 法pháp 。

道đạo 川xuyên 云vân 。 江giang 北bắc 城thành 枳chỉ 江giang 南nam 橘quất 。 春xuân 來lai 都đô 放phóng 一nhất 般ban 華hoa 。

藥dược 山sơn 陞thăng 座tòa 。 良lương 久cửu 。 便tiện 下hạ 座tòa 。 院viện 主chủ 請thỉnh 云vân 。 云vân 何hà 不bất 垂thùy 一nhất 言ngôn 。 山sơn 曰viết 。 經kinh 有hữu 經kinh 師sư 。 論luận 有hữu 論luận 師sư 。 爭tranh 怪quái 得đắc 老lão 僧Tăng 。

孔khổng 子tử 曰viết 。 四tứ 時thời 行hành 焉yên 。 百bách 物vật 生sanh 焉yên 。 予# 何hà 言ngôn 哉tai 。 其kỳ 機cơ 甚thậm 深thâm 。 學học 者giả 不bất 從tùng 禪thiền 靜tĩnh 入nhập 耳nhĩ 。

○# 依y 法pháp 出xuất 生sanh 分phân 第đệ 八bát

須Tu 菩Bồ 提Đề 。 於ư 意ý 云vân 何hà 。 若nhược 人nhân 滿mãn 三Tam 千Thiên 大Đại 千Thiên 世Thế 界Giới 七thất 寶bảo 。 以dĩ 用dụng 布bố 施thí 。 是thị 人nhân 所sở 得đắc 福phước 德đức 。 寧ninh 為vi 多đa 不phủ 。 須Tu 菩Bồ 提Đề 言ngôn 。 甚thậm 多đa 。

世Thế 尊Tôn 。 何hà 以dĩ 故cố 。 是thị 福phước 德đức 即tức 非phi 福phước 德đức 性tánh 。 是thị 故cố 如Như 來Lai 說thuyết 福phước 德đức 多đa 。 若nhược 復phục 有hữu 人nhân 。 於ư 此thử 經Kinh 中trung 受thọ 持trì 。 乃nãi 至chí 四tứ 句cú 偈kệ 等đẳng 。 為vì 他tha 人nhân 說thuyết 。 其kỳ 福phước 勝thắng 彼bỉ 。

何hà 以dĩ 故cố 。 須Tu 菩Bồ 提Đề 。 一nhất 切thiết 諸chư 佛Phật 。 及cập 諸chư 佛Phật 阿A 耨Nậu 多Đa 羅La 三Tam 藐Miệu 三Tam 菩Bồ 提Đề 法Pháp 。 皆giai 從tùng 此thử 經Kinh 出xuất 。 須Tu 菩Bồ 提Đề 。 所sở 謂vị 佛Phật 。 法pháp 者giả 。 即tức 非phi 佛Phật 。 法pháp 。

此thử 以dĩ 財tài 施thí 有hữu 漏lậu 之chi 因nhân 。 以dĩ 較giảo 無vô 為vi 之chi 福phước 。 三Tam 千Thiên 大Đại 千Thiên 者giả 。 一nhất 佛Phật 化hóa 境cảnh 也dã 。 七thất 寶bảo 雖tuy 多đa 。 心tâm 有hữu 能năng 所sở 。 即tức 非phi 福phước 德đức 性tánh 。 能năng 所sở 心tâm 滅diệt 。 是thị 名danh 福phước 德đức 性tánh 。 福phước 德đức 性tánh 直trực 到đáo 成thành 佛Phật 地địa 位vị 。 超siêu 然nhiên 數số 量lượng 之chi 外ngoại 。 自tự 此thử 經Kinh 出xuất 者giả 。 此thử 經Kinh 是thị 金kim 剛cang 般Bát 若Nhã 。 而nhi 實thật 相tướng 。 觀quán 照chiếu 。 文văn 字tự 三tam 般Bát 若Nhã 。 皆giai 在tại 其kỳ 中trung 。 若nhược 非phi 文văn 字tự 。 將tương 何hà 者giả 為vì 他tha 人nhân 說thuyết 乎hồ 。 然nhiên 法pháp 從tùng 經kinh 出xuất 。 而nhi 經kinh 非phi 即tức 法pháp 。 恐khủng 人nhân 執chấp 法pháp 為vi 經kinh 。 執chấp 經kinh 為vi 法pháp 。 故cố 隨tùy 言ngôn 即tức 非phi 佛Phật 法Pháp 以dĩ 遣khiển 之chi 。 四tứ 句cú 偈kệ 者giả 。 中trung 峰phong 云vân 。 經kinh 中trung 凡phàm 言ngôn 四tứ 句cú 偈kệ 。 必tất 上thượng 有hữu 乃nãi 至chí 二nhị 字tự 。 下hạ 有hữu 等đẳng 字tự 。 未vị 嘗thường 單đơn 言ngôn 四tứ 句cú 。 則tắc 全toàn 經kinh 皆giai 是thị 。 不bất 必tất 指chỉ 定định 色sắc 見kiến 我ngã 一nhất 切thiết 有hữu 為vi 。 無vô 我ngã 相tương/tướng 等đẳng 句cú 也dã 。 傅phó/phụ 大Đại 士Sĩ 云vân 。 若nhược 論luận 四tứ 句cú 偈kệ 。 應ưng 當đương 不bất 離ly 身thân 。 以dĩ 是thị 而nhi 觀quán 。 則tắc 四tứ 句cú 偈kệ 者giả 。 初sơ 不bất 假giả 外ngoại 求cầu 。 而nhi 在tại 吾ngô 心tâm 地địa 明minh 矣hĩ 。 六lục 祖tổ 偈kệ 云vân 。 人nhân 我ngã 俱câu 盡tận 。 妄vọng 想tưởng 既ký 除trừ 。 言ngôn 下hạ 成thành 佛Phật 。

向hướng 使sử 此thử 偈kệ 可khả 以dĩ 言ngôn 傳truyền 面diện 命mạng 。 我ngã 。 佛Phật 乃nãi 天thiên 人nhân 之chi 師sư 。 住trụ 世thế 七thất 十thập 九cửu 年niên 。 廣quảng 為vì 眾chúng 生sanh 說thuyết 。 法pháp 三tam 百bách 五ngũ 十thập 度độ 。 而nhi 於ư 此thử 經Kinh 。 凡phàm 一nhất 十thập 四tứ 處xứ 舉cử 四tứ 句cú 偈kệ 。 而nhi 終chung 不bất 明minh 明minh 指chỉ 示thị 端đoan 的đích 。 豈khởi 吝lận 其kỳ 辭từ 而nhi 不bất 為vi 說thuyết 破phá 耶da 。 葢# 恐khủng 人nhân 執chấp 指chỉ 為vi 月nguyệt 。 而nhi 徒đồ 泥nê 紙chỉ 上thượng 之chi 死tử 句cú 。 而nhi 不bất 能năng 返phản 觀quán 自tự 己kỷ 之chi 活hoạt 句cú 也dã 。 佛Phật 法Pháp 非phi 佛Phật 法Pháp 者giả 。 隨tùy 說thuyết 隨tùy 剗sản 也dã 。 即tức 心tâm 是thị 佛Phật 。 更cánh 無vô 別biệt 佛Phật 。 即tức 心tâm 是thị 法pháp 。 更cánh 無vô 別biệt 法pháp 。 黃hoàng 蘗bách 云vân 。 欲dục 要yếu 真chân 實thật 會hội 。 一nhất 切thiết 總tổng 不bất 是thị 。 萬vạn 松tùng 云vân 。 端đoan 的đích 委ủy 細tế 會hội 。 一nhất 切thiết 無vô 不bất 是thị 。 可khả 以dĩ 互hỗ 參tham 。

世Thế 尊Tôn 一nhất 日nhật 陞thăng 座tòa 。 文Văn 殊Thù 云vân 。 諦đế 觀quán 法Pháp 王Vương 法pháp 。 法Pháp 王Vương 法pháp 如như 是thị 。 博bác 山sơn 別biệt 曰viết 。 世Thế 尊Tôn 未vị 陞thăng 座tòa 。 法Pháp 王Vương 法pháp 在tại 甚thậm 處xứ 。 這giá 裏lý 如như 參tham 透thấu 。 乃nãi 知tri 焚phần 鈔sao 竪thụ 拂phất 。 總tổng 非phi 釋Thích 氏thị 之chi 法pháp 。 御ngự 氣khí 燒thiêu 丹đan 。 總tổng 非phi 老lão 氏thị 之chi 法pháp 。 多đa 學học 默mặc 識thức 。 總tổng 非phi 孔khổng 子tử 之chi 法pháp 。

○# 一nhất 相tướng 無vô 相tướng 分phân 第đệ 九cửu

須Tu 菩Bồ 提Đề 。 於ư 意ý 云vân 何hà 。 須Tu 陀Đà 洹Hoàn 能năng 作tác 是thị 念niệm 。 我ngã 得đắc 須Tu 陀Đà 洹Hoàn 果Quả 不phủ 。 須Tu 菩Bồ 提Đề 言ngôn 。 不phủ 也dã 。

世Thế 尊Tôn 。 何hà 以dĩ 故cố 。 須Tu 陀Đà 洹Hoàn 名danh 為vi 入Nhập 流Lưu 。 而nhi 無vô 所sở 入nhập 。 不bất 入nhập 色sắc 聲thanh 香hương 味vị 觸xúc 法pháp 。 是thị 名danh 須Tu 陀Đà 洹Hoàn 。 須Tu 菩Bồ 提Đề 。 於ư 意ý 云vân 何hà 。 斯Tư 陀Đà 含Hàm 能năng 作tác 是thị 念niệm 。 我ngã 得đắc 斯Tư 陀Đà 含Hàm 果Quả 不phủ 。 須Tu 菩Bồ 提Đề 言ngôn 。 不phủ 也dã 。

世Thế 尊Tôn 。 何hà 以dĩ 故cố 。 斯Tư 陀Đà 含Hàm 名danh 一Nhất 往Vãng 來Lai 。 而nhi 實thật 無vô 往vãng 來lai 。 是thị 名danh 斯Tư 陀Đà 含Hàm 。 須Tu 菩Bồ 提Đề 。 於ư 意ý 云vân 何hà 。 阿A 那Na 含Hàm 能năng 作tác 是thị 念niệm 。 我ngã 得đắc 阿A 那Na 含Hàm 果Quả 不phủ 。 須Tu 菩Bồ 提Đề 言ngôn 。 不phủ 也dã 。

世Thế 尊Tôn 。 何hà 以dĩ 故cố 。 阿A 那Na 含Hàm 名danh 為vi 不Bất 來Lai 。 而nhi 實thật 無vô 不bất 來lai 。 是thị 故cố 名danh 阿A 那Na 含Hàm 。 須Tu 菩Bồ 提Đề 。 於ư 意ý 云vân 何hà 。 阿A 羅La 漢Hán 能năng 作tác 是thị 念niệm 。 我ngã 得đắc 阿A 羅La 漢Hán 道Đạo 不phủ 。 須Tu 菩Bồ 提Đề 言ngôn 。 不phủ 也dã 。

世Thế 尊Tôn 。 何hà 以dĩ 故cố 。 實thật 無vô 有hữu 法Pháp 。 名danh 阿A 羅La 漢Hán 。

世Thế 尊Tôn 。 若nhược 阿A 羅La 漢Hán 作tác 是thị 念niệm 。 我ngã 得đắc 阿A 羅La 漢Hán 道Đạo 。 即tức 為vi 著trước 我ngã 。 人nhân 。 眾chúng 生sanh 。 壽thọ 者giả 。

上thượng 言ngôn 一nhất 切thiết 賢hiền 聖thánh 。 皆giai 以dĩ 無vô 為vi 法Pháp 。 而nhi 有hữu 差sai 別biệt 。 不bất 但đãn 賢hiền 與dữ 聖thánh 有hữu 差sai 別biệt 。 而nhi 就tựu 賢hiền 人nhân 中trung 。 亦diệc 各các 有hữu 差sai 別biệt 。 然nhiên 其kỳ 於ư 無vô 為vi 一nhất 也dã 。 於ư 無vô 得đắc 亦diệc 一nhất 也dã 。

須Tu 陀Đà 洹Hoàn 名danh 為vi 入Nhập 流Lưu 者giả 。 欲dục 入nhập 無vô 為vi 之chi 理lý 。 舍xá 凡phàm 入nhập 聖thánh 。 初sơ 入nhập 聖thánh 流lưu 也dã 。 而nhi 無vô 所sở 入nhập 者giả 。 本bổn 性tánh 自tự 空không 。 不bất 假giả 緣duyên 入nhập 。 即tức 鑽toàn 之chi 彌di 堅kiên 也dã 。

斯Tư 陀Đà 含Hàm 名danh 一Nhất 往Vãng 來Lai 者giả 。 色sắc 身thân 雖tuy 有hữu 來lai 去khứ 。 而nhi 法Pháp 身thân 湛trạm 然nhiên 不bất 動động 。 不bất 見kiến 操thao 存tồn 舍xá 亡vong 也dã 。

阿A 那Na 含Hàm 名danh 為vi 不Bất 來Lai 者giả 。 迎nghênh 之chi 不bất 見kiến 其kỳ 首thủ 。 而nhi 實thật 無vô 不bất 來lai 者giả 。 隨tùy 之chi 不bất 見kiến 其kỳ 後hậu 也dã 。

阿A 羅La 漢Hán 能năng 作tác 是thị 念niệm 。 而nhi 得đắc 道Đạo 者giả 。 前tiền 三tam 果quả 人nhân 。 居cư 有hữu 學học 位vị 。 故cố 立lập 果quả 義nghĩa 以dĩ 酬thù 因nhân 。 阿A 羅La 漢Hán 不bất 事sự 學học 問vấn 人nhân 也dã 。 乃nãi 立lập 道đạo 名danh 以dĩ 顯hiển 證chứng 極cực 。 故cố 不bất 曰viết 阿A 羅La 漢Hán 果Quả 。 而nhi 曰viết 阿A 羅La 漢Hán 道Đạo 。

法pháp 華hoa 經kinh 曰viết 。 諸chư 法pháp 不bất 受thọ 。 亦diệc 得đắc 阿A 羅La 漢Hán 。 若nhược 萌manh 一nhất 得đắc 念niệm 。 即tức 落lạc 人nhân 我ngã 四tứ 相tương/tướng 。 尊tôn 己kỷ 輕khinh 人nhân 。 慢mạn 視thị 眾chúng 生sanh 。 期kỳ 壽thọ 長trường 久cửu 。 種chủng 種chủng 見kiến 前tiền 。 是thị 凡phàm 人nhân 之chi 見kiến 。 非phi 聖thánh 人nhân 之chi 徒đồ 矣hĩ 。

世Thế 尊Tôn 。 佛Phật 說thuyết 我ngã 得đắc 無Vô 諍Tranh 三Tam 昧Muội 。 人nhân 中trung 最tối 為vi 第đệ 一nhất 。 是thị 第đệ 一nhất 離ly 欲dục 阿A 羅La 漢Hán 。 我ngã 不bất 作tác 是thị 念niệm 。 我ngã 是thị 離ly 欲dục 阿A 羅La 漢Hán 。

世Thế 尊Tôn 。 我ngã 若nhược 作tác 是thị 念niệm 。 我ngã 得đắc 阿A 羅La 漢Hán 道Đạo 。 世Thế 尊Tôn 則tắc 不bất 說thuyết 須Tu 菩Bồ 提Đề 。 是thị 樂nhạo 阿a 蘭lan 那na 行hạnh 者giả 。 以dĩ 須Tu 菩Bồ 提Đề 實thật 無vô 所sở 行hành 。 而nhi 名danh 須Tu 菩Bồ 提Đề 。 是thị 樂nhạo 阿a 蘭lan 那na 行hạnh 。

梵Phạn 語ngữ 三tam 昧muội 。 此thử 云vân 正chánh 定định 。 亦diệc 云vân 正chánh 受thọ 。 乃nãi 謂vị 入nhập 定định 思tư 慧tuệ 法pháp 也dã 。 非phi 謂vị 玄huyền 妙diệu 之chi 意ý 。 佛Phật 恐khủng 眾chúng 不bất 知tri 去khứ 所sở 得đắc 心tâm 。 故cố 引dẫn 己kỷ 作tác 證chứng 。 無vô 諍tranh 者giả 。 即tức 解giải 脫thoát 義nghĩa 也dã 。 諍tranh 是thị 勝thắng 負phụ 心tâm 。 無vô 諍tranh 則tắc 無vô 我ngã 無vô 人nhân 。 無vô 高cao 無vô 下hạ 。 無vô 聖thánh 無vô 凡phàm 。 一nhất 相tương/tướng 平bình 等đẳng 。 葢# 凡phàm 有hữu 對đối 待đãi 。 即tức 成thành 諍tranh 端đoan 。 長trường/trưởng 繫hệ 死tử 生sanh 。 何hà 由do 能năng 脫thoát 。

故cố 涅Niết 槃Bàn 經kinh 曰viết 。 須Tu 菩Bồ 提Đề 住trụ 虗hư 空không 地địa 。 若nhược 有hữu 眾chúng 生sanh 。 嫌hiềm 我ngã 立lập 者giả 。 我ngã 當đương 終chung 日nhật 端đoan 坐tọa 不bất 起khởi 。 嫌hiềm 我ngã 坐tọa 者giả 。 我ngã 當đương 終chung 日nhật 立lập 不bất 移di 處xứ 。 如như 此thử 不bất 起khởi 一nhất 煩phiền 惱não 。 謂vị 之chi 無vô 諍tranh 。 無vô 諍tranh 則tắc 正chánh 定định 。 正chánh 定định 則tắc 離ly 欲dục 。 離ly 欲dục 即tức 解giải 脫thoát 。 阿A 羅La 漢Hán 即tức 般Bát 若Nhã 也dã 。 樂nhạo/nhạc/lạc 者giả 好hảo/hiếu 也dã 。 阿a 蘭lan 那na 梵Phạn 語ngữ 。 無vô 諍tranh 也dã 。 樂nhạo/nhạc/lạc 阿a 蘭lan 那na 行hạnh 。 猶do 云vân 好hảo/hiếu 無vô 諍tranh 人nhân 也dã 。

夫phu 萌manh 之chi 於ư 心tâm 者giả 曰viết 念niệm 。 見kiến 於ư 修tu 為vi 者giả 曰viết 行hành 。 有hữu 所sở 念niệm 。 則tắc 必tất 有hữu 所sở 行hành 。 有hữu 取thủ 行hành 。 則tắc 必tất 有hữu 取thủ 得đắc 。 須Tu 菩Bồ 提Đề 得đắc 無Vô 諍Tranh 三Tam 昧Muội 。 有hữu 是thị 行hành 也dã 。 且thả 曰viết 無vô 所sở 行hành 者giả 。 以dĩ 心tâm 無vô 所sở 得đắc 也dã 。 有hữu 是thị 行hành 而nhi 。 心tâm 無vô 所sở 得đắc 。 故cố 世Thế 尊Tôn 以dĩ 樂nhạo/nhạc/lạc 阿a 蘭lan 那na 名danh 之chi 。 葢# 無vô 為vi 法Pháp 中trung 。 本bổn 無vô 一nhất 法pháp 生sanh 。 本bổn 無vô 一nhất 法pháp 滅diệt 。 無vô 煩phiền 惱não 可khả 斷đoạn 。 無vô 涅Niết 槃Bàn 可khả 證chứng 。 但đãn 是thị 一nhất 念niệm 不bất 生sanh 而nhi 已dĩ 。

心tâm 地địa 觀quán 云vân 。 若nhược 不bất 捨xả 離ly 我ngã 我ngã 所sở 執chấp 。 不bất 應ưng 安an 住trú 阿a 蘭lan 若nhã 中trung 。 若nhược 心tâm 調điều 柔nhu 。 無vô 有hữu 諍tranh 論luận 。 故cố 當đương 安an 住trú 阿a 蘭lan 若nhã 中trung 。 後hậu 人nhân 本bổn 此thử 。 遂toại 以dĩ 蘭lan 若nhã 名danh 佛Phật 住trú 處xứ 云vân 。

四Tứ 果Quả 皆giai 曰viết 能năng 作tác 是thị 念niệm 。 作tác 行hành 病bệnh 淺thiển 。 作tác 念niệm 病bệnh 深thâm 。 無vô 所sở 入nhập 。 無vô 往vãng 來lai 無vô 不bất 來lai 。 無vô 有hữu 法pháp 。 皆giai 四Tứ 果Quả 之chi 不bất 作tác 念niệm 處xứ 。 佛Phật 之chi 有hữu 四Tứ 果Quả 。 即tức 儒nho 之chi 有hữu 四tứ 配phối 也dã 。 顏nhan 欲dục 從tùng 末mạt 由do 。 參tham 以dĩ 魯lỗ 得đắc 之chi 。 思tư 不bất 覩đổ 不bất 聞văn 。 孟# 勿vật 忘vong 勿vật 助trợ 。 何hà 嘗thường 作tác 念niệm 。 若nhược 顏nhan 到đáo 屢lũ 空không 處xứ 。 即tức 阿A 羅La 漢Hán 到đáo 無vô 所sở 得đắc 道đạo 處xứ 。 其kỳ 于vu 空không 空không 如như 也dã 。 本bổn 體thể 一nhất 間gian 耳nhĩ 。

○# 莊trang 嚴nghiêm 淨tịnh 土độ 分phân 第đệ 十thập

佛Phật 告cáo 須Tu 菩Bồ 提Đề 。

於ư 意ý 云vân 何hà 。 如Như 來Lai 昔tích 在tại 然Nhiên 燈Đăng 佛Phật 所sở 。 於ư 法Pháp 有hữu 所sở 得đắc 不phủ 。

不phủ 也dã 世Thế 尊Tôn 。 如Như 來Lai 在tại 然Nhiên 燈Đăng 佛Phật 所sở 。 於ư 法Pháp 實thật 無vô 所sở 得đắc 。 須Tu 菩Bồ 提Đề 。 於ư 意ý 云vân 何hà 。 菩Bồ 薩Tát 莊trang 嚴nghiêm 佛Phật 土độ 不phủ 。

不phủ 也dã 。

世Thế 尊Tôn 。 何hà 以dĩ 故cố 。 莊trang 嚴nghiêm 佛Phật 土độ 者giả 。 即tức 非phi 莊trang 嚴nghiêm 。 是thị 名danh 莊trang 嚴nghiêm 。

上thượng 言ngôn 四Tứ 果Quả 無vô 所sở 得đắc 。 正chánh 欲dục 明minh 佛Phật 果Quả 。 無vô 所sở 得đắc 也dã 。 故cố 此thử 即tức 明minh 言ngôn 之chi 云vân 。 不bất 獨độc 汝nhữ 等đẳng 見kiến 我ngã 。 無vô 法pháp 可khả 得đắc 。 即tức 我ngã 見kiến 然Nhiên 燈Đăng 佛Phật 。 亦diệc 無vô 法pháp 可khả 得đắc 也dã 。 然nhiên 燈đăng 佛Phật 。 釋Thích 迦Ca 牟Mâu 尼Ni 佛Phật 。 授thọ 記ký 之chi 師sư 。 如Như 來Lai 於ư 佛Phật 法Pháp 既ký 無vô 所sở 得đắc 。 故cố 菩Bồ 薩Tát 於ư 佛Phật 土độ 。 即tức 非phi 莊trang 嚴nghiêm 。 蓋cái 一nhất 大đại 世thế 界giới 。 必tất 有hữu 一nhất 佛Phật 設thiết 化hóa 。 皆giai 謂vị 之chi 佛Phật 土độ 。 而nhi 菩Bồ 薩Tát 於ư 佛Phật 土độ 之chi 中trung 。 作tác 種chủng 種chủng 善thiện 事sự 。 以dĩ 變biến 易dị 其kỳ 世thế 界giới 。 如như 黃hoàng 金kim 為vi 地địa 。 七thất 寶bảo 為vi 樹thụ 林lâm 樓lâu 臺đài 。 故cố 謂vị 之chi 莊trang 嚴nghiêm 。 然nhiên 真chân 性tánh 中trung 。 豈khởi 有hữu 此thử 莊trang 嚴nghiêm 哉tai 。 其kỳ 莊trang 嚴nghiêm 。 非phi 莊trang 嚴nghiêm 也dã 。 惟duy 真chân 性tánh 為vi 真chân 莊trang 嚴nghiêm 也dã 。 維duy 摩ma 經Kinh 云vân 。 隨tùy 其kỳ 心tâm 清thanh 淨tịnh 。 則tắc 佛Phật 土độ 淨tịnh 。 葢# 此thử 心tâm 清thanh 淨tịnh 。 即tức 是thị 莊trang 嚴nghiêm 佛Phật 土độ 。 奚hề 外ngoại 飾sức 為vì 莊trang 嚴nghiêm 佛Phật 土độ 。

三tam 句cú 。 第đệ 一nhất 句cú 莊trang 嚴nghiêm 佛Phật 土độ 者giả 。 是thị 假giả 觀quán 。 是thị 俗tục 諦đế 。 屬thuộc 相tương/tướng 宗tông 。 第đệ 二nhị 句cú 即tức 非phi 莊trang 嚴nghiêm 。 是thị 空không 觀quán 。 是thị 真Chân 諦Đế 。 屬thuộc 空không 宗tông 。 第đệ 三tam 句cú 是thị 名danh 莊trang 嚴nghiêm 。 是thị 空không 假giả 俱câu 融dung 。 真chân 俗tục 無vô 礙ngại 。 是thị 中trung 道đạo 觀quán 。 中trung 道Đạo 諦Đế 。 屬thuộc 性tánh 宗tông 。

是thị 故cố 須Tu 菩Bồ 提Đề 。 諸chư 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 應ưng 如như 是thị 生sanh 清thanh 淨tịnh 心tâm 。 不bất 應ưng 住trụ 色sắc 生sanh 心tâm 。 不bất 應ưng 住trụ 聲thanh 香hương 味vị 觸xúc 法pháp 生sanh 心tâm 。 應ưng 無vô 所sở 住trụ 。 而nhi 生sanh 其kỳ 心tâm 。 須Tu 菩Bồ 提Đề 。 譬thí 如như 有hữu 人nhân 。 身thân 如như 須Tu 彌Di 山Sơn 王Vương 。 於ư 意ý 云vân 何hà 。 是thị 身thân 為vi 大đại 不phủ 。 須Tu 菩Bồ 提Đề 言ngôn 。 甚thậm 大đại 。

世Thế 尊Tôn 。 何hà 以dĩ 故cố 。 佛Phật 說thuyết 非phi 身thân 。 是thị 名danh 大đại 身thân 。

梵Phạn 語ngữ 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 此thử 云vân 覺giác 眾chúng 生sanh 。 菩Bồ 薩Tát 莊trang 嚴nghiêm 。 既ký 不bất 在tại 於ư 外ngoại 飾sức 。 則tắc 當đương 反phản 而nhi 求cầu 之chi 於ư 心tâm 。 心tâm 能năng 如như 是thị 自tự 然nhiên 清thanh 淨tịnh 。 不bất 必tất 更cánh 求cầu 清thanh 淨tịnh 。 故cố 云vân 應ưng 如như 是thị 生sanh 清thanh 淨tịnh 心tâm 。 凡phàm 住trụ 六lục 塵trần 而nhi 生sanh 其kỳ 心tâm 者giả 。 皆giai 非phi 清thanh 淨tịnh 心tâm 也dã 。 惟duy 無vô 所sở 住trụ 而nhi 生sanh 其kỳ 心tâm 者giả 。 乃nãi 清thanh 淨tịnh 心tâm 也dã 。 無vô 所sở 住trụ 之chi 心tâm 。 便tiện 是thị 不bất 生sanh 。 如như 是thị 生sanh 清thanh 淨tịnh 心tâm 。 便tiện 是thị 不bất 滅diệt 。 無vô 生sanh 之chi 生sanh 。 何hà 礙ngại 於ư 生sanh 。 知tri 不bất 滅diệt 即tức 是thị 生sanh 。 不bất 必tất 更cánh 求cầu 生sanh 相tương/tướng 矣hĩ 。

佛Phật 言ngôn 六lục 塵trần 之chi 苦khổ 。 每mỗi 以dĩ 色sắc 為vi 先tiên 。 而nhi 繼kế 之chi 以dĩ 。 聲thanh 香hương 味vị 觸xúc 法pháp 。 葢# 以dĩ 見kiến 色sắc 者giả 。 人nhân 情tình 之chi 所sở 易dị 入nhập 。 故cố 觀quán 照chiếu 為vi 先tiên 。 經kinh 中trung 凡phàm 言ngôn 觀quán 者giả 。 皆giai 從tùng 見kiến 起khởi 也dã 。

須Tu 彌Di 山Sơn 在tại 四tứ 天thiên 下hạ 中trung 為vi 極cực 大đại 。 故cố 名danh 山sơn 王vương 。 須Tu 彌Di 雖tuy 大đại 。 有hữu 為vi 生sanh 滅diệt 。 劫kiếp 燒thiêu 不bất 免miễn 。 縱túng/tung 使sử 身thân 如như 須Tu 彌Di 。 亦diệc 非phi 清thanh 淨tịnh 本bổn 體thể 。 乃nãi 業nghiệp 力lực 相tương/tướng 持trì 。 非phi 不bất 壞hoại 也dã 。 何hà 如như 無vô 所sở 住trụ 。 之chi 為vi 大đại 哉tai 。 故cố 言ngôn 佛Phật 土độ 即tức 非phi 莊trang 嚴nghiêm 者giả 。 是thị 真chân 土thổ/độ 無vô 形hình 。 非phi 身thân 是thị 名danh 大đại 身thân 者giả 。 是thị 法Pháp 身thân 無vô 相tướng 。 身thân 土thổ/độ 皆giai 空không 。 心tâm 境cảnh 雙song 絕tuyệt 。 始thỉ 是thị 般Bát 若Nhã 極cực 則tắc 。 非phi 土thổ/độ 之chi 土thổ/độ 。 常thường 寂tịch 光quang 也dã 。 非phi 身thân 之chi 身thân 。 大đại 法Pháp 身thân 也dã 。

林lâm 兆triệu 恩ân 曰viết 。 身thân 之chi 極Cực 樂Lạc 國Quốc 也dã 。 如Như 來Lai 禪thiền 定định 於ư 其kỳ 中trung 矣hĩ 。 而nhi 釋thích 流lưu 則tắc 西tây 方phương 之chi 。 身thân 之chi 蓬bồng 萊# 島đảo 也dã 。 神thần 仙tiên 逍tiêu 遙diêu 於ư 其kỳ 中trung 矣hĩ 。 而nhi 道đạo 流lưu 則tắc 海hải 外ngoại 之chi 。

列liệt 禦ngữ 寇khấu 曰viết 。 橫hoạnh/hoành 心tâm 之chi 所sở 念niệm 。 而nhi 後hậu 眼nhãn 如như 耳nhĩ 。 耳nhĩ 如như 鼻tị 。 鼻tị 如như 口khẩu 。 無vô 不bất 同đồng 也dã 。 不bất 住trụ 色sắc 聲thanh 香hương 味vị 生sanh 心tâm 。 其kỳ 理lý 如như 是thị 。

○# 無vô 為vi 福phước 勝thắng 分phân 第đệ 十thập 一nhất

須Tu 菩Bồ 提Đề 。 如như 恆Hằng 河Hà 中trung 。 所sở 有hữu 沙sa 數số 。 如như 是thị 沙sa 等đẳng 恆Hằng 河Hà 。 於ư 意ý 云vân 何hà 。 是thị 諸chư 恆Hằng 河Hà 沙sa 。 寧ninh 為vi 多đa 不phủ 。 須Tu 菩Bồ 提Đề 言ngôn 。 甚thậm 多đa 。

世Thế 尊Tôn 。 但đãn 諸chư 恆Hằng 河Hà 。 尚thượng 多đa 無vô 數số 。 何hà 況huống 其kỳ 沙sa 。

雪Tuyết 山Sơn 有hữu 四tứ 洲châu 。 其kỳ 東đông 牛ngưu 口khẩu 磽khao 伽già 河hà 。 即tức 恆Hằng 河Hà 也dã 。 佛Phật 以dĩ 此thử 河hà 沙sa 為ví 喻dụ 者giả 。 葢# 說thuyết 法Pháp 時thời 。 常thường 近cận 此thử 河hà 耳nhĩ 。 一nhất 沙sa 即tức 為vi 一nhất 河hà 。 河hà 尚thượng 無vô 數số 。 何hà 況huống 其kỳ 沙sa 。 此thử 喻dụ 最tối 為vi 微vi 妙diệu 。 為vi 世thế 人nhân 沒một 大đại 愛ái 河hà 。 隨tùy 順thuận 欲dục 流lưu 。 漂phiêu 沒một 瀰# 漫mạn 。 甚thậm 為vi 可khả 愍mẫn 。 此thử 中trung 政chánh 當đương 尋tầm 筏phiệt 到đáo 岸ngạn 。

須Tu 菩Bồ 提Đề 。 我ngã 今kim 實thật 言ngôn 告cáo 汝nhữ 。 若nhược 有hữu 善thiện 男nam 子tử 善thiện 女nữ 人nhân 。 以dĩ 七thất 寶bảo 滿mãn 。 爾nhĩ 所sở 恆Hằng 河Hà 沙sa 數số 。 三Tam 千Thiên 大Đại 千Thiên 世Thế 界Giới 。 以dĩ 用dụng 布bố 施thí 。 得đắc 福phước 多đa 不phủ 。 須Tu 菩Bồ 提Đề 言ngôn 。 甚thậm 多đa 。

世Thế 尊Tôn 。

佛Phật 告cáo 須Tu 菩Bồ 提Đề 。

若nhược 善thiện 男nam 子tử 善thiện 女nữ 人nhân 。 於ư 此thử 經Kinh 中trung 。 乃nãi 至chí 受thọ 持trì 。 四tứ 句cú 偈kệ 等đẳng 。 為vì 他tha 人nhân 說thuyết 。 而nhi 此thử 福phước 德đức 。 勝thắng 前tiền 福phước 德đức 。

天thiên 地địa 間gian 河hà 沙sa 無vô 盡tận 。 人nhân 亦diệc 無vô 盡tận 。 古cổ 往vãng 今kim 來lai 。 生sanh 生sanh 不bất 息tức 。 小tiểu 德đức 川xuyên 流lưu 。 豈khởi 但đãn 河hà 沙sa 耶da 。 為vì 人nhân 解giải 說thuyết 。 三Tam 千Thiên 大Đại 千Thiên 世Thế 界Giới 。 皆giai 獲hoạch 法Pháp 施thí 。 皆giai 悟ngộ 無vô 住trụ 相tương/tướng 布bố 施thí 。 豈khởi 河hà 沙sa 可khả 數số 。 與dữ 受thọ 持trì 四tứ 句cú 偈kệ 。 不bất 為vi 惡ác 業nghiệp 所sở 縛phược 。 可khả 以dĩ 悟ngộ 明minh 真chân 性tánh 。 為vì 人nhân 解giải 說thuyết 。 而nhi 人nhân 亦diệc 得đắc 聞văn 此thử 理lý 。 而nhi 悟ngộ 明minh 真chân 性tánh 。 脫thoát 離ly 輪luân 迴hồi 。 永vĩnh 超siêu 生sanh 死tử 。 萬vạn 劫kiếp 無vô 有hữu 盡tận 期kỳ 。 故cố 其kỳ 福phước 德đức 殊thù 勝thắng 也dã 。

佛Phật 嘗thường 言ngôn 財tài 施thí 有hữu 盡tận 。 法Pháp 施thí 無vô 窮cùng 。 財tài 施thí 不bất 出xuất 欲dục 界giới 。 法Pháp 施thí 能năng 出xuất 三tam 界giới 。 華hoa 嚴nghiêm 云vân 。 譬thí 如như 暗ám 中trung 寶bảo 。 無vô 燈đăng 不bất 可khả 見kiến 。 佛Phật 法Pháp 無vô 人nhân 說thuyết 。 雖tuy 慧tuệ 不bất 能năng 了liễu 。 是thị 則tắc 解giải 說thuyết 之chi 功công 。 與dữ 受thọ 持trì 相tương/tướng 輔phụ 而nhi 大đại 矣hĩ 。 楞lăng 伽già 云vân 。 譬thí 如như 恆Hằng 沙sa 。 是thị 地địa 自tự 性tánh 。 經kinh 劫kiếp 火hỏa 燒thiêu 。 地địa 性tánh 不bất 壞hoại 。 如Như 來Lai 法Pháp 身thân 。 亦diệc 復phục 如như 是thị 。 譬thí 如như 恆Hằng 河Hà 。 人nhân 獸thú 踐tiễn 踏đạp 。 不bất 生sanh 分phân 別biệt 。 如Như 來Lai 解giải 脫thoát 。 亦diệc 復phục 如như 是thị 。 譬thí 如như 恆Hằng 沙sa 。 不bất 增tăng 不bất 減giảm 。 如Như 來Lai 智trí 慧tuệ 。 亦diệc 復phục 如như 是thị 。 此thử 章chương 讚tán 般Bát 若Nhã 最tối 勝thắng 處xứ 。 發phát 眾chúng 生sanh 信tín 受thọ 之chi 心tâm 。

此thử 福phước 德đức 勝thắng 前tiền 福phước 德đức 者giả 。 所sở 謂vị 智trí 慧tuệ 寶bảo 洲châu 。 求cầu 則tắc 得đắc 之chi 。 求cầu 有hữu 益ích 於ư 得đắc 也dã 。 七thất 寶bảo 恆Hằng 沙sa 。 得đắc 之chi 有hữu 命mạng 。 熟thục 讀đọc 孟# 子tử 便tiện 得đắc 。

○# 尊tôn 重trọng 正chánh 教giáo 分phân 第đệ 十thập 二nhị

復phục 次thứ 。 須Tu 菩Bồ 提Đề 。 隨tùy 說thuyết 是thị 經Kinh 。 乃nãi 至chí 四tứ 句cú 偈kệ 等đẳng 。 當đương 知tri 此thử 處xứ 。 一nhất 切thiết 世thế 間gian 。 天thiên 。 人nhân 。 阿a 修tu 羅la 。 皆giai 應ưng 供cúng 養dường 。 如như 佛Phật 塔tháp 廟miếu 。 何hà 況huống 有hữu 人nhân 。 盡tận 能năng 受thọ 持trì 讀đọc 誦tụng 。 須Tu 菩Bồ 提Đề 。 當đương 知tri 是thị 人nhân 。 成thành 就tựu 最tối 上thượng 第đệ 一nhất 。 希hy 有hữu 之chi 法Pháp 。 若nhược 是thị 經Kinh 典điển 。 所sở 在tại 之chi 處xứ 。 即tức 為vi 有hữu 佛Phật 。 若nhược 尊tôn 重trọng 弟đệ 子tử 。

六lục 祖tổ 云vân 。 隨tùy 說thuyết 者giả 。 逢phùng 凡phàm 說thuyết 凡phàm 。 逢phùng 聖thánh 說thuyết 聖thánh 也dã 。 謝tạ 云vân 。 封phong 殯tấn 法Pháp 身thân 。 謂vị 之chi 塔tháp 。 樹thụ 像tượng 虗hư 空không 。 謂vị 之chi 廟miếu 。 所sở 在tại 之chi 處xứ 。 見kiến 人nhân 即tức 說thuyết 是thị 經Kinh 。 常thường 行hành 無vô 所sở 得đắc 心tâm 。 無vô 所sở 住trụ 心tâm 。 令linh 諸chư 聽thính 者giả 。 生sanh 清thanh 淨tịnh 心tâm 。 是thị 名danh 真chân 供cúng 養dường 。 即tức 此thử 身thân 中trung 。 有hữu 如Như 來Lai 全toàn 身thân 全toàn 舍xá 利lợi 。 故cố 言ngôn 如như 佛Phật 塔tháp 廟miếu 。

果quả 禪thiền 師sư 云vân 。 即tức 心tâm 是thị 佛Phật 。 更cánh 無vô 別biệt 佛Phật 。 即tức 佛Phật 是thị 心tâm 。 更cánh 無vô 別biệt 心tâm 。 如như 拳quyền 作tác 掌chưởng 。 似tự 水thủy 成thành 波ba 。 波ba 即tức 是thị 水thủy 。 掌chưởng 即tức 是thị 拳quyền 也dã 。

弟đệ 子tử 者giả 。 學học 居cư 師sư 後hậu 。 故cố 稱xưng 弟đệ 。 解giải 從tùng 師sư 生sanh 。 故cố 稱xưng 子tử 。 尊tôn 重trọng 弟đệ 子tử 。 謂vị 弟đệ 子tử 之chi 可khả 尊tôn 重trọng 者giả 。 乃nãi 大đại 弟đệ 子tử 菩Bồ 薩Tát 之chi 流lưu 也dã 。

東đông 印ấn 國quốc 王vương 請thỉnh 二nhị 十thập 七thất 祖tổ 般Bát 若Nhã 多đa 羅la 齋trai 。 王vương 曰viết 。 何hà 不bất 看khán 經kinh 。 祖tổ 云vân 。 貧bần 道đạo 入nhập 息tức 不bất 居cư 陰ấm 界giới 。 出xuất 息tức 不bất 涉thiệp 眾chúng 緣duyên 。 常thường 轉chuyển 如như 是thị 經Kinh 。 百bách 千thiên 萬vạn 億ức 卷quyển 。 要yếu 知tri 經Kinh 典điển 所sở 不bất 在tại 。 亦diệc 為vi 有hữu 佛Phật 。

○# 如như 法Pháp 受thọ 持trì 。 分phân 第đệ 十thập 三tam

爾nhĩ 時thời 須Tu 菩Bồ 提Đề 白bạch 佛Phật 言ngôn 。

世Thế 尊Tôn 。 當đương 何hà 名danh 此thử 經Kinh 。 我ngã 等đẳng 云vân 何hà 奉phụng 持trì 。

佛Phật 告cáo 須Tu 菩Bồ 提Đề 。

是thị 經Kinh 名danh 為vi 。 金Kim 剛Cang 般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 。 以dĩ 是thị 名danh 字tự 。 汝nhữ 當đương 奉phụng 持trì 。

所sở 以dĩ 者giả 何hà 。 須Tu 菩Bồ 提Đề 。 佛Phật 說thuyết 般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 。 即tức 非phi 般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 。 是thị 名danh 般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 。 須Tu 菩Bồ 提Đề 。 於ư 意ý 云vân 何hà 。 如Như 來Lai 有hữu 所sở 說thuyết 法Pháp 不phủ 。 須Tu 菩Bồ 提Đề 白bạch 佛Phật 言ngôn 。

世Thế 尊Tôn 。 如Như 來Lai 無vô 所sở 說thuyết 。

如Như 來Lai 前tiền 云vân 。 一nhất 切thiết 佛Phật 法Pháp 。 皆giai 從tùng 此thử 經Kinh 出xuất 。 故cố 空không 生sanh 請thỉnh 名danh 此thử 經Kinh 。 竝tịnh 問vấn 云vân 何hà 奉phụng 持trì 。 夫phu 妙diệu 明minh 本bổn 性tánh 。 湛trạm 若nhược 太thái 虗hư 。 何hà 處xứ 得đắc 名danh 。 如Như 來Lai 恐khủng 人nhân 生sanh 斷đoạn 滅diệt 見kiến 。 不bất 得đắc 已dĩ 而nhi 強cường/cưỡng 安an 是thị 名danh 也dã 。 葢# 人nhân 性tánh 如như 金kim 之chi 剛cang 。 故cố 能năng 斷đoạn 除trừ 一nhất 切thiết 煩phiền 惱não 。 直trực 至chí 彼bỉ 岸ngạn 。 故cố 曰viết 般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 。 然nhiên 能năng 觀quán 無vô 所sở 觀quán 。 照chiếu 無vô 所sở 照chiếu 。 空không 無vô 所sở 空không 。 到đáo 無vô 所sở 到đáo 。 故cố 曰viết 即tức 非phi 般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 。 惟duy 是thị 不bất 觀quán 而nhi 觀quán 。 不bất 照chiếu 而nhi 照chiếu 。 不bất 空không 而nhi 空không 。 不bất 到đáo 而nhi 到đáo 。 故cố 曰viết 是thị 名danh 般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 。

從tùng 前tiền 問vấn 答đáp 。 都đô 是thị 因nhân 相tương 破phá 相tương/tướng 。 此thử 則tắc 立lập 名danh 遣khiển 名danh 。 夫phu 般Bát 若Nhã 既ký 無vô 可khả 名danh 之chi 名danh 。 又hựu 豈khởi 有hữu 所sở 說thuyết 之chi 法Pháp 。 故cố 重trọng/trùng 申thân 問vấn 答đáp 。 而nhi 云vân 。 如Như 來Lai 無vô 所sở 說thuyết 也dã 。 無vô 所sở 說thuyết 者giả 。 直trực 下hạ 無vô 開khai 口khẩu 處xứ 。 所sở 以dĩ 世Thế 尊Tôn 臨lâm 入nhập 涅Niết 槃Bàn 。 文Văn 殊Thù 請thỉnh 佛Phật 再tái 轉chuyển 法Pháp 輪luân 。 世Thế 尊Tôn 咄đốt 云vân 。 吾ngô 住trụ 世thế 七thất 十thập 九cửu 年niên 。 未vị 嘗thường 說thuyết 著trước 一nhất 字tự 。

須Tu 菩Bồ 提Đề 。 於ư 意ý 云vân 何hà 。 三Tam 千Thiên 大Đại 千Thiên 世Thế 界Giới 。 所sở 有hữu 微vi 塵trần 。 是thị 為vi 多đa 不phủ 。 須Tu 菩Bồ 提Đề 言ngôn 。 甚thậm 多đa 。

世Thế 尊Tôn 。 須Tu 菩Bồ 提Đề 。 諸chư 微vi 塵trần 。 如Như 來Lai 說thuyết 非phi 微vi 塵trần 。 是thị 名danh 微vi 塵trần 。 如Như 來Lai 說thuyết 。 世thế 界giới 。 非phi 世thế 界giới 。 是thị 名danh 世thế 界giới 。 須Tu 菩Bồ 提Đề 。 於ư 意ý 云vân 何hà 。 可khả 以dĩ 三tam 十thập 二nhị 相tướng 。 見kiến 如Như 來Lai 不phủ 。

不phủ 也dã 。

世Thế 尊Tôn 。 不bất 可khả 以dĩ 三tam 十thập 二nhị 相tướng 。 得đắc 見kiến 如Như 來Lai 。

何hà 以dĩ 故cố 。 如Như 來Lai 說thuyết 三tam 十thập 二nhị 相tướng 。 即tức 是thị 非phi 相tướng 。 是thị 名danh 三tam 十thập 二nhị 相tướng 。

華hoa 嚴nghiêm 經Kinh 云vân 。 三Tam 千Thiên 大Đại 千Thiên 世Thế 界Giới 。 以dĩ 無vô 量lượng 因nhân 緣duyên 。 乃nãi 成thành 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 豈khởi 此thử 外ngoại 而nhi 別biệt 有hữu 世thế 界giới 。 悟ngộ 者giả 處xứ 此thử 。 迷mê 者giả 亦diệc 處xứ 此thử 。 悟ngộ 者giả 之chi 心tâm 。 清thanh 淨tịnh 心tâm 也dã 。 以dĩ 此thử 心tâm 處xứ 此thử 世thế 界giới 。 即tức 清thanh 淨tịnh 世thế 界giới 。 迷mê 者giả 之chi 心tâm 。 塵trần 垢cấu 心tâm 也dã 。 以dĩ 此thử 心tâm 處xứ 此thử 世thế 界giới 。 即tức 微vi 塵trần 世thế 界giới 。 諸chư 微vi 塵trần 者giả 。 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 心tâm 。 上thượng 微vi 塵trần 也dã 。 佛Phật 分phân 身thân 於ư 微vi 塵trần 世thế 界giới 中trung 。 示thị 現hiện 無vô 邊biên 法pháp 力lực 。 開khai 闡xiển 清thanh 淨tịnh 無vô 垢cấu 之chi 法pháp 。 使sử 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 皆giai 生sanh 清thanh 淨tịnh 心tâm 。 非phi 微vi 塵trần 所sở 可khả 污ô 。 故cố 云vân 非phi 微vi 塵trần 。 得đắc 出xuất 世thế 界giới 法pháp 。 非phi 世thế 界giới 所sở 得đắc 囿# 。 故cố 云vân 非phi 世thế 界giới 。

世Thế 尊Tôn 答đáp 文Văn 殊Thù 曰viết 。 在tại 世thế 離ly 世thế 。 在tại 塵trần 離ly 塵trần 。 是thị 為vi 究cứu 竟cánh 法pháp 。 楞lăng 嚴nghiêm 中trung 。 於ư 一nhất 毛mao 端đoan 。 現hiện 寶bảo 王vương 剎sát 。 坐tọa 微vi 塵trần 裏lý 。 轉chuyển 大đại 法Pháp 輪luân 。 皆giai 是thị 離ly 世thế 離ly 塵trần 之chi 意ý 。 三tam 十thập 二nhị 相tướng 。 始thỉ 從tùng 足túc 下hạ 安an 平bình 。 終chung 至chí 頂đảnh 肉nhục 髻kế 相tướng 。 皆giai 屬thuộc 修tu 成thành 。 然nhiên 如như 如như 真chân 佛Phật 。 何hà 相tương/tướng 之chi 有hữu 。 恐khủng 人nhân 疑nghi 前tiền 說thuyết 塵trần 性tánh 空không 界giới 性tánh 空không 。 遂toại 執chấp 有hữu 佛Phật 身thân 根căn 性tánh 。 殊thù 不bất 知tri 佛Phật 身thân 根căn 性tánh 亦diệc 空không 也dã 。

此thử 分phần/phân 大đại 意ý 。 謂vị 細tế 而nhi 微vi 塵trần 。 大đại 而nhi 世thế 界giới 。 妙diệu 而nhi 佛Phật 之chi 色sắc 身thân 。 皆giai 為vi 虗hư 妄vọng 。 惟duy 真chân 性tánh 為vi 真chân 實thật 。 是thị 以dĩ 自tự 古cổ 及cập 今kim 。 無vô 變biến 無vô 壞hoại 。 彼bỉ 三tam 者giả 。 則tắc 有hữu 變biến 壞hoại 故cố 也dã 。

須Tu 菩Bồ 提Đề 。 若nhược 有hữu 善thiện 男nam 子tử 善thiện 女nữ 人nhân 。 以dĩ 恆Hằng 河Hà 沙sa 等đẳng 。 身thân 命mạng 布bố 施thí 。 若nhược 復phục 有hữu 人nhân 。 於ư 此thử 經Kinh 中trung 。 乃nãi 至chí 受thọ 持trì 。 四tứ 句cú 偈kệ 等đẳng 。 為vì 他tha 人nhân 說thuyết 。 其kỳ 福phước 甚thậm 多đa 。

以dĩ 恆Hằng 河Hà 沙sa 等đẳng 。 身thân 命mạng 布bố 施thí 。 終chung 受thọ 頑ngoan 福phước 。 畢tất 竟cánh 不bất 明minh 本bổn 性tánh 。 所sở 謂vị 住trụ 相tương/tướng 布bố 施thí 也dã 。 若nhược 受thọ 持trì 四tứ 句cú 。 一nhất 念niệm 見kiến 性tánh 。 人nhân 法pháp 俱câu 空không 。 即tức 名danh 正chánh 見kiến 。 所sở 得đắc 淨tịnh 妙diệu 無vô 相tướng 無vô 為vi 功công 德đức 。 豈khởi 有hữu 限hạn 量lượng 可khả 名danh 。

中trung 庸dong 。 一nhất 撮toát 土thổ/độ 之chi 多đa 微vi 塵trần 意ý 也dã 。 及cập 其kỳ 廣quảng 厚hậu 。 萬vạn 物vật 載tái 焉yên 。 世thế 界giới 也dã 。 微vi 塵trần 積tích 而nhi 為vi 世thế 界giới 。 世thế 界giới 析tích 而nhi 為vi 微vi 塵trần 。 皆giai 誠thành 之chi 不bất 可khả 已dĩ 處xứ 。 中trung 庸dong 無vô 實thật 非phi 虗hư 。 佛Phật 法Pháp 無vô 虗hư 非phi 實thật 。

此thử 分phần/phân 總tổng 言ngôn 所sở 以dĩ 名danh 經kinh 。 與dữ 所sở 以dĩ 持trì 經Kinh 功công 夫phu 。 可khả 以dĩ 貫quán 串xuyến 全toàn 經kinh 。 自tự 為vi 一nhất 部bộ 。 故cố 與dữ 前tiền 後hậu 。 語ngữ 多đa 重trùng 復phục 。 不bất 覺giác 其kỳ 煩phiền 。 謂vị 為vi 先tiên 後hậu 聽thính 經Kinh 者giả 說thuyết 。 非phi 是thị 。

○# 離ly 相tương/tướng 寂tịch 滅diệt 分phân 第đệ 十thập 四tứ

爾nhĩ 時thời 須Tu 菩Bồ 提Đề 聞văn 說thuyết 是thị 經Kinh 。 深thâm 解giải 義nghĩa 趣thú 。 涕thế 淚lệ 悲bi 泣khấp 。 而nhi 白bạch 佛Phật 言ngôn 。 希hy 有hữu 。

世Thế 尊Tôn 。 佛Phật 說thuyết 如như 是thị 。 甚thậm 深thâm 經Kinh 典điển 。 我ngã 從tùng 昔tích 來lai 。 所sở 得đắc 慧tuệ 眼nhãn 。 未vị 曾tằng 得đắc 聞văn 。 如như 是thị 之chi 經Kinh 。

世Thế 尊Tôn 。 若nhược 復phục 有hữu 人nhân 。 得đắc 聞văn 是thị 經Kinh 。 信tín 心tâm 清thanh 淨tịnh 。 則tắc 生sanh 實thật 相tướng 。 當đương 知tri 是thị 人nhân 。 成thành 就tựu 第đệ 一nhất 。 希hy 有hữu 功công 德đức 。

世Thế 尊Tôn 。 是thị 實thật 相tướng 者giả 。 則tắc 是thị 非phi 相tướng 。 是thị 故cố 如Như 來Lai 說thuyết 名danh 實thật 相tướng 。

世Thế 尊Tôn 。 我ngã 今kim 得đắc 聞văn 。 如như 是thị 經Kinh 典điển 。 信tín 解giải 受thọ 持trì 。 不bất 足túc 為vi 難nan 。 若nhược 當đương 來lai 世thế 。 後hậu 五ngũ 百bách 歲tuế 。 其kỳ 有hữu 眾chúng 生sanh 。 得đắc 聞văn 是thị 經Kinh 。 信tín 解giải 受thọ 持trì 。 是thị 人nhân 則tắc 為vi 。 第đệ 一nhất 希hy 有hữu 。

何hà 以dĩ 故cố 。 此thử 人nhân 無vô 我ngã 相tướng 。 無vô 人nhân 相tướng 。 無vô 眾chúng 生sanh 相tướng 。 無vô 壽thọ 者giả 相tướng 。

所sở 以dĩ 者giả 何hà 。 我ngã 相tướng 即tức 是thị 非phi 相tướng 。 人nhân 相tướng 。 眾chúng 生sanh 相tướng 。 壽thọ 者giả 相tướng 。 即tức 是thị 非phi 相tướng 。

何hà 以dĩ 故cố 。 離ly 一nhất 切thiết 諸chư 相tướng 。 則tắc 名danh 諸chư 佛Phật 。

空không 生sanh 在tại 前tiền 解giải 悟ngộ 空không 理lý 。 是thị 於ư 有hữu 中trung 見kiến 空không 。 止chỉ 得đắc 人nhân 空không 。 今kim 聞văn 般Bát 若Nhã 非phi 般Bát 若Nhã 。 是thị 名danh 般Bát 若Nhã 。 竝tịnh 得đắc 法Pháp 空không 。 故cố 深thâm 解giải 義nghĩa 趣thú 。 感cảm 極cực 涕thế 零linh 。 若nhược 非phi 佛Phật 恩ân 撥bát 我ngã 慧tuệ 眼nhãn 。 安an 能năng 聞văn 如như 是thị 二nhị 字tự 。 便tiện 是thị 真Chân 諦Đế 。 此thử 如như 是thị 性tánh 中trung 。 具cụ 如Như 來Lai 法Pháp 身thân 。 即tức 是thị 實thật 相tướng 。 人nhân 法pháp 俱câu 空không 。 善thiện 惡ác 諸chư 相tướng 自tự 然nhiên 寂tịch 滅diệt 。 故cố 曰viết 實thật 相tướng 。 非phi 實thật 相tướng 也dã 。 生sanh 者giả 以dĩ 是thị 人nhân 之chi 信tín 解giải 為vi 生sanh 。 而nhi 實thật 相tướng 畢tất 竟cánh 無vô 生sanh 耳nhĩ 。

圓viên 覺giác 云vân 。 一nhất 切thiết 實thật 相tướng 。 性tánh 清thanh 淨tịnh 故cố 。 功công 德đức 者giả 。 即tức 成thành 就tựu 法Pháp 身thân 。 便tiện 是thị 莫mạc 大đại 功công 德đức 。 第đệ 一nhất 希hy 有hữu 。 經kinh 以dĩ 福phước 兼kiêm 德đức 言ngôn 者giả 屢lũ 矣hĩ 。 而nhi 此thử 獨độc 單đơn 言ngôn 功công 德đức 。 不bất 及cập 福phước 者giả 。 是thị 功công 成thành 果quả 滿mãn 之chi 時thời 。 其kỳ 福phước 為vi 不bất 足túc 道đạo 也dã 。 以dĩ 所sở 壇đàn 經kinh 有hữu 。 功công 德đức 在tại 法Pháp 身thân 中trung 。 非phi 在tại 于vu 福phước 之chi 句cú 。

此thử 段đoạn 文văn 義nghĩa 三tam 疊điệp 。 上thượng 言ngôn 。 我ngã 未vị 曾tằng 聞văn 。 如như 是thị 之chi 經Kinh 。 隨tùy 言ngôn 。 若nhược 復phục 有hữu 人nhân 。 得đắc 聞văn 是thị 經Kinh 。 繼kế 言ngôn 。 來lai 世thế 眾chúng 生sanh 。 得đắc 聞văn 是thị 經Kinh 。 言ngôn 人nhân 則tắc 可khả 大đại 。 言ngôn 來lai 世thế 則tắc 可khả 久cửu 。 葢# 佛Phật 在tại 時thời 。 為vi 正Chánh 法Pháp 之chi 世thế 。 佛Phật 滅diệt 度độ 後hậu 。 為vi 像tượng 法pháp 之chi 世thế 。 若nhược 當đương 來lai 世thế 。 後hậu 五ngũ 百bách 歲tuế 。 為vi 末Mạt 法Pháp 之chi 世thế 。 眾chúng 生sanh 能năng 信tín 解giải 受thọ 持trì 。 亦diệc 見kiến 四tứ 相tương/tướng 非phi 相tướng 。 即tức 契khế 般Bát 若Nhã 。 同đồng 此thử 實thật 相tướng 。 即tức 同đồng 此thử 無vô 相tướng 耳nhĩ 。 悟ngộ 則tắc 是thị 佛Phật 。 迷mê 則tắc 是thị 眾chúng 生sanh 。 佛Phật 與dữ 眾chúng 生sanh 。 性tánh 豈khởi 有hữu 異dị 。 離ly 相tương/tướng 者giả 。 即tức 相tương/tướng 以dĩ 空không 相tướng 。 非phi 除trừ 相tương/tướng 以dĩ 即tức 空không 也dã 。

佛Phật 告cáo 須Tu 菩Bồ 提Đề 。

如như 是thị 如như 是thị 。 若nhược 復phục 有hữu 人nhân 。 得đắc 聞văn 是thị 經Kinh 。 不bất 驚kinh 。 不bất 怖bố 。 不bất 畏úy 。 當đương 知tri 是thị 人nhân 。 甚thậm 為vi 希hy 有hữu 。

何hà 以dĩ 故cố 。 須Tu 菩Bồ 提Đề 。 如Như 來Lai 說thuyết 。 第đệ 一nhất 波Ba 羅La 蜜Mật 。 即tức 非phi 第đệ 一nhất 波Ba 羅La 蜜Mật 。 是thị 名danh 第đệ 一nhất 波Ba 羅La 蜜Mật 。 須Tu 菩Bồ 提Đề 。 忍Nhẫn 辱Nhục 波Ba 羅La 蜜Mật 。 如Như 來Lai 說thuyết 非phi 忍Nhẫn 辱Nhục 波Ba 羅La 蜜Mật 。 是thị 名danh 忍Nhẫn 辱Nhục 波Ba 羅La 蜜Mật 。

空không 生sanh 悟ngộ 到đáo 此thử 。 將tương 清thanh 淨tịnh 心tâm 。 滿mãn 盤bàn 托thác 出xuất 。 直trực 指chỉ 如như 是thị 本bổn 體thể 。 佛Phật 又hựu 何hà 言ngôn 。 故cố 嘆thán 曰viết 。 如như 是thị 如như 是thị 。 不bất 驚kinh 者giả 聞văn 慧tuệ 也dã 。 不bất 怖bố 者giả 思tư 慧tuệ 也dã 。 不bất 畏úy 者giả 修tu 慧tuệ 也dã 。 第đệ 一nhất 波Ba 羅La 蜜Mật 者giả 。 有hữu 十thập 種chủng 。 一nhất 布bố 施thí 。 二nhị 持trì 戒giới 。 三tam 忍nhẫn 辱nhục 。 四tứ 精tinh 進tấn 。 五ngũ 禪thiền 定định 。 六lục 智trí 慧tuệ 。 七thất 慈từ 。 八bát 悲bi 。 九cửu 方phương 便tiện 。 十thập 不bất 退thoái 。 今kim 言ngôn 第đệ 一nhất 波Ba 羅La 蜜Mật 者giả 。 獨độc 言ngôn 布bố 施thí 為vi 第đệ 一nhất 。 曰viết 。 布bố 施thí 者giả 通thông 攝nhiếp 萬vạn 行hạnh 。 直trực 至chí 菩Bồ 提Đề 。 尚thượng 行hành 法Pháp 施thí 也dã 。 言ngôn 非phi 者giả 。 行hành 無vô 住trụ 相tương/tướng 布bố 施thí 也dã 。 佛Phật 于vu 第đệ 四tứ 分phần/phân 說thuyết 無vô 住trụ 。 便tiện 說thuyết 行hành 於ư 布bố 施thí 。 故cố 于vu 此thử 分phần/phân 足túc 之chi 一nhất 。 說thuyết 第đệ 一nhất 波Ba 羅La 蜜Mật 。 實thật 以dĩ 般Bát 若Nhã 為vi 第đệ 一nhất 。 楞lăng 嚴nghiêm 說thuyết 第đệ 一nhất 波Ba 羅La 蜜Mật 。 亦diệc 指chỉ 般Bát 若Nhã 。 六lục 祖tổ 說thuyết 摩Ma 訶Ha 般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 。 最tối 尊tôn 最tối 上thượng 最tối 第đệ 一nhất 是thị 也dã 。 悟ngộ 諸chư 相tướng 非phi 相tướng 。 即tức 達đạt 彼bỉ 岸ngạn 。 故cố 名danh 第đệ 一nhất 。 既ký 悟ngộ 人nhân 法pháp 俱câu 空không 。 即tức 無vô 生sanh 死tử 可khả 度độ 。 無vô 彼bỉ 岸ngạn 可khả 到đáo 。 故cố 非phi 第đệ 一nhất 。

忍Nhẫn 辱Nhục 波Ba 羅La 蜜Mật 者giả 。 即tức 十thập 度độ 中trung 第đệ 三tam 也dã 。 能năng 忍nhẫn 辱nhục 。 方phương 不bất 起khởi 嗔sân 心tâm 以dĩ 昏hôn 亂loạn 真chân 性tánh 。 故cố 能năng 到đáo 諸chư 佛Phật 菩Bồ 薩Tát 彼bỉ 岸ngạn 。 佛Phật 有hữu 時thời 自tự 稱xưng 如Như 來Lai 。 自tự 稱xưng 佛Phật 。 謂vị 己kỷ 與dữ 諸chư 佛Phật 菩Bồ 薩Tát 。 無vô 異dị 性tánh 也dã 。 若nhược 了liễu 悟ngộ 人nhân 法pháp 俱câu 空không 。 亦diệc 掃tảo 忍nhẫn 辱nhục 之chi 相tướng 。 般Bát 若Nhã 體thể 中trung 。 原nguyên 無vô 辱nhục 可khả 忍nhẫn 。 亦diệc 無vô 忍nhẫn 可khả 見kiến 。 忍nhẫn 無vô 可khả 忍nhẫn 。 能năng 所sở 俱câu 無vô 。 方phương 成thành 于vu 忍nhẫn 。 是thị 名danh 為vi 忍nhẫn 也dã 。

何hà 以dĩ 故cố 。 須Tu 菩Bồ 提Đề 。 如như 我ngã 昔tích 。 為vị 歌Ca 利Lợi 王Vương 。 割cát 截tiệt 身thân 體thể 。 我ngã 於ư 爾nhĩ 時thời 。 無vô 我ngã 相tướng 。 無vô 人nhân 相tướng 。 無vô 眾chúng 生sanh 相tướng 。 無vô 壽thọ 者giả 相tướng 。

何hà 以dĩ 故cố 。 我ngã 於ư 往vãng 昔tích 。 節tiết 節tiết 支chi 解giải 時thời 。 若nhược 有hữu 我ngã 相tướng 。 人nhân 相tương/tướng 。 眾chúng 生sanh 相tương/tướng 。 壽thọ 者giả 相tương/tướng 。 應ưng 生sanh 瞋sân 恨hận 。 須Tu 菩Bồ 提Đề 。 又hựu 念niệm 過quá 去khứ 。 於ư 五ngũ 百bách 世thế 。 作tác 忍Nhẫn 辱Nhục 仙Tiên 人Nhân 。 於ư 爾nhĩ 所sở 世thế 。 無vô 我ngã 相tương/tướng 。 無vô 人nhân 相tương/tướng 。 無vô 眾chúng 生sanh 相tướng 。 無vô 壽thọ 者giả 相tướng 。

歌Ca 利Lợi 王Vương 梵Phạn 語ngữ 。 此thử 云vân 無vô 道đạo 極cực 惡ác 。 如Như 來Lai 因Nhân 地Địa 修tu 行hành 。 在tại 山sơn 中trung 宴yến 坐tọa 。 遇ngộ 歌Ca 利Lợi 王Vương 遊du 獵liệp 。 以dĩ 宮cung 女nữ 禮lễ 拜bái 仙tiên 人nhân 。 王vương 大đại 怒nộ 。 遂toại 支chi 解giải 仙tiên 人nhân 。 仙tiên 人nhân 無vô 嗔sân 恨hận 。 體thể 復phục 如như 故cố 。 憍kiêu 陳trần 如như 。 以dĩ 此thử 得đắc 度độ 。

五ngũ 百bách 世thế 。 是thị 於ư 釋Thích 迦Ca 成thành 道Đạo 世thế 中trung 。 逆nghịch 數số 向hướng 前tiền 。 說thuyết 到đáo 五ngũ 百bách 世thế 也dã 。 遇ngộ 歌ca 利lợi 時thời 。 是thị 作tác 忍nhẫn 辱nhục 仙tiên 世thế 中trung 一nhất 世thế 之chi 事sự 。 重trọng/trùng 言ngôn 之chi 者giả 。 言ngôn 修tu 忍nhẫn 非phi 一nhất 世thế 事sự 。 益ích 見kiến 忍nhẫn 於ư 歌ca 利lợi 者giả 。 非phi 容dung 易dị 也dã 。 忍nhẫn 辱nhục 即tức 是thị 法Pháp 施thí 。 六Lục 度Độ 萬vạn 行hạnh 。 其kỳ 實thật 以dĩ 布bố 施thí 為vi 大đại 。 因nhân 割cát 截tiệt 而nhi 歌ca 利lợi 得đắc 度độ 。 豈khởi 徒đồ 忍nhẫn 辱nhục 乎hồ 。 故cố 曰viết 法Pháp 施thí 也dã 。

夫phu 自tự 心tâm 邪tà 見kiến 。 如như 歌Ca 利Lợi 王Vương 。 殘tàn 害hại 法Pháp 身thân 。 如như 截tiệt 身thân 體thể 。 黃hoàng 蘗bách 大đại 師sư 云vân 。 纔tài 起khởi 心tâm 向hướng 外ngoại 求cầu 者giả 。 名danh 為vị 歌Ca 利Lợi 王Vương 愛ái 遊du 獵liệp 。 心tâm 不bất 外ngoại 馳trì 。 名danh 忍nhẫn 辱nhục 仙tiên 人nhân 。 身thân 心tâm 俱câu 無vô 。 即tức 是thị 佛Phật 道Đạo 。

肇triệu 法Pháp 師sư 云vân 。 五ngũ 蘊uẩn 身thân 非phi 有hữu 。 四tứ 大đại 本bổn 來lai 空không 。 將tương 頭đầu 臨lâm 白bạch 刃nhận 。 一nhất 似tự 斬trảm 春xuân 風phong 。

應ưng 生sanh 嗔sân 恨hận 者giả 。 謂vị 色sắc 身thân 與dữ 法Pháp 身thân 即tức 有hữu 不bất 同đồng 也dã 。 割cát 截tiệt 之chi 時thời 。 不bất 見kiến 有hữu 身thân 相tương/tướng 。 即tức 不bất 見kiến 有hữu 我ngã 。 人nhân 眾chúng 生sanh 壽thọ 者giả 四tứ 相tương/tướng 。 何hà 處xứ 更canh 著trước 嗔sân 恨hận 。

是thị 故cố 須Tu 菩Bồ 提Đề 。 菩Bồ 薩Tát 應ưng 離ly 一nhất 切thiết 相tướng 。 發phát 阿A 耨Nậu 多Đa 羅La 三Tam 藐Miệu 三Tam 菩Bồ 提Đề 心tâm 。 不bất 應ưng 住trụ 色sắc 生sanh 心tâm 。 不bất 應ưng 住trụ 聲thanh 香hương 味vị 觸xúc 法pháp 生sanh 心tâm 。 應ưng 生sanh 無vô 所sở 住trụ 心tâm 。 若nhược 心tâm 有hữu 住trụ 。 即tức 為vi 非phi 住trụ 。

就tựu 忍nhẫn 辱nhục 而nhi 推thôi 之chi 。 一nhất 切thiết 俱câu 應ưng 離ly 相tương/tướng 。 葢# 心tâm 常thường 空không 寂tịch 。 不bất 生sanh 起khởi 滅diệt 。 我ngã 相tương/tướng 捐quyên 而nhi 一nhất 切thiết 之chi 相tướng 俱câu 捐quyên 。 然nhiên 離ly 相tương/tướng 所sở 發phát 之chi 心tâm 。 正chánh 覺giác 心tâm 也dã 。 正chánh 覺giác 現hiện 前tiền 。 邪tà 妄vọng 自tự 伏phục 。 更cánh 將tương 何hà 法pháp 以dĩ 降giáng/hàng 其kỳ 心tâm 。 所sở 發phát 之chi 心tâm 即tức 正chánh 等đẳng 心tâm 也dã 。 諸chư 法pháp 唯duy 心tâm 。 即tức 是thị 實thật 相tướng 。 復phục 將tương 何hà 地địa 為vi 求cầu 應ưng 住trụ 。

先tiên 言ngôn 色sắc 。 後hậu 言ngôn 聲thanh 香hương 味vị 觸xúc 法pháp 者giả 。 我ngã 見kiến 等đẳng 見kiến 。 法Pháp 眼nhãn 等đẳng 眼nhãn 。 皆giai 從tùng 色sắc 遇ngộ 。 心tâm 經kinh 亦diệc 云vân 。 無vô 眼nhãn 界giới 乃nãi 至chí 無vô 意ý 識thức 界giới 。 亦diệc 同đồng 此thử 意ý 。 佛Phật 法Pháp 不bất 離ly 色sắc 聲thanh 香hương 味vị 觸xúc 法pháp 。 葢# 因nhân 眾chúng 生sanh 根căn 器khí 。 假giả 六lục 塵trần 而nhi 設thiết 化hóa 。 若nhược 住trụ 著trước 六lục 塵trần 。 則tắc 心tâm 已dĩ 死tử 。 唯duy 即tức 六lục 塵trần 。 而nhi 不bất 住trụ 六lục 塵trần 。 則tắc 心tâm 常thường 生sanh 。 生sanh 則tắc 發phát 生sanh 心tâm 體thể 本bổn 空không 。 既ký 空không 諸chư 有hữu 。 心tâm 地địa 了liễu 了liễu 自tự 如như 。 何hà 嘗thường 不bất 生sanh 。 故cố 住trụ 於ư 法pháp 。 即tức 為vi 非phi 住trụ 。 凡phàm 夫phu 執chấp 心tâm 以dĩ 除trừ 事sự 。 智trí 者giả 空không 心tâm 不bất 空không 事sự 。

是thị 故cố 佛Phật 說thuyết 。 菩Bồ 薩Tát 心tâm 不bất 應ưng 住trụ 色sắc 布bố 施thí 。 須Tu 菩Bồ 提Đề 。 菩Bồ 薩Tát 為vì 利lợi 益ích 。 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 故cố 。 應ưng 如như 是thị 布bố 施thí 。 如Như 來Lai 說thuyết 。 一nhất 切thiết 諸chư 相tướng 。 即tức 是thị 非phi 相tướng 。 又hựu 說thuyết 。 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 即tức 非phi 眾chúng 生sanh 。

又hựu 即tức 一nhất 切thiết 之chi 中trung 。 摘trích 出xuất 布bố 施thí 言ngôn 之chi 。 以dĩ 菩Bồ 薩Tát 為vì 利lợi 益ích 。 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 故cố 。 應ưng 以dĩ 如như 是thị 。 之chi 心tâm 布bố 施thí 。 不bất 住trụ 於ư 相tướng 。 若nhược 不bất 如như 是thị 布bố 施thí 。 則tắc 是thị 誣vu 眾chúng 生sanh 為vi 著trước 色sắc 。 一nhất 切thiết 有hữu 相tương/tướng 。 反phản 陷hãm 溺nịch 此thử 眾chúng 生sanh 矣hĩ 。 以dĩ 色sắc 字tự 統thống 六lục 根căn 。 觀quán 照chiếu 之chi 心tâm 。 從tùng 見kiến 而nhi 入nhập 。 為vi 證chứng 性tánh 之chi 機cơ 竅khiếu 也dã 。

七thất 寶bảo 雖tuy 滿mãn 大Đại 千Thiên 界Giới 。 等đẳng 須Tu 彌Di 山Sơn 。 亦diệc 有hữu 時thời 而nhi 盡tận 。 惟duy 無vô 諸chư 欲dục 之chi 求cầu 。 無vô 能năng 施thí 之chi 心tâm 。 亦diệc 無vô 所sở 施thí 之chi 物vật 。 以dĩ 如như 是thị 相tướng 喻dụ 。 則tắc 含hàm 靈linh 抱bão 識thức 。 均quân 被bị 其kỳ 澤trạch 。 布bố 施thí 之chi 心tâm 。 但đãn 應ưng 如như 是thị 。 華hoa 嚴nghiêm 經Kinh 云vân 。 不bất 為vi 自tự 身thân 求cầu 快khoái 樂lạc 。 但đãn 為vi 救cứu 護hộ 諸chư 眾chúng 生sanh 。 諸chư 相tướng 非phi 相tướng 者giả 。 畢tất 竟cánh 可khả 破phá 壞hoại 。 非phi 真chân 實thật 體thể 也dã 。 眾chúng 生sanh 非phi 眾chúng 生sanh 者giả 。 若nhược 離ly 妄vọng 心tâm 。 即tức 無vô 眾chúng 生sanh 可khả 得đắc 也dã 。 真chân 性tánh 之chi 中trung 。 佛Phật 與dữ 眾chúng 生sanh 俱câu 泯mẫn 。 何hà 容dung 菩Bồ 薩Tát 住trụ 相tương/tướng 化hóa 求cầu 。

須Tu 菩Bồ 提Đề 。 如Như 來Lai 是thị 真chân 語ngữ 者giả 。 實thật 語ngữ 者giả 。 如như 語ngữ 者giả 。 不bất 誑cuống 語ngữ 者giả 。 不bất 異dị 語ngữ 者giả 。 須Tu 菩Bồ 提Đề 。 如Như 來Lai 所sở 得đắc 法Pháp 。 此thử 法pháp 無vô 實thật 無vô 虗hư 。

真chân 語ngữ 者giả 。 一nhất 切thiết 含hàm 生sanh 皆giai 有hữu 佛Phật 性tánh 也dã 。 實thật 語ngữ 者giả 。 一nhất 切thiết 法pháp 空không 。 本bổn 無vô 所sở 有hữu 也dã 。 如như 語ngữ 者giả 。 一nhất 切thiết 萬vạn 法pháp 。 如như 如như 不bất 動động 也dã 。 不bất 誑cuống 語ngữ 者giả 。 聞văn 如như 是thị 法Pháp 。 皆giai 得đắc 解giải 脫thoát 也dã 。 不bất 異dị 語ngữ 者giả 。 一nhất 切thiết 萬vạn 法pháp 。 本bổn 來lai 空không 寂tịch 。 於ư 何hà 而nhi 異dị 也dã 。

此thử 心tâm 本bổn 體thể 。 不bất 可khả 言ngôn 有hữu 。 不bất 可khả 言ngôn 無vô 。 有hữu 而nhi 不bất 有hữu 。 無vô 而nhi 不bất 無vô 。 言ngôn 辭từ 不bất 及cập 。 其kỳ 唯duy 聖thánh 人nhân 乎hồ 。 故cố 曰viết 。 無vô 實thật 無vô 虗hư 。 諸chư 相tướng 非phi 相tướng 故cố 無vô 實thật 。 即tức 見kiến 如Như 來Lai 故cố 無vô 虗hư 。

須Tu 菩Bồ 提Đề 。 若nhược 菩Bồ 薩Tát 心tâm 住trụ 於ư 法pháp 。 而nhi 行hành 布bố 施thí 。 如như 人nhân 入nhập 闇ám 。 即tức 無vô 所sở 見kiến 。 若nhược 菩Bồ 薩Tát 心tâm 不bất 住trụ 法pháp 。 而nhi 行hành 布bố 施thí 。 如như 人nhân 有hữu 目mục 。 日nhật 光quang 明minh 照chiếu 。 見kiến 種chủng 種chủng 色sắc 。

布bố 施thí 謂vị 法Pháp 施thí 。 天thiên 之chi 神thần 聚tụ 於ư 日nhật 。 故cố 為vi 光quang 。 人nhân 之chi 神thần 聚tụ 於ư 目mục 。 故cố 為vi 見kiến 。 住trụ 法pháp 而nhi 行hành 布bố 施thí 者giả 。 二Nhị 乘Thừa 之chi 人nhân 。 不bất 見kiến 色sắc 而nhi 住trụ 色sắc 。 譬thí 如như 不bất 見kiến 坑khanh 穽tỉnh 而nhi 墜trụy 坑khanh 穽tỉnh 。 不bất 住trụ 法pháp 而nhi 行hành 布bố 施thí 者giả 。 菩Bồ 薩Tát 。 見kiến 色sắc 而nhi 不bất 住trụ 色sắc 。 譬thí 如như 見kiến 坑khanh 穽tỉnh 則tắc 不bất 墜trụy 坑khanh 穽tỉnh 矣hĩ 。

須Tu 菩Bồ 提Đề 。 當đương 來lai 之chi 世thế 。 若nhược 有hữu 善thiện 男nam 子tử 善thiện 女nữ 人nhân 。 能năng 於ư 此thử 經Kinh 。 受thọ 持trì 讀đọc 誦tụng 。 即tức 為vi 如Như 來Lai 。 以dĩ 佛Phật 智trí 慧tuệ 。 悉tất 知tri 是thị 人nhân 。 悉tất 見kiến 是thị 人nhân 。 皆giai 得đắc 成thành 就tựu 。 無vô 量lượng 無vô 邊biên 功công 德đức 。

迷mê 則tắc 為vi 男nam 子tử 。 悟ngộ 則tắc 為vi 如Như 來Lai 。 佛Phật 之chi 智trí 慧tuệ 。 即tức 人nhân 之chi 智trí 慧tuệ 也dã 。 佛Phật 之chi 功công 德đức 。 即tức 人nhân 之chi 功công 德đức 也dã 。 無vô 量lượng 無vô 邊biên 功công 德đức 。 又hựu 超siêu 功công 德đức 而nhi 言ngôn 。 葢# 成thành 就tựu 無vô 上thượng 菩Bồ 提Đề 。 功công 德đức 莫mạc 大đại 於ư 是thị 。 六lục 祖tổ 云vân 。 見kiến 性tánh 是thị 功công 。 平bình 等đẳng 是thị 德đức 。 念niệm 念niệm 無vô 滯trệ 。 常thường 見kiến 本bổn 性tánh 。 真chân 實thật 妙diệu 用dụng 。 名danh 為vi 功công 德đức 。

往vãng 於ư 碧bích 峰phong 山sơn 下hạ 。 參tham 一nhất 齋trai 和hòa 尚thượng 。 問vấn 佛Phật 實thật 相tướng 。 和hòa 尚thượng 云vân 。 三tam 國quốc 關quan 漢hán 侯hầu 。 使sử 是thị 古cổ 來lai 大đại 佛Phật 祖tổ 。 余dư 曰viết 。 關quan 夫phu 子tử 大đại 節tiết 殉# 身thân 。 如như 何hà 便tiện 是thị 佛Phật 祖tổ 。 僧Tăng 曰viết 。 即tức 心tâm 是thị 佛Phật 。 關quan 侯hầu 生sanh 平bình 事sự 心tâm 之chi 道đạo 。 無vô 絲ti 毫hào 遺di 憾hám 。 古cổ 今kim 人nhân 心tâm 。 各các 各các 有hữu 關quan 聖thánh 。 便tiện 是thị 割cát 截tiệt 身thân 體thể 。 體thể 復phục 如như 故cố 處xứ 。 余dư 是thị 其kỳ 言ngôn 。 附phụ 記ký 於ư 此thử 。

僧Tăng 問vấn 西tây 影ảnh 禪thiền 師sư 。 或hoặc 有hữu 聞văn 佛Phật 正Chánh 法Pháp 。 不bất 能năng 了liễu 悟ngộ 。 更cánh 待đãi 來lai 生sanh 。 還hoàn 得đắc 聞văn 否phủ/bĩ 。 師sư 曰viết 。 有hữu 甚thậm 來lai 生sanh 。 要yếu 了liễu 此thử 時thời 即tức 了liễu 。 有hữu 何hà 欠khiếm 缺khuyết 更cánh 待đãi 來lai 生sanh 。 是thị 謂vị 無vô 志chí 氣khí 。 改cải 頭đầu 換hoán 面diện 。 千thiên 刓# 萬vạn 刓# 。

按án 無vô 我ngã 相tương/tướng 等đẳng 句cú 。 至chí 此thử 三tam 見kiến 。 第đệ 三tam 分phân 是thị 就tựu 菩Bồ 薩Tát 說thuyết 。 第đệ 六lục 分phần 是thị 就tựu 眾chúng 生sanh 說thuyết 。 此thử 分phân 是thị 就tựu 來lai 世thế 眾chúng 生sanh 說thuyết 。 熟thục 讀đọc 自tự 見kiến 。 諸chư 解giải 皆giai 言ngôn 為vi 續tục 到đáo 聽thính 法Pháp 者giả 重trùng 說thuyết 。 失thất 之chi 遠viễn 矣hĩ 。

○# 持trì 經Kinh 功công 德đức 分phân 第đệ 十thập 五ngũ

須Tu 菩Bồ 提Đề 。 若nhược 有hữu 善thiện 男nam 子tử 善thiện 女nữ 人nhân 。 初sơ 日nhật 分phần/phân 以dĩ 恆Hằng 河Hà 沙sa 等đẳng 身thân 布bố 施thí 。 中trung 日nhật 分phần/phân 復phục 以dĩ 恆Hằng 河Hà 沙sa 等đẳng 身thân 布bố 施thí 。 後hậu 日nhật 分phần/phân 亦diệc 以dĩ 恆Hằng 河Hà 沙sa 等đẳng 身thân 布bố 施thí 。 如như 是thị 無vô 量lượng 百bách 千thiên 萬vạn 億ức 。 劫kiếp 以dĩ 身thân 布bố 施thí 。 若nhược 復phục 有hữu 人nhân 。 聞văn 此thử 經Kinh 典điển 。 信tín 心tâm 不bất 逆nghịch 。 其kỳ 福phước 勝thắng 彼bỉ 。 何hà 況huống 書thư 寫tả 。 受thọ 持trì 。 讀đọc 誦tụng 。 為vì 人nhân 解giải 說thuyết 。 須Tu 菩Bồ 提Đề 。 以dĩ 要yếu 言ngôn 之chi 。 是thị 經Kinh 有hữu 不bất 可khả 思tư 議nghị 。 不bất 可khả 稱xưng 量lượng 。 無vô 邊biên 功công 德đức 。

初sơ 日nhật 分phần/phân 謂vị 晨thần 。 中trung 日nhật 分phần/phân 謂vị 午ngọ 。 後hậu 日nhật 分phần/phân 謂vị 暝# 。 於ư 此thử 三tam 時thời 。 以dĩ 恆Hằng 河Hà 沙sa 等đẳng 。 身thân 命mạng 布bố 施thí 。 百bách 千thiên 萬vạn 億ức 劫kiếp 。 無vô 量lượng 無vô 數số 。 雖tuy 受thọ 無vô 量lượng 福phước 報báo 。 乃nãi 世thế 間gian 福phước 耳nhĩ 。 受thọ 世thế 間gian 福phước 者giả 。 即tức 染nhiễm 煩phiền 惱não 之chi 因nhân 。 聞văn 此thử 經Kinh 典điển 。 信tín 心tâm 不bất 疑nghi 。 則tắc 見kiến 自tự 性tánh 矣hĩ 。 見kiến 自tự 性tánh 則tắc 深thâm 明minh 實thật 相tướng 。 人nhân 法pháp 二nhị 空không 。 乃nãi 是thị 大đại 悟ngộ 。 人nhân 為vi 出xuất 世thế 間gian 福phước 。 佛Phật 恐khủng 世thế 人nhân 執chấp 著trước 如Như 來Lai 忍nhẫn 辱nhục 之chi 說thuyết 。 徒đồ 以dĩ 身thân 布bố 施thí 。 而nhi 於ư 自tự 己kỷ 性tánh 。 與dữ 他tha 人nhân 性tánh 。 無vô 少thiểu 利lợi 益ích 。 故cố 於ư 十thập 三tam 分phần/phân 言ngôn 之chi 。 至chí 此thử 復phục 言ngôn 不bất 可khả 思tư 議nghị 者giả 。 謂vị 不bất 可khả 以dĩ 心tâm 思tư 。 不bất 可khả 以dĩ 言ngôn 議nghị 。 不bất 可khả 稱xưng 量lượng 者giả 。 謂vị 不bất 可khả 以dĩ 秤xứng 稱xưng 。 不bất 可khả 以dĩ 器khí 量lượng 。 無vô 邊biên 功công 德đức 者giả 。 若nhược 著trước 人nhân 法pháp 。 則tắc 落lạc 有hữu 無vô 二nhị 邊biên 際tế 。 惟duy 深thâm 明minh 實thật 相tướng 。 即tức 同đồng 佛Phật 心tâm 。 無vô 有hữu 邊biên 際tế 。 既ký 無vô 邊biên 際tế 可khả 按án 。 即tức 無vô 思tư 議nghị 稱xưng 量lượng 可khả 施thí 。

壇đàn 經Kinh 云vân 。 諸chư 三tam 乘thừa 人nhân 。 不bất 能năng 測trắc 佛Phật 智trí 者giả 。 患hoạn 在tại 度độ 量lương 也dã 。 饒nhiêu 伊y 盡tận 思tư 有hữu 推thôi 。 轉chuyển 加gia 懸huyền 遠viễn 。 御ngự 生sanh 云vân 。 書thư 寫tả 屬thuộc 身thân 業nghiệp 。 受thọ 持trì 屬thuộc 意ý 業nghiệp 。 解giải 說thuyết 屬thuộc 口khẩu 業nghiệp 。 三tam 業nghiệp 氷băng 清thanh 。 其kỳ 福phước 豈khởi 有hữu 倫luân 匹thất 哉tai 。

蘇tô 軾thức 跋bạt 金kim 剛cang 經Kinh 云vân 。 昔tích 有hữu 人nhân 受thọ 持trì 此thử 經Kinh 。 常thường 以dĩ 手thủ 指chỉ 。 作tác 捉tróc 筆bút 狀trạng 。 于vu 虗hư 空không 中trung 寫tả 諸chư 經Kinh 法Pháp 。 是thị 人nhân 去khứ 後hậu 。 此thử 寫tả 經kinh 處xứ 雨vũ 不bất 能năng 濕thấp 。 亦diệc 不bất 可khả 思tư 議nghị 處xứ 。

如Như 來Lai 為vì 發phát 大Đại 乘Thừa 者giả 說thuyết 。 為vì 發phát 最Tối 上Thượng 乘Thừa 者giả 說thuyết 。 若nhược 有hữu 人nhân 能năng 。 受thọ 持trì 讀đọc 誦tụng 。 廣quảng 為vì 人nhân 說thuyết 。 如Như 來Lai 悉tất 知tri 是thị 人nhân 。 悉tất 見kiến 是thị 人nhân 。 皆giai 得đắc 成thành 就tựu 不bất 可khả 量lượng 。 不bất 可khả 稱xưng 。 無vô 有hữu 邊biên 。 不bất 可khả 思tư 議nghị 功công 德đức 。 如như 是thị 人nhân 等đẳng 。 則tắc 為vi 荷hà 擔đảm 。 如Như 來Lai 阿A 耨Nậu 多Đa 羅La 三Tam 藐Miệu 三Tam 菩Bồ 提Đề 。

何hà 以dĩ 故cố 。 須Tu 菩Bồ 提Đề 。 若nhược 樂nhạo 小tiểu 法Pháp 者giả 。 著trước 我ngã 見kiến 。 人nhân 見kiến 。 眾chúng 生sanh 見kiến 。 壽thọ 者giả 見kiến 。 即tức 於ư 此thử 經Kinh 。 不bất 能năng 聽thính 受thọ 讀đọc 誦tụng 。 為vì 人nhân 解giải 說thuyết 。 須Tu 菩Bồ 提Đề 。 在tại 在tại 處xứ 處xứ 。 若nhược 有hữu 此thử 經Kinh 。 一nhất 切thiết 世thế 間gian 。 天thiên 。 人nhân 。 阿a 修tu 羅la 。 所sở 應ưng 供cúng 養dường 。 當đương 知tri 此thử 處xứ 。 即tức 為vi 是thị 塔tháp 。 皆giai 應ưng 恭cung 敬kính 。 作tác 禮lễ 圍vi 繞nhiễu 。 以dĩ 諸chư 華hoa 香hương 。 而nhi 散tán 其kỳ 處xứ 。

乘thừa 者giả 車xa 乘thừa 之chi 乘thừa 。 大Đại 乘Thừa 謂vị 菩Bồ 薩Tát 乘thừa 。 阿A 羅La 漢Hán 獨độc 了liễu 生sanh 死tử 。 不bất 度độ 眾chúng 生sanh 。 故cố 云vân 小Tiểu 乘Thừa 。 唯duy 能năng 自tự 載tái 而nhi 已dĩ 。 緣Duyên 覺Giác 之chi 人nhân 為vi 中trung 乘thừa 。 如như 車xa 乘thừa 之chi 適thích 中trung 者giả 也dã 。 菩Bồ 薩Tát 為vi 大Đại 乘Thừa 。 謂vị 如như 車xa 乘thừa 之chi 大đại 者giả 。 普phổ 能năng 載tái 度độ 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 也dã 。 此thử 經Kinh 欲dục 普phổ 度độ 眾chúng 生sanh 故cố 。 為vi 發phát 菩Bồ 薩Tát 大Đại 乘Thừa 者giả 說thuyết 。 發phát 乃nãi 起khởi 發phát 。 謂vị 起khởi 發phát 此thử 以dĩ 濟tế 度độ 眾chúng 生sanh 也dã 。

最Tối 上Thượng 乘Thừa 者giả 。 佛Phật 乘thừa 也dã 。 佛Phật 又hựu 能năng 兼kiêm 菩Bồ 薩Tát 而nhi 載tái 度độ 之chi 。 則tắc 在tại 大Đại 乘Thừa 之chi 上thượng 。 故cố 為vi 最Tối 上Thượng 乘Thừa 。

然nhiên 此thử 經Kinh 為vi 大đại 根căn 者giả 說thuyết 。 豈khởi 拒cự 絕tuyệt 於ư 小tiểu 哉tai 。 孔khổng 子tử 云vân 。 夫phu 婦phụ 之chi 愚ngu 不bất 肖tiếu 。 可khả 以dĩ 與dữ 知tri 與dữ 能năng 。 故cố 又hựu 云vân 皆giai 得đắc 成thành 就tựu 。 謂vị 諸chư 凡phàm 小Tiểu 乘Thừa 。 皆giai 載tái 此thử 乘thừa 。 共cộng 登đăng 佛Phật 頂đảnh 耳nhĩ 。 如Như 來Lai 無vô 上thượng 菩Bồ 提Đề 。 智trí 悲bi 無vô 量lượng 功công 德đức 。 只chỉ 在tại 擔đảm 荷hà 二nhị 字tự 。 擔đảm 荷hà 者giả 。 不bất 屬thuộc 別biệt 人nhân 。 即tức 是thị 如như 是thị 人nhân 等đẳng 。 如như 如như 不bất 動động 。 便tiện 能năng 擔đảm 荷hà 得đắc 起khởi 。 若nhược 生sanh 種chủng 種chủng 諸chư 見kiến 。 謂vị 我ngã 有hữu 智trí 慧tuệ 。 炤chiếu 破phá 煩phiền 惱não 。 便tiện 落lạc 二Nhị 乘Thừa 見kiến 解giải 。 羊dương 鹿lộc 等đẳng 機cơ 。 上thượng 智trí 大đại 根căn 。 決quyết 不bất 如như 是thị 。

小tiểu 法pháp 者giả 。 小Tiểu 乘Thừa 法pháp 。 便tiện 是thị 有Hữu 餘Dư 涅Niết 槃Bàn 。 安an 得đắc 法Pháp 華hoa 授thọ 記ký 也dã 。

人nhân 我ngã 眾chúng 生sanh 壽thọ 者giả 。 不bất 曰viết 相tương/tướng 而nhi 曰viết 見kiến 。 由do 粗thô 入nhập 細tế 。 見kiến 分phần/phân 屬thuộc 內nội 。 相tương/tướng 分phần/phân 屬thuộc 外ngoại 。 有hữu 粗thô 細tế 之chi 別biệt 。

若nhược 有hữu 此thử 經Kinh 。 譬thí 如như 摩ma 尼ni 寶bảo 珠châu 。 瑞thụy 光quang 輝huy 煥hoán 。 即tức 此thử 處xứ 即tức 是thị 如Như 來Lai 。 真chân 身thân 舍xá 利lợi 寶bảo 塔tháp 。 非phi 重trọng/trùng 此thử 經Kinh 也dã 。 重trọng/trùng 此thử 聽thính 受thọ 誦tụng 讀đọc 也dã 。 此thử 持trì 經Kinh 者giả 。 所sở 當đương 自tự 有hữu 。 聞văn 思tư 修tu 慧tuệ 。 缺khuyết 一nhất 不bất 可khả 。 文văn 字tự 云vân 乎hồ 哉tai 。 解giải 脫thoát 之chi 性tánh 。 巍nguy 巍nguy 高cao 顯hiển 。 故cố 云vân 是thị 塔tháp 。 華hoa 香hương 散tán 處xứ 。 開khai 敷phu 知tri 見kiến 。 熏huân 植thực 萬vạn 行hạnh 。 即tức 法Pháp 界Giới 性tánh 。 自tự 然nhiên 顯hiển 見kiến 於ư 其kỳ 問vấn 耳nhĩ 。

書thư 寫tả 是thị 手thủ 具cụ 般Bát 若Nhã 。 屬thuộc 身thân 根căn 。 受thọ 持trì 是thị 心tâm 具cụ 般Bát 若Nhã 。 屬thuộc 意ý 根căn 。 誦tụng 讀đọc 是thị 口khẩu 具cụ 般Bát 若Nhã 。 屬thuộc 舌thiệt 根căn 。 皆giai 自tự 利lợi 事sự 。 為vì 人nhân 解giải 說thuyết 。 是thị 利lợi 人nhân 事sự 。 到đáo 利lợi 人nhân 則tắc 法Pháp 施thí 極cực 。 則tắc 為vi 擔đảm 荷hà 如Như 來Lai 之chi 大đại 事sự 。

列liệt 子tử 。 周chu 穆mục 王vương 時thời 。 西tây 極cực 有hữu 化hóa 人nhân 來lai 。 王vương 與dữ 同đồng 遊du 。 及cập 化hóa 人nhân 之chi 宮cung 。 若nhược 屯truân 雲vân 焉yên 。 視thị 王vương 宮cung 榭# 。 如như 累lũy/lụy/luy 塊khối 積tích 蘇tô 。 此thử 雖tuy 寓# 言ngôn 。 與dữ 佛Phật 莊trang 嚴nghiêm 塔tháp 廟miếu 。 其kỳ 理lý 不bất 異dị 。 西tây 極cực 化hóa 人nhân 。 非phi 古cổ 佛Phật 乎hồ 。 記ký 之chi 備bị 考khảo 。

肅túc 宗tông 問vấn 忠trung 國quốc 師sư 。 百bách 年niên 後hậu 須tu 何hà 物vật 。 師sư 云vân 。 與dữ 老lão 僧Tăng 作tác 個cá 無vô 縫phùng 塔tháp 。 帝đế 不bất 會hội 。 天thiên 童đồng 頌tụng 曰viết 。 孤cô 逈huýnh 逈huýnh 。 圓viên 陀đà 陀đà 。 眼nhãn 力lực 盡tận 處xứ 高cao 峨# 峨# 。 可khả 知tri 即tức 為vi 是thị 塔tháp 。 不bất 是thị 七thất 級cấp 浮phù 屠đồ 。

○# 能năng 淨tịnh 業nghiệp 障chướng 分phân 第đệ 十thập 六lục

復phục 次thứ 。 須Tu 菩Bồ 提Đề 。

善thiện 男nam 子tử 善thiện 女nữ 人nhân 。 受thọ 持trì 讀đọc 誦tụng 此thử 經Kinh 。 若nhược 為vị 人nhân 輕khinh 賤tiện 。 是thị 人nhân 先tiên 世thế 罪tội 業nghiệp 。 應ưng 墮đọa 惡ác 道đạo 。 以dĩ 今kim 世thế 人nhân 輕khinh 賤tiện 故cố 。 先tiên 世thế 罪tội 業nghiệp 。 即tức 為vi 銷tiêu 滅diệt 。 當đương 得đắc 阿A 耨Nậu 多Đa 羅La 三Tam 藐Miệu 三Tam 菩Bồ 提Đề 。

此thử 分phần/phân 經kinh 中trung 。 專chuyên 為vi 破phá 罪tội 而nhi 言ngôn 。 先tiên 世thế 罪tội 業nghiệp 。 應ưng 墮đọa 惡ác 道đạo 。 何hà 以dĩ 今kim 世thế 尚thượng 能năng 持trì 誦tụng 。 政chánh 第đệ 六lục 分phần 中trung 能năng 生sanh 信tín 心tâm 。 種chúng 諸chư 善thiện 根căn 者giả 。 故cố 能năng 生sanh 淨tịnh 信tín 。 持trì 誦tụng 此thử 經Kinh 也dã 。 持trì 經Kinh 即tức 見kiến 清thanh 淨tịnh 本bổn 心tâm 。 造tạo 罪tội 由do 心tâm 造tạo 。 罪tội 性tánh 本bổn 空không 。 心tâm 滅diệt 罪tội 亡vong 。 宿túc 業nghiệp 何hà 有hữu 。 葢# 先tiên 世thế 罪tội 業nghiệp 。 即tức 前tiền 念niệm 妄vọng 心tâm 。 今kim 世thế 輕khinh 賤tiện 。 即tức 後hậu 念niệm 覺giác 心tâm 。 故cố 當đương 得đắc 無Vô 上Thượng 正Chánh 等Đẳng 正Chánh 覺Giác 也dã 。 為vi 人nhân 輕khinh 賤tiện 。 先tiên 世thế 罪tội 業nghiệp 。 即tức 為vi 消tiêu 除trừ 。 則tắc 輕khinh 賤tiện 亦diệc 是thị 便tiện 益ích 。 此thử 所sở 以dĩ 割cát 截tiệt 身thân 體thể 。 亦diệc 不bất 嗔sân 恨hận 。

須Tu 菩Bồ 提Đề 。 我ngã 念niệm 過quá 去khứ 無vô 量lượng 。 阿a 僧Tăng 祗chi 劫kiếp 。 於ư 然Nhiên 燈Đăng 佛Phật 前tiền 。 得đắc 值trị 八bát 百bách 四tứ 千thiên 萬vạn 億ức 。 那na 由do 他tha 諸chư 佛Phật 。 悉tất 皆giai 供cúng 養dường 承thừa 事sự 。 無vô 空không 過quá 者giả 。 若nhược 復phục 有hữu 人nhân 。 於ư 後hậu 末mạt 世thế 。 能năng 受thọ 持trì 讀đọc 誦tụng 此thử 經Kinh 。 所sở 得đắc 功công 德đức 。 於ư 我ngã 所sở 供cúng 養dường 。 諸chư 佛Phật 功công 德đức 。 百bách 分phần 不bất 及cập 一nhất 。 千thiên 萬vạn 億ức 分phần 。 乃nãi 至chí 算toán 數số 譬thí 喻dụ 。 所sở 不bất 能năng 及cập 。

阿a 僧Tăng 祗chi 。 那na 由do 他tha 。 梵Phạn 語ngữ 。 皆giai 無vô 數số 之chi 謂vị 。 歷lịch 無vô 數số 劫kiếp 。 供cung 無vô 數số 佛Phật 。 求cầu 福phước 而nhi 已dĩ 。 不bất 若nhược 持trì 此thử 真chân 經kinh 。 見kiến 我ngã 本bổn 性tánh 。 永vĩnh 離ly 輪luân 迴hồi 。 五ngũ 祖tổ 云vân 。 終chung 日nhật 供cúng 養dường 。 只chỉ 求cầu 福phước 田điền 。 不bất 求cầu 出xuất 離ly 。 生sanh 死tử 苦khổ 海hải 。 自tự 性tánh 若nhược 迷mê 。 福phước 何hà 可khả 救cứu 。 是thị 故cố 供cung 佛Phật 功công 德đức 。 雖tuy 百bách 分phần 。 百bách 千thiên 萬vạn 億ức 分phần 。 乃nãi 至chí 算toán 數số 之chi 多đa 。 皆giai 不bất 及cập 持trì 經Kinh 功công 德đức 之chi 一nhất 分phần/phân 也dã 。 所sở 比tỉ 功công 德đức 。 不bất 以dĩ 他tha 人nhân 所sở 得đắc 之chi 功công 德đức 比tỉ 之chi 。 即tức 以dĩ 如Như 來Lai 。 自tự 己kỷ 供cúng 養dường 諸chư 佛Phật 。 之chi 功công 德đức 比tỉ 之chi 。 乃nãi 愈dũ 見kiến 其kỳ 親thân 切thiết 。 梁lương 武võ 帝đế 造tạo 寺tự 布bố 施thí 供cung 佛Phật 設thiết 齋trai 。 問vấn 祖tổ 師sư 達đạt 磨ma 。 有hữu 何hà 功công 德đức 。

答đáp 曰viết 。

實thật 無vô 功công 德đức 。 後hậu 人nhân 不bất 了liễu 此thử 意ý 。 韶thiều 州châu 韋vi 使sử 尹# 。 因nhân 問vấn 六lục 祖tổ 。 六lục 祖tổ 曰viết 。 造tạo 寺tự 布bố 施thí 供cung 佛Phật 設thiết 齋trai 。 名danh 為vi 修tu 福phước 。 不bất 可khả 將tương 福phước 。 以dĩ 為vi 功công 德đức 。 功công 德đức 在tại 法Pháp 身thân 中trung 。 非phi 在tại 修tu 福phước 。

須Tu 菩Bồ 提Đề 。 若nhược 善thiện 男nam 子tử 善thiện 女nữ 人nhân 。 於ư 後hậu 末mạt 世thế 。 有hữu 受thọ 持trì 讀đọc 誦tụng 此thử 經Kinh 。 所sở 得đắc 功công 德đức 。 我ngã 若nhược 具cụ 說thuyết 者giả 。 或hoặc 有hữu 人nhân 聞văn 。 心tâm 即tức 狂cuồng 亂loạn 。 狐hồ 疑nghi 不bất 信tín 。 須Tu 菩Bồ 提Đề 。 當đương 知tri 是thị 經Kinh 義nghĩa 。 不bất 可khả 思tư 議nghị 。 果quả 報báo 亦diệc 不bất 可khả 思tư 議nghị 。

具cụ 盡tận 也dã 。 我ngã 若nhược 盡tận 說thuyết 其kỳ 功công 德đức 。 人nhân 則tắc 狂cuồng 亂loạn 。 狐hồ 疑nghi 不bất 信tín 。 以dĩ 其kỳ 極cực 大đại 。 不bất 免miễn 驚kinh 怪quái 。 無vô 上thượng 醍đề 醐hồ 。 翻phiên 成thành 毒độc 藥dược 。 不bất 可khả 思tư 議nghị 者giả 。 心tâm 無vô 所sở 住trụ 。 豈khởi 容dung 思tư 。 無vô 法pháp 可khả 說thuyết 。 豈khởi 容dung 議nghị 。 思tư 議nghị 有hữu 盡tận 境cảnh 。 不bất 可khả 思tư 議nghị 。 無vô 盡tận 境cảnh 也dã 。 經kinh 義nghĩa 不bất 可khả 思tư 議nghị 。 所sở 為vi 如như 是thị 之chi 經Kinh 。 果quả 報báo 不bất 可khả 思tư 議nghị 。 所sở 為vi 福phước 德đức 亦diệc 復phục 如như 是thị 也dã 。 如như 如như 之chi 體thể 。 稍sảo 涉thiệp 擬nghĩ 議nghị 。 便tiện 落lạc 第đệ 二nhị 義nghĩa 。 稍sảo 涉thiệp 因nhân 果quả 。 便tiện 落lạc 有hữu 為vi 福phước 。 即tức 如như 梁lương 武võ 。 苻# 堅kiên 捨xả 身thân 迎nghênh 佛Phật 。 無vô 救cứu 于vu 亡vong 。 而nhi 歌ca 利lợi 割cát 截tiệt 身thân 體thể 。 體thể 復phục 如như 故cố 。 此thử 中trung 可khả 著trước 參tham 解giải 哉tai 。 葢# 阿a 含hàm 教giáo 中trung 。 罪tội 福phước 熾sí 然nhiên 。 般Bát 若Nhã 教giáo 中trung 。 罪tội 福phước 皆giai 空không 。

博bác 山sơn 異dị 和hòa 尚thượng 曰viết 。 此thử 段đoạn 經kinh 文văn 。 縛phược 殺sát 多đa 少thiểu 人nhân 。 若nhược 以dĩ 因nhân 果quả 評bình 之chi 。 入nhập 地địa 獄ngục 如như 箭tiễn 射xạ 。

今kim 世thế 輕khinh 賤tiện 是thị 見kiến 在tại 。 先tiên 世thế 罪tội 業nghiệp 是thị 過quá 去khứ 。 於ư 後hậu 末mạt 世thế 是thị 未vị 來lai 。 受thọ 持trì 讀đọc 誦tụng 。 則tắc 三tam 心tâm 俱câu 不bất 可khả 得đắc 。 業nghiệp 障chướng 於ư 何hà 處xứ 見kiến 。

○# 究cứu 竟cánh 無vô 我ngã 分phân 第đệ 十thập 七thất

爾nhĩ 時thời 須Tu 菩Bồ 提Đề 白bạch 佛Phật 言ngôn 。

世Thế 尊Tôn 。 善thiện 男nam 子tử 善thiện 女nữ 人nhân 。 發phát 阿A 耨Nậu 多Đa 羅La 三Tam 藐Miệu 三Tam 菩Bồ 提Đề 心tâm 。 云vân 何hà 應ưng 住trụ 。 云vân 何hà 降hàng 伏phục 其kỳ 心tâm 。

佛Phật 告cáo 須Tu 菩Bồ 提Đề 。

善thiện 男nam 子tử 善thiện 女nữ 人nhân 。 發phát 阿A 耨Nậu 多Đa 羅La 三Tam 藐Miệu 三Tam 菩Bồ 提Đề 心tâm 者giả 。 當đương 生sanh 如như 是thị 心tâm 。 我ngã 應ưng 滅diệt 度độ 。 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 滅diệt 度độ 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 已dĩ 。 而nhi 無vô 有hữu 一nhất 眾chúng 生sanh 。 實thật 滅diệt 度độ 者giả 。

何hà 以dĩ 故cố 。 須Tu 菩Bồ 提Đề 。 若nhược 菩Bồ 薩Tát 有hữu 我ngã 相tướng 。 人nhân 相tướng 。 眾chúng 生sanh 相tướng 。 壽thọ 者giả 相tướng 。 則tắc 非phi 菩Bồ 薩Tát 。

所sở 以dĩ 者giả 何hà 。 須Tu 菩Bồ 提Đề 。 實thật 無vô 有hữu 法Pháp 。 發phát 阿A 耨Nậu 多Đa 羅La 三Tam 藐Miệu 三Tam 菩Bồ 提Đề 心tâm 者giả 。

應ưng 無vô 所sở 住trụ 。 應ưng 如như 是thị 降hàng 伏phục 其kỳ 心tâm 。 第đệ 三tam 四tứ 分phần/phân 已dĩ 言ngôn 之chi 。 至chí 此thử 再tái 舉cử 者giả 。 葢# 前tiền 從tùng 菩Bồ 薩Tát 身thân 上thượng 說thuyết 。 此thử 從tùng 善thiện 男nam 女nữ 發phát 心tâm 說thuyết 。 此thử 接tiếp 引dẫn 苦khổ 心tâm 也dã 。 葢# 既ký 開khai 示thị 降giáng/hàng 住trụ 之chi 法pháp 。 恐khủng 人nhân 謂vị 我ngã 能năng 住trụ 。 我ngã 能năng 降hàng 伏phục 。 我ngã 能năng 發phát 心tâm 。 猶do 是thị 眼nhãn 中trung 金kim 屑tiết 。 故cố 此thử 再tái 問vấn 。 云vân 何hà 降hàng 心tâm 應ưng 住trụ 。 此thử 發phát 心tâm 者giả 。 比tỉ 前tiền 轉chuyển 深thâm 義nghĩa 。 謂vị 前tiền 教giáo 於ư 法pháp 。 應ưng 無vô 所sở 住trụ 。 是thị 則tắc 佛Phật 果Quả 菩Bồ 薩Tát 亦diệc 不bất 可khả 住trụ 矣hĩ 。 發phát 阿A 耨Nậu 多Đa 羅La 三Tam 藐Miệu 三Tam 菩Bồ 提Đề 心tâm 者giả 。 當đương 生sanh 如như 是thị 心tâm 。 即tức 如như 如như 不bất 動động 之chi 心tâm 。 即tức 佛Phật 法Pháp 無vô 二nhị 之chi 心tâm 也dã 。 生sanh 如như 是thị 心tâm 。 則tắc 是thị 法pháp 矣hĩ 。 此thử 又hựu 言ngôn 實thật 無vô 有hữu 法Pháp 。 發phát 阿A 耨Nậu 多Đa 羅La 三Tam 藐Miệu 三Tam 菩Bồ 提Đề 心tâm 。 何hà 也dã 。 葢# 當đương 生sanh 如như 是thị 心tâm 者giả 。 以dĩ 無vô 所sở 住trụ 而nhi 生sanh 也dã 。 若nhược 有hữu 生sanh 之chi 之chi 心tâm 。 便tiện 非phi 如như 是thị 之chi 心tâm 。 故cố 如như 是thị 心tâm 。 亦diệc 應ưng 除trừ 遣khiển 。 葢# 能năng 度độ 所sở 度độ 。 能năng 滅diệt 所sở 滅diệt 。 能năng 降giáng/hàng 所sở 降giáng/hàng 。 能năng 住trụ 所sở 住trụ 。 皆giai 落lạc 法pháp 執chấp 。 佛Phật 恐khủng 誤ngộ 認nhận 所sở 謂vị 生sanh 如như 是thị 心tâm 者giả 。 故cố 此thử 說thuyết 破phá 。 然nhiên 則tắc 非phi 徒đồ 無vô 滅diệt 度độ 眾chúng 生sanh 一nhất 切thiết 相tương/tướng 。 而nhi 并tinh 此thử 發phát 求cầu 真chân 性tánh 之chi 心tâm 者giả 亦diệc 本bổn 無vô 也dã 。 求cầu 性tánh 之chi 心tâm 。 尚thượng 有hữu 微vi 細tế 四tứ 相tương/tướng 。 但đãn 少thiểu 有hữu 悟ngộ 心tâm 。 是thị 我ngã 相tương/tướng 。 見kiến 有hữu 智trí 慧tuệ 能năng 。 降hàng 伏phục 煩phiền 惱não 。 是thị 人nhân 相tương/tướng 。 見kiến 降hàng 伏phục 煩phiền 惱não 竟cánh 。 是thị 眾chúng 生sanh 相tương/tướng 。 見kiến 清thanh 淨tịnh 心tâm 可khả 得đắc 。 是thị 壽thọ 者giả 相tương/tướng 。 不bất 除trừ 此thử 念niệm 。 皆giai 是thị 有hữu 法pháp 。 故cố 云vân 實thật 無vô 有hữu 法Pháp 。 發phát 菩Bồ 提Đề 心tâm 。 豈khởi 易dị 究cứu 竟cánh 。

須Tu 菩Bồ 提Đề 。 於ư 意ý 云vân 何hà 。 如Như 來Lai 於ư 然Nhiên 燈Đăng 佛Phật 所sở 。 有hữu 法Pháp 得đắc 阿A 耨Nậu 多Đa 羅La 三Tam 藐Miệu 三Tam 菩Bồ 提Đề 不phủ 。

不phủ 也dã 。

世Thế 尊Tôn 。 如như 我ngã 解giải 佛Phật 所sở 說thuyết 義nghĩa 。 佛Phật 於ư 然Nhiên 燈Đăng 佛Phật 所sở 。 無vô 有hữu 法Pháp 得đắc 阿A 耨Nậu 多Đa 羅La 三Tam 藐Miệu 三Tam 菩Bồ 提Đề 。

佛Phật 言ngôn 。

如như 是thị 如như 是thị 。 須Tu 菩Bồ 提Đề 。 實thật 無vô 有hữu 法Pháp 。 如Như 來Lai 得đắc 阿A 耨Nậu 多Đa 羅La 三Tam 藐Miệu 三Tam 菩Bồ 提Đề 。

此thử 法pháp 字tự 。 比tỉ 前tiền 問vấn 又hựu 深thâm 。 前tiền 云vân 有hữu 法pháp 。 義nghĩa 屬thuộc 于vu 他tha 。 是thị 心tâm 外ngoại 之chi 見kiến 。 此thử 云vân 有hữu 法pháp 。 義nghĩa 屬thuộc 于vu 自tự 。 乃nãi 內nội 心tâm 之chi 障chướng 。 既ký 發phát 菩Bồ 提Đề 心tâm 。 則tắc 無vô 修tu 無vô 證chứng 。 何hà 法pháp 可khả 得đắc 。 如như 是thị 如như 是thị 者giả 。 兩lưỡng 心tâm 善thiện 契khế 。 佛Phật 與dữ 然nhiên 燈đăng 佛Phật 。 須Tu 菩Bồ 提Đề 。 總tổng 在tại 無vô 法pháp 無vô 得đắc 中trung 矣hĩ 。 此thử 如như 字tự 即tức 如Như 來Lai 之chi 如như 。 亦diệc 即tức 法pháp 如như 之chi 如như 。 又hựu 即tức 此thử 經Kinh 如như 如như 不bất 動động 之chi 如như 也dã 。 佛Phật 與dữ 空không 生sanh 相tương 對đối 。 又hựu 復phục 何hà 言ngôn 。

須Tu 菩Bồ 提Đề 。 若nhược 有hữu 法Pháp 如Như 來Lai 。 得đắc 阿A 耨Nậu 多Đa 羅La 三Tam 藐Miệu 三Tam 菩Bồ 提Đề 者giả 。 然Nhiên 燈Đăng 佛Phật 則tắc 不bất 與dữ 我ngã 授thọ 記ký 。 汝nhữ 於ư 來lai 世thế 。 當đương 得đắc 作tác 佛Phật 。 號hiệu 釋Thích 迦Ca 牟Mâu 尼Ni 。 以dĩ 實thật 無vô 有hữu 法Pháp 。 得đắc 阿A 耨Nậu 多Đa 羅La 三Tam 藐Miệu 三Tam 菩Bồ 提Đề 。 是thị 故cố 然Nhiên 燈Đăng 佛Phật 。 與dữ 我ngã 授thọ 記ký 。 作tác 是thị 言ngôn 。 汝nhữ 於ư 來lai 世thế 。 當đương 得đắc 作tác 佛Phật 。 號hiệu 釋Thích 迦Ca 牟Mâu 尼Ni 。

何hà 以dĩ 故cố 。 如Như 來Lai 者giả 。 即tức 諸chư 法pháp 如như 義nghĩa 。

與dữ 我ngã 授thọ 記ký 。 當đương 得đắc 作tác 佛Phật 者giả 。 因nhân 智trí 慧tuệ 而nhi 得đắc 見kiến 本bổn 性tánh 也dã 。 若nhược 有hữu 能năng 所sở 之chi 心tâm 。 即tức 是thị 有hữu 法pháp 可khả 得đắc 。 性tánh 同đồng 凡phàm 夫phu 。 如như 何hà 得đắc 授thọ 記ký 。

釋Thích 迦Ca 之chi 義nghĩa 。 此thử 云vân 能năng 仁nhân 。 牟Mâu 尼Ni 之chi 義nghĩa 。 此thử 云vân 寂tịch 嘿mặc 。 能năng 仁nhân 者giả 。 心tâm 量lượng 無vô 邊biên 。 含hàm 容dung 一nhất 切thiết 。 寂tịch 嘿mặc 者giả 。 心tâm 體thể 本bổn 寂tịch 。 動động 靜tĩnh 不bất 生sanh 也dã 。 如Như 來Lai 者giả 。 謂vị 真chân 性tánh 佛Phật 。 葢# 如như 者giả 。 謂vị 真chân 性tánh 徧biến 虗hư 空không 世thế 界giới 。 而nhi 常thường 自tự 如như 。 又hựu 隨tùy 所sở 感cảm 而nhi 來lai 現hiện 。 故cố 名danh 如Như 來Lai 。 詳tường 言ngôn 之chi 。 則tắc 為vi 阿A 耨Nậu 多Đa 羅La 三Tam 藐Miệu 三Tam 菩Bồ 提Đề 。 略lược 言ngôn 之chi 。 則tắc 為vi 如Như 來Lai 。 又hựu 略lược 言ngôn 之chi 。 則tắc 為vi 佛Phật 。 淨tịnh 名danh 云vân 。 如như 者giả 不bất 二nhị 不bất 異dị 。 一nhất 切thiết 法pháp 如như 也dã 。 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 眾chúng 聖thánh 賢hiền 乃nãi 至chí 彌Di 勒Lặc 亦diệc 如như 也dã 。 諸chư 佛Phật 菩Bồ 提Đề 。 涅Niết 槃Bàn 亦diệc 如như 也dã 。 來lai 亦diệc 如như 也dã 。 去khứ 亦diệc 如như 也dã 。 如như 如như 之chi 中trung 。 何hà 容dung 一nhất 法pháp 。 真chân 性tánh 妙diệu 明minh 。 中trung 天thiên 杲# 日nhật 。 於ư 諸chư 法pháp 上thượng 。 都đô 無vô 取thủ 捨xả 。 是thị 諸chư 法pháp 如như 義nghĩa 。

若nhược 有hữu 人nhân 言ngôn 。 如Như 來Lai 得đắc 阿A 耨Nậu 多Đa 羅La 三Tam 藐Miệu 三Tam 菩Bồ 提Đề 。 須Tu 菩Bồ 提Đề 。 實thật 無vô 有hữu 法Pháp 。 佛Phật 得đắc 阿A 耨Nậu 多Đa 羅La 三Tam 藐Miệu 三Tam 菩Bồ 提Đề 。 須Tu 菩Bồ 提Đề 。 如Như 來Lai 所sở 得đắc 阿A 耨Nậu 多Đa 羅La 三Tam 藐Miệu 三Tam 菩Bồ 提Đề 。 於ư 是thị 中trung 無vô 實thật 無vô 虗hư 。 是thị 故cố 如Như 來Lai 說thuyết 。 一nhất 切thiết 法pháp 皆giai 是thị 佛Phật 法Pháp 。 須Tu 菩Bồ 提Đề 。 所sở 言ngôn 一nhất 切thiết 法pháp 者giả 。 即tức 非phi 一nhất 切thiết 法pháp 。 是thị 故cố 名danh 一nhất 切thiết 法pháp 。 須Tu 菩Bồ 提Đề 。 譬thí 如như 人nhân 身thân 長trường 大đại 。 須Tu 菩Bồ 提Đề 言ngôn 。

世Thế 尊Tôn 。 如Như 來Lai 說thuyết 人nhân 身thân 長trường 大đại 。 則tắc 為vi 非phi 大đại 身thân 。 是thị 名danh 大đại 身thân 。

凡phàm 言ngôn 得đắc 者giả 。 皆giai 自tự 外ngoại 而nhi 得đắc 。 此thử 真chân 性tánh 豈khởi 有hữu 自tự 外ngoại 而nhi 得đắc 哉tai 。 故cố 言ngôn 得đắc 者giả 。 則tắc 為vi 不bất 實thật 語ngữ 也dã 。 無vô 實thật 者giả 。 以dĩ 菩Bồ 提Đề 無vô 色sắc 相tương/tướng 故cố 。 無vô 虗hư 者giả 。 色sắc 相tướng 空không 處xứ 即tức 是thị 菩Bồ 提Đề 。 如Như 來Lai 所sở 證chứng 。 菩Bồ 提Đề 之chi 法Pháp 。 不bất 空không 不bất 有hữu 。 故cố 曰viết 無vô 實thật 無vô 虗hư 。 諸chư 法pháp 皆giai 是thị 用dụng 之chi 以dĩ 修tu 行hành 。 而nhi 成thành 佛Phật 之chi 名danh 也dã 。 佛Phật 即tức 是thị 法Pháp 。 法pháp 即tức 是thị 佛Phật 。

馬mã 祖tổ 云vân 。 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 從tùng 無vô 量lượng 劫kiếp 來lai 。 不bất 出xuất 法Pháp 性Tánh 三Tam 昧Muội 。 若nhược 能năng 一nhất 念niệm 迴hồi 光quang 返phản 照chiếu 。 全toàn 體thể 聖thánh 心tâm 。 何hà 處xứ 不bất 是thị 佛Phật 法Pháp 。 故cố 言ngôn 一nhất 切thiết 。 法pháp 皆giai 是thị 佛Phật 法Pháp 。 然nhiên 佛Phật 恐khủng 人nhân 泥nê 於ư 法pháp 。 隨tùy 又hựu 掃tảo 去khứ 。 謂vị 諸chư 法pháp 實thật 無vô 所sở 得đắc 。 故cố 云vân 即tức 非phi 一nhất 切thiết 法pháp 。 古cổ 德đức 云vân 。 用dụng 即tức 知tri 而nhi 常thường 寂tịch 。 不bất 用dụng 即tức 寂tịch 而nhi 常thường 知tri 也dã 。 皆giai 是thị 佛Phật 法Pháp 。 故cố 無vô 虗hư 。 即tức 非phi 一nhất 切thiết 法pháp 。 故cố 無vô 實thật 。 色sắc 身thân 有hữu 相tương/tướng 。 即tức 非phi 大đại 身thân 。 法Pháp 身thân 無vô 相tướng 。 廣quảng 大đại 無vô 邊biên 。 故cố 為vi 大đại 身thân 。 恐khủng 人nhân 不bất 識thức 法Pháp 身thân 真chân 理lý 。 故cố 舉cử 此thử 譬thí 之chi 。

御ngự 生sanh 云vân 。 一nhất 切thiết 法pháp 皆giai 是thị 佛Phật 法Pháp 者giả 。 如như 青thanh 青thanh 翠thúy 竹trúc 咸hàm 是thị 真Chân 如Như 法Pháp 身thân 。 鬱uất 欝uất 黃hoàng 華hoa 無vô 非phi 自tự 性tánh 般Bát 若Nhã 。 言ngôn 一nhất 切thiết 法pháp 。 即tức 非phi 一nhất 切thiết 法pháp 者giả 。 如như 海hải 慧tuệ 云vân 。 黃hoàng 華hoa 若nhược 是thị 般Bát 若Nhã 。 般Bát 若Nhã 即tức 同đồng 無vô 情tình 。 翠thúy 竹trúc 若nhược 是thị 法Pháp 身thân 。 法Pháp 身thân 即tức 同đồng 草thảo 木mộc 。 如như 人nhân 喫khiết 笋# 。 喫khiết 著trước 法Pháp 身thân 。 以dĩ 是thị 即tức 非phi 。 俱câu 不bất 可khả 說thuyết 。 故cố 如Như 來Lai 于vu 勝thắng 義nghĩa 般Bát 若Nhã 中trung 。 巧xảo 施thí 法pháp 句cú 曰viết 。 假giả 名danh 一nhất 切thiết 法pháp 。 皆giai 是thị 法Pháp 王Vương 身thân 。

須Tu 菩Bồ 提Đề 。 菩Bồ 薩Tát 亦diệc 如như 是thị 。 若nhược 作tác 是thị 言ngôn 。 我ngã 當đương 滅diệt 度độ 。 無vô 量lượng 眾chúng 生sanh 。 則tắc 不bất 名danh 菩Bồ 薩Tát 。

何hà 以dĩ 故cố 。 須Tu 菩Bồ 提Đề 。 實thật 無vô 有hữu 法Pháp 。 名danh 為vi 菩Bồ 薩Tát 。

梵Phạn 語ngữ 菩Bồ 薩Tát 。 此thử 云vân 覺giác 眾chúng 生sanh 。 菩Bồ 薩Tát 亦diệc 如như 是thị 者giả 。 法pháp 性tánh 本bổn 如như 。 不bất 變biến 不bất 異dị 。 不bất 礙ngại 隨tùy 緣duyên 。 佛Phật 性tánh 本bổn 如như 。 不bất 變biến 不bất 異dị 。 不bất 礙ngại 隨tùy 緣duyên 。 非phi 于vu 如như 是thị 外ngoại 。 菩Bồ 薩Tát 有hữu 最tối 上thượng 希hy 有hữu 之chi 法pháp 也dã 。 佛Phật 外ngoại 無vô 法pháp 。 故cố 如Như 來Lai 無vô 菩Bồ 薩Tát 可khả 得đắc 。 法pháp 外ngoại 無vô 佛Phật 。 故cố 無vô 法pháp 為vi 。 如Như 來Lai 所sở 得đắc 。 淨tịnh 名danh 經Kinh 云vân 。 色sắc 性tánh 自tự 空không 。 非phi 色sắc 滅diệt 空không 。 如như 病bệnh 眼nhãn 人nhân 。 見kiến 空không 中trung 華hoa 。 無vô 有hữu 是thị 處xứ 。 惟duy 無vô 有hữu 法pháp 。 不bất 見kiến 有hữu 生sanh 死tử 。 不bất 見kiến 有hữu 善thiện 惡ác 。 不bất 見kiến 有hữu 凡phàm 聖thánh 。 不bất 見kiến 一nhất 切thiết 法pháp 。 是thị 名danh 見kiến 法Pháp 。 正chánh 見kiến 之chi 時thời 。 了liễu 無vô 可khả 見kiến 耳nhĩ 。 經kinh 中trung 有hữu 云vân 作tác 是thị 念niệm 。 有hữu 云vân 作tác 是thị 言ngôn 。 言ngôn 者giả 。 從tùng 聽thính 法Pháp 說thuyết 。 欲dục 其kỳ 廣quảng 也dã 。 念niệm 者giả 。 從tùng 內nội 心tâm 說thuyết 。 欲dục 其kỳ 細tế 也dã 。

是thị 故cố 佛Phật 說thuyết 。 一nhất 切thiết 法pháp 無vô 我ngã 。 無vô 人nhân 。 無vô 眾chúng 生sanh 。 無vô 壽thọ 者giả 。 須Tu 菩Bồ 提Đề 。 若nhược 菩Bồ 薩Tát 作tác 是thị 言ngôn 。 我ngã 當đương 莊trang 嚴nghiêm 佛Phật 土độ 。 是thị 不bất 名danh 菩Bồ 薩Tát 。

何hà 以dĩ 故cố 。 如Như 來Lai 說thuyết 。 莊trang 嚴nghiêm 佛Phật 土độ 者giả 。 即tức 非phi 莊trang 嚴nghiêm 。 是thị 名danh 莊trang 嚴nghiêm 。 須Tu 菩Bồ 提Đề 。 若nhược 菩Bồ 薩Tát 通thông 達đạt 無vô 我ngã 。 法pháp 者giả 。 如Như 來Lai 說thuyết 名danh 。 真chân 是thị 菩Bồ 薩Tát 。

佛Phật 說thuyết 一nhất 切thiết 法pháp 。 竝tịnh 無vô 我ngã 人nhân 諸chư 相tướng 。 是thị 法pháp 本bổn 無vô 我ngã 。 安an 得đắc 纖tiêm 毫hào 有hữu 我ngã 。 莊trang 嚴nghiêm 佛Phật 土độ 。 便tiện 是thị 心tâm 有hữu 能năng 所sở 。 便tiện 是thị 罣quái 礙ngại 。 皆giai 不bất 通thông 達đạt 無vô 我ngã 。 法pháp 也dã 。 鈔sao 云vân 。 佛Phật 土độ 者giả 。 心tâm 土thổ/độ 也dã 。 以dĩ 定định 慧tuệ 之chi 寶bảo 。 莊trang 嚴nghiêm 心tâm 內nội 佛Phật 土độ 者giả 。 菩Bồ 薩Tát 也dã 。 不bất 言ngôn 其kỳ 功công 。 而nhi 人nhân 莫mạc 見kiến 其kỳ 跡tích 。 以dĩ 金kim 珠châu 之chi 寶bảo 。 莊trang 嚴nghiêm 世thế 間gian 佛Phật 土độ 者giả 。 凡phàm 夫phu 也dã 。 自tự 言ngôn 其kỳ 功công 。 而nhi 常thường 急cấp 於ư 人nhân 見kiến 。

文Văn 殊Thù 般Bát 若Nhã 經Kinh 云vân 。 為vì 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 發phát 大đại 莊trang 嚴nghiêm 之chi 心tâm 。 不bất 見kiến 莊trang 嚴nghiêm 之chi 相tướng 是thị 也dã 。

無vô 我ngã 。 法pháp 者giả 。 即tức 楞lăng 伽già 經kinh 所sở 云vân 二nhị 無vô 我ngã 。 謂vị 人nhân 無vô 我ngã 與dữ 法pháp 無vô 我ngã 也dã 。 人nhân 無vô 我ngã 者giả 。 謂vị 人nhân 無vô 本bổn 體thể 。 因nhân 業nghiệp 而nhi 生sanh 。 法pháp 無vô 我ngã 者giả 。 謂vị 法pháp 無vô 本bổn 體thể 。 因nhân 事sự 而nhi 立lập 。 若nhược 作tác 富phú 貴quý 之chi 業nghiệp 。 則tắc 生sanh 於ư 富phú 貴quý 中trung 。 作tác 貧bần 賤tiện 之chi 業nghiệp 。 則tắc 生sanh 於ư 貧bần 賤tiện 中trung 。 是thị 人nhân 本bổn 無vô 體thể 也dã 。 若nhược 因nhân 欲dục 渡độ 水thủy 。 則tắc 為vi 舟chu 楫tiếp 之chi 法pháp 。 因nhân 欲dục 行hành 陸lục 。 則tắc 為vi 車xa 輿dư 之chi 法pháp 。 是thị 法pháp 本bổn 無vô 體thể 也dã 。

馬mã 祖tổ 云vân 。 自tự 性tánh 本bổn 來lai 具cụ 足túc 。 但đãn 於ư 善thiện 惡ác 事sự 上thượng 不bất 滯trệ 。 方phương 喚hoán 作tác 修tu 道Đạo 人nhân 。 取thủ 善thiện 捨xả 惡ác 。 觀quán 空không 入nhập 定định 。 皆giai 屬thuộc 造tạo 作tác 。 一nhất 念niệm 妄vọng 想tưởng 。 便tiện 是thị 三tam 界giới 生sanh 死tử 根căn 本bổn 。 但đãn 無vô 一nhất 念niệm 。 是thị 除trừ 生sanh 死tử 根căn 本bổn 。 即tức 得đắc 法Pháp 王vương 無vô 上thượng 珍trân 寶bảo 。 故cố 曰viết 真chân 是thị 菩Bồ 薩Tát 。

莊trang 子tử 云vân 。 黃hoàng 帝đế 遺di 珠châu 。 惟duy 象tượng 罔võng 得đắc 之chi 。 若nhược 有hữu 法pháp 能năng 得đắc 菩Bồ 提Đề 。 便tiện 是thị 無vô 象tượng 中trung 著trước 象tượng 。 故cố 唯duy 無vô 所sở 得đắc 。 乃nãi 為vi 真chân 得đắc 。 故cố 老lão 子tử 曰viết 。 失thất 者giả 同đồng 于vu 失thất 。 同đồng 于vu 失thất 者giả 失thất 亦diệc 樂nhạo/nhạc/lạc 得đắc 之chi 。 知tri 失thất 之chi 為vi 得đắc 。 永vĩnh 得đắc 矣hĩ 。

○# 一nhất 體thể 同đồng 觀quán 分phân 第đệ 十thập 八bát

須Tu 菩Bồ 提Đề 。 於ư 意ý 云vân 何hà 。 如Như 來Lai 有hữu 肉nhục 眼nhãn 不phủ 。 如như 是thị 。

世Thế 尊Tôn 。 如Như 來Lai 有hữu 肉nhục 眼nhãn 。 須Tu 菩Bồ 提Đề 。 於ư 意ý 云vân 何hà 。 如Như 來Lai 有hữu 天thiên 眼nhãn 不phủ 。 如như 是thị 。

世Thế 尊Tôn 。 如Như 來Lai 有hữu 天thiên 眼nhãn 。 須Tu 菩Bồ 提Đề 。 於ư 意ý 云vân 何hà 。 如Như 來Lai 有hữu 慧tuệ 眼nhãn 不phủ 。 如như 是thị 。

世Thế 尊Tôn 。 如Như 來Lai 有hữu 慧tuệ 眼nhãn 。 須Tu 菩Bồ 提Đề 。 於ư 意ý 云vân 何hà 。 如Như 來Lai 有hữu 法Pháp 眼nhãn 不phủ 。 如như 是thị 。

世Thế 尊Tôn 。 如Như 來Lai 有hữu 法Pháp 眼nhãn 。 須Tu 菩Bồ 提Đề 。 於ư 意ý 云vân 何hà 。 如Như 來Lai 有hữu 佛Phật 眼nhãn 不phủ 。 如như 是thị 。

世Thế 尊Tôn 。 如Như 來Lai 有hữu 佛Phật 眼nhãn 。

十thập 七thất 分phần 中trung 。 所sở 言ngôn 菩Bồ 薩Tát 亦diệc 如như 是thị 。 言ngôn 菩Bồ 薩Tát 當đương 學học 如Như 來Lai 也dã 。 故cố 節tiết 節tiết 言ngôn 如Như 來Lai 分phần/phân 上thượng 事sự 。 如như 是thị 。

世Thế 尊Tôn 。 極cực 其kỳ 讚tán 美mỹ 。 亦diệc 不bất 能năng 於ư 如như 是thị 下hạ 。 別biệt 添# 毫hào 末mạt 。 五ngũ 眼nhãn 皆giai 如như 是thị 所sở 變biến 現hiện 而nhi 成thành 。 華hoa 嚴nghiêm 經Kinh 云vân 。 肉nhục 眼nhãn 見kiến 一nhất 切thiết 色sắc 故cố 。 天thiên 眼nhãn 見kiến 一nhất 切thiết 眾chúng 心tâm 故cố 。 慧tuệ 眼nhãn 見kiến 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 諸chư 根căn 境cảnh 界giới 故cố 。 法Pháp 眼nhãn 見kiến 一nhất 切thiết 法pháp 如như 實thật 相tướng 故cố 。 佛Phật 眼nhãn 見kiến 如Như 來Lai 十thập 方phương 故cố 。 般Bát 若Nhã 經kinh 所sở 謂vị 清thanh 淨tịnh 五ngũ 眼nhãn 是thị 也dã 。

一nhất 切thiết 凡phàm 夫phu 。 皆giai 具cụ 五ngũ 眼nhãn 。 而nhi 被bị 迷mê 心tâm 葢# 覆phú 。 不bất 能năng 自tự 見kiến 。 如như 無vô 迷mê 心tâm 妄vọng 念niệm 。 則tắc 翳ế 障chướng 退thoái 滅diệt 。 五ngũ 眼nhãn 開khai 明minh 。 見kiến 一nhất 切thiết 色sắc 也dã 。

有hữu 僧Tăng 問vấn 尊tôn 宿túc 云vân 。 觀quán 音âm 菩Bồ 薩Tát 用dụng 許hứa 多đa 手thủ 眼nhãn 作tác 甚thậm 麼ma 。 尊tôn 宿túc 云vân 。 通thông 身thân 是thị 手thủ 眼nhãn 。 若nhược 人nhân 於ư 這giá 裏lý 睜# 得đắc 一nhất 眼nhãn 也dã 無vô 。

須Tu 菩Bồ 提Đề 。 於ư 意ý 云vân 何hà 。 如như 恆Hằng 河Hà 中trung 所sở 有hữu 沙sa 。 佛Phật 說thuyết 是thị 沙sa 不phủ 。 如như 是thị 。

世Thế 尊Tôn 。 如Như 來Lai 說thuyết 是thị 沙sa 。 須Tu 菩Bồ 提Đề 。 於ư 意ý 云vân 何hà 。 如như 一nhất 恆Hằng 河Hà 中trung 所sở 有hữu 沙sa 。 有hữu 如như 是thị 沙sa 等đẳng 恆Hằng 河Hà 。 是thị 諸chư 恆Hằng 河Hà 。 所sở 有hữu 沙sa 數số 。 佛Phật 世thế 界giới 如như 是thị 。 寧ninh 為vi 多đa 不phủ 。 甚thậm 多đa 。

世Thế 尊Tôn 。

如Như 來Lai 說thuyết 法Pháp 。 常thường 指chỉ 恆Hằng 河Hà 為ví 喻dụ 。 有hữu 如như 是thị 沙sa 等đẳng 恆Hằng 河Hà 者giả 。 謂vị 一nhất 粒lạp 沙sa 為vi 一nhất 恆Hằng 河Hà 也dã 。 佛Phật 世thế 界giới 者giả 。 謂vị 一nhất 凡phàm 夫phu 世thế 界giới 。 必tất 有hữu 一nhất 佛Phật 設thiết 化hóa 。 故cố 凡phàm 夫phu 世thế 界giới 。 皆giai 謂vị 之chi 佛Phật 世thế 界giới 。 黃hoàng 檗# 云vân 。 佛Phật 說thuyết 是thị 沙sa 。 諸chư 佛Phật 菩Bồ 薩Tát 。 釋Thích 梵Phạm 諸chư 天thiên 。 步bộ 履lý 而nhi 過quá 。 沙sa 亦diệc 不bất 喜hỷ 。 牛ngưu 羊dương 螻lâu 蟻nghĩ 踏đạp 踐tiễn 。 沙sa 亦diệc 不bất 怒nộ 。 珍trân 寶bảo 馨hinh 香hương 。 沙sa 亦diệc 不bất 貪tham 。 糞phẩn 泥nê 臭xú 味vị 。 沙sa 亦diệc 不bất 惡ác 。 此thử 心tâm 即tức 無vô 心tâm 之chi 心tâm 。 眾chúng 生sanh 與dữ 佛Phật 。 更cánh 無vô 分phân 別biệt 。

佛Phật 告cáo 須Tu 菩Bồ 提Đề 。

爾nhĩ 所sở 國quốc 土độ 中trung 。 所sở 有hữu 眾chúng 生sanh 。 若nhược 干can 種chủng 心tâm 。 如Như 來Lai 悉tất 知tri 。

何hà 以dĩ 故cố 。 如Như 來Lai 說thuyết 諸chư 心tâm 。 皆giai 為vi 非phi 心tâm 。 是thị 名danh 為vi 心tâm 。

若nhược 干can 種chủng 心tâm 。 如Như 來Lai 悉tất 知tri 。 以dĩ 此thử 心tâm 起khởi 念niệm 時thời 。 便tiện 屬thuộc 妄vọng 根căn 。 自tự 佛Phật 觀quán 之chi 。 則tắc 有hữu 形hình 相tướng 矣hĩ 。 有hữu 形hình 相tướng 故cố 。 可khả 得đắc 而nhi 知tri 也dã 。 若nhược 寂tịch 然nhiên 如như 虗hư 空không 。 則tắc 無vô 得đắc 而nhi 知tri 矣hĩ 。 且thả 所sở 謂vị 他tha 心tâm 通thông 者giả 。 謂vị 彼bỉ 既ký 起khởi 心tâm 念niệm 。 則tắc 可khả 得đắc 而nhi 知tri 也dã 。 昔tích 有hữu 人nhân 把bả 碁kì 子tử 於ư 手thủ 中trung 。 令linh 他tha 心tâm 通thông 者giả 觀quán 之chi 。 則tắc 知tri 其kỳ 為vi 碁kì 子tử 。 以dĩ 己kỷ 知tri 為vi 碁kì 子tử 故cố 也dã 。 然nhiên 己kỷ 則tắc 不bất 知tri 其kỳ 數số 之chi 多đa 寡quả 。 使sử 彼bỉ 言ngôn 之chi 。 則tắc 亦diệc 不bất 知tri 其kỳ 數số 。 以dĩ 己kỷ 不bất 知tri 其kỳ 數số 故cố 也dã 。 如như 佛Phật 者giả 。 豈khởi 止chỉ 他tha 心tâm 通thông 而nhi 已dĩ 哉tai 。 故cố 無vô 量lượng 眾chúng 生sanh 。 一nhất 起khởi 心tâm 念niệm 。 皆giai 悉tất 知tri 已dĩ 。 妄vọng 心tâm 即tức 非phi 心tâm 。 覺giác 妄vọng 之chi 心tâm 亦diệc 為vi 非phi 心tâm 。 本bổn 無vô 妄vọng 念niệm 。 不bất 起khởi 妄vọng 心tâm 。 是thị 自tự 性tánh 本bổn 心tâm 。 故cố 云vân 是thị 名danh 為vi 心tâm 。

所sở 以dĩ 者giả 何hà 。 須Tu 菩Bồ 提Đề 。 過quá 去khứ 心tâm 不bất 可khả 得đắc 。 現hiện 在tại 心tâm 不bất 可khả 得đắc 。 未vị 來lai 心tâm 不bất 可khả 得đắc 。

心tâm 意ý 搆câu 逗đậu 。 隨tùy 時thời 流lưu 轉chuyển 。 故cố 有hữu 三tam 世thế 。 若nhược 悟ngộ 真chân 一nhất 之chi 心tâm 。 即tức 無vô 過quá 去khứ 現hiện 在tại 未vị 來lai 。 若nhược 有hữu 過quá 去khứ 心tâm 可khả 滅diệt 。 即tức 是thị 自tự 滅diệt 。 若nhược 有hữu 未vị 來lai 心tâm 可khả 生sanh 。 即tức 是thị 自tự 生sanh 。 既ký 有hữu 生sanh 有hữu 滅diệt 。 即tức 非phi 常thường 住trụ 真chân 心tâm 。 即tức 成thành 六lục 十thập 。 二nhị 種chủng 邪tà 見kiến 。 九cửu 百bách 種chủng 煩phiền 惱não 。

過quá 去khứ 未vị 來lai 現hiện 在tại 三tam 心tâm 。 皆giai 不bất 可khả 得đắc 。 即tức 此thử 是thị 為vi 非phi 心tâm 。 亦diệc 即tức 此thử 是thị 名danh 為vi 心tâm 。 種chủng 心tâm 之chi 心tâm 屬thuộc 妄vọng 。 非phi 心tâm 之chi 心tâm 屬thuộc 真chân 。 為vi 心tâm 之chi 心tâm 則tắc 真chân 妄vọng 混hỗn 一nhất 。 即tức 中trung 道đạo 也dã 。

二nhị 祖tổ 云vân 。 覓mịch 心tâm 了liễu 不bất 可khả 得đắc 。 初sơ 祖tổ 云vân 。 與dữ 汝nhữ 安an 心tâm 竟cánh 。 此thử 能năng 覓mịch 之chi 心tâm 。 即tức 了liễu 不bất 可khả 得đắc 之chi 心tâm 也dã 。 與dữ 安an 心tâm 。 豈khởi 非phi 是thị 名danh 為vi 心tâm 乎hồ 。 可khả 以dĩ 知tri 心tâm 之chi 義nghĩa 矣hĩ 。

昔tích 妙Diệu 吉Cát 祥Tường 菩Bồ 薩Tát 。 見kiến 一nhất 人nhân 云vân 。 我ngã 造tạo 殺sát 業nghiệp 。 決quyết 墮đọa 地địa 獄ngục 。 如như 何hà 救cứu 度độ 。 菩Bồ 薩Tát 教giáo 之chi 謁yết 佛Phật 。 佛Phật 曰viết 。 汝nhữ 造tạo 殺sát 業nghiệp 。 從tùng 何hà 心tâm 而nhi 起khởi 。 為vi 過quá 去khứ 耶da 。 未vị 來lai 耶da 。 現hiện 在tại 耶da 。 若nhược 起khởi 過quá 去khứ 心tâm 者giả 。 過quá 去khứ 已dĩ 滅diệt 。 若nhược 起khởi 未vị 來lai 心tâm 者giả 。 未vị 來lai 未vị 生sanh 。 若nhược 起khởi 現hiện 在tại 心tâm 者giả 。 現hiện 在tại 不bất 住trụ 。 三tam 心tâm 俱câu 不bất 可khả 得đắc 故cố 。 即tức 無vô 起khởi 作tác 。 無vô 起khởi 作tác 。 於ư 其kỳ 罪tội 相tương/tướng 。 何hà 所sở 見kiến 耶da 。 心tâm 之chi 自tự 性tánh 。 即tức 諸chư 法pháp 性tánh 。 諸chư 法pháp 性tánh 空không 即tức 真chân 實thật 性tánh 。 汝nhữ 不bất 應ưng 妄vọng 生sanh 怖bố 畏úy 。 是thị 人nhân 聞văn 佛Phật 說thuyết 法Pháp 。 即tức 悟ngộ 罪tội 業nghiệp 性tánh 空không 。 不bất 生sanh 怖bố 畏úy 。

羅la 山sơn 問vấn 巖nham 頭đầu 。 起khởi 滅diệt 不bất 停đình 時thời 如như 何hà 。 頭đầu 咄đốt 云vân 。 是thị 誰thùy 起khởi 滅diệt 。 天thiên 童đồng 頌tụng 云vân 。 紛phân 紛phân 起khởi 滅diệt 是thị 何hà 物vật 。 過quá 去khứ 未vị 來lai 現hiện 在tại 。 皆giai 心tâm 起khởi 滅diệt 而nhi 成thành 。 但đãn 識thức 是thị 誰thùy 起khởi 滅diệt 。 即tức 便tiện 心tâm 空không 境cảnh 寂tịch 。

○# 法Pháp 界Giới 通thông 化hóa 分phân 第đệ 十thập 九cửu

須Tu 菩Bồ 提Đề 。 於ư 意ý 云vân 何hà 。 若nhược 有hữu 人nhân 滿mãn 三Tam 千Thiên 大Đại 千Thiên 世Thế 界Giới 七thất 寶bảo 。 以dĩ 用dụng 布bố 施thí 。 是thị 人nhân 以dĩ 是thị 因nhân 緣duyên 。 得đắc 福phước 多đa 不phủ 。 如như 是thị 。

世Thế 尊Tôn 。 此thử 人nhân 以dĩ 是thị 因nhân 緣duyên 。 得đắc 福phước 甚thậm 多đa 。 須Tu 菩Bồ 提Đề 。 若nhược 福phước 德đức 有hữu 實thật 。 如Như 來Lai 不bất 說thuyết 得đắc 福phước 德đức 多đa 。 以dĩ 福phước 德đức 無vô 故cố 。 如Như 來Lai 說thuyết 得đắc 福phước 德đức 多đa 。

此thử 再tái 發phát 明minh 無vô 住trụ 相tương/tướng 布bố 施thí 。 以dĩ 明minh 福phước 德đức 。 亦diệc 歸quy 無vô 相tướng 之chi 意ý 。 疏sớ/sơ 鈔sao 云vân 。 若nhược 據cứ 捨xả 大Đại 千Thiên 。 珍trân 寶bảo 布bố 施thí 。 其kỳ 福phước 極cực 多đa 。 若nhược 執chấp 著trước 希hy 望vọng 福phước 德đức 。 有hữu 為vi 則tắc 有hữu 盡tận 。 故cố 不bất 為vi 多đa 。 福phước 德đức 無vô 故cố 者giả 。 無vô 希hy 望vọng 心tâm 也dã 。 是thị 名danh 無vô 為vi 福phước 。 正chánh 如như 空không 谷cốc 來lai 風phong 。 谷cốc 不bất 與dữ 風phong 期kỳ 。 而nhi 風phong 自tự 至chí 。 又hựu 如như 深thâm 山sơn 產sản 木mộc 。 山sơn 不bất 與dữ 木mộc 期kỳ 。 而nhi 木mộc 自tự 生sanh 。 故cố 福phước 德đức 為vi 多đa 。 因nhân 緣duyên 二nhị 字tự 是thị 眼nhãn 。

此thử 分phân 為vi 佛Phật 因nhân 。 下hạ 二nhị 十thập 分phần/phân 色sắc 身thân 諸chư 相tướng 為vi 佛Phật 果Quả 。 因nhân 無vô 相tướng 。 果quả 亦diệc 無vô 相tướng 。 故cố 次thứ 第đệ 明minh 之chi 。

溈# 山sơn 問vấn 仰ngưỡng 山sơn 。 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 但đãn 有hữu 業nghiệp 識thức 。 茫mang 茫mang 無vô 本bổn 可khả 據cứ 。 博bác 山sơn 別biệt 曰viết 。 業nghiệp 識thức 茫mang 茫mang 。 與dữ 諸chư 佛Phật 不bất 動động 智trí 。 相tương/tướng 去khứ 幾kỷ 何hà 。 譬thí 夫phu 貧bần 者giả 握ác 金kim 成thành 土thổ/độ 。 富phú 者giả 握ác 土thổ/độ 成thành 金kim 。 其kỳ 變biến 動động 一nhất 也dã 。 福phước 德đức 有hữu 無vô 之chi 義nghĩa 。 明minh 矣hĩ 。

蘇tô 軾thức 阿A 羅La 漢Hán 頌tụng 曰viết 。 爾nhĩ 以dĩ 捨xả 來lai 。 我ngã 以dĩ 慈từ 受thọ 。 各các 獲hoạch 其kỳ 心tâm 。 寶bảo 則tắc 誰thùy 有hữu 。

○# 離ly 色sắc 離ly 相tương/tướng 分phân 第đệ 二nhị 十thập

須Tu 菩Bồ 提Đề 。 於ư 意ý 云vân 何hà 。 佛Phật 可khả 以dĩ 具cụ 足túc 色sắc 身thân 見kiến 不phủ 。

不phủ 也dã 。

世Thế 尊Tôn 。 如Như 來Lai 不bất 應ưng 。 以dĩ 具cụ 足túc 色sắc 身thân 見kiến 。

何hà 以dĩ 故cố 。 如Như 來Lai 說thuyết 。 具cụ 足túc 色sắc 身thân 。 即tức 非phi 具cụ 足túc 色sắc 身thân 。 是thị 名danh 具cụ 足túc 色sắc 身thân 。 須Tu 菩Bồ 提Đề 。 於ư 意ý 云vân 何hà 。 如Như 來Lai 可khả 以dĩ 具cụ 足túc 諸chư 相tướng 見kiến 不phủ 。

不phủ 也dã 。

世Thế 尊Tôn 。 如Như 來Lai 不bất 應ưng 。 以dĩ 具cụ 足túc 諸chư 相tướng 見kiến 。

何hà 以dĩ 故cố 。 如Như 來Lai 說thuyết 諸chư 相tướng 具cụ 足túc 。 即tức 非phi 具cụ 足túc 。 是thị 名danh 諸chư 相tướng 具cụ 足túc 。

十thập 九cửu 分phân 之chi 福phước 德đức 。 因nhân 無vô 相tướng 也dã 。 二nhị 十thập 八bát 之chi 具cụ 足túc 。 果quả 無vô 相tướng 也dã 。 具cụ 足túc 色sắc 身thân 。 三tam 十thập 二nhị 相tướng 。 具cụ 足túc 諸chư 相tướng 八bát 十thập 種chủng 好hảo 。 壇đàn 經Kinh 云vân 。 皮bì 肉nhục 是thị 色sắc 身thân 。 華hoa 嚴nghiêm 經Kinh 云vân 。 色sắc 身thân 非phi 是thị 佛Phật 。 觀quán 此thử 則tắc 知tri 肉nhục 身thân 無vô 如Như 來Lai 。 殊thù 不bất 知tri 有hữu 真Chân 如Như 來lai 存tồn 焉yên 。 知tri 色sắc 身thân 非phi 法Pháp 身thân 。 殊thù 不bất 知tri 有hữu 妙diệu 色sắc 身thân 存tồn 焉yên 。 華hoa 嚴nghiêm 經Kinh 云vân 。 清thanh 淨tịnh 妙diệu 色sắc 身thân 。 神thần 力lực 故cố 顯hiển 現hiện 。 曰viết 妙diệu 色sắc 身thân 。 則tắc 現Hiện 一Nhất 切Thiết 色Sắc 身Thân 三Tam 昧Muội 。 便tiện 是thị 法Pháp 身thân 。 非phi 別biệt 有hữu 神thần 力lực 以dĩ 顯hiển 法Pháp 身thân 也dã 。

凡phàm 夫phu 見kiến 說thuyết 諸chư 相tướng 不bất 可khả 得đắc 。 恐khủng 著trước 於ư 空không 。 謂vị 觀quán 空không 莫mạc 非phi 見kiến 色sắc 。 見kiến 色sắc 莫mạc 不bất 皆giai 空không 。 則tắc 失thất 之chi 枯khô 寂tịch 矣hĩ 。 殊thù 不bất 知tri 空không 色sắc 一nhất 如như 。 有hữu 無vô 不bất 異dị 。 能năng 於ư 無vô 身thân 而nhi 見kiến 一nhất 切thiết 身thân 。 無vô 相tướng 而nhi 見kiến 一nhất 切thiết 相tương/tướng 。 則tắc 色sắc 身thân 諸chư 相tướng 。 何hà 嘗thường 欠khiếm 缺khuyết 哉tai 。 具cụ 足túc 諸chư 相tướng 。 便tiện 有hữu 住trụ 相tương/tướng 意ý 。 諸chư 相tướng 具cụ 足túc 。 便tiện 是thị 無vô 我ngã 相tương/tướng 作tác 用dụng 。

東đông 坡# 居cư 士sĩ 曰viết 。 眾chúng 生sanh 剛cang 狼lang 自tự 用dụng 。 莫mạc 肯khẳng 信tín 入nhập 。 故cố 諸chư 賢hiền 聖thánh 。 皆giai 隱ẩn 不bất 見kiến 。 獨độc 峨# 眉mi 五ngũ 臺đài 廬lư 山sơn 天thiên 台thai 。 猶do 出xuất 光quang 景cảnh 變biến 異dị 。 葢# 慈từ 悲bi 深thâm 重trọng 。 急cấp 于vu 接tiếp 物vật 。 具cụ 足túc 諸chư 相tướng 。 其kỳ 應ưng 現hiện 亦diệc 然nhiên 。 故cố 有hữu 頌tụng 曰viết 。 願nguyện 解giải 此thử 相tương/tướng 。 是thị 誰thùy 縛phược 爾nhĩ 。 具cụ 足túc 諸chư 相tướng 。 是thị 急cấp 于vu 接tiếp 物vật 處xứ 。 即tức 非phi 具cụ 足túc 。 是thị 解giải 相tương/tướng 縛phược 處xứ 。

大đại 悲bi 閣các 記ký 云vân 。 牽khiên 一nhất 髮phát 而nhi 頭đầu 為vi 之chi 動động 。 拔bạt 一nhất 毛mao 而nhi 身thân 為vi 之chi 變biến 。 然nhiên 則tắc 髮phát 皆giai 吾ngô 頭đầu 。 而nhi 毛mao 孔khổng 皆giai 吾ngô 身thân 也dã 。 彼bỉ 皆giai 吾ngô 頭đầu 。 而nhi 不bất 能năng 為vi 頭đầu 之chi 用dụng 。 皆giai 吾ngô 身thân 。 而nhi 不bất 能năng 具cụ 身thân 之chi 智trí 。 則tắc 物vật 有hữu 以dĩ 亂loạn 之chi 矣hĩ 。 又hựu 云vân 。 非phi 無vô 身thân 。 無vô 以dĩ 舉cử 千thiên 萬vạn 億ức 身thân 之chi 眾chúng 。 非phi 千thiên 萬vạn 億ức 身thân 。 無vô 以dĩ 示thị 無vô 心tâm 之chi 至chí 。

○# 非phi 說thuyết 所sở 說thuyết 分phân 第đệ 二nhị 十thập 一nhất

須Tu 菩Bồ 提Đề 。 汝nhữ 勿vật 謂vị 如Như 來Lai 作tác 是thị 念niệm 。 我ngã 當đương 有hữu 所sở 說thuyết 法Pháp 。 莫mạc 作tác 是thị 念niệm 。

何hà 以dĩ 故cố 。 若nhược 人nhân 言ngôn 。 如Như 來Lai 有hữu 所sở 說thuyết 法Pháp 。 即tức 為vi 謗báng 佛Phật 。 不bất 能năng 解giải 我ngã 所sở 說thuyết 故cố 。 須Tu 菩Bồ 提Đề 。 說thuyết 法Pháp 者giả 。 無vô 法pháp 可khả 說thuyết 。 是thị 名danh 說thuyết 法Pháp 。

前tiền 云vân 。 無vô 定định 法pháp 可khả 說thuyết 。 但đãn 隨tùy 宜nghi 所sở 說thuyết 。 而nhi 所sở 說thuyết 皆giai 不bất 可khả 取thủ 。 是thị 猶do 有hữu 說thuyết 。 至chí 此thử 。 則tắc 徹triệt 底để 掃tảo 去khứ 。 直trực 云vân 。 無vô 法pháp 可khả 說thuyết 。 莫mạc 作tác 是thị 念niệm 。 乃nãi 決quyết 言ngôn 之chi 。 不bất 惟duy 無vô 其kỳ 說thuyết 。 并tinh 無vô 其kỳ 念niệm 也dã 。 楞lăng 伽già 云vân 。 若nhược 不bất 說thuyết 一nhất 切thiết 法pháp 者giả 。 教giáo 化hóa 則tắc 壞hoại 。 故cố 知tri 無vô 說thuyết 。 非phi 杜đỗ 默mặc 不bất 言ngôn 。 但đãn 以dĩ 無vô 所sở 住trụ 心tâm 而nhi 說thuyết 。 此thử 說thuyết 遍biến 天thiên 下hạ 。 無vô 乖quai 法pháp 之chi 過quá 也dã 。 顏nhan 曰viết 。 終chung 日nhật 喫khiết 飯phạn 。 不bất 曾tằng 喫khiết 著trước 一nhất 粒lạp 米mễ 。 終chung 日nhật 著trước 衣y 。 不bất 曾tằng 掛quải 著trước 一nhất 莖hành 絲ti 。 是thị 以dĩ 我ngã 佛Phật 橫hoạnh/hoành 說thuyết 直trực 說thuyết 。 四tứ 十thập 九cửu 年niên 。 未vị 曾tằng 道đạo 著trước 一nhất 字tự 。 若nhược 言ngôn 如Như 來Lai 。 有hữu 所sở 說thuyết 法Pháp 。 便tiện 不bất 能năng 解giải 會hội 我ngã 所sở 說thuyết 。 直trực 饒nhiêu 說thuyết 得đắc 天thiên 華hoa 亂loạn 墜trụy 。 也dã 落lạc 在tại 第đệ 二nhị 著trước 。 唯duy 能năng 坐tọa 斷đoạn 十thập 方phương 。 打đả 成thành 一nhất 片phiến 。 非phi 言ngôn 語ngữ 可khả 到đáo 。 是thị 名danh 真chân 說thuyết 法Pháp 也dã 。 孔khổng 云vân 。 予# 欲dục 無vô 言ngôn 。 老lão 云vân 。 知tri 者giả 不bất 言ngôn 。 要yếu 知tri 無vô 言ngôn 不bất 言ngôn 是thị 所sở 以dĩ 言ngôn 。 便tiện 知tri 無vô 說thuyết 處xứ 是thị 所sở 以dĩ 說thuyết 矣hĩ 。

爾nhĩ 時thời 慧Tuệ 命mạng 須Tu 菩Bồ 提Đề 。 白bạch 佛Phật 言ngôn 。

世Thế 尊Tôn 。 頗phả 有hữu 眾chúng 生sanh 。 於ư 未vị 來lai 世thế 。 聞văn 說thuyết 是thị 法Pháp 。 生sanh 信tín 心tâm 不phủ 。

佛Phật 言ngôn 。

須Tu 菩Bồ 提Đề 。 彼bỉ 非phi 眾chúng 生sanh 。 非phi 不bất 眾chúng 生sanh 。

何hà 以dĩ 故cố 。 須Tu 菩Bồ 提Đề 。 眾chúng 生sanh 眾chúng 生sanh 者giả 。 如Như 來Lai 說thuyết 非phi 眾chúng 生sanh 。 是thị 名danh 眾chúng 生sanh 。

慧tuệ 命mạng 者giả 。 善thiện 現hiện 達đạt 佛Phật 智trí 海hải 。 入nhập 深thâm 悟ngộ 門môn 。 慧tuệ 悟ngộ 無vô 生sanh 。 覺giác 本bổn 原nguyên 之chi 命mạng 。 非phi 去khứ 非phi 來lai 。 故cố 曰viết 慧tuệ 命mạng 。

生sanh 信tín 心tâm 。 則tắc 著trước 佛Phật 見kiến 。 故cố 曰viết 非phi 眾chúng 生sanh 。 不bất 信tín 。 則tắc 著trước 凡phàm 夫phu 見kiến 。 故cố 曰viết 非phi 不bất 眾chúng 生sanh 。 此thử 二nhị 見kiến 者giả 。 皆giai 須tu 掃tảo 除trừ 。 聖thánh 凡phàm 同đồng 盡tận 。 不bất 隔cách 二nhị 界giới 。 故cố 曰viết 眾chúng 生sanh 眾chúng 生sanh 者giả 。 如Như 來Lai 說thuyết 非phi 眾chúng 生sanh 。 是thị 名danh 眾chúng 生sanh 。

有hữu 人nhân 問vấn 。 如như 何hà 是thị 大đại 地địa 眾chúng 生sanh 同đồng 成thành 佛Phật 。 西tây 影ảnh 曰viết 。 他tha 見kiến 得đắc 眾chúng 生sanh 是thị 佛Phật 。 纔tài 是thị 自tự 信tín 自tự 佛Phật 。 你nễ 若nhược 不bất 信tín 。 還hoàn 是thị 眾chúng 生sanh 。

道Đạo 德đức 經Kinh 云vân 。 絕tuyệt 聖thánh 棄khí 智trí 。 民dân 利lợi 百bách 倍bội 。 又hựu 云vân 。 常thường 使sử 民dân 無vô 知tri 無vô 欲dục 。 孔khổng 子tử 曰viết 。 民dân 可khả 使sử 由do 之chi 。 此thử 眾chúng 生sanh 本bổn 來lai 面diện 目mục 。 三tam 教giáo 聖thánh 人nhân 。 別biệt 無vô 法Pháp 門môn 。

○# 無vô 法pháp 可khả 得đắc 。 分phân 第đệ 二nhị 十thập 二nhị

須Tu 菩Bồ 提Đề 白bạch 佛Phật 言ngôn 。

世Thế 尊Tôn 。 佛Phật 得đắc 阿A 耨Nậu 多Đa 羅La 三Tam 藐Miệu 三Tam 菩Bồ 提Đề 。 為vi 無vô 所sở 得đắc 耶da 。 佛Phật 言ngôn 如như 是thị 。 如như 是thị 。 須Tu 菩Bồ 提Đề 。 我ngã 於ư 阿A 耨Nậu 多Đa 羅La 三Tam 藐Miệu 三Tam 菩Bồ 提Đề 。 乃nãi 至chí 無vô 有hữu 。 少thiểu 法pháp 可khả 得đắc 。 是thị 名danh 阿A 耨Nậu 多Đa 羅La 三Tam 藐Miệu 三Tam 菩Bồ 提Đề 。

須Tu 菩Bồ 提Đề 恐khủng 聽thính 法Pháp 者giả 雖tuy 屢lũ 聞văn 無vô 得đắc 。 尚thượng 未vị 能năng 生sanh 實thật 信tín 之chi 心tâm 。 或hoặc 仍nhưng 謂vị 如Như 來Lai 於ư 菩Bồ 提Đề 。 為vi 有hữu 所sở 得đắc 。 故cố 復phục 問vấn 以dĩ 決quyết 明minh 之chi 。 佛Phật 言ngôn 如như 是thị 如như 是thị 。 則tắc 無vô 復phục 可khả 言ngôn 矣hĩ 。 又hựu 申thân 言ngôn 。 無vô 有hữu 少thiểu 法pháp 可khả 得đắc 。 此thử 不bất 但đãn 空không 有hữu 二nhị 法pháp 不bất 可khả 得đắc 也dã 。 即tức 中trung 道Đạo 亦diệc 不bất 可khả 得đắc 。 故cố 隨tùy 說thuyết 是thị 法Pháp 平bình 等đẳng 。 三tam 諦đế 俱câu 圓viên 矣hĩ 。

阿A 難Nan 問vấn 迦Ca 葉Diếp 尊Tôn 者Giả 云vân 。 世Thế 尊Tôn 傳truyền 金kim 襴# 袈ca 裟sa 外ngoại 。 別biệt 傳truyền 個cá 甚thậm 麼ma 。 迦Ca 葉Diếp 云vân 。 倒đảo 卻khước 門môn 前tiền 剎sát 竿can/cán 著trước 。 阿A 難Nan 言ngôn 下hạ 大đại 悟ngộ 。 方phương 知tri 此thử 道đạo 。 只chỉ 在tại 當đương 人nhân 分phần/phân 上thượng 。 本bổn 無vô 傳truyền 受thọ 。

西tây 影ảnh 示thị 眾chúng 云vân 。 學học 道Đạo 求cầu 明minh 白bạch 的đích 心tâm 。 是thị 最tối 痛thống 的đích 病bệnh 根căn 。 世thế 人nhân 貪tham 愛ái 情tình 境cảnh 。 便tiện 落lạc 苦khổ 海hải 。 你nễ 今kim 貪tham 戀luyến 佛Phật 法Pháp 。 亦diệc 名danh 苦khổ 海hải 。

○# 淨tịnh 心tâm 行hành 善thiện 分phân 第đệ 二nhị 十thập 三tam

復phục 次thứ 。 須Tu 菩Bồ 提Đề 。 是thị 法Pháp 平bình 等đẳng 。 無vô 有hữu 高cao 下hạ 。 是thị 名danh 阿A 耨Nậu 多Đa 羅La 三Tam 藐Miệu 三Tam 菩Bồ 提Đề 。 以dĩ 無vô 我ngã 。 無vô 人nhân 。 無vô 眾chúng 生sanh 。 無vô 壽thọ 者giả 。 修tu 一nhất 切thiết 善thiện 法Pháp 。 則tắc 得đắc 阿A 耨Nậu 多Đa 羅La 三Tam 藐Miệu 三Tam 菩Bồ 提Đề 。 須Tu 菩Bồ 提Đề 。 所sở 言ngôn 善thiện 法Pháp 者giả 。 如Như 來Lai 說thuyết 即tức 非phi 善thiện 法Pháp 。 是thị 名danh 善thiện 法Pháp 。

如như 是thị 本bổn 體thể 。 在tại 六lục 道đạo 中trung 。 心tâm 亦diệc 不bất 減giảm 。 在tại 諸chư 佛Phật 中trung 心tâm 亦diệc 不bất 增tăng 。 是thị 名danh 平bình 等đẳng 。 報báo 父phụ 母mẫu 恩ân 重trọng/trùng 經Kinh 云vân 。 物vật 不bất 能năng 平bình 物vật 。 惟duy 水thủy 不bất 動động 則tắc 可khả 以dĩ 平bình 物vật 。 物vật 不bất 能năng 等đẳng 物vật 。 惟duy 權quyền 衡hành 則tắc 可khả 以dĩ 等đẳng 物vật 。 平bình 則tắc 無vô 高cao 無vô 下hạ 。 等đẳng 則tắc 無vô 重trọng/trùng 無vô 輕khinh 。 此thử 可khả 謂vị 法pháp 之chi 至chí 善thiện 者giả 矣hĩ 。 雖tuy 然nhiên 佛Phật 凡phàm 同đồng 是thị 一nhất 法pháp 。 豈khởi 有hữu 所sở 謂vị 善thiện 法Pháp 者giả 為vi 佛Phật 偏thiên 得đắc 哉tai 。 故cố 曰viết 。 即tức 非phi 善thiện 法Pháp 。 因nhân 上thượng 言ngôn 無vô 。 少thiểu 法pháp 可khả 得đắc 。 此thử 即tức 言ngôn 是thị 法Pháp 平bình 等đẳng 。 則tắc 得đắc 與dữ 無vô 得đắc 。 總tổng 平bình 等đẳng 也dã 。

平bình 等đẳng 者giả 。 正chánh 覺giác 本bổn 體thể 。 若nhược 一nhất 切thiết 聖thánh 賢hiền 。 皆giai 以dĩ 無vô 為vi 法Pháp 。 而nhi 有hữu 差sai 別biệt 。 如như 何hà 得đắc 平bình 等đẳng 。 故cố 所sở 謂vị 善thiện 法Pháp 者giả 即tức 非phi 善thiện 法Pháp 。 葢# 求cầu 佛Phật 。 求cầu 菩Bồ 提Đề 涅Niết 槃Bàn 。 便tiện 屬thuộc 貪tham 病bệnh 。 故cố 曰viết 。 佛Phật 病bệnh 最tối 難nạn/nan 治trị 。

○# 福phước 智trí 無vô 比tỉ 分phân 第đệ 二nhị 十thập 四tứ

須Tu 菩Bồ 提Đề 。 若nhược 三Tam 千Thiên 大Đại 千Thiên 世Thế 界Giới 中trung 。 所sở 有hữu 諸chư 須Tu 彌Di 山Sơn 王Vương 。 如như 是thị 等đẳng 七thất 寶bảo 聚tụ 。 有hữu 人nhân 持trì 用dụng 布bố 施thí 。 若nhược 人nhân 以dĩ 此thử 般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 經Kinh 。 乃nãi 至chí 四tứ 句cú 偈kệ 等đẳng 。 受thọ 持trì 讀đọc 誦tụng 。 為vì 他tha 人nhân 說thuyết 。 於ư 前tiền 福phước 德đức 。 百bách 分phần 不bất 及cập 一nhất 。 百bách 千thiên 萬vạn 億ức 分phần 。 乃nãi 至chí 算toán 數số 譬thí 喻dụ 。 所sở 不bất 能năng 及cập 。

此thử 示thị 修tu 一nhất 切thiết 善thiện 法Pháp 者giả 。 勿vật 離ly 無vô 我ngã 等đẳng 觀quán 。 而nhi 墮đọa 有hữu 漏lậu 之chi 因nhân 也dã 。 佛Phật 以dĩ 性tánh 上thượng 福phước 德đức 為vi 最tối 上thượng 。 以dĩ 身thân 中trung 七thất 寶bảo 為vi 希hy 有hữu 。 須Tu 彌Di 雖tuy 大đại 。 七thất 寶bảo 雖tuy 多đa 。 若nhược 誦tụng 真chân 經kinh 并tinh 四tứ 句cú 偈kệ 。 說thuyết 與dữ 他tha 人nhân 。 是thị 修tu 自tự 性tánh 上thượng 福phước 德đức 。 煩phiền 惱não 生sanh 死tử 。 各các 人nhân 自tự 了liễu 。 是thị 何hà 等đẳng 觀quán 照chiếu 。 何hà 等đẳng 持trì 行hành 。 故cố 曰viết 算toán 數số 譬thí 喻dụ 。 所sở 不bất 能năng 及cập 。

六lục 祖tổ 曰viết 。 乘thừa 船thuyền 永vĩnh 世thế 求cầu 珠châu 。 不bất 知tri 身thân 是thị 七thất 寶bảo 。

湯thang 若nhược 望vọng 曰viết 。 欲dục 明minh 地địa 球# 之chi 廣quảng 。 當đương 論luận 經kinh 緯# 一nhất 度độ 為vi 幾kỷ 何hà 里lý 。 今kim 約ước 二nhị 百bách 五ngũ 十thập 。 里lý 為vi 一nhất 度độ 。 乘thừa 以dĩ 周chu 地địa 之chi 數số 得đắc 九cửu 萬vạn 里lý 。 佛Phật 氏thị 乃nãi 云vân 。 須Tu 彌Di 山Sơn 上thượng 。 至chí 忉Đao 利Lợi 天Thiên 。 下hạ 至chí 崑# 崙lôn 際tế 。 又hựu 云vân 。 四tứ 天thiên 下hạ 皆giai 有hữu 。 一nhất 須Tu 彌Di 山Sơn 。 則tắc 塞tắc 滿mãn 地địa 球# 不bất 能năng 容dung 也dã 。 此thử 理lý 極cực 是thị 。 然nhiên 儒nho 曰viết 。 共cộng 工công 氏thị 頭đầu 觸xúc 不bất 周chu 山sơn 。 又hựu 曰viết 女nữ 媧# 補bổ 天thiên 。 釋thích 與dữ 儒nho 皆giai 寓# 言ngôn 耳nhĩ 。 未vị 偏thiên 廢phế 也dã 。

○# 化hóa 無vô 所sở 化hóa 分phân 第đệ 二nhị 十thập 五ngũ

須Tu 菩Bồ 提Đề 。 於ư 意ý 云vân 何hà 。 汝nhữ 等đẳng 勿vật 謂vị 。 如Như 來Lai 作tác 是thị 念niệm 。 我ngã 當đương 度độ 眾chúng 生sanh 。 須Tu 菩Bồ 提Đề 。 莫mạc 作tác 是thị 念niệm 。

何hà 以dĩ 故cố 。 實thật 無vô 有hữu 眾chúng 生sanh 。 如Như 來Lai 度độ 者giả 。 若nhược 有hữu 眾chúng 生sanh 。 如Như 來Lai 度độ 者giả 。 如Như 來Lai 則tắc 有hữu 我ngã 。 人nhân 。 眾chúng 生sanh 。 壽thọ 者giả 。

實thật 無vô 眾chúng 生sanh 得đắc 滅diệt 度độ 。 前tiền 已dĩ 兩lưỡng 見kiến 。 皆giai 在tại 菩Bồ 薩Tát 分phần/phân 上thượng 說thuyết 。 至chí 此thử 。 專chuyên 在tại 如Như 來Lai 分phần/phân 上thượng 說thuyết 。 所sở 以dĩ 示thị 菩Bồ 薩Tát 也dã 。 眾chúng 生sanh 本bổn 來lai 寂tịch 滅diệt 。 實thật 無vô 有hữu 待đãi 。 如Như 來Lai 滅diệt 度độ 。 若nhược 如Như 來Lai 欲dục 滅diệt 度độ 眾chúng 生sanh 。 是thị 於ư 本bổn 寂tịch 滅diệt 之chi 眾chúng 生sanh 上thượng 。 添# 出xuất 我ngã 人nhân 等đẳng 相tương/tướng 。 而nhi 曰viết 我ngã 當đương 度độ 眾chúng 生sanh 。 豈khởi 其kỳ 然nhiên 乎hồ 。

作tác 念niệm 字tự 。 最tối 是thị 病bệnh 根căn 。 墨mặc 子tử 曰viết 。 兼kiêm 者giả 大đại 利lợi 之chi 所sở 生sanh 也dã 。 別biệt 者giả 大đại 害hại 之chi 所sở 生sanh 也dã 。 有hữu 利lợi 兼kiêm 愛ái 之chi 心tâm 。 便tiện 是thị 作tác 念niệm 。 度độ 眾chúng 生sanh 處xứ 。 此thử 未vị 達đạt 一nhất 間gian 之chi 論luận 。 世thế 儒nho 不bất 知tri 。 以dĩ 墨mặc 為vi 佛Phật 。 取thủ 笑tiếu 孟# 軻kha 氏thị 矣hĩ 。

須Tu 菩Bồ 提Đề 。 如Như 來Lai 說thuyết 。 有hữu 我ngã 者giả 。 即tức 非phi 有hữu 我ngã 。 而nhi 凡phàm 夫phu 之chi 人nhân 。 以dĩ 為vi 有hữu 我ngã 。 須Tu 菩Bồ 提Đề 。 凡phàm 夫phu 者giả 。 如Như 來Lai 說thuyết 即tức 非phi 凡phàm 夫phu 。 是thị 名danh 凡phàm 夫phu 。

如Như 來Lai 既ký 無vô 我ngã 人nhân 等đẳng 相tương/tướng 。 云vân 何hà 有hữu 時thời 稱xưng 我ngã 。 又hựu 有hữu 時thời 稱xưng 凡phàm 夫phu 。 此thử 所sở 謂vị 隨tùy 舉cử 隨tùy 掃tảo 也dã 。 上thượng 言ngôn 我ngã 與dữ 凡phàm 夫phu 。 是thị 謂vị 舉cử 。 下hạ 言ngôn 我ngã 與dữ 凡phàm 夫phu 。 是thị 謂vị 掃tảo 。 與dữ 其kỳ 掃tảo 之chi 。 曷hạt 若nhược 不bất 舉cử 。 葢# 不bất 舉cử 。 則tắc 無vô 以dĩ 明minh 其kỳ 理lý 。 譬thí 如như 過quá 渡độ 而nhi 不bất 用dụng 筏phiệt 者giả 也dã 。 不bất 掃tảo 。 則tắc 恐khủng 人nhân 泥nê 其kỳ 說thuyết 。 譬thí 如như 到đáo 岸ngạn 而nhi 不bất 登đăng 。 乃nãi 住trụ 於ư 筏phiệt 上thượng 者giả 也dã 。 此thử 所sở 以dĩ 必tất 舉cử 之chi 。 而nhi 又hựu 必tất 掃tảo 之chi 。 凡phàm 夫phu 著trước 我ngã 相tương/tướng 故cố 有hữu 我ngã 。 如Như 來Lai 不bất 著trước 我ngã 相tương/tướng 故cố 無vô 我ngã 。 著trước 四tứ 相tương/tướng 即tức 是thị 凡phàm 夫phu 。 離ly 四tứ 相tương/tướng 即tức 非phi 凡phàm 夫phu 。

孔khổng 子tử 得đắc 力lực 曰viết 毋vô 我ngã 。 釋Thích 氏thị 得đắc 力lực 亦diệc 曰viết 無vô 我ngã 。 我ngã 之chi 為vi 病bệnh 。 不bất 特đặc 以dĩ 色sắc 聲thanh 求cầu 者giả 為vi 有hữu 我ngã 。 即tức 說thuyết 斷đoạn 滅diệt 者giả 亦diệc 為vi 有hữu 我ngã 。 比tỉ 之chi 孟# 子tử 求cầu 在tại 我ngã 者giả 。 深thâm 矣hĩ 。

○# 法Pháp 身thân 非phi 相tướng 分phân 第đệ 二nhị 十thập 六lục

須Tu 菩Bồ 提Đề 。 於ư 意ý 云vân 何hà 。 可khả 以dĩ 三tam 十thập 二nhị 相tướng 。 觀quán 如Như 來Lai 不phủ 。 須Tu 菩Bồ 提Đề 言ngôn 。 如như 是thị 。 如như 是thị 。 以dĩ 三tam 十thập 二nhị 相tướng 觀quán 如Như 來Lai 。

佛Phật 言ngôn 。

須Tu 菩Bồ 提Đề 。 若nhược 以dĩ 三tam 十thập 二nhị 相tướng 。 觀quán 如Như 來Lai 者giả 。 轉Chuyển 輪Luân 聖Thánh 王Vương 。 即tức 是thị 如Như 來Lai 。 須Tu 菩Bồ 提Đề 白bạch 佛Phật 言ngôn 。

世Thế 尊Tôn 。 如như 我ngã 解giải 佛Phật 所sở 說thuyết 義nghĩa 。 不bất 應ưng 以dĩ 三tam 十thập 二nhị 相tướng 觀quán 如Như 來Lai 。

第đệ 五ngũ 分phần/phân 已dĩ 言ngôn 此thử 意ý 矣hĩ 。 恐khủng 須Tu 菩Bồ 提Đề 執chấp 相tướng 之chi 病bệnh 未vị 除trừ 。 故cố 又hựu 作tác 此thử 問vấn 。 且thả 欲dục 明minh 無vô 斷đoạn 滅diệt 相tương/tướng 。 先tiên 從tùng 有hữu 相tương/tướng 者giả 徵trưng 之chi 。 空không 生sanh 疑nghi 謂vị 肉nhục 相tương/tướng 非phi 真chân 。 固cố 不bất 可khả 以dĩ 三tam 十thập 二nhị 相tướng 見kiến 如Như 來Lai 。 然nhiên 法pháp 。 化hóa 非phi 二nhị 。 似tự 欲dục 觀quán 如Như 來Lai 者giả 。 亦diệc 不bất 必tất 離ly 三tam 十thập 二nhị 相tướng 也dã 。 以dĩ 無vô 實thật 無vô 虗hư 。 即tức 如như 是thị 之chi 心tâm 。 如như 是thị 之chi 法Pháp 。 此thử 固cố 大đại 阿A 羅La 漢Hán 之chi 解giải 也dã 。 佛Phật 恐khủng 眾chúng 生sanh 不bất 達đạt 。 空không 生sanh 之chi 解giải 。 但đãn 執chấp 應ưng 身thân 相tướng 好hảo/hiếu 以dĩ 觀quán 如Như 來Lai 。 故cố 又hựu 以dĩ 轉Chuyển 輪Luân 聖Thánh 王Vương 。 即tức 是thị 如Như 來Lai 難nạn/nan 之chi 。 而nhi 空không 生sanh 即tức 悟ngộ 復phục 云vân 。 不bất 可khả 以dĩ 三tam 十thập 二nhị 相tướng 。 觀quán 如Như 來Lai 也dã 。

轉chuyển 輪luân 者giả 。 如như 輪luân 之chi 轉chuyển 。 以dĩ 照chiếu 四tứ 天thiên 下hạ 。 故cố 名danh 轉Chuyển 輪Luân 聖Thánh 王Vương 。 其kỳ 色sắc 身thân 亦diệc 具cụ 足túc 。 三tam 十thập 二nhị 相tướng 。 雖tuy 修tu 好hảo/hiếu 眾chúng 相tướng 。 即tức 是thị 心tâm 有hữu 生sanh 滅diệt 。 生sanh 滅diệt 心tâm 多đa 。 終chung 不bất 是thị 清thanh 淨tịnh 本bổn 心tâm 。 佛Phật 乃nãi 說thuyết 偈kệ 以dĩ 證chứng 之chi 。

爾nhĩ 時thời 世Thế 尊Tôn 而nhi 說thuyết 偈kệ 言ngôn 。 若nhược 以dĩ 色sắc 見kiến 我ngã 。 以dĩ 音âm 聲thanh 求cầu 我ngã 。 是thị 人nhân 行hành 邪tà 道đạo 。 不bất 能năng 見kiến 如Như 來Lai 。

音âm 聲thanh 色sắc 相tướng 。 本bổn 自tự 心tâm 生sanh 。 分phân 別biệt 之chi 心tâm 。 皆giai 落lạc 邪tà 道đạo 。 若nhược 能năng 見kiến 無vô 所sở 見kiến 。 聞văn 無vô 所sở 聞văn 。 知tri 無vô 所sở 知tri 。 證chứng 無vô 所sở 證chứng 。 邪tà 正chánh 都đô 冥minh 。 方phương 見kiến 如Như 來Lai 。 上thượng 言ngôn 有hữu 我ngã 者giả 。 即tức 非phi 有hữu 我ngã 。 而nhi 凡phàm 夫phu 之chi 人nhân 。 以dĩ 為vi 有hữu 我ngã 。 故cố 我ngã 相tương/tướng 者giả 不bất 可khả 著trước 也dã 。 我ngã 相tương/tướng 每mỗi 從tùng 色sắc 聲thanh 而nhi 入nhập 。 即tức 是thị 邪tà 道đạo 。 非phi 觀Quán 自Tự 在Tại 菩Bồ 薩Tát 之chi 道đạo 也dã 。 故cố 曰viết 。 不bất 能năng 見kiến 如Như 來Lai 。 華hoa 嚴nghiêm 經Kinh 云vân 。 色sắc 相tướng 非phi 是thị 佛Phật 。 音âm 聲thanh 亦diệc 復phục 然nhiên 。 亦diệc 不bất 離ly 色sắc 聲thanh 。 見kiến 佛Phật 神thần 通thông 力lực 。 佛Phật 法Pháp 不bất 離ly 處xứ 。 便tiện 是thị 不bất 即tức 處xứ 。 若nhược 離ly 卻khước 色sắc 聲thanh 。 又hựu 于vu 何hà 地địa 覓mịch 如Như 來Lai 。

此thử 偈kệ 不bất 能năng 見kiến 如Như 來Lai 。 與dữ 後hậu 偈kệ 作tác 如như 是thị 觀quán 同đồng 意ý 。 陰ấm 符phù 經kinh 曰viết 。 心tâm 生sanh 於ư 物vật 死tử 於ư 物vật 。 機cơ 在tại 於ư 目mục 。

老lão 子tử 曰viết 。 不bất 見kiến 可khả 欲dục 。 孔khổng 子tử 答đáp 回hồi 問vấn 仁nhân 。 以dĩ 視thị 為vi 首thủ 。 朱chu 氏thị 云vân 。 求cầu 於ư 心tâm 須tu 目mục 在tại 。 佛Phật 氏thị 之chi 學học 。 以dĩ 觀quán 門môn 為vi 最tối 。 故cố 屢lũ 及cập 之chi 。

此thử 偈kệ 反phản 言ngôn 以dĩ 見kiến 性tánh 。 葢# 道đạo 之chi 微vi 妙diệu 者giả 。 非phi 言ngôn 說thuyết 可khả 及cập 。 佛Phật 之chi 所sở 謂vị 禪thiền 。 即tức 儒nho 之chi 所sở 謂vị 仁nhân 。 道đạo 之chi 所sở 謂vị 丹đan 。 皆giai 不bất 可khả 說thuyết 也dã 。

孔khổng 子tử 終chung 日nhật 言ngôn 仁nhân 。 曰viết 為vi 仁nhân 。 曰viết 不bất 違vi 仁nhân 。 曰viết 好hảo/hiếu 仁nhân 。 曰viết 近cận 仁nhân 。 曰viết 鮮tiên 矣hĩ 仁nhân 。 終chung 未vị 言ngôn 仁nhân 是thị 何hà 物vật 。 故cố 曰viết 。 子tử 罕# 言ngôn 仁nhân 。 道đạo 家gia 玄huyền 牝tẫn 守thủ 中trung 。 終chung 未vị 言ngôn 丹đan 是thị 何hà 物vật 。 此thử 偈kệ 曰viết 。 以dĩ 色sắc 見kiến 。 以dĩ 音âm 聲thanh 求cầu 。 不bất 能năng 見kiến 如Như 來Lai 。 終chung 不bất 能năng 言ngôn 如Như 來Lai 在tại 何hà 處xứ 。 後hậu 偈kệ 言ngôn 。 有hữu 為vi 法pháp 如như 夢mộng 幻huyễn 泡bào 影ảnh 。 終chung 不bất 能năng 言ngôn 無vô 為vi 是thị 何hà 法pháp 。 微vi 乎hồ 。 微vi 乎hồ 。 非phi 顏nhan 回hồi 。 莊trang 周chu 。 須Tu 菩Bồ 提Đề 。 不bất 能năng 解giải 此thử 。

○# 無vô 斷đoạn 無vô 滅diệt 分phân 第đệ 二nhị 十thập 七thất

須Tu 菩Bồ 提Đề 。 汝nhữ 若nhược 作tác 是thị 念niệm 。 如Như 來Lai 不bất 以dĩ 具cụ 足túc 相tướng 故cố 。 得đắc 阿A 耨Nậu 多Đa 羅La 三Tam 藐Miệu 三Tam 菩Bồ 提Đề 。 須Tu 菩Bồ 提Đề 。 莫mạc 作tác 是thị 念niệm 。 如Như 來Lai 不bất 以dĩ 具cụ 足túc 相tướng 故cố 。 得đắc 阿A 耨Nậu 多Đa 羅La 三Tam 藐Miệu 三Tam 菩Bồ 提Đề 。 須Tu 菩Bồ 提Đề 。 汝nhữ 若nhược 作tác 是thị 念niệm 。 發phát 阿A 耨Nậu 多Đa 羅La 三Tam 藐Miệu 三Tam 菩Bồ 提Đề 心tâm 者giả 。 說thuyết 諸chư 法pháp 斷đoạn 滅diệt 。 莫mạc 作tác 是thị 念niệm 。

何hà 以dĩ 故cố 。 發phát 阿A 耨Nậu 多Đa 羅La 三Tam 藐Miệu 三Tam 菩Bồ 提Đề 心tâm 者giả 。 於ư 法pháp 不bất 說thuyết 斷đoạn 滅diệt 相tướng 。

二nhị 十thập 分phần/phân 中trung 。 言ngôn 如Như 來Lai 不bất 應ưng 。 以dĩ 具cụ 足túc 色sắc 身thân 見kiến 。 恐khủng 人nhân 過quá 執chấp 。 反phản 墮đọa 頑ngoan 空không 。 故cố 又hựu 深thâm 一nhất 層tằng 。 說thuyết 如Như 來Lai 雖tuy 不bất 著trước 色sắc 身thân 。 然nhiên 不bất 可khả 作tác 離ly 色sắc 身thân 一nhất 念niệm 。 若nhược 作tác 是thị 念niệm 。 便tiện 落lạc 斷đoạn 滅diệt 之chi 見kiến 。 斷đoạn 滅diệt 者giả 。 槁cảo 木mộc 死tử 灰hôi 。 豈khởi 有hữu 相tương/tướng 。 但đãn 作tác 是thị 念niệm 。 則tắc 有hữu 是thị 念niệm 。 故cố 作tác 有hữu 相tương/tướng 觀quán 。 固cố 是thị 一nhất 邊biên 見kiến 。 不bất 作tác 有hữu 相tương/tướng 觀quán 。 即tức 是thị 斷đoạn 滅diệt 見kiến 。 真Chân 如Như 法pháp 性tánh 。 不bất 是thị 有hữu 。 不bất 是thị 無vô 。 湛trạm 然nhiên 不bất 動động 。 觀quán 與dữ 不bất 觀quán 。 皆giai 是thị 生sanh 滅diệt 。 故cố 云vân 莫mạc 作tác 是thị 念niệm 也dã 。 學học 者giả 不bất 可khả 墮đọa 於ư 常thường 見kiến 。 亦diệc 不bất 可khả 墮đọa 於ư 斷đoạn 見kiến 。 常thường 見kiến 。 則tắc 即tức 相tương 見kiến 佛Phật 。 緣duyên 相tương/tướng 發phát 心tâm 。 非phi 也dã 。 斷đoạn 見kiến 。 則tắc 離ly 相tương/tướng 覓mịch 佛Phật 。 相tương/tướng 外ngoại 發phát 心tâm 。 亦diệc 非phi 也dã 。

昔tích 張trương 拙chuyết 秀tú 才tài 。 參tham 西tây 堂đường 藏tạng 禪thiền 師sư 。 問vấn 。 三tam 世thế 諸chư 佛Phật 。 是thị 有hữu 是thị 無vô 。 藏tạng 答đáp 云vân 。 有hữu 。 拙chuyết 不bất 解giải 。 藏tạng 云vân 。 曾tằng 參tham 見kiến 什thập 麼ma 人nhân 來lai 。 拙chuyết 云vân 。 參tham 見kiến 徑kính 山sơn 來lai 。 某mỗ 甲giáp 問vấn 徑kính 山sơn 。 皆giai 言ngôn 無vô 。 藏tạng 云vân 。 居cư 士sĩ 有hữu 何hà 骨cốt 肉nhục 。 曰viết 。 有hữu 一nhất 妻thê 二nhị 僕bộc 。 藏tạng 云vân 。 徑kính 山sơn 有hữu 何hà 骨cốt 肉nhục 。 曰viết 。 無vô 。 藏tạng 云vân 。 待đãi 先tiên 輩bối 得đắc 似tự 徑kính 山sơn 時thời 。 便tiện 可khả 一nhất 切thiết 皆giai 無vô 。 大đại 凡phàm 未vị 見kiến 性tánh 人nhân 。 如như 何hà 便tiện 說thuyết 。 一nhất 切thiết 皆giai 無vô 。

此thử 一nhất 分phần/phân 。 是thị 全toàn 經kinh 中trung 鐵thiết 門môn 限hạn 。 前tiền 後hậu 俱câu 以dĩ 無vô 相tướng 。 無vô 得đắc 。 無vô 說thuyết 。 無vô 法pháp 為vi 宗tông 。 非phi 此thử 一nhất 分phần/phân 定định 執chấp 空không 矣hĩ 。

往vãng 訪phỏng 黃hoàng 檗# 。 經kinh 卓trác 吾ngô 中trung 郎lang 參tham 禪thiền 處xứ 。 得đắc 壁bích 上thượng 無vô 念niệm 和hòa 尚thượng 偈kệ 云vân 。 三tam 十thập 年niên 來lai 不bất 住trụ 功công 。 窮cùng 來lai 窮cùng 去khứ 卻khước 無vô 蹤tung 。 而nhi 今kim 窮cùng 得đắc 無vô 依y 倚ỷ 。 不bất 是thị 真chân 空không 定định 執chấp 空không 。 無vô 念niệm 不bất 識thức 文văn 字tự 。 經kinh 師sư 王vương 瓜qua 茄# 子tử 一nhất 語ngữ 點điểm 破phá 。 遂toại 大đại 悟ngộ 。

按án 。 佛Phật 氏thị 以dĩ 無vô 相tướng 為vi 宗tông 。 忽hốt 出xuất 無vô 斷đoạn 無vô 滅diệt 一nhất 分phần/phân 。 以dĩ 救cứu 空không 虗hư 之chi 障chướng 。 後hậu 儒nho 何hà 得đắc 以dĩ 寂tịch 滅diệt 病bệnh 之chi 。 試thí 看khán 顏nhan 氏thị 仰ngưỡng 鑽toàn 瞻chiêm 忽hốt 卓trác 立lập 末mạt 由do 。 與dữ 佛Phật 氏thị 夢mộng 幻huyễn 泡bào 影ảnh 何hà 異dị 。 倘thảng 非phi 有hữu 博bác 文văn 約ước 禮lễ 二nhị 語ngữ 。 後hậu 儒nho 亦diệc 將tương 以dĩ 異dị 端đoan 非phi 之chi 矣hĩ 。 微vi 乎hồ 。 微vi 乎hồ 。 如như 通thông 此thử 解giải 。 乃nãi 知tri 喟vị 然nhiên 而nhi 歎thán 。 即tức 所sở 謂vị 凡phàm 所sở 有hữu 相tướng 。 皆giai 是thị 虗hư 妄vọng 也dã 。 循tuần 循tuần 善thiện 誘dụ 。 即tức 所sở 謂vị 諸chư 相tướng 非phi 相tướng 。 即tức 見kiến 如Như 來Lai 也dã 。 欲dục 從tùng 末mạt 由do 。 即tức 所sở 謂vị 如Như 來Lai 。 于vu 法pháp 實thật 無vô 所sở 得đắc 也dã 。 聖thánh 門môn 第đệ 一nhất 學học 問vấn 人nhân 。 自tự 然nhiên 如như 是thị 。

○# 不bất 受thọ 不bất 貪tham 分phân 第đệ 二nhị 十thập 八bát

須Tu 菩Bồ 提Đề 。 若nhược 菩Bồ 薩Tát 以dĩ 滿mãn 。 恆Hằng 河Hà 沙sa 等đẳng 世thế 界giới 七thất 寶bảo 。 持trì 用dụng 布bố 施thí 。 若nhược 復phục 有hữu 人nhân 。 知tri 一nhất 切thiết 法pháp 無vô 我ngã 。 得đắc 成thành 於ư 忍nhẫn 。 此thử 菩Bồ 薩Tát 勝thắng 前tiền 菩Bồ 薩Tát 。 所sở 得đắc 功công 德đức 。

何hà 以dĩ 故cố 。 須Tu 菩Bồ 提Đề 。 以dĩ 諸chư 菩Bồ 薩Tát 。 不bất 受thọ 福phước 德đức 故cố 。 須Tu 菩Bồ 提Đề 白bạch 佛Phật 言ngôn 。

世Thế 尊Tôn 。 云vân 何hà 菩Bồ 薩Tát 。 不bất 受thọ 福phước 德đức 。 須Tu 菩Bồ 提Đề 。 菩Bồ 薩Tát 所sở 作tác 福phước 德đức 。 不bất 應ưng 貪tham 著trước 。 是thị 故cố 說thuyết 不bất 受thọ 福phước 德đức 。

通thông 達đạt 一nhất 切thiết 法pháp 。 無vô 能năng 所sở 心tâm 。 是thị 名danh 為vi 忍nhẫn 。 大đại 般Bát 若Nhã 有hữu 安an 受thọ 忍nhẫn 。 觀quán 察sát 忍nhẫn 。 修tu 此thử 二nhị 忍nhẫn 。 便tiện 得đắc 無Vô 生Sanh 法Pháp 忍Nhẫn 。 此thử 處xứ 知tri 字tự 。 便tiện 是thị 觀quán 察sát 忍nhẫn 。 成thành 字tự 。 便tiện 是thị 安an 受thọ 忍nhẫn 。 合hợp 之chi 便tiện 得đắc 無Vô 生Sanh 法Pháp 忍Nhẫn 。 菩Bồ 薩Tát 了liễu 悟ngộ 真chân 性tánh 。 同đồng 於ư 太thái 虗hư 。 不bất 曾tằng 生sanh 滅diệt 。 凡phàm 夫phu 隨tùy 六lục 塵trần 轉chuyển 。 即tức 有hữu 生sanh 滅diệt 。 故cố 塵trần 起khởi 即tức 心tâm 起khởi 。 塵trần 滅diệt 即tức 心tâm 滅diệt 。 不bất 知tri 所sở 起khởi 滅diệt 心tâm 。 皆giai 非phi 心tâm 也dã 。 若nhược 見kiến 起khởi 滅diệt 不bất 生sanh 。 功công 德đức 有hữu 何hà 著trước 處xứ 。

天thiên 親thân 菩Bồ 薩Tát 云vân 。 無vô 我ngã 即tức 無vô 作tác 者giả 。 無vô 作tác 者giả 亦diệc 無vô 受thọ 者giả 。 諸chư 法pháp 清thanh 淨tịnh 。 是thị 名danh 順thuận 忍nhẫn 。 由do 一nhất 事sự 以dĩ 至chí 事sự 事sự 。 忍nhẫn 力lực 成thành 就tựu 。 自tự 得đắc 無vô 生sanh 樂nhạo/nhạc/lạc 。 故cố 云vân 得đắc 成thành 於ư 忍nhẫn 。 福phước 德đức 自tự 然nhiên 隨tùy 之chi 。 如như 人nhân 行hành 日nhật 中trung 。 本bổn 不bất 為vi 日nhật 影ảnh 。 而nhi 日nhật 影ảnh 自tự 然nhiên 隨tùy 之chi 。 非phi 為vi 作tác 福phước 德đức 而nhi 度độ 眾chúng 生sanh 也dã 。 雖tuy 受thọ 而nhi 不bất 貪tham 著trước 其kỳ 受thọ 。 故cố 說thuyết 不bất 受thọ 。 不bất 是thị 說thuyết 斷đoạn 滅diệt 相tương/tướng 。 取thủ 於ư 非phi 法pháp 。 不bất 修tu 諸chư 度Độ 也dã 。

忍nhẫn 字tự 。 刃nhận 在tại 心tâm 上thượng 。 非phi 大đại 力lực 不bất 能năng 。

老lão 子tử 曰viết 。 勇dũng 於ư 敢cảm 則tắc 殺sát 。 勇dũng 於ư 不bất 敢cảm 則tắc 活hoạt 。

孔khổng 子tử 云vân 。 小tiểu 不bất 忍nhẫn 則tắc 亂loạn 大đại 謀mưu 。 然nhiên 非phi 徒đồ 恃thị 忍nhẫn 力lực 也dã 。

淮hoài 南nam 子tử 曰viết 。 萬vạn 物vật 有hữu 所sở 生sanh 。 而nhi 知tri 守thủ 。 其kỳ 根căn 。 藏tạng 于vu 不bất 敢cảm 。 行hành 於ư 不bất 能năng 。

唯duy 知tri 無vô 我ngã 法pháp 。 則tắc 觀quán 察sát 所sở 至chí 。 不bất 忍nhẫn 者giả 誰thùy 。 忍nhẫn 者giả 又hựu 誰thùy 。 此thử 佛Phật 所sở 以dĩ 為vi 大đại 雄hùng 氏thị 也dã 。

○# 威uy 儀nghi 寂tịch 靜tĩnh 。 分phân 第đệ 二nhị 十thập 九cửu

須Tu 菩Bồ 提Đề 。 若nhược 有hữu 人nhân 言ngôn 如Như 來Lai 。 若nhược 來lai 。 若nhược 去khứ 。 若nhược 坐tọa 。 若nhược 臥ngọa 。 是thị 人nhân 不bất 解giải 。 我ngã 所sở 說thuyết 義nghĩa 。

何hà 以dĩ 故cố 。 如Như 來Lai 者giả 。 無vô 所sở 從tùng 來lai 。 亦diệc 無vô 所sở 去khứ 。 故cố 名danh 如Như 來Lai 。

妙diệu 性tánh 中trung 。 原nguyên 無vô 來lai 去khứ 坐tọa 臥ngọa 。 眾chúng 生sanh 亦diệc 如như 是thị 。 如Như 來Lai 亦diệc 如như 是thị 。 行hành 住trụ 坐tọa 臥ngọa 。 四tứ 威uy 儀nghi 中trung 。 非phi 動động 非phi 靜tĩnh 。 上thượng 合hợp 諸chư 佛Phật 。 下hạ 等đẳng 群quần 生sanh 。 一nhất 性tánh 平bình 等đẳng 。 故cố 號hiệu 如Như 來Lai 。 此thử 分phần/phân 三tam 言ngôn 如Như 來Lai 。 皆giai 謂vị 真chân 性tánh 佛Phật 也dã 。 無vô 所sở 從tùng 來lai 。 者giả 不bất 生sanh 也dã 。 亦diệc 無vô 所sở 去khứ 。 者giả 不bất 滅diệt 也dã 。 色sắc 聲thanh 起khởi 時thời 。 從tùng 何hà 而nhi 起khởi 。 色sắc 聲thanh 滅diệt 時thời 。 從tùng 何hà 而nhi 滅diệt 。 色sắc 聲thanh 自tự 有hữu 起khởi 滅diệt 。 我ngã 心tâm 湛trạm 然nhiên 。 豈khởi 有hữu 來lai 去khứ 。 寂tịch 而nhi 常thường 照chiếu 。 照chiếu 而nhi 常thường 寂tịch 。 行hành 住trụ 坐tọa 臥ngọa 。 無vô 不bất 清thanh 淨tịnh 也dã 。

昔tích 肅túc 宗tông 皇hoàng 帝đế 詔chiếu 國quốc 一nhất 禪thiền 師sư 入nhập 內nội 道Đạo 場Tràng 。 師sư 見kiến 帝đế 起khởi 身thân 。 帝đế 曰viết 。 禪thiền 師sư 何hà 必tất 見kiến 寡quả 人nhân 起khởi 身thân 。 師sư 曰viết 。 檀đàn 越việt 何hà 得đắc 於ư 四tứ 威uy 儀nghi 中trung 見kiến 貧bần 道đạo 。

要yếu 知tri 來lai 去khứ 坐tọa 臥ngọa 中trung 。 無vô 不bất 是thị 如Như 來Lai 。

○# 一nhất 合hợp 理lý 相tương/tướng 分phân 第đệ 三tam 十thập

須Tu 菩Bồ 提Đề 。 若nhược 善thiện 男nam 子tử 善thiện 女nữ 人nhân 。 以dĩ 三Tam 千Thiên 大Đại 千Thiên 世Thế 界Giới 。 碎toái 為vi 微vi 塵trần 。 於ư 意ý 云vân 何hà 。 是thị 微vi 塵trần 眾chúng 。 寧ninh 為vi 多đa 不phủ 。 甚thậm 多đa 。

世Thế 尊Tôn 。 何hà 以dĩ 故cố 。 若nhược 是thị 微vi 塵trần 眾chúng 實thật 有hữu 者giả 。 佛Phật 即tức 不bất 說thuyết 。 是thị 微vi 塵trần 眾chúng 。

所sở 以dĩ 者giả 何hà 。 佛Phật 說thuyết 微vi 塵trần 眾chúng 。 即tức 非phi 微vi 塵trần 眾chúng 。 是thị 名danh 微vi 塵trần 眾chúng 。

世Thế 尊Tôn 。 如Như 來Lai 所sở 說thuyết 。 三Tam 千Thiên 大Đại 千Thiên 世Thế 界Giới 。 即tức 非phi 世thế 界giới 。 是thị 名danh 世thế 界giới 。

世thế 界giới 碎toái 而nhi 為vi 微vi 塵trần 。 微vi 塵trần 積tích 而nhi 為vi 世thế 界giới 。 皆giai 是thị 因nhân 果quả 相tương 生sanh 。 愈dũ 出xuất 愈dũ 多đa 。 自tự 己kỷ 真chân 性tánh 。 非phi 因nhân 非phi 果quả 。 能năng 與dữ 六lục 道đạo 眾chúng 生sanh 為vi 因nhân 果quả 。 故cố 世thế 界giới 起khởi 於ư 微vi 塵trần 。 輪luân 迴hồi 由do 於ư 一nhất 念niệm 。 因nhân 果quả 原nguyên 是thị 妄vọng 心tâm 。 自tự 作tác 自tự 受thọ 。 一nhất 念niệm 悟ngộ 來lai 。 即tức 無vô 微vi 塵trần 。 世thế 界giới 何hà 有hữu 。 空không 生sanh 因nhân 佛Phật 問vấn 塵trần 界giới 二nhị 字tự 。 深thâm 悟ngộ 佛Phật 旨chỉ 。 遂toại 發phát 明minh 塵trần 界giới 俱câu 非phi 實thật 有hữu 。 佛Phật 亦diệc 不bất 煩phiền 再tái 示thị 。 故cố 言ngôn 一nhất 合hợp 相tương/tướng 不bất 可khả 說thuyết 以dĩ 答đáp 之chi 。

何hà 以dĩ 故cố 。 若nhược 世thế 界giới 實thật 有hữu 者giả 。 即tức 是thị 一nhất 合hợp 相tương/tướng 。 如Như 來Lai 說thuyết 。 一nhất 合hợp 相tương/tướng 。 則tắc 非phi 一nhất 合hợp 相tướng 。 是thị 名danh 一nhất 合hợp 相tướng 。 須Tu 菩Bồ 提Đề 。 一nhất 合hợp 相tướng 者giả 。 即tức 是thị 不bất 可khả 說thuyết 。 但đãn 凡phàm 夫phu 之chi 人nhân 。 貪tham 著trước 其kỳ 事sự 。

真chân 形hình 徧biến 虗hư 空không 。 世thế 界giới 又hựu 無vô 形hình 相tướng 。 故cố 一nhất 而nhi 不bất 可khả 分phân 之chi 以dĩ 為vi 二nhị 。 合hợp 而nhi 不bất 可khả 析tích 之chi 以dĩ 為vi 離ly 。 非phi 有hữu 相tương/tướng 也dã 。 但đãn 強cường/cưỡng 名danh 為vi 一nhất 合hợp 相tương/tướng 而nhi 已dĩ 。

六lục 祖tổ 云vân 。 一nhất 合hợp 相tướng 者giả 。 眼nhãn 見kiến 色sắc 愛ái 色sắc 。 即tức 與dữ 色sắc 合hợp 。 耳nhĩ 聞văn 聲thanh 愛ái 聲thanh 。 即tức 與dữ 聲thanh 合hợp 。 至chí 於ư 六lục 塵trần 皆giai 然nhiên 。 合hợp 即tức 是thị 凡phàm 夫phu 。 散tán 即tức 非phi 凡phàm 夫phu 。 凡phàm 夫phu 之chi 人nhân 。 於ư 一nhất 切thiết 法pháp 皆giai 合hợp 相tương/tướng 。 若nhược 菩Bồ 薩Tát 於ư 一nhất 切thiết 法pháp 。 皆giai 不bất 合hợp 而nhi 散tán 。

何hà 以dĩ 故cố 。 合hợp 即tức 是thị 繫hệ 縛phược 生sanh 滅diệt 處xứ 。 即tức 是thị 凡phàm 夫phu 。 所sở 以dĩ 經Kinh 云vân 。 貪tham 著trước 其kỳ 事sự 。

顏nhan 曰viết 。 微vi 塵trần 雖tuy 多đa 。 未vị 足túc 為vi 多đa 。 世thế 界giới 幻huyễn 成thành 。 終chung 無vô 實thật 義nghĩa 。 若nhược 說thuyết 實thật 有hữu 微vi 塵trần 。 實thật 有hữu 世thế 界giới 。 即tức 是thị 彼bỉ 此thử 著trước 相tương/tướng 。 彼bỉ 既ký 是thị 相tương/tướng 。 我ngã 又hựu 著trước 相tương/tướng 。 兩lưỡng 相tương/tướng 相tương/tướng 合hợp 。 謂vị 一nhất 合hợp 相tương/tướng 。

圓viên 悟ngộ 禪thiền 師sư 云vân 。 你nễ 但đãn 上thượng 不phủ 。 見kiến 有hữu 諸chư 佛Phật 。 下hạ 不bất 見kiến 有hữu 眾chúng 生sanh 。 外ngoại 不bất 見kiến 有hữu 。 山sơn 河hà 大đại 地địa 。 內nội 不bất 見kiến 有hữu 。 見kiến 聞văn 覺giác 知tri 。 好hảo 惡ác 長trường 短đoản 。 打đả 成thành 一nhất 片phiến 。 一nhất 一nhất 拈niêm 出xuất 。 更cánh 無vô 異dị 見kiến 。

地địa 藏tạng 問vấn 修tu 山sơn 主chủ 。 近cận 日nhật 南nam 方phương 佛Phật 法Pháp 如như 何hà 。 爭tranh 如như 我ngã 這giá 裏lý 種chúng 田điền 博bác 飯phạn 喫khiết 。 修tu 云vân 。 如như 三tam 界giới 何hà 。 藏tạng 云vân 。 你nễ 喚hoán 甚thậm 麼ma 處xứ 作tác 三tam 界giới 。 微vi 塵trần 世thế 界giới 。 亦diệc 如như 是thị 觀quán 。

○# 知tri 見kiến 不bất 生sanh 分phân 第đệ 三tam 十thập 一nhất

須Tu 菩Bồ 提Đề 。 若nhược 人nhân 言ngôn 。 佛Phật 說thuyết 我ngã 見kiến 。 人nhân 見kiến 。 眾chúng 生sanh 見kiến 。 壽thọ 者giả 見kiến 。 須Tu 菩Bồ 提Đề 。 於ư 意ý 云vân 何hà 。 是thị 人nhân 解giải 我ngã 。 所sở 說thuyết 義nghĩa 不phủ 。

不phủ 也dã 世Thế 尊Tôn 。 是thị 人nhân 不bất 解giải 。 如Như 來Lai 所sở 說thuyết 義nghĩa 。

何hà 以dĩ 故cố 。 世Thế 尊Tôn 說thuyết 我ngã 見kiến 。 人nhân 見kiến 。 眾chúng 生sanh 見kiến 。 壽thọ 者giả 見kiến 。 即tức 非phi 我ngã 見kiến 。 人nhân 見kiến 。 眾chúng 生sanh 見kiến 。 壽thọ 者giả 見kiến 。 是thị 名danh 我ngã 見kiến 。 人nhân 見kiến 。 眾chúng 生sanh 見kiến 。 壽thọ 者giả 見kiến 。

心tâm 生sanh 則tắc 種chủng 種chủng 法pháp 生sanh 。 相tương/tướng 之chi 為vi 病bệnh 。 皆giai 起khởi 於ư 見kiến 也dã 。 佛Phật 言ngôn 此thử 四tứ 相tương/tướng 。 只chỉ 見kiến 其kỳ 性tánh 。 不bất 見kiến 其kỳ 相tướng 。 疊điệp 前tiền 三tam 遍biến 再tái 說thuyết 者giả 。 是thị 佛Phật 分phân 別biệt 棄khí 身thân 見kiến 性tánh 之chi 義nghĩa 也dã 。 始thỉ 即tức 令linh 諸chư 學học 人nhân 先tiên 除trừ 粗thô 重trọng/trùng 四tứ 相tương/tướng 。 如như 大Đại 乘Thừa 正chánh 宗tông 分phần/phân 所sở 說thuyết 也dã 。 次thứ 即tức 令linh 見kiến 自tự 性tánh 之chi 後hậu 。 復phục 除trừ 微vi 細tế 四tứ 相tương/tướng 。 如như 究cứu 竟cánh 無vô 我ngã 分phần/phân 中trung 說thuyết 也dã 。 此thử 二nhị 分phần 中trung 。 即tức 皆giai 顯hiển 出xuất 理lý 中trung 清thanh 淨tịnh 四tứ 相tương/tướng 。 若nhược 於ư 自tự 心tâm 無vô 求cầu 無vô 得đắc 。 湛trạm 然nhiên 常thường 住trụ 。 是thị 清thanh 淨tịnh 我ngã 見kiến 。 若nhược 見kiến 自tự 性tánh 。 本bổn 自tự 具cụ 足túc 。 是thị 清thanh 淨tịnh 人nhân 見kiến 。 於ư 自tự 心tâm 中trung 。 無vô 煩phiền 惱não 可khả 斷đoạn 。 是thị 清thanh 淨tịnh 眾chúng 生sanh 見kiến 。 自tự 性tánh 無vô 變biến 無vô 異dị 。 不bất 生sanh 不bất 滅diệt 。 是thị 清thanh 淨tịnh 壽thọ 者giả 見kiến 。

須Tu 菩Bồ 提Đề 。 發phát 阿A 耨Nậu 多Đa 羅La 三Tam 藐Miệu 三Tam 菩Bồ 提Đề 心tâm 者giả 。 於ư 一nhất 切thiết 法pháp 。 應ưng 如như 是thị 知tri 。 如như 是thị 見kiến 。 如như 是thị 信tín 解giải 。 不bất 生sanh 法pháp 相tướng 。 須Tu 菩Bồ 提Đề 。 所sở 言ngôn 法pháp 相tướng 者giả 。 如Như 來Lai 說thuyết 即tức 非phi 法pháp 相tướng 。 是thị 名danh 法pháp 相tướng 。

如như 是thị 二nhị 字tự 。 直trực 指chỉ 法Pháp 身thân 實thật 際tế 。 以dĩ 所sở 見kiến 之chi 妄vọng 相tương/tướng 既ký 空không 。 則tắc 能năng 見kiến 之chi 妄vọng 見kiến 亦diệc 泯mẫn 。 知tri 見kiến 信tín 解giải 。 總tổng 應ưng 如như 是thị 。 此thử 真chân 實thật 般Bát 若Nhã 。 究cứu 竟cánh 極cực 則tắc 。 不bất 必tất 另# 求cầu 法Pháp 相tương/tướng 。 然nhiên 初sơ 入nhập 道đạo 時thời 。 不bất 假giả 法pháp 相tướng 。 故cố 無vô 入nhập 頭đầu 處xứ 。 既ký 見kiến 性tánh 了liễu 。 亦diệc 當đương 遠viễn 離ly 此thử 相tương/tướng 。 所sở 謂vị 得đắc 魚ngư 忘vong 卻khước 筌thuyên 。 到đáo 岸ngạn 不bất 須tu 船thuyền 之chi 說thuyết 。 所sở 以dĩ 末mạt 後hậu 為vì 汝nhữ 剗sản 卻khước 云vân 。 即tức 非phi 法pháp 相tướng 。 是thị 名danh 法pháp 相tướng 。 學học 佛Phật 者giả 不bất 但đãn 形hình 相tướng 不bất 可khả 著trước 。 法pháp 相tướng 亦diệc 不bất 可khả 著trước 也dã 。

百bách 丈trượng 禪thiền 師sư 云vân 。 法Pháp 身thân 即tức 虗hư 空không 。 虗hư 空không 即tức 法Pháp 身thân 。 虗hư 空không 與dữ 法Pháp 身thân 無vô 異dị 相tướng 。 佛Phật 與dữ 眾chúng 生sanh 無vô 異dị 相tướng 。 生sanh 死tử 與dữ 涅Niết 槃Bàn 無vô 異dị 相tướng 。 煩phiền 惱não 與dữ 菩Bồ 提Đề 無vô 異dị 相tướng 。 離ly 一nhất 切thiết 相tướng 即tức 是thị 佛Phật 。

○# 應ứng 化hóa 非phi 真chân 分phân 第đệ 三tam 十thập 二nhị

須Tu 菩Bồ 提Đề 。 若nhược 有hữu 人nhân 以dĩ 滿mãn 。 無vô 量lượng 阿a 僧Tăng 祗chi 世thế 界giới 七thất 寶bảo 。 持trì 用dụng 布bố 施thí 。 若nhược 有hữu 善thiện 男nam 子tử 善thiện 女nữ 人nhân 。 發phát 菩Bồ 提Đề 心tâm 者giả 。 持trì 於ư 此thử 經Kinh 。 乃nãi 至chí 四tứ 句cú 偈kệ 等đẳng 。 受thọ 持trì 讀đọc 誦tụng 。 為vì 人nhân 演diễn 說thuyết 。 其kỳ 福phước 勝thắng 彼bỉ 。

前tiền 言ngôn 恆Hằng 河Hà 沙sa 等đẳng 世thế 界giới 七thất 寶bảo 。 尚thượng 屬thuộc 有hữu 量lượng 。 此thử 則tắc 言ngôn 無vô 量lượng 阿a 僧Tăng 祗chi 。 世thế 界giới 七thất 寶bảo 。 是thị 極cực 言ngôn 其kỳ 多đa 也dã 。 以dĩ 是thị 布bố 施thí 。 尚thượng 不bất 及cập 受thọ 持trì 演diễn 說thuyết 。 得đắc 福phước 為vi 多đa 。 葢# 發phát 菩Bồ 提Đề 心tâm 者giả 。 是thị 大Đại 乘Thừa 最Tối 上Thượng 乘Thừa 人nhân 也dã 。 凡phàm 夫phu 四tứ 大đại 色sắc 身thân 。 豈khởi 能năng 說thuyết 法Pháp 聽thính 法Pháp 。 是thị 他tha 本bổn 來lai 孤cô 明minh 。 通thông 徹triệt 十thập 方phương 的đích 解giải 說thuyết 解giải 聽thính 。 如như 此thử 持trì 經Kinh 。 其kỳ 心tâm 自tự 是thị 。 不bất 生sanh 不bất 滅diệt 。 無vô 掛quải 無vô 礙ngại 。 其kỳ 福phước 可khả 知tri 。

云vân 何hà 為vì 人nhân 演diễn 說thuyết 。 不bất 取thủ 於ư 相tướng 。 如như 如như 不bất 動động 。

何hà 以dĩ 故cố 。 一nhất 切thiết 有hữu 為vi 法pháp 。 如như 夢mộng 幻huyễn 泡bào 影ảnh 。 如như 露lộ 亦diệc 如như 電điện 。 應ưng 作tác 如như 是thị 觀quán 。

如như 何hà 為vì 人nhân 演diễn 說thuyết 。 可khả 見kiến 不bất 是thị 口khẩu 吻vẫn 邊biên 話thoại 說thuyết 。 不bất 取thủ 於ư 相tướng 。 如như 如như 不bất 動động 。 心tâm 體thể 本bổn 空không 。 相tương/tướng 亦diệc 是thị 空không 。 人nhân 法pháp 俱câu 空không 。 是thị 真chân 演diễn 說thuyết 也dã 。 真Chân 如Như 之chi 性tánh 。 不bất 生sanh 不bất 滅diệt 。 不bất 斷đoạn 不bất 常thường 。 不bất 來lai 不bất 去khứ 。 無vô 顛điên 倒đảo 。 無vô 變biến 異dị 。 是thị 真Chân 如Như 如như 。 上thượng 如như 字tự 是thị 體thể 。 下hạ 如như 字tự 是thị 。 用dụng 心tâm 境cảnh 一nhất 如như 。 本bổn 無vô 動động 搖dao 。 譬thí 如như 鏡kính 中trung 現hiện 影ảnh 。 無vô 如như 不bất 可khả 。 有hữu 為vi 法pháp 者giả 。 一nhất 落lạc 于vu 法pháp 。 皆giai 有hữu 為vi 也dã 。 經Kinh 云vân 。 一nhất 切thiết 法pháp 皆giai 是thị 佛Phật 法Pháp 。 佛Phật 豈khởi 離ly 法pháp 者giả 哉tai 。 但đãn 著trước 于vu 法pháp 。 則tắc 為vi 法pháp 所sở 泥nê 。 故cố 有hữu 夢mộng 幻huyễn 泡bào 影ảnh 露lộ 電điện 之chi 喻dụ 。 以dĩ 見kiến 所sở 謂vị 佛Phật 法Pháp 者giả 。 即tức 非phi 佛Phật 法Pháp 也dã 。

如như 夢mộng 者giả 。 心tâm 之chi 所sở 想tưởng 。 而nhi 非phi 本bổn 心tâm 也dã 。 如như 幻huyễn 者giả 。 謂vị 假giả 此thử 以dĩ 設thiết 教giáo 。 非phi 可khả 挑thiêu 燈đăng 更cánh 覓mịch 火hỏa 也dã 。 如như 泡bào 者giả 。 水thủy 聚tụ 成thành 泡bào 。 泡bào 散tán 復phục 為vi 水thủy 。 如như 影ảnh 者giả 。 形hình 生sanh 影ảnh 見kiến 。 形hình 消tiêu 即tức 影ảnh 滅diệt 。 如như 露lộ 者giả 。 滋tư 潤nhuận 草thảo 木mộc 之chi 長trường/trưởng 。 草thảo 木mộc 自tự 有hữu 性tánh 也dã 。 如như 電điện 者giả 。 光quang 燭chúc 陰ấm 黑hắc 之chi 際tế 。 光quang 去khứ 還hoàn 成thành 空không 也dã 。 夢mộng 幻huyễn 泡bào 影ảnh 四tứ 喻dụ 。 喻dụ 法pháp 本bổn 空không 。 露lộ 電điện 二nhị 喻dụ 。 喻dụ 法pháp 無vô 常thường 。 本bổn 空không 則tắc 無vô 常thường 。 無vô 常thường 則tắc 歸quy 空không 。 故cố 法pháp 法pháp 本bổn 無vô 法pháp 也dã 。 如như 是thị 觀quán 者giả 。 不bất 動động 不bất 靜tĩnh 。 不bất 生sanh 不bất 滅diệt 。 無vô 為vi 無vô 不bất 為vi 。 定định 觀quán 止Chỉ 觀Quán 。 更cánh 無vô 異dị 法pháp 。

佛Phật 鑑giám 和hòa 尚thượng 示thị 眾chúng 。 舉cử 僧Tăng 問vấn 法Pháp 眼nhãn 。 不bất 取thủ 於ư 相tướng 。 如như 如như 不bất 動động 。 如như 何hà 。 法Pháp 眼nhãn 云vân 。 日nhật 出xuất 東đông 方phương 夜dạ 落lạc 西tây 。 其kỳ 僧Tăng 有hữu 省tỉnh 。 若nhược 也dã 於ư 此thử 見kiến 得đắc 。 方phương 知tri 道đạo 旋toàn 風phong 偃yển 岳nhạc 。 本bổn 來lai 常thường 靜tĩnh 。 江giang 河hà 兢căng 注chú 。 元nguyên 自tự 不bất 流lưu 。

憨# 山sơn 曰viết 。 琴cầm 瑟sắt 雖tuy 有hữu 妙diệu 音âm 。 非phi 妙diệu 指chỉ 不bất 能năng 發phát 。 眾chúng 生sanh 雖tuy 具cụ 妙diệu 心tâm 。 非phi 妙diệu 觀quán 不bất 能năng 顯hiển 。 故cố 示thị 三tam 觀quán 門môn 。 曰viết 空không 觀quán 。 曰viết 不bất 空không 觀quán 。 曰viết 中trung 道đạo 觀quán 。 觀quán 至chí 中trung 道đạo 。 非phi 寂tịch 非phi 照chiếu 。 如như 如như 平bình 等đẳng 。

佛Phật 說thuyết 是thị 經Kinh 已dĩ 。 長Trưởng 老lão 須Tu 菩Bồ 提Đề 。 及cập 諸chư 比Bỉ 丘Khâu 。 比Bỉ 丘Khâu 尼Ni 。 優Ưu 婆Bà 塞Tắc 。 優Ưu 婆Bà 夷Di 。 一nhất 切thiết 世thế 間gian 。 天thiên 。 人nhân 。 阿a 修tu 羅la 。 聞văn 佛Phật 所sở 說thuyết 。 皆giai 大đại 歡hoan 喜hỷ 。 信tín 受thọ 奉phụng 行hành 。

僧Tăng 謂vị 之chi 比Bỉ 丘Khâu 。 尼ni 姑cô 謂vị 之chi 比Bỉ 丘Khâu 尼Ni 。 居cư 士sĩ 謂vị 之chi 優Ưu 婆Bà 塞Tắc 。 道đạo 姑cô 謂vị 之chi 優Ưu 婆Bà 夷Di 。 一nhất 切thiết 世thế 間gian 之chi 人nhân 。 及cập 天thiên 上thượng 之chi 人nhân 。 阿a 修tu 羅la 神thần 。 乃nãi 六lục 道đạo 中trung 之chi 三tam 道đạo 也dã 。 此thử 照chiếu 應ưng 首thủ 章chương 與dữ 大đại 比Bỉ 丘Khâu 眾chúng 等đẳng 語ngữ 。 聞văn 佛Phật 所sở 說thuyết 。 具cụ 聞văn 慧tuệ 也dã 。 皆giai 大đại 歡hoan 喜hỷ 。 具cụ 思tư 慧tuệ 也dã 。 信tín 受thọ 奉phụng 行hành 。 具cụ 修tu 慧tuệ 也dã 。 至chí 理lý 無vô 言ngôn 。 真chân 空không 無vô 相tướng 。 說thuyết 是thị 經Kinh 已dĩ 。 仍nhưng 歸quy 無vô 言ngôn 。 諸chư 色sắc 天thiên 人nhân 。 終chung 歸quy 無vô 相tướng 。 金kim 剛cang 之chi 義nghĩa 盡tận 矣hĩ 。

皆giai 大đại 歡hoan 喜hỷ 。 是thị 佛Phật 法Pháp 普phổ 度độ 廣quảng 大đại 結kết 願nguyện 處xứ 。 凡phàm 人nhân 有hữu 得đắc 則tắc 歡hoan 喜hỷ 。 佛Phật 法Pháp 無vô 得đắc 故cố 為vi 大đại 歡hoan 喜hỷ 。 凡phàm 人nhân 具cụ 足túc 則tắc 歡hoan 喜hỷ 。 佛Phật 法Pháp 具cụ 足túc 非phi 具cụ 足túc 故cố 為vi 大đại 歡hoan 喜hỷ 。 皆giai 大đại 歡hoan 喜hỷ 。 則tắc 人nhân 人nhân 菩Bồ 提Đề 。 人nhân 人nhân 彼bỉ 岸ngạn 。 人nhân 人nhân 涅Niết 槃Bàn 也dã 。 不bất 獨độc 摩ma 頂đảnh 受thọ 記ký 為vi 歡hoan 喜hỷ 。 即tức 為vi 人nhân 輕khinh 賤tiện 亦diệc 歡hoan 喜hỷ 。 不bất 獨độc 福phước 德đức 不bất 可khả 思tư 。 量lượng 為vi 歡hoan 喜hỷ 。 即tức 割cát 截tiệt 身thân 體thể 亦diệc 歡hoan 喜hỷ 。 道đạo 川xuyên 頌tụng 曰viết 。 如như 客khách 歸quy 鄉hương 。 如như 子tử 見kiến 孃nương 。 是thị 為vi 如như 是thị 大Đại 道Đạo 場tràng 。

按án 。 是thị 經Kinh 開khai 首thủ 。 便tiện 說thuyết 如như 是thị 兩lưỡng 字tự 。 中trung 間gian 節tiết 節tiết 。 皆giai 詮thuyên 如như 是thị 義nghĩa 。 故cố 總tổng 結kết 全toàn 經kinh 。 則tắc 曰viết 作tác 如như 是thị 觀quán 。 如như 是thị 觀quán 者giả 。 比tỉ 如như 是thị 知tri 。 如như 是thị 見kiến 。 如như 是thị 信tín 解giải 。 更cánh 為vi 了liễu 徹triệt 。 禪thiền 之chi 正chánh 諦đế 不bất 過quá 觀quán 照chiếu 而nhi 已dĩ 。 心tâm 經kinh 開khai 首thủ 。 即tức 曰viết 觀Quán 自Tự 在Tại 菩Bồ 薩Tát 。 易dị 曰viết 。 觀quán 盥quán 而nhi 不bất 薦tiến 。 道Đạo 德đức 經kinh 曰viết 。 內nội 觀quán 其kỳ 心tâm 。 心tâm 無vô 其kỳ 心tâm 。 陰ấm 符phù 經kinh 曰viết 。 觀quán 天thiên 之chi 道đạo 。 又hựu 曰viết 。 機cơ 在tại 於ư 目mục 。 孔khổng 曰viết 。 觀quán 其kỳ 所sở 由do 。 顏nhan 曰viết 。 瞻chiêm 之chi 在tại 前tiền 。 孟# 曰viết 。 莫mạc 良lương 於ư 眸mâu 子tử 。 莊trang 曰viết 。 冥minh 冥minh 之chi 中trung 能năng 見kiến 曉hiểu 焉yên 。 觀quán 之chi 一nhất 法pháp 。 原nguyên 為vi 入nhập 禪thiền 機cơ 竅khiếu 。 故cố 木mộc 經kinh 人nhân 我ngã 等đẳng 見kiến 皆giai 曰viết 見kiến 。 佛Phật 法Pháp 等đẳng 眼nhãn 皆giai 曰viết 眼nhãn 。 如như 是thị 觀quán 則tắc 以dĩ 不bất 觀quán 為vi 觀quán 而nhi 無vô 不bất 觀quán 。 如như 如như 不bất 動động 。 諸chư 法pháp 如như 義nghĩa 。 即tức 其kỳ 所sở 為vi 觀quán 也dã 。 故cố 曰viết 作tác 如như 是thị 觀quán 。 乃nãi 妙diệu 智trí 正chánh 覺giác 。

金kim 剛cang 般Bát 若Nhã 全toàn 經kinh 之chi 宗tông 旨chỉ 也dã 。 每mỗi 見kiến 詮thuyên 道đạo 之chi 書thư 。 皆giai 以dĩ 起khởi 首thủ 為vi 結kết 證chứng 。 如như 中trung 庸dong 天thiên 命mạng 之chi 謂vị 性tánh 。 末mạt 則tắc 曰viết 上thượng 天thiên 之chi 載tái 。 上thượng 論luận 曰viết 時thời 習tập 。 末mạt 則tắc 曰viết 時thời 哉tai 時thời 哉tai 。 大đại 學học 曰viết 明minh 德đức 。 通thông 篇thiên 總tổng 是thị 明minh 德đức 於ư 天thiên 下hạ 。 孟# 軻kha 曰viết 仁nhân 義nghĩa 而nhi 已dĩ 矣hĩ 。 通thông 篇thiên 皆giai 是thị 仁nhân 義nghĩa 。 又hựu 何hà 疑nghi 此thử 經Kinh 如như 是thị 起khởi 首thủ 。 不bất 如như 是thị 結kết 束thúc 乎hồ 。 由do 此thử 言ngôn 之chi 。 則tắc 四tứ 句cú 偈kệ 。 即tức 以dĩ 此thử 當đương 之chi 。 何hà 嘗thường 不bất 是thị 自tự 此thử 偈kệ 出xuất 。 佛Phật 再tái 無vô 言ngôn 。 阿A 難Nan 再tái 不bất 問vấn 。 皆giai 大đại 歡hoan 喜hỷ 。 佛Phật 與dữ 凡phàm 夫phu 。 皆giai 如như 是thị 人nhân 。 全toàn 經kinh 皆giai 如như 是thị 說thuyết 。

金Kim 剛Cang 經Kinh 如Như 是Thị 解Giải (# 終Chung )#

長Trường/trưởng 白Bạch 山Sơn 樵Tiều 李# 化Hóa 熈# 閱Duyệt 註Chú 經Kinh 。 即Tức 說Thuyết 偈Kệ 曰Viết

瞥miết 爾nhĩ 無vô 明minh 。 惑hoặc 業nghiệp 蔓mạn 延diên 。 于vu 真chân 空không 中trung 。

諸chư 法pháp 熾sí 然nhiên 。 轉chuyển 大đại 法Pháp 輪luân 。 塵trần 霾mai 盡tận 掃tảo 。

妙diệu 高cao 峰phong 頭đầu 。 紅hồng 日nhật 杲# 杲# 。 釋Thích 迦Ca 饒nhiêu 舌thiệt 。

甜điềm 絮# 空không 生sanh 。 此thử 大đại 居cư 士sĩ 。 再tái 添# 葛cát 藤đằng 。

蛇xà 足túc 婆bà 心tâm 。 原nguyên 無vô 文văn 字tự 。 不bất 住trụ 法Pháp 門môn 。

如như 是thị 如như 是thị 。

一nhất 齋trai 和hòa 尚thượng 頌tụng 讚tán

言ngôn 之chi 似tự 有hữu 究cứu 來lai 無vô 。 真chân 個cá 金kim 剛cang 髓tủy 裡# 居cư 。

迷mê 時thời 憑bằng 燈đăng 光quang 曉hiểu 夜dạ 。 蚤tảo 承thừa 願nguyện 力lực 示thị 神thần 珠châu 。

蘧# 菴am 道Đạo 人Nhân 金kim 之chi 俊# 頌tụng

如như 是thị 如như 是thị 。 三tam 藏tạng 十thập 二nhị 部bộ 。 無vô 不bất 如như 是thị 。 一nhất 千thiên 七thất 百bách 則tắc 公công 案án 。 無vô 不bất 如như 是thị 。

雖tuy 然nhiên 認nhận 作tác 如như 是thị 。 無vô 有hữu 是thị 處xứ 。 無vô 是thị 道Đạo 人Nhân 。 何hà 故cố 絮# 絮# 。

咄đốt 。 不bất 聞văn 晨thần 市thị 雞kê 聲thanh 擾nhiễu 。 萬vạn 戶hộ 千thiên 門môn 處xứ 處xứ 曉hiểu 。

又hựu 偈kệ

若nhược 說thuyết 有hữu 法pháp 則tắc 謗báng 法pháp 。 若nhược 說thuyết 有hữu 佛Phật 則tắc 謗báng 佛Phật 。

若nhược 說thuyết 無vô 法pháp 併tinh 無vô 佛Phật 。 無vô 是thị 道Đạo 人Nhân 又hựu 呌khiếu 屈khuất 。

No.485-D# 跋bạt 語ngữ

萬vạn 曆lịch 間gian 。 紫tử 栢# 尊tôn 者giả 以dĩ 藏tạng 冊sách 梵Phạm 本bổn 繁phồn 重trọng/trùng 。 難nan 以dĩ 流lưu 通thông 。 更cánh 於ư 擕# 李# 楞lăng 嚴nghiêm 禪thiền 剎sát 。 創sáng/sang 置trí 側trắc 理lý 輕khinh 編biên 。 使sử 佛Phật 祖tổ 慧tuệ 命mạng 。 得đắc 緇# 白bạch 交giao 參tham 。 其kỳ 功công 並tịnh 於ư 日nhật 月nguyệt 。 (# 琮# )# 謬mậu 膺ưng 眾chúng 推thôi 。 不bất 揣đoàn 綿miên 力lực 。 擔đảm 荷hà 此thử 重trọng/trùng 寄ký 者giả 。 三tam 十thập 餘dư 載tái 於ư 茲tư 矣hĩ 。 所sở 見kiến 金kim 剛cang 經kinh 註chú 釋Thích 種chủng 類loại 非phi 一nhất 。 中trung 有hữu 釋thích 論luận 三tam 卷quyển 。 乃nãi 天thiên 親thân 得đắc 之chi 無vô 著trước 。 無vô 著trước 得đắc 十thập 行hành 偈kệ 於ư 日nhật 光quang 定định 中trung 。 出xuất 定định 而nhi 授thọ 者giả 。 嗣tự 後hậu 謝tạ 靈linh 運vận 。 曇đàm 琛# 。 慧tuệ 淨tịnh 。 以dĩ 至chí 圭# 峯phong 。 中trung 峯phong 各các 有hữu 發phát 明minh 。 未vị 有hữu 現hiện 宰tể 官quan 身thân 。 作tác 如như 是thị 解giải 。 朗lãng 同đồng 懸huyền 鏡kính 。 辯biện 解giải 連liên 環hoàn 。 能năng 令linh 義nghĩa 虎hổ 禪thiền 龍long 。 揮huy 麈# 高cao 談đàm 者giả 。 且thả 拱củng 手thủ 韜# 翰hàn 。 如như 此thử 其kỳ 希hy 有hữu 奇kỳ 特đặc 者giả 。 從tùng 今kim 附phụ 藏tạng 而nhi 行hành 。 將tương 天thiên 壤nhưỡng 有hữu 盡tận 。 利lợi 益ích 無vô 窮cùng 。 豈khởi 止chỉ 排bài 眾chúng 苦khổ 。 永vĩnh 福phước 壽thọ 而nhi 已dĩ 哉tai 。

主chủ 般Bát 若Nhã 堂đường 八bát 十thập 三tam 歲tuế 老lão 僧Tăng 性tánh 琮# 和hòa 南nam 謹cẩn 識thức

No.485-E# 序tự

說thuyết 佛Phật 法Pháp 者giả 。 動động 借tá 提đề 唱xướng 影ảnh 響hưởng 焉yên 。 伸thân 指chỉ 屈khuất 拳quyền 以dĩ 為vi 盡tận 西tây 來lai 意ý 。 噫# 教giáo 宗tông 一nhất 而nhi 已dĩ 。 瞽# 師sư 避tị 柱trụ 疾tật 觸xúc 拭thức 不bất 岌# 岌# 舉cử 十thập 二nhị 部bộ 付phó 一nhất 炬cự 乎hồ 。 予# 見kiến 坦thản 公công 金kim 剛cang 經kinh 註chú 。 始thỉ 無vô 齟# 齬# 不bất 合hợp 也dã 。 金kim 剛cang 乃nãi 為vi 佛Phật 根căn 基cơ 。 堅kiên 定định 不bất 壞hoại 。 虗hư 實thật 有hữu 無vô 相tướng 圓viên 。 即tức 至chí 涅Niết 槃Bàn 。 亦diệc 無vô 首thủ 尾vĩ 。 豈khởi 非phi 眾chúng 經kinh 之chi 軌quỹ 則tắc 。 而nhi 必tất 以dĩ 伸thân 指chỉ 屈khuất 拳quyền 頑ngoan 空không 雲vân 霧vụ 兒nhi 說thuyết 閇bế 結kết 。 不bất 又hựu 數số 重trọng/trùng 須Tu 彌Di 山Sơn 數số 重trọng/trùng 流lưu 沙sa 鰐# 水thủy 耶da 。 故cố 觀quán 其kỳ 分phần/phân 次thứ 。 法Pháp 忍Nhẫn 總tổng 歸quy 妙diệu 有hữu 。 不bất 倚ỷ 八bát 正chánh 。 譬thí 諸chư 月nguyệt 自tự 皎hiệu 虗hư 羣quần 峰phong 寂tịch 然nhiên 不bất 住trụ 。 究cứu 竟cánh 如như 如như 不bất 動động 。 謂vị 之chi 正Chánh 法Pháp 象tượng 教giáo 。 三Tam 明Minh 十Thập 力Lực 。 不bất 在tại 斯tư 編biên 耶da 。 馬mã 鳴minh 悟ngộ 道đạo 寶bảo 光quang 手thủ 中trung 華hoa 。 非phi 落lạc 思tư 搆câu 組# 撰soạn 之chi 藩# 。 認nhận 取thủ 太thái 無vô 。 坦thản 公công 有hữu 焉yên 。 諸chư 公công 刻khắc 此thử 。 覺giác 律luật 論luận 儀nghi 。 則tắc 評bình 唱xướng 宗tông 鏡kính 。 下hạ 以dĩ 此thử 燈đăng 照chiếu 之chi 。 今kim 後hậu 珊san 瑚hô 池trì 諸chư 大đại 眾chúng 。 聞văn 十thập 三tam 昧muội 。 始thỉ 知tri 西tây 來lai 意ý 。 神thần 幢tràng 在tại 此thử 金kim 剛cang 定định 耳nhĩ 。 予# 論luận 與dữ 坦thản 公công 合hợp 。 不bất 涉thiệp 于vu 子tử 影ảnh 孫tôn 響hưởng 二nhị 諱húy 。 何hà 分phần/phân 宗tông 教giáo 真chân 詮thuyên 。 若nhược 謂vị 十thập 二nhị 部bộ 不bất 基cơ 于vu 此thử 。 吾ngô 不bất 信tín 矣hĩ 。

順thuận 治trị 庚canh 寅# 冬đông 眷quyến 年niên 社xã 弟đệ 王vương 鐸đạc 撰soạn

No.485-F# 跋bạt

如như 是thị 道Đạo 人Nhân 註chú 金kim 剛cang 經kinh 。 成thành 函hàm 一nhất 帙# 示thị 余dư 。 且thả 命mạng 序tự 之chi 。 余dư 平bình 昔tích 未vị 讀đọc 佛Phật 氏thị 書thư 。 闇ám 昧muội 其kỳ 理lý 。 烏ô 能năng 妄vọng 置trí 一nhất 辭từ 。 然nhiên 因nhân 是thị 而nhi 有hữu 感cảm 也dã 。 奚hề 感cảm 乎hồ 。 葢# 感cảm 夫phu 道Đạo 人Nhân 生sanh 平bình 履lý 變biến 。 而nhi 乃nãi 卒thốt 歸quy 於ư 如như 是thị 也dã 。 憶ức 道Đạo 人Nhân 初sơ 當đương 釋thích 褐hạt 。 余dư 與dữ 觀quán 政chánh 同đồng 曹tào 。 晨thần 夕tịch 晤# 對đối 。 靜tĩnh 如như 處xứ 女nữ 。 及cập 至chí 揚dương 扢# 古cổ 今kim 。 則tắc 洋dương 洋dương 灑sái 灑sái 。 鈎câu 玄huyền 聆linh 要yếu 。 如như 列liệt 眉mi 如như 指chỉ 掌chưởng 。 吾ngô 知tri 其kỳ 為vi 多đa 聞văn 。 出xuất 尹# 荒hoang 徼# 。 戈qua 鋌đĩnh 滿mãn 地địa 。 道Đạo 人Nhân 茹như 雪tuyết 䬸# 氷băng 。 半bán 菽# 不bất 飽bão 。 日nhật 與dữ 鶉# 結kết 之chi 民dân 。 扶phù 傷thương 弔điếu 死tử 。 共cộng 相tương 存tồn 活hoạt 。 吾ngô 知tri 其kỳ 為vi 廉liêm 慈từ 。 入nhập 佐tá 度độ 支chi 。 尋tầm 遷thiên 翰hàn 苑uyển 。 繼kế 掌chưởng 樞xu 垣viên 。 條điều 畫họa 之chi 疏sớ/sơ 。 日nhật 凡phàm 數số 上thượng 。 及cập 守thủ 制chế 歸quy 里lý 。

時thời 事sự 大đại 非phi 。 猝# 俾tỉ 重trọng/trùng 任nhậm 。 甫phủ 及cập 兩lưỡng 月nguyệt 。 柄bính 臣thần 議nghị 論luận 紛phân 紜vân 。 諸chư 竪thụ 罔võng 主chủ 作tác 姦gian 。 讀đọc 道Đạo 人Nhân 縋# 賊tặc 一nhất 疏sớ/sơ 。 猶do 堪kham 髮phát 立lập 。 吾ngô 知tri 其kỳ 為vi 忠trung 藎# 。 身thân 為vi 賊tặc 執chấp 。 欲dục 挾hiệp 而nhi 西tây 。 計kế 脫thoát 間gian 走tẩu 。 馳trì 身thân 西tây 南nam 。 號hiệu 召triệu 草thảo 澤trạch 。 血huyết 口khẩu 而nhi 盟minh 者giả 數sổ 萬vạn 人nhân 。 冀ký 得đắc 逆nghịch 賊tặc 而nhi 甘cam 心tâm 焉yên 。 此thử 何hà 異dị 橋kiều 下hạ 劍kiếm 。 博bác 浪lãng 槌chùy 。 吾ngô 知tri 其kỳ 為vi 俠hiệp 烈liệt 。

至chí 大đại 憝# 就tựu 殲# 。

天thiên 命mạng 有hữu 定định 。 道Đạo 人Nhân 散tán 徒đồ 黨đảng 。 解giải 靺mạt 鞨# 。 布bố 袍bào 芒mang 履lý 。 投đầu 首thủ 轅viên 門môn 。 僑kiều 居cư 轂cốc 下hạ 。 蕭tiêu 然nhiên 四tứ 壁bích 。 口khẩu 不bất 言ngôn 貧bần 。 日nhật 尋tầm 黃hoàng 冠quan 師sư 。 商thương 確xác 服phục 餌nhị 吐thổ 納nạp 之chi 術thuật 。 又hựu 取thủ 佛Phật 氏thị 經kinh 。 以dĩ 儒nho 者giả 名danh 理lý 分phần/phân 章chương 闡xiển 釋thích 。 超siêu 超siêu 玄huyền 著trước 。 有hữu 如như 郭quách 之chi 註chú 莊trang 。 讀đọc 者giả 止chỉ 知tri 其kỳ 真chân 實thật 如như 義nghĩa 。 而nhi 不bất 知tri 舉cử 世thế 間gian 一nhất 切thiết 聲thanh 華hoa 。 勳huân 伐phạt 名danh 根căn 。 理lý 障chướng 糺củ 結kết 。 而nhi 不bất 可khả 解giải 者giả 。 咸hàm 歸quy 於ư 是thị 。 而nhi 破phá 除trừ 焉yên 。 世thế 宙trụ 有hữu 壞hoại 。 金kim 剛cang 不bất 壞hoại 。 金kim 剛cang 不bất 壞hoại 。 此thử 註chú 亦diệc 不bất 壞hoại 。 以dĩ 如như 是thị 理lý 。 說thuyết 如như 是thị 法Pháp 。 吾ngô 今kim 而nhi 後hậu 不bất 能năng 知tri 道Đạo 人Nhân 也dã 。

北bắc 海hải 老lão 人nhân 書thư