Kim Cang Kinh Diễn Cổ –

金Kim 剛Cang 經Kinh 演Diễn 古Cổ

清Thanh 寂Tịch 燄Diệm 述Thuật

原nguyên 夫phu 般Bát 若Nhã 功công 德đức 不bất 可khả 思tư 議nghị 者giả 。 由do 其kỳ 照chiếu 破phá 世thế 出xuất 世thế 間gian 諸chư 相tướng 。 洞đỗng 見kiến 性tánh 源nguyên 故cố 也dã 。 眾chúng 生sanh 隨tùy 順thuận 無vô 明minh 。 長trường/trưởng 居cư 此thử 岸ngạn 。 流lưu 轉chuyển 生sanh 死tử 。 菩Bồ 薩Tát 隨tùy 順thuận 般Bát 若Nhã 。 立lập 登đăng 彼bỉ 岸ngạn 。 高cao 證chứng 涅Niết 槃Bàn 。 蓋cái 般Bát 若Nhã 者giả 。 度độ 苦khổ 海hải 之chi 慈từ 航# 。 破phá 長trường 夜dạ 之chi 明minh 炬cự 。 諸chư 佛Phật 所sở 師sư 。 諸chư 天thiên 敬kính 奉phụng 。 可khả 不bất 信tín 哉tai 。

世Thế 尊Tôn 二nhị 十thập 年niên 中trung 。 為vì 諸chư 弟đệ 子tử 。 搜sưu 窮cùng 二nhị 我ngã 。 直trực 徹triệt 三tam 空không 。 微vi 細tế 淘đào 汰# 。 廣quảng 談đàm 般Bát 若Nhã 。 大đại 般Bát 若Nhã 經kinh 。 凡phàm 四tứ 處xứ 一nhất 十thập 六lục 會hội 。 六lục 百bách 卷quyển 。 金kim 剛cang 般Bát 若Nhã 。 當đương 第đệ 二nhị 處xứ 。 第đệ 九cửu 會hội 。 第đệ 五ngũ 百bách 七thất 十thập 七thất 卷quyển 。 傳truyền 至chí 此thử 土thổ/độ 凡phàm 六lục 譯dịch 。

時thời 所sở 宗tông 尚thượng 。 皆giai 弘hoằng 秦tần 本bổn 。 天Thiên 竺Trúc 有hữu 無vô 著trước 菩Bồ 薩Tát 。 位vị 登đăng 初Sơ 地Địa 。 因nhân 讀đọc 此thử 經Kinh 。 罔võng 測trắc 涯nhai 涘# 。 乃nãi 入nhập 日nhật 光quang 定định 。 上thượng 昇thăng 兜Đâu 率Suất 。 親thân 從tùng 慈Từ 氏Thị 。 稟bẩm 受thọ 八bát 十thập 行hành 偈kệ 。 以dĩ 釋thích 此thử 經Kinh 。 又hựu 將tương 此thử 偈kệ 。 轉chuyển 授thọ 弟đệ 天thiên 親thân 菩Bồ 薩Tát 。 各các 造tạo 論luận 解giải 釋thích 。 天thiên 親thân 約ước 斷đoạn 疑nghi 執chấp 以dĩ 釋thích 。 無vô 著trước 約ước 顯hiển 行hành 位vị 以dĩ 釋thích 。 唐đường 圭# 峯phong 宗tông 密mật 禪thiền 師sư 。 撮toát 二nhị 論luận 之chi 精tinh 要yếu 。 科khoa 經kinh 唯duy 約ước 天thiên 親thân 。 釋thích 義nghĩa 即tức 兼kiêm 無vô 著trước 。 亦diệc 傍bàng 求cầu 餘dư 論luận 。 採thải 集tập 諸chư 疏sớ/sơ 。 題đề 云vân 疏sớ/sơ 論luận 纂toản 要yếu 。 有hữu 宋tống 長trường/trưởng 水thủy 法Pháp 師sư 子tử 璿# 。 又hựu 作tác 刊# 定định 記ký 七thất 卷quyển 釋thích 之chi 。

此thử 金kim 剛cang 般Bát 若Nhã 經kinh 。 真chân 源nguyên 的đích 派phái 。 列liệt 聖thánh 相tương/tướng 傳truyền 。 遡# 流lưu 及cập 源nguyên 。 長trường/trưởng 水thủy 宗tông 圭# 峯phong 。 圭# 峯phong 宗tông 二nhị 論luận 。 二nhị 論luận 宗tông 兜Đâu 率Suất 。 兜Đâu 率Suất 親thân 稟bẩm 靈linh 山sơn 。 言ngôn 言ngôn 有hữu 據cứ 。 字tự 字tự 無vô 差sai 。 如như 取thủ 家gia 劵# 而nhi 治trị 祖tổ 業nghiệp 。 復phục 何hà 疑nghi 哉tai 。 後hậu 學học 安an 於ư 寡quả 聞văn 。 此thử 古cổ 疏sớ/sơ 記ký 。 有hữu 畢tất 生sanh 未vị 曾tằng 寓# 目mục 者giả 。 甚thậm 至chí 恣tứ 己kỷ 臆ức 見kiến 。 輙triếp 形hình 註chú 釋thích 。 毫hào 釐li 之chi 差sai 。 天thiên 地địa 懸huyền 隔cách 。 疑nghi 誤ngộ 將tương 來lai 。 其kỳ 害hại 匪phỉ 細tế 。 寒hàn 輝huy 闍xà 黎lê 。 禪thiền 晏# 之chi 暇hạ 。 以dĩ 是thị 經Kinh 為vi 印ấn 心tâm 之chi 明minh 鏡kính 。 涵# 泳# 古cổ 疏sớ/sơ 記ký 有hữu 年niên 。 但đãn 其kỳ 文văn 簡giản 古cổ 。 不bất 便tiện 初sơ 學học 。 乃nãi 刪san 繁phồn 取thủ 要yếu 。 又hựu 從tùng 而nhi 敷phu 演diễn 挑thiêu 剔dịch 之chi 。 名danh 之chi 曰viết 演diễn 古cổ 。 俾tỉ 讀đọc 者giả 。 開khai 卷quyển 瞭# 然nhiên 。 發phát 四tứ 心tâm 而nhi 興hưng 萬vạn 行hạnh 。 破phá 羣quần 疑nghi 而nhi 徹triệt 三tam 空không 。 其kỳ 有hữu 功công 於ư 學học 般Bát 若Nhã 者giả 甚thậm 大đại 。 故cố 樂nhạo/nhạc/lạc 為vi 序tự 諸chư 卷quyển 首thủ 。

旹# 歲tuế 在tại 丙bính 辰thần 正chánh 月nguyệt 燈đăng 節tiết 後hậu 三tam 日nhật

富phú 沙sa 釋thích 道đạo 霈# 題đề

No.495-B# 敘tự

金kim 剛cang 經kinh 。 雖tuy 白bạch 衣y 士sĩ 。 有hữu 能năng 誦tụng 之chi 。 即tức 註chú 解giải 亦diệc 夥# 矣hĩ 。 若nhược 論luận 般Bát 若Nhã 大đại 旨chỉ 。 無vô 論luận 誦tụng 者giả 茫mang 然nhiên 。 即tức 註chú 者giả 亦diệc 未vị 必tất 盡tận 得đắc 也dã 。 夷di 攷# 無vô 著trước 菩Bồ 薩Tát 。 位vị 證chứng 初Sơ 地Địa 。 讀đọc 此thử 經Kinh 罔võng 測trắc 其kỳ 義nghĩa 。 至chí 升thăng 兜Đâu 率Suất 。 稟bẩm 彌Di 勒Lặc 指chỉ 授thọ 。 復phục 轉chuyển 示thị 天thiên 親thân 。 始thỉ 各các 造tạo 論luận 解giải 釋thích 。 而nhi 唐đường 之chi 圭# 峰phong 。 宋tống 之chi 長trường/trưởng 水thủy 。 乃nãi 循tuần 流lưu 溯# 源nguyên 。 互hỗ 有hữu 宣tuyên 發phát 。 然nhiên 皆giai 辭từ 旨chỉ 精tinh 妙diệu 。 非phi 宿túc 學học 難nan 知tri 。 則tắc 金kim 剛cang 般Bát 若Nhã 。 豈khởi 易dị 言ngôn 哉tai 。 博bác 地địa 凡phàm 夫phu 。 以dĩ 愚ngu 癡si 柔nhu 暗ám 。 浮phù 沉trầm 苦khổ 海hải 。 非phi 般Bát 若Nhã 不bất 能năng 津tân 渡độ 。 然nhiên 非phi 自tự 發phát 菩Bồ 提Đề 心tâm 。 焉yên 能năng 直trực 契khế 般Bát 若Nhã 。 特đặc 人nhân 之chi 不bất 肯khẳng 耳nhĩ 。 且thả 般Bát 若Nhã 慧tuệ 光quang 。 照chiếu 破phá 萬vạn 有hữu 。 洞đỗng 徹triệt 性tánh 源nguyên 。 不bất 但đãn 盡tận 掃tảo 凡phàm 情tình 。 抑ức 且thả 不bất 存tồn 聖thánh 解giải 。 故cố 金kim 剛cang 般Bát 若Nhã 。 以dĩ 無vô 住trụ 為vi 宗tông 。 以dĩ 摧tồi 壞hoại 一nhất 切thiết 為vi 用dụng 。 誦tụng 者giả 說thuyết 者giả 。 不bất 悟ngộ 妙diệu 旨chỉ 。 徒đồ 爾nhĩ 尋tầm 言ngôn 。 恐khủng 去khứ 經kinh 愈dũ 遠viễn 矣hĩ 。 余dư 幼ấu 依y 上thượng 士sĩ 。 聞văn 誦tụng 金kim 剛cang 而nhi 喜hỷ 之chi 。 茲tư 劇kịch 病bệnh 更cánh 生sanh 。 知tri 生sanh 滅diệt 不bất 常thường 。 用dụng 深thâm 儆# 策sách 。 方phương 期kỳ 一nhất 意ý 法Pháp 寶bảo 。 闚khuy 測trắc 甚thậm 深thâm 。 適thích 寒hàn 輝huy 禪thiền 師sư 。 以dĩ 金kim 剛cang 演diễn 古cổ 示thị 余dư 。 演diễn 古cổ 者giả 。 即tức 二nhị 論luận 以dĩ 及cập 纂toản 要yếu 刊# 定định 諸chư 書thư 。 演diễn 暢sướng 宣tuyên 明minh 。 發phát 古cổ 人nhân 未vị 盡tận 之chi 秘bí 。 以dĩ 成thành 詮thuyên 釋thích 也dã 。 其kỳ 中trung 緒tự 清thanh 意ý 簡giản 。 理lý 玄huyền 辭từ 達đạt 。 纔tài 一nhất 展triển 玩ngoạn 。 意ý 念niệm 氷băng 融dung 。 顧cố 著trước 書thư 者giả 。 皆giai 自tự 成thành 一nhất 家gia 言ngôn 。 而nhi 禪thiền 師sư 獨độc 曰viết 演diễn 古cổ 。 正chánh 以dĩ 禪thiền 師sư 注chú 經kinh 。 不bất 更cánh 自tự 立lập 意ý 解giải 。 以dĩ 註chú 還hoàn 古cổ 人nhân 。 是thị 注chú 法pháp 不bất 立lập 也dã 。 則tắc 知tri 從tùng 上thượng 聖thánh 賢hiền 論luận 疏sớ/sơ 。 即tức 論luận 疏sớ/sơ 法pháp 亦diệc 不bất 立lập 也dã 。 繇# 是thị 而nhi 解giải 。 如Như 來Lai 廣quảng 說thuyết 般Bát 若Nhã 。 即tức 般Bát 若Nhã 法pháp 亦diệc 不bất 立lập 也dã 。 就tựu 演diễn 古cổ 而nhi 約ước 經kinh 義nghĩa 。 其kỳ 有hữu 裨bì 于vu 發phát 四tứ 心tâm 。 證chứng 三tam 空không 。 破phá 羣quần 疑nghi 。 嚴nghiêm 萬vạn 行hạnh 。 功công 德đức 豈khởi 淺thiển 鮮tiên 哉tai 。 是thị 書thư 所sở 在tại 。 皆giai 應ưng 作tác 禮lễ 圍vi 繞nhiễu 。 以dĩ 諸chư 華hoa 香hương 。 而nhi 散tán 其kỳ 處xứ 。

會hội 稽khể 如như 現hiện 范phạm 鋐# 和hòa 南nam 撰soạn

No.495-C# 後hậu 序tự

金kim 剛cang 般Bát 若Nhã 經kinh 者giả 。 乃nãi 佛Phật 祖tổ 傳truyền 心tâm 之chi 秘bí 要yếu 也dã 。 以dĩ 著trước 衣y 持trì 鉢bát 。 為vi 發phát 起khởi 者giả 。 欲dục 令linh 知tri 般Bát 若Nhã 不bất 離ly 日nhật 用dụng 之chi 間gian 也dã 。 雖tuy 其kỳ 中trung 破phá 相tương/tướng 斷đoạn 疑nghi 。 而nhi 事sự 行hành 理lý 觀quán 。 未vị 嘗thường 偏thiên 廢phế 。 其kỳ 度độ 生sanh 無vô 度độ 。 無vô 住trụ 生sanh 心tâm 。 以dĩ 無vô 我ngã 等đẳng 。 修tu 一nhất 切thiết 善thiện 法Pháp 。 非phi 莊trang 嚴nghiêm 。 名danh 莊trang 嚴nghiêm 等đẳng 。 類loại 皆giai 正chánh 偏thiên 回hồi 互hỗ 。 不bất 犯phạm 鋒phong 芒mang 。 神thần 而nhi 明minh 之chi 。 存tồn 乎hồ 其kỳ 人nhân 。 故cố 黃hoàng 梅mai 以dĩ 是thị 印ấn 心tâm 。 曾tằng 溪khê 聞văn 而nhi 開khai 悟ngộ 。 豈khởi 徒đồ 然nhiên 哉tai 。 但đãn 此thử 經Kinh 義nghĩa 趣thú 深thâm 遠viễn 。 古cổ 今kim 詮thuyên 釋thích 。 殆đãi 且thả 百bách 家gia 。 惟duy 西tây 竺trúc 天thiên 親thân 無vô 著trước 。 稟bẩm 承thừa 兜Đâu 率Suất 。 以dĩ 住trụ 一nhất 十thập 八bát 處xứ 。 密mật 示thị 階giai 差sai 。 斷đoạn 二nhị 十thập 七thất 疑nghi 。 潛tiềm 通thông 血huyết 脉mạch 。 允duẫn 合hợp 世Thế 尊Tôn 無vô 相tướng 大Đại 乘Thừa 之chi 旨chỉ 。 而nhi 此thử 土thổ/độ 則tắc 有hữu 青thanh 龍long 。 大đại 雲vân 。 資tư 聖thánh 。 塵trần 外ngoại 。 諸chư 疏sớ/sơ 。 或hoặc 依y 或hoặc 違vi 。 學học 者giả 無vô 所sở 折chiết 衷# 。 中trung 唐đường 圭# 峰phong 宗tông 密mật 禪thiền 師sư 。 約ước 無vô 著trước 七thất 種chủng 義nghĩa 句cú 以dĩ 懸huyền 判phán 。 依y 天thiên 親thân 斷đoạn 疑nghi 問vấn 答đáp 以dĩ 科khoa 釋thích 。 并tinh 採thải 集tập 諸chư 疏sớ/sơ 。 題đề 曰viết 疏sớ/sơ 論luận 纂toản 要yếu 。 又hựu 為vi 紀kỷ 略lược 以dĩ 釋thích 。 上thượng 符phù 聖thánh 旨chỉ 。 俯phủ 逗đậu 羣quần 機cơ 。 實thật 像tượng 代đại 之chi 法pháp 匠tượng 也dã 。 五ngũ 季quý 石thạch 壁bích 法Pháp 師sư 。 襲tập 用dụng 紀kỷ 略lược 。 別biệt 為vi 廣quảng 錄lục 。 辭từ 或hoặc 繁phồn 長trường/trưởng 。 學học 者giả 苦khổ 之chi 。 有hữu 宋tống 天thiên 聖thánh 間gian 。 長trường/trưởng 水thủy 子tử 璿# 法Pháp 師sư 。 重trọng/trùng 為vi 修tu 治trị 。 剪tiễn 煩phiền 削tước 冗# 。 黜truất 偽ngụy 存tồn 真chân 。 命mạng 名danh 刊# 定định 記ký 。 真chân 可khả 謂vị 內nội 院viện 之chi 功công 臣thần 。 圭# 山sơn 之chi 後hậu 裔duệ 也dã 。 斯tư 文văn 不bất 墜trụy 。 厥quyết 功công 懋# 哉tai 。 余dư 以dĩ 己kỷ 酉dậu 之chi 夏hạ 。 叨# 陪bồi 清thanh 眾chúng 於ư 石thạch 鼓cổ 選tuyển 佛Phật 場tràng 。 因nhân 同đồng 諸chư 友hữu 。 商thương 摧tồi 大đại 意ý 。 山sơn 居cư 晝trú 永vĩnh 。 旹# 或hoặc 披phi 尋tầm 。 但đãn 纂toản 要yếu 。 文văn 簡giản 古cổ 而nhi 難nạn/nan 通thông 。 刊# 定định 。 語ngữ 詳tường 悉tất 而nhi 莫mạc 記ký 。 因nhân 會hội 合hợp 兩lưỡng 部bộ 。 刪san 煩phiền 取thủ 要yếu 。 而nhi 融dung 通thông 之chi 。 其kỳ 間gian 敷phu 演diễn 挑thiêu 剔dịch 。 不bất 悖bội 古cổ 德đức 之chi 意ý 。 竊thiết 命mạng 名danh 曰viết 演diễn 古cổ 。 聊liêu 以dĩ 自tự 備bị 遺di 忘vong 。 朝triêu 夕tịch 玩ngoạn 繹# 。 其kỳ 發phát 四tứ 心tâm 而nhi 修tu 六Lục 度Độ 。 破phá 二nhị 我ngã 而nhi 徹triệt 三tam 空không 。 端đoan 有hữu 藉tạ 是thị 為vi 指chỉ 南nam 云vân 。

旹#

己kỷ 酉dậu 秋thu 九cửu 月nguyệt 既ký 望vọng 後hậu 學học 寂tịch 燄diệm 書thư 於ư 石thạch 鼓cổ 選tuyển 佛Phật 場tràng

金Kim 剛Cang 般Bát 若Nhã 經Kinh 演Diễn 古Cổ

晉tấn 安an 後hậu 學học 釋thích 。 寂tịch 燄diệm 。 述thuật 。

金Kim 剛Cang 般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 經Kinh

金kim 剛cang 。 天thiên 上thượng 之chi 寶bảo 也dã 。 帝Đế 釋Thích 有hữu 之chi 。 薄bạc 福phước 者giả 難nan 見kiến 。 具cụ 堅kiên 利lợi 明minh 三tam 義nghĩa 。 其kỳ 體thể 極cực 堅kiên 。 一nhất 切thiết 物vật 不bất 能năng 壞hoại 。 其kỳ 用dụng 極cực 利lợi 。 能năng 壞hoại 一nhất 切thiết 物vật 。 其kỳ 相tương/tướng 極cực 明minh 。 能năng 炤chiếu 一nhất 切thiết 。 所sở 以dĩ 薩Tát 遮Già 尼Ni 乾Kiền 子Tử 經Kinh 云vân 。 帝Đế 釋Thích 金kim 剛cang 寶bảo 。 能năng 滅diệt 阿a 修tu 羅la 。 智trí 碎toái 煩phiền 惱não 山sơn 。 能năng 壞hoại 亦diệc 如như 是thị 。 故cố 佛Phật 以dĩ 喻dụ 三tam 種chủng 般Bát 若Nhã 。 梵Phạn 語ngữ 般Bát 若Nhã 。 此thử 云vân 智trí 慧tuệ 。 其kỳ 體thể 即tức 實thật 相tướng 般Bát 若Nhã 。 乃nãi 吾ngô 人nhân 本bổn 有hữu 之chi 性tánh 。 真chân 常thường 清thanh 淨tịnh 。 今kim 古cổ 恆hằng 然nhiên 。 雖tuy 經kinh 多đa 劫kiếp 。 流lưu 轉chuyển 生sanh 死tử 。 而nhi 曾tằng 無vô 所sở 損tổn 。 是thị 極cực 堅kiên 義nghĩa 。 其kỳ 用dụng 即tức 觀quán 炤chiếu 般Bát 若Nhã 。 亦diệc 是thị 本bổn 有hữu 心tâm 光quang 。 不bất 發phát 則tắc 已dĩ 。 發phát 則tắc 能năng 斷đoạn 惑hoặc 著trước 。 無vô 始thỉ 以dĩ 來lai 。 無vô 明minh 煩phiền 惱não 。 無vô 所sở 不bất 壞hoại 。 是thị 極cực 利lợi 義nghĩa 。 約ước 其kỳ 功công 能năng 。 稱xưng 波Ba 羅La 蜜Mật 。 此thử 云vân 到đáo 彼bỉ 岸ngạn 。 謂vị 乘thừa 般Bát 若Nhã 舟chu 航# 。 離ly 生sanh 死tử 此thử 岸ngạn 。 度độ 煩phiền 惱não 中trung 流lưu 。 到đáo 涅Niết 槃Bàn 彼bỉ 岸ngạn 。 涅Niết 槃Bàn 。 此thử 翻phiên 圓viên 寂tịch 。 亦diệc 云vân 滅diệt 度độ 。 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 即tức 寂tịch 滅diệt 相tương/tướng 。 不bất 復phục 更cánh 滅diệt 。 但đãn 以dĩ 迷mê 倒đảo 。 妄vọng 見kiến 生sanh 死tử 。 名danh 在tại 此thử 岸ngạn 。 若nhược 悟ngộ 生sanh 死tử 本bổn 空không 。 元nguyên 來lai 圓viên 寂tịch 。 名danh 到đáo 彼bỉ 岸ngạn 。 若nhược 兼kiêm 般Bát 若Nhã 迴hồi 文văn 。 應ưng 云vân 到đáo 彼bỉ 岸ngạn 慧tuệ 。 上thượng 七thất 字tự 是thị 所sở 詮thuyên 。 經Kinh 字tự 是thị 能năng 詮thuyên 。 具cụ 貫quán 攝nhiếp 常thường 法pháp 四tứ 義nghĩa 。 貫quán 者giả 。 如như 線tuyến 貫quán 華hoa 。 謂vị 貫quán 串xuyến 所sở 應ưng 知tri 義nghĩa 。 攝nhiếp 者giả 。 如như 經kinh 持trì 緯# 。 謂vị 攝nhiếp 持trì 所sở 化hóa 眾chúng 生sanh 。 常thường 者giả 。 不bất 易dị 義nghĩa 。 乃nãi 三tam 世thế 諸chư 佛Phật 。 不bất 易dị 之chi 常thường 道đạo 。 法pháp 者giả 。 軌quỹ 則tắc 義nghĩa 。 乃nãi 十thập 方phương 菩Bồ 薩Tát 。 同đồng 遵tuân 之chi 正chánh 軌quỹ 。 即tức 文văn 字tự 般Bát 若Nhã 。 是thị 極cực 明minh 義nghĩa 。 學học 者giả 苟cẩu 能năng 由do 文văn 字tự 般Bát 若Nhã 而nhi 起khởi 觀quán 炤chiếu 。 由do 觀quán 炤chiếu 般Bát 若Nhã 而nhi 契khế 實thật 相tướng 。 是thị 謂vị 金kim 剛cang 智trí 慧tuệ 到đáo 彼bỉ 岸ngạn 也dã 。

釋thích 經kinh 正chánh 文văn 。 准chuẩn 常thường 三tam 分phần/phân 。 曰viết 序tự 。 曰viết 正chánh 。 曰viết 流lưu 通thông 。 蓋cái 世Thế 尊Tôn 將tương 演diễn 般Bát 若Nhã 。 先tiên 彰chương 由do 致trí 。 故cố 曰viết 序tự 分phần/phân 。 由do 致trí 既ký 彰chương 。 當đương 機cơ 受thọ 法pháp 。 全toàn 經kinh 旨chỉ 趣thú 。 解giải 行hành 斯tư 陳trần 。 故cố 曰viết 正chánh 宗tông 。 宗tông 趣thú 既ký 明minh 。 務vụ 於ư 開khai 濟tế 。 近cận 益ích 當đương 時thời 。 遠viễn 益ích 未vị 來lai 。 使sử 傳truyền 芳phương 千thiên 古cổ 。 慧tuệ 命mạng 不bất 絕tuyệt 。 故cố 曰viết 流lưu 通thông 。

○# 初sơ 序tự 分phần/phân 。 有hữu 證chứng 信tín 。 發phát 起khởi 之chi 殊thù 。 今kim 證chứng 信tín 。 有hữu 六lục 種chủng 成thành 就tựu 。

如như 是thị 我ngã 聞văn 。

一nhất 時thời 。 佛Phật 在tại 舍Xá 衛Vệ 國Quốc 。 祇Kỳ 樹Thụ 給Cấp 孤Cô 獨Độc 園Viên 。 與dữ 大đại 比Bỉ 丘Khâu 眾chúng 。 千thiên 二nhị 百bách 五ngũ 十thập 人nhân 俱câu 。

如như 是thị 。 信tín 成thành 就tựu 也dã 。 信tín 則tắc 所sở 言ngôn 之chi 理lý 順thuận 。 順thuận 則tắc 師sư 資tư 之chi 道đạo 成thành 。 佛Phật 法Pháp 大đại 海hải 。 信tín 為vi 能năng 入nhập 。 智trí 為vi 能năng 度độ 。 故cố 居cư 首thủ 也dã 。

我ngã 聞văn 。 聞văn 成thành 就tựu 也dã 。 我ngã 者giả 。 阿A 難Nan 自tự 稱xưng 。 然nhiên 是thị 隨tùy 世thế 假giả 立lập 。 不bất 同đồng 凡phàm 夫phu 外ngoại 道đạo 所sở 計kế 之chi 我ngã 。 聞văn 者giả 。 親thân 聽thính 。 非phi 是thị 展triển 轉chuyển 傳truyền 聞văn 。 此thử 方phương 真chân 教giáo 體thể 。 清thanh 淨tịnh 在tại 音âm 聞văn 。 不bất 假giả 音âm 聞văn 。 教giáo 何hà 由do 立lập 。

一nhất 時thời 者giả 。

時thời 成thành 就tựu 也dã 。 世thế 事sự 合hợp 會hội 。 尚thượng 待đãi 昌xương 期kỳ 。 大đại 法pháp 弘hoằng 宣tuyên 。 豈khởi 違vi 嘉gia 運vận 。 故cố 曰viết 法Pháp 王Vương 啟khải 運vận 。 嘉gia 會hội 之chi 時thời 也dã 。 然nhiên 十thập 方phương 世thế 界giới 。 天thiên 上thượng 人nhân 間gian 。

時thời 分phần/phân 不bất 同đồng 。 今kim 但đãn 取thủ 師sư 資tư 道đạo 合hợp 。 說thuyết 聽thính 究cứu 竟cánh 之chi 時thời 。 故cố 云vân 一nhất 時thời 。

佛Phật 者giả 。 主chủ 成thành 就tựu 也dã 。 梵Phạn 語ngữ 具cụ 云vân 佛Phật 陀Đà 耶da 。 此thử 云vân 覺giác 者giả 。 具cụ 自tự 覺giác 覺giác 他tha 。 覺giác 滿mãn 三tam 義nghĩa 。 故cố 稱xưng 為vi 佛Phật 。 即tức 本bổn 師sư 釋Thích 迦Ca 牟Mâu 尼Ni 佛Phật 。 為vi 說thuyết 法Pháp 之chi 主chủ 。 非phi 大đại 覺giác 。 孰thục 能năng 演diễn 斯tư 大đại 法pháp 。

舍Xá 衛Vệ 國quốc 等đẳng 者giả 。 處xử 成thành 就tựu 也dã 。 舍Xá 衛Vệ 梵Phạn 語ngữ 。 此thử 云vân 聞văn 物vật 。 以dĩ 人nhân 物vật 富phú 庶thứ 。 聞văn 於ư 五ngũ 天thiên 。 此thử 說thuyết 法Pháp 之chi 處xứ 。 在tại 中trung 天Thiên 竺Trúc 波Ba 斯Tư 匿Nặc 王Vương 。 所sở 都đô 之chi 國quốc 。 城thành 外ngoại 東đông 南nam 五ngũ 里lý 許hứa 。 乃nãi 祇kỳ 陀đà 太thái 子tử 之chi 園viên 。 大đại 臣thần 須tu 達đạt 多đa 。 此thử 云vân 善thiện 施thí 。 以dĩ 常thường 給cấp 濟tế 國quốc 之chi 窮cùng 民dân 。 人nhân 稱xưng 之chi 為vi 。 給Cấp 孤Cô 獨Độc 長Trưởng 者Giả 。 布bố 金kim 買mãi 園viên 。 太thái 子tử 捨xả 樹thụ 。 共cộng 造tạo 精tinh 舍xá 。 請thỉnh 佛Phật 說thuyết 法Pháp 。 可khả 見kiến 般Bát 若Nhã 大đại 法pháp 。 非phi 勝thắng 地địa 亦diệc 不bất 克khắc 宣tuyên 也dã 。

與dữ 大đại 比Bỉ 丘Khâu 眾chúng 等đẳng 者giả 。 眾chúng 成thành 就tựu 也dã 。 座tòa 無vô 知tri 音âm 。 說thuyết 將tương 誰thùy 聽thính 。 今kim 機cơ 感cảm 盈doanh 前tiền 。 不bất 得đắc 不bất 說thuyết 。 比Bỉ 丘Khâu 含hàm 三tam 義nghĩa 。 一nhất 乞khất 士sĩ 。 謂vị 上thượng 乞khất 法pháp 以dĩ 資tư 慧tuệ 命mạng 。 下hạ 乞khất 食thực 以dĩ 養dưỡng 色sắc 身thân 。 亦diệc 云vân 破phá 惡ác 。 亦diệc 云vân 怖bố 魔ma 。 大đại 者giả 。 數số 多đa 。 名danh 重trọng/trùng 。 德đức 隆long 也dã 。 如như 憍kiêu 陳trần 那na 。 三tam 迦Ca 葉Diếp 。 舍Xá 利Lợi 弗Phất 。 目mục 犍kiền 連liên 。 耶da 舍xá 長trưởng 者giả 。 并tinh 其kỳ 眷quyến 屬thuộc 等đẳng 。 俱câu 在tại 一nhất 時thời 一nhất 處xứ 。 共cộng 相tương 和hòa 合hợp 。 濟tế 濟tế 同đồng 聞văn 。 可khả 謂vị 盛thịnh 矣hĩ 。 然nhiên 此thử 皆giai 先tiên 事sự 外ngoại 道đạo 。 艱gian 辛tân 累lũy/lụy/luy 年niên 。 一nhất 無vô 所sở 證chứng 。 纔tài 得đắc 見kiến 佛Phật 。 便tiện 登đăng 聖thánh 果Quả 。 感cảm 佛Phật 恩ân 深thâm 。 故cố 常thường 隨tùy 侍thị 。 所sở 以dĩ 偏thiên 列liệt 其kỳ 數số 。 其kỳ 餘dư 天thiên 龍long 八bát 部bộ 。 四tứ 眾chúng 人nhân 等đẳng 。 皆giai 結kết 於ư 流lưu 通thông 分phần/phân 中trung 。 首thủ 尾vĩ 相tương 望vọng 。 蓋cái 影ảnh 略lược 耳nhĩ 。

爾nhĩ 時thời 世Thế 尊Tôn 食thực 時thời 。 著trước 衣y 持trì 鉢bát 。 入nhập 舍Xá 衛Vệ 大Đại 城Thành 乞khất 食thực 。 於ư 其kỳ 城thành 中trung 。 次thứ 第đệ 乞khất 已dĩ 。 還hoàn 至chí 本bổn 處xứ 。 飯phạn 食thực 訖ngật 。 收thu 衣y 鉢bát 。 洗tẩy 足túc 已dĩ 。 敷phu 座tòa 而nhi 坐tọa 。

此thử 發phát 起khởi 序tự 。 將tương 說thuyết 般Bát 若Nhã 。 而nhi 以dĩ 著trước 衣y 持trì 鉢bát 。 為vi 發phát 起khởi 者giả 。 顯hiển 般Bát 若Nhã 不bất 離ly 日nhật 用dụng 之chi 間gian 也dã 。

爾nhĩ 時thời 者giả 。 大đại 眾chúng 雲vân 集tập 之chi 時thời 也dã 。 食thực 時thời 者giả 。 辰thần 巳tị 之chi 間gian 也dã 。 我ngã 釋Thích 迦Ca 世Thế 尊Tôn 。 既ký 現hiện 相tướng 人nhân 中trung 。 示thị 同đồng 人nhân 法pháp 。 亦diệc 於ư 食thực 時thời 。 著trước 僧Tăng 伽già 黎lê 衣y 。 持trì 紺cám 琉lưu 璃ly 鉢bát 。 嚴nghiêm 整chỉnh 威uy 儀nghi 。 肅túc 恭cung 齊tề 法pháp 。 出xuất 祇kỳ 園viên 而nhi 入nhập 舍Xá 衛Vệ 。 躬cung 行hành 三tam 世thế 諸chư 佛Phật 。 乞khất 食thực 之chi 法pháp 。 以dĩ 內nội 證chứng 平bình 等đẳng 理lý 。 外ngoại 空không 貧bần 富phú 相tương/tướng 。 故cố 於ư 城thành 中trung 。 無vô 問vấn 淨tịnh 穢uế 。 不bất 揀giản 貴quý 賤tiện 。 次thứ 第đệ 而nhi 乞khất 。 佛Phật 心tâm 既ký 等đẳng 。 使sử 施thí 者giả 獲hoạch 福phước 亦diệc 等đẳng 。 既ký 得đắc 食thực 已dĩ 。 仍nhưng 出xuất 大đại 城thành 而nhi 。 還hoàn 至chí 本bổn 處xứ 。 本bổn 處xứ 者giả 。 事sự 則tắc 祇Kỳ 桓Hoàn 精Tinh 舍Xá 。 理lý 則tắc 實thật 相tướng 真chân 空không 也dã 。 佛Phật 凡phàm 所sở 得đắc 食thực 。 分phân 為vi 四tứ 分phần/phân 。 一nhất 與dữ 同đồng 梵Phạm 行hạnh 者giả 。 二nhị 施thí 貧bần 病bệnh 乞khất 人nhân 。 三tam 施thí 水thủy 陸lục 眾chúng 生sanh 。 四tứ 自tự 食thực 。 食thực 訖ngật 。 乃nãi 收thu 拾thập 衣y 鉢bát 。 而nhi 洗tẩy 足túc 焉yên 。 阿a 含hàm 經kinh 說thuyết 。 佛Phật 行hạnh 時thời 離ly 地địa 四tứ 指chỉ 。 蓮liên 華hoa 承thừa 足túc 。 今kim 洗tẩy 足túc 者giả 。 先tiên 跣tiển 足túc 行hành 乞khất 。 歸quy 則tắc 洗tẩy 濯trạc 塵trần 汙ô 。 垂thùy 範phạm 後hậu 人nhân 也dã 。 敷phu 座tòa 而nhi 坐tọa 者giả 。 他tha 經kinh 侍thị 者giả 敷phu 座tòa 。 惟duy 說thuyết 般Bát 若Nhã 。 佛Phật 自tự 敷phu 座tòa 。 以dĩ 尊tôn 重trọng 般Bát 若Nhã 故cố 。 著trước 衣y 持trì 鉢bát 表biểu 戒giới 。 敷phu 座tòa 而nhi 坐tọa 表biểu 定định 。 以dĩ 戒giới 定định 發phát 起khởi 般Bát 若Nhã 。 令linh 人nhân 觀quán 象tượng 會hội 意ý 也dã 。 然nhiên 此thử 著trước 衣y 持trì 鉢bát 。 洗tẩy 足túc 敷phu 坐tọa 。 般Bát 若Nhã 真chân 機cơ 。 已dĩ 漏lậu 洩duệ 無vô 餘dư 矣hĩ 。 故cố 空không 生sanh 不bất 待đãi 如Như 來Lai 開khai 口khẩu 。 便tiện 嘆thán 希hy 有hữu 。 大đại 似tự 靈linh 山sơn 拈niêm 華hoa 。 迦Ca 葉Diếp 微vi 笑tiếu 。 二nhị 人nhân 默mặc 識thức 心tâm 通thông 。 如như 出xuất 一nhất 律luật 。 覽lãm 者giả 詳tường 焉yên 。 上thượng 來lai 序tự 分phần/phân 竟cánh 。

○# 二nhị 正chánh 宗tông 分phần/phân 。

時thời 長Trưởng 老lão 須Tu 菩Bồ 提Đề 。 在tại 大đại 眾chúng 中trung 。 即tức 從tùng 座tòa 起khởi 。 偏thiên 袒đản 右hữu 肩kiên 。 右hữu 膝tất 著trước 地địa 。 合hợp 掌chưởng 恭cung 敬kính 。 而nhi 白bạch 佛Phật 言ngôn 。 希hy 有hữu 。

世Thế 尊Tôn 。 如Như 來Lai 善thiện 護hộ 念niệm 諸chư 菩Bồ 薩Tát 。 善thiện 付phó 囑chúc 諸chư 菩Bồ 薩Tát 。

世Thế 尊Tôn 。 善thiện 男nam 子tử 善thiện 女nữ 人nhân 。 發phát 阿A 耨Nậu 多Đa 羅La 三Tam 藐Miệu 三Tam 菩Bồ 提Đề 心tâm 。 云vân 何hà 應ưng 住trụ 。 云vân 何hà 降hàng 伏phục 其kỳ 心tâm 。

此thử 善thiện 現hiện 申thân 請thỉnh 也dã 。 洪hồng 鐘chung 在tại 簴# 。 非phi 扣khấu 不bất 鳴minh 。 法Pháp 施thí 不bất 悋lận 。 待đãi 問vấn 乃nãi 說thuyết 。 即tức 此thử 祇kỳ 園viên 一nhất 會hội 。 皆giai 有hữu 樂nhạo 法Pháp 之chi 心tâm 。 未vị 敢cảm 擅thiện 請thỉnh 。

時thời 有hữu 德đức 長trường/trưởng 年niên 老lão 。 號hiệu 須Tu 菩Bồ 提Đề 者giả 。 此thử 云vân 空không 生sanh 。 亦diệc 名danh 善Thiện 現Hiện 。 解giải 空không 第đệ 一nhất 。 於ư 如Như 來Lai 著trước 衣y 持trì 鉢bát 。 敷phu 座tòa 而nhi 坐tọa 之chi 次thứ 。 頓đốn 然nhiên 發phát 明minh 般Bát 若Nhã 心tâm 體thể 。 遂toại 知tri 機cơ 知tri 時thời 。 即tức 從tùng 法pháp 空không 之chi 座tòa 。 而nhi 起khởi 悲bi 智trí 之chi 用dụng 。 袒đản 右hữu 肩kiên 。 屈khuất 右hữu 膝tất 。 皆giai 云vân 右hữu 者giả 。 表biểu 順thuận 也dã 。 合hợp 掌chưởng 。 表biểu 智trí 與dữ 理lý 冥minh 也dã 。 此thử 上thượng 結kết 集tập 家gia 敘tự 其kỳ 請thỉnh 法pháp 之chi 儀nghi 。

下hạ 善thiện 現hiện 讚tán 請thỉnh 。 先tiên 讚tán 。 然nhiên 如Như 來Lai 日nhật 用dụng 妙diệu 處xứ 。 他tha 人nhân 不bất 知tri 。 而nhi 空không 生sanh 獨độc 知tri 之chi 。 乃nãi 讚tán 言ngôn 希hy 有hữu 。 蓋cái 曠khoáng 劫kiếp 難nan 逢phùng 。 大Đại 千Thiên 唯duy 一nhất 。 豈khởi 多đa 得đắc 哉tai 。 善thiện 護hộ 念niệm 者giả 。 以dĩ 大đại 慈từ 護hộ 念niệm 根căn 熟thục 諸chư 菩Bồ 薩Tát 。 乃nãi 三tam 賢hiền 已dĩ 上thượng 者giả 。 護hộ 念niệm 。 即tức 加gia 被bị 與dữ 力lực 也dã 。 與dữ 根căn 本bổn 智trí 力lực 。 令linh 成thành 就tựu 佛Phật 法Pháp 。 與dữ 後hậu 得đắc 智trí 力lực 。 令linh 教giáo 化hóa 眾chúng 生sanh 。 善thiện 付phó 囑chúc 者giả 。 以dĩ 大đại 悲bi 付phó 囑chúc 根căn 未vị 熟thục 菩Bồ 薩Tát 。 已dĩ 得đắc 大Đại 乘Thừa 者giả 。 令linh 其kỳ 不bất 捨xả 。 未vị 得đắc 大Đại 乘Thừa 者giả 。 令linh 其kỳ 勝thắng 進tiến 。 故cố 慈Từ 氏Thị 頌tụng 云vân 。 巧xảo 護hộ 義nghĩa 應ưng 知tri 。 加gia 彼bỉ 身thân 同đồng 行hành 。 不bất 退thoái 得đắc 未vị 得đắc 。 是thị 名danh 善thiện 付phó 囑chúc 。

後hậu 請thỉnh 者giả 。 然nhiên 圓viên 頓đốn 因Nhân 地Địa 。 總tổng 有hữu 三tam 重trọng/trùng 。 初sơ 了liễu 悟ngộ 本bổn 性tánh 。 次thứ 發phát 菩Bồ 提Đề 心tâm 。 後hậu 修tu 菩Bồ 薩Tát 行hạnh 。 故cố 華hoa 嚴nghiêm 善thiện 財tài 先tiên 陳trần 已dĩ 發phát 。 方phương 問vấn 行hành 門môn 。 而nhi 此thử 經Kinh 全toàn 重trọng/trùng 在tại 。 發phát 菩Bồ 提Đề 心tâm 。 以dĩ 是thị 修tu 行hành 根căn 本bổn 故cố 。 空không 生sanh 既ký 悟ngộ 此thử 心tâm 。 遂toại 請thỉnh 真chân 修tu 之chi 行hành 。 不bất 但đãn 為vì 己kỷ 。 兼kiêm 為vì 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 申thân 請thỉnh 。 若nhược 人nhân 不bất 發phát 世thế 間gian 人nhân 天thiên 之chi 心tâm 。 及cập 出xuất 世thế 聲Thanh 聞Văn 緣Duyên 覺Giác 之chi 心tâm 。 而nhi 發phát 於ư 無vô 上thượng 。 正Chánh 等Đẳng 正Chánh 覺Giác 之chi 心tâm 。 極cực 為vi 難nan 得đắc 。 即tức 入nhập 如Như 來Lai 。 護hộ 念niệm 付phó 囑chúc 之chi 中trung 。 可khả 不bất 教giáo 以dĩ 修tu 行hành 之chi 法pháp 乎hồ 。 敢cảm 問vấn 。 昔tích 未vị 發phát 心tâm 。 住trụ 六lục 塵trần 境cảnh 。 今kim 既ký 發phát 心tâm 。 應ưng 安an 住trụ 何hà 地địa 。 昔tích 未vị 發phát 心tâm 。 隨tùy 逐trục 妄vọng 念niệm 。 今kim 既ký 發phát 心tâm 。 當đương 妄vọng 念niệm 起khởi 時thời 。 應ưng 云vân 何hà 降hàng 伏phục 。 誠thành 得đắc 如Như 來Lai 開khai 示thị 。 使sử 其kỳ 知tri 住trụ 知tri 降giáng/hàng 。 則tắc 修tu 行hành 不bất 錯thác 。 不bất 至chí 於ư 妄vọng 失thất 菩Bồ 提Đề 心tâm 矣hĩ 。 此thử 一nhất 問vấn 。 是thị 一nhất 經kinh 關quan 鍵kiện 。 按án 魏ngụy 譯dịch 有hữu 三tam 問vấn 。 應ưng 云vân 何hà 住trụ 。 云vân 何hà 修tu 行hành 。 云vân 何hà 降hàng 伏phục 其kỳ 心tâm 。 佛Phật 答đáp 令linh 安an 住trụ 四tứ 心tâm 。 修tu 六Lục 度Độ 行hành 。 不bất 令linh 著trước 相tương/tướng 。 是thị 降hàng 伏phục 義nghĩa 。 秦tần 譯dịch 略lược 去khứ 修tu 行hành 者giả 。 意ý 謂vị 住trụ 道đạo 降hàng 心tâm 。 即tức 是thị 修tu 行hành 。 不bất 可khả 離ly 此thử 。 別biệt 有hữu 所sở 修tu 也dã 。

佛Phật 言ngôn 。

善thiện 哉tai 善thiện 哉tai 。 須Tu 菩Bồ 提Đề 。 如như 汝nhữ 所sở 說thuyết 。 如Như 來Lai 善thiện 護hộ 念niệm 諸chư 菩Bồ 薩Tát 。 善thiện 付phó 囑chúc 諸chư 菩Bồ 薩Tát 。 汝nhữ 今kim 諦đế 聽thính 。 當đương 為vì 汝nhữ 說thuyết 。

善thiện 男nam 子tử 善thiện 女nữ 人nhân 。 發phát 阿A 耨Nậu 多Đa 羅La 三Tam 藐Miệu 三Tam 菩Bồ 提Đề 心tâm 。 應ưng 如như 是thị 住trụ 。 如như 是thị 降hàng 伏phục 其kỳ 心tâm 。 唯dụy 然nhiên 。

世Thế 尊Tôn 。 願nguyện 樂nhạo 欲dục 聞văn 。

重trọng/trùng 言ngôn 善thiện 哉tai 者giả 。 讚tán 其kỳ 所sở 問vấn 。 以dĩ 善thiện 現hiện 讚tán 請thỉnh 。 玅# 契khế 佛Phật 心tâm 。 故cố 印ấn 可khả 云vân 。 須Tu 菩Bồ 提Đề 下hạ 二nhị 句cú 。 牒điệp 其kỳ 所sở 讚tán 。 汝nhữ 今kim 諦đế 聽thính 二nhị 句cú 。 誡giới 聽thính 許hứa 說thuyết 。 說thuyết 箇cá 什thập 麼ma 。 說thuyết 發phát 菩Bồ 提Đề 心tâm 者giả 。 如như 是thị 安an 住trụ 如như 是thị 。 降hàng 心tâm 之chi 法pháp 。 即tức 指chỉ 下hạ 所sở 答đáp 之chi 文văn 也dã 。 又hựu 如như 是thị 二nhị 字tự 。 直trực 捷tiệp 指chỉ 出xuất 。 若nhược 不bất 如như 是thị 而nhi 住trụ 。 則tắc 是thị 非phi 住trụ 。 若nhược 不bất 如như 是thị 降hàng 伏phục 。 轉chuyển 成thành 妄vọng 心tâm 。 又hựu 安an 能năng 得đắc 無vô 上thượng 菩Bồ 提Đề 哉tai 。

時thời 空không 生sanh 聞văn 教giáo 。 即tức 應ưng 之chi 曰viết 唯duy 。 乃nãi 領lãnh 略lược 之chi 辭từ 。 如như 曾tằng 參tham 聞văn 一nhất 貫quán 之chi 道đạo 。 應ưng 之chi 以dĩ 唯duy 者giả 。 其kỳ 心tâm 固cố 已dĩ 渙# 然nhiên 無vô 滯trệ 矣hĩ 。 而nhi 復phục 云vân 願nguyện 樂nhạo 欲dục 聞văn 者giả 。 蓋cái 為vi 眾chúng 而nhi 發phát 起khởi 爾nhĩ 。

佛Phật 告cáo 須Tu 菩Bồ 提Đề 。

諸chư 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 應ưng 如như 是thị 降hàng 伏phục 其kỳ 心tâm 。 所sở 有hữu 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 之chi 類loại 。 若nhược 卵noãn 生sanh 。 若nhược 胎thai 生sanh 。 若nhược 濕thấp 生sanh 。 若nhược 化hóa 生sanh 。 若nhược 有hữu 色sắc 。 若nhược 無vô 色sắc 。 若nhược 有hữu 想tưởng 。 若nhược 無vô 想tưởng 。 若nhược 非phi 有hữu 想tưởng 。 非phi 無vô 想tưởng 。 我ngã 皆giai 令linh 入nhập 。 無Vô 餘Dư 涅Niết 槃Bàn 。 而nhi 滅diệt 度độ 之chi 。 如như 是thị 滅diệt 度độ 。 無vô 量lượng 無vô 數số 。 無vô 邊biên 眾chúng 生sanh 。 實thật 無vô 眾chúng 生sanh 。 得đắc 滅diệt 度độ 者giả 。

何hà 以dĩ 故cố 。 須Tu 菩Bồ 提Đề 。 若nhược 菩Bồ 薩Tát 有hữu 我ngã 相tướng 。 人nhân 相tướng 。 眾chúng 生sanh 相tướng 。 壽thọ 者giả 相tướng 。 則tắc 非phi 菩Bồ 薩Tát 。

此thử 如Như 來Lai 正chánh 答đáp 所sở 問vấn 。 二nhị 。 一nhất 答đáp 安an 住trụ 降hàng 心tâm 問vấn 。 謂vị 應ưng 住trụ 四tứ 心tâm 。 降hàng 伏phục 其kỳ 有hữu 我ngã 度độ 生sanh 之chi 心tâm 也dã 。 問vấn 雖tuy 有hữu 二nhị 。 答đáp 乃nãi 互hỗ 顯hiển 。 故cố 先tiên 標tiêu 降hàng 伏phục 其kỳ 心tâm 。 後hậu 結kết 如như 所sở 教giáo 住trụ 。 圭# 峰phong 準chuẩn 魏ngụy 譯dịch 三tam 問vấn 。 舉cử 降hàng 伏phục 為vi 總tổng 。 住trụ 修tu 為vi 別biệt 。 然nhiên 詳tường 經kinh 文văn 。 無vô 別biệt 答đáp 降hàng 伏phục 之chi 處xứ 。 則tắc 知tri 降hàng 伏phục 在tại 住trụ 修tu 中trung 。 皆giai 令linh 離ly 相tương/tướng 。 是thị 答đáp 降hàng 心tâm 之chi 問vấn 。 是thị 以dĩ 舉cử 降hàng 伏phục 。 則tắc 攝nhiếp 安an 住trụ 矣hĩ 。

前tiền 問vấn 云vân 。

善thiện 男nam 子tử 善thiện 女nữ 人nhân 。 今kim 答đáp 言ngôn 菩Bồ 薩Tát 者giả 。 已dĩ 發phát 大đại 心tâm 。 故cố 受thọ 菩Bồ 薩Tát 之chi 稱xưng 。 菩Bồ 薩Tát 。 此thử 云vân 覺giác 有hữu 情tình 。 謂vị 以dĩ 智trí 上thượng 求cầu 覺giác 道đạo 。 以dĩ 悲bi 下hạ 化hóa 有hữu 情tình 也dã 。 摩ma 訶ha 薩tát 。 此thử 云vân 大Đại 道Đạo 心tâm 眾chúng 生sanh 。 應ưng 如như 是thị 降hàng 伏phục 其kỳ 心tâm 者giả 。 即tức 指chỉ 下hạ 安an 住trụ 四tứ 心tâm 。 修tu 行hành 六Lục 度Độ 。 降hàng 伏phục 其kỳ 住trụ 相tương/tướng 之chi 心tâm 也dã 。 發phát 菩Bồ 提Đề 心tâm 者giả 。 以dĩ 度độ 生sanh 為vi 急cấp 務vụ 。 凡phàm 所sở 有hữu 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 之chi 類loại 。 悉tất 應ưng 度độ 脫thoát 。 此thử 總tổng 相tương/tướng 說thuyết 也dã 。

若nhược 卵noãn 生sanh 等đẳng 者giả 。 以dĩ 受thọ 生sanh 差sai 別biệt 言ngôn 之chi 。 天thiên 獄ngục 化hóa 生sanh 。 鬼quỷ 通thông 胎thai 化hóa 。 人nhân 畜súc 各các 四tứ 。 諸chư 餘dư 微vi 細tế 。 水thủy 陸lục 空không 行hành 。 不bất 可khả 具cụ 分phần/phân 品phẩm 類loại 。 以dĩ 依y 止chỉ 差sai 別biệt 言ngôn 之chi 。 有hữu 色sắc 。 四tứ 禪thiền 也dã 。 以dĩ 色sắc 蘊uẩn 為vi 身thân 。 無vô 色sắc 。 四tứ 空không 也dã 。 以dĩ 受thọ 想tưởng 行hành 識thức 。 四tứ 蘊uẩn 為vi 身thân 。 依y 止chỉ 。 即tức 身thân 義nghĩa 。 以dĩ 境cảnh 界giới 差sai 別biệt 言ngôn 之chi 。 有hữu 想tưởng 者giả 。 無vô 色sắc 界giới 中trung 。 空không 無vô 邊biên 。 識thức 無vô 邊biên 。 二nhị 天thiên 也dã 。 無vô 想tưởng 者giả 。 無Vô 所Sở 有Hữu 處Xứ 天Thiên 也dã 。 非phi 有hữu 想tưởng 非phi 無vô 想tưởng 者giả 。 非Phi 想Tưởng 非Phi 非Phi 想Tưởng 處Xứ 天Thiên 也dã 。 如như 是thị 則tắc 包bao 括quát 三tam 界giới 無vô 遺di 。 發phát 菩Bồ 提Đề 心tâm 者giả 。 必tất 應ưng 度độ 盡tận 而nhi 後hậu 已dĩ 。

故cố 彌Di 勒Lặc 頌tụng 云vân 。 廣quảng 大đại 第đệ 一nhất 常thường 。 其kỳ 心tâm 不bất 顛điên 倒đảo 。 利lợi 益ích 深thâm 心tâm 住trụ 。 此thử 乘thừa 功công 德đức 滿mãn 。 度độ 盡tận 三tam 界giới 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 則tắc 住trụ 廣quảng 大đại 心tâm 也dã 。 皆giai 令linh 入nhập 如Như 來Lai 。 究cứu 竟cánh 無vô 餘dư 。 涅Niết 槃Bàn 而nhi 滅diệt 度độ 之chi 。 此thử 住trụ 第đệ 一nhất 心tâm 也dã 。 滅diệt 度độ 無vô 量lượng 者giả 。 牒điệp 前tiền 受thọ 生sanh 差sai 別biệt 也dã 。 無vô 數số 者giả 。 牒điệp 前tiền 依y 止chỉ 差sai 別biệt 也dã 。 無vô 邊biên 者giả 。 牒điệp 前tiền 境cảnh 界giới 差sai 別biệt 也dã 。 無vô 眾chúng 生sanh 得đắc 滅diệt 度độ 者giả 。 謂vị 若nhược 見kiến 有hữu 眾chúng 生sanh 可khả 度độ 。 即tức 存tồn 度độ 生sanh 之chi 相tướng 。 必tất 生sanh 於ư 疲bì 勞lao 。 不bất 能năng 常thường 度độ 。 須tu 知tri 眾chúng 生sanh 性tánh 空không 故cố 。 同đồng 體thể 故cố 。 即tức 寂tịch 滅diệt 相tương/tướng 。 不bất 待đãi 更cánh 滅diệt 故cố 。 無vô 念niệm 故cố 。 法Pháp 界Giới 故cố 。 故cố 云vân 實thật 無vô 眾chúng 生sanh 。 得đắc 滅diệt 度độ 者giả 。 論luận 云vân 。 平bình 等đẳng 真chân 法Pháp 界Giới 。 佛Phật 不bất 度độ 眾chúng 生sanh 。 此thử 住trụ 常thường 心tâm 也dã 。 何hà 以dĩ 故cố 者giả 。 徵trưng 意ý 云vân 。 夫phu 既ký 度độ 生sanh 矣hĩ 。 乃nãi 曰viết 無vô 度độ 者giả 。 何hà 耶da 。 謂vị 若nhược 見kiến 有hữu 眾chúng 生sanh 可khả 度độ 。 則tắc 有hữu 我ngã 為vi 能năng 度độ 。 若nhược 見kiến 有hữu 我ngã 。 則tắc 有hữu 人nhân 眾chúng 生sanh 壽thọ 者giả 四tứ 相tương/tướng 。 與dữ 顛điên 倒đảo 凡phàm 夫phu 何hà 異dị 。 反phản 顯hiển 實thật 無vô 眾chúng 生sanh 得đắc 滅diệt 度độ 。 則tắc 無vô 我ngã 人nhân 眾chúng 生sanh 。 壽thọ 者giả 四tứ 相tương/tướng 。 是thị 住trụ 不bất 顛điên 倒đảo 心tâm 也dã 。

○# 大đại 珠châu 和hòa 尚thượng 曰viết 。 九cửu 類loại 眾chúng 生sanh 。 一nhất 心tâm 具cụ 足túc 。 隨tùy 造tạo 隨tùy 成thành 。 是thị 故cố 無vô 明minh 為vi 卵noãn 生sanh 。 煩phiền 惱não 包bao 褁# 為vi 胎thai 生sanh 。 愛ái 水thủy 浸tẩm 潤nhuận 為vi 濕thấp 生sanh 。 倐thúc 起khởi 煩phiền 惱não 為vi 化hóa 生sanh 。 悟ngộ 即tức 是thị 佛Phật 。 迷mê 號hiệu 眾chúng 生sanh 。 菩Bồ 薩Tát 只chỉ 以dĩ 念niệm 念niệm 心tâm 為vi 眾chúng 生sanh 。 若nhược 了liễu 念niệm 念niệm 心tâm 體thể 空không 。 名danh 為vì 度độ 眾chúng 生sanh 也dã 。 智trí 者giả 於ư 自tự 本bổn 際tế 上thượng 度độ 於ư 未vị 形hình 。 未vị 形hình 既ký 空không 。 即tức 知tri 實thật 無vô 眾chúng 生sanh 。 得đắc 滅diệt 度độ 者giả 。

復phục 次thứ 須Tu 菩Bồ 提Đề 。 菩Bồ 薩Tát 於ư 法pháp 。 應ưng 無vô 所sở 住trụ 。 行hành 於ư 布bố 施thí 。 所sở 謂vị 不bất 住trụ 色sắc 布bố 施thí 。 不bất 住trụ 聲thanh 香hương 味vị 觸xúc 法pháp 布bố 施thí 。 須Tu 菩Bồ 提Đề 。 菩Bồ 薩Tát 應ưng 如như 是thị 布bố 施thí 。 不bất 住trụ 於ư 相tướng 。

何hà 以dĩ 故cố 。 若nhược 菩Bồ 薩Tát 不bất 住trụ 相tướng 布bố 施thí 。 其kỳ 福phước 德đức 不bất 可khả 思tư 量lượng 。 須Tu 菩Bồ 提Đề 。 於ư 意ý 云vân 何hà 。 東đông 方phương 虗hư 空không 。 可khả 思tư 量lượng 不phủ 。

不phủ 也dã 。

世Thế 尊Tôn 。 須Tu 菩Bồ 提Đề 。 南nam 西tây 北bắc 方phương 。 四tứ 維duy 上thượng 下hạ 虗hư 空không 。 可khả 思tư 量lượng 不phủ 。

不phủ 也dã 。

世Thế 尊Tôn 。 須Tu 菩Bồ 提Đề 。 菩Bồ 薩Tát 無vô 住trụ 相tướng 布bố 施thí 。 福phước 德đức 亦diệc 復phục 如như 是thị 。 不bất 可khả 思tư 量lượng 。 須Tu 菩Bồ 提Đề 。 菩Bồ 薩Tát 但đãn 應ưng 如như 所sở 教giáo 住trụ 。

二nhị 答đáp 修tu 行hành 降hàng 心tâm 問vấn 。 謂vị 不bất 住trụ 相tương/tướng 修tu 六Lục 度Độ 。 降hàng 伏phục 其kỳ 取thủ 相tương/tướng 之chi 心tâm 也dã 。 所sở 言ngôn 不bất 住trụ 相tương/tướng 者giả 。 非phi 是thị 滅diệt 相tương/tướng 令linh 無vô 。 蓋cái 相tương/tướng 本bổn 自tự 無vô 。 心tâm 不bất 住trụ 著trước 。 華hoa 嚴nghiêm 經Kinh 云vân 。 凡phàm 夫phu 見kiến 諸chư 法pháp 。 但đãn 隨tùy 於ư 相tương/tướng 轉chuyển 。 不bất 了liễu 法pháp 無vô 相tướng 。 以dĩ 是thị 不bất 見kiến 佛Phật 。 然nhiên 不bất 著trước 相tương/tướng 。 即tức 降hàng 心tâm 之chi 法pháp 。 須tu 約ước 行hành 以dĩ 明minh 之chi 。 於ư 法pháp 者giả 。 總tổng 標tiêu 諸chư 法pháp 。 應ưng 無vô 下hạ 。 正chánh 明minh 修tu 行hành 。 然nhiên 行hành 具cụ 六Lục 度Độ 。 而nhi 獨độc 云vân 布bố 施thí 者giả 。 以dĩ 布bố 施thí 該cai 攝nhiếp 六Lục 度Độ 。 所sở 以dĩ 彌Di 勒Lặc 頌tụng 云vân 。 檀đàn 義nghĩa 攝nhiếp 於ư 六lục 。 資tư 生sanh 無vô 畏úy 法pháp 。 於ư 中trung 一nhất 二nhị 三tam 。 是thị 名danh 修Tu 行Hành 住Trụ 。

此thử 頌tụng 以dĩ 三tam 種chủng 布bố 施thí 。 該cai 攝nhiếp 六Lục 度Độ 。 資tư 生sanh 攝nhiếp 施thí 。 無vô 畏úy 攝nhiếp 戒giới 忍nhẫn 。 法pháp 攝nhiếp 進tiến 禪thiền 慧tuệ 。 所sở 謂vị 一nhất 攝nhiếp 一nhất 。 二nhị 攝nhiếp 二nhị 。 三tam 攝nhiếp 三tam 。 是thị 也dã 。 所sở 言ngôn 不bất 住trụ 者giả 。 謂vị 不bất 住trụ 六lục 塵trần 。 乃nãi 至chí 佛Phật 果Quả 菩Bồ 提Đề 。 八bát 十thập 一nhất 科khoa 。 俱câu 不bất 可khả 住trụ 著trước 。 今kim 但đãn 言ngôn 六lục 塵trần 。 舉cử 一nhất 以dĩ 該cai 之chi 耳nhĩ 。 何hà 以dĩ 故cố 者giả 。 徵trưng 意ý 云vân 。 均quân 一nhất 布bố 施thí 也dã 。 住trụ 相tương/tướng 何hà 劣liệt 。 不bất 住trụ 相tương/tướng 何hà 優ưu 。 釋thích 曰viết 。 有hữu 相tương/tướng 之chi 福phước 小tiểu 。 無vô 相tướng 之chi 福phước 大đại 。 若nhược 菩Bồ 薩Tát 果quả 能năng 以dĩ 般Bát 若Nhã 真chân 智trí 炤chiếu 破phá 幻huyễn 相tương/tướng 。 而nhi 行hành 布bố 施thí 修tu 六Lục 度Độ 。 其kỳ 所sở 得đắc 之chi 福phước 德đức 。 殆đãi 超siêu 於ư 常thường 情tình 之chi 外ngoại 。 不bất 可khả 得đắc 而nhi 思tư 量lượng 者giả 矣hĩ 。 故cố 舉cử 十thập 方phương 虗hư 空không 。 廣quảng 大đại 無vô 盡tận 不bất 可khả 思tư 量lượng 以dĩ 喻dụ 之chi 。 但đãn 應ưng 如như 所sở 教giáo 住trụ 者giả 。 結kết 其kỳ 所sở 問vấn 。 謂vị 但đãn 應ưng 如như 我ngã 所sở 教giáo 無vô 住trụ 相tương/tướng 。 而nhi 修tu 行hành 於ư 六Lục 度Độ 。 即tức 是thị 住trú 處xứ 。 是thị 住trụ 於ư 無vô 所sở 住trụ 也dã 。

於ư 上thượng 答đáp 空không 生sanh 正chánh 問vấn 。 謂vị 發phát 菩Bồ 提Đề 心tâm 者giả 。 應ưng 住trụ 四tứ 心tâm 。 修tu 六Lục 度Độ 行hành 。 而nhi 降hàng 伏phục 其kỳ 有hữu 我ngã 之chi 心tâm 。 則tắc 正chánh 宗tông 已dĩ 竟cánh 。 可khả 入nhập 流lưu 通thông 矣hĩ 。 恐khủng 後hậu 來lai 學học 般Bát 若Nhã 者giả 。 於ư 如Như 來Lai 答đáp 處xứ 。 不bất 能năng 無vô 疑nghi 。 故cố 躡niếp 前tiền 語ngữ 迹tích 。 假giả 善thiện 現hiện 發phát 起khởi 。 斷đoạn 彼bỉ 疑nghi 情tình 。 展triển 轉chuyển 相tương 生sanh 。 遂toại 有hữu 二nhị 十thập 七thất 段đoạn 。 故cố 慈Từ 氏Thị 頌tụng 云vân 。 調điều 伏phục 彼bỉ 事sự 中trung 。 遠viễn 離ly 取thủ 相tương/tướng 心tâm 。 及cập 斷đoạn 種chủng 種chủng 疑nghi 。 亦diệc 防phòng 生sanh 成thành 心tâm 。 是thị 也dã 。

○# 初sơ 伏phục 疑nghi 云vân 。 本bổn 為vi 求cầu 佛Phật 果Quả 行hành 施thí 。 即tức 是thị 住trụ 所sở 求cầu 佛Phật 相tương/tướng 。 云vân 何hà 無vô 住trụ 。 又hựu 無vô 相tướng 為vi 因nhân 。 求cầu 三tam 十thập 二nhị 相tướng 佛Phật 果Quả 。 因nhân 果quả 若nhược 是thị 不bất 相tương 類loại 乎hồ 。 此thử 疑nghi 從tùng 前tiền 文văn 不bất 住trụ 相tương/tướng 布bố 施thí 而nhi 來lai 。 以dĩ 聲Thanh 聞Văn 人nhân 取thủ 丈trượng 六lục 相tướng 好hảo 為vi 佛Phật 。 不bất 知tri 無vô 相tướng 法Pháp 身thân 真chân 佛Phật 。 故cố 對đối 前tiền 不bất 住trụ 相tương/tướng 起khởi 疑nghi 之chi 因nhân 問vấn 答đáp 。 欲dục 令linh 除trừ 斷đoạn 。

須Tu 菩Bồ 提Đề 。 於ư 意ý 云vân 何hà 。 可khả 以dĩ 身thân 相tướng 。 見kiến 如Như 來Lai 不phủ 。

不phủ 也dã 。

世Thế 尊Tôn 。 不bất 可khả 以dĩ 身thân 相tướng 。 得đắc 見kiến 如Như 來Lai 。

何hà 以dĩ 故cố 。 如Như 來Lai 所sở 說thuyết 身thân 相tướng 。 即tức 非phi 身thân 相tướng 。

佛Phật 告cáo 須Tu 菩Bồ 提Đề 。

凡phàm 所sở 有hữu 相tướng 。 皆giai 是thị 虗hư 妄vọng 。 若nhược 見kiến 諸chư 相tướng 非phi 相tướng 。 即tức 見kiến 如Như 來Lai 。

此thử 斷đoạn 求cầu 佛Phật 行hạnh 施thí 住trụ 相tương/tướng 疑nghi 也dã 。

空không 生sanh 既ký 疑nghi 以dĩ 無vô 相tướng 為vi 因nhân 。 求cầu 佛Phật 三tam 十thập 二nhị 相tướng 之chi 果quả 。 故cố 反phản 詰cật 之chi 曰viết 。 於ư 汝nhữ 意ý 中trung 。 云vân 何hà 思tư 惟duy 。 為vi 可khả 以dĩ 丈trượng 六lục 身thân 相tướng 而nhi 見kiến 法Pháp 身thân 如Như 來Lai 不phủ 耶da 。 空không 生sanh 一nhất 承thừa 慈từ 問vấn 。 便tiện 領lãnh 佛Phật 意ý 。 即tức 答đáp 曰viết 。 不phủ 也dã 。

世Thế 尊Tôn 。 伶# 利lợi 衲nạp 僧Tăng 。 一nhất 撥bát 便tiện 轉chuyển 。 下hạ 皆giai 倣# 此thử 。 又hựu 自tự 徵trưng 而nhi 釋thích 之chi 曰viết 。 所sở 以dĩ 不bất 可khả 以dĩ 身thân 相tướng 。 見kiến 如Như 來Lai 者giả 。 以dĩ 丈trượng 六lục 身thân 相tướng 。 特đặc 平Bình 等Đẳng 性Tánh 智Trí 。 赴phó 機cơ 所sở 現hiện 之chi 影ảnh 。 如như 水thủy 中trung 月nguyệt 。 似tự 有hữu 非phi 實thật 。 豈khởi 是thị 如Như 來Lai 法Pháp 。 身thân 真chân 體thể 乎hồ 。 蓋cái 法Pháp 身thân 無vô 為vi 。 不bất 墮đọa 諸chư 數số 。 故cố 不bất 可khả 執chấp 相tướng 以dĩ 求cầu 之chi 也dã 。 空không 生sanh 既ký 知tri 此thử 旨chỉ 。 佛Phật 遂toại 印ấn 可khả 而nhi 廣quảng 之chi 曰viết 。 非phi 但đãn 佛Phật 身thân 無vô 相tướng 。 但đãn 是thị 一nhất 切thiết 凡phàm 聖thánh 依y 正chánh 。 有hữu 為vi 之chi 相tướng 。 盡tận 是thị 虗hư 妄vọng 。 以dĩ 從tùng 妄vọng 念niệm 所sở 變biến 現hiện 故cố 。 妄vọng 念niệm 本bổn 空không 。 所sở 變biến 何hà 實thật 。 若nhược 見kiến 諸chư 相tướng 二nhị 句cú 。 遮già 離ly 色sắc 觀quán 空không 也dã 。 恐khủng 聞văn 相tương/tướng 是thị 虗hư 妄vọng 。 別biệt 求cầu 無vô 相tướng 佛Phật 身thân 。 故cố 云vân 相tương/tướng 即tức 非phi 相tướng 。 若nhược 見kiến 非phi 相tướng 。 即tức 見kiến 法Pháp 身thân 如Như 來Lai 。 何hà 者giả 。 蓋cái 相tương/tướng 本bổn 自tự 盡tận 。 真chân 本bổn 自tự 現hiện 故cố 也dã 。 洵# 乎hồ 發phát 菩Bồ 提Đề 心tâm 者giả 。 不bất 應ưng 住trụ 相tương/tướng 而nhi 行hành 施thí 矣hĩ 。

○# 第đệ 二nhị 疑nghi 者giả 。 空không 生sanh 聞văn 上thượng 兩lưỡng 節tiết 。 無vô 住trụ 行hành 施thí 。 因nhân 深thâm 也dã 。 無vô 相tướng 見kiến 佛Phật 。 果quả 深thâm 也dã 。 誠thành 恐khủng 未vị 來lai 之chi 世thế 。 於ư 此thử 甚thậm 深thâm 道Đạo 理lý 。 難nạn/nan 於ư 生sanh 信tín 。 則tắc 空không 說thuyết 何hà 益ích 。 此thử 節tiết 顯hiển 有hữu 疑nghi 辭từ 。 與dữ 前tiền 後hậu 伏phục 疑nghi 不bất 同đồng 。

須Tu 菩Bồ 提Đề 白bạch 佛Phật 言ngôn 。

世Thế 尊Tôn 。 頗phả 有hữu 眾chúng 生sanh 。 得đắc 聞văn 如như 是thị 。 言ngôn 說thuyết 章chương 句cú 。 生sanh 實thật 信tín 不phủ 。

佛Phật 告cáo 須Tu 菩Bồ 提Đề 。

莫mạc 作tác 是thị 說thuyết 。 如Như 來Lai 滅diệt 後hậu 。 後hậu 五ngũ 百bách 歲tuế 。 有hữu 持trì 戒giới 修tu 福phước 者giả 。 於ư 此thử 章chương 句cú 。 能năng 生sanh 信tín 心tâm 。 以dĩ 此thử 為vi 實thật 。 當đương 知tri 是thị 人nhân 。 不bất 於ư 一nhất 佛Phật 。 二nhị 佛Phật 三tam 四tứ 五ngũ 佛Phật 。 而nhi 種chúng 善thiện 根căn 。 已dĩ 於ư 無vô 量lượng 。 千thiên 萬vạn 佛Phật 所sở 。 種chúng 諸chư 善thiện 根căn 。 聞văn 是thị 章chương 句cú 。 乃nãi 至chí 一nhất 念niệm 。 生sanh 淨tịnh 信tín 者giả 。 須Tu 菩Bồ 提Đề 。 如Như 來Lai 悉tất 知tri 悉tất 見kiến 。 是thị 諸chư 眾chúng 生sanh 。 得đắc 如như 是thị 無vô 量lượng 福phước 德đức 。

此thử 斷đoạn 因nhân 果quả 俱câu 深thâm 無vô 信tín 疑nghi 也dã 。 文văn 三tam 。 初sơ 約ước 無vô 信tín 呈trình 疑nghi 。 空không 生sanh 聞văn 上thượng 因nhân 果quả 俱câu 深thâm 。 謂vị 是thị 難nan 信tín 之chi 法Pháp 。 遂toại 疑nghi 世thế 無vô 信tín 者giả 。

二nhị 呵ha 疑nghi 顯hiển 信tín 。 佛Phật 因nhân 呵ha 止chỉ 之chi 曰viết 。 汝nhữ 莫mạc 作tác 是thị 無vô 有hữu 實thật 信tín 之chi 說thuyết 。 豈khởi 但đãn 如Như 來Lai 在tại 日nhật 。 即tức 使sử 如Như 來Lai 滅diệt 後hậu 。 後hậu 五ngũ 百bách 歲tuế 。 當đương 鬬đấu 諍tranh 堅kiên 固cố 之chi 時thời 。 去khứ 聖thánh 愈dũ 遙diêu 。 人nhân 根căn 愈dũ 劣liệt 。 亦diệc 有hữu 修tu 戒giới 定định 。 而nhi 於ư 此thử 因nhân 果quả 俱câu 深thâm 之chi 章chương 句cú 。 能năng 生sanh 實thật 信tín 之chi 心tâm 者giả 。

三Tam 明Minh 能năng 信tín 所sở 以dĩ 。 又hựu 二nhị 。

初sơ 。 明minh 歷lịch 事sự 多đa 佛Phật 以dĩ 顯hiển 信tín 因nhân 。 謂vị 此thử 非phi 聊liêu 爾nhĩ 人nhân 。 此thử 人nhân 豈khởi 止chỉ 於ư 一nhất 二nhị 佛Phật 所sở 。 而nhi 種chúng 善thiện 根căn 。 乃nãi 是thị 於ư 無vô 量lượng 千thiên 萬vạn 佛Phật 所sở 。 發phát 菩Bồ 提Đề 心tâm 。 種chúng 植thực 無vô 貪tham 等đẳng 。 諸chư 善thiện 根căn 者giả 。 夫phu 一nhất 念niệm 生sanh 淨tịnh 信tín 者giả 。 其kỳ 善thiện 根căn 廣quảng 大đại 深thâm 固cố 已dĩ 如như 此thử 。 況huống 永vĩnh 信tín 不bất 退thoái 者giả 乎hồ 。

二nhị 。 明minh 諸chư 佛Phật 攝nhiếp 受thọ 。 成thành 就tựu 信tín 德đức 。 亦diệc 二nhị 。 初sơ 明minh 諸chư 佛Phật 攝nhiếp 受thọ 。 顯hiển 福phước 德đức 門môn 。 呼hô 須Tu 菩Bồ 提Đề 告cáo 之chi 曰viết 。 如Như 來Lai 悉tất 以dĩ 現hiện 量lượng 而nhi 知tri 。 佛Phật 眼nhãn 而nhi 見kiến 。 是thị 諸chư 淨tịnh 信tín 眾chúng 生sanh 。 於ư 行hành 住trụ 所sở 作tác 中trung 。 得đắc 如như 是thị 無vô 量lượng 之chi 福phước 德đức 。 如như 是thị 二nhị 字tự 。 即tức 指chỉ 上thượng 廣quảng 大đại 無vô 盡tận 善thiện 根căn 。

何hà 以dĩ 故cố 。 是thị 諸chư 眾chúng 生sanh 。 無vô 復phục 我ngã 相tướng 。 人nhân 相tướng 。 眾chúng 生sanh 相tướng 。 壽thọ 者giả 相tướng 。 無vô 法pháp 相tướng 。 亦diệc 無vô 非phi 法pháp 相tướng 。

何hà 以dĩ 故cố 。 是thị 諸chư 眾chúng 生sanh 。 若nhược 心tâm 取thủ 相tướng 。 則tắc 為vi 著trước 我ngã 。 人nhân 。 眾chúng 生sanh 。 壽thọ 者giả 。 若nhược 取thủ 法pháp 相tướng 。 即tức 著trước 我ngã 。 人nhân 。 眾chúng 生sanh 。 壽thọ 者giả 。

何hà 以dĩ 故cố 。 若nhược 取thủ 非phi 法pháp 相tướng 。 則tắc 著trước 我ngã 人nhân 眾chúng 生sanh 壽thọ 者giả 。

二nhị 。 明minh 攝nhiếp 受thọ 所sở 以dĩ 顯hiển 智trí 慧tuệ 門môn 。 初sơ 總tổng 徵trưng 云vân 。 夫phu 一nhất 念niệm 淨tịnh 信tín 無vô 幾kỷ 矣hĩ 。 以dĩ 何hà 義nghĩa 故cố 。 得đắc 諸chư 佛Phật 悉tất 知tri 悉tất 見kiến 耶da 。 釋thích 意ý 云vân 。 無vô 淨tịnh 信tín 人nhân 。 固cố 執chấp 五ngũ 蘊uẩn 身thân 心tâm 內nội 作tác 主chủ 宰tể 。 名danh 為vi 我ngã 相tương/tướng 。 以dĩ 計kế 我ngã 故cố 。 起khởi 惑hoặc 造tạo 業nghiệp 。 展triển 轉chuyển 趣thú 於ư 餘dư 趣thú 。 曰viết 補bổ 特đặc 迦ca 羅la 。 此thử 云vân 數số 取thủ 趣thú 。 名danh 為vi 人nhân 相tương/tướng 。 計kế 我ngã 盛thịnh 衰suy 苦khổ 樂lạc 變biến 異dị 。 相tương 續tục 而nhi 生sanh 。 名danh 眾chúng 生sanh 相tướng 。 計kế 一nhất 報báo 命mạng 根căn 。 識thức 暖noãn 息tức 三tam 事sự 。 相tương 連liên 不bất 斷đoạn 而nhi 住trụ 。 名danh 壽thọ 者giả 相tương/tướng 。 此thử 四tứ 。 總tổng 一nhất 我ngã 相tương/tướng 也dã 。 今kim 淨tịnh 信tín 者giả 。 不bất 於ư 五ngũ 蘊uẩn 身thân 心tâm 執chấp 著trước 四tứ 相tương/tướng 。 則tắc 我ngã 空không 矣hĩ 。 亦diệc 不bất 於ư 五ngũ 蘊uẩn 身thân 心tâm 起khởi 法pháp 執chấp 分phân 別biệt 。 則tắc 法pháp 空không 矣hĩ 。 又hựu 不bất 住trụ 法pháp 空không 。 故cố 云vân 亦diệc 無vô 非phi 法pháp 相tướng 。 以dĩ 真chân 空không 不bất 斷đoạn 。 非phi 法pháp 亦diệc 無vô 。 如như 是thị 離ly 二nhị 執chấp 。 成thành 就tựu 淨tịnh 信tín 。 蒙mông 諸chư 佛Phật 知tri 見kiến 攝nhiếp 受thọ 。 為vi 得đắc 福phước 之chi 本bổn 也dã 。

次thứ 何hà 以dĩ 故cố 下hạ 。 重trọng/trùng 釋thích 上thượng 三tam 義nghĩa 。 初sơ 徵trưng 云vân 。 何hà 以dĩ 知tri 淨tịnh 信tín 者giả 斷đoạn 我ngã 法pháp 二nhị 執chấp 耶da 。 釋thích 意ý 謂vị 。 夫phu 淨tịnh 信tín 者giả 。 若nhược 有hữu 我ngã 執chấp 。 而nhi 心tâm 取thủ 諸chư 相tướng 。 則tắc 著trước 我ngã 等đẳng 四tứ 相tương/tướng 。 既ký 不bất 取thủ 相tương/tướng 。 則tắc 知tri 無vô 我ngã 執chấp 矣hĩ 。 若nhược 有hữu 法pháp 執chấp 。 而nhi 心tâm 取thủ 法pháp 相tướng 。 亦diệc 著trước 我ngã 等đẳng 四tứ 相tương/tướng 。 蓋cái 法pháp 。 根căn 也dã 。 我ngã 。 苗miêu 也dã 。 有hữu 根căn 必tất 有hữu 苗miêu 。 有hữu 法pháp 執chấp 必tất 有hữu 我ngã 執chấp 。 既ký 無vô 我ngã 等đẳng 。 則tắc 知tri 無vô 法pháp 執chấp 矣hĩ 。 後hậu 又hựu 徵trưng 云vân 。 法pháp 執chấp 但đãn 是thị 法pháp 相tướng 。 何hà 故cố 便tiện 著trước 我ngã 等đẳng 。 釋thích 意ý 謂vị 。 取thủ 非phi 法pháp 亦diệc 著trước 我ngã 等đẳng 。 何hà 況huống 取thủ 法pháp 。 以dĩ 後hậu 釋thích 前tiền 也dã 。 是thị 知tri 纖tiêm 毫hào 取thủ 著trước 。 便tiện 落lạc 法pháp 塵trần 。 具cụ 我ngã 等đẳng 四tứ 相tương/tướng 。 故cố 淨tịnh 信tín 者giả 。 尤vưu 當đương 法pháp 與dữ 非phi 法pháp 俱câu 盡tận 也dã 。

是thị 故cố 不bất 應ưng 取thủ 法pháp 。 不bất 應ưng 取thủ 非phi 法pháp 。 以dĩ 是thị 義nghĩa 故cố 。 如Như 來Lai 常thường 說thuyết 。 汝nhữ 等đẳng 比Bỉ 丘Khâu 。 知tri 我ngã 說thuyết 法Pháp 。 如như 筏phiệt 喻dụ 者giả 。 法Pháp 尚thượng 應ưng 捨xả 。 何hà 況huống 非phi 法pháp 。

是thị 故cố 者giả 。 由do 前tiền 取thủ 法pháp 非phi 法pháp 皆giai 為vi 著trước 我ngã 之chi 故cố 。 所sở 以dĩ 誡giới 令linh 不bất 應ưng 。 即tức 入nhập 中trung 道đạo 也dã 。 謂vị 不bất 應ưng 取thủ 法pháp 而nhi 著trước 有hữu 。 亦diệc 不bất 應ưng 取thủ 。 非phi 法pháp 而nhi 著trước 空không 。 以dĩ 此thử 不bất 著trước 義nghĩa 故cố 。 如Như 來Lai 常thường 說thuyết 。 汝nhữ 等đẳng 比Bỉ 丘Khâu 。 須tu 知tri 我ngã 所sở 說thuyết 之chi 法Pháp 。 皆giai 是thị 假giả 言ngôn 顯hiển 義nghĩa 。 學học 者giả 須tu 得đắc 義nghĩa 而nhi 忘vong 言ngôn 。 如như 渡độ 河hà 捨xả 筏phiệt 之chi 喻dụ 。 筏phiệt 者giả 。 過quá 河hà 之chi 具cụ 。 到đáo 岸ngạn 則tắc 捨xả 。 如Như 來Lai 說thuyết 非phi 法pháp 。 乃nãi 渡độ 法pháp 之chi 筏phiệt 耳nhĩ 。 法Pháp 尚thượng 應ưng 捨xả 。 何hà 況huống 非phi 法pháp 。 而nhi 不bất 捨xả 哉tai 。 河hà 已dĩ 渡độ 而nhi 猶do 戀luyến 於ư 筏phiệt 。 與dữ 未vị 渡độ 河hà 者giả 何hà 異dị 。 法pháp 既ký 捨xả 而nhi 猶do 住trụ 於ư 非phi 法pháp 。 與dữ 未vị 捨xả 法pháp 者giả 無vô 以dĩ 異dị 也dã 。 不bất 住trụ 法pháp 。 不bất 墮đọa 於ư 有hữu 。 不bất 住trụ 非phi 法pháp 。 不bất 墮đọa 於ư 空không 。 入nhập 中trung 道đạo 之chi 玄huyền 門môn 。 乃nãi 能năng 與dữ 無vô 住trụ 之chi 因nhân 。 無vô 相tướng 之chi 果quả 相tương 應ứng 。 是thị 謂vị 稱xưng 實thật 淨tịnh 信tín 者giả 矣hĩ 。

○# 第đệ 三tam 疑nghi 云vân 。 上thượng 說thuyết 不bất 可khả 以dĩ 相tương 見kiến 佛Phật 。 佛Phật 非phi 有hữu 為vi 。 即tức 不bất 合hợp 有hữu 所sở 得đắc 有hữu 所sở 說thuyết 。 何hà 以dĩ 如Như 來Lai 得đắc 。 菩Bồ 提Đề 而nhi 說thuyết 法Pháp 耶da 。

須Tu 菩Bồ 提Đề 。 於ư 意ý 云vân 何hà 。 如Như 來Lai 得đắc 阿A 耨Nậu 多Đa 羅La 三Tam 藐Miệu 三Tam 菩Bồ 提Đề 耶da 。 如Như 來Lai 有hữu 所sở 說thuyết 法Pháp 耶da 。 須Tu 菩Bồ 提Đề 言ngôn 。

世Thế 尊Tôn 。 如như 我ngã 解giải 佛Phật 所sở 說thuyết 義nghĩa 。 無vô 有hữu 定định 法pháp 。 名danh 阿A 耨Nậu 多Đa 羅La 三Tam 藐Miệu 三Tam 菩Bồ 提Đề 。 亦diệc 無vô 有hữu 定định 法pháp 。 如Như 來Lai 可khả 說thuyết 。

何hà 以dĩ 故cố 。 如Như 來Lai 所sở 說thuyết 法Pháp 。 皆giai 不bất 可khả 取thủ 。 不bất 可khả 說thuyết 。 非phi 法pháp 。 非phi 非phi 法pháp 。

所sở 以dĩ 者giả 何hà 。 一nhất 切thiết 賢hiền 聖thánh 。 皆giai 以dĩ 無vô 為vi 法Pháp 。 而nhi 有hữu 差sai 別biệt 。

此thử 斷đoạn 無vô 相tướng 云vân 何hà 得đắc 說thuyết 疑nghi 也dã 。 有hữu 二nhị 段đoạn 。 先tiên 。 問vấn 答đáp 斷đoạn 疑nghi 。 次thứ 。 較giảo 量lượng 顯hiển 勝thắng 。

今kim 初sơ 斷đoạn 疑nghi 。 佛Phật 問vấn 。 於ư 汝nhữ 意ý 中trung 。 將tương 謂vị 如Như 來Lai 。 於ư 菩Bồ 提Đề 樹thụ 下hạ 。 得đắc 菩Bồ 提Đề 耶da 。 又hựu 將tương 謂vị 如Như 來Lai 。 於ư 前tiền 後hậu 諸chư 會hội 有hữu 所sở 說thuyết 法Pháp 耶da 。 空không 生sanh 即tức 領lãnh 其kỳ 意ý 。 答đáp 云vân 。 世thế 人nhân 皆giai 謂vị 如Như 來Lai 有hữu 所sở 得đắc 。 有hữu 所sở 說thuyết 。 如Như 來Lai 解giải 佛Phật 所sở 說thuyết 義nghĩa 則tắc 不bất 然nhiên 。 蓋cái 必tất 有hữu 法pháp 名danh 菩Bồ 提Đề 而nhi 後hậu 得đắc 。 今kim 無vô 定định 實thật 之chi 法pháp 。 將tương 何hà 所sở 得đắc 耶da 。 可khả 見kiến 菩Bồ 提Đề 樹thụ 下hạ 。 乃nãi 是thị 隨tùy 機cơ 化hóa 現hiện 。 非phi 法Pháp 身thân 真chân 佛Phật 也dã 。 必tất 有hữu 定định 法pháp 而nhi 後hậu 可khả 說thuyết 。 今kim 無vô 定định 實thật 之chi 法pháp 。 將tương 何hà 所sở 說thuyết 耶da 。 可khả 見kiến 前tiền 後hậu 諸chư 會hội 。 皆giai 隨tùy 機cơ 方phương 便tiện 。 無vô 實thật 法pháp 也dã 。 此thử 一nhất 向hướng 約ước 勝thắng 義nghĩa 邊biên 答đáp 。 所sở 以dĩ 慈Từ 氏Thị 偈kệ 云vân 。 應ứng 化hóa 非phi 真chân 佛Phật 。 亦diệc 非phi 說thuyết 法Pháp 者giả 。 說thuyết 法Pháp 不bất 二nhị 取thủ 。 無vô 說thuyết 離ly 言ngôn 相tương/tướng 。 意ý 謂vị 俗tục 有hữu 真chân 無vô 。 應ứng 化hóa 之chi 相tướng 。 依y 俗tục 乃nãi 有hữu 。 答đáp 中trung 依y 真chân 。 故cố 言ngôn 無vô 有hữu 定định 法pháp 。 所sở 以dĩ 云vân 。 始thỉ 從tùng 得đắc 道Đạo 夜dạ 。 終chung 至chí 般Bát 泥Nê 洹Hoàn 。 於ư 是thị 二nhị 中trung 間gian 。 未vị 嘗thường 說thuyết 一nhất 字tự 。 何hà 以dĩ 故cố 者giả 。 徵trưng 意ý 云vân 。 何hà 以dĩ 無vô 定định 法pháp 可khả 說thuyết 耶da 。 釋thích 意ý 謂vị 。 如Như 來Lai 所sở 說thuyết 之chi 法pháp 。 無vô 非phi 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 諦Đế 。 離ly 心tâm 緣duyên 相tương/tướng 。 故cố 不bất 可khả 取thủ 。 離ly 言ngôn 說thuyết 相tương/tướng 。 故cố 不bất 可khả 說thuyết 。 無vô 法pháp 相tướng 。 故cố 云vân 非phi 法pháp 。 無vô 非phi 法pháp 相tướng 。 故cố 云vân 非phi 非phi 法pháp 。 所sở 謂vị 夫phu 說thuyết 法Pháp 者giả 。 無vô 說thuyết 無vô 示thị 。 其kỳ 聽thính 法Pháp 者giả 。 無vô 聞văn 無vô 得đắc 。 是thị 也dã 。 後hậu 所sở 以dĩ 者giả 何hà 。 徵trưng 意ý 謂vị 。 夫phu 無vô 得đắc 無vô 說thuyết 。 是thị 無vô 為vi 法Pháp 。 無vô 為vi 法Pháp 者giả 。 法Pháp 身thân 之chi 理lý 。 本bổn 無vô 名danh 相tướng 。 不bất 涉thiệp 言ngôn 思tư 。 何hà 有hữu 三tam 乘thừa 賢hiền 聖thánh 差sai 別biệt 哉tai 。 釋thích 意ý 云vân 。 三tam 乘thừa 賢hiền 聖thánh 差sai 別biệt 。 皆giai 於ư 無vô 為vi 無vô 差sai 別biệt 法pháp 。 中trung 而nhi 有hữu 差sai 別biệt 。 如như 三tam 獸thú 渡độ 河hà 之chi 喻dụ 。 河hà 無vô 淺thiển 深thâm 。 而nhi 淺thiển 深thâm 在tại 獸thú 。 無vô 為vi 法pháp 無vô 差sai 別biệt 。 而nhi 差sai 別biệt 在tại 三tam 乘thừa 能năng 證chứng 之chi 智trí 。 有hữu 大đại 小tiểu 淺thiển 深thâm 之chi 不bất 同đồng 耳nhĩ 。

二nhị 較giảo 量lượng 顯hiển 勝thắng 。 上thượng 明minh 無vô 為vi 之chi 法Pháp 。 不bất 涉thiệp 取thủ 說thuyết 。 恐khủng 人nhân 便tiện 欲dục 一nhất 向hướng 毀hủy 廢phế 言ngôn 教giáo 。 豈khởi 知tri 法pháp 雖tuy 不bất 可khả 取thủ 說thuyết 。 亦diệc 可khả 藉tạ 言ngôn 而nhi 入nhập 。 而nhi 受thọ 持trì 者giả 福phước 德đức 不bất 空không 。 故cố 較giảo 量lượng 顯hiển 勝thắng 。 令linh 人nhân 受thọ 持trì 演diễn 說thuyết 。 以dĩ 趣thú 菩Bồ 提Đề 。

須Tu 菩Bồ 提Đề 。 於ư 意ý 云vân 何hà 。 若nhược 人nhân 滿mãn 三Tam 千Thiên 大Đại 千Thiên 世Thế 界Giới 七thất 寶bảo 。 以dĩ 用dụng 布bố 施thí 。 是thị 人nhân 所sở 得đắc 福phước 德đức 。 寧ninh 為vi 多đa 不phủ 。 須Tu 菩Bồ 提Đề 言ngôn 。 甚thậm 多đa 。

世Thế 尊Tôn 。 何hà 以dĩ 故cố 。 是thị 福phước 德đức 即tức 非phi 福phước 德đức 性tánh 。 是thị 故cố 如Như 來Lai 說thuyết 福phước 德đức 多đa 。 若nhược 復phục 有hữu 人nhân 。 於ư 此thử 經Kinh 中trung 受thọ 持trì 。 乃nãi 至chí 四tứ 句cú 偈kệ 等đẳng 。 為vì 他tha 人nhân 說thuyết 。 其kỳ 福phước 勝thắng 彼bỉ 。

何hà 以dĩ 故cố 。 須Tu 菩Bồ 提Đề 。 一nhất 切thiết 諸chư 佛Phật 。 及cập 諸chư 佛Phật 阿A 耨Nậu 多Đa 羅La 三Tam 藐Miệu 三Tam 菩Bồ 提Đề 法Pháp 。 皆giai 從tùng 此thử 經Kinh 出xuất 。 須Tu 菩Bồ 提Đề 。 所sở 謂vị 佛Phật 法Pháp 者giả 。 即tức 非phi 佛Phật 法Pháp 。

佛Phật 先tiên 舉cử 世thế 福phước 問vấn 之chi 。 謂vị 若nhược 有hữu 人nhân 。 盛thình 滿mãn 大Đại 千Thiên 世Thế 界Giới 。 七thất 寶bảo 為vi 施thí 。 得đắc 福phước 多đa 不phủ 。 三Tam 千Thiên 大Đại 千Thiên 者giả 。 俱câu 舍xá 偈kệ 云vân 。 四tứ 大đại 洲châu 日nhật 月nguyệt 。 蘇tô 迷mê 盧lô 欲dục 天thiên 。 梵Phạm 世Thế 各các 一nhất 千thiên 。 名danh 一nhất 小tiểu 千thiên 界giới 。 此thử 小tiểu 千thiên 千thiên 倍bội 。 說thuyết 名danh 一nhất 中trung 千thiên 。 此thử 千thiên 倍bội 大Đại 千Thiên 。 皆giai 同đồng 一nhất 成thành 壞hoại 。 空không 生sanh 意ý 謂vị 。 七thất 寶bảo 最tối 珍trân 。 三Tam 千Thiên 世Thế 界Giới 又hựu 最tối 廣quảng 。 七thất 錢tiền 施thí 佛Phật 。 獲hoạch 福phước 無vô 量lượng 。 況huống 多đa 寶bảo 乎hồ 。 故cố 云vân 甚thậm 多đa 。 又hựu 自tự 徵trưng 云vân 。 所sở 以dĩ 云vân 多đa 者giả 。 以dĩ 不bất 約ước 勝thắng 義nghĩa 諦đế 而nhi 論luận 其kỳ 福phước 德đức 之chi 性tánh 。 乃nãi 約ước 世thế 俗tục 諦đế 說thuyết 耳nhĩ 。 然nhiên 既ký 約ước 俗tục 諦đế 說thuyết 。 特đặc 世thế 間gian 福phước 不bất 如như 持trì 經Kinh 出xuất 世thế 之chi 福phước 為vi 勝thắng 。 故cố 佛Phật 言ngôn 。 若nhược 復phục 有hữu 人nhân 。 於ư 此thử 經Kinh 中trung 。 如như 前tiền 所sở 說thuyết 。 無vô 我ngã 度độ 生sanh 也dã 。 不bất 住trụ 相tương/tướng 行hành 施thí 也dã 。 佛Phật 不bất 可khả 以dĩ 相tương 見kiến 也dã 。 法pháp 不bất 可khả 以dĩ 言ngôn 說thuyết 也dã 。 一nhất 念niệm 淨tịnh 信tín 志chí 心tâm 領lãnh 受thọ 。 拳quyền 拳quyền 奉phụng 持trì 。 或hoặc 全toàn 持trì 。 或hoặc 分phần/phân 持trì 。 乃nãi 至chí 四tứ 句cú 偈kệ 等đẳng 。 且thả 兼kiêm 為vi 他tha 人nhân 演diễn 說thuyết 其kỳ 義nghĩa 趣thú 。 其kỳ 所sở 得đắc 福phước 。 更cánh 勝thắng 於ư 彼bỉ 。

夫phu 持trì 經Kinh 四tứ 句cú 。 何hà 以dĩ 輙triếp 勝thắng 大Đại 千Thiên 寶bảo 施thí 之chi 福phước 。 意ý 謂vị 寶bảo 施thí 雖tuy 多đa 。 但đãn 是thị 世thế 間gian 。 有hữu 為vi 之chi 福phước 。 終chung 不bất 能năng 趣thú 。 無vô 上thượng 菩Bồ 提Đề 。 若nhược 夫phu 此thử 經Kinh 四tứ 句cú 偈kệ 等đẳng 。 則tắc 一nhất 切thiết 諸chư 佛Phật 。 之chi 報báo 身thân 化hóa 身thân 。 及cập 諸chư 佛Phật 無vô 上thượng 菩Bồ 提Đề 之chi 法Pháp 身thân 。 無vô 不bất 從tùng 是thị 而nhi 生sanh 。 何hà 者giả 。 法Pháp 身thân 雖tuy 不bất 生sanh 滅diệt 。 而nhi 煩phiền 惱não 覆phú 之chi 則tắc 隱ẩn 。 智trí 慧tuệ 了liễu 之chi 則tắc 顯hiển 。 此thử 經Kinh 單đơn 闡xiển 玅# 慧tuệ 。 於ư 法Pháp 身thân 不bất 為vi 了liễu 因nhân 乎hồ 。 報báo 化hóa 二nhị 身thân 萬vạn 行hạnh 所sở 致trí 。 此thử 經Kinh 以dĩ 妙diệu 慧tuệ 導đạo 妙diệu 行hạnh 。 於ư 報báo 化hóa 不bất 為vi 生sanh 因nhân 乎hồ 。 其kỳ 功công 如như 是thị 。 故cố 獨độc 勝thắng 於ư 大Đại 千Thiên 寶bảo 施thí 之chi 福phước 也dã 。 然nhiên 所sở 謂vị 佛Phật 法Pháp 。 從tùng 此thử 經Kinh 出xuất 者giả 。 約ước 世thế 諦đế 有hữu 耳nhĩ 。 若nhược 於ư 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 。 諦đế 求cầu 於ư 迷mê 悟ngộ 聖thánh 凡phàm 之chi 相tướng 。 了liễu 不bất 可khả 得đắc 。 即tức 非phi 所sở 謂vị 佛Phật 法Pháp 。 從tùng 此thử 經Kinh 出xuất 也dã 。 所sở 以dĩ 圓viên 覺giác 經Kinh 云vân 。 一nhất 切thiết 如Như 來Lai 。 圓viên 覺giác 妙diệu 心tâm 。 本bổn 無vô 菩Bồ 提Đề 。 及cập 與dữ 涅Niết 槃Bàn 。 亦diệc 無vô 成thành 佛Phật 。 及cập 不bất 成thành 佛Phật 。 始thỉ 之chi 以dĩ 不bất 得đắc 菩Bồ 提Đề 。 終chung 之chi 以dĩ 即tức 非phi 佛Phật 法Pháp 。 前tiền 後hậu 炤chiếu 應ưng 。 而nhi 經kinh 旨chỉ 愈dũ 明minh 矣hĩ 。

○# 第đệ 四tứ 疑nghi 云vân 。 聖thánh 人nhân 無vô 為vi 之chi 法Pháp 。 既ký 不bất 可khả 取thủ 說thuyết 。 何hà 以dĩ 聲Thanh 聞Văn 人nhân 。 各các 取thủ 自tự 果quả 。 如như 其kỳ 所sở 證chứng 而nhi 說thuyết 耶da 。 四Tứ 果Quả 分phần/phân 四tứ 節tiết 。

須Tu 菩Bồ 提Đề 。 於ư 意ý 云vân 何hà 。 須Tu 陀Đà 洹Hoàn 能năng 作tác 是thị 念niệm 。 我ngã 得đắc 須Tu 陀Đà 洹Hoàn 果Quả 不phủ 。 須Tu 菩Bồ 提Đề 言ngôn 。 不phủ 也dã 。

世Thế 尊Tôn 。 何hà 以dĩ 故cố 。 須Tu 陀Đà 洹Hoàn 名danh 為vi 入Nhập 流Lưu 。 而nhi 無vô 所sở 入nhập 。 不bất 入nhập 色sắc 聲thanh 香hương 味vị 觸xúc 法pháp 。 是thị 名danh 須Tu 陀Đà 洹Hoàn 。

此thử 斷đoạn 聲Thanh 聞Văn 得đắc 果quả 是thị 取thủ 疑nghi 也dã 。

先tiên 。 舉cử 初sơ 果quả 問vấn 之chi 。 須Tu 陀Đà 洹Hoàn 。 此thử 云vân 入nhập 流lưu 。 已dĩ 斷đoạn 三tam 界giới 貪tham 嗔sân 痴si 慢mạn 等đẳng 八bát 十thập 八bát 使sử 見kiến 惑hoặc 。 預dự 入nhập 聖thánh 人nhân 之chi 流lưu 也dã 。 謂vị 彼bỉ 作tác 是thị 念niệm 曰viết 。 我ngã 得đắc 須Tu 陀Đà 洹Hoàn 果Quả 不phủ 。 空không 生sanh 答đáp 言ngôn 。 彼bỉ 不bất 作tác 是thị 念niệm 也dã 。

何hà 以dĩ 故cố 。 彼bỉ 須Tu 陀Đà 洹Hoàn 。 已dĩ 斷đoạn 三tam 界giới 分phân 別biệt 麤thô 惑hoặc 。 名danh 為vi 入nhập 聖thánh 流lưu 。 而nhi 實thật 別biệt 無vô 一nhất 法pháp 為vi 其kỳ 所sở 入nhập 。 秪# 由do 不bất 取thủ 色sắc 香hương 味vị 觸xúc 。 六lục 塵trần 境cảnh 界giới 。 名danh 為vi 須Tu 陀Đà 洹hoàn 也dã 。 豈khởi 別biệt 有hữu 法pháp 為vi 所sở 入nhập 耶da 。 是thị 正chánh 以dĩ 不bất 取thủ 為vi 得đắc 果quả 。 何hà 疑nghi 其kỳ 有hữu 取thủ 耶da 。 苟cẩu 猶do 有hữu 分phân 別biệt 我ngã 能năng 得đắc 果quả 之chi 心tâm 。 即tức 為vi 著trước 我ngã 之chi 凡phàm 夫phu 。 何hà 名danh 入nhập 聖thánh 流lưu 之chi 初sơ 果quả 。

須Tu 菩Bồ 提Đề 。 於ư 意ý 云vân 何hà 。 斯Tư 陀Đà 含Hàm 能năng 作tác 是thị 念niệm 。 我ngã 得đắc 斯Tư 陀Đà 含Hàm 果Quả 不phủ 。 須Tu 菩Bồ 提Đề 言ngôn 。 不phủ 也dã 。

世Thế 尊Tôn 。 何hà 以dĩ 故cố 。 斯Tư 陀Đà 含Hàm 名danh 一Nhất 往Vãng 來Lai 。 而nhi 實thật 無vô 往vãng 來lai 。 是thị 名danh 斯Tư 陀Đà 含Hàm 。

次thứ 。 舉cử 二nhị 果quả 問vấn 之chi 。 斯Tư 陀Đà 含Hàm 。 此thử 云vân 一nhất 來lai 。 已dĩ 斷đoạn 欲dục 界giới 九cửu 品phẩm 思tư 惑hoặc 前tiền 六lục 品phẩm 。 更cánh 三tam 品phẩm 殘tàn 思tư 未vị 盡tận 。 須tu 一nhất 往vãng 來lai 欲dục 界giới 受thọ 生sanh 也dã 。 謂vị 彼bỉ 作tác 是thị 念niệm 曰viết 。 我ngã 得đắc 斯Tư 陀Đà 含Hàm 果Quả 不phủ 。 空không 生sanh 答đáp 言ngôn 。 彼bỉ 不bất 作tác 是thị 念niệm 也dã 。

何hà 以dĩ 故cố 。 彼bỉ 斯Tư 陀Đà 含Hàm 。 名danh 一nhất 往vãng 來lai 。 而nhi 實thật 無vô 往vãng 來lai 。 蓋cái 已dĩ 悟ngộ 我ngã 空không 。 是thị 誰thùy 往vãng 來lai 。 使sử 其kỳ 猶do 見kiến 有hữu 往vãng 來lai 之chi 者giả 。 是thị 我ngã 相tương/tướng 未vị 除trừ 。 安an 得đắc 名danh 為vi 二nhị 果quả 一nhất 往vãng 來lai 耶da 。 以dĩ 此thử 觀quán 之chi 。 斯Tư 陀Đà 含Hàm 於ư 自tự 果quả 亦diệc 不bất 取thủ 矣hĩ 。

須Tu 菩Bồ 提Đề 。 於ư 意ý 云vân 何hà 。 阿A 那Na 含Hàm 能năng 作tác 是thị 念niệm 。 我ngã 得đắc 阿A 那Na 含Hàm 果Quả 不phủ 。 須Tu 菩Bồ 提Đề 言ngôn 。 不phủ 也dã 。

世Thế 尊Tôn 。 何hà 以dĩ 故cố 。 阿A 那Na 含Hàm 。 名danh 為vi 不bất 來lai 。 而nhi 實thật 無vô 不bất 來lai 。 是thị 故cố 名danh 阿A 那Na 含Hàm 。

又hựu 舉cử 三tam 果quả 問vấn 之chi 。 阿A 那Na 含Hàm 。 此thử 云vân 不bất 來lai 。 蓋cái 欲dục 界giới 九cửu 品phẩm 思tư 惑hoặc 已dĩ 盡tận 。 不bất 復phục 還hoàn 來lai 。 欲dục 界giới 受thọ 生sanh 也dã 。 謂vị 彼bỉ 作tác 是thị 念niệm 曰viết 。 我ngã 得đắc 阿A 那Na 含Hàm 果Quả 不phủ 。 空không 生sanh 答đáp 言ngôn 。 彼bỉ 不bất 作tác 是thị 念niệm 也dã 。

何hà 以dĩ 故cố 。 阿A 那Na 含Hàm 於ư 欲dục 界giới 。 九cửu 品phẩm 習tập 氣khí 。 俱câu 時thời 滅diệt 盡tận 。 下hạ 無vô 卜bốc 居cư 。 名danh 為vi 不bất 來lai 。 而nhi 實thật 無vô 不bất 來lai 。 蓋cái 已dĩ 悟ngộ 無vô 我ngã 。 是thị 誰thùy 不bất 來lai 。 使sử 其kỳ 猶do 見kiến 有hữu 不bất 來lai 之chi 者giả 。 則tắc 我ngã 相tương/tướng 猶do 在tại 。 安an 得đắc 名danh 為vi 不bất 來lai 耶da 。 以dĩ 此thử 觀quán 之chi 。 阿A 那Na 含Hàm 於ư 自tự 果quả 亦diệc 不bất 取thủ 矣hĩ 。

須Tu 菩Bồ 提Đề 。 於ư 意ý 云vân 何hà 。 阿A 羅La 漢Hán 能năng 作tác 是thị 念niệm 。 我ngã 得đắc 阿A 羅La 漢Hán 道Đạo 不phủ 。 須Tu 菩Bồ 提Đề 言ngôn 。 不phủ 也dã 。

世Thế 尊Tôn 。 何hà 以dĩ 故cố 。 實thật 無vô 有hữu 法Pháp 。 名danh 阿A 羅La 漢Hán 。

世Thế 尊Tôn 。 若nhược 阿A 羅La 漢Hán 作tác 是thị 念niệm 。 我ngã 得đắc 阿A 羅La 漢Hán 道Đạo 。 即tức 為vi 著trước 我ngã 。 人nhân 。 眾chúng 生sanh 。 壽thọ 者giả 。

世Thế 尊Tôn 。 佛Phật 說thuyết 我ngã 得đắc 無Vô 諍Tranh 三Tam 昧Muội 。 人nhân 中trung 最tối 為vi 第đệ 一nhất 。 是thị 第đệ 一nhất 離ly 欲dục 阿A 羅La 漢Hán 。 我ngã 不bất 作tác 是thị 念niệm 。 我ngã 是thị 離ly 欲dục 阿A 羅La 漢Hán 。

世Thế 尊Tôn 。 我ngã 若nhược 作tác 是thị 念niệm 。 我ngã 得đắc 阿A 羅La 漢Hán 道Đạo 。 世Thế 尊Tôn 則tắc 不bất 說thuyết 須Tu 菩Bồ 提Đề 。 是thị 樂nhạo 阿a 蘭lan 那na 行hạnh 者giả 。 以dĩ 須Tu 菩Bồ 提Đề 實thật 無vô 所sở 行hành 。 而nhi 名danh 須Tu 菩Bồ 提Đề 。 是thị 樂nhạo 阿a 蘭lan 那na 行hạnh 。

後hậu 。 舉cử 四Tứ 果Quả 問vấn 之chi 。 阿A 羅La 漢Hán 此thử 云vân 無vô 生sanh 。 以dĩ 三tam 界giới 煩phiền 惱não 已dĩ 盡tận 。 不bất 受thọ 後hậu 有hữu 也dã 。 謂vị 彼bỉ 作tác 是thị 念niệm 曰viết 。 我ngã 得đắc 阿A 羅La 漢Hán 道Đạo 不phủ 耶da 。 空không 生sanh 答đáp 言ngôn 。 彼bỉ 不bất 作tác 是thị 念niệm 也dã 。

何hà 以dĩ 故cố 。 阿A 羅La 漢Hán 者giả 。 秪# 是thị 三tam 界giới 見kiến 思tư 淨tịnh 盡tận 。 證chứng 我ngã 空không 真Chân 如Như 。 實thật 無vô 有hữu 法Pháp 。 可khả 得đắc 名danh 阿A 羅La 漢Hán 。 若nhược 使sử 意ý 下hạ 。 作tác 是thị 念niệm 言ngôn 。 我ngã 得đắc 阿A 羅La 漢Hán 道Đạo 。 即tức 為vi 著trước 我ngã 等đẳng 四tứ 相tương/tướng 。 與dữ 凡phàm 夫phu 無vô 異dị 。 安an 得đắc 名danh 為vi 阿A 羅La 漢Hán 耶da 。 又hựu 引dẫn 己kỷ 況huống 之chi 曰viết 。 佛Phật 昔tích 曾tằng 說thuyết 須Tu 菩Bồ 提Đề 得đắc 。 無Vô 諍Tranh 三Tam 昧Muội 。 無Vô 諍Tranh 三Tam 昧Muội 者giả 。 以dĩ 無vô 我ngã 故cố 。 不bất 惱não 於ư 人nhân 。 若nhược 嫌hiềm 坐tọa 則tắc 立lập 。 不bất 較giảo 人nhân 我ngã 是thị 非phi 。 令linh 人nhân 不bất 起khởi 煩phiền 惱não 。 此thử 行hành 最tối 高cao 。 故cố 云vân 人nhân 中trung 最tối 為vi 第đệ 一nhất 。

羅la 什thập 云vân 。 無vô 諍tranh 有hữu 二nhị 。 一nhất 以dĩ 三tam 昧muội 力lực 。 將tương 護hộ 眾chúng 生sanh 。 令linh 不bất 起khởi 諍tranh 心tâm 。 二nhị 隨tùy 順thuận 法pháp 性tánh 。 無vô 違vi 無vô 諍tranh 也dã 。 一nhất 切thiết 羅La 漢Hán 。 皆giai 離ly 三tam 界giới 。 貪tham 欲dục 煩phiền 惱não 。 名danh 離ly 欲dục 阿A 羅La 漢Hán 。 我ngã 以dĩ 無vô 諍tranh 故cố 。 於ư 諸chư 離ly 欲dục 羅La 漢Hán 之chi 中trung 。 稱xưng 為vi 第đệ 一nhất 也dã 。 雖tuy 蒙mông 佛Phật 如như 是thị 印ấn 許hứa 。 而nhi 我ngã 不bất 作tác 是thị 念niệm 曰viết 。 我ngã 是thị 離ly 欲dục 阿A 羅La 漢Hán 。 若nhược 作tác 是thị 念niệm 。 是thị 有hữu 我ngã 也dã 。 諸chư 諍tranh 皆giai 起khởi 於ư 有hữu 我ngã 。 世Thế 尊Tôn 則tắc 不bất 說thuyết 須Tu 菩Bồ 提Đề 。 是thị 樂nhạo 阿a 蘭lan 那na 行hạnh 之chi 者giả 。 阿a 蘭lan 那na 。 此thử 云vân 寂tịch 靜tĩnh 。 即tức 無vô 諍tranh 也dã 。 諍tranh 則tắc 喧huyên 閙náo 。 謂vị 非phi 樂nhạo/nhạc/lạc 修tu 寂tịch 靜tĩnh 行hành 之chi 人nhân 也dã 。 以dĩ 須Tu 菩Bồ 提Đề 實thật 無vô 所sở 行hành 之chi 故cố 。 而nhi 名danh 須Tu 菩Bồ 提Đề 。 曰viết 是thị 樂nhạo 阿a 蘭lan 那na 行hạnh 者giả 。 須Tu 菩Bồ 提Đề 既ký 爾nhĩ 。 則tắc 諸chư 聲Thanh 聞Văn 得đắc 果quả 無vô 取thủ 。 何hà 疑nghi 耶da 。

○# 第đệ 五ngũ 疑nghi 云vân 。 釋Thích 迦Ca 因nhân 中trung 為vi 。 善Thiện 慧Tuệ 仙Tiên 人Nhân 。 蒙mông 然Nhiên 燈Đăng 如Như 來Lai 授thọ 記ký 。 然nhiên 燈đăng 為vi 釋Thích 迦Ca 說thuyết 法Pháp 。 云vân 何hà 言ngôn 不bất 可khả 取thủ 說thuyết 耶da 。

佛Phật 告cáo 須Tu 菩Bồ 提Đề 。

於ư 意ý 云vân 何hà 。 如Như 來Lai 昔tích 在tại 然Nhiên 燈Đăng 佛Phật 所sở 。 於ư 法Pháp 有hữu 所sở 得đắc 不phủ 。

不phủ 也dã 。

世Thế 尊Tôn 。 如Như 來Lai 在tại 然Nhiên 燈Đăng 佛Phật 所sở 。 於ư 法Pháp 實thật 無vô 所sở 得đắc 。

此thử 斷đoạn 釋Thích 迦Ca 然nhiên 燈đăng 取thủ 說thuyết 疑nghi 也dã 。

恐khủng 疑nghi 有hữu 所sở 得đắc 。 故cố 乃nãi 審thẩm 問vấn 空không 生sanh 曰viết 。 如Như 來Lai 昔tích 在tại 然Nhiên 燈Đăng 佛Phật 所sở 授thọ 記ký 時thời 。 於ư 法Pháp 有hữu 所sở 得đắc 不phủ 。 空không 生sanh 直trực 答đáp 曰viết 。 無vô 所sở 得đắc 。 何hà 也dã 。 授thọ 記ký 者giả 。 但đãn 是thị 語ngữ 言ngôn 。 非phi 是thị 證chứng 智trí 。 然nhiên 則tắc 何hà 以dĩ 得đắc 記ký 耶da 。 得đắc 記ký 者giả 。 但đãn 以dĩ 自tự 無vô 分phân 別biệt 智trí 。 證chứng 自tự 無vô 差sai 別biệt 理lý 。 智trí 與dữ 理lý 冥minh 。 境cảnh 與dữ 神thần 會hội 而nhi 已dĩ 。 豈khởi 有hữu 所sở 說thuyết 所sở 得đắc 耶da 。

○# 第đệ 六lục 疑nghi 云vân 。 若nhược 法pháp 不bất 可khả 取thủ 。 諸chư 菩Bồ 薩Tát 修tu 六Lục 度Độ 行hành 。 莊trang 嚴nghiêm 淨tịnh 土độ 。 豈khởi 不bất 是thị 取thủ 於ư 所sở 莊trang 嚴nghiêm 之chi 佛Phật 土độ 耶da 。 此thử 而nhi 非phi 取thủ 。 則tắc 孰thục 為vi 取thủ 耶da 。

須Tu 菩Bồ 提Đề 。 於ư 意ý 云vân 何hà 。 菩Bồ 薩Tát 莊trang 嚴nghiêm 佛Phật 土độ 不phủ 。

不phủ 也dã 。

世Thế 尊Tôn 。 何hà 以dĩ 故cố 。 莊trang 嚴nghiêm 佛Phật 土độ 者giả 。 即tức 非phi 莊trang 嚴nghiêm 。 是thị 名danh 莊trang 嚴nghiêm 。 是thị 故cố 須Tu 菩Bồ 提Đề 。 諸chư 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 應ưng 如như 是thị 生sanh 清thanh 淨tịnh 心tâm 。 不bất 應ưng 住trụ 色sắc 生sanh 心tâm 。 不bất 應ưng 住trụ 聲thanh 香hương 味vị 觸xúc 法pháp 生sanh 心tâm 。 應ưng 無vô 所sở 住trụ 。 而nhi 生sanh 其kỳ 心tâm 。

此thử 斷đoạn 嚴nghiêm 土thổ/độ 違vi 於ư 不bất 取thủ 疑nghi 也dã 。

佛Phật 土độ 有hữu 二nhị 。 一nhất 法pháp 性tánh 土thổ/độ 。 二nhị 形hình 相tướng 土thổ/độ 。 佛Phật 意ý 欲dục 顯hiển 法pháp 性tánh 真chân 土thổ/độ 。 故cố 問vấn 取thủ 形hình 相tướng 莊trang 嚴nghiêm 土thổ/độ 不phủ 。 空không 生sanh 乃nãi 以dĩ 不bất 取thủ 形hình 相tướng 莊trang 嚴nghiêm 答đáp 之chi 。 何hà 也dã 。 蓋cái 莊trang 嚴nghiêm 佛Phật 土độ 者giả 。 唯duy 修tu 習tập 無vô 分phân 別biệt 智trí 。 通thông 達đạt 於ư 唯duy 識thức 真chân 實thật 之chi 性tánh 。 以dĩ 智trí 契khế 如như 。 名danh 為vi 莊trang 嚴nghiêm 。 非phi 形hình 相tướng 莊trang 嚴nghiêm 。 故cố 云vân 即tức 非phi 莊trang 嚴nghiêm 。 是thị 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 莊trang 嚴nghiêm 。 故cố 云vân 是thị 名danh 莊trang 嚴nghiêm 。 形hình 相tướng 。 即tức 法pháp 相tướng 土thổ/độ 。 謂vị 金kim 地địa 寶bảo 池trì 等đẳng 。 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 。 即tức 法pháp 性tánh 土thổ/độ 。 乃nãi 真Chân 如Như 不bất 變biến 之chi 性tánh 。 然nhiên 諸chư 佛Phật 身thân 土thổ/độ 。 必tất 須tu 性tánh 相tướng 具cụ 足túc 。 方phương 為vi 了liễu 義nghĩa 。 今kim 既ký 唯duy 言ngôn 於ư 性tánh 。 豈khởi 不bất 闕khuyết 於ư 相tương/tướng 耶da 。 蓋cái 身thân 土thổ/độ 之chi 相tướng 。 唯duy 心tâm 之chi 影ảnh 。 即tức 相tương/tướng 亡vong 相tương/tướng 。 非phi 謂vị 棄khí 相tương/tướng 取thủ 性tánh 。 但đãn 以dĩ 經kinh 宗tông 無vô 相tướng 。 此thử 義nghĩa 稍sảo 增tăng 耳nhĩ 。 若nhược 人nhân 分phân 別biệt 佛Phật 土độ 。 是thị 有hữu 為vi 形hình 相tướng 。 而nhi 言ngôn 我ngã 成thành 就tựu 者giả 。 彼bỉ 住trụ 於ư 色sắc 等đẳng 境cảnh 中trung 。 為vi 遮già 此thử 故cố 。 云vân 應ưng 如như 是thị 生sanh 清thanh 淨tịnh 心tâm 。 不bất 應ưng 住trụ 色sắc 等đẳng 也dã 。 而nhi 生sanh 其kỳ 心tâm 者giả 。 此thử 是thị 真chân 心tâm 。 若nhược 都đô 無vô 心tâm 。 便tiện 同đồng 空không 見kiến 。 真chân 心tâm 而nhi 云vân 生sanh 者giả 。 所sở 謂vị 顯hiển 發phát 。 非phi 剏# 然nhiên 而nhi 生sanh 。 故cố 大đại 般Bát 若Nhã 經Kinh 云vân 。 一nhất 切thiết 法pháp 不bất 生sanh 。 是thị 般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 生sanh 。 以dĩ 有hữu 住trụ 之chi 心tâm 。 悉tất 是thị 妄vọng 識thức 分phân 別biệt 。 一nhất 切thiết 無vô 住trụ 。 真chân 心tâm 即tức 顯hiển 。 契khế 於ư 般Bát 若Nhã 心tâm 體thể 也dã 。 故cố 嵩tung 岳nhạc 安an 國quốc 師sư 云vân 。 應ưng 無vô 所sở 住trụ 者giả 。 乃nãi 不bất 住trụ 善thiện 。 不bất 住trụ 惡ác 。 不bất 住trụ 迷mê 。 不bất 住trụ 悟ngộ 。 不bất 住trụ 體thể 。 不bất 住trụ 用dụng 。 而nhi 生sanh 其kỳ 心tâm 者giả 。 即tức 一nhất 切thiết 法pháp 。 而nhi 顯hiển 其kỳ 一nhất 心tâm 。 若nhược 住trụ 善thiện 生sanh 心tâm 。 即tức 善thiện 現hiện 。 住trụ 惡ác 生sanh 心tâm 。 則tắc 惡ác 現hiện 。 本bổn 心tâm 即tức 隱ẩn 沒một 。 若nhược 無vô 所sở 住trụ 。 則tắc 十thập 方phương 世thế 界giới 。 唯duy 是thị 一nhất 心tâm 。 若nhược 能năng 如như 是thị 了liễu 悟ngộ 。 是thị 真chân 莊trang 嚴nghiêm 。 何hà 有hữu 佛Phật 土độ 而nhi 不bất 清thanh 淨tịnh 耶da 。

○# 第đệ 七thất 疑nghi 云vân 。 無vô 為vi 法Pháp 中trung 。 應ứng 化hóa 非phi 真chân 。 故cố 無vô 有hữu 取thủ 。 報báo 身thân 是thị 實thật 。 應ưng 有hữu 取thủ 心tâm 。 此thử 躡niếp 彼bỉ 第đệ 三tam 而nhi 來lai 也dã 。

須Tu 菩Bồ 提Đề 。 譬thí 如như 有hữu 人nhân 。 身thân 如như 須Tu 彌Di 山Sơn 王Vương 。 於ư 意ý 云vân 何hà 。 是thị 身thân 為vi 大đại 不phủ 。 須Tu 菩Bồ 提Đề 言ngôn 。 甚thậm 大đại 。

世Thế 尊Tôn 。 何hà 以dĩ 故cố 。 佛Phật 說thuyết 非phi 身thân 。 是thị 名danh 大đại 身thân 。

此thử 斷đoạn 受thọ 得đắc 報báo 身thân 有hữu 取thủ 疑nghi 也dã 。

佛Phật 知tri 後hậu 世thế 學học 般Bát 若Nhã 者giả 有hữu 此thử 疑nghi 。 故cố 設thiết 喻dụ 為vi 問vấn 。 文văn 二nhị 。 一nhất 問vấn 答đáp 斷đoạn 疑nghi 。 此thử 以dĩ 須Tu 彌Di 明minh 報báo 身thân 也dã 。 須Tu 彌Di 山Sơn 王Vương 。 勢thế 力lực 高cao 遠viễn 。 故cố 名danh 為vi 大đại 。 而nhi 不bất 取thủ 我ngã 是thị 山sơn 王vương 。 以dĩ 無vô 分phân 別biệt 故cố 。 報báo 佛Phật 亦diệc 如như 是thị 。 以dĩ 得đắc 無vô 上thượng 法Pháp 王Vương 體thể 。 故cố 名danh 為vi 大đại 。 而nhi 不bất 取thủ 我ngã 是thị 法Pháp 王Vương 。 以dĩ 無vô 分phân 別biệt 故cố 。 善thiện 現hiện 乃nãi 就tựu 法pháp 而nhi 答đáp 曰viết 。 甚thậm 大đại 。 復phục 自tự 徵trưng 釋thích 其kỳ 大đại 之chi 所sở 以dĩ 曰viết 。 以dĩ 非phi 有hữu 漏lậu 有hữu 為vi 之chi 身thân 。 乃nãi 是thị 無vô 漏lậu 無vô 為vi 之chi 法Pháp 身thân 。 故cố 名danh 大đại 身thân 也dã 。 慈Từ 氏Thị 偈kệ 云vân 。 如như 山sơn 王vương 無vô 取thủ 。 受thọ 報báo 亦diệc 復phục 然nhiên 。 遠viễn 離ly 於ư 諸chư 漏lậu 。 及cập 有hữu 為vi 法pháp 故cố 。 問vấn 。 此thử 說thuyết 報báo 身thân 。 云vân 何hà 言ngôn 法pháp 。 答đáp 。 茲tư 法pháp 報báo 合hợp 說thuyết 。 二nhị 身thân 不bất 殊thù 。 以dĩ 實thật 教giáo 理lý 智trí 無vô 二nhị 。 故cố 得đắc 云vân 耳nhĩ 。 至chí 此thử 理lý 極cực 情tình 亡vong 。 信tín 此thử 法Pháp 者giả 。 福phước 德đức 難nan 量lương 。 是thị 以dĩ 下hạ 文văn 如Như 來Lai 舉cử 福phước 較giảo 勝thắng 。

須Tu 菩Bồ 提Đề 。 如như 恆Hằng 河Hà 中trung 。 所sở 有hữu 沙sa 數số 。 如như 是thị 沙sa 等đẳng 恆Hằng 河Hà 。 於ư 意ý 云vân 何hà 。 是thị 諸chư 恆Hằng 河Hà 沙sa 。 寧ninh 為vi 多đa 不phủ 。 須Tu 菩Bồ 提Đề 言ngôn 。 甚thậm 多đa 。

世Thế 尊Tôn 。 但đãn 諸chư 恆Hằng 河Hà 。 尚thượng 多đa 無vô 數số 。 何hà 況huống 其kỳ 沙sa 。 須Tu 菩Bồ 提Đề 。 我ngã 今kim 實thật 言ngôn 告cáo 汝nhữ 。 若nhược 有hữu 善thiện 男nam 子tử 善thiện 女nữ 人nhân 。 以dĩ 七thất 寶bảo 滿mãn 。 爾nhĩ 所sở 恆Hằng 河Hà 沙sa 數số 。 三Tam 千Thiên 大Đại 千Thiên 世Thế 界Giới 。 以dĩ 用dụng 布bố 施thí 。 得đắc 福phước 多đa 不phủ 。 須Tu 菩Bồ 提Đề 言ngôn 。 甚thậm 多đa 。

世Thế 尊Tôn 。

佛Phật 告cáo 須Tu 菩Bồ 提Đề 。

若nhược 善thiện 男nam 子tử 善thiện 女nữ 人nhân 。 於ư 此thử 經Kinh 中trung 。 乃nãi 至chí 受thọ 持trì 。 四tứ 句cú 偈kệ 等đẳng 。 為vì 他tha 人nhân 說thuyết 。 而nhi 此thử 福phước 德đức 。 勝thắng 前tiền 福phước 德đức 。

二nhị 較giảo 量lượng 顯hiển 勝thắng 。 又hựu 二nhị 。 一nhất 約ước 外ngoại 財tài 較giảo 量lượng 廣quảng 顯hiển 經kinh 勝thắng 。 二nhị 約ước 內nội 財tài 較giảo 量lượng 倍bội 顯hiển 經kinh 勝thắng 。

今kim 初sơ 。 呼hô 空không 生sanh 審thẩm 定định 其kỳ 數số 。 初sơ 約ước 多đa 河hà 以dĩ 辨biện 沙sa 。 如Như 來Lai 說thuyết 法Pháp 。 多đa 近cận 恆Hằng 河Hà 。 故cố 舉cử 為ví 喻dụ 。 恆Hằng 河Hà 周chu 四tứ 十thập 里lý 。 沙sa 細tế 如như 麵miến 。 不bất 可khả 以dĩ 數số 計kế 。 今kim 以dĩ 一nhất 沙sa 為vi 一nhất 河hà 。 有hữu 如như 是thị 無vô 數số 。 沙sa 等đẳng 之chi 恆Hằng 河Hà 。 河hà 各các 有hữu 沙sa 。 是thị 諸chư 沙sa 等đẳng 恆Hằng 河Hà 之chi 沙sa 。 寧ninh 為vi 多đa 不phủ 。 空không 生sanh 答đáp 言ngôn 。 甚thậm 多đa 。 何hà 者giả 。 但đãn 舉cử 沙sa 數số 之chi 河hà 。 尚thượng 多đa 無vô 量lượng 。 何hà 況huống 多đa 河hà 中trung 所sở 有hữu 之chi 沙sa 。 可khả 盡tận 算toán 數số 乎hồ 。

次thứ 。 約ước 多đa 沙sa 以dĩ 彰chương 福phước 曰viết 。 我ngã 今kim 實thật 言ngôn 告cáo 汝nhữ 。 設thiết 若nhược 有hữu 人nhân 。 於ư 外ngoại 財tài 無vô 所sở 悋lận 惜tích 。 以dĩ 七thất 寶bảo 之chi 最tối 珍trân 者giả 。 布bố 滿mãn 爾nhĩ 所sở 恆Hằng 河Hà 之chi 沙sa 數số 。 一nhất 沙sa 為vi 一nhất 。 大Đại 千Thiên 世Thế 界Giới 。 以dĩ 之chi 布bố 施thí 。 其kỳ 所sở 得đắc 之chi 福phước 。 寧ninh 為vi 多đa 不phủ 。 空không 生sanh 意ý 謂vị 。 前tiền 一nhất 大Đại 千Thiên 寶bảo 施thí 。 已dĩ 為vi 無vô 量lượng 。 況huống 此thử 沙sa 界giới 寶bảo 施thí 。 寧ninh 有hữu 量lượng 乎hồ 。

後hậu 。 約ước 多đa 福phước 以dĩ 顯hiển 經kinh 勝thắng 。 謂vị 寶bảo 施thí 之chi 福phước 雖tuy 多đa 。 若nhược 人nhân 於ư 此thử 經kinh 中trung 。 受thọ 持trì 四tứ 句cú 偈kệ 等đẳng 。 自tự 行hành 之chi 餘dư 。 為vì 他tha 人nhân 說thuyết 。 其kỳ 所sở 得đắc 福phước 。 更cánh 勝thắng 於ư 前tiền 沙sa 界giới 寶bảo 施thí 之chi 福phước 德đức 。 以dĩ 施thí 福phước 有hữu 漏lậu 。 猶do 屬thuộc 生sanh 死tử 。 經kinh 趣thú 菩Bồ 提Đề 。 顧cố 可khả 同đồng 日nhật 而nhi 語ngữ 哉tai 。 次thứ 釋thích 勝thắng 之chi 所sở 以dĩ 。 有hữu 五ngũ 節tiết 。

復phục 次thứ 。 須Tu 菩Bồ 提Đề 。 隨tùy 說thuyết 是thị 經Kinh 。 乃nãi 至chí 四tứ 句cú 偈kệ 等đẳng 。 當đương 知tri 此thử 處xứ 。 一nhất 切thiết 世thế 間gian 。 天thiên 。 人nhân 。 阿a 修tu 羅la 。 皆giai 應ưng 供cúng 養dường 。 如như 佛Phật 塔tháp 廟miếu 。 何hà 況huống 有hữu 人nhân 。 盡tận 能năng 受thọ 持trì 讀đọc 誦tụng 。 須Tu 菩Bồ 提Đề 。 當đương 知tri 是thị 人nhân 。 成thành 就tựu 最tối 上thượng 第đệ 一nhất 。 希hy 有hữu 之chi 法Pháp 。 若nhược 是thị 經Kinh 典điển 。 所sở 在tại 之chi 處xứ 。 即tức 為vi 有hữu 佛Phật 。 若nhược 尊tôn 重trọng 弟đệ 子tử 。

一nhất 尊tôn 處xứ 歎thán 人nhân 勝thắng 。 謂vị 豈khởi 唯duy 是thị 說thuyết 經Kinh 之chi 人nhân 難nan 得đắc 。 當đương 知tri 此thử 說thuyết 經Kinh 之chi 處xứ 亦diệc 甚thậm 希hy 有hữu 。 宜nghi 為vì 一nhất 切thiết 世thế 間gian 。 若nhược 天thiên 若nhược 人nhân 。 恭cung 敬kính 供cúng 養dường 。 猶do 如như 佛Phật 之chi 塔tháp 廟miếu 然nhiên 。 藏tạng 佛Phật 舍xá 利lợi 之chi 處xứ 謂vị 之chi 塔tháp 。 奉phụng 佛Phật 形hình 像tượng 之chi 處xứ 謂vị 之chi 廟miếu 。 人nhân 覲cận 塔tháp 廟miếu 。 不bất 期kỳ 敬kính 而nhi 自tự 敬kính 。 如như 天Thiên 帝Đế 釋Thích 。 常thường 於ư 善Thiện 法Pháp 堂Đường 中trung 。 為vì 諸chư 天thiên 說thuyết 般Bát 若Nhã 。 向hướng 後hậu 諸chư 天thiên 到đáo 善thiện 法Pháp 堂đường 。 帝Đế 釋Thích 未vị 至chí 。 皆giai 尚thượng 空không 座tòa 作tác 禮lễ 。 為vì 重trọng 法Pháp 故cố 。 乃nãi 尊tôn 其kỳ 處xứ 也dã 。 夫phu 說thuyết 四tứ 句cú 之chi 處xứ 尚thượng 爾nhĩ 。 何hà 況huống 有hữu 人nhân 。 於ư 此thử 全toàn 經kinh 。 盡tận 能năng 受thọ 持trì 讀đọc 誦tụng 。 當đương 知tri 是thị 持trì 說thuyết 之chi 人nhân 。 成thành 就tựu 最tối 上thượng 第đệ 一nhất 。 希hy 有hữu 之chi 法Pháp 也dã 。 最tối 上thượng 者giả 。 法Pháp 身thân 也dã 。 無vô 漏lậu 無vô 為vi 。 最tối 上thượng 上thượng 故cố 。 第đệ 一nhất 者giả 。 報báo 身thân 也dã 。 眾chúng 聖Thánh 中Trung 尊Tôn 。 更cánh 無vô 過quá 故cố 。 希hy 有hữu 者giả 。 化hóa 身thân 也dã 。 曠khoáng 世thế 奇kỳ 逢phùng 。 難nan 遭tao 遇ngộ 故cố 。 意ý 明minh 受thọ 持trì 讀đọc 誦tụng 。 具cụ 獲hoạch 三Tam 身Thân 功công 德đức 也dã 。 又hựu 顯hiển 在tại 處xứ 有hữu 佛Phật 。 謂vị 經kinh 是thị 如Như 來Lai 法Pháp 身thân 。 依y 法pháp 則tắc 有hữu 報báo 化hóa 。 又hựu 一nhất 切thiết 賢hiền 聖thánh 。 皆giai 以dĩ 無vô 為vi 得đắc 名danh 。 經kinh 顯hiển 無vô 為vi 。 必tất 有hữu 賢hiền 聖thánh 尊tôn 重trọng 弟đệ 子tử 而nhi 輔phụ 化hóa 矣hĩ 。

爾nhĩ 時thời 須Tu 菩Bồ 提Đề 白bạch 佛Phật 言ngôn 。

世Thế 尊Tôn 。 當đương 何hà 名danh 此thử 經Kinh 。 我ngã 等đẳng 云vân 何hà 奉phụng 持trì 。

佛Phật 告cáo 須Tu 菩Bồ 提Đề 。

是thị 經Kinh 名danh 為vi 。 金Kim 剛Cang 般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 。 以dĩ 是thị 名danh 字tự 。 汝nhữ 當đương 奉phụng 持trì 。

所sở 以dĩ 者giả 何hà 。 須Tu 菩Bồ 提Đề 。 佛Phật 說thuyết 般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 。 即tức 非phi 般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 。 是thị 名danh 般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 。

二nhị 約ước 義nghĩa 辨biện 名danh 勝thắng 。 空không 生sanh 疑nghi 念niệm 氷băng 釋thích 。 又hựu 聞văn 經Kinh 功công 德đức 之chi 勝thắng 。 遂toại 希hy 慕mộ 奉phụng 持trì 。 而nhi 請thỉnh 經kinh 名danh 焉yên 。 所sở 以dĩ 名danh 者giả 。 金kim 剛cang 有hữu 能năng 壞hoại 之chi 義nghĩa 。 般Bát 若Nhã 有hữu 觀quán 照chiếu 之chi 功công 。 名danh 實thật 相tướng 稱xưng 。 法pháp 喻dụ 雙song 彰chương 。 故cố 云vân 金kim 剛cang 般Bát 若Nhã 。 世Thế 尊Tôn 又hựu 自tự 徵trưng 釋thích 曰viết 。 佛Phật 雖tuy 說thuyết 般Bát 若Nhã 。 勝thắng 義nghĩa 諦đế 中trung 本bổn 無vô 名danh 字tự 可khả 得đắc 。 故cố 云vân 即tức 非phi 般Bát 若Nhã 。 為vi 受thọ 持trì 故cố 。 於ư 無vô 名danh 中trung 而nhi 強cường/cưỡng 立lập 之chi 。 故cố 云vân 是thị 名danh 般Bát 若Nhã 。

須Tu 菩Bồ 提Đề 。 於ư 意ý 云vân 何hà 。 如Như 來Lai 有hữu 所sở 說thuyết 法Pháp 不phủ 。 須Tu 菩Bồ 提Đề 白bạch 佛Phật 言ngôn 。

世Thế 尊Tôn 。 如Như 來Lai 無vô 所sở 說thuyết 。

三tam 佛Phật 無vô 異dị 說thuyết 勝thắng 。 此thử 躡niếp 前tiền 云vân 。 非phi 唯duy 立lập 此thử 經Kinh 名danh 。 名danh 即tức 非phi 名danh 。 凡phàm 有hữu 所sở 說thuyết 。 皆giai 悉tất 如như 此thử 。 故cố 云vân 如Như 來Lai 無vô 所sở 說thuyết 。 謂vị 無vô 別biệt 異dị 增tăng 減giảm 之chi 說thuyết 。 但đãn 如như 所sở 證chứng 。 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 諦Đế 而nhi 說thuyết 。 說thuyết 即tức 無vô 說thuyết 也dã 。

須Tu 菩Bồ 提Đề 。 於ư 意ý 云vân 何hà 。 三Tam 千Thiên 大Đại 千Thiên 世Thế 界Giới 。 所sở 有hữu 微vi 塵trần 。 是thị 為vi 多đa 不phủ 。 須Tu 菩Bồ 提Đề 言ngôn 。 甚thậm 多đa 。

世Thế 尊Tôn 。 須Tu 菩Bồ 提Đề 。 諸chư 微vi 塵trần 。 如Như 來Lai 說thuyết 非phi 微vi 塵trần 。 是thị 名danh 微vi 塵trần 。 如Như 來Lai 說thuyết 世thế 界giới 。 非phi 世thế 界giới 。 是thị 名danh 世thế 界giới 。

四tứ 施thí 福phước 劣liệt 塵trần 勝thắng 。 此thử 節tiết 乃nãi 是thị 躡niếp 前tiền 施thí 寶bảo 得đắc 福phước 而nhi 來lai 。 謂vị 前tiền 寶bảo 施thí 得đắc 福phước 雖tuy 多đa 。 然nhiên 不bất 能năng 離ly 相tương/tướng 。 則tắc 是thị 貪tham 等đẳng 煩phiền 惱não 染nhiễm 因nhân 。 有hữu 為vi 福phước 報báo 爾nhĩ 。 故cố 此thử 遂toại 以dĩ 微vi 塵trần 世thế 界giới 為ví 喻dụ 。 塵trần 界giới 乃nãi 無vô 情tình 之chi 物vật 。 由do 不bất 生sanh 貪tham 等đẳng 煩phiền 惱não 。 不bất 為vi 染nhiễm 因nhân 。 故cố 能năng 勝thắng 寶bảo 施thí 。 況huống 持trì 說thuyết 此thử 經Kinh 。 是thị 遠viễn 離ly 煩phiền 惱não 因nhân 。 能năng 趣thú 菩Bồ 提Đề 。 而nhi 不bất 勝thắng 耶da 。 非phi 微vi 塵trần 非phi 世thế 界giới 者giả 。 非phi 貪tham 等đẳng 煩phiền 惱não 塵trần 。 非phi 煩phiền 惱não 染nhiễm 因nhân 界giới 也dã 。 是thị 名danh 微vi 塵trần 世thế 界giới 者giả 。 是thị 無vô 記ký 地địa 塵trần 世thế 界giới 也dã 。 無vô 記ký 猶do 無vô 情tình 。 謂vị 不bất 起khởi 善thiện 惡ác 也dã 。 意ý 云vân 碎toái 界giới 為vi 塵trần 。 塵trần 不bất 起khởi 煩phiền 惱não 。 寶bảo 施thí 得đắc 福phước 。 苟cẩu 無vô 般Bát 若Nhã 力lực 。 來lai 世thế 必tất 感cảm 大đại 福phước 報báo 。 起khởi 貪tham 嗔sân 癡si 。 五ngũ 欲dục 自tự 娛ngu 。 無vô 惡ác 不bất 造tạo 。 故cố 云vân 布bố 施thí 是thị 第đệ 三tam 生sanh 怨oán 。 所sở 以dĩ 塵trần 界giới 勝thắng 於ư 寶bảo 施thí 。 且thả 塵trần 界giới 無vô 記ký 。 不bất 起khởi 煩phiền 惱não 。 尚thượng 得đắc 為vi 勝thắng 。 況huống 受thọ 持trì 此thử 經Kinh 。 定định 招chiêu 佛Phật 果Quả 。 其kỳ 功công 德đức 殊thù 勝thắng 。 何hà 可khả 量lượng 乎hồ 。 由do 是thị 相tương 望vọng 。 便tiện 有hữu 三tam 重trọng/trùng 勝thắng 劣liệt 。 謂vị 寶bảo 施thí 不bất 及cập 塵trần 界giới 。 塵trần 界giới 不bất 及cập 持trì 經Kinh 。 是thị 以dĩ 持trì 經Kinh 尚thượng 勝thắng 於ư 塵trần 界giới 。 豈khởi 得đắc 不bất 如như 寶bảo 施thí 乎hồ 。

須Tu 菩Bồ 提Đề 。 於ư 意ý 云vân 何hà 。 可khả 以dĩ 三tam 十thập 二nhị 相tướng 。 見kiến 如Như 來Lai 不phủ 。

不phủ 也dã 。

世Thế 尊Tôn 。 不bất 可khả 以dĩ 三tam 十thập 二nhị 相tướng 。 得đắc 見kiến 如Như 來Lai 。

何hà 以dĩ 故cố 。 如Như 來Lai 說thuyết 三tam 十thập 二nhị 相tướng 。 即tức 是thị 非phi 相tướng 。 是thị 名danh 三tam 十thập 二nhị 相tướng 。

五ngũ 感cảm 果quả 離ly 相tương 勝thắng 。 恐khủng 施thí 寶bảo 者giả 云vân 。 我ngã 施thí 求cầu 佛Phật 。 誰thùy 言ngôn 煩phiền 惱não 。 然nhiên 彼bỉ 所sở 求cầu 者giả 。 乃nãi 是thị 色sắc 相tướng 佛Phật 。 為vi 破phá 此thử 執chấp 。 故cố 審thẩm 問vấn 空không 生sanh 云vân 。 可khả 以dĩ 三tam 十thập 二nhị 相tướng 。 見kiến 如Như 來Lai 否phủ/bĩ 。 空không 生sanh 答đáp 以dĩ 不bất 可khả 。 何hà 以dĩ 故cố 者giả 。 徵trưng 意ý 云vân 。 既ký 得đắc 三tam 十thập 二nhị 相tướng 。 何hà 以dĩ 不bất 可khả 。 釋thích 意ý 云vân 。 三tam 十thập 二nhị 相tướng 。 非phi 是thị 法Pháp 身thân 無vô 為vi 之chi 相tướng 。 故cố 云vân 即tức 是thị 非phi 相tướng 。 以dĩ 是thị 施thí 福phước 色sắc 相tướng 佛Phật 身thân 。 故cố 云vân 是thị 名danh 三tam 十thập 二nhị 相tướng 。

須Tu 菩Bồ 提Đề 。 若nhược 有hữu 善thiện 男nam 子tử 善thiện 女nữ 人nhân 。 以dĩ 恆Hằng 河Hà 沙sa 等đẳng 。 身thân 命mạng 布bố 施thí 。 若nhược 復phục 有hữu 人nhân 。 於ư 此thử 經Kinh 中trung 。 乃nãi 至chí 受thọ 持trì 。 四tứ 句cú 偈kệ 等đẳng 。 為vì 他tha 人nhân 說thuyết 。 其kỳ 福phước 甚thậm 多đa 。

二nhị 約ước 內nội 財tài 較giảo 量lượng 倍bội 顯hiển 經kinh 勝thắng 也dã 。 意ý 恐khủng 人nhân 聞văn 。 寶bảo 施thí 不bất 及cập 持trì 經Kinh 。 便tiện 謂vị 以dĩ 是thị 身thân 外ngoại 之chi 財tài 。 所sở 以dĩ 劣liệt 於ư 經kinh 福phước 。 若nhược 將tương 身thân 命mạng 布bố 施thí 。 必tất 勝thắng 受thọ 持trì 。 為vi 破phá 其kỳ 見kiến 。 故cố 有hữu 此thử 文văn 。 身thân 布bố 施thí 者giả 。 或hoặc 施thí 眼nhãn 為vi 妙diệu 藥dược 。 或hoặc 捨xả 頭đầu 為vi 飲ẩm 器khí 。 或hoặc 為vi 執chấp 作tác 。 或hoặc 為vi 床sàng 座tòa 等đẳng 。 命mạng 布bố 施thí 者giả 。 割cát 肉nhục 代đại 鴿cáp 。 捨xả 身thân 飼tự 虎hổ 等đẳng 。 不bất 唯duy 一nhất 身thân 命mạng 布bố 施thí 。 乃nãi 以dĩ 恆Hằng 沙sa 身thân 命mạng 。 如như 是thị 布bố 施thí 。 則tắc 其kỳ 福phước 豈khởi 不bất 超siêu 於ư 持trì 經Kinh 耶da 。 殊thù 不bất 知tri 無vô 般Bát 若Nhã 力lực 。 事sự 屬thuộc 有hữu 為vi 。 功công 歸quy 有hữu 漏lậu 。 只chỉ 成thành 苦khổ 果quả 。 四tứ 句cú 偈kệ 等đẳng 。 為vì 他tha 人nhân 說thuyết 。 發phát 明minh 妙diệu 慧tuệ 。 為vi 成thành 佛Phật 真chân 因nhân 。 用dụng 之chi 較giảo 量lượng 。 霄tiêu 壤nhưỡng 懸huyền 殊thù 。 以dĩ 此thử 觀quán 之chi 。 捨xả 身thân 勝thắng 於ư 寶bảo 施thí 。 持trì 說thuyết 又hựu 勝thắng 捨xả 命mạng 。 甚thậm 矣hĩ 。 經kinh 之chi 功công 德đức 。 不bất 可khả 思tư 議nghị 。 四tứ 句cú 猶do 然nhiên 。 況huống 全toàn 經kinh 乎hồ 。 所sở 以dĩ 空không 生sanh 領lãnh 旨chỉ 。 涕thế 淚lệ 悲bi 泣khấp 。 良lương 有hữu 以dĩ 也dã 。 下hạ 釋thích 勝thắng 之chi 所sở 以dĩ 。 有hữu 五ngũ 節tiết 。

爾nhĩ 時thời 須Tu 菩Bồ 提Đề 。 聞văn 說thuyết 是thị 經Kinh 。 深thâm 解giải 義nghĩa 趣thú 。 涕thế 淚lệ 悲bi 泣khấp 。 而nhi 白bạch 佛Phật 言ngôn 。 希hy 有hữu 。

世Thế 尊Tôn 。 佛Phật 說thuyết 如như 是thị 。 甚thậm 深thâm 經Kinh 典điển 。 我ngã 從tùng 昔tích 來lai 。 所sở 得đắc 慧tuệ 眼nhãn 。 未vị 曾tằng 得đắc 聞văn 。 如như 是thị 之chi 經Kinh 。

一nhất 泣khấp 歎thán 未vị 聞văn 深thâm 法Pháp 勝thắng 。 空không 生sanh 理lý 解giải 已dĩ 廓khuếch 。 述thuật 其kỳ 所sở 悟ngộ 。 感cảm 激kích 未vị 聞văn 。 謂vị 捨xả 身thân 之chi 苦khổ 。 已dĩ 感cảm 人nhân 心tâm 。 何hà 況huống 更cánh 聞văn 不bất 及cập 持trì 說thuyết 之chi 勝thắng 。 得đắc 聞văn 此thử 法Pháp 。 感cảm 佛Phật 恩ân 深thâm 。 喜hỷ 極cực 成thành 悲bi 。 是thị 故cố 涕thế 泣khấp 。 慧tuệ 眼nhãn 者giả 。 謂vị 我ngã 從tùng 昔tích 以dĩ 來lai 所sở 得đắc 者giả 。 僅cận 人nhân 空không 慧tuệ 眼nhãn 而nhi 已dĩ 。 未vị 曾tằng 得đắc 聞văn 。 如như 是thị 法pháp 空không 深thâm 理lý 之chi 經kinh 。 今kim 深thâm 解giải 其kỳ 義nghĩa 趣thú 。 故cố 含hàm 悲bi 感cảm 嘆thán 也dã 。

世Thế 尊Tôn 。 若nhược 復phục 有hữu 人nhân 。 得đắc 聞văn 是thị 經Kinh 。 信tín 心tâm 清thanh 淨tịnh 。 即tức 生sanh 實thật 相tướng 。 當đương 知tri 是thị 人nhân 。 成thành 就tựu 第đệ 一nhất 。 希hy 有hữu 功công 德đức 。

世Thế 尊Tôn 。 是thị 實thật 相tướng 者giả 。 即tức 是thị 非phi 相tướng 。 是thị 故cố 如Như 來Lai 。 說thuyết 名danh 實thật 相tướng 。

二nhị 淨tịnh 心tâm 契khế 理lý 具cụ 德đức 勝thắng 。 謂vị 若nhược 人nhân 聞văn 此thử 經Kinh 。 能năng 生sanh 真chân 信tín 之chi 心tâm 。 此thử 信tín 若nhược 生sanh 。 不bất 信tín 諸chư 法pháp 。 故cố 云vân 清thanh 淨tịnh 。 諸chư 法pháp 既ký 泯mẫn 。 實thật 相tướng 生sanh 焉yên 。 生sanh 字tự 。 即tức 應ưng 無vô 所sở 住trụ 。 而nhi 生sanh 其kỳ 心tâm 之chi 生sanh 。 乃nãi 顯hiển 發phát 之chi 義nghĩa 也dã 。 實thật 相tướng 既ký 生sanh 。 當đương 知tri 是thị 人nhân 。 必tất 成thành 就tựu 第đệ 一nhất 。 希hy 有hữu 功công 德đức 。 以dĩ 超siêu 越việt 凡phàm 小tiểu 。 無vô 與dữ 等đẳng 者giả 。 故cố 云vân 第đệ 一nhất 曠khoáng 劫kiếp 難nan 聞văn 。 故cố 云vân 希hy 有hữu 也dã 。 實thật 相tướng 非phi 相tướng 者giả 。 良lương 以dĩ 實thật 相tướng 無vô 相tướng 。 言ngôn 念niệm 不bất 及cập 。 雖tuy 假giả 言ngôn 念niệm 。 唯duy 證chứng 相tương 應ứng 。 起khởi 念niệm 承thừa 當đương 。 但đãn 認nhận 影ảnh 像tượng 。 即tức 非phi 真chân 信tín 。 故cố 拂phất 之chi 也dã 。 說thuyết 名danh 實thật 相tướng 者giả 。 不bất 壞hoại 假giả 名danh 。 隨tùy 俗tục 而nhi 說thuyết 耳nhĩ 。

世Thế 尊Tôn 。 我ngã 今kim 得đắc 聞văn 。 如như 是thị 經Kinh 典điển 。 信tín 解giải 受thọ 持trì 。 不bất 足túc 為vi 難nan 。 若nhược 當đương 來lai 世thế 。 後hậu 五ngũ 百bách 歲tuế 。 其kỳ 有hữu 眾chúng 生sanh 。 得đắc 聞văn 是thị 經Kinh 。 信tín 解giải 受thọ 持trì 。 是thị 人nhân 即tức 為vi 。 第đệ 一nhất 希hy 有hữu 。

何hà 以dĩ 故cố 。 此thử 人nhân 無vô 我ngã 相tướng 。 人nhân 相tương/tướng 。 眾chúng 生sanh 相tương/tướng 。 壽thọ 者giả 相tương/tướng 。

所sở 以dĩ 者giả 何hà 。 我ngã 相tướng 即tức 是thị 非phi 相tướng 。 人nhân 相tướng 。 眾chúng 生sanh 相tướng 。 壽thọ 者giả 相tướng 。 即tức 是thị 非phi 相tướng 。

何hà 以dĩ 故cố 。 離ly 一nhất 切thiết 諸chư 相tướng 。 即tức 名danh 諸chư 佛Phật 。

佛Phật 告cáo 須Tu 菩Bồ 提Đề 。

如như 是thị 如như 是thị 。

三tam 信tín 解giải 三tam 空không 同đồng 佛Phật 勝thắng 。 意ý 云vân 。 我ngã 登đăng 聖thánh 果Quả 。 親thân 稟bẩm 佛Phật 言ngôn 。 得đắc 聞văn 是thị 經Kinh 。 信tín 解giải 受thọ 持trì 。 不bất 足túc 為vi 難nan 。 若nhược 當đương 來lai 後hậu 五ngũ 百bách 歲tuế 。 去khứ 聖thánh 時thời 遙diêu 。 目mục 不bất 覩đổ 玉ngọc 毫hào 之chi 彩thải 。 耳nhĩ 不bất 聞văn 金kim 口khẩu 之chi 音âm 。 其kỳ 有hữu 眾chúng 生sanh 。 得đắc 聞văn 是thị 法Pháp 。 空không 深thâm 理lý 之chi 經kinh 。 覽lãm 遺di 教giáo 而nhi 興hưng 思tư 。 觸xúc 微vi 言ngôn 而nhi 啟khải 悟ngộ 。 信tín 無vô 相tướng 法pháp 。 解giải 實thật 相tướng 理lý 。 受thọ 而nhi 不bất 忘vong 。 持trì 而nhi 不bất 失thất 。 依y 解giải 起khởi 行hành 。 不bất 亦diệc 難nạn 乎hồ 。 是thị 人nhân 則tắc 為vi 。 第đệ 一nhất 希hy 有hữu 者giả 矣hĩ 。

又hựu 徵trưng 云vân 。 何hà 以dĩ 希hy 有hữu 耶da 。 夫phu 難nạn/nan 莫mạc 難nạn/nan 於ư 破phá 二nhị 執chấp 。 證chứng 二nhị 空không 。 此thử 人nhân 當đương 其kỳ 信tín 解giải 之chi 時thời 。 已dĩ 無vô 我ngã 等đẳng 四tứ 相tương/tướng 。 而nhi 我ngã 空không 矣hĩ 。 我ngã 等đẳng 四tứ 相tương/tướng 。 即tức 是thị 非phi 相tướng 。 即tức 法pháp 空không 矣hĩ 。 何hà 以dĩ 故cố 爾nhĩ 。 離ly 一nhất 切thiết 諸chư 相tướng 。 即tức 名danh 諸chư 佛Phật 。 以dĩ 執chấp 謝tạ 情tình 亡vong 。 覺giác 體thể 顯hiển 露lộ 。 而nhi 頓đốn 了liễu 諸chư 佛Phật 法Pháp 身thân 。 則tắc 此thử 豈khởi 不bất 為vi 希hy 有hữu 者giả 乎hồ 。 以dĩ 上thượng 皆giai 空không 生sanh 語ngữ 也dã 。 唯duy 其kỳ 領lãnh 悟ngộ 之chi 深thâm 。 故cố 言ngôn 之chi 切thiết 。 悲bi 淚lệ 涕thế 泣khấp 。 誠thành 出xuất 肺phế 腑phủ 。 豈khởi 比tỉ 世thế 人nhân 之chi 浮phù 慕mộ 者giả 乎hồ 。 佛Phật 深thâm 嘉gia 其kỳ 言ngôn 之chi 當đương 。 意ý 之chi 切thiết 。 故cố 重trọng/trùng 言ngôn 以dĩ 印ấn 之chi 曰viết 。 如như 是thị 如như 是thị 。

若nhược 復phục 有hữu 人nhân 。 得đắc 聞văn 是thị 經Kinh 。 不bất 驚kinh 。 不bất 怖bố 。 不bất 畏úy 。 當đương 知tri 是thị 人nhân 。 甚thậm 為vi 希hy 有hữu 。

四tứ 聞văn 時thời 不bất 動động 希hy 有hữu 勝thắng 。 驚kinh 。 謂vị 愕ngạc 然nhiên 而nhi 恠# 。 怖bố 。 則tắc 進tiến 退thoái 慞chương 惶hoàng 。 畏úy 。 則tắc 一nhất 向hướng 恐khủng 懼cụ 。 世Thế 尊Tôn 於ư 人nhân 天thiên 小Tiểu 乘Thừa 教giáo 中trung 。 說thuyết 空không 說thuyết 有hữu 。 不bất 達đạt 意ý 者giả 。 隨tùy 言ngôn 而nhi 執chấp 。 及cập 說thuyết 此thử 非phi 空không 非phi 有hữu 。 中Trung 道Đạo 之chi 理lý 。 先tiên 所sở 執chấp 者giả 。 聞văn 之chi 未vị 免miễn 驚kinh 畏úy 。 卻khước 以dĩ 為vi 非phi 。 今kim 謂vị 聞văn 此thử 深thâm 法Pháp 。 不bất 生sanh 驚kinh 畏úy 。 直trực 趣thú 大Đại 道Đạo 者giả 。 實thật 為vi 希hy 有hữu 也dã 。

何hà 以dĩ 故cố 。 須Tu 菩Bồ 提Đề 。 如Như 來Lai 說thuyết 第đệ 一nhất 波Ba 羅La 蜜Mật 。 即tức 非phi 第đệ 一nhất 波Ba 羅La 蜜Mật 。 是thị 名danh 第đệ 一nhất 波Ba 羅La 蜜Mật 。

五ngũ 大đại 因nhân 清thanh 淨tịnh 第đệ 一nhất 勝thắng 。 徵trưng 意ý 云vân 。 以dĩ 何hà 義nghĩa 故cố 。 聞văn 而nhi 不bất 驚kinh 為vi 希hy 有hữu 耶da 。 謂vị 六Lục 度Độ 前tiền 五ngũ 。 若nhược 無vô 般Bát 若Nhã 。 不bất 能năng 到đáo 彼bỉ 岸ngạn 。 以dĩ 有hữu 般Bát 若Nhã 。 度độ 度độ 皆giai 到đáo 。 故cố 般Bát 若Nhã 為vi 第đệ 一nhất 。 若nhược 約ước 勝thắng 義nghĩa 。 則tắc 無vô 可khả 言ngôn 。 故cố 云vân 即tức 非phi 第đệ 一nhất 。 約ước 世thế 諦đế 。 故cố 云vân 是thị 名danh 第đệ 一nhất 。 大đại 因nhân 清thanh 淨tịnh 。 亦diệc 以dĩ 此thử 得đắc 名danh 也dã 。

○# 第đệ 八bát 疑nghi 云vân 。 向hướng 說thuyết 捨xả 身thân 。 秪# 感cảm 有hữu 漏lậu 苦khổ 果quả 。 故cố 福phước 劣liệt 。 且thả 受thọ 持trì 演diễn 說thuyết 。 修tu 菩Bồ 薩Tát 行hạnh 。 不bất 憚đạn 勤cần 勞lao 。 如như 昔tích 薩tát 陀đà 波ba 崙lôn 。 賣mại 心tâm 肝can 。 求cầu 般Bát 若Nhã 。 及cập 一nhất 句cú 投đầu 火hỏa 。 半bán 偈kệ 亡vong 軀khu 之chi 髏lâu 。 亦diệc 是thị 苦khổ 行hạnh 。 云vân 何hà 不bất 感cảm 苦khổ 果quả 乎hồ 。 如Như 來Lai 曉hiểu 以dĩ 持trì 經Kinh 。 達đạt 我ngã 法pháp 二nhị 空không 。 誰thùy 受thọ 苦khổ 果quả 。 安an 可khả 與dữ 滯trệ 相tương/tướng 者giả 。 同đồng 日nhật 而nhi 語ngữ 哉tai 。

須Tu 菩Bồ 提Đề 。 忍Nhẫn 辱Nhục 波Ba 羅La 蜜Mật 。 如Như 來Lai 說thuyết 非phi 忍Nhẫn 辱Nhục 波Ba 羅La 蜜Mật 。

何hà 以dĩ 故cố 。 須Tu 菩Bồ 提Đề 。 如như 我ngã 昔tích 。 為vị 歌Ca 利Lợi 王Vương 。 割cát 截tiệt 身thân 體thể 。 我ngã 於ư 爾nhĩ 時thời 。 無vô 我ngã 相tướng 。 無vô 人nhân 相tướng 。 無vô 眾chúng 生sanh 相tướng 。 無vô 壽thọ 者giả 相tướng 。

何hà 以dĩ 故cố 。 我ngã 於ư 往vãng 昔tích 。 節tiết 節tiết 支chi 解giải 時thời 。 若nhược 有hữu 我ngã 相tướng 。 人nhân 相tương/tướng 。 眾chúng 生sanh 相tương/tướng 。 壽thọ 者giả 相tương/tướng 。 應ưng 生sanh 嗔sân 恨hận 。 須Tu 菩Bồ 提Đề 。 又hựu 念niệm 過quá 去khứ 。 於ư 五ngũ 百bách 世thế 。 作tác 忍Nhẫn 辱Nhục 仙Tiên 人Nhân 。 於ư 爾nhĩ 所sở 世thế 。 無vô 我ngã 相tương/tướng 。 無vô 人nhân 相tương/tướng 。 無vô 眾chúng 生sanh 相tướng 。 無vô 壽thọ 者giả 相tướng 。

此thử 斷đoạn 持trì 說thuyết 未vị 脫thoát 苦khổ 果quả 疑nghi 也dã 。 二nhị 。 初sơ 。 明minh 超siêu 忍nhẫn 以dĩ 斷đoạn 疑nghi 。 又hựu 二nhị 。

初sơ 。 明minh 忍nhẫn 體thể 。 六Lục 波Ba 羅La 蜜Mật 中trung 。 忍nhẫn 是thị 苦khổ 相tương/tướng 。 忍Nhẫn 到Đáo 彼Bỉ 岸Ngạn 。 苦khổ 相tương/tướng 已dĩ 離ly 。 況huống 彼bỉ 岸ngạn 非phi 岸ngạn 。 誰thùy 苦khổ 誰thùy 忍nhẫn 。 以dĩ 勝thắng 義nghĩa 諦đế 中trung 。 能năng 所sở 兩lưỡng 寂tịch 。 無vô 辱nhục 。 無vô 受thọ 辱nhục 者giả 。 安an 有hữu 忍nhẫn 乎hồ 。 以dĩ 此thử 觀quán 之chi 。 學học 般Bát 若Nhã 菩Bồ 薩Tát 。 不bất 獨độc 忘vong 辱nhục 。 抑ức 且thả 忘vong 忍nhẫn 矣hĩ 。

次thứ 。 明minh 忍nhẫn 相tương/tướng 。 有hữu 二nhị 。 一nhất 引dẫn 一nhất 生sanh 證chứng 極cực 苦khổ 忍nhẫn 。 如như 是thị 苦khổ 行hạnh 。 佛Phật 昔tích 曾tằng 行hành 。 故cố 引dẫn 歌ca 利lợi 之chi 事sự 以dĩ 證chứng 之chi 。 謂vị 世Thế 尊Tôn 往vãng 劫kiếp 作tác 仙tiên 人nhân 。 山sơn 中trung 修tu 道Đạo 。 被bị 歌Ca 利Lợi 王Vương 割cát 截tiệt 身thân 體thể 。 歌ca 利lợi 。 此thử 云vân 極cực 惡ác 。 同đồng 妃phi 出xuất 獵liệp 。 疲bì 倦quyện 而nhi 寢tẩm 。 妃phi 往vãng 禮lễ 仙tiên 。 王vương 起khởi 嗔sân 恚khuể 。 尋tầm 至chí 仙tiên 處xứ 。 問vấn 仙tiên 曰viết 。 得đắc 四Tứ 果Quả 不phủ 。 皆giai 云vân 不bất 得đắc 。 王vương 言ngôn 。 汝nhữ 既ký 年niên 少thiếu 。 又hựu 未vị 得đắc 果quả 。 具cụ 有hữu 貪tham 欲dục 煩phiền 惱não 。 云vân 何hà 恣tứ 意ý 。 觀quán 我ngã 女nữ 人nhân 。 仙tiên 言ngôn 。 我ngã 雖tuy 未vị 斷đoạn 欲dục 結kết 。 然nhiên 其kỳ 內nội 心tâm 。 實thật 無vô 貪tham 著trước 。 由do 繫hệ 念niệm 無vô 常thường 不bất 淨tịnh 故cố 。 王vương 怒nộ 割cát 截tiệt 。 天thiên 怒nộ 雨vũ 石thạch 。 王vương 懼cụ 懺sám 悔hối 。 仙tiên 誓thệ 無vô 嗔sân 。 四tứ 體thể 平bình 復phục 。 王vương 乃nãi 免miễn 害hại 。 佛Phật 云vân 。 我ngã 於ư 爾nhĩ 時thời 。 無vô 我ngã 人nhân 等đẳng 四tứ 相tương/tướng 。 又hựu 反phản 顯hiển 曰viết 。 當đương 支chi 解giải 時thời 。 若nhược 有hữu 我ngã 等đẳng 四tứ 相tương/tướng 。 應ưng 生sanh 嗔sân 恨hận 。 然nhiên 我ngã 於ư 爾nhĩ 時thời 無vô 嗔sân 。 是thị 知tri 無vô 我ngã 也dã 。

二nhị 引dẫn 多đa 生sanh 證chứng 相tương 續tục 忍nhẫn 。 謂vị 不bất 獨độc 一nhất 生sanh 。 五ngũ 百bách 世thế 中trung 。 作tác 忍Nhẫn 辱Nhục 仙Tiên 人Nhân 。 無vô 我ngã 等đẳng 四tứ 相tương/tướng 。 不bất 惟duy 無vô 苦khổ 。 而nhi 且thả 有hữu 樂nhạo/nhạc/lạc 。 以dĩ 與dữ 正chánh 定định 慈từ 悲bi 相tương 應ứng 故cố 。

是thị 故cố 須Tu 菩Bồ 提Đề 。 菩Bồ 薩Tát 應ưng 離ly 一nhất 切thiết 相tướng 。 發phát 阿A 耨Nậu 多Đa 羅La 三Tam 藐Miệu 三Tam 菩Bồ 提Đề 心tâm 。 不bất 應ưng 住trụ 色sắc 生sanh 心tâm 。 不bất 應ưng 住trụ 聲thanh 香hương 味vị 觸xúc 法pháp 生sanh 心tâm 。 應ưng 生sanh 無vô 所sở 住trụ 心tâm 。 若nhược 心tâm 有hữu 住trụ 。 則tắc 為vi 非phi 住trụ 。 是thị 故cố 佛Phật 說thuyết 菩Bồ 薩Tát 心tâm 。 不bất 應ưng 住trụ 色sắc 布bố 施thí 。 須Tu 菩Bồ 提Đề 。 菩Bồ 薩Tát 為vì 利lợi 益ích 。 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 故cố 。 應ưng 如như 是thị 布bố 施thí 。 如Như 來Lai 說thuyết 一nhất 切thiết 諸chư 相tướng 。 即tức 是thị 非phi 相tướng 。 又hựu 說thuyết 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 即tức 非phi 眾chúng 生sanh 。

二nhị 。 勸khuyến 離ly 相tương/tướng 以dĩ 安an 忍nhẫn 。 論luận 云vân 。 若nhược 有hữu 菩Bồ 薩Tát 。 不bất 離ly 我ngã 相tương/tướng 。 見kiến 苦khổ 行hạnh 苦khổ 。 亦diệc 欲dục 捨xả 菩Bồ 提Đề 心tâm 。 故cố 勸khuyến 離ly 相tương/tướng 。 無vô 著trước 云vân 。 為vi 對đối 治trị 不bất 忍nhẫn 因nhân 緣duyên 。 有hữu 三tam 種chủng 苦khổ 。 謂vị 流lưu 轉chuyển 苦khổ 。 眾chúng 生sanh 相tương 違vi 苦khổ 。 乏phạp 受thọ 用dụng 苦khổ 。 有hữu 二nhị 。

初sơ 。 總tổng 標tiêu 離ly 相tương/tướng 發phát 心tâm 。 離ly 一nhất 切thiết 相tướng 者giả 。 為vi 離ly 如như 是thị 三tam 苦khổ 相tương/tướng 也dã 。 二nhị 。 不bất 應ưng 下hạ 。 別biệt 顯hiển 亦diệc 有hữu 二nhị 。 一nhất 。 對đối 治trị 不bất 忍nhẫn 流lưu 轉chuyển 苦khổ 。 流lưu 是thị 集Tập 諦Đế 。 轉chuyển 是thị 苦Khổ 諦Đế 。 即tức 世thế 間gian 所sở 繫hệ 六lục 塵trần 之chi 境cảnh 。 故cố 云vân 不bất 應ưng 住trụ 色sắc 等đẳng 生sanh 心tâm 。 應ưng 生sanh 於ư 無vô 住trụ 。 菩Bồ 提Đề 之chi 心tâm 。 若nhược 使sử 心tâm 有hữu 所sở 住trụ 著trước 。 則tắc 於ư 世thế 間gian 。 流lưu 轉chuyển 苦khổ 中trung 疲bì 乏phạp 。 菩Bồ 提Đề 心tâm 不bất 生sanh 。 即tức 非phi 住trụ 於ư 菩Bồ 提Đề 心tâm 矣hĩ 。 是thị 故cố 佛Phật 於ư 正chánh 答đáp 所sở 問vấn 。 行hành 施thí 降hàng 心tâm 中trung 。 說thuyết 菩Bồ 薩Tát 心tâm 。 不bất 應ưng 住trụ 色sắc 布bố 施thí 。 是thị 引dẫn 前tiền 以dĩ 證chứng 也dã 。 二nhị 菩Bồ 薩Tát 為vì 利lợi 益ích 下hạ 。 對đối 治trị 不bất 忍nhẫn 相tương 違vi 苦khổ 。 菩Bồ 薩Tát 為vi 利lợi 羣quần 生sanh 故cố 。 應ưng 如như 是thị 離ly 相tướng 行hành 施thí 。 眾chúng 生sanh 相tương 違vi 。 不bất 生sanh 疲bì 乏phạp 。 云vân 何hà 生sanh 嗔sân 。 隨tùy 於ư 境cảnh 緣duyên 而nhi 轉chuyển 耶da 。 故cố 下hạ 遣khiển 著trước 。 顯hiển 示thị 人nhân 法pháp 二nhị 無vô 我ngã 。 一nhất 切thiết 諸chư 相tướng 。 是thị 法pháp 境cảnh 。 即tức 是thị 非phi 相tướng 。 顯hiển 法pháp 空không 。 又hựu 說thuyết 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 是thị 人nhân 境cảnh 。 即tức 非phi 眾chúng 生sanh 。 顯hiển 人nhân 空không 。 人nhân 法pháp 既ký 空không 。 何hà 處xứ 見kiến 有hữu 眾chúng 生sanh 。 乃nãi 因nhân 其kỳ 相tương 違vi 而nhi 生sanh 疲bì 乏phạp 耶da 。 人nhân 法pháp 之chi 相tướng 本bổn 空không 。 眾chúng 生sanh 不bất 了liễu 。 妄vọng 執chấp 為vi 有hữu 。 是thị 故cố 勸khuyến 離ly 。 離ly 則tắc 內nội 不bất 見kiến 有hữu 人nhân 。 外ngoại 不bất 見kiến 有hữu 法pháp 。 則tắc 誰thùy 忍nhẫn 誰thùy 違vi 乎hồ 。

○# 第đệ 九cửu 。 因nhân 上thượng 較giảo 量lượng 。 內nội 外ngoại 財tài 施thí 。 不bất 及cập 持trì 經Kinh 。 而nhi 得đắc 菩Bồ 提Đề 。 遂toại 疑nghi 云vân 。 若nhược 然nhiên 者giả 。 且thả 言ngôn 說thuyết 是thị 因nhân 。 因nhân 即tức 是thị 道đạo 。 以dĩ 此thử 證chứng 果Quả 。 理lý 則tắc 不bất 成thành 。 何hà 者giả 。 以dĩ 果quả 是thị 無vô 為vi 。 無vô 為vi 有hữu 體thể 。 因nhân 乃nãi 有hữu 為vi 。 有hữu 為vi 無vô 體thể 。 無vô 體thể 之chi 道đạo 。 不bất 到đáo 果quả 中trung 。 云vân 何hà 說thuyết 此thử 而nhi 為vi 因nhân 耶da 。

須Tu 菩Bồ 提Đề 。 如Như 來Lai 是thị 真chân 語ngữ 者giả 。 實thật 語ngữ 者giả 。 如như 語ngữ 者giả 。 不bất 誑cuống 語ngữ 者giả 。 不bất 異dị 語ngữ 者giả 。 須Tu 菩Bồ 提Đề 。 如Như 來Lai 所sở 得đắc 法Pháp 。 此thử 法pháp 無vô 實thật 無vô 虗hư 。

此thử 斷đoạn 能năng 證chứng 無vô 體thể 非phi 因nhân 疑nghi 也dã 。

意ý 云vân 。 如Như 來Lai 之chi 言ngôn 。 真chân 實thật 無vô 異dị 。 皆giai 如như 其kỳ 事sự 。 不bất 誑cuống 眾chúng 生sanh 。 持trì 說thuyết 得đắc 菩Bồ 提Đề 。 何hà 以dĩ 疑nghi 而nhi 不bất 信tín 。 菩Bồ 提Đề 雖tuy 不bất 在tại 持trì 說thuyết 而nhi 持trì 說thuyết 。 能năng 為vi 菩Bồ 提Đề 之chi 因nhân 。 苟cẩu 隨tùy 言ngôn 生sanh 執chấp 。 聞văn 依y 持trì 說thuyết 得đắc 菩Bồ 提Đề 。 便tiện 謂vị 言ngôn 中trung 有hữu 菩Bồ 提Đề 。 及cập 聞văn 言ngôn 中trung 無vô 菩Bồ 提Đề 。 便tiện 謂vị 畢tất 竟cánh 無vô 菩Bồ 提Đề 。 不bất 達đạt 言ngôn 空không 法pháp 實thật 。 故cố 作tác 斯tư 執chấp 。 今kim 則tắc 遣khiển 之chi 曰viết 。 汝nhữ 豈khởi 知tri 如Như 來Lai 所sở 得đắc 之chi 法pháp 。 本bổn 無vô 實thật 無vô 虗hư 者giả 乎hồ 。 何hà 者giả 。 言ngôn 說thuyết 緣duyên 生sanh 。 性tánh 本bổn 空không 寂tịch 。 非phi 實thật 也dã 。 菩Bồ 提Đề 體thể 實thật 。 雖tuy 不bất 在tại 言ngôn 說thuyết 。 不bất 離ly 言ngôn 說thuyết 之chi 中trung 。 非phi 虗hư 也dã 。 若nhược 然nhiên 者giả 。 則tắc 不bất 應ưng 言ngôn 中trung 執chấp 有hữu 。 離ly 言ngôn 執chấp 無vô 。 達đạt 此thử 無vô 實thật 無vô 虗hư 之chi 法pháp 。 則tắc 永vĩnh 離ly 諸chư 執chấp 矣hĩ 。

○# 第đệ 十thập 疑nghi 。 從tùng 第đệ 三tam 中trung 來lai 。 彼bỉ 但đãn 云vân 無vô 為vi 。 此thử 云vân 真Chân 如Như 。 揀giản 餘dư 無vô 為vi 。 以dĩ 顯hiển 徧biến 義nghĩa 。 餘dư 無vô 為vi 。 有hữu 不bất 徧biến 故cố 。 謂vị 此thử 徧biến 一nhất 切thiết 時thời 。 一nhất 切thiết 處xứ 。 處xử 則tắc 及cập 乎hồ 塵trần 塵trần 。

時thời 則tắc 該cai 乎hồ 念niệm 念niệm 。 若nhược 然nhiên 。 即tức 合hợp 皆giai 得đắc 。 何hà 故cố 有hữu 不bất 得đắc 者giả 。 釋thích 意ý 云vân 。 若nhược 住trụ 法pháp 行hành 施thí 。 則tắc 不bất 得đắc 真Chân 如Như 。 如như 人nhân 入nhập 暗ám 中trung 。 一nhất 無vô 所sở 見kiến 。 若nhược 無vô 住trụ 行hành 施thí 。 則tắc 得đắc 真Chân 如Như 。 如như 太thái 陽dương 昇thăng 天thiên 。 何hà 所sở 不bất 曯# 。 得đắc 失thất 在tại 人nhân 。 非phi 關quan 真Chân 如Như 也dã 。

須Tu 菩Bồ 提Đề 。 若nhược 菩Bồ 薩Tát 。 心tâm 住trụ 於ư 法pháp 。 而nhi 行hành 布bố 施thí 。 如như 人nhân 入nhập 闇ám 。 即tức 無vô 所sở 見kiến 。 若nhược 菩Bồ 薩Tát 。 心tâm 不bất 住trụ 法pháp 。 而nhi 行hành 布bố 施thí 。 如như 人nhân 有hữu 目mục 。 日nhật 光quang 明minh 炤chiếu 。 見kiến 種chủng 種chủng 色sắc 。

此thử 斷đoạn 如như 徧biến 有hữu 得đắc 無vô 得đắc 疑nghi 也dã 。 有hữu 二nhị 。 初sơ 。 舉cử 喻dụ 斷đoạn 疑nghi 。 二nhị 。 讚tán 經kinh 功công 德đức 。 今kim 初sơ 。 謂vị 真Chân 如Như 雖tuy 徧biến 。 得đắc 失thất 在tại 人nhân 。 譬thí 如như 虗hư 空không 。 無vô 所sở 不bất 遍biến 。 遍biến 眾chúng 生sanh 。 遍biến 國quốc 土độ 。 徧biến 一nhất 切thiết 時thời 。 而nhi 性tánh 中trung 無vô 量lượng 功công 德đức 。 如như 虗hư 空không 中trung 種chủng 種chủng 色sắc 。 無vô 所sở 乏phạp 少thiểu 。 若nhược 菩Bồ 薩Tát 無vô 般Bát 若Nhã 觀quán 照chiếu 之chi 智trí 。 心tâm 住trụ 於ư 法pháp 。 執chấp 著trước 色sắc 等đẳng 六lục 塵trần 。 而nhi 行hành 布bố 施thí 。 如như 是thị 則tắc 心tâm 不bất 清thanh 淨tịnh 。 為vi 塵trần 所sở 染nhiễm 。 正chánh 智trí 不bất 顯hiển 。 不bất 證chứng 真chân 性tánh 。 如như 人nhân 入nhập 闇ám 冥minh 之chi 中trung 。 雖tuy 對đối 物vật 而nhi 不bất 見kiến 物vật 。 雖tuy 在tại 空không 何hà 曾tằng 見kiến 空không 。

若nhược 菩Bồ 薩Tát 有hữu 般Bát 若Nhã 觀quán 照chiếu 之chi 智trí 。 其kỳ 心tâm 不bất 住trụ 著trước 於ư 六lục 塵trần 等đẳng 法pháp 。 而nhi 行hành 布bố 施thí 。 如như 是thị 。 則tắc 心tâm 清thanh 淨tịnh 。 不bất 為vi 塵trần 染nhiễm 。 智trí 慧tuệ 明minh 發phát 。 真chân 性tánh 廓khuếch 周chu 。 自tự 然nhiên 明minh 見kiến 。 如như 人nhân 眼nhãn 目mục 清thanh 明minh 。 天thiên 色sắc 晴tình 霽tễ 。 日nhật 光quang 普phổ 照chiếu 。 虗hư 空không 中trung 所sở 有hữu 種chủng 種chủng 之chi 色sắc 。 無vô 所sở 不bất 見kiến 。 不bất 但đãn 明minh 時thời 空không 無vô 邊biên 際tế 。 即tức 迷mê 暗ám 之chi 時thời 。 身thân 在tại 其kỳ 中trung 。 未vị 曾tằng 暫tạm 離ly 。 是thị 知tri 迷mê 悟ngộ 在tại 人nhân 。 非phi 真Chân 如Như 有hữu 徧biến 不bất 徧biến 也dã 。

須Tu 菩Bồ 提Đề 。 當đương 來lai 之chi 世thế 。 若nhược 有hữu 善thiện 男nam 子tử 善thiện 女nữ 人nhân 。 能năng 於ư 此thử 經Kinh 。 受thọ 持trì 讀đọc 誦tụng 。 則tắc 為vi 如Như 來Lai 。 以dĩ 佛Phật 智trí 慧tuệ 。 悉tất 知tri 是thị 人nhân 。 悉tất 見kiến 是thị 人nhân 。 皆giai 得đắc 成thành 就tựu 。 無vô 量lượng 無vô 邊biên 功công 德đức 。

二nhị 。 讚tán 經kinh 功công 德đức 。 此thử 經Kinh 似tự 乎hồ 一nhất 周chu 將tương 終chung 。 故cố 重trọng/trùng 讚tán 之chi 。 先tiên 總tổng 讚tán 。 論luận 云vân 。 為vi 欲dục 受thọ 故cố 讀đọc 。 為vi 欲dục 持trì 故cố 誦tụng 。 又hựu 受thọ 持trì 修tu 行hành 。 依y 總tổng 持trì 法Pháp 故cố 。 讀đọc 誦tụng 修tu 行hành 。 依y 聞văn 慧tuệ 廣quảng 故cố 。 是thị 則tắc 從tùng 他tha 聞văn 法Pháp 。 內nội 自tự 思tư 惟duy 。 得đắc 修tu 行hành 智trí 。 而nhi 三tam 慧tuệ 具cụ 矣hĩ 。 其kỳ 所sở 得đắc 無vô 量lượng 無vô 邊biên 功công 德đức 。 除trừ 佛Phật 世Thế 尊Tôn 。 無vô 能năng 知tri 見kiến 者giả 矣hĩ 。

須Tu 菩Bồ 提Đề 。 若nhược 有hữu 善thiện 男nam 子tử 善thiện 女nữ 人nhân 。 初sơ 日nhật 分phần/phân 。 以dĩ 恆Hằng 河Hà 沙sa 等đẳng 身thân 布bố 施thí 。 中trung 日nhật 分phần/phân 。 復phục 以dĩ 恆Hằng 河Hà 沙sa 等đẳng 身thân 布bố 施thí 。 後hậu 日nhật 分phần/phân 。 亦diệc 以dĩ 恆Hằng 河Hà 沙sa 等đẳng 身thân 布bố 施thí 。 如như 是thị 無vô 量lượng 百bách 千thiên 萬vạn 億ức 劫kiếp 。 以dĩ 身thân 布bố 施thí 。 若nhược 復phục 有hữu 人nhân 。 聞văn 此thử 經Kinh 典điển 。 信tín 心tâm 不bất 逆nghịch 。 其kỳ 福phước 勝thắng 彼bỉ 。 何hà 況huống 書thư 寫tả 。 受thọ 持trì 讀đọc 誦tụng 。 為vì 人nhân 解giải 說thuyết 。

二nhị 別biệt 顯hiển 反phản 覆phúc 讚tán 揚dương 。 別biệt 有hữu 十thập 段đoạn 。

一nhất 捨xả 命mạng 不bất 如như 。 前tiền 者giả 一nhất 河hà 沙sa 。 身thân 命mạng 布bố 施thí 。 不bất 及cập 持trì 經Kinh 之chi 福phước 。 今kim 一nhất 日nhật 三tam 時thời 。 以dĩ 恆Hằng 河Hà 沙sa 等đẳng 身thân 布bố 施thí 。 至chí 於ư 無vô 量lượng 億ức 劫kiếp 。 日nhật 日nhật 皆giai 然nhiên 。 尚thượng 不bất 及cập 信tín 心tâm 不bất 逆nghịch 之chi 福phước 。 況huống 從tùng 而nhi 書thư 寫tả 。 受thọ 持trì 讀đọc 誦tụng 。 為vì 人nhân 解giải 說thuyết 者giả 乎hồ 。 其kỳ 功công 德đức 利lợi 益ích 。 不bất 可khả 思tư 議nghị 者giả 矣hĩ 。

須Tu 菩Bồ 提Đề 。 以dĩ 要yếu 言ngôn 之chi 。 是thị 經Kinh 有hữu 不bất 可khả 思tư 議nghị 。 不bất 可khả 稱xưng 量lượng 。 無vô 邊biên 功công 德đức 。

二nhị 餘dư 乘thừa 莫mạc 測trắc 。 以dĩ 非phi 餘dư 者giả 境cảnh 界giới 故cố 。 不bất 可khả 思tư 議nghị 者giả 。 自tự 覺giác 聖thánh 智trí 之chi 境cảnh 。 唯duy 證chứng 相tương 應ứng 故cố 。 不bất 可khả 稱xưng 量lượng 者giả 。 無vô 有hữu 等đẳng 及cập 勝thắng 故cố 。

如Như 來Lai 為vì 發phát 大Đại 乘Thừa 者giả 說thuyết 。 為vì 發phát 最Tối 上Thượng 乘Thừa 者giả 說thuyết 。

三tam 為vi 大đại 機cơ 說thuyết 。 大Đại 乘Thừa 猶do 濫lạm 權quyền 教giáo 。 最Tối 上Thượng 乘Thừa 。 乃nãi 佛Phật 乘thừa 也dã 。

若nhược 有hữu 人nhân 能năng 。 受thọ 持trì 讀đọc 誦tụng 。 廣quảng 為vì 人nhân 說thuyết 。 如Như 來Lai 悉tất 知tri 是thị 人nhân 。 悉tất 見kiến 是thị 人nhân 。 皆giai 得đắc 成thành 就tựu 。 不bất 可khả 量lượng 。 不bất 可khả 稱xưng 。 無vô 有hữu 邊biên 。 不bất 可khả 思tư 議nghị 功công 德đức 。 如như 是thị 人nhân 等đẳng 。 則tắc 為vi 荷hà 擔đảm 。 如Như 來Lai 阿A 耨Nậu 多Đa 羅La 三Tam 藐Miệu 三Tam 菩Bồ 提Đề 。

四tứ 具cụ 德đức 能năng 傳truyền 。 謂vị 唯duy 能năng 荷hà 擔đảm 菩Bồ 提Đề 。 令linh 佛Phật 種chủng 不bất 斷đoạn 者giả 。 能năng 成thành 就tựu 如như 上thượng 。 不bất 可khả 思tư 議nghị 功công 德đức 。 餘dư 不bất 能năng 也dã 。

何hà 以dĩ 故cố 。 須Tu 菩Bồ 提Đề 。 若nhược 樂nhạo 小tiểu 法Pháp 者giả 。 著trước 我ngã 見kiến 。 人nhân 見kiến 。 眾chúng 生sanh 見kiến 。 壽thọ 者giả 見kiến 。 則tắc 於ư 此thử 經Kinh 。 不bất 能năng 聽thính 受thọ 讀đọc 誦tụng 。 為vì 人nhân 解giải 說thuyết 。

五ngũ 樂lạc 小tiểu 不bất 堪kham 。 四Tứ 諦Đế 緣duyên 生sanh 。 名danh 為vi 小tiểu 法pháp 。 聲Thanh 聞Văn 緣Duyên 覺Giác 。 是thị 樂nhạo/nhạc/lạc 小tiểu 之chi 人nhân 。 彼bỉ 有hữu 法pháp 執chấp 。 此thử 顯hiển 三tam 空không 。 非phi 其kỳ 境cảnh 界giới 。 故cố 不bất 能năng 持trì 說thuyết 也dã 。

須Tu 菩Bồ 提Đề 。 在tại 在tại 處xứ 處xứ 。 若nhược 有hữu 此thử 經Kinh 。 一nhất 切thiết 世thế 間gian 。 天thiên 人nhân 阿a 修tu 羅la 。 所sở 應ưng 供cúng 養dường 。 當đương 知tri 此thử 處xứ 。 則tắc 為vi 是thị 塔tháp 。 皆giai 應ưng 恭cung 敬kính 。 作tác 禮lễ 圍vi 遶nhiễu 。 以dĩ 諸chư 華hoa 香hương 。 而nhi 散tán 其kỳ 處xứ 。

六lục 所sở 在tại 如như 塔tháp 。 謂vị 般Bát 若Nhã 所sở 在tại 。 即tức 是thị 法Pháp 身thân 。 如như 塔tháp 廟miếu 然nhiên 。 常thường 有hữu 八bát 部bộ 恭cung 敬kính 。 散tán 華hoa 供cúng 養dường 。 不bất 可khả 輕khinh 褻tiết 也dã 。

復phục 次thứ 。 須Tu 菩Bồ 提Đề 。

善thiện 男nam 子tử 善thiện 女nữ 人nhân 。 受thọ 持trì 讀đọc 誦tụng 此thử 經Kinh 。 若nhược 為vị 人nhân 輕khinh 賤tiện 。 是thị 人nhân 先tiên 世thế 罪tội 業nghiệp 。 應ưng 墮đọa 惡ác 道đạo 。 以dĩ 今kim 世thế 人nhân 輕khinh 賤tiện 故cố 。 先tiên 世thế 罪tội 業nghiệp 。 則tắc 為vi 消tiêu 滅diệt 。 當đương 得đắc 阿A 耨Nậu 多Đa 羅La 三Tam 藐Miệu 三Tam 菩Bồ 提Đề 。

七thất 轉chuyển 罪tội 成thành 佛Phật 。 持trì 經Kinh 者giả 宜nghi 為vì 人nhân 所sở 尊tôn 敬kính 。 必tất 無vô 輕khinh 賤tiện 之chi 事sự 。 若nhược 為vi 輕khinh 賤tiện 。 以dĩ 是thị 人nhân 先tiên 世thế 。 或hoặc 未vị 持trì 經Kinh 之chi 先tiên 。 作tác 罪tội 惡ác 之chi 業nghiệp 。 來lai 世thế 應ưng 墮đọa 惡ác 道đạo 受thọ 報báo 。 由do 今kim 持trì 經Kinh 功công 德đức 。 遂toại 轉chuyển 重trọng 報báo 令linh 輕khinh 受thọ 。 轉chuyển 生sanh 報báo 後hậu 報báo 令linh 現hiện 受thọ 。 止chỉ 以dĩ 今kim 世thế 為vị 人nhân 所sở 輕khinh 賤tiện 之chi 故cố 。 彼bỉ 先tiên 世thế 所sở 有hữu 罪tội 業nghiệp 。 即tức 為vi 消tiêu 滅diệt 。 不bất 唯duy 滅diệt 罪tội 。 且thả 以dĩ 熏huân 修tu 般Bát 若Nhã 之chi 故cố 。 當đương 來lai 必tất 得đắc 菩Bồ 提Đề 。 蓋cái 持trì 經Kinh 無vô 我ngã 。 即tức 煩phiền 惱não 障chướng 盡tận 。 罪tội 業nghiệp 消tiêu 滅diệt 。 即tức 業nghiệp 障chướng 盡tận 。 不bất 墮đọa 。 即tức 報báo 障chướng 盡tận 。 三tam 障chướng 既ký 盡tận 。 三tam 德đức 必tất 圓viên 。 今kim 雖tuy 未vị 得đắc 。 當đương 來lai 必tất 得đắc 也dã 。 輕khinh 賤tiện 者giả 。 一nhất 切thiết 毀hủy 辱nhục 。 總tổng 包bao 其kỳ 中trung 。

須Tu 菩Bồ 提Đề 。 我ngã 念niệm 過quá 去khứ 無vô 量lượng 。 阿a 僧Tăng 祗chi 劫kiếp 。 於ư 然Nhiên 燈Đăng 佛Phật 前tiền 。 得đắc 值trị 八bát 百bách 四tứ 千thiên 萬vạn 億ức 。 那na 由do 他tha 諸chư 佛Phật 。 悉tất 皆giai 供cúng 養dường 承thừa 事sự 。 無vô 空không 過quá 者giả 。 若nhược 復phục 有hữu 人nhân 。 於ư 後hậu 末mạt 世thế 。 能năng 受thọ 持trì 讀đọc 誦tụng 此thử 經Kinh 。 所sở 得đắc 功công 德đức 。 於ư 我ngã 所sở 供cúng 養dường 。 諸chư 佛Phật 功công 德đức 。 百bách 分phần 不bất 及cập 一nhất 。 千thiên 萬vạn 億ức 分phần 。 乃nãi 至chí 算toán 數số 譬thí 喻dụ 。 所sở 不bất 能năng 及cập 。

八bát 超siêu 事sự 多đa 佛Phật 。 十thập 億ức 為vi 洛lạc 叉xoa 。 十thập 洛lạc 叉xoa 為vi 俱câu 胝chi 。 十thập 俱câu 胝chi 為vi 那na 由do 他tha 。 意ý 明minh 持trì 說thuyết 此thử 經Kinh 。 速tốc 證chứng 菩Bồ 提Đề 之chi 法pháp 。 所sở 以dĩ 超siêu 過quá 如Như 來Lai 事sự 多đa 尊tôn 之chi 福phước 。

須Tu 菩Bồ 提Đề 。 若nhược 善thiện 男nam 子tử 善thiện 女nữ 人nhân 。 於ư 後hậu 末mạt 世thế 。 有hữu 受thọ 持trì 讀đọc 誦tụng 此thử 經Kinh 。 所sở 得đắc 功công 德đức 。 我ngã 若nhược 具cụ 說thuyết 者giả 。 或hoặc 有hữu 人nhân 聞văn 。 心tâm 則tắc 狂cuồng 亂loạn 。 狐hồ 疑nghi 不bất 信tín 。

九cửu 具cụ 聞văn 則tắc 疑nghi 。 謂vị 此thử 經Kinh 功công 德đức 。 雖tuy 多đa 次thứ 較giảo 量lượng 。 未vị 敢cảm 具cụ 足túc 而nhi 說thuyết 。 若nhược 具cụ 足túc 說thuyết 者giả 。 本bổn 欲dục 令linh 人nhân 生sanh 信tín 。 其kỳ 如như 非phi 其kỳ 境cảnh 界giới 。 聞văn 之chi 心tâm 則tắc 狂cuồng 惑hoặc 瞀# 亂loạn 反phản 致trí 。 狐hồ 疑nghi 不bất 信tín 。 謂vị 世thế 間gian 那na 有hữu 此thử 事sự 。 按án 前tiền 十thập 疑nghi 。 邐lệ 迤dĩ 次thứ 第đệ 。 五ngũ 番phiên 較giảo 量lượng 。 謂vị 外ngoại 財tài 兩lưỡng 度độ 。 內nội 財tài 兩lưỡng 度độ 。 佛Phật 因nhân 一nhất 度độ 。 且thả 第đệ 一nhất 。 一nhất 大Đại 千Thiên 界Giới 寶bảo 施thí 。 第đệ 二nhị 。 無vô 量lượng 大Đại 千Thiên 界Giới 寶bảo 施thí 。 第đệ 三tam 。 一nhất 恆Hằng 沙sa 身thân 命mạng 。 第đệ 四tứ 。 無vô 量lượng 恆Hằng 沙sa 身thân 命mạng 。 三tam 時thời 布bố 施thí 至chí 無vô 量lượng 劫kiếp 。 是thị 較giảo 量lượng 之chi 極cực 。 更cánh 無vô 譬thí 喻dụ 可khả 以dĩ 比tỉ 況huống 。 後hậu 所sở 較giảo 量lượng 。 但đãn 是thị 別biệt 意ý 。 隨tùy 時thời 略lược 舉cử 。 一nhất 大Đại 千Thiên 界Giới 寶bảo 。 或hoặc 須Tu 彌Di 聚tụ 寶bảo 。 或hoặc 阿a 僧Tăng 祗chi 寶bảo 。 非phi 同đồng 前tiền 說thuyết 。 五ngũ 重trọng/trùng 次thứ 第đệ 也dã 。

須Tu 菩Bồ 提Đề 。 當đương 知tri 是thị 經Kinh 義nghĩa 。 不bất 可khả 思tư 議nghị 。 果quả 報báo 亦diệc 不bất 可khả 思tư 議nghị 。

十thập 總tổng 結kết 幽u 邃thúy 。 至chí 此thử 讚tán 較giảo 都đô 絕tuyệt 。 望vọng 前tiền 數số 段đoạn 。 故cố 總tổng 結kết 云vân 。 是thị 經Kinh 義nghĩa 不bất 可khả 思tư 議nghị 。 則tắc 持trì 經Kinh 果quả 報báo 。 亦diệc 不bất 可khả 思tư 議nghị 矣hĩ 。

○# 第đệ 十thập 一nhất 疑nghi 。 以dĩ 上thượng 來lai 一nhất 周chu 已dĩ 竟cánh 。 又hựu 疑nghi 云vân 。 住trụ 修tu 降hàng 伏phục 已dĩ 徹triệt 三tam 空không 。 既ký 無vô 有hữu 我ngã 。 然nhiên 住trụ 修tu 降hàng 伏phục 。 及cập 斷đoạn 上thượng 十thập 種chủng 疑nghi 執chấp 者giả 。 畢tất 竟cánh 是thị 誰thùy 乎hồ 。 故cố 重trọng/trùng 請thỉnh 問vấn 。 以dĩ 斷đoạn 微vi 細tế 執chấp 情tình 。 所sở 謂vị 了liễu 了liễu 了liễu 時thời 無vô 可khả 了liễu 。 玄huyền 玄huyền 玄huyền 處xứ 更cánh 須tu 呵ha 。 是thị 也dã 。 問vấn 答đáp 不bất 異dị 前tiền 。 而nhi 所sở 明minh 之chi 理lý 。 所sở 斷đoạn 之chi 惑hoặc 。 逈huýnh 異dị 于vu 前tiền 也dã 。 讀đọc 者giả 詳tường 之chi 。

爾nhĩ 時thời 須Tu 菩Bồ 提Đề 白bạch 佛Phật 言ngôn 。

世Thế 尊Tôn 。 善thiện 男nam 子tử 善thiện 女nữ 人nhân 。 發phát 阿A 耨Nậu 多Đa 羅La 三Tam 藐Miệu 三Tam 菩Bồ 提Đề 心tâm 。 云vân 何hà 應ưng 住trụ 。 云vân 何hà 降hàng 伏phục 其kỳ 心tâm 。

佛Phật 告cáo 須Tu 菩Bồ 提Đề 。

若nhược 善thiện 男nam 子tử 善thiện 女nữ 人nhân 。 發phát 阿A 耨Nậu 多Đa 羅La 三Tam 藐Miệu 三Tam 菩Bồ 提Đề 心tâm 者giả 。 當đương 生sanh 如như 是thị 心tâm 。 我ngã 應ưng 滅diệt 度độ 。 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 滅diệt 度độ 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 已dĩ 。 而nhi 無vô 有hữu 一nhất 眾chúng 生sanh 。 實thật 滅diệt 度độ 者giả 。

何hà 以dĩ 故cố 。 若nhược 菩Bồ 薩Tát 有hữu 我ngã 相tướng 。 人nhân 相tương/tướng 。 眾chúng 生sanh 相tương/tướng 。 壽thọ 者giả 相tương/tướng 。 即tức 非phi 菩Bồ 薩Tát 。

所sở 以dĩ 者giả 何hà 。 須Tu 菩Bồ 提Đề 。 實thật 無vô 有hữu 法Pháp 。 發phát 阿A 耨Nậu 多Đa 羅La 三Tam 藐Miệu 三Tam 菩Bồ 提Đề 心tâm 者giả 。

此thử 斷đoạn 住trụ 修tu 降hàng 伏phục 是thị 我ngã 疑nghi 也dã 。

空không 生sanh 承thừa 上thượng 正chánh 答đáp 。 及cập 斷đoạn 十thập 種chủng 疑nghi 。 如Như 來Lai 所sở 以dĩ 。 開khai 示thị 無vô 我ngã 者giả 至chí 矣hĩ 。 苟cẩu 無vô 有hữu 我ngã 。 是thị 誰thùy 發phát 心tâm 住trụ 修tu 降hàng 伏phục 。 故cố 重trọng/trùng 請thỉnh 問vấn 住trụ 修tu 降hàng 伏phục 之chi 義nghĩa 。 以dĩ 斷đoạn 前tiền 住trụ 修tu 降hàng 伏phục 是thị 我ngã 之chi 疑nghi 也dã 。 如Như 來Lai 所sở 答đáp 亦diệc 不bất 異dị 前tiền 。 謂vị 發phát 菩Bồ 提Đề 心tâm 者giả 。 當đương 生sanh 如như 是thị 心tâm 。 我ngã 應ưng 滅diệt 度độ 。 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 實thật 無vô 眾chúng 生sanh 。 得đắc 滅diệt 度độ 者giả 。 是thị 無vô 所sở 度độ 之chi 境cảnh 。 若nhược 謂vị 我ngã 能năng 度độ 眾chúng 生sanh 。 則tắc 有hữu 我ngã 人nhân 四tứ 相tương/tướng 。 即tức 非phi 菩Bồ 薩Tát 。 是thị 無vô 能năng 度độ 之chi 心tâm 。 故cố 慈Từ 氏Thị 頌tụng 云vân 。 若nhược 內nội 心tâm 修tu 行hành 。 存tồn 我ngã 為vi 菩Bồ 薩Tát 。 此thử 即tức 障chướng 於ư 心tâm 。 違vi 於ư 不bất 住trụ 道đạo 。 次thứ 徵trưng 云vân 。 所sở 以dĩ 必tất 外ngoại 無vô 生sanh 。 內nội 無vô 我ngã 者giả 。 何hà 也dã 。 以dĩ 實thật 無vô 有hữu 法Pháp 。 名danh 發phát 菩Bồ 提Đề 心tâm 者giả 。 法pháp 字tự 。 能năng 所sở 俱câu 攝nhiếp 。 謂vị 能năng 所sở 俱câu 寂tịch 。 方phương 是thị 發phát 無vô 上thượng 菩Bồ 提Đề 心tâm 者giả 。 此thử 宛uyển 轉chuyển 搜sưu 剔dịch 有hữu 我ngã 之chi 疑nghi 也dã 。

○# 第đệ 十thập 二nhị 疑nghi 云vân 。 若nhược 無vô 菩Bồ 薩Tát 。 云vân 何hà 釋Thích 迦Ca 因Nhân 地Địa 。 於ư 然Nhiên 燈Đăng 佛Phật 所sở 。 行hành 菩Bồ 薩Tát 行hạnh 耶da 。

須Tu 菩Bồ 提Đề 。 於ư 意ý 云vân 何hà 。 如Như 來Lai 於ư 燃Nhiên 燈Đăng 佛Phật 所sở 。 有hữu 法Pháp 得đắc 阿A 耨Nậu 多Đa 羅La 三Tam 藐Miệu 三Tam 菩Bồ 提Đề 不phủ 。

不phủ 也dã 。

世Thế 尊Tôn 。 如như 我ngã 解giải 佛Phật 所sở 說thuyết 義nghĩa 。 佛Phật 於ư 燃Nhiên 燈Đăng 佛Phật 所sở 。 無vô 有hữu 法pháp 。 得đắc 阿A 耨Nậu 多Đa 羅La 三Tam 藐Miệu 三Tam 菩Bồ 提Đề 。

佛Phật 言ngôn 。

如như 是thị 。 如như 是thị 。 須Tu 菩Bồ 提Đề 。 實thật 無vô 有hữu 法Pháp 。 如Như 來Lai 得đắc 阿A 耨Nậu 多Đa 羅La 三Tam 藐Miệu 三Tam 菩Bồ 提Đề 。 須Tu 菩Bồ 提Đề 。 若nhược 有hữu 法pháp 。 如Như 來Lai 得đắc 阿A 耨Nậu 多Đa 羅La 三Tam 藐Miệu 三Tam 菩Bồ 提Đề 者giả 。 燃nhiên 燈đăng 佛Phật 則tắc 不bất 與dữ 我ngã 授thọ 記ký 。 汝nhữ 於ư 來lai 世thế 。 當đương 得đắc 作tác 佛Phật 。 號hiệu 釋Thích 迦Ca 牟Mâu 尼Ni 。 以dĩ 實thật 無vô 有hữu 法Pháp 。 得đắc 阿A 耨Nậu 多Đa 羅La 三Tam 藐Miệu 三Tam 菩Bồ 提Đề 。 是thị 故cố 燃nhiên 燈đăng 佛Phật 。 與dữ 我ngã 授thọ 記ký 。 作tác 是thị 言ngôn 。 汝nhữ 於ư 來lai 世thế 。 當đương 得đắc 作tác 佛Phật 。 號hiệu 釋Thích 迦Ca 牟Mâu 尼Ni 。

此thử 斷đoạn 佛Phật 因nhân 是thị 有hữu 菩Bồ 薩Tát 疑nghi 也dã 。

昔tích 降giáng/hàng 怨oán 王vương 。 請thỉnh 佛Phật 入nhập 城thành 。 城thành 中trung 長trưởng 幼ấu 盡tận 迎nghênh 。 路lộ 泥nê 。 善thiện 慧tuệ 布bố 髮phát 。 佛Phật 與dữ 授thọ 記ký 。 故cố 舉cử 此thử 問vấn 。 空không 生sanh 答đáp 無vô 有hữu 法pháp 。 得đắc 菩Bồ 提Đề 者giả 。 以dĩ 善thiện 慧tuệ 彼bỉ 時thời 。 都đô 無vô 所sở 得đắc 。 離ly 諸chư 分phân 別biệt 。 由do 無vô 法pháp 故cố 得đắc 記ký 。 若nhược 有hữu 法pháp 者giả 。 是thị 有hữu 心tâm 相tương/tướng 。 不bất 順thuận 菩Bồ 提Đề 。 佛Phật 不bất 與dữ 記ký 。 佛Phật 遂toại 印ấn 可khả 曰viết 。 如như 是thị 如như 是thị 。 實thật 無vô 有hữu 法Pháp 。 如Như 來Lai 於ư 燃Nhiên 燈Đăng 佛Phật 所sở 。 得đắc 菩Bồ 提Đề 者giả 。 又hựu 呼hô 空không 生sanh 反phản 覆phúc 釋thích 之chi 曰viết 。 若nhược 有hữu 法pháp 得đắc 菩Bồ 提Đề 。 燃nhiên 燈đăng 佛Phật 則tắc 不bất 與dữ 我ngã 授thọ 記ký 曰viết 。 汝nhữ 於ư 來lai 世thế 。 當đương 得đắc 作tác 佛Phật 。 號hiệu 釋Thích 迦Ca 牟Mâu 尼Ni 。

釋Thích 迦Ca 。 翻phiên 能năng 仁nhân 。 牟Mâu 尼Ni 。 翻phiên 寂tịch 默mặc 。 以dĩ 寂tịch 默mặc 冥minh 理lý 。 不bất 住trụ 生sanh 死tử 。 能năng 仁nhân 利lợi 物vật 。 不bất 住trụ 涅Niết 槃Bàn 。 以dĩ 實thật 無vô 有hữu 。 一nhất 法pháp 得đắc 菩Bồ 提Đề 。 是thị 故cố 燃nhiên 燈đăng 佛Phật 。 於ư 人nhân 天thiên 眾chúng 前tiền 與dữ 我ngã 授thọ 記ký 曰viết 。 善thiện 慧tuệ 。 汝nhữ 於ư 來lai 世thế 。 當đương 得đắc 作tác 佛Phật 。 號hiệu 釋Thích 迦Ca 牟Mâu 尼Ni 。 授thọ 記ký 之chi 時thời 。 智trí 與dữ 理lý 冥minh 。 境cảnh 與dữ 神thần 會hội 。 何hà 有hữu 一nhất 法pháp 可khả 得đắc 耶da 。

○# 第đệ 十thập 三tam 疑nghi 云vân 。 果quả 法pháp 號hiệu 曰viết 菩Bồ 提Đề 。 證chứng 得đắc 始thỉ 名danh 為vi 佛Phật 。 既ký 菩Bồ 提Đề 不bất 可khả 得đắc 。 豈khởi 有hữu 能năng 證chứng 如Như 來Lai 耶da 。

何hà 以dĩ 故cố 。 如Như 來Lai 者giả 。 即tức 諸chư 法pháp 如như 義nghĩa 。 若nhược 有hữu 人nhân 言ngôn 如Như 來Lai 。 得đắc 阿A 耨Nậu 多Đa 羅La 三Tam 藐Miệu 三Tam 菩Bồ 提Đề 。 須Tu 菩Bồ 提Đề 。 實thật 無vô 有hữu 法Pháp 。 佛Phật 得đắc 阿A 耨Nậu 多Đa 羅La 三Tam 藐Miệu 三Tam 菩Bồ 提Đề 。 須Tu 菩Bồ 提Đề 。 如Như 來Lai 所sở 得đắc 阿A 耨Nậu 多Đa 羅La 三Tam 藐Miệu 三Tam 菩Bồ 提Đề 。 於ư 是thị 中trung 無vô 實thật 無vô 虗hư 。 是thị 故cố 如Như 來Lai 說thuyết 一nhất 切thiết 法pháp 。 皆giai 是thị 佛Phật 法Pháp 。 須Tu 菩Bồ 提Đề 。 所sở 言ngôn 一nhất 切thiết 法pháp 者giả 。 即tức 非phi 一nhất 切thiết 法pháp 。 是thị 故cố 名danh 一nhất 切thiết 法pháp 。 須Tu 菩Bồ 提Đề 。 譬thí 如như 人nhân 身thân 長trường 大đại 。 須Tu 菩Bồ 提Đề 言ngôn 。

世Thế 尊Tôn 。 如Như 來Lai 說thuyết 人nhân 身thân 長trường 大đại 。 即tức 非phi 大đại 身thân 。 是thị 名danh 大đại 身thân 。

此thử 斷đoạn 無vô 因nhân 則tắc 無vô 佛Phật 法Pháp 疑nghi 也dã 。

即tức 躡niếp 上thượng 章chương 而nhi 來lai 。 徵trưng 意ý 云vân 。 若nhược 無vô 菩Bồ 提Đề 。 則tắc 無vô 有hữu 佛Phật 。 何hà 以dĩ 得đắc 有hữu 如Như 來Lai 耶da 。 釋thích 中trung 先tiên 斷đoạn 無vô 佛Phật 疑nghi 。 若nhược 言ngôn 無vô 佛Phật 。 於ư 四tứ 句cú 中trung 墮đọa 損tổn 減giảm 謗báng 。 是thị 真chân 謗báng 佛Phật 。 夫phu 如Như 來Lai 者giả 。 非phi 他tha 。 即tức 諸chư 法pháp 如như 義nghĩa 。 如như 者giả 。 真Chân 如Như 。 通thông 於ư 凡phàm 聖thánh 。 但đãn 以dĩ 眾chúng 生sanh 垢cấu 染nhiễm 。 故cố 名danh 如như 去khứ 。 佛Phật 位vị 清thanh 淨tịnh 。 故cố 名danh 如Như 來Lai 。 若nhược 無vô 真Chân 如Như 。 則tắc 無vô 有hữu 佛Phật 。 今kim 真Chân 如Như 本bổn 有hữu 。 復phục 何hà 疑nghi 乎hồ 。 此thử 顯hiển 真Chân 如Như 是thị 佛Phật 。 故cố 非phi 無vô 也dã 。

次thứ 斷đoạn 無vô 法pháp 疑nghi 。 佛Phật 與dữ 菩Bồ 提Đề 。 義nghĩa 分phần/phân 人nhân 法pháp 。 體thể 無vô 二nhị 源nguyên 。 由do 是thị 唐đường 言ngôn 。 總tổng 名danh 為vi 覺giác 。 始thỉ 疑nghi 無vô 佛Phật 。 乃nãi 以dĩ 如như 義nghĩa 釋thích 之chi 。 次thứ 疑nghi 無vô 法pháp 。 謂vị 菩Bồ 提Đề 有hữu 得đắc 。 是thị 有hữu 執chấp 。 菩Bồ 提Đề 無vô 得đắc 。 是thị 無vô 執chấp 。 如Như 來Lai 雙song 遣khiển 之chi 曰viết 。 如Như 來Lai 所sở 得đắc 菩Bồ 提Đề 。 於ư 是thị 中trung 無vô 實thật 。 以dĩ 菩Bồ 提Đề 無vô 彼bỉ 色sắc 聲thanh 等đẳng 相tương/tướng 故cố 。 亦diệc 無vô 虗hư 。 以dĩ 無vô 色sắc 聲thanh 等đẳng 相tương/tướng 處xứ 。 即tức 無vô 相tướng 是thị 菩Bồ 提Đề 相tương/tướng 故cố 。 既ký 無vô 實thật 之chi 可khả 指chỉ 。 亦diệc 無vô 虗hư 之chi 可khả 言ngôn 。 一nhất 如như 而nhi 已dĩ 。

是thị 故cố 如Như 來Lai 說thuyết 。 一nhất 切thiết 凡phàm 聖thánh 依y 正chánh 之chi 法pháp 。 並tịnh 以dĩ 真Chân 如Như 為vi 體thể 。 皆giai 是thị 佛Phật 法Pháp 。 又hựu 言ngôn 一nhất 切thiết 法pháp 。 即tức 非phi 一nhất 切thiết 法pháp 者giả 。 以dĩ 即tức 是thị 真Chân 如Như 。 非phi 色sắc 等đẳng 法pháp 故cố 。 是thị 故cố 名danh 一nhất 切thiết 法pháp 者giả 。 是thị 真Chân 如Như 法pháp 自tự 性tánh 故cố 。

如Như 來Lai 又hựu 顯hiển 真chân 佛Phật 真chân 法pháp 之chi 體thể 曰viết 。 譬thí 如như 人nhân 身thân 長trường 大đại 者giả 。 謂vị 真Chân 如Như 法Pháp 身thân 也dã 。 即tức 非phi 大đại 身thân 者giả 。 離ly 諸chư 相tướng 也dã 。 是thị 名danh 大đại 身thân 者giả 。 有hữu 真Chân 如Như 體thể 也dã 。

○# 第đệ 十thập 四tứ 疑nghi 云vân 。 若nhược 無vô 菩Bồ 薩Tát 者giả 。 諸chư 佛Phật 不bất 成thành 菩Bồ 提Đề 。 眾chúng 生sanh 不bất 入nhập 涅Niết 槃Bàn 。 亦diệc 無vô 清thanh 淨tịnh 佛Phật 土độ 。 何hà 故cố 諸chư 菩Bồ 薩Tát 發phát 心tâm 。 欲dục 令linh 眾chúng 生sanh 入nhập 涅Niết 槃Bàn 。 起khởi 心tâm 修tu 行hành 清thanh 淨tịnh 佛Phật 土độ 耶da 。

須Tu 菩Bồ 提Đề 。 菩Bồ 薩Tát 亦diệc 如như 是thị 。 若nhược 作tác 是thị 言ngôn 。 我ngã 當đương 滅diệt 度độ 。 無vô 量lượng 眾chúng 生sanh 。 則tắc 不bất 名danh 菩Bồ 薩Tát 。

何hà 以dĩ 故cố 。 須Tu 菩Bồ 提Đề 。 實thật 無vô 有hữu 法Pháp 。 名danh 為vi 菩Bồ 薩Tát 。 是thị 故cố 佛Phật 說thuyết 一nhất 切thiết 法pháp 。 無vô 我ngã 。 無vô 人nhân 。 無vô 眾chúng 生sanh 。 無vô 壽thọ 者giả 。 須Tu 菩Bồ 提Đề 。 若nhược 菩Bồ 薩Tát 作tác 是thị 念niệm 。 我ngã 當đương 莊trang 嚴nghiêm 佛Phật 土độ 。 是thị 不bất 名danh 菩Bồ 薩Tát 。

何hà 以dĩ 故cố 。 如Như 來Lai 說thuyết 莊trang 嚴nghiêm 佛Phật 土độ 者giả 。 即tức 非phi 莊trang 嚴nghiêm 。 是thị 名danh 莊trang 嚴nghiêm 。 須Tu 菩Bồ 提Đề 。 若nhược 菩Bồ 薩Tát 通thông 達đạt 無vô 我ngã 。 法pháp 者giả 。 如Như 來Lai 說thuyết 名danh 。 真chân 是thị 菩Bồ 薩Tát 。

此thử 斷đoạn 無vô 人nhân 度độ 生sanh 嚴nghiêm 土thổ/độ 疑nghi 也dã 。

此thử 疑nghi 亦diệc 從tùng 第đệ 十thập 二nhị 佛Phật 因nhân 中trung 來lai 。 起khởi 則tắc 同đồng 時thời 。 斷đoạn 須tu 次thứ 第đệ 。

先tiên 斷đoạn 度độ 生sanh 疑nghi 。 謂vị 若nhược 言ngôn 我ngã 當đương 滅diệt 度độ 。 無vô 量lượng 眾chúng 生sanh 。 則tắc 不bất 名danh 菩Bồ 薩Tát 。 何hà 以dĩ 不bất 名danh 菩Bồ 薩Tát 。 以dĩ 實thật 無vô 法pháp 名danh 菩Bồ 薩Tát 。 豈khởi 有hữu 我ngã 度độ 眾chúng 生sanh 耶da 。 是thị 故cố 佛Phật 常thường 宣tuyên 說thuyết 。 一nhất 切thiết 諸chư 法pháp 。 本bổn 無vô 我ngã 人nhân 等đẳng 相tương/tướng 。 但đãn 違vi 之chi 則tắc 是thị 眾chúng 生sanh 。 順thuận 之chi 則tắc 是thị 菩Bồ 薩Tát 。

次thứ 斷đoạn 嚴nghiêm 土thổ/độ 疑nghi 。 准chuẩn 上thượng 可khả 知tri 。 偈kệ 云vân 。 不bất 達đạt 真chân 法Pháp 界Giới 。 起khởi 度độ 眾chúng 生sanh 意ý 。 及cập 清thanh 淨tịnh 國quốc 土độ 。 生sanh 心tâm 即tức 是thị 倒đảo 。 問vấn 。 此thử 與dữ 第đệ 六lục 皆giai 言ngôn 嚴nghiêm 土thổ/độ 。 義nghĩa 何hà 別biệt 耶da 。 答đáp 。 前tiền 對đối 無vô 取thủ 疑nghi 有hữu 取thủ 。 此thử 對đối 無vô 人nhân 疑nghi 有hữu 人nhân 。 佛Phật 意ý 但đãn 是thị 拂phất 於ư 我ngã 人nhân 之chi 心tâm 。 非phi 是thị 泯mẫn 於ư 菩Bồ 薩Tát 。 所sở 以dĩ 空không 生sanh 起khởi 疑nghi 之chi 處xứ 。 云vân 無vô 菩Bồ 薩Tát 。 如Như 來Lai 斷đoạn 疑nghi 之chi 處xứ 。 則tắc 言ngôn 無vô 人nhân 。 彼bỉ 此thử 媕# 含hàm 。 未vị 嘗thường 顯hiển 說thuyết 。 直trực 至chí 此thử 處xứ 。 方phương 乃nãi 決quyết 通thông 。 特đặc 言ngôn 通thông 達đạt 無vô 我ngã 。 法pháp 者giả 。 如Như 來Lai 說thuyết 名danh 。 真chân 是thị 菩Bồ 薩Tát 。 謂vị 人nhân 無vô 我ngã 。 法pháp 無vô 我ngã 也dã 。

○# 第đệ 十thập 五ngũ 疑nghi 云vân 。 若nhược 菩Bồ 薩Tát 不bất 見kiến 彼bỉ 是thị 眾chúng 生sanh 。 我ngã 為vi 菩Bồ 薩Tát 。 不bất 見kiến 所sở 嚴nghiêm 淨tịnh 之chi 佛Phật 土độ 。 若nhược 爾nhĩ 。 則tắc 諸chư 佛Phật 不bất 見kiến 諸chư 法pháp 。 都đô 無vô 智trí 眼nhãn 耶da 。

須Tu 菩Bồ 提Đề 。 於ư 意ý 云vân 何hà 。 如Như 來Lai 有hữu 肉nhục 眼nhãn 不phủ 。 如như 是thị 。

世Thế 尊Tôn 。 如Như 來Lai 有hữu 肉nhục 眼nhãn 。 須Tu 菩Bồ 提Đề 。 於ư 意ý 云vân 何hà 。 如Như 來Lai 有hữu 天thiên 眼nhãn 不phủ 。 如như 是thị 。

世Thế 尊Tôn 。 如Như 來Lai 有hữu 天thiên 眼nhãn 。 須Tu 菩Bồ 提Đề 。 於ư 意ý 云vân 何hà 。 如Như 來Lai 有hữu 慧tuệ 眼nhãn 不phủ 。 如như 是thị 。

世Thế 尊Tôn 。 如Như 來Lai 有hữu 慧tuệ 眼nhãn 。 須Tu 菩Bồ 提Đề 。 於ư 意ý 云vân 何hà 。 如Như 來Lai 有hữu 法Pháp 眼nhãn 不phủ 。 如như 是thị 。

世Thế 尊Tôn 。 如Như 來Lai 有hữu 法Pháp 眼nhãn 。 須Tu 菩Bồ 提Đề 。 於ư 意ý 云vân 何hà 。 如Như 來Lai 有hữu 佛Phật 眼nhãn 不phủ 。 如như 是thị 。

世Thế 尊Tôn 。 如Như 來Lai 有hữu 佛Phật 眼nhãn 。

此thử 斷đoạn 諸chư 佛Phật 不bất 見kiến 諸chư 法pháp 疑nghi 也dã 。 文văn 二nhị 。 一nhất 約ước 能năng 見kiến 五ngũ 眼nhãn 以dĩ 明minh 見kiến 淨tịnh 。 諸chư 佛Phật 雖tuy 不bất 見kiến 諸chư 法pháp 。 非phi 無vô 了liễu 境cảnh 之chi 智trí 。 蓋cái 諸chư 佛Phật 知tri 見kiến 淨tịnh 勝thắng 。 具cụ 於ư 五ngũ 眼nhãn 淨tịnh 用dụng 。 肉nhục 眼nhãn 見kiến 障chướng 內nội 色sắc 。 佛Phật 具cụ 諸chư 根căn 。 豈khởi 無vô 肉nhục 眼nhãn 。 天thiên 眼nhãn 者giả 。 於ư 肉nhục 眼nhãn 邊biên 。 引dẫn 淨tịnh 天thiên 眼nhãn 。 見kiến 障chướng 外ngoại 色sắc 。 淨tịnh 名danh 云vân 。 唯duy 佛Phật 世Thế 尊Tôn 。 得đắc 真chân 天thiên 眼nhãn 。 慧tuệ 眼nhãn 以dĩ 根căn 本bổn 智trí 照chiếu 真chân 理lý 。 法Pháp 眼nhãn 。 以dĩ 後hậu 得đắc 智trí 說thuyết 法Pháp 度độ 生sanh 。 佛Phật 眼nhãn 者giả 。 前tiền 四tứ 在tại 佛Phật 。 總tổng 名danh 佛Phật 眼nhãn 。 又hựu 見kiến 佛Phật 性tánh 圓viên 極cực 。 名danh 為vi 佛Phật 眼nhãn 。 古cổ 德đức 偈kệ 云vân 。 天thiên 眼nhãn 通thông 非phi 礙ngại 。 肉nhục 眼nhãn 礙ngại 非phi 通thông 。 法Pháp 眼nhãn 唯duy 觀quán 俗tục 。 慧tuệ 眼nhãn 了liễu 知tri 空không 。 佛Phật 眼nhãn 如như 千thiên 日nhật 。 照chiếu 異dị 體thể 還hoàn 同đồng 。

須Tu 菩Bồ 提Đề 。 於ư 意ý 云vân 何hà 。 如như 恆Hằng 河Hà 中trung 所sở 有hữu 沙sa 。 佛Phật 說thuyết 是thị 沙sa 不phủ 。 如như 是thị 。

世Thế 尊Tôn 。 如Như 來Lai 說thuyết 是thị 沙sa 。 須Tu 菩Bồ 提Đề 。 於ư 意ý 云vân 何hà 。 如như 一nhất 恆Hằng 河Hà 中trung 所sở 有hữu 沙sa 。 有hữu 如như 是thị 沙sa 等đẳng 恆Hằng 河Hà 。 是thị 諸chư 恆Hằng 河Hà 。 所sở 有hữu 沙sa 數số 。 佛Phật 世thế 界giới 如như 是thị 。 寧ninh 為vi 多đa 不phủ 。 甚thậm 多đa 。

世Thế 尊Tôn 。

佛Phật 告cáo 須Tu 菩Bồ 提Đề 。

爾nhĩ 所sở 國quốc 土độ 中trung 。 所sở 有hữu 眾chúng 生sanh 。 若nhược 干can 種chủng 心tâm 。 如Như 來Lai 悉tất 知tri 。

何hà 以dĩ 故cố 。 如Như 來Lai 說thuyết 諸chư 心tâm 。 皆giai 為vi 非phi 心tâm 。 是thị 名danh 為vi 心tâm 。

所sở 以dĩ 者giả 何hà 。 須Tu 菩Bồ 提Đề 。 過quá 去khứ 心tâm 不bất 可khả 得đắc 。 現hiện 在tại 心tâm 不bất 可khả 得đắc 。 未vị 來lai 心tâm 不bất 可khả 得đắc 。

二nhị 就tựu 所sở 知tri 諸chư 心tâm 以dĩ 明minh 智trí 淨tịnh 。 凡phàm 五ngũ 段đoạn 。 從tùng 狹hiệp 至chí 廣quảng 。 展triển 轉chuyển 而nhi 數số 。 謂vị 數số 沙sa 。 數số 河hà 。 數số 界giới 。 數số 生sanh 。 數số 心tâm 。 今kim 先tiên 約ước 一nhất 箇cá 恆Hằng 河Hà 以dĩ 數số 沙sa 。 次thứ 約ước 一nhất 恆Hằng 河Hà 中trung 沙sa 以dĩ 數số 河hà 。 三tam 約ước 沙sa 河hà 中trung 沙sa 以dĩ 數số 界giới 。 四tứ 約ước 爾nhĩ 所sở 界giới 中trung 所sở 有hữu 生sanh 。 五ngũ 約ước 一nhất 一nhất 眾chúng 生sanh 所sở 有hữu 心tâm 。 何hà 以dĩ 故cố 者giả 。 徵trưng 悉tất 知tri 所sở 以dĩ 。 非phi 心tâm 者giả 。 妄vọng 識thức 本bổn 空không 。 是thị 名danh 心tâm 者giả 。 真chân 心tâm 不bất 滅diệt 也dã 。 又hựu 徵trưng 者giả 。 釋thích 非phi 心tâm 所sở 以dĩ 。 謂vị 三tam 際tế 求cầu 。 心tâm 不bất 可khả 得đắc 。 故cố 云vân 非phi 心tâm 。 三tam 際tế 者giả 。 過quá 去khứ 已dĩ 滅diệt 。 現hiện 在tại 不bất 住trụ 。 未vị 來lai 未vị 至chí 。 古cổ 德đức 偈kệ 云vân 。 三tam 際tế 求cầu 心tâm 心tâm 不bất 有hữu 。 心tâm 不bất 有hữu 處xứ 妄vọng 元nguyên 無vô 。 妄vọng 元nguyên 無vô 處xứ 即tức 菩Bồ 提Đề 。 生sanh 死tử 涅Niết 槃Bàn 本bổn 平bình 等đẳng 。

○# 第đệ 十thập 六lục 疑nghi 。 即tức 躡niếp 上thượng 章chương 而nhi 來lai 。 謂vị 福phước 德đức 依y 心tâm 而nhi 成thành 。 諸chư 心tâm 既ký 倒đảo 。 妄vọng 不bất 可khả 得đắc 。 則tắc 福phước 德đức 亦diệc 是thị 倒đảo 妄vọng 。 何hà 名danh 善thiện 法Pháp 。 既ký 非phi 善thiện 法Pháp 。 修tu 福phước 何hà 益ích 耶da 。

須Tu 菩Bồ 提Đề 。 於ư 意ý 云vân 何hà 。 若nhược 人nhân 滿mãn 三Tam 千Thiên 大Đại 千Thiên 世Thế 界Giới 七thất 寶bảo 。 以dĩ 用dụng 布bố 施thí 。 是thị 人nhân 以dĩ 是thị 因nhân 緣duyên 。 得đắc 福phước 多đa 不phủ 。 如như 是thị 。

世Thế 尊Tôn 。 此thử 人nhân 以dĩ 是thị 因nhân 緣duyên 。 得đắc 福phước 甚thậm 多đa 。 須Tu 菩Bồ 提Đề 。 若nhược 福phước 德đức 有hữu 實thật 。 如Như 來Lai 不bất 說thuyết 得đắc 福phước 德đức 多đa 。 以dĩ 福phước 德đức 無vô 故cố 。 如Như 來Lai 說thuyết 得đắc 福phước 德đức 多đa 。

此thử 斷đoạn 福phước 德đức 例lệ 心tâm 顛điên 倒đảo 疑nghi 也dã 。

福phước 德đức 多đa 者giả 。 以dĩ 是thị 離ly 相tương/tướng 行hành 施thí 。 福phước 成thành 無vô 漏lậu 。 離ly 於ư 二nhị 障chướng 。 故cố 得đắc 福phước 德đức 多đa 。 佛Phật 為vi 反phản 覆phúc 以dĩ 明minh 之chi 曰viết 。 若nhược 使sử 認nhận 福phước 德đức 有hữu 實thật 。 則tắc 是thị 取thủ 相tương/tướng 之chi 福phước 。 如Như 來Lai 則tắc 不bất 說thuyết 。 其kỳ 得đắc 福phước 德đức 多đa 。 何hà 者giả 。 以dĩ 是thị 有hữu 漏lậu 之chi 福phước 。 僅cận 為vi 人nhân 天thiên 小tiểu 果quả 。 不bất 趣thú 菩Bồ 提Đề 故cố 也dã 。 若nhược 達đạt 福phước 德đức 無vô 性tánh 。 以dĩ 佛Phật 智trí 慧tuệ 為vi 本bổn 。 是thị 離ly 相tương/tướng 福phước 。 則tắc 如Như 來Lai 乃nãi 說thuyết 得đắc 福phước 德đức 多đa 耳nhĩ 。 故cố 偈kệ 云vân 。 佛Phật 智trí 慧tuệ 為vi 本bổn 。 非phi 顛điên 倒đảo 功công 德đức 。 問vấn 。 福phước 性tánh 空không 故cố 福phước 多đa 者giả 。 前tiền 說thuyết 妄vọng 心tâm 性tánh 空không 。 妄vọng 亦diệc 應ưng 多đa 。 答đáp 。 福phước 以dĩ 佛Phật 智trí 為vi 本bổn 。 順thuận 於ư 性tánh 空không 。 故cố 悟ngộ 性tánh 空không 。 福phước 則tắc 甚thậm 多đa 。 心tâm 識thức 顛điên 倒đảo 。 違vi 於ư 性tánh 空không 。 苟cẩu 悟ngộ 性tánh 空không 。 則tắc 心tâm 識thức 都đô 盡tận 。

○# 第đệ 十thập 七thất 疑nghi 。 從tùng 第đệ 三tam 來lai 。 向hướng 說thuyết 一nhất 切thiết 賢hiền 聖thánh 。 皆giai 以dĩ 無vô 為vi 法Pháp 。 而nhi 有hữu 差sai 別biệt 。 無vô 為vi 者giả 。 法Pháp 身thân 也dã 。 法Pháp 身thân 無vô 相tướng 。 云vân 何hà 諸chư 佛Phật 。 必tất 具cụ 足túc 相tướng 好hảo 。 始thỉ 名danh 為vi 佛Phật 乎hồ 。

須Tu 菩Bồ 提Đề 。 於ư 意ý 云vân 何hà 。 佛Phật 可khả 以dĩ 具cụ 足túc 色sắc 身thân 見kiến 不phủ 。

不phủ 也dã 。

世Thế 尊Tôn 。 如Như 來Lai 不bất 應ưng 。 以dĩ 具cụ 足túc 色sắc 身thân 見kiến 。

何hà 以dĩ 故cố 。 如Như 來Lai 說thuyết 。 具cụ 足túc 色sắc 身thân 。 即tức 非phi 具cụ 足túc 色sắc 身thân 。 是thị 名danh 具cụ 足túc 色sắc 身thân 。 須Tu 菩Bồ 提Đề 。 於ư 意ý 云vân 何hà 。 如Như 來Lai 可khả 以dĩ 具cụ 足túc 諸chư 相tướng 見kiến 不phủ 。

不phủ 也dã 。

世Thế 尊Tôn 。 如Như 來Lai 不bất 應ưng 。 以dĩ 具cụ 足túc 諸chư 相tướng 見kiến 。

何hà 以dĩ 故cố 。 如Như 來Lai 說thuyết 諸chư 相tướng 具cụ 足túc 。 即tức 非phi 具cụ 足túc 。 是thị 名danh 諸chư 相tướng 具cụ 足túc 。

此thử 斷đoạn 無vô 為vi 何hà 有hữu 相tướng 好hảo 疑nghi 也dã 。

法Pháp 身thân 固cố 非phi 相tướng 好hảo/hiếu 。 而nhi 相tướng 好hảo 未vị 始thỉ 不bất 是thị 法Pháp 身thân 。 正chánh 由do 無vô 相tướng 好hảo/hiếu 。 能năng 現hiện 相tướng 好hảo/hiếu 。 如như 鏡kính 中trung 無vô 物vật 。 方phương 能năng 現hiện 物vật 。 鏡kính 若nhược 有hữu 物vật 。 安an 能năng 現hiện 物vật 。 眾chúng 生sanh 皆giai 具cụ 法Pháp 身thân 。 不bất 能năng 現hiện 相tướng 好hảo/hiếu 者giả 。 以dĩ 其kỳ 有hữu 物vật 故cố 也dã 。 物vật 即tức 虗hư 妄vọng 身thân 心tâm 之chi 執chấp 。 此thử 義nghĩa 借tá 須Tu 菩Bồ 提Đề 發phát 之chi 。 有hữu 兩lưỡng 段đoạn 。 初sơ 。 明minh 無vô 身thân 現hiện 身thân 。 次thứ 。 明minh 無vô 相tướng 現hiện 相tướng 。 初sơ 。 即tức 隨tùy 形hình 好hảo/hiếu 。 次thứ 。 即tức 三tam 十thập 二nhị 相tướng 。 論luận 云vân 。 法Pháp 身thân 畢tất 竟cánh 非phi 色sắc 身thân 。 非phi 諸chư 相tướng 。 然nhiên 相tướng 好hảo 二nhị 種chủng 。 亦diệc 非phi 不bất 佛Phật 。 此thử 二nhị 不bất 離ly 法Pháp 身thân 故cố 。 是thị 故cố 此thử 二nhị 。 亦diệc 得đắc 言ngôn 無vô 。 故cố 說thuyết 非phi 身thân 。 亦diệc 得đắc 言ngôn 有hữu 。 故cố 說thuyết 具cụ 足túc 。

○# 第đệ 十thập 八bát 疑nghi 云vân 。 若nhược 如Như 來Lai 色sắc 身thân 。 相tướng 好hảo 不bất 可khả 得đắc 見kiến 。 云vân 何hà 言ngôn 如Như 來Lai 說thuyết 法Pháp 耶da 。

須Tu 菩Bồ 提Đề 。 汝nhữ 勿vật 謂vị 如Như 來Lai 作tác 是thị 念niệm 。 我ngã 當đương 有hữu 所sở 說thuyết 法Pháp 。 莫mạc 作tác 是thị 念niệm 。

何hà 以dĩ 故cố 。 若nhược 人nhân 言ngôn 如Như 來Lai 有hữu 所sở 說thuyết 法Pháp 。 即tức 為vi 謗báng 佛Phật 。 不bất 能năng 解giải 我ngã 所sở 說thuyết 故cố 。 須Tu 菩Bồ 提Đề 。 說thuyết 法Pháp 者giả 。 無vô 法pháp 可khả 說thuyết 。 是thị 名danh 說thuyết 法Pháp 。

此thử 斷đoạn 無vô 身thân 何hà 以dĩ 說thuyết 法Pháp 疑nghi 也dã 。

初sơ 遮già 錯thác 解giải 云vân 。 莫mạc 作tác 是thị 念niệm 。 次thứ 徵trưng 釋thích 所sở 以dĩ 。 謂vị 如Như 來Lai 達đạt 諸chư 法pháp 空không 。 畢tất 竟cánh 無vô 執chấp 。 今kim 言ngôn 有hữu 說thuyết 。 是thị 謗báng 佛Phật 執chấp 法pháp 。 不bất 解giải 如Như 來Lai 。 所sở 說thuyết 之chi 義nghĩa 也dã 。 後hậu 示thị 正chánh 見kiến 云vân 。 無vô 法pháp 可khả 說thuyết 。 是thị 名danh 說thuyết 法Pháp 。 譬thí 鐘chung 因nhân 人nhân 扣khấu 擊kích 。 遂toại 有hữu 響hưởng 答đáp 。 鐘chung 雖tuy 答đáp 響hưởng 。 而nhi 無vô 答đáp 響hưởng 之chi 念niệm 。 佛Phật 雖tuy 說thuyết 法Pháp 。 而nhi 無vô 說thuyết 法Pháp 之chi 心tâm 也dã 。 問vấn 。 第đệ 三tam 。 第đệ 五ngũ 。 第đệ 七thất 。 及cập 此thử 。 四tứ 處xứ 皆giai 言ngôn 無vô 說thuyết 。 豈khởi 不bất 重trọng/trùng 耶da 。 答đáp 。 言ngôn 各các 有hữu 旨chỉ 。 未vị 可khả 雷lôi 同đồng 。 第đệ 三tam 疑nghi 化hóa 身thân 有hữu 說thuyết 。 第đệ 五ngũ 疑nghi 證chứng 智trí 可khả 說thuyết 。 第đệ 七thất 明minh 佛Phật 無vô 異dị 說thuyết 。 此thử 文văn 疑nghi 無vô 身thân 何hà 說thuyết 。 四tứ 處xứ 皆giai 脉mạch 路lộ 深thâm 細tế 。 應ưng 須tu 甄chân 別biệt 也dã 。

爾nhĩ 時thời 慧Tuệ 命mạng 須Tu 菩Bồ 提Đề 。 白bạch 佛Phật 言ngôn 。

世Thế 尊Tôn 。 頗phả 有hữu 眾chúng 生sanh 。 於ư 未vị 來lai 世thế 。 聞văn 說thuyết 是thị 經Kinh 。 生sanh 信tín 心tâm 不phủ 。

佛Phật 言ngôn 。

須Tu 菩Bồ 提Đề 。 彼bỉ 非phi 眾chúng 生sanh 。 非phi 不bất 眾chúng 生sanh 。

何hà 以dĩ 故cố 。 須Tu 菩Bồ 提Đề 。 眾chúng 生sanh 眾chúng 生sanh 者giả 。 如Như 來Lai 說thuyết 非phi 眾chúng 生sanh 。 是thị 名danh 眾chúng 生sanh 。

記ký 云vân 。 諸chư 疏sớ/sơ 於ư 十thập 八bát 九cửu 之chi 間gian 。 約ước 魏ngụy 本bổn 經kinh 文văn 。 皆giai 出xuất 一nhất 疑nghi 。 秦tần 經kinh 既ký 無vô 其kỳ 文văn 。 疏sớ/sơ 亦diệc 不bất 敘tự 其kỳ 解giải 。 今kim 乃nãi 略lược 敘tự 而nhi 釋thích 。 名danh 為vi 所sở 說thuyết 甚thậm 深thâm 無vô 信tín 疑nghi 。

須Tu 菩Bồ 提Đề 解giải 空không 第đệ 一nhất 。 與dữ 般Bát 若Nhã 空không 慧tuệ 相tương 應ứng 。 故cố 以dĩ 慧tuệ 命mạng 為vi 稱xưng 。 白bạch 言ngôn 。 頗phả 有hữu 眾chúng 生sanh 。 於ư 未vị 來lai 世thế 。 聞văn 說thuyết 是thị 法Pháp 。 生sanh 信tín 心tâm 不phủ 。 此thử 疑nghi 甚thậm 深thâm 無vô 信tín 以dĩ 問vấn 也dã 。 蓋cái 眾chúng 生sanh 有hữu 聖thánh 有hữu 凡phàm 。 而nhi 凡phàm 夫phu 眾chúng 生sanh 。 於ư 此thử 般Bát 若Nhã 。 不bất 能năng 生sanh 信tín 。 聖thánh 體thể 眾chúng 生sanh 。 乃nãi 能năng 生sanh 信tín 。 佛Phật 答đáp 意ý 云vân 。 實thật 有hữu 眾chúng 生sanh 。 能năng 信tín 此thử 法Pháp 。 但đãn 彼bỉ 能năng 信tín 者giả 。 非phi 是thị 凡phàm 夫phu 眾chúng 生sanh 。 非phi 不bất 是thị 聖thánh 性tánh 眾chúng 生sanh 。 聖thánh 性tánh 眾chúng 生sanh 。 即tức 大Đại 乘Thừa 根căn 器khí 人nhân 也dã 。 豈khởi 可khả 視thị 為vi 凡phàm 夫phu 眾chúng 生sanh 。 不bất 能năng 生sanh 信tín 哉tai 。 尚thượng 恐khủng 未vị 悟ngộ 。 又hựu 徵trưng 釋thích 之chi 。 以dĩ 何hà 義nghĩa 故cố 。 說thuyết 非phi 眾chúng 生sanh 。 又hựu 名danh 眾chúng 生sanh 耶da 。 眾chúng 生sanh 眾chúng 生sanh 者giả 。 雙song 牒điệp 上thượng 是thị 非phi 二nhị 種chủng 眾chúng 生sanh 也dã 。 如Như 來Lai 說thuyết 非phi 眾chúng 生sanh 者giả 。 非phi 凡phàm 小tiểu 異dị 生sanh 也dã 。 是thị 名danh 眾chúng 生sanh 者giả 。 結kết 成thành 能năng 信tín 之chi 人nhân 也dã 。

此thử 章chương 六lục 十thập 二nhị 言ngôn 。 唐đường 大Đại 興Hưng 善Thiện 寺Tự 釋thích 靈linh 幽u 。 於ư 長trường/trưởng 慶khánh 二nhị 年niên 暴bạo 亡vong 。 冥minh 王vương 問vấn 所sở 作tác 。 曰viết 。 一nhất 生sanh 持trì 金kim 剛cang 經kinh 。 王vương 命mệnh 坐tọa 朗lãng 誦tụng 。 地địa 獄ngục 諸chư 苦khổ 。 一nhất 時thời 停đình 息tức 。 王vương 曰viết 。 經kinh 中trung 尚thượng 少thiểu 一nhất 章chương 。 真chân 本bổn 在tại 濠# 州châu 鐘chung 離ly 寺tự 石thạch 碑bi 上thượng 。 師sư 算toán 合hợp 終chung 。 增tăng 壽thọ 十thập 年niên 。 歸quy 勸khuyến 世thế 人nhân 持trì 誦tụng 。 幽u 還hoàn 魂hồn 。 具cụ 奏tấu 。 勅sắc 中trung 使sử 往vãng 濠# 視thị 碑bi 。 果quả 然nhiên 。 考khảo 之chi 二nhị 論luận 。 皆giai 有hữu 釋thích 文văn 。 遂toại 增tăng 入nhập 流lưu 通thông 。 此thử 段đoạn 秦tần 本bổn 雖tuy 無vô 。 魏ngụy 本bổn 則tắc 有hữu 。 況huống 二nhị 論luận 具cụ 釋thích 。 又hựu 有hữu 冥minh 報báo 之chi 緣duyên 。 宜nghi 可khả 信tín 也dã 。

○# 第đệ 十thập 九cửu 疑nghi 。 從tùng 第đệ 三tam 。 十thập 二nhị 。 十thập 三tam 中trung 來lai 。 以dĩ 彼bỉ 文văn 中trung 皆giai 言ngôn 無vô 法pháp 得đắc 菩Bồ 提Đề 。 故cố 論luận 云vân 。 如Như 來Lai 不bất 得đắc 一nhất 法pháp 。 云vân 何hà 如Như 來Lai 。 離ly 上thượng 上thượng 證chứng 。 轉chuyển 轉chuyển 得đắc 菩Bồ 提Đề 耶da 。

須Tu 菩Bồ 提Đề 白bạch 佛Phật 言ngôn 。

世Thế 尊Tôn 。 佛Phật 得đắc 阿A 耨Nậu 多Đa 羅La 三Tam 藐Miệu 三Tam 菩Bồ 提Đề 。 為vi 無vô 所sở 得đắc 耶da 。

佛Phật 言ngôn 。

如như 是thị 如như 是thị 。 須Tu 菩Bồ 提Đề 。 我ngã 於ư 阿A 耨Nậu 多Đa 羅La 三Tam 藐Miệu 三Tam 菩Bồ 提Đề 。 乃nãi 至chí 無vô 有hữu 。 少thiểu 法pháp 可khả 得đắc 。 是thị 名danh 阿A 耨Nậu 多Đa 羅La 三Tam 藐Miệu 三Tam 菩Bồ 提Đề 。

復phục 次thứ 。 須Tu 菩Bồ 提Đề 。 是thị 法Pháp 平bình 等đẳng 。 無vô 有hữu 高cao 下hạ 。 是thị 名danh 阿A 耨Nậu 多Đa 羅La 三Tam 藐Miệu 三Tam 菩Bồ 提Đề 。 以dĩ 無vô 我ngã 。 無vô 人nhân 。 無vô 眾chúng 生sanh 。 無vô 壽thọ 者giả 。 修tu 一nhất 切thiết 善thiện 法Pháp 。 則tắc 得đắc 阿A 耨Nậu 多Đa 羅La 三Tam 藐Miệu 三Tam 菩Bồ 提Đề 。 須Tu 菩Bồ 提Đề 。 所sở 言ngôn 善thiện 法Pháp 者giả 。 如Như 來Lai 說thuyết 即tức 非phi 善thiện 法Pháp 。 是thị 名danh 善thiện 法Pháp 。

此thử 斷đoạn 無vô 法pháp 如như 何hà 修tu 證chứng 疑nghi 也dã 。

空không 生sanh 問vấn 。 佛Phật 於ư 菩Bồ 提Đề 。 為vi 有hữu 所sở 得đắc 。 無vô 所sở 得đắc 。 答đáp 文văn 有hữu 三tam 段đoạn 。

初sơ 。 以dĩ 無vô 法pháp 可khả 得đắc 為vi 正chánh 覺giác 。 佛Phật 先tiên 印ấn 可khả 其kỳ 言ngôn 曰viết 。 如như 是thị 如như 是thị 。 我ngã 於ư 菩Bồ 提Đề 。 無vô 有hữu 少thiểu 法pháp 可khả 得đắc 。 名danh 得Đắc 菩Bồ 提Đề 。

二nhị 。 以dĩ 平bình 等đẳng 為vi 正chánh 覺giác 。 無vô 高cao 下hạ 者giả 。 謂vị 在tại 聖thánh 不bất 增tăng 故cố 無vô 高cao 。 居cư 凡phàm 不bất 滅diệt 故cố 無vô 下hạ 。 偈kệ 云vân 。 法Pháp 界Giới 不bất 增tăng 減giảm 故cố 。

三tam 。 以dĩ 正chánh 助trợ 修tu 善thiện 成thành 正chánh 覺giác 。 謂vị 雖tuy 平bình 等đẳng 。 非phi 是thị 不bất 修tu 。 得đắc 成thành 正chánh 覺giác 。 應ưng 以dĩ 無vô 我ngã 等đẳng 。 修tu 諸chư 善thiện 法Pháp 。 然nhiên 後hậu 得đắc 成thành 。

無vô 我ngã 等đẳng 。 是thị 了liễu 因nhân 。 即tức 正Chánh 道Đạo 也dã 。 修tu 一nhất 切thiết 善thiện 法Pháp 。 是thị 緣duyên 因nhân 。 即tức 助trợ 道đạo 也dã 。 阿a 耨nậu 菩Bồ 提Đề 。 是thị 正chánh 覺giác 也dã 。 所sở 言ngôn 善thiện 法Pháp 者giả 。 如Như 來Lai 說thuyết 非phi 住trụ 相tương/tướng 有hữu 漏lậu 之chi 善thiện 法Pháp 。 乃nãi 是thị 離ly 相tương/tướng 無vô 漏lậu 之chi 善thiện 法pháp 耳nhĩ 。

問vấn 。 第đệ 三tam 。 第đệ 十thập 二nhị 。 第đệ 十thập 三tam 。 兼kiêm 此thử 一nhất 段đoạn 。 前tiền 後hậu 四tứ 處xứ 。 皆giai 說thuyết 不bất 得đắc 菩Bồ 提Đề 。 云vân 何hà 區khu 別biệt 。 答đáp 。 前tiền 後hậu 文văn 雖tuy 相tương 似tự 。 義nghĩa 意ý 不bất 同đồng 。 第đệ 三tam 疑nghi 釋Thích 迦Ca 得đắc 果quả 。 第đệ 十thập 二nhị 疑nghi 善thiện 慧tuệ 成thành 菩Bồ 提Đề 因nhân 。 第đệ 十thập 三tam 疑nghi 無vô 法pháp 無vô 佛Phật 。 此thử 十thập 九cửu 疑nghi 有hữu 修tu 有hữu 證chứng 。 四tứ 義nghĩa 條điều 然nhiên 。 無vô 相tướng 濫lạm 也dã 。

○# 第đệ 二nhị 十thập 疑nghi 云vân 。 若nhược 修tu 善thiện 法Pháp 得đắc 菩Bồ 提Đề 。 云vân 何hà 前tiền 來lai 頻tần 言ngôn 持trì 說thuyết 。 能năng 成thành 菩Bồ 提Đề 。 且thả 所sở 說thuyết 之chi 法Pháp 。 不bất 離ly 於ư 名danh 。 句cú 。 文văn 。 是thị 三tam 皆giai 無vô 記ký 性tánh 。 無vô 記ký 之chi 法pháp 。 無vô 有hữu 因nhân 果quả 。 豈khởi 成thành 菩Bồ 提Đề 耶da 。

須Tu 菩Bồ 提Đề 。 若nhược 三Tam 千Thiên 大Đại 千Thiên 世Thế 界Giới 中trung 。 所sở 有hữu 諸chư 須Tu 彌Di 山Sơn 王Vương 。 如như 是thị 等đẳng 七thất 寶bảo 聚tụ 。 有hữu 人nhân 持trì 用dụng 布bố 施thí 。 若nhược 人nhân 以dĩ 此thử 般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 經Kinh 。 乃nãi 至chí 四tứ 句cú 偈kệ 等đẳng 。 受thọ 持trì 讀đọc 誦tụng 。 為vì 他tha 人nhân 說thuyết 。 於ư 前tiền 福phước 德đức 。 百bách 分phần 不bất 及cập 一nhất 。 千thiên 萬vạn 億ức 分phần 。 乃nãi 至chí 算toán 數số 譬thí 喻dụ 。 所sở 不bất 能năng 及cập 。

此thử 斷đoạn 所sở 說thuyết 無vô 記ký 非phi 因nhân 疑nghi 也dã 。

謂vị 持trì 說thuyết 雖tuy 云vân 無vô 記ký 。 而nhi 是thị 菩Bồ 提Đề 正chánh 因nhân 。 蓋cái 經kinh 詮thuyên 真chân 理lý 。 因nhân 之chi 悟ngộ 解giải 。 依y 解giải 起khởi 行hành 。 方phương 得đắc 菩Bồ 提Đề 。 若nhược 無vô 教giáo 門môn 。 安an 知tri 所sở 入nhập 。 故cố 法pháp 華hoa 云vân 。 以dĩ 佛Phật 教giáo 門môn 。 出xuất 三tam 界giới 苦khổ 。 故cố 舉cử 須Tu 彌Di 寶bảo 施thí 。 不bất 及cập 一nhất 偈kệ 功công 德đức 。 慈Từ 氏Thị 偈kệ 云vân 。 雖tuy 言ngôn 無vô 記ký 法pháp 。 而nhi 說thuyết 是thị 彼bỉ 因nhân 。 是thị 故cố 一nhất 法Pháp 寶bảo 。 勝thắng 無vô 量lượng 珍trân 寶bảo 。 彼bỉ 。 即tức 菩Bồ 提Đề 也dã 。 問vấn 。 此thử 與dữ 第đệ 九cửu 疑nghi 何hà 別biệt 。 答đáp 。 彼bỉ 約ước 有hữu 為vi 無vô 體thể 難nạn/nan 。 此thử 約ước 無vô 記ký 非phi 因nhân 難nạn/nan 。 又hựu 彼bỉ 唯duy 據cứ 持trì 說thuyết 難nạn/nan 。 此thử 兼kiêm 對đối 善thiện 法Pháp 難nạn/nan 。 迢điều 然nhiên 不bất 同đồng 也dã 。

○# 第đệ 二nhị 十thập 一nhất 疑nghi 云vân 。 既ký 言ngôn 是thị 法Pháp 平bình 等đẳng 。 無vô 有hữu 高cao 下hạ 。 云vân 何hà 如Như 來Lai 度độ 眾chúng 生sanh 耶da 。

須Tu 菩Bồ 提Đề 。 於ư 意ý 云vân 何hà 。 汝nhữ 等đẳng 勿vật 謂vị 。 如Như 來Lai 作tác 是thị 念niệm 。 我ngã 當đương 度độ 眾chúng 生sanh 。 須Tu 菩Bồ 提Đề 。 莫mạc 作tác 是thị 念niệm 。

何hà 以dĩ 故cố 。 實thật 無vô 有hữu 眾chúng 生sanh 。 如Như 來Lai 度độ 者giả 。 若nhược 有hữu 眾chúng 生sanh 。 如Như 來Lai 度độ 者giả 。 如Như 來Lai 則tắc 有hữu 我ngã 。 人nhân 眾chúng 生sanh 壽thọ 者giả 。 須Tu 菩Bồ 提Đề 。 如Như 來Lai 說thuyết 有hữu 我ngã 者giả 。 即tức 非phi 有hữu 我ngã 。 而nhi 凡phàm 夫phu 之chi 人nhân 。 以dĩ 為vi 有hữu 我ngã 。 須Tu 菩Bồ 提Đề 。 凡phàm 夫phu 者giả 。 如Như 來Lai 說thuyết 即tức 非phi 凡phàm 夫phu 。 是thị 名danh 凡phàm 夫phu 。

此thử 斷đoạn 平bình 等đẳng 云vân 何hà 度độ 生sanh 疑nghi 也dã 。

初sơ 。 遮già 錯thác 解giải 曰viết 。 汝nhữ 勿vật 謂vị 如Như 來Lai 度độ 眾chúng 生sanh 。 切thiết 莫mạc 作tác 是thị 念niệm 也dã 。

次thứ 。 示thị 其kỳ 正chánh 見kiến 曰viết 。 以dĩ 何hà 義nghĩa 故cố 。 謂vị 實thật 無vô 眾chúng 生sanh 。 得đắc 滅diệt 度độ 者giả 。 蓋cái 平bình 等đẳng 真chân 法Pháp 界Giới 。 佛Phật 不bất 度độ 眾chúng 生sanh 。 以dĩ 名danh 共cộng 彼bỉ 陰ấm 。 不bất 離ly 於ư 法Pháp 界Giới 。 論luận 云vân 。 眾chúng 生sanh 假giả 名danh 與dữ 五ngũ 陰ấm 實thật 法pháp 。 皆giai 不bất 離ly 法Pháp 界Giới 。 故cố 無vô 眾chúng 生sanh 。 得đắc 滅diệt 度độ 者giả 。

三tam 。 反phản 釋thích 其kỳ 所sở 以dĩ 曰viết 。 若nhược 如Như 來Lai 有hữu 如như 是thị 心tâm 。 五ngũ 陰ấm 中trung 有hữu 眾chúng 生sanh 可khả 度độ 。 則tắc 有hữu 我ngã 人nhân 等đẳng 相tương/tướng 。 又hựu 展triển 轉chuyển 拂phất 迹tích 曰viết 。 佛Phật 雖tuy 說thuyết 我ngã 。 元nguyên 來lai 無vô 我ngã 。 執chấp 我ngã 者giả 。 蓋cái 是thị 凡phàm 夫phu 。 雖tuy 言ngôn 凡phàm 夫phu 。 亦diệc 無vô 凡phàm 夫phu 。 譬thí 之chi 夢mộng 中trung 見kiến 虎hổ 。 虎hổ 與dữ 夢mộng 人nhân 。 皆giai 不bất 可khả 得đắc 。 然nhiên 凡phàm 夫phu 執chấp 我ngã 。 故cố 云vân 非phi 我ngã 。 恐khủng 執chấp 凡phàm 夫phu 。 故cố 云vân 非phi 凡phàm 夫phu 。 邐lệ 迤dĩ 除trừ 遣khiển 執chấp 情tình 。 故cố 云vân 展triển 轉chuyển 拂phất 迹tích 。 然nhiên 前tiền 後hậu 四tứ 處xứ 。 皆giai 說thuyết 度độ 生sanh 無vô 度độ 。 文văn 雖tuy 同đồng 而nhi 意ý 異dị 。 最tối 初sơ 令linh 離ly 我ngã 度độ 生sanh 。 十thập 一nhất 疑nghi 能năng 度độ 者giả 是thị 我ngã 。 十thập 四tứ 疑nghi 無vô 我ngã 而nhi 誰thùy 度độ 。 此thử 二nhị 十thập 一nhất 。 疑nghi 真chân 界giới 平bình 等đẳng 。 不bất 合hợp 度độ 生sanh 。 同đồng 異dị 昭chiêu 然nhiên 。 應ưng 須tu 甄chân 別biệt 。

○# 第đệ 二nhị 十thập 二nhị 疑nghi 。 從tùng 十thập 七thất 中trung 來lai 。 以dĩ 前tiền 言ngôn 。 即tức 非phi 具cụ 足túc 色sắc 身thân 。 即tức 非phi 諸chư 相tướng 具cụ 足túc 。 又hựu 云vân 。 是thị 名danh 具cụ 足túc 色sắc 身thân 。 是thị 名danh 諸chư 相tướng 具cụ 足túc 。 意ý 云vân 。 法Pháp 身thân 畢tất 竟cánh 非phi 相tướng 好hảo/hiếu 。 而nhi 相tướng 好hảo 未vị 嘗thường 不bất 佛Phật 。 由do 無vô 身thân 故cố 現hiện 身thân 。 無vô 相tướng 故cố 現hiện 相tướng 。 法Pháp 身thân 為vi 根căn 。 相tướng 好hảo 為vi 苗miêu 。 便tiện 可khả 因nhân 苗miêu 識thức 根căn 。 即tức 色sắc 相tướng 可khả 以dĩ 比tỉ 知tri 無vô 相tướng 耳nhĩ 。 佛Phật 以dĩ 法Pháp 身thân 是thị 真chân 智trí 境cảnh 。 非phi 識thức 所sở 能năng 比tỉ 知tri 也dã 。

須Tu 菩Bồ 提Đề 。 於ư 意ý 云vân 何hà 。 可khả 以dĩ 三tam 十thập 二nhị 相tướng 。 觀quán 如Như 來Lai 不phủ 。 須Tu 菩Bồ 提Đề 言ngôn 。 如như 是thị 。 如như 是thị 。 以dĩ 三tam 十thập 二nhị 相tướng 觀quán 如Như 來Lai 。

佛Phật 言ngôn 。

須Tu 菩Bồ 提Đề 。 若nhược 以dĩ 三tam 十thập 二nhị 相tướng 。 觀quán 如Như 來Lai 者giả 。 轉Chuyển 輪Luân 聖Thánh 王Vương 。 則tắc 是thị 如Như 來Lai 。 須Tu 菩Bồ 提Đề 白bạch 佛Phật 言ngôn 。

世Thế 尊Tôn 。 如như 我ngã 解giải 佛Phật 所sở 說thuyết 義nghĩa 。 不bất 應ưng 以dĩ 三tam 十thập 二nhị 相tướng 觀quán 如Như 來Lai 。

爾nhĩ 時thời 世Thế 尊Tôn 而nhi 說thuyết 偈kệ 言ngôn 。 若nhược 以dĩ 色sắc 見kiến 我ngã 。 以dĩ 音âm 聲thanh 求cầu 我ngã 。 是thị 人nhân 行hành 邪tà 道đạo 。 不bất 能năng 見kiến 如Như 來Lai 。

此thử 斷đoạn 以dĩ 相tương/tướng 比tỉ 知tri 真chân 佛Phật 疑nghi 也dã 。 凡phàm 五ngũ 段đoạn 。

初sơ 佛Phật 審thẩm 云vân 。 還hoàn 可khả 以dĩ 三tam 十thập 二nhị 相tướng 。 比tỉ 觀quán 法Pháp 身thân 如Như 來Lai 不phủ 。

次thứ 答đáp 意ý 云vân 。 因nhân 苗miêu 知tri 根căn 。 實thật 可khả 以dĩ 相tương/tướng 比tỉ 觀quán 法Pháp 身thân 。 以dĩ 法Pháp 身thân 既ký 流lưu 出xuất 相tướng 好hảo 。 即tức 由do 此thử 相tướng 好hảo 。 知tri 如Như 來Lai 證chứng 得đắc 。 無vô 相tướng 法Pháp 身thân 。

三tam 世Thế 尊Tôn 乃nãi 以dĩ 凡phàm 聖thánh 不bất 分phân 難nạn/nan 之chi 曰viết 。 如Như 來Lai 若nhược 可khả 以dĩ 相tướng 好hảo 比tỉ 觀quán 者giả 。 輪Luân 王Vương 亦diệc 有hữu 此thử 相tướng 好hảo 。 輪Luân 王Vương 應ưng 是thị 如Như 來Lai 。 蓋cái 約ước 本bổn 望vọng 末mạt 則tắc 定định 。 約ước 末mạt 望vọng 本bổn 則tắc 不bất 定định 。 若nhược 不bất 究cứu 法Pháp 身thân 之chi 本bổn 。 而nhi 但đãn 以dĩ 三tam 十thập 二nhị 相tướng 之chi 末mạt 。 比tỉ 觀quán 如Như 來Lai 者giả 。 且thả 如Như 來Lai 三tam 十thập 二nhị 相tướng 。 依y 法Pháp 身thân 而nhi 現hiện 。 輪Luân 王Vương 依y 業nghiệp 因nhân 而nhi 生sanh 。 凡phàm 聖thánh 雲vân 泥nê 。 復phục 何hà 準chuẩn 的đích 。

四tứ 空không 生sanh 即tức 悟ngộ 佛Phật 非phi 相tướng 見kiến 。

五ngũ 世Thế 尊Tôn 復phục 曉hiểu 以dĩ 非phi 見kiến 聞văn 所sở 及cập 。 偈kệ 意ý 謂vị 。 若nhược 人nhân 不bất 究cứu 法Pháp 身thân 之chi 本bổn 。 而nhi 但đãn 以dĩ 三tam 十thập 二nhị 相tướng 見kiến 。 或hoặc 以dĩ 說thuyết 法Pháp 音âm 聲thanh 求cầu 。 但đãn 見kiến 所sở 見kiến 。 聞văn 所sở 聞văn 。 是thị 凡phàm 小tiểu 偏thiên 邪tà 之chi 道đạo 。 不bất 能năng 見kiến 正chánh 覺giác 如Như 來Lai 。 何hà 者giả 。 法Pháp 身thân 非phi 識thức 境cảnh 。 離ly 一nhất 切thiết 相tướng 。 乃nãi 真chân 智trí 境cảnh 。 唯duy 證chứng 方phương 知tri 。 魏ngụy 譯dịch 經kinh 文văn 。 加gia 後hậu 偈kệ 云vân 。 彼bỉ 如Như 來Lai 妙diệu 體thể 。 即tức 法Pháp 身thân 諸chư 佛Phật 。 法Pháp 身thân 不bất 可khả 見kiến 。 彼bỉ 識thức 不bất 能năng 知tri 。 餘dư 譯dịch 亦diệc 多đa 加gia 者giả 。 論luận 云vân 。 此thử 說thuyết 何hà 義nghĩa 。 故cố 慈Từ 氏Thị 頌tụng 云vân 。 唯duy 見kiến 色sắc 聞văn 聲thanh 。 是thị 人nhân 不bất 知tri 佛Phật 。 以dĩ 真Chân 如Như 法Pháp 身thân 。 非phi 是thị 識thức 境cảnh 界giới 。 前tiền 二nhị 句cú 釋thích 秦tần 偈kệ 。 後hậu 二nhị 句cú 釋thích 魏ngụy 偈kệ 也dã 。 按án 第đệ 一nhất 。 第đệ 七thất 。 第đệ 十thập 七thất 。 及cập 此thử 一nhất 段đoạn 。 皆giai 云vân 不bất 以dĩ 相tương 見kiến 如Như 來Lai 。 義nghĩa 意ý 皆giai 別biệt 。 初sơ 以dĩ 對đối 果quả 疑nghi 因nhân 。 次thứ 明minh 感cảm 果quả 離ly 相tương/tướng 。 十thập 七thất 明minh 依y 真chân 現hiện 假giả 。 此thử 明minh 約ước 假giả 求cầu 真chân 。 故cố 不bất 同đồng 也dã 。

○# 第đệ 二nhị 十thập 三tam 疑nghi 。 從tùng 上thượng 不bất 應ưng 以dĩ 相tương/tướng 觀quán 佛Phật 而nhi 來lai 。 承thừa 上thượng 色sắc 見kiến 聲thanh 求cầu 是thị 邪tà 。 法Pháp 身thân 不bất 可khả 以dĩ 相tương/tướng 比tỉ 知tri 。 遂toại 疑nghi 佛Phật 果Quả 一nhất 向hướng 無vô 相tướng 無vô 為vi 。 修tu 福phước 德đức 之chi 因nhân 。 但đãn 成thành 相tương/tướng 果quả 。 相tương/tướng 果quả 既ký 非phi 佛Phật 果Quả 。 是thị 則tắc 佛Phật 果Quả 非phi 關quan 福phước 相tương/tướng 也dã 。

須Tu 菩Bồ 提Đề 。 汝nhữ 若nhược 作tác 是thị 念niệm 。 如Như 來Lai 不bất 以dĩ 具cụ 足túc 相tướng 故cố 。 得đắc 阿A 耨Nậu 多Đa 羅La 三Tam 藐Miệu 三Tam 菩Bồ 提Đề 。 須Tu 菩Bồ 提Đề 。 莫mạc 作tác 是thị 念niệm 。 如Như 來Lai 不bất 以dĩ 具cụ 足túc 相tướng 故cố 。 得đắc 阿A 耨Nậu 多Đa 羅La 三Tam 藐Miệu 三Tam 菩Bồ 提Đề 。 須Tu 菩Bồ 提Đề 。 汝nhữ 若nhược 作tác 是thị 念niệm 。 發phát 阿A 耨Nậu 多Đa 羅La 三Tam 藐Miệu 三Tam 菩Bồ 提Đề 心tâm 者giả 。 說thuyết 諸chư 法pháp 斷đoạn 滅diệt 。 莫mạc 作tác 是thị 念niệm 。

何hà 以dĩ 故cố 。 發phát 阿A 耨Nậu 多Đa 羅La 三Tam 藐Miệu 三Tam 菩Bồ 提Đề 心tâm 者giả 。 於ư 法pháp 不bất 說thuyết 斷đoạn 滅diệt 相tướng 。 須Tu 菩Bồ 提Đề 。 若nhược 菩Bồ 薩Tát 以dĩ 滿mãn 。 恆Hằng 河Hà 沙sa 等đẳng 世thế 界giới 。 七thất 寶bảo 布bố 施thí 。 若nhược 復phục 有hữu 人nhân 。 知tri 一nhất 切thiết 法pháp 無vô 我ngã 。 得đắc 成thành 於ư 忍nhẫn 。 此thử 菩Bồ 薩Tát 勝thắng 前tiền 菩Bồ 薩Tát 。 所sở 得đắc 福phước 德đức 。

何hà 以dĩ 故cố 。 須Tu 菩Bồ 提Đề 。 以dĩ 諸chư 菩Bồ 薩Tát 。 不bất 受thọ 福phước 德đức 故cố 。 須Tu 菩Bồ 提Đề 白bạch 佛Phật 言ngôn 。

世Thế 尊Tôn 。 云vân 何hà 菩Bồ 薩Tát 。 不bất 受thọ 福phước 德đức 。 須Tu 菩Bồ 提Đề 。 菩Bồ 薩Tát 所sở 作tác 福phước 德đức 。 不bất 應ưng 貪tham 著trước 。 是thị 故cố 說thuyết 不bất 受thọ 福phước 德đức 。

此thử 斷đoạn 佛Phật 果Quả 非phi 關quan 福phước 相tương/tướng 疑nghi 也dã 。 文văn 四tứ 。

初sơ 遮già 毀hủy 相tương/tướng 之chi 念niệm 。 華hoa 嚴nghiêm 經Kinh 云vân 。 色sắc 身thân 非phi 是thị 佛Phật 。 音âm 聲thanh 亦diệc 復phục 然nhiên 。 亦diệc 不bất 離ly 色sắc 聲thanh 。 見kiến 佛Phật 神thần 通thông 力lực 。 若nhược 言ngôn 如Như 來Lai 。 不bất 具cụ 足túc 相tướng 。 是thị 斷đoạn 滅diệt 見kiến 。 故cố 佛Phật 止chỉ 云vân 。 莫mạc 作tác 是thị 念niệm 。

二nhị 出xuất 毀hủy 相tương/tướng 之chi 過quá 。 謂vị 毀hủy 相tương/tướng 則tắc 墮đọa 斷đoạn 滅diệt 。 是thị 損tổn 減giảm 謗báng 。

三Tam 明Minh 福phước 相tương/tướng 不bất 失thất 。 具cụ 足túc 相tướng 。 即tức 福phước 德đức 相tương/tướng 也dã 。 蓋cái 大Đại 乘Thừa 所sở 修tu 五ngũ 度độ 之chi 因nhân 。 所sở 得đắc 福phước 德đức 之chi 果quả 。 但đãn 離ly 取thủ 著trước 之chi 相tướng 。 不bất 同đồng 小Tiểu 乘Thừa 斷đoạn 滅diệt 之chi 見kiến 。 故cố 曰viết 於ư 法pháp 不bất 說thuyết 斷đoạn 滅diệt 相tướng 。 論luận 云vân 。 此thử 中trung 為vi 遮già 一nhất 向hướng 寂tịch 靜tĩnh 。 故cố 顯hiển 示thị 不bất 住trụ 涅Niết 槃Bàn 。

四tứ 明minh 不bất 失thất 所sở 以dĩ 。 又hựu 二nhị 。 先tiên 明minh 得đắc 忍nhẫn 故cố 不bất 失thất 。 忍nhẫn 。 即tức 無vô 生sanh 法pháp 忍nhẫn 。 初sơ 住trụ 菩Bồ 薩Tát 所sở 證chứng 。 得đắc 無vô 我ngã 忍nhẫn 功công 德đức 。 勝thắng 恆Hằng 沙sa 寶bảo 施thi 功công 德đức 。 無vô 我ngã 者giả 。 無vô 二nhị 種chủng 我ngã 也dã 。 次thứ 明minh 不bất 受thọ 故cố 不bất 失thất 。 無vô 著trước 云vân 。 此thử 顯hiển 示thị 不bất 著trước 生sanh 死tử 故cố 。 若nhược 住trụ 生sanh 死tử 。 即tức 受thọ 福phước 德đức 。 又hựu 徵trưng 釋thích 云vân 。 何hà 以dĩ 不bất 受thọ 福phước 德đức 。 以dĩ 無vô 貪tham 著trước 故cố 。 貪tham 著trước 即tức 因nhân 成thành 有hữu 漏lậu 。 縱túng/tung 得đắc 三tam 十thập 二nhị 相tướng 。 但đãn 同đồng 輪Luân 王Vương 。 不bất 生sanh 貪tham 著trước 。 則tắc 因nhân 成thành 無vô 漏lậu 。 所sở 得đắc 三tam 十thập 二nhị 相tướng 。 莊trang 嚴nghiêm 法Pháp 身thân 。 名danh 之chi 為vi 佛Phật 。

○# 第đệ 二nhị 十thập 四tứ 疑nghi 。 從tùng 上thượng 不bất 受thọ 福phước 德đức 而nhi 來lai 。 若nhược 諸chư 菩Bồ 薩Tát 。 不bất 受thọ 福phước 德đức 。 云vân 何hà 諸chư 佛Phật 福phước 德đức 。 與dữ 眾chúng 生sanh 受thọ 用dụng 。 據cứ 佛Phật 壽thọ 量lượng 。 合hợp 滿mãn 百bách 年niên 。 至chí 八bát 十thập 便tiện 入nhập 涅Niết 槃Bàn 。 意ý 留lưu 二nhị 十thập 年niên 福phước 。 與dữ 後hậu 代đại 弟đệ 子tử 受thọ 用dụng 。 又hựu 若nhược 供cúng 養dường 承thừa 事sự 於ư 佛Phật 者giả 。 能năng 令linh 獲hoạch 福phước 無vô 量lượng 。 斯tư 亦diệc 佛Phật 福phước 。 眾chúng 生sanh 得đắc 受thọ 用dụng 也dã 。

須Tu 菩Bồ 提Đề 。 若nhược 有hữu 人nhân 言ngôn 如Như 來Lai 。 若nhược 來lai 。 若nhược 去khứ 。 若nhược 坐tọa 。 若nhược 臥ngọa 。 是thị 人nhân 不bất 解giải 。 我ngã 所sở 說thuyết 義nghĩa 。

何hà 以dĩ 故cố 。 如Như 來Lai 者giả 。 無vô 所sở 從tùng 來lai 。 亦diệc 無vô 所sở 去khứ 。 故cố 名danh 如Như 來Lai 。

此thử 斷đoạn 化hóa 身thân 出xuất 現hiện 受thọ 福phước 疑nghi 也dã 。 文văn 二nhị 。

初sơ 斥xích 錯thác 解giải 。 謂vị 若nhược 人nhân 言ngôn 如Như 來Lai 出xuất 現hiện 。 來lai 入nhập 滅diệt 去khứ 等đẳng 。 皆giai 不bất 解giải 佛Phật 所sở 說thuyết 義nghĩa 。

次thứ 示thị 正chánh 見kiến 云vân 。 無vô 所sở 從tùng 來lai 。 亦diệc 無vô 所sở 去khứ 。 故cố 名danh 如Như 來Lai 也dã 。 偈kệ 云vân 。 去khứ 來lai 化hóa 身thân 佛Phật 。 如Như 來Lai 常thường 不bất 動động 。 大đại 雲vân 云vân 。 眾chúng 生sanh 心tâm 水thủy 清thanh 淨tịnh 。 則tắc 見kiến 佛Phật 來lai 。 來lai 無vô 所sở 從tùng 。 濁trược 見kiến 雙song 林lâm 示thị 滅diệt 。 則tắc 云vân 佛Phật 去khứ 。 去khứ 無vô 可khả 至chí 。 是thị 以dĩ 華hoa 嚴nghiêm 經Kinh 云vân 。 如Như 來Lai 不bất 出xuất 世thế 。 亦diệc 無vô 有hữu 涅Niết 槃Bàn 。 但đãn 以dĩ 方phương 便tiện 力lực 。 示thị 現hiện 自tự 在tại 法pháp 。 若nhược 然nhiên 。 尚thượng 無vô 出xuất 現hiện 之chi 佛Phật 。 安an 有hữu 受thọ 福phước 之chi 事sự 。 但đãn 化hóa 身thân 應ứng 機cơ 。 見kiến 有hữu 出xuất 沒một 耳nhĩ 。

○# 第đệ 二nhị 十thập 五ngũ 疑nghi 。 據cứ 前tiền 不bất 可khả 以dĩ 化hóa 相tương/tướng 比tỉ 知tri 法Pháp 身thân 。 法Pháp 身thân 無vô 去khứ 來lai 坐tọa 臥ngọa 。 即tức 似tự 真chân 化hóa 異dị 。 據cứ 遮già 斷đoạn 滅diệt 之chi 念niệm 。 又hựu 顯hiển 不bất 失thất 福phước 相tương/tướng 。 即tức 似tự 真chân 化hóa 一nhất 。 故cố 成thành 此thử 疑nghi 也dã 。 佛Phật 約ước 微vi 塵trần 世thế 界giới 。 委ủy 釋thích 非phi 一nhất 異dị 義nghĩa 。 以dĩ 斷đoạn 此thử 疑nghi 。

須Tu 菩Bồ 提Đề 。 若nhược 善thiện 男nam 子tử 善thiện 女nữ 人nhân 。 以dĩ 三Tam 千Thiên 大Đại 千Thiên 世Thế 界Giới 。 碎toái 為vi 微vi 塵trần 。 於ư 意ý 云vân 何hà 。 是thị 微vi 塵trần 眾chúng 。 寧ninh 為vi 多đa 不phủ 。 甚thậm 多đa 。

世Thế 尊Tôn 。 何hà 以dĩ 故cố 。 若nhược 是thị 微vi 塵trần 眾chúng 實thật 有hữu 者giả 。 佛Phật 則tắc 不bất 說thuyết 。 是thị 微vi 塵trần 眾chúng 。

所sở 以dĩ 者giả 何hà 。 佛Phật 說thuyết 。 微vi 塵trần 眾chúng 則tắc 非phi 微vi 塵trần 眾chúng 。 是thị 名danh 微vi 塵trần 眾chúng 。

世Thế 尊Tôn 。 如Như 來Lai 所sở 說thuyết 。 三Tam 千Thiên 大Đại 千Thiên 世Thế 界Giới 。 即tức 非phi 世thế 界giới 。 是thị 名danh 世thế 界giới 。

何hà 以dĩ 故cố 。 若nhược 世thế 界giới 實thật 有hữu 者giả 。 則tắc 是thị 一nhất 合hợp 相tướng 。 如Như 來Lai 說thuyết 。 一nhất 合hợp 相tương/tướng 。 則tắc 非phi 一nhất 合hợp 相tướng 。 是thị 名danh 一nhất 合hợp 相tướng 。 須Tu 菩Bồ 提Đề 。 一nhất 合hợp 相tướng 者giả 。 即tức 是thị 不bất 可khả 說thuyết 。 但đãn 凡phàm 夫phu 之chi 人nhân 。 貪tham 著trước 其kỳ 事sự 。

此thử 斷đoạn 法Pháp 身thân 化hóa 身thân 一nhất 異dị 疑nghi 也dã 。 文văn 二nhị 。

初sơ 約ước 塵trần 界giới 破phá 一nhất 異dị 。

二nhị 約ước 止Chỉ 觀Quán 破phá 我ngã 法pháp 。 今kim 初sơ 。 又hựu 三tam 。

初sơ 。 標tiêu 界giới 塵trần 一nhất 異dị 以dĩ 顯hiển 無vô 性tánh 。 言ngôn 世thế 界giới 者giả 。 喻dụ 法Pháp 身thân 也dã 。 微vi 塵trần 者giả 。 喻dụ 應ưng 身thân 也dã 。 碎toái 界giới 為vi 塵trần 。 塵trần 無vô 異dị 性tánh 。 合hợp 塵trần 為vi 界giới 。 界giới 無vô 一nhất 性tánh 。 喻dụ 全toàn 法pháp 起khởi 應ưng 。 應ưng 無vô 異dị 性tánh 。 全toàn 應ưng 即tức 法pháp 。 法pháp 無vô 一nhất 性tánh 。 然nhiên 如Như 來Lai 體thể 用dụng 互hỗ 融dung 。 所sở 以dĩ 能năng 一nhất 能năng 異dị 。 非phi 一nhất 非phi 異dị 。 自tự 在tại 無vô 礙ngại 者giả 矣hĩ 。 此thử 依y 天thiên 親thân 約ước 斷đoạn 疑nghi 釋thích 之chi 。 而nhi 無vô 著trước 約ước 破phá 執chấp 釋thích 云vân 。 為vi 破phá 名danh 色sắc 身thân 。 故cố 言ngôn 界giới 塵trần 等đẳng 。 於ư 中trung 二nhị 種chủng 方phương 便tiện 。 一nhất 細tế 末mạt 方phương 便tiện 。 二nhị 無vô 所sở 見kiến 方phương 便tiện 。 無vô 所sở 見kiến 者giả 。 即tức 不bất 念niệm 也dã 。 空không 生sanh 答đáp 云vân 甚thậm 多đa 者giả 。 是thị 細tế 末mạt 方phương 便tiện 破phá 麤thô 色sắc 也dã 。

二nhị 。 釋thích 微vi 塵trần 喻dụ 應ưng 身thân 無vô 異dị 性tánh 。 以dĩ 何hà 義nghĩa 故cố 。 說thuyết 微vi 塵trần 耶da 。 以dĩ 無vô 實thật 體thể 故cố 。 又hựu 徵trưng 云vân 。 所sở 以dĩ 說thuyết 微vi 塵trần 空không 又hựu 說thuyết 為vi 微vi 塵trần 者giả 。 何hà 謂vị 也dã 。 釋thích 意ý 云vân 。 佛Phật 所sở 說thuyết 者giả 。 非phi 實thật 微vi 塵trần 。 是thị 空không 微vi 塵trần 也dã 。 塵trần 碎toái 為vi 末mạt 。 故cố 非phi 一nhất 。 塵trần 眾chúng 聚tụ 故cố 。 故cố 非phi 異dị 。 所sở 以dĩ 偈kệ 云vân 。 於ư 是thị 法Pháp 界Giới 處xứ 。 非phi 一nhất 亦diệc 非phi 異dị 。 無vô 著trước 云vân 。 此thử 約ước 不bất 念niệm 方phương 便tiện 破phá 微vi 塵trần 也dã 。

三tam 。 釋thích 世thế 界giới 喻dụ 法Pháp 身thân 無vô 一nhất 性tánh 。 謂vị 非phi 唯duy 所sở 起khởi 微vi 塵trần 空không 。 抑ức 亦diệc 能năng 起khởi 世thế 界giới 是thị 空không 。 無vô 著trước 云vân 。 此thử 以dĩ 不bất 念niệm 方phương 便tiện 破phá 世thế 界giới 。 此thử 破phá 名danh 身thân 。 乃nãi 有hữu 情tình 世thế 間gian 也dã 。 以dĩ 心tâm 法pháp 無vô 質chất 。 不bất 可khả 分phân 析tích 。 但đãn 以dĩ 不bất 念niệm 方phương 便tiện 破phá 之chi 。 謂vị 念niệm 之chi 即tức 有hữu 。 不bất 念niệm 即tức 無vô 。 故cố 起khởi 信tín 云vân 。 心tâm 生sanh 法pháp 生sanh 。 心tâm 滅diệt 法pháp 滅diệt 是thị 也dã 。 又hựu 俱câu 約ước 塵trần 界giới 破phá 和hòa 合hợp 。 徵trưng 云vân 。 何hà 以dĩ 說thuyết 世thế 界giới 空không 耶da 。 釋thích 云vân 。 若nhược 世thế 界giới 實thật 有hữu 者giả 。 則tắc 是thị 眾chúng 塵trần 冥minh 一nhất 。 不bất 可khả 分phân 之chi 和hòa 合hợp 相tương/tướng 矣hĩ 。 則tắc 不bất 應ưng 有hữu 多đa 。 今kim 如Như 來Lai 說thuyết 三tam 千thiên 。 明minh 非phi 冥minh 然nhiên 一nhất 矣hĩ 。 此thử 約ước 三tam 千thiên 破phá 一nhất 界giới 也dã 。 一nhất 合hợp 非phi 一nhất 合hợp 者giả 。 釋thích 意ý 云vân 。 佛Phật 說thuyết 一nhất 合hợp 。 非phi 實thật 有hữu 之chi 一nhất 合hợp 。 是thị 空không 無vô 之chi 一nhất 合hợp 也dã 。 此thử 一nhất 合hợp 相tương/tướng 。 無vô 體thể 可khả 說thuyết 。 但đãn 為vi 凡phàm 夫phu 。 妄vọng 生sanh 貪tham 著trước 。 迷mê 於ư 事sự 法pháp 。 而nhi 起khởi 煩phiền 惱não 矣hĩ 。

須Tu 菩Bồ 提Đề 。 若nhược 人nhân 言ngôn 。 佛Phật 說thuyết 我ngã 見kiến 。 人nhân 見kiến 。 眾chúng 生sanh 見kiến 。 壽thọ 者giả 見kiến 。 須Tu 菩Bồ 提Đề 。 於ư 意ý 云vân 何hà 。 是thị 人nhân 解giải 我ngã 。 所sở 說thuyết 義nghĩa 不phủ 。

不phủ 也dã 。

世Thế 尊Tôn 。 是thị 人nhân 不bất 解giải 。 如Như 來Lai 所sở 說thuyết 義nghĩa 。

何hà 以dĩ 故cố 。 世Thế 尊Tôn 說thuyết 我ngã 見kiến 。 人nhân 見kiến 。 眾chúng 生sanh 見kiến 。 壽thọ 者giả 見kiến 。 則tắc 非phi 我ngã 見kiến 。 人nhân 見kiến 。 眾chúng 生sanh 見kiến 。 壽thọ 者giả 見kiến 。 是thị 名danh 我ngã 見kiến 。 人nhân 見kiến 。 眾chúng 生sanh 見kiến 。 壽thọ 者giả 見kiến 。 須Tu 菩Bồ 提Đề 。 發phát 阿A 耨Nậu 多Đa 羅La 三Tam 藐Miệu 三Tam 菩Bồ 提Đề 心tâm 者giả 。 於ư 一nhất 切thiết 法pháp 。 應ưng 如như 是thị 知tri 。 如như 是thị 見kiến 。 如như 是thị 信tín 解giải 。 不bất 生sanh 法pháp 相tướng 。 須Tu 菩Bồ 提Đề 。 所sở 言ngôn 法pháp 相tướng 者giả 。 如Như 來Lai 說thuyết 即tức 非phi 法pháp 相tướng 。 是thị 名danh 法pháp 相tướng 。

此thử 約ước 止Chỉ 觀Quán 破phá 我ngã 法pháp 也dã 。

破phá 我ngã 法pháp 者giả 。 必tất 得đắc 根căn 本bổn 。 無vô 分phân 別biệt 智trí 。 而nhi 我ngã 法pháp 之chi 見kiến 始thỉ 除trừ 。 欲dục 得đắc 根căn 本bổn 智trí 。 先tiên 修tu 加gia 行hành 智trí 為vi 方phương 便tiện 。 止Chỉ 觀Quán 定định 慧tuệ 等đẳng 持trì 。 觀quán 人nhân 法pháp 二nhị 無vô 我ngã 。 不bất 起khởi 分phân 別biệt 。 至chí 於ư 親thân 證chứng 真Chân 如Như 。 是thị 為vi 得đắc 根căn 本bổn 智trí 。 忘vong 緣duyên 入nhập 理lý 。 此thử 修tu 行hành 要yếu 門môn 也dã 。 先tiên 破phá 我ngã 執chấp 。 謂vị 若nhược 言ngôn 佛Phật 說thuyết 我ngã 見kiến 。 等đẳng 以dĩ 為vi 實thật 有hữu 者giả 。 是thị 人nhân 不bất 解giải 。 如Như 來Lai 所sở 說thuyết 之chi 義nghĩa 。 何hà 以dĩ 不bất 解giải 。 意ý 謂vị 佛Phật 說thuyết 我ngã 人nhân 等đẳng 見kiến 。 非phi 實thật 我ngã 人nhân 等đẳng 見kiến 。 是thị 假giả 名danh 我ngã 人nhân 等đẳng 見kiến 。 眾chúng 生sanh 不bất 解giải 。 謂vị 之chi 為vi 實thật 。 如như 蠅dăng 處xứ 見kiến 蛇xà 。 豈khởi 是thị 實thật 見kiến 。

次thứ 破phá 法pháp 執chấp 。 謂vị 不bất 但đãn 我ngã 見kiến 非phi 有hữu 。 且thả 法pháp 相tướng 亦diệc 空không 。 發phát 無vô 上thượng 菩Bồ 提Đề 心tâm 者giả 。 當đương 進tiến 觀quán 法pháp 空không 。 是thị 以dĩ 日nhật 用dụng 之chi 中trung 。 於ư 一nhất 切thiết 法pháp 。 皆giai 應ưng 以dĩ 增tăng 上thượng 心tâm 。 增tăng 上thượng 智trí 。 為vi 方phương 便tiện 。 何hà 等đẳng 一nhất 切thiết 法pháp 。 十thập 法Pháp 界Giới 中trung 。 若nhược 聖thánh 若nhược 凡phàm 。 若nhược 依y 若nhược 正chánh 。 下hạ 自tự 眾chúng 生sanh 五ngũ 蘊uẩn 。 上thượng 至chí 諸chư 佛Phật 相tướng 好hảo 。 如như 是thị 依y 奢Xa 摩Ma 他Tha 。 屏bính 息tức 萬vạn 緣duyên 。 唯duy 心tâm 獨độc 存tồn 。 靈linh 靈linh 不bất 昧muội 而nhi 知tri 。 知tri 一nhất 切thiết 法pháp 無vô 我ngã 。 如như 是thị 依y 毗Tỳ 婆Bà 舍Xá 那Na 。 觀quán 察sát 一nhất 切thiết 。 委ủy 細tế 推thôi 求cầu 。 歷lịch 歷lịch 分phân 明minh 而nhi 見kiến 。 見kiến 諸chư 相tướng 非phi 相tướng 。 如như 是thị 依y 禪thiền 那na 。 定định 慧tuệ 等đẳng 持trì 。 無vô 礙ngại 自tự 在tại 。 雖tuy 未vị 能năng 親thân 證chứng 真Chân 如Như 。 已dĩ 為vì 無vô 分phân 別biệt 。 根căn 本bổn 正chánh 智trí 近cận 方phương 便tiện 。 內nội 變biến 真Chân 如Như 。 而nhi 為vi 信tín 解giải 。 信tín 心tâm 清thanh 淨tịnh 。 即tức 生sanh 實thật 相tướng 。 此thử 當đương 地địa 前tiền 。 四tứ 加gia 行hành 位vị 。 從tùng 是thị 能năng 引dẫn 根căn 本bổn 正chánh 智trí 。 離ly 能năng 所sở 取thủ 。 不bất 生sanh 能năng 所sở 我ngã 人nhân 法pháp 相tướng 。 證chứng 入nhập 初Sơ 地Địa 。 乃nãi 至chí 佛Phật 地Địa 。 雖tuy 分phần/phân 滿mãn 不bất 固cố 。 皆giai 用dụng 根căn 本bổn 。 無vô 分phân 別biệt 智trí 。 親thân 證chứng 真Chân 如Như 。 歸quy 無vô 所sở 得đắc 。 何hà 則tắc 。 所sở 言ngôn 法pháp 相tướng 者giả 。 凡phàm 夫phu 不bất 了liễu 。 以dĩ 之chi 為vi 實thật 。 在tại 如Như 來Lai 說thuyết 。 即tức 非phi 實thật 有hữu 之chi 法pháp 相tướng 。 但đãn 是thị 假giả 名danh 之chi 法pháp 相tướng 。 況huống 約ước 勝thắng 義nghĩa 而nhi 論luận 。 純thuần 一nhất 真Chân 如Như 。 彌di 滿mãn 清thanh 淨tịnh 。 中trung 不bất 容dung 他tha 。 誰thùy 為vi 能năng 所sở 我ngã 人nhân 之chi 法pháp 相tướng 。 誠thành 能năng 如như 是thị 觀quán 察sát 。 我ngã 即tức 非phi 我ngã 。 法pháp 即tức 非phi 法pháp 。 離ly 名danh 離ly 相tương/tướng 。 證chứng 入nhập 真Chân 如Như 三tam 昧muội 。 始thỉ 信tín 十thập 方phương 諸chư 佛Phật 。 平bình 等đẳng 清thanh 淨tịnh 。 真chân 即tức 非phi 真chân 。 化hóa 即tức 非phi 化hóa 。 又hựu 何hà 一nhất 異dị 之chi 有hữu 。 此thử 約ước 止Chỉ 觀Quán 定định 慧tuệ 破phá 我ngã 法pháp 。 以dĩ 斷đoạn 一nhất 異dị 之chi 疑nghi 也dã 。

○# 第đệ 二nhị 十thập 六lục 疑nghi 云vân 。 化hóa 身thân 法Pháp 身thân 。 誠thành 非phi 一nhất 異dị 。 而nhi 化hóa 身thân 示thị 現hiện 。 終chung 無vô 自tự 體thể 。 其kỳ 所sở 說thuyết 法Pháp 。 豈khởi 有hữu 實thật 耶da 。 縱túng/tung 使sử 持trì 說thuyết 。 當đương 有hữu 何hà 福phước 。

須Tu 菩Bồ 提Đề 。 若nhược 有hữu 人nhân 。 以dĩ 滿mãn 無vô 量lượng 阿a 僧Tăng 祗chi 。 世thế 界giới 七thất 寶bảo 。 持trì 用dụng 布bố 施thí 。 若nhược 有hữu 善thiện 男nam 子tử 善thiện 女nữ 人nhân 。 發phát 菩Bồ 薩Tát 心tâm 者giả 。 持trì 於ư 此thử 經Kinh 。 乃nãi 至chí 四tứ 句cú 偈kệ 等đẳng 。 受thọ 持trì 讀đọc 誦tụng 。 為vì 人nhân 演diễn 說thuyết 。 其kỳ 福phước 勝thắng 彼bỉ 。 云vân 何hà 為vì 人nhân 演diễn 說thuyết 。 不bất 取thủ 於ư 相tướng 。 如như 如như 不bất 動động 。

此thử 斷đoạn 化hóa 身thân 說thuyết 法Pháp 無vô 福phước 疑nghi 也dã 。 文văn 二nhị 。

先tiên 。 明minh 說thuyết 法Pháp 功công 德đức 。 論luận 云vân 。 雖tuy 諸chư 佛Phật 化hóa 身thân 作tác 用dụng 。 化hóa 身thân 說thuyết 法Pháp 。 有hữu 無vô 量lượng 無vô 盡tận 無vô 漏lậu 功công 德đức 。 云vân 何hà 為vì 人nhân 演diễn 說thuyết 下hạ 。 二nhị 。 明minh 說thuyết 法Pháp 不bất 染nhiễm 。 謂vị 若nhược 能năng 不bất 以dĩ 生sanh 滅diệt 心tâm 行hành 。 說thuyết 實thật 相tướng 法Pháp 。 則tắc 如như 彼bỉ 真Chân 如Như 。 故cố 曰viết 如như 如như 。 又hựu 心tâm 如như 境cảnh 如như 。 故cố 曰viết 如như 如như 。 不bất 動động 者giả 。 正chánh 明minh 無vô 染nhiễm 義nghĩa 。 無vô 著trước 云vân 。 為vi 說thuyết 法Pháp 不bất 染nhiễm 。 故cố 有hữu 如như 是thị 大đại 利lợi 益ích 。

○# 第đệ 二nhị 十thập 七thất 疑nghi 云vân 。 若nhược 是thị 。 則tắc 化hóa 身thân 如Như 來Lai 。 常thường 為vì 眾chúng 生sanh 說thuyết 法Pháp 。 云vân 何hà 言ngôn 如Như 來Lai 無vô 去khứ 來lai 坐tọa 臥ngọa 。 常thường 入nhập 涅Niết 槃Bàn 耶da 。 涅Niết 槃Bàn 寂tịch 靜tĩnh 。 說thuyết 法Pháp 喧huyên 動động 。 動động 靜tĩnh 相tương 反phản 。 云vân 何hà 兩lưỡng 存tồn 。 釋thích 意ý 云vân 。 佛Phật 有hữu 妙diệu 智trí 。 觀quán 諸chư 法pháp 空không 。 如như 夢mộng 幻huyễn 等đẳng 。 雖tuy 現hiện 說thuyết 法Pháp 。 似tự 有hữu 為vi 相tương/tướng 。 而nhi 常thường 住trụ 涅Niết 槃Bàn 。 無vô 作tác 之chi 理lý 。 復phục 何hà 疑nghi 哉tai 。

何hà 以dĩ 故cố 。 一nhất 切thiết 有hữu 為vi 法pháp 。 如như 夢mộng 幻huyễn 泡bào 影ảnh 。 如như 露lộ 亦diệc 如như 電điện 。 應ưng 作tác 如như 是thị 觀quán 。

此thử 斷đoạn 入nhập 寂tịch 如như 何hà 說thuyết 法Pháp 疑nghi 也dã 。

徵trưng 云vân 。 何hà 故cố 說thuyết 法Pháp 不bất 礙ngại 涅Niết 槃Bàn 耶da 。 以dĩ 如Như 來Lai 有hữu 妙diệu 智trí 。 觀quán 一nhất 切thiết 有hữu 為vi 之chi 法pháp 。 皆giai 非phi 實thật 有hữu 。 如như 夢mộng 幻huyễn 等đẳng 。 共cộng 有hữu 六lục 喻dụ 。

一nhất 夢mộng 喻dụ 。 人nhân 於ư 日nhật 用dụng 見kiến 聞văn 所sở 熏huân 。 夜dạ 寐mị 則tắc 宛uyển 然nhiên 而nhi 現hiện 。 悲bi 歡hoan 萬vạn 狀trạng 。 咸hàm 謂vị 為vi 真chân 。 不bất 知tri 是thị 獨độc 頭đầu 意ý 識thức 所sở 變biến 。 全toàn 無vô 實thật 體thể 。 而nhi 好hảo/hiếu 歹# 境cảnh 界giới 。 夢mộng 時thời 非phi 無vô 。 及cập 至chí 於ư 醒tỉnh 。 了liễu 無vô 所sở 有hữu 。 人nhân 生sanh 於ư 世thế 。 亦diệc 復phục 如như 是thị 。 以dĩ 無vô 始thỉ 時thời 來lai 。 熏huân 習tập 而nhi 住trụ 。 故cố 招chiêu 感cảm 現hiện 在tại 果quả 報báo 不bất 爽sảng 。 雖tuy 蝴# 蝶# 莊trang 周chu 。 變biến 化hóa 已dĩ 極cực 。 然nhiên 豈khởi 悟ngộ 後hậu 始thỉ 空không 。 方phương 在tại 神thần 遊du 。 早tảo 無vô 實thật 際tế 。 不bất 待đãi 覺giác 而nhi 後hậu 知tri 也dã 。

二nhị 幻huyễn 喻dụ 。 世thế 有hữu 幻huyễn 師sư 作tác 幻huyễn 術thuật 。 咒chú 巾cân 可khả 以dĩ 為vi 兔thố 。 草thảo 可khả 以dĩ 為vi 馬mã 。 或hoặc 作tác 城thành 郭quách 男nam 女nữ 。 種chủng 種chủng 幻huyễn 態thái 。 昧muội 者giả 惑hoặc 焉yên 。 幻huyễn 咒chú 一nhất 止chỉ 。 寂tịch 然nhiên 無vô 有hữu 。

三tam 泡bào 喻dụ 。 水thủy 本bổn 靜tĩnh 也dã 。 因nhân 風phong 激kích 動động 。 而nhi 泡bào 生sanh 焉yên 。 其kỳ 體thể 本bổn 虗hư 。 即tức 之chi 安an 在tại 。

四tứ 影ảnh 喻dụ 。 鏡kính 中trung 日nhật 中trung 。 隨tùy 形hình 現hiện 像tượng 。 妍nghiên 醜xú 無vô 遁độn 。 行hành 止chỉ 有hữu 待đãi 。 捉tróc 之chi 不bất 可khả 。 無vô 體thể 可khả 得đắc 。 惟duy 息tức 陰ấm 悟ngộ 本bổn 。 庶thứ 不bất 為vi 其kỳ 所sở 惑hoặc 。 不bất 然nhiên 。 終chung 在tại 燈đăng 影ảnh 子tử 下hạ 行hành 耳nhĩ 。

此thử 四tứ 喻dụ 。 喻dụ 一nhất 切thiết 法pháp 。 空không 無vô 有hữu 實thật 。 凡phàm 夫phu 皆giai 執chấp 身thân 世thế 為vi 常thường 。 不bất 悟ngộ 無vô 常thường 。 故cố 佛Phật 又hựu 說thuyết 露lộ 喻dụ 。 薤# 上thượng 露lộ 。 何hà 易dị 晞# 。 人nhân 之chi 住trụ 世thế 。 少thiểu 時thời 耳nhĩ 。 須tu 臾du 變biến 滅diệt 。 焉yên 得đắc 久cửu 停đình 。

六lục 電điện 喻dụ 。 露lộ 猶do 少thiểu 停đình 。 電điện 則tắc 不bất 能năng 以dĩ 一nhất 瞬thuấn 。 即tức 生sanh 即tức 滅diệt 。 曾tằng 不bất 異dị 時thời 。 凡phàm 有hữu 為vi 之chi 法pháp 皆giai 爾nhĩ 。 剎sát 那na 變biến 滅diệt 。 人nhân 不bất 自tự 覺giác 。 佛Phật 以dĩ 妙diệu 智trí 觀quán 空không 。 故cố 雖tuy 現hiện 說thuyết 法Pháp 。 似tự 有hữu 為vi 相tương/tướng 。 而nhi 常thường 住trụ 涅Niết 槃Bàn 。 無vô 作tác 之chi 理lý 。 所sở 謂vị 寂tịch 寥liêu 於ư 萬vạn 化hóa 之chi 域vực 。 動động 用dụng 於ư 一nhất 虗hư 之chi 中trung 。 何hà 喧huyên 寂tịch 之chi 有hữu 。 所sở 以dĩ 云vân 。 夢mộng 幻huyễn 泡bào 影ảnh 。 空không 理lý 全toàn 彰chương 。 露lộ 電điện 二nhị 喻dụ 。 無vô 常thường 足túc 顯hiển 。 悟ngộ 真chân 空không 。 則tắc 不bất 住trụ 諸chư 相tướng 。 觀quán 生sanh 滅diệt 。 則tắc 警cảnh 策sách 修tu 行hành 。 妙diệu 符phù 破phá 相tương/tướng 之chi 宗tông 。 巧xảo 示thị 亡vong 情tình 之chi 觀quán 。 了liễu 此thử 六lục 喻dụ 。 則tắc 全toàn 經kinh 之chi 旨chỉ 。 思tư 過quá 半bán 矣hĩ 。 學học 者giả 宜nghi 盡tận 心tâm 焉yên 。 正chánh 宗tông 分phần/phân 竟cánh 。

○# 三tam 流lưu 通thông 分phần/phân 。

佛Phật 說thuyết 是thị 經Kinh 已dĩ 。 長Trưởng 老lão 須Tu 菩Bồ 提Đề 。 及cập 諸chư 比Bỉ 丘Khâu 。 比Bỉ 丘Khâu 尼Ni 。 優Ưu 婆Bà 塞Tắc 。 優Ưu 婆Bà 夷Di 。 一nhất 切thiết 世thế 間gian 。 天thiên 人nhân 阿a 修tu 羅la 等đẳng 。 聞văn 佛Phật 所sở 說thuyết 。 皆giai 大đại 歡hoan 喜hỷ 。 信tín 受thọ 奉phụng 行hành 。

上thượng 來lai 宗tông 趣thú 既ký 陳trần 。 務vụ 於ư 利lợi 濟tế 。 近cận 益ích 當đương 時thời 之chi 會hội 。 遠viễn 被bị 未vị 來lai 之chi 機cơ 。 使sử 般Bát 若Nhã 慧tuệ 命mạng 。 傳truyền 芳phương 無vô 壅ủng 。 故cố 曰viết 流lưu 通thông 。 然nhiên 般Bát 若Nhã 宗tông 趣thú 。 歸quy 極cực 於ư 無vô 住trú 處xứ 涅Niết 槃Bàn 。 而nhi 以dĩ 發phát 菩Bồ 提Đề 心tâm 為vi 始thỉ 。

菩Bồ 提Đề 心tâm 者giả 。 本bổn 源nguyên 自tự 性tánh 清thanh 淨tịnh 心tâm 也dã 。 心tâm 住trụ 於ư 法pháp 。 即tức 不bất 清thanh 淨tịnh 。 所sở 以dĩ 四tứ 相tương/tướng 不bất 住trụ 。 六lục 塵trần 不bất 住trụ 。 聲Thanh 聞Văn 自tự 果quả 不bất 住trụ 。 菩Bồ 薩Tát 莊trang 嚴nghiêm 佛Phật 土độ 不phủ 住trụ 。 乃nãi 至chí 如Như 來Lai 。 三tam 十thập 二nhị 相tướng 不bất 住trụ 。 說thuyết 法Pháp 不bất 住trụ 。 涅Niết 槃Bàn 不bất 住trụ 。 應ưng 住trụ 者giả 。 極cực 證chứng 於ư 無vô 住trú 處xứ 涅Niết 槃Bàn 矣hĩ 。 前tiền 正chánh 宗tông 分phần/phân 中trung 。 空không 生sanh 有hữu 問vấn 。 佛Phật 則tắc 有hữu 答đáp 。 空không 生sanh 有hữu 疑nghi 。 佛Phật 則tắc 有hữu 決quyết 。 至chí 此thử 。 慧tuệ 日nhật 當đương 空không 。 羣quần 疑nghi 氷băng 釋thích 。 善thiện 吉cát 無vô 問vấn 。 能năng 仁nhân 杜đỗ 宣tuyên 。 長Trưởng 老lão 須Tu 菩Bồ 提Đề 。 及cập 諸chư 四tứ 部bộ 弟đệ 子tử 。 出xuất 家gia 而nhi 為vi 除trừ 饉cận 士sĩ 。 除trừ 饉cận 女nữ 者giả 。 在tại 家gia 而nhi 為vi 清thanh 信tín 男nam 。 清thanh 信tín 女nữ 者giả 。 乃nãi 至chí 一nhất 切thiết 世thế 間gian 。 三tam 世thế 間gian 也dã 。 若nhược 天thiên 。 梵Phạm 王Vương 帝Đế 釋Thích 等đẳng 。 若nhược 人nhân 。 國quốc 王vương 大đại 臣thần 。 長trưởng 者giả 居cư 士sĩ 等đẳng 。 若nhược 阿a 修tu 羅la 。 八bát 部bộ 護hộ 法Pháp 等đẳng 。 俱câu 在tại 法Pháp 會hội 中trung 。 聞văn 佛Phật 所sở 說thuyết 。 般Bát 若Nhã 之chi 法pháp 。 皆giai 各các 歡hoan 喜hỷ 奉phụng 行hành 。 古cổ 德đức 云vân 。 般Bát 若Nhã 深thâm 經Kinh 。 三tam 世thế 佛Phật 母mẫu 。 聞văn 經Kinh 四tứ 句cú 。 已dĩ 超siêu 惡ác 趣thú 之chi 因nhân 。 一nhất 念niệm 淨tịnh 持trì 。 必tất 獲hoạch 菩Bồ 提Đề 之chi 果Quả 。 是thị 故cố 欲dục 圓viên 。 無vô 上thượng 菩Bồ 提Đề 道Đạo 。 當đương 學học 般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 。

金Kim 剛Cang 經Kinh 演Diễn 古Cổ (# 終Chung )#