金Kim 剛Cang 經Kinh 注Chú 頌Tụng 釋Thích
達Đạt 照Chiếu 整Chỉnh 理Lý
〔# 錄lục 文văn 四tứ 〕#
（# 前tiền 殘tàn ）#
應ưng 生sanh 無vô 所sở 住trụ 心tâm 。
譬thí 如như □# 路lộ 。 其kỳ 程# 一nhất 百bách 餘dư 里lý 。 一nhất 日nhật 可khả 達đạt 。 在tại 路lộ □# □# 空không 舍xá 而nhi 行hành 懈giải 怠đãi 。 欲dục 生sanh 其kỳ 中trung 。 此thử 屬thuộc 皆giai 是thị 怖bố 畏úy 之chi 房phòng 中trung 有hữu 惡ác 鬼quỷ 及cập 有hữu 毒độc 蛇xà 。 行hành 人nhân 若nhược 住trụ 。 必tất 有hữu 傷thương 咅# 。 於ư 此thử 不bất 得đắc 生sanh 有hữu 住trụ 之chi 心tâm 。 行hành 人nhân 住trụ 法pháp 。 亦diệc 復phục 如như 是thị 。 若nhược 住trụ 一nhất 法pháp 。 即tức 被bị 法pháp 縛phược 。 不bất 免miễn 生sanh 死tử 。 是thị 故cố 菩Bồ 薩Tát 。 於ư 諸chư 法pháp 中trung 。 應ưng 生sanh 無vô 所sở 住trụ 心tâm 。 下hạ 文văn 云vân 。
若nhược 心tâm 有hữu 住trụ 。 則tắc 為vi 非phi 住trụ 。
釋thích 曰viết 。
真Chân 如Như 之chi 心tâm 。 本bổn 自tự 無vô 住trụ 。 若nhược 不bất 住trụ 諸chư 法pháp 。 則tắc 與dữ 道Đạo 相tương 應ứng 。 若nhược 住trụ 一nhất 法pháp 。 即tức 連liên 正chánh 教giáo 既ký 末mạt 。 正chánh 教giáo 肯khẳng 不bất 是thị 非phi 。 故cố 云vân 則tắc 為vi 非phi 住trụ 。
為vi 利lợi 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 應ưng 如như 是thị 布bố 施thí 。
精tinh 進tấn 之chi 人nhân 。 不bất 見kiến 身thân 心tâm 相tương/tướng 。 於ư 一nhất 切thiết 毒độc 蛇xà 道đạo 路lộ 。 乃nãi 至chí 見kiến 一nhất 切thiết 虎hổ 狼lang 。 夜dạ 叉xoa 。 羅la 剎sát 。 不bất 生sanh 一nhất 念niệm 。 怖bố 畏úy 之chi 心tâm 。 此thử 是thị 布bố 施thí 之chi 義nghĩa 。 口khẩu 說thuyết 空không 。 心tâm 有hữu 怕phạ 懼cụ 。 即tức 不bất 名danh 布bố 施thí 。 心tâm 口khẩu 相tương 應ứng 。 行hành 解giải 不bất 二nhị 。 即tức 是thị 利lợi 益ích 。 所sở 言ngôn 利lợi 益ích 眾chúng 生sanh 。 應ưng 祗chi 是thị 利lợi 益ích 自tự 。 心tâm 中trung 眾chúng 生sanh 。 若nhược 能năng 依y 前tiền 行hành 解giải 。 即tức 道Đạo 心tâm 壯tráng 大đại 。 既ký 得đắc 如như 是thị 之chi 用dụng 。 雖tuy 具cụ 見kiến 聞văn 覺giác 知tri 。 不bất 染nhiễm 萬vạn 境cảnh 。 既ký 得đắc 不bất 染nhiễm 。 即tức 一nhất 切thiết 解giải 脫thoát 。 更cánh 有hữu 何hà 不bất 知tri □# 耶da 。
讚tán 曰viết 。
菩Bồ 薩Tát 懷hoài 深thâm 智trí 。 何hà 曾tằng 不bất 帶đái 悲bi 。
投đầu 身thân 憂ưu 餓ngạ 虎hổ 。 割cát 肉nhục 恐khủng 鷹ưng 饑cơ 。
精tinh 勤cần 三tam 大đại 劫kiếp 。 曾tằng 無vô 一nhất 念niệm 疲bì 。
如như 能năng 同đồng 此thử 行hành 。 皆giai 得đắc 作tác 大đại 師sư 。
真chân 語ngữ 者giả 。
說thuyết 一nhất 切thiết 性tánh 本bổn 無vô 所sở 說thuyết 。 即tức 是thị 真chân 語ngữ 。
實thật 語ngữ 者giả 。
說thuyết 一nhất 切thiết 法pháp 無vô 所sở 有hữu 。 即tức 是thị 實thật 語ngữ 。
如như 語ngữ 者giả 。
說thuyết 一nhất 切thiết 諸chư 法pháp 。 本bổn 來lai 不bất 動động 。 有hữu 何hà 不bất 如như 。
不bất 誑cuống 語ngữ 者giả 。
一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 聞văn 如như 是thị 說thuyết 。 皆giai 得đắc 解giải 脫thoát 。 云vân 何hà 得đắc 誑cuống 。
不bất 異dị 語ngữ 者giả 。
有hữu 是thị 說thuyết 有hữu 。 無vô 是thị 說thuyết 無vô 。 真chân 是thị 說thuyết 真chân 。 假giả 是thị 說thuyết 假giả 。 何hà 得đắc 有hữu 異dị 。 又hựu 不bất 異dị 語ngữ 者giả 。 一nhất 切thiết 萬vạn 法pháp 。 本bổn 性tánh 自tự 空không 。 將tương 何hà 為vi 異dị 。 下hạ 文văn 云vân 是thị 法Pháp 平bình 等đẳng 。 何hà 得đắc 有hữu 異dị 。
讚tán 曰viết 。
眾chúng 生sanh 與dữ 蘊uẩn 界giới 。 名danh 別biệt 體thể 非phi 殊thù 。
了liễu 心tâm 如như 似tự 幻huyễn 。 迷mê 情tình 見kiến 有hữu 餘dư 。
真chân 言ngôn 言ngôn 不bất 妄vọng 。 實thật 語ngữ 語ngữ 非phi 虛hư 。
始thỉ 終chung 無vô 變biến 異dị 。 佛Phật 性tánh 本bổn 來lai 如như 。
此thử 法Pháp 無vô 實thật 無vô 虛hư 。
虛hư 是thị 一nhất 邊biên 。 實thật 是thị 一nhất 邊biên 。 二nhị 邊biên 俱câu 遣khiển 。 故cố 言ngôn 無vô 實thật 無vô 虛hư 。 此thử 法pháp 真chân 空không 之chi 理lý 。 二Nhị 乘Thừa 之chi 人nhân 。 滅diệt 色sắc 歸quy 空không 。 猶do 是thị 生sanh 滅diệt 。 亦diệc 名danh 外ngoại 道đạo 空không 。 空không 色sắc 俱câu 遣khiển 。 不bất 立lập 有hữu 無vô 。 語ngữ 嘿mặc 雙song 亡vong 。 是thị 非phi 蕩đãng 盡tận 。 非phi 心tâm 所sở 測trắc 。 非phi 口khẩu 所sở 宣tuyên 。 有hữu 不bất 能năng 有hữu 。 無vô 不bất 能năng 無vô 。 故cố 言ngôn 無vô 實thật 無vô 虛hư 。
讚tán 曰viết 。
證chứng 空không 便tiện 為vi 實thật 。 執chấp 我ngã 乃nãi 名danh 虛hư 。
非phi 空không 亦diệc 非phi 我ngã 。 誰thùy 有hữu 復phục 誰thùy 無vô 。
對đối 病bệnh 應ưng 施thí 藥dược 。 無vô 病bệnh 藥dược 還hoàn 祛khư 。
常thường 觀quán 二nhị 空không 理lý 。 穎# 脫thoát 入nhập 無vô 餘dư 。
若nhược 菩Bồ 薩Tát 心tâm 住trụ 於ư 法pháp 。 而nhi 行hành 布bố 施thí 。 如như 人nhân 入nhập 暗ám 。 則tắc 無vô 所sở 見kiến 。
此thử 是thị 背bối/bội 明minh 向hướng 暗ám 。 眾chúng 生sanh 之chi 心tâm 。 本bổn 自tự 無vô 住trụ 。 無vô 住trụ 之chi 心tâm 。 即tức 是thị 菩Bồ 提Đề 。 二Nhị 乘Thừa 之chi 人nhân 。 背bối/bội 菩Bồ 提Đề 路lộ 。 行hành 凡phàm 夫phu 道đạo 。 如như 人nhân 背bối/bội 明minh 向hướng 暗ám 。 猶do 如như 迷mê 人nhân 。 如như 此thử 之chi 人nhân 。 蓋cái 不bất 可khả 言ngôn 。
若nhược 菩Bồ 薩Tát 心tâm 不bất 住trụ 法pháp 。 而nhi 行hành 布bố 施thí 。 如như 人nhân 有hữu 目mục 。 日nhật 光quang 明minh 照chiếu 。 見kiến 種chủng 種chủng 色sắc 。
釋thích 曰viết 。
二Nhị 乘Thừa 不bất 見kiến 色sắc 住trụ 色sắc 。 譬thí 如như 不bất 見kiến 坑khanh 落lạc 坑khanh 。 菩Bồ 薩Tát 見kiến 色sắc 不bất 住trụ 色sắc 。 如như 人nhân 見kiến 坑khanh 不bất 入nhập 坑khanh 。 一nhất 切thiết 諸chư 法pháp 。 但đãn 有hữu 假giả 名danh 。 二Nhị 乘Thừa 之chi 人nhân 。 為vi 無vô 惠huệ 目mục 。 不bất 辯biện 虛hư 假giả 。 菩Bồ 薩Tát 有hữu 目mục 。 能năng 辯biện 真chân 假giả 。 見kiến 種chủng 種chủng 色sắc 。 悉tất 皆giai 無vô 相tướng 。 達Đạt 摩Ma 大Đại 師Sư 云vân 。
不bất 見kiến 色sắc 是thị 見kiến 色sắc
受thọ 持trì 讀đọc 誦tụng 。
常thường 見kiến 自tự 性tánh 名danh 為vi 受thọ 持trì 。 口khẩu 常thường 記ký 之chi 名danh 為vi 讀đọc 誦tụng 。
初sơ 日nhật 分phần/phân 乃nãi 至chí 中trung 日nhật 分phần/phân 。 以dĩ 恆Hằng 河Hà 沙sa 等đẳng 身thân 布bố 施thí 。
若nhược 約ước 事sự 相tướng 解giải 者giả 。 祗chi 是thị 一nhất 日nhật 之chi 中trung 。 三tam 時thời 捨xả 身thân 命mạng 。 求cầu 無vô 上thượng 菩Bồ 提Đề 。 亦diệc 云vân 三tam 世thế 捨xả 身thân 命mạng 。 求cầu 菩Bồ 提Đề 道Đạo 。 亦diệc 云vân 三tam 大đại 阿a 僧Tăng 衹chỉ 劫kiếp 捨xả 身thân 命mạng 。 求cầu 菩Bồ 提Đề 道Đạo 。 此thử 皆giai 為vi 迷mê 。 說thuyết 於ư 因Nhân 地Địa 。 非phi 為vi 悟ngộ 者giả 。 頓đốn 持trì 此thử 經Kinh 。 若nhược 約ước 悟ngộ 人nhân 。 觀quán 三tam 世thế 空không 。 即tức 是thị 三tam 時thời 捨xả 身thân 命mạng 。 初sơ 日nhật 分phân 是thị 過quá 去khứ 世thế 。 後hậu 日nhật 分phân 是thị 未vị 來lai 世thế 。 中trung 日nhật 分phân 是thị 現hiện 在tại 世thế 。 雖tuy 作tác 三tam 世thế 觀quán 。 亦diệc 不bất 及cập 常thường 見kiến 自tự 性tánh 義nghĩa 。 曰viết 。
三tam 世thế 自tự 空không 。 何hà 假giả 於ư 觀quán 。 常thường 見kiến 自tự 性tánh 者giả 。 即tức 常thường 見kiến 佛Phật 。 經Kinh 云vân 。
瞻chiêm 仰ngưỡng 尊Tôn 顏nhan 。 目mục 不bất 暫tạm 舍xá 。
此thử 即tức 是thị 信tín 心tâm 不bất 逆nghịch 。
書thư 寫tả 。
了liễu 了liễu 見kiến 性tánh 。 目mục 之chi 為vi 書thư 。 開khai 示thị 於ư 人nhân 。 故cố 名danh 為vi 寫tả 。 眾chúng 生sanh 得đắc 悟ngộ 。 記ký 之chi 於ư 心tâm 。 念niệm 念niệm 時thời 中trung 更cánh 無vô 妄vọng 失thất 。 故cố 名danh 書thư 寫tả 。
受thọ 持trì 。
萬vạn 法pháp 在tại 性tánh 。 名danh 之chi 為vi 受thọ 。 法pháp 清thanh 淨tịnh 故cố 。 目mục 之chi 為vi 持trì 。 故cố 名danh 受thọ 持trì 。
讀đọc 誦tụng 。
在tại 心tâm 曰viết 讀đọc 。 在tại 口khẩu 曰viết 誦tụng 。 心tâm 口khẩu 相tương 應ứng 。 故cố 名danh 讀đọc 誦tụng 。
讚tán 曰viết 。
眾chúng 生sanh 與dữ 壽thọ 者giả 。 蘊uẩn 上thượng 假giả 虛hư 名danh 。
如như 龜quy 毛mao 不bất 實thật 。 似tự 兔thố 角giác 無vô 形hình 。
捨xả 身thân 猶do 妄vọng 識thức 。 施thí 命mạng 為vi 迷mê 情tình 。
詳tường 論luận 福phước 比tỉ 智trí 。 不bất 及cập 受thọ 持trì 經Kinh 。
大Đại 乘Thừa 之chi 人nhân 。 色sắc 空không 俱câu 遣khiển 。 不bất 著trước 二nhị 邊biên 。 二nhị 邊biên 既ký 無vô 。 中trung 道đạo 何hà 立lập 。 一nhất 切thiết 不bất 拘câu 。 不bất 染nhiễm 。 萬vạn 境cảnh 即tức 是thị 大Đại 乘Thừa 。
最Tối 上Thượng 乘Thừa 者giả 。
無vô 遣khiển 可khả 遣khiển 。 亦diệc 不bất 言ngôn 無vô 遣khiển 。 亦diệc 不bất 言ngôn 拘câu 與dữ 不bất 拘câu 。 言ngôn 語ngữ 道đạo 斷đoạn 。 心tâm 行hành 處xứ 滅diệt 。 此thử 名danh 最Tối 上Thượng 乘Thừa 。 大Đại 乘Thừa 。 是thị 菩Bồ 薩Tát 所sở 行hành 之chi 路lộ 。 最Tối 上Thượng 乘Thừa 者giả 。 即tức 是thị 諸chư 佛Phật 位vị 地địa 。
讚tán 曰viết 。
所sở 作tác 皆giai 依y 性tánh 。 修tu 成thành 功công 德đức 林lâm 。
終chung 無vô 趣thú 寂tịch 意ý 。 唯duy 有hữu 濟tế 群quần 心tâm 。
行hành 悲bi 悲bi 廣quảng 大đại 。 用dụng 智trí 智trí 慧tuệ 深thâm 。
利lợi 他tha 兼kiêm 自tự 利lợi 。 小tiểu 聖thánh 詎cự 堪kham 任nhậm 。
荷hà 擔đảm 如Như 來Lai 阿a 耨nậu 菩Bồ 提Đề 。
即tức 是thị 大Đại 乘Thừa 之chi 人nhân 。 擔đảm 者giả 是thị 荷hà 負phụ 之chi 義nghĩa 也dã 。 依y 法Pháp 修tu 行hành 。 即tức 名danh 荷hà 擔đảm 。
樂nhạo 小tiểu 法Pháp 者giả 。
即tức 是thị 二Nhị 乘Thừa 之chi 人nhân 。 故cố 說thuyết 著trước 我ngã 見kiến 。 人nhân 見kiến 。
是thị 人nhân 先tiên 世thế 罪tội 業nghiệp 。 應ưng 墮đọa 惡ác 道đạo 。
此thử 人nhân 前tiền 世thế 有hữu 罪tội 。 合hợp 墮đọa 惡ác 道đạo 。 今kim 世thế 持trì 經Kinh 。
時thời 有hữu 人nhân 語ngữ 曰viết 。
汝nhữ 前tiền 既ký 作tác 了liễu 如như 許hứa 重trọng 罪tội 。 今kim 時thời 持trì 經Kinh 。 有hữu 何hà 所sở 益ích 。 持trì 經Kinh 之chi 次thứ 。 被bị 人nhân 輕khinh 賤tiện 。 持trì 經Kinh 之chi 人nhân 。 不bất 聽thính 是thị 語ngữ 已dĩ 。 貪tham 經kinh 故cố 。 不bất 聽thính 餘dư 聲thanh 。 此thử 人nhân 雖tuy 有hữu 重trọng 罪tội 。 其kỳ 罪tội 消tiêu 滅diệt 。 更cánh 一nhất 釋thích 。 前tiền 心tâm 起khởi 妄vọng 。 合hợp 結kết 罪tội 業nghiệp 。 後hậu 心tâm 覺giác 悔hối 。 輕khinh 賤tiện 前tiền 心tâm 。 即tức 業nghiệp 結kết 不bất 成thành 。 故cố 云vân 消tiêu 滅diệt 。 此thử 人nhân 不bất 久cửu 。 當đương 得đắc 菩Bồ 提Đề 。
讚tán 曰viết 。
先tiên 身thân 有hữu 報báo 障chướng 。 今kim 日nhật 受thọ 持trì 經kinh 。
暫tạm 被bị 人nhân 輕khinh 賤tiện 。 重trọng 罪tội 轉chuyển 為vi 輕khinh 。
若nhược 了liễu 依y 他tha 起khởi 。 能năng 除trừ 執chấp 計kế 情tình 。
常thường 依y 般Bát 若Nhã 觀quán 。 何hà 慮lự 不bất 圓viên 成thành 。
次thứ 下hạ 如Như 來Lai 說thuyết 因Nhân 地Địa 修tu 行hành 。 已dĩ 曾tằng 供cúng 養dường 。 無vô 量lượng 億ức 佛Phật 。 雖tuy 即tức 如như 是thị 。 不bất 如như 有hữu 人nhân 。 於ư 末mạt 劫kiếp 世thế 中trung 得đắc 悟ngộ 者giả 。 如Như 來Lai 於ư 過quá 去khứ 。 劫kiếp 中trung 供cúng 養dường 功công 德đức 。 百bách 分phần 不bất 及cập 末mạt 劫kiếp 時thời 修tu 行hành 之chi 一nhất 分phần/phân 功công 德đức 。
狐hồ 疑nghi 不bất 信tín 。
二Nhị 乘Thừa 之chi 人nhân 。 惠huệ 目mục 不bất 開khai 。 不bất 見kiến 如Như 來Lai 。 平bình 等đẳng 之chi 性tánh 。 不bất 信tín 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 本bổn 來lai 是thị 佛Phật 。 不bất 信tín 生sanh 死tử 與dữ 涅Niết 槃Bàn 等đẳng 。 不bất 信tín 煩phiền 惱não 即tức 菩Bồ 提Đề 一nhất 相tương/tướng 。 不bất 信tín 無vô 持trì 無vô 犯phạm 。 乃nãi 至chí 不bất 信tín 。 男nam 子tử 女nữ 人nhân 。 同đồng 於ư 一nhất 相tương/tướng 。 亦diệc 不bất 信tín 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 是thị 一nhất 切thiết 諸chư 佛Phật 。 為vi 小Tiểu 乘Thừa 之chi 人nhân 無vô 目mục 。 不bất 見kiến 無vô 二nhị 之chi 法Pháp 。 諸chư 佛Phật 慈từ 悲bi 。 恐khủng 墮đọa 二Nhị 乘Thừa 凡phàm 夫phu 。 故cố 不bất 具cụ 說thuyết 。 須tu 看khán 諸chư 經kinh 。
云vân 何hà 應ưng 住trụ 。 云vân 何hà 降hàng 伏phục 其kỳ 心tâm 。
空không 生sanh 為vi 後hậu 代đại 眾chúng 生sanh 重trọng 更cánh 問vấn 佛Phật 。 佛Phật 答đáp 。
當đương 生sanh 如như 是thị 心tâm 。
釋thích 還hoàn 是thị 前tiền 四tứ 生sanh 義nghĩa 。 如như 者giả 。 是thị 空không 之chi 異dị 名danh 。 為vi 眾chúng 生sanh 執chấp 色sắc 。 佛Phật 即tức 說thuyết 空không 。 是thị 為vi 眾chúng 生sanh 治trị 病bệnh 爾nhĩ 。
我ngã 應ưng 滅diệt 度độ 。 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。
眾chúng 生sanh 即tức 是thị 妄vọng 念niệm 。 意ý 欲dục 滅diệt 妄vọng 念niệm 。 意ý 欲dục 滅diệt 妄vọng 取thủ 真chân 。 為vi 眾chúng 生sanh 執chấp 妄vọng 故cố 滅diệt 。 眾chúng 生sanh 隨tùy 佛Phật 語ngữ 。 遂toại 即tức 滅diệt 之chi 。 既ký 得đắc 滅diệt 已dĩ 。 即tức 云vân 我ngã 無vô 妄vọng 想tưởng 。 經Kinh 云vân 。
滅diệt 度độ 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 已dĩ 。 釋thích 曰viết 。
如như 此thử 之chi 語ngữ 並tịnh 教giáo 初sơ 心tâm 。 故cố 令linh 滅diệt 妄vọng 歸quy 真chân 。 而nhi 無vô 有hữu 一nhất 眾chúng 生sanh 。 實thật 滅diệt 度độ 者giả 。 此thử 是thị 菩Bồ 薩Tát 。 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 空không 。 見kiến 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 本bổn 來lai 涅Niết 槃Bàn 。 無vô 眾chúng 生sanh 相tướng 。 下hạ 文văn 云vân 。
若nhược 菩Bồ 薩Tát 有hữu 我ngã 相tướng 。 人nhân 相tương/tướng 即tức 非phi 菩Bồ 薩Tát 。
讚tán 曰viết 。
空không 生sanh 重trọng 請thỉnh 問vấn 。 無vô 心tâm 自tự 為vi 身thân 。
欲dục 發phát 菩Bồ 提Đề 者giả 。 當đương 了liễu 現hiện 前tiền 因nhân 。
行hành 悲bi 疑nghi 似tự 妄vọng 。 用dụng 智trí 乃nãi 為vi 真chân 。
度độ 生sanh 權quyền 用dụng 我ngã 。 證chứng 理lý 即tức 無vô 人nhân 。
燃Nhiên 燈Đăng 佛Phật
智trí 惠huệ 性tánh 是thị 。 借tá 燈đăng 為ví 喻dụ 。 智trí 惠huệ 光quang 照chiếu 。 無vô 餘dư 世thế 界giới 。 故cố 號hiệu 燃nhiên 燈đăng 。 佛Phật 問vấn 空không 生sanh 。
汝nhữ 謂vị 如Như 來Lai 於ư 智trí 惠huệ 中trung 。 有hữu 法pháp 得đắc 菩Bồ 提Đề 不phủ 。 空không 生sanh 答đáp 。
佛Phật 於ư 智trí 惠huệ 中trung 。 無vô 有hữu 法pháp 得đắc 菩Bồ 提Đề 。
佛Phật 言ngôn 。
如như 是thị 如như 是thị 。
智trí 惠huệ 即tức 是thị 一nhất 切thiết 法pháp 。 不bất 可khả 以dĩ 法pháp 得đắc 故cố 。 無vô 有hữu 法pháp 得đắc 菩Bồ 提Đề 。 下hạ 文văn 云vân 。
實thật 無vô 有hữu 法Pháp 。 如Như 來Lai 得đắc 阿a 耨nậu 菩Bồ 提Đề 。
此thử 即tức 是thị 受thọ 記ký 義nghĩa 。 若nhược 離ly 智trí 惠huệ 。 別biệt 有hữu 法pháp 可khả 得đắc 。 即tức 是thị 虛hư 妄vọng 。 如như 何hà 得đắc 受thọ 記ký 。 經Kinh 云vân 。
若nhược 有hữu 法Pháp 如Như 來Lai 。 得đắc 阿a 耨nậu 菩Bồ 提Đề 者giả 。 燃nhiên 燈đăng 佛Phật 則tắc 不bất 與dữ 我ngã 受thọ 記ký 。
釋thích 曰viết 。
若nhược 有hữu 法pháp 得đắc 菩Bồ 提Đề 。 即tức 是thị 人nhân 法pháp 俱câu 存tồn 。 既ký 有hữu 人nhân 法pháp 。 即tức 同đồng 凡phàm 夫phu 。 如như 何hà 得đắc 受thọ 記ký 耶da 。 無vô 記ký 可khả 記ký 是thị 名danh 受thọ 記ký 。
讚tán 曰viết 。
人nhân 與dữ 法pháp 相tướng 持trì 。 二nhị 相tương/tướng 本bổn 來lai 如như 。
法pháp 空không 人nhân 似tự 妄vọng 。 人nhân 空không 法pháp 亦diệc 祛khư 。
人nhân 法pháp 兩lưỡng 俱câu 實thật 。 受thọ 記ký 可khả 非phi 虛hư 。
一nhất 切thiết 皆giai 如như 幻huyễn 。 誰thùy 言ngôn 得đắc 有hữu 無vô 。
如Như 來Lai 者giả 即tức 諸chư 法pháp 如như 義nghĩa 。
釋thích 曰viết 。
見kiến 一nhất 切thiết 法pháp 。 本bổn 來lai 不bất 生sanh 。 即tức 是thị 如như 義nghĩa 。 如như 義nghĩa 即tức 如Như 來Lai 。 勝thắng 天thiên 王vương 經Kinh 云vân 。
眾chúng 生sanh 如như 如như 。 佛Phật 亦diệc 如như 如như 。 無vô 一nhất 無vô 二nhị 。 淨tịnh 名danh 云vân 。
一nhất 切thiết 法pháp 皆giai 如như 也dã 。 眾chúng 聖thánh 賢hiền 亦diệc 如như 也dã 。 夫phu 如như 者giả 。 不bất 二nhị 不bất 異dị 。 諸chư 法pháp 若nhược 生sanh 。 即tức 有hữu 一nhất 有hữu 二nhị 。 既ký 有hữu 一nhất 二nhị 。 何hà 得đắc 不bất 異dị 。 祗chi 是thị 諸chư 法pháp 空không 相tướng 。 即tức 無vô 有hữu 異dị 。 金Kim 剛Cang 三Tam 昧Muội 經Kinh 云vân 。
相tương/tướng 性tánh 如như 如như 無vô 所sở 動động 。 以dĩ 要yếu 言ngôn 之chi 。 因nhân 緣duyên 若nhược 是thị 有hữu 。 諸chư 法pháp 應ưng 不bất 如như 。 因nhân 緣duyên 既ký 本bổn 空không 。 諸chư 法pháp 自tự 然nhiên 如như 。 故cố 知tri 諸chư 法pháp 即tức 如như 義nghĩa 。 下hạ 文văn 云vân 。
是thị 故cố 如Như 來Lai 說thuyết 一nhất 切thiết 法pháp 。 皆giai 是thị 佛Phật 法Pháp 。
釋thích 曰viết 。
一nhất 切thiết 法pháp 若nhược 生sanh 。 即tức 非phi 佛Phật 法Pháp 。 一nhất 切thiết 法pháp 本bổn 來lai 不bất 生sanh 。 云vân 何hà 不bất 是thị 佛Phật 法Pháp 。 法pháp 若nhược 有hữu 佛Phật 即tức 有hữu 生sanh 。 佛Phật 既ký 無vô 生sanh 。 法pháp 何hà 生sanh 耳nhĩ 。 下hạ 文văn 云vân 。
所sở 言ngôn 一nhất 切thiết 法pháp 者giả 。 即tức 非phi 一nhất 切thiết 法pháp 。
釋thích 曰viết 。
諸chư 法pháp 若nhược 生sanh 。 即tức 有hữu 名danh 字tự 。 名danh 字tự 依y 名danh 而nhi 呼hô 。 故cố 名danh 一nhất 切thiết 法pháp 。 今kim 明minh 諸chư 法pháp 。 本bổn 來lai 不bất 生sanh 。 何hà 有hữu 名danh 字tự 。 名danh 字tự 與dữ 法pháp 。 二nhị 俱câu 空không 故cố 。 故cố 言ngôn 即tức 非phi 一nhất 切thiết 法pháp 。 下hạ 文văn 云vân 。
是thị 名danh 一nhất 切thiết 法pháp 。
了liễu 諸chư 法pháp 空không 。 本bổn 無vô 一nhất 切thiết 法pháp 。 是thị 故cố 名danh 一nhất 切thiết 法pháp 。 涅Niết 槃Bàn 第đệ 十thập 四tứ 卷quyển 云vân 。
佛Phật 即tức 是thị 法Pháp 。 法pháp 即tức 是thị 佛Phật 。 故cố 知tri 一nhất 切thiết 法pháp 。 本bổn 來lai 不bất 生sanh 。 佛Phật 亦diệc 不bất 生sanh 。 法pháp 華hoa 經Kinh 云vân 。
諸chư 法pháp 從tùng 本bổn 來lai 。 常thường 自tự 寂tịch 滅diệt 相tướng 。
我ngã 當đương 滅diệt 度độ 。 無vô 量lượng 眾chúng 生sanh 。 則tắc 不bất 名danh 菩Bồ 薩Tát 。
釋thích 曰viết 。
眾chúng 生sanh 即tức 是thị 妄vọng 想tưởng 。 亦diệc 名danh 煩phiền 惱não 。 若nhược 有hữu 妄vọng 想tưởng 煩phiền 惱não 。 即tức 同đồng 外ngoại 道đạo 。 滅diệt 色sắc 歸quy 空không 。 不bất 了liễu 色sắc 性tánh 自tự 空không 。 起khởi 心tâm 滅diệt 妄vọng 。 如như 此thử 見kiến 者giả 。 即tức 非phi 菩Bồ 薩Tát 。 淨tịnh 名danh 經Kinh 云vân 。
色sắc 性tánh 自tự 空không 。 非phi 色sắc 滅diệt 空không 。 見kiến 眾chúng 生sanh 者giả 。 如như 人nhân 食thực 莨# 菪# 子tử 。 空không 眼nhãn 見kiến 針châm 花hoa 。 空không 中trung 無vô 針châm 。 病bệnh 眼nhãn 妄vọng 見kiến 。 如như 此thử 之chi 人nhân 。 同đồng 凡phàm 夫phu 外ngoại 道đạo 。 蓋cái 不bất 可khả 言ngôn 。 故cố 言ngôn 不bất 名danh 菩Bồ 薩Tát 。 下hạ 文văn 云vân 。
無vô 有hữu 法pháp 名danh 為vi 菩Bồ 薩Tát 。
釋thích 曰viết 。
一nhất 切thiết 空không 寂tịch 。 本bổn 來lai 不bất 生sanh 。 不bất 見kiến 生sanh 死tử 。 不bất 見kiến 涅Niết 槃Bàn 。 不bất 見kiến 煩phiền 惱não 。 不bất 見kiến 一nhất 切thiết 法pháp 。 是thị 名danh 見kiến 法Pháp 。 正chánh 見kiến 之chi 時thời 無vô 可khả 見kiến 。 即tức 是thị 菩Bồ 薩Tát 。 故cố 云vân 無vô 有hữu 法pháp 。 名danh 為vi 菩Bồ 薩Tát 。 下hạ 文văn 云vân 。
若nhược 菩Bồ 薩Tát 通thông 達đạt 無vô 我ngã 法pháp 者giả 。 如Như 來Lai 說thuyết 名danh 。 真chân 是thị 菩Bồ 薩Tát 。
釋thích 曰viết 。
一nhất 切thiết 諸chư 法pháp 。 皆giai 無vô 自tự 性tánh 。 各các 各các 不bất 能năng 自tự 名danh 。 故cố 說thuyết 無vô 我ngã 。 諸chư 法pháp 若nhược 生sanh 。 即tức 有hữu 我ngã 相tương/tướng 。 法pháp 既ký 不bất 生sanh 。 誰thùy 言ngôn 有hữu 我ngã 。 了liễu 無vô 我ngã 者giả 即tức 是thị 通thông 達đạt 。 次thứ 明minh 五ngũ 眼nhãn 。
肉nhục 眼nhãn 。
釋thích 曰viết 。
見kiến 色sắc 空không 寂tịch 。 名danh 為vi 肉nhục 眼nhãn 。 此thử 為vi 初sơ 心tâm 。 先tiên 用dụng 肉nhục 眼nhãn 。
天thiên 眼nhãn 。
前tiền 既ký 見kiến 色sắc 性tánh 本bổn 空không 。 一nhất 切thiết 皆giai 無vô 。 有hữu 一nhất 切thiết 法pháp 。 能năng 有hữu 者giả 。 既ký 若nhược 如như 是thị 。 一nhất 切thiết 法pháp 平bình 等đẳng 。 即tức 是thị 天thiên 眼nhãn 所sở 見kiến 。
惠huệ 眼nhãn 。
前tiền 既ký 見kiến 一nhất 切thiết 平bình 等đẳng 。 即tức 無vô 二nhị 相tương/tướng 。 即tức 無vô 分phân 別biệt 。 思tư 益ích 經Kinh 云vân 。
惠huệ 眼nhãn 見kiến 無vô 物vật 可khả 見kiến 。 故cố 名danh 惠huệ 眼nhãn 。
法Pháp 眼nhãn 。 見kiến 世thế 間gian 無vô 世thế 間gian 。 見kiến 一nhất 切thiết 法pháp 。 無vô 一nhất 切thiết 法pháp 。 見kiến 一nhất 切thiết 相tương/tướng 無vô 一nhất 切thiết 相tương/tướng 。 見kiến 世thế 間gian 法pháp 是thị 出xuất 世thế 間gian 法Pháp 。 此thử 是thị 法Pháp 眼nhãn 。
佛Phật 眼nhãn 。
見kiến 一nhất 切thiết 法pháp 。 本bổn 來lai 不bất 動động 不bất 生sanh 。 無vô 取thủ 無vô 舍xá 。 如như 是thị 見kiến 者giả 。 名danh 為vi 佛Phật 眼nhãn 。 此thử 五ngũ 眼nhãn 者giả 。 無vô 論luận 凡phàm 聖thánh 共cộng 同đồng 有hữu 之chi 。 在tại 聖thánh 名danh 為vi 五ngũ 眼nhãn 。 在tại 凡phàm 名danh 為vi 五ngũ 無vô 明minh 。 亦diệc 名danh 五ngũ 十thập 惡ác 。 亦diệc 名danh 五ngũ 無vô 間gián 。
讚tán 曰viết 。
天thiên 眼nhãn 通thông 非phi 礙ngại 。 肉nhục 眼nhãn 礙ngại 非phi 通thông 。
法Pháp 眼nhãn 惟duy 觀quán 俗tục 。 惠huệ 眼nhãn 直trực 緣duyên 空không 。
佛Phật 眼nhãn 如như 千thiên 日nhật 。 照chiếu 異dị 體thể 還hoàn 同đồng 。
圓viên 明minh 法Pháp 界Giới 內nội 。 無vô 處xứ 不bất 鑒giám 容dung 。
爾nhĩ 所sở 國quốc 土độ 中trung 。
眼nhãn 耳nhĩ 鼻tị 舌thiệt 身thân 意ý 。 乃nãi 至chí 心tâm 有hữu 起khởi 處xứ 。 皆giai 是thị 國quốc 土độ 。
所sở 有hữu 眾chúng 生sanh 者giả 。
即tức 是thị 妄vọng 念niệm 也dã 。
若nhược 干can 種chủng 心tâm 。 如Như 來Lai 悉tất 知tri 。
如Như 來Lai 者giả 。 即tức 是thị 本bổn 心tâm 。 一nhất 切thiết 妄vọng 念niệm 皆giai 從tùng 本bổn 心tâm 而nhi 生sanh 。 何hà 得đắc 不bất 知tri 。
如Như 來Lai 說thuyết 諸chư 心tâm 。 皆giai 為vi 非phi 心tâm 。
妄vọng 從tùng 本bổn 心tâm 起khởi 而nhi 起khởi 。 此thử 是thị 主chủ 客khách 之chi 心tâm 。 本bổn 心tâm 是thị 主chủ 。 妄vọng 心tâm 是thị 客khách 。 不bất 可khả 將tương 客khách 為vi 主chủ 人nhân 。 不bất 可khả 將tương 郎lang 主chủ 以dĩ 為vi 奴nô 。 不bất 可khả 為vi 奴nô 以dĩ 為vi 郎lang 主chủ 。 不bất 可khả 將tương 賊tặc 為vi 子tử 。 如như 此thử 說thuyết 者giả 。 皆giai 約ước 五ngũ 陰ấm 而nhi 論luận 。 約ước 化hóa 用dụng 之chi 處xứ 。 辯biện 其kỳ 是thị 非phi 。 定định 其kỳ 宗tông 旨chỉ 。 分phần/phân 拆# 邪tà 正chánh 。 揀giản 練luyện 假giả 真chân 。 恐khủng 學học 者giả 徒đồ 然nhiên 。 故cố 作tác 是thị 說thuyết 。
是thị 名danh 為vi 心tâm 。
見kiến 妄vọng 念niệm 不bất 生sanh 本bổn 無vô 。 妄vọng 念niệm 即tức 是thị 本bổn 心tâm 。 故cố 言ngôn 是thị 名danh 為vi 心tâm 。 即tức 是thị 菩Bồ 薩Tát 心tâm 。 亦diệc 名danh 涅Niết 槃Bàn 心tâm 。 亦diệc 名danh 道Đạo 心tâm 。 亦diệc 名danh 佛Phật 心tâm 。 亦diệc 名danh 菩Bồ 薩Tát 心tâm 。 微vi 上thượng 語ngữ 。
所sở 以dĩ 者giả 何hà 。
答đáp 。
過quá 去khứ 心tâm 不bất 可khả 得đắc 。 現hiện 在tại 心tâm 不bất 可khả 得đắc 。 未vị 來lai 心tâm 不bất 可khả 得đắc 。
釋thích 曰viết 。
說thuyết 了liễu 名danh 過quá 去khứ 。 今kim 語ngữ 名danh 現hiện 在tại 。 未vị 語ngữ 名danh 未vị 來lai 。 說thuyết 此thử 三Tam 身Thân 者giả 。 為vi 約ước 五ngũ 陰ấm 身thân 。 若nhược 推thôi 五ngũ 陰ấm 空không 。 即tức 無vô 過quá 去khứ 。 未vị 來lai 。 現hiện 在tại 等đẳng 心tâm 。 故cố 言ngôn 三tam 心tâm 不bất 可khả 得đắc 。
讚tán 曰viết 。
依y 他tha 一nhất 念niệm 起khởi 。 俱câu 為vi 妄vọng 所sở 行hành 。
便tiện 分phần/phân 六lục 十thập 二nhị 。 九cửu 百bách 亂loạn 縱tung 橫hoành 。
過quá 去khứ 滅diệt 已dĩ 滅diệt 。 當đương 來lai 生sanh 不bất 生sanh 。
常thường 作tác 如như 此thử 觀quán 。 真chân 妄vọng 坦thản 然nhiên 平bình 。
以dĩ 福phước 得đắc 無vô 故cố 。 如Như 來Lai 說thuyết 得đắc 福phước 德đức 多đa 。
此thử 是thị 無vô 心tâm 破phá 有hữu 心tâm 。 為vi 凡phàm 夫phu 起khởi 心tâm 受thọ 福phước 。 起khởi 心tâm 作tác 福phước 。 此thử 是thị 妄vọng 心tâm 。 故cố 云vân 無vô 福phước 。 若nhược 了liễu 人nhân 法pháp 二nhị 空không 。 心tâm 即tức 不bất 起khởi 。 心tâm 若nhược 不bất 起khởi 。 即tức 無vô 心tâm 作tác 福phước 。 亦diệc 無vô 心tâm 受thọ 福phước 。 無vô 心tâm 即tức 是thị 佛Phật 。 故cố 云vân 得đắc 福phước 德đức 多đa 。
如Như 來Lai 說thuyết 具cụ 足túc 色sắc 身thân 。 即tức 非phi 具cụ 足túc 色sắc 身thân 。
釋thích 曰viết 。
如Như 來Lai 色sắc 身thân 。 具cụ 足túc 三tam 十thập 二nhị 相tướng 。 身thân 長trường 丈trượng 六lục 。 紫tử 磨ma 金kim 色sắc 。 佛Phật 問vấn 空không 生sanh 。
此thử 身thân 如Như 來Lai 是thị 不phủ 。 答đáp 。
不phủ 也dã 世Thế 尊Tôn 。 如Như 來Lai 不bất 應ưng 。 以dĩ 色sắc 身thân 見kiến 。
此thử 是thị 色sắc 身thân 。 非phi 是thị 如Như 來Lai 。 如Như 來Lai 無vô 相tướng 。 色sắc 身thân 有hữu 形hình 。 如Như 來Lai 無vô 生sanh 。 色sắc 身thân 有hữu 生sanh 。 如Như 來Lai 無vô 滅diệt 。 色sắc 身thân 有hữu 滅diệt 。 所sở 以dĩ 我ngã 不bất 將tương 色sắc 身thân 以dĩ 為vi 如Như 來Lai 。
如Như 來Lai 說thuyết 色sắc 身thân 非phi 是thị 色sắc 身thân 。
此thử 色sắc 身thân 者giả 是thị 推thôi 方phương 便tiện 。 應ứng 化hóa 是thị 方phương 便tiện 之chi 身thân 。
是thị 名danh 具cụ 足túc 色sắc 身thân 。
即tức 是thị 妙diệu 色sắc 之chi 身thân 。 妙diệu 色sắc 之chi 身thân 。 即tức 是thị 如Như 來Lai 。 如Như 來Lai 者giả 即tức 是thị 法Pháp 身thân 。 法Pháp 身thân 能năng 合hợp 萬vạn 法pháp 。 不bất 生sanh 不bất 滅diệt 。 不bất 去khứ 不bất 來lai 。 故cố 云vân 是thị 名danh 具cụ 足túc 色sắc 身thân 。
讚tán 曰viết 。
八bát 十thập 隨tùy 形hình 好hảo 。 相tương/tướng 分phần/phân 三tam 十thập 二nhị 。
應ưng 報báo 萬vạn 般ban 身thân 。 理lý 中trung 非phi 一nhất 異dị 。
人nhân 法pháp 兩lưỡng 俱câu 遣khiển 。 色sắc 身thân 齊tề 一nhất 棄khí 。
所sở 以dĩ 證chứng 菩Bồ 提Đề 。 實thật 由do 諸chư 相tướng 離ly 。
若nhược 人nhân 言ngôn 如Như 來Lai 有hữu 說thuyết 法Pháp 。 即tức 為vi 謗báng 佛Phật 。
釋thích 曰viết 。
佛Phật 身thân 者giả 即tức 法Pháp 身thân 也dã 。 法Pháp 身thân 作tác 何hà 形hình 相tướng 。 而nhi 言ngôn 有hữu 說thuyết 。 故cố 知tri 如Như 來Lai 無vô 所sở 說thuyết 。
無vô 法pháp 可khả 說thuyết 。 是thị 名danh 說thuyết 法Pháp 。
釋thích 曰viết 。
若nhược 對đối 五ngũ 陰ấm 色sắc 身thân 即tức 有hữu 所sở 說thuyết 。 若nhược 了liễu 色sắc 是thị 空không 。 空không 中trung 無vô 說thuyết 。 若nhược 對đối 法Pháp 身thân 。 法Pháp 身thân 具cụ 合hợp 萬vạn 法pháp 。 是thị 名danh 說thuyết 法Pháp 。 更cánh 有hữu 一nhất 釋thích 。 約ước 世thế 諦đế 而nhi 言ngôn 。 為vi 色sắc 身thân 是thị 妄vọng 。 說thuyết 亦diệc 是thị 妄vọng 。 空không 有hữu 名danh 故cố 云vân 是thị 說thuyết 法Pháp 。 更cánh 有hữu 一nhất 釋thích 。 若nhược 約ước 化hóa 境cảnh 。 即tức 是thị 化hóa 身thân 說thuyết 法Pháp 。 若nhược 約ước 理lý 而nhi 言ngôn 。 即tức 是thị 法Pháp 身thân 說thuyết 法Pháp 。 法pháp 佛Phật 說thuyết 法pháp 。 惟duy 佛Phật 與dữ 佛Phật 。 乃nãi 能năng 知tri 之chi 。 非phi 諸chư 二Nhị 乘Thừa 。 凡phàm 夫phu 之chi 所sở 能năng 解giải 。 已dĩ 下hạ 可khả 知tri 。
是thị 法Pháp 平bình 等đẳng 。 無vô 有hữu 高cao 下hạ 。
二Nhị 乘Thừa 之chi 人nhân 。 為vi 佛Phật 是thị 高cao 。 眾chúng 生sanh 是thị 下hạ 。 此thử 是thị 妄vọng 識thức 分phân 別biệt 。 依y 識thức 而nhi 解giải 。 菩Bồ 薩Tát 了liễu 人nhân 法pháp 空không 。 本bổn 來lai 無vô 妄vọng 識thức 。 無vô 所sở 分phân 別biệt 。 即tức 一nhất 切thiết 法pháp 平bình 等đẳng 。 無vô 有hữu 高cao 下hạ 。 二Nhị 乘Thừa 無vô 目mục 。 不bất 見kiến 自tự 心tâm 。 自tự 生sanh 高cao 下hạ 想tưởng 。 為vi 涅Niết 槃Bàn 是thị 高cao 。 生sanh 死tử 為vi 下hạ 。 菩Bồ 提Đề 是thị 高cao 。 煩phiền 惱não 是thị 下hạ 。 一nhất 切thiết 萬vạn 法pháp 。 實thật 無vô 高cao 下hạ 。 人nhân 心tâm 自tự 有hữu 高cao 下hạ 相tương/tướng 。 是thị 故cố 螺Loa 髻Kế 梵Phạm 王Vương 言ngôn 。
人nhân 者giả 心tâm 有hữu 高cao 下hạ 。 不bất 依y 佛Phật 惠huệ 。 二Nhị 乘Thừa 之chi 人nhân 。 亦diệc 復phục 如như 是thị 。 心tâm 有hữu 高cao 下hạ 。 不bất 依y 正Chánh 法Pháp 。 故cố 見kiến 有hữu 高cao 下hạ 。
讚tán 曰viết 。
水thủy 陸lục 同đồng 真chân 際tế 。 飛phi 行hành 體thể 一nhất 如như 。
理lý 中trung 何hà 彼bỉ 此thử 。 法pháp 上thượng 豈khởi 親thân 疏sớ/sơ 。
自tự 他tha 分phân 別biệt 遣khiển 。 高cao 下hạ 執chấp 情tình 除trừ 。
了liễu 知tri 平bình 等đẳng 性tánh 。 咸hàm 共cộng 入nhập 無vô 餘dư 。
修tu 一nhất 切thiết 善thiện 法Pháp 。 即tức 得đắc 菩Bồ 提Đề 。
即tức 是thị 般Bát 若Nhã 。 波Ba 羅La 蜜Mật 法pháp 。 即tức 是thị 菩Bồ 提Đề 。 下hạ 文văn 云vân 。
所sở 言ngôn 善thiện 法Pháp 者giả 。 如Như 來Lai 說thuyết 非phi 善thiện 法Pháp 。
釋thích 曰viết 。
非phi 者giả 云vân 空không 了liễu 人nhân 法pháp 二nhị 空không 。 即tức 無vô 惡ác 無vô 善thiện 。 既ký 不bất 作tác 惡ác 。 即tức 無vô 地địa 獄ngục 。 若nhược 不bất 修tu 善thiện 。 即tức 無vô 天thiên 堂đường 。 能năng 如như 是thị 知tri 。 即tức 不bất 被bị 二nhị 境cảnh 所sở 攝nhiếp 。 即tức 無vô 所sở 拘câu 。 即tức 是thị 菩Bồ 提Đề 之chi 路lộ 。 故cố 下hạ 文văn 云vân 。
是thị 名danh 善thiện 法Pháp 。 次thứ 下hạ 較giảo 量lượng 更cánh 無vô 別biệt 義nghĩa 。
實thật 無vô 眾chúng 生sanh 。 如Như 來Lai 度độ 者giả 。
釋thích 曰viết 。
眾chúng 生sanh 者giả 。 祗chi 是thị 汝nhữ 心tâm 。 妄vọng 想tưởng 分phân 別biệt 。 種chủng 種chủng 顛điên 倒đảo 。 即tức 是thị 眾chúng 生sanh 。 佛Phật 出xuất 於ư 世thế 。 祗chi 汝nhữ 妄vọng 心tâm 。 思tư 益ích 經Kinh 云vân 。
佛Phật 出xuất 於ư 世thế 。 為vi 度độ 妄vọng 想tưởng 。 爾nhĩ 不bất 了liễu 人nhân 法pháp 二nhị 空không 。 為vi 定định 有hữu 如như 是thị 煩phiền 惱não 。 眾chúng 生sanh 可khả 度độ 。 若nhược 了liễu 人nhân 法pháp 二nhị 空không 。 即tức 無vô 妄vọng 想tưởng 。 眾chúng 生sanh 可khả 度độ 。 如như 是thị 度độ 者giả 。 即tức 名danh 真chân 度độ 。 若nhược 度độ 外ngoại 眾chúng 生sanh 。 即tức 合hợp 總tổng 度độ 盡tận 。 云vân 何hà 即tức 今kim 有hữu 如như 許hứa 眾chúng 生sanh 受thọ 。 流lưu 浪lãng 生sanh 死tử 。 故cố 經Kinh 云vân 。
迷mê 即tức 眾chúng 生sanh 。 悟ngộ 即tức 是thị 佛Phật 。 佛Phật 出xuất 於ư 世thế 。 教giáo 示thị 人nhân 。
自tự 製chế 六lục 根căn 。 降giáng/hàng 斷đoạn 三tam 毒độc 。 舍xá 貪tham 嗔sân 癡si 。 凡phàm 夫phu 用dụng 佛Phật 語ngữ 。 如như 此thử 等đẳng 事sự 。 漸tiệm 漸tiệm 輕khinh 微vi 。 即tức 是thị 度độ 眾chúng 生sanh 。 若nhược 證chứng 真chân 空không 之chi 理lý 。 實thật 無vô 可khả 度độ 。 下hạ 文văn 云vân 。
若nhược 有hữu 眾chúng 生sanh 。 如Như 來Lai 度độ 者giả 。 如Như 來Lai 即tức 有hữu 我ngã 。 人nhân 。 眾chúng 生sanh 。 壽thọ 者giả 。
釋thích 曰viết 。
如Như 來Lai 若nhược 有hữu 形hình 相tướng 。 即tức 可khả 言ngôn 。
如Như 來Lai 度độ 眾chúng 生sanh 。 如Như 來Lai 既ký 無vô 相tướng 貌mạo 。 誰thùy 見kiến 度độ 眾chúng 生sanh 。 眾chúng 生sanh 無vô 形hình 相tướng 。 佛Phật 亦diệc 無vô 形hình 。 二nhị 俱câu 無vô 相tướng 。 不bất 可khả 以dĩ 無vô 相tướng 度độ 無vô 相tướng 。 下hạ 文văn 云vân 。
如Như 來Lai 說thuyết 有hữu 我ngã 者giả 。 則tắc 非phi 有hữu 我ngã 。 而nhi 凡phàm 夫phu 之chi 人nhân 。 以dĩ 為vi 有hữu 我ngã 。
釋thích 曰viết 。
二Nhị 乘Thừa 。 凡phàm 夫phu 。 執chấp 有hữu 我ngã 相tương/tướng 。 所sở 以dĩ 離ly 生sanh 死tử 。 而nhi 求cầu 涅Niết 槃Bàn 。 舍xá 煩phiền 惱não 而nhi 求cầu 菩Bồ 提Đề 。 舍xá 一nhất 邊biên 。 取thủ 一nhất 邊biên 。 故cố 名danh 凡phàm 夫phu 。 下hạ 文văn 云vân 。
凡phàm 夫phu 者giả 。 如Như 來Lai 說thuyết 則tắc 非phi 凡phàm 夫phu 。
釋thích 曰viết 。
凡phàm 夫phu 亦diệc 空không 。 迷mê 者giả 妄vọng 執chấp 。 但đãn 無vô 執chấp 心tâm 。 一nhất 切thiết 清thanh 淨tịnh 。 轉Chuyển 輪Luân 聖Thánh 王Vương 。 乃nãi 是thị 西tây 國quốc 天thiên 子tử 。 亦diệc 有hữu 三tam 十thập 二nhị 相tướng 。 佛Phật 亦diệc 有hữu 三tam 十thập 二nhị 相tướng 。 如như 何hà 分phân 別biệt 。 佛Phật 恐khủng 眾chúng 生sanh 不bất 能năng 分phân 別biệt 。 故cố 作tác 是thị 問vấn 。 空không 生sanh 解giải 空không 第đệ 一nhất 。 佛Phật 所sở 以dĩ 將tương 如Như 來Lai 名danh 字tự 相tương/tướng 。 或hoặc 故cố 問vấn 汝nhữ 。
以dĩ 三tam 十thập 二nhị 相tướng 觀quán 如Như 來Lai 不phủ 。 須Tu 菩Bồ 提Đề 果quả 然nhiên 執chấp 相tướng 而nhi 答đáp 。
如như 是thị 如như 是thị 。 以dĩ 三tam 十thập 二nhị 相tướng 觀quán 如Như 來Lai 。
佛Phật 即tức 問vấn 道đạo 。
若nhược 以dĩ 三tam 十thập 二nhị 相tướng 。 觀quán 如Như 來Lai 者giả 。 轉Chuyển 輪Luân 聖Thánh 王Vương 。 則tắc 是thị 如Như 來Lai 。
空không 生sanh 忽hốt 悟ngộ 。
如như 我ngã 解giải 佛Phật 所sở 說thuyết 義nghĩa 。 不bất 應ưng 以dĩ 三tam 十thập 二nhị 相tướng 觀quán 如Như 來Lai 。
釋thích 曰viết 。
三tam 十thập 二nhị 相tướng 。 即tức 是thị 色sắc 身thân 。 亦diệc 是thị 相tướng 貌mạo 。 如Như 來Lai 無vô 色sắc 。 亦diệc 無vô 相tướng 貌mạo 。 不bất 可khả 將tương 相tướng 貌mạo 以dĩ 為vi 如Như 來Lai 。 亦diệc 不bất 可khả 將tương 音âm 聲thanh 以dĩ 為vi 如Như 來Lai 。 若nhược 以dĩ 音âm 聲thanh 。 為vi 如Như 來Lai 者giả 。 風phong 聲thanh 。 水thủy 聲thanh 。 鳥điểu 聲thanh 。 獸thú 聲thanh 。 則tắc 合hợp 是thị 如Như 來Lai 。 如Như 來Lai 無vô 色sắc 無vô 聲thanh 。 是thị 故cố 偈kệ 云vân 。
若nhược 以dĩ 色sắc 見kiến 我ngã 。 以dĩ 音âm 聲thanh 求cầu 我ngã 。 是thị 人nhân 行hành 邪tà 道đạo 。 不bất 能năng 見kiến 如Như 來Lai 。
釋thích 曰viết 。
我ngã 者giả 是thị 自tự 性tánh 之chi 義nghĩa 。 是thị 名danh 真chân 我ngã 。 音âm 者giả 是thị 靈linh 之chi 別biệt 名danh 。 亦diệc 名danh 神thần 靈linh 。 離ly 此thử 而nhi 求cầu 。 皆giai 落lạc 邪tà 道đạo 。 色sắc 亦diệc 是thị 苗miêu 。 聲thanh 亦diệc 是thị 苗miêu 。 末Mạt 法Pháp 時thời 中trung 。 所sở 有hữu 修tu 學học 者giả 。 皆giai 認nhận 相tương 及cập 認nhận 音âm 聲thanh 者giả 。 多đa 如như 是thị 之chi 人nhân 。 盡tận 不bất 契khế 真chân 理lý 。
讚tán 曰viết 。
涅Niết 槃Bàn 含hàm 四tứ 德đức 。 唯duy 我ngã 契khế 真chân 常thường 。
音âm 名danh 八bát 自tự 在tại 。 獨độc 一nhất 最tối 靈linh 長trường/trưởng 。
非phi 色sắc 非phi 聲thanh 相tương/tướng 。 心tâm 識thức 豈khởi 能năng 量lượng 。
看khán 時thời 不bất 可khả 見kiến 。 悟ngộ 理lý 即tức 形hình 彰chương 。
莫mạc 作tác 是thị 念niệm 。
佛Phật 恐khủng 空không 生sanh 落lạc 斷đoạn 滅diệt 見kiến 。 故cố 示thị 合hợp 離ly 兩lưỡng 邊biên 。 前tiền 既ký 云vân 。
觀quán 如Như 來Lai 不phủ 。 得đắc 以dĩ 具cụ 足túc 相tướng 觀quán 。 今kim 又hựu 恐khủng 空không 生sanh 執chấp 著trước 不bất 作tác 具cụ 足túc 相tướng 。 故cố 道đạo 。
莫mạc 作tác 是thị 念niệm 。 如Như 來Lai 不bất 以dĩ 具cụ 足túc 相tướng 故cố 。 得đắc 阿a 耨nậu 菩Bồ 提Đề 。 又hựu 向hướng 空không 生sanh 道đạo 。
如như 若nhược 作tác 是thị 念niệm 。 發phát 菩Bồ 提Đề 者giả 。 說thuyết 諸chư 法pháp 斷đoạn 滅diệt 。
釋thích 曰viết 。
若nhược 作tác 有hữu 相tương/tướng 觀quán 。 即tức 是thị 一nhất 邊biên 見kiến 。 若nhược 作tác 無vô 相tướng 觀quán 。 亦diệc 是thị 一nhất 邊biên 見kiến 。 若nhược 作tác 有hữu 無vô 觀quán 。 即tức 是thị 斷đoạn 滅diệt 法pháp 。 下hạ 文văn 云vân 。
於ư 法pháp 不bất 說thuyết 斷đoạn 滅diệt 相tướng 。
釋thích 曰viết 。
真Chân 如Như 法pháp 性tánh 。 非phi 是thị 有hữu 無vô 。 真Chân 如Như 之chi 心tâm 。 湛trạm 然nhiên 不bất 動động 。 觀quán 與dữ 不bất 觀quán 。 皆giai 是thị 起khởi 作tác 。 起khởi 作tác 之chi 心tâm 。 元nguyên 是thị 生sanh 滅diệt 。 故cố 言ngôn 莫mạc 作tác 是thị 念niệm 。
若nhược 復phục 有hữu 人nhân 。 知tri 一nhất 切thiết 法pháp 無vô 我ngã 。 得đắc 成thành 於ư 忍nhẫn 。
釋thích 曰viết 。
一nhất 切thiết 萬vạn 法pháp 。 本bổn 來lai 不bất 生sanh 。 誰thùy 言ngôn 有hữu 我ngã 。 無vô 我ngã 。 如như 是thị 見kiến 者giả 。 即tức 名danh 為vi 忍nhẫn 。 忍nhẫn 即tức 無Vô 生Sanh 忍Nhẫn 。
此thử 菩Bồ 薩Tát 勝thắng 前tiền 菩Bồ 薩Tát 。 所sở 得đắc 功công 德đức 。
釋thích 曰viết 。
如như 是thị 見kiến 者giả 。 勝thắng 七thất 寶bảo 布bố 施thí 功công 德đức 。
讚tán 曰viết 。
施thí 寶bảo 如như 沙sa 數số 。 唯duy 成thành 有hữu 漏lậu 因nhân 。
不bất 如như 無vô 我ngã 觀quán 。 了liễu 妄vọng 乃nãi 名danh 真chân 。
欲dục 證chứng 無Vô 生Sanh 忍Nhẫn 。 要yếu 假giả 離ly 情tình 塵trần 。
常thường 依y 二nhị 空không 理lý 。 當đương 證chứng 法Pháp 王Vương 身thân 。
不bất 受thọ 福phước 德đức 。
見kiến 身thân 相tướng 是thị 有hữu 。 即tức 受thọ 福phước 德đức 。 身thân 尚thượng 自tự 無vô 。 教giáo 誰thùy 受thọ 福phước 德đức 。 次thứ 明minh 法Pháp 身thân 。 亦diệc 辯biện 如Như 來Lai 之chi 義nghĩa 。 世thế 間gian 之chi 人nhân 。 皆giai 云vân 。
如Như 來Lai 行hành 住trụ 坐tọa 臥ngọa 。 此thử 是thị 邪tà 見kiến 。 行hành 住trụ 坐tọa 臥ngọa 者giả 。 非phi 是thị 如Như 來Lai 。 如Như 來Lai 無vô 形hình 無vô 相tướng 。 不bất 可khả 言ngôn 行hạnh 住trụ 坐tọa 臥ngọa 是thị 如Như 來Lai 。 如Như 來Lai 者giả 。 不bất 來lai 不bất 去khứ 。 即tức 是thị 如Như 來Lai 。 故cố 經Kinh 云vân 。
無vô 所sở 從tùng 來lai 。 亦diệc 無vô 所sở 去khứ 。 故cố 名danh 如Như 來Lai 。
釋thích 曰viết 。
佛Phật 性tánh 無vô 生sanh 。 故cố 名danh 無vô 來lai 。 自tự 性tánh 不bất 滅diệt 。 故cố 云vân 無vô 去khứ 。 不bất 生sanh 不bất 滅diệt 。 即tức 是thị 如Như 來Lai 。 若nhược 言ngôn 行hạnh 住trụ 坐tọa 臥ngọa 者giả 是thị 如Như 來Lai 。 即tức 屬thuộc 生sanh 滅diệt 。 云vân 何hà 名danh 佛Phật 。
微vi 塵trần 者giả 。
即tức 是thị 妄vọng 心tâm 之chi 異dị 名danh 。
世thế 界giới 者giả 。
即tức 身thân 之chi 別biệt 字tự 。 此thử 身thân 乃nãi 是thị 妄vọng 心tâm 。 之chi 所sở 成thành 立lập 。 若nhược 身thân 是thị 有hữu 。 乃nãi 至chí 心tâm 有hữu 者giả 。 則tắc 是thị 一nhất 合hợp 相tướng 。 身thân 心tâm 俱câu 無vô 。 將tương 何hà 為vi 一nhất 合hợp 相tương/tướng 。 故cố 云vân 。
則tắc 非phi 一nhất 合hợp 相tướng 。
下hạ 文văn 云vân 。
一nhất 合hợp 相tướng 者giả 。 則tắc 不bất 可khả 說thuyết 。
釋thích 曰viết 。
夫phu 言ngôn 一nhất 合hợp 者giả 。 無vô 一nhất 可khả 一nhất 。 無vô 合hợp 可khả 合hợp 。 萬vạn 法pháp 無vô 名danh 。 更cánh 有hữu 何hà 可khả 說thuyết 。 下hạ 文văn 云vân 。
但đãn 凡phàm 夫phu 之chi 人nhân 。 貪tham 著trước 其kỳ 事sự 。
釋thích 曰viết 。
若nhược 見kiến 有hữu 一nhất 事sự 。 即tức 不bất 名danh 一nhất 合hợp 相tương/tướng 。 即tức 有hữu 差sai 別biệt 。 若nhược 有hữu 差sai 別biệt 。 即tức 有hữu 生sanh 死tử 。 以dĩ 有hữu 生sanh 死tử 。 故cố 號hiệu 凡phàm 夫phu 。 次thứ 牒điệp 見kiến 。
前tiền 一nhất 牒điệp 是thị 聲Thanh 聞Văn 。 次thứ 一nhất 牒điệp 是thị 緣Duyên 覺Giác 。 下hạ 一nhất 牒điệp 是thị 大Đại 乘Thừa 修tu 學học 之chi 人nhân 。 應ưng 作tác 如như 是thị 知tri 。 莫mạc 取thủ 前tiền 二nhị 種chủng 見kiến 。 此thử 見kiến 著trước 二nhị 邊biên 。 後hậu 見kiến 不bất 屬thuộc 有hữu 無vô 。 下hạ 文văn 云vân 。
應ưng 如như 是thị 知tri 。 如như 是thị 見kiến 。 如như 是thị 信tín 解giải 。 不bất 生sanh 法pháp 相tướng 。
釋thích 曰viết 。
但đãn 不bất 作tác 有hữu 見kiến 。 不bất 作tác 無vô 見kiến 。 即tức 不bất 住trụ 法pháp 相tướng 。 下hạ 文văn 云vân 。
所sở 言ngôn 法pháp 相tướng 者giả 。 如Như 來Lai 說thuyết 。
即tức 非phi 法pháp 相tướng 。
釋thích 曰viết 。
一nhất 切thiết 法pháp 尚thượng 自tự 空không 無vô 。 何hà 況huống 有hữu 相tương/tướng 。
是thị 名danh 法pháp 相tướng 。
了liễu 法pháp 及cập 相tương/tướng 。 二nhị 俱câu 空không 故cố 。 即tức 是thị 法pháp 相tướng 。 一nhất 切thiết 諸chư 法pháp 。 本bổn 自tự 如như 如như 。 無vô 有hữu 動động 相tướng 。 為vì 眾chúng 生sanh 說thuyết 如như 是thị 法pháp 。 即tức 是thị 正chánh 說thuyết 。
不bất 取thủ 於ư 相tướng 。
無vô 相tướng 可khả 取thủ 。 非phi 是thị 起khởi 心tâm 。 若nhược 有hữu 心tâm 不bất 取thủ 。 還hoàn 是thị 有hữu 取thủ 。 不bất 取thủ 者giả 。 本bổn 來lai 無vô 心tâm 。 故cố 云vân 不bất 取thủ 於ư 相tướng 。 相tương/tướng 亦diệc 是thị 空không 。 心tâm 亦diệc 是thị 空không 。 無vô 心tâm 復phục 無vô 相tướng 。 有hữu 何hà 可khả 取thủ 。 故cố 云vân 耳nhĩ 。
一nhất 切thiết 有hữu 為vi 法pháp 。
但đãn 是thị 世thế 間gian 有hữu 情tình 。 青thanh 。 黃hoàng 。 赤xích 。 白bạch 。 皆giai 是thị 有hữu 為vi 。 起khởi 心tâm 。 不bất 起khởi 心tâm 。 亦diệc 是thị 有hữu 為vi 。 若nhược 是thị 作tác 相tương/tướng 。 即tức 有hữu 為vi 。 言ngôn 我ngã 不bất 作tác 不bất 取thủ 。 亦diệc 是thị 有hữu 為vi 。
如như 夢mộng 幻huyễn 泡bào 影ảnh 。
即tức 今kim 妻thê 子tử 。 兒nhi 女nữ 。 父phụ 母mẫu 。 姊tỷ 妹muội 。 兄huynh 弟đệ 。 車xa 馬mã 。 錢tiền 財tài 。 金kim 銀ngân 。 瑠lưu 璃ly 。 乃nãi 至chí 自tự 身thân 高cao 貴quý 。 聰thông 明minh 。 智trí 惠huệ 皆giai 是thị 夢mộng 相tương 見kiến 。 譬thí 如như 夢mộng 中trung 得đắc 富phú 貴quý 。 種chủng 種chủng 寶bảo 物vật 。 宅trạch 舍xá 。 及cập 其kỳ 覺giác 後hậu 。 一nhất 物vật 亦diệc 無vô 。 即tức 今kim 現hiện 世thế 。 亦diệc 復phục 如như 是thị 。 迷mê 時thời 三tam 界giới 有hữu 。 悟ngộ 罷bãi 十thập 方phương 空không 。 如như 今kim 見kiến 有hữu 者giả 。 如như 水thủy 上thượng 泡bào 。 如như 癡si 兒nhi 見kiến 水thủy 泡bào 。 為vi 言ngôn 是thị 寶bảo 珠châu 。 現hiện 在tại 身thân 即tức 是thị 影ảnh 。 無vô 有hữu 真chân 實thật 。 名danh 之chi 為vi 影ảnh 。 幻huyễn 者giả 。 是thị 不bất 定định 之chi 意ý 。
如như 露lộ 亦diệc 如như 電điện 。
一nhất 切thiết 有hữu 為vi 法pháp 。 如như 草thảo 頂đảnh 露lộ 。 須tu 臾du 即tức 消tiêu 。 如như 雲vân 中trung 電điện 。 須tu 臾du 即tức 滅diệt 。 以dĩ 要yếu 言ngôn 之chi 。 祗chi 是thị 觀quán 五ngũ 蘊uẩn 空không 。
觀quán 色sắc 如như 夢mộng 。 觀quán 受thọ 如như 泡bào 。 觀quán 想tưởng 如như 影ảnh 。 觀quán 行hành 如như 露lộ 。 觀quán 識thức 如như 電điện 。 此thử 五ngũ 種chủng 觀quán 。 亦diệc 是thị 幻huyễn 化hóa 。 化hóa 未vị 有hữu 是thị 實thật 。 若nhược 為vi 初sơ 心tâm 。 要yếu 用dụng 是thị 觀quán 。 盡tận 其kỳ 觀quán 已dĩ 。 究cứu 竟cánh 無vô 觀quán 。 下hạ 文văn 云vân 。
應ưng 作tác 如như 是thị 觀quán 。
讚tán 曰viết 。
如như 星tinh 翳ế 燈đăng 幻huyễn 。 皆giai 為ví 喻dụ 無vô 常thường 。
漏lậu 識thức 修tu 因nhân 果quả 。 誰thùy 能năng 得đắc 久cửu 長trường 。
危nguy 脆thúy 同đồng 泡bào 露lộ 。 如như 雲vân 影ảnh 電điện 光quang 。
饒nhiêu 經kinh 八bát 萬vạn 劫kiếp 。 終chung 竟cánh 落lạc 空không 亡vong 。
經kinh 曰viết 。
佛Phật 說thuyết 是thị 經Kinh 已dĩ 。
今kim 則tắc 不bất 然nhiên 。 佛Phật 說thuyết 是thị 空không 已dĩ 。
長Trưởng 老lão 須Tu 菩Bồ 提Đề 。 及cập 諸chư 比Bỉ 丘Khâu 。 比Bỉ 丘Khâu 尼Ni 。
釋thích 曰viết 。
須Tu 菩Bồ 提Đề 是thị 空không 義nghĩa 。 從tùng 本bổn 已dĩ 來lai 。 未vị 曾tằng 暫tạm 有hữu 。 故cố 名danh 長trưởng 老lão 。 比Bỉ 丘Khâu 者giả 。 此thử 名danh 自tự 性tánh 無vô 惡ác 。 比Bỉ 丘Khâu 尼Ni 者giả 。 此thử 名danh 自tự 性tánh 空không 。 如như 是thị 了liễu 義nghĩa 。 即tức 是thị 說thuyết 經Kinh 已dĩ 。
優Ưu 婆Bà 塞Tắc 。 優Ưu 婆Bà 夷Di 者giả 。
此thử 是thị 梵Phạm 音âm 。 此thử 土thổ/độ 名danh 信tín 。 優Ưu 婆Bà 塞Tắc 。 名danh 清thanh 信tín 。 優Ưu 婆Bà 夷Di 者giả 。 此thử 名danh 久cửu 信tín 。
一nhất 切thiết 世thế 間gian 。 天thiên 。 人nhân 。
此thử 名danh 清thanh 淨tịnh 行hạnh 。
阿a 修tu 羅la 。
不bất 定định 心tâm 。
聞văn 佛Phật 所sở 說thuyết 。 皆giai 大đại 歡hoan 喜hỷ 。 信tín 受thọ 奉phụng 行hành 。
釋thích 曰viết 。
若nhược 約ước 事sự 相tướng 。 即tức 是thị 許hứa 多đa 聽thính 眾chúng 。 亦diệc 名danh 同đồng 聞văn 眾chúng 。 今kim 約ước 理lý 會hội 。 義nghĩa 即tức 不bất 然nhiên 。 許hứa 多đa 儘# 是thị 行hành 位vị 。 未vị 悟ngộ 之chi 時thời 。 許hứa 多đa 行hành 位vị 。 及cập 其kỳ 悟ngộ 了liễu 。 盡tận 同đồng 法Pháp 身thân 。 故cố 言ngôn 歡hoan 喜hỷ 奉phụng 行hành 。 若nhược 約ước 事sự 相tướng 解giải 者giả 。 如như 許hứa 多đa 人nhân 。 不bất 解giải 歡hoan 喜hỷ 。 番phiên 投đầu 自tự 歸quy 。 名danh 為vi 奉phụng 行hành 。 又hựu 有hữu 人nhân 言ngôn 。
依y 法Pháp 修tu 行hành 。 名danh 為vi 奉phụng 行hành 。 若nhược 如như 理lý 者giả 。 如như 今kim 即tức 不bất 分phân 。 更cánh 有hữu 天thiên 。 人nhân 。 阿a 修tu 羅la 等đẳng 。 若nhược 作tác 相tương/tướng 解giải 。 無vô 有hữu 是thị 處xứ 。 如Như 來Lai 設thiết 教giáo 。 皆giai 約ước 當đương 身thân 。 自tự 化hóa 自tự 度độ 。 祗chi 不bất 能năng 自tự 悟ngộ 。 要yếu 須tu 大đại 善Thiện 知Tri 識Thức 指chỉ 示thị 。 然nhiên 始thỉ 見kiến 路lộ 。 佛Phật 教giáo 如như 是thị 。 普phổ 願nguyện 勿vật 疑nghi 。 故cố 以dĩ 記ký 耳nhĩ 。
金kim 剛cang 經kinh 注chú 頌tụng 勘khám 校giáo 釋thích 畢tất 。
〔# 錄lục 文văn 完hoàn 〕#