金Kim 剛Cang 錍Bề 論Luận 私Tư 記Ký
Quyển 0001
唐Đường 明Minh 曠Khoáng 記Ký 日Nhật 本Bổn 辯Biện 才Tài 會Hội
金kim 剛cang 錍bề 者giả 圓viên 實thật 教giáo 觀quán 之chi 標tiêu 準chuẩn 而nhi 令linh 羣quần 迷mê 決quyết 卻khước 無vô 明minh 之chi 眼nhãn 瞙# 見kiến 得đắc 佛Phật 性tánh 之chi 指chỉ 頭đầu 之chi 玄huyền 論luận 也dã 盖# 摩ma 訶ha 衍diễn 諸chư 教giáo 中trung 宣tuyên 揚dương 此thử 宗tông 無vô 盛thịnh 於ư 雙song 林lâm 極cực 唱xướng 矣hĩ 而nhi 其kỳ 文văn 浩hạo 博bác 散tán 漫mạn 傍bàng 洎kịp 帶đái 權quyền 說thuyết 故cố 其kỳ 學học 之chi 者giả 或hoặc 隔cách 礙ngại 互hỗ 融dung 之chi 旨chỉ 躊trù 躇trừ 偏thiên 固cố 之chi 域vực 不bất 亦diệc 謬mậu 乎hồ 。 荊kinh 溪khê 尊tôn 者giả 為vi 之chi 痛thống 惻trắc 一nhất 時thời 託thác 夢mộng 寐mị 寄ký 野dã 客khách 循tuần 環hoàn 研nghiên 覈# 至chí 矣hĩ 盡tận 矣hĩ 其kỳ 中trung 教giáo 誡giới 諄# 諄# 處xứ 有hữu 文văn 理lý 鬱uất 乎hồ 叵phả 辨biện 者giả 及cập 剡# 川xuyên 曠khoáng 公công 私tư 記ký 出xuất 分phần/phân 科khoa 精tinh 悉tất 釋thích 義nghĩa 簡giản 遠viễn 彼bỉ 鬱uất 乎hồ 者giả 於ư 是thị 乎hồ 豁hoát 如như 也dã 然nhiên 舊cựu 本bổn 頗phả 多đa 錯thác 脫thoát 讀đọc 者giả 憾hám 焉yên 張trương 府phủ 辯biện 才tài 學học 生sanh 因nhân 講giảng 次thứ 訂# 之chi 補bổ 之chi 會hội 之chi 論luận 文văn 為vi 一nhất 本bổn 以dĩ 流lưu 于vu 世thế 世thế 能năng 用dụng 焉yên 則tắc 體thể 會hội 性tánh 遍biến 教giáo 觀quán 庶thứ 乎hồ 不bất 難nan 矣hĩ 剞# 劂# 業nghiệp 成thành 請thỉnh 敘tự 於ư 余dư 余dư 也dã 有hữu 舊cựu 不bất 得đắc 固cố 拒cự 援viện 筆bút 隨tùy 喜hỷ 焉yên 以dĩ 誌chí 歲tuế 月nguyệt 云vân 。
文văn 化hóa 二nhị 年niên 太thái 歲tuế 次thứ 乙ất 丑sửu 春xuân 正chánh 月nguyệt 既ký 望vọng 賜tứ 紫tử 前tiền 立lập 政chánh 澹đạm 空không 應ưng 廷đình 瑞thụy 書thư 于vu 琵tỳ 琶bà 湖hồ 東đông 薝chiêm 蔔bặc 園viên 中trung
凡phàm 例lệ
-# 一nhất 此thử 論luận 流lưu 布bố 者giả 數số 本bổn 互hỗ 有hữu 少thiểu 異dị 今kim 簡giản 其kỳ 優ưu 者giả 而nhi 從tùng 之chi 。
-# 一nhất 私tư 記ký 山sơn 家gia 論luận 註chú 本bổn 互hỗ 有hữu 同đồng 異dị 彼bỉ 是thị 而nhi 此thử 非phi 者giả 依y 彼bỉ 改cải 之chi 義nghĩa 涉thiệp 兩lưỡng 可khả 者giả 標tiêu 之chi 上thượng 方phương 兩lưỡng 本bổn 俱câu 誤ngộ 者giả 敢cảm 依y 義nghĩa 正chánh 之chi 。
-# 一nhất 論luận 記ký 中trung 引dẫn 用dụng 諸chư 文văn 多đa 取thủ 意ý 引dẫn 之chi 然nhiên 其kỳ 義nghĩa 不bất 通thông 者giả 據cứ 本bổn 文văn 改cải 之chi 。
-# 一nhất 私tư 記ký 科khoa 目mục 間gian 有hữu 缺khuyết 遺di 者giả 傍bàng 取thủ 性tánh 庵am 息tức 公công 或hoặc 以dĩ 曾tằng 所sở 聞văn 私tư 補bổ 之chi 仍nhưng 上thượng 加gia △# 下hạ 加gia ﹂# 以dĩ 分phân 之chi 。
-# 一nhất 論luận 題đề 私tư 記ký 云vân 金kim 錍bề 論luận 註chú 本bổn 云vân 金kim 剛cang 錍bề 論luận 其kỳ 餘dư 竝tịnh 云vân 金kim 剛cang 錍bề 今kim 從tùng 註chú 本bổn 以dĩ 有hữu 偏thiên 權quyền 疑nghi 碎toái 加gia 之chi 以dĩ 剛cang 之chi 言ngôn 也dã 。
-# 一nhất 註chú 本bổn 不bất 載tái 撰soạn 號hiệu 以dĩ 起khởi 首thủ 六lục 字tự 當đương 撰soạn 號hiệu 也dã 今kim 從tùng 之chi 不bất 立lập 撰soạn 號hiệu 科khoa 蓋cái 為vi 是thị 也dã 。
凡phàm 例lệ 畢tất
金Kim 剛Cang 錍Bề 論Luận 私Tư 記Ký 會Hội 本Bổn 卷quyển 上thượng
唐đường 。 天thiên 台thai 沙Sa 門Môn 。 荊kinh 谿khê 大đại 師sư 。 撰soạn 。
門môn 人nhân 。 明minh 曠khoáng 法Pháp 師sư 。 記ký 。
日nhật 域vực 張trương 府phủ 。 釋thích 。 辯biện 才tài 。 會hội 。
○# 就tựu 文văn 為vi 二nhị 初sơ 題đề 目mục 次thứ 入nhập 文văn 解giải 釋thích 。
△# 初sơ 又hựu 二nhị 初sơ 題đề 目mục 。
金kim 剛cang 錍bề 論luận
言ngôn 金kim 錍bề 者giả 涅Niết 槃Bàn 第đệ 八bát 如Như 來Lai 性tánh 品phẩm 迦Ca 葉Diếp 問vấn 佛Phật 云vân 何hà 佛Phật 性tánh 難nan 見kiến 難nan 入nhập 佛Phật 言ngôn 如như 百bách 盲manh 人nhân 為vi 治trị 眼nhãn 故cố 造tạo 詣nghệ 良lương 醫y 良lương 醫y 即tức 以dĩ 金kim 錍bề 抉# 其kỳ 眼nhãn 瞙# 一nhất 指chỉ 示thị 之chi 問vấn 言ngôn 見kiến 不bất 答đáp 言ngôn 不bất 見kiến 復phục 以dĩ 二nhị 指chỉ 三tam 指chỉ 示thị 之chi 問vấn 言ngôn 見kiến 不bất 答đáp 言ngôn 少thiểu 見kiến 章chương 安an 云vân 初sơ 指chỉ 如như 空không 觀quán 故cố 云vân 不bất 見kiến 三tam 指chỉ 譬thí 圓viên 教giáo 十thập 住trụ 三tam 觀quán 分phần/phân 證chứng 故cố 云vân 少thiểu 見kiến 別biệt 教giáo 十thập 住trụ 猶do 未vị 能năng 見kiến 也dã 。
○# 次thứ 註chú 解giải 題đề 目mục 。
圓viên 伊y 金kim 錍bề 以dĩ 抉# 四tứ 眼nhãn 無vô 明minh 之chi 瞙# 令linh 一nhất 切thiết 處xứ 悉tất 見kiến 遮già 那na 佛Phật 性tánh 之chi 指chỉ 偏thiên 權quyền 疑nghi 碎toái 加gia 之chi 以dĩ 剛cang 假giả 夢mộng 寄ký 客khách 立lập 以dĩ 賓tân 主chủ 觀quán 者giả 恕thứ 之chi 。
言ngôn 圓viên 伊y 等đẳng 者giả 圓viên 伊y 即tức 金kim 錍bề 竝tịnh 譬thí 三tam 德đức 之chi 教giáo 西tây 方phương 伊y 字tự 猶do 如như 鐺# 脚cước 仍nhưng 有hữu 遊du [糸*系]# 相tương/tướng 伴bạn 可khả 譬thí 圓viên 教giáo 三tam 德đức 不bất 縱túng/tung 不bất 橫hoạnh/hoành 義nghĩa 通thông 六lục 即tức 見kiến 開khai 顯hiển 理lý 名danh 為vi 佛Phật 眼nhãn 故cố 大đại 經Kinh 云vân 學học 大Đại 乘Thừa 者giả 。 雖tuy 是thị 肉nhục 眼nhãn 。 名danh 為vi 佛Phật 眼nhãn 迷mê 此thử 理lý 教giáo 名danh 餘dư 四tứ 眼nhãn 煩phiền 惑hoặc 雖tuy 多đa 無vô 明minh 攝nhiếp 盡tận 四tứ 眼nhãn 見kiến 別biệt 由do 同đồng 體thể 無vô 明minh 故cố 以dĩ 金kim 剛cang 教giáo 錍bề 抉# 四tứ 眼nhãn 之chi 無vô 明minh 令linh 歸quy 佛Phật 眼nhãn 種chủng 智trí 性tánh 外ngoại 無vô 法pháp 故cố 云vân 悉tất 見kiến 破phá 偏thiên 小tiểu 執chấp 故cố 立lập 剛cang 名danh 絕tuyệt 四tứ 離ly 百bách 故cố 夢mộng 為vi 表biểu 心tâm 遊du 理lý 外ngoại 而nhi 立lập 客khách 號hiệu 緣duyên 性tánh 決quyết 疑nghi 乃nãi 稱xưng 為vi 主chủ 也dã 。
○# 次thứ 入nhập 文văn 解giải 釋thích 為vi 三tam 初sơ 序tự 分phần/phân 次thứ 曾tằng 於ư 下hạ 正chánh 宗tông 三tam 於ư 是thị 下hạ 流lưu 通thông 初sơ 又hựu 二nhị 初sơ 謙khiêm 己kỷ 述thuật 意ý 二nhị 初sơ 謙khiêm 己kỷ 。
天thiên 台thai 沙Sa 門Môn 湛trạm 然nhiên 自tự 濫lạm 霑triêm 釋thích 典điển 積tích 有hữu 歲tuế 年niên 未vị 嘗thường 不bất 以dĩ 佛Phật 性tánh 義nghĩa 經kinh 懷hoài 。
嘗thường 猶do 曾tằng 也dã 以dĩ 猶do 用dụng 也dã 。
○# 次thứ 述thuật 意ý 。
恐khủng 不bất 了liễu 之chi 徒đồ 為vi 苦khổ 行hạnh 。
有hữu 二nhị 義nghĩa 一nhất 迷mê 自tự 己kỷ 何hà 故cố 以dĩ 佛Phật 性tánh 經kinh 懷hoài 為vi 萬vạn 行hạnh 之chi 本bổn 二nhị 兼kiêm 他tha 若nhược 自tự 他tha 不bất 了liễu 竝tịnh 行hành 無vô 理lý 印ấn 乃nãi 同đồng 魔ma 外ngoại 故cố 云vân 徒đồ 為vi 徒đồ 者giả 空không 也dã 。
○# 次thứ 正chánh 明minh 功công 能năng 二nhị 初sơ 總tổng 明minh 佛Phật 性tánh 。
大đại 教giáo 斯tư 立lập 功công 在tại 於ư 茲tư 。
為vi 顯hiển 文văn 教giáo 所sở 依y 是thị 故cố 云vân 大đại 。
○# 次thứ 明minh 為vi 諸chư 法pháp 歸quy 趣thú 二nhị 初sơ 雙song 舉cử 法pháp 譬thí 明minh 行hành 法pháp 所sở 歸quy 。
萬vạn 派phái 之chi 通thông 途đồ 眾chúng 流lưu 之chi 歸quy 趣thú 諸chư 法pháp 。 之chi 大đại 旨chỉ 造tạo 行hành 之chi 所sở 期kỳ 。
○# 次thứ 示thị 自tự 他tha 宗tông 趣thú 。
若nhược 是thị 思tư 之chi 依y 而nhi 觀quán 之chi 則tắc 凡phàm 聖thánh 一nhất 如như 色sắc 香hương 泯mẫn 淨tịnh 阿A 鼻Tỳ 依y 正chánh 全toàn 處xứ 極cực 聖thánh 之chi 自tự 心tâm 毗tỳ 盧lô 身thân 土thổ/độ 不bất 逾du 凡phàm 下hạ 之chi 一nhất 念niệm 。
百bách 界giới 三tam 千thiên 剎sát 那na 體thể 具cụ 故cố 云vân 阿A 鼻Tỳ 依y 正chánh 全toàn 處xứ 極cực 聖thánh 之chi 自tự 心tâm 處xứ 猶do 在tại 也dã 非phi 但đãn 凡phàm 下hạ 在tại 極cực 聖thánh 極cực 聖thánh 亦diệc 在tại 凡phàm 下hạ 問vấn 凡phàm 具cụ 聖thánh 性tánh 阿A 鼻Tỳ 燒thiêu 煑chử 其kỳ 性tánh 如như 何hà 答đáp 從tùng 事sự 從tùng 迷mê 有hữu 燒thiêu 不bất 燒thiêu 從tùng 理lý 從tùng 悟ngộ 無vô 燒thiêu 不bất 燒thiêu 若nhược 爾nhĩ 凡phàm 下hạ 竝tịnh 事sự 性tánh 遍biến 云vân 何hà 答đáp 言ngôn 性tánh 遍biến 者giả 謂vị 理lý 性tánh 也dã 覺giác 智trí 家gia 性tánh 故cố 名danh 佛Phật 性tánh 如như 火hỏa 家gia 性tánh 遍biến 於ư 竹trúc 木mộc 淹yêm 破phá 竹trúc 木mộc 火hỏa 性tánh 何hà 傷thương 燒thiêu 煑chử 眾chúng 生sanh 性tánh 理lý 天thiên 然nhiên 不bất 受thọ 衰suy 惱não 若nhược 爾nhĩ 生sanh 性tánh 佛Phật 性tánh 如như 何hà 相tương/tướng 即tức 答đáp 木mộc 性tánh 火hỏa 性tánh 本bổn 來lai 相tương/tướng 即tức 水thủy 流lưu 竹trúc 木mộc 火hỏa 性tánh 宛uyển 然nhiên 而nhi 無vô 淹yêm 失thất 由do 理lý 在tại 於ư 事sự 故cố 得đắc 凡phàm 下hạ 燒thiêu 煑chử 之chi 名danh 若nhược 全toàn 事sự 成thành 理lý 云vân 何hà 彼bỉ 此thử 若nhược 爾nhĩ 涅Niết 槃Bàn 何hà 故cố 對đối 生sanh 論luận 性tánh 答đáp 恐khủng 生sanh 迷mê 性tánh 是thị 故cố 對đối 論luận 約ước 證chứng 約ước 理lý 譬thí 如như 虗hư 空không 空không 外ngoại 無vô 法pháp 若nhược 爾nhĩ 但đãn 燒thiêu 眾chúng 生sanh 不bất 燒thiêu 佛Phật 性tánh 正chánh 燒thiêu 生sanh 時thời 其kỳ 體thể 如như 何hà 答đáp 體thể 性tánh 形hình 如như 空không 燒thiêu 熱nhiệt 無vô 當đương 燒thiêu 時thời 達đạt 燒thiêu 燒thiêu 即tức 非phi 燒thiêu 順thuận 事sự 受thọ 燒thiêu 性tánh 乃nãi 隨tùy 緣duyên 理lý 無vô 失thất 沒một 如như 人nhân 縛phược 賊tặc 縛phược 惡ác 身thân 心tâm 善thiện 性tánh 隨tùy 心tâm 本bổn 不bất 受thọ 縛phược 縛phược 亦diệc 虗hư 設thiết 若nhược 執chấp 若nhược 縛phược 心tâm 遊du 天thiên 際tế 也dã 。
○# 次thứ 正chánh 宗tông 又hựu 二nhị 。
△# 初sơ 正chánh 因nhân 體thể 遍biến 四tứ 初sơ 無vô 情tình 有hữu 性tánh 三tam 初sơ 問vấn 答đáp 二nhị 初sơ 立lập 問vấn 由do 。
曾tằng 於ư 靜tĩnh 夜dạ 久cửu 而nhi 思tư 之chi 思tư 之chi 。 未vị 已dĩ 恍hoảng 焉yên 如như 睡thụy 不bất 覺giác 寱nghệ 云vân 無vô 情tình 有hữu 性tánh 。
言ngôn 靜tĩnh 夜dạ 等đẳng 者giả 達đạt 事sự 唯duy 性tánh 為vi 靜tĩnh 無vô 明minh 全toàn 在tại 名danh 夜dạ 積tích 集tập 此thử 觀quán 云vân 久cửu 緣duyên 理lý 愍mẫn 物vật 不bất 計kế 性tánh 實thật 如như 睡thụy 了liễu 說thuyết 實thật 相tướng 實thật 相tướng 體thể 寂tịch 故cố 云vân 不bất 覺giác 也dã 。
○# 次thứ 正chánh 述thuật 問vấn 答đáp 二nhị 初sơ 問vấn 二nhị 初sơ 總tổng 標tiêu 問vấn 人nhân 之chi 名danh 。
仍nhưng 於ư 睡thụy 夢mộng 忽hốt 見kiến 一nhất 人nhân 云vân 僕bộc 野dã 客khách 也dã 。
○# 次thứ 述thuật 所sở 表biểu 。
容dung 儀nghi 麤thô 獷quánh 進tiến 退thoái 不bất 恆hằng 逼bức 前tiền 平bình 立lập 謂vị 余dư 曰viết 向hướng 來lai 忽hốt 聞văn 無vô 情tình 有hữu 性tánh 仁nhân 所sở 述thuật 耶da 。
麤thô 獷quánh 表biểu 心tâm 遊du 理lý 外ngoại 不bất 恆hằng 表biểu 身thân 口khẩu 疎sơ 遺di 逼bức 前tiền 平bình 立lập 表biểu 自tự 恃thị 輕khinh 他tha 。
○# 次thứ 略lược 答đáp 。
余dư 曰viết 然nhiên 。
△# 二nhị 問vấn 答đáp 二nhị 。
初sơ 執chấp 涅Niết 槃Bàn 權quyền 文văn 為vi 難nạn/nan 。
客khách 曰viết 僕bộc 忝thiểm 尋tầm 釋thích 教giáo 薄bạc 究cứu 根căn 源nguyên 盛thịnh 演diễn 斯tư 宗tông 豈khởi 過quá 雙song 林lâm 最tối 後hậu 極cực 唱xướng 究cứu 竟cánh 之chi 談đàm 而nhi 云vân 佛Phật 性tánh 非phi 謂vị 無vô 情tình 仁nhân 何hà 獨độc 言ngôn 無vô 情tình 有hữu 性tánh 耶da 。
○# 次thứ 答đáp 二nhị 初sơ 引dẫn 古cổ 縱túng/tung 斥xích 。
余dư 曰viết 古cổ 人nhân 尚thượng 云vân 一nhất 闡xiển 提đề 無vô 云vân 無vô 情tình 無vô 未vị 足túc 可khả 怪quái 。
○# 次thứ 引dẫn 正chánh 教giáo 示thị 。
然nhiên 以dĩ 教giáo 分phần/phân 大đại 小tiểu 其kỳ 言ngôn 碩# 乖quai 若nhược 云vân 無vô 情tình 即tức 不bất 應ưng 云vân 有hữu 性tánh 若nhược 云vân 有hữu 性tánh 即tức 不bất 合hợp 云vân 無vô 情tình 。
碩# 大đại 也dã 若nhược 云vân 等đẳng 者giả 迷mê 悟ngộ 相tương/tướng 奪đoạt 從tùng 迷mê 從tùng 事sự 謂vị 情tình 無vô 情tình 何hà 性tánh 之chi 有hữu 從tùng 悟ngộ 從tùng 理lý 情tình 無vô 一nhất 如như 孰thục 分phần/phân 彼bỉ 此thử 更cánh 計kế 情tình 無vô 故cố 云vân 不bất 合hợp 。
△# 三tam 問vấn 答đáp 二nhị 初sơ 重trọng/trùng 徵trưng 。
客khách 曰viết 涅Niết 槃Bàn 部bộ 大đại 云vân 何hà 竝tịnh 列liệt 。
涅Niết 槃Bàn 部bộ 屬thuộc 大Đại 乘Thừa 何hà 故cố 竝tịnh 明minh 墻tường 壁bích 非phi 性tánh 。
○# 次thứ 重trọng/trùng 答đáp 二nhị 初sơ 敘tự 意ý 總tổng 非phi 。
余dư 曰viết 以dĩ 子tử 不bất 閑nhàn 佛Phật 性tánh 進tiến 否phủ/bĩ 教giáo 部bộ 權quyền 實thật 故cố 使sử 同đồng 於ư 常thường 人nhân 疑nghi 之chi 今kim 具cụ 為vi 子tử 委ủy 引dẫn 經kinh 文văn 使sử 後hậu 代đại 好hảo/hiếu 引dẫn 此thử 文văn 證chứng 佛Phật 性tánh 非phi 無vô 情tình 者giả 善thiện 得đắc 經kinh 旨chỉ 不bất 昧muội 理lý 性tánh 知tri 余dư 所sở 立lập 善thiện 符phù 經kinh 宗tông 。
○# 次thứ 引dẫn 經kinh 二nhị 初sơ 總tổng 引dẫn 證chứng 同đồng 。
今kim 立lập 眾chúng 生sanh 正chánh 因nhân 體thể 徧biến 經kinh 文văn 竝tịnh 以dĩ 虗hư 空không 譬thí 之chi 。
○# 次thứ 正chánh 引dẫn 二nhị 初sơ 引dẫn 佛Phật 說thuyết 會hội 正chánh 因nhân 同đồng 。
故cố 三tam 十thập 一nhất 迦Ca 葉Diếp 品phẩm 云vân 眾chúng 生sanh 佛Phật 性tánh 。 猶do 如như 虗hư 空không 非phi 內nội 非phi 外ngoại 。 若nhược 內nội 外ngoại 者giả 云vân 何hà 得đắc 名danh 。 一nhất 切thiết 處xứ 有hữu 。 請thỉnh 觀quán 有hữu 之chi 一nhất 字tự 虗hư 空không 何hà 所sở 不bất 収thâu 故cố 知tri 經kinh 文văn 不bất 許hứa 唯duy 內nội 專chuyên 外ngoại 故cố 云vân 非phi 內nội 外ngoại 等đẳng 及cập 云vân 如như 空không 既ký 云vân 眾chúng 生sanh 佛Phật 性tánh 。 豈khởi 非phi 理lý 性tánh 正chánh 因nhân 。
○# 次thứ 明minh 迦Ca 葉Diếp 設thiết 難nạn/nan 二nhị 初sơ 明minh 難nạn/nan 由do 。
次thứ 迦Ca 葉Diếp 問vấn 曰viết 云vân 何hà 名danh 為vi 。 猶do 如như 虗hư 空không 佛Phật 乃nãi 以dĩ 果quả 地địa 無vô 礙ngại 而nhi 答đáp 迦Ca 葉Diếp 豈khởi 非phi 正chánh 因nhân 因nhân 果quả 不bất 二nhị 由do 佛Phật 果Quả 答đáp 迦Ca 葉Diếp 乃nãi 以dĩ 權quyền 智trí 斷đoạn 果quả 果quả 上thượng 緣duyên 了liễu 悉tất 皆giai 是thị 有hữu 難nạn/nan 佛Phật 空không 喻dụ 法pháp 喻dụ 不bất 齊tề 。
如Như 來Lai 說thuyết 圓viên 實thật 果quả 力Lực 、 無Vô 畏Úy 等đẳng 。 答đáp 虗hư 空không 喻dụ 迦Ca 葉Diếp 舉cử 權quyền 教giáo 果quả 難nạn/nan 使sử 不bất 齊tề 。
○# 次thứ 明minh 迦Ca 葉Diếp 立lập 難nạn/nan 二nhị 初sơ 立lập 難nạn/nan 。
故cố 迦Ca 葉Diếp 云vân 如Như 來Lai 佛Phật 性tánh 涅Niết 槃Bàn 是thị 有hữu 虗hư 空không 應ưng 當đương 亦diệc 是thị 有hữu 耶da 。
○# 次thứ 明minh 佛Phật 答đáp 二nhị 初sơ 雙song 標tiêu 兩lưỡng 意ý 。
佛Phật 先tiên 順thuận 問vấn 答đáp 次thứ 復phục 宗tông 明minh 空không 。
○# 次thứ 雙song 釋thích 二nhị 初sơ 釋thích 初sơ 意ý 二nhị 初sơ 引dẫn 經kinh 權quyền 文văn 三tam 義nghĩa 。
先tiên 順thuận 問vấn 云vân 為vi 非phi 涅Niết 槃Bàn 說thuyết 為vi 涅Niết 槃Bàn 非phi 涅Niết 槃Bàn 。 者giả 謂vị 有hữu 為vi 煩phiền 惱não 為vi 非phi 如Như 來Lai 說thuyết 。 為vi 如Như 來Lai 非phi 如Như 來Lai 者giả 謂vị 闡xiển 提đề 二Nhị 乘Thừa 為vi 非phi 佛Phật 性tánh 說thuyết 為vi 佛Phật 性tánh 非phi 佛Phật 性tánh 者giả 謂vị 墻tường 壁bích 瓦ngõa 石thạch 。
○# 次thứ 問vấn 出xuất 經kinh 意ý 有hữu 權quyền 有hữu 實thật 二nhị 初sơ 問vấn 出xuất 經kinh 意ý 。
今kim 問vấn 若nhược 瓦ngõa 石thạch 永vĩnh 非phi 二Nhị 乘Thừa 煩phiền 惱não 亦diệc 永vĩnh 非phi 耶da 故cố 知tri 經kinh 文văn 寄ký 方phương 便tiện 教giáo 說thuyết 三tam 對đối 治trị 暫tạm 說thuyết 三tam 有hữu 以dĩ 斥xích 三tam 非phi 故cố 此thử 文văn 後hậu 便tiện 即tức 結kết 云vân 一nhất 切thiết 世thế 間gian 。 無vô 非phi 虗hư 空không 對đối 於ư 虗hư 空không 佛Phật 意ý 以dĩ 瓦ngõa 石thạch 等đẳng 三tam 以dĩ 為vi 所sở 對đối 故cố 云vân 對đối 於ư 虗hư 空không 是thị 則tắc 一nhất 切thiết 無vô 非phi 如Như 來Lai 等đẳng 三tam 。
○# 次thứ 重trọng/trùng 難nạn/nan 四tứ 初sơ 難nạn/nan 令linh 空không 成thành 有hữu 順thuận 權quyền 智trí 斷đoạn 。
迦Ca 葉Diếp 復phục 以dĩ 四tứ 大đại 為vi 竝tịnh 令linh 空không 成thành 有hữu 故cố 迦Ca 葉Diếp 云vân 世thế 間gian 亦diệc 無vô 非phi 四tứ 大đại 對đối 四tứ 大đại 是thị 有hữu 虗hư 空không 是thị 無vô 對đối 何hà 不bất 名danh 有hữu 迦Ca 葉Diếp 意ý 以dĩ 空không 無vô 對đối 故cố 有hữu 之chi 大đại 也dã 。
初sơ 言ngôn 世thế 間gian 亦diệc 無vô 者giả 迦Ca 葉Diếp 見kiến 佛Phật 。 對đối 大đại 虗hư 空không 立lập 世thế 間gian 空không 世thế 間gian 之chi 空không 名danh 四tứ 大đại 空không 以dĩ 為vi 所sở 對đối 大đại 虗hư 之chi 空không 是thị 一nhất 大đại 空không 以dĩ 為vi 能năng 對đối 所sở 對đối 空không 者giả 良lương 由do 能năng 對đối 故cố 云vân 世thế 間gian 亦diệc 無vô 等đẳng 世thế 間gian 即tức 四tứ 大đại 空không 非phi 四tứ 大đại 對đối 即tức 大đại 虗hư 空không 四tứ 大đại 下hạ 竝tịnh 四tứ 大đại 是thị 有hữu 對đối 法pháp 對đối 空không 亦diệc 名danh 空không 大đại 虗hư 體thể 無vô 對đối 對đối 四tứ 大đại 應ưng 名danh 有hữu 故cố 文văn 結kết 云vân 空không 無vô 對đối 故cố 有hữu 之chi 大đại 也dã 例lệ 如như 正chánh 因nhân 雖tuy 譬thí 虗hư 空không 空không 非phi 斷đoạn 無vô 亦diệc 可khả 類loại 權quyền 緣duyên 了liễu 而nhi 得đắc 名danh 有hữu 文văn 中trung 四tứ 空không 為vi 竝tịnh 初sơ 兩lưỡng 句cú 牒điệp 佛Phật 所sở 立lập 四tứ 大đại 二nhị 句cú 兩lưỡng 竝tịnh 難nạn/nan 何hà 不bất 名danh 有hữu 結kết 空không 成thành 有hữu 初sơ 意ý 者giả 非phi 大đại 對đối 大đại 令linh 世thế 亦diệc 無vô (# 非phi 大đại 即tức 大đại 虗hư 世thế 間gian 即tức 四tứ 大đại )# 次thứ 意ý 者giả 四tứ 大đại 有hữu 虗hư 無vô 對đối 對đối 大đại 亦diệc 有hữu 故cố 云vân 何hà 不bất 名danh 有hữu 餘dư 二nhị 如như 文văn 。
○# 二nhị 明minh 佛Phật 順thuận 答đáp 。
佛Phật 於ư 此thử 後hậu 捨xả 喻dụ 從tùng 法pháp 廣quảng 明minh 涅Niết 槃Bàn 不bất 同đồng 虗hư 空không 若nhược 涅Niết 槃Bàn 不bất 同đồng 餘dư 二nhị 亦diệc 異dị 。
○# 三tam 引dẫn 前tiền 結kết 難nan 會hội 歸quy 實thật 意ý 。
故cố 知tri 經kinh 以dĩ 正chánh 因nhân 結kết 難nạn/nan 一nhất 切thiết 世thế 間gian 。 何hà 所sở 不bất 攝nhiếp 豈khởi 隔cách 煩phiền 惱não 及cập 二Nhị 乘Thừa 乎hồ 虗hư 空không 之chi 言ngôn 何hà 所sở 不bất 該cai 安an 棄khí 墻tường 壁bích 瓦ngõa 石thạch 等đẳng 耶da 。
○# 四tứ 辨biện 實thật 正chánh 因nhân 異dị 權quyền 緣duyên 了liễu 。
佛Phật 後hậu 復phục 云vân 空không 與dữ 涅Niết 槃Bàn 雖tuy 俱câu 非phi 世thế 攝nhiếp 涅Niết 槃Bàn 如Như 來Lai 有hữu 證chứng 有hữu 見kiến 虗hư 空không 常thường 故cố 是thị 故cố 不bất 然nhiên 豈khởi 非phi 正chánh 與dữ 緣duyên 了liễu 不bất 同đồng 。
如Như 來Lai 涅Niết 槃Bàn 。 權quyền 教giáo 緣duyên 了liễu 常thường 住trụ 虗hư 空không 即tức 實thật 理lý 正chánh 因nhân 故cố 不bất 同đồng 也dã 。
○# 次thứ 復phục 宗tông 三tam 初sơ 出xuất 邪tà 空không 遮già 於ư 外ngoại 計kế 三tam 初sơ 舉cử 來lai 意ý 。
次thứ 佛Phật 復phục 宗tông 顯hiển 空không 非phi 有hữu 故cố 恐khủng 世thế 人nhân 以dĩ 邪tà 計kế 空không 為vi 佛Phật 性tánh 喻dụ 更cánh 以dĩ 一nhất 十thập 復phục 次thứ 而nhi 遮già 其kỳ 非phi 。
○# 次thứ 正chánh 明minh 邪tà 空không 自tự 有hữu 十thập 文văn 。
△# 初sơ 破phá 心tâm 所sở 。
初sơ 云vân 世thế 人nhân 言ngôn 虗hư 空không 者giả 名danh 為vi 無vô 色sắc 無vô 對đối 不bất 可khả 見kiến 佛Phật 言ngôn 此thử 即tức 心tâm 所sở 三tam 世thế 所sở 攝nhiếp 語ngữ 似tự 心tâm 所sở 故cố 佛Phật 破phá 之chi 世thế 言ngôn 身thân 內nội 何hà 殊thù 心tâm 所sở 。
初sơ 言ngôn 語ngữ 似tự 等đẳng 者giả 無vô 色sắc 等đẳng 故cố 似tự 無vô 表biểu 色sắc 不bất 相tương 應ứng 行hành 。 心tâm 所sở 法pháp 也dã 一nhất 一nhất 文văn 云vân 世thế 言ngôn 者giả 結kết 斥xích 偏thiên 執chấp 有hữu 情tình 為vi 佛Phật 性tánh 者giả 。
△# 二nhị 破phá 光quang 明minh 。
復phục 次thứ 外ngoại 道đạo 言ngôn 虗hư 空không 者giả 即tức 是thị 光quang 明minh 佛Phật 言ngôn 亦diệc 是thị 色sắc 法pháp 世thế 言ngôn 身thân 內nội 何hà 殊thù 色sắc 法pháp 。
第đệ 二nhị 計kế 空không 是thị 光quang 明minh 也dã 。
△# 三tam 破phá 住trú 處xứ 。
有hữu 云vân 住trú 處xứ 世thế 言ngôn 身thân 內nội 豈khởi 非phi 住trú 處xứ 。
第đệ 三tam 計kế 空không 住trụ 於ư 空không 處xứ 。
△# 四tứ 破phá 次thứ 第đệ 。
有hữu 云vân 次thứ 第đệ 世thế 言ngôn 身thân 內nội 必tất 須tu 隨tùy 身thân 剎sát 那na 時thời 運vận 。
第đệ 四tứ 計kế 空không 次thứ 第đệ 不bất 亂loạn 故cố 舉cử 剎sát 那na 隨tùy 滅diệt 隨tùy 空không 而nhi 難nạn/nan 世thế 執chấp 。
△# 五ngũ 破phá 三tam 處xứ 。
有hữu 云vân 不bất 離ly 三tam 法pháp 一nhất 空không 二nhị 實thật 三tam 空không 實thật 佛Phật 言ngôn 若nhược 言ngôn 空không 者giả 有hữu 處xứ 無vô 故cố 若nhược 言ngôn 實thật 者giả 空không 處xứ 無vô 故cố 若nhược 言ngôn 空không 實thật 二nhị 處xứ 無vô 故cố 世thế 言ngôn 身thân 內nội 猶do 闕khuyết 外ngoại 計kế 空không 及cập 二nhị 俱câu 。
第đệ 五ngũ 三tam 法pháp 。 者giả 一nhất 計kế 空không 處xứ 是thị 空không 二nhị 計kế 實thật 處xứ 是thị 空không 三tam 俱câu 計kế 二nhị 皆giai 空không 。
△# 六lục 破phá 可khả 作tác 。
有hữu 云vân 作tác 法pháp 如như 去khứ 舍xá 等đẳng 世thế 言ngôn 身thân 沒một 與dữ 真chân 相tương 應ứng 則tắc 同đồng 作tác 法pháp 。
第đệ 六lục 言ngôn 作tác 法pháp 者giả 除trừ 物vật 方phương 空không 類loại 如như 造tạo 作tác 故cố 以dĩ 除trừ 舍xá 而nhi 用dụng 釋thích 之chi 。
△# 七thất 破phá 無vô 礙ngại 處xứ 。
有hữu 云vân 無vô 礙ngại 處xứ 佛Phật 言ngôn 有hữu 分phần/phân 有hữu 具cụ 若nhược 具cụ 分phần/phân 者giả 餘dư 處xứ 無vô 故cố 世thế 言ngôn 身thân 內nội 餘dư 處xứ 則tắc 無vô 。
第đệ 七thất 言ngôn 無vô 礙ngại 處xứ 者giả 顯hiển 有hữu 處xứ 無vô 空không 也dã 言ngôn 有hữu 分phần/phân 有hữu 具cụ 者giả 如như 身thân 舍xá 中trung 空không 名danh 為vi 分phần/phân 空không 大đại 虗hư 中trung 空không 是thị 具cụ 空không 也dã 。
△# 八bát 破phá 與dữ 有hữu 竝tịnh 合hợp 。
有hữu 云vân 與dữ 有hữu 竝tịnh 合hợp 佛Phật 言ngôn 合hợp 有hữu 三tam 種chủng 一nhất 如như 鳥điểu 投đầu 樹thụ 二nhị 如như 羊dương 相tương 觸xúc 三tam 如như 二nhị 指chỉ 已dĩ 合hợp 世thế 言ngôn 身thân 內nội 如như 二nhị 指chỉ 合hợp 。
第đệ 八bát 言ngôn 與dữ 有hữu 竝tịnh 合hợp 者giả 空không 與dữ 有hữu 竝tịnh 也dã 故cố 佛Phật 舉cử 三tam 義nghĩa 難nạn/nan 之chi 雖tuy 俱câu 是thị 竝tịnh 竝tịnh 義nghĩa 不bất 同đồng 其kỳ 義nghĩa 自tự 壞hoại 初sơ 義nghĩa 一nhất 動động 一nhất 不bất 動động 第đệ 二nhị 二nhị 物vật 俱câu 動động 第đệ 三tam 二nhị 物vật 俱câu 不bất 動động 良lương 由do 有hữu 邊biên 有hữu 空không 故cố 得đắc 二nhị 指chỉ 竝tịnh 合hợp 。
△# 九cửu 破phá 器khí 中trung 。
有hữu 云vân 如như 器khí 中trung 空không 世thế 言ngôn 身thân 內nội 何hà 異dị 器khí 中trung 。
第đệ 九cửu 可khả 見kiến 。
△# 十thập 破phá 指chỉ 處xứ 。
有hữu 云vân 所sở 指chỉ 之chi 處xứ 佛Phật 言ngôn 則tắc 有hữu 方phương 面diện 世thế 言ngôn 身thân 中trung 豈khởi 非phi 方phương 面diện 。
第đệ 十thập 指chỉ 處xứ 者giả 隨tùy 指chỉ 方phương 空không 不bất 指chỉ 誰thùy 空không 也dã 。
○# 三tam 結kết 歸quy 。
佛Phật 總tổng 結kết 云vân 從tùng 因nhân 緣duyên 生sanh 。 皆giai 是thị 無vô 常thường 。 故cố 此thử 一nhất 十thập 邪tà 計kế 虗hư 空không 非phi 佛Phật 性tánh 喻dụ 是thị 無vô 常thường 故cố 三tam 世thế 攝nhiếp 故cố 。
如như 文văn 。
○# 次thứ 結kết 示thị 正chánh 空không 。
虗hư 空không 異dị 彼bỉ 徧biến 一nhất 切thiết 處xứ 。 此thử 違vi 迦Ca 葉Diếp 問vấn 復phục 宗tông 符phù 空không 以dĩ 喻dụ 正chánh 因nhân 。
如như 文văn 。
○# 三tam 結kết 責trách 五ngũ 初sơ 責trách 同đồng 邪tà 空không 。
世thế 人nhân 何hà 以dĩ 棄khí 佛Phật 正chánh 教giáo 朋bằng 於ư 邪tà 空không 。
○# 次thứ 責trách 將tương 權quyền 果quả 緣duyên 了liễu 難nạn/nan 實thật 因nhân 果quả 正chánh 因nhân 。
云vân 何hà 乃nãi 以dĩ 智trí 斷đoạn 果quả 上thượng 緣duyên 了liễu 佛Phật 性tánh 以dĩ 難nạn/nan 正chánh 因nhân 如Như 來Lai 是thị 智trí 果quả 涅Niết 槃Bàn 是thị 斷đoạn 果quả 故cố 智trí 斷đoạn 果quả 上thượng 有hữu 緣duyên 了liễu 性tánh 所sở 以dĩ 迦Ca 葉Diếp 難nạn/nan 云vân 如Như 來Lai 佛Phật 性tánh 涅Niết 槃Bàn 是thị 有hữu 。
○# 三tam 結kết 釋thích 引dẫn 文văn 意ý 。
世thế 人nhân 多đa 引dẫn 涅Niết 槃Bàn 為vi 難nạn/nan 故cố 廣quảng 引dẫn 之chi 以dĩ 杜đỗ 餘dư 論luận 子tử 應ưng 不bất 見kiến 涅Niết 槃Bàn 。 之chi 文văn 空không 効hiệu 世thế 人nhân 瓦ngõa 石thạch 之chi 妨phương 緣duyên 了liễu 難nạn/nan 正chánh 殊thù 不bất 相tương 應ứng 此thử 即tức 子tử 不bất 知tri 佛Phật 性tánh 之chi 進tiến 否phủ/bĩ 也dã 。
○# 四tứ 況huống 出xuất 權quyền 意ý 。
況huống 復phục 以dĩ 空không 譬thí 正chánh 緣duyên 了liễu 猶do 局cục 如như 迦Ca 葉Diếp 所sở 引dẫn 三tam 皆giai 有hữu 者giả 此thử 乃nãi 涅Niết 槃Bàn 帶đái 權quyền 門môn 說thuyết 故cố 佛Phật 順thuận 迦Ca 葉Diếp 三tam 皆giai 是thị 有hữu 。
○# 五ngũ 明minh 圓viên 三tam 性tánh 修tu 性tánh 不bất 二nhị 二nhị 初sơ 正chánh 示thị 。
若nhược 頓đốn 教giáo 實thật 說thuyết 本bổn 有hữu 三tam 種chủng 三tam 理lý 元nguyên 遍biến 達đạt 性tánh 成thành 修tu 修tu 三tam 亦diệc 徧biến 。
主chủ 伴bạn 順thuận 物vật 顯hiển 覆phú 適thích 時thời 。
○# 次thứ 明minh 權quyền 示thị 之chi 意ý 二nhị 初sơ 正chánh 明minh 權quyền 示thị 之chi 意ý 。
欲dục 示thị 眾chúng 生sanh 本bổn 有hữu 。 正chánh 性tánh 且thả 云vân 正chánh 徧biến 猶do 如như 虗hư 空không 欲dục 赴phó 末mạt 代đại 以dĩ 順thuận 迦Ca 葉Diếp 豈khởi 非phi 迦Ca 葉Diếp 知tri 機cơ 設thiết 疑nghi 故cố 佛Phật 覆phú 實thật 述thuật 權quyền 緣duyên 了liễu 。
○# 次thứ 引dẫn 教giáo 廣quảng 責trách 二nhị 初sơ 總tổng 責trách 。
此thử 子tử 不bất 知tri 教giáo 之chi 權quyền 實thật 故cố 涅Niết 槃Bàn 中trung 佛Phật 性tánh 之chi 言ngôn 不bất 唯duy 一nhất 種chủng 。
○# 次thứ 別biệt 責trách 二nhị 初sơ 引dẫn 佛Phật 性tánh 異dị 名danh 。
如như 迦Ca 葉Diếp 品phẩm 下hạ 文văn 云vân 言ngôn 佛Phật 性tánh 者giả 所sở 謂vị 十Thập 力Lực 無Vô 畏Úy 。 不bất 共cộng 大đại 悲bi 。 三tam 念niệm 三tam 十thập 二nhị 相tướng 。 八bát 十thập 種chủng 好hảo 。 子tử 何hà 不bất 引dẫn 此thử 文văn 令linh 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 亦diệc 無vô 何hà 獨độc 瓦ngõa 石thạch 。
力lực 等đẳng 佛Phật 性tánh 凡phàm 下hạ 竝tịnh 無vô 何hà 不bất 咸hàm 言ngôn 有hữu 情tình 無vô 性tánh 獨độc 云vân 瓦ngõa 石thạch 而nhi 無vô 性tánh 耶da 言ngôn 十Thập 力Lực 者giả 一nhất 是thị 處xứ 非phi 處xứ 。 力lực 佛Phật 知tri 一nhất 切thiết 。 眾chúng 生sanh 善thiện 惡ác 果quả 報báo 。 處xử 不bất 謬mậu 故cố 二nhị 業nghiệp 智trí 力lực 佛Phật 知tri 一nhất 切thiết 。 眾chúng 生sanh 三tam 世thế 諸chư 業nghiệp 故cố 三tam 定định 力lực 佛Phật 知tri 一nhất 切thiết 。 眾chúng 生sanh 諸chư 禪thiền 定định 故cố 。 四tứ 根căn 力lực 佛Phật 知tri 一nhất 切thiết 。 眾chúng 生sanh 上thượng 中trung 下hạ 根căn 。 故cố 五ngũ 欲dục 力lực 佛Phật 知tri 一nhất 切thiết 。 眾chúng 生sanh 欲dục 樂lạc 故cố 六lục 性tánh 力lực 佛Phật 知tri 一nhất 切thiết 。 眾chúng 生sanh 諸chư 性tánh 不bất 同đồng 故cố 七thất 至chí 處xứ 道Đạo 力lực 佛Phật 知tri 一nhất 切thiết 。 道đạo 至chí 處xứ 近cận 遠viễn 故cố 八bát 宿túc 命mạng 力lực 佛Phật 知tri 宿túc 命mạng 百bách 千thiên 萬vạn 億ức 劫kiếp 。 故cố 九cửu 天thiên 眼nhãn 力lực 佛Phật 以dĩ 天thiên 眼nhãn 。 見kiến 諸chư 細tế 色sắc 故cố 十thập 漏lậu 盡tận 力lực 佛Phật 無vô 漏lậu 慧tuệ 四Tứ 智Trí 具cụ 足túc 無vô 能năng 勝thắng 故cố 。 無vô 畏úy 者giả 四Tứ 無Vô 畏Úy 也dã 。 一nhất 一Nhất 切Thiết 智Trí 、 無Vô 畏Úy 。 佛Phật 自tự 說thuyết 言ngôn 是thị 一Nhất 切Thiết 智Trí 。 人nhân 他tha 莫mạc 能năng 壞hoại 也dã 二nhị 漏lậu 盡tận 無vô 畏úy 。 同đồng 前tiền 三tam 說thuyết 障chướng 道Đạo 無vô 畏úy 。 佛Phật 說thuyết 障chướng 能năng 障chướng 道Đạo 無vô 畏úy 。 相tương/tướng 也dã 四tứ 說thuyết 盡tận 苦khổ 道Đạo 無vô 畏úy 。 佛Phật 說thuyết 聖thánh 道Đạo 能năng 出xuất 世thế 間gian 而nhi 無vô 微vi 畏úy 也dã 不bất 共cộng 者giả 十Thập 八Bát 不Bất 共Cộng 法Pháp 。 也dã 一nhất 身thân 無vô 失thất 二nhị 口khẩu 無vô 失thất 三tam 念niệm 無vô 失thất 四tứ 無vô 異dị 想tưởng 五ngũ 無vô 不bất 定định 心tâm 。 六lục 無vô 不bất 知tri 己kỷ 。 捨xả 七thất 欲dục 無vô 減giảm 八bát 精tinh 進tấn 無vô 減giảm 。 九cửu 念niệm 無vô 減giảm 十thập 慧tuệ 無vô 減giảm 十thập 一nhất 解giải 脫thoát 無vô 減giảm 。 十thập 二nhị 解giải 脫thoát 智trí 見kiến 。 無vô 減giảm 十thập 三tam 十thập 四tứ 十thập 五ngũ 身thân 口khẩu 意ý 業nghiệp 。 隨tùy 智trí 慧tuệ 行hành 。 十thập 六lục 十thập 七thất 十thập 八bát 智trí 慧tuệ 知tri 過quá 去khứ 未vị 來lai 。 現hiện 在tại 無Vô 礙Ngại 大Đại 悲Bi 。 者giả 大đại 慈từ 大đại 悲bi 。 也dã 一nhất 大đại 慈từ 佛Phật 住trụ 無vô 緣duyên 大đại 慈từ 。 能năng 與dữ 眾chúng 生sanh 。 世thế 出xuất 世thế 樂lạc 。 二nhị 大đại 悲bi 能năng 拔bạt 眾chúng 生sanh 。 分phân 段đoạn 變biến 易dị 生sanh 死tử 之chi 苦khổ 。 三tam 念niệm 者giả 一nhất 不bất 一nhất 心tâm 聽thính 法Pháp 。 不bất 以dĩ 為vi 憂ưu 。 二nhị 一nhất 心tâm 聽thính 法Pháp 。 不bất 以dĩ 為vi 喜hỷ 。 三tam 常thường 行hành 捨xả 行hành 能năng 說thuyết 所sở 說thuyết 無vô 示thị 無vô 聞văn 故cố 名danh 捨xả 也dã 三tam 十thập 二nhị 相tướng 者giả 。 一nhất 足túc 下hạ 安an 平bình 。 滿mãn 二nhị 足túc 下hạ 千thiên 輻bức 輪luân 。 三tam 手thủ 足túc 指chỉ 纖tiêm 長trường 。 四tứ 手thủ 足túc 指chỉ 柔nhu 輭nhuyễn 五ngũ 手thủ 足túc 指chỉ 合hợp 縵man 六lục 足túc 跟cân 具cụ 滿mãn 好hảo/hiếu 七thất 足túc 趺phu 高cao 相tương 稱xứng 八bát 伊y 泥nê 延diên 鹿lộc 膞# 膓# 九cửu 平bình 立lập 手thủ 摩ma 膝tất 十thập 陰âm 藏tàng 如như 馬mã 王vương 十thập 一nhất 身thân 縱tung 廣quảng 等đẳng 。 十thập 二nhị 一nhất 一nhất 孔khổng 一nhất 毛mao 生sanh 。 十thập 三tam 毛mao 青thanh 而nhi 右hữu 旋toàn 十thập 四tứ 金kim 色sắc 光quang 其kỳ 相tương/tướng 妙diệu 十thập 五ngũ 身thân 光quang 面diện 各các 一nhất 丈trượng 十thập 六lục 皮bì 膚phu 細tế 輭nhuyễn 不bất 受thọ 塵trần 物vật 十thập 七thất 兩lưỡng 足túc 手thủ 肩kiên 項hạng 中trung 七thất 處xứ 滿mãn 十thập 八bát 兩lưỡng 腋dịch 下hạ 安an 平bình 十thập 九cửu 身thân 上thượng 如như 師sư 子tử 二nhị 十thập 身thân 端đoan 直trực 二nhị 十thập 一nhất 肩kiên 圓viên 好hảo/hiếu 二nhị 十thập 二nhị 口khẩu 四tứ 十thập 齒xỉ 。 二nhị 十thập 三tam 齒xỉ 白bạch 而nhi 根căn 深thâm 二nhị 十thập 四tứ 牙nha 白bạch 而nhi 大đại 。 二nhị 十thập 五ngũ 方phương 頰giáp 車xa 如như 師sư 子tử 。 二nhị 十thập 六lục 咽yến/ế/yết 中trung 津tân 液dịch 得đắc 味vị 中trung 上thượng 味vị 。 二nhị 十thập 七thất 吐thổ 舌thiệt 至chí 髮phát 際tế 二nhị 十thập 八bát 梵Phạm 音âm 深thâm 遠viễn 。 二nhị 十thập 九cửu 眼nhãn 色sắc 如như 金kim 精tinh 。 三tam 十thập 眼nhãn 睫tiệp 如như 牛ngưu 王vương 。 三tam 十thập 一nhất 眉mi 間gian 白bạch 毫hào 。 如như 兜đâu 羅la 綿miên 。 三tam 十thập 二nhị 頂đảnh 肉nhục 髻kế 八bát 十thập 種chủng 好hảo 。 者giả 一nhất 無vô 人nhân 見kiến 頂đảnh 二nhị 鼻tị 高cao 孔khổng 不bất 現hiện 三tam 眉mi 紺cám 如như 初sơ 月nguyệt 四tứ 耳nhĩ 輪luân 埵đóa 相tương/tướng 成thành 五ngũ 身thân 堅kiên 實thật 六lục 鉤câu 鏁tỏa 骨cốt 七thất 迴hồi 身thân 如như 象tượng 王vương 八bát 足túc 去khứ 地địa 四tứ 寸thốn 。 印ấn 文văn 現hiện 九cửu 爪trảo 如như 赤xích 銅đồng 色sắc 。 而nhi 細tế 十thập 膝tất 骨cốt 堅kiên 圓viên 好hảo/hiếu 十thập 一nhất 身thân 清thanh 潔khiết 十thập 二nhị 身thân 柔nhu 輭nhuyễn 十thập 三Tam 身Thân 不bất 曲khúc 十thập 四tứ 指chỉ 長trường/trưởng 圓viên 十thập 五ngũ 指chỉ 文văn 莊trang 嚴nghiêm 十thập 六lục 脈mạch 不bất 現hiện 十thập 七thất 踝hõa 不bất 現hiện 十thập 八bát 身thân 潤nhuận 澤trạch 十thập 九cửu 身thân 不bất 委ủy 迤dĩ 二nhị 十thập 身thân 滿mãn 足túc 二nhị 十thập 一nhất 識thức 處xứ 滿mãn 足túc 二nhị 十thập 二nhị 容dung 儀nghi 滿mãn 足túc 二nhị 十thập 三tam 住trú 處xứ 安an 無vô 動động 二nhị 十thập 四tứ 威uy 振chấn 一nhất 切thiết 。 二nhị 十thập 五ngũ 一nhất 切thiết 樂nhạo 見kiến 二nhị 十thập 六lục 面diện 不bất 長trường/trưởng 大đại 二nhị 十thập 七thất 容dung 貌mạo 正chánh 二nhị 十thập 八bát 面diện 具cụ 滿mãn 二nhị 十thập 九cửu 脣thần 赤xích 好hảo/hiếu 三tam 十thập 言ngôn 音âm 遠viễn 三tam 十thập 一nhất 臍tề 深thâm 圓viên 三tam 十thập 二nhị 毛mao 右hữu 旋toàn 三tam 十thập 三tam 手thủ 足túc 滿mãn 三tam 十thập 四tứ 手thủ 足túc 如như 意ý 三tam 十thập 五ngũ 手thủ 文văn 明minh 直trực 三tam 十thập 六lục 手thủ 文văn 長trường/trưởng 三tam 十thập 七thất 手thủ 紋văn 不bất 斷đoạn 闕khuyết 三tam 十thập 八bát 惡ác 人nhân 見kiến 和hòa 悅duyệt 三tam 十thập 九cửu 面diện 廣quảng 姝xu 好hảo 四tứ 十thập 面diện 如như 滿mãn 月nguyệt 。 四tứ 十thập 一nhất 隨tùy 眾chúng 生sanh 意ý 。 和hòa 悅duyệt 與dữ 語ngữ 四tứ 十thập 二nhị 毛mao 孔khổng 出xuất 香hương 四tứ 十thập 三tam 口khẩu 出xuất 無vô 上thượng 香hương 四tứ 十thập 四tứ 容dung 儀nghi 如như 師sư 子tử 四tứ 十thập 五ngũ 進tiến 止chỉ 如như 象tượng 王vương 。 四tứ 十thập 六lục 行hành 步bộ 如như 鵝nga 王vương 。 四tứ 十thập 七thất 頭đầu 如như 摩ma 陀đà 那na 果quả 四tứ 十thập 八bát 一nhất 切thiết 聲thanh 分phần/phân 具cụ 足túc 四tứ 十thập 九cửu 四tứ 牙nha 白bạch 利lợi 五ngũ 十thập 舌thiệt 色sắc 赤xích 好hảo 。 五ngũ 十thập 一nhất 舌thiệt 薄bạc 五ngũ 十thập 二nhị 毛mao 色sắc 紅hồng 五ngũ 十thập 三tam 毛mao 輭nhuyễn 淨tịnh 五ngũ 十thập 四tứ 廣quảng 長trường 眼nhãn 五ngũ 十thập 五ngũ 孔khổng 門môn 相tương/tướng 具cụ 五ngũ 十thập 六lục 手thủ 足túc 色sắc 如như 紅hồng 蓮liên 華hoa 。 五ngũ 十thập 七thất 臍tề 不bất 出xuất 五ngũ 十thập 八bát 腹phúc 不bất 現hiện 五ngũ 十thập 九cửu 腹phúc 細tế 澤trạch 六lục 十thập 身thân 不bất 傾khuynh 動động 。 六lục 十thập 一nhất 身thân 堅kiên 重trọng/trùng 六lục 十thập 二nhị 其kỳ 身thân 大đại 六lục 十thập 三tam 其kỳ 身thân 長trường 六lục 十thập 四tứ 手thủ 足túc 輭nhuyễn 澤trạch 六lục 十thập 五ngũ 面diện 光quang 各các 一nhất 丈trượng 。 六lục 十thập 六lục 光quang 照chiếu 身thân 而nhi 行hành 六lục 十thập 七thất 等đẳng 視thị 眾chúng 生sanh 。 六lục 十thập 八bát 不bất 輕khinh 眾chúng 生sanh 。 六lục 十thập 九cửu 隨tùy 眾chúng 生sanh 聲thanh 而nhi 不bất 增tăng 減giảm 。 七thất 十thập 說thuyết 法Pháp 無vô 差sai 七thất 十thập 一nhất 隨tùy 眾chúng 生sanh 言ngôn 而nhi 為vi 說thuyết 法Pháp 。 七thất 十thập 二nhị 發phát 音âm 報báo 眾chúng 聲thanh 七thất 十thập 三tam 次thứ 第đệ 有hữu 緣duyên 說thuyết 法Pháp 七thất 十thập 四tứ 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 莫mạc 盡tận 其kỳ 辯biện 七thất 十thập 五ngũ 觀quan 無vô 厭yếm 足túc 。 七thất 十thập 六lục 髮phát 長trường/trưởng 好hảo/hiếu 七thất 十thập 七thất 髮phát 不bất 亂loạn 七thất 十thập 八bát 髮phát 旋toàn 好hảo/hiếu 七thất 十thập 九cửu 髮phát 色sắc 青thanh 八bát 十thập 手thủ 足túc 具cụ 德đức 此thử 等đẳng 相tướng 好hảo 功công 由do 萬vạn 行hạnh 萬vạn 行hạnh 緣duyên 理lý 一nhất 一nhất 互hỗ 融dung 是thị 故cố 相tướng 好hảo 等đẳng 皆giai 佛Phật 性tánh 也dã 。
○# 次thứ 展triển 轉chuyển 縱túng/tung 難nạn/nan 六lục 初sơ 舉cử 依y 難nạn/nan 正chánh 。
若nhược 言ngôn 此thử 是thị 果quả 德đức 眾chúng 生sanh 有hữu 此thử 果quả 性tánh 果quả 性tánh 身thân 土thổ/độ 何hà 不bất 沾triêm 於ư 瓦ngõa 石thạch 等đẳng 耶da 。
果quả 性tánh 徧biến 於ư 依y 正chánh 何hà 隔cách 無vô 情tình 。
○# 次thứ 難nạn/nan 世thế 人nhân 執chấp 教giáo 偏thiên 語ngữ 。
又hựu 若nhược 許hứa 因nhân 有hữu 果quả 性tánh 者giả 世thế 何hà 但đãn 云vân 十thập 方phương 諸chư 佛Phật 。 同đồng 一nhất 法Pháp 身thân 。 力Lực 、 無Vô 畏Úy 等đẳng 。 而nhi 不bất 云vân 生sanh 佛Phật 亦diệc 同đồng 法Pháp 身thân 力Lực 、 無Vô 畏Úy 等đẳng 。 使sử 一nhất 塵trần 一nhất 心tâm 無vô 非phi 三Tam 身Thân 三tam 德đức 之chi 性tánh 種chủng 耶da 。
言ngôn 偏thiên 意ý 圓viên 三tam 不bất 並tịnh 別biệt 也dã 。
○# 三tam 引dẫn 教giáo 三Tam 身Thân 難nạn/nan 。
若nhược 言ngôn 但đãn 有hữu 果quả 地địa 法Pháp 身thân 性tánh 者giả 何hà 故cố 經Kinh 云vân 十Thập 力Lực 無Vô 畏Úy 。 乃nãi 至chí 相tướng 好hảo 。
力lực 等đẳng 相tướng 好hảo 竝tịnh 徧biến 報báo 應ứng 咸hàm 遍biến 因nhân 果quả 。
○# 四tứ 引dẫn 經kinh 四tứ 句cú 難nạn/nan 。
又hựu 復phục 經kinh 中trung 闡xiển 提đề 善thiện 人nhân 四tứ 句cú 辨biện 性tánh 子tử 云vân 眾chúng 生sanh 有hữu 性tánh 為vi 何hà 眾chúng 生sanh 有hữu 何hà 等đẳng 性tánh 瓦ngõa 石thạch 為vi 復phục 無vô 四tứ 句cú 耶da 。
二nhị 人nhân 俱câu 有hữu 正chánh 因nhân 性tánh 二nhị 人nhân 俱câu 無vô 不bất 退thoái 性tánh 善thiện 根căn 人nhân 有hữu 修tu 善thiện 無vô 修tu 惡ác 闡xiển 提đề 人nhân 有hữu 修tu 惡ác 無vô 修tu 善thiện 此thử 之chi 四tứ 句cú 依y 正chánh 總tổng 收thu 焉yên 除trừ 瓦ngõa 礫lịch 。
○# 五ngũ 引dẫn 偏thiên 小tiểu 五ngũ 味vị 難nạn/nan 。
又hựu 第đệ 六lục 第đệ 九cửu 及cập 三tam 十thập 二nhị 。 皆giai 以dĩ 雜tạp 血huyết 五ngũ 味vị 用dụng 對đối 凡phàm 夫phu 三tam 乘thừa 及cập 佛Phật 何hà 故cố 佛Phật 性tánh 在tại 人nhân 差sai 降giáng/hàng 不bất 同đồng 。
出xuất 名danh 同đồng 體thể 異dị 令linh 知tri 權quyền 實thật 分phần/phân 途đồ 故cố 第đệ 六lục 云vân 凡phàm 夫phu 如như 乳nhũ 須Tu 陀Đà 洹Hoàn 如như 酪lạc 斯Tư 陀Đà 含Hàm 如như 生sanh 蘇tô 阿A 那Na 含Hàm 如như 熟thục 蘇tô 羅La 漢Hán 支chi 佛Phật 佛Phật 如như 醍đề 醐hồ 此thử 譬thí 三tam 藏tạng 五ngũ 味vị 三tam 十thập 三tam 云vân 眾chúng 生sanh 如như 雜tạp 血huyết 乳nhũ 須tu 斯tư 二nhị 果quả 如như 淨tịnh 乳nhũ 阿A 那Na 含Hàm 如như 酪lạc 阿A 羅La 漢Hán 如như 生sanh 蘇tô 支chi 佛Phật 如như 孰thục 蘇tô 佛Phật 如như 醍đề 醐hồ 譬thí 通thông 五ngũ 味vị 只chỉ 為vì 教giáo 權quyền 在tại 人nhân 差sai 降giáng/hàng 人nhân 並tịnh 有hữu 情tình 性tánh 何hà 不bất 等đẳng 。
○# 六lục 引dẫn 圓viên 佛Phật 性tánh 難nạn/nan 小tiểu 八bát 正chánh 。
又hựu 二nhị 十thập 七thất 云vân 若nhược 修tu 八bát 正chánh 即tức 見kiến 佛Phật 性tánh 。 婆bà 沙sa 俱câu 舍xá 悉tất 有hữu 八bát 正chánh 乃nãi 至chí 諸chư 經kinh 咸hàm 有hữu 道Đạo 品Phẩm 為vi 修tu 何hà 八bát 正chánh 見kiến 何hà 佛Phật 性tánh 故cố 知tri 子tử 不bất 知tri 佛Phật 性tánh 進tiến 否phủ/bĩ 。
○# 次thứ 問vấn 權quyền 緣duyên 了liễu 何hà 不bất 言ngôn 徧biến 二nhị 初sơ 問vấn 。
客khách 曰viết 何hà 故cố 權quyền 教giáo 不bất 說thuyết 緣duyên 了liễu 二nhị 因nhân 徧biến 耶da 。
○# 次thứ 答đáp 二nhị 初sơ 明minh 不bất 徧biến 之chi 意ý 。
余dư 曰viết 眾chúng 生sanh 無vô 始thỉ 計kế 我ngã 我ngã 所sở 。 從tùng 所sở 計kế 示thị 未vị 應ưng 說thuyết 徧biến 涅Niết 槃Bàn 經kinh 中trung 帶đái 權quyền 說thuyết 實thật 故cố 得đắc 以dĩ 空không 譬thí 正chánh 未vị 譬thí 緣duyên 了liễu 若nhược 教giáo 一nhất 向hướng 權quyền 則tắc 三tam 因nhân 俱câu 局cục 如như 別biệt 初sơ 心tâm 聞văn 正chánh 亦diệc 局cục 藏tạng 性tánh 理lý 性tánh 一nhất 切thiết 俱câu 然nhiên 所sở 以dĩ 博bác 地địa 聞văn 無vô 情tình 無vô 依y 迷mê 示thị 迷mê 云vân 能năng 造tạo 是thị 附phụ 權quyền 立lập 性tánh 云vân 所sở 造tạo 非phi 。
言ngôn 計kế 我ngã 我ngã 所sở 。 等đẳng 者giả 謂vị 於ư 神thần 我ngã 計kế 陰ấm 能năng 所sở 計kế 一nhất 為vi 能năng 四tứ 陰ấm 為vi 所sở 互hỗ 計kế 能năng 所sở 亦diệc 復phục 如như 此thử 。 能năng 謂vị 能năng 造tạo 宰tể 主chủ 所sở 謂vị 僕bộc 從tùng 莊trang 嚴nghiêm 能năng 嚴nghiêm 所sở 嚴nghiêm 常thường 等đẳng 四tứ 句cú 隨tùy 計kế 隨tùy 著trước 若nhược 聞văn 說thuyết 徧biến 逆nghịch 其kỳ 計kế 謂vị 生sanh 謗báng 墮đọa 苦khổ 故cố 云vân 未vị 應ưng 等đẳng 云vân 三tam 因nhân 俱câu 局cục 者giả 正chánh 亦diệc 前tiền 後hậu 互hỗ 不bất 相tương 通thông 如như 別biệt 教giáo 教giáo 道đạo 仰ngưỡng 信tín 登đăng 地địa 中trung 道đạo 正chánh 因nhân 為vi 境cảnh 也dã 前tiền 緣duyên 修tu 向hướng 後hậu 方phương 顯hiển 藏tạng 性tánh 者giả 藏tạng 謂vị 俗tục 理lý 理lý 即tức 真chân 理lý 若nhược 事sự 若nhược 行hành 次thứ 第đệ 不bất 融dung 名danh 藏tạng 性tánh 局cục 三tam 理lý 初sơ 後hậu 名danh 理lý 性tánh 局cục 故cố 知tri 行hành 性tánh 不bất 遍biến 無vô 情tình 即tức 別biệt 義nghĩa 也dã 故cố 權quyền 教giáo 博bác 地địa 宜nghi 聞văn 無vô 情tình 無vô 性tánh 之chi 說thuyết 不bất 云vân 依y 報báo 有hữu 性tánh 順thuận 彼bỉ 情tình 計kế 是thị 故cố 云vân 無vô 所sở 除trừ 無vô 性tánh 。 即tức 是thị 佛Phật 性tánh 。
○# 次thứ 遠viễn 騰đằng 一nhất 期kỳ 顯hiển 涅Niết 槃Bàn 立lập 權quyền 所sở 以dĩ 以dĩ 判phán 斥xích 迷mê 心tâm 。
又hựu 復phục 一nhất 代đại 已dĩ 多đa 顯hiển 頓đốn 如như 華hoa 嚴nghiêm 中trung 依y 正chánh 不bất 二nhị 普phổ 賢hiền 普phổ 眼nhãn 三tam 無vô 差sai 別biệt 大đại 集tập 染nhiễm 淨tịnh 一nhất 切thiết 融dung 通thông 淨tịnh 名danh 不bất 思tư 議nghị 。 毛mao 孔khổng 含hàm 納nạp 思tư 益ích 網võng 明minh 無vô 非phi 法Pháp 界Giới 般Bát 若Nhã 諸chư 法pháp 混hỗn 同đồng 無vô 二nhị 法pháp 華hoa 本bổn 末mạt 實thật 相tướng 皆giai 如như 涅Niết 槃Bàn 唯duy 防phòng 像tượng 末mạt 謬mậu 執chấp 分phần/phân 正chánh 緣duyên 了liễu 別biệt 指chỉ 方phương 隅ngung 若nhược 執chấp 實thật 迷mê 權quyền 尚thượng 失thất 於ư 實thật 執chấp 權quyền 迷mê 實thật 則tắc 權quyền 實thật 俱câu 亡vong 驗nghiệm 子tử 尚thượng 昧muội 小Tiểu 乘Thừa 由do 心tâm 故cố 暗ám 大đại 教giáo 心tâm 外ngoại 無vô 境cảnh 。
心tâm 外ngoại 無vô 境cảnh 者giả 無vô 情tình 非phi 性tánh 心tâm 外ngoại 有hữu 境cảnh 則tắc 非phi 大đại 教giáo 大đại 教giáo 依y 正chánh 染nhiễm 淨tịnh 唯duy 心tâm 以dĩ 心tâm 觀quán 心tâm 境cảnh 觀quán 無vô 二nhị 焉yên 於ư 心tâm 外ngoại 別biệt 棄khí 無vô 情tình 。
△# 三tam 舉cử 涅Niết 槃Bàn 問vấn 二nhị 初sơ 問vấn 。
客khách 曰viết 涅Niết 槃Bàn 豈khởi 唯duy 兼kiêm 帶đái 耶da 。
涅Niết 槃Bàn 何hà 故cố 兼kiêm 偏thiên 帶đái 半bán 。
○# 次thứ 答đáp 二nhị 初sơ 總tổng 答đáp 。
余dư 曰viết 約ước 部bộ 通thông 云vân 一nhất 切thiết 兼kiêm 帶đái 。
部bộ 具cụ 四tứ 教giáo 故cố 云vân 一nhất 切thiết 。
○# 二nhị 別biệt 答đáp 五ngũ 初sơ 答đáp 出xuất 權quyền 實thật 。
部bộ 中trung 品phẩm 內nội 或hoặc 實thật 或hoặc 權quyền 如như 申thân 迦Ca 葉Diếp 難nạn/nan 別biệt 為vi 末mạt 代đại 一nhất 機cơ 而nhi 已dĩ 則tắc 權quyền 實thật 竝tịnh 明minh 若nhược 一nhất 向hướng 權quyền 如như 恆Hằng 河Hà 中trung 七thất 種chủng 眾chúng 生sanh 若nhược 一nhất 向hướng 實thật 如như 三tam 點điểm 二nhị 鳥điểu 三tam 慈từ 十thập 德đức 等đẳng 他tha 皆giai 準chuẩn 知tri 不bất 可khả 具cụ 述thuật 。 如như 云vân 色sắc 常thường 色sắc 言ngôn 豈khởi 不bất 收thu 於ư 一nhất 切thiết 依y 正chánh 何hà 故cố 制chế 空không 今kim 局cục 限hạn 耶da 世thế 人nhân 不bất 知tri 。 教giáo 之chi 權quyền 實thật 如như 二Nhị 乘Thừa 人nhân 處xứ 處xứ 聞văn 大đại 尚thượng 至chí 法pháp 華hoa 方phương 信tín 己kỷ 性tánh 悔hối 來lai 至chí 此thử 。 財tài 非phi 己kỷ 有hữu 。 此thử 豈khởi 非phi 子tử 不bất 知tri 父phụ 性tánh 耶da 聞văn 開khai 權quyền 已dĩ 方phương 云vân 口khẩu 生sanh 化hóa 生sanh 有hữu 分phần/phân 故cố 涅Niết 槃Bàn 中trung 猶do 恐khủng 未vị 來lai 一nhất 分phần/phân 有hữu 情tình 不bất 信tín 己kỷ 身thân 有hữu 如Như 來Lai 性tánh 。 及cập 謂vị 闡xiển 提đề 未vị 來lai 永vĩnh 斷đoạn 示thị 令linh 知tri 有hữu 及cập 以dĩ 不bất 斷đoạn 豈khởi 部bộ 內nội 諸chư 文văn 全toàn 無vô 頓đốn 耶da 初sơ 言ngôn 七thất 種chủng 眾chúng 生sanh 者giả 一nhất 闡xiển 提đề 二nhị 外ngoại 凡phàm 三tam 內nội 凡phàm 四tứ 四Tứ 果Quả 五ngũ 支chi 佛Phật 六lục 菩Bồ 薩Tát 七thất 佛Phật 河hà 譬thí 見kiến 思tư 徧biến 觀quán 四tứ 方phương 譬thí 觀quán 四Tứ 諦Đế 竝tịnh 是thị 權quyền 也dã 三tam 點điểm 從tùng 字tự 譬thí 以dĩ 說thuyết 二nhị 鳥điểu 俱câu 遊du 譬thí 常thường 無vô 常thường 二nhị 而nhi 不bất 二nhị 十thập 功công 德đức 。 者giả 竝tịnh 初Sơ 地Địa 已dĩ 上thượng 真chân 證chứng 功công 德đức 此thử 例lệ 甚thậm 多đa 故cố 云vân 他tha 皆giai 準chuẩn 知tri 等đẳng 父phụ 性tánh 者giả 譬thí 佛Phật 性tánh 也dã 言ngôn 口khẩu 生sanh 等đẳng 者giả 經Kinh 云vân 從tùng 佛Phật 口khẩu 生sanh 。 從tùng 法Pháp 化hóa 生sanh 。 得đắc 佛Phật 法Pháp 分phần 。
○# 次thứ 廣quảng 示thị 圓viên 意ý 。
今kim 搜sưu 求cầu 現hiện 未vị 建kiến 立lập 圓viên 融dung 不bất 弊tệ 性tánh 無vô 但đãn 困khốn 理lý 壅ủng 故cố 於ư 性tánh 中trung 點điểm 示thị 體thể 徧biến 傍bàng 遮già 偏thiên 指chỉ 清thanh 淨tịnh 真Chân 如Như 。 尚thượng 失thất 小tiểu 真chân 佛Phật 性tánh 安an 在tại 他tha 不bất 見kiến 之chi 空không 爭tranh 無vô 常thường 性tánh 之chi 有hữu 無vô 不bất 曉hiểu 一nhất 家gia 立lập 義nghĩa 大đại 旨chỉ 故cố 達đạt 唯duy 心tâm 了liễu 體thể 具cụ 者giả 焉yên 有hữu 異dị 同đồng 若nhược 不bất 立lập 唯duy 心tâm 一nhất 切thiết 大đại 教giáo 全toàn 為vi 無vô 用dụng 若nhược 不bất 許hứa 心tâm 具cụ 圓viên 頓đốn 之chi 理lý 乃nãi 成thành 徒đồ 施thí 信tín 唯duy 心tâm 具cụ 復phục 疑nghi 有hữu 無vô 則tắc 疑nghi 己kỷ 心tâm 之chi 有hữu 無vô 也dã 故cố 知tri 一nhất 塵trần 一nhất 法pháp 即tức 一nhất 切thiết 生sanh 佛Phật 之chi 心tâm 性tánh 何hà 獨độc 自tự 心tâm 之chi 有hữu 無vô 耶da 以dĩ 共cộng 造tạo 故cố 以dĩ 共cộng 變biến 故cố 同đồng 化hóa 境cảnh 故cố 同đồng 化hóa 事sự 故cố 故cố 世thế 不bất 知tri 教giáo 之chi 權quyền 實thật 以dĩ 子tử 不bất 思tư 佛Phật 性tánh 之chi 名danh 從tùng 何hà 教giáo 立lập 無vô 情tình 之chi 稱xưng 局cục 在tại 何hà 文văn 已dĩ 如như 前tiền 說thuyết 。
言ngôn 不bất 弊tệ 等đẳng 者giả 佛Phật 教giáo 宗tông 體thể 天thiên 然nhiên 常thường 住trụ 終chung 無vô 異dị 轍triệt 故cố 云vân 不bất 弊tệ 迷mê 理lý 者giả 眾chúng 故cố 云vân 但đãn 困khốn 理lý 壅ủng 傍bàng 遮già 等đẳng 者giả 示thị 徧biến 為vi 正chánh 遮già 偏thiên 為vi 傍bàng 別biệt 指chỉ 他tha 境cảnh 名danh 淨tịnh 名danh 如như 未vị 曾tằng 觀quán 陰ấm 心tâm 具cụ 佛Phật 性tánh 真Chân 如Như 徧biến 淨tịnh 小Tiểu 乘Thừa 猶do 觀quán 六lục 界giới 之chi 心tâm 而nhi 真chân 而nhi 淨tịnh 豈khởi 向hướng 外ngoại 求cầu 故cố 云vân 尚thượng 失thất 等đẳng 若nhược 信tín 心tâm 具cụ 真Chân 如Như 佛Phật 性tánh 復phục 疑nghi 無vô 情tình 有hữu 無vô 無vô 情tình 全toàn 是thị 自tự 心tâm 則tắc 成thành 疑nghi 己kỷ 心tâm 之chi 有hữu 無vô 也dã 言ngôn 共cộng 造tạo 共cộng 變biến 者giả 不bất 出xuất 二nhị 意ý 一nhất 者giả 約ước 理lý 造tạo 即tức 具cụ 二nhị 者giả 約ước 事sự 不bất 出xuất 三tam 世thế 三tam 世thế 又hựu 三tam 世thế 一nhất 者giả 過quá 造tạo 於ư 現hiện 過quá 現hiện 造tạo 當đương 如như 無vô 始thỉ 來lai 及cập 以dĩ 現hiện 在tại 乃nãi 至chí 造tạo 於ư 盡tận 未vị 來lai 際tế 。 一nhất 切thiết 諸chư 業nghiệp 。 不bất 出xuất 十thập 界giới 百bách 界giới 千thiên 如như 三tam 千thiên 世thế 間gian 二nhị 者giả 現hiện 造tạo 於ư 現hiện 即tức 是thị 現hiện 在tại 同đồng 業nghiệp 所sở 感cảm 逐trục 境cảnh 心tâm 變biến 名danh 之chi 為vi 造tạo 以dĩ 心tâm 有hữu 故cố 一nhất 切thiết 皆giai 有hữu 。 空không 故cố 一nhất 切thiết 皆giai 空không 。 如như 世thế 一nhất 官quan 或hoặc 畏úy 或hoặc 愛ái 是thị 親thân 是thị 怨oán 隨tùy 福phước 隨tùy 觀quán 隨tùy 緣duyên 不bất 同đồng 故cố 使sử 爾nhĩ 耳nhĩ 。 三tam 者giả 聖thánh 人nhân 變biến 化hóa 所sở 造tạo 亦diệc 令linh 眾chúng 生sanh 。 變biến 心tâm 所sở 見kiến 竝tịnh 由do 理lý 具cụ 方phương 有hữu 事sự 用dụng 如như 法Pháp 界giới 上thượng 種chủng 種chủng 變biến 通thông 亦diệc 令linh 眾chúng 生sanh 。 變biến 心tâm 所sở 見kiến 可khả 由do 法pháp 體thể 令linh 生sanh 無vô 變biến 可khả 由do 生sanh 變biến 使sử 體thể 生sanh 滅diệt 同đồng 佛Phật 化hóa 境cảnh 同đồng 佛Phật 化hóa 事sự 佛Phật 用dụng 若nhược 此thử 良lương 由do 理lý 具cụ 生sanh 理lý 與dữ 佛Phật 理lý 何hà 殊thù 但đãn 觀quán 理lý 具cụ 三tam 千thiên 一nhất 一nhất 無vô 非phi 生sanh 佛Phật 心tâm 性tánh 心tâm 塵trần 法Pháp 界Giới 何hà 有hữu 異dị 耶da 。
○# 三Tam 明Minh 建kiến 立lập 所sở 以dĩ 。
余dư 患hoạn 世thế 迷mê 恆hằng 思tư 點điểm 示thị 是thị 故cố 寱nghệ 言ngôn 無vô 情tình 有hữu 性tánh 何hà 謂vị 點điểm 示thị 一nhất 者giả 示thị 迷mê 元nguyên 從tùng 性tánh 變biến 二nhị 者giả 示thị 性tánh 令linh 其kỳ 改cải 迷mê 是thị 故cố 且thả 云vân 無vô 情tình 有hữu 性tánh 。
且thả 云vân 者giả 從tùng 第đệ 二nhị 意ý 仍nhưng 云vân 無vô 情tình 故cố 云vân 且thả 也dã 若nhược 從tùng 初sơ 意ý 一nhất 性tánh 無vô 二nhị 性tánh 情tình 一nhất 如như 可khả 從tùng 所sở 變biến 而nhi 忘vong 其kỳ 本bổn 也dã 。
○# 四tứ 簡giản 教giáo 分phân 齊tề 。
若nhược 分phần/phân 大đại 小tiểu 則tắc 隨tùy 緣duyên 不bất 變biến 之chi 說thuyết 出xuất 自tự 大đại 教giáo 木mộc 石thạch 無vô 心tâm 之chi 語ngữ 生sanh 乎hồ 小tiểu 宗tông 。
隨tùy 緣duyên 等đẳng 者giả 真Chân 如Như 隨tùy 緣duyên 性tánh 體thể 無vô 變biến 如như 火hỏa 隨tùy 木mộc 火hỏa 性tánh 無vô 移di 全toàn 木mộc 是thị 性tánh 如như 即tức 佛Phật 性tánh 。
○# 五ngũ 結kết 斥xích 勸khuyến 信tín 二nhị 初sơ 譬thí 斥xích 子tử 欲dục 執chấp 小tiểu 道đạo 而nhi 抗kháng 大đại 逵# 者giả 其kỳ 猶do 螳đường 螂lang 乎hồ 何hà 殊thù 井tỉnh 蛙# 乎hồ 逵# 亦diệc 道đạo 也dã 螳đường 螂lang 者giả 亦diệc 云vân 石thạch 蜋lang 亦diệc 云vân 蛣# 蜣khương 丸hoàn 糞phẩn 虫trùng 也dã 蛙# 者giả 小tiểu 蝦hà 蟆# 也dã 但đãn 知tri 井tỉnh 中trung 深thâm 廣quảng 焉yên 測trắc 海hải 之chi 無vô 涯nhai 。
○# 次thứ 正chánh 勸khuyến 信tín 二nhị 初sơ 舉cử 事sự 勸khuyến 信tín 三tam 初sơ 法pháp 。
故cố 子tử 應ưng 知tri 萬vạn 法pháp 是thị 真Chân 如Như 由do 不bất 變biến 故cố 真Chân 如Như 是thị 萬vạn 法pháp 由do 隨tùy 緣duyên 故cố 子tử 信tín 無vô 情tình 無vô 佛Phật 性tánh 者giả 豈khởi 非phi 萬vạn 法pháp 無vô 真Chân 如Như 耶da 故cố 萬vạn 法pháp 之chi 稱xưng 寧ninh 隔cách 於ư 纖tiêm 塵trần 真Chân 如Như 之chi 體thể 何hà 專chuyên 於ư 彼bỉ 我ngã 。
初sơ 言ngôn 由do 隨tùy 緣duyên 者giả 從tùng 事sự 說thuyết 也dã 。
○# 次thứ 譬thí 。
是thị 則tắc 無vô 有hữu 無vô 波ba 之chi 水thủy 未vị 有hữu 不bất 濕thấp 之chi 波ba 在tại 濕thấp 詎cự 間gian 於ư 混hỗn 澄trừng 為vi 波ba 自tự 分phần/phân 清thanh 濁trược 雖tuy 有hữu 清thanh 有hữu 濁trược 而nhi 一nhất 性tánh 無vô 殊thù 。
水thủy 譬thí 身thân 也dã 波ba 譬thí 用dụng 也dã 濕thấp 譬thí 體thể 性tánh 眾chúng 生sanh 起khởi 惑hoặc 為vi 用dụng 如như 濁trược 水thủy 之chi 波ba 如Như 來Lai 變biến 化hóa 。 為vi 用dụng 如như 清thanh 水thủy 之chi 波ba 故cố 云vân 無vô 有hữu 無vô 波ba 之chi 水thủy 等đẳng 。
○# 三tam 合hợp 。
縱túng/tung 造tạo 正chánh 造tạo 依y 依y 理lý 終chung 無vô 異dị 轍triệt 若nhược 許hứa 隨tùy 緣duyên 不bất 變biến 復phục 云vân 無vô 情tình 有hữu 無vô 豈khởi 非phi 自tự 語ngữ 相tương 違vi 耶da 故cố 知tri 果quả 地địa 依y 正chánh 融dung 通thông 竝tịnh 依y 眾chúng 生sanh 理lý 本bổn 故cố 也dã 此thử 乃nãi 事sự 理lý 相tương 對đối 以dĩ 說thuyết 。
造tạo 依y 造tạo 正chánh 俱câu 通thông 生sanh 佛Phật 合hợp 水thủy 合hợp 波ba 理lý 無vô 異dị 轍triệt 合hợp 濕thấp 性tánh 而nhi 一nhất 若nhược 許hứa 隨tùy 緣duyên 不bất 變biến 性tánh 外ngoại 無vô 復phục 無vô 情tình 猶do 云vân 無vô 情tình 有hữu 無vô 即tức 是thị 自tự 言ngôn 違vi 反phản 事sự 理lý 相tương 對đối 者giả 濕thấp 譬thí 心tâm 性tánh 之chi 理lý 波ba 水thủy 譬thí 身thân 心tâm 之chi 用dụng 竝tịnh 譬thí 於ư 事sự 。
○# 次thứ 約ước 理lý 辨biện 迷mê 二nhị 初sơ 譬thí 二nhị 初sơ 譬thí 從tùng 理lý 。
若nhược 唯duy 從tùng 理lý 只chỉ 可khả 云vân 水thủy 本bổn 無vô 波ba 必tất 不bất 得đắc 云vân 波ba 中trung 無vô 水thủy 如như 迷mê 東đông 謂vị 西tây 只chỉ 可khả 云vân 東đông 處xứ 無vô 西tây 終chung 不bất 得đắc 云vân 西tây 處xứ 無vô 東đông 。
○# 次thứ 譬thí 於ư 迷mê 事sự 。
若nhược 唯duy 從tùng 迷mê 說thuyết 則tắc 波ba 無vô 水thủy 名danh 西tây 失thất 東đông 稱xưng 。
○# 次thứ 例lệ 合hợp 二nhị 初sơ 合hợp 情tình 性tánh 。
情tình 性tánh 合hợp 譬thí 思tư 之chi 可khả 知tri 。
初sơ 文văn 者giả 情tình 謂vị 事sự 情tình 如như 波ba 性tánh 即tức 理lý 性tánh 如như 水thủy 只chỉ 可khả 得đắc 云vân 性tánh 本bổn 非phi 事sự 情tình 必tất 不bất 得đắc 云vân 唯duy 情tình 無vô 性tánh 。
○# 次thứ 合hợp 無vô 情tình 有hữu 無vô 。
無vô 情tình 有hữu 無vô 例lệ 之chi 可khả 見kiến 。
無vô 情tình 有hữu 無vô 者giả 無vô 有hữu 唯duy 性tánh 如như 水thủy 無vô 情tình 無vô 性tánh 如như 波ba 只chỉ 可khả 得đắc 云vân 性tánh 無vô 無vô 情tình 必tất 不bất 得đắc 云vân 無vô 情tình 無vô 性tánh 望vọng 譬thí 易dị 解giải 故cố 云vân 可khả 見kiến 。
○# 四tứ 內nội 心tâm 將tương 順thuận 濫lạm 聽thính 途đồ 說thuyết 引dẫn 論luận 再tái 徵trưng 二nhị 初sơ 問vấn 。
於ư 是thị 野dã 客khách 恭cung 退thoái 昃# 跪quỵ 而nhi 諮tư 曰viết 波ba 水thủy 之chi 譬thí 其kỳ 理lý 實thật 然nhiên 僕bộc 曾tằng 聞văn 人nhân 引dẫn 大đại 智Trí 度Độ 論luận 云vân 真Chân 如Như 在tại 無vô 情tình 中trung 但đãn 名danh 法pháp 性tánh 在tại 有hữu 情tình 內nội 方phương 名danh 佛Phật 性tánh 仁nhân 何hà 故cố 立lập 佛Phật 性tánh 之chi 名danh 。
可khả 解giải 。
○# 次thứ 答đáp 三tam 初sơ 答đáp 文văn 無vô 。
余dư 曰viết 親thân 曾tằng 委ủy 讀đọc 細tế 撿kiểm 論luận 文văn 都đô 無vô 此thử 說thuyết 或hoặc 恐khủng 謬mậu 引dẫn 章chương 疏sớ/sơ 之chi 言ngôn 世thế 共cộng 傳truyền 之chi 。
○# 次thứ 縱túng/tung 而nhi 為vi 通thông 。
汎# 為vi 通thông 之chi 此thử 乃nãi 迷mê 名danh 而nhi 不bất 知tri 義nghĩa 法pháp 名danh 不bất 覺giác 佛Phật 名danh 為vi 覺giác 眾chúng 生sanh 雖tuy 本bổn 有hữu 不bất 覺giác 之chi 理lý 而nhi 未vị 曾tằng 有hữu 。 覺giác 不bất 覺giác 智trí 故cố 且thả 分phân 之chi 令linh 覺giác 不bất 覺giác 豈khởi 覺giác 不bất 覺giác 不bất 覺giác 猶do 不bất 覺giác 耶da 反phản 謂vị 所sở 覺giác 離ly 能năng 覺giác 耶da 。
次thứ 言ngôn 迷mê 名danh 等đẳng 者giả 名danh 謂vị 法pháp 佛Phật 二nhị 名danh 義nghĩa 即tức 名danh 下hạ 之chi 旨chỉ 法pháp 從tùng 諦đế 理lý 且thả 言ngôn 不bất 覺giác 佛Phật 約ước 觀quán 智trí 對đối 法pháp 名danh 覺giác 智trí 既ký 已dĩ 覺giác 境cảnh 觀quán 徧biến 融dung 一nhất 體thể 三Tam 寶Bảo 更cánh 何hà 差sai 別biệt 故cố 淨tịnh 名danh 云vân 佛Phật 即tức 是thị 法Pháp 。 法Pháp 即tức 是thị 眾Chúng 。 生sanh 生sanh 約ước 心tâm 體thể 和hòa 合hợp 法pháp 約ước 心tâm 體thể 離ly 染nhiễm 佛Phật 約ước 心tâm 體thể 覺giác 知tri 體thể 一nhất 對đối 殊thù 名danh 三tam 義nghĩa 徧biến 迷mê 名danh 惑hoặc 旨chỉ 故cố 云vân 不bất 知tri 等đẳng 。
○# 三tam 約ước 果quả 難nạn/nan 因nhân 二nhị 初sơ 問vấn 。
客khách 曰viết 若nhược 爾nhĩ 至chí 佛Phật 方phương 會hội 凡phàm 離ly 何hà 乖quai 。
初sơ 問vấn 意ý 者giả 由do 前tiền 云vân 眾chúng 生sanh 無vô 有hữu 。 覺giác 智trí 覺giác 智trí 當đương 有hữu 應ưng 唯duy 極cực 果quả 凡phàm 夫phu 分phần/phân 對đối 亦diệc 復phục 何hà 乖quai 離ly 字tự 平bình 聲thanh 也dã 。
○# 次thứ 答đáp 二nhị 初sơ 正chánh 答đáp 。
余dư 曰viết 子tử 為vi 學học 佛Phật 為vi 學học 凡phàm 耶da 理lý 本bổn 無vô 殊thù 凡phàm 謂vị 之chi 離ly 故cố 示thị 眾chúng 生sanh 令linh 覺giác 彼bỉ 不bất 覺giác 故cố 覺giác 不bất 覺giác 自tự 會hội 一nhất 如như 故cố 知tri 覺giác 無vô 不bất 覺giác 不bất 名danh 佛Phật 性tánh 不bất 覺giác 無vô 覺giác 法pháp 性tánh 不bất 成thành 覺giác 無vô 不bất 覺giác 佛Phật 性tánh 寧ninh 立lập 。
○# 次thứ 判phán 大đại 小tiểu 二nhị 初sơ 正chánh 判phán 。
是thị 則tắc 無vô 佛Phật 性tánh 之chi 法pháp 性tánh 容dung 在tại 小tiểu 宗tông 即tức 法pháp 性tánh 之chi 佛Phật 性tánh 方phương 曰viết 大đại 教giáo 。
○# 次thứ 舉cử 佛Phật 性tánh 異dị 名danh 反phản 難nạn/nan 前tiền 義nghĩa 二nhị 初sơ 雙song 立lập 。
故cố 今kim 問vấn 子tử 諸chư 經kinh 論luận 中trung 法Pháp 界Giới 實thật 際tế 實thật 相tướng 真chân 性tánh 等đẳng 為vi 同đồng 法pháp 性tánh 在tại 無vô 情tình 中trung 為vi 同đồng 真Chân 如Như 分phân 為vi 兩lưỡng 派phái 。
分phân 為vi 兩lưỡng 派phái 者giả 諸chư 教giáo 之chi 內nội 不bất 見kiến 無vô 情tình 。 為vì 法Pháp 界Giới 等đẳng 。
○# 次thứ 雙song 難nạn/nan 二nhị 初sơ 難nạn/nan 同đồng 真Chân 如Như 。
若nhược 同đồng 真Chân 如Như 諸chư 教giáo 不bất 見kiến 無vô 情tình 法Pháp 界Giới 及cập 實thật 際tế 等đẳng 。
在tại 無vô 情tình 但đãn 名danh 法pháp 性tánh 若nhược 在tại 有hữu 情tình 名danh 為vi 佛Phật 性tánh 。
○# 次thứ 難nạn/nan 同đồng 法pháp 性tánh 二nhị 初sơ 引dẫn 五ngũ 文văn 。
若nhược 在tại 無vô 情tình 但đãn 名danh 法pháp 性tánh 非phi 佛Phật 性tánh 者giả 何hà 故cố 華hoa 嚴nghiêm 須Tu 彌Di 山Sơn 頂đảnh 。 偈kệ 讚tán 品phẩm 云vân 了liễu 知tri 一nhất 切thiết 法pháp 。 自tự 性tánh 無vô 所sở 有hữu 。 若nhược 能năng 如như 是thị 解giải 。 則tắc 見kiến 盧lô 舍xá 那na 豈khởi 非phi 諸chư 法pháp 本bổn 有hữu 舍xá 那na 之chi 性tánh 耶da 又hựu 云vân 法pháp 性tánh 本bổn 空không 寂tịch 。 無vô 取thủ 亦diệc 無vô 見kiến 性tánh 空không 即tức 是thị 佛Phật 不bất 可khả 得đắc 。 思tư 量lượng 又hựu 精tinh 進tấn 慧tuệ 云vân 法pháp 性tánh 本bổn 清thanh 淨tịnh 如như 空không 。 無vô 有hữu 相tương/tướng 此thử 亦diệc 無vô 所sở 修tu 能năng 見kiến 大đại 牟Mâu 尼Ni 。 豈khởi 於ư 無vô 性tánh 又hựu 云vân 無vô 修tu 能năng 見kiến 牟Mâu 尼Ni 又hựu 真chân 實thật 慧tuệ 云vân 一nhất 切thiết 法pháp 。 無vô 相tướng 是thị 則tắc 真chân 佛Phật 體thể 。
在tại 無vô 情tình 中trung 不bất 名danh 佛Phật 性tánh 者giả 華hoa 嚴nghiêm 諸chư 文văn 何hà 故cố 法pháp 佛Phật 義nghĩa 無vô 兩lưỡng 途đồ 故cố 引dẫn 五ngũ 文văn 以dĩ 之chi 為vi 證chứng 。
○# 次thứ 結kết 示thị 二nhị 初sơ 示thị 體thể 同đồng 名danh 異dị 。
既ký 真chân 佛Phật 體thể 在tại 一nhất 切thiết 法pháp 請thỉnh 子tử 思tư 之chi 當đương 免miễn 迷mê 教giáo 及cập 迷mê 佛Phật 性tánh 之chi 進tiến 否phủ/bĩ 也dã 故cố 真Chân 如Như 隨tùy 緣duyên 即tức 佛Phật 性tánh 隨tùy 緣duyên 佛Phật 之chi 一nhất 字tự 即tức 法pháp 佛Phật 也dã 故cố 法pháp 佛Phật 與dữ 真Chân 如Như 體thể 一nhất 名danh 異dị 。
○# 次thứ 引dẫn 證chứng 釋thích 成thành 二nhị 初sơ 引dẫn 佛Phật 性tánh 論luận 。
故cố 佛Phật 性tánh 論luận 第đệ 一nhất 云vân 佛Phật 性tánh 者giả 即tức 人nhân 法pháp 二nhị 空không 所sở 顯hiển 。 真Chân 如Như 當đương 知tri 真Chân 如Như 即tức 佛Phật 性tánh 異dị 名danh 。
破phá 四tứ 性tánh 名danh 為vi 人nhân 空không 無vô 四tứ 假giả 名danh 為vi 法pháp 空không 所sở 空không 之chi 理lý 體thể 一nhất 即tức 佛Phật 性tánh 也dã 。 初sơ 引dẫn 論luận 竟cánh 。
○# 次thứ 重trọng/trùng 引dẫn 華hoa 嚴nghiêm 證chứng 情tình 無vô 情tình 即tức 是thị 法Pháp 界Giới 。 佛Phật 性tánh 等đẳng 異dị 名danh 其kỳ 體thể 無vô 二nhị 二nhị 初sơ 華hoa 嚴nghiêm 。
華hoa 嚴nghiêm 又hựu 云vân 眾chúng 生sanh 非phi 眾chúng 生sanh 。 二nhị 俱câu 無vô 真chân 實thật 如như 是thị 諸chư 法pháp 。 性tánh 實thật 義nghĩa 俱câu 非phi 有hữu 言ngôn 眾chúng 生sanh 非phi 眾chúng 生sanh 。 豈khởi 非phi 情tình 與dữ 無vô 情tình 二nhị 俱câu 隨tùy 緣duyên 竝tịnh 皆giai 不bất 變biến 故cố 俱câu 非phi 有hữu 所sở 以dĩ 法Pháp 界Giới 實thật 際tế 一nhất 切thiết 皆giai 然nhiên 。 故cố 知tri 法pháp 性tánh 之chi 名danh 不bất 專chuyên 無vô 情tình 中trung 之chi 真Chân 如Như 也dã 以dĩ 由do 世thế 人nhân 共cộng 迷mê 法pháp 相tướng 名danh 異dị 體thể 一nhất 故cố 也dã 。
○# 次thứ 辨biện 同đồng 異dị 二nhị 初sơ 判phán 三tam 義nghĩa 三tam 初sơ 判phán 性tánh 名danh 在tại 凡phàm 在tại 理lý 。
然nhiên 雖tuy 體thể 同đồng 不bất 無vô 少thiểu 別biệt 凡phàm 有hữu 性tánh 名danh 者giả 多đa 在tại 凡phàm 在tại 理lý 如như 云vân 佛Phật 性tánh 理lý 性tánh 真chân 性tánh 藏tạng 性tánh 實thật 性tánh 等đẳng 。
○# 次thứ 判phán 法Pháp 界Giới 等đẳng 名danh 徧biến 通thông 一nhất 切thiết 。
無vô 性tánh 名danh 者giả 多đa 通thông 凡phàm 聖thánh 因nhân 果quả 事sự 理lý 如như 云vân 法Pháp 界Giới 及cập 實thật 相tướng 等đẳng 。
○# 三tam 判phán 極cực 證chứng 定định 慧tuệ 唯duy 在tại 果quả 。
如như 三tam 昧muội 陀đà 羅la 尼ni 。 波Ba 羅La 蜜Mật 等đẳng 則tắc 唯duy 在tại 於ư 果quả 。
初sơ 略lược 判phán 三tam 義nghĩa 竟cánh 。
○# 次thứ 釋thích 出xuất 修tu 性tánh 二nhị 初sơ 正chánh 明minh 修tu 性tánh 。
所sở 以dĩ 因nhân 名danh 名danh 佛Phật 性tánh 等đẳng 者giả 眾chúng 生sanh 實thật 未vị 成thành 佛Phật 得đắc 理lý 證chứng 真chân 開khai 藏tạng 以dĩ 煩phiền 惱não 生sanh 死tử 。 是thị 佛Phật 等đẳng 性tánh 示thị 令linh 修tu 習tập 名danh 佛Phật 等đẳng 性tánh 而nhi 諸chư 教giáo 之chi 中trung 諸chư 名danh 不bất 互hỗ 立lập 涅Niết 槃Bàn 經kinh 中trung 多đa 云vân 佛Phật 性tánh 者giả 佛Phật 是thị 果quả 人nhân 言ngôn 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 皆giai 有hữu 果quả 人nhân 之chi 性tánh 故cố 偏thiên 言ngôn 之chi 世thế 人nhân 迷mê 故cố 而nhi 不bất 從tùng 果quả 云vân 眾chúng 生sanh 有hữu 故cố 失thất 體thể 徧biến 。
初sơ 世thế 人nhân 等đẳng 者giả 謂vị 不bất 順thuận 經kinh 示thị 言ngôn 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 有hữu 果quả 人nhân 依y 正chánh 不bất 二nhị 之chi 性tánh 也dã 。
○# 次thứ 約ước 於ư 色sắc 心tâm 示thị 性tánh 體thể 徧biến 二nhị 初sơ 明minh 徧biến 心tâm 。
又hựu 云vân 徧biến 者giả 以dĩ 由do 煩phiền 惱não 心tâm 性tánh 體thể 徧biến 云vân 佛Phật 性tánh 徧biến 故cố 知tri 不bất 識thức 佛Phật 性tánh 徧biến 者giả 良lương 由do 不bất 知tri 。 煩phiền 惱não 性tánh 徧biến 故cố 唯duy 心tâm 之chi 言ngôn 豈khởi 唯duy 真chân 心tâm 。
○# 次thứ 明minh 徧biến 色sắc 二nhị 初sơ 示thị 色sắc 徧biến 。
子tử 尚thượng 不bất 知tri 煩phiền 惱não 心tâm 徧biến 安an 能năng 了liễu 知tri 生sanh 死tử 。 色sắc 徧biến 色sắc 何hà 以dĩ 徧biến 色sắc 即tức 心tâm 故cố 何hà 者giả 依y 報báo 共cộng 造tạo 正chánh 報báo 別biệt 造tạo 豈khởi 信tín 共cộng 徧biến 不bất 信tín 別biệt 徧biến 耶da 能năng 造tạo 所sở 造tạo 既ký 是thị 唯duy 心tâm 心tâm 體thể 不bất 可khả 局cục 方phương 所sở 故cố 所sở 以dĩ 十thập 方phương 佛Phật 土độ 。 皆giai 有hữu 眾chúng 生sanh 理lý 性tánh 心tâm 種chủng 以dĩ 性tánh 喻dụ 空không 具cụ 如như 涅Niết 槃Bàn 一nhất 十thập 復phục 次thứ 。
色sắc 心tâm 不bất 二nhị 對đối 迷mê 且thả 分phần/phân 。
○# 次thứ 斥xích 失thất 三tam 初sơ 斥xích 。
故cố 知tri 不bất 曉hiểu 大đại 小tiểu 教giáo 門môn 名danh 體thể 同đồng 異dị 此thử 是thị 學học 釋thích 教giáo 者giả 之chi 大đại 患hoạn 也dã 。
○# 次thứ 引dẫn 權quyền 名danh 證chứng 。
故cố 身thân 子tử 云vân 我ngã 等đẳng 同đồng 入nhập 法Pháp 性tánh 。 及cập 亦diệc 得đắc 解giải 脫thoát 等đẳng 。
○# 三tam 寄ký 悟ngộ 辨biện 迷mê 比tỉ 決quyết 優ưu 劣liệt 五ngũ 初sơ 約ước 外ngoại 道đạo 。
子tử 初sơ 不bất 達đạt 余dư 之chi 義nghĩa 旨chỉ 故cố 聞văn 之chi 驚kinh 駭hãi 為vi 子tử 申thân 己kỷ 理lý 合hợp 釋thích 然nhiên 故cố 知tri 世thế 人nhân 局cục 我ngã 遮già 那na 唯duy 陰ấm 質chất 內nội 而nhi 直trực 云vân 諸chư 法pháp 是thị 無vô 情tình 者giả 則tắc 有hữu 二nhị 種chủng 不bất 如như 外ngoại 道đạo 外ngoại 道đạo 尚thượng 云vân 我ngã 大đại 色sắc 小tiểu 我ngã 徧biến 虗hư 空không 叉xoa 外ngoại 道đạo 猶do 計kế 眾chúng 塵trần 所sở 成thành 亦diệc 不bất 直trực 云vân 無vô 情tình 而nhi 已dĩ 。
○# 次thứ 約ước 三tam 藏tạng 小Tiểu 乘Thừa 。
又hựu 有hữu 二nhị 種chủng 不bất 如như 小Tiểu 乘Thừa 小Tiểu 乘Thừa 尚thượng 云vân 由do 業nghiệp 力lực 造tạo 造tạo 徧biến 三tam 界giới 又hựu 小Tiểu 乘Thừa 猶do 知tri 諸chư 法pháp 無vô 常thường 。 亦diệc 不bất 直trực 云vân 無vô 情tình 而nhi 已dĩ 。
○# 三tam 約ước 通thông 三tam 乘thừa 人nhân 。
又hựu 有hữu 二nhị 種chủng 不bất 如như 共cộng 乘thừa 共cộng 乘thừa 尚thượng 知tri 造tạo 心tâm 幻huyễn 化hóa 幻huyễn 徧biến 三tam 界giới 又hựu 知tri 諸chư 法pháp 。 體thể 性tánh 即tức 真chân 。
○# 四tứ 約ước 於ư 別biệt 教giáo 。
若nhược 次thứ 第đệ 乘thừa 故cố 非phi 所sở 擬nghĩ 。
○# 五ngũ 引dẫn 示thị 通thông 塞tắc 。
子tử 聞văn 是thị 已dĩ 亦diệc 合hợp 薄bạc 知tri 教giáo 法pháp 權quyền 實thật 佛Phật 性tánh 進tiến 否phủ/bĩ 。
金Kim 剛Cang 錍Bề 論Luận 私Tư 記Ký 會Hội 本Bổn 卷quyển 上thượng