金Kim 剛Cang 錍Bề 顯Hiển 性Tánh 錄Lục
Quyển 0002
宋Tống 智Trí 圓Viên 集Tập
金Kim 剛Cang 錍Bề 顯Hiển 性Tánh 錄Lục 卷quyển 第đệ 二nhị
孤cô 山sơn 沙Sa 門Môn 釋thích 。 智trí 圓viên 。 集tập 。
次thứ 佛Phật 下hạ 復phục 宗tông 明minh 空không 三tam 初sơ 明minh 來lai 意ý 復phục 宗tông 者giả 佛Phật 本bổn 以dĩ 虗hư 空không 喻dụ 實thật 正chánh 因nhân 由do 迦Ca 葉Diếp 執chấp 權quyền 緣duyên 了liễu 而nhi 難nạn/nan 並tịnh 空không 令linh 有hữu 故cố 佛Phật 稱xưng 末mạt 代đại 權quyền 順thuận 彼bỉ 難nạn/nan 問vấn 說thuyết 於ư 三tam 有hữu 以dĩ 斥xích 三tam 非phi 廣quảng 談đàm 涅Niết 槃Bàn 不bất 同đồng 虗hư 空không 其kỳ 義nghĩa 既ký 畢tất 還hoàn 復phục 前tiền 宗tông 顯hiển 示thị 虗hư 空không 非phi 有hữu 為vi 法pháp 。 故cố 云vân 顯hiển 空không 非phi 有hữu 復phục 慮lự 世thế 人nhân 以dĩ 外ngoại 道đạo 世thế 情tình 眼nhãn 所sở 見kiến 空không 作tác 佛Phật 性tánh 喻dụ 故cố 更cánh 十thập 番phiên 委ủy 示thị 遮già 防phòng 謬mậu 解giải 應ưng 言ngôn 一nhất 十thập 復phục 次thứ 言ngôn 十thập 一nhất 者giả 文văn 誤ngộ 下hạ 去khứ 例lệ 然nhiên 。
初sơ 云vân 下hạ 二nhị 引dẫn 經kinh 二nhị 初sơ 正chánh 破phá 邪tà 計kế 十thập 初sơ 破phá 空không 是thị 心tâm 數số 三tam 初sơ 引dẫn 經kinh 世thế 人nhân 至chí 不bất 可khả 見kiến 牒điệp 所sở 執chấp 佛Phật 言ngôn 下hạ 破phá 此thử 即tức 心tâm 所sở 者giả 經Kinh 云vân 若nhược 無vô 色sắc 無vô 對đối 不bất 可khả 見kiến 者giả 。 即tức 心tâm 數số 法pháp 虗hư 空không 若nhược 同đồng 心tâm 數số 法pháp 者giả 。 不bất 得đắc 不bất 是thị 三tam 世thế 所sở 攝nhiếp 若nhược 三tam 世thế 攝nhiếp 即tức 是thị 四tứ 陰ấm 今kim 文văn 引dẫn 用dụng 但đãn 撮toát 大đại 綱cương 或hoặc 改cải 換hoán 言ngôn 句cú 貴quý 令linh 易dị 解giải 下hạ 九cửu 段đoạn 例lệ 爾nhĩ 。
語ngữ 似tự 下hạ 二nhị 釋thích 經kinh 語ngữ 似tự 心tâm 所sở 者giả 非phi 謂vị 世thế 人nhân 即tức 計kế 心tâm 所sở 為vi 空không 但đãn 為vi 談đàm 虗hư 空không 無vô 色sắc 無vô 對đối 之chi 言ngôn 與dữ 心tâm 所sở 相tương/tướng 濫lạm 以dĩ 心tâm 所sở 亦diệc 無vô 色sắc 無vô 對đối 不bất 可khả 見kiến 故cố 。 恐khủng 人nhân 以dĩ 佛Phật 性tánh 能năng 喻dụ 之chi 空không 作tác 此thử 邪tà 解giải 故cố 佛Phật 破phá 之chi 。
三tam 世thế 言ngôn 下hạ 結kết 同đồng 斥xích 非phi 佛Phật 以dĩ 虗hư 空không 常thường 住trụ 喻dụ 佛Phật 性tánh 理lý 徧biến 一nhất 切thiết 處xứ 。 而nhi 世thế 人nhân 言ngôn 佛Phật 性tánh 不bất 徧biến 瓦ngõa 石thạch 但đãn 在tại 有hữu 情tình 身thân 中trung 。 者giả 全toàn 同đồng 外ngoại 計kế 心tâm 所sở 為vi 空không 也dã 以dĩ 心tâm 所sở 但đãn 在tại 身thân 內nội 故cố 是thị 無vô 常thường 故cố 今kim 山sơn 家gia 學học 人nhân 不bất 得đắc 意ý 者giả 謂vị 觀quán 理lý 具cụ 三tam 千thiên 不bất 收thu 事sự 境cảnh 亦diệc 同đồng 此thử 見kiến 。
二nhị 破phá 空không 是thị 光quang 明minh 二nhị 初sơ 引dẫn 經kinh 於ư 中trung 先tiên 牒điệp 執chấp 次thứ 佛Phật 言ngôn 下hạ 破phá 既ký 言ngôn 空không 是thị 光quang 明minh 者giả 即tức 計kế 虗hư 空không 為vi 色sắc 法pháp 也dã 但đãn 此thử 外ngoại 道đạo 不bất 解giải 空không 義nghĩa 云vân 空không 是thị 色sắc 乃nãi 是thị 空không 中trung 容dung 於ư 光quang 色sắc 何hà 得đắc 乃nãi 言ngôn 空không 是thị 色sắc 邪tà 又hựu 數số 家gia 亦diệc 謂vị 二nhị 十thập 一nhất 色sắc 空không 屬thuộc 明minh 色sắc 是thị 知tri 空không 若nhược 是thị 色sắc 即tức 屬thuộc 無vô 常thường 亦diệc 非phi 佛Phật 性tánh 喻dụ 也dã 。
二nhị 結kết 同đồng 斥xích 非phi 若nhược 謂vị 佛Phật 性tánh 有hữu 情tình 則tắc 有hữu 無vô 情tình 則tắc 無vô 者giả 何hà 殊thù 光quang 色sắc 明minh 處xứ 即tức 有hữu 暗ám 處xứ 即tức 無vô 。
三tam 破phá 空không 是thị 住trú 處xứ 二nhị 初sơ 引dẫn 經kinh 經Kinh 云vân 復phục 有hữu 人nhân 言ngôn 夫phu 虗hư 空không 者giả 即tức 是thị 住trú 處xứ 章chương 安an 釋thích 云vân 言ngôn 住trú 處xứ 者giả 謂vị 虗hư 空không 有hữu 處xứ 所sở 如như 東đông 西tây 二nhị 室thất 一nhất 滿mãn 一nhất 空không 當đương 知tri 有hữu 處xứ 此thử 中trung 引dẫn 經kinh 但đãn 引dẫn 牒điệp 執chấp 闕khuyết 破phá 辭từ 經kinh 中trung 具cụ 有hữu 經Kinh 云vân 若nhược 有hữu 住trú 處xứ 即tức 是thị 色sắc 法pháp 而nhi 一nhất 切thiết 處xứ 皆giai 是thị 無vô 常thường 。 三tam 世thế 所sở 攝nhiếp 虗hư 空không 亦diệc 常thường 非phi 三tam 世thế 攝nhiếp 若nhược 說thuyết 處xứ 者giả 知tri 無vô 虗hư 空không 二nhị 結kết 同đồng 斥xích 非phi 世thế 人nhân 執chấp 佛Phật 性tánh 但đãn 在tại 有hữu 情tình 身thân 內nội 不bất 徧biến 無vô 情tình 者giả 此thử 乃nãi 局cục 佛Phật 性tánh 之chi 空không 而nhi 有hữu 住trú 處xứ 何hà 殊thù 二nhị 室thất 一nhất 滿mãn 一nhất 空không 乎hồ 。
四tứ 破phá 空không 是thị 次thứ 第đệ 二nhị 初sơ 引dẫn 經kinh 經Kinh 云vân 復phục 有hữu 說thuyết 言ngôn 虗hư 空không 即tức 是thị 次thứ 第đệ 章chương 安an 釋thích 云vân 言ngôn 次thứ 第đệ 者giả 如như 簫tiêu 管quản 中trung 及cập 門môn 向hướng 內nội 數số 人nhân 云vân 窓song 內nội 見kiến 於ư 外ngoại 間gian 之chi 空không 先tiên 於ư 第đệ 一nhất 牕# 櫺# 中trung 見kiến 復phục 於ư 第đệ 二nhị 第đệ 三tam 。 中trung 見kiến 此thử 是thị 次thứ 第đệ 此thử 中trung 亦diệc 不bất 引dẫn 破phá 辭từ 經Kinh 云vân 若nhược 是thị 次thứ 第đệ 即tức 是thị 數số 法pháp 若nhược 是thị 可khả 數số 即tức 三tam 世thế 攝nhiếp 若nhược 三tam 世thế 攝nhiếp 云vân 何hà 言ngôn 常thường 二nhị 文văn 皆giai 不bất 引dẫn 破phá 辭từ 者giả 住trú 處xứ 是thị 色sắc 法pháp 次thứ 第đệ 是thị 數số 法pháp 皆giai 是thị 無vô 常thường 。 三tam 世thế 攝nhiếp 故cố 非phi 佛Phật 性tánh 喻dụ 准chuẩn 光quang 明minh 中trung 可khả 見kiến 故cố 不bất 煩phiền 文văn 二nhị 結kết 同đồng 斥xích 非phi 世thế 人nhân 執chấp 佛Phật 性tánh 但đãn 在tại 有hữu 情tình 身thân 內nội 此thử 性tánh 既ký 在tại 身thân 內nội 必tất 須tu 隨tùy 身thân 逐trục 時thời 遷thiên 變biến 如như 是thị 別biệt 何hà 異dị 計kế 空không 為vi 次thứ 第đệ 邪tà 。
五ngũ 破phá 空không 在tại 三tam 處xứ 二nhị 初sơ 引dẫn 經kinh 於ư 中trung 先tiên 牒điệp 次thứ 破phá 初sơ 牒điệp 者giả 彼bỉ 計kế 虗hư 空không 有hữu 三tam 一nhất 云vân 空không 道đạo 在tại 空không 處xứ 有hữu 中trung 無vô 空không 二nhị 云vân 空không 在tại 有hữu 處xứ 無vô 處xứ 。 無vô 空không 三tam 云vân 在tại 有hữu 無vô 處xứ 如như 溼thấp 爛lạn 物vật 無vô 爛lạn 未vị 爛lạn 即tức 名danh 有hữu 空không 文văn 云vân 實thật 者giả 實thật 即tức 有hữu 也dã 。
佛Phật 言ngôn 下hạ 破phá 經kinh 文văn 一nhất 一nhất 句cú 皆giai 云vân 當đương 知tri 虗hư 空không 是thị 無vô 常thường 法pháp 。 初sơ 句cú 經Kinh 云vân 若nhược 言ngôn 空không 是thị 當đương 知tri 虗hư 空không 是thị 無vô 常thường 法pháp 。 何hà 以dĩ 故cố 實thật 處xứ 無vô 故cố 文văn 二nhị 句cú 例lệ 示thị 今kim 文văn 存tồn 略lược 又hựu 改cải 是thị 字tự 為vi 者giả 字tự 實thật 字tự 為vi 有hữu 字tự 者giả 令linh 文văn 易dị 解giải 故cố 有hữu 處xứ 無vô 故cố 者giả 既ký 言ngôn 空không 在tại 空không 處xứ 則tắc 知tri 有hữu 處xứ 無vô 空không 空không 處xứ 無vô 故cố 者giả 既ký 言ngôn 空không 在tại 有hữu 處xứ 則tắc 知tri 空không 處xứ 無vô 空không 二nhị 處xứ 無vô 故cố 者giả 既ký 言ngôn 空không 在tại 亦diệc 有hữu 亦diệc 無vô 。 處xử 則tắc 知tri 空không 處xứ 并tinh 有hữu 處xứ 無vô 空không 猶do 如như 爛lạn 物vật 物vật 體thể 壞hoại 已dĩ 勢thế 不bất 久cửu 停đình 故cố 亦diệc 無vô 未vị 是thị 滅diệt 盡tận 故cố 亦diệc 有hữu 既ký 執chấp 爛lạn 物vật 處xứ 有hữu 空không 則tắc 堅kiên 固cố 物vật 處xứ 及cập 無vô 物vật 處xứ 無vô 空không 也dã 空không 既ký 不bất 徧biến 即tức 皆giai 無vô 常thường 非phi 佛Phật 性tánh 喻dụ 之chi 空không 也dã 。
二nhị 結kết 同đồng 斥xích 非phi 世thế 人nhân 執chấp 佛Phật 性tánh 在tại 有hữu 情tình 身thân 內nội 者giả 於ư 計kế 空không 在tại 三tam 處xứ 中trung 但đãn 是thị 執chấp 空không 在tại 有hữu 處xứ 耳nhĩ 是thị 故cố 猶do 闕khuyết 空không 在tại 空không 處xứ 及cập 空không 在tại 有hữu 無vô 處xứ 也dã 尚thượng 劣liệt 外ngoại 計kế 佛Phật 性tánh 如như 何hà 。
六lục 破phá 空không 是thị 可khả 作tác 二nhị 初sơ 引dẫn 經kinh 亦diệc 但đãn 引dẫn 牒điệp 不bất 引dẫn 破phá 於ư 牒điệp 中trung 其kỳ 語ngữ 稍sảo 略lược 如như 經Kinh 云vân 有hữu 說thuyết 虗hư 空không 是thị 可khả 作tác 法pháp 如như 說thuyết 去khứ 樹thụ 去khứ 舍xá 而nhi 作tác 虗hư 空không 平bình 作tác 虗hư 空không 覆phú 於ư 虗hư 空không 上thượng 於ư 虗hư 空không 盡tận 虗hư 空không 色sắc 如như 大đại 海hải 水thủy 。 是thị 故cố 虗hư 空không 是thị 可khả 作tác 法pháp 今kim 云vân 去khứ 舍xá 等đẳng 者giả 等đẳng 取thủ 去khứ 樹thụ 乃nãi 至chí 畫họa 虗hư 空không 色sắc 謂vị 此thử 外ngoại 人nhân 計kế 空không 非phi 自tự 然nhiên 因nhân 造tạo 作tác 得đắc 如như 伐phạt 樹thụ 拆# 舍xá 此thử 處xứ 乃nãi 空không 則tắc 知tri 虗hư 空không 因nhân 作tác 為vi 得đắc 故cố 云vân 空không 是thị 作tác 法pháp 經kinh 中trung 云vân 平bình 覆phú 等đẳng 可khả 解giải 畫họa 空không 等đẳng 者giả 只chỉ 是thị 外ngoại 人nhân 證chứng 虗hư 空không 可khả 作tác 爾nhĩ 謂vị 圖đồ 畫họa 虗hư 空không 色sắc 其kỳ 狀trạng 渺# 漫mạn 如như 海hải 水thủy 相tương/tướng 虗hư 空không 之chi 色sắc 既ký 可khả 圖đồ 畫họa 驗nghiệm 是thị 作tác 法pháp 也dã 經kinh 中trung 佛Phật 自tự 破phá 云vân 一nhất 切thiết 作tác 法pháp 皆giai 是thị 無vô 常thường 。 猶do 如như 瓦ngõa 鉼# 虗hư 空không 若nhược 爾nhĩ 應ưng 是thị 無vô 常thường 二nhị 結kết 同đồng 斥xích 非phi 身thân 沒một 等đẳng 者giả 謂vị 若nhược 依y 身thân 滅diệt 方phương 與dữ 涅Niết 槃Bàn 真chân 理lý 相tương 應ứng 若nhược 然nhiên 者giả 何hà 異dị 去khứ 舍xá 方phương 空không 邪tà 故cố 數số 論luận 等đẳng 各các 計kế 穿xuyên 地địa 斫chước 樹thụ 等đẳng 悉tất 皆giai 得đắc 空không 並tịnh 是thị 作tác 空không 俱câu 同đồng 邪tà 計kế 據cứ 此thử 乃nãi 是thị 斥xích 小Tiểu 乘Thừa 師sư 所sở 執chấp 同đồng 邪tà 非phi 關quan 大Đại 乘Thừa 佛Phật 性tánh 之chi 執chấp 也dã 或hoặc 恐khủng 別biệt 有hữu 所sở 屬thuộc 其kỳ 意ý 未vị 詳tường 。
七thất 破phá 空không 是thị 無vô 礙ngại 處xứ 二nhị 初sơ 引dẫn 經kinh 於ư 中trung 先tiên 牒điệp 次thứ 破phá 先tiên 牒điệp 者giả 謂vị 虗hư 空không 無vô 礙ngại 為vi 性tánh 如như 竅khiếu 隟khích 等đẳng 即tức 名danh 虗hư 空không 經Kinh 云vân 世thế 間gian 人nhân 說thuyết 一nhất 切thiết 法pháp 。 中trung 無vô 罣quái 礙ngại 名danh 虗hư 空không 佛Phật 言ngôn 下hạ 破phá 此thử 中trung 引dẫn 文văn 隱ẩn 約ước 經kinh 中trung 先tiên 二nhị 句cú 定định 次thứ 難nạn/nan 先tiên 定định 經Kinh 云vân 此thử 無vô 礙ngại 處xử 於ư 一nhất 切thiết 。 所sở 為vi 具cụ 足túc 有hữu 為vi 分phần/phân 有hữu 邪tà 即tức 今kim 文văn 云vân 有hữu 分phần/phân 有hữu 具cụ 也dã 佛Phật 先tiên 定định 意ý 者giả 只chỉ 問vấn 無vô 礙ngại 處xứ 為vi 空không 者giả 此thử 空không 為vi 具cụ 足túc 容dung 十thập 方phương 空không 為vi 不bất 具cụ 足túc 容dung 十thập 方phương 空không 邪tà 次thứ 難nạn/nan 經Kinh 云vân 若nhược 具cụ 足túc 有hữu 當đương 。 知tri 餘dư 處xứ 則tắc 無vô 虗hư 空không 若nhược 分phần/phân 有hữu 者giả 則tắc 是thị 彼bỉ 此thử 可khả 數số 之chi 法pháp 若nhược 是thị 可khả 數số 異dị 知tri 無vô 常thường 今kim 文văn 云vân 餘dư 處xứ 無vô 故cố 者giả 略lược 舉cử 一nhất 邊biên 耳nhĩ 又hựu 文văn 似tự 欠khiếm 句cú 合hợp 於ư 有hữu 具cụ 字tự 下hạ 云vân 若nhược 具cụ 有hữu 者giả 餘dư 處xứ 無vô 故cố 文văn 義nghĩa 方phương 足túc 佛Phật 難nạn/nan 意ý 者giả 若nhược 具cụ 十thập 方phương 虗hư 空không 者giả 當đương 知tri 十thập 方phương 則tắc 無vô 虗hư 空không 若nhược 不bất 併tinh 著trước 亦diệc 是thị 此thử 有hữu 彼bỉ 無vô 。
二nhị 結kết 同đồng 斥xích 非phi 世thế 人nhân 執chấp 虗hư 空không 佛Phật 性tánh 有hữu 情tình 身thân 內nội 則tắc 有hữu 無vô 情tình 則tắc 無vô 者giả 全toàn 同đồng 外ngoại 計kế 竅khiếu 隟khích 中trung 具cụ 十thập 方phương 空không 反phản 令linh 十thập 方phương 則tắc 無vô 虗hư 空không 故cố 云vân 餘dư 處xứ 則tắc 無vô 。
八bát 破phá 空không 與dữ 有hữu 並tịnh 二nhị 初sơ 引dẫn 經kinh 先tiên 牒điệp 經Kinh 云vân 若nhược 有hữu 人nhân 說thuyết 。 虗hư 空không 無vô 礙ngại 興hưng 有hữu 並tịnh 合hợp 者giả 。
佛Phật 言ngôn 下hạ 次thứ 破phá 經kinh 中trung 先tiên 作tác 三tam 章chương 門môn 次thứ 方phương 解giải 釋thích 三tam 章chương 門môn 者giả 經Kinh 云vân 若nhược 言ngôn 並tịnh 合hợp 則tắc 有hữu 三tam 種chủng 一nhất 異dị 業nghiệp 合hợp 如như 飛phi 鳥điểu 集tập 樹thụ 二nhị 共cộng 業nghiệp 合hợp 如như 兩lưỡng 羊dương 相tương 觸xúc 三tam 已dĩ 合hợp 共cộng 合hợp 如như 二nhị 雙song 指chỉ 合hợp 在tại 一nhất 處xứ 章chương 安an 解giải 云vân 一nhất 異dị 業nghiệp 合hợp 如như 飛phi 鳥điểu 集tập 樹thụ 者giả 唯duy 鳥điểu 來lai 棲tê 樹thụ 樹thụ 不bất 來lai 棲tê 鳥điểu 亦diệc 如như 物vật 來lai 合hợp 空không 空không 不bất 來lai 合hợp 物vật 二nhị 共cộng 葉diệp 合hợp 如như 兩lưỡng 羊dương 相tương 觸xúc 者giả 空không 亦diệc 合hợp 物vật 物vật 亦diệc 合hợp 空không 三tam 已dĩ 合hợp 共cộng 合hợp 如như 二nhị 雙song 指chỉ 合hợp 者giả 物vật 用dụng 與dữ 物vật 已dĩ 合hợp 物vật 只chỉ 是thị 體thể 用dụng 是thị 物vật 家gia 動động 用dụng 此thử 二nhị 事sự 體thể 用dụng 已dĩ 合hợp 空không 用dụng 與dữ 空không 已dĩ 合hợp 空không 即tức 是thị 體thể 用dụng 即tức 是thị 空không 所sở 容dung 受thọ 以dĩ 此thử 體thể 用dụng 已dĩ 合hợp 復phục 更cánh 以dĩ 物vật 合hợp 空không 如như 兩lưỡng 指chỉ 先tiên 已dĩ 合hợp 後hậu 更cánh 兩lưỡng 兩lưỡng 共cộng 合hợp 經kinh 中trung 次thứ 釋thích 三tam 章chương 釋thích 初sơ 章chương 經kinh 文văn 自tự 作tác 三tam 難nạn/nan 謂vị 無vô 常thường 難nạn/nan 常thường 難nạn/nan 亦diệc 常thường 亦diệc 無vô 常thường 。 難nạn/nan 無vô 常thường 難nạn/nan 者giả 經Kinh 云vân 若nhược 言ngôn 異dị 業nghiệp 共cộng 合hợp 異dị 則tắc 有hữu 二nhị 一nhất 是thị 物vật 業nghiệp 二nhị 虗hư 空không 業nghiệp 若nhược 空không 業nghiệp 合hợp 物vật 空không 則tắc 無vô 常thường 若nhược 物vật 業nghiệp 合hợp 空không 物vật 則tắc 不bất 徧biến 如như 其kỳ 不bất 徧biến 是thị 亦diệc 無vô 常thường 章chương 安an 釋thích 云vân 一nhất 是thị 物vật 業nghiệp 即tức 是thị 動động 業nghiệp 二nhị 虗hư 空không 業nghiệp 即tức 是thị 空không 業nghiệp 言ngôn 空không 業nghiệp 合hợp 物vật 空không 則tắc 無vô 常thường 者giả 物vật 既ký 無vô 常thường 而nhi 空không 與dữ 其kỳ 合hợp 豈khởi 不bất 無vô 常thường 若nhược 物vật 業nghiệp 合hợp 空không 物vật 則tắc 不bất 徧biến 者giả 此thử 既ký 合hợp 彼bỉ 應ưng 隨tùy 空không 亦diệc 徧biến 復phục 應ưng 物vật 隨tùy 空không 是thị 常thường 物vật 既ký 不bất 徧biến 云vân 何hà 合hợp 空không 物vật 是thị 無vô 常thường 者giả 空không 亦diệc 無vô 常thường 邪tà 經kinh 中trung 更cánh 作tác 常thường 難nan 及cập 亦diệc 常thường 亦diệc 無vô 常thường 。 難nạn/nan (# 云vân 云vân )# 釋thích 第đệ 二nhị 章chương 者giả 經Kinh 云vân 若nhược 共cộng 業nghiệp 合hợp 者giả 是thị 義nghĩa 不bất 然nhiên 。 何hà 以dĩ 故cố 虗hư 空không 名danh 徧biến 若nhược 與dữ 業nghiệp 合hợp 業nghiệp 亦diệc 應ưng 徧biến 若nhược 是thị 徧biến 是thị 應ưng 一nhất 切thiết 徧biến 若nhược 一nhất 切thiết 徧biến 應ưng 一nhất 切thiết 合hợp 不bất 應ưng 說thuyết 有hữu 合hợp 與dữ 不bất 合hợp 。 章chương 安an 釋thích 云vân 若nhược 空không 與dữ 業nghiệp 合hợp 業nghiệp 亦diệc 應ưng 徧biến 者giả 謂vị 空không 體thể 與dữ 用dụng 合hợp 用dụng 亦diệc 應ưng 徧biến 若nhược 空không 用dụng 徧biến 則tắc 應ưng 徧biến 與dữ 物vật 合hợp 不bất 得đắc 更cánh 有hữu 離ly 物vật 之chi 空không 不bất 應ưng 說thuyết 有hữu 合hợp 與dữ 不bất 合hợp 。 釋thích 第đệ 三tam 章chương 者giả 經Kinh 云vân 若nhược 言ngôn 已dĩ 合hợp 共cộng 合hợp 如như 二nhị 雙song 指chỉ 合hợp 是thị 義nghĩa 不bất 然nhiên 。 何hà 以dĩ 故cố 先tiên 無vô 有hữu 合hợp 後hậu 方phương 合hợp 故cố 先tiên 無vô 後hậu 有hữu 是thị 無vô 常thường 法pháp 。 是thị 故cố 不bất 得đắc 。 說thuyết 言ngôn 虗hư 空không 已dĩ 合hợp 共cộng 合hợp 如như 世thế 間gian 法pháp 先tiên 無vô 後hậu 有hữu 是thị 物vật 無vô 常thường 虗hư 空không 若nhược 爾nhĩ 亦diệc 應ưng 無vô 常thường 章chương 安an 釋thích 云vân 言ngôn 先tiên 無vô 後hậu 有hữu 者giả 謂vị 空không 之chi 與dữ 物vật 先tiên 時thời 不bất 合hợp 後hậu 時thời 方phương 合hợp 則tắc 是thị 本bổn 無vô 今kim 有hữu 。 應ưng 是thị 無vô 常thường 然nhiên 此thử 唯duy 破phá 後hậu 合hợp 不bất 破phá 前tiền 合hợp 所sở 以dĩ 然nhiên 者giả 。 前tiền 空không 體thể 與dữ 空không 業nghiệp 用dụng 物vật 體thể 與dữ 物vật 業nghiệp 用dụng 不bất 有hữu 則tắc 已dĩ 有hữu 則tắc 俱câu 時thời 豈khởi 可khả 得đắc 言ngôn 先tiên 時thời 無vô 合hợp 後hậu 時thời 方phương 合hợp 而nhi 淺thiển 識thức 者giả 謂vị 空không 是thị 體thể 有hữu 若nhược 來lai 時thời 方phương 有hữu 空không 用dụng 物vật 亦diệc 如như 是thị 體thể 移di 動động 時thời 方phương 有hữu 動động 用dụng 只chỉ 此thử 前tiền 合hợp 亦diệc 是thị 本bổn 無vô 今kim 有hữu 。 破phá 則tắc 應ưng 云vân 無vô 常thường 只chỉ 此thử 先tiên 無vô 今kim 有hữu 破phá 者giả 即tức 具cụ 破phá 於ư 前tiền 後hậu 二nhị 合hợp 正chánh 破phá 後hậu 雙song 合hợp 傍bàng 破phá 前tiền 單đơn 合hợp 二nhị 結kết 同đồng 斥xích 非phi 如như 二nhị 指chỉ 合hợp 者giả 應ưng 云vân 如như 二nhị 雙song 指chỉ 合hợp 文văn 略lược 雙song 字tự 世thế 人nhân 執chấp 佛Phật 性tánh 在tại 有hữu 情tình 身thân 內nội 者giả 與dữ 此thử 邪tà 計kế 空không 同đồng 何hà 者giả 佛Phật 性tánh 即tức 空không 體thể 佛Phật 性tánh 容dung 受thọ 即tức 空không 業nghiệp 用dụng 此thử 二nhị 指chỉ 已dĩ 合hợp 有hữu 情tình 身thân 即tức 物vật 體thể 堪kham 任nhậm 動động 移di 即tức 物vật 用dụng 此thử 亦diệc 即tức 二nhị 指chỉ 已dĩ 合hợp 若nhược 謂vị 有hữu 情tình 有hữu 佛Phật 性tánh 者giả 豈khởi 非phi 空không 已dĩ 合hợp 體thể 用dụng 與dữ 物vật 已dĩ 合hợp 體thể 用dụng 復phục 更cánh 相tương 合hợp 邪tà 即tức 如như 二nhị 指chỉ 先tiên 已dĩ 相tương/tướng 合hợp 後hậu 更cánh 兩lưỡng 兩lưỡng 共cộng 合hợp 也dã 悉tất 是thị 先tiên 無vô 今kim 有hữu 皆giai 屬thuộc 無vô 常thường 非phi 常thường 住trụ 佛Phật 性tánh 也dã 前tiền 之chi 二nhị 合hợp 於ư 今kim 破phá 執chấp 其kỳ 義nghĩa 乃nãi 疎sơ 故cố 但đãn 云vân 如như 二nhị 指chỉ 合hợp 耳nhĩ 。
九cửu 破phá 空không 在tại 物vật 中trung 二nhị 初sơ 引dẫn 經kinh 但đãn 引dẫn 牒điệp 不bất 引dẫn 破phá 經kinh 文văn 具cụ 有hữu 先tiên 牒điệp 者giả 經Kinh 云vân 若nhược 言ngôn 虗hư 空không 在tại 物vật 如như 器khí 中trung 果quả 次thứ 破phá 云vân 是thị 義nghĩa 不bất 然nhiên 。 何hà 以dĩ 故cố 如như 是thị 。 虗hư 空không 先tiên 無vô 器khí 時thời 在tại 何hà 處xứ 住trụ 若nhược 有hữu 住trú 處xứ 虗hư 空không 則tắc 多đa 如như 其kỳ 多đa 者giả 云vân 何hà 言ngôn 常thường 言ngôn 一nhất 言ngôn 徧biến 若nhược 使sử 虗hư 空không 離ly 空không 有hữu 住trú 處xứ 者giả 。 物vật 亦diệc 應ưng 離ly 虗hư 空không 住trụ 是thị 故cố 當đương 知tri 。 無vô 有hữu 虗hư 空không 章chương 安an 釋thích 云vân 難nạn/nan 文văn 有hữu 二nhị 初sơ 作tác 理lý 責trách 次thứ 若nhược 使sử 下hạ 作tác 並tịnh 難nạn/nan 初sơ 又hựu 為vi 三tam 初sơ 正chánh 責trách 云vân 若nhược 言ngôn 有hữu 器khí 空không 在tại 器khí 中trung 者giả 本bổn 無vô 器khí 時thời 空không 在tại 何hà 處xứ 若nhược 有hữu 住trú 處xứ 下hạ 第đệ 二nhị 難nạn/nan 應ưng 有hữu 多đa 空không 未vị 有hữu 器khí 時thời 已dĩ 有hữu 一nhất 空không 後hậu 有hữu 器khí 時thời 復phục 有hữu 一nhất 空không 寧ninh 非phi 多đa 空không 如như 其kỳ 多đa 者giả 下hạ 第đệ 三tam 結kết 過quá 凡phàm 有hữu 三tam 過quá 一nhất 不bất 得đắc 言ngôn 常thường 謂vị 先tiên 是thị 無vô 器khí 之chi 空không 今kim 是thị 有hữu 器khí 之chi 空không 寧ninh 得đắc 是thị 常thường 二nhị 者giả 不bất 得đắc 言ngôn 一nhất 可khả 解giải 三tam 者giả 不bất 得đắc 言ngôn 徧biến 有hữu 器khí 時thời 空không 非phi 無vô 器khí 時thời 空không 空không 寧ninh 得đắc 徧biến 若nhược 使sử 下hạ 並tịnh 難nạn/nan 者giả 若nhược 謂vị 無vô 器khí 時thời 空không 離ly 有hữu 器khí 時thời 空không 而nhi 有hữu 住trú 處xứ 者giả 。 物vật 亦diệc 離ly 空không 而nhi 有hữu 住trú 處xứ 二nhị 結kết 同đồng 斥xích 非phi 世thế 人nhân 執chấp 虗hư 空không 佛Phật 性tánh 在tại 有hữu 情tình 身thân 內nội 者giả 何hà 殊thù 器khí 果quả 然nhiên 十thập 破phá 之chi 中trung 此thử 破phá 最tối 顯hiển 以dĩ 法pháp 合hợp 喻dụ 亦diệc 應ưng 三tam 番phiên 責trách 難nạn/nan 初sơ 正chánh 責trách 者giả 若nhược 言ngôn 佛Phật 性tánh 在tại 陰ấm 身thân 內nội 者giả 本bổn 無vô 身thân 。 時thời 性tánh 在tại 何hà 處xứ 二nhị 者giả 應ưng 有hữu 多đa 性tánh 未vị 有hữu 身thân 時thời 若nhược 有hữu 一nhất 性tánh 後hậu 有hữu 身thân 時thời 復phục 有hữu 一nhất 性tánh 寧ninh 非phi 多đa 性tánh 三tam 結kết 三tam 過quá 者giả 一nhất 不bất 得đắc 言ngôn 常thường 者giả 謂vị 先tiên 是thị 無vô 陰ấm 身thân 之chi 佛Phật 性tánh 今kim 是thị 有hữu 陰ấm 身thân 之chi 佛Phật 性tánh 寧ninh 得đắc 是thị 常thường 二nhị 不bất 得đắc 言ngôn 一nhất 者giả 如như 第đệ 二nhị 難nạn/nan 亦diệc 可khả 難nạn/nan 云vân 若nhược 謂vị 陰ấm 身thân 有hữu 性tánh 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 各các 各các 陰ấm 身thân 應ưng 有hữu 多đa 性tánh 三tam 不bất 得đắc 言ngôn 徧biến 者giả 有hữu 陰ấm 身thân 之chi 佛Phật 性tánh 非phi 無vô 陰ấm 身thân 之chi 佛Phật 性tánh 又hựu 有hữu 情tình 則tắc 有hữu 無vô 情tình 則tắc 無vô 寧ninh 得đắc 徧biến 邪tà 故cố 二nhị 十thập 三tam 經Kinh 云vân 凡phàm 夫phu 眾chúng 生sanh 。 或hoặc 言ngôn 佛Phật 性tánh 如như 器khí 中trung 有hữu 果quả 者giả 良lương 有hữu 以dĩ 也dã 。
十thập 重trọng/trùng 破phá 空không 是thị 住trú 處xứ 二nhị 初sơ 引dẫn 經kinh 先tiên 牒điệp 經Kinh 云vân 若nhược 有hữu 說thuyết 言ngôn 。 指chỉ 住trụ 之chi 處xứ 名danh 為vi 虗hư 空không 次thứ 破phá 云vân 當đương 知tri 虗hư 空không 是thị 無vô 常thường 法pháp 。 何hà 以dĩ 故cố 指chỉ 有hữu 四tứ 方phương 若nhược 有hữu 四tứ 方phương 當đương 知tri 虗hư 空không 亦diệc 有hữu 四tứ 方phương 一nhất 切thiết 常thường 法pháp 都đô 無vô 方phương 所sở 以dĩ 有hữu 方phương 故cố 虗hư 空không 無vô 常thường 若nhược 是thị 無vô 常thường 。 不bất 離ly 五ngũ 陰ấm 。 要yếu 離ly 五ngũ 陰ấm 是thị 無vô 所sở 有hữu 。 章chương 安an 釋thích 云vân 所sở 言ngôn 指chỉ 住trú 處xứ 者giả 若nhược 言ngôn 即tức 指chỉ 一nhất 切thiết 住trú 處xứ 。 為vi 虗hư 空không 住trú 處xứ 既ký 有hữu 四tứ 方phương 四tứ 方phương 若nhược 異dị 者giả 空không 應ưng 四tứ 方phương 隨tùy 空không 住trú 處xứ 二nhị 結kết 同đồng 斥xích 非phi 世thế 人nhân 謂vị 佛Phật 性tánh 在tại 有hữu 情tình 身thân 中trung 。 者giả 豈khởi 非phi 執chấp 虗hư 空không 有hữu 方phương 面diện 邪tà 既ký 有hữu 方phương 面diện 安an 稱xưng 常thường 住trụ 佛Phật 性tánh 乎hồ 。
佛Phật 總tổng 下hạ 二nhị 結kết 非phi 顯hiển 是thị 從tùng 因nhân 緣duyên 等đẳng 者giả 經kinh 文văn 稍sảo 廣quảng 今kim 先tiên 引dẫn 經kinh 次thứ 釋thích 今kim 文văn 經Kinh 云vân 有hữu 法pháp 若nhược 從tùng 因nhân 緣duyên 。 生sanh 者giả 當đương 知tri 是thị 法Pháp 。 名danh 為vi 無vô 常thường 譬thí 如như 一nhất 切thiết 。 眾chúng 生sanh 樹thụ 木mộc 因Nhân 地Địa 而nhi 住trụ 地địa 無vô 常thường 故cố 因Nhân 地Địa 之chi 物vật 次thứ 第đệ 無vô 常thường 如như 地địa 因nhân 水thủy 水thủy 無vô 常thường 故cố 地địa 亦diệc 無vô 常thường 如như 水thủy 因nhân 風phong 風phong 無vô 常thường 故cố 水thủy 亦diệc 無vô 常thường 風phong 依y 虗hư 空không 虗hư 空không 無vô 常thường 若nhược 無vô 常thường 者giả 。 云vân 何hà 說thuyết 言ngôn 。 虗hư 空không 是thị 常thường 徧biến 一nhất 切thiết 處xứ 。 虗hư 空không 無vô 故cố 非phi 是thị 過quá 去khứ 未vị 來lai 。 現hiện 在tại 亦diệc 如như 兔thố 角giác 是thị 無vô 物vật 故cố 非phi 是thị 過quá 去khứ 未vị 來lai 。 現hiện 在tại 是thị 故cố 我ngã 說thuyết 。 佛Phật 性tánh 常thường 故cố 非phi 三tam 世thế 攝nhiếp 虗hư 空không 無vô 故cố 非phi 三tam 世thế 攝nhiếp 故cố 今kim 文văn 云vân 從tùng 因nhân 緣duyên 生sanh 。 皆giai 是thị 無vô 常thường 。 也dã 從tùng 因nhân 緣duyên 生sanh 。 至chí 三tam 世thế 攝nhiếp 故cố 是thị 結kết 非phi 虗hư 空không 下hạ 顯hiển 是thị 經Kinh 既ký 結kết 云vân 有hữu 法pháp 若nhược 從tùng 因nhân 緣duyên 。 生sanh 者giả 名danh 為vi 無vô 常thường 是thị 十thập 番phiên 邪tà 計kế 謂vị 虗hư 空không 是thị 心tâm 數số 乃nãi 至chí 是thị 住trú 處xứ 等đẳng 盡tận 是thị 因nhân 緣duyên 生sanh 。 法pháp 皆giai 屬thuộc 無vô 常thường 此thử 等đẳng 虗hư 空không 不bất 可khả 為vi 佛Phật 性tánh 喻dụ 也dã 是thị 無vô 常thường 故cố 等đẳng 者giả 為vi 三tam 世thế 所sở 攝nhiếp 故cố 屬thuộc 無vô 常thường 虗hư 空không 異dị 彼bỉ 等đẳng 者giả 太thái 虗hư 空không 異dị 彼bỉ 邪tà 計kế 空không 者giả 以dĩ 由do 太thái 虗hư 空không 徧biến 一nhất 切thiết 處xứ 。 故cố 是thị 常thường 住trụ 故cố 非phi 三tam 世thế 攝nhiếp 故cố 故cố 經Kinh 云vân 若nhược 無vô 常thường 者giả 。 云vân 何hà 說thuyết 言ngôn 。 虗hư 空không 是thị 常thường 徧biến 一nhất 切thiết 處xứ 。 又hựu 前tiền 文văn 云vân 無vô 非phi 虗hư 空không 對đối 於ư 虗hư 空không 也dã 然nhiên 今kim 論luận 文văn 消tiêu 釋thích 大đại 經kinh 與dữ 章chương 安an 疏sớ/sơ 小tiểu 異dị 如như 前tiền 佛Phật 答đáp 迦Ca 葉Diếp 云vân 何hà 猶do 如như 虗hư 空không 經kinh 文văn 章chương 安an 科khoa 為vi 佛Phật 性tánh 同đồng 虗hư 空không 義nghĩa 今kim 文văn 以dĩ 為vi 實thật 教giáo 果quả 地địa 無vô 礙ngại 答đáp 迦Ca 葉Diếp 問vấn 佛Phật 性tánh 涅Niết 槃Bàn 是thị 有hữu 下hạ 一nhất 段đoạn 經kinh 章chương 安an 科khoa 為vi 佛Phật 性tánh 異dị 虗hư 空không 義nghĩa 今kim 文văn 以dĩ 為vi 迦Ca 葉Diếp 執chấp 權quyền 難nạn/nan 佛Phật 順thuận 問vấn 答đáp 章chương 安an 但đãn 云vân 破phá 外ngoại 道đạo 今kim 以dĩ 為vi 復phục 宗tông 明minh 空không 故cố 知tri 章chương 安an 消tiêu 經kinh 不bất 分phân 權quyền 實thật 但đãn 云vân 佛Phật 性tánh 與dữ 虗hư 空không 有hữu 同đồng 有hữu 異dị 故cố 將tương 總tổng 結kết 文văn 中trung 佛Phật 性tánh 常thường 故cố 非phi 三tam 世thế 虗hư 空không 無vô 故cố 非phi 三tam 世thế 為vi 結kết 同đồng 異dị 謂vị 同đồng 無vô 三tam 世thế 異dị 者giả 性tánh 常thường 空không 無vô 則tắc 知tri 法pháp 喻dụ 有hữu 齊tề 不bất 齊tề 正chánh 申thân 迦Ca 葉Diếp 之chi 難nạn/nan 若nhược 論luận 主chủ 意ý 則tắc 謂vị 虗hư 空không 正chánh 喻dụ 實thật 教giáo 正chánh 因nhân 體thể 徧biến 法pháp 喻dụ 泯mẫn 齊tề 但đãn 迦Ca 葉Diếp 執chấp 權quyền 為vi 疑nghi 故cố 佛Phật 順thuận 問vấn 而nhi 答đáp 暫tạm 說thuyết 三tam 有hữu 以dĩ 斥xích 三tam 非phi 此thử 乃nãi 摧tồi 教giáo 緣duyên 了liễu 與dữ 虗hư 空không 喻dụ 不bất 齊tề 也dã 後hậu 還hoàn 復phục 宗tông 明minh 實thật 教giáo 義nghĩa 是thị 知tri 章chương 安an 論luận 主chủ 消tiêu 釋thích 經kinh 文văn 各các 有hữu 深thâm 致trí 後hậu 人nhân 覽lãm 之chi 無vô 見kiến 惑hoặc 也dã 然nhiên 若nhược 遣khiển 無vô 情tình 之chi 妨phương 明minh 權quyền 實thật 之chi 義nghĩa 則tắc 論luận 主chủ 消tiêu 經kinh 為vi 盡tận 美mỹ 矣hĩ 問vấn 論luận 主chủ 消tiêu 經kinh 虗hư 空không 喻dụ 與dữ 實thật 正chánh 因nhân 性tánh 同đồng 興hưng 權quyền 緣duyên 了liễu 異dị 者giả 經kinh 中trung 結kết 云vân 佛Phật 性tánh 常thường 故cố 虗hư 空không 無vô 故cố 此thử 豈khởi 非phi 實thật 教giáo 法pháp 喻dụ 自tự 不bất 同đồng 邪tà 答đáp 佛Phật 性tánh 常thường 故cố 無vô 三tam 世thế 虗hư 空không 無vô 三tam 世thế 故cố 。 常thường 文văn 似tự 殊thù 途đồ 義nghĩa 歸quy 一nhất 揆quỹ 故cố 經Kinh 云vân 虗hư 空không 是thị 常thường 徧biến 一nhất 切thiết 處xứ 。 又hựu 三tam 十thập 一nhất 經Kinh 云vân 虗hư 空không 無vô 為vi 即tức 常thường 此thử 為vi 良lương 證chứng 若nhược 依y 章chương 安an 則tắc 空không 與dữ 性tánh 異dị 問vấn 章chương 安an 論luận 主chủ 解giải 義nghĩa 孰thục 愈dũ 答đáp 佛Phật 意ý 多đa 含hàm 故cố 二nhị 師sư 所sở 解giải 隨tùy 機cơ 釋thích 義nghĩa 各các 盡tận 其kỳ 源nguyên 故cố 龍long 權quyền 解giải 經kinh 義nghĩa 皆giai 至chí 十thập 此thử 違vi 下hạ 三tam 結kết 顯hiển 此thử 違vi 等đẳng 者giả 指chỉ 前tiền 破phá 外ngoại 至chí 于vu 總tổng 結kết 一nhất 段đoạn 經kinh 文văn 符phù 順thuận 空không 喻dụ 談đàm 實thật 教giáo 正chánh 因nhân 法pháp 喻dụ 泯mẫn 齊tề 則tắc 違vi 於ư 迦Ca 葉Diếp 不bất 齊tề 之chi 難nạn/nan 也dã 。
世thế 人nhân 下hạ 總tổng 斥xích 同đồng 邪tà 不bất 曉hiểu 經kinh 旨chỉ 二nhị 初sơ 斥xích 所sở 計kế 同đồng 邪tà 世thế 之chi 講giảng 者giả 既ký 云vân 瓦ngõa 石thạch 無vô 性tánh 則tắc 顯hiển 背bối/bội 虗hư 空không 喻dụ 徧biến 之chi 教giáo 故cố 云vân 棄khí 佛Phật 正chánh 教giáo 若nhược 佛Phật 性tánh 唯duy 在tại 有hữu 情tình 何hà 殊thù 心tâm 所sở 等đẳng 計kế 則tắc 是thị 朋bằng 黨đảng 邪tà 空không 也dã 云vân 何hà 下hạ 二nhị 斥xích 不bất 曉hiểu 經kinh 旨chỉ 經kinh 言ngôn 牆tường 壁bích 非phi 佛Phật 性tánh 者giả 乃nãi 是thị 權quyền 教giáo 智trí 果quả 斷đoạn 果quả 有hữu 緣duyên 了liễu 性tánh 言ngôn 猶do 如như 虗hư 空không 者giả 乃nãi 實thật 教giáo 正chánh 因nhân 佛Phật 性tánh 權quyền 緣duyên 了liễu 則tắc 牆tường 壁bích 容dung 非phi 實thật 正chánh 因nhân 則tắc 無vô 情tình 罔võng 隔cách 雖tuy 俱câu 云vân 佛Phật 性tánh 而nhi 有hữu 實thật 有hữu 權quyền 豈khởi 得đắc 執chấp 牆tường 壁bích 之chi 權quyền 文văn 而nhi 難nạn/nan 虗hư 空không 之chi 實thật 義nghĩa 也dã 如Như 來Lai 下hạ 二nhị 委ủy 示thị 經kinh 文văn 二nhị 初sơ 對đối 義nghĩa 經Kinh 云vân 說thuyết 為vi 如Như 來Lai 。 者giả 即tức 權quyền 教giáo 智trí 德đức 之chi 果quả 經Kinh 云vân 說thuyết 為vi 涅Niết 槃Bàn 者giả 即tức 權quyền 教giáo 斷đoạn 德đức 之chi 果quả 故cố 大đại 經kinh 第đệ 二nhị 十thập 三tam 。 佛Phật 自tự 釋thích 云vân 諸chư 佛Phật 如Như 來Lai 。 煩phiền 惱não 不bất 起khởi 。 是thị 名danh 涅Niết 槃Bàn 。 所sở 有hữu 智trí 慧tuệ 。 於ư 法pháp 無vô 礙ngại 是thị 為vi 如Như 來Lai 。 故cố 知tri 如Như 來Lai 涅Niết 槃Bàn 。 即tức 智trí 斷đoạn 二nhị 德đức 也dã 經Kinh 云vân 說thuyết 為vi 佛Phật 性tánh 者giả 即tức 智trí 斷đoạn 果quả 上thượng 有hữu 緣duyên 了liễu 性tánh 故cố 云vân 佛Phật 性tánh 如như 前tiền 記ký 文văn 所sở 以dĩ 下hạ 二nhị 牒điệp 經kinh 智trí 斷đoạn 二nhị 果quả 皆giai 有hữu 證chứng 有hữu 見kiến 故cố 云vân 是thị 有hữu 。
世thế 人nhân 下hạ 三tam 結kết 示thị 所sở 引dẫn 之chi 意ý 以dĩ 斥xích 野dã 客khách 世thế 人nhân 多đa 引dẫn 涅Niết 槃Bàn 牆tường 壁bích 之chi 文văn 難nạn/nan 無vô 情tình 有hữu 性tánh 之chi 義nghĩa 故cố 今kim 廣quảng 引dẫn 經kinh 文văn 示thị 其kỳ 權quyền 實thật 以dĩ 杜đỗ 塞tắc 他tha 人nhân 執chấp 牆tường 壁bích 無vô 性tánh 之chi 餘dư 論luận 也dã 子tử 應ưng 不bất 見kiến 等đẳng 者giả 正chánh 斥xích 野dã 客khách 文văn 初sơ 立lập 難nạn/nan 引dẫn 涅Niết 槃Bàn 云vân 而nhi 云vân 佛Phật 性tánh 非phi 謂vị 無vô 情tình 仁nhân 何hà 獨độc 言ngôn 無vô 情tình 有hữu 性tánh 故cố 今kim 責trách 云vân 子tử 前tiền 作tác 此thử 難nạn/nan 者giả 應ưng 不bất 見kiến 涅Niết 槃Bàn 。 之chi 文văn 有hữu 權quyền 有hữu 實thật 徒đồ 學học 世thế 人nhân 引dẫn 瓦ngõa 石thạch 無vô 性tánh 之chi 文văn 妨phương 害hại 實thật 義nghĩa 也dã 以dĩ 權quyền 難nạn/nan 實thật 若nhược 水thủy 火hỏa 碩# 乖quai 故cố 云vân 殊thù 不bất 相tương 應ứng 不bất 知tri 等đẳng 者giả 經kinh 文văn 前tiền 後hậu 雖tuy 俱câu 名danh 佛Phật 性tánh 而nhi 權quyền 實thật 體thể 別biệt 明minh 實thật 故cố 特đặc 談đàm 正chánh 因nhân 體thể 徧biến 故cố 云vân 猶do 如như 虗hư 空không 帶đái 權quyền 故cố 不bất 說thuyết 緣duyên 了liễu 體thể 徧biến 故cố 云vân 牆tường 壁bích 非phi 性tánh 若nhược 了liễu 進tiến 否phủ/bĩ 不bất 同đồng 則tắc 不bất 應ưng 以dĩ 同đồng 名danh 而nhi 難nạn/nan 別biệt 體thể 也dã 。
況huống 復phục 下hạ 二nhị 示thị 教giáo 部bộ 權quyền 實thật 二nhị 初sơ 正chánh 釋thích 三tam 初sơ 牒điệp 經kinh 標tiêu 示thị 經kinh 中trung 但đãn 說thuyết 正chánh 因nhân 體thể 徧biến 不bất 說thuyết 緣duyên 了liễu 徧biến 者giả 正chánh 由do 部bộ 中trung 帶đái 權quyền 明minh 實thật 對đối 一nhất 分phần/phân 機cơ 耳nhĩ 。
如như 迦ca 下hạ 二nhị 正chánh 判phán 權quyền 實thật 二nhị 初sơ 判phán 屬thuộc 權quyền 說thuyết 如như 迦Ca 葉Diếp 所sở 引dẫn 如Như 來Lai 佛Phật 性tánh 涅Niết 槃Bàn 是thị 有hữu 難nạn/nan 佛Phật 空không 喻dụ 者giả 此thử 乃nãi 部bộ 中trung 帶đái 偏thiên 權quyền 教giáo 門môn 而nhi 說thuyết 也dã 部bộ 意ý 正chánh 明minh 圓viên 實thật 旁bàng 說thuyết 偏thiên 權quyền 故cố 云vân 帶đái 也dã 佛Phật 順thuận 迦Ca 葉Diếp 者giả 即tức 先tiên 順thuận 問vấn 答đáp 也dã 三tam 皆giai 是thị 有hữu 者giả 謂vị 為vi 非phi 如Như 來Lai 說thuyết 。 為vi 如Như 來Lai 等đẳng 三tam 也dã 若nhược 頓đốn 下hạ 二nhị 顯hiển 示thị 實thật 義nghĩa 如như 下hạ 文văn 云vân 一nhất 代đại 已dĩ 多đa 顯hiển 頓đốn 如như 華hoa 嚴nghiêm 依y 正chánh 不bất 二nhị 等đẳng 皆giai 明minh 修tu 性tánh 各các 三tam 因nhân 徧biến 之chi 義nghĩa 即tức 頓đốn 教giáo 實thật 說thuyết 也dã 本bổn 有hữu 三tam 種chủng 者giả 謂vị 無vô 始thỉ 本bổn 迷mê 三tam 道đạo 流lưu 轉chuyển 此thử 三tam 道đạo 事sự 即tức 三tam 德đức 理lý 道đạo 即tức 德đức 種chủng 如như 波ba 為vi 水thủy 種chủng 故cố 云vân 本bổn 有hữu 三tam 種chủng 而nhi 此thử 三tam 理lý 非phi 因nhân 了liễu 達đạt 體thể 元nguyên 周chu 徧biến 故cố 云vân 三tam 理lý 元nguyên 徧biến 此thử 即tức 理lý 性tánh 三tam 因nhân 也dã 達đạt 性tánh 成thành 脩tu 者giả 謂vị 體thể 達đạt 本bổn 具cụ 之chi 性tánh 成thành 智trí 行hành 二nhị 修tu 智trí 行hành 各các 三tam 體thể 咸hàm 周chu 徧biến 故cố 云vân 修tu 三tam 亦diệc 徧biến 智trí 三tam 謂vị 如như 理lý 而nhi 解giải 即tức 名danh 字tự 位vị 行hành 三tam 謂vị 如như 理lý 而nhi 觀quán 即tức 觀quán 行hành 相tương 似tự 位vị 是thị 則tắc 智trí 行hành 各các 三tam 俱câu 名danh 達đạt 性tánh 成thành 修tu 也dã 此thử 就tựu 開khai 說thuyết 若nhược 就tựu 合hợp 說thuyết 即tức 合hợp 性tánh 為vi 一nhất 合hợp 修tu 為vi 二nhị 合hợp 理lý 性tánh 三tam 為vi 一nhất 正chánh 因nhân 法Pháp 身thân 德đức 也dã 合hợp 智trí 三tam 為vi 一nhất 了liễu 因nhân 般Bát 若Nhã 德đức 也dã 合hợp 行hành 三tam 為vi 一nhất 緣duyên 因nhân 解giải 脫thoát 德đức 也dã 故cố 開khai 雖tuy 具cụ 九cửu 九cửu 只chỉ 是thị 三tam 三tam 九cửu 雖tuy 殊thù 其kỳ 理lý 常thường 一nhất 一nhất 尚thượng 無vô 一nhất 豈khởi 有hữu 九cửu 三tam 就tựu 頓đốn 自tự 論luận 開khai 合hợp 常thường 爾nhĩ 今kim 文văn 為vi 對đối 涅Niết 槃Bàn 對đối 權quyền 緣duyên 了liễu 合hợp 性tánh 為vi 一nhất 所sở 以dĩ 頓đốn 教giáo 且thả 約ước 開khai 論luận 又hựu 一nhất 家gia 修tu 性tánh 正chánh 義nghĩa 即tức 約ước 玄huyền 文văn 前tiền 三tam 妙diệu 也dã 境cảnh 即tức 性tánh 三tam 智trí 即tức 智trí 三tam 行hành 即tức 行hành 三tam 行hành 之chi 所sở 階giai 即tức 有hữu 諸chư 位vị 若nhược 至chí 初sơ 住trụ 名danh 隨tùy 分phần/phân 果quả 則tắc 分phần/phân 證chứng 三tam 法pháp 也dã 止Chỉ 觀Quán 修tu 性tánh 其kỳ 意ý 亦diệc 然nhiên 序tự 中trung 聞văn 圓viên 法pháp 即tức 性tánh 三tam 謂vị 聞văn 理lý 性tánh 本bổn 具cụ 之chi 三tam 也dã 起khởi 圓viên 信tín 即tức 智trí 三tam 立lập 圓viên 行hành 即tức 行hành 三tam 入nhập 圓viên 位vị 即tức 初sơ 住trụ 分phần/phân 證chứng 三tam 法pháp 轉chuyển 前tiền 二nhị 修tu 成thành 智trí 斷đoạn 果quả 修tu 性tánh 一nhất 合hợp 無vô 復phục 分phần/phân 張trương 是thị 知tri 修tu 性tánh 唯duy 約ước 住trụ 前tiền 以dĩ 初sơ 住trụ 是thị 所sở 到đáo 涼lương 池trì 故cố 是thị 近cận 期kỳ 之chi 地địa 故cố 若nhược 以dĩ 初sơ 住trụ 已dĩ 上thượng 名danh 真chân 修tu 者giả 非phi 今kim 所sở 議nghị 是thị 故cố 諸chư 文văn 雖tuy 或hoặc 以dĩ 初sơ 住trụ 為vi 了liễu 因nhân 或hoặc 以dĩ 究cứu 竟cánh 為vi 智trí 三tam 皆giai 隨tùy 義nghĩa 進tiến 否phủ/bĩ 未vị 是thị 的đích 為vi 初sơ 心tâm 示thị 修tu 性tánh 也dã 儻thảng 不bất 了liễu 位vị 次thứ 進tiến 否phủ/bĩ 文văn 義nghĩa 旁bàng 正chánh 則tắc 徒đồ 談đàm 修tu 性tánh 謾man 說thuyết 開khai 合hợp 如như 何hà 消tiêu 釋thích 修tu 性tánh 一nhất 門môn 一nhất 門môn 既ký 乖quai 十thập 門môn 俱câu 失thất 欲dục 委ủy 知tri 修tu 性tánh 位vị 次thứ 者giả 請thỉnh 尋tầm 行hành 妙diệu 及cập 感cảm 應ứng 妙diệu 初sơ 釋thích 籤# 文văn 又hựu 一nhất 家gia 離ly 合hợp 位vị 次thứ 非phi 止chỉ 一nhất 途đồ 下hạ 文văn 當đương 辨biện 。
故cố 示thị 下hạ 三Tam 明Minh 帶đái 權quyền 意ý 文văn 中trung 先tiên 示thị 部bộ 中trung 談đàm 實thật 意ý 次thứ 故cố 赴phó 下hạ 示thị 部bộ 中trung 帶đái 權quyền 意ý 言ngôn 故cố 示thị 故cố 赴phó 者giả 二nhị 處xứ 故cố 字tự 並tịnh 誤ngộ 應ưng 作tác 欲dục 字tự 謂vị 欲dục 示thị 眾chúng 生sanh 理lý 具cụ 正chánh 因nhân 佛Phật 性tánh 所sở 以dĩ 正chánh 因nhân 約ước 實thật 教giáo 而nhi 說thuyết 也dã 欲dục 赴phó 末mạt 代đại 機cơ 緣duyên 所sở 以dĩ 緣duyên 了liễu 約ước 權quyền 而nhi 說thuyết 也dã 且thả 云vân 正chánh 徧biến 者giả 於ư 三tam 因nhân 中trung 從tùng 要yếu 而nhi 示thị 故cố 欲dục 成thành 迦Ca 葉Diếp 執chấp 權quyền 之chi 疑nghi 故cố 以dĩ 順thuận 迦Ca 葉Diếp 者giả 謂vị 末mạt 代đại 一nhất 種chủng 機cơ 緣duyên 宜nghi 聞văn 帶đái 權quyền 之chi 說thuyết 是thị 故cố 如Như 來Lai 。 赴phó 彼bỉ 樂nhạo 欲dục 乃nãi 順thuận 迦Ca 葉Diếp 不bất 齊tề 之chi 難nạn/nan 談đàm 瓦ngõa 石thạch 無vô 性tánh 等đẳng 豈khởi 非phi 等đẳng 者giả 佛Phật 既ký 順thuận 問vấn 而nhi 答đáp 足túc 顯hiển 迦Ca 葉Diếp 知tri 機cơ 而nhi 問vấn 也dã 知tri 機cơ 謂vị 知tri 末mạt 代đại 帶đái 權quyền 之chi 機cơ 設thiết 疑nghi 謂vị 設thiết 法pháp 喻dụ 不bất 齊tề 之chi 疑nghi 覆phú 實thật 謂vị 隱ẩn 覆phú 三tam 因nhân 俱câu 徧biến 之chi 旨chỉ 述thuật 權quyền 謂vị 談đàm 述thuật 瓦ngõa 石thạch 無vô 情tình 之chi 義nghĩa 。
此thử 子tử 下hạ 二nhị 結kết 斥xích 蓋cái 不bất 知tri 經kinh 中trung 瓦ngõa 石thạch 無vô 性tánh 是thị 權quyền 教giáo 緣duyên 了liễu 虗hư 空không 喻dụ 徧biến 是thị 實thật 教giáo 正chánh 因nhân 故cố 執chấp 瓦ngõa 石thạch 無vô 性tánh 之chi 文văn 以dĩ 難nạn/nan 無vô 情tình 有hữu 性tánh 之chi 說thuyết 。
故cố 涅niết 下hạ 二nhị 明minh 佛Phật 性tánh 名danh 通thông 反phản 質chất 野dã 客khách 三tam 初sơ 總tổng 標tiêu 不bất 唯duy 一nhất 種chủng 者giả 隨tùy 機cơ 所sở 說thuyết 進tiến 否phủ/bĩ 不bất 同đồng 責trách 其kỳ 偏thiên 執chấp 一nhất 文văn 也dã 。
如như 迦ca 下hạ 二nhị 正chánh 釋thích 三tam 初sơ 引dẫn 佛Phật 性tánh 在tại 果quả 令linh 有hữu 情tình 亦diệc 無vô 二nhị 初sơ 引dẫn 果quả 不bất 通thông 因nhân 反phản 破phá 所sở 執chấp 力Lực 、 無Vô 畏Úy 等đẳng 。 即tức 果quả 上thượng 報báo 應ứng 二nhị 身thân 故cố 十thập 住trụ 婆bà 沙sa 云vân 念niệm 法Pháp 門môn 身thân 即tức 報báo 身thân 謂vị 四tứ 十thập 不bất 共cộng 法pháp 即tức 力Lực 、 無Vô 畏Úy 等đẳng 。 名danh 法Pháp 門môn 也dã 念niệm 相tướng 好hảo 身thân 即tức 應ưng 身thân 令linh 眾chúng 生sanh 亦diệc 無vô 者giả 眾chúng 生sanh 在tại 因nhân 既ký 無vô 力Lực 、 無Vô 畏Úy 等đẳng 。 是thị 則tắc 有hữu 情tình 亦diệc 無vô 佛Phật 性tánh 何hà 獨độc 無vô 情tình 無vô 性tánh 邪tà 。
若nhược 言ngôn 下hạ 二nhị 縱túng/tung 計kế 轉chuyển 破phá 二nhị 初sơ 第đệ 一nhất 重trọng/trùng 二nhị 初sơ 牒điệp 計kế 此thử 是thị 果quả 德đức 者giả 即tức 指chỉ 力Lực 、 無Vô 畏Úy 等đẳng 。 此thử 計kế 由do 前tiền 難nạn/nan 而nhi 生sanh 前tiền 難nạn/nan 云vân 佛Phật 性tánh 既ký 是thị 力Lực 、 無Vô 畏Úy 等đẳng 。 則tắc 眾chúng 生sanh 亦diệc 無vô 豈khởi 唯duy 瓦ngõa 石thạch 彼bỉ 則tắc 救cứu 云vân 經kinh 雖tuy 不bất 談đàm 眾chúng 生sanh 有hữu 性tánh 既ký 示thị 果quả 德đức 是thị 佛Phật 性tánh 是thị 知tri 眾chúng 生sanh 雖tuy 無vô 此thử 德đức 而nhi 有hữu 此thử 性tánh 故cố 有hữu 情tình 有hữu 性tánh 瓦ngõa 石thạch 無vô 此thử 果quả 性tánh 故cố 無vô 情tình 無vô 性tánh 果quả 性tánh 下hạ 二nhị 破phá 由do 立lập 因nhân 有hữu 果quả 性tánh 乃nãi 生sanh 兩lưỡng 難nạn/nan 初sơ 據cứ 正chánh 理lý 破phá 果quả 德đức 既ký 依y 正chánh 不bất 二nhị 眾chúng 生sanh 有hữu 此thử 果quả 性tánh 亦diệc 應ưng 不bất 二nhị 何hà 故cố 謂vị 瓦ngõa 石thạch 無vô 佛Phật 性tánh 邪tà 故cố 云vân 何hà 不bất 霑triêm 等đẳng 又hựu 若nhược 下hạ 引dẫn 彼bỉ 義nghĩa 破phá 又hựu 若nhược 許hứa 眾chúng 生sanh 有hữu 果quả 德đức 性tánh 者giả 則tắc 眾chúng 生sanh 理lý 具cụ 三Tam 身Thân 與dữ 諸chư 佛Phật 果Quả 德đức 三Tam 身Thân 理lý 同đồng 世thế 人nhân 何hà 故cố 但đãn 云vân 諸chư 佛Phật 三Tam 身Thân 同đồng 不bất 云vân 眾chúng 生sanh 與dữ 佛Phật 同đồng 邪tà 言ngôn 同đồng 一nhất 法Pháp 身thân 。 等đẳng 者giả 即tức 成thành 論luận 師sư 立lập 義nghĩa 也dã 彼bỉ 云vân 眾chúng 生sanh 各các 有hữu 佛Phật 性tánh 但đãn 成thành 佛Phật 時thời 權quyền 智trí 齊tề 等đẳng 同đồng 一nhất 法Pháp 身thân 。 力lực 無vô 畏úy 亦diệc 爾nhĩ 此thử 則tắc 但đãn 云vân 諸chư 佛Phật 道Đạo 同đồng 不bất 了liễu 生sanh 佛Phật 理lý 等đẳng 以dĩ 不bất 知tri 理lý 具cụ 故cố 也dã 故cố 曰viết 而nhi 不bất 云vân 等đẳng 也dã 若nhược 了liễu 理lý 等đẳng 即tức 使sử 一nhất 塵trần 報báo 色sắc 一nhất 念niệm 凡phàm 心tâm 皆giai 是thị 三Tam 身Thân 三tam 德đức 塵trần 心tâm 是thị 果quả 性tánh 之chi 種chủng 故cố 云vân 性tánh 種chủng 若nhược 然nhiên 者giả 則tắc 三tam 千thiên 一nhất 念niệm 依y 正chánh 全toàn 收thu 三tam 無vô 差sai 別biệt 炳bỉnh 然nhiên 可khả 見kiến 終chung 不bất 謂vị 無vô 情tình 無vô 性tánh 也dã 。
第đệ 二nhị 重trọng/trùng 二nhị 初sơ 牒điệp 執chấp 此thử 執chấp 亦diệc 因nhân 前tiền 難nạn/nan 而nhi 生sanh 謂vị 眾chúng 生sanh 但đãn 有hữu 正chánh 因nhân 性tánh 與dữ 法Pháp 身thân 等đẳng 不bất 與dữ 報báo 化hóa 等đẳng 故cố 不bất 得đắc 云vân 生sanh 佛Phật 亦diệc 同đồng 也dã 何hà 故cố 下hạ 二nhị 破phá 若nhược 謂vị 不bất 等đẳng 報báo 化hóa 者giả 大đại 經kinh 何hà 故cố 云vân 佛Phật 性tánh 者giả 謂vị 十Thập 力Lực 乃nãi 至chí 相tướng 好hảo 力lực 等đẳng 豈khởi 非phi 報báo 身thân 相tướng 好hảo/hiếu 豈khởi 非phi 化hóa 身thân 前tiền 既ký 通thông 此thử 經Kinh 文văn 云vân 是thị 果quả 德đức 眾chúng 生sanh 有hữu 果quả 性tánh 況huống 經kinh 文văn 正chánh 論luận 報báo 化hóa 今kim 何hà 得đắc 言ngôn 但đãn 有hữu 法Pháp 身thân 性tánh 邪tà 應ưng 知tri 眾chúng 生sanh 一nhất 心tâm 一nhất 塵trần 三Tam 身Thân 具cụ 足túc 周chu 徧biến 一nhất 切thiết 不bất 隔cách 無vô 情tình 。
又hựu 復phục 下hạ 二nhị 引dẫn 四tứ 句cú 有hữu 無vô 令linh 所sở 執chấp 無vô 歸quy 四tứ 句cú 辨biện 性tánh 者giả 大đại 經kinh 三tam 十thập 二nhị 云vân 或hoặc 有hữu 佛Phật 性tánh 闡xiển 提đề 人nhân 有hữu 善thiện 根căn 人nhân 無vô 或hoặc 有hữu 佛Phật 性tánh 善thiện 根căn 人nhân 有hữu 闡xiển 提đề 人nhân 無vô 或hoặc 有hữu 佛Phật 性tánh 二nhị 人nhân 俱câu 有hữu 或hoặc 有hữu 佛Phật 性tánh 二nhị 人nhân 俱câu 無vô 章chương 安an 釋thích 云vân 闡xiển 提đề 有hữu 修tu 惡ác 善thiện 根căn 人nhân 無vô 闡xiển 提đề 無vô 修tu 善thiện 善thiện 根căn 人nhân 有hữu 二nhị 人nhân 俱câu 有hữu 性tánh 德đức 二nhị 人nhân 俱câu 無vô 不bất 退thoái 性tánh 未vị 入nhập 似tự 位vị 故cố 也dã 為vi 何hà 眾chúng 生sanh 者giả 汝nhữ 但đãn 言ngôn 眾chúng 生sanh 今kim 問vấn 為vi 善thiện 根căn 眾chúng 生sanh 。 為vi 闡xiển 提đề 眾chúng 生sanh 有hữu 何hà 等đẳng 性tánh 者giả 汝nhữ 但đãn 言ngôn 有hữu 佛Phật 性tánh 今kim 問vấn 為vi 有hữu 修tu 善thiện 性tánh 為vi 有hữu 修tu 惡ác 性tánh 為vi 性tánh 德đức 性tánh 為vi 不bất 退thoái 性tánh 若nhược 言ngôn 瓦ngõa 石thạch 無vô 四tứ 句cú 故cố 無vô 佛Phật 性tánh 者giả 且thả 如như 二nhị 人nhân 俱câu 有hữu 性tánh 德đức 三tam 因nhân 三tam 千thiên 三tam 諦đế 徧biến 一nhất 切thiết 處xứ 。 經kinh 文văn 以dĩ 虗hư 空không 為ví 喻dụ 四tứ 句cú 何hà 會hội 不bất 攝nhiếp 瓦ngõa 石thạch 又hựu 何hà 故cố 云vân 因nhân 有hữu 果quả 性tánh 果quả 既ký 依y 正chánh 不bất 二nhị 因nhân 具cụ 此thử 性tánh 豈khởi 得đắc 二nhị 邪tà 故cố 知tri 瓦ngõa 石thạch 不bất 出xuất 四tứ 句cú 。
又hựu 第đệ 下hạ 三tam 引dẫn 佛Phật 性tánh 差sai 降giáng/hàng 道Đạo 品Phẩm 名danh 通thông 斥xích 彼bỉ 專chuyên 執chấp 第đệ 六lục 云vân 凡phàm 夫phu 如như 乳nhũ 須Tu 陀Đà 洹Hoàn 如như 酪lạc 斯Tư 陀Đà 含Hàm 如như 生sanh 蘇tô 阿A 那Na 含Hàm 如như 熟thục 酥tô 阿A 羅La 漢Hán 支chi 佛Phật 佛Phật 如như 醍đề 醐hồ 此thử 約ước 三tam 藏tạng 第đệ 九cửu 云vân 眾chúng 生sanh 如như 牛ngưu 新tân 生sanh 血huyết 乳nhũ 未vị 別biệt 聲Thanh 聞Văn 如như 乳nhũ 緣Duyên 覺Giác 如như 酪lạc 菩Bồ 薩Tát 如như 生sanh 熟thục 酥tô 佛Phật 如như 醍đề 醐hồ 此thử 約ước 別biệt 教giáo 第đệ 三tam 十thập 二nhị 。 云vân 眾chúng 生sanh 如như 雜tạp 血huyết 乳nhũ 須Tu 陀Đà 洹Hoàn 斯Tư 陀Đà 含Hàm 如như 淨tịnh 乳nhũ 阿A 那Na 含Hàm 如như 酪lạc 羅La 漢Hán 如như 生sanh 酥tô 支chi 佛Phật 菩Bồ 薩Tát 如như 熟thục 酥tô 佛Phật 如như 醍đề 醐hồ 此thử 約ước 通thông 教giáo 此thử 等đẳng 經kinh 文văn 皆giai 於ư 無vô 差sai 別biệt 中trung 。 作tác 差sai 別biệt 說thuyết 佛Phật 性tánh 雖tuy 通thông 約ước 教giáo 約ước 人nhân 其kỳ 義nghĩa 則tắc 別biệt 他tha 不bất 知tri 此thử 故cố 以dĩ 難nạn/nan 之chi 何hà 故cố 下hạ 難nạn/nan 人nhân 並tịnh 有hữu 情tình 性tánh 何hà 不bất 等đẳng 此thử 三tam 處xứ 經kinh 文văn 對đối 教giáo 顯hiển 位vị 如như 止Chỉ 觀Quán 偏thiên 圓viên 中trung 委ủy 說thuyết 次thứ 明minh 道Đạo 品Phẩm 名danh 通thông 二nhị 十thập 七thất 經Kinh 云vân 雪Tuyết 山Sơn 有hữu 草thảo 名danh 為vi 忍nhẫn 辱nhục 。 牛ngưu 若nhược 食thực 者giả 即tức 成thành 醍đề 醐hồ 草thảo 喻dụ 正Chánh 道Đạo 若nhược 修tu 正Chánh 道Đạo 即tức 見kiến 佛Phật 性tánh 。 此thử 即tức 圓viên 教giáo 八bát 正chánh 也dã 娑sa 沙sa 此thử 云vân 廣quảng 說thuyết 亦diệc 云vân 五ngũ 百bách 說thuyết 俱câu 舍xá 此thử 云vân 藏tạng 皆giai 明minh 三tam 藏tạng 有hữu 門môn 八bát 正chánh 諸chư 經Kinh 道Đạo 品phẩm 隨tùy 其kỳ 時thời 部bộ 有hữu 大đại 有hữu 小tiểu 道Đạo 品Phẩm 之chi 名danh 既ký 大đại 小tiểu 不bất 同đồng 佛Phật 性tánh 之chi 說thuyết 亦diệc 偏thiên 圓viên 有hữu 別biệt 不bất 可khả 以dĩ 名danh 惑hoặc 體thể 必tất 也dã 以dĩ 體thể 定định 名danh 令linh 大đại 小tiểu 甄chân 分phần/phân 偏thiên 圓viên 無vô 紊# 以dĩ 他tha 人nhân 不bất 得đắc 此thử 意ý 故cố 今kim 問vấn 云vân 為vi 修tu 何hà 八bát 正chánh 等đẳng 然nhiên 上thượng 所sở 引dẫn 佛Phật 性tánh 種chủng 種chủng 不bất 同đồng 。 者giả 皆giai 為vi 世thế 人nhân 不bất 曉hiểu 權quyền 實thật 因nhân 果quả 進tiến 否phủ/bĩ 之chi 談đàm 遂toại 專chuyên 執chấp 牆tường 壁bích 無vô 性tánh 權quyền 文văn 害hại 虗hư 空không 徧biến 有hữu 實thật 說thuyết 故cố 委ủy 引dẫn 佛Phật 性tánh 不bất 同đồng 之chi 文văn 令linh 識thức 部bộ 中trung 權quyền 實thật 進tiến 否phủ/bĩ 也dã 。
故cố 子tử 下hạ 三tam 結kết 斥xích 若nhược 曉hiểu 佛Phật 性tánh 之chi 說thuyết 有hữu 進tiến 有hữu 否phủ/bĩ 者giả 終chung 不bất 執chấp 牆tường 壁bích 無vô 佛Phật 性tánh 也dã 。
客khách 曰viết 下hạ 二nhị 述thuật 權quyền 教giáo 二nhị 因nhân 不bất 徧biến 亦diệc 是thị 重trọng/trùng 明minh 進tiến 否phủ/bĩ 也dã 文văn 為vi 二nhị 初sơ 問vấn 由do 前tiền 釋thích 經kinh 牆tường 壁bích 無vô 性tánh 云vân 是thị 權quyền 教giáo 緣duyên 了liễu 佛Phật 性tánh 故cố 不bất 徧biến 無vô 情tình 故cố 今kim 問vấn 其kỳ 所sở 以dĩ 。 余dư 曰viết 下hạ 二nhị 答đáp 二nhị 初sơ 正chánh 答đáp 三tam 初sơ 正chánh 明minh 所sở 以dĩ 二nhị 初sơ 示thị 經kinh 文văn 帶đái 權quyền 明minh 實thật 別biệt 教giáo 則tắc 三tam 因nhân 俱câu 局cục 圓viên 教giáo 則tắc 三tam 因nhân 俱câu 徧biến 今kim 涅Niết 槃Bàn 帶đái 別biệt 教giáo 緣duyên 了liễu 說thuyết 圓viên 教giáo 正chánh 因nhân 故cố 有hữu 徧biến 不bất 徧biến 計kế 我ngã 我ngã 所sở 。 者giả 輔phụ 行hành 云vân 五ngũ 陰ấm 即tức 我ngã 所sở 能năng 計kế 即tức 我ngã 橫hoạnh/hoành 計kế 陰ấm 者giả 名danh 之chi 為vi 我ngã 眾chúng 生sanh 無vô 始thỉ 常thường 計kế 陰ấm 身thân 故cố 涅Niết 槃Bàn 中trung 且thả 示thị 所sở 計kế 陰ấm 身thân 有hữu 性tánh 瓦ngõa 石thạch 則tắc 無vô 隨tùy 彼bỉ 便tiện 宜nghi 未vị 應ưng 說thuyết 徧biến 蓋cái 權quyền 教giáo 之chi 旨chỉ 三tam 因nhân 俱câu 局cục 也dã 涅Niết 槃Bàn 對đối 一nhất 分phần/phân 機cơ 但đãn 以dĩ 虗hư 空không 喻dụ 正chánh 因nhân 體thể 徧biến 說thuyết 實thật 也dã 未vị 以dĩ 虗hư 空không 譬thí 緣duyên 了liễu 帶đái 權quyền 也dã 故cố 至chí 三tam 十thập 三tam 卷quyển 中trung 迦Ca 葉Diếp 執chấp 權quyền 而nhi 問vấn 如Như 來Lai 順thuận 問vấn 而nhi 答đáp 云vân 瓦ngõa 石thạch 無vô 性tánh 等đẳng 蓋cái 對đối 權quyền 機cơ 且thả 從tùng 所sở 計kế 而nhi 示thị 耳nhĩ 。
若nhược 教giáo 下hạ 二nhị 示thị 別biệt 教giáo 教giáo 道đạo 三tam 因nhân 不bất 徧biến 以dĩ 教giáo 權quyền 故cố 雖tuy 談đàm 正chánh 因nhân 佛Phật 性tánh 仍nhưng 隔cách 無vô 情tình 故cố 云vân 亦diệc 局cục 藏tạng 性tánh 理lý 性tánh 皆giai 佛Phật 性tánh 異dị 名danh 也dã 一nhất 切thiết 俱câu 然nhiên 者giả 謂vị 佛Phật 性tánh 之chi 名danh 復phục 有hữu 種chủng 種chủng 。 如như 中trung 道Đạo 法Pháp 界giới 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 等đẳng 別biệt 教giáo 雖tuy 有hữu 諸chư 說thuyết 局cục 在tại 有hữu 情tình 所sở 以dĩ 下hạ 示thị 別biệt 教giáo 不bất 徧biến 所sở 以dĩ 能năng 造tạo 即tức 心tâm 所sở 造tạo 即tức 依y 報báo 依y 迷mê 示thị 迷mê 等đẳng 者giả 依y 正chánh 當đương 體thể 雖tuy 即tức 唯duy 心tâm 而nhi 執chấp 重trọng/trùng 惑hoặc 深thâm 者giả 未vị 宜nghi 聞văn 此thử 故cố 別biệt 教giáo 且thả 示thị 心tâm 性tánh 能năng 造tạo 依y 報báo 國quốc 土độ 但đãn 云vân 能năng 造tạo 之chi 心tâm 即tức 是thị 佛Phật 性tánh 。 故cố 陰ấm 身thân 有hữu 佛Phật 性tánh 之chi 名danh 所sở 造tạo 國quốc 土độ 則tắc 非phi 佛Phật 性tánh 故cố 有hữu 無vô 情tình 之chi 說thuyết 如như 此thử 說thuyết 者giả 猶do 是thị 順thuận 彼bỉ 迷mê 情tình 且thả 從tùng 所sở 計kế 陰ấm 身thân 而nhi 示thị 故cố 云vân 陰ấm 身thân 是thị 佛Phật 性tánh 國quốc 土độ 非phi 佛Phật 性tánh 所sở 以dĩ 然nhiên 者giả 。 良lương 由do 別biệt 教giáo 但đãn 示thị 心tâm 生sanh 諸chư 法pháp 不bất 說thuyết 心tâm 具cụ 三tam 千thiên 隨tùy 緣duyên 不bất 變biến 之chi 義nghĩa 雖tuy 有hữu 佛Phật 性tánh 之chi 名danh 蓋cái 附phụ 權quyền 而nhi 談đàm 耳nhĩ 。
又hựu 復phục 下hạ 二nhị 引dẫn 諸chư 部bộ 明minh 實thật 華hoa 嚴nghiêm 至chí 法pháp 華hoa 皆giai 談đàm 心tâm 具cụ 三tam 千thiên 依y 正chánh 因nhân 果quả 互hỗ 攝nhiếp 互hỗ 融dung 此thử 理lý 若nhược 顯hiển 即tức 有hữu 不bất 思tư 議nghị 用dụng 等đẳng 此thử 等đẳng 經kinh 文văn 即tức 三tam 因nhân 皆giai 徧biến 之chi 義nghĩa 也dã 。
涅Niết 槃Bàn 下hạ 三tam 結kết 示thị 涅Niết 槃Bàn 帶đái 權quyền 意ý 唯duy 防phòng 像tượng 末mạt 者giả 謂vị 如Như 來Lai 滅diệt 後hậu 。 像tượng 法pháp 末Mạt 法Pháp 之chi 世thế 人nhân 根căn 既ký 鈍độn 不bất 了liễu 即tức 權quyền 是thị 實thật 遂toại 乃nãi 執chấp 實thật 謗báng 權quyền 欲dục 令linh 權quyền 實thật 相tướng 融dung 知tri 佛Phật 方phương 便tiện 故cố 以dĩ 權quyền 實thật 分phần/phân 其kỳ 三tam 因nhân 明minh 實thật 教giáo 正chánh 因nhân 示thị 權quyền 教giáo 緣duyên 了liễu 庶thứ 免miễn 執chấp 實thật 謗báng 權quyền 之chi 過quá 方phương 隅ngung 者giả 譬thí 權quyền 實thật 二nhị 教giáo 也dã 四tứ 方phương 曰viết 方phương 四tứ 維duy 曰viết 隅ngung 隅ngung 如như 權quyền 方phương 如như 實thật 涅Niết 槃Bàn 明minh 正chánh 因nhân 義nghĩa 則tắc 在tại 實thật 如như 指chỉ 方phương 明minh 緣duyên 了liễu 義nghĩa 則tắc 在tại 權quyền 如như 指chỉ 隅ngung 也dã 。
若nhược 執chấp 下hạ 二nhị 況huống 斥xích 執chấp 實thật 尚thượng 失thất 況huống 執chấp 權quyền 邪tà 執chấp 實thật 謂vị 執chấp 實thật 教giáo 為vi 是thị 謗báng 權quyền 教giáo 為vi 非phi 不bất 知tri 權quyền 是thị 即tức 實thật 而nhi 權quyền 名danh 迷mê 權quyền 不bất 了liễu 即tức 權quyền 是thị 實thật 翻phiên 令linh 實thật 體thể 不bất 徧biến 名danh 失thất 實thật 問vấn 既ký 迷mê 於ư 權quyền 何hà 不bất 名danh 失thất 答đáp 雖tuy 迷mê 即tức 實thật 而nhi 權quyền 知tri 權quyền 是thị 方phương 便tiện 故cố 。 雖tuy 迷mê 而nhi 得đắc 實thật 雖tuy 究cứu 竟cánh 執chấp 之chi 成thành 失thất 執chấp 權quyền 者giả 執chấp 權quyền 教giáo 為vi 是thị 謗báng 實thật 教giáo 為vi 非phi 如như 執chấp 瓦ngõa 石thạch 文văn 難nạn/nan 虗hư 空không 俞# 也dã 不bất 知tri 實thật 教giáo 是thị 佛Phật 本bổn 懷hoài 名danh 迷mê 實thật 權quyền 實thật 俱câu 亡vong 者giả 既ký 執chấp 於ư 權quyền 非phi 但đãn 失thất 實thật 亦diệc 失thất 於ư 權quyền 何hà 者giả 不bất 知tri 權quyền 是thị 方phương 便tiện 謬mậu 執chấp 為vi 實thật 名danh 失thất 權quyền 實thật 是thị 究cứu 竟cánh 反phản 斥xích 為vi 非phi 名danh 失thất 實thật 是thị 故cố 執chấp 實thật 則tắc 但đãn 失thất 於ư 實thật 以dĩ 知tri 權quyền 是thị 方phương 便tiện 故cố 。 執chấp 權quyền 則tắc 權quyền 實thật 雙song 失thất 以dĩ 不bất 知tri 權quyền 是thị 方phương 便tiện 故cố 。 亡vong 亦diệc 失thất 也dã 尚thượng 昧muội 小Tiểu 乘Thừa 由do 心tâm 者giả 今kim 言ngôn 佛Phật 性tánh 唯duy 在tại 有hữu 情tình 心tâm 中trung 者giả 尚thượng 未vị 曉hiểu 小Tiểu 乘Thừa 之chi 旨chỉ 況huống 大đại 教giáo 乎hồ 何hà 者giả 如như 阿a 含hàm 云vân 佛Phật 告cáo 比Bỉ 丘Khâu 。 一nhất 法pháp 攝nhiếp 一nhất 切thiết 法pháp 。 所sở 謂vị 心tâm 是thị 正Chánh 法Pháp 念niệm 云vân 心tâm 造tạo 於ư 依y 正chánh 此thử 皆giai 小Tiểu 乘Thừa 經kinh 也dã 又hựu 通thông 別biệt 二nhị 教giáo 皆giai 云vân 心tâm 生sanh 心tâm 造tạo 唯duy 不bất 言ngôn 具cụ 耳nhĩ 故cố 暗ám 等đẳng 者giả 謂vị 不bất 了liễu 圓viên 教giáo 一nhất 心tâm 三tam 千thiên 徧biến 一nhất 切thiết 也dã 當đương 知tri 此thử 論luận 前tiền 後hậu 諸chư 文văn 凡phàm 言ngôn 大đại 教giáo 唯duy 指chỉ 於ư 圓viên 。
客khách 曰viết 下hạ 三tam 述thuật 涅Niết 槃Bàn 兼kiêm 偏thiên 帶đái 半bán 亦diệc 是thị 廣quảng 明minh 教giáo 部bộ 權quyền 實thật 也dã 二nhị 初sơ 問vấn 豈khởi 唯duy 等đẳng 者giả 意ý 問vấn 部bộ 中trung 為vi 有hữu 單đơn 權quyền 單đơn 實thật 之chi 說thuyết 否phủ/bĩ 余dư 曰viết 下hạ 二nhị 答đáp 二nhị 初sơ 通thông 示thị 權quyền 實thật 二nhị 初sơ 約ước 部bộ 示thị 通thông 云vân 等đẳng 者giả 論luận 其kỳ 部bộ 意ý 意ý 在tại 重trọng 施thí 故cố 云vân 一nhất 切thiết 兼kiêm 帶đái 也dã 部bộ 中trung 下hạ 二nhị 約ước 教giáo 示thị 即tức 部bộ 中trung 橫hoạnh/hoành 辨biện 也dã 權quyền 實thật 並tịnh 明minh 者giả 只chỉ 是thị 一nhất 答đáp 而nhi 有hữu 權quyền 實thật 故cố 云vân 並tịnh 明minh 初sơ 順thuận 問vấn 答đáp 明minh 權quyền 也dã 次thứ 復phục 宗tông 明minh 空không 明minh 實thật 也dã 又hựu 順thuận 問vấn 答đáp 中trung 結kết 云vân 無vô 非phi 虗hư 空không 亦diệc 是thị 明minh 實thật 七thất 種chủng 眾chúng 生sanh 者giả 一nhất 者giả 常thường 沒một 如như 大đại 魚ngư 身thân 重trọng/trùng 處xứ 深thâm 喻dụ 極cực 重trọng 闡xiển 提đề 二nhị 者giả 暫tạm 出xuất 還hoàn 沒một 如như 大đại 魚ngư 身thân 重trọng/trùng 處xứ 淺thiển 喻dụ 凡phàm 夫phu 眾chúng 生sanh 。 有hữu 少thiểu 善thiện 根căn 。 三tam 者giả 出xuất 已dĩ 則tắc 住trụ 如như 坘# 彌di (# 音âm 迷mê )# 魚ngư 身thân 處xứ 淺thiển 水thủy 樂nhạo 見kiến 光quang 明minh 喻dụ 四tứ 念niệm 處xứ 并tinh 得đắc 燸nhu 法pháp 人nhân 四tứ 者giả 出xuất 已dĩ 徧biến 觀quán 四tứ 方phương 如như 䱜# (# 音âm 錯thác )# 魚ngư 喻dụ 頂đảnh 位vị 人nhân 及cập 須Tu 陀Đà 洹Hoàn 五ngũ 者giả 如như 䱜# 魚ngư 觀quán 四tứ 方phương 已dĩ 為vi 食thực 故cố 行hành 喻dụ 斯Tư 陀Đà 含Hàm 六lục 如như 䱜# 魚ngư 行hành 已dĩ 復phục 住trụ 喻dụ 阿A 那Na 含Hàm 七thất 到đáo 彼bỉ 岸ngạn 者giả 喻dụ 阿A 羅La 漢Hán 辟Bích 支Chi 佛Phật 并tinh 佛Phật 猶do 如như 神thần 龜quy 水thủy 陸lục 俱câu 行hành 如như 第đệ 三tam 十thập 二nhị 。 三tam 十thập 三tam 卷quyển 迦Ca 葉Diếp 品phẩm 所sở 明minh 故cố 經Kinh 云vân 七thất 人nhân 皆giai 不bất 能năng 修tu 身thân 。 戒giới 心tâm 慧tuệ 此thử 乃nãi 以dĩ 別biệt 破phá 通thông 故cố 七thất 人nhân 皆giai 不bất 能năng 修tu 身thân 。 戒giới 心tâm 慧tuệ 即tức 以dĩ 通thông 教giáo 涅Niết 槃Bàn 為vi 河hà 故cố 云vân 一nhất 向hướng 權quyền 也dã 三tam 點điểm 者giả 外ngoại 國quốc 有hữu 新tân 舊cựu 兩lưỡng 伊y 新tân 伊y 字tự 如như 此thử 方phương 草thảo 書thư 下hạ 字tự 細tế 畫họa 相tương 連liên 是thị 新tân 伊y 相tương/tướng 譬thí 圓viên 教giáo 三tam 德đức 法Pháp 身thân 即tức 照chiếu 亦diệc 即tức 自tự 在tại 名danh 一nhất 為vi 三tam 三tam 無vô 別biệt 體thể 故cố 是thị 不bất 橫hoạnh/hoành 非phi 前tiền 非phi 後hậu 故cố 是thị 非phi 縱túng/tung 一nhất 即tức 三tam 如như 大đại 點điểm 三tam 即tức 一nhất 如như 細tế 畫họa 餘dư 如như 釋thích 注chú 文văn 中trung 此thử 三tam 點điểm 義nghĩa 如như 第đệ 二nhị 卷quyển 哀ai 歎thán 品phẩm 所sở 明minh 二nhị 鳥điểu 者giả 經Kinh 云vân 鳥điểu 有hữu 二nhị 種chủng 一nhất 名danh 迦ca 鄰lân 提đề 二nhị 名danh 鴛uyên 鴦ương 遊du 止chỉ 共cộng 俱câu 。 不bất 相tương 捨xả 離ly 。 古cổ 師sư 多đa 解giải 章chương 安an 釋thích 云vân 生sanh 死tử 具cụ 常thường 無vô 常thường 涅Niết 槃Bàn 亦diệc 爾nhĩ 在tại 下hạ 在tại 高cao 雙song 飛phi 雙song 息tức 即tức 事sự 而nhi 理lý 即tức 理lý 而nhi 事sự 二nhị 諦đế 即tức 中trung 中trung 即tức 二nhị 諦đế 是thị 則tắc 雙song 遊du 義nghĩa 成thành 雌thư 雄hùng 義nghĩa 亦diệc 成thành 事sự 理lý 雙song 遊du 其kỳ 義nghĩa 既ký 成thành 名danh 字tự 觀quán 行hành 乃nãi 至chí 究cứu 竟cánh 。 雙song 遊du 皆giai 成thành 橫hoạnh/hoành 竪thụ 具cụ 足túc 無vô 有hữu 缺khuyết 減giảm 。 如như 第đệ 七thất 卷quyển 鳥điểu 喻dụ 品phẩm 所sở 明minh 三tam 慈từ 者giả 謂vị 眾chúng 生sanh 緣duyên 慈từ 法pháp 緣duyên 慈từ 無vô 緣duyên 慈từ 經Kinh 云vân 善thiện 男nam 子tử 慈từ 若nhược 有hữu 無vô 非phi 有hữu 非phi 無vô 。 如như 是thị 之chi 慈từ 非phi 聲Thanh 聞Văn 辟Bích 支Chi 佛Phật 等đẳng 。 所sở 能năng 思tư 議nghị 慈từ 若nhược 不bất 可khả 思tư 議nghị 。 佛Phật 性tánh 如Như 來Lai 亦diệc 不phủ 。 可khả 思tư 議nghị 有hữu 即tức 俗tục 無vô 即tức 真chân 雙song 非phi 即tức 中trung 此thử 乃nãi 三tam 諦đế 不bất 縱túng/tung 不bất 橫hoạnh/hoành 如như 梵Phạm 行hạnh 品phẩm 所sở 明minh 十thập 德đức 者giả 即tức 德đức 王vương 品phẩm 所sở 明minh 十thập 功công 德đức 也dã 初sơ 功công 德đức 具cụ 五ngũ 事sự 第đệ 二nhị 功công 德đức 。 具cụ 六Lục 通Thông 乃nãi 至chí 第đệ 十thập 。 修tu 三tam 十thập 七thất 。 道Đạo 品Phẩm 此thử 十thập 德đức 始thỉ 終chung 皆giai 明minh 三tam 諦đế 或hoặc 可khả 以dĩ 十thập 德đức 對đối 十Thập 地Địa 或hoặc 可khả 一nhất 一nhất 地địa 各các 具cụ 十thập 德đức 部bộ 中trung 一nhất 向hướng 明minh 實thật 其kỳ 文văn 甚thậm 多đa 故cố 云vân 等đẳng 也dã 。
如như 云vân 下hạ 二nhị 別biệt 示thị 實thật 義nghĩa 二nhị 初sơ 引dẫn 涅Niết 槃Bàn 顯hiển 實thật 文văn 斥xích 偏thiên 執chấp 如như 云vân 色sắc 常thường 者giả 經Kinh 云vân 捨xả 無vô 常thường 色sắc 獲hoạch 得đắc 常thường 色sắc 又hựu 純thuần 陀đà 施thí 食thực 獲hoạch 得đắc 五ngũ 果quả 常thường 命mạng 色sắc 力lực 等đẳng 如như 此thử 等đẳng 文văn 皆giai 以dĩ 非phi 色sắc 為vi 色sắc 。 吾ngô 今kim 此thử 身thân 即tức 是thị 。 法Pháp 身thân 當đương 知tri 色sắc 常thường 之chi 言ngôn 徧biến 一nhất 切thiết 處xứ 。 依y 正chánh 收thu 盡tận 故cố 涅Niết 槃Bàn 疏sớ/sơ 云vân 陰ấm 界giới 入nhập 色sắc 大đại 小tiểu 兩lưỡng 乘thừa 不bất 唯duy 正chánh 報báo 是thị 知tri 言ngôn 色sắc 常thường 者giả 色sắc 即tức 內nội 外ngoại 之chi 色sắc 常thường 即tức 佛Phật 性tánh 既ký 言ngôn 色sắc 常thường 即tức 依y 正chánh 皆giai 是thị 佛Phật 性tánh 譬thí 以dĩ 虗hư 空không 良lương 由do 此thử 也dã 而nhi 言ngôn 佛Phật 性tánh 唯duy 在tại 有hữu 情tình 者giả 豈khởi 非phi 抑ức 制chế 虗hư 空không 令linh 有hữu 局cục 限hạn 邪tà 此thử 由do 不bất 了liễu 牆tường 壁bích 無vô 性tánh 之chi 說thuyết 是thị 權quyền 虗hư 空không 等đẳng 文văn 是thị 實thật 耳nhĩ 。
如như 二nhị 下hạ 二nhị 正chánh 明minh 實thật 義nghĩa 二nhị 初sơ 明minh 二nhị 經kinh 顯hiển 實thật 義nghĩa 同đồng 二nhị 初sơ 明minh 法pháp 華hoa 顯hiển 實thật 以dĩ 況huống 凡phàm 夫phu 先tiên 正chánh 立lập 況huống 次thứ 悔hối 來lai 下hạ 引dẫn 文văn 證chứng 立lập 況huống 者giả 二Nhị 乘Thừa 位vị 居cư 小tiểu 聖thánh 於ư 方Phương 等Đẳng 般Bát 若Nhã 備bị 聞văn 圓viên 頓đốn 而nhi 耻sỉ 躬cung 不bất 逮đãi 尚thượng 至chí 法pháp 華hoa 聞văn 開khai 權quyền 已dĩ 方phương 悟ngộ 己kỷ 性tánh 本bổn 具cụ 三tam 千thiên 況huống 復phục 凡phàm 夫phu 豈khởi 易dị 可khả 了liễu 故cố 至chí 涅Niết 槃Bàn 重trọng/trùng 談đàm 此thử 性tánh 悔hối 來lai 等đẳng 者giả 此thử 引dẫn 信tín 解giải 品phẩm 文văn 證chứng 成thành 也dã 小tiểu 機cơ 於ư 華hoa 嚴nghiêm 時thời 不bất 受thọ 大đại 化hóa 但đãn 有hữu 退thoái 大đại 之chi 意ý 故cố 云vân 悔hối 來lai 至chí 此thử 。 至chí 般Bát 若Nhã 時thời 雖tuy 說thuyết 大đại 法pháp 轉chuyển 教giáo 菩Bồ 薩Tát 自tự 謂vị 我ngã 無vô 其kỳ 分phần/phân 故cố 云vân 財tài 非phi 己kỷ 有hữu 。 即tức 經Kinh 云vân 都đô 無vô 悕hy 取thủ 一nhất 餐xan 之chi 意ý 。 等đẳng 也dã 據cứ 此thử 經Kinh 文văn 豈khởi 非phi 法pháp 華hoa 之chi 前tiền 於ư 方Phương 等Đẳng 般Bát 若Nhã 會hội 中trung 雖tuy 聞văn 圓viên 頓đốn 未vị 悟ngộ 己kỷ 心tâm 所sở 具cụ 三tam 千thiên 與dữ 佛Phật 所sở 證chứng 三tam 千thiên 不bất 別biệt 故cố 云vân 子tử 不bất 知tri 父phụ 性tánh 聞văn 開khai 權quyền 等đẳng 者giả 即tức 至chí 法pháp 華hoa 定định 父phụ 子tử 會hội 天thiên 性tánh 方phương 了liễu 己kỷ 心tâm 與dữ 佛Phật 無vô 別biệt 即tức 子tử 知tri 父phụ 性tánh 也dã 故cố 身thân 子tử 云vân 今kim 日nhật 乃nãi 知tri 。 真chân 是thị 佛Phật 子tử 。 從tùng 佛Phật 口khẩu 生sanh 。 從tùng 法Pháp 化hóa 生sanh 。 得đắc 佛Phật 法Pháp 分phần 。 今kim 文văn 從tùng 略lược 但đãn 云vân 口khẩu 生sanh 等đẳng 口khẩu 生sanh 即tức 稟bẩm 教giáo 而nhi 生sanh 化hóa 生sanh 即tức 意ý 解giải 其kỳ 法pháp 由do 此thử 則tắc 於ư 佛Phật 法Pháp 。 有hữu 分phần 分phần 即tức 初sơ 住trụ 分phần/phân 真chân 位vị 也dã 如như 此thử 妙diệu 理lý 二Nhị 乘Thừa 解giải 之chi 尚thượng 難nạn/nan 況huống 愽# 地địa 乎hồ 。
故cố 涅niết 下hạ 二nhị 明minh 涅Niết 槃Bàn 顯hiển 實thật 之chi 意ý 法pháp 華hoa 雖tuy 已dĩ 開khai 顯hiển 此thử 性tánh 猶do 恐khủng 末mạt 代đại 一nhất 分phần/phân 鈍độn 根căn 不bất 信tín 己kỷ 心tâm 三tam 千thiên 具cụ 足túc 及cập 謂vị 闡xiển 提đề 不bất 成thành 佛Phật 等đẳng 故cố 於ư 涅Niết 槃Bàn 。 重trùng 更cánh 顯hiển 說thuyết 令linh 知tri 己kỷ 心tâm 與dữ 佛Phật 無vô 異dị 。 及cập 了liễu 闡xiển 提đề 不bất 斷đoạn 性tánh 善thiện 若nhược 改cải 惡ác 修tu 善thiện 有hữu 成thành 佛Phật 期kỳ 據cứ 經kinh 元nguyên 意ý 豈khởi 得đắc 云vân 無vô 圓viên 頓đốn 也dã 。
今kim 搜sưu 下hạ 明minh 一nhất 家gia 宗tông 旨chỉ 二nhị 初sơ 正chánh 明minh 今kim 意ý 二nhị 初sơ 明minh 依y 經kinh 建kiến 立lập 二nhị 初sơ 正chánh 明minh 建kiến 立lập 現hiện 謂vị 法pháp 華hoa 顯hiển 實thật 明minh 過quá 現hiện 常thường 未vị 謂vị 涅Niết 槃Bàn 顯hiển 實thật 明minh 未vị 來lai 常thường 然nhiên 法pháp 華hoa 非phi 不bất 明minh 未vị 來lai 涅Niết 槃Bàn 非phi 不bất 明minh 過quá 現hiện 但đãn 法pháp 華hoa 正chánh 為vi 現hiện 在tại 涅Niết 槃Bàn 正chánh 為vì 未vị 來lai 故cố 也dã 今kim 明minh 一nhất 家gia 止Chỉ 觀Quán 行hành 法pháp 所sở 立lập 心tâm 性tánh 妙diệu 境cảnh 搜sưu 此thử 二nhị 經kinh 深thâm 旨chỉ 故cố 云vân 建kiến 立lập 圓viên 融dung 故cố 義nghĩa 例lệ 云vân 文văn 體thể 正chánh 意ý 唯duy 歸quy 二nhị 經kinh 一nhất 依y 法pháp 華hoa 本bổn 迹tích 顯hiển 實thật 二nhị 依y 涅Niết 槃Bàn 扶phù 律luật 顯hiển 常thường 不bất 弊tệ 性tánh 無vô 者giả 弊tệ 惡ác 也dã 介giới 爾nhĩ 有hữu 心tâm 三tam 千thiên 具cụ 足túc 本bổn 自tự 有hữu 之chi 故cố 不bất 惡ác 其kỳ 無vô 性tánh 也dã 但đãn 因nhân 理lý 壅ủng 者giả 困khốn 病bệnh 之chi 甚thậm 也dã 謂vị 不bất 惡ác 眾chúng 生sanh 無vô 三tam 千thiên 之chi 性tánh 但đãn 病bệnh 迷mê 者giả 日nhật 用dụng 不bất 知tri 理lý 本bổn 虗hư 通thông 迷mê 情tình 壅ủng 塞tắc 謂vị 無vô 性tánh 無vô 性tánh 也dã 故cố 梁lương 肅túc 云vân 迷mê 者giả 自tự 隔cách 理lý 不bất 隔cách 也dã 失thất 者giả 自tự 失thất 性tánh 不bất 失thất 也dã 所sở 以dĩ 止Chỉ 觀Quán 之chi 設thiết 意ý 在tại 示thị 其kỳ 迷mê 救cứu 其kỳ 失thất 令linh 了liễu 性tánh 順thuận 理lý 耳nhĩ 故cố 云vân 不bất 弊tệ 等đẳng 也dã 故cố 於ư 陰ấm 入nhập 境cảnh 中trung 點điểm 示thị 一nhất 念niệm 心tâm 性tánh 具cụ 足túc 三tam 千thiên 故cố 知tri 心tâm 體thể 即tức 常thường 寂tịch 光quang 寂tịch 光quang 諸chư 土thổ/độ 無vô 二nhị 無vô 別biệt 。 遮già 那na 之chi 身thân 與dữ 土thổ/độ 相tương 稱xứng 法pháp 與dữ 報báo 應ứng 一nhất 體thể 無vô 殊thù 故cố 云vân 點điểm 示thị 體thể 徧biến 傍bàng 遮già 者giả 立lập 乎hồ 一nhất 念niệm 三tam 千thiên 正chánh 為vi 示thị 其kỳ 心tâm 體thể 周chu 徧biến 傍bàng 為vi 遮già 防phòng 他tha 人nhân 立lập 理lý 也dã 偏thiên 指chỉ 清thanh 淨tịnh 真Chân 如Như 。 者giả 如như 下hạ 文văn 云vân 世thế 人nhân 云vân 眾chúng 生sanh 唯duy 有hữu 清thanh 淨tịnh 。 性tánh 等đẳng 所sở 以dĩ 他tha 宗tông 若nhược 解giải 若nhược 觀quán 皆giai 偏thiên 指chỉ 於ư 真chân 今kim 家gia 所sở 立lập 離ly 真chân 無vô 妄vọng 離ly 妄vọng 無vô 真chân 指chỉ 無vô 明minh 心tâm 即tức 三tam 諦đế 理lý 故cố 止Chỉ 觀Quán 觀quán 乎hồ 陰ấm 心tâm 煩phiền 惱não 心tâm 病bệnh 。 心tâm 等đẳng 皆giai 成thành 不bất 思tư 議nghị 也dã 故cố 輔phụ 行hành 云vân 今kim 用dụng 陰ấm 等đẳng 十thập 法pháp 為vi 境cảnh 不bất 同đồng 常thường 途đồ 別biệt 立lập 清thanh 淨tịnh 真Chân 如Như 。 無vô 生sanh 無vô 漏lậu 如như 是thị 觀quán 者giả 。 如như 離ly 此thử 虗hư 空không 別biệt 更cánh 求cầu 空không 須tu 知tri 一nhất 家gia 所sở 立lập 心tâm 性tánh 即tức 妄vọng 而nhi 真chân 若nhược 解giải 若nhược 觀quán 其kỳ 理lý 咸hàm 爾nhĩ 偏thiên 真chân 尚thượng 失thất 偏thiên 妄vọng 可khả 知tri 故cố 下hạ 文văn 問vấn 云vân 佛Phật 性tánh 常thường 無vô 常thường 邪tà 常thường 應ưng 不bất 變biến 無vô 常thường 非phi 性tánh 是thị 以dĩ 無vô 常thường 即tức 常thường 妄vọng 即tức 真chân 故cố 二nhị 法pháp 一nhất 揆quỹ 方phương 離ly 偏thiên 指chỉ 之chi 失thất 親thân 見kiến 學học 斯tư 宗tông 者giả 不bất 了liễu 此thử 旨chỉ 乃nãi 云vân 今kim 家gia 偏thiên 指chỉ 妄vọng 心tâm 為vi 境cảnh 未vị 得đắc 言ngôn 真chân 遂toại 偏thiên 立lập 妄vọng 心tâm 為vi 解giải 行hành 事sự 理lý 之chi 要yếu 不bất 知tri 即tức 妄vọng 而nhi 真chân 方phương 為vi 要yếu 也dã 當đương 知tri 偏thiên 指chỉ 於ư 真chân 似tự 偏thiên 指chỉ 於ư 水thủy 偏thiên 指chỉ 於ư 妄vọng 如như 偏thiên 指chỉ 於ư 波ba 即tức 波ba 是thị 水thủy 方phương 為vi 要yếu 的đích 寄ký 言ngôn 學học 者giả 研nghiên 詳tường 得đắc 失thất 在tại 理lý 或hoặc 當đương 何hà 必tất 求cầu 人nhân 尚thượng 失thất 小tiểu 真chân 者giả 三tam 藏tạng 初sơ 心tâm 亦diệc 不bất 偏thiên 指chỉ 真chân 空không 為vi 境cảnh 何hà 者giả 因nhân 觀quán 苦khổ 集tập 而nhi 得đắc 會hội 真chân 是thị 故cố 亦diệc 以dĩ 真chân 妄vọng 共cộng 為vi 觀quán 境cảnh 但đãn 不bất 能năng 體thể 妄vọng 即tức 真chân 耳nhĩ 通thông 別biệt 二nhị 教giáo 故cố 非phi 所sở 擬nghĩ 他tha 人nhân 既ký 偏thiên 指chỉ 真Chân 如Như 為vi 境cảnh 尚thượng 失thất 小tiểu 教giáo 之chi 真chân 況huống 無vô 常thường 即tức 常thường 具cụ 足túc 三tam 千thiên 之chi 佛Phật 性tánh 乎hồ 故cố 云vân 安an 在tại 問vấn 他tha 宗tông 亦diệc 云vân 煩phiền 惱não 即tức 菩Bồ 提Đề 。 等đẳng 豈khởi 唯duy 偏thiên 指chỉ 於ư 真chân 斷đoạn 惑hoặc 方phương 契khế 邪tà 答đáp 他tha 言ngôn 即tức 者giả 有hữu 言ngôn 無vô 旨chỉ 何hà 者giả 既ký 但đãn 立lập 淨tịnh 性tánh 不bất 云vân 理lý 具cụ 三tam 千thiên 則tắc 無vô 性tánh 惡ác 之chi 義nghĩa 理lý 既ký 不bất 具cụ 惡ác 性tánh 雖tuy 云vân 體thể 即tức 終chung 成thành 斷đoạn 煩phiền 惱não 耳nhĩ 其kỳ 猶do 雖tuy 了liễu 波ba 即tức 是thị 水thủy 既ký 不bất 了liễu 氷băng 具cụ 波ba 性tánh 終chung 成thành 斷đoạn 波ba 歸quy 水thủy 若nhược 知tri 性tánh 本bổn 具cụ 惡ác 則tắc 惡ác 何hà 所sở 斷đoạn 其kỳ 猶do 了liễu 達đạt 水thủy 元nguyên 具cụ 波ba 則tắc 波ba 何hà 所sở 斷đoạn 須tu 論luận 體thể 具cụ 即tức 義nghĩa 方phương 成thành 修tu 惡ác 雖tuy 除trừ 性tánh 惡ác 不bất 斷đoạn 普phổ 現hiện 色sắc 身thân 。 從tùng 此thử 而nhi 立lập 他tha 未vị 曉hiểu 此thử 但đãn 云vân 眾chúng 生sanh 本bổn 有hữu 。 清thanh 淨tịnh 之chi 性tánh 為vi 煩phiền 惱não 覆phú 等đẳng 所sở 以dĩ 漫mạn 指chỉ 真Chân 如Như 以dĩ 為vi 觀quán 境cảnh 有hữu 言ngôn 無vô 指chỉ 其kỳ 斯tư 謂vị 歟# 。
他tha 不bất 下hạ 二nhị 斥xích 失thất 二nhị 初sơ 總tổng 行hành 不bất 曉hiểu 今kim 宗tông 性tánh 之chi 有hữu 無vô 者giả 謂vị 無vô 情tình 無vô 性tánh 有hữu 情tình 有hữu 性tánh 也dã 立lập 義nghĩa 大đại 旨chỉ 者giả 即tức 止Chỉ 觀Quán 不bất 思tư 議nghị 境cảnh 立lập 一nhất 念niệm 三tam 千thiên 之chi 旨chỉ 也dã 故cố 義nghĩa 例lệ 總tổng 別biệt 例lệ 中trung 明minh 十thập 乘thừa 意ý 有hữu 五ngũ 釋thích 第đệ 五ngũ 與dữ 他tha 所sở 立lập 永vĩnh 異dị 釋thích 中trung 於ư 十thập 乘thừa 各các 具cụ 四tứ 意ý 妙diệu 境cảnh 四tứ 者giả 一nhất 於ư 無vô 情tình 境cảnh 立lập 佛Phật 乘thừa 故cố 二nhị 眾chúng 生sanh 性tánh 德đức 具cụ 三tam 因nhân 故cố 三tam 者giả 依y 正chánh 二nhị 報báo 在tại 一nhất 念niệm 故cố 四tứ 佛Phật 本bổn 不bất 斷đoạn 性tánh 惡ác 故cố 一nhất 三tam 正chánh 當đương 今kim 意ý 是thị 以dĩ 若nhược 了liễu 此thử 旨chỉ 則tắc 依y 正chánh 居cư 乎hồ 一nhất 心tâm 一nhất 心tâm 不bất 分phân 能năng 所sở 豈khởi 有hữu 情tình 與dữ 無vô 情tình 之chi 別biệt 故cố 義nghĩa 例lệ 云vân 次thứ 明minh 所sở 立lập 異dị 於ư 諸chư 家gia 及cập 今kim 學học 者giả 讀đọc 文văn 昧muội 旨chỉ 不bất 知tri 所sở 立lập 唯duy 順thuận 圓viên 融dung 若nhược 不bất 了liễu 之chi 修tu 習tập 無vô 分phần/phân 據cứ 此thử 應ưng 須tu 具cụ 了liễu 此thử 觀quán 十thập 章chương 鈎câu 鎖tỏa 相tương/tướng 成thành 十thập 境cảnh 現hiện 觀quán 待đãi 發phát 十thập 乘thừa 隨tùy 時thời 進tiến 否phủ/bĩ 方phương 名danh 曉hiểu 了liễu 一nhất 家gia 立lập 義nghĩa 大đại 旨chỉ 矣hĩ 今kim 文văn 唯duy 示thị 妙diệu 境cảnh 而nhi 云vân 立lập 義nghĩa 大đại 旨chỉ 者giả 以dĩ 餘dư 乘thừa 諸chư 境cảnh 不bất 離ly 三tam 千thiên 故cố 也dã 。
故cố 達đạt 下hạ 二nhị 別biệt 示thị 得đắc 失thất 二nhị 初sơ 舉cử 解giải 者giả 明minh 得đắc 焉yên 有hữu 異dị 同đồng 者giả 若nhược 達đạt 一nhất 心tâm 體thể 具cụ 三tam 千thiên 者giả 唯duy 見kiến 一nhất 性tánh 周chu 徧biến 不bất 見kiến 情tình 與dữ 無vô 情tình 故cố 義nghĩa 例lệ 云vân 於ư 無vô 情tình 境cảnh 立lập 佛Phật 乘thừa 故cố 若nhược 無vô 佛Phật 乘thừa 佛Phật 法Pháp 身thân 體thể 為vi 遍biến 不bất 徧biến 亦diệc 不bất 應ưng 云vân 佛Phật 法Pháp 身thân 體thể 同đồng 於ư 無vô 情tình 及cập 以dĩ 不bất 同đồng 是thị 故cố 應ưng 云vân 法pháp 名danh 不bất 覺giác 佛Phật 名danh 為vi 覺giác 佛Phật 即tức 是thị 法Pháp 。 法Pháp 即tức 是thị 眾Chúng 。 豈khởi 可khả 條điều 然nhiên 故cố 今kim 文văn 云vân 焉yên 有hữu 異dị 同đồng 也dã 。
若nhược 不bất 下hạ 二nhị 明minh 迷mê 者giả 之chi 失thất 三tam 初sơ 不bất 立lập 唯duy 心tâm 失thất 失thất 體thể 量lượng 也dã 一nhất 切thiết 大đại 教giáo 等đẳng 者giả 如như 前tiền 所sở 引dẫn 華hoa 嚴nghiêm 大đại 集tập 等đẳng 諸chư 大Đại 乘Thừa 經Kinh 所sở 談đàm 圓viên 頓đốn 正chánh 詮thuyên 此thử 唯duy 心tâm 義nghĩa 故cố 今kim 若nhược 不bất 立lập 唯duy 心tâm 則tắc 大đại 教giáo 無vô 用dụng 前tiền 文văn 云vân 大đại 教giáo 斯tư 立lập 功công 在tại 於ư 茲tư 。
若nhược 不bất 下hạ 二nhị 不bất 許hứa 心tâm 具cụ 失thất 失thất 體thể 德đức 也dã 圓viên 謂vị 圓viên 融dung 圓viên 滿mãn 頓đốn 謂vị 頓đốn 極cực 頓đốn 足túc 若nhược 非phi 心tâm 具cụ 三tam 千thiên 安an 稱xưng 圓viên 滿mãn 頓đốn 足túc 是thị 則tắc 理lý 不bất 本bổn 具cụ 豈khởi 能năng 變biến 造tạo 諸chư 法pháp 邪tà 故cố 往vãng 代đại 人nhân 師sư 但đãn 立lập 淨tịnh 理lý 隨tùy 緣duyên 不bất 許hứa 談đàm 其kỳ 性tánh 具cụ 者giả 則tắc 使sử 大Đại 乘Thừa 經Kinh 論luận 所sở 詮thuyên 極cực 理lý 皆giai 成thành 空không 設thiết 他tha 宗tông 明minh 理lý 失thất 在tại 茲tư 焉yên 問vấn 大đại 意ý 云vân 不bất 變biến 隨tùy 緣duyên 名danh 心tâm 是thị 知tri 心tâm 即tức 所sở 造tạo 之chi 事sự 何hà 故cố 今kim 云vân 心tâm 具cụ 即tức 是thị 圓viên 頓đốn 之chi 理lý 邪tà 答đáp 妄vọng 心tâm 徧biến 計kế 灼chước 然nhiên 屬thuộc 事sự 此thử 事sự 即tức 理lý 常thường 具cụ 三tam 千thiên 故cố 約ước 心tâm 性tánh 能năng 造tạo 諸chư 法pháp 須tu 知tri 心tâm 法pháp 通thông 能năng 通thông 所sở 如như 過quá 去khứ 造tạo 現hiện 即tức 現hiện 在tại 色sắc 心tâm 俱câu 為vi 所sở 造tạo 若nhược 現hiện 造tạo 於ư 現hiện 及cập 現hiện 造tạo 於ư 當đương 則tắc 現hiện 在tại 之chi 心tâm 復phục 為vi 能năng 造tạo 迷mê 心tâm 既ký 爾nhĩ 悟ngộ 心tâm 亦diệc 然nhiên 故cố 法pháp 華hoa 玄huyền 義nghĩa 云vân 一nhất 心tâm 成thành 觀quán 轉chuyển 教giáo 餘dư 心tâm 大đại 師sư 口khẩu 決quyết 云vân 實thật 緣duyên 次thứ 第đệ 生sanh 實thật 實thật 迭điệt 相tương/tướng 注chú 斯tư 皆giai 研nghiên 一nhất 剎sát 那na 既ký 成thành 觀quán 已dĩ 即tức 以dĩ 此thử 觀quán 復phục 觀quán 後hậu 心tâm 心tâm 心tâm 成thành 觀quán 所sở 復phục 成thành 能năng 後hậu 後hậu 相tương 續tục 即tức 事sự 造tạo 也dã 故cố 知tri 迷mê 悟ngộ 之chi 心tâm 俱câu 能năng 俱câu 所sở 世thế 世thế 念niệm 念niệm 委ủy 作tác 可khả 知tri 然nhiên 心tâm 性tánh 非phi 迷mê 非phi 悟ngộ 迷mê 悟ngộ 由do 緣duyên 故cố 知tri 心tâm 性tánh 終chung 成thành 能năng 造tạo 色sắc 等đẳng 諸chư 法pháp 既ký 皆giai 由do 心tâm 變biến 終chung 成thành 所sở 造tạo 雖tuy 分phần/phân 能năng 所sở 不bất 出xuất 唯duy 心tâm 故cố 觀quán 所sở 造tạo 唯duy 見kiến 心tâm 具cụ 信tín 唯duy 下hạ 三tam 心tâm 具cụ 有hữu 無vô 失thất 雖tuy 信tín 心tâm 具cụ 三tam 千thiên 復phục 謂vị 有hữu 情tình 有hữu 性tánh 無vô 情tình 無vô 性tánh 者giả 則tắc 是thị 自tự 疑nghi 己kỷ 心tâm 耳nhĩ 何hà 者giả 既ký 知tri 心tâm 具cụ 依y 正chánh 復phục 云vân 無vô 情tình 無vô 性tánh 者giả 則tắc 成thành 國quốc 土độ 一nhất 千thiên 在tại 於ư 心tâm 外ngoại 豈khởi 非phi 疑nghi 己kỷ 心tâm 邪tà 今kim 有hữu 學học 山sơn 家gia 教giáo 門môn 者giả 知tri 一nhất 念niệm 具cụ 足túc 三tam 千thiên 而nhi 言ngôn 無vô 情tình 無vô 成thành 佛Phật 義nghĩa 正chánh 當đương 此thử 失thất 故cố 義nghĩa 例lệ 斥xích 云vân 及cập 今kim 學học 者giả 讀đọc 文văn 昧muội 旨chỉ 不bất 知tri 所sở 立lập 唯duy 順thuận 圓viên 融dung 也dã 。
故cố 知tri 下hạ 二nhị 明minh 心tâm 體thể 用dụng 徧biến 即tức 一nhất 切thiết 生sanh 佛Phật 心tâm 性tánh 者giả 以dĩ 自tự 他tha 三tam 千thiên 互hỗ 相tương 徧biến 故cố 以dĩ 共cộng 下hạ 釋thích 出xuất 互hỗ 徧biến 所sở 以dĩ 塵trần 由do 心tâm 造tạo 全toàn 塵trần 是thị 心tâm 心tâm 性tánh 能năng 造tạo 諸chư 法pháp 者giả 以dĩ 心tâm 性tánh 本bổn 具cụ 諸chư 法pháp 故cố 是thị 則tắc 全toàn 所sở 造tạo 法pháp 是thị 能năng 造tạo 心tâm 是thị 故cố 若nhược 塵trần 若nhược 心tâm 無vô 非phi 心tâm 性tánh 我ngã 心tâm 既ký 爾nhĩ 生sanh 佛Phật 亦diệc 然nhiên 自tự 他tha 心tâm 性tánh 互hỗ 融dung 互hỗ 攝nhiếp 所sở 以dĩ 一nhất 塵trần 報báo 色sắc 一nhất 念niệm 凡phàm 心tâm 即tức 一nhất 切thiết 生sanh 佛Phật 心tâm 性tánh 也dã 故cố 云vân 共cộng 造tạo 輔phụ 行hành 云vân 若nhược 論luận 有hữu 情tình 何hà 獨độc 眾chúng 生sanh 一nhất 切thiết 。 唯duy 心tâm 是thị 則tắc 一nhất 塵trần 具cụ 足túc 一nhất 切thiết 。 眾chúng 生sanh 佛Phật 性tánh 。 亦diệc 具cụ 十thập 方phương 諸chư 佛Phật 。 佛Phật 性tánh 若nhược 謂vị 無vô 情tình 無vô 性tánh 則tắc 是thị 謂vị 一nhất 切thiết 生sanh 佛Phật 無vô 性tánh 故cố 上thượng 句cú 云vân 何hà 獨độc 自tự 心tâm 之chi 有hữu 無vô 邪tà 也dã 共cộng 變biến 者giả 變biến 亦diệc 造tạo 之chi 異dị 名danh 即tức 同đồng 不bất 云vân 門môn 變biến 名danh 為vi 造tạo 也dã 然nhiên 輔phụ 行hành 釋thích 造tạo 不bất 出xuất 二nhị 意ý 故cố 彼bỉ 文văn 云vân 一nhất 者giả 約ước 理lý 造tạo 即tức 是thị 具cụ (# 即tức 能năng 造tạo 心tâm 性tánh 本bổn 具cụ 三tam 千thiên 名danh 造tạo )# 二nhị 者giả 約ước 事sự 不bất 出xuất 三tam 世thế (# 所sở 造tạo 之chi 事sự 三tam 世thế 攝nhiếp 盡tận )# 三tam 世thế 又hựu 三tam (# 嫌hiềm 人nhân 不bất 曉hiểu 更cánh 細tế 陳trần 之chi )# 一nhất 者giả 過quá 造tạo 於ư 現hiện 過quá 現hiện 造tạo 當đương (# 並tịnh 指chỉ 心tâm 之chi 所sở 造tạo 經Kinh 云vân 一nhất 切thiết 唯duy 心tâm 造tạo 論luận 云vân 唯duy 是thị 一nhất 心tâm 作tác )# 如như 無vô 始thỉ 來lai 及cập 以dĩ 現hiện 在tại 乃nãi 至chí 盡tận 未vị 來lai 際tế 。 一nhất 切thiết 諸chư 業nghiệp 。 不bất 出xuất 十thập 界giới 百bách 界giới 千thiên 如như 三tam 千thiên 世thế 間gian (# 從tùng 無vô 始thỉ 至chí 成thành 佛Phật 所sở 造tạo 諸chư 業nghiệp 。 所sở 感cảm 依y 正chánh 不bất 出xuất 善thiện 惡ác 大đại 小tiểu 此thử 之chi 四tứ 類loại 三tam 世thế 迭điệt 造tạo 不bất 出xuất 三tam 千thiên 所sở 以dĩ 一nhất 家gia 示thị 能năng 造tạo 心tâm 具cụ 三tam 千thiên 性tánh 正chánh 由do 此thử 也dã )# 二nhị 者giả 現hiện 造tạo 於ư 現hiện 即tức 是thị 現hiện 在tại 同đồng 業nghiệp 所sở 感cảm 逐trục 境cảnh 心tâm 變biến 名danh 之chi 為vi 造tạo (# 且thả 如như 同đồng 業nghiệp 所sở 感cảm 人nhân 界giới 依y 正chánh 復phục 由do 現hiện 在tại 妄vọng 心tâm 分phân 別biệt 偏thiên 計kế 不bất 同đồng 只chỉ 此thử 偏thiên 計kế 名danh 為vi 造tạo 現hiện )# 以dĩ 心tâm 有hữu 故cố 一nhất 切thiết 皆giai 有hữu 。 以dĩ 心tâm 空không 故cố 一nhất 切thiết 皆giai 空không 。 (# 釋thích 成thành 逐trục 境cảnh 心tâm 變biến 也dã 義nghĩa 例lệ 云vân 當đương 知tri 一nhất 切thiết 。 由do 心tâm 分phân 別biệt 諸chư 法pháp 。 何hà 曾tằng 自tự 謂vị 同đồng 異dị 占chiêm 察sát 云vân 心tâm 生sanh 法pháp 生sanh 心tâm 滅diệt 法pháp 滅diệt 六lục 道đạo 謂vị 有hữu 二Nhị 乘Thừa 謂vị 空không 菩Bồ 薩Tát 可khả 見kiến )# 如như 世thế 一nhất 宮cung 所sở 見kiến 不bất 同đồng 。 是thị 畏úy 是thị 愛ái 是thị 親thân 是thị 冤oan (# 一nhất 官quan 喻dụ 心tâm 性tánh 一nhất 官quan 不bất 同đồng 喻dụ 妄vọng 計kế 差sai 別biệt 是thị 畏úy 如như 三tam 途đồ 苦khổ 是thị 愛ái 如như 人nhân 天thiên 樂nhạo/nhạc/lạc 是thị 親thân 如như 菩Bồ 薩Tát 入nhập 生sanh 死tử 是thị 冤oan 如như 二Nhị 乘Thừa 出xuất 三tam 界giới 圓viên 人nhân 了liễu 達đạt 心tâm 性tánh 無vô 差sai 取thủ 捨xả 都đô 泯mẫn 如như 了liễu 畏úy 愛ái 等đẳng 別biệt 只chỉ 是thị 一nhất 官quan )# 三tam 者giả 聖thánh 人nhân 變biến 化hóa 所sở 造tạo (# 即tức 已dĩ 證chứng 心tâm 性tánh 稱xưng 物vật 施thí 為vi 現hiện 土thổ/độ 現hiện 身thân 示thị 生sanh 示thị 滅diệt )# 亦diệc 合hợp 眾chúng 生sanh 變biến 心tâm 所sở 見kiến (# 變biến 心tâm 即tức 向hướng 逐trục 境cảnh 心tâm 變biến 也dã 以dĩ 妄vọng 想tưởng 故cố 逐trục 於ư 聖thánh 人nhân 融dung 通thông 依y 正chánh 而nhi 生sanh 殊thù 見kiến )# 並tịnh 由do 理lý 具cụ 方phương 有hữu 事sự 用dụng (# 此thử 總tổng 示thị 生sanh 佛Phật 無vô 差sai 不bất 出xuất 一nhất 家gia 唯duy 觀quán 心tâm 性tánh 之chi 意ý 眾chúng 生sanh 由do 心tâm 性tánh 具cụ 三tam 千thiên 故cố 能năng 徧biến 造tạo 徧biến 計kế 聖thánh 人nhân 由do 心tâm 性tánh 具cụ 三tam 千thiên 故cố 能năng 現hiện 土thổ/độ 現hiện 身thân 如như 清thanh 濁trược 二nhị 水thủy 並tịnh 由do 濕thấp 體thể 無vô 差sai 具cụ 波ba 性tánh 故cố 方phương 能năng 為vi 波ba )# 今kim 欲dục 修tu 觀quán 但đãn 觀quán 理lý 具cụ (# 既ký 事sự 境cảnh 全toàn 由do 理lý 變biến 是thị 故cố 但đãn 觀quán 理lý 具cụ 三tam 千thiên 則tắc 全toàn 事sự 是thị 理lý 如như 波ba 浪lãng 全toàn 由do 水thủy 成thành 是thị 故cố 但đãn 觀quán 水thủy 具cụ 波ba 性tánh 則tắc 全toàn 波ba 是thị 水thủy 一nhất 家gia 點điểm 示thị 唯duy 觀quán 心tâm 性tánh 意ý 在tại 此thử 矣hĩ )# 俱câu 破phá 俱câu 立lập 俱câu 是thị 法Pháp 界Giới (# 破phá 即tức 空không 立lập 即tức 假giả 法Pháp 界Giới 即tức 中trung )# 任nhậm 運vận 攝nhiếp 得đắc 權quyền 實thật 所sở 觀quán (# 權quyền 謂vị 聖thánh 人nhân 變biến 化hóa 所sở 造tạo 實thật 謂vị 現hiện 造tạo 於ư 現hiện 等đẳng 今kim 但đãn 觀quán 能năng 造tạo 心tâm 性tánh 本bổn 具cụ 三tam 千thiên 三tam 無vô 差sai 別biệt 任nhậm 運vận 攝nhiếp 其kỳ 事sự 造tạo 以dĩ 全toàn 所sở 造tạo 事sự 是thị 能năng 造tạo 心tâm 性tánh 故cố 如như 觀quán 能năng 造tạo 之chi 水thủy 任nhậm 連liên 攝nhiếp 得đắc 所sở 造tạo 之chi 波ba 以dĩ 全toàn 所sở 造tạo 波ba 是thị 能năng 造tạo 水thủy 濕thấp 故cố 所sở 以dĩ 今kim 論luận 唯duy 示thị 剎sát 那na 能năng 造tạo 心tâm 中trung 本bổn 具cụ 三tam 千thiên 則tắc 所sở 造tạo 瓦ngõa 石thạch 有hữu 佛Phật 理lý 矣hĩ )# 除trừ 注chú 外ngoại 皆giai 輔phụ 行hành 文văn 因nhân 他tha 謬mậu 解giải 故cố 此thử 注chú 之chi 輔phụ 行hành 釋thích 造tạo 既ký 具cụ 二nhị 義nghĩa 釋thích 變biến 例lệ 亦diệc 應ưng 然nhiên 謂vị 理lý 變biến 事sự 變biến 也dã 理lý 即tức 不bất 變biến 之chi 理lý 以dĩ 理lý 常thường 變biến 造tạo 未vị 始thỉ 遷thiên 移di 故cố 事sự 即tức 隨tùy 緣duyên 之chi 事sự 以dĩ 事sự 境cảnh 隨tùy 緣duyên 而nhi 有hữu 起khởi 滅diệt 故cố 是thị 故cố 瓦ngõa 石thạch 牆tường 壁bích 。 皆giai 事sự 變biến 事sự 造tạo 即tức 過quá 造tạo 於ư 現hiện 及cập 現hiện 造tạo 於ư 現hiện 也dã 若nhược 不bất 變biến 隨tùy 緣duyên 則tắc 依y 正chánh 差sai 別biệt 理lý 造tạo 即tức 事sự 造tạo 也dã 若nhược 隨tùy 緣duyên 不bất 變biến 則tắc 心tâm 性tánh 同đồng 歸quy 事sự 造tạo 即tức 理lý 造tạo 也dã 波ba 水thủy 相tương/tướng 即tức 比tỉ 之chi 易dị 知tri 瓦ngõa 石thạch 有hữu 性tánh 煥hoán 然nhiên 可khả 見kiến 物vật 機cơ 無vô 量lượng 不bất 出xuất 三tam 千thiên 故cố 云vân 同đồng 化hóa 境cảnh 能năng 應ưng 雖tuy 多đa 不bất 出xuất 十thập 果quả 故cố 云vân 同đồng 化hóa 事sự 是thị 故cố 一nhất 言ngôn 自tự 己kỷ 三tam 千thiên 即tức 攝nhiếp 一nhất 切thiết 生sanh 佛Phật 之chi 三tam 千thiên 也dã 總tổng 上thượng 三tam 文văn 亦diệc 可khả 互hỗ 論luận 得đắc 失thất 何hà 者giả 不bất 立lập 唯duy 心tâm 名danh 失thất 立lập 唯duy 心tâm 名danh 得đắc 雖tuy 立lập 唯duy 心tâm 名danh 得đắc 不bất 許hứa 心tâm 具cụ 名danh 失thất 雖tuy 知tri 心tâm 具cụ 名danh 得đắc 復phục 疑nghi 有hữu 無vô 名danh 失thất 應ưng 達đạt 一nhất 念niệm 本bổn 具cụ 三tam 千thiên 心tâm 外ngoại 無vô 境cảnh 者giả 乃nãi 可khả 名danh 得đắc 故cố 文văn 云vân 達đạt 唯duy 心tâm 了liễu 體thể 具cụ 者giả 焉yên 有hữu 異dị 同đồng 當đương 知tri 他tha 宗tông 明minh 圓viên 得đắc 在tại 唯duy 心tâm 失thất 於ư 心tâm 具cụ 近cận 人nhân 不bất 曉hiểu 乃nãi 謂vị 華hoa 嚴nghiêm 起khởi 信tín 宗tông 師sư 所sở 談đàm 圓viên 極cực 但đãn 是thị 今kim 家gia 別biệt 教giáo 者giả 謬mậu 之chi 甚thậm 矣hĩ 誣vu 彼bỉ 深thâm 矣hĩ 問vấn 向hướng 既ký 自tự 言ngôn 他tha 宗tông 明minh 即tức 不bất 論luận 性tánh 惡ác 終chung 成thành 斷đoạn 煩phiền 惱não 者giả 。 豈khởi 非phi 是thị 別biệt 教giáo 義nghĩa 邪tà 答đáp 但đãn 以dĩ 不bất 明minh 性tánh 惡ác 即tức 義nghĩa 無vô 歸quy 豈khởi 以dĩ 理lý 事sự 無vô 礙ngại 之chi 談đàm 頓đốn 同đồng 歷lịch 別biệt 之chi 說thuyết 乎hồ 請thỉnh 觀quán 今kim 文văn 展triển 轉chuyển 得đắc 失thất 優ưu 劣liệt 易dị 明minh 問vấn 既ký 知tri 一nhất 念niệm 具cụ 足túc 依y 正chánh 豈khởi 有hữu 經kinh 謂vị 瓦ngõa 石thạch 無vô 性tánh 邪tà 答đáp 若nhược 曉hiểu 本bổn 具cụ 則tắc 唯duy 一nhất 心tâm 但đãn 學học 者giả 得đắc 言ngôn 迷mê 旨chỉ 而nhi 謂vị 一nhất 念niệm 三tam 千thiên 自tự 是thị 有hữu 情tình 心tâm 具cụ 乃nãi 謂vị 草thảo 木mộc 是thị 無vô 情tình 耳nhĩ 不bất 知tri 草thảo 木mộc 全toàn 是thị 己kỷ 心tâm 又hựu 近cận 人nhân 解giải 無vô 情tình 有hữu 性tánh 翻phiên 謂vị 草thảo 木mộc 自tự 具cụ 三tam 千thiên 失thất 之chi 逾du 甚thậm 。
故cố 世thế 下hạ 二nhị 明minh 失thất 之chi 所sở 以dĩ 所sở 以dĩ 有hữu 三tam 失thất 者giả 良lương 由do 不bất 知tri 。 佛Phật 性tánh 之chi 名danh 唯duy 從tùng 實thật 教giáo 無vô 情tình 之chi 稱xưng 局cục 在tại 權quyền 文văn 遂toại 執chấp 無vô 情tình 而nhi 疑nghi 有hữu 性tánh 已dĩ 如như 前tiền 說thuyết 者giả 前tiền 文văn 云vân 若nhược 云vân 無vô 情tình 即tức 不bất 應ưng 云vân 有hữu 性tánh 等đẳng 。
余dư 患hoạn 下hạ 二nhị 明minh 立lập 論luận 所sở 以dĩ 二nhị 初sơ 正chánh 明minh 所sở 以dĩ 欲dục 以dĩ 一nhất 家gia 所sở 立lập 一nhất 念niệm 三tam 千thiên 之chi 義nghĩa 示thị 彼bỉ 迷mê 徒đồ 故cố 云vân 恆hằng 思tư 點điểm 示thị 何hà 謂vị 下hạ 明minh 點điểm 示thị 意ý 釋thích 出xuất 無vô 情tình 有hữu 性tánh 四tứ 字tự 之chi 旨chỉ 一nhất 者giả 示thị 迷mê 元nguyên 從tùng 性tánh 變biến 者giả 此thử 釋thích 無vô 情tình 二nhị 字tự 以dĩ 由do 迷mê 者giả 謂vị 牆tường 壁bích 無vô 情tình 在tại 於ư 心tâm 外ngoại 故cố 云vân 無vô 情tình 無vô 佛Phật 性tánh 也dã 今kim 示thị 彼bỉ 令linh 知tri 方phương 執chấp 牆tường 壁bích 無vô 情tình 之chi 物vật 皆giai 從tùng 心tâm 性tánh 所sở 變biến 如như 水thủy 為vi 波ba 此thử 即tức 示thị 不bất 變biến 隨tùy 緣duyên 義nghĩa 故cố 立lập 無vô 情tình 之chi 語ngữ 二nhị 者giả 示thị 性tánh 令linh 其kỳ 改cải 迷mê 者giả 此thử 釋thích 有hữu 性tánh 二nhị 字tự 既ký 知tri 無vô 情tình 元nguyên 從tùng 性tánh 變biến 如như 水thủy 之chi 波ba 須tu 達đạt 無vô 情tình 即tức 是thị 佛Phật 性tánh 。 如như 波ba 之chi 水thủy 此thử 即tức 示thị 隨tùy 緣duyên 不bất 變biến 義nghĩa 故cố 云vân 示thị 性tánh 隨tùy 緣duyên 即tức 事sự 造tạo 三tam 千thiên 不bất 變biến 即tức 理lý 造tạo 三tam 千thiên 也dã 若nhược 了liễu 隨tùy 緣duyên 不bất 變biến 則tắc 但đãn 見kiến 佛Phật 性tánh 不bất 見kiến 無vô 情tình 故cố 云vân 改cải 迷mê 不bất 二nhị 門môn 云vân 唯duy 內nội 體thể 三tam 千thiên 即tức 空không 假giả 中trung 即tức 此thử 義nghĩa 也dã 對đối 迷mê 示thị 理lý 有hữu 此thử 二nhị 意ý 是thị 故cố 且thả 云vân 無vô 情tình 有hữu 性tánh 若nhược 隨tùy 意ý 論luận 之chi 既ký 云vân 有hữu 性tánh 即tức 不bất 合hợp 云vân 無vô 情tình 也dã 。
若nhược 分phần/phân 下hạ 二nhị 約ước 教giáo 分phần/phân 判phán 二nhị 初sơ 正chánh 判phán 大đại 教giáo 唯duy 圓viên 子tử 欲dục 下hạ 二nhị 並tịnh 斥xích 小tiểu 道đạo 大đại 逵# 者giả 爾nhĩ 雅nhã 一nhất 達đạt 謂vị 之chi 道đạo 路lộ 九cửu 達đạt 謂vị 之chi 逵# 螳đường 螂lang 者giả 郭quách 璞# 云vân 有hữu 斧phủ 蟲trùng 也dã 謂vị 前tiền 長trường/trưởng 脚cước 似tự 斧phủ 而nhi 性tánh 怒nộ 而nhi 勇dũng 為vi 物vật 忤ngỗ 必tất 拒cự 前tiền 兩lưỡng 足túc 莊trang 子tử 云vân 螳đường 螂lang 怒nộ 臂tý 以dĩ 當đương 車xa 寧ninh 免miễn 碎toái 於ư 轍triệt 間gian 井tỉnh 蛙# 者giả 水thủy 黽# 之chi 屬thuộc 孫tôn 子tử 云vân 坎khảm 井tỉnh 之chi 蛙# 不bất 知tri 江giang 海hải 莊trang 子tử 云vân 坎khảm 井tỉnh 之chi 黽# 謂vị 東đông 海hải 之chi 鼈miết 曰viết 吾ngô 跳khiêu 梁lương 乎hồ 井tỉnh [車*夸]# 上thượng 休hưu 乎hồ 缺khuyết 甃# 之chi 岸ngạn 坎khảm 井tỉnh 之chi 樂lạc 亦diệc 至chí 矣hĩ 夫phu 子tử 奚hề 不bất 來lai 入nhập 觀quán 乎hồ 今kim 以dĩ 小Tiểu 乘Thừa 所sở 談đàm 偏thiên 局cục 如như 一nhất 達đạt 之chi 道đạo 故cố 曰viết 小tiểu 道đạo 大Đại 乘Thừa 所sở 說thuyết 圓viên 融dung 如như 九cửu 達đạt 之chi 達đạt 故cố 曰viết 大đại 逵# 今kim 執chấp 小Tiểu 乘Thừa 木mộc 石thạch 無vô 情tình 之chi 文văn 拒cự 抗kháng 大đại 教giáo 依y 正chánh 唯duy 心tâm 之chi 義nghĩa 者giả 只chỉ 如như 螳đường 螂lang 拒cự 轍triệt 井tỉnh 蛙# 輕khinh 海hải 耳nhĩ 。
故cố 子tử 下hạ 二nhị 結kết 示thị 勸khuyến 信tín 二nhị 初sơ 約ước 法pháp 勸khuyến 信tín 二nhị 初sơ 明minh 事sự 理lý 明minh 即tức 顯hiển 失thất 萬vạn 法pháp 謂vị 十thập 界giới 依y 正chánh 之chi 事sự 也dã 真Chân 如Như 謂vị 一nhất 念niệm 三tam 千thiên 之chi 理lý 也dã 理lý 即tức 事sự 故cố 而nhi 有hữu 依y 正chánh 差sai 別biệt 即tức 不bất 變biến 隨tùy 緣duyên 事sự 即tức 理lý 故cố 不bất 出xuất 一nhất 念niệm 三tam 千thiên 三tam 諦đế 即tức 隨tùy 緣duyên 不bất 變biến 應ưng 知tri 今kim 言ngôn 真Chân 如Như 隨tùy 緣duyên 等đẳng 者giả 永vĩnh 異dị 他tha 說thuyết 以dĩ 他tha 但đãn 云vân 清thanh 淨tịnh 真Chân 如Như 。 不bất 知tri 真Chân 如Như 。 具cụ 三tam 千thiên 法pháp 言ngôn 隨tùy 緣duyên 者giả 有hữu 二nhị 義nghĩa 隨tùy 無vô 明minh 之chi 染nhiễm 緣duyên 即tức 造tạo 九cửu 界giới 依y 正chánh 隨tùy 教giáo 行hành 之chi 淨tịnh 緣duyên 即tức 造tạo 佛Phật 界giới 依y 正chánh 若nhược 非phi 本bổn 具cụ 云vân 何hà 能năng 造tạo 由do 內nội 具cụ 故cố 他tha 境cảnh 能năng 薰huân 是thị 知tri 真Chân 如Như 常thường 薰huân 內nội 具cụ 他tha 未vị 曉hiểu 此thử 熏huân 義nghĩa 徒đồ 施thí 子tử 信tín 下hạ 顯hiển 失thất 真Chân 如Như 即tức 佛Phật 性tánh 異dị 名danh 耳nhĩ 故cố 萬vạn 下hạ 二nhị 明minh 事sự 理lý 周chu 遍biến 勸khuyến 信tín 彼bỉ 謂vị 生sanh 佛Phật 我ngã 謂vị 己kỷ 心tâm 眾chúng 生sanh 理lý 具cụ 諸chư 佛Phật 已dĩ 成thành 。 成thành 之chi 與dữ 理lý 莫mạc 不bất 性tánh 等đẳng 以dĩ 心tâm 及cập 生sanh 佛Phật 各các 具cụ 三tam 千thiên 互hỗ 相tương 攝nhiếp 故cố 佛Phật 既ký 不bất 二nhị 生sanh 豈khởi 異dị 乎hồ 下hạ 文văn 云vân 果quả 地địa 依y 正chánh 融dung 通thông 並tịnh 依y 眾chúng 生sanh 理lý 本bổn 是thị 則tắc 下hạ 二nhị 約ước 喻dụ 勸khuyến 信tín 二nhị 初sơ 共cộng 喻dụ 事sự 理lý 二nhị 初sơ 正chánh 釋thích 二nhị 初sơ 喻dụ 水thủy 波ba 喻dụ 事sự 造tạo 三tam 千thiên 以dĩ 波ba 是thị 假giả 緣duyên 而nhi 有hữu 。 故cố 水thủy 濕thấp 喻dụ 理lý 造tạo 三tam 千thiên 以dĩ 水thủy 濕thấp 常thường 具cụ 波ba 性tánh 故cố 理lý 造tạo 即tức 體thể 事sự 造tạo 即tức 用dụng 事sự 理lý 由do 來lai 是thị 一nhất 波ba 濕thấp 未vị 曾tằng 暫tạm 分phần/phân 文văn 有hữu 四tứ 句cú 初sơ 二nhị 句cú 明minh 事sự 理lý 同đồng 時thời 次thứ 二nhị 句cú 示thị 理lý 同đồng 事sự 異dị 初sơ 二nhị 句cú 者giả 初sơ 句cú 明minh 舉cử 理lý 即tức 事sự 無vô 有hữu 無vô 事sự 之chi 理lý 如như 水thủy 濕thấp 處xứ 即tức 有hữu 波ba 次thứ 句cú 明minh 舉cử 事sự 即tức 理lý 未vị 有hữu 無vô 理lý 之chi 事sự 如như 波ba 處xứ 即tức 有hữu 水thủy 濕thấp 事sự 理lý 同đồng 時thời 彌di 為vi 可khả 信tín 事sự 理lý 波ba 濕thấp 雖tuy 無vô 前tiền 後hậu 然nhiên 必tất 須tu 云vân 波ba 從tùng 濕thấp 生sanh 事sự 因nhân 理lý 變biến 不bất 二nhị 而nhi 二nhị 二nhị 而nhi 不bất 二nhị 思tư 之chi 可khả 知tri 次thứ 二nhị 句cú 者giả 初sơ 句cú 示thị 理lý 同đồng 次thứ 句cú 示thị 事sự 異dị 詎cự 渠cừ 據cứ 反phản 未vị 也dã 何hà 也dã 又hựu 渠cừ 呂lữ 反phản 豈khởi 也dã 間gian 去khứ 聲thanh 隔cách 也dã 混hỗn 胡hồ 本bổn 反phản 穢uế 濁trược 也dã 在tại 濕thấp 喻dụ 理lý 造tạo 為vi 波ba 喻dụ 事sự 造tạo 混hỗn 濁trược 喻dụ 九cửu 界giới 依y 正chánh 澄trừng 清thanh 喻dụ 佛Phật 界giới 依y 正chánh 隨tùy 緣duyên 不bất 變biến 三tam 千thiên 豈khởi 離ly 於ư 一nhất 念niệm 故cố 曰viết 詎cự 間gian 混hỗn 澄trừng 不bất 變biến 隨tùy 緣duyên 事sự 造tạo 自tự 分phần/phân 於ư 淨tịnh 穢uế 故cố 云vân 自tự 分phần/phân 清thanh 濁trược 。
雖tuy 有hữu 下hạ 二nhị 合hợp 三tam 初sơ 提đề 喻dụ 貼# 合hợp 先tiên 提đề 喻dụ 一nhất 性tánh 即tức 濕thấp 性tánh 清thanh 濁trược 雖tuy 別biệt 濕thấp 性tánh 無vô 殊thù 。
次thứ 貼# 合hợp 縱túng/tung 造tạo 正chánh 等đẳng 者giả 造tạo 即tức 事sự 造tạo 謂vị 隨tùy 染nhiễm 淨tịnh 緣duyên 造tạo 十thập 界giới 依y 正chánh 也dã 此thử 即tức 合hợp 有hữu 清thanh 有hữu 濁trược 依y 理lý 等đẳng 者giả 理lý 即tức 理lý 造tạo 謂vị 事sự 造tạo 十thập 界giới 依y 正chánh 雖tuy 殊thù 當đương 體thể 不bất 變biến 同đồng 依y 一nhất 理lý 心tâm 性tánh 如như 千thiên 車xa 共cộng 轍triệt 此thử 即tức 合hợp 一nhất 性tánh 無vô 殊thù 故cố 不bất 二nhị 門môn 云vân 迷mê 悟ngộ 緣duyên 起khởi 不bất 離ly 剎sát 那na 剎sát 那na 。 性tánh 常thường 緣duyên 起khởi 理lý 一nhất 若nhược 許hứa 下hạ 二nhị 舉cử 法pháp 並tịnh 斥xích 無vô 情tình 有hữu 無vô 者giả 文văn 誤ngộ 應ưng 云vân 情tình 無vô 有hữu 無vô 情tình 謂vị 有hữu 情tình 無vô 謂vị 無vô 情tình 今kim 於ư 有hữu 情tình 略lược 其kỳ 有hữu 字tự 無vô 情tình 略lược 其kỳ 情tình 字tự 故cố 曰viết 情tình 無vô 爾nhĩ 有hữu 無vô 者giả 即tức 謂vị 有hữu 情tình 有hữu 性tánh 無vô 情tình 無vô 性tánh 也dã 既ký 許hứa 隨tùy 緣duyên 不bất 變biến 則tắc 依y 正chánh 無vô 非phi 佛Phật 性tánh 而nhi 云vân 有hữu 情tình 有hữu 性tánh 無vô 情tình 無vô 性tánh 者giả 則tắc 有hữu 情tình 有hữu 不bất 變biến 義nghĩa 無vô 情tình 無vô 不bất 變biến 義nghĩa 一nhất 等đẳng 不bất 變biến 隨tùy 緣duyên 為vi 依y 為vi 正chánh 一nhất 等đẳng 隨tùy 緣duyên 不bất 變biến 何hà 故cố 只chỉ 在tại 有hữu 情tình 是thị 則tắc 無vô 情tình 但đãn 有hữu 隨tùy 緣duyên 而nhi 無vô 不bất 變biến 故cố 云vân 自tự 語ngữ 相tương 違vi 世thế 人nhân 共cộng 許hứa 隨tùy 緣duyên 不bất 變biến 義nghĩa 故cố 故cố 此thử 難nạn/nan 也dã 故cố 知tri 下hạ 三Tam 明Minh 因nhân 果quả 理lý 同đồng 勸khuyến 信tín 果quả 地địa 等đẳng 者giả 已dĩ 證chứng 遮già 那na 一nhất 體thể 不bất 二nhị 良lương 由do 無vô 始thỉ 一nhất 念niệm 三tam 千thiên 是thị 故cố 若nhược 非phi 理lý 性tánh 本bổn 具cụ 三tam 千thiên 安an 能năng 果quả 成thành 依y 正chánh 不bất 二nhị 故cố 云vân 並tịnh 依y 等đẳng 。
此thử 乃nãi 下hạ 結kết 示thị 濕thấp 性tánh 喻dụ 理lý 造tạo 清thanh 濁trược 喻dụ 事sự 造tạo 。
若nhược 唯duy 下hạ 二nhị 各các 喻dụ 事sự 理lý 三tam 初sơ 喻dụ 二nhị 初sơ 單đơn 喻dụ 理lý 水thủy 本bổn 無vô 波ba 者giả 波ba 是thị 假giả 緣duyên 而nhi 有hữu 。 故cố 不bất 得đắc 云vân 波ba 中trung 無vô 水thủy 者giả 全toàn 波ba 是thị 水thủy 故cố 水thủy 如như 佛Phật 性tánh 波ba 如như 依y 正chánh 只chỉ 可khả 云vân 一nhất 佛Phật 性tánh 理lý 本bổn 無vô 依y 正chánh 之chi 殊thù 不bất 可khả 云vân 十thập 界giới 依y 正chánh 而nhi 無vô 佛Phật 性tánh 之chi 理lý 如như 迷mê 下hạ 重trùng 以dĩ 喻dụ 顯hiển 東đông 如như 佛Phật 性tánh 西tây 如như 依y 正chánh 若nhược 唯duy 下hạ 二nhị 單đơn 喻dụ 事sự 但đãn 見kiến 依y 正chánh 差sai 別biệt 寧ninh 論luận 佛Phật 性tánh 混hỗn 融dung 此thử 如như 權quyền 小tiểu 所sở 談đàm 當đương 知tri 權quyền 小tiểu 全toàn 在tại 於ư 迷mê 故cố 不bất 二nhị 門môn 云vân 背bối/bội 性tánh 成thành 迷mê 也dã 情tình 性tánh 下hạ 二nhị 略lược 合hợp 情tình 謂vị 有hữu 情tình 無vô 情tình 。 即tức 依y 正chánh 也dã 性tánh 謂vị 佛Phật 性tánh 合hợp 譬thí 者giả 謂vị 以dĩ 情tình 性tánh 具cụ 合hợp 單đơn 理lý 單đơn 事sự 二nhị 喻dụ 也dã 尋tầm 喻dụ 可khả 見kiến 故cố 云vân 思tư 之chi 可khả 知tri 無vô 情tình 下hạ 三tam 例lệ 斥xích 無vô 情tình 有hữu 無vô 者giả 謂vị 無vô 情tình 有hữu 性tánh 無vô 性tánh 。 也dã 例lệ 之chi 可khả 見kiến 者giả 若nhược 例lệ 單đơn 約ước 理lý 者giả 即tức 但đãn 可khả 云vân 佛Phật 性tánh 無vô 依y 正chánh 之chi 名danh 不bất 可khả 云vân 無vô 情tình 無vô 佛Phật 性tánh 之chi 理lý 若nhược 例lệ 單đơn 約ước 迷mê 者giả 則tắc 但đãn 存tồn 依y 正chánh 差sai 別biệt 俱câu 無vô 佛Phật 性tánh 之chi 名danh 亦diệc 不bất 應ưng 云vân 有hữu 情tình 有hữu 佛Phật 性tánh 也dã 是thị 故cố 世thế 人nhân 執chấp 有hữu 情tình 有hữu 性tánh 無vô 情tình 無vô 性tánh 者giả 以dĩ 前tiền 對đối 論luận 事sự 理lý 及cập 後hậu 單đơn 理lý 單đơn 事sự 三tam 義nghĩa 勘khám 之chi 得đắc 失thất 可khả 見kiến 又hựu 此thử 之chi 三tam 義nghĩa 若nhược 對đối 教giáo 者giả 前tiền 之chi 二nhị 義nghĩa 唯duy 大đại 唯duy 圓viên 單đơn 約ước 迷mê 者giả 唯duy 權quyền 唯duy 小tiểu 故cố 云vân 有hữu 性tánh 即tức 不bất 合hợp 云vân 無vô 情tình 等đẳng 。
顯Hiển 性Tánh 錄Lục 卷quyển 第đệ 二nhị