華Hoa 嚴Nghiêm 一Nhất 乘Thừa 教Giáo 義Nghĩa 分Phân 齊Tề 章Chương 復Phục 古Cổ 記Ký
Quyển 0003
宋Tống 師Sư 會Hội 善Thiện 熹 述Thuật

華Hoa 嚴Nghiêm 一Nhất 乘Thừa 教Giáo 義Nghĩa 分Phân 齊Tề 章Chương 復Phục 古Cổ 記Ký 卷quyển 第đệ 三tam (# 之chi 上thượng )#

蠡lễ 澤trạch 沙Sa 門Môn 。 善thiện 熹# 。 述thuật 。

第đệ 七thất 二Nhị 乘Thừa 迴hồi 心tâm 者giả 有hữu 六lục 種chủng 說thuyết 。

迴hồi 心tâm 者giả 孔khổng 目mục 云vân 迴hồi 心tâm 義nghĩa 者giả 大đại 分phần/phân 有hữu 二nhị 一nhất 據cứ 未vị 入nhập 佛Phật 法Pháp 以dĩ 明minh 迴hồi 心tâm 二nhị 據cứ 入nhập 佛Phật 法Pháp 無vô 流lưu 之chi 際tế 解giải 脫thoát 分phần/phân 善thiện 以dĩ 辨biện 迴hồi 心tâm 初sơ 據cứ 未vị 入nhập 者giả 謂vị 其kỳ 一nhất 闡xiển 提đề 位vị 相tương 似tự 修tu 行hành 作tác 普phổ 敬kính 認nhận 惡ác 法Pháp 會hội 彼bỉ 闡xiển 提đề 令linh 入nhập 一Nhất 乘Thừa 。 其kỳ 法pháp 具cụ 如như 問vấn 答đáp 中trung 辨biện 。

一nhất 或hoặc 一nhất 切thiết 二Nhị 乘Thừa 皆giai 無vô 迴hồi 心tâm 以dĩ 更cánh 無vô 餘dư 求cầu 故cố 如như 小Tiểu 乘Thừa 中trung 說thuyết 。

以dĩ 小Tiểu 乘Thừa 不bất 知tri 有hữu 大đại 故cố 孔khổng 目mục 云vân 若nhược 約ước 聲Thanh 聞Văn 自tự 不bất 退thoái 位vị 已dĩ 後hậu 不bất 迴hồi 。

二nhị 或hoặc 一nhất 切thiết 二Nhị 乘Thừa 皆giai 迴hồi 心tâm 以dĩ 悉tất 有hữu 佛Phật 性tánh 。 力lực 為vi 內nội 薰huân 因nhân 故cố 如Như 來Lai 大đại 悲bi 。 力lực 外ngoại 緣duyên 不bất 捨xả 故cố 根căn 本bổn 無vô 明minh 猶do 未vị 盡tận 故cố 小Tiểu 乘Thừa 涅Niết 槃Bàn 不bất 究cứu 竟cánh 故cố 。 是thị 故cố 一nhất 切thiết 。 無vô 不bất 迴hồi 心tâm 向hướng 大đại 菩Bồ 提Đề 也dã 此thử 約ước 終chung 教giáo 說thuyết 。

一nhất 切thiết 俱câu 迴hồi 以dĩ 如Như 來Lai 藏tạng 是thị 。 一nhất 切thiết 諸chư 佛Phật 菩Bồ 薩Tát 。 聲Thanh 聞Văn 緣Duyên 覺Giác 。 乃nãi 至chí 六lục 道đạo 。 眾chúng 生sanh 等đẳng 體thể 又hựu 云vân 佛Phật 性tánh 者giả 亦diệc 法pháp 喻dụ 並tịnh 說thuyết 佛Phật 性tánh 者giả 是thị 一nhất 切thiết 凡phàm 聖thánh 因nhân 一nhất 切thiết 凡phàm 聖thánh 皆giai 從tùng 佛Phật 性tánh 而nhi 得đắc 生sanh 長trưởng 。 喻dụ 說thuyết 者giả 如như 乳nhũ 是thị 酪lạc 因nhân 一nhất 切thiết 酪lạc 皆giai 因nhân 於ư 乳nhũ 而nhi 得đắc 生sanh 長trưởng 。 是thị 故cố 下hạ 孔khổng 目mục 云vân 若nhược 約ước 終chung 教giáo 一nhất 切thiết 俱câu 迴hồi 。

問vấn 如như 瑜du 伽già 顯hiển 揚dương 論luận 說thuyết 諸chư 識thức 成thành 就tựu 不bất 成thành 就tựu 。 中trung 四tứ 句cú 內nội 聲Thanh 聞Văn 獨Độc 覺Giác 。 入nhập 無vô 餘dư 依y 。 涅Niết 槃Bàn 者giả 阿a 賴lại 耶da 識thức 。 及cập 諸chư 轉chuyển 識thức 俱câu 不bất 成thành 就tựu 既ký 本bổn 識thức 轉chuyển 識thức 皆giai 滅diệt 無vô 餘dư 。 後hậu 生sanh 心tâm 以dĩ 何hà 為vi 因nhân 。 無vô 因nhân 而nhi 生sanh 不bất 應ưng 理lý 故cố 。

孔khổng 目mục 云vân 辨biện 成thành 就tựu 不bất 成thành 就tựu 。 者giả 若nhược 約ước 成thành 就tựu 有hữu 二nhị 義nghĩa 一nhất 相tương/tướng 中trung 辨biện 成thành 就tựu 義nghĩa 二nhị 約ước 理lý 體thể 辨biện 成thành 就tựu 初sơ 相tương/tướng 成thành 就tựu 者giả 依y 顯hiển 揚dương 聖thánh 教giáo 論luận 問vấn 若nhược 成thành 就tựu 阿a 賴lại 耶da 識thức 。 亦diệc 成thành 就tựu 轉chuyển 識thức 耶da 應ưng 作tác 四tứ 句cú 謂vị 或hoặc 成thành 就tựu 阿a 賴lại 耶da 識thức 。 非phi 轉chuyển 識thức 謂vị 無vô 心tâm 睡thụy 眠miên 。 者giả 無vô 心tâm 悶muộn 絕tuyệt 者giả 入nhập 無vô 想tưởng 定định 者giả 。 入nhập 滅diệt 盡tận 定định 。 者giả 生sanh 無Vô 想Tưởng 天Thiên 。 者giả 或hoặc 成thành 就tựu 轉chuyển 識thức 非phi 阿a 賴lại 耶da 謂vị 住trụ 有hữu 心tâm 位vị 阿A 羅La 漢Hán 獨Độc 覺Giác 不bất 退thoái 轉chuyển 菩Bồ 薩Tát 。 及cập 與dữ 如Như 來Lai 或hoặc 俱câu 成thành 就tựu 謂vị 所sở 餘dư 住trụ 有hữu 心tâm 位vị 者giả 或hoặc 有hữu 俱câu 不bất 成thành 就tựu 謂vị 阿A 羅La 漢Hán 。 獨Độc 覺Giác 不bất 退thoái 轉chuyển 菩Bồ 薩Tát 。 及cập 與dữ 如Như 來Lai 入nhập 滅diệt 盡tận 定định 。 若nhược 處xứ 無vô 餘dư 依y 涅Niết 槃Bàn 界giới 難nạn/nan 云vân 既ký 本bổn 識thức 等đẳng 滅diệt 後hậu 生sanh 心tâm 以dĩ 何hà 為vi 因nhân 等đẳng 。

答đáp 彼bỉ 論luận 依y 始thỉ 教giáo 門môn 引dẫn 小Tiểu 乘Thừa 故cố 所sở 立lập 賴lại 耶da 行hành 相tương/tướng 麤thô 顯hiển 不bất 從tùng 真chân 起khởi 故cố 說thuyết 有hữu 滅diệt 又hựu 為vi 順thuận 小Tiểu 乘Thừa 故cố 亦diệc 許hứa 彼bỉ 涅Niết 槃Bàn 非phi 不bất 究cứu 竟cánh 故cố 。 說thuyết 入nhập 已dĩ 不bất 復phục 起khởi 也dã 。

故cố 說thuyết 有hữu 滅diệt 者giả 梁lương 攝nhiếp 論luận 云vân 四tứ 德đức 圓viên 時thời 本bổn 識thức 都đô 盡tận 今kim 言ngôn 滅diệt 者giả 楞lăng 伽già 經Kinh 云vân 唯duy 心tâm 相tương/tướng 滅diệt 非phi 心tâm 體thể 滅diệt 解giải 云vân 心tâm 相tương/tướng 即tức 空không 故cố 無vô 所sở 滅diệt 是thị 名danh 為vi 滅diệt 。 順thuận 小Tiểu 乘Thừa 者giả 以dĩ 聲Thanh 聞Văn 自tự 不bất 退thoái 位vị 已dĩ 後hậu 不bất 迴hồi 今kim 大Đại 乘Thừa 順thuận 彼bỉ 說thuyết 入nhập 滅diệt 後hậu 不bất 復phục 起khởi 也dã 。

今kim 約ước 終chung 教giáo 中trung 就tựu 實thật 而nhi 說thuyết 既ký 以dĩ 根căn 本bổn 無vô 明minh 熏huân 如Như 來Lai 藏tạng 成thành 梨lê 耶da 識thức 彼bỉ 二Nhị 乘Thừa 人nhân 。 於ư 此thử 二nhị 法pháp 既ký 俱câu 未vị 斷đoạn 證chứng 何hà 因nhân 得đắc 滅diệt 阿a 賴lại 耶da 識thức 。 又hựu 由do 於ư 彼bỉ 。 無vô 斷đoạn 證chứng 故cố 所sở 得đắc 涅Niết 槃Bàn 。 豈khởi 為vi 究cứu 竟cánh 化hóa 城thành 同đồng 喻dụ 應ưng 便tiện 有hữu 失thất 又hựu 由do 上thượng 四tứ 因nhân 故cố 得đắc 生sanh 心tâm 也dã 。

論luận 云vân 依y 如Như 來Lai 藏tạng 。 故cố 有hữu 生sanh 滅diệt 生sanh 滅diệt 即tức 無vô 明minh 也dã 所sở 謂vị 不bất 生sanh 不bất 滅diệt 。 與dữ 生sanh 滅diệt 和hòa 合hợp 非phi 一nhất 非phi 異dị 。 名danh 阿a 梨lê 耶da 識thức 。 良lương 由do 真chân 心tâm 不bất 守thủ 自tự 性tánh 隨tùy 熏huân 和hòa 合hợp 成thành 阿a 梨lê 耶da 今kim 此thử 二Nhị 乘Thừa 未vị 斷đoạn 無vô 明minh 未vị 證chứng 真Chân 如Như 何hà 因nhân 得đắc 滅diệt 阿a 賴lại 耶da 識thức 。 既ký 無vô 斷đoạn 證chứng 所sở 得đắc 非phi 真chân 同đồng 彼bỉ 化hóa 城thành 權quyền 令linh 止chỉ 息tức 聖thánh 言ngôn 無vô 失thất 四tứ 因nhân 即tức 上thượng 正chánh 釋thích 中trung 佛Phật 性tánh 大đại 悲bi 無vô 明minh 涅Niết 槃Bàn 故cố 得đắc 生sanh 心tâm 迴hồi 向hướng 也dã 。

問vấn 如như 生sanh 心tâm 迴hồi 向hướng 時thời 分phân 齊tề 云vân 何hà 。

孔khổng 目mục 云vân 仍nhưng 迴hồi 心tâm 分phân 齊tề 多đa 種chủng 不bất 等đẳng 或hoặc 有hữu 從tùng 闡xiển 提đề 入nhập 聲Thanh 聞Văn 者giả 從tùng 聲Thanh 聞Văn 迴hồi 向hướng 緣Duyên 覺Giác 及cập 初sơ 教giáo 者giả 或hoặc 有hữu 聲thanh 聞văn 。 迴hồi 向hướng 直trực 進tiến 及cập 終chung 教giáo 者giả 或hoặc 有hữu 迴hồi 心tâm 向hướng 頓đốn 教giáo 及cập 一Nhất 乘Thừa 者giả 如như 是thị 之chi 義nghĩa 。 准chuẩn 之chi 可khả 解giải 。

答đáp 由do 根căn 不bất 等đẳng 故cố 去khứ 有hữu 遲trì 疾tật 遲trì 者giả 逕kính 劫kiếp 乃nãi 起khởi 楞lăng 伽già 云vân 味vị 著trước 三tam 昧muội 。 樂nhạo/nhạc/lạc 安an 住trụ 無vô 漏lậu 界giới 。 無vô 有hữu 究cứu 竟cánh 趣thú 亦diệc 復phục 不bất 退thoái 還hoàn 得đắc 諸chư 三tam 昧muội 。 身thân 乃nãi 至chí 劫kiếp 不bất 覺giác 譬thí 如như 昏hôn 醉túy 人nhân 。 酒tửu 消tiêu 然nhiên 後hậu 覺giác 彼bỉ 覺giác 法pháp 亦diệc 然nhiên 得đắc 佛Phật 無vô 上thượng 身thân 解giải 云vân 此thử 文văn 但đãn 總tổng 相tương/tướng 說thuyết 。

引dẫn 楞lăng 伽già 由do 根căn 不bất 等đẳng 者giả 迴hồi 心tâm 法pháp 對đối 彼bỉ 五ngũ 乘thừa 機cơ 性tánh 上thượng 下hạ 不bất 同đồng 迴hồi 心tâm 亦diệc 別biệt 故cố 楞lăng 伽già 下hạ 總tổng 證chứng 。

若nhược 差sai 別biệt 說thuyết 者giả 隨tùy 其kỳ 利lợi 鈍độn 各các 別biệt 逕kính 時thời 皆giai 到đáo 阿a 耨nậu 菩Bồ 提Đề 心tâm 位vị 如như 涅Niết 槃Bàn 經Kinh 云vân 須Tu 陀Đà 洹Hoàn 人nhân 。 亦diệc 復phục 不bất 定định 故cố 逕kính 八bát 萬vạn 劫kiếp 則tắc 能năng 得đắc 到đáo 阿a 耨nậu 菩Bồ 提Đề 心tâm 乃nãi 至chí 云vân 獨Độc 覺Giác 逕kính 十thập 千thiên 劫kiếp 得đắc 到đáo 阿a 耨nậu 菩Bồ 提Đề 之chi 心tâm 。 解giải 云vân 此thử 明minh 最tối 鈍độn 須Tu 陀Đà 洹Hoàn 人nhân 。 受thọ 七thất 生sanh 已dĩ 方phương 入nhập 涅Niết 槃Bàn 滅diệt 心tâm 心tâm 法pháp 如như 入nhập 滅diệt 定định 。 復phục 逕kính 八bát 萬vạn 劫kiếp 乃nãi 得đắc 生sanh 心tâm 受thọ 佛Phật 教giáo 化hóa 即tức 發phát 菩Bồ 提Đề 心tâm 。 若nhược 於ư 一nhất 身thân 得đắc 第đệ 二nhị 果quả 受thọ 二nhị 生sanh 已dĩ 即tức 入nhập 涅Niết 槃Bàn 經kinh 六lục 萬vạn 劫kiếp 即tức 能năng 發phát 心tâm 若nhược 於ư 一nhất 身thân 得đắc 第đệ 三tam 果quả 不bất 還hoàn 欲dục 界giới 。 即tức 入nhập 涅Niết 槃Bàn 經kinh 四tứ 萬vạn 劫kiếp 能năng 得đắc 發phát 心tâm 若nhược 於ư 一nhất 身thân 得đắc 阿A 羅La 漢Hán 。 即tức 現hiện 入nhập 滅diệt 定định 經kinh 二nhị 萬vạn 劫kiếp 即tức 能năng 發phát 心tâm 若nhược 獨Độc 覺Giác 利lợi 經kinh 一nhất 萬vạn 劫kiếp 便tiện 能năng 發phát 心tâm 此thử 五ngũ 人nhân 發phát 心tâm 之chi 時thời 。 即tức 入nhập 十thập 信tín 菩Bồ 薩Tát 位vị 方phương 名danh 發phát 阿a 耨nậu 菩Bồ 提Đề 心tâm 又hựu 有hữu 義nghĩa 前tiền 五ngũ 人nhân 從tùng 凡phàm 得đắc 小tiểu 果quả 入nhập 涅Niết 槃Bàn 後hậu 。 起khởi 迴hồi 心tâm 修tu 十thập 信tín 行hành 信tín 滿mãn 心tâm 已dĩ 堪kham 入nhập 十thập 住trụ 初sơ 發phát 心tâm 住trụ 。 已dĩ 來lai 隨tùy 根căn 利lợi 鈍độn 各các 經kinh 彼bỉ 劫kiếp 未vị 必tất 一nhất 向hướng 在tại 涅Niết 槃Bàn 中trung 經kinh 爾nhĩ 許hứa 劫kiếp 也dã 如như 直trực 往vãng 人nhân 既ký 經kinh 一nhất 萬vạn 劫kiếp 修tu 行hành 滿mãn 足túc 。 堪kham 能năng 發phát 心tâm 彼bỉ 獨Độc 覺Giác 人nhân 根căn 最tối 利lợi 故cố 亦diệc 似tự 直trực 往vãng 人nhân 經kinh 一nhất 萬vạn 劫kiếp 餘dư 四tứ 鈍độn 根căn 又hựu 差sai 別biệt 故cố 時thời 多đa 別biệt 也dã 上thượng 來lai 明minh 遲trì 者giả 。

引dẫn 涅Niết 槃Bàn 二nhị 初sơ 正chánh 釋thích 涅Niết 槃Bàn 說thuyết 根căn 有hữu 利lợi 鈍độn 。 智trí 有hữu 先tiên 後hậu 須Tu 陀Đà 洹Hoàn 極cực 遲trì 經kinh 八bát 萬vạn 劫kiếp 起khởi 滅diệt 盡tận 定định 受thọ 佛Phật 教giáo 化hóa 即tức 能năng 發phát 心tâm 得đắc 證chứng 初sơ 果quả 乃nãi 至chí 獨Độc 覺Giác 人nhân 經kinh 十thập 千thiên 劫kiếp 。 已dĩ 發phát 菩Bồ 提Đề 心tâm 。 證chứng 得đắc 彼bỉ 果quả 最tối 鈍độn 極cực 遲trì 者giả 經kinh 爾nhĩ 許hứa 劫kiếp 根căn 疾tật 不bất 定định 此thử 上thượng 五ngũ 人nhân 發phát 心tâm 即tức 入nhập 大Đại 乘Thừa 成thành 十thập 信tín 位vị 又hựu 有hữu 下hạ 二nhị 別biệt 義nghĩa 由do 前tiền 五ngũ 人nhân 在tại 涅Niết 槃Bàn 中trung 定định 經kinh 爾nhĩ 許hứa 劫kiếp 今kim 從tùng 過quá 去khứ 往vãng 劫kiếp 已dĩ 來lai 從tùng 闡xiển 提đề 位vị 入nhập 聲Thanh 聞Văn 乘thừa 直trực 至chí 迴hồi 心tâm 入nhập 十thập 住trụ 方phương 經kinh 彼bỉ 劫kiếp 涅Niết 槃Bàn 迴hồi 心tâm 二nhị 義nghĩa 不bất 同đồng 也dã 。

若nhược 極cực 疾tật 者giả 如như 法Pháp 華hoa 經Kinh 云vân 我ngã 滅diệt 度độ 後hậu 。 復phục 有hữu 弟đệ 子tử 。 不bất 聞văn 是thị 經Kinh 。 不bất 知tri 不bất 覺giác 。 菩Bồ 薩Tát 所sở 行hành 。 自tự 於ư 所sở 得đắc 功công 德đức 。 生sanh 滅diệt 度độ 想tưởng 。 當đương 入nhập 涅Niết 槃Bàn 。 我ngã 於ư 餘dư 國quốc 作tác 佛Phật 。 更cánh 有hữu 異dị 名danh 。 是thị 人nhân 雖tuy 生sanh 。 滅diệt 度độ 之chi 想tưởng 。 入nhập 於ư 涅Niết 槃Bàn 。 而nhi 於ư 彼bỉ 土độ 。 求cầu 佛Phật 智trí 慧tuệ 。 聞văn 得đắc 此thử 經Kinh 唯duy 以dĩ 佛Phật 乘Thừa 。 而nhi 得đắc 滅diệt 度độ 。 更cánh 無vô 餘dư 乘thừa 。 除trừ 諸chư 如Như 來Lai 。 方phương 便tiện 說thuyết 法Pháp 。 此thử 上thượng 並tịnh 約ước 終chung 教giáo 說thuyết 。

餘dư 國quốc 者giả 即tức 天thiên 台thai 四tứ 土thổ/độ 中trung 方phương 便tiện 有hữu 餘dư 土thổ/độ 也dã 但đãn 法pháp 華hoa 唯duy 以dĩ 佛Phật 乘Thừa 。 而nhi 得đắc 滅diệt 度độ 。 又hựu 云vân 十thập 方phương 佛Phật 土độ 中trung 。 唯duy 有hữu 一Nhất 乘Thừa 法Pháp 。 餘dư 國quốc 得đắc 聞văn 是thị 經Kinh 者giả 。 則tắc 知tri 不bất 必tất 定định 經kinh 爾nhĩ 許hứa 劫kiếp 也dã 。

三tam 或hoặc 一nhất 切thiết 二Nhị 乘Thừa 亦diệc 迴hồi 亦diệc 不bất 迴hồi 謂vị 決quyết 定định 種chủng 性tánh 者giả 趣thú 寂tịch 不bất 迴hồi 不bất 定định 種chủng 性tánh 者giả 並tịnh 迴hồi 向hướng 大đại 如như 瑜du 伽già 聲Thanh 聞Văn 決quyết 擇trạch 中trung 說thuyết 此thử 約ước 始thỉ 教giáo 引dẫn 二Nhị 乘Thừa 說thuyết 。

聲Thanh 聞Văn 有hữu 四tứ 種chủng 一nhất 決quyết 定định 二nhị 增tăng 上thượng 慢mạn 三tam 退thoái 菩Bồ 提Đề 心tâm 。 四tứ 應ứng 化hóa 決quyết 定định 者giả 約ước 彼bỉ 長trường 時thời 趣thú 寂tịch 滅diệt 故cố 增tăng 上thượng 慢mạn 人nhân 。 以dĩ 世thế 間gian 有hữu 漏lậu 三tam 昧muội 三tam 摩ma 跋bạt 提đề 。 實thật 無vô 涅Niết 槃Bàn 而nhi 生sanh 涅Niết 槃Bàn 想tưởng 如như 是thị 顛điên 倒đảo 退thoái 菩Bồ 提Đề 心tâm 。 者giả 即tức 如như 身thân 子tử 二nhị 萬vạn 佛Phật 所sở 已dĩ 曾tằng 教giáo 化hóa 。 今kim 還hoàn 令linh 汝nhữ 等đẳng 憶ức 念niệm 本bổn 願nguyện 所sở 行hành 道Đạo 故cố 。 應ứng 化hóa 者giả 如như 富phú 樓lâu 那na 內nội 秘bí 菩Bồ 薩Tát 行hành 外ngoại 現hiện 是thị 聲Thanh 聞Văn 。 又hựu 阿A 難Nan 方phương 便tiện 為vi 侍thị 者giả 。 羅la 睺hầu 羅la 蜜mật 行hành 皆giai 應ưng 化hóa 聲Thanh 聞Văn 也dã 約ước 決quyết 定định 揀giản 非phi 餘dư 三tam 不bất 定định 者giả 遇ngộ 熏huân 而nhi 未vị 至chí 自tự 位vị 故cố 。

四tứ 或hoặc 非phi 迴hồi 非phi 不bất 迴hồi 以dĩ 離ly 相tương/tướng 故cố 如như 文Văn 殊Thù 般Bát 若Nhã 等đẳng 說thuyết 此thử 約ước 頓đốn 教giáo 說thuyết 。

經Kinh 云vân 文Văn 殊Thù 白bạch 佛Phật 言ngôn 世Thế 尊Tôn 。 佛Phật 法Pháp 菩Bồ 薩Tát 法pháp 聲Thanh 聞Văn 法Pháp 緣Duyên 覺Giác 法Pháp 乃nãi 至chí 凡phàm 夫phu 法pháp 。 皆giai 不bất 可khả 得đắc 。 何hà 以dĩ 故cố 畢tất 竟cánh 空không 故cố 。

五ngũ 或hoặc 合hợp 具cụ 前tiền 四tứ 說thuyết 以dĩ 是thị 大đại 法pháp 方phương 便tiện 故cố 此thử 約ước 一Nhất 乘Thừa 攝nhiếp 方phương 便tiện 說thuyết 。

一Nhất 乘Thừa 攝nhiếp 方phương 便tiện 者giả 則tắc 攝nhiếp 前tiền 四tứ 教giáo 為vi 同đồng 教giáo 矣hĩ 孔khổng 目mục 云vân 與dữ 彼bỉ 究cứu 竟cánh 圓viên 一Nhất 乘Thừa 為vi 方phương 便tiện 故cố 故cố 說thuyết 一Nhất 乘Thừa 非phi 即tức 圓viên 通thông 自tự 在tại 義nghĩa 也dã 。

六lục 或hoặc 俱câu 絕tuyệt 前tiền 五ngũ 此thử 有hữu 二nhị 種chủng 一nhất 一nhất 切thiết 二Nhị 乘Thừa 悉tất 無vô 所sở 迴hồi 以dĩ 望vọng 一Nhất 乘Thừa 皆giai 即tức 空không 無vô 可khả 迴hồi 也dã 如như 經kinh 中trung 如như 聾lung 如như 盲manh 者giả 是thị 。

以dĩ 二Nhị 乘Thừa 不bất 知tri 。 一nhất 故cố 故cố 云vân 悉tất 皆giai 即tức 空không 故cố 。

二nhị 一nhất 切thiết 二Nhị 乘Thừa 等đẳng 並tịnh 已dĩ 迴hồi 竟cánh 更cánh 不bất 復phục 迴hồi 如như 經kinh 中trung 以dĩ 普phổ 賢hiền 眼nhãn 見kiến 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 皆giai 已dĩ 究cứu 竟cánh 。 者giả 是thị 此thử 並tịnh 約ước 一Nhất 乘Thừa 別biệt 教giáo 說thuyết 。

普phổ 賢hiền 等đẳng 機cơ 具cụ 獲hoạch 十thập 眼nhãn 見kiến 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 本bổn 來lai 究cứu 竟cánh 皆giai 盡tận 毗tỳ 盧lô 遮già 那na 能năng 化hóa 分phân 齊tề 故cố 此thử 並tịnh 下hạ 結kết 上thượng 二nhị 義nghĩa 皆giai 約ước 別biệt 教giáo 說thuyết 。

問vấn 如như 一Nhất 乘Thừa 攝nhiếp 方phương 便tiện 中trung 迴hồi 心tâm 與dữ 三tam 乘thừa 中trung 迴hồi 心tâm 所sở 得đắc 法Pháp 門môn 分phân 齊tề 云vân 何hà 答đáp 若nhược 三tam 乘thừa 中trung 迴hồi 心tâm 即tức 入nhập 十thập 信tín 已dĩ 去khứ 修tu 行hành 菩Bồ 提Đề 。 心tâm 及cập 大đại 悲bi 等đẳng 法Pháp 門môn 次thứ 第đệ 而nhi 去khứ 若nhược 一Nhất 乘Thừa 中trung 如như 下hạ 文văn 舍Xá 利Lợi 弗Phất 及cập 因nhân 陀đà 羅la 慧tuệ 比Bỉ 丘Khâu 等đẳng 六lục 千thiên 人nhân 於ư 文Văn 殊Thù 師Sư 利Lợi 。 邊biên 迴hồi 心tâm 即tức 得đắc 十thập 大đại 法Pháp 門môn 及cập 十thập 眼nhãn 十thập 耳nhĩ 等đẳng 境cảnh 界giới 義nghĩa 當đương 即tức 是thị 解giải 行hành 身thân 遍biến 於ư 五ngũ 位vị 法pháp 也dã 餘dư 義nghĩa 如như 別biệt 所sở 說thuyết 。

一Nhất 乘Thừa 同đồng 教giáo 迴hồi 心tâm 與dữ 三tam 乘thừa 迴hồi 心tâm 所sở 得đắc 云vân 何hà 三tam 乘thừa 。 下hạ 孔khổng 目mục 據cứ 入nhập 佛Phật 法Pháp 無vô 流lưu 際tế 解giải 脫thoát 分phần/phân 善thiện 者giả 如Như 來Lai 善thiện 巧xảo 設thiết 二nhị 門môn 則tắc 一nhất 約ước 始thỉ 門môn 謂vị 依y 法pháp 華hoa 經kinh 窮cùng 子tử 喻dụ 等đẳng 義nghĩa 當đương 是thị 愚ngu 法pháp 聲Thanh 聞Văn 文văn 判phán 為vi 辛tân 苦khổ 窮cùng 也dã 仍nhưng 窮cùng 子tử 身thân 本bổn 是thị 長trưởng 者giả 富phú 有hữu 之chi 子tử 義nghĩa 當đương 法pháp 性tánh 實thật 相tướng 如Như 來Lai 之chi 藏tạng 。 不bất 染nhiễm 而nhi 染nhiễm 分phần/phân 後hậu 若nhược 迴hồi 心tâm 義nghĩa 當đương 契khế 其kỳ 法pháp 性tánh 其kỳ 理lý 即tức 合hợp 染nhiễm 而nhi 不bất 染nhiễm 名danh 王vương 種chủng 貴quý 也dã 一Nhất 乘Thừa 下hạ 二nhị 約ước 終chung 義nghĩa 大Đại 智trí 舍Xá 利Lợi 弗Phất 。 與dữ 五ngũ 百bách 比Bỉ 丘Khâu 。 身thân 在tại 佛Phật 法Pháp 中trung 。 義nghĩa 當đương 聰thông 明minh 位vị 當đương 迴hồi 之chi 時thời 即tức 得đắc 十thập 種chủng 。 大đại 法pháp 等đẳng 見kiến 聞văn 解giải 行hành 證chứng 入nhập 今kim 當đương 解giải 行hành 身thân 也dã 若nhược 欲dục 識thức 華hoa 嚴nghiêm 經kinh 無vô 盡tận 教giáo 義nghĩa 者giả 當đương 依y 六lục 相tương/tướng 因nhân 陀đà 羅la 微vi 細tế 智trí 知tri 餘dư 義nghĩa 如như 孔khổng 目mục 章chương 。

第đệ 八bát 佛Phật 果Quả 義nghĩa 相tương/tướng 者giả 於ư 中trung 有hữu 二nhị 先tiên 明minh 常thường 無vô 常thường 義nghĩa 後hậu 明minh 相tướng 好hảo/hiếu 差sai 別biệt 。

就tựu 果quả 德đức 以dĩ 顯hiển 佛Phật 身thân 相tướng 貌mạo 不bất 同đồng 故cố 分phần/phân 二nhị 種chủng 。

前tiền 中trung 若nhược 小Tiểu 乘Thừa 佛Phật 果Quả 唯duy 是thị 無vô 常thường 以dĩ 不bất 說thuyết 本bổn 性tánh 功công 德đức 故cố 如như 佛Phật 性tánh 論luận 云vân 小Tiểu 乘Thừa 以dĩ 無vô 性tánh 得đắc 佛Phật 性tánh 但đãn 有hữu 修tu 得đắc 也dã 。

孔khổng 目mục 云vân 先tiên 須tu 知tri 教giáo 立lập 其kỳ 佛Phật 意ý 若nhược 小Tiểu 乘Thừa 但đãn 有hữu 二nhị 佛Phật 一nhất 生sanh 身thân 佛Phật 二nhị 化hóa 身thân 佛Phật 小Tiểu 乘Thừa 三tam 十thập 二nhị 相tướng 。 八bát 十thập 種chủng 好hảo 。 屬thuộc 其kỳ 生sanh 身thân 人nhân 天thiên 中trung 佛Phật 亦diệc 同đồng 報báo 身thân 但đãn 有hữu 我ngã 無vô 我ngã 。 別biệt 以dĩ 不bất 說thuyết 本bổn 有hữu 法Pháp 身thân 功công 德đức 。 但đãn 說thuyết 修tu 生sanh 所sở 顯hiển 。

若nhược 三tam 乘thừa 始thỉ 教giáo 法Pháp 身thân 是thị 常thường 以dĩ 自tự 性tánh 故cố 亦diệc 無vô 常thường 以dĩ 離ly 不bất 離ly 故cố 修tu 生sanh 功công 德đức 是thị 無vô 常thường 以dĩ 從tùng 因nhân 緣duyên 生sanh 。 故cố 是thị 有hữu 為vi 無vô 漏lậu 故cố 亦diệc 得đắc 是thị 常thường 以dĩ 無vô 間gián 斷đoạn 故cố 。 相tương 續tục 起khởi 故cố 。

問vấn 答đáp 云vân 依y 三tam 乘thừa 佛Phật 亦diệc 常thường 亦diệc 無vô 常thường 。 法Pháp 身thân 佛Phật 究cứu 竟cánh 故cố 常thường 離ly 不bất 離ly 故cố 無vô 常thường 也dã 應ưng 身thân 一nhất 證chứng 究cứu 竟cánh 故cố 常thường 隨tùy 對đối 下hạ 位vị 聲Thanh 聞Văn 凡phàm 夫phu 得đắc 見kiến 增tăng 減giảm 故cố 是thị 無vô 常thường 化hóa 身thân 如như 火hỏa 有hữu 處xứ 然nhiên 有hữu 處xứ 滅diệt 故cố 是thị 無vô 常thường 化hóa 德đức 相tương 續tục 故cố 說thuyết 常thường 也dã 。

莊trang 嚴nghiêm 論luận 云vân 自tự 性tánh 無vô 間gian 相tương 續tục 三tam 佛Phật 俱câu 常thường 住trụ 等đẳng 。

論luận 云vân 常thường 有hữu 三tam 種chủng 一nhất 本bổn 性tánh 常thường 謂vị 自tự 性tánh 身thân 本bổn 來lai 性tánh 常thường 住trụ 故cố 二nhị 不bất 斷đoạn 常thường 謂vị 受thọ 用dụng 身thân 恆hằng 受thọ 法Pháp 樂lạc 無vô 間gián 斷đoạn 故cố 。 三tam 相tương 續tục 常thường 謂vị 變biến 化hóa 身thân 沒một 已dĩ 復phục 現hiện 化hóa 無vô 盡tận 故cố 云vân 說thuyết 三tam 佛Phật 俱câu 常thường 住trụ 等đẳng 。

若nhược 依y 終chung 教giáo 有hữu 二nhị 義nghĩa 先tiên 別biệt 明minh 後hậu 總tổng 說thuyết 。

可khả 知tri 。

別biệt 中trung 修tu 生sanh 功công 德đức 是thị 無vô 常thường 以dĩ 修tu 生sanh 故cố 亦diệc 即tức 是thị 常thường 一nhất 得đắc 已dĩ 後hậu 同đồng 真Chân 如Như 故cố 何hà 以dĩ 故cố 本bổn 從tùng 真chân 流lưu 故cố 無vô 明minh 已dĩ 盡tận 還hoàn 歸quy 真chân 體thể 故cố 。

修tu 生sanh 者giả 信tín 等đẳng 善thiện 根căn 先tiên 未vị 現hiện 前tiền 賴lại 緣duyên 始thỉ 發phát 故cố 說thuyết 修tu 生sanh 是thị 無vô 常thường 亦diệc 即tức 是thị 常thường 者giả 其kỳ 如Như 來Lai 藏tạng 性tánh 隱ẩn 在tại 諸chư 纏triền 今kim 得đắc 無vô 分phân 別biệt 。 智trí 始thỉ 顯hiển 法Pháp 身thân 出xuất 纏triền 成thành 淨tịnh 何hà 以dĩ 下hạ 出xuất 二nhị 所sở 以dĩ 故cố 。

梁lương 攝nhiếp 論luận 云vân 無vô 不bất 從tùng 此thử 法Pháp 身thân 流lưu 無vô 不bất 還hoàn 證chứng 此thử 法Pháp 身thân 等đẳng 寶bảo 性tánh 論luận 起khởi 信tín 論luận 等đẳng 盛thịnh 立lập 此thử 義nghĩa 如như 彼bỉ 應ưng 知tri 。

一nhất 切thiết 染nhiễm 淨tịnh 等đẳng 法pháp 皆giai 從tùng 真Chân 如Như 流lưu 出xuất 還hoàn 歸quy 真Chân 如Như 故cố 寶bảo 性tánh 論luận 正chánh 釋thích 如Như 來Lai 藏tạng 經Kinh 。 成thành 立lập 此thử 義nghĩa 等đẳng 。

又hựu 智trí 論luận 云vân 薩tát 波Ba 若Nhã 不bất 與dữ 三tam 世thế 。 合hợp 何hà 以dĩ 故cố 過quá 去khứ 世thế 等đẳng 是thị 虗hư 妄vọng 是thị 生sanh 滅diệt 薩tát 波Ba 若Nhã 是thị 實thật 法pháp 非phi 生sanh 滅diệt 故cố 解giải 云vân 薩tát 波Ba 若Nhã 此thử 云vân 一Nhất 切Thiết 智Trí 即tức 佛Phật 地địa 圓viên 智trí 同đồng 真Chân 如Như 故cố 非phi 生sanh 滅diệt 也dã 。

佛Phật 智trí 同đồng 真Chân 如Như 者giả 良lương 以dĩ 真Chân 如Như 染nhiễm 淨tịnh 之chi 所sở 不bất 虧khuy 始thỉ 終chung 之chi 所sở 不bất 易dị 是thị 故cố 不bất 與dữ 三tam 世thế 合hợp 。

又hựu 攝nhiếp 論luận 云vân 猶do 如như 虗hư 空không 遍biến 滿mãn 一nhất 切thiết 。 色sắc 際tế 無vô 生sanh 滅diệt 變biến 異dị 。 等đẳng 如Như 來Lai 智trí 亦diệc 爾nhĩ 遍biến 一nhất 切thiết 所sở 知tri 。 無vô 倒đảo 無vô 變biến 異dị 等đẳng 是thị 故cố 當đương 知tri 。 非phi 直trực 無vô 間gián 斷đoạn 故cố 。 以dĩ 為vi 常thường 亦diệc 則tắc 同đồng 真Chân 如Như 不bất 變biến 異dị 常thường 也dã 。

虗hư 空không 遍biến 一nhất 切thiết 處xứ 。 而nhi 不bất 與dữ 色sắc 合hợp 佛Phật 果Quả 圓viên 極cực 亦diệc 遍biến 一nhất 切thiết 色sắc 無vô 色sắc 邊biên 際tế 而nhi 無vô 變biến 易dị 故cố 名danh 為vi 常thường 。

法Pháp 身thân 是thị 常thường 以dĩ 隨tùy 緣duyên 時thời 不bất 變biến 緣duyên 自tự 性tánh 故cố 亦diệc 即tức 無vô 常thường 以dĩ 隨tùy 染nhiễm 緣duyên 起khởi 故cố 何hà 以dĩ 故cố 以dĩ 諸chư 功công 德đức 。 既ký 並tịnh 同đồng 是thị 真chân 是thị 故cố 起khởi 用dụng 唯duy 是thị 真chân 作tác 。

法Pháp 身thân 者giả 無vô 性tánh 攝nhiếp 論luận 無vô 垢cấu 無Vô 礙Ngại 智Trí 名danh 為vi 法Pháp 身thân 。 金Kim 光Quang 明Minh 經Kinh 。 名danh 大Đại 圓Viên 鏡Kính 智Trí 。 為vi 法Pháp 身thân 等đẳng 以dĩ 法Pháp 身thân 隨tùy 緣duyên 雖tuy 作tác 諸chư 法pháp 而nhi 不bất 失thất 自tự 性tánh 故cố 十thập 方phương 齊tề 應ưng 多đa 機cơ 頓đốn 感cảm 故cố 屬thuộc 無vô 常thường 以dĩ 諸chư 功công 德đức 。 依y 真chân 而nhi 起khởi 攝nhiếp 用dụng 歸quy 真chân 故cố 得đắc 為vi 常thường 。

故cố 起khởi 信tín 論luận 中trung 釋thích 報báo 化hóa 二nhị 身thân 屬thuộc 真Chân 如Như 用dụng 大đại 攝nhiếp 又hựu 論luận 云vân 眾chúng 生sanh 心tâm 淨tịnh 。 法Pháp 身thân 影ảnh 現hiện 等đẳng 又hựu 云vân 復phục 次thứ 本bổn 覺giác 隨tùy 染nhiễm 分phân 別biệt 生sanh 二nhị 種chủng 相tướng 。 與dữ 彼bỉ 本bổn 覺giác 不bất 相tương 捨xả 離ly 。 謂vị 一nhất 者giả 智trí 淨tịnh 相tương/tướng 二nhị 者giả 不bất 思tư 議nghị 業nghiệp 。 相tương/tướng 乃nãi 至chí 廣quảng 說thuyết 。

起khởi 信tín 用dụng 大đại 中trung 辨biện 佛Phật 報báo 化hóa 二nhị 身thân 以dĩ 彼bỉ 用dụng 大đại 依y 體thể 相tướng 起khởi 會hội 用dụng 歸quy 體thể 故cố 眾chúng 生sanh 心tâm 若nhược 有hữu 垢cấu 法Pháp 身thân 不bất 現hiện 眾chúng 生sanh 心tâm 淨tịnh 。 自tự 然nhiên 顯hiển 現hiện 。 又hựu 云vân 下hạ 既ký 在tại 隨tùy 染nhiễm 門môn 中trung 故cố 云vân 生sanh 二nhị 種chủng 相tướng 。 生sanh 已dĩ 不bất 離ly 覺giác 體thể 故cố 知tri 淨tịnh 相tương/tướng 者giả 明minh 本bổn 覺giác 隨tùy 染nhiễm 還hoàn 淨tịnh 之chi 相tướng 不bất 思tư 議nghị 者giả 。 明minh 還hoàn 淨tịnh 本bổn 覺giác 業nghiệp 用dụng 之chi 相tướng 等đẳng 。

二nhị 總tổng 說thuyết 者giả 由do 此thử 法Pháp 身thân 隨tùy 緣duyên 義nghĩa 故cố 是thị 故cố 功công 德đức 差sai 別biệt 。 得đắc 成thành 由do 不bất 變biến 故cố 是thị 故cố 功công 德đức 無vô 不bất 即tức 真Chân 如Như 舉cử 體thể 隨tùy 緣duyên 全toàn 相tương/tướng 不bất 變biến 二nhị 義nghĩa 鎔dong 融dung 無vô 障chướng 礙ngại 故cố 。 是thị 故cố 佛Phật 果Quả 即tức 常thường 即tức 無vô 常thường 具cụ 足túc 四tứ 句cú 或hoặc 非phi 四tứ 句cú 隨tùy 義nghĩa 應ưng 知tri 。

由do 不bất 變biến 隨tùy 緣duyên 二nhị 義nghĩa 相tương/tướng 資tư 故cố 得đắc 佛Phật 身thân 即tức 常thường 即tức 無vô 常thường 等đẳng 又hựu 二nhị 義nghĩa 融dung 鎔dong 無vô 障chướng 無vô 礙ngại 。 故cố 得đắc 非phi 常thường 非phi 無vô 常thường 等đẳng 。

問vấn 若nhược 爾nhĩ 何hà 故cố 得đắc 說thuyết 非phi 一nhất 非phi 異dị 也dã 。

既ký 鎔dong 融dung 無vô 礙ngại 何hà 故cố 復phục 說thuyết 。 非phi 一nhất 非phi 異dị 耶da 。

答đáp 若nhược 始thỉ 教giáo 中trung 以dĩ 真Chân 如Như 遍biến 故cố 智trí 證chứng 真Chân 如Như 故cố 非phi 異dị 也dã 有hữu 為vi 無vô 為vi 。 不bất 同đồng 故cố 非phi 一nhất 也dã 。

真Chân 如Như 是thị 所sở 證chứng 智trí 為vi 能năng 證chứng 能năng 所sở 泯mẫn 合hợp 故cố 非phi 異dị 理lý 是thị 無vô 為vi 智trí 。 乃nãi 有hữu 為vi 有hữu 為vi 無vô 。 為vi 二nhị 義nghĩa 不bất 同đồng 故cố 非phi 一nhất 也dã 。

若nhược 終chung 教giáo 中trung 功công 德đức 有hữu 二nhị 義nghĩa 一nhất 緣duyên 起khởi 現hiện 前tiền 義nghĩa 以dĩ 三tam 無vô 數số 劫kiếp 。 功công 德đức 不bất 虗hư 故cố 二nhị 無vô 自tự 性tánh 義nghĩa 。 以dĩ 離ly 真Chân 如Như 無vô 自tự 體thể 故cố 。

以dĩ 法Pháp 身thân 隨tùy 緣duyên 顯hiển 義nghĩa 差sai 別biệt 功công 德đức 不bất 虗hư 故cố 以dĩ 法Pháp 身thân 不bất 變biến 湛trạm 然nhiên 常thường 存tồn 體thể 無vô 變biến 易dị 故cố 。 但đãn 舉cử 體thể 隨tùy 緣duyên 而nhi 成thành 不bất 變biến 由do 不bất 變biến 故cố 方phương 能năng 隨tùy 緣duyên 是thị 故cố 要yếu 在tại 緣duyên 中trung 方phương 顯hiển 無vô 性tánh 。

此thử 中trung 初sơ 義nghĩa 與dữ 法Pháp 身thân 隨tùy 緣duyên 後hậu 義nghĩa 與dữ 法Pháp 身thân 不bất 變biến 是thị 非phi 異dị 門môn 以dĩ 舉cử 體thể 全toàn 取thủ 故cố 又hựu 此thử 初sơ 義nghĩa 與dữ 不bất 變biến 後hậu 義nghĩa 與dữ 隨tùy 緣duyên 是thị 非phi 一nhất 門môn 以dĩ 義nghĩa 差sai 別biệt 故cố 是thị 即tức 不bất 動động 非phi 異dị 明minh 非phi 一nhất 也dã 思tư 之chi 可khả 見kiến 。

由do 緣duyên 起khởi 義nghĩa 故cố 與dữ 法Pháp 身thân 隨tùy 緣duyên 由do 無vô 性tánh 義nghĩa 故cố 與dữ 法Pháp 身thân 不bất 變biến 是thị 非phi 異dị 門môn 又hựu 緣duyên 起khởi 故cố 即tức 不bất 變biến 又hựu 無vô 性tánh 故cố 即tức 隨tùy 緣duyên 是thị 非phi 一nhất 門môn 也dã 是thị 故cố 即tức 不bất 壞hoại 非phi 異dị 而nhi 成thành 非phi 一nhất 也dã 。

若nhược 依y 頓đốn 教giáo 以dĩ 相tương/tướng 盡tận 離ly 念niệm 故cố 唯duy 一nhất 實thật 性tánh 身thân 平bình 等đẳng 平bình 等đẳng 。 不bất 可khả 說thuyết 有hữu 功công 德đức 差sai 別biệt 。 所sở 不bất 可khả 說thuyết 。 常thường 與dữ 無vô 常thường 。

若nhược 依y 頓đốn 教giáo 即tức 一nhất 切thiết 佛Phật 身thân 。 相tướng 貌mạo 皆giai 不bất 可khả 說thuyết 。 以dĩ 無vô 相tướng 故cố 。

若nhược 寄ký 言ngôn 顯hiển 者giả 如như 經Kinh 云vân 吾ngô 今kim 此thử 身thân 即tức 是thị 。 法Pháp 身thân 又hựu 經Kinh 云vân 一nhất 切thiết 諸chư 佛Phật 身thân 。 唯duy 是thị 一nhất 法Pháp 身thân 等đẳng 如như 是thị 准chuẩn 之chi 。

涅Niết 槃Bàn 經kinh 文văn 即tức 化hóa 顯hiển 法pháp 故cố 清thanh 涼lương 引dẫn 此thử 用dụng 釋thích 終chung 教giáo 云vân 吾ngô 今kim 此thử 身thân 即tức 是thị 。 常thường 身thân 恐khủng 人nhân 謂vị 言ngôn 但đãn 是thị 不bất 斷đoạn 常thường 非phi 凝ngưng 然nhiên 常thường 凝ngưng 然nhiên 常thường 者giả 即tức 法Pháp 身thân 也dã 。 又hựu 經kinh 等đẳng 者giả 一nhất 心tâm 一nhất 智trí 慧tuệ 力lực 無vô 畏úy 亦diệc 然nhiên 即tức 問vấn 明minh 品phẩm 也dã 孔khổng 目mục 云vân 此thử 據cứ 三tam 乘thừa 方phương 便tiện 說thuyết 。

若nhược 依y 圓viên 教giáo 佛Phật 果Quả 常thường 等đẳng 義nghĩa 有hữu 三tam 說thuyết 。

圓viên 教giáo 一Nhất 乘Thừa 佛Phật 故cố 說thuyết 二nhị 種chủng 十thập 身thân 融dung 三tam 世thế 間gian 十thập 身thân 及cập 佛Phật 身thân 自tự 具cụ 十thập 身thân 今kim 約ước 體thể 相tướng 用dụng 三tam 義nghĩa 說thuyết 。

一nhất 約ước 用dụng 佛Phật 果Quả 既ký 通thông 三tam 世thế 間gian 等đẳng 一nhất 切thiết 法pháp 。 是thị 故cố 具cụ 有hữu 常thường 等đẳng 四tứ 句cú 。

一Nhất 乘Thừa 十thập 佛Phật 是thị 常thường 是thị 無vô 常thường 等đẳng 四tứ 句cú 義nghĩa 則tắc 是thị 一Nhất 乘Thừa 圓viên 教giáo 從tùng 共cộng 教giáo 說thuyết 。

二nhị 約ước 德đức 佛Phật 果Quả 即tức 具cụ 四tứ 義nghĩa 謂vị 一nhất 修tu 生sanh 二nhị 本bổn 有hữu 三tam 本bổn 有hữu 修tu 生sanh 四tứ 修tu 生sanh 本bổn 有hữu 圓viên 融dung 無vô 礙ngại 備bị 無vô 邊biên 德đức 是thị 故cố 亦diệc 通thông 常thường 等đẳng 四tứ 句cú 上thượng 二nhị 四tứ 句cú 義nghĩa 思tư 之chi 可khả 見kiến 。

至chí 相tương/tướng 云vân 依y 一Nhất 乘Thừa 教giáo 本bổn 有hữu 及cập 本bổn 有hữu 修tu 生sanh 及cập 修tu 生sanh 本bổn 有hữu 是thị 故cố 具cụ 恆Hằng 沙sa 性tánh 德đức 即tức 同đồng 教giáo 義nghĩa 若nhược 一Nhất 乘Thừa 依y 行hành 分phần/phân 說thuyết 不bất 分phân 修tu 生sanh 及cập 本bổn 有hữu 義nghĩa 故cố 。

三tam 約ước 體thể 亦diệc 通thông 四tứ 句cú 謂vị 此thử 經Kinh 中trung 以dĩ 不bất 可khả 說thuyết 。 為vi 顯hiển 故cố 是thị 常thường 與dữ 阿a 含hàm 相tương 應ứng 故cố 是thị 無vô 常thường 二nhị 義nghĩa 無vô 礙ngại 故cố 。 俱câu 有hữu 隨tùy 緣duyên 起khởi 際tế 故cố 俱câu 非phi 。

要yếu 問vấn 云vân 一Nhất 乘Thừa 十thập 佛Phật 是thị 常thường 是thị 無vô 常thường 非phi 常thường 非phi 無vô 常thường 。 用dụng 不bất 說thuyết 為vi 說thuyết 故cố 佛Phật 是thị 常thường 與dữ 阿a 含hàm 相tương 應ứng 故cố 是thị 無vô 常thường 隨tùy 緣duyên 起khởi 際tế 故cố 非phi 常thường 非phi 無vô 常thường 也dã 。

此thử 上thượng 三tam 義nghĩa 若nhược 體thể 即tức 俱câu 體thể 乃nãi 至chí 用dụng 即tức 俱câu 用dụng 以dĩ 融dung 攝nhiếp 無vô 礙ngại 故cố 皆giai 有hữu 常thường 等đẳng 無vô 礙ngại 思tư 之chi 。

此thử 上thượng 三tam 義nghĩa 總tổng 明minh 緣duyên 起khởi 本bổn 法pháp 互hỗ 攝nhiếp 無vô 礙ngại 竟cánh 。

二nhị 明minh 相tướng 好hảo/hiếu 差sai 別biệt 者giả 若nhược 依y 小Tiểu 乘Thừa 有hữu 三tam 十thập 二nhị 相tướng 。 八bát 十thập 種chủng 好hảo 。 是thị 實thật 法pháp 也dã 。

要yếu 問vấn 云vân 依y 小Tiểu 乘Thừa 教giáo 見kiến 色sắc 身thân 佛Phật 三tam 十thập 二nhị 相tướng 。 等đẳng 則tắc 是thị 實thật 見kiến 名danh 為vi 見kiến 佛Phật 。

若nhược 三tam 乘thừa 中trung 或hoặc 所sở 但đãn 說thuyết 三tam 十thập 二nhị 相tướng 。 八bát 十thập 種chủng 好hảo 。 是thị 化hóa 身thân 之chi 相tướng 仍nhưng 即tức 空không 是thị 相tương/tướng 義nghĩa 如như 金kim 剛cang 般Bát 若Nhã 經kinh 對đối 法pháp 論luận 等đẳng 說thuyết 此thử 約ước 始thỉ 教giáo 引dẫn 小Tiểu 乘Thừa 說thuyết 也dã 。

又hựu 云vân 若nhược 依y 三tam 乘thừa 見kiến 佛Phật 實thật 色sắc 身thân 等đẳng 三tam 十thập 二nhị 相tướng 。 不bất 名danh 見kiến 佛Phật 由do 與dữ 分phân 別biệt 徧biến 計kế 合hợp 故cố 假giả 使sử 見kiến 可khả 似tự 之chi 相tướng 即tức 是thị 謂vị 似tự 亦diệc 非phi 見kiến 佛Phật 若nhược 知tri 無vô 性tánh 無vô 來lai 去khứ 相tướng 。 是thị 名danh 見kiến 佛Phật 如như 金kim 剛cang 下hạ 如Như 來Lai 說thuyết 三tam 十thập 二nhị 相tướng 。 即tức 非phi 三tam 十thập 二nhị 相tướng 。 等đẳng 此thử 約ước 始thỉ 教giáo 似tự 小Tiểu 乘Thừa 說thuyết 也dã 。

或hoặc 約ước 報báo 身thân 說thuyết 八bát 萬vạn 四tứ 千thiên 相tướng 。 並tịnh 是thị 實thật 德đức 此thử 約ước 直trực 進tiến 及cập 終chung 教giáo 等đẳng 說thuyết 。

實thật 德đức 下hạ 以dĩ 修tu 生sanh 本bổn 有hữu 並tịnh 皆giai 實thật 德đức 始thỉ 教giáo 直trực 進tiến 及cập 終chung 教giáo 等đẳng 唯duy 一nhất 真Chân 如Như 故cố 。

問vấn 何hà 故cố 智trí 論luận 等đẳng 於ư 此thử 化hóa 身thân 辨biện 金kim 鏘thương 馬mã 麥mạch 等đẳng 往vãng 業nghiệp 所sở 致trí 三tam 十thập 二nhị 相tướng 。 等đẳng 各các 出xuất 因nhân 耶da 。

智trí 論luận 說thuyết 佛Phật 化hóa 身thân 有hữu 九cửu 惱não 苦khổ 事sự 一nhất 六lục 年niên 苦khổ 行hạnh 。 二nhị 孫tôn 陀đà 利lợi 謗báng 三tam 金kim 鏘thương 四tứ 馬mã 麥mạch 五ngũ 瑠lưu 璃ly 王vương 殺sát 釋Thích 種chủng 如Như 來Lai 頭đầu 痛thống 六lục 入nhập 婆Bà 羅La 門Môn 國quốc 乞khất 食thực 空không 鉢bát 而nhi 還hoàn 七thất 旃chiên 遮già 女nữ 覆phú 鉢bát 謗báng 八bát 調Điều 達Đạt 推thôi 山sơn 九cửu 寒hàn 風phong 索sách 衣y 馬mã 麥mạch 金kim 鏘thương 興hưng 起khởi 行hành 經kinh 備bị 出xuất 既ký 往vãng 業nghiệp 出xuất 因nhân 何hà 云vân 即tức 空không 。

答đáp 為vi 引dẫn 二Nhị 乘Thừa 同đồng 下hạ 而nhi 說thuyết 現hiện 業nghiệp 果quả 不bất 亡vong 故cố 聖thánh 道Đạo 斷đoạn 惑hoặc 非phi 滅diệt 報báo 故cố 如như 羅La 漢Hán 飡xan 沙sa 金kim 鏘thương 等đẳng 亦diệc 爾nhĩ 小Tiểu 乘Thừa 以dĩ 為vi 實thật 始thỉ 教giáo 即tức 空không 說thuyết 以dĩ 是thị 方phương 便tiện 。 知tri 大Đại 乘Thừa 方phương 便tiện 經kinh 說thuyết 。

大Đại 乘Thừa 為vi 引dẫn 少thiểu 乘thừa 說thuyết 業nghiệp 果quả 不bất 亡vong 又hựu 以dĩ 聖thánh 智trí 斷đoạn 惑hoặc 非phi 滅diệt 業nghiệp 報báo 孔khổng 目mục 每mỗi 章chương 皆giai 云vân 初sơ 教giáo 門môn 染nhiễm 淨tịnh 即tức 空không 愚ngu 法pháp 小Tiểu 乘Thừa 苦Khổ 諦Đế 之chi 教giáo 所sở 詮thuyên 實thật 法pháp 有hữu 為vi 無vô 為vi 。 等đẳng 宗tông 並tịnh 不bất 同đồng 義nghĩa 理lý 各các 別biệt 也dã 。

其kỳ 相tướng 好hảo 出xuất 因nhân 其kỳ 二nhị 義nghĩa 一nhất 亦diệc 是thị 方phương 便tiện 為vi 引dẫn 二Nhị 乘Thừa 即tức 於ư 此thử 身thân 。 示thị 勝thắng 因nhân 果quả 以dĩ 實thật 報báo 身thân 非phi 彼bỉ 所sở 見kiến 。 故cố 二nhị 此thử 等đẳng 亦diệc 即tức 是thị 實thật 報báo 相tương/tướng 垂thùy 在tại 此thử 中trung 顯hiển 示thị 現hiện 故cố 得đắc 出xuất 因nhân 也dã 。

於ư 彼bỉ 化hóa 身thân 出xuất 因nhân 有hữu 二nhị 所sở 以dĩ 一nhất 為vi 引dẫn 二Nhị 乘Thừa 就tựu 下hạ 說thuyết 以dĩ 實thật 報báo 非phi 彼bỉ 見kiến 故cố 二nhị 示thị 以dĩ 實thật 報báo 就tựu 化hóa 身thân 說thuyết 故cố 。

問vấn 何hà 故cố 攝nhiếp 論luận 中trung 說thuyết 三tam 十thập 二nhị 相tướng 。 等đẳng 入nhập 法Pháp 身thân 功công 德đức 攝nhiếp 也dã 。

前tiền 以dĩ 化hóa 濫lạm 報báo 尚thượng 為vi 所sở 問vấn 今kim 何hà 以dĩ 化hóa 濫lạm 法pháp 耶da 。

答đáp 此thử 亦diệc 有hữu 二nhị 義nghĩa 一nhất 為vi 迴hồi 二Nhị 乘Thừa 方phương 便tiện 漸tiệm 說thuyết 真chân 實thật 法Pháp 。 身thân 恐khủng 彼bỉ 難nan 信tín 故cố 以dĩ 此thử 功công 德đức 。 說thuyết 為vi 法Pháp 身thân 令linh 易dị 信tín 受thọ 以dĩ 現hiện 見kiến 故cố 二nhị 彼bỉ 以dĩ 功công 德đức 為vi 法Pháp 身thân 故cố 攝nhiếp 在tại 彼bỉ 中trung 也dã 此thử 上thượng 並tịnh 約ước 始thỉ 教giáo 。

若nhược 依y 小Tiểu 乘Thừa 二nhị 佛Phật 生sanh 身thân 佛Phật 化hóa 身thân 佛Phật 今kim 始thỉ 教giáo 於ư 三tam 十thập 二nhị 相tướng 。 寄ký 顯hiển 法Pháp 身thân 方phương 便tiện 誘dụ 引dẫn 。 令linh 易dị 信tín 受thọ 又hựu 以dĩ 實thật 報báo 功công 德đức 為vi 法Pháp 身thân 攝nhiếp 在tại 相tương/tướng 中trung 也dã 。

又hựu 三tam 十thập 二nhị 相tướng 。 等đẳng 即tức 無vô 性tánh 無vô 性tánh 故cố 亦diệc 即tức 是thị 真Chân 如Như 法Pháp 身thân 此thử 約ước 終chung 教giáo 說thuyết 。

要yếu 問vấn 云vân 若nhược 知tri 無vô 性tánh 無vô 來lai 去khứ 相tướng 。 則tắc 色sắc 是thị 空không 非phi 色sắc 滅diệt 空không 。 等đẳng 此thử 約ước 實thật 教giáo 說thuyết 。

若nhược 依y 一Nhất 乘Thừa 有hữu 十thập 蓮liên 華hoa 藏tạng 世thế 界giới 海hải 微vi 塵trần 數số 相tương/tướng 彼bỉ 一nhất 一nhất 相tương/tướng 皆giai 遍biến 法Pháp 界Giới 業nghiệp 用dụng 亦diệc 爾nhĩ 所sở 以dĩ 說thuyết 十thập 者giả 欲dục 顯hiển 無vô 盡tận 故cố 如như 相tương/tướng 海hải 品phẩm 說thuyết 。

此thử 經Kinh 佛Phật 染nhiễm 淨tịnh 圓viên 融dung 帝đế 網võng 無vô 盡tận 蓮liên 華hoa 藏tạng 中trung 依y 正chánh 渾hồn 融dung 具cụ 三tam 世thế 間gian 微vi 塵trần 數số 相tương/tướng 是thị 德đức 是thị 相tương/tướng 是thị 非phi 德đức 是thị 非phi 相tướng 由do 緣duyên 起khởi 理lý 具cụ 足túc 逆nghịch 順thuận 德đức 相tương/tướng 業nghiệp 用dụng 。 皆giai 無vô 盡tận 故cố 。

又hựu 觀quán 佛Phật 三tam 昧muội 。 經kinh 中trung 約ước 此thử 三tam 宗tông 分phần/phân 佛Phật 相tướng 好hảo 以dĩ 為vi 三tam 段đoạn 。

言ngôn 約ước 此thử 三tam 乘thừa 宗tông 者giả 有hữu 謂vị 彼bỉ 經kinh 是thị 三tam 乘thừa 教giáo 故cố 此thử 言ngôn 非phi 也dã 三tam 乘thừa 宗tông 者giả 小Tiểu 乘Thừa 三tam 乘thừa 一Nhất 乘Thừa 為vi 三tam 宗tông 也dã 。

故cố 彼bỉ 經Kinh 云vân 略lược 中trung 略lược 者giả 我ngã 今kim 為vì 此thử 。 時thời 會hội 大đại 眾chúng 。 及cập 淨tịnh 飯phạn 王vương 略lược 說thuyết 相tướng 好hảo 佛Phật 生sanh 人nhân 間gian 示thị 同đồng 人nhân 事sự 同đồng 人nhân 相tương/tướng 故cố 說thuyết 三tam 十thập 二nhị 相tướng 。 勝thắng 諸chư 天thiên 故cố 說thuyết 八bát 十thập 種chủng 好hảo 。 為vì 諸chư 菩Bồ 薩Tát 說thuyết 。 八bát 萬vạn 四tứ 千thiên 。 諸chư 妙diệu 相tướng 好hảo/hiếu 佛Phật 實thật 相tướng 好hảo/hiếu 我ngã 初sơ 成thành 道Đạo 。 摩Ma 伽Già 陀Đà 國Quốc 。 寂Tịch 滅Diệt 道Đạo 場Tràng 。 為vi 普phổ 賢hiền 賢hiền 首thủ 等đẳng 諸chư 大đại 菩Bồ 薩Tát 。 於ư 雜tạp 華hoa 經kinh 。 已dĩ 廣quảng 分phân 別biệt 。

同đồng 人nhân 相tương/tướng 者giả 要yếu 問vấn 云vân 依y 小Tiểu 乘Thừa 教giáo 以dĩ 人nhân 相tương/tướng 為vì 佛Phật 一Nhất 切Thiết 智Trí 。 等đẳng 則tắc 屬thuộc 於ư 法pháp 餘dư 文văn 可khả 知tri 。

解giải 云vân 此thử 中trung 三tam 十thập 二nhị 相tướng 。 等đẳng 當đương 略lược 中trung 之chi 略lược 為vi 人nhân 天thiên 二Nhị 乘Thừa 等đẳng 即tức 當đương 初sơ 也dã 八bát 萬vạn 四tứ 千thiên 。 等đẳng 義nghĩa 當đương 但đãn 是thị 略lược 為vi 三tam 乘thừa 菩Bồ 薩Tát 等đẳng 當đương 次thứ 也dã 佛Phật 實thật 相tướng 好hảo/hiếu 如như 雜tạp 華hoa 說thuyết 者giả 義nghĩa 當đương 廣quảng 說thuyết 即tức 是thị 指chỉ 此thử 華hoa 嚴nghiêm 相tương/tướng 海hải 品phẩm 說thuyết 此thử 一Nhất 乘Thừa 別biệt 教giáo 相tương/tướng 即tức 異dị 終chung 也dã 以dĩ 雜tạp 華hoa 即tức 是thị 華hoa 嚴nghiêm 故cố 餘dư 義nghĩa 可khả 知tri 。

即tức 華hoa 嚴nghiêm 十thập 身thân 相tướng 海hải 品phẩm 列liệt 九cửu 十thập 七thất 大đại 人nhân 相tương/tướng 結kết 十thập 蓮liên 華hoa 藏tạng 世thế 界giới 海hải 微vi 塵trần 數số 相tương/tướng 皆giai 徧biến 法Pháp 界Giới 等đẳng 。

第đệ 九cửu 明minh 攝nhiếp 化hóa 分phân 齊tề 者giả 。

若nhược 依y 小Tiểu 乘Thừa 中trung 唯duy 此thử 娑sa 婆bà 雜tạp 穢uế 處xứ 是thị 佛Phật 報báo 土thổ/độ 於ư 中trung 此thử 閻Diêm 浮Phù 是thị 報báo 佛Phật 所sở 依y 餘dư 百bách 億ức 等đẳng 是thị 化hóa 境cảnh 分phân 齊tề 也dã 。

娑sa 婆bà 探thám 玄huyền 翻phiên 云vân 堪kham 忍nhẫn 閻Diêm 浮Phù 提đề 此thử 云vân 勝thắng 金kim 唯duy 此thử 閻Diêm 浮Phù 釋Thích 迦Ca 實thật 報báo 所sở 依y 處xứ 也dã 百bách 億ức 即tức 三Tam 千Thiên 大Đại 千Thiên 世Thế 界Giới 。 皆giai 是thị 攝nhiếp 化hóa 境cảnh 界giới 也dã 。

若nhược 三tam 乘thừa 中trung 法pháp 性tánh 土thổ/độ 及cập 自tự 受thọ 用dụng 土thổ/độ 今kim 此thử 不bất 說thuyết 。

三tam 乘thừa 中trung 土thổ/độ 有hữu 三tam 種chủng 一nhất 法pháp 性tánh 土thổ/độ 二nhị 實thật 報báo 土thổ/độ 三tam 變biến 化hóa 土thổ/độ 或hoặc 說thuyết 四tứ 土thổ/độ 實thật 報báo 中trung 開khai 自tự 他tha 受thọ 用dụng 也dã 今kim 此thử 下hạ 揀giản 前tiền 二nhị 土thổ/độ 。

其kỳ 釋Thích 迦Ca 佛Phật 隨tùy 他tha 受thọ 用dụng 實thật 報báo 淨tịnh 土độ 或hoặc 有hữu 說thuyết 在tại 摩Ma 醯Hê 首Thủ 羅La 天Thiên 。 化hóa 身thân 充sung 滿mãn 百bách 億ức 閻Diêm 浮Phù 提đề 是thị 所sở 化hóa 分phân 齊tề 如như 梵Phạm 網võng 經kinh 及cập 對đối 法pháp 論luận 等đẳng 說thuyết 當đương 知tri 此thử 約ước 始thỉ 教giáo 說thuyết 。

梵Phạm 網võng 經kinh 報báo 身thân 在tại 首thủ 羅la 天thiên 宮cung 清thanh 涼lương 云vân 周chu 匝táp 千thiên 華hoa 上thượng 復phục 現hiện 千thiên 釋Thích 迦Ca 。 即tức 大đại 化hóa 也dã 一nhất 華hoa 百bách 億ức 國quốc 一nhất 國quốc 一nhất 釋Thích 迦Ca 。 即tức 小tiểu 化hóa 也dã 小tiểu 化hóa 唯duy 一nhất 四tứ 洲châu 大đại 化hóa 總tổng 該cai 百bách 億ức 梵Phạm 網võng 疏sớ/sơ 云vân 若nhược 入nhập 大Đại 乘Thừa 論luận 說thuyết 摩Ma 醯Hê 首Thủ 羅La 天Thiên 。 上thượng 有hữu 一nhất 實thật 報báo 成thành 佛Phật 以dĩ 一nhất 大Đại 千Thiên 世Thế 界Giới 。 為vi 所sở 緣duyên 境cảnh 。 化hóa 作tác 百bách 億ức 釋Thích 迦Ca 。 一nhất 時thời 成thành 佛Phật 。

何hà 以dĩ 故cố 為vi 二Nhị 乘Thừa 教giáo 以dĩ 釋Thích 迦Ca 身thân 為vi 實thật 報báo 今kim 即tức 翻phiên 彼bỉ 顯hiển 其kỳ 是thị 化hóa 故cố 於ư 彼bỉ 天thiên 別biệt 立lập 實thật 報báo 又hựu 恐khủng 二Nhị 乘Thừa 不bất 信tín 界giới 外ngoại 有hữu 實thật 淨tịnh 土độ 故cố 寄ký 界giới 內nội 最tối 勝thắng 處xứ 說thuyết 其kỳ 化hóa 身thân 但đãn 充sung 滿mãn 百bách 億ức 等đẳng 亦diệc 順thuận 彼bỉ 說thuyết 也dã 。

色sắc 究cứu 竟cánh 處xứ 約ước 攝nhiếp 報báo 說thuyết 為vi 引dẫn 二Nhị 乘Thừa 令linh 生sanh 淨tịnh 信tín 。 以dĩ 大Đại 乘Thừa 初sơ 門môn 多đa 影ảnh 似tự 故cố 。

或hoặc 有hữu 說thuyết 釋Thích 迦Ca 佛Phật 報báo 土thổ/độ 在tại 三tam 界giới 外ngoại 如như 涅Niết 槃Bàn 經Kinh 云vân 西tây 方phương 去khứ 此thử 。 三tam 十thập 二nhị 恆Hằng 河Hà 沙sa 佛Phật 土độ 有hữu 世thế 界giới 名danh 。 無vô 勝thắng 是thị 釋Thích 迦Ca 佛Phật 。 實thật 報báo 淨tịnh 土độ 此thử 約ước 終chung 教giáo 說thuyết 。

演diễn 義nghĩa 引dẫn 涅Niết 槃Bàn 經kinh 二nhị 十thập 四tứ 高cao 貴quý 德đức 王vương 品phẩm 西tây 方phương 去khứ 此thử 。 四tứ 十thập 二nhị 恆Hằng 河Hà 沙sa 諸chư 佛Phật 國quốc 土độ 。 彼bỉ 有hữu 世thế 界giới 。 名danh 曰viết 無Vô 勝Thắng 。 彼bỉ 土độ 何hà 故cố 。 名danh 曰viết 無Vô 勝Thắng 。 其kỳ 土thổ/độ 所sở 有hữu 莊trang 嚴nghiêm 之chi 事sự 。 悉tất 皆giai 平bình 等đẳng 。 無vô 有hữu 差sai 別biệt 。 猶do 如như 西tây 方phương 。 安An 樂Lạc 世Thế 界Giới 。 等đẳng 今kim 云vân 去khứ 此thử 三tam 十thập 二nhị 者giả 。 恐khủng 傳truyền 寫tả 之chi 誤ngộ 。

以dĩ 不bất 隨tùy 下hạ 說thuyết 故cố 為vi 顯hiển 娑sa 婆bà 唯duy 是thị 化hóa 故cố 是thị 故cố 當đương 知tri 。 色sắc 頂đảnh 之chi 身thân 亦diệc 非phi 實thật 報báo 。

今kim 界giới 內nội 界giới 外ngoại 用dụng 分phần/phân 權quyền 實thật 也dã 。

或hoặc 說thuyết 化hóa 境cảnh 非phi 但đãn 百bách 億ức 如như 大đại 智trí 論luận 中trung 以dĩ 三Tam 千Thiên 大Đại 千Thiên 界Giới 。 為vi 一nhất 數sác 數sác 至chí 恆Hằng 河Hà 沙sa 為vi 一nhất 世thế 界giới 性tánh 又hựu 數số 此thử 至chí 恆Hằng 河Hà 沙sa 為vi 一nhất 世thế 界giới 海hải 數số 此thử 又hựu 至chí 無vô 量lượng 恆Hằng 河Hà 沙sa 為vi 一nhất 世thế 界giới 種chủng 數số 此thử 又hựu 至chí 無vô 量lượng 十thập 方phương 恆Hằng 沙sa 為vi 一nhất 佛Phật 世thế 界giới 。 所sở 化hóa 分phân 齊tề 也dã 此thử 亦diệc 約ước 終chung 教giáo 說thuyết 以dĩ 攝nhiếp 化hóa 漸tiệm 廣quảng 於ư 前tiền 故cố 。

要yếu 問vấn 云vân 若nhược 三tam 乘thừa 終chung 教giáo 三tam 千thiên 等đẳng 同đồng 類loại 世thế 界giới 現hiện 成thành 佛Phật 者giả 並tịnh 是thị 化hóa 佛Phật 今kim 引dẫn 智trí 論luận 證chứng 攝nhiếp 化hóa 分phân 齊tề 漸tiệm 廣quảng 前tiền 約ước 終chung 教giáo 說thuyết 。

又hựu 唯duy 約ước 須Tu 彌Di 山Sơn 世thế 界giới 說thuyết 以dĩ 局cục 此thử 界giới 故cố 未vị 說thuyết 樹thụ 形hình 等đẳng 世thế 界giới 故cố 非phi 一Nhất 乘Thừa 也dã 。

但đãn 約ước 一nhất 類loại 世thế 界giới 說thuyết 未vị 說thuyết 異dị 類loại 等đẳng 界giới 故cố 非phi 後hậu 教giáo 也dã 。

或hoặc 說thuyết 釋Thích 迦Ca 報báo 土thổ/độ 在tại 靈Linh 鷲Thứu 山Sơn 。 如như 法Pháp 華hoa 云vân 我ngã 常thường 在tại 靈linh 山sơn 等đẳng 法pháp 華hoa 論luận 主chủ 釋thích 為vi 報báo 身thân 菩Bồ 提Đề 也dã 當đương 知tri 此thử 約ước 一Nhất 乘Thừa 同đồng 教giáo 說thuyết 。

云vân 等đẳng 者giả 及cập 餘dư 諸chư 住trú 處xứ 。 眾chúng 生sanh 見kiến 劫kiếp 盡tận 。 大đại 火hỏa 所sở 燒thiêu 時thời 。 我ngã 此thử 土thổ/độ 安an 穩ổn 天thiên 人nhân 常thường 充sung 滿mãn 。 天thiên 親thân 釋thích 為vi 報báo 身thân 菩Bồ 提Đề 此thử 即tức 化hóa 以dĩ 顯hiển 報báo 也dã 。

何hà 以dĩ 故cố 以dĩ 法pháp 華hoa 中trung 亦diệc 顯hiển 一Nhất 乘Thừa 故cố 其kỳ 處xứ 隨tùy 教giáo 即tức 染nhiễm 歸quy 淨tịnh 故cố 說thuyết 法Pháp 華hoa 處xứ 即tức 為vi 實thật 也dã 。

法pháp 華hoa 所sở 顯hiển 一Nhất 乘Thừa 即tức 同đồng 華hoa 嚴nghiêm 故cố 。

如như 菩Bồ 提Đề 樹thụ 。 下hạ 說thuyết 華hoa 嚴nghiêm 處xứ 即tức 為vi 蓮liên 華hoa 藏tạng 十thập 身thân 境cảnh 界giới 法pháp 華hoa 亦diệc 爾nhĩ 漸tiệm 同đồng 此thử 故cố 是thị 同đồng 教giáo 也dã 。

如như 華hoa 嚴nghiêm 在tại 穢uế 土thổ/độ 說thuyết 居cư 摩Ma 竭Kiệt 提Đề 國Quốc 。 即tức 蓮liên 華hoa 藏tạng 世thế 界giới 海hải 具cụ 足túc 主chủ 伴bạn 通thông 因nhân 陀đà 羅la 網võng 等đẳng 法pháp 華hoa 亦diệc 爾nhĩ 即tức 染nhiễm 以dĩ 顯hiển 淨tịnh 漸tiệm 同đồng 華hoa 嚴nghiêm 故cố 云vân 同đồng 教giáo 。

然nhiên 未vị 說thuyết 彼bỉ 處xứ 即tức 為vi 十thập 蓮liên 華hoa 藏tạng 及cập 因nhân 陀đà 羅la 等đẳng 故cố 非phi 別biệt 教giáo 也dã 。

但đãn 法pháp 華hoa 雖tuy 說thuyết 即tức 染nhiễm 歸quy 淨tịnh 縱túng/tung 說thuyết 一Nhất 乘Thừa 之chi 義nghĩa 主chủ 伴bạn 不bất 具cụ 然nhiên 由do 未vị 說thuyết 十thập 蓮liên 華hoa 藏tạng 等đẳng 揀giản 非phi 別biệt 教giáo 也dã 。

或hoặc 有hữu 說thuyết 此thử 釋Thích 迦Ca 身thân 即tức 為vi 實thật 報báo 受thọ 用dụng 之chi 身thân 如như 佛Phật 地địa 經kinh 初sơ 說thuyết 此thử 釋Thích 迦Ca 佛Phật 即tức 具cụ 二nhị 十thập 一nhất 種chủng 實thật 報báo 功công 德đức 彼bỉ 論luận 釋thích 為vi 受thọ 用dụng 身thân 也dã 此thử 亦diệc 約ước 同đồng 教giáo 說thuyết 。

佛Phật 地địa 經kinh 指chỉ 釋Thích 迦Ca 即tức 具cụ 二nhị 十thập 一nhất 種chủng 殊thù 勝thắng 功công 德đức 。 親thân 光quang 菩Bồ 薩Tát 釋thích 為vi 報báo 身thân 菩Bồ 提Đề 。

何hà 以dĩ 故cố 此thử 釋Thích 迦Ca 佛Phật 若nhược 三tam 乘thừa 中trung 但đãn 為vi 化hóa 身thân 若nhược 別biệt 教giáo 一Nhất 乘Thừa 以dĩ 為vi 究cứu 竟cánh 十thập 佛Phật 之chi 身thân 。

釋Thích 迦Ca 何hà 以dĩ 釋thích 為vi 報báo 身thân 耶da 若nhược 在tại 三tam 乘thừa 以dĩ 為vi 化hóa 若nhược 在tại 別biệt 教giáo 即tức 為vi 十thập 身thân 今kim 即tức 化hóa 以dĩ 顯hiển 報báo 則tắc 當đương 同đồng 教giáo 義nghĩa 也dã 。

今kim 此thử 方phương 便tiện 勸khuyến 彼bỉ 三tam 乘thừa 顯hiển 釋Thích 迦Ca 身thân 非phi 但đãn 是thị 化hóa 恐khủng 難nạn 信tín 受thọ 故cố 彼bỉ 經kinh 中trung 為vi 約ước 說thuyết 佛Phật 果Quả 深thâm 功công 德đức 處xứ 明minh 佛Phật 身thân 隨tùy 教giáo 即tức 權quyền 歸quy 實thật 說thuyết 為vi 報báo 身thân 。

今kim 以dĩ 三tam 乘thừa 參tham 於ư 一Nhất 乘Thừa 故cố 於ư 彼bỉ 經kinh 顯hiển 教giáo 深thâm 細tế 故cố 說thuyết 佛Phật 身thân 即tức 權quyền 歸quy 實thật 。

即tức 方phương 便tiện 顯hiển 說thuyết 。 華hoa 嚴nghiêm 一Nhất 乘Thừa 法pháp 時thời 此thử 釋Thích 迦Ca 身thân 亦diệc 隨tùy 彼bỉ 教giáo 即tức 究cứu 竟cánh 十thập 佛Phật 法Pháp 界giới 身thân 也dã 是thị 故cố 以dĩ 此thử 。 為vi 同đồng 教giáo 攝nhiếp 也dã 。

如như 說thuyết 華hoa 嚴nghiêm 法pháp 時thời 縱túng/tung 說thuyết 釋Thích 迦Ca 亦diệc 即tức 十thập 身thân 今kim 以dĩ 即tức 權quyền 歸quy 實thật 故cố 然nhiên 由do 未vị 顯hiển 無vô 盡tận 身thân 故cố 揀giản 非phi 別biệt 教giáo 也dã 問vấn 同đồng 教giáo 冊sách 引dẫn 清thanh 涼lương 一nhất 性tánh 一nhất 相tương/tướng 等đẳng 云vân 此thử 示thị 能năng 同đồng 即tức 別biệt 教giáo 中trung 彰chương 其kỳ 無vô 礙ngại 也dã 以dĩ 華hoa 嚴nghiêm 為vi 能năng 同đồng 今kim 何hà 異dị 耶da 答đáp 彼bỉ 以dĩ 後hậu 三tam 為vi 一Nhất 乘Thừa 自tự 分phần/phân 能năng 所sở 今kim 約ước 能năng 所sở 似tự 義nghĩa 與dữ 彼bỉ 不bất 同đồng 也dã 。

或hoặc 有hữu 說thuyết 此thử 釋Thích 迦Ca 身thân 即tức 是thị 法Pháp 身thân 。 如như 經Kinh 云vân 吾ngô 今kim 此thử 身thân 即tức 是thị 。 法Pháp 身thân 此thử 約ước 頓đốn 教giáo 寄ký 言ngôn 而nhi 說thuyết 心tâm 相tương/tướng 盡tận 離ly 念niệm 故cố 。

文văn 顯hiển 可khả 知tri 問vấn 頓đốn 教giáo 是thị 一Nhất 乘Thừa 耶da 三tam 乘thừa 耶da 若nhược 云vân 一Nhất 乘Thừa 何hà 以dĩ 今kim 章chương 前tiền 後hậu 皆giai 曰viết 三tam 乘thừa 若nhược 云vân 三tam 乘thừa 何hà 以dĩ 今kim 科khoa 在tại 一Nhất 乘Thừa 中trung 耶da 答đáp 因nhân 說thuyết 佛Phật 身thân 報báo 體thể 通thông 終chung 教giáo 及cập 同đồng 教giáo 說thuyết 終chung 教giáo 之chi 後hậu 連liên 次thứ 同đồng 教giáo 故cố 言ngôn 一Nhất 乘Thừa 今kim 頓đốn 教giáo 居cư 後hậu 寄ký 入nhập 此thử 科khoa 以dĩ 少thiểu 從tùng 多đa 。 非phi 以dĩ 頓đốn 教giáo 為vi 一Nhất 乘Thừa 去khứ 情tình 思tư 之chi 。

若nhược 別biệt 教giáo 一Nhất 乘Thừa 此thử 釋Thích 迦Ca 牟Mâu 尼Ni 。 身thân 非phi 但đãn 三Tam 身Thân 亦diệc 即tức 是thị 十thập 身thân 以dĩ 顯hiển 無vô 盡tận 。

十thập 身thân 此thử 有hữu 二nhị 種chủng 一nhất 融dung 三tam 世thế 間gian 十thập 身thân 二nhị 佛Phật 身thân 自tự 具cụ 十thập 身thân 。

然nhiên 彼bỉ 十thập 佛Phật 境cảnh 界giới 所sở 依y 有hữu 二nhị 。

十thập 佛Phật 者giả 要yếu 問vấn 云vân 一nhất 無vô 著trước 佛Phật 安an 住trụ 世thế 間gian 成thành 正chánh 覺giác 故cố 二nhị 願nguyện 佛Phật 出xuất 生sanh 故cố 三tam 業nghiệp 報báo 佛Phật 信tín 故cố 四tứ 持trì 佛Phật 隨tùy 順thuận 故cố 五ngũ 涅Niết 槃Bàn 佛Phật 永vĩnh 度độ 故cố 六lục 法Pháp 界Giới 佛Phật 無vô 處xứ 不bất 至chí 故cố 七thất 心tâm 佛Phật 安an 住trụ 故cố 八bát 三tam 昧muội 佛Phật 無vô 量lượng 無vô 著trước 。 故cố 九cửu 性tánh 佛Phật 決quyết 定định 故cố 十thập 如như 意ý 佛Phật 普phổ 覆phú 故cố 攝nhiếp 化hóa 境cảnh 界giới 。 有hữu 其kỳ 二nhị 種chủng 。

一nhất 國quốc 土độ 海hải 圓viên 融dung 自tự 在tại 當đương 不bất 可khả 說thuyết 若nhược 寄ký 法pháp 顯hiển 示thị 如như 第đệ 二nhị 會hội 初sơ 說thuyết 。

諸chư 佛Phật 如Như 來Lai 。 所sở 依y 國quốc 土độ 重trùng 重trùng 無vô 盡tận 如như 海hải 深thâm 廣quảng 若nhược 寄ký 法pháp 顯hiển 示thị 如như 普Phổ 光Quang 明Minh 殿Điện 。 會hội 如Như 來Lai 名danh 號hiệu 品phẩm 初sơ 說thuyết 。

二nhị 世thế 界giới 海hải 有hữu 三tam 類loại 一nhất 蓮liên 華hoa 藏tạng 莊trang 嚴nghiêm 世thế 界giới 。 海hải 具cụ 足túc 主chủ 伴bạn 通thông 因nhân 陀đà 羅la 等đẳng 當đương 是thị 十thập 佛Phật 等đẳng 境cảnh 界giới 二nhị 於ư 三Tam 千Thiên 界Giới 外ngoại 有hữu 十thập 重trọng/trùng 世thế 界giới 海hải 一nhất 世thế 界giới 性tánh 二nhị 世thế 界giới 海hải 三tam 世thế 界giới 輪luân 四tứ 世thế 界giới 圓viên 滿mãn 五ngũ 世thế 界giới 分phân 別biệt 六lục 世thế 界giới 旋toàn 七thất 世thế 界giới 轉chuyển 八bát 世thế 界giới 蓮liên 華hoa 九cửu 世thế 界giới 須Tu 彌Di 十thập 世thế 界giới 相tương/tướng 此thử 等đẳng 當đương 是thị 萬vạn 子tử 已dĩ 上thượng 論luận 王vương 境cảnh 界giới 三tam 無vô 量lượng 雜tạp 類loại 世thế 界giới 皆giai 遍biến 法Pháp 界Giới 如như 一nhất 類loại 須Tu 彌Di 樓Lâu 山Sơn 。 世thế 界giới 數số 量lượng 邊biên 畔bạn 即tức 盡tận 虗hư 空không 遍biến 法Pháp 界Giới 又hựu 如như 一nhất 類loại 樹thụ 形hình 世thế 界giới 乃nãi 至chí 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 形hình 等đẳng 悉tất 亦diệc 如như 是thị 。 皆giai 遍biến 法Pháp 界Giới 互hỗ 不bất 相tương 礙ngại 。

孔khổng 目mục 十thập 世thế 界giới 章chương 云vân 今kim 此thử 世thế 界giới 。 海hải 上thượng 下hạ 淺thiển 深thâm 略lược 有hữu 三tam 種chủng 。 一nhất 從tùng 三Tam 千Thiên 大Đại 千Thiên 世Thế 界Giới 。 已dĩ 去khứ 乃nãi 至chí 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 形hình 類loại 等đẳng 界giới 以dĩ 為vi 一nhất 類loại 二nhị 如như 瞿cù 夷di 所sở 居cư 成thành 化hóa 之chi 處xứ 十thập 世thế 界giới 等đẳng 為vi 第đệ 二nhị 類loại 三tam 蓮liên 華hoa 藏tạng 世thế 界giới 海hải 等đẳng 已dĩ 去khứ 盡tận 佛Phật 境cảnh 界giới 。 為vi 第đệ 三tam 類loại 如như 是thị 等đẳng 類loại 。 世thế 界giới 海hải 有hữu 十thập 種chủng 事sự 。 去khứ 來lai 今kim 佛Phật 。 之chi 所sở 演diễn 說thuyết 。 與dữ 今kim 章chương 第đệ 一nhất 為vi 第đệ 三tam 第đệ 三tam 為vi 第đệ 一nhất 。

此thử 上thượng 三tam 位vị 並tịnh 是thị 一nhất 盧lô 舍xá 那na 十thập 身thân 攝nhiếp 化hóa 之chi 處xứ 仍nhưng 此thử 三tam 位vị 本bổn 來lai 圓viên 融dung 相tương/tướng 収thâu 無vô 礙ngại 何hà 以dĩ 故cố 隨tùy 一nhất 世thế 界giới 即tức 約ước 麤thô 細tế 有hữu 此thử 三tam 故cố 。

皆giai 毗tỳ 盧lô 遮già 那na 攝nhiếp 化hóa 分phân 齊tề 處xứ 仍nhưng 此thử 下hạ 但đãn 為vi 引dẫn 機cơ 淺thiển 深thâm 不bất 同đồng 遂toại 有hữu 三tam 別biệt 華hoa 藏tạng 世thế 界giới 為vi 本bổn 餘dư 二nhị 為vi 末mạt 本bổn 末mạt 鎔dong 融dung 無vô 有hữu 障chướng 礙ngại 。 何hà 以dĩ 下hạ 徵trưng 世thế 界giới 海hải 中trung 隨tùy 舉cử 一nhất 界giới 具cụ 此thử 三tam 種chủng 麤thô 細tế 異dị 故cố 。

當đương 知tri 與dữ 三tam 乘thừa 全toàn 別biệt 不bất 同đồng 也dã 。

與dữ 三tam 乘thừa 小Tiểu 乘Thừa 並tịnh 皆giai 不bất 同đồng 義nghĩa 理lý 各các 別biệt 也dã 。

第đệ 十thập 佛Phật 身thân 開khai 合hợp 者giả 有hữu 二nhị 先tiên 義nghĩa 後hậu 數số 。

經kinh 有hữu 相tương/tướng 海hải 品phẩm 孔khổng 目mục 有hữu 相tương/tướng 海hải 章chương 廣quảng 顯hiển 佛Phật 身thân 一nhất 多đa 開khai 合hợp 先tiên 義nghĩa 後hậu 數số 也dã 。

義nghĩa 中trung 先tiên 約ước 法Pháp 身thân 或hoặc 唯duy 真chân 境cảnh 界giới 為vi 法Pháp 身thân 如như 佛Phật 地địa 論luận 五ngũ 種chủng 法pháp 攝nhiếp 本bổn 覺giác 地địa 清thanh 淨tịnh 法Pháp 界Giới 。 攝nhiếp 法Pháp 身thân 四Tứ 智Trí 攝nhiếp 餘dư 身thân 此thử 約ước 始thỉ 教giáo 說thuyết 。

先tiên 約ước 下hạ 或hoặc 說thuyết 三Tam 身Thân 一nhất 法Pháp 身thân 佛Phật 二nhị 報báo 身thân 佛Phật 三tam 化hóa 身thân 佛Phật 此thử 之chi 一nhất 義nghĩa 當đương 迴hồi 心tâm 教giáo 何hà 以dĩ 故cố 由do 小Tiểu 乘Thừa 人nhân 不bất 立lập 法Pháp 身thân 此thử 依y 攝nhiếp 論luận 文văn 法Pháp 身thân 有hữu 二nhị 種chủng 二nhị 十thập 一nhất 句cú 功công 德đức 等đẳng 或hoặc 屬thuộc 應ưng 身thân 或hoặc 屬thuộc 法Pháp 身thân 或hoặc 說thuyết 四tứ 佛Phật 謂vị 自tự 性tánh 身thân 法Pháp 身thân 應ưng 身thân 化hóa 身thân 此thử 義nghĩa 當đương 直trực 進tiến 教giáo 等đẳng 何hà 以dĩ 故cố 為vi 欲dục 顯hiển 法Pháp 身thân 是thị 差sai 別biệt 德đức 自tự 性tánh 身thân 是thị 通thông 一nhất 體thể 故cố 若nhược 望vọng 二nhị 身thân 即tức 俱câu 是thị 法Pháp 身thân 等đẳng 佛Phật 地địa 五ngũ 種chủng 法pháp 者giả 清thanh 淨tịnh 法Pháp 界Giới 。 大Đại 圓Viên 鏡Kính 智Trí 。 平Bình 等Đẳng 性Tánh 智Trí 。 妙diệu 妙Diệu 觀Quán 察Sát 智Trí 。 成Thành 所Sở 作Tác 智Trí 。 佛Phật 具cụ 三tam 種chủng 身thân 。 一nhất 者giả 自tự 性tánh 二nhị 者giả 受thọ 用dụng 三tam 者giả 變biến 化hóa 清thanh 淨tịnh 法Pháp 界Giới 。 攝nhiếp 法Pháp 身thân 大Đại 圓Viên 鏡Kính 智Trí 。 攝nhiếp 自tự 性tánh 身thân 平Bình 等Đẳng 性Tánh 智Trí 。 妙Diệu 觀Quán 察Sát 智Trí 。 攝nhiếp 受thọ 用dụng 身thân 成Thành 所Sở 作Tác 智Trí 。 攝nhiếp 變biến 化hóa 身thân 。

或hoặc 唯duy 妙diệu 智trí 為vi 法Pháp 身thân 以dĩ 本bổn 覺giác 智trí 故cố 修tu 智trí 同đồng 本bổn 覺giác 故cố 如như 攝nhiếp 論luận 無vô 罣quái 礙ngại 智trí 。 為vi 法Pháp 身thân 金Kim 光Quang 明Minh 中trung 。 四Tứ 智Trí 攝nhiếp 三Tam 身Thân 以dĩ 鏡kính 智trí 攝nhiếp 法Pháp 身thân 故cố 。

以dĩ 妙diệu 智trí 合hợp 本bổn 覺giác 理lý 故cố 妙Diệu 觀Quán 察Sát 智Trí 。 即tức 修tu 生sanh 智trí 也dã 大Đại 圓Viên 鏡Kính 智Trí 。 即tức 本bổn 覺giác 智trí 也dã 今kim 以dĩ 修tu 生sanh 同đồng 本bổn 覺giác 故cố 亦diệc 攝nhiếp 法Pháp 身thân 引dẫn 攝nhiếp 論luận 為vi 據cứ 次thứ 引dẫn 金kim 光quang 明minh 遮già 難nạn/nan 則tắc 經kinh 論luận 異dị 出xuất 也dã 孔khổng 目mục 云vân 或hoặc 立lập 二nhị 佛Phật 謂vị 自tự 性tánh 法Pháp 身thân 佛Phật 應ứng 化hóa 法Pháp 身thân 佛Phật 此thử 義nghĩa 當đương 終chung 教giáo 何hà 以dĩ 故cố 俱câu 是thị 法Pháp 身thân 故cố 。

或hoặc 境cảnh 智trí 合hợp 為vi 法Pháp 身thân 以dĩ 境cảnh 智trí 相tương/tướng 如như 故cố 如như 梁lương 攝nhiếp 論luận 云vân 唯duy 如như 如như 及cập 如như 如như 智trí 獨độc 存tồn 。 名danh 為vi 法Pháp 身thân 。

以dĩ 智trí 證chứng 理lý 理lý 智trí 冥minh 合hợp 引dẫn 梁lương 論luận 證chứng 。

此thử 上thượng 二nhị 句cú 約ước 終chung 教giáo 說thuyết 。

或hoặc 境cảnh 智trí 俱câu 泯mẫn 為vi 法Pháp 身thân 如như 經Kinh 云vân 如Như 來Lai 法Pháp 身thân 。 非phi 心tâm 非phi 境cảnh 此thử 約ước 頓đốn 教giáo 說thuyết 。

孔khổng 目mục 云vân 若nhược 依y 三tam 乘thừa 或hoặc 一nhất 佛Phật 謂vị 頓đốn 教giáo 佛Phật 。

或hoặc 合hợp 具cụ 前tiền 四tứ 句cú 以dĩ 具cụ 德đức 故cố 或hoặc 俱câu 絕tuyệt 前tiền 五ngũ 以dĩ 圓viên 融dung 無vô 礙ngại 故cố 此thử 二nhị 句cú 如như 性tánh 起khởi 品phẩm 說thuyết 此thử 約ước 一Nhất 乘Thừa 辨biện 。

就tựu 一Nhất 乘Thừa 中trung 目mục 分phần/phân 同đồng 別biệt 若nhược 攝nhiếp 前tiền 諸chư 教giáo 為vi 此thử 經Kinh 方phương 便tiện 則tắc 圓viên 中trung 同đồng 教giáo 義nghĩa 也dã 若nhược 絕tuyệt 下hạ 則tắc 六lục 相tương/tướng 圓viên 融dung 唯duy 屬thuộc 圓viên 教giáo 之chi 別biệt 教giáo 義nghĩa 也dã 。

次thứ 別biệt 約ước 釋Thích 迦Ca 身thân 明minh 者giả 。

此thử 釋Thích 迦Ca 身thân 或hoặc 是thị 化hóa 非phi 法pháp 報báo 如như 始thỉ 教giáo 說thuyết 。

以dĩ 王vương 宮cung 所sở 生sanh 為vi 化hóa 身thân 居cư 色Sắc 究Cứu 竟Cánh 天Thiên 。 為vi 報báo 身thân 約ước 界giới 內nội 最tối 勝thắng 處xứ 顯hiển 如như 梵Phạm 網võng 經kinh 對đối 法pháp 論luận 說thuyết 。

或hoặc 有hữu 是thị 報báo 非phi 法pháp 化hóa 如như 同đồng 教giáo 一Nhất 乘Thừa 及cập 小Tiểu 乘Thừa 說thuyết 但đãn 深thâm 淺thiển 為vi 異dị 也dã 。

若nhược 依y 一Nhất 乘Thừa 三tam 十thập 二nhị 相tướng 。 是thị 其kỳ 德đức 義nghĩa 如như 法Pháp 華hoa 云vân 我ngã 常thường 在tại 靈linh 山sơn 等đẳng 論luận 主chủ 釋thích 為vi 報báo 身thân 菩Bồ 提Đề 也dã 若nhược 依y 小Tiểu 乘Thừa 三tam 十thập 二nhị 相tướng 。 八bát 十thập 種chủng 好hảo 。 屬thuộc 其kỳ 生sanh 身thân 人nhân 天thiên 中trung 佛Phật 云vân 同đồng 報báo 身thân 淺thiển 深thâm 不bất 同đồng 也dã 。

或hoặc 是thị 法pháp 非phi 報báo 化hóa 如như 頓đốn 教giáo 說thuyết 。

以dĩ 顯hiển 真Chân 如Như 理lý 故cố 。

或hoặc 亦diệc 法pháp 亦diệc 報báo 化hóa 總tổng 如như 三tam 乘thừa 等đẳng 說thuyết 。

要yếu 問vấn 曰viết 三tam 乘thừa 佛Phật 有hữu 三tam 一nhất 法Pháp 身thân 佛Phật 二nhị 報báo 身thân 佛Phật 三tam 化hóa 身thân 佛Phật 。

或hoặc 非phi 法pháp 非phi 報báo 化hóa 如như 別biệt 教giáo 一Nhất 乘Thừa 是thị 十thập 佛Phật 故cố 也dã 。

一Nhất 乘Thừa 以dĩ 應ưng 十thập 數số 見kiến 其kỳ 十thập 佛Phật 故cố 。

數số 開khai 合hợp 者giả 或hoặc 立lập 一nhất 佛Phật 謂vị 一nhất 實thật 性tánh 佛Phật 也dã 此thử 約ước 頓đốn 教giáo 。

唯duy 一nhất 無vô 分phân 別biệt 實thật 性tánh 。 即tức 是thị 佛Phật 也dã 。

或hoặc 立lập 二nhị 佛Phật 此thử 有hữu 三tam 種chủng 一nhất 生sanh 身thân 化hóa 身thân 此thử 約ước 小Tiểu 乘Thừa 說thuyết 。

可khả 知tri 。

二nhị 生sanh 身thân 法Pháp 身thân 。 謂vị 他tha 受thọ 用dụng 與dữ 化hóa 身thân 合hợp 名danh 生sanh 身thân 自tự 受thọ 用dụng 與dữ 法Pháp 身thân 合hợp 。 名danh 法Pháp 身thân 如như 佛Phật 地địa 論luận 此thử 約ước 始thỉ 教giáo 說thuyết 。

約ước 本bổn 有hữu 修tu 生sanh 說thuyết 修tu 生sanh 約ước 他tha 受thọ 用dụng 與dữ 化hóa 身thân 合hợp 本bổn 有hữu 約ước 自tự 受thọ 用dụng 。 與dữ 法Pháp 身thân 合hợp 。

三tam 自tự 性tánh 法Pháp 身thân 應ứng 化hóa 法Pháp 身thân 如như 本bổn 業nghiệp 經kinh 說thuyết 此thử 約ước 終chung 教giáo 說thuyết 。

孔khổng 目mục 云vân 謂vị 自tự 性tánh 法Pháp 身thân 佛Phật 應ứng 化hóa 法Pháp 身thân 佛Phật 此thử 義nghĩa 當đương 終chung 教giáo 何hà 以dĩ 故cố 俱câu 是thị 法Pháp 身thân 故cố 。

或hoặc 立lập 三Tam 身Thân 佛Phật 如như 常thường 所sở 說thuyết 通thông 始thỉ 終chung 二nhị 教giáo 說thuyết 。

約ước 即tức 不bất 即tức 分phần/phân 二nhị 教giáo 也dã 。

或hoặc 立lập 四tứ 佛Phật 此thử 有hữu 二nhị 種chủng 一nhất 於ư 三Tam 身Thân 中trung 受thọ 用dụng 身thân 內nội 分phần/phân 自tự 他tha 二nhị 身thân 故cố 有hữu 四tứ 如như 佛Phật 地địa 論luận 說thuyết 此thử 約ước 始thỉ 教giáo 。

演diễn 義nghĩa 云vân 佛Phật 地địa 論luận 中trung 亦diệc 說thuyết 有hữu 四tứ 一nhất 受thọ 用dụng 非phi 變biến 化hóa 謂vị 自tự 受thọ 用dụng 身thân 。 二nhị 變biến 化hóa 身thân 非phi 受thọ 用dụng 謂vị 變biến 化hóa 身thân 化hóa 地địa 前tiền 類loại 三tam 亦diệc 受thọ 用dụng 亦diệc 變biến 化hóa 謂vị 他tha 受thọ 用dụng 身thân 化hóa 十Thập 地Địa 菩Bồ 薩Tát 。 四tứ 非phi 受thọ 用dụng 非phi 變biến 化hóa 所sở 謂vị 法Pháp 身thân 。

二nhị 於ư 三Tam 身Thân 外ngoại 別biệt 立lập 自tự 性tánh 身thân 為vi 明minh 法Pháp 身thân 是thị 恆Hằng 沙sa 功công 德đức 法pháp 故cố 。 是thị 故cố 梁lương 攝nhiếp 論luận 云vân 自tự 性tánh 身thân 與dữ 法Pháp 身thân 作tác 依y 止chỉ 故cố 。 三tam 亦diệc 於ư 報báo 身thân 內nội 福phước 智trí 分phần/phân 二nhị 故cố 有hữu 四tứ 如như 楞lăng 伽già 經Kinh 云vân 一nhất 應ứng 化hóa 佛Phật 二nhị 功công 德đức 佛Phật 三tam 智trí 慧tuệ 佛Phật 四tứ 如như 如như 佛Phật 此thử 約ước 終chung 教giáo 說thuyết 。

謂vị 自tự 性tánh 身thân 等đẳng 四tứ 佛Phật 皆giai 離ly 四tứ 過quá 成thành 其kỳ 四tứ 德đức 自tự 性tánh 身thân 有hữu 約ước 體thể 德đức 自tự 性tánh 身thân 無vô 即tức 離ly 相tương/tướng 德đức 亦diệc 有hữu 亦diệc 無vô 。 隨tùy 緣duyên 德đức 非phi 有hữu 非phi 無vô 。 離ly 過quá 德đức 餘dư 身thân 准chuẩn 之chi 何hà 以dĩ 得đắc 知tri 報báo 身thân 分phần/phân 二nhị 引dẫn 楞lăng 伽già 證chứng 功công 德đức 智trí 慧tuệ 。 二nhị 身thân 別biệt 也dã 。

或hoặc 立lập 十thập 佛Phật 以dĩ 顯hiển 無vô 盡tận 如như 離ly 世thế 間gian 品phẩm 說thuyết 此thử 約ước 一Nhất 乘Thừa 圓viên 教giáo 說thuyết 。

孔khổng 目mục 云vân 今kim 此thử 華hoa 嚴nghiêm 有hữu 人nhân 判phán 屬thuộc 三Tam 身Thân 良lương 恐khủng 未vị 然nhiên 此thử 經Kinh 無vô 三Tam 身Thân 但đãn 有hữu 二nhị 種chủng 十thập 身thân 如như 前tiền 後hậu 說thuyết 。

義nghĩa 理lý 分phân 齊tề 第đệ 十thập 有hữu 四tứ 門môn 。

教giáo 海hải 宏hoành 深thâm 包bao 含hàm 無vô 外ngoại 色sắc 空không 交giao 暎ánh 德đức 用dụng 重trùng 重trùng 語ngữ 其kỳ 橫hoạnh/hoành 収thâu 全toàn 収thâu 五ngũ 教giáo 乃nãi 至chí 人nhân 天thiên 。 總tổng 無vô 不bất 包bao 方phương 顯hiển 深thâm 廣quảng 等đẳng 略lược 分phần/phân 四tứ 門môn 以dĩ 顯hiển 無vô 盡tận 有hữu 謂vị 三tam 性tánh 同đồng 異dị 因nhân 門môn 六lục 義nghĩa 是thị 法pháp 相tướng 所sở 宗tông 吾ngô 祖tổ 點điểm 化hóa 等đẳng 誤ngộ 矣hĩ 如như 孔khổng 目mục 一nhất 一nhất 章chương 皆giai 結kết 云vân 上thượng 件# 法Pháp 門môn 攝nhiếp 下hạ 諸chư 教giáo 通thông 一Nhất 乘Thừa 三tam 乘thừa 小Tiểu 乘Thừa 等đẳng 在tại 一Nhất 乘Thừa 即tức 圓viên 融dung 具cụ 德đức 處xứ 三tam 乘thừa 即tức 一nhất 相tương/tướng 孤cô 門môn 在tại 小Tiểu 乘Thừa 癈phế 深thâm 論luận 淺thiển 居cư 凡phàm 有hữu 則tắc 唯duy 事sự 空không 文văn 何hà 云vân 點điểm 化hóa 耶da 。

三tam 性tánh 同đồng 異dị 義nghĩa 一nhất 。 六lục 義nghĩa 為vi 因nhân 緣duyên 起khởi 二nhị 。 十thập 玄huyền 緣duyên 起khởi 無vô 礙ngại 法pháp 三tam 。 六lục 相tương/tướng 圓viên 融dung 義nghĩa 四tứ 。

三tam 性tánh 同đồng 異dị 義nghĩa 第đệ 一nhất 。

初sơ 三tam 性tánh 同đồng 異dị 說thuyết 有hữu 二nhị 門môn 先tiên 別biệt 明minh 後hậu 總tổng 說thuyết 。

清thanh 涼lương 有hữu 三tam 釋thích 一nhất 別biệt 釋thích 二nhị 通thông 釋thích 三tam 展triển 轉chuyển 釋thích 今kim 云vân 總tổng 別biệt 。

別biệt 中trung 亦diệc 二nhị 先tiên 直trực 說thuyết 後hậu 決quyết 擇trạch 。

言ngôn 三tam 性tánh 者giả 一nhất 徧biến 計kế 所sở 性tánh 二nhị 依y 他tha 起khởi 性tánh 三tam 圓viên 成thành 實thật 性tánh 故cố 唯duy 識thức 云vân 由do 彼bỉ 彼bỉ 徧biến 計kế 徧biến 計kế 種chủng 種chủng 物vật 此thử 徧biến 計kế 所sở 執chấp 自tự 性tánh 。 無vô 所sở 有hữu 依y 他tha 起khởi 自tự 性tánh 。 分phân 別biệt 緣duyên 所sở 生sanh 圓viên 成thành 實thật 於ư 彼bỉ 常thường 遠viễn 離ly 前tiền 性tánh 此thử 二nhị 頌tụng 初sơ 一nhất 釋thích 徧biến 計kế 次thứ 二nhị 句cú 辨biện 依y 他tha 後hậu 二nhị 句cú 明minh 圓viên 成thành 要yếu 問vấn 云vân 三tam 性tánh 法Pháp 門môn 本bổn 安an 意ý 欲dục 別biệt 法pháp 相tướng 知tri 其kỳ 解giải 行hành 理lý 事sự 教giáo 義nghĩa 分phân 齊tề 不bất 同đồng 離ly 其kỳ 慢mạn 執chấp 故cố 興hưng 斯tư 教giáo 。

前tiền 中trung 三tam 性tánh 各các 有hữu 二nhị 義nghĩa 真chân 中trung 二nhị 義nghĩa 者giả 一nhất 不bất 變biến 義nghĩa 二nhị 隨tùy 緣duyên 義nghĩa 依y 他tha 二nhị 義nghĩa 者giả 一nhất 似tự 有hữu 義nghĩa 二nhị 無vô 性tánh 義nghĩa 所sở 執chấp 中trung 二nhị 義nghĩa 者giả 一nhất 情tình 有hữu 義nghĩa 二nhị 理lý 無vô 義nghĩa 。

清thanh 涼lương 云vân 三tam 性tánh 中trung 各các 有hữu 三tam 釋thích 初sơ 一nhất 通thông 就tựu 當đương 性tánh 說thuyết 二nhị 約ước 當đương 性tánh 二nhị 義nghĩa 說thuyết 三tam 對đối 三tam 無vô 性tánh 說thuyết 云vân 何hà 三tam 性tánh 各các 二nhị 義nghĩa 耶da 徧biến 計kế 二nhị 者giả 一nhất 情tình 有hữu 二nhị 理lý 無vô 依y 他tha 二nhị 者giả 一nhất 緣duyên 生sanh 二nhị 無vô 性tánh 圓viên 成thành 二nhị 者giả 一nhất 性tánh 有hữu 二nhị 相tương/tướng 無vô 唯duy 圓viên 成thành 二nhị 義nghĩa 小tiểu 異dị 今kim 云vân 不bất 變biến 隨tùy 緣duyên 耳nhĩ 。

由do 真chân 中trung 不bất 變biến 依y 他tha 無vô 性tánh 所sở 執chấp 理lý 無vô 由do 此thử 三tam 義nghĩa 故cố 三tam 性tánh 一nhất 際tế 同đồng 無vô 異dị 也dã 此thử 即tức 不bất 壞hoại 末mạt 而nhi 常thường 本bổn 也dã 。

真chân 中trung 不bất 變biến 者giả 既ký 不bất 變biến 故cố 方phương 能năng 隨tùy 緣duyên 由do 隨tùy 緣duyên 故cố 方phương 知tri 不bất 變biến 依y 他tha 無vô 性tánh 者giả 緣duyên 生sanh 即tức 無vô 性tánh 無vô 性tánh 即tức 緣duyên 生sanh 若nhược 不bất 推thôi 此thử 無vô 性tánh 安an 知tri 無vô 生sanh 所sở 執chấp 理lý 無vô 者giả 徧biến 計kế 無vô 體thể 如như 繩thằng 上thượng 虵xà 故cố 無vô 可khả 生sanh 滅diệt 也dã 。

經Kinh 云vân 眾chúng 生sanh 即tức 涅Niết 槃Bàn 。 不bất 復phục 更cánh 滅diệt 也dã 。

即tức 淨tịnh 名danh 經kinh 。

又hựu 約ước 真Chân 如Như 隨tùy 緣duyên 依y 他tha 似tự 有hữu 所sở 執chấp 情tình 有hữu 由do 此thử 三tam 義nghĩa 亦diệc 無vô 異dị 也dã 此thử 即tức 不bất 動động 本bổn 而nhi 常thường 末mạt 也dã 。

真Chân 如Như 隨tùy 緣duyên 者giả 由do 隨tùy 緣duyên 不bất 失thất 自tự 性tánh 方phương 知tri 不bất 變biến 依y 他tha 似tự 有hữu 者giả 依y 他tha 而nhi 起khởi 因nhân 緣duyên 所sở 生sanh 。 無vô 有hữu 生sanh 故cố 。 所sở 執chấp 情tình 有hữu 者giả 情tình 有hữu 合hợp 是thị 生sanh 理lý 無vô 體thể 是thị 滅diệt 今kim 此thử 情tình 有hữu 即tức 是thị 理lý 無vô 正chánh 理lý 無vô 處xứ 方phương 是thị 情tình 有hữu 也dã 。

經Kinh 云vân 法Pháp 身thân 流lưu 轉chuyển 五ngũ 道đạo 。 名danh 曰viết 眾chúng 生sanh 也dã 。

即tức 法Pháp 身thân 經kinh 。

即tức 由do 此thử 三tam 義nghĩa 與dữ 前tiền 三tam 義nghĩa 是thị 不bất 一nhất 門môn 也dã 。

由do 不bất 動động 本bổn 與dữ 不bất 壞hoại 末mạt 二nhị 門môn 異dị 故cố 。

是thị 故cố 真chân 該cai 妄vọng 末mạt 妄vọng 徹triệt 真chân 源nguyên 性tánh 相tướng 通thông 融dung 。 無vô 障chướng 無vô 礙ngại 。

由do 真chân 妄vọng 融dung 通thông 一nhất 異dị 無vô 礙ngại 也dã 。

問vấn 依y 他tha 似tự 有hữu 等đẳng 豈khởi 同đồng 所sở 執chấp 是thị 情tình 有hữu 耶da 答đáp 由do 二nhị 義nghĩa 故cố 故cố 無vô 異dị 也dã 一nhất 以dĩ 彼bỉ 所sở 執chấp 執chấp 似tự 為vi 實thật 故cố 無vô 異dị 法pháp 二nhị 若nhược 離ly 所sở 執chấp 似tự 無vô 起khởi 故cố 真chân 中trung 隨tùy 緣duyên 當đương 知tri 亦diệc 爾nhĩ 。 以dĩ 無vô 所sở 執chấp 無vô 隨tùy 緣duyên 故cố 。

問vấn 似tự 有hữu 精tinh 有hữu 義nghĩa 豈khởi 同đồng 耶da 答đáp 下hạ 雖tuy 各các 一nhất 體thể 而nhi 似tự 二nhị 性tánh 以dĩ 徧biến 計kế 所sở 執chấp 實thật 托thác 緣duyên 生sanh 依y 他tha 眾chúng 緣duyên 而nhi 得đắc 起khởi 故cố 妄vọng 執chấp 定định 實thật 有hữu 無vô 一nhất 異dị 若nhược 離ly 妄vọng 情tình 似tự 無vô 依y 故cố 真Chân 如Như 亦diệc 爾nhĩ 由do 不bất 守thủ 自tự 性tánh 而nhi 隨tùy 緣duyên 。 成thành 一nhất 切thiết 法pháp 。

問vấn 如như 何hà 三tam 性tánh 各các 有hữu 二nhị 義nghĩa 不bất 相tương 違vi 耶da 。

但đãn 三tam 性tánh 迢điều 然nhiên 即tức 法pháp 相tướng 宗tông 意ý 今kim 約ước 彼bỉ 問vấn 云vân 何hà 無vô 異dị 耶da 。

答đáp 以dĩ 此thử 二nhị 義nghĩa 無vô 異dị 性tánh 故cố 。

即tức 法pháp 性tánh 宗tông 二nhị 義nghĩa 無vô 異dị 但đãn 二nhị 宗tông 即tức 不bất 即tức 小tiểu 有hữu 不bất 同đồng 便tiện 成thành 天thiên 隔cách 。

何hà 者giả 無vô 異dị 且thả 如như 圓viên 成thành 雖tuy 復phục 隨tùy 緣duyên 成thành 於ư 染nhiễm 淨tịnh 而nhi 恆hằng 不bất 失thất 自tự 性tánh 清thanh 淨tịnh 。 只chỉ 由do 不bất 失thất 自tự 性tánh 清thanh 淨tịnh 故cố 。 能năng 隨tùy 緣duyên 成thành 染nhiễm 淨tịnh 也dã 。

何hà 者giả 徵trưng 且thả 如như 下hạ 出xuất 法pháp 性tánh 宗tông 意ý 然nhiên 法pháp 相tướng 宗tông 多đa 成thành 不bất 即tức 法pháp 性tánh 宗tông 多đa 成thành 非phi 異dị 也dã 。

猶do 如như 明minh 鏡kính 。 現hiện 於ư 染nhiễm 淨tịnh 雖tuy 現hiện 染nhiễm 淨tịnh 而nhi 恆hằng 不bất 失thất 鏡kính 之chi 明minh 淨tịnh 只chỉ 由do 不bất 失thất 鏡kính 明minh 淨tịnh 故cố 方phương 能năng 現hiện 染nhiễm 淨tịnh 之chi 相tướng 以dĩ 現hiện 染nhiễm 淨tịnh 知tri 鏡kính 明minh 淨tịnh 以dĩ 鏡kính 明minh 淨tịnh 知tri 現hiện 染nhiễm 淨tịnh 是thị 故cố 二nhị 義nghĩa 唯duy 是thị 一nhất 性tánh 雖tuy 現hiện 淨tịnh 法pháp 不bất 增tăng 鏡kính 明minh 雖tuy 現hiện 染nhiễm 法pháp 不bất 汙ô 鏡kính 淨tịnh 非phi 直trực 不bất 汙ô 亦diệc 乃nãi 由do 此thử 反phản 顯hiển 鏡kính 之chi 明minh 淨tịnh 。

如như 鏡kính 明minh 淨tịnh 能năng 現hiện 穢uế 物vật 穢uế 物vật 現hiện 時thời 反phản 顯hiển 鏡kính 淨tịnh 豈khởi 此thử 穢uế 物vật 能năng 污ô 鏡kính 耶da 若nhược 不bất 現hiện 染nhiễm 則tắc 無vô 以dĩ 顯hiển 其kỳ 不bất 染nhiễm 是thị 故cố 現hiện 染nhiễm 釋thích 成thành 不bất 染nhiễm 義nghĩa 。

當đương 知tri 真Chân 如Như 道Đạo 理lý 亦diệc 爾nhĩ 非phi 直trực 不bất 動động 性tánh 淨tịnh 成thành 於ư 染nhiễm 淨tịnh 亦diệc 乃nãi 由do 成thành 染nhiễm 淨tịnh 方phương 顯hiển 性tánh 淨tịnh 非phi 直trực 不bất 壞hoại 染nhiễm 淨tịnh 明minh 於ư 性tánh 淨tịnh 亦diệc 乃nãi 由do 性tánh 淨tịnh 故cố 方phương 成thành 染nhiễm 淨tịnh 是thị 故cố 二nhị 義nghĩa 。

全toàn 體thể 相tướng 収thâu 一nhất 性tánh 無vô 二nhị 豈khởi 相tương 違vi 也dã 。

以dĩ 真Chân 如Như 性tánh 淨tịnh 故cố 雖tuy 現hiện 染nhiễm 法pháp 非phi 染nhiễm 所sở 污ô 非phi 直trực 現hiện 染nhiễm 之chi 時thời 非phi 染nhiễm 所sở 污ô 亦diệc 乃nãi 由do 現hiện 染nhiễm 故cố 反phản 顯hiển 本bổn 淨tịnh 是thị 故cố 二nhị 義nghĩa 互hỗ 相tương 包bao 攝nhiếp 隨tùy 取thủ 無vô 礙ngại 。

依y 他tha 中trung 雖tuy 復phục 因nhân 緣duyên 似tự 有hữu 顯hiển 現hiện 然nhiên 此thử 似tự 有hữu 必tất 無vô 自tự 性tánh 以dĩ 諸chư 緣duyên 生sanh 皆giai 無vô 性tánh 故cố 。

由do 緣duyên 生sanh 無vô 性tánh 即tức 因nhân 緣duyên 故cố 空không 無vô 性tánh 緣duyên 生sanh 即tức 因nhân 緣duyên 故cố 有hữu 若nhược 無vô 因nhân 緣duyên 。 不bất 知tri 無vô 性tánh 。

若nhược 非phi 無vô 性tánh 即tức 不bất 藉tạ 緣duyên 不bất 藉tạ 緣duyên 故cố 即tức 非phi 似tự 有hữu 似tự 有hữu 若nhược 成thành 必tất 從tùng 眾chúng 緣duyên 從tùng 眾chúng 緣duyên 故cố 必tất 無vô 自tự 性tánh 。

可khả 知tri 。

是thị 故cố 由do 無vô 自tự 性tánh 得đắc 成thành 似tự 有hữu 由do 成thành 似tự 有hữu 是thị 故cố 無vô 性tánh 。

二nhị 義nghĩa 相tương 順thuận 。

智trí 論luận 云vân 觀quán 一nhất 切thiết 法pháp 。 從tùng 因nhân 緣duyên 生sanh 。 從tùng 因nhân 緣duyên 生sanh 。 即tức 無vô 自tự 性tánh 無vô 自tự 性tánh 故cố 。 則tắc 畢tất 竟cánh 空không 畢tất 竟cánh 空không 者giả 是thị 名danh 般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 。 此thử 即tức 由do 緣duyên 生sanh 故cố 即tức 顯hiển 無vô 性tánh 也dã 。

依y 他tha 因nhân 緣duyên 而nhi 得đắc 有hữu 故cố 從tùng 分phân 別biệt 生sanh 。 即tức 無vô 自tự 性tánh 。

中trung 論luận 云vân 以dĩ 有hữu 空không 義nghĩa 故cố 一nhất 切thiết 法pháp 。 得đắc 成thành 者giả 此thử 即tức 由do 無vô 性tánh 故cố 即tức 明minh 緣duyên 生sanh 也dã 。

推thôi 之chi 諸chư 法pháp 不bất 自tự 生sanh 亦diệc 不bất 從tùng 他tha 生sanh 。 不bất 共cộng 不bất 無vô 因nhân 是thị 故cố 知tri 無vô 生sanh 若nhược 不bất 推thôi 此thử 安an 知tri 無vô 生sanh 無vô 生sanh 即tức 無vô 性tánh 也dã 。

涅Niết 槃Bàn 經Kinh 云vân 因nhân 緣duyên 故cố 有hữu 無vô 性tánh 故cố 空không 此thử 即tức 無vô 性tánh 即tức 因nhân 緣duyên 因nhân 緣duyên 即tức 無vô 性tánh 是thị 不bất 二nhị 法Pháp 門môn 故cố 也dã 。

以dĩ 緣duyên 生sanh 故cố 。 得đắc 成thành 有hữu 義nghĩa 以dĩ 無vô 性tánh 故cố 。 得đắc 成thành 空không 義nghĩa 既ký 無vô 自tự 性tánh 所sở 以dĩ 從tùng 緣duyên 由do 從tùng 緣duyên 故cố 所sở 以dĩ 無vô 性tánh 二nhị 義nghĩa 無vô 礙ngại 也dã 。

非phi 直trực 二nhị 義nghĩa 性tánh 不bất 相tương 違vi 亦diệc 乃nãi 全toàn 體thể 相tướng 収thâu 畢tất 竟cánh 無vô 二nhị 也dã 。

可khả 知tri 。

所sở 執chấp 性tánh 中trung 雖tuy 復phục 當đương 情tình 稱xưng 執chấp 現hiện 有hữu 然nhiên 於ư 道Đạo 理lý 畢tất 竟cánh 是thị 無vô 以dĩ 於ư 無vô 處xứ 橫hoạnh/hoành 計kế 有hữu 故cố 。

即tức 徧biến 計kế 但đãn 情tình 執chấp 為vi 有hữu 道Đạo 理lý 是thị 無vô 故cố 云vân 橫hoạnh/hoành 計kế 。

如như 於ư 木mộc 杌ngột 橫hoạnh/hoành 計kế 有hữu 鬼quỷ 然nhiên 鬼quỷ 於ư 木mộc 畢tất 竟cánh 是thị 無vô 如như 於ư 其kỳ 木mộc 鬼quỷ 不bất 無vô 者giả 即tức 不bất 得đắc 名danh 橫hoạnh/hoành 計kế 有hữu 鬼quỷ 以dĩ 於ư 木mộc 有hữu 非phi 由do 計kế 故cố 今kim 既ký 橫hoạnh/hoành 計kế 明minh 知tri 理lý 無vô 由do 理lý 無vô 故cố 得đắc 成thành 橫hoạnh/hoành 計kế 成thành 橫hoạnh/hoành 計kế 故cố 方phương 知tri 理lý 無vô 是thị 故cố 無vô 二nhị 唯duy 一nhất 性tánh 也dã 。

迷mê 本bổn 見kiến 鬼quỷ 如như 人nhân 夜dạ 行hành 雲vân 月nguyệt 矇# 朧# 見kiến 一nhất 杌ngột 木mộc 而nhi 生sanh 鬼quỷ 想tưởng 眾chúng 生sanh 亦diệc 爾nhĩ 。 行hành 生sanh 死tử 夜dạ 妄vọng 想tưởng 浮phù 雲vân 蔽tế 於ư 慧tuệ 月nguyệt 覩đổ 緣duyên 生sanh 法pháp 不bất 了liễu 性tánh 空không 謂vị 有hữu 定định 性tánh 如như 生sanh 鬼quỷ 想tưởng 若nhược 了liễu 知tri 鬼quỷ 因nhân 迷mê 故cố 有hữu 所sở 執chấp 之chi 法pháp 皆giai 是thị 妄vọng 情tình 鬼quỷ 喻dụ 徧biến 計kế 杌ngột 木mộc 喻dụ 依y 圓viên 也dã 。

當đương 知tri 所sở 執chấp 道Đạo 理lý 亦diệc 爾nhĩ 上thượng 來lai 直trực 明minh 竟cánh 。

第đệ 二nhị 問vấn 答đáp 決quyết 擇trạch 者giả 於ư 中trung 有hữu 三tam 門môn 第đệ 一nhất 護hộ 分phân 別biệt 執chấp 第đệ 二nhị 示thị 執chấp 之chi 失thất 第đệ 三tam 。 顯hiển 示thị 其kỳ 義nghĩa 。

今kim 章chương 三tam 門môn 要yếu 問vấn 云vân 菩Bồ 薩Tát 修tu 行hành 。 觀quán 如như 實thật 因nhân 果quả 成thành 入nhập 道đạo 方phương 便tiện 亦diệc 有hữu 三tam 門môn 一nhất 明minh 護hộ 分phân 別biệt 過quá 二nhị 明minh 其kỳ 義nghĩa 三Tam 明Minh 違vi 之chi 成thành 過quá 但đãn 與dữ 今kim 章chương 二nhị 三tam 上thượng 下hạ 。

初sơ 門môn 護hộ 執chấp 者giả 問vấn 真Chân 如Như 是thị 有hữu 耶da 答đáp 不phủ 也dã 隨tùy 緣duyên 故cố 問vấn 真Chân 如Như 是thị 無vô 耶da 答đáp 不phủ 也dã 不bất 變biến 故cố 問vấn 亦diệc 有hữu 亦diệc 無vô 。 耶da 答đáp 不phủ 也dã 無vô 二nhị 性tánh 故cố 問vấn 非phi 有hữu 非phi 無vô 。 耶da 荅# 不phủ 也dã 具cụ 德đức 故cố 。

要yếu 問vấn 云vân 初sơ 護hộ 義nghĩa 者giả 略lược 依y 燈đăng 光quang 及cập 燋tiều 炷chú 明minh 之chi 身thân 心tâm 諸chư 事sự 准chuẩn 之chi 可khả 解giải 問vấn 云vân 燋tiều 炷chú 生sanh 光quang 炎diễm 耶da 答đáp 不phủ 也dã 炷chú 從tùng 炎diễm 生sanh 故cố 又hựu 問vấn 炎diễm 生sanh 炷chú 耶da 答đáp 不phủ 也dã 炎diễm 從tùng 炷chú 生sanh 故cố 又hựu 問vấn 炎diễm 從tùng 炷chú 生sanh 耶da 答đáp 不phủ 也dã 炎diễm 能năng 生sanh 炷chú 故cố 又hựu 問vấn 炷chú 從tùng 炎diễm 生sanh 耶da 答đáp 不phủ 也dã 炷chú 能năng 生sanh 炎diễm 故cố 又hựu 問vấn 可khả 是thị 不bất 生sanh 耶da 答đáp 不phủ 也dã 去khứ 炷chú 炎diễm 隨tùy 無vô 故cố 又hựu 問vấn 生sanh 不bất 生sanh 俱câu 耶da 答đáp 不phủ 也dã 相tương 違vi 故cố 又hựu 問vấn 非phi 生sanh 非phi 不bất 生sanh 。 耶da 答đáp 不phủ 也dã 違vi 其kỳ 因nhân 果quả 如như 實thật 生sanh 理lý 故cố 解giải 第đệ 一nhất 門môn 竟cánh 即tức 今kim 章chương 圓viên 成thành 依y 他tha 徧biến 計kế 三tam 義nghĩa 也dã 初sơ 圓viên 成thành 有hữu 五ngũ 重trọng/trùng 四tứ 句cú 初sơ 二nhị 四tứ 句cú 顯hiển 真Chân 如Như 具cụ 恆Hằng 沙sa 性tánh 德đức 故cố 。

又hựu 問vấn 有hữu 耶da 答đáp 不phủ 也dã 不bất 變biến 故cố 何hà 以dĩ 故cố 由do 不bất 變biến 故cố 隨tùy 緣duyên 顯hiển 示thị 問vấn 無vô 耶da 答đáp 不phủ 也dã 隨tùy 緣duyên 故cố 何hà 以dĩ 故cố 由do 隨tùy 緣duyên 故cố 不bất 變biến 常thường 住trụ 也dã 餘dư 二nhị 句cú 可khả 知tri 。

第đệ 三tam 四tứ 二nhị 句cú 離ly 諸chư 分phân 別biệt 。 故cố 非phi 情tình 識thức 所sở 謂vị 增tăng 益ích 損tổn 減giảm 也dã 。

又hựu 問vấn 有hữu 耶da 答đáp 不phủ 也dã 離ly 所sở 謂vị 故cố 下hạ 三tam 句cú 例lệ 然nhiên 又hựu 問vấn 有hữu 耶da 答đáp 不phủ 也dã 空không 真Chân 如Như 故cố 問vấn 無vô 耶da 答đáp 不phủ 也dã 不bất 空không 真Chân 如Như 故cố 問vấn 亦diệc 有hữu 亦diệc 無vô 。 耶da 答đáp 不phủ 也dã 離ly 相tương 違vi 故cố 問vấn 非phi 有hữu 非phi 無vô 。 耶da 答đáp 不phủ 也dã 離ly 戲hí 論luận 故cố 又hựu 問vấn 有hữu 耶da 答đáp 不phủ 也dã 離ly 妄vọng 念niệm 故cố 問vấn 無vô 耶da 答đáp 不phủ 也dã 聖thánh 智trí 行hành 處xứ 故cố 餘dư 句cú 准chuẩn 之chi 。

後hậu 一nhất 四tứ 句cú 約ước 真Chân 如Như 自tự 體thể 本bổn 離ly 妄vọng 念niệm 真Chân 如Như 乃nãi 聖thánh 智trí 行hành 處xứ 安an 得đắc 云vân 無vô 餘dư 句cú 皆giai 聖thánh 智trí 所sở 行hành 也dã 。

依y 他tha 性tánh 者giả 問vấn 依y 他tha 是thị 有hữu 耶da 答đáp 不phủ 也dã 緣duyên 起khởi 無vô 性tánh 故cố 問vấn 依y 他tha 是thị 無vô 耶da 答đáp 不phủ 也dã 無vô 性tánh 緣duyên 起khởi 故cố 問vấn 亦diệc 有hữu 亦diệc 無vô 。 耶da 答đáp 不phủ 也dã 無vô 二nhị 性tánh 故cố 問vấn 非phi 有hữu 非phi 無vô 。 耶da 答đáp 不phủ 也dã 有hữu 多đa 義nghĩa 門môn 故cố 。

依y 他tha 六lục 重trọng/trùng 四tứ 句cú 初sơ 四tứ 重trọng/trùng 四tứ 句cú 以dĩ 自tự 體thể 具cụ 德đức 故cố 依y 他tha 真chân 理lý 而nhi 得đắc 顯hiển 現hiện 。 以dĩ 緣duyên 起khởi 無vô 性tánh 故cố 。

又hựu 問vấn 有hữu 耶da 答đáp 不phủ 也dã 緣duyên 起khởi 故cố 何hà 以dĩ 故cố 以dĩ 諸chư 緣duyên 起khởi 皆giai 無vô 性tánh 故cố 問vấn 無vô 耶da 答đáp 不phủ 也dã 無vô 性tánh 故cố 何hà 以dĩ 故cố 以dĩ 無vô 性tánh 故cố 。 成thành 緣duyên 起khởi 也dã 餘dư 二nhị 句cú 可khả 知tri 又hựu 以dĩ 緣duyên 起khởi 離ly 於ư 四tứ 句cú 又hựu 以dĩ 無vô 性tánh 故cố 。 亦diệc 離ly 四tứ 句cú 並tịnh 可khả 知tri 矣hĩ 。

以dĩ 觀quán 智trí 所sở 遣khiển 非phi 真chân 實thật 有hữu 故cố 以dĩ 真chân 理lý 無vô 生sanh 非phi 定định 無vô 故cố 。

又hựu 問vấn 依y 他tha 有hữu 耶da 答đáp 不phủ 也dã 約ước 觀quán 遣khiển 故cố 問vấn 無vô 耶da 答đáp 不phủ 也dã 能năng 現hiện 無vô 性tánh 故cố 下hạ 二nhị 句cú 離ly 相tương 違vi 故cố 離ly 戲hí 論luận 故cố 可khả 知tri 又hựu 問vấn 有hữu 耶da 答đáp 不phủ 也dã 異dị 圓viên 成thành 故cố 又hựu 約ước 徧biến 計kế 分phần/phân 故cố 又hựu 離ly 所sở 謂vị 故cố 問vấn 無vô 耶da 答đáp 不phủ 也dã 異dị 徧biến 計kế 故cố 以dĩ 圓viên 成thành 分phần/phân 故cố 又hựu 智trí 境cảnh 故cố 餘dư 句cú 准chuẩn 之chi 。

依y 他tha 有hữu 二nhị 分phần 淨tịnh 分phần/phân 同đồng 圓viên 成thành 染nhiễm 分phần/phân 同đồng 徧biến 計kế 約ước 染nhiễm 分phần/phân 異dị 圓viên 成thành 故cố 非phi 有hữu 也dã 又hựu 問vấn 無vô 耶da 淨tịnh 分phần/phân 同đồng 圓viên 成thành 故cố 非phi 無vô 也dã 是thị 無vô 生sanh 智trí 所sở 觀quán 境cảnh 故cố 准chuẩn 上thượng 諸chư 句cú 。

徧biến 計kế 所sở 執chấp 者giả 問vấn 徧biến 計kế 是thị 有hữu 耶da 答đáp 不phủ 也dã 理lý 無vô 故cố 問vấn 是thị 無vô 耶da 答đáp 不phủ 也dã 情tình 有hữu 故cố 問vấn 亦diệc 有hữu 亦diệc 無vô 。 耶da 答đáp 不phủ 也dã 無vô 二nhị 性tánh 故cố 問vấn 非phi 有hữu 非phi 無vô 。 耶da 答đáp 不phủ 也dã 所sở 執chấp 性tánh 故cố 又hựu 問vấn 有hữu 耶da 答đáp 不phủ 也dã 無vô 道Đạo 理lý 故cố 問vấn 無vô 耶da 答đáp 不phủ 也dã 無vô 道Đạo 理lý 故cố 餘dư 句cú 准chuẩn 之chi 又hựu 問vấn 有hữu 耶da 答đáp 不phủ 也dã 執chấp 有hữu 故cố 又hựu 問vấn 無vô 耶da 不phủ 也dã 執chấp 有hữu 故cố 又hựu 亦diệc 有hữu 亦diệc 無vô 。 耶da 不phủ 也dã 執chấp 有hữu 故cố 又hựu 非phi 有hữu 非phi 無vô 。 耶da 不phủ 也dã 執chấp 成thành 故cố 。

徧biến 計kế 有hữu 五ngũ 重trọng/trùng 四tứ 句cú 前tiền 三tam 為vi 自tự 體thể 後hậu 二nhị 顯hiển 勝thắng 用dụng 初sơ 重trọng/trùng 四tứ 句cú 理lý 無vô 者giả 如như 繩thằng 上thượng 虵xà 杌ngột 木mộc 見kiến 鬼quỷ 繩thằng 因nhân 麻ma 有hữu 鬼quỷ 逐trục 迷mê 生sanh 情tình 有hữu 者giả 則tắc 知tri 本bổn 無vô 妄vọng 執chấp 謂vị 有hữu 兩lưỡng 亦diệc 者giả 無vô 二nhị 性tánh 故cố 雙song 非phi 者giả 迷mê 悟ngộ 異dị 故cố 二nhị 三tam 四tứ 句cú 可khả 知tri 但đãn 第đệ 三tam 四tứ 句cú 中trung 云vân 執chấp 成thành 者giả 以dĩ 第đệ 四tứ 句cú 雙song 非phi 故cố 不bất 言ngôn 執chấp 有hữu 乃nãi 云vân 執chấp 成thành 是thị 執chấp 所sở 成thành 故cố 。

又hựu 有hữu 耶da 不phủ 也dã 由do 無vô 相tướng 故cố 又hựu 無vô 耶da 不phủ 也dã 無vô 相tướng 觀quán 境cảnh 故cố 餘dư 四tứ 准chuẩn 之chi 又hựu 有hữu 耶da 不phủ 也dã 無vô 體thể 故cố 又hựu 無vô 耶da 不phủ 也dã 能năng 曀ê 真chân 故cố 餘dư 句cú 准chuẩn 之chi 。

無vô 相tướng 者giả 徧biến 計kế 乃nãi 橫hoạnh/hoành 有hữu 如như 繩thằng 上thượng 虵xà 本bổn 無vô 其kỳ 相tương/tướng 觀quán 境cảnh 者giả 以dĩ 觀quán 智trí 所sở 觀quán 無vô 相tướng 故cố 餘dư 句cú 離ly 相tương 違vi 離ly 戲hí 論luận 故cố 又hựu 有hữu 下hạ 以dĩ 徧biến 計kế 即tức 分phân 別biệt 性tánh 以dĩ 分phân 別biệt 無vô 體thể 又hựu 無vô 下hạ 徧biến 計kế 離ly 無vô 體thể 情tình 執chấp [目*壹]ê 真Chân 如Như 理lý 故cố 餘dư 句cú 無vô 體thể 曀ê 真chân 准chuẩn 知tri 也dã 。

第đệ 二nhị 示thị 執chấp 過quá 者giả 若nhược 計kế 真Chân 如Như 一nhất 向hướng 是thị 有hữu 者giả 有hữu 二nhị 過quá 失thất 。

即tức 要yếu 問vấn 明minh 違vi 之chi 成thành 過quá 若nhược 言ngôn 炷chú 因nhân 生sanh 果quả 亦diệc 可khả 恆hằng 生sanh 常thường 能năng 生sanh 炎diễm 果quả 故cố 增tăng 益ích 故cố 若nhược 言ngôn 炷chú 不bất 生sanh 亦diệc 可khả 恆hằng 不bất 生sanh 炎diễm 果quả 無vô 因nhân 不bất 有hữu 故cố 損tổn 減giảm 故cố 炎diễm 生sanh 炷chú 如như 前tiền 可khả 知tri 若nhược 亦diệc 生sanh 不bất 生sanh 相tương 違vi 故cố 若nhược 言ngôn 非phi 生sanh 非phi 不bất 生sanh 。 戲hí 論luận 故cố 餘dư 義nghĩa 准chuẩn 之chi 今kim 計kế 三tam 性tánh 有hữu 無vô 各các 有hữu 常thường 斷đoạn 二nhị 過quá 要yếu 問vấn 云vân 問vấn 因nhân 生sanh 果quả 何hà 失thất 答đáp 若nhược 生sanh 者giả 亦diệc 可khả 恆hằng 生sanh 亦diệc 可khả 恆hằng 不bất 生sanh 所sở 以dĩ 知tri 之chi 。 若nhược 生sanh 者giả 則tắc 常thường 生sanh 故cố 又hựu 若nhược 生sanh 者giả 現hiện 所sở 有hữu 炎diễm 果quả 是thị 能năng 生sanh 炷chú 因nhân 則tắc 無vô 所sở 生sanh 。 故cố 是thị 斷đoạn 也dã 又hựu 問vấn 因nhân 不bất 生sanh 果quả 有hữu 何hà 失thất 答đáp 亦diệc 有hữu 二nhị 失thất 若nhược 炷chú 因nhân 不bất 生sanh 者giả 則tắc 光quang 炎diễm 無vô 因nhân 故cố 是thị 常thường 也dã 又hựu 若nhược 炷chú 不bất 生sanh 者giả 既ký 炎diễm 無vô 自tự 生sanh 因nhân 復phục 不bất 生sanh 不bất 可khả 得đắc 。 有hữu 故cố 是thị 斷đoạn 也dã 亦diệc 生sanh 不bất 生sanh 非phi 生sanh 非phi 不bất 生sanh 。 准chuẩn 以dĩ 思tư 之chi 。

一nhất 常thường 過quá 謂vị 不bất 隨tùy 緣duyên 故cố 在tại 染nhiễm 非phi 隱ẩn 故cố 不bất 得đắc 了liễu 因nhân 故cố 即tức 墮đọa 常thường 過quá 。

有hữu 三tam 所sở 以dĩ 即tức 墮đọa 常thường 也dã 。

問vấn 諸chư 聖thánh 教giáo 中trung 並tịnh 說thuyết 真Chân 如Như 為vi 凝ngưng 然nhiên 常thường 既ký 不bất 隨tùy 緣duyên 。 豈khởi 是thị 過quá 耶da 。

謂vị 諸chư 經kinh 論luận 等đẳng 皆giai 說thuyết 真Chân 如Như 凝ngưng 然nhiên 不bất 作tác 諸chư 法pháp 此thử 諸chư 經kinh 論luận 豈khởi 墮đọa 常thường 過quá 耶da 。

答đáp 聖thánh 說thuyết 真Chân 如Như 為vi 凝ngưng 然nhiên 者giả 此thử 是thị 隨tùy 緣duyên 成thành 染nhiễm 淨tịnh 時thời 恆hằng 作tác 染nhiễm 淨tịnh 而nhi 不bất 失thất 自tự 體thể 是thị 即tức 不bất 異dị 無vô 常thường 之chi 常thường 名danh 不bất 思tư 議nghị 常thường 。

如như 經kinh 論luận 說thuyết 凝ngưng 然nhiên 常thường 者giả 是thị 隨tùy 緣duyên 而nhi 不bất 變biến 自tự 性tánh 即tức 無vô 常thường 之chi 常thường 也dã 。

非phi 謂vị 不bất 作tác 諸chư 法pháp 如như 情tình 所sở 謂vị 之chi 凝ngưng 然nhiên 也dã 若nhược 謂vị 不bất 作tác 諸chư 法pháp 而nhi 凝ngưng 然nhiên 者giả 是thị 情tình 所sở 計kế 故cố 即tức 失thất 真chân 常thường 。

良lương 以dĩ 妄vọng 境cảnh 從tùng 妄vọng 心tâm 生sanh 。 情tình 執chấp 為vi 常thường 今kim 言ngôn 常thường 者giả 真chân 理lý 隨tùy 緣duyên 而nhi 不bất 失thất 自tự 性tánh 之chi 常thường 非phi 情tình 謂vị 之chi 常thường 也dã 。

以dĩ 彼bỉ 真chân 常thường 不bất 異dị 無vô 常thường 之chi 常thường 不bất 異dị 無vô 常thường 之chi 常thường 出xuất 於ư 情tình 外ngoại 故cố 名danh 真chân 常thường 是thị 故cố 經Kinh 云vân 不bất 染nhiễm 而nhi 染nhiễm 者giả 明minh 常thường 作tác 無vô 常thường 也dã 染nhiễm 而nhi 不bất 染nhiễm 者giả 明minh 作tác 無vô 常thường 時thời 不bất 失thất 常thường 也dã 。

真Chân 如Như 全toàn 體thể 動động 為vi 諸chư 法pháp 而nhi 恆hằng 不bất 變biến 真chân 性tánh 故cố 無vô 常thường 之chi 常thường 出xuất 於ư 妄vọng 情tình 所sở 謂vị 之chi 有hữu 無vô 是thị 故cố 下hạ 引dẫn 勝thắng 鬘man 經kinh 證chứng 。

問vấn 教giáo 中trung 既ký 就tựu 不bất 異dị 無vô 常thường 之chi 常thường 故cố 說thuyết 真Chân 如Như 為vi 凝ngưng 然nhiên 常thường 者giả 何hà 故cố 不bất 就tựu 不bất 異dị 常thường 之chi 無vô 常thường 故cố 說thuyết 真Chân 如Như 。 為vi 無vô 常thường 耶da 。

可khả 知tri 。

答đáp 教giáo 中trung 亦diệc 說thuyết 此thử 義nghĩa 。 故cố 經Kinh 云vân 如Như 來Lai 藏tạng 受thọ 苦khổ 樂lạc 與dữ 因nhân 俱câu 若nhược 生sanh 若nhược 滅diệt 。 論luận 云vân 自tự 性tánh 清thanh 淨tịnh 心tâm 。 因nhân 無vô 明minh 風phong 動động 成thành 染nhiễm 心tâm 等đẳng 以dĩ 此thử 教giáo 理lý 故cố 知tri 真Chân 如Như 不bất 異dị 常thường 之chi 無vô 常thường 故cố 隨tùy 緣duyên 隱ẩn 體thể 是thị 非phi 有hữu 也dã 。

引dẫn 楞lăng 伽già 起khởi 信tín 證chứng 真Chân 如Như 亦diệc 有hữu 無vô 常thường 。 義nghĩa 此thử 乃nãi 隨tùy 緣duyên 而nhi 隱ẩn 於ư 真chân 理lý 如như 水thủy 因nhân 風phong 成thành 波ba 而nhi 隱ẩn 於ư 濕thấp 性tánh 。

問vấn 真Chân 如Như 是thị 不bất 生sanh 滅diệt 法pháp 既ký 不bất 異dị 無vô 常thường 之chi 常thường 故cố 說thuyết 為vi 常thường 不bất 異dị 常thường 之chi 無vô 常thường 故cố 得đắc 。 說thuyết 無vô 常thường 者giả 。 亦diệc 可khả 依y 他tha 是thị 生sanh 滅diệt 法pháp 。 亦diệc 應ưng 得đắc 有hữu 不bất 異dị 常thường 之chi 無vô 常thường 不bất 異dị 無vô 常thường 之chi 常thường 義nghĩa 耶da 。

真Chân 如Như 是thị 不bất 生sanh 滅diệt 尚thượng 有hữu 常thường 無vô 常thường 。 義nghĩa 耶da 例lệ 顯hiển 依y 他tha 是thị 生sanh 滅diệt 亦diệc 應ưng 得đắc 有hữu 常thường 無vô 常thường 義nghĩa 耶da 。

答đáp 亦diệc 得đắc 有hữu 也dã 何hà 者giả 以dĩ 諸chư 緣duyên 起khởi 無vô 常thường 之chi 法pháp 。 即tức 無vô 自tự 性tánh 方phương 成thành 緣duyên 起khởi 是thị 故cố 不bất 異dị 常thường 性tánh 而nhi 得đắc 無vô 常thường 故cố 經Kinh 云vân 不bất 生sanh 不bất 滅diệt 。 是thị 無vô 常thường 義nghĩa 。 此thử 即tức 不bất 異dị 於ư 常thường 成thành 無vô 常thường 也dã 。

以dĩ 依y 他tha 亦diệc 有hữu 二nhị 義nghĩa 徵trưng 釋thích 可khả 知tri 經Kinh 云vân 下hạ 言ngôn 無vô 常thường 者giả 肇triệu 云vân 小Tiểu 乘Thừa 以dĩ 生sanh 滅diệt 為vi 無vô 常thường 大Đại 乘Thừa 以dĩ 不bất 生sanh 滅diệt 為vi 無vô 常thường 幽u 致trí 超siêu 絕tuyệt 然nhiên 亦diệc 不bất 能năng 明minh 顯hiển 今kim 說thuyết 不bất 異dị 真chân 常thường 而nhi 得đắc 無vô 常thường 故cố 不bất 異dị 常thường 而nhi 成thành 無vô 常thường 也dã 則tắc 不bất 生sanh 滅diệt 是thị 無vô 常thường 顯hiển 然nhiên 矣hĩ 。

又hựu 以dĩ 諸chư 緣duyên 起khởi 即tức 無vô 自tự 性tánh 非phi 滅diệt 緣duyên 起khởi 方phương 說thuyết 無vô 性tánh 是thị 即tức 不bất 異dị 無vô 常thường 之chi 常thường 也dã 故cố 經Kinh 云vân 色sắc 即tức 是thị 空không 。 非phi 色sắc 滅diệt 空không 。 故cố 又hựu 云vân 眾chúng 生sanh 即tức 涅Niết 槃Bàn 。 不bất 復phục 更cánh 滅diệt 故cố 等đẳng 。

緣duyên 起khởi 之chi 法pháp 。 依y 他tha 而nhi 起khởi 因nhân 緣duyên 所sở 生sanh 。 無vô 有hữu 生sanh 故cố 。 若nhược 無vô 因nhân 緣duyên 。 不bất 知tri 無vô 性tánh 不bất 待đãi 滅diệt 緣duyên 生sanh 方phương 為vi 空không 故cố 經Kinh 云vân 下hạ 即tức 淨tịnh 名danh 經kinh 也dã 。

此thử 中trung 二nhị 義nghĩa 與dữ 真chân 中trung 二nhị 義nghĩa 相tương/tướng 配phối 可khả 知tri 此thử 即tức 真chân 俗tục 雙song 融dung 二nhị 而nhi 無vô 二nhị 故cố 智trí 論luận 云vân 智trí 障chướng 極cực 盲manh 闇ám 謂vị 真chân 俗tục 別biệt 執chấp 。 此thử 之chi 謂vị 也dã 。

依y 他tha 二nhị 義nghĩa 與dữ 圓viên 成thành 二nhị 義nghĩa 文văn 相tương/tướng 可khả 知tri 以dĩ 真chân 奪đoạt 俗tục 俗tục 盡tận 而nhi 俗tục 常thường 存tồn 以dĩ 俗tục 容dung 真chân 真chân 泯mẫn 而nhi 真chân 常thường 存tồn 是thị 故cố 此thử 二nhị 不bất 二nhị 存tồn 泯mẫn 同đồng 時thời 也dã 引dẫn 論luận 證chứng 成thành 。

是thị 故cố 若nhược 執chấp 真Chân 如Như 同đồng 情tình 所sở 謂vị 而nhi 凝ngưng 然nhiên 常thường 者giả 即tức 不bất 隨tùy 緣duyên 隱ẩn 其kỳ 自tự 體thể 不bất 假giả 了liễu 因nhân 即tức 墮đọa 常thường 過quá 又hựu 若nhược 不bất 隨tùy 緣duyên 成thành 於ư 染nhiễm 淨tịnh 染nhiễm 淨tịnh 等đẳng 法pháp 即tức 無vô 所sở 依y 無vô 依y 有hữu 法pháp 又hựu 墮đọa 常thường 也dã 以dĩ 染nhiễm 淨tịnh 法pháp 皆giai 無vô 自tự 體thể 賴lại 真chân 立lập 故cố 。

若nhược 執chấp 真Chân 如Như 定định 常thường 墮đọa 二nhị 過quá 失thất 。

二nhị 斷đoạn 過quá 者giả 如như 情tình 之chi 有hữu 即tức 非phi 真chân 有hữu 非phi 真chân 有hữu 故cố 即tức 斷đoạn 真chân 也dã 又hựu 若nhược 有hữu 者giả 即tức 不bất 墮đọa 染nhiễm 淨tịnh 染nhiễm 淨tịnh 諸chư 法pháp 既ký 無vô 自tự 體thể 真chân 又hựu 不bất 墮đọa 不bất 得đắc 有hữu 法pháp 亦diệc 是thị 斷đoạn 也dã 。

一nhất 切thiết 妄vọng 法pháp 從tùng 緣duyên 無vô 性tánh 即tức 非phi 真chân 有hữu 非phi 真chân 有hữu 故cố 成thành 其kỳ 斷đoạn 有hữu 真Chân 如Như 凝ngưng 然nhiên 不bất 隨tùy 緣duyên 生sanh 緣duyên 生sanh 無vô 故cố 即tức 成thành 斷đoạn 也dã 。

第đệ 二nhị 執chấp 無vô 者giả 亦diệc 有hữu 二nhị 過quá 失thất 一nhất 常thường 過quá 者giả 謂vị 無vô 真Chân 如Như 生sanh 死tử 無vô 依y 無vô 依y 有hữu 法pháp 即tức 是thị 常thường 也dã 又hựu 無vô 真Chân 如Như 聖thánh 智trí 無vô 因nhân 亦diệc 即tức 常thường 也dã 。

妄vọng 法pháp 無vô 體thể 托thác 真chân 而nhi 起khởi 若nhược 無vô 真Chân 如Như 生sanh 死tử 何hà 依y 無vô 依y 自tự 立lập 即tức 成thành 常thường 也dã 又hựu 無vô 下hạ 智trí 依y 真chân 發phát 無vô 真chân 則tắc 智trí 何hà 所sở 因nhân 無vô 因nhân 成thành 智trí 亦diệc 即tức 常thường 也dã 。

又hựu 無vô 所sở 依y 不bất 得đắc 有hữu 法pháp 即tức 是thị 斷đoạn 也dã 又hựu 執chấp 真Chân 如Như 是thị 無vô 亦diệc 即tức 是thị 斷đoạn 也dã 。

可khả 知tri 。

第đệ 三tam 執chấp 亦diệc 有hữu 亦diệc 無vô 。 者giả 亦diệc 具cụ 上thượng 諸chư 失thất 謂vị 真Chân 如Như 無vô 二nhị 而nhi 雙song 計kế 有hữu 無vô 。 以dĩ 所sở 計kế 有hữu 無vô 非phi 稱xưng 於ư 真chân 失thất 彼bỉ 真chân 理lý 故cố 是thị 斷đoạn 也dã 。

執chấp 雙song 亦diệc 者giả 具cụ 斷đoạn 常thường 二nhị 過quá 真Chân 如Như 無vô 二nhị 者giả 如như 理lý 虗hư 融dung 平bình 等đẳng 不bất 二nhị 心tâm 計kế 有hữu 無vô 失thất 真Chân 如Như 體thể 即tức 成thành 斷đoạn 也dã 。

若nhược 謂vị 如như 彼bỉ 所sở 計kế 以dĩ 為vi 真chân 者giả 以dĩ 無vô 理lý 有hữu 真chân 是thị 即tức 常thường 也dã 。

若nhược 雙song 計kế 有hữu 無vô 。 執chấp 為vi 真chân 者giả 以dĩ 無vô 理lý 有hữu 真Chân 如Như 依y 病bệnh 眼nhãn 妄vọng 見kiến 空không 華hoa 即tức 墮đọa 常thường 也dã 。

第đệ 四tứ 非phi 有hữu 非phi 無vô 。 者giả 戲hí 論luận 於ư 真chân 是thị 妄vọng 情tình 故cố 失thất 於ư 真chân 理lý 即tức 是thị 斷đoạn 也dã 。

當đương 知tri 真Chân 如Như 自tự 性tánh 離ly 於ư 戲hí 論luận 。 今kim 謂vị 雙song 非phi 是thị 真chân 法pháp 者giả 則tắc 同đồng 戲hí 論luận 即tức 成thành 斷đoạn 也dã 。

戲hí 論luận 非phi 真chân 而nhi 謂vị 為vi 真chân 者giả 理lý 無vô 有hữu 真chân 故cố 是thị 常thường 也dã 。

妄vọng 情tình 倒đảo 境cảnh 故cố 非phi 真chân 理lý 強cường/cưỡng 執chấp 為vi 真chân 即tức 墮đọa 常thường 也dã 初sơ 二nhị 常thường 過quá 在tại 先tiên 後hậu 二nhị 斷đoạn 過quá 居cư 首thủ 但đãn 隨tùy 文văn 便tiện 耳nhĩ 。

第đệ 二nhị 依y 他tha 起khởi 中trung 若nhược 執chấp 有hữu 者giả 亦diệc 有hữu 二nhị 失thất 一nhất 常thường 過quá 謂vị 已dĩ 有hữu 體thể 不bất 藉tạ 緣duyên 故cố 無vô 緣duyên 有hữu 法pháp 即tức 是thị 常thường 也dã 又hựu 由do 執chấp 有hữu 即tức 不bất 藉tạ 緣duyên 不bất 藉tạ 緣duyên 故cố 不bất 得đắc 有hữu 法pháp 即tức 是thị 斷đoạn 也dã 。

依y 他tha 無vô 性tánh 由do 從tùng 緣duyên 生sanh 從tùng 緣duyên 生sanh 法pháp 即tức 無vô 自tự 性tánh 若nhược 執chấp 有hữu 者giả 則tắc 成thành 二nhị 過quá 。

問vấn 若nhược 說thuyết 依y 他tha 性tánh 是thị 有hữu 義nghĩa 便tiện 有hữu 失thất 者giả 何hà 故cố 攝nhiếp 論luận 等đẳng 中trung 說thuyết 依y 他tha 性tánh 以dĩ 為vi 有hữu 耶da 。

攝nhiếp 論luận 等đẳng 廣quảng 說thuyết 依y 他tha 是thị 有hữu 。 豈khởi 是thị 過quá 耶da 。

答đáp 聖thánh 說thuyết 依y 他tha 以dĩ 為vi 有hữu 者giả 。 此thử 即tức 不bất 異dị 空không 之chi 有hữu 何hà 以dĩ 故cố 以dĩ 從tùng 眾chúng 緣duyên 無vô 體thể 性tánh 故cố 。 一nhất 一nhất 緣duyên 中trung 無vô 作tác 者giả 故cố 。 由do 緣duyên 無vô 作tác 方phương 得đắc 緣duyên 起khởi 是thị 即tức 非phi 有hữu 之chi 有hữu 名danh 依y 他tha 有hữu 是thị 即tức 聖thánh 者giả 不bất 動động 真chân 際tế 。 建kiến 立lập 諸chư 法pháp 。

聖thánh 說thuyết 有hữu 者giả 約ước 彼bỉ 幻huyễn 有hữu 從tùng 緣duyên 無vô 性tánh 如như 幻huyễn 化hóa 人nhân 非phi 無vô 幻huyễn 化hóa 人nhân 幻huyễn 化hóa 人nhân 非phi 真chân 故cố 云vân 幻huyễn 有hữu 以dĩ 不bất 有hữu 之chi 有hữu 方phương 為vi 幻huyễn 有hữu 何hà 以dĩ 故cố 徵trưng 出xuất 所sở 以dĩ 從tùng 緣duyên 無vô 體thể 故cố 要yếu 在tại 緣duyên 中trung 方phương 顯hiển 空không 理lý 是thị 故cố 即tức 空không 之chi 有hữu 方phương 為vi 具cụ 德đức 之chi 有hữu 是thị 則tắc 下hạ 結kết 聖thánh 說thuyết 為vi 有hữu 也dã 。

若nhược 謂vị 依y 他tha 如như 言ngôn 有hữu 者giả 即tức 緣duyên 起khởi 有hữu 性tánh 緣duyên 若nhược 有hữu 性tánh 即tức 不bất 相tương 藉tạ 不bất 相tương 藉tạ 故cố 即tức 壞hoại 依y 他tha 壞hoại 依y 他tha 者giả 良lương 由do 執chấp 有hữu 。

如như 言ngôn 有hữu 者giả 情tình 謂vị 之chi 有hữu 則tắc 壞hoại 緣duyên 生sanh 以dĩ 從tùng 緣duyên 生sanh 必tất 無vô 自tự 性tánh 猶do 如như 幻huyễn 事sự 。 不bất 可khả 言ngôn 有hữu 若nhược 言ngôn 有hữu 者giả 。 則tắc 不bất 從tùng 緣duyên 不bất 從tùng 緣duyên 故cố 則tắc 非phi 緣duyên 起khởi 之chi 法pháp 。 也dã 壞hoại 緣duyên 起khởi 者giả 良lương 由do 定định 執chấp 為vi 有hữu 。

是thị 故cố 汝nhữ 意ý 恐khủng 墮đọa 空không 斷đoạn 勵lệ 力lực 立lập 有hữu 不bất 謂vị 不bất 達đạt 緣duyên 所sở 起khởi 法pháp 無vô 自tự 性tánh 故cố 。 即tức 壞hoại 緣duyên 起khởi 便tiện 墮đọa 空không 無vô 斷đoạn 依y 他tha 故cố 也dã 。

以dĩ 相tương/tướng 宗tông 說thuyết 此thử 緣duyên 生sanh 決quyết 定định 不bất 空không 若nhược 此thử 亦diệc 破phá 則tắc 是thị 斷đoạn 滅diệt 惡ác 趣thú 空không 攝nhiếp 非phi 正Chánh 法Pháp 故cố 猛mãnh 意ý 立lập 有hữu 非phi 謂vị 不bất 達đạt 緣duyên 起khởi 無vô 性tánh 即tức 壞hoại 緣duyên 生sanh 便tiện 墮đọa 空không 見kiến 失thất 依y 他tha 法pháp 。

二nhị 若nhược 執chấp 無vô 者giả 亦diệc 有hữu 二nhị 失thất 若nhược 謂vị 依y 他tha 是thị 無vô 法pháp 者giả 即tức 緣duyên 無vô 所sở 起khởi 無vô 所sở 起khởi 。 故cố 不bất 得đắc 有hữu 法pháp 即tức 是thị 斷đoạn 也dã 。

執chấp 無vô 同đồng 前tiền 二nhị 失thất 先tiên 舉cử 斷đoạn 過quá 依y 他tha 若nhược 無vô 應ưng 非phi 緣duyên 生sanh 如như 免miễn 角giác 等đẳng 緣duyên 起khởi 即tức 滅diệt 不bất 得đắc 有hữu 者giả 即tức 成thành 斷đoạn 見kiến 。

問vấn 若nhược 說thuyết 緣duyên 生sanh 為vi 空không 無vô 故cố 即tức 墮đọa 斷đoạn 者giả 何hà 故cố 中trung 論luận 等đẳng 內nội 廣quảng 說thuyết 緣duyên 生sanh 為vi 畢tất 竟cánh 空không 耶da 。

中trung 論luận 等đẳng 下hạ 以dĩ 三tam 論luận 宗tông 立lập 難nạn/nan 若nhược 此thử 不bất 破phá 不bất 已dĩ 故cố 理lý 非phi 盡tận 故cố 。

答đáp 聖thánh 說thuyết 緣duyên 生sanh 以dĩ 為vi 空không 者giả 此thử 即tức 不bất 異dị 有hữu 之chi 空không 也dã 何hà 以dĩ 故cố 以dĩ 法pháp 從tùng 緣duyên 生sanh 方phương 說thuyết 無vô 性tánh 是thị 故cố 緣duyên 生sanh 有hữu 者giả 方phương 得đắc 為vi 空không 若nhược 不bất 爾nhĩ 者giả 。 無vô 緣duyên 生sanh 因nhân 以dĩ 何hà 所sở 以dĩ 而nhi 得đắc 言ngôn 空không 是thị 故cố 不bất 異dị 有hữu 之chi 空không 名danh 緣duyên 生sanh 空không 此thử 即tức 聖thánh 者giả 不bất 動động 緣duyên 生sanh 說thuyết 實thật 相tướng 法Pháp 也dã 。

圭# 峯phong 云vân 以dĩ 諸chư 法pháp 無vô 性tánh 。 即tức 名danh 真chân 理lý 如như 幻huyễn 華hoa 無vô 體thể 即tức 名danh 太thái 虗hư 聖thánh 說thuyết 空không 者giả 由do 從tùng 緣duyên 生sanh 所sở 以dĩ 無vô 性tánh 是thị 故cố 緣duyên 生sanh 無vô 性tánh 是thị 空không 所sở 以dĩ 既ký 是thị 從tùng 緣duyên 生sanh 法pháp 無vô 性tánh 故cố 空không 故cố 曰viết 真chân 空không 不bất 待đãi 壞hoại 彼bỉ 差sai 別biệt 法pháp 體thể 然nhiên 後hậu 方phương 空không 是thị 故cố 其kỳ 空không 未vị 常thường 不bất 有hữu 。 即tức 有hữu 以dĩ 辨biện 於ư 空không 。

若nhược 謂vị 緣duyên 生sanh 如như 言ngôn 空không 者giả 即tức 無vô 緣duyên 生sanh 緣duyên 生sanh 無vô 故cố 即tức 無vô 空không 理lý 無vô 空không 理lý 者giả 良lương 由do 執chấp 空không 。

如như 情tình 執chấp 所sở 謂vị 之chi 空không 非phi 是thị 對đối 妙diệu 有hữu 之chi 真chân 空không 乃nãi 是thị 真chân 空không 所sở 破phá 之chi 病bệnh 。

是thị 故cố 汝nhữ 意ý 恐khủng 墮đọa 有hữu 見kiến 猶do 勵lệ 立lập 空không 不bất 謂vị 不bất 達đạt 無vô 性tánh 緣duyên 生sanh 故cố 即tức 失thất 性tánh 空không 失thất 性tánh 空không 故cố 還hoàn 墮đọa 情tình 中trung 惡ác 趣thú 空không 也dã 。

以dĩ 空không 宗tông 所sở 立lập 從tùng 緣duyên 生sanh 法pháp 決quyết 無vô 自tự 性tánh 汰# 法Pháp 師sư 本bổn 無vô 論luận 云vân 非phi 有hữu 有hữu 即tức 無vô 非phi 無vô 無vô 即tức 無vô 故cố 曰viết 真chân 空không 彼bỉ 謂vị 真Chân 諦Đế 一nhất 向hướng 無vô 物vật 為vi 真chân 空không 此thử 但đãn 有hữu 二nhị 論luận □# 分phần/phân 空không 義nghĩa 。

問vấn 若nhược 由do 依y 他tha 有hữu 二nhị 義nghĩa 故cố 是thị 故cố 前tiền 代đại 諸chư 論luận 師sư 各các 述thuật 一nhất 義nghĩa 融dung 攝nhiếp 依y 他tha 不bất 相tương 違vi 者giả 何hà 故cố 後hậu 代đại 論luận 師sư 如như 清thanh 辨biện 等đẳng 各các 執chấp 一nhất 義nghĩa 互hỗ 相tương 破phá 耶da 。

前tiền 代đại 則tắc 彌Di 勒Lặc 無vô 著trước 文Văn 殊Thù 龍long 樹thụ 後hậu 代đại 則tắc 清thanh 目mục 清thanh 辨biện 護hộ 法Pháp 難Nan 陀Đà 。

答đáp 此thử 乃nãi 相tương/tướng 成thành 非phi 相tướng 破phá 也dã 。

聖thánh 意ý 為vi 立lập 有hữu 故cố 勵lệ 力lực 破phá 空không 為vi 立lập 空không 故cố 猛mãnh 意ý 破phá 有hữu 是thị 故cố 相tương 破phá 則tắc 相tương/tướng 成thành 也dã 。

何hà 者giả 為vi 末mạt 代đại 有hữu 情tình 根căn 機cơ 漸tiệm 鈍độn 聞văn 說thuyết 依y 他tha 是thị 其kỳ 有hữu 義nghĩa 不bất 達đạt 彼bỉ 是thị 不bất 異dị 空không 之chi 有hữu 故cố 即tức 執chấp 以dĩ 為vi 如như 謂vị 之chi 有hữu 也dã 是thị 故cố 清thanh 辨biện 等đẳng 破phá 依y 他tha 有hữu 令linh 至chí 於ư 無vô 至chí 畢tất 竟cánh 無vô 方phương 乃nãi 得đắc 彼bỉ 依y 他tha 之chi 有hữu 若nhược 不bất 至chí 此thử 徹triệt 底để 性tánh 空không 即tức 不bất 得đắc 成thành 依y 他tha 之chi 有hữu 是thị 故cố 為vi 成thành 有hữu 故cố 破phá 於ư 有hữu 也dã 。

然nhiên 真chân 空không 幻huyễn 有hữu 各các 有hữu 二nhị 義nghĩa 真chân 空không 二nhị 義nghĩa 即tức 空không 與dữ 非phi 空không 幻huyễn 有hữu 二nhị 義nghĩa 即tức 有hữu 與dữ 非phi 有hữu 謂vị 不bất 異dị 有hữu 之chi 空không 成thành 真chân 空không 真chân 空không 者giả 由do 無vô 性tánh 故cố 空không 是thị 空không 義nghĩa 緣duyên 生sanh 故cố 空không 是thị 空không 之chi 所sở 以dĩ 即tức 是thị 因nhân 緣duyên 何hà 以dĩ 無vô 性tánh 得đắc 成thành 空không 義nghĩa 由do 從tùng 緣duyên 生sanh 所sở 以dĩ 無vô 性tánh 是thị 故cố 緣duyên 生sanh 無vô 性tánh 是thị 空không 之chi 所sở 以dĩ 既ký 是thị 從tùng 緣duyên 生sanh 法pháp 無vô 性tánh 故cố 空không 故cố 曰viết 真chân 空không 清thanh 辦biện 等đẳng 為vi 成thành 有hữu 故cố 破phá 於ư 有hữu 也dã 。

又hựu 彼bỉ 有hữu 情tình 。 聞văn 說thuyết 依y 他tha 畢tất 竟cánh 性tánh 空không 不bất 達đạt 彼bỉ 是thị 不bất 異dị 有hữu 之chi 空không 故cố 即tức 執chấp 以dĩ 為vi 如như 謂vị 之chi 空không 是thị 故cố 護hộ 法Pháp 等đẳng 破phá 彼bỉ 謂vị 空không 以dĩ 存tồn 幻huyễn 有hữu 幻huyễn 有hữu 立lập 故cố 方phương 乃nãi 得đắc 彼bỉ 不bất 異dị 有hữu 之chi 空không 以dĩ 若nhược 有hữu 滅diệt 非phi 真chân 空không 是thị 故cố 為vi 成thành 空không 故cố 破phá 於ư 空không 也dã 。

謂vị 不bất 異dị 空không 之chi 有hữu 成thành 幻huyễn 有hữu 幻huyễn 有hữu 者giả 由do 緣duyên 生sanh 故cố 有hữu 是thị 有hữu 義nghĩa 無vô 性tánh 故cố 有hữu 是thị 有hữu 之chi 所sở 以dĩ 何hà 以dĩ 緣duyên 生sanh 得đắc 為vi 有hữu 義nghĩa 特đặc 由do 無vô 定định 性tánh 故cố 方phương 始thỉ 從tùng 緣duyên 而nhi 成thành 幻huyễn 有hữu 是thị 故cố 無vô 性tánh 是thị 有hữu 之chi 所sở 以dĩ 既ký 是thị 從tùng 緣duyên 無vô 性tánh 之chi 有hữu 則tắc 此thử 有hữu 常thường 無vô 自tự 性tánh 故cố 。 護hộ 法Pháp 等đẳng 為vi 成thành 空không 故cố 破phá 於ư 空không 也dã 。

以dĩ 色sắc 即tức 是thị 空không 。 清thanh 辨biện 義nghĩa 立lập 空không 即tức 是thị 色sắc 。 護hộ 法Pháp 義nghĩa 存tồn 二nhị 義nghĩa 鎔dong 融dung 舉cử 體thể 全toàn 攝nhiếp 若nhược 無vô 後hậu 代đại 論luận 師sư 以dĩ 二nhị 理lý 交giao 徹triệt 全toàn 體thể 相tướng 奪đoạt 無vô 由do 得đắc 顯hiển 甚thậm 深thâm 緣duyên 起khởi 依y 他tha 性tánh 法pháp 是thị 故cố 相tương 破phá 反phản 相tương 成thành 也dã 。

即tức 色sắc 之chi 空không 為vi 真chân 空không 即tức 空không 之chi 色sắc 為vi 妙diệu 色sắc 是thị 則tắc 非phi 有hữu 之chi 有hữu 非phi 空không 之chi 空không 為vi 具cụ 德đức 之chi 空không 有hữu 也dã 非phi 直trực 二nhị 說thuyết 互hỗ 不bất 相tương 違vi 亦diệc 乃nãi 二nhị 義nghĩa 相tương/tướng 由do 全toàn 攝nhiếp 無vô 二nhị 圓viên 妙diệu 融dung 通thông 。 無vô 有hữu 異dị 相tướng 。

是thị 故cố 如như 情tình 執chấp 無vô 即tức 是thị 斷đoạn 過quá 又hựu 若nhược 說thuyết 無vô 法pháp 為vi 依y 他tha 者giả 無vô 法pháp 非phi 緣duyên 非phi 緣duyên 之chi 法pháp 即tức 墮đọa 常thường 也dã 。

是thị 故cố 下hạ 結kết 斷đoạn 也dã 又hựu 若nhược 下hạ 示thị 常thường 也dã 。

第đệ 三tam 亦diệc 有hữu 亦diệc 無vô 。 者giả 具cụ 上thượng 諸chư 失thất 可khả 以dĩ 准chuẩn 之chi 。

問vấn 若nhược 據cứ 上thượng 來lai 所sở 說thuyết 依y 他tha 起khởi 情tình 有hữu 無vô 偏thiên 取thủ 此thử 應ưng 不bất 可khả 雙song 取thủ 有hữu 無vô 應ưng 契khế 道Đạo 理lý 如như 何hà 亦diệc 有hữu 具cụ 上thượng 失thất 耶da 答đáp 依y 他tha 起khởi 性tánh 中trung 雖tuy 具cụ 彼bỉ 有hữu 無vô 之chi 理lý 然nhiên 全toàn 體thể 交giao 徹triệt 空không 有hữu 俱câu 融dung 而nhi 如như 所sở 計kế 亦diệc 有hữu 亦diệc 無vô 。 者giả 即tức 成thành 相tương 違vi 具cụ 上thượng 失thất 也dã 。

各các 取thủ 有hữu 無vô 此thử 屬thuộc 偏thiên 執chấp 今kim 雙song 取thủ 空không 有hữu 如như 何hà 亦diệc 具cụ 上thượng 失thất 耶da 答đáp 下hạ 依y 他tha 雖tuy 具cụ 有hữu 無vô 非phi 定định 性tánh 有hữu 無vô 是thị 故cố 二nhị 諦đế 俱câu 融dung 不bất 失thất 中trung 道đạo 而nhi 計kế 有hữu 無vô 成thành 其kỳ 過quá 失thất 依y 他tha 起khởi 性tánh 今kim 本bổn 情tình 字tự 誤ngộ 也dã 。

第đệ 四tứ 非phi 有hữu 非phi 無vô 。 者giả 戲hí 論luận 緣duyên 起khởi 亦diệc 非phi 理lý 也dã 何hà 者giả 以dĩ 其kỳ 執chấp 者giả 於ư 有hữu 無vô 中trung 所sở 計kế 不bất 成thành 故cố 即tức 以dĩ 情tình 謂vị 非phi 有hữu 非phi 無vô 。 為vi 道Đạo 理lý 也dã 此thử 既ký 非phi 理lý 亦diệc 具cụ 上thượng 失thất 思tư 以dĩ 准chuẩn 之chi 。

以dĩ 前tiền 兩lưỡng 亦diệc 成thành 失thất 情tình 立lập 雙song 非phi 為vi 是thị 此thử 亦diệc 戲hí 論luận 緣duyên 起khởi 俱câu 非phi 理lý 故cố 。

第đệ 三tam 遍biến 計kế 所sở 執chấp 。 性tánh 中trung 若nhược 計kế 所sở 執chấp 為vi 有hữu 者giả 有hữu 二nhị 過quá 失thất 謂vị 若nhược 所sở 執chấp 是thị 其kỳ 有hữu 者giả 聖thánh 智trí 所sở 照chiếu 理lý 應ưng 不bất 空không 即tức 是thị 常thường 也dã 若nhược 妄vọng 執chấp 遍biến 計kế 於ư 理lý 有hữu 者giả 即tức 失thất 情tình 有hữu 故cố 是thị 斷đoạn 過quá 也dã 。

徧biến 計kế 之chi 法pháp 妄vọng 情tình 謂vị 有hữu 道Đạo 理lý 是thị 無vô 今kim 言ngôn 有hữu 者giả 即tức 墮đọa 常thường 過quá 徧biến 計kế 於ư 理lý 實thật 有hữu 者giả 則tắc 非phi 情tình 有hữu 失thất 情tình 有hữu 者giả 即tức 墮đọa 斷đoạn 過quá 。

二nhị 若nhược 執chấp 遍biến 計kế 為vi 情tình 無vô 者giả 即tức 凡phàm 夫phu 迷mê 倒đảo 不bất 異dị 於ư 聖thánh 即tức 是thị 常thường 也dã 亦diệc 即tức 無vô 凡phàm 故cố 是thị 斷đoạn 也dã 又hựu 既ký 無vô 迷mê 亦diệc 即tức 無vô 悟ngộ 亦diệc 無vô 悟ngộ 故cố 即tức 無vô 聖thánh 人nhân 亦diệc 是thị 斷đoạn 也dã 。

定định 執chấp 無vô 者giả 聖thánh 人nhân 見kiến 空không 應ưng 是thị 迷mê 倒đảo 凡phàm 夫phu 妄vọng 見kiến 則tắc 同đồng 聖thánh 智trí 即tức 墮đọa 常thường 也dã 匪phỉ 唯duy 同đồng 聖thánh 亦diệc 即tức 無vô 凡phàm 又hựu 既ký 無vô 凡phàm 即tức 無vô 於ư 聖thánh 不bất 見kiến 空không 華hoa 誰thùy 是thị 病bệnh 眼nhãn 。

三tam 亦diệc 有hữu 亦diệc 無vô 。 者giả 性tánh 既ký 無vô 二nhị 而nhi 謂vị 有hữu 無vô 即tức 相tương 違vi 故cố 具cụ 上thượng 失thất 也dã 。

四tứ 非phi 有hữu 非phi 無vô 。 者giả 戲hí 論luận 遍biến 計kế 亦diệc 具cụ 上thượng 失thất 准chuẩn 以dĩ 知tri 之chi 第đệ 二nhị 執chấp 成thành 過quá 竟cánh 。

第đệ 二nhị 下hạ 結kết 。

第đệ 三tam 顯hiển 示thị 其kỳ 義nghĩa 。 者giả 真Chân 如Như 是thị 有hữu 義nghĩa 以dĩ 迷mê 悟ngộ 所sở 依y 故cố 又hựu 不bất 空không 義nghĩa 故cố 不bất 可khả 壞hoại 故cố 。 餘dư 如như 上thượng 說thuyết 。 又hựu 真Chân 如Như 是thị 空không 義nghĩa 以dĩ 離ly 相tương/tướng 故cố 隨tùy 緣duyên 故cố 對đối 染nhiễm 故cố 餘dư 亦diệc 如như 上thượng 又hựu 真Chân 如Như 是thị 亦diệc 有hữu 亦diệc 無vô 。 義nghĩa 以dĩ 具cụ 德đức 故cố 違vi 順thuận 自tự 在tại 故cố 鎔dong 融dung 故cố 又hựu 是thị 非phi 有hữu 非phi 無vô 。 義nghĩa 以dĩ 二nhị 不bất 二nhị 故cố 定định 取thủ 不bất 得đắc 故cố 餘dư 翻phiên 說thuyết 准chuẩn 上thượng 知tri 之chi 。

此thử 即tức 要yếu 問vấn 三tam 問vấn 中trung 二nhị 明minh 其kỳ 義nghĩa 初sơ 約ước 因nhân 明minh 後hậu 約ước 果quả 論luận 各các 有hữu 四tứ 義nghĩa 今kim 約ước 圓viên 成thành 依y 他tha 徧biến 計kế 三tam 性tánh 順thuận 顯hiển 真Chân 如Như 是thị 有hữu 義nghĩa 凡phàm 聖thánh 迷mê 悟ngộ 本bổn 故cố 如như 實thật 不bất 空không 以dĩ 有hữu 自tự 體thể 故cố 性tánh 恆hằng 不bất 變biến 故cố 空không 義nghĩa 謂vị 離ly 一nhất 切thiết 。 法pháp 差sai 別biệt 虗hư 妄vọng 相tương/tướng 故cố 隨tùy 緣duyên 無vô 自tự 性tánh 。 故cố 如như 摩ma 尼ni 珠châu 。 對đối 染nhiễm 不bất 染nhiễm 故cố 雙song 亦diệc 義nghĩa 具cụ 足túc 無vô 漏lậu 性tánh 功công 德đức 故cố 空không 有hữu 無vô 量lượng 故cố 二nhị 義nghĩa 鎔dong 融dung 故cố 兩lưỡng 非phi 義nghĩa 以dĩ 真chân 俗tục 雙song 泯mẫn 故cố 互hỗ 奪đoạt 兩lưỡng 亡vong 故cố 餘dư 翻phiên 准chuẩn 上thượng 者giả 如như 前tiền 護hộ 分phân 別biệt 處xứ 說thuyết 。

二nhị 依y 他tha 是thị 有hữu 義nghĩa 緣duyên 成thành 故cố 無vô 性tánh 故cố 餘dư 准chuẩn 前tiền 知tri 依y 他tha 是thị 無vô 義nghĩa 以dĩ 緣duyên 生sanh 無vô 性tánh 故cố 亦diệc 准chuẩn 前tiền 知tri 依y 他tha 是thị 亦diệc 有hữu 亦diệc 無vô 。 義nghĩa 以dĩ 緣duyên 成thành 無vô 性tánh 故cố 准chuẩn 前tiền 依y 他tha 是thị 非phi 有hữu 非phi 無vô 。 義nghĩa 以dĩ 二nhị 不bất 二nhị 故cố 隨tùy 取thủ 一nhất 不bất 得đắc 故cố 准chuẩn 前tiền 。

以dĩ 緣duyên 起khởi 法pháp 有hữu 四tứ 義nghĩa 一nhất 緣duyên 生sanh 故cố 有hữu 二nhị 緣duyên 生sanh 故cố 空không 三tam 無vô 性tánh 故cố 有hữu 四tứ 無vô 性tánh 故cố 空không 。

三tam 遍biến 計kế 是thị 有hữu 約ước 情tình 故cố 遍biến 計kế 是thị 無vô 約ước 理lý 故cố 遍biến 計kế 是thị 亦diệc 有hữu 亦diệc 無vô 。 由do 是thị 所sở 執chấp 故cố 是thị 徧biến 計kế 非phi 有hữu 非phi 無vô 。 由do 是thị 所sở 執chấp 故cố 餘dư 准chuẩn 前tiền 思tư 之chi 上thượng 來lai 明minh 三tam 性tánh 竟cánh 。

良lương 由do 倒đảo 心tâm 妄vọng 境cảnh 情tình 有hữu 理lý 無vô 故cố 上thượng 來lai 下hạ 結kết 別biệt 明minh 竟cánh 。

第đệ 二nhị 總tổng 說thuyết 者giả 三tam 性tánh 一nhất 際tế 舉cử 一nhất 全toàn 収thâu 真chân 妄vọng 互hỗ 融dung 。 性tánh 無vô 障chướng 礙ngại 。

然nhiên 此thử 三tam 性tánh 非phi 空không 非phi 色sắc 能năng 空không 能năng 色sắc 如như 摩ma 尼ni 珠châu 。 隨tùy 方phương 各các 現hiện 。 故cố 得đắc 幻huyễn 色sắc 存tồn 亡vong 無vô 礙ngại 真chân 空không 隱ẩn 顯hiển 自tự 在tại 為vi 圓viên 通thông 無vô 礙ngại 之chi 法Pháp 也dã 。

如như 攝nhiếp 論luận 婆Bà 羅La 門Môn 問vấn 經kinh 中trung 言ngôn 世Thế 尊Tôn 依y 何hà 義nghĩa 說thuyết 如như 是thị 言ngôn 。 如Như 來Lai 不bất 見kiến 生sanh 死tử 。 不bất 見kiến 涅Niết 槃Bàn 。 於ư 依y 他tha 中trung 分phân 別biệt 性tánh 及cập 真chân 實thật 性tánh 生sanh 死tử 為vi 涅Niết 槃Bàn 依y 無vô 差sai 別biệt 義nghĩa 何hà 以dĩ 故cố 此thử 依y 他tha 性tánh 由do 分phân 別biệt 一nhất 分phần/phân 成thành 生sanh 死tử 由do 真chân 實thật 一nhất 分phần/phân 成thành 涅Niết 槃Bàn 。

要yếu 問vấn 明minh 三tam 性tánh 異dị 相tướng 則tắc 為vi 大đại 軌quỹ 初sơ 引dẫn 毗tỳ 佛Phật 略lược 經kinh 明minh 有hữu 三tam 性tánh 二nhị 引dẫn 婆Bà 羅La 門Môn 問vấn 經kinh 證chứng 有hữu 三tam 性tánh 三tam 引dẫn 阿a 毗tỳ 達đạt 摩ma 修tu 多đa 羅la 證chứng 有hữu 三tam 性tánh 四tứ 復phục 次thứ 有hữu 處xử 世thế 尊tôn 說thuyết 等đẳng 引dẫn 常thường 無vô 常thường 等đẳng 三tam 法pháp 聖thánh 教giáo 證chứng 有hữu 三tam 性tánh 今kim 引dẫn 二nhị 經kinh 用dụng 證chứng 三tam 性tánh 。

釋thích 曰viết 依y 他tha 性tánh 非phi 生sanh 死tử 由do 此thử 性tánh 因nhân 真chân 實thật 成thành 涅Niết 槃Bàn 故cố 此thử 性tánh 非phi 涅Niết 槃Bàn 何hà 以dĩ 故cố 此thử 性tánh 由do 分phân 別biệt 一nhất 分phần/phân 他tha 是thị 生sanh 死tử 是thị 故cố 不bất 可khả 。 定định 說thuyết 一nhất 分phần/phân 若nhược 見kiến 一nhất 分phần/phân 餘dư 分phần/phân 性tánh 不bất 異dị 是thị 故cố 不bất 見kiến 。 生sanh 死tử 亦diệc 不bất 見kiến 涅Niết 槃Bàn 。 由do 此thử 意ý 故cố 。 如Như 來Lai 答đáp 婆Bà 羅La 門Môn 如như 此thử 。

三tam 性tánh 中trung 多đa 就tựu 依y 他tha 性tánh 說thuyết 以dĩ 顯hiển 諸chư 宗tông 立lập 義nghĩa 不bất 同đồng 諸chư 教giáo 淺thiển 深thâm 逈huýnh 異dị 此thử 論luận 乃nãi 天thiên 親thân 所sở 造tạo 以dĩ 依y 他tha 性tánh 非phi 生sanh 死tử 非phi 涅Niết 槃Bàn 若nhược 說thuyết 一nhất 分phần/phân 餘dư 義nghĩa 不bất 少thiểu 故cố 云vân 不bất 見kiến 生sanh 死tử 。 不bất 見kiến 涅Niết 槃Bàn 也dã 。

又hựu 云vân 阿a 毗tỳ 達đạt 摩ma 修Tu 多Đa 羅La 中trung 。 世Thế 尊Tôn 說thuyết 法Pháp 。 有hữu 三tam 種chủng 一nhất 染nhiễm 污ô 分phần/phân 二nhị 清thanh 淨tịnh 分phần/phân 三tam 染nhiễm 污ô 清thanh 淨tịnh 分phần/phân 依y 何hà 義nghĩa 說thuyết 此thử 三tam 分phần/phân 於ư 依y 他tha 性tánh 中trung 分phân 別biệt 性tánh 為vi 染nhiễm 污ô 分phần/phân 真chân 實thật 性tánh 為vi 清thanh 淨tịnh 分phần/phân 依y 他tha 性tánh 為vi 染nhiễm 污ô 清thanh 淨tịnh 分phần/phân 依y 此thử 義nghĩa 說thuyết 三tam 分phần/phân 。

阿a 毗tỳ 名danh 對đối 達đạt 摩ma 名danh 法pháp 修tu 多đa 羅la 名danh 經kinh 為vi 對đối 法pháp 經kinh 此thử 通thông 指chỉ 大Đại 乘Thừa 經Kinh 也dã 一nhất 染nhiễm 污ô 即tức 徧biến 計kế 性tánh 二nhị 清thanh 淨tịnh 即tức 圓viên 成thành 性tánh 二nhị 染nhiễm 污ô 清thanh 淨tịnh 即tức 依y 他tha 性tánh 就tựu 依y 他tha 義nghĩa 說thuyết 三tam 分phần/phân 也dã 。

釋thích 曰viết 阿a 毗tỳ 達đạt 摩ma 修Tu 多Đa 羅La 中trung 。 說thuyết 分phân 別biệt 性tánh 以dĩ 煩phiền 惱não 為vi 性tánh 真chân 實thật 性tánh 以dĩ 清thanh 淨tịnh 分phân 為vi 性tánh 依y 他tha 性tánh 由do 具cụ 兩lưỡng 分phần/phân 以dĩ 二nhị 性tánh 為vi 性tánh 故cố 說thuyết 法Pháp 有hữu 三tam 種chủng 一nhất 煩phiền 惱não 為vi 分phần/phân 二nhị 清thanh 淨tịnh 為vi 分phần/phân 三tam 二nhị 法pháp 為vi 分phần/phân 依y 此thử 義nghĩa 故cố 作tác 此thử 說thuyết 。

即tức 天thiên 親thân 論luận 釋thích 分phân 別biệt 性tánh 即tức 徧biến 計kế 性tánh 由do 彼bỉ 彼bỉ 徧biến 計kế 徧biến 計kế 種chủng 種chủng 物vật 無vô 始thỉ 以dĩ 來lai 。 虗hư 妄vọng 熏huân 習tập 執chấp 種chủng 種chủng 物vật 定định 為vi 實thật 有hữu 故cố 真chân 實thật 性tánh 即tức 圓viên 成thành 性tánh 圓viên 成thành 實thật 於ư 彼bỉ 常thường 遠viễn 離ly 前tiền 性tánh 圓viên 滿mãn 成thành 就tựu 。 諸chư 法pháp 實thật 性tánh 。 名danh 圓viên 成thành 實thật 顯hiển 此thử 徧biến 常thường 體thể 非phi 虗hư 謬mậu 依y 他tha 性tánh 依y 他tha 起khởi 自tự 性tánh 。 分phân 別biệt 緣duyên 所sở 生sanh 依y 他tha 眾chúng 緣duyên 而nhi 得đắc 起khởi 故cố 淨tịnh 分phần/phân 依y 他tha 同đồng 圓viên 成thành 故cố 染nhiễm 分phần/phân 依y 他tha 同đồng 徧biến 計kế 故cố 皆giai 名danh 分phân 別biệt 能năng 緣duyên 慮lự 故cố 染nhiễm 淨tịnh 依y 他tha 皆giai 此thử 攝nhiếp 故cố 。

此thử 上thượng 論luận 文văn 又hựu 明minh 真chân 該cai 妄vọng 末mạt 無vô 不bất 稱xưng 真chân 妄vọng 徹triệt 真chân 源nguyên 體thể 無vô 不bất 寂tịch 真chân 妄vọng 交giao 徹triệt 二nhị 分phần 雙song 融dung 無vô 礙ngại 全toàn 攝nhiếp 思tư 之chi 可khả 見kiến 。

前tiền 標tiêu 三tam 性tánh 一nhất 際tế 真chân 妄vọng 互hỗ 融dung 後hậu 結kết 真chân 該cai 妄vọng 末mạt 妄vọng 徹triệt 真chân 源nguyên 前tiền 後hậu 一nhất 際tế 要yếu 問vấn 云vân 此thử 文văn 在tại 三tam 乘thừa 亦diệc 通thông 一Nhất 乘Thừa 用dụng 何hà 以dĩ 故cố 由do 此thử 法Pháp 門môn 應ưng 法Pháp 界Giới 性tánh 無vô 邊biên 用dụng 故cố 探thám 玄huyền 云vân 約ước 雙song 融dung 者giả 二nhị 有hữu 三tam 無vô 圓viên 融dung 無vô 礙ngại 二nhị 相tương/tướng 絕tuyệt 故cố 俱câu 離ly 也dã 。

緣duyên 起khởi 因nhân 門môn 六lục 義nghĩa 法pháp 第đệ 二nhị 。

將tương 釋thích 此thử 義nghĩa 六lục 門môn 分phân 別biệt 一nhất 釋thích 相tương/tướng 二nhị 建kiến 立lập 三tam 句cú 數số 四tứ 開khai 合hợp 五ngũ 融dung 攝nhiếp 六lục 約ước 教giáo 。

一nhất 切thiết 因nhân 有hữu 六lục 種chủng 義nghĩa 具cụ 六lục 義nghĩa 故cố 方phương 成thành 緣duyên 起khởi 法pháp 欲dục 釋thích 此thử 義nghĩa 先tiên 立lập 六lục 門môn 。

第đệ 一nhất 門môn 中trung 有hữu 二nhị 初sơ 列liệt 名danh 次thứ 釋thích 相tương/tướng 。

初sơ 列liệt 名danh 者giả 謂vị 一nhất 切thiết 因nhân 皆giai 有hữu 六lục 義nghĩa 一nhất 空không 有hữu 力lực 不bất 待đãi 緣duyên 二nhị 空không 有hữu 力lực 待đãi 緣duyên 三tam 空không 無vô 力lực 待đãi 緣duyên 四tứ 有hữu 有hữu 力lực 不bất 待đãi 緣duyên 五ngũ 有hữu 有hữu 力lực 待đãi 緣duyên 六lục 有hữu 無vô 力lực 待đãi 緣duyên 。

唯duy 因nhân 得đắc 有hữu 六lục 義nghĩa 果quả 中trung 唯duy 空không 有hữu 二nhị 義nghĩa 故cố 云vân 因nhân 門môn 六lục 義nghĩa 法pháp 以dĩ 有hữu 力lực 無vô 力lực 。 待đãi 緣duyên 不bất 待đãi 緣duyên 分phần/phân 異dị 。

二nhị 釋thích 相tương/tướng 者giả 初sơ 者giả 是thị 剎sát 那na 滅diệt 義nghĩa 何hà 以dĩ 故cố 由do 剎sát 那na 滅diệt 故cố 即tức 顯hiển 無vô 自tự 性tánh 是thị 空không 也dã 由do 此thử 滅diệt 故cố 果quả 法pháp 得đắc 生sanh 是thị 有hữu 力lực 也dã 然nhiên 是thị 謝tạ 滅diệt 非phi 由do 緣duyên 力lực 故cố 云vân 不bất 待đãi 緣duyên 也dã 。

言ngôn 剎sát 那na 滅diệt 者giả 搜sưu 玄huyền 云vân 一nhất 念niệm 念niệm 滅diệt 此thử 滅diệt 是thị 空không 有hữu 力lực 不bất 待đãi 外ngoại 緣duyên 所sở 以dĩ 有hữu 力lực 不bất 待đãi 緣duyên 為vi 同đồng 體thể 未vị 對đối 緣duyên 事sự 自tự 遷thiên 動động 故cố 。

二nhị 者giả 是thị 俱câu 有hữu 義nghĩa 何hà 以dĩ 故cố 由do 俱câu 故cố 方phương 有hữu 即tức 顯hiển 是thị 不bất 有hữu 是thị 空không 義nghĩa 也dã 俱câu 故cố 能năng 成thành 有hữu 是thị 有hữu 力lực 也dã 俱câu 故cố 非phi 孤cô 是thị 待đãi 緣duyên 也dã 。

是thị 俱câu 有hữu 力lực 故cố 所sở 以dĩ 知tri 者giả 。 為vi 得đắc 外ngoại 緣duyên 唯duy 顯hiển 體thể 空không 俱câu 成thành 用dụng 力lực 有hữu 力lực 待đãi 緣duyên 非phi 孤cô 起khởi 也dã 。

三tam 者giả 是thị 待đãi 眾chúng 緣duyên 義nghĩa 何hà 以dĩ 故cố 由do 無vô 自tự 性tánh 故cố 。 是thị 空không 也dã 因nhân 不bất 生sanh 緣duyên 不bất 生sanh 故cố 是thị 無vô 力lực 也dã 即tức 由do 此thử 義nghĩa 故cố 。 是thị 待đãi 緣duyên 也dã 。

觀quán 因nhân 緣duyên 是thị 空không 無vô 力lực 待đãi 緣duyên 所sở 以dĩ 知tri 者giả 。 為vi 得đắc 外ngoại 緣duyên 唯duy 顯hiển 親thân 因nhân 非phi 有hữu 無vô 力lực 能năng 生sanh 果quả 也dã 要yếu 問vấn 云vân 經Kinh 云vân 因nhân 因nhân 亦diệc 因nhân 因nhân 果quả 果quả 亦diệc 果quả 果quả 者giả 簡giản 別biệt 因nhân 果quả 親thân 疏sớ/sơ 有hữu 無vô 力lực 用dụng 分phân 齊tề 初sơ 因nhân 者giả 親thân 因nhân 也dã 後hậu 因nhân 者giả 緣duyên 因nhân 也dã 亦diệc 因nhân 因nhân 者giả 二nhị 因nhân 相tương/tướng 由do 也dã 因nhân 不bất 生sanh 緣duyên 不bất 生sanh 故cố 章chương 多đa 不bất 字tự 。

四tứ 者giả 決quyết 定định 義nghĩa 何hà 以dĩ 故cố 由do 自tự 類loại 不bất 改cải 故cố 是thị 有hữu 義nghĩa 能năng 自tự 不bất 改cải 而nhi 生sanh 果quả 故cố 是thị 有hữu 力lực 義nghĩa 然nhiên 此thử 不bất 改cải 非phi 由do 緣duyên 力lực 故cố 是thị 不bất 待đãi 緣duyên 義nghĩa 也dã 。

自tự 類loại 不bất 改cải 如như 糓cốc 不bất 生sanh 餘dư 果quả 所sở 以dĩ 知tri 者giả 。 以dĩ 外ngoại 緣duyên 未vị 至chí 性tánh 不bất 改cải 自tự 成thành 故cố 。

五ngũ 者giả 引dẫn 自tự 果quả 義nghĩa 何hà 以dĩ 故cố 由do 引dẫn 現hiện 自tự 果quả 是thị 有hữu 義nghĩa 雖tuy 待đãi 緣duyên 方phương 生sanh 然nhiên 不bất 生sanh 緣duyên 果quả 是thị 有hữu 力lực 義nghĩa 即tức 由do 此thử 故cố 是thị 待đãi 緣duyên 義nghĩa 也dã 。

如như 引dẫn 顯hiển 自tự 果quả 故cố 所sở 以dĩ 知tri 者giả 。 得đắc 外ngoại 緣duyên 時thời 唯duy 顯hiển 自tự 因nhân 得đắc 自tự 果quả 故cố 引dẫn 現hiện 自tự 果quả 是thị 有hữu 義nghĩa 章chương 多đa 力lực 字tự 。

六lục 者giả 是thị 恆hằng 隨tùy 轉chuyển 義nghĩa 何hà 以dĩ 故cố 由do 隨tùy 他tha 故cố 不bất 可khả 無vô 不bất 能năng 違vi 緣duyên 故cố 無vô 力lực 用dụng 即tức 由do 此thử 故cố 是thị 待đãi 緣duyên 也dã 。

剎sát 那na 轉chuyển 故cố 如như 根căn 損tổn 益ích 枝chi 等đẳng 同đồng 故cố 所sở 以dĩ 知tri 者giả 。 為vi 隨tùy 他tha 故cố 不bất 可khả 無vô 不bất 能năng 違vi 緣duyên 故cố 無vô 力lực 也dã 。

是thị 故cố 攝nhiếp 論luận 為vi 顯hiển 此thử 六lục 義nghĩa 而nhi 說thuyết 偈kệ 言ngôn 。 剎sát 那na 滅diệt 俱câu 有hữu 恆hằng 隨tùy 轉chuyển 應ưng 知tri 決quyết 定định 。 待đãi 眾chúng 緣duyên 唯duy 能năng 引dẫn 自tự 果quả 。

無vô 性tánh 攝nhiếp 論luận 即tức 無vô 性tánh 菩Bồ 薩Tát 所sở 造tạo 今kim 偈kệ 六lục 義nghĩa 與dữ 前tiền 列liệt 不bất 次thứ 章chương 就tựu 空không 有hữu 各các 二nhị 義nghĩa 釋thích 。

第đệ 二nhị 建kiến 立lập 者giả 。

問vấn 何hà 以dĩ 故cố 定định 說thuyết 六lục 義nghĩa 不bất 增tăng 至chí 七thất 不bất 減giảm 至chí 五ngũ 耶da 答đáp 為vi 正chánh 因nhân 對đối 緣duyên 唯duy 有hữu 三tam 義nghĩa 一nhất 因nhân 有hữu 力lực 不bất 待đãi 緣duyên 全toàn 體thể 生sanh 故cố 不bất 雜tạp 緣duyên 力lực 故cố 二nhị 因nhân 有hữu 力lực 待đãi 緣duyên 相tương/tướng 資tư 發phát 故cố 三tam 因nhân 無vô 力lực 待đãi 緣duyên 全toàn 不bất 作tác 故cố 因nhân 歸quy 緣duyên 故cố 又hựu 由do 上thượng 三tam 義nghĩa 因nhân 中trung 各các 有hữu 二nhị 義nghĩa 謂vị 空không 義nghĩa 有hữu 義nghĩa 二nhị 門môn 各các 三tam 合hợp 唯duy 有hữu 六lục 故cố 。 不bất 增tăng 減giảm 也dã 。

何hà 故cố 定định 六lục 義nghĩa 而nhi 無vô 增tăng 減giảm 。 耶da 答đáp 為vi 正chánh 因nhân 對đối 緣duyên 故cố 說thuyết 三tam 義nghĩa 因nhân 有hữu 三tam 種chủng 約ước 空không 有hữu 二nhị 門môn 各các 具cụ 三tam 義nghĩa 故cố 合hợp 為vi 六lục 但đãn 全toàn 體thể 能năng 生sanh 自tự 果quả 故cố 不bất 雜tạp 緣duyên 力lực 不bất 生sanh 水thủy 土thổ/độ 等đẳng 故cố 糓cốc 與dữ 水thủy 土thổ/độ 互hỗ 相tương 資tư 故cố 藉tạ 緣duyên 生sanh 故cố 因nhân 歸quy 緣duyên 故cố 章chương 錯thác 為vi 雜tạp 因nhân 二nhị 字tự 誤ngộ 矣hĩ 。

問vấn 何hà 故cố 不bất 立lập 第đệ 四tứ 句cú 無vô 力lực 不bất 待đãi 緣duyên 義nghĩa 耶da 答đáp 以dĩ 彼bỉ 非phi 是thị 因nhân 義nghĩa 故cố 不bất 立lập 思tư 之chi 可khả 見kiến 。

既ký 自tự 無vô 力lực 又hựu 不bất 假giả 緣duyên 即tức 非phi 因nhân 義nghĩa 今kim 約ước 親thân 因nhân 能năng 生sanh 自tự 果quả 故cố 不bất 立lập 也dã 。

問vấn 待đãi 緣duyên 者giả 待đãi 何hà 等đẳng 緣duyên 答đáp 待đãi 因nhân 事sự 之chi 外ngoại 增tăng 上thượng 等đẳng 三tam 緣duyên 不bất 取thủ 自tự 六lục 義nghĩa 更cánh 互hỗ 相tương 待đãi 耳nhĩ 。

但đãn 云vân 待đãi 緣duyên 待đãi 何hà 等đẳng 緣duyên 答đáp 待đãi 因nhân 事sự 之chi 外ngoại 增tăng 上thượng 等đẳng 三tam 緣duyên 因nhân 事sự 即tức 因nhân 緣duyên 也dã 此thử 果quả 上thượng 親thân 因nhân 故cố 親thân 辦biện 果quả 體thể 故cố 增tăng 上thượng 等đẳng 三tam 緣duyên 者giả 因nhân 緣duyên 雖tuy 能năng 親thân 辦biện 果quả 體thể 要yếu 待đãi 三tam 緣duyên 果quả 法pháp 得đắc 成thành 謂vị 等đẳng 無vô 間gian 緣duyên 。 所sở 緣duyên 緣duyên 增tăng 上thượng 緣duyên 要yếu 問vấn 云vân 未vị 知tri 待đãi 緣duyên 待đãi 何hà 緣duyên 答đáp 此thử 待đãi 爐lô 油du 水thủy 土thổ/độ 等đẳng 外ngoại 緣duyên 不bất 取thủ 因nhân 事sự 及cập 自tự 六lục 義nghĩa 也dã 揀giản 上thượng 因nhân 緣duyên 及cập 空không 有hữu 各các 三tam 義nghĩa 更cánh 互hỗ 相tương 待đãi 今kim 取thủ 增tăng 上thượng 等đẳng 也dã 。

問vấn 因nhân 望vọng 緣duyên 得đắc 有hữu 六lục 義nghĩa 未vị 知tri 緣duyên 對đối 因nhân 亦diệc 有hữu 六lục 義nghĩa 不bất 答đáp 此thử 有hữu 二nhị 義nghĩa 增tăng 上thượng 緣duyên 望vọng 自tự 增tăng 上thượng 果quả 得đắc 有hữu 六lục 義nghĩa 以dĩ 還hoàn 是thị 親thân 因nhân 攝nhiếp 故cố 望vọng 他tha 果quả 成thành 疎sơ 緣duyên 故cố 不bất 具cụ 六lục 親thân 因nhân 望vọng 他tha 亦diệc 爾nhĩ 。

因nhân 緣duyên 相tương/tướng 例lệ 問vấn 也dã 答đáp 中trung 有hữu 二nhị 義nghĩa 唯duy 許hứa 增tăng 上thượng 緣duyên 等đẳng 得đắc 有hữu 六lục 義nghĩa 今kim 增tăng 上thượng 緣duyên 望vọng 增tăng 上thượng 果quả 則tắc 為vi 親thân 因nhân 攝nhiếp 望vọng 等đẳng 流lưu 異dị 熟thục 離ly 繫hệ 士sĩ 用dụng 為vi 疎sơ 緣duyên 親thân 因nhân 望vọng 他tha 果quả 者giả 四Tứ 諦Đế 望vọng 聲Thanh 聞Văn 為vi 親thân 因nhân 望vọng 緣Duyên 覺Giác 還hoàn 成thành 疎sơ 緣duyên 亦diệc 不bất 具cụ 六lục 。

問vấn 果quả 中trung 有hữu 六lục 義nghĩa 不bất 答đáp 果quả 中trung 唯duy 有hữu 空không 有hữu 二nhị 義nghĩa 謂vị 從tùng 他tha 生sanh 無vô 體thể 性tánh 故cố 。 是thị 空không 義nghĩa 酬thù 因nhân 有hữu 故cố 是thị 有hữu 義nghĩa 若nhược 約ước 互hỗ 為vi 因nhân 果quả 義nghĩa 說thuyết 即tức 此thử 一nhất 法pháp 為vi 他tha 因nhân 時thời 具cụ 斯tư 六lục 義nghĩa 與dữ 他tha 作tác 果quả 時thời 即tức 唯duy 有hữu 二nhị 義nghĩa 是thị 故cố 六lục 義nghĩa 唯duy 在tại 因nhân 中trung 。

因nhân 果quả 相tương/tướng 例lệ 問vấn 也dã 答đáp 中trung 果quả 無vô 六lục 義nghĩa 還hoàn 作tác 因nhân 時thời 得đắc 具cụ 六lục 義nghĩa 攝nhiếp 論luận 云vân 阿a 賴lại 耶da 識thức 。 與dữ 彼bỉ 雜tạp 染nhiễm 諸chư 法pháp 同đồng 時thời 更cánh 互hỗ 為vi 因nhân 云vân 何hà 可khả 見kiến 譬thí 如như 明minh 燈đăng 。 燄diệm 炷chú 生sanh 燒thiêu 同đồng 時thời 更cánh 互hỗ 又hựu 如như 束thúc 蘆lô 互hỗ 相tương 依y 持trì 釋thích 曰viết 譬thí 如như 明minh 燈đăng 。 於ư 一nhất 時thời 間gian 。 燈đăng 炷chú 燄diệm 生sanh 燄diệm 燒thiêu 炷chú 互hỗ 為vi 因nhân 果quả 阿a 賴lại 耶da 識thức 。 與dữ 諸chư 轉chuyển 識thức 於ư 一nhất 時thời 間gian 。 互hỗ 為vi 因nhân 果quả 其kỳ 性tánh 亦diệc 爾nhĩ 。

問vấn 若nhược 爾nhĩ 現hiện 行hành 為vi 種chủng 子tử 因nhân 豈khởi 得đắc 有hữu 六lục 義nghĩa 。

謂vị 現hiện 行hành 七thất 轉chuyển 識thức 為vi 種chủng 熏huân 阿a 賴lại 耶da 豈khởi 有hữu 六lục 義nghĩa 。

答đáp 隨tùy 勝thắng 緣duyên 不bất 具cụ 如như 論luận 說thuyết 種chủng 子tử 有hữu 六lục 義nghĩa 此thử 約ước 初sơ 教giáo 。

隨tùy 勝thắng 緣duyên 不bất 具cụ 者giả 前tiền 七thất 識thức 現hiện 行hành 皆giai 隨tùy 強cường/cưỡng 勝thắng 緣duyên 轉chuyển 非phi 親thân 因nhân 也dã 要yếu 問vấn 云vân 成thành 唯duy 識thức 論luận 因nhân 緣duyên 謂vị 有hữu 為vi 法pháp 。 親thân 辦biện 自tự 果quả 此thử 體thể 有hữu 二nhị 一nhất 種chủng 子tử 二nhị 現hiện 行hành 種chủng 子tử 者giả 謂vị 本bổn 識thức 中trung 善thiện 染nhiễm 無vô 記ký 諸chư 界giới 地địa 等đẳng 功công 德đức 差sai 別biệt 。 能năng 引dẫn 次thứ 後hậu 自tự 類loại 功công 德đức 及cập 起khởi 同đồng 時thời 自tự 類loại 現hiện 果quả 此thử 唯duy 望vọng 彼bỉ 是thị 因nhân 緣duyên 性tánh 現hiện 行hành 者giả 謂vị 七thất 轉chuyển 識thức 及cập 彼bỉ 相tương 應ứng 所sở 變biến 相tương 見kiến 性tánh 界giới 地địa 等đẳng 除trừ 佛Phật 果Quả 善thiện 極cực 劣liệt 無vô 記ký 餘dư 熏huân 本bổn 識thức 生sanh 自tự 類loại 種chủng 此thử 唯duy 望vọng 彼bỉ 是thị 因nhân 緣duyên 性tánh 乃nãi 至chí 現hiện 行hành 同đồng 類loại 展triển 轉chuyển 相tương 望vọng 皆giai 非phi 因nhân 緣duyên 自tự 種chủng 生sanh 故cố 。

若nhược 緣duyên 起khởi 秘bí 密mật 義nghĩa 皆giai 具cụ 此thử 六lục 義nghĩa 此thử 約ước 終chung 教giáo 以dĩ 此thử 教giáo 中trung 六lục 七thất 識thức 等đẳng 亦diệc 是thị 如Như 來Lai 。 藏tạng 隨tùy 緣duyên 義nghĩa 無vô 別biệt 自tự 性tánh 。 是thị 故cố 六lục 七thất 識thức 亦diệc 具cụ 本bổn 識thức 中trung 六lục 義nghĩa 也dã 思tư 之chi 可khả 見kiến 。

約ước 終chung 教giáo 餘dư 現hiện 行hành 轉chuyển 識thức 既ký 通thông 如Như 來Lai 藏tạng 能năng 所sở 互hỗ 熏huân 得đắc 有hữu 六lục 義nghĩa 。

第đệ 三tam 句cú 數số 料liệu 簡giản 者giả 有hữu 二nhị 種chủng 一nhất 約ước 體thể 二nhị 約ước 用dụng 。

探thám 玄huyền 云vân 此thử 門môn 有hữu 二nhị 義nghĩa 一nhất 據cứ 力lực 具cụ 有hữu 不bất 有hữu 義nghĩa 故cố 令linh 相tương/tướng 入nhập 二nhị 據cứ 體thể 有hữu 空không 不bất 空không 義nghĩa 故cố 有hữu 相tương/tướng 即tức 。

初sơ 約ước 體thể 有hữu 無vô 而nhi 有hữu 四tứ 句cú 一nhất 是thị 有hữu 謂vị 決quyết 定định 義nghĩa 二nhị 是thị 無vô 謂vị 剎sát 那na 滅diệt 義nghĩa 三tam 亦diệc 有hữu 亦diệc 無vô 。 謂vị 合hợp 彼bỉ 引dẫn 自tự 果quả 及cập 俱câu 有hữu 無vô 二nhị 是thị 也dã 四tứ 非phi 有hữu 非phi 無vô 。 謂vị 合hợp 彼bỉ 恆hằng 隨tùy 轉chuyển 及cập 待đãi 眾chúng 緣duyên 無vô 二nhị 是thị 也dã 。

一nhất 決quyết 定định 義nghĩa 謂vị 自tự 因nhân 生sanh 自tự 果quả 故cố 二nhị 剎sát 那na 滅diệt 義nghĩa 謂vị 生sanh 已dĩ 無vô 間gian 即tức 滅diệt 壞hoại 故cố 三tam 亦diệc 有hữu 等đẳng 唯duy 能năng 引dẫn 自tự 果quả 故cố 又hựu 因nhân 果quả 不bất 相tương 違vi 故cố 四tứ 非phi 有hữu 等đẳng 恆hằng 隨tùy 轉chuyển 如như 根căn 損tổn 益ích 枝chi 等đẳng 同đồng 故cố 及cập 待đãi 緣duyên 會hội 遇ngộ 眾chúng 緣duyên 即tức 因nhân 不bất 常thường 生sanh 也dã 。

就tựu 用dụng 四tứ 句cú 者giả 由do 彼bỉ 恆hằng 隨tùy 轉chuyển 及cập 待đãi 眾chúng 緣duyên 無vô 二nhị 故cố 是thị 不bất 自tự 生sanh 也dã 由do 合hợp 彼bỉ 剎sát 那na 滅diệt 及cập 決quyết 定định 無vô 二nhị 故cố 不bất 他tha 生sanh 也dã 由do 合hợp 彼bỉ 俱câu 有hữu 及cập 引dẫn 自tự 果quả 無vô 二nhị 故cố 不bất 共cộng 生sanh 也dã 由do 其kỳ 三tam 句cú 合hợp 其kỳ 六lục 義nghĩa 因nhân 義nghĩa 方phương 成thành 故cố 非phi 無vô 因nhân 生sanh 也dã 。

合hợp 成thành 四tứ 句cú 一nhất 不bất 自tự 生sanh 二nhị 不bất 他tha 生sanh 三tam 不bất 共cộng 生sanh 四tứ 不bất 無vô 因nhân 生sanh 探thám 玄huyền 云vân 釋thích 此thử 四tứ 句cú 諸chư 論luận 不bất 同đồng 略lược 有hữu 五ngũ 說thuyết 一nhất 約ước 破phá 外ngoại 道đạo 謂vị 諸chư 法pháp 不bất 從tùng 冥minh 諦đế 自tự 在tại 生sanh 故cố 云vân 不bất 自tự 生sanh 二nhị 不bất 從tùng 梵Phạm 天Thiên 自tự 在tại 。 天thiên 等đẳng 生sanh 故cố 云vân 不bất 他tha 生sanh 三tam 亦diệc 非phi 微vi 塵trần 大đại 種chủng 和hòa 合hợp 生sanh 故cố 云vân 不bất 共cộng 生sanh 四tứ 亦diệc 非phi 無vô 因nhân 自tự 然nhiên 而nhi 起khởi 故cố 云vân 不bất 無vô 因nhân 生sanh 等đẳng 。

是thị 即tức 由do 斯tư 六lục 義nghĩa 因nhân 緣duyên 全toàn 奪đoạt 顯hiển 緣duyên 起khởi 勝thắng 德đức 。

空không 有hữu 令linh 奪đoạt 其kỳ 執chấp 兩lưỡng 亡vong 然nhiên 執chấp 既ký 盡tận 其kỳ 德đức 自tự 顯hiển 也dã 。

故cố 地địa 論luận 云vân 因nhân 不bất 生sanh 緣duyên 生sanh 故cố 緣duyên 不bất 生sanh 自tự 因nhân 生sanh 故cố 不bất 共cộng 生sanh 無vô 知tri 者giả 故cố 作tác 時thời 不bất 住trụ 故cố 。 不bất 無vô 因nhân 生sanh 隨tùy 順thuận 有hữu 故cố 。

約ước 因nhân 緣duyên 形hình 奪đoạt 。

又hựu 集tập 論luận 云vân 自tự 種chủng 有hữu 故cố 不bất 從tùng 他tha 生sanh 。 待đãi 眾chúng 緣duyên 故cố 非phi 自tự 生sanh 無vô 作tác 用dụng 故cố 不bất 共cộng 生sanh 有hữu 功công 能năng 故cố 。 非phi 無vô 因nhân 生sanh 。

探thám 玄huyền 云vân 凡phàm 諸chư 緣duyên 起khởi 雙song 亡vong 二nhị 句cú 已dĩ 為vi 甚thậm 深thâm 況huống 總tổng 亡vong 四tứ 句cú 是thị 故cố 緣duyên 起khởi 。 最tối 極cực 甚thậm 深thâm 。

問vấn 此thử 六lục 義nghĩa 與dữ 八bát 不bất 分phân 齊tề 云vân 何hà 答đáp 八bát 不bất 據cứ 遮già 六lục 義nghĩa 約ước 表biểu 又hựu 八bát 不bất 約ước 反phản 情tình 理lý 自tự 顯hiển 六lục 義nghĩa 據cứ 顯hiển 理lý 情tình 自tự 亡vong 有hữu 斯tư 左tả 右hữu 耳nhĩ 。

演diễn 義nghĩa 云vân 略lược 舉cử 八bát 不bất 即tức 中trung 論luận 宗tông 論luận 云vân 不bất 生sanh 亦diệc 不bất 滅diệt 。 不bất 常thường 亦diệc 不bất 斷đoạn 不bất 一nhất 亦diệc 不bất 異dị 。 不bất 來lai 亦diệc 不bất 去khứ 。 將tương 六lục 義nghĩa 與dữ 八bát 不bất 相tương 對đối 云vân 何hà 答đáp 有hữu 二nhị 義nghĩa 初sơ 約ước 遮già 表biểu 二nhị 約ước 情tình 亡vong 顯hiển 理lý 第đệ 四tứ 開khai 合hợp 者giả 或hoặc 約ước 體thể 唯duy 一nhất 以dĩ 因nhân 無vô 二nhị 體thể 故cố 。

或hoặc 約ước 義nghĩa 分phần/phân 二nhị 謂vị 空không 有hữu 以dĩ 無vô 自tự 性tánh 故cố 。 緣duyên 起khởi 現hiện 前tiền 故cố 。

以dĩ 無vô 自tự 性tánh 是thị 空không 義nghĩa 緣duyên 起khởi 現hiện 前tiền 是thị 有hữu 義nghĩa 。

或hoặc 約ước 用dụng 分phần/phân 三tam 一nhất 有hữu 力lực 不bất 待đãi 緣duyên 二nhị 有hữu 力lực 待đãi 緣duyên 三tam 無vô 力lực 待đãi 緣duyên 初sơ 即tức 全toàn 有hữu 力lực 後hậu 即tức 全toàn 無vô 力lực 中trung 即tức 亦diệc 有hữu 力lực 亦diệc 無vô 力lực 以dĩ 第đệ 四tứ 句cú 無vô 力lực 不bất 待đãi 緣duyên 非phi 因nhân 或hoặc 不bất 論luận 也dã 是thị 故cố 唯duy 有hữu 三tam 句cú 也dã 。

或hoặc 分phân 為vi 六lục 謂vị 開khai 三tam 句cú 入nhập 二nhị 門môn 故cố 也dã 如như 前tiền 辨biện 。

分phần/phân 三tam 句cú 入nhập 空không 有hữu 二nhị 門môn 。

或hoặc 分phân 為vi 九cửu 謂vị 於ư 上thượng 三tam 義nghĩa 隨tùy 一nhất 皆giai 具cụ 彼bỉ 三tam 故cố 何hà 以dĩ 故cố 若nhược 非phi 有hữu 力lực 即tức 無vô 無vô 力lực 是thị 故cố 隨tùy 一nhất 具cụ 三tam 故cố 有hữu 九cửu 也dã 。

謂vị 前tiền 約ước 用dụng 開khai 三tam 句cú 中trung 隨tùy 一nhất 皆giai 具cụ 彼bỉ 三tam 義nghĩa 故cố 何hà 以dĩ 故cố 一nhất 具cụ 於ư 三tam 若nhược 非phi 下hạ 約ước 力lực 用dụng 相tương/tướng 資tư 而nhi 釋thích 故cố 一nhất 中trung 具cụ 三tam 故cố 成thành 九cửu 也dã 。

或hoặc 分phần/phân 十thập 二nhị 謂vị 於ư 上thượng 六lục 義nghĩa 空không 有hữu 二nhị 門môn 不bất 相tương 離ly 故cố 。 隨tùy 空không 即tức 有hữu 隨tùy 有hữu 即tức 空không 空không 有hữu 有hữu 六lục 有hữu 空không 亦diệc 六lục 故cố 有hữu 十thập 二nhị 也dã 。

據cứ 上thượng 六lục 義nghĩa 以dĩ 空không 有hữu 相tương/tướng 即tức 有hữu 空không 空không 有hữu 故cố 各các 具cụ 六lục 共cộng 成thành 十thập 二nhị 也dã 。

或hoặc 分phần/phân 十thập 八bát 謂vị 於ư 上thượng 六lục 義nghĩa 中trung 一nhất 一nhất 皆giai 有hữu 。 三tam 義nghĩa 故cố 一nhất 體thể 有hữu 無vô 二nhị 力lực 有hữu 無vô 三tam 約ước 待đãi 緣duyên 不bất 待đãi 緣duyên 三tam 六lục 成thành 十thập 八bát 也dã 。

一nhất 約ước 體thể 有hữu 空không 不bất 空không 義nghĩa 二nhị 約ước 用dụng 具cụ 有hữu 不bất 有hữu 義nghĩa 三tam 約ước 緣duyên 待đãi 不bất 待đãi 義nghĩa 三tam 六lục 成thành 十thập 八bát 也dã 。

或hoặc 分phân 為vi 三tam 十thập 六lục 謂vị 於ư 上thượng 六lục 義nghĩa 隨tùy 一nhất 皆giai 具cụ 六lục 何hà 以dĩ 故cố 若nhược 無vô 一nhất 餘dư 皆giai 無vô 故cố 餘dư 門môn 思tư 而nhi 准chuẩn 之chi 。

以dĩ 互hỗ 相tương 資tư 成thành 若nhược 無vô 一nhất 餘dư 不bất 成thành 故cố 。

第đệ 五ngũ 融dung 攝nhiếp 者giả 然nhiên 此thử 六lục 義nghĩa 以dĩ 六lục 相tương/tướng 融dung 攝nhiếp 取thủ 之chi 謂vị 融dung 六lục 義nghĩa 為vi 一nhất 因nhân 是thị 總tổng 相tương/tướng 開khai 一nhất 因nhân 為vi 六lục 義nghĩa 是thị 別biệt 相tướng 六lục 義nghĩa 齊tề 名danh 因nhân 是thị 同đồng 相tương/tướng 六lục 義nghĩa 為vi 不bất 壞hoại 相tương/tướng 是thị 名danh 異dị 相tướng 由do 此thử 六lục 義nghĩa 因nhân 等đẳng 得đắc 成thành 是thị 成thành 相tương/tướng 六lục 義nghĩa 各các 住trụ 自tự 位vị 義nghĩa 是thị 壞hoại 相tương/tướng 。

要yếu 問vấn 云vân 其kỳ 六lục 義nghĩa 及cập 前tiền 因nhân 果quả 理lý 事sự 相tướng 成thành 更cánh 以dĩ 六lục 法pháp 顯hiển 之chi 所sở 謂vị 總tổng 總tổng 成thành 因nhân 果quả 也dã 二nhị 別biệt 義nghĩa 別biệt 成thành 總tổng 故cố 三tam 同đồng 自tự 同đồng 成thành 總tổng 故cố 四tứ 異dị 諸chư 義nghĩa 自tự 異dị 顯hiển 同đồng 故cố 五ngũ 成thành 因nhân 果quả 理lý 事sự 成thành 故cố 六lục 壞hoại 諸chư 義nghĩa 各các 住trụ 自tự 法pháp 不bất 移di 本bổn 性tánh 故cố 所sở 述thuật 緣duyên 起khởi 並tịnh 悉tất 遍biến 通thông 隨tùy 有hữu 事sự 成thành 驗nghiệm 思tư 可khả 解giải 耳nhĩ 。

問vấn 六lục 義nghĩa 六lục 相tương/tướng 分phân 齊tề 云vân 何hà 答đáp 六lục 義nghĩa 據cứ 緣duyên 起khởi 自tự 體thể 六lục 相tương/tướng 據cứ 緣duyên 起khởi 義nghĩa 門môn 以dĩ 法pháp 體thể 入nhập 義nghĩa 門môn 遂toại 成thành 差sai 別biệt 。

搜sưu 玄huyền 云vân 六lục 義nghĩa 六lục 相tương/tướng 共cộng 成thành 者giả 六lục 相tương/tướng 有hữu 二nhị 義nghĩa 一nhất 順thuận 理lý 二nhị 順thuận 事sự 此thử 二nhị 義nghĩa 中trung 順thuận 理lý 義nghĩa 顯hiển 順thuận 事sự 義nghĩa 今kim 據cứ 自tự 體thể 義nghĩa 門môn 分phần/phân 異dị 為vi 此thử 經Kinh 主chủ 別biệt 將tương 六lục 相tương 照chiếu 令linh 入nhập 理lý 故cố 。

如như 以dĩ 六lục 義nghĩa 入nhập 四tứ 句cú 顯hiển 去khứ 非phi 故cố 即tức 順thuận 三tam 乘thừa 入nhập 六lục 相tương/tướng 顯hiển 自tự 德đức 故cố 順thuận 一Nhất 乘Thừa 是thị 故cố 四tứ 句cú 與dữ 六lục 相tương/tướng 俱câu 為vi 入nhập 法pháp 方phương 便tiện 也dã 。

四tứ 句cú 則tắc 體thể 用dụng 二nhị 種chủng 如như 前tiền 句cú 數số 料liệu 揀giản 中trung 列liệt 入nhập 法pháp 方phương 便tiện 者giả 探thám 玄huyền 云vân 泛phiếm 論luận 方phương 便tiện 有hữu 三tam 種chủng 一nhất 發phát 起khởi 方phương 便tiện 謂vị 如như 加gia 行hành 發phát 起khởi 根căn 本bổn 即tức 七thất 方phương 便tiện 等đẳng 二nhị 無vô 住trụ 方phương 便tiện 謂vị 由do 悲bi 智trí 巧xảo 相tương/tướng 導đạo 引dẫn 不bất 住trụ 生sanh 死tử 。 及cập 涅Niết 槃Bàn 故cố 如như 方phương 便tiện 度độ 等đẳng 三tam 集tập 成thành 方phương 便tiện 謂vị 諸chư 緣duyên 起khởi 巧xảo 相tương/tướng 集tập 成thành 如như 六lục 相tương/tướng 方phương 便tiện 等đẳng 。

第đệ 六lục 約ước 教giáo 辨biện 者giả 若nhược 小Tiểu 乘Thừa 中trung 法pháp 執chấp 因nhân 相tương/tướng 於ư 此thử 六lục 義nghĩa 名danh 義nghĩa 俱câu 無vô 。

孔khổng 目mục 云vân 依y 小Tiểu 乘Thừa 教giáo 六lục 因nhân 四tứ 緣duyên 相tương/tướng 攝nhiếp 不bất 與dữ 三tam 乘thừa 同đồng 何hà 以dĩ 故cố 不bất 原nguyên 因nhân 緣duyên 理lý 故cố 今kim 六lục 義nghĩa 小Tiểu 乘Thừa 名danh 義nghĩa 俱câu 無vô 。

若nhược 三tam 乘thừa 賴lại 耶da 識thức 如Như 來Lai 藏tạng 法pháp 無vô 我ngã 因nhân 中trung 有hữu 六lục 義nghĩa 名danh 義nghĩa 而nhi 主chủ 伴bạn 未vị 具cụ 。

要yếu 問vấn 云vân 此thử 文văn 在tại 三tam 乘thừa 一Nhất 乘Thừa 方phương 究cứu 竟cánh 何hà 以dĩ 故cố 稱xưng 法Pháp 界Giới 故cố 孔khổng 目mục 云vân 三tam 乘thừa 初sơ 教giáo 分phần/phân 達đạt 法pháp 空không 知tri 法pháp 次thứ 細tế 故cố 約ước 事sự 委ủy 說thuyết 熟thục 教giáo 已dĩ 去khứ 究cứu 竟cánh 法pháp 空không 會hội 事sự 從tùng 理lý 故cố 不bất 多đa 說thuyết 。

若nhược 一Nhất 乘Thừa 普phổ 賢hiền 圓viên 因nhân 中trung 具cụ 足túc 主chủ 伴bạn 無vô 盡tận 緣duyên 起khởi 方phương 究cứu 竟cánh 也dã 。

孔khổng 目mục 云vân 依y 一Nhất 乘Thừa 教giáo 具cụ 一nhất 切thiết 因nhân 緣duyên 。 理lý 事sự 教giáo 義nghĩa 人nhân 法pháp 因nhân 果quả 等đẳng 又hựu 總tổng 唯duy 有hữu 因nhân 緣duyên 乃nãi 至chí 一nhất 即tức 一nhất 切thiết 。 一nhất 切thiết 即tức 一nhất 。 即tức 盧Lô 舍Xá 那Na 佛Phật 。 普phổ 賢hiền 行hành 因nhân 成thành 就tựu 因nhân 果quả 。 果quả 與dữ 三tam 乘thừa 等đẳng 別biệt 。

又hựu 由do 空không 有hữu 義nghĩa 故cố 有hữu 相tương/tướng 即tức 門môn 也dã 由do 有hữu 力lực 無vô 力lực 。 義nghĩa 故cố 有hữu 相tương/tướng 入nhập 門môn 也dã 由do 有hữu 待đãi 緣duyên 不bất 待đãi 緣duyên 義nghĩa 故cố 有hữu 同đồng 體thể 異dị 體thể 門môn 也dã 由do 有hữu 此thử 等đẳng 義nghĩa 門môn 故cố 得đắc 毛mao 孔khổng 容dung 剎sát 海hải 事sự 也dã 思tư 之chi 可khả 解giải 耳nhĩ 。

探thám 玄huyền 云vân 由do 此thử 義nghĩa 故cố 。 諸chư 法pháp 相tướng 即tức 無vô 所sở 障chướng 礙ngại 。 又hựu 云vân 知tri 一nhất 即tức 多đa 多đa 即tức 一nhất 等đẳng 皆giai 此thử 義nghĩa 也dã 是thị 故cố 無vô 盡tận 大đại 緣duyên 起khởi 法pháp 無vô 礙ngại 自tự 在tại 。 皆giai 從tùng 此thử 門môn 而nhi 開khai 現hiện 矣hĩ 。

華Hoa 嚴Nghiêm 一Nhất 乘Thừa 教Giáo 義Nghĩa 分Phân 齊Tề 章Chương 復Phục 古Cổ 記Ký 卷quyển 第đệ 三tam (# 之chi 上thượng )#

華Hoa 嚴Nghiêm 一Nhất 乘Thừa 教Giáo 義Nghĩa 分Phân 齊Tề 章Chương 復Phục 古Cổ 記Ký 卷quyển 第đệ 三tam (# 之chi 下hạ )#

十thập 玄huyền 緣duyên 起khởi 無vô 礙ngại 法Pháp 門môn 義nghĩa 第đệ 三tam 。

夫phu 法Pháp 界Giới 緣duyên 起khởi 自tự 在tại 無vô 窮cùng 今kim 以dĩ 要yếu 門môn 略lược 攝nhiếp 為vi 二nhị 一nhất 者giả 明minh 究cứu 竟cánh 果quả 證chứng 義nghĩa 即tức 十thập 佛Phật 自tự 境cảnh 界giới 也dã 二nhị 者giả 隨tùy 緣duyên 約ước 因nhân 辨biện 教giáo 義nghĩa 即tức 普phổ 賢hiền 境cảnh 界giới 也dã 。

太thái 一nhất 云vân 一Nhất 乘Thừa 緣duyên 起khởi 自tự 體thể 法Pháp 界Giới 不bất 同đồng 大Đại 乘Thừa 緣duyên 起khởi 但đãn 能năng 離ly 執chấp 斷đoạn 常thường 諸chư 過quá 等đẳng 此thử 宗tông 不bất 爾nhĩ 一nhất 即tức 一nhất 切thiết 。 無vô 過quá 不bất 離ly 無vô 法pháp 不bất 同đồng 也dã 法Pháp 界Giới 緣duyên 起khởi 不bất 過quá 自tự 體thể 因nhân 之chi 與dữ 果quả 所sở 言ngôn 因nhân 者giả 謂vị 方phương 便tiện 緣duyên 修tu 體thể 窮cùng 位vị 滿mãn 即tức 普phổ 賢hiền 是thị 也dã 所sở 言ngôn 果quả 者giả 謂vị 自tự 體thể 究cứu 竟cánh 寂tịch 滅diệt 。 圓viên 果quả 十thập 佛Phật 境cảnh 界giới 一nhất 即tức 一nhất 切thiết 。 謂vị 十thập 佛Phật 世thế 界giới 。 海hải 及cập 離ly 世thế 間gian 品phẩm 明minh 十thập 佛Phật 義nghĩa 是thị 也dã 。

初sơ 義nghĩa 者giả 圓viên 融dung 自tự 在tại 一nhất 即tức 一nhất 切thiết 。 一nhất 切thiết 即tức 一nhất 。 不bất 可khả 說thuyết 其kỳ 狀trạng 相tướng 耳nhĩ 。

以dĩ 性tánh 海hải 果quả 分phân 是thị 不bất 可khả 說thuyết 義nghĩa 。 謂vị 圓viên 融dung 理lý 智trí 普phổ 別biệt 行hành 等đẳng 相tương/tướng 即tức 相tương/tướng 入nhập 無vô 礙ngại 自tự 在tại 是thị 也dã 。

如như 華hoa 嚴nghiêm 經kinh 中trung 究cứu 竟cánh 果quả 分phần/phân 國quốc 土độ 海hải 及cập 十thập 佛Phật 自tự 體thể 融dung 義nghĩa 等đẳng 者giả 即tức 其kỳ 事sự 也dã 。

然nhiên 彼bỉ 十thập 佛Phật 所sở 依y 有hữu 二nhị 一nhất 國quốc 土độ 海hải 圓viên 融dung 自tự 在tại 當đương 不bất 可khả 說thuyết 二nhị 世thế 界giới 海hải 有hữu 三tam 類loại 一nhất 蓮liên 華hoa 藏tạng 世thế 界giới 海hải 具cụ 足túc 主chủ 伴bạn 通thông 因nhân 陀đà 羅la 等đẳng 。

不bất 論luận 因nhân 陀đà 羅la 及cập 微vi 細tế 等đẳng 此thử 當đương 不bất 可khả 說thuyết 義nghĩa 。 何hà 以dĩ 故cố 不bất 與dữ 。 教giáo 相tương 應ứng 故cố 地địa 論luận 云vân 因nhân 分phần/phân 可khả 說thuyết 果quả 分phần/phân 不bất 可khả 說thuyết 者giả 。 即tức 其kỳ 事sự 也dã 。

法Pháp 界Giới 緣duyên 起khởi 之chi 內nội 有hữu 法pháp 有hữu 義nghĩa 法pháp 當đương 果quả 分phần/phân 義nghĩa 屬thuộc 因nhân 分phần/phân 縱túng/tung 因nhân 陀đà 羅la 及cập 微vi 細tế 等đẳng 義nghĩa 今kim 亦diệc 不bất 辨biện 以dĩ 圓viên 融dung 極cực 果quả 絕tuyệt 於ư 說thuyết 相tương/tướng 所sở 以dĩ 。 不bất 可khả 以dĩ 言ngôn 說thuyết 。

問vấn 義nghĩa 若nhược 如như 是thị 何hà 故cố 經kinh 中trung 乃nãi 說thuyết 佛Phật 不bất 思tư 議nghị 。 品phẩm 等đẳng 果quả 耶da 答đáp 此thử 果quả 義nghĩa 是thị 約ước 緣duyên 形hình 對đối 為vi 成thành 因nhân 故cố 說thuyết 此thử 果quả 非phi 彼bỉ 究cứu 竟cánh 自tự 在tại 果quả 所sở 以dĩ 然nhiên 者giả 。 為vi 與dữ 因nhân 位vị 同đồng 會hội 而nhi 說thuyết 故cố 知tri 形hình 對đối 耳nhĩ 。

果quả 分phần/phân 不bất 可khả 說thuyết 者giả 。 太thái 一nhất 問vấn 不bất 思tư 議nghị 品phẩm 等đẳng 亦diệc 明minh 果quả 德đức 何hà 故cố 得đắc 於ư 因nhân 門môn 說thuyết 耶da 答đáp 雖tuy 是thị 果quả 德đức 對đối 緣duyên 以dĩ 辨biện 果quả 非phi 究Cứu 竟Cánh 圓Viên 寂Tịch 。 之chi 果quả 是thị 故cố 與dữ 因nhân 同đồng 會hội 說thuyết 也dã 。

第đệ 二nhị 義nghĩa 者giả 。 有hữu 二nhị 一nhất 以dĩ 喻dụ 略lược 示thị 二nhị 約ước 法pháp 廣quảng 辨biện 。

至chí 相tương/tướng 云vân 今kim 約ước 教giáo 就tựu 自tự 體thể 相tướng 辨biện 緣duyên 起khởi 者giả 於ư 中trung 有hữu 二nhị 一nhất 者giả 舉cử 喻dụ 釋thích 成thành 於ư 法pháp 二nhị 者giả 辨biện 法Pháp 會hội 通thông 於ư 理lý 。

初sơ 喻dụ 示thị 者giả 如như 數sổ 十thập 錢tiền 法pháp 所sở 以dĩ 說thuyết 十thập 者giả 欲dục 應ưng 圓viên 數số 顯hiển 無vô 盡tận 故cố 。

舉cử 喻dụ 者giả 如như 夜dạ 摩ma 天thiên 會hội 菩Bồ 薩Tát 雲vân 集tập 品phẩm 說thuyết 云vân 譬thí 如như 數số 法pháp 十thập 增tăng 一nhất 至chí 無vô 量lượng 皆giai 悉tất 是thị 本bổn 數số 智trí 慧tuệ 故cố 差sai 別biệt 所sở 以dĩ 下hạ 孔khổng 目mục 云vân 十thập 數số 之chi 義nghĩa 含hàm 於ư 二nhị 門môn 一nhất 成thành 圓viên 教giáo 門môn 二nhị 不bất 成thành 圓viên 教giáo 門môn 教giáo 義nghĩa 攝nhiếp 益ích 中trung 已dĩ 引dẫn 。

此thử 中trung 有hữu 二nhị 一nhất 異dị 體thể 二nhị 同đồng 體thể 。

今kim 舉cử 此thử 十thập 數số 為vi 譬thí 者giả 復phục 有hữu 二nhị 門môn 一nhất 異dị 體thể 門môn 二nhị 同đồng 體thể 門môn 。

所sở 以dĩ 有hữu 此thử 。 二nhị 門môn 者giả 以dĩ 諸chư 緣duyên 起khởi 門môn 內nội 有hữu 二nhị 義nghĩa 故cố 一nhất 不bất 相tương 由do 義nghĩa 謂vị 自tự 具cụ 德đức 故cố 如như 因nhân 中trung 不bất 待đãi 緣duyên 等đẳng 是thị 也dã 二nhị 相tương/tướng 由do 義nghĩa 如như 待đãi 緣duyên 等đẳng 是thị 也dã 初sơ 即tức 同đồng 體thể 後hậu 即tức 異dị 體thể 。

探thám 玄huyền 云vân 謂vị 大đại 法Pháp 界Giới 中trung 緣duyên 起khởi 法pháp 海hải 義nghĩa 門môn 無vô 量lượng 約ước 就tựu 圓viên 宗tông 略lược 舉cử 十thập 門môn 謂vị 諸chư 緣duyên 起khởi 法pháp 。 要yếu 具cụ 此thử 十thập 義nghĩa 方phương 成thành 緣duyên 起khởi 故cố 闕khuyết 即tức 不bất 成thành 演diễn 義nghĩa 云vân 何hà 以dĩ 初sơ 異dị 體thể 門môn 中trung 云vân 諸chư 緣duyên 各các 別biệt 不bất 相tương 雜tạp 亂loạn 。 第đệ 二nhị 同đồng 體thể 門môn 中trung 云vân 互hỗ 相tương 徧biến 應ưng 方phương 成thành 緣duyên 起khởi 釋thích 曰viết 謂vị 要yếu 由do 各các 異dị 方phương 得đắc 待đãi 緣duyên 要yếu 由do 遍biến 應ưng 方phương 自tự 具cụ 德đức 耳nhĩ 。

就tựu 異dị 體thể 中trung 有hữu 二nhị 門môn 一nhất 相tương/tướng 即tức 二nhị 相tương/tướng 入nhập 。

異dị 體thể 門môn 中trung 復phục 有hữu 二nhị 門môn 一nhất 者giả 一nhất 中trung 多đa 多đa 中trung 一nhất 二nhị 者giả 一nhất 即tức 多đa 多đa 即tức 一nhất 。

所sở 以dĩ 有hữu 此thử 。 二nhị 門môn 者giả 以dĩ 諸chư 緣duyên 起khởi 法pháp 。 皆giai 有hữu 二nhị 義nghĩa 故cố 一nhất 空không 有hữu 義nghĩa 此thử 望vọng 自tự 體thể 二nhị 力lực 無vô 力lực 義nghĩa 此thử 望vọng 力lực 用dụng 由do 初sơ 義nghĩa 故cố 得đắc 相tương/tướng 即tức 由do 後hậu 義nghĩa 故cố 得đắc 相tương/tướng 入nhập 。

緣duyên 起khởi 有hữu 二nhị 相tương/tướng 即tức 相tương/tướng 入nhập 謂vị 諸chư 緣duyên 相tương 望vọng 全toàn 體thể 形hình 奪đoạt 有hữu 有hữu 體thể 無vô 體thể 義nghĩa 緣duyên 起khởi 方phương 成thành 以dĩ 若nhược 闕khuyết 一nhất 緣duyên 餘dư 不bất 成thành 起khởi 起khởi 不bất 成thành 故cố 緣duyên 義nghĩa 即tức 壞hoại 又hựu 諸chư 緣duyên 力lực 用dụng 互hỗ 相tương 依y 持trì 互hỗ 相tương 形hình 奪đoạt 故cố 有hữu 全toàn 有hữu 力lực 全toàn 無vô 力lực 義nghĩa 緣duyên 起khởi 方phương 成thành 故cố 得đắc 相tương/tướng 即tức 相tương/tướng 入nhập 也dã 。

初sơ 中trung 由do 自tự 若nhược 有hữu 時thời 他tha 必tất 無vô 故cố 他tha 即tức 自tự 何hà 以dĩ 故cố 由do 他tha 無vô 性tánh 以dĩ 自tự 作tác 故cố 二nhị 由do 自tự 若nhược 空không 時thời 他tha 必tất 是thị 有hữu 故cố 自tự 即tức 他tha 何hà 以dĩ 故cố 由do 自tự 無vô 性tánh 用dụng 他tha 作tác 故cố 以dĩ 二nhị 有hữu 二nhị 空không 各các 不bất 俱câu 故cố 無vô 彼bỉ 不bất 相tương 即tức 有hữu 無vô 無vô 有hữu 無vô 二nhị 故cố 是thị 故cố 常thường 相tương/tướng 即tức 若nhược 不bất 爾nhĩ 者giả 。 緣duyên 起khởi 不bất 成thành 有hữu 自tự 性tánh 等đẳng 過quá 思tư 之chi 可khả 見kiến 。

探thám 玄huyền 云vân 是thị 故cố 一nhất 緣duyên 是thị 能năng 起khởi 多đa 緣duyên 及cập 果quả 俱câu 是thị 所sở 起khởi 是thị 即tức 多đa 為vi 一nhất 成thành 多đa 是thị 無vô 體thể 一nhất 能năng 作tác 多đa 一nhất 是thị 有hữu 體thể 由do 一nhất 有hữu 體thể 必tất 不bất 得đắc 與dữ 多đa 有hữu 體thể 俱câu 多đa 無vô 體thể 必tất 不bất 得đắc 與dữ 一nhất 無vô 體thể 俱câu 是thị 故cố 無vô 有hữu 。 不bất 多đa 之chi 一nhất 無vô 有hữu 不bất 一nhất 之chi 多đa 一nhất 多đa 既ký 爾nhĩ 多đa 一nhất 亦diệc 然nhiên 反phản 上thượng 思tư 之chi 。

二nhị 明minh 力lực 用dụng 中trung 自tự 有hữu 全toàn 力lực 故cố 所sở 以dĩ 能năng 攝nhiếp 他tha 他tha 全toàn 無vô 力lực 故cố 所sở 以dĩ 能năng 入nhập 自tự 他tha 有hữu 力lực 自tự 無vô 力lực 反phản 上thượng 可khả 知tri 不bất 據cứ 自tự 體thể 故cố 非phi 相tướng 即tức 力lực 用dụng 交giao 徹triệt 故cố 成thành 相tương/tướng 入nhập 又hựu 由do 二nhị 有hữu 力lực 二nhị 無vô 力lực 各các 不bất 俱câu 故cố 無vô 彼bỉ 不bất 相tương 入nhập 有hữu 力lực 無vô 力lực 。 無vô 力lực 有hữu 力lực 無vô 二nhị 故cố 是thị 故cố 常thường 相tương/tướng 入nhập 。

謂vị 全toàn 有hữu 力lực 全toàn 無vô 力lực 緣duyên 起khởi 方phương 成thành 是thị 故cố 緣duyên 起khởi 要yếu 互hỗ 相tương 依y 具cụ 力lực 無vô 力lực 如như 闕khuyết 一nhất 緣duyên 一nhất 切thiết 不bất 成thành 餘dư 亦diệc 如như 是thị 。 是thị 故cố 一nhất 能năng 持trì 多đa 一nhất 是thị 有hữu 力lực 能năng 攝nhiếp 於ư 多đa 多đa 依y 於ư 一nhất 多đa 是thị 無vô 力lực 潛tiềm 入nhập 一nhất 內nội 由do 一nhất 有hữu 力lực 必tất 不bất 得đắc 與dữ 多đa 有hữu 力lực 俱câu 是thị 故cố 無vô 有hữu 。 一nhất 而nhi 不bất 攝nhiếp 多đa 也dã 由do 多đa 無vô 力lực 必tất 不bất 得đắc 與dữ 一nhất 無vô 力lực 俱câu 是thị 故cố 無vô 有hữu 。 多đa 而nhi 不bất 入nhập 一nhất 也dã 如như 一nhất 持trì 多đa 依y 既ký 爾nhĩ 多đa 持trì 一nhất 依y 亦diệc 然nhiên 反phản 上thượng 思tư 之chi 。

又hựu 以dĩ 用dụng 攝nhiếp 體thể 更cánh 無vô 別biệt 體thể 故cố 唯duy 是thị 相tương/tướng 入nhập 攝nhiếp 體thể 收thu 用dụng 無vô 別biệt 用dụng 故cố 唯duy 是thị 相tương/tướng 即tức 此thử 依y 因nhân 六lục 義nghĩa 內nội 准chuẩn 之chi 。

體thể 用dụng 雙song 融dung 義nghĩa 謂vị 諸chư 緣duyên 起khởi 法pháp 。 要yếu 力lực 用dụng 交giao 涉thiệp 全toàn 體thể 融dung 合hợp 方phương 成thành 緣duyên 起khởi 探thám 玄huyền 中trung 有hữu 六lục 句cú 今kim 用dụng 二nhị 句cú 一nhất 以dĩ 體thể 無vô 不bất 用dụng 故cố 舉cử 體thể 全toàn 用dụng 即tức 唯duy 有hữu 相tương/tướng 入nhập 無vô 相tướng 即tức 義nghĩa 二nhị 以dĩ 用dụng 無vô 不bất 體thể 故cố 舉cử 用dụng 全toàn 體thể 即tức 唯duy 有hữu 相tương/tướng 即tức 無vô 相tướng 入nhập 也dã 此thử 依y 因nhân 六lục 義nghĩa 中trung 待đãi 緣duyên 等đẳng 准chuẩn 之chi 皆giai 是thị 入nhập 十thập 玄huyền 無vô 礙ngại 之chi 方phương 便tiện 也dã 。

於ư 中trung 先tiên 明minh 相tướng 入nhập 初sơ 向hướng 上thượng 數sổ 十thập 門môn 一nhất 者giả 一nhất 是thị 本bổn 數số 何hà 以dĩ 故cố 緣duyên 成thành 故cố 乃nãi 至chí 十thập 者giả 一nhất 中trung 十thập 何hà 以dĩ 故cố 若nhược 無vô 一nhất 即tức 十thập 不bất 成thành 故cố 即tức 一nhất 有hữu 全toàn 力lực 故cố 攝nhiếp 於ư 十thập 也dã 仍nhưng 十thập 非phi 一nhất 矣hĩ 餘dư 九cửu 門môn 亦diệc 如như 是thị 一nhất 一nhất 。 皆giai 有hữu 十thập 准chuẩn 例lệ 可khả 知tri 。

今kim 約ước 十thập 數số 明minh 一nhất 中trung 多đa 多đa 中trung 一nhất 者giả 今kim 明minh 初sơ 句cú 若nhược 順thuận 數số 從tùng 一nhất 至chí 十thập 。 向hướng 上thượng 去khứ 如như 一nhất 者giả 一nhất 緣duyên 成thành 故cố 一nhất 中trung 即tức 有hữu 十thập 所sở 以dĩ 一nhất 成thành 若nhược 無vô 十thập 一nhất 即tức 不bất 成thành 無vô 性tánh 緣duyên 生sanh 故cố 一nhất 中trung 即tức 有hữu 十thập 所sở 以dĩ 一nhất 成thành 故cố 二nhị 三tam 四Tứ 等Đẳng 一nhất 切thiết 皆giai 成thành 也dã 若nhược 一nhất 住trụ 自tự 性tánh 即tức 不bất 成thành 十thập 十thập 若nhược 不bất 成thành 一nhất 亦diệc 不bất 成thành 。

向hướng 下hạ 數số 亦diệc 十thập 門môn 一nhất 者giả 十thập 即tức 攝nhiếp 一nhất 何hà 以dĩ 故cố 緣duyên 成thành 故cố 謂vị 若nhược 無vô 十thập 即tức 一nhất 不bất 成thành 故cố 即tức 一nhất 全toàn 無vô 力lực 歸quy 於ư 十thập 也dã 仍nhưng 一nhất 非phi 十thập 矣hĩ 餘dư 例lệ 然nhiên 。

明minh 次thứ 句cú 多đa 中trung 一nhất 逆nghịch 數sổ 十thập 至chí 一nhất 向hướng 下hạ 來lai 但đãn 十thập 玄huyền 章chương 影ảnh 在tại 前tiền 門môn 彼bỉ 略lược 不bất 出xuất 耳nhĩ 今kim 章chương 別biệt 開khai 也dã 。

如như 是thị 本bổn 末mạt 二nhị 門môn 中trung 各các 具cụ 足túc 十thập 門môn 餘dư 一nhất 一nhất 錢tiền 中trung 准chuẩn 以dĩ 思tư 之chi 此thử 約ước 異dị 門môn 相tương 望vọng 說thuyết 耳nhĩ 。

本bổn 末mạt 即tức 向hướng 上thượng 向hướng 下hạ 各các 具cụ 十thập 門môn 餘dư 一nhất 一nhất 門môn 准chuẩn 上thượng 思tư 之chi 。

問vấn 既ký 言ngôn 一nhất 者giả 何hà 得đắc 一nhất 中trung 有hữu 十thập 耶da 。

既ký 稱xưng 一nhất 寧ninh 容dung 有hữu 多đa 耶da 。

答đáp 大đại 緣duyên 起khởi 陀đà 羅la 尼ni 法Pháp 。 若nhược 無vô 一nhất 即tức 一nhất 切thiết 。 不bất 成thành 故cố 定định 知tri 如như 是thị 此thử 義nghĩa 云vân 何hà 。 所sở 言ngôn 一nhất 者giả 非phi 自tự 性tánh 一nhất 緣duyên 成thành 故cố 一nhất 是thị 故cố 一nhất 中trung 有hữu 十thập 者giả 是thị 緣duyên 成thành 一nhất 若nhược 不bất 爾nhĩ 者giả 。 自tự 性tánh 無vô 緣duyên 起khởi 不bất 得đắc 名danh 一nhất 也dã 乃nãi 至chí 十thập 者giả 皆giai 非phi 自tự 性tánh 十thập 由do 緣duyên 成thành 故cố 為vi 十thập 此thử 十thập 中trung 有hữu 一nhất 者giả 是thị 緣duyên 成thành 無vô 性tánh 十thập 若nhược 不bất 爾nhĩ 者giả 。 自tự 性tánh 無vô 緣duyên 起khởi 不bất 名danh 十thập 也dã 是thị 故cố 一nhất 切thiết 。 緣duyên 起khởi 皆giai 非phi 自tự 性tánh 何hà 以dĩ 故cố 隨tùy 去khứ 一nhất 緣duyên 即tức 一nhất 切thiết 不bất 成thành 是thị 故cố 一nhất 中trung 即tức 具cụ 多đa 者giả 方phương 名danh 緣duyên 起khởi 一nhất 耳nhĩ 。

陀đà 羅la 尼ni 此thử 云vân 總tổng 持trì 大đại 法Pháp 界Giới 緣duyên 起khởi 總tổng 持trì 法Pháp 若nhược 無vô 下hạ 對đối 緣duyên 以dĩ 顯hiển 一nhất 此thử 一nhất 乃nãi 無vô 性tánh 緣duyên 成thành 一nhất 故cố 得đắc 一nhất 中trung 具cụ 十thập 若nhược 不bất 爾nhĩ 不bất 得đắc 名danh 一nhất 為vi 此thử 下hạ 反phản 上thượng 是thị 故cố 緣duyên 起khởi 皆giai 無vô 自tự 性tánh 。 一nhất 中trung 具cụ 多đa 方phương 成thành 一nhất 多đa 緣duyên 起khởi 。

問vấn 若nhược 去khứ 一nhất 緣duyên 即tức 不bất 成thành 者giả 此thử 即tức 無vô 性tánh 無vô 自tự 性tánh 者giả 云vân 何hà 得đắc 成thành 。 一nhất 多đa 緣duyên 起khởi 。

既ký 一nhất 緣duyên 無vô 性tánh 多đa 緣duyên 亦diệc 無vô 性tánh 那na 得đắc 成thành 一nhất 多đa 緣duyên 起khởi 。

答đáp 只chỉ 由do 無vô 性tánh 得đắc 成thành 一nhất 多đa 緣duyên 起khởi 何hà 以dĩ 故cố 由do 此thử 緣duyên 起khởi 是thị 法Pháp 界Giới 家gia 實thật 德đức 故cố 普phổ 賢hiền 境cảnh 界giới 具cụ 德đức 自tự 在tại 無vô 障chướng 。 礙ngại 故cố 華hoa 嚴nghiêm 云vân 菩Bồ 薩Tát 善thiện 觀quán 緣duyên 起khởi 。 法pháp 於ư 一nhất 法pháp 中trung 。 解giải 眾chúng 多đa 法pháp 眾chúng 多đa 法pháp 中trung 解giải 了liễu 一nhất 法pháp 是thị 故cố 當đương 知tri 。 一nhất 中trung 十thập 十thập 中trung 一nhất 相tương 容dung 無vô 礙ngại 仍nhưng 不bất 相tương 是thị 一nhất 門môn 中trung 既ký 具cụ 足túc 十thập 義nghĩa 。 故cố 明minh 知tri 一nhất 門môn 中trung 皆giai 有hữu 無vô 盡tận 義nghĩa 餘dư 門môn 亦diệc 如như 是thị 。

此thử 由do 法Pháp 界Giới 實thật 得đắc 緣duyên 起khởi 力lực 用dụng 普phổ 賢hiền 境cảnh 界giới 相tương 應ứng 所sở 以dĩ 一nhất 多đa 常thường 成thành 。 不bất 增tăng 不bất 減giảm 也dã 。

問vấn 一nhất 門môn 中trung 攝nhiếp 十thập 盡tận 不phủ 。

此thử 門môn 攝nhiếp 法pháp 為vi 盡tận 不bất 盡tận 耶da 。

答đáp 盡tận 不bất 盡tận 何hà 以dĩ 故cố 一nhất 中trung 十thập 故cố 盡tận 十thập 中trung 一nhất 故cố 不bất 盡tận 四tứ 句cú 護hộ 過quá 去khứ 非phi 顯hiển 德đức 等đẳng 准chuẩn 之chi 可khả 解giải 耳nhĩ 別biệt 別biệt 諸chư 門môn 中trung 准chuẩn 例lệ 如như 是thị 緣duyên 起khởi 妙diệu 理lý 應ưng 如như 是thị 知tri 。 第đệ 一nhất 門môn 竟cánh 。

亦diệc 有hữu 盡tận 義nghĩa 亦diệc 無vô 盡tận 義nghĩa 何hà 者giả 一nhất 中trung 十thập 即tức 是thị 盡tận 十thập 中trung 一nhất 具cụ 說thuyết 即tức 無vô 盡tận 又hựu 復phục 知tri 一nhất 中trung 十thập 十thập 中trung 一nhất 皆giai 盡tận 不bất 盡tận 義nghĩa 也dã 四tứ 句cú 者giả 有hữu 無vô 兩lưỡng 亦diệc 雙song 非phi 離ly 過quá 顯hiển 德đức 准chuẩn 此thử 緣duyên 起khởi 可khả 解giải 餘dư 之chi 八bát 門môn 例lệ 此thử 應ưng 知tri 異dị 體thể 相tướng 入nhập 門môn 竟cánh 。

初sơ 異dị 體thể 門môn 中trung 第đệ 二nhị 即tức 義nghĩa 者giả 此thử 中trung 有hữu 二nhị 門môn 一nhất 者giả 向hướng 上thượng 去khứ 二nhị 者giả 向hướng 下hạ 來lai 。

今kim 異dị 體thể 中trung 相tương/tướng 即tức 義nghĩa 亦diệc 具cụ 二nhị 門môn 。

初sơ 門môn 中trung 有hữu 十thập 門môn 一nhất 者giả 一nhất 何hà 以dĩ 故cố 緣duyên 成thành 故cố 一nhất 即tức 十thập 何hà 以dĩ 故cố 若nhược 無vô 一nhất 即tức 無vô 十thập 故cố 由do 一nhất 有hữu 體thể 餘dư 皆giai 空không 故cố 是thị 故cố 此thử 一nhất 即tức 是thị 十thập 矣hĩ 如như 是thị 向hướng 上thượng 乃nãi 至chí 第đệ 十thập 。 皆giai 各các 如như 前tiền 准chuẩn 可khả 知tri 耳nhĩ 。

但đãn 一nhất 有hữu 體thể 多đa 無vô 體thể 故cố 得đắc 一nhất 即tức 多đa 向hướng 上thượng 從tùng 一nhất 至chí 十thập 也dã 。

言ngôn 向hướng 下hạ 者giả 亦diệc 有hữu 十thập 門môn 一nhất 者giả 十thập 何hà 以dĩ 故cố 緣duyên 成thành 故cố 十thập 即tức 一nhất 何hà 以dĩ 故cố 若nhược 無vô 十thập 即tức 無vô 一nhất 故cố 由do 一nhất 無vô 體thể 餘dư 皆giai 有hữu 故cố 是thị 故cố 此thử 十thập 即tức 一nhất 矣hĩ 如như 是thị 向hướng 下hạ 乃nãi 至chí 第đệ 一nhất 皆giai 各các 如như 是thị 。 准chuẩn 前tiền 可khả 知tri 耳nhĩ 以dĩ 此thử 義nghĩa 故cố 。 當đương 知tri 一nhất 一nhất 錢tiền 即tức 是thị 多đa 錢tiền 耳nhĩ 。

由do 一nhất 無vô 體thể 多đa 有hữu 體thể 故cố 得đắc 多đa 即tức 一nhất 向hướng 下hạ 來lai 從tùng 十thập 至chí 一nhất 也dã 十thập 即tức 一nhất 緣duyên 成thành 故cố 若nhược 十thập 非phi 一nhất 一nhất 不bất 成thành 何hà 但đãn 一nhất 不bất 成thành 十thập 亦diệc 不bất 成thành 如như 柱trụ 若nhược 非phi 舍xá 爾nhĩ 時thời 即tức 無vô 舍xá 若nhược 有hữu 舍xá 亦diệc 有hữu 柱trụ 以dĩ 柱trụ 即tức 舍xá 故cố 有hữu 舍xá 復phục 有hữu 柱trụ 故cố 一nhất 即tức 十thập 一nhất 即tức 十thập 故cố 成thành 一nhất 復phục 成thành 十thập 也dã 。

問vấn 若nhược 一nhất 不bất 即tức 十thập 者giả 有hữu 何hà 過quá 失thất 。

由do 前tiền 謂vị 一nhất 即tức 多đa 多đa 即tức 一nhất 故cố 興hưng 此thử 問vấn 也dã 。

答đáp 若nhược 不bất 即tức 十thập 者giả 有hữu 二nhị 失thất 一nhất 不bất 成thành 十thập 錢tiền 過quá 何hà 以dĩ 故cố 若nhược 一nhất 不bất 即tức 十thập 者giả 多đa 一nhất 亦diệc 不bất 成thành 十thập 何hà 以dĩ 故cố 一nhất 一nhất 皆giai 非phi 十thập 故cố 今kim 既ký 得đắc 成thành 十thập 明minh 知tri 一nhất 即tức 是thị 十thập 也dã 二nhị 者giả 不bất 成thành 一nhất 過quá 何hà 以dĩ 故cố 若nhược 一nhất 不bất 即tức 十thập 十thập 即tức 不bất 得đắc 成thành 由do 十thập 不bất 成thành 十thập 故cố 一nhất 義nghĩa 亦diệc 不bất 成thành 何hà 以dĩ 故cố 若nhược 無vô 十thập 是thị 誰thùy 一nhất 故cố 今kim 既ký 得đắc 成thành 一nhất 明minh 知tri 一nhất 即tức 十thập 又hựu 若nhược 不bất 相tương 即tức 緣duyên 起khởi 門môn 中trung 空không 有hữu 二nhị 義nghĩa 即tức 不bất 現hiện 前tiền 便tiện 成thành 大đại 過quá 謂vị 自tự 性tánh 等đẳng 思tư 之chi 可khả 知tri 下hạ 同đồng 體thể 門môn 中trung 准chuẩn 此thử 知tri 之chi 餘dư 門môn 亦diệc 准chuẩn 可khả 知tri 耳nhĩ 。

若nhược 不bất 即tức 者giả 有hữu 二nhị 過quá 一nhất 不bất 成thành 十thập 十thập 不bất 成thành 一nhất 是thị 情tình 謂vị 之chi 一nhất 所sở 謂vị 緣duyên 成thành 一nhất 者giả 一nhất 中trung 具cụ 十thập 故cố 今kim 章chương 第đệ 二nhị 失thất 中trung 合hợp 云vân 十thập 不bất 成thành 一nhất 過quá 傳truyền 寫tả 之chi 誤ngộ 又hựu 若nhược 不bất 相tương 即tức 空không 有hữu 二nhị 義nghĩa 即tức 不bất 成thành 立lập 便tiện 有hữu 自tự 性tánh 斷đoạn 滅diệt 等đẳng 過quá 下hạ 同đồng 體thể 等đẳng 准chuẩn 此thử 故cố 略lược 不bất 明minh 。

問vấn 若nhược 一nhất 即tức 十thập 者giả 應ưng 當đương 非phi 是thị 一nhất 若nhược 十thập 即tức 一nhất 者giả 應ưng 當đương 非phi 是thị 十thập 。

若nhược 一nhất 與dữ 十thập 二nhị 互hỗ 相tương 即tức 安an 有hữu 一nhất 十thập 之chi 存tồn 乎hồ 。

答đáp 祗chi 為vi 一nhất 即tức 十thập 故cố 是thị 故cố 名danh 為vi 。 一nhất 何hà 以dĩ 故cố 所sở 言ngôn 一nhất 者giả 非phi 是thị 所sở 謂vị 一nhất 緣duyên 成thành 無vô 性tánh 一nhất 為vi 此thử 一nhất 即tức 多đa 者giả 是thị 名danh 一nhất 若nhược 不bất 爾nhĩ 者giả 。 不bất 名danh 一nhất 何hà 以dĩ 故cố 由do 無vô 自tự 性tánh 故cố 。 無vô 緣duyên 不bất 成thành 一nhất 也dã 十thập 即tức 一nhất 者giả 准chuẩn 前tiền 例lệ 取thủ 勿vật 妄vọng 執chấp 矣hĩ 應ưng 如như 是thị 准chuẩn 知tri 。

此thử 明minh 一nhất 即tức 十thập 者giả 離ly 一nhất 無vô 有hữu 十thập 而nhi 十thập 即tức 是thị 一nhất 緣duyên 成thành 故cố 若nhược 不bất 爾nhĩ 者giả 。 自tự 性tánh 無vô 緣duyên 起khởi 不bất 得đắc 名danh 一nhất 則tắc 一nhất 不bất 得đắc 成thành 十thập 即tức 一nhất 者giả 准chuẩn 此thử 可khả 知tri 。

問vấn 上thượng 一nhất 多đa 義nghĩa 門môn 為vi 一nhất 時thời 俱câu 同đồng 耶da 為vi 前tiền 後hậu 不bất 同đồng 耶da 。

至chí 相tương/tướng 十thập 玄huyền 問vấn 若nhược 一nhất 多đa 要yếu 待đãi 緣duyên 成thành 者giả 為vi 是thị 同đồng 時thời 為vi 有hữu 先tiên 後hậu 耶da 。

答đáp 即tức 同đồng 即tức 前tiền 後hậu 何hà 以dĩ 故cố 由do 此thử 法pháp 性tánh 緣duyên 起khởi 具cụ 足túc 逆nghịch 順thuận 同đồng 體thể 不bất 違vi 德đức 用dụng 自tự 在tại 無vô 礙ngại 。 故cố 皆giai 得đắc 如như 此thử 。

緣duyên 起khởi 故cố 常thường 同đồng 時thời 常thường 前tiền 後hậu 所sở 以dĩ 然nhiên 者giả 。 一nhất 即tức 十thập 十thập 即tức 一nhất 故cố 常thường 同đồng 時thời 向hướng 上thượng 去khứ 向hướng 下hạ 來lai 故cố 常thường 先tiên 後hậu 逆nghịch 順thuận 自tự 在tại 故cố 無vô 障chướng 礙ngại 。

問vấn 如như 上thượng 所sở 說thuyết 。 去khứ 來lai 義nghĩa 其kỳ 相tướng 云vân 何hà 。

既ký 有hữu 先tiên 後hậu 去khứ 來lai 本bổn 相tương/tướng 云vân 何hà 。

答đáp 自tự 位vị 不bất 動động 而nhi 恆hằng 去khứ 來lai 何hà 以dĩ 故cố 去khứ 來lai 不bất 動động 即tức 一nhất 物vật 故cố 但đãn 為vi 生sanh 智trí 顯hiển 理lý 故cố 說thuyết 去khứ 來lai 等đẳng 義nghĩa 耳nhĩ 若nhược 廢phế 智trí 一nhất 切thiết 不bất 可khả 說thuyết 。 如như 上thượng 果quả 分phần/phân 者giả 即tức 其kỳ 事sự 也dã 。

雖tuy 前tiền 後hậu 去khứ 來lai 而nhi 常thường 不bất 動động 作tác 為vi 生sanh 智trí 下hạ 今kim 若nhược 辨biện 去khứ 來lai 者giả 約ước 智trí 說thuyết 若nhược 廢phế 智trí 下hạ 體thể 即tức 息tức 諸chư 論luận 道đạo 同đồng 於ư 究cứu 竟cánh 圓viên 果quả 離ly 說thuyết 相tương/tướng 故cố 。

問vấn 若nhược 由do 智trí 者giả 即tức 非phi 先tiên 有hữu 如như 何hà 說thuyết 云vân 舊cựu 來lai 如như 此thử 耶da 。

謂vị 智trí 乖quai 本bổn 法pháp 即tức 非phi 先tiên 有hữu 何hà 云vân 舊cựu 來lai 如như 此thử 。

答đáp 若nhược 癈phế 智trí 即tức 不bất 論luận 緣duyên 起khởi 由do 約ước 智trí 故cố 說thuyết 舊cựu 來lai 如như 此thử 何hà 以dĩ 故cố 。 不bất 成thành 即tức 已dĩ 成thành 即tức 離ly 始thỉ 終chung 故cố 智trí 及cập 與dữ 法pháp 舊cựu 來lai 成thành 故cố 。

由do 智trí 方phương 知tri 本bổn 有hữu 以dĩ 智trí 照chiếu 故cố 不bất 成thành 即tức 已dĩ 成thành 即tức 離ly 始thỉ 終chung 故cố 。

問vấn 為vi 由do 智trí 耶da 法pháp 如như 是thị 耶da 。

一nhất 多đa 之chi 體thể 由do 智trí 照chiếu 耶da 法pháp 本bổn 有hữu 耶da 。

答đáp 為vi 由do 智trí 耶da 為vi 法pháp 如như 此thử 耶da 何hà 以dĩ 故cố 同đồng 時thời 具cụ 足túc 故cố 餘dư 義nghĩa 准chuẩn 以dĩ 思tư 之chi 大đại 段đoạn 第đệ 一nhất 異dị 體thể 門môn 訖ngật 。

法pháp 本bổn 有hữu 故cố 智trí 即tức 能năng 顯hiển 由do 智trí 照chiếu 故cố 方phương 明minh 本bổn 有hữu 二nhị 義nghĩa 同đồng 時thời 皆giai 盡tận 無vô 礙ngại 故cố 一nhất 切thiết 諸chư 法pháp 。 例lệ 如như 此thử 知tri 。

第đệ 二nhị 同đồng 體thể 門môn 者giả 亦diệc 有hữu 二nhị 義nghĩa 一nhất 者giả 一nhất 中trung 多đa 多đa 中trung 一nhất 二nhị 者giả 一nhất 即tức 多đa 多đa 即tức 一nhất 。

還hoàn 如như 前tiền 門môn 二nhị 義nghĩa 相tương 似tự 。

初sơ 門môn 中trung 二nhị 一nhất 者giả 一nhất 中trung 多đa 二nhị 者giả 多đa 中trung 一nhất 初sơ 一nhất 中trung 多đa 者giả 有hữu 十thập 門môn 不bất 同đồng 一nhất 者giả 一nhất 何hà 以dĩ 故cố 緣duyên 成thành 故cố 是thị 本bổn 數số 一nhất 中trung 即tức 具cụ 十thập 何hà 以dĩ 故cố 由do 此thử 一nhất 錢tiền 自tự 體thể 是thị 一nhất 復phục 與dữ 二nhị 作tác 一nhất 故cố 即tức 為vi 二nhị 一nhất 乃nãi 至chí 與dữ 十thập 作tác 一nhất 故cố 即tức 為vi 十thập 一nhất 是thị 故cố 此thử 一nhất 之chi 中trung 即tức 自tự 具cụ 有hữu 十thập 箇cá 一nhất 耳nhĩ 仍nhưng 一nhất 非phi 十thập 也dã 以dĩ 未vị 是thị 即tức 門môn 故cố 初sơ 一nhất 錢tiền 既ký 爾nhĩ 餘dư 二nhị 三tam 四tứ 五ngũ 已dĩ 上thượng 九cửu 門môn 皆giai 各các 如như 是thị 。 准chuẩn 例lệ 可khả 知tri 耳nhĩ 。

是thị 本bổn 數số 一nhất 中trung 即tức 具cụ 十thập 者giả 清thanh 凉# 云vân 如như 一nhất 本bổn 自tự 是thị 一nhất 則tắc 為vi 本bổn 一nhất 應ưng 二nhị 為vi 二nhị 一nhất 應ưng 三tam 為vi 三tam 一nhất 等đẳng 只chỉ 一nhất 箇cá 一nhất 對đối 他tha 成thành 多đa 喻dụ 如như 一nhất 人nhân 望vọng 父phụ 名danh 子tử 望vọng 子tử 名danh 父phụ 等đẳng 同đồng 一nhất 人nhân 體thể 而nhi 有hữu 多đa 名danh 。

二nhị 者giả 多đa 中trung 一nhất 亦diệc 有hữu 十thập 門môn 一nhất 者giả 十thập 何hà 以dĩ 故cố 緣duyên 成thành 故cố 十thập 中trung 一nhất 何hà 以dĩ 故cố 由do 此thử 一nhất 與dữ 十thập 作tác 一nhất 故cố 即tức 彼bỉ 初sơ 一nhất 在tại 十thập 一nhất 之chi 中trung 以dĩ 離ly 十thập 一nhất 即tức 無vô 初sơ 一nhất 故cố 是thị 故cố 此thử 一nhất 即tức 十thập 中trung 一nhất 也dã 仍nhưng 十thập 非phi 一nhất 矣hĩ 餘dư 下hạ 九cửu 八bát 七thất 乃nãi 至chí 於ư 一nhất 皆giai 各các 如như 是thị 。 准chuẩn 例lệ 思tư 之chi 。

攝nhiếp 他tha 一nhất 同đồng 多đa 己kỷ 望vọng 於ư 一nhất 攝nhiếp 之chi 亦diệc 然nhiên 皆giai 是thị 多đa 也dã 。

問vấn 此thử 與dữ 前tiền 異dị 體thể 何hà 別biệt 答đáp 前tiền 異dị 體thể 者giả 初sơ 一nhất 望vọng 後hậu 九cửu 異dị 門môn 相tương/tướng 入nhập 耳nhĩ 今kim 此thử 同đồng 體thể 一nhất 中trung 自tự 具cụ 十thập 非phi 望vọng 前tiền 後hậu 異dị 門môn 說thuyết 也dã 即tức 義nghĩa 亦diệc 准chuẩn 思tư 之chi 。

同đồng 體thể 即tức 入nhập 與dữ 前tiền 異dị 體thể 即tức 入nhập 何hà 別biệt 答đáp 前tiền 異dị 體thể 門môn 一nhất 中trung 十thập 者giả 以dĩ 初sơ 一nhất 望vọng 後hậu 九cửu 故cố 名danh 一nhất 中trung 十thập 此thử 門môn 言ngôn 一nhất 中trung 十thập 者giả 即tức 一nhất 中trung 有hữu 九cửu 故cố 言ngôn 一nhất 中trung 十thập 。

二nhị 者giả 一nhất 即tức 十thập 十thập 即tức 一nhất 亦diệc 有hữu 二nhị 門môn 一nhất 者giả 一nhất 即tức 十thập 亦diệc 有hữu 十thập 門môn 不bất 同đồng 一nhất 者giả 一nhất 何hà 以dĩ 故cố 緣duyên 成thành 故cố 一nhất 即tức 十thập 何hà 以dĩ 故cố 由do 此thử 十thập 一nhất 即tức 是thị 初sơ 一nhất 故cố 無vô 別biệt 自tự 體thể 故cố 是thị 故cố 此thử 十thập 即tức 是thị 一nhất 也dã 餘dư 九cửu 門môn 皆giai 亦diệc 如như 是thị 。 准chuẩn 之chi 可khả 知tri 。

如như 一nhất 有hữu 體thể 多đa 無vô 體thể 能năng 攝nhiếp 他tha 同đồng 己kỷ 一nhất 有hữu 體thể 攝nhiếp 他tha 多đa 也dã 能năng 成thành 有hữu 體thể 所sở 成thành 無vô 體thể 也dã 。

二nhị 者giả 十thập 即tức 一nhất 亦diệc 有hữu 十thập 門môn 不bất 同đồng 一nhất 者giả 十thập 何hà 以dĩ 故cố 緣duyên 成thành 故cố 十thập 即tức 一nhất 何hà 以dĩ 故cố 彼bỉ 初sơ 一nhất 即tức 是thị 十thập 故cố 更cánh 無vô 自tự 一nhất 故cố 是thị 故cố 初sơ 一nhất 即tức 是thị 十thập 也dã 餘dư 九cửu 門môn 准chuẩn 例lệ 知tri 之chi 。

十thập 有hữu 體thể 一nhất 無vô 體thể 多đa 有hữu 體thể 故cố 能năng 攝nhiếp 一nhất 故cố 本bổn 一nhất 無vô 體thể 潛tiềm 入nhập 多đa 中trung 。

問vấn 此thử 同đồng 體thể 中trung 一nhất 即tức 十thập 等đẳng 者giả 為vi 只chỉ 攝nhiếp 此thử 十thập 耶da 為vi 攝nhiếp 無vô 盡tận 耶da 。

此thử 明minh 一nhất 體thể 為vi 祗chi 攝nhiếp 一nhất 中trung 十thập 亦diệc 攝nhiếp 他tha 處xứ 十thập 耶da 。

答đáp 此thử 並tịnh 隨tùy 智trí 而nhi 成thành 須tu 十thập 即tức 十thập 須tu 無vô 盡tận 即tức 無vô 盡tận 如như 是thị 增tăng 減giảm 隨tùy 智trí 取thủ 矣hĩ 即tức 十thập 如như 前tiền 釋thích 言ngôn 無vô 盡tận 者giả 一nhất 門môn 中trung 既ký 有hữu 十thập 然nhiên 是thị 十thập 復phục 自tự 迭điệt 相tương/tướng 即tức 相tương/tướng 入nhập 重trùng 重trùng 成thành 無vô 盡tận 也dã 然nhiên 此thử 無vô 盡tận 重trùng 重trùng 皆giai 悉tất 攝nhiếp 在tại 初sơ 門môn 中trung 也dã 。

至chí 相tương/tướng 曰viết 隨tùy 智trí 差sai 別biệt 故cố 亦diệc 盡tận 亦diệc 無vô 盡tận 何hà 者giả 如như 一nhất 若nhược 攝nhiếp 十thập 即tức 名danh 為vi 盡tận 若nhược 具cụ 說thuyết 即tức 無vô 盡tận 但đãn 展triển 轉chuyển 相tương/tướng 迭điệt 相tương/tướng 互hỗ 即tức 重trùng 重trùng 無vô 盡tận 也dã 。

問vấn 為vi 但đãn 攝nhiếp 自tự 一nhất 門môn 中trung 無vô 盡tận 重trùng 重trùng 耶da 為vi 亦diệc 攝nhiếp 餘dư 異dị 門môn 無vô 盡tận 耶da 。

為vi 攝nhiếp 自tự 一nhất 中trung 十thập 無vô 盡tận 為vi 餘dư 諸chư 門môn 中trung 無vô 盡tận 。

答đáp 或hoặc 俱câu 攝nhiếp 或hoặc 但đãn 攝nhiếp 後hậu 自tự 無vô 盡tận 何hà 以dĩ 故cố 若nhược 無vô 自tự 一nhất 門môn 中trung 無vô 盡tận 餘dư 一nhất 切thiết 門môn 中trung 無vô 盡tận 皆giai 悉tất 不bất 成thành 。 是thị 故cố 初sơ 門môn 同đồng 體thể 即tức 攝nhiếp 同đồng 異dị 二nhị 門môn 中trung 無vô 盡tận 無vô 盡tận 無vô 盡tận 無vô 盡tận 無vô 盡tận 無vô 盡tận 無vô 盡tận 無vô 盡tận 無vô 盡tận 無vô 盡tận 窮cùng 其kỳ 圓viên 極cực 法Pháp 界Giới 無vô 不bất 攝nhiếp 盡tận 耳nhĩ 。

若nhược 一nhất 無vô 盡tận 餘dư 亦diệc 無vô 盡tận 若nhược 餘dư 不bất 盡tận 一nhất 亦diệc 不bất 盡tận 若nhược 成thành 一nhất 一nhất 切thiết 即tức 成thành 若nhược 不bất 成thành 一nhất 一nhất 切thiết 亦diệc 不bất 成thành 是thị 故cố 此thử 攝nhiếp 法pháp 即tức 無vô 盡tận 復phục 無vô 盡tận 圓viên 融dung 自tự 在tại 無vô 不bất 周chu 盡tận 。

或hoặc 但đãn 攝nhiếp 自tự 同đồng 體thể 一nhất 門môn 中trung 無vô 盡tận 何hà 以dĩ 故cố 由do 餘dư 異dị 門môn 如như 虗hư 空không 故cố 不bất 相tương 知tri 故cố 自tự 具cụ 足túc 故cố 更cánh 無vô 可khả 攝nhiếp 也dã 此thử 但đãn 隨tùy 智trí 而nhi 取thủ 一nhất 不bất 差sai 失thất 也dã 。

祗chi 攝nhiếp 自tự 門môn 中trung 無vô 盡tận 於ư 三tam 四tứ 義nghĩa 猶do 若nhược 虗hư 空không 即tức 是thị 盡tận 更cánh 不bất 攝nhiếp 餘dư 故cố 名danh 無vô 盡tận 故cố 亦diệc 攝nhiếp 盡tận 不bất 盡tận 。

如như 此thử 一nhất 門môn 既ký 具cụ 足túc 無vô 窮cùng 箇cá 無vô 盡tận 及cập 相tương/tướng 即tức 相tương/tướng 入nhập 等đẳng 成thành 無vô 盡tận 者giả 餘dư 一nhất 一nhất 門môn 中trung 。 皆giai 悉tất 如như 是thị 。 各các 無vô 盡tận 無vô 盡tận 成thành 宜nghi 如như 是thị 准chuẩn 知tri 。

清thanh 凉# 曰viết 由do 異dị 體thể 相tướng 入nhập 帶đái 同đồng 體thể 相tướng 入nhập 故cố 有hữu 帝đế 網võng 門môn 者giả 同đồng 體thể 相tướng 入nhập 一nhất 中trung 已dĩ 含hàm 於ư 多đa 而nhi 更cánh 入nhập 於ư 異dị 體thể 故cố 有hữu 重trọng 重trọng/trùng 之chi 義nghĩa 同đồng 體thể 相tướng 入nhập 如như 鏡kính 已dĩ 含hàm 多đa 影ảnh 更cánh 入nhập 餘dư 鏡kính 故cố 有hữu 重trọng 重trọng/trùng 無vô 盡tận 之chi 義nghĩa 餘dư 門môn 可khả 知tri 。

此thử 且thả 約ước 現hiện 今kim 理lý 錢tiền 中trung 況huống 彼bỉ 一Nhất 乘Thừa 緣duyên 起khởi 無vô 盡tận 陀đà 羅la 尼ni 法Pháp 。 非phi 謂vị 其kỳ 法pháp 只chỉ 如như 此thử 也dã 應ưng 可khả 去khứ 情tình 如như 理lý 思tư 之chi 。

喻dụ 則tắc 有hữu 限hạn 法pháp 乃nãi 無vô 窮cùng 至chí 相tương/tướng 云vân 法Pháp 門môn 具cụ 滿mãn 無vô 喻dụ 可khả 況huống 今kim 說thuyết 喻dụ 者giả 但đãn 分phần/phân 喻dụ 耳nhĩ 若nhược 不bất 去khứ 情tình 難nạn/nan 造tạo 妙diệu 旨chỉ 此thử 章chương 合hợp 云vân 現hiện 今kim 事sự 錢tiền 錯thác 為vi 理lý 字tự 也dã 。

第đệ 二nhị 約ước 法pháp 廣quảng 辨biện 者giả 略lược 有hữu 二nhị 種chủng 。 一nhất 者giả 立lập 義nghĩa 門môn 二nhị 者giả 解giải 釋thích 門môn 。

然nhiên 此thử 章chương 全toàn 依y 至chí 相tương/tướng 十thập 玄huyền 賢hiền 首thủ 承thừa 用dụng 探thám 玄huyền 修tu 改cải 清thanh 凉# 全toàn 依y 賢hiền 首thủ 新tân 文văn 以dĩ 所sở 立lập 有hữu 次thứ 第đệ 故cố 。

初sơ 立lập 義nghĩa 門môn 者giả 略lược 立lập 十thập 義nghĩa 門môn 以dĩ 顯hiển 無vô 盡tận 何hà 者giả 為vi 十thập 。

先tiên 立lập 所sở 依y 體thể 事sự 十thập 對đối 分phân 為vi 十thập 門môn 一nhất 一nhất 門môn 皆giai 復phục 具cụ 十thập 以dĩ 顯hiển 無vô 盡tận 。

一nhất 教giáo 義nghĩa 即tức 攝nhiếp 一Nhất 乘Thừa 乃nãi 至chí 五ngũ 乘thừa 等đẳng 一nhất 切thiết 教giáo 義nghĩa 餘dư 下hạ 准chuẩn 之chi 二nhị 理lý 事sự 即tức 攝nhiếp 一nhất 切thiết 理lý 事sự 三tam 解giải 行hành 即tức 攝nhiếp 一nhất 切thiết 解giải 行hành 四tứ 因nhân 果quả 即tức 攝nhiếp 一nhất 切thiết 因nhân 果quả 。 五ngũ 人nhân 法Pháp 師sư 攝nhiếp 一nhất 切thiết 人nhân 法pháp 六lục 分phần 齊tề 境cảnh 位vị 即tức 攝nhiếp 一nhất 切thiết 分phân 齊tề 境cảnh 位vị 七thất 師sư 弟đệ 法pháp 智trí 即tức 攝nhiếp 一nhất 切thiết 師sư 弟đệ 法pháp 智trí 八bát 主chủ 伴bạn 依y 正chánh 即tức 攝nhiếp 一nhất 切thiết 主chủ 伴bạn 依y 正chánh 九cửu 隨tùy 生sanh 根căn 欲dục 示thị 現hiện 即tức 攝nhiếp 一nhất 切thiết 隨tùy 生sanh 根căn 欲dục 示thị 現hiện 十thập 逆nghịch 順thuận 體thể 用dụng 自tự 在tại 等đẳng 即tức 攝nhiếp 一nhất 切thiết 逆nghịch 順thuận 體thể 用dụng 自tự 在tại 等đẳng 。

所sở 言ngôn 教giáo 義nghĩa 者giả 教giáo 即tức 是thị 通thông 相tương/tướng 別biệt 相tướng 三tam 教giáo 五ngũ 乘thừa 之chi 教giáo 即tức 以dĩ 別biệt 教giáo 以dĩ 論luận 別biệt 義nghĩa 所sở 以dĩ 得đắc 理lý 而nhi 亡vong 教giáo 若nhược 入nhập 此thử 通thông 宗tông 而nhi 教giáo 即tức 義nghĩa 以dĩ 同đồng 時thời 相tương 應ứng 故cố 二nhị 理lý 事sự 者giả 若nhược 三tam 乘thừa 教giáo 辨biện 即tức 異dị 事sự 顯hiển 異dị 理lý 如như 諸chư 經kinh 舉cử 異dị 事sự 喻dụ 異dị 理lý 若nhược 此thử 宗tông 即tức 事sự 是thị 理lý 如như 入nhập 法Pháp 界Giới 品phẩm 等đẳng 經kinh 文văn 是thị 謂vị 體thể 實thật 即tức 是thị 理lý 相tương/tướng 彰chương 即tức 是thị 事sự 也dã 三tam 解giải 行hành 者giả 如như 三tam 乘thừa 說thuyết 解giải 而nhi 非phi 行hành 如như 說thuyết 人nhân 名danh 字tự 而nhi 不bất 識thức 其kỳ 人nhân 若nhược 通thông 宗tông 說thuyết 者giả 即tức 解giải 即tức 行hành 如như 看khán 其kỳ 面diện 不bất 說thuyết 其kỳ 名danh 而nhi 目mục 識thức 也dã 相tương/tướng 顯hiển 為vi 行hành 契khế 窮cùng 後hậu 際tế 為vi 解giải 四tứ 因nhân 果quả 者giả 修tu 相tương/tướng 為vi 因nhân 契khế 窮cùng 為vi 果quả 五ngũ 人nhân 法pháp 者giả 如như 文Văn 殊Thù 即tức 當đương 妙diệu 慧tuệ 普phổ 賢hiền 彰chương 其kỳ 稱xưng 周chu 明minh 人nhân 即tức 法pháp 也dã 六lục 分phần 齊tề 境cảnh 位vị 者giả 參tham 而nhi 不bất 雜tạp 各các 住trụ 分phần/phân 位vị 即tức 分phân 齊tề 境cảnh 位vị 也dã 七thất 法pháp 智trí 師sư 弟đệ 者giả 開khai 發phát 為vi 師sư 相tương/tướng 承thừa 即tức 弟đệ 子tử 也dã 八bát 主chủ 伴bạn 依y 正chánh 者giả 舉cử 一nhất 為vi 主chủ 餘dư 皆giai 為vi 伴bạn 主chủ 以dĩ 為vi 正chánh 伴bạn 以dĩ 為vi 依y 也dã 九cửu 逆nghịch 順thuận 體thể 用dụng 者giả 即tức 是thị 成thành 壞hoại 義nghĩa 也dã 十thập 隨tùy 生sanh 根căn 欲dục 性tánh 者giả 隨tùy 緣duyên 常thường 應ưng 也dã 如như 涅Niết 槃Bàn 經kinh 此thử 方phương 見kiến 滿mãn 餘dư 方phương 見kiến 半bán 而nhi 月nguyệt 實thật 無vô 虧khuy 盈doanh 若nhược 以dĩ 此thử 宗tông 明minh 者giả 常thường 增tăng 減giảm 而nhi 無vô 增tăng 減giảm 。 以dĩ 同đồng 時thời 相tương 應ứng 故cố 今kim 章chương 但đãn 九cửu 十thập 不bất 次thứ 。

此thử 十thập 門môn 為vi 首thủ 皆giai 各các 總tổng 攝nhiếp 一nhất 切thiết 法pháp 。 成thành 無vô 盡tận 也dã 。

然nhiên 此thử 十thập 門môn 體thể 無vô 前tiền 後hậu 同đồng 時thời 相tương 應ứng 既ký 其kỳ 具cụ 此thử 十thập 門môn 餘dư 因nhân 陀đà 羅la 等đẳng 九cửu 亦diệc 皆giai 具cụ 此thử 十thập 門môn 其kỳ 中trung 一nhất 一nhất 皆giai 稱xưng 周chu 法Pháp 界Giới 所sở 以dĩ 舉cử 十thập 門môn 者giả 成thành 其kỳ 無vô 盡tận 義nghĩa 也dã 。

二nhị 言ngôn 解giải 釋thích 者giả 亦diệc 以dĩ 十thập 門môn 釋thích 前tiền 十thập 義nghĩa 以dĩ 顯hiển 無vô 盡tận 。

隨tùy 舉cử 教giáo 義nghĩa 理lý 事sự 等đẳng 十thập 門môn 以dĩ 一nhất 為vi 首thủ 攝nhiếp 餘dư 九cửu 門môn 即tức 顯hiển 無vô 盡tận 。

問vấn 何hà 以dĩ 得đắc 知tri 十thập 數số 顯hiển 無vô 盡tận 耶da 答đáp 依y 華hoa 嚴nghiêm 經kinh 中trung 立lập 十thập 數số 為vi 則tắc 以dĩ 顯hiển 無vô 盡tận 義nghĩa 。

前tiền 已dĩ 引dẫn 竟cánh 。

一nhất 者giả 同đồng 時thời 具cụ 足túc 相tướng 應ưng 門môn 此thử 上thượng 十thập 義nghĩa 同đồng 時thời 相tương 應ứng 成thành 一nhất 緣duyên 起khởi 無vô 有hữu 前tiền 後hậu 始thỉ 終chung 等đẳng 別biệt 具cụ 足túc 一nhất 切thiết 。 自tự 在tại 逆nghịch 順thuận 參tham 而nhi 不bất 雜tạp 成thành 緣duyên 起khởi 際tế 此thử 依y 海Hải 印Ấn 三Tam 昧Muội 。 炳bỉnh 然nhiên 同đồng 時thời 顯hiển 現hiện 成thành 矣hĩ 。

以dĩ 是thị 總tổng 故cố 冠quan 於ư 九cửu 門môn 之chi 初sơ 即tức 具cụ 教giáo 義nghĩa 理lý 事sự 等đẳng 十thập 門môn 同đồng 時thời 也dã 何hà 以dĩ 得đắc 如như 此thử 耶da 良lương 由do 緣duyên 起khởi 實thật 德đức 法pháp 性tánh 海Hải 印Ấn 三Tam 昧Muội 。 力lực 用dụng 故cố 得đắc 然nhiên 也dã 非phi 是thị 方phương 便tiện 緣duyên 修tu 所sở 成thành 故cố 得đắc 同đồng 時thời 。

二nhị 者giả 一nhất 多đa 相tương 容dung 不bất 同đồng 門môn 此thử 上thượng 諸chư 義nghĩa 隨tùy 一nhất 門môn 中trung 即tức 具cụ 攝nhiếp 前tiền 因nhân 果quả 理lý 事sự 一nhất 切thiết 法Pháp 門môn 。 如như 彼bỉ 初sơ 錢tiền 中trung 即tức 攝nhiếp 無vô 盡tận 義nghĩa 者giả 此thử 亦diệc 如như 是thị 。 然nhiên 此thử 一nhất 中trung 雖tuy 具cụ 有hữu 多đa 仍nhưng 一nhất 非phi 即tức 是thị 多đa 耳nhĩ 多đa 中trung 一nhất 等đẳng 准chuẩn 上thượng 思tư 之chi 餘dư 一nhất 一nhất 門môn 中trung 。 皆giai 悉tất 如như 是thị 。 重trùng 重trùng 無vô 盡tận 故cố 也dã 。

此thử 約ước 理lý 說thuyết 以dĩ 一nhất 入nhập 多đa 多đa 入nhập 一nhất 故cố 名danh 相tướng 容dung 體thể 無vô 前tiền 後hậu 而nhi 不bất 失thất 一nhất 多đa 之chi 相tướng 故cố 曰viết 不bất 同đồng 此thử 即tức 緣duyên 起khởi 實thật 德đức 非phi 天thiên 人nhân 所sở 作tác 故cố 。

此thử 經Kinh 偈kệ 云vân 以dĩ 一nhất 佛Phật 土độ 滿mãn 十thập 方phương 十thập 方phương 入nhập 一nhất 亦diệc 無vô 餘dư 世thế 界giới 。 本bổn 相tương/tướng 亦diệc 不bất 壞hoại 無vô 比tỉ 功công 德đức 故cố 能năng 爾nhĩ 。

然nhiên 此thử 一nhất 多đa 雖tuy 復phục 互hỗ 相tương 含hàm 受thọ 自tự 在tại 無vô 礙ngại 。 仍nhưng 體thể 不bất 同đồng 也dã 所sở 由do 如như 上thượng 錢tiền 義nghĩa 中trung 釋thích 此thử 有hữu 同đồng 體thể 異dị 體thể 准chuẩn 上thượng 思tư 之chi 可khả 解giải 。

仍nhưng 體thể 不bất 同đồng 若nhược 不bất 爾nhĩ 者giả 。 諸chư 緣duyên 雜tạp 亂loạn 失thất 本bổn 緣duyên 法pháp 緣duyên 起khởi 不bất 成thành 此thử 則tắc 諸chư 緣duyên 各các 各các 。 守thủ 自tự 一nhất 也dã 。

三tam 者giả 諸chư 法pháp 相tướng 即tức 自tự 在tại 門môn 此thử 上thượng 諸chư 義nghĩa 一nhất 即tức 一nhất 切thiết 。 一nhất 切thiết 即tức 一nhất 。 圓viên 融dung 自tự 在tại 無vô 礙ngại 成thành 耳nhĩ 。

還hoàn 就tựu 教giáo 義nghĩa 理lý 事sự 等đẳng 十thập 門môn 取thủ 其kỳ 三tam 世thế 間gian 圓viên 融dung 無vô 礙ngại 自tự 在tại 。 故cố 一nhất 即tức 攝nhiếp 一nhất 切thiết 成thành 其kỳ 無vô 盡tận 復phục 無vô 盡tận 以dĩ 其kỳ 無vô 盡tận 故cố 相tương/tướng 即tức 復phục 相tương/tướng 入nhập 此thử 約ước 用dụng 以dĩ 說thuyết 也dã 。

若nhược 約ước 同đồng 體thể 門môn 中trung 即tức 自tự 具cụ 足túc 攝nhiếp 一nhất 切thiết 法pháp 。 也dã 然nhiên 此thử 自tự 一nhất 切thiết 復phục 自tự 相tương/tướng 入nhập 重trùng 重trùng 無vô 盡tận 故cố 也dã 然nhiên 此thử 無vô 盡tận 皆giai 悉tất 在tại 初sơ 門môn 中trung 也dã 。

太thái 一nhất 曰viết 此thử 無vô 盡tận 復phục 無vô 盡tận 相tương/tướng 即tức 復phục 相tương/tướng 入nhập 與dữ 因nhân 陀đà 羅la 網võng 及cập 微vi 細tế 相tương 容dung 門môn 有hữu 何hà 差sai 別biệt 。 耶da 答đáp 如như 喻dụ 說thuyết 同đồng 體thể 門môn 中trung 說thuyết 者giả 若nhược 就tựu 隱ẩn 映ánh 相tương 應ứng 互hỗ 相tương 顯hiển 發phát 重trùng 重trùng 復phục 重trùng 重trọng/trùng 成thành 其kỳ 無vô 盡tận 者giả 。 即tức 是thị 因nhân 陀đà 羅la 網võng 門môn 攝nhiếp 若nhược 諸chư 門môn 一nhất 時thời 具cụ 顯hiển 不bất 相tương 妨phương 礙ngại 。 者giả 即tức 是thị 相tương 容dung 門môn 攝nhiếp 若nhược 就tựu 三tam 世thế 間gian 圓viên 融dung 無vô 礙ngại 自tự 在tại 。 相tương/tướng 即tức 復phục 相tương/tướng 入nhập 成thành 其kỳ 無vô 盡tận 復phục 無vô 盡tận 者giả 即tức 此thử 門môn 攝nhiếp 。

故cố 此thử 經Kinh 云vân 初sơ 發phát 心tâm 菩Bồ 薩Tát 。 一nhất 念niệm 功công 德đức 。 深thâm 廣quảng 無vô 邊biên 。 際tế 如Như 來Lai 分phân 別biệt 。 說thuyết 窮cùng 劫kiếp 不bất 能năng 盡tận 。 何hà 況huống 於ư 無vô 量lượng 無vô 數số 。 無vô 邊biên 劫kiếp 具cụ 足túc 修tu 諸chư 度Độ 諸chư 地địa 功công 德đức 行hạnh 。

此thử 即tức 明minh 其kỳ 一nhất 即tức 一nhất 切thiết 。 成thành 其kỳ 無vô 盡tận 何hà 況huống 者giả 此thử 即tức 從tùng 二nhị 三tam 至chí 九cửu 十thập 皆giai 成thành 無vô 盡tận 。

義nghĩa 言ngôn 一nhất 念niệm 即tức 深thâm 廣quảng 無vô 邊biên 。 者giả 良lương 由do 緣duyên 起khởi 法Pháp 界Giới 一nhất 即tức 一nhất 切thiết 。 故cố 耳nhĩ 如như 彼bỉ 同đồng 體thể 門môn 中trung 一nhất 錢tiền 即tức 得đắc 重trùng 重trùng 無vô 盡tận 義nghĩa 者giả 即tức 其kỳ 事sự 也dã 。

此thử 據cứ 緣duyên 起khởi 體thể 性tánh 成thành 其kỳ 無vô 盡tận 復phục 無vô 盡tận 故cố 。

何hà 況huống 無vô 邊biên 劫kiếp 者giả 即tức 餘dư 一nhất 一nhất 門môn 中trung 。 各các 顯hiển 無vô 盡tận 義nghĩa 者giả 是thị 也dã 所sở 以dĩ 爾nhĩ 者giả 。 此thử 經Kinh 又hựu 云vân 初sơ 發phát 心tâm 菩Bồ 薩Tát 。 即tức 是thị 佛Phật 故cố 也dã 由do 此thử 緣duyên 起khởi 妙diệu 理lý 始thỉ 終chung 皆giai 齊tề 得đắc 始thỉ 即tức 得đắc 終chung 窮cùng 終chung 方phương 原nguyên 始thỉ 如như 上thượng 同đồng 時thời 具cụ 足túc 故cố 得đắc 然nhiên 也dã 。

良lương 由do 始thỉ 終chung 相tương/tướng 即tức 復phục 相tương/tướng 入nhập 成thành 無vô 盡tận 故cố 先tiên 後hậu 因nhân 果quả 不bất 失thất 雖tuy 不bất 失thất 先tiên 後hậu 以dĩ 先tiên 後hậu 相tương/tướng 即tức 復phục 相tương/tướng 入nhập 故cố 成thành 其kỳ 無vô 盡tận 。

又hựu 云vân 在tại 於ư 一nhất 地địa 普phổ 攝nhiếp 一nhất 切thiết 。 諸chư 地địa 功công 德đức 也dã 是thị 故cố 得đắc 一nhất 即tức 得đắc 一nhất 切thiết 又hựu 云vân 知tri 一nhất 即tức 多đa 多đa 即tức 一nhất 故cố 也dã 十thập 信tín 終chung 心tâm 即tức 作tác 佛Phật 者giả 即tức 其kỳ 事sự 也dã 。

信tín 滿mãn 成thành 佛Phật 約ước 位vị 佛Phật 非phi 行hành 佛Phật 故cố 。

問vấn 如như 同đồng 體thể 一nhất 門môn 中trung 即tức 攝nhiếp 一nhất 切thiết 無vô 盡tận 者giả 為vi 一nhất 時thời 俱câu 現hiện 。 耶da 為vi 前tiền 後hậu 耶da 。

問vấn 意ý 可khả 知tri 。

答đáp 於ư 一nhất 門môn 中trung 一nhất 時thời 炳bỉnh 然nhiên 。 現hiện 一nhất 切thiết 者giả 屬thuộc 微vi 細tế 攝nhiếp 隱ẩn 映ánh 互hỗ 現hiện 重trùng 重trùng 者giả 屬thuộc 因nhân 陀đà 羅la 攝nhiếp 餘dư 義nghĩa 即tức 同đồng 即tức 異dị 即tức 多đa 即tức 少thiểu 即tức 有hữu 即tức 無vô 即tức 始thỉ 即tức 終chung 如như 是thị 自tự 在tại 。 具cụ 足túc 一nhất 切thiết 。 無vô 盡tận 法Pháp 門môn 仍nhưng 隨tùy 舉cử 一nhất 為vi 首thủ 餘dư 即tức 為vi 伴bạn 道Đạo 理lý 一nhất 不bất 差sai 失thất 舊cựu 來lai 如như 此thử 此thử 辨biện 同đồng 體thể 一nhất 門môn 中trung 具cụ 足túc 自tự 在tại 。 無vô 窮cùng 德đức 耳nhĩ 餘dư 異dị 體thể 等đẳng 門môn 中trung 亦diệc 准chuẩn 思tư 之chi 。

有hữu 三tam 義nghĩa 不bất 同đồng 餘dư 義nghĩa 下hạ 即tức 此thử 門môn 攝nhiếp 。

問vấn 若nhược 一nhất 門môn 中trung 即tức 具cụ 足túc 一nhất 切thiết 。 無vô 盡tận 自tự 在tại 者giả 餘dư 門môn 何hà 用dụng 為vi 答đáp 餘dư 門môn 如như 虗hư 空không 何hà 以dĩ 故cố 同đồng 體thể 一nhất 門môn 並tịnh 攝nhiếp 一nhất 切thiết 無vô 不bất 盡tận 故cố 。

若nhược 一nhất 門môn 自tự 具cụ 足túc 何hà 用dụng 餘dư 門môn 答đáp 餘dư 門môn 如như 龜quy 毛mao 兔thố 角giác 不bất 可khả 得đắc 。

問vấn 此thử 同đồng 體thể 門môn 中trung 所sở 攝nhiếp 一nhất 切thiết 者giả 但đãn 應ưng 攝nhiếp 自tự 門môn 中trung 一nhất 切thiết 豈khởi 可khả 攝nhiếp 餘dư 門môn 中trung 一nhất 切thiết 耶da 。

但đãn 應ưng 攝nhiếp 自tự 豈khởi 容dung 攝nhiếp 他tha 耶da 。

答đáp 既ký 攝nhiếp 自tự 一nhất 切thiết 復phục 攝nhiếp 餘dư 一nhất 一nhất 門môn 中trung 。 無vô 盡tận 一nhất 切thiết 如như 是thị 。 重trùng 重trùng 窮cùng 其kỳ 法Pháp 界Giới 也dã 。

自tự 他tha 俱câu 攝nhiếp 方phương 能năng 窮cùng 盡tận 緣duyên 起khởi 無vô 礙ngại 法Pháp 界Giới 之chi 義nghĩa 。

何hà 以dĩ 故cố 。

圓viên 融dung 法Pháp 界Giới 無vô 盡tận 緣duyên 起khởi 無vô 一nhất 一nhất 切thiết 並tịnh 不bất 成thành 故cố 此thử 俱câu 論luận 法pháp 性tánh 家gia 實thật 德đức 故cố 不bất 可khả 說thuyết 其kỳ 邊biên 量lượng 。

若nhược 無vô 一nhất 一nhất 切thiết 不bất 成thành 如như 一nhất 斗đẩu 即tức 攝nhiếp 一nhất 升thăng 若nhược 無vô 升thăng 斗đẩu 即tức 不bất 成thành 也dã 。

故cố 此thử 經Kinh 偈kệ 云vân 不bất 可khả 言ngôn 說thuyết 。 諸chư 劫kiếp 中trung 演diễn 說thuyết 。 一nhất 切thiết 不bất 可khả 說thuyết 。 不bất 可khả 說thuyết 劫kiếp 。 猶do 可khả 盡tận 說thuyết 不bất 可khả 說thuyết 。 不bất 可khả 盡tận 又hựu 偈kệ 云vân 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 心tâm 。 悉tất 可khả 分phân 別biệt 知tri 一nhất 切thiết 剎sát 微vi 塵trần 尚thượng 可khả 筭# 其kỳ 數sổ 十thập 方phương 虗hư 空không 界giới 一nhất 毛mao 猶do 可khả 量lượng 菩Bồ 薩Tát 初sơ 發phát 。 心tâm 究cứu 竟cánh 不bất 可khả 測trắc 。

良lương 由do 此thử 一Nhất 乘Thừa 圓viên 極cực 自tự 在tại 無vô 礙ngại 。 法Pháp 門môn 得đắc 一nhất 即tức 得đắc 一nhất 切thiết 故cố 耳nhĩ 。

因nhân 該cai 果quả 海hải 果quả 徹triệt 因nhân 源nguyên 一nhất 或hoặc 一nhất 切thiết 成thành 一nhất 證chứng 一nhất 切thiết 證chứng 。

因nhân 果quả 俱câu 齊tề 無vô 前tiền 後hậu 別biệt 故cố 地địa 論luận 云vân 以dĩ 信tín 地địa 菩Bồ 薩Tát 乃nãi 至chí 與dữ 不bất 思tư 議nghị 佛Phật 法Pháp 。 為vi 一nhất 緣duyên 起khởi 以dĩ 六lục 相tương/tướng 總tổng 別biệt 等đẳng 義nghĩa 而nhi 用dụng 括quát 之chi 明minh 知tri 因nhân 果quả 俱câu 時thời 相tương 容dung 相tương/tướng 即tức 各các 攝nhiếp 一nhất 切thiết 互hỗ 為vi 主chủ 伴bạn 深thâm 須tu 思tư 之chi 此thử 事sự 不bất 疑nghi 。

以dĩ 因nhân 果quả 相tương/tướng 即tức 同đồng 時thời 相tương 應ứng 初sơ 心tâm 菩Bồ 薩Tát 與dữ 證chứng 極cực 果quả 位vị 同đồng 一nhất 緣duyên 起khởi 以dĩ 六lục 相tương/tướng 圓viên 融dung 而nhi 總tổng 括quát 之chi 。

又hựu 此thử 經Kinh 云vân 何hà 以dĩ 故cố 此thử 初sơ 發phát 心tâm 菩Bồ 薩Tát 。 即tức 是thị 佛Phật 故cố 悉tất 與dữ 三tam 世thế 諸chư 如Như 來Lai 。 等đẳng 亦diệc 與dữ 三tam 世thế 佛Phật 境cảnh 界giới 等đẳng 悉tất 與dữ 三tam 世thế 佛Phật 正Chánh 法Pháp 等đẳng 得đắc 如Như 來Lai 一nhất 身thân 。 無vô 量lượng 身thân 三tam 世thế 諸chư 佛Phật 。 平bình 等đẳng 智trí 慧tuệ 所sở 化hóa 眾chúng 生sanh 。 皆giai 悉tất 同đồng 等đẳng 。 又hựu 云vân 初sơ 發phát 心tâm 時thời 。 便tiện 成thành 正chánh 覺giác 。 具cụ 足túc 慧tuệ 身thân 不bất 由do 他tha 悟ngộ 。 如như 是thị 云vân 云vân 無vô 量lượng 廣quảng 如như 經kinh 文văn 。

初sơ 心tâm 菩Bồ 薩Tát 與dữ 諸chư 如Như 來Lai 。 依y 正chánh 等đẳng 說thuyết 法Pháp 等đẳng 身thân 量lượng 等đẳng 智trí 慧tuệ 化hóa 生sanh 皆giai 等đẳng 至chí 相tương/tướng 云vân 譬thí 眾chúng 流lưu 入nhập 海hải 纔tài 入nhập 一nhất 滴tích 即tức 稱xưng 周chu 大đại 海hải 無vô 始thỉ 無vô 終chung 。 若nhược 餘dư 江giang 河hà 水thủy 之chi 深thâm 不bất 及cập 入nhập 海hải 一nhất 滴tích 即tức 用dụng 三tam 乘thừa 中trung 修tu 三tam 乘thừa 多đa 劫kiếp 不bất 及cập 在tại 一Nhất 乘Thừa 中trung 一nhất 念niệm 故cố 。

問vấn 此thử 等đẳng 歎thán 因nhân 中trung 德đức 耳nhĩ 豈khởi 可khả 即tức 果quả 德đức 耶da 答đáp 此thử 一Nhất 乘Thừa 義nghĩa 因nhân 果quả 同đồng 體thể 成thành 一nhất 緣duyên 起khởi 得đắc 此thử 即tức 得đắc 彼bỉ 由do 彼bỉ 此thử 相tương/tướng 即tức 故cố 若nhược 不bất 得đắc 者giả 。 因nhân 即tức 不bất 成thành 因nhân 何hà 以dĩ 故cố 不bất 得đắc 果quả 故cố 非phi 因nhân 也dã 。

以dĩ 歡hoan 因nhân 中trung 德đức 豈khởi 可khả 同đồng 彼bỉ 果quả 德đức 耶da 答đáp 此thử 一Nhất 乘Thừa 因nhân 果quả 欲dục 論luận 其kỳ 成thành 者giả 成thành 復phục 成thành 欲dục 在tại 後hậu 成thành 者giả 後hậu 復phục 後hậu 。

問vấn 上thượng 言ngôn 果quả 分phân 離ly 緣duyên 不bất 可khả 說thuyết 相tướng 。 但đãn 論luận 因nhân 分phần/phân 者giả 何hà 故cố 十thập 信tín 終chung 心tâm 即tức 辨biện 作tác 佛Phật 得đắc 果quả 法pháp 也dã 答đáp 今kim 言ngôn 作tác 佛Phật 者giả 但đãn 初sơ 從tùng 見kiến 聞văn 已dĩ 去khứ 乃nãi 至chí 第đệ 二nhị 生sanh 即tức 成thành 解giải 行hành 解giải 行hành 終chung 心tâm 因nhân 位vị 窮cùng 滿mãn 者giả 於ư 第đệ 三tam 生sanh 即tức 得đắc 彼bỉ 究cứu 竟cánh 自tự 在tại 圓viên 融dung 果quả 矣hĩ 由do 此thử 因nhân 體thể 依y 果quả 成thành 故cố 但đãn 因nhân 位vị 滿mãn 者giả 勝thắng 進tiến 即tức 沒một 於ư 果quả 海hải 中trung 也dã 為vi 是thị 證chứng 境cảnh 界giới 故cố 不bất 可khả 說thuyết 耳nhĩ 此thử 如như 龍long 女nữ 及cập 普phổ 莊trang 嚴nghiêm 童đồng 子tử 善Thiện 財Tài 童Đồng 子Tử 。 兜Đâu 率Suất 天thiên 子tử 。 等đẳng 於ư 三tam 生sanh 中trung 即tức 尅khắc 彼bỉ 果quả 義nghĩa 等đẳng 廣quảng 如như 經kinh 辨biện 應ưng 准chuẩn 思tư 之chi 。

既ký 果quả 分phần/phân 不bất 可khả 說thuyết 何hà 故cố 十thập 信tín 終chung 心tâm 即tức 辨biện 果quả 法pháp 耶da 答đáp 今kim 言ngôn 作tác 佛Phật 乃nãi 約ước 三tam 生sanh 即tức 得đắc 彼bỉ 果quả 出xuất 所sở 以dĩ 因nhân 依y 果quả 成thành 又hựu 因nhân 位vị 窮cùng 滿mãn 沒một 同đồng 果quả 海hải 但đãn 是thị 證chứng 境cảnh 離ly 乎hồ 說thuyết 相tương/tướng 此thử 如như 龍long 女nữ 義nghĩa 當đương 流lưu 惑hoặc 之chi 身thân 疾tật 得đắc 成thành 佛Phật 。 普phổ 莊trang 嚴nghiêm 童đồng 子tử 三tam 生sanh 成thành 佛Phật 祗chi 在tại 一nhất 念niệm 善Thiện 財Tài 童Đồng 子Tử 。 現hiện 身thân 究cứu 竟cánh 普Phổ 賢Hiền 之chi 行hạnh 。 後hậu 生sanh 即tức 見kiến 佛Phật 兜Đâu 率Suất 天thiên 子tử 。 從tùng 三tam 惡ác 道đạo 出xuất 。 現hiện 身thân 成thành 佛Phật 至chí 解giải 行hành 生sanh 即tức 尅khắc 彼bỉ 果quả 有hữu 謂vị 龍long 女nữ 於ư 南nam 方phương 成thành 佛Phật 者giả 終chung 教giáo 示thị 現hiện 八bát 相tương/tướng 成thành 道Đạo 豈khởi 同đồng 善thiện 財tài 等đẳng 於ư 三tam 世thế 。 中trung 尅khắc 證chứng 彼bỉ 果quả 耶da 答đáp 今kim 同đồng 列liệt 者giả 約ước 彼bỉ 所sở 證chứng 是thị 同đồng 非phi 以dĩ 教giáo 分phần/phân 漸tiệm 頓đốn 之chi 異dị 演diễn 義nghĩa 云vân 法pháp 華hoa 佛Phật 慧tuệ 即tức 華hoa 嚴nghiêm 佛Phật 慧tuệ 者giả 是thị 也dã 。

問vấn 上thượng 言ngôn 一nhất 念niệm 即tức 作tác 佛Phật 者giả 三tam 乘thừa 中trung 已dĩ 有hữu 此thử 義nghĩa 與dữ 此thử 何hà 別biệt 答đáp 三tam 乘thừa 望vọng 理lý 為vi 一nhất 念niệm 即tức 作tác 佛Phật 今kim 此thử 一Nhất 乘Thừa 一nhất 念niệm 即tức 得đắc 具cụ 足túc 。 一nhất 切thiết 教giáo 義nghĩa 理lý 事sự 因nhân 果quả 等đẳng 如như 上thượng 一nhất 切thiết 法Pháp 門môn 。 及cập 與dữ 一nhất 切thiết 。 眾chúng 生sanh 皆giai 悉tất 同đồng 時thời 。 同đồng 時thời 作tác 佛Phật 後hậu 後hậu 能năng 新tân 新tân 斷đoạn 惑hoặc 亦diệc 不bất 住trụ 學học 地địa 而nhi 成thành 正chánh 覺giác 。 具cụ 足túc 十thập 佛Phật 以dĩ 現hiện 無vô 盡tận 逆nghịch 順thuận 德đức 故cố 及cập 因nhân 陀đà 羅la 微vi 細tế 九cửu 世thế 十thập 世thế 等đẳng 遍biến 通thông 諸chư 位vị 謂vị 十thập 信tín 終chung 心tâm 已dĩ 去khứ 十thập 解giải 十thập 行hành 十thập 迴hồi 向hướng 十Thập 地Địa 及cập 佛Phật 地địa 等đẳng 同đồng 時thời 遍biến 成thành 無vô 有hữu 前tiền 後hậu 具cụ 足túc 一nhất 切thiết 耳nhĩ 。

可khả 知tri 答đáp 三tam 下hạ 至chí 相tương/tướng 云vân 若nhược 大Đại 乘Thừa 明minh 一nhất 念niệm 成thành 佛Phật 義nghĩa 凡phàm 有hữu 二nhị 種chủng 一nhất 者giả 會hội 緣duyên 以dĩ 入nhập 實thật 性tánh 無vô 多đa 少thiểu 故cố 明minh 一nhất 念niệm 成thành 佛Phật 二nhị 者giả 行hàng 行hàng 既ký 滿mãn 取thủ 最tối 後hậu 一nhất 念niệm 名danh 為vi 成thành 佛Phật 今kim 此thử 一Nhất 乘Thừa 明minh 一nhất 念niệm 成thành 佛Phật 如như 大Đại 乘Thừa 取thủ 最tối 後hậu 一nhất 念niệm 成thành 佛Phật 即tức 入nhập 一Nhất 乘Thừa 以dĩ 後hậu 望vọng 初sơ 初sơ 念niệm 即tức 成thành 何hà 以dĩ 故cố 以dĩ 因nhân 果quả 相tương/tướng 即tức 同đồng 時thời 相tương 應ứng 故cố 。

然nhiên 此thử 一nhất 念niệm 與dữ 百bách 千thiên 劫kiếp 無vô 有hữu 異dị 也dã 。 宜nghi 須tu 思tư 之chi 。

然nhiên 此thử 下hạ 一nhất 念niệm 多đa 劫kiếp 延diên 促xúc 無vô 礙ngại 也dã 。

此thử 即tức 第đệ 三tam 諸chư 法pháp 相tướng 即tức 自tự 在tại 門môn 訖ngật 。

四tứ 者giả 因nhân 陀đà 羅la 微vi 細tế 境cảnh 界giới 。 門môn 此thử 但đãn 從tùng 喻dụ 異dị 前tiền 耳nhĩ 此thử 上thượng 諸chư 義nghĩa 體thể 相tướng 自tự 在tại 隱ẩn 映ánh 互hỗ 現hiện 重trùng 重trùng 無vô 盡tận 。

即tức 以dĩ 帝Đế 釋Thích 殿điện 前tiền 珠châu 網võng 為ví 喻dụ 十thập 門môn 唯duy 此thử 從tùng 喻dụ 受thọ 名danh 猶do 如như 眾chúng 鏡kính 相tương 照chiếu 眾chúng 鏡kính 之chi 影ảnh 現hiện 一nhất 鏡kính 之chi 中trung 如như 是thị 影ảnh 中trung 復phục 現hiện 眾chúng 影ảnh 一nhất 一nhất 影ảnh 中trung 復phục 現hiện 眾chúng 影ảnh 即tức 重trùng 重trùng 現hiện 影ảnh 成thành 其kỳ 無vô 盡tận 復phục 無vô 盡tận 。

故cố 此thử 經Kinh 云vân 於ư 一nhất 微vi 塵trần 中trung 。 各các 示thị 那na 由do 他tha 。 無vô 數số 億ức 諸chư 佛Phật 。 於ư 中trung 而nhi 說thuyết 法Pháp 。 於ư 一nhất 微vi 塵trần 中trung 。 現hiện 無vô 量lượng 佛Phật 。 國quốc 須Tu 彌Di 金kim 剛cang 圍vi 世thế 間gian 不bất 迫bách 迮trách 於ư 一nhất 微vi 塵trần 中trung 。 現hiện 有hữu 三tam 惡ác 道đạo 天thiên 人nhân 阿a 修tu 羅la 。 各các 各các 受thọ 業nghiệp 報báo 。 此thử 三tam 偈kệ 即tức 三tam 世thế 間gian 也dã 又hựu 云vân 一nhất 切thiết 佛Phật 剎sát 。 微vi 塵trần 等đẳng 爾nhĩ 所sở 佛Phật 坐tọa 一nhất 毛mao 孔khổng 皆giai 有hữu 無vô 量lượng 。 菩Bồ 薩Tát 眾chúng 各các 為vi 具cụ 說thuyết 普phổ 賢hiền 行hành 無vô 量lượng 剎sát 海hải 處xứ 一nhất 毛mao 悉tất 坐tọa 菩Bồ 提Đề 連liên 華hoa 座tòa 遍biến 滿mãn 一nhất 切thiết 。 諸chư 法Pháp 界Giới 一nhất 切thiết 毛mao 孔khổng 。 自tự 在tại 現hiện 又hựu 云vân 如như 一nhất 微vi 塵trần 。 所sở 示thị 現hiện 一nhất 切thiết 。 微vi 塵trần 亦diệc 如như 是thị 餘dư 者giả 云vân 云vân 無vô 量lượng 廣quảng 如như 經kinh 辨biện 。

如như 第đệ 七thất 地địa 經kinh 以dĩ 三tam 偈kệ 配phối 三tam 世thế 間gian 初sơ 偈kệ 此thử 即tức 智trí 正chánh 覺giác 世thế 間gian 次thứ 偈kệ 此thử 據cứ 器khí 世thế 間gian 次thứ 偈kệ 此thử 即tức 據cứ 眾chúng 生sanh 世thế 間gian 。 又hựu 云vân 下hạ 三tam 偈kệ 皆giai 依y 正chánh 無vô 㝵# 也dã 。

此thử 等đẳng 並tịnh 是thị 實thật 義nghĩa 非phi 變biến 化hóa 成thành 此thử 是thị 如như 理lý 智trí 中trung 如như 量lượng 境cảnh 也dã 其kỳ 餘dư 變biến 化hóa 等đẳng 者giả 不bất 入nhập 此thử 例lệ 何hà 以dĩ 故cố 此thử 並tịnh 是thị 法pháp 性tánh 實thật 德đức 法Pháp 爾nhĩ 如như 是thị 。 也dã 非phi 諸chư 分phân 別biệt 情tình 謂vị 境cảnh 界giới 但đãn 此thử 可khả 去khứ 情tình 思tư 之chi 。

此thử 即tức 是thị 其kỳ 法Pháp 界Giới 緣duyên 起khởi 如như 理lý 實thật 德đức 非phi 是thị 變biến 化hóa 對đối 緣duyên 方phương 便tiện 說thuyết 故cố 若nhược 是thị 大Đại 乘Thừa 。 宗tông 所sở 明minh 即tức 言ngôn 神thần 力lực 變biến 化hóa 故cố 若nhược 此thử 宗tông 明minh 相tướng 入nhập 不bất 論luận 變biến 化hóa 神thần 力lực 乃nãi 言ngôn 自tự 體thể 常thường 如như 此thử 等đẳng 。

問vấn 上thượng 言ngôn 一nhất 塵trần 中trung 現hiện 無vô 量lượng 剎sát 等đẳng 者giả 此thử 但đãn 是thị 一nhất 重trọng/trùng 現hiện 而nhi 已dĩ 何hà 故cố 乃nãi 云vân 重trùng 重trùng 現hiện 耶da 答đáp 此thử 方phương 說thuyết 華hoa 嚴nghiêm 經kinh 時thời 云vân 一nhất 切thiết 微vi 塵trần 中trung 。 亦diệc 如như 是thị 說thuyết 。 如như 彼bỉ 微vi 塵trần 中trung 說thuyết 華hoa 嚴nghiêm 經kinh 時thời 亦diệc 云vân 一nhất 切thiết 微vi 塵trần 中trung 。 亦diệc 如như 是thị 說thuyết 。 如như 是thị 展triển 轉chuyển 。 即tức 重trùng 重trùng 無vô 盡tận 重trùng 重trùng 無vô 盡tận 也dã 宜nghi 准chuẩn 思tư 之chi 。

一nhất 塵trần 一nhất 剎sát 但đãn 可khả 乎hồ 遍biến 云vân 何hà 重trùng 重trùng 。 答đáp 中trung 據cứ 塵trần 塵trần 互hỗ 遍biến 展triển 轉chuyển 無vô 窮cùng 。

問vấn 若nhược 據cứ 此thử 文văn 重trùng 重trùng 無vô 盡tận 有hữu 何hà 分phân 齊tề 云vân 何hà 辨biện 其kỳ 始thỉ 終chung 等đẳng 耶da 答đáp 隨tùy 其kỳ 智trí 取thủ 舉cử 一nhất 為vi 首thủ 餘dư 亦diệc 為vi 伴bạn 據cứ 其kỳ 首thủ 者giả 即tức 名danh 當đương 中trung 餘dư 即tức 眷quyến 屬thuộc 圍vi 繞nhiễu 。 上thượng 諸chư 教giáo 義nghĩa 等đẳng 並tịnh 悉tất 如như 是thị 自tự 在tại 。 成thành 耳nhĩ 及cập 前tiền 相tương/tướng 即tức 相tương/tướng 入nhập 自tự 在tại 等đẳng 皆giai 悉tất 如như 是thị 。 攝nhiếp 一nhất 切thiết 法pháp 。 盡tận 窮cùng 法Pháp 界Giới 並tịnh 悉tất 因nhân 陀đà 羅la 成thành 也dã 。

斯tư 則tắc 渾hồn 無vô 疆cương 界giới 無vô 始thỉ 無vô 終chung 。 何hà 緣duyên 辨biện 得đắc 因nhân 果quả 分phân 齊tề 耶da 答đáp 祗chi 以dĩ 隨tùy 智trí 差sai 別biệt 故cố 舉cử 一nhất 為vi 主chủ 餘dư 即tức 為vi 伴bạn 如như 是thị 教giáo 義nghĩa 等đẳng 十thập 門môn 皆giai 得đắc 自tự 在tại 。 反phản 前tiền 二nhị 三tam 兩lưỡng 門môn 皆giai 悉tất 融dung 攝nhiếp 無vô 盡tận 。

五ngũ 者giả 微vi 細tế 相tương 容dung 安an 立lập 門môn 此thử 上thượng 諸chư 義nghĩa 於ư 一nhất 念niệm 中trung 。 具cụ 足túc 始thỉ 終chung 同đồng 時thời 前tiền 後hậu 逆nghịch 順thuận 等đẳng 一nhất 切thiết 法pháp 。 門môn 於ư 一nhất 念niệm 中trung 。 炳bỉnh 然nhiên 同đồng 時thời 齊tề 頭đầu 顯hiển 現hiện 無vô 不bất 明minh 了liễu 。 猶do 如như 束thúc 箭tiễn 齊tề 頭đầu 顯hiển 現hiện 耳nhĩ 。

如như 一nhất 微vi 塵trần 。 即tức 是thị 小tiểu 相tương/tướng 元nguyên 量lượng 佛Phật 國quốc 須Tu 彌Di 金Kim 剛Cang 山Sơn 等đẳng 。 即tức 是thị 大đại 相tương/tướng 直trực 以dĩ 緣duyên 起khởi 實thật 德đức 無vô 礙ngại 自tự 在tại 。 致trí 使sử 相tương 容dung 非phi 人nhân 天thiên 所sở 作tác 故cố 安an 立lập 此thử 約ước 相tương/tướng 說thuyết 如như 瑠lưu 璃ly 鉼# 盛thịnh 多đa 芥giới 子tử 頓đốn 然nhiên 顯hiển 現hiện 清thanh 凉# 云vân 微vi 細tế 有hữu 三tam 義nghĩa 一nhất 約ước 所sở 含hàm 微vi 細tế 猶do 如như 芥giới 鉼# 以dĩ 毛mao 子tử 能năng 受thọ 彼bỉ 諸chư 剎sát 諸chư 剎sát 不bất 能năng 徧biến 毛mao 孔khổng 故cố 以dĩ 毛mao 據cứ 稱xưng 性tánh 剎sát 約ước 存tồn 相tương/tướng 二nhị 約ước 能năng 含hàm 微vi 細tế 以dĩ 一nhất 毛mao 一nhất 塵trần 。 即tức 能năng 含hàm 故cố 三tam 約ước 難nan 知tri 微vi 細tế 微vi 塵trần 不bất 大đại 剎sát 亦diệc 不bất 小tiểu 而nhi 能năng 廣quảng 容dung 即tức 難nan 知tri 義nghĩa 今kim 取thủ 束thúc 箭tiễn 但đãn 同đồng 時thời 齊tề 頭đầu 顯hiển 現hiện 難nan 見kiến 微vi 細tế 相tương 容dung 也dã 。

故cố 此thử 經Kinh 云vân 菩Bồ 薩Tát 於ư 一nhất 念niệm 中trung 。 從tùng 兜Đâu 率Suất 天Thiên 。 降giáng 神thần 母mẫu 胎thai 。 乃nãi 至chí 流lưu 通thông 舍xá 利lợi 法Pháp 住trụ 久cửu 近cận 。 及cập 所sở 被bị 益ích 諸chư 眾chúng 生sanh 等đẳng 。 於ư 一nhất 念niệm 中trung 。 皆giai 悉tất 顯hiển 現hiện 。 廣quảng 如như 經kinh 文văn 又hựu 云vân 一nhất 毛mao 孔khổng 中trung 。 無vô 量lượng 佛Phật 剎sát 。 莊trang 嚴nghiêm 清thanh 淨tịnh 。 曠khoáng 然nhiên 安an 住trụ 又hựu 云vân 於ư 一nhất 塵trần 內nội 微vi 細tế 國quốc 土độ 一nhất 切thiết 塵trần 等đẳng 悉tất 於ư 中trung 住trụ 宜nghi 可khả 如như 理lý 思tư 之chi 。

可khả 曉hiểu 豈khởi 可khả 須Tu 彌Di 納nạp 芥giới 中trung 將tương 為vi 難nạn/nan 事sự 哉tai 理lý 事sự 等đẳng 十thập 門môn 安an 立lập 相tương 容dung 亦diệc 如như 是thị 。

問vấn 此thử 義nghĩa 與dữ 上thượng 因nhân 陀đà 羅la 云vân 何hà 別biệt 耶da 答đáp 重trùng 重trùng 隱ẩn 映ánh 互hỗ 現hiện 因nhân 陀đà 羅la 攝nhiếp 齊tề 頭đầu 炳bỉnh 然nhiên 現hiện 者giả 微vi 細tế 攝nhiếp 此thử 等đẳng 諸chư 義nghĩa 並tịnh 別biệt 不bất 同đồng 宜nghi 細tế 思tư 之chi 。

可khả 知tri 。

六lục 者giả 秘bí 密mật 隱ẩn 顯hiển 俱câu 成thành 門môn 此thử 上thượng 諸chư 義nghĩa 隱ẩn 覆phú 顯hiển 了liễu 俱câu 時thời 成thành 就tựu 也dã 。

還hoàn 具cụ 前tiền 教giáo 等đẳng 十thập 門môn 所sở 言ngôn 隱ẩn 顯hiển 者giả 如như 涅Niết 槃Bàn 經kinh 半bán 字tự 及cập 滿mãn 字tự 昔tích 說thuyết 半bán 字tự 即tức 顯hiển 滿mãn 字tự 即tức 隱ẩn 今kim 說thuyết 滿mãn 字tự 即tức 顯hiển 半bán 字tự 即tức 隱ẩn 此thử 約ước 緣duyên 說thuyết 隱ẩn 顯hiển 體thể 無vô 前tiền 後hậu 不bất 相tương 妨phương 礙ngại 。 故cố 名danh 秘bí 密mật 。

故cố 此thử 經Kinh 云vân 於ư 此thử 方phương 入nhập 正chánh 受thọ 他tha 方phương 三tam 昧muội 起khởi 眼nhãn 根căn 入nhập 正chánh 受thọ 色sắc 塵trần 三tam 昧muội 起khởi 等đẳng 云vân 云vân 又hựu 云vân 男nam 子tử 身thân 入nhập 正chánh 受thọ 女nữ 人nhân 身thân 。 三tam 昧muội 起khởi 等đẳng 云vân 云vân 於ư 一nhất 微vi 塵trần 。 入nhập 正chánh 受thọ 一nhất 切thiết 微vi 塵trần 。 三tam 昧muội 起khởi 一nhất 切thiết 微vi 塵trần 。 入nhập 正chánh 受thọ 一nhất 毛mao 端đoan 頭đầu 三tam 昧muội 起khởi 如như 是thị 自tự 在tại 。 此thử 隱ẩn 彼bỉ 顯hiển 正chánh 受thọ 及cập 起khởi 定định 同đồng 時thời 秘bí 密mật 成thành 矣hĩ 又hựu 此thử 經Kinh 云vân 十thập 方phương 世thế 界giới 。 有hữu 緣duyên 故cố 往vãng 返phản 出xuất 入nhập 度độ 眾chúng 生sanh 或hoặc 見kiến 菩Bồ 薩Tát 。 入nhập 正chánh 受thọ 或hoặc 見kiến 菩Bồ 薩Tát 。 從tùng 定định 起khởi 又hựu 於ư 彼bỉ 十thập 方phương 。 世thế 界giới 中trung 念niệm 念niệm 示thị 現hiện 。 成thành 正chánh 覺giác 轉chuyển 正Chánh 法Pháp 輪luân 。 入nhập 涅Niết 槃Bàn 現hiện 分phân 舍xá 利lợi 。 度độ 眾chúng 生sanh 如như 是thị 。 無vô 量lượng 廣quảng 如như 經kinh 辨biện 又hựu 如như 佛Phật 為vì 諸chư 菩Bồ 薩Tát 。 受thọ 記ký 之chi 時thời 。 或hoặc 現hiện 前tiền 受thọ 記ký 。 或hoặc 不bất 現hiện 前tiền 秘bí 密mật 受thọ 記ký 等đẳng 。

可khả 見kiến 。

如như 上thượng 第đệ 一nhất 錢tiền 中trung 十thập 錢tiền 名danh 為vi 顯hiển 了liễu 第đệ 二nhị 錢tiền 望vọng 第đệ 一nhất 錢tiền 中trung 十thập 即tức 為vi 秘bí 密mật 何hà 以dĩ 故cố 見kiến 此thử 不bất 見kiến 彼bỉ 故cố 不bất 相tương 知tri 故cố 雖tuy 不bất 相tương 知tri 見kiến 。 然nhiên 即tức 此thử 成thành 彼bỉ 成thành 故cố 名danh 俱câu 成thành 也dã 應ưng 如như 是thị 准chuẩn 思tư 之chi 。

古cổ 本bổn 云vân 成thành 此thử 成thành 彼bỉ 演diễn 義nghĩa 亦diệc 同đồng 今kim 云vân 此thử 成thành 彼bỉ 成thành 者giả 誤ngộ 也dã 。

七thất 諸chư 藏tạng 純thuần 雜tạp 具cụ 德đức 門môn 此thử 上thượng 諸chư 義nghĩa 或hoặc 純thuần 或hoặc 雜tạp 如như 前tiền 人nhân 法pháp 等đẳng 若nhược 以dĩ 人nhân 門môn 取thủ 者giả 即tức 一nhất 切thiết 皆giai 人nhân 故cố 名danh 為vi 純thuần 又hựu 即tức 此thử 人nhân 門môn 具cụ 含hàm 理lý 事sự 等đẳng 一nhất 切thiết 差sai 別biệt 法pháp 故cố 名danh 雜tạp 又hựu 如như 菩Bồ 薩Tát 。 入nhập 一nhất 三tam 昧muội 唯duy 行hành 布bố 施thí 無vô 量lượng 。 無vô 邊biên 更cánh 無vô 餘dư 行hành 故cố 名danh 純thuần 或hoặc 入nhập 一nhất 三tam 昧muội 即tức 施thí 戒giới 度độ 生sanh 等đẳng 無vô 量lượng 無vô 邊biên 。 諸chư 餘dư 雜tạp 行hành 俱câu 時thời 成thành 就tựu 也dã 如như 是thị 繁phồn 興hưng 法Pháp 界Giới 純thuần 雜tạp 自tự 在tại 無vô 不bất 具cụ 足túc 。 者giả 矣hĩ 宜nghi 可khả 思tư 准chuẩn 之chi 。

此thử 約ước 諸chư 度Độ 門môn 說thuyết 如như 就tựu 一nhất 施thí 門môn 說thuyết 者giả 一nhất 切thiết 萬vạn 法pháp 。 皆giai 悉tất 名danh 施thí 所sở 以dĩ 名danh 純thuần 而nhi 此thử 施thí 門môn 具cụ 諸chư 度Độ 等đẳng 行hành 名danh 為vi 雜tạp 如như 是thị 純thuần 之chi 與dữ 雜tạp 不bất 相tương 妨phương 礙ngại 。 故cố 名danh 具cụ 德đức 探thám 玄huyền 中trung 名danh 廣quảng 狹hiệp 自tự 在tại 無vô 礙ngại 。 門môn 清thanh 凉# 云vân 此thử 門môn 賢hiền 首thủ 新tân 立lập 以dĩ 替thế 至chí 相tương/tướng 十thập 玄huyền 諸chư 藏tạng 純thuần 雜tạp 具cụ 德đức 門môn 意ý 云vân 一nhất 行hành 為vi 純thuần 萬vạn 行hạnh 為vi 雜tạp 等đẳng 即tức 事sự 事sự 無vô 礙ngại 義nghĩa 若nhược 一nhất 理lý 為vi 純thuần 萬vạn 行hạnh 為vi 雜tạp 即tức 理lý 事sự 無vô 礙ngại 恐khủng 濫lạm 理lý 事sự 無vô 礙ngại 所sở 以dĩ 改cải 之chi 。

八bát 者giả 十thập 世thế 隔cách 法pháp 異dị 成thành 門môn 此thử 上thượng 諸chư 義nghĩa 遍biến 十thập 世thế 中trung 同đồng 時thời 別biệt 異dị 具cụ 足túc 顯hiển 現hiện 。 以dĩ 時thời 與dữ 法pháp 。 不bất 相tương 離ly 故cố 。

三tam 世thế 區khu 分phần/phân 名danh 為vi 隔cách 法pháp 而nhi 互hỗ 相tương 在tại 即tức 是thị 異dị 成thành 以dĩ 時thời 依y 法pháp 有hữu 如như 見kiến 華hoa 開khai 知tri 是thị 芳phương 春xuân 茂mậu 盛thịnh 是thị 朱chu 夏hạ 等đẳng 皆giai 因nhân 於ư 物vật 知tri 四tứ 時thời 也dã 此thử 上thượng 諸chư 義nghĩa 今kim 章chương 多đa 一nhất 雜tạp 字tự 。

言ngôn 十thập 世thế 者giả 過quá 去khứ 未vị 來lai 現hiện 在tại 。 三tam 世thế 各các 有hữu 過quá 未vị 及cập 現hiện 在tại 即tức 為vi 九cửu 世thế 也dã 然nhiên 此thử 九cửu 世thế 迭điệt 相tương/tướng 即tức 入nhập 故cố 成thành 一nhất 總tổng 句cú 總tổng 別biệt 合hợp 成thành 十thập 世thế 也dã 此thử 十thập 世thế 具cụ 足túc 別biệt 異dị 同đồng 時thời 顯hiển 現hiện 成thành 緣duyên 起khởi 故cố 得đắc 即tức 入nhập 也dã 。

又hựu 過quá 去khứ 說thuyết 過quá 去khứ 過quá 去khứ 說thuyết 現hiện 在tại 過quá 去khứ 說thuyết 未vị 來lai 現hiện 在tại 。 說thuyết 過quá 去khứ 現hiện 在tại 。 說thuyết 平bình 等đẳng 現hiện 在tại 說thuyết 未vị 來lai 未vị 來lai 說thuyết 過quá 去khứ 未vị 來lai 。 說thuyết 現hiện 在tại 未vị 來lai 。 說thuyết 無vô 盡tận 以dĩ 九cửu 世thế 攝nhiếp 歸quy 一nhất 念niệm 故cố 云vân 十thập 世thế 。

故cố 此thử 經Kinh 云vân 或hoặc 以dĩ 長trường/trưởng 劫kiếp 入nhập 短đoản 劫kiếp 短đoản 劫kiếp 入nhập 長trường 劫kiếp 。 或hoặc 百bách 千thiên 大đại 劫kiếp 。 為vi 一nhất 念niệm 或hoặc 一nhất 念niệm 即tức 為vi 百bách 千thiên 大đại 劫kiếp 。 或hoặc 過quá 去khứ 劫kiếp 入nhập 。 未vị 來lai 劫kiếp 未vị 來lai 劫kiếp 入nhập 。 過quá 去khứ 劫kiếp 如như 是thị 自tự 在tại 。 時thời 劫kiếp 無vô 礙ngại 相tương/tướng 即tức 入nhập 渾hồn 融dung 成thành 矣hĩ 。

故cố 教giáo 義nghĩa 理lý 事sự 等đẳng 十thập 門môn 相tương/tướng 即tức 相tương/tướng 入nhập 而nhi 不bất 失thất 前tiền 後hậu 差sai 別biệt 之chi 相tướng 。

又hựu 此thử 經Kinh 云vân 於ư 一nhất 微vi 塵trần 中trung 。 普phổ 現hiện 三tam 世thế 一nhất 切thiết 佛Phật 。 剎sát 又hựu 云vân 於ư 一nhất 微vi 塵trần 中trung 。 普phổ 現hiện 三tam 世thế 一nhất 切thiết 諸chư 佛Phật 。 佛Phật 事sự 又hựu 云vân 於ư 一nhất 微vi 塵trần 中trung 。 建kiến 立lập 三tam 世thế 一nhất 切thiết 佛Phật 。 轉chuyển 法Pháp 輪luân 如như 是thị 云vân 云vân 無vô 量lượng 廣quảng 如như 經kinh 文văn 此thử 普phổ 攝nhiếp 上thượng 諸chư 義nghĩa 門môn 悉tất 於ư 十thập 世thế 中trung 自tự 在tại 現hiện 耳nhĩ 宜nghi 可khả 思tư 之chi 。

所sở 引dẫn 諸chư 經kinh 顯hiển 彼bỉ 時thời 處xứ 無vô 礙ngại 互hỗ 相tương 融dung 通thông 也dã 。

九cửu 者giả 唯duy 心tâm 迴hồi 轉chuyển 善thiện 成thành 門môn 此thử 上thượng 諸chư 義nghĩa 唯duy 是thị 一nhất 如Như 來Lai 藏tạng 自tự 性tánh 清thanh 淨tịnh 心tâm 。 轉chuyển 也dã 但đãn 性tánh 起khởi 具cụ 德đức 故cố 異dị 三tam 乘thừa 耳nhĩ 然nhiên 一nhất 心tâm 亦diệc 具cụ 足túc 十thập 種chủng 。 德đức 如như 性tánh 起khởi 品phẩm 中trung 說thuyết 十thập 心tâm 義nghĩa 等đẳng 者giả 即tức 其kỳ 事sự 也dã 所sở 以dĩ 說thuyết 十thập 者giả 欲dục 顯hiển 無vô 盡tận 故cố 如như 是thị 自tự 在tại 。 具cụ 足túc 無vô 窮cùng 種chủng 種chủng 德đức 耳nhĩ 此thử 上thượng 諸chư 義nghĩa 門môn 悉tất 是thị 此thử 心tâm 自tự 在tại 作tác 用dụng 更cánh 無vô 餘dư 物vật 故cố 名danh 唯duy 心tâm 迴hồi 轉chuyển 等đẳng 宜nghi 思tư 擇trạch 之chi 。

此thử 約ước 心tâm 說thuyết 前tiền 諸chư 義nghĩa 門môn 等đẳng 並tịnh 是thị 如Như 來Lai 藏tạng 。 性tánh 清thanh 淨tịnh 真chân 心tâm 之chi 所sở 建kiến 立lập 。 若nhược 善thiện 若nhược 惡ác 。 隨tùy 心tâm 所sở 轉chuyển 故cố 云vân 迴hồi 轉chuyển 善thiện 成thành 心tâm 外ngoại 無vô 別biệt 境cảnh 故cố 依y 古cổ 本bổn 多đa 一nhất 為vi 字tự 如Như 來Lai 藏tạng 自tự 性tánh 清thanh 淨tịnh 心tâm 。 要yếu 問vấn 云vân 一Nhất 乘Thừa 唯duy 一nhất 心tâm 顯hiển 性tánh 起khởi 具cụ 德đức 故cố 探thám 玄huyền 改cải 為vi 主chủ 伴bạn 圓viên 明minh 具cụ 德đức 門môn 以dĩ 唯duy 心tâm 作tác 玄huyền 門môn 所sở 以dĩ 故cố 不bất 立lập 之chi 。

十thập 者giả 託thác 事sự 顯hiển 法pháp 生sanh 解giải 門môn 此thử 上thượng 諸chư 義nghĩa 隨tùy 託thác 別biệt 事sự 以dĩ 顯hiển 別biệt 法pháp 謂vị 諸chư 理lý 事sự 等đẳng 一nhất 切thiết 法pháp 。 門môn 如như 此thử 經Kinh 中trung 說thuyết 。 十thập 種chủng 寶bảo 王vương 雲vân 等đẳng 事sự 相tướng 者giả 此thử 即tức 諸chư 法Pháp 門môn 也dã 顯hiển 上thượng 諸chư 義nghĩa 可khả 貴quý 故cố 立lập 寶bảo 以dĩ 標tiêu 之chi 顯hiển 上thượng 諸chư 義nghĩa 自tự 在tại 故cố 標tiêu 王vương 以dĩ 顯hiển 之chi 表biểu 上thượng 諸chư 義nghĩa 潤nhuận 益ích 故cố 資tư 澤trạch 故cố 斷đoạn 齶ngạc 故cố 以dĩ 雲vân 標tiêu 之chi 矣hĩ 如như 是thị 等đẳng 事sự 。 云vân 云vân 無vô 量lượng 如như 經kinh 思tư 之chi 。

此thử 約ước 智trí 說thuyết 言ngôn 託thác 事sự 者giả 如như 經kinh 舉cử 金kim 色sắc 世thế 界giới 之chi 事sự 即tức 顯hiển 始thỉ 起khởi 於ư 實thật 際tế 之chi 法Pháp 。 一nhất 切thiết 幢tràng 一nhất 切thiết 蓋cái 等đẳng 事sự 是thị 行hành 體thể 也dã 又hựu 如như 法Pháp 界giới 品phẩm 云vân 開khai 樓lâu 閣các 門môn 見kiến 彌Di 勒Lặc 菩Bồ 薩Tát 。 所sở 行hành 因nhân 事sự 至chí 菩Bồ 提Đề 道Đạo 以dĩ 樓lâu 觀quán 即tức 菩Bồ 提Đề 相tướng 。 所sở 以dĩ 言ngôn 顯hiển 法pháp 生sanh 解giải 也dã 齗ngân 齶ngạc 者giả 乃nãi 雲vân 之chi 相tướng 探thám 玄huyền 第đệ 二nhị 云vân 重trọng/trùng (# 平bình 聲thanh )# 雲vân 是thị 齗ngân 齶ngạc 義nghĩa 又hựu 重trọng/trùng (# 上thượng 聲thanh )# 雲vân 是thị 靉ái 靆đãi 義nghĩa 第đệ 五ngũ 又hựu 云vân 菩Bồ 薩Tát 是thị 體thể 雲vân 是thị 相tương/tướng 以dĩ 諸chư 菩Bồ 薩Tát 。 含hàm 法Pháp 雨vũ 故cố 相tương/tướng 齗ngân 齶ngạc 故cố 。

問vấn 三tam 乘thừa 中trung 以dĩ 有hữu 此thử 義nghĩa 與dữ 此thử 何hà 別biệt 答đáp 三tam 乘thừa 託thác 異dị 事sự 相tướng 表biểu 顯hiển 異dị 理lý 今kim 此thử 一Nhất 乘Thừa 所sở 託thác 之chi 事sự 相tướng 即tức 是thị 彼bỉ 所sở 顯hiển 之chi 道Đạo 理lý 更cánh 無vô 異dị 也dã 具cụ 足túc 一nhất 切thiết 。 理lý 事sự 教giáo 義nghĩa 及cập 上thượng 諸chư 法Pháp 門môn 無vô 不bất 攝nhiếp 盡tận 者giả 也dã 宜nghi 可khả 如như 理lý 思tư 之chi 。

躡niếp 上thượng 以dĩ 問vấn 三tam 乘thừa 宗tông 中trung 所sở 明minh 亦diệc 託thác 事sự 顯hiển 法pháp 即tức 以dĩ 異dị 事sự 顯hiển 於ư 異dị 理lý 如như 衣y 表biểu 忍nhẫn 辱nhục 室thất 表biểu 慈từ 悲bi 靈linh 雲vân 見kiến 桃đào 花hoa 香hương 嚴nghiêm 擊kích 竹trúc 等đẳng 皆giai 以dĩ 異dị 事sự 表biểu 異dị 理lý 也dã 今kim 此thử 隨tùy 舉cử 一nhất 事sự 攝nhiếp 無vô 盡tận 法pháp 故cố 。

此thử 上thượng 十thập 門môn 等đẳng 解giải 釋thích 及cập 上thượng 本bổn 文văn 十thập 義nghĩa 等đẳng 皆giai 悉tất 同đồng 時thời 。 會hội 融dung 成thành 一nhất 法Pháp 界Giới 緣duyên 起khởi 具cụ 德đức 門môn 普phổ 眼nhãn 境cảnh 界giới 。 諦đế 觀quán 察sát 餘dư 時thời 但đãn 在tại 大đại 解giải 大đại 行hành 大đại 見kiến 聞văn 心tâm 中trung 然nhiên 此thử 十thập 門môn 隨tùy 一nhất 門môn 中trung 即tức 攝nhiếp 餘dư 門môn 無vô 不bất 皆giai 盡tận 應ưng 以dĩ 六lục 相tương/tướng 方phương 便tiện 而nhi 會hội 通thông 之chi 此thử 可khả 准chuẩn 。

同đồng 時thời 具cụ 足túc 等đẳng 十thập 門môn 人nhân 法pháp 十thập 義nghĩa 皆giai 悉tất 同đồng 時thời 。 成thành 大đại 法Pháp 界Giới 緣duyên 起khởi 法Pháp 門môn 起khởi 在tại 大đại 解giải 大đại 行hành 離ly 分phân 別biệt 菩Bồ 提Đề 心tâm 中trung 。 問vấn 此thử 與dữ 性tánh 起khởi 何hà 別biệt 答đáp 但đãn 由do 佩bội 詮thuyên 故cố 不bất 及cập 性tánh 起khởi 。

上thượng 來lai 所sở 明minh 並tịnh 是thị 略lược 顯hiển 別biệt 教giáo 一Nhất 乘Thừa 緣duyên 起khởi 義nghĩa 耳nhĩ 又hựu 於ư 其kỳ 中trung 。 諸chư 餘dư 法pháp 相tướng 及cập 問vấn 答đáp 除trừ 疑nghi 等đẳng 與dữ 彼bỉ 三tam 乘thừa 或hoặc 同đồng 或hoặc 異dị 所sở 因nhân 所sở 說thuyết 為vi 方phương 便tiện 等đẳng 廣quảng 如như 經kinh 論luận 疏sớ/sơ 鈔sao 孔khổng 目mục 及cập 問vấn 答đáp 中trung 於ư 彼bỉ 釋thích 矣hĩ 與dữ 彼bỉ 三tam 乘thừa 全toàn 別biệt 不bất 同đồng 宜nghi 可khả 思tư 廣quảng 依y 華hoa 嚴nghiêm 經kinh 普phổ 眼nhãn 境cảnh 界giới 准chuẩn 之chi 。

別biệt 教giáo 一Nhất 乘Thừa 緣duyên 起khởi 義nghĩa 者giả 孔khổng 目mục 云vân 一Nhất 乘Thừa 緣duyên 起khởi 緣duyên 聚tụ 不bất 有hữu 緣duyên 散tán 未vị 離ly 廣quảng 如như 下hạ 孔khổng 目mục 用dụng 教giáo 分phân 齊tề 中trung 依y 七thất 種chủng 教giáo 證chứng 華hoa 嚴nghiêm 文văn 義nghĩa 分phân 齊tề 一nhất 經kinh 謂vị 法pháp 華hoa 勝thắng 鬘man 等đẳng 二nhị 論luận 謂vị 十Thập 地Địa 攝nhiếp 論luận 等đẳng 三tam 疏sớ/sơ 四tứ 章chương 五ngũ 鈔sao 六lục 問vấn 答đáp 七thất 雜tạp 孔khổng 目mục 與dữ 彼bỉ 三tam 乘thừa 全toàn 別biệt 不bất 同đồng 者giả 三tam 乘thừa 緣duyên 起khởi 緣duyên 聚tụ 則tắc 有hữu 緣duyên 散tán 則tắc 離ly 思tư 之chi 。

問vấn 此thử 上thượng 道Đạo 理lý 與dữ 彼bỉ 三tam 乘thừa 義nghĩa 別biệt 不bất 同đồng 此thử 可khả 信tín 矣hĩ 又hựu 以dĩ 何hà 文văn 證chứng 知tri 三tam 乘thừa 外ngoại 別biệt 有hữu 一Nhất 乘Thừa 耶da 。

可khả 知tri 。

答đáp 此thử 經Kinh 有hữu 誠thành 文văn 故cố 偈kệ 云vân 一nhất 切thiết 世thế 界giới 。 群quần 生sanh 類loại 尠tiển 有hữu 欲dục 求cầu 聲Thanh 聞Văn 道Đạo 。 求cầu 緣Duyên 覺Giác 者giả 。 轉chuyển 復phục 少thiểu 求cầu 大Đại 乘Thừa 者giả 。 甚thậm 希hy 有hữu 求cầu 大Đại 乘Thừa 者giả 。 猶do 為vi 易dị 能năng 信tín 是thị 法pháp 甚thậm 為vi 難nạn/nan 。

偈kệ 云vân 下hạ 賢hiền 首thủ 品phẩm 文văn 前tiền 建kiến 立lập 一Nhất 乘Thừa 中trung 已dĩ 引dẫn 以dĩ 對đối 彼bỉ 三tam 乘thừa 決quyết 之chi 。

良lương 由do 此thử 法pháp 出xuất 情tình 難nan 信tín 是thị 故cố 聖thánh 者giả 將tương 彼bỉ 三tam 乘thừa 對đối 此thử 決quyết 之chi 又hựu 偈kệ 言ngôn 若nhược 眾chúng 生sanh 下hạ 劣liệt 其kỳ 心tâm 厭yếm 沒một 者giả 。 示thị 以dĩ 聲Thanh 聞Văn 道đạo 令linh 出xuất 於ư 眾chúng 苦khổ 。 若nhược 復phục 有hữu 眾chúng 生sanh 。 諸chư 根căn 少thiểu 明minh 利lợi 樂lạc 於ư 因nhân 緣duyên 法pháp 為vi 說thuyết 辟Bích 支Chi 佛Phật 。 若nhược 人nhân 根căn 明minh 利lợi 有hữu 大đại 慈từ 悲bi 心tâm 。 饒nhiêu 益ích 於ư 眾chúng 生sanh 。 為vi 說thuyết 菩Bồ 薩Tát 道Đạo 若nhược 有hữu 無vô 上thượng 心tâm 決quyết 定định 樂nhạo 大đại 事sự 。 為vì 示thị 於ư 佛Phật 身thân 。 說thuyết 無vô 盡tận 佛Phật 法Pháp 由do 此thử 一Nhất 乘Thừa 非phi 下hạ 機cơ 堪kham 受thọ 是thị 故cố 大đại 聖thánh 善thiện 巧xảo 於ư 彼bỉ 三tam 乘thừa 位vị 中trung 隨tùy 其kỳ 機cơ 欲dục 方phương 便tiện 少thiểu 說thuyết 由do 不bất 窮cùng 法Pháp 界Giới 源nguyên 故cố 權quyền 顯hiển 二nhị 身thân 三tam 身thân 。 等đẳng 佛Phật 今kim 為vi 如như 是thị 無vô 上thượng 。 心tâm 機cơ 樂nhạo/nhạc/lạc 大đại 事sự 欲dục 方phương 始thỉ 顯hiển 佛Phật 十thập 身thân 境cảnh 界giới 說thuyết 無vô 窮cùng 盡tận 佛Phật 法Pháp 可khả 名danh 現hiện 佛Phật 身thân 說thuyết 無vô 盡tận 法pháp 也dã 三tam 乘thừa 但đãn 隨tùy 機cơ 而nhi 已dĩ 未vị 顯hiển 諸chư 佛Phật 十thập 身thân 自tự 境cảnh 界giới 故cố 非phi 現hiện 佛Phật 身thân 又hựu 隨tùy 機cơ 少thiểu 說thuyết 一nhất 相tương/tướng 一nhất 寂tịch 一nhất 味vị 理lý 等đẳng 故cố 非phi 窮cùng 盡tận 說thuyết 也dã 何hà 以dĩ 故cố 三tam 乘thừa 以dĩ 此thử 無vô 窮cùng 為vi 過quá 失thất 故cố 然nhiên 此thử 一Nhất 乘Thừa 以dĩ 無vô 窮cùng 為vi 實thật 德đức 故cố 耳nhĩ 。

此thử 經Kinh 為vì 普Phổ 賢Hiền 等đẳng 。 機cơ 說thuyết 無vô 盡tận 佛Phật 法Pháp 現hiện 佛Phật 十thập 身thân 自tự 證chứng 境cảnh 界giới 與dữ 彼bỉ 三tam 乘thừa 不bất 同đồng 一nhất 相tương/tướng 一nhất 寂tịch 一nhất 味vị 一nhất 理lý 等đẳng 所sở 謂vị 三tam 乘thừa 終chung 教giáo 一nhất 相tương/tướng 真Chân 如Như 等đẳng 於ư 初sơ 教giáo 染nhiễm 淨tịnh 即tức 空không 愚ngu 法pháp 小Tiểu 乘Thừa 苦Khổ 諦Đế 之chi 教giáo 所sở 詮thuyên 實thật 法pháp 有hữu 餘dư 無vô 餘dư 等đẳng 宗tông 並tịnh 皆giai 不bất 同đồng 義nghĩa 理lý 各các 別biệt 。

又hựu 此thử 經Kinh 云vân 於ư 一nhất 世thế 界giới 中trung 。 聞văn 說thuyết 一Nhất 乘Thừa 。 音âm 或hoặc 二nhị 三tam 四tứ 。 五ngũ 乃nãi 至chí 無vô 量lượng 。 乘thừa 此thử 據cứ 本bổn 末mạt 分phân 齊tề 說thuyết 耳nhĩ 。

今kim 為vi 上thượng 機cơ 說thuyết 無vô 盡tận 佛Phật 法Pháp 或hoặc 說thuyết 二nhị 三tam 等đẳng 者giả 以dĩ 本bổn 末mạt 差sai 別biệt 相tương 對đối 決quyết 顯hiển 二nhị 宗tông 不bất 同đồng 也dã 。

聖thánh 教giáo 文văn 義nghĩa 顯hiển 然nhiên 不bất 可khả 以dĩ 執chấp 情tình 而nhi 驚kinh 恠# 者giả 矣hĩ 。

當đương 知tri 三tam 一nhất 各các 別biệt 理lý 無vô 疑nghi 也dã 。

六lục 相tương/tướng 圓viên 融dung 義nghĩa 第đệ 四tứ 。

六lục 相tương/tướng 緣duyên 起khởi 三tam 門môn 分phân 別biệt 初sơ 列liệt 名danh 略lược 釋thích 二nhị 明minh 教giáo 興hưng 意ý 三tam 問vấn 答đáp 解giải 釋thích 。

六lục 相tương/tướng 之chi 義nghĩa 本bổn 出xuất 地địa 經kinh 世thế 親thân 菩Bồ 薩Tát 造tạo 論luận 解giải 釋thích 謂vị 此thử 六lục 相tương/tướng 為vi 顯hiển 緣duyên 超siêu 圓viên 融dung 無vô 礙ngại 自tự 在tại 。 法pháp 故cố 三tam 門môn 分phân 別biệt 探thám 玄huyền 云vân 此thử 六lục 相tương/tướng 義nghĩa 作tác 六lục 門môn 一nhất 明minh 教giáo 興hưng 意ý 二nhị 種chủng 類loại 者giả 三Tam 明Minh 所sở 出xuất 者giả 四tứ 明minh 建kiến 立lập 者giả 五ngũ 問vấn 答đáp 決quyết 擇trạch 者giả 六lục 釋thích 文văn 今kim 用dụng 三tam 門môn 問vấn 六lục 相tương/tướng 何hà 故cố 唯duy 立lập 六lục 不bất 多đa 不bất 少thiểu 。 者giả 謂vị 泛phiếm 論luận 緣duyên 起khởi 法Pháp 要yếu 有hữu 三tam 門môn 一nhất 末mạt 依y 於ư 本bổn 有hữu 起khởi 不bất 起khởi 二nhị 彼bỉ 所sở 起khởi 末mạt 既ký 帶đái 於ư 本bổn 是thị 故cố 相tương 望vọng 有hữu 同đồng 有hữu 異dị 三tam 彼bỉ 帶đái 本bổn 之chi 末mạt 既ký 為vi 本bổn 収thâu 是thị 故cố 當đương 體thể 有hữu 存tồn 有hữu 亡vong 若nhược 不bất 具cụ 此thử 三tam 不bất 成thành 緣duyên 起khởi 三tam 中trung 各các 二nhị 故cố 但đãn 為vi 六lục 。

初sơ 列liệt 名danh 者giả 謂vị 總tổng 相tương/tướng 別biệt 相tướng 同đồng 相tương/tướng 異dị 相tướng 成thành 相tương/tướng 壞hoại 相tương/tướng 。

要yếu 問vấn 云vân 所sở 謂vị 總tổng 總tổng 成thành 因nhân 果quả 也dã 二nhị 別biệt 義nghĩa 別biệt 成thành 總tổng 故cố 三tam 同đồng 自tự 同đồng 成thành 總tổng 故cố 四tứ 異dị 諸chư 義nghĩa 自tự 異dị 顯hiển 同đồng 故cố 五ngũ 成thành 因nhân 果quả 理lý 事sự 成thành 故cố 六lục 壞hoại 諸chư 義nghĩa 各các 住trụ 自tự 法pháp 不bất 移di 本bổn 性tánh 故cố 。

總tổng 相tương/tướng 者giả 一nhất 含hàm 多đa 德đức 故cố 別biệt 相tướng 者giả 多đa 德đức 非phi 一nhất 故cố 別biệt 依y 止chỉ 總tổng 滿mãn 彼bỉ 總tổng 故cố 同đồng 相tương/tướng 者giả 多đa 義nghĩa 不bất 相tương 違vi 同đồng 成thành 一nhất 總tổng 故cố 異dị 相tướng 者giả 多đa 義nghĩa 相tương 望vọng 各các 各các 異dị 故cố 成thành 相tương/tướng 者giả 由do 此thử 諸chư 義nghĩa 緣duyên 起khởi 成thành 故cố 壞hoại 相tương/tướng 者giả 諸chư 義nghĩa 各các 住trụ 自tự 法pháp 。 不bất 移di 動động 故cố 。

演diễn 義nghĩa 云vân 列liệt 名danh 異dị 釋thích 中trung 亦diệc 依y 此thử 列liệt 但đãn 成thành 相tương/tướng 中trung 今kim 本bổn 中trung 闕khuyết 一nhất 義nghĩa 字tự 由do 此thử 諸chư 義nghĩa 緣duyên 起khởi 成thành 故cố 列liệt 名danh 皆giai 是thị 論luận 文văn 論luận 云vân 總tổng 者giả 是thị 根căn 本bổn 入nhập 別biệt 者giả 餘dư 九cửu 入nhập 別biệt 依y 止chỉ 本bổn 滿mãn 彼bỉ 本bổn 故cố 同đồng 相tương/tướng 者giả 入nhập 故cố 異dị 相tướng 者giả 增tăng 相tương/tướng 故cố 成thành 相tương/tướng 者giả 略lược 說thuyết 故cố 壞hoại 相tương/tướng 者giả 廣quảng 說thuyết 故cố 。

第đệ 二nhị 教giáo 興hưng 意ý 者giả 此thử 教giáo 為vi 顯hiển 一Nhất 乘Thừa 圓viên 教giáo 法Pháp 界Giới 緣duyên 起khởi 無vô 盡tận 圓viên 融dung 自tự 在tại 相tương/tướng 即tức 無vô 礙ngại 容dung 持trì 乃nãi 至chí 因nhân 陀đà 羅la 無vô 窮cùng 理lý 事sự 等đẳng 。

彰chương 其kỳ 立lập 意ý 欲dục 顯hiển 普phổ 賢hiền 圓viên 因nhân 證chứng 入nhập 遮già 那na 果quả 海hải 。

此thử 義nghĩa 現hiện 前tiền 一nhất 切thiết 惑hoặc 障chướng 一nhất 斷đoạn 一nhất 切thiết 斷đoạn 得đắc 九cửu 世thế 十thập 世thế 滅diệt 行hành 德đức 即tức 一nhất 成thành 一nhất 切thiết 成thành 理lý 性tánh 即tức 一nhất 顯hiển 一nhất 切thiết 顯hiển 並tịnh 普phổ 別biệt 具cụ 足túc 始thỉ 終chung 此thử 齊tề 初sơ 發phát 心tâm 時thời 。 便tiện 成thành 正chánh 覺giác 。

以dĩ 此thử 六lục 相tương/tướng 緣duyên 起khởi 方phương 便tiện 會hội 入nhập 一Nhất 乘Thừa 法Pháp 界Giới 圓viên 融dung 自tự 在tại 一nhất 斷đoạn 一nhất 切thiết 斷đoạn 一nhất 證chứng 一nhất 切thiết 證chứng 一nhất 行hành 一nhất 切thiết 行hành 一nhất 得đắc 一nhất 切thiết 得đắc 故cố 得đắc 斷đoạn 障chướng 行hành 德đức 理lý 性tánh 等đẳng 法pháp 前tiền 後hậu 圓viên 融dung 。 皆giai 悉tất 無vô 礙ngại 。

良lương 由do 如như 此thử 法Pháp 界Giới 緣duyên 起khởi 六lục 相tương 容dung 融dung 因nhân 果quả 同đồng 時thời 相tương/tướng 即tức 自tự 在tại 具cụ 足túc 逆nghịch 順thuận 。

法Pháp 界Giới 無vô 礙ngại 皆giai 由do 六lục 相tương/tướng 融dung 通thông 故cố 得đắc 然nhiên 也dã 。

因nhân 即tức 普phổ 賢hiền 解giải 行hành 及cập 以dĩ 證chứng 入nhập 果quả 即tức 十thập 佛Phật 境cảnh 界giới 所sở 顯hiển 無vô 窮cùng 廣quảng 如như 華hoa 嚴nghiêm 經kinh 說thuyết 。

孔khổng 目mục 云vân 依y 一Nhất 乘Thừa 教giáo 具cụ 一nhất 切thiết 因nhân 緣duyên 。 理lý 事sự 教giáo 義nghĩa 人nhân 法pháp 因nhân 果quả 等đẳng 盧Lô 舍Xá 那Na 佛Phật 。 普phổ 賢hiền 行hành 因nhân 成thành 就tựu 因nhân 果quả 。 與dữ 三tam 乘thừa 等đẳng 別biệt 廣quảng 如như 本bổn 經kinh 。

第đệ 三tam 問vấn 答đáp 解giải 釋thích 者giả 然nhiên 緣duyên 起khởi 法pháp 一nhất 切thiết 處xứ 通thông 今kim 且thả 略lược 據cứ 緣duyên 成thành 舍xá 辨biện 。

六lục 相tương/tướng 者giả 宗tông 鏡kính 云vân 古cổ 德đức 約ước 喻dụ 說thuyết 六lục 相tương/tướng 一nhất 切thiết 處xứ 通thông 者giả 賢hiền 首thủ 金kim 師sư 子tử 章chương 括quát 六lục 相tương/tướng 獅sư 子tử 是thị 總tổng 相tương/tướng 五ngũ 根căn 差sai 別biệt 為vi 別biệt 相tướng 共cộng 一nhất 經kinh 起khởi 是thị 同đồng 相tương/tướng 眼nhãn 耳nhĩ 各các 不bất 相tương 知tri 。 是thị 異dị 相tướng 諸chư 緣duyên 共cộng 會hội 是thị 成thành 相tương/tướng 諸chư 緣duyên 各các 住trụ 自tự 位vị 壞hoại 相tương/tướng 義nghĩa 海hải 百bách 門môn 以dĩ 塵trần 顯hiển 六lục 相tương/tướng 演diễn 義nghĩa 以dĩ 論luận 六lục 決quyết 定định 義nghĩa 以dĩ 顯hiển 六lục 相tương/tướng 等đẳng 今kim 以dĩ 舍xá 顯hiển 。

問vấn 何hà 者giả 是thị 總tổng 相tương/tướng 答đáp 舍xá 是thị 。

問vấn 此thử 但đãn 椽chuyên 等đẳng 諸chư 緣duyên 何hà 者giả 是thị 舍xá 耶da 答đáp 椽chuyên 即tức 是thị 舍xá 何hà 以dĩ 故cố 為vi 椽chuyên 全toàn 獨độc 能năng 作tác 舍xá 故cố 若nhược 離ly 椽chuyên 舍xá 即tức 全toàn 不bất 成thành 故cố 為vi 此thử 若nhược 得đắc 椽chuyên 時thời 即tức 得đắc 舍xá 矣hĩ 。

謂vị 此thử 椽chuyên 等đẳng 要yếu 互hỗ 徧biến 相tương/tướng 資tư 方phương 成thành 緣duyên 起khởi 如như 一nhất 椽chuyên 能năng 具cụ 多đa 緣duyên 故cố 若nhược 此thử 一nhất 椽chuyên 不bất 具cụ 多đa 緣duyên 則tắc 不bất 成thành 緣duyên 起khởi 。

問vấn 若nhược 椽chuyên 全toàn 自tự 獨độc 作tác 舍xá 者giả 未vị 有hữu 瓦ngõa 等đẳng 亦diệc 應ưng 作tác 舍xá 答đáp 未vị 有hữu 瓦ngõa 等đẳng 時thời 不bất 是thị 椽chuyên 故cố 不bất 作tác 非phi 謂vị 是thị 椽chuyên 而nhi 不bất 能năng 作tác 。 今kim 言ngôn 作tác 者giả 但đãn 論luận 椽chuyên 能năng 作tác 不bất 說thuyết 非phi 椽chuyên 作tác 何hà 以dĩ 故cố 椽chuyên 是thị 因nhân 緣duyên 由do 未vị 成thành 舍xá 時thời 無vô 因nhân 緣duyên 故cố 。 非phi 是thị 椽chuyên 也dã 若nhược 是thị 椽chuyên 者giả 其kỳ 畢tất 全toàn 成thành 若nhược 不bất 全toàn 作tác 不bất 名danh 為vi 椽chuyên 。

若nhược 椽chuyên 全toàn 自tự 作tác 舍xá 無vô 瓦ngõa 等đẳng 豈khởi 成thành 舍xá 耶da 答đáp 無vô 瓦ngõa 等đẳng 不bất 成thành 椽chuyên 若nhược 闕khuyết 一nhất 緣duyên 餘dư 不bất 成thành 起khởi 起khởi 不bất 成thành 故cố 椽chuyên 義nghĩa 即tức 壞hoại 而nhi 不bất 能năng 作tác 。 舍xá 此thử 本bổn 脫thoát 一nhất 舍xá 字tự 古cổ 本bổn 與dữ 演diễn 義nghĩa 同đồng 若nhược 是thị 下hạ 得đắc 此thử 一nhất 緣duyên 令linh 一nhất 切thiết 成thành 起khởi 所sở 起khởi 成thành 故cố 緣duyên 義nghĩa 方phương 立lập 。

問vấn 若nhược 椽chuyên 等đẳng 諸chư 緣duyên 各các 出xuất 少thiểu 力lực 共cộng 作tác 不bất 全toàn 作tác 者giả 有hữu 何hà 過quá 失thất 答đáp 有hữu 斷đoạn 常thường 過quá 若nhược 不bất 全toàn 成thành 但đãn 少thiểu 力lực 者giả 諸chư 緣duyên 各các 少thiểu 力lực 此thử 但đãn 多đa 箇cá 少thiểu 力lực 不bất 成thành 一nhất 全toàn 舍xá 故cố 是thị 斷đoạn 也dã 諸chư 緣duyên 並tịnh 少thiểu 力lực 皆giai 無vô 全toàn 成thành 執chấp 有hữu 全toàn 舍xá 者giả 無vô 因nhân 有hữu 故cố 是thị 其kỳ 常thường 也dã 又hựu 若nhược 不bất 全toàn 成thành 者giả 去khứ 卻khước 一nhất 椽chuyên 時thời 舍xá 應ưng 猶do 成thành 在tại 舍xá 既ký 全toàn 不bất 成thành 故cố 知tri 非phi 少thiểu 力lực 並tịnh 全toàn 成thành 故cố 。

少thiểu 力lực 不bất 全toàn 作tác 有hữu 斷đoạn 常thường 二nhị 過quá 去khứ 卻khước 一nhất 椽chuyên 時thời 舍xá 應ưng 猶do 在tại 既ký 無vô 椽chuyên 安an 得đắc 有hữu 舍xá 耶da 舍xá 不bất 全toàn 成thành 故cố 知tri 諸chư 緣duyên 並tịnh 非phi 少thiểu 力lực 要yếu 須tu 一nhất 一nhất 全toàn 力lực 成thành 也dã 。

問vấn 無vô 一nhất 椽chuyên 時thời 豈khởi 非phi 舍xá 耶da 答đáp 但đãn 是thị 破phá 舍xá 無vô 好hảo/hiếu 舍xá 也dã 故cố 知tri 好hảo/hiếu 舍xá 全toàn 屬thuộc 一nhất 椽chuyên 既ký 屬thuộc 一nhất 椽chuyên 故cố 知tri 緣duyên 即tức 是thị 舍xá 也dã 。

問vấn 既ký 舍xá 即tức 是thị 椽chuyên 者giả 餘dư [木*(戉-戈+弋)]# 瓦ngõa 等đẳng 應ưng 即tức 是thị 椽chuyên 耶da 答đáp 總tổng 並tịnh 是thị 椽chuyên 何hà 以dĩ 故cố 卻khước 椽chuyên 即tức 無vô 故cố 所sở 以dĩ 然nhiên 者giả 。 若nhược 無vô 椽chuyên 即tức 舍xá 壞hoại 舍xá 壞hoại 故cố 不bất 名danh [木*(戉-戈+弋)]# 瓦ngõa 等đẳng 。

謂vị 攬lãm 別biệt 成thành 總tổng 舉cử 椽chuyên 之chi 總tổng 力lực 貫quán 諸chư 緣duyên 若nhược 去khứ 一nhất 椽chuyên 瓦ngõa 等đẳng 亦diệc 壞hoại 。

是thị 故cố [木*(戉-戈+弋)]# 瓦ngõa 等đẳng 即tức 是thị 椽chuyên 也dã 若nhược 不bất 即tức 者giả 舍xá 即tức 不bất 成thành 椽chuyên 瓦ngõa 等đẳng 並tịnh 皆giai 不bất 成thành 今kim 既ký 並tịnh 成thành 故cố 知tri 相tương/tướng 即tức 耳nhĩ 一nhất 椽chuyên 既ký 爾nhĩ 餘dư 椽chuyên 例lệ 然nhiên 是thị 故cố 一nhất 切thiết 。 緣duyên 起khởi 法pháp 不bất 成thành 即tức 已dĩ 成thành 即tức 相tương/tướng 即tức 容dung 融dung 無vô 礙ngại 自tự 在tại 。 圓viên 極cực 難nan 思tư 出xuất 過quá 情tình 量lượng 法pháp 性tánh 緣duyên 起khởi 通thông 一nhất 切thiết 處xứ 准chuẩn 知tri 。

大đại 法Pháp 界Giới 緣duyên 起khởi 法pháp 一nhất 成thành 一nhất 切thiết 成thành 無vô 成thành 無vô 不bất 成thành 。

第đệ 二nhị 別biệt 相tướng 者giả 椽chuyên 等đẳng 諸chư 緣duyên 別biệt 於ư 總tổng 故cố 若nhược 不bất 別biệt 者giả 總tổng 義nghĩa 不bất 成thành 由do 無vô 別biệt 時thời 即tức 無vô 總tổng 故cố 此thử 義nghĩa 云vân 何hà 。 本bổn 以dĩ 別biệt 成thành 總tổng 由do 無vô 別biệt 故cố 總tổng 不bất 成thành 也dã 是thị 故cố 別biệt 者giả 即tức 以dĩ 總tổng 為vi 別biệt 也dã 。

問vấn 若nhược 總tổng 即tức 別biệt 者giả 應ưng 不bất 成thành 總tổng 耶da 答đáp 由do 總tổng 即tức 別biệt 故cố 得đắc 成thành 總tổng 如như 椽chuyên 即tức 是thị 舍xá 故cố 名danh 總tổng 相tương/tướng 舍xá 即tức 是thị 椽chuyên 故cố 名danh 別biệt 相tướng 若nhược 不bất 即tức 舍xá 不bất 是thị 椽chuyên 若nhược 不bất 即tức 椽chuyên 不bất 是thị 舍xá 總tổng 別biệt 相tướng 即tức 此thử 可khả 思tư 之chi 。

謂vị 舍xá 即tức 是thị 椽chuyên 故cố 名danh 別biệt 相tướng 今kim 無vô 舍xá 字tự 古cổ 本bổn 與dữ 演diễn 義nghĩa 皆giai 有hữu 。

問vấn 若nhược 相tương/tướng 即tức 者giả 云vân 何hà 說thuyết 別biệt 答đáp 只chỉ 由do 相tương/tướng 即tức 是thị 故cố 成thành 別biệt 若nhược 不bất 相tương 即tức 者giả 總tổng 在tại 別biệt 外ngoại 故cố 非phi 總tổng 也dã 別biệt 在tại 總tổng 外ngoại 故cố 非phi 別biệt 也dã 思tư 之chi 可khả 解giải 。

問vấn 若nhược 不bất 別biệt 者giả 有hữu 何hà 過quá 耶da 。 答đáp 有hữu 斷đoạn 常thường 過quá 若nhược 無vô 別biệt 者giả 即tức 無vô 別biệt 椽chuyên 瓦ngõa 無vô 別biệt 椽chuyên 瓦ngõa 故cố 即tức 不bất 成thành 總tổng 舍xá 故cố 是thị 斷đoạn 也dã 若nhược 無vô 別biệt 椽chuyên 瓦ngõa 等đẳng 以dĩ 而nhi 有hữu 總tổng 舍xá 者giả 無vô 因nhân 有hữu 舍xá 故cố 是thị 常thường 也dã 。

古cổ 本bổn 云vân 故cố 是thị 斷đoạn 也dã 今kim 云vân 此thử 字tự 誤ngộ 。

第đệ 三tam 同đồng 相tương/tướng 者giả 椽chuyên 等đẳng 諸chư 緣duyên 和hòa 合hợp 作tác 舍xá 不bất 相tương 違vi 故cố 能năng 名danh 舍xá 緣duyên 非phi 作tác 餘dư 物vật 故cố 名danh 同đồng 相tương/tướng 也dã 。

問vấn 此thử 與dữ 總tổng 相tương/tướng 何hà 別biệt 耶da 答đáp 總tổng 相tương/tướng 唯duy 望vọng 一nhất 舍xá 說thuyết 今kim 此thử 同đồng 相tương/tướng 約ước 椽chuyên 等đẳng 諸chư 緣duyên 雖tuy 體thể 各các 別biệt 成thành 力lực 義nghĩa 齊tề 故cố 名danh 同đồng 相tương/tướng 也dã 。

問vấn 若nhược 不bất 同đồng 者giả 有hữu 何hà 過quá 耶da 。 答đáp 若nhược 不bất 同đồng 者giả 有hữu 斷đoạn 常thường 過quá 也dã 何hà 者giả 若nhược 不bất 同đồng 者giả 椽chuyên 等đẳng 諸chư 緣duyên 互hỗ 相tương 違vi 背bội 。 不bất 同đồng 作tác 舍xá 舍xá 不bất 得đắc 有hữu 故cố 是thị 斷đoạn 也dã 若nhược 相tương 違vi 不bất 作tác 舍xá 而nhi 執chấp 有hữu 舍xá 者giả 無vô 因nhân 有hữu 舍xá 故cố 是thị 常thường 也dã 。

第đệ 四tứ 異dị 相tướng 者giả 椽chuyên 等đẳng 諸chư 緣duyên 隨tùy 自tự 形hình 類loại 相tương/tướng 差sai 別biệt 故cố 。

問vấn 若nhược 異dị 者giả 應ưng 不bất 同đồng 耶da 答đáp 只chỉ 由do 異dị 故cố 所sở 以dĩ 同đồng 耳nhĩ 若nhược 不bất 異dị 者giả 椽chuyên 既ký 丈trượng 二nhị 瓦ngõa 應ưng 亦diệc 爾nhĩ 壞hoại 本bổn 緣duyên 法pháp 故cố 失thất 前tiền 齊tề 同đồng 成thành 舍xá 義nghĩa 也dã 今kim 既ký 舍xá 成thành 同đồng 名danh 緣duyên 者giả 當đương 知tri 異dị 也dã 。

問vấn 此thử 與dữ 別biệt 相tướng 有hữu 何hà 異dị 耶da 答đáp 前tiền 別biệt 相tướng 者giả 但đãn 椽chuyên 等đẳng 諸chư 緣duyên 別biệt 於ư 一nhất 舍xá 故cố 說thuyết 別biệt 相tướng 今kim 異dị 相tướng 者giả 椽chuyên 等đẳng 諸chư 緣duyên 迭điệt 互hỗ 相tương 望vọng 各các 各các 異dị 故cố 也dã 。

問vấn 若nhược 不bất 異dị 者giả 有hữu 何hà 過quá 耶da 。 答đáp 有hữu 斷đoạn 常thường 過quá 也dã 何hà 者giả 若nhược 不bất 異dị 者giả 瓦ngõa 即tức 同đồng 椽chuyên 又hựu 二nhị 壞hoại 本bổn 緣duyên 法pháp 不bất 成thành 舍xá 故cố 是thị 斷đoạn 若nhược 壞hoại 緣duyên 不bất 成thành 舍xá 而nhi 執chấp 有hữu 舍xá 者giả 舍xá 無vô 因nhân 故cố 是thị 常thường 也dã 。

第đệ 五ngũ 成thành 相tương/tướng 者giả 由do 此thử 諸chư 緣duyên 舍xá 義nghĩa 成thành 故cố 由do 成thành 舍xá 故cố 椽chuyên 等đẳng 名danh 緣duyên 若nhược 不bất 爾nhĩ 者giả 。 二nhị 俱câu 不bất 成thành 今kim 現hiện 得đắc 成thành 故cố 知tri 成thành 相tương/tướng 耳nhĩ 。

問vấn 現hiện 見kiến 椽chuyên 等đẳng 諸chư 緣duyên 各các 住trụ 自tự 法pháp 本bổn 不bất 作tác 舍xá 何hà 因nhân 得đắc 有hữu 。 舍xá 義nghĩa 成thành 耶da 答đáp 只chỉ 由do 椽chuyên 等đẳng 諸chư 緣duyên 不bất 作tác 故cố 舍xá 義nghĩa 得đắc 成thành 所sở 以dĩ 然nhiên 者giả 。 若nhược 椽chuyên 作tác 舍xá 去khứ 即tức 失thất 本bổn 椽chuyên 法pháp 故cố 舍xá 義nghĩa 不bất 得đắc 成thành 今kim 由do 不bất 作tác 故cố 椽chuyên 等đẳng 諸chư 緣duyên 現hiện 前tiền 由do 此thử 現hiện 前tiền 故cố 舍xá 義nghĩa 得đắc 成thành 矣hĩ 又hựu 若nhược 不bất 作tác 舍xá 緣duyên 等đẳng 不bất 名danh 緣duyên 今kim 既ký 得đắc 緣duyên 名danh 明minh 知tri 定định 作tác 舍xá 。

即tức 失thất 本bổn 緣duyên 法pháp 古cổ 本bổn 與dữ 演diễn 義nghĩa 皆giai 緣duyên 字tự 今kim 椽chuyên 字tự 誤ngộ 。

問vấn 若nhược 不bất 成thành 者giả 有hữu 何hà 失thất 答đáp 有hữu 斷đoạn 常thường 過quá 何hà 者giả 舍xá 本bổn 依y 椽chuyên 等đẳng 諸chư 緣duyên 成thành 今kim 既ký 並tịnh 不bất 作tác 不bất 得đắc 有hữu 舍xá 故cố 是thị 斷đoạn 也dã 本bổn 以dĩ 成thành 舍xá 名danh 為vi 椽chuyên 今kim 既ký 不bất 作tác 舍xá 故cố 即tức 無vô 椽chuyên 亦diệc 是thị 斷đoạn 若nhược 不bất 成thành 者giả 舍xá 無vô 因nhân 有hữu 故cố 是thị 常thường 也dã 又hựu 椽chuyên 不bất 作tác 舍xá 得đắc 椽chuyên 名danh 者giả 亦diệc 是thị 常thường 也dã 。

第đệ 六lục 壞hoại 相tương/tướng 者giả 椽chuyên 等đẳng 諸chư 緣duyên 各các 住trụ 自tự 法pháp 本bổn 不bất 作tác 故cố 。

問vấn 現hiện 見kiến 椽chuyên 等đẳng 諸chư 緣duyên 作tác 舍xá 成thành 就tựu 何hà 故cố 乃nãi 說thuyết 本bổn 不bất 作tác 耶da 答đáp 只chỉ 由do 不bất 作tác 舍xá 法pháp 得đắc 成thành 若nhược 作tác 舍xá 去khứ 不bất 住trụ 自tự 法pháp 者giả 舍xá 義nghĩa 即tức 不bất 成thành 何hà 以dĩ 故cố 作tác 去khứ 失thất 法pháp 舍xá 不bất 成thành 故cố 今kim 既ký 舍xá 成thành 明minh 知tri 不bất 作tác 也dã 。

古cổ 本bổn 云vân 不bất 住trụ 自tự 法pháp 者giả 今kim 云vân 有hữu 字tự 又hựu 作tác 去khứ 失thất 本bổn 法pháp 今kim 脫thoát 本bổn 字tự 。

問vấn 若nhược 作tác 去khứ 有hữu 何hà 失thất 答đáp 有hữu 斷đoạn 常thường 二nhị 失thất 若nhược 言ngôn 椽chuyên 作tác 去khứ 即tức 失thất 椽chuyên 法pháp 失thất 椽chuyên 法pháp 故cố 舍xá 即tức 無vô 緣duyên 不bất 得đắc 有hữu 故cố 是thị 斷đoạn 也dã 若nhược 失thất 椽chuyên 法pháp 而nhi 有hữu 舍xá 者giả 無vô 緣duyên 有hữu 故cố 是thị 常thường 也dã 。

此thử 上thượng 文văn 顯hiển 但đãn 曉hiểu 緣duyên 起khởi 相tương/tướng 由do 諸chư 緣duyên 各các 異dị 互hỗ 徧biến 相tương/tướng 資tư 俱câu 存tồn 無vô 礙ngại 等đẳng 自tự 然nhiên 造tạo 入nhập 。

又hựu 總tổng 即tức 一nhất 舍xá 別biệt 即tức 諸chư 緣duyên 同đồng 即tức 互hỗ 不bất 相tương 違vi 異dị 即tức 諸chư 緣duyên 各các 別biệt 成thành 即tức 諸chư 緣duyên 辨biện 果quả 壞hoại 即tức 各các 住trụ 自tự 法pháp 乃nãi 為vi 頌tụng 曰viết 。

一nhất 即tức 具cụ 多đa 名danh 總tổng 相tương/tướng 。 多đa 即tức 非phi 一nhất 是thị 別biệt 相tướng 。

多đa 類loại 自tự 同đồng 成thành 於ư 總tổng 。 各các 體thể 別biệt 異dị 顯hiển 於ư 同đồng 。

一nhất 多đa 緣duyên 起khởi 理lý 妙diệu 成thành 。 壞hoại 住trụ 自tự 法pháp 常thường 不bất 作tác 。

唯duy 智trí 境cảnh 界giới 非phi 事sự 識thức 。 以dĩ 此thử 方phương 便tiện 會hội 一Nhất 乘Thừa 。

清thanh 凉# 云vân 總tổng 則tắc 攬lãm 別biệt 而nhi 成thành 別biệt 則tắc 分phần/phân 總tổng 為vi 別biệt 同đồng 則tắc 別biệt 別biệt 帶đái 總tổng 異dị 則tắc 別biệt 別biệt 互hỗ 乖quai 成thành 則tắc 雙song 攬lãm 同đồng 異dị 方phương 成thành 若nhược 無vô 異dị 相tướng 總tổng 不bất 成thành 故cố 如như 舍xá 椽chuyên 梁lương 總tổng 皆giai 相tương 似tự 終chung 不bất 成thành 舍xá 壞hoại 則tắc 唯duy 別biệt 各các 住trụ 自tự 性tánh 故cố 此thử 三tam 對đối 歷lịch 然nhiên 不bất 同đồng 孔khổng 目mục 云vân 依y 六lục 相tương/tướng 總tổng 別biệt 義nghĩa 即tức 是thị 一Nhất 乘Thừa 。 隨tùy 相tương/tướng 行hành 布bố 義nghĩa 即tức 是thị 三tam 乘thừa 此thử 約ước 教giáo 分phần/phân 說thuyết 又hựu 云vân 若nhược 欲dục 識thức 華hoa 嚴nghiêm 無vô 盡tận 教giáo 義nghĩa 者giả 當đương 依y 六lục 相tương/tướng 因nhân 陀đà 羅la 微vi 細tế 智trí 及cập 陀đà 羅la 尼ni 。 自tự 在tại 法pháp 智trí 知tri 以dĩ 此thử 方phương 便tiện 。 會hội 一Nhất 乘Thừa 者giả 欲dục 識thức 別biệt 教giáo 一Nhất 乘Thừa 當đương 以dĩ 六lục 相tương/tướng 十thập 玄huyền 作tác 入nhập 法pháp 方phương 便tiện 也dã 文văn 類loại 云vân 華hoa 嚴nghiêm 六lục 相tương/tướng 頌tụng 終chung 南nam 山sơn 儼nghiễm 尊tôn 者giả 述thuật 義nghĩa 分phân 齊tề 中trung 承thừa 用dụng 賢hiền 首thủ 自tự 云vân 具cụ 錄lục 和hòa 尚thượng 徵trưng 言ngôn 勒lặc 成thành 義nghĩa 紀kỷ 今kim 云vân 復phục 古cổ 者giả 以dĩ 先tiên 師sư 專chuyên 用dụng 搜sưu 探thám 二nhị 玄huyền 孔khổng 目mục 問vấn 答đáp 等đẳng 解giải 釋thích 前tiền 代đại 諸chư 師sư 作tác 記ký 全toàn 不bất 體thể 其kỳ 本bổn 故cố 多đa 註chú 誤ngộ 可khả 堂đường 和hòa 尚thượng 乾can/kiền/càn 道đạo 丙bính 成thành 譔# 此thử 記ký 文văn 至chí 斷đoạn 惑hoặc 分phân 齊tề 第đệ 二nhị 斷đoạn 惑hoặc 得đắc 果quả 偶ngẫu 疾tật 而nhi 終chung 不bất 復phục 畢tất 矣hĩ 自tự 茲tư 以dĩ 下hạ 門môn 人nhân 善thiện 喜hỷ 用dụng 讀đọc 其kỳ 後hậu 以dĩ 全toàn 部bộ 帙# 庶thứ 廣quảng 流lưu 通thông 。

華Hoa 嚴Nghiêm 一Nhất 乘Thừa 教Giáo 義Nghĩa 分Phân 齊Tề 章Chương 復Phục 古Cổ 記Ký 卷quyển 第đệ 三tam (# 之chi 下hạ )(# 終chung )#

慶khánh 元nguyên 丁đinh 巳tị 四tứ 年niên 立lập 夏hạ 日nhật 。 比Bỉ 丘Khâu 善thiện 憙hí 。

施thí 財tài 刊# 板bản 比Bỉ 丘Khâu 。 惠huệ 淨tịnh 。 敬kính 書thư 。

五ngũ 教giáo 章chương 奧áo 書thư

延diên 應ưng 元nguyên 年niên (# 己kỷ 亥hợi )# 五ngũ 月nguyệt 十thập 二nhị 日nhật 於ư 西tây 山sơn 栂# 尾vĩ 之chi 禪thiền 房phòng 依y 兩lưỡng 三tam 人nhân 之chi 慇ân 懃cần 勸khuyến 進tấn 拭thức 老lão 眼nhãn 加gia 假giả 名danh 之chi 點điểm 了liễu 大đại 旨chỉ 以dĩ 古cổ 來lai 點điểm 為vi 本bổn 少thiểu 少thiểu 私tư 有hữu 交giao 加gia 之chi 點điểm 矣hĩ 後hậu 賢hiền 必tất 可khả 糺củ 定định 矣hĩ 。 喜hỷ 海hải 。

復phục 古cổ 記ký 奧áo 書thư

建kiến 保bảo 四tứ 年niên 二nhị 月nguyệt 四tứ 日nhật 於ư 高cao 山sơn 寺tự 草thảo 菴am 以dĩ 新tân 渡độ 御ngự 本bổn 如như 形hình 書thư 寫tả 畢tất 。 隆long 辨biện 。

Thẻ:,