hoa nghiêm ngũ giáo chỉ quán
Phật Quang Đại Từ Điển
(華嚴五教止觀) Cũng gọi Hoa nghiêm giáo phần kí, Ngũ giáo phần kí, Ngũ giáo chỉ quán. Tác phẩm, 1 quyển, do ngài Đỗ thuận, Sơ tổ tông Hoa nghiêm soạn vào đời Đường, được thu vào Đại chính tạng tập 45. Nội dung sách này trình bày rõ thứ tự thể nhập Ngũ giáo quán môn của tông Hoa nghiêm. Ngũ giáo quán môn là: 1. Pháp hữu ngã vô môn: Pháp tu chỉ quán của Tiểu thừa giáo. 2. Sinh tức vô sinh môn: Pháp tu chỉ quán của Đại thừa thủy giáo. 3. Lí sự viên dung môn: Pháp tu chỉ quán của Đại thừa chung giáo. 4. Ngữ quán song tuyệt môn: Pháp tu chỉ quán của Đại thừa đốn giáo. 5. Hoa nghiêm tam muội môn: Pháp tu chỉ quán của Nhất thừa viên giáo. Danh xưng ngũ giáo (Tiểu, Thủy, Chung, Đốn, Viên) mới chỉ nói đến tướng tu của các pháp chỉ quán, chứ chưa phân biệt giáo tướng. Nhưng căn cứ vào các kinh mà nêu rõ thứ tự từ cạn đến sâu khác nhau của Quán môn, cuối cùng qui về pháp quán Sự sự vô ngại của Hoa nghiêm Viên giáo: Đó chính là nguyên nhân đầu tiên khiến các ngài Chí tướng và Pháp tạng thành lập Ngũ thời phán giáo sau này. Tương truyền, sách này do ngài Đỗ thuận soạn, nhưng xét về ngôn ngữ trong sách thì phần nhiều là ngôn ngữ được ngài Huyền trang sử dụng (ngài Đỗ thuận đã thị tịch được 5 năm, thì ngài Huyền trang mới từ Ấn độ trở về Trung quốc), vả lại, trong sách còn có các tên chùa mà ở thời đại ngài Đỗ thuận vẫn chưa ai dùng. Bởi thế, có thuyết cho rằng sách này là bản thảo cuốn Hoa nghiêm du tâm pháp giới kí của ngài Pháp tạng, hoặc có thuyết nói về sách này bắt chước Hoa nghiêm du tâm pháp giới kí mà ngụy tạo rồi mượn tên ngài Đỗ thuận. [X. Tân biên chư tông giáo tạng tổng lục Q.1; Hoa nghiêm tông kinh luận chương sớ mục lục; Chư tông chương sớ lục Q.1].