Hoa Nghiêm Kinh Thám Huyền Ký – Quyển 11

華Hoa 嚴Nghiêm 經Kinh 探Thám 玄Huyền 記Ký
Quyển 11
唐Đường 法Pháp 藏Tạng 述Thuật

華Hoa 嚴Nghiêm 經Kinh 探Thám 玄Huyền 記Ký 卷quyển 第đệ 十thập 一nhất (# 此thử 盡tận 第đệ 二nhị 地địa )#

魏ngụy 國quốc 西tây 寺tự 沙Sa 門Môn 法Pháp 藏tạng 述thuật

第đệ 四tứ 校giảo 量lượng 勝thắng 分phần/phân 。

菩Bồ 薩Tát 住trụ 此thử 。 中trung 勝thắng 三tam 乘thừa 故cố 。 前tiền 初sơ 住trụ 及cập 安an 住trụ 。 已dĩ 說thuyết 過quá 小tiểu 。 何hà 故cố 至chí 此thử 。 方phương 說thuyết 勝thắng 耶da 。 釋thích 云vân 。 菩Bồ 薩Tát 諸chư 行hành 。 是thị 事sự 皆giai 過quá 。 前tiền 是thị 初sơ 住trụ 及cập 正chánh 住trụ 過quá 。 今kim 地địa 滿mãn 勝thắng 故cố 亦diệc 辨biện 過quá 。 如như 小Tiểu 乘Thừa 見kiến 位vị 無vô 此thử 勝thắng 德đức 。 今kim 此thử 不bất 同đồng 故cố 顯hiển 殊thù 勝thắng 。 然nhiên 此thử 勝thắng 相tương/tướng 略lược 說thuyết 三tam 種chủng 。 願nguyện 是thị 標tiêu 志chí 遐hà 廣quảng 。 行hành 是thị 依y 誓thệ 造tạo 修tu 。 果quả 是thị 當đương 位vị 行hành 成thành 就tựu 。

初sơ 願nguyện 中trung 略lược 作tác 七thất 門môn 。 一nhất 顯hiển 名danh 。 二nhị 體thể 性tánh 。 三tam 約ước 修tu 分phân 別biệt 。 四tứ 約ước 行hành 分phân 別biệt 。 五ngũ 約ước 所sở 求cầu 行hành 位vị 分phân 別biệt 六lục 。 因nhân 果quả 分phân 別biệt 。 七thất 釋thích 文văn 。

初sơ 名danh 者giả 。 願nguyện 是thị 希hy 求cầu 義nghĩa 。 地địa 論luận 云vân 發phát 諸chư 大đại 願nguyện 。 者giả 隨tùy 心tâm 求cầu 義nghĩa 故cố 。 次thứ 顯hiển 別biệt 名danh 。 此thử 論luận 中trung 但đãn 釋thích 文văn 不bất 顯hiển 名danh 。 古cổ 來lai 諸chư 德đức 依y 義nghĩa 作tác 名danh 。 或hoặc 有hữu 順thuận 或hoặc 不bất 順thuận 。 今kim 依y 梁lương 攝nhiếp 論luận 具cụ 列liệt 十thập 名danh 。 彼bỉ 云vân 。 一nhất 供cúng 養dường 願nguyện 。 願nguyện 供cúng 養dường 勝thắng 緣duyên 福phước 田điền 師sư 法pháp 主chủ 。 二nhị 受thọ 持trì 願nguyện 。 願nguyện 受thọ 持trì 勝thắng 妙diệu 正Chánh 法Pháp 。 三tam 轉chuyển 法Pháp 輪luân 願nguyện 。 願nguyện 於ư 大đại 集tập 中trung 轉chuyển 未vị 曾tằng 有hữu 法Pháp 輪luân 。 四tứ 修tu 行hạnh 願nguyện 。 願nguyện 如như 說thuyết 修tu 行hành 。 一nhất 切thiết 菩Bồ 薩Tát 正chánh 行hạnh 。 五ngũ 成thành 就tựu 願nguyện 。 願nguyện 成thành 就tựu 此thử 器khí 世thế 界giới 眾chúng 生sanh 。 三tam 乘thừa 善thiện 根căn 。 六lục 承thừa 事sự 願nguyện 。 願nguyện 往vãng 諸chư 佛Phật 土độ 常thường 見kiến 諸chư 佛Phật 。 恆hằng 得đắc 敬kính 事sự 。 聽thính 受thọ 正Chánh 法Pháp 。 七thất 淨tịnh 土độ 願nguyện 。 願nguyện 清thanh 淨tịnh 自tự 土thổ/độ 安an 立lập 正Chánh 法Pháp 。 及cập 能năng 修tu 行hành 眾chúng 生sanh 。 八bát 不bất 離ly 願nguyện 。 願nguyện 於ư 一nhất 切thiết 生sanh 處xứ 。 恆hằng 不bất 離ly 諸chư 佛Phật 。 菩Bồ 薩Tát 得đắc 同đồng 意ý 行hành 。 九cửu 利lợi 益ích 願nguyện 。 願nguyện 於ư 一nhất 切thiết 時thời 。 恆hằng 作tác 益ích 利lợi 眾chúng 生sanh 事sự 。 無vô 有hữu 空không 過quá 。 十thập 正chánh 覺giác 願nguyện 。 願nguyện 與dữ 一nhất 切thiết 。 眾chúng 生sanh 同đồng 得đắc 無vô 上thượng 菩Bồ 提Đề 。 恆hằng 作tác 佛Phật 事sự 。 解giải 云vân 。 此thử 十thập 中trung 。 最tối 初sơ 供cúng 養dường 願nguyện 。 此thử 經Kinh 中trung 唯duy 約ước 供cung 佛Phật 。 攝nhiếp 論luận 通thông 餘dư 勝thắng 緣duyên 師sư 等đẳng 。 第đệ 二nhị 同đồng 。 第đệ 三tam 此thử 經Kinh 中trung 是thị 請thỉnh 轉chuyển 法Pháp 輪luân 。 為vi 攝nhiếp 法pháp 上thượng 首thủ 。 非phi 是thị 自tự 身thân 作tác 轉chuyển 法Pháp 輪luân 事sự 。 第đệ 四tứ 願nguyện 。 有hữu 人nhân 云vân 此thử 是thị 知tri 眾chúng 生sanh 心tâm 願nguyện 。 此thử 名danh 非phi 也dã 。 文văn 中trung 自tự 釋thích 是thị 修tu 菩Bồ 薩Tát 行hạnh 。 故cố 同đồng 攝nhiếp 論luận 也dã 。 第đệ 五ngũ 成thành 就tựu 。 是thị 教giáo 化hóa 義nghĩa 同đồng 也dã 。 第đệ 六lục 此thử 經Kinh 中trung 名danh 知tri 世thế 界giới 願nguyện 。 現hiện 前tiền 了liễu 知tri 世thế 界giới 差sai 別biệt 。 與dữ 攝nhiếp 論luận 不bất 同đồng 。 會hội 此thử 二nhị 說thuyết 。 謂vị 彼bỉ 承thừa 事sự 必tất 往vãng 世thế 界giới 。 此thử 知tri 世thế 界giới 必tất 事sự 佛Phật 故cố 。 又hựu 不bất 須tu 會hội 。 但đãn 此thử 經Kinh 為vi 定định 。 彼bỉ 論luận 十thập 願nguyện 。 從tùng 此thử 經Kinh 出xuất 。 更cánh 餘dư 處xứ 無vô 文văn 故cố 。 餘dư 後hậu 四tứ 願nguyện 意ý 義nghĩa 。 悉tất 同đồng 可khả 知tri 。

第đệ 二nhị 體thể 性tánh 者giả 有hữu 六lục 門môn 。 一nhất 約ước 剋khắc 性tánh 門môn 。 唯duy 識thức 論luận 第đệ 九cửu 以dĩ 欲dục 勝thắng 解giải 及cập 信tín 為vi 性tánh 。 願nguyện 以dĩ 此thử 三tam 。 為vi 自tự 性tánh 故cố 。 二nhị 約ước 相tương 應ứng 門môn 。 梁lương 攝nhiếp 論luận 第đệ 十thập 清thanh 淨tịnh 意ý 欲dục 以dĩ 為vi 願nguyện 體thể 。 依y 般Bát 若Nhã 故cố 得đắc 清thanh 淨tịnh 。 依y 大đại 悲bi 故cố 有hữu 意ý 欲dục 。 解giải 云vân 。 此thử 有hữu 五ngũ 法pháp 。 一nhất 清thanh 淨tịnh 是thị 信tín 。 二nhị 意ý 是thị 意ý 樂nhạo/nhạc/lạc 。 三tam 欲dục 。 四Tứ 智Trí 。 五ngũ 悲bi 。 後hậu 二nhị 是thị 所sở 依y 。 何hà 故cố 依y 此thử 二nhị 者giả 。 以dĩ 願nguyện 有hữu 二nhị 故cố 。 唯duy 識thức 云vân 。 願nguyện 有hữu 二nhị 種chủng 。 謂vị 求cầu 菩Bồ 提Đề 願nguyện 。 利lợi 樂lạc 他tha 願nguyện 。 三tam 約ước 所sở 依y 。 以dĩ 依y 後hậu 得đắc 智trí 起khởi 此thử 願nguyện 故cố 。 如như 餘dư 論luận 說thuyết 。 十thập 度độ 之chi 中trung 後hậu 四tứ 皆giai 是thị 後hậu 得đắc 智trí 故cố 。 四tứ 約ước 行hành 漸tiệm 增tăng 為vi 性tánh 。 如như 地địa 論luận 云vân 。 何hà 故cố 名danh 大đại 願nguyện 。 光quang 明minh 善thiện 根căn 轉chuyển 勝thắng 增tăng 廣quảng 故cố 。 五ngũ 約ước 眷quyến 屬thuộc 。 通thông 一nhất 切thiết 行hành 故cố 。 唯duy 識thức 云vân 。 若nhược 辨biện 眷quyến 屬thuộc 一nhất 一nhất 皆giai 以dĩ 。 一nhất 切thiết 俱câu 行hành 功công 德đức 為vi 性tánh 。 六lục 約ước 究cứu 竟cánh 。 梁lương 攝nhiếp 論luận 第đệ 十thập 云vân 。 此thử 十thập 願nguyện 至chí 登đăng 初Sơ 地Địa 乃nãi 得đắc 成thành 立lập 。

何hà 以dĩ 故cố 。 此thử 願nguyện 以dĩ 真Chân 如Như 為vi 體thể 。 初Sơ 地Địa 能năng 見kiến 真Chân 如Như 故cố 。

第đệ 三tam 約ước 修tu 分phân 別biệt 者giả 。 初sơ 七thất 是thị 修tu 始thỉ 。 次thứ 二nhị 修tu 熟thục 。 後hậu 一nhất 修tu 成thành 得đắc 果quả 。 又hựu 從tùng 地địa 前tiền 初sơ 發phát 心tâm 時thời 。 即tức 起khởi 此thử 願nguyện 。 至chí 登đăng 初Sơ 地Địa 。 修tu 願nguyện 得đắc 成thành 。 如như 梁lương 論luận 等đẳng 辨biện 也dã 。

第đệ 四tứ 約ước 行hành 分phân 別biệt 者giả 有hữu 二nhị 。 一nhất 別biệt 。 二nhị 通thông 。 別biệt 而nhi 言ngôn 之chi 。 初sơ 二nhị 自tự 利lợi 行hành 。 論luận 云vân 初sơ 願nguyện 功công 德đức 行hạnh 滿mãn 。 第đệ 二nhị 願nguyện 智trí 慧tuệ 行hành 滿mãn 。 次thứ 五ngũ 利lợi 他tha 行hành 。 於ư 中trung 初sơ 云vân 以dĩ 何hà 身thân 者giả 謂vị 攝nhiếp 法pháp 上thượng 首thủ 身thân 能năng 利lợi 他tha 故cố 。 二nhị 云vân 以dĩ 何hà 心tâm 者giả 。 修tu 行hành 心tâm 方phương 能năng 攝nhiếp 生sanh 故cố 。 三tam 何hà 者giả 眾chúng 生sanh 者giả 。 謂vị 四tứ 生sanh 等đẳng 是thị 所sở 化hóa 故cố 。 四tứ 眾chúng 生sanh 住trụ 何hà 處xứ 者giả 。 知tri 世thế 界giới 差sai 別biệt 故cố 。 五ngũ 自tự 身thân 住trụ 何hà 處xứ 能năng 化hóa 眾chúng 生sanh 者giả 。 住trụ 淨tịnh 土độ 之chi 處xứ 。 後hậu 三tam 有hữu 三tam 義nghĩa 。 一nhất 初sơ 是thị 自tự 利lợi 滿mãn 。 次thứ 是thị 利lợi 他tha 滿mãn 。 後hậu 是thị 二nhị 利lợi 得đắc 果quả 。 二nhị 三tam 俱câu 自tự 利lợi 。 論luận 云vân 後hậu 三tam 願nguyện 顯hiển 自tự 身thân 故cố 。 三tam 三tam 俱câu 利lợi 他tha 。 論luận 云vân 此thử 三tam 示thị 現hiện 如như 實thật 。 教giáo 化hóa 眾chúng 生sanh 故cố 。 二nhị 約ước 通thông 而nhi 言ngôn 之chi 。 此thử 十thập 總tổng 是thị 自tự 利lợi 。 俱câu 是thị 利lợi 他tha 。 故cố 下hạ 論luận 云vân 。 此thử 校giảo 量lượng 菩Bồ 薩Tát 願nguyện 勝thắng 有hữu 二nhị 種chủng 。 勝thắng 聲Thanh 聞Văn 辟Bích 支Chi 。 一nhất 常thường 懃cần 修tu 習tập 無vô 量lượng 行hành 故cố 。 二nhị 與dữ 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 同đồng 行hành 故cố 。 解giải 云vân 。 此thử 上thượng 句cú 自tự 利lợi 。 後hậu 句cú 利lợi 他tha 故cố 得đắc 知tri 也dã 。

第đệ 五ngũ 約ước 所sở 求cầu 行hành 位vị 分phân 別biệt 者giả 有hữu 二nhị 。 一nhất 通thông 。 二nhị 別biệt 。 通thông 而nhi 言ngôn 之chi 。 或hoặc 俱câu 是thị 行hành 。 以dĩ 並tịnh 依y 願nguyện 所sở 修tu 行hành 故cố 。 或hoặc 並tịnh 是thị 位vị 。 以dĩ 創sáng/sang 發phát 在tại 地địa 前tiền 終chung 成thành 在tại 地địa 上thượng 。 如như 前tiền 梁lương 論luận 故cố 。 別biệt 分phần/phân 中trung 。 初sơ 七thất 是thị 行hành 。 已dĩ 如như 前tiền 辨biện 。 後hậu 三tam 約ước 位vị 顯hiển 。 論luận 說thuyết 後hậu 三tam 初sơ 名danh 得đắc 地địa 校giảo 量lượng 勝thắng 。 故cố 此thử 從tùng 初Sơ 地Địa 乃nãi 至chí 第đệ 九cửu 。 地địa 轉chuyển 勝thắng 故cố 。 二nhị 得đắc 菩Bồ 薩Tát 地địa 盡tận 校giảo 量lượng 勝thắng 故cố 。 此thử 在tại 第đệ 十Thập 地Địa 菩Bồ 薩Tát 。 位vị 窮cùng 故cố 云vân 地địa 盡tận 三tam 得đắc 一nhất 切thiết 地địa 盡tận 究cứu 竟cánh 故cố 。 此thử 在tại 佛Phật 地địa 。 佛Phật 果Quả 究cứu 竟cánh 一nhất 切thiết 。 地địa 盡tận 第đệ 六lục 因nhân 果quả 分phân 別biệt 。 者giả 亦diệc 有hữu 通thông 別biệt 。 通thông 說thuyết 俱câu 因nhân 。 以dĩ 在tại 因nhân 位vị 故cố 。 若nhược 爾nhĩ 第đệ 十thập 何hà 故cố 成thành 佛Phật 。 釋thích 有hữu 二nhị 義nghĩa 。 一nhất 此thử 是thị 地địa 上thượng 菩Bồ 薩Tát 願nguyện 力lực 。 示thị 現hiện 他tha 方phương 成thành 佛Phật 。 理lý 實thật 非phi 佛Phật 。 二nhị 地địa 中trung 起khởi 願nguyện 願nguyện 當đương 成thành 。 佛Phật 今kim 亦diệc 未vị 成thành 。 或hoặc 是thị 果quả 。 以dĩ 地địa 前tiền 起khởi 願nguyện 未vị 成thành 為vi 因nhân 。 得đắc 地địa 成thành 就tựu 為vi 果quả 。 如như 十thập 度độ 行hành 地địa 前tiền 為vi 因nhân 。 地địa 上thượng 為vi 果quả 等đẳng 。 別biệt 說thuyết 中trung 有hữu 二nhị 。 初sơ 隨tùy 顯hiển 言ngôn 。 前tiền 九cửu 為vi 因nhân 。 後hậu 一nhất 為vi 果quả 。 二nhị 具cụ 攝nhiếp 言ngôn 。 前tiền 五ngũ 成thành 因nhân 行hành 。 第đệ 六lục 知tri 世thế 界giới 智trí 。 是thị 所sở 求cầu 種chủng 智trí 果quả 。 第đệ 七thất 是thị 所sở 求cầu 淨tịnh 土độ 依y 果quả 。 八bát 九cửu 亦diệc 因nhân 。 第đệ 十thập 所sở 求cầu 正chánh 報báo 果quả 。

第đệ 七thất 釋thích 文văn 有hữu 四tứ 。 初sơ 一nhất 句cú 結kết 前tiền 生sanh 後hậu 。 起khởi 願nguyện 方phương 便tiện 。 二nhị 正chánh 顯hiển 十thập 願nguyện 。 三tam 廣quảng 攝nhiếp 眷quyến 屬thuộc 。 四tứ 以dĩ 十thập 盡tận 要yếu 期kỳ 。 以dĩ 顯hiển 無vô 盡tận 。 初sơ 中trung 生sanh 如như 是thị 定định 心tâm 者giả 。 論luận 大đại 方phương 便tiện 大đại 行hành 。 故cố 謂vị 巧xảo 起khởi 大đại 志chí 標tiêu 期kỳ 所sở 作tác 。 名danh 大đại 方phương 便tiện 。 是thị 願nguyện 心tâm 也dã 。 依y 願nguyện 造tạo 修tu 行hành 成thành 必tất 然nhiên 。 故cố 名danh 大đại 行hành 成thành 此thử 願nguyện 行hành 也dã 。 於ư 此thử 二nhị 作tác 心tâm 成thành 決quyết 定định 。 更cánh 無vô 二nhị 念niệm 故cố 名danh 定định 心tâm 。 二nhị 正chánh 顯hiển 十thập 願nguyện 即tức 為vi 十thập 段đoạn 。 諸chư 願nguyện 之chi 中trung 。 皆giai 有hữu 三tam 義nghĩa 。 一nhất 舉cử 所sở 作tác 事sự 。 即tức 行hành 體thể 也dã 。 二nhị 發phát 如như 是thị 大đại 願nguyện 。 明minh 對đối 行hành 興hưng 願nguyện 。 三tam 廣quảng 大đại 等đẳng 顯hiển 願nguyện 分phân 齊tề 。 此thử 願nguyện 中trung 通thông 論luận 有hữu 七thất 種chủng 大đại 。 一nhất 供cung 心tâm 大đại 。 清thanh 淨tịnh 心tâm 者giả 。 論luận 名danh 上thượng 深thâm 信tín 清thanh 淨tịnh 。 以dĩ 增tăng 上thượng 敬kính 重trọng 故cố 釋thích 上thượng 也dã 。 迴hồi 向hướng 菩Bồ 提Đề 釋thích 深thâm 也dã 。 決quyết 定định 信tín 釋thích 信tín 也dã 。 此thử 中trung 淨tịnh 心tâm 具cụ 此thử 三tam 義nghĩa 。 又hựu 一nhất 向hướng 不bất 雜tạp 餘dư 念niệm 亦diệc 名danh 淨tịnh 心tâm 。 二nhị 福phước 田điền 大đại 。 謂vị 有hữu 佛Phật 斯tư 供cung 故cố 曰viết 無vô 餘dư 。 供cúng 養dường 三tam 種chủng 。 有hữu 人nhân 配phối 供cung 三tam 佛Phật 。 或hoặc 可khả 或hoặc 不bất 可khả 准chuẩn 可khả 知tri 。 於ư 中trung 香hương 華hoa 但đãn 表biểu 敬kính 。 無vô 資tư 用dụng 故cố 名danh 敬kính 也dã 。 其kỳ 行hành 供cung 與dữ 行hành 敬kính 何hà 別biệt 。 但đãn 義nghĩa 一nhất 行hành 可khả 別biệt 。 資tư 順thuận 義nghĩa 為vi 供cúng 養dường 。 虔kiền 仰ngưỡng 義nghĩa 為vi 恭cung 敬kính 。 亦diệc 配phối 三tam 佛Phật 同đồng 前tiền 。 論luận 就tựu 三tam 乘thừa 說thuyết 三tam 佛Phật 。 准chuẩn 下hạ 別biệt 教giáo 亦diệc 十thập 佛Phật 也dã 。 三tam 供cung 事sự 大đại 。 謂vị 一nhất 切thiết 供cúng 具cụ 。 等đẳng 者giả 此thử 有hữu 三tam 義nghĩa 。 一nhất 事sự 事sự 廣quảng 。 如như 論luận 無vô 量lượng 故cố 。 二nhị 種chủng 別biệt 多đa 。 如như 論luận 種chủng 種chủng 故cố 。 三tam 皆giai 精tinh 妙diệu 。 如như 論luận 復phục 勝thắng 事sự 等đẳng 供cúng 養dường 。 故cố 具cụ 此thử 三tam 義nghĩa 。 名danh 一nhất 切thiết 具cụ 也dã 。 此thử 上thượng 行hành 體thể 也dã 。 四tứ 願nguyện 大đại 。 謂vị 隨tùy 行hành 起khởi 願nguyện 。 如như 經kinh 發phát 如như 是thị 大đại 願nguyện 。 故cố 此thử 興hưng 願nguyện 也dã 。 五ngũ 攝nhiếp 功công 德đức 大đại 。 勝thắng 餘dư 凡phàm 小tiểu 之chi 善thiện 根căn 故cố 云vân 。 廣quảng 大đại 如như 法Pháp 界Giới 。 六lục 因nhân 大đại 。 生sanh 無vô 常thường 愛ái 果quả 。 因nhân 不bất 盡tận 故cố 云vân 究cứu 竟cánh 如như 空không 。 七thất 時thời 大đại 。 能năng 盡tận 後hậu 際tế 。 得đắc 涅Niết 槃Bàn 常thường 果quả 故cố 云vân 盡tận 未vị 來lai 際tế 故cố 。 八bát 立lập 誓thệ 自tự 要yếu 故cố 。 云vân 盡tận 供cúng 養dường 一nhất 切thiết 劫kiếp 中trung 。 乃nãi 至chí 無vô 休hưu 息tức 故cố 。 一nhất 切thiết 劫kiếp 中trung 。 所sở 有hữu 佛Phật 者giả 。 頓đốn 供cúng 養dường 也dã 。 無vô 休hưu 息tức 者giả 。 常thường 供cúng 養dường 也dã 。 問vấn 諸chư 處xứ 多đa 明minh 。 供cúng 養dường 三Tam 寶Bảo 。 此thử 中trung 何hà 故cố 唯duy 供cung 佛Phật 耶da 。 答đáp 理lý 實thật 通thông 有hữu 。 但đãn 文văn 中trung 影ảnh 顯hiển 。 初sơ 願nguyện 對đối 佛Phật 願nguyện 供cung 。 第đệ 二nhị 願nguyện 對đối 法pháp 願nguyện 護hộ 。 第đệ 八bát 願nguyện 對đối 僧Tăng 願nguyện 同đồng 。 又hựu 復phục 供cúng 養dường 有hữu 三tam 義nghĩa 。 一nhất 唯duy 供cung 佛Phật 。 顯hiển 行hành 趣thú 求cầu 。 二nhị 供cúng 養dường 佛Phật 僧Tăng 。 從tùng 之chi 求cầu 法Pháp 。 三tam 供cúng 養dường 三Tam 寶Bảo 。 具cụ 攝nhiếp 功công 德đức 。 今kim 據cứ 初sơ 義nghĩa 故cố 唯duy 供cung 佛Phật 。

第đệ 二nhị 願nguyện 中trung 亦diệc 三tam 。 初sơ 舉cử 所sở 作tác 行hành 。 於ư 中trung 經kinh 有hữu 三tam 句cú 為vi 二nhị 釋thích 。 一nhất 就tựu 始thỉ 修tu 。 二nhị 約ước 終chung 成thành 。 初sơ 中trung 三tam 者giả 。 先tiên 護hộ 教giáo 法pháp 。 謂vị 契Khế 經Kinh 等đẳng 取thủ 應ưng 誦tụng 等đẳng 。 此thử 是thị 所sở 護hộ 法Pháp 也dã 。 書thư 寫tả 等đẳng 解giải 能năng 護hộ 持trì 行hành 。 餘dư 經kinh 論luận 說thuyết 有hữu 十thập 種chủng 。 無vô 性tánh 攝nhiếp 論luận 云vân 。 一nhất 書thư 寫tả 。 二nhị 供cúng 養dường 。 三tam 轉chuyển 施thí 。 四tứ 聽thính 聞văn 。 五ngũ 披phi 讀đọc 。 六lục 受thọ 持trì 。 七thất 開khai 示thị 。 八bát 諷phúng 誦tụng 。 九cửu 思tư 惟duy 。 十thập 修tu 習tập 。 今kim 此thử 論luận 中trung 且thả 說thuyết 六lục 種chủng 。 初sơ 五ngũ 自tự 行hành 護hộ 。 後hậu 一nhất 化hóa 他tha 護hộ 。 二nhị 攝nhiếp 一nhất 切thiết 諸chư 佛Phật 。 等đẳng 者giả 明minh 攝nhiếp 受thọ 證chứng 法pháp 。 謂vị 證chứng 三tam 菩Bồ 提Đề 自tự 行hành 持trì 也dã 。 攝nhiếp 此thử 轉chuyển 授thọ 化hóa 他tha 護hộ 也dã 。 三tam 一nhất 切thiết 諸chư 佛Phật 所sở 。 教giáo 化hóa 法pháp 等đẳng 者giả 是thị 行hành 法pháp 。 謂vị 修tu 行hành 者giả 皆giai 是thị 諸chư 佛Phật 。 所sở 教giáo 化hóa 故cố 。 彼bỉ 修tu 行hành 時thời 。 若nhược 有hữu 障chướng 難nạn 。 攝nhiếp 令linh 住trụ 善thiện 。 使sử 離ly 障chướng 故cố 。 濟tế 令linh 捨xả 惡ác 。 使sử 出xuất 難nạn/nan 故cố 。 又hựu 未vị 起khởi 障chướng 難nạn 護hộ 令linh 不bất 生sanh 。 已dĩ 起khởi 障chướng 難nạn 救cứu 濟tế 令linh 免miễn 。 上thượng 來lai 約ước 始thỉ 釋thích 竟cánh 。 復phục 名danh 三tam 成thành 就tựu 等đẳng 約ước 終chung 成thành 釋thích 。 一nhất 明minh 法Pháp 輪luân 不bất 斷đoạn 成thành 就tựu 。 二nhị 證chứng 三tam 正chánh 覺giác 成thành 就tựu 。 何hà 故cố 菩Bồ 薩Tát 。 證chứng 二nhị 乘thừa 菩Bồ 提Đề 。 釋thích 有hữu 二nhị 義nghĩa 一nhất 所sở 證chứng 二nhị 空không 攝nhiếp 生sanh 空không 故cố 。 如như 勝thắng 鬘man 經kinh 中trung 攝nhiếp 受thọ 正Chánh 法Pháp 。 具cụ 足túc 二Nhị 乘Thừa 世thế 出xuất 世thế 法Pháp 故cố 。 二nhị 為vi 物vật 現hiện 證chứng 。 如như 天thiên 女nữ 云vân 。 若nhược 以dĩ 聲Thanh 聞Văn 法Pháp 。 化hóa 眾chúng 生sanh 我ngã 為vi 聲Thanh 聞Văn 等đẳng 。 又hựu 法pháp 華hoa 云vân 。 知tri 眾chúng 樂nhạo 小tiểu 法Pháp 。 菩Bồ 薩Tát 化hóa 二Nhị 乘Thừa 等đẳng 。 皆giai 此thử 義nghĩa 也dã 。 三tam 修tu 行hành 成thành 就tựu 。 從tùng 初sơ 發phát 心tâm 。 乃nãi 至chí 因nhân 滿mãn 故cố 云vân 。 如như 實thật 修tu 行hành 。 行hành 成thành 得đắc 果quả 故cố 云vân 正chánh 覺giác 成thành 也dã 。 第đệ 二nhị 起khởi 願nguyện 。 第đệ 三tam 分phân 齊tề 。 竝tịnh 同đồng 前tiền 釋thích 可khả 知tri 。 下hạ 諸chư 願nguyện 中trung 。 此thử 後hậu 二nhị 段đoạn 竝tịnh 更cánh 不bất 釋thích 應ưng 知tri 。

第đệ 三tam 願nguyện 行hành 體thể 之chi 中trung 有hữu 四tứ 。 一nhất 明minh 攝nhiếp 法pháp 處xứ 。 如như 經kinh 一nhất 切thiết 世thế 界giới 等đẳng 故cố 。 此thử 是thị 一nhất 切thiết 。 應ứng 化hóa 身thân 佛Phật 。 往vãng 彼bỉ 應ưng 感cảm 成thành 道Đạo 處xứ 故cố 云vân 一nhất 切thiết 願nguyện 也dã 。 二nhị 明minh 攝nhiếp 法pháp 時thời 。 謂vị 彼bỉ 中trung 佛Phật 現hiện 八bát 相tương/tướng 時thời 。 此thử 八bát 相tương/tướng 亦diệc 有hữu 化hóa 佛Phật 具cụ 不bất 具cụ 者giả 。 如như 天thiên 王vương 如Như 來Lai 白bạch 衣y 成thành 道Đạo 則tắc 無vô 出xuất 家gia 。 須tu 扇thiên/phiến 多đa 佛Phật 亦diệc 知tri 出xuất 世thế 。 無vô 眾chúng 生sanh 可khả 化hóa 即tức 入nhập 涅Niết 槃Bàn 。 留lưu 化hóa 佛Phật 。 半bán 劫kiếp 度độ 人nhân 。 是thị 則tắc 無vô 轉chuyển 法Pháp 輪luân 。 若nhược 取thủ 化hóa 說thuyết 亦diệc 得đắc 具cụ 八bát 。 餘dư 釋Thích 迦Ca 等đẳng 多đa 亦diệc 具cụ 之chi 。 此thử 等đẳng 竝tịnh 約ước 須Tu 彌Di 山Sơn 世thế 界giới 。 若nhược 就tựu 樹thụ 形hình 等đẳng 世thế 界giới 總tổng 無vô 八bát 相tương/tướng 。 以dĩ 彼bỉ 未vị 必tất 有hữu 兜Đâu 率Suất 天Thiên 等đẳng 。 又hựu 此thử 八bát 相tương/tướng 論luận 中trung 但đãn 釋thích 五ngũ 相tương/tướng 。 以dĩ 竝tịnh 捨xả 勝thắng 就tựu 劣liệt 故cố 須tu 釋thích 耳nhĩ 。 餘dư 三tam 不bất 爾nhĩ 故cố 不bất 解giải 釋thích 。 以dĩ 處xứ 胎thai 必tất 生sanh 故cố 不bất 待đãi 釋thích 。 出xuất 家gia 勝thắng 俗tục 故cố 亦diệc 不bất 釋thích 。 轉chuyển 法pháp 益ích 生sanh 亦diệc 勝thắng 不bất 說thuyết 故cố 不bất 釋thích 之chi 。 釋thích 生sanh 兜Đâu 率Suất 有hữu 二nhị 問vấn 答đáp 。 一nhất 以dĩ 上thượng 界giới 為vi 問vấn 。 難nạn 處xứ 來lai 答đáp 。 二nhị 以dĩ 他tha 化hóa 等đẳng 為vi 問vấn 。 生sanh 兜Đâu 率Suất 眾chúng 生sanh 敬kính 心tâm 為vi 答đáp 。 釋thích 餘dư 相tương/tướng 如như 論luận 顯hiển 之chi 。 三tam 成thành 攝nhiếp 法pháp 行hành 。 如như 經kinh 我ngã 於ư 爾nhĩ 時thời 等đẳng 。 論luận 釋thích 中trung 二nhị 。 一nhất 為vi 隨tùy 彼bỉ 眾chúng 生sanh 故cố 。 自tự 供cúng 養dường 佛Phật 。 令linh 他tha 學học 已dĩ 故cố 云vân 方phương 便tiện 。 此thử 成thành 功công 德đức 行hạnh 。 通thông 於ư 八bát 相tương/tướng 。 二nhị 以dĩ 彼bỉ 如Như 來Lai 。 有hữu 所sở 說thuyết 故cố 。 啟khải 請thỉnh 攝nhiếp 法pháp 。 請thỉnh 法pháp 為vi 生sanh 故cố 云vân 方phương 便tiện 。 此thử 成thành 智trí 慧tuệ 行hành 。 唯duy 約ước 轉chuyển 法Pháp 輪luân 相tương/tướng 。 此thử 二nhị 總tổng 名danh 。 助trợ 菩Bồ 提Đề 法Pháp 。 四tứ 明minh 其kỳ 頓đốn 成thành 。 論luận 經kinh 名danh 一nhất 切thiết 處xứ 一nhất 時thời 成thành 一nhất 時thời 轉chuyển 。 論luận 釋thích 。 非phi 前tiền 後hậu 故cố 此thử 名danh 三tam 時thời 轉chuyển 者giả 。 是thị 於ư 一nhất 切thiết 成thành 佛Phật 之chi 處xứ 同đồng 時thời 三tam 轉chuyển 故cố 名danh 也dã 。 亦diệc 是thị 三tam 請thỉnh 轉chuyển 故cố 。

第đệ 四tứ 願nguyện 內nội 行hành 中trung 有hữu 二nhị 。 初sơ 正chánh 顯hiển 菩Bồ 薩Tát 所sở 行hành 。 二nhị 說thuyết 以dĩ 化hóa 物vật 令linh 心tâm 增tăng 長trưởng 。 前tiền 中trung 論luận 攝nhiếp 為vi 四tứ 。 一nhất 種chủng 種chủng 者giả 行hành 義nghĩa 差sai 別biệt 。 於ư 中trung 有hữu 二nhị 。 先tiên 世thế 間gian 行hành 。 二nhị 出xuất 世thế 間gian 行hành 。 此thử 二nhị 有hữu 二nhị 。 若nhược 約ước 位vị 分phần/phân 。 地địa 前tiền 為vi 世thế 。 地địa 上thượng 為vi 出xuất 。 若nhược 隨tùy 義nghĩa 分phần/phân 地địa 。 教giáo 行hành 名danh 世thế 。 證chứng 行hành 名danh 出xuất 。 今kim 就tựu 後hậu 義nghĩa 。 初sơ 至chí 第đệ 六lục 。 於ư 一nhất 行hành 中trung 修tu 一nhất 切thiết 故cố 名danh 為vi 廣quảng 。 二nhị 第đệ 七Thất 地Địa 中trung 。 一nhất 切thiết 行hành 中trung 。 修tu 一nhất 切thiết 故cố 名danh 大đại 。 三tam 第đệ 八bát 已dĩ 去khứ 。 念niệm 念niệm 任nhậm 運vận 深thâm 入nhập 無vô 量lượng 。 佛Phật 境cảnh 故cố 名danh 無vô 量lượng 。 出xuất 世thế 者giả 。 正chánh 證chứng 真chân 智trí 不bất 離ly 法pháp 執chấp 故cố 不bất 可khả 壞hoại 。 離ly 妄vọng 念niệm 故cố 無vô 分phân 別biệt 也dã 。 二nhị 體thể 者giả 諸chư 波Ba 羅La 蜜Mật 。 是thị 菩Bồ 薩Tát 行hạnh 體thể 故cố 。 三tam 業nghiệp 者giả 是thị 諸chư 地địa 中trung 所sở 修tu 之chi 業nghiệp 。 故cố 云vân 助trợ 道Đạo 法Pháp 故cố 。 四tứ 方phương 便tiện 者giả 巧xảo 相tương/tướng 集tập 成thành 一nhất 攝nhiếp 一nhất 切thiết 。 要yếu 由do 六lục 相tương/tướng 方phương 得đắc 顯hiển 示thị 。 何hà 故cố 論luận 中trung 同đồng 相tương/tướng 異dị 相tướng 。 此thử 名danh 有hữu 相tướng 無vô 相tướng 者giả 。 以dĩ 於ư 別biệt 類loại 各các 帶đái 於ư 總tổng 。 名danh 有hữu 是thị 同đồng 。 然nhiên 各các 互hỗ 無vô 名danh 無vô 。 是thị 異dị 故cố 不bất 相tương 違vi 。 二nhị 一nhất 切thiết 菩Bồ 薩Tát 。 下hạ 說thuyết 前tiền 四tứ 行hành 。 用dụng 以dĩ 化hóa 人nhân 。 於ư 中trung 菩Bồ 薩Tát 。 所sở 行hành 牒điệp 前tiền 種chủng 種chủng 也dã 。 及cập 諸chư 波Ba 羅La 蜜Mật 。 牒điệp 前tiền 體thể 也dã 。 本bổn 行hạnh 牒điệp 業nghiệp 及cập 方phương 便tiện 也dã 。 教giáo 化hóa 下hạ 正chánh 以dĩ 化hóa 人nhân 。 令linh 心tâm 得đắc 增tăng 長trưởng 。

第đệ 五ngũ 願nguyện 內nội 行hành 中trung 有hữu 二nhị 。 先tiên 明minh 所sở 化hóa 眾chúng 生sanh 。 後hậu 明minh 化hóa 所sở 成thành 益ích 。 前tiền 中trung 論luận 攝nhiếp 為vi 六lục 。 初sơ 麁thô 細tế 者giả 顯hiển 報báo 相tương/tướng 差sai 別biệt 。 於ư 色sắc 中trung 細tế 者giả 無vô 想tưởng 。 是thị 無vô 想tưởng 天thiên 。 在tại 第đệ 四tứ 禪thiền 。 與dữ 廣quảng 果quả 天thiên 同đồng 處xứ 。 外ngoại 道đạo 取thủ 為vi 涅Niết 槃Bàn 。 修tu 無vô 想tưởng 定định 。 生sanh 於ư 彼bỉ 天thiên 。 得đắc 五ngũ 百bách 劫kiếp 無vô 心tâm 報báo 。 無vô 佛Phật 弟đệ 子tử 生sanh 彼bỉ 天thiên 中trung 。 就tựu 無vô 色sắc 中trung 。 前tiền 三tam 空không 名danh 非phi 無vô 想tưởng 。 第đệ 四tứ 空không 名danh 非phi 有hữu 想tưởng 。 以dĩ 非phi 有hữu 麁thô 想tưởng 故cố 名danh 非phi 有hữu 想tưởng 。 非phi 謂vị 無vô 細tế 想tưởng 故cố 。 論luận 經kinh 名danh 非phi 想tưởng 非phi 非phi 想tưởng 也dã 。 二nhị 生sanh 依y 止chỉ 者giả 是thị 報báo 之chi 所sở 託thác 。 四tứ 生sanh 差sai 別biệt 作tác 三tam 門môn 。 一nhất 明minh 通thông 局cục 。 二nhị 顯hiển 寬khoan 狹hiệp 。 三tam 釋thích 文văn 。 初sơ 中trung 化hóa 生sanh 於ư 五ngũ 趣thú 中trung 二nhị 全toàn 。 謂vị 地địa 獄ngục 及cập 天thiên 。 餘dư 三tam 少thiểu 分phần 。 如như 劫kiếp 初sơ 時thời 。 人nhân 畜súc 及cập 鬼quỷ 。 一nhất 切thiết 化hóa 生sanh 。 餘dư 時thời 通thông 別biệt 故cố 。 胎thai 於ư 三tam 趣thú 少thiểu 分phần 。 謂vị 人nhân 畜súc 鬼quỷ 。 餘dư 皆giai 無vô 故cố 。 卵noãn 濕thấp 於ư 二nhị 趣thú 少thiểu 分phần 。 謂vị 人nhân 畜súc 。 餘dư 悉tất 無vô 故cố 。 人nhân 中trung 濕thấp 生sanh 如như 頂đảnh 生sanh 王vương 等đẳng 卵noãn 生sanh 如như 毘Tỳ 舍Xá 佉Khư 母Mẫu 。 生sanh 肉nhục 卵noãn 出xuất 三tam 十thập 二nhị 子tử 等đẳng 。 二nhị 寬khoan 狹hiệp 者giả 。 以dĩ 四tứ 生sanh 望vọng 五ngũ 趣thú 。 四tứ 生sanh 寬khoan 五ngũ 趣thú 狹hiệp 。 雜tạp 心tâm 云vân 。 為vi 生sanh 攝nhiếp 趣thú 。 為vi 趣thú 攝nhiếp 生sanh 。 論luận 自tự 釋thích 言ngôn 。 生sanh 攝nhiếp 趣thú 非phi 趣thú 攝nhiếp 生sanh 。 何hà 者giả 四tứ 生sanh 五ngũ 趣thú 不bất 攝nhiếp 。 論luận 言ngôn 中trung 陰ấm 是thị 化hóa 生sanh 。 五ngũ 趣thú 不bất 收thu 。 此thử 四tứ 約ước 所sở 依y 處xứ 。 受thọ 生sanh 名danh 依y 止chỉ 。 如như 餘dư 三tam 。 依y 胎thai 依y 卵noãn 依y 濕thấp 化hóa 生sanh 依y 何hà 。 論luận 釋thích 依y 業nghiệp 。 餘dư 三tam 豈khởi 不bất 依y 業nghiệp 釋thích 。 化hóa 生sanh 業nghiệp 勝thắng 。 不bất 依y 外ngoại 緣duyên 。 三tam 上thượng 界giới 淨tịnh 。 欲dục 界giới 不bất 淨tịnh 。 四tứ 種chủng 種chủng 身thân 者giả 受thọ 報báo 別biệt 也dã 。 謂vị 下hạ 三tam 塗đồ 苦khổ 上thượng 天thiên 為vi 樂nhạo/nhạc/lạc 。 人nhân 及cập 修tu 羅la 通thông 於ư 苦khổ 樂lạc 。 五ngũ 以dĩ 自tự 業nghiệp 是thị 受thọ 生sanh 所sở 依y 故cố 云vân 生sanh 處xứ 也dã 。 六lục 以dĩ 名danh 色sắc 為vi 報báo 。 自tự 報báo 體thể 故cố 。 四tứ 蘊uẩn 為vi 名danh 。 色sắc 蘊uẩn 為vi 色sắc 。 以dĩ 色sắc 形hình 可khả 覩đổ 當đương 相tương 說thuyết 之chi 。 餘dư 四tứ 是thị 心tâm 心tâm 法pháp 。 冥minh 漠mạc 非phi 名danh 。 不bất 辨biện 故cố 說thuyết 為vi 名danh 。 楞lăng 伽già 云vân 。 以dĩ 名danh 宣tuyên 說thuyết 無vô 色sắc 四tứ 陰ấm 故cố 號hiệu 為vi 名danh 。 是thị 謂vị 眾chúng 生sanh 也dã 。 二nhị 為vi 何hà 義nghĩa 故cố 化hóa 者giả 有hữu 三tam 。 一nhất 信tín 入nhập 教giáo 法pháp 故cố 云vân 。 教giáo 化hóa 成thành 就tựu 。 二nhị 得đắc 小tiểu 果quả 故cố 云vân 斷đoạn 世thế 間gian 道đạo 。 道đạo 是thị 因nhân 義nghĩa 。 即tức 惑hoặc 業nghiệp 也dã 。 世thế 間gian 是thị 報báo 。 即tức 苦khổ 果quả 也dã 。 三tam 得đắc 大đại 菩Bồ 提Đề 。 準chuẩn 此thử 二Nhị 乘Thừa 人nhân 無vô 不bất 皆giai 向hướng 大đại 菩Bồ 提Đề 也dã 。

第đệ 六lục 願nguyện 中trung 。 初sơ 所sở 求cầu 行hành 中trung 有hữu 三tam 。 初sơ 明minh 世thế 界giới 形hình 類loại 故cố 。 二nhị 明minh 世thế 界giới 分phân 齊tề 相tương/tướng 遍biến 故cố 。 三tam 世thế 界giới 數số 多đa 十thập 方phương 無vô 量lượng 故cố 。 初sơ 中trung 二nhị 。 先tiên 舉cử 所sở 知tri 。 後hậu 隨tùy 入nhập 下hạ 求cầu 能năng 知tri 。 前tiền 中trung 有hữu 四tứ 。 初sơ 約ước 廣quảng 狹hiệp 分phân 別biệt 。 小tiểu 千thiên 為vi 狹hiệp 。 中trung 千thiên 為vi 中trung 。 大Đại 千Thiên 為vi 廣quảng 。 二nhị 義nghĩa 類loại 分phân 別biệt 。 初sơ 類loại 多đa 無vô 數số 量lượng 。 二nhị 義nghĩa 難nạn/nan 分phân 別biệt 。 三tam 體thể 不bất 可khả 壞hoại 。 四tứ 相tương/tướng 不bất 可khả 動động 。 五ngũ 事sự 不bất 可khả 說thuyết 。 三tam 麁thô 細tế 分phân 別biệt 。 論luận 云vân 隨tùy 何hà 等đẳng 世thế 界giới 。 意ý 識thức 身thân 者giả 。 意ý 識thức 是thị 心tâm 。 身thân 色sắc 色sắc 。 心tâm 麁thô 故cố 世thế 界giới 亦diệc 麁thô 。 其kỳ 細tế 亦diệc 爾nhĩ 。 又hựu 如như 法Pháp 華hoa 中trung 天thiên 人nhân 見kiến 劫kiếp 盡tận 者giả 是thị 麁thô 也dã 。 我ngã 此thử 土thổ/độ 常thường 安an 隱ẩn 者giả 細tế 也dã 。 四tứ 依y 住trụ 分phân 別biệt 。 正chánh 住trụ 者giả 是thị 仰ngưỡng 世thế 界giới 。 倒đảo 住trụ 者giả 是thị 覆phú 世thế 界giới 。 如như 蜂phong 窠khòa 等đẳng 。 言ngôn 平bình 坦thản 者giả 無vô 塠# 阜phụ 等đẳng 故cố 。 言ngôn 方phương 者giả 四tứ 方phương 故cố 。 如như 斗đẩu 形hình 。 言ngôn 圓viên 者giả 團đoàn 圓viên 故cố 。 如như 珠châu 形hình 。 下hạ 明minh 能năng 知tri 。 隨tùy 如như 是thị 世thế 界giới 。 以dĩ 智trí 入nhập 中trung 而nhi 明minh 了liễu 知tri 。 二nhị 真chân 實thật 義nghĩa 相tương/tướng 者giả 。 如như 帝Đế 釋Thích 妙diệu 勝thắng 殿điện 上thượng 有hữu 寶bảo 珠châu 為vi 網võng 。 天thiên 珠châu 明minh 淨tịnh 。 一nhất 珠châu 中trung 現hiện 一nhất 切thiết 珠châu 。 一nhất 切thiết 珠châu 亦diệc 爾nhĩ 。 互hỗ 無vô 障chướng 礙ngại 。 世thế 界giới 亦diệc 然nhiên 。 於ư 一nhất 處xứ 中trung 有hữu 多đa 世thế 界giới 。 多đa 世thế 界giới 塵trần 中trung 復phục 有hữu 多đa 界giới 。 如như 是thị 重trùng 重trùng 。 無vô 障chướng 無vô 礙ngại 。 如như 幻huyễn 業nghiệp 作tác 故cố 者giả 轉chuyển 喻dụ 顯hiển 之chi 。 如như 世thế 幻huyễn 士sĩ 作tác 幻huyễn 業nghiệp 用dụng 。 令linh 於ư 水thủy 處xứ 見kiến 火hỏa 火hỏa 處xứ 見kiến 水thủy 小tiểu 處xứ 見kiến 大đại 。 皆giai 無vô 障chướng 礙ngại 。 此thử 亦diệc 如như 是thị 。 世thế 界giới 實thật 爾nhĩ 。 故cố 名danh 真chân 實thật 。 此thử 是thị 如như 理lý 智trí 中trung 如như 量lượng 境cảnh 界giới 故cố 云vân 唯duy 智trí 能năng 知tri 也dã 。 三tam 無vô 量lượng 相tương/tướng 者giả 。 如như 前tiền 二nhị 相tương/tướng 遍biến 於ư 十thập 方phương 。 名danh 無vô 量lượng 差sai 別biệt 。 盡tận 十thập 方phương 際tế 故cố 名danh 入nhập 也dã 。 下hạ 明minh 能năng 知tri 。 皆giai 現hiện 前tiền 知tri 。 者giả 不bất 取thủ 比tỉ 知tri 故cố 。 願nguyện 求cầu 此thử 智trí 。

第đệ 七thất 願nguyện 內nội 淨tịnh 土độ 七thất 義nghĩa 中trung 。 經kinh 內nội 略lược 無vô 自tự 在tại 淨tịnh 。 以dĩ 與dữ 同đồng 體thể 不bất 多đa 別biệt 故cố 。 六lục 中trung 初sơ 三tam 當đương 相tương 明minh 淨tịnh 。 次thứ 一nhất 約ước 人nhân 顯hiển 淨tịnh 。 後hậu 二nhị 舉cử 因nhân 顯hiển 果quả 。 前tiền 中trung 初sơ 體thể 淨tịnh 。 次thứ 一nhất 相tương/tướng 淨tịnh 。 後hậu 一nhất 用dụng 淨tịnh 。 體thể 中trung 同đồng 體thể 有hữu 二nhị 義nghĩa 。 一nhất 同đồng 以dĩ 法pháp 性tánh 為vi 體thể 。 是thị 故cố 鎔dong 融dung 相tương/tướng 入nhập 無vô 礙ngại 。 二nhị 一nhất 以dĩ 多đa 為vi 體thể 。 多đa 以dĩ 一nhất 為vi 體thể 故cố 名danh 同đồng 體thể 。 是thị 故cố 論luận 經kinh 無vô 入nhập 字tự 。 明minh 即tức 是thị 故cố 不bất 言ngôn 入nhập 也dã 。 問vấn 與dữ 前tiền 帝đế 網võng 何hà 別biệt 。 答đáp 前tiền 是thị 世thế 界giới 海hải 。 約ước 緣duyên 起khởi 通thông 染nhiễm 淨tịnh 。 互hỗ 相tương 變biến 現hiện 。 今kim 是thị 國quốc 土độ 海hải 。 就tựu 理lý 實thật 言ngôn 。 一nhất 元nguyên 來lai 是thị 多đa 。 多đa 本bổn 來lai 是thị 一nhất 。 亦diệc 非phi 彼bỉ 此thử 相tương 涉thiệp 等đẳng 。 二nhị 具cụ 德đức 莊trang 嚴nghiêm 有hữu 三tam 。 一nhất 神thần 通thông 莊trang 嚴nghiêm 。 謂vị 神thần 變biến 自tự 在tại 。 或hoặc 大đại 小tiểu 相tương 容dung 。 或hoặc 能năng 起khởi 化hóa 宣tuyên 說thuyết 法Pháp 故cố 。 二nhị 光quang 明minh 莊trang 嚴nghiêm 。 常thường 放phóng 光quang 明minh 。 照chiếu 除trừ 黑hắc 闇ám 破phá 無vô 明minh 故cố 。 三Tam 寶Bảo 相tương/tướng 莊trang 嚴nghiêm 。 眾chúng 寶bảo 集tập 成thành 具cụ 勝thắng 德đức 故cố 。 略lược 具cụ 此thử 三tam 故cố 云vân 。 無vô 量lượng 莊trang 嚴nghiêm 。 三tam 受thọ 用dụng 淨tịnh 。 謂vị 受thọ 用dụng 此thử 土thổ/độ 。 一nhất 令linh 成thành 斷đoạn 德đức 。 煩phiền 惱não 永vĩnh 盡tận 。 故cố 云vân 離ly 諸chư 垢cấu 穢uế 。 二nhị 令linh 成thành 行hành 德đức 。 淨tịnh 妙diệu 行hạnh 成thành 故cố 云vân 。 具cụ 足túc 清thanh 淨tịnh 。 四tứ 住trú 處xứ 眾chúng 生sanh 淨tịnh 。 諸chư 大đại 菩Bồ 薩Tát 。 悉tất 具cụ 勝thắng 智trí 充sung 滿mãn 其kỳ 國quốc 故cố 名danh 淨tịnh 。 五ngũ 因nhân 淨tịnh 土độ 。 因nhân 有hữu 二nhị 。 一nhất 生sanh 因nhân 謂vị 修tu 施thí 戒giới 等đẳng 因nhân 。 當đương 得đắc 淨tịnh 土độ 果quả 。 如như 維duy 摩ma 經kinh 說thuyết 。 二nhị 依y 因nhân 此thử 亦diệc 二nhị 種chủng 。 一nhất 以dĩ 鏡kính 智trí 淨tịnh 識thức 為vi 土thổ/độ 所sở 依y 。 二nhị 後hậu 智trí 通thông 慧tuệ 為vi 依y 。 如như 下hạ 第đệ 十Thập 地Địa 入nhập 佛Phật 國quốc 體thể 性tánh 三tam 昧muội 現hiện 淨tịnh 土độ 。 今kim 依y 此thử 義nghĩa 故cố 。 云vân 常thường 有hữu 等đẳng 。 六lục 果quả 淨tịnh 。 果quả 有hữu 二nhị 種chủng 。 一nhất 因nhân 所sở 生sanh 果quả 。 二nhị 示thị 現hiện 果quả 。 謂vị 果quả 德đức 自tự 在tại 臨lâm 機cơ 示thị 現hiện 。 今kim 依y 此thử 義nghĩa 故cố 。 云vân 隨tùy 眾chúng 生sanh 心tâm 等đẳng 。

第đệ 八bát 願nguyện 中trung 。 所sở 求cầu 行hành 內nội 有hữu 十thập 二nhị 句cú 。 初sơ 一nhất 總tổng 。 次thứ 十thập 別biệt 。 後hậu 一nhất 結kết 。 總tổng 中trung 不bất 念niệm 餘dư 乘thừa 。 釋thích 同đồng 心tâm 同đồng 行hành 。 謂vị 此thử 願nguyện 與dữ 一nhất 切thiết 菩Bồ 薩Tát 也dã 。 同đồng 心tâm 是thị 見kiến 理lý 同đồng 。 願nguyện 與dữ 同đồng 行hành 是thị 學học 行hành 同đồng 前tiền 中trung 初sơ 五ngũ 行hành 修tu 行hành 同đồng 。 後hậu 五ngũ 德đức 用dụng 同đồng 。 前tiền 中trung 初sơ 三tam 自tự 分phần/phân 行hành 。 後hậu 二nhị 勝thắng 進tiến 行hành 。 前tiền 中trung 初sơ 一nhất 福phước 行hành 。 後hậu 二nhị 慧tuệ 行hành 。 慧tuệ 行hành 中trung 初sơ 正chánh 證chứng 智trí 。 後hậu 是thị 後hậu 得đắc 智trí 。 又hựu 釋thích 此thử 三tam 句cú 。 如như 次thứ 即tức 是thị 戒giới 定định 慧tuệ 。 三tam 學học 同đồng 也dã 。 初sơ 者giả 起khởi 行hành 同đồng 修tu 名danh 共cộng 集tập 善thiện 根căn 。 情tình 無vô 乖quai 異dị 名danh 無vô 怨oán 嫉tật 。 二nhị 與dữ 諸chư 菩Bồ 薩Tát 。 所sở 證chứng 真Chân 如Như 同đồng 一nhất 味vị 故cố 。 名danh 同đồng 一nhất 境cảnh 。 能năng 證chứng 智trí 心tâm 亦diệc 不bất 異dị 故cố 。 名danh 為vi 和hòa 合hợp 。 論luận 名danh 住trụ 寂tịch 者giả 所sở 證chứng 同đồng 也dã 。 等đẳng 觀quán 者giả 能năng 證chứng 同đồng 也dã 。 三tam 以dĩ 後hậu 得đắc 智trí 其kỳ 諸chư 菩Bồ 薩Tát 聚tụ 會hội 。 解giải 說thuyết 論luận 佛Phật 法Pháp 故cố 云vân 。 常thường 不bất 相tương 離ly 。 下hạ 二nhị 勝thắng 進tiến 中trung 。 四tứ 利lợi 他tha 行hành 。 若nhược 有hữu 眾chúng 生sanh 。 應ưng 以dĩ 佛Phật 身thân 方phương 可khả 受thọ 化hóa 。 能năng 隨tùy 彼bỉ 心tâm 現hiện 成thành 佛Phật 故cố 云vân 隨tùy 其kỳ 等đẳng 。 五ngũ 自tự 利lợi 行hành 有hữu 二nhị 義nghĩa 。 一nhất 解giải 於ư 佛Phật 果Quả 不bất 由do 他tha 教giáo 。 故cố 云vân 於ư 自tự 心tâm 中trung 等đẳng 。 二nhị 解giải 知tri 佛Phật 境cảnh 菩Bồ 提Đề 通thông 慧tuệ 等đẳng 法pháp 。 竝tịnh 唯duy 自tự 心tâm 。 非phi 心tâm 外ngoại 有hữu 。 於ư 中trung 神thần 力lực 外ngoại 用dụng 。 智trí 力lực 內nội 照chiếu 。 自tự 下hạ 明minh 德đức 用dụng 。 六lục 明minh 通thông 體thể 。 謂vị 神thần 通thông 上thượng 進tiến 不bất 退thoái 。 所sở 作tác 稱xưng 心tâm 而nhi 成thành 名danh 常thường 得đắc 。 隨tùy 意ý 神thần 通thông 。 下hạ 四tứ 明minh 通thông 用dụng 。 論luận 云vân 通thông 業nghiệp 得đắc 名danh 也dã 。 於ư 中trung 前tiền 三tam 如như 意ý 通thông 。 後hậu 一nhất 法pháp 智trí 通thông 。 七thất 一nhất 身thân 遊du 多đa 剎sát 。 八bát 多đa 身thân 多đa 處xứ 現hiện 。 九cửu 得đắc 種chủng 類loại 俱câu 生sanh 身thân 。 十thập 成thành 就tựu 實thật 智trí 。 通thông 達đạt 甚thậm 深thâm 不bất 思tư 之chi 法pháp 。 下hạ 具cụ 足túc 菩Bồ 薩Tát 行hạnh 。 是thị 總tổng 結kết 也dã 。

第đệ 九cửu 願nguyện 中trung 。 所sở 求cầu 行hành 中trung 有hữu 二nhị 。 先tiên 明minh 不bất 退thoái 輪luân 。 行hành 菩Bồ 薩Tát 行hạnh 。 後hậu 身thân 口khẩu 下hạ 明minh 不bất 空không 。 行hành 菩Bồ 薩Tát 行hạnh 。 前tiền 中trung 謂vị 身thân 等đẳng 三tam 輪luân 。 是thị 起khởi 行hành 所sở 依y 故cố 名danh 為vi 乘thừa 。 成thành 行hành 必tất 然nhiên 故cố 名danh 不bất 退thoái 。 二nhị 不bất 空không 中trung 亦diệc 二nhị 。 一nhất 作tác 業nghiệp 。 二nhị 利lợi 益ích 。 前tiền 中trung 亦diệc 二nhị 。 先tiên 一nhất 句cú 總tổng 明minh 三tam 業nghiệp 不bất 空không 。 二nhị 眾chúng 生sanh 下hạ 別biệt 顯hiển 不bất 空không 。 先tiên 明minh 身thân 業nghiệp 所sở 作tác 必tất 定định 不bất 空không 。 謂vị 令linh 見kiến 者giả 無vô 不bất 得đắc 法Pháp 故cố 云vân 眾chúng 生sanh 見kiến 者giả 等đẳng 。 二nhị 明minh 口khẩu 業nghiệp 所sở 作tác 必tất 定định 不bất 空không 。 謂vị 口khẩu 宣tuyên 實thật 教giáo 物vật 生sanh 真chân 智trí 故cố 云vân 聞văn 我ngã 音âm 等đẳng 。 三Tam 明Minh 意ý 業nghiệp 不bất 空không 。 以dĩ 內nội 心tâm 具cụ 德đức 令linh 物vật 念niệm 見kiến 。 心tâm 喜hỷ 入nhập 法pháp 離ly 惑hoặc 除trừ 障chướng 。 二nhị 利lợi 益ích 中trung 二nhị 。 一nhất 如như 藥dược 樹thụ 王vương 。 遍biến 治trị 諸chư 苦khổ 。 非phi 獨độc 治trị 病bệnh 故cố 。 論luận 云vân 對đối 治trị 種chủng 種chủng 苦khổ 。 二nhị 如như 如như 意ý 寶bảo 。 多đa 治trị 貧bần 病bệnh 。 兼kiêm 亦diệc 通thông 餘dư 。 經kinh 略lược 無vô 此thử 句cú 。 言ngôn 為vì 得đắc 如như 是thị 。 者giả 總tổng 結kết 所sở 求cầu 可khả 知tri 。

第đệ 十thập 願nguyện 中trung 。 所sở 求cầu 行hành 內nội 有hữu 八bát 句cú 。 初sơ 句cú 明minh 所sở 成thành 菩Bồ 提Đề 。 後hậu 七thất 顯hiển 菩Bồ 提Đề 作tác 用dụng 。 前tiền 中trung 於ư 一nhất 切thiết 世thế 界giới 者giả 。 謂vị 平bình 滿mãn 遍biến 於ư 十thập 方phương 。 虛hư 空không 法Pháp 界Giới 。 等đẳng 一nhất 切thiết 世thế 界giới 。 亦diệc 通thông 樹thụ 形hình 等đẳng 。 非phi 唯duy 須Tu 彌Di 界giới 。 於ư 此thử 等đẳng 處xứ 現hiện 得đắc 菩Bồ 提Đề 。 下hạ 明minh 作tác 業nghiệp 中trung 。 初sơ 示thị 正chánh 覺giác 業nghiệp 。 謂vị 於ư 一nhất 毛mao 等đẳng 者giả 前tiền 中trung 總tổng 說thuyết 一nhất 切thiết 世thế 界giới 。 此thử 中trung 別biệt 辨biện 。 一nhất 一nhất 世thế 界giới 。 中trung 一nhất 一nhất 毛mao 端đoan 處xứ 。 示thị 現hiện 八bát 相tương/tướng 成thành 正chánh 覺giác 等đẳng 。 論luận 經kinh 名danh 凡phàm 夫phu 道đạo 者giả 。 論luận 釋thích 。 是thị 閻Diêm 浮Phù 提Đề 者giả 。 且thả 約ước 三tam 乘thừa 就tựu 須Tu 彌Di 山Sơn 世thế 界giới 說thuyết 。 若nhược 依y 一Nhất 乘Thừa 則tắc 通thông 樹thụ 形hình 等đẳng 及cập 毛mao 端đoan 等đẳng 。 以dĩ 彼bỉ 皆giai 有hữu 可khả 化hóa 眾chúng 生sanh 故cố 。 云vân 於ư 一nhất 毛mao 端đoan 。 乃nãi 至chí 示thị 大đại 涅Niết 槃Bàn 故cố 。 二nhị 說thuyết 實thật 諦đế 業nghiệp 。 謂vị 隨tùy 彼bỉ 可khả 化hóa 眾chúng 生sanh 心tâm 。 以dĩ 神thần 通thông 力lực 。 為vi 現hiện 佛Phật 身thân 。 以dĩ 智trí 慧tuệ 力lực 。 為vi 說thuyết 實thật 法pháp 故cố 。 云vân 現hiện 諸chư 如Như 來Lai 。 乃nãi 至chí 得đắc 佛Phật 道đạo 故cố 。 三tam 證chứng 教giáo 化hóa 業nghiệp 。 謂vị 觀quán 法pháp 無vô 我ngã 。 者giả 離ly 二nhị 我ngã 故cố 。 性tánh 淨tịnh 涅Niết 槃Bàn 者giả 是thị 所sở 顯hiển 真chân 性tánh 故cố 示thị 如như 此thử 法pháp 。 欲dục 令linh 眾chúng 生sanh 。 於ư 此thử 法pháp 上thượng 生sanh 信tín 解giải 故cố 。 又hựu 令linh 眾chúng 生sanh 。 知tri 於ư 如Như 來Lai 證chứng 得đắc 此thử 法pháp 。 言ngôn 必tất 可khả 信tín 故cố 。 云vân 知tri 一nhất 切thiết 法pháp 。 如như 涅Niết 槃Bàn 相tướng 故cố 。 四tứ 種chủng 種chủng 說thuyết 法Pháp 業nghiệp 。 謂vị 以dĩ 一nhất 音âm 異dị 解giải 者giả 釋thích 有hữu 二nhị 義nghĩa 。 一nhất 約ước 實thật 。 謂vị 就tựu 真chân 為vi 一nhất 。 機cơ 感cảm 為vi 異dị 。 如như 一nhất 真chân 身thân 應ưng 物vật 現hiện 異dị 。 二nhị 就tựu 應ưng 復phục 有hữu 二nhị 。 一nhất 約ước 類loại 。 或hoặc 為vi 天thiên 眾chúng 現hiện 一nhất 天thiên 音âm 。 能năng 令linh 餘dư 類loại 各các 別biệt 得đắc 解giải 。 對đối 人nhân 亦diệc 爾nhĩ 。 餘dư 類loại 皆giai 然nhiên 故cố 。 經kinh 言ngôn 一nhất 音âm 說thuyết 法Pháp 。 眾chúng 生sanh 隨tùy 類loại 各các 得đắc 解giải 。 二nhị 約ước 法pháp 。 或hoặc 為vì 眾chúng 生sanh 。 說thuyết 施thí 一nhất 音âm 。 亦diệc 令linh 餘dư 人nhân 解giải 戒giới 定định 等đẳng 。 如như 是thị 一nhất 切thiết 故cố 。 經Kinh 云vân 一nhất 音âm 說thuyết 法Pháp 。 眾chúng 生sanh 各các 各các 隨tùy 所sở 解giải 也dã 。 隨tùy 機cơ 異dị 解giải 。 各các 得đắc 成thành 益ích 故cố 。 云vân 以dĩ 一nhất 音âm 乃nãi 至chí 歡hoan 喜hỷ 。 五ngũ 不bất 斷đoạn 佛Phật 種chủng 業nghiệp 。 謂vị 菩Bồ 薩Tát 所sở 行hành 。 名danh 為vi 佛Phật 種chủng 。 得đắc 佛Phật 常thường 起khởi 。 名danh 為vi 不bất 斷đoạn 。 故cố 云vân 示thị 大đại 涅Niết 槃Bàn 。 而nhi 不bất 斷đoạn 菩Bồ 薩Tát 所sở 行hành 故cố 。 六lục 法Pháp 輪luân 復phục 住trụ 業nghiệp 。 謂vị 大đại 聖thánh 滅diệt 後hậu 。 令linh 法Pháp 久cửu 住trụ 。 示thị 佛Phật 智trí 地địa 理lý 行hành 果quả 法pháp 。 修Tu 多Đa 羅La 等đẳng 。 顯hiển 其kỳ 教giáo 法pháp 。 軌quỹ 則tắc 不bất 失thất 。 明minh 住trụ 持trì 如như 本bổn 。 名danh 為vi 復phục 住trụ 。 故cố 云vân 示thị 眾chúng 生sanh 乃nãi 至chí 假giả 偽ngụy 。 七thất 自tự 在tại 業nghiệp 。 言ngôn 以dĩ 大đại 智trí 慧tuệ 。 者giả 法pháp 智trí 通thông 也dã 。 言ngôn 神thần 通thông 自tự 在tại 。 者giả 如như 意ý 通thông 也dã 。 言ngôn 出xuất 生sanh 變biến 化hóa 者giả 是thị 幻huyễn 通thông 也dã 。 以dĩ 轉chuyển 變biến 外ngoại 事sự 故cố 言ngôn 充sung 滿mãn 法Pháp 界Giới 者giả 。 通thông 結kết 上thượng 三tam 皆giai 滿mãn 法Pháp 界Giới 也dã 。 又hựu 以dĩ 法pháp 智trí 照chiếu 理lý 不bất 住trụ 世thế 間gian 。 餘dư 二nhị 隨tùy 事sự 。 不bất 住trụ 涅Niết 槃Bàn 。 總tổng 三tam 合hợp 取thủ 名danh 為vi 無vô 住trụ 。 上thượng 來lai 別biệt 釋thích 十thập 願nguyện 竟cánh 。

第đệ 三Tam 明Minh 攝nhiếp 眷quyến 屬thuộc 。 此thử 十thập 願nguyện 中trung 一nhất 一nhất 各các 攝nhiếp 百bách 千thiên 萬vạn 阿a 僧tăng 祇kỳ 諸chư 大đại 願nguyện 。 故cố 云vân 諸chư 佛Phật 子tử 乃nãi 至chí 阿a 僧tăng 祇kỳ 大đại 願nguyện 也dã 。

第đệ 四tứ 顯hiển 願nguyện 無vô 盡tận 有hữu 三tam 。 初sơ 舉cử 十thập 法pháp 無vô 盡tận 。 二nhị 以dĩ 願nguyện 反phản 要yếu 。 彼bỉ 若nhược 有hữu 盡tận 。 我ngã 願nguyện 乃nãi 盡tận 。 三tam 以dĩ 願nguyện 順thuận 同đồng 彼bỉ 無vô 盡tận 故cố 。 願nguyện 亦diệc 無vô 盡tận 。 此thử 十thập 法pháp 中trung 略lược 作tác 三tam 門môn 。 一nhất 隨tùy 事sự 分phân 別biệt 。 隨tùy 此thử 十thập 法pháp 一nhất 一nhất 皆giai 無vô 盡tận 。 對đối 之chi 以dĩ 顯hiển 願nguyện 。 如như 文văn 自tự 顯hiển 。 二nhị 廣quảng 略lược 分phân 別biệt 。 謂vị 前tiền 九cửu 廣quảng 散tán 。 後hậu 一nhất 略lược 攝nhiếp 。 謂vị 眾chúng 生sanh 世thế 界giới 。 空không 界giới 心tâm 所sở 緣duyên 。 此thử 四tứ 是thị 世thế 間gian 轉chuyển 。 法Pháp 界Giới 涅Niết 槃Bàn 起khởi 智trí 。 此thử 三tam 是thị 法pháp 轉chuyển 。 佛Phật 出xuất 世thế 及cập 佛Phật 智trí 慧tuệ 。 此thử 二nhị 是thị 智trí 轉chuyển 。 又hựu 釋thích 心tâm 所sở 緣duyên 亦diệc 是thị 智trí 攝nhiếp 。 以dĩ 是thị 染nhiễm 智trí 故cố 。 是thị 故cố 論luận 云vân 略lược 說thuyết 三tam 種chủng 三tam 轉chuyển 示thị 現hiện 各các 三tam 。 是thị 故cố 第đệ 十thập 。 句cú 略lược 攝nhiếp 前tiền 九cửu 。 三tam 依y 論luận 總tổng 別biệt 分phân 別biệt 。 謂vị 初sơ 句cú 是thị 總tổng 。 以dĩ 為vì 化hóa 眾chúng 生sanh 故cố 。 眾chúng 生sanh 為vi 總tổng 。 攝nhiếp 餘dư 九cửu 事sự 在tại 眾chúng 生sanh 中trung 意ý 亦diệc 甚thậm 玄huyền 。 應ưng 依y 一Nhất 乘Thừa 緣duyên 起khởi 無vô 礙ngại 。 准chuẩn 思tư 可khả 見kiến 。 於ư 別biệt 中trung 。 一nhất 眾chúng 生sanh 住trụ 何hà 處xứ 。 謂vị 世thế 界giới 故cố 。 二nhị 世thế 界giới 依y 何hà 。 謂vị 空không 界giới 故cố 。 三tam 說thuyết 何hà 法pháp 化hóa 。 謂vị 法Pháp 界Giới 故cố 。 四tứ 隨tùy 所sở 化hóa 眾chúng 生sanh 。 安an 置trí 何hà 處xứ 。 令linh 得đắc 涅Niết 槃Bàn 故cố 。 五ngũ 亦diệc 令linh 得đắc 大đại 菩Bồ 提Đề 故cố 。 云vân 佛Phật 出xuất 世thế 。 佛Phật 出xuất 世thế 者giả 是thị 遠viễn 離ly 世thế 間gian 。 成thành 菩Bồ 提Đề 故cố 。 非phi 謂vị 佛Phật 應ưng 世thế 間gian 名danh 為vi 出xuất 矣hĩ 。 以dĩ 論luận 說thuyết 名danh 化hóa 所sở 置trí 處xứ 故cố 。 六lục 以dĩ 何hà 方phương 便tiện 巧xảo 化hóa 。 謂vị 佛Phật 智trí 慧tuệ 故cố 。 七thất 云vân 何hà 隨tùy 物vật 心tâm 器khí 。 謂vị 心tâm 所sở 緣duyên 故cố 。 八bát 復phục 以dĩ 何hà 法Pháp 化hóa 。 謂vị 佛Phật 智trí 所sở 入nhập 境cảnh 法pháp 即tức 真chân 性tánh 理lý 。 此thử 名danh 起khởi 智trí 者giả 智trí 依y 此thử 起khởi 故cố 。 今kim 此thử 論luận 主chủ 餘dư 前tiền 二nhị 門môn 相tương/tướng 顯hiển 如như 文văn 。 不bất 待đãi 別biệt 釋thích 。 此thử 總tổng 別biệt 相tướng 收thu 。 圓viên 融dung 之chi 義nghĩa 義nghĩa 隱ẩn 在tại 文văn 。 故cố 今kim 別biệt 顯hiển 願nguyện 校giảo 量lượng 竟cánh 。

第đệ 二nhị 行hành 校giảo 量lượng 中trung 有hữu 二nhị 。 先tiên 明minh 大đại 願nguyện 熏huân 心tâm 令linh 心tâm 調điều 暢sướng 堪kham 能năng 起khởi 行hành 。 二nhị 如như 是thị 則tắc 成thành 信tín 者giả 。 下hạ 攝nhiếp 行hành 成thành 人nhân 正chánh 顯hiển 所sở 修tu 。 前tiền 中trung 二nhị 。 初sơ 決quyết 定định 發phát 願nguyện 。 者giả 牒điệp 前tiền 大đại 願nguyện 。 以dĩ 用dụng 熏huân 心tâm 。 二nhị 則tắc 得đắc 下hạ 正chánh 顯hiển 大đại 願nguyện 熏huân 心tâm 成thành 益ích 。 十thập 心tâm 中trung 初sơ 句cú 總tổng 。 餘dư 九cửu 別biệt 。 總tổng 中trung 利lợi 是thị 增tăng 益ích 義nghĩa 。 安an 是thị 順thuận 理lý 義nghĩa 。 又hựu 障chướng 不bất 能năng 動động 是thị 安an 也dã 。 令linh 行hành 增tăng 長trưởng 是thị 利lợi 也dã 。 別biệt 中trung 一nhất 柔nhu 軟nhuyễn 者giả 性tánh 善thiện 故cố 。 二nhị 調điều 順thuận 者giả 離ly 惡ác 故cố 。 三tam 寂tịch 靜tĩnh 者giả 不bất 亂loạn 故cố 。 四tứ 不bất 放phóng 逸dật 者giả 。 不bất 失thất 念niệm 故cố 。 五ngũ 寂tịch 滅diệt 者giả 不bất 起khởi 煩phiền 惱não 故cố 。 六lục 直trực 心tâm 者giả 正chánh 向hướng 真chân 理lý 故cố 。 七thất 和hòa 潤nhuận 者giả 救cứu 護hộ 眾chúng 生sanh 故cố 。 八bát 不bất 恚khuể 者giả 。 不bất 捨xả 眾chúng 生sanh 故cố 。 九cửu 不bất 濁trược 者giả 不bất 雜tạp 餘dư 心tâm 故cố 。 自tự 下hạ 正chánh 顯hiển 所sở 成thành 行hành 相tương/tướng 。 於ư 此thử 十thập 行hành 略lược 作tác 七thất 門môn 。 一nhất 顯hiển 名danh 。 二nhị 辨biện 體thể 。 三Tam 明Minh 成thành 處xứ 。 四tứ 約ước 心tâm 行hành 分phân 別biệt 相tương/tướng 。 五ngũ 約ước 二nhị 利lợi 分phân 別biệt 。 六lục 明minh 次thứ 第đệ 。 七thất 釋thích 文văn 。

初sơ 顯hiển 名danh 一nhất 信tín 佛Phật 因nhân 果quả 淨tịnh 心tâm 不bất 壞hoại 。 二nhị 慈từ 與dữ 生sanh 樂nhạo/nhạc/lạc 。 三tam 悲bi 能năng 救cứu 苦khổ 。 四tứ 施thí 捨xả 珍trân 財tài 。 五ngũ 無vô 有hữu 疲bì 倦quyện 。 者giả 策sách 懃cần 求cầu 法Pháp 。 六lục 知tri 諸chư 經kinh 論luận 書thư 者giả 慧tuệ 達đạt 教giáo 法pháp 。 七thất 善thiện 解giải 世thế 法pháp 。 者giả 俗tục 智trí 知tri 宜nghi 。 八bát 慚tàm 愧quý 者giả 輕khinh 惡ác 崇sùng 善thiện 。 九cửu 堪kham 受thọ 者giả 堅kiên 固cố 不bất 退thoái 。 堪kham 受thọ 法Pháp 器khí 。 十thập 供cúng 養dường 佛Phật 如như 說thuyết 行hành 者giả 。 順thuận 佛Phật 興hưng 供cung 順thuận 法pháp 修tu 行hành 。

二nhị 體thể 性tánh 者giả 有hữu 二nhị 。 一nhất 約ước 所sở 依y 。 總tổng 以dĩ 後hậu 得đắc 智trí 為vi 性tánh 。 以dĩ 依y 此thử 起khởi 故cố 。 二nhị 剋khắc 別biệt 自tự 性tánh 。 初sơ 信tín 當đương 法pháp 為vi 性tánh 。 慈từ 悲bi 以dĩ 無vô 瞋sân 善thiện 根căn 。 及cập 不bất 害hại 為vi 性tánh 。 施thí 以dĩ 無vô 貪tham 相tương 應ứng 思tư 為vi 性tánh 。 不bất 疲bì 倦quyện 及cập 堪kham 受thọ 俱câu 以dĩ 精tinh 進tấn 為vi 性tánh 。 知tri 經kinh 書thư 解giải 世thế 法pháp 俱câu 以dĩ 慧tuệ 為vi 性tánh 。 慚tàm 愧quý 當đương 法pháp 為vi 性tánh 。 供cúng 養dường 佛Phật 如như 說thuyết 行hành 。 通thông 論luận 三tam 業nghiệp 善thiện 表biểu 無vô 表biểu 為vi 性tánh 。 是thị 故cố 通thông 總tổng 有hữu 十thập 法pháp 為vi 性tánh 。 一nhất 信tín 。 二nhị 思tư 。 三tam 無vô 貪tham 。 四tứ 無vô 瞋sân 。 五ngũ 不bất 害hại 。 六lục 懃cần 。 七thất 慧tuệ 。 八bát 慚tàm 。 九cửu 愧quý 。 十thập 色sắc 。

三Tam 明Minh 處xứ 者giả 。 此thử 信tín 等đẳng 行hành 大đại 分phần/phân 三tam 位vị 修tu 之chi 。 初sơ 在tại 十thập 信tín 位vị 中trung 。 即tức 初sơ 修tu 學học 。 如như 信tín 進tiến 念niệm 慧tuệ 等đẳng 是thị 也dã 。 二nhị 在tại 三tam 賢hiền 位vị 修tu 之chi 。 漸tiệm 熟thục 如như 十thập 藏tạng 品phẩm 信tín 藏tạng 等đẳng 。 亦diệc 多đa 與dữ 此thử 同đồng 。 三tam 至chí 初Sơ 地Địa 已dĩ 上thượng 修tu 之chi 。 純thuần 熟thục 堪kham 任nhậm 勝thắng 用dụng 。 以dĩ 將tương 淨tịnh 治trị 諸chư 地Địa 。 今kim 此thử 所sở 說thuyết 是thị 後hậu 門môn 也dã 。 故cố 地địa 論luận 云vân 。 此thử 信tín 等đẳng 十thập 行hành 盡tận 是thị 彰chương 地địa 淨tịnh 法pháp 。

四tứ 約ước 心tâm 行hành 分phân 別biệt 者giả 。 通thông 論luận 此thử 十thập 俱câu 表biểu 心tâm 。 是thị 心tâm 無vô 非phi 是thị 行hành 。 別biệt 分phần/phân 而nhi 辨biện 。 前tiền 三tam 是thị 行hành 方phương 便tiện 心tâm 。 後hậu 七thất 是thị 造tạo 緣duyên 正chánh 行hạnh 故cố 。 地địa 論luận 云vân 此thử 十thập 種chủng 行hành 顯hiển 二nhị 種chủng 勝thắng 成thành 就tựu 。 一nhất 深thâm 心tâm 成thành 就tựu 。 謂vị 信tín 慈từ 悲bi 等đẳng 。 二nhị 修tu 行hành 成thành 就tựu 。 謂vị 所sở 餘dư 七thất 行hành 。 此thử 與dữ 地địa 持trì 相tương 似tự 。 彼bỉ 云vân 。 前tiền 三tam 名danh 心tâm 淨tịnh 。 後hậu 七thất 名danh 行hành 方phương 便tiện 淨tịnh 。

五ngũ 約ước 二nhị 利lợi 分phân 別biệt 者giả 。 前tiền 七thất 別biệt 顯hiển 二nhị 利lợi 。 後hậu 三tam 通thông 約ước 二nhị 利lợi 。 前tiền 中trung 信tín 是thị 自tự 利lợi 行hành 。 地địa 論luận 云vân 於ư 中trung 依y 自tự 利lợi 行hành 。 謂vị 信tín 能năng 信tín 菩Bồ 薩Tát 行hạnh 。 及cập 諸chư 佛Phật 法Pháp 。 求cầu 必tất 能năng 得đắc 故cố 依y 利lợi 他tha 行hành 。 所sở 謂vị 悲bi 慈từ 安an 隱ẩn 釋thích 悲bi 。 與dữ 樂nhạo/nhạc/lạc 釋thích 慈từ 。 施thí 以dĩ 財tài 攝nhiếp 他tha 故cố 。 不bất 疲bì 倦quyện 者giả 自tự 為vi 他tha 起khởi 攝nhiếp 法pháp 行hành 。 後hậu 二nhị 以dĩ 法pháp 攝nhiếp 他tha 行hành 故cố 。 後hậu 三tam 攝nhiếp 護hộ 前tiền 七thất 。 初sơ 二nhị 護hộ 成thành 。 後hậu 一nhất 成thành 攝nhiếp 。 由do 慚tàm 愧quý 故cố 。 護hộ 令linh 離ly 惡ác 。 能năng 令linh 信tín 等đẳng 成thành 無vô 著trước 行hành 。 由do 堅kiên 固cố 力lực 。 護hộ 令linh 住trụ 善thiện 能năng 令linh 信tín 等đẳng 成thành 。 不bất 可khả 動động 。 由do 如như 說thuyết 行hành 。 起khởi 後hậu 信tín 等đẳng 故cố 名danh 攝nhiếp 。 離ly 垢cấu 清thanh 淨tịnh 。 名danh 依y 止chỉ 行hành 。 由do 供cúng 養dường 佛Phật 亦diệc 攝nhiếp 起khởi 信tín 等đẳng 善thiện 根căn 故cố 。

六lục 次thứ 第đệ 者giả 。 初sơ 自tự 既ký 證chứng 信tín 成thành 佛Phật 因nhân 果quả 。 二nhị 傷thương 愍mẫn 眾chúng 生sanh 處xứ 苦khổ 流lưu 轉chuyển 故cố 起khởi 大đại 悲bi 。 三tam 誓thệ 當đương 救cứu 彼bỉ 具cụ 得đắc 佛Phật 果Quả 之chi 樂lạc 故cố 起khởi 大đại 慈từ 。 四tứ 為vi 欲dục 救cứu 他tha 自tự 。 無vô 顧cố 戀luyến 故cố 。 一nhất 切thiết 悉tất 施thí 。 五ngũ 為vi 益ích 他tha 故cố 。 為vi 他tha 求cầu 彼bỉ 世thế 出xuất 世thế 法Pháp 。 無vô 有hữu 疲bì 倦quyện 。 六lục 由do 求cầu 無vô 倦quyện 證chứng 解giải 經kinh 書thư 。 七thất 善thiện 知tri 經kinh 論luận 故cố 。 於ư 眾chúng 生sanh 上thượng 。 中trung 下hạ 類loại 善thiện 能năng 籌trù 量lượng 。 應ưng 作tác 不bất 應ưng 作tác 等đẳng 故cố 。 起khởi 善thiện 解giải 世thế 法pháp 。 八bát 依y 應ứng 時thời 分phần/phân 量lượng 等đẳng 正chánh 行hạnh 故cố 起khởi 慚tàm 愧quý 。 九cửu 於ư 前tiền 所sở 作tác 懃cần 無vô 退thoái 轉chuyển 故cố 起khởi 堪kham 受thọ 力lực 。 十thập 以dĩ 堪kham 受thọ 力lực 能năng 供cúng 養dường 佛Phật 如như 說thuyết 行hành 也dã 。

第đệ 七thất 釋thích 文văn 中trung 二nhị 。 先tiên 別biệt 釋thích 十thập 行hành 。 後hậu 佛Phật 子tử 是thị 菩Bồ 薩Tát 下hạ 結kết 其kỳ 十thập 名danh 。 前tiền 中trung 十thập 行hành 即tức 為vi 十thập 段đoạn 。 就tựu 初sơ 信tín 中trung 二nhị 。 初sơ 一nhất 句cú 攝nhiếp 德đức 成thành 人nhân 故cố 。 云vân 即tức 成thành 信tín 者giả 。 餘dư 句cú 顯hiển 其kỳ 信tín 德đức 。 於ư 中trung 初sơ 二nhị 句cú 總tổng 。 次thứ 諸chư 句cú 別biệt 。 後hậu 舉cử 要yếu 下hạ 一nhất 句cú 結kết 。 初sơ 總tổng 中trung 言ngôn 樂nhạo/nhạc/lạc 以dĩ 信tín 分phân 別biệt 功công 德đức 者giả 。 於ư 佛Phật 果Quả 功công 德đức 別biệt 別biệt 深thâm 信tín 。 二nhị 信tín 佛Phật 本bổn 所sở 行hành 因nhân 道đạo 能năng 至chí 佛Phật 果Quả 。 下hạ 別biệt 中trung 初sơ 二nhị 句cú 廣quảng 上thượng 信tín 因nhân 行hành 。 論luận 云vân 云vân 何hà 菩Bồ 薩Tát 信tín 行hành 者giả 。 信tín 行hành 六Lục 度Độ 等đẳng 行hành 。 能năng 得đắc 增tăng 成thành 佛Phật 果quả 故cố 。 二nhị 云vân 何hà 次thứ 第đệ 成thành 者giả 。 信tín 入nhập 十Thập 地Địa 漸tiệm 得đắc 佛Phật 果Quả 。 殊thù 勝thắng 功công 德đức 。 下hạ 明minh 所sở 信tín 果quả 德đức 。 論luận 云vân 此thử 菩Bồ 提Đề 本bổn 行hạnh 入nhập 者giả 。 為vi 簡giản 前tiền 菩Bồ 薩Tát 本bổn 行hạnh 。 入nhập 故cố 云vân 菩Bồ 提Đề 本bổn 行hạnh 入nhập 也dã 。 前tiền 則tắc 標tiêu 因nhân 別biệt 果quả 。 此thử 標tiêu 果quả 別biệt 因nhân 。 又hựu 前tiền 是thị 能năng 入nhập 名danh 入nhập 。 此thử 是thị 所sở 入nhập 名danh 入nhập 。 此thử 所sở 入nhập 果quả 中trung 。 論luận 攝nhiếp 為vi 六lục 種chủng 勝thắng 。 由do 此thử 境cảnh 勝thắng 令linh 信tín 心tâm 亦diệc 勝thắng 故cố 云vân 是thị 故cố 信tín 勝thắng 也dã 。 六lục 中trung 前tiền 五ngũ 別biệt 顯hiển 。 後hậu 一nhất 總tổng 結kết 良lương 以dĩ 此thử 句cú 是thị 末mạt 。 後hậu 結kết 中trung 結kết 因nhân 果quả 之chi 內nội 。 舉cử 其kỳ 結kết 果quả 入nhập 此thử 六lục 攝nhiếp 故cố 也dã 。 五ngũ 中trung 前tiền 四Tứ 智Trí 德đức 。 後hậu 一nhất 斷đoạn 德đức 。 前tiền 中trung 初sơ 一nhất 寄ký 對đối 顯hiển 勝thắng 。 謂vị 十Thập 力Lực 降hàng 魔ma 怨oán 。 無vô 畏úy 伏phục 外ngoại 道đạo 。 不bất 共cộng 過quá 二Nhị 乘Thừa 故cố 。 此thử 三tam 句cú 合hợp 為vi 一nhất 。 皆giai 悉tất 不bất 為vi 魔ma 等đẳng 所sở 壞hoại 故cố 云vân 不bất 可khả 壞hoại 。 下hạ 三tam 當đương 相tương 辨biện 德đức 。 一nhất 信tín 真chân 智trí 難nan 測trắc 故cố 云vân 信tín 不bất 思tư 也dã 。 二nhị 信tín 通thông 慧tuệ 深thâm 廣quảng 故cố 云vân 信tín 神thần 力lực 等đẳng 。 三tam 信tín 種chủng 智trí 多đa 門môn 故cố 云vân 信tín 如Như 來Lai 等đẳng 。 下hạ 一nhất 信tín 佛Phật 斷đoạn 德đức 中trung 。 信tín 從tùng 斷đoạn 惑hoặc 因nhân 緣duyên 得đắc 此thử 涅Niết 槃Bàn 果quả 德đức 故cố 云vân 信tín 從tùng 因nhân 等đẳng 。 下hạ 一nhất 句cú 總tổng 結kết 。 以dĩ 別biệt 說thuyết 難nan 盡tận 故cố 云vân 舉cử 要yếu 言ngôn 也dã 。 信tín 菩Bồ 薩Tát 普phổ 行hành 是thị 結kết 信tín 因nhân 也dã 。 諸chư 佛Phật 等đẳng 結kết 信tín 果quả 也dã 。 威uy 力lực 是thị 加gia 。 等đẳng 取thủ 說thuyết 也dã 。

第đệ 二nhị 明minh 慈từ 悲bi 二nhị 心tâm 。 於ư 中trung 有hữu 二nhị 。 先tiên 明minh 三tam 觀quán 為vi 二nhị 心tâm 方phương 便tiện 後hậu 即tức 生sanh 大đại 悲bi 下hạ 正chánh 顯hiển 所sở 起khởi 二nhị 心tâm 行hành 相tương/tướng 。 前tiền 中trung 三tam 觀quán 即tức 為vi 三tam 段đoạn 。 初sơ 真chân 樂nhạo/nhạc/lạc 本bổn 有hữu 迷mê 隔cách 名danh 離ly 。 慈từ 由do 此thử 生sanh 。 二nhị 妄vọng 苦khổ 本bổn 虛hư 情tình 取thủ 名danh 具cụ 。 悲bi 由do 此thử 起khởi 。 三tam 於ư 此thử 得đắc 失thất 復phục 不bất 了liễu 知tri 名danh 彼bỉ 二nhị 倒đảo 眾chúng 生sanh 。 既ký 爾nhĩ 可khả 愍mẫn 之chi 甚thậm 。 雙song 結kết 悲bi 慈từ 。 又hựu 釋thích 此thử 三tam 各các 有hữu 二nhị 義nghĩa 。 一nhất 但đãn 無vô 他tha 樂nhạo/nhạc/lạc 已dĩ 為vi 可khả 愍mẫn 。 況huống 復phục 此thử 樂nhạo/nhạc/lạc 本bổn 自tự 有hữu 之chi 而nhi 反phản 遠viễn 離ly 。 二nhị 但đãn 令linh 離ly 樂nhạo/nhạc/lạc 已dĩ 是thị 可khả 愍mẫn 。 況huống 更cánh 有hữu 苦khổ 。 設thiết 苦khổ 是thị 實thật 亦diệc 甚thậm 可khả 愍mẫn 。 況huống 本bổn 虛hư 妄vọng 而nhi 枉uổng 受thọ 之chi 。 三tam 彼bỉ 二nhị 倒đảo 者giả 。 若nhược 雖tuy 無vô 樂nhạo/nhạc/lạc 有hữu 苦khổ 。 自tự 有hữu 能năng 覺giác 知tri 力lực 。 容dung 有hữu 反phản 苦khổ 得đắc 樂lạc 之chi 期kỳ 。 由do 無vô 明minh 倒đảo 故cố 體thể 有hữu 妙diệu 樂lạc 不bất 知tri 悕hy 求cầu 方phương 。 復phục 謗báng 云vân 都đô 無vô 此thử 事sự 。 虛hư 妄vọng 容dung 苦khổ 。 不bất 知tri 厭yếm 離ly 方phương 。 乃nãi 甘cam 受thọ 妄vọng 想tưởng 輪luân 迴hồi 。 由do 此thử 菩Bồ 薩Tát 。 起khởi 深thâm 重trọng 慈từ 悲bi 。 就tựu 初sơ 中trung 作tác 是thị 念niệm 等đẳng 者giả 。 乘thừa 前tiền 所sở 信tín 故cố 。 今kim 念niệm 法pháp 甚thậm 深thâm 。 傷thương 物vật 不bất 悟ngộ 故cố 。 起khởi 悲bi 愍mẫn 也dã 。 十thập 中trung 初sơ 一nhất 總tổng 。 謂vị 超siêu 情tình 曰viết 深thâm 。 深thâm 極cực 名danh 甚thậm 。 別biệt 中trung 一nhất 離ly 妄vọng 計kế 實thật 有hữu 所sở 取thủ 之chi 相tướng 故cố 。 云vân 離ly 相tương/tướng 。 此thử 約ước 遮già 顯hiển 。 二nhị 真chân 理lý 體thể 寂tịch 名danh 為vi 法pháp 定định 。 恆Hằng 沙sa 德đức 義nghĩa 寂tịch 名danh 義nghĩa 定định 故cố 云vân 寂tịch 滅diệt 。 三tam 無vô 二nhị 我ngã 故cố 云vân 空không 。 四tứ 無vô 根căn 境cảnh 等đẳng 故cố 云vân 無vô 相tướng 。 五ngũ 離ly 取thủ 捨xả 願nguyện 求cầu 故cố 云vân 無vô 作tác 。 若nhược 約ước 治trị 障chướng 。 論luận 中trung 分phân 別biệt 者giả 。 即tức 是thị 妄vọng 想tưởng 。 能năng 取thủ 心tâm 也dã 。 相tương/tướng 者giả 即tức 是thị 名danh 相tướng 所sở 取thủ 相tương/tướng 也dã 。 取thủ 捨xả 者giả 即tức 是thị 妄vọng 心tâm 於ư 妄vọng 境cảnh 順thuận 處xứ 願nguyện 取thủ 。 違vi 處xứ 願nguyện 捨xả 。 對đối 治trị 此thử 三tam 。 如như 次thứ 三tam 句cú 應ưng 知tri 故cố 。 又hựu 佛Phật 性tánh 論luận 此thử 三tam 脫thoát 門môn 治trị 皮bì 肉nhục 心tâm 三tam 障chướng 可khả 知tri 。 又hựu 彼bỉ 論luận 中trung 配phối 三tam 無vô 性tánh 觀quán 。 次thứ 第đệ 應ưng 知tri 。 六lục 性tánh 淨tịnh 不bất 雜tạp 故cố 云vân 無vô 染nhiễm 。 七thất 生sanh 德đức 無vô 窮cùng 故cố 云vân 無vô 量lượng 。 八bát 俱câu 益ích 自tự 他tha 故cố 云vân 廣quảng 大đại 。 九cửu 多đa 劫kiếp 方phương 證chứng 佛Phật 果Quả 。 堅kiên 固cố 故cố 云vân 難nạn/nan 壞hoại 。 第đệ 二nhị 具cụ 足túc 諸chư 苦khổ 中trung 有hữu 三tam 。 初sơ 顯hiển 十thập 二nhị 緣duyên 相tương/tướng 。 二nhị 如như 是thị 下hạ 結kết 成thành 苦khổ 聚tụ 。 三tam 是thị 中trung 下hạ 明minh 緣duyên 體thể 空không 彰chương 有hữu 是thị 倒đảo 。 論luận 中trung 於ư 前tiền 初sơ 段đoạn 內nội 前tiền 之chi 三tam 支chi 合hợp 為vi 一nhất 分phần/phân 。 二nhị 於ư 三tam 界giới 下hạ 辨biện 後hậu 九cửu 支chi 及cập 後hậu 二nhị 段đoạn 。 合hợp 為vi 一nhất 分phần/phân 故cố 為vi 二nhị 段đoạn 也dã 。 就tựu 前tiền 中trung 亦diệc 二nhị 。 初sơ 一nhất 句cú 總tổng 。 餘dư 九cửu 句cú 別biệt 。 總tổng 中trung 凡phàm 情tình 迷mê 理lý 沒một 於ư 二nhị 執chấp 故cố 云vân 。 心tâm 墮đọa 邪tà 見kiến 。 別biệt 中trung 惑hoặc 業nghiệp 皆giai 名danh 邪tà 見kiến 。 釋thích 有hữu 二nhị 義nghĩa 。 一nhất 是thị 彼bỉ 品phẩm 故cố 如như 惡ác 趣thú 業nghiệp 愚ngu 等đẳng 。 二nhị 如như 緣duyên 起khởi 六lục 相tương/tướng 相tương/tướng 即tức 無vô 礙ngại 。 上thượng 下hạ 文văn 中trung 例lệ 同đồng 此thử 釋thích 。 九cửu 中trung 初sơ 五ngũ 屬thuộc 無vô 明minh 支chi 。 次thứ 三tam 是thị 行hành 支chi 。 後hậu 一nhất 是thị 識thức 支chi 。 前tiền 中trung 初sơ 三tam 依y 法pháp 義nghĩa 妄vọng 計kế 。 後hậu 二nhị 於ư 追truy 求cầu 時thời 心tâm 過quá 故cố 。 前tiền 中trung 初sơ 是thị 。 無vô 明minh 住trụ 地địa 。 迷mê 覆phú 法pháp 體thể 障chướng 其kỳ 慧tuệ 眼nhãn 。 論luận 名danh 蔽tế 意ý 。 故cố 云vân 無vô 明minh 癡si 等đẳng 。 次thứ 二nhị 慢mạn 愛ái 由do 癡si 。 迷mê 覆phú 因nhân 果quả 之chi 義nghĩa 。 妄vọng 計kế 內nội 外ngoại 。 初sơ 一nhất 於ư 內nội 執chấp 我ngã 。 自tự 高cao lăng 物vật 名danh 為vi 憍kiêu 慢mạn 。 建kiến 我ngã 如như 幢tràng 。 恆hằng 起khởi 名danh 常thường 故cố 云vân 常thường 立lập 等đẳng 。 後hậu 一nhất 於ư 外ngoại 貪tham 取thủ 。 愛ái 網võng 自tự 纏triền 故cố 云vân 墮đọa 在tại 等đẳng 。 又hựu 上thượng 三tam 句cú 。 初sơ 一nhất 癡si 使sử 。 二nhị 慢mạn 使sử 。 三tam 愛ái 使sử 下hạ 二nhị 追truy 求cầu 時thời 過quá 。 一nhất 於ư 可khả 得đắc 處xứ 詐trá 善thiện 外ngoại 相tướng 生sanh 諂siểm 曲khúc 過quá 。 二nhị 於ư 不bất 可khả 得đắc 處xứ 。 情tình 忌kỵ 在tại 內nội 生sanh 嫉tật 妬đố 過quá 。 又hựu 妬đố 他tha 內nội 報báo 嫉tật 他tha 外ngoại 財tài 。 由do 此thử 生sanh 生sanh 卑ty 賤tiện 鄙bỉ 陋lậu 。 是thị 妬đố 心tâm 為vi 因nhân 。 資tư 生sanh 不bất 足túc 。 嫉tật 心tâm 為vi 因nhân 。 此thử 釋thích 經kinh 中trung 而nhi 作tác 後hậu 身thân 。 生sanh 處xứ 因nhân 緣duyên 也dã 。 此thử 經Kinh 名danh 慳san 嫉tật 者giả 。 於ư 已dĩ 得đắc 生sanh 慳san 。 可khả 得đắc 生sanh 諂siểm 。 不bất 得đắc 生sanh 嫉tật 。 又hựu 由do 慳san 自tự 財tài 故cố 。 資tư 生sanh 不bất 足túc 。 由do 嫉tật 他tha 身thân 故cố 。 身thân 形hình 賤tiện 陋lậu 。 下hạ 三Tam 明Minh 業nghiệp 支chi 。 一nhất 總tổng 明minh 三tam 毒độc 造tạo 業nghiệp 。 後hậu 二nhị 別biệt 顯hiển 業nghiệp 相tương/tướng 。 初sơ 中trung 於ư 樂nhạo/nhạc/lạc 受thọ 生sanh 貪tham 。 苦khổ 受thọ 生sanh 瞋sân 。 捨xả 受thọ 生sanh 癡si 。 捨xả 翻phiên 前tiền 二nhị 故cố 云vân 彼bỉ 顛điên 倒đảo 非phi 迷mê 。 前tiền 二nhị 名danh 為vi 顛điên 倒đảo 。 由do 此thử 三tam 毒độc 集tập 起khởi 重trọng 業nghiệp 。 下hạ 別biệt 中trung 初sơ 句cú 內nội 心tâm 思tư 業nghiệp 。 後hậu 句cú 動động 身thân 語ngữ 業nghiệp 。 前tiền 中trung 煩phiền 惱não 如như 風phong 。 思tư 心tâm 如như 火hỏa 。 煩phiền 惱não 動động 心tâm 如như 風phong 吹xuy 火hỏa 。 此thử 思tư 中trung 始thỉ 也dã 。 常thường 令linh 熾sí 燃nhiên 思tư 之chi 。 終chung 也dã 。 論luận 云vân 於ư 怨oán 恨hận 時thời 互hỗ 相tương 追truy 念niệm 者giả 。 釋thích 嫌hiềm 恨hận 吹xuy 心tâm 也dã 。 欲dục 起khởi 報báo 惡ác 業nghiệp 者giả 釋thích 熾sí 燃nhiên 也dã 。 二nhị 明minh 起khởi 業nghiệp 者giả 從tùng 思tư 發phát 動động 身thân 語ngữ 業nghiệp 也dã 。 顛điên 倒đảo 是thị 煩phiền 惱não 。 煩phiền 惱não 發phát 業nghiệp 。 業nghiệp 還hoàn 與dữ 彼bỉ 顛điên 倒đảo 相tương 應ứng 。 謂vị 作tác 惡ác 時thời 迭điệt 相tương 加gia 害hại 。 者giả 望vọng 殺sát 業nghiệp 說thuyết 。 第đệ 九cửu 一nhất 種chủng 明minh 識thức 支chi 。 以dĩ 識thức 支chi 亦diệc 是thị 所sở 引dẫn 亦diệc 是thị 能năng 引dẫn 。 今kim 取thủ 能năng 引dẫn 。 以dĩ 彼bỉ 能năng 持trì 惑hoặc 業nghiệp 種chủng 子tử 。 令linh 四tứ 流lưu 不bất 斷đoạn 染nhiễm 諸chư 善thiện 業nghiệp 悉tất 成thành 有hữu 流lưu 。 四tứ 流lưu 者giả 。 謂vị 欲dục 界giới 中trung 。 一nhất 切thiết 煩phiền 惱não 。 除trừ 見kiến 及cập 無vô 明minh 。 名danh 為vi 欲dục 流lưu 。 色sắc 無vô 色sắc 界giới 。 一nhất 切thiết 煩phiền 惱não 。 除trừ 見kiến 及cập 無vô 明minh 名danh 有hữu 流lưu 。 三tam 界giới 無vô 明minh 名danh 無vô 明minh 流lưu 。 三tam 界giới 見kiến 名danh 見kiến 流lưu 。 流lưu 者giả 是thị 流lưu 注chú 不bất 斷đoạn 義nghĩa 。 心tâm 意ý 識thức 名danh 。 有hữu 通thông 有hữu 別biệt 。 別biệt 言ngôn 本bổn 識thức 集tập 起khởi 名danh 心tâm 。 末mạt 那na 審thẩm 思tư 為vi 意ý 。 餘dư 六lục 了liễu 別biệt 為vi 識thức 。 通thông 則tắc 俱câu 有hữu 可khả 知tri 。 言ngôn 起khởi 種chủng 子tử 者giả 有hữu 二nhị 義nghĩa 。 一nhất 隨tùy 流lưu 造tạo 業nghiệp 。 熏huân 在tại 本bổn 識thức 名danh 起khởi 彼bỉ 種chủng 。 二nhị 由do 無vô 明minh 行hành 能năng 引dẫn 識thức 中trung 五ngũ 果quả 種chủng 子tử 。 令linh 隨tùy 業nghiệp 生sanh 名danh 起khởi 種chủng 子tử 。 今kim 取thủ 後hậu 義nghĩa 故cố 云vân 起khởi 也dã 。 第đệ 二nhị 段đoạn 於ư 三tam 界giới 地địa 。 下hạ 辨biện 後hậu 九cửu 支chi 。 於ư 中trung 論luận 主chủ 分phân 為vi 三tam 相tương/tướng 。 一nhất 自tự 相tương/tướng 等đẳng 者giả 釋thích 有hữu 二nhị 門môn 。 一nhất 約ước 分phần/phân 位vị 。 二nhị 約ước 隨tùy 義nghĩa 。 分phần/phân 位vị 者giả 。 自tự 相tương/tướng 者giả 謂vị 明minh 現hiện 在tại 因nhân 緣duyên 體thể 狀trạng 故cố 。 同đồng 相tương/tướng 者giả 謂vị 未vị 來lai 因nhân 緣duyên 同đồng 現hiện 在tại 故cố 。 理lý 實thật 現hiện 在tại 亦diệc 有hữu 生sanh 者giả 等đẳng 。 未vị 來lai 亦diệc 有hữu 識thức 名danh 色sắc 等đẳng 。 今kim 約ước 分phần/phân 位vị 分phần/phân 相tương/tướng 故cố 立lập 二nhị 相tương/tướng 。 三tam 顛điên 倒đảo 相tương/tướng 者giả 顯hiển 緣duyên 體thể 實thật 空không 。 顯hiển 執chấp 有hữu 是thị 倒đảo 。 二nhị 約ước 隨tùy 義nghĩa 者giả 。 一nhất 約ước 從tùng 因nhân 生sanh 微vi 細tế 行hành 相tương/tướng 。 是thị 緣duyên 起khởi 自tự 相tương/tướng 。 二nhị 約ước 果quả 相tương/tướng 顯hiển 彰chương 。 緣duyên 起khởi 過quá 患hoạn 遍biến 通thông 果quả 位vị 故cố 云vân 同đồng 相tương/tướng 。 猶do 如như 色sắc 法pháp 礙ngại 為vi 自tự 相tương/tướng 苦khổ 無vô 常thường 等đẳng 為vi 其kỳ 共cộng 相tương 。 共cộng 猶do 同đồng 也dã 。 此thử 亦diệc 如như 是thị 。 從tùng 生sanh 名danh 色sắc 牙nha 即tức 生sanh 義nghĩa 。 次thứ 第đệ 乃nãi 至chí 。 有hữu 彼bỉ 老lão 死tử 。 過quá 患hoạn 同đồng 故cố 。 三tam 緣duyên 實thật 無vô 我ngã 。 妄vọng 取thủ 為vi 倒đảo 。 問vấn 同đồng 相tương/tướng 中trung 。 二nhị 支chi 一nhất 向hướng 是thị 果quả 。 一nhất 向hướng 現hiện 行hành 。 自tự 相tương/tướng 七thất 支chi 為vi 現hiện 果quả 為vi 因nhân 種chủng 。 設thiết 爾nhĩ 何hà 失thất 。 俱câu 有hữu 過quá 故cố 。 若nhược 取thủ 因nhân 種chủng 則tắc 不bất 應ưng 言ngôn 三tam 界giới 地địa 生sanh 牙nha 。 若nhược 取thủ 現hiện 果quả 則tắc 彼bỉ 前tiền 四tứ 不bất 異dị 生sanh 等đẳng 。 後hậu 三tam 復phục 非phi 所sở 生sanh 果quả 攝nhiếp 。 答đáp 此thử 等đẳng 竝tịnh 是thị 現hiện 生sanh 果quả 位vị 。 卻khước 談đàm 因nhân 名danh 以dĩ 顯hiển 自tự 相tương/tướng 。 就tựu 自tự 相tương/tướng 七thất 支chi 內nội 。 此thử 中trung 和hòa 合hợp 者giả 。 是thị 論luận 中trung 共cộng 生sanh 義nghĩa 。 亦diệc 是thị 不bất 離ly 義nghĩa 。 論luận 分phân 為vi 三tam 。 一nhất 報báo 相tương/tướng 名danh 色sắc 共cộng 阿a 梨lê 耶da 識thức 生sanh 者giả 。 謂vị 名danh 色sắc 支chi 中trung 有hữu 義nghĩa 通thông 攝nhiếp 一nhất 切thiết 名danh 言ngôn 種chủng 子tử 。 阿a 梨lê 耶da 即tức 識thức 支chi 。 通thông 有hữu 三tam 義nghĩa 。 一nhất 依y 雜tạp 集tập 論luận 第đệ 四tứ 。 以dĩ 業nghiệp 種chủng 為vi 識thức 支chi 故cố 。 屬thuộc 能năng 引dẫn 識thức 種chủng 入nhập 名danh 支chi 攝nhiếp 。 是thị 故cố 此thử 文văn 前tiền 三tam 支chi 一nhất 處xứ 釋thích 者giả 。 以dĩ 俱câu 是thị 能năng 引dẫn 故cố 。 為vi 四tứ 流lưu 等đẳng 潤nhuận 彼bỉ 業nghiệp 種chủng 及cập 五ngũ 果quả 種chủng 。 轉chuyển 為vi 有hữu 故cố 。 令linh 其kỳ 生sanh 果quả 。 是thị 故cố 前tiền 言ngôn 起khởi 心tâm 意ý 識thức 種chủng 子tử 。 由do 起khởi 彼bỉ 種chủng 子tử 。 令linh 三tam 界giới 地địa 生sanh 苦khổ 報báo 牙nha 。 二nhị 以dĩ 本bổn 識thức 種chủng 為vi 識thức 支chi 故cố 。 唯duy 識thức 第đệ 八bát 云vân 。 此thử 中trung 識thức 種chủng 謂vị 本bổn 識thức 因nhân 。 是thị 故cố 此thử 中trung 。 識thức 種chủng 及cập 名danh 色sắc 等đẳng 種chủng 為vi 前tiền 。 惑hoặc 業nghiệp 引dẫn 潤nhuận 力lực 故cố 。 起khởi 此thử 種chủng 子tử 令linh 生sanh 苦khổ 果quả 。 三tam 現hiện 行hành 第đệ 八bát 亦diệc 是thị 識thức 支chi 。 唯duy 識thức 第đệ 三tam 引dẫn 經kinh 證chứng 彼bỉ 第đệ 八bát 是thị 識thức 支chi 故cố 。 是thị 故cố 此thử 中trung 。 因nhân 相tương/tướng 云vân 名danh 色sắc 。 不bất 離ly 本bổn 識thức 故cố 。 謂vị 此thử 共cộng 識thức 所sở 生sanh 名danh 色sắc 生sanh 已dĩ 依y 於ư 現hiện 行hành 第đệ 八bát 。 為vi 彼bỉ 執chấp 持trì 故cố 名danh 因nhân 相tương/tướng 。 理lý 實thật 此thử 中trung 識thức 等đẳng 五ngũ 種chủng 由do 前tiền 熏huân 發phát 同đồng 時thời 而nhi 生sanh 。 但đãn 依y 當đương 來lai 現hiện 起khởi 分phần/phân 位vị 有hữu 次thứ 第đệ 故cố 說thuyết 為vi 前tiền 後hậu 。 是thị 故cố 名danh 為vi 。 彼bỉ 果quả 次thứ 第đệ 相tương/tướng 也dã 。 愛ái 取thủ 有hữu 三tam 雖tuy 非phi 所sở 生sanh 。 然nhiên 正chánh 生sanh 時thời 具cụ 有hữu 此thử 故cố 。 唯duy 識thức 論luận 說thuyết 生sanh 引dẫn 同đồng 時thời 。 是thị 此thử 義nghĩa 也dã 。 問vấn 此thử 三tam 相tương/tướng 與dữ 攝nhiếp 論luận 中trung 本bổn 識thức 三tam 相tương/tướng 何hà 別biệt 。 謂vị 彼bỉ 云vân 一nhất 自tự 相tương 謂vị 本bổn 識thức 自tự 體thể 。 二nhị 因nhân 相tương 謂vị 種chủng 子tử 識thức 。 三tam 果quả 相tương 謂vị 異dị 熟thục 識thức 。 答đáp 此thử 中trung 三tam 相tương/tướng 與dữ 彼bỉ 不bất 同đồng 。 彼bỉ 中trung 一nhất 本bổn 識thức 從tùng 種chủng 生sanh 邊biên 名danh 為vi 果quả 。 能năng 持trì 種chủng 邊biên 說thuyết 為vi 因nhân 。 此thử 二nhị 無vô 二nhị 名danh 自tự 相tương/tướng 。 今kim 此thử 明minh 本bổn 識thức 與dữ 能năng 依y 和hòa 合hợp 名danh 為vi 報báo 相tương/tướng 。 二nhị 顯hiển 能năng 依y 無vô 體thể 。 依y 於ư 所sở 依y 故cố 說thuyết 此thử 識thức 名danh 為vi 因nhân 相tương/tướng 三tam 能năng 依y 相tương/tướng 盡tận 。 唯duy 所sở 依y 轉chuyển 。 轉chuyển 入nhập 彼bỉ 位vị 名danh 為vi 果quả 。 亦diệc 以dĩ 本bổn 識thức 轉chuyển 為vi 此thử 果quả 。 是thị 故cố 漸tiệm 略lược 餘dư 相tương/tướng 皆giai 盡tận 。 唯duy 有hữu 識thức 在tại 。 此thử 上thượng 約ước 始thỉ 教giáo 。 若nhược 約ước 終chung 教giáo 即tức 此thử 本bổn 識thức 。 是thị 如Như 來Lai 藏tạng 。 初sơ 即tức 與dữ 染nhiễm 和hòa 合hợp 次thứ 即tức 染nhiễm 法pháp 依y 真chân 。 後hậu 乃nãi 染nhiễm 不bất 異dị 真chân 故cố 唯duy 真chân 轉chuyển 。 二nhị 如như 是thị 因nhân 緣duyên 。 下hạ 結kết 苦khổ 聚tụ 也dã 。 是thị 中trung 無vô 我ngã 。 下hạ 顯hiển 顛điên 倒đảo 相tương/tướng 。 竝tịnh 如như 論luận 釋thích 可khả 知tri 。 第đệ 三tam 凡phàm 夫phu 可khả 愍mẫn 。 下hạ 明minh 彼bỉ 二nhị 顛điên 倒đảo 。 謂vị 失thất 樂lạc 不bất 知tri 。 得đắc 苦khổ 不bất 覺giác 。 第đệ 二nhị 菩Bồ 薩Tát 。 於ư 此thử 下hạ 正chánh 起khởi 悲bi 慈từ 。 先tiên 見kiến 苦khổ 生sanh 悲bi 。 後hậu 令linh 得đắc 最tối 上thượng 樂lạc 故cố 生sanh 慈từ 。 此thử 二nhị 皆giai 與dữ 後hậu 智trí 俱câu 故cố 皆giai 名danh 智trí 慧tuệ 也dã 。

第đệ 四tứ 施thi 行hành 中trung 三tam 。 初sơ 總tổng 。 次thứ 別biệt 。 後hậu 結kết 。 初sơ 總tổng 中trung 句cú 別biệt 有hữu 五ngũ 。 一nhất 牒điệp 前tiền 慈từ 悲bi 。 二nhị 深thâm 心tâm 住trụ 地địa 。 三tam 於ư 物vật 不bất 惜tích 。 四tứ 重trọng/trùng 佛Phật 妙diệu 智trí 。 五ngũ 盡tận 捨xả 一nhất 切thiết 。 為vi 求cầu 彼bỉ 智trí 故cố 。 論luận 云vân 求cầu 佛Phật 無vô 上thượng 。 大đại 妙diệu 智trí 故cố 。 二nhị 與dữ 金kim 下hạ 別biệt 辨biện 。 九cửu 句cú 。 前tiền 八bát 外ngoại 財tài 。 後hậu 一nhất 內nội 報báo 。 外ngoại 中trung 金kim 等đẳng 是thị 貯trữ 積tích 。 餘dư 是thị 所sở 用dụng 。 此thử 二nhị 中trung 不bất 攝nhiếp 內nội 報báo 。 通thông 九cửu 為vi 二nhị 喜hỷ 。 一nhất 金kim 等đẳng 攝nhiếp 益ích 令linh 物vật 生sanh 喜hỷ 名danh 藏tạng 攝nhiếp 喜hỷ 餘dư 八bát 利lợi 身thân 名danh 利lợi 益ích 喜hỷ 。 亦diệc 攝nhiếp 內nội 報báo 。 一nhất 嚴nghiêm 飾sức 。 二nhị 代đại 步bộ 。 三tam 代đại 苦khổ 。 四tứ 自tự 在tại 。 五ngũ 戲hí 樂lạc 。 六lục 眷quyến 屬thuộc 。 七thất 慳san 著trước 者giả 物vật 未vị 必tất 上thượng 。 但đãn 悏# 己kỷ 情tình 名danh 所sở 愛ái 著trước 。 八bát 稱xưng 意ý 。 竝tịnh 如như 文văn 可khả 知tri 。

第đệ 五ngũ 無vô 疲bì 倦quyện 行hành 中trung 三tam 。 初sơ 牒điệp 前tiền 起khởi 後hậu 。 二nhị 懃cần 求cầu 下hạ 正chánh 顯hiển 不bất 倦quyện 之chi 行hành 。 謂vị 前tiền 用dụng 財tài 施thí 攝nhiếp 之chi 未vị 具cụ 。 更cánh 為vi 求cầu 法Pháp 轉chuyển 成thành 大đại 益ích 。 世thế 間gian 勝thắng 事sự 亦diệc 堪kham 益ích 生sanh 。 是thị 故cố 世thế 事sự 亦diệc 是thị 所sở 求cầu 。 三tam 是thị 故cố 下hạ 結kết 成thành 行hành 相tương/tướng 。

第đệ 六lục 知tri 經kinh 書thư 行hành 中trung 略lược 無vô 牒điệp 前tiền 。 正chánh 顯hiển 及cập 結kết 可khả 知tri 。

第đệ 七thất 世thế 智trí 中trung 初sơ 牒điệp 前tiền 。 二nhị 善thiện 能năng 下hạ 正chánh 顯hiển 行hành 相tương/tướng 。 中trung 論luận 云vân 隨tùy 自tự 己kỷ 力lực 者giả 量lượng 己kỷ 智trí 力lực 也dã 。 隨tùy 彼bỉ 能năng 受thọ 者giả 量lượng 眾chúng 生sanh 堪kham 聞văn 也dã 。 於ư 自tự 於ư 他tha 有hữu 宜nghi 應ưng 作tác 。 無vô 宜nghi 不bất 作tác 。 如như 論luận 中trung 說thuyết 者giả 如như 瑜du 伽già 菩Bồ 薩Tát 地địa 菩Bồ 提Đề 分phần/phân 品phẩm 具cụ 顯hiển 此thử 義nghĩa 言ngôn 上thượng 中trung 下hạ 眾chúng 生sanh 者giả 謂vị 勝thắng 中trung 劣liệt 眾chúng 生sanh 也dã 。 隨tùy 其kỳ 所sở 應ứng 。 隨tùy 其kỳ 所sở 宜nghi 。 而nhi 利lợi 益ích 故cố 。 三tam 是thị 故cố 下hạ 結kết 。

第đệ 八bát 慚tàm 愧quý 中trung 。 初sơ 牒điệp 前tiền 起khởi 後hậu 。 二nhị 即tức 知tri 時thời 下hạ 正chánh 顯hiển 行hành 相tương/tướng 。 謂vị 雖tuy 得đắc 世thế 智trí 能năng 。 為vì 利lợi 益ích 眾chúng 生sanh 。 然nhiên 於ư 或hoặc 剎sát 那na 時thời 或hoặc 晝trú 夜dạ 時thời 或hoặc 所sở 作tác 成thành 就tựu 時thời 。 每mỗi 自tự 斟châm 量lượng 。 不bất 令linh 自tự 心tâm 隨tùy 逐trục 世thế 法pháp 。 常thường 生sanh 慚tàm 愧quý 。 不bất 失thất 自tự 行hành 故cố 云vân 習tập 自tự 他tha 利lợi 道đạo 也dã 。

第đệ 九cửu 堪kham 受thọ 中trung 。 論luận 名danh 堅kiên 固cố 力lực 。 謂vị 是thị 精tinh 進tấn 於ư 上thượng 八bát 行hành 遍biến 能năng 策sách 進tiến 故cố 云vân 。 如như 是thị 功công 德đức 。 即tức 信tín 等đẳng 也dã 。 然nhiên 精tinh 懃cần 有hữu 二nhị 。 一nhất 自tự 分phần/phân 成thành 處xứ 無vô 退thoái 捨xả 。 二nhị 勝thắng 進tiến 分phần/phân 中trung 修tu 不bất 息tức 堅kiên 。 心tâm 辨biện 此thử 名danh 堪kham 受thọ 力lực 。

第đệ 十thập 供cúng 養dường 修tu 行hành 中trung 。 利lợi 供cung 是thị 財tài 。 行hành 供cung 是thị 法pháp 。 即tức 上thượng 二nhị 事sự 可khả 知tri 。 上thượng 來lai 別biệt 釋thích 十thập 行hành 竟cánh 。 下hạ 結kết 位vị 顯hiển 名danh 中trung 。 初sơ 結kết 位vị 。 此thử 是thị 當đương 地địa 離ly 障chướng 所sở 顯hiển 地địa 之chi 淨tịnh 法pháp 故cố 云vân 起khởi 如như 是thị 淨tịnh 地địa 法pháp 。 前tiền 安an 住trụ 中trung 亦diệc 名danh 淨tịnh 地địa 法pháp 者giả 。 彼bỉ 是thị 能năng 治trị 淨tịnh 行hạnh 此thử 是thị 障chướng 淨tịnh 之chi 處xứ 。 二nhị 顯hiển 名danh 可khả 知tri 。 行hành 校giảo 量lượng 竟cánh 。

第đệ 三tam 果quả 校giảo 量lượng 中trung 。 四Tứ 果Quả 之chi 義nghĩa 略lược 作tác 十thập 門môn 。 一nhất 釋thích 名danh 。 二nhị 體thể 性tánh 。 三tam 屬thuộc 因nhân 。 四tứ 攝nhiếp 果quả 。 五ngũ 分phân 齊tề 。 六Lục 通Thông 局cục 。 七thất 同đồng 異dị 。 八bát 行hành 相tương/tướng 。 九cửu 次thứ 第đệ 。 十thập 釋thích 文văn 。

初sơ 名danh 者giả 調điều 柔nhu 有hữu 二nhị 義nghĩa 。 一nhất 約ước 能năng 調điều 。 謂vị 供cúng 養dường 攝nhiếp 化hóa 及cập 迴hồi 向hướng 等đẳng 。 能năng 鍊luyện 信tín 等đẳng 名danh 曰viết 調điều 柔nhu 。 地địa 滿mãn 足túc 故cố 稱xưng 之chi 為vi 果quả 。 此thử 則tắc 調điều 柔nhu 之chi 果quả 。 依y 主chủ 釋thích 。 二nhị 約ước 所sở 調điều 。 謂vị 信tín 等đẳng 十thập 行hành 。 為vi 供cúng 養dường 等đẳng 所sở 調điều 鍊luyện 故cố 令linh 離ly 垢cấu 清thanh 淨tịnh 。 故cố 名danh 調điều 柔nhu 。 調điều 柔nhu 即tức 果quả 。 持trì 業nghiệp 釋thích 也dã 。 二nhị 發phát 趣thú 果quả 者giả 。 謂vị 亦diệc 二nhị 義nghĩa 。 一nhất 發phát 於ư 前tiền 地địa 趣thú 向hướng 後hậu 地địa 。 行hành 相tương/tướng 差sai 別biệt 名danh 為vi 發phát 趣thú 。 地địa 滿mãn 明minh 解giải 名danh 之chi 為vi 果quả 。 此thử 從tùng 境cảnh 為vi 名danh 。 二nhị 在tại 於ư 此thử 地địa 滿mãn 處xứ 發phát 正chánh 慧tuệ 解giải 。 求cầu 趣thú 解giải 知tri 後hậu 後hậu 地địa 中trung 。 所sở 有hữu 義nghĩa 相tương/tướng 名danh 為vi 發phát 趣thú 。 發phát 趣thú 慧tuệ 解giải 即tức 是thị 果quả 故cố 。 三tam 攝nhiếp 報báo 果quả 者giả 亦diệc 二nhị 義nghĩa 。 一nhất 王vương 位vị 之chi 身thân 酬thù 因nhân 名danh 報báo 。 從tùng 於ư 此thử 地địa 勝thắng 福phước 所sở 生sanh 故cố 名danh 為vi 攝nhiếp 。 此thử 則tắc 因nhân 力lực 果quả 相tương/tướng 為vi 名danh 。 二nhị 勝thắng 生sanh 之chi 身thân 業nghiệp 感cảm 名danh 報báo 。 屬thuộc 此thử 地địa 收thu 故cố 名danh 為vi 攝nhiếp 。 攝nhiếp 報báo 即tức 果quả 故cố 以dĩ 為vi 名danh 。 四tứ 願nguyện 智trí 果quả 者giả 亦diệc 二nhị 義nghĩa 。 一nhất 內nội 證chứng 願nguyện 成thành 。 通thông 慧tuệ 外ngoại 用dụng 。 體thể 用dụng 合hợp 舉cử 故cố 名danh 願nguyện 智trí 。 此thử 在tại 地địa 滿mãn 故cố 稱xưng 為vi 果quả 。 二nhị 以dĩ 願nguyện 力lực 助trợ 智trí 令linh 業nghiệp 用dụng 無vô 邊biên 故cố 以dĩ 為vi 名danh 。

二nhị 體thể 性tánh 。 初sơ 果quả 以dĩ 信tín 悲bi 願nguyện 相tương 應ứng 智trí 為vi 性tánh 。 以dĩ 信tín 興hưng 供cung 悲bi 化hóa 眾chúng 生sanh 。 迴hồi 向hướng 願nguyện 求cầu 。 謂vị 初Sơ 地Địa 後hậu 得đắc 與dữ 此thử 三tam 行hành 相tương 應ứng 斷đoạn 彼bỉ 麁thô 重trọng 名danh 調điều 柔nhu 故cố 。 二nhị 以dĩ 欲dục 懃cần 慧tuệ 三tam 法pháp 為vi 性tánh 。 謂vị 勝thắng 進tiến 道đạo 中trung 尋tầm 師sư 求cầu 法Pháp 懃cần 無vô 懈giải 惓# 。 正chánh 慧tuệ 明minh 解giải 名danh 發phát 趣thú 故cố 。 三tam 以dĩ 報báo 五ngũ 蘊uẩn 為vi 性tánh 。 四tứ 如như 名danh 以dĩ 願nguyện 智trí 為vi 性tánh 。 又hựu 初sơ 是thị 行hành 。 二nhị 是thị 解giải 。 三tam 是thị 報báo 體thể 。 四tứ 是thị 業nghiệp 用dụng 。

三tam 屬thuộc 因nhân 者giả 有hữu 二nhị 。 一nhất 別biệt 。 二nhị 通thông 。 別biệt 論luận 調điều 柔nhu 是thị 前tiền 安an 住trụ 地địa 分phần/phân 及cập 行hành 校giảo 量lượng 家gia 果quả 。 二nhị 發phát 趣thú 是thị 前tiền 釋thích 名danh 分phần/phân 家gia 果quả 。 以dĩ 彼bỉ 念niệm 當đương 得đắc 中trung 解giải 諸chư 地địa 等đẳng 。 此thử 處xứ 顯hiển 故cố 。 三tam 攝nhiếp 報báo 是thị 前tiền 初sơ 住trụ 地địa 家gia 果quả 。 以dĩ 此thử 王vương 身thân 是thị 依y 何hà 身thân 。 果quả 此thử 中trung 常thường 不bất 離ly 念niệm 佛Phật 等đẳng 。 是thị 為vi 何hà 義nghĩa 果quả 。 此thử 中trung 於ư 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 為vi 首thủ 為vi 勝thắng 等đẳng 。 是thị 以dĩ 何hà 因nhân 果quả 。 此thử 中trung 能năng 動động 百bách 世thế 界giới 等đẳng 。 是thị 有hữu 何hà 相tương/tướng 果quả 。 四tứ 願nguyện 智trí 是thị 前tiền 願nguyện 校giảo 量lượng 家gia 果quả 。 二nhị 通thông 論luận 四Tứ 果Quả 遍biến 屬thuộc 此thử 地địa 可khả 知tri 。

四tứ 攝nhiếp 果quả 者giả 。 此thử 四tứ 中trung 幾kỷ 是thị 等đẳng 流lưu 果quả 及cập 離ly 繫hệ 果quả 。 謂vị 初sơ 二nhị 。 幾kỷ 是thị 異dị 熟thục 果quả 及cập 事sự 用dụng 果quả 。 謂vị 第đệ 三tam 。 幾kỷ 唯duy 事sự 用dụng 果quả 。 謂vị 第đệ 四tứ 。 幾kỷ 作tác 增tăng 上thượng 果quả 。 謂vị 一nhất 切thiết 。

五ngũ 分phân 齊tề 者giả 。 初sơ 二nhị 是thị 其kỳ 行hành 修tu 方phương 便tiện 。 後hậu 二nhị 明minh 其kỳ 行hành 報báo 純thuần 熟thục 前tiền 二nhị 唯duy 在tại 地địa 滿mãn 之chi 處xứ 後hậu 二nhị 該cai 於ư 當đương 地địa 始thỉ 終chung 。 謂vị 從tùng 初sơ 住trụ 地địa 乃nãi 至chí 地địa 滿mãn 所sở 受thọ 王vương 身thân 名danh 為vi 攝nhiếp 報báo 。 所sở 有hữu 業nghiệp 用dụng 說thuyết 為vi 願nguyện 智trí 。

六Lục 通Thông 局cục 者giả 。 發phát 趣thú 一nhất 種chủng 文văn 局cục 初Sơ 地Địa 。 義nghĩa 通thông 十Thập 地Địa 。 其kỳ 餘dư 三tam 果quả 義nghĩa 局cục 初Sơ 地Địa 。 文văn 通thông 十Thập 地Địa 。 何hà 以dĩ 得đắc 知tri 發phát 趣thú 義nghĩa 通thông 。 釋thích 以dĩ 後hậu 地địa 地địa 行hành 既ký 漸tiệm 增tăng 解giải 亦diệc 明minh 故cố 。 若nhược 爾nhĩ 解giải 行hành 何hà 故cố 不bất 齊tề 。 釋thích 解giải 可khả 懸huyền 解giải 。 行hành 無vô 懸huyền 修tu 。 故cố 不bất 類loại 也dã 。 等đẳng 是thị 懸huyền 解giải 何hà 故cố 唯duy 在tại 初Sơ 地Địa 釋thích 。 以dĩ 是thị 初sơ 首thủ 故cố 。 又hựu 是thị 見kiến 道đạo 可khả 懸huyền 見kiến 故cố 。 三tam 果quả 文văn 通thông 。 何hà 故cố 義nghĩa 局cục 。 釋thích 以dĩ 地địa 地địa 皆giai 有hữu 。 是thị 故cố 文văn 通thông 。 各các 各các 屬thuộc 當đương 地địa 。 是thị 故cố 義nghĩa 局cục 。

七thất 同đồng 異dị 者giả 。 前tiền 之chi 三tam 果quả 諸chư 地địa 有hữu 異dị 。 願nguyện 智trí 一nhất 果quả 諸chư 地địa 齊tề 同đồng 。 所sở 以dĩ 爾nhĩ 者giả 。 良lương 以dĩ 諸chư 地địa 相tương/tướng 別biệt 難nạn/nan 分phần/phân 故cố 。 以dĩ 前tiền 三tam 顯hiển 其kỳ 優ưu 劣liệt 。 實thật 德đức 須tu 論luận 故cố 。 明minh 願nguyện 智trí 。 彰chương 地địa 平bình 等đẳng 。 又hựu 前tiền 約ước 三tam 乘thừa 顯hiển 地địa 差sai 別biệt 。 後hậu 約ước 一Nhất 乘Thừa 明minh 地địa 齊tề 等đẳng 。 謂vị 以dĩ 一nhất 地địa 即tức 一nhất 切thiết 地địa 一nhất 切thiết 地địa 即tức 一nhất 地địa 是thị 此thử 義nghĩa 也dã 。

八bát 行hành 相tương/tướng 者giả 通thông 論luận 四Tứ 果Quả 。 各các 通thông 二nhị 利lợi 。 別biệt 顯hiển 其kỳ 相tương/tướng 。 發phát 趣thú 自tự 利lợi 。 餘dư 三tam 具cụ 二nhị 。

九cửu 次thứ 第đệ 者giả 何hà 故cố 於ư 先tiên 說thuyết 此thử 調điều 柔nhu 。 以dĩ 前tiền 說thuyết 信tín 等đẳng 十thập 行hành 。 今kim 此thử 轉chuyển 更cánh 鍊luyện 使sử 精tinh 妙diệu 。 義nghĩa 便tiện 先tiên 彰chương 。 既ký 當đương 地địa 行hành 熟thục 必tất 趣thú 後hậu 地địa 。 次thứ 明minh 發phát 趣thú 。 問vấn 若nhược 爾nhĩ 何hà 故cố 瑜du 伽già 住trụ 品phẩm 。 先tiên 明minh 發phát 趣thú 。 後hậu 說thuyết 調điều 柔nhu 。 答đáp 此thử 是thị 本bổn 經kinh 彼bỉ 論luận 引dẫn 此thử 。 計kế 應ưng 不bất 別biệt 。 然nhiên 論luận 主chủ 迴hồi 之chi 隨tùy 別biệt 義nghĩa 意ý 義nghĩa 。 意ý 云vân 何hà 彼bỉ 論luận 意ý 說thuyết 當đương 地địa 修tu 行hành 。 信tín 等đẳng 滿mãn 則tắc 便tiện 推thôi 求cầu 後hậu 諸chư 地địa 事sự 。 是thị 故cố 先tiên 明minh 發phát 趣thú 然nhiên 後hậu 方phương 說thuyết 當đương 地địa 鍊luyện 行hành 。 故cố 後hậu 辨biện 調điều 柔nhu 。 此thử 約ước 說thuyết 時thời 以dĩ 明minh 次thứ 第đệ 。 今kim 此thử 本bổn 經kinh 中trung 約ước 行hành 時thời 說thuyết 。 是thị 先tiên 調điều 柔nhu 行hành 後hậu 求cầu 上thượng 進tiến 。 亦diệc 可khả 法pháp 實thật 隨tùy 說thuyết 皆giai 得đắc 。 三tam 前tiền 二nhị 行hành 解giải 細tế 故cố 先tiên 說thuyết 。 攝nhiếp 報báo 是thị 麁thô 。 是thị 故cố 後hậu 顯hiển 。 若nhược 爾nhĩ 願nguyện 智trí 非phi 麁thô 。 何hà 乃nãi 最tối 後hậu 釋thích 。 前tiền 三tam 俱câu 是thị 差sai 別biệt 果quả 故cố 。 同đồng 在tại 先tiên 論luận 。 願nguyện 智trí 是thị 其kỳ 無vô 差sai 別biệt 果quả 。 是thị 故cố 後hậu 說thuyết 。 前tiền 中trung 行hành 細tế 。 解giải 次thứ 。 報báo 事sự 最tối 麁thô 。 以dĩ 為vi 先tiên 後hậu 也dã 。

十thập 釋thích 文văn 者giả 。 文văn 中trung 四Tứ 果Quả 即tức 為vi 四tứ 段đoạn 。 初sơ 中trung 三tam 。 謂vị 法pháp 喻dụ 合hợp 法pháp 中trung 四tứ 。 初sơ 見kiến 佛Phật 是thị 能năng 練luyện 行hành 緣duyên 。 二nhị 心tâm 大đại 下hạ 明minh 所sở 練luyện 行hành 體thể 。 三tam 多đa 以dĩ 下hạ 顯hiển 別biệt 地địa 行hành 相tương/tướng 。 四tứ 是thị 菩Bồ 薩Tát 隨tùy 所sở 。 下hạ 明minh 所sở 鍊luyện 淨tịnh 。 初sơ 中trung 此thử 名danh 少thiểu 見kiến 。 論luận 名danh 多đa 見kiến 。 竝tịnh 是thị 總tổng 言ngôn 。 非phi 是thị 數số 。 數số 法pháp 長trường/trưởng 引dẫn 聲thanh 讀đọc 其kỳ 義nghĩa 相tương 似tự 。 以dĩ 勝thắng 通thông 力lực 飛phi 往vãng 他tha 方phương 。 見kiến 佛Phật 色sắc 身thân 。 及cập 聞văn 正Chánh 法Pháp 。 即tức 他tha 受thọ 用dụng 身thân 也dã 。 又hựu 以dĩ 內nội 正chánh 願nguyện 不bất 動động 一nhất 處xứ 。 見kiến 法Pháp 身thân 遍biến 滿mãn 義nghĩa 等đẳng 。 又hựu 依y 瑜du 伽già 住trụ 品phẩm 。 正chánh 願nguyện 得đắc 生sanh 受thọ 用dụng 土thổ/độ 中trung 。 常thường 見kiến 佛Phật 。 地địa 論luận 通thông 力lực 願nguyện 力lực 。 即tức 是thị 瑜du 伽già 二nhị 因nhân 緣duyên 見kiến 佛Phật 也dã 。 此thử 中trung 一nhất 願nguyện 二nhị 力lực 亦diệc 同đồng 彼bỉ 論luận 故cố 云vân 。 以dĩ 願nguyện 力lực 故cố 。 下hạ 明minh 所sở 見kiến 廣quảng 多đa 。 約ước 數số 漸tiệm 增tăng 。 論luận 名danh 方phương 便tiện 示thị 現hiện 。 多đa 佛Phật 等đẳng 故cố 。 二nhị 行hành 體thể 中trung 成thành 三tam 種chủng 行hành 。 一nhất 供cúng 養dường 佛Phật 僧Tăng 行hành 。 三tam 供cung 如như 論luận 。 二nhị 以dĩ 是thị 下hạ 迴hồi 向hướng 菩Bồ 提Đề 行hành 。 三tam 是thị 菩Bồ 薩Tát 下hạ 教giáo 化hóa 眾chúng 生sanh 行hành 。 三tam 別biệt 地địa 行hành 中trung 。 論luận 有hữu 二nhị 行hành 。 二nhị 攝nhiếp 利lợi 他tha 。 檀đàn 度độ 自tự 利lợi 。 此thử 略lược 無vô 檀đàn 度độ 者giả 。 以dĩ 二nhị 攝nhiếp 中trung 施thí 是thị 財tài 施thí 愛ái 語ngữ 是thị 法Pháp 施thí 無vô 畏úy 通thông 二nhị 處xứ 。 是thị 故cố 二nhị 攝nhiếp 以dĩ 攝nhiếp 具cụ 檀đàn 行hành 故cố 不bất 重trọng/trùng 顯hiển 。 四tứ 是thị 菩Bồ 薩Tát 下hạ 明minh 所sở 鍊luyện 淨tịnh 。 於ư 中trung 初sơ 牒điệp 前tiền 供cung 佛Phật 化hóa 生sanh 。 二nhị 行hành 為vi 能năng 鍊luyện 也dã 。 行hành 淨tịnh 地địa 法pháp 是thị 信tín 等đẳng 行hành 。 是thị 所sở 練luyện 行hành 也dã 。 如như 是thị 功công 德đức 。 牒điệp 所sở 練luyện 信tín 等đẳng 。 迴hồi 向hướng 種chủng 智trí 牒điệp 前tiền 迴hồi 向hướng 。 亦diệc 是thị 能năng 鍊luyện 鍊luyện 此thử 所sở 鍊luyện 。 令linh 出xuất 障chướng 成thành 用dụng 。 謂vị 前tiền 地địa 滿mãn 時thời 已dĩ 得đắc 清thanh 淨tịnh 。 今kim 此thử 更cánh 淨tịnh 故cố 云vân 。 轉chuyển 益ích 明minh 顯hiển 。 此thử 出xuất 障chướng 也dã 。 言ngôn 堪kham 任nhậm 有hữu 用dụng 。 者giả 調điều 柔nhu 德đức 成thành 堪kham 為vi 勝thắng 用dụng 。 第đệ 二nhị 喻dụ 中trung 金kim 師sư 喻dụ 菩Bồ 薩Tát 。 金kim 喻dụ 信tín 等đẳng 行hành 。 火hỏa 喻dụ 所sở 見kiến 佛Phật 。 數sác 數sác 入nhập 火hỏa 喻dụ 供cúng 養dường 等đẳng 三tam 行hành 。 此thử 名danh 隨tùy 火hỏa 力lực 。 是thị 論luận 數số 入nhập 也dã 。 調điều 柔nhu 等đẳng 喻dụ 所sở 鍊luyện 淨tịnh 。 問vấn 餘dư 經kinh 論luận 說thuyết 。 佛Phật 性tánh 猶do 如như 在tại 鑛khoáng 之chi 金kim 。 鍊luyện 出xuất 令linh 顯hiển 。 此thử 中trung 復phục 說thuyết 。 信tín 等đẳng 如như 金kim 。 此thử 有hữu 何hà 別biệt 義nghĩa 。 答đáp 佛Phật 性tánh 有hữu 二nhị 。 一nhất 理lý 性tánh 。 二nhị 行hành 性tánh 。 此thử 二nhị 地địa 前tiền 為vi 障chướng 所sở 纏triền 。 如như 金kim 在tại 鑛khoáng 。 一nhất 大đại 僧Tăng 祇kỳ 懃cần 修tu 資tư 糧lương 。 及cập 加gia 行hành 力lực 發phát 本bổn 行hạnh 性tánh 。 生sanh 得đắc 初Sơ 地Địa 初sơ 無vô 流lưu 智trí 及cập 顯hiển 理lý 性tánh 。 一nhất 遍biến 滿mãn 義nghĩa 如như 金kim 出xuất 鑛khoáng 。 此thử 中trung 信tín 等đẳng 是thị 行hành 性tánh 所sở 發phát 初sơ 無vô 流lưu 法pháp 。 又hựu 如như 彼bỉ 金kim 新tân 出xuất 沙sa 鑛khoáng 更cánh 須tu 火hỏa 練luyện 。 令linh 其kỳ 清thanh 淨tịnh 。 地địa 法pháp 亦diệc 爾nhĩ 。 初sơ 一nhất 剎sát 那na 所sở 生sanh 無vô 漏lậu 唯duy 行hành 性tánh 力lực 。 第đệ 二nhị 念niệm 去khứ 更cánh 重trọng/trùng 新tân 熏huân 增tăng 益ích 轉chuyển 盛thịnh 。 況huống 今kim 至chí 此thử 地địa 滿mãn 果quả 位vị 燒thiêu 鍊luyện 純thuần 熟thục 所sở 況huống 如như 是thị 。 餘dư 文văn 可khả 知tri 。

第đệ 二nhị 發phát 趣thú 果quả 中trung 有hữu 二nhị 。 初sơ 正chánh 明minh 發phát 趣thú 行hành 。 後hậu 是thị 名danh 下hạ 總tổng 結kết 地địa 相tương/tướng 。 前tiền 中trung 有hữu 四tứ 。 一nhất 法pháp 。 二nhị 喻dụ 。 三tam 合hợp 。 四tứ 結kết 。 法pháp 中trung 亦diệc 四tứ 。 一nhất 問vấn 。 二nhị 知tri 。 三tam 行hành 。 四tứ 到đáo 。 問vấn 中trung 三tam 。 先tiên 別biệt 問vấn 初Sơ 地Địa 。 次thứ 別biệt 問vấn 二nhị 地địa 。 後hậu 總tổng 問vấn 餘dư 地địa 。 於ư 中trung 相tướng 貌mạo 者giả 。 謂vị 立lập 障chướng 立lập 治trị 階giai 別biệt 十Thập 地Địa 以dĩ 為vi 地địa 相tương/tướng 。 以dĩ 對đối 地địa 體thể 說thuyết 為vi 相tương/tướng 耳nhĩ 。 言ngôn 行hạnh 者giả 論luận 中trung 名danh 得đắc 。 即tức 是thị 出xuất 世thế 。 無vô 分phân 別biệt 智trí 。 證chứng 得đắc 所sở 證chứng 真Chân 如Như 。 言ngôn 果quả 者giả 依y 因nhân 本bổn 智trí 力lực 得đắc 有hữu 後hậu 得đắc 智trí 。 然nhiên 此thử 後hậu 得đắc 通thông 緣duyên 俗tục 故cố 名danh 世thế 間gian 。 無vô 分phân 別biệt 智trí 。 故cố 亦diệc 是thị 出xuất 世thế 。 是thị 故cố 論luận 名danh 。 世thế 出xuất 世thế 智trí 。 又hựu 此thử 三tam 中trung 初sơ 是thị 無vô 間gian 道đạo 。 與dữ 惑hoặc 相tương/tướng 翻phiên 。 二nhị 是thị 解giải 脫thoát 道Đạo 。 證chứng 彼bỉ 無vô 為vi 。 三tam 是thị 勝thắng 進tiến 道đạo 後hậu 智trí 進tiến 修tu 。 何hà 故cố 不bất 說thuyết 加gia 行hành 者giả 以dĩ 地địa 前tiền 加gia 行hành 非phi 地địa 攝nhiếp 故cố 。 地địa 上thượng 加gia 行hành 勝thắng 進tiến 收thu 故cố 。 此thử 三tam 竝tịnh 是thị 諸chư 地địa 所sở 修tu 。 言ngôn 成thành 地địa 法pháp 者giả 信tín 等đẳng 十thập 行hành 是thị 諸chư 地địa 所sở 行hành 。 能năng 成thành 滿mãn 地địa 故cố 須tu 問vấn 此thử 二nhị 種chủng 法pháp 也dã 。 是thị 菩Bồ 薩Tát 善thiện 知tri 。 下hạ 明minh 第đệ 二nhị 知tri 。 於ư 中trung 十thập 一nhất 句cú 作tác 三tam 門môn 。 一nhất 散tán 為vi 十thập 一nhất 。 二nhị 攝nhiếp 為vi 五ngũ 。 三tam 行hành 體thể 唯duy 三tam 。 初sơ 十thập 一nhất 者giả 初sơ 即tức 對đối 治trị 十thập 障chướng 故cố 。 梁lương 論luận 第đệ 十thập 云vân 。 地địa 是thị 對đối 治trị 義nghĩa 。 二nhị 成thành 壞hoại 者giả 攬lãm 行hành 成thành 位vị 集tập 故cố 名danh 成thành 。 諸chư 行hành 各các 住trụ 散tán 故cố 名danh 壞hoại 。 三tam 行hành 果quả 者giả 諸chư 地địa 正chánh 證chứng 及cập 後hậu 得đắc 智trí 。 四tứ 分phân 別biệt 得đắc 者giả 諸chư 地địa 所sở 證chứng 法Pháp 界Giới 各các 別biệt 。 又hựu 分phân 別biệt 得đắc 相tương/tướng 有hữu 四tứ 種chủng 。 如như 攝nhiếp 論luận 。 五ngũ 清thanh 淨tịnh 行hành 者giả 。 諸chư 地địa 後hậu 得đắc 離ly 染nhiễm 行hành 成thành 。 六lục 從tùng 一nhất 地Địa 至chí 一nhất 地Địa 行hành 。 者giả 依y 前tiền 起khởi 後hậu 。 地địa 背bối/bội 捨xả 相tương/tướng 。 七thất 處xứ 非phi 處xứ 者giả 所sở 斷đoạn 二nhị 執chấp 名danh 為vi 非phi 處xứ 。 所sở 證chứng 二nhị 空không 名danh 為vi 住trú 處xứ 。 八bát 轉chuyển 住trú 處xứ 者giả 自tự 地địa 行hành 滿mãn 不bất 滯trệ 住trụ 故cố 。 九cửu 勝thắng 進tiến 者giả 勝thắng 進tiến 趣thú 求cầu 後hậu 地địa 住trụ 故cố 。 十thập 不bất 退thoái 者giả 念niệm 念niệm 趣thú 後hậu 不bất 退thoái 息tức 故cố 。 十thập 一nhất 菩Bồ 薩Tát 淨tịnh 地địa 入nhập 。 如Như 來Lai 智trí 者giả 。 善thiện 知tri 因nhân 圓viên 必tất 剋khắc 果quả 故cố 。 二nhị 論luận 攝nhiếp 為vi 五ngũ 。 初sơ 二nhị 名danh 觀quán 方phương 便tiện 者giả 。 一nhất 觀quán 障chướng 對đối 治trị 。 二nhị 觀quán 地địa 成thành 壞hoại 。 初sơ 約ước 所sở 斷đoạn 顯hiển 觀quán 。 後hậu 約ước 所sở 知tri 明minh 觀quán 。 次thứ 三tam 名danh 得đắc 方phương 便tiện 者giả 得đắc 之chi 言ngôn 證chứng 。 一nhất 始thỉ 證chứng 。 二nhị 正chánh 證chứng 。 三tam 證chứng 滿mãn 。 次thứ 三tam 名danh 增tăng 上thượng 方phương 便tiện 者giả 。 修tu 進tiến 後hậu 位vị 名danh 為vi 增tăng 上thượng 修tu 。 不bất 頓đốn 成thành 。 初sơ 中trung 後hậu 別biệt 故cố 有hữu 三tam 句cú 也dã 。 次thứ 二nhị 名danh 不bất 退thoái 方phương 便tiện 者giả 。 一nhất 勝thắng 求cầu 。 二nhị 不bất 息tức 故cố 云vân 不bất 退thoái 。 末mạt 後hậu 一nhất 句cú 名danh 盡tận 至chí 方phương 便tiện 者giả 。 菩Bồ 薩Tát 位vị 窮cùng 名danh 盡tận 。 至chí 佛Phật 果Quả 位vị 名danh 至chí 。 此thử 五ngũ 皆giai 善thiện 巧xảo 而nhi 成thành 同đồng 名danh 方phương 便tiện 。 三tam 攝nhiếp 為vi 三tam 者giả 。 謂vị 此thử 五ngũ 種chủng 不bất 離ly 諸chư 相tướng 得đắc 果quả 。 初sơ 一nhất 是thị 相tương/tướng 。 次thứ 一nhất 名danh 得đắc 。 第đệ 三tam 是thị 果quả 。 第đệ 四tứ 顯hiển 前tiền 三tam 種chủng 進tiến 修tu 不bất 退thoái 。 第đệ 五ngũ 明minh 三tam 因nhân 窮cùng 入nhập 果quả 。 是thị 故cố 唯duy 三tam 也dã 。 諸chư 佛Phật 子tử 下hạ 。 第đệ 三tam 能năng 行hành 中trung 。 既ký 喜hỷ 知tri 已dĩ 雖tuy 。 未vị 發phát 初sơ 處xứ 。 然nhiên 去khứ 心tâm 決quyết 絕tuyệt 。 必tất 定định 能năng 行hành 故cố 云vân 乃nãi 至chí 無vô 有hữu 障chướng 礙ngại 。 言ngôn 得đắc 諸chư 地địa 下hạ 。 第đệ 四tứ 明minh 能năng 至chí 中trung 。 以dĩ 必tất 定định 能năng 至chí 後hậu 菩Bồ 薩Tát 地địa 及cập 佛Phật 智trí 地địa 故cố 云vân 得đắc 諸chư 地địa 乃nãi 至chí 佛Phật 慧tuệ 光quang 明minh 。 第đệ 二nhị 喻dụ 中trung 亦diệc 四tứ 。 商thương 主chủ 喻dụ 菩Bồ 薩Tát 。 將tương 人nhân 喻dụ 利lợi 他tha 。 初sơ 問vấn 中trung 向hướng 於ư 道đạo 路lộ 行hành 處xứ 。 宿túc 處xứ 皆giai 有hữu 利lợi 害hại 。 竝tịnh 須tu 問vấn 也dã 。 二nhị 未vị 發phát 初sơ 下hạ 。 喻dụ 知tri 前tiền 問vấn 行hành 路lộ 不bất 問vấn 宿túc 處xứ 。 今kim 知tri 宿túc 時thời 不bất 論luận 行hành 處xứ 。 文văn 綺ỷ 互hỗ 。 又hựu 前tiền 處xứ 此thử 時thời 。 文văn 互hỗ 顯hiển 耳nhĩ 。 三tam 能năng 以dĩ 智trí 下hạ 喻dụ 能năng 行hành 。 既ký 能năng 善thiện 知tri 行hành 處xứ 宿túc 處xứ 行hành 時thời 宿túc 時thời 各các 有hữu 利lợi 害hại 。 是thị 以dĩ 籌trù 量lượng 辨biện 諸chư 資tư 具cụ 。 避tị 害hại 就tựu 利lợi 。 令linh 達đạt 所sở 至chí 。 凡phàm 論luận 導đạo 師sư 要yếu 具cụ 此thử 二nhị 故cố 。 論luận 云vân 。 一nhất 不bất 迷mê 道đạo 方phương 便tiện 。 二nhị 資tư 具cụ 利lợi 益ích 方phương 便tiện 。 此thử 之chi 謂vị 也dã 。 故cố 云vân 乃nãi 至chí 正chánh 導đạo 眾chúng 人nhân 也dã 。 四tứ 得đắc 至chí 大đại 城thành 。 下hạ 喻dụ 能năng 到đáo 可khả 知tri 。 第đệ 三tam 合hợp 中trung 初sơ 問vấn 及cập 知tri 通thông 合hợp 二nhị 。

爾nhĩ 時thời 下hạ 別biệt 令linh 能năng 行hành 。 三tam 乃nãi 至chí 令linh 住trụ 。 下hạ 別biệt 合hợp 能năng 到đáo 。 第đệ 四tứ 是thị 故cố 下hạ 結kết 彼bỉ 懃cần 行hành 可khả 知tri 。 上thượng 來lai 別biệt 辨biện 。 諸chư 佛Phật 子tử 下hạ 第đệ 三tam 總tổng 結kết 略lược 說thuyết 。

第đệ 三tam 攝nhiếp 報báo 果quả 中trung 二nhị 。 先tiên 明minh 在tại 家gia 果quả 。 二nhị 若nhược 欲dục 捨xả 家gia 。 下hạ 明minh 出xuất 家gia 果quả 。 前tiền 中trung 亦diệc 二nhị 。 先tiên 明minh 上thượng 勝thắng 身thân 顯hiển 其kỳ 報báo 勝thắng 。 二nhị 能năng 以dĩ 大đại 施thí 。 下hạ 明minh 上thượng 勝thắng 果quả 顯hiển 其kỳ 行hành 勝thắng 。 又hựu 亦diệc 前tiền 是thị 異dị 熟thục 果quả 。 後hậu 是thị 等đẳng 流lưu 果quả 。 前tiền 中trung 問vấn 此thử 王vương 身thân 是thị 實thật 是thị 應ưng 。 答đáp 若nhược 約ước 初sơ 教giáo 。 未vị 離ly 分phân 段đoạn 應ưng 是thị 實thật 報báo 。 然nhiên 其kỳ 所sở 受thọ 非phi 唯duy 此thử 身thân 故cố 云vân 多đa 作tác 。 不bất 言ngôn 純thuần 也dã 。 以dĩ 生sanh 淨tịnh 土độ 受thọ 彼bỉ 身thân 故cố 。 又hựu 是thị 應ứng 化hóa 。 以dĩ 有hữu 妻thê 子tử 非phi 實thật 身thân 故cố 。 若nhược 約ước 終chung 教giáo 。 初Sơ 地Địa 已dĩ 上thượng 捨xả 分phân 段đoạn 故cố 。 變biến 易dị 微vi 細tế 非phi 此thử 身thân 故cố 。 安an 立lập 十thập 王vương 。 為vi 別biệt 十Thập 地Địa 。 非phi 謂vị 十Thập 地Địa 如như 實thật 為vi 王vương 。 如như 瓔anh 珞lạc 經kinh 。 地địa 前tiền 信tín 等đẳng 四tứ 位vị 。 如như 次thứ 已dĩ 作tác 鐵thiết 銅đồng 銀ngân 金kim 四tứ 輪Luân 王Vương 故cố 。 豈khởi 可khả 十thập 信tín 已dĩ 作tác 閻Diêm 浮Phù 王vương 。 今kim 至chí 初Sơ 地Địa 還hoàn 作tác 彼bỉ 王vương 。 故cố 知tri 前tiền 寄ký 四tứ 王vương 以dĩ 別biệt 四tứ 位vị 。 今kim 寄ký 十thập 王vương 以dĩ 別biệt 十Thập 地Địa 。 故cố 不bất 相tương 違vi 。 二nhị 上thượng 勝thắng 果quả 。 謂vị 依y 王vương 報báo 起khởi 勝thắng 行hành 也dã 。 施thí 中trung 二nhị 。 初sơ 自tự 分phần/phân 行hành 。 二nhị 常thường 生sanh 是thị 心tâm 。 下hạ 明minh 勝thắng 進tiến 願nguyện 。 前tiền 中trung 初sơ 隨tùy 有hữu 攝nhiếp 生sanh 行hành 。 二nhị 是thị 諸chư 福phước 下hạ 明minh 智trí 念niệm 無vô 染nhiễm 行hành 。 又hựu 前tiền 正chánh 成thành 利lợi 他tha 。 後hậu 不bất 失thất 自tự 利lợi 。 前tiền 中trung 二nhị 。 初sơ 以dĩ 施thi 行hành 調điều 物vật 。 於ư 中trung 二nhị 。 初sơ 巧xảo 施thí 調điều 慳san 。 二nhị 常thường 施thí 恆hằng 攝nhiếp 。 二nhị 所sở 作tác 下hạ 四tứ 攝nhiếp 攝nhiếp 生sanh 令linh 其kỳ 入nhập 道đạo 。 二nhị 自tự 利lợi 中trung 論luận 攝nhiếp 為vi 四tứ 。 初sơ 三tam 名danh 上thượng 念niệm 。 念niệm 三Tam 寶Bảo 故cố 。 次thứ 一nhất 名danh 同đồng 法pháp 念niệm 。 念niệm 諸chư 同đồng 行hành 菩Bồ 薩Tát 故cố 。 此thử 一nhất 兩lưỡng 向hướng 用dụng 。 以dĩ 經kinh 中trung 略lược 無vô 念niệm 僧Tăng 故cố 。 次thứ 二nhị 名danh 功công 德đức 念niệm 。 念niệm 自tự 他tha 行hành 是thị 所sở 行hành 道Đạo 也dã 。 自tự 體thể 是thị 波Ba 羅La 蜜Mật 也dã 。 轉chuyển 勝thắng 是thị 十Thập 地Địa 也dã 。 下hạ 四tứ 名danh 求cầu 義nghĩa 念niệm 。 念niệm 佛Phật 力lực 等đẳng 。 是thị 所sở 求cầu 境cảnh 義nghĩa 。 又hựu 是thị 大đại 義nghĩa 利lợi 。 又hựu 此thử 等đẳng 竝tịnh 隨tùy 有hữu 攝nhiếp 生sanh 時thời 不bất 起khởi 妄vọng 念niệm 。 故cố 云vân 念niệm 也dã 。 如như 論luận 云vân 。 如như 是thị 諸chư 念niệm 於ư 事sự 中trung 行hành 已dĩ 者giả 正chánh 明minh 隨tùy 有hữu 攝nhiếp 生sanh 時thời 也dã 。 言ngôn 成thành 大đại 恭cung 敬kính 除trừ 妄vọng 想tưởng 者giả 明minh 不bất 失thất 自tự 行hành 。 謂vị 上thượng 念niệm 三Tam 寶Bảo 故cố 成thành 大đại 敬kính 念niệm 。 行hành 離ly 障chướng 故cố 云vân 除trừ 妄vọng 也dã 。 下hạ 論luận 重trọng/trùng 釋thích 。 約ước 施thí 中trung 離ly 三tam 輪luân 及cập 所sở 求cầu 菩Bồ 提Đề 。 二nhị 約ước 四tứ 攝nhiếp 等đẳng 云vân 如như 是thị 作tác 業nghiệp 中trung 等đẳng 。 皆giai 離ly 四tứ 事sự 可khả 知tri 。 第đệ 二nhị 勝thắng 進tiến 願nguyện 中trung 。 初sơ 六lục 自tự 德đức 。 後hậu 五ngũ 攝nhiếp 他tha 。 前tiền 中trung 為vi 首thủ 唯duy 總tổng 。 妙diệu 等đẳng 唯duy 別biệt 。 勝thắng 大đại 二nhị 種chủng 。 亦diệc 總tổng 亦diệc 別biệt 。 後hậu 五ngũ 非phi 總tổng 非phi 別biệt 。 此thử 經Kinh 略lược 無vô 微vi 妙diệu 。 就tựu 後hậu 五ngũ 中trung 。 初sơ 一nhất 導đạo 以dĩ 阿a 含hàm 。 後hậu 四tứ 皆giai 證chứng 。 一nhất 成thành 斷đoạn 德đức 。 後hậu 三tam 成thành 智trí 德đức 。 智trí 德đức 初sơ 教giáo 令linh 得đắc 出xuất 世thế 名danh 師sư 。 二nhị 令linh 學học 位vị 窮cùng 滿mãn 名danh 尊tôn 。 三tam 令linh 得đắc 佛Phật 果Quả 位vị 種chủng 智trí 。 竝tịnh 如như 論luận 釋thích 可khả 知tri 。 第đệ 二nhị 出xuất 家gia 果quả 三tam 。 初sơ 出xuất 家gia 方phương 便tiện 。 二nhị 於ư 佛Phật 法Pháp 中trung 。 下hạ 正chánh 明minh 出xuất 家gia 。 三tam 須tu 臾du 下hạ 明minh 出xuất 家gia 所sở 得đắc 。 所sở 得đắc 中trung 二nhị 。 初sơ 得đắc 三tam 昧muội 勝thắng 自tự 在tại 力lực 。 以dĩ 是thị 用dụng 本bổn 故cố 。 如như 經kinh 得đắc 百bách 三tam 昧muội 。 二nhị 依y 三tam 昧muội 所sở 作tác 勝thắng 。 於ư 中trung 有hữu 十thập 。 初sơ 見kiến 百bách 佛Phật 者giả 。 謂vị 於ư 十thập 方phương 各các 見kiến 十thập 種chủng 他tha 受thọ 用dụng 身thân 。 於ư 彼bỉ 佛Phật 所sở 。 聽thính 法Pháp 習tập 智trí 故cố 。 又hựu 瑜du 伽già 住trụ 品phẩm 云vân 。 以dĩ 淨tịnh 天thiên 眼nhãn 。 能năng 於ư 種chủng 種chủng 。 諸chư 佛Phật 國quốc 土độ 。 見kiến 百bách 如Như 來Lai 。 二nhị 知tri 佛Phật 力lực 者giả 。 於ư 佛Phật 神thần 力lực 所sở 加gia 。 諸chư 說thuyết 法Pháp 菩Bồ 薩Tát 所sở 聞văn 法Pháp 習tập 智trí 故cố 。 瑜du 伽già 云vân 。 變biến 化hóa 住trụ 持trì 菩Bồ 薩Tát 住trụ 持trì 。 皆giai 能năng 解giải 了liễu 。 上thượng 二nhị 自tự 利lợi 行hành 。 三tam 能năng 動động 者giả 。 神thần 力lực 遙diêu 化hóa 。 令linh 生sanh 信tín 故cố 。 後hậu 三Tam 身Thân 往vãng 授thọ 道đạo 。 四tứ 飛phi 過quá 者giả 。 往vãng 至chí 能năng 入nhập 故cố 。 五ngũ 能năng 照chiếu 者giả 。 正chánh 見kiến 彼bỉ 世thế 界giới 故cố 。 又hựu 是thị 身thân 光quang 照chiếu 普phổ 令linh 他tha 見kiến 故cố 。 六lục 能năng 化hóa 等đẳng 者giả 。 正chánh 教giáo 化hóa 故cố 。 上thượng 四tứ 利lợi 他tha 行hành 。 七thất 住trụ 壽thọ 者giả 。 五ngũ 種chủng 生sanh 中trung 攝nhiếp 取thủ 勝thắng 生sanh 故cố 瑜du 伽già 云vân 。 若nhược 欲dục 留lưu 命mạng 能năng 住trụ 百bách 劫kiếp 。 八bát 知tri 過quá 未vị 等đẳng 者giả 。 為vì 化hóa 眾chúng 生sanh 。 作tác 離ly 惡ác 為vi 首thủ 故cố 。 是thị 故cố 說thuyết 彼bỉ 。 過quá 未vị 善thiện 惡ác 業nghiệp 道đạo 。 用dụng 以dĩ 教giáo 化hóa 諸chư 眾chúng 生sanh 也dã 。 九cửu 善thiện 入nhập 者giả 。 為vi 欲dục 增tăng 自tự 智trí 慧tuệ 故cố 。 於ư 蘊uẩn 界giới 處xứ 。 等đẳng 種chủng 種chủng 法Pháp 門môn 。 能năng 正chánh 思tư 惟duy 。 簡giản 擇trạch 義nghĩa 理lý 。 十thập 變biến 身thân 等đẳng 者giả 。 速tốc 疾tật 變biến 身thân 以dĩ 為vi 百bách 故cố 作tác 多đa 利lợi 益ích 者giả 各các 百bách 菩Bồ 薩Tát 為vi 眷quyến 屬thuộc 故cố 。 以dĩ 百bách 身thân 起khởi 彼bỉ 利lợi 他tha 之chi 行hành 。 速tốc 益ích 萬vạn 眾chúng 故cố 名danh 作tác 多đa 利lợi 益ích 速tốc 疾tật 行hành 故cố 。 然nhiên 初Sơ 地Địa 已dĩ 上thượng 。 入nhập 佛Phật 境cảnh 界giới 。 所sở 化hóa 無vô 量lượng 非phi 局cục 限hạn 此thử 。 但đãn 為vi 寄ký 數số 別biệt 於ư 十Thập 地Địa 。 辨biện 斯tư 百bách 耳nhĩ 。 下hạ 二nhị 地địa 等đẳng 明minh 千thiên 等đẳng 數số 。 皆giai 准chuẩn 此thử 知tri 。

第đệ 四tứ 願nguyện 智trí 果quả 中trung 。 若nhược 以dĩ 願nguyện 力lực 。 者giả 內nội 證chứng 正chánh 願nguyện 久cửu 積tích 成thành 也dã 。 自tự 在tại 者giả 智trí 力lực 作tác 用dụng 也dã 。 以dĩ 願nguyện 自tự 在tại 。 諸chư 所sở 示thị 現hiện 。 過quá 前tiền 百bách 數số 。 無vô 量lượng 無vô 邊biên 。 縱túng/tung 百bách 千thiên 億ức 那na 由do 他tha 劫kiếp 。 計kế 不bất 可khả 知tri 。 問vấn 論luận 經kinh 所sở 示thị 現hiện 中trung 有hữu 十thập 一nhất 事sự 。 何hà 故cố 此thử 中trung 。 總tổng 不bất 顯hiển 耶da 。 答đáp 大đại 都đô 與dữ 前tiền 百bách 數số 所sở 示thị 十thập 一nhất 種chủng 法pháp 不bất 多đa 別biệt 。 故cố 不bất 重trọng/trùng 辨biện 。 少thiểu 有hữu 不bất 同đồng 。 如như 論luận 顯hiển 之chi 。 長trường/trưởng 行hành 散tán 說thuyết 竟cánh 。 第đệ 二nhị 偈kệ 頌tụng 中trung 有hữu 四tứ 十thập 五ngũ 頌tụng 半bán 。 分phân 為vi 三tam 。 初sơ 二nhị 十thập 二nhị 頌tụng 說thuyết 分phần/phân 。 次thứ 二nhị 十thập 一nhất 頌tụng 半bán 頌tụng 校giảo 量lượng 勝thắng 分phần/phân 。 後hậu 二nhị 頌tụng 結kết 說thuyết 。 前tiền 中trung 分phần/phân 十thập 。 初sơ 二nhị 頌tụng 依y 何hà 身thân 。 二nhị 有hữu 四tứ 頌tụng 為vi 何hà 義nghĩa 。 三tam 有hữu 二nhị 頌tụng 以dĩ 何hà 因nhân 。 四tứ 有hữu 三tam 頌tụng 有hữu 何hà 相tương/tướng 。 五ngũ 有hữu 二nhị 頌tụng 半bán 頌tụng 釋thích 名danh 分phần/phân 中trung 多đa 歡hoan 喜hỷ 。 六lục 有hữu 一nhất 頌tụng 念niệm 當đương 得đắc 。 七thất 有hữu 二nhị 頌tụng 念niệm 現hiện 得đắc 。 八bát 有hữu 一nhất 頌tụng 半bán 頌tụng 安an 住trụ 中trung 信tín 心tâm 成thành 就tựu 。 九cửu 有hữu 一nhất 頌tụng 。 修tu 行hành 成thành 就tựu 。 十thập 有hữu 三tam 頌tụng 。 迴hồi 向hướng 成thành 就tựu 。 上thượng 來lai 十thập 門môn 頌tụng 前tiền 百bách 句cú 正chánh 地địa 竟cánh 。 下hạ 頌tụng 校giảo 量lượng 勝thắng 分phần/phân 。 於ư 中trung 六lục 。 初sơ 五ngũ 頌tụng 半bán 頌tụng 十thập 大đại 願nguyện 及cập 十thập 盡tận 句cú 。 二nhị 有hữu 六lục 頌tụng 頌tụng 行hành 校giảo 量lượng 信tín 等đẳng 十thập 行hành 可khả 知tri 。 三tam 有hữu 二nhị 頌tụng 調điều 柔nhu 果quả 四tứ 有hữu 二nhị 頌tụng 發phát 趣thú 果quả 。 五ngũ 有hữu 五ngũ 頌tụng 半bán 頌tụng 攝nhiếp 報báo 果quả 。 六lục 有hữu 半bán 頌tụng 願nguyện 智trí 果quả 。 末mạt 後hậu 二nhị 頌tụng 結kết 說thuyết 分phân 齊tề 。 初Sơ 地Địa 竟cánh 。

第đệ 二Nhị 地Địa 中trung 。 七thất 門môn 同đồng 前tiền 。

初sơ 釋thích 名danh 者giả 。 依y 唯duy 識thức 第đệ 九cửu 。 具cụ 淨tịnh 尸thi 羅la 。 遠viễn 離ly 微vi 細tế 犯phạm 戒giới 垢cấu 故cố 。 十thập 住trụ 論luận 云vân 。 行hành 十Thập 善Thiện 道Đạo 。 離ly 諸chư 垢cấu 故cố 。 攝nhiếp 大Đại 乘Thừa 云vân 。 由do 極cực 遠viễn 離ly 犯phạm 戒giới 垢cấu 。 世thế 親thân 釋thích 云vân 。 性tánh 戒giới 成thành 就tựu 。 非phi 如như 初Sơ 地Địa 思tư 擇trạch 護hộ 戒giới 。 無vô 性tánh 亦diệc 同đồng 。 瑜du 伽già 深thâm 密mật 竝tịnh 同đồng 此thử 說thuyết 地địa 論luận 釋thích 名danh 如như 前tiền 本bổn 分phần/phân 。

二nhị 來lai 意ý 有hữu 三tam 。 一nhất 地địa 論luận 云vân 。 如như 是thị 已dĩ 證chứng 正chánh 位vị 。 依y 出xuất 世thế 間gian 道Đạo 。 因nhân 清thanh 淨tịnh 戒giới 。 說thuyết 第đệ 二nhị 菩Bồ 薩Tát 離ly 垢cấu 地địa 。 解giải 云vân 。 已dĩ 證chứng 正chánh 位vị 是thị 前tiền 初Sơ 地Địa 。 依y 此thử 出xuất 世thế 修tu 三tam 學học 行hành 。 戒giới 最tối 居cư 先tiên 。 故cố 此thử 來lai 也dã 。 二nhị 前tiền 地địa 創sáng/sang 證chứng 真Chân 如Như 。 猶do 有hữu 微vi 細tế 誤ngộ 犯phạm 戒giới 障chướng 。 不bất 能năng 性tánh 自tự 不bất 待đãi 思tư 擇trạch 。 護hộ 持trì 淨tịnh 戒giới 。 故cố 有hữu 此thử 地địa 成thành 斯tư 戒giới 行hạnh 。 三tam 前tiền 施thí 此thử 戒giới 。 義nghĩa 次thứ 第đệ 故cố 。

三tam 所sở 離ly 障chướng 者giả 。 依y 十Thập 地Địa 論luận 。 名danh 邪tà 行hành 於ư 眾chúng 生sanh 身thân 等đẳng 障chướng 。 梁lương 攝nhiếp 論luận 第đệ 十thập 云vân 。 依y 身thân 等đẳng 。 諸chư 眾chúng 生sanh 起khởi 邪tà 行hành 無vô 明minh 。 唯duy 識thức 第đệ 九cửu 云vân 。 二nhị 邪tà 行hành 障chướng 。 謂vị 所sở 知tri 障chướng 中trung 俱câu 生sanh 一nhất 分phần/phân 。 及cập 所sở 起khởi 誤ngộ 犯phạm 三tam 業nghiệp 。 彼bỉ 障chướng 二nhị 地địa 極cực 淨tịnh 尸thi 羅la 。 入nhập 二nhị 地địa 時thời 。 便tiện 能năng 永vĩnh 斷đoạn 。 由do 斯tư 二nhị 地địa 說thuyết 斷đoạn 二nhị 愚ngu 。 及cập 彼bỉ 麁thô 重trọng 。 一nhất 微vi 細tế 誤ngộ 犯phạm 愚ngu 。 即tức 是thị 此thử 中trung 俱câu 生sanh 一nhất 分phần/phân 。 二nhị 種chủng 種chủng 業nghiệp 趣thú 愚ngu 。 即tức 彼bỉ 所sở 起khởi 誤ngộ 犯phạm 三tam 業nghiệp 。 或hoặc 唯duy 起khởi 業nghiệp 。 不bất 了liễu 業nghiệp 愚ngu 。 解giải 云vân 此thử 二nhị 愚ngu 中trung 。 初sơ 是thị 能năng 發phát 。 後hậu 是thị 所sở 發phát 。 問vấn 所sở 知tri 障chướng 不bất 能năng 發phát 業nghiệp 。 亦diệc 非phi 潤nhuận 生sanh 。 如như 何hà 此thử 中trung 能năng 發phát 三tam 業nghiệp 。 答đáp 唯duy 識thức 第đệ 一nhất 生sanh 煩phiền 惱não 發phát 犯phạm 戒giới 業nghiệp 。 通thông 所sở 知tri 障chướng 。 此thử 約ước 誤ngộ 犯phạm 故cố 不bất 相tương 違vi 。 又hựu 此thử 二nhị 愚ngu 。 一nhất 是thị 能năng 發phát 業nghiệp 愚ngu 。 二nhị 是thị 不bất 了liễu 業nghiệp 愚ngu 。 若nhược 依y 此thử 釋thích 二nhị 愚ngu 皆giai 用dụng 無vô 明minh 為vi 性tánh 。 深thâm 密mật 經kinh 瑜du 伽già 論luận 皆giai 同đồng 可khả 知tri 。 又hựu 唯duy 此thử 地địa 中trung 總tổng 除trừ 五ngũ 法pháp 。 一nhất 所sở 知tri 障chướng 一nhất 分phần/phân 。 二nhị 彼bỉ 所sở 發phát 業nghiệp 。 三tam 彼bỉ 障chướng 麁thô 重trọng 。 四tứ 及cập 煩phiền 惱não 麁thô 重trọng 。 以dĩ 十Thập 地Địa 修tu 位vị 雖tuy 不bất 斷đoạn 煩phiền 惱não 。 障chướng 然nhiên 必tất 伏phục 彼bỉ 斷đoạn 其kỳ 麁thô 重trọng 。 五ngũ 及cập 離ly 報báo 障chướng 相tương 應ứng 心tâm 所sở 離ly 縛phược 不bất 生sanh 。 准chuẩn 前tiền 知tri 之chi 。 此thử 上thượng 約ước 始thỉ 教giáo 。 若nhược 依y 終chung 教giáo 。 如như 梁lương 攝nhiếp 論luận 等đẳng 。 其kỳ 煩phiền 惱não 種chủng 初Sơ 地Địa 永vĩnh 盡tận 唯duy 有hữu 彼bỉ 習tập 。 其kỳ 所sở 知tri 障chướng 一nhất 分phần/phân 麁thô 者giả 亦diệc 初Sơ 地Địa 盡tận 。 餘dư 分phần/phân 及cập 習tập 於ư 諸chư 地Địa 中trung 。 各các 別biệt 正Chánh 斷Đoạn 二nhị 無vô 明minh 為vi 緣duyên 。 劣liệt 無vô 流lưu 業nghiệp 。 三tam 所sở 感cảm 變biến 易dị 方phương 便tiện 生sanh 死tử 報báo 竝tịnh 是thị 所sở 離ly 。 准chuẩn 前tiền 知tri 之chi 。

四tứ 所sở 證chứng 者giả 依y 唯duy 識thức 第đệ 十thập 證chứng 真Chân 如Như 最tối 勝thắng 義nghĩa 。 謂vị 是thị 真Chân 如Như 具cụ 無vô 邊biên 德đức 。 於ư 一nhất 切thiết 法pháp 。 最tối 為vi 勝thắng 故cố 。 無vô 性tánh 攝nhiếp 論luận 第đệ 七thất 云vân 。 第đệ 二Nhị 地Địa 中trung 。 由do 最tối 勝thắng 義nghĩa 者giả 。 謂vị 此thử 空không 理lý 一nhất 切thiết 法pháp 。 中trung 最tối 為vi 殊thù 勝thắng 。 如như 說thuyết 離ly 欲dục 。 最tối 為vi 殊thù 勝thắng 。 了liễu 知tri 此thử 義nghĩa 。 得đắc 入nhập 二nhị 地địa 。

五ngũ 所sở 成thành 者giả 。 謂vị 成thành 就tựu 戒giới 度độ 。 具cụ 足túc 三tam 聚tụ 及cập 十Thập 善Thiện 行hành 。 又hựu 如như 論luận 。 具cụ 足túc 八bát 清thanh 淨tịnh 等đẳng 。

六lục 所sở 得đắc 者giả 梁lương 論luận 云vân 。 若nhược 通thông 達đạt 法Pháp 界Giới 。 最tối 勝thắng 功công 德đức 。 得đắc 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 最tối 勝thắng 無vô 上thượng 菩Bồ 提Đề 果quả 。 此thử 約ước 當đương 得đắc 。 若nhược 約ước 現hiện 得đắc 二nhị 界giới 同đồng 前tiền 。

七thất 釋thích 文văn 有hữu 三tam 。 初sơ 偈kệ 頌tụng 讚tán 請thỉnh 分phần/phân 。 二nhị 正chánh 說thuyết 本bổn 地địa 分phần/phân 。 三tam 以dĩ 偈kệ 重trọng/trùng 頌tụng 分phần/phân 。 初sơ 中trung 五ngũ 頌tụng 分phần/phân 二nhị 。 初sơ 三Tam 明Minh 大đại 眾chúng 慶khánh 聞văn 前tiền 地địa 。 一nhất 聞văn 法Pháp 心tâm 喜hỷ 。 二nhị 身thân 業nghiệp 散tán 華hoa 。 三tam 語ngữ 業nghiệp 讚tán 歎thán 。 後hậu 二nhị 解giải 脫thoát 月nguyệt 正chánh 請thỉnh 後hậu 地địa 。 一nhất 知tri 眾chúng 心tâm 。 二nhị 正chánh 為vi 請thỉnh 。

第đệ 二nhị 正chánh 說thuyết 分phần/phân 中trung 論luận 分phân 為vi 二nhị 。 初sơ 發phát 起khởi 淨tịnh 。 後hậu 自tự 體thể 淨tịnh 。 地địa 果quả 同đồng 前tiền 。 更cánh 不bất 解giải 釋thích 。 亦diệc 不bất 科khoa 出xuất 。 謂vị 正chánh 地địa 三tam 聚tụ 無vô 誤ngộ 犯phạm 垢cấu 名danh 自tự 體thể 淨tịnh 。 直trực 心tâm 趣thú 彼bỉ 名danh 發phát 起khởi 淨tịnh 。 論luận 云vân 依y 清thanh 淨tịnh 戒giới 直trực 心tâm 者giả 。 謂vị 依y 此thử 直trực 心tâm 持trì 戒giới 純thuần 熟thục 名danh 清thanh 淨tịnh 也dã 。 性tánh 戒giới 成thành 就tựu 。 至chí 自tự 然nhiên 行hành 者giả 。 依y 直trực 心tâm 戒giới 淨tịnh 成thành 就tựu 正chánh 地địa 性tánh 戒giới 。 不bất 待đãi 思tư 擇trạch 。 性tánh 自tự 持trì 戒giới 故cố 云vân 自tự 然nhiên 行hành 也dã 。 又hựu 中trung 三tam 。 初sơ 結kết 前tiền 標tiêu 後hậu 。 二nhị 正chánh 顯hiển 十thập 心tâm 。 三tam 結kết 行hành 入nhập 位vị 。 就tựu 正chánh 顯hiển 中trung 。 直trực 心tâm 是thị 總tổng 。 別biệt 中trung 十thập 心tâm 內nội 。 初sơ 六lục 律luật 儀nghi 戒giới 。 次thứ 二nhị 攝nhiếp 善thiện 戒giới 。 後hậu 二nhị 攝nhiếp 生sanh 戒giới 。 前tiền 中trung 一nhất 不bất 惱não 他tha 故cố 名danh 柔nhu 軟nhuyễn 。 自tự 有hữu 人nhân 雖tuy 直trực 心tâm 持trì 戒giới 然nhiên 心tâm 剛cang 獷quánh 共cộng 住trú 惱não 他tha 。 今kim 此thử 反phản 彼bỉ 故cố 名danh 共cộng 喜hỷ 樂lạc 等đẳng 也dã 。 二nhị 自tự 不bất 起khởi 惱não 故cố 名danh 調điều 和hòa 。 謂vị 於ư 違vi 順thuận 任nhậm 運vận 持trì 戒giới 不bất 為vi 惑hoặc 牽khiên 故cố 名danh 自Tự 在Tại 力Lực 等đẳng 。 又hựu 不bất 為vi 戒giới 取thủ 煩phiền 惱não 。 所sở 雜tạp 故cố 也dã 。 三tam 能năng 受thọ 他tha 惱não 故cố 名danh 堪kham 受thọ 。 論luận 中trung 無vô 此thử 。 四tứ 能năng 除trừ 細tế 惡ác 名danh 不bất 放phóng 逸dật 。 謂vị 善thiện 護hộ 諸chư 根căn 。 不bất 令linh 誤ngộ 犯phạm 。 誤ngộ 犯phạm 尚thượng 離ly 。 況huống 有hữu 故cố 犯phạm 。 此thử 與dữ 正chánh 地địa 何hà 別biệt 。 釋thích 此thử 作tác 意ý 不bất 誤ngộ 。 正chánh 地địa 性tánh 自tự 不bất 誤ngộ 。 五ngũ 不bất 恃thị 己kỷ 戒giới 自tự 高cao 輕khinh 彼bỉ 故cố 名danh 寂tịch 滅diệt 。 又hựu 釋thích 得đắc 戒giới 實thật 相tướng 。 心tâm 無vô 所sở 執chấp 故cố 不bất 自tự 高cao 。 名danh 為vi 寂tịch 滅diệt 。 六lục 遇ngộ 難nạn/nan 堅kiên 持trì 不bất 壞hoại 名danh 真chân 。 謂vị 無vô 有hữu 難nan 持trì 之chi 戒giới 。 而nhi 不bất 能năng 忍nhẫn 苦khổ 持trì 之chi 。 如như 世thế 真chân 金kim 燒thiêu 打đả 磨ma 等đẳng 終chung 不bất 改cải 變biến 。 又hựu 釋thích 此thử 亦diệc 屬thuộc 。 攝nhiếp 善thiện 法Pháp 戒giới 。 瑜du 伽già 住trụ 品phẩm 云vân 。 六lục 者giả 於ư 諸chư 妙diệu 善thiện 菩Bồ 提Đề 分Phần 法Pháp 。 常thường 懃cần 修tu 習tập 。 意ý 樂nhạo/nhạc/lạc 下hạ 二nhị 明minh 攝nhiếp 善thiện 戒giới 。 七thất 修tu 善thiện 無vô 厭yếm 。 不bất 雜tạp 懈giải 怠đãi 故cố 名danh 不bất 雜tạp 。 論luận 中trung 所sở 得đắc 功công 德đức 。 不bất 生sanh 厭yếm 足túc 。 者giả 總tổng 標tiêu 意ý 也dã 。 依y 淨tịnh 戒giới 者giả 。 依y 前tiền 離ly 戒giới 。 更cánh 求cầu 等đẳng 者giả 。 進tiến 修tu 攝nhiếp 善thiện 故cố 名danh 勝thắng 戒giới 。 下hạ 論luận 云vân 攝nhiếp 善thiện 法Pháp 戒giới 淨tịnh 者giả 。 於ư 離ly 戒giới 淨tịnh 為vi 上thượng 故cố 此thử 名danh 勝thắng 也dã 。 樂nhạo/nhạc/lạc 寂tịch 靜tĩnh 者giả 增tăng 長trưởng 此thử 心tâm 故cố 。 瑜du 伽già 云vân 。 七thất 者giả 即tức 於ư 復phục 修tu 為vi 隨tùy 順thuận 故cố 。 樂lạc 處xứ 遠viễn 離ly 意ý 樂nhạo/nhạc/lạc 也dã 。 八bát 修tu 善thiện 求cầu 佛Phật 。 不bất 願nguyện 人nhân 天thiên 故cố 名danh 不bất 貪tham 。 下hạ 二nhị 攝nhiếp 生sanh 戒giới 。 九cửu 悲bi 心tâm 益ích 生sanh 故cố 名danh 為vi 勝thắng 。 謂vị 願nguyện 常thường 在tại 世thế 。 攝nhiếp 化hóa 眾chúng 生sanh 。 名danh 為vi 不bất 斷đoạn 。 三tam 有hữu 之chi 願nguyện 。 此thử 是thị 大đại 悲bi 。 不bất 住trụ 涅Niết 槃Bàn 。 瑜du 伽già 云vân 。 遠viễn 離ly 下hạ 乘thừa 趣thú 證chứng 大Đại 乘Thừa 意ý 樂nhạo/nhạc/lạc 也dã 。 十thập 智trí 心tâm 無vô 染nhiễm 故cố 名danh 為vi 大đại 。 謂vị 雖tuy 隨tùy 順thuận 諸chư 有hữu 攝nhiếp 生sanh 。 而nhi 其kỳ 內nội 心tâm 。 常thường 不bất 染nhiễm 世thế 。 此thử 是thị 大đại 智trí 不bất 住trụ 世thế 間gian 。 瑜du 伽già 云vân 。 欲dục 一nhất 切thiết 有hữu 情tình 。 義nghĩa 利lợi 意ý 樂nhạo/nhạc/lạc 。 又hựu 瑜du 伽già 中trung 於ư 前tiền 地địa 未vị 起khởi 此thử 十thập 心tâm 意ý 樂nhạo/nhạc/lạc 。 此thử 經Kinh 二nhị 地địa 初sơ 亦diệc 相tương 似tự 也dã 。 言ngôn 以dĩ 是thị 十thập 心tâm 。 入nhập 第đệ 二nhị 地địa 者giả 結kết 行hành 入nhập 位vị 也dã 。 瑜du 伽già 云vân 。 即tức 由do 如như 是thị 十thập 種chủng 意ý 樂nhạo/nhạc/lạc 。 成thành 上thượng 品phẩm 故cố 。 極cực 圓viên 滿mãn 故cố 。 是thị 諸chư 菩Bồ 薩Tát 。 入nhập 證chứng 第đệ 二nhị 增tăng 上thượng 戒giới 住trụ 同đồng 於ư 此thử 也dã 。

第đệ 二nhị 自tự 體thể 淨tịnh 中trung 。 論luận 主chủ 分phân 為vi 三tam 聚tụ 。 此thử 三Tam 聚Tụ 戒Giới 義nghĩa 略lược 作tác 十thập 門môn 分phân 別biệt 。 如như 別biệt 說thuyết 。 文văn 中trung 初sơ 明minh 離ly 戒giới 淨tịnh 。 以dĩ 離ly 殺sát 等đẳng 故cố 亦diệc 名danh 正chánh 受thọ 戒giới 淨tịnh 。 亦diệc 名danh 律luật 儀nghi 戒giới 。 二nhị 從tùng 作tác 是thị 思tư 惟duy 。 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 墮đọa 惡ác 道đạo 下hạ 明minh 。 攝nhiếp 善thiện 法Pháp 戒giới 。 三tam 從tùng 此thử 十thập 不bất 善thiện 業nghiệp 道đạo 。 上thượng 者giả 地địa 獄ngục 下hạ 明minh 。 攝nhiếp 眾chúng 生sanh 戒giới 。 就tựu 初sơ 中trung 有hữu 三tam 。 初sơ 總tổng 明minh 此thử 地địa 。 性tánh 戒giới 成thành 就tựu 。 二nhị 捨xả 棄khí 下hạ 別biệt 顯hiển 遠viễn 離ly 十thập 惡ác 業nghiệp 等đẳng 。 三tam 菩Bồ 薩Tát 如như 是thị 。 下hạ 總tổng 結kết 常thường 行hành 。 初sơ 中trung 住trụ 離Ly 垢Cấu 地Địa 。 自tự 然nhiên 遠viễn 離ly 者giả 。 正chánh 明minh 性tánh 戒giới 成thành 就tựu 。 不bất 待đãi 思tư 擇trạch 。 方phương 離ly 殺sát 等đẳng 故cố 云vân 自tự 然nhiên 離ly 也dã 。 於ư 此thử 十thập 惡ác 。 乃nãi 至chí 微vi 細tế 。 亦diệc 皆giai 遠viễn 離ly 故cố 云vân 離ly 一nhất 切thiết 殺sát 生sanh 等đẳng 也dã 。 瑜du 伽già 住trụ 品phẩm 云vân 。 於ư 此thử 住trụ 中trung 性tánh 戒giới 具cụ 足túc 。 極cực 少thiểu 邪tà 惡ác 業nghiệp 道đạo 所sở 攝nhiếp 諸chư 惡ác 犯phạm 戒giới 尚thượng 不bất 現hiện 行hành 。 況huống 中trung 上thượng 品phẩm 也dã 。 又hựu 遠viễn 離ly 殺sát 等đẳng 。 汎# 論luận 有hữu 四tứ 。 一nhất 但đãn 防phòng 三tam 業nghiệp 麁thô 過quá 。 如như 凡phàm 夫phu 戒giới 行hạnh 。 二nhị 止chỉ 甚thậm 細tế 犯phạm 。 如như 三tam 賢hiền 菩Bồ 薩Tát 。 上thượng 二nhị 約ước 現hiện 行hành 。 三tam 除trừ 種chủng 子tử 。 謂vị 初Sơ 地Địa 。 四tứ 誤ngộ 犯phạm 亦diệc 離ly 。 即tức 此thử 地địa 。 上thượng 約ước 初sơ 教giáo 辨biện 。 又hựu 有hữu 四tứ 種chủng 。 一nhất 防phòng 現hiện 起khởi 。 二nhị 除trừ 種chủng 子tử 。 三tam 滅diệt 習tập 氣khí 。 四tứ 顯hiển 性tánh 淨tịnh 。 後hậu 二nhị 是thị 此thử 地địa 。 為vi 性tánh 淨tịnh 難nạn/nan 彰chương 。 寄ký 除trừ 殺sát 等đẳng 以dĩ 顯hiển 彼bỉ 淨tịnh 。 上thượng 約ước 終chung 教giáo 辨biện 。 又hựu 為vi 地địa 體thể 超siêu 絕tuyệt 相tương/tướng 實thật 難nạn/nan 分phần/phân 。 寄ký 顯hiển 地địa 別biệt 。 非phi 即tức 是thị 地địa 。 若nhược 不bất 爾nhĩ 者giả 。 豈khởi 可khả 地địa 前tiền 迴hồi 向hướng 等đẳng 位vị 行hành 相tương/tướng 極cực 深thâm 。 今kim 至chí 地địa 上thượng 方phương 離ly 殺sát 等đẳng 。 故cố 知tri 寄ký 顯hiển 地địa 相tương/tướng 差sai 別biệt 。 後hậu 禪thiền 支chi 等đẳng 。 當đương 知tri 亦diệc 爾nhĩ 。 上thượng 約ước 圓viên 教giáo 辨biện 。

二nhị 別biệt 釋thích 文văn 中trung 。 離ly 十thập 惡ác 即tức 為vi 十thập 段đoạn 。 初sơ 離ly 殺sát 中trung 別biệt 辨biện 內nội 三tam 。 初sơ 因nhân 離ly 者giả 離ly 殺sát 因nhân 故cố 。 此thử 有hữu 二nhị 種chủng 。 外ngoại 具cụ 名danh 受thọ 畜súc 因nhân 。 謂vị 刀đao 斫chước 杖trượng 打đả 餘dư 咒chú 藥dược 等đẳng 。 但đãn 是thị 能năng 殺sát 之chi 具cụ 。 皆giai 悉tất 遠viễn 離ly 。 梵Phạm 網võng 經kinh 名danh 離ly 殺sát 緣duyên 也dã 。 二nhị 內nội 起khởi 貪tham 等đẳng 名danh 起khởi 因nhân 。 實thật 具cụ 三tam 毒độc 。 何hà 故cố 論luận 中trung 但đãn 舉cử 貪tham 瞋sân 。 釋thích 癡si 心tâm 邪tà 求cầu 祠từ 祀tự 殺sát 生sanh 。 為vi 難nạn/nan 遣khiển 故cố 。 非phi 謂vị 不bất 離ly 。 是thị 故cố 對đối 治trị 離ly 中trung 別biệt 明minh 此thử 離ly 。 問vấn 貪tham 瞋sân 俱câu 足túc 起khởi 因nhân 何hà 故cố 文văn 中trung 。 離ly 瞋sân 處xứ 言ngôn 無vô 瞋sân 離ly 貪tham 處xứ 不bất 言ngôn 無vô 貪tham 。 但đãn 言ngôn 有hữu 慚tàm 愧quý 耶da 。 答đáp 殺sát 業nghiệp 道đạo 中trung 瞋sân 為vi 究cứu 竟cánh 故cố 。 雜tạp 集tập 論luận 第đệ 七thất 云vân 。 殺sát 生sanh 業nghiệp 道đạo 貪tham 瞋sân 癡si 為vi 方phương 便tiện 。 由do 瞋sân 究cứu 竟cánh 。 如như 殺sát 生sanh 。 麁thô 惡ác 語ngữ 。 瞋sân 恚khuể 業nghiệp 道đạo 亦diệc 爾nhĩ 。 殺sát 生sanh 謂vị 為vi 皮bì 肉nhục 等đẳng 是thị 貪tham 。 為vi 除trừ 怨oán 等đẳng 是thị 瞋sân 。 為vi 祠từ 祀tự 等đẳng 是thị 癡si 。 離ly 無vô 慈từ 悲bi 必tất 不bất 殺sát 害hại 他tha 有hữu 情tình 故cố 。 是thị 故cố 由do 瞋sân 乃nãi 究cứu 竟cánh 也dã 。 言ngôn 有hữu 慚tàm 愧quý 者giả 。 謂vị 貪tham 利lợi 殺sát 生sanh 沒một 命mạng 無vô 恥sỉ 。 反phản 此thử 有hữu 愧quý 故cố 無vô 貪tham 也dã 。 梵Phạm 網võng 經kinh 中trung 名danh 離ly 殺sát 因nhân 。 二nhị 言ngôn 於ư 一nhất 切thiết 下hạ 明minh 對đối 治trị 離ly 。 謂vị 內nội 起khởi 慈từ 悲bi 對đối 治trị 殺sát 事sự 。 何hà 容dung 得đắc 有hữu 殺sát 法pháp 成thành 就tựu 。 梵Phạm 網võng 經kinh 中trung 名danh 離ly 殺sát 法pháp 。 此thử 中trung 對đối 治trị 即tức 離ly 名danh 。 對đối 治trị 離ly 不bất 同đồng 因nhân 離ly 等đẳng 。 治trị 行hành 有hữu 二nhị 。 一nhất 授thọ 與dữ 世thế 出xuất 世thế 樂lạc 因nhân 。 二nhị 與dữ 彼bỉ 二nhị 樂nhạo/nhạc/lạc 果quả 。 此thử 中trung 悲bi 心tâm 是thị 論luận 安an 隱ẩn 心tâm 也dã 。 言ngôn 常thường 求cầu 樂lạc 事sự 。 者giả 通thông 結kết 因nhân 果quả 之chi 樂lạc 也dã 。 三tam 果quả 行hành 離ly 者giả 正chánh 離ly 殺sát 業nghiệp 。 攬lãm 因nhân 成thành 殺sát 故cố 名danh 為vi 果quả 。 離ly 此thử 所sở 作tác 故cố 名danh 果quả 離ly 。 有hữu 二nhị 。 細tế 約ước 心tâm 念niệm 惱não 尚thượng 不bất 曾tằng 有hữu 。 況huống 麁thô 約ước 身thân 害hại 。 是thị 即tức 亡vong 言ngôn 。 論luận 中trung 麁thô 內nội 五ngũ 緣duyên 成thành 殺sát 。 雜tạp 集tập 第đệ 七thất 云vân 。 亦diệc 有hữu 五ngũ 緣duyên 。 一nhất 事sự 者giả 謂vị 有hữu 情tình 數số 。 二nhị 意ý 樂nhạo/nhạc/lạc 者giả 謂vị 此thử 想tưởng 及cập 必tất 害hại 意ý 。 三tam 方phương 便tiện 者giả 謂vị 為vi 害hại 故cố 。 加gia 刀đao 杖trượng 等đẳng 。 四tứ 煩phiền 惱não 者giả 謂vị 貪tham 等đẳng 五ngũ 究cứu 竟cánh 者giả 謂vị 彼bỉ 眾chúng 生sanh 由do 方phương 便tiện 故cố 。 或hoặc 無vô 間gian 死tử 。 或hoặc 後hậu 時thời 死tử 。 地địa 論luận 五ngũ 中trung 略lược 無vô 煩phiền 惱não 。 雜tạp 集tập 五ngũ 中trung 略lược 無vô 有hữu 他tha 以dĩ 簡giản 自tự 害hại 。 二nhị 論luận 合hợp 釋thích 通thông 具cụ 七thất 緣duyên 。 一nhất 他tha 簡giản 自tự 故cố 。 二nhị 眾chúng 生sanh 簡giản 非phi 情tình 故cố 。 三tam 眾chúng 生sanh 想tưởng 簡giản 迷mê 心tâm 故cố 。 四tứ 殺sát 心tâm 簡giản 錯thác 誤ngộ 故cố 。 五ngũ 興hưng 方phương 便tiện 加gia 刀đao 杖trượng 故cố 。 六lục 起khởi 貪tham 等đẳng 簡giản 慈từ 救cứu 故cố 。 以dĩ 菩Bồ 薩Tát 為vi 救cứu 重trọng 罪tội 殺sát 不bất 犯phạm 故cố 。 七thất 究cứu 竟cánh 命mạng 斷đoạn 故cố 。 闕khuyết 緣duyên 辨biện 罪tội 。 思tư 准chuẩn 可khả 知tri 。 下hạ 諸chư 戒giới 中trung 皆giai 具cụ 此thử 緣duyên 。 亦diệc 准chuẩn 之chi 。 離ly 殺sát 生sanh 竟cánh 。

第đệ 二nhị 離ly 盜đạo 中trung 亦diệc 三tam 。 初sơ 因nhân 離ly 中trung 准chuẩn 殺sát 應ưng 有hữu 二nhị 因nhân 。 資tư 生sanh 不bất 足túc 是thị 外ngoại 因nhân 。 貪tham 等đẳng 為vi 內nội 因nhân 。 何hà 故cố 不bất 說thuyết 內nội 因nhân 。 釋thích 以dĩ 同đồng 前tiền 故cố 不bất 重trùng 說thuyết 也dã 。 又hựu 釋thích 內nội 懷hoài 知tri 足túc 為vi 離ly 盜đạo 因nhân 。 又hựu 初Sơ 地Địa 上thượng 得đắc 無vô 盡tận 財tài 故cố 說thuyết 資tư 生sanh 常thường 足túc 也dã 。 二nhị 對đối 治trị 離ly 者giả 於ư 自tự 資tư 財tài 當đương 能năng 捨xả 施thí 令linh 當đương 來lai 大đại 財tài 報báo 果quả 不bất 壞hoại 故cố 。 論luận 經kinh 名danh 不bất 壞hoại 他tha 財tài 。 謂vị 他tha 世thế 財tài 也dã 。 此thử 經Kinh 略lược 無vô 此thử 句cú 。 三tam 果quả 行hành 離ly 者giả 亦diệc 二nhị 。 細tế 謂vị 草thảo 葉diệp 。 麁thô 謂vị 資tư 具cụ 。 殺sát 婬dâm 二nhị 業nghiệp 於ư 他tha 眾chúng 生sanh 正chánh 報báo 處xứ 起khởi 。 細tế 約ước 心tâm 念niệm 麁thô 就tựu 身thân 事sự 。 資tư 約ước 外ngoại 財tài 物vật 有hữu 微vi 麁thô 以dĩ 分phần/phân 輕khinh 重trọng 。 論luận 經kinh 五ngũ 緣duyên 此thử 中trung 略lược 無vô 三tam 四tứ 。 餘dư 如như 論luận 顯hiển 。

第đệ 三tam 離ly 邪tà 婬dâm 中trung 亦diệc 三tam 。 初sơ 因nhân 離ly 者giả 自tự 足túc 妻thê 色sắc 故cố 。 以dĩ 初sơ 二nhị 三tam 地địa 相tương/tướng 同đồng 世thế 間gian 故cố 。 寄ký 同đồng 凡phàm 夫phu 故cố 云vân 足túc 妻thê 也dã 。 又hựu 釋thích 此thử 地địa 攝nhiếp 報báo 寄ký 作tác 輪Luân 王Vương 故cố 有hữu 妻thê 色sắc 。 又hựu 釋Thích 梵Phạm 行hành 有hữu 餘dư 故cố 云vân 自tự 足túc 也dã 。 二nhị 對đối 治trị 離ly 者giả 現hiện 在tại 梵Phạm 行hạnh 淨tịnh 故cố 。 不bất 求cầu 未vị 來lai 。 妻thê 色sắc 故cố 云vân 。 不bất 求cầu 他tha 妻thê 。 此thử 經Kinh 略lược 無vô 此thử 句cú 。 三tam 果quả 行hành 離ly 中trung 亦diệc 二nhị 。 初sơ 微vi 細tế 約ước 心tâm 故cố 云vân 不bất 生sanh 一nhất 念niệm 也dã 。 二nhị 麁thô 重trọng 約ước 身thân 。 身thân 中trung 邪tà 有hữu 三tam 種chủng 。 釋thích 有hữu 二nhị 門môn 。 一nhất 約ước 麁thô 。 二nhị 就tựu 細tế 。 麁thô 中trung 初sơ 不bất 正chánh 有hữu 五ngũ 。 一nhất 他tha 女nữ 。 二nhị 他tha 妻thê 。 三tam 己kỷ 親thân 。 四tứ 姓tánh 護hộ 。 謂vị 上thượng 族tộc 非phi 下hạ 姓tánh 所sở 配phối 等đẳng 。 五ngũ 標tiêu 護hộ 。 謂vị 己kỷ 許hứa 他tha 。 他tha 已dĩ 下hạ 信tín 。 為vi 標tiêu 誡giới 所sở 護hộ 。 此thử 竝tịnh 如như 地địa 論luận 智trí 論luận 第đệ 十thập 五ngũ 云vân 。 若nhược 女nữ 人nhân 父phụ 母mẫu 兄huynh 弟đệ 。 姊tỷ 妹muội 夫phu 主chủ 兒nhi 子tử 。 世thế 間gian 法Pháp 王Vương 法pháp 守thủ 護hộ 。 若nhược 犯phạm 者giả 名danh 邪tà 婬dâm 。 二nhị 非phi 時thời 有hữu 三tam 。 一nhất 者giả 智trí 論luận 名danh 梵Phạm 行hạnh 護hộ 有hữu 二nhị 。 一nhất 出xuất 家gia 。 二nhị 一nhất 日nhật 戒giới 。 又hựu 自tự 妻thê 受thọ 八bát 戒giới 時thời 。 二nhị 有hữu 孕dựng 子tử 時thời 婦phụ 人nhân 厭yếm 本bổn 所sở 習tập 。 又hựu 為vi 傷thương 胎thai 。 三tam 乳nhũ 兒nhi 時thời 婬dâm 其kỳ 乳nhũ 竭kiệt 故cố 。 皆giai 是thị 邪tà 婬dâm 。 三tam 非phi 處xứ 。 謂vị 非phi 道đạo 有hữu 二nhị 處xứ 。 可khả 知tri 。 二nhị 約ước 細tế 顯hiển 中trung 。 不bất 正chánh 者giả 非phi 己kỷ 妻thê 妾thiếp 。 菩Bồ 薩Tát 不bất 自tự 受thọ 畜súc 妻thê 妾thiếp 故cố 常thường 不bất 邪tà 婬dâm 。 二nhị 非phi 時thời 者giả 謂vị 修tu 戒giới 時thời 。 菩Bồ 薩Tát 無vô 時thời 不bất 修tu 戒giới 故cố 究cứu 竟cánh 不bất 婬dâm 。 三tam 非phi 處xứ 者giả 是thị 過quá 麁thô 鄙bỉ 。 永vĩnh 斷đoạn 不bất 為vi 。 若nhược 細tế 辨biện 邪tà 正chánh 二nhị 婬dâm 。 俱câu 不bất 可khả 得đắc 。 上thượng 三Tam 身Thân 業nghiệp 戒giới 竟cánh 。

第đệ 四tứ 離ly 妄vọng 語ngữ 中trung 。 初sơ 句cú 總tổng 。 後hậu 別biệt 。 別biệt 中trung 二nhị 。 初sơ 對đối 治trị 離ly 。 二nhị 果quả 行hành 離ly 。 以dĩ 對đối 治trị 離ly 即tức 是thị 因nhân 離ly 如như 初sơ 殺sát 中trung 因nhân 有hữu 二nhị 。 謂vị 內nội 外ngoại 。 後hậu 盜đạo 婬dâm 中trung 單đơn 舉cử 外ngoại 因nhân 。 謂vị 資tư 財tài 不bất 足túc 及cập 妻thê 色sắc 不bất 足túc 。 其kỳ 內nội 因nhân 貪tham 等đẳng 。 更cánh 不bất 重trọng/trùng 舉cử 。 今kim 妄vọng 語ngữ 中trung 既ký 無vô 外ngoại 因nhân 。 內nội 復phục 無vô 別biệt 故cố 。 論luận 云vân 無vô 外ngoại 事sự 復phục 無vô 異dị 因nhân 故cố 。 是thị 故cố 誑cuống 他tha 之chi 思tư 心tâm 是thị 妄vọng 語ngữ 因nhân 。 離ly 此thử 即tức 實thật 語ngữ 。 成thành 實thật 語ngữ 即tức 是thị 謂vị 離ly 故cố 不bất 別biệt 說thuyết 對đối 治trị 三tam 中trung 初sơ 常thường 實thật 語ngữ 者giả 不bất 違vi 自tự 心tâm 。 隨tùy 想tưởng 語ngữ 故cố 。 二nhị 諦đế 語ngữ 者giả 審thẩm 諦đế 思tư 量lượng 如như 事sự 而nhi 語ngữ 故cố 。 三tam 隨tùy 時thời 語ngữ 者giả 離ly 過quá 語ngữ 也dã 。 自tự 有hữu 發phát 語ngữ 心tâm 事sự 俱câu 實thật 而nhi 言ngôn 不bất 合hợp 時thời 自tự 惱não 惱não 他tha 。 菩Bồ 薩Tát 不bất 爾nhĩ 。 善thiện 知tri 時thời 語ngữ 也dã 。 二nhị 果quả 行hành 離ly 中trung 亦diệc 二nhị 。 舉cử 細tế 況huống 麁thô 可khả 知tri 論luận 中trung 覆phú 見kiến 忍nhẫn 見kiến 者giả 。 依y 大đại 婆bà 娑sa 論luận 。 覆phú 相tương/tướng 妄vọng 語ngữ 名danh 為vi 覆phú 見kiến 。 覆phú 心tâm 妄vọng 語ngữ 名danh 為vi 忍nhẫn 見kiến 。 謂vị 本bổn 見kiến 前tiền 事sự 實thật 生sanh 見kiến 想tưởng 。 誑cuống 言ngôn 不bất 見kiến 。 此thử 覆phú 己kỷ 所sở 見kiến 。 名danh 為vi 覆phú 見kiến 。 又hựu 實thật 不bất 見kiến 前tiền 事sự 妄vọng 生sanh 見kiến 想tưởng 。 誑cuống 言ngôn 不bất 見kiến 。 於ư 事sự 雖tuy 實thật 。 於ư 見kiến 有hữu 違vi 故cố 名danh 忍nhẫn 見kiến 。 此thử 忍nhẫn 己kỷ 見kiến 故cố 。

第đệ 五ngũ 離ly 兩lưỡng 舌thiệt 中trung 。 新tân 翻phiên 名danh 離ly 間gian 語ngữ 。 言ngôn 無vô 破phá 壞hoại 。 心tâm 者giả 是thị 對đối 治trị 離ly 。 以dĩ 破phá 壞hoại 兩lưỡng 頭đầu 是thị 所sở 治trị 故cố 。 於ư 鬪đấu 諍tranh 下hạ 明minh 果quả 行hành 離ly 有hữu 二nhị 。 一nhất 細tế 心tâm 中trung 憶ức 持trì 其kỳ 事sự 。 二nhị 麁thô 身thân 往vãng 異dị 處xứ 說thuyết 。 論luận 云vân 此thử 二nhị 種chủng 明minh 者giả 。 謂vị 於ư 兩lưỡng 頭đầu 各các 詐trá 現hiện 為vi 明minh 。 此thử 由do 成thành 於ư 兩lưỡng 舌thiệt 故cố 如như 野dã 干can 詐trá 親thân 師sư 子tử 及cập 虎hổ 破phá 其kỳ 兩lưỡng 處xứ 等đẳng 。 又hựu 云vân 此thử 聞văn 不bất 向hướng 彼bỉ 說thuyết 。 此thử 壞hoại 故cố 者giả 。 此thử 明minh 舉cử 經kinh 顯hiển 離ly 也dã 。 謂vị 懼cụ 彼bỉ 前tiền 人nhân 聞văn 此thử 語ngữ 。 已dĩ 於ư 此thử 人nhân 所sở 起khởi 惱não 壞hoại 事sự 。 是thị 故cố 不bất 說thuyết 。 又hựu 釋thích 恐khủng 彼bỉ 人nhân 於ư 此thử 。 人nhân 所sở 和hòa 合hợp 心tâm 壞hoại 。 是thị 故cố 不bất 說thuyết 。 彼bỉ 聞văn 亦diệc 爾nhĩ 。 餘dư 如như 論luận 說thuyết 。

第đệ 六lục 離ly 惡ác 口khẩu 。 亦diệc 名danh 離ly 麁thô 惡ác 語ngữ 。 論luận 中trung 初sơ 果quả 行hành 離ly 。 正chánh 離ly 麁thô 惡ác 之chi 語ngữ 。 論luận 經kinh 中trung 有hữu 十thập 六lục 語ngữ 。 此thử 中trung 有hữu 四tứ 語ngữ 。 一nhất 麁thô 獷quánh 者giả 是thị 損tổn 他tha 語ngữ 。 能năng 令linh 他tha 瞋sân 故cố 。 二nhị 苦khổ 者giả 是thị 苦khổ 他tha 語ngữ 也dã 。 三tam 惡ác 者giả 是thị 鄙bỉ 惡ác 語ngữ 。 四tứ 自tự 壞hoại 壞hoại 他tha 者giả 。 已dĩ 有hữu 同đồng 意ý 樂nhạo/nhạc/lạc 事sự 。 自tự 身thân 失thất 壞hoại 令linh 他tha 失thất 壞hoại 故cố 。 餘dư 語ngữ 如như 論luận 。 二nhị 對đối 治trị 離ly 。 謂vị 潤nhuận 益ích 語ngữ 等đẳng 有hữu 十thập 二nhị 語ngữ 。 此thử 經Kinh 略lược 無vô 。 如như 論luận 具cụ 顯hiển 。

第đệ 七thất 離ly 無vô 義nghĩa 語ngữ 。 亦diệc 名danh 離ly 綺ỷ 語ngữ 。 亦diệc 名danh 離ly 雜tạp 穢uế 語ngữ 。 初sơ 對đối 治trị 離ly 中trung 。 論luận 經kinh 九cửu 句cú 。 此thử 中trung 有hữu 五ngũ 。 於ư 中trung 初sơ 二nhị 教giáo 化hóa 語ngữ 。 化hóa 令linh 生sanh 信tín 故cố 。 言ngôn 常thường 自tự 護hộ 者giả 。 言ngôn 合hợp 理lý 不bất 令linh 失thất 故cố 。 言ngôn 應ưng 作tác 不bất 應ưng 作tác 者giả 。 顯hiển 不bất 失thất 之chi 相tướng 。 謂vị 若nhược 見kiến 在tại 。 不bất 善thiện 眾chúng 生sanh 。 令linh 捨xả 不bất 善thiện 。 安an 住trụ 善thiện 法Pháp 。 彼bỉ 時thời 教giáo 化hóa 成thành 利lợi 益ích 故cố 。 方phương 始thỉ 語ngữ 故cố 。 故cố 云vân 知tri 時thời 語ngữ 。 次thứ 一nhất 名danh 教giáo 授thọ 語ngữ 。 教giáo 令linh 起khởi 行hành 故cố 。 論luận 中trung 依y 展triển 轉chuyển 等đẳng 者giả 。 謂vị 互hỗ 相tương 策sách 勵lệ 修tu 勝thắng 行hành 時thời 。 說thuyết 義nghĩa 說thuyết 法Pháp 故cố 。 名danh 利lợi 益ích 語ngữ 也dã 。 次thứ 一nhất 名danh 教giáo 誡giới 語ngữ 誡giới 令linh 止chỉ 惡ác 故cố 。 論luận 中trung 展triển 轉chuyển 舉cử 等đẳng 者giả 。 互hỗ 相tương 舉cử 罪tội 令linh 懺sám 悔hối 時thời 。 及cập 有hữu 諍tranh 事sự 。 令linh 殄điễn 滅diệt 時thời 。 作tác 如như 法Pháp 語ngữ 及cập 阿a 含hàm 語ngữ 故cố 云vân 順thuận 法pháp 語ngữ 也dã 。 後hậu 一nhất 名danh 攝nhiếp 受thọ 語ngữ 。 謂vị 說thuyết 法Pháp 攝nhiếp 受thọ 眾chúng 生sanh 。 令linh 修tu 行hành 時thời 。 如như 威uy 儀nghi 住trụ 而nhi 發phát 語ngữ 故cố 名danh 籌trù 量lượng 語ngữ 也dã 。 二nhị 果quả 行hành 離ly 中trung 。 戲hí 咲# 是thị 細tế 故cố 作tác 。 是thị 麁thô 二nhị 俱câu 離ly 也dã 。 餘dư 如như 論luận 辨biện 。

第đệ 八bát 離ly 貪tham 下hạ 三Tam 明Minh 離ly 意ý 業nghiệp 惡ác 。 皆giai 但đãn 有hữu 對đối 治trị 離ly 。 無vô 餘dư 二nhị 離ly 可khả 知tri 。 論luận 中trung 不bất 貪tham 有hữu 三tam 種chủng 。 一nhất 事sự 財tài 屬thuộc 他tha 事sự 此thử 有hữu 二nhị 。 謂vị 已dĩ 攝nhiếp 者giả 財tài 事sự 現hiện 在tại 攝nhiếp 想tưởng 者giả 。 物vật 雖tuy 不bất 在tại 遙diêu 有hữu 所sở 屬thuộc 。 彼bỉ 有hữu 護hộ 想tưởng 。 此thử 二nhị 名danh 為vi 若nhược 物vật 屬thuộc 他tha 也dã 。 二nhị 體thể 謂vị 財tài 體thể 也dã 。 此thử 亦diệc 二nhị 。 謂vị 金kim 等đẳng 但đãn 是thị 所sở 用dụng 不bất 堪kham 喫khiết 著trước 。 衣y 食thực 有hữu 資tư 身thân 用dụng 。 此thử 二nhị 是thị 所sở 貪tham 之chi 境cảnh 故cố 云vân 他tha 所sở 攝nhiếp 用dụng 也dã 。 三tam 差sai 別biệt 謂vị 貪tham 有hữu 下hạ 中trung 上thượng 三tam 種chủng 故cố 。 謂vị 初sơ 起khởi 希hy 望vọng 。 二nhị 願nguyện 得đắc 屬thuộc 己kỷ 。 三tam 起khởi 奪đoạt 取thủ 意ý 。 離ly 此thử 三tam 貪tham 故cố 云vân 不bất 作tác 是thị 念niệm 。 我ngã 當đương 取thủ 之chi 。

第đệ 九cửu 離ly 瞋sân 中trung 。 論luận 經kinh 內nội 有hữu 三tam 。 初sơ 攝nhiếp 治trị 。 二nhị 離ly 障chướng 。 三tam 起khởi 行hành 。 此thử 經Kinh 略lược 無vô 後hậu 二nhị 。 就tựu 攝nhiếp 治trị 中trung 。 論luận 有hữu 六lục 心tâm 。 為vi 五ngũ 眾chúng 生sanh 。 此thử 唯duy 四tứ 心tâm 。 一nhất 於ư 怨oán 起khởi 慈từ 。 二nhị 貧bần 苦khổ 起khởi 悲bi 。 三tam 於ư 著trước 樂lạc 眾chúng 生sanh 。 起khởi 潤nhuận 益ích 心tâm 。 以dĩ 法pháp 津tân 潤nhuận 。 令linh 離ly 放phóng 逸dật 故cố 。 四tứ 發phát 菩Bồ 提Đề 心tâm 。 勞lao 倦quyện 眾chúng 生sanh 起khởi 愛ái 念niệm 心tâm 而nhi 作tác 利lợi 益ích 故cố 。 又hựu 論luận 云vân 此thử 慈từ 心tâm 等đẳng 有hữu 六lục 種chủng 障chướng 者giả 。 明minh 前tiền 六lục 心tâm 有hữu 此thử 六lục 障chướng 。 此thử 非phi 分phân 別biệt 者giả 非phi 二nhị 三tam 等đẳng 障chướng 同đồng 障chướng 一nhất 治trị 。 亦diệc 非phi 二nhị 三tam 治trị 同đồng 治trị 一nhất 障chướng 。 不bất 可khả 如như 此thử 分phân 別biệt 故cố 云vân 非phi 分phân 別biệt 也dã 。 亦diệc 非phi 一nhất 一nhất 各các 別biệt 相tướng 對đối 。 但đãn 是thị 通thông 障chướng 及cập 通thông 治trị 也dã 。 六lục 中trung 一nhất 約ước 怨oán 生sanh 長trưởng 。 是thị 瞋sân 力lực 耳nhĩ 。 二nhị 約ước 親thân 不bất 生sanh 等đẳng 。 是thị 恨hận 力lực 。 三tam 約ước 自tự 善thiện 不bất 生sanh 等đẳng 。 是thị 垢cấu 力lực 。 四tứ 約ước 不bất 善thiện 生sanh 長trưởng 。 是thị 害hại 力lực 。 五ngũ 約ước 他tha 不bất 愛ái 事sự 等đẳng 。 是thị 妄vọng 想tưởng 力lực 。 六lục 約ước 愛ái 事sự 不bất 生sanh 等đẳng 。 是thị 妬đố 力lực 矣hĩ 。 故cố 云vân 文văn 句cú 次thứ 第đệ 說thuyết 也dã 。 無vô 量lượng 惡ác 行hành 根căn 本bổn 釋thích 等đẳng 字tự 也dã 。 餘dư 如như 論luận 可khả 知tri 。

第đệ 十thập 離ly 邪tà 見kiến 。 論luận 中trung 七thất 種chủng 見kiến 作tác 二nhị 門môn 。 一nhất 約ước 行hành 。 二nhị 約ước 人nhân 。 約ước 行hành 中trung 。 初sơ 一nhất 離ly 邪tà 離ly 小Tiểu 乘Thừa 故cố 。 次thứ 三tam 解giải 邪tà 。 顛điên 倒đảo 見kiến 故cố 。 一nhất 邪tà 見kiến 。 二nhị 戒giới 取thủ 。 三tam 見kiến 取thủ 。 次thứ 二nhị 行hành 邪tà 。 藏tạng 非phi 詐trá 善thiện 故cố 。 一nhất 藏tạng 非phi 。 二nhị 詐trá 善thiện 。 後hậu 一nhất 信tín 邪tà 。 信tín 世thế 間gian 故cố 。 對đối 治trị 此thử 七thất 名danh 離ly 邪tà 見kiến 。 二nhị 約ước 人nhân 中trung 。 初sơ 四tứ 是thị 梵Phạm 行hạnh 求cầu 眾chúng 生sanh 。 一nhất 是thị 同đồng 法pháp 小Tiểu 乘Thừa 。 後hậu 三tam 邪tà 見kiến 外ngoại 道đạo 。 次thứ 二nhị 是thị 欲dục 求cầu 眾chúng 生sanh 。 後hậu 一nhất 是thị 有hữu 求cầu 眾chúng 生sanh 。 今kim 此thử 經Kinh 略lược 無vô 異dị 乘thừa 及cập 戒giới 取thủ 見kiến 。 餘dư 五ngũ 中trung 深thâm 信tín 罪tội 福phước 是thị 不bất 姦gian 欺khi 。 餘dư 如như 論luận 辨biện 可khả 知tri 。 言ngôn 菩Bồ 薩Tát 如như 是thị 。 常thường 護hộ 善thiện 道đạo 。 者giả 第đệ 三tam 總tổng 結kết 行hành 成thành 也dã 。 初sơ 離ly 戒giới 竟cánh 。

第đệ 二nhị 攝nhiếp 善thiện 法Pháp 戒giới 中trung 有hữu 四tứ 。 一nhất 智trí 。 二nhị 願nguyện 。 三tam 觀quán 。 四tứ 行hành 。 初sơ 言ngôn 作tác 是thị 思tư 惟duy 。 眾chúng 生sanh 墮đọa 惡ác 道đạo 。 者giả 由do 十thập 不bất 善thiện 者giả 。 此thử 是thị 智trí 有hữu 其kỳ 三tam 義nghĩa 。 一nhất 何hà 所sở 知tri 。 知tri 眾chúng 生sanh 苦khổ 因nhân 果quả 。 二nhị 何hà 因nhân 知tri 。 因nhân 前tiền 自tự 離ly 十thập 惡ác 。 即tức 念niệm 眾chúng 生sanh 不bất 能năng 離ly 惡ác 。 三tam 何hà 故cố 知tri 。 知tri 物vật 有hữu 惡ác 自tự 行hành 善thiện 業nghiệp 為vi 欲dục 化hóa 他tha 。 是thị 大đại 悲bi 故cố 。 論luận 中trung 乘thừa 惡ác 等đẳng 者giả 釋thích 道đạo 也dã 。 亦diệc 名danh 趣thú 苦khổ 身thân 苦khổ 處xứ 。 釋thích 惡ác 也dã 。 常thường 墮đọa 者giả 釋thích 墮đọa 也dã 。 上thượng 釋thích 苦khổ 果quả 下hạ 釋thích 苦khổ 因nhân 。 謂vị 十thập 不bất 善thiện 業nghiệp 。 攝nhiếp 到đáo 一nhất 切thiết 惡ác 果quả 數số 故cố 。 論luận 中trung 以dĩ 數số 攝nhiếp 經kinh 中trung 十thập 也dã 。 惡ác 攝nhiếp 不bất 善thiện 。 果quả 攝nhiếp 三tam 塗đồ 。 到đáo 攝nhiếp 其kỳ 業nghiệp 以dĩ 業nghiệp 能năng 到đáo 果quả 處xứ 故cố 。 受thọ 解giải 集tập 義nghĩa 。 謂vị 集tập 果quả 名danh 集tập 。 納nạp 果quả 名danh 受thọ 。 義nghĩa 相tương 似tự 故cố 。 行hành 解giải 因nhân 義nghĩa 。 謂vị 生sanh 果quả 名danh 因nhân 。 趣thú 果quả 稱xưng 行hành 。 義nghĩa 相tương 似tự 。 故cố 第đệ 二nhị 我ngã 當đương 自tự 住trụ 下hạ 明minh 願nguyện 中trung 亦diệc 三tam 義nghĩa 。 一nhất 何hà 所sở 願nguyện 。 願nguyện 自tự 住trụ 善thiện 。 亦diệc 令linh 他tha 住trụ 。 二nhị 何hà 因nhân 願nguyện 。 因nhân 前tiền 知tri 生sanh 由do 業nghiệp 墮đọa 惡ác 。 三tam 何hà 故cố 願nguyện 。 以dĩ 大đại 悲bi 心tâm 。 不bất 捨xả 離ly 故cố 。 故cố 自tự 行hành 皆giai 為vi 眾chúng 生sanh 。 文văn 中trung 二nhị 。 初sơ 總tổng 舉cử 願nguyện 事sự 。 二nhị 何hà 以dĩ 故cố 下hạ 徵trưng 責trách 釋thích 成thành 可khả 知tri 。 攝nhiếp 論luận 頌tụng (# 云vân 云vân )# 。 第đệ 三tam 又hựu 深thâm 思tư 惟duy 下hạ 明minh 觀quán 。 謂vị 通thông 觀quán 十Thập 善Thiện 有hữu 其kỳ 五ngũ 重trọng/trùng 。 義nghĩa 亦diệc 有hữu 三tam 。 一nhất 何hà 所sở 觀quán 。 通thông 觀quán 障chướng 。 所sở 治trị 十thập 惡ác 能năng 治trị 五ngũ 重trọng/trùng 。 二nhị 何hà 因nhân 觀quán 。 因nhân 前tiền 願nguyện 自tự 住trụ 善thiện 。 亦diệc 令linh 他tha 住trụ 。 若nhược 不bất 識thức 善thiện 知tri 何hà 所sở 住trụ 。 三tam 何hà 故cố 觀quán 。 觀quán 善thiện 為vi 欲dục 攝nhiếp 起khởi 行hành 故cố 。 文văn 中trung 有hữu 二nhị 。 初sơ 思tư 惟duy 十thập 不bất 善thiện 墮đọa 惡ác 道đạo 。 是thị 所sở 治trị 障chướng 也dã 。 二nhị 行hành 十Thập 善Thiện 下hạ 明minh 五ngũ 重trọng/trùng 十Thập 善Thiện 。 是thị 能năng 治trị 行hành 也dã 。 問vấn 此thử 中trung 十Thập 善Thiện 與dữ 上thượng 律luật 儀nghi 戒giới 十Thập 善Thiện 何hà 別biệt 。 答đáp 前tiền 望vọng 止chỉ 惡ác 今kim 約ước 作tác 善thiện 。 止chỉ 作tác 不bất 同đồng 故cố 分phần/phân 二nhị 位vị 。 問vấn 十Thập 善Thiện 翻phiên 十thập 惡ác 。 十thập 惡ác 既ký 唯duy 一nhất 十Thập 善Thiện 何hà 得đắc 有hữu 五ngũ 重trọng/trùng 。 答đáp 計kế 翻phiên 不bất 善thiện 亦diệc 應ưng 是thị 一nhất 。 但đãn 以dĩ 善thiện 隨tùy 無vô 智trí 故cố 名danh 世thế 間gian 隨tùy 智trí 勝thắng 劣liệt 故cố 有hữu 出xuất 世thế 間gian 之chi 四tứ 位vị 。 問vấn 善thiện 既ký 五ngũ 重trọng/trùng 。 所sở 翻phiên 十thập 惡ác 亦diệc 應ưng 有hữu 五ngũ 。 何hà 者giả 謂vị 人nhân 天thiên 十Thập 善Thiện 翻phiên 惡ác 道đạo 十thập 惡ác 。 聲Thanh 聞Văn 十Thập 善Thiện 翻phiên 人nhân 天thiên 十thập 惡ác 。 乃nãi 至chí 如Như 來Lai 。 十Thập 善Thiện 翻phiên 菩Bồ 薩Tát 十thập 惡ác 。 應ưng 如như 是thị 耶da 。 答đáp 不bất 爾nhĩ 。 翻phiên 善thiện 之chi 惡ác 違vi 理lý 損tổn 物vật 。 不bất 善thiện 相tương/tướng 麁thô 不bất 通thông 上thượng 位vị 。 故cố 唯duy 有hữu 一nhất 反phản 惡ác 之chi 善thiện 順thuận 理lý 益ích 物vật 。 福phước 隨tùy 於ư 智trí 通thông 於ư 上thượng 位vị 故cố 有hữu 五ngũ 種chủng 。 是thị 故cố 五ngũ 位vị 所sở 離ly 惡ác 齊tề 故cố 唯duy 一nhất 種chủng 。 所sở 成thành 善thiện 異dị 故cố 有hữu 五ngũ 重trọng/trùng 。 此thử 即tức 止chỉ 同đồng 而nhi 作tác 別biệt 也dã 。 是thị 故cố 此thử 地địa 。 是thị 菩Bồ 薩Tát 十Thập 善Thiện 。 尚thượng 非phi 二Nhị 乘Thừa 。 況huống 同đồng 凡phàm 位vị 。 若nhược 約ước 寄ký 言ngôn 亦diệc 攝nhiếp 凡phàm 位vị 。 問vấn 不bất 善thiện 業nghiệp 麁thô 不bất 通thông 上thượng 位vị 。 不bất 得đắc 約ước 上thượng 說thuyết 有hữu 五ngũ 重trọng/trùng 。 不bất 善thiện 望vọng 下hạ 。 未vị 知tri 亦diệc 有hữu 階giai 降giáng/hàng 以dĩ 不phủ 。 答đáp 約ước 心tâm 約ước 境cảnh 亦diệc 有hữu 五ngũ 種chủng 。 一nhất 極cực 重trọng 如như 如Như 來Lai 祕bí 密mật 藏tạng 經Kinh 云vân 。 如như 父phụ 得đắc 緣Duyên 覺Giác 道Đạo 。 子tử 斷đoạn 父phụ 命mạng 。 是thị 殺sát 生sanh 中trung 重trọng/trùng 。 餘dư 如như 上thượng 說thuyết 。 二nhị 稍sảo 重trọng/trùng 如như 殺sát 人nhân 等đẳng 。 如như 戒giới 經kinh 說thuyết 。 三tam 重trọng/trùng 如như 殺sát 畜súc 等đẳng 。 如như 此thử 中trung 說thuyết 。 四tứ 輕khinh 如như 祕bí 密mật 藏tạng 經kinh 。 後hậu 復phục 次thứ 說thuyết 五ngũ 無vô 罪tội 。 如như 菩Bồ 薩Tát 戒giới 說thuyết 為vi 救cứu 生sanh 多đa 命mạng 及cập 救cứu 無vô 間gian 業nghiệp 而nhi 斷đoạn 彼bỉ 命mạng 。 不bất 犯phạm 等đẳng 也dã 。 竝tịnh 具cụ 如như 前tiền 十thập 不bất 善thiện 章chương 說thuyết 。 五ngũ 重trọng/trùng 之chi 中trung 。 初sơ 人nhân 天thiên 可khả 知tri 。 二nhị 聲Thanh 聞Văn 內nội 。 論luận 云vân 實thật 相tướng 觀quán 者giả 總tổng 觀quán 十thập 惡ác 及cập 人nhân 天thiên 十Thập 善Thiện 。 具cụ 四Tứ 諦Đế 故cố 名danh 實thật 相tướng 也dã 。 下hạ 別biệt 顯hiển 二nhị 門môn 四Tứ 諦Đế 觀quán 。 如như 論luận 可khả 知tri 。 與dữ 此thử 四Tứ 諦Đế 觀quán 智trí 和hòa 合hợp 。 修tu 聲Thanh 聞Văn 行hạnh 。 論luận 中trung 智trí 慧tuệ 同đồng 觀quán 。 修tu 行hành 無vô 分phân 別biệt 者giả 有hữu 二nhị 義nghĩa 。 一nhất 約ước 境cảnh 。 於ư 前tiền 善thiện 惡ác 二nhị 種chủng 四Tứ 諦Đế 同đồng 觀quán 齊tề 修tu 無vô 別biệt 異dị 故cố 。 名danh 無vô 分phân 別biệt 。 二nhị 約ước 智trí 。 謂vị 此thử 聲Thanh 聞Văn 觀quán 諦đế 之chi 智trí 。 與dữ 十Thập 善Thiện 道Đạo 和hòa 合hợp 故cố 名danh 同đồng 觀quán 同đồng 行hành 無vô 分phân 別biệt 也dã 。 上thượng 來lai 總tổng 句cú 對đối 下hạ 彰chương 勝thắng 。 下hạ 別biệt 有hữu 五ngũ 句cú 。 對đối 上thượng 顯hiển 劣liệt 。 論luận 中trung 五ngũ 內nội 。 初sơ 三Tam 明Minh 劣liệt 菩Bồ 薩Tát 。 後hậu 二nhị 對đối 劣liệt 緣Duyên 覺Giác 。 五ngũ 中trung 初sơ 因nhân 集tập 有hữu 二nhị 義nghĩa 。 一nhất 性tánh 因nhân 。 二nhị 習tập 因nhân 。 今kim 此thử 論luận 中trung 且thả 舉cử 習tập 因nhân 。 謂vị 過quá 去khứ 所sở 習tập 狹hiệp 劣liệt 善thiện 根căn 。 依y 之chi 集tập 起khởi 今kim 所sở 成thành 行hành 故cố 因nhân 集tập 。 亦diệc 是thị 集tập 成thành 種chủng 性tánh 。 名danh 曰viết 因nhân 集tập 。 如như 經kinh 若nhược 心tâm 劣liệt 等đẳng 可khả 知tri 。 餘dư 四tứ 論luận 文văn 自tự 顯hiển 可khả 知tri 。 第đệ 三tam 緣Duyên 覺Giác 十Thập 善Thiện 中trung 二nhị 。 初sơ 總tổng 。 二nhị 不bất 從tùng 他tha 下hạ 別biệt 顯hiển 有hữu 三tam 。 初sơ 不bất 從tùng 他tha 聞văn 。 自tự 然nhiên 得đắc 知tri 者giả 。 地địa 論luận 名danh 自tự 覺giác 義nghĩa 。 謂vị 不bất 假giả 佛Phật 說thuyết 及cập 菩Bồ 薩Tát 故cố 。 瑜du 伽già 第đệ 三tam 十thập 四tứ 。 獨Độc 覺Giác 地địa 中trung 明minh 獨Độc 覺Giác 種chủng 姓tánh 有hữu 三tam 相tương/tướng 。 中trung 第đệ 三tam 相tương/tướng 云vân 。 本bổn 性tánh 獨Độc 覺Giác 先tiên 未vị 證chứng 得đắc 彼bỉ 菩Bồ 提Đề 時thời 。 有hữu 中trung 根căn 種chủng 性tánh 是thị 慢mạn 行hành 類loại 。 由do 是thị 因nhân 緣duyên 。 深thâm 心tâm 悕hy 願nguyện 。 無vô 師sư 無vô 敵địch 。 而nhi 證chứng 菩Bồ 提Đề 。 二nhị 不bất 能năng 具cụ 足túc 。 大đại 悲bi 方phương 便tiện 者giả 。 地địa 論luận 是thị 不bất 能năng 說thuyết 法Pháp 義nghĩa 。 謂vị 不bất 起khởi 心tâm 說thuyết 法Pháp 者giả 釋thích 不bất 具cụ 大đại 悲bi 也dã 。 不bất 堪kham 說thuyết 法Pháp 故cố 者giả 釋thích 不bất 具cụ 方phương 便tiện 也dã 。 瑜du 伽già 名danh 薄bạc 悲bi 種chủng 性tánh 。 由do 是thị 因nhân 緣duyên 。 於ư 說thuyết 正Chánh 法Pháp 利lợi 有hữu 情tình 事sự 。 心tâm 不bất 愛ái 樂nhạo 。 於ư 少thiểu 思tư 務vụ 。 寂tịch 靜tĩnh 住trụ 中trung 。 深thâm 心tâm 愛ái 樂nhạo 。 三tam 言ngôn 而nhi 能năng 深thâm 入nhập 。 乃nãi 至chí 辟Bích 支Chi 佛Phật 乘Thừa 者giả 。 地địa 論luận 名danh 觀quán 小tiểu 境cảnh 界giới 義nghĩa 。 謂vị 觀quán 微vi 細tế 因nhân 緣duyên 境cảnh 行hành 故cố 。 此thử 中trung 小tiểu 境cảnh 有hữu 二nhị 義nghĩa 。 一nhất 約ước 十thập 二nhị 緣duyên 。 但đãn 有hữu 苦khổ 集tập 二nhị 法pháp 故cố 名danh 小tiểu 。 二nhị 是thị 緣duyên 生sanh 深thâm 細tế 名danh 小tiểu 。 今kim 取thủ 後hậu 義nghĩa 。 瑜du 伽già 云vân 有hữu 薄bạc 塵trần 種chủng 性tánh 。 由do 此thử 因nhân 緣duyên 。 於ư 憒hội 閙náo 處xứ 心tâm 不bất 愛ái 樂nhạo 等đẳng 。 瑜du 伽già 中trung 五ngũ 相tương/tướng 。 一nhất 種chủng 性tánh 二nhị 道đạo 。 三tam 習tập 。 四tứ 住trụ 。 五ngũ 行hành 。 廣quảng 釋thích 如như 彼bỉ 。 地địa 論luận 云vân 。 因nhân 集tập 畏úy 苦khổ 捨xả 眾chúng 生sanh 等đẳng 者giả 。 明minh 與dữ 聲Thanh 聞Văn 辨biện 同đồng 異dị 。 謂vị 聲Thanh 聞Văn 五ngũ 相tương/tướng 中trung 。 三tam 同đồng 二nhị 異dị 。 二nhị 異dị 者giả 此thử 不bất 依y 師sư 故cố 。 依y 止chỉ 勝thắng 。 能năng 觀quán 深thâm 細tế 因nhân 緣duyên 法pháp 故cố 。 觀quán 勝thắng 。 問vấn 此thử 不bất 能năng 說thuyết 法Pháp 與dữ 捨xả 眾chúng 生sanh 何hà 別biệt 。 答đáp 聲thanh 聞văn 亦diệc 有hữu 。 能năng 說thuyết 辯biện 力lực 。 為vi 無vô 大đại 悲bi 。 捨xả 生sanh 趣thú 寂tịch 。 今kim 獨Độc 覺Giác 亦diệc 無vô 說thuyết 力lực 。 瑜du 伽già 云vân 或hoặc 濟tế 度độ 他tha 下hạ 劣liệt 愚ngu 昧muội 。 以dĩ 身thân 濟tế 度độ 不bất 以dĩ 語ngữ 言ngôn 。

何hà 以dĩ 故cố 。 唯duy 現hiện 身thân 相tướng 為vì 彼bỉ 說thuyết 法Pháp 。 不bất 發phát 言ngôn 故cố 。 示thị 現hiện 種chủng 種chủng 。 神thần 通thông 境cảnh 界giới 。 乃nãi 至chí 為vì 令linh 。 心tâm 誹phỉ 謗báng 者giả 生sanh 歸quy 向hướng 故cố 。 然nhiên 此thử 有hữu 二nhị 類loại 。 一nhất 成thành 獨Độc 覺Giác 者giả 名danh 麟lân 角giác 喻dụ 。 二nhị 成thành 獨độc 勝thắng 者giả 名danh 部bộ 行hành 喻dụ 。 餘dư 如như 瑜du 伽già 說thuyết 。 第đệ 四tứ 菩Bồ 薩Tát 十Thập 善Thiện 中trung 。 地địa 論luận 四tứ 內nội 。 初sơ 一nhất 行hành 因nhân 。 次thứ 二nhị 行hành 相tương/tướng 。 後hậu 一nhất 行hành 位vị 。 初sơ 言ngôn 行hạnh 是thị 十Thập 善Thiện 乃nãi 至chí 無vô 量lượng 無vô 邊biên 者giả 。 此thử 是thị 因nhân 集tập 。 謂vị 宿túc 習tập 善thiện 根căn 依y 之chi 起khởi 行hành 。 論luận 中trung 三tam 義nghĩa 。 釋thích 一nhất 依y 一nhất 切thiết 善thiện 。 起khởi 行hành 者giả 明minh 自tự 利lợi 行hành 因nhân 。 二nhị 依y 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 等đẳng 。 明minh 利lợi 他tha 行hành 因nhân 。 三tam 大Đại 乘Thừa 心tâm 等đẳng 出xuất 因nhân 體thể 。 謂vị 此thử 廣quảng 大đại 心tâm 無vô 量lượng 等đẳng 也dã 。 又hựu 釋thích 初sơ 釋thích 大đại 心tâm 。 二nhị 廣quảng 心tâm 。 三tam 無vô 量lượng 心tâm 可khả 知tri 。 二nhị 言ngôn 於ư 眾chúng 生sanh 下hạ 明minh 用dụng 。 謂vị 利lợi 他tha 心tâm 緣duyên 苦khổ 能năng 益ích 故cố 。 見kiến 眾chúng 生sanh 習tập 苦khổ 。 因nhân 受thọ 苦khổ 果quả 。 起khởi 慈từ 悲bi 。 是thị 菩Bồ 薩Tát 用dụng 也dã 。 三tam 言ngôn 有hữu 方phương 便tiện 力lực 者giả 。 明minh 彼bỉ 力lực 是thị 利lợi 他tha 行hành 。 即tức 四tứ 攝nhiếp 方phương 便tiện 依y 前tiền 慈từ 起khởi 故cố 。 是thị 彼bỉ 力lực 。 四tứ 言ngôn 志chí 願nguyện 下hạ 明minh 地địa 。 謂vị 行hành 所sở 依y 位vị 。 於ư 中trung 分phần/phân 三tam 。 謂vị 三tam 阿a 僧tăng 祇kỳ 各các 滿mãn 處xứ 為vi 一nhất 。 故cố 有hữu 三tam 位vị 也dã 。 文văn 義nghĩa 如như 論luận 具cụ 釋thích 。 應ưng 知tri 。 言ngôn 淨tịnh 諸chư 地địa 等đẳng 者giả 。 以dĩ 淨tịnh 諸chư 地địa 上thượng 上thượng 淨tịnh 故cố 。 及cập 淨tịnh 波Ba 羅La 蜜Mật 。 第đệ 一nhất 淨tịnh 故cố 。 令linh 彼bỉ 第đệ 三tam 廣quảng 成thành 之chi 行hành 方phương 得đắc 圓viên 滿mãn 論luận 中trung 問vấn 答đáp 解giải 釋thích 可khả 知tri 。 第đệ 五ngũ 佛Phật 十Thập 善Thiện 中trung 論luận 經kinh 有hữu 總tổng 有hữu 別biệt 。 此thử 中trung 但đãn 別biệt 無vô 總tổng 。 別biệt 中trung 四tứ 內nội 。 初sơ 三tam 正chánh 是thị 佛Phật 果Quả 。 後hậu 一nhất 是thị 此thử 地địa 中trung 行hành 。 前tiền 中trung 言ngôn 得đắc 佛Phật 者giả 。 彼bỉ 十thập 不bất 善thiện 習tập 氣khí 同đồng 滅diệt 故cố 方phương 得đắc 佛Phật 。 二nhị 言ngôn 十Thập 力Lực 下hạ 顯hiển 佛Phật 別biệt 德đức 明minh 善thiện 自tự 在tại 。 成thành 捨xả 於ư 二Nhị 乘Thừa 故cố 。 三tam 言ngôn 集tập 諸chư 佛Phật 法Pháp 者giả 。 謂vị 依y 菩Bồ 薩Tát 乘thừa 方phương 便tiện 善thiện 巧xảo 。 集tập 諸chư 佛Phật 法Pháp 。 令linh 圓viên 滿mãn 故cố 。 上thượng 來lai 觀quán 竟cánh 。 四tứ 是thị 故cố 下hạ 是thị 第đệ 四tứ 行hành 也dã 。 釋thích 有hữu 二nhị 義nghĩa 。 一nhất 近cận 望vọng 佛Phật 善thiện 以dĩ 結kết 求cầu 心tâm 故cố 名danh 無vô 厭yếm 足túc 。 論luận 依y 此thử 釋thích 。 屬thuộc 佛Phật 善thiện 中trung 收thu 。 二nhị 上thượng 既ký 通thông 觀quán 善thiện 有hữu 五ngũ 重trọng/trùng 。 今kim 乃nãi 結kết 已dĩ 應ưng 行hành 十Thập 善Thiện 。 唯duy 求cầu 佛Phật 善thiện 。 攝nhiếp 善thiện 法Pháp 戒giới 竟cánh 。

第đệ 三tam 大đại 段đoạn 。 攝nhiếp 眾chúng 生sanh 戒giới 。 亦diệc 名danh 利lợi 益ích 眾chúng 生sanh 戒giới 。 於ư 中trung 論luận 分phân 為vi 五ngũ 。 一nhất 智trí 謂vị 善thiện 知tri 眾chúng 生sanh 。 苦khổ 因nhân 果quả 故cố 。 二nhị 依y 智trí 起khởi 願nguyện 。 願nguyện 為vì 眾chúng 生sanh 。 自tự 修tu 善thiện 故cố 。 三tam 依y 願nguyện 起khởi 行hành 。 如như 誓thệ 而nhi 修tu 故cố 。 四tứ 依y 行hành 攝nhiếp 生sanh 。 悲bi 為vi 益ích 本bổn 故cố 名danh 為vi 集tập 。 五ngũ 依y 悲bi 正chánh 成thành 攝nhiếp 生sanh 之chi 行hành 。 名danh 為vi 集tập 果quả 。 初sơ 中trung 有hữu 三tam 。 初sơ 總tổng 知tri 苦khổ 因nhân 。 二nhị 從tùng 於ư 中trung 下hạ 別biệt 知tri 苦khổ 果quả 。 三tam 佛Phật 子tử 下hạ 總tổng 結kết 所sở 知tri 。 前tiền 中trung 論luận 名danh 時thời 差sai 別biệt 者giả 。 謂vị 對đối 果quả 明minh 因nhân 。 果quả 有hữu 三tam 塗đồ 不bất 同đồng 。 明minh 知tri 因nhân 時thời 亦diệc 有hữu 三tam 位vị 差sai 別biệt 。 故cố 云vân 上thượng 者giả 地địa 獄ngục 因nhân 等đẳng 。 此thử 上thượng 中trung 下hạ 有hữu 二nhị 義nghĩa 。 一nhất 約ước 境cảnh 有hữu 三tam 品phẩm 。 二nhị 約ước 心tâm 亦diệc 三tam 品phẩm 。 思tư 以dĩ 准chuẩn 之chi 。 問vấn 雜tạp 集tập 等đẳng 論luận 。 皆giai 下hạ 是thị 傍bàng 生sanh 。 中trung 是thị 餓ngạ 鬼quỷ 等đẳng 。 何hà 故cố 與dữ 此thử 不bất 同đồng 。 答đáp 依y 正Chánh 法Pháp 念niệm 經kinh 。 此thử 三tam 各các 二nhị 。 謂vị 大đại 海hải 下hạ 無vô 間gian 等đẳng 八bát 大đại 地địa 獄ngục 。 為vi 正chánh 地địa 獄ngục 。 如như 或hoặc 在tại 鐵Thiết 圍Vi 山Sơn 間gian 。 等đẳng 諸chư 處xứ 小tiểu 地địa 獄ngục 名danh 邊biên 地địa 獄ngục 。 又hựu 如như 波ba 吒tra 迦ca 餓ngạ 鬼quỷ 鐵thiết 脚cước 餓ngạ 鬼quỷ 等đẳng 名danh 正chánh 餓ngạ 鬼quỷ 謂vị 頭đầu 如như 大đại 山sơn 。 頸cảnh 如như 針châm 等đẳng 。 極cực 大đại 苦khổ 惱não 。 如như 餘dư 人nhân 間gian 坑khanh 塹tiệm 等đẳng 處xứ 。 有hữu 鬼quỷ 食thực 人nhân 涕thế 唾thóa 等đẳng 名danh 邊biên 餓ngạ 鬼quỷ 。 又hựu 畜súc 生sanh 中trung 如như 熱nhiệt 沙sa 龍long 等đẳng 受thọ 大đại 苦khổ 名danh 正chánh 畜súc 生sanh 。 人nhân 間gian 諸chư 畜súc 名danh 邊biên 畜súc 生sanh 。 此thử 三tam 中trung 地địa 獄ngục 邊biên 正chánh 望vọng 於ư 鬼quỷ 畜súc 。 一nhất 向hướng 苦khổ 故cố 更cánh 無vô 異dị 說thuyết 。 若nhược 以dĩ 邊biên 鬼quỷ 望vọng 正chánh 畜súc 。 則tắc 畜súc 重trọng/trùng 鬼quỷ 輕khinh 。 此thử 經Kinh 約ước 此thử 說thuyết 。 若nhược 以dĩ 正chánh 鬼quỷ 望vọng 邊biên 畜súc 。 則tắc 鬼quỷ 重trọng/trùng 畜súc 輕khinh 。 雜tạp 集tập 等đẳng 約ước 此thử 辨biện 。 是thị 故cố 不bất 相tương 違vi 也dã 。 下hạ 別biệt 顯hiển 中trung 。 地địa 論luận 顯hiển 二nhị 果quả 。 一nhất 報báo 果quả 。 謂vị 三tam 惡ác 道đạo 受thọ 苦khổ 報báo 故cố 。 二nhị 習tập 氣khí 果quả 。 人nhân 中trung 受thọ 殘tàn 果quả 故cố 。 雜tạp 集tập 論luận 第đệ 七thất 各các 有hữu 三tam 果quả 。 一nhất 異dị 熟thục 果quả 。 二nhị 等đẳng 流lưu 果quả 。 三tam 增tăng 上thượng 果quả 。 初sơ 殺sát 生sanh 異dị 熟thục 果quả 隨tùy 下hạ 中trung 上thượng 受thọ 三tam 惡ác 趣thú 苦khổ 。 二nhị 等đẳng 流lưu 果quả 彼bỉ 論luận 但đãn 一nhất 果quả 。 謂vị 短đoản 命mạng 。 此thử 中trung 有hữu 二nhị 者giả 。 謂vị 殺sát 命mạng 未vị 斷đoạn 時thời 。 令linh 他tha 苦khổ 故cố 。 約ước 此thử 方phương 便tiện 位vị 。 得đắc 多đa 病bệnh 報báo 。 二nhị 正chánh 命mạng 斷đoạn 故cố 。 得đắc 短đoản 命mạng 報báo 。 三tam 增tăng 上thượng 果quả 者giả 。 雜tạp 集tập 云vân 。 所sở 謂vị 外ngoại 具cụ 乏phạp 少thiểu 光quang 澤trạch 。 是thị 殺sát 生sanh 增tăng 上thượng 果quả 。 二nhị 劫kiếp 盜đạo 中trung 報báo 果quả 可khả 知tri 。 等đẳng 流lưu 中trung 共cộng 財tài 不bất 自tự 在tại 者giả 。 亦diệc 約ước 方phương 便tiện 位vị 。 以dĩ 雖tuy 有hữu 財tài 不bất 得đắc 用dụng 故cố 。 增tăng 上thượng 果quả 者giả 不bất 與dữ 取thủ 故cố 。 多đa 遭tao 霜sương 雹bạc 。 三tam 邪tà 婬dâm 中trung 。 得đắc 不bất 隨tùy 意ý 眷quyến 屬thuộc 。 亦diệc 是thị 約ước 方phương 便tiện 得đắc 果quả 。 三tam 增tăng 上thượng 果quả 者giả 。 欲dục 邪tà 行hành 故cố 多đa 諸chư 塵trần 坌bộn 。 四tứ 妄vọng 語ngữ 中trung 等đẳng 流lưu 內nội 。 被bị 謗báng 約ước 違vi 境cảnh 得đắc 。 為vi 誑cuống 約ước 違vi 心tâm 得đắc 。 又hựu 為vi 誑cuống 亦diệc 是thị 方phương 便tiện 。 以dĩ 有hữu 誑cuống 心tâm 故cố 。 增tăng 上thượng 果quả 者giả 妄vọng 語ngữ 故cố 。 多đa 諸chư 臭xú 穢uế 。 五ngũ 兩lưỡng 舌thiệt 等đẳng 流lưu 中trung 弊tệ 惡ác 眷quyến 屬thuộc 。 是thị 方phương 便tiện 中trung 令linh 他tha 眷quyến 屬thuộc 不bất 相tương 喜hỷ 見kiến 。 故cố 得đắc 此thử 報báo 。 增tăng 上thượng 果quả 者giả 。 離ly 間gian 語ngữ 故cố 高cao 下hạ 險hiểm 阻trở 。 六lục 惡ác 口khẩu 等đẳng 流lưu 中trung 。 言ngôn 恆hằng 有hữu 諍tranh 訟tụng 約ước 方phương 便tiện 得đắc 。 又hựu 常thường 聞văn 惡ác 音âm 。 約ước 語ngữ 體thể 麁thô 惡ác 得đắc 。 等đẳng 流lưu 果quả 言ngôn 恆hằng 有hữu 諍tranh 訟tụng 。 約ước 違vi 總tổng 他tha 人nhân 得đắc 果quả 。 增tăng 上thượng 果quả 者giả 。 麁thô 惡ác 語ngữ 故cố 。 其kỳ 地địa 鹹hàm 鹵lỗ 磽khao 确xác 穢uế 惡ác 。 七thất 無vô 義nghĩa 語ngữ 等đẳng 流lưu 中trung 。 言ngôn 不bất 明minh 了liễu 者giả 。 言ngôn 不bất 威uy 肅túc 故cố 。 是thị 正chánh 等đẳng 流lưu 果quả 。 人nhân 不bất 信tín 言ngôn 者giả 是thị 約ước 方phương 便tiện 得đắc 果quả 也dã 。 增tăng 上thượng 果quả 者giả 。 綺ỷ 語ngữ 故cố 。

時thời 候hậu 乖quai 變biến 。 八bát 貪tham 欲dục 等đẳng 流lưu 中trung 。 多đa 欲dục 約ước 方phương 便tiện 。 無vô 厭yếm 就tựu 正chánh 位vị 。 集tập 論luận 名danh 貪tham 轉chuyển 猛mãnh 盛thịnh 。 增tăng 上thượng 果quả 者giả 。 貪tham 欲dục 故cố 。 菓quả 實thật 尠tiển 少thiểu 。 九cửu 瞋sân 恚khuể 等đẳng 流lưu 中trung 求cầu 長trường 短đoản 。 約ước 方phương 便tiện 得đắc 果quả 。 正chánh 果quả 可khả 知tri 。 集tập 論luận 名danh 瞋sân 轉chuyển 猛mãnh 盛thịnh 。 增tăng 上thượng 果quả 者giả 。 瞋sân 故cố 。 菓quả 味vị 辛tân 苦khổ 。 十thập 邪tà 見kiến 等đẳng 流lưu 中trung 心tâm 諂siểm 曲khúc 是thị 方phương 便tiện 果quả 。 集tập 論luận 名danh 癡si 增tăng 上thượng 故cố 。 增tăng 上thượng 果quả 者giả 。 邪tà 見kiến 故cố 。 菓quả 味vị 辛tân 苦khổ 。 或hoặc 全toàn 無vô 菓quả 。 三tam 言ngôn 諸chư 佛Phật 子tử 下hạ 總tổng 結kết 無vô 量lượng 大đại 苦khổ 聚tụ 也dã 。 智trí 竟cánh 。 第đệ 二nhị 願nguyện 中trung 。 作tác 是thị 念niệm 等đẳng 願nguyện 離ly 不bất 善thiện 也dã 。 行hành 十Thập 善Thiện 道Đạo 。 者giả 願nguyện 住trụ 善thiện 也dã 。 亦diệc 令linh 等đẳng 正chánh 為vi 攝nhiếp 生sanh 故cố 也dã 。 第đệ 三tam 修tu 行hành 中trung 。 如như 是thị 念niệm 已dĩ 。 下hạ 明minh 依y 前tiền 願nguyện 修tu 起khởi 自tự 行hành 。 亦diệc 令linh 他tha 下hạ 明minh 依y 自tự 行hành 成thành 攝nhiếp 生sanh 行hành 。 論luận 中trung 遠viễn 離ly 障chướng 是thị 釋thích 離ly 十thập 不bất 善thiện 也dã 。 修tu 行hành 對đối 治trị 者giả 釋thích 。 安an 住trụ 十Thập 善Thiện 道Đạo 。 第đệ 四tứ 集tập 中trung 言ngôn 是thị 菩Bồ 薩Tát 爾nhĩ 時thời 。 等đẳng 明minh 十thập 種chủng 心tâm 。 初sơ 為vi 救cứu 惡ác 業nghiệp 。 二nhị 為vì 苦khổ 眾chúng 生sanh 。 三tam 為vi 怨oán 。 四tứ 為vi 貪tham 。 五ngũ 為vi 樂nhạo/nhạc/lạc 。 六lục 為vi 外ngoại 道đạo 。 七thất 為vi 入nhập 法pháp 眾chúng 生sanh 。 八bát 與dữ 己kỷ 齊tề 者giả 推thôi 之chi 為vi 師sư 。 九cửu 德đức 過quá 己kỷ 者giả 尊tôn 若nhược 大đại 師sư 。 十thập 初sơ 發phát 菩Bồ 提Đề 劣liệt 於ư 己kỷ 者giả 攝nhiếp 同đồng 己kỷ 身thân 。 論luận 中trung 乘thừa 大Đại 乘Thừa 進tiến 趣thú 者giả 。 釋thích 師sư 心tâm 集tập 。 具cụ 足túc 功công 德đức 者giả 。 釋thích 尊tôn 心tâm 。 餘dư 義nghĩa 竝tịnh 如như 論luận 釋thích 可khả 知tri 。 第đệ 五ngũ 集tập 果quả 中trung 有hữu 二nhị 。 初sơ 別biệt 明minh 攝nhiếp 生sanh 。 後hậu 諸chư 佛Phật 子tử 下hạ 總tổng 結kết 。 前tiền 中trung 救cứu 攝nhiếp 亦diệc 有hữu 。 十thập 類loại 眾chúng 生sanh 。 文văn 皆giai 有hữu 二nhị 。 初sơ 舉cử 所sở 化hóa 。 後hậu 明minh 化hóa 益ích 。 前tiền 集tập 中trung 為vi 分phần/phân 釋thích 十thập 心tâm 寄ký 前tiền 十thập 種chủng 眾chúng 生sanh 。 以dĩ 釋thích 差sai 別biệt 。 今kim 此thử 十thập 類loại 一nhất 一nhất 生sanh 所sở 皆giai 有hữu 如như 前tiền 十thập 心tâm 救cứu 拔bạt 。 初sơ 一nhất 解giải 邪tà 眾chúng 生sanh 。 餘dư 九cửu 邪tà 行hành 眾chúng 生sanh 。 又hựu 十thập 中trung 論luận 分phân 為vi 四tứ 。 初sơ 一nhất 化hóa 顛điên 倒đảo 眾chúng 生sanh 。 謂vị 違vi 理lý 乖quai 境cảnh 也dã 。 次thứ 有hữu 五ngũ 化hóa 欲dục 求cầu 眾chúng 生sanh 。 謂vị 求cầu 外ngoại 五ngũ 欲dục 也dã 。 次thứ 二nhị 化hóa 有hữu 求cầu 眾chúng 生sanh 。 求cầu 三tam 有hữu 中trung 果quả 也dã 。 後hậu 二nhị 化hóa 梵Phạm 行hạnh 求cầu 眾chúng 生sanh 。 妄vọng 求cầu 出xuất 道đạo 也dã 。 初sơ 中trung 先tiên 舉cử 所sở 化hóa 。 後hậu 我ngã 應ưng 下hạ 明minh 化hóa 益ích 。 初sơ 中trung 先tiên 總tổng 二nhị 邪tà 心tâm 下hạ 別biệt 。 別biệt 中trung 邪tà 心tâm 是thị 論luận 中trung 惡ác 心tâm 也dã 。 論luận 中trung 有hữu 惡ác 意ý 。 言ngôn 惡ác 心tâm 者giả 此thử 是thị 我ngã 淨tịnh 二nhị 倒đảo 。 望vọng 於ư 常thường 樂nhạo/nhạc/lạc 。 根căn 本bổn 集tập 起khởi 故cố 說thuyết 為vi 心tâm 。 我ngã 是thị 常thường 本bổn 。 淨tịnh 為vi 樂nhạo/nhạc/lạc 原nguyên 。 此thử 二nhị 性tánh 成thành 非phi 作tác 意ý 生sanh 故cố 名danh 惡ác 心tâm 。 非phi 專chuyên 念niệm 行hành 。 又hựu 惡ác 意ý 者giả 常thường 樂nhạo/nhạc/lạc 二nhị 倒đảo 伺tứ 緣duyên 現hiện 起khởi 名danh 為vi 惡ác 意ý 專chuyên 念niệm 行hành 也dã 。 此thử 經Kinh 中trung 舉cử 本bổn 收thu 末mạt 故cố 略lược 無vô 惡ác 意ý 。 言ngôn 行hạnh 邪tà 險hiểm 道đạo 者giả 明minh 此thử 四tứ 倒đảo 是thị 惡ác 道đạo 因nhân 也dã 。 下hạ 明minh 能năng 化hóa 。 先tiên 悲bi 後hậu 攝nhiếp 。 攝nhiếp 中trung 令linh 住trụ 正chánh 見kiến 。 者giả 治trị 前tiền 墮đọa 邪tà 見kiến 也dã 。 如như 實thật 法Pháp 中trung 。 者giả 治trị 前tiền 險hiểm 道đạo 。 餘dư 如như 論luận 釋thích 。 第đệ 二nhị 是thị 諸chư 眾chúng 生sanh 。 下hạ 明minh 化hóa 欲dục 求cầu 眾chúng 生sanh 。 此thử 有hữu 二nhị 種chủng 。 一nhất 於ư 現hiện 五ngũ 欲dục 受thọ 用dụng 生sanh 過quá 名danh 受thọ 用dụng 時thời 。 此thử 約ước 受thọ 果quả 時thời 。 二nhị 於ư 未vị 得đắc 五ngũ 欲dục 追truy 求cầu 起khởi 過quá 名danh 追truy 求cầu 時thời 。 此thử 約ước 造tạo 因nhân 時thời 。 就tựu 前tiền 中trung 有hữu 三tam 。 初sơ 受thọ 不bất 共cộng 財tài 者giả 。 謂vị 已dĩ 得đắc 之chi 物vật 不bất 與dữ 他tha 共cộng 。 於ư 費phí 用dụng 時thời 起khởi 瞋sân 過quá 也dã 。 二nhị 受thọ 無vô 厭yếm 足túc 財tài 者giả 求cầu 時thời 無vô 厭yếm 生sanh 貪tham 過quá 也dã 。 三tam 受thọ 貯trữ 積tích 財tài 者giả 貯trữ 而nhi 不bất 用dụng 。 順thuận 生sanh 三tam 毒độc 增tăng 癡si 過quá 也dã 。 就tựu 初sơ 化hóa 不bất 共cộng 財tài 眾chúng 生sanh 中trung 二nhị 。 先tiên 所sở 後hậu 能năng 。 亦diệc 是thị 先tiên 過quá 後hậu 治trị 。 前tiền 中trung 初sơ 鬪đấu 諍tranh 於ư 言ngôn 中trung 。 後hậu 對đối 怨oán 於ư 心tâm 中trung 故cố 。 名danh 分phân 別biệt 彼bỉ 我ngã 也dã 。 論luận 中trung 思tư 念niệm 作tác 報báo 解giải 瞋sân 恨hận 也dã 。 行hành 熾sí 解giải 熾sí 然nhiên 也dã 。 增tăng 長trưởng 解giải 不bất 息tức 也dã 。 能năng 治trị 中trung 為vi 治trị 瞋sân 故cố 令linh 住trụ 大đại 慈từ 第đệ 三tam 是thị 諸chư 眾chúng 生sanh 。 常thường 貪tham 下hạ 化hóa 受thọ 無vô 厭yếm 足túc 財tài 眾chúng 生sanh 。 先tiên 所sở 化hóa 後hậu 能năng 化hóa 。 前tiền 中trung 初sơ 常thường 貪tham 等đẳng 者giả 內nội 心tâm 難nạn/nan 滿mãn 也dã 。 二nhị 恆hằng 以dĩ 等đẳng 者giả 身thân 口khẩu 侵xâm 奪đoạt 也dã 。 論luận 中trung 斗đẩu 秤xứng 是thị 身thân 。 妄vọng 語ngữ 是thị 口khẩu 。 言ngôn 等đẳng 者giả 等đẳng 取thủ 餘dư 計kế 也dã 。 此thử 等đẳng 竝tịnh 能năng 巧xảo 侵xâm 他tha 財tài 不bất 令linh 彼bỉ 覺giác 。 名danh 方phương 便tiện 奪đoạt 。 下hạ 能năng 化hóa 中trung 令linh 住trụ 。 淨tịnh 身thân 口khẩu 治trị 前tiền 邪tà 命mạng 。 淨tịnh 意ý 治trị 前tiền 貪tham 心tâm 。 第đệ 四tứ 是thị 諸chư 眾chúng 生sanh 。 隨tùy 逐trục 下hạ 化hóa 受thọ 貯trữ 積tích 財tài 眾chúng 生sanh 。 先tiên 所sở 化hóa 中trung 有hữu 二nhị 。 初sơ 因nhân 貯trữ 生sanh 三tam 毒độc 。 二nhị 常thường 為vi 下hạ 結kết 過quá 屬thuộc 癡si 。 論luận 中trung 因nhân 體thể 過quá 者giả 釋thích 彼bỉ 經kinh 中trung 因nhân 字tự 也dã 。 謂vị 由do 貯trữ 積tích 與dữ 貪tham 等đẳng 為vi 因nhân 故cố 。 下hạ 別biệt 釋thích 。 彼bỉ 染nhiễm 著trước 故cố 者giả 解giải 貪tham 也dã 。 散tán 用dụng 起khởi 瞋sân 者giả 釋thích 瞋sân 也dã 。 寶bảo 翫ngoạn 等đẳng 釋thích 癡si 也dã 。 數số 為vi 下hạ 釋thích 結kết 成thành 癡si 過quá 。 謂vị 不bất 見kiến 火hỏa 燒thiêu 不bất 求cầu 對đối 治trị 。 下hạ 明minh 能năng 治trị 中trung 。 清thanh 涼lương 處xứ 是thị 涅Niết 槃Bàn 。 治trị 前tiền 火hỏa 故cố 。 上thượng 來lai 三tam 門môn 是thị 化hóa 起khởi 。 煩phiền 惱não 眾chúng 生sanh 。 下hạ 二nhị 門môn 化hóa 造tạo 業nghiệp 眾chúng 生sanh 。 謂vị 追truy 求cầu 生sanh 過quá 。 於ư 中trung 二nhị 。 初sơ 追truy 求cầu 現hiện 報báo 。 造tạo 諸chư 惡ác 業nghiệp 。 後hậu 追truy 求cầu 後hậu 報báo 造tạo 有hữu 流lưu 善thiện 業nghiệp 。 第đệ 五ngũ 是thị 諸chư 眾chúng 生sanh 。 常thường 為vị 無vô 明minh 。 下hạ 化hóa 追truy 求cầu 現hiện 報báo 習tập 諸chư 惡ác 行hành 眾chúng 生sanh 。 先tiên 所sở 化hóa 中trung 四tứ 句cú 。 初sơ 無vô 明minh 覆phú 心tâm 過quá 。 謂vị 以dĩ 無vô 明minh 不bất 見kiến 現hiện 在tại 。 實thật 是thị 苦khổ 報báo 故cố 。 妄vọng 生sanh 樂lạc 想tưởng 。 求cầu 此thử 妄vọng 樂nhạo/nhạc/lạc 而nhi 作tác 大đại 罪tội 。 復phục 不bất 知tri 此thử 罪tội 未vị 來lai 當đương 有hữu 。 大đại 苦khổ 果quả 報báo 。 二nhị 入nhập 大đại 黑hắc 下hạ 明minh 增tăng 惡ác 遠viễn 善thiện 過quá 。 謂vị 由do 此thử 迷mê 異dị 熟thục 愚ngu 故cố 。 造tạo 惡ác 趣thú 業nghiệp 。 論luận 中trung 是thị 愚ngu 癡si 因nhân 等đẳng 者giả 。 下hạ 釋thích 此thử 第đệ 二nhị 過quá 文văn 也dã 。 謂vị 依y 癡si 起khởi 貪tham 瞋sân 等đẳng 。 使sử 滿mãn 足túc 名danh 癡si 。 為vi 使sử 之chi 因nhân 。 言ngôn 善thiện 行hành 障chướng 是thị 遠viễn 善thiện 。 即tức 離ly 無vô 流lưu 智trí 處xứ 故cố 。 順thuận 不bất 善thiện 行hành 。 是thị 造tạo 惡ác 業nghiệp 。 三tam 入nhập 於ư 生sanh 死tử 。 下hạ 明minh 受thọ 苦khổ 報báo 過quá 。 論luận 中trung 受thọ 至chí 大đại 對đối 過quá 下hạ 釋thích 此thử 第đệ 三tam 過quá 。 謂vị 此thử 業nghiệp 因nhân 納nạp 果quả 名danh 受thọ 。 到đáo 果quả 名danh 至chí 。 所sở 受thọ 苦khổ 果quả 多đa 有hữu 對đối 礙ngại 故cố 名danh 對đối 也dã 。 對đối 極cực 名danh 大đại 。 又hựu 大đại 對đối 有hữu 二nhị 。 一nhất 受thọ 彼bỉ 苦khổ 身thân 。 二nhị 至chí 彼bỉ 苦khổ 處xứ 。 四tứ 隨tùy 逐trục 下hạ 增tăng 邪tà 見kiến 過quá 。 論luận 中trung 多đa 作tác 罪tội 因nhân 。 下hạ 釋thích 此thử 第đệ 四tứ 過quá 。 謂vị 由do 多đa 作tác 罪tội 因nhân 緣duyên 故cố 。 臨lâm 欲dục 終chung 時thời 。 見kiến 地địa 獄ngục 相tương/tướng 。 心tâm 雖tuy 生sanh 悔hối 。 不bất 能năng 集tập 彼bỉ 正chánh 見kiến 對đối 治trị 故cố 名danh 隨tùy 邪tà 見kiến 也dã 。 下hạ 能năng 化hóa 益ích 中trung 三tam 。 初sơ 化hóa 彼bỉ 眾chúng 生sanh 。 令linh 得đắc 慧tuệ 眼nhãn 。 翻phiên 前tiền 初sơ 句cú 。 二nhị 以dĩ 慧tuệ 眼nhãn 見kiến 實thật 法pháp 相tướng 。 治trị 第đệ 二nhị 句cú 。 三tam 見kiến 實thật 使sử 得đắc 無vô 礙ngại 佛Phật 智trí 。 治trị 後hậu 二nhị 句cú 。 謂vị 證chứng 從tùng 心tâm 起khởi 名danh 不bất 隨tùy 他tha 等đẳng 也dã 。 餘dư 如như 論luận 釋thích 第đệ 六lục 是thị 諸chư 眾chúng 生sanh 。 墮đọa 生sanh 死tử 道đạo 下hạ 化hóa 追truy 求cầu 後hậu 報báo 習tập 諸chư 善thiện 行hành 眾chúng 生sanh 。 謂vị 由do 迷mê 出xuất 世thế 勝thắng 義nghĩa 。 無vô 明minh 造tạo 福phước 不bất 動động 業nghiệp 。 求cầu 於ư 未vị 來lai 人nhân 天thiên 之chi 報báo 也dã 。 先tiên 明minh 所sở 化hóa 。 後hậu 能năng 化hóa 。 前tiền 中trung 句cú 別biệt 有hữu 十thập 。 論luận 分phân 為vi 三tam 。 一nhất 險hiểm 道đạo 自tự 體thể 名danh 為vi 體thể 也dã 。 二nhị 在tại 之chi 難nan 出xuất 名danh 為vi 障chướng 礙ngại 三tam 住trụ 之chi 失thất 於ư 出xuất 世thế 善thiện 法Pháp 。 故cố 名danh 為vi 失thất 。 初sơ 中trung 善thiện 根căn 既ký 少thiểu 令linh 人nhân 天thiên 報báo 危nguy 易dị 可khả 顛điên 墜trụy 名danh 為vi 險hiểm 道đạo 。 二nhị 障chướng 礙ngại 中trung 有hữu 八bát 。 初sơ 二nhị 迷mê 苦khổ 。 次thứ 二nhị 迷mê 集tập 。 次thứ 二nhị 迷mê 道đạo 。 後hậu 二nhị 迷mê 滅diệt 。 初sơ 中trung 。 一nhất 有hữu 苦khổ 。 二nhị 迷mê 苦khổ 。 前tiền 中trung 將tương 墜trụy 等đẳng 者giả 。 謂vị 厭yếm 離ly 三tam 塗đồ 造tạo 善thiện 求cầu 樂nhạo/nhạc/lạc 。 論luận 名danh 求cầu 出xuất 也dã 。 然nhiên 順thuận 世thế 墜trụy 惡ác 是thị 過quá 也dã 。 如như 世thế 險hiểm 道đạo 險hiểm 危nguy 將tương 墜trụy 。 二nhị 入nhập 邪tà 見kiến 網võng 者giả 。 如như 世thế 險hiểm 道đạo 草thảo 葛cát 交giao 橫hoành 無vô 由do 進tiến 涉thiệp 。 生sanh 死tử 險hiểm 道đạo 惡ác 見kiến 難nan 出xuất 。 謂vị 人nhân 天thiên 實thật 苦khổ 。 妄vọng 生sanh 樂lạc 想tưởng 。 三tam 為vi 種chủng 種chủng 下hạ 二nhị 句cú 中trung 。 初sơ 迷mê 集tập 。 後hậu 造tạo 集tập 。 前tiền 中trung 如như 世thế 險hiểm 道đạo 有hữu 荒hoang 榛# 闇ám [目*壹]ê 視thị 眄miện 莫mạc 由do 。 生sanh 死tử 險hiểm 道đạo 癡si 闇ám 所sở 覆phú 不bất 識thức 苦khổ 因nhân 。 四tứ 隨tùy 遂toại 下hạ 明minh 其kỳ 造tạo 集tập 。 如như 世thế 險hiểm 道đạo 多đa 諸chư 危nguy 徑kính 欲dục 進tiến 返phản 迴hồi 。 生sanh 死tử 險hiểm 道đạo 邪tà 法pháp 滿mãn 世thế 入nhập 邪tà 失thất 正chánh 。 五ngũ 常thường 為vi 下hạ 二nhị 句cú 迷mê 道đạo 。 初sơ 無vô 道đạo 體thể 。 後hậu 無vô 道đạo 緣duyên 。 初sơ 中trung 如như 人nhân 在tại 險hiểm 失thất 目mục 難nan 出xuất 。 凡phàm 無vô 慧tuệ 眼nhãn 。 無vô 由do 得đắc 出xuất 。 謂vị 著trước 人nhân 天thiên 果quả 。 癡si 愛ái 覆phú 心tâm 。 六lục 遠viễn 離ly 導đạo 師sư 者giả 明minh 無vô 道đạo 緣duyên 。 如như 人nhân 在tại 險hiểm 自tự 既ký 無vô 目mục 復phục 無vô 將tương 導đạo 進tiến 趣thú 無vô 由do 。 論luận 中trung 生sanh 惡ác 道đạo 是thị 三tam 惡ác 道đạo 也dã 。 放phóng 逸dật 等đẳng 是thị 北bắc 洲châu 長trường 壽thọ 世thế 智trí 三tam 難nạn/nan 。 亦diệc 通thông 餘dư 人nhân 天thiên 處xứ 也dã 。 雖tuy 值trị 佛Phật 世thế 。 不bất 見kiến 不bất 聞văn 。 是thị 生sanh 盲manh 生sanh 聾lung 也dã 。 七thất 非phi 出xuất 要yếu 下hạ 二nhị 句cú 明minh 迷mê 滅diệt 。 初sơ 句cú 迷mê 正chánh 後hậu 句cú 有hữu 障chướng 。 初sơ 中trung 如như 人nhân 在tại 險hiểm 迷mê 東đông 謂vị 西tây 向hướng 南nam 入nhập 北bắc 。 謂vị 欲dục 求cầu 涅Niết 槃Bàn 。 謬mậu 求cầu 梵Phạm 天Thiên 正chánh 報báo 梵Phạm 世Thế 依y 報báo 。 此thử 竝tịnh 初sơ 禪thiền 等đẳng 取thủ 於ư 上thượng 。 以dĩ 為vi 涅Niết 槃Bàn 。 八bát 隨tùy 順thuận 魔ma 心tâm 者giả 明minh 障chướng 於ư 滅diệt 。 如như 人nhân 在tại 險hiểm 怨oán 賊tặc 所sở 侵xâm 難nan 得đắc 出xuất 離ly 。 凡phàm 夫phu 亦diệc 爾nhĩ 。 惡ác 魔ma 所sở 侵xâm 。 五ngũ 欲dục 是thị 魔ma 境cảnh 。 煩phiền 惱não 是thị 魔ma 心tâm 。 貪tham 著trước 名danh 隨tùy 順thuận 。 已dĩ 有hữu 功công 德đức 卻khước 令linh 盡tận 。 未vị 起khởi 功công 德đức 不bất 令linh 集tập 。 下hạ 明minh 於ư 失thất 。 論luận 經kinh 有hữu 三tam 。 初sơ 一nhất 失thất 人nhân 。 後hậu 二nhị 失thất 法pháp 。 失thất 法pháp 中trung 。 一nhất 失thất 離ly 惡ác 法pháp 。 二nhị 失thất 於ư 善thiện 法Pháp 。 今kim 此thử 經Kinh 中trung 略lược 無vô 初sơ 二nhị 。 謂vị 出xuất 世thế 善thiện 法Pháp 。 起khởi 順thuận 佛Phật 心tâm 名danh 為vi 佛Phật 意ý 。 違vi 背bội 名danh 離ly 。 下hạ 明minh 能năng 化hóa 中trung 二nhị 。 初sơ 令linh 度độ 等đẳng 治trị 前tiền 險hiểm 道đạo 之chi 自tự 體thể 。 二nhị 令linh 住trụ 等đẳng 治trị 前tiền 障chướng 礙ngại 。 反phản 失thất 可khả 知tri 。 上thượng 來lai 二nhị 門môn 明minh 造tạo 業nghiệp 差sai 別biệt 竟cánh 。 第đệ 七thất 是thị 諸chư 眾chúng 生sanh 。 為vi 煩phiền 惱não 下hạ 明minh 有hữu 求cầu 眾chúng 生sanh 。 辨biện 其kỳ 受thọ 報báo 差sai 別biệt 。 亦diệc 有hữu 二nhị 門môn 。 一nhất 道đạo 差sai 別biệt 者giả 五ngũ 趣thú 流lưu 轉chuyển 過quá 。 二nhị 界giới 差sai 別biệt 者giả 三tam 界giới 繫hệ 閉bế 過quá 。 初sơ 中trung 二nhị 。 先tiên 明minh 所sở 化hóa 。 後hậu 顯hiển 能năng 化hóa 。 前tiền 中trung 初sơ 句cú 總tổng 。 欲dục 有hữu 下hạ 別biệt 。 總tổng 中trung 論luận 名danh 沒một 在tại 大đại 河hà 過quá 者giả 。 五ngũ 趣thú 漂phiêu 溺nịch 煩phiền 惱não 瀑bộc 流lưu 猶do 如như 大đại 河hà 。 求cầu 有hữu 沒một 中trung 故cố 。 是thị 過quá 也dã 。 別biệt 中trung 句cú 別biệt 有hữu 十thập 三tam 。 論luận 攝nhiếp 為vi 三tam 。 初sơ 煩phiền 惱não 是thị 五ngũ 。 起khởi 河hà 體thể 。 二nhị 處xứ 之chi 多đa 害hại 名danh 為vi 起khởi 難nạn/nan 。 三tam 離ly 出xuất 世thế 道đạo 名danh 之chi 為vi 失thất 。 又hựu 初sơ 名danh 惑hoặc 體thể 。 二nhị 明minh 障chướng 道đạo 。 三tam 失thất 善thiện 友hữu 。 初sơ 中trung 五ngũ 。 一nhất 欲dục 有hữu 等đẳng 者giả 顯hiển 深thâm 故cố 如như 世thế 河hà 深thâm 名danh 為vi 大đại 河hà 。 四tứ 流lưu 盈doanh 滿mãn 名danh 無vô 量lượng 水thủy 也dã 。 二nhị 隨tùy 生sanh 死tử 流lưu 者giả 。 顯hiển 流lưu 故cố 如như 河hà 雖tuy 深thâm 若nhược 無vô 流lưu 續tục 即tức 可khả 枯khô 竭kiệt 。 今kim 煩phiền 惱não 常thường 流lưu 。 故cố 不bất 可khả 盡tận 。 三tam 入nhập 大đại 下hạ 立lập 河hà 名danh 。 如như 名danh 大đại 河hà 。 顯hiển 其kỳ 非phi 小tiểu 。 以dĩ 有hữu 愛ái 水thủy 所sở 沒một 故cố 愛ái 河hà 。 煩phiền 惱não 非phi 一nhất 。 何hà 故cố 愛ái 獨độc 標tiêu 名danh 。 以dĩ 愛ái 能năng 潤nhuận 漂phiêu 溺nịch 中trung 強cường/cưỡng 生sanh 死tử 連liên 綿miên 以dĩ 愛ái 為vi 本bổn 故cố 偏thiên 彰chương 號hiệu 。 理lý 實thật 通thông 餘dư 。 四tứ 為vi 諸chư 煩phiền 惱não 。 下hạ 顯hiển 漂phiêu 急cấp 也dã 。 如như 流lưu 若nhược 緩hoãn 人nhân 在tại 易dị 出xuất 急cấp 則tắc 難nan 度độ 。 煩phiền 惱não 若nhược 緩hoãn 聖thánh 道Đạo 可khả 生sanh 。 現hiện 行hành 無vô 間gian 聖thánh 道Đạo 難nạn/nan 發phát 。 論luận 云vân 念niệm 念niệm 不bất 住trụ 。 者giả 無vô 間gián 斷đoạn 故cố 。 釋thích 煩phiền 惱não 勢thế 也dã 。 不bất 見kiến 岸ngạn 者giả 無vô 對đối 治trị 故cố 。 釋thích 不bất 能năng 求cầu 等đẳng 也dã 。 五ngũ 常thường 為vi 欲dục 覺giác 下hạ 顯hiển 廣quảng 如như 河hà 。 若nhược 狹hiệp 雖tuy 急cấp 可khả 度độ 。 多đa 起khởi 惡ác 覺giác 故cố 難nan 得đắc 越việt 。 又hựu 如như 河hà 無vô 毒độc 虫trùng 。 或hoặc 可khả 易dị 濟tế 。 今kim 為vi 惡ác 覺giác 虫trùng 。 所sở 害hại 故cố 難nan 得đắc 出xuất 。 下hạ 明minh 起khởi 難nạn/nan 四tứ 中trung 。 初sơ 一nhất 見kiến 執chấp 。 次thứ 二nhị 是thị 愛ái 。 一nhất 約ước 種chủng 子tử 不bất 滅diệt 故cố 還hoàn 來lai 。 二nhị 約ước 現hiện 行hành 染nhiễm 著trước 故cố 泥nê 溺nịch 後hậu 一nhất 是thị 慢mạn 。 如như 人nhân 在tại 河hà 四tứ 事sự 難nan 出xuất 。 一nhất 被bị 執chấp 住trụ 。 二nhị 被bị 迴hồi 流lưu 。 三tam 為vi 泥nê 溺nịch 。 四tứ 滯trệ 枯khô 洲châu 。 不bất 到đáo 彼bỉ 岸ngạn 。 謂vị 愛ái 令linh 著trước 慢mạn 令linh 心tâm 舉cử 況huống 陸lục 燋tiều 枯khô 法pháp 水thủy 不bất 沾triêm 也dã 。 論luận 中trung 舉cử 我ngã 等đẳng 取thủ 三tam 種chủng 我ngã 慢mạn 者giả 。 如như 下hạ 三tam 地địa 中trung 。 一nhất 我ngã 慢mạn 。 二nhị 大đại 慢mạn 。 三tam 憍kiêu 慢mạn 。 初sơ 於ư 下hạ 自tự 高cao 。 二nhị 於ư 等đẳng 自tự 大đại 。 三tam 於ư 上thượng 不bất 恭cung 。 餘dư 如như 論luận 釋thích 。 下hạ 明minh 失thất 三tam 中trung 。 初sơ 一nhất 惡ác 道đạo 無vô 救cứu 失thất 。 後hậu 二nhị 善thiện 道đạo 無vô 出xuất 失thất 。 初sơ 一nhất 失thất 出xuất 因nhân 。 後hậu 一nhất 失thất 出xuất 緣duyên 。 又hựu 釋thích 後hậu 二nhị 中trung 。 初sơ 一nhất 在tại 人nhân 天thiên 無vô 出xuất 意ý 失thất 。 後hậu 一nhất 生sanh 八bát 難nạn 異dị 處xứ 去khứ 失thất 。 餘dư 如như 論luận 顯hiển 。 下hạ 能năng 化hóa 中trung 二nhị 。 先tiên 起khởi 化hóa 心tâm 。 二nhị 以dĩ 善thiện 下hạ 成thành 化hóa 行hành 。 行hành 有hữu 四tứ 句cú 。 一nhất 令linh 離ly 苦khổ 因nhân 。 二nhị 得đắc 安an 穩ổn 者giả 。 令linh 得đắc 涅Niết 槃Bàn 。 三tam 離ly 恐khủng 怖bố 者giả 令linh 離ly 苦khổ 果quả 。 四tứ 住trụ 智trí 洲châu 者giả 。 令linh 得đắc 菩Bồ 提Đề 。 第đệ 八bát 是thị 諸chư 眾chúng 生sanh 。 深thâm 心tâm 下hạ 明minh 界giới 差sai 別biệt 。 中trung 先tiên 所sở 化hóa 。 後hậu 能năng 化hóa 。 前tiền 中trung 初sơ 總tổng 。 謂vị 於ư 三tam 界giới 。 深thâm 心tâm 貪tham 著trước 。 在tại 之chi 難nan 出xuất 事sự 如như 牢lao 獄ngục 。 下hạ 別biệt 顯hiển 之chi 。 論luận 中trung 如như 世thế 牢lao 獄ngục 有hữu 五ngũ 種chủng 過quá 。 一nhất 打đả 棒bổng 楚sở 撻thát 。 二nhị 費phí 用dụng 資tư 生sanh 。 三tam 親thân 屬thuộc 分phần/phân 張trương 。 四tứ 枷già 鎖tỏa 著trước 身thân 。 五ngũ 欲dục 出xuất 無vô 由do 。 三tam 界giới 牢lao 獄ngục 亦diệc 有hữu 斯tư 五ngũ 。 一nhất 病bệnh 苦khổ 。 二nhị 求cầu 不bất 得đắc 苦khổ 。 三tam 愛ái 別biệt 離ly 苦khổ 。 四tứ 愛ái 鎖tỏa 纏triền 縛phược 。 五ngũ 無vô 明minh 闇ám 障chướng 。 前tiền 三tam 苦khổ 報báo 。 後hậu 二nhị 煩phiền 惱não 。 論luận 中trung 五ngũ 種chủng 難nạn/nan 者giả 翻phiên 對đối 釋thích 也dã 。 如như 無vô 病bệnh 是thị 樂nhạo/nhạc/lạc 。 障chướng 此thử 名danh 難nạn/nan 。 餘dư 四tứ 亦diệc 爾nhĩ 。 此thử 中trung 言ngôn 多đa 有hữu 憂ưu 悲bi 。 者giả 是thị 論luận 中trung 第đệ 三tam 愛ái 離ly 也dã 。 二nhị 苦khổ 惱não 患hoạn 難nạn 。 是thị 初sơ 苦khổ 事sự 也dã 。 餘dư 三tam 可khả 知tri 。 下hạ 明minh 能năng 化hóa 益ích 中trung 。 治trị 前tiền 繫hệ 閉bế 故cố 云vân 令linh 住trụ 無vô 礙ngại 涅Niết 槃Bàn 也dã 。 化hóa 有hữu 求cầu 眾chúng 生sanh 竟cánh 。 下hạ 明minh 化hóa 梵Phạm 行hạnh 求cầu 中trung 亦diệc 二nhị 。 初sơ 化hóa 邪tà 梵Phạm 行hạnh 求cầu 令linh 。 捨xả 邪tà 歸quy 正chánh 。 後hậu 化hóa 正chánh 梵Phạm 行hạnh 求cầu 令linh 捨xả 小tiểu 入nhập 大đại 。 第đệ 九cửu 是thị 諸chư 眾chúng 生sanh 。 深thâm 著trước 我ngã 下hạ 化hóa 邪tà 見kiến 諸chư 外ngoại 道đạo 等đẳng 。 先tiên 所sở 化hóa 中trung 初sơ 句cú 為vi 總tổng 。 謂vị 諸chư 外ngoại 道đạo 。 先tiên 俱câu 生sanh 著trước 我ngã 重trọng/trùng 。 復phục 分phân 別biệt 計kế 執chấp 難nan 脫thoát 故cố 云vân 深thâm 著trước 等đẳng 也dã 。 論luận 中trung 此thử 餘dư 見kiến 根căn 本bổn 者giả 釋thích 疑nghi 也dã 。 謂vị 何hà 故cố 偏thiên 舉cử 我ngã 見kiến 為vi 過quá 。 以dĩ 是thị 餘dư 見kiến 本bổn 故cố 。 斷đoạn 常thường 等đẳng 見kiến 皆giai 依y 此thử 起khởi 。 下hạ 別biệt 中trung 六lục 句cú 。 初sơ 三tam 遠viễn 離ly 。 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 樂lạc 。 後hậu 三tam 具cụ 足túc 諸chư 苦khổ 。 前tiền 中trung 初sơ 中trung 後hậu 三tam 也dã 。 初sơ 無vô 始thỉ 發phát 方phương 便tiện 。 次thứ 造tạo 行hành 不bất 正chánh 。 後hậu 終chung 趣thú 不bất 真chân 。 初sơ 欲dục 求cầu 涅Niết 槃Bàn 。 以dĩ 滅diệt 蘊uẩn 苦khổ 。 由do 執chấp 我ngã 故cố 不bất 出xuất 陰ấm 宅trạch 。 人nhân 天thiên 如như 巢sào 。 惡ác 趣thú 猶do 窟quật 。 二nhị 常thường 隨tùy 下hạ 造tạo 行hành 不bất 正chánh 。 以dĩ 倒đảo 想tưởng 故cố 。 謬mậu 行hành 異dị 路lộ 。 三tam 依y 六lục 入nhập 下hạ 明minh 終chung 趣thú 不bất 真chân 。 計kế 虛hư 妄vọng 我ngã 欲dục 趣thú 涅Niết 槃Bàn 。 安an 置trí 此thử 我ngã 妄vọng 求cầu 梵Phạm 天Thiên 自tự 在tại 。 天thiên 等đẳng 六lục 入nhập 果quả 報báo 。 以dĩ 為vi 涅Niết 槃Bàn 。 為vi 妄vọng 我ngã 所sở 居cư 。 妄vọng 我ngã 實thật 無vô 故cố 云vân 空không 聚tụ 。 下hạ 三tam 具cụ 足túc 苦khổ 中trung 。 初sơ 二nhị 內nội 苦khổ 。 後hậu 一nhất 外ngoại 苦khổ 。 內nội 中trung 。 一nhất 四tứ 大đại 相tương 違vi 苦khổ 。 二nhị 五ngũ 陰ấm 遷thiên 逼bức 苦khổ 。 此thử 經Kinh 是thị 煩phiền 惱não 殺sát 善thiện 根căn 。 三tam 受thọ 此thử 等đẳng 為vi 外ngoại 苦khổ 。 亦diệc 是thị 總tổng 結kết 多đa 苦khổ 。 餘dư 如như 論luận 釋thích 。 下hạ 能năng 化hóa 中trung 二nhị 。 初sơ 令linh 住trụ 道Đạo 諦Đế 治trị 前tiền 我ngã 相tương/tướng 。 二nhị 所sở 謂vị 下hạ 令linh 住trụ 滅Diệt 諦Đế 治trị 後hậu 六lục 句cú 。 可khả 知tri 。 第đệ 十thập 是thị 諸chư 眾chúng 生sanh 。 其kỳ 心tâm 下hạ 化hóa 正chánh 梵Phạm 行hạnh 同đồng 法pháp 小Tiểu 乘Thừa 。 先tiên 所sở 化hóa 中trung 三tam 。 初sơ 不bất 求cầu 大đại 因nhân 。 謂vị 其kỳ 心tâm 狹hiệp 劣liệt 。 者giả 不bất 能năng 廣quảng 度độ 眾chúng 生sanh 故cố 。 樂nhạo 小tiểu 法Pháp 者giả 。 不bất 求cầu 大đại 菩Bồ 提Đề 。 故cố 翻phiên 此thử 二nhị 心tâm 廣quảng 大đại 名danh 為vi 菩Bồ 提Đề 薩tát 埵đóa 。 二nhị 遠viễn 離ly 下hạ 不bất 願nguyện 大đại 果quả 。 上thượng 二nhị 是thị 求cầu 心tâm 過quá 。 三tam 貪tham 著trước 下hạ 明minh 失thất 行hành 過quá 。 謂vị 不bất 定định 聚tụ 中trung 實thật 有hữu 大Đại 乘Thừa 。 出xuất 離ly 之chi 法pháp 。 而nhi 反phản 樂nhạo/nhạc/lạc 修tu 小Tiểu 乘Thừa 法pháp 行hành 故cố 是thị 過quá 。 下hạ 明minh 能năng 化hóa 中trung 二nhị 。 初sơ 令linh 住trụ 廣quảng 大đại 心tâm 。 者giả 治trị 前tiền 狹hiệp 少thiểu 也dã 。 無vô 量lượng 下hạ 治trị 前tiền 願nguyện 行hành 也dã 。 上thượng 來lai 廣quảng 明minh 攝nhiếp 生sanh 戒giới 相tương/tướng 。 諸chư 佛Phật 子tử 下hạ 第đệ 二nhị 總tổng 結kết 。 言ngôn 隨tùy 順thuận 持trì 戒giới 力lực 者giả 。 依y 前tiền 持trì 於ư 律luật 儀nghi 攝nhiếp 善thiện 。 起khởi 此thử 攝nhiếp 生sanh 之chi 力lực 。 論luận 名danh 依y 持trì 戒giới 行hạnh 故cố 得đắc 此thử 戒giới 力lực 。 是thị 故cố 能năng 作tác 善thiện 法Pháp 善thiện 巧xảo 起khởi 諸chư 攝nhiếp 生sanh 善thiện 行hành 。 故cố 云vân 能năng 廣quảng 生sanh 大đại 慈từ 悲bi 心tâm 也dã 。 上thượng 三tam 戒giới 明minh 地địa 體thể 竟cánh 自tự 下hạ 第đệ 三Tam 明Minh 其kỳ 地địa 果quả 中trung 。 三tam 果quả 同đồng 前tiền 地địa 。 初sơ 調điều 柔nhu 果quả 亦diệc 三tam 。 初sơ 調điều 柔nhu 相tương/tướng 。 二nhị 菩Bồ 薩Tát 爾nhĩ 時thời 。 下hạ 明minh 別biệt 地địa 。 三tam 是thị 名danh 下hạ 結kết 。 初sơ 中trung 三tam 。 法pháp 喻dụ 合hợp 也dã 。 法pháp 中trung 初sơ 見kiến 諸chư 佛Phật 為vi 練luyện 行hành 緣duyên 。 二nhị 以dĩ 衣y 被bị 下hạ 明minh 能năng 鍊luyện 行hành 。 三tam 是thị 菩Bồ 薩Tát 下hạ 明minh 所sở 鍊luyện 淨tịnh 。 能năng 鍊luyện 中trung 二nhị 。 初sơ 供cung 佛Phật 。 二nhị 於ư 諸chư 佛Phật 下hạ 受thọ 法pháp 。 以dĩ 戒giới 地địa 故cố 受thọ 十Thập 善Thiện 法pháp 也dã 。 論luận 中trung 有hữu 者giả 同đồng 明minh 調điều 柔nhu 等đẳng 三tam 同đồng 前tiền 地địa 。 無vô 者giả 應ưng 知tri 明minh 無vô 發phát 趣thú 。 勸khuyến 知tri 也dã 。 此thử 中trung 勝thắng 事sự 等đẳng 者giả 調điều 柔nhu 中trung 勝thắng 過quá 前tiền 地địa 故cố 。 今kim 略lược 顯hiển 。 就tựu 所sở 鍊luyện 淨tịnh 中trung 。 由do 多đa 劫kiếp 離ly 二nhị 垢cấu 故cố 。 令linh 施thí 戒giới 俱câu 性tánh 成thành 淨tịnh 也dã 。 前tiền 地địa 戒giới 未vị 性tánh 淨tịnh 。 令linh 施thí 亦diệc 未vị 淨tịnh 。 若nhược 爾nhĩ 何hà 故cố 前tiền 名danh 施thí 增tăng 上thượng 。 釋thích 彼bỉ 望vọng 前tiền 為vi 上thượng 。 至chí 此thử 轉chuyển 勝thắng 。 因nhân 此thử 略lược 論luận 諸chư 地địa 行hành 有hữu 其kỳ 四tứ 義nghĩa 。 一nhất 就tựu 別biệt 顯hiển 異dị 。 初Sơ 地Địa 唯duy 檀đàn 乃nãi 至chí 第đệ 十thập 。 唯duy 智trí 增tăng 上thượng 。 二nhị 辨biện 勝thắng 過quá 劣liệt 。 初Sơ 地Địa 檀đàn 勝thắng 。 二nhị 地địa 施thí 戒giới 。 三tam 地địa 三tam 度độ 。 乃nãi 至chí 十Thập 地Địa 十thập 度độ 。 皆giai 以dĩ 後hậu 兼kiêm 前tiền 故cố 。 後hậu 勝thắng 前tiền 。 前tiền 不bất 兼kiêm 後hậu 故cố 。 前tiền 劣liệt 後hậu 。 三tam 約ước 實thật 行hạnh 修tu 。 一nhất 一nhất 地địa 中trung 皆giai 具cụ 十thập 度độ 。 四tứ 約ước 證chứng 理lý 行hành 。 唯duy 平bình 等đẳng 平bình 等đẳng 。 非phi 一nhất 非phi 多đa 下hạ 諸chư 地địa 准chuẩn 之chi 。 喻dụ 合hợp 可khả 知tri 。 別biệt 地địa 中trung 離ly 口khẩu 四tứ 過quá 。 故cố 兼kiêm 愛ái 語ngữ 也dã 。 攝nhiếp 報báo 中trung 金kim 輪luân 過quá 前tiền 。 前tiền 百bách 此thử 千thiên 者giả 。 瑜du 伽già 云vân 。 當đương 知tri 威uy 力lực 過quá 前tiền 十thập 倍bội 也dã 。 餘dư 義nghĩa 如như 論luận 。 及cập 同đồng 前tiền 地địa 應ưng 知tri 第đệ 三tam 大đại 段đoạn 重trọng/trùng 頌tụng 中trung 有hữu 二nhị 十thập 六lục 頌tụng 分phần/phân 六lục 。 初sơ 二nhị 頌tụng 頌tụng 前tiền 十thập 種chủng 直trực 心tâm 。 二nhị 有hữu 四tứ 頌tụng 頌tụng 前tiền 律luật 儀nghi 戒giới 。 三tam 有hữu 四tứ 頌tụng 頌tụng 。 攝nhiếp 善thiện 法Pháp 戒giới 。 四tứ 有hữu 八bát 頌tụng 頌tụng 攝nhiếp 生sanh 戒giới 。 五ngũ 有hữu 七thất 頌tụng 頌tụng 調điều 柔nhu 等đẳng 果quả 。 六lục 末mạt 後hậu 一nhất 頌tụng 結kết 歎thán 所sở 說thuyết 。 第đệ 二nhị 地địa 竟cánh 。

華Hoa 嚴Nghiêm 經Kinh 探Thám 玄Huyền 記Ký 卷quyển 第đệ 十thập 一nhất