Hoa Nghiêm Kinh Sớ Sao Huyền Đàm – Quyển 2

華Hoa 嚴Nghiêm 經Kinh 疏Sớ 鈔Sao 玄Huyền 談Đàm
Quyển 2
唐Đường 澄Trừng 觀Quán 撰Soạn 述Thuật

大Đại 方Phương 廣Quảng 佛Phật 華Hoa 嚴Nghiêm 經Kinh 疏Sớ/sơ 演Diễn 義Nghĩa 鈔Sao 卷quyển 第đệ 二nhị

清thanh 涼lương 山sơn 大đại 華hoa 嚴nghiêm 寺tự 沙Sa 門Môn 澄trừng 觀quán 撰soạn 述thuật

▲# 歸quy 命mạng 十thập 方phương 極cực 三tam 際tế 塵trần 剎sát 圓viên 明minh 調điều 御ngự 師sư 法Pháp 界Giới 功công 德đức 大đại 悲bi 雲vân 毗tỳ 盧lô 遮già 那na 大đại 智trí 海hải 所sở 住trụ 甚thậm 深thâm 真chân 法pháp 性tánh 所sở 流lưu 圓viên 滿mãn 修tu 多đa 羅la 一nhất 一nhất 塵trần 方phương 佛Phật 會hội 中trung 普phổ 賢hiền 文Văn 殊Thù 諸chư 大Đại 士Sĩ 我ngã 今kim 欲dục 以dĩ 。 一nhất 毛mao 智trí 測trắc 量lượng 無vô 邊biên 法Pháp 界Giới 空không 願nguyện 承thừa 三Tam 寶Bảo 同đồng 體thể 慈từ 句cú 句cú 冥minh 符phù 諸chư 佛Phật 意ý 俾tỉ 令linh 法Pháp 眼nhãn 常thường 無vô 缺khuyết 盡tận 眾chúng 生sanh 界giới 如như 普phổ 賢hiền 迴hồi 茲tư 勝thắng 善thiện 洽hiệp 群quần 生sanh 速tốc 證chứng 菩Bồ 提Đề 常thường 樂nhạo/nhạc/lạc 果quả 。

自tự 下hạ 第đệ 二nhị 歸quy 敬kính 三Tam 寶Bảo 請thỉnh 威uy 加gia 護hộ 有hữu 十thập 六lục 句cú 大đại 分phân 為vi 三tam 初sơ 有hữu 八bát 句cú 正chánh 歸quy 敬kính 三Tam 寶Bảo 次thứ 有hữu 六lục 句cú 請thỉnh 威uy 加gia 護hộ 後hậu 有hữu 二nhị 句cú 迴hồi 施thí 眾chúng 生sanh 。 初sơ 中trung 初sơ 句cú 總tổng 明minh 餘dư 皆giai 別biệt 顯hiển 今kim 初sơ 歸quy 命mạng 二nhị 字tự 顯hiển 能năng 歸quy 相tương/tướng 三tam 業nghiệp 普phổ 周chu 歸quy 向hướng 依y 托thác 無vô 盡tận 三Tam 寶Bảo 但đãn 云vân 命mạng 者giả 以dĩ 人nhân 所sở 寶bảo 重trọng/trùng 莫mạc 過quá 身thân 命mạng 今kim 將tương 仰ngưỡng 投đầu 十thập 方phương 已dĩ 下hạ 所sở 歸quy 分phân 齊tề 十thập 方phương 橫hoạnh/hoành 遍biến 三tam 際tế 竪thụ 窮cùng 極cực 通thông 橫hoạnh/hoành 竪thụ 。

▲# 塵trần 剎sát 圓viên 明minh 下hạ 就tựu 別biệt 顯hiển 中trung 三Tam 寶Bảo 即tức 為vi 三tam 別biệt 初sơ 三tam 句cú 歸quy 佛Phật 次thứ 二nhị 句cú 歸quy 法pháp 後hậu 二nhị 句cú 歸quy 僧Tăng 初sơ 中trung 又hựu 二nhị 二nhị 句cú 總tổng 歸quy 諸chư 佛Phật 一nhất 句cú 別biệt 歸quy 本bổn 師sư 初sơ 中trung 塵trần 剎sát 有hữu 二nhị 義nghĩa 一nhất 所sở 依y 處xứ 謂vị 一nhất 一nhất 塵trần 中trung 。 諸chư 剎sát 土độ 故cố 佛Phật 所sở 嚴nghiêm 剎sát 等đẳng 塵trần 數số 故cố 又hựu 塵trần 約ước 微vi 細tế 剎sát 通thông 麤thô 細tế 二nhị 即tức 塵trần 數số 如Như 來Lai 。 圓viên 謂vị 圓viên 寂tịch 明minh 謂vị 智trí 明minh 即tức 菩Bồ 提Đề 涅Niết 槃Bàn 。 亦diệc 無vô 德đức 不bất 圓viên 無vô 法pháp 不bất 照chiếu 故cố 上thượng 二nhị 自tự 利lợi 調điều 御ngự 師sư 者giả 通thông 利lợi 自tự 他tha 十thập 號hiệu 之chi 一nhất 法Pháp 界Giới 亦diệc 二nhị 義nghĩa 一nhất 成thành 上thượng 依y 處xứ 上thượng 云vân 塵trần 剎sát 似tự 當đương 約ước 事sự 今kim 云vân 法Pháp 界Giới 義nghĩa 兼kiêm 事sự 理lý 佛Phật 身thân 充sung 滿mãn 於ư 法Pháp 界Giới 故cố 又hựu 充sung 滿mãn 法Pháp 界Giới 。 無vô 窮cùng 盡tận 故cố 。 二nhị 者giả 該cai 後hậu 稱xưng 法Pháp 界Giới 之chi 功công 德đức 大đại 悲bi 雲vân 故cố 功công 德đức 者giả 亦diệc 圓viên 明minh 中trung 別biệt 義nghĩa 即tức 十Thập 力Lực 無Vô 畏Úy 。 百bách 四tứ 十thập 不bất 共cộng 無vô 盡tận 之chi 德đức 大đại 悲bi 普phổ 覆phú 。 無vô 心tâm 含hàm 潤nhuận 故cố 喻dụ 於ư 雲vân 毗tỳ 盧lô 一nhất 句cú 別biệt 歸quy 本bổn 師sư 承thừa 恩ân 重trọng/trùng 故cố 四tứ 字tự 標tiêu 名danh 三tam 字tự 讚tán 德đức 上thượng 云vân 功công 德đức 總tổng 該cai 無vô 盡tận 今kim 云vân 大đại 智trí 別biệt 語ngữ 最tối 勝thắng 順thuận 於ư 光quang 明minh 遍biến 照chiếu 。 義nghĩa 故cố 大đại 智trí 深thâm 廣quảng 故cố 喻dụ 於ư 海hải 又hựu 諸chư 佛Phật 舉cử 悲bi 本bổn 師sư 語ngữ 智trí 影ảnh 略lược 以dĩ 明minh 悲bi 智trí 廣quảng 深thâm 故cố 悲bi 亦diệc 稱xưng 海hải 大đại 悲bi 深thâm 廣quảng 故cố 智trí 亦diệc 如như 雲vân 含hàm 潤nhuận 雨vũ 法pháp 故cố 又hựu 前tiền 云vân 功công 德đức 此thử 云vân 大đại 智trí 成thành 二nhị 嚴nghiêm 故cố 無vô 盡tận 功công 德đức 。 不bất 出xuất 二nhị 故cố 。

▲# 二nhị 所sở 住trụ 下hạ 二nhị 句cú 歸quy 法pháp 言ngôn 所sở 住trụ 者giả 躡niếp 前tiền 起khởi 後hậu 所sở 以dĩ 躡niếp 者giả 顯hiển 同đồng 體thể 故cố 但đãn 歸quy 別biệt 相tướng 不bất 會hội 理lý 故cố 然nhiên 三Tam 寶Bảo 有hữu 三tam 一nhất 同đồng 相tương/tướng 二nhị 別biệt 相tướng 三tam 住trụ 持trì 相tương/tướng 今kim 通thông 依y 之chi 且thả 別biệt 相tướng 者giả 即tức 如như 前tiền 科khoa 佛Phật 則tắc 橫hoạnh/hoành 該cai 一nhất 切thiết 竪thụ 徹triệt 十thập 身thân 法pháp 則tắc 通thông 四tứ 略lược 舉cử 理lý 教giáo 僧Tăng 雖tuy 該cai 攝nhiếp 偏thiên 語ngữ 大Đại 乘Thừa 法Pháp 性tánh 是thị 理lý 修tu 多đa 羅la 是thị 教giáo 言ngôn 同đồng 相tương/tướng 者giả 此thử 有hữu 三tam 義nghĩa 一nhất 約ước 以dĩ 事sự 就tựu 義nghĩa 門môn 則tắc 別biệt 相tướng 之chi 上thượng 各các 有hữu 三Tam 寶Bảo 佛Phật 體thể 之chi 上thượng 有hữu 覺giác 照chiếu 義nghĩa 名danh 為vi 佛Phật 寶bảo 軌quỹ 持trì 義nghĩa 邊biên 名danh 為vi 法Pháp 寶bảo 。 違vi 諍tranh 過quá 盡tận 是thị 名danh 僧Tăng 寶bảo 。 即tức 以dĩ 無vô 漏lậu 界giới 功công 德đức 為vi 體thể 二nhị 法pháp 上thượng 三tam 者giả 法pháp 有hữu 性tánh 覺giác 即tức 是thị 佛Phật 寶bảo 軌quỹ 持trì 即tức 是thị 法Pháp 寶bảo 。 法pháp 體thể 無vô 違vi 即tức 是thị 僧Tăng 寶bảo 三tam 僧Tăng 上thượng 三tam 者giả 觀quán 智trí 為vi 佛Phật 寶bảo 軌quỹ 持trì 為vi 法Pháp 寶bảo 在tại 眾chúng 無vô 違vi 又hựu 不bất 違vi 眾chúng 生sanh 。 故cố 名danh 為vi 僧Tăng 寶bảo 今kim 舉cử 佛Phật 所sở 住trụ 以dĩ 明minh 法pháp 者giả 即tức 約ước 佛Phật 上thượng 德đức 同đồng 體thể 也dã 理lý 是thị 佛Phật 所sở 住trụ 教giáo 從tùng 佛Phật 所sở 流lưu 兩lưỡng 重trọng/trùng 相tương 依y 二nhị 約ước 會hội 事sự 從tùng 理lý 門môn 三Tam 寶Bảo 皆giai 依y 真chân 故cố 今kim 舉cử 佛Phật 法Pháp 皆giai 歸quy 真chân 性tánh 略lược 不bất 言ngôn 僧Tăng 三tam 約ước 理lý 義nghĩa 融dung 現hiện 門môn 心tâm 性tánh 本bổn 覺giác 即tức 是thị 佛Phật 法Pháp 。 恆Hằng 沙sa 性tánh 德đức 皆giai 可khả 軌quỹ 持trì 即tức 是thị 法Pháp 寶bảo 。 此thử 恆Hằng 沙sa 德đức 性tánh 相tướng 不bất 二nhị 冥minh 合hợp 無vô 違vi 名danh 為vi 僧Tăng 寶bảo 由do 此thử 一nhất 門môn 故cố 令linh 如Như 來Lai 住trụ 真chân 法pháp 性tánh 若nhược 無vô 此thử 者giả 。 何hà 所sở 住trụ 耶da 三tam 門môn 雖tuy 異dị 並tịnh 稱xưng 同đồng 體thể 淨tịnh 名danh 云vân 佛Phật 即tức 是thị 法Pháp 。 法Pháp 即tức 是thị 眾Chúng 。 是thị 三Tam 寶Bảo 皆giai 無vô 為vi 相tướng 。 與dữ 虗hư 空không 等đẳng 是thị 故cố 若nhược 就tựu 覺giác 義nghĩa 並tịnh 稱xưng 佛Phật 寶bảo 軌quỹ 持trì 而nhi 言ngôn 無vô 非phi 法Pháp 寶bảo 冥minh 符phù 和hòa 合hợp 莫mạc 不bất 皆giai 僧Tăng 義nghĩa 說thuyết 有hữu 三tam 不bất 可khả 為vi 一nhất 然nhiên 無vô 別biệt 體thể 豈khởi 為vi 異dị 耶da 故cố 云vân 同đồng 相tương/tướng 三tam 住trụ 持trì 三Tam 寶Bảo 。 者giả 十thập 身thân 之chi 中trung 有hữu 力lực 持trì 身thân 及cập 形hình 像tượng 等đẳng 即tức 住trụ 持trì 佛Phật 其kỳ 修tu 多đa 羅la 即tức 住trụ 持trì 法Pháp 住trụ 持trì 之chi 僧Tăng 含hàm 菩Bồ 薩Tát 中trung 然nhiên 三tam 三Tam 寶Bảo 通thông 於ư 諸chư 乘thừa 含hàm 有hữu 勝thắng 劣liệt 以dĩ 義nghĩa 料liệu 揀giản 歸quy 勝thắng 非phi 劣liệt 一nhất 理lý 統thống 之chi 三tam 三tam 無vô 異dị 故cố 並tịnh 歸quy 敬kính 顯hiển 敬kính 無vô 遺di 。

▲# 三tam 一nhất 一nhất 下hạ 二nhị 句cú 歸quy 僧Tăng 初sơ 句cú 明minh 處xứ 一nhất 一nhất 微vi 塵trần 中trung 。 有hữu 一nhất 切thiết 諸chư 佛Phật 菩Bồ 薩Tát 。 眾chúng 圍vi 違vi 故cố 況huống 一nhất 一nhất 佛Phật 所sở 。 難nan 思tư 普phổ 賢hiền 住trụ 普phổ 賢hiền 位vị 莫mạc 不bất 皆giai 爾nhĩ 下hạ 句cú 舉cử 人nhân 偏thiên 舉cử 二nhị 者giả 以dĩ 是thị 海hải 會hội 之chi 上thượng 首thủ 故cố 表biểu 理lý 智trí 故cố 諸chư 言ngôn 不bất 一nhất 則tắc 無vô 所sở 不bất 該cai 。

▲# 第đệ 二nhị 我ngã 今kim 下hạ 請thỉnh 威uy 加gia 護hộ 六lục 句cú 分phần/phân 三tam 初sơ 二nhị 句cú 請thỉnh 歸quy 之chi 意ý 意ý 欲dục 釋thích 經kinh 故cố 然nhiên 通thông 顯hiển 歸quy 意ý 乃nãi 有hữu 眾chúng 多đa 總tổng 相tương/tướng 言ngôn 者giả 三Tam 寶Bảo 吉cát 祥tường 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 最tối 勝thắng 良lương 田điền 有hữu 歸quy 依y 者giả 能năng 辨biện 大đại 事sự 生sanh 諸chư 善thiện 根căn 。 離ly 生sanh 死tử 苦khổ 。 得đắc 涅Niết 槃Bàn 樂lạc 。 故cố 又hựu 一nhất 切thiết 經kinh 初sơ 有hữu 六lục 成thành 就tựu 令linh 物vật 信tín 故cố 佛Phật 滅diệt 度độ 後hậu 。 凡phàm 諸chư 弟đệ 子tử 所sở 有hữu 著trước 述thuật 皆giai 歸quy 三Tam 寶Bảo 示thị 學học 有hữu 宗tông 不bất 自tự 專chuyên 己kỷ 。 離ly 過quá 失thất 故cố 請thỉnh 威uy 加gia 護hộ 令linh 契khế 合hợp 故cố 上thượng 句cú 自tự 謙khiêm 智trí 劣liệt 等đẳng 彼bỉ 一nhất 毛mao 下hạ 句cú 讚tán 法Pháp 廣quảng 深thâm 同đồng 真chân 法Pháp 界Giới 一nhất 毛mao 度độ 空không 乍sạ 可khả 知tri 量lương 凡phàm 知tri 測trắc 法pháp 何hà 能năng 盡tận 窮cùng 。

▲# 次thứ 願nguyện 承thừa 下hạ 二nhị 句cú 願nguyện 加gia 護hộ 相tương/tướng 上thượng 句cú 明minh 加gia 下hạ 句cú 辨biện 益ích 今kim 初sơ 未vị 能năng 深thâm 入nhập 。 三tam 昧muội 外ngoại 感cảm 佛Phật 加gia 但đãn 請thỉnh 同đồng 體thể 之chi 慈từ 希hy 霑triêm 勝thắng 益ích 下hạ 句cú 益ích 中trung 句cú 句cú 冥minh 符phù 願nguyện 始thỉ 末mạt 無vô 違vi 而nhi 言ngôn 冥minh 者giả 亦diệc 謙khiêm 詞từ 也dã 未vị 得đắc 顯hiển 加gia 且thả 希hy 冥minh 契khế 使sử 凡phàm 心tâm 凡phàm 筆bút 暗ám 合hợp 聖thánh 心tâm 。

▲# 三tam 俾tỉ 令linh 下hạ 二nhị 句cú 著trước 述thuật 所sở 為vi 使sử 令linh 法Pháp 眼nhãn 圓viên 滿mãn 化hóa 盡tận 含hàm 生sanh 故cố 賢hiền 首thủ 品phẩm 云vân 彼bỉ 諸chư 大Đại 士Sĩ 。 威uy 神thần 力lực 法Pháp 眼nhãn 常thường 全toàn 無vô 缺khuyết 減giảm 也dã 第đệ 九cửu 迴hồi 向hướng 不bất 願nguyện 成thành 佛Phật 唯duy 願nguyện 等đẳng 於ư 普phổ 賢hiền 者giả 良lương 以dĩ 普phổ 賢hiền 該cai 因nhân 徹triệt 果quả 佛Phật 前tiền 佛Phật 後hậu 皆giai 悉tất 有hữu 故cố 普phổ 賢hiền 即tức 是thị 諸chư 佛Phật 。 根căn 本bổn 故cố 法Pháp 界Giới 體thể 故cố 故cố 金kim 剛cang 頂đảnh 經kinh 十thập 方phương 諸chư 佛Phật 。 禮lễ 普phổ 賢hiền 者giả 亦diệc 斯tư 義nghĩa 矣hĩ 然nhiên 著trước 述thuật 所sở 為vi 但đãn 願nguyện 大đại 法pháp 弘hoằng 通thông 眾chúng 生sanh 利lợi 樂lạc 即tức 悲bi 智trí 大đại 意ý 曲khúc 論luận 別biệt 為vi 乃nãi 有hữu 多đa 緣duyên 以dĩ 斯tư 經Kinh 乃nãi 諸chư 佛Phật 所sở 證chứng 根căn 本bổn 法Pháp 輪luân 諸chư 教giáo 標tiêu 準chuẩn 此thử 方phương 西tây 域vực 無vô 不bất 仰ngưỡng 遵tuân 而nhi 聖Thánh 后hậu 所sở 翻phiên 文văn 詞từ 富phú 博bác 賢hiền 首thủ 將tương 解giải 大đại 願nguyện 不bất 終chung 方phương 至chí 第đệ 十thập 九cửu 經kinh 奄yểm 歸quy 寂tịch 滅diệt 苑uyển 公công 言ngôn 續tục 而nhi 前tiền 疏sớ/sơ 亦diệc 刊# 之chi 筆bút 格cách 文văn 詞từ 不bất 繼kế 先tiên 古cổ 致trí 令linh 後hậu 學học 輕khinh 夫phu 大đại 經kinh 使sử 遮già 那na 心tâm 源nguyên 道đạo 流lưu 莫mạc 挹ấp 普phổ 賢hiền 行hành 海hải 後hậu 進tiến 望vọng 涯nhai 將tương 欲dục 弘hoằng 揚dương 遂toại 發phát 慨khái 然nhiên 之chi 歎thán 若nhược 有hữu 過quá 不bất 說thuyết 是thị 非phi 。 混hỗn 同đồng 豈khởi 唯duy 掩yểm 傳truyền 者giả 之chi 明minh 實thật 乃nãi 擁ủng 學học 者giả 之chi 路lộ 若nhược 指chỉ 其kỳ 瑕hà 纇# 出xuất 彼bỉ 乖quai 差sai 豈khởi 唯duy 益ích 是thị 非phi 之chi 情tình 寔thật 乃nãi 黷# 心tâm 智trí 之chi 境cảnh 故cố 撫phủ 心tâm 五ngũ 頂đảnh 仰ngưỡng 託thác 三Tam 尊Tôn 不bất 獲hoạch 已dĩ 而nhi 為vi 也dã 以dĩ 斯tư 別biệt 意ý 略lược 有hữu 十thập 焉yên 一nhất 聖thánh 旨chỉ 深thâm 遠viễn 故cố 二nhị 顯hiển 示thị 心tâm 觀quán 故cố 三tam 扶phù 昔tích 大đại 義nghĩa 故cố 四tứ 剪tiễn 截tiệt 浮phù 詞từ 故cố 五ngũ 善thiện 自tự 他tha 宗tông 故cố 六lục 辨biện 折chiết 古cổ 今kim 故cố 七thất 明minh 示thị 法pháp 相tướng 故cố 八bát 廣quảng 演diễn 玄huyền 言ngôn 故cố 九cửu 泯mẫn 絕tuyệt 是thị 非phi 故cố 十thập 均quân 融dung 始thỉ 末mạt 故cố 初sơ 一nhất 為vi 總tổng 後hậu 九cửu 為vi 別biệt 意ý 指chỉ 昔tích 瑕hà 然nhiên 疏sớ/sơ 中trung 欲dục 掩yểm 是thị 非phi 傳truyền 者giả 須tu 知tri 得đắc 失thất 諸chư 徒đồ 誠thành 請thỉnh 難nan 以dĩ 違vi 之chi 長trường 時thời 弘hoằng 宣tuyên 不bất 繁phồn 數số 述thuật 恐khủng 迷mê 宗tông 滯trệ 迹tích 競cạnh 作tác 是thị 非phi 耳nhĩ 第đệ 一nhất 聖thánh 旨chỉ 深thâm 遠viễn 者giả 此thử 為vi 總tổng 意ý 謂vị 佛Phật 法Pháp 冲# 深thâm 隨tùy 人nhân 智trí 慧tuệ 有hữu 淺thiển 深thâm 故cố 斯tư 亦diệc 為vi 遮già 外ngoại 難nạn/nan 恐khủng 有hữu 難nạn/nan 言ngôn 世thế 路lộ 以dĩ 多đa 岐kỳ 亡vong 羊dương 學học 者giả 以dĩ 多đa 途đồ 喪táng 真chân 淳thuần 源nguyên 莫mạc 二nhị 枝chi 派phái 轉chuyển 多đa 舊cựu 疏sớ/sơ 新tân 章chương 益ích 汩# 真chân 性tánh 何hà 以dĩ 屋ốc 上thượng 架# 屋ốc 牀sàng 上thượng 安an 牀sàng 昔tích 已dĩ 有hữu 之chi 何hà 要yếu 改cải 作tác 故cố 下hạ 十thập 意ý 皆giai 通thông 此thử 疑nghi 今kim 之chi 初sơ 意ý 正chánh 答đáp 斯tư 難nạn/nan 特đặc 由do 聖thánh 旨chỉ 深thâm 遠viễn 隨tùy 見kiến 不bất 同đồng 各các 呈trình 其kỳ 能năng 以dĩ 光quang 法Pháp 施thí 昔tích 可khả 尚thượng 也dã 安an 更cánh 有hữu 詞từ 故cố 五ngũ 百bách 比Bỉ 丘Khâu 。 各các 說thuyết 身thân 因nhân 佛Phật 許hứa 無vô 非phi 正chánh 說thuyết 三tam 十thập 二nhị 菩Bồ 薩Tát 共cộng 談đàm 不bất 二nhị 異dị 見kiến 同đồng 歸quy 下hạ 經kinh 之chi 中trung 無vô 邊biên 海hải 會hội 各các 入nhập 解giải 脫thoát 之chi 門môn 。 境cảnh 界giới 萬vạn 差sai 同đồng 趣thú 如Như 來Lai 智trí 。 海hải 故cố 海Hải 慧Tuệ 菩Bồ 薩Tát 。 云vân 如Như 來Lai 境cảnh 界giới 。 無vô 有hữu 邊biên 各các 隨tùy 解giải 脫thoát 能năng 觀quán 見kiến 是thị 以dĩ 西tây 域vực 東đông 夏hạ 釋thích 論luận 釋thích 經kinh 經kinh 有hữu 多đa 家gia 論luận 文văn 論luận 有hữu 多đa 師sư 解giải 釋thích 如như 折chiết 金kim 杖trượng 金kim 體thể 不bất 殊thù 總tổng 收thu 百bách 川xuyên 溟minh 渤bột 彌di 大đại 故cố 或hoặc 登đăng 地địa 菩Bồ 薩Tát 或hoặc 加gia 行hành 賢hiền 人nhân 或hoặc 當đương 代đại 時thời 英anh 或hoặc 如Như 來Lai 懸huyền 記ký 皆giai 思tư 拔bạt 群quần 位vị 智trí 出xuất 眾chúng 情tình 而nhi 所sở 見kiến 不bất 同đồng 。 並tịnh 傳truyền 於ư 世thế 各các 申thân 其kỳ 美mỹ 共cộng 讚tán 大đại 猷# 依y 之chi 修tu 行hành 。 無vô 不bất 獲hoạch 益ích 今kim 亦diệc 仰ngưỡng 攀phàn 勝thắng 德đức 用dụng 盡tận 專chuyên 精tinh 以dĩ 管quản 窺khuy 天thiên 滴tích 流lưu 足túc 海hải 復phục 何hà 恠# 焉yên 。

●# 第đệ 二nhị 顯hiển 示thị 心tâm 觀quán 者giả 以dĩ 經kinh 雖tuy 通thông 詮thuyên 三tam 學học 正chánh 詮thuyên 於ư 定định 皆giai 是thị 如Như 來Lai 。 定định 心tâm 所sở 演diễn 故cố 經Kinh 云vân 汝nhữ 所sở 說thuyết 者giả 文văn 語ngữ 非phi 義nghĩa 。 我ngã 所sở 說thuyết 者giả 。 義nghĩa 語ngữ 非phi 文văn 。 況huống 華hoa 嚴nghiêm 性tánh 海hải 不bất 離ly 覺giác 場tràng 說thuyết 佛Phật 所sở 證chứng 海Hải 印Ấn 三Tam 昧Muội 。 親thân 所sở 發phát 揮huy 諸chư 大đại 菩Bồ 薩Tát 。 定định 心tâm 所sở 受thọ 昔tích 人nhân 不bất 參tham 善thiện 友hữu 但đãn 尚thượng 尋tầm 文văn 不bất 貴quý 宗tông 通thông 唯duy 攻công 言ngôn 說thuyết 不bất 能năng 。 以dĩ 聖thánh 教giáo 為vi 明minh 鏡kính 照chiếu 見kiến 自tự 心tâm 不bất 能năng 以dĩ 自tự 心tâm 。 為vi 智trí 燈đăng 照chiếu 經kinh 幽u 旨chỉ 玄huyền 言ngôn 理lý 說thuyết 並tịnh 謂vị 雷lôi 同đồng 虗hư 己kỷ 求cầu 宗tông 詺# 為vi 臆ức 斷đoạn 不bất 知tri 萬vạn 行hạnh 令linh 了liễu 自tự 心tâm 一nhất 生sanh 驅khu 驅khu 但đãn 數số 他tha 寶bảo 或hoặc 年niên 事sự 衰suy 邁mại 方phương 欲dục 癈phế 教giáo 求cầu 禪thiền 豈khởi 唯duy 抑ức 乎hồ 佛Phật 心tâm 亦diệc 實thật 翻phiên 誤ngộ 後hậu 學học 今kim 皆giai 反phản 此thử 故cố 製chế 茲tư 疏sớ/sơ 使sử 造tạo 解giải 成thành 觀quán 即tức 事sự 即tức 行hành 口khẩu 談đàm 其kỳ 言ngôn 心tâm 詣nghệ 其kỳ 理lý 用dụng 以dĩ 心tâm 傳truyền 心tâm 之chi 旨chỉ 開khai 示thị 佛Phật 所sở 證chứng 之chi 門môn 陶đào 南nam 北bắc 二nhị 宗tông 之chi 禪thiền 門môn 撮toát 台thai 衡hành 三tam 觀quán 之chi 玄huyền 趣thú 使sử 教giáo 合hợp 亡vong 言ngôn 之chi 旨chỉ 心tâm 同đồng 諸chư 佛Phật 之chi 心tâm 無vô 違vi 教giáo 理lý 之chi 規quy 暗ám 蹈đạo 忘vong 心tâm 之chi 域vực 不bất 假giả 更cánh 看khán 他tha 面diện 謂vị 別biệt 有hữu 忘vong 機cơ 之chi 門môn 使sử 彰chương 乎hồ 大đại 理lý 之chi 言ngôn 疏sớ/sơ 文văn 懸huyền 解giải 更cánh 無vô 所sở 隱ẩn 難nan 可khả 具cụ 陳trần 。

●# 第đệ 三tam 扶phù 昔tích 大đại 義nghĩa 者giả 謂vị 晉tấn 譯dịch 微vi 言ngôn 幽u 旨chỉ 包bao 博bác 玄huyền 義nghĩa 全toàn 盛thịnh 賢hiền 首thủ 方phương 周chu 故cố 講giảng 得đắc 五ngũ 雲vân 凝ngưng 空không 六lục 種chủng 震chấn 地địa 而nhi 刊# 定định 記ký 主chủ 師sư 承thừa 在tại 茲tư 雖tuy 入nhập 先tiên 生sanh 之chi 門môn 不bất 曉hiểu 亡vong 羊dương 之chi 趣thú 徒đồ 過quá 善thiện 友hữu 之chi 舍xá 猶do 迷mê 衣y 內nội 之chi 珠châu 故cố 大đại 義nghĩa 屢lũ 乖quai 微vi 言ngôn 將tương 隱ẩn 破phá 五ngũ 教giáo 而nhi 立lập 四tứ 教giáo 雜tạp 以dĩ 邪tà 宗tông 使sử 圓viên 寶bảo 不bất 分phân 漸tiệm 頓đốn 安an 辨biện 折chiết 十thập 玄huyền 之chi 妙diệu 旨chỉ 分phần/phân 成thành 兩lưỡng 重trọng/trùng 徒đồ 益ích 繁phồn 多đa 別biệt 無vô 異dị 轍triệt 使sử 德đức 相tương/tướng 而nhi 無vô 相tướng 入nhập 相tương/tướng 作tác 即tức 用dụng 之chi 體thể 不bất 成thành 德đức 相tương/tướng 不bất 通thông 染nhiễm 門môn 交giao 轍triệt 之chi 旨chỉ 寧ninh 就tựu 出xuất 玄huyền 門môn 之chi 所sở 以dĩ 但đãn 就tựu 如như 明minh 卻khước 令linh 相tương/tướng 用dụng 二nhị 門môn 無vô 由do 成thành 異dị 以dĩ 緣duyên 起khởi 相tương/tướng 由do 之chi 玄huyền 旨chỉ 同đồng 理lý 性tánh 融dung 通thông 之chi 一nhất 門môn 遂toại 令linh 法Pháp 界Giới 大đại 緣duyên 起khởi 之chi 法pháp 。 門môn 一nhất 多đa 交giao 轍triệt 而nhi 微vi 隱ẩn 如như 斯tư 等đẳng 類loại 其kỳ 途đồ 寔thật 繁phồn 非phi 是thị 重trọng/trùng 古cổ 輕khinh 今kim 不bất 欲dục 欺khi 誣vu 亡vong 歿một 今kim 申thân 上thượng 古cổ 之chi 義nghĩa 新tân 疏sớ/sơ 翻phiên 多đa 有hữu 同đồng 刊# 定định 之chi 文văn 皆giai 是thị 古cổ 義nghĩa 今kim 同đồng 用dụng 耳nhĩ 。

●# 第đệ 四tứ 剪tiễn 截tiệt 浮phù 詞từ 者giả 且thả 文văn 華hoa 尚thượng 猶do 翳ế 理lý 繁phồn 言ngôn 豈khởi 不bất 亂loạn 心tâm 科khoa 文văn 過quá 碎toái 已dĩ 雜tạp 塵trần 飛phi 重trùng 疊điệp 經kinh 句cú 但đãn 盈doanh 紙chỉ 墨mặc 等đẳng 閑nhàn 會hội 於ư 梵Phạn 語ngữ 無vô 益ích 經kinh 文văn 次thứ 第đệ 數số 於ư 經kinh 文văn 更cánh 無vô 理lý 觀quán 如như 煙yên 鬱uất 於ư 火hỏa 雲vân 翳ế 長trường/trưởng 空không 今kim 並tịnh 裁tài 而nhi 削tước 之chi 若nhược 長trường/trưởng 風phong 捲quyển 霧vụ 然nhiên 經kinh 多đa 十thập 句cú 若nhược 過quá 半bán 已dĩ 上thượng 難nạn/nan 者giả 則tắc 具cụ 釋thích 之chi 難nạn/nan 則tắc 曲khúc 盡tận 而nhi 非phi 繁phồn 易dị 則tắc 略lược 陳trần 而nhi 不bất 闕khuyết 若nhược 五ngũ 六lục 句cú 已dĩ 下hạ 難nạn/nan 者giả 則tắc 摘trích 句cú 而nhi 釋thích 之chi 易dị 則tắc 不bất 釋thích 若nhược 文văn 義nghĩa 全toàn 易dị 者giả 大đại 科khoa 而nhi 已dĩ 若nhược 文văn 易dị 意ý 難nạn/nan 者giả 總tổng 相tương/tướng 收thu 束thúc 文văn 難nạn/nan 意ý 易dị 者giả 但đãn 細tế 消tiêu 文văn 若nhược 文văn 義nghĩa 俱câu 難nạn/nan 者giả 出xuất 意ý 而nhi 後hậu 釋thích 使sử 質chất 而nhi 不bất 野dã 簡giản 而nhi 必tất 詣nghệ 是thị 本bổn 心tâm 也dã 。

●# 第đệ 五ngũ 善thiện 自tự 他tha 宗tông 者giả 謂vị 昔tích 人nhân 所sở 引dẫn 經kinh 論luận 及cập 破phá 他tha 義nghĩa 無vô 問vấn 性tánh 相tướng 多đa 不bất 窮cùng 始thỉ 末mạt 輙triếp 引dẫn 輙triếp 破phá 或hoặc 多đa 用dụng 法pháp 相tướng 而nhi 復phục 盡tận 呼hô 為vi 權quyền 引dẫn 權quyền 釋thích 實thật 又hựu 不bất 分phân 通thông 局cục 疑nghi 誤ngộ 後hậu 學học 或hoặc 以dĩ 昔tích 正chánh 為vi 非phi 或hoặc 復phục 以dĩ 權quyền 為vi 實thật 今kim 亦diệc 反phản 此thử 若nhược 破phá 若nhược 別biệt 先tiên 示thị 彼bỉ 宗tông 使sử 性tánh 相tướng 無vô 虧khuy 盡tận 其kỳ 意ý 態thái 後hậu 申thân 此thử 理lý 對đối 決quyết 分phân 明minh 使sử 學học 者giả 不bất 滯trệ 迹tích 迷mê 宗tông 不bất 謬mậu 非phi 古cổ 義nghĩa 亦diệc 無vô 勞lao 周chu 覽lãm 更cánh 復phục 傍bàng 求cầu 。

●# 第đệ 六lục 辨biện 折chiết 今kim 古cổ 者giả 謂vị 探thám 玄huyền 本bổn 記ký 但đãn 釋thích 晉tấn 經kinh 大đại 旨chỉ 雖tuy 同đồng 在tại 言ngôn 有hữu 異dị 但đãn 引dẫn 彼bỉ 疏sớ/sơ 須tu 觀quán 所sở 釋thích 如như 發phát 心tâm 品phẩm 晉tấn 經Kinh 云vân 以dĩ 是thị 發phát 心tâm 即tức 是thị 。 佛Phật 故cố 唐đường 經Kinh 云vân 以dĩ 是thị 發phát 心tâm 當đương 得đắc 佛Phật 故cố 即tức 當đương 既ký 別biệt 豈khởi 得đắc 引dẫn 昔tích 之chi 即tức 釋thích 今kim 之chi 當đương 觸xúc 類loại 皆giai 爾nhĩ 然nhiên 昔tích 人nhân 十thập 行hành 已dĩ 前tiền 多đa 依y 賢hiền 首thủ 新tân 修tu 略lược 疏sớ/sơ 迴hồi 向hướng 已dĩ 下hạ 並tịnh 用dụng 探thám 玄huyền 三tam 地địa 已dĩ 下hạ 多đa 唯duy 錄lục 古cổ 二nhị 經kinh 小tiểu 異dị 升thăng 互hỗ 相tương 參tham 文văn 亦diệc 非phi 一nhất 。

●# 第đệ 七thất 明minh 示thị 法pháp 相tướng 者giả 然nhiên 性tánh 之chi 與dữ 相tương/tướng 若nhược 天thiên 之chi 日nhật 月nguyệt 易dị 之chi 乾can/kiền/càn 坤# 東đông 夏hạ 西tây 方phương 分phần/phân 宗tông 開khai 教giáo 學học 兼kiêm 兩lưỡng 轍triệt 方phương 曰viết 通thông 人nhân 是thị 以dĩ 釋thích 經kinh 事sự 須tu 明minh 示thị 然nhiên 此thử 經Kinh 法Pháp 相tương/tướng 名danh 義nghĩa 兼kiêm 廣quảng 或hoặc 有hữu 名danh 無vô 義nghĩa 或hoặc 有hữu 義nghĩa 無vô 名danh 昔tích 人nhân 苟cẩu 見kiến 一nhất 名danh 廣quảng 引dẫn 論luận 釋thích 隨tùy 名danh 解giải 義nghĩa 義nghĩa 乃nãi 無vô 窮cùng 如như 釋thích 淨tịnh 行hạnh 品phẩm 百bách 四tứ 十thập 一nhất 願nguyện 以dĩ 諸chư 門môn 料liệu 揀giản 釋Thích 梵Phạm 行hành 品phẩm 四Tứ 果Quả 廣quảng 引dẫn 婆bà 沙sa 問vấn 明minh 品phẩm 貪tham 瞋sân 之chi 名danh 全toàn 抄sao 唯duy 識thức 十thập 向hướng 品phẩm 三tam 倒đảo 廣quảng 據cứ 諸chư 宗tông 雖tuy 則tắc 皆giai 是thị 法Pháp 門môn 而nhi 甚thậm 深thâm 觀quán 行hành 翳ế 於ư 名danh 相tướng 今kim 皆giai 略lược 陳trần 而nhi 已dĩ 古cổ 人nhân 若nhược 有hữu 義nghĩa 無vô 名danh 則tắc 莫mạc 知tri 所sở 以dĩ 今kim 則tắc 引dẫn 諸chư 經kinh 論luận 以dĩ 名danh 管quản 之chi 使sử 經kinh 中trung 法pháp 相tướng 昭chiêu 彰chương 於ư 眾chúng 論luận 至chí 如như 昇thăng 兜Đâu 率Suất 品phẩm 二nhị 十thập 一nhất 種chủng 功công 德đức 。 則tắc 有hữu 義nghĩa 無vô 名danh 離ly 世thế 間gian 品phẩm 初sơ 則tắc 有hữu 名danh 無vô 義nghĩa 今kim 於ư 兜Đâu 率Suất 品phẩm 廣quảng 引dẫn 經kinh 論luận 而nhi 委ủy 釋thích 之chi 至chí 離ly 世thế 間gian 品phẩm 略lược 陳trần 而nhi 已dĩ 又hựu 如như 離ly 世thế 間gian 品phẩm 具cụ 含hàm 諸chư 位vị 一nhất 一nhất 位vị 內nội 攝nhiếp 義nghĩa 無vô 遺di 或hoặc 名danh 異dị 義nghĩa 同đồng 或hoặc 前tiền 後hậu 廣quảng 略lược 然nhiên 於ư 四tứ 十thập 二nhị 位vị 次thứ 第đệ 無vô 差sai 今kim 並tịnh 具cụ 引dẫn 六lục 會hội 經kinh 文văn 對đối 而nhi 釋thích 之chi 昭chiêu 然nhiên 可khả 見kiến 使sử 七thất 卷quyển 之chi 經kinh 句cú 句cú 有hữu 據cứ 翻phiên 驗nghiệm 昔tích 解giải 臆ức 說thuyết 尤vưu 多đa 然nhiên 性tánh 相tướng 二nhị 宗tông 法pháp 相tướng 有hữu 同đồng 有hữu 異dị 如như 五ngũ 眼nhãn 十thập 眼nhãn 六Lục 通Thông 十thập 通thông 等đẳng 並tịnh 各các 示thị 之chi 使sử 無vô 餘dư 惑hoặc 如như 初sơ 卷quyển 歎thán 德đức 釋thích 以dĩ 十thập 身thân 則tắc 法pháp 性tánh 宗tông 之chi 法pháp 相tướng 也dã 釋thích 智trí 入nhập 三tam 世thế 廣quảng 引dẫn 四Tứ 智Trí 即tức 法pháp 相tướng 宗tông 之chi 法pháp 相tướng 也dã 以dĩ 眾chúng 海hải 解giải 脫thoát 之chi 門môn 。 釋thích 眾chúng 海hải 之chi 名danh 則tắc 法pháp 性tánh 宗tông 之chi 法pháp 相tướng 也dã 以dĩ 九cửu 門môn 六Lục 度Độ 釋thích 經kinh 十thập 度độ 即tức 法pháp 相tướng 宗tông 之chi 法pháp 相tướng 也dã 如như 十thập 通thông 十thập 忍nhẫn 會hội 六Lục 通Thông 與dữ 五ngũ 忍nhẫn 十thập 身thân 十thập 智trí 融dung 三Tam 身Thân 與dữ 三tam 智trí 十thập 門môn 涅Niết 槃Bàn 以dĩ 會hội 通thông 四tứ 種chủng 涅Niết 槃Bàn 十thập 種chủng 佛Phật 智trí 而nhi 一nhất 智trí 融dung 於ư 四Tứ 智Trí 即tức 性tánh 相tướng 二nhị 宗tông 無vô 違vi 之chi 法pháp 相tướng 也dã 觸xúc 類loại 非phi 一nhất 又hựu 諸chư 經kinh 疏sớ/sơ 所sở 明minh 法pháp 相tướng 多đa 是thị 傍bàng 來lai 如như 法Pháp 華hoa 經kinh 但đãn 云vân 如Như 來Lai 知tri 見kiến 。 力Lực 無Vô 所Sở 畏Úy 。 禪thiền 定định 解giải 脫thoát 。 三tam 昧muội 深thâm 入nhập 無vô 際tế 。 斯tư 乃nãi 通thông 讚tán 佛Phật 智trí 深thâm 遠viễn 逢phùng 一nhất 力lực 字tự 立lập 十Thập 力Lực 章chương 無vô 所sở 畏úy 字tự 立lập 四Tứ 無Vô 所Sở 畏Úy 。 章chương 禪thiền 立lập 四tứ 禪thiền 定định 立lập 八bát 定định 解giải 脫thoát 三tam 昧muội 。 各các 立lập 章chương 門môn 若nhược 此thử 之chi 流lưu 千thiên 章chương 萬vạn 章chương 釋thích 一nhất 卷quyển 經kinh 亦diệc 不bất 得đắc 盡tận 若nhược 為vi 成thành 種chủng 智trí 之chi 境cảnh 應ưng 須tu 更cánh 學học 多đa 聞văn 若nhược 取thủ 法pháp 華hoa 玄huyền 宗tông 但đãn 示thị 等đẳng 有hữu 知tri 見kiến 先tiên 所sở 出xuất 內nội 。 是thị 子tử 所sở 知tri 。 非phi 是thị 十thập 章chương 五ngũ 章chương 能năng 盡tận 其kỳ 妙diệu 若nhược 華hoa 嚴nghiêm 經kinh 有hữu 異dị 於ư 此thử 如như 十thập 度độ 十Thập 力Lực 一nhất 經kinh 數sổ 十thập 處xứ 明minh 故cố 須tu 總tổng 撮toát 一nhất 章chương 頓đốn 曉hiểu 其kỳ 旨chỉ 如như 十Thập 地Địa 品phẩm 內nội 以dĩ 法pháp 相tướng 為vi 觀quán 門môn 不bất 了liễu 三tam 聚tụ 豈khởi 知tri 離ly 垢cấu 之chi 名danh 不bất 曉hiểu 八bát 禪thiền 寧ninh 知tri 發phát 光quang 之chi 行hành 四tứ 地địa 道Đạo 品Phẩm 成thành 無vô 生sanh 之chi 慧tuệ 光quang 五ngũ 地địa 諸chư 諦đế 窮cùng 真chân 俗tục 以dĩ 化hóa 物vật 六lục 地địa 般Bát 若Nhã 要yếu 觀quán 緣duyên 生sanh 星tinh 羅la 十thập 門môn 月nguyệt 滿mãn 三tam 觀quán 研nghiên 窮cùng 性tánh 相tướng 般Bát 若Nhã 現hiện 前tiền 非phi 是thị 懸huyền 指chỉ 昔tích 三tam 中trung 乘thừa 所sở 見kiến 七thất 地địa 窮cùng 一nhất 切thiết 菩Bồ 提Đề 分Phần 法Pháp 。 權quyền 實thật 雙song 行hành 八bát 地địa 七thất 勸khuyến 該cai 羅la 方phương 見kiến 無vô 功công 之chi 道đạo 九cửu 地địa 居cư 法Pháp 師sư 之chi 位vị 藥dược 病bệnh 須tu 知tri 不bất 將tương 四tứ 十thập 辯biện 才tài 何hà 以dĩ 廣quảng 能năng 化hóa 物vật 得đắc 第đệ 十Thập 地Địa 方phương 盡tận 種chủng 智trí 之chi 深thâm 玄huyền 四tứ 十thập 二nhị 位vị 之chi 昭chiêu 彰chương 並tịnh 稱xưng 觀quán 行hành 九cửu 會hội 五ngũ 周chu 之chi 因nhân 果quả 佛Phật 道Đạo 方phương 圓viên 故cố 若nhược 相tương/tướng 若nhược 性tánh 若nhược 因nhân 若nhược 果quả 。 無vô 不bất 成thành 觀quán 無vô 不bất 契khế 真chân 依y 經kinh 修tu 行hành 並tịnh 是thị 聖thánh 意ý 若nhược 不bất 了liễu 法pháp 相tướng 豈khởi 唯duy 不bất 知tri 聖thánh 旨chỉ 亦diệc 非phi 弘hoằng 闡xiển 之chi 人nhân 尋tầm 文văn 自tự 知tri 。

●# 第đệ 八bát 廣quảng 演diễn 玄huyền 言ngôn 者giả 謂vị 經kinh 多đa 有hữu 玄huyền 言ngôn 妙diệu 旨chỉ 昔tích 不bất 廣quảng 明minh 或hoặc 指chỉ 在tại 別biệt 章chương 或hoặc 略lược 陳trần 不bất 具cụ 今kim 應ưng 具cụ 者giả 畢tất 在tại 疏sớ/sơ 文văn 文văn 易dị 意ý 深thâm 廣quảng 申thân 體thể 勢thế 如như 始thỉ 成thành 正chánh 覺giác 。 以dĩ 諸chư 宗tông 始thỉ 成thành 以dĩ 會hội 之chi 智trí 人nhân 三tam 世thế 以dĩ 二nhị 智trí 三tam 智trí 四Tứ 智Trí 而nhi 釋thích 之chi 如như 幻huyễn 喻dụ 中trung 具cụ 引dẫn 兔thố 章chương 以dĩ 盡tận 之chi 如như 影ảnh 之chi 喻dụ 分phần/phân 三tam 影ảnh 以dĩ 別biệt 之chi 第đệ 七thất 迴hồi 向hướng 剎sát 平bình 等đẳng 等đẳng 出xuất 諸chư 句cú 以dĩ 揀giản 之chi 第đệ 八bát 迴hồi 向hướng 歷lịch 境cảnh 起khởi 願nguyện 以dĩ 橫hoạnh/hoành 竪thụ 次thứ 位vị 而nhi 彰chương 之chi 三tam 天thiên 偈kệ 讚tán 離ly 相tương/tướng 迴hồi 向hướng 以dĩ 般Bát 若Nhã 等đẳng 深thâm 經Kinh 中trung 百bách 等đẳng 論luận 玄huyền 妙diệu 而nhi 通thông 之chi 九cửu 會hội 五ngũ 周chu 皆giai 以dĩ 性tánh 相tướng 而nhi 廣quảng 之chi 普phổ 賢hiền 三tam 昧muội 窮cùng 妙diệu 中trung 之chi 妙diệu 出xuất 現hiện 一nhất 品phẩm 盡tận 玄huyền 中trung 之chi 玄huyền 至chí 如như 法Pháp 界giới 華hoa 藏tạng 之chi 深thâm 觀quán 旨chỉ 歸quy 關quan 脈mạch 之chi 妙diệu 章chương 盡tận 關quan 鍵kiện 之chi 幽u 微vi 窮cùng 義nghĩa 理lý 之chi 分phần 齊tề 如như 關quan 中trung 繫hệ 表biểu 三tam 玄huyền 格cách 言ngôn 有hữu 美mỹ 斯tư 經Kinh 必tất 盡tận 其kỳ 奧áo 亦diệc 有hữu 指chỉ 別biệt 章chương 者giả 皆giai 非phi 正chánh 要yếu 知tri 與dữ 不bất 知tri 無vô 乖quai 弘hoằng 讚tán 耳nhĩ 。

●# 第đệ 九cửu 泯mẫn 絕tuyệt 是thị 非phi 者giả 昔tích 人nhân 勝thắng 負phụ 氣khí 高cao 是thị 非phi 情tình 厚hậu 上thượng 古cổ 妙diệu 義nghĩa 用dụng 而nhi 不bất 言ngôn 先tiên 賢hiền 小tiểu 瑕hà 廣quảng 申thân 破phá 斥xích 如như 破phá 娑sa 婆bà 形hình 如như 虗hư 空không 便tiện 云vân 良lương 由do 譯dịch 人nhân 不bất 閑nhàn 經kinh 論luận 謬mậu 預dự 譯dịch 場tràng 誤ngộ 累lũy/lụy/luy 聖thánh 教giáo 一nhất 朝triêu 至chí 此thử 先tiên 師sư 在tại 其kỳ 譯dịch 內nội 斧phủ 鑿tạc 大đại 深thâm 纖tiêm 芥giới 在tại 於ư 珠châu 中trung 何hà 須tu 擊kích 破phá 又hựu 如như 十thập 行hành 品phẩm 釋thích 不bất 住trụ 中trung 流lưu 。 廣quảng 申thân 異dị 釋thích 晉tấn 經kinh 失thất 旨chỉ 致trí 古cổ 釋thích 詞từ 枝chi 今kim 文văn 分phân 明minh 何hà 須tu 敘tự 昔tích 若nhược 斯tư 之chi 類loại 其kỳ 事sự 頗phả 多đa 終chung 日nhật 是thị 非phi 豈khởi 合hợp 大Đại 道Đạo 凡phàm 破phá 義nghĩa 者giả 其kỳ 猶do 毒độc 蛇xà 螫thích 手thủ 不bất 得đắc 不bất 斬trảm 毒độc 樹thụ 生sanh 庭đình 不bất 得đắc 不bất 伐phạt 若nhược 邪tà 解giải 亂loạn 轍triệt 事sự 須tu 決quyết 之chi 若nhược 易dị 知tri 其kỳ 非phi 略lược 而nhi 不bất 述thuật 若nhược 似tự 正chánh 不bất 正chánh 則tắc 並tịnh 決quyết 使sử 明minh 如như 欲dục 識thức 真chân 金kim 須tu 知tri 鍮thâu 石thạch 蓋cái 不bất 獲hoạch 已dĩ 情tình 忘vong 是thị 非phi 設thiết 有hữu 破phá 斥xích 須tu 存tồn 禮lễ 樂nhạo/nhạc/lạc 不bất 得đắc 自tự 尊tôn 己kỷ 德đức 下hạ 視thị 先tiên 賢hiền 須tu 知tri 草thảo 剏# 者giả 難nạn/nan 因nhân 修tu 者giả 易dị 縱túng/tung 有hữu 舉cử 非phi 顯hiển 是thị 不bất 是thị 自tự 衒huyễn 自tự 媒môi 故cố 今kim 疏sớ/sơ 文văn 是thị 非phi 全toàn 少thiểu 。

●# 第đệ 十thập 均quân 融dung 始thỉ 末mạt 者giả 然nhiên 造tạo 疏sớ/sơ 大đại 體thể 皆giai 初sơ 重trọng/trùng 後hậu 輕khinh 若nhược 更cánh 廣quảng 開khai 門môn 庭đình 消tiêu 文văn 疎sơ 略lược 至chí 於ư 弘hoằng 闡xiển 聖thánh 旨chỉ 多đa 沈trầm 今kim 以dĩ 大đại 經kinh 九cửu 會hội 始thỉ 末mạt 深thâm 玄huyền 逢phùng 義nghĩa 即tức 明minh 不bất 揀giản 初sơ 後hậu 但đãn 初sơ 已dĩ 釋thích 不bất 後hậu 重trọng/trùng 明minh 故cố 義nghĩa 科khoa 章chương 門môn 落lạc 落lạc 星tinh 布bố 使sử 初sơ 中trung 後hậu 善thiện 。 始thỉ 末mạt 可khả 觀quán 也dã 略lược 述thuật 製chế 疏sớ/sơ 有hữu 斯tư 十thập 意ý 故cố 忘vong 軀khu 靈linh 境cảnh 仰ngưỡng 述thuật 玄huyền 猷# 本bổn 意ý 皆giai 為vi 眾chúng 生sanh 。 得đắc 同đồng 普phổ 賢hiền 諸chư 佛Phật 耳nhĩ 。

▲# 迴hồi 茲tư 勝thắng 善thiện 下hạ 第đệ 三tam 二nhị 句cú 迴hồi 施thí 眾chúng 生sanh 。 者giả 前tiền 之chi 二nhị 句cú 作tác 疏sớ/sơ 所sở 為vi 為vì 於ư 眾chúng 生sanh 。 此thử 段đoạn 通thông 迴hồi 歸quy 依y 之chi 益ích 及cập 所sở 成thành 德đức 製chế 疏sớ/sơ 之chi 功công 儻thảng 一nhất 句cú 冥minh 合hợp 聖thánh 心tâm 盡tận 為vi 眾chúng 生sanh 。 得đắc 大đại 覺giác 圓viên 明minh 涅Niết 槃Bàn 常thường 樂nhạo/nhạc/lạc 耳nhĩ 。

▲# 將tương 釋thích 經kinh 義nghĩa 總tổng 啟khải 十thập 門môn 一nhất 教giáo 起khởi 因nhân 緣duyên 二nhị 藏tạng 教giáo 所sở 攝nhiếp 三tam 義nghĩa 理lý 分phân 齊tề 四tứ 教giáo 所sở 被bị 機cơ 五ngũ 教giáo 體thể 淺thiển 深thâm 六lục 宗tông 趣thú 通thông 局cục 七thất 部bộ 類loại 品phẩm 會hội 八bát 傳truyền 譯dịch 感cảm 通thông 九cửu 總tổng 釋thích 經kinh 題đề 十thập 別biệt 解giải 文văn 義nghĩa 。

將tương 釋thích 已dĩ 下hạ 第đệ 三tam 開khai 章chương 釋thích 文văn 十thập 門môn 之chi 內nội 前tiền 八bát 義nghĩa 門môn 後hậu 二nhị 正chánh 釋thích 以dĩ 經kinh 題đề 目mục 即tức 是thị 文văn 故cố 亦diệc 可khả 九cửu 皆giai 義nghĩa 門môn 題đề 目mục 通thông 一nhất 部bộ 故cố 十thập 門môn 生sanh 起khởi 者giả 夫phu 聖thánh 人nhân 設thiết 教giáo 言ngôn 不bất 虗hư 發phát 動động 必tất 有hữu 由do 非phi 大đại 因nhân 緣duyên 。 莫mạc 宣tuyên 斯tư 典điển 故cố 受thọ 之chi 以dĩ 教giáo 起khởi 因nhân 緣duyên 二nhị 者giả 因nhân 緣duyên 既ký 興hưng 有hữu 所sở 起khởi 教giáo 佛Phật 教giáo 雖tuy 廣quảng 不bất 出xuất 三tam 藏tạng 十thập 二nhị 分phần 教giáo 未vị 委ủy 此thử 經Kinh 三tam 藏tạng 教giáo 等đẳng 何hà 藏tạng 教giáo 攝nhiếp 故cố 舉cử 藏tạng 教giáo 之chi 總tổng 名danh 含hàm 攝nhiếp 華hoa 嚴nghiêm 之chi 別biệt 教giáo 故cố 受thọ 之chi 以dĩ 藏tạng 教giáo 所sở 攝nhiếp 三tam 已dĩ 知tri 此thử 經Kinh 修tu 多đa 羅la 攝nhiếp 具cụ 十thập 二nhị 分phần 然nhiên 其kỳ 藏tạng 教giáo 皆giai 通thông 權quyền 實thật 揀giản 權quyền 取thủ 實thật 唯duy 圓viên 教giáo 收thu 未vị 知tri 圓viên 義nghĩa 深thâm 淺thiển 寬khoan 狹hiệp 故cố 受thọ 之chi 以dĩ 義nghĩa 理lý 分phân 齊tề 四tứ 既ký 知tri 圓viên 義nghĩa 包bao 博bác 冲# 深thâm 未vị 審thẩm 此thử 深thâm 被bị 何hà 根căn 器khí 故cố 受thọ 之chi 以dĩ 教giáo 所sở 被bị 機cơ 五ngũ 既ký 知tri 深thâm 義nghĩa 正chánh 被bị 圓viên 機cơ 未vị 知tri 其kỳ 詮thuyên 何hà 為vi 體thể 性tánh 故cố 受thọ 之chi 以dĩ 教giáo 體thể 淺thiển 深thâm 六lục 能năng 所sở 文văn 義nghĩa 已dĩ 知tri 該cai 羅la 未vị 審thẩm 所sở 宗tông 尊tôn 崇sùng 何hà 義nghĩa 故cố 受thọ 之chi 以dĩ 宗tông 趣thú 通thông 局cục 七thất 既ký 知tri 旨chỉ 趣thú 冲# 深thâm 未vị 委ủy 能năng 詮thuyên 文văn 言ngôn 廣quảng 狹hiệp 故cố 受thọ 之chi 以dĩ 部bộ 類loại 品phẩm 會hội 八bát 既ký 知tri 部bộ 類loại 廣quảng 則tắc 無vô 盡tận 略lược 乃nãi 百bách 千thiên 未vị 知tri 傳truyền 譯dịch 何hà 年niên 有hữu 何hà 感cảm 應ứng 。 使sử 宗tông 承thừa 有hữu 緒tự 知tri 勝thắng 益ích 可khả 歸quy 故cố 受thọ 之chi 以dĩ 傳truyền 譯dịch 感cảm 通thông 九cửu 大đại 旨chỉ 既ký 陳trần 隨tùy 文văn 解giải 釋thích 先tiên 明minh 總tổng 目mục 包bao 盡tận 難nan 思tư 故cố 受thọ 之chi 以dĩ 總tổng 釋thích 經kinh 題đề 十thập 總tổng 意ý 雖tuy 知tri 在tại 文văn 難nan 曉hiểu 使sử 沈trầm 隱ẩn 之chi 義nghĩa 彰chương 乎hồ 翰hàn 墨mặc 宗tông 通thông 之chi 理lý 見kiến 乎hồ 百bách 千thiên 故cố 受thọ 之chi 以dĩ 別biệt 解giải 文văn 義nghĩa 。

▲# 初sơ 因nhân 緣duyên 者giả 夫phu 聖thánh 人nhân 設thiết 教giáo 必tất 有hữu 由do 致trí 若nhược 須Tu 彌Di 巨cự 海hải 。 大đại 因nhân 緣duyên 為vi 搖dao 動động 今kim 搖dao 如Như 來Lai 融dung 金kim 之chi 德đức 山sơn 動động 深thâm 廣quảng 之chi 知tri 海hải 非phi 小tiểu 緣duyên 矣hĩ 故cố 下hạ 經Kinh 云vân 非phi 以dĩ 一nhất 緣duyên 非phi 以dĩ 一nhất 事sự 如Như 來Lai 出xuất 現hiện 。 而nhi 得đắc 成thành 就tựu 。 出xuất 現hiện 本bổn 為vi 大đại 華hoa 嚴nghiêm 故cố 。

初sơ 因nhân 緣duyên 者giả 下hạ 疏sớ/sơ 文văn 有hữu 二nhị 一nhất 生sanh 起khởi 大đại 意ý 二nhị 先tiên 因nhân 下hạ 開khai 章chương 別biệt 釋thích 前tiền 中trung 有hữu 三tam 一nhất 正chánh 釋thích 二nhị 引dẫn 證chứng 三tam 解giải 妨phương 初sơ 中trung 又hựu 三tam 初sơ 法pháp 。

▲# 次thứ 若nhược 須Tu 彌Di 下hạ 喻dụ 。

▲# 後hậu 今kim 搖dao 如Như 來Lai 下hạ 合hợp 如Như 來Lai 合hợp 山sơn 智trí 慧tuệ 合hợp 海hải 此thử 文văn 意ý 出xuất 智trí 論luận 今kim 轉chuyển 勢thế 用dụng 之chi 智trí 論luận 中trung 問vấn 曰viết 佛Phật 以dĩ 何hà 因nhân 緣duyên 故cố 。 說thuyết 般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 。 經kinh 諸chư 佛Phật 不bất 以dĩ 。 無vô 事sự 及cập 小tiểu 事sự 小tiểu 因nhân 緣duyên 而nhi 自tự 發phát 言ngôn 譬thí 如như 須Tu 彌Di 山Sơn 王Vương 。 不bất 以dĩ 無vô 事sự 及cập 小tiểu 事sự 小tiểu 因nhân 緣duyên 故cố 動động 今kim 以dĩ 何hà 等đẳng 大đại 因nhân 緣duyên 故cố 。 說thuyết 般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 。 經kinh 此thử 中trung 論luận 意ý 即tức 以dĩ 說thuyết 般Bát 若Nhã 為vi 動động 須Tu 彌Di 今kim 開khai 須Tu 彌Di 約ước 能năng 說thuyết 人nhân 智trí 海hải 通thông 能năng 所sở 說thuyết 動động 能năng 說thuyết 之chi 佛Phật 智trí 說thuyết 如Như 來Lai 之chi 智trí 。 海hải 並tịnh 即tức 不bất 共cộng 般Bát 若Nhã 又hựu 於ư 經kinh 中trung 廣quảng 說thuyết 佛Phật 身thân 及cập 與dữ 佛Phật 智trí 故cố 佛Phật 及cập 智trí 並tịnh 通thông 所sở 說thuyết 。

▲# 言ngôn 故cố 下hạ 經kinh 下hạ 二nhị 引dẫn 證chứng 也dã 。

▲# 言ngôn 出xuất 現hiện 本bổn 為vi 下hạ 三tam 解giải 妨phương 也dã 有hữu 伏phục 難nạn/nan 云vân 非phi 一nhất 緣duyên 等đẳng 乃nãi 明minh 出xuất 現hiện 之chi 緣duyên 今kim 證chứng 說thuyết 經Kinh 豈khởi 為vi 愜# 當đương 故cố 今kim 通thông 云vân 出xuất 現hiện 本bổn 為vi 一nhất 大đại 事sự 因nhân 緣duyên 。 一nhất 大đại 事sự 因nhân 緣duyên 。 即tức 華hoa 嚴nghiêm 佛Phật 智trí 明minh 知tri 出xuất 現hiện 之chi 緣duyên 即tức 華hoa 嚴nghiêm 緣duyên 也dã 。

▲# 先tiên 因nhân 後hậu 緣duyên 各các 開khai 十thập 義nghĩa 以dĩ 顯hiển 無vô 盡tận 。

先tiên 因nhân 後hậu 緣duyên 各các 開khai 十thập 義nghĩa 者giả 此thử 下hạ 第đệ 二nhị 開khai 章chương 別biệt 釋thích 於ư 中trung 三tam 謂vị 標tiêu 釋thích 結kết 標tiêu 可khả 知tri 。

▲# 因nhân 十thập 義nghĩa 者giả 一nhất 法pháp 應ưng 爾nhĩ 故cố 二nhị 酬thù 宿túc 因nhân 故cố 三tam 順thuận 機cơ 感cảm 故cố 四tứ 為vi 教giáo 本bổn 故cố 五ngũ 顯hiển 果quả 德đức 故cố 六lục 彰chương 地địa 位vị 故cố 七thất 說thuyết 勝thắng 行hành 故cố 八bát 示thị 真chân 法pháp 故cố 九cửu 開khai 因nhân 性tánh 故cố 十thập 利lợi 今kim 後hậu 故cố 。

因nhân 十thập 義nghĩa 下hạ 雙song 釋thích 先tiên 因nhân 中trung 三tam 初sơ 列liệt 次thứ 釋thích 後hậu 因nhân 上thượng 十thập 義nghĩa 下hạ 結kết 屬thuộc 會hội 釋thích 。

▲# 言ngôn 法pháp 爾nhĩ 者giả 夫phu 王vương 道đạo 坦thản 坦thản 千thiên 古cổ 同đồng 規quy 一Nhất 乘Thừa 玄huyền 門môn 諸chư 佛Phật 齊tề 證chứng 故cố 一nhất 切thiết 佛Phật 法Pháp 。 爾nhĩ 皆giai 於ư 無vô 盡tận 世thế 界giới 。 常thường 轉chuyển 如như 是thị 無vô 盡tận 。 法Pháp 輪luân 令linh 諸chư 眾chúng 生sanh 。 返phản 本bổn 還hoàn 源nguyên 窮cùng 未vị 來lai 際tế 。 無vô 有hữu 休hưu 息tức 。

言ngôn 法pháp 爾nhĩ 者giả 下hạ 釋thích 也dã 即tức 為vi 十thập 段đoạn 今kim 初sơ 法pháp 爾nhĩ 疏sớ/sơ 文văn 分phần/phân 四tứ 一nhất 正chánh 釋thích 二nhị 引dẫn 證chứng 三tam 結kết 釋thích 四tứ 解giải 妨phương 初sơ 文văn 可khả 知tri 。

▲# 故cố 不bất 思tư 議nghị 品phẩm 中trung 明minh 一nhất 切thiết 諸chư 佛Phật 。 能năng 於ư 一nhất 身thân 化hóa 現hiện 不bất 可khả 說thuyết 不bất 可khả 說thuyết 。 佛Phật 剎sát 微vi 塵trần 數số 。 頭đầu 一nhất 一nhất 頭đầu 化hóa 爾nhĩ 所sở 舌thiệt 一nhất 一nhất 舌thiệt 出xuất 爾nhĩ 所sở 音âm 聲thanh 乃nãi 至chí 文văn 字tự 句cú 義nghĩa 。 一nhất 一nhất 充sung 滿mãn 一nhất 切thiết 。 法Pháp 界Giới 無vô 有hữu 窮cùng 盡tận 。

故cố 不bất 思tư 議nghị 下hạ 引dẫn 證chứng 此thử 即tức 第đệ 四tứ 十thập 七thất 經kinh 第đệ 五ngũ 大đại 那Na 羅La 延Diên 幢tràng 勇dũng 健kiện 法pháp 云vân 佛Phật 子tử 一nhất 切thiết 諸chư 佛Phật 。 能năng 於ư 一nhất 身thân 等đẳng 乃nãi 至chí 已dĩ 下hạ 中trung 間gian 應ưng 云vân 法Pháp 界Giới 眾chúng 生sanh 。 靡mĩ 不bất 皆giai 聞văn 一nhất 一nhất 音âm 聲thanh 。 演diễn 爾nhĩ 所sở 修Tu 多Đa 羅La 藏tạng 。 一nhất 一nhất 修Tu 多Đa 羅La 藏tạng 。 演diễn 爾nhĩ 所sở 法pháp 一nhất 一nhất 法pháp 有hữu 爾nhĩ 所sở 文văn 字tự 句cú 義nghĩa 。 如như 是thị 演diễn 說thuyết 盡tận 爾nhĩ 所sở 劫kiếp 盡tận 是thị 劫kiếp 已dĩ 復phục 更cánh 演diễn 說thuyết 盡tận 爾nhĩ 所sở 劫kiếp 如như 是thị 次thứ 第đệ 。 乃nãi 至chí 盡tận 於ư 。 一nhất 切thiết 世thế 界giới 微vi 塵trần 數số 。 盡tận 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 心tâm 。 念niệm 數số 未vị 來lai 際tế 劫kiếp 猶do 可khả 窮cùng 盡tận 如Như 來Lai 化hóa 身thân 。 所sở 轉chuyển 法Pháp 輪luân 。 無vô 有hữu 窮cùng 盡tận 。 所sở 謂vị 智trí 慧tuệ 演diễn 說thuyết 法Pháp 輪luân 斷đoạn 諸chư 疑nghi 惑hoặc 。 法Pháp 輪luân 照chiếu 一nhất 切thiết 法pháp 法Pháp 輪luân 開khai 無vô 礙ngại 藏tạng 法Pháp 輪luân 令linh 無vô 量lượng 眾chúng 生sanh 。 歡hoan 喜hỷ 調điều 伏phục 法Pháp 輪luân 開khai 示thị 一nhất 切thiết 。 諸chư 菩Bồ 薩Tát 行hạnh 。 法Pháp 輪luân 高cao 昇thăng 圓viên 滿mãn 大đại 智trí 。 慧tuệ 日nhật 法Pháp 輪luân 普phổ 然nhiên 照chiếu 世thế 智trí 慧tuệ 明minh 燈đăng 法Pháp 輪luân 辯biện 才tài 無vô 畏úy 。 種chủng 種chủng 莊trang 嚴nghiêm 。 法Pháp 輪luân 如như 一nhất 佛Phật 身thân 以dĩ 神thần 通thông 力lực 。 轉chuyển 如như 是thị 等đẳng 差sai 別biệt 法Pháp 輪luân 一nhất 切thiết 世thế 法pháp 。 無vô 能năng 為ví 喻dụ 。 如như 是thị 盡tận 虗hư 空không 界giới 一nhất 一nhất 毛mao 端đoan 分phân 量lượng 。 之chi 處xứ 有hữu 不bất 可khả 說thuyết 不bất 可khả 說thuyết 。 佛Phật 剎sát 微vi 塵trần 數số 世thế 界giới 。 一nhất 一nhất 世thế 界giới 中trung 。 念niệm 念niệm 現hiện 不bất 可khả 說thuyết 不bất 可khả 說thuyết 。 佛Phật 剎sát 微vi 塵trần 數số 。 化hóa 身thân 一nhất 一nhất 化hóa 身thân 。 皆giai 亦diệc 如như 是thị 。 所sở 說thuyết 音âm 聲thanh 。 文văn 字tự 句cú 義nghĩa 。 一nhất 一nhất 充sung 滿mãn 一nhất 切thiết 。 法Pháp 界Giới 其kỳ 中trung 眾chúng 生sanh 。 皆giai 得đắc 解giải 了liễu 。 而nhi 佛Phật 言ngôn 音âm 無vô 變biến 無vô 斷đoạn 無vô 有hữu 窮cùng 盡tận 。 是thị 為vi 諸chư 佛Phật 。 第đệ 五ngũ 大đại 那Na 羅La 延Diên 幢tràng 勇dũng 健kiện 法pháp 今kim 疏sớ/sơ 略lược 引dẫn 耳nhĩ 上thượng 鈔sao 中trung 爾nhĩ 所sở 字tự 經kinh 中trung 皆giai 是thị 不bất 可khả 說thuyết 。 不bất 可khả 說thuyết 佛Phật 剎sát 。 微vi 塵trần 數số 字tự 。

▲# 斯tư 則tắc 處xứ 以dĩ 毛mao 端đoan 橫hoạnh/hoành 該cai 法Pháp 界Giới 時thời 以dĩ 剎sát 那na 竪thụ 窮cùng 劫kiếp 海hải 處xứ 則tắc 頓đốn 起khởi 時thời 則tắc 常thường 起khởi 不bất 待đãi 別biệt 因nhân 。

斯tư 則tắc 下hạ 三tam 結kết 釋thích 也dã 結kết 釋thích 經kinh 文văn 成thành 初sơ 正chánh 說thuyết 於ư 中trung 初sơ 二nhị 句cú 正chánh 結kết 後hậu 處xứ 則tắc 下hạ 覆phú 釋thích 法Pháp 界Giới 齊tề 起khởi 為vi 頓đốn 如như 月nguyệt 入nhập 百bách 川xuyên 非phi 從tùng 東đông 向hướng 西tây 等đẳng 故cố 長trường 時thời 不bất 斷đoạn 曰viết 常thường 無vô 暫tạm 間gian 斷đoạn 故cố 既ký 常thường 既ký 遍biến 故cố 不bất 待đãi 別biệt 因nhân 也dã 。

▲# 但đãn 隨tùy 見kiến 聞văn 說thuyết 。 有hữu 初sơ 成thành 九cửu 會hội 之chi 別biệt 諸chư 慈từ 悲bi 者giả 於ư 無vô 盡tận 中trung 。 略lược 此thử 流lưu 傳truyền 。

但đãn 隨tùy 見kiến 聞văn 下hạ 四tứ 釋thích 妨phương 謂vị 有hữu 伏phục 難nạn/nan 云vân 既ký 橫hoạnh/hoành 竪thụ 該cai 羅la 說thuyết 窮cùng 時thời 處xứ 何hà 有hữu 初sơ 成thành 之chi 始thỉ 九cửu 會hội 之chi 終chung 故cố 為vi 此thử 通thông 於ư 中trung 二nhị 先tiên 正chánh 解giải 妨phương 可khả 知tri 。

▲# 令linh 尋tầm 於ư 此thử 見kiến 無vô 邊biên 法pháp 。

後hậu 令linh 尋tầm 於ư 此thử 下hạ 重trọng/trùng 通thông 再tái 難nạn/nan 難nạn/nan 云vân 略lược 本bổn 至chí 少thiểu 安an 窮cùng 無vô 盡tận 之chi 理lý 故cố 為vi 此thử 通thông 以dĩ 見kiến 理lý 圓viên 融dung 故cố 見kiến 少thiểu 能năng 窮cùng 無vô 盡tận 有hữu 法pháp 喻dụ 合hợp 。

▲# 如như 觀quán 牗# 隙khích 見kiến 無vô 際tế 空không 。

▲# 而nhi 此thử 時thời 處xứ 即tức 同đồng 無vô 盡tận 。

▲# 以dĩ 一nhất 處xứ 即tức 一nhất 切thiết 處xứ 一nhất 時thời 即tức 一nhất 切thiết 時thời 故cố 。

以dĩ 一nhất 處xứ 下hạ 釋thích 成thành 上thượng 義nghĩa 時thời 處xứ 既ký 一nhất 多đa 相tương/tướng 即tức 法pháp 豈khởi 一nhất 不bất 含hàm 多đa 。

▲# 二nhị 酬thù 宿túc 因nhân 者giả 。

二nhị 酬thù 宿túc 因nhân 等đẳng 者giả 疏sớ/sơ 文văn 分phần/phân 五ngũ 一nhất 標tiêu 舉cử 章chương 門môn 。

▲# 何hà 以dĩ 法Pháp 爾nhĩ 如như 是thị 。 轉chuyển 耶da 宿túc 因nhân 深thâm 故cố 。

二nhị 何hà 以dĩ 下hạ 攝nhiếp 前tiền 起khởi 後hậu 。

▲# 夫phu 根căn 深thâm 則tắc 果quả 茂mậu 源nguyên 遠viễn 則tắc 流lưu 長trưởng 宿túc 因nhân 既ký 深thâm 教giáo 起khởi 亦diệc 大đại 。

三tam 夫phu 根căn 深thâm 下hạ 標tiêu 因nhân 深thâm 廣quảng 。

▲# 深thâm 大đại 云vân 何hà 我ngã 佛Phật 世Thế 尊Tôn 。 創sáng/sang 躡niếp 玄huyền 蹤tung 棲tê 神thần 妙diệu 寂tịch 悲bi 智trí 雙song 運vận 行hạnh 願nguyện 齊tề 周chu 是thị 以dĩ 妄vọng 想tưởng 弗phất 剪tiễn 而nhi 廓khuếch 徹triệt 性tánh 空không 靈linh 鑑giám 匪phỉ 磨ma 而nhi 頓đốn 朗lãng 萬vạn 法pháp 乃nãi 以dĩ 無vô 障chướng 礙ngại 。 解giải 脫thoát 闡xiển 斯tư 妙diệu 門môn 。

四tứ 深thâm 大đại 云vân 何hà 下hạ 釋thích 成thành 深thâm 廣quảng 。

▲# 宿túc 因nhân 雖tuy 多đa 。 略lược 有hữu 二nhị 種chủng 。

五ngũ 宿túc 因nhân 雖tuy 多đa 下hạ 開khai 章chương 別biệt 釋thích 於ư 中trung 先tiên 標tiêu 章chương 。

▲# 一nhất 者giả 大đại 願nguyện 力lực 故cố 。 現hiện 相tướng 品phẩm 云vân 毗tỳ 盧lô 遮già 那na 佛Phật 願nguyện 力lực 周chu 法Pháp 界Giới 一nhất 切thiết 國quốc 土độ 中trung 。 恆hằng 轉chuyển 無vô 上thượng 輪luân 。 兜Đâu 率Suất 偈kệ 云vân 如Như 來Lai 不bất 出xuất 世thế 。 亦diệc 無vô 有hữu 涅Niết 槃Bàn 以dĩ 本bổn 大đại 願nguyện 力lực 示thị 現hiện 自tự 在tại 法pháp 諸chư 會hội 佛Phật 加gia 皆giai 言ngôn 願nguyện 力lực 及cập 餘dư 諸chư 文văn 誠thành 證chứng 非phi 一nhất 。

▲# 二nhị 者giả 昔tích 行hành 力lực 故cố 謂vị 無vô 量lượng 劫kiếp 依y 願nguyện 起khởi 行hàng 行hàng 成thành 得đắc 果quả 方phương 能năng 頓đốn 演diễn 故cố 主chủ 山sơn 神thần 偈kệ 曰viết 往vãng 修tu 勝thắng 行hành 無vô 有hữu 邊biên 今kim 獲hoạch 神thần 通thông 亦diệc 無vô 量lượng 法Pháp 門môn 。 廣quảng 闢tịch 如như 塵trần 數số 悉tất 使sử 眾chúng 生sanh 深thâm 悟ngộ 喜hỷ 。

後hậu 別biệt 釋thích 可khả 知tri 。

▲# 三tam 順thuận 機cơ 感cảm 者giả 。

三tam 順thuận 機cơ 感cảm 者giả 文văn 中trung 分phần/phân 六lục 一nhất 標tiêu 章chương 。

▲# 謂vị 昔tích 因nhân 法pháp 爾nhĩ 雖tuy 能năng 常thường 遍biến 約ước 可khả 流lưu 傳truyền 皆giai 由do 機cơ 感cảm 離ly 機cơ 說thuyết 法Pháp 無vô 所sở 用dụng 故cố 。

二nhị 躡niếp 前tiền 起khởi 後hậu 。

▲# 其kỳ 猶do 上thượng 有hữu 白bạch 日nhật 下hạ 資tư 澄trừng 潭đàm 潭đàm 清thanh 影ảnh 現hiện 機cơ 感cảm 應ứng 生sanh 。

二nhị 其kỳ 猶do 下hạ 約ước 喻dụ 顯hiển 相tương/tướng 。

▲# 故cố 兜Đâu 率Suất 偈kệ 云vân 見kiến 佛Phật 亦diệc 復phục 然nhiên 必tất 假giả 眾chúng 善thiện 業nghiệp 十thập 方phương 諸chư 佛Phật 。 告cáo 功công 德đức 林lâm 言ngôn 及cập 諸chư 菩Bồ 薩Tát 眾chúng 。 善thiện 根căn 力lực 故cố 。 解giải 脫thoát 月nguyệt 云vân 此thử 眾chúng 無vô 諸chư 垢cấu 志chí 解giải 悉tất 明minh 深thâm 等đẳng 皆giai 是thị 機cơ 感cảm 。

四tứ 故cố 兜Đâu 率Suất 下hạ 引dẫn 經kinh 證chứng 成thành 。

▲# 廣quảng 顯hiển 機cơ 感cảm 如như 第đệ 四tứ 所sở 被bị 機cơ 中trung 。

五ngũ 廣quảng 顯hiển 下hạ 指chỉ 略lược 在tại 廣quảng 。

▲# 然nhiên 此thử 機cơ 感cảm 通thông 於ư 現hiện 未vị 諸chư 會hội 當đương 機cơ 即tức 是thị 現hiện 在tại 今kim 之chi 聞văn 者giả 是thị 未vị 來lai 機cơ 。

六lục 然nhiên 此thử 下hạ 揀giản 定định 於ư 機cơ 言ngôn 今kim 之chi 聞văn 者giả 是thị 未vị 來lai 機cơ 者giả 望vọng 說thuyết 經Kinh 時thời 是thị 未vị 來lai 故cố 故cố 發phát 心tâm 品phẩm 中trung 十thập 方phương 法pháp 慧tuệ 白bạch 佛Phật 言ngôn 我ngã 等đẳng 悉tất 當đương 護hộ 持trì 此thử 法Pháp 。 令linh 未vị 來lai 世thế 。 一nhất 切thiết 菩Bồ 薩Tát 。 未vị 曾tằng 聞văn 者giả 皆giai 悉tất 得đắc 聞văn 。 亦diệc 是thị 未vị 來lai 機cơ 也dã 。

▲# 四tứ 為vi 教giáo 本bổn 者giả 。

四tứ 為vi 教giáo 本bổn 者giả 文văn 三tam 初sơ 標tiêu 章chương 次thứ 總tổng 彰chương 大đại 意ý 三tam 然nhiên 亦diệc 有hữu 二nhị 下hạ 開khai 章chương 別biệt 釋thích 。

▲# 謂vị 非phi 海hải 無vô 以dĩ 潛tiềm 流lưu 非phi 本bổn 無vô 以dĩ 垂thùy 末mạt 。

大đại 意ý 中trung 初sơ 二nhị 句cú 立lập 理lý 故cố 出xuất 現hiện 品phẩm 云vân 譬thí 如như 大đại 海hải 。 潛tiềm 流lưu 四tứ 天thiên 下hạ 地địa 有hữu 穿xuyên 鑿tạc 者giả 無vô 不bất 得đắc 水thủy 彼bỉ 喻dụ 佛Phật 智trí 普phổ 入nhập 眾chúng 生sanh 身thân 心tâm 。 今kim 借tá 用dụng 之chi 斯tư 即tức 喻dụ 也dã 非phi 本bổn 無vô 以dĩ 垂thùy 末mạt 者giả 法pháp 說thuyết 如như 無vô 海hải 本bổn 不bất 能năng 流lưu 末mạt 無vô 其kỳ 本bổn 月nguyệt 無vô 影ảnh 入nhập 於ư 百bách 川xuyên 無vô 有hữu 法Pháp 身thân 豈khởi 能năng 垂thùy 於ư 應ứng 化hóa 故cố 無vô 有hữu 根căn 本bổn 。 之chi 法pháp 何hà 有hữu 隨tùy 宜nghi 之chi 談đàm 。

▲# 將tương 欲dục 逐trục 機cơ 漸tiệm 施thí 末mạt 教giáo 先tiên 示thị 本bổn 法pháp 頓đốn 演diễn 此thử 經Kinh 。

後hậu 將tương 欲dục 下hạ 兩lưỡng 句cú 正chánh 釋thích 為vi 本bổn 之chi 義nghĩa 故cố 天thiên 台thai 指chỉ 為vi 乳nhũ 教giáo 乳nhũ 是thị 酪lạc 等đẳng 諸chư 味vị 本bổn 故cố 。

▲# 然nhiên 亦diệc 有hữu 二nhị 一nhất 為vi 開khai 漸tiệm 之chi 本bổn 出xuất 現hiện 品phẩm 云vân 如như 日nhật 初sơ 出xuất 。 先tiên 照chiếu 高cao 山sơn 故cố 。

出xuất 現hiện 品phẩm 云vân 等đẳng 者giả 彼bỉ 文văn 云vân 譬thí 如như 日nhật 出xuất 。 先tiên 照chiếu 須Tu 彌Di 山Sơn 等đẳng 。 諸chư 大đại 高cao 山sơn 次thứ 照chiếu 黑hắc 山sơn 。 次thứ 照chiếu 高cao 原nguyên 然nhiên 後hậu 普phổ 照chiếu 一nhất 切thiết 。 大đại 地địa 日nhật 不bất 作tác 念niệm 我ngã 。 先tiên 照chiếu 此thử 後hậu 照chiếu 於ư 彼bỉ 但đãn 以dĩ 山sơn 地địa 有hữu 高cao 下hạ 故cố 照chiếu 有hữu 先tiên 後hậu 如Như 來Lai 。 應Ứng 。 正Chánh 等Đẳng 覺Giác 亦diệc 復phục 如như 是thị 。 成thành 就tựu 無vô 邊biên 法Pháp 界Giới 智trí 輪luân 常thường 放phóng 無vô 礙ngại 智trí 慧tuệ 。 光quang 明minh 先tiên 照chiếu 菩Bồ 薩Tát 。 摩Ma 訶Ha 薩Tát 等đẳng 。 諸chư 大đại 山sơn 王vương 次thứ 照chiếu 緣Duyên 覺Giác 次thứ 照chiếu 聲Thanh 聞Văn 次thứ 照chiếu 決quyết 定định 善thiện 根căn 。 眾chúng 生sanh 隨tùy 其kỳ 心tâm 器khí 示thị 廣quảng 大đại 智trí 然nhiên 後hậu 普phổ 照chiếu 一nhất 切thiết 。 眾chúng 生sanh 乃nãi 至chí 。 邪tà 定định 亦diệc 皆giai 普phổ 及cập 為vi 作tác 未vị 來lai 利lợi 益ích 因nhân 緣duyên 令linh 成thành 熟thục 故cố 而nhi 彼bỉ 如Như 來Lai 大đại 智trí 。 日nhật 光quang 不bất 作tác 是thị 念niệm 。 我ngã 當đương 先tiên 照chiếu 菩Bồ 薩Tát 。 大đại 行hành 乃nãi 至chí 後hậu 照chiếu 邪tà 定định 眾chúng 生sanh 但đãn 放phóng 光quang 明minh 。 平bình 等đẳng 普phổ 照chiếu 無vô 礙ngại 無vô 障chướng 。 無vô 所sở 分phân 別biệt 。 釋thích 曰viết 始thỉ 成thành 便tiện 說thuyết 華hoa 嚴nghiêm 是thị 照chiếu 菩Bồ 薩Tát 山sơn 王vương 此thử 明minh 先tiên 大đại 後hậu 小tiểu 。

▲# 二nhị 為vi 攝nhiếp 末mạt 之chi 本bổn 。

二nhị 為vi 攝nhiếp 末mạt 之chi 本bổn 者giả 於ư 中trung 二nhị 初sơ 標tiêu 名danh 華hoa 嚴nghiêm 未vị 有hữu 末mạt 之chi 可khả 攝nhiếp 以dĩ 法pháp 華hoa 攝nhiếp 末mạt 歸quy 本bổn 歸quy 華hoa 嚴nghiêm 故cố 故cố 為vi 本bổn 也dã 。

▲# 如như 日nhật 沒một 時thời 還hoàn 照chiếu 高cao 山sơn 故cố 。

言ngôn 如như 日nhật 等đẳng 者giả 二nhị 義nghĩa 取thủ 出xuất 現hiện 經kinh 意ý 以dĩ 證chứng 而nhi 無vô 此thử 文văn 即tức 是thị 法pháp 華hoa 所sở 明minh 先tiên 小tiểu 後hậu 大đại 及cập 三tam 時thời 五ngũ 時thời 之chi 教giáo 後hậu 後hậu 勝thắng 於ư 前tiền 前tiền 法pháp 華hoa 涅Niết 槃Bàn 唯duy 明minh 一nhất 極cực 為vi 照chiếu 菩Bồ 薩Tát 。

▲# 無vô 不bất 從tùng 此thử 法Pháp 界Giới 流lưu 無vô 不bất 還hoàn 歸quy 此thử 法Pháp 界Giới 故cố 。

無vô 不bất 從tùng 此thử 下hạ 三tam 雙song 證chứng 上thượng 二nhị 先tiên 引dẫn 攝nhiếp 論luận 後hậu 引dẫn 法pháp 華hoa 初sơ 引dẫn 攝nhiếp 論luận 從tùng 法Pháp 界Giới 流lưu 即tức 證chứng 開khai 漸tiệm 之chi 本bổn 無vô 不bất 還hoàn 歸quy 此thử 法Pháp 界Giới 故cố 即tức 證chứng 攝nhiếp 末mạt 之chi 本bổn 此thử 以dĩ 義nghĩa 證chứng 教giáo 謂vị 論luận 所sở 明minh 報báo 化hóa 身thân 等đẳng 皆giai 從tùng 法Pháp 身thân 生sanh 。 還hoàn 歸quy 於ư 法Pháp 身thân 法Pháp 身thân 等đẳng 即tức 義nghĩa 今kim 以dĩ 法Pháp 身thân 類loại 於ư 華hoa 嚴nghiêm 故cố 云vân 義nghĩa 證chứng 教giáo 也dã 。

▲# 法pháp 華hoa 亦diệc 云vân 始thỉ 見kiến 我ngã 身thân 。 聞văn 我ngã 所sở 說thuyết 。 即tức 皆giai 信tín 受thọ 。 入nhập 如Như 來Lai 慧tuệ 。 此thử 漸tiệm 本bổn 也dã 次thứ 云vân 除trừ 先tiên 修tu 習tập 。 學học 小Tiểu 乘Thừa 者giả 。 即tức 開khai 漸tiệm 也dã 又hựu 云vân 我ngã 今kim 亦diệc 令linh 。 得đắc 聞văn 是thị 經Kinh 。 入nhập 於ư 佛Phật 慧tuệ 。 即tức 攝nhiếp 末mạt 歸quy 本bổn 也dã 。

法pháp 華hoa 亦diệc 云vân 下hạ 引dẫn 法pháp 華hoa 證chứng 故cố 下hạ 吉cát 藏tạng 引dẫn 此thử 立lập 三tam 種chủng 法Pháp 輪luân 第đệ 一nhất 名danh 根căn 本bổn 法Pháp 輪luân 第đệ 二nhị 名danh 枝chi 末Mạt 法Pháp 輪luân 第đệ 三tam 名danh 攝nhiếp 末mạt 歸quy 本bổn 法Pháp 輪luân 文văn 中trung 便tiện 引dẫn 便tiện 釋thích 三tam 節tiết 具cụ 也dã 。

▲# 斯tư 則tắc 法pháp 華hoa 亦diệc 指chỉ 此thử 經Kinh 以dĩ 為vi 本bổn 矣hĩ 。

言ngôn 斯tư 則tắc 下hạ 結kết 成thành 本bổn 義nghĩa 若nhược 自tự 立lập 為vi 本bổn 恐khủng 義nghĩa 未vị 明minh 法pháp 華hoa 指chỉ 此thử 為vi 本bổn 本bổn 義nghĩa 方phương 顯hiển 始thỉ 見kiến 入nhập 於ư 佛Phật 慧tuệ 。 既ký 即tức 華hoa 嚴nghiêm 亦diệc 令linh 得đắc 聞văn 。 法pháp 華hoa 入nhập 於ư 佛Phật 慧tuệ 。 豈khởi 非phi 指chỉ 初sơ 為vi 本bổn 又hựu 法pháp 華hoa 第đệ 一nhất 云vân 於ư 一nhất 佛Phật 乘Thừa 。 分phân 別biệt 說thuyết 三tam 。 亦diệc 是thị 從tùng 本bổn 流lưu 末mạt 即tức 指chỉ 華hoa 嚴nghiêm 為vi 一nhất 佛Phật 乘thừa 分phân 別biệt 說thuyết 昔tích 之chi 三tam 三tam 即tức 鹿lộc 野dã 四Tứ 諦Đế 等đẳng 既ký 不bất 指chỉ 華hoa 嚴nghiêm 為vi 本bổn 鹿lộc 野dã 之chi 前tiền 以dĩ 何hà 為vi 一Nhất 乘Thừa 耶da 。

▲# 五ngũ 顯hiển 果quả 德đức 者giả 謂vị 此thử 本bổn 法pháp 中trung 顯hiển 佛Phật 勝thắng 德đức 令linh 諸chư 菩Bồ 薩Tát 。 信tín 向hướng 證chứng 故cố 。

▲# 不bất 識thức 寶bảo 玉ngọc 不bất 得đắc 其kỳ 用dụng 。

▲# 不bất 知tri 此thử 德đức 安an 能năng 仰ngưỡng 求cầu 。

五ngũ 顯hiển 果quả 德đức 者giả 疏sớ/sơ 文văn 分phần/phân 二nhị 初sơ 總tổng 明minh 大đại 意ý 有hữu 法pháp 喻dụ 合hợp 可khả 知tri 。

▲# 然nhiên 果quả 德đức 有hữu 二nhị 一nhất 依y 果quả 謂vị 華hoa 藏tạng 世thế 界giới 海hải 等đẳng 二nhị 正chánh 果quả 如Như 來Lai 十thập 身thân 等đẳng 此thử 二nhị 無vô 礙ngại 以dĩ 為vi 佛Phật 德đức 。

後hậu 然nhiên 果quả 德đức 有hữu 二nhị 下hạ 開khai 章chương 別biệt 釋thích 於ư 中trung 亦diệc 二nhị 先tiên 正chánh 釋thích 可khả 知tri 。

▲# 然nhiên 依y 正chánh 無vô 礙ngại 通thông 有hữu 六lục 句cú 一nhất 依y 內nội 現hiện 依y 如như 塵trần 中trung 剎sát 海hải 二nhị 正chánh 內nội 現hiện 正chánh 如như 毛mao 孔khổng 現hiện 佛Phật 三tam 正chánh 內nội 現hiện 依y 四tứ 依y 內nội 現hiện 正chánh 五ngũ 依y 內nội 現hiện 依y 正chánh 六lục 正chánh 內nội 現hiện 正chánh 依y 其kỳ 文văn 非phi 一nhất 。

後hậu 然nhiên 依y 正chánh 無vô 礙ngại 下hạ 融dung 通thông 於ư 中trung 三tam 初sơ 約ước 用dụng 互hỗ 在tại 以dĩ 明minh 六lục 句cú 次thứ 約ước 體thể 相tướng 即tức 以dĩ 明minh 四tứ 句cú 後hậu 隨tùy 舉cử 一nhất 門môn 下hạ 雙song 結kết 體thể 用dụng 言ngôn 然nhiên 依y 正chánh 無vô 礙ngại 通thông 有hữu 六lục 句cú 至chí 其kỳ 文văn 非phi 一nhất 者giả 初sơ 約ước 用dụng 也dã 初sơ 二nhị 指chỉ 事sự 令linh 曉hiểu 餘dư 但đãn 列liệt 名danh 然nhiên 即tức 相tương/tướng 入nhập 相tương/tướng 在tại 之chi 義nghĩa 義nghĩa 分phân 齊tề 中trung 廣quảng 明minh 而nhi 相tương/tướng 入nhập 各các 有hữu 分phần/phân 圓viên 若nhược 約ước 圓viên 說thuyết 應ưng 言ngôn 剎sát 中trung 有hữu 剎sát 今kim 欲dục 顯hiển 勝thắng 舉cử 塵trần 毛mao 之chi 分phần 以dĩ 攝nhiếp 剎sát 身thân 之chi 總tổng 也dã 言ngôn 其kỳ 文văn 非phi 一nhất 者giả 謂vị 第đệ 六lục 經Kinh 法Pháp 界giới 普phổ 明Minh 慧Tuệ 菩Bồ 薩Tát 。 偈kệ 云vân 佛Phật 剎sát 微vi 塵trần 數số 。 如như 是thị 諸chư 國quốc 土độ 。 能năng 令linh 一nhất 念niệm 中trung 一nhất 一nhất 塵trần 中trung 。 現hiện 即tức 第đệ 一nhất 句cú 依y 中trung 現hiện 依y 也dã 成thành 就tựu 品phẩm 云vân 一nhất 微vi 塵trần 中trung 。 多đa 剎sát 海hải 處xứ 所sở 各các 別biệt 悉tất 嚴nghiêm 淨tịnh 如như 是thị 無vô 量lượng 。 入nhập 一nhất 中trung 一nhất 一nhất 區khu 分phần/phân 無vô 雜tạp 越việt 亦diệc 第đệ 一nhất 句cú 也dã 現hiện 相tướng 品phẩm 云vân 如Như 來Lai 一nhất 一nhất 毛mao 孔khổng 中trung 。 一nhất 切thiết 剎sát 塵trần 諸chư 佛Phật 座tòa 菩Bồ 薩Tát 眾chúng 會hội 。 共cộng 圍vi 遶nhiễu 演diễn 說thuyết 普phổ 賢hiền 之chi 勝thắng 行hành 即tức 第đệ 二nhị 句cú 正chánh 內nội 現hiện 正chánh 也dã 迴hồi 向hướng 品phẩm 云vân 一nhất 毛mao 孔khổng 中trung 。 悉tất 明minh 見kiến 不bất 思tư 議nghị 。 數số 無vô 量lượng 佛Phật 一nhất 切thiết 毛mao 孔khổng 。 皆giai 如như 是thị 普phổ 禮lễ 一nhất 切thiết 世thế 間gian 。 燈đăng 僧Tăng 祇kỳ 品phẩm 云vân 於ư 一nhất 微vi 細tế 毛mao 端đoan 處xứ 有hữu 不bất 可khả 說thuyết 。 諸chư 普phổ 賢hiền 如như 一nhất 毛mao 端đoan 一nhất 切thiết 爾nhĩ 如như 是thị 乃nãi 至chí 。 遍biến 法Pháp 界Giới 皆giai 第đệ 二nhị 句cú 也dã 又hựu 云vân 於ư 一nhất 微vi 細tế 毛mao 孔khổng 中trung 不bất 可khả 說thuyết 剎sát 次thứ 第đệ 入nhập 毛mao 孔khổng 能năng 受thọ 彼bỉ 諸chư 剎sát 諸chư 剎sát 不bất 能năng 通thông 毛mao 孔khổng 即tức 第đệ 三tam 句cú 正chánh 內nội 現hiện 依y 也dã 現hiện 相tướng 品phẩm 云vân 如Như 來Lai 安an 坐tọa 菩Bồ 提Đề 座tòa 。 一nhất 毛mao 示thị 現hiện 多đa 剎sát 海hải 一nhất 一nhất 毛mao 現hiện 悉tất 亦diệc 然nhiên 如như 是thị 普phổ 周chu 於ư 法Pháp 界Giới 。 亦diệc 第đệ 三tam 句cú 也dã 第đệ 五ngũ 經kinh 普phổ 賢hiền 偈kệ 云vân 如như 於ư 此thử 會hội 見kiến 佛Phật 座tòa 一nhất 切thiết 塵trần 中trung 悉tất 如như 是thị 佛Phật 身thân 。 無vô 去khứ 亦diệc 無vô 來lai 。 所sở 有hữu 國quốc 土thổ 。 皆giai 明minh 現hiện 即tức 第đệ 四tứ 句cú 依y 內nội 現hiện 正chánh 也dã 現hiện 相tướng 品phẩm 云vân 一nhất 切thiết 剎sát 土độ 。 微vi 塵trần 數số 常thường 現hiện 身thân 雲vân 悉tất 充sung 滿mãn 普phổ 為vì 眾chúng 生sanh 。 放phóng 大đại 光quang 各các 雨vũ 法Pháp 雨vũ 稱xưng 其kỳ 心tâm 亦diệc 第đệ 四tứ 句cú 也dã 又hựu 云vân 一nhất 一nhất 塵trần 中trung 。 無vô 量lượng 身thân 復phục 現hiện 種chủng 種chủng 莊trang 嚴nghiêm 。 剎sát 一nhất 念niệm 沒một 生sanh 普phổ 令linh 見kiến 獲hoạch 無vô 礙ngại 意ý 莊trang 嚴nghiêm 者giả 即tức 第đệ 五ngũ 句cú 依y 內nội 現hiện 依y 正chánh 也dã 僧Tăng 祇kỳ 品phẩm 云vân 一nhất 微vi 塵trần 中trung 。 能năng 悉tất 有hữu 不bất 可khả 言ngôn 說thuyết 。 蓮liên 華hoa 界giới 一nhất 一nhất 蓮liên 華hoa 。 世thế 界giới 中trung 賢hiền 首thủ 如Như 來Lai 不bất 可khả 說thuyết 亦diệc 第đệ 五ngũ 句cú 也dã 世thế 界giới 成thành 就tựu 品phẩm 云vân 一nhất 毛mao 孔khổng 內nội 難nan 思tư 剎sát 等đẳng 微vi 塵trần 數số 種chủng 種chủng 住trụ 一nhất 一nhất 皆giai 有hữu 。 遍biến 照chiếu 尊tôn 在tại 眾chúng 會hội 中trung 宣tuyên 妙diệu 法Pháp 即tức 第đệ 六lục 正chánh 內nội 現hiện 正chánh 依y 也dã 現hiện 相tướng 品phẩm 云vân 一nhất 切thiết 諸chư 佛Phật 土độ 。 一nhất 一nhất 諸chư 菩Bồ 薩Tát 。 普phổ 入nhập 於ư 佛Phật 身thân 無vô 邊biên 亦diệc 無vô 盡tận 成thành 就tựu 品phẩm 云vân 一nhất 切thiết 剎sát 土độ 。 入nhập 我ngã 身thân 所sở 住trụ 諸chư 佛Phật 亦diệc 復phục 然nhiên 。 汝nhữ 應ưng 觀quán 我ngã 諸chư 毛mao 孔khổng 。 我ngã 今kim 示thị 汝nhữ 。 佛Phật 境cảnh 界giới 皆giai 第đệ 六lục 句cú 也dã 。

▲# 又hựu 有hữu 四tứ 句cú 一nhất 或hoặc 唯duy 依y 佛Phật 即tức 剎sát 故cố 二nhị 或hoặc 唯duy 正chánh 剎sát 即tức 佛Phật 身thân 故cố 三tam 俱câu 四tứ 泯mẫn 思tư 之chi 可khả 知tri 。

又hựu 有hữu 四tứ 句cú 等đẳng 者giả 第đệ 二nhị 約ước 體thể 四tứ 句cú 也dã 相tương/tướng 即tức 互hỗ 亡vong 故cố 無vô 有hữu 六lục 一nhất 佛Phật 即tức 剎sát 者giả 佛Phật 體thể 即tức 是thị 法pháp 性tánh 土thổ/độ 癈phế 己kỷ 從tùng 他tha 佛Phật 體thể 虗hư 故cố 土thổ/độ 外ngoại 無vô 佛Phật 性tánh 無vô 二nhị 故cố 二nhị 剎sát 即tức 佛Phật 者giả 剎sát 體thể 即tức 是thị 法pháp 性tánh 身thân 故cố 癈phế 他tha 從tùng 己kỷ 剎sát 體thể 虗hư 故cố 佛Phật 外ngoại 無vô 剎sát 性tánh 無vô 二nhị 故cố 由do 性tánh 無vô 二nhị 以dĩ 性tánh 融dung 相tương/tướng 故cố 身thân 剎sát 相tương/tướng 即tức 三tam 俱câu 者giả 謂vị 有hữu 身thân 有hữu 土thổ/độ 不bất 壞hoại 相tương/tướng 故cố 若nhược 無vô 身thân 土thổ/độ 無vô 可khả 相tương/tướng 即tức 故cố 四tứ 泯mẫn 者giả 諸chư 佛Phật 即tức 剎sát 故cố 非phi 佛Phật 剎sát 即tức 佛Phật 故cố 非phi 剎sát 以dĩ 互hỗ 奪đoạt 故cố 。

▲# 隨tùy 舉cử 一nhất 門môn 即tức 攝nhiếp 一nhất 切thiết 並tịnh 如như 下hạ 說thuyết 。

隨tùy 舉cử 一nhất 門môn 者giả 三tam 雙song 結kết 體thể 用dụng 以dĩ 即tức 入nhập 二nhị 門môn 無vô 二nhị 體thể 故cố 體thể 外ngoại 無vô 用dụng 唯duy 相tương/tướng 即tức 故cố 用dụng 外ngoại 無vô 體thể 唯duy 相tương/tướng 入nhập 故cố 如như 無vô 鏡kính 外ngoại 之chi 明minh 明minh 外ngoại 之chi 鏡kính 故cố 言ngôn 並tịnh 如như 下hạ 說thuyết 者giả 即tức 指chỉ 義nghĩa 分phân 齊tề 中trung 。

▲# 六lục 彰chương 地địa 位vị 者giả 為vi 顯hiển 菩Bồ 薩Tát 修tu 行hành 。 佛Phật 因nhân 一nhất 道đạo 至chí 果quả 有hữu 階giai 差sai 故cố 。

六lục 彰chương 地địa 位vị 者giả 疏sớ/sơ 文văn 二nhị 初sơ 總tổng 彰chương 大đại 意ý 後hậu 開khai 章chương 別biệt 釋thích 前tiền 中trung 二nhị 先tiên 順thuận 明minh 來lai 意ý 。

▲# 夫phu 聖thánh 人nhân 之chi 大đại 寶bảo 曰viết 位vị 若nhược 無vô 此thử 位vị 行hành 無vô 成thành 故cố 。

後hậu 夫phu 聖thánh 人nhân 下hạ 立lập 理lý 反phản 成thành 聖thánh 人nhân 之chi 大đại 寶bảo 曰viết 位vị 者giả 即tức 周chu 易dị 下hạ 繫hệ 云vân 天thiên 地địa 之chi 大đại 德đức 曰viết 生sanh 聖thánh 人nhân 之chi 大đại 寶bảo 曰viết 位vị 注chú 云vân 夫phu 無vô 用dụng 則tắc 無vô 所sở 寶bảo 有hữu 用dụng 則tắc 有hữu 所sở 寶bảo 也dã 無vô 用dụng 而nhi 常thường 足túc 者giả 莫mạc 大đại 乎hồ 道đạo 有hữu 用dụng 而nhi 弘hoằng 道đạo 者giả 莫mạc 大đại 乎hồ 位vị 故cố 云vân 聖thánh 人nhân 之chi 大đại 寶bảo 曰viết 位vị 也dã 言ngôn 若nhược 無vô 此thử 位vị 行hành 無vô 成thành 者giả 即tức 反phản 成thành 須tu 位vị 也dã 。

▲# 此thử 亦diệc 二nhị 種chủng 一nhất 行hành 布bố 門môn 立lập 位vị 差sai 別biệt 故cố 。

此thử 亦diệc 二nhị 種chủng 下hạ 二nhị 開khai 章chương 別biệt 釋thích 也dã 於ư 中trung 三tam 一nhất 正chánh 釋thích 二nhị 會hội 融dung 三tam 引dẫn 證chứng 初sơ 中trung 先tiên 釋thích 行hành 布bố 言ngôn 行hạnh 布bố 者giả 行hàng 列liệt 分phân 布bố 階giai 降giáng/hàng 淺thiển 深thâm 如như 第đệ 二nhị 會hội 明minh 信tín 三Tam 明Minh 住trụ 四tứ 明minh 行hành 五ngũ 明minh 向hướng 六lục 明minh 地địa 七thất 明minh 等đẳng 妙diệu 前tiền 非phi 是thị 後hậu 後hậu 非phi 是thị 前tiền 故cố 言ngôn 行hạnh 布bố 。

▲# 二nhị 圓viên 融dung 門môn 一nhất 位vị 即tức 攝nhiếp 一nhất 切thiết 位vị 故cố 。

▲# 一nhất 一nhất 位vị 滿mãn 即tức 至chí 佛Phật 故cố 。

後hậu 釋thích 圓viên 融dung 言ngôn 圓viên 融dung 者giả 圓viên 滿mãn 融dung 通thông 疏sớ/sơ 釋thích 有hữu 二nhị 初sơ 正chánh 釋thích 二nhị 引dẫn 證chứng 前tiền 中trung 自tự 有hữu 二nhị 義nghĩa 一nhất 者giả 疏sớ/sơ 云vân 一nhất 位vị 即tức 攝nhiếp 一nhất 切thiết 位vị 故cố 者giả 此thử 總tổng 辨biện 相tương/tướng 攝nhiếp 謂vị 四tứ 十thập 二nhị 位vị 之chi 中trung 隨tùy 舉cử 一nhất 位vị 即tức 攝nhiếp 一nhất 切thiết 如như 初sơ 發phát 心tâm 住trụ 。 即tức 攝nhiếp 餘dư 九cửu 住trụ 及cập 行hành 向hướng 地địa 等đẳng 二nhị 者giả 疏sớ/sơ 云vân 一nhất 一nhất 位vị 滿mãn 即tức 至chí 佛Phật 故cố 者giả 此thử 別biệt 明minh 五ngũ 位vị 互hỗ 攝nhiếp 如như 初sơ 住trụ 攝nhiếp 於ư 初sơ 行hành 初sơ 迴hồi 向hướng 初Sơ 地Địa 第đệ 二nhị 住trụ 攝nhiếp 第đệ 二nhị 行hành 第đệ 二nhị 迴hồi 向hướng 第đệ 二nhị 地địa 等đẳng 第đệ 十thập 住trụ 滿mãn 則tắc 攝nhiếp 十thập 行hành 滿mãn 十thập 向hướng 滿mãn 十Thập 地Địa 滿mãn 第đệ 十thập 住trụ 滿mãn 稱xưng 灌quán 頂đảnh 位vị 第đệ 十Thập 地Địa 滿mãn 亦diệc 灌quán 頂đảnh 成thành 佛Phật 十thập 行hành 智Trí 度Độ 圓viên 十Thập 地Địa 智Trí 度Độ 滿mãn 海hải 幢tràng 比Bỉ 丘Khâu 頂đảnh 出xuất 諸chư 佛Phật 說thuyết 法Pháp 。 灌quán 頂đảnh 住trụ 後hậu 即tức 明minh 佛Phật 者giả 即tức 其kỳ 事sự 也dã 前tiền 唯duy 約ước 理lý 行hành 圓viên 融dung 此thử 兼kiêm 明minh 行hành 證chứng 相tương 似tự 。

▲# 初Sơ 地Địa 云vân 一nhất 地địa 之chi 中trung 具cụ 攝nhiếp 一nhất 切thiết 諸chư 地Địa 。 功công 德đức 信tín 該cai 果quả 海hải 初sơ 發phát 心tâm 時thời 。 便tiện 成thành 正chánh 覺giác 等đẳng 。

初Sơ 地Địa 云vân 下hạ 二nhị 引dẫn 證chứng 也dã 文văn 有hữu 三tam 節tiết 一nhất 云vân 一nhất 地địa 之chi 中trung 具cụ 攝nhiếp 一nhất 切thiết 諸chư 地Địa 。 功công 德đức 者giả 此thử 約ước 當đương 位vị 之chi 中trung 自tự 一nhất 攝nhiếp 十thập 也dã 以dĩ 一nhất 例lệ 諸chư 位vị 位vị 皆giai 然nhiên 上thượng 正chánh 引dẫn 文văn 。

▲# 二nhị 云vân 信tín 該cai 果quả 海hải 者giả 此thử 明minh 五ngũ 位vị 互hỗ 攝nhiếp 如như 賢hiền 首thủ 品phẩm 中trung 乃nãi 至chí 則tắc 得đắc 灌quán 頂đảnh 而nhi 昇thăng 位vị 等đẳng 此thử 即tức 義nghĩa 引dẫn 為vi 證chứng 。

▲# 三tam 初sơ 發phát 心tâm 時thời 。 便tiện 成thành 正chánh 覺giác 。 者giả 正chánh 明minh 以dĩ 初sơ 攝nhiếp 後hậu 通thông 於ư 二nhị 義nghĩa 若nhược 住trụ 滿mãn 成thành 佛Phật 即tức 是thị 當đương 位vị 以dĩ 初sơ 攝nhiếp 後hậu 若nhược 究cứu 竟cánh 成thành 佛Phật 即tức 異dị 位vị 相tương 望vọng 以dĩ 初sơ 攝nhiếp 後hậu 如như 四tứ 十thập 二nhị 。 字tự 門môn 初sơ 阿a 具cụ 後hậu 荼đồ 也dã 上thượng 來lai 總tổng 有hữu 三tam 義nghĩa 一nhất 舉cử 一nhất 總tổng 攝nhiếp 五ngũ 十thập 二nhị 位vị 二nhị 舉cử 一nhất 位vị 攝nhiếp 五ngũ 位vị 三tam 舉cử 初sơ 攝nhiếp 後hậu 復phục 應ưng 有hữu 以dĩ 後hậu 攝nhiếp 初sơ 初sơ 後hậu 攝nhiếp 中trung 中trung 攝nhiếp 初sơ 後hậu 一nhất 攝nhiếp 一nhất 切thiết 一nhất 切thiết 攝nhiếp 一nhất 一nhất 攝nhiếp 一nhất 一nhất 切thiết 攝nhiếp 一nhất 切thiết 如như 理lý 思tư 之chi 上thượng 云vân 初sơ 發phát 心tâm 時thời 。 便tiện 成thành 正chánh 覺giác 。 即tức 是thị 正chánh 引dẫn 經kinh 文văn 梵Phạm 行hạnh 品phẩm 云vân 若nhược 諸chư 菩Bồ 薩Tát 。 能năng 與dữ 如như 是thị 。 觀quán 行hành 相tương 應ứng 於ư 諸chư 法pháp 中trung 。 不bất 生sanh 二nhị 解giải 一nhất 切thiết 佛Phật 法Pháp 。 疾tật 得đắc 現hiện 前tiền 初sơ 發phát 心tâm 時thời 。 即tức 得đắc 阿A 耨Nậu 多Đa 羅La 三Tam 藐Miệu 三Tam 菩Bồ 提Đề 。 知tri 一nhất 切thiết 法pháp 。 即tức 心tâm 自tự 性tánh 成thành 就tựu 。 慧tuệ 身thân 不bất 由do 他tha 悟ngộ 。 今kim 略lược 引dẫn 耳nhĩ 。

▲# 然nhiên 此thử 二nhị 無vô 礙ngại 以dĩ 行hành 布bố 是thị 教giáo 相tương/tướng 施thi 設thiết 圓viên 融dung 是thị 理lý 性tánh 德đức 用dụng 。

然nhiên 此thử 二nhị 無vô 礙ngại 下hạ 會hội 融dung 也dã 於ư 中trung 二nhị 初sơ 辨biện 定định 其kỳ 相tương/tướng 二nhị 正chánh 明minh 會hội 融dung 前tiền 中trung 有hữu 二nhị 對đối 行hành 布bố 圓viên 融dung 以dĩ 教giáo 對đối 理lý 以dĩ 相tương 對đối 性tánh 下hạ 正chánh 圓viên 融dung 但đãn 融dung 性tánh 相tướng 初sơ 對đối 謂vị 約ước 能năng 詮thuyên 教giáo 道đạo 則tắc 行hành 布bố 不bất 同đồng 約ước 所sở 詮thuyên 之chi 理lý 則tắc 圓viên 融dung 無vô 礙ngại 第đệ 二nhị 對đối 就tựu 所sở 詮thuyên 中trung 約ước 相tương/tướng 則tắc 深thâm 淺thiển 不bất 同đồng 約ước 性tánh 則tắc 融dung 通thông 無vô 二nhị 言ngôn 德đức 用dụng 者giả 即tức 德đức 相tương/tướng 業nghiệp 用dụng 也dã 。

▲# 相tương/tướng 是thị 即tức 性tánh 之chi 相tướng 故cố 行hành 布bố 不bất 礙ngại 圓viên 融dung 性tánh 是thị 即tức 相tương/tướng 之chi 性tánh 故cố 圓viên 融dung 不bất 礙ngại 行hành 布bố 。

▲# 圓viên 融dung 不bất 礙ngại 行hành 布bố 故cố 一nhất 為vi 無vô 量lượng 。 行hành 布bố 不bất 礙ngại 圓viên 融dung 故cố 。 無vô 量lượng 為vi 一nhất 。

▲# 無vô 量lượng 為vi 一nhất 。 故cố 融dung 通thông 隱ẩn 隱ẩn 一nhất 為vi 無vô 量lượng 。 故cố 涉thiệp 入nhập 重trùng 重trùng 。

相tương/tướng 是thị 即tức 性tánh 之chi 相tướng 故cố 下hạ 正chánh 明minh 會hội 融dung 文văn 有hữu 三tam 番phiên 第đệ 一nhất 番phiên 直trực 明minh 無vô 礙ngại 第đệ 二nhị 番phiên 更cánh 互hỗ 相tương 成thành 謂vị 無vô 量lượng 本bổn 是thị 約ước 相tương/tướng 行hành 布bố 圓viên 融dung 本bổn 是thị 一nhất 理lý 平bình 等đẳng 今kim 圓viên 融dung 既ký 不bất 礙ngại 行hành 布bố 故cố 成thành 無vô 量lượng 之chi 德đức 。 下hạ 句cú 反phản 此thử 可khả 知tri 第đệ 三tam 番phiên 從tùng 無vô 量lượng 為vi 一nhất 。 故cố 融dung 通thông 隱ẩn 隱ẩn 下hạ 明minh 相tướng 成thành 而nhi 不bất 失thất 本bổn 相tương/tướng 無vô 量lượng 為vi 一nhất 。 故cố 融dung 通thông 而nhi 不bất 失thất 本bổn 相tương/tướng 故cố 隱ẩn 隱ẩn 然nhiên 似tự 有hữu 一nhất 為vi 無vô 量lượng 。 故cố 重trùng 重trùng 不bất 失thất 一nhất 相tương/tướng 故cố 能năng 涉thiệp 入nhập 。

▲# 故cố 世thế 親thân 以dĩ 六lục 相tương/tướng 圓viên 融dung 上thượng 下hạ 之chi 文văn 非phi 一nhất 。

故cố 世thế 親thân 下hạ 第đệ 三tam 引dẫn 證chứng 此thử 引dẫn 論luận 證chứng 即tức 總tổng 同đồng 成thành 別biệt 異dị 壞hoại 由do 此thử 故cố 得đắc 舉cử 一nhất 全toàn 收thu 至chí 下hạ 廣quảng 明minh 次thứ 云vân 上thượng 下hạ 之chi 文văn 非phi 一nhất 者giả 雙song 引dẫn 經kinh 疏sớ/sơ 若nhược 望vọng 經kinh 則tắc 唯duy 是thị 下hạ 文văn 若nhược 望vọng 疏sớ/sơ 文văn 通thông 指chỉ 一nhất 經kinh 上thượng 下hạ 耳nhĩ 。

▲# 七thất 說thuyết 勝thắng 行hành 者giả 欲dục 登đăng 妙diệu 位vị 非phi 行hành 不bất 階giai 故cố 君quân 子tử 不bất 患hoạn 無vô 位vị 患hoạn 己kỷ 不bất 立lập 。

七thất 說thuyết 勝thắng 行hành 者giả 疏sớ/sơ 文văn 亦diệc 二nhị 先tiên 明minh 大đại 意ý 後hậu 開khai 章chương 解giải 釋thích 前tiền 中trung 初sơ 二nhị 句cú 依y 內nội 教giáo 正chánh 釋thích 後hậu 二nhị 句cú 引dẫn 外ngoại 事sự 證chứng 成thành 即tức 論luận 語ngữ 第đệ 二nhị 彼bỉ 下hạ 二nhị 句cú 云vân 不bất 患hoạn 莫mạc 己kỷ 知tri 求cầu 為vi 可khả 知tri 也dã 包bao 氏thị 注chú 曰viết 求cầu 善thiện 道đạo 而nhi 學học 行hành 之chi 則tắc 人nhân 知tri 已dĩ 今kim 引dẫn 證chứng 此thử 求cầu 為vi 可khả 知tri 及cập 所sở 能năng 立lập 皆giai 是thị 行hành 也dã 上thượng 兩lưỡng 句cú 行hành 成thành 得đắc 位vị 下hạ 兩lưỡng 句cú 行hành 成thành 得đắc 名danh 今kim 為vi 證chứng 位vị 故cố 但đãn 引dẫn 前tiền 耳nhĩ 。

▲# 行hành 亦diệc 二nhị 種chủng 一nhất 頓đốn 成thành 諸chư 行hành 一nhất 行hành 一nhất 切thiết 行hành 。

行hành 亦diệc 二nhị 種chủng 下hạ 開khai 章chương 釋thích 也dã 先tiên 釋thích 後hậu 融dung 前tiền 中trung 明minh 頓đốn 成thành 中trung 先tiên 正chánh 明minh 。

▲# 故cố 十thập 住trụ 品phẩm 云vân 一nhất 即tức 是thị 多đa 多đa 即tức 一nhất 等đẳng 普phổ 賢hiền 行hành 品phẩm 說thuyết 一nhất 斷đoạn 一nhất 切thiết 斷đoạn 等đẳng 故cố 。

故cố 十thập 住trụ 下hạ 後hậu 引dẫn 證chứng 言ngôn 一nhất 斷đoạn 一nhất 切thiết 斷đoạn 等đẳng 者giả 等đẳng 取thủ 一nhất 障chướng 一nhất 切thiết 障chướng 一nhất 修tu 一nhất 切thiết 修tu 一nhất 證chứng 一nhất 切thiết 證chứng 故cố 普phổ 賢hiền 行hành 品phẩm 初sơ 說thuyết 十thập 句cú 若nhược 成thành 此thử 十thập 則tắc 頓đốn 成thành 五ngũ 十thập 種chủng 行hành 一nhất 念niệm 嗔sân 心tâm 起khởi 百bách 萬vạn 障chướng 門môn 生sanh 故cố 偈kệ 中trung 云vân 不bất 可khả 說thuyết 諸chư 劫kiếp 即tức 是thị 須tu 臾du 頃khoảnh 莫mạc 見kiến 修tu 與dữ 短đoản 究cứu 竟cánh 剎sát 那na 法pháp 皆giai 以dĩ 圓viên 融dung 故cố 妙diệu 嚴nghiêm 品phẩm 云vân 一nhất 法Pháp 門môn 中trung 無vô 量lượng 門môn 無vô 量lượng 千thiên 劫kiếp 。 如như 是thị 說thuyết 所sở 演diễn 法Pháp 門môn 廣quảng 大đại 義nghĩa 普phổ 運vận 光quang 天thiên 之chi 所sở 了liễu 。

▲# 二nhị 遍biến 成thành 諸chư 行hành 此thử 即tức 行hành 布bố 謂vị 自tự 大đại 菩Bồ 提Đề 心tâm 。 體thể 相tướng 功công 德đức 乃nãi 至chí 等đẳng 覺giác 中trung 行hành 。

二nhị 遍biến 成thành 諸chư 行hành 下hạ 釋thích 行hành 布bố 從tùng 始thỉ 迄hất 終chung 故cố 云vân 乃nãi 至chí 則tắc 五ngũ 位vị 所sở 行hành 皆giai 此thử 攝nhiếp 也dã 菩Bồ 提Đề 心tâm 為vi 始thỉ 體thể 即tức 三tam 心tâm 謂vị 一nhất 直trực 心tâm 正chánh 念niệm 真Chân 如Như 法pháp 故cố 二nhị 深thâm 心tâm 樂nhạo/nhạc/lạc 修tu 一nhất 切thiết 諸chư 善thiện 。 行hành 故cố 三tam 大đại 悲bi 心tâm 救cứu 護hộ 一nhất 切thiết 。 苦khổ 眾chúng 生sanh 故cố 。 七thất 十thập 八bát 經Kinh 云vân 菩Bồ 提Đề 心tâm 燈đăng 大đại 悲bi 為vi 油du 大đại 願nguyện 為vi 炷chú 光quang 照chiếu 法Pháp 界Giới 光quang 即tức 直trực 心tâm 炷chú 即tức 深thâm 心tâm 多đa 以dĩ 三tam 心tâm 為vi 體thể 上thượng 求cầu 下hạ 化hóa 照chiếu 理lý 起khởi 行hành 不bất 出xuất 此thử 故cố 言ngôn 相tương/tướng 者giả 即tức 無vô 相tướng 為vi 相tương/tướng 同đồng 法Pháp 界Giới 相tương/tướng 無vô 分phần/phân 量lượng 相tương/tướng 無vô 齊tề 限hạn 相tương/tướng 也dã 言ngôn 功công 德đức 者giả 無vô 德đức 不bất 收thu 故cố 發phát 心tâm 品phẩm 十thập 種chủng 大đại 喻dụ 百bách 門môn 校giảo 量lượng 亦diệc 不bất 及cập 少thiểu 分phần 七thất 十thập 八bát 一nhất 卷quyển 廣quảng 以dĩ 喻dụ 歎thán 亦diệc 不bất 能năng 盡tận 。 賢hiền 首thủ 品phẩm 云vân 若nhược 有hữu 菩Bồ 薩Tát 。 初sơ 發phát 心tâm 誓thệ 求cầu 當đương 證chứng 佛Phật 菩Bồ 提Đề 。 彼bỉ 諸chư 功công 德đức 。 無vô 邊biên 量lượng 不bất 可khả 稱xưng 量lượng 。 無vô 與dữ 等đẳng 發phát 心tâm 品phẩm 云vân 發phát 心tâm 功công 德đức 不bất 可khả 量lượng 。 眾chúng 智trí 共cộng 說thuyết 無vô 能năng 盡tận 又hựu 云vân 菩Bồ 薩Tát 發phát 心tâm 。 功công 德đức 量lượng 億ức 劫kiếp 稱xưng 揚dương 不bất 可khả 盡tận 。 以dĩ 出xuất 一nhất 切thiết 諸chư 如Như 來Lai 。 獨Độc 覺Giác 聲Thanh 聞Văn 。 安an 樂lạc 故cố 等đẳng 皆giai 發phát 心tâm 功công 德đức 也dã 又hựu 云vân 欲dục 見kiến 十thập 方phương 一nhất 切thiết 佛Phật 。 欲dục 施thí 無vô 量lượng 功công 德đức 。 藏tạng 欲dục 滅diệt 眾chúng 生sanh 諸chư 苦khổ 惱não 。 宜nghi 應ưng 速tốc 發phát 菩Bồ 提Đề 心tâm 。 此thử 上thượng 三tam 事sự 皆giai 是thị 菩Bồ 提Đề 心tâm 。 為vi 萬vạn 行hạnh 之chi 本bổn 故cố 首thủ 明minh 之chi 即tức 此thử 發phát 心tâm 便tiện 名danh 為vi 行hành 。

▲# 此thử 二nhị 無vô 礙ngại 例lệ 如như 位vị 說thuyết 。

此thử 二nhị 礙ngại 下hạ 第đệ 二nhị 融dung 通thông 可khả 知tri 。

▲# 八bát 示thị 真chân 法pháp 故cố 者giả 欲dục 成thành 行hành 位vị 須tu 解giải 法pháp 理lý 不bất 體thể 理lý 事sự 行hành 亦diệc 非phi 真chân 故cố 兜Đâu 率Suất 偈kệ 云vân 不bất 了liễu 法Pháp 真chân 實thật 故cố 。 諸chư 佛Phật 興hưng 世thế 。

▲# 此thử 亦diệc 二nhị 種chủng 一nhất 顯hiển 事sự 理lý 無vô 礙ngại 法pháp 二nhị 顯hiển 事sự 事sự 無vô 礙ngại 法pháp 並tịnh 如như 義nghĩa 分phân 齊tề 說thuyết 。

八bát 示thị 真chân 法pháp 下hạ 文văn 亦diệc 有hữu 二nhị 先tiên 總tổng 明minh 後hậu 開khai 釋thích 文văn 含hàm 多đa 義nghĩa 不bất 異dị 義nghĩa 分phân 齊tề 中trung 教giáo 因nhân 總tổng 該cai 故cố 此thử 略lược 舉cử 義nghĩa 深thâm 理lý 要yếu 故cố 別biệt 為vi 一nhất 門môn 。

▲# 九cửu 開khai 因nhân 性tánh 者giả 謂vị 上thượng 因nhân 果quả 理lý 事sự 皆giai 由do 眾chúng 生sanh 。 性tánh 有hữu 若nhược 性tánh 非phi 金kim 玉ngọc 雖tuy 琢trác 不bất 成thành 寶bảo 器khí 。

九cửu 開khai 因nhân 性tánh 者giả 文văn 亦diệc 二nhị 先tiên 總tổng 後hậu 別biệt 總tổng 中trung 先tiên 躡niếp 前tiền 起khởi 後hậu 。

▲# 良lương 以dĩ 眾chúng 生sanh 包bao 性tánh 德đức 而nhi 為vi 體thể 依y 智trí 海hải 以dĩ 為vi 源nguyên 。

▲# 但đãn 相tương/tướng 變biến 體thể 殊thù 情tình 生sanh 智trí 隔cách 。

▲# 今kim 令linh 知tri 心tâm 合hợp 體thể 達đạt 本bổn 情tình 亡vong 故cố 談đàm 斯tư 經Kinh 以dĩ 為vi 顯hiển 示thị 。

後hậu 良lương 以dĩ 下hạ 總tổng 相tương/tướng 解giải 釋thích 於ư 中trung 有hữu 三tam 初sơ 明minh 因nhân 義nghĩa 本bổn 有hữu 恆Hằng 沙sa 性tánh 德đức 本bổn 覺giác 佛Phật 智trí 無vô 二nhị 體thể 故cố 以dĩ 此thử 為vi 因nhân 二nhị 但đãn 相tương/tướng 變biến 下hạ 覆phú 彼bỉ 因nhân 義nghĩa 是thị 須tu 開khai 示thị 所sở 以dĩ 相tương/tướng 變biến 體thể 殊thù 者giả 迷mê 真Chân 如Như 以dĩ 成thành 名danh 相tướng 故cố 情tình 生sanh 智trí 隔cách 者giả 失thất 正chánh 智trí 而nhi 成thành 妄vọng 想tưởng 故cố 上thượng 對đối 約ước 境cảnh 下hạ 對đối 約ước 心tâm 五ngũ 法pháp 具cụ 矣hĩ 三tam 今kim 令linh 下hạ 正chánh 明minh 開khai 義nghĩa 知tri 心tâm 空không 寂tịch 則tắc 即tức 名danh 相tướng 而nhi 合hợp 如như 體thể 達đạt 本bổn 無vô 住trụ 則tắc 妄vọng 想tưởng 亡vong 而nhi 正chánh 智trí 生sanh 真chân 本bổn 不bất 可khả 以dĩ 功công 成thành 要yếu 亡vong 功công 而nhi 本bổn 就tựu 深thâm 源nguyên 不bất 可khả 以dĩ 行hành 得đắc 必tất 行hành 盡tận 而nhi 源nguyên 成thành 若nhược 寂tịch 照chiếu 雙song 流lưu 則tắc 因nhân 性tánh 開khai 矣hĩ 性tánh 即tức 知tri 見kiến 知tri 見kiến 性tánh 相tướng 並tịnh 皆giai 顯hiển 現hiện 故cố 談đàm 已dĩ 下hạ 結kết 成thành 開khai 義nghĩa 。

▲# 亦diệc 有hữu 二nhị 種chủng 。 一nhất 以dĩ 言ngôn 顯hiển 示thị 令linh 其kỳ 知tri 有hữu 二nhị 使sử 其kỳ 修tu 行hành 悟ngộ 入nhập 顯hiển 現hiện 。

亦diệc 有hữu 二nhị 下hạ 別biệt 釋thích 以dĩ 言ngôn 顯hiển 示thị 令linh 其kỳ 知tri 有hữu 者giả 唯duy 明minh 示thị 義nghĩa 如như 示thị 貪tham 女nữ 宅trạch 中trung 寶bảo 藏tạng 未vị 見kiến 未vị 證chứng 使sử 其kỳ 修tu 行hành 義nghĩa 通thông 開khai 示thị 不bất 知tri 令linh 知tri 名danh 之chi 為vi 性tánh 未vị 證chứng 能năng 證chứng 稱xưng 之chi 為vi 入nhập 顯hiển 現hiện 之chi 言ngôn 對đối 於ư 開khai 義nghĩa 。

▲# 如như 下hạ 破phá 塵trần 出xuất 經Kinh 卷quyển 等đẳng 。

如như 下hạ 破phá 塵trần 下hạ 引dẫn 證chứng 下hạ 經Kinh 云vân 如như 有hữu 大đại 經Kinh 卷quyển 量lượng 等đẳng 三Tam 千Thiên 界Giới 在tại 於ư 一nhất 塵trần 內nội 一nhất 切thiết 塵trần 悉tất 然nhiên 有hữu 一nhất 聰thông 慧tuệ 人nhân 淨tịnh 眼nhãn 悉tất 明minh 見kiến 破phá 塵trần 出xuất 經Kinh 卷quyển 廣quảng 饒nhiêu 益ích 眾chúng 生sanh 。 佛Phật 智trí 亦diệc 如như 是thị 。 遍biến 在tại 眾chúng 生sanh 心tâm 妄vọng 想tưởng 之chi 所sở 纏triền 不bất 覺giác 亦diệc 不bất 知tri 。 諸chư 佛Phật 大đại 慈từ 。 悲bi 令linh 其kỳ 除trừ 妄vọng 想tưởng 如như 是thị 乃nãi 出xuất 現hiện 饒nhiêu 益ích 諸chư 菩Bồ 薩Tát 。 等đẳng 即tức 其kỳ 義nghĩa 也dã 。

▲# 亦diệc 如như 法Pháp 華hoa 經Kinh 云vân 唯duy 以dĩ 一nhất 大đại 事sự 因nhân 緣duyên 故cố 。 出xuất 現hiện 於ư 世thế 。 所sở 謂vị 開khai 示thị 悟ngộ 入nhập 。 佛Phật 之chi 知tri 見kiến 。 眾chúng 生sanh 等đẳng 有hữu 故cố 言ngôn 唯duy 一nhất 。

言ngôn 唯duy 以dĩ 一nhất 大đại 事sự 因nhân 緣duyên 故cố 。 者giả 即tức 引dẫn 他tha 經kinh 大Đại 乘Thừa 法Pháp 師sư 但đãn 云vân 事sự 物vật 體thể 事sự 事sự 義nghĩa 道Đạo 理lý 隨tùy 應ứng 皆giai 得đắc 今kim 略lược 釋thích 之chi 無vô 二nhị 無vô 三tam 。 故cố 名danh 為vi 一nhất 佛Phật 因nhân 佛Phật 果Quả 故cố 稱xưng 為vi 大đại 因nhân 果quả 幹cán 能năng 令linh 物vật 解giải 脫thoát 並tịnh 稱xưng 為vi 事sự 言ngôn 因nhân 緣duyên 者giả 。 如Như 來Lai 因nhân 此thử 緣duyên 此thử 故cố 出xuất 現hiện 耳nhĩ 又hựu 因nhân 緣duyên 者giả 屬thuộc 於ư 大đại 事sự 正chánh 因nhân 佛Phật 性tánh 為vi 因nhân 緣duyên 因nhân 佛Phật 性tánh 為vi 緣duyên 了liễu 因nhân 所sở 了liễu 為vi 因nhân 生sanh 因nhân 所sở 生sanh 為vi 緣duyên 斯tư 則tắc 大đại 事sự 通thông 因nhân 通thông 果quả 因nhân 緣duyên 但đãn 語ngữ 於ư 因nhân 因nhân 即tức 種chủng 性tánh 之chi 義nghĩa 故cố 彼bỉ 經Kinh 云vân 佛Phật 種chủng 從tùng 緣duyên 起khởi 。 萬vạn 行hạnh 為vi 緣duyên 起khởi 斯tư 佛Phật 種chủng 成thành 菩Bồ 提Đề 故cố 言ngôn 所sở 謂vị 開khai 示thị 下hạ 義nghĩa 引dẫn 彼bỉ 經kinh 具cụ 云vân 舍Xá 利Lợi 弗Phất 云vân 何hà 名danh 諸chư 佛Phật 世Thế 尊Tôn 。 唯duy 以dĩ 一nhất 大đại 事sự 因nhân 緣duyên 故cố 。 出xuất 現hiện 於ư 世thế 。 舍Xá 利Lợi 弗Phất 諸chư 佛Phật 世Thế 尊Tôn 。 欲dục 令linh 眾chúng 生sanh 。 開khai 佛Phật 知tri 見kiến 。 使sử 得đắc 清thanh 淨tịnh 故cố 。 出xuất 現hiện 於ư 世thế 。 欲dục 示thị 眾chúng 生sanh 佛Phật 。 之chi 知tri 見kiến 故cố 。 出xuất 現hiện 於ư 世thế 。 欲dục 令linh 眾chúng 生sanh 。 悟ngộ 佛Phật 知tri 見kiến 故cố 。 出xuất 現hiện 於ư 世thế 。 欲dục 令linh 眾chúng 生sanh 。 入nhập 佛Phật 知tri 見kiến 道Đạo 故cố 。 出xuất 現hiện 於ư 世thế 。 廣quảng 釋thích 如như 別biệt 略lược 釋thích 如như 下hạ 言ngôn 眾chúng 生sanh 等đẳng 有hữu 故cố 言ngôn 唯duy 一nhất 者giả 隨tùy 難nạn/nan 唯duy 解giải 一nhất 字tự 耳nhĩ 。

▲# 十thập 利lợi 今kim 後hậu 者giả 既ký 等đẳng 有hữu 其kỳ 分phần/phân 故cố 廣quảng 利lợi 無vô 邊biên 。

十thập 利lợi 今kim 後hậu 者giả 文văn 中trung 亦diệc 二nhị 先tiên 躡niếp 前tiền 總tổng 辨biện 。

▲# 此thử 亦diệc 二nhị 種chủng 一nhất 利lợi 今kim 即tức 佛Phật 在tại 當đương 機cơ 二nhị 利lợi 後hậu 即tức 今kim 之chi 聞văn 見kiến 發phát 心tâm 品phẩm 云vân 我ngã 等đẳng 諸chư 佛Phật 。 護hộ 持trì 此thử 法Pháp 。 令linh 未vị 來lai 世thế 。 一nhất 切thiết 菩Bồ 薩Tát 。 未vị 曾tằng 聞văn 者giả 。 皆giai 悉tất 得đắc 聞văn 。

後hậu 此thử 亦diệc 下hạ 開khai 章chương 別biệt 明minh 文văn 分phân 為vi 三tam 初sơ 約ước 時thời 分phần/phân 二nhị 可khả 知tri 次thứ 此thử 益ích 復phục 二nhị 下hạ 約ước 行hành 分phần/phân 二nhị 後hậu 又hựu 此thử 利lợi 益ích 下hạ 對đối 前tiền 辨biện 異dị 。

▲# 此thử 益ích 復phục 二nhị 一nhất 令linh 得đắc 見kiến 聞văn 為vi 堅kiên 種chủng 故cố 出xuất 現hiện 品phẩm 云vân 如như 人nhân 食thực 少thiểu 金kim 剛cang 終chung 竟cánh 不bất 銷tiêu 等đẳng 。

二nhị 中trung 疏sớ/sơ 云vân 終chung 竟cánh 不bất 銷tiêu 等đẳng 者giả 等đẳng 取thủ 餘dư 經kinh 餘dư 經Kinh 云vân 要yếu 穿xuyên 其kỳ 身thân 出xuất 在tại 於ư 外ngoại 何hà 以dĩ 故cố 金kim 剛cang 不bất 與dữ 肉nhục 身thân 雜tạp 穢uế 而nhi 同đồng 止chỉ 故cố 於ư 如Như 來Lai 所sở 。 種chúng 少thiểu 善thiện 根căn 。 亦diệc 復phục 如như 是thị 。 要yếu 穿xuyên 一nhất 切thiết 有hữu 為vi 。 諸chư 行hành 煩phiền 惱não 身thân 過quá 到đáo 於ư 無vô 為vi 究cứu 竟cánh 智trí 處xứ 何hà 以dĩ 故cố 此thử 少thiểu 善thiện 根căn 不bất 與dữ 有hữu 為vi 諸chư 行hành 。 煩phiền 惱não 而nhi 共cộng 住trú 故cố 。

▲# 二nhị 令linh 起khởi 行hành 成thành 證chứng 入nhập 故cố 出xuất 現hiện 又hựu 云vân 設thiết 有hữu 菩Bồ 薩Tát 。 無vô 量lượng 百bách 千thiên 億ức 。 那na 由do 他tha 劫kiếp 。 行hành 六Lục 波Ba 羅La 蜜Mật 。 修tu 習tập 種chủng 種chủng 菩Bồ 提Đề 分Phần 法Pháp 。 若nhược 未vị 聞văn 此thử 如Như 來Lai 。 不bất 思tư 議nghị 大đại 威uy 德đức 法Pháp 門môn 或hoặc 時thời 聞văn 已dĩ 不bất 信tín 不bất 解giải 。 不bất 順thuận 不bất 入nhập 不bất 得đắc 名danh 為vi 。 真chân 實thật 菩Bồ 薩Tát 以dĩ 不bất 能năng 生sanh 。 如Như 來Lai 家gia 故cố 若nhược 聞văn 此thử 法Pháp 。 信tín 解giải 隨tùy 順thuận 悟ngộ 入nhập 當đương 知tri 此thử 人nhân 。 生sanh 如Như 來Lai 家gia 。 乃nãi 至chí 深thâm 入nhập 如Như 來Lai 。 無vô 礙ngại 境cảnh 界giới 。

▲# 良lương 以dĩ 有hữu 作tác 之chi 修tu 多đa 劫kiếp 終chung 成thành 敗bại 壞hoại 無vô 心tâm 體thể 極cực 一nhất 念niệm 便tiện 契khế 佛Phật 家gia 賢hiền 首thủ 品phẩm 云vân 十thập 剎sát 塵trần 數số 如Như 來Lai 。 所sở 悉tất 皆giai 承thừa 事sự 盡tận 一nhất 劫kiếp 若nhược 於ư 此thử 品phẩm 能năng 誦tụng 持trì 其kỳ 福phước 最tối 勝thắng 。 過quá 於ư 彼bỉ 等đẳng 。

二nhị 令linh 起khởi 行hành 成thành 證chứng 入nhập 故cố 下hạ 文văn 二nhị 初sơ 正chánh 釋thích 後hậu 良lương 以dĩ 有hữu 作tác 下hạ 釋thích 成thành 今kim 初sơ 疏sớ/sơ 云vân 乃nãi 至chí 深thâm 入nhập 如Như 來Lai 。 等đẳng 者giả 中trung 間gian 經Kinh 云vân 隨tùy 順thuận 一nhất 切thiết 。 如Như 來Lai 境cảnh 界giới 。 具cụ 足túc 一nhất 切thiết 。 諸chư 菩Bồ 薩Tát 法Pháp 。 安an 住trụ 一nhất 切thiết 。 種chủng 知tri 境cảnh 界giới 遠viễn 離ly 一nhất 切thiết 。 諸chư 世thế 間gian 法Pháp 。 出xuất 生sanh 一nhất 切thiết 。 如Như 來Lai 所sở 行hành 。 通thông 達đạt 一nhất 切thiết 。 菩Bồ 薩Tát 法pháp 性tánh 於ư 佛Phật 自tự 在tại 心tâm 無vô 疑nghi 惑hoặc 。 住trụ 無vô 師sư 法pháp 深thâm 入nhập 如Như 來Lai 。 無vô 礙ngại 境cảnh 界giới 故cố 云vân 乃nãi 至chí 。

▲# 又hựu 此thử 利lợi 益ích 別biệt 對đối 前tiền 九cửu 成thành 十thập 種chủng 益ích 謂vị 一nhất 聞văn 法Pháp 爾nhĩ 則tắc 知tri 常thường 遍biến 成thành 見kiến 聞văn 益ích 二nhị 聞văn 本bổn 行hạnh 願nguyện 。 學học 佛Phật 發phát 興hưng 成thành 發phát 心tâm 益ích 三tam 聞văn 機cơ 感cảm 知tri 法pháp 由do 善thiện 起khởi 成thành 造tạo 修tu 益ích 四tứ 聞văn 為vi 本bổn 知tri 其kỳ 義nghĩa 圓viên 成thành 頓đốn 得đắc 益ích 五ngũ 聞văn 果quả 德đức 則tắc 信tín 樂nhạo 願nguyện 齊tề 成thành 滅diệt 障chướng 益ích 六lục 聞văn 位vị 期kỳ 心tâm 證chứng 入nhập 成thành 攝nhiếp 位vị 益ích 七thất 聞văn 行hành 發phát 意ý 修tu 行hành 成thành 起khởi 行hành 益ích 八bát 聞văn 法Pháp 決quyết 須tu 解giải 了liễu 成thành 稱xưng 性tánh 益ích 九cửu 聞văn 因nhân 知tri 一nhất 切thiết 皆giai 同đồng 成thành 轉chuyển 利lợi 益ích 十thập 總tổng 具cụ 前tiền 九cửu 成thành 速tốc 證chứng 益ích 故cố 前tiền 九cửu 因nhân 皆giai 為vi 今kim 益ích 。

又hựu 此thử 利lợi 益ích 下hạ 對đối 前tiền 辨biện 異dị 所sở 以dĩ 辨biện 異dị 者giả 亦diệc 為vi 揀giản 濫lạm 故cố 以dĩ 利lợi 今kim 後hậu 義nghĩa 似tự 順thuận 機cơ 感cảm 機cơ 感cảm 亦diệc 有hữu 二nhị 世thế 機cơ 故cố 故cố 上thượng 又hựu 明minh 約ước 行hành 分phần/phân 二nhị 已dĩ 是thị 異dị 前tiền 但đãn 約ước 時thời 故cố 又hựu 順thuận 機cơ 多đa 約ước 於ư 所sở 利lợi 益ích 多đa 約ước 於ư 能năng 又hựu 順thuận 機cơ 但đãn 是thị 別biệt 義nghĩa 利lợi 益ích 通thông 於ư 十thập 義nghĩa 即tức 總tổng 別biệt 之chi 異dị 故cố 對đối 前tiền 九cửu 別biệt 成thành 斯tư 十thập 益ích 也dã 於ư 中trung 二nhị 先tiên 別biệt 對đối 前tiền 後hậu 亦diệc 可khả 已dĩ 下hạ 通thông 申thân 本bổn 義nghĩa 今kim 初sơ 此thử 十thập 種chủng 益ích 出xuất 於ư 旨chỉ 歸quy 但đãn 次thứ 第đệ 不bất 同đồng 耳nhĩ 彼bỉ 次thứ 第đệ 云vân 一nhất 見kiến 聞văn 益ích 二nhị 發phát 心tâm 益ích 三tam 起khởi 行hành 益ích 四tứ 攝nhiếp 位vị 益ích 五ngũ 速tốc 證chứng 益ích 六lục 滅diệt 障chướng 益ích 七thất 轉chuyển 利lợi 益ích 八bát 造tạo 修tu 益ích 九cửu 頓đốn 得đắc 益ích 十thập 稱xưng 性tánh 益ích 此thử 依y 從tùng 淺thiển 至chí 深thâm 自tự 利lợi 自tự 他tha 等đẳng 而nhi 為vi 其kỳ 次thứ 今kim 疏sớ/sơ 順thuận 前tiền 九cửu 門môn 展triển 轉chuyển 相tương 生sanh 。 後hậu 能năng 成thành 前tiền 以dĩ 為vi 次thứ 第đệ 耳nhĩ 然nhiên 見kiến 聞văn 等đẳng 實thật 通thông 十thập 因nhân 欲dục 顯hiển 別biệt 義nghĩa 隨tùy 便tiện 逐trục 勝thắng 以dĩ 別biệt 配phối 耳nhĩ 一nhất 以dĩ 法pháp 爾nhĩ 常thường 說thuyết 遍biến 說thuyết 便tiện 能năng 觸xúc 目mục 對đối 境cảnh 一nhất 切thiết 時thời 中trung 。 常thường 如như 法Pháp 見kiến 所sở 引dẫn 經kinh 文văn 如như 前tiền 總tổng 中trung 又hựu 出xuất 現hiện 品phẩm 云vân 佛Phật 子tử 譬thí 如như 雪Tuyết 山Sơn 。 有hữu 藥dược 王vương 樹thụ 。 名danh 曰viết 善Thiện 見Kiến 。 若nhược 有hữu 見kiến 者giả 。 眼nhãn 得đắc 清thanh 淨tịnh 若nhược 有hữu 聞văn 者giả 。 耳nhĩ 得đắc 清thanh 淨tịnh 等đẳng 佛Phật 子tử 如Như 來Lai 。 應Ứng 。 正Chánh 等Đẳng 覺Giác 無vô 上thượng 藥dược 王vương 亦diệc 復phục 如như 是thị 。 能năng 作tác 一nhất 切thiết 。 饒nhiêu 益ích 眾chúng 生sanh 。 若nhược 有hữu 得đắc 見kiến 。 如Như 來Lai 色sắc 身thân 。 眼nhãn 得đắc 清thanh 淨tịnh 若nhược 有hữu 得đắc 聞văn 。 如Như 來Lai 名danh 號hiệu 。 耳nhĩ 得đắc 清thanh 淨tịnh 等đẳng 又hựu 云vân 佛Phật 子tử 我ngã 今kim 告cáo 汝nhữ 。 設thiết 有hữu 眾chúng 生sanh 。 見kiến 聞văn 於ư 佛Phật 業nghiệp 障chướng 纏triền 覆phú 不bất 生sanh 信tín 樂nhạo 。 亦diệc 種chúng 善thiện 根căn 。 無vô 空không 過quá 者giả 。 乃nãi 至chí 究cứu 竟cánh 。 入nhập 於ư 涅Niết 槃Bàn 。 上thượng 雖tuy 明minh 見kiến 佛Phật 佛Phật 是thị 華hoa 嚴nghiêm 佛Phật 故cố 舌thiệt 根căn 嘗thường 法Pháp 味vị 故cố 賢hiền 首thủ 品phẩm 云vân 此thử 法pháp 希hy 有hữu 甚thậm 奇kỳ 特đặc 若nhược 人nhân 聞văn 已dĩ 。 能năng 忍nhẫn 可khả 能năng 信tín 能năng 受thọ 。 能năng 讚tán 說thuyết 如như 是thị 所sở 作tác 。 甚thậm 為vi 難nạn/nan 等đẳng 兜Đâu 率Suất 偈kệ 讚tán 品phẩm 云vân 設thiết 於ư 念niệm 念niệm 中trung 。 供cúng 養dường 無vô 量lượng 佛Phật 。 未vị 知tri 真chân 實thật 法pháp 不bất 名danh 為vi 供cúng 養dường 。 若nhược 聞văn 如như 是thị 法Pháp 。 諸chư 佛Phật 從tùng 此thử 生sanh 雖tuy 經kinh 無vô 量lượng 苦khổ 不bất 捨xả 菩Bồ 提Đề 行hành 一nhất 聞văn 大đại 智trí 慧tuệ 諸chư 佛Phật 所sở 入nhập 。 法pháp 普phổ 於ư 法Pháp 界Giới 中trung 。 成thành 三tam 世thế 導đạo 師sư 明minh 知tri 見kiến 聞văn 其kỳ 益ích 深thâm 矣hĩ 言ngôn 發phát 心tâm 益ích 者giả 若nhược 不bất 聞văn 此thử 不bất 能năng 發phát 心tâm 設thiết 有hữu 發phát 心tâm 不bất 得đắc 尊tôn 勝thắng 以dĩ 初sơ 發phát 心tâm 時thời 。 便tiện 成thành 正chánh 覺giác 。 等đẳng 故cố 義nghĩa 如như 前tiền 引dẫn 言ngôn 造tạo 修tu 益ích 者giả 謂vị 聞văn 此thử 普phổ 法pháp 便tiện 能năng 造tạo 修tu 一nhất 行hành 一nhất 切thiết 行hành 故cố 如như 前tiền 引dẫn 出xuất 現hiện 品phẩm 云vân 多đa 劫kiếp 修tu 行hành 不bất 聞văn 此thử 法Pháp 。 非phi 真chân 修tu 故cố 言ngôn 頓đốn 行hành 益ích 者giả 如như 下hạ 六lục 千thiên 比Bỉ 丘Khâu 。 言ngôn 下hạ 獲hoạch 於ư 十thập 眼nhãn 善Thiện 財Tài 童Đồng 子Tử 。 一nhất 生sanh 能năng 圓viên 諸chư 位vị 法Pháp 界Giới 品phẩm 初sơ 菩Bồ 薩Tát 頓đốn 證chứng 等đẳng 並tịnh 如như 教giáo 迹tích 中trung 引dẫn 言ngôn 滅diệt 障chướng 益ích 者giả 即tức 一nhất 斷đoạn 一nhất 切thiết 斷đoạn 如như 隨tùy 好hảo/hiếu 品phẩm 天thiên 皷cổ 教giáo 以dĩ 等đẳng 法Pháp 界Giới 三tam 業nghiệp 悔hối 過quá 結kết 云vân 若nhược 如như 是thị 知tri 。 是thị 真chân 實thật 懺sám 悔hối 一nhất 切thiết 罪tội 。 惡ác 悉tất 得đắc 清thanh 淨tịnh 。 說thuyết 此thử 法Pháp 時thời 。 百bách 千thiên 億ức 那na 由do 他tha 。 佛Phật 剎sát 微vi 塵trần 數số 世thế 界giới 中trung 。 兜Đâu 率Suất 陀đà 諸chư 天thiên 子tử 得đắc 無Vô 生Sanh 法Pháp 忍Nhẫn 。 又hựu 諸chư 天thiên 子tử 。 以dĩ 香hương 華hoa 等đẳng 供cung 佛Phật 而nhi 成thành 大đại 益ích 又hựu 云vân 其kỳ 諸chư 香hương 雲vân 普phổ 雨vũ 無vô 量lượng 佛Phật 剎sát 。 微vi 塵trần 數số 世thế 界giới 。 若nhược 有hữu 眾chúng 生sanh 。 身thân 蒙mông 香hương 者giả 其kỳ 身thân 安an 樂lạc 譬thí 如như 比Bỉ 丘Khâu 。 入nhập 第đệ 四tứ 禪thiền 。 一nhất 切thiết 業nghiệp 障chướng 。 皆giai 得đắc 消tiêu 滅diệt 。 若nhược 有hữu 聞văn 者giả 。 彼bỉ 諸chư 眾chúng 生sanh 。 於ư 色sắc 聲thanh 香hương 。 味vị 觸xúc 其kỳ 內nội 具cụ 有hữu 五ngũ 百bách 煩phiền 惱não 其kỳ 外ngoại 亦diệc 有hữu 。 五ngũ 百bách 煩phiền 惱não 貪tham 行hành 多đa 者giả 二nhị 萬vạn 一nhất 千thiên 瞋sân 癡si 等đẳng 分phần/phân 亦diệc 然nhiên 了liễu 知tri 如như 是thị 悉tất 是thị 虗hư 妄vọng 如như 是thị 知tri 已dĩ 。 成thành 就tựu 香hương 幢tràng 雲vân 自tự 在tại 光quang 明minh 清thanh 淨tịnh 。 善thiện 根căn 等đẳng 皆giai 滅diệt 障chướng 益ích 也dã 言ngôn 攝nhiếp 位vị 益ích 者giả 如như 前tiền 位vị 中trung 具cụ 明minh 言ngôn 起khởi 行hành 益ích 者giả 如như 普phổ 賢hiền 行hành 品phẩm 云vân 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 得đắc 聞văn 此thử 法Pháp 。 少thiểu 作tác 方phương 便tiện 疾tật 得đắc 阿A 耨Nậu 多Đa 羅La 三Tam 藐Miệu 三Tam 菩Bồ 提Đề 。 以dĩ 一nhất 行hành 一nhất 切thiết 行hành 故cố 如như 前tiền 行hành 中trung 具cụ 引dẫn 言ngôn 稱xưng 性tánh 益ích 者giả 謂vị 依y 此thử 普phổ 法pháp 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 無vô 。 不bất 皆giai 悉tất 稱xưng 其kỳ 本bổn 性tánh 佛Phật 果Quả 海hải 中trung 舊cựu 來lai 益ích 竟cánh 故cố 出xuất 現hiện 品phẩm 云vân 如Như 來Lai 成thành 正chánh 覺giác 。 時thời 於ư 其kỳ 身thân 中trung 。 普phổ 見kiến 一nhất 切thiết 。 眾chúng 生sanh 成thành 正chánh 覺giác 乃nãi 至chí 普phổ 見kiến 一nhất 切thiết 。 眾chúng 生sanh 入nhập 涅Niết 槃Bàn 皆giai 同đồng 一nhất 性tánh 所sở 謂vị 無vô 性tánh 若nhược 不bất 稱xưng 性tánh 豈khởi 得đắc 然nhiên 耶da 言ngôn 轉chuyển 利lợi 益ích 者giả 如như 第đệ 一nhất 重trọng/trùng 地địa 獄ngục 天thiên 子tử 得đắc 益ích 竟cánh 展triển 轉chuyển 成thành 三tam 重trọng/trùng 之chi 益ích 後hậu 二nhị 即tức 轉chuyển 利lợi 益ích 也dã 如như 上thượng 滅diệt 障chướng 即tức 第đệ 二nhị 重trọng/trùng 亦diệc 是thị 轉chuyển 利lợi 益ích 所sở 望vọng 處xứ 別biệt 故cố 為vi 滅diệt 障chướng 第đệ 三tam 重trọng/trùng 云vân 若nhược 有hữu 眾chúng 生sanh 。 見kiến 其kỳ 蓋cái 者giả 種chủng 清thanh 淨tịnh 金kim 網võng 轉Chuyển 輪Luân 王Vương 位vị 。 一nhất 恆Hằng 河Hà 沙sa 善thiện 根căn 佛Phật 子tử 菩Bồ 薩Tát 住trụ 此thử 。 轉Chuyển 輪Luân 王Vương 位vị 。 於ư 百bách 千thiên 億ức 那na 由do 他tha 。 佛Phật 剎sát 微vi 塵trần 數số 世thế 界giới 中trung 。 教giáo 化hóa 眾chúng 生sanh 。 乃nãi 至chí 云vân 若nhược 有hữu 蹔tạm 得đắc 遇ngộ 斯tư 光quang 明minh 。 必tất 獲hoạch 菩Bồ 薩Tát 第đệ 十Thập 地Địa 位vị 以dĩ 先tiên 修tu 行hành 善thiện 根căn 力lực 故cố 。 皆giai 轉chuyển 利lợi 益ích 言ngôn 速tốc 證chứng 益ích 者giả 如như 前tiền 教giáo 迹tích 中trung 一nhất 生sanh 圓viên 曠khoáng 劫kiếp 之chi 果quả 中trung 辨biện 言ngôn 故cố 前tiền 九cửu 因nhân 皆giai 為vi 今kim 益ích 者giả 結kết 也dã 。

▲# 亦diệc 可khả 前tiền 一nhất 一nhất 門môn 皆giai 成thành 十thập 益ích 可khả 以dĩ 意ý 得đắc 。

亦diệc 可khả 前tiền 一nhất 一nhất 門môn 皆giai 成thành 十thập 益ích 者giả 此thử 第đệ 二nhị 意ý 卻khước 是thị 正chánh 意ý 上thượng 但đãn 隨tùy 宜nghi 耳nhĩ 。

▲# 因nhân 上thượng 十thập 義nghĩa 故cố 此thử 教giáo 興hưng 發phát 心tâm 品phẩm 中trung 有hữu 十thập 所sở 因nhân 彼bỉ 云vân 以dĩ 佛Phật 神thần 力lực 故cố 。 世Thế 尊Tôn 本bổn 願nguyện 力lực 故cố 。 等đẳng 因nhân 緣duyên 相tương/tướng 參tham 對đối 會hội 因nhân 緣duyên 可khả 以dĩ 意ý 得đắc 。

因nhân 上thượng 十thập 義nghĩa 故cố 此thử 教giáo 興hưng 下hạ 第đệ 三tam 結kết 屬thuộc 會hội 釋thích 也dã 此thử 上thượng 結kết 屬thuộc 下hạ 會hội 釋thích 經kinh 文văn 彼bỉ 經kinh 具cụ 云vân 其kỳ 說thuyết 法Pháp 者giả 。 同đồng 名danh 法pháp 慧tuệ 悉tất 以dĩ 佛Phật 神thần 力lực 故cố 。 世Thế 尊Tôn 本bổn 願nguyện 力lực 故cố 。 為vì 欲dục 顯hiển 示thị 。 佛Phật 法Pháp 故cố 為vi 以dĩ 智trí 光quang 普phổ 照chiếu 。 故cố 為vi 欲dục 開khai 闡xiển 實thật 義nghĩa 故cố 為vi 令linh 證chứng 得đắc 法Pháp 性tánh 故cố 為vi 令linh 眾chúng 會hội 悉tất 歡hoan 喜hỷ 故cố 為vi 欲dục 開khai 示thị 佛Phật 法Pháp 。 因nhân 故cố 為vi 得đắc 一nhất 切thiết 佛Phật 。 平bình 等đẳng 故cố 為vi 了liễu 法Pháp 界Giới 無vô 有hữu 二nhị 故cố 說thuyết 如như 是thị 法Pháp 。 十thập 因nhân 舉cử 二nhị 故cố 有hữu 等đẳng 言ngôn 言ngôn 因nhân 緣duyên 相tương/tướng 參tham 者giả 神thần 力lực 是thị 緣duyên 餘dư 皆giai 是thị 因nhân 故cố 云vân 相tương/tướng 參tham 今kim 略lược 舉cử 二nhị 即tức 有hữu 因nhân 緣duyên 以dĩ 疏sớ/sơ 對đối 彼bỉ 因nhân 緣duyên 易dị 知tri 故cố 云vân 可khả 以dĩ 意ý 得đắc 。

▲# 第đệ 二nhị 明minh 說thuyết 經Kinh 緣duyên 者giả 一nhất 切thiết 經kinh 首thủ 說thuyết 時thời 方phương 人nhân 等đẳng 皆giai 是thị 緣duyên 起khởi 。

第đệ 二nhị 明minh 說thuyết 經Kinh 緣duyên 等đẳng 者giả 疏sớ/sơ 文văn 分phần/phân 二nhị 先tiên 引dẫn 例lệ 總tổng 明minh 後hậu 今kim 有hữu 十thập 緣duyên 下hạ 開khai 章chương 別biệt 釋thích 前tiền 中trung 謂vị 六lục 成thành 就tựu 中trung 信tín 聞văn 二nhị 種chủng 屬thuộc 於ư 阿A 難Nan 在tại 佛Phật 滅diệt 後hậu 結kết 集tập 時thời 安an 不bất 為vi 經kinh 緣duyên 餘dư 四tứ 成thành 就tựu 為vi 經kinh 緣duyên 起khởi 說thuyết 必tất 依y 時thời 要yếu 有hữu 方phương 處xứ 人nhân 通thông 說thuyết 聽thính 即tức 佛Phật 及cập 眾chúng 四tứ 義nghĩa 足túc 矣hĩ 問vấn 智trí 論luận 云vân 說thuyết 時thời 方phương 人nhân 令linh 生sanh 信tín 故cố 何hà 以dĩ 今kim 言ngôn 為vi 緣duyên 起khởi 耶da 答đáp 六lục 中trung 初sơ 二nhị 唯duy 屬thuộc 證chứng 信tín 後hậu 四tứ 義nghĩa 有hữu 兩lưỡng 兼kiêm 阿A 難Nan 引dẫn 之chi 為vi 生sanh 物vật 信tín 當đương 時thời 無vô 此thử 教giáo 不bất 得đắc 興hưng 故cố 為vi 緣duyên 起khởi 今kim 十thập 緣duyên 中trung 具cụ 有hữu 此thử 四tứ 。

▲# 今kim 有hữu 十thập 緣duyên 一nhất 依y 時thời 二nhị 依y 處xứ 三tam 依y 主chủ 四tứ 依y 三tam 昧muội 五ngũ 依y 現hiện 相tướng 六lục 依y 說thuyết 者giả 七thất 依y 聽thính 者giả 八bát 依y 德đức 本bổn 九cửu 依y 請thỉnh 者giả 十thập 依y 加gia 者giả 。

今kim 有hữu 十thập 緣duyên 下hạ 開khai 章chương 別biệt 釋thích 中trung 二nhị 先tiên 列liệt 後hậu 釋thích 今kim 初sơ 依y 時thời 下hạ 釋thích 疏sớ/sơ 文văn 分phần/phân 四tứ 一nhất 大đại 意ý 二nhị 開khai 章chương 三tam 融dung 會hội 四tứ 廣quảng 如như 旨chỉ 歸quy 一nhất 句cú 出xuất 法pháp 源nguyên 。

▲# 今kim 初sơ 依y 時thời 夫phu 心tâm 冥minh 至chí 道đạo 則tắc 渾hồn 一nhất 古cổ 今kim 法Pháp 界Giới 無vô 生sanh 本bổn 亡vong 時thời 分phần/phân 經kinh 偈kệ 云vân 如Như 來Lai 得đắc 菩Bồ 提Đề 實thật 不bất 繫hệ 於ư 日nhật 。

今kim 初sơ 分phần/phân 二nhị 先tiên 拂phất 迹tích 顯hiển 實thật 後hậu 就tựu 德đức 顯hiển 圓viên 前tiền 中trung 言ngôn 夫phu 心tâm 冥minh 至chí 道đạo 則tắc 混hỗn 一nhất 古cổ 今kim 者giả 此thử 約ước 人nhân 顯hiển 實thật 法Pháp 界Giới 下hạ 約ước 法pháp 顯hiển 實thật 心tâm 與dữ 理lý 冥minh 契khế 則tắc 無vô 今kim 古cổ 之chi 相tướng 故cố 肇triệu 公công 云vân 古cổ 今kim 通thông 始thỉ 終chung 同đồng 窮cùng 本bổn 極cực 末mạt 浩hạo 然nhiên 大đại 均quân 生sanh 公công 法pháp 華hoa 疏sớ/sơ 云vân 古cổ 亦diệc 今kim 也dã 今kim 亦diệc 古cổ 矣hĩ 言ngôn 法Pháp 界Giới 無vô 生sanh 等đẳng 者giả 就tựu 法pháp 顯hiển 實thật 也dã 有hữu 生sanh 則tắc 屬thuộc 三tam 世thế 便tiện 即tức 有hữu 時thời 無vô 生sanh 則tắc 無vô 三tam 世thế 剎sát 那na 安an 有hữu 時thời 分phần/phân 故cố 出xuất 現hiện 品phẩm 云vân 真Chân 如Như 離ly 妄vọng 恆hằng 寂tịch 靜tĩnh 無vô 生sanh 無vô 滅diệt 。 普phổ 周chu 遍biến 等đẳng 言ngôn 下hạ 經kinh 偈kệ 云vân 下hạ 引dẫn 經kinh 證chứng 略lược 舉cử 人nhân 證chứng 耳nhĩ 即tức 兜Đâu 率Suất 實thật 幢tràng 偈kệ 也dã 彼bỉ 具cụ 云vân 眾chúng 生sanh 如như 是thị 。 說thuyết 某mỗ 日nhật 佛Phật 成thành 道Đạo 如Như 來Lai 得đắc 菩Bồ 提Đề 實thật 不bất 繫hệ 於ư 日nhật 法Pháp 界Giới 品phẩm 云vân 菩Bồ 薩Tát 智trí 輪luân 遠viễn 離ly 一nhất 切thiết 。 分phân 別biệt 網võng 起khởi 一nhất 切thiết 障chướng 礙ngại 。 山sơn 不bất 可khả 以dĩ 生sanh 死tử 中trung 長trường 短đoản 染nhiễm 淨tịnh 劫kiếp 數số 顯hiển 示thị 等đẳng 其kỳ 文văn 非phi 一nhất 。

▲# 況huống 無vô 涯nhai 之chi 說thuyết 念niệm 劫kiếp 圓viên 融dung 哉tai 。

況huống 無vô 涯nhai 之chi 說thuyết 等đẳng 者giả 第đệ 二nhị 就tựu 德đức 顯hiển 圓viên 無vô 涯nhai 之chi 說thuyết 竪thụ 約ước 長trường 時thời 故cố 旨chỉ 歸quy 云vân 常thường 恆hằng 之chi 說thuyết 前tiền 後hậu 際tế 而nhi 無vô 涯nhai 念niệm 劫kiếp 圓viên 融dung 者giả 約ước 一nhất 念niệm 即tức 不bất 可khả 盡tận 一nhất 念niệm 即tức 無vô 量lượng 劫kiếp 無vô 量lượng 劫kiếp 即tức 一nhất 念niệm 等đẳng 故cố 云vân 爾nhĩ 也dã 一nhất 念niệm 即tức 多đa 劫kiếp 何hà 定định 時thời 之chi 長trường 短đoản 哉tai 。

▲# 今kim 以dĩ 無vô 時thời 之chi 時thời 略lược 顯hiển 十thập 重trọng/trùng 時thời 別biệt 。

今kim 以dĩ 無vô 時thời 之chi 時thời 略lược 顯hiển 十thập 重trọng/trùng 時thời 別biệt 者giả 此thử 下hạ 第đệ 二nhị 開khai 章chương 解giải 釋thích 也dã 就tựu 中trung 三tam 初sơ 上thượng 二nhị 句cú 標tiêu 次thứ 初sơ 唯duy 下hạ 釋thích 後hậu 於ư 前tiền 下hạ 結kết 。

▲# 初sơ 唯duy 一nhất 念niệm 二nhị 盡tận 七thất 日nhật 三tam 遍biến 三tam 際tế 四tứ 攝nhiếp 同đồng 類loại 劫kiếp 五ngũ 收thu 異dị 類loại 劫kiếp 六lục 以dĩ 念niệm 攝nhiếp 劫kiếp 七thất 劫kiếp 念niệm 重trọng/trùng 收thu 八bát 異dị 類loại 界giới 時thời 九cửu 彼bỉ 此thử 相tương/tướng 入nhập 十thập 以dĩ 本bổn 收thu 末mạt 謂vị 以dĩ 非phi 劫kiếp 為vi 劫kiếp 故cố 。

二nhị 釋thích 中trung 初sơ 唯duy 一nhất 念niệm 者giả 謂vị 於ư 一nhất 剎sát 那na 。 頓đốn 遍biến 無vô 盡tận 之chi 處xứ 說thuyết 無vô 邊biên 法pháp 二nhị 盡tận 七thất 日nhật 者giả 謂vị 初sơ 成thành 道Đạo 一nhất 七thất 日nhật 中trung 自tự 受thọ 法Pháp 樂lạc 。 第đệ 二nhị 七thất 日nhật 。 頓đốn 說thuyết 此thử 經Kinh 言ngôn 三tam 遍biến 三tam 際tế 者giả 謂vị 盡tận 前tiền 後hậu 際tế 各các 無vô 邊biên 劫kiếp 常thường 恆hằng 周chu 遍biến 演diễn 說thuyết 此thử 經Kinh 。 初sơ 無vô 暫tạm 息tức 上thượng 三tam 易dị 故cố 疏sớ/sơ 但đãn 列liệt 名danh 而nhi 已dĩ 言ngôn 四tứ 攝nhiếp 同đồng 類loại 劫kiếp 下hạ 以dĩ 義nghĩa 稍sảo 隱ẩn 故cố 並tịnh 加gia 字tự 旨chỉ 歸quy 但đãn 云vân 四tứ 攝nhiếp 同đồng 類loại 五ngũ 收thu 異dị 劫kiếp 六lục 念niệm 攝nhiếp 劫kiếp 七thất 復phục 重trùng 收thu 八bát 異dị 界giới 時thời 九cửu 彼bỉ 此thử 相tương/tướng 入nhập 十thập 以dĩ 本bổn 收thu 末mạt 今kim 加gia 一nhất 字tự 義nghĩa 則tắc 易dị 見kiến 故cố 並tịnh 不bất 釋thích 唯duy 釋thích 第đệ 十thập 耳nhĩ 言ngôn 攝nhiếp 同đồng 類loại 劫kiếp 者giả 於ư 前tiền 無vô 邊biên 劫kiếp 各các 攝nhiếp 同đồng 類loại 如như 長trường/trưởng 劫kiếp 唯duy 攝nhiếp 長trường 劫kiếp 短đoản 劫kiếp 。 唯duy 攝nhiếp 短đoản 劫kiếp 等đẳng 言ngôn 五ngũ 收thu 異dị 類loại 劫kiếp 者giả 謂vị 長trường 劫kiếp 攝nhiếp 短đoản 劫kiếp 。 等đẳng 言ngôn 六lục 以dĩ 念niệm 攝nhiếp 劫kiếp 者giả 於ư 一nhất 念niệm 中trung 。 即tức 攝nhiếp 無vô 邊biên 同đồng 異dị 類loại 劫kiếp 念niệm 念niệm 皆giai 爾nhĩ 言ngôn 七thất 劫kiếp 念niệm 重trọng/trùng 收thu 者giả 此thử 上thượng 念niệm 念niệm 所sở 攝nhiếp 劫kiếp 中trung 各các 以dĩ 念niệm 成thành 彼bỉ 一nhất 一nhất 念niệm 亦diệc 各các 攝nhiếp 諸chư 劫kiếp 是thị 則tắc 念niệm 念niệm 既ký 其kỳ 不bất 盡tận 劫kiếp 劫kiếp 亦diệc 復phục 無vô 窮cùng 如như 因nhân 陀đà 羅la 網võng 重trùng 重trùng 無vô 盡tận 也dã 言ngôn 八bát 異dị 類loại 界giới 時thời 者giả 上thượng 之chi 七thất 重trùng 且thả 約ước 一nhất 類loại 世thế 界giới 如như 今kim 娑sa 婆bà 一nhất 類loại 今kim 辨biện 樹thụ 形hình 江giang 河hà 形hình 等đẳng 無vô 邊biên 異dị 類loại 之chi 剎sát 剎sát 既ký 同đồng 處xứ 而nhi 有hữu 不bất 同đồng 時thời 亦diệc 同đồng 時thời 而nhi 各các 別biệt 分phân 齊tề 盡tận 彼bỉ 時thời 分phần/phân 常thường 說thuyết 此thử 經Kinh 言ngôn 九cửu 彼bỉ 此thử 相tương/tướng 入nhập 者giả 即tức 彼bỉ 異dị 類loại 界giới 所sở 有hữu 時thời 劫kiếp 亦diệc 各các 別biệt 相tướng 收thu 或hoặc 同đồng 異dị 類loại 界giới 時thời 互hỗ 相tương 攝nhiếp 入nhập 若nhược 念niệm 若nhược 劫kiếp 重trùng 重trùng 無vô 盡tận 同đồng 前tiền 四tứ 五ngũ 六lục 七thất 。 於ư 彼bỉ 諸chư 時thời 常thường 說thuyết 此thử 經Kinh 言ngôn 謂vị 以dĩ 非phi 劫kiếp 為vi 劫kiếp 者giả 第đệ 十thập 難nan 見kiến 故cố 以dĩ 此thử 句cú 釋thích 之chi 以dĩ 非phi 劫kiếp 為vi 本bổn 劫kiếp 即tức 為vi 末mạt 言ngôn 非phi 劫kiếp 者giả 離ly 分phần/phân 限hạn 故cố 如như 華hoa 藏tạng 世thế 界giới 以dĩ 非phi 劫kiếp 為vi 劫kiếp 劫kiếp 即tức 非phi 劫kiếp 念niệm 等đẳng 亦diệc 爾nhĩ 以dĩ 時thời 無vô 長trường 短đoản 離ly 分phần/phân 限hạn 故cố 以dĩ 染nhiễm 時thời 分phần/phân 說thuyết 彼bỉ 劫kiếp 故cố 以dĩ 時thời 無vô 別biệt 體thể 依y 法pháp 上thượng 立lập 法pháp 既ký 融dung 通thông 時thời 亦diệc 隨tùy 爾nhĩ 故cố 離ly 世thế 間gian 品phẩm 云vân 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 知tri 一nhất 切thiết 劫kiếp 即tức 是thị 非phi 劫kiếp 而nhi 真chân 實thật 說thuyết 一nhất 切thiết 劫kiếp 數số 。 是thị 為vi 第đệ 六lục 。 無vô 等đẳng 住trụ 故cố 云vân 非phi 劫kiếp 為vi 劫kiếp 。

▲# 於ư 前tiền 十thập 時thời 恆hằng 演diễn 此thử 經Kinh 。

於ư 此thử 無vô 量lượng 時thời 劫kiếp 常thường 說thuyết 華hoa 嚴nghiêm 。

▲# 又hựu 此thử 十thập 種chủng 隨tùy 一nhất 圓viên 收thu 。

又hựu 此thử 十thập 種chủng 者giả 此thử 下hạ 第đệ 三tam 融dung 會hội 也dã 於ư 中trung 三tam 初sơ 此thử 上thượng 二nhị 句cú 正chánh 融dung 會hội 也dã 。

▲# 依y 此thử 說thuyết 時thời 則tắc 無vô 始thỉ 終chung 。

二nhị 依y 此thử 說thuyết 時thời 下hạ 通thông 妨phương 難nạn/nan 此thử 上thượng 牒điệp 疑nghi 情tình 既ký 無vô 始thỉ 終chung 何hà 有hữu 初sơ 成thành 之chi 始thỉ 九cửu 會hội 之chi 終chung 。

▲# 亦diệc 隨tùy 見kiến 聞văn 說thuyết 。 初sơ 成thành 等đẳng 如như 前tiền 法pháp 爾nhĩ 中trung 辨biện 。

亦diệc 隨tùy 見kiến 聞văn 下hạ 會hội 釋thích 也dã 疏sớ/sơ 指chỉ 前tiền 通thông 又hựu 此thử 一nhất 部bộ 即tức 是thị 無vô 邊biên 。 法pháp 海hải 以dĩ 下hạ 皆giai 結kết 通thông 無vô 分phân 齊tề 故cố 一nhất 部bộ 即tức 是thị 一nhất 切thiết 說thuyết 故cố 。

▲# 若nhược 依y 此thử 時thời 則tắc 逈huýnh 異dị 餘dư 教giáo 。

▲# 而nhi 餘dư 教giáo 時thời 不bất 出xuất 於ư 此thử 。

▲# 或hoặc 說thuyết 三tam 七thất 六lục 七thất 等đẳng 隨tùy 見kiến 聞văn 故cố 。

若nhược 依y 此thử 時thời 下hạ 三tam 顯hiển 勝thắng 能năng 於ư 中trung 又hựu 三tam 初sơ 揀giản 他tha 顯hiển 勝thắng 次thứ 而nhi 餘dư 教giáo 下hạ 會hội 他tha 顯hiển 勝thắng 後hậu 或hoặc 說thuyết 下hạ 再tái 通thông 妨phương 難nạn/nan 難nạn/nan 云vân 彼bỉ 有hữu 三tam 七thất 等đẳng 殊thù 云vân 何hà 不bất 出xuất 於ư 此thử 故cố 今kim 通thông 云vân 皆giai 是thị 此thử 經Kinh 。 之chi 時thời 隨tùy 見kiến 聞văn 故cố 。

▲# 廣quảng 如như 旨chỉ 歸quy 。

廣quảng 如như 下hạ 四tứ 出xuất 法pháp 之chi 源nguyên 。

▲# 第đệ 二nhị 依y 處xứ 者giả 夫phu 智trí 窮cùng 真chân 際tế 能năng 所sở 兩lưỡng 忘vong 假giả 說thuyết 依y 真chân 而nhi 非phi 國quốc 土độ 。

第đệ 二nhị 說thuyết 經Kinh 處xứ 疏sớ/sơ 文văn 有hữu 四tứ 第đệ 一nhất 總tổng 彰chương 大đại 意ý 第đệ 二nhị 敘tự 昔tích 順thuận 違vi 第đệ 三tam 句cú 數số 圓viên 融dung 第đệ 四tứ 別biệt 明minh 處xứ 異dị 初sơ 中trung 有hữu 三tam 初sơ 拂phất 迹tích 顯hiển 實thật 二nhị 融dung 通thông 顯hiển 圓viên 三tam 依y 義nghĩa 建kiến 立lập 今kim 初sơ 至chí 而nhi 非phi 國quốc 土độ 即tức 拂phất 迹tích 顯hiển 實thật 謂vị 既ký 亡vong 能năng 所sở 何hà 有hữu 能năng 依y 之chi 佛Phật 所sở 依y 之chi 處xứ 普phổ 賢hiền 三tam 昧muội 品phẩm 云vân 普phổ 賢hiền 身thân 相tướng 如như 虗hư 空không 依y 真chân 而nhi 住trụ 非phi 國quốc 土độ 猶do 是thị 假giả 說thuyết 以dĩ 真chân 無vô 能năng 所sở 無vô 可khả 依y 故cố 。

▲# 況huống 剎sát 塵trần 即tức 入nhập 染nhiễm 淨tịnh 參tham 融dung 圓viên 滿mãn 教giáo 之chi 普phổ 周chu 難nan 以dĩ 分phần/phân 其kỳ 處xứ 別biệt 。

況huống 剎sát 塵trần 即tức 入nhập 下hạ 第đệ 二nhị 融dung 通thông 顯hiển 圓viên 無vô 能năng 所sở 依y 尚thượng 通thông 實thật 頓đốn 二nhị 教giáo 實thật 教giáo 頓đốn 教giáo 尚thượng 離ly 處xứ 所sở 況huống 於ư 圓viên 教giáo 耶da 剎sát 塵trần 即tức 入nhập 即tức 下hạ 通thông 局cục 交giao 徹triệt 二nhị 四tứ 句cú 染nhiễm 淨tịnh 參tham 融dung 即tức 下hạ 淨tịnh 穢uế 無vô 礙ngại 二nhị 四tứ 句cú 圓viên 滿mãn 教giáo 下hạ 總tổng 結kết 難nan 思tư 。

▲# 然nhiên 真chân 非phi 事sự 外ngoại 不bất 壞hoại 所sở 依y 以dĩ 上thượng 無vô 時thời 之chi 時thời 遍biến 此thử 非phi 處xứ 之chi 處xứ 。

然nhiên 真chân 非phi 下hạ 第đệ 三tam 依y 義nghĩa 建kiến 立lập 不bất 壞hoại 相tương/tướng 故cố 不bất 妨phương 立lập 時thời 然nhiên 旨chỉ 歸quy 約ước 處xứ 先tiên 已dĩ 有hữu 處xứ 依y 此thử 說thuyết 經Kinh 後hậu 辨biện 其kỳ 時thời 疏sớ/sơ 家gia 欲dục 順thuận 六lục 成thành 就tựu 之chi 次thứ 第đệ 故cố 先tiên 明minh 時thời 耳nhĩ 。

▲# 然nhiên 有hữu 言ngôn 此thử 經Kinh 在tại 穢uế 土thổ/độ 說thuyết 居cư 摩ma 竭kiệt 等đẳng 故cố 有hữu 云vân 處xứ 淨tịnh 土độ 說thuyết 在tại 華hoa 藏tạng 故cố 有hữu 云vân 如như 實thật 義nghĩa 者giả 二nhị 種chủng 身thân 土thổ/độ 無vô 定định 異dị 處xứ 即tức 於ư 一nhất 處xứ 見kiến 聞văn 異dị 故cố 。

然nhiên 有hữu 言ngôn 下hạ 第đệ 二nhị 敘tự 昔tích 順thuận 違vi 於ư 中trung 二nhị 先tiên 正chánh 敘tự 後hậu 上thượng 之chi 下hạ 決quyết 斷đoán 前tiền 中trung 第đệ 一nhất 師sư 云vân 既ký 七thất 處xứ 九cửu 會hội 人nhân 三tam 天thiên 四tứ 並tịnh 居cư 娑sa 婆bà 欲dục 界giới 之chi 中trung 。 明minh 是thị 穢uế 也dã 第đệ 二nhị 師sư 云vân 說thuyết 此thử 經Kinh 時thời 。 華hoa 藏tạng 世thế 界giới 六lục 種chủng 震chấn 動động 。 又hựu 言ngôn 其kỳ 地địa 堅kiên 固cố 金kim 剛cang 所sở 成thành 。 娑sa 婆bà 土thổ 石thạch 諸chư 山sơn 。 豈khởi 得đắc 將tương 此thử 為vi 穢uế 第đệ 三tam 師sư 但đãn 合hợp 上thượng 無vô 礙ngại 謂vị 感cảm 娑sa 婆bà 者giả 對đối 華hoa 藏tạng 而nhi 見kiến 娑sa 婆bà 感cảm 華hoa 藏tạng 者giả 對đối 娑sa 婆bà 而nhi 見kiến 華hoa 藏tạng 亦diệc 如như 螺loa 髻kế 所sở 見kiến 自tự 在tại 。 天thiên 宮cung 身thân 子tử 所sở 見kiến 丘khâu 陵lăng 坑khanh 坎khảm 。 華hoa 藏tạng 品phẩm 云vân 譬thí 如như 見kiến 導đạo 師sư 種chủng 種chủng 色sắc 差sai 別biệt 隨tùy 眾chúng 生sanh 心tâm 。 行hành 見kiến 諸chư 剎sát 亦diệc 然nhiên 。

▲# 上thượng 之chi 三tam 義nghĩa 後hậu 一nhất 近cận 宗tông 。

後hậu 決quyết 斷đoán 言ngôn 後hậu 一nhất 近cận 宗tông 者giả 且thả 知tri 剎sát 該cai 淨tịnh 穢uế 即tức 二nhị 四tứ 句cú 中trung 之chi 一nhất 句cú 未vị 窮cùng 玄huyền 妙diệu 故cố 云vân 近cận 宗tông 。

▲# 然nhiên 說thuyết 此thử 經Kinh 處xứ 淨tịnh 穢uế 無vô 礙ngại 通thông 局cục 交giao 徹triệt 各các 二nhị 四tứ 句cú 。

然nhiên 說thuyết 此thử 經Kinh 處xứ 下hạ 第đệ 三tam 句cú 數số 圓viên 融dung 於ư 中trung 有hữu 三tam 一nhất 雙song 標tiêu 二nhị 雙song 釋thích 三tam 以dĩ 麤thô 例lệ 細tế 初sơ 標tiêu 可khả 知tri 。

▲# 初sơ 淨tịnh 穢uế 中trung 謂vị 或hoặc 唯duy 染nhiễm 或hoặc 唯duy 淨tịnh 如như 前tiền 二nhị 義nghĩa 或hoặc 俱câu 華hoa 藏tạng 內nội 娑sa 婆bà 故cố 或hoặc 俱câu 泯mẫn 染nhiễm 淨tịnh 相tương/tướng 盡tận 同đồng 一nhất 法Pháp 界Giới 故cố 。

初sơ 淨tịnh 穢uế 中trung 下hạ 雙song 釋thích 先tiên 釋thích 染nhiễm 淨tịnh 二nhị 四tứ 句cú 前tiền 一nhất 四tứ 句cú 以dĩ 本bổn 剎sát 末mạt 剎sát 相tương 望vọng 成thành 四tứ 句cú 華hoa 藏tạng 為vi 本bổn 剎sát 世Thế 尊Tôn 修tu 因nhân 所sở 嚴nghiêm 淨tịnh 故cố 剎sát 種chủng 所sở 持trì 世thế 界giới 為vi 末mạt 剎sát 應ưng 眾chúng 生sanh 有hữu 故cố 然nhiên 末mạt 剎sát 則tắc 狹hiệp 本bổn 剎sát 則tắc 寬khoan 末mạt 通thông 淨tịnh 穢uế 本bổn 剎sát 唯duy 淨tịnh 若nhược 寬khoan 狹hiệp 相tương 望vọng 自tự 屬thuộc 通thông 局cục 今kim 論luận 淨tịnh 穢uế 故cố 但đãn 取thủ 末mạt 中trung 染nhiễm 剎sát 前tiền 二nhị 句cú 可khả 知tri 第đệ 三tam 句cú 雙song 明minh 本bổn 末mạt 故cố 得đắc 稱xưng 俱câu 不bất 同đồng 前tiền 二nhị 說thuyết 華hoa 藏tạng 即tức 不bất 言ngôn 娑sa 婆bà 說thuyết 娑sa 婆bà 即tức 不bất 論luận 華hoa 藏tạng 今kim 要yếu 明minh 華hoa 藏tạng 之chi 內nội 娑sa 婆bà 如như 一nhất 莊trang 嚴nghiêm 城thành 中trung 舉cử 一nhất 小tiểu 室thất 耳nhĩ 上thượng 三tam 皆giai 約ước 事sự 明minh 第đệ 四tứ 句cú 唯duy 約ước 理lý 說thuyết 若nhược 理lý 事sự 相tướng 望vọng 則tắc 前tiền 三tam 句cú 皆giai 末mạt 第đệ 四tứ 句cú 獨độc 為vi 其kỳ 本bổn 故cố 華hoa 藏tạng 品phẩm 云vân 華hoa 藏tạng 世thế 界giới 海hải 法Pháp 界Giới 等đẳng 無vô 別biệt 莊trang 嚴nghiêm 極cực 清thanh 淨tịnh 安an 住trụ 於ư 虗hư 空không 等đẳng 。

▲# 又hựu 或hoặc 唯duy 染nhiễm 摩ma 竭kiệt 等đẳng 覆phú 淨tịnh 相tương/tướng 故cố 或hoặc 唯duy 淨tịnh 其kỳ 地địa 金kim 剛cang 。 染nhiễm 相tướng 盡tận 故cố 或hoặc 俱câu 隱ẩn 顯hiển 無vô 礙ngại 故cố 或hoặc 俱câu 非phi 各các 相tướng 形hình 奪đoạt 二nhị 相tương/tướng 盡tận 故cố 。

又hựu 或hoặc 唯duy 染nhiễm 下hạ 第đệ 二nhị 四tứ 句cú 隨tùy 取thủ 一nhất 剎sát 即tức 有hữu 四tứ 句cú 不bất 論luận 本bổn 末mạt 染nhiễm 淨tịnh 今kim 正chánh 約ước 娑sa 婆bà 染nhiễm 剎sát 上thượng 論luận 四tứ 句cú 也dã 即tức 前tiền 三tam 約ước 淨tịnh 穢uế 虧khuy 盈doanh 後hậu 一nhất 約ước 相tương/tướng 盡tận 理lý 現hiện 若nhược 約ước 機cơ 說thuyết 者giả 染nhiễm 就tựu 劣liệt 機cơ 見kiến 故cố 淨tịnh 就tựu 勝thắng 機cơ 見kiến 故cố 俱câu 約ước 二nhị 人nhân 同đồng 見kiến 故cố 剎sát 體thể 自tự 在tại 故cố 俱câu 非phi 約ước 頓đốn 機cơ 故cố 亦diệc 唯duy 約ước 體thể 故cố 。

▲# 次thứ 明minh 通thông 局cục 交giao 徹triệt 二nhị 四tứ 句cú 者giả 。

次thứ 明minh 通thông 局cục 二nhị 四tứ 句cú 等đẳng 者giả 先tiên 標tiêu 後hậu 釋thích 。

▲# 謂vị 或hoặc 局cục 此thử 一nhất 界giới 故cố 或hoặc 通thông 該cai 十thập 方phương 故cố 或hoặc 俱câu 即tức 此thử 即tức 遍biến 故cố 或hoặc 泯mẫn 二nhị 相tương/tướng 盡tận 故cố 。

釋thích 中trung 前tiền 四tứ 句cú 約ước 一nhất 重trọng/trùng 平bình 漫mạn 以dĩ 論luận 後hậu 四tứ 句cú 約ước 重trùng 重trùng 相tương/tướng 攝nhiếp 以dĩ 說thuyết 又hựu 前tiền 四tứ 約ước 以dĩ 人nhân 望vọng 處xứ 論luận 通thông 局cục 後hậu 四tứ 唯duy 約ước 說thuyết 處xứ 論luận 通thông 局cục 前tiền 中trung 初sơ 二nhị 句cú 唯duy 約ước 相tương/tướng 說thuyết 一nhất 謂vị 此thử 界giới 七thất 處xứ 說thuyết 經Kinh 二nhị 謂vị 十thập 方phương 諸chư 剎sát 齊tề 說thuyết 三tam 以dĩ 相tương 隨tùy 性tánh 故cố 即tức 一nhất 能năng 遍biến 如như 光quang 明minh 覺giác 品phẩm 彼bỉ 云vân 如như 此thử 處xứ 見kiến 佛Phật 世Thế 尊Tôn 。 座tòa 蓮liên 華hoa 藏tạng 師sư 子tử 之chi 座tòa 。 一nhất 方phương 一nhất 切thiết 諸chư 世thế 界giới 。 中trung 各các 有hữu 百bách 億ức 。 閻Diêm 浮Phù 提đề 百bách 億ức 如Như 來Lai 亦diệc 如như 是thị 。 座tòa 此thử 明minh 一nhất 會hội 即tức 遍biến 一nhất 切thiết 非phi 是thị 彼bỉ 處xứ 各các 別biệt 有hữu 佛Phật 四tứ 即tức 歸quy 理lý 平bình 等đẳng 。

▲# 又hựu 或hoặc 局cục 此thử 界giới 攝nhiếp 一nhất 切thiết 故cố 或hoặc 通thông 此thử 入nhập 一nhất 切thiết 故cố 或hoặc 俱câu 即tức 攝nhiếp 即tức 入nhập 故cố 或hoặc 泯mẫn 形hình 奪đoạt 相tương/tướng 盡tận 故cố 。

後hậu 四tứ 句cú 中trung 初sơ 一nhất 約ước 廣quảng 容dung 門môn 事sự 含hàm 於ư 理lý 無vô 礙ngại 故cố 令linh 一nhất 界giới 即tức 理lý 能năng 攝nhiếp 一nhất 切thiết 。 二nhị 約ước 普phổ 遍biến 門môn 事sự 如như 理lý 遍biến 令linh 此thử 一nhất 界giới 隨tùy 所sở 依y 理lý 入nhập 一nhất 切thiết 剎sát 。 三tam 廣quảng 容dung 即tức 普phổ 遍biến 故cố 正chánh 攝nhiếp 之chi 時thời 便tiện 能năng 遍biến 入nhập 以dĩ 此thử 二nhị 門môn 無vô 異dị 體thể 故cố 。 四tứ 泯mẫn 同đồng 平bình 等đẳng 門môn 法Pháp 界Giới 之chi 中trung 。 俱câu 不bất 可khả 得đắc 故cố 。

▲# 又hựu 以dĩ 一nhất 塵trần 例lệ 剎sát 亦diệc 有hữu 四tứ 句cú 可khả 知tri 。

又hựu 以dĩ 一nhất 塵trần 下hạ 三tam 以dĩ 麤thô 例lệ 細tế 也dã 引dẫn 文văn 如như 前tiền 依y 正chánh 融dung 通thông 中trung 說thuyết 。

▲# 若nhược 從tùng 狹hiệp 至chí 寬khoan 略lược 顯hiển 十thập 處xứ 。

若nhược 從tùng 狹hiệp 至chí 寬khoan 略lược 顯hiển 十thập 處xứ 下hạ 第đệ 四tứ 別biệt 明minh 處xứ 異dị 中trung 文văn 分phân 為vi 六lục 一nhất 標tiêu 數số 二nhị 初sơ 此thử 下hạ 別biệt 釋thích 三tam 然nhiên 上thượng 下hạ 總tổng 結kết 四tứ 然nhiên 說thuyết 十thập 住trụ 下hạ 釋thích 妨phương 五ngũ 十thập 餘dư 佛Phật 同đồng 者giả 下hạ 隨tùy 難nạn/nan 重trọng/trùng 釋thích 六lục 又hựu 上thượng 十thập 處xứ 下hạ 總tổng 融dung 十thập 義nghĩa 。

▲# 初sơ 此thử 閻Diêm 浮Phù 七thất 處xứ 九cửu 會hội 而nhi 周chu 法Pháp 界Giới 如như 昇thăng 須Tu 彌Di 品phẩm 二nhị 周chu 百bách 億ức 同đồng 類loại 一nhất 界giới 亦diệc 遍biến 法Pháp 界Giới 如như 光quang 明minh 覺giác 品phẩm 三tam 遍biến 異dị 類loại 樹thụ 形hình 等đẳng 剎sát 四tứ 遍biến 剎sát 種chủng 五ngũ 遍biến 華hoa 藏tạng 六lục 遍biến 餘dư 剎sát 海hải 若nhược 種chủng 若nhược 剎sát 七thất 遍biến 前tiền 六lục 類loại 剎sát 塵trần 皆giai 有hữu 同đồng 異dị 類loại 剎sát 八bát 盡tận 虗hư 空không 界giới 容dung 一nhất 一nhất 毛mao 端đoan 之chi 處xứ 。 各các 有hữu 無vô 邊biên 。 剎sát 海hải 九cửu 猶do 帝đế 網võng 十thập 餘dư 佛Phật 同đồng 。

二nhị 中trung 然nhiên 其kỳ 十thập 名danh 與dữ 旨chỉ 歸quy 小tiểu 有hữu 不bất 同đồng 旨chỉ 歸quy 云vân 初sơ 此thử 閻Diêm 浮Phù 二nhị 周chu 百bách 億ức 三tam 盡tận 十thập 方phương 四tứ 遍biến 塵trần 道đạo 五ngũ 通thông 異dị 界giới 六lục 該cai 剎sát 塵trần 七thất 歸quy 華hoa 藏tạng 八bát 重trọng/trùng 攝nhiếp 剎sát 九cửu 猶do 帝đế 網võng 十thập 餘dư 佛Phật 同đồng 今kim 疏sớ/sơ 所sở 以dĩ 不bất 同đồng 彼bỉ 者giả 以dĩ 歸quy 華hoa 藏tạng 即tức 前tiền 染nhiễm 淨tịnh 無vô 礙ngại 故cố 不bất 立lập 之chi 故cố 旨chỉ 歸quy 文văn 云vân 事sự 盡tận 理lý 現hiện 染nhiễm 相tướng 盡tận 故cố 其kỳ 該cai 剎sát 塵trần 與dữ 遍biến 塵trần 道đạo 並tịnh 皆giai 是thị 塵trần 故cố 第đệ 七thất 中trung 攝nhiếp 八bát 重trọng/trùng 攝nhiếp 剎sát 者giả 亦diệc 明minh 華hoa 藏tạng 中trung 塵trần 一nhất 一nhất 攝nhiếp 餘dư 剎sát 海hải 亦diệc 不bất 異dị 於ư 第đệ 一nhất 剎sát 塵trần 故cố 並tịnh 略lược 之chi 而nhi 加gia 四tứ 五ngũ 六lục 以dĩ 成thành 十thập 義nghĩa 彼bỉ 三tam 即tức 此thử 八bát 彼bỉ 五ngũ 即tức 此thử 三tam 此thử 亦diệc 賢hiền 首thủ 略lược 疏sớ/sơ 之chi 中trung 光quang 明minh 覺giác 品phẩm 中trung 意ý 參tham 而nhi 用dụng 之chi 耳nhĩ 言ngôn 如như 昇thăng 須Tu 彌Di 品phẩm 者giả 此thử 文văn 為vi 證chứng 七thất 處xứ 而nhi 周chu 法Pháp 界Giới 之chi 言ngôn 文văn 云vân 爾nhĩ 時thời 世Thế 尊Tôn 。 不bất 離ly 一nhất 切thiết 。 菩Bồ 提Đề 樹thụ 下hạ 。 而nhi 上thượng 昇thăng 須Tu 彌Di 向hướng 帝Đế 釋Thích 殿điện 下hạ 云vân 十thập 方phương 世thế 界giới 。 悉tất 亦diệc 如như 是thị 。 法pháp 慧tuệ 偈kệ 云vân 一nhất 切thiết 閻Diêm 浮Phù 提Đề 。 皆giai 言ngôn 佛Phật 在tại 中trung 我ngã 等đẳng 今kim 見kiến 佛Phật 住trụ 於ư 須Tu 彌Di 頂đảnh 十thập 方phương 悉tất 亦diệc 然nhiên 如Như 來Lai 自tự 在tại 力lực 。 皆giai 遍biến 法Pháp 界Giới 之chi 文văn 也dã 七thất 處xứ 皆giai 爾nhĩ 文văn 中trung 但đãn 三tam 賢hiền 三tam 天thiên 言ngôn 不bất 起khởi 而nhi 遍biến 義nghĩa 如như 下hạ 疏sớ/sơ 言ngôn 如như 光quang 明minh 覺giác 品phẩm 者giả 此thử 證chứng 百bách 億ức 遍biến 法Pháp 界Giới 法Pháp 界Giới 皆giai 有hữu 同đồng 類loại 一nhất 界giới 言ngôn 同đồng 類loại 者giả 同đồng 有hữu 須Tu 彌Di 大đại 海hải 。 鐵thiết 圍vi 四tứ 洲châu 二nhị 十thập 八bát 天thiên 。 各các 有hữu 百bách 億ức 。 故cố 名danh 同đồng 也dã 故cố 彼bỉ 經Kinh 云vân 如như 是thị 無vô 數số 。 無vô 量lượng 無vô 邊biên 。 無vô 等đẳng 不bất 可khả 數số 不bất 可khả 稱xưng 不bất 可khả 思tư 不bất 可khả 量lượng 不bất 可khả 說thuyết 盡tận 。 法Pháp 界Giới 虗hư 空không 界giới 所sở 有hữu 世thế 界giới 。 南nam 西tây 北bắc 方phương 。 四tứ 維duy 上thượng 下hạ 。 亦diệc 復phục 如như 是thị 。 彼bỉ 一nhất 一nhất 世thế 界giới 中trung 。 皆giai 有hữu 百bách 億ức 閻Diêm 浮Phù 提đề 乃nãi 至chí 百bách 億ức 。 色Sắc 究Cứu 竟Cánh 天Thiên 。 其kỳ 中trung 所sở 有hữu 。 悉tất 皆giai 明minh 現hiện 彼bỉ 一nhất 一nhất 閻Diêm 浮Phù 提Đề 。 中trung 悉tất 見kiến 如Như 來Lai 。 座tòa 蓮liên 華hoa 藏tạng 師sư 子tử 之chi 座tòa 。 十thập 佛Phật 剎sát 微vi 塵trần 數số 。 菩Bồ 薩Tát 所sở 共cộng 圍vi 繞nhiễu 。 揀giản 唯duy 閻Diêm 浮Phù 故cố 云vân 百bách 億ức 揀giản 下hạ 異dị 類loại 故cố 云vân 同đồng 類loại 一nhất 界giới 言ngôn 三tam 遍biến 異dị 類loại 樹thụ 形hình 等đẳng 剎sát 者giả 上thượng 二nhị 皆giai 略lược 釋thích 下hạ 八bát 唯duy 列liệt 名danh 而nhi 已dĩ 而nhi 言ngôn 等đẳng 者giả 等đẳng 取thủ 江giang 河hà 迴hồi 轉chuyển 形hình 等đẳng 經kinh 列liệt 二nhị 十thập 形hình 結kết 有hữu 不bất 可khả 說thuyết 不bất 可khả 說thuyết 。 佛Phật 剎sát 微vi 塵trần 數số 。 異dị 類loại 一nhất 一nhất 流lưu 類loại 皆giai 遍biến 十thập 方phương 。 虗hư 空không 法Pháp 界Giới 與dữ 前tiền 須Tu 彌Di 界giới 等đẳng 互hỗ 不bất 相tương 礙ngại 。 各các 於ư 其kỳ 中trung 。 轉chuyển 斯tư 法Pháp 輪luân 言ngôn 四tứ 遍biến 剎sát 種chủng 者giả 向hướng 明minh 異dị 類loại 且thả 舉cử 百bách 億ức 中trung 異dị 類loại 故cố 今kim 方phương 明minh 剎sát 種chủng 然nhiên 異dị 類loại 言ngôn 雖tuy 通thông 華hoa 藏tạng 言ngôn 總tổng 意ý 別biệt 言ngôn 遍biến 剎sát 種chủng 者giả 即tức 取thủ 最tối 中trung 無vô 邊biên 妙diệu 華hoa 光quang 香hương 水thủy 海hải 中trung 普phổ 照chiếu 十thập 方phương 。 熾sí 然nhiên 寶bảo 光Quang 明Minh 世Thế 界Giới 。 種chủng 其kỳ 中trung 攝nhiếp 二nhị 十thập 重trọng/trùng 佛Phật 剎sát 微vi 塵trần 數số 。 結kết 有hữu 不bất 可khả 說thuyết 。 佛Phật 剎sát 微vi 塵trần 數số 世thế 界giới 。 於ư 中trung 布bố 列liệt 今kim 遮già 那na 亦diệc 遍biến 其kỳ 中trung 言ngôn 五ngũ 遍biến 華hoa 藏tạng 者giả 謂vị 遍biến 華hoa 藏tạng 一nhất 界giới 有hữu 前tiền 十thập 不bất 可khả 說thuyết 佛Phật 剎sát 。 微vi 塵trần 數số 世thế 界giới 。 種chủng 既ký 皆giai 如Như 來Lai 修tu 因nhân 之chi 所sở 嚴nghiêm 淨tịnh 故cố 常thường 處xứ 其kỳ 中trung 。 而nhi 演diễn 說thuyết 法Pháp 。 言ngôn 六lục 遍biến 餘dư 剎sát 海hải 若nhược 種chủng 若nhược 剎sát 者giả 即tức 華hoa 藏tạng 之chi 外ngoại 十thập 方phương 無vô 間gián 。 窮cùng 盡tận 法Pháp 界Giới 之chi 剎sát 海hải 例lệ 如như 華hoa 藏tạng 也dã 如như 第đệ 六lục 卷quyển 現hiện 相tướng 品phẩm 說thuyết 華hoa 藏tạng 世thế 界giới 海hải 東đông 有hữu 世thế 界giới 海hải 名danh 清thanh 淨tịnh 光quang 蓮liên 華hoa 莊trang 嚴nghiêm 。 南nam 名danh 一nhất 切thiết 寶bảo 月nguyệt 光quang 明minh 莊trang 嚴nghiêm 藏tạng 西tây 名danh 可khả 愛ái 樂nhạo 寶bảo 光quang 明minh 北bắc 名danh 毗tỳ 瑠lưu 璃ly 蓮liên 華hoa 光quang 圓viên 滿mãn 藏tạng 東đông 北bắc 名danh 閻Diêm 浮Phù 檀Đàn 金kim 。 玻pha 璃ly 色sắc 幢tràng 東đông 南nam 名danh 金kim 莊trang 嚴nghiêm 瑠lưu 璃ly 光quang 普phổ 照chiếu 西tây 南nam 名danh 日nhật 光quang 遍biến 照chiếu 西tây 北bắc 名danh 寶bảo 光quang 照chiếu 曜diệu 下hạ 方phương 名danh 蓮liên 華hoa 香hương 妙diệu 德đức 藏tạng 上thượng 方phương 名danh 摩ma 尼ni 寶bảo 照chiếu 曜diệu 莊trang 嚴nghiêm 結kết 云vân 十thập 億ức 佛Phật 剎sát 塵trần 數số 等đẳng 是thị 也dã 言ngôn 七thất 遍biến 前tiền 六lục 類loại 剎sát 塵trần 者giả 前tiền 之chi 六lục 段đoạn 各các 是thị 一nhất 類loại 此thử 上thượng 諸chư 剎sát 皆giai 以dĩ 塵trần 成thành 一nhất 一nhất 塵trần 中trung 。 皆giai 有hữu 佛Phật 剎sát 如Như 來Lai 於ư 彼bỉ 。 塵trần 內nội 剎sát 中trung 說thuyết 經Kinh 故cố 華hoa 藏tạng 品phẩm 云vân 華hoa 藏tạng 世thế 界giới 所sở 有hữu 。 塵trần 一nhất 一nhất 塵trần 中trung 。 見kiến 法Pháp 界Giới 法Pháp 界Giới 尚thượng 見kiến 何hà 況huống 剎sát 耶da 又hựu 云vân 一nhất 一nhất 塵trần 內nội 難nan 思tư 剎sát 隨tùy 眾chúng 生sanh 心tâm 。 各các 別biệt 住trụ 又hựu 云vân 如như 於ư 此thử 會hội 見kiến 佛Phật 座tòa 一nhất 切thiết 塵trần 中trung 悉tất 如như 是thị 其kỳ 文văn 非phi 一nhất 言ngôn 八bát 盡tận 虗hư 空không 界giới 容dung 一nhất 一nhất 毛mao 端đoan 之chi 處xứ 。 各các 有hữu 無vô 邊biên 。 剎sát 海hải 者giả 此thử 不bất 論luận 成thành 剎sát 之chi 塵trần 但đãn 取thủ 容dung 塵trần 之chi 處xứ 遍biến 於ư 空không 矣hĩ 如như 二nhị 界giới 中trung 間gian 空không 無vô 有hữu 物vật 。 亦diệc 是thị 容dung 塵trần 之chi 處xứ 今kim 取thủ 遍biến 法Pháp 界Giới 虗hư 空không 界giới 有hữu 剎sát 無vô 剎sát 有hữu 塵trần 無vô 塵trần 。 但đãn 可khả 容dung 塵trần 之chi 處xứ 即tức 有hữu 無vô 邊biên 同đồng 類loại 異dị 類loại 一nhất 切thiết 剎sát 等đẳng 如Như 來Lai 於ư 此thử 。 常thường 轉chuyển 法Pháp 輪luân 。 阿a 僧tăng 祇kỳ 品phẩm 云vân 一nhất 毛mao 端đoan 處xứ 。 所sở 有hữu 剎sát 其kỳ 數số 無vô 量lượng 。 不bất 可khả 說thuyết 盡tận 。 虗hư 空không 量lượng 諸chư 毛mao 端đoan 一nhất 一nhất 處xứ 剎sát 悉tất 如như 是thị 彼bỉ 毛mao 端đoan 處xứ 諸chư 國quốc 土độ 無vô 量lượng 種chủng 類loại 差sai 別biệt 。 住trụ 有hữu 不bất 可khả 說thuyết 。 異dị 類loại 剎sát 有hữu 不bất 可khả 說thuyết 。 同đồng 類loại 剎sát 不bất 可khả 言ngôn 說thuyết 。 毛mao 端đoan 處xứ 皆giai 有hữu 淨tịnh 剎sát 不bất 可khả 說thuyết 種chủng 種chủng 莊trang 嚴nghiêm 。 不bất 可khả 說thuyết 種chủng 種chủng 奇kỳ 妙diệu 。 不bất 可khả 說thuyết 如như 是thị 等đẳng 。 文văn 其kỳ 證chứng 非phi 一nhất 而nhi 言ngôn 於ư 中trung 。 說thuyết 法Pháp 者giả 彼bỉ 次thứ 頌tụng 云vân 於ư 彼bỉ 一nhất 一nhất 。 毛mao 端đoan 處xứ 演diễn 不bất 可khả 說thuyết 諸chư 佛Phật 名danh 。 出xuất 妙diệu 音âm 聲thanh 。 不bất 可khả 說thuyết 轉chuyển 。 正Chánh 法Pháp 輪luân 不bất 可khả 說thuyết 於ư 彼bỉ 一nhất 一nhất 。 法Pháp 輪luân 中trung 演diễn 修tu 多đa 羅la 不bất 可khả 說thuyết 於ư 彼bỉ 一nhất 一nhất 。 修tu 多đa 羅la 分phân 別biệt 法Pháp 門môn 。 不bất 可khả 說thuyết 於ư 彼bỉ 一nhất 一nhất 。 法Pháp 門môn 中trung 又hựu 說thuyết 諸chư 法pháp 。 不bất 可khả 說thuyết 於ư 彼bỉ 一nhất 一nhất 。 諸chư 法pháp 中trung 調điều 伏phục 眾chúng 生sanh 。 不bất 可khả 說thuyết 等đẳng 言ngôn 九cửu 猶do 帝đế 網võng 者giả 彼bỉ 一nhất 一nhất 微vi 塵trần 。 既ký 各các 攝nhiếp 無vô 邊biên 剎sát 海hải 即tức 此thử 剎sát 等đẳng 復phục 有hữu 微vi 塵trần 彼bỉ 諸chư 塵trần 內nội 復phục 有hữu 剎sát 海hải 是thị 則tắc 塵trần 塵trần 不bất 盡tận 剎sát 剎sát 無vô 窮cùng 如như 帝Đế 釋Thích 殿điện 。 網võng 重trùng 重trùng 重trùng 重trùng 不bất 可khả 說thuyết 其kỳ 分phần/phân 量lượng 而nhi 毗tỳ 盧lô 遮già 那na 亦diệc 重trùng 重trùng 重trùng 重trùng 無vô 盡tận 無vô 盡tận 常thường 演diễn 說thuyết 法Pháp 。 言ngôn 十thập 餘dư 佛Phật 同đồng 下hạ 文văn 自tự 釋thích 。

▲# 然nhiên 上thượng 十thập 類loại 一nhất 一nhất 各các 遍biến 法Pháp 界Giới 而nhi 前tiền 九cửu 正chánh 是thị 遮già 那na 說thuyết 法Pháp 之chi 處xứ 。

然nhiên 上thượng 十thập 類loại 等đẳng 者giả 第đệ 三tam 總tổng 結kết 也dã 由do 上thượng 十thập 門môn 初sơ 二nhị 有hữu 遍biến 法Pháp 界Giới 之chi 言ngôn 從tùng 三tam 至chí 十thập 皆giai 略lược 此thử 言ngôn 故cố 今kim 總tổng 結kết 皆giai 遍biến 。

▲# 然nhiên 說thuyết 十thập 住trụ 等đẳng 處xứ 雖tuy 復phục 各các 遍biến 法Pháp 界Giới 乃nãi 至chí 塵trần 毛mao 為vi 門môn 不bất 同đồng 亦diệc 無vô 雜tạp 亂loạn 。

然nhiên 說thuyết 十thập 住trụ 下hạ 第đệ 四tứ 釋thích 妨phương 謂vị 有hữu 問vấn 言ngôn 若nhược 忉Đao 利Lợi 天thiên 說thuyết 十thập 住trụ 法pháp 既ký 遍biến 虗hư 空không 周chu 於ư 毛mao 道đạo 未vị 知tri 夜dạ 摩ma 天thiên 等đẳng 亦diệc 說thuyết 十thập 住trụ 不bất 設thiết 爾nhĩ 何hà 失thất 二nhị 俱câu 有hữu 過quá 若nhược 彼bỉ 不bất 說thuyết 則tắc 說thuyết 處xứ 不bất 遍biến 若nhược 彼bỉ 亦diệc 說thuyết 處xứ 則tắc 雜tạp 亂loạn 何hà 以dĩ 經kinh 中trung 唯duy 云vân 忉Đao 利Lợi 說thuyết 十thập 住trụ 法pháp 夜dạ 摩ma 天thiên 處xứ 說thuyết 十thập 行hành 等đẳng 耶da 故cố 為vi 此thử 通thông 於ư 中trung 三tam 初sơ 總tổng 答đáp 前tiền 問vấn 次thứ 重trọng/trùng 通thông 再tái 難nạn/nan 後hậu 一nhất 一nhất 會hội 下hạ 以dĩ 一nhất 例lệ 餘dư 初sơ 中trung 即tức 隱ẩn 顯hiển 門môn 一nhất 門môn 顯hiển 時thời 餘dư 門môn 則tắc 隱ẩn 如như 以dĩ 十thập 住trụ 為vi 門môn 唯duy 言ngôn 十thập 住trụ 遍biến 十thập 行hành 為vi 門môn 唯duy 明minh 十thập 行hành 遍biến 等đẳng 故cố 云vân 為vi 門môn 不bất 同đồng 亦diệc 無vô 雜tạp 亂loạn 。

▲# 若nhược 約ước 十thập 住trụ 與dữ 十thập 行hành 等đẳng 全toàn 位vị 相tương/tướng 攝nhiếp 則tắc 彼bỉ 此thử 互hỗ 無vô 各các 遍biến 法Pháp 界Giới 若nhược 約ước 諸chư 位vị 相tương/tướng 資tư 則tắc 後hậu 此thử 互hỗ 有hữu 同đồng 遍biến 法Pháp 界Giới 。

若nhược 約ước 十thập 住trụ 至chí 彼bỉ 此thử 互hỗ 有hữu 同đồng 遍biến 法Pháp 界Giới 者giả 即tức 第đệ 二nhị 重trọng/trùng 通thông 再tái 難nạn/nan 謂vị 更cánh 有hữu 問vấn 言ngôn 若nhược 約ước 為vi 門môn 不bất 同đồng 為vi 互hỗ 相tương 見kiến 不bất 若nhược 相tương 見kiến 者giả 還hoàn 成thành 雜tạp 亂loạn 若nhược 不bất 相tương 見kiến 何hà 以dĩ 知tri 遍biến 今kim 答đáp 此thử 問vấn 。 明minh 有hữu 見kiến 不bất 見kiến 謂vị 若nhược 約ước 相tương/tướng 即tức 則tắc 不bất 相tương 見kiến 若nhược 約ước 相tương/tướng 入nhập 則tắc 許hứa 互hỗ 見kiến 言ngôn 若nhược 約ước 十thập 住trụ 與dữ 十thập 行hành 等đẳng 全toàn 位vị 相tương/tướng 攝nhiếp 則tắc 彼bỉ 此thử 互hỗ 無vô 各các 遍biến 法Pháp 界Giới 者giả 是thị 相tương/tướng 即tức 門môn 謂vị 若nhược 以dĩ 十thập 住trụ 攝nhiếp 於ư 餘dư 位vị 則tắc 唯duy 有hữu 十thập 住trụ 餘dư 位vị 如như 虗hư 空không 以dĩ 餘dư 位vị 癈phế 已dĩ 同đồng 十thập 住trụ 故cố 餘dư 位vị 亦diệc 爾nhĩ 十thập 住trụ 遍biến 時thời 非phi 十thập 行hành 等đẳng 遍biến 故cố 云vân 各các 遍biến 法Pháp 界Giới 言ngôn 若nhược 約ước 諸chư 位vị 相tương/tướng 資tư 則tắc 彼bỉ 此thử 互hỗ 有hữu 同đồng 遍biến 法Pháp 界Giới 者giả 是thị 相tương/tướng 入nhập 門môn 以dĩ 約ước 力lực 用dụng 互hỗ 資tư 不bất 壞hoại 自tự 他tha 如như 兩lưỡng 鏡kính 相tương 照chiếu 故cố 東đông 鏡kính 動động 時thời 鏡kính 中trung 之chi 影ảnh 。 亦diệc 動động 故cố 得đắc 同đồng 遍biến 法Pháp 界Giới 而nhi 有hữu 主chủ 伴bạn 故cố 非phi 雜tạp 亂loạn 如như 十thập 住trụ 為vi 門môn 帶đái 十thập 行hành 等đẳng 同đồng 遍biến 法Pháp 界Giới 時thời 但đãn 名danh 十thập 住trụ 遍biến 不bất 名danh 十thập 行hành 等đẳng 遍biến 若nhược 十thập 行hành 等đẳng 為vi 門môn 亦diệc 然nhiên 則tắc 有hữu 力lực 能năng 攝nhiếp 者giả 為vi 主chủ 無vô 力lực 被bị 攝nhiếp 者giả 為vi 伴bạn 前tiền 相tương/tướng 即tức 門môn 中trung 正chánh 十thập 住trụ 遍biến 時thời 不bất 妨phương 餘dư 遍biến 但đãn 隱ẩn 顯hiển 不bất 同đồng 耳nhĩ 十thập 住trụ 遍biến 時thời 十thập 行hành 等đẳng 即tức 隱ẩn 十thập 行hành 遍biến 時thời 餘dư 隱ẩn 亦diệc 然nhiên 依y 相tương/tướng 即tức 門môn 亦diệc 名danh 為vi 純thuần 遍biến 周chu 法Pháp 界Giới 。 塵trần 毛mao 唯duy 有hữu 十thập 住trụ 等đẳng 故cố 後hậu 相tương/tướng 入nhập 門môn 亦diệc 名danh 雜tạp 門môn 以dĩ 諸chư 位vị 一nhất 時thời 相tương/tướng 資tư 遍biến 故cố 則tắc 十thập 住trụ 中trung 有hữu 十thập 行hành 等đẳng 餘dư 義nghĩa 至chí 義nghĩa 分phân 齊tề 中trung 廣quảng 辨biện 。

▲# 一nhất 一nhất 會hội 品phẩm 准chuẩn 此thử 知tri 之chi 。

▲# 十thập 餘dư 佛Phật 同đồng 者giả 此thử 佛Phật 既ký 爾nhĩ 餘dư 佛Phật 例lệ 然nhiên 故cố 諸chư 會hội 結kết 通thông 皆giai 云vân 我ngã 等đẳng 諸chư 佛Phật 。 亦diệc 如như 是thị 說thuyết 。

十thập 餘dư 佛Phật 同đồng 者giả 下hạ 第đệ 五ngũ 隨tùy 難nạn/nan 重trọng/trùng 釋thích 中trung 二nhị 先tiên 正chánh 顯hiển 同đồng 遍biến 後hậu 然nhiên 主chủ 主chủ 下hạ 釋thích 通thông 妨phương 難nạn/nan 前tiền 中trung 以dĩ 竪thụ 窮cùng 三tam 際tế 橫hoạnh/hoành 遍biến 十thập 方phương 佛Phật 佛Phật 德đức 用dụng 說thuyết 法Pháp 皆giai 同đồng 故cố 故cố 經Kinh 云vân 三tam 世thế 諸chư 佛Phật 。 已dĩ 說thuyết 今kim 說thuyết 當đương 說thuyết 。 疏sớ/sơ 中trung 引dẫn 經kinh 我ngã 等đẳng 諸chư 佛Phật 。 亦diệc 如như 是thị 說thuyết 。 即tức 橫hoạnh/hoành 論luận 也dã 即tức 證chứng 法pháp 佛Phật 言ngôn 也dã 十Thập 地Địa 經Kinh 云vân 我ngã 不bất 見kiến 有hữu 。 諸chư 佛Phật 世thế 界giới 。 彼bỉ 諸chư 如Như 來Lai 。 不bất 說thuyết 此thử 法pháp 即tức 金kim 剛cang 藏tạng 。 說thuyết 法Pháp 菩Bồ 薩Tát 言ngôn 也dã 。

▲# 然nhiên 主chủ 主chủ 不bất 相tương 見kiến 伴bạn 伴bạn 不bất 相tương 見kiến 主chủ 伴bạn 伴bạn 主chủ 則tắc 互hỗ 相tương 見kiến 若nhược 互hỗ 不bất 相tương 見kiến 即tức 各các 遍biến 法Pháp 界Giới 互hỗ 相tương 見kiến 故cố 同đồng 遍biến 法Pháp 界Giới 亦diệc 無vô 雜tạp 亂loạn 。 亦diệc 無vô 障chướng 礙ngại 。

然nhiên 主chủ 主chủ 下hạ 二nhị 通thông 難nạn/nan 中trung 謂vị 有hữu 問vấn 言ngôn 餘dư 佛Phật 說thuyết 處xứ 與dữ 遮già 那na 佛Phật 為vi 相tương 見kiến 不bất 設thiết 爾nhĩ 何hà 失thất 二nhị 俱câu 有hữu 過quá 謂vị 若nhược 相tương 見kiến 即tức 乖quai 相tương/tướng 遍biến 若nhược 不bất 相tương 見kiến 即tức 乖quai 主chủ 伴bạn 故cố 為vi 此thử 通thông 謂vị 見kiến 與dữ 不bất 見kiến 。 二nhị 義nghĩa 俱câu 成thành 二nhị 互hỗ 相tương 見kiến 主chủ 伴bạn 義nghĩa 成thành 見kiến 與dữ 不bất 見kiến 。 遍biến 義nghĩa 皆giai 成thành 但đãn 各các 遍biến 同đồng 遍biến 以dĩ 為vi 異dị 耳nhĩ 文văn 具cụ 四tứ 句cú 言ngôn 主chủ 主chủ 不bất 相tương 見kiến 者giả 遮già 那na 為vi 主chủ 時thời 十thập 方phương 餘dư 佛Phật 但đãn 得đắc 為vi 伴bạn 不bất 得đắc 為vi 主chủ 若nhược 餘dư 佛Phật 為vi 主chủ 遮già 那na 亦diệc 即tức 為vi 伴bạn 不bất 得đắc 為vi 主chủ 故cố 云vân 主chủ 主chủ 不bất 相tương 見kiến 二nhị 伴bạn 伴bạn 不bất 相tương 見kiến 者giả 如như 諸chư 佛Phật 為vi 遮già 那na 伴bạn 時thời 遮già 那na 更cánh 不bất 得đắc 為vi 伴bạn 故cố 云vân 伴bạn 伴bạn 不bất 相tương 見kiến 非phi 謂vị 彼bỉ 諸chư 伴bạn 佛Phật 自tự 不bất 相tương 見kiến 言ngôn 主chủ 伴bạn 伴bạn 主chủ 則tắc 互hỗ 相tương 見kiến 者giả 即tức 第đệ 三tam 第đệ 四tứ 。 句cú 也dã 三tam 主chủ 伴bạn 得đắc 相tương 見kiến 者giả 如như 遮già 那na 為vi 主chủ 見kiến 餘dư 伴bạn 佛Phật 伴bạn 佛Phật 亦diệc 見kiến 遮già 那na 故cố 四tứ 伴bạn 主chủ 相tương 見kiến 者giả 如như 遮già 那na 為vi 伴bạn 餘dư 佛Phật 為vi 主chủ 則tắc 得đắc 相tương 見kiến 然nhiên 三tam 四tứ 二nhị 句cú 義nghĩa 則tắc 不bất 異dị 但đãn 約ước 一nhất 人nhân 互hỗ 通thông 主chủ 伴bạn 故cố 成thành 四tứ 耳nhĩ 言ngôn 無vô 雜tạp 亂loạn 者giả 結kết 為vi 門môn 別biệt 故cố 言ngôn 無vô 障chướng 礙ngại 者giả 。 約ước 常thường 融dung 攝nhiếp 故cố 。

▲# 又hựu 上thượng 十thập 處xứ 共cộng 為vi 緣duyên 起khởi 舉cử 一nhất 全toàn 收thu 以dĩ 一nhất 一nhất 稱xưng 法pháp 性tánh 故cố 。

▲# 而nhi 隨tùy 前tiền 一nhất 一nhất 時thời 皆giai 遍biến 此thử 諸chư 處xứ 又hựu 隨tùy 一nhất 一nhất 處xứ 皆giai 具cụ 前tiền 時thời 頓đốn 說thuyết 此thử 經Kinh 。

▲# 此thử 猶do 約ước 器khí 世thế 間gian 說thuyết 若nhược 約ước 智trí 正chánh 覺giác 及cập 眾chúng 生sanh 世thế 間gian 。 即tức 一nhất 一nhất 佛Phật 身thân 肢chi 節tiết 毛mao 孔khổng 皆giai 攝nhiếp 無vô 盡tận 重trùng 重trùng 之chi 剎sát 普phổ 賢hiền 眾chúng 生sanh 一nhất 一nhất 皆giai 爾nhĩ 並tịnh 是thị 遮già 那na 說thuyết 經Kinh 之chi 處xứ 。

又hựu 上thượng 十thập 處xứ 下hạ 第đệ 六lục 總tổng 融dung 十thập 義nghĩa 於ư 中trung 分phần/phân 三tam 初sơ 正chánh 顯hiển 十thập 義nghĩa 融dung 通thông 次thứ 而nhi 隨tùy 下hạ 對đối 時thời 顯hiển 處xứ 後hậu 此thử 猶do 約ước 下hạ 通thông 顯hiển 甚thậm 深thâm 謂vị 上thượng 十thập 重trọng/trùng 但đãn 是thị 器khí 世thế 間gian 耳nhĩ 未vị 說thuyết 佛Phật 毛mao 及cập 眾chúng 生sanh 毛mao 孔khổng 中trung 事sự 一nhất 一nhất 皆giai 悉tất 重trùng 重trùng 無vô 盡tận 言ngôn 普phổ 賢hiền 眾chúng 生sanh 一nhất 一nhất 皆giai 爾nhĩ 者giả 普phổ 賢hiền 若nhược 望vọng 如Như 來Lai 亦diệc 名danh 眾chúng 生sanh 。 世thế 間gian 若nhược 望vọng 眾chúng 生sanh 亦diệc 名danh 智trí 正chánh 覺giác 世thế 間gian 又hựu 舉cử 普phổ 賢hiền 則tắc 攝nhiếp 一nhất 切thiết 菩Bồ 薩Tát 也dã 。

大Đại 方Phương 廣Quảng 佛Phật 華Hoa 嚴Nghiêm 經Kinh 疏Sớ/sơ 演Diễn 義Nghĩa 鈔Sao 卷quyển 第đệ 二nhị