華Hoa 嚴Nghiêm 經Kinh 疏Sớ 注Chú
Quyển 6
唐Đường 澄Trừng 觀Quán 述Thuật 宋Tống 淨Tịnh 源Nguyên 錄Lục 疏Sớ 注Chú 經Kinh

大Đại 方Phương 廣Quảng 佛Phật 華Hoa 嚴Nghiêm 經Kinh 疏Sớ/sơ 卷quyển 第đệ 六lục (# 入nhập 第đệ 一nhất 卷quyển 經kinh 第đệ 四tứ 紙chỉ )#

清thanh 涼lương 山sơn 沙Sa 門Môn 。 澄trừng 觀quán 。 述thuật 。

晉tấn 水thủy 沙Sa 門Môn 。 (# 淨tịnh 源nguyên )# 。 錄lục 疏sớ/sơ 注chú 經kinh 。

△# 第đệ 十thập 釋thích 文văn 。 第đệ 一nhất 會hội 中trung 。 前tiền 總tổng 四tứ 十thập 眾chúng 。 大đại 分phân 為vi 二nhị 。 初sơ 一nhất 同đồng 生sanh 。 餘dư 是thị 異dị 生sanh 。 故cố 地địa 論luận 云vân 。 解giải 脫thoát 月nguyệt 是thị 同đồng 生sanh 眾chúng 故cố 。 又hựu 云vân 。 同đồng 生sanh 眾chúng 請thỉnh 。 則tắc 知tri 兼kiêm 有hữu 地địa 前tiền 。 明minh 知tri 不bất 約ước 地địa 位vị 。 餘dư 釋thích 云vân 云vân 。 不bất 符phù 論luận 意ý 。 云vân 何hà 名danh 為vi 。 同đồng 異dị 生sanh 耶da 。 然nhiên 有hữu 二nhị 義nghĩa 。 一nhất 謂vị 雜tạp 類loại 。 作tác 諸chư 異dị 生sanh 種chủng 種chủng 形hình 故cố 。 菩Bồ 薩Tát 得đắc 法Pháp 性tánh 身thân 。 同đồng 人nhân 作tác 一nhất 類loại 菩Bồ 薩Tát 形hình 故cố 。 二nhị 菩Bồ 薩Tát 為vi 同đồng 者giả 。 通thông 諸chư 位vị 故cố 。 神thần 等đẳng 為vi 異dị 。 法Pháp 界Giới 差sai 別biệt 德đức 故cố 。

其kỳ 四tứ 十thập 眾chúng 。 文văn 皆giai 有hữu 三tam 。 一nhất 標tiêu 數số 辨biện 類loại 。 二nhị 列liệt 名danh 結kết 數số 。 三tam 攝nhiếp 德đức 圓viên 周chu 。 今kim 初sơ 同đồng 生sanh 眾chúng 三tam 。 初sơ 標tiêu 數số 辨biện 類loại 。

有hữu 十thập 佛Phật 世thế 界giới 微vi 塵trần 數số 。

標tiêu 數số 也dã 。 下hạ 辨biện 世thế 界giới 。 略lược 有hữu 三tam 類loại 。 一nhất 世thế 界giới 。 二nhị 種chủng 。 三tam 海hải 。 今kim 云vân 世thế 界giới 。 則tắc 非phi 種chủng 非phi 海hải 。 權quyền 實thật 共cộng 許hứa 一nhất 三Tam 千Thiên 界Giới 一nhất 佛Phật 化hóa 境cảnh 故cố 。 或hoặc 名danh 佛Phật 剎sát 佛Phật 土độ 。 皆giai 準chuẩn 此thử 也dã 。 微vi 塵trần 者giả 。 七thất 極cực 微vi 量lượng 也dã 。 謂vị 抹mạt 三Tam 千Thiên 界Giới 。 並tịnh 為vi 微vi 塵trần 。 一nhất 塵trần 為vi 一nhất 菩Bồ 薩Tát 。 則tắc 數số 已dĩ 難nan 量lương 矣hĩ 。 況huống 舉cử 十thập 數số 。 表biểu 無vô 盡tận 耶da 。

菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 所sở 共cộng 圍vi 繞nhiễu 。

辨biện 類loại 也dã 。 即tức 揀giản 非phi 餘dư 眾chúng 。 具cụ 云vân 菩Bồ 提Đề 薩Tát 埵Đóa 。 摩Ma 訶Ha 薩Tát 埵Đóa 。 今kim 從tùng 略lược 耳nhĩ 。 然nhiên 有hữu 三tam 釋thích 。 一nhất 菩Bồ 提Đề 是thị 所sở 求cầu 佛Phật 果Quả 。 薩tát 埵đóa 是thị 所sở 化hóa 眾chúng 生sanh 。 即tức 悲bi 智trí 所sở 緣duyên 之chi 境cảnh 。 從tùng 境cảnh 立lập 名danh 。 故cố 名danh 菩Bồ 薩Tát 。 二nhị 菩Bồ 提Đề 是thị 所sở 求cầu 之chi 果quả 。 薩tát 埵đóa 是thị 能năng 求cầu 之chi 人nhân 。 能năng 所sở 合hợp 目mục 。 故cố 名danh 菩Bồ 薩Tát 。 三tam 薩tát 埵đóa 此thử 云vân 勇dũng 猛mãnh 。 謂vị 於ư 大đại 菩Bồ 提Đề 。 勇dũng 猛mãnh 求cầu 故cố 。 摩ma 訶ha 云vân 大đại 。 大đại 有hữu 四tứ 義nghĩa 。 一nhất 願nguyện 大đại 。 求cầu 大đại 菩Bồ 提Đề 故cố 。 二nhị 行hành 大đại 。 二nhị 利lợi 成thành 就tựu 故cố 。 三tam 時thời 大đại 。 經kinh 三tam 無vô 數số 劫kiếp 故cố 。 四tứ 德đức 大đại 。 具cụ 足túc 一Nhất 乘Thừa 諸chư 功công 德đức 故cố 。 前tiền 二nhị 通thông 地địa 前tiền 。 後hậu 二nhị 或hoặc 唯duy 地địa 上thượng 。 更cánh 有hữu 諸chư 大đại 。 亦diệc 不bất 出xuất 此thử 。 此thử 等đẳng 並tịnh 是thị 舍xá 那na 佛Phật 內nội 眷quyến 屬thuộc 。 動động 止chỉ 常thường 隨tùy 。 故cố 云vân 所sở 共cộng 圍vi 繞nhiễu 。

△# 二nhị 列liệt 名danh 結kết 數số 者giả 。 夫phu 聖thánh 人nhân 無vô 名danh 。 為vi 物vật 立lập 稱xưng 。 雖tuy 得đắc 名danh 千thiên 差sai 。 而nhi 多đa 依y 行hành 德đức 。 行hành 德đức 皆giai 具cụ 。 而nhi 隨tùy 宜nghi 別biệt 標tiêu 。 文văn 二nhị 。 初sơ 列liệt 十thập 同đồng 名danh 。

其kỳ 名danh 曰viết 普Phổ 賢Hiền 。 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。

先tiên 十thập 同đồng 名danh 普phổ 者giả 。 顯hiển 具cụ 法Pháp 界Giới 總tổng 相tương/tướng 德đức 故cố 。 後hậu 十thập 異dị 名danh 者giả 。 顯hiển 具cụ 法Pháp 界Giới 別biệt 相tướng 德đức 故cố 。 總tổng 別biệt 相tướng 融dung 。 同đồng 一nhất 法Pháp 界Giới 。 今kim 初sơ 十thập 名danh 之chi 普phổ 。 是thị 別biệt 之chi 總tổng 。 普phổ 下hạ 十thập 異dị 。 顯hiển 即tức 普phổ 能năng 別biệt 。 普phổ 義nghĩa 方phương 成thành 。 此thử 是thị 古cổ 今kim 諸chư 佛Phật 。 同đồng 行hành 普Phổ 賢Hiền 之chi 行hạnh 。 隨tùy 於ư 諸chư 位vị 。 差sai 別biệt 不bất 同đồng 。 縱túng/tung 成thành 正chánh 覺giác 。 亦diệc 普phổ 行hành 攝nhiếp 。 故cố 先tiên 明minh 之chi 。

言ngôn 普phổ 賢hiền 者giả 。 體thể 性tánh 周chu 徧biến 曰viết 普phổ 。 隨tùy 緣duyên 成thành 德đức 曰viết 賢hiền 。 此thử 約ước 自tự 體thể 。 又hựu 曲khúc 濟tế 無vô 遺di 曰viết 普phổ 。 鄰lân 極cực 亞# 聖thánh 曰viết 賢hiền 。 此thử 約ước 諸chư 位vị 普phổ 賢hiền 。 又hựu 德đức 周chu 法Pháp 界Giới 曰viết 普phổ 。 至chí 順thuận 調điều 善thiện 曰viết 賢hiền 。 此thử 約ước 當đương 位vị 普phổ 賢hiền 。 又hựu 果quả 無vô 不bất 窮cùng 曰viết 普phổ 。 不bất 捨xả 因nhân 門môn 曰viết 賢hiền 。 此thử 約ước 佛Phật 後hậu 普phổ 賢hiền 。 位vị 中trung 普phổ 賢hiền 。 悲bi 智trí 雙song 運vận 。 佛Phật 後hậu 普phổ 賢hiền 。 智trí 海hải 已dĩ 滿mãn 。 而nhi 運vận 即tức 智trí 之chi 悲bi 。 寂tịch 而nhi 常thường 用dụng 。 窮cùng 未vị 來lai 際tế 。 又hựu 一nhất 即tức 一nhất 切thiết 曰viết 普phổ 。 一nhất 切thiết 即tức 一nhất 曰viết 賢hiền 。 此thử 約ước 融dung 攝nhiếp 。 所sở 以dĩ 先tiên 列liệt 者giả 。 為vi 上thượng 首thủ 故cố 。 法Pháp 門môn 主chủ 故cố 。 法Pháp 界Giới 體thể 故cố 。 一nhất 切thiết 菩Bồ 薩Tát 。 無vô 不bất 乘thừa 故cố 。 無vô 一nhất 如Như 來Lai 非phi 此thử 成thành 故cố 。 令linh 諸chư 聞văn 者giả 。 見kiến 自tự 身thân 中trung 如Như 來Lai 藏tạng 性tánh 。 行hành 普phổ 行hành 故cố 。 上thượng 雖tuy 多đa 義nghĩa 離ly 釋thích 。 今kim 從tùng 別biệt 稱xưng 合hợp 釋thích 。 無vô 處xứ 不bất 賢hiền 。 名danh 曰viết 普Phổ 賢Hiền 。 即tức 體thể 普phổ 也dã 。 此thử 一nhất 為vi 總tổng 。 餘dư 九cửu 為vi 別biệt 。

普phổ 德đức 最tối 勝thắng 燈đăng 光quang 照chiếu 。 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。

二nhị 德đức 普phổ 。 謂vị 稱xưng 性tánh 之chi 德đức 。 充sung 於ư 法Pháp 界Giới 。 以dĩ 為vi 最tối 勝thắng 。 委ủy 照chiếu 無vô 遺di 。 如như 燈đăng 之chi 光quang 。

普phổ 光quang 師sư 子tử 幢tràng 。 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。

三tam 慧tuệ 普phổ 。 徧biến 照chiếu 嚴nghiêm 剎sát 。 決quyết 定định 高cao 出xuất 故cố 。

普phổ 寶bảo 燄diệm 妙Diệu 光Quang 菩Bồ 薩Tát 摩ma 訶ha 薩tát 。

四tứ 行hành 普phổ 。 內nội 行hành 圓viên 淨tịnh 。 智trí 燄diệm 外ngoại 燭chúc 。 故cố 稱xưng 為vi 妙diệu 。

普phổ 音âm 功công 德đức 海hải 幢tràng 。 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。

五ngũ 音âm 普phổ 。 具cụ 一nhất 切thiết 音âm 。 演diễn 佛Phật 淨tịnh 土độ 深thâm 廣quảng 高cao 出xuất 之chi 行hành 故cố 。

普phổ 智trí 光Quang 照Chiếu 如Như 來Lai 。 境cảnh 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。

六lục 智trí 普phổ 。 照chiếu 佛Phật 法Pháp 界giới 無vô 盡tận 境cảnh 故cố 。

普phổ 寶bảo 髻kế 華Hoa 幢Tràng 菩Bồ 薩Tát 摩ma 訶ha 薩tát 。

七thất 心tâm 普phổ 。 智trí 寶bảo 嚴nghiêm 於ư 心tâm 頂đảnh 。 通thông 行hành 等đẳng 華hoa 高cao 出xuất 物vật 表biểu 故cố 。

普phổ 覺giác 悅duyệt 意ý 聲thanh 。 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。

八bát 覺giác 普phổ 。 徧biến 覺giác 性tánh 相tướng 。 聲thanh 皆giai 悅duyệt 機cơ 。 故cố 無vô 不bất 歸quy 者giả 。

普phổ 清thanh 淨tịnh 無vô 盡tận 福phước 光quang 。 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。

九cửu 福phước 普phổ 。 障chướng 無vô 不bất 淨tịnh 。 稱xưng 真chân 無vô 盡tận 故cố 。

普phổ 光quang 明minh 相tướng 。 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。

十thập 相tương/tướng 普phổ 。 無vô 光quang 相tướng 之chi 光quang 相tướng 。 徧biến 益ích 眾chúng 生sanh 故cố 。 六lục 相tương/tướng 圓viên 融dung 思tư 之chi 。

△# 二nhị 列liệt 十thập 異dị 名danh 。

海hải 月nguyệt 光quang 大đại 明minh 。 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。

十thập 德đức 十thập 山sơn 皆giai 依y 大đại 海hải 。 十Thập 地Địa 十thập 度độ 皆giai 依y 佛Phật 智trí 。 海hải 中trung 看khán 月nguyệt 。 淨tịnh 而nhi 且thả 深thâm 。 依y 智trí 嚴nghiêm 剎sát 。 深thâm 而nhi 且thả 淨tịnh 。 如như 海hải 即tức 大đại 。 如như 月nguyệt 即tức 明minh 。 故cố 以dĩ 名danh 也dã 。

雲vân 音âm 海hải 光quang 。 無Vô 垢Cấu 藏Tạng 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。

講giảng 如như 雷lôi 震chấn 。 故cố 曰viết 雲vân 音âm 。 辯biện 才tài 汎# 灩# 。 猶do 如như 海hải 光quang 。 又hựu 海hải 上thượng 有hữu 光quang 。 天thiên 涯nhai 無vô 際tế 。 佛Phật 智trí 起khởi 用dụng 。 一nhất 念niệm 普phổ 周chu 。 淨tịnh 惑hoặc 無vô 窮cùng 。 名danh 無vô 垢cấu 藏tạng 。

功công 德đức 寶bảo 髻kế 智trí 生sanh 。 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。

修tu 治trị 二nhị 嚴nghiêm 。 猶do 如như 淨tịnh 寶bảo 。 祕bí 密mật 高cao 顯hiển 。 故cố 有hữu 髻kế 言ngôn 。

功công 德đức 自tự 在tại 。 王vương 大Đại 光Quang 菩Bồ 薩Tát 摩ma 訶ha 薩tát 。

法Pháp 王Vương 出xuất 現hiện 。 作tác 用dụng 自tự 在tại 。 二nhị 嚴nghiêm 圓viên 滿mãn 。 為vi 功công 德đức 光quang 。

善thiện 勇dũng 猛mãnh 蓮liên 華hoa 髻kế 。 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。

勇dũng 猛mãnh 化hóa 生sanh 。 不bất 染nhiễm 化hóa 相tương/tướng 。 雨vũ 法pháp 玄huyền 妙diệu 。 如như 解giải 髻kế 珠châu 。

普phổ 智trí 雲vân 日nhật 幢tràng 薩tát 摩ma 訶ha 薩tát 。

慈từ 雲vân 智trí 日nhật 。 互hỗ 相tương 資tư 映ánh 。 長trường/trưởng 劫kiếp 普phổ 應ưng 。 高cao 出xuất 如như 幢tràng 。

大đại 精tinh 進tấn 金kim 剛cang 臍tề 。 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。

堅kiên 利lợi 智trí 慧tuệ 。 與dữ 精tinh 進tấn 俱câu 。 故cố 得đắc 稱xưng 大đại 。 智trí 為vi 行hành 本bổn 。 若nhược 臍tề 為vi 壽thọ 因nhân 。

香hương 燄diệm 光Quang 幢Tràng 菩Bồ 薩Tát 摩ma 訶ha 薩tát 。

戒giới 等đẳng 行hành 發phát 。 是thị 為vi 香hương 燄diệm 。 種chủng 智trí 高cao 直trực 。 故cố 曰viết 光quang 幢tràng 。

大đại 明minh 德đức 深thâm 美Mỹ 音Âm 菩Bồ 薩Tát 摩ma 訶ha 薩tát 。

智trí 光quang 徧biến 照chiếu 。 是thị 大đại 明minh 德đức 。 稱xưng 真chân 適thích 物vật 。 名danh 深thâm 美mỹ 音âm 。

大đại 福phước 光quang 智trí 生sanh 。 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。

大đại 智trí 發phát 光quang 。 徧biến 照chiếu 佛Phật 境cảnh 。 令linh 福phước 非phi 福phước 相tương/tướng 。 所sở 以dĩ 稱xưng 大đại 。

△# 二nhị 結kết 略lược 顯hiển 廣quảng 。

如như 是thị 等đẳng 而nhi 為vi 上thượng 首thủ 。 有hữu 十thập 佛Phật 世thế 界giới 微vi 塵trần 數số 。

△# 三tam 攝nhiếp 德đức 圓viên 滿mãn 二nhị 。 初sơ 別biệt 歎thán 勝thắng 德đức 二nhị 。

初sơ 二nhị 句cú 就tựu 緣duyên 歎thán 。

此thử 諸chư 菩Bồ 薩Tát 。 往vãng 昔tích 皆giai 與dữ (# 至chí )# 共cộng 集tập 善thiện 根căn 。 修tu 菩Bồ 薩Tát 行hạnh 。

前tiền 句cú 往vãng 因nhân 同đồng 行hành 。 顯hiển 主chủ 伴bạn 有hữu 由do 。 毗tỳ 即tức 徧biến 也dã 。 盧lô 遮già 那na 光quang 明minh 照chiếu 義nghĩa 。 迴hồi 就tựu 方phương 言ngôn 。 應ưng 云vân 光quang 明minh 徧biến 照chiếu 。 然nhiên 有hữu 二nhị 義nghĩa 。 一nhất 身thân 光quang 徧biến 照chiếu 盡tận 空không 法Pháp 界Giới 乃nãi 至chí 塵trần 道đạo 。 二nhị 智trí 光quang 徧biến 照chiếu 真chân 俗tục 重trùng 重trùng 法Pháp 界Giới 。 身thân 智trí 能năng 所sở 。 合hợp 為vi 一nhất 身thân 。 圓viên 明minh 獨độc 耀diệu 。 具cụ 德đức 無vô 邊biên 。 故cố 立lập 斯tư 號hiệu 。 又hựu 毗tỳ 者giả 。 種chủng 種chủng 義nghĩa 。 盧lô 遮già 障chướng 義nghĩa 。 那na 者giả 盡tận 義nghĩa 入nhập 義nghĩa 。 即tức 種chủng 種chủng 障chướng 盡tận 。 種chủng 種chủng 德đức 圓viên 。 故cố 普phổ 賢hiền 觀quán 經Kinh 云vân 。 釋Thích 迦Ca 牟Mâu 尼Ni 名danh 。 毗tỳ 盧lô 遮già 那na 。 徧biến 一nhất 切thiết 處xứ 。 即tức 身thân 亦diệc 徧biến 。 非phi 唯duy 光quang 徧biến 。 又hựu 云vân 。 其kỳ 佛Phật 住trụ 處xứ 。 名danh 常Thường 寂Tịch 光Quang 。 即tức 土thổ/độ 亦diệc 光quang 矣hĩ 。 又hựu 云vân 。 常thường 波Ba 羅La 蜜Mật 。 所sở 攝nhiếp 成thành 處xứ 。 我ngã 波Ba 羅La 蜜Mật 。 所sở 安an 立lập 處xứ 。 即tức 德đức 圓viên 義nghĩa 。 又hựu 云vân 。 淨tịnh 波Ba 羅La 蜜Mật 。 滅diệt 有hữu 相tướng 處xứ 。 即tức 障chướng 盡tận 義nghĩa 。 又hựu 云vân 。 樂lạc 波Ba 羅La 蜜Mật 。 不bất 得đắc 身thân 心tâm 相tương/tướng 處xứ 。 不bất 見kiến 有hữu 無vô 。 諸chư 法pháp 相tướng 處xứ 。 即tức 證chứng 入nhập 義nghĩa 。 又hựu 云vân 。 如như 寂tịch 解giải 脫thoát 。 乃nãi 至chí 般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 。 是thị 色sắc 常thường 住trụ 法pháp 。 故cố 明minh 皆giai 即tức 應ưng 即tức 真chân 為vi 本bổn 師sư 矣hĩ 。 此thử 經Kinh 文văn 證chứng 本bổn 品phẩm 當đương 辨biện 。

言ngôn 共cộng 集tập 善thiện 根căn 。 即tức 備bị 道đạo 資tư 糧lương 。 修tu 菩Bồ 薩Tát 行hạnh 。 即tức 作tác 所sở 應ưng 作tác 。 云vân 何hà 共cộng 集tập 。 互hỗ 為vi 主chủ 伴bạn 故cố 。 主chủ 伴bạn 有hữu 三tam 。 一nhất 迴hồi 向hướng 主chủ 伴bạn 。 二nhị 同đồng 行hành 主chủ 伴bạn 。 三tam 如như 相tương/tướng 主chủ 伴bạn 。 皆giai 稱xưng 共cộng 集tập 。

皆giai 從tùng 如Như 來Lai 。 善thiện 根căn 海hải 生sanh 。

後hậu 句cú 從tùng 德đức 海hải 生sanh 。 明minh 長trường/trưởng 為vi 輔phụ 翼dực 。 謂vị 佛Phật 德đức 無vô 邊biên 。 積tích 集tập 妙diệu 寶bảo 。 智trí 定định 盈doanh 洽hiệp 。 故cố 稱xưng 為vi 海hải 。 從tùng 生sanh 有hữu 四tứ 。 一nhất 從tùng 自tự 佛Phật 善thiện 根căn 海hải 生sanh 。 謂vị 已dĩ 圓viên 十thập 身thân 故cố 。 二nhị 從tùng 本bổn 師sư 海hải 生sanh 。 佛Phật 為vi 勝thắng 緣duyên 。 曾tằng 已dĩ 攝nhiếp 受thọ 授thọ 法pháp 。 令linh 行hành 得đắc 成thành 滿mãn 故cố 。 三tam 與dữ 遮già 那na 同đồng 。 於ư 餘dư 佛Phật 海hải 生sanh 。 以dĩ 上thượng 云vân 共cộng 集tập 故cố 。 四tứ 從tùng 法pháp 性tánh 佛Phật 海hải 生sanh 。 以dĩ 上thượng 德đức 海hải 諸chư 佛Phật 。 共cộng 同đồng 平bình 等đẳng 一nhất 味vị 。 但đãn 稱xưng 性tánh 修tu 。 即tức 是thị 從tùng 生sanh 。 不bất 揀giản 自tự 他tha 。 故cố 梵Phạm 本bổn 云vân 。 與dữ 佛Phật 同đồng 一nhất 善thiện 根căn 海hải 生sanh 。

△# 第đệ 二nhị 就tựu 行hành 德đức 以dĩ 歎thán 。 夫phu 大Đại 士Sĩ 必tất 崇sùng 德đức 廣quảng 業nghiệp 。 虗hư 心tâm 外ngoại 身thân 。 崇sùng 德đức 故cố 進tiến 齊tề 佛Phật 果Quả 。 廣quảng 業nghiệp 故cố 行hành 彌di 法Pháp 界Giới 。 虗hư 心tâm 故cố 智trí 周chu 萬vạn 法pháp 。 而nhi 不bất 為vi 外ngoại 身thân 。 故cố 功công 流lưu 來lai 際tế 。 而nhi 非phi 已dĩ 故cố 德đức 難nạn/nan 名danh 矣hĩ 。 略lược 分phân 為vi 三tam 。 初sơ 自tự 分phần/phân 因nhân 行hành 德đức 三tam 。

初sơ 自tự 利lợi 行hành 圓viên 。

諸chư 波Ba 羅La 蜜Mật 。 悉tất 已dĩ 圓viên 滿mãn 。

諸chư 度Độ 行hành 滿mãn 。 謂vị 六Lục 度Độ 十thập 度độ 八bát 萬vạn 四tứ 千thiên 。 多đa 劫kiếp 積tích 集tập 。 究cứu 盡tận 事sự 理lý 。 故cố 云vân 圓viên 滿mãn 。

慧tuệ 眼nhãn 明minh 徹triệt 。 等đẳng 觀quán 三tam 世thế 。

十thập 眼nhãn 明minh 徹triệt 。 分phân 別biệt 名danh 慧tuệ 。 照chiếu 矚chú 稱xưng 眼nhãn 。 障chướng 翳ế 斯tư 盡tận 。 智trí 無vô 不bất 矚chú 。 故cố 云vân 明minh 徹triệt 。 五ngũ 眼nhãn 之chi 中trung 。 慧tuệ 眼nhãn 觀quán 理lý 。 理lý 無vô 異dị 味vị 。 故cố 云vân 等đẳng 觀quán 。 十thập 眼nhãn 之chi 中trung 。 慧tuệ 眼nhãn 觀quán 事sự 。 事sự 無vô 不bất 見kiến 。 故cố 名danh 等đẳng 觀quán 是thị 則tắc 委ủy 見kiến 其kỳ 事sự 為vi 明minh 。 深thâm 達đạt 其kỳ 性tánh 為vi 徹triệt 。 欲dục 以dĩ 一nhất 眼nhãn 合hợp 諸chư 具cụ 通thông 事sự 理lý 。 但đãn 舉cử 其kỳ 慧tuệ 。

於ư 諸chư 三tam 昧muội 。 具cụ 足túc 清thanh 淨tịnh 。

深thâm 定định 已dĩ 滿mãn 。 三tam 昧muội 者giả 此thử 云vân 等đẳng 持trì 。 遠viễn 離ly 沉trầm 掉trạo 。 平bình 等đẳng 持trì 心tâm 。 趣thú 一nhất 境cảnh 故cố 。 而nhi 云vân 諸chư 者giả 。 其kỳ 餘dư 諸chư 緣duyên 亦diệc 一nhất 境cảnh 故cố 。 真Chân 如Như 三tam 昧muội 為vi 其kỳ 定định 體thể 。 隨tùy 境cảnh 入nhập 別biệt 。 塵trần 數số 多đa 端đoan 。 故cố 云vân 諸chư 也dã 。 橫hoạnh/hoành 則tắc 無vô 定định 不bất 窮cùng 。 竪thụ 則tắc 深thâm 入nhập 無vô 際tế 。 故cố 云vân 具cụ 足túc 。 定định 障chướng 永vĩnh 亡vong 。 故cố 云vân 清thanh 淨tịnh 。

△# 二nhị 利lợi 他tha 行hành 滿mãn 有hữu 三tam 句cú 。 即tức 三tam 輪luân 化hóa 益ích 。

辯biện 才tài 如như 海hải 廣quảng 大đại 無vô 盡tận 。

語ngữ 含hàm 四tứ 辯biện 。 即tức 正chánh 教giáo 輪luân 。 辯biện 謂vị 巧xảo 顯hiển 深thâm 理lý 。 才tài 謂vị 巧xảo 應ứng 機cơ 宜nghi 。 萬vạn 法pháp 咸hàm 演diễn 。 則tắc 廣quảng 大đại 無vô 涯nhai 。 千thiên 難nạn/nan 殊thù 對đối 。 則tắc 無vô 竭kiệt 盡tận 。 故cố 如như 海hải 也dã 。 又hựu 海hải 遇ngộ 風phong 緣duyên 。 則tắc 洪hồng 浪lãng 雲vân 涌dũng 。 智trí 逢phùng 機cơ 請thỉnh 。 則tắc 口khẩu 辯biện 波ba 騰đằng 。 請thỉnh 者giả 既ký 許hứa 無vô 邊biên 辯biện 。 亦diệc 廣quảng 大đại 無vô 盡tận 。

具cụ 佛Phật 功công 德đức 。 尊tôn 嚴nghiêm 可khả 敬kính 。

身thân 業nghiệp 神thần 通thông 輪luân 。 謂vị 三tam 業nghiệp 無vô 失thất 。 智trí 深thâm 叵phả 撓nạo 。 為vi 具cụ 佛Phật 功công 德đức 。 故cố 得đắc 外ngoại 儀nghi 儼nghiễm 若nhược 肅túc 然nhiên 可khả 敬kính 。

知tri 眾chúng 生sanh 根căn 。 如như 應ứng 化hóa 伏phục 。

意ý 業nghiệp 記ký 心tâm 輪luân 。 根căn 義nghĩa 總tổng 明minh 。 文văn 含hàm 性tánh 欲dục 。 言ngôn 如như 應ưng 者giả 。 根căn 有hữu 生sanh 熟thục 。 化hóa 不bất 失thất 時thời 。 器khí 有hữu 大đại 小tiểu 。 授thọ 法pháp 無vô 謬mậu 。 化hóa 謂vị 教giáo 化hóa 。 即tức 應ưng 攝nhiếp 受thọ 者giả 。 而nhi 攝nhiếp 受thọ 之chi 。 伏phục 謂vị 調điều 伏phục 。 即tức 應ưng 折chiết 伏phục 者giả 。 而nhi 折chiết 伏phục 之chi 。 由do 此thử 具cụ 行hành 。 入nhập 正Chánh 法Pháp 故cố 。

△# 三tam 證chứng 理lý 位vị 極cực 亦diệc 三tam 句cú 。

入nhập 法Pháp 界Giới 藏tạng 智trí 無vô 差sai 別biệt 。

證chứng 理lý 法pháp 也dã 。 謂vị 以dĩ 大đại 智trí 證chứng 入nhập 平bình 等đẳng 真chân 法Pháp 界Giới 藏tạng 。 依y 佛Phật 性tánh 論luận 說thuyết 有hữu 五ngũ 藏tạng 。 一nhất 如Như 來Lai 藏tạng 。 謂vị 在tại 纏triền 含hàm 果quả 法pháp 故cố 。 二nhị 自tự 性tánh 清thanh 淨tịnh 藏tạng 。 謂vị 在tại 纏triền 不bất 染nhiễm 。 三tam 法Pháp 身thân 藏tạng 。 謂vị 果quả 位vị 為vi 功công 德đức 所sở 依y 。 四tứ 出xuất 世thế 間gian 上thượng 上thượng 藏tạng 。 謂vị 出xuất 纏triền 超siêu 過quá 二Nhị 乘Thừa 菩Bồ 薩Tát 。 五ngũ 法Pháp 界Giới 藏tạng 。 謂vị 通thông 因nhân 果quả 。 外ngoại 持trì 一nhất 切thiết 染nhiễm 淨tịnh 有hữu 為vi 。 故cố 名danh 法Pháp 界Giới 。 內nội 含hàm 一nhất 切thiết 恆Hằng 沙sa 性tánh 德đức 故cố 。 復phục 名danh 藏tạng 。 此thử 義nghĩa 寬khoan 通thông 。 故cố 今kim 證chứng 入nhập 。 言ngôn 智trí 無vô 差sai 別biệt 者giả 。 所sở 證chứng 之chi 藏tạng 。 平bình 等đẳng 要yếu 無vô 分phân 別biệt 。 方phương 契khế 此thử 則tắc 智trí 自tự 無vô 差sai 。 即tức 由do 上thượng 義nghĩa 。 能năng 所sở 不bất 殊thù 。 又hựu 此thử 能năng 證chứng 智trí 。 與dữ 所sở 證chứng 藏tạng 。 冥minh 合hợp 一nhất 味vị 。 無vô 有hữu 境cảnh 智trí 之chi 異dị 。 故cố 云vân 無vô 差sai 。 此thử 復phục 有hữu 二nhị 。 一nhất 同đồng 無vô 相tướng 。 故cố 下hạ 經Kinh 云vân 。 無vô 有hữu 少thiểu 法pháp 。 為vi 智trí 所sở 入nhập 。 亦diệc 無vô 少thiểu 智trí 。 而nhi 入nhập 於ư 法pháp 。 二nhị 同đồng 法Pháp 界Giới 故cố 。 則tắc 能năng 所sở 各các 互hỗ 攝nhiếp 盡tận 故cố 。 下hạ 云vân 。 無vô 有hữu 智trí 外ngoại 如như 為vi 智trí 所sở 入nhập 。 智trí 攝nhiếp 如như 盡tận 故cố 。 亦diệc 無vô 如như 外ngoại 智trí 能năng 證chứng 於ư 如như 。 如như 全toàn 攝nhiếp 故cố 。 若nhược 皆giai 一nhất 味vị 。 豈khởi 令linh 智trí 同đồng 於ư 境cảnh 。 而nhi 無vô 智trí 耶da 。 古cổ 德đức 釋thích 云vân 。 智trí 相tương/tướng 盡tận 。 故cố 不bất 有hữu 。 能năng 令linh 智trí 相tương/tướng 盡tận 。 故cố 不bất 無vô 。 不bất 爾nhĩ 。 豈khởi 令linh 諸chư 相tướng 皆giai 盡tận 。 而nhi 智trí 獨độc 存tồn 。 是thị 故cố 於ư 境cảnh 則tắc 不bất 礙ngại 真chân 而nhi 恆hằng 俗tục 。 於ư 智trí 則tắc 不bất 礙ngại 寂tịch 而nhi 恆hằng 照chiếu 。 即tức 境cảnh 智trí 非phi 一nhất 。 境cảnh 則tắc 不bất 礙ngại 俗tục 而nhi 恆hằng 真chân 。 智trí 則tắc 不bất 廢phế 照chiếu 而nhi 恆hằng 寂tịch 。 即tức 境cảnh 智trí 非phi 異dị 。 境cảnh 則tắc 空không 。 有hữu 無vô 二nhị 智trí 則tắc 寂tịch 照chiếu 雙song 融dung 。 故cố 云vân 無vô 差sai 別biệt 也dã 。 上thượng 來lai 所sở 釋thích 。 約ước 真chân 理lý 寂tịch 寥liêu 與dữ 止chỉ 寂tịch 相tương 順thuận 。 俗tục 諦đế 流lưu 動động 與dữ 觀quán 照chiếu 相tương 順thuận 。 起khởi 信tín 等đẳng 中trung 。 且thả 為vi 此thử 釋thích 。 未vị 盡tận 其kỳ 源nguyên 。 以dĩ 令linh 照chiếu 真chân 。 不bất 得đắc 名danh 照chiếu 。 照chiếu 俗tục 之chi 時thời 。 不bất 即tức 寂tịch 故cố 。 今kim 正chánh 釋thích 者giả 。 謂vị 言ngôn 用dụng 則tắc 同đồng 而nhi 異dị 。 由do 境cảnh 不bất 能năng 照chiếu 智trí 。 有hữu 照chiếu 故cố 言ngôn 寂tịch 。 則tắc 異dị 而nhi 同đồng 。 境cảnh 智trí 無vô 異dị 味vị 故cố 。 同đồng 故cố 無vô 心tâm 。 於ư 彼bỉ 此thử 忘vong 心tâm 契khế 合hợp 故cố 。 異dị 故cố 不bất 失thất 於ư 照chiếu 功công 。 智trí 異dị 木mộc 石thạch 故cố 。 故cố 真chân 智trí 照chiếu 理lý 。 境cảnh 則tắc 唯duy 寂tịch 。 智trí 則tắc 寂tịch 而nhi 常thường 照chiếu 。 若nhược 約ước 照chiếu 俗tục 。 則tắc 以dĩ 後hậu 得đắc 智trí 。 照chiếu 差sai 別biệt 之chi 境cảnh 。 若nhược 約ước 融dung 真chân 俗tục 者giả 。 境cảnh 則tắc 真chân 俗tục 不bất 二nhị 。 智trí 則tắc 權quyền 實thật 雙song 行hành 。 亦diệc 為vi 一nhất 味vị 。 而nhi 不bất 失thất 止chỉ 。 以dĩ 雖tuy 雙song 行hành 。 而nhi 即tức 寂tịch 故cố 。 若nhược 約ước 三tam 觀quán 及cập 融dung 境cảnh 智trí 。 至chí 下hạ 常thường 辨biện 。

證chứng 佛Phật 解giải 脫thoát 甚thậm 深thâm 廣quảng 大đại 。

證chứng 果Quả 法pháp 解giải 脫thoát 者giả 。 謂vị 作tác 用dụng 自tự 在tại 。 如như 不bất 思tư 議nghị 法Pháp 品phẩm 說thuyết 。 於ư 一nhất 念niệm 中trung 。 建kiến 立lập 三tam 世thế 一nhất 切thiết 佛Phật 事sự 等đẳng 。 總tổng 有hữu 十thập 種chủng 。 廣quảng 如như 彼bỉ 說thuyết 。 即tức 用dụng 而nhi 真chân 故cố 甚thậm 深thâm 。 用dụng 無vô 涯nhai 畔bạn 故cố 廣quảng 大đại 。 上thượng 窮cùng 彼bỉ 際tế 。 故cố 云vân 證chứng 也dã 。

能năng 隨tùy 方phương 便tiện 入nhập 於ư 一nhất 地địa (# 至chí )# 恆hằng 與dữ 智trí 俱câu 。 盡tận 未vị 來lai 際tế 。

得đắc 位vị 極cực 。 謂vị 普phổ 賢hiền 身thân 徧biến 於ư 六lục 位vị 。 隨tùy 在tại 一nhất 位vị 。 以dĩ 願nguyện 海hải 力lực 。 持trì 於ư 一nhất 切thiết 。 故cố 舊cựu 經Kinh 云vân 。 在tại 於ư 一nhất 地địa 普phổ 攝nhiếp 一nhất 切thiết 。 諸chư 地địa 功công 德đức 。 今kim 此thử 文văn 順thuận 西tây 國quốc 。 若nhược 順thuận 此thử 方phương 。 應ưng 云vân 能năng 以dĩ 方phương 便tiện 。 隨tùy 入nhập 一nhất 地địa 。 以dĩ 願nguyện 海hải 力lực 。 攝nhiếp 持trì 一nhất 切thiết 地địa 也dã 。 然nhiên 有hữu 引dẫn 梵Phạm 本bổn 廣quảng 明minh 此thử 中trung 句cú 數số 開khai 合hợp 不bất 同đồng 。 不bất 必tất 應ưng 爾nhĩ 。 何hà 者giả 夫phu 譯dịch 梵Phạm 為vi 唐đường 。 誠thành 乃nãi 不bất 易dị 。 苟cẩu 文văn 小tiểu 左tả 右hữu 。 貴quý 於ư 旨chỉ 不bất 乖quai 。 中trung 若nhược 理lý 不bất 可khả 通thông 。 則tắc 正chánh 之chi 以dĩ 梵Phạm 本bổn 。 譯dịch 人nhân 意ý 近cận 。 則tắc 會hội 之chi 以dĩ 舊cựu 經kinh 。 言ngôn 異dị 意ý 同đồng 。 何hà 必tất 廣quảng 引dẫn 。 言ngôn 恆hằng 與dữ 智trí 俱câu 者giả 。 明minh 智trí 窮cùng 來lai 際tế 。 文văn 含hàm 二nhị 義nghĩa 。 一nhất 望vọng 前tiền 。 謂vị 雖tuy 在tại 因nhân 中trung 一nhất 地địa 。 而nhi 願nguyện 力lực 持trì 一nhất 切thiết 地địa 功công 德đức 。 皆giai 與dữ 智trí 俱câu 。 盡tận 未vị 來lai 際tế 。 不bất 離ly 一nhất 地địa 。 如như 一nhất 地địa 。 餘dư 地địa 亦diệc 爾nhĩ 。 是thị 故cố 因nhân 門môn 。 盡tận 於ư 未vị 來lai 。 但đãn 是thị 一nhất 一nhất 諸chư 位vị 菩Bồ 薩Tát 不bất 見kiến 作tác 佛Phật 時thời 。 二nhị 望vọng 後hậu 。 以dĩ 盡tận 未vị 來lai 之chi 大đại 智trí 。 入nhập 如Như 來Lai 之chi 果quả 海hải 也dã 雖tuy 有hữu 二nhị 義nghĩa 。 順thuận 前tiền 義nghĩa 勝thắng 。

△# 二nhị 勝thắng 進tiến 果quả 行hành 德đức 二nhị 。 初sơ 得đắc 果quả 法pháp 。

了liễu 達đạt 諸chư 佛Phật 。 希hy 有hữu 廣quảng 大đại 祕bí 密mật 之chi 境cảnh 。

入nhập 佛Phật 密mật 境cảnh 。 此thử 有hữu 二nhị 意ý 。 一nhất 佛Phật 即tức 密mật 境cảnh 。 以dĩ 三tam 業nghiệp 業nghiệp 具cụ 非phi 餘dư 測trắc 故cố 。 謂vị 非phi 色sắc 現hiện 色sắc 。 摩ma 尼ni 不bất 能năng 喻dụ 其kỳ 多đa 。 非phi 量lượng 現hiện 量lượng 。 應ưng 持trì 不bất 能năng 窮cùng 其kỳ 頂đảnh 。 不bất 分phân 而nhi 徧biến 。 一nhất 多đa 不bất 足túc 異dị 其kỳ 體thể 。 全toàn 為vi 法Pháp 身thân 。 一nhất 毛mao 不bất 可khả 窮cùng 其kỳ 際tế 。 此thử 身thân 祕bí 密mật 也dã 。 佛Phật 言ngôn 聲thanh 也dã 。 非phi 近cận 非phi 遠viễn 。 目Mục 連Liên 尋tầm 之chi 無vô 際tế 。 身thân 子tử 對đối 而nhi 不bất 聞văn 。 非phi 自tự 非phi 他tha 。 若nhược 天thiên 鼓cổ 之chi 無vô 從tùng 。 猶do 谷cốc 響hưởng 而nhi 緣duyên 發phát 。 無vô 邊biên 法pháp 海hải 。 卷quyển 之chi 在tại 一nhất 言ngôn 。 無vô 內nội 圓viên 音âm 。 展triển 之chi 該cai 萬vạn 類loại 。 是thị 謂vị 佛Phật 口khẩu 密mật 也dã 。 意ý 則tắc 無vô 私tư 。 成thành 事sự 等đẳng 覺giác 。 尚thượng 不bất 能năng 知tri 。 密mật 之chi 至chí 也dã 。 皆giai 廣quảng 大đại 無vô 涯nhai 。 超siêu 絕tuyệt 奇kỳ 特đặc 。 故cố 云vân 希hy 有hữu 。

二nhị 佛Phật 之chi 密mật 境cảnh 。 謂vị 即tức 一Nhất 乘Thừa 如Như 來Lai 知tri 見kiến 。 禪thiền 定định 解giải 脫thoát 。 深thâm 入nhập 無vô 際tế 。 帝đế 網võng 之chi 境cảnh 。

時thời 乃nãi 說thuyết 之chi 。 故cố 云vân 希hy 有hữu 。 久cửu 默mặc 斯tư 要yếu 。 甚thậm 為vi 祕bí 密mật 。 又hựu 權quyền 實thật 隱ẩn 顯hiển 。 唯duy 佛Phật 方phương 知tri 。 故cố 云vân 祕bí 密mật 。 今kim 洞đỗng 見kiến 其kỳ 源nguyên 。 故cố 云vân 了liễu 達đạt 。

善thiện 知tri 一nhất 切thiết 。 佛Phật 平bình 等đẳng 法pháp 。

入nhập 佛Phật 平bình 等đẳng 。 亦diệc 有hữu 二nhị 意ý 。 一nhất 佛Phật 佛Phật 平bình 等đẳng 。 謂vị 一nhất 切thiết 諸chư 佛Phật 。 體thể 性tánh 平bình 等đẳng 。 法Pháp 身thân 無vô 二nhị 故cố 。 智trí 慧tuệ 平bình 等đẳng 。 德đức 無vô 增tăng 減giảm 故cố 。 內nội 用dụng 平bình 等đẳng 。 悲bi 願nguyện 普phổ 應ưng 故cố 。 二nhị 佛Phật 所sở 證chứng 法Pháp 平bình 等đẳng 。 即tức 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 。 此thử 二nhị 無vô 二nhị 。 稱xưng 此thử 而nhi 了liễu 。 故cố 名danh 善thiện 知tri 。

已dĩ 踐tiễn 如Như 來Lai 普phổ 光quang 明minh 地địa 。

明minh 得đắc 佛Phật 位vị 。 謂vị 佛Phật 有hữu 十Thập 地Địa 。 如như 大Đại 乘Thừa 同đồng 性tánh 經kinh 說thuyết 。 一nhất 甚thậm 深thâm 難nan 知tri 廣quảng 明minh 地địa 。 乃nãi 至chí 第đệ 十thập 。 名danh 毗tỳ 盧lô 遮già 那na 藏tạng 海hải 智trí 地địa 。 此thử 十thập 同đồng 是thị 佛Phật 地địa 。 約ước 德đức 用dụng 成thành 別biệt 。 今kim 普phổ 光quang 明minh 當đương 其kỳ 第đệ 一nhất 。 普phổ 即tức 廣quảng 義nghĩa 光quang 明minh 。 即tức 明minh 甚thậm 深thâm 難nan 知tri 。 此thử 文văn 雖tuy 略lược 。 義nghĩa 在tại 普phổ 中trung 。 舉cử 初sơ 攝nhiếp 後hậu 。 理lý 實thật 皆giai 踐tiễn 。 又hựu 普phổ 光quang 明minh 亦diệc 十Thập 地Địa 之chi 總tổng 。 總tổng 不bất 出xuất 於ư 普phổ 法pháp 智trí 光quang 故cố 。

入nhập 於ư 無vô 量lượng 。 三tam 昧muội 海hải 門môn 。

證chứng 佛Phật 三tam 昧muội 。 謂vị 海hải 印ấn 等đẳng 定định 。 皆giai 深thâm 廣quảng 如như 海hải 。 並tịnh 通thông 一nhất 實thật 。 故cố 得đắc 稱xưng 門môn 。

△# 二nhị 起khởi 果quả 用dụng 文văn 有hữu 三tam 業nghiệp 。

於ư 一nhất 切thiết 處xứ 。 皆giai 隨tùy 現hiện 身thân 世thế 法pháp 所sở 行hành 悉tất 同đồng 其kỳ 事sự 。

一nhất 現hiện 佛Phật 身thân 業nghiệp 。 徧biến 世thế 同đồng 事sự 。

總tổng 持trì 廣quảng 大đại 集tập 眾chúng 法pháp 海hải 。

二nhị 同đồng 佛Phật 意ý 業nghiệp 。 總tổng 持trì 大đại 法pháp 。

辯biện 才tài 善thiện 巧xảo 。 轉chuyển 不bất 退thoái 輪luân 。

三tam 得đắc 佛Phật 語ngữ 業nghiệp 。 能năng 轉chuyển 法Pháp 輪luân 。 不bất 退thoái 有hữu 四tứ 。 一nhất 稱xưng 理lý 不bất 退thoái 。 無vô 改cải 說thuyết 故cố 。 二nhị 應ứng 機cơ 不bất 退thoái 。 無vô 虗hư 發phát 故cố 。 三tam 利lợi 益ích 不bất 退thoái 。 聞văn 已dĩ 必tất 定định 故cố 。 四tứ 制chế 伏phục 不bất 退thoái 。 天thiên 魔ma 外ngoại 道đạo 。 不bất 能năng 動động 故cố 。

復phục 有hữu 四tứ 種chủng 不bất 退thoái 。 謂vị 信tín 位vị 證chứng 念niệm 。 今kim 當đương 第đệ 四tứ 念niệm 不bất 退thoái 也dã 。

△# 三tam 二nhị 行hành 無vô 礙ngại 德đức 。 謂vị 引dẫn 攝nhiếp 佛Phật 德đức 。 不bất 礙ngại 修tu 因nhân 故cố 。 文văn 有hữu 五ngũ 句cú 。

一nhất 切thiết 如Như 來Lai 。 功công 德đức 大đại 海hải 。 咸hàm 入nhập 其kỳ 身thân 。

一nhất 引dẫn 攝nhiếp 佛Phật 德đức 。 然nhiên 有hữu 二nhị 義nghĩa 。 一nhất 則tắc 行hành 成thành 攝nhiếp 果quả 。 二nhị 則tắc 諸chư 佛Phật 同đồng 加gia 。

一nhất 切thiết 諸chư 佛Phật 所sở 。 在tại 國quốc 土độ 皆giai 隨tùy 願nguyện 往vãng 。

二nhị 隨tùy 佛Phật 徧biến 生sanh 不bất 揀giản 淨tịnh 穢uế 也dã 。

已dĩ 曾tằng 供cúng 養dường 。 一nhất 切thiết 諸chư 佛Phật 。 無vô 邊biên 際tế 劫kiếp 。 歡hoan 喜hỷ 無vô 倦quyện 。

三tam 供cung 佛Phật 集tập 福phước 。 十thập 方phương 無vô 邊biên 。 三tam 世thế 無vô 際tế 。 此thử 一nhất 切thiết 佛Phật 皆giai 供cúng 養dường 故cố 。 歡hoan 慶khánh 有hữu 遇ngộ 。 不bất 住trụ 福phước 相tương/tướng 故cố 。 長trường 時thời 無vô 厭yếm 。

一nhất 切thiết 如Như 來Lai 。 得đắc 菩Bồ 提Đề 處xứ 常thường 在tại 其kỳ 中trung 。 親thân 近cận 不bất 捨xả 。

四tứ 長trường/trưởng 為vi 輔phụ 翼dực 。 義nghĩa 通thông 真chân 應ưng 。

恆hằng 以dĩ 所sở 得đắc 普phổ 賢hiền 願nguyện 海hải 令linh 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 智trí 身thân 具cụ 足túc 。

五ngũ 悲bi 願nguyện 調điều 生sanh 。 不bất 以dĩ 偏thiên 小tiểu 利lợi 物vật 。 唯duy 以dĩ 同đồng 體thể 普phổ 願nguyện 攝nhiếp 物vật 。 令linh 證chứng 菩Bồ 提Đề 。 方phương 顯hiển 智trí 體thể 圓viên 足túc 。

△# 二nhị 總tổng 結kết 多đa 門môn 。

成thành 就tựu 如như 是thị 。 無vô 量lượng 功công 德đức 。

無vô 得đắc 而nhi 稱xưng 也dã 。 菩Bồ 薩Tát 之chi 德đức 。 焉yên 言ngôn 不bất 可khả 周chu 。 宜nghi 以dĩ 類loại 取thủ 。 故cố 云vân 如như 是thị 無vô 量lượng 。

△# 第đệ 二nhị 異dị 生sanh 眾chúng 中trung 。 總tổng 三tam 十thập 九cửu 眾chúng 。 相tương 從tùng 為vi 三tam 。 第đệ 一nhất 雜tạp 類loại 。 諸chư 神thần 眾chúng 。 第đệ 二nhị 八bát 部bộ 四tứ 王vương 眾chúng 。 第đệ 三tam 欲dục 色sắc 諸chư 天thiên 眾chúng 。 今kim 初sơ 有hữu 十thập 九cửu 眾chúng 。 通thông 名danh 神thần 者giả 。 靈linh 祇kỳ 不bất 測trắc 故cố 。 文văn 皆giai 三tam 叚giả 。 初sơ 金kim 剛cang 神thần 眾chúng 三tam 。 初sơ 標tiêu 數số 辨biện 類loại 。

復phục 有hữu 佛Phật 世thế 界giới 微vi 塵trần 數số 。

標tiêu 數số 。

執chấp 金kim 剛cang 神thần 。

辨biện 類loại 也dã 。 以dĩ 執chấp 持trì 此thử 杵xử 守thủ 護hộ 佛Phật 故cố 。 然nhiên 一nhất 一nhất 類loại 皆giai 通thông 有hữu 所sở 表biểu 。 如như 地địa 表biểu 心tâm 地địa 。 海hải 表biểu 德đức 海hải 等đẳng 。 觀quán 其kỳ 歎thán 德đức 。 則tắc 知tri 通thông 意ý 。 今kim 此thử 表biểu 般Bát 若Nhã 堅kiên 利lợi 。 導đạo 於ư 眾chúng 行hành 。 到đáo 彼bỉ 岸ngạn 故cố 。

△# 二nhị 列liệt 名danh 結kết 數số 。

所sở 謂vị 妙diệu 色sắc 那Na 羅La 延Diên 。 執chấp 金kim 剛cang 神thần 。

然nhiên 諸chư 眾chúng 立lập 名danh 。 皆giai 隨tùy 所sở 得đắc 法Pháp 門môn 。 為vi 物vật 立lập 稱xưng 。 那Na 羅La 延Diên 者giả 。 此thử 云vân 堅kiên 固cố 。 由do 見kiến 佛Phật 妙diệu 色sắc 皆giai 不bất 可khả 壞hoại 。 故cố 受thọ 此thử 名danh 。

日nhật 輪luân 速tốc 疾tật 幢tràng 。 執chấp 金kim 剛cang 神thần 。

見kiến 佛Phật 身thân 毛mao 。 猶do 如như 日nhật 輪luân 。 現hiện 種chủng 種chủng 光quang 。 速tốc 摧tồi 障chướng 惱não 故cố 。 名danh 曰viết 幢tràng 。

須Tu 彌Di 華hoa 光quang 執chấp 金kim 剛cang 神thần 。

見kiến 佛Phật 身thân 光quang 映ánh 蔽tế 一nhất 切thiết 。 猶do 如như 須Tu 彌Di 。 顯hiển 于vu 大đại 海hải 。 神thần 通thông 等đẳng 法Pháp 。 如như 華hoa 開khai 敷phu 故cố 。

清thanh 淨tịnh 雲vân 音âm 。 執chấp 金kim 剛cang 神thần 。

圓viên 音âm 隨tùy 類loại 。 如như 雷lôi 震chấn 故cố 。

諸chư 根căn 美mỹ 妙diệu 。 執chấp 金kim 剛cang 神thần 。

現hiện 為vi 世thế 主chủ 。 以dĩ 美mỹ 妙diệu 根căn 。 令linh 物vật 悟ngộ 故cố 。

可khả 愛ái 樂nhạo 光quang 明minh 。 執chấp 金kim 剛cang 神thần 。

智trí 光quang 演diễn 法pháp 。 令linh 愛ái 樂nhạo 故cố 。

大đại 樹thụ 雷lôi 音âm 。 執chấp 金kim 剛cang 神thần 。

寶bảo 飾sức 妙diệu 相tướng 。 如như 華hoa 嚴nghiêm 樹thụ 。 方phương 便tiện 警cảnh 物vật 。 如như 雷lôi 震chấn 音âm 。

師sư 子tử 王vương 光quang 明minh 。 執chấp 金kim 剛cang 神thần 。

福phước 深thâm 相tương/tướng 妙diệu 。 炳bỉnh 著trước 光quang 明minh 。 如như 師sư 子tử 王vương 。 處xử 眾chúng 無vô 畏úy 。

密mật 燄diệm 勝thắng 目mục 。 執chấp 金kim 剛cang 神thần 。

慈từ 眼nhãn 視thị 物vật 。 為vi 吉cát 祥tường 目mục 。 神thần 通thông 之chi 燄diệm 。 密mật 現hiện 物vật 前tiền 。

蓮liên 華hoa 光quang 摩ma 尼ni 髻kế 。 執chấp 金kim 剛cang 神thần 。

雨vũ 此thử 嚴nghiêm 具cụ 及cập 光quang 明minh 故cố 。 下hạ 諸chư 眾chúng 。 皆giai 類loại 此thử 。 知tri 至chí 得đắc 法Pháp 處xứ 。 名danh 當đương 自tự 顯hiển 。 恐khủng 厭yếm 繁phồn 文văn 。 下hạ 略lược 不bất 釋thích 。

如như 是thị 等đẳng 而nhi 為vi 上thượng 首thủ 。 有hữu 佛Phật 世thế 界giới 微vi 塵trần 數số 。

△# 三tam 攝nhiếp 德đức 圓viên 滿mãn 。 十thập 句cú 分phần/phân 二nhị 。 初sơ 二nhị 句cú 總tổng 彰chương 願nguyện 行hành 。

皆giai 於ư 往vãng 昔tích 無vô 量lượng 劫kiếp 中trung 。 恆hằng 發phát 大đại 願nguyện 願nguyện 常thường 親thân 近cận 供cúng 養dường 諸chư 佛Phật 。

由do 昔tích 願nguyện 力lực 。 得đắc 預dự 法Pháp 會hội 。 常thường 為vi 親thân 侍thị 。

隨tùy 願nguyện 所sở 行hành 已dĩ 得đắc 圓viên 滿mãn 。 到đáo 於ư 彼bỉ 岸ngạn 。

由do 今kim 行hành 滿mãn 故cố 能năng 徧biến 侍thị 。

△# 二nhị 八bát 句cú 別biệt 顯hiển 滿mãn 相tương/tướng 。

積tích 集tập 無vô 邊biên 清thanh 淨tịnh 福phước 業nghiệp 。

福phước 積tích 淨tịnh 業nghiệp 。

於ư 諸chư 三tam 昧muội 。 所sở 行hành 之chi 境cảnh 悉tất 已dĩ 明minh 達đạt 。

智trí 達đạt 定định 境cảnh 。 事sự 定định 之chi 境cảnh 。 隨tùy 事sự 百bách 千thiên 。 理lý 定định 之chi 境cảnh 。 即tức 真Chân 如Như 實thật 相tướng 。 不Bất 思Tư 議Nghị 定Định 。 則tắc 以dĩ 無vô 礙ngại 而nhi 為vi 其kỳ 境cảnh 。 今kim 皆giai 智trí 照chiếu 。 故cố 云vân 明minh 達đạt 。

獲hoạch 神thần 通thông 力lực 。 隨tùy 如Như 來Lai 住trụ 。

通thông 隨tùy 佛Phật 住trụ 。

入nhập 不bất 思tư 議nghị 。 解giải 脫thoát 境cảnh 界giới 。

入nhập 用dụng 難nan 思tư 。

處xử 於ư 眾chúng 會hội 。 威uy 光quang 特đặc 達đạt 。

處xứ 眾chúng 超siêu 絕tuyệt 。

隨tùy 諸chư 眾chúng 生sanh 。 所sở 應ưng 現hiện 身thân 而nhi 示thị 調điều 伏phục 。

應ưng 物vật 調điều 生sanh 。

一nhất 切thiết 諸chư 佛Phật 。 化hóa 形hình 所sở 在tại 皆giai 隨tùy 化hóa 往vãng 。

隨tùy 佛Phật 化hóa 形hình 。

一nhất 切thiết 如Như 來Lai 所sở 。 住trụ 之chi 處xứ 常thường 勤cần 守thủ 護hộ 。

護hộ 佛Phật 住trú 處xứ 。

△# 二nhị 身thân 眾chúng 神thần 三tam 。 初sơ 標tiêu 辨biện 類loại 。

復phục 有hữu 佛Phật 世thế 界giới 。 微vi 塵trần 數số 身thân 眾chúng 神thần 。

有hữu 二nhị 義nghĩa 。 一nhất 身thân 。 謂vị 神thần 之chi 自tự 身thân 。 眾chúng 即tức 同đồng 生sanh 同đồng 名danh 。 及cập 所sở 隨tùy 者giả 。 凡phàm 有hữu 其kỳ 一nhất 。 必tất 更cánh 有hữu 二nhị 。 共cộng 有hữu 其kỳ 三tam 。 三tam 故cố 名danh 眾chúng 。 能năng 所sở 合hợp 目mục 。 名danh 身thân 眾chúng 神thần 。 二nhị 約ước 所sở 主chủ 。 謂vị 此thử 類loại 神thần 。 專chuyên 以dĩ 變biến 化hóa 多đa 身thân 為vi 佛Phật 事sự 故cố 。

△# 二nhị 列liệt 名danh 結kết 數số 。

所sở 謂vị 華hoa 髻kế 莊trang 嚴nghiêm 身thân 眾chúng 神thần 光quang (# 至chí )# 有hữu 佛Phật 世thế 界giới 微vi 塵trần 數số 。

△# 三tam 攝nhiếp 德đức 圓viên 滿mãn 。

皆giai 於ư 往vãng 昔tích 成thành 就tựu 大đại 願nguyện 。 供cúng 養dường 承thừa 事sự 。 一nhất 切thiết 諸chư 佛Phật 。

△# 三tam 足túc 行hành 神thần 三tam 。 初sơ 標tiêu 數số 辨biện 類loại 。

復phục 有hữu 佛Phật 世thế 界giới 。 微vi 塵trần 數số 足túc 行hành 神thần 。

亦diệc 有hữu 二nhị 義nghĩa 。 一nhất 謂vị 依y 止chỉ 足túc 行hành 眾chúng 生sanh 。 及cập 守thủ 護hộ 故cố 。 如như 下hạ 善thiện 見kiến 比Bỉ 丘Khâu 。 足túc 行hành 之chi 神thần 。 持trì 華hoa 承thừa 足túc 。 故cố 下hạ 德đức 中trung 。 戀luyến 仰ngưỡng 如Như 來Lai 。 二nhị 足túc 所sở 行hành 處xứ 。 即tức 道đạo 路lộ 神thần 通thông 。 表biểu 修tu 行hành 履lý 佛Phật 所sở 行hành 故cố 。

△# 二nhị 列liệt 名danh 結kết 數số 。

所sở 謂vị 寶bảo 印ấn 手thủ 足túc 行hành 神thần (# 至chí )# 有hữu 佛Phật 世thế 界giới 微vi 塵trần 數số 。

△# 三tam 攝nhiếp 德đức 圓viên 滿mãn 。

皆giai 於ư 過quá 去khứ 無vô 量lượng 。 劫kiếp 中trung 親thân 近cận 如Như 來Lai 。 隨tùy 逐trục 不bất 捨xả 。

△# 四tứ 道Đạo 場Tràng 神thần 三tam 。 初sơ 標tiêu 數số 辨biện 類loại 。

復phục 有hữu 佛Phật 世thế 界giới 。 微vi 塵trần 數số 道Đạo 場Tràng 神thần 。

從tùng 所sở 依y 所sở 守thủ 得đắc 名danh 。 下hạ 諸chư 神thần 眾chúng 類loại 。 皆giai 同đồng 此thử 。 言ngôn 道Đạo 場Tràng 者giả 。 非phi 唯duy 護hộ 佛Phật 道Đạo 場tràng 。 但đãn 有hữu 莊trang 嚴nghiêm 道Đạo 場Tràng 之chi 處xứ 。 即tức 於ư 中trung 護hộ 故cố 。 下hạ 德đức 中trung 。 願nguyện 供cúng 養dường 佛Phật 。 表biểu 護hộ 萬vạn 行hạnh 道Đạo 場Tràng 。 及cập 修tu 行hành 者giả 故cố 。

△# 二nhị 列liệt 名danh 結kết 數số 。

所sở 謂vị 淨tịnh 莊trang 嚴nghiêm 幢tràng 道Đạo 場Tràng 神thần (# 至chí )# 有hữu 佛Phật 世thế 界giới 微vi 塵trần 數số 。

△# 三tam 攝nhiếp 德đức 圓viên 滿mãn 。

皆giai 於ư 過quá 去khứ 值trị 無vô 量lượng 佛Phật 。 成thành 就tựu 願nguyện 力lực 。 廣quảng 興hưng 供cúng 養dường 。

△# 五ngũ 主chủ 城thành 神thần 三tam 。 初sơ 標tiêu 數số 辨biện 類loại 。

復phục 有hữu 佛Phật 世thế 界giới 。 微vi 塵trần 數số 主chủ 城thành 神thần 。

表biểu 行hành 德đức 防phòng 御ngự 法pháp 城thành 心tâm 城thành 故cố 。 如như 摩ma 耶da 處xứ 說thuyết 。

△# 二nhị 列liệt 名danh 結kết 數số 。

所sở 謂vị 寶bảo 峯phong 光quang 耀diệu 主chủ 城thành 神thần (# 至chí )# 有hữu 佛Phật 世thế 界giới 微vi 塵trần 數số 。

△# 三tam 攝nhiếp 德đức 圓viên 滿mãn 。

皆giai 於ư 無vô 量lượng 不bất 思tư 議nghị 劫kiếp 。 嚴nghiêm 淨tịnh 如Như 來Lai 所sở 居cư 宮cung 殿điện 。

以dĩ 己kỷ 德đức 行hạnh 。 嚴nghiêm 佛Phật 宮cung 殿điện 者giả 。 一nhất 佛Phật 殿điện 為vi 所sở 守thủ 之chi 最tối 。 瑩oánh 飾sức 為vi 尊tôn 佛Phật 故cố 。 二nhị 主chủ 伴bạn 善thiện 根căn 。 互hỗ 融dung 攝nhiếp 故cố 。 三tam 瑩oánh 飾sức 自tự 心tâm 佛Phật 安an 處xứ 故cố 。

△# 六lục 主chủ 地địa 神thần 三tam 。 初sơ 標tiêu 數số 辨biện 類loại 。

復phục 有hữu 佛Phật 世thế 界giới 。 微vi 塵trần 數số 主chủ 地địa 神thần 。

表biểu 深thâm 重trọng 願nguyện 荷hà 負phụ 行hành 德đức 故cố 。 亦diệc 表biểu 心tâm 地địa 為vi 依y 持trì 故cố 。

△# 二nhị 列liệt 名danh 結kết 數số 。

所sở 謂vị 普phổ 德đức 淨tịnh 華hoa 主chủ 地địa 神thần (# 至chí )# 有hữu 佛Phật 世thế 界giới 微vi 塵trần 數số 。

△# 三tam 攝nhiếp 德đức 圓viên 滿mãn 。

皆giai 於ư 往vãng 昔tích 發phát 深thâm 重trọng 願nguyện 常thường 親thân 近cận 諸chư 佛Phật 。 如Như 來Lai 同đồng 修tu 福phước 業nghiệp 。

△# 七thất 主chủ 山sơn 神thần 三tam 。 初sơ 標tiêu 數số 辨biện 類loại 。

復phục 有hữu 無vô 量lượng 主chủ 山sơn 神thần 。

通thông 表biểu 萬vạn 德đức 高cao 勝thắng 。 性tánh 皆giai 閑nhàn 寂tịch 。 別biệt 表biểu 智trí 德đức 最tối 高cao 故cố 。

△# 二nhị 列liệt 名danh 結kết 數số 。

所sở 謂vị 寶bảo 峯phong 開khai 華hoa 主chủ 山sơn 神thần (# 至chí )# 而nhi 為vi 上thượng 首thủ 。 其kỳ 數số 無vô 量lượng 。

△# 三tam 攝nhiếp 德đức 圓viên 滿mãn 。

皆giai 於ư 諸chư 法pháp 。 得đắc 清thanh 淨tịnh 眼nhãn 。

云vân 清thanh 淨tịnh 眼nhãn 者giả 。 名danh 中trung 多đa 有hữu 光quang 稱xưng 。

△# 八bát 主chủ 林lâm 神thần 三tam 。 初sơ 標tiêu 數số 辨biện 類loại 。

復phục 有hữu 不bất 可khả 思tư 議nghị 。 數số 主chủ 林lâm 神thần 。

表biểu 以dĩ 無vô 漏lậu 智trí 。 導đạo 於ư 眾chúng 行hành 。 森sâm 聳tủng 建kiến 立lập 故cố 。 德đức 中trung 云vân 。 皆giai 有hữu 可khả 愛ái 光quang 明minh 。

△# 二nhị 列liệt 名danh 結kết 數số 。

所sở 謂vị 布bố 華hoa 如như 雲vân 主chủ 林lâm 神thần (# 至chí )# 而nhi 為vi 上thượng 首thủ 。 不bất 思tư 議nghị 數số 。

△# 三tam 攝nhiếp 德đức 圓viên 滿mãn 。

皆giai 有hữu 無vô 量lượng 。 可khả 愛ái 光quang 明minh 。

△# 九cửu 主chủ 藥dược 神thần 三tam 。 初sơ 標tiêu 數số 辨biện 類loại 。

復phục 有hữu 無vô 量lượng 主chủ 藥dược 神thần 。

表biểu 行hành 德đức 伏phục 惑hoặc 。 資tư 益ích 法Pháp 身thân 。 若nhược 約ước 利lợi 他tha 。 則tắc 三tam 業nghiệp 不bất 空không 。 如như 藥dược 樹thụ 王vương 故cố 。 下hạ 德đức 中trung 。 性tánh 皆giai 離ly 垢cấu 。 即tức 伏phục 惑hoặc 去khứ 病bệnh 也dã 。 仁nhân 慈từ 祐hựu 物vật 。 即tức 進tiến 善thiện 補bổ 益ích 也dã 。

△# 二nhị 列liệt 名danh 結kết 數số 。

所sở 謂vị 吉cát 祥tường 主chủ 藥dược 神thần (# 至chí )# 益ích 氣khí 明minh 目mục 主chủ 藥dược 神thần 。

總tổng 名danh 主chủ 藥dược 。 藥dược 既ký 不bất 同đồng 。 神thần 神thần 各các 別biệt 。 吉cát 祥tường 者giả 。 主chủ 香hương 茅mao 之chi 類loại 也dã 。 清thanh 淨tịnh 光quang 明minh 。 謂vị 乳nhũ 石thạch 之chi 流lưu 。 名danh 稱xưng 普phổ 聞văn 。 如như 藥dược 樹thụ 王vương 。 雪Tuyết 山Sơn 忍nhẫn 草thảo 等đẳng 。 明minh 見kiến 十thập 方phương 。 謂vị 眼nhãn 藥dược 等đẳng 。 約ước 法pháp 準chuẩn 之chi 。

如như 是thị 等đẳng 而nhi 為vi 上thượng 首thủ 。 其kỳ 數số 無vô 量lượng 。

△# 三tam 攝nhiếp 德đức 圓viên 滿mãn 。

性tánh 皆giai 離ly 垢cấu 仁nhân 慈từ 祐hựu 物vật 。

△# 十thập 主chủ 稼giá 神thần 三tam 。 初sơ 標tiêu 數số 辨biện 類loại 。

復phục 有hữu 無vô 量lượng 主chủ 稼giá 神thần 。

稼giá 者giả 。 樹thụ 五ngũ 穀cốc 也dã 。 表biểu 萬vạn 行hạnh 法Pháp 味vị 。 資tư 益ích 自tự 他tha 。 他tha 益ích 稱xưng 心tâm 故cố 。 德đức 中trung 大đại 喜hỷ 成thành 就tựu 。

△# 二nhị 列liệt 名danh 結kết 數số 。

所sở 謂vị 柔nhu 輭nhuyễn 勝thắng 味vị 主chủ 稼giá 神thần (# 至chí )# 而nhi 為vi 上thượng 首thủ 。 其kỳ 數số 無vô 量lượng 。

△# 三tam 攝nhiếp 德đức 圓viên 滿mãn 。

莫mạc 不bất 皆giai 得đắc 大đại 喜hỷ 成thành 就tựu 。

△# 十thập 一nhất 主chủ 河hà 神thần 三tam 。 初sơ 標tiêu 數số 辨biện 類loại 。

復phục 有hữu 無vô 量lượng 主chủ 河hà 神thần 。

即tức 河hà 伯bá 之chi 流lưu 也dã 。 表biểu 法pháp 河hà 流lưu 注chú 。 潤nhuận 益ích 羣quần 品phẩm 。 又hựu 於ư 生sanh 死tử 瀑bộc 流lưu 。 拯chửng 彼bỉ 漂phiêu 溺nịch 。 江giang 河hà 淮hoài 濟tế 。 清thanh 濁trược 俱câu 河hà 故cố 。 生sanh 死tử 法pháp 流lưu 。 此thử 皆giai 神thần 主chủ 。

△# 二nhị 列liệt 名danh 結kết 數số 。

所sở 謂vị 普phổ 發phát 迅tấn 流lưu 主chủ 河hà 神thần (# 至chí )# 而nhi 為vi 上thượng 首thủ 。 有hữu 無vô 量lượng 數số 。

△# 三tam 結kết 德đức 圓viên 滿mãn 。

皆giai 勤cần 作tác 意ý 。 利lợi 益ích 眾chúng 生sanh 。

勤cần 益ích 生sanh 者giả 。 謂vị 遇ngộ 沿duyên 流lưu 。 則tắc 平bình 波ba 息tức 浪lãng 。 逢phùng 泝tố 泳# 則tắc 微vi 動động 輕khinh 風phong 。 水thủy 性tánh 之chi 屬thuộc 。 深thâm 止chỉ 而nhi 住trụ 居cư 。 陸lục 行hành 之chi 流lưu 。 富phú 生sanh 而nhi 應ưng 采thải 。 導đạo 百bách 川xuyên 而nhi 去khứ 害hại 。 灌quán 萬vạn 頃khoảnh 而nhi 開khai 利lợi 。 為vi 勤cần 作tác 意ý 。 利lợi 益ích 眾chúng 生sanh 。 約ước 所sở 表biểu 法pháp 。 隨tùy 意ý 消tiêu 息tức 。

△# 十thập 二nhị 主chủ 海hải 神thần 三tam 。 初sơ 標tiêu 數số 辨biện 類loại 。

復phục 有hữu 無vô 量lượng 數số 海hải 神thần 。

即tức 海hải 若nhược 之chi 輩bối 。 表biểu 具cụ 含hàm 萬vạn 德đức 。 一nhất 一nhất 皆giai 深thâm 廣quảng 也dã 。

△# 二nhị 列liệt 名danh 結kết 數số 。

所sở 謂vị 出xuất 現hiện 寶bảo 光quang 主chủ 海hải 神thần (# 至chí )# 海hải 潮triều 雷lôi 音âm 主chủ 海hải 神thần 。

三tam 名danh 遠viễn 塵trần 離ly 垢cấu 者giả 。 瑜du 伽già 八bát 十thập 六lục 云vân 。 現hiện 斷đoạn 煩phiền 惱não 。 離ly 故cố 遠viễn 塵trần 。 彼bỉ 隨tùy 眠miên 。 離ly 繫hệ 故cố 離ly 垢cấu 。 今kim 約ước 近cận 事sự 。 塵trần 謂vị 塵trần 境cảnh 。 垢cấu 即tức 煩phiền 惱não 。 六lục 根căn 對đối 境cảnh 。 了liễu 彼bỉ 性tánh 空không 。 故cố 曰viết 遠viễn 塵trần 。 眾chúng 惑hoặc 不bất 行hành 。 誠thành 為vi 離ly 垢cấu 。 心tâm 境cảnh 相tướng 藉tạ 離ly 垢cấu 。 由do 於ư 遠viễn 塵trần 。

如như 是thị 等đẳng 而nhi 為vi 上thượng 首thủ 。 其kỳ 數số 無vô 量lượng 。

△# 三tam 攝nhiếp 德đức 圓viên 滿mãn 。

悉tất 以dĩ 如Như 來Lai 功công 德đức 。 大đại 海hải 充sung 滿mãn 其kỳ 身thân 。

△# 十thập 三tam 主chủ 水thủy 神thần 三tam 。 初sơ 標tiêu 數số 辨biện 類loại 。

復phục 有hữu 無vô 量lượng 主chủ 水thủy 神thần 。

通thông 上thượng 河hà 海hải 等đẳng 水thủy 。 及cập 雨vũ 露lộ 霜sương 雪tuyết 等đẳng 也dã 。 表biểu 法pháp 水thủy 含hàm 潤nhuận 等đẳng 多đa 義nghĩa 理lý 故cố 。

△# 二nhị 列liệt 結kết 數số 。

所sở 謂vị 普phổ 興hưng 雲vân 幢tràng 主chủ 水thủy 神thần (# 至chí )# 而nhi 為vi 上thượng 首thủ 。 其kỳ 數số 無vô 量lượng 。

△# 三tam 攝nhiếp 德đức 圓viên 滿mãn 。

常thường 勤cần 救cứu 護hộ 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 而nhi 為vi 利lợi 益ích 。

拯chửng 溺nịch 為vi 救cứu 。 濟tế 危nguy 為vi 護hộ 。 謂vị 已dĩ 溺nịch 邪tà 見kiến 貪tham 愛ái 水thủy 者giả 。 救cứu 之chi 。 將tương 沈trầm 者giả 護hộ 之chi 。 而nhi 為vi 利lợi 益ích 。 即tức 雲vân 雨vũ 等đẳng 潤nhuận 。 發phát 生sanh 萬vạn 物vật 也dã 。 法pháp 合hợp 可khả 知tri 。

△# 十thập 四tứ 主chủ 火hỏa 神thần 三tam 。 初sơ 標tiêu 數số 辨biện 類loại 。

復phục 有hữu 無vô 數số 主chủ 火hỏa 神thần 。

即tức 宋tống 無vô 忌kỵ 之chi 流lưu 也dã 。 以dĩ 顯hiển 知tri 慧tuệ 火hỏa 。 燒thiêu 煩phiền 惱não 薪tân 。 成thành 熟thục 善thiện 品phẩm 。 破phá 無vô 明minh 闇ám 耳nhĩ 。

△# 二nhị 列liệt 名danh 結kết 數số 。

所sở 謂vị 普phổ 光quang 燄diệm 藏tạng 主chủ 火hỏa 神thần (# 至chí )# 而nhi 為vi 上thượng 首thủ 。 不bất 可khả 稱xưng 數số 。

△# 三tam 結kết 德đức 圓viên 滿mãn 。

皆giai 能năng 示thị 現hiện 。 種chủng 種chủng 光quang 明minh 。 令linh 諸chư 眾chúng 生sanh 。 熱nhiệt 惱não 除trừ 滅diệt 。

夫phu 火hỏa 有hữu 二nhị 能năng 。 一nhất 能năng 為vi 益ích 。 二nhị 能năng 為vi 損tổn 。 今kim 用dụng 益ích 止chỉ 損tổn 。 表biểu 法pháp 亦diệc 爾nhĩ 。 示thị 慧tuệ 光quang 以dĩ 去khứ 闇ám 。 用dụng 益ích 也dã 。 除trừ 惑hoặc 苦khổ 之chi 熱nhiệt 惱não 。 止chỉ 損tổn 也dã 。

△# 十thập 五ngũ 主chủ 風phong 神thần 三tam 。 初sơ 標tiêu 數số 辨biện 類loại 。

復phục 有hữu 無vô 量lượng 主chủ 風phong 神thần 。

通thông 表biểu 方phương 便tiện 無vô 住trụ 。 無vô 所sở 不bất 摧tồi 。 別biệt 表biểu 如như 下hạ 。

△# 三tam 列liệt 名danh 結kết 數số 。

所sở 謂vị 無vô 礙ngại 光quang 明minh 主chủ 風phong 神thần (# 至chí )# 而nhi 為vi 上thượng 首thủ 。 其kỳ 數số 無vô 量lượng 。

△# 三tam 攝nhiếp 德đức 圓viên 滿mãn 。

皆giai 勤cần 散tán 滅diệt 我ngã 慢mạn 之chi 心tâm 。

△# 十thập 六lục 主chủ 空không 神thần 三tam 。 初sơ 標tiêu 數số 辨biện 類loại 。

復phục 有hữu 無vô 量lượng 主chủ 空không 神thần 。

表biểu 法pháp 性tánh 空không 。 別biệt 即tức 離ly 染nhiễm 。 周chu 徧biến 等đẳng 亦diệc 各các 如như 名danh 辨biện 。

△# 二nhị 列liệt 名danh 結kết 數số 。

所sở 謂vị 淨tịnh 光quang 普phổ 照chiếu 主chủ 空không 神thần (# 至chí )# 而nhi 為vi 上thượng 首thủ 。 其kỳ 數số 無vô 量lượng 。

△# 三tam 攝nhiếp 德đức 圓viên 滿mãn 。

心tâm 皆giai 離ly 垢cấu 廣quảng 大đại 明minh 潔khiết 。

若nhược 情tình 塵trần 亂loạn 起khởi 。 翳ế 本bổn 性tánh 空không 。 智trí 日nhật 高cao 升thăng 。 則tắc 情tình 雲vân 自tự 卷quyển 。 空không 有hữu 日nhật 。 而nhi 廓khuếch 爾nhĩ 無vô 際tế 。 智trí 合hợp 理lý 。 而nhi 杳# 然nhiên 無vô 涯nhai 。 故cố 云vân 爾nhĩ 耳nhĩ 。

△# 十thập 七thất 主chủ 方phương 神thần 三tam 。 初sơ 標tiêu 數số 辨biện 類loại 。

復phục 有hữu 無vô 量lượng 主chủ 方phương 神thần 。

即tức 東đông 方phương 青thanh 帝đế 等đẳng 類loại 也dã 。 表biểu 顯hiển 邪tà 正chánh 方phương 隅ngung 。 使sử 行hành 無vô 迷mê 倒đảo 。

△# 二nhị 列liệt 名danh 結kết 數số 。

所sở 謂vị 徧biến 住trụ 一nhất 切thiết 主chủ 方phương 神thần (# 至chí )# 而nhi 為vi 上thượng 首thủ 。 其kỳ 數số 無vô 量lượng 。

△# 三tam 攝nhiếp 德đức 圓viên 滿mãn 。

能năng 以dĩ 方phương 便tiện 。 普phổ 放phóng 光quang 明minh 。 恆hằng 照chiếu 十thập 方phương 。 相tương 續tục 不bất 絕tuyệt 。

身thân 智trí 教giáo 光quang 。 無vô 不bất 引dẫn 攝nhiếp 。 名danh 普phổ 放phóng 也dã 。 無vô 時thời 不bất 放phóng 。 所sở 以dĩ 稱xưng 恆hằng 。 如như 日nhật 周chu 天thiên 。 故cố 云vân 相tương 續tục 不bất 絕tuyệt 。

△# 十thập 八bát 主chủ 夜dạ 神thần 三tam 。 初sơ 標tiêu 數số 辨biện 類loại 。

復phục 有hữu 無vô 量lượng 主chủ 夜dạ 神thần 。

表biểu 於ư 無vô 明minh 黑hắc 暗ám 。 生sanh 死tử 長trường 夜dạ 。 導đạo 以dĩ 慧tuệ 明minh 。 令linh 知tri 正chánh 路lộ 。

△# 二nhị 列liệt 名danh 結kết 數số 。

所sở 謂vị 普phổ 德đức 淨tịnh 光quang 主chủ 夜dạ 神thần (# 至chí )# 而nhi 為vi 上thượng 首thủ 。 其kỳ 數số 無vô 量lượng 。

△# 三tam 攝nhiếp 德đức 圓viên 滿mãn 。

皆giai 勤cần 修tu 習tập 。 以dĩ 法Pháp 為vi 樂lạc 。

夜dạ 分phân 亡vong 寢tẩm 。 是thị 曰viết 勤cần 修tu 。 翻phiên 彼bỉ 長trường/trưởng 迷mê 故cố 。 以dĩ 法Pháp 為vi 樂lạc 。

△# 十thập 九cửu 主chủ 晝trú 神thần 三tam 。 初sơ 標tiêu 數số 辨biện 類loại 。

復phục 有hữu 無vô 量lượng 主chủ 晝trú 神thần 。

於ư 晝trú 攝nhiếp 化hóa 。 顯hiển 行hành 德đức 常thường 明minh 也dã 。

△# 二nhị 列liệt 名danh 結kết 數số 。

所sở 謂vị 示thị 現hiện 宮cung 殿điện 主chủ 晝trú 神thần (# 至chí )# 而nhi 為vi 上thượng 首thủ 。 其kỳ 數số 無vô 量lượng 。

△# 三tam 攝nhiếp 德đức 圓viên 滿mãn 。

皆giai 於ư 妙diệu 法Pháp 能năng 生sanh 信tín 解giải 。 恆hằng 共cộng 精tinh 勤cần 。 嚴nghiêm 飾sức 宮cung 殿điện 。

先tiên 修tu 正chánh 解giải 。 後hậu 勤cần 正chánh 行hạnh 。 有hữu 信tín 無vô 解giải 。 增tăng 長trưởng 無vô 明minh 。 有hữu 解giải 無vô 信tín 。 還hoàn 生sanh 邪tà 見kiến 。 信tín 因nhân 解giải 淨tịnh 解giải 籍tịch 信tín 深thâm 。 晝trú 之chi 義nghĩa 也dã 。 上thượng 來lai 多đa 主chủ 器khí 界giới 故cố 。 但đãn 名danh 神thần 。 準chuẩn 梵Phạm 本bổn 。 除trừ 金kim 剛cang 神thần 。 餘dư 皆giai 女nữ 神thần 。 表biểu 慈từ 育dục 故cố 。 菩Bồ 薩Tát 同đồng 於ư 彼bỉ 類loại 。 以dĩ 攝nhiếp 眾chúng 生sanh 。 自tự 下hạ 攝nhiếp 領lãnh 有hữu 情tình 。 皆giai 受thọ 王vương 稱xưng 。 並tịnh 是thị 丈trượng 夫phu 。

△# 第đệ 二nhị 八bát 部bộ 四tứ 王vương 眾chúng 。 文văn 有hữu 八bát 段đoạn 。 前tiền 四tứ 雜tạp 類loại 。 後hậu 四tứ 能năng 統thống 是thị 天thiên 王vương 。 所sở 統thống 是thị 八bát 部bộ 。 初sơ 阿a 修tu 羅la 王vương 三tam 。 初sơ 標tiêu 數số 辨biện 類loại 。

復phục 有hữu 無vô 量lượng 。 阿a 修tu 羅la 王vương 。

亦diệc 云vân 阿a 素tố 落lạc 。 梵Phạm 音âm 楚sở 夏hạ 耳nhĩ 。 婆bà 沙sa 譯dịch 。 為vi 非phi 天thiên 佛Phật 。 地địa 論luận 云vân 。 天thiên 趣thú 所sở 攝nhiếp 。 以dĩ 多đa 行hành 諂siểm 媚mị 。 無vô 天thiên 實thật 行hạnh 故cố 。 曰viết 非phi 天thiên 。 依y 阿a 毗tỳ 曇đàm 。 亦diệc 鬼quỷ 趣thú 攝nhiếp 。 諂siểm 曲khúc 覆phú 故cố 。 正Chánh 法Pháp 念niệm 經kinh 。 鬼quỷ 畜súc 二nhị 攝nhiếp 。 以dĩ 羅la 睺hầu 阿a 修tu 羅la 。 是thị 獅sư 子tử 子tử 故cố 。 伽già 陀đà 經kinh 。 天thiên 鬼quỷ 畜súc 攝nhiếp 。 具cụ 上thượng 說thuyết 故cố 。 由do 此thử 或hoặc 開khai 六lục 趣thú 。 或hoặc 合hợp 為vi 五ngũ 。 多đa 好hiếu 鬪đấu 諍tranh 。 懷hoài 勝thắng 負phụ 故cố 。 或hoặc 居cư 眾chúng 相tướng 山sơn 中trung 。 或hoặc 居cư 海hải 下hạ 。 如như 正Chánh 法Pháp 念niệm 。 說thuyết 然nhiên 有hữu 大đại 力lực 者giả 。 廣quảng 修tu 福phước 故cố 。 今kim 之chi 修tu 福phước 。 有hữu 懷hoài 勝thắng 負phụ 諂siểm 媚mị 心tâm 者giả 。 多đa 生sanh 其kỳ 中trung 。

△# 二nhị 列liệt 名danh 結kết 數số 。

所sở 謂vị 羅La 睺Hầu 阿A 修Tu 羅La 王Vương 。 (# 至chí )# 妙diệu 好hảo 音âm 聲thanh 。 阿a 脩tu 羅la 王vương 。

羅la 睺hầu 。 此thử 云vân 攝nhiếp 惱não 。 以dĩ 能năng 將tương 手thủ 隱ẩn 攝nhiếp 日nhật 月nguyệt 。 令linh 天thiên 惱não 故cố 。 二nhị 毗tỳ 摩ma 。 此thử 云vân 絲ti 也dã 。 質chất 多đa 羅la 。 種chủng 種chủng 也dã 。 謂vị 此thử 王vương 。 能năng 以dĩ 一nhất 絲ti 。 幻huyễn 作tác 種chủng 種chủng 事sự 故cố 。

如như 是thị 等đẳng 而nhi 為vi 上thượng 首thủ 。 其kỳ 數số 無vô 量lượng 。

△# 三tam 攝nhiếp 德đức 圓viên 滿mãn 。

悉tất 已dĩ 精tinh 勤cần 摧tồi 伏phục 我ngã 慢mạn 。 及cập 諸chư 煩phiền 惱não 。

實thật 者giả 。 因nhân 果quả 俱câu 慢mạn 故cố 。 權quyền 應ưng 偏thiên 摧tồi 。 非phi 不bất 斷đoạn 餘dư 。 故cố 云vân 及cập 也dã 。

△# 二nhị 迦ca 樓lâu 羅la 王vương 三tam 。 初sơ 標tiêu 數số 辨biện 類loại 。

復phục 有hữu 不bất 可khả 思tư 議nghị 。 數số 迦ca 樓lâu 羅la 王vương 。

昔tích 云vân 金kim 翅sí 。 正chánh 云vân 妙diệu 翅sí 。 以dĩ 翅sí 有hữu 種chủng 種chủng 寶bảo 色sắc 莊trang 嚴nghiêm 故cố 。 此thử 就tựu 狀trạng 翻phiên 。 若nhược 敵địch 對đối 翻phiên 。 此thử 云vân 大đại 嗉# 項hạng 。 以dĩ 常thường 著trước 龍long 於ư 嗉# 中trung 故cố 。 此thử 鳥điểu 能năng 食thực 魚ngư 龍long 七thất 寶bảo 。 然nhiên 鳥điểu 及cập 龍long 。 各các 具cụ 四tứ 生sanh 。 謂vị 卵noãn 胎thai 濕thấp 化hóa 。 後hậu 後hậu 勝thắng 前tiền 前tiền 。 劣liệt 不bất 能năng 食thực 勝thắng 。 謂vị 卵noãn 生sanh 鳥điểu 。 不bất 能năng 食thực 胎thai 等đẳng 。 勝thắng 能năng 啗đạm 劣liệt 。 化hóa 食thực 四tứ 生sanh 。 如như 增tăng 一nhất 辨biện 。 以dĩ 化hóa 食thực 化hóa 。 蹔tạm 得đắc 充sung 虗hư 。 亦diệc 表biểu 菩Bồ 薩Tát 攝nhiếp 生sanh 。 故cố 離ly 世thế 間gian 品phẩm 云vân 。 菩Bồ 薩Tát 迦ca 樓lâu 羅la 如như 意ý 為vi 堅kiên 足túc 。 乃nãi 至chí 搏bác 撮toát 人nhân 天thiên 龍long 。 安an 置trí 涅Niết 槃Bàn 岸ngạn 。

△# 二nhị 列liệt 名danh 結kết 數số 。

所sở 謂vị 大đại 速tốc 疾tật 力lực 迦ca 樓lâu 羅la 王vương 。 (# 至chí )# 普phổ 音âm 廣quảng 目mục 。 迦ca 樓lâu 羅la 王vương 。

大đại 速tốc 疾tật 力lực 者giả 。 增tăng 一nhất 中trung 說thuyết 。 此thử 鳥điểu 食thực 龍long 。 從tùng 金Kim 剛Cang 山Sơn 頂đảnh 鐵thiết 杈# 樹thụ 下hạ 。 入nhập 海hải 取thủ 龍long 。 水thủy 未vị 合hợp 間gian 。 還hoàn 至chí 本bổn 樹thụ 。 是thị 為vi 速tốc 疾tật 。 大đại 海hải 處xứ 攝nhiếp 持trì 力lực 者giả 。 即tức 是thị 攝nhiếp 彼bỉ 命mạng 將tương 盡tận 者giả 食thực 之chi 。 而nhi 龍long 受thọ 三Tam 歸Quy 。 及cập 袈ca 裟sa 一nhất 縷lũ 在tại 身thân 。 則tắc 不bất 可khả 取thủ 。 菩Bồ 薩Tát 亦diệc 爾nhĩ 。 如như 前tiền 引dẫn 離ly 世thế 間gian 品phẩm 說thuyết 。 又hựu 出xuất 現hiện 云vân 。 攝nhiếp 取thủ 善thiện 根căn 熟thục 眾chúng 生sanh 。 置trí 佛Phật 法Pháp 中trung 。 此thử 為vi 命mạng 盡tận 。 若nhược 心tâm 有hữu 邪tà 歸quy 。 斷đoạn 見kiến 所sở 覆phú 。 則tắc 不bất 可khả 取thủ 。 普phổ 觀quán 海hải 者giả 。 即tức 周chu 四tứ 天thiên 下hạ 。 求cầu 命mạng 盡tận 龍long 。

如như 是thị 等đẳng 而nhi 為vi 上thượng 首thủ 。 不bất 思tư 議nghị 數số 。

△# 三tam 攝nhiếp 德đức 圓viên 滿mãn 。

悉tất 已dĩ 成thành 就tựu 大đại 方phương 便tiện 力lực 。 普phổ 能năng 救cứu 攝nhiếp 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。

大đại 方phương 便tiện 力lực 。 即tức 雖tuy 了liễu 眾chúng 生sanh 空không 。 而nhi 能năng 入nhập 有hữu 。 是thị 十Thập 力Lực 止Chỉ 觀Quán 也dã 。 普phổ 能năng 救cứu 攝nhiếp 。 即tức 鼓cổ 生sanh 死tử 大đại 愛ái 海hải 水thủy 。 取thủ 善thiện 根căn 熟thục 者giả 。 如như 出xuất 現hiện 品phẩm 說thuyết 。

△# 三tam 緊khẩn 那na 羅la 王vương 三tam 。 初sơ 標tiêu 數số 辨biện 類loại 。

復phục 有hữu 無vô 量lượng 。 緊khẩn 那na 羅la 王vương 。

緊khẩn 那na 羅la 者giả 。 此thử 云vân 疑nghi 神thần 。 謂vị 頂đảnh 有hữu 一nhất 角giác 。 形hình 乃nãi 似tự 人nhân 。 面diện 極cực 端đoan 正chánh 。 見kiến 者giả 生sanh 疑nghi 。 為vi 是thị 人nhân 耶da 。 為vi 非phi 人nhân 耶da 。 因nhân 此thử 立lập 稱xưng 。 依y 雜tạp 心tâm 論luận 。 畜súc 生sanh 道đạo 攝nhiếp 。 亦diệc 云vân 歌ca 神thần 。 以dĩ 能năng 歌ca 詠vịnh 。 是thị 天thiên 帝đế 執chấp 法Pháp 樂lạc 神thần 。 即tức 四tứ 王vương 眷quyến 屬thuộc 。 表biểu 菩Bồ 薩Tát 示thị 眾chúng 生sanh 形hình 。 而nhi 非phi 眾chúng 生sanh 。 常thường 以dĩ 法Pháp 樂lạc 。 娛ngu 眾chúng 生sanh 故cố 。

△# 二nhị 列liệt 名danh 結kết 數số 。

所sở 謂vị 善thiện 慧tuệ 光quang 明minh 天thiên 緊khẩn 那na 羅la (# 至chí )# 而nhi 為vi 上thượng 首thủ 。 其kỳ 數số 無vô 量lượng 。

△# 三tam 攝nhiếp 德đức 圓viên 滿mãn 。

皆giai 勤cần 精tinh 進tấn 觀quán 一nhất 切thiết 法pháp 。 心tâm 恆hằng 快khoái 樂lạc 自tự 在tại 游du 戲hí 。

要yếu 勤cần 觀quán 察sát 。 則tắc 得đắc 法Pháp 樂nhạo/nhạc/lạc 怡di 神thần 。 自tự 他tha 兼kiêm 樂nhạo/nhạc/lạc 。 為vi 自tự 在tại 游du 戲hí 。

△# 四tứ 摩ma 睺hầu 羅la 伽già 王vương 三tam 。 初sơ 標tiêu 數số 辨biện 類loại 。

復phục 有hữu 無vô 量lượng 。 摩ma 睺hầu 羅la 迦ca 王vương 。

摩ma 睺hầu 羅la 伽già 。 此thử 云vân 大đại 腹phúc 行hành 。 即tức 蟒mãng 之chi 類loại 。 亦diệc 表biểu 菩Bồ 薩Tát 。 偏thiên 行hành 一nhất 切thiết 。 而nhi 無vô 行hành 也dã 。

△# 二nhị 列liệt 名danh 結kết 數số 。

所sở 謂vị 善thiện 慧tuệ 摩ma 睺hầu 羅la 伽già 王vương 。 (# 至chí )# 而nhi 為vi 上thượng 首thủ 。 其kỳ 數số 無vô 量lượng 。

△# 三tam 攝nhiếp 德đức 圓viên 滿mãn 。

皆giai 勤cần 修tu 習tập 廣quảng 大đại 方phương 便tiện 令linh 諸chư 眾chúng 生sanh 。 永vĩnh 割cát 癡si 網võng 。

此thử 類loại 聾lung 騃ngãi 故cố 。 令linh 方phương 便tiện 捨xả 癡si 。

△# 五ngũ 夜dạ 叉xoa 王vương 三tam 。 初sơ 標tiêu 數số 辨biện 類loại 。

復phục 有hữu 無vô 量lượng 夜dạ 叉xoa 王vương 。

初sơ 一nhất 是thị 北bắc 方phương 天thiên 王vương 。 即tức 毗tỳ 沙Sa 門Môn 是thị 也dã 。 若nhược 從tùng 能năng 領lãnh 。 是thị 天thiên 眾chúng 攝nhiếp 。 今kim 從tùng 所sở 領lãnh 為vi 名danh 。 然nhiên 四tứ 王vương 各các 領lãnh 二nhị 部bộ 。 從tùng 一nhất 立lập 稱xưng 。 夜dạ 叉xoa 。 此thử 云vân 輕khinh 捷tiệp 。 飛phi 空không 速tốc 疾tật 故cố 。 亦diệc 云vân 苦khổ 活hoạt 。 此thử 天thiên 又hựu 領lãnh 一nhất 部bộ 。 名danh 羅la 剎sát 。 此thử 云vân 可khả 畏úy 。

△# 二nhị 別biệt 名danh 結kết 數số 。

所sở 謂vị 毗tỳ 沙Sa 門Môn 夜dạ 叉xoa 王vương (# 至chí )# 力lực 壞hoại 高cao 山sơn 夜dạ 叉xoa 王vương 。

毗tỳ 沙Sa 門Môn 者giả 。 此thử 云vân 多đa 聞văn 。 以dĩ 福phước 德đức 之chi 名danh 。 聞văn 四tứ 方phương 故cố 。 此thử 一nhất 是thị 天thiên 。 夜dạ 叉xoa 之chi 王vương 。 餘dư 九cửu 是thị 夜dạ 叉xoa 。 夜dạ 叉xoa 即tức 王vương 。 雖tuy 一nhất 是thị 天thiên 。 又hựu 從tùng 所sở 領lãnh 。 況huống 九cửu 皆giai 夜dạ 叉xoa 。 故cố 非phi 天thiên 眾chúng 。 下hạ 三tam 例lệ 然nhiên 。 如như 龍long 中trung 娑Sa 竭Kiệt 羅La 王Vương 。 豈khởi 是thị 天thiên 耶da 。

如như 是thị 等đẳng 而nhi 為vi 上thượng 首thủ 。 其kỳ 數số 無vô 量lượng 。

△# 三tam 攝nhiếp 德đức 圓viên 滿mãn 。

皆giai 勤cần 守thủ 護hộ 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。

此thử 類loại 飛phi 空không 噉đạm 人nhân 故cố 。 菩Bồ 薩Tát 示thị 為vi 其kỳ 王vương 。 翻phiên 加gia 守thủ 護hộ 。 亦diệc 令linh 愛ái 見kiến 羅la 剎sát 。 不bất 害hại 法Pháp 身thân 慧tuệ 命mạng 。

△# 六lục 龍long 王vương 三tam 。 初sơ 標tiêu 數số 辨biện 類loại 。

復phục 有hữu 無vô 量lượng 。 諸chư 大đại 龍long 王vương 。

亦diệc 初sơ 一nhất 是thị 天thiên 。 即tức 西tây 方phương 天thiên 王vương 。 此thử 王vương 主chủ 二nhị 部bộ 。 謂vị 龍long 。 及cập 富phú 單đơn 那na 。 當đương 單đơn 那na 者giả 。 此thử 云vân 熱nhiệt 病bệnh 鬼quỷ 也dã 。

△# 二nhị 列liệt 名danh 結kết 數số 。

所sở 謂vị 毗tỳ 樓lâu 博bác 叉xoa 龍long 王vương (# 至chí )# 。 無Vô 熱Nhiệt 惱Não 龍Long 王Vương 。

毗tỳ 樓lâu 博bác 叉xoa 唐đường 三tam 藏tạng 譯dịch 云vân 醜xú 目mục 。 毗tỳ 樓lâu 醜xú 也dã 。 博bác 叉xoa 目mục 也dã 。 日nhật 照chiếu 三tam 藏tạng 譯dịch 云vân 。 毗tỳ 。 徧biến 也dã 。 多đa 也dã 。 樓lâu 者giả 。 具cụ 云vân 嚕rô 波ba 。 此thử 云vân 色sắc 也dã 。 博bác 吃cật 叉xoa 。 此thử 云vân 諸chư 根căn 也dã 。 謂vị 眼nhãn 等đẳng 諸chư 根căn 。 有hữu 種chủng 種chủng 色sắc 故cố 。 以dĩ 為vi 名danh 。 此thử 不bất 必tất 醜xú 。 娑sa 竭kiệt 羅la 。 此thử 云vân 海hải 也dã 。 於ư 大đại 海hải 中trung 。 此thử 最tối 尊tôn 故cố 。 獨độc 得đắc 其kỳ 名danh 。 德đức 又hựu 迦ca 。 舊cựu 云vân 多đa 舌thiệt 。 以dĩ 嗜thị 語ngữ 故cố 。 正chánh 云vân 能năng 害hại 。 害hại 於ư 所sở 害hại 。 德đức 叉xoa 者giả 。 能năng 害hại 也dã 。 迦ca 者giả 。 所sở 害hại 也dã 。 謂vị 若nhược 瞋sân 噓hư 視thị 。 人nhân 畜súc 皆giai 死tử 也dã 。 無vô 熱nhiệt 惱não 者giả 。 即tức 阿A 耨Nậu 達Đạt 池Trì 之chi 龍long 也dã 。 諸chư 龍long 有hữu 四tứ 熱nhiệt 惱não 。 今kim 皆giai 離ly 故cố 。 四tứ 熱nhiệt 。 至chí 下hạ 當đương 釋thích 。 智Trí 度Độ 論luận 云vân 。 此thử 龍long 。 是thị 七Thất 地Địa 菩Bồ 薩Tát 。 須Tu 彌Di 藏tạng 經Kinh 云vân 。 是thị 馬mã 形hình 龍long 主chủ 。 又hựu 一nhất 切thiết 龍long 。 總tổng 有hữu 五ngũ 種chủng 形hình 類loại 。 一nhất 象tượng 形hình 。 善Thiện 住Trụ 龍Long 王Vương 為vi 主chủ 。 二nhị 蛇xà 形hình 。 難Nan 陀Đà 龍Long 王Vương 為vi 主chủ 。 三tam 馬mã 形hình 。 阿A 那Na 婆Bà 達Đạt 多Đa 龍Long 王Vương 為vi 主chủ 。 四tứ 魚ngư 形hình 。 婆Bà 樓Lâu 那Na 龍Long 王Vương 為vi 主chủ 。 五ngũ 蝦hà 蟇# 形hình 。 摩Ma 那Na 斯Tư 龍Long 王Vương 為vi 主chủ 。

如như 是thị 等đẳng 而nhi 為vi 上thượng 首thủ 。 其kỳ 數số 無vô 量lượng 。

△# 三tam 攝nhiếp 德đức 圓viên 滿mãn 。

莫mạc 不bất 勤cần 力lực 興hưng 雲vân 布bố 雨vũ 令linh 諸chư 眾chúng 生sanh 。 熱nhiệt 惱não 消tiêu 滅diệt 。

外ngoại 則tắc 雲vân 行hành 雨vũ 施thí 。 散tán 去khứ 炎diễm 毒độc 。 內nội 則tắc 慈từ 雲vân 廣quảng 被bị 。 法Pháp 雨vũ 普phổ 霑triêm 。 散tán 業nghiệp 惑hoặc 之chi 熱nhiệt 惱não 。

△# 七thất 鳩cưu 般bát 茶trà 王vương 三tam 。 初sơ 標tiêu 數số 辨biện 類loại 。

復phục 有hữu 無vô 量lượng 。 鳩cưu 槃bàn 荼đồ 王vương 。

初sơ 一nhất 是thị 南nam 方phương 天thiên 王vương 。 即tức 毗tỳ 樓lâu 勒lặc 叉xoa 。 此thử 云vân 增tăng 長trưởng 主chủ 。 謂vị 能năng 令linh 自tự 他tha 。 善thiện 根căn 增tăng 長trưởng 故cố 。 此thử 王vương 更cánh 領lãnh 一nhất 部bộ 。 謂vị 薜bệ 茘lệ 多đa 。 薜bệ 茘lệ 多đa 者giả 。 此thử 云vân 厭yếm 魅mị 鬼quỷ 。 餘dư 如như 音âm 義nghĩa 。

△# 二nhị 列liệt 名danh 結kết 數số 。

所sở 謂vị 增tăng 長trưởng 鳩cưu 槃bàn 荼đồ 王vương (# 至chí )# 而nhi 為vi 上thượng 首thủ 。 其kỳ 數số 無vô 量lượng 。

△# 三tam 攝nhiếp 德đức 圓viên 滿mãn 。

皆giai 勤cần 修tu 學học 無vô 礙ngại 法Pháp 門môn 。 放phóng 大đại 光quang 明minh 。

此thử 類loại 。 障chướng 礙ngại 深thâm 重trọng 故cố 。 偏thiên 明minh 無vô 礙ngại 。 自tự 學học 權quyền 實thật 無vô 礙ngại 。 法Pháp 界Giới 智trí 光quang 。 以dĩ 利lợi 眾chúng 生sanh 。

△# 八bát 乾càn 闥thát 婆bà 王vương 三tam 。 初sơ 標tiêu 數số 辨biện 類loại 。

復phục 有hữu 無vô 量lượng 。 乾càn 闥thát 婆bà 王vương 。

乾càn 闥thát 婆bà 。 此thử 云vân 尋tầm 香hương 。 謂vị 諸chư 樂nhạo/nhạc/lạc 兒nhi 不bất 事sự 生sanh 業nghiệp 。 但đãn 尋tầm 諸chư 家gia 飲ẩm 食thực 香hương 氣khí 即tức 往vãng 。 設thiết 樂nhạo 求cầu 食thực 自tự 活hoạt 。 因nhân 此thử 世thế 人nhân 。 號hiệu 諸chư 樂nhạo/nhạc/lạc 人nhân 。 為vi 乾càn 闥thát 婆bà 。 彼bỉ 能năng 執chấp 樂nhạo/nhạc/lạc 故cố 。 以dĩ 名danh 焉yên 。 亦diệc 云vân 食thực 香hương 。 止chỉ 十thập 寶bảo 山sơn 間gian 。 食thực 諸chư 香hương 粖mạt 。 即tức 帝Đế 釋Thích 執chấp 樂nhạo/nhạc/lạc 神thần 也dã 。 帝Đế 釋Thích 須tu 樂nhạo/nhạc/lạc 。 此thử 王vương 身thân 有hữu 相tương/tướng 現hiện 。 提đề 頭đầu 賴lại 咤trá 。 即tức 東đông 方phương 天thiên 王vương 。 此thử 云vân 持trì 國quốc 。 謂vị 護hộ 持trì 國quốc 王vương 。 安an 眾chúng 生sanh 故cố 。 此thử 從tùng 所sở 領lãnh 為vi 名danh 。 更cánh 領lãnh 一nhất 部bộ 。 名danh 毗tỳ 舍xá 闍xà 。 此thử 云vân 噉đạm 精tinh 氣khí 。 謂vị 噉đạm 有hữu 情tình 及cập 五ngũ 穀cốc 精tinh 氣khí 故cố 。

△# 二nhị 列liệt 名danh 結kết 數số 。

所sở 謂vị 持trì 國quốc 乾càn 闥thát 婆bà 王vương 。 (# 至chí )# 而nhi 為vi 上thượng 首thủ 。 其kỳ 數số 無vô 量lượng 。

△# 三tam 攝nhiếp 德đức 圓viên 滿mãn 。

皆giai 於ư 大đại 法pháp 深thâm 生sanh 信tín 解giải 。 歡hoan 喜hỷ 愛ái 重trọng 勤cần 脩tu 不bất 倦quyện 。

大đại 法pháp 。 即tức 大đại 緣duyên 起khởi 法pháp 也dã 。 信tín 解giải 故cố 歡hoan 喜hỷ 。 深thâm 心tâm 故cố 愛ái 重trọng 。 既ký 歡hoan 既ký 重trọng/trùng 。 故cố 不bất 替thế 修tu 行hành 。

△# 第đệ 三tam 欲dục 色sắc 諸chư 天thiên 眾chúng 。 天thiên 者giả 。 自tự 在tại 義nghĩa 。 光quang 明minh 義nghĩa 。 清thanh 淨tịnh 義nghĩa 。 智trí 論luận 云vân 。 天thiên 有hữu 三tam 種chủng 。 一nhất 人nhân 天thiên 。 謂vị 帝đế 王vương 。 二nhị 生sanh 天thiên 。 謂vị 欲dục 色sắc 等đẳng 。 三tam 淨tịnh 天thiên 。 謂vị 佛Phật 菩Bồ 薩Tát 第đệ 一nhất 義nghĩa 天thiên 。 今kim 通thông 後hậu 二nhị 。 然nhiên 諸chư 天thiên 壽thọ 之chi 長trường 短đoản 。 身thân 之chi 大đại 小tiểu 。 衣y 服phục 輕khinh 重trọng 。 宮cung 殿điện 勝thắng 劣liệt 。 俱câu 舍xá 十thập 一nhất 。 及cập 瑜du 伽già 等đẳng 論luận 。 起khởi 世thế 等đẳng 經kinh 。 皆giai 廣quảng 辨biện 之chi 。 恐khủng 繁phồn 不bất 敘tự 。 文văn 中trung 先tiên 有hữu 七thất 段đoạn 。 明minh 欲dục 界giới 天thiên 。 後hậu 有hữu 五ngũ 段đoạn 。 明minh 色sắc 界giới 天thiên 。 前tiền 中trung 即tức 分phân 為vi 七thất 。 初sơ 月nguyệt 天thiên 子tử 三tam 。 初sơ 標tiêu 數số 辨biện 類loại 。

復phục 有hữu 無vô 量lượng 月nguyệt 天thiên 子tử 。

月nguyệt 者giả 。 缺khuyết 也dã 。 有hữu 虧khuy 缺khuyết 故cố 。 下hạ 面diện 頗pha 胝chi 迦ca 寶bảo 。 水thủy 精tinh 所sở 成thành 能năng 冷lãnh 能năng 照chiếu 。 表biểu 菩Bồ 薩Tát 得đắc 清thanh 涼lương 慈từ 。 照chiếu 生sanh 死tử 夜dạ 。 如như 云vân 菩Bồ 薩Tát 清thanh 涼lương 月nguyệt 等đẳng 。

△# 二nhị 列liệt 名danh 結kết 數số 。

所sở 謂vị 月nguyệt 天thiên 子tử (# 至chí )# 大đại 威uy 德đức 光quang 明minh 天thiên 子tử 。

初sơ 一nhất 是thị 總tổng 。 雖tuy 標tiêu 總tổng 稱xưng 。 即tức 受thọ 別biệt 名danh 。 下hạ 皆giai 準chuẩn 此thử 。

如như 是thị 等đẳng 而nhi 為vi 上thượng 首thủ 。 其kỳ 數số 無vô 量lượng 。

△# 三tam 攝nhiếp 德đức 圓viên 滿mãn 。

皆giai 勤cần 顯hiển 發phát 眾chúng 生sanh 心tâm 寶bảo 。

水thủy 珠châu 見kiến 月nguyệt 。 則tắc 流lưu 潤nhuận 發phát 光quang 。 淨tịnh 心tâm 遇ngộ 緣duyên 。 則tắc 慈từ 流lưu 智trí 發phát 。 生sanh 了liễu 既ký 發phát 正chánh 因nhân 顯hiển 然nhiên 。 生sanh 由do 性tánh 成thành 。 則tắc 了liễu 非phi 外ngoại 入nhập 。 生sanh 與dữ 不bất 生sanh 無vô 二nhị 。 發phát 乃nãi 發phát 其kỳ 本bổn 心tâm 故cố 。 顯hiển 發phát 雙song 辨biện 。

△# 二nhị 日nhật 天thiên 子tử 三tam 。 初sơ 標tiêu 數số 辨biện 類loại 。

復phục 有hữu 無vô 量lượng 日nhật 天thiên 子tử 。

日nhật 者giả 實thật 也dã 。 常thường 充sung 實thật 故cố 。 下hạ 面diện 亦diệc 頗pha 胝chi 迦ca 寶bảo 。 火hỏa 精tinh 所sở 成thành 。 能năng 熱nhiệt 能năng 照chiếu 。 表biểu 菩Bồ 薩Tát 智trí 照chiếu 故cố 。 又hựu 日nhật 以dĩ 陽dương 德đức 。 月nguyệt 以dĩ 陰ấm 靈linh 。 一nhất 能năng 破phá 暗ám 。 表biểu 根căn 本bổn 破phá 惑hoặc 。 一nhất 能năng 清thanh 涼lương 。 表biểu 後hậu 得đắc 益ích 物vật 。 又hựu 依y 寶bảo 性tánh 論luận 。 法pháp 日nhật 有hữu 四tứ 。 一nhất 破phá 暗ám 如như 慧tuệ 。 二nhị 照chiếu 現hiện 如như 智trí 。 三tam 輪luân 淨tịnh 如như 解giải 脫thoát 。 四tứ 上thượng 三tam 不bất 相tương 離ly 。 如như 同đồng 法Pháp 界Giới 也dã 。

△# 二nhị 列liệt 名danh 結kết 數số 。

所sở 謂vị 日nhật 天thiên 子tử (# 至chí )# 普phổ 光quang 明minh 天thiên 子tử 。

可khả 畏úy 敬kính 幢tràng 者giả 。 為vi 惡ác 者giả 畏úy 其kỳ 照chiếu 明minh 。 為vi 善thiện 者giả 敬kính 其kỳ 辨biện 業nghiệp 。 以dĩ 斯tư 超siêu 出xuất 故cố 。 以dĩ 名danh 幢tràng 。

如như 是thị 等đẳng 而nhi 為vi 上thượng 首thủ 。 其kỳ 數số 無vô 量lượng 。

△# 三tam 攝nhiếp 德đức 圓viên 滿mãn 。

皆giai 勤cần 修tu 習tập 利lợi 益ích 眾chúng 生sanh 。 增tăng 其kỳ 善thiện 根căn 。

居cư 者giả 辨biện 業nghiệp 。 成thành 就tựu 本bổn 行hạnh 等đẳng 利lợi 益ích 也dã 。 生sanh 長trưởng 穀cốc 稼giá 。 開khai 敷phu 覺giác 華hoa 等đẳng 。 為vi 增tăng 長trưởng 善thiện 根căn 。 如như 出xuất 現hiện 品phẩm 。

△# 三tam 三Tam 十Thập 三Tam 天Thiên 王Vương 三tam 。 初sơ 標tiêu 數số 辨biện 類loại 。

復phục 有hữu 無vô 量lượng 。 三Tam 十Thập 三Tam 天Thiên 王Vương 。

佛Phật 地địa 論luận 等đẳng 皆giai 言ngôn 。 妙Diệu 高Cao 山Sơn 四tứ 面diện 。 各các 有hữu 八bát 大đại 天thiên 王vương 。 帝Đế 釋Thích 居cư 中trung 。 故cố 有hữu 三Tam 十Thập 三Tam 也dã 。 下hạ 釋thích 天thiên 名danh 。 皆giai 依y 佛Phật 地địa 。

△# 二nhị 列liệt 名danh 結kết 數số 。

所sở 謂vị 釋Thích 迦Ca 因nhân 陀đà 羅la 天thiên 王vương (# 至chí )# 自tự 在tại 光quang 明minh 能năng 覺giác 悟ngộ 天thiên 王vương 。

釋Thích 迦Ca 。 能năng 也dã 。 因nhân 陀đà 羅la 。 主chủ 也dã 。 具cụ 足túc 應ưng 云vân 釋Thích 迦Ca 提đề 桓hoàn 因nhân 陀đà 羅la 提đề 桓hoàn 天thiên 也dã 。 即tức 云vân 能năng 天thiên 主chủ 。 撫phủ 育dục 勸khuyến 善thiện 。 能năng 為vi 天thiên 主chủ 故cố 。 更cánh 有hữu 異dị 釋thích 。 如như 音âm 義nghĩa 說thuyết 。

如như 是thị 等đẳng 而nhi 為vi 上thượng 首thủ 。 其kỳ 數số 無vô 量lượng 。

△# 三tam 攝nhiếp 德đức 圓viên 滿mãn 。

皆giai 勤cần 發phát 起khởi 一nhất 切thiết 。 世thế 間gian 廣quảng 大đại 之chi 業nghiệp 。

發phát 起khởi 廣quảng 大đại 業nghiệp 者giả 。 令linh 修tu 普Phổ 賢Hiền 行Hạnh 故cố 。 以dĩ 此thử 天thiên 居cư 地địa 天thiên 之chi 頂đảnh 。 總tổng 御ngự 四tứ 洲châu 。 雖tuy 勝thắng 事sự 頗phả 多đa 。 猶do 懼cụ 修tu 羅la 之chi 敵địch 。 若nhược 修tu 善thiện 者giả 眾chúng 。 則tắc 天thiên 侶lữ 增tăng 威uy 。 苟cẩu 為vi 惡ác 者giả 多đa 。 則tắc 諸chư 天thiên 減giảm 少thiểu 。 故cố 多đa 好hảo/hiếu 勸khuyến 發phát 。 況huống 受thọ 佛Phật 付phó 屬thuộc 。 大đại 權quyền 應ưng 為vi 。 至chí 如như 堅kiên 常thường 啼đề 之chi 心tâm 。 施thí 雪Tuyết 山Sơn 之chi 偈kệ 。 成thành 尸thi 毗tỳ 大đại 行hành 。 破phá 盧lô 志chí 巨cự 慳san 。 談đàm 般Bát 若Nhã 於ư 善Thiện 法Pháp 堂Đường 中trung 。 揚dương 大đại 教giáo 於ư 如Như 來Lai 會hội 下hạ 等đẳng 。 皆giai 是thị 發phát 起khởi 廣quảng 大đại 業nghiệp 也dã 。

△# 四tứ 須Tu 夜Dạ 摩Ma 天Thiên 三tam 。 初sơ 標tiêu 數số 辨biện 類loại 。

復phục 有hữu 無vô 量lượng 。 須Tu 夜Dạ 摩Ma 天Thiên 王vương 。

須tu 者giả 。 善thiện 也dã 妙diệu 也dã 夜dạ 摩ma 時thời 也dã 。 具cụ 云vân 善thiện 時thời 分phần/phân 天thiên 。 論luận 云vân 。 隨tùy 時thời 受thọ 樂lạc 。 故cố 名danh 時thời 分phần/phân 。 又hựu 大đại 集tập 經kinh 。 此thử 天thiên 用dụng 蓮liên 華hoa 開khai 合hợp 。 以dĩ 明minh 晝trú 夜dạ 。 又hựu 云vân 。 赤xích 蓮liên 華hoa 開khai 為vi 晝trú 。 白bạch 蓮liên 華hoa 開khai 為vi 夜dạ 。 故cố 云vân 時thời 分phần/phân 也dã 。 隨tùy 此thử 時thời 別biệt 。 受thọ 樂lạc 亦diệc 殊thù 故cố 。 論luận 云vân 隨tùy 時thời 受thọ 樂lạc 也dã 。

△# 二nhị 列liệt 名danh 結kết 數số 。

所sở 謂vị 善thiện 時thời 分phần/phân 天thiên 王vương (# 至chí )# 而nhi 為vi 上thượng 首thủ 。 其kỳ 數số 無vô 量lượng 。

△# 三tam 攝nhiếp 德đức 圓viên 滿mãn 。

皆giai 勤cần 修tu 習tập 廣quảng 大đại 善thiện 根căn 。 心tâm 恆hằng 喜hỷ 足túc 。

喜hỷ 足túc 在tại 於ư 第đệ 四tứ 。 今kim 慕mộ 上thượng 而nhi 修tu 。

△# 五ngũ 兜Đâu 率Suất 天Thiên 王Vương 三tam 。 初sơ 標tiêu 數số 辨biện 類loại 。

復phục 有hữu 不bất 可khả 思tư 議nghị 。 數số 兜Đâu 率Suất 陀Đà 天Thiên 王Vương 。

兜Đâu 率Suất 陀đà 。 此thử 云vân 喜hỷ 足túc 。 論luận 云vân 後hậu 身thân 菩Bồ 薩Tát 。 於ư 彼bỉ 教giáo 化hóa 。 多đa 修tu 喜hỷ 足túc 之chi 行hành 故cố 。 得đắc 少thiểu 意ý 悅duyệt 為vi 喜hỷ 。 更cánh 不bất 求cầu 餘dư 為vi 足túc 。

△# 二nhị 列liệt 名danh 結kết 數số 。

所sở 謂vị 知tri 足túc 天thiên 王vương (# 至chí )# 而nhi 為vi 上thượng 首thủ 。 不bất 思tư 議nghị 數số 。

△# 三tam 攝nhiếp 德đức 圓viên 滿mãn 。

皆giai 勤cần 念niệm 持trì 一nhất 切thiết 諸chư 佛Phật 所sở 有hữu 名danh 號hiệu 。

彼bỉ 天thiên 。 是thị 諸chư 佛Phật 上thượng 生sanh 之chi 處xứ 故cố 。 令linh 脩tu 念Niệm 佛Phật 三Tam 昧Muội 也dã 。 召triệu 體thể 曰viết 名danh 。 響hưởng 頒ban 人nhân 天thiên 為vi 號hiệu 。 通thông 號hiệu 別biệt 號hiệu 。 皆giai 悉tất 念niệm 也dã 。 不bất 計kế 一nhất 方phương 。 故cố 云vân 一nhất 切thiết 。 以dĩ 諸chư 如Như 來Lai 。 同đồng 一nhất 法Pháp 界Giới 。 體thể 德đức 均quân 故cố 。 念niệm 即tức 明minh 記ký 而nhi 慧tuệ 逾du 增tăng 。 持trì 而nhi 不bất 忘vong 故cố 無vô 間gián 斷đoạn 。 以dĩ 佛Phật 為vi 境cảnh 。 何hà 五ngũ 塵trần 之chi 能năng 惑hoặc 哉tai 。

△# 六lục 化Hóa 樂Lạc 天Thiên 王Vương 三tam 。 初sơ 標tiêu 數số 辨biện 類loại 。

復phục 有hữu 無vô 量lượng 。 化Hóa 樂Lạc 天Thiên 王Vương 。

論luận 云vân 。 樂nhạo/nhạc/lạc 自tự 變biến 化hóa 。 作tác 諸chư 樂nhạc 具cụ 。 以dĩ 自tự 娛ngu 樂lạc 。 又hựu 但đãn 受thọ 自tự 所sở 化hóa 樂nhạo/nhạc/lạc 。 不bất 犯phạm 他tha 故cố 。 名danh 為vi 善thiện 化hóa 也dã 。 變biến 謂vị 轉chuyển 變biến 。 轉chuyển 麤thô 為vi 妙diệu 。 化hóa 謂vị 化hóa 現hiện 。 無vô 而nhi 忽hốt 有hữu 。

△# 二nhị 列liệt 名danh 結kết 數số 。

所sở 謂vị 善thiện 變biến 化hóa 天thiên 王vương (# 至chí )# 而nhi 為vi 上thượng 首thủ 。 其kỳ 數số 無vô 量lượng 。

△# 三tam 攝nhiếp 德đức 圓viên 滿mãn 。

皆giai 勤cần 調điều 伏phục 一nhất 切thiết 。 眾chúng 生sanh 令linh 得đắc 解giải 脫thoát 。

以dĩ 出xuất 世thế 化hóa 。 故cố 得đắc 解giải 脫thoát 。

△# 七thất 他Tha 化Hóa 自Tự 在Tại 天Thiên 王Vương 三tam 。 初sơ 標tiêu 數số 辨biện 類loại 。

復phục 有hữu 無vô 數số 。 他Tha 化Hóa 自Tự 在Tại 天Thiên 王Vương 。

論luận 云vân 。 令linh 他tha 化hóa 作tác 樂nhạc 具cụ 。 以dĩ 自tự 娛ngu 樂lạc 。 顯hiển 己kỷ 自tự 在tại 故cố 。

△# 二nhị 列liệt 名danh 結kết 數số 。

所sở 謂vị 得đắc 自Tự 在Tại 天Thiên 王Vương 。 (# 至chí )# 因nhân 陀đà 羅la 力lực 妙diệu 莊trang 嚴nghiêm 光quang 明minh 天thiên 王vương 。

寂tịch 靜tĩnh 境cảnh 門môn 者giả 。 境cảnh 為vi 入nhập 理lý 之chi 處xứ 。 即tức 是thị 門môn 也dã 。 根căn 無vô 躁táo 動động 故cố 稱xưng 寂tịch 靜tĩnh 。 根căn 即tức 門môn 也dã 。 根căn 無vô 取thủ 著trước 。 方phương 見kiến 境cảnh 空không 。 合hợp 為vi 門môn 也dã 。 故cố 鴦ương 掘quật 經Kinh 云vân 。 明minh 見kiến 來lai 入nhập 門môn 。 具cụ 足túc 無vô 減giảm 修tu 。

如như 是thị 等đẳng 而nhi 為vi 上thượng 首thủ 。 其kỳ 數số 無vô 量lượng 。

△# 三tam 攝nhiếp 德đức 圓viên 滿mãn 。

皆giai 勤cần 修tu 習tập 自tự 在tại 方phương 便tiện 。 廣quảng 大đại 法Pháp 門môn 。

物vật 我ngã 自tự 在tại 。 即tức 廣quảng 大đại 法Pháp 門môn 。

△# 第đệ 二nhị 色sắc 界giới 諸chư 天thiên 。 眾chúng 有hữu 五ngũ 眾chúng 。 以dĩ 第đệ 四tứ 禪thiền 有hữu 二nhị 眾chúng 故cố 。 然nhiên 四tứ 靜tĩnh 慮lự 。 攝nhiếp 天thiên 多đa 少thiểu 。 下hạ 經kinh 頻tần 列liệt 。 至chí 十thập 藏tạng 品phẩm 。 當đương 會hội 釋thích 之chi 。 多đa 依y 十thập 八bát 。 初sơ 二nhị 三tam 禪thiền 。 各các 攝nhiếp 三tam 天thiên 。 皆giai 舉cử 最tối 上thượng 。 以dĩ 勝thắng 攝nhiếp 劣liệt 故cố 。 但đãn 列liệt 一nhất 下hạ 文văn 說thuyết 頌tụng 。 徧biến 觀quán 諸chư 天thiên 。 第đệ 四tứ 靜tĩnh 慮lự 。 自tự 攝nhiếp 九cửu 天thiên 。 上thượng 五ngũ 小Tiểu 乘Thừa 聖thánh 居cư 。 非phi 此thử 正chánh 被bị 異dị 生sanh 位vị 中trung 。 廣quảng 果quả 至chí 極cực 故cố 。 今kim 列liệt 之chi 。 大Đại 自Tự 在Tại 天Thiên 。 三Tam 千Thiên 界Giới 主chủ 。 所sở 以dĩ 別biệt 列liệt 。 初sơ 大Đại 梵Phạm 天Thiên 王Vương 眾chúng 三tam 。 初sơ 標tiêu 數số 辨biện 類loại 。

復phục 有hữu 不bất 可khả 數sổ 。 大Đại 梵Phạm 天Thiên 王Vương 。

佛Phật 地địa 論luận 云vân 。 離ly 欲dục 寂tịch 靜tĩnh 。 故cố 名danh 為vi 梵Phạm 。 具cụ 云vân 梵Phạm 摩ma 。 此thử 云vân 清thanh 潔khiết 寂tịch 靜tĩnh 。 謂vị 創sáng/sang 離ly 欲dục 染nhiễm 。 故cố 名danh 清thanh 潔khiết 。 得đắc 根căn 本bổn 定định 。 名danh 為vi 寂tịch 靜tĩnh 。

△# 二nhị 列liệt 名danh 結kết 數số 。

所sở 謂vị 尸thi 棄khí 天thiên 王vương (# 至chí )# 悅duyệt 意ý 海hải 音âm 天thiên 王vương 。

尸thi 棄khí 。 此thử 云vân 持trì 髻kế 。 謂vị 此thử 梵Phạm 王Vương 。 項hạng 有hữu 肉nhục 髻kế 。 似tự 螺loa 形hình 故cố 。 亦diệc 名danh 螺loa 髻kế 。 或hoặc 云vân 火hỏa 頂đảnh 。 以dĩ 火hỏa 災tai 至chí 此thử 故cố 。 貌mạo 如như 童đồng 子tử 。 身thân 白bạch 銀ngân 色sắc 。 衣y 金kim 色sắc 衣y 。 禪thiền 悅duyệt 為vi 食thực 。

如như 是thị 等đẳng 而nhi 為vi 上thượng 首thủ 。 不bất 可khả 稱xưng 數số 。

△# 三tam 攝nhiếp 德đức 圓viên 滿mãn 。

皆giai 具cụ 大đại 慈từ 憐lân 愍mẫn 。 眾chúng 生sanh 舒thư 光quang 普phổ 照chiếu 令linh 其kỳ 快khoái 樂lạc 。

本bổn 修tu 慈từ 心tâm 。 得đắc 生sanh 梵Phạm 世Thế 。 等đẳng 流lưu 相tương 續tục 。 還hoàn 慜mẫn 眾chúng 生sanh 。 好hảo/hiếu 請thỉnh 轉chuyển 法pháp 故cố 。 智trí 光quang 照chiếu 物vật 。 不bất 為vi 汙ô 行hành 故cố 。 身thân 光quang 發phát 揮huy 。 若nhược 有hữu 遇ngộ 之chi 。 身thân 心tâm 悅duyệt 樂lạc 。

△# 二nhị 光quang 音âm 天thiên 三tam 。 初sơ 標tiêu 數số 辨biện 類loại 。

復phục 有hữu 無vô 量lượng 。 光quang 音âm 天thiên 王vương 。

二nhị 禪thiền 第đệ 三tam 天thiên 也dã 。 智trí 論luận 亦diệc 云vân 。 第đệ 二nhị 禪thiền 通thông 名danh 光quang 音âm 。 彼bỉ 天thiên 語ngữ 時thời 。 口khẩu 出xuất 淨tịnh 光quang 故cố 。 有hữu 云vân 。 彼bỉ 無vô 尋tầm 伺tứ 。 言ngôn 語ngữ 亦diệc 無vô 。 用dụng 光quang 當đương 語ngữ 。 故cố 名danh 光quang 音âm 。 瑜du 伽già 。 名danh 極cực 光quang 淨tịnh 。 謂vị 淨tịnh 光quang 徧biến 照chiếu 自tự 他tha 處xứ 故cố 。

△# 二nhị 列liệt 名danh 結kết 數số 。

所sở 謂vị 可khả 愛ái 樂nhạo 光quang 明minh 天thiên 王vương (# 至chí )# 而nhi 為vi 上thượng 首thủ 。 其kỳ 數số 無vô 量lượng 。

△# 三tam 攝nhiếp 德đức 圓viên 滿mãn 。

皆giai 住trụ 廣quảng 大đại 寂tịch 靜tĩnh 喜hỷ 樂lạc 。 無vô 礙ngại 法Pháp 門môn 。

定định 生sanh 喜hỷ 樂lạc 。 離ly 尋tầm 伺tứ 故cố 。 得đắc 寂tịch 靜tĩnh 名danh 。 然nhiên 凡phàm 得đắc 之chi 。 捨xả 動động 求cầu 靜tĩnh 故cố 。 非phi 廣quảng 大đại 味vị 定định 之chi 喜hỷ 。 非phi 無vô 礙ngại 法pháp 。 今kim 菩Bồ 薩Tát 。 即tức 動động 而nhi 靜tĩnh 。 不bất 散tán 不bất 味vị 。 是thị 為vi 廣quảng 大đại 無vô 礙ngại 法Pháp 門môn 也dã 。

△# 三tam 徧biến 淨tịnh 天thiên 三tam 。 初sơ 標tiêu 數số 辨biện 類loại 。

復phục 有hữu 無vô 量lượng 。 徧biến 淨tịnh 天thiên 王vương 。

此thử 天thiên 。 離ly 喜hỷ 身thân 心tâm 徧biến 淨tịnh 故cố 。

△# 二nhị 列liệt 名danh 結kết 數số 。

所sở 謂vị 清thanh 淨tịnh 名danh 稱xưng 天thiên 王vương (# 至chí )# 而nhi 為vi 上thượng 首thủ 。 其kỳ 數số 無vô 量lượng 。

△# 三tam 攝nhiếp 德đức 圓viên 滿mãn 。

悉tất 已dĩ 安an 住trụ 廣quảng 大đại 法Pháp 門môn 。 於ư 諸chư 世thế 間gian 。 勤cần 作tác 利lợi 益ích 。

身thân 心tâm 徧biến 淨tịnh 。 未vị 為vi 廣quảng 大đại 。 物vật 我ngã 無vô 二nhị 。 普phổ 益ích 世thế 間gian 。 方phương 為vi 廣quảng 大đại 也dã 四tứ 廣quảng 果quả 天thiên 三tam 。 初sơ 標tiêu 數số 辨biện 類loại 。

復phục 有hữu 無vô 量lượng 。 廣quảng 果quả 天thiên 王vương 。

即tức 第đệ 四tứ 禪thiền 。 第đệ 三tam 天thiên 於ư 異dị 生sanh 善thiện 果quả 此thử 最tối 廣quảng 故cố 。 所sở 有hữu 功công 德đức 。 勝thắng 下hạ 三tam 故cố 。

△# 二nhị 列liệt 名danh 結kết 數số 。

所sở 謂vị 愛ái 樂nhạo 法pháp 光quang 明minh 幢tràng 天thiên 王vương (# 至chí )# 而nhi 為vi 上thượng 首thủ 。 其kỳ 數số 無vô 量lượng 。

△# 三tam 攝nhiếp 德đức 圓viên 滿mãn 。

莫mạc 不bất 皆giai 以dĩ 寂tịch 靜tĩnh 之chi 法Pháp 。 而nhi 為vi 宮cung 殿điện 。 安an 住trụ 其kỳ 中trung 。

此thử 天thiên 。 離ly 八bát 災tai 患hoạn 。 世thế 中trung 最tối 寂tịch 。 今kim 以dĩ 實thật 智trí 。 住trụ 本bổn 寂tịch 之chi 宮cung 。

△# 五ngũ 大Đại 自Tự 在Tại 天Thiên 三tam 。 初sơ 標tiêu 數số 辨biện 類loại 。

無vô 有hữu 無vô 數số 。 大Đại 自Tự 在Tại 天Thiên 王Vương 。

梵Phạm 云vân 摩Ma 醯Hê 首Thủ 羅La 。 是thị 也dã 。 於ư 三Tam 千Thiên 界Giới 最tối 自tự 在tại 故cố 。 智trí 論luận 第đệ 二nhị 云vân 。 此thử 天thiên 。 有hữu 八bát 臂tý 三tam 目mục 。 乘thừa 白bạch 牛ngưu 。 執chấp 白bạch 拂phất 。 一nhất 念niệm 之chi 間gian 。 能năng 知tri 大Đại 千Thiên 雨vũ 滴tích 。 下hạ 經kinh 同đồng 此thử 。 智trí 論luận 第đệ 一nhất 。 過quá 五ngũ 淨tịnh 居cư 。 有hữu 十Thập 住Trụ 菩Bồ 薩Tát 住trụ 所sở 。 亦diệc 詺# 淨tịnh 居cư 。 號hiệu 大Đại 自Tự 在Tại 天Thiên 王Vương 。 又hựu 三tam 乘thừa 中trung 。 立lập 此thử 為vi 淨tịnh 土độ 。 是thị 報báo 身thân 所sở 居cư 。 約ước 實thật 但đãn 是thị 第đệ 。 十Thập 地Địa 菩Bồ 薩Tát 。 攝nhiếp 報báo 之chi 果quả 多đa 作tác 彼bỉ 王vương 耳nhĩ 。

△# 二nhị 列liệt 名danh 結kết 數số 。

所sở 謂vị 妙diệu 燄diệm 海hải 天thiên 王vương (# 至chí )# 而nhi 為vi 上thượng 首thủ 。 不bất 可khả 稱xưng 數số 。

△# 三tam 攝nhiếp 德đức 圓viên 滿mãn 。

皆giai 勤cần 觀quán 察sát 無vô 相tướng 之chi 法pháp 。 所sở 行hành 平bình 等đẳng 。

三Tam 千Thiên 界Giới 頂đảnh 。 非phi 無vô 相tướng 不bất 超siêu 。 非phi 離ly 相tương 求cầu 故cố 。 所sở 行hành 平bình 等đẳng 。 然nhiên 上thượng 釋thích 名danh 歎thán 德đức 。 多đa 從tùng 義nghĩa 便tiện 。 以dĩ 順thuận 類loại 殊thù 。 若nhược 約ước 實thật 德đức 。 無vô 不bất 互hỗ 有hữu 。 皆giai 可khả 虗hư 求cầu 。

大Đại 方Phương 廣Quảng 佛Phật 華Hoa 嚴Nghiêm 經Kinh 疏Sớ/sơ 卷quyển 第đệ 六lục