華Hoa 嚴Nghiêm 經Kinh 疏Sớ 注Chú
Quyển 39
唐Đường 澄Trừng 觀Quán 述Thuật 宋Tống 淨Tịnh 源Nguyên 錄Lục 疏Sớ 注Chú 經Kinh
大Đại 方Phương 廣Quảng 佛Phật 華Hoa 嚴Nghiêm 經Kinh 疏Sớ/sơ 卷quyển 第đệ 八bát 十thập 九cửu (# 入nhập 第đệ 五ngũ 十thập 六lục 經kinh 下hạ 半bán )#
清thanh 涼lương 山sơn 沙Sa 門Môn 。 澄trừng 觀quán 。 述thuật 。
晉tấn 水thủy 沙Sa 門Môn 。 (# 淨tịnh 源nguyên )# 。 錄lục 疏sớ/sơ 注chú 經kinh 。
△# 二nhị 正chánh 明minh 法Pháp 界Giới 行hành 體thể 四tứ 。 初sơ 標tiêu 。
佛Phật 子tử 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 有hữu 十thập 種chủng 不bất 共cộng 法pháp 。
以dĩ 稱xưng 法Pháp 界Giới 起khởi 行hành 故cố 。 不bất 共cộng 凡phàm 小tiểu 。 又hựu 悟ngộ 不bất 由do 他tha 。 亦diệc 非phi 他tha 共cộng 。
△# 二nhị 徵trưng 。
何hà 等đẳng 為vi 十thập 。
△# 三tam 釋thích 。 初sơ 自tự 利lợi 行hành 。
佛Phật 子tử 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 不bất 由do 他tha 教giáo 。 (# 至chí )# 修tu 六Lục 度Độ 不bất 共cộng 法pháp 。
△# 二nhị 化hóa 他tha 行hành 。
佛Phật 子tử 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 普phổ 能năng 攝nhiếp 受thọ (# 至chí )# 勤cần 攝nhiếp 眾chúng 生sanh 不bất 共cộng 法pháp 。
△# 三tam 上thượng 求cầu 行hành 。
佛Phật 子tử 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 善thiện 巧xảo 迴hồi 向hướng 。 (# 至chí )# 求cầu 佛Phật 智trí 慧tuệ 不bất 共cộng 法pháp 。
△# 四tứ 善thiện 巧xảo 行hành 。 於ư 中trung 五ngũ 。 初sơ 巧xảo 離ly 二Nhị 乘Thừa 。
佛Phật 子tử 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 到đáo 善thiện 巧xảo (# 至chí )# 不bất 著trước 己kỷ 樂lạc 。 唯duy 勤cần 化hóa 度độ 。
△# 二nhị 巧xảo 修tu 三tam 昧muội 。
善thiện 能năng 入nhập 出xuất 禪thiền 定định 解giải 脫thoát 。 於ư 諸chư 三tam 昧muội 。 悉tất 得đắc 自tự 在tại 。
△# 三tam 巧xảo 順thuận 世thế 間gian 。
往vãng 來lai 生sanh 死tử 。 如như 游du 園viên 觀quán (# 至chí )# 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 恆hằng 來lai 瞻chiêm 仰ngưỡng 。
△# 四tứ 巧xảo 住trụ 諸chư 乘thừa 。
雖tuy 現hiện 聲Thanh 聞Văn 。 辟Bích 支Chi 佛Phật 威uy 儀nghi 。 而nhi 不bất 失thất 大Đại 乘Thừa 心tâm 。
△# 五ngũ 巧xảo 窮cùng 因nhân 果quả 。
雖tuy 念niệm 念niệm 中trung 示thị 成thành 正chánh 覺giác 。 (# 至chí )# 方phương 便tiện 善thiện 巧xảo 。 究cứu 竟cánh 彼bỉ 岸ngạn 不bất 共cộng 法pháp 。
△# 五ngũ 雙song 行hành 不bất 共cộng 行hành 。
佛Phật 子tử 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 善thiện 知tri 權quyền 實thật (# 至chí )# 智trí 慧tuệ 自tự 在tại 。 到đáo 於ư 究cứu 竟cánh 。
上thượng 標tiêu 下hạ 釋thích 。
所sở 謂vị 住trụ 於ư 涅Niết 槃Bàn 。 而nhi 示thị 現hiện 生sanh 死tử 。 (# 至chí )# 何hà 況huống 一nhất 切thiết 。 童đồng 蒙mông 眾chúng 生sanh 。
後hậu 結kết 。
是thị 為vi 第đệ 五ngũ 。 不bất 由do 他tha 教giáo 。 權quyền 實thật 雙song 行hành 不bất 共cộng 法pháp 。
△# 六lục 三tam 業nghiệp 。 隨tùy 智trí 慧tuệ 行hành 。
佛Phật 子tử 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 身thân 口khẩu 意ý 業nghiệp 。 (# 至chí )# 隨tùy 智trí 慧tuệ 行hành 不bất 共cộng 法pháp 。
△# 七thất 大đại 悲bi 代đại 他tha 苦khổ 行hạnh 。
佛Phật 子tử 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 具cụ 足túc 大đại 悲bi 。 (# 至chí )# 常thường 起khởi 大đại 悲bi 不bất 共cộng 法pháp 。
△# 八bát 大đại 慈từ 攝nhiếp 物vật 行hành 。
佛Phật 子tử 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 常thường 為vì 眾chúng 生sanh 。 (# 至chí )# 皆giai 悉tất 樂nhạo 見kiến 不bất 共cộng 法pháp 。
△# 九cửu 堅kiên 淨tịnh 自tự 他tha 行hành 。
佛Phật 子tử 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 於ư 薩Tát 婆Bà 若Nhã (# 至chí )# 一nhất 切thiết 智trí 心tâm 。 明minh 淨tịnh 妙diệu 寶bảo 。
上thượng 法pháp 下hạ 喻dụ 。
佛Phật 子tử 如như 有hữu 寶bảo 珠châu 名danh 淨tịnh 莊trang 嚴nghiêm (# 至chí )# 能năng 令linh 濁trược 水thủy 悉tất 皆giai 澄trừng 淨tịnh 。
後hậu 合hợp 。
菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 亦diệc 復phục 如như 是thị 。 (# 至chí )# 不bất 失thất 一nhất 切thiết 。 智trí 心tâm 寶bảo 不bất 共cộng 法pháp 。
涅Niết 槃Bàn 春xuân 池trì 。 可khả 於ư 中trung 說thuyết 。
△# 十thập 位vị 滿mãn 常thường 修tu 行hành 。
佛Phật 子tử 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 成thành 就tựu 自tự 覺giác (# 至chí )# 不bất 捨xả 尊tôn 重trọng 。 佛Phật 不Bất 共Cộng 法Pháp 。
△# 四tứ 結kết 勸khuyến 。
佛Phật 子tử 是thị 為vi 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 (# 至chí )# 如Như 來Lai 無vô 上thượng 。 廣quảng 大đại 不bất 共cộng 法pháp 。
△# 三tam 有hữu 二nhị 門môn 。 明minh 所sở 成thành 之chi 德đức 。 初sơ 明minh 業nghiệp 用dụng 四tứ 。 初sơ 標tiêu 。
佛Phật 子tử 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 有hữu 十thập 種chủng 業nghiệp 。
△# 二nhị 徵trưng 。
何hà 等đẳng 為vi 十thập 。
△# 三tam 釋thích 。
所sở 謂vị 一nhất 切thiết 。 世thế 界giới 業nghiệp 悉tất 能năng 嚴nghiêm 淨tịnh (# 至chí )# 令linh 一nhất 切thiết 願nguyện 悉tất 成thành 滿mãn 故cố 。
△# 四tứ 結kết 勸khuyến 。
是thị 為vi 十thập 若nhược 諸chư 菩Bồ 薩Tát 。 安an 住trụ 此thử 法pháp 則tắc 得đắc 如Như 來Lai 無vô 上thượng 廣quảng 大đại 業nghiệp 。
△# 二nhị 顯hiển 得đắc 其kỳ 體thể 四tứ 。 初sơ 標tiêu 。
佛Phật 子tử 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 有hữu 十thập 種chủng 身thân 。
然nhiên 若nhược 身thân 若nhược 業nghiệp 。 皆giai 同đồng 法Pháp 界Giới 無vô 量lượng 。 略lược 舉cử 十thập 耳nhĩ 。
△# 二nhị 徵trưng 。
何hà 等đẳng 為vi 十thập 。
△# 三tam 釋thích 。
所sở 謂vị 不bất 來lai 身thân 於ư 一nhất 切thiết 世thế 間gian 。 (# 至chí )# 於ư 一nhất 切thiết 世thế 間gian 。 求cầu 不bất 得đắc 故cố 。
此thử 中trung 十thập 身thân 。 與dữ 第đệ 九cửu 行hành 十thập 身thân 。 大đại 同đồng 小tiểu 異dị 。 謂vị 此thử 不bất 來lai 不bất 去khứ 。 即tức 彼bỉ 不bất 生sanh 不bất 滅diệt 。
不bất 實thật 身thân 一nhất 切thiết 世thế 間gian 。 如như 實thật 得đắc 故cố (# 至chí )# 以dĩ 如như 實thật 理lý 示thị 世thế 間gian 故cố 。
不bất 實thật 不bất 虗hư 。 即tức 彼bỉ 不bất 實thật 不bất 妄vọng 。
不bất 盡tận 身thân 盡tận 未vị 來lai 際tế 。 無vô 斷đoạn 絕tuyệt 故cố 。 (# 至chí )# 一nhất 切thiết 眾chúng 魔ma 。 不bất 能năng 壞hoại 故cố 。
不bất 盡tận 堅kiên 固cố 。 即tức 彼bỉ 不bất 遷thiên 不bất 壞hoại 。 不bất 遷thiên 則tắc 橫hoạnh/hoành 無vô 遷thiên 變biến 。 不bất 盡tận 則tắc 豎thụ 說thuyết 無vô 窮cùng 。
不bất 動động 身thân 眾chúng 魔ma 外ngoại 道đạo 。 不bất 能năng 動động 故cố 。
不bất 動động 即tức 彼bỉ 一nhất 相tương/tướng 。 故cố 文Văn 殊Thù 般Bát 若Nhã 云vân 。 不bất 動động 法Pháp 界Giới 。 法Pháp 界Giới 即tức 一nhất 相tương/tướng 。 由do 得đắc 一nhất 相tương/tướng 。 魔ma 不bất 能năng 動động 。
具cụ 相tương/tướng 身thân 示thị 現hiện 清thanh 淨tịnh 百bách 福phước 相tương/tướng 故cố (# 至chí )# 法pháp 相tướng 究cứu 竟cánh 悉tất 無vô 相tướng 故cố 。
此thử 具cụ 相tương/tướng 無vô 相tướng 。 即tức 彼bỉ 無vô 相tướng 身thân 。 開khai 之chi 成thành 二nhị 。
普phổ 至chí 身thân 與dữ 三tam 世thế 佛Phật 同đồng 一nhất 身thân 故cố 。
即tức 彼bỉ 初sơ 二nhị 。 謂vị 入nhập 一nhất 切thiết 。 世thế 界giới 非phi 趣thú 身thân 。 及cập 入nhập 一nhất 切thiết 世thế 界giới 諸chư 趣thú 身thân 。 此thử 合hợp 彼bỉ 開khai 。 所sở 以dĩ 開khai 合hợp 不bất 同đồng 者giả 。 約ước 位vị 別biệt 故cố 。 此thử 位vị 既ký 勝thắng 。 合hợp 初sơ 體thể 用dụng 。 同đồng 於ư 佛Phật 故cố 。 能năng 於ư 無vô 相tướng 。 以dĩ 示thị 相tương/tướng 故cố 。 或hoặc 更cánh 有hữu 深thâm 致trí 。 非phi 此thử 所sở 知tri 。 餘dư 如như 十thập 行hành 辨biện 。
△# 四tứ 結kết 勸khuyến 。
是thị 為vi 十thập 若nhược 諸chư 菩Bồ 薩Tát 。 安an 住trụ 此thử 法pháp (# 至chí )# 如Như 來Lai 無vô 上thượng 。 無vô 盡tận 之chi 身thân 。
△# 五ngũ 有hữu 五ngũ 十thập 門môn 。 答đáp 五ngũ 十thập 問vấn 。 明minh 十Thập 地Địa 位vị 中trung 行hành 相tương/tướng 。 古cổ 德đức 分phần/phân 四tứ 。 初sơ 十thập 二nhị 門môn 。 明minh 十Thập 地Địa 中trung 三tam 業nghiệp 殊thù 勝thắng 行hành 。 寄ký 在tại 初Sơ 地Địa 。 次thứ 九cửu 門môn 明minh 造tạo 修tu 離ly 障chướng 行hành 。 寄ký 二nhị 三tam 地địa 。 次thứ 九cửu 門môn 明minh 造tạo 修tu 純thuần 熟thục 行hành 。 寄ký 在tại 四tứ 地địa 已dĩ 上thượng 位vị 。 後hậu 二nhị 十thập 門môn 。 報báo 相tương/tướng 圓viên 滿mãn 行hành 。 寄ký 八bát 地địa 九cửu 地địa 已dĩ 上thượng 位vị 。 此thử 釋thích 猶do 稍sảo 近cận 文văn 。 亦diệc 未vị 盡tận 現hiện 。 今kim 亦diệc 依y 次thứ 分phần/phân 配phối 十Thập 地Địa 。 初Sơ 地Địa 十thập 門môn 。 次thứ 八bát 漸tiệm 略lược 。 文văn 勢thế 爾nhĩ 故cố 。 謂vị 二nhị 地địa 六lục 門môn 。 三tam 四tứ 各các 五ngũ 門môn 。 五ngũ 二nhị 六lục 一nhất 。 七thất 八bát 各các 三tam 。 九cửu 地địa 二nhị 門môn 。 十Thập 地Địa 十thập 三tam 門môn 。 至chí 文văn 當đương 知tri 。 今kim 初sơ 十thập 門môn 。 明minh 歡Hoan 喜Hỷ 地Địa 中trung 行hành 。 若nhược 麤thô 相tương/tướng 分phần/phân 。 總tổng 為vi 三tam 段đoạn 。 初sơ 二nhị 約ước 身thân 。 次thứ 四tứ 辨biện 語ngữ 。 後hậu 四tứ 明minh 意ý 。 總tổng 顯hiển 彼bỉ 地địa 三tam 業nghiệp 殊thù 勝thắng 。 若nhược 順thuận 彼bỉ 文văn 。 且thả 分phân 為vi 二nhị 。 初sơ 九cửu 明minh 初sơ 住trụ 地địa 中trung 行hành 。 後hậu 一nhất 明minh 安an 住trụ 地địa 中trung 行hành 。 前tiền 中trung 分phần/phân 四tứ 。 初sơ 六lục 門môn 明minh 依y 何hà 身thân 。 次thứ 心tâm 一nhất 門môn 。 辨biện 以dĩ 何hà 因nhân 。 三tam 發phát 心tâm 門môn 。 明minh 為vi 何hà 義nghĩa 。 四tứ 周chu 徧biến 門môn 。 顯hiển 有hữu 何hà 相tương/tướng 。 今kim 初sơ 分phần/phân 二nhị 。 前tiền 二nhị 約ước 身thân 。 後hậu 四tứ 就tựu 語ngữ 辨biện 身thân 。 語ngữ 屬thuộc 身thân 故cố 。 皆giai 是thị 深thâm 種chúng 善thiện 根căn 。 之chi 所sở 攝nhiếp 故cố 。 今kim 初sơ 分phần/phân 二nhị 。 初sơ 約ước 身thân 業nghiệp 用dụng 四tứ 。 初sơ 標tiêu 。
佛Phật 子tử 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 有hữu 十thập 種chủng 身thân 業nghiệp 。
約ước 色sắc 身thân 業nghiệp 用dụng 明minh 身thân 。
△# 二nhị 徵trưng 。
何hà 等đẳng 為vi 十thập 。
△# 三tam 釋thích 。
所sở 謂vị 一nhất 身thân 充sung 滿mãn 一nhất 切thiết 。 世thế 界giới (# 至chí )# 眾chúng 生sanh 於ư 中trung 成thành 道Đạo 身thân 業nghiệp 。
△# 四tứ 結kết 勸khuyến 。
是thị 為vi 十thập 若nhược 諸chư 菩Bồ 薩Tát 。 安an 住trụ 此thử 法pháp (# 至chí )# 悉tất 能năng 覺giác 悟ngộ 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。
△# 二nhị 約ước 法pháp 自tự 體thể 四tứ 。 初sơ 標tiêu 。
佛Phật 子tử 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 復phục 有hữu 十thập 種chủng 身thân 。
此thử 門môn 約ước 法Pháp 門môn 自tự 體thể 明minh 身thân 。 故cố 但đãn 云vân 身thân 。
△# 二nhị 徵trưng 。
何hà 等đẳng 為vi 十thập 。
△# 三tam 釋thích 。
所sở 謂vị 諸chư 波Ba 羅La 蜜Mật 。 身thân (# 至chí )# 隨tùy 樂nhạo/nhạc/lạc 隨tùy 時thời 成thành 正chánh 覺giác 故cố 。
十thập 中trung 度độ 攝nhiếp 福phước 智trí 等đẳng 。 即tức 前tiền 深thâm 種chúng 善thiện 根căn 。 集tập 助trợ 道đạo 等đẳng 。 互hỗ 有hữu 影ảnh 略lược 。
△# 四tứ 結kết 勸khuyến 。
是thị 為vi 十thập 若nhược 諸chư 菩Bồ 薩Tát 。 安an 住trụ 此thử 法pháp (# 至chí )# 如Như 來Lai 無vô 上thượng 。 大đại 智trí 慧tuệ 身thân 。
△# 二nhị 就tựu 語ngữ 辨biện 身thân 業nghiệp 四tứ 門môn 。 皆giai 是thị 所sở 種chúng 善thiện 根căn 。 是thị 知tri 彼bỉ 文văn 雖tuy 無vô 。 義nghĩa 已dĩ 含hàm 有hữu 。 若nhược 全toàn 異dị 彼bỉ 。 豈khởi 為vi 彼bỉ 行hành 。 若nhược 全toàn 同đồng 彼bỉ 。 何hà 須tu 重trùng 說thuyết 。 故cố 彼bỉ 經kinh 文văn 節tiết 節tiết 皆giai 云vân 。 若nhược 廣quảng 說thuyết 有hữu 。 不bất 可khả 窮cùng 盡tận 。 小tiểu 異dị 何hà 疑nghi 。 即tức 分phân 為vi 四tứ 。 初sơ 語ngữ 體thể 用dụng 四tứ 。 初sơ 標tiêu 。
佛Phật 子tử 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 有hữu 十thập 種chủng 語ngữ 。
△# 二nhị 徵trưng 。
何hà 等đẳng 為vi 十thập 。
△# 三tam 釋thích 。
所sở 謂vị 柔nhu 輭nhuyễn 語ngữ 使sử 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 (# 至chí )# 隨tùy 其kỳ 欲dục 樂lạc 令linh 解giải 了liễu 故cố 。
若nhược 約ước 遮già 釋thích 十thập 中trung 。 初sơ 一nhất 離ly 惡ác 口khẩu 。 二nhị 離ly 兩lưỡng 舌thiệt 。 次thứ 二nhị 離ly 妄vọng 語ngữ 。 一nhất 麤thô 二nhị 細tế 。 餘dư 六lục 離ly 綺ỷ 語ngữ 。 若nhược 約ước 表biểu 釋thích 十thập 種chủng 。 各các 顯hiển 一nhất 德đức 。
△# 四tứ 結kết 。
是thị 為vi 十thập 若nhược 諸chư 菩Bồ 薩Tát 。 安an 住trụ 此thử 法pháp 則tắc 得đắc 如Như 來Lai 無vô 上thượng 微vi 妙diệu 語ngữ 。
△# 二nhị 顯hiển 語ngữ 淨tịnh 因nhân 四tứ 。 初sơ 標tiêu 。
佛Phật 子tử 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 有hữu 十thập 種chủng 淨tịnh 修tu 語ngữ 業nghiệp 。
△# 二nhị 徵trưng 。
何hà 等đẳng 為vi 十thập 。
△# 三tam 釋thích 。
所sở 謂vị 樂nhạo 聽thính 聞văn 如Như 來Lai 音âm 聲thanh 。 (# 至chí )# 菩Bồ 薩Tát 功công 德đức 淨tịnh 修tu 語ngữ 業nghiệp 。
此thử 二nhị 攝nhiếp 法pháp 。
不bất 說thuyết 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 不bất 樂nhạo 聞văn 語ngữ (# 至chí )# 語ngữ 四tứ 過quá 失thất 淨tịnh 修tu 語ngữ 業nghiệp 。
此thử 二nhị 離ly 過quá 。
歡hoan 喜hỷ 踊dũng 躍dược 。 讚tán 歎thán 如Như 來Lai 。 (# 至chí )# 如như 實thật 功công 德đức 。 淨tịnh 修tu 語ngữ 業nghiệp 。
此thử 二nhị 攝nhiếp 善thiện 。
以dĩ 深thâm 淨tịnh 心tâm 施thí 眾chúng 生sanh 法pháp (# 至chí )# 讚tán 歎thán 如Như 來Lai 。 淨tịnh 修tu 語ngữ 業nghiệp 。
此thử 二nhị 法Pháp 施thí 。
於ư 諸chư 佛Phật 所sở 。 聽thính 聞văn 正Chánh 法Pháp 。 (# 至chí )# 而nhi 受thọ 妙diệu 法Pháp 淨tịnh 修tu 語ngữ 業nghiệp 。
後hậu 二nhị 求cầu 法Pháp 行hành 。 由do 此thử 十thập 事sự 。 能năng 令linh 語ngữ 淨tịnh 。
△# 四tứ 結kết 。
是thị 為vi 十thập 。
△# 三tam 淨tịnh 語ngữ 之chi 果quả 四tứ 。 初sơ 標tiêu 。
若nhược 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 以dĩ 此thử 十thập 事sự 。 淨tịnh 修tu 語ngữ 業nghiệp 則tắc 得đắc 十thập 種chủng 守thủ 護hộ 。
發phát 其kỳ 言ngôn 善thiện 。 幽u 冥minh 應ưng 之chi 。 況huống 其kỳ 人nhân 乎hồ 。 然nhiên 地địa 經kinh 中trung 。 善Thiện 知Tri 識Thức 善thiện 護hộ 。 意ý 通thông 由do 諸chư 善thiện 。 不bất 獨độc 由do 語ngữ 。 故cố 度độ 世thế 經kinh 亦diệc 不bất 躡niếp 前tiền 。 此thử 中trung 標tiêu 章chương 。 兩lưỡng 向hướng 用dụng 之chi 。 若nhược 在tại 前tiền 段đoạn 。 便tiện 當đương 顯hiển 益ích 。 下hạ 二nhị 準chuẩn 悉tất 。
△# 二nhị 徵trưng 。
何hà 等đẳng 為vi 十thập 。
△# 三tam 釋thích 。
所sở 謂vị 天thiên 王vương 為vi 首thủ 一nhất 切thiết 天thiên 眾chúng 。 (# 至chí )# 一nhất 切thiết 法Pháp 師sư 皆giai 悉tất 守thủ 護hộ 。
△# 四tứ 結kết 。
是thị 為vi 十thập 。
△# 四tứ 能năng 成thành 所sở 作tác 四tứ 。 初sơ 標tiêu 。
佛Phật 子tử 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 得đắc 此thử 守thủ 護hộ 已dĩ 則tắc 能năng 成thành 辦biện 十thập 種chủng 大đại 事sự 。
按án 經kinh 即tức 內nội 善thiện 外ngoại 護hộ 。 故cố 能năng 成thành 所sở 作tác 。 然nhiên 則tắc 地địa 經kinh 善thiện 集tập 白bạch 法Pháp 善thiện 淨tịnh 深thâm 心tâm 等đẳng 。 餘dư 句cú 中trung 義nghĩa 亦diệc 不bất 獨độc 躡niếp 於ư 語ngữ 。 然nhiên 皆giai 躡niếp 者giả 。 以dĩ 語ngữ 例lệ 餘dư 。 於ư 理lý 無vô 爽sảng 。
△# 二nhị 徵trưng 。
何hà 等đẳng 為vi 十thập 。
△# 三tam 釋thích 。
所sở 謂vị 一nhất 切thiết 。 眾chúng 生sanh 皆giai 令linh 歡hoan 喜hỷ 。 (# 至chí )# 一nhất 切thiết 涅Niết 槃Bàn 。 普phổ 令linh 明minh 見kiến 。
十thập 句cú 文văn 意ý 並tịnh 通thông 二nhị 利lợi 。
△# 四tứ 結kết 。
是thị 為vi 十thập 。
△# 二nhị 明minh 以dĩ 何hà 因nhân 四tứ 。 初sơ 標tiêu 。
佛Phật 子tử 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 有hữu 十thập 種chủng 心tâm 。
以dĩ 大đại 悲bi 為vi 首thủ 。 荷hà 負phụ 一nhất 切thiết 等đẳng 故cố 。
△# 二nhị 徵trưng 。
何hà 等đẳng 為vi 十thập 。
△# 三tam 釋thích 。
所sở 謂vị 如như 大đại 地địa 心tâm 能năng 持trì 能năng 長trường/trưởng 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 諸chư 善thiện 根căn 故cố 。
荷hà 負phụ 心tâm 。 由do 如như 大đại 地địa 。 荷hà 負phụ 四tứ 重trọng/trùng 任nhậm 故cố 。
如như 大đại 海hải 心tâm 一nhất 切thiết 諸chư 佛Phật 。 無vô 量lượng 無vô 邊biên 。 大đại 智trí 法pháp 水thủy 悉tất 流lưu 入nhập 故cố 。
深thâm 廣quảng 心tâm 包bao 。 含hàm 無vô 外ngoại 故cố 。
如như 須Tu 彌Di 山Sơn 王Vương 。 心tâm (# 至chí )# 於ư 出xuất 世thế 間gian 。 最tối 上thượng 善thiện 根căn 處xứ 故cố 。
勝thắng 心tâm 。
如như 摩ma 尼ni 寶bảo 。 王vương 心tâm 樂nhạo 欲dục 清thanh 淨tịnh 無vô 雜tạp 染nhiễm 故cố 。
淨tịnh 心tâm 。
如như 金kim 剛cang 心tâm 決quyết 定định 深thâm 入nhập 一nhất 切thiết 法pháp 故cố 。
利lợi 心tâm 。
如như 金Kim 剛Cang 圍Vi 山Sơn 。 心tâm 諸chư 魔ma 外ngoại 道đạo 。 不bất 能năng 動động 故cố 。
堅kiên 心tâm 。
如như 蓮liên 華hoa 心tâm 一nhất 切thiết 世thế 法pháp 。 不bất 能năng 染nhiễm 故cố 。
無vô 染nhiễm 心tâm 。
如như 優ưu 曇đàm 鉢bát 華hoa 。 心tâm 一nhất 切thiết 劫kiếp 中trung 。 難nan 值trị 遇ngộ 故cố 。
希hy 有hữu 心tâm 。
如như 淨tịnh 日nhật 心tâm 破phá 暗ám 障chướng 故cố 智trí 慧tuệ 心tâm 如như 虗hư 空không 。 心tâm 不bất 可khả 量lượng 故cố 。
無vô 邊biên 心tâm 。 此thử 十thập 並tịnh 語ngữ 心tâm 體thể 也dã 。
△# 四tứ 結kết 勸khuyến 。
是thị 為vi 十thập 若nhược 諸chư 菩Bồ 薩Tát 。 安an 住trụ 其kỳ 中trung 。 (# 至chí )# 無vô 上thượng 大đại 清thanh 淨tịnh 心tâm 。
△# 三Tam 明Minh 為vi 何hà 義nghĩa 四tứ 。 初sơ 標tiêu 。
佛Phật 子tử 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 有hữu 十thập 種chủng 發phát 心tâm 。
為vi 上thượng 求cầu 下hạ 化hóa 。 故cố 發phát 起khởi 勝thắng 用dụng 。
△# 二nhị 徵trưng 。
何hà 等đẳng 為vi 十thập 。
△# 三tam 釋thích 。
所sở 謂vị 發phát 我ngã 當đương 度độ 脫thoát 。 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 心tâm 。 (# 至chí )# 悉tất 得đắc 悟ngộ 解giải 心tâm 。
△# 四tứ 結kết 勸khuyến 。
是thị 為vi 十thập 若nhược 諸chư 菩Bồ 薩Tát 。 安an 住trụ 其kỳ 中trung 。 (# 至chí )# 無vô 上thượng 大đại 發phát 起khởi 能năng 事sự 心tâm 。
△# 四tứ 顯hiển 有hữu 何hà 相tương/tướng 四tứ 。 初sơ 標tiêu 。
佛Phật 子tử 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 有hữu 十thập 種chủng 周chu 徧biến 心tâm 。
以dĩ 過quá 凡phàm 夫phu 地địa 入nhập 真chân 。 如như 法Pháp 中trung 故cố 。
△# 二nhị 徵trưng 。
何hà 等đẳng 為vi 十thập 。
△# 三tam 釋thích 。
所sở 謂vị 周chu 徧biến 一nhất 切thiết 虗hư 空không 心tâm 發phát 意ý 廣quảng 大đại 故cố 。
總tổng 明minh 悲bi 廣quảng 智trí 大đại 。 曠khoáng 若nhược 虗hư 空không 。
周chu 徧biến 一nhất 切thiết 法Pháp 界Giới 。 心tâm 深thâm 入nhập 無vô 邊biên 故cố 。
智trí 契khế 深thâm 極cực 。
周chu 徧biến 一nhất 切thiết 三tam 世thế 。 心tâm 一nhất 念niệm 悉tất 知tri 。 故cố (# 至chí )# 一nhất 念niệm 普phổ 現hiện 成thành 佛Phật 故cố 。
餘dư 八bát 可khả 知tri 。
△# 四tứ 結kết 勸khuyến 。
是thị 為vi 十thập 若nhược 諸chư 菩Bồ 薩Tát 。 安an 住trụ 其kỳ 中trung 。 (# 至chí )# 無vô 上thượng 佛Phật 法Pháp 。 周chu 徧biến 莊trang 嚴nghiêm 。
△# 二nhị 即tức 安an 住trụ 地địa 中trung 行hành 四tứ 。 初sơ 標tiêu 。
佛Phật 子tử 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 有hữu 十thập 種chủng 根căn 。
由do 前tiền 初sơ 住trụ 之chi 行hành 。 令linh 此thử 勝thắng 用dụng 增tăng 上thượng 。 皆giai 光quang 顯hiển 故cố 。 名danh 之chi 為vi 根căn 。
△# 二nhị 徵trưng 。
何hà 等đẳng 為vi 十thập 。
△# 三tam 釋thích 。
所sở 謂vị 歡hoan 喜hỷ 根căn 見kiến 一nhất 切thiết 佛Phật 。 信tín 不bất 壞hoại 故cố 。
上thượng 一nhất 信tín 成thành 就tựu 。 次thứ 六lục 修tu 行hành 成thành 就tựu 。
希hy 望vọng 根căn 所sở 聞văn 佛Phật 法Pháp 皆giai 悟ngộ 解giải 故cố 。
樂nhạo 欲dục 根căn 即tức 近cận 友hữu 。 樂nhạo 法Pháp 多đa 聞văn 。 能năng 正chánh 觀quán 故cố 。
不bất 退thoái 根căn 一nhất 切thiết 作tác 事sự 皆giai 究cứu 竟cánh 故cố 。
不bất 退thoái 者giả 。 即tức 不bất 著trước 名danh 利lợi 。 於ư 三tam 昧muội 中trung 。 亦diệc 無vô 愛ái 著trước 。 及cập 貪tham 求cầu 故cố 。
安an 住trụ 根căn 不bất 斷đoạn 一nhất 切thiết 。 菩Bồ 薩Tát 行hành 故cố 。
安an 住trụ 者giả 萬vạn 行hạnh 念niệm 念niệm 。 現hiện 在tại 前tiền 故cố 。
微vi 細tế 根căn 入nhập 般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 。 (# 至chí )# 究cứu 竟cánh 一nhất 切thiết 。 眾chúng 生sanh 事sự 故cố 。
此thử 二nhị 悲bi 智trí 不bất 斷đoạn 上thượng 皆giai 教giáo 道đạo 。
如như 金kim 剛cang 根căn 證chứng 知tri 一nhất 切thiết 諸chư 法pháp 性tánh 故cố 。
即tức 證chứng 道đạo 之chi 修tu 。 後hậu 三tam 即tức 迴hồi 向hướng 成thành 就tựu 。
金kim 剛cang 光quang 燄diệm 根căn 普phổ 照chiếu 一nhất 切thiết 。 佛Phật 境cảnh 界giới 故cố 。
總tổng 求cầu 一nhất 切thiết 地địa 智trí 故cố 。 即tức 金kim 剛cang 智trí 。 照chiếu 徹triệt 法pháp 性tánh 故cố 。
無vô 差sai 別biệt 根căn 一nhất 切thiết 如Như 來Lai 。 同đồng 一nhất 身thân 故cố 。
別biệt 求cầu 法Pháp 身thân 。
無vô 礙ngại 際tế 根căn 深thâm 入nhập 如Như 來Lai 。 十thập 種chủng 力lực 故cố 。
求cầu 功công 德đức 身thân 。 謂vị 十Thập 力Lực 等đẳng 。
△# 四tứ 結kết 勸khuyến 。
是thị 為vi 十thập 若nhược 諸chư 菩Bồ 薩Tát 。 安an 住trụ 其kỳ 中trung 。 (# 至chí )# 無vô 上thượng 大đại 智trí 圓viên 滿mãn 根căn 。
△# 二nhị 有hữu 六lục 門môn 。 明minh 第đệ 二Nhị 地Địa 中trung 行hành 。 初sơ 二nhị 明minh 發phát 起khởi 淨tịnh 。 初sơ 門môn 自tự 分phần/phân 。 直trực 明minh 深thâm 心tâm 四tứ 。 初sơ 標tiêu 。
佛Phật 子tử 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 有hữu 十thập 種chủng 深thâm 心tâm 。
晉tấn 經kinh 及cập 論luận 皆giai 名danh 直trực 心tâm 者giả 。 然nhiên 深thâm 心tâm 有hữu 二nhị 義nghĩa 。 一nhất 於ư 法pháp 殷ân 重trọng 名danh 深thâm 。 即tức 樂nhạo 修tu 善thiện 行hành 。 二nhị 契khế 理lý 名danh 深thâm 。 深thâm 入nhập 理lý 故cố 。 若nhược 語ngữ 直trực 心tâm 。 但đãn 有hữu 後hậu 之chi 一nhất 義nghĩa 。 正chánh 念niệm 真Chân 如Như 法pháp 故cố 。 今kim 文văn 具cụ 二nhị 。
△# 二nhị 徵trưng 。
何hà 等đẳng 為vi 十thập 。
△# 三tam 釋thích 。
所sở 謂vị 不bất 染nhiễm 一nhất 切thiết 世thế 間gian 法pháp 深thâm 心tâm 。
由do 契khế 理lý 。
不bất 雜tạp 一nhất 切thiết 。 二Nhị 乘Thừa 道đạo 深thâm 心tâm 。
由do 修tu 行hành 。
了liễu 達đạt 一nhất 切thiết 。 佛Phật 菩Bồ 提Đề 深thâm 心tâm (# 至chí )# 具cụ 足túc 一nhất 切thiết 。 微vi 細tế 智trí 深thâm 心tâm 。
此thử 七thất 廣quảng 上thượng 契khế 理lý 。
修tu 一nhất 切thiết 諸chư 佛Phật 法Pháp 深thâm 心tâm 。
此thử 一nhất 顯hiển 前tiền 修tu 行hành 。
△# 四tứ 結kết 勸khuyến 。
是thị 為vi 十thập 若nhược 諸chư 菩Bồ 薩Tát 。 安an 住trụ 其kỳ 中trung 。 (# 至chí )# 無vô 上thượng 清thanh 淨tịnh 深thâm 心tâm 。
△# 二nhị 勝thắng 進tiến 加gia 以dĩ 增tăng 上thượng 四tứ 。 初sơ 標tiêu 。
佛Phật 子tử 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 有hữu 十thập 種chủng 增tăng 上thượng 深thâm 心tâm 。
即tức 勝thắng 進tiến 上thượng 求cầu 增tăng 殷ân 重trọng 故cố 。
△# 二nhị 徵trưng 。
何hà 等đẳng 為vi 十thập 。
△# 三tam 釋thích 。
所sở 謂vị 不bất 退thoái 轉chuyển 增tăng 上thượng 深thâm 心tâm 積tích 集tập 一nhất 切thiết 善thiện 根căn 故cố 。
樂nhạo 修tu 善thiện 行hành 。
離ly 疑nghi 惑hoặc 增tăng 上thượng 深thâm 心tâm 解giải 一nhất 切thiết 如Như 來Lai 密mật 語ngữ 故cố 。
標tiêu 契khế 理lý 。 次thứ 三tam 成thành 上thượng 離ly 疑nghi 。
正chánh 持trì 增tăng 上thượng 深thâm 心tâm 大đại 願nguyện 大đại 行hành 所sở 流lưu 故cố 。
出xuất 所sở 因nhân 。
最tối 勝thắng 增tăng 上thượng 深thâm 心tâm 深thâm 入nhập 一nhất 切thiết 佛Phật 法Pháp 故cố 。
彰chương 所sở 入nhập 。
為vi 主chủ 增tăng 上thượng 深thâm 心tâm 一nhất 切thiết 佛Phật 法Pháp 自tự 在tại 故cố 。
成thành 德đức 自tự 在tại 。 後hậu 五ngũ 成thành 上thượng 。 積tích 集tập 善thiện 根căn 。
廣quảng 大đại 增tăng 上thượng 深thâm 心tâm 普phổ 入nhập 種chủng 種chủng 法Pháp 門môn 。 (# 至chí )# 成thành 熟thục 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 故cố 。
△# 四tứ 結kết 勸khuyến 。
是thị 為vi 十thập 若nhược 諸chư 菩Bồ 薩Tát 。 安an 住trụ 此thử 法pháp (# 至chí )# 無vô 上thượng 清thanh 淨tịnh 。 增tăng 上thượng 深thâm 心tâm 。
△# 二nhị 有hữu 四tứ 門môn 。 自tự 體thể 淨tịnh 中trung 行hành 。 彼bỉ 約ước 別biệt 地địa 之chi 行hành 。 但đãn 明minh 於ư 戒giới 。 而nhi 有hữu 三tam 聚tụ 。 今kim 文văn 分phần/phân 二nhị 。 初sơ 攝nhiếp 善thiện 律luật 儀nghi 四tứ 。 初sơ 標tiêu 。
佛Phật 子tử 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 有hữu 十thập 種chủng 勤cần 修tu 。
通thông 修tu 十thập 度độ 。 即tức 攝nhiếp 善thiện 法Pháp 戒giới 。 律luật 儀nghi 亦diệc 在tại 其kỳ 中trung 。 以dĩ 地địa 相tương 望vọng 。 是thị 修tu 位vị 之chi 首thủ 。 故cố 特đặc 名danh 勤cần 修tu 。 晉tấn 經kinh 名danh 方phương 便tiện 。 方phương 便tiện 修tu 起khởi 故cố 。
△# 二nhị 徵trưng 。
何hà 等đẳng 為vi 十thập 。
△# 三tam 釋thích 。
所sở 謂vị 布bố 施thí 。 勤cần 修tu 悉tất 捨xả 一nhất 切thiết 。 (# 至chí )# 轉chuyển 至chí 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 心tâm 故cố 。
△# 四tứ 結kết 勸khuyến 。
是thị 為vi 十thập 若nhược 諸chư 菩Bồ 薩Tát 。 安an 住trụ 此thử 法pháp (# 至chí )# 無vô 上thượng 大đại 智trí 慧tuệ 勤cần 修tu 。
△# 二nhị 有hữu 三tam 門môn 。 饒nhiêu 益ích 有hữu 情tình 戒giới 中trung 行hành 。 初sơ 解giải 諸chư 善thiện 四tứ 。 初sơ 標tiêu 。
佛Phật 子tử 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 有hữu 十thập 種chủng 決quyết 定định 解giải 。
此thử 門môn 總tổng 顯hiển 智trí 。 於ư 諸chư 善thiện 決quyết 起khởi 勝thắng 解giải 。 地địa 經kinh 約ước 戒giới 。 但đãn 解giải 十Thập 善Thiện 。 晉tấn 經kinh 名danh 樂nhạo/nhạc/lạc 。 修tu 由do 有hữu 決quyết 解giải 。 故cố 樂nhạo/nhạc/lạc 修tu 習tập 。
△# 二nhị 徵trưng 。
何hà 等đẳng 為vi 十thập 。
△# 三tam 釋thích 。
所sở 謂vị 最tối 上thượng 決quyết 定định 解giải (# 至chí )# 隨tùy 意ý 隨tùy 時thời 成thành 佛Phật 故cố 。
△# 四tứ 結kết 勸khuyến 。
是thị 為vi 十thập 若nhược 諸chư 菩Bồ 薩Tát 。 安an 住trụ 此thử 法pháp 則tắc 得đắc 如Như 來Lai 無vô 上thượng 決quyết 定định 解giải 。
△# 二nhị 解giải 世thế 界giới 四tứ 。 初sơ 標tiêu 。
佛Phật 子tử 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 有hữu 十thập 種chủng 決quyết 定định 解giải 知tri 諸chư 世thế 界giới 。
△# 二nhị 徵trưng 。
何hà 等đẳng 為vi 十thập 。
△# 三tam 釋thích 。
所sở 謂vị 知tri 一nhất 切thiết 世thế 界giới 。 入nhập 一nhất 世thế 界giới 。 (# 至chí )# 各các 別biệt 了liễu 知tri 。 心tâm 生sanh 歡hoan 喜hỷ 。
△# 四tứ 結kết 勸khuyến 。
是thị 為vi 十thập 若nhược 諸chư 菩Bồ 薩Tát 。 安an 住trụ 此thử 法pháp (# 至chí )# 佛Phật 剎sát 廣quảng 大đại 決quyết 定định 解giải 。
△# 三tam 解giải 眾chúng 生sanh 四tứ 。 標tiêu 初sơ 。
佛Phật 子tử 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 有hữu 十thập 種chủng 決quyết 定định 解giải 知tri 眾chúng 生sanh 界giới 。
△# 二nhị 徵trưng 。
何hà 等đẳng 為vi 十thập 。
△# 三tam 釋thích 。
所sở 謂vị 知tri 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 界giới (# 至chí )# 寂tịch 靜tĩnh 威uy 儀nghi 。 開khai 悟ngộ 眾chúng 生sanh 。
△# 四tứ 結kết 勸khuyến 。
是thị 為vi 十thập 若nhược 諸chư 菩Bồ 薩Tát 。 安an 住trụ 此thử 法pháp (# 至chí )# 無vô 上thượng 大đại 威uy 力lực 決quyết 定định 解giải 。
此thử 下hạ 入nhập 五ngũ 十thập 七thất 經kinh 。
△# 三tam 有hữu 五ngũ 門môn 。 明minh 三tam 地địa 中trung 行hành 。 分phần/phân 二nhị 。 前tiền 二nhị 門môn 明minh 能năng 起khởi 厭yếm 行hành 二nhị 。 初sơ 熏huân 習tập 成thành 氣khí 四tứ 。 初sơ 標tiêu 。
佛Phật 子tử 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 有hữu 十thập 種chủng 習tập 氣khí 。
由do 此thử 地địa 中trung 厭yếm 伏phục 煩phiền 惱não 故cố 。 於ư 諸chư 行hành 積tích 習tập 。 熏huân 成thành 氣khí 分phần/phân 。 方phương 能năng 究cứu 竟cánh 。 斷đoạn 伏phục 煩phiền 惱não 。 故cố 名danh 習tập 氣khí 。
△# 二nhị 徵trưng 。
何hà 等đẳng 為vi 十thập 。
△# 三tam 釋thích 。
所sở 謂vị 菩Bồ 提Đề 心tâm 習tập 氣khí 。
行hành 本bổn 。
善thiện 根căn 習tập 氣khí 。
成thành 行hành 。
教giáo 化hóa 眾chúng 生sanh 習tập 氣khí 。
下hạ 化hóa 。
見kiến 佛Phật 習tập 氣khí 。
上thượng 見kiến 。
於ư 清thanh 淨tịnh 世thế 界giới 。 受thọ thọ 生sanh 習tập 氣khí 。
受thọ 生sanh 。
行hành 習tập 氣khí 。
大đại 行hành 。
願nguyện 習tập 氣khí 。
十thập 願nguyện 。
波Ba 羅La 蜜Mật 習tập 氣khí 。
十thập 度độ 。
思tư 惟duy 平bình 等đẳng 法pháp 習tập 氣khí 。
理lý 智trí 。
種chủng 種chủng 境cảnh 界giới 。 差sai 別biệt 習tập 氣khí 。
量lượng 智trí 。
△# 四tứ 結kết 勸khuyến 。
是thị 為vi 十thập 若nhược 諸chư 菩Bồ 薩Tát 。 安an 住trụ 此thử 法pháp (# 至chí )# 大đại 智trí 習tập 氣khí 非phi 習tập 氣khí 智trí 。
△# 二nhị 增tăng 盛thịnh 攝nhiếp 取thủ 四tứ 。 初sơ 標tiêu 。
佛Phật 子tử 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 有hữu 十thập 種chủng 取thủ 以dĩ 此thử 不bất 斷đoạn 。 諸chư 菩Bồ 薩Tát 行hạnh 。
晉tấn 經kinh 中trung 名danh 熾sí 然nhiên 由do 前tiền 積tích 習tập 愛ái 樂nhạo 。 得đắc 增tăng 長trưởng 故cố 。
△# 二nhị 徵trưng 。
何hà 等đẳng 為vi 十thập 。
△# 三tam 釋thích 。
所sở 謂vị 取thủ 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 界giới 。 (# 至chí )# 悉tất 以dĩ 明minh 智trí 而nhi 現hiện 了liễu 故cố 。
△# 四tứ 結kết 勸khuyến 。
是thị 為vi 十thập 若nhược 諸chư 菩Bồ 薩Tát 。 安an 住trụ 此thử 取thủ (# 至chí )# 如Như 來Lai 無vô 上thượng 。 無vô 所sở 取thủ 法pháp 。
△# 三tam 有hữu 三tam 門môn 。 明minh 所sở 起khởi 厭yếm 行hành 。 初sơ 正chánh 顯hiển 修tu 行hành 四tứ 。 初sơ 標tiêu 。
佛Phật 子tử 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 有hữu 十thập 種chủng 修tu 。
△# 二nhị 徵trưng 。
何hà 等đẳng 為vi 十thập 。
△# 三tam 釋thích 。
所sở 謂vị 修tu 諸chư 波Ba 羅La 蜜Mật 。 修tu 學học 修tu 慧tuệ (# 至chí )# 修tu 示thị 現hiện 修tu 勤cần 行hành 匪phỉ 懈giải 。
前tiền 八bát 修tu 因nhân 。 後hậu 二nhị 修tu 果quả 。
修tu 成thành 等Đẳng 正Chánh 覺Giác 。 修tu 轉chuyển 正Chánh 法Pháp 輪luân 。
△# 四tứ 結kết 勸khuyến 。
是thị 為vi 十thập 若nhược 諸chư 菩Bồ 薩Tát 。 安an 住trụ 其kỳ 中trung 。 則tắc 得đắc 無vô 上thượng 修tu 修tu 一nhất 切thiết 法pháp 。
△# 二nhị 修tu 成thành 勝thắng 緣duyên 四tứ 。 初sơ 標tiêu 。
佛Phật 子tử 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 有hữu 十thập 種chủng 成thành 就tựu 佛Phật 法Pháp 。
依y 託thác 此thử 十thập 。 能năng 成thành 就tựu 故cố 。
△# 二nhị 徵trưng 。
何hà 等đẳng 為vi 十thập 。
△# 三tam 釋thích 。
所sở 謂vị 不bất 離ly 善Thiện 知Tri 識Thức 。 成thành 就tựu 佛Phật 法Pháp 。 (# 至chí )# 十Thập 力Lực 境cảnh 界giới 成thành 就tựu 佛Phật 法Pháp 。
△# 四tứ 結kết 勸khuyến 。
是thị 為vi 十thập 若nhược 諸chư 菩Bồ 薩Tát 。 安an 住trụ 此thử 法pháp (# 至chí )# 如Như 來Lai 無vô 上thượng 大đại 智trí 慧tuệ 。
△# 三Tam 明Minh 修tu 行hành 離ly 過quá 四tứ 。 初sơ 標tiêu 。
佛Phật 子tử 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 有hữu 十thập 種chủng 退thoái 失thất 佛Phật 法Pháp 。 應ưng 當đương 遠viễn 離ly 。
別biệt 舉cử 十thập 過quá 。 總tổng 令linh 遠viễn 離ly 。
△# 二nhị 徵trưng 。
何hà 等đẳng 為vi 十thập 。
△# 三tam 釋thích 。
所sở 謂vị 輕khinh 慢mạn 善Thiện 知Tri 識Thức 退thoái 失thất 佛Phật 法Pháp (# 至chí )# 恨hận 諸chư 菩Bồ 薩Tát 退thoái 失thất 佛Phật 法Pháp 。
△# 四tứ 結kết 勸khuyến 。
是thị 為vi 十thập 若nhược 諸chư 菩Bồ 薩Tát 。 遠viễn 離ly 此thử 法pháp 。 則tắc 入nhập 菩Bồ 薩Tát 離ly 生sanh 道đạo 。
△# 四tứ 有hữu 五ngũ 門môn 。 明minh 四tứ 地địa 中trung 行hành 。 分phần/phân 三tam 。 初sơ 門môn 明minh 清thanh 淨tịnh 對đối 治trị 修tu 行hành 增tăng 長trưởng 因nhân 四tứ 。 初sơ 標tiêu 。
佛Phật 子tử 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 有hữu 十thập 種chủng 離ly 生sanh 道đạo 。
前tiền 三tam 地địa 寄ký 同đồng 世thế 間gian 。 有hữu 見kiến 等đẳng 惑hoặc 。 猶do 如như 生sanh 食thực 在tại 腹phúc 四tứ 地địa 寄ký 同đồng 出xuất 世thế 。 對đối 治trị 清thanh 淨tịnh 。 能năng 離ly 彼bỉ 生sanh 。 謂vị 離ly 有hữu 行hành 。 得đắc 無vô 生sanh 故cố 。 顯hiển 行hành 純thuần 熟thục 。 離ly 生sanh 澀sáp 故cố 。 廣quảng 如như 婆bà 沙sa 。 今kim 是thị 彼bỉ 清thanh 淨tịnh 對đối 治trị 之chi 因nhân 。 故cố 名danh 為vi 道đạo 。 地địa 經kinh 有hữu 十thập 法pháp 明minh 門môn 。 初sơ 是thị 觀quán 察sát 眾chúng 生sanh 。 今kim 但đãn 廣quảng 斯tư 一nhất 句cú 。 餘dư 略lược 不bất 具cụ 。 結kết 云vân 。 不bất 雜tạp 二Nhị 乘Thừa 者giả 。 以dĩ 於ư 下hạ 句cú 雙song 行hành 而nhi 修tu 。 故cố 不bất 同đồng 二Nhị 乘Thừa 。 見kiến 道đạo 離ly 生sanh 矣hĩ 。
△# 二nhị 徵trưng 。
何hà 等đẳng 為vi 十thập 。
△# 三tam 釋thích 。
所sở 謂vị 出xuất 生sanh 般Bát 若Nhã (# 至chí )# 而nhi 不bất 捨xả 菩Bồ 薩Tát 。 一nhất 切thiết 願nguyện 行hạnh 是thị 為vi 十thập 。
△# 四tứ 結kết 勸khuyến 。
佛Phật 子tử 是thị 為vi 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 十thập 種chủng (# 至chí )# 則tắc 得đắc 菩Bồ 薩Tát 決quyết 定định 法pháp 。
△# 二nhị 明minh 其kỳ 清thanh 淨tịnh 四tứ 。 初sơ 標tiêu 。
佛Phật 子tử 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 有hữu 十thập 種chủng 決quyết 定định 法pháp 。
上thượng 明minh 能năng 離ly 。 今kim 顯hiển 所sở 得đắc 。 出xuất 世thế 決quyết 定định 法pháp 故cố 。 故cố 彼bỉ 文văn 云vân 。 得đắc 彼bỉ 內nội 法pháp 。 生sanh 如Như 來Lai 家gia 。
△# 二nhị 徵trưng 。
何hà 等đẳng 為vi 十thập 。
△# 三tam 釋thích 。
所sở 謂vị 決quyết 定định 於ư 如Như 來Lai 種chủng 族tộc 中trung (# 至chí )# 決quyết 定định 得đắc 預dự 。 如Như 來Lai 眾chúng 會hội 。
前tiền 五ngũ 自tự 分phần/phân 。 後hậu 五ngũ 勝thắng 進tiến 。
決quyết 定định 能năng 顯hiển 如Như 來Lai 種chủng 性tánh 。 (# 至chí )# 與dữ 一nhất 切thiết 如Như 來Lai 所sở 。 住trụ 無vô 有hữu 二nhị 。
△# 四tứ 結kết 。
是thị 為vi 十thập 。
△# 三tam 有hữu 三tam 門môn 。 明minh 對đối 治trị 修tu 行hành 增tăng 長trưởng 。 分phần/phân 二nhị 。 先tiên 二nhị 門môn 明minh 修tu 行hành 增tăng 長trưởng 。 初sơ 門môn 正chánh 明minh 增tăng 長trưởng 四tứ 。 初sơ 標tiêu 。
佛Phật 子tử 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 有hữu 十thập 種chủng 出xuất 生sanh 佛Phật 法Pháp 道đạo 。
從tùng 緣duyên 出xuất 生sanh 。 即tức 增tăng 長trưởng 義nghĩa 。 亦diệc 猶do 出xuất 息tức 。 增tăng 長trưởng 其kỳ 多đa 。
△# 二nhị 徵trưng 。
何hà 等đẳng 為vi 十thập 。
△# 三tam 釋thích 。
所sở 謂vị 隨tùy 順thuận 善thiện 友hữu 是thị 出xuất 生sanh 佛Phật 法Pháp 。 道đạo (# 至chí )# 知tri 佛Phật 自tự 在tại 故cố 。
上thượng 二nhị 順thuận 人nhân 信tín 法pháp 。
發phát 大đại 誓thệ 願nguyện 。 是thị 出xuất 生sanh 佛Phật 法Pháp 。 道đạo (# 至chí )# 知tri 業nghiệp 不bất 失thất 故cố 。
此thử 二nhị 願nguyện 智trí 不bất 虗hư 。
一nhất 切thiết 劫kiếp 修tu 行hành 無vô 厭yếm 足túc 。 是thị 出xuất 生sanh 佛Phật 法Pháp 。 道đạo (# 至chí )# 。 成thành 熟thục 眾chúng 生sanh 故cố 。
此thử 二nhị 時thời 處xứ 廣quảng 長trường 。
不bất 斷đoạn 菩Bồ 薩Tát 。 行hành 是thị 出xuất 生sanh 佛Phật 法Pháp 。 道đạo (# 至chí )# 徧biến 一nhất 切thiết 虗hư 空không 界giới 故cố 。
此thử 二nhị 無vô 間gian 普phổ 徧biến 。
殊thù 勝thắng 行hành 是thị 出xuất 生sanh 佛Phật 法Pháp 。 道đạo (# 至chí )# 以dĩ 一nhất 切thiết 善thiện 法Pháp 資tư 持trì 故cố 。
後hậu 二nhị 勝thắng 行hành 攝nhiếp 生sanh 。
△# 四tứ 結kết 勸khuyến 。
是thị 為vi 十thập 若nhược 諸chư 菩Bồ 薩Tát 。 安an 住trụ 此thử 法pháp 則tắc 得đắc 大đại 丈trượng 夫phu 名danh 號hiệu 。
△# 二nhị 顯hiển 立lập 殊thù 勝thắng 之chi 名danh 四tứ 。 初sơ 標tiêu 。
佛Phật 子tử 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 有hữu 十thập 種chủng 大đại 丈trượng 夫phu 名danh 號hiệu 。
由do 德đức 行hạnh 內nội 增tăng 故cố 。 嘉gia 名danh 外ngoại 立lập 。
△# 二nhị 徵trưng 。
何hà 等đẳng 為vi 十thập 。
△# 三tam 釋thích 。
所sở 謂vị 名danh 為vi 。 菩Bồ 提Đề 薩Tát 埵Đóa 。 (# 至chí )# 名danh 為vi 勝thắng 薩tát 埵đóa 覺giác 悟ngộ 勝thắng 法Pháp 故cố 。
上thượng 四tứ 從tùng 境cảnh 立lập 名danh 。
名danh 為vi 最tối 勝thắng 薩tát 埵đóa 。 (# 至chí )# 名danh 為vi 上thượng 薩tát 埵đóa 起khởi 上thượng 精tinh 進tấn 故cố 。
此thử 二nhị 約ước 當đương 體thể 受thọ 名danh 。 上thượng 皆giai 自tự 利lợi 。
名danh 為vi 無vô 上thượng 。 薩tát 埵đóa (# 至chí )# 名danh 為vi 力lực 薩tát 埵đóa 廣quảng 知tri 十Thập 力Lực 故cố 。
此thử 二nhị 利lợi 他tha 。
名danh 為vi 無vô 等đẳng 薩tát 埵đóa 世thế 間gian 無vô 比tỉ 故cố 。
通thông 顯hiển 勝thắng 具cụ 二nhị 利lợi 故cố 。 上thượng 皆giai 自tự 分phần/phân 因nhân 名danh 。
名danh 為vi 不bất 思tư 議nghị 薩tát 埵đóa 一nhất 念niệm 成thành 佛Phật 故cố 。
後hậu 一nhất 勝thắng 進tiến 果quả 稱xưng 。 上thượng 皆giai 隨tùy 德đức 立lập 假giả 名danh 。 故cố 瑜du 伽già 四tứ 十thập 六lục 。 明minh 菩Bồ 薩Tát 隨tùy 德đức 假giả 名danh 。 有hữu 十thập 六lục 種chủng 。 初sơ 名danh 菩Bồ 提Đề 薩Tát 埵Đóa 。 十thập 六lục 名danh 為vi 法Pháp 師sư 。 顯hiển 揚dương 第đệ 八bát 。 莊trang 嚴nghiêm 論luận 十thập 二nhị 。 皆giai 同đồng 此thử 說thuyết 。 又hựu 商Thương 主Chủ 天Thiên 子Tử 經kinh 。 五ngũ 義nghĩa 立lập 名danh 。 恐khủng 繁phồn 不bất 會hội 。
△# 四tứ 結kết 勸khuyến 。
是thị 為vi 十thập 若nhược 諸chư 菩Bồ 薩Tát 。 得đắc 此thử 名danh 號hiệu 則tắc 。 成thành 就tựu 菩Bồ 薩Tát 道Đạo 。
△# 二nhị 修tu 行hành 對đối 治trị 四tứ 。 初sơ 標tiêu 。
佛Phật 子tử 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 有hữu 十thập 種chủng 道đạo 。
地địa 經kinh 寄ký 位vị 。 廣quảng 明minh 三Tam 十Thập 七Thất 品Phẩm 。 今kim 約ước 實thật 位vị 。 故cố 增tăng 數số 顯hiển 十thập 。 皆giai 為vi 對đối 治trị 。 並tịnh 是thị 正Chánh 道Đạo 。
△# 二nhị 徵trưng 。
何hà 等đẳng 為vi 十thập 。
△# 三tam 釋thích 。
所sở 謂vị 一nhất 道đạo 是thị 菩Bồ 薩Tát 道Đạo 。 (# 至chí )# 出xuất 生sanh 智trí 慧tuệ 。 及cập 方phương 便tiện 故cố 。
上thượng 二nhị 并tinh 後hậu 一nhất 。 名danh 義nghĩa 皆giai 不bất 共cộng 。
三tam 道đạo 是thị 菩Bồ 薩Tát 道Đạo 。 行hành 空không 無vô 相tướng 。 無vô 願nguyện 不bất 著trước 三tam 界giới 故cố 。
三tam 道đạo 則tắc 名danh 義nghĩa 俱câu 共cộng 。 次thứ 六lục 名danh 共cộng 小Tiểu 乘Thừa 。 義nghĩa 唯duy 實thật 教giáo 。
四tứ 行hành 是thị 菩Bồ 薩Tát 道Đạo 。 (# 至chí )# 善thiện 能năng 分phân 別biệt 。 智trí 慧tuệ 境cảnh 界giới 故cố 。
定định 根căn 知tri 三tam 昧muội 入nhập 出xuất 。
六Lục 通Thông 是thị 菩Bồ 薩Tát 道Đạo 。 (# 至chí )# 知tri 諸chư 眾chúng 生sanh 。 死tử 此thử 生sanh 彼bỉ 故cố 。
天thiên 眼nhãn 通thông 見kiến 。 死tử 此thử 生sanh 彼bỉ 。
天thiên 耳nhĩ 悉tất 聞văn 。 諸chư 佛Phật 說thuyết 法Pháp 。 (# 至chí )# 普phổ 及cập 一nhất 切thiết 。 無vô 間gián 斷đoạn 故cố 。
於ư 六lục 念niệm 上thượng 。 加gia 念niệm 眾chúng 生sanh 。 為vì 大đại 悲bi 故cố 。 亦diệc 是thị 廣quảng 七thất 覺giác 中trung 。 一nhất 念niệm 覺giác 故cố 。 餘dư 例lệ 此thử 知tri 。
隨tùy 順thuận 菩Bồ 提Đề 。 八bát 聖thánh 道Đạo 是thị 菩Bồ 薩Tát 道Đạo 。
八bát 正chánh 思tư 惟duy 。 順thuận 一Nhất 切Thiết 智Trí 。
所sở 謂vị 行hành 正chánh 見kiến 道đạo (# 至chí )# 入nhập 九cửu 次thứ 第đệ 定định 。 是thị 菩Bồ 薩Tát 道Đạo 。
九cửu 次thứ 第đệ 定định 。 皆giai 寂tịch 用dụng 雙song 行hành 。
所sở 謂vị 離ly 欲dục 恚khuể 害hại 而nhi 以dĩ 一nhất 切thiết 。 語ngữ 業nghiệp 說thuyết 法Pháp 無vô 礙ngại 。
初sơ 禪thiền 離ly 欲dục 恚khuể 害hại 。 而nhi 逆nghịch 化hóa 眾chúng 生sanh 。 亦diệc 用dụng 欲dục 等đẳng 言ngôn 說thuyết 。 故cố 云vân 一nhất 切thiết 語ngữ 業nghiệp 。
滅diệt 除trừ 覺giác 觀quán 而nhi 以dĩ 一nhất 切thiết 。 知tri 覺giác 觀quán 教giáo 化hóa 眾chúng 生sanh 。
二nhị 禪thiền 雖tuy 無vô 覺giác 觀quán 。 不bất 壞hoại 淨tịnh 覺giác 。 以dĩ 為vi 說thuyết 因nhân 。
捨xả 離ly 喜hỷ 愛ái 而nhi 見kiến 一nhất 切thiết 佛Phật 。 心tâm 大đại 歡hoan 喜hỷ 。
三tam 禪thiền 離ly 喜hỷ 。 而nhi 生sanh 法Pháp 喜hỷ 。
離ly 世thế 間gian 樂nhạo/nhạc/lạc 而nhi 隨tùy 順thuận 出xuất 世thế 菩Bồ 薩Tát 道Đạo 樂nhạo/nhạc/lạc 。
四tứ 禪thiền 離ly 樂nhạo/nhạc/lạc 。 而nhi 受thọ 解giải 脫thoát 道đạo 樂nhạo/nhạc/lạc 。
從tùng 此thử 不bất 動động 入nhập 無vô 色sắc 定định 。 而nhi 亦diệc 不bất 捨xả 。 欲dục 色sắc 受thọ 生sanh 。
明minh 四tứ 無vô 色sắc 定định 。 但đãn 總tổng 相tương/tướng 顯hiển 勝thắng 。
雖tuy 住trụ 滅diệt 一nhất 切thiết 想tưởng 受thọ 定định 而nhi 亦diệc 不bất 息tức 。 菩Bồ 薩Tát 行hành 故cố 。
即tức 滅diệt 盡tận 定định 。 此thử 定định 雖tuy 盡tận 。 滅diệt 諸chư 不bất 恆hằng 行hành 。 心tâm 心tâm 所sở 法pháp 。 及cập 滅diệt 恆hằng 行hành 染nhiễm 汙ô 一nhất 分phần/phân 。 而nhi 以dĩ 厭yếm 患hoạn 想tưởng 。 受thọ 為vi 先tiên 故cố 。 名danh 滅diệt 想tưởng 受thọ 。 定định 由do 非phi 麤thô 想tưởng 。 猶do 有hữu 細tế 想tưởng 。 是thị 捨xả 受thọ 故cố 。 今kim 實thật 教giáo 明minh 。 即tức 受thọ 等đẳng 性tánh 滅diệt 。 故cố 不bất 息tức 菩Bồ 薩Tát 行hành 。 是thị 以dĩ 七thất 地địa 云vân 能năng 念niệm 念niệm 入nhập 亦diệc 念niệm 念niệm 起khởi 等đẳng 。 餘dư 如như 三tam 地địa 及cập 七thất 地địa 中trung 辨biện 。
學học 佛Phật 十Thập 力Lực 是thị 菩Bồ 薩Tát 道Đạo 。 (# 至chí )# 而nhi 不bất 捨xả 離ly 。 諸chư 菩Bồ 薩Tát 行hạnh 。
六lục 徧biến 一nhất 切thiết 下hạ 。 是thị 一nhất 切thiết 至chí 處xứ 道đạo 智trí 。 八bát 是thị 天thiên 眼nhãn 。 九cửu 是thị 宿túc 命mạng 。 今kim 三tam 世thế 悉tất 知tri 。 況huống 乎hồ 宿túc 命mạng 。 餘dư 如như 初sơ 會hội 中trung 辨biện 。
△# 四tứ 結kết 勸khuyến 。
是thị 為vi 十thập 若nhược 諸chư 菩Bồ 薩Tát 。 安an 住trụ 此thử 法pháp (# 至chí )# 如Như 來Lai 無vô 上thượng 。 巧xảo 方phương 便tiện 道đạo 。
大Đại 方Phương 廣Quảng 佛Phật 華Hoa 嚴Nghiêm 經Kinh 疏Sớ/sơ 卷quyển 第đệ 八bát 十thập 九cửu