Hoa Nghiêm Kinh Sớ Chú – Quyển 23

Chuẩn
Leave a comment

華Hoa 嚴Nghiêm 經Kinh 疏Sớ 注Chú
Quyển 23
唐Đường 澄Trừng 觀Quán 述Thuật 宋Tống 淨Tịnh 源Nguyên 錄Lục 疏Sớ 注Chú 經Kinh

大Đại 方Phương 廣Quảng 佛Phật 華Hoa 嚴Nghiêm 經Kinh 疏Sớ/sơ 卷quyển 第đệ 七thất 十thập 三tam (# 入nhập 第đệ 四tứ 十thập 四tứ 經kinh 下hạ 卷quyển )#

清thanh 涼lương 山sơn 沙Sa 門Môn 。澄trừng 觀quán 。述thuật 。

晉tấn 水thủy 沙Sa 門Môn 。 (# 淨tịnh 源nguyên )# 。錄lục 疏sớ/sơ 注chú 經kinh 。

△# 五ngũ 如như 燄diệm 忍nhẫn 三tam 。初sơ 徵trưng 起khởi 。

佛Phật 子tử 云vân 何hà 為vi 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 如như 燄diệm 忍nhẫn 。

△# 二nhị 釋thích 義nghĩa 三tam 。初sơ 指chỉ 法pháp 同đồng 喻dụ 。

佛Phật 子tử 此thử 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。知tri 一nhất 切thiết 世thế 間gian 。同đồng 於ư 陽dương 燄diệm 。

△# 二nhị 別biệt 顯hiển 喻dụ 相tương/tướng 二nhị 。初sơ 喻dụ 體thể 空không 。

譬thí 如như 陽dương 燄diệm 無vô 有hữu 方phương 所sở 。 (# 至chí )# 非phi 種chủng 種chủng 色sắc 亦diệc 非phi 無vô 色sắc 。

若nhược 開khai 義nghĩa 門môn 。亦diệc 具cụ 五ngũ 義nghĩa 。一nhất 空không 地địa 。二nhị 陽dương 氣khí 。三tam 氣khí 與dữ 空không 地địa 合hợp 而nhi 有hữu 燄diệm 。四tứ 燄diệm 似tự 水thủy 即tức 無vô 水thủy 。五ngũ 令linh 渴khát 鹿lộc 謂vị 有hữu 。初sơ 喻dụ 如Như 來Lai 藏tạng 。二nhị 喻dụ 無vô 明minh 習tập 氣khí 。三tam 喻dụ 習tập 氣khí 熏huân 動động 心tâm 海hải 。起khởi 於ư 緣duyên 生sanh 似tự 有hữu 之chi 法pháp 。四tứ 喻dụ 依y 他tha 無vô 生sanh 。五ngũ 喻dụ 凡phàm 小tiểu 執chấp 實thật 。若nhược 十thập 喻dụ 論luận 。法pháp 喻dụ 各các 有hữu 多đa 義nghĩa 。如như 彼bỉ 廣quảng 說thuyết 。其kỳ 有hữu 無vô 等đẳng 義nghĩa 。如như 幻huyễn 忍nhẫn 說thuyết 。

△# 二nhị 喻dụ 其kỳ 相tương/tướng 有hữu 。

但đãn 隨tùy 世thế 間gian 言ngôn 說thuyết 顯hiển 示thị 。

△# 三tam 總tổng 以dĩ 法pháp 令linh 。

菩Bồ 薩Tát 如như 是thị 。如như 實thật 觀quán 察sát 。了liễu 知tri 諸chư 法pháp 。

上thượng 明minh 了liễu 法pháp 。下hạ 明minh 成thành 忍nhẫn 行hành 。

現hiện 證chứng 一nhất 切thiết 。令linh 得đắc 圓viên 滿mãn 。

△# 三tam 結kết 名danh 。

是thị 名danh 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。第đệ 五ngũ 如như 燄diệm 忍nhẫn 。

△# 六lục 如như 夢mộng 忍nhẫn 三tam 。初sơ 徵trưng 。

佛Phật 子tử 云vân 何hà 為vi 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 如như 夢mộng 忍nhẫn 。

△# 二nhị 釋thích 三tam 。初sơ 標tiêu 法pháp 同đồng 喻dụ 。

佛Phật 子tử 此thử 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。知tri 一nhất 切thiết 世thế 間gian 如như 夢mộng 。

△# 二nhị 正chánh 舉cử 喻dụ 相tương/tướng 。

譬thí 如như 夢mộng 非phi 世thế 間gian 非phi 離ly 世thế 間gian (# 至chí )# 非phi 染nhiễm 非phi 淨tịnh 。而nhi 有hữu 示thị 現hiện 。

然nhiên 開khai 此thử 夢mộng 義nghĩa 。亦diệc 有hữu 五ngũ 法pháp 。一nhất 所sở 依y 。謂vị 寤ngụ 心tâm 以dĩ 喻dụ 本bổn 識thức 。二nhị 所sở 因nhân 。謂vị 睡thụy 蓋cái 以dĩ 喻dụ 無vô 明minh 習tập 氣khí 。三tam 所sở 現hiện 。謂vị 夢mộng 相tương/tướng 差sai 別biệt 以dĩ 喻dụ 緣duyên 所sở 起khởi 法pháp 。四tứ 此thử 夢mộng 事sự 非phi 有hữu 而nhi 有hữu 。但đãn 心tâm 變biến 故cố 非phi 現hiện 前tiền 法pháp 。五ngũ 令linh 夢mộng 者giả 取thủ 以dĩ 為vi 實thật 。初sơ 明minh 俱câu 非phi 。喻dụ 法pháp 非phi 有hữu 。後hậu 云vân 而nhi 示thị 現hiện 有hữu 。喻dụ 法pháp 而nhi 有hữu 。雙song 辨biện 為vi 俱câu 句cú 。五ngũ 奪đoạt 為vi 雙song 非phi 。然nhiên 此thử 四tứ 句cú 皆giai 由do 以dĩ 是thị 夢mộng 故cố 。謂vị 一nhất 以dĩ 是thị 夢mộng 故cố 有hữu 夢mộng 事sự 。現hiện 於ư 夢mộng 者giả 為vi 有hữu 。二nhị 既ký 言ngôn 是thị 夢mộng 。其kỳ 性tánh 必tất 虗hư 。於ư 無vô 實thật 處xứ 。而nhi 見kiến 實thật 故cố 。然nhiên 語ngữ 有hữu 則tắc 全toàn 攝nhiếp 無vô 而nhi 為vi 有hữu 。言ngôn 無vô 則tắc 全toàn 攝nhiếp 有hữu 而nhi 為vi 無vô 。以dĩ 非phi 二nhị 相tương/tướng 故cố 。非phi 但đãn 相tương/tướng 有hữu 性tánh 無vô 而nhi 已dĩ 思tư 之chi 。三tam 以dĩ 是thị 夢mộng 故cố 。必tất 具cụ 二nhị 義nghĩa 。全toàn 有hữu 之chi 無vô 。與dữ 全toàn 無vô 之chi 有hữu 。二nhị 門môn 峙trĩ 立lập 不bất 相tương 是thị 故cố 。非phi 是thị 半bán 有hữu 半bán 無vô 。四tứ 既ký 言ngôn 是thị 夢mộng 必tất 是thị 雙song 非phi 。形hình 奪đoạt 俱câu 融dung 。二nhị 相tương/tướng 盡tận 故cố 。然nhiên 此thử 俱câu 非phi 不bất 違vi 雙song 。是thị 以dĩ 若nhược 不bất 奪đoạt 無vô 令linh 盡tận 無vô 以dĩ 為vi 無vô 。若nhược 不bất 奪đoạt 有hữu 令linh 盡tận 無vô 以dĩ 為vi 有hữu 。是thị 故cố 存tồn 亡vong 不bất 礙ngại 。俱câu 泯mẫn 自tự 在tại 。方phương 為vi 如như 夢mộng 。自tự 在tại 法Pháp 門môn 。是thị 故cố 經Kinh 云vân 。世thế 間gian 恆hằng 如như 夢mộng 。智trí 不bất 得đắc 有hữu 無vô 。此thử 之chi 謂vị 也dã 。

△# 三tam 合hợp 喻dụ 十thập 句cú 。

菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。亦diệc 復phục 如như 是thị 。知tri 一nhất 切thiết 世thế 間gian 。悉tất 同đồng 於ư 夢mộng 。

上thượng 句cú 為vi 總tổng 。下hạ 九cửu 句cú 為vi 別biệt 。別biệt 中trung 初sơ 句cú 近cận 上thượng 總tổng 句cú 。所sở 以dĩ 略lược 無vô 如như 夢mộng 二nhị 字tự 。於ư 九cửu 句cú 中trung 。前tiền 八bát 辨biện 夢mộng 。後hậu 一nhất 明minh 覺giác 。就tựu 前tiền 八bát 中trung 攝nhiếp 為vi 四tứ 對đối 。

無vô 有hữu 變biến 異dị 。故cố 如như 夢mộng 自tự 性tánh 故cố 。

初sơ 二nhị 明minh 常thường 無vô 常thường 門môn 。體thể 虗hư 無vô 變biến 。即tức 是thị 常thường 義nghĩa 。自tự 性tánh 無vô 恆hằng 。是thị 無vô 常thường 義nghĩa 。

如như 夢mộng 執chấp 著trước 故cố 如như 夢mộng 性tánh 離ly 故cố 。

此thử 二nhị 辨biện 真chân 妄vọng 門môn 。妄vọng 由do 著trước 生sanh 。真chân 由do 性tánh 離ly 。

如như 夢mộng 本bổn 性tánh 故cố 如như 夢mộng 所sở 現hiện 故cố 。

此thử 二nhị 性tánh 相tướng 門môn 。性tánh 本bổn 一nhất 如như 。相tương/tướng 現hiện 多đa 種chủng 。

如như 夢mộng 無vô 差sai 別biệt 故cố 。如như 夢mộng 想tưởng 分phân 別biệt 故cố 。

後hậu 二nhị 明minh 一nhất 異dị 門môn 。但đãn 是thị 一nhất 心tâm 。一nhất 而nhi 無vô 別biệt 。隨tùy 相tương/tướng 分phân 別biệt 。異dị 異dị 不bất 同đồng 。又hựu 唯duy 是thị 一nhất 夢mộng 想tưởng 現hiện 多đa 種chủng 。上thượng 之chi 四tứ 門môn 。各các 雙song 存tồn 互hỗ 奪đoạt 。以dĩ 為vi 四tứ 句cú 。思tư 之chi 可khả 見kiến 。

如như 夢mộng 覺giác 時thời 故cố 。

後hậu 一nhất 句cú 明minh 覺giác 。即tức 止Chỉ 觀Quán 門môn 。謂vị 要yếu 在tại 覺giác 時thời 。方phương 知tri 是thị 夢mộng 。正chánh 夢mộng 之chi 時thời 。不bất 知tri 是thị 夢mộng 。純thuần 昏hôn 心tâm 故cố 。設thiết 知tri 是thị 夢mộng 。亦diệc 未vị 覺giác 故cố 。覺giác 時thời 了liễu 夢mộng 。知tri 實thật 無vô 夢mộng 。然nhiên 由do 於ư 夢mộng 。方phương 有hữu 覺giác 故cố 。所sở 以dĩ 須tu 辨biện 夢mộng 覺giác 之chi 時thời 。若nhược 離ly 於ư 夢mộng 。夢mộng 覺giác 斯tư 絕tuyệt 。觀quán 了liễu 上thượng 之chi 多đa 門môn 。止chỉ 不bất 取thủ 於ư 夢mộng 妄vọng 。如như 此thử 方phương 為vi 了liễu 夢mộng 法Pháp 門môn 。

△# 三tam 結kết 。

是thị 名danh 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。第đệ 六lục 如như 夢mộng 忍nhẫn 。

△# 第đệ 七thất 如như 響hưởng 忍nhẫn 三tam 。初sơ 徵trưng 。

佛Phật 子tử 云vân 何hà 為vi 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 如như 響hưởng 忍nhẫn 。

△# 二nhị 釋thích 三tam 。初sơ 忍nhẫn 行hành 所sở 因nhân 。

佛Phật 子tử 此thử 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 (# 至chí )# 修tu 學học 成thành 就tựu 。到đáo 於ư 彼bỉ 岸ngạn 。

由do 聞văn 起khởi 觀quán 。能năng 成thành 忍nhẫn 故cố 。

△# 二nhị 成thành 忍nhẫn 之chi 相tướng 二nhị 。初sơ 法pháp 二nhị 。初sơ 指chỉ 法pháp 同đồng 喻dụ 。略lược 顯hiển 其kỳ 相tương/tướng 。

知tri 一nhất 切thiết 音âm 聲thanh 。悉tất 同đồng 於ư 響hưởng 。

通thông 知tri 一nhất 切thiết 。音âm 聲thanh 如như 響hưởng 。

無vô 來lai 無vô 去khứ 。

明minh 其kỳ 體thể 空không 。

如như 是thị 示thị 現hiện 。

彰chương 其kỳ 相tương/tướng 有hữu 。

△# 二nhị 了liễu 知tri 佛Phật 聲thanh 如như 響hưởng 。

佛Phật 子tử 此thử 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。觀quán 如Như 來Lai 聲thanh 。

非phi 獨độc 。但đãn 喻dụ 世thế 間gian 聲thanh 故cố 。

不bất 從tùng 內nội 出xuất 。

離ly 機cơ 。無vô 聲thanh 故cố 非phi 內nội 。

不bất 從tùng 外ngoại 出xuất 。

離ly 佛Phật 。無vô 聲thanh 故cố 非phi 外ngoại 。

亦diệc 不bất 從tùng 於ư 內nội 外ngoại 而nhi 出xuất 。

二nhị 法pháp 相tướng 依y 。故cố 非phi 內nội 外ngoại 。若nhược 言ngôn 內nội 外ngoại 和hòa 合hợp 有hữu 者giả 。便tiện 有hữu 二nhị 聲thanh 。內nội 外ngoại 相tướng 依y 。即tức 顯hiển 無vô 性tánh 。上thượng 明minh 即tức 有hữu 之chi 無vô 。下hạ 明minh 即tức 無vô 之chi 有hữu 。

雖tuy 了liễu 此thử 聲thanh 非phi 內nội 非phi 外ngoại 。 (# 至chí )# 善thiện 巧xảo 名danh 句cú 成thành 就tựu 演diễn 說thuyết 。

牒điệp 非phi 前tiền 三tam 而nhi 能năng 巧xảo 現hiện 。

△# 二nhị 喻dụ 顯hiển 四tứ 。初sơ 喻dụ 。

譬thí 如như 谷cốc 響hưởng 從tùng 緣duyên 所sở 起khởi 。

真chân 舉cử 從tùng 緣duyên 所sở 起khởi 。明minh 響hưởng 無vô 性tánh 。無vô 性tánh 之chi 相tướng 。已dĩ 見kiến 法pháp 中trung 。然nhiên 有hữu 五ngũ 法pháp 。一nhất 空không 谷cốc 。二nhị 有hữu 聲thanh 。此thử 二nhị 是thị 緣duyên 。三tam 聲thanh 擊kích 空không 谷cốc 。便tiện 有hữu 響hưởng 應ứng 。此thử 明minh 所sở 起khởi 。四tứ 有hữu 而nhi 非phi 真chân 。此thử 彰chương 無vô 性tánh 。五ngũ 愚ngu 小tiểu 。謂vị 有hữu 亦diệc 有hữu 。有hữu 無vô 等đẳng 義nghĩa 。如như 上thượng 準chuẩn 之chi 。然nhiên 此thử 一nhất 喻dụ 。通thông 喻dụ 三tam 法pháp 。一nhất 喻dụ 上thượng 一nhất 切thiết 聲thanh 。則tắc 谷cốc 喻dụ 喉hầu 顙tảng 。聲thanh 喻dụ 風phong 氣khí 。二nhị 喻dụ 上thượng 如Như 來Lai 聲thanh 。則tắc 谷cốc 喻dụ 如Như 來Lai 。聲thanh 喻dụ 緣duyên 惑hoặc 。三tam 喻dụ 一nhất 切thiết 法pháp 。今kim 經kinh 略lược 無vô 。晉tấn 本bổn 具cụ 有hữu 。大đại 品phẩm 十thập 喻dụ 。亦diệc 響hưởng 喻dụ 一nhất 切thiết 。則tắc 谷cốc 喻dụ 如Như 來Lai 藏tạng 。聲thanh 喻dụ 無vô 明minh 習tập 氣khí 。

△# 二nhị 合hợp 。

而nhi 與dữ 法pháp 性tánh 無vô 有hữu 相tương 違vi 。令linh 諸chư 眾chúng 生sanh 。隨tùy 類loại 各các 解giải 。

但đãn 合hợp 佛Phật 聲thanh 。以dĩ 從tùng 近cận 故cố 。然nhiên 初sơ 至chí 令linh 諸chư 眾chúng 生sanh 。隨tùy 類loại 各các 解giải 。言ngôn 含hàm 法pháp 喻dụ 。謂vị 約ước 法pháp 則tắc 如Như 來Lai 之chi 聲thanh 。不bất 違vi 法pháp 性tánh 。而nhi 能năng 隨tùy 類loại 。合hợp 於ư 上thượng 文văn 能năng 巧xảo 示thị 現hiện 。約ước 喻dụ 則tắc 不bất 違vi 本bổn 聲thanh 事sự 法pháp 之chi 性tánh 。隨tùy 其kỳ 呼hô 人nhân 類loại 別biệt 各các 解giải 。

而nhi 得đắc 修tu 學học 。

△# 三tam 轉chuyển 以dĩ 喻dụ 顯hiển 。

如như 帝Đế 釋Thích 夫phu 人nhân 阿a 脩tu 羅la 女nữ (# 至chí )# 亦diệc 不bất 心tâm 念niệm 。令linh 如như 是thị 出xuất 。

此thử 有hữu 二nhị 意ý 。一nhất 則tắc 喻dụ 上thượng 佛Phật 聲thanh 一nhất 音âm 隨tùy 類loại 。二nhị 則tắc 喻dụ 下hạ 菩Bồ 薩Tát 無vô 心tâm 方phương 能năng 普phổ 演diễn 。

△# 四tứ 重trọng/trùng 合hợp 。

菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。亦diệc 復phục 如như 是thị 。 (# 至chí )# 於ư 無vô 邊biên 世thế 界giới 中trung 。恆hằng 轉chuyển 法Pháp 輪luân 。

△# 三tam 忍nhẫn 成thành 之chi 益ích 二nhị 。初sơ 隨tùy 機cơ 徧biến 說thuyết 。

此thử 菩Bồ 薩Tát 善thiện 能năng 觀quán 察sát 。一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 (# 至chí )# 令linh 隨tùy 所sở 宜nghi 聞văn 法Pháp 各các 異dị 。

△# 二nhị 權quyền 實thật 雙song 行hành 。

雖tuy 知tri 聲thanh 無vô 起khởi 而nhi 普phổ 現hiện 音âm 聲thanh (# 至chí )# 悉tất 以dĩ 智trí 慧tuệ 而nhi 能năng 了liễu 達đạt 。

以dĩ 同đồng 於ư 響hưởng 性tánh 相tướng 無vô 礙ngại 故cố 。是thị 則tắc 由do 聞văn 如như 響hưởng 之chi 教giáo 。了liễu 如như 響hưởng 之chi 聲thanh 。發phát 如như 響hưởng 之chi 音âm 。演diễn 如như 響hưởng 之chi 法pháp 也dã 。

△# 三tam 結kết 。

是thị 名danh 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。第đệ 七thất 如như 響hưởng 忍nhẫn 。

△# 八bát 如như 影ảnh 忍nhẫn 。文văn 有hữu 。

△# 四tứ 別biệt 。初sơ 標tiêu 。

佛Phật 子tử 云vân 何hà 為vi 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 如như 影ảnh 忍nhẫn 。

△# 二nhị 釋thích 三tam 。初sơ 法pháp 有hữu 十thập 一nhất 對đối 分phần/phân 三tam 。初sơ 七thất 對đối 雙song 遮già 顯hiển 性tánh 。以dĩ 成thành 止chỉ 行hành 。如như 影ảnh 無vô 實thật 故cố 。

佛Phật 子tử 此thử 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 (# 至chí )# 非phi 是thị 世thế 間gian 。非phi 出xuất 世thế 間gian 。

△# 二nhị 二nhị 對đối 雙song 照chiếu 性tánh 相tướng 。以dĩ 成thành 觀quán 行hành 。如như 影ảnh 雖tuy 虗hư 。而nhi 能năng 現hiện 故cố 。

非phi 修tu 菩Bồ 薩Tát 行hạnh 。

性tánh 則tắc 非phi 修tu 。

非phi 捨xả 於ư 大đại 願nguyện 。

相tương/tướng 乃nãi 不bất 捨xả 。

非phi 實thật 。

真chân 即tức 俗tục 故cố 。非phi 實thật 。

非phi 不bất 實thật 。

俗tục 即tức 真chân 故cố 。非phi 不bất 實thật 。

△# 三tam 二nhị 對đối 遮già 照chiếu 無vô 礙ngại 。成thành 雙song 運vận 自tự 在tại 行hành 。

雖tuy 常thường 行hành 一nhất 切thiết 佛Phật 法Pháp 。而nhi 能năng 辦biện 一nhất 切thiết 世thế 間gian 事sự 。

雙song 照chiếu 真chân 俗tục 。即tức 權quyền 實thật 雙song 行hành 。

不bất 隨tùy 世thế 間gian 流lưu 亦diệc 不bất 住trụ 法pháp 流lưu 。

雙song 遮già 真chân 俗tục 。即tức 權quyền 實thật 雙song 寂tịch 。遮già 照chiếu 一nhất 時thời 為vi 雙song 運vận 。互hỗ 奪đoạt 無vô 礙ngại 為vi 自tự 在tại 。以dĩ 此thử 結kết 上thượng 二nhị 段đoạn 。同đồng 斯tư 無vô 礙ngại 。為vi 忍nhẫn 相tương/tướng 之chi 深thâm 玄huyền 。

△# 二nhị 喻dụ 文văn 具cụ 五ngũ 法pháp 。初sơ 為vi 所sở 依y 本bổn 質chất 。

譬thí 如như 日nhật 月nguyệt 。男nam 子tử 女nữ 人nhân 。舍xá 宅trạch 山sơn 林lâm 河hà 泉tuyền 等đẳng 物vật 。

若nhược 約ước 影ảnh 喻dụ 別biệt 喻dụ 。菩Bồ 薩Tát 現hiện 身thân 則tắc 日nhật 等đẳng 。喻dụ 悲bi 智trí 願nguyện 等đẳng 。若nhược 約ước 影ảnh 喻dụ 通thông 喻dụ 。一nhất 切thiết 法pháp 則tắc 日nhật 等đẳng 喻dụ 因nhân 。其kỳ 河hà 泉tuyền 二nhị 種chủng 雖tuy 通thông 能năng 現hiện 。且thả 為vi 所sở 現hiện 。長trường/trưởng 河hà 飛phi 泉tuyền 入nhập 鏡kính 中trung 故cố 。

△# 二nhị 明minh 能năng 現hiện 之chi 處xứ 。

於ư 油du 於ư 水thủy 於ư 身thân 於ư 寶bảo 於ư 明minh 鏡kính 等đẳng 清thanh 淨tịnh 物vật 中trung 。

亦diệc 有hữu 通thông 別biệt 。別biệt 喻dụ 機cơ 惑hoặc 。及cập 應ưng 現hiện 處xứ 。通thông 喻dụ 於ư 緣duyên 。謂vị 無vô 明minh 等đẳng 。然nhiên 此thử 文văn 具cụ 攝nhiếp 論luận 三tam 喻dụ 。一nhất 以dĩ 油du 水thủy 對đối 上thượng 日nhật 月nguyệt 。為vi 水thủy 月nguyệt 喻dụ 。喻dụ 於ư 定định 地địa 所sở 引dẫn 境cảnh 界giới 。以dĩ 水thủy 有hữu 潤nhuận 。滑hoạt 澄trừng 清thanh 性tánh 故cố 。鏡kính 等đẳng 影ảnh 像tượng 。闕khuyết 此thử 潤nhuận 等đẳng 。喻dụ 非phi 定định 地địa 。二nhị 以dĩ 於ư 身thân 對đối 上thượng 日nhật 月nguyệt 。為vi 光quang 影ảnh 喻dụ 。身thân 映ánh 日nhật 等đẳng 而nhi 有hữu 影ảnh 故cố 。弄lộng 影ảnh 多đa 端đoan 故cố 。喻dụ 於ư 諸chư 識thức 。三tam 以dĩ 寶bảo 鏡kính 等đẳng 對đối 上thượng 男nam 子tử 等đẳng 。為vi 影ảnh 像tượng 喻dụ 。喻dụ 定định 地địa 果quả 報báo 。以dĩ 鏡kính 中trung 影ảnh 像tượng 。離ly 於ư 本bổn 質chất 。別biệt 現hiện 鏡kính 等đẳng 之chi 中trung 故cố 。喻dụ 於ư 果quả 與dữ 因nhân 處xứ 別biệt 。前tiền 映ánh 質chất 之chi 影ảnh 。雖tuy 因nhân 日nhật 等đẳng 。影ảnh 乃nãi 隨tùy 身thân 。不bất 於ư 日nhật 內nội 而nhi 現hiện 。故cố 喻dụ 諸chư 識thức 雖tuy 託thác 境cảnh 生sanh 。異dị 自tự 在tại 我ngã 。非phi 在tại 於ư 境cảnh 上thượng 。所sở 依y 能năng 現hiện 二nhị 段đoạn 是thị 緣duyên 。

△# 三Tam 明Minh 緣duyên 之chi 所sở 起khởi 。

而nhi 現hiện 其kỳ 影ảnh 。

亦diệc 有hữu 通thông 別biệt 二nhị 果quả 。可khả 知tri 。

△# 四tứ 明minh 有hữu 之chi 非phi 有hữu 。

影ảnh 與dữ 油du 等đẳng 非phi 一nhất 非phi 異dị 。非phi 離ly 非phi 合hợp 。

攝nhiếp 義nghĩa 多đa 門môn 。於ư 中trung 一nhất 異dị 合hợp 離ly 。通thông 顯hiển 影ảnh 義nghĩa 。初sơ 一nhất 異dị 約ước 此thử 影ảnh 彼bỉ 影ảnh 。合hợp 離ly 約ước 影ảnh 對đối 於ư 水thủy 等đẳng 。次thứ 別biệt 顯hiển 影ảnh 義nghĩa 。

於ư 川xuyên 流lưu 中trung 亦diệc 不bất 漂phiêu 度độ 於ư 池trì 井tỉnh 內nội 亦diệc 不bất 沉trầm 沒một 。

不bất 通thông 二nhị 影ảnh 。如như 月nguyệt 映ánh 淮hoài 流lưu 。流lưu 水thủy 不bất 將tương 月nguyệt 去khứ 。光quang 臨lâm 潭đàm 上thượng 。萬vạn 仞nhận 不bất 見kiến 光quang 沉trầm 。喻dụ 菩Bồ 薩Tát 同đồng 世thế 遷thiên 流lưu 。不bất 漂phiêu 生sanh 死tử 。證chứng 真chân 寂tịch 滅diệt 。不bất 沉trầm 涅Niết 槃Bàn 。後hậu 雙song 結kết 有hữu 無vô 。

雖tuy 現hiện 其kỳ 中trung 。無vô 所sở 染nhiễm 著trước 。

喻dụ 性tánh 相tướng 交giao 徹triệt 。兼kiêm 於ư 鏡kính 像tượng 。

△# 五ngũ 愚ngu 小tiểu 取thủ 為vi 有hữu 。

然nhiên 諸chư 眾chúng 生sanh 。知tri 於ư 此thử 處xứ 有hữu 是thị 影ảnh 現hiện 亦diệc 知tri 彼bỉ 處xứ 無vô 如như 是thị 影ảnh 。

由do 以dĩ 有hữu 無vô 定định 為vi 有hữu 無vô 。不bất 知tri 即tức 影ảnh 。了liễu 不bất 可khả 取thủ 。故cố 成thành 執chấp 著trước 。上thượng 明minh 取thủ 有hữu 無vô 。故cố 為vi 執chấp 著trước 。

遠viễn 物vật 近cận 物vật 雖tuy 皆giai 影ảnh 現hiện 影ảnh 不bất 隨tùy 物vật 而nhi 有hữu 近cận 遠viễn 。

舉cử 影ảnh 正chánh 義nghĩa 。顯hiển 上thượng 為vi 執chấp 。不bất 知tri 此thử 影ảnh 。無vô 遠viễn 近cận 故cố 。

△# 二nhị 合hợp 二nhị 。初sơ 正chánh 合hợp 前tiền 文văn 。

菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。亦diệc 復phục 如như 是thị 。 (# 至chí )# 不bất 作tác 二nhị 解giải 謂vị 自tự 他tha 別biệt 。

舉cử 智trí 境cảnh 。合hợp 前tiền 本bổn 質chất 。

而nhi 於ư 自tự 國quốc 土độ 。於ư 他tha 國quốc 土độ 。

合hợp 前tiền 油du 等đẳng 。

各các 各các 差sai 別biệt 。一nhất 時thời 普phổ 現hiện 。

合hợp 前tiền 現hiện 影ảnh 。

△# 二nhị 轉chuyển 以dĩ 喻dụ 合hợp 非phi 有hữu 之chi 有hữu 。

如như 種chủng 子tử 中trung 無vô 有hữu 根căn 芽nha 莖hành 節tiết 。枝chi 葉diệp 而nhi 能năng 生sanh 起khởi 如như 是thị 等đẳng 事sự 。

上thượng 喻dụ 下hạ 合hợp 。

菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。亦diệc 復phục 如như 是thị 。 (# 至chí )# 善thiện 巧xảo 方phương 便tiện 。通thông 達đạt 無vô 礙ngại 。

有hữu 無vô 無vô 礙ngại 。名danh 為vi 方phương 便tiện 等đẳng 。

△# 三tam 結kết 。

是thị 名danh 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。第đệ 八bát 如như 影ảnh 忍nhẫn 。

△# 四Tứ 果Quả 三tam 。初sơ 約ước 法pháp 性tánh 身thân 。

菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。成thành 就tựu 此thử 忍nhẫn (# 至chí )# 同đồng 於ư 世thế 間gian 堅kiên 實thật 之chi 相tướng 。

得đắc 稱xưng 性tánh 之chi 身thân 。如như 影ảnh 不bất 往vãng 而nhi 至chí 。不bất 分phân 而nhi 徧biến 故cố 。

△# 二nhị 結kết 成thành 無vô 礙ngại 。

然nhiên 此thử 差sai 別biệt 即tức 非phi 差sai 別biệt 別biệt 與dữ 不bất 別biệt 。無vô 所sở 障chướng 礙ngại 。

以dĩ 無vô 差sai 是thị 差sai 之chi 無vô 差sai 故cố 。雖tuy 不bất 往vãng 而nhi 徧biến 。令linh 物vật 見kiến 殊thù 差sai 。是thị 無vô 差sai 之chi 差sai 。故cố 雖tuy 徧biến 而nhi 。不bất 在tại 彼bỉ 此thử 。

△# 三tam 顯hiển 此thử 身thân 因nhân 。

此thử 菩Bồ 薩Tát 從tùng 於ư 如Như 來Lai 。種chủng 性tánh (# 至chí )# 無vô 邊biên 色sắc 相tướng 清thanh 淨tịnh 之chi 身thân 。

其kỳ 無vô 邊biên 身thân 。近cận 局cục 果quả 中trung 。亦diệc 通thông 前tiền 法pháp 。

△# 九cửu 如như 化hóa 忍nhẫn 四tứ 。初sơ 標tiêu 。

佛Phật 子tử 云vân 何hà 為vi 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 如như 化hóa 忍nhẫn 。

化hóa 者giả 無vô 而nhi 忽hốt 有hữu 故cố 。

△# 二nhị 釋thích 三tam 。初sơ 法pháp 二nhị 。初sơ 總tổng 標tiêu 。

佛Phật 子tử 此thử 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。知tri 一nhất 切thiết 世thế 間gian 。皆giai 悉tất 如như 化hóa 。

標tiêu 法pháp 同đồng 喻dụ 。具cụ 能năng 所sở 知tri 。既ký 知tri 一nhất 切thiết 世thế 間gian 。不bất 但đãn 局cục 於ư 所sở 化hóa 情tình 類loại 。略lược 標tiêu 世thế 間gian 應ưng 具cụ 出xuất 世thế 。

△# 二nhị 別biệt 顯hiển 二nhị 。初sơ 顯hiển 所sở 知tri 十thập 句cú 。初sơ 五ngũ 染nhiễm 化hóa 。

所sở 謂vị 。

此thử 五ngũ 不bất 出xuất 惑hoặc 業nghiệp 苦khổ 三tam 。前tiền 四tứ 是thị 苦khổ 。即tức 五ngũ 蘊uẩn 相tương/tướng 。

一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。意ý 業nghiệp 化hóa 覺giác 想tưởng 所sở 起khởi 故cố 。

一nhất 識thức 。由do 想tưởng 起khởi 。

一nhất 切thiết 世thế 間gian 。諸chư 行hành 化hóa 分phân 別biệt 所sở 起khởi 故cố 。

二nhị 行hành 。因nhân 識thức 生sanh 分phân 別biệt 。是thị 識thức 故cố 。

一nhất 切thiết 苦khổ 樂lạc 。顛điên 倒đảo 化hóa 妄vọng 取thủ 所sở 起khởi 故cố 。

三tam 受thọ 。因nhân 想tưởng 起khởi 想tưởng 。取thủ 愛ái 憎tăng 相tương/tướng 故cố 。

一nhất 切thiết 世thế 間gian 。不bất 實thật 法pháp 化hóa 言ngôn 說thuyết 所sở 現hiện 故cố 。

四tứ 色sắc 亦diệc 行hành 。生sanh 無vô 記ký 報báo 色sắc 。如như 沫mạt 不bất 實thật 。名danh 言ngôn 熏huân 習tập 即tức 是thị 行hành 故cố 。

一nhất 切thiết 煩phiền 惱não 。分phân 別biệt 化hóa 想tưởng 念niệm 所sở 起khởi 故cố 。

五ngũ 即tức 是thị 惑hoặc 。惑hoặc 由do 想tưởng 行hành 。念niệm 即tức 行hành 故cố 。業nghiệp 通thông 二nhị 處xứ 。初sơ 句cú 意ý 業nghiệp 。此thử 句cú 分phân 別biệt 。皆giai 是thị 業nghiệp 故cố 。此thử 中trung 意ý 等đẳng 從tùng 緣duyên 無vô 性tánh 。如như 化hóa 不bất 實thật 。本bổn 無vô 今kim 有hữu 。如như 化hóa 相tương/tướng 現hiện 。故cố 仁nhân 王vương 經Kinh 云vân 。法pháp 本bổn 自tự 無vô 。因nhân 緣duyên 生sanh 諸chư 。淨tịnh 化hóa 二nhị 義nghĩa 倣# 此thử 可khả 悉tất 。

△# 二nhị 五ngũ 淨tịnh 化hóa 。

復phục 有hữu 清thanh 淨tịnh 調điều 伏phục 化hóa 無vô 分phân 別biệt 所sở 現hiện 故cố 。

一nhất 方phương 便tiện 調điều 生sanh 。依y 真chân 智trí 故cố 。

於ư 三tam 世thế 不bất 轉chuyển 化hóa 無vô 生sanh 平bình 等đẳng 故cố 。

二nhị 湛trạm 然nhiên 真chân 智trí 。由do 理lý 成thành 故cố 。故cố 上thượng 文văn 云vân 。智trí 入nhập 三tam 世thế 。了liễu 法pháp 平bình 等đẳng 。

菩Bồ 薩Tát 願nguyện 力lực 。化hóa 廣quảng 大đại 修tu 行hành 故cố 。

三tam 願nguyện 。由do 行hành 滿mãn 。

如Như 來Lai 大đại 悲bi 。化hóa 方phương 便tiện 示thị 現hiện 故cố 。

四tứ 慈từ 悲bi 。復phục 依y 方phương 便tiện 立lập 故cố 。

轉chuyển 法Pháp 輪luân 方phương 便tiện 化hóa 智trí 慧tuệ 無vô 畏úy 辯biện 才tài 所sở 說thuyết 故cố 。

五ngũ 具cụ 無vô 畏úy 辯biện 。能năng 轉chuyển 法pháp 故cố 。

△# 二nhị 別biệt 顯hiển 能năng 知tri 。

菩Bồ 薩Tát 如như 是thị 。了liễu 知tri 世thế 間gian 。出xuất 世thế 間gian 化hóa 。

結kết 前tiền 生sanh 後hậu 。世thế 間gian 結kết 前tiền 染nhiễm 。出xuất 世thế 結kết 前tiền 淨tịnh 。亦diệc 結kết 餘dư 所sở 不bất 盡tận 。謂vị 乃nãi 至chí 一nhất 法pháp 過quá 於ư 涅Niết 槃Bàn 。亦diệc 如như 化hóa 故cố 。或hoặc 說thuyết 涅Niết 槃Bàn 不bất 如như 化hóa 者giả 。大đại 品phẩm 云vân 。為vì 新tân 發phát 意ý 菩Bồ 薩Tát 。恐khủng 其kỳ 驚kinh 怖bố 。分phân 別biệt 生sanh 滅diệt 。方phương 如như 化hóa 故cố 。了liễu 知tri 之chi 言ngôn 。即tức 是thị 生sanh 後hậu 。

次thứ 正chánh 顯hiển 能năng 知tri 。上thượng 言ngôn 了liễu 知tri 。知tri 有hữu 六lục 義nghĩa 。

現hiện 證chứng 知tri 。

若nhược 事sự 若nhược 理lý 。非phi 比tỉ 度độ 故cố 。

廣quảng 大đại 知tri 。

旁bàng 無vô 遺di 故cố 。

無vô 邊biên 知tri 。

契khế 中trung 道đạo 故cố 。

如như 事sự 知tri 。

稱xưng 俗tục 境cảnh 故cố 。

自tự 在tại 知tri 。

真chân 俗tục 無vô 礙ngại 故cố 。

真chân 實thật 知tri 。

歸quy 一nhất 實thật 諦đế 故cố 。

非phi 虗hư 妄vọng 見kiến 所sở 能năng 傾khuynh 動động 隨tùy 世thế 所sở 行hành 。亦diệc 不bất 失thất 壞hoại 。

結kết 上thượng 六lục 知tri 。處xử 真chân 道đạo 而nhi 不bất 傾khuynh 。行hành 非phi 道đạo 而nhi 不bất 壞hoại 。

△# 二nhị 喻dụ 。

譬thí 如như 化hóa 。

應ưng 開khai 四tứ 義nghĩa 。一nhất 能năng 化hóa 者giả 。以dĩ 喻dụ 因nhân 緣duyên 。二nhị 化hóa 現hiện 事sự 。喻dụ 所sở 起khởi 果quả 。三tam 現hiện 用dụng 而nhi 無vô 實thật 。四tứ 愚ngu 小tiểu 。謂vị 真chân 故cố 。十thập 喻dụ 傳truyền 云vân 。猶do 如như 化hóa 事sự 。雖tuy 空không 無vô 實thật 。能năng 令linh 眾chúng 生sanh 。憂ưu 苦khổ 瞋sân 恚khuể 喜hỷ 樂lạc 。癡si 惑hoặc 諸chư 法pháp 亦diệc 爾nhĩ 。云vân 何hà 無vô 實thật 。如như 彼bỉ 化hóa 人nhân 。無vô 生sanh 老lão 死tử 苦khổ 樂lạc 。異dị 餘dư 人nhân 故cố 。有hữu 四tứ 十thập 句cú 。初sơ 句cú 標tiêu 。次thứ 三tam 十thập 七thất 。句cú 一nhất 向hướng 雙song 非phi 。以dĩ 顯hiển 無vô 實thật 。

不bất 從tùng 心tâm 起khởi 不bất 從tùng 心tâm 法pháp 起khởi (# 至chí )# 非phi 生sanh 死tử 非phi 涅Niết 槃Bàn 。

後hậu 二nhị 句cú 義nghĩa 通thông 二nhị 種chủng 。

非phi 有hữu 非phi 無vô 有hữu 。

一nhất 亦diệc 是thị 雙song 非phi 。謂vị 無vô 有hữu 亦diệc 無vô 故cố 。二nhị 雙song 融dung 性tánh 相tướng 。化hóa 不bất 實thật 故cố 非phi 有hữu 。現hiện 化hóa 事sự 故cố 非phi 無vô 。有hữu 對đối 成thành 四tứ 句cú 。及cập 一nhất 異dị 等đẳng 。準chuẩn 前tiền 思tư 之chi 。

△# 二nhị 合hợp 二nhị 。初sơ 化hóa 行hành 四tứ 。初sơ 起khởi 化hóa 用dụng 。

菩Bồ 薩Tát 如như 是thị 。善thiện 巧xảo 方phương 便tiện 。 (# 至chí )# 了liễu 知tri 世thế 法pháp 。分phân 身thân 化hóa 往vãng 。

以dĩ 同đồng 化hóa 相tương/tướng 有hữu 故cố 。然nhiên 但đãn 云vân 菩Bồ 薩Tát 如như 是thị 者giả 。以dĩ 上thượng 諸chư 非phi 。一nhất 一nhất 通thông 法pháp 。故cố 指chỉ 上thượng 如như 是thị 為vi 。善thiện 巧xảo 方phương 便tiện 。

△# 二nhị 明minh 化hóa 智trí 。

不bất 著trước 世thế 間gian 。不bất 取thủ 自tự 身thân (# 至chí )# 不bất 住trụ 於ư 法pháp 不bất 離ly 於ư 法pháp 。

以dĩ 了liễu 化hóa 不bất 實thật 故cố 。

△# 三tam 雙song 非phi 顯hiển 中trung 。

以dĩ 本bổn 願nguyện 故cố 。不bất 棄khí 捨xả 一nhất 眾chúng 生sanh 。 (# 至chí )# 雖tuy 無vô 所sở 有hữu 而nhi 滿mãn 足túc 佛Phật 法Pháp 。

△# 四tứ 結kết 示thị 化hóa 旨chỉ 。

了liễu 法pháp 如như 化hóa 。非phi 有hữu 非phi 無vô 。

△# 二nhị 化hóa 益ích 。

佛Phật 子tử 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。如như 是thị 安an 住trụ (# 至chí )# 菩Bồ 提Đề 之chi 道Đạo 。利lợi 益ích 眾chúng 生sanh 。

△# 三tam 結kết 。

是thị 名danh 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。第đệ 九cửu 如như 化hóa 忍nhẫn 。

△# 四Tứ 果Quả 二nhị 。初sơ 得đắc 利lợi 他tha 業nghiệp 用dụng 之chi 果quả 。

菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。成thành 就tựu 此thử 忍nhẫn (# 至chí )# 明minh 照chiếu 法pháp 性tánh 平bình 等đẳng 圓viên 滿mãn 。

△# 二nhị 得đắc 依y 自tự 利lợi 。立lập 勝thắng 名danh 果quả 。

佛Phật 子tử 此thử 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 (# 至chí )# 不bất 能năng 為vi 障chướng 名danh 無vô 礙ngại 者giả 。

△# 十thập 如như 空không 忍nhẫn 四tứ 。初sơ 標tiêu 。

佛Phật 子tử 云vân 何hà 為vi 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 如như 空không 忍nhẫn 。

標tiêu 云vân 如như 空không 。如như 空không 所sở 喻dụ 。通thông 一nhất 切thiết 法pháp 。佛Phật 地địa 論luận 喻dụ 。清thanh 淨tịnh 法Pháp 界Giới 。以dĩ 雜tạp 差sai 別biệt 相tương/tướng 故cố 。及cập 中trung 邊biên 等đẳng 論luận 喻dụ 圓viên 成thành 實thật 。但đãn 是thị 此thử 中trung 一nhất 義nghĩa 。然nhiên 其kỳ 喻dụ 相tương/tướng 。小tiểu 異dị 諸chư 喻dụ 。諸chư 喻dụ 開khai 義nghĩa 。多đa 分phần 有hữu 五ngũ 。雖tuy 然nhiên 正chánh 取thủ 所sở 成thành 幻huyễn 等đẳng 以dĩ 喻dụ 於ư 法pháp 。而nhi 亦diệc 取thủ 緣duyên 等đẳng 以dĩ 顯hiển 無vô 性tánh 。此thử 中trung 喻dụ 相tương/tướng 。不bất 間gian 別biệt 法pháp 。直trực 指chỉ 於ư 空không 。具cụ 含hàm 多đa 義nghĩa 。以dĩ 喻dụ 於ư 法pháp 。又hựu 此thử 諸chư 喻dụ 若nhược 約ước 能năng 喻dụ 。五ngũ 多đa 喻dụ 中trung 。多đa 取thủ 似tự 有hữu 。以dĩ 破phá 實thật 有hữu 。化hóa 喻dụ 以dĩ 不bất 有hữu 之chi 有hữu 破phá 於ư 似tự 有hữu 。此thử 喻dụ 以dĩ 性tánh 相tướng 俱câu 絕tuyệt 破phá 於ư 一nhất 切thiết 。又hựu 前tiền 六lục 遣khiển 有hữu 會hội 空không 。多đa 依y 空không 立lập 有hữu 少thiểu 。此thử 一nhất 遣khiển 有hữu 入nhập 空không 少thiểu 。依y 空không 立lập 有hữu 多đa 。又hựu 上thượng 所sở 喻dụ 。則tắc 通thông 一nhất 切thiết 。此thử 中trung 能năng 喻dụ 則tắc 具cụ 多đa 義nghĩa 。所sở 喻dụ 各các 隨tùy 別biệt 義nghĩa 。喻dụ 一nhất 類loại 法pháp 。龍long 樹thụ 十thập 喻dụ 。以dĩ 四tứ 復phục 次thứ 。釋thích 如như 空không 義nghĩa 。一nhất 近cận 無vô 遠viễn 有hữu 。謂vị 如như 虗hư 空không 非phi 可khả 見kiến 法pháp 。以dĩ 遠viễn 視thị 故cố 。眼nhãn 光quang 迴hồi 轉chuyển 。則tắc 見kiến 縹# 色sắc 。一nhất 切thiết 諸chư 法pháp 。亦diệc 復phục 如như 是thị 。空không 無vô 所sở 有hữu 。以dĩ 凡phàm 夫phu 人nhân 遠viễn 無vô 漏lậu 慧tuệ 棄khí 捨xả 實thật 相tướng 。則tắc 見kiến 彼bỉ 我ngã 男nam 女nữ 等đẳng 物vật 而nhi 實thật 。此thử 物vật 竟cánh 無vô 所sở 有hữu 。二nhị 約ước 性tánh 淨tịnh 不bất 染nhiễm 。三tam 約ước 無vô 初sơ 中trung 後hậu 。四tứ 約ước 體thể 實thật 無vô 物vật 。及cập 佛Phật 地địa 論luận 有hữu 十thập 復phục 次thứ 。上thượng 八bát 地địa 中trung 。空không 有hữu 十thập 義nghĩa 。皆giai 是thị 略lược 明minh 。然nhiên 約ước 別biệt 義nghĩa 。有hữu 此thử 不bất 同đồng 。若nhược 約ước 同đồng 義nghĩa 。諸chư 喻dụ 無vô 別biệt 。故cố 叡duệ 公công 云vân 。十thập 喻dụ 以dĩ 喻dụ 空không 。空không 必tất 待đãi 此thử 喻dụ 。借tá 言ngôn 以dĩ 會hội 意ý 。意ý 盡tận 無vô 會hội 處xứ 。若nhược 得đắc 出xuất 長trường/trưởng 羅la 。住trụ 此thử 無vô 所sở 住trụ 。若nhược 能năng 映ánh 斯tư 照chiếu 。萬vạn 象tượng 無vô 來lai 去khứ 。餘dư 有hữu 無vô 無vô 礙ngại 等đẳng 義nghĩa 。如như 前tiền 後hậu 說thuyết 。

△# 二nhị 釋thích 二nhị 。初sơ 忍nhẫn 解giải 之chi 相tướng 二nhị 。初sơ 別biệt 明minh 。

佛Phật 子tử 此thử 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。

以dĩ 空không 九cửu 義nghĩa 。喻dụ 九cửu 種chủng 法pháp 。隨tùy 義nghĩa 雖tuy 別biệt 。然nhiên 其kỳ 總tổng 意ý 亦diệc 以dĩ 緣duyên 成thành 。無vô 性tánh 故cố 空không 然nhiên 。九cửu 句cú 各các 初sơ 標tiêu 法pháp 同đồng 喻dụ 。後hậu 出xuất 所sở 以dĩ 。

了liễu 一nhất 切thiết 法pháp 。界giới 猶do 如như 虗hư 空không 。以dĩ 無vô 相tướng 故cố 。

一nhất 標tiêu 事sự 法Pháp 界Giới 如như 空không 。下hạ 出xuất 所sở 以dĩ 者giả 。以dĩ 無vô 相tướng 故cố 。謂vị 從tùng 約ước 無vô 性tánh 。其kỳ 相tương/tướng 自tự 虗hư 。即tức 事sự 當đương 體thể 。是thị 理lý 法Pháp 界Giới 故cố 。此thử 句cú 為vi 總tổng 。

一nhất 切thiết 世thế 界giới 。猶do 如như 虗hư 空không 以dĩ 無vô 起khởi 故cố 。

二nhị 世thế 界giới 共cộng 業nghiệp 所sở 起khởi 故cố 。

一nhất 切thiết 法pháp 猶do 如như 虗hư 空không 。以dĩ 無vô 二nhị 故cố 。

三tam 軌quỹ 儀nghi 教giáo 法pháp 。一nhất 味vị 法Pháp 界Giới 。之chi 所sở 流lưu 故cố 。及cập 餘dư 六lục 句cú 。並tịnh 準chuẩn 初sơ 句cú 。

一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 行hành 。猶do 如như 虗hư 空không (# 至chí )# 猶do 如như 虗hư 空không 無vô 著trước 無vô 礙ngại 故cố 。

△# 三tam 總tổng 結kết 。

菩Bồ 薩Tát 如như 是thị 。以dĩ 如như 虗hư 空không 方phương 便tiện 了liễu 一nhất 切thiết 法pháp 。皆giai 無vô 所sở 有hữu 。

△# 二nhị 忍nhẫn 行hành 成thành 益ích 三tam 。初sơ 總tổng 明minh 得đắc 如như 空không 三tam 業nghiệp 業nghiệp 具cụ 。

佛Phật 子tử 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。以dĩ 如như 虗hư 空không 忍nhẫn 智trí (# 至chí )# 如như 虗hư 空không 意ý 意ý 業nghiệp 。

△# 二nhị 別biệt 顯hiển 德đức 齊tề 虗hư 空không 。

譬thí 如như 虗hư 空không 一nhất 切thiết 法pháp 依y (# 至chí )# 智trí 慧tuệ 諸chư 力lực 。不bất 可khả 破phá 壞hoại 。

上thượng 二nhị 句cú 一nhất 向hướng 喻dụ 實thật 無vô 依y 為vi 依y 。

譬thí 如như 虗hư 空không 一nhất 切thiết 世thế 間gian 。 (# 至chí )# 而nhi 菩Bồ 薩Tát 心tâm 。無vô 有hữu 邊biên 際tế 。

餘dư 九cửu 句cú 皆giai 顯hiển 性tánh 相tướng 無vô 礙ngại 。從tùng 緣duyên 有hữu 故cố 。無vô 性tánh 空không 故cố 。又hựu 此thử 二nhị 相tương/tướng 即tức 故cố 。便tiện 成thành 四tứ 句cú 。一nhất 緣duyên 生sanh 故cố 空không 。緣duyên 生sanh 故cố 有hữu 。二nhị 無vô 性tánh 故cố 空không 。無vô 性tánh 故cố 有hữu 。三tam 緣duyên 生sanh 故cố 有hữu 。無vô 性tánh 故cố 空không 。四tứ 即tức 反phản 此thử 餘dư 一nhất 異dị 等đẳng 。並tịnh 例lệ 此thử 知tri 。無vô 法pháp 出xuất 空không 故cố 。皆giai 現hiện 其kỳ 前tiền 。空không 不bất 可khả 見kiến 。是thị 故cố 不bất 現hiện 。諸chư 法pháp 之chi 前tiền 。餘dư 文văn 並tịnh 顯hiển 。

△# 三tam 徵trưng 釋thích 得đắc 益ích 之chi 由do 二nhị 。初sơ 徵trưng 。

何hà 以dĩ 故cố 。

徵trưng 意ý 云vân 。所sở 以dĩ 得đắc 者giả 。

△# 二nhị 釋thích 意ý 云vân 。空không 觀quán 成thành 故cố 。於ư 中trung 有hữu 二nhị 。初sơ 智trí 證chứng 齊tề 空không 。

菩Bồ 薩Tát 所sở 作tác 。如như 虗hư 空không 故cố (# 至chí )# 皆giai 悉tất 平bình 等đẳng 。一nhất 體thể 一nhất 味vị 。

一nhất 體thể 者giả 。真Chân 如Như 平bình 等đẳng 故cố 。一nhất 味vị 者giả 。解giải 脫thoát 不bất 殊thù 故cố 。

一nhất 種chủng 分phần/phân 量lượng 。

大đại 小tiểu 皆giai 稱xưng 性tánh 故cố 。

如như 虗hư 空không 清thanh 淨tịnh 徧biến 一nhất 切thiết 處xứ 。 (# 至chí )# 於ư 一nhất 切thiết 法pháp 。無vô 有hữu 分phân 別biệt 。

△# 二nhị 德đức 用dụng 滿mãn 空không 。

嚴nghiêm 淨tịnh 一nhất 切thiết 。諸chư 佛Phật 國quốc 土độ 。 (# 至chí )# 轉chuyển 於ư 法Pháp 輪luân 。未vị 曾tằng 失thất 時thời 。

△# 三tam 結kết 。

是thị 名danh 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。第đệ 十thập 如như 空không 忍nhẫn 。

△# 四Tứ 果Quả 。

菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。成thành 就tựu 此thử 忍nhẫn (# 至chí )# 身thân 智trí 慧tuệ 力lực 如như 虗hư 空không 故cố 。

得đắc 二nhị 十thập 種chủng 身thân 。前tiền 十thập 與dữ 十thập 行hành 及cập 離ly 世thế 間gian 大đại 分phần/phân 相tương 似tự 。然nhiên 通thông 相tương/tướng 多đa 從tùng 德đức 用dụng 。以dĩ 立lập 其kỳ 名danh 。可khả 以dĩ 意ý 得đắc 。

△# 四tứ 總tổng 結kết 十thập 忍nhẫn 。

佛Phật 子tử 是thị 名danh 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 十thập 種chủng 忍nhẫn 。

△# 二nhị 偈kệ 頌tụng 。一nhất 百bách 七thất 頌tụng 大đại 分phân 為vi 二nhị 。初sơ 百bách 頌tụng 頌tụng 前tiền 。但đãn 頌tụng 廣quảng 釋thích 即tức 為vi 十thập 段đoạn 。段đoạn 各các 十thập 偈kệ 。初sơ 有hữu 十thập 頌tụng 。頌tụng 音âm 聲thanh 忍nhẫn 。於ư 中trung 二nhị 初sơ 。二nhị 偈kệ 頌tụng 所sở 聞văn 佛Phật 說thuyết 。

爾nhĩ 時thời 普Phổ 賢Hiền 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。欲dục 重trùng 宣tuyên 其kỳ 義nghĩa 。而nhi 說thuyết 頌tụng 言ngôn 。

譬thí 如như 世thế 有hữu 人nhân 。聞văn 有hữu 寶bảo 藏tạng 處xứ (# 至chí )# 甚thậm 深thâm 寂tịch 滅diệt 相tương/tướng 。

△# 二nhị 有hữu 八bát 偈kệ 頌tụng 。能năng 入nhập 佛Phật 法Pháp 。

聞văn 此thử 深thâm 法Pháp 。時thời 其kỳ 心tâm 得đắc 安an 隱ẩn 。 (# 至chí )# 供cung 佛Phật 令linh 歡hoan 喜hỷ 。

於ư 中trung 一nhất 偈kệ 頌tụng 。不bất 驚kinh 怖bố 畏úy 。一nhất 偈kệ 深thâm 信tín 。一nhất 偈kệ 悟ngộ 解giải 。二nhị 偈kệ 愛ái 樂nhạo 。一nhất 偈kệ 修tu 習tập 安an 住trụ 。後hậu 二nhị 偈kệ 頌tụng 趣thú 向hướng 而nhi 專chuyên 心tâm 憶ức 念niệm 。

△# 二nhị 頌tụng 順thuận 忍nhẫn 。

如như 有hữu 大đại 福phước 人nhân 獲hoạch 得đắc 真chân 金kim 藏tạng (# 至chí )# 亦diệc 不bất 分phân 別biệt 法pháp 。

初sơ 一nhất 偈kệ 三tam 句cú 頌tụng 思tư 惟duy 。次thứ 二nhị 偈kệ 一nhất 句cú 頌tụng 隨tùy 順thuận 了liễu 知tri 。令linh 心tâm 清thanh 淨tịnh 。次thứ 一nhất 卻khước 頌tụng 觀quán 察sát 平bình 等đẳng 無vô 違vi 。餘dư 頌tụng 正chánh 住trụ 修tu 習tập 。

△# 三tam 頌tụng 無Vô 生Sanh 忍Nhẫn 。於ư 中trung 三tam 。初sơ 三tam 頌tụng 標tiêu 。

三Tam 十Thập 三Tam 天Thiên 中trung 。所sở 有hữu 諸chư 天thiên 。子tử (# 至chí )# 無vô 生sanh 故cố 無vô 滅diệt 。

以dĩ 前tiền 三tam 忍nhẫn 皆giai 是thị 法pháp 說thuyết 故cố 。偈kệ 初sơ 各các 加gia 其kỳ 喻dụ 。

△# 二nhị 有hữu 四tứ 偈kệ 頌tụng 釋thích 。

無vô 滅diệt 故cố 無vô 盡tận 無vô 盡tận 故cố 無vô 染nhiễm (# 至chí )# 方phương 便tiện 善thiện 說thuyết 法Pháp 。

△# 後hậu 三tam 結kết 難nạn/nan 。

此thử 忍nhẫn 最tối 為vi 上thượng 。了liễu 法pháp 無vô 有hữu 盡tận (# 至chí )# 置trí 於ư 善thiện 道đạo 中trung 。

△# 四tứ 頌tụng 如như 幻huyễn 忍nhẫn 二nhị 。初sơ 六lục 偈kệ 頌tụng 前tiền 略lược 說thuyết 。於ư 中trung 有hữu 二nhị 。初sơ 四tứ 頌tụng 指chỉ 法pháp 同đồng 喻dụ 及cập 顯hiển 緣duyên 相tương/tướng 。

世thế 間gian 種chủng 種chủng 。法pháp 一nhất 切thiết 皆giai 如như 。幻huyễn (# 至chí )# 示thị 現hiện 有hữu 種chủng 種chủng 。

△# 二nhị 有hữu 二nhị 偈kệ 頌tụng 。成thành 就tựu 忍nhẫn 行hành 。

度độ 脫thoát 諸chư 眾chúng 生sanh 。令linh 知tri 法pháp 如như 幻huyễn (# 至chí )# 一nhất 切thiết 皆giai 如như 幻huyễn 。

△# 二nhị 有hữu 四tứ 頌tụng 。頌tụng 廣quảng 說thuyết 三tam 。初sơ 二nhị 頌tụng 喻dụ 。

幻huyễn 作tác 男nam 女nữ 。形hình 及cập 象tượng 馬mã 牛ngưu 羊dương 。 (# 至chí )# 但đãn 隨tùy 分phân 別biệt 現hiện 。

△# 次thứ 一nhất 頌tụng 合hợp 。

菩Bồ 薩Tát 能năng 如như 是thị 。普phổ 見kiến 諸chư 世thế 間gian 有hữu 無vô 一nhất 切thiết 。法pháp 了liễu 達đạt 悉tất 如như 幻huyễn 。

△# 三tam 忍nhẫn 行hành 成thành 。

眾chúng 生sanh 及cập 國quốc 土độ 種chủng 種chủng 業nghiệp 所sở 造tạo 入nhập 於ư 如như 幻huyễn 際tế 於ư 彼bỉ 無vô 依y 著trước 。

△# 五ngũ 如như 燄diệm 忍nhẫn 。初sơ 一nhất 躡niếp 前tiền 生sanh 後hậu 。以dĩ 明minh 觀quán 意ý 。

如như 是thị 得đắc 善thiện 巧xảo 寂tịch 滅diệt 無vô 戲hí 論luận 。住trụ 於ư 無vô 礙ngại 地địa 普phổ 現hiện 大đại 威uy 力lực 。

△# 二nhị 有hữu 五ngũ 偈kệ 指chỉ 法pháp 同đồng 喻dụ 。

勇dũng 猛mãnh 諸chư 佛Phật 子tử 隨tùy 順thuận 入nhập 妙diệu 法Pháp (# 至chí )# 遠viễn 離ly 三tam 顛điên 倒đảo 。

△# 三tam 頌tụng 喻dụ 。

譬thí 如như 熱nhiệt 時thời 。燄diệm 世thế 見kiến 謂vị 為vi 水thủy (# 至chí )# 智trí 者giả 不bất 應ưng 求cầu 。

△# 四tứ 頌tụng 合hợp 。

眾chúng 生sanh 亦diệc 復phục 然nhiên 。世thế 趣thú 皆giai 無vô 有hữu (# 至chí )# 是thị 。菩Bồ 薩Tát 方phương 便tiện 。

△# 六lục 頌tụng 如như 夢mộng 忍nhẫn 。正chánh 頌tụng 前tiền 合hợp 。兼kiêm 頌tụng 標tiêu 喻dụ 。

菩Bồ 薩Tát 了liễu 世thế 法pháp 一nhất 切thiết 皆giai 如như 。夢mộng (# 至chí )# 廣quảng 度độ 諸chư 羣quần 生sanh 。

十thập 頌tụng 頌tụng 前tiền 九cửu 句cú 。一nhất 頌tụng 無vô 變biến 異dị 。次thứ 一nhất 頌tụng 頌tụng 自tự 性tánh 。上thượng 二nhị 兼kiêm 頌tụng 標tiêu 法pháp 。三tam 頌tụng 執chấp 著trước 。翻phiên 則tắc 解giải 脫thoát 。兼kiêm 頌tụng 前tiền 喻dụ 。四tứ 頌tụng 性tánh 離ly 。五ngũ 超siêu 頌tụng 所sở 現hiện 。六lục 卻khước 頌tụng 本bổn 性tánh 。七thất 八bát 二nhị 頌tụng 頌tụng 無vô 差sai 別biệt 。九cửu 頌tụng 想tưởng 分phân 別biệt 。十thập 頌tụng 覺giác 時thời 。

△# 七thất 頌tụng 如như 響hưởng 忍nhẫn 四tứ 。初sơ 一nhất 偈kệ 頌tụng 忍nhẫn 行hành 所sở 因nhân 。

修tu 行hành 如như 是thị 。行hành 出xuất 生sanh 廣quảng 大đại 解giải 巧xảo 知tri 諸chư 法pháp 性tánh 於ư 法pháp 心tâm 無vô 著trước 。

文văn 云vân 。修tu 行hành 如như 是thị 行hành 。似tự 結kết 前tiền 喻dụ 。既ký 言ngôn 知tri 諸chư 法pháp 性tánh 。義nghĩa 同đồng 忍nhẫn 行hành 。

△# 二nhị 二nhị 偈kệ 頌tụng 聞văn 一nhất 切thiết 聲thanh 如như 響hưởng 。

一nhất 切thiết 諸chư 世thế 間gian 。種chủng 種chủng 諸chư 音âm 聲thanh (# 至chí )# 其kỳ 。心tâm 亦diệc 如như 是thị 。

△# 三tam 有hữu 二nhị 偈kệ 。頌tụng 知tri 如Như 來Lai 聲thanh 如như 響hưởng 。

瞻chiêm 仰ngưỡng 諸chư 如Như 來Lai 及cập 聽thính 說thuyết 法Pháp 音âm (# 至chí )# 與dữ 法pháp 無vô 乖quai 謬mậu 。

△# 四tứ 餘dư 頌tụng 忍nhẫn 成thành 之chi 益ích 。其kỳ 喻dụ 徧biến 諸chư 偈kệ 中trung 。

善thiện 了liễu 諸chư 音âm 聲thanh 於ư 聲thanh 不bất 分phân 別biệt (# 至chí )# 於ư 世thế 無vô 所sở 著trước 。

△# 八bát 頌tụng 如như 影ảnh 忍nhẫn 頌tụng 法pháp 說thuyết 。十thập 對đối 喻dụ 合hợp 含hàm 在tại 。其kỳ 中trung 十thập 頌tụng 分phần/phân 九cửu 。初sơ 二nhị 偈kệ 頌tụng 非phi 世thế 生sanh 沒một 。

為vi 欲dục 利lợi 世thế 間gian 專chuyên 意ý 求cầu 菩Bồ 提Đề (# 至chí )# 修tu 行hành 意ý 不bất 動động 。

謂vị 了liễu 寂tịch 故cố 。不bất 生sanh 。饒nhiêu 益ích 故cố 不bất 沒một 。

△# 二nhị 有hữu 一nhất 偈kệ 。頌tụng 不bất 在tại 內nội 外ngoại 。

不bất 住trụ 於ư 世thế 間gian 。不bất 離ly 於ư 世thế 間gian 於ư 世thế 無vô 所sở 依y 依y 。處xử 不bất 可khả 得đắc 。

不bất 住trụ 故cố 不bất 內nội 。不bất 離ly 故cố 不bất 外ngoại 。

△# 三tam 有hữu 一nhất 偈kệ 。頌tụng 非phi 行hành 不bất 行hành 。

了liễu 知tri 世thế 間gian 。性tánh 於ư 性tánh 無vô 染nhiễm 著trước 雖tuy 不bất 依y 世thế 間gian 。化hóa 世thế 令linh 超siêu 度độ 。

了liễu 無vô 染nhiễm 故cố 非phi 行hành 。化hóa 世thế 故cố 非phi 不bất 行hành 。

△# 四tứ 有hữu 一nhất 偈kệ 。頌tụng 非phi 同đồng 非phi 異dị 。

世thế 間gian 所sở 有hữu 。法pháp 悉tất 知tri 其kỳ 自tự 性tánh 了liễu 法pháp 無vô 有hữu 二nhị 。無vô 二nhị 亦diệc 無vô 著trước 。

知tri 自tự 性tánh 故cố 非phi 同đồng 。了liễu 無vô 二nhị 故cố 非phi 異dị 。

△# 五ngũ 有hữu 一nhất 偈kệ 。頌tụng 非phi 往vãng 非phi 不bất 往vãng 。

心tâm 不bất 離ly 世thế 間gian 。亦diệc 不bất 住trụ 世thế 間gian 非phi 於ư 世thế 間gian 外ngoại 修tu 行hành 一nhất 切thiết 智trí 。

第đệ 二nhị 句cú 不bất 往vãng 而nhi 行hành 。餘dư 三tam 句cú 非phi 不bất 往vãng 。

△# 六lục 有hữu 一nhất 偈kệ 半bán 。頌tụng 非phi 住trụ 非phi 不bất 住trụ 。

譬thí 如như 水thủy 中trung 影ảnh 。非phi 內nội 亦diệc 非phi 外ngoại (# 至chí )# 以dĩ 世thế 不bất 可khả 說thuyết 。

初sơ 半bán 偈kệ 兼kiêm 別biệt 頌tụng 喻dụ 。故cố 云vân 非phi 內nội 外ngoại 。

△# 七thất 有hữu 二nhị 句cú 。頌tụng 非phi 是thị 出xuất 間gian 非phi 出xuất 出xuất 間gian 。

亦diệc 不bất 在tại 內nội 。外ngoại 如như 影ảnh 現hiện 世thế 間gian 。

△# 八bát 頌tụng 非phi 。修tu 菩Bồ 薩Tát 行hạnh 。非phi 捨xả 於ư 大đại 願nguyện 。

入nhập 此thử 甚thậm 深thâm 義nghĩa 。離ly 垢cấu 志chí 明minh 徹triệt 不bất 捨xả 本bổn 誓thệ 。心tâm 普phổ 照chiếu 智trí 慧tuệ 燈đăng 。

△# 九cửu 頌tụng 雖tuy 。常thường 行hành 一nhất 切thiết 法pháp 。而nhi 能năng 辦biện 一nhất 切thiết 世thế 間gian 事sự 。

世thế 間gian 無vô 邊biên 。際tế 智trí 入nhập 悉tất 齊tề 等đẳng 普phổ 化hóa 諸chư 羣quần 生sanh 令linh 其kỳ 捨xả 眾chúng 著trước 。

其kỳ 實thật 不bất 實thật 。及cập 不bất 住trụ 世thế 。流lưu 法pháp 流lưu 義nghĩa 。通thông 結kết 上thượng 故cố 。略lược 不bất 頌tụng 。

△# 九cửu 有hữu 十thập 頌tụng 。頌tụng 如như 化hóa 忍nhẫn 四tứ 。初sơ 三tam 偈kệ 頌tụng 總tổng 知tri 一nhất 切thiết 世thế 間gian 如như 化hóa 。

觀quán 察sát 甚thậm 深thâm 法Pháp 利lợi 益ích 群quần 生sanh 。眾chúng (# 至chí )# 菩Bồ 薩Tát 行hành 亦diệc 然nhiên 。

△# 二nhị 染nhiễm 法pháp 化hóa 。

一nhất 切thiết 諸chư 世thế 間gian 。及cập 以dĩ 無vô 量lượng 。業nghiệp 平bình 等đẳng 悉tất 如như 化hóa 畢tất 竟cánh 住trụ 寂tịch 滅diệt 。

△# 三tam 淨tịnh 法pháp 化hóa 。

三tam 世thế 所sở 有hữu 。佛Phật 一nhất 切thiết 亦diệc 如như 化hóa (# 至chí )# 化hóa 力lực 為vi 說thuyết 法Pháp 。

言ngôn 度độ 脫thoát 亦diệc 如như 化hóa 者giả 。為vi 釋thích 疑nghi 故cố 。謂vị 觀quán 察sát 眾chúng 生sanh 如như 化hóa 。何hà 用dụng 化hóa 之chi 。故cố 此thử 答đáp 云vân 。化hóa 若nhược 有hữu 實thật 。可khả 招chiêu 來lai 難nạn/nan 。度độ 既ký 如như 化hóa 。化hóa 之chi 何hà 妨phương 。

△# 四tứ 有hữu 四tứ 偈kệ 頌tụng 合hợp 。

知tri 世thế 皆giai 如như 化hóa 不bất 分phân 別biệt 世thế 間gian (# 至chí )# 。智trí 慧tuệ 亦diệc 如như 是thị 。

△# 十thập 如như 空không 忍nhẫn 二nhị 。初sơ 一nhất 頌tụng 忍nhẫn 解giải 之chi 相tướng 。

第đệ 十thập 忍nhẫn 明minh 觀quán 眾chúng 生sanh 及cập 諸chư 法pháp 體thể 性tánh 皆giai 寂tịch 滅diệt 如như 。空không 無vô 處xứ 所sở 。

△# 二nhị 忍nhẫn 行hành 成thành 益ích 三tam 。初sơ 頌tụng 別biệt 顯hiển 德đức 齊tề 虗hư 空không 。

獲hoạch 此thử 如như 空không 智trí 永vĩnh 離ly 諸chư 取thủ 著trước 。 (# 至chí )# 菩Bồ 薩Tát 之chi 所sở 得đắc 。

△# 二nhị 有hữu 三tam 偈kệ 。頌tụng 徵trưng 釋thích 得đắc 忍nhẫn 之chi 由do 。

自tự 住trụ 如như 空không 法pháp 復phục 為vì 眾chúng 生sanh 。說thuyết (# 至chí )# 悉tất 等đẳng 虗hư 空không 性tánh 。

△# 三tam 有hữu 一nhất 偈kệ 。卻khước 頌tụng 上thượng 總tổng 明minh 得đắc 如như 空không 三tam 業nghiệp 。

智trí 慧tuệ 與dữ 音âm 聲thanh 及cập 以dĩ 菩Bồ 薩Tát 。身thân 其kỳ 性tánh 如như 虗hư 空không 一nhất 切thiết 皆giai 寂tịch 滅diệt 。

△# 二nhị 頌tụng 結kết 歎thán 二nhị 。初sơ 三tam 偈kệ 二nhị 利lợi 行hành 圓viên 。

如như 是thị 十thập 種chủng 。忍nhẫn 佛Phật 子tử 所sở 修tu 行hành (# 至chí )# 。轉chuyển 於ư 無vô 上thượng 輪luân 。