華Hoa 嚴Nghiêm 經Kinh 疏Sớ 注Chú
Quyển 1
唐Đường 澄Trừng 觀Quán 述Thuật 宋Tống 淨Tịnh 源Nguyên 錄Lục 疏Sớ 注Chú 經Kinh
大Đại 方Phương 廣Quảng 佛Phật 華Hoa 嚴Nghiêm 經Kinh 疏Sớ/sơ 卷quyển 第đệ 一nhất 并tinh 序tự
清thanh 涼lương 山sơn 沙Sa 門Môn 。 澄trừng 觀quán 。 述thuật 。
晉tấn 水thủy 沙Sa 門Môn 。 (# 淨tịnh 源nguyên )# 。 錄lục 疏sớ/sơ 注chú 經kinh 。
往vãng 復phục 無vô 際tế 。 動động 靜tĩnh 一nhất 源nguyên 。 含hàm 眾chúng 妙diệu 而nhi 有hữu 餘dư 。 超siêu 言ngôn 思tư 而nhi 逈huýnh 出xuất 者giả 。 其kỳ 唯duy 法Pháp 界Giới 歟# 。 剖phẫu 裂liệt 玄huyền 微vi 。 昭chiêu 廓khuếch 心tâm 境cảnh 。 窮cùng 理lý 盡tận 性tánh 。 徹triệt 果quả 該cai 因nhân 。 汪uông 洋dương 沖# 融dung 。 廣quảng 大đại 悉tất 備bị 者giả 。 其kỳ 唯duy 大đại 方Phương 廣Quảng 佛Phật 華hoa 嚴nghiêm 經kinh 焉yên 。 故cố 我ngã 世Thế 尊Tôn 十thập 身thân 初sơ 滿mãn 。 正chánh 覺giác 始thỉ 成thành 。 乘thừa 願nguyện 行hành 以dĩ 彌di 綸luân 。 混hỗn 虗hư 空không 為vi 體thể 性tánh 。 富phú 有hữu 萬vạn 德đức 。 蕩đãng 為vi 纖tiêm 塵trần 。 湛trạm 智trí 海hải 之chi 澄trừng 波ba 。 虗hư 含hàm 萬vạn 象tượng 。 皎hiệu 性tánh 空không 之chi 滿mãn 月nguyệt 。 頓đốn 落lạc 百bách 川xuyên 。 不bất 起khởi 樹thụ 王vương 。 羅la 七thất 處xứ 於ư 法Pháp 界Giới 。 無vô 違vi 後hậu 際tế 。 暢sướng 九cửu 會hội 於ư 初sơ 成thành 。 盡tận 宏hoành 廓khuếch 之chi 幽u 宗tông 。 被bị 難nan 思tư 之chi 海hải 會hội 。 圓viên 音âm 落lạc 落lạc 。 該cai 十thập 剎sát 而nhi 頓đốn 周chu 。 主chủ 伴bạn 重trùng 重trùng 。 極cực 十thập 方phương 而nhi 齊tề 唱xướng 。 雖tuy 空không 空không 絕tuyệt 迹tích 。 而nhi 義nghĩa 天thiên 之chi 星tinh 象tượng 燦# 然nhiên 。 湛trạm 湛trạm 亡vong 言ngôn 。 而nhi 教giáo 海hải 之chi 波ba 瀾lan 浩hạo 瀚# 。 若nhược 乃nãi 千thiên 門môn 潛tiềm 注chú 。 與dữ 眾chúng 典điển 為vi 洪hồng 源nguyên 。 萬vạn 德đức 交giao 歸quy 。 攝nhiếp 群quần 經kinh 為vi 眷quyến 屬thuộc 。 其kỳ 為vi 旨chỉ 也dã 。 冥minh 真chân 體thể 於ư 萬vạn 化hóa 之chi 域vực 。 顯hiển 德đức 相tương/tướng 於ư 重trọng/trùng 玄huyền 之chi 門môn 。 用dụng 繁phồn 興hưng 以dĩ 恆hằng 如như 。 智trí 周chu 鑒giám 而nhi 常thường 靜tĩnh 。 真chân 妄vọng 交giao 徹triệt 。 即tức 凡phàm 心tâm 而nhi 見kiến 佛Phật 心tâm 。 事sự 理lý 雙song 修tu 。 依y 本bổn 智trí 而nhi 求cầu 佛Phật 智trí 。 理lý 隨tùy 事sự 變biến 。 則tắc 一nhất 多đa 緣duyên 起khởi 之chi 無vô 邊biên 。 事sự 得đắc 理lý 融dung 。 則tắc 千thiên 差sai 涉thiệp 入nhập 而nhi 無vô 礙ngại 。 故cố 得đắc 十thập 身thân 歷lịch 然nhiên 而nhi 相tương/tướng 作tác 。 六lục 位vị 不bất 亂loạn 以dĩ 更cánh 收thu 。 廣quảng 大đại 即tức 入nhập 於ư 無vô 間gian 。 塵trần 毛mao 包bao 納nạp 而nhi 無vô 外ngoại 。 炳bỉnh 然nhiên 齊tề 現hiện 。 猶do 彼bỉ 芥giới 缾bình 。 具cụ 足túc 同đồng 時thời 。 方phương 之chi 海hải 滴tích 。 一nhất 多đa 無vô 礙ngại 。 等đẳng 虗hư 室thất 之chi 千thiên 燈đăng 。 隱ẩn 顯hiển 俱câu 成thành 。 似tự 秋thu 空không 之chi 片phiến 月nguyệt 。 重trùng 重trùng 交giao 映ánh 。 若nhược 帝đế 網võng 之chi 垂thùy 珠châu 。 念niệm 念niệm 圓viên 融dung 。 類loại 夕tịch 夢mộng 之chi 經kinh 世thế 。 法Pháp 門môn 重trùng 疊điệp 。 若nhược 雲vân 起khởi 長trường/trưởng 空không 。 萬vạn 行hạnh 芬phân 披phi 。 比tỉ 華hoa 開khai 錦cẩm 上thượng 。 若nhược 夫phu 高cao 不bất 可khả 仰ngưỡng 。 則tắc 積tích 行hành 菩Bồ 薩Tát 。 曝bộc 鰓# 鱗lân 於ư 龍long 門môn 。 深thâm 不bất 可khả 窺khuy 。 則tắc 上thượng 德đức 聲Thanh 聞Văn 。 杜đỗ 視thị 聽thính 於ư 嘉gia 會hội 。 見kiến 聞văn 為vi 種chủng 。 八bát 難nạn 超siêu 十Thập 地Địa 之chi 階giai 。 解giải 行hành 在tại 躬cung 。 一nhất 生sanh 圓viên 曠khoáng 劫kiếp 之chi 果quả 。 師sư 子tử 奮phấn 迅tấn 。 眾chúng 海hải 頓đốn 證chứng 於ư 林lâm 中trung 。 象tượng 王vương 迴hồi 旋toàn 。 六lục 千thiên 道đạo 成thành 於ư 言ngôn 下hạ 。 啟khải 明minh 東đông 廟miếu 。 智trí 滿mãn 不bất 異dị 於ư 初sơ 心tâm 。 寄ký 位vị 南nam 求cầu 。 因nhân 圓viên 不bất 踰du 於ư 毛mao 孔khổng 。 剖phẫu 微vi 塵trần 之chi 經Kinh 卷quyển 。 則tắc 念niệm 念niệm 果quả 成thành 。 盡tận 眾chúng 生sanh 之chi 願nguyện 門môn 。 則tắc 塵trần 塵trần 行hành 滿mãn 。 真chân 可khả 謂vị 常thường 恆hằng 之chi 妙diệu 說thuyết 。 通thông 方phương 之chi 洪hồng 規quy 。 稱xưng 性tánh 之chi 極cực 談đàm 。 一Nhất 乘Thừa 之chi 要yếu 軌quỹ 也dã 。 尋tầm 斯tư 玄huyền 旨chỉ 。 卻khước 覧# 餘dư 經kinh 。 其kỳ 猶do 杲# 日nhật 麗lệ 天thiên 。 奪đoạt 眾chúng 景cảnh 之chi 耀diệu 。 須Tu 彌Di 橫hoạnh/hoành 海hải 。 落lạc 群quần 峯phong 之chi 高cao 。 是thị 以dĩ 菩Bồ 薩Tát 。 搜sưu 秘bí 於ư 龍long 宮cung 。 大đại 賢hiền 闡xiển 揚dương 於ư 東đông 夏hạ 。 顧cố 惟duy 正Chánh 法Pháp 之chi 代đại 。 尚thượng 匿nặc 清thanh 輝huy 。 幸hạnh 哉tai 像tượng 季quý 之chi 時thời 。 偶ngẫu 斯tư 玄huyền 化hóa 。 況huống 逢phùng 聖Thánh 主Chủ 。 得đắc 在tại 靈linh 山sơn 。 竭kiệt 思tư 幽u 宗tông 。 豈khởi 無vô 慶khánh 躍dược 。 題đề 稱xưng 大đại 方Phương 廣Quảng 佛Phật 華hoa 嚴nghiêm 經kinh 者giả 。 即tức 無vô 盡tận 修tu 多đa 羅la 之chi 總tổng 名danh 。 世thế 主chủ 妙diệu 嚴nghiêm 品phẩm 第đệ 一nhất 者giả 。 即tức 眾chúng 篇thiên 義nghĩa 類loại 之chi 別biệt 目mục 。 大đại 以dĩ 曠khoáng 兼kiêm 無vô 際tế 。 方phương 以dĩ 正Chánh 法Pháp 自tự 持trì 。 廣quảng 則tắc 稱xưng 體thể 而nhi 周chu 。 佛Phật 謂vị 覺giác 斯tư 玄huyền 妙diệu 。 華hoa 喻dụ 功công 德đức 萬vạn 行hạnh 。 嚴nghiêm 謂vị 飾sức 法pháp 成thành 人nhân 。 經kinh 乃nãi 法pháp 無vô 竭kiệt 之chi 涌dũng 泉tuyền 。 貫quán 玄huyền 凝ngưng 之chi 妙diệu 義nghĩa 。 攝nhiếp 無vô 邊biên 之chi 海hải 會hội 。 作tác 終chung 古cổ 之chi 常thường 規quy 。 佛Phật 及cập 諸chư 王vương 並tịnh 稱xưng 世thế 主chủ 。 法Pháp 門môn 依y 正chánh 。 俱câu 曰viết 妙diệu 嚴nghiêm 。 分phần/phân 義nghĩa 類loại 以dĩ 彰chương 品phẩm 名danh 。 冠quan 群quần 篇thiên 而nhi 稱xưng 第đệ 一nhất 。 斯tư 經Kinh 有hữu 三tam 十thập 九cửu 品phẩm 。 此thử 品phẩm 建kiến 初sơ 。 故cố 云vân 大đại 方Phương 廣Quảng 佛Phật 華hoa 嚴nghiêm 經kinh 世thế 主chủ 妙diệu 嚴nghiêm 品phẩm 第đệ 一nhất 。
歸quy 命mạng 十thập 方phương 極cực 三tam 際tế 。 塵trần 剎sát 圓viên 明minh 調điều 御ngự 師sư 。
法Pháp 界Giới 功công 德đức 大đại 悲bi 雲vân 。 毗tỳ 盧lô 遮già 那na 大đại 智trí 海hải 。
所sở 住trụ 甚thậm 深thâm 真chân 法pháp 性tánh 。 所sở 流lưu 圓viên 滿mãn 脩tu 多đa 羅la 。
一nhất 一nhất 塵trần 方phương 佛Phật 會hội 中trung 。 普phổ 賢hiền 文Văn 殊Thù 諸chư 大Đại 士Sĩ 。
我ngã 今kim 欲dục 以dĩ 一nhất 毛mao 智trí 。 測trắc 量lượng 無vô 邊biên 法Pháp 界Giới 空không 。
願nguyện 承thừa 三Tam 寶Bảo 同đồng 體thể 慈từ 。 句cú 句cú 冥minh 符phù 諸chư 佛Phật 意ý 。
俾tỉ 令linh 法Pháp 眼nhãn 常thường 無vô 缺khuyết 。 盡tận 眾chúng 生sanh 界giới 如như 普phổ 賢hiền 。
迴hồi 茲tư 勝thắng 善thiện 洽hiệp 群quần 生sanh 。 速tốc 證chứng 菩Bồ 提Đề 常thường 樂nhạo/nhạc/lạc 果quả 。
將tương 釋thích 經kinh 義nghĩa 。 總tổng 啟khải 十thập 門môn 。 一nhất 教giáo 起khởi 因nhân 緣duyên 。 二nhị 藏tạng 教giáo 所sở 攝nhiếp 。 三tam 義nghĩa 理lý 分phân 齊tề 。 四tứ 教giáo 所sở 被bị 機cơ 。 五ngũ 教giáo 體thể 淺thiển 深thâm 。 六lục 宗tông 趣thú 通thông 局cục 。 七thất 部bộ 類loại 品phẩm 會hội 。 八bát 傳truyền 譯dịch 感cảm 通thông 。 九cửu 總tổng 釋thích 經kinh 題đề 。 十thập 別biệt 解giải 文văn 義nghĩa 。
△# 初sơ 因nhân 緣duyên 者giả 。 夫phu 聖thánh 人nhân 設thiết 教giáo 。 必tất 有hữu 由do 致trí 。 若nhược 須Tu 彌Di 巨cự 海hải 。 大đại 因nhân 方phương 為vi 傾khuynh 搖dao 。 今kim 搖dao 如Như 來Lai 融dung 金kim 之chi 德đức 山sơn 。 動động 深thâm 廣quảng 之chi 智trí 海hải 。 非phi 小tiểu 緣duyên 矣hĩ 。 故cố 下hạ 經Kinh 云vân 。 非phi 以dĩ 一nhất 緣duyên 。 非phi 以dĩ 一nhất 事sự 。 如Như 來Lai 出xuất 現hiện 。 而nhi 得đắc 成thành 就tựu 。 出xuất 現hiện 本bổn 為vi 大đại 華hoa 嚴nghiêm 故cố 。 先tiên 因nhân 後hậu 緣duyên 。 各các 開khai 十thập 義nghĩa 。 以dĩ 顯hiển 無vô 盡tận 。
因nhân 十thập 義nghĩa 者giả 。 一nhất 法pháp 應ưng 爾nhĩ 故cố 。 二nhị 酬thù 宿túc 因nhân 故cố 。 三tam 順thuận 機cơ 感cảm 故cố 。 四tứ 為vi 教giáo 本bổn 故cố 。 五ngũ 顯hiển 果quả 德đức 故cố 。 六lục 彰chương 地địa 位vị 故cố 。 七thất 說thuyết 勝thắng 行hành 故cố 。 八bát 示thị 真chân 法pháp 故cố 。 九cửu 開khai 因nhân 性tánh 故cố 。 十thập 利lợi 今kim 後hậu 故cố 。
言ngôn 法pháp 爾nhĩ 者giả 。 夫phu 王vương 道đạo 坦thản 坦thản 。 千thiên 古cổ 同đồng 規quy 。 一Nhất 乘Thừa 玄huyền 門môn 。 諸chư 佛Phật 齊tề 證chứng 。 故cố 一nhất 切thiết 佛Phật 。 法pháp 爾nhĩ 皆giai 於ư 。 無vô 盡tận 世thế 界giới 。 常thường 轉chuyển 如như 是thị 無vô 盡tận 法Pháp 輪luân 。 令linh 諸chư 眾chúng 生sanh 。 返phản 本bổn 還hoàn 源nguyên 。 窮cùng 未vị 來lai 際tế 。 無vô 有hữu 休hưu 息tức 。 故cố 不bất 思tư 議nghị 品phẩm 中trung 。 明minh 一nhất 切thiết 諸chư 佛Phật 。 能năng 於ư 一nhất 身thân 。 化hóa 現hiện 不bất 可khả 說thuyết 不bất 可khả 說thuyết 。 佛Phật 剎sát 微vi 盡tận 數số 頭đầu 。 一nhất 一nhất 頭đầu 。 化hóa 爾nhĩ 所sở 舌thiệt 。 一nhất 一nhất 舌thiệt 。 出xuất 爾nhĩ 所sở 音âm 聲thanh 。 乃nãi 至chí 文văn 字tự 句cú 義nghĩa 。 一nhất 一nhất 充sung 滿mãn 一nhất 切thiết 法Pháp 界Giới 。 無vô 有hữu 窮cùng 盡tận 。 斯tư 則tắc 處xứ 以dĩ 毛mao 端đoan 橫hoạnh/hoành 該cai 法Pháp 界Giới 。
時thời 以dĩ 剎sát 那na 。 豎thụ 窮cùng 劫kiếp 海hải 。 處xử 則tắc 頓đốn 起khởi 。
時thời 則tắc 常thường 起khởi 。 不bất 待đãi 別biệt 因nhân 。 但đãn 隨tùy 見kiến 聞văn 。 說thuyết 有hữu 初sơ 成thành 九cửu 會hội 之chi 別biệt 。 諸chư 慈từ 悲bi 者giả 。 於ư 無vô 盡tận 中trung 。 略lược 此thử 流lưu 轉chuyển 。 令linh 尋tầm 於ư 此thử 。 見kiến 無vô 邊biên 法pháp 。 如như 觀quán 牖dũ 隙khích 。 見kiến 無vô 際tế 空không 。 而nhi 此thử 時thời 處xứ 即tức 同đồng 無vô 盡tận 。 以dĩ 一nhất 處xứ 即tức 一nhất 切thiết 處xứ 。 一nhất 時thời 即tức 一nhất 切thiết 時thời 故cố 。
二nhị 酬thù 宿túc 因nhân 者giả 。 何hà 以dĩ 法Pháp 爾nhĩ 如như 是thị 轉chuyển 耶da 。 宿túc 因nhân 深thâm 故cố 。 夫phu 根căn 深thâm 則tắc 果quả 茂mậu 。 源nguyên 遠viễn 則tắc 流lưu 長trường/trưởng 。 宿túc 因nhân 既ký 深thâm 。 教giáo 起khởi 亦diệc 大đại 。 深thâm 大đại 云vân 何hà 。 我ngã 佛Phật 世Thế 尊Tôn 。 創sáng/sang 躡niếp 玄huyền 蹤tung 。 棲tê 神thần 妙diệu 寂tịch 。 悲bi 智trí 雙song 運vận 。 行hạnh 願nguyện 齊tề 周chu 。 是thị 以dĩ 妄vọng 想tưởng 弗phất 翦# 。 而nhi 廓khuếch 徹triệt 性tánh 空không 。 靈linh 鑑giám 匪phỉ 磨ma 。 而nhi 頓đốn 朗lãng 萬vạn 法pháp 。 乃nãi 以dĩ 無vô 障chướng 礙ngại 解giải 脫thoát 。 闡xiển 斯tư 妙diệu 門môn 。 宿túc 因nhân 雖tuy 多đa 。 略lược 有hữu 二nhị 種chủng 。 一nhất 者giả 大đại 願nguyện 力lực 故cố 。 現hiện 相tướng 品phẩm 云vân 。 毗tỳ 盧lô 遮già 那na 佛Phật 。 願nguyện 力lực 周chu 法Pháp 界Giới 。 一nhất 切thiết 國quốc 土độ 中trung 。 恆hằng 轉chuyển 無vô 上thượng 輪luân 。 兜Đâu 率Suất 偈kệ 云vân 。 如Như 來Lai 不bất 出xuất 世thế 。 亦diệc 無vô 有hữu 涅Niết 槃Bàn 。 以dĩ 本bổn 大đại 願nguyện 力lực 。 示thị 現hiện 自tự 在tại 法pháp 。 諸chư 會hội 佛Phật 加gia 。 皆giai 言ngôn 願nguyện 力lực 。 及cập 餘dư 諸chư 文văn 誠thành 證chứng 非phi 一nhất 。 二nhị 者giả 昔tích 行hành 力lực 故cố 。 謂vị 無vô 量lượng 劫kiếp 。 依y 願nguyện 起khởi 行hành 。 行hành 成thành 得đắc 果quả 。 方phương 能năng 頓đốn 演diễn 。 故cố 主chủ 山sơn 神thần 偈kệ 云vân 。 往vãng 修tu 勝thắng 行hành 無vô 有hữu 邊biên 。 今kim 獲hoạch 神thần 通thông 亦diệc 無vô 量lượng 。 法Pháp 門môn 廣quảng 闢tịch 如như 塵trần 數số 。 悉tất 使sử 眾chúng 生sanh 深thâm 悟ngộ 喜hỷ 。
三tam 順thuận 機cơ 感cảm 者giả 。 謂vị 昔tích 因nhân 法pháp 爾nhĩ 。 雖tuy 能năng 常thường 徧biến 。 約ước 可khả 流lưu 傳truyền 。 皆giai 由do 機cơ 感cảm 。 離ly 機cơ 說thuyết 法Pháp 。 無vô 所sở 用dụng 故cố 。 其kỳ 猶do 上thượng 有hữu 白bạch 月nguyệt 。 下hạ 資tư 澄trừng 潭đàm 。 潭đàm 清thanh 影ảnh 現hiện 。 機cơ 感cảm 應ứng 生sanh 。 故cố 兜Đâu 率Suất 偈kệ 云vân 。 見kiến 佛Phật 亦diệc 復phục 然nhiên 。 必tất 假giả 眾chúng 善thiện 業nghiệp 。 十thập 方phương 諸chư 佛Phật 。 告cáo 功công 德đức 林lâm 言ngôn 。 及cập 諸chư 菩Bồ 薩Tát 眾chúng 。 善thiện 根căn 力lực 故cố 。 解giải 脫thoát 月nguyệt 云vân 。 此thử 眾chúng 無vô 諸chư 垢cấu 。 志chí 解giải 悉tất 明minh 潔khiết 等đẳng 。 皆giai 是thị 機cơ 應ưng 。 廣quảng 顯hiển 機cơ 感cảm 。 如như 第đệ 四tứ 教giáo 所sở 被bị 機cơ 中trung 。 然nhiên 此thử 機cơ 感cảm 。 通thông 於ư 現hiện 未vị 。 諸chư 會hội 當đương 機cơ 。 即tức 是thị 現hiện 在tại 今kim 之chi 聞văn 者giả 。 是thị 未vị 來lai 機cơ 。
四tứ 為vi 教giáo 本bổn 者giả 。 謂vị 非phi 海hải 無vô 以dĩ 潛tiềm 流lưu 。 非phi 本bổn 無vô 以dĩ 垂thùy 末mạt 。 將tương 欲dục 逐trục 機cơ 。 漸tiệm 施thí 末mạt 教giáo 。 先tiên 示thị 本bổn 法pháp 。 頓đốn 演diễn 此thử 經Kinh 。 然nhiên 亦diệc 有hữu 二nhị 。 一nhất 為vi 開khai 漸tiệm 之chi 本bổn 。 出xuất 現hiện 品phẩm 云vân 。 如như 日nhật 初sơ 出xuất 。 先tiên 照chiếu 高cao 山sơn 故cố 。 二nhị 為vi 攝nhiếp 末mạt 之chi 本bổn 。 如như 日nhật 沒một 時thời 。 還hoàn 照chiếu 高cao 山sơn 故cố 。 無vô 不bất 從tùng 此thử 法Pháp 界Giới 流lưu 。 無vô 不bất 還hoàn 歸quy 此thử 法Pháp 界Giới 故cố 。 法pháp 華hoa 亦diệc 云vân 。 始thỉ 見kiến 我ngã 身thân 。 聞văn 我ngã 所sở 說thuyết 。 即tức 皆giai 信tín 受thọ 。 入nhập 如Như 來Lai 慧tuệ 。 此thử 漸tiệm 本bổn 也dã 。 次thứ 云vân 。 除trừ 先tiên 修tu 習tập 。 學học 小Tiểu 乘Thừa 者giả 。 即tức 開khai 漸tiệm 也dã 。 又hựu 云vân 。 我ngã 今kim 亦diệc 令linh 。 得đắc 聞văn 是thị 經Kinh 。 入nhập 於ư 佛Phật 慧tuệ 。 即tức 攝nhiếp 末mạt 歸quy 本bổn 也dã 。 斯tư 則tắc 法pháp 華hoa 亦diệc 指chỉ 此thử 經Kinh 以dĩ 為vi 本bổn 矣hĩ 。
五ngũ 顯hiển 果quả 德đức 者giả 。 謂vị 此thử 本bổn 法pháp 中trung 。 顯hiển 佛Phật 勝thắng 德đức 。 令linh 諸chư 菩Bồ 薩Tát 。 信tín 向hướng 證chứng 故cố 。 不bất 識thức 寶bảo 玉ngọc 。 不bất 得đắc 其kỳ 用dụng 。 不bất 知tri 此thử 德đức 。 安an 能năng 仰ngưỡng 求cầu 。 然nhiên 果quả 德đức 有hữu 二nhị 。 一nhất 依y 果quả 。 謂vị 華hoa 藏tạng 世thế 界giới 海hải 等đẳng 。 二nhị 正chánh 果quả 。 如Như 來Lai 十thập 身thân 等đẳng 。 此thử 二nhị 無vô 礙ngại 。 以dĩ 為vi 佛Phật 德đức 。 然nhiên 依y 正chánh 無vô 礙ngại 通thông 有hữu 六lục 句cú 。 一nhất 依y 內nội 現hiện 依y 。 如như 塵trần 中trung 剎sát 海hải 。 二nhị 正chánh 內nội 現hiện 正chánh 。 如như 毛mao 孔khổng 現hiện 佛Phật 。 三tam 正chánh 內nội 現hiện 依y 。 四tứ 依y 內nội 現hiện 正chánh 。 五ngũ 依y 內nội 現hiện 依y 正chánh 。 六lục 正chánh 內nội 現hiện 正chánh 依y 。 其kỳ 文văn 非phi 一nhất 。 又hựu 有hữu 四tứ 句cú 。 一nhất 或hoặc 唯duy 依y 。 佛Phật 即tức 剎sát 故cố 。 二nhị 或hoặc 唯duy 正chánh 。 剎sát 即tức 佛Phật 故cố 。 三tam 俱câu 。 四tứ 泯mẫn 。 思tư 之chi 可khả 知tri 。 隨tùy 舉cử 一nhất 門môn 。 則tắc 攝nhiếp 一nhất 切thiết 。 並tịnh 如như 下hạ 說thuyết 。
六lục 彰chương 地địa 位vị 者giả 。 為vi 顯hiển 菩Bồ 薩Tát 修tu 行hành 佛Phật 因nhân 。 一nhất 道đạo 至chí 果quả 。 有hữu 階giai 差sai 故cố 。 夫phu 聖thánh 人nhân 之chi 大đại 寶bảo 曰viết 位vị 。 若nhược 無vô 此thử 位vị 。 行hành 無vô 成thành 故cố 。 此thử 亦diệc 二nhị 種chủng 。 一nhất 行hành 布bố 門môn 。 立lập 位vị 差sai 別biệt 故cố 。 二nhị 圓viên 融dung 門môn 。 一nhất 位vị 即tức 攝nhiếp 一nhất 切thiết 位vị 故cố 。 一nhất 一nhất 位vị 滿mãn 。 即tức 至chí 佛Phật 故cố 。 初Sơ 地Địa 云vân 。 一nhất 地địa 之chi 中trung 。 且thả 攝nhiếp 一nhất 切thiết 諸chư 地Địa 功công 德đức 。 信tín 該cai 果quả 海hải 。 初sơ 發phát 心tâm 時thời 。 便tiện 成thành 正chánh 覺giác 等đẳng 。 然nhiên 此thử 二nhị 無vô 礙ngại 。 以dĩ 行hành 布bố 是thị 教giáo 相tương/tướng 施thi 設thiết 。 圓viên 融dung 是thị 理lý 性tánh 德đức 用dụng 。 相tương/tướng 是thị 即tức 性tánh 之chi 相tướng 。 故cố 行hành 布bố 不bất 礙ngại 圓viên 融dung 。 性tánh 是thị 即tức 相tương/tướng 之chi 性tánh 故cố 圓viên 融dung 不bất 礙ngại 行hành 布bố 。 圓viên 融dung 不bất 礙ngại 行hành 布bố 故cố 。 一nhất 為vi 無vô 量lượng 。 行hành 布bố 不bất 礙ngại 圓viên 融dung 故cố 。 無vô 量lượng 為vi 一nhất 。 無vô 量lượng 為vi 一nhất 。 故cố 融dung 通thông 隱ẩn 隱ẩn 。 一nhất 為vi 無vô 量lượng 故cố 。 涉thiệp 入nhập 重trùng 重trùng 。 故cố 世thế 親thân 以dĩ 六lục 相tương/tướng 圓viên 融dung 。 上thượng 下hạ 之chi 文văn 非phi 一nhất 。
七thất 說thuyết 勝thắng 行hành 者giả 。 欲dục 登đăng 妙diệu 位vị 。 非phi 行hành 不bất 階giai 故cố 。 君quân 子tử 不bất 患hoạn 無vô 位vị 。 患hoạn 己kỷ 不bất 立lập 。 行hành 亦diệc 二nhị 種chủng 。 一nhất 。 頓đốn 成thành 諸chư 行hành 。 一nhất 行hành 一nhất 切thiết 行hành 故cố 。 十thập 住trụ 品phẩm 云vân 。 一nhất 即tức 是thị 多đa 。 多đa 即tức 一nhất 等đẳng 。 普phổ 賢hiền 行hành 品phẩm 說thuyết 。 一nhất 斷đoạn 一nhất 切thiết 斷đoạn 等đẳng 。 二nhị 。 徧biến 成thành 諸chư 行hành 。 此thử 即tức 行hành 布bố 。 謂vị 自tự 大đại 菩Bồ 提Đề 心tâm 。 體thể 相tướng 功công 德đức 。 乃nãi 至chí 等đẳng 覺giác 中trung 行hành 。 此thử 二nhị 無vô 礙ngại 。 例lệ 如như 位vị 說thuyết 。
八bát 示thị 真chân 法pháp 者giả 。 欲dục 成thành 行hành 位vị 。 須tu 解giải 法pháp 理lý 。 不bất 體thể 理lý 事sự 。 行hành 亦diệc 非phi 真chân 。 故cố 兜Đâu 率Suất 偈kệ 云vân 。 不bất 了liễu 真chân 實thật 法pháp 。 諸chư 佛Phật 故cố 興hưng 世thế 。 此thử 亦diệc 二nhị 種chủng 。 一nhất 。 顯hiển 事sự 理lý 無vô 礙ngại 法pháp 。 二nhị 。 顯hiển 事sự 事sự 無vô 礙ngại 法pháp 。 並tịnh 如như 義nghĩa 分phân 齊tề 說thuyết 。
九cửu 開khai 因nhân 性tánh 者giả 。 謂vị 上thượng 因nhân 果quả 理lý 事sự 。 皆giai 由do 眾chúng 生sanh 性tánh 有hữu 。 若nhược 性tánh 非phi 金kim 玉ngọc 。 雖tuy 琢trác 不bất 成thành 寶bảo 器khí 。 良lương 以dĩ 眾chúng 生sanh 包bao 性tánh 德đức 而nhi 為vi 體thể 。 依y 智trí 海hải 以dĩ 為vi 源nguyên 。 但đãn 相tương/tướng 變biến 體thể 殊thù 。 情tình 生sanh 智trí 隔cách 。 今kim 令linh 知tri 心tâm 合hợp 體thể 。 達đạt 本bổn 情tình 亡vong 。 故cố 談đàm 斯tư 經Kinh 。 以dĩ 為vi 顯hiển 示thị 。 亦diệc 有hữu 二nhị 種chủng 。 一nhất 以dĩ 言ngôn 顯hiển 示thị 。 令linh 其kỳ 知tri 有hữu 。 二nhị 使sử 其kỳ 修tu 行hành 。 悟ngộ 入nhập 顯hiển 現hiện 。 如như 下hạ 破phá 塵trần 出xuất 經Kinh 卷quyển 等đẳng 。 亦diệc 如như 法Pháp 華hoa 云vân 。 唯duy 以dĩ 一nhất 大đại 事sự 因nhân 緣duyên 故cố 。 出xuất 現hiện 於ư 世thế 。 所sở 謂vị 開khai 示thị 悟ngộ 入nhập 。 佛Phật 之chi 知tri 見kiến 。 眾chúng 生sanh 等đẳng 有hữu 。 故cố 言ngôn 唯duy 一nhất 。
十thập 利lợi 今kim 後hậu 者giả 。 既ký 等đẳng 有hữu 其kỳ 分phần/phân 故cố 。 廣quảng 利lợi 無vô 邊biên 。 此thử 亦diệc 二nhị 種chủng 。 一nhất 利lợi 今kim 。 即tức 佛Phật 在tại 當đương 機cơ 。 二nhị 利lợi 後hậu 。 即tức 今kim 之chi 見kiến 聞văn 。 發phát 心tâm 品phẩm 云vân 。 我ngã 等đẳng 諸chư 佛Phật 。 護hộ 持trì 此thử 法Pháp 。 令linh 未vị 來lai 世thế 。 一nhất 切thiết 菩Bồ 薩Tát 。 未vị 曾tằng 聞văn 者giả 。 皆giai 悉tất 得đắc 聞văn 。 此thử 益ích 復phục 二nhị 。 一nhất 令linh 得đắc 見kiến 聞văn 為vi 堅kiên 種chủng 故cố 。 出xuất 現hiện 品phẩm 云vân 。 如như 人nhân 食thực 少thiểu 金kim 剛cang 。 終chung 竟cánh 不bất 銷tiêu 等đẳng 。 二nhị 令linh 起khởi 行hành 成thành 證chứng 入nhập 故cố 。 出xuất 現hiện 品phẩm 又hựu 云vân 。 設thiết 有hữu 菩Bồ 薩Tát 。 無vô 量lượng 百bách 千thiên 億ức 。 那na 由do 他tha 劫kiếp 。 行hành 六Lục 波Ba 羅La 蜜Mật 。 修tu 習tập 種chủng 種chủng 菩Bồ 提Đề 分Phần 法Pháp 。 若nhược 未vị 聞văn 此thử 如Như 來Lai 。 不bất 思tư 議nghị 大đại 威uy 德đức 法Pháp 門môn 。 或hoặc 時thời 聞văn 已dĩ 。 不bất 信tín 不bất 解giải 。 不bất 順thuận 不bất 入nhập 。 不bất 得đắc 名danh 為vi 。 真chân 實thật 菩Bồ 薩Tát 。 以dĩ 不bất 能năng 生sanh 。 如Như 來Lai 家gia 故cố 。 若nhược 聞văn 此thử 法Pháp 。 信tín 解giải 隨tùy 順thuận 悟ngộ 入nhập 。 當đương 知tri 此thử 人nhân 。 生sanh 如Như 來Lai 家gia 。 乃nãi 至chí 深thâm 入nhập 如Như 來Lai 。 無vô 量lượng 境cảnh 界giới 。 良lương 以dĩ 有hữu 作tác 之chi 修tu 多đa 劫kiếp 。 終chung 成thành 敗bại 壞hoại 無vô 心tâm 體thể 極cực 一nhất 念niệm 。 便tiện 契khế 佛Phật 家gia 。 賢hiền 首thủ 品phẩm 云vân 。 十thập 剎sát 塵trần 數số 如Như 來Lai 所sở 。 悉tất 皆giai 承thừa 事sự 盡tận 一nhất 劫kiếp 。 若nhược 於ư 此thử 品phẩm 能năng 誦tụng 持trì 。 其kỳ 福phước 最tối 勝thắng 。 過quá 於ư 彼bỉ 等đẳng 。 又hựu 此thử 利lợi 益ích 。 別biệt 對đối 前tiền 九cửu 。 成thành 十thập 種chủng 益ích 。 謂vị 一nhất 聞văn 法Pháp 爾nhĩ 。 則tắc 知tri 常thường 徧biến 。 成thành 見kiến 聞văn 益ích 。 二nhị 聞văn 本bổn 行hạnh 願nguyện 。 學học 佛Phật 發phát 興hưng 。 成thành 發phát 心tâm 益ích 。 三tam 聞văn 機cơ 感cảm 。 知tri 法pháp 由do 善thiện 起khởi 。 成thành 造tạo 修tu 益ích 。 四tứ 聞văn 為vi 本bổn 。 知tri 其kỳ 義nghĩa 圓viên 。 成thành 頓đốn 得đắc 益ích 。 五ngũ 聞văn 果quả 德đức 。 則tắc 信tín 樂nhạo 願nguyện 齊tề 。 成thành 滅diệt 障chướng 益ích 。 六lục 聞văn 位vị 。 期kỳ 心tâm 證chứng 入nhập 。 成thành 攝nhiếp 位vị 益ích 。 七thất 聞văn 行hành 。 發phát 意ý 修tu 行hành 。 成thành 起khởi 行hành 益ích 。 八bát 聞văn 法Pháp 。 決quyết 須tu 解giải 了liễu 。 成thành 稱xưng 性tánh 益ích 。 九cửu 聞văn 因nhân 。 知tri 一nhất 切thiết 皆giai 同đồng 。 成thành 轉chuyển 利lợi 益ích 。 十thập 總tổng 具cụ 前tiền 九cửu 。 成thành 速tốc 證chứng 益ích 。 故cố 前tiền 九cửu 因nhân 。 皆giai 為vi 今kim 益ích 亦diệc 可khả 。 前tiền 一nhất 一nhất 門môn 。 皆giai 成thành 十thập 益ích 。 可khả 以dĩ 意ý 得đắc 。 因nhân 上thượng 十thập 義nghĩa 。 故cố 此thử 教giáo 興hưng 。 發phát 心tâm 品phẩm 中trung 。 有hữu 十thập 所sở 因nhân 。 彼bỉ 云vân 。 以dĩ 佛Phật 神thần 力lực 故cố 。 世Thế 尊Tôn 本bổn 願nguyện 力lực 故cố 等đẳng 。 因nhân 緣duyên 相tương/tướng 參tham 。 對đối 會hội 因nhân 緣duyên 。 可khả 以dĩ 意ý 得đắc 。
二nhị 明minh 說thuyết 經Kinh 緣duyên 者giả 。 一nhất 切thiết 經kinh 首thủ 。 說thuyết 時thời 方phương 人nhân 等đẳng 。 皆giai 是thị 緣duyên 起khởi 。 今kim 有hữu 十thập 緣duyên 。 一nhất 依y 時thời 。 二nhị 依y 處xứ 。 三tam 依y 主chủ 。 四tứ 依y 三tam 昧muội 。 五ngũ 依y 現hiện 相tướng 。 六lục 依y 說thuyết 者giả 。 七thất 依y 聽thính 者giả 。 八bát 依y 德đức 本bổn 。 九cửu 依y 請thỉnh 者giả 。 十thập 依y 加gia 者giả 。
今kim 初sơ 依y 時thời 。 夫phu 心tâm 冥minh 至chí 道đạo 。 則tắc 混hỗn 一nhất 古cổ 今kim 。 法Pháp 界Giới 無vô 生sanh 。 本bổn 亡vong 時thời 分phần/phân 。 下hạ 經kinh 偈kệ 云vân 。 諸chư 佛Phật 得đắc 菩Bồ 提Đề 。 實thật 不bất 計kế 於ư 日nhật 。 況huống 無vô 涯nhai 之chi 說thuyết 。 念niệm 劫kiếp 圓viên 融dung 哉tai 。 今kim 以dĩ 無vô 時thời 之chi 時thời 。 略lược 顯hiển 十thập 重trọng/trùng 時thời 別biệt 。 初sơ 唯duy 一nhất 念niệm 。 二nhị 盡tận 七thất 日nhật 。 三tam 徧biến 三tam 際tế 。 四tứ 攝nhiếp 同đồng 類loại 劫kiếp 。 五ngũ 收thu 異dị 類loại 劫kiếp 。 六lục 以dĩ 念niệm 攝nhiếp 劫kiếp 。 七thất 劫kiếp 念niệm 重trọng/trùng 收thu 。 八bát 異dị 類loại 界giới 時thời 。 九cửu 彼bỉ 此thử 相tương/tướng 入nhập 。 十thập 以dĩ 本bổn 收thu 末mạt 。 謂vị 以dĩ 非phi 劫kiếp 為vi 劫kiếp 故cố 。 於ư 前tiền 十thập 時thời 。 恆hằng 演diễn 此thử 經Kinh 。 又hựu 此thử 十thập 種chủng 。 隨tùy 一nhất 圓viên 收thu 。 依y 此thử 說thuyết 時thời 。 則tắc 無vô 終chung 始thỉ 。 亦diệc 隨tùy 見kiến 聞văn 。 說thuyết 初sơ 成thành 等đẳng 。 如như 前tiền 法pháp 爾nhĩ 中trung 辨biện 。 若nhược 依y 此thử 時thời 。 則tắc 逈huýnh 異dị 餘dư 教giáo 。 而nhi 餘dư 教giáo 時thời 。 不bất 出xuất 於ư 此thử 。 或hoặc 說thuyết 三tam 七thất 六lục 七thất 等đẳng 。 隨tùy 見kiến 聞văn 故cố 。 廣quảng 如như 旨chỉ 歸quy 。
第đệ 二nhị 依y 處xứ 者giả 。 夫phu 智trí 窮cùng 真chân 際tế 。 能năng 所sở 兩lưỡng 亡vong 。 假giả 說thuyết 依y 真chân 。 而nhi 非phi 國quốc 土độ 。 況huống 剎sát 塵trần 即tức 入nhập 。 染nhiễm 淨tịnh 參tham 融dung 。 圓viên 滿mãn 教giáo 之chi 普phổ 周chu 。 難nan 以dĩ 分phần/phân 其kỳ 處xứ 別biệt 。 然nhiên 真chân 非phi 事sự 外ngoại 。 不bất 壞hoại 所sở 依y 。 以dĩ 上thượng 無vô 時thời 之chi 時thời 。 徧biến 非phi 處xứ 之chi 處xứ 。 然nhiên 有hữu 言ngôn 此thử 經Kinh 在tại 穢uế 土thổ/độ 說thuyết 。 居cư 摩ma 竭kiệt 等đẳng 故cố 。 有hữu 云vân 。 處xử 淨tịnh 土độ 說thuyết 。 在tại 華hoa 藏tạng 故cố 。 有hữu 云vân 如như 實thật 義nghĩa 者giả 。 二nhị 種chủng 身thân 土thổ/độ 。 無vô 定định 異dị 處xứ 。 即tức 於ư 一nhất 處xứ 。 見kiến 聞văn 異dị 故cố 。 上thượng 之chi 三tam 義nghĩa 。 後hậu 一nhất 近cận 宗tông 。 然nhiên 說thuyết 此thử 經Kinh 處xứ 。 淨tịnh 穢uế 無vô 礙ngại 。 通thông 局cục 交giao 徹triệt 。 各các 二nhị 四tứ 句cú 。 初sơ 淨tịnh 穢uế 中trung 。 謂vị 或hoặc 唯duy 染nhiễm 。 或hoặc 唯duy 淨tịnh 。 如như 前tiền 二nhị 義nghĩa 。 或hoặc 俱câu 。 華hoa 藏tạng 內nội 娑sa 婆bà 故cố 。 或hoặc 泯mẫn 。 染nhiễm 淨tịnh 相tương/tướng 盡tận 。 同đồng 一nhất 法Pháp 界Giới 故cố 。 又hựu 或hoặc 唯duy 染nhiễm 。 摩ma 竭kiệt 等đẳng 。 覆phú 淨tịnh 相tương/tướng 故cố 。 或hoặc 唯duy 淨tịnh 。 其kỳ 地địa 金kim 剛cang 。 染nhiễm 相tướng 盡tận 故cố 。 或hoặc 俱câu 。 隱ẩn 顯hiển 無vô 礙ngại 故cố 。 或hoặc 俱câu 非phi 。 各các 相tướng 形hình 奪đoạt 。 二nhị 相tương/tướng 盡tận 故cố 。 次thứ 明minh 通thông 局cục 交giao 徹triệt 二nhị 四tứ 句cú 者giả 。 謂vị 或hoặc 局cục 。 此thử 一nhất 界giới 故cố 。 或hoặc 通thông 。 該cai 十thập 方phương 故cố 。 或hoặc 俱câu 。 即tức 此thử 即tức 徧biến 故cố 。 或hoặc 泯mẫn 二nhị 相tương/tướng 盡tận 故cố 。 又hựu 或hoặc 局cục 。 此thử 界giới 攝nhiếp 一nhất 切thiết 故cố 。 或hoặc 通thông 。 此thử 入nhập 一nhất 切thiết 故cố 。 或hoặc 俱câu 。 即tức 攝nhiếp 即tức 入nhập 故cố 。 或hoặc 泯mẫn 。 形hình 奪đoạt 相tương/tướng 盡tận 故cố 。 又hựu 以dĩ 一nhất 塵trần 例lệ 剎sát 。 亦diệc 有hữu 四tứ 句cú 。 可khả 知tri 。 若nhược 從tùng 陿hiệp 至chí 寬khoan 。 略lược 顯hiển 十thập 處xứ 。 初sơ 此thử 閻Diêm 浮Phù 七thất 處xứ 九cửu 會hội 。 而nhi 周chu 法Pháp 界Giới 。 如như 升thăng 須Tu 彌Di 品phẩm 。 二nhị 周chu 百bách 億ức 同đồng 類loại 一nhất 界giới 。 亦diệc 徧biến 法Pháp 界Giới 。 如như 光quang 明minh 覺giác 品phẩm 。 三tam 徧biến 異dị 類loại 樹thụ 形hình 等đẳng 剎sát 。 四tứ 徧biến 剎sát 種chủng 。 五ngũ 徧biến 華hoa 藏tạng 。 六lục 徧biến 餘dư 剎sát 海hải 若nhược 種chủng 若nhược 剎sát 。 七thất 徧biến 前tiền 六lục 類loại 剎sát 塵trần 。 皆giai 有hữu 同đồng 異dị 類loại 剎sát 。 八bát 盡tận 虗hư 空không 界giới 。 容dung 一nhất 一nhất 毛mao 端đoan 之chi 處xứ 。 各các 有hữu 無vô 邊biên 剎sát 海hải 。 九cửu 猶do 帝đế 網võng 。 十thập 餘dư 佛Phật 同đồng 。 然nhiên 上thượng 十thập 類loại 。 一nhất 一nhất 各các 徧biến 法Pháp 界Giới 而nhi 前tiền 九cửu 。 正chánh 是thị 遮già 那na 說thuyết 法Pháp 之chi 處xứ 。 然nhiên 說thuyết 十thập 住trụ 等đẳng 處xứ 。 雖tuy 復phục 各các 徧biến 法Pháp 界Giới 。 乃nãi 至chí 塵trần 毛mao 為vi 門môn 不bất 同đồng 。 亦diệc 無vô 雜tạp 亂loạn 。 若nhược 約ước 十thập 住trụ 與dữ 十thập 行hành 等đẳng 。 全toàn 位vị 相tương/tướng 攝nhiếp 。 則tắc 彼bỉ 此thử 互hỗ 無vô 。 各các 徧biến 法Pháp 界Giới 。 若nhược 約ước 諸chư 位vị 相tương/tướng 資tư 則tắc 此thử 彼bỉ 互hỗ 有hữu 。 同đồng 徧biến 法Pháp 界Giới 。 一nhất 一nhất 品phẩm 會hội 。 準chuẩn 此thử 知tri 之chi 。 十thập 餘dư 佛Phật 同đồng 者giả 。 此thử 佛Phật 既ký 爾nhĩ 。 餘dư 佛Phật 亦diệc 然nhiên 。 故cố 諸chư 會hội 結kết 通thông 。 皆giai 云vân 我ngã 等đẳng 諸chư 佛Phật 。 亦diệc 如như 是thị 說thuyết 。 然nhiên 主chủ 主chủ 不bất 相tương 見kiến 伴bạn 伴bạn 不bất 相tương 見kiến 。 主chủ 伴bạn 伴bạn 主chủ 。 則tắc 互hỗ 相tương 見kiến 。 若nhược 互hỗ 不bất 相tương 見kiến 。 即tức 各các 徧biến 法Pháp 界Giới 。 互hỗ 相tương 見kiến 故cố 。 同đồng 徧biến 法Pháp 界Giới 。 亦diệc 無vô 雜tạp 亂loạn 。 亦diệc 無vô 障chướng 礙ngại 。 又hựu 上thượng 十thập 處xứ 。 共cộng 為vi 緣duyên 起khởi 。 舉cử 一nhất 全toàn 收thu 。 以dĩ 一nhất 一nhất 處xứ 稱xưng 法pháp 性tánh 故cố 。 而nhi 隨tùy 前tiền 一nhất 一nhất 時thời 。 皆giai 徧biến 此thử 諸chư 處xứ 。 又hựu 隨tùy 一nhất 一nhất 處xứ 。 皆giai 具cụ 前tiền 時thời 。 頓đốn 說thuyết 此thử 經Kinh 。 此thử 猶do 約ước 器khí 世thế 間gian 說thuyết 。 若nhược 約ước 智trí 正chánh 覺giác 。 及cập 眾chúng 生sanh 世thế 間gian 。 即tức 一nhất 一nhất 佛Phật 身thân 。 支chi 節tiết 毛mao 孔khổng 。 皆giai 攝nhiếp 無vô 盡tận 重trùng 重trùng 之chi 剎sát 。 普phổ 賢hiền 眾chúng 生sanh 。 一nhất 一nhất 皆giai 爾nhĩ 。 並tịnh 是thị 遮già 那na 說thuyết 經Kinh 之chi 處xứ 。
第đệ 三tam 依y 主chủ 者giả 。 夫phu 真chân 身thân 寥liêu 廓khuếch 。 與dữ 法Pháp 界Giới 合hợp 。 其kỳ 體thể 。 包bao 羅la 無vô 外ngoại 。 與dữ 萬vạn 化hóa 齊tề 。 其kỳ 用dụng 。 窮cùng 源nguyên 莫mạc 二nhị 。 執chấp 迹tích 多đa 端đoan 。 一nhất 身thân 多đa 身thân 。 經kinh 論luận 異dị 說thuyết 。 今kim 說thuyết 此thử 經Kinh 佛Phật 。 為vi 真chân 為vi 應ưng 。 為vi 一nhất 為vi 多đa 。 若nhược 言ngôn 真chân 者giả 。 何hà 名danh 釋Thích 迦Ca 。 居cư 娑sa 婆bà 界giới 。 人nhân 天thiên 同đồng 見kiến 。 若nhược 云vân 應ưng 者giả 。 那na 言ngôn 遮già 那na 。 處xử 蓮liên 華hoa 藏tạng 。 大đại 菩Bồ 薩Tát 見kiến 。 見kiến 佛Phật 法Pháp 身thân 。 若nhược 云vân 一nhất 者giả 。 何hà 以dĩ 多đa 處xứ 則tắc 現hiện 若nhược 云vân 異dị 者giả 。 何hà 以dĩ 復phục 言ngôn 而nhi 不bất 分phân 身thân 。 故cố 說thuyết 此thử 經Kinh 佛Phật 。 並tịnh 非phi 前tiền 說thuyết 。 即tức 是thị 法Pháp 界Giới 。 無vô 盡tận 身thân 雲vân 。 真chân 應ưng 相tương/tướng 融dung 。 一nhất 多đa 無vô 礙ngại 。 即tức 盧lô 舍xá 那na 。 是thị 釋Thích 迦Ca 故cố 。 常thường 在tại 此thử 處xứ 。 即tức 他tha 處xứ 故cố 。 遠viễn 在tại 他tha 方phương 。 恆hằng 住trụ 此thử 故cố 。 身thân 不bất 分phân 異dị 。 亦diệc 非phi 一nhất 故cố 。 同đồng 時thời 異dị 處xứ 。 一nhất 身thân 圓viên 滿mãn 。 皆giai 全toàn 現hiện 故cố 。 一nhất 切thiết 菩Bồ 薩Tát 。 不bất 能năng 思tư 故cố 。 今kim 先tiên 明minh 十thập 身thân 。 後hậu 彰chương 無vô 礙ngại 。 言ngôn 十thập 身thân 者giả 。 自tự 有hữu 二nhị 義nghĩa 。 一nhất 。 約ước 融dung 三tam 世thế 間gian 為vi 十thập 者giả 。 一nhất 眾chúng 生sanh 身thân 。 二nhị 國quốc 土độ 身thân 。 三tam 業nghiệp 報báo 身thân 。 四tứ 聲Thanh 聞Văn 身thân 。 五ngũ 緣Duyên 覺Giác 身thân 。 六lục 菩Bồ 薩Tát 身thân 。 七thất 如Như 來Lai 身thân 。 八bát 智trí 身thân 。 九cửu 法Pháp 身thân 。 十thập 虗hư 空không 身thân 。 二nhị 。 就tựu 佛Phật 上thượng 自tự 有hữu 十thập 身thân 。 一nhất 菩Bồ 提Đề 身thân 。 二nhị 願nguyện 身thân 。 三tam 化hóa 身thân 。 四tứ 力lực 持trì 身thân 。 五ngũ 相tướng 好hảo 莊trang 嚴nghiêm 身thân 。 六lục 威uy 勢thế 身thân 。 七thất 意ý 生sanh 身thân 。 八bát 福phước 德đức 身thân 。 九cửu 法Pháp 身thân 。 十thập 知tri 身thân 。 廣quảng 顯hiển 其kỳ 相tương/tướng 。 如như 第đệ 八Bát 地Địa 。 及cập 離ly 世thế 間gian 品phẩm 辨biện 。 言ngôn 無vô 礙ngại 者giả 。 略lược 有hữu 十thập 義nghĩa 。 一nhất 。 用dụng 周chu 無vô 礙ngại 。 謂vị 於ư 上thượng 念niệm 劫kiếp 剎sát 塵trần 等đẳng 處xứ 。 遮già 那na 佛Phật 現hiện 法Pháp 界Giới 身thân 雲vân 。 業nghiệp 用dụng 無vô 邊biên 。 悉tất 周chu 徧biến 故cố 。 經Kinh 云vân 。 如như 於ư 此thử 處xứ 見kiến 佛Phật 坐tọa 。 一nhất 切thiết 塵trần 中trung 亦diệc 如như 是thị 等đẳng 。 其kỳ 文văn 非phi 一nhất 。 二nhị 。 相tương/tướng 徧biến 無vô 礙ngại 。 謂vị 於ư 上thượng 差sai 別biệt 用dụng 中trung 。 各các 攝nhiếp 一nhất 切thiết 業nghiệp 用dụng 故cố 。 三tam 。 寂tịch 用dụng 無vô 礙ngại 。 無vô 私tư 成thành 故cố 。 四tứ 。 依y 起khởi 無vô 礙ngại 。 無vô 心tâm 頓đốn 現hiện 。 海hải 印ấn 力lực 故cố 。 五ngũ 。 真chân 應ưng 無vô 礙ngại 。 應ưng 即tức 同đồng 法pháp 。 一nhất 味vị 平bình 等đẳng 故cố 。 六lục 。 分phần/phân 圓viên 無vô 礙ngại 。 一nhất 一nhất 身thân 分phần/phân 。 即tức 具cụ 全toàn 身thân 故cố 。 七thất 。 因nhân 果quả 無vô 礙ngại 。 不bất 礙ngại 現hiện 因nhân 故cố 。 八bát 。 依y 正chánh 無vô 礙ngại 。 不bất 礙ngại 現hiện 依y 故cố 。 九cửu 。 潛tiềm 入nhập 無vô 礙ngại 。 入nhập 眾chúng 生sanh 界giới 。 如như 如Như 來Lai 藏tạng 。 雖tuy 作tác 眾chúng 生sanh 。 不bất 失thất 自tự 性tánh 故cố 。 故cố 出xuất 現hiện 品phẩm 云vân 。 佛Phật 智trí 潛tiềm 入nhập 眾chúng 生sanh 心tâm 。 又hựu 云vân 。 眾chúng 生sanh 心tâm 中trung 。 有hữu 佛Phật 成thành 正chánh 覺giác 等đẳng 。 又hựu 亦diệc 攝nhiếp 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 在tại 一nhất 毛mao 孔khổng 。 善thiện 化hóa 天thiên 王vương 云vân 。 汝nhữ 應ưng 觀quán 佛Phật 一nhất 毛mao 孔khổng 。 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 悉tất 在tại 中trung 等đẳng 。 十thập 。 圓viên 通thông 無vô 礙ngại 。 謂vị 此thử 佛Phật 身thân 。 即tức 理lý 即tức 事sự 。 即tức 一nhất 即tức 多đa 。 即tức 依y 即tức 正chánh 。 即tức 入nhập 即tức 法pháp 。 即tức 此thử 即tức 彼bỉ 。 即tức 情tình 即tức 非phi 情tình 。 即tức 深thâm 即tức 廣quảng 。 即tức 因nhân 即tức 果quả 。 即tức 三Tam 身Thân 即tức 十thập 身thân 。 同đồng 一nhất 無vô 礙ngại 法Pháp 界Giới 身thân 雲vân 。 以dĩ 此thử 身thân 雲vân 。 徧biến 前tiền 時thời 處xứ 。 常thường 說thuyết 華hoa 嚴nghiêm 。 是thị 知tri 或hoặc 說thuyết 報báo 身thân 在tại 色sắc 究cứu 竟cánh 。 約ước 攝nhiếp 報báo 說thuyết 。 或hoặc 說thuyết 報báo 身thân 在tại 餘dư 淨tịnh 土độ 。 約ước 引dẫn 攝nhiếp 說thuyết 。 或hoặc 說thuyết 舍xá 那na 坐tọa 千thiên 葉diệp 華hoa 。 攝nhiếp 二nhị 地địa 說thuyết 。 或hoặc 說thuyết 登đăng 地địa 方phương 見kiến 。 約ước 勝thắng 機cơ 說thuyết 。 或hoặc 分phần/phân 三tam 異dị 。 從tùng 體thể 相tướng 用dụng 說thuyết 。 俱câu 非phi 此thử 經Kinh 真chân 實thật 之chi 義nghĩa 。 設thiết 分phần/phân 三tam 十thập 不bất 同đồng 。 亦diệc 權quyền 實thật 對đối 說thuyết 。 若nhược 不bất 融dung 前tiền 義nghĩa 。 亦diệc 失thất 經kinh 宗tông 。
第đệ 四tứ 依y 三tam 昧muội 者giả 。 夫phu 動động 靜tĩnh 唯duy 物vật 。 聖thánh 豈khởi 然nhiên 乎hồ 。 示thị 軌quỹ 後hậu 徒đồ 。 明minh 將tương 有hữu 說thuyết 。 必tất 須tu 靜tĩnh 鑒giám 前tiền 理lý 。 受thọ 諸chư 佛Phật 加gia 。 從tùng 定định 起khởi 而nhi 發phát 言ngôn 。 言ngôn 必tất 真chân 當đương 。 言ngôn 必tất 真chân 當đương 故cố 。 受thọ 者giả 之chi 心tâm 。 自tự 然nhiên 篤đốc 矣hĩ 。 故cố 於ư 諸chư 會hội 。 多đa 明minh 入nhập 定định 。 為vi 說thuyết 經Kinh 緣duyên 。 有hữu 不bất 入nhập 者giả 。 至chí 文văn 當đương 說thuyết 。 其kỳ 所sở 入nhập 定định 。 皆giai 盡tận 法pháp 源nguyên 。 業nghiệp 用dụng 難nan 思tư 。
第đệ 五ngũ 依y 現hiện 相tướng 者giả 。 謂vị 法pháp 性tánh 寂tịch 寥liêu 。 雖tuy 無vô 諸chư 相tướng 。 無vô 相tướng 之chi 相tướng 。 不bất 礙ngại 繁phồn 興hưng 。 起khởi 教giáo 多đa 端đoan 。 相tương/tướng 非phi 一nhất 準chuẩn 。 或hoặc 放phóng 光quang 動động 剎sát 。 或hoặc 華hoa 雨vũ 香hương 雲vân 。 皆giai 為vi 發phát 起khởi 。 故cố 諸chư 會hội 之chi 內nội 。 將tương 欲dục 說thuyết 法Pháp 。 多đa 先tiên 放phóng 光quang 。 通thông 表biểu 智trí 光quang 。 以dĩ 被bị 物vật 故cố 。 然nhiên 有hữu 二nhị 種chủng 。 一nhất 不bất 壞hoại 次thứ 第đệ 光quang 。 隨tùy 位vị 增tăng 微vi 故cố 。 二nhị 圓viên 通thông 無vô 礙ngại 光quang 。 隨tùy 一nhất 一nhất 光quang 。 皆giai 結kết 通thông 故cố 。 隨tùy 處xứ 放phóng 異dị 。 總tổng 有hữu 十thập 光quang 。 各các 有hữu 所sở 表biểu 。 至chí 文văn 當đương 知tri 。 其kỳ 動động 地địa 等đẳng 。 多đa 在tại 說thuyết 後hậu 。 則tắc 但đãn 是thị 慶khánh 聞văn 。 如như 十Thập 地Địa 中trung 。 雖tuy 是thị 慶khánh 前tiền 。 義nghĩa 兼kiêm 起khởi 後hậu 。 則tắc 是thị 教giáo 緣duyên 。
第đệ 六lục 依y 說thuyết 人nhân 者giả 。 法pháp 無vô 廢phế 興hưng 。 弘hoằng 之chi 由do 人nhân 。 下hạ 文văn 云vân 。 佛Phật 法Pháp 無vô 人nhân 說thuyết 。 雖tuy 慧tuệ 莫mạc 能năng 了liễu 。 今kim 此thử 能năng 說thuyết 。 通thông 三tam 世thế 間gian 。 開khai 即tức 為vi 五ngũ 。 謂vị 佛Phật 菩Bồ 薩Tát 。 聲Thanh 聞Văn 。 眾chúng 生sanh 。 及cập 器khí 。 更cánh 開khai 為vi 十thập 。 謂vị 加gia 三tam 世thế 。 微vi 塵trần 。 毛mao 孔khổng 。 器khí 及cập 有hữu 情tình 。 各các 有hữu 分phần/phân 圓viên 故cố 。 毛mao 孔khổng 微vi 塵trần 。 即tức 是thị 分phần/phân 說thuyết 。 此thử 上thượng 諸chư 說thuyết 。 通thông 三tam 世thế 故cố 。 故cố 普phổ 賢hiền 行hành 品phẩm 云vân 。 佛Phật 說thuyết 眾chúng 生sanh 說thuyết 。 及cập 以dĩ 國quốc 土thổ 說thuyết 。 三tam 世thế 如như 是thị 說thuyết 等đẳng 。 廣quảng 則tắc 無vô 量lượng 。 法Pháp 界Giới 品phẩm 中trung 。 類loại 非phi 一nhất 故cố 。 如như 僧Tăng 祗chi 隨tùy 好hảo/hiếu 。 即tức 是thị 佛Phật 說thuyết 。 餘dư 會hội 多đa 菩Bồ 薩Tát 說thuyết 。 法Pháp 界Giới 品phẩm 初sơ 。 有hữu 聲Thanh 聞Văn 說thuyết 。 諸chư 善thiện 友hữu 等đẳng 。 多đa 菩Bồ 薩Tát 說thuyết 。 亦diệc 名danh 眾chúng 生sanh 說thuyết 。 菩Bồ 提Đề 樹thụ 等đẳng 。 即tức 器khí 界giới 說thuyết 。 至chí 文văn 當đương 知tri 。 其kỳ 能năng 說thuyết 人nhân 。 用dụng 法pháp 不bất 同đồng 。 或hoặc 用dụng 音âm 聲thanh 。 或hoặc 用dụng 妙diệu 色sắc 等đẳng 。 如như 教giáo 體thể 中trung 辨biện 。
第đệ 七thất 依y 聽thính 人nhân 者giả 。 子tử 期kỳ 云vân 喪táng 。 伯bá 牙nha 輟chuyết 絃huyền 。 若nhược 無vô 聽thính 者giả 。 終chung 無vô 有hữu 說thuyết 。 即tức 下hạ 諸chư 眾chúng 。 略lược 有hữu 十thập 類loại 。 至chí 文văn 當đương 明minh 。 除trừ 當đương 機cơ 眾chúng 。 餘dư 皆giai 是thị 緣duyên 。
第đệ 八bát 依y 德đức 本bổn 者giả 。 川xuyên 有hữu 珠châu 而nhi 不bất 枯khô 。 山sơn 有hữu 玉ngọc 而nhi 增tăng 潤nhuận 。 內nội 無vô 德đức 本bổn 。 外ngoại 豈khởi 能năng 談đàm 。 然nhiên 唯duy 約ước 說thuyết 者giả 。 前tiền 人nhân 此thử 法pháp 故cố 。 略lược 有hữu 二nhị 類loại 一nhất 者giả 。 智trí 慧tuệ 最tối 為vi 首thủ 故cố 。 十thập 方phương 諸chư 佛Phật 。 告cáo 金kim 剛cang 幢tràng 言ngôn 。 及cập 由do 汝nhữ 智trí 慧tuệ 清thanh 淨tịnh 故cố 。 告cáo 金kim 剛cang 藏tạng 言ngôn 。 亦diệc 是thị 汝nhữ 勝thắng 智trí 力lực 故cố 。 二nhị 者giả 。 餘dư 行hạnh 願nguyện 力lực 。 十thập 方phương 諸chư 佛Phật 。 告cáo 普phổ 賢hiền 言ngôn 。 亦diệc 以dĩ 汝nhữ 修tu 一nhất 切thiết 諸chư 行hành 願nguyện 力lực 故cố 。 十thập 方phương 諸chư 佛Phật 。 告cáo 法pháp 慧tuệ 言ngôn 。 及cập 汝nhữ 所sở 修tu 諸chư 善thiện 根căn 力lực 。 令linh 汝nhữ 入nhập 是thị 三tam 昧muội 。 而nhi 演diễn 說thuyết 法Pháp 。 若nhược 感cảm 者giả 善thiện 根căn 。 若nhược 化hóa 主chủ 行hạnh 願nguyện 。 皆giai 屬thuộc 說thuyết 因nhân 。
第đệ 九cửu 依y 請thỉnh 人nhân 者giả 。 若nhược 約ước 慈từ 悲bi 深thâm 厚hậu 。 亦diệc 有hữu 無vô 問vấn 自tự 談đàm 。 若nhược 約ước 敬kính 法pháp 重trọng/trùng 人nhân 。 要yếu 須tu 誠thành 請thỉnh 後hậu 說thuyết 。 初sơ 心tâm 識thức 昧muội 。 未vị 解giải 諮tư 求cầu 。 上thượng 智trí 慈từ 悲bi 。 騰đằng 疑nghi 啟khải 請thỉnh 。 然nhiên 有hữu 二nhị 類loại 。 一nhất 者giả 言ngôn 請thỉnh 。 二nhị 者giả 念niệm 請thỉnh 。 諸chư 會hội 有hữu 無vô 。 現hiện 相tướng 品phẩm 當đương 辨biện 。
第đệ 十thập 依y 能năng 加gia 者giả 。 夫phu 聖thánh 無vô 常thường 應ưng 。 應ưng 于vu 克khắc 誠thành 。 心tâm 冥minh 至chí 極cực 。 故cố 得đắc 佛Phật 加gia 。 然nhiên 佛Phật 若nhược 自tự 說thuyết 。 則tắc 不bất 俟sĩ 加gia 。 如như 第đệ 九cửu 會hội 。 因nhân 人nhân 有hữu 說thuyết 。 要yếu 假giả 上thượng 加gia 。 其kỳ 第đệ 八bát 會hội 。 行hành 依y 法pháp 修tu 。 不bất 異dị 前tiền 故cố 。 略lược 無vô 有hữu 加gia 。 二nhị 七thất 不bất 入nhập 定định 。 故cố 無vô 有hữu 加gia 。 餘dư 皆giai 具cụ 有hữu 。 所sở 以dĩ 加gia 者giả 。 欲dục 顯hiển 諸chư 佛Phật 同đồng 加gia 。 即tức 同đồng 說thuyết 故cố 。 一nhất 說thuyết 一nhất 切thiết 說thuyết 故cố 。 亦diệc 顯hiển 果quả 海hải 無vô 言ngôn 。 因nhân 相tương/tướng 可khả 說thuyết 故cố 。 若nhược 爾nhĩ 僧Tăng 祇kỳ 隨tùy 好hảo/hiếu 。 應ưng 非phi 一nhất 切thiết 。 表biểu 微vi 細tế 難nan 知tri 故cố 。 超siêu 出xuất 因nhân 果quả 故cố 。 然nhiên 施thi 設thiết 不bất 同đồng 。 不bất 應ưng 一nhất 準chuẩn 。 加gia 有hữu 二nhị 種chủng 。 一nhất 者giả 顯hiển 加gia 。 具cụ 於ư 三tam 業nghiệp 。 二nhị 者giả 冥minh 加gia 。 但đãn 與dữ 智trí 令linh 說thuyết 。 普phổ 光quang 法Pháp 界Giới 。 無vô 顯hiển 有hữu 冥minh 。 餘dư 皆giai 具cụ 二nhị 。 顯hiển 必tất 有hữu 冥minh 故cố 。 餘dư 至chí 下hạ 明minh 。
△# 第đệ 二nhị 藏tạng 教giáo 所sở 攝nhiếp 中trung 二nhị 。 先tiên 藏tạng 攝nhiếp 。 後hậu 教giáo 攝nhiếp 。 前tiền 中trung 亦diệc 二nhị 。 先tiên 藏tạng 。 後hậu 攝nhiếp 。
今kim 初sơ 藏tạng 。 謂vị 三tam 藏tạng 二nhị 藏tạng 。 通thông 稱xưng 藏tạng 者giả 。 以dĩ 含hàm 攝nhiếp 故cố 。 世thế 親thân 攝nhiếp 論luận 第đệ 一nhất 。 莊trang 嚴nghiêm 論luận 第đệ 四tứ 皆giai 云vân 。 彼bỉ 三tam 及cập 二nhị 。 云vân 何hà 名danh 藏tạng 。 答đáp 云vân 。 由do 攝nhiếp 故cố 。 謂vị 攝nhiếp 一nhất 切thiết 。 所sở 應ưng 知tri 義nghĩa 。 攝nhiếp 即tức 包bao 含hàm 。
言ngôn 三tam 藏tạng 者giả 。 一nhất 修Tu 多Đa 羅La 藏tạng 。 二nhị 毗tỳ 奈nại 耶da 藏tạng 。 三tam 阿a 毗tỳ 達đạt 磨ma 藏tạng 。 初sơ 中trung 。 先tiên 辨biện 名danh 。 後hậu 顯hiển 相tương/tướng 。 今kim 初sơ 。 亦diệc 名danh 修tu 妬đố 路lộ 。 亦diệc 名danh 素tố 怛đát 纜# 。 此thử 皆giai 梵Phạm 音âm 楚sở 夏hạ 。 古cổ 譯dịch 為vi 契Khế 經Kinh 。 智trí 論luận 之chi 中trung 。 名danh 為vi 經kinh 藏tạng 。 契khế 。 謂vị 契khế 理lý 契khế 機cơ 。 經kinh 。 謂vị 貫quán 穿xuyên 攝nhiếp 化hóa 。 即tức 契khế 理lý 合hợp 機cơ 之chi 經kinh 。 依y 主chủ 受thọ 名danh 。 契Khế 經Kinh 即tức 藏tạng 。 持trì 業nghiệp 釋thích 也dã 。 復phục 云vân 。 正chánh 翻phiên 名danh 線tuyến 。 線tuyến 能năng 貫quán 華hoa 。 經kinh 能năng 持trì 緯# 。 此thử 方phương 不bất 貴quý 線tuyến 稱xưng 。 故cố 存tồn 於ư 經kinh 。 有hữu 云vân 。 案án 。 五ngũ 印ấn 度độ 。 呼hô 線tuyến 席tịch 經kinh 井tỉnh 索sách 聖thánh 教giáo 。 皆giai 曰viết 修tu 多đa 羅la 。 則tắc 經kinh 正chánh 是thị 敵địch 對đối 。 斥xích 於ư 古cổ 德đức 。 經kinh 非phi 敵địch 對đối 。 今kim 更cánh 詳tường 之chi 。 若nhược 一nhất 名danh 四tứ 實thật 皆giai 為vi 敵địch 對đối 。 則tắc 古cổ 如như 所sở 破phá 。 若nhược 兼kiêm 順thuận 義nghĩa 。 經kinh 自tự 屬thuộc 於ư 席tịch 經kinh 敵địch 對đối 。 應ưng 名danh 聖thánh 教giáo 。 故cố 梁lương 攝nhiếp 論luận 。 譯dịch 為vi 聖thánh 教giáo 。 彼bỉ 論luận 云vân 。 有hữu 阿a 毗tỳ 達đạt 磨ma 。 非phi 是thị 聖thánh 教giáo 。 為vi 成thành 聖thánh 教giáo 故cố 。 加gia 修tu 多đa 羅la 名danh 。 古cổ 德đức 見kiến 此thử 儒nho 墨mặc 皆giai 稱xưng 為vi 經kinh 。 遂toại 借tá 彼bỉ 席tịch 經kinh 。 以dĩ 目mục 聖thánh 教giáo 。 則tắc 雙song 含hàm 二nhị 義nghĩa 。 但đãn 順thuận 兩lưỡng 方phương 。 借tá 義nghĩa 助trợ 名danh 。 更cánh 加gia 契khế 字tự 。 揀giản 異dị 席tịch 經kinh 。 甚thậm 為vi 允duẫn 當đương 。 二nhị 顯hiển 相tương/tướng 者giả 。 四tứ 域vực 四tứ 名danh 。 所sở 目mục 雖tuy 殊thù 。 意ý 義nghĩa 相tương 似tự 。 故cố 同đồng 稱xưng 修tu 多đa 羅la 。 而nhi 聖thánh 教giáo 多đa 含hàm 。 具cụ 上thượng 三tam 義nghĩa 。 故cố 雜tạp 心tâm 云vân 。 經kinh 有hữu 五ngũ 義nghĩa 。 一nhất 曰viết 涌dũng 泉tuyền 。 二nhị 曰viết 出xuất 生sanh 。 三tam 曰viết 顯hiển 示thị 。 四tứ 曰viết 繩thằng 墨mặc 。 五ngũ 曰viết 結kết 鬘man 。 涌dũng 泉tuyền 。 則tắc 注chú 而nhi 無vô 竭kiệt 。 出xuất 生sanh 。 則tắc 展triển 轉chuyển 滋tư 多đa 。 義nghĩa 同đồng 井tỉnh 索sách 。 有hữu 汲cấp 引dẫn 故cố 。 顯hiển 示thị 。 正chánh 是thị 聖thánh 教giáo 顯hiển 事sự 理lý 故cố 。 繩thằng 墨mặc 。 則tắc 揩khai 定định 正chánh 邪tà 。 亦diệc 是thị 繩thằng 之chi 為vi 經kinh 。 能năng 持trì 於ư 緯# 。 同đồng 席tịch 經kinh 義nghĩa 。 結kết 鬘man 。 同đồng 線tuyến 。 線tuyến 能năng 貫quán 華hoa 。 結kết 成thành 鬘man 故cố 。 總tổng 上thượng 五ngũ 義nghĩa 。 不bất 出xuất 貫quán 攝nhiếp 。 故cố 佛Phật 地địa 論luận 第đệ 一nhất 云vân 。 能năng 貫quán 能năng 攝nhiếp 。 故cố 名danh 為vi 經kinh 。 以dĩ 佛Phật 聖thánh 教giáo 。 貫quán 穿xuyên 攝nhiếp 持trì 所sở 應ưng 說thuyết 義nghĩa 所sở 化hóa 生sanh 故cố 。 此thử 或hoặc 貫quán 攝nhiếp 通thông 所sở 說thuyết 所sở 化hóa 。 或hoặc 貫quán 穿xuyên 法pháp 相tướng 。 攝nhiếp 持trì 所sở 化hóa 。 又hựu 世thế 親thân 攝nhiếp 論luận 。 釋thích 貫quán 穿xuyên 云vân 。 謂vị 能năng 貫quán 穿xuyên 依y 故cố 。 相tương/tướng 故cố 。 法pháp 故cố 。 義nghĩa 故cố 。 依y 者giả 。 謂vị 依y 於ư 是thị 處xứ 。 由do 此thử 為vi 此thử 。 而nhi 有hữu 所sở 說thuyết 。 相tương/tướng 者giả 。 謂vị 世thế 俗tục 諦đế 相tướng 。 勝thắng 義nghĩa 諦đế 相tướng 。 法pháp 者giả 。 謂vị 蘊uẩn 界giới 處xứ 。 緣duyên 起khởi 諦đế 食thực 。 靜tĩnh 慮lự 無vô 量lượng 。 無vô 色sắc 解giải 脫thoát 。 勝thắng 處xứ 徧biến 處xứ 。 菩Bồ 提Đề 分phần/phân 。 無vô 礙ngại 解giải 。 無vô 諍tranh 等đẳng 。 義nghĩa 者giả 。 隨tùy 順thuận 密mật 意ý 說thuyết 等đẳng 。 瑜du 伽già 二nhị 十thập 五ngũ 。 顯hiển 揚dương 二nhị 十thập 。 大đại 同đồng 此thử 說thuyết 。 餘dư 義nghĩa 。 至chí 十thập 二nhị 分phần 中trung 當đương 明minh 。
第đệ 二nhị 毗tỳ 柰nại 耶da 藏tạng 。 初sơ 名danh 。 後hậu 相tương/tướng 。 前tiền 中trung 亦diệc 名danh 毗Tỳ 尼Ni 。 梵Phạm 言ngôn 之chi 略lược 耳nhĩ 。 此thử 翻phiên 為vi 調điều 伏phục 。 謂vị 調điều 練luyện 三tam 業nghiệp 。 制chế 伏phục 過quá 非phi 。 調điều 練luyện 通thông 於ư 止chỉ 作tác 。 制chế 伏phục 唯duy 明minh 止chỉ 惡ác 。 就tựu 所sở 詮thuyên 之chi 行hành 彰chương 名danh 。 即tức 調điều 伏phục 之chi 藏tạng 。 或hoặc 能năng 詮thuyên 藏tạng 。 有hữu 調điều 伏phục 之chi 能năng 。 即tức 有hữu 財tài 釋thích 。 契Khế 經Kinh 藏tạng 中trung 。 類loại 有hữu 此thử 釋thích 。 毗Tỳ 尼Ni 。 或hoặc 翻phiên 為vi 滅diệt 。 滅diệt 有hữu 三tam 義nghĩa 。 一nhất 滅diệt 業nghiệp 非phi 。 二nhị 滅diệt 煩phiền 惱não 。 三tam 得đắc 滅diệt 果quả 。 或hoặc 名danh 尸thi 羅la 。 具cụ 云vân 翅sí 怛đát 羅la 。 此thử 云vân 清thanh 涼lương 。 離ly 熱nhiệt 惱não 因nhân 。 得đắc 清thanh 涼lương 果quả 故cố 。 亦diệc 名danh 波Ba 羅La 提Đề 木Mộc 叉Xoa 。 此thử 云vân 別Biệt 解Giải 脫Thoát 。 此thử 就tựu 因nhân 得đắc 名danh 。 然nhiên 有hữu 二nhị 義nghĩa 。 一nhất 揀giản 異dị 定định 道đạo 。 名danh 之chi 為vi 別biệt 。 二nhị 三tam 業nghiệp 七thất 支chi 。 各các 各các 防phòng 非phi 。 故cố 名danh 為vi 別biệt 。 亦diệc 翻phiên 為vi 隨tùy 順thuận 解giải 脫thoát 。 此thử 據cứ 果quả 立lập 。 隨tùy 順thuận 有hữu 為vi 無vô 為vi 。 二nhị 種chủng 解giải 脫thoát 果quả 故cố 。 亦diệc 名danh 性tánh 善thiện 。 如như 十thập 誦tụng 律luật 。 亦diệc 名danh 守thủ 信tín 。 如như 昔tích 所sở 受thọ 。 實thật 能năng 持trì 故cố 。 後hậu 顯hiển 相tương/tướng 者giả 。 前tiền 名danh 之chi 中trung 。 已dĩ 含hàm 止chỉ 作tác 。 即tức 毗Tỳ 尼Ni 相tương/tướng 。 若nhược 別biệt 說thuyết 者giả 。 世thế 親thân 攝nhiếp 論luận 云vân 。 毗tỳ 奈nại 耶da 有hữu 四tứ 義nghĩa 。 謂vị 犯phạm 罪tội 故cố 。 等đẳng 起khởi 故cố 。 還hoàn 淨tịnh 故cố 。 出xuất 離ly 故cố 。 廣quảng 如như 彼bỉ 論luận 。
第đệ 三tam 阿a 毗tỳ 達đạt 磨ma 藏tạng 。 阿a 毗tỳ 名danh 對đối 。 達đạt 磨ma 云vân 法pháp 。 法pháp 有hữu 二nhị 種chủng 。 一nhất 勝thắng 義nghĩa 法pháp 。 謂vị 即tức 涅Niết 槃Bàn 。 是thị 善thiện 是thị 常thường 。 故cố 名danh 為vi 勝thắng 。 二nhị 法pháp 相tướng 法pháp 。 通thông 四tứ 聖Thánh 諦Đế 。 相tương/tướng 者giả 。 性tánh 也dã 。 狀trạng 也dã 。 二nhị 俱câu 名danh 相tướng 。 法pháp 既ký 有hữu 二nhị 。 對đối 亦diệc 二nhị 義nghĩa 。 一nhất 者giả 對đối 向hướng 。 謂vị 向hướng 前tiền 涅Niết 槃Bàn 。 二nhị 者giả 對đối 觀quán 。 觀quán 前tiền 四Tứ 諦Đế 。 其kỳ 能năng 對đối 者giả 。 皆giai 無vô 漏lậu 淨tịnh 慧tuệ 。 及cập 相tương 應ứng 心tâm 所sở 等đẳng 。 由do 對đối 果quả 對đối 境cảnh 。 分phần/phân 二nhị 對đối 名danh 故cố 。 慧tuệ 但đãn 是thị 對đối 。 而nhi 非phi 是thị 法pháp 。 非phi 所sở 對đối 故cố 。 言ngôn 對đối 法pháp 者giả 。 法pháp 之chi 對đối 故cố 。 故cố 對đối 法Pháp 藏tạng 。 特đặc 名danh 慧tuệ 論luận 。 舊cựu 譯dịch 為vi 無vô 比tỉ 法pháp 。 以dĩ 詮thuyên 慧tuệ 勝thắng 故cố 。 世thế 親thân 攝nhiếp 論luận 云vân 。 阿a 毗tỳ 達đạt 磨ma 有hữu 四tứ 義nghĩa 。 謂vị 對đối 故cố 。 數số 故cố 。 伏phục 故cố 。 通thông 故cố 。 對đối 義nghĩa 同đồng 前tiền 。 數số 者giả 。 於ư 一nhất 一nhất 法pháp 。 數sác 數sác 宣tuyên 說thuyết 。 訓huấn 釋thích 言ngôn 辭từ 。 自tự 共cộng 相tương 等đẳng 。 無vô 量lượng 差sai 別biệt 故cố 。 伏phục 者giả 。 由do 此thử 具cụ 足túc 論luận 處xứ 所sở 等đẳng 。 能năng 勝thắng 伏phục 他tha 論luận 故cố 。 通thông 者giả 。 此thử 能năng 通thông 釋thích 素tố 怛đát 纜# 義nghĩa 故cố 。 亦diệc 名danh 優Ưu 婆Bà 提Đề 舍Xá 。 此thử 云vân 論luận 義nghĩa 。 亦diệc 名danh 磨ma 怛đát 理lý 迦ca 。 此thử 云vân 本bổn 母mẫu 。 謂vị 以dĩ 教giáo 與dữ 義nghĩa 為vi 本bổn 。 為vi 母mẫu 。 亦diệc 名danh 依y 。 藏tạng 生sanh 解giải 。 藏tạng 為vi 解giải 母mẫu 。 本bổn 即tức 是thị 母mẫu 。 亦diệc 名danh 摩ma 夷di 。 此thử 云vân 行hành 母mẫu 。 依y 藏tạng 成thành 行hành 故cố 。 行hành 之chi 母mẫu 故cố 。
然nhiên 此thử 三tam 藏tạng 。 約ước 其kỳ 所sở 詮thuyên 。 略lược 有hữu 二nhị 門môn 。 一nhất 者giả 尅khắc 性tánh 。 則tắc 經kinh 詮thuyên 三tam 學học 。 戒giới 唯duy 戒giới 心tâm 二nhị 學học 。 論luận 唯duy 慧tuệ 學học 。 如như 攝nhiếp 論luận 說thuyết 。 二nhị 。 約ước 兼kiêm 正chánh 。 則tắc 三tam 藏tạng 之chi 中trung 。 經kinh 正chánh 詮thuyên 定định 。 毗Tỳ 尼Ni 詮thuyên 戒giới 。 論luận 詮thuyên 於ư 慧tuệ 。 兼kiêm 各các 通thông 三tam 。
第đệ 二nhị 明minh 二nhị 藏tạng 者giả 。 一nhất 聲Thanh 聞Văn 藏tạng 。 二nhị 菩Bồ 薩Tát 藏tạng 。 即tức 由do 前tiền 三tam 藏tạng 。 詮thuyên 示thị 聲Thanh 聞Văn 理lý 行hành 果quả 故cố 。 名danh 聲Thanh 聞Văn 藏tạng 。 詮thuyên 示thị 菩Bồ 薩Tát 理lý 行hành 果quả 故cố 。 名danh 菩Bồ 薩Tát 藏tạng 。 故cố 莊trang 嚴nghiêm 論luận 第đệ 四tứ 云vân 。 此thử 三tam 藏tạng 。 由do 上thượng 下hạ 乘thừa 差sai 別biệt 故cố 。 復phục 為vi 聲Thanh 聞Văn 藏tạng 。 及cập 菩Bồ 薩Tát 藏tạng 。 攝nhiếp 大Đại 乘Thừa 同đồng 此thử 。 此thử 就tựu 二Nhị 乘Thừa 。 理lý 果quả 同đồng 故cố 合hợp 之chi 。 若nhược 約ước 教giáo 行hành 別biệt 故cố 。 即tức 開khai 三tam 乘thừa 。 以dĩ 為vi 三tam 藏tạng 。 如như 普phổ 超siêu 等đẳng 經kinh 。 又hựu 由do 緣Duyên 覺Giác 多đa 不bất 藉tạ 教giáo 。 出xuất 無vô 佛Phật 世thế 。 佛Phật 在tại 世thế 時thời 。 攝nhiếp 屬thuộc 聲Thanh 聞Văn 故cố 。 但đãn 分phân 為vi 二nhị 。 即tức 是thị 大đại 小tiểu 半bán 滿mãn 不bất 同đồng 。
第đệ 二nhị 明minh 所sở 攝nhiếp 者giả 。 此thử 經Kinh 。 三tam 藏tạng 之chi 中trung 。 正chánh 唯duy 修tu 多đa 羅la 攝nhiếp 。 兼kiêm 詮thuyên 餘dư 二nhị 。 十thập 藏tạng 等đẳng 品phẩm 。 廣quảng 顯hiển 戒giới 故cố 。 問vấn 名danh 等đẳng 品phẩm 。 顯hiển 論luận 義nghĩa 故cố 。 若nhược 就tựu 脩tu 多đa 羅la 中trung 。 以dĩ 義nghĩa 揀giản 教giáo 。 則tắc 唯duy 十thập 藏tạng 攝nhiếp 。 具cụ 足túc 主chủ 伴bạn 。 顯hiển 無vô 盡tận 故cố 。 教giáo 義nghĩa 融dung 故cố 。 二nhị 藏tạng 之chi 中trung 。 唯duy 菩Bồ 薩Tát 藏tạng 。 若nhược 分phần/phân 權quyền 實thật 。 但đãn 菩Bồ 薩Tát 藏tạng 一nhất 分phần/phân 所sở 攝nhiếp 。 權quyền 不bất 攝nhiếp 故cố 。 若nhược 約ước 此thử 攝nhiếp 。 乃nãi 至chí 聲Thanh 聞Văn 。 亦diệc 此thử 經Kinh 攝nhiếp 。 此thử 能năng 包bao 含hàm 無vô 量lượng 乘thừa 故cố 。 揀giản 於ư 權quyền 實thật 。 至chí 下hạ 立lập 教giáo 中trung 明minh 。 已dĩ 辨biện 藏tạng 攝nhiếp 第đệ 二nhị 明minh 教giáo 攝nhiếp 者giả 。 教giáo 有hữu 二nhị 種chủng 。 一nhất 者giả 通thông 相tương/tướng 。 十thập 二nhị 分phần 教giáo 。 亦diệc 分phần/phân 大đại 小tiểu 。 至chí 下hạ 十thập 藏tạng 品phẩm 辨biện 。 二nhị 者giả 諸chư 宗tông 。 二nhị 教giáo 不bất 同đồng 。 今kim 當đương 略lược 釋thích 。 夫phu 教giáo 海hải 沖# 深thâm 。 法pháp 雲vân 彌di 漫mạn 。 智trí 光quang 無vô 際tế 。 妙diệu 辨biện 巨cự 窮cùng 。 以dĩ 無vô 言ngôn 之chi 言ngôn 。 詮thuyên 絕tuyệt 言ngôn 之chi 理lý 。 以dĩ 無vô 變biến 之chi 變biến 。 應ưng 無vô 窮cùng 之chi 機cơ 。 極cực 位vị 所sở 承thừa 。 凡phàm 情tình 難nạn/nan 挹ấp 。 今kim 乘thừa 理lý 教giáo 之chi 力lực 。 略lược 啟khải 四tứ 門môn 。 一nhất 大đại 意ý 合hợp 離ly 。 二nhị 古cổ 今kim 違vi 順thuận 。 三tam 分phần/phân 宗tông 立lập 教giáo 。 四tứ 總tổng 相tương/tướng 會hội 通thông 。
今kim 初sơ 。 且thả 西tây 域vực 東đông 夏hạ 。 弘hoằng 闡xiển 之chi 流lưu 。 於ư 一nhất 代đại 聖thánh 言ngôn 。 或hoặc 開khai 宗tông 分phần/phân 教giáo 。 或hoặc 直trực 釋thích 經kinh 文văn 。 以dĩ 皆giai 含hàm 得đắc 失thất 故cố 耳nhĩ 。 且thả 不bất 分phân 之chi 意ý 。 略lược 有hữu 五ngũ 焉yên 。 一nhất 則tắc 理lý 本bổn 一nhất 味vị 。 殊thù 塗đồ 同đồng 歸quy 。 故cố 不bất 可khả 分phần/phân 也dã 。 二nhị 一nhất 音âm 普phổ 應ưng 。 一nhất 雨vũ 普phổ 滋tư 故cố 。 三tam 原nguyên 聖thánh 本bổn 意ý 。 為vi 一nhất 事sự 故cố 。 四tứ 隨tùy 一nhất 一nhất 文văn 。 眾chúng 解giải 不bất 同đồng 故cố 。 五ngũ 多đa 種chủng 說thuyết 法Pháp 。 成thành 枝chi 流lưu 故cố 。 以dĩ 斯tư 五ngũ 義nghĩa 。 故cố 不bất 可khả 分phần/phân 。 分phân 之chi 乃nãi 令linh 情tình 構# 異dị 端đoan 。 是thị 非phi 競cạnh 作tác 。 故cố 以dĩ 不bất 分phân 為vi 得đắc 。 其kỳ 分phần/phân 教giáo 者giả 。 亦diệc 有hữu 多đa 義nghĩa 。 一nhất 理lý 雖tuy 一nhất 味vị 。 詮thuyên 有hữu 淺thiển 深thâm 。 故cố 須tu 分phân 之chi 。 使sử 知tri 權quyền 實thật 。 二nhị 約ước 佛Phật 雖tuy 則tắc 一nhất 音âm 。 就tựu 機cơ 差sai 而nhi 教giáo 別biệt 。 三tam 本bổn 意ý 未vị 申thân 。 隨tùy 他tha 意ý 語ngữ 而nhi 有hữu 異dị 故cố 。 四tứ 言ngôn 有hữu 通thông 別biệt 。 就tựu 顯hiển 說thuyết 故cố 。 五ngũ 雖tuy 分phần/phân 權quyền 實thật 。 須tu 善thiện 會hội 佛Phật 意ý 。 有hữu 開khai 顯hiển 故cố 。 又hựu 王vương 之chi 密mật 語ngữ 。 所sở 為vi 別biệt 故cố 。 不bất 識thức 權quyền 實thật 。 以dĩ 深thâm 為vi 淺thiển 。 失thất 於ư 大đại 利lợi 。 以dĩ 淺thiển 為vi 深thâm 。 虗hư 其kỳ 功công 故cố 。 莊trang 嚴nghiêm 聖thánh 教giáo 。 令linh 深thâm 廣quảng 故cố 。 諸chư 聖thánh 教giáo 中trung 。 自tự 有hữu 分phần/phân 故cố 。 諸chư 大đại 菩Bồ 薩Tát 。 亦diệc 開khai 教giáo 故cố 。 以dĩ 斯tư 多đa 義nghĩa 。 開khai 則tắc 得đắc 多đa 而nhi 失thất 小tiểu 。 合hợp 則tắc 得đắc 小tiểu 而nhi 失thất 多đa 。 但đãn 能năng 虗hư 己kỷ 求cầu 宗tông 。 不bất 可khả 分phần/phân 而nhi 分phân 之chi 。 亦diệc 何hà 爽sảng 於ư 大đại 旨chỉ 。 故cố 今kim 分phân 之chi 。
大Đại 方Phương 廣Quảng 佛Phật 華Hoa 嚴Nghiêm 經Kinh 疏Sớ/sơ 卷quyển 第đệ 一nhất