Hoa Nghiêm Kinh Hạnh Nguyện Phẩm Sớ – Quyển 6

華Hoa 嚴Nghiêm 經Kinh 行Hạnh 願Nguyện 品Phẩm 疏Sớ
Quyển 6
唐Đường 澄Trừng 觀Quán 述Thuật

貞Trinh 元Nguyên 新Tân 譯Dịch 華Hoa 嚴Nghiêm 經Kinh 疏Sớ/sơ 卷quyển 第đệ 六lục (# 從tùng 第đệ 十thập 一nhất 經kinh 至chí 第đệ 十thập 六lục 經kinh 三tam 紙chỉ )#

敕sắc 太thái 原nguyên 府phủ 大đại 崇sùng 福phước 寺tự 沙Sa 門Môn 澄trừng 觀quán 述thuật

(# 有hữu 十thập 二nhị 善Thiện 知Tri 識Thức 。 第đệ 一nhất 尊tôn 法Pháp 寶bảo 髻kế 長trưởng 者giả 。 第đệ 二nhị 普phổ 眼nhãn 長trưởng 者giả 。 第đệ 三tam 甘cam 露lộ 火hỏa 王vương 。 第đệ 四tứ 大đại 光quang 王vương 。 第đệ 五ngũ 不bất 動động 優Ưu 婆Bà 夷Di 。 第đệ 六lục 遍biến 行hành 外ngoại 道đạo 。 第đệ 七thất 具cụ 足túc 優ưu 鉢bát 羅la 華hoa 長trưởng 者giả 。 第đệ 八bát 婆bà 施thí 羅la 船thuyền 師sư 。 第đệ 九cửu 最Tối 勝Thắng 長Trưởng 者Giả 。 第đệ 十thập 師sư 子tử 頻tần 申thân 比Bỉ 丘Khâu 尼Ni 。 第đệ 十thập 一nhất 筏phiệt 蘇tô 密mật 多đa 女nữ 。 第đệ 十thập 二nhị 鞞bệ 瑟sắt 底để 羅la 居cư 士sĩ )# 。

●# 第đệ 五ngũ 尊tôn 法Pháp 寶bảo 髻kế 長trưởng 者giả 。 寄ký 無vô 癡si 亂loạn 行hành 。 以dĩ 慧tuệ 資tư 定định 。 靜tĩnh 無vô 遺di 照chiếu 。 動động 不bất 離ly 寂tịch 。 云vân 無vô 癡si 亂loạn 。

第đệ 一nhất 依y 教giáo 趣thú 求cầu 中trung 二nhị 。 先tiên 修tu 治trị 前tiền 法pháp 。 後hậu 漸tiệm 次thứ 下hạ 。 趣thú 求cầu 後hậu 友hữu 。 城thành 名danh 師sư 子tử 宮cung 者giả 。 禪thiền 定định 無vô 亂loạn 。 如như 彼bỉ 深thâm 宮cung 。 處xử 之chi 所sở 作tác 。 決quyết 定định 無vô 畏úy 。 故cố 名danh 師sư 子tử 。 友hữu 名danh 法Pháp 寶bảo 髻kế 者giả 。 綰oản 攝nhiếp 諸chư 亂loạn 。 居cư 在tại 心tâm 頂đảnh 。 故cố 名danh 為vi 髻kế 。 而nhi 言ngôn 寶bảo 者giả 。 乃nãi 有hữu 多đa 義nghĩa 。 一nhất 淨tịnh 無vô 惑hoặc 亂loạn 。 二nhị 明minh 無vô 癡si 翳ế 。 三tam 圓viên 無vô 缺khuyết 減giảm 。 四tứ 威uy 勢thế 起khởi 用dụng 。 五ngũ 可khả 貴quý 為vi 尊tôn 。 法pháp 喻dụ 雙song 明minh 為vi 法Pháp 寶bảo 髻kế 。

第đệ 二nhị 見kiến 在tại 市thị 中trung 下hạ 。 見kiến 敬kính 諮tư 問vấn 。 於ư 市thị 見kiến 者giả 。 處xử 閙náo 忘vong 懷hoài 。 在tại 亂loạn 常thường 定định 故cố 。

第đệ 三tam 爾nhĩ 時thời 長trưởng 者giả 下hạ 。 授thọ 己kỷ 法Pháp 界Giới 。 於ư 中trung 四tứ 。 一nhất 執chấp 手thủ 將tương 引dẫn 。 二nhị 示thị 其kỳ 所sở 住trụ 。 三tam 善thiện 財tài 觀quán 察sát 。 四tứ 問vấn 答đáp 因nhân 緣duyên 。

△# 今kim 初sơ 。 即tức 授thọ 法pháp 方phương 便tiện 。 顯hiển 加gia 行hành 智trí 向hướng 正chánh 證chứng 故cố 。

△# 第đệ 二nhị 告cáo 善Thiện 財Tài 言ngôn 下hạ 。 示thị 其kỳ 所sở 住trụ 。 即tức 正chánh 授thọ 法Pháp 界Giới 。 法Pháp 界Giới 即tức 是thị 。 棲tê 神thần 所sở 故cố 。

△# 第đệ 三tam 爾nhĩ 時thời 善Thiện 財Tài 下hạ 。 善thiện 財tài 觀quán 察sát 。 顯hiển 正chánh 證chứng 入nhập 。 於ư 中trung 二nhị 。 先tiên 總tổng 觀quán 舍xá 宅trạch 。 後hậu 別biệt 覩đổ 樓lâu 閣các 。

▲# 今kim 初sơ 。 四tứ 面diện 即tức 是thị 四tứ 句cú 般Bát 若Nhã 。 二nhị 門môn 即tức 是thị 存tồn 泯mẫn 不bất 同đồng 。 如như 一nhất 有hữu 門môn 。 見kiến 心tâm 妙diệu 有hữu 而nhi 入nhập 法Pháp 界Giới 。 即tức 是thị 有hữu 門môn 。 若nhược 取thủ 有hữu 相tương/tướng 。 即tức 拂phất 於ư 有hữu 。 名danh 非phi 有hữu 門môn 。 知tri 法pháp 空không 寂tịch 。 即tức 是thị 空không 門môn 。 以dĩ 空không 為vi 空không 。 說thuyết 空không 空không 門môn 。 若nhược 謂vị 妄vọng 惑hoặc 本bổn 空không 真chân 知tri 不bất 空không 。 即tức 亦diệc 有hữu 亦diệc 空không 門môn 。 妄vọng 因nhân 真chân 立lập 。 妄vọng 無vô 妄vọng 原nguyên 。 真chân 對đối 妄vọng 宣tuyên 。 真chân 非phi 真chân 體thể 。 則tắc 雙song 存tồn 之chi 門môn 。 自tự 然nhiên 泯mẫn 矣hĩ 。 若nhược 言ngôn 欲dục 言ngôn 其kỳ 有hữu 。 無vô 相tướng 無vô 名danh 。 欲dục 言ngôn 其kỳ 無vô 。 聖thánh 以dĩ 之chi 靈linh 故cố 。 非phi 空không 非phi 有hữu 。 是thị 第đệ 四tứ 門môn 。 此thử 俱câu 非phi 門môn 。 為vi 俱câu 是thị 遮già 。 為vi 有hữu 所sở 表biểu 。 若nhược 但đãn 是thị 遮già 。 便tiện 同đồng 戲hí 論luận 。 若nhược 有hữu 所sở 表biểu 。 未vị 免miễn 於ư 有hữu 。 故cố 此thử 但đãn 非phi 。 亦diệc 不bất 可khả 說thuyết 。 則tắc 非phi 有hữu 非phi 非phi 有hữu 。 非phi 無vô 非phi 非phi 無vô 。 故cố 云vân 八bát 門môn 。 然nhiên 得đắc 意ý 為vi 門môn 。 失thất 意ý 皆giai 謗báng 。 唯duy 忘vong 言ngôn 會hội 之chi 。

▲# 後hậu 於ư 其kỳ 宅trạch 內nội 下hạ 。 別biệt 覩đổ 樓lâu 閣các 。 舊cựu 經kinh 但đãn 云vân 其kỳ 宅trạch 十thập 層tằng 八bát 門môn 。 今kim 經kinh 文văn 中trung 閣các 與dữ 宅trạch 別biệt 。 宅trạch 則tắc 通thông 明minh 。 一nhất 切thiết 法Pháp 界Giới 。 樓lâu 閣các 別biệt 明minh 。 無vô 障chướng 礙ngại 故cố 。 於ư 中trung 三tam 。 一nhất 總tổng 。 二nhị 別biệt 。 三tam 結kết 使sử 明minh 見kiến 。 今kim 初sơ 。 義nghĩa 如như 八bát 角giác 塔tháp 形hình 。 若nhược 例lệ 前tiền 宅trạch 。 不bất 妨phương 四tứ 角giác 。 面diện 各các 二nhị 門môn 。 然nhiên 有hữu 五ngũ 義nghĩa 。 一nhất 通thông 約ước 所sở 修tu 。 以dĩ 八Bát 正Chánh 道Đạo 。 為vi 能năng 入nhập 門môn 。 八bát 正chánh 通thông 入nhập 一nhất 切thiết 一nhất 切thiết 位vị 故cố 。 二nhị 約ước 所sở 依y 。 即tức 以dĩ 八bát 識thức 而nhi 為vi 其kỳ 門môn 。 於ư 眼nhãn 根căn 中trung 入nhập 正chánh 定định 故cố 。 悟ngộ 一nhất 一nhất 識thức 即tức 法Pháp 界Giới 門môn 。 於ư 眼nhãn 覺giác 悟ngộ 。 即tức 眼nhãn 陀đà 羅la 尼ni 自tự 在tại 佛Phật 也dã 。 八bát 識thức 皆giai 然nhiên 。 三tam 約ước 教giáo 能năng 顯hiển 理lý 。 理lý 教giáo 各các 具cụ 有hữu 等đẳng 四tứ 門môn 。 故cố 成thành 八bát 門môn 。 尋tầm 教giáo 得đắc 解giải 即tức 教giáo 四tứ 門môn 。 於ư 理lý 得đắc 解giải 即tức 理lý 四tứ 門môn 。 無vô 二nhị 體thể 也dã 。 四tứ 教giáo 理lý 行hành 果quả 各các 通thông 二nhị 諦đế 。 便tiện 是thị 八bát 門môn 。 五ngũ 四tứ 句cú 般Bát 若Nhã 各các 有hữu 二nhị 門môn 。 例lệ 如như 宅trạch 說thuyết 。

二nhị 見kiến 最tối 下hạ 層tằng 下hạ 。 別biệt 明minh 十thập 層tằng 。 即tức 為vi 十thập 別biệt 。 然nhiên 有hữu 三tam 義nghĩa 。 一nhất 表biểu 十Thập 地Địa 。 二nhị 即tức 十thập 行hành 。 三tam 總tổng 不bất 表biểu 。 且thả 依y 十Thập 地Địa 以dĩ 釋thích 經kinh 文văn 。 一nhất 初Sơ 地Địa 檀đàn 增tăng 。 而nhi 食thực 一nhất 種chủng 復phục 為vi 施thí 首thủ 。 故cố 迴hồi 向hướng 中trung 六lục 十thập 門môn 。 施thí 食thực 居cư 第đệ 一nhất 。 二nhị 二nhị 地địa 持trì 戒giới 。 慚tàm 愧quý 衣y 服phục 。 攝nhiếp 善thiện 法Pháp 戒giới 。 以dĩ 為vi 財tài 物vật 。 三tam 三tam 地địa 忍nhẫn 增tăng 。 以dĩ 為vi 嚴nghiêm 具cụ 。 四tứ 四tứ 地địa 道Đạo 品Phẩm 。 為vi 內nội 眷quyến 屬thuộc 。 進tiến 策sách 萬vạn 行hạnh 。 為vi 上thượng 珍trân 寶bảo 。 五ngũ 五ngũ 地địa 文văn 顯hiển 。 欲dục 暎ánh 前tiền 後hậu 成thành 十Thập 地Địa 故cố 。 從tùng 真chân 入nhập 俗tục 故cố 。 說thuyết 法Pháp 利lợi 樂lạc 。 真chân 俗tục 無vô 違vi 。 為vi 最tối 勝thắng 論luận 。 得đắc 於ư 義nghĩa 持trì 。 陀đà 羅la 尼ni 門môn 。 禪thiền 定định 偏thiên 增tăng 云vân 諸chư 三tam 昧muội 。 善thiện 達đạt 五ngũ 明minh 云vân 世thế 明minh 智trí 。 真chân 俗tục 決quyết 定định 名danh 為vi 印ấn 行hành 。 六lục 六lục 地địa 由do 得đắc 般Bát 若Nhã 現hiện 前tiền 。 成thành 就tựu 智trí 慧tuệ 。 文văn 中trung 三tam 。 初sơ 總tổng 明minh 。 次thứ 別biệt 顯hiển 。 後hậu 總tổng 結kết 。 總tổng 中trung 皆giai 是thị 六lục 地địa 之chi 德đức 。 次thứ 所sở 謂vị 下hạ 別biệt 顯hiển 。 有hữu 十thập 六lục 門môn 。 一nhất 照chiếu 體thể 即tức 寂tịch 而nhi 無vô 不bất 包bao 。 二nhị 即tức 寂tịch 之chi 照chiếu 無vô 機cơ 不bất 鑒giám 。 三tam 外ngoại 緣duyên 不bất 轉chuyển 。 四tứ 內nội 照chiếu 無vô 求cầu 。 五ngũ 惑hoặc 境cảnh 不bất 摧tồi 。 六lục 遍biến 摧tồi 諸chư 惑hoặc 。 七thất 順thuận 教giáo 普phổ 攝nhiếp 。 八bát 含hàm 德đức 甚thậm 深thâm 。 九cửu 見kiến 法pháp 無vô 依y 。 十thập 契khế 理lý 行hàng 行hàng 。 十thập 一nhất 巧xảo 化hóa 無vô 盡tận 。 十thập 二nhị 證chứng 隨tùy 俗tục 門môn 。 十thập 三tam 窮cùng 四tứ 辯biện 才tài 。 十thập 四tứ 照chiếu 物vật 心tâm 行hành 。 十thập 五ngũ 寂tịch 照chiếu 雙song 運vận 。 十thập 六lục 廣quảng 布bố 法pháp 雲vân 。 後hậu 如như 是thị 等đẳng 下hạ 總tổng 結kết 。 七thất 七thất 地địa 有hữu 殊thù 勝thắng 智trí 知tri 諸chư 教giáo 法pháp 。 云vân 如như 響hưởng 忍nhẫn 。 功công 行hành 已dĩ 滿mãn 求cầu 入nhập 八bát 地địa 。 為vi 出xuất 離ly 門môn 。 菩Bồ 提Đề 分Phần 法Pháp 。 無vô 不bất 皆giai 具cụ 。 為vi 持trì 教giáo 法pháp 。 第đệ 八bát 層tằng 中trung 。 含hàm 於ư 二nhị 位vị 。 初sơ 即tức 八bát 地địa 。 得đắc 念niệm 不bất 退thoái 。 無vô 功công 用dụng 道đạo 。 三tam 種chủng 世thế 間gian 皆giai 得đắc 自tự 在tại 。 後hậu 現hiện 一nhất 切thiết 佛Phật 下hạ 。 即tức 是thị 九cửu 地địa 。 法Pháp 師sư 位vị 故cố 。 一nhất 音âm 頓đốn 演diễn 。 第đệ 九cửu 層tằng 中trung 。 亦diệc 有hữu 二nhị 位vị 。 十Thập 地Địa 等đẳng 覺giác 。 俱câu 為vi 一nhất 生sanh 。 第đệ 十thập 層tằng 中trung 。 即tức 如Như 來Lai 位vị 。 二nhị 表biểu 十thập 行hành 者giả 。 以dĩ 其kỳ 十thập 行hành 即tức 十thập 度độ 故cố 。 前tiền 七thất 文văn 顯hiển 。 八bát 大đại 願nguyện 所sở 成thành 神thần 通thông 等đẳng 故cố 。 九cửu 一Nhất 生Sanh 所Sở 繫Hệ 。 為vi 最tối 上thượng 力lực 。 善thiện 法Pháp 行hành 故cố 。 十thập 唯duy 至chí 如Như 來Lai 。 智Trí 度Độ 始thỉ 圓viên 。 為vi 真chân 實thật 故cố 。 此thử 即tức 當đương 位vị 自tự 攝nhiếp 諸chư 位vị 。 十thập 行hành 纔tài 滿mãn 即tức 作tác 佛Phật 故cố 。 上thượng 攝nhiếp 十Thập 地Địa 。 即tức 攝nhiếp 後hậu 位vị 。 攝nhiếp 前tiền 義nghĩa 劣liệt 。 略lược 而nhi 不bất 明minh 。 前tiền 十thập 住trụ 中trung 。 第đệ 六lục 位vị 攝nhiếp 。 此thử 寄ký 第đệ 五ngũ 。 前tiền 正chánh 報báo 攝nhiếp 。 此thử 依y 報báo 攝nhiếp 。 欲dục 彰chương 不bất 廢phế 後hậu 過quá 前tiền 故cố 。 三tam 者giả 總tổng 不bất 表biểu 位vị 。 但đãn 此thử 菩Bồ 薩Tát 以dĩ 行hành 就tựu 機cơ 。 現hiện 居cư 勝thắng 報báo 。 漸tiệm 次thứ 增tăng 勝thắng 。 十thập 顯hiển 無vô 盡tận 。 初sơ 四tứ 施thí 物vật 。 後hậu 後hậu 難nạn/nan 前tiền 。 次thứ 二nhị 施thí 法pháp 。 前tiền 淺thiển 後hậu 深thâm 。 次thứ 二nhị 得đắc 法Pháp 。 前tiền 狹hiệp 後hậu 廣quảng 。 後hậu 二nhị 現hiện 德đức 。 先tiên 因nhân 後hậu 果quả 。 總tổng 上thượng 三tam 義nghĩa 。 因nhân 果quả 行hành 位vị 無vô 盡tận 法Pháp 門môn 。 為vi 閣các 為vi 宅trạch 。 以dĩ 彰chương 法Pháp 界Giới 。

三tam 如như 是thị 一nhất 切thiết 下hạ 。 結kết 使sử 明minh 見kiến 。

△# 第đệ 四tứ 爾nhĩ 時thời 善Thiện 財Tài 。 見kiến 如như 是thị 等đẳng 下hạ 。 問vấn 答đáp 因nhân 緣duyên 。 先tiên 問vấn 後hậu 答đáp 。 答đáp 中trung 四tứ 。 一nhất 舉cử 昔tích 佛Phật 興hưng 。 二nhị 覩đổ 佛Phật 興hưng 供cung 。 三tam 發phát 興hưng 善thiện 願nguyện 。 四tứ 結kết 果quả 酬thù 因nhân 。 今kim 初sơ 。 如Như 來Lai 十thập 號hiệu 今kim 當đương 略lược 釋thích 。 一nhất 言ngôn 如Như 來Lai 者giả 。 萬vạn 法pháp 雖tuy 異dị 。 一nhất 如như 是thị 同đồng 。 聖thánh 體thể 之chi 來lai 。 來lai 化hóa 群quần 生sanh 。 故cố 曰viết 如Như 來Lai 。 二nhị 應Ứng 供Cúng 者giả 。 至chí 道đạo 良lương 田điền 。 能năng 生sanh 妙diệu 果Quả 。 相tương/tướng 累lũy/lụy/luy 兼kiêm 亡vong 。 應ưng 為vi 一nhất 切thiết 恭cung 敬kính 供cúng 養dường 。 三tam 正Chánh 遍Biến 知Tri 者giả 。 如như 其kỳ 勝thắng 義nghĩa 。 覺giác 一nhất 切thiết 法pháp 。 知tri 無vô 不bất 周chu 。 鑒giám 無vô 邪tà 僻tích 故cố 。 四tứ 明Minh 行Hạnh 足Túc 者giả 。 身thân 口khẩu 意ý 業nghiệp 。 隨tùy 智trí 慧tuệ 行hành 。 即tức 以dĩ 明minh 行hành 。 而nhi 為vi 具cụ 足túc 。 又hựu 明minh 即tức 三Tam 明Minh 。 足túc 謂vị 定định 慧tuệ 。 如như 脚cước 足túc 故cố 。 又hựu 足túc 者giả 備bị 足túc 。 與dữ 慧tuệ 俱câu 行hành 皆giai 圓viên 足túc 故cố 。 五ngũ 善Thiện 逝Thệ 者giả 。 上thượng 昇thăng 最tối 極cực 永vĩnh 不bất 退thoái 還hoàn 。 迹tích 盡tận 雙song 樹thụ 。 為vi 物vật 而nhi 逝thệ 。 皆giai 稱xưng 為vi 善thiện 。 六lục 世Thế 間Gian 解Giải 者giả 。 世thế 界giới 有hữu 情tình 。 一nhất 切thiết 品phẩm 類loại 。 無vô 不bất 達đạt 解giải 。 亦diệc 解giải 結kết 縛phược 故cố 。 七thất 無Vô 上Thượng 士Sĩ 者giả 。 人nhân 高cao 道đạo 絕tuyệt 。 莫mạc 之chi 與dữ 等đẳng 。 八bát 調Điều 御Ngự 丈Trượng 夫Phu 者giả 。 身thân 口khẩu 諸chư 惡ác 。 lộng 悷lệ 難nan 制chế 。 佛Phật 能năng 伏phục 之chi 。 又hựu 以dĩ 調điều 物vật 。 可khả 謂vị 丈trượng 夫phu 。 若nhược 瑜du 伽già 論luận 。 七thất 八bát 二nhị 德đức 合hợp 之chi 為vi 一nhất 。 云vân 無Vô 上Thượng 丈Trượng 夫Phu 調điều 御ngự 士sĩ 。 釋thích 云vân 。 一nhất 切thiết 世thế 間gian 。 唯duy 一nhất 丈trượng 夫phu 善thiện 知tri 最tối 勝thắng 調điều 心tâm 方phương 便tiện 故cố 。 九cửu 天Thiên 人Nhân 師Sư 者giả 。 瑜du 伽già 云vân 。 為vi 實thật 眼nhãn 故cố 。 為vi 實thật 智trí 故cố 。 為vi 實thật 法pháp 故cố 。 與dữ 顯hiển 了liễu 義nghĩa 為vi 開khai 導đạo 故cố 。 乃nãi 至chí 能năng 正chánh 教giáo 誡giới 。 教giáo 授thọ 天thiên 人nhân 。 令linh 其kỳ 出xuất 離ly 。 一nhất 切thiết 苦khổ 故cố 。 十thập 佛Phật 者giả 。 於ư 能năng 引dẫn 攝nhiếp 義nghĩa 利lợi 法pháp 聚tụ 及cập 非phi 義nghĩa 利lợi 種chủng 種chủng 法pháp 中trung 。 能năng 正chánh 開khai 覺giác 。 故cố 名danh 為vi 佛Phật 。 委ủy 具cụ 十thập 義nghĩa 。 已dĩ 如như 題đề 中trung 。 具cụ 上thượng 十thập 德đức 。 為vi 世thế 所sở 尊tôn 。 故cố 名danh 世Thế 尊Tôn 。 若nhược 依y 瑜du 伽già 。 既ký 合hợp 七thất 八bát 。 開khai 佛Phật 世Thế 尊Tôn 。 為vi 九cửu 。 為vi 十thập 。 謂vị 能năng 破phá 諸chư 魔ma 大đại 力lực 軍quân 眾chúng 。 具cụ 多đa 功công 德đức 。 名danh 薄bạc 伽già 梵Phạm 。 即tức 具cụ 六lục 義nghĩa 。 亦diệc 如như 前tiền 說thuyết 。 瑜du 伽già 名danh 為vi 十thập 種chủng 名danh 號hiệu 隨tùy 念niệm 功công 德đức 。 諸chư 論luận 異dị 釋thích 。 可khả 略lược 言ngôn 之chi 。 餘dư 文văn 可khả 知tri 。

二nhị 時thời 彼bỉ 國quốc 王vương 下hạ 。 明minh 覩đổ 佛Phật 興hưng 供cung 。 謂vị 奏tấu 樂nhạo/nhạc/lạc 焚phần 香hương 。

三tam 我ngã 時thời 以dĩ 此thử 供cúng 養dường 下hạ 。 發phát 興hưng 善thiện 願nguyện 。

四tứ 由do 是thị 因nhân 緣duyên 下hạ 。 結kết 果quả 酬thù 因nhân 。 由do 初sơ 一nhất 願nguyện 。 招chiêu 下hạ 四tứ 層tằng 所sở 有hữu 勝thắng 報báo 。 由do 後hậu 二nhị 願nguyện 。 招chiêu 上thượng 六lục 層tằng 所sở 有hữu 勝thắng 報báo 。 一nhất 九cửu 微vi 因nhân 願nguyện 力lực 報báo 勝thắng 。 又hựu 表biểu 萬vạn 行hạnh 渾hồn 融dung 無vô 㝵# 。 發phát 起khởi 向hướng 佛Phật 。 則tắc 隨tùy 一nhất 行hành 。 無vô 不bất 具cụ 足túc 。 何hà 果quả 不bất 成thành 。

第đệ 四tứ 善thiện 男nam 子tử 我ngã 唯duy 知tri 下hạ 。 謙khiêm 己kỷ 推thôi 勝thắng 。 初sơ 謙khiêm 己kỷ 知tri 一nhất 。 謂vị 勝thắng 德đức 普phổ 遍biến 蘊uẩn 在tại 十thập 層tằng 。 為vi 福phước 德đức 藏tạng 。 因nhân 由do 行hạnh 願nguyện 。 即tức 願nguyện 莊trang 嚴nghiêm 。 願nguyện 與dữ 理lý 俱câu 。 為vi 無vô 障chướng 礙ngại 。 故cố 得đắc 成thành 果quả 。 一nhất 能năng 現hiện 多đa 。

後hậu 如như 諸chư 菩Bồ 薩Tát 下hạ 。 推thôi 勝thắng 知tri 多đa 。 對đối 前tiền 功công 德đức 。 勝thắng 故cố 難nan 思tư 。

後hậu 二nhị 文văn 顯hiển 。

●# 第đệ 六lục 普phổ 眼nhãn 長trưởng 者giả 。 寄ký 善thiện 現hiện 行hành 。 慧tuệ 能năng 顯hiển 發phát 三tam 諦đế 之chi 理lý 。 般Bát 若Nhã 現hiện 前tiền 。 名danh 善Thiện 現Hiện 行Hạnh 。 般Bát 若Nhã 遍biến 照chiếu 。 一nhất 中trung 見kiến 多đa 。 名danh 為vi 普phổ 眼nhãn 。 以dĩ 一nhất 法pháp 中trung 具cụ 一nhất 切thiết 故cố 。 國quốc 名danh 藤đằng 根căn 者giả 。 夫phu 藤đằng 根căn 者giả 。 深thâm 入nhập 於ư 地địa 。 上thượng 發phát 華hoa 苗miêu 。 般Bát 若Nhã 證chứng 深thâm 。 能năng 生sanh 後hậu 得đắc 。 後hậu 得đắc 隨tùy 物vật 轉chuyển 而nhi 不bất 慳san 。 取thủ 類loại 藤đằng 矣hĩ 。 城thành 名danh 普phổ 遍biến 門môn 者giả 。 實thật 相tướng 般Bát 若Nhã 。 防phòng 非phi 為vi 城thành 。 無vô 所sở 不bất 通thông 。 何hà 法pháp 不bất 入nhập 。 眼nhãn 入nhập 實thật 相tướng 。 眼nhãn 即tức 為vi 門môn 。 色sắc 入nhập 實thật 相tướng 。 色sắc 即tức 為vi 門môn 。 自tự 色sắc 已dĩ 上thượng 。 種chủng 智trí 已dĩ 還hoàn 。 該cai 通thông 一nhất 切thiết 無vô 非phi 門môn 矣hĩ 。 又hựu 以dĩ 門môn 為vi 門môn 。 非phi 真chân 門môn 矣hĩ 。 無vô 門môn 無vô 入nhập 。 為vi 真chân 入nhập 門môn 。 若nhược 一nhất 門môn 一nhất 切thiết 門môn 。 尤vưu 深thâm 門môn 也dã 。 故cố 上thượng 經Kinh 云vân 。 於ư 眼nhãn 根căn 中trung 入nhập 正chánh 定định 。 於ư 色sắc 塵trần 中trung 從tùng 定định 出xuất 。 於ư 一nhất 法pháp 中trung 入nhập 正chánh 定định 。 一nhất 切thiết 法pháp 中trung 從tùng 定định 起khởi 。 方phương 為vi 自tự 在tại 無vô 礙ngại 普phổ 門môn 。

第đệ 一nhất 依y 教giáo 趣thú 求cầu 中trung 二nhị 。 先tiên 思tư 修tu 前tiền 法pháp 。 後hậu 趣thú 求cầu 後hậu 位vị 。 前tiền 中trung 亦diệc 二nhị 。 先tiên 結kết 前tiền 所sở 聞văn 。 後hậu 深thâm 入nhập 諸chư 佛Phật 下hạ 。 思tư 修tu 證chứng 入nhập 。 初sơ 句cú 入nhập 果quả 。 餘dư 皆giai 入nhập 因nhân 果quả 。 云vân 深thâm 入nhập 諸chư 佛Phật 。 無vô 量lượng 知tri 見kiến 者giả 。 無vô 量lượng 有hữu 二nhị 義nghĩa 。 一nhất 廣quảng 多đa 無vô 量lượng 。 即tức 權quyền 智trí 境cảnh 。 二nhị 深thâm 無vô 分phần/phân 量lượng 。 即tức 實thật 智trí 境cảnh 。 境cảnh 無vô 量lượng 故cố 智trí 亦diệc 無vô 量lượng 。 知tri 見kiến 二nhị 義nghĩa 。 一nhất 別biệt 。 二nhị 通thông 。 別biệt 謂vị 知tri 即tức 是thị 慧tuệ 。 謂vị 根căn 本bổn 智trí 。 見kiến 即tức 是thị 智trí 。 謂vị 後hậu 得đắc 智trí 。 以dĩ 此thử 二nhị 智trí 。 知tri 前tiền 二nhị 境cảnh 。 通thông 謂vị 俱câu 是thị 如Như 來Lai 能năng 證chứng 。 如như 實thật 知tri 彼bỉ 義nghĩa 故cố 。 即tức 無vô 障chướng 㝵# 智trí 。 若nhược 爾nhĩ 時thời 以dĩ 重trọng/trùng 言ngôn 。 為vi 揀giản 比tỉ 知tri 。 所sở 以dĩ 言ngôn 見kiến 。 為vi 揀giản 眼nhãn 見kiến 。 所sở 以dĩ 云vân 知tri 。 此thử 如như 世thế 親thân 般Bát 若Nhã 論luận 釋thích 。 入nhập 謂vị 證chứng 達đạt 。 若nhược 依y 禪thiền 宗tông 。 知tri 心tâm 空không 寂tịch 名danh 知tri 。 見kiến 心tâm 空không 寂tịch 名danh 見kiến 。 知tri 約ước 了liễu 知tri 。 見kiến 約ước 證chứng 見kiến 。 然nhiên 見kiến 亦diệc 見kiến 知tri 知tri 即tức 心tâm 體thể 忘vong 緣duyên 寂tịch 照chiếu 真chân 知tri 見kiến 也dã 。 餘dư 句cú 可khả 知tri 。 後hậu 隨tùy 順thuận 作tác 意ý 下hạ 。 趣thú 求cầu 後hậu 友hữu 。

第đệ 二nhị 然nhiên 後hậu 乃nãi 到đáo 普phổ 遍biến 門môn 城thành 下hạ 。 見kiến 敬kính 諮tư 問vấn 。 於ư 中trung 二nhị 。 先tiên 見kiến 依y 正chánh 。 後hậu 設thiết 敬kính 諮tư 問vấn 。 今kim 初sơ 。 百bách 千thiên 聚tụ 落lạc 周chu 匝táp 圍vi 遶nhiễu 者giả 。 眷quyến 屬thuộc 般Bát 若Nhã 。 又hựu 隨tùy 舉cử 其kỳ 一nhất 収thâu 一nhất 切thiết 故cố 。 新tân 經Kinh 云vân 。 十thập 千thiên 表biểu 萬vạn 行hạnh 也dã 。 其kỳ 城thành 廣quảng 大đại 等đẳng 者giả 。 實thật 相tướng 般Bát 若Nhã 。 周chu 遍biến 包bao 容dung 。 已dĩ 具cụ 餘dư 度độ 為vi 多đa 莊trang 嚴nghiêm 。 般Bát 若Nhã 雉trĩ 堞diệt 。 高cao 峻tuấn 無vô 上thượng 。 是thị 佛Phật 大Đại 道Đạo 。 蕩đãng 然nhiên 無vô 涯nhai 。 寬khoan 無vô 不bất 容dung 。 平bình 無vô 邪tà 曲khúc 。 餘dư 並tịnh 可khả 知tri 。 後hậu 聞văn 已dĩ 往vãng 詣nghệ 下hạ 。 設thiết 敬kính 諮tư 問vấn 第đệ 三tam 長trưởng 者giả 告cáo 言ngôn 下hạ 。 稱xưng 讚tán 授thọ 法pháp 。 先tiên 讚tán 。 後hậu 善thiện 男nam 子tử 我ngã 昔tích 下hạ 。 授thọ 己kỷ 法Pháp 界Giới 。 於ư 中trung 二nhị 。 先tiên 明minh 修tu 學học 得đắc 法Pháp 。 後hậu 明minh 法pháp 之chi 業nghiệp 用dụng 。 今kim 初sơ 。 般Bát 若Nhã 生sanh 德đức 。 如như 學học 於ư 文Văn 殊Thù 。 得đắc 法Pháp 有hữu 二nhị 。 一nhất 醫y 方phương 斷đoạn 惑hoặc 。 二nhị 和hòa 香hương 顯hiển 德đức 。 後hậu 因nhân 此thử 了liễu 知tri 下hạ 。 顯hiển 其kỳ 業nghiệp 用dụng 。 即tức 分phân 為vi 二nhị 。 先tiên 明minh 醫y 方phương 用dụng 。 後hậu 顯hiển 知tri 香hương 用dụng 。

△# 今kim 初sơ 。 瑜du 伽già 醫y 方phương 略lược 有hữu 四tứ 種chủng 。 一nhất 知tri 病bệnh 相tương/tướng 。 二nhị 知tri 病bệnh 因nhân 。 三tam 知tri 除trừ 斷đoạn 。 四tứ 知tri 斷đoạn 已dĩ 不bất 生sanh 。 今kim 文văn 具cụ 之chi 。 於ư 中trung 四tứ 。 一nhất 總tổng 明minh 勸khuyến 學học 。 二nhị 釋thích 治trị 病bệnh 由do 。 三tam 令linh 先tiên 治trị 王vương 。 四tứ 廣quảng 明minh 治trị 相tương/tướng 。 今kim 初sơ 。 風phong 黃hoàng 痰đàm 熱nhiệt 。 內nội 四tứ 大đại 病bệnh 。 亦diệc 是thị 病bệnh 相tương/tướng 。 鬼quỷ 魅mị 蠱cổ 毒độc 下hạ 。 是thị 外ngoại 四tứ 大đại 。 亦diệc 是thị 病bệnh 因nhân 。 此thử 句cú 有hữu 情tình 。 若nhược 草thảo 毒độc 水thủy 火hỏa 即tức 是thị 非phi 情tình 。 並tịnh 為vi 病bệnh 緣duyên 。 如như 是thị 一nhất 切thiết 下hạ 。 結kết 多đa 品phẩm 類loại 。 我ngã 悉tất 下hạ 顯hiển 能năng 除trừ 斷đoạn 。 第đệ 二nhị 善thiện 財tài 復phục 言ngôn 下hạ 。 顯hiển 治trị 病bệnh 由do 。 先tiên 問vấn 後hậu 答đáp 。 由do 障chướng 菩Bồ 提Đề 。 故cố 須tu 治trị 斷đoạn 。 第đệ 三tam 菩Bồ 薩Tát 復phục 觀quán 下hạ 。 令linh 先tiên 治trị 王vương 。 王vương 是thị 眾chúng 生sanh 安an 樂lạc 本bổn 故cố 。 第đệ 四tứ 善thiện 男nam 子tử 菩Bồ 薩Tát 。 若nhược 欲dục 治trị 諸chư 病bệnh 下hạ 。 廣quảng 明minh 治trị 相tương/tướng 。 於ư 中trung 三tam 。 第đệ 一nhất 總tổng 標tiêu 許hứa 說thuyết 。 第đệ 二nhị 廣quảng 說thuyết 因nhân 相tương/tướng 。 第đệ 三Tam 明Minh 除trừ 斷đoạn 相tương/tướng 。

▲# 今kim 初sơ 。 諸chư 病bệnh 內nội 起khởi 。 即tức 是thị 病bệnh 因nhân 。 品phẩm 類loại 增tăng 損tổn 。 此thử 明minh 病bệnh 相tương/tướng 。 無vô 量lượng 無vô 邊biên 下hạ 。 雙song 結kết 許hứa 說thuyết 。

▲# 第đệ 二nhị 善thiện 男nam 子tử 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 因nhân 四tứ 大đại 下hạ 。 廣quảng 說thuyết 因nhân 相tương/tướng 。 於ư 中trung 二nhị 。 第đệ 一nhất 橫hoạnh/hoành 說thuyết 。 第đệ 二nhị 堅kiên 說thuyết 。 前tiền 中trung 亦diệc 二nhị 。 先tiên 法pháp 說thuyết 。 後hậu 喻dụ 況huống 。 前tiền 中trung 三tam 。 初sơ 說thuyết 四tứ 大đại 。 二nhị 說thuyết 塵trần 毛mao 。 三Tam 明Minh 五ngũ 大đại 。 今kim 初sơ 分phần/phân 四tứ 。 一nhất 明minh 大đại 為vi 病bệnh 因nhân 。 二nhị 說thuyết 所sở 起khởi 病bệnh 相tương/tướng 。 三tam 結kết 成thành 過quá 患hoạn 。 四tứ 結kết 病bệnh 所sở 依y 。 今kim 初sơ 。 明minh 身thân 為vi 病bệnh 本bổn 。 是thị 病bệnh 是thị 身thân 。 若nhược 使sử 無vô 身thân 。 當đương 有hữu 何hà 病bệnh 。 四tứ 大đại 違vi 反phản 。 因nhân 此thử 病bệnh 生sanh 。 若nhược 了liễu 大đại 空không 。 病bệnh 無vô 依y 矣hĩ 。 今kim 為vi 不bất 了liễu 故cố 為vi 病bệnh 因nhân 。 二nhị 所sở 謂vị 下hạ 。 明minh 所sở 起khởi 病bệnh 相tương/tướng 。 略lược 有hữu 四tứ 病bệnh 。 初sơ 標tiêu 名danh 。 次thứ 言ngôn 身thân 病bệnh 下hạ 釋thích 相tương/tướng 。 四tứ 種chủng 病bệnh 中trung 各các 有hữu 多đa 相tương/tướng 。 身thân 之chi 四tứ 病bệnh 。 後hậu 文văn 當đương 釋thích 。 然nhiên 其kỳ 心tâm 病bệnh 即tức 是thị 煩phiền 惱não 。 故cố 梵Phạm 本bổn 云vân 。 謂vị 貪tham 嗔sân 癡si 若nhược 。 癡si 狂cuồng 心tâm 亂loạn 。 是thị 病bệnh 之chi 因nhân 。 亦diệc 通thông 病bệnh 相tương/tướng 。 言ngôn 客khách 病bệnh 者giả 。 自tự 外ngoại 而nhi 來lai 故cố 。 十Thập 地Địa 中trung 明minh 。 內nội 四tứ 大đại 病bệnh 即tức 是thị 身thân 病bệnh 。 外ngoại 四tứ 大đại 病bệnh 即tức 是thị 客khách 病bệnh 。 言ngôn 俱câu 有hữu 病bệnh 者giả 。 亦diệc 因nhân 外ngoại 緣duyên 。 亦diệc 因nhân 內nội 大đại 。 故cố 名danh 為vi 俱câu 。 非phi 身thân 心tâm 俱câu 。 謂vị 因nhân 遇ngộ 寒hàn 熱nhiệt 及cập 內nội 四tứ 大đại 復phục 有hữu 乖quai 違vi 。 即tức 是thị 俱câu 病bệnh 。 然nhiên 梵Phạm 本bổn 中trung 。 無vô 有hữu 憂ưu 喜hỷ 。 憂ưu 喜hỷ 亦diệc 是thị 病bệnh 之chi 因nhân 故cố 。 亦diệc 是thị 第đệ 二nhị 心tâm 病bệnh 攝nhiếp 故cố 。 三tam 其kỳ 餘dư 品phẩm 類loại 下hạ 。 結kết 成thành 過quá 患hoạn 。 上thượng 言ngôn 為vi 主chủ 。 略lược 標tiêu 上thượng 首thủ 。 類loại 更cánh 有hữu 餘dư 。 皆giai 前tiền 四tứ 攝nhiếp 。 言ngôn 展triển 轉chuyển 相tương 因nhân 者giả 。 或hoặc 因nhân 身thân 病bệnh 而nhi 動động 心tâm 病bệnh 。 如như 因nhân 黃hoàng 熱nhiệt 起khởi 貪tham 嗔sân 癡si 等đẳng 。 或hoặc 因nhân 心tâm 病bệnh 而nhi 起khởi 身thân 病bệnh 。 因nhân 貪tham 勞lao 損tổn 。 因nhân 嗔sân 黃hoàng 熱nhiệt 。 因nhân 熱nhiệt 投đầu 水thủy 。 因nhân 風phong 墜trụy 崖nhai 。 貪tham 嗔sân 在tại 懷hoài 外ngoại 遇ngộ 傷thương 損tổn 。 如như 是thị 等đẳng 類loại 。 其kỳ 徒đồ 寔thật 繁phồn 。 能năng 令linh 眾chúng 生sanh 。 受thọ 身thân 心tâm 苦khổ 。 即tức 結kết 遇ngộ 也dã 。 四tứ 善thiện 男nam 子tử 如như 是thị 眾chúng 病bệnh 貧bần 賤tiện 人nhân 少thiểu 下hạ 。 結kết 病bệnh 所sở 依y 。 經kinh 文văn 自tự 釋thích 。 戶hộ 樞xu 不bất 蠹đố 。 流lưu 水thủy 不bất 腐hủ 。 皆giai 勞lao 伇# 故cố 。 第đệ 二nhị 善thiện 男nam 子tử 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 皆giai 以dĩ 無vô 量lượng 極cực 微vi 下hạ 。 辨biện 微vi 細tế 塵trần 毛mao 皆giai 為vi 病bệnh 本bổn 。 全toàn 是thị 蟲trùng 依y 故cố 。 婆bà 沙sa 論luận 。 人nhân 全toàn 蟲trùng 成thành 。 正Chánh 法Pháp 念niệm 說thuyết 。 八bát 萬vạn 戶hộ 蟲trùng 。 則tắc 戶hộ 有hữu 多đa 口khẩu 。 三tam 億ức 之chi 數số 。 亦diệc 非phi 多đa 矣hĩ 。 第đệ 三tam 善thiện 男nam 子tử 。 又hựu 觀quán 此thử 身thân 下hạ 。 明minh 五ngũ 大đại 病bệnh 因nhân 。 謂vị 四tứ 大đại 圍vi 空không 顯hiển 假giả 合hợp 故cố 。 或hoặc 說thuyết 六lục 種chủng 加gia 。 識thức 處xử 其kỳ 中trung 。 而nhi 數số 論luận 諸chư 師sư 。 亦diệc 說thuyết 五ngũ 大đại 。 故cố 諸chư 經kinh 論luận 多đa 說thuyết 四tứ 耳nhĩ 。 文văn 中trung 三tam 。 初sơ 標tiêu 徵trưng 。 次thứ 所sở 謂vị 下hạ 牒điệp 釋thích 。 後hậu 然nhiên 彼bỉ 下hạ 。 結kết 成thành 五ngũ 大đại 。 彰chương 其kỳ 微vi 細tế 。 故cố 十Thập 地Địa 經kinh 。 八bát 地địa 能năng 知tri 。 楞lăng 伽già 經kinh 中trung 。 責trách 所sở 不bất 問vấn 。

第đệ 二nhị 善thiện 男nam 子tử 如như 是thị 五ngũ 大đại 和hòa 合hợp 成thành 身thân 下hạ 。 喻dụ 況huống 。 略lược 有hữu 三tam 喻dụ 。 倒đảo 喻dụ 前tiền 三tam 。 文văn 分phân 為vi 二nhị 。 先tiên 別biệt 喻dụ 。 後hậu 結kết 勸khuyến 。 前tiền 中trung 三tam 喻dụ 。 即tức 分phân 為vi 三tam 。 一nhất 倉thương 篅thước 喻dụ 。 二nhị 畫họa 瓶bình 喻dụ 。 三tam 四tứ 蛇xà 喻dụ 。 今kim 初sơ 喻dụ 前tiền 五ngũ 大đại 。 篅thước 謂vị 編biên 其kỳ 葦vi 竹trúc 。 外ngoại 假giả 中trung 空không 。 外ngoại 如như 四tứ 大đại 。 內nội 如như 空không 大đại 。 終chung 歸quy 散tán 滅diệt 。 顯hiển 是thị 無vô 常thường 。 由do 業nghiệp 所sở 持trì 。 顯hiển 從tùng 緣duyên 無vô 性tánh 現hiện 緣duyên 說thuyết 。 五ngũ 原nguyên 由do 業nghiệp 生sanh 非phi 自tự 在tại 天thiên 下hạ 。 顯hiển 空không 無vô 我ngã 。 此thử 揀giản 外ngoại 道đạo 。 略lược 舉cử 其kỳ 四tứ 。 等đẳng 取thủ 於ư 餘dư 。 一nhất 揀giản 塗đồ 灰hôi 外ngoại 道đạo 。 計kế 一nhất 切thiết 法pháp 自tự 在tại 天thiên 生sanh 。 自tự 在tại 天thiên 喜hỷ 。 眾chúng 生sanh 安an 樂lạc 。 自tự 在tại 天thiên 瞋sân 。 眾chúng 生sanh 受thọ 苦khổ 。 故cố 求cầu 其kỳ 喜hỷ 。 而nhi 供cúng 養dường 之chi 。 二nhị 揀giản 數số 論luận 。 從tùng 自tự 性tánh 生sanh 。 自tự 性tánh 即tức 是thị 冥minh 諦đế 。 謂vị 從tùng 於ư 冥minh 諦đế 生sanh 於ư 覺giác 諦đế 。 從tùng 於ư 覺giác 諦đế 次thứ 生sanh 我ngã 心tâm 。 次thứ 從tùng 我ngã 心tâm 生sanh 五ngũ 微vi 塵trần 。 從tùng 五ngũ 微vi 塵trần 復phục 生sanh 五ngũ 大đại 。 從tùng 於ư 五ngũ 大đại 。 生sanh 十thập 一nhất 根căn 。 神thần 為vi 主chủ 等đẳng 。 三tam 揀giản 時thời 散tán 外ngoại 道đạo 。 謂vị 一nhất 切thiết 法pháp 。 從tùng 時thời 而nhi 生sanh 。

時thời 至chí 則tắc 生sanh 。 如như 春xuân 芽nha 等đẳng 。 四tứ 揀giản 執chấp 方phương 外ngoại 道đạo 。 謂vị 一nhất 切thiết 物vật 從tùng 十thập 方phương 生sanh 。 等đẳng 者giả 。 等đẳng 於ư 六lục 句cú 無vô 因nhân 。 乃nãi 至chí 九cửu 十thập 五ngũ 種chủng 。 橫hoạnh/hoành 計kế 不bất 同đồng 。 皆giai 說thuyết 有hữu 我ngã 。 今kim 明minh 諸chư 大đại 。 和hòa 合hợp 而nhi 生sanh 。 則tắc 無vô 我ngã 矣hĩ 。 故cố 淨tịnh 名danh 云vân 。 四tứ 大đại 合hợp 故cố 。 假giả 名danh 為vi 身thân 。 四tứ 大đại 無vô 主chủ 。 身thân 亦diệc 無vô 我ngã 。 又hựu 此thử 病bệnh 起khởi 。 皆giai 由do 著trước 我ngã 。 斯tư 即tức 病bệnh 因nhân 。 故cố 當đương 遠viễn 離ly 。 二nhị 譬thí 如như 陶đào 師sư 下hạ 。 即tức 盡tận 瓶bình 喻dụ 。 正chánh 喻dụ 前tiền 文văn 微vi 細tế 蟲trùng 聚tụ 。 埏duyên 者giả 和hòa 也dã 。 埴thực 者giả 土thổ/độ 也dã 。 和hòa 土thổ/độ 成thành 器khí 即tức 是thị 坏phôi 瓶bình 。 坏phôi 即tức 不bất 堅kiên 。 顯hiển 無vô 常thường 觀quán 。 內nội 盛thịnh 臰# 穢uế 。 彰chương 其kỳ 不bất 淨tịnh 。 故cố 涅Niết 槃Bàn 三tam 十thập 二nhị 云vân 。

善thiện 男nam 子tử 。 是thị 身thân 者giả 不bất 如như 摩ma 羅la 耶da 山sơn 生sanh 於ư 栴chiên 檀đàn 。 亦diệc 不bất 能năng 生sanh 。 優ưu 鉢bát 羅la 華hoa 。 分phân 陀đà 利lợi 華hoa 。 瞻chiêm 婆bà 羅la 華hoa 摩ma 利lợi 迦ca 華hoa 。 婆bà 師sư 迦ca 華hoa 。 九cửu 孔khổng 常thường 流lưu 。 膿nùng 血huyết 不bất 淨tịnh 。 生sanh 處xứ 臰# 穢uế 。 醜xú 陋lậu 可khả 惡ác 。 常thường 與dữ 諸chư 蟲trùng 。 共cộng 在tại 一nhất 處xứ 。 前tiền 倉thương 篅thước 喻dụ 顯hiển 空không 無vô 我ngã 。 後hậu 四tứ 蛇xà 喻dụ 明minh 是thị 苦khổ 源nguyên 。 五ngũ 觀quán 足túc 矣hĩ 。 三tam 又hựu 如như 四tứ 蛇xà 下hạ 。 即tức 四tứ 蛇xà 喻dụ 。 喻dụ 初sơ 四tứ 大đại 。 涅Niết 槃Bàn 三tam 十thập 二nhị 云vân 。 譬thí 如như 有hữu 王vương 。 畜súc 四tứ 毒độc 蛇xà 。 置trí 之chi 一nhất 篋khiếp 。 以dĩ 付phó 一nhất 人nhân 。 仰ngưỡng 令linh 瞻chiêm 養dưỡng 。 是thị 四tứ 蛇xà 中trung 。 設thiết 一nhất 生sanh 瞋sân 。 則tắc 能năng 害hại 人nhân 。 是thị 人nhân 恐khủng 怖bố 。 常thường 求cầu 飲ẩm 食thực 隨tùy 時thời 守thủ 護hộ 。 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 四tứ 大đại 毒độc 蛇xà 。 亦diệc 復phục 如như 是thị 。 若nhược 一nhất 大đại 瞋sân 。 則tắc 能năng 壞hoại 人nhân 。 與dữ 此thử 同đồng 也dã 。 然nhiên 四tứ 大đại 中trung 。 風phong 輕khinh 地địa 重trọng/trùng 。 水thủy 冷lãnh 火hỏa 熱nhiệt 。 性tánh 自tự 相tương 違vi 。 如như 四tứ 毒độc 蛇xà 。 性tánh 相tướng 違vi 害hại 。 置trí 之chi 身thân 篋khiếp 。 違vi 則tắc 害hại 人nhân 。 故cố 次thứ 合hợp 云vân 。 一nhất 大đại 不bất 調điều 。 百bách 一nhất 病bệnh 起khởi 。 梵Phạm 本bổn 云vân 。 一nhất 百bách 病bệnh 起khởi 。 二nhị 是thị 故cố 智trí 者giả 下hạ 。 結kết 勸khuyến 觀quán 察sát 。 略lược 結kết 二nhị 喻dụ 。 粗thô 陳trần 過quá 患hoạn 。 令linh 知tri 病bệnh 因nhân 。 如như 實thật 應ưng 觀quán 。 四tứ 大đại 等đẳng 空không 。 空không 亦diệc 復phục 空không 。 病bệnh 無vô 依y 矣hĩ 。

第đệ 二nhị 善thiện 男nam 子tử 汝nhữ 復phục 應ưng 知tri 下hạ 。 竪thụ 說thuyết 病bệnh 原nguyên 。 文văn 中trung 二nhị 。 先tiên 總tổng 標tiêu 。 後hậu 別biệt 說thuyết 。 今kim 初sơ 。 竪thụ 說thuyết 五ngũ 時thời 必tất 依y 四tứ 大đại 。 故cố 復phục 牒điệp 之chi 。 後hậu 云vân 何hà 外ngoại 器khí 下hạ 別biệt 說thuyết 。 文văn 中trung 分phần/phân 三tam 。 初sơ 明minh 外ngoại 五ngũ 時thời 。 次thứ 辨biện 內nội 五ngũ 時thời 。 後hậu 顯hiển 因nhân 時thời 病bệnh 起khởi 之chi 相tướng 。 初sơ 中trung 。 即tức 外ngoại 器khí 界giới 。 文văn 分phần/phân 四tứ 別biệt 。 一nhất 總tổng 明minh 。 二nhị 別biệt 顯hiển 。 三tam 例lệ 餘dư 。 四tứ 總tổng 結kết 。 今kim 初sơ 。 十thập 方phương 五ngũ 時thời 。 皆giai 由do 內nội 感cảm 。 謂vị 當đương 生sanh 此thử 界giới 。 一nhất 類loại 有hữu 情tình 。 妄vọng 心tâm 所sở 習tập 。 共cộng 業nghiệp 同đồng 感cảm 。 二nhị 劫kiếp 初sơ 成thành 時thời 下hạ 。 別biệt 顯hiển 五ngũ 時thời 。 即tức 為vi 五ngũ 別biệt 。 第đệ 一nhất 時thời 中trung 。 言ngôn 人nhân 壽thọ 無vô 量lượng 者giả 。 俱câu 舍xá 論luận 云vân 。 此thử 洲châu 壽thọ 不bất 定định 。 後hậu 十thập 初sơ 叵phả 量lượng 。 總tổng 相tương/tướng 說thuyết 耳nhĩ 。 亦diệc 有hữu 文văn 說thuyết 。 八bát 萬vạn 四tứ 千thiên 。 而nhi 為vi 最tối 上thượng 。 既ký 皆giai 化hóa 生sanh 。 無vô 有hữu 父phụ 母mẫu 。 男nam 女nữ 我ngã 所sở 。 猶do 如như 色sắc 天thiên 。 二nhị 次thứ 食thực 段đoạn 食thực 貪tham 等đẳng 現hiện 行hành 者giả 。 即tức 第đệ 二nhị 時thời 。 謂vị 既ký 喜hỷ 樂lạc 長trường 壽thọ 。 漸tiệm 生sanh 地địa 味vị 。 次thứ 生sanh 地địa 餅bính 。 次thứ 生sanh 林lâm [竺-二+騰]# 。 後hậu 生sanh 香hương 稻đạo 。 皆giai 由do 貪tham 故cố 。 細tế 隱ẩn 麤thô 現hiện 。 香hương 稻đạo 麤thô 故cố 殘tàn 穢uế 在tại 身thân 。 為vi 欲dục 蠲quyên 除trừ 便tiện 生sanh 二nhị 道đạo 。 因nhân 斯tư 乃nãi 有hữu 男nam 女nữ 相tương 生sanh 。 宿túc 習tập 因nhân 緣duyên 互hỗ 相tương 瞻chiêm 現hiện 。 欲dục 貪tham 鬼quỷ 魅mị 。 惑hoặc 亂loạn 身thân 心tâm 。 因nhân 茲tư 初sơ 有hữu 貪tham 等đẳng 現hiện 行hành 。 皆giai 第đệ 二nhị 時thời 。 三tam 次thứ 由do 我ngã 所sở 。 共cộng 立lập 田điền 主chủ 。 以dĩ 為vi 統thống 御ngự 者giả 。 第đệ 三tam 時thời 也dã 。 謂vị 由do 嬾lãn 墮đọa 故cố 。 積tích 貯trữ 香hương 稻đạo 。 生sanh 我ngã 所sở 心tâm 。 多đa 収thâu 無vô 厭yếm 。 故cố 隨tùy 収thâu 處xứ 。 無vô 復phục 再tái 生sanh 。 遂toại 共cộng 分phần/phân 田điền 。 慮lự 防phòng 遠viễn 盡tận 。 便tiện 有hữu 貪tham 恡lận 。 侵xâm 盜đạo 過quá 生sanh 。 遂toại 共cộng 銓thuyên 量lượng 有hữu 德đức 為vi 主chủ 。 六lục 分phần 之chi 一nhất 奉phụng 令linh 守thủ 田điền 。 因nhân 斯tư 便tiện 立lập 。 剎sát 帝đế 利lợi 王vương 。 眾chúng 共cộng 欽khâm 承thừa 受thọ 其kỳ 統thống 御ngự 。 皆giai 第đệ 三tam 時thời 也dã 。 四tứ 次thứ 壽thọ 漸tiệm 減giảm 。 乃nãi 至chí 十thập 年niên 。 由do 惡ác 業nghiệp 故cố 起khởi 小tiểu 三tam 灾# 者giả 。 第đệ 四tứ 時thời 也dã 。 謂vị 始thỉ 八bát 萬vạn 四tứ 千thiên 。 百bách 年niên 減giảm 一nhất 。 至chí 年niên 十thập 歲tuế 。 為vi 減giảm 之chi 極cực 。 言ngôn 小tiểu 三tam 灾# 者giả 。 揀giản 火hỏa 水thủy 風phong 。 即tức 俱câu 舍xá 云vân 。 業nghiệp 道đạo 增tăng 壽thọ 減giảm 至chí 十thập 三tam 灾# 起khởi 。 刀đao 疾tật 飢cơ 如như 次thứ 。 七thất 日nhật 月nguyệt 年niên 止chỉ 。 業nghiệp 道đạo 增tăng 者giả 。 即tức 今kim 經kinh 惡ác 業nghiệp 。 略lược 由do 二nhị 法pháp 。 一nhất 貪tham 美mỹ 食thực 。 二nhị 性tánh 嬾lãn 墮đọa 。 有hữu 三tam 善thiện 業nghiệp 則tắc 能năng 對đối 治trị 。 謂vị 持trì 一nhất 不bất 煞sát 。 則tắc 離ly 刀đao 兵binh 。 施thí 一nhất 訶ha 梨lê 怛đát 鷄kê 。 則tắc 離ly 疾tật 疫dịch 。 施thí 一nhất 團đoàn 食thực 。 則tắc 離ly 飢cơ 饉cận 。 刀đao 兵binh 七thất 日nhật 便tiện 止chỉ 。 疾tật 疫dịch 七thất 月nguyệt 七thất 日nhật 止chỉ 。 飢cơ 饉cận 七thất 年niên 七thất 月nguyệt 七thất 日nhật 方phương 止chỉ 。 五ngũ 至chí 第đệ 五ngũ 時thời 下hạ 。 正chánh 取thủ 劫kiếp 壞hoại 。 為vi 第đệ 五ngũ 時thời 。 初sơ 壞hoại 有hữu 情tình 。 後hậu 壞hoại 器khí 界giới 。 並tịnh 先tiên 空không 地địa 獄ngục 。 終chung 盡tận 初sơ 禪thiền 。 故cố 云vân 梵Phạm 世Thế 皆giai 空không 。 三tam 水thủy 灾# 風phong 灾# 相tương 續tục 亦diệc 爾nhĩ 者giả 。 例lệ 餘dư 灾# 也dã 。 謂vị 七thất 火hỏa 後hậu 一nhất 水thủy 。 七thất 水thủy 火hỏa 後hậu 風phong 。 俱câu 舍xá 論luận 云vân 。 三tam 灾# 火hỏa 水thủy 風phong 。 上thượng 三tam 定định 為vi 頂đảnh 。 如như 次thứ 內nội 灾# 等đẳng 四tứ 無vô 不bất 動động 故cố 。 四tứ 善thiện 男nam 子tử 是thị 名danh 下hạ 。 總tổng 結kết 。 結kết 外ngoại 五ngũ 時thời 。

第đệ 二nhị 云vân 何hà 內nội 身thân 下hạ 。 明minh 內nội 五ngũ 時thời 。 次thứ 第đệ 對đối 上thượng 。 文văn 易dị 可khả 知tri 。

第đệ 三tam 善thiện 財tài 白bạch 言ngôn 聖thánh 者giả 下hạ 。 別biệt 明minh 因nhân 時thời 起khởi 病bệnh 之chi 相tướng 。 於ư 中trung 二nhị 。 先tiên 善thiện 財tài 問vấn 起khởi 欲dục 顯hiển 時thời 空không 。 後hậu 普phổ 眼nhãn 告cáo 言ngôn 下hạ 。 長trưởng 者giả 為vi 答đáp 。 空không 有hữu 雙song 辨biện 。 文văn 分phần/phân 六lục 別biệt 。 一nhất 總tổng 顯hiển 時thời 空không 。 二nhị 指chỉ 事sự 辨biện 相tương/tướng 。 三tam 略lược 分phần/phân 時thời 分phần/phân 。 四tứ 顯hiển 病bệnh 隨tùy 時thời 。 五ngũ 總tổng 出xuất 病bệnh 因nhân 。 六lục 勸khuyến 令linh 審thẩm 察sát 。 今kim 初sơ 。 言ngôn 時thời 無vô 自tự 體thể 者giả 。 標tiêu 時thời 空không 也dã 。 分phân 別biệt 所sở 成thành 者giả 。 顯hiển 空không 所sở 以dĩ 。 由do 分phân 別biệt 有hữu 。 明minh 即tức 是thị 空không 。 菩Bồ 薩Tát 智trí 輪luân 。 本bổn 無vô 時thời 分phần/phân 。 以dĩ 妄vọng 分phân 別biệt 。 則tắc 三tam 際tế 輪luân 迴hồi 。 始thỉ 末mạt 難nạn/nan 窮cùng 。 若nhược 尋tầm 環hoàn 無vô 際tế 。 二nhị 如như 人nhân 睡thụy 覺giác 下hạ 。 指chỉ 事sự 辨biện 相tương/tướng 。 謂vị 睡thụy 初sơ 覺giác 名danh 覺giác 初sơ 時thời 。 設thiết 若nhược 未vị 覺giác 。 便tiện 名danh 睡thụy 時thời 。 是thị 知tri 此thử 時thời 。 因nhân 物vật 方phương 有hữu 。 剎sát 那na 漸tiệm 積tích 。 晝trú 夜dạ 等đẳng 殊thù 。 尋tầm 末mạt 歸quy 本bổn 。 但đãn 一nhất 剎sát 那na 。 即tức 此thử 剎sát 那na 。 依y 覺giác 無vô 體thể 。 入nhập 剎sát 那na 際tế 。 故cố 多đa 差sai 別biệt 。 強cường/cưỡng 分phân 別biệt 生sanh 。

時thời 亦diệc 不bất 言ngôn 。 我ngã 是thị 剎sát 那na 及cập 臘lạp 縛phược 等đẳng 。 故cố 中trung 論luận 云vân 。 因nhân 物vật 知tri 有hữu 時thời 。 離ly 物vật 何hà 有hữu 時thời 。 物vật 尚thượng 無vô 所sở 有hữu 。 何hà 況huống 當đương 有hữu 時thời 。 辨biện 時thời 之chi 相tướng 。 如như 妙diệu 見kiến 章chương 。 三tam 或hoặc 約ước 一nhất 歲tuế 。 分phân 為vi 六lục 時thời 。 下hạ 略lược 分phần/phân 時thời 分phần/phân 。 即tức 無vô 時thời 之chi 時thời 。 隨tùy 俗tục 假giả 說thuyết 。 此thử 方phương 四tứ 時thời 。 西tây 域vực 之chi 中trung 。 或hoặc 分phần/phân 三tam 際tế 。 謂vị 寒hàn 熱nhiệt 雨vũ 。 或hoặc 分phần/phân 四tứ 時thời 。 同đồng 於ư 此thử 方phương 春xuân 夏hạ 秋thu 冬đông 。 但đãn 以dĩ 黑hắc 半bán 為vi 初sơ 。 正chánh 月nguyệt 十thập 六lục 日nhật 。 而nhi 為vi 歲tuế 首thủ 。 餘dư 大đại 同đồng 也dã 。 或hoặc 分phần/phân 六lục 時thời 。 即tức 如như 今kim 說thuyết 。 亦diệc 以dĩ 正chánh 月nguyệt 十thập 六lục 日nhật 為vi 初sơ 。 則tắc 正chánh 月nguyệt 十thập 六lục 至chí 三tam 月nguyệt 十thập 五ngũ 。 而nhi 為vi 春xuân 時thời 。 三tam 月nguyệt 十thập 六lục 至chí 五ngũ 月nguyệt 十thập 五ngũ 。 而nhi 為vi 熱nhiệt 時thời 。 餘dư 四tứ 例lệ 知tri 。

時thời 有hữu 多đa 種chủng 。 故cố 致trí 或hoặc 言ngôn 。 四tứ 是thị 故cố 智trí 者giả 下hạ 。 顯hiển 病bệnh 隨tùy 時thời 。 謂vị 總tổng 六lục 時thời 。 合hợp 為vi 三tam 節tiết 。 以dĩ 配phối 三tam 病bệnh 。 總tổng 集tập 一nhất 病bệnh 。 遍biến 於ư 諸chư 時thời 。 然nhiên 三tam 藏tạng 意ý 。 增tăng 長trưởng 發phát 生sanh 。 二nhị 義nghĩa 不bất 同đồng 。 增tăng 長trưởng 是thị 微vi 。 如như 陽dương 氣khí 積tích 集tập 。 發phát 生sanh 是thị 著trước 。 如như 芽nha 莖hành 已dĩ 生sanh 。 痰đàm 癊ấm 之chi 病bệnh 。 雪tuyết 時thời 增tăng 長trưởng 。 春xuân 時thời 發phát 生sanh 。 風phong 病bệnh 熱nhiệt 時thời 增tăng 長trưởng 。 雨vũ 時thời 發phát 生sanh 。 黃hoàng 熱nhiệt 秋thu 時thời 增tăng 長trưởng 。 寒hàn 時thời 發phát 生sanh 。 此thử 與dữ 金kim 光quang 明minh 春xuân 時thời 痰đàm 癊ấm 動động 夏hạ 內nội 風phong 疾tật 增tăng 秋thu 時thời 黃hoàng 熱nhiệt 興hưng 冬đông 則tắc 三tam 俱câu 起khởi 。 大đại 同đồng 少thiểu 異dị 耳nhĩ 。 五ngũ 善thiện 男nam 子tử 我ngã 今kim 為vì 汝nhữ 下hạ 。 總tổng 顯hiển 病bệnh 因nhân 。 初sơ 結kết 前tiền 生sanh 後hậu 。 後hậu 如như 是thị 身thân 病bệnh 下hạ 。 正chánh 顯hiển 病bệnh 因nhân 。 因nhân 雖tuy 無vô 量lượng 。 無vô 先tiên 宿túc 食thực 。 故cố 西tây 域vực 法pháp 。 一nhất 切thiết 病bệnh 患hoạn 。 斷đoạn 食thực 為vi 先tiên 。 六lục 若nhược 諸chư 眾chúng 生sanh 下hạ 。 勸khuyến 令linh 審thẩm 察sát 故cố 。 量lượng 力lực 而nhi 進tiến 。 不bất 少thiểu 不bất 多đa 。 美mỹ 味vị 長trường/trưởng 貪tham 。 應ưng 知tri 止chỉ 足túc 。 飽bão 死tử 餓ngạ 死tử 。 二nhị 死tử 不bất 殊thù 故cố 。 有hữu 偈kệ 云vân 。 多đa 食thực 增tăng 疾tật 病bệnh 。 少thiểu 食thực 氣khí 力lực 衰suy 。 處xử 中trung 而nhi 食thực 者giả 。 如như 秤xứng 無vô 高cao 下hạ 。 文văn 中trung 。 略lược 舉cử 十thập 事sự 五ngũ 對đối 。 皆giai 病bệnh 之chi 因nhân 。 廣quảng 如như 別biệt 說thuyết 。 是thị 故cố 觸xúc 類loại 皆giai 須tu 得đắc 中trung 。 若nhược 調điều 琴cầm 弦huyền 。 非phi 緩hoãn 非phi 急cấp 。

▲# 第đệ 三tam 善thiện 男nam 子tử 。 我ngã 此thử 住trú 處xứ 下hạ 。 明minh 治trị 斷đoạn 相tương/tướng 。 於ư 中trung 二nhị 。 先tiên 治trị 身thân 病bệnh 。 後hậu 治trị 心tâm 病bệnh 。 二nhị 段đoạn 之chi 中trung 各các 有hữu 成thành 益ích 。 今kim 初sơ 可khả 知tri 。 第đệ 二nhị 然nhiên 後hậu 各các 為vi 如như 應ưng 說thuyết 法Pháp 下hạ 。 辨biện 治trị 心tâm 病bệnh 。 於ư 中trung 三tam 。 謂vị 標tiêu 釋thích 結kết 。 今kim 初sơ 可khả 知tri 。 二nhị 所sở 謂vị 下hạ 釋thích 中trung 二nhị 。 先tiên 明minh 治trị 病bệnh 。 義nghĩa 如như 常thường 說thuyết 。 後hậu 為vì 欲dục 令linh 其kỳ 。 發phát 菩Bồ 提Đề 心tâm 下hạ 。 辨biện 其kỳ 成thành 益ích 。 有hữu 十thập 六lục 句cú 。 就tựu 文văn 分phần/phân 三tam 。 初sơ 有hữu 五ngũ 句cú 。 通thông 顯hiển 行hạnh 願nguyện 。 次thứ 有hữu 十thập 句cú 。 成thành 就tựu 十thập 身thân 。 後hậu 有hữu 一nhất 句cú 。 總tổng 離ly 諸chư 惡ác 。 今kim 初sơ 可khả 知tri 。 二nhị 為vì 欲dục 令linh 其kỳ 。 具cụ 佛Phật 相tướng 好hảo 下hạ 。 文văn 有hữu 十thập 句cú 。 以dĩ 十thập 度độ 因nhân 。 成thành 十thập 身thân 果quả 。 即tức 菩Bồ 提Đề 等đẳng 十thập 種chủng 身thân 也dã 。 一nhất 施thí 滿mãn 他tha 心tâm 故cố 。 相tướng 好hảo 悅duyệt 物vật 。 二nhị 戒giới 遍biến 止chỉ 惡ác 故cố 。 法Pháp 身thân 無vô 垢cấu 。 即tức 應ứng 化hóa 法Pháp 身thân 。 三tam 忍nhẫn 能năng 含hàm 納nạp 故cố 。 福phước 德đức 難nan 思tư 。 四tứ 進tiến 策sách 萬vạn 行hạnh 故cố 。 威uy 勢thế 無vô 勝thắng 。 五ngũ 禪thiền 定định 寂tịch 照chiếu 故cố 。 得đắc 無vô 等đẳng 等đẳng 。 清thanh 淨tịnh 菩Bồ 提Đề 。 六lục 般Bát 若Nhã 照chiếu 理lý 故cố 。 智trí 身thân 究cứu 竟cánh 。 即tức 智trí 慧tuệ 法Pháp 身thân 。 七thất 方phương 便tiện 涉thiệp 有hữu 故cố 。 色sắc 身thân 隨tùy 化hóa 。 八bát 願nguyện 窮cùng 來lai 際tế 故cố 。 願nguyện 身thân 住trụ 劫kiếp 。 九cửu 力lực 有hữu 幹cán 能năng 任nhậm 持trì 色sắc 身thân 及cập 諸chư 淨tịnh 剎sát 。 十thập 智trí 無vô 不bất 決quyết 故cố 。 隨tùy 意ý 現hiện 稱xưng 根căn 。 此thử 約ước 純thuần 門môn 。 一nhất 度độ 成thành 一nhất 。 若nhược 約ước 雜tạp 門môn 。 十thập 度độ 互hỗ 成thành 。 清thanh 淨tịnh 慈từ 門môn 剎sát 塵trần 數số 。 共cộng 生sanh 如Như 來Lai 一nhất 妙diệu 相tướng 等đẳng 。 亦diệc 純thuần 門môn 也dã 。 世Thế 尊Tôn 往vãng 昔tích 為vi 眾chúng 生sanh 。 修tu 治trị 法pháp 海hải 無vô 邊biên 行hành 。 即tức 雜tạp 門môn 也dã 。 無vô 量lượng 劫kiếp 中trung 修tu 行hành 滿mãn 。 菩Bồ 提Đề 樹thụ 下hạ 。 成thành 正chánh 覺giác 等đẳng 。 即tức 純thuần 雜tạp 無vô 㝵# 門môn 也dã 。 總tổng 上thượng 三tam 門môn 。 因nhân 果quả 交giao 徹triệt 。 為vi 華hoa 嚴nghiêm 中trung 佛Phật 因nhân 果quả 也dã 。 三tam 有hữu 一nhất 句cú 。 總tổng 離ly 諸chư 惡ác 。 即tức 總tổng 淨tịnh 十thập 身thân 。 一nhất 切thiết 功công 德đức 。 三tam 如như 是thị 種chủng 種chủng 。 廣quảng 以dĩ 財tài 法pháp 下hạ 結kết 。 即tức 類loại 結kết 多đa 門môn 。 上thượng 辨biện 醫y 方phương 用dụng 竟cánh 。

△# 第đệ 二nhị 善thiện 男nam 子tử 我ngã 又hựu 善thiện 知tri 和hòa 合hợp 下hạ 。 辨biện 知tri 香hương 用dụng 。 於ư 中trung 二nhị 。 先tiên 總tổng 標tiêu 。 後hậu 所sở 謂vị 下hạ 別biệt 顯hiển 。 於ư 中trung 三tam 。 一nhất 知tri 香hương 體thể 。 略lược 辨biện 十thập 香hương 。 大đại 同đồng 舊cựu 譯dịch 。 如như 音âm 義nghĩa 釋thích 。 二nhị 如như 是thị 等đẳng 香hương 下hạ 。 總tổng 知tri 體thể 用dụng 及cập 和hòa 合hợp 之chi 法pháp 。 至chí 青thanh 蓮liên 華hoa 長trưởng 者giả 。 當đương 廣quảng 分phân 別biệt 。 三tam 善thiện 男nam 子tử 。 我ngã 持trì 此thử 香hương 下hạ 。 別biệt 明minh 用dụng 香hương 。 於ư 中trung 二nhị 。 先tiên 供cung 佛Phật 興hưng 願nguyện 。 後hậu 善thiện 男nam 子tử 我ngã 欲dục 供cúng 養dường 下hạ 。 顯hiển 供cung 成thành 益ích 。 成thành 大đại 供cung 故cố 。

第đệ 四tứ 善thiện 男nam 子tử 我ngã 唯duy 下hạ 。 謙khiêm 己kỷ 推thôi 勝thắng 。 謙khiêm 己kỷ 中trung 云vân 。 令linh 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 普phổ 見kiến 諸chư 佛Phật 。 供cúng 養dường 歡hoan 喜hỷ 法Pháp 門môn 者giả 。 身thân 心tâm 病bệnh 除trừ 。 成thành 二nhị 世thế 樂lạc 。 故cố 皆giai 歡hoan 喜hỷ 。 以dĩ 香hương 普phổ 供cung 。 得đắc 佛Phật 十thập 身thân 。 則tắc 何hà 佛Phật 不bất 見kiến 。

餘dư 二nhị 可khả 知tri 。

●# 第đệ 七thất 甘cam 露lộ 火hỏa 王vương 。 寄ký 無vô 著trước 行hành 。 方phương 便tiện 涉thiệp 有hữu 。 不bất 迷mê 於ư 空không 。 事sự 理lý 無vô 滯trệ 。 不bất 捨xả 不bất 受thọ 。 故cố 名danh 無vô 著trước 。

第đệ 一nhất 依y 教giáo 趣thú 求cầu 中trung 二nhị 。 先tiên 念niệm 教giáo 成thành 益ích 。 後hậu 趣thú 求cầu 後hậu 友hữu 。 前tiền 中trung 三tam 。 初sơ 牒điệp 前tiền 修tu 習tập 。 次thứ 作tác 是thị 思tư 惟duy 下hạ 。 念niệm 友hữu 勝thắng 能năng 。 後hậu 如như 是thị 專chuyên 念niệm 生sanh 淨tịnh 信tín 心tâm 下hạ 。 顯hiển 修tu 成thành 益ích 。 於ư 中trung 有hữu 二nhị 十thập 心tâm 。 一nhất 信tín 樂nhạo 所sở 聞văn 。 二nhị 欣hân 慶khánh 所sở 得đắc 。 三tam 法Pháp 樂lạc 怡di 神thần 。 四tứ 諸chư 根căn 柔nhu 軟nhuyễn 。 五ngũ 勇dũng 求cầu 進tiến 趣thú 。 六lục 不bất 取thủ 不bất 生sanh 。 七thất 悲bi 智trí 雙song 流lưu 。 八bát 以dĩ 德đức 嚴nghiêm 飾sức 。 九cửu 不bất 著trước 萬vạn 境cảnh 。 十thập 不bất 㝵# 起khởi 修tu 。 十thập 一nhất 萬vạn 累lũy/lụy/luy 不bất 拘câu 。 十thập 二nhị 不bất 被bị 心tâm 使sử 。 十thập 三tam 了liễu 無vô 了liễu 相tương/tướng 。 十thập 四tứ 萬vạn 行hạnh 修tu 成thành 。 十thập 五ngũ 不bất 疑nghi 未vị 聞văn 。 十thập 六lục 遍biến 剎sát 禮lễ 事sự 。 十thập 七thất 以dĩ 因nhân 嚴nghiêm 果quả 。 十thập 八bát 智trí 合hợp 十thập 身thân 。 十thập 九cửu 上thượng 求cầu 菩Bồ 提Đề 。 二nhị 十thập 念niệm 念niệm 入nhập 理lý 。

二nhị 漸tiệm 次thứ 前tiền 行hành 下hạ 。 趣thú 求cầu 後hậu 友hữu 。 於ư 中trung 三tam 。 初sơ 周chu 遍biến 尋tầm 求cầu 。 二nhị 伴bạn 友hữu 引dẫn 導đạo 。 三tam 辭từ 詣nghệ 王vương 所sở 。

△# 今kim 初sơ 可khả 知tri 。

△# 二nhị 于vu 時thời 遇ngộ 有hữu 多đa 聞văn 下hạ 。 伴bạn 友hữu 引dẫn 導đạo 。 此thử 第đệ 二nhị 段đoạn 。 直trực 至chí 詣nghệ 王vương 。 向hướng 一nhất 卷quyển 經kinh 。 舊cựu 經kinh 所sở 無vô 。 於ư 中trung 四tứ 別biệt 。 一nhất 遇ngộ 友hữu 諮tư 詢tuân 。 二nhị 時thời 彼bỉ 多đa 智trí 下hạ 。 問vấn 答đáp 來lai 意ý 。 三tam 婆Bà 羅La 門Môn 言ngôn 。 彼bỉ 藤đằng 根căn 國quốc 下hạ 。 讚tán 美mỹ 安an 撫phủ 。 四tứ 我ngã 王vương 恆hằng 居cư 下hạ 。 為vi 說thuyết 法Pháp 門môn 。 於ư 中trung 亦diệc 四tứ 。 一nhất 標tiêu 舉cử 盛thịnh 德đức 。 二nhị 善thiện 財tài 復phục 言ngôn 何hà 故cố 大đại 王vương 下hạ 。 問vấn 答đáp 王vương 名danh 。 三tam 我ngã 王vương 復phục 以dĩ 下hạ 。 重trọng/trùng 舉cử 德đức 能năng 。 四tứ 善thiện 財tài 復phục 言ngôn 云vân 何hà 名danh 為vi 下hạ 。 徵trưng 釋thích 王vương 德đức 。 於ư 中trung 二nhị 。 先tiên 問vấn 。 後hậu 答đáp 。 答đáp 中trung 二nhị 。 第đệ 一nhất 廣quảng 明minh 勝thắng 德đức 。 第đệ 二nhị 結kết 讚tán 勸khuyến 歸quy 。

▲# 前tiền 中trung 亦diệc 二nhị 。 先tiên 長trường/trưởng 行hành 。 後hậu 偈kệ 頌tụng 。

[○@△]# 長trường/trưởng 行hành 復phục 二nhị 。 第đệ 一nhất 酬thù 具cụ 足túc 七thất 支chi 。 第đệ 二nhị 酬thù 中trung 道đạo 正chánh 化hóa 。 前tiền 中trung 亦diệc 二nhị 。 先tiên 舉cử 所sở 持trì 七thất 支chi 。 謂vị 以dĩ 國quốc 之chi 依y 正chánh 。 文văn 武võ 經kinh 邦bang 。 皆giai 人nhân 七thất 支chi 。 在tại 文văn 易dị 了liễu 。 後hậu 復phục 有hữu 二nhị 法Pháp 下hạ 。 明minh 能năng 持trì 支chi 法pháp 。 謂vị 謀mưu 以dĩ 智trí 慮lự 。 勇dũng 以dĩ 果quả 決quyết 。 故cố 但đãn 二nhị 德đức 可khả 持trì 七thất 支chi 。

第đệ 二nhị 仁nhân 復phục 當đương 知tri 我ngã 國quốc 大đại 王vương 下hạ 。 酬thù 前tiền 中trung 道đạo 正chánh 化hóa 。 於ư 中trung 三tam 。 第đệ 一nhất 總tổng 彰chương 九cửu 德đức 能năng 轉chuyển 王vương 輪luân 。 第đệ 二nhị 廣quảng 說thuyết 二nhị 德đức 包bao 含hàm 正chánh 化hóa 。 第đệ 三tam 例lệ 說thuyết 眾chúng 德đức 以dĩ 顯hiển 難nan 思tư 。

。 一nhất 標tiêu 舉cử 。 二nhị 何hà 等đẳng 下hạ 徵trưng 釋thích 。 三tam 我ngã 國quốc 大đại 王vương 具cụ 此thử 九cửu 法pháp 下hạ 結kết 讚tán 。

。 廣quảng 說thuyết 二nhị 德đức 包bao 含hàm 正chánh 化hóa 。 於ư 中trung 二nhị 。 第đệ 一nhất 舉cử 因nhân 標tiêu 德đức 。 第đệ 二nhị 問vấn 答đáp 廣quảng 釋thích 。 前tiền 中trung 亦diệc 二nhị 。 先tiên 舉cử 因nhân 深thâm 德đức 遠viễn 顯hiển 是thị 菩Bồ 薩Tát 。 後hậu 是thị 故cố 我ngã 王vương 下hạ 。 標tiêu 舉cử 二nhị 德đức 。 許hứa 其kỳ 宣tuyên 陳trần 。

第đệ 二nhị 善thiện 財tài 白bạch 言ngôn 云vân 何hà 內nội 德đức 下hạ 。 問vấn 答đáp 廣quảng 釋thích 。 於ư 中trung 亦diệc 二nhị 。 第đệ 一nhất 釋thích 內nội 德đức 。 第đệ 二nhị 釋thích 外ngoại 德đức 。

[△@⊙]# 前tiền 中trung 又hựu 二nhị 。 先tiên 問vấn 。 後hậu 答đáp 。 答đáp 中trung 三tam 。 第đệ 一nhất 總tổng 明minh 勝thắng 德đức 包bao 弘hoằng 。 第đệ 二nhị 歷lịch 時thời 別biệt 說thuyết 。 第đệ 三tam 結kết 歸quy 內nội 德đức 。 初sơ 中trung 分phần/phân 二nhị 。 先tiên 明minh 異dị 熟thục 超siêu 倫luân 。 後hậu 明minh 動động 合hợp 規quy 矩củ 。 今kim 初sơ 。 具cụ 八bát 異dị 熟thục 。 初sơ 即tức 種chủng 族tộc 圓viên 滿mãn 。 二nhị 入nhập 胎thai 下hạ 壽thọ 命mạng 圓viên 滿mãn 。 既ký 言ngôn 天thiên 護hộ 。 則tắc 壽thọ 命mạng 無vô 夭yểu 。 此thử 中trung 文văn 略lược 。 三tam 乃nãi 至chí 受thọ 位vị 下hạ 自tự 在tại 圓viên 滿mãn 。 四tứ 博bác 聞văn 強cường 記ký 。 下hạ 勇dũng 力lực 圓viên 滿mãn 。 五ngũ 身thân 無vô 眾chúng 患hoạn 。 攝nhiếp 二nhị 圓viên 滿mãn 。 一nhất 色sắc 相tướng 。 二nhị 丈trượng 夫phu 相tương/tướng 。 六lục 含hàm 垢cấu 忍nhẫn 辱nhục 下hạ 大đại 勢thế 圓viên 滿mãn 。 七thất 發phát 言ngôn 誠thành 諦đế 下hạ 信tín 言ngôn 圓viên 滿mãn 。 七thất 段đoạn 之chi 中trung 。 具cụ 八bát 異dị 熟thục 。 二nhị 行hành 幸hạnh 城thành 邑ấp 下hạ 。 動động 合hợp 規quy 矩củ 。 可khả 知tri 。

第đệ 二nhị 仁Nhân 者Giả 當đương 知tri 。 居cư 俗tục 白bạch 夜dạ 下hạ 。 歷lịch 時thời 別biệt 說thuyết 。 於ư 中trung 二nhị 。 先tiên 分phân 析tích 時thời 分phần/phân 。 後hậu 我ngã 王vương 精tinh 勤cần 下hạ 。 辨biện 時thời 中trung 所sở 為vi 。 於ư 中trung 亦diệc 二nhị 。 先tiên 辨biện 夜dạ 分phân 四tứ 時thời 所sở 有hữu 德đức 用dụng 。 後hậu 自tự 晝trú 初sơ 時thời 下hạ 。 辨biện 晝trú 四tứ 時thời 所sở 有hữu 德đức 用dụng 。 於ư 中trung 四tứ 時thời 。 即tức 分phần/phân 四tứ 別biệt 。 就tựu 日nhật 初sơ 時thời 復phục 分phân 為vi 二nhị 。 先tiên 明minh 初sơ 二nhị 分phần 時thời 。 後hậu 明minh 後hậu 二nhị 分phần 時thời 。 前tiền 中trung 分phần/phân 四tứ 。 一nhất 總tổng 辨biện 所sở 為vi 。 二nhị 徵trưng 問vấn 所sở 以dĩ 。 三tam 廣quảng 釋thích 其kỳ 相tương/tướng 。 四tứ 結kết 讚tán 屬thuộc 時thời 。 初sơ 二nhị 可khả 知tri 。 三tam 答đáp 言ngôn 仁nhân 者giả 下hạ 。 廣quảng 釋thích 其kỳ 相tương/tướng 。 於ư 中trung 三tam 。 初sơ 總tổng 明minh 用dụng 十thập 所sở 由do 。 次thứ 又hựu 此thử 十thập 事sự 下hạ 。 標tiêu 十thập 勝thắng 德đức 。 後hậu 初sơ 嚼tước 揚dương 枝chi 下hạ 。 別biệt 明minh 十thập 事sự 。 即tức 為vi 十thập 段đoạn 。 各các 十thập 勝thắng 德đức 。 前tiền 八bát 可khả 知tri 。 九cửu 嚴nghiêm 衛vệ 文văn 二nhị 。 先tiên 列liệt 十thập 德đức 。 後hậu 如như 是thị 莊trang 嚴nghiêm 下hạ 。 總tổng 顯hiển 儀nghi 式thức 。 (# 下hạ 十thập 二nhị 經kinh )# 十thập 修tu 祭tế 祀tự 中trung 。 雖tuy 不bất 列liệt 十thập 。 文văn 具cụ 多đa 德đức 。 於ư 中trung 四tứ 。 一nhất 明minh 祭tế 祀tự 所sở 為vi 。 二nhị 或hoặc 出xuất 遊du 下hạ 。 明minh 祠từ 祭tế 之chi 時thời 。 三tam 祀tự 祭tế 之chi 時thời 下hạ 。 明minh 祀tự 祭tế 之chi 儀nghi 。 四tứ 國quốc 內nội 輔phụ 臣thần 下hạ 。 即tức 傍bàng 及cập 有hữu 德đức 。 四tứ 我ngã 王vương 如như 是thị 日nhật 日nhật 下hạ 。 結kết 讚tán 屬thuộc 時thời 。 二nhị 日nhật 初sơ 出xuất 時thời 下hạ 。 明minh 後hậu 二nhị 分phần 時thời 。 謂vị 晝trú 初sơ 時thời 後hậu 二nhị 分phần 中trung 所sở 為vi 德đức 用dụng 。 初sơ 明minh 占chiêm 候hậu 。 次thứ 坐tọa 臨lâm 朝triêu 。 後hậu 結kết 時thời 分phần/phân 。 以dĩ 此thử 二nhị 分phần 并tinh 前tiền 二nhị 分phần 。 為vi 日nhật 初sơ 時thời 。 四tứ 分phần/phân 事sự 訖ngật 。 次thứ 第đệ 二nhị 時thời 及cập 第đệ 三tam 時thời 。 二nhị 段đoạn 文văn 顯hiển 。 第đệ 四tứ 盡tận 第đệ 四tứ 時thời 下hạ 。 明minh 第đệ 四tứ 時thời 所sở 有hữu 德đức 用dụng 。 於ư 中trung 二nhị 。 先tiên 正chánh 明minh 所sở 作tác 。 即tức 問vấn 道đạo 談đàm 玄huyền 。 二nhị 由do 斯tư 王vương 德đức 漸tiệm 盛thịnh 漸tiệm 圓viên 下hạ 。 彰chương 其kỳ 成thành 益ích 。 於ư 中trung 三tam 。 初sơ 略lược 明minh 益ích 相tương/tướng 。 二nhị 喻dụ 顯hiển 益ích 相tương/tướng 。 三tam 廣quảng 說thuyết 益ích 相tương/tướng 。 今kim 初sơ 可khả 知tri 。 二nhị 譬thí 如như 白bạch 月nguyệt 下hạ 。 喻dụ 說thuyết 益ích 相tương/tướng 。 略lược 有hữu 四tứ 喻dụ 。 分phần/phân 二nhị 。 前tiền 二nhị 順thuận 喻dụ 王vương 德đức 增tăng 益ích 。 後hậu 二nhị 飜phiên 喻dụ 無vô 王vương 之chi 失thất 。 今kim 初sơ 。 一nhất 白bạch 月nguyệt 喻dụ 。 喻dụ 王vương 暗ám 盡tận 德đức 圓viên 流lưu 化hóa 漸tiệm 遠viễn 。 二nhị 海hải 潮triều 喻dụ 。 喻dụ 王vương 德đức 漸tiệm 大đại 化hóa 不bất 失thất 時thời 。 後hậu 若nhược 無vô 國quốc 王vương 下hạ 。 有hữu 二nhị 飜phiên 喻dụ 者giả 。 一nhất 舟chu 船thuyền 無vô 主chủ 喻dụ 。 喻dụ 若nhược 無vô 王vương 萬vạn 姓tánh 沉trầm 溺nịch 。 二nhị 釋thích 天thiên 降giáng 雨vũ 喻dụ 。 喻dụ 若nhược 無vô 王vương 萬vạn 姓tánh [〦/(口*口)/(┌/┌/一)]# 亂loạn 。 冗# 陽dương 仰ngưỡng 雨vũ 。 天thiên 澤trạch 應ứng 時thời 。 萬vạn 姓tánh 仰ngưỡng 王vương 。 雨vũ 露lộ 咸hàm 賴lại 。 天thiên 不bất 降giáng 雨vũ 。 飢cơ 而nhi 猶do 存tồn 。 國quốc 若nhược 無vô 王vương 。 萬vạn 姓tánh 咸hàm 斃# 。 三tam 復phục 次thứ 我ngã 王vương 由do 聞văn 下hạ 。 廣quảng 說thuyết 成thành 益ích 。 盛thịnh 德đức 內nội 著trước 。 威uy 勢thế 外ngoại 彰chương 。 不bất 廣quảng 朝triêu 儀nghi 。 豈khởi 知tri 主chủ 貴quý 。 文văn 中trung 三tam 。 初sơ 陳trần 列liệt 世thế 儀nghi 。 次thứ 爾nhĩ 時thời 我ngã 王vương 下hạ 。 偈kệ 讚tán 玄huyền 理lý 。 後hậu 王vương 說thuyết 偈kệ 已dĩ 下hạ 。 事sự 訖ngật 退thoái 朝triêu 。

第đệ 三tam 仁Nhân 者Giả 當đương 知tri 下hạ 。 總tổng 結kết 內nội 德đức 。 可khả 知tri 。

[△@⊙]# 第đệ 二nhị 善thiện 財tài 白bạch 言ngôn 云vân 何hà 復phục 名danh 下hạ 。 明minh 外ngoại 化hóa 德đức 。 於ư 中trung 。 先tiên 問vấn 。 後hậu 答đáp 。 答đáp 中trung 二nhị 。 第đệ 一nhất 總tổng 明minh 王vương 化hóa 。 第đệ 二nhị 開khai 章chương 別biệt 釋thích 。 前tiền 中trung 有hữu 七thất 。 一nhất 總tổng 明minh 王vương 力lực 。 二nhị 立lập 王vương 原nguyên 由do 。 三tam 立lập 王vương 所sở 以dĩ 。 四tứ 四tứ 人nhân 依y 王vương 。 五ngũ 幽u 冥minh 同đồng 讚tán 。 六lục 諸chư 佛Phật 護hộ 持trì 。 七thất 結kết 歸quy 王vương 德đức 。 今kim 初sơ 。 謂vị 眾chúng 生sanh 依y 正chánh 共cộng 由do 二nhị 力lực 。 一nhất 自tự 力lực 。 二nhị 王vương 力lực 。 自tự 業nghiệp 有hữu 二nhị 。 一nhất 不bất 共cộng 業nghiệp 感cảm 於ư 正chánh 報báo 。 二nhị 者giả 共cộng 業nghiệp 感cảm 外ngoại 依y 報báo 。 二nhị 王vương 力lực 者giả 。 一nhất 人nhân 有hữu 慶khánh 。 萬vạn 國quốc 咸hàm 寧ninh 。 第đệ 二nhị 劫kiếp 初sơ 成thành 時thời 下hạ 。 立lập 王vương 原nguyên 由do 。 謂vị 無vô 為vi 之chi 代đại 。 人nhân 各các 自tự 理lý 。 人nhân 文văn 既ký 著trước 。 尊tôn 卑ty 有hữu 敘tự 。 卑ty 高cao 己kỷ 陳trần 則tắc 貴quý 賤tiện 位vị 矣hĩ 。 劫kiếp 初sơ 立lập 王vương 。 已dĩ 見kiến 普phổ 眼nhãn 。 第đệ 三tam 有hữu 欲dục 之chi 人nhân 下hạ 。 立lập 王vương 所sở 以dĩ 。 劫kiếp 初sơ 無vô 欲dục 無vô 過quá 無vô 王vương 。 貪tham 味vị 欲dục 生sanh 。 陵lăng 奪đoạt 斯tư 起khởi 。 懲# 惡ác 禁cấm 暴bạo 。 理lý 在tại 於ư 王vương 。 第đệ 四tứ 仁Nhân 者Giả 當đương 知tri 。 人nhân 有hữu 四tứ 姓tánh 下hạ 。 明minh 四tứ 人nhân 依y 王vương 。 西tây 域vực 四tứ 姓tánh 。 大đại 同đồng 此thử 方phương 。 二nhị 商thương 仕sĩ 農nông 依y 王vương 一nhất 也dã 。 文văn 中trung 二nhị 。 一nhất 明minh 四tứ 姓tánh 。 二nhị 顯hiển 依y 王vương 。 前tiền 中trung 亦diệc 二nhị 。 先tiên 橫hoạnh/hoành 說thuyết 四tứ 姓tánh 為vi 業nghiệp 不bất 同đồng 。 後hậu 然nhiên 此thử 四tứ 姓tánh 下hạ 。 即tức 竪thụ 論luận 四tứ 姓tánh 。 所sở 謂vị 同đồng 異dị 。 文văn 中trung 亦diệc 二nhị 。 先tiên 總tổng 明minh 。 後hậu 言ngôn 藝nghệ 業nghiệp 下hạ 別biệt 說thuyết 。 謂vị 別biệt 歷lịch 四tứ 時thời 齊tề 駈khu 四tứ 姓tánh 四tứ 時thời 。 文văn 分phân 為vi 三tam 。 一nhất 明minh 初sơ 時thời 為vi 業nghiệp 定định 異dị 。 二nhị 言ngôn 營doanh 財tài 下hạ 。 明minh 二nhị 三tam 時thời 所sở 為vi 皆giai 同đồng 。 三tam 言ngôn 解giải 脫thoát 者giả 下hạ 。 明minh 第đệ 四tứ 時thời 有hữu 同đồng 有hữu 異dị 。 二nhị 如như 是thị 種chủng 種chủng 下hạ 。 明minh 其kỳ 依y 王vương 。 於ư 中trung 四tứ 。 一nhất 法pháp 說thuyết 。 二nhị 故cố 諸chư 學học 者giả 下hạ 喻dụ 明minh 。 三tam 又hựu 彼bỉ 所sở 修tu 下hạ 王vương 人nhân 相tương 依y 。 亦diệc 猶do 萬vạn 邦bang 咸hàm 寧ninh 德đức 歸quy 元nguyên 首thủ 。 百bá 姓tánh 有hữu 過quá 在tại 余dư 一nhất 人nhân 。 四tứ 是thị 故cố 我ngã 王vương 下hạ 。 結kết 讚tán 歸quy 主chủ 。 第đệ 五ngũ 時thời 婆Bà 羅La 門Môn 。 復phục 告cáo 善thiện 財tài 下hạ 。 幽u 冥minh 讚tán 美mỹ 。 第đệ 六lục 復phục 次thứ 我ngã 王vương 下hạ 。 諸chư 佛Phật 護hộ 持trì 。 流lưu 心tâm 佛Phật 教giáo 。 特đặc 異dị 餘dư 主chủ 。 第đệ 七thất 以dĩ 是thị 正chánh 心tâm 下hạ 。 結kết 歸quy 王vương 德đức 。 德đức 在tại 正chánh 心tâm 。 故cố 詩thi 三tam 百bách 一nhất 言ngôn 以dĩ 蔽tế 。 然nhiên 法pháp 喻dụ 雙song 顯hiển 。 文văn 有hữu 三tam 喻dụ 。 一nhất 如như 執chấp 鈎câu 策sách 。 通thông 警cảnh 萬vạn 人nhân 。 二nhị 如như 牛ngưu 領lãnh 群quần 。 明minh 能năng 導đạo 善thiện 。 三tam 如như 鈎câu 制chế 象tượng 。 語ngữ 治trị 惡ác 人nhân 。 後hậu 同đồng 歸quy 解giải 脫thoát 總tổng 該cai 諸chư 類loại 。

第đệ 二nhị 復phục 次thứ 我ngã 王vương 建kiến 國quốc 下hạ 。 開khai 章chương 別biệt 釋thích 外ngoại 化hóa 之chi 相tướng 。 於ư 中trung 二nhị 。 第đệ 一nhất 標tiêu 章chương 顯hiển 要yếu 。 第đệ 二nhị 善thiện 財tài 白bạch 言ngôn 下hạ 。 依y 章chương 解giải 釋thích 。 釋thích 上thượng 三tam 章chương 。 即tức 為vi 三tam 別biệt 。 第đệ 一nhất 釋thích 念niệm 除trừ 五ngũ 怖bố 。 第đệ 二nhị 釋thích 慎thận 擇trạch 三tam 臣thần 。 第đệ 三tam 釋thích 精tinh 修tu 御ngự 膳thiện 。 今kim 初sơ 分phần/phân 二nhị 。 先tiên 問vấn 。 後hậu 答đáp 。 答đáp 中trung 二nhị 。 先tiên 別biệt 離ly 五ngũ 怖bố 。 顯hiển 王vương 有hữu 德đức 。 後hậu 餘dư 國quốc 五ngũ 怖bố 下hạ 。 對đối 餘dư 顯hiển 勝thắng 。 二nhị 善thiện 財tài 白bạch 言ngôn 下hạ 。 釋thích 慎thận 擇trạch 三tam 臣thần 。 先tiên 問vấn 。 後hậu 答đáp 。 答đáp 中trung 四tứ 。 一nhất 標tiêu 。 二nhị 列liệt 。 三tam 釋thích 。 四tứ 歎thán 。 今kim 初sơ 。 法pháp 喻dụ 雙song 標tiêu 。 二nhị 何hà 等đẳng 下hạ 列liệt 。 三tam 言ngôn 輔phụ 臣thần 下hạ 次thứ 第đệ 別biệt 釋thích 。 皆giai 以dĩ 總tổng 中trung 日nhật 喻dụ 並tịnh 說thuyết 。 初sơ 釋thích 輔phụ 臣thần 如như 曜diệu 群quần 分phần/phân 。 以dĩ 為vi 天thiên 子tử 耳nhĩ 目mục 。 助trợ 天thiên 之chi 明minh 故cố 。 二nhị 二nhị 將tương 師sư 者giả 下hạ 。 釋thích 上thượng 將tương 師sư 如như 日nhật 除trừ 暗ám 。 文văn 中trung 有hữu 四tứ 。 一nhất 總tổng 明minh 具cụ 德đức 。 二nhị 初sơ 自tự 七thất 月nguyệt 下hạ 。 顯hiển 其kỳ 功công 用dụng 。 三tam 仁nhân 復phục 應ưng 知tri 我ngã 國quốc 五ngũ 城thành 下hạ 。 廣quảng 其kỳ 攻công 守thủ 。 此thử 有hữu 五ngũ 城thành 。 可khả 以dĩ 善thiện 守thủ 。 餘dư 國quốc 無vô 此thử 。 可khả 以dĩ 能năng 攻công 。 四tứ 故cố 我ngã 大đại 王vương 下hạ 。 結kết 歸quy 主chủ 德đức 。 三tam 三tam 使sử 臣thần 下hạ 釋thích 前tiền 使sử 臣thần 。 文văn 中trung 分phần/phân 四tứ 。 初sơ 總tổng 明minh 如như 日nhật 流lưu 光quang 。 二nhị 所sở 以dĩ 者giả 下hạ 。 釋thích 須tu 使sử 所sở 以dĩ 。 三tam 是thị 故cố 我ngã 王vương 下hạ 。 正chánh 明minh 慎thận 擇trạch 。 四tứ 具cụ 茲tư 十thập 德đức 下hạ 。 顯hiển 其kỳ 成thành 功công 。 四tứ 由do 此thử 三tam 臣thần 下hạ 。 結kết 歎thán 由do 得đắc 三tam 臣thần 能năng 成thành 正chánh 化hóa 。 於ư 中trung 四tứ 。 一nhất 總tổng 顯hiển 勝thắng 德đức 超siêu 倫luân 。 二nhị 別biệt 明minh 離ly 惡ác 成thành 善thiện 。 三tam 感cảm 天thiên 龍long 護hộ 國quốc 。 四tứ 得đắc 忠trung 正chánh 滿mãn 朝triêu 。 今kim 初sơ 。 法pháp 喻dụ 雙song 辨biện 。 變biến 惡ác 者giả 。 將tương 臣thần 如như 日nhật 除trừ 暗ám 。 顯hiển 善thiện 者giả 。 輔phụ 臣thần 如như 日nhật 照chiếu 物vật 。 威uy 被bị 萬vạn 方phương 者giả 。 使sử 臣thần 如như 日nhật 流lưu 光quang 故cố 。 我ngã 已dĩ 下hạ 顯hiển 其kỳ 成thành 益ích 。 二nhị 或hoặc 所sở 遊du 止chỉ 下hạ 。 別biệt 明minh 離ly 惡ác 成thành 善thiện 。 此thử 文văn 二nhị 勢thế 。 一nhất 屬thuộc 王vương 身thân 。 王vương 具cụ 三tam 臣thần 故cố 無vô 下hạ 過quá 。 二nhị 屬thuộc 萬vạn 姓tánh 。 由do 王vương 具cụ 德đức 。 能năng 令linh 率suất 土thổ/độ 懲# 惡ác 進tiến 善thiện 。 三tam 以dĩ 是thị 天thiên 龍long 下hạ 。 感cảm 天thiên 龍long 護hộ 國quốc 人nhân 王vương 金kim 皷cổ 。 大đại 集tập 等đẳng 經kinh 皆giai 廣quảng 其kỳ 事sự 。 正Chánh 法Pháp 治trị 國quốc 。 諸chư 佛Phật 菩Bồ 薩Tát 。 天thiên 龍long 善thiện 神thần 。 護hộ 持trì 國quốc 界giới 。 灾# 害hại 不bất 生sanh 。 不bất 以dĩ 正Chánh 法Pháp 。 善thiện 神thần 遠viễn 離ly 天thiên 龍long 恚khuể 怒nộ 。 降giáng/hàng 諸chư 衰suy 損tổn 故cố 。 皇hoàng 天thiên 無vô 親thân 。 唯duy 德đức 是thị 輔phụ 。 黍thử 稷tắc 非phi 馨hinh 。 明minh 德đức 唯duy 馨hinh 。 即tức 斯tư 義nghĩa 也dã 。 四tứ 王vương 之chi 左tả 右hữu 下hạ 。 忠trung 正chánh 滿mãn 朝triêu 。 風phong 清thanh 露lộ 潔khiết 。 君quân 聖thánh 臣thần 良lương 。 周chu 武võ 十thập 亂loạn 。 漢hán 高cao 三tam 傑kiệt 。 功công 歸quy 主chủ 也dã 。 第đệ 三tam 善thiện 財tài 復phục 言ngôn 下hạ 。 釋thích 精tinh 修tu 御ngự 膳thiện 。 先tiên 問vấn 。 後hậu 答đáp 。 文văn 顯hiển 可khả 知tri 。 上thượng 外ngoại 德đức 竟cánh 。

。 例lệ 說thuyết 眾chúng 德đức 。 以dĩ 顯hiển 難nan 思tư 。 文văn 中trung 五ngũ 。 一nhất 標tiêu 徵trưng 。 二nhị 別biệt 顯hiển 。 三tam 結kết 讚tán 。 四tứ 縱túng/tung 捨xả 。 五ngũ 結kết 德đức 無vô 盡tận 。 今kim 初sơ 觸xúc 類loại 成thành 德đức 。 德đức 則tắc 無vô 窮cùng 。 二nhị 仁Nhân 者Giả 當đương 知tri 。 師sư 子tử 獸thú 王vương 下hạ 別biệt 顯hiển 。 即tức 增tăng 數số 以dĩ 明minh 。 文văn 有hữu 六lục 段đoạn 。 並tịnh 顯hiển 可khả 知tri 。 三tam 以dĩ 是thị 思tư 惟duy 下hạ 結kết 讚tán 。 有hữu 一nhất 於ư 身thân 。 猶do 降giáng/hàng 怨oán 敵địch 。 況huống 能năng 全toàn 具cụ 。 孰thục 不bất 仰ngưỡng 風phong 。 四tứ 仁nhân 復phục 應ưng 知tri 下hạ 縱túng/tung 捨xả 。 所sở 以dĩ 重trọng/trùng 明minh 此thử 者giả 。 日nhật 月nguyệt 猶do 蝕thực 。 堯# 舜thuấn 病bệnh 諸chư 。 非phi 菩Bồ 薩Tát 王vương 安an 能năng 總tổng 具cụ 。 猶do 兵binh 食thực 信tín 。 不bất 獲hoạch 已dĩ 者giả 先tiên 去khứ 兵binh 等đẳng 。 於ư 中trung 二nhị 。 先tiên 以dĩ 三tam 德đức 統thống 攝nhiếp 。 後hậu 設thiết 無vô 此thử 三tam 下hạ 。 一nhất 德đức 統thống 攝nhiếp 。 有hữu 法pháp 喻dụ 合hợp 。 五ngũ 廣quảng 說thuyết 我ngã 王vương 下hạ 。 結kết 德đức 無vô 盡tận 。

[○@△]# 第đệ 二nhị 時thời 婆Bà 羅La 門Môn 。 為vi 善thiện 財tài 下hạ 偈kệ 頌tụng 。 於ư 中trung 二nhị 。 先tiên 辨biện 意ý 。 二nhị 偈kệ 詞từ 。 雖tuy 是thị 祗chi 夜dạ 。 亦diệc 有hữu 伽già 他tha 。 然nhiên 偈kệ 之chi 次thứ 第đệ 。 多đa 順thuận 梵Phạm 文văn 。 長trường/trưởng 行hành 之chi 中trung 。 小tiểu 有hữu 迴hồi 轉chuyển 。 故cố 不bất 依y 次thứ 。 五ngũ 十thập 一nhất 偈kệ 長trường/trưởng 分phân 為vi 七thất 。 初sơ 有hữu 五ngũ 偈kệ 。 總tổng 顯hiển 立lập 王vương 所sở 以dĩ 。 文văn 在tại 外ngoại 化hóa 之chi 初sơ 。 義nghĩa 該cai 九cửu 德đức 之chi 始thỉ 。 二nhị 有hữu 偈kệ 。 明minh 王vương 化hóa 益ích 。 頌tụng 前tiền 舉cử 因nhân 標tiêu 德đức 。 三tam 我ngã 王vương 生sanh 盛thịnh 族tộc 下hạ 十thập 五ngũ 偈kệ 。 頌tụng 前tiền 內nội 德đức 。 四tứ 古cổ 先tiên 無vô 道đạo 主chủ 下hạ 十thập 六lục 偈kệ 。 頌tụng 前tiền 外ngoại 化hóa 。 初sơ 一nhất 反phản 明minh 。 餘dư 皆giai 順thuận 顯hiển 。 於ư 中trung 三tam 。 初sơ 九cửu 偈kệ 。 頌tụng 慎thận 擇trạch 三tam 臣thần 。 二nhị 有hữu 二nhị 偈kệ 。 頌tụng 念niệm 除trừ 五ngũ 怖bố 。 三tam 有hữu 四tứ 偈kệ 。 頌tụng 四tứ 人nhân 依y 王vương 。 五ngũ 住trụ 如như 幻huyễn 解giải 脫thoát 下hạ 八bát 偈kệ 。 總tổng 顯hiển 勝thắng 德đức 。 勸khuyến 成thành 本bổn 心tâm 。 六lục 是thị 故cố 我ngã 國quốc 人nhân 下hạ 二nhị 偈kệ 。 卻khước 頌tụng 前tiền 七thất 支chi 。 七thất 末mạt 後hậu 三tam 偈kệ 。 頌tụng 前tiền 廣quảng 說thuyết 眾chúng 德đức 。 顯hiển 不bất 思tư 議nghị 。

▲# 第đệ 二nhị 時thời 婆Bà 羅La 門Môn 。 偈kệ 讚tán 王vương 已dĩ 下hạ 。 結kết 讚tán 勸khuyến 歸quy 。

△# 第đệ 三tam 爾nhĩ 時thời 善Thiện 財Tài 。 聞văn 婆Bà 羅La 門Môn 下hạ 。 辭từ 詣nghệ 王vương 所sở 。 文văn 並tịnh 可khả 知tri 。

第đệ 二nhị 遙diêu 見kiến 彼bỉ 王vương 下hạ 。 見kiến 敬kính 諮tư 問vấn 。 於ư 中trung 二nhị 。 第đệ 一nhất 覩đổ 見kiến 。 第đệ 二nhị 敬kính 問vấn 。 前tiền 中trung 四tứ 。 一nhất 見kiến 勝thắng 依y 正chánh 。 二nhị 十thập 萬vạn 猛mãnh 卒thốt 下hạ 。 覩đổ 其kỳ 逆nghịch 化hóa 。 三tam 善thiện 財tài 見kiến 已dĩ 下hạ 。 不bất 了liễu 生sanh 疑nghi 。 四tứ 作tác 是thị 念niệm 時thời 下hạ 。 空không 天thiên 曉hiểu 喻dụ 。 於ư 中trung 二nhị 。 先tiên 曉hiểu 喻dụ 。 後hậu 勸khuyến 往vãng 。 前tiền 中trung 亦diệc 二nhị 。 先tiên 令linh 憶ức 前tiền 教giáo 真chân 實thật 。 使sử 不bất 生sanh 疑nghi 。 後hậu 善thiện 男nam 子tử 菩Bồ 薩Tát 巧xảo 行hành 下hạ 。 辨biện 後hậu 行hành 深thâm 玄huyền 。 令linh 其kỳ 信tín 入nhập 。 然nhiên 善thiện 財tài 雖tuy 常thường 憶ức 念niệm 。 而nhi 生sanh 疑nghi 者giả 。 逆nghịch 行hành 難nan 知tri 故cố 。 貪tham 益ích 現hiện 世thế 。 不bất 疑nghi 筏phiệt 蘇tô 。 瞋sân 癡si 現hiện 損tổn 。 勝thắng 熱nhiệt 此thử 王vương 並tịnh 生sanh 疑nghi 恠# 。 又hựu 此thử 二nhị 調điều 鍊luyện 後hậu 便tiện 熟thục 故cố 。 言ngôn 深thâm 玄huyền 者giả 。 通thông 達đạt 非phi 道đạo 。 為vì 佛Phật 道Đạo 故cố 。 梁lương 攝nhiếp 論luận 。 戒giới 學học 中trung 。 明minh 菩Bồ 薩Tát 逆nghịch 行hành 煞sát 等đẳng 生sanh 無vô 量lượng 福phước 。 得đắc 無vô 上thượng 菩Bồ 提Đề 。 要yếu 大đại 菩Bồ 薩Tát 方phương 堪kham 此thử 事sự 。 然nhiên 有hữu 二nhị 種chủng 。 一nhất 是thị 實thật 行hạnh 。 二nhị 者giả 變biến 化hóa 。 若nhược 實thật 行hạnh 者giả 。 了liễu 知tri 前tiền 人nhân 必tất 定định 作tác 於ư 。 無vô 間gián 罪tội 業nghiệp 。 無vô 別biệt 方phương 便tiện 令linh 離ly 此thử 惡ác 。 唯duy 可khả 斷đoạn 命mạng 使sử 其kỳ 不bất 作tác 。 又hựu 知tri 前tiền 人nhân 若nhược 捨xả 命mạng 已dĩ 必tất 生sanh 善thiện 道đạo 。 又hựu 菩Bồ 薩Tát 自tự 念niệm 。 我ngã 行hành 煞sát 已dĩ 。 必tất 墮đọa 地địa 獄ngục 。 為vi 彼bỉ 受thọ 苦khổ 。 彼bỉ 雖tuy 現hiện 受thọ 微vi 苦khổ 。 必tất 得đắc 樂lạc 果quả 。 瑜du 伽già 菩Bồ 薩Tát 地địa 戒giới 品phẩm 之chi 中trung 。 亦diệc 同đồng 此thử 說thuyết 。 言ngôn 變biến 化hóa 者giả 。 即tức 當đương 今kim 經kinh 下hạ 王vương 自tự 說thuyết 。 二nhị 爾nhĩ 時thời 善Thiện 財Tài 。 聞văn 天thiên 語ngữ 已dĩ 下hạ 。 設thiết 敬kính 諮tư 問vấn 。 例lệ 前tiền 勝thắng 熱nhiệt 。 合hợp 有hữu 悔hối 過quá 。 略lược 不bất 言ngôn 耳nhĩ 。

第đệ 三tam 時thời 甘cam 露lộ 火hỏa 王vương 下hạ 。 授thọ 己kỷ 法Pháp 界Giới 。 於ư 中trung 二nhị 。 先tiên 授thọ 法pháp 方phương 便tiện 。 執chấp 手thủ 同đồng 坐tọa 。 示thị 無vô 間gian 儀nghi 。 攝nhiếp 彼bỉ 加gia 行hành 令linh 趣thú 真chân 故cố 。 後hậu 而nhi 告cáo 之chi 言ngôn 下hạ 。 正chánh 示thị 法Pháp 界Giới 。 令linh 證chứng 相tương 應ứng 。 於ư 中trung 四tứ 。 一nhất 舉cử 果quả 令linh 入nhập 。 二nhị 善thiện 財tài 如như 語ngữ 下hạ 。 依y 教giáo 修tu 證chứng 。 三tam 王vương 時thời 告cáo 言ngôn 下hạ 。 以dĩ 實thật 顯hiển 權quyền 。 四tứ 善thiện 男nam 子tử 我ngã 得đắc 菩Bồ 薩Tát 下hạ 。 示thị 其kỳ 所sở 得đắc 。 於ư 中trung 二nhị 。 先tiên 辨biện 名danh 。 謂vị 了liễu 生sanh 及cập 法pháp 。 緣duyên 生sanh 無vô 性tánh 如như 幻huyễn 化hóa 故cố 。 後hậu 善thiện 男nam 子tử 今kim 我ngã 國quốc 土thổ 下hạ 。 辨biện 其kỳ 業nghiệp 用dụng 。 以dĩ 幻huyễn 化hóa 幻huyễn 。 於ư 中trung 四tứ 。 一nhất 正chánh 辨biện 業nghiệp 用dụng 。 二nhị 善thiện 男nam 子tử 以dĩ 是thị 當đương 知tri 下hạ 。 結kết 上thượng 所sở 屬thuộc 。 但đãn 是thị 化hóa 耳nhĩ 。 問vấn 此thử 教giáo 所sở 設thiết 一nhất 切thiết 皆giai 實thật 。 何hà 以dĩ 言ngôn 化hóa 。 答đáp 自tự 力lực 攝nhiếp 生sanh 一nhất 切thiết 皆giai 實thật 。 逆nghịch 行hành 苦khổ 事sự 須tu 云vân 權quyền 化hóa 。 得đắc 此thử 中trung 意ý 。 化hóa 亦diệc 是thị 實thật 。 實thật 體thể 遍biến 故cố 。 實thật 亦diệc 化hóa 故cố 。 三tam 善thiện 男nam 子tử 。 我ngã 以dĩ 如như 是thị 下hạ 。 結kết 其kỳ 成thành 益ích 。 四tứ 善thiện 男nam 子tử 我ngã 身thân 語ngữ 意ý 下hạ 。 彰chương 其kỳ 實thật 德đức 。 謂vị 慈từ 念niệm 之chi 深thâm 。 然nhiên 諸chư 位vị 至chí 七thất 皆giai 方phương 便tiện 故cố 。 多đa 顯hiển 悲bi 增tăng 故cố 。 伊y 舍xá 那na 及cập 觀quán 自tự 在tại 開khai 敷phu 樹thụ 華hoa 。 此thử 三tam 亦diệc 皆giai 慈từ 悲bi 深thâm 厚hậu 。

第đệ 四tứ 善thiện 男nam 子tử 我ngã 唯duy 下hạ 。 謙khiêm 己kỷ 推thôi 勝thắng 。 推thôi 勝thắng 云vân 得đắc 無Vô 生Sanh 忍Nhẫn 者giả 。 後hậu 位vị 當đương 此thử 。 得đắc 如như 幻huyễn 忍nhẫn 證chứng 無vô 生sanh 故cố 。

示thị 友hữu 禮lễ 辭từ 。 文văn 並tịnh 可khả 知tri (# 已dĩ 下hạ 第đệ 十thập 三tam 經kinh )# 。

●# 第đệ 八bát 大đại 光quang 王vương 。 寄ký 難nan 得đắc 行hành 。 謂vị 無vô 障chướng 㝵# 願nguyện 乃nãi 能năng 得đắc 故cố 。

第đệ 一nhất 依y 教giáo 趣thú 求cầu 中trung 二nhị 。 先tiên 思tư 修tu 前tiền 法pháp 。 後hậu 趣thú 求cầu 後hậu 位vị 。 今kim 初sơ 十thập 句cú 。 初sơ 總tổng 。 餘dư 別biệt 。 別biệt 中trung 。 一nhất 如như 幻huyễn 作tác 用dụng 。 二nhị 緣duyên 生sanh 性tánh 空không 。 為vi 幻huyễn 法pháp 性tánh 。 若nhược 約ước 真chân 性tánh 。 從tùng 緣duyên 顯hiển 故cố 。 幻huyễn 所sở 依y 故cố 。 大đại 般Bát 若Nhã 說thuyết 。 乃nãi 至chí 一nhất 法pháp 過quá 涅Niết 槃Bàn 者giả 。 亦diệc 如như 幻huyễn 故cố 。 三tam 無vô 願nguyện 願nguyện 故cố 。 四tứ 法pháp 通thông 一nhất 切thiết 。 五ngũ 業nghiệp 即tức 是thị 因nhân 修tu 萬vạn 行hạnh 等đẳng 。 六lục 偏thiên 語ngữ 利lợi 他tha 。 七thất 能năng 幻huyễn 之chi 智trí 。 八bát 幻huyễn 所sở 經kinh 時thời 。 九cửu 如như 幻huyễn 之chi 用dụng 。 於ư 此thử 九cửu 法pháp 。 隨tùy 順thuận 事sự 理lý 。 思tư 惟duy 修tu 習tập 。 云vân 何hà 修tu 習tập 。 若nhược 依y 空không 門môn 。 見kiến 幻huyễn 無vô 幻huyễn 。 方phương 為vi 見kiến 幻huyễn 。 故cố 上thượng 經Kinh 云vân 。 菩Bồ 薩Tát 了liễu 如như 幻huyễn 時thời 。 不bất 見kiến 眾chúng 生sanh 。 乃nãi 至chí 菩Bồ 提Đề 涅Niết 槃Bàn 。 若nhược 約ước 非phi 真chân 。 不bất 㝵# 幻huyễn 相tương/tướng 。 故cố 經Kinh 云vân 。 雖tuy 達đạt 三tam 世thế 平bình 等đẳng 。 而nhi 不bất 違vi 分phân 別biệt 三tam 世thế 。 由do 此thử 故cố 能năng 性tánh 相tướng 無vô 㝵# 。 以dĩ 性tánh 融dung 相tương/tướng 。 一nhất 法pháp 之chi 中trung 。 見kiến 一nhất 切thiết 法pháp 。 故cố 上thượng 經Kinh 云vân 。 菩Bồ 薩Tát 知tri 一nhất 切thiết 法pháp 。 皆giai 悉tất 如như 幻huyễn 。 從tùng 因nhân 緣duyên 起khởi 。 於ư 一nhất 法pháp 中trung 。 解giải 一nhất 切thiết 法pháp 。 於ư 多đa 法pháp 中trung 解giải 了liễu 一nhất 法pháp 。 至chí 德đức 生sanh 處xứ 。 更cánh 當đương 廣quảng 說thuyết 。 後hậu 如như 是thị 思tư 念niệm 下hạ 。 趣thú 求cầu 後hậu 友hữu 。 於ư 中trung 二nhị 。 先tiên 推thôi 求cầu 得đắc 知tri 。 城thành 名danh 妙diệu 光quang 者giả 。 無vô 住trụ 妙diệu 慧tuệ 運vận 眾chúng 生sanh 故cố 。 王vương 名danh 大đại 光quang 者giả 。 慈từ 定định 之chi 智trí 無vô 不bất 該cai 故cố 。 廣quảng 大đại 願nguyện 中trung 皆giai 徹triệt 照chiếu 故cố 。 後hậu 時thời 善Thiện 財Tài 童Đồng 子Tử 。 子tử 歡hoan 喜hỷ 下hạ 。 自tự 慶khánh 當đương 益ích 。

第đệ 二nhị 作tác 是thị 念niệm 已dĩ 下hạ 。 見kiến 敬kính 諮tư 問vấn 。 於ư 中trung 二nhị 。 先tiên 覩đổ 見kiến 。 後hậu 敬kính 問vấn 。 今kim 初sơ 分phần/phân 三tam 。 初sơ 見kiến 依y 報báo 。 二nhị 見kiến 正chánh 報báo 。 三tam 見kiến 攝nhiếp 生sanh 。 初sơ 中trung 二nhị 。 先tiên 所sở 見kiến 殊thù 勝thắng 。 言ngôn 一nhất 十thập 由do 旬tuần 者giả 。 欲dục 明minh 圓viên 滿mãn 顯hiển 無vô 盡tận 故cố 。 既ký 有hữu 十thập 億ức 街nhai 道đạo 。 道đạo 各các 無vô 量lượng 眾chúng 生sanh 。 豈khởi 十thập 由do 旬tuần 所sở 能năng 容dung 受thọ 。 故cố 知tri 此thử 中trung 一nhất 切thiết 境cảnh 物vật 皆giai 應ưng 圓viên 融dung 。 託thác 事sự 顯hiển 法pháp 耳nhĩ 。 後hậu 爾nhĩ 時thời 善Thiện 財Tài 童Đồng 子Tử 。 於ư 彼bỉ 大đại 城thành 下hạ 。 明minh 能năng 見kiến 無vô 染nhiễm 。 二nhị 漸tiệm 漸tiệm 前tiền 行hành 下hạ 。 明minh 見kiến 正chánh 報báo 。 四tứ 衢cù 道đạo 者giả 。 住trụ 四tứ 無vô 量lượng 。 安an 四Tứ 諦Đế 理lý 。 以dĩ 四Tứ 攝Nhiếp 法Pháp 。 攝nhiếp 眾chúng 生sanh 故cố 。 三tam 於ư 王vương 座tòa 前tiền 下hạ 。 見kiến 攝nhiếp 眾chúng 生sanh 。 於ư 中trung 三tam 。 初sơ 列liệt 所sở 施thí 。 通thông 情tình 非phi 情tình 。 六lục 十thập 四tứ 能năng 。 義nghĩa 如như 別biệt 說thuyết 。 次thứ 一nhất 一nhất 道đạo 傍bàng 下hạ 。 明minh 能năng 施thí 人nhân 。 即tức 是thị 助trợ 伴bạn 。 後hậu 為vì 欲dục 攝nhiếp 受thọ 。 諸chư 眾chúng 生sanh 故cố 下hạ 施thí 意ý 。 二nhị 時thời 善thiện 財tài 下hạ 敬kính 門môn 。

第đệ 三tam 時thời 王vương 告cáo 言ngôn 下hạ 。 授thọ 己kỷ 法Pháp 界Giới 。 於ư 中trung 三tam 。 一nhất 總tổng 示thị 法Pháp 門môn 。 謂vị 大đại 慈từ 首thủ 出xuất 。 故cố 名danh 為vi 幢tràng 。 能năng 摧tồi 慈từ 障chướng 。 名danh 為vi 清Thanh 淨Tịnh 。 具cụ 法pháp 無vô 緣duyên 。 故cố 云vân 圓viên 滿mãn 。 下hạ 謙khiêm 己kỷ 中trung 。 加gia 順thuận 世thế 者giả 。 本bổn 為vi 物vật 故cố 。 二nhị 善thiện 男nam 子tử 我ngã 於ư 無vô 量lượng 下hạ 。 明minh 得đắc 法Pháp 因nhân 緣duyên 。 隨tùy 順thuận 是thị 聞văn 慧tuệ 。 思tư 惟duy 是thị 思tư 慧tuệ 。 觀quán 察sát 是thị 修tu 慧tuệ 。 清thanh 淨tịnh 是thị 除trừ 障chướng 。 悟ngộ 入nhập 是thị 證chứng 理lý 。 修tu 習tập 合hợp 在tại 清thanh 淨tịnh 之chi 上thượng 。 具cụ 智trí 斷đoạn 證chứng 即tức 是thị 莊trang 嚴nghiêm 。 三tam 善thiện 男nam 子tử 。 我ngã 以dĩ 此thử 法Pháp 下hạ 。 明minh 其kỳ 業nghiệp 用dụng 。 於ư 中trung 五ngũ 。 一nhất 以dĩ 法pháp 攝nhiếp 化hóa 。 二nhị 善thiện 男nam 子tử 我ngã 國quốc 土độ 中trung 下hạ 。 以dĩ 無vô 畏úy 攝nhiếp 。 三tam 善thiện 男nam 子tử 。 若nhược 有hữu 一nhất 切thiết 貧bần 乏phạp 下hạ 。 以dĩ 財tài 寶bảo 攝nhiếp 。 四tứ 善thiện 男nam 子tử 此thử 妙diệu 光quang 城thành 下hạ 。 隨tùy 機cơ 遍biến 攝nhiếp 。 五ngũ 善thiện 男nam 子tử 此thử 國quốc 土độ 中trung 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 五ngũ 濁trược 世thế 時thời 下hạ 。 以dĩ 三tam 昧muội 攝nhiếp 。 於ư 中trung 二nhị 。 先tiên 以dĩ 言ngôn 告cáo 。 後hậu 時thời 大đại 光quang 王vương 下hạ 。 正chánh 以dĩ 定định 示thị 。 令linh 其kỳ 親thân 覩đổ 定định 之chi 業nghiệp 用dụng 。 定định 力lực 能năng 令linh 情tình 與dữ 非phi 情tình 咸hàm 成thành 勝thắng 益ích 者giả 。 同đồng 體thể 大đại 慈từ 。 物vật 我ngã 無vô 二nhị 故cố 。 如như 世thế 君quân 主chủ 德đức 合hợp 乾can/kiền/càn 坤# 。 則tắc 麟lân 鳳phượng 來lai 儀nghi 。 寶bảo 壁bích 呈trình 瑞thụy 。 況huống 於ư 出xuất 世thế 。 慈từ 善thiện 根căn 力lực 。 不bất 能năng 令linh 草thảo 木mộc 皆giai 屈khuất 膝tất 耶da 。

第đệ 四tứ 時thời 大đại 光quang 王vương 從tùng 三tam 昧muội 起khởi 下hạ 。 謙khiêm 己kỷ 等đẳng 三tam 。 文văn 並tịnh 可khả 知tri 。

●# 第đệ 九cửu 不bất 動động 優Ưu 婆Bà 夷Di 。 寄ký 善thiện 法Pháp 行hành 。 說thuyết 法Pháp 授thọ 人nhân 。 動động 成thành 物vật 軌quỹ 。 思tư 擇trạch 修tu 習tập 一nhất 切thiết 法pháp 故cố 。 言ngôn 不bất 動động 者giả 。 自tự 發phát 心tâm 來lai 。 於ư 一nhất 切thiết 法pháp 。 無vô 不bất 得đắc 定định 。 煩phiền 惱não 二Nhị 乘Thừa 所sở 不bất 能năng 動động 。 亦diệc 令linh 眾chúng 生sanh 。 心tâm 不bất 動động 故cố 。 安an 住trụ 王vương 都đô 者giả 。 智trí 契khế 實thật 法pháp 。 不bất 為vi 緣duyên 壞hoại 。 名danh 為vi 安an 住trụ 。 即tức 不bất 動động 依y 。 以dĩ 智trí 修tu 慈từ 。 故cố 示thị 女nữ 像tượng 。

第đệ 一nhất 依y 教giáo 趣thú 求cầu 。 於ư 中trung 二nhị 。 先tiên 依y 前tiền 友hữu 教giáo 。 後hậu 趣thú 求cầu 後hậu 友hữu 。 前tiền 中trung 五ngũ 。 一nhất 思tư 修tu 前tiền 法pháp 。 二nhị 生sanh 歡hoan 喜hỷ 心tâm 下hạ 。 因nhân 修tu 得đắc 益ích 。 三tam 如như 是thị 思tư 惟duy 。 悲bi 泣khấp 流lưu 淚lệ 下hạ 。 推thôi 功công 歸quy 友hữu 。 四tứ 復phục 作tác 是thị 下hạ 。 廣quảng 歎thán 友hữu 能năng 。 五ngũ 善Thiện 財Tài 童Đồng 子Tử 。 如như 是thị 思tư 惟duy 。 涕thế 淚lệ 盈doanh 目mục 下hạ 。 勝thắng 緣duyên 印ấn 勸khuyến 。 於ư 中trung 二nhị 。 先tiên 印ấn 。 後hậu 勸khuyến 。 今kim 初sơ 。 天thiên 字tự 兩lưỡng 用dụng 。 故cố 晉tấn 本bổn 云vân 。 如Như 來Lai 使sử 天thiên 。 隨tùy 菩Bồ 薩Tát 天thiên 。 則tắc 初sơ 至chí 隨tùy 形hình 。 是thị 己kỷ 業nghiệp 行hành 之chi 天thiên 。 如Như 來Lai 使sử 天thiên 。 復phục 是thị 佛Phật 力lực 攝nhiếp 生sanh 之chi 天thiên 。 但đãn 修tu 行hành 功công 著trước 。 二nhị 天thiên 皆giai 隨tùy 。 後hậu 善thiện 男nam 子tử 汝nhữ 可khả 下hạ 。 勸khuyến 詣nghệ 後hậu 友hữu 。 二nhị 爾nhĩ 時thời 善Thiện 財Tài 童Đồng 子Tử 。 從tùng 彼bỉ 三tam 昧muội 起khởi 下hạ 。 趣thú 求cầu 後hậu 友hữu 。

第đệ 二nhị 入nhập 其kỳ 宅trạch 內nội 下hạ 。 見kiến 敬kính 諮tư 問vấn 。 初sơ 見kiến 。 次thứ 敬kính 。 後hậu 諮tư 問vấn 。 初sơ 中trung 二nhị 。 先tiên 見kiến 依y 報báo 獲hoạch 益ích 。 後hậu 即tức 前tiền 往vãng 詣nghệ 下hạ 。 見kiến 正chánh 報báo 超siêu 倫luân 。 二nhị 爾nhĩ 時thời 善Thiện 財Tài 童Đồng 子Tử 曲khúc 躬cung 下hạ 。 設thiết 敬kính 三tam 業nghiệp 虔kiền 恭cung 。 於ư 中trung 二nhị 。 先tiên 身thân 心tâm 瞻chiêm 敬kính 。 後hậu 以dĩ 偈kệ 下hạ 。 以dĩ 言ngôn 讚tán 美mỹ 。 美mỹ 其kỳ 四tứ 因nhân 。 戒giới 招chiêu 正chánh 報báo 。 忍nhẫn 故cố 端đoan 嚴nghiêm 。 進tiến 定định 堅kiên 牢lao 。 皆giai 成thành 不bất 動động 。 末mạt 句cú 結kết 果quả 。 三tam 爾nhĩ 時thời 善Thiện 財Tài 童Đồng 子Tử 。 說thuyết 此thử 偈kệ 已dĩ 下hạ 諮tư 問vấn 。

第đệ 三tam 時thời 不bất 動động 優Ưu 婆Bà 夷Di 下hạ 。 稱xưng 讚tán 授thọ 法pháp 。 於ư 中trung 二nhị 。 先tiên 讚tán 。 後hậu 善thiện 男nam 子tử 我ngã 得đắc 下hạ 授thọ 法pháp 。 於ư 中trung 二nhị 。 先tiên 示thị 法pháp 名danh 體thể 。 後hậu 徵trưng 釋thích 業nghiệp 用dụng 。 今kim 初sơ 。 不bất 同đồng 前tiền 例lệ 。 而nhi 舉cử 五ngũ 者giả 。 亦diệc 同đồng 九cửu 地địa 。 當đương 法Pháp 師sư 位vị 。 須tu 廣quảng 知tri 故cố 。 五ngũ 中trung 初sơ 二nhị 所sở 持trì 內nội 德đức 。 一nhất 智trí 慧tuệ 無vô 羈ki 。 偏thiên 名danh 解giải 脫thoát 。 有hữu 智trí 則tắc 煩phiền 惱não 無vô 能năng 伏phục 。 而nhi 能năng 摧tồi 煩phiền 惱não 。 邪tà 執chấp 無vô 能năng 勝thắng 。 而nhi 能năng 破phá 邪tà 執chấp 。 此thử 智trí 包bao 含hàm 。 故cố 名danh 為vi 藏tạng 。 二nhị 受thọ 持trì 行hạnh 願nguyện 。 堅kiên 不bất 可khả 壞hoại 。 謂vị 深thâm 入nhập 法Pháp 門môn 。 無vô 有hữu 退thoái 怯khiếp 。 拔bạt 生sanh 死tử 苦khổ 。 心tâm 不bất 動động 故cố 。 三tam 即tức 能năng 持trì 。 謂vị 經kinh 生sanh 不bất 失thất 。 見kiến 佛Phật 不bất 忘vong 。 證chứng 如như 平bình 等đẳng 。 如như 地địa 普phổ 持trì 。 四tứ 即tức 外ngoại 化hóa 。 發phát 住trụ 持trì 心tâm 。 恆hằng 轉chuyển 妙diệu 法Pháp 。 發phát 流lưu 通thông 心tâm 。 施thí 法Pháp 寶bảo 故cố 。 五ngũ 即tức 上thượng 求cầu 。 一nhất 心tâm 求cầu 法Pháp 。 故cố 云vân 三tam 昧muội 。 謂vị 受thọ 法pháp 無vô 厭yếm 。 正chánh 心tâm 普phổ 照chiếu 。 故cố 曰viết 莊trang 嚴nghiêm 。 准chuẩn 下hạ 發phát 心tâm 及cập 得đắc 果quả 中trung 。 第đệ 五ngũ 一nhất 門môn 。 合hợp 當đương 第đệ 四tứ 。 先tiên 受thọ 後hậu 化hóa 。 義nghĩa 甚thậm 次thứ 第đệ 。 又hựu 上thượng 五ngũ 中trung 。 亦diệc 初sơ 總tổng 。 餘dư 別biệt 。 總tổng 以dĩ 智trí 慧tuệ 為vi 其kỳ 主chủ 故cố 。

二nhị 善Thiện 財Tài 童Đồng 子Tử 白bạch 言ngôn 下hạ 。 徵trưng 釋thích 業nghiệp 用dụng 。 於ư 中trung 四tứ 。 一nhất 徵trưng 問vấn 。 二nhị 答đáp 言ngôn 下hạ 顯hiển 深thâm 。 三tam 善thiện 財tài 白bạch 言ngôn 唯duy 願nguyện 下hạ 重trọng/trùng 請thỉnh 。 (# 已dĩ 下hạ 第đệ 十thập 四tứ 經kinh )# 。

四tứ 爾nhĩ 時thời 不bất 動động 下hạ 廣quảng 答đáp 。 於ư 中trung 二nhị 。 先tiên 明minh 得đắc 法Pháp 久cửu 遠viễn 。 釋thích 上thượng 顯hiển 深thâm 。 後hậu 辨biện 業nghiệp 用dụng 自tự 在tại 。 以dĩ 酬thù 本bổn 問vấn 。

▲# 前tiền 中trung 分phần/phân 四tứ 。 一nhất 舉cử 本bổn 事sự 父phụ 母mẫu 。 二nhị 我ngã 於ư 夜dạ 分phân 下hạ 。 見kiến 佛Phật 瞻chiêm 敬kính 。 為vi 發phát 心tâm 緣duyên 。 三tam 善thiện 男nam 子tử 。 我ngã 於ư 爾nhĩ 時thời 下hạ 。 思tư 佛Phật 功công 德đức 。 為vi 發phát 心tâm 因nhân 。 念niệm 福phước 智trí 等đẳng 。 即tức 前tiền 所sở 得đắc 五ngũ 法pháp 之chi 因nhân 。 神thần 通thông 自tự 在tại 。 是thị 堅kiên 固cố 行hạnh 願nguyện 。 四tứ 善thiện 男nam 子tử 時thời 彼bỉ 如Như 來Lai 下hạ 。 明minh 發phát 心tâm 得đắc 法Pháp 。 於ư 中trung 亦diệc 四tứ 。 一nhất 佛Phật 勸khuyến 發phát 心tâm 。 二nhị 發phát 心tâm 堅kiên 固cố 。 二nhị 經kinh 久cửu 無vô 違vi 。 即tức 不bất 違vi 因nhân 。 四tứ 發phát 心tâm 成thành 益ích 。 即tức 是thị 得đắc 法Pháp 。 今kim 初sơ 。 令linh 發phát 十thập 心tâm 。 成thành 前tiền 因nhân 中trung 所sở 念niệm 五ngũ 法pháp 。 故cố 得đắc 果quả 中trung 獲hoạch 五ngũ 法Pháp 門môn 。 謂vị 初sơ 二nhị 成thành 智trí 慧tuệ 難nạn/nan 摧tồi 。 次thứ 二nhị 成thành 行hạnh 願nguyện 堅kiên 固cố 。 次thứ 二nhị 成thành 平bình 等đẳng 總tổng 持trì 。 次thứ 二nhị 成thành 受thọ 法pháp 三tam 昧muội 。 後hậu 二nhị 成thành 辯biện 才tài 利lợi 物vật 。 是thị 故cố 上thượng 疏sớ/sơ 取thủ 斯tư 十thập 句cú 。 釋thích 其kỳ 所sở 得đắc 五ngũ 種chủng 法Pháp 門môn 。 二nhị 善thiện 男nam 子tử 我ngã 於ư 彼bỉ 佛Phật 。 正Chánh 等Đẳng 覺Giác 所sở 下hạ 。 正chánh 明minh 發phát 心tâm 堅kiên 固cố 。 此thử 中trung 十thập 法pháp 。 亦diệc 即tức 是thị 前tiền 所sở 得đắc 五ngũ 法pháp 。 一nhất 即tức 求cầu 三tam 昧muội 。 求cầu 種chủng 智trí 故cố 。 二nhị 即tức 智trí 慧tuệ 。 十Thập 力Lực 智trí 故cố 。 三tam 即tức 辯biện 才tài 。 四tứ 即tức 總tổng 持trì 。 以dĩ 慧tuệ 為vi 體thể 。 故cố 曰viết 光quang 明minh 。 餘dư 皆giai 堅kiên 固cố 受thọ 持trì 行hạnh 願nguyện 。 發phát 是thị 心tâm 已dĩ 。 總tổng 結kết 堅kiên 固cố 。 三tam 善thiện 男nam 子tử 。 我ngã 憶ức 初sơ 發phát 是thị 心tâm 已dĩ 來lai 下hạ 。 經kinh 久cửu 無vô 違vi 。 不bất 動động 之chi 名danh 因nhân 此thử 而nhi 得đắc 。 有hữu 十thập 三tam 句cú 。 即tức 不bất 違vi 前tiền 所sở 發phát 十thập 心tâm 。 唯duy 三tam 與dữ 四tứ 。 當đương 九cửu 與dữ 十thập 。 餘dư 皆giai 如như 次thứ 。 初sơ 之chi 二nhị 門môn 。 即tức 不bất 違vi 智trí 慧tuệ 摧tồi 伏phục 煩phiền 惱não 。 略lược 舉cử 貪tham 瞋sân 。 其kỳ 癡si 一nhất 惑hoặc 含hàm 在tại 邪tà 執chấp 。 二nhị 有hữu 一nhất 門môn 。 不bất 違vi 上thượng 來lai 破phá 諸chư 邪tà 執chấp 忘vong 我ngã 所sở 故cố 。 三tam 有hữu 一nhất 門môn 。 受thọ 生sanh 不bất 迷mê 。 文văn 甚thậm 昭chiêu 著trước 。 四tứ 有hữu 一nhất 門môn 。 常thường 見kiến 諸chư 佛Phật 。 覺giác 夢mộng 無vô 替thế 。 五ngũ 有hữu 一nhất 門môn 。 受thọ 法pháp 無vô 厭yếm 。 一nhất 文văn 不bất 失thất 。 六lục 有hữu 二nhị 門môn 。 正chánh 思tư 法pháp 光quang 。 前tiền 門môn 真chân 俗tục 並tịnh 思tư 。 後hậu 門môn 思tư 而nhi 得đắc 定định 。 七thất 有hữu 一nhất 門môn 。 住trụ 持trì 轉chuyển 法pháp 。 文văn 中trung 。 先tiên 住trụ 持trì 法Pháp 輪luân 。 後hậu 唯duy 除trừ 為vi 生sanh 。 即tức 是thị 轉chuyển 法pháp 。 八bát 有hữu 二nhị 門môn 。 流lưu 通thông 法Pháp 寶bảo 。 前tiền 門môn 十thập 願nguyện 能năng 通thông 。 後hậu 門môn 所sở 通thông 妙diệu 行hạnh 。 九cửu 有hữu 一nhất 門môn 。 拔bạt 生sanh 死tử 苦khổ 。 令linh 發phát 大đại 心tâm 。 令linh 出xuất 二nhị 死tử 。 十thập 有hữu 一nhất 門môn 。 深thâm 入nhập 法Pháp 門môn 。 文văn 中trung 。 初sơ 事sự 智trí 決quyết 斷đoán 故cố 不bất 生sanh 疑nghi 。 後hậu 理lý 智trí 照chiếu 寂tịch 。 故cố 亡vong 二nhị 想tưởng 。 諸chư 想tưởng 都đô 寂tịch 。 故cố 為vi 深thâm 入nhập 。 四tứ 善thiện 男nam 子tử 我ngã 從tùng 是thị 來lai 。 所sở 見kiến 諸chư 佛Phật 。 常thường 得đắc 親thân 近cận 下hạ 。 明minh 發phát 心tâm 成thành 益ích 。 得đắc 十thập 四tứ 益ích 。 即tức 前tiền 五ngũ 果quả 。 而nhi 為vi 次thứ 不bất 同đồng 。 初sơ 六lục 門môn 求cầu 法Pháp 無vô 厭yếm 。 前tiền 三tam 門môn 近cận 友hữu 。 後hậu 三tam 門môn 持trì 法Pháp 。 二nhị 常thường 聞văn 菩Bồ 薩Tát 地địa 下hạ 二nhị 門môn 。 明minh 平bình 等đẳng 地địa 總tổng 持trì 門môn 。 前tiền 門môn 即tức 平bình 等đẳng 地địa 。 後hậu 即tức 總tổng 持trì 門môn 。 三tam 常thường 聞văn 菩Bồ 薩Tát 普phổ 入nhập 下hạ 二nhị 門môn 。 明minh 堅kiên 固cố 行hạnh 願nguyện 。 前tiền 門môn 遍biến 諸chư 剎sát 。 後hậu 門môn 盡tận 生sanh 界giới 。 四tứ 有hữu 二nhị 門môn 。 即tức 難nạn/nan 摧tồi 伏phục 智trí 慧tuệ 藏tạng 。 前tiền 門môn 斷đoạn 惑hoặc 。 後hậu 門môn 生sanh 善thiện 。 五ngũ 有hữu 二nhị 門môn 。 光quang 照chiếu 辯biện 才tài 。 前tiền 門môn 用dụng 辯biện 之chi 身thân 。 後hậu 門môn 辯biện 才tài 正chánh 說thuyết 。

▲# 第đệ 二nhị 善thiện 男nam 子tử 。 我ngã 得đắc 菩Bồ 薩Tát 難nạn/nan 摧tồi 伏phục 下hạ 。 顯hiển 其kỳ 業nghiệp 用dụng 。 於ư 中trung 四tứ 。 一nhất 者giả 許hứa 現hiện 即tức 牒điệp 前tiền 五ngũ 法pháp 。 二nhị 善thiện 財tài 言ngôn 下hạ 申thân 請thỉnh 。 三tam 爾nhĩ 時thời 不bất 動động 優Ưu 婆Bà 夷Di 不bất 起khởi 下hạ 。 正chánh 現hiện 先tiên 入nhập 定định 。 若nhược 准chuẩn 舊cựu 經kinh 。 唯duy 入nhập 一nhất 求cầu 法Pháp 三tam 昧muội 。 即tức 具cụ 一nhất 萬vạn 。 顯hiển 餘dư 四tứ 門môn 。 例lệ 亦diệc 多đa 矣hĩ 。 今kim 經kinh 先tiên 牒điệp 五ngũ 門môn 。 後hậu 例lệ 十thập 億ức 。 文văn 中trung 唯duy 四tứ 。 初sơ 二nhị 可khả 知tri 。 三tam 具cụ 二nhị 門môn 。 堅kiên 固cố 受thọ 持trì 。 平bình 等đẳng 總tổng 持trì 。 並tịnh 是thị 不bất 空không 圓viên 滿mãn 義nghĩa 故cố 。 四tứ 辯biện 才tài 演diễn 法pháp 。 即tức 是thị 十Thập 力Lực 智trí 輪luân 。 非phi 唯duy 盡tận 入nhập 。 上thượng 列liệt 五ngũ 法pháp 。 例lệ 有hữu 十thập 億ức 。 無vô 不bất 染nhiễm 入nhập 。 作tác 用dụng 可khả 知tri 。 四tứ 時thời 不bất 動động 優Ưu 婆Bà 夷Di 從tùng 三tam 昧muội 起khởi 下hạ 。 出xuất 定định 印ấn 述thuật 。

第đệ 四tứ 優Ưu 婆Bà 夷Di 言ngôn 善thiện 男nam 子tử 我ngã 唯duy 下hạ 。 謙khiêm 己kỷ 推thôi 勝thắng 。 烏ô 灑sái 婆bà 鳥điểu 。 舊cựu 經kinh 即tức 金kim 翅sí 鳥điểu 。

餘dư 二nhị 段đoạn 可khả 知tri 。

●# 第đệ 十thập 遍biến 行hành 外ngoại 道đạo 。 寄ký 真chân 實thật 行hạnh 。 智Trí 度Độ 已dĩ 圓viên 。 稱xưng 於ư 二nhị 諦đế 。 言ngôn 行hạnh 不bất 虗hư 。 故cố 名danh 真chân 實thật 。

第đệ 一nhất 依y 教giáo 趣thú 求cầu 中trung 。 至chí 都đô 薩tát 羅la 城thành 者giả 。 此thử 云vân 喜hỷ 出xuất 生sanh 。 謂vị 此thử 城thành 中trung 。 出xuất 生sanh 無vô 量lượng 。 歡hoan 喜hỷ 之chi 事sự 。 表biểu 智Trí 度Độ 滿mãn 無vô 不bất 生sanh 故cố 。 友hữu 名danh 遍biến 行hành 者giả 。 巧xảo 智trí 隨tùy 機cơ 。 無vô 不bất 行hành 故cố 。 示thị 外ngoại 道đạo 者giả 。 行hành 於ư 非phi 道đạo 。 達đạt 佛Phật 道Đạo 故cố 。 非phi 道đạo 不bất 染nhiễm 。 前tiền 曰viết 出xuất 家gia 。

第đệ 二nhị 其kỳ 城thành 東đông 北bắc 下hạ 。 見kiến 敬kính 諮tư 問vấn 。 中trung 夜dạ 見kiến 者giả 。 智trí 入nhập 生sanh 死tử 故cố 。 前tiền 云vân 日nhật 沒một 入nhập 者giả 。 善thiện 財tài 將tương 欲dục 入nhập 此thử 位vị 故cố 。 山sơn 頂đảnh 見kiến 者giả 。 十thập 行hành 滿mãn 故cố 。 大đại 光quang 明minh 者giả 。 以dĩ 智trí 慧tuệ 光quang 。 破phá 於ư 生sanh 死tử 二nhị 邊biên 暗ám 故cố 。

第đệ 三tam 遍biến 行hành 答đáp 言ngôn 下hạ 。 稱xưng 讚tán 授thọ 法pháp 。 於ư 中trung 二nhị 。 先tiên 稱xưng 讚tán 。 後hậu 善thiện 男nam 子tử 我ngã 已dĩ 下hạ 授thọ 法pháp 。 於ư 中trung 亦diệc 二nhị 。 先tiên 彰chương 名danh 體thể 。 後hậu 顯hiển 業nghiệp 用dụng 。 今kim 初sơ 。 別biệt 列liệt 四tứ 名danh 。 結kết 智trí 圓viên 滿mãn 。 四tứ 義nghĩa 雖tuy 別biệt 。 而nhi 得đắc 相tương/tướng 成thành 。 一nhất 化hóa 境cảnh 普phổ 周chu 。 遍biến 行hành 之chi 名danh 因nhân 此thử 而nhi 得đắc 。 二nhị 入nhập 定định 觀quán 機cơ 。 三tam 由do 無vô 作tác 神thần 通thông 故cố 。 能năng 遍biến 至chí 前tiền 處xứ 。 四tứ 由do 普phổ 門môn 般Bát 若Nhã 故cố 。 能năng 在tại 定định 普phổ 觀quán 。 然nhiên 無vô 作tác 無vô 依y 。 用dụng 而nhi 無vô 住trụ 。 普phổ 門môn 般Bát 若Nhã 。 無vô 法pháp 不bất 窮cùng 。 如như 是thị 下hạ 結kết 能năng 所sở 觀quán 。 若nhược 智trí 若nhược 用dụng 皆giai 屬thuộc 智trí 慧tuệ 。 隨tùy 所sở 修tu 行hành 。 皆giai 得đắc 圓viên 滿mãn 。 二nhị 善thiện 男nam 子tử 我ngã 能năng 普phổ 於ư 下hạ 。 顯hiển 於ư 業nghiệp 用dụng 。 文văn 中trung 分phần/phân 二nhị 。 先tiên 辨biện 一nhất 方phương 。 後hậu 結kết 周chu 遍biến 。 前tiền 中trung 明minh 四tứ 業nghiệp 用dụng 。 即tức 分phần/phân 四tứ 別biệt 。 一nhất 明minh 至chí 一nhất 切thiết 處xứ 用dụng 。 二nhị 或hoặc 住trụ 諸chư 見kiến 或hoặc 信tín 二Nhị 乘Thừa 下hạ 。 普phổ 觀quán 世thế 間gian 用dụng 。 三tam 善thiện 男nam 子tử 。 我ngã 又hựu 於ư 此thử 都đô 薩tát 羅la 下hạ 。 無vô 作tác 無vô 依y 用dụng 。 不bất 知tri 從tùng 何hà 而nhi 來lai 至chí 故cố 。 四tứ 善thiện 男nam 子tử 閻Diêm 浮Phù 提Đề 內nội 下hạ 。 普phổ 門môn 般Bát 若Nhã 用dụng 。 九cửu 十thập 六lục 種chủng 。 皆giai 通thông 達đạt 故cố 。 上thượng 來lai 四tứ 節tiết 。 隨tùy 勝thắng 別biệt 配phối 。 實thật 則tắc 義nghĩa 通thông 。 言ngôn 九cửu 十thập 六lục 眾chúng 者giả 。 別biệt 有hữu 九cửu 十thập 五ngũ 種chủng 。 外ngoại 道đạo 邪tà 論luận 經kinh 。 則tắc 九cửu 十thập 六lục 中trung 一nhất 是thị 佛Phật 道Đạo 。 今kim 此thử 經Kinh 文văn 。 但đãn 總tổng 相tương/tướng 言ngôn 九cửu 十thập 六lục 眾chúng 。 亦diệc 不bất 定định 言ngôn 全toàn 是thị 邪tà 道đạo 。 若nhược 迴hồi 向hướng 中trung 。 則tắc 九cửu 十thập 六lục 皆giai 稱xưng 外ngoại 道đạo 。 則tắc 自tự 有hữu 二nhị 義nghĩa 。 一nhất 依y 薩tát 婆bà 多đa 律luật 說thuyết 。 外ngoại 道đạo 六lục 師sư 。 各các 有hữu 十thập 六lục 所sở 學học 法pháp 。 一nhất 法pháp 自tự 學học 。 餘dư 十thập 五ngũ 種chủng 。 各các 教giáo 十thập 五ngũ 弟đệ 子tử 。 師sư 徒đồ 合hợp 論luận 。 有hữu 九cửu 十thập 六lục 。 二nhị 者giả 外ngoại 道đạo 有hữu 二nhị 。 一nhất 外ngoại 外ngoại 道đạo 。 佛Phật 法Pháp 外ngoại 故cố 。 二nhị 內nội 外ngoại 道đạo 。 此thử 復phục 有hữu 三tam 。 一nhất 附phụ 佛Phật 法Pháp 外ngoại 道đạo 。 如như 犢độc 子tử 方Phương 廣Quảng 。 自tự 以dĩ 聰thông 明minh 讀đọc 佛Phật 經Kinh 書thư 。 而nhi 生sanh 一nhất 見kiến 。 或hoặc 立lập 有hữu 我ngã 。 或hoặc 謂vị 諸chư 法pháp 空không 幻huyễn 為vi 宗tông 。 附phụ 佛Phật 法Pháp 起khởi 。 二nhị 學học 佛Phật 法Pháp 而nhi 成thành 外ngoại 道đạo 。 執chấp 佛Phật 教giáo 門môn 。 不bất 入nhập 理lý 故cố 。 三tam 以dĩ 大đại 斥xích 小tiểu 。 則tắc 以dĩ 小Tiểu 乘Thừa 名danh 為vi 外ngoại 道đạo 。 大Đại 乘Thừa 外ngoại 故cố 。 故cố 楞lăng 伽già 中trung 。 明minh 於ư 二Nhị 乘Thừa 。 未vị 了liễu 唯duy 心tâm 。 未vị 見kiến 法pháp 無vô 我ngã 理lý 。 與dữ 外ngoại 道đạo 同đồng 。 然nhiên 斥xích 其kỳ 滯trệ 權quyền 。 非phi 奪đoạt 方phương 便tiện 。 今kim 文văn 並tịnh 通thông 。 上thượng 來lai 諸chư 意ý 。 無vô 論luận 邪tà 正chánh 。 皆giai 入nhập 隨tùy 化hóa 。 後hậu 如như 閻Diêm 浮Phù 下hạ 。 總tổng 結kết 周chu 遍biến 。

第đệ 四tứ 善thiện 男nam 子tử 我ngã 唯duy 下hạ 。 三tam 段đoạn 並tịnh 顯hiển 。

[△@△]# 大đại 文văn 第đệ 四tứ 。 自tự 青thanh 蓮liên 華hoa 長trưởng 者giả 下hạ 。 有hữu 十Thập 善Thiện 友hữu 。 寄ký 十thập 迴hồi 向hướng 。 以dĩ 大đại 願nguyện 智trí 。 迴hồi 向hướng 菩Bồ 提Đề 。 迴hồi 向hướng 眾chúng 生sanh 。 及cập 實thật 際tế 故cố 。 即tức 為vi 十thập 別biệt 。

●# 今kim 初sơ 。 具cụ 足túc 優ưu 鉢bát 羅la 華hoa 長trưởng 者giả 。 寄ký 救cứu 護hộ 眾chúng 生sanh 。 離ly 眾chúng 生sanh 相tướng 迴hồi 向hướng 。 大đại 悲bi 增tăng 上thượng 。 救cứu 護hộ 眾chúng 生sanh 。 大đại 智trí 不bất 著trước 。 離ly 眾chúng 生sanh 相tướng 。 悲bi 智trí 無vô 住trụ 。 以dĩ 立lập 此thử 名danh 。 救cứu 護hộ 眾chúng 生sanh 。 如như 處xứ 淤ứ 埿nê 。 離ly 眾chúng 生sanh 相tướng 。 如như 泥nê 不bất 染nhiễm 。 即tức 蓮liên 華hoa 義nghĩa 。 優ưu 鉢bát 羅la 華hoa 。 水thủy 生sanh 中trung 上thượng 。 救cứu 護hộ 是thị 入nhập 生sanh 死tử 中trung 尊tôn 。 故cố 特đặc 云vân 青thanh 。 言ngôn 鬻dục 香hương 者giả 。 香hương 質chất 雖tuy 小tiểu 。 發phát 氣khí 彌di 布bố 。 善thiện 根căn 雖tuy 微vi 。 迴hồi 向hướng 普phổ 周chu 。 又hựu 若nhược 賣mại 若nhược 買mãi 。 二nhị 俱câu 得đắc 香hương 。 自tự 他tha 善thiện 根căn 俱câu 可khả 迴hồi 向hướng 。 居cư 廣quảng 博bác 國quốc 者giả 。 創sáng/sang 入nhập 迴hồi 向hướng 故cố 。 迴hồi 向hướng 三tam 處xứ 。 皆giai 廣quảng 博bác 義nghĩa 。

第đệ 一nhất 依y 教giáo 趣thú 求cầu 中trung 二nhị 。 先tiên 依y 前tiền 興hưng 願nguyện 。 以dĩ 是thị 迴hồi 向hướng 大đại 願nguyện 首thủ 故cố 。 後hậu 漸tiệm 次thứ 下hạ 趣thú 求cầu 後hậu 位vị 。

第đệ 二nhị 見kiến 已dĩ 前tiền 詣nghệ 下hạ 。 見kiến 敬kính 諮tư 問vấn 。

第đệ 三tam 長trưởng 者giả 告cáo 言ngôn 下hạ 。 稱xưng 讚tán 授thọ 法pháp 。 於ư 中trung 分phần/phân 二nhị 。 先tiên 稱xưng 讚tán 。 後hậu 善thiện 男nam 子tử 我ngã 善thiện 別biệt 知tri 下hạ 授thọ 法pháp 。 於ư 中trung 亦diệc 二nhị 。 先tiên 標tiêu 所sở 得đắc 。 後hậu 顯hiển 業nghiệp 用dụng 。

△# 今kim 初sơ 。 言ngôn 善thiện 別biệt 一nhất 切thiết 諸chư 香hương 者giả 。 謂vị 知tri 世thế 香hương 。 以dĩ 表biểu 法pháp 香hương 。 何hà 等đẳng 是thị 香hương 。 謂vị 三tam 學học 四Tứ 等Đẳng 十thập 度độ 萬vạn 行hạnh 。 總tổng 名danh 為vi 香hương 。 皆giai 能năng 熏huân 修tu 生sanh 善thiện 習tập 氣khí 。 亦diệc 能năng 變biến 滅diệt 惡ác 習tập 氣khí 故cố 。

△# 二nhị 所sở 謂vị 下hạ 。 顯hiển 業nghiệp 用dụng 中trung 文văn 亦diệc 分phần/phân 二nhị 。 先tiên 總tổng 相tương/tướng 而nhi 知tri 。 後hậu 指chỉ 事sự 別biệt 顯hiển 。

▲# 前tiền 中trung 五ngũ 。 一nhất 知tri 香hương 體thể 。 二nhị 知tri 出xuất 處xứ 。 三tam 知tri 類loại 別biệt 。 四tứ 知tri 力lực 用dụng 。 五ngũ 窮cùng 本bổn 末mạt 。 今kim 初sơ 。 一nhất 切thiết 香hương 者giả 。 此thử 是thị 總tổng 句cú 。 次thứ 三tam 句cú 別biệt 。 即tức 差sai 別biệt 行hành 。 後hậu 亦diệc 知tri 調điều 合hợp 。 是thị 圓viên 融dung 行hành 。 謂vị 以dĩ 金kim 剛cang 杵xử 。 碎toái 萬vạn 行hạnh 香hương 。 以dĩ 實thật 相tướng 般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 和hòa 合hợp 。 純thuần 雜tạp 無vô 㝵# 。 悲bi 智trí 圓viên 融dung 。 故cố 成thành 迴hồi 向hướng 。 如như 百bách 和hòa 香hương 纔tài 燒thiêu 。 如như 麻ma 百bách 味vị 齊tề 發phát 。 圓viên 融dung 之chi 行hành 。 一nhất 念niệm 頓đốn 攝nhiếp 無vô 盡tận 法Pháp 門môn 。 利lợi 智trí 之chi 人nhân 。 百bách 味vị 殊thù 齅khứu 。 圓viên 器khí 菩Bồ 薩Tát 。 融dung 不bất 㝵# 差sai 。 二nhị 又hựu 知tri 如như 是thị 一nhất 切thiết 。 香hương 王vương 所sở 出xuất 之chi 處xứ 。 者giả 明minh 知tri 出xuất 處xứ 。 即tức 眾chúng 生sanh 菩Bồ 提Đề 。 及cập 與dữ 實thật 際tế 。 是thị 出xuất 迴hồi 向hướng 行hành 之chi 所sở 也dã 。 三tam 又hựu 善thiện 了liễu 知tri 天thiên 香hương 下hạ 。 明minh 知tri 類loại 別biệt 。 六lục 道đạo 八bát 部bộ 習tập 氣khí 各các 殊thù 。 四tứ 又hựu 善thiện 了liễu 知tri 治trị 諸chư 病bệnh 下hạ 。 知tri 力lực 用dụng 異dị 。 如như 蘭lan 麝xạ 等đẳng 。 多đa 增tăng 煩phiền 惱não 。 沉trầm 檀đàn 之chi 類loại 。 能năng 斷đoạn 煩phiền 惱não 。 世thế 香hương 可khả 知tri 。 出xuất 世thế 萬vạn 行hạnh 治trị 諸chư 病bệnh 香hương 。 對đối 治trị 行hành 也dã 。 斷đoạn 諸chư 惡ác 者giả 。 即tức 戒giới 香hương 也dã 。 經kinh 文văn 之chi 中trung 。 世thế 出xuất 世thế 香hương 。 相tương/tướng 參tham 而nhi 說thuyết 。 影ảnh 略lược 類loại 取thủ 。 五ngũ 如như 是thị 等đẳng 下hạ 。 委ủy 窮cùng 本bổn 末mạt 。 此thử 有hữu 十thập 事sự 。 下hạ 文văn 具cụ 顯hiển 。 其kỳ 隨tùy 處xứ 隨tùy 人nhân 。 是thị 梵Phạm 本bổn 中trung 。 安an 隱ẩn 之chi 義nghĩa 。 種chủng 類loại 差sai 別biệt 。 二nhị 句cú 全toàn 長trường/trưởng 。 非phi 但đãn 經kinh 無vô 。 前tiền 已dĩ 說thuyết 故cố 。

▲# 二nhị 善thiện 男nam 子tử 人nhân 間gian 有hữu 香hương 下hạ 。 指chỉ 事sự 別biệt 顯hiển 。 有hữu 十thập 種chủng 香hương 。 略lược 分phân 為vi 二nhị 。 初sơ 一nhất 具cụ 明minh 。 後hậu 九cửu 略lược 辨biện 。 今kim 初sơ 龍long 藏tạng 一nhất 香hương 。 具cụ 前tiền 本bổn 末mạt 十thập 事sự 差sai 別biệt 。 一nhất 但đãn 語ngữ 香hương 名danh 必tất 有hữu 形hình 相tướng 。 又hựu 如như 麻ma 子tử 。 即tức 是thị 相tương/tướng 也dã 。 二nhị 因nhân 龍long 鬪đấu 生sanh 。 是thị 為vi 生sanh 起khởi 。 三tam 興hưng 大đại 香hương 雲vân 等đẳng 。 即tức 是thị 出xuất 現hiện 。 四tứ 於ư 七thất 日nhật 中trung 。 雨vũ 細tế 香hương 雨vũ 。 即tức 是thị 成thành 就tựu 。 五ngũ 若nhược 著trước 身thân 者giả 身thân 即tức 金kim 色sắc 等đẳng 。 是thị 為vi 清thanh 淨tịnh 。 六lục 眾chúng 生sanh 齅khứu 下hạ 。 是thị 為vi 安an 隱ẩn 。 以dĩ 喜hỷ 樂lạc 故cố 。 七thất 或hoặc 熱nhiệt 清thanh 涼lương 下hạ 。 以dĩ 為vi 方phương 便tiện 。 八bát 慈từ 心tâm 相tương 向hướng 。 是thị 為vi 境cảnh 界giới 。 九cửu 志chí 意ý 清thanh 淨tịnh 。 是thị 為vi 威uy 德đức 。 其kỳ 業nghiệp 用dụng 一nhất 種chủng 。 義nghĩa 通thông 前tiền 七thất 。 十thập 我ngã 知tri 是thị 已dĩ 下hạ 。 即tức 是thị 根căn 本bổn 。 根căn 本bổn 但đãn 為vì 菩Bồ 提Đề 心tâm 故cố 。 若nhược 就tựu 菩Bồ 提Đề 心tâm 。 顯hiển 十thập 義nghĩa 者giả 。 菩Bồ 提Đề 心tâm 香hương 以dĩ 為vi 根căn 本bổn 。 一nhất 似tự 如Như 來Lai 藏tạng 而nhi 為vi 體thể 相tướng 。 二nhị 因nhân 善thiện 惡ác 相tướng 攻công 而nhi 生sanh 。 故cố 經Kinh 云vân 。 善thiện 惡ác 互hỗ 相tương 攻công 。 猶do 如như 二nhị 象tượng 鬪đấu 等đẳng 。 三tam 若nhược 一nhất 發phát 心tâm 。 必tất 興hưng 慈từ 雲vân 。 四tứ 注chú 法Pháp 雨vũ 。 五ngũ 心tâm 所sở 及cập 者giả 令linh 歸quy 真chân 淨tịnh 。 六lục 得đắc 法Pháp 喜hỷ 樂lạc 。 七thất 離ly 惑hoặc 業nghiệp 病bệnh 。 滅diệt 除trừ 八bát 苦khổ 。 八bát 展triển 轉chuyển 興hưng 慈từ 。 入nhập 同đồng 體thể 境cảnh 。 九cửu 志chí 願nguyện 純thuần 淨tịnh 。 威uy 德đức 尊tôn 高cao 。 業nghiệp 用dụng 一nhất 種chủng 。 亦diệc 通thông 前tiền 七thất 。 對đối 前tiền 事sự 釋thích 。 可khả 以dĩ 意ý 得đắc 。 餘dư 之chi 九cửu 香hương 。 略lược 不bất 具cụ 此thử 。 或hoặc 二nhị 或hoặc 三tam 。 令linh 反phản 三tam 隅ngung 也dã 。 二nhị 摩ma 羅la 耶da 山sơn 下hạ 。 略lược 列liệt 九cửu 香hương 。 摩ma 羅la 耶da 山sơn 。 即tức 楞lăng 伽già 城thành 山sơn 。 故cố 涅Niết 槃Bàn 云vân 。 此thử 身thân 不bất 如như 摩ma 羅la 耶da 山sơn 。 出xuất 栴chiên 檀đàn 香hương 。 就tựu 用dụng 約ước 表biểu 。 即tức 是thị 忍nhẫn 香hương 。 瞋sân 火hỏa 不bất 燒thiêu 故cố 。 三tam 即tức 進tiến 香hương 。 魔ma 軍quân 退thoái 散tán 故cố 。 次thứ 五ngũ 隨tùy 行hành 可khả 以dĩ 意ý 得đắc 。 九cửu 稱xưng 法Pháp 界Giới 香hương 。 言ngôn 信tín 度độ 嚩phạ 囉ra 。 即tức 是thị 河hà 名danh 。 或hoặc 譯dịch 云vân 河hà 水thủy 。 十thập 即tức 亡vong 能năng 所sở 香hương 。

餘dư 謙khiêm 己kỷ 等đẳng 。 三tam 段đoạn 可khả 知tri 。

●# 第đệ 二nhị 婆bà 施thí 羅la 舩# 師sư 。 寄ký 不bất 壞hoại 迴hồi 向hướng 。 得đắc 不bất 壞hoại 信tín 。 十thập 種chủng 善thiện 根căn 。 而nhi 迴hồi 向hướng 故cố 。 婆bà 施thí 羅la 。 昔tích 云vân 自tự 在tại 。 謂vị 於ư 佛Phật 法Pháp 海hải 。 已dĩ 善thiện 通thông 達đạt 。 於ư 生sanh 死tử 海hải 。 能năng 善thiện 運vận 度độ 。 於ư 一nhất 切thiết 法pháp 。 深thâm 信tín 不bất 退thoái 。 故cố 名danh 自tự 在tại 。 新tân 譯dịch 云vân 㕹# 毗tỳ 羅la 。 此thử 云vân 含hàm 恨hận 。 如như 海hải 包bao 含hàm 荒hoang 穢uế 等đẳng 故cố 。 在tại 樓lâu 閣các 城thành 者giả 。 由do 此thử 迴hồi 向hướng 。 令linh 菩Bồ 提Đề 心tâm 。 轉chuyển 更cánh 增tăng 長trưởng 。 悲bi 智trí 相tương 依y 而nhi 高cao 出xuất 故cố 。

第đệ 一nhất 依y 教giáo 趣thú 求cầu 中trung 二nhị 。 一nhất 念niệm 前tiền 。 二nhị 趣thú 後hậu 。 今kim 初sơ 。 即tức 依y 前tiền 觀quán 道đạo 。 於ư 迴hồi 向hướng 道đạo 得đắc 不bất 壞hoại 故cố 。 即tức 彼bỉ 經kinh 中trung 。 平bình 等đẳng 觀quán 察sát 。 隨tùy 順thuận 修tu 學học 。 文văn 有hữu 十thập 句cú 五ngũ 對đối 。 佛Phật 道Đạo 為vi 高cao 。 餘dư 皆giai 是thị 卑ty 。 正Chánh 道Đạo 為vi 夷di 平bình 。 邪tà 道đạo 為vi 險hiểm 阻trở 。 無vô 障chướng 為vi 淨tịnh 。 有hữu 障chướng 為vi 穢uế 。 涅Niết 槃Bàn 為vi 安an 。 生sanh 死tử 為vi 危nguy 。 二Nhị 乘Thừa 為vi 曲khúc 。 菩Bồ 薩Tát 為vi 直trực 。 云vân 何hà 觀quán 耶da 。 略lược 有hữu 三tam 義nghĩa 。 一nhất 不bất 壞hoại 相tương/tướng 。 則tắc 五ngũ 是thị 可khả 依y 。 五ngũ 不bất 可khả 依y 。 二nhị 不bất 壞hoại 性tánh 。 則tắc 不bất 見kiến 高cao 卑ty 。 無vô 夷di 無vô 險hiểm 等đẳng 。 是thị 故cố 經Kinh 云vân 。 不bất 見kiến 一nhất 法pháp 。 是thị 佛Phật 法Pháp 者giả 。 不bất 見kiến 一nhất 法pháp 。 非phi 佛Phật 法Pháp 者giả 。 住trụ 正Chánh 道Đạo 者giả 。 則tắc 不bất 分phân 別biệt 。 是thị 邪tà 是thị 正chánh 。 不bất 見kiến 業nghiệp 惑hoặc 以dĩ 為vi 所sở 斷đoạn 。 不bất 見kiến 智trí 慧tuệ 以dĩ 為vi 能năng 斷đoạn 。 非phi 有hữu 煩phiền 惱não 。 非phi 離ly 煩phiền 惱não 。 不bất 見kiến 生sanh 死tử 。 而nhi 為vi 雜tạp 亂loạn 。 不bất 見kiến 涅Niết 槃Bàn 。 以dĩ 為vi 寂tịch 靜tĩnh 。 無vô 小tiểu 無vô 大đại 。 三tam 乘thừa 及cập 一Nhất 乘Thừa 。 非phi 乘thừa 我ngã 所sở 說thuyết 。 三tam 性tánh 之chi 及cập 相tương/tướng 。 雙song 俱câu 不bất 壞hoại 。 雖tuy 無vô 高cao 下hạ 不bất 壞hoại 高cao 卑ty 。 無vô 高cao 無vô 卑ty 為vi 真chân 高cao 等đẳng 。 一nhất 一nhất 皆giai 以dĩ 。 無vô 所sở 得đắc 心tâm 。 而nhi 為vi 方phương 便tiện 。 微vi 細tế 觀quán 察sát 。 二nhị 漸tiệm 次thứ 下hạ 。 趣thú 求cầu 後hậu 友hữu 。 起khởi 殊thù 勝thắng 念niệm 。 言ngôn 道đạo 因nhân 者giả 。 以dĩ 菩Bồ 薩Tát 道Đạo 。 因nhân 人nhân 得đắc 故cố 。 即tức 於ư 菩Bồ 薩Tát 法Pháp 。 師sư 得đắc 不bất 壞hoại 信tín 。

第đệ 二nhị 到đáo 彼bỉ 城thành 已dĩ 下hạ 。 見kiến 敬kính 諮tư 問vấn 。 見kiến 在tại 海hải 岸ngạn 者giả 。 若nhược 佛Phật 法Pháp 海hải 。 即tức 以dĩ 生sanh 死tử 而nhi 為vi 此thử 岸ngạn 。 不bất 捨xả 生sanh 死tử 。 令linh 物vật 入nhập 故cố 。 佛Phật 功công 德đức 海hải 。 亦diệc 同đồng 上thượng 說thuyết 。 又hựu 菩Bồ 提Đề 心tâm 而nhi 為vi 此thử 岸ngạn 。 住trụ 菩Bồ 提Đề 心tâm 。 方phương 能năng 得đắc 故cố 。 若nhược 生sanh 死tử 海hải 。 以dĩ 大đại 慈từ 悲bi 。 而nhi 為vi 此thử 岸ngạn 。 由do 住trụ 慈từ 悲bi 能năng 入nhập 生sanh 死tử 。 亦diệc 令linh 眾chúng 生sanh 。 離ly 生sanh 死tử 因nhân 越việt 苦khổ 海hải 故cố 。 准chuẩn 下hạ 推thôi 勝thắng 。 義nghĩa 含hàm 多đa 海hải 。 類loại 釋thích 可khả 知tri 。

第đệ 三tam 舩# 師sư 告cáo 言ngôn 下hạ 。 稱xưng 讚tán 授thọ 法pháp 。 於ư 中trung 二nhị 。 一nhất 稱xưng 讚tán 。 二nhị 授thọ 法pháp 。

△# 今kim 初sơ 。 讚tán 其kỳ 發phát 心tâm 。 又hựu 能năng 問vấn 法pháp 。 即tức 領lãnh 前tiền 心tâm 。 念niệm 十thập 種chủng 勝thắng 因nhân 。 與dữ 前tiền 文văn 中trung 義nghĩa 有hữu 影ảnh 略lược 。 顯hiển 問vấn 多đa 端đoan 。 文văn 中trung 舊cựu 經kinh 九cửu 句cú 。 五ngũ 六lục 為vi 一nhất 。 七thất 八bát 合hợp 故cố 。 今kim 經kinh 全toàn 開khai 。 故cố 有hữu 十thập 一nhất 。 若nhược 合hợp 五ngũ 六lục 。 具cụ 足túc 十thập 句cú 。 攝nhiếp 為vi 五ngũ 對đối 。 初sơ 一nhất 生sanh 智trí 斷đoạn 苦khổ 對đối 。 次thứ 二nhị 往vãng 果quả 趣thú 因nhân 對đối 。 次thứ 三tam 合hợp 為vi 遠viễn 小tiểu 修tu 大đại 對đối 。 以dĩ 五ngũ 六lục 合hợp 故cố 。 故cố 舊cựu 經Kinh 云vân 。 遠viễn 離ly 二Nhị 乘Thừa 怖bố 畏úy 。 生sanh 死tử 住trụ 諸chư 寂Tịch 靜Tĩnh 三Tam 昧Muội 旋toàn 因nhân 。 謂vị 二Nhị 乘Thừa 人nhân 。 躭đam 三tam 昧muội 酒tửu 。 沉trầm 空không 漩tuyền 澓phục 。 故cố 應ưng 遠viễn 離ly 。 次thứ 二nhị 起khởi 願nguyện 修tu 行hành 對đối 。 後hậu 二nhị 橫hoạnh/hoành 觀quán 諸chư 法pháp 竪thụ 入nhập 佛Phật 位vị 對đối 。

△# 第đệ 二nhị 善thiện 男nam 子tử 我ngã 在tại 海hải 岸ngạn 下hạ 授thọ 法pháp 。 於ư 中trung 二nhị 。 先tiên 標tiêu 名danh 體thể 。 謂vị 大đại 悲bi 超siêu 出xuất 。 為vi 物vật 歸quy 故cố 。 後hậu 善thiện 男nam 子tử 我ngã 普phổ 觀quán 察sát 下hạ 。 辨biện 其kỳ 業nghiệp 用dụng 。 於ư 中trung 亦diệc 二nhị 。 先tiên 明minh 於ư 陸lục 行hành 化hóa 令linh 知tri 有hữu 海hải 。 後hậu 善thiện 男nam 子tử 我ngã 知tri 海hải 中trung 一nhất 切thiết 寶bảo 洲châu 下hạ 。 於ư 海hải 化hóa 生sanh 。 使sử 其kỳ 度độ 海hải 。 於ư 中trung 復phục 二nhị 。 一nhất 明minh 善thiện 知tri 。 二nhị 明minh 化hóa 益ích 。

▲# 前tiền 中trung 。 其kỳ 寶bảo 洲châu 等đẳng 。 生sanh 死tử 佛Phật 法Pháp 諸chư 海hải 皆giai 有hữu 。 今kim 且thả 唯duy 約ước 生sanh 死tử 海hải 釋thích 。 文văn 中trung 略lược 舉cử 知tri 五ngũ 種chủng 事sự 。 一nhất 知tri 寶bảo 。 二nhị 知tri 難nạn/nan 。 三tam 知tri 水thủy 。 四tứ 知tri 時thời 。 五ngũ 知tri 舩# 。 今kim 初sơ 。 寶bảo 即tức 智trí 寶bảo 。 故cố 淨tịnh 名danh 云vân 。 不bất 入nhập 生sanh 死tử 大đại 海hải 。 則tắc 不bất 能năng 生sanh 一nhất 切thiết 智trí 寶bảo 。 有hữu 十thập 二nhị 句cú 。 一nhất 生sanh 死tử 海hải 中trung 。 湛trạm 寂tịch 不bất 動động 。 謂vị 之chi 寶bảo 洲châu 。 即tức 性tánh 淨tịnh 涅Niết 槃Bàn 。 是thị 智trí 體thể 性tánh 。 二nhị 身thân 心tâm 萬vạn 境cảnh 。 皆giai 為vi 寶bảo 處xứ 。 三tam 無vô 性tánh 為vi 寶bảo 性tánh 。 四tứ 無vô 住trụ 為vi 寶bảo 根căn 。 五ngũ 佛Phật 性tánh 為vi 寶bảo 種chủng 。 約ước 無vô 改cải 。 種chủng 約ước 類loại 以dĩ 。 故cố 佛Phật 種chủng 言ngôn 亦diệc 通thông 佛Phật 性tánh 。 六lục 恆Hằng 沙sa 性tánh 德đức 為vi 寶bảo 類loại 。 上thượng 皆giai 本bổn 有hữu 之chi 寶bảo 。 次thứ 四tứ 為vi 修tu 成thành 寶bảo 。 一nhất 以dĩ 頭đầu 陀đà 持trì 戒giới 修tu 禪thiền 寂tịch 慮lự 為vi 淨tịnh 寶bảo 。 二nhị 緣duyên 起khởi 智trí 慧tuệ 為vi 貫quán 穿xuyên 。 三tam 顯hiển 了liễu 本bổn 有hữu 名danh 為vi 出xuất 。 四tứ 聽thính 聞văn 修tu 起khởi 名danh 為vi 作tác 。 後hậu 四tứ 為vi 寶bảo 用dụng 。 一nhất 成thành 三tam 乘thừa 根căn 有hữu 菩Bồ 提Đề 心tâm 十thập 為vi 寶bảo 器khí 。 二nhị 照chiếu 理lý 斷đoạn 惑hoặc 為vi 寶bảo 用dụng 。 三tam 一nhất 諦đế 三tam 諦đế 為vi 寶bảo 境cảnh 。 四tứ 破phá 愚ngu 發phát 明minh 為vi 寶bảo 光quang 。 名danh 有hữu 種chủng 種chủng 。 故cố 云vân 一nhất 切thiết 。 二nhị 我ngã 又hựu 能năng 知tri 一nhất 切thiết 龍long 下hạ 。 知tri 難nạn/nan 。 即tức 生sanh 死tử 中trung 一nhất 切thiết 惑hoặc 業nghiệp 。 龍long 即tức 瞋sân 毒độc 。 夜dạ 叉xoa 羅la 剎sát 。 性tánh 多đa 於ư 貪tham 。 部bộ 多đa 即tức 癡si 。 部bộ 多đa 此thử 云vân 自tự 生sanh 。 以dĩ 是thị 夜dạ 叉xoa 之chi 流lưu 。 不bất 從tùng 父phụ 母mẫu 。 故cố 曰viết 自tự 生sanh 。 而nhi 性tánh 多đa 癡si 。 如như 是thị 一nhất 切thiết 下hạ 。 例lệ 餘dư 煩phiền 惱não 。 違vi 境cảnh 忘vong 心tâm 是thị 瞋sân 住trú 處xứ 等đẳng 。 三tam 亦diệc 知tri 大đại 海hải 施thí 澓phục 淺thiển 深thâm 下hạ 知tri 水thủy 。 即tức 知tri 心tâm 識thức 相tương/tướng 種chủng 習tập 等đẳng 殊thù 。 輪luân 轉chuyển 生sanh 死tử 。 深thâm 而nhi 無vô 底để 。 將tương 易dị 可khả 化hóa 即tức 名danh 為vi 淺thiển 。 七thất 識thức 波ba 浪lãng 。 染nhiễm 習tập 遠viễn 近cận 。 習tập 之chi 近cận 者giả 則tắc 易dị 開khai 曉hiểu 。 水thủy 色sắc 好hảo 惡ác 者giả 。 隨tùy 善thiện 惡ác 緣duyên 。 成thành 黑hắc 白bạch 報báo 。 在tại 事sự 可khả 知tri 。 四tứ 亦diệc 善thiện 別biệt 知tri 日nhật 月nguyệt 下hạ 。 明minh 知tri 時thời 。 謂vị 機cơ 之chi 生sanh 熟thục 。 法pháp 之chi 運vận 數số 。 如như 是thị 時thời 中trung 。 宜nghi 修tu 寂tịch 靜tĩnh 。 如như 是thị 時thời 中trung 。 宜nghi 修tu 布bố 施thí 。 乃nãi 至chí 般Bát 若Nhã 。 善thiện 惡ác 故cố 變biến 。 苦khổ 樂lạc 灾# 祥tường 。 涅Niết 槃Bàn 晝trú 時thời 。 生sanh 死tử 夜dạ 時thời 。 愚ngu 生sanh 死tử 長trường 。 智trí 生sanh 死tử 促xúc 。 三tam 祇kỳ 百bách 劫kiếp 三tam 生sanh 一nhất 生sanh 。 悟ngộ 則tắc 剎sát 那na 。 迷mê 便tiện 曠khoáng 遠viễn 。 故cố 云vân 延diên 促xúc 。 乃nãi 至chí 微vi 細tế 。 念niệm 劫kiếp 圓viên 融dung 。 無vô 不bất 明minh 審thẩm 。 世thế 舩# 失thất 時thời 禍họa 患hoạn 交giao 至chí 。 剎sát 那na 乖quai 法pháp 多đa 劫kiếp 沉trầm 淪luân 。 五ngũ 亦diệc 知tri 其kỳ 舩# 下hạ 知tri 舩# 。 即tức 知tri 萬vạn 行hạnh 不bất 同đồng 。 有hữu 方phương 便tiện 為vi 堅kiên 。 無vô 方phương 便tiện 為vi 脆thúy 。 曾tằng 修tu 為vi 滑hoạt 。 不bất 曾tằng 為vi 澁sáp 。 生sanh 死tử 有hữu 邊biên 為vi 小tiểu 。 生sanh 死tử 無vô 邊biên 為vi 大đại 。 世thế 之chi 八bát 風phong 。 四tứ 逆nghịch 四tứ 順thuận 。 又hựu 逆nghịch 行hành 非phi 道đạo 。 順thuận 取thủ 菩Bồ 提Đề 。 是thị 方phương 便tiện 風phong 。 順thuận 涅Niết 槃Bàn 為vi 右hữu 旋toàn 。 逆nghịch 涅Niết 槃Bàn 為vi 左tả 轉chuyển 。 順thuận 理lý 為vi 安an 。 乖quai 理lý 為vi 危nguy 。 善thiện 則tắc 可khả 行hành 。 惡ác 則tắc 可khả 止chỉ 。 此thử 二nhị 總tổng 攝nhiếp 一nhất 切thiết 佛Phật 法Pháp 。

▲# 二nhị 我ngã 以dĩ 如như 是thị 下hạ 化hóa 益ích 。 於ư 中trung 四tứ 。 一nhất 結kết 前tiền 生sanh 後hậu 。 二nhị 善thiện 男nam 子tử 我ngã 以dĩ 好hảo/hiếu 舩# 下hạ 。 示thị 其kỳ 益ích 相tương/tướng 。 三tam 善thiện 男nam 子tử 。 我ngã 將tương 大đại 舩# 下hạ 。 彰chương 其kỳ 無vô 損tổn 。 四tứ 若nhược 有hữu 眾chúng 生sanh 。 得đắc 見kiến 我ngã 下hạ 。 結kết 益ích 究cứu 竟cánh 。 既ký 列liệt 十thập 海hải 。 則tắc 知tri 前tiền 海hải 准chuẩn 此thử 而nhi 釋thích 。 非phi 臆ức 說thuyết 也dã 。 前tiền 四tứ 自tự 利lợi 。 後hậu 六lục 利lợi 他tha 。

後hậu 三tam 段đoạn 文văn 顯hiển (# 已dĩ 下hạ 第đệ 十thập 五ngũ 經kinh )# 。

●# 第đệ 三tam 最Tối 勝Thắng 長Trưởng 者Giả 。 寄ký 等đẳng 一nhất 切thiết 佛Phật 迴hồi 向hướng 。 謂vị 等đẳng 同đồng 三tam 世thế 一nhất 切thiết 。 如Như 來Lai 能năng 迴hồi 向hướng 道đạo 所sở 迴hồi 善thiện 故cố 。 言ngôn 最tối 勝thắng 者giả 。 以dĩ 得đắc 勝thắng 通thông 無vô 能năng 過quá 故cố 。 等đẳng 於ư 諸chư 佛Phật 。 更cánh 無vô 勝thắng 故cố 。 城thành 名danh 樂nhạo/nhạc/lạc 瓔anh 珞lạc 者giả 。 由do 等đẳng 諸chư 佛Phật 。 不bất 見kiến 美mỹ 惡ác 。 皆giai 得đắc 清thanh 淨tịnh 。 觀quán 喜hỷ 悅duyệt 樂lạc 。 為vi 莊trang 嚴nghiêm 故cố 。

第đệ 一nhất 依y 教giáo 趣thú 求cầu 。 可khả 知tri 。

第đệ 二nhị 見kiến 在tại 城thành 東đông 下hạ 。 見kiến 敬kính 諮tư 問vấn 。 於ư 中trung 二nhị 。 先tiên 覩đổ 見kiến 。 後hậu 敬kính 問vấn 。 今kim 初sơ 。 城thành 東đông 見kiến 者giả 。 啟khải 明minh 佛Phật 日nhật 故cố 。 處xử 無vô 憂ưu 林lâm 者giả 。 同đồng 佛Phật 迴hồi 向hướng 。 無vô 愛ái 憎tăng 故cố 。 無vô 量lượng 商thương 人nhân 等đẳng 者giả 。 佛Phật 為vi 商thương 主chủ 。 菩Bồ 薩Tát 商thương 人nhân 。 法Pháp 財tài 外ngoại 益ích 。 功công 歸quy 己kỷ 故cố 。 後hậu 爾nhĩ 時thời 善Thiện 財Tài 下hạ 敬kính 問vấn 。 自tự 稱xưng 名danh 者giả 。 聲thanh 名danh 久cửu 著trước 。 表biểu 重trọng/trùng 法Pháp 器khí 。 冀ký 有hữu 聞văn 故cố 。

第đệ 三tam 時thời 彼bỉ 長trưởng 者giả 下hạ 。 稱xưng 讚tán 授thọ 法pháp 。 先tiên 稱xưng 讚tán 。 後hậu 善thiện 男nam 子tử 我ngã 已dĩ 下hạ 授thọ 法pháp 。 於ư 中trung 二nhị 。 先tiên 標tiêu 名danh 體thể 。 後hậu 釋thích 業nghiệp 用dụng 。 今kim 初sơ 。 至chí 一nhất 切thiết 處xứ 。 淨tịnh 菩Bồ 薩Tát 行hạnh 。 明minh 其kỳ 用dụng 遍biến 。 無vô 體thể 已dĩ 下hạ 彰chương 其kỳ 體thể 勝thắng 。 由do 無vô 體thể 故cố 。 無vô 所sở 不bất 能năng 。 用dụng 不bất 依y 體thể 。 加gia 行hành 無vô 作tác 。 智trí 無vô 所sở 住trụ 。 故cố 無vô 不bất 遍biến 。 二nhị 善thiện 男nam 子tử 云vân 何hà 下hạ 。 明minh 其kỳ 業nghiệp 用dụng 。 於ư 中trung 分phần/phân 二nhị 。 先tiên 自tự 徵trưng 。 後hậu 善thiện 男nam 子tử 我ngã 於ư 下hạ 廣quảng 釋thích 。 釋thích 中trung 。 明minh 至chí 一nhất 切thiết 處xứ 廣quảng 說thuyết 法Pháp 故cố 。 文văn 中trung 二nhị 。 先tiên 舉cử 三tam 千thiên 。 後hậu 例lệ 十thập 方phương 。 前tiền 中trung 二nhị 。 先tiên 說thuyết 法Pháp 。 後hậu 令linh 捨xả 非phi 法pháp 下hạ 。 明minh 說thuyết 意ý 。 後hậu 如như 於ư 此thử 三tam 千thiên 下hạ 。 例lệ 十thập 方phương 中trung 文văn 亦diệc 分phần/phân 二nhị 。 先tiên 法pháp 說thuyết 。 六lục 趣thú 之chi 中trung 皆giai 三tam 句cú 者giả 。 初sơ 句cú 總tổng 辨biện 。 次thứ 句cú 明minh 果quả 。 後hậu 句cú 因nhân 故cố 。 後hậu 善thiện 男nam 子tử 我ngã 說thuyết 如như 是thị 下hạ 。 說thuyết 意ý 。

第đệ 四tứ 善thiện 男nam 子tử 我ngã 唯duy 下hạ 。 謙khiêm 己kỷ 推thôi 勝thắng 。 謙khiêm 己kỷ 中trung 。 加gia 莊trang 嚴nghiêm 言ngôn 。 遍biến 至chí 淨tịnh 行hạnh 即tức 莊trang 嚴nghiêm 故cố 。

後hậu 二nhị 可khả 知tri 。

●# 第đệ 四tứ 師sư 子tử 頻tần 申thân 比Bỉ 丘Khâu 尼Ni 。 寄ký 至chí 一nhất 切thiết 處xứ 迴hồi 向hướng 。 謂vị 以dĩ 大đại 願nguyện 力lực 。 令linh 其kỳ 善thiện 根căn 所sở 成thành 供cung 等đẳng 。 遍biến 一nhất 切thiết 故cố 。 師sư 子tử 頻tần 申thân 者giả 。 舒thư 展triển 自tự 在tại 無vô 不bất 至chí 故cố 。 比Bỉ 丘Khâu 尼Ni 者giả 。 純thuần 淨tịnh 之chi 慈từ 令linh 善thiện 遍biến 故cố 。 國quốc 名danh 無vô 邊biên 際tế 河hà 者giả 。 遍biến 至chí 一nhất 切thiết 。 善thiện 流lưu 注chú 故cố 。 羯yết 陵lăng 迦ca 者giả 。 昔tích 云vân 以dĩ 義nghĩa 飜phiên 。 為vi 相tương/tướng 鬪đấu 戰chiến 時thời 。 謂vị 因nhân 鬪đấu 勝thắng 而nhi 立lập 城thành 故cố 。 表biểu 此thử 迴hồi 向hướng 願nguyện 以dĩ 信tín 解giải 廣quảng 大đại 威uy 力lực 無vô 障chướng 㝵# 智trí 。 令linh 所sở 修tu 善thiện 。 無vô 所sở 不bất 至chí 。 義nghĩa 同đồng 戰chiến 時thời 。

第đệ 一nhất 依y 教giáo 趣thú 求cầu 。 言ngôn 勝thắng 光quang 王vương 捨xả 施thí 日nhật 光quang 園viên 者giả 。 尼ni 之chi 頭đầu 陀đà 。 多đa 在tại 王vương 園viên 。 藉tạ 外ngoại 護hộ 故cố 。 表biểu 因nhân 實thật 際tế 發phát 勝thắng 光quang 明minh 。 令linh 善thiện 遍biến 於ư 法Pháp 界Giới 。 園viên 苑uyển 並tịnh 皆giai 即tức 智trí 。 故cố 有hữu 光quang 名danh 。

第đệ 二nhị 善thiện 財tài 聞văn 已dĩ 下hạ 。 見kiến 敬kính 諮tư 問vấn 。 於ư 中trung 三tam 。 初sơ 見kiến 。 次thứ 敬kính 。 後hậu 諮tư 問vấn 。

△# 初sơ 中trung 二nhị 。 先tiên 見kiến 依y 。 後hậu 見kiến 正chánh 。 前tiền 中trung 六lục 。 一nhất 無vô 漏lậu 林lâm 樹thụ 。 無vô 漏lậu 行hành 法pháp 而nhi 建kiến 立lập 故cố 。 各các 有hữu 所sở 表biểu 。 可khả 意ý 消tiêu 息tức 。 二nhị 園viên 中trung 復phục 有hữu 種chủng 種chủng 陂bi 池trì 下hạ 。 八bát 解giải 泉tuyền 流lưu 。 八bát 功công 德đức 水thủy 者giả 。 輕khinh 冷lãnh 軟nhuyễn 美mỹ 淨tịnh 而nhi 不bất 臭xú 調điều 適thích 無vô 患hoạn 。 三tam 種chủng 種chủng 天thiên 寶bảo 妙diệu 莊trang 嚴nghiêm 樹thụ 下hạ 。 敷phu 法pháp 空không 座tòa 。 而nhi 隨tùy 法pháp 異dị 為vi 嚴nghiêm 不bất 同đồng 。 文văn 中trung 有hữu 三tam 。 一nhất 標tiêu 。 二nhị 列liệt 。 三tam 結kết 。 並tịnh 顯hiển 可khả 知tri 。 四tứ 此thử 大đại 園viên 中trung 下hạ 。 萬vạn 行hạnh 雜tạp 嚴nghiêm 。 嚴nghiêm 事sự 非phi 一nhất 故cố 。 五ngũ 爾nhĩ 時thời 善Thiện 財Tài 童Đồng 子Tử 見kiến 此thử 下hạ 。 出xuất 其kỳ 所sở 因nhân 。 由do 因nhân 勝thắng 故cố 。 嚴nghiêm 事sự 難nan 思tư 。 六lục 三Tam 千Thiên 大Đại 千Thiên 下hạ 。 明minh 果quả 用dụng 自tự 在tại 。 不bất 壞hoại 本bổn 相tương/tướng 而nhi 廣quảng 容dung 故cố 。

第đệ 二nhị 爾nhĩ 時thời 善Thiện 財Tài 。 見kiến 比Bỉ 丘Khâu 尼Ni 下hạ 。 見kiến 正chánh 報báo 。 於ư 中trung 四tứ 。 一nhất 總tổng 明minh 遍biến 坐tọa 勝thắng 德đức 顯hiển 彰chương 。 二nhị 別biệt 明minh 所sở 遍biến 演diễn 法pháp 各các 異dị 。 三tam 總tổng 結kết 多đa 類loại 聞văn 法Pháp 發phát 心tâm 。 四tứ 通thông 顯hiển 所sở 因nhân 釋thích 成thành 自tự 在tại 。

▲# 今kim 初sơ 。 有hữu 十thập 四tứ 喻dụ 。 喻dụ 其kỳ 勝thắng 德đức 。 皆giai 先tiên 法pháp 。 後hậu 喻dụ 。 婆bà 樓lâu 那na 天thiên 者giả 。 即tức 是thị 水thủy 天thiên 。 此thử 天thiên 能năng 滿mãn 眾chúng 生sanh 願nguyện 故cố 。 餘dư 可khả 准chuẩn 思tư 。

▲# 二nhị 或hoặc 見kiến 處xứ 坐tọa 下hạ 。 別biệt 明minh 所sở 遍biến 演diễn 法pháp 各các 異dị 。 有hữu 三tam 十thập 處xứ 。 大đại 分phân 為vi 三tam 。 初sơ 十thập 六lục 處xứ 為vi 。 天thiên 龍long 八bát 部bộ 。 次thứ 二nhị 為vi 二Nhị 乘Thừa 。 後hậu 十thập 二nhị 處xứ 。 為vi 諸chư 菩Bồ 薩Tát 。 初sơ 中trung 分phần/phân 二nhị 。 前tiền 七thất 為vi 天thiên 。 餘dư 為vi 雜tạp 類loại 。 前tiền 中trung 又hựu 二nhị 。 初sơ 二nhị 色sắc 天thiên 。 餘dư 五ngũ 欲dục 天thiên 。 今kim 初sơ 。 初sơ 為vi 淨tịnh 居cư 天thiên 。 說thuyết 無vô 盡tận 法pháp 相tướng 解giải 脫thoát 者giả 。 治trị 彼bỉ 那na 含hàm 求cầu 盡tận 身thân 智trí 故cố 。 二nhị 為vi 梵Phạm 王Vương 說thuyết 普phổ 門môn 差sai 別biệt 清thanh 淨tịnh 言ngôn 音âm 輪luân 者giả 。 梵Phạm 王Vương 普phổ 應ưng 。 但đãn 及cập 己kỷ 眾chúng 。 廣quảng 及cập 三tam 千thiên 。 為vi 說thuyết 普phổ 門môn 。 則tắc 無vô 所sở 不bất 應ưng 。 初sơ 禪thiền 梵Phạm 王Vương 。 梵Phạm 音âm 清thanh 妙diệu 。 但đãn 是thị 世thế 間gian 。 二nhị 禪thiền 已dĩ 上thượng 。 以dĩ 光quang 代đại 音âm 。 並tịnh 非phi 淨tịnh 輪luân 。 今kim 為vi 說thuyết 勝thắng 流lưu 法Pháp 界Giới 言ngôn 音âm 。 方phương 為vi 淨tịnh 妙diệu 。 無vô 不bất 圓viên 滿mãn 。 二nhị 有hữu 五ngũ 天thiên 。 明minh 欲dục 界giới 天thiên 。 一nhất 為vi 他tha 化hóa 令linh 得đắc 出xuất 世thế 淨tịnh 心tâm 超siêu 世thế 自tự 在tại 。 二nhị 為vi 化hóa 樂nhạo/nhạc/lạc 妙diệu 法Pháp 莊trang 嚴nghiêm 。 過quá 化hóa 樂nhạc 具cụ 。 為vi 莊trang 嚴nghiêm 故cố 。 三tam 見kiến 如Như 來Lai 藏tạng 。 旋toàn 轉chuyển 具cụ 足túc 。 過quá 世thế 喜hỷ 足túc 。 四tứ 遍biến 嚴nghiêm 法Pháp 界Giới 不bất 局cục 時thời 分phần/phân 。 五ngũ 釋thích 天thiên 躭đam 欲dục 。 故cố 偏thiên 厭yếm 離ly 。 後hậu 九cửu 明minh 雜tạp 類loại 。 其kỳ 四Tứ 天Thiên 王Vương 。 含hàm 在tại 初sơ 三tam 。 意ý 存tồn 八bát 部bộ 故cố 闕khuyết 南nam 方phương 。 一nhất 龍long 能năng 通thông 變biến 。 興hưng 雲vân 曜diệu 電điện 雨vũ 莊trang 嚴nghiêm 故cố 。 二nhị 夜dạ 叉xoa 。 性tánh 好hảo/hiếu 飛phi 空không 害hại 眾chúng 生sanh 故cố 。 三tam 乾càn 闥thát 婆bà 。 能năng 奏tấu 音âm 樂nhạc 生sanh 喜hỷ 樂lạc 故cố 。 四tứ 阿a 脩tu 羅la 。 善thiện 能năng 幻huyễn 術thuật 為vi 莊trang 嚴nghiêm 故cố 。 五ngũ 迦ca 樓lâu 羅la 。 鼓cổ 揚dương 大đại 海hải 怖bố 諸chư 龍long 故cố 。 六lục 緊khẩn 那na 羅la 。 常thường 與dữ 帝Đế 釋Thích 奏tấu 法Pháp 樂lạc 故cố 。 七thất 摩ma 睺hầu 羅la 伽già 。 此thử 多đa 瞋sân 毒độc 生sanh 苦khổ 惱não 故cố 。 八bát 人nhân 雖tuy 善thiện 器khí 。 多đa 行hành 不bất 善thiện 。 設thiết 行hành 仁nhân 義nghĩa 。 亦diệc 非phi 勝thắng 故cố 。 九cửu 羅la 剎sát 。 多đa 殘tàn 害hại 故cố 。 羅la 剎sát 在tại 人nhân 後hậu 者giả 。 欲dục 合hợp 後hậu 二nhị 為vi 人nhân 非phi 人nhân 故cố 。 然nhiên 其kỳ 後hậu 三tam 。 多đa 約ước 對đối 治trị 。 餘dư 多đa 為vi 人nhân 令linh 其kỳ 生sanh 善thiện 。 隨tùy 世thế 便tiện 宜nghi 。 令linh 出xuất 世thế 故cố 。 出xuất 世thế 見kiến 理lý 。 皆giai 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 。

二nhị 有hữu 二nhị 法pháp 。 為vi 二Nhị 乘Thừa 。 一nhất 聲Thanh 聞Văn 智trí 劣liệt 威uy 力lực 弱nhược 故cố 。 二nhị 緣Duyên 覺Giác 修tu 福phước 止chỉ 滿mãn 百bách 劫kiếp 。 緣duyên 起khởi 智trí 光quang 未vị 亡vong 緣duyên 故cố 。

三tam 有hữu 十thập 二nhị 法Pháp 門môn 。 為vi 菩Bồ 薩Tát 。 文văn 分phân 為vi 三tam 。 初sơ 一nhất 地địa 前tiền 。 次thứ 十Thập 地Địa 上thượng 。 後hậu 一nhất 等đẳng 覺giác 。 今kim 初sơ 。 對đối 前tiền 即tức 是thị 三tam 乘thừa 。 對đối 後hậu 通thông 於ư 地địa 前tiền 。 通thông 令linh 寂tịch 照chiếu 普phổ 順thuận 學học 故cố 。 若nhược 約ước 信tín 樂nhạo 。 屬thuộc 於ư 十thập 信tín 。 此thử 下hạ 十Thập 地Địa 攝nhiếp 前tiền 三tam 賢hiền 。 以dĩ 後hậu 攝nhiếp 前tiền 。 不bất 同đồng 海hải 幢tràng 以dĩ 前tiền 攝nhiếp 後hậu 。 若nhược 以dĩ 信tín 樂nhạo 為vi 信tín 行hành 地địa 。 則tắc 通thông 地địa 前tiền 。 故cố 三tam 賢hiền 位vị 名danh 勝thắng 解giải 行hành 。 亦diệc 名danh 信tín 地địa 。 未vị 證chứng 如như 故cố 。 二nhị 為vi 十Thập 地Địa 。 即tức 分phần/phân 十thập 別biệt 。 一nhất 初Sơ 地Địa 菩Bồ 薩Tát 。 發phát 十thập 大đại 願nguyện 。 校giảo 量lượng 勝thắng 故cố 。 十thập 願nguyện 為vi 首thủ 。 滿mãn 足túc 百bách 萬vạn 阿a 僧tăng 祇kỳ 願nguyện 。 故cố 名danh 為vi 聚tụ 。 二nhị 地địa 離ly 於ư 悞ngộ 犯phạm 垢cấu 故cố 。 三tam 地địa 寄ký 世thế 間gian 修tu 。 修tu 八bát 定định 故cố 。 四tứ 地địa 初sơ 寄ký 出xuất 世thế 。 得đắc 無vô 行hành 無vô 生sanh 行hành 慧tuệ 光quang 故cố 。 五ngũ 地địa 十thập 種chủng 平bình 等đẳng 。 為vi 七thất 淨tịnh 心tâm 。 淨tịnh 於ư 心tâm 華hoa 。 故cố 晉tấn 經Kinh 云vân 淨tịnh 心tâm 華hoa 藏tạng 。 藏tạng 者giả 真chân 俗tục 互hỗ 違vi 。 難nạn/nan 合hợp 能năng 合hợp 。 包bao 世thế 出xuất 世thế 諸chư 諦đế 智trí 故cố 。 六lục 地địa 般Bát 若Nhã 現hiện 前tiền 。 光quang 明minh 遍biến 照chiếu 。 緣duyên 生sanh 等đẳng 故cố 。 七thất 地địa 具cụ 定định 中trung 方phương 便tiện 慧tuệ 有hữu 中trung 殊thù 勝thắng 行hành 權quyền 實thật 雙song 行hành 。 一nhất 切thiết 菩Bồ 提Đề 分Phần 法Pháp 。 為vi 莊trang 嚴nghiêm 故cố 。 八bát 地địa 得đắc 無Vô 生Sanh 忍Nhẫn 。 於ư 三tam 世thế 間gian 皆giai 得đắc 自tự 在tại 。 如như 月nguyệt 普phổ 應ưng 。 能năng 令linh 十thập 身thân 互hỗ 相tương 作tác 故cố 。 九cửu 地địa 以dĩ 無vô 所sở 得đắc 。 而nhi 為vi 方phương 便tiện 。 力lực 度độ 偏thiên 增tăng 。 具cụ 無vô 㝵# 智trí 。 善thiện 能năng 說thuyết 法Pháp 。 為vi 莊trang 嚴nghiêm 故cố 。 十Thập 地Địa 已dĩ 斷đoạn 十thập 障chướng 。 已dĩ 圓viên 十thập 度độ 。 已dĩ 滿mãn 三tam 祇kỳ 。 皆giai 輪luân 義nghĩa 故cố 。 後hậu 有hữu 一nhất 法pháp 。 為vi 等đẳng 覺giác 者giả 。 無vô 等đẳng 覺giác 名danh 。 有hữu 等đẳng 覺giác 義nghĩa 。 一nhất 當đương 十Thập 地Địa 後hậu 。 二nhị 得đắc 金kim 剛cang 智trí 。 謂vị 說thuyết 金kim 剛cang 喻dụ 定định 。 壞hoại 散tán 塵trần 習tập 。 獲hoạch 金kim 剛cang 身thân 。 為vi 莊trang 嚴nghiêm 故cố 。 既ký 為vi 等đẳng 覺giác 。 明minh 此thử 善thiện 友hữu 。 非phi 下hạ 位vị 矣hĩ 。 故cố 所sở 得đắc 法Pháp 云vân 一Nhất 切Thiết 智Trí 。 言ngôn 迴hồi 向hướng 者giả 。 約ước 寄ký 位vị 耳nhĩ 。 上thượng 下hạ 善thiện 友hữu 。 倣# 此thử 可khả 知tri 。

▲# 第đệ 三tam 爾nhĩ 時thời 善Thiện 財Tài 童Đồng 子Tử 。 見kiến 如như 是thị 等đẳng 下hạ 。 總tổng 結kết 多đa 類loại 聞văn 法Pháp 發phát 心tâm 。 可khả 知tri 。

▲# 第đệ 四tứ 何hà 以dĩ 故cố 此thử 比Bỉ 丘Khâu 尼Ni 下hạ 。 總tổng 顯hiển 所sở 因nhân 。 釋thích 成thành 自tự 在tại 。 於ư 中trung 二nhị 。 一nhất 由do 能năng 化hóa 具cụ 般Bát 若Nhã 故cố 。 略lược 列liệt 十thập 門môn 。 以dĩ 顯hiển 無vô 盡tận 。 各các 隨tùy 力lực 用dụng 。 隨tùy 別biệt 受thọ 名danh 。 皆giai 以dĩ 無vô 得đắc 無vô 住trụ 統thống 之chi 。 並tịnh 稱xưng 般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 。 其kỳ 普phổ 眼nhãn 捨xả 得đắc 等đẳng 。 即tức 是thị 般Bát 若Nhã 之chi 門môn 。 二nhị 此thử 日nhật 光quang 園viên 下hạ 。 由do 彼bỉ 所sở 化hóa 根căn 已dĩ 熟thục 故cố 。

△# 二nhị 時thời 善Thiện 財Tài 童Đồng 子Tử 。 見kiến 師sư 子tử 頻tần 申thân 下hạ 設thiết 敬kính 。 於ư 中trung 。 初sơ 覩đổ 勝thắng 發phát 心tâm 。 次thứ 放phóng 光quang 攝nhiếp 受thọ 。 後hậu 正chánh 申thân 敬kính 儀nghi 。

△# 三tam 白bạch 言ngôn 下hạ 問vấn 法pháp 。

第đệ 三tam 比Bỉ 丘Khâu 尼Ni 言ngôn 下hạ 。 授thọ 己kỷ 法Pháp 界Giới 。 於ư 中trung 二nhị 。 先tiên 辨biện 名danh 體thể 。 後hậu 彰chương 業nghiệp 用dụng 。 前tiền 中trung 三tam 。 初sơ 標tiêu 名danh 。 以dĩ 心tâm 分phân 別biệt 一nhất 切thiết 法pháp 邪tà 。 故cố 般Bát 若Nhã 體thể 在tại 無vô 分phân 別biệt 。 若nhược 去khứ 分phân 別biệt 取thủ 無vô 分phân 別biệt 。 名danh 微vi 細tế 分phân 別biệt 。 此thử 心tâm 亦diệc 寂tịch 。 故cố 名danh 除trừ 滅diệt 。 亦diệc 是thị 覺giác 心tâm 初sơ 起khởi 。 心tâm 無vô 初sơ 相tương/tướng 。 遠viễn 離ly 微vi 細tế 念niệm 故cố 。 次thứ 善thiện 財tài 言ngôn 聖thánh 者giả 下hạ 徵trưng 。 後hậu 比Bỉ 丘Khâu 尼Ni 言ngôn 下hạ 釋thích 。 一nhất 念niệm 智trí 性tánh 普phổ 照chiếu 三tam 世thế 。 無vô 所sở 遺di 故cố 。 由do 智trí 性tánh 照chiếu 。 故cố 無vô 分phân 別biệt 。 無vô 分phân 別biệt 智trí 。 頓đốn 照chiếu 一nhất 切thiết 。 非phi 全toàn 無vô 知tri 。 故cố 無vô 分phân 別biệt 智trí 。 離ly 於ư 五ngũ 相tương/tướng 。 一nhất 離ly 無vô 作tác 意ý 故cố 。 二nhị 離ly 有hữu 尋tầm 伺tứ 地địa 故cố 。 三tam 離ly 想tưởng 受thọ 滅diệt 寂tịch 靜tĩnh 故cố 。 四tứ 離ly 色sắc 自tự 性tánh 故cố 。 五ngũ 離ly 於ư 真chân 義nghĩa 異dị 計kế 度độ 故cố 。 由do 離ly 二nhị 五ngũ 。 故cố 無vô 分phân 別biệt 。 離ly 初sơ 三tam 四tứ 。 照chiếu 一nhất 切thiết 法pháp 。 故cố 以dĩ 普phổ 照chiếu 釋thích 無vô 分phân 別biệt 。 其kỳ 顯hiển 示thị 二nhị 字tự 。 梵Phạm 本bổn 所sở 無vô 。 其kỳ 本bổn 性tánh 智trí 光quang 。 是thị 能năng 照chiếu 耳nhĩ 。 故cố 舊cựu 經kinh 中trung 。 所sở 得đắc 法Pháp 門môn 名danh 一Nhất 切Thiết 智Trí 。 下hạ 推thôi 勝thắng 中trung 亦diệc 存tồn 此thử 名danh 。 由do 深thâm 細tế 故cố 。 能năng 令linh 等đẳng 覺giác 親thân 承thừa 法Pháp 音âm 。 二nhị 善thiện 財tài 白bạch 言ngôn 聖thánh 者giả 此thử 智trí 光quang 明minh 境cảnh 界giới 云vân 何hà 下hạ 。 辨biện 業nghiệp 用dụng 。 於ư 中trung 二nhị 。 先tiên 問vấn 。 後hậu 比Bỉ 丘Khâu 尼Ni 言ngôn 下hạ 答đáp 。 於ư 中trung 二nhị 。 一nhất 明minh 通thông 用dụng 。 二nhị 明minh 智trí 用dụng 。 前tiền 中trung 亦diệc 二nhị 。 先tiên 辨biện 用dụng 所sở 依y 。 後hậu 正chánh 顯hiển 業nghiệp 用dụng 。 今kim 初sơ 。 謂vị 由do 上thượng 智trí 光quang 入nhập 王vương 三tam 昧muội 故cố 。 王vương 三tam 昧muội 者giả 。 智trí 論luận 第đệ 八bát 云vân 。 一nhất 切thiết 三tam 昧muội 。 皆giai 入nhập 此thử 中trung 。 故cố 名danh 為vi 王vương 。 體thể 即tức 如như 如như 。 如như 體thể 本bổn 寂tịch 。 真chân 智trí 契khế 此thử 。 故cố 名danh 昧muội 。 由do 前tiền 法Pháp 門môn 知tri 一nhất 切thiết 法pháp 。 而nhi 顯hiển 本bổn 智trí 。 即tức 權quyền 實thật 無vô 㝵# 。 今kim 以dĩ 即tức 權quyền 之chi 實thật 智trí 。 契khế 即tức 事sự 之chi 理lý 故cố 。 一nhất 切thiết 三tam 昧muội 。 皆giai 入nhập 其kỳ 中trung 。 若nhược 涅Niết 槃Bàn 經kinh 十thập 四tứ 。 二nhị 十thập 五ngũ 三tam 昧muội 。 名danh 三tam 昧muội 王vương 。 由do 此thử 故cố 能năng 上thượng 來lai 說thuyết 法Pháp 。 廣quảng 破phá 諸chư 有hữu 。 後hậu 以dĩ 得đắc 如như 是thị 。 王vương 三tam 昧muội 故cố 下hạ 。 正chánh 辨biện 業nghiệp 用dụng 。 可khả 知tri 。 二nhị 善thiện 男nam 子tử 我ngã 見kiến 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 不bất 分phân 別biệt 眾chúng 生sanh 相tương/tướng 下hạ 。 明minh 其kỳ 智trí 用dụng 。 故cố 上thượng 名danh 中trung 。 離ly 細tế 分phân 別biệt 。 亦diệc 即tức 前tiền 通thông 用dụng 。 使sử 無vô 分phân 別biệt 。 為vi 無vô 障chướng 㝵# 。 智trí 用dụng 自tự 在tại 。 皆giai 先tiên 標tiêu 。 後hậu 釋thích 。 明minh 觸xúc 境cảnh 了liễu 達đạt 。 而nhi 無vô 分phân 別biệt 。

第đệ 四tứ 謙khiêm 推thôi 等đẳng 。 並tịnh 可khả 知tri 。

●# 第đệ 五ngũ 筏phiệt 蘇tô 蜜mật 多đa 女nữ 。 寄ký 無vô 盡tận 功công 德đức 藏tạng 迴hồi 向hướng 。 由do 迴hồi 向hướng 力lực 。 能năng 成thành 無vô 盡tận 功công 德đức 藏tạng 故cố 。 筏phiệt 蘇tô 蜜mật 多đa 。 此thử 云vân 天thiên 友hữu 。 或hoặc 云vân 世thế 友hữu 。 亦diệc 名danh 寶bảo 友hữu 。 隨tùy 世thế 人nhân 天thiên 方phương 便tiện 化hóa 故cố 。 世thế 寶bảo 重trọng/trùng 故cố 。 國quốc 名danh 險hiểm 難nạn 者giả 。 逆nghịch 行hành 非phi 道đạo 。 下hạ 位vị 凡phàm 小tiểu 不bất 能năng 行hành 故cố 。 上thượng 指chỉ 後hậu 中trung 。 云vân 聚tụ 落lạc 者giả 。 是thị 依y 梵Phạm 本bổn 。 國quốc 順thuận 舊cựu 經kinh 。 城thành 名danh 寶Bảo 莊Trang 嚴Nghiêm 者giả 。 逆nghịch 行hành 順thuận 世thế 。 能năng 生sanh 無vô 盡tận 功công 德đức 藏tạng 故cố 。

第đệ 一nhất 依y 教giáo 趣thú 求cầu 中trung 二nhị 。 先tiên 依y 教giáo 成thành 益ích 。 先tiên 總tổng 後hậu 別biệt 。 別biệt 成thành 二nhị 種chủng 益ích 。 初sơ 句cú 見kiến 實thật 法pháp 益ích 。 由do 前tiền 聞văn 實thật 智trí 故cố 。 餘dư 皆giai 得đắc 權quyền 智trí 益ích 。 由do 前tiền 三tam 世thế 差sai 別biệt 智trí 故cố 。 後hậu 漸tiệm 漸tiệm 下hạ 。 趣thú 求cầu 後hậu 位vị 。 於ư 中trung 四tứ 。 一nhất 專chuyên 心tâm 求cầu 見kiến 。 二nhị 淺thiển 識thức 致trí 疑nghi 。 三tam 深thâm 智trí 讚tán 教giáo 。 四tứ 依y 教giáo 往vãng 詣nghệ 。 今kim 初sơ 可khả 知tri 。 二nhị 城thành 中trung 有hữu 人nhân 不bất 知tri 下hạ 。 淺thiển 識thức 致trí 疑nghi 。 逆nghịch 行hành 難nan 知tri 故cố 。 而nhi 知tri 善thiện 財tài 心tâm 者giả 。 但đãn 覩đổ 外ngoại 相tướng 故cố 。 亦diệc 彰chương 求cầu 法Pháp 位vị 尚thượng 淺thiển 故cố 。 三tam 其kỳ 中trung 有hữu 人nhân 。 先tiên 知tri 此thử 女nữ 下hạ 。 深thâm 智trí 讚tán 教giáo 。 先tiên 讚tán 。 後hậu 教giáo 。 市thị 鄽# 北bắc 者giả 。 市thị 者giả 諠huyên 雜tạp 。 北bắc 主chủ 於ư 滅diệt 。 滅diệt 諠huyên 雜tạp 故cố 。 自tự 宅trạch 中trung 住trụ 者giả 。 即tức 畢tất 竟cánh 空không 寂tịch 。 謂vị 在tại 欲dục 行hành 禪thiền 。 有hữu 大đại 悲bi 故cố 。 處xử 染nhiễm 利lợi 他tha 。 有hữu 大đại 智trí 故cố 。 寂tịch 為vi 自tự 宅trạch 。 約ước 庇tí 他tha 舍xá 。 即tức 用dụng 慈từ 悲bi 。 四tứ 時thời 善thiện 財tài 下hạ 。 依y 教giáo 往vãng 詣nghệ 。

第đệ 二nhị 見kiến 其kỳ 住trụ 宅trạch 下hạ 。 見kiến 敬kính 諮tư 問vấn 。 於ư 中trung 二nhị 。 一nhất 覩đổ 見kiến 。 二nhị 敬kính 問vấn 。 前tiền 中trung 亦diệc 二nhị 。 先tiên 見kiến 依y 報báo 。 畢tất 竟cánh 空không 中trung 。 無vô 德đức 不bất 具cụ 。 廣quảng 顯hiển 其kỳ 嚴nghiêm 。 後hậu 爾nhĩ 時thời 善Thiện 財Tài 。 見kiến 此thử 女nữ 人nhân 下hạ 。 見kiến 正chánh 報báo 。 於ư 中trung 。 具cụ 有hữu 主chủ 伴bạn 德đức 用dụng 。 二nhị 爾nhĩ 時thời 善Thiện 財Tài 前tiền 詣nghệ 下hạ 。 敬kính 問vấn 。

第đệ 三tam 彼bỉ 即tức 告cáo 言ngôn 下hạ 。 授thọ 己kỷ 法Pháp 界Giới 。 於ư 中trung 四tứ 。 一nhất 標tiêu 名danh 。 二nhị 業nghiệp 用dụng 。 三Tam 明Minh 法Pháp 門môn 殊thù 勝thắng 。 四tứ 辨biện 得đắc 法Pháp 因nhân 緣duyên 。 今kim 初sơ 。 離ly 貪tham 欲dục 際tế 者giả 。 凡phàm 夫phu 染nhiễm 欲dục 。 處xử 而nhi 無vô 厭yếm 。 二Nhị 乘Thừa 見kiến 欲dục 。 方phương 便tiện 求cầu 離ly 。 菩Bồ 薩Tát 了liễu 欲dục 。 性tánh 無vô 可khả 離ly 。 即tức 是thị 真chân 道đạo 。 故cố 不bất 斷đoạn 貪tham 欲dục 。 亦diệc 不bất 與dữ 俱câu 。 而nhi 得đắc 解giải 脫thoát 。 染nhiễm 而nhi 不bất 染nhiễm 。 名danh 離ly 欲dục 際tế 。 無vô 離ly 離ly 故cố 。 餘dư 見kiến 勝thắng 熱nhiệt 。

第đệ 二nhị 我ngã 能năng 隨tùy 順thuận 下hạ 。 顯hiển 業nghiệp 用dụng 。 於ư 中trung 二nhị 。 先tiên 身thân 同đồng 類loại 現hiện 。 後hậu 善thiện 男nam 子tử 若nhược 有hữu 眾chúng 生sanh 。 欲dục 意ý 所sở 纏triền 下hạ 。 以dĩ 法pháp 益ích 生sanh 。 有hữu 十thập 三tam 昧muội 。 皆giai 隨tùy 受thọ 欲dục 所sở 有hữu 便tiện 宜nghi 。 得đắc 斯tư 甚thậm 深thâm 難nan 思tư 三tam 昧muội 。

第đệ 三tam 爾nhĩ 時thời 善Thiện 財Tài 童Đồng 子Tử 。 白bạch 筏phiệt 蘇tô 下hạ 。 明minh 法Pháp 門môn 殊thù 勝thắng 。 此thử 一nhất 段đoạn 經kinh 十thập 二nhị 行hành 半bán 。 舊cựu 經kinh 未vị 有hữu 。 文văn 中trung 分phần/phân 二nhị 。 先tiên 問vấn 。 後hậu 時thời 女nữ 告cáo 言ngôn 下hạ 答đáp 。 前tiền 問vấn 意ý 云vân 。 隨tùy 世thế 染nhiễm 欲dục 汩# 亂loạn 清thanh 真chân 。 云vân 何hà 經kinh 言ngôn 入nhập 一Nhất 切Thiết 智Trí 。 得đắc 最tối 勝thắng 地địa 。 今kim 釋thích 意ý 云vân 。 欲dục 為vi 惡ác 本bổn 。 生sanh 死tử 根căn 原nguyên 。 猶do 障chướng 生sanh 天thiên 。 況huống 於ư 大đại 覺giác 。 故cố 隨tùy 好hảo/hiếu 品phẩm 云vân 。 譬thí 如như 劫kiếp 火hỏa 。 燒thiêu 須Tu 彌Di 山Sơn 。 令linh 盡tận 無vô 餘dư 。 貪tham 欲dục 纏triền 心tâm 。 終chung 不bất 能năng 生sanh 念niệm 佛Phật 之chi 意ý 。 今kim 將tương 欲dục 斷đoạn 之chi 。 必tất 固cố 縱túng/tung 之chi 。 先tiên 牽khiên 以dĩ 欲dục 鉤câu 。 後hậu 煞sát 欲dục 狂cuồng 象tượng 。 以dĩ 毒độc 為vi 藥dược 。 豈khởi 不bất 勝thắng 哉tai 。 文văn 中trung 四tứ 。 一nhất 明minh 欲dục 能năng 障chướng 道đạo 。 二nhị 引dẫn 事sự 證chứng 成thành 。 三tam 欲dục 為vi 過quá 本bổn 。 四tứ 結kết 離ly 之chi 益ích 。 今kim 初sơ 。 從tùng 著trước 至chí 微vi 。 且thả 障chướng 三tam 乘thừa 。 此thử 約ước 細tế 欲dục 。 若nhược 麤thô 重trọng/trùng 欲dục 。 障chướng 諸chư 勝thắng 事sự 。 故cố 上thượng 經Kinh 云vân 。 障chướng 㝵# 生sanh 天thiên 。 下hạ 經kinh 言ngôn 。 為vi 大đại 過quá 本bổn 。 二nhị 五ngũ 通thông 仙tiên 人nhân 下hạ 。 引dẫn 事sự 證chứng 成thành 。 略lược 舉cử 三tam 事sự 。 一nhất 五ngũ 通thông 仙tiên 人nhân 。 即tức 世Thế 尊Tôn 本bổn 因nhân 。 有hữu 騎kỵ 項hạng 之chi 辱nhục 。 若nhược 鬱uất 頭đầu 藍lam 弗phất 。 亦diệc 退thoái 五ngũ 通thông 。 不bất 言ngôn 荷hà 負phụ 。 二nhị 天thiên 阿a 脩tu 羅la 常thường 興hưng 戰chiến 伐phạt 者giả 。 脩tu 羅la 貪tham 欲dục 甘cam 露lộ 。 帝Đế 釋Thích 貪tham 其kỳ 女nữ 色sắc 。 為vi 戰chiến 伐phạt 原nguyên 。 事sự 如như 常thường 說thuyết 。 三tam 十thập 頭đầu 羅la 剎sát 。 焚phần 燒thiêu 南nam 海hải 楞lăng 伽già 大đại 城thành 者giả 。 未vị 見kiến 經kinh 論luận 。 三tam 藏tạng 云vân 。 是thị 外ngoại 典điển 。 梵Phạm 本bổn 云vân 。 若nhược 為vi 女nữ 色sắc 焚phần 燒thiêu 濱tân 洲châu 之chi 所sở 。 十thập 頭đầu 羅la 剎sát 。 楞lăng 伽già 大đại 城thành 。 三tam 或hoặc 有hữu 諸chư 王vương 下hạ 。 明minh 欲dục 為vi 過quá 本bổn 。 赫hách 宗tông 周chu 褒bao 妙diệu 滅diệt 之chi 。 明minh 明minh 盛thịnh 殷ân 妲# 己kỷ 絕tuyệt 之chi 。 亡vong 國quốc 破phá 家gia 。 十thập 有hữu 八bát 九cửu 。 非phi 愛ái 不bất 生sanh 。 故cố 生sanh 死tử 輪luân 轉chuyển 。 四tứ 是thị 故cố 菩Bồ 薩Tát 下hạ 。 結kết 離ly 之chi 益ích 。

第đệ 四tứ 善Thiện 財Tài 童Đồng 子Tử 。 白bạch 言ngôn 聖thánh 者giả 下hạ 。 辨biện 得đắc 法Pháp 因nhân 緣duyên 。 先tiên 問vấn 。 後hậu 答đáp 。 一nhất 寶bảo 錢tiền 施thí 者giả 。 略lược 有hữu 三tam 意ý 。 一nhất 寶bảo 而nhi 能năng 捨xả 。 故cố 得đắc 離ly 貪tham 。 二nhị 一nhất 錢tiền 至chí 微vi 。 由do 菩Bồ 提Đề 心tâm 。 成thành 斯tư 自tự 在tại 。 三tam 由do 施thí 佛Phật 是thị 最tối 勝thắng 田điền 。 故cố 成thành 勝thắng 報báo 。 即tức 由do 主chủ 財tài 田điền 三tam 輪luân 俱câu 勝thắng 。 況huống 勝thắng 而nhi 空không 寂tịch 。 何hà 果quả 不bất 招chiêu 。

餘dư 三tam 段đoạn 可khả 知tri (# 已dĩ 下hạ 第đệ 十thập 六lục 經kinh )# 。

●# 第đệ 六lục 鞞bệ 瑟sắt 底để 羅la 居cư 士sĩ 。 寄ký 入nhập 一nhất 切thiết 平bình 等đẳng 。 善thiện 根căn 迴hồi 向hướng 。 事sự 理lý 無vô 違vi 。 皆giai 入nhập 等đẳng 理lý 故cố 。 鞞bệ 瑟sắt 底để 羅la 。 昔tích 云vân 纏triền 裹khỏa 。 新tân 云vân 緊khẩn 合hợp 。 並tịnh 義nghĩa 當đương 包bao 攝nhiếp 。 謂vị 塔tháp 中trung 包bao 攝nhiếp 。 一nhất 切thiết 佛Phật 故cố 。 攝nhiếp 諸chư 善thiện 根căn 。 入nhập 等đẳng 理lý 故cố 。 晉tấn 經kinh 名danh 首thủ 婆bà 波ba 羅la 。 此thử 云vân 妙diệu 善thiện 。 供cúng 養dường 佛Phật 塔tháp 。 善thiện 最tối 妙diệu 故cố 。 城thành 名danh 淨tịnh 達đạt 彼bỉ 岸ngạn 者giả 。 無vô 一nhất 善thiện 根căn 不bất 淨tịnh 障chướng 㝵# 。 到đáo 究cứu 竟cánh 故cố 。 常thường 供cúng 養dường 佛Phật 塔tháp 者giả 。 善thiện 根căn 中trung 最tối 故cố 。 未vị 詳tường 何hà 緣duyên 偏thiên 供cung 此thử 塔tháp 。 人nhân 云vân 塔tháp 中trung 空không 有hữu 。 栴chiên 檀đàn 之chi 座tòa 。 為vi 欲dục 普phổ 供cung 無vô 盡tận 佛Phật 故cố 。 亦diệc 有hữu 是thị 理lý 。 然nhiên 下hạ 經Kinh 云vân 。 我ngã 開khai 栴chiên 檀đàn 座tòa 如Như 來Lai 塔tháp 時thời 。 則tắc 知tri 定định 是thị 依y 佛Phật 得đắc 名danh 。

第đệ 一nhất 依y 教giáo 趣thú 求cầu 中trung 二nhị 。 先tiên 念niệm 前tiền 友hữu 教giáo 。 後hậu 趣thú 求cầu 後hậu 友hữu 。 今kim 初sơ 。 昔tích 闕khuyết 此thử 段đoạn 十thập 二nhị 行hành 經kinh 。 文văn 中trung 初sơ 句cú 總tổng 。 後hậu 觀quán 彼bỉ 菩Bồ 薩Tát 下hạ 別biệt 。 別biệt 有hữu 十thập 三tam 昧muội 。 即tức 前tiền 友hữu 所sở 說thuyết 。 如như 次thứ 當đương 之chi 。 一nhất 即tức 來lai 詣nghệ 我ngã 所sở 三tam 昧muội 。 二nhị 蹔tạm 見kiến 三tam 昧muội 。 三tam 與dữ 語ngữ 三tam 昧muội 。 四tứ 執chấp 手thủ 三tam 昧muội 。 五ngũ 昇thăng 座tòa 三tam 昧muội 。 六lục 蹔tạm 觀quán 三tam 昧muội 。 七thất 見kiến 頻tần 申thân 三tam 昧muội 。 八bát 見kiến 目mục 瞬thuấn 三tam 昧muội 。 九cửu 抱bão 持trì 三tam 昧muội 。 十thập 唼xiệp 吻vẫn 三tam 昧muội 。 念niệm 一Nhất 切Thiết 智Trí 。 屬thuộc 前tiền 總tổng 結kết 。 後hậu 漸tiệm 次thứ 下hạ 趣thú 後hậu 可khả 知tri 。

第đệ 二nhị 詣nghệ 居cư 士sĩ 宅trạch 下hạ 。 見kiến 敬kính 諮tư 問vấn 。

第đệ 三tam 居cư 士sĩ 告cáo 言ngôn 下hạ 。 授thọ 己kỷ 法Pháp 界Giới 。 於ư 中trung 四tứ 。 一nhất 標tiêu 名danh 。 二nhị 顯hiển 體thể 。 三tam 釋thích 疑nghi 。 四tứ 業nghiệp 用dụng 。 今kim 初sơ 不bất 般Bát 涅Niết 槃Bàn 際tế 者giả 。 般bát 者giả 入nhập 也dã 。 窮cùng 諸chư 如Như 來Lai 不phủ 。 入nhập 涅Niết 槃Bàn 之chi 實thật 際tế 故cố 。 故cố 出xuất 現hiện 品phẩm 云vân 。 如như 實thật 際tế 涅Niết 槃Bàn 如Như 來Lai 涅Niết 槃Bàn 亦diệc 如như 是thị 。 楞lăng 伽già 云vân 。 一nhất 切thiết 無vô 涅Niết 槃Bàn 。 無vô 有hữu 涅Niết 槃Bàn 佛Phật 。 無vô 有hữu 佛Phật 涅Niết 槃Bàn 。 遠viễn 離ly 覺giác 所sở 覺giác 。 若nhược 有hữu 若nhược 無vô 有hữu 。 一nhất 切thiết 悉tất 皆giai 離ly 。 亦diệc 其kỳ 義nghĩa 矣hĩ 。 二nhị 善thiện 男nam 子tử 我ngã 不bất 生sanh 心tâm 言ngôn 下hạ 。 顯hiển 體thể 。 若nhược 有hữu 心tâm 於ư 涅Niết 槃Bàn 。 則tắc 有hữu 覺giác 所sở 覺giác 。 安an 契khế 涅Niết 槃Bàn 之chi 際tế 。 無vô 心tâm 於ư 出xuất 入nhập 。 故cố 心tâm 契khế 實thật 際tế 。 知tri 佛Phật 永vĩnh 常thường 。 三tam 唯duy 除trừ 下hạ 釋thích 疑nghi 。 疑nghi 云vân 。 三tam 世thế 如Như 來Lai 。 皆giai 入nhập 涅Niết 槃Bàn 。 何hà 得đắc 言ngôn 無vô 。 釋thích 云vân 。 調điều 伏phục 眾chúng 生sanh 。 而nhi 示thị 現hiện 耳nhĩ 。 今kim 云vân 不bất 涅Niết 槃Bàn 者giả 。 略lược 有hữu 三tam 意ý 。 一nhất 示thị 滅diệt 妙diệu 存tồn 故cố 。 出xuất 現hiện 經Kinh 云vân 。 譬thí 如như 火hỏa 大đại 。 於ư 一nhất 切thiết 世thế 間gian 。 能năng 作tác 火hỏa 事sự 。 或hoặc 時thời 一nhất 處xứ 其kỳ 火hỏa 息tức 滅diệt 。 豈khởi 一nhất 切thiết 處xứ 火hỏa 皆giai 滅diệt 耶da 。 如Như 來Lai 涅Niết 槃Bàn 亦diệc 爾nhĩ 。 於ư 一nhất 切thiết 世thế 界giới 。 施thi 作tác 佛Phật 事sự 。 或hoặc 於ư 一nhất 世thế 界giới 。 能năng 事sự 已dĩ 畢tất 。 示thị 入nhập 涅Niết 槃Bàn 。 豈khởi 一nhất 切thiết 世thế 界giới 。 皆giai 悉tất 滅diệt 度độ 。 二nhị 真chân 身thân 常thường 湛trạm 故cố 。 故cố 出xuất 現hiện 品phẩm 云vân 。 如Như 來Lai 不bất 為vì 。 諸chư 菩Bồ 薩Tát 說thuyết 。 諸chư 如Như 來Lai 究Cứu 竟Cánh 涅Niết 槃Bàn 。 亦diệc 不bất 為vị 彼bỉ 。 示thị 現hiện 其kỳ 事sự 。

何hà 以dĩ 故cố 。 欲dục 令linh 一nhất 切thiết 。 菩Bồ 薩Tát 見kiến 一nhất 切thiết 如Như 來Lai 。 常thường 住trụ 其kỳ 前tiền 皆giai 如như 現hiện 在tại 故cố 。 以dĩ 大đại 涅Niết 槃Bàn 具cụ 圓viên 三tam 德đức 摩Ma 訶Ha 般Bát 若Nhã 。 解giải 脫thoát 法Pháp 身thân 。 故cố 說thuyết 身thân 常thường 則tắc 涅Niết 槃Bàn 常thường 矣hĩ 。 三tam 深thâm 契khế 般Bát 若Nhã 。 無vô 想tưởng 著trước 故cố 。 故cố 此thử 經Kinh 云vân 。 我ngã 不bất 生sanh 心tâm 。 出xuất 現hiện 品phẩm 云vân 。 亦diệc 不bất 起khởi 二nhị 不bất 二nhị 想tưởng 。

何hà 以dĩ 故cố 。 菩Bồ 薩Tát 永vĩnh 離ly 一nhất 切thiết 。 諸chư 想tưởng 著trước 故cố 。 斯tư 則tắc 遠viễn 離ly 覺giác 所sở 覺giác 。 一nhất 亡vong 二nhị 想tưởng 不bất 二nhị 亦diệc 亡vong 。 玄huyền 之chi 又hựu 玄huyền 矣hĩ 。 四tứ 善thiện 男nam 子tử 我ngã 開khai 彼bỉ 栴chiên 檀đàn 座tòa 下hạ 。 顯hiển 業nghiệp 用dụng 。 於ư 中trung 二nhị 。 先tiên 總tổng 明minh 體thể 用dụng 。 後hậu 問vấn 答đáp 境cảnh 界giới 。 今kim 初sơ 。 體thể 即tức 三tam 昧muội 名danh 佛Phật 種chủng 無vô 盡tận 者giả 。 種chủng 即tức 種chủng 姓tánh 。 以dĩ 無vô 性tánh 為vi 性tánh 故cố 。 法pháp 華hoa 云vân 。 諸chư 佛Phật 兩Lưỡng 足Túc 尊Tôn 。 知tri 法pháp 常thường 無vô 性tánh 。 佛Phật 種chủng 從tùng 緣duyên 起khởi 。 是thị 故cố 說thuyết 一Nhất 乘Thừa 。 法pháp 性tánh 之chi 種chủng 。 隨tùy 緣duyên 成thành 佛Phật 。 法pháp 性tánh 無vô 盡tận 。 佛Phật 豈khởi 有hữu 窮cùng 。 故cố 應ưng 若nhược 擊kích 水thủy 成thành 文văn 。 隨tùy 擊kích 隨tùy 生sanh 。 文văn 終chung 不bất 盡tận 。 況huống 於ư 水thủy 體thể 耶da 。 若nhược 萬vạn 法pháp 依y 空không 。 雖tuy 乾can/kiền/càn 坤# 倒đảo 覆phú 。 而nhi 虗hư 空không 湛trạm 然nhiên 。 故cố 即tức 化hóa 身thân 。 便tiện 是thị 常thường 身thân 法Pháp 身thân 。 十thập 身thân 圓viên 融dung 。 安an 可khả 盡tận 矣hĩ 。 後hậu 善thiện 財tài 白bạch 言ngôn 下hạ 。 問vấn 答đáp 境cảnh 界giới 。 先tiên 問vấn 。 後hậu 答đáp 。 答đáp 中trung 二nhị 。 先tiên 明minh 過quá 去khứ 。 後hậu 如như 是thị 未vị 來lai 下hạ 。 例lệ 現hiện 未vị 。 並tịnh 可khả 知tri 第đệ 四tứ 善thiện 男nam 子tử 我ngã 唯duy 下hạ 。 謙khiêm 己kỷ 推thôi 勝thắng 。 推thôi 勝thắng 中trung 。 長trưởng 者giả 雖tuy 知tri 三tam 世thế 不bất 滅diệt 。 未vị 能năng 一nhất 念niệm 而nhi 知tri 及cập 能năng 所sở 平bình 等đẳng 。

第đệ 五ngũ 善thiện 男nam 子tử 於ư 此thử 南nam 方phương 下hạ 。 詣nghệ 示thị 後hậu 友hữu 。 文văn 中trung 二nhị 。 先tiên 長trường/trưởng 行hành 。 後hậu 偈kệ 頌tụng 。 大đại 悲bi 尊tôn 重trọng 故cố 。 加gia 此thử 讚tán 美mỹ 。 海hải 上thượng 有hữu 山sơn 者giả 。 即tức 南nam 印ấn 度độ 之chi 南nam 。 表biểu 大đại 悲bi 隨tùy 順thuận 。 入nhập 生sanh 死tử 海hải 。 住trụ 涅Niết 槃Bàn 山sơn 。 亦diệc 處xứ 大đại 悲bi 海hải 。 不bất 為vị 愛ái 見kiến 。 之chi 所sở 溺nịch 故cố 。

第đệ 六lục 時thời 善thiện 財tài 下hạ 。 禮lễ 辭từ 。

貞Trinh 元Nguyên 新Tân 譯Dịch 華Hoa 嚴Nghiêm 經Kinh 疏Sớ/sơ 卷quyển 第đệ 六lục

壽thọ 昌xương 元nguyên 年niên 乙ất 亥hợi 歲tuế 高cao 麗lệ 國quốc 大đại 興hưng 王vương 寺tự 奉phụng

宣tuyên 雕điêu 造tạo