Hoa Nghiêm Kinh Hạnh Nguyện Phẩm Sớ – Quyển 2

華Hoa 嚴Nghiêm 經Kinh 行Hạnh 願Nguyện 品Phẩm 疏Sớ
Quyển 2
唐Đường 澄Trừng 觀Quán 述Thuật

貞Trinh 元Nguyên 新Tân 譯Dịch 華Hoa 嚴Nghiêm 經Kinh 疏Sớ/sơ 卷quyển 第đệ 二nhị (# 盡tận 第đệ 一nhất 經kinh 五ngũ 紙chỉ 五ngũ 行hành )#

敕sắc 太thái 原nguyên 府phủ 大đại 崇sùng 福phước 寺tự 沙Sa 門Môn 證chứng 觀quán 述thuật

(# 義nghĩa 有hữu 五ngũ 門môn 。 經kinh 有hữu 二nhị 分phần 。 言ngôn 五ngũ 門môn 者giả 。 一nhất 第đệ 五ngũ 修tu 證chứng 淺thiển 深thâm 門môn 。 二nhị 第đệ 六lục 彰chương 教giáo 體thể 性tánh 門môn 。 三tam 第đệ 七thất 部bộ 類loại 品phẩm 會hội 門môn 。 四tứ 第đệ 八bát 流lưu 傳truyền 感cảm 通thông 門môn 。 五ngũ 第đệ 九cửu 釋thích 經kinh 題đề 目mục 門môn 。 經kinh 有hữu 二nhị 分phần 者giả 。 第đệ 一nhất 序tự 分phân 第đệ 二nhị 請thỉnh 分phần/phân )# 。

○# 第đệ 五ngũ 辨biện 修tu 證chứng 淺thiển 深thâm 者giả 。 然nhiên 一nhất 經kinh 之chi 內nội 。 上thượng 下hạ 諸chư 門môn 。 皆giai 明minh 修tu 證chứng 。 恐khủng 文văn 浩hạo 博bác 。 復phục 撮toát 其kỳ 要yếu 。 自tự 大đại 師sư 法Pháp 眼nhãn 晦hối 迹tích 雙song 林lâm 。 諸chư 聖thánh 傳truyền 燈đăng 明minh 明minh 不bất 絕tuyệt 。 以dĩ 聖thánh 教giáo 為vi 龜quy 鏡kính 。 以dĩ 心tâm 契khế 為vi 冥minh 符phù 。 故cố 曰viết 以dĩ 心tâm 傳truyền 心tâm 不bất 在tại 文văn 字tự 。 苟cẩu 領lãnh 文văn 繫hệ 之chi 表biểu 。 復phục 何hà 患hoạn 於ư 文văn 哉tai 。 不bất 可khả 以dĩ 筌thuyên 為vi 魚ngư 。 不bất 可khả 棄khí 鏡kính 求cầu 像tượng 。 自tự 一nhất 味vị 汩# 亂loạn 南nam 北bắc 分phần/phân 流lưu 。 於ư 能năng 詮thuyên 所sở 詮thuyên 。 成thành 定định 慧tuệ 兩lưỡng 學học 。 慧tuệ 學học 者giả 復phục 分phần/phân 性tánh 相tướng 。 定định 學học 者giả 有hữu 漸tiệm 頓đốn 不bất 同đồng 。 性tánh 相tướng 二nhị 學học 會hội 釋thích 如như 前tiền 。 漸tiệm 頓đốn 不bất 同đồng 。 今kim 當đương 略lược 說thuyết 。 謂vị 說thuyết 漸tiệm 者giả 。 則tắc 看khán 心tâm 修tu 淨tịnh 方phương 便tiện 通thông 經kinh 。 或hoặc 頓đốn 悟ngộ 漸tiệm 修tu 。 或hoặc 漸tiệm 修tu 漸tiệm 悟ngộ 。 說thuyết 頓đốn 者giả 。 直trực 指chỉ 心tâm 體thể 。 或hoặc 頓đốn 毀hủy 語ngữ 言ngôn 。 或hoặc 頓đốn 悟ngộ 頓đốn 修tu 。 或hoặc 無vô 修tu 無vô 悟ngộ 。 雖tuy 此thử 不bất 同đồng 。 並tịnh 欲dục 識thức 心tâm 。 俱câu 期kỳ 見kiến 理lý 。 得đắc 意ý 則tắc 雙song 美mỹ 。 殊thù 塗đồ 同đồng 歸quy 。 失thất 旨chỉ 則tắc 兩lưỡng 傷thương 。 亡vong 羊dương 不bất 異dị 。 今kim 寄ký 言ngôn 以dĩ 筌thuyên 理lý 。 令linh 得đắc 月nguyệt 於ư 指chỉ 端đoan 。 然nhiên 其kỳ 所sở 悟ngộ 。 或hoặc 言ngôn 心tâm 體thể 離ly 念niệm 本bổn 性tánh 清thanh 淨tịnh 。 不bất 生sanh 不bất 滅diệt 。 多đa 約ước 漸tiệm 也dã 。 或hoặc 云vân 無vô 住trụ 空không 寂tịch 真Chân 如Như 絕tuyệt 相tương/tướng 。 或hoặc 妄vọng 空không 真chân 有hữu 。 或hoặc 妄vọng 有hữu 真chân 空không 。 或hoặc 即tức 心tâm 即tức 佛Phật 。 非phi 心tâm 非phi 佛Phật 。 本bổn 具cụ 佛Phật 法Pháp 。 多đa 屬thuộc 頓đốn 門môn 。 然nhiên 皆giai 不bất 離ly 心tâm 之chi 性tánh 相tướng 。 並tịnh 可khả 通thông 用dụng 。 若nhược 明minh 能năng 悟ngộ 入nhập 法pháp 。 千thiên 門môn 不bất 離ly 定định 慧tuệ 。 故cố 定định 慧tuệ 二nhị 門môn 若nhược 天thiên 之chi 日nhật 月nguyệt 易dị 之chi 乾can/kiền/càn 坤# 。 何hà 者giả 。 夫phu 心tâm 猶do 水thủy 火hỏa 。 澄trừng 之chi 聚tụ 之chi 。 其kỳ 用dụng 則tắc 全toàn 。 攬lãm 之chi 散tán 之chi 。 其kỳ 用dụng 則tắc 薄bạc 。 故cố 波ba 搖dao 影ảnh 碎toái 。 水thủy 濁trược 影ảnh 昏hôn 。 清thanh 明minh 止chỉ 澄trừng 。 巨cự 細tế 斯tư 鑒giám 。 無vô 定định 無vô 慧tuệ 。 是thị 狂cuồng 是thị 愚ngu 。 偏thiên 修tu 一nhất 門môn 。 是thị 漸tiệm 是thị 近cận 。 若nhược 並tịnh 運vận 雙song 寂tịch 。 方phương 為vi 正chánh 門môn 。 成thành 兩Lưỡng 足Túc 尊Tôn 。 非phi 比tỉ 不bất 可khả 。 若nhược 言ngôn 不bất 起khởi 心tâm 為vi 修tu 道Đạo 。 定định 為vi 門môn 也dã 。 若nhược 云vân 看khán 心tâm 觀quán 心tâm 躰# 心tâm 覺giác 心tâm 求cầu 心tâm 融dung 心tâm 。 皆giai 慧tuệ 為vi 門môn 也dã 。 若nhược 云vân 無vô 念niệm 無vô 修tu 。 定định 為vi 門môn 也dã 。 若nhược 云vân 知tri 心tâm 空không 寂tịch 知tri 見kiến 無vô 念niệm 朗lãng 徹triệt 照chiếu 寂tịch 。 慧tuệ 為vi 門môn 也dã 。 若nhược 云vân 寂tịch 照chiếu 或hoặc 知tri 無vô 念niệm 。 則tắc 雙song 明minh 定định 慧tuệ 門môn 也dã 。 若nhược 云vân 揚dương 眉mi 瞪trừng 目mục 皆giai 稱xưng 為vi 道đạo 。 即tức 此thử 名danh 修tu 。 此thử 通thông 二nhị 意ý 。 一nhất 令linh 知tri 其kỳ 觸xúc 目mục 為vi 道đạo 。 即tức 慧tuệ 門môn 也dã 。 二nhị 令linh 心tâm 無vô 所sở 當đương 。 即tức 定định 門môn 也dã 。 餘dư 可khả 類loại 知tri 。 不bất 出xuất 定định 慧tuệ 。 若nhược 明minh 悟ngộ 相tương/tướng 。 不bất 出xuất 二nhị 種chủng 。 一nhất 者giả 解giải 悟ngộ 。 謂vị 明minh 了liễu 性tánh 相tướng 。 二nhị 者giả 證chứng 悟ngộ 。 謂vị 心tâm 造tạo 玄huyền 極cực 。 若nhược 明minh 漸tiệm 頓đốn 者giả 。 乃nãi 有hữu 多đa 門môn 。 若nhược 云vân 頓đốn 悟ngộ 漸tiệm 修tu 。 此thử 約ước 解giải 悟ngộ 。 謂vị 豁hoát 了liễu 心tâm 性tánh 。 後hậu 漸tiệm 修tu 學học 令linh 其kỳ 契khế 合hợp 。 則tắc 悟ngộ 如như 月nguyệt 照chiếu 。 頓đốn 朗lãng 萬vạn 法pháp 。 修tu 如như 拂phất 鏡kính 。 漸tiệm 瑩oánh 漸tiệm 明minh 。 若nhược 云vân 漸tiệm 修tu 頓đốn 悟ngộ 。 謂vị 初sơ 攝nhiếp 境cảnh 唯duy 心tâm 。 次thứ 視thị 心tâm 本bổn 淨tịnh 。 後hậu 心tâm 境cảnh 雙song 寂tịch 。 瞥miết 起khởi 不bất 生sanh 。 前tiền 後hậu 際tế 斷đoạn 。 湛trạm 猶do 停đình 海hải 。 曠khoáng 若nhược 虗hư 空không 。 此thử 約ước 證chứng 名danh 悟ngộ 。 則tắc 修tu 如như 瑩oánh 鏡kính 。 悟ngộ 似tự 鏡kính 明minh 。 若nhược 云vân 漸tiệm 修tu 漸tiệm 悟ngộ 。 亦diệc 是thị 證chứng 悟ngộ 。 則tắc 修tu 之chi 與dữ 悟ngộ 。 並tịnh 如như 登đăng 臺đài 。 足túc 履lý 漸tiệm 高cao 。 所sở 鑒giám 漸tiệm 遠viễn 。 若nhược 云vân 頓đốn 悟ngộ 頓đốn 修tu 。 此thử 通thông 三tam 義nghĩa 。 若nhược 先tiên 悟ngộ 後hậu 修tu 。 謂vị 廓khuếch 然nhiên 頓đốn 了liễu 。 名danh 之chi 為vi 悟ngộ 。 不bất 看khán 不bất 證chứng 不bất 收thu 不bất 攝nhiếp 。 曠khoáng 然nhiên 合hợp 道đạo 。 名danh 之chi 為vi 修tu 。 此thử 則tắc 解giải 悟ngộ 。 此thử 定định 為vi 門môn 。 亦diệc 猶do 不bất 拂phất 不bất 瑩oánh 而nhi 鏡kính 自tự 明minh 。 若nhược 云vân 先tiên 修tu 後hậu 悟ngộ 。 謂vị 依y 前tiền 而nhi 修tu 。 忽hốt 見kiến 心tâm 性tánh 。 名danh 之chi 為vi 悟ngộ 。 此thử 為vi 證chứng 悟ngộ 。 則tắc 修tu 如như 服phục 藥dược 。 悟ngộ 如như 病bệnh 除trừ 。 若nhược 云vân 修tu 悟ngộ 一nhất 時thời 。 謂vị 無vô 心tâm 忘vong 照chiếu 。 任nhậm 運vận 寂tịch 知tri 。 則tắc 定định 慧tuệ 雙song 運vận 。 如như 明minh 鏡kính 無vô 心tâm 頓đốn 照chiếu 萬vạn 像tượng 。 則tắc 悟ngộ 道đạo 解giải 證chứng 。 若nhược 云vân 本bổn 具cụ 一nhất 切thiết 佛Phật 法pháp 。 名danh 之chi 為vi 頓đốn 。 一nhất 念niệm 具cụ 足túc 十thập 度độ 萬vạn 行hạnh 。 名danh 之chi 為vi 修tu 。 則tắc 修tu 如như 飲ẩm 大đại 海hải 水thủy 。 悟ngộ 如như 得đắc 百bách 川xuyên 味vị 。 亦diệc 通thông 解giải 證chứng 。 若nhược 云vân 非phi 心tâm 非phi 佛Phật 。 名danh 之chi 為vi 頓đốn 。 無vô 念niệm 無vô 修tu 。 名danh 之chi 為vi 修tu 。 此thử 約ước 拂phất 迹tích 顯hiển 理lý 名danh 頓đốn 。 以dĩ 定định 門môn 修tu 。 以dĩ 此thử 為vi 悟ngộ 。 亦diệc 通thông 解giải 證chứng 。 若nhược 云vân 無vô 漸tiệm 無vô 頓đốn 。 名danh 之chi 為vi 頓đốn 。 無vô 悟ngộ 不bất 悟ngộ 。 名danh 之chi 為vi 悟ngộ 。 此thử 亦diệc 拂phất 迹tích 約ước 理lý 名danh 頓đốn 。 約ước 定định 門môn 修tu 。 亦diệc 通thông 解giải 證chứng 。 苟cẩu 若nhược 得đắc 意ý 。 皆giai 成thành 定định 慧tuệ 如như 其kỳ 失thất 旨chỉ 。 不bất 成thành 妄vọng 想tưởng 。 即tức 墮đọa 無vô 記ký 。 若nhược 云vân 夫phu 稱xưng 頓đốn 者giả 。 明minh 理lý 不bất 可khả 分phần/phân 悟ngộ 悟ngộ 極cực 照chiếu 以dĩ 頓đốn 明minh 悟ngộ 。 義nghĩa 不bất 容dung 二nhị 。 不bất 二nhị 之chi 悟ngộ 。 符phù 不bất 分phân 之chi 理lý 。 此thử 則tắc 理lý 智trí 兼kiêm 釋thích 。 謂vị 之chi 頓đốn 悟ngộ 。 則tắc 唯duy 證chứng 稱xưng 悟ngộ 。 信tín 解giải 名danh 修tu 。 若nhược 云vân 立lập 有hữu 階giai 位vị 名danh 之chi 為vi 漸tiệm 。 不bất 立lập 為vi 頓đốn 。 亦diệc 通thông 解giải 證chứng 。 是thị 頓đốn 教giáo 中trung 意ý 通thông 前tiền 頓đốn 義nghĩa 。 若nhược 依y 楞lăng 伽già 。 說thuyết 四tứ 漸tiệm 四tứ 頓đốn 。 言ngôn 四tứ 漸tiệm 者giả 。 一nhất 如như 菴am 羅la 菓quả 漸tiệm 熟thục 非phi 頓đốn 。 二nhị 如như 陶đào 家gia 作tác 品phẩm 漸tiệm 成thành 非phi 頓đốn 。 三tam 如như 大đại 地địa 漸tiệm 生sanh 非phi 頓đốn 。 四tứ 如như 習tập 藝nghệ 漸tiệm 就tựu 非phi 頓đốn 。 此thử 四tứ 即tức 約ước 地địa 前tiền 十thập 信tín 三tam 賢hiền 。 言ngôn 四tứ 頓đốn 者giả 。 一nhất 如như 明minh 鏡kính 頓đốn 現hiện 一nhất 切thiết 。 二nhị 如như 日nhật 月nguyệt 頓đốn 照chiếu 色sắc 像tượng 。 三tam 如như 藏tạng 識thức 頓đốn 知tri 諸chư 境cảnh 。 四tứ 如như 佛Phật 光quang 頓đốn 能năng 照chiếu 曜diệu 。 此thử 四tứ 即tức 約ước 登đăng 地địa 已dĩ 上thượng 。 無vô 分phân 別biệt 智trí 。 初Sơ 地Địa 八bát 地địa 報báo 身thân 法Pháp 身thân 。 以dĩ 分phân 為vi 四tứ 。 此thử 則tắc 行hành 修tu 為vi 漸tiệm 。 證chứng 理lý 名danh 頓đốn 。 若nhược 指chỉ 華hoa 嚴nghiêm 以dĩ 為vi 圓viên 頓đốn 。 餘dư 皆giai 漸tiệm 者giả 。 約ước 所sở 詮thuyên 義nghĩa 理lý 。 謂vị 初sơ 心tâm 頓đốn 具cụ 名danh 之chi 為vi 頓đốn 。 具cụ 德đức 莊trang 嚴nghiêm 名danh 之chi 為vi 圓viên 。 有hữu 證chứng 深thâm 觀quán 。 義nghĩa 如như 前tiền 說thuyết 。 若nhược 云vân 初sơ 說thuyết 華hoa 嚴nghiêm 名danh 之chi 為vi 頓đốn 。 後hậu 說thuyết 小Tiểu 乘Thừa 乃nãi 至chí 大Đại 乘Thừa 。 名danh 之chi 為vi 漸tiệm 。 此thử 約ước 化hóa 儀nghi 及cập 與dữ 化hóa 法pháp 。 初sơ 頓đốn 用dụng 一Nhất 乘Thừa 。 後hậu 漸tiệm 說thuyết 三tam 乘thừa 故cố 。 若nhược 云vân 初sơ 說thuyết 無vô 常thường 。 後hậu 說thuyết 常thường 等đẳng 。 名danh 之chi 為vi 漸tiệm 。 一nhất 時thời 具cụ 說thuyết 。 名danh 之chi 為vi 頓đốn 。 唯duy 約ước 化hóa 儀nghi 。 所sở 說thuyết 之chi 法Pháp 。 漸tiệm 頓đốn 不bất 異dị 。 若nhược 云vân 從tùng 小tiểu 入nhập 大đại 。 名danh 之chi 為vi 漸tiệm 。 直trực 入nhập 大Đại 乘Thừa 。 名danh 之chi 為vi 頓đốn 。 此thử 約ước 以dĩ 機cơ 就tựu 法pháp 有hữu 殊thù 。 所sở 說thuyết 之chi 法Pháp 。 不bất 出xuất 三tam 乘thừa 。 上thượng 之chi 三tam 義nghĩa 。 並tịnh 非phi 修tu 行hành 觀quán 行hành 漸tiệm 頓đốn 。 隨tùy 一nhất 漸tiệm 頓đốn 。 略lược 此thử 多đa 門môn 。 豈khởi 得đắc 趣thú 執chấp 一nhất 言ngôn 欲dục 該cai 佛Phật 法Pháp 。 或hoặc 師sư 己kỷ 見kiến 。 或hoặc 毀hủy 真chân 筌thuyên 。 願nguyện 諸chư 後hậu 學học 。 無vô 勇dũng 於ư 知tri 。 無vô 執chấp 於ư 石thạch 。 無vô 輕khinh 於ư 聖thánh 。 無vô 滯trệ 於ư 言ngôn 。 無vô 得đắc 自tự 欺khi 。 無vô 競cạnh 說thuyết 嘿mặc 。 廣quảng 如như 經kinh 文văn 。

○# 第đệ 六lục 彰chương 教giáo 體thể 性tánh 者giả 。 無vô 盡tận 教giáo 海hải 。 體thể 性tánh 難nan 思tư 。 本bổn 自tự 寂tịch 寥liêu 何hà 深thâm 何hà 淺thiển 。 言ngôn 忘vong 戲hí 論luận 。 非phi 一nhất 非phi 多đa 。 今kim 以dĩ 無vô 言ngôn 之chi 言ngôn 。 彰chương 非phi 體thể 之chi 體thể 。 從tùng 淺thiển 至chí 深thâm 。 略lược 明minh 十thập 體thể 。 一nhất 音âm 聲thanh 語ngữ 言ngôn 體thể 。 二nhị 名danh 句cú 文văn 身thân 體thể 。 三tam 通thông 取thủ 四tứ 法pháp 體thể 。 四tứ 通thông 攝nhiếp 所sở 詮thuyên 體thể 。 五ngũ 諸chư 法pháp 顯hiển 義nghĩa 體thể 。 六lục 攝nhiếp 境cảnh 唯duy 心tâm 體thể 。 七thất 會hội 緣duyên 入nhập 實thật 體thể 。 八bát 理lý 事sự 無vô 㝵# 體thể 。 九cửu 事sự 事sự 無vô 㝵# 體thể 。 十thập 海hải 印ấn 炳bỉnh 現hiện 體thể 。 十thập 中trung 。 前tiền 五ngũ 唯duy 體thể 。 後hậu 五ngũ 亦diệc 體thể 亦diệc 性tánh 。 又hựu 前tiền 四tứ 通thông 小tiểu 。 後hậu 六lục 唯duy 大đại 。 前tiền 七thất 通thông 三tam 乘thừa 。 後hậu 三tam 唯duy 一Nhất 乘Thừa 。 前tiền 八bát 約ước 同đồng 教giáo 。 後hậu 二nhị 唯duy 別biệt 教giáo 。 華hoa 嚴nghiêm 之chi 體thể 。 正chánh 在tại 後hậu 二nhị 。 總tổng 融dung 前tiền 八bát 。 無vô 有hữu 障chướng 㝵# 。

第đệ 一nhất 音âm 聲thanh 語ngữ 言ngôn 體thể 者giả 。 婆bà 娑sa 一nhất 百bách 二nhị 十thập 六lục 云vân 。 如như 是thị 佛Phật 教giáo 以dĩ 何hà 為vi 體thể 。 一nhất 云vân 應ưng 作tác 是thị 說thuyết 。 語ngữ 業nghiệp 為vi 體thể 。 語ngữ 業nghiệp 詮thuyên 表biểu 。 是thị 謂vị 佛Phật 教giáo 。 其kỳ 名danh 句cú 文văn 。 但đãn 是thị 作tác 用dụng 。 非phi 教giáo 自tự 體thể 。

第đệ 二nhị 名danh 句cú 文văn 身thân 體thể 者giả 。 謂vị 彼bỉ 一nhất 師sư 云vân 。 名danh 等đẳng 為vi 體thể 。 名danh 詮thuyên 自tự 性tánh 。 句cú 詮thuyên 差sai 別biệt 。 文văn 即tức 是thị 字tự 。 為vi 二nhị 所sở 依y 。 次thứ 第đệ 連liên 合hợp 能năng 詮thuyên 義nghĩa 故cố 。 名danh 為vi 教giáo 體thể 。 其kỳ 聲thanh 但đãn 是thị 名danh 等đẳng 依y 故cố 。

第đệ 三tam 通thông 取thủ 四tứ 法pháp 體thể 者giả 。 天thiên 親thân 菩Bồ 薩Tát 。 情tình 無vô 執chấp 定định 。 隨tùy 取thủ 皆giai 通thông 。 故cố 可khả 通thông 用dụng 。 故cố 彼bỉ 偈kệ 云vân 。 牟Mâu 尼Ni 說thuyết 法Pháp 蘊uẩn 。 數số 有hữu 八bát 十thập 千thiên 。 彼bỉ 體thể 語ngữ 或hoặc 名danh 。 此thử 色sắc 行hành 蘊uẩn 攝nhiếp 。 上thượng 約ước 聲Thanh 聞Văn 菩Bồ 薩Tát 乘thừa 。 內nội 義nghĩa 亦diệc 大đại 同đồng 。 謂vị 攝nhiếp 假giả 從tùng 實thật 。 以dĩ 聲thanh 為vi 體thể 。 聲thanh 是thị 實thật 故cố 。 以dĩ 體thể 從tùng 用dụng 。 名danh 等đẳng 為vi 體thể 。 名danh 句cú 文văn 身thân 。 有hữu 能năng 詮thuyên 表biểu 義nghĩa 之chi 用dụng 故cố 。 假giả 實thật 合hợp 論luận 。 即tức 通thông 用dụng 四tứ 法pháp 。 此thử 二nhị 相tương/tướng 假giả 。 獨độc 一nhất 不bất 成thành 故cố 。

第đệ 四tứ 通thông 攝nhiếp 所sở 詮thuyên 體thể 者giả 。 瑜du 伽già 八bát 十thập 一nhất 云vân 。 諸chư 契Khế 經Kinh 體thể 。 略lược 有hữu 二nhị 種chủng 。 一nhất 文văn 。 二nhị 義nghĩa 。 若nhược 不bất 詮thuyên 義nghĩa 。 非phi 聖thánh 教giáo 故cố 。

第đệ 五ngũ 諸chư 法pháp 顯hiển 義nghĩa 體thể 者giả 。 謂vị 法pháp 顯hiển 義nghĩa 理lý 。 一nhất 切thiết 諸chư 法pháp 。 皆giai 為vi 教giáo 體thể 。 淨tịnh 名danh 第đệ 三tam 云vân 。 有hữu 以dĩ 光quang 明minh 而nhi 作tác 佛Phật 事sự 等đẳng 。 又hựu 十thập 卷quyển 楞lăng 伽già 第đệ 四tứ 云vân 。 大đại 慧tuệ 非phi 一nhất 切thiết 佛Phật 土độ 。 言ngôn 語ngữ 說thuyết 法Pháp 。 有hữu 佛Phật 國quốc 土độ 。 直trực 視thị 無vô 言ngôn 名danh 說thuyết 法Pháp 等đẳng 。 故cố 香hương 積tích 世thế 界giới 飡xan 香hương 飯phạn 而nhi 三tam 昧muội 顯hiển 。 極Cực 樂Lạc 國Quốc 土Độ 。 聽thính 風phong 柯kha 而nhi 正chánh 念niệm 成thành 。 絲ti 竹trúc 可khả 以dĩ 傳truyền 心tâm 。 目mục 繫hệ 以dĩ 之chi 存tồn 道đạo 。 既ký 語ngữ 嘿mặc 視thị 瞬thuấn 皆giai 說thuyết 。 則tắc 見kiến 聞văn 覺giác 知tri 盡tận 聽thính 。 苟cẩu 能năng 得đắc 法Pháp 契khế 神thần 。 何hà 必tất 要yếu 因nhân 言ngôn 說thuyết 。 況huống 華hoa 嚴nghiêm 性tánh 海hải 。 雲vân 臺đài 寶bảo 網võng 同đồng 演diễn 妙diệu 音âm 。 毛mao 孔khổng 光quang 明minh 。 皆giai 能năng 說thuyết 法Pháp 。 華hoa 香hương 雲vân 樹thụ 即tức 法Pháp 界Giới 之chi 法Pháp 門môn 。 剎sát 土độ 眾chúng 生sanh 本bổn 十thập 身thân 之chi 正chánh 體thể 。 于vu 何hà 非phi 教giáo 耶da 。 故cố 經Kinh 云vân 。 剎sát 說thuyết 眾chúng 生sanh 說thuyết 三tam 世thế 一nhất 切thiết 說thuyết 。 又hựu 云vân 。 一nhất 切thiết 世thế 間gian 諸chư 境cảnh 界giới 。 皆giai 悉tất 能năng 令linh 。 轉chuyển 法Pháp 輪luân 等đẳng 。

第đệ 六lục 攝nhiếp 境cảnh 唯duy 心tâm 體thể 者giả 。 總tổng 收thu 前tiền 五ngũ 。 並tịnh 不bất 離ly 心tâm 。 唯duy 識thức 等đẳng 云vân 。 一nhất 切thiết 所sở 有hữu 。 唯duy 心tâm 現hiện 故cố 。 然nhiên 有hữu 二nhị 門môn 。 一nhất 本bổn 影ảnh 相tương 對đối 。 二nhị 說thuyết 聽thính 全toàn 收thu 。 前tiền 中trung 通thông 就tựu 諸chư 教giáo 。 以dĩ 成thành 四tứ 句cú 。 一nhất 唯duy 本bổn 無vô 影ảnh 。 謂vị 小Tiểu 乘Thừa 教giáo 。 以dĩ 不bất 了liễu 唯duy 心tâm 故cố 。 二nhị 亦diệc 本bổn 亦diệc 影ảnh 。 即tức 大Đại 乘Thừa 初sơ 教giáo 。 謂vị 佛Phật 自tự 說thuyết 。 若nhược 文văn 若nhược 義nghĩa 。 皆giai 是thị 如Như 來Lai 。 妙Diệu 觀Quán 察Sát 智Trí 。 相tương 應ứng 淨tịnh 識thức 之chi 所sở 顯hiển 現hiện 。 名danh 本bổn 質chất 教giáo 。 故cố 佛Phật 地địa 論luận 云vân 。 有hữu 義nghĩa 聞văn 者giả 善thiện 根căn 本bổn 願nguyện 增tăng 上thượng 緣duyên 力lực 。 如Như 來Lai 識thức 上thượng 文văn 義nghĩa 相tương 生sanh 。 此thử 文văn 義nghĩa 相tương/tướng 。 是thị 佛Phật 利lợi 佗tha 。 善thiện 根căn 所sở 起khởi 。 名danh 為vi 佛Phật 說thuyết 。 若nhược 聞văn 者giả 識thức 上thượng 所sở 變biến 文văn 義nghĩa 。 名danh 為vi 影ảnh 像tượng 。 佛Phật 地địa 論luận 云vân 。 如Như 來Lai 慈từ 悲bi 。 本bổn 願nguyện 增tăng 上thượng 緣duyên 力lực 。 聞văn 者giả 識thức 上thượng 文văn 義nghĩa 相tương 生sanh 。 此thử 文văn 義nghĩa 相tương/tướng 。 雖tuy 親thân 依y 自tự 善thiện 根căn 力lực 起khởi 。 而nhi 就tựu 強cường/cưỡng 緣duyên 。 名danh 為vi 佛Phật 說thuyết 。 三tam 唯duy 影ảnh 無vô 本bổn 。 謂vị 大Đại 乘Thừa 實thật 教giáo 。 離ly 眾chúng 生sanh 心tâm 。 佛Phật 果Quả 無vô 有hữu 色sắc 聲thanh 功công 德đức 。 唯duy 有hữu 如như 如như 及cập 如như 如như 智trí 獨độc 存tồn 。 能năng 令linh 所sở 化hóa 根căn 熟thục 眾chúng 生sanh 心tâm 中trung 。 現hiện 佛Phật 色sắc 聲thanh 說thuyết 法Pháp 。 是thị 故cố 聖thánh 教giáo 唯duy 是thị 眾chúng 生sanh 心tâm 中trung 影ảnh 像tượng 。 夜dạ 摩ma 偈kệ 云vân 。 諸chư 佛Phật 無vô 有hữu 法pháp 。 佛Phật 於ư 何hà 有hữu 說thuyết 。 但đãn 隨tùy 其kỳ 自tự 心tâm 。 謂vị 說thuyết 如như 是thị 法Pháp 。 四tứ 非phi 本bổn 非phi 影ảnh 。 如như 頓đốn 教giáo 說thuyết 。 非phi 直trực 心tâm 外ngoại 無vô 佛Phật 色sắc 聲thanh 。 眾chúng 生sanh 心tâm 內nội 影ảnh 像tượng 亦diệc 空không 。 性tánh 本bổn 離ly 故cố 。 亡vong 言ngôn 絕tuyệt 慮lự 為vi 佛Phật 教giáo 耳nhĩ 。 淨tịnh 名danh 云vân 。 其kỳ 說thuyết 法Pháp 者giả 。 無vô 說thuyết 無vô 示thị 。 其kỳ 聽thính 法Pháp 者giả 。 無vô 聞văn 無vô 得đắc 。 四tứ 句cú 合hợp 一nhất 。 圓viên 融dung 無vô 㝵# 。 以dĩ 為vi 如Như 來Lai 攝nhiếp 生sanh 方phương 便tiện 。 第đệ 二nhị 說thuyết 聽thính 全toàn 收thu 者giả 。 唯duy 依y 圓viên 教giáo 。 佛Phật 為vi 說thuyết 者giả 。 眾chúng 生sanh 為vi 聽thính 者giả 。 此thử 二nhị 相tương 對đối 以dĩ 成thành 四tứ 句cú 。 一nhất 佛Phật 真chân 心tâm 外ngoại 無vô 別biệt 眾chúng 生sanh 。 以dĩ 眾chúng 生sanh 真chân 心tâm 即tức 佛Phật 真chân 心tâm 故cố 。 則tắc 唯duy 說thuyết 無vô 聽thính 。 故cố 所sở 說thuyết 教giáo 唯duy 佛Phật 所sở 現hiện 。 則tắc 果quả 門môn 內nội 攝nhiếp 法pháp 無vô 遺di 。 況huống 所sở 說thuyết 教giáo 非phi 佛Phật 說thuyết 耶da 。 故cố 下hạ 經Kinh 云vân 。 佛Phật 智trí 廣quảng 大đại 同đồng 虗hư 空không 。 普phổ 遍biến 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 心tâm 。 如Như 來Lai 成thành 正chánh 覺giác 時thời 。 於ư 其kỳ 身thân 中trung 。 普phổ 見kiến 一nhất 切thiết 。 眾chúng 生sanh 成thành 正chánh 覺giác 等đẳng 。 二nhị 眾chúng 生sanh 真chân 心tâm 外ngoại 。 更cánh 無vô 別biệt 佛Phật 。 以dĩ 佛Phật 真chân 心tâm 即tức 眾chúng 生sanh 真chân 心tâm 故cố 。 則tắc 唯duy 聽thính 無vô 說thuyết 。 故cố 所sở 說thuyết 教giáo 即tức 眾chúng 生sanh 自tự 現hiện 。 經Kinh 云vân 。 知tri 一nhất 切thiết 法pháp 。 即tức 心tâm 自tự 性tánh 。 又hựu 云vân 。 思tư 惟duy 眾chúng 生sanh 真chân 實thật 際tế 甚thậm 深thâm 則tắc 因nhân 門môn 攝nhiếp 法pháp 無vô 遺di 。 況huống 所sở 聞văn 法Pháp 。 非phi 生sanh 有hữu 耶da 。 故cố 出xuất 現hiện 品phẩm 云vân 。 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 應ưng 知tri 自tự 心tâm 念niệm 念niệm 常thường 有hữu 佛Phật 成thành 正chánh 覺giác 等đẳng 。 三tam 佛Phật 真chân 心tâm 現hiện 時thời 不bất 㝵# 眾chúng 生sanh 真chân 心tâm 現hiện 故cố 。 說thuyết 聽thính 雙song 存tồn 。 二nhị 教giáo 齊tề 立lập 。 生sanh 佛Phật 互hỗ 在tại 。 各các 實thật 非phi 虗hư 。 因nhân 果quả 交giao 徹triệt 。 一nhất 時thời 齊tề 現hiện 。 隨tùy 一nhất 聖thánh 教giáo 。 全toàn 在tại 二nhị 心tâm 。 故cố 眾chúng 生sanh 心tâm 中trung 佛Phật 。 為vi 佛Phật 心tâm 中trung 眾chúng 生sanh 說thuyết 法Pháp 。 佛Phật 心tâm 中trung 眾chúng 生sanh 。 聽thính 眾chúng 生sanh 心tâm 中trung 佛Phật 說thuyết 法pháp 。 四tứ 佛Phật 即tức 眾chúng 生sanh 故cố 非phi 佛Phật 。 眾chúng 生sanh 即tức 佛Phật 故cố 非phi 眾chúng 生sanh 。 互hỗ 奪đoạt 雙song 亡vong 。 說thuyết 聽thính 斯tư 寂tịch 。 隨tùy 一nhất 聖thánh 教giáo 。 俱câu 非phi 二nhị 心tâm 。 則tắc 佛Phật 心tâm 中trung 眾chúng 生sanh 無vô 聽thính 。 眾chúng 生sanh 心tâm 中trung 佛Phật 無vô 說thuyết 。 經Kinh 云vân 。 平bình 等đẳng 真chân 法Pháp 界Giới 。 無vô 佛Phật 無vô 眾chúng 生sanh 。 生sanh 佛Phật 尚thượng 無vô 。 誰thùy 為vi 說thuyết 聽thính 。 然nhiên 此thử 四tứ 句cú 。 舉cử 一nhất 全toàn 收thu 故cố 。 隨tùy 一nhất 聖thánh 教giáo 。 圓viên 融dung 無vô 㝵# 。 方phương 為vi 甚thậm 深thâm 唯duy 識thức 道Đạo 理lý 。

第đệ 七thất 會hội 緣duyên 入nhập 實thật 體thể 。 前tiền 來lai 六lục 門môn 。 同đồng 入nhập 一nhất 實thật 。 亦diệc 有hữu 二nhị 門môn 。 一nhất 以dĩ 本bổn 收thu 末mạt 。 謂vị 一nhất 切thiết 聖thánh 教giáo 從tùng 真Chân 如Như 流lưu 。 本bổn 既ký 是thị 如như 。 末mạt 亦diệc 如như 矣hĩ 。 二nhị 者giả 會hội 相tương/tướng 歸quy 性tánh 。 謂vị 彼bỉ 一nhất 切thiết 差sai 別biệt 教giáo 法pháp 。 從tùng 緣duyên 無vô 性tánh 。 當đương 體thể 即tức 如như 。 仁nhân 王vương 經Kinh 云vân 。

大đại 王vương 。 法pháp 本bổn 如như 。 祇kỳ 夜dạ 如như 。 乃nãi 至chí 論luận 義nghĩa 如như 等đẳng 。

第đệ 八bát 理lý 事sự 無vô 㝵# 體thể 。 謂vị 一nhất 切thiết 教giáo 法pháp 雖tuy 舉cử 體thể 即tức 如như 。 不bất 㝵# 十thập 二nhị 分phần 教giáo 事sự 相tướng 宛uyển 然nhiên 。 雖tuy 真Chân 如Như 舉cử 體thể 為vi 一nhất 切thiết 法pháp 。 不bất 㝵# 一nhất 味vị 湛trạm 然nhiên 平bình 等đẳng 。 由do 真Chân 如Như 無vô 㝵# 。 佛Phật 之chi 音âm 聲thanh 。 亦diệc 順thuận 如như 無vô 㝵# 。 常thường 與dữ 如như 智trí 。 而nhi 相tương 應ứng 故cố 。

第đệ 九cửu 事sự 事sự 無vô 㝵# 體thể 。 文văn 義nghĩa 皆giai 圓viên 。 文văn 即tức 圓viên 音âm 。 此thử 中trung 亦diệc 具cụ 十thập 種chủng 玄huyền 門môn 。 一nhất 現hiện 相tướng 品phẩm 云vân 。 佛Phật 以dĩ 一nhất 妙diệu 音âm 。 周chu 聞văn 十thập 方phương 國quốc 。 眾chúng 音âm 悉tất 具cụ 足túc 。 法Pháp 雨vũ 皆giai 充sung 遍biến 。 即tức 同đồng 時thời 具cụ 足túc 相tướng 應ưng 教giáo 體thể 。 二nhị 十thập 住trụ 品phẩm 云vân 。 欲dục 具cụ 演diễn 說thuyết 一nhất 句cú 法Pháp 。 阿a 僧tăng 祇kỳ 劫kiếp 無vô 有hữu 盡tận 。 而nhi 令linh 文văn 義nghĩa 各các 不bất 同đồng 。 菩Bồ 薩Tát 以dĩ 此thử 初sơ 發phát 心tâm 。 即tức 廣quảng 狹hiệp 無vô 㝵# 教giáo 體thể 。 亦diệc 名danh 純thuần 雜tạp 體thể 。 一nhất 句cú 不bất 壞hoại 。 狹hiệp 也dã 純thuần 也dã 。 文văn 義nghĩa 不bất 同đồng 。 廣quảng 也dã 雜tạp 也dã 。 三tam 十thập 忍nhẫn 品phẩm 云vân 。 於ư 一nhất 法pháp 中trung 解giải 眾chúng 多đa 。 眾chúng 多đa 法pháp 中trung 解giải 了liễu 一nhất 等đẳng 。 皆giai 一nhất 多đa 相tương 容dung 教giáo 體thể 。 出xuất 現hiện 品phẩm 云vân 。 如Như 來Lai 音âm 聲thanh 。 普phổ 入nhập 一nhất 切thiết 。 譬thí 如như 書thư 字tự 等đẳng 。 此thử 亦diệc 相tương/tướng 入nhập 體thể 也dã 。 四tứ 十thập 住trụ 品phẩm 云vân 。 一nhất 即tức 是thị 多đa 。 多đa 即tức 一nhất 。 文văn 隨tùy 於ư 義nghĩa 。 義nghĩa 隨tùy 文văn 。 是thị 相tương/tướng 即tức 教giáo 體thể 。 五ngũ 出xuất 現hiện 品phẩm 。 云vân 道Đạo 場Tràng 皆giai 聞văn 不bất 出xuất 眾chúng 外ngoại 各các 各các 隨tùy 解giải 。 即tức 隱ẩn 顯hiển 教giáo 體thể 。 又hựu 云vân 。 如Như 來Lai 言ngôn 音âm 。 唯duy 是thị 一nhất 味vị 。 隨tùy 諸chư 眾chúng 生sanh 。 心tâm 器khí 異dị 故cố 。 無vô 量lượng 差sai 別biệt 。 亦diệc 隱ẩn 顯hiển 教giáo 體thể 。 亦diệc 純thuần 雜tạp 教giáo 體thể 。 六lục 云vân 。 如Như 來Lai 於ư 一nhất 語ngữ 言ngôn 中trung 。 演diễn 說thuyết 無vô 邊biên 契Khế 經Kinh 海hải 。 如như 善thiện 口khẩu 天thiên 女nữ 。 即tức 微vi 細tế 教giáo 體thể 。 七thất 阿a 僧tăng 祇kỳ 品phẩm 云vân 。 於ư 彼bỉ 一nhất 一nhất 修tu 多đa 羅la 。 分phân 別biệt 法Pháp 門môn 不bất 可khả 說thuyết 。 於ư 彼bỉ 一nhất 一nhất 法Pháp 門môn 中trung 。 又hựu 說thuyết 諸chư 法pháp 。 不bất 可khả 說thuyết 等đẳng 。 一nhất 法pháp 既ký 爾nhĩ 。 餘dư 法pháp 亦diệc 然nhiên 。 交giao 暎ánh 重trùng 重trùng 無vô 盡tận 無vô 盡tận 。 即tức 帝đế 網võng 教giáo 體thể 也dã 。 八bát 觸xúc 事sự 皆giai 法pháp 。 即tức 託thác 事sự 顯hiển 法pháp 生sanh 解giải 教giáo 體thể 。 九cửu 一nhất 念niệm 頓đốn 演diễn 。 即tức 十thập 世thế 教giáo 體thể 。 十thập 如như 諸chư 會hội 中trung 。 此thử 方phương 所sở 說thuyết 。 餘dư 方phương 皆giai 爾nhĩ 。 即tức 主chủ 伴bạn 教giáo 體thể 。 若nhược 隨tùy 說thuyết 一nhất 法Pháp 門môn 。 皆giai 有hữu 無vô 量lượng 。 修tu 多đa 羅la 而nhi 為vi 眷quyến 屬thuộc 。 此thử 雖tuy 不bất 得đắc 為vi 主chủ 。 亦diệc 是thị 伴bạn 類loại 。 然nhiên 上thượng 十thập 義nghĩa 。 且thả 約ước 言ngôn 說thuyết 。 若nhược 類loại 通thông 諸chư 法pháp 。 即tức 所sở 詮thuyên 義nghĩa 。 義nghĩa 即tức 普phổ 法pháp 。 具cụ 十thập 玄huyền 門môn 。 如như 義nghĩa 分phân 齊tề 。

第đệ 十thập 海hải 印ấn 炳bỉnh 現hiện 體thể 。 如như 是thị 差sai 別biệt 無vô 盡tận 教giáo 法pháp 。 皆giai 是thị 如Như 來Lai 。 海hải 印ấn 定định 中trung 同đồng 時thời 炳bỉnh 現hiện 亦diệc 是thị 師sư 子tử 頻tần 申thân 所sở 現hiện 。 設thiết 所sở 化hóa 機cơ 。 亦diệc 同đồng 緣duyên 起khởi 。 炳bỉnh 現hiện 定định 中trung 。 是thị 故cố 。 唯duy 以dĩ 三tam 昧muội 為vi 斯tư 教giáo 體thể 。 以dĩ 上thượng 十thập 門môn 。 該cai 羅la 收thu 攝nhiếp 。 未vị 有hữu 一nhất 法pháp 而nhi 非phi 教giáo 體thể 。 然nhiên 後hậu 二nhị 門môn 正chánh 是thị 經Kinh 宗tông 。 融dung 取thủ 前tiền 八bát 。 無vô 所sở 遺di 矣hĩ 。

○# 第đệ 七thất 部bộ 類loại 品phẩm 會hội 者giả 。 既ký 知tri 實thật 體thể 冲# 深thâm 。 未vị 審thẩm 能năng 詮thuyên 文văn 言ngôn 廣quảng 狹hiệp 。 於ư 中trung 二nhị 。 先tiên 明minh 部bộ 類loại 。 後hậu 明minh 品phẩm 會hội 。

●# 今kim 初sơ 。 性tánh 海hải 之chi 詮thuyên 。 常thường 說thuyết 遍biến 說thuyết 。 言ngôn 窮cùng 法Pháp 界Giới 。 難nan 可khả 限hạn 量lượng 。 今kim 自tự 狹hiệp 之chi 寬khoan 。 略lược 為vi 十thập 類loại 。 一nhất 別biệt 行hành 經kinh 。 如như 十thập 住trụ 十Thập 地Địa 及cập 今kim 所sở 釋thích 。 以dĩ 隨tùy 器khí 隨tùy 宜nghi 各các 流lưu 行hành 故cố 。 二nhị 下hạ 本bổn 經kinh 。 有hữu 十thập 萬vạn 頌tụng 四tứ 十thập 八bát 品phẩm 。 今kim 八bát 十thập 卷quyển 。 是thị 中trung 之chi 略lược 。 三tam 中trung 本bổn 經kinh 。 有hữu 四tứ 十thập 九cửu 萬vạn 八bát 千thiên 。 八bát 百bách 偈kệ 一nhất 千thiên 二nhị 百bách 品phẩm 。 四tứ 上thượng 本bổn 經kinh 。 有hữu 十thập 三Tam 千Thiên 大Đại 千Thiên 世Thế 界Giới 。 微vi 塵trần 數số 偈kệ 一nhất 四tứ 天thiên 下hạ 。 微vi 塵trần 數số 品phẩm 。 此thử 上thượng 三tam 經kinh 。 即tức 龍long 樹thụ 菩Bồ 薩Tát 。 龍long 宮cung 所sở 見kiến 。 事sự 如như 下hạ 說thuyết 。 五ngũ 普phổ 眼nhãn 經kinh 。 即tức 海hải 雲vân 所sở 持trì 。 以dĩ 大đại 海hải 量lượng 墨mặc 須Tu 彌Di 聚tụ 筆bút 。 書thư 此thử 普phổ 眼nhãn 法Pháp 門môn 一nhất 品phẩm 中trung 一nhất 門môn 一nhất 門môn 中trung 一nhất 法pháp 一nhất 法pháp 中trung 一nhất 義nghĩa 一nhất 義nghĩa 中trung 一nhất 句cú 。 不bất 得đắc 少thiểu 分phần 。 何hà 咒chú 能năng 盡tận 。 但đãn 是thị 入nhập 法Pháp 界Giới 菩Bồ 薩Tát 陀đà 羅la 尼ni 力lực 。 之chi 所sở 能năng 持trì 。 六lục 同đồng 說thuyết 經Kinh 。 謂vị 如như 娑sa 婆bà 一nhất 類loại 世thế 界giới 。 遍biến 於ư 虗hư 空không 。 毛mao 端đoan 量lượng 處xứ 。 以dĩ 言ngôn 聲thanh 說thuyết 。 無vô 有hữu 窮cùng 盡tận 。 一nhất 一nhất 文văn 句cú 。 充sung 滿mãn 法Pháp 界Giới 。 七thất 異dị 說thuyết 經Kinh 。 謂vị 樹thụ 形hình 等đẳng 。 世thế 界giới 既ký 殊thù 。 生sanh 類loại 各các 異dị 。 施thi 設thiết 不bất 同đồng 。 不bất 可khả 定định 其kỳ 言ngôn 非phi 言ngôn 等đẳng 。 則tắc 部bộ 類loại 難nan 量lương 。 八bát 主chủ 伴bạn 經kinh 。 謂vị 一nhất 一nhất 品phẩm 會hội 。 一nhất 一nhất 法Pháp 門môn 。 皆giai 結kết 通thông 故cố 。 如như 於ư 此thử 方phương 說thuyết 十thập 住trụ 法pháp 。 結kết 通thông 十thập 方phương 無vô 盡tận 世thế 界giới 。 塵trần 毛mao 等đẳng 處xứ 皆giai 同đồng 說thuyết 故cố 。 此thử 方phương 為vi 主chủ 。 餘dư 即tức 為vi 伴bạn 。 餘dư 方phương 為vi 主chủ 。 此thử 即tức 為vi 伴bạn 。 主chủ 伴bạn 重trùng 重trùng 無vô 盡tận 無vô 盡tận 故cố 。 九cửu 眷quyến 屬thuộc 經kinh 。 謂vị 有hữu 根căn 器khí 不bất 堪kham 聞văn 此thử 。 圓viên 滿mãn 法Pháp 門môn 。 隨tùy 其kỳ 根căn 宜nghi 。 差sai 別biệt 演diễn 說thuyết 。 不bất 得đắc 為vi 伴bạn 。 皆giai 名danh 眷quyến 屬thuộc 。 十thập 圓viên 滿mãn 經kinh 。 謂vị 上thượng 謂vị 本bổn 總tổng 合hợp 為vi 一nhất 無vô 盡tận 法Pháp 門môn 。 隨tùy 一nhất 文văn 句cú 。 皆giai 攝nhiếp 無vô 盡tận 故cố 。 下hạ 文văn 中trung 名danh 普phổ 眼nhãn 圓viên 滿mãn 修tu 多đa 羅la 也dã 。

●# 第đệ 二nhị 品phẩm 會hội 差sai 別biệt 者giả 。 又hựu 分phần/phân 二nhị 門môn 。 第đệ 一nhất 通thông 明minh 品phẩm 會hội 。 第đệ 二nhị 以dĩ 今kim 會hội 昔tích 。

△# 今kim 初sơ 。 先tiên 釋thích 九cửu 會hội 。 言ngôn 九cửu 會hội 者giả 。 第đệ 一nhất 菩Bồ 提Đề 場Tràng 會hội 。 說thuyết 佛Phật 依y 報báo 因nhân 果quả 。 第đệ 二nhị 普phổ 光quang 法pháp 堂đường 會hội 。 說thuyết 佛Phật 正chánh 報báo 及cập 十thập 信tín 法Pháp 門môn 。 第đệ 三tam 忉Đao 利Lợi 天Thiên 宮Cung 會hội 。 說thuyết 初sơ 賢hiền 十thập 住trụ 。 第đệ 四tứ 夜dạ 摩ma 天thiên 宮cung 會hội 。 說thuyết 中trung 賢hiền 十thập 行hành 。 第đệ 五ngũ 兜Đâu 率Suất 天Thiên 宮Cung 會hội 。 說thuyết 上thượng 賢hiền 十thập 向hướng 。 第đệ 六lục 他Tha 化Hóa 自Tự 在Tại 天Thiên 宮cung 會hội 。 說thuyết 聖thánh 者giả 十Thập 地Địa 。 第đệ 七thất 重trùng 會hội 普phổ 光quang 法pháp 堂đường 會hội 。 說thuyết 因nhân 圓viên 果quả 滿mãn 等đẳng 妙diệu 二nhị 覺giác 。 第đệ 八bát 三tam 會hội 普phổ 光quang 法pháp 堂đường 會hội 。 說thuyết 普phổ 賢hiền 大đại 行hành 。 第đệ 九cửu 誓Thệ 多Đa 園Viên 林Lâm 會hội 。 說thuyết 行hành 成thành 證chứng 入nhập 。 今kim 束thúc 此thử 九cửu 會hội 。 總tổng 為vi 四tứ 分phần/phân 。 以dĩ 其kỳ 四tứ 處xứ 有hữu 廣quảng 問vấn 故cố 。 第đệ 一nhất 以dĩ 第đệ 一nhất 會hội 。 為vi 舉cử 果quả 勸khuyến 樂nhạo 生sanh 信tín 分phần/phân 。 謂vị 舉cử 如Như 來Lai 華hoa 藏tạng 剎sát 海hải 身thân 雲vân 周chu 遍biến 。 令linh 物vật 欣hân 樂nhạo 。 知tri 皆giai 有hữu 分phần/phân 。 而nhi 生sanh 信tín 故cố 。 第đệ 二nhị 從tùng 第đệ 二nhị 會hội 盡tận 第đệ 七thất 會hội 。 名danh 修tu 因nhân 契khế 果quả 生sanh 解giải 分phần/phân 。 謂vị 修tu 五ngũ 位vị 之chi 圓viên 因nhân 。 契khế 妙diệu 覺giác 之chi 滿mãn 果quả 。 令linh 物vật 正chánh 解giải 因nhân 果quả 相tương/tướng 故cố 。 第đệ 三tam 以dĩ 第đệ 八bát 一nhất 會hội 。 名danh 託thác 法pháp 進tiến 修tu 成thành 行hành 分phần/phân 。 謂vị 託thác 六lục 位vị 所sở 有hữu 法Pháp 門môn 。 增tăng 進tiến 修tu 習tập 。 皆giai 令linh 成thành 行hành 。 解giải 在tại 行hành 故cố 。 第đệ 四tứ 以dĩ 第đệ 九cửu 會hội 。 名danh 依y 人nhân 證chứng 入nhập 成thành 德đức 分phần/phân 。 謂vị 依y 佛Phật 菩Bồ 薩Tát 因nhân 果quả 之chi 人nhân 。 證chứng 入nhập 法Pháp 界Giới 。 攝nhiếp 德đức 在tại 身thân 。 修tu 行hành 必tất 有hữu 證chứng 入nhập 果quả 故cố 。 佛Phật 法Pháp 雖tuy 眾chúng 。 不bất 出xuất 此thử 四tứ 。 謂vị 信tín 解giải 行hành 證chứng 。 四tứ 分phân 之chi 中trung 雖tuy 皆giai 互hỗ 有hữu 。 從tùng 其kỳ 增tăng 勝thắng 。 各các 立lập 一nhất 名danh 。

△# 第đệ 二nhị 以dĩ 今kim 會hội 昔tích 者giả 。 今kim 之chi 所sở 釋thích 。 當đương 第đệ 九cửu 會hội 。 第đệ 四tứ 一nhất 分phần/phân 。 而nhi 一nhất 教giáo 終chung 極cực 。 文văn 義nghĩa 富phú 博bác 。 更cánh 開khai 二nhị 會hội 。 具cụ 攝nhiếp 前tiền 文văn 。 三tam 分phần/phân 八bát 會hội 。 略lược 為vi 二nhị 門môn 。 第đệ 一nhất 明minh 會hội 相tương/tướng 不bất 同đồng 。 第đệ 二nhị 對đối 明minh 相tướng 攝nhiếp 。 前tiền 中trung 又hựu 二nhị 。 先tiên 明minh 二nhị 會hội 。 後hậu 彰chương 五ngũ 相tương/tướng 。 今kim 初sơ 。 一nhất 經kinh 分phần/phân 二nhị 。 第đệ 一nhất 盡tận 第đệ 三tam 經kinh 。 名danh 為vi 本bổn 會hội 。 第đệ 二nhị 從tùng 第đệ 四tứ 終chung 第đệ 四tứ 十thập 。 皆giai 名danh 末mạt 會hội 。 言ngôn 本bổn 會hội 者giả 。 正chánh 證chứng 法Pháp 界Giới 諸chư 本bổn 會hội 故cố 。 言ngôn 末mạt 會hội 者giả 。 寄ký 人nhân 進tiến 修tu 。 從tùng 如Như 來Lai 會hội 而nhi 流lưu 出xuất 故cố 。 其kỳ 猶do 大đại 江giang 出xuất 於ư 岷# 山sơn 。 非phi 微vi 末mạt 也dã 亦diệc 初sơ 名danh 頓đốn 證chứng 法Pháp 界Giới 會hội 。 如Như 來Lai 自tự 入nhập 師sư 子tử 頻tần 申thân 三tam 昧muội 。 令linh 諸chư 菩Bồ 薩Tát 。 頓đốn 證chứng 入nhập 故cố 。 後hậu 名danh 漸tiệm 證chứng 法Pháp 界Giới 會hội 。 善thiện 財tài 歷lịch 位vị 漸tiệm 次thứ 證chứng 故cố 。 亦diệc 初sơ 名danh 佛Phật 會hội 。 佛Phật 為vi 會hội 主chủ 故cố 。 後hậu 名danh 菩Bồ 薩Tát 會hội 。 菩Bồ 薩Tát 為vi 會hội 主chủ 。 故cố 。 亦diệc 初sơ 名danh 果quả 法Pháp 界Giới 。 佛Phật 自tự 入nhập 故cố 。 後hậu 名danh 因nhân 法Pháp 界Giới 。 菩Bồ 薩Tát 入nhập 故cố 。 然nhiên 非phi 本bổn 無vô 以dĩ 垂thùy 末mạt 。 非phi 末mạt 無vô 以dĩ 顯hiển 本bổn 。 本bổn 末mạt 雖tuy 殊thù 。 不bất 思tư 議nghị 一nhất 也dã 。 其kỳ 猶do 要yếu 有hữu 朗lãng 月nguyệt 則tắc 流lưu 影ảnh 百bách 川xuyên 。 百bách 川xuyên 齊tề 見kiến 。 方phương 知tri 月nguyệt 妙diệu 。 月nguyệt 影ảnh 雖tuy 殊thù 。 難nan 思tư 一nhất 也dã 。 非phi 頓đốn 無vô 以dĩ 顯hiển 圓viên 。 非phi 漸tiệm 無vô 以dĩ 階giai 進tiến 。 非phi 果quả 無vô 以dĩ 修tu 因nhân 。 非phi 因nhân 莫mạc 能năng 趣thú 果quả 。 故cố 須tu 本bổn 末mạt 交giao 暎ánh 漸tiệm 頓đốn 該cai 羅la 因nhân 果quả 圓viên 融dung 顯hiển 斯tư 證chứng 入nhập 。 後hậu 彰chương 五ngũ 相tương/tướng 者giả 。 謂vị 末mạt 會hội 五ngũ 十thập 五ngũ 人nhân 。 攝nhiếp 為vi 五ngũ 相tương/tướng 。 初sơ 有hữu 四tứ 十thập 一nhất 人nhân 。 名danh 寄ký 位vị 修tu 行hành 相tương/tướng 。 人nhân 寄ký 一nhất 位vị 。 令linh 物vật 修tu 行hành 故cố 。 第đệ 二nhị 摩Ma 耶Da 夫Phu 人Nhân 下hạ 。 有hữu 十thập 一nhất 人nhân 。 名danh 會hội 緣duyên 入nhập 實thật 相tướng 。 會hội 差sai 別biệt 緣duyên 。 令linh 同đồng 幻huyễn 智trí 。 入nhập 一nhất 實thật 故cố 。 第đệ 三tam 彌Di 勒Lặc 菩Bồ 薩Tát 。 名danh 攝nhiếp 德đức 成thành 因nhân 相tương/tướng 。 攝nhiếp 前tiền 二nhị 相tương/tướng 。 令linh 成thành 補bổ 處xứ 圓viên 滿mãn 因nhân 故cố 。 故cố 所sở 得đắc 解giải 脫thoát 。 名danh 三tam 世thế 不bất 忘vong 念niệm 。 則tắc 攝nhiếp 德đức 無vô 遺di 矣hĩ 。 第đệ 四tứ 後hậu 文Văn 殊Thù 菩Bồ 薩Tát 。 名danh 智trí 照chiếu 無vô 二nhị 相tương/tướng 。 真chân 智trí 反phản 照chiếu 。 不bất 異dị 初sơ 心tâm 。 唯duy 一nhất 圓viên 智trí 。 更cánh 無vô 前tiền 後hậu 明minh 昧muội 等đẳng 殊thù 故cố 。 第đệ 五ngũ 普Phổ 賢Hiền 菩Bồ 薩Tát 。 名danh 顯hiển 因nhân 廣quảng 大đại 相tương/tướng 。 始thỉ 末mạt 無vô 二nhị 。 冥minh 同đồng 法Pháp 界Giới 。 法Pháp 界Giới 包bao 含hàm 。 令linh 所sở 修tu 因nhân 皆giai 稱xưng 法pháp 性tánh 。 入nhập 一nhất 毛mao 孔khổng 。 即tức 同đồng 法Pháp 界Giới 無vô 邊biên 際tế 故cố 。 第đệ 二nhị 對đối 明minh 相tướng 攝nhiếp 者giả 。 本bổn 會hội 攝nhiếp 前tiền 第đệ 一nhất 舉cử 果quả 勸khuyến 樂nhạo 生sanh 信tín 分phần/phân 。 以dĩ 如Như 來Lai 自tự 入nhập 頻tần 申thân 三tam 昧muội 。 頓đốn 彰chương 法Pháp 界Giới 身thân 剎sát 彌di 綸luân 。 是thị 舉cử 果quả 相tương/tướng 。 令linh 諸chư 大đại 眾chúng 。 頓đốn 證chứng 法Pháp 界Giới 。 是thị 勸khuyến 樂nhạo 益ích 。 末mạt 會hội 之chi 中trung 。 前tiền 之chi 四tứ 相tương/tướng 。 攝nhiếp 第đệ 二nhị 修tu 因nhân 契khế 果quả 生sanh 解giải 分phân 第đệ 五ngũ 相tương/tướng 攝nhiếp 託thác 法pháp 進tiến 修tu 成thành 行hành 分phần/phân 。 就tựu 前tiền 四tứ 相tương/tướng 之chi 中trung 。 初sơ 文Văn 殊Thù 一nhất 人nhân 寄ký 十thập 信tín 位vị 。 攝nhiếp 第đệ 二nhị 會hội 。 第đệ 二nhị 會hội 名danh 能năng 信tín 成thành 德đức 會hội 故cố 。 第đệ 二nhị 從tùng 吉cát 祥tường 雲vân 比Bỉ 丘Khâu 至chí 慈từ 行hành 童đồng 女nữ 十thập 人nhân 。 寄ký 十thập 住trụ 位vị 。 攝nhiếp 第đệ 三tam 會hội 。 第đệ 三tam 從tùng 妙diệu 見kiến 比Bỉ 丘Khâu 至chí 遍biến 行hành 外ngoại 道đạo 十thập 人nhân 。 寄ký 十thập 行hành 位vị 。 攝nhiếp 第đệ 四tứ 會hội 。 第đệ 四tứ 從tùng 青thanh 蓮liên 華hoa 長trưởng 者giả 至chí 自tự 性tánh 不bất 動động 地địa 神thần 十thập 人nhân 。 寄ký 十thập 迴hồi 向hướng 位vị 。 攝nhiếp 第đệ 五ngũ 會hội 。 第đệ 五ngũ 從tùng 春xuân 和hòa 主chủ 夜dạ 神thần 至chí 釋thích 女nữ 瞿cù 波ba 十thập 人nhân 。 寄ký 十Thập 地Địa 位vị 。 攝nhiếp 第đệ 六lục 會hội 。 此thử 上thượng 第đệ 一nhất 寄ký 位vị 修tu 行hành 相tương/tướng 。 攝nhiếp 前tiền 五ngũ 會hội 。 其kỳ 次thứ 三tam 相tương/tướng 攝nhiếp 第đệ 七thất 會hội 。 以dĩ 第đệ 七thất 會hội 因nhân 圓viên 果quả 滿mãn 。 辯biện 等đẳng 妙diệu 覺giác 。 今kim 會hội 緣duyên 入nhập 實thật 相tướng 。 攝nhiếp 德đức 成thành 因nhân 相tương/tướng 。 智trí 照chiếu 無vô 二nhị 相tương/tướng 。 皆giai 明minh 始thỉ 本bổn 無vô 二nhị 相tương/tướng 同đồng 彼bỉ 故cố 。 第đệ 五ngũ 顯hiển 因nhân 廣quảng 大đại 相tương/tướng 。 攝nhiếp 第đệ 八bát 會hội 託thác 法pháp 進tiến 修tu 成thành 行hành 分phần/phân 。 以dĩ 彼bỉ 懸huyền 河hà 二nhị 百bách 問vấn 缾bình 瀉tả 二nhị 千thiên 酬thù 。 問vấn 一nhất 答đáp 十thập 。 頓đốn 彰chương 萬vạn 行hạnh 。 為vi 顯hiển 普phổ 賢hiền 因nhân 廣quảng 大đại 故cố 。 今kim 善Thiện 財Tài 童Đồng 子Tử 。 纔tài 見kiến 普phổ 賢hiền 。 一nhất 一nhất 因nhân 行hành 。 皆giai 稱xưng 法Pháp 界Giới 。 故cố 能năng 攝nhiếp 之chi 。 攝nhiếp 前tiền 之chi 相tướng 。 至chí 文văn 當đương 知tri 。 是thị 以dĩ 雖tuy 一nhất 會hội 一nhất 分phần/phân 。 義nghĩa 無vô 遺di 矣hĩ 。 其kỳ 猶do 鳥điểu 足túc 下hạ 空không 不bất 異dị 太thái 空không 大đại 海hải 一nhất 滴tích 不bất 殊thù 多đa 水thủy 。 一nhất 句cú 之chi 內nội 尚thượng 攝nhiếp 無vô 邊biên 。 四tứ 十thập 卷quyển 文văn 。 于vu 何hà 不bất 具cụ 。

○# 第đệ 八bát 流lưu 傳truyền 感cảm 通thông 。 於ư 中trung 有hữu 三tam 。 第đệ 一nhất 徵trưng 原nguyên 。 第đệ 二nhị 傳truyền 譯dịch 。 第đệ 三tam 感cảm 通thông 。

今kim 初sơ 。 此thử 經Kinh 流lưu 通thông 。 總tổng 由do 前tiền 說thuyết 教giáo 起khởi 因nhân 緣duyên 。 別biệt 舉cử 其kỳ 要yếu 。 略lược 有hữu 二nhị 緣duyên 。 一nhất 諸chư 佛Phật 護hộ 持trì 。 二nhị 眾chúng 生sanh 機cơ 感cảm 。 故cố 上thượng 說thuyết 云vân 。 順thuận 機cơ 感cảm 故cố 。 利lợi 今kim 後hậu 故cố 。 所sở 以dĩ 大đại 師sư 晦hối 迹tích 六lục 百bách 年niên 後hậu 方phương 出xuất 五ngũ 天thiên 。 千thiên 二nhị 百bách 歲tuế 。 始thỉ 傳truyền 東đông 夏hạ 。 圓viên 機cơ 未vị 發phát 。 佛Phật 在tại 猶do 難nạn/nan 。 況huống 於ư 佛Phật 滅diệt 。

時thời 臨lâm 五ngũ 濁trược 。 案án 智Trí 度Độ 論luận 。 第đệ 一nhất 摩ma 訶ha 衍diễn 藏tạng 。 是thị 文Văn 殊Thù 師Sư 利Lợi 。 與dữ 阿A 難Nan 海hải 。 於ư 鐵Thiết 圍Vi 山Sơn 間gian 結kết 集tập 。 此thử 華hoa 嚴nghiêm 經kinh 。 纔tài 結kết 集tập 竟cánh 。 收thu 入nhập 龍long 宮cung 。 佛Phật 涅Niết 槃Bàn 後hậu 。 過quá 六lục 百bách 年niên 。 龍long 樹thụ 菩Bồ 薩Tát 住trụ 歡Hoan 喜Hỷ 地Địa 。 記ký 生sanh 安an 養dưỡng 。 初sơ 迹tích 居cư 異dị 學học 。 捨xả 邪tà 歸quy 正chánh 。 自tự 恃thị 聰thông 明minh 。 誦tụng 閻Diêm 浮Phù 提đề 經Kinh 典điển 皆giai 盡tận 。 將tương 欲dục 助trợ 化hóa 。 推thôi 而nhi 演diễn 之chi 。 大đại 龍long 菩Bồ 薩Tát 。 恐khủng 生sanh 邪tà 見kiến 。 攝nhiếp 入nhập 龍long 宮cung 。 令linh 尋tầm 釋Thích 迦Ca 所sở 演diễn 經Kinh 典điển 。 九cửu 旬tuần 披phi 覽lãm 題đề 目mục 不bất 周chu 。 方phương 知tri 佛Phật 教giáo 深thâm 廣quảng 難nan 測trắc 。 乃nãi 見kiến 三tam 部bộ 大đại 華hoa 嚴nghiêm 經kinh 。 一nhất 上thượng 本bổn 經kinh 。 二nhị 中trung 本bổn 經kinh 。 三tam 下hạ 本bổn 經kinh 。 如như 前tiền 部bộ 類loại 中trung 明minh 。 前tiền 之chi 二nhị 本bổn 。 非phi 閻Diêm 浮Phù 提Đề 人nhân 。 心tâm 力lực 所sở 及cập 。 龍long 樹thụ 菩Bồ 薩Tát 。 乃nãi 誦tụng 下hạ 本bổn 。 爾nhĩ 後hậu 方phương 傳truyền 。 遮già 拘câu 盤bàn 國quốc 有hữu 其kỳ 具cụ 本bổn 。 故cố 知tri 法pháp 流lưu 因nhân 時thời 因nhân 感cảm 。 正Chánh 法Pháp 之chi 代đại 。 解giải 脫thoát 堅kiên 固cố 。 而nhi 於ư 圓viên 極cực 未vị 有hữu 當đương 機cơ 。 一nhất 淪luân 清thanh 輝huy 六lục 百bách 餘dư 載tái 。 三tam 乘thừa 聖thánh 眾chúng 不bất 挹ấp 波ba 瀾lan 。 況huống 於ư 凡phàm 夫phu 。 而nhi 得đắc 聞văn 見kiến 。 是thị 知tri 宿túc 成thành 堅kiên 種chủng 。 三tam 塗đồ 聞văn 教giáo 。 信tín 器khí 不bất 具cụ 。 凡phàm 聖thánh 同đồng 乖quai 。 勝thắng 德đức 聲Thanh 聞Văn 杜đỗ 塞tắc 視thị 聽thính 。 積tích 行hành 菩Bồ 薩Tát 猶do 稱xưng 假giả 名danh 。 今kim 之chi 得đắc 聞văn 。 慶khánh 由do 宿túc 願nguyện 。

第đệ 二nhị 傳truyền 譯dịch 者giả 。 自tự 流lưu 東đông 夏hạ 大đại 有hữu 三tam 譯dịch 。 第đệ 一nhất 東đông 晉tấn 沙Sa 門Môn 支chi 法pháp 領lãnh 。 志chí 樂nhạo 大Đại 乘Thừa 。 捐quyên 軀khu 求cầu 法Pháp 。 至chí 遮già 拘câu 盤bàn 國quốc 。 請thỉnh 得đắc 華hoa 嚴nghiêm 梵Phạm 本bổn 三tam 萬vạn 六lục 千thiên 偈kệ 。 及cập 請thỉnh 北bắc 天Thiên 竺Trúc 三tam 藏tạng 佛Phật 度độ 跋bạt 陀đà 羅la 。 唐đường 言ngôn 覺giác 賢hiền 。 同đồng 歸quy 翻phiên 譯dịch 。 覺giác 賢hiền 即tức 甘cam 露lộ 飰phạn 王vương 之chi 苗miêu 裔duệ 。 幼ấu 懷hoài 聰thông 敏mẫn 。 長trường/trưởng 而nhi 博bác 達đạt 。 得đắc 大Đại 乘Thừa 三tam 果quả 。 嘗thường 取thủ 決quyết 於ư 慈từ 尊tôn 。 靈linh 應ưng 頗phả 多đa 。 備bị 於ư 別biệt 傳truyền 。 請thỉnh 於ư 揚dương 州châu 謝tạ 司ty 空không 寺tự 。 譯dịch 梵Phạm 本bổn 三tam 萬vạn 六lục 千thiên 偈kệ 。 成thành 晉tấn 經kinh 六lục 十thập 卷quyển 。 沙Sa 門Môn 法Pháp 業nghiệp 等đẳng 筆bút 受thọ 。 慧tuệ 嚴nghiêm 慧tuệ 觀quán 等đẳng 潤nhuận 文văn 。 此thử 為vi 大đại 化hóa 之chi 始thỉ 也dã 。 義nghĩa 熈# 十thập 四tứ 年niên 。 當đương 如Như 來Lai 涅Niết 槃Bàn 。 已dĩ 一nhất 千thiên 二nhị 百bách 歲tuế 矣hĩ 。 第đệ 二nhị 大đại 唐đường 證chứng 聖thánh 元nguyên 年niên 歲tuế 次thứ 乙ất 未vị 。 年niên 將tương 四tứ 百bách 。 重trọng/trùng 迎nghênh 梵Phạm 本bổn 。 于vu 闐điền 三tam 歲tuế 。 實Thật 叉Xoa 難Nan 陀Đà 。 唐đường 言ngôn 喜hỷ 學học 。 詔chiếu 於ư 東đông 都đô 佛Phật 授thọ 記ký 寺tự 。 再tái 譯dịch 舊cựu 文văn 。 兼kiêm 補bổ 諸chư 闕khuyết 。 計kế 益ích 九cửu 千thiên 頌tụng 。 通thông 舊cựu 總tổng 四tứ 萬vạn 五ngũ 千thiên 頌tụng 。 合hợp 成thành 唐đường 本bổn 八bát 十thập 卷quyển 。 沙Sa 門Môn 義nghĩa 淨tịnh 弘hoằng 景cảnh 禪thiền 師sư 圓viên 測trắc 法Pháp 師sư 神thần 英anh 法Pháp 師sư 法Pháp 寶bảo 法Pháp 師sư 賢hiền 首thủ 法Pháp 師sư 同đồng 譯dịch 。 復phục 禮lễ 法Pháp 師sư 潤nhuận 色sắc 。 第đệ 三tam 今kim 貞trinh 元nguyên 十thập 二nhị 年niên 歲tuế 次thứ 丙bính 子tử 。 詔chiếu 罽kế 賓tân 三tam 藏tạng 般Bát 若Nhã 。 於ư 京kinh 師sư 大đại 崇sùng 福phước 寺tự 。 譯dịch 成thành 四tứ 十thập 卷quyển 。 即tức 舊cựu 經kinh 入nhập 法Pháp 界Giới 品phẩm 。 從tùng 證chứng 聖thánh 元nguyên 年niên 至chí 貞trinh 元nguyên 十thập 二nhị 年niên 。 總tổng 一nhất 百bách 二nhị 年niên 。 流lưu 傳truyền 此thử 方phương 。 今kim 當đương 五ngũ 百bách 年niên 之chi 運vận 矣hĩ 。 雖tuy 經kinh 數số 譯dịch 。 或hoặc 九cửu 會hội 大đại 本bổn 。 或hoặc 一nhất 品phẩm 別biệt 行hành 。 或hoặc 三tam 藏tạng 持trì 來lai 。 或hoặc 遣khiển 使sứ 迎nghênh 請thỉnh 。 未vị 有hữu 如như 今kim 聖thánh 代đại 。 南nam 天Thiên 竺Trúc 國quốc 王vương 。 親thân 貢cống 梵Phạm 文văn 。 越việt 十thập 萬vạn 之chi 煙yên 波ba 。 踰du 千thiên 旬tuần 之chi 險hiểm 阻trở 。 紆hu 彼bỉ 御ngự 扎# 。 獻hiến 我ngã 聖thánh 君quân 。 若nhược 非phi 德đức 合hợp 乾can/kiền/càn 坤# 道đạo 光quang 三tam 古cổ 威uy 臨lâm 八bát 極cực 化hóa 洽hiệp 萬vạn 方phương 。 孰thục 能năng 有hữu 斯tư 光quang 大đại 休hưu 烈liệt 難nan 思tư 圓viên 極cực 再tái 闡xiển 神thần 州châu 。 然nhiên 夫phu 教giáo 流lưu 非phi 一nhất 緣duyên 矣hĩ 。 要yếu 在tại 時thời 清thanh 道đạo 泰thái 。 正chánh 化hóa 可khả 行hành 。 大đại 國quốc 中trung 華hoa 。 皇hoàng 城thành 鳳phượng 闕khuyết 。 明minh 王vương 聖thánh 帝đế 崇sùng 重trọng/trùng 法Pháp 門môn 。 輔phụ 佐tá 賢hiền 良lương 翼dực 贊tán 玄huyền 化hóa 。 人nhân 多đa 聰thông 敏mẫn 。 道đạo 器khí 可khả 持trì 。 方phương 有hữu 聖thánh 靈linh 。 潛tiềm 運vận 冥minh 衛vệ 不bất 憚đạn 勞lao 苦khổ 。 傳truyền 譯dịch 中trung 華hoa 。 音âm 善thiện 兩lưỡng 方phương 。 義nghĩa 兼kiêm 權quyền 實thật 。 明minh 賢hiền 高cao 識thức 。 啟khải 發phát 讚tán 揚dương 。 內nội 外ngoại 悉tất 心tâm 。 潛tiềm 顯hiển 兼kiêm 衛vệ 。 方phương 令linh 圓viên 教giáo 流lưu 通thông 未vị 聞văn 。 緬# 想tưởng 昔tích 傳truyền 。 事sự 多đa 闕khuyết 略lược 。 具cụ 斯tư 勝thắng 事sự 。 莫mạc 盛thịnh 當đương 朝triêu 。

第đệ 三tam 感cảm 通thông 者giả 。 夫phu 玄huyền 言ngôn 至chí 趣thú 。 含hàm 德đức 光quang 大đại 。 無vô 言ngôn 妙diệu 旨chỉ 。 要yếu 假giả 言ngôn 宣tuyên 。 故cố 克khắc 念niệm 精tinh 心tâm 。 罔võng 不bất 徵trưng 應ưng 者giả 矣hĩ 。 是thị 以dĩ 晉tấn 譯dịch 微vi 言ngôn 雙song 童đồng 現hiện 瑞thụy 。 唐đường 翻phiên 至chí 教giáo 甘cam 露lộ 呈trình 祥tường 。 冥minh 衛vệ 昭chiêu 彰chương 。 親thân 紆hu 御ngự 筆bút 。 論luận 成thành 西tây 域vực 。 地địa 震chấn 光quang 流lưu 。 志chí 徹triệt 清thanh 涼lương 。 感cảm 通thông 玄huyền 悟ngộ 。 其kỳ 書thư 寫tả 也dã 。 則tắc 楮# 香hương 四tứ 達đạt 。 經kinh 輝huy 五ngũ 色sắc 。 冬đông 葵quỳ 發phát 艶diễm 。 瑞thụy 鳥điểu 銜hàm 華hoa 。 讀đọc 誦tụng 則tắc 藐miệu 然nhiên 履lý 空không 。 煥hoán 若nhược 臨lâm 鏡kính 。 每mỗi 含hàm 舍xá 利lợi 。 適thích 會hội 神thần 僧Tăng 。 踴dũng 地địa 現hiện 金kim 色sắc 之chi 身thân 。 昇thăng 天thiên 止chỉ 修tu 羅la 之chi 陣trận 。 大đại 經kinh 是thị 大đại 人nhân 之chi 業nghiệp 。 非phi 小tiểu 量lượng 之chi 能năng 窺khuy 。 其kỳ 觀quán 行hành 則tắc 無vô 生sanh 入nhập 證chứng 。 偈kệ 讚tán 排bài 空không 。 海hải 神thần 聽thính 而nhi 時thời 雨vũ 滂# 流lưu 。 天thiên 童đồng 迎nghênh 而nhi 大đại 水thủy 瀰# 漫mạn 。 講giảng 說thuyết 則tắc 華hoa 梵Phạm 通thông 韻vận 。 人nhân 天thiên 共cộng 遵tuân 。 洪hồng 水thủy 斷đoạn 流lưu 。 神thần 光quang 入nhập 宇vũ 。 良lương 以dĩ 一nhất 文văn 之chi 妙diệu 。 攝nhiếp 義nghĩa 無vô 遺di 。 故cố 一nhất 偈kệ 之chi 功công 。 能năng 破phá 地địa 獄ngục 。 盥quán 掌chưởng 之chi 水thủy 。 尚thượng 極cực 生sanh 靈linh 。 讀đọc 誦tụng 思tư 修tu 。 功công 齊tề 種chủng 智trí 。 宿túc 生sanh 何hà 幸hạnh 感cảm 遇ngộ 斯tư 文văn 。 其kỳ 事sự 迹tích 昭chiêu 彰chương 。 備bị 諸chư 傳truyền 記ký 。

○# 第đệ 九cửu 釋thích 經kinh 名danh 題đề 中trung 。 先tiên 解giải 經kinh 題đề 。 後hậu 解giải 品phẩm 稱xưng 。

●# 前tiền 中trung 總tổng 題đề 包bao 於ư 別biệt 義nghĩa 。 攝nhiếp 難nan 思tư 之chi 法Pháp 門môn 。 無vô 名danh 之chi 中trung 。 強cường/cưỡng 以dĩ 十thập 門môn 分phân 別biệt 。 一nhất 通thông 顯hiển 得đắc 名danh 。 二nhị 對đối 辯biện 開khai 合hợp 。 三tam 具cụ 彰chương 義nghĩa 類loại 。 四tứ 別biệt 釋thích 得đắc 名danh 。 五ngũ 展triển 演diễn 無vô 窮cùng 。 六lục 卷quyển 攝nhiếp 相tương/tướng 盡tận 。 七thất 展triển 卷quyển 無vô 㝵# 。 八bát 以dĩ 義nghĩa 圓viên 收thu 。 九cửu 攝nhiếp 在tại 一nhất 心tâm 。 十thập 泯mẫn 同đồng 平bình 等đẳng 。

△# 今kim 初sơ 。 諸chư 經kinh 得đắc 名danh 。 有hữu 其kỳ 多đa 種chủng 。 或hoặc 以dĩ 人nhân 為vi 目mục 。 或hoặc 以dĩ 法pháp 為vi 名danh 。 人nhân 有hữu 請thỉnh 說thuyết 等đẳng 殊thù 。 法pháp 有hữu 法pháp 喻dụ 等đẳng 別biệt 。 或hoặc 體thể 或hoặc 用dụng 。 或hoặc 果quả 或hoặc 因nhân 。 乍sạ 複phức 乍sạ 單đơn 。 其kỳ 類loại 繁phồn 廣quảng 。 今kim 經kinh 受thọ 稱xưng 。 亦diệc 多đa 種chủng 不bất 同đồng 。 一nhất 從tùng 數số 彰chương 名danh 。 如như 梁lương 攝nhiếp 論luận 云vân 百bách 千thiên 經kinh 者giả 。 華hoa 嚴nghiêm 經kinh 有hữu 十thập 萬vạn 頌tụng 是thị 也dã 。 二nhị 從tùng 喻dụ 受thọ 名danh 。 如như 涅Niết 槃Bàn 經kinh 及cập 觀quán 佛Phật 三tam 昧muội 海hải 經kinh 。 詺# 此thử 經Kinh 為vi 雜tạp 華hoa 經kinh 。 以dĩ 萬vạn 行hạnh 交giao 雜tạp 緣duyên 起khởi 集tập 成thành 故cố 。 三tam 從tùng 法pháp 為vi 名danh 。 如như 智Trí 度Độ 論luận 釋thích 囑chúc 累lụy 品phẩm 。 詺# 此thử 經Kinh 。 為vi 不bất 思tư 議nghị 解giải 脫thoát 經kinh 。 四tứ 從tùng 義nghĩa 用dụng 受thọ 名danh 。 如như 離ly 世thế 間gian 品phẩm 及cập 出xuất 現hiện 品phẩm 各các 有hữu 十thập 名danh 者giả 是thị 。 五ngũ 依y 總tổng 攝nhiếp 為vi 名danh 。 即tức 今kim 所sở 題đề 。 梵Phạm 本bổn 具cụ 云vân 摩ma 訶ha 毗tỳ 佛Phật 略lược 勃bột 陀đà 健kiện 拏noa 驃phiếu 訶ha 修tu 多đa 羅la 。 此thử 云vân 大đại 方Phương 廣Quảng 佛Phật 雜tạp 華hoa 嚴nghiêm 飾sức 經kinh 。 今kim 略lược 雜tạp 飾sức 二nhị 字tự 。 前tiền 三tam 異dị 名danh 義nghĩa 多đa 總tổng 略lược 。 二nhị 品phẩm 十thập 因nhân 多đa 從tùng 別biệt 名danh 。 又hựu 局cục 當đương 品phẩm 故cố 。 今kim 譯dịch 者giả 具cụ 以dĩ 六lục 字tự 為vi 名danh 。 則tắc 人nhân 法pháp 雙song 題đề 。 法pháp 喻dụ 齊tề 舉cử 。 具cụ 體thể 具cụ 用dụng 。 有hữu 果quả 有hữu 因nhân 。 理lý 盡tận 義nghĩa 圓viên 。 故cố 標tiêu 經kinh 首thủ 。

△# 二nhị 對đối 辯biện 開khai 合hợp 者giả 。 題đề 中trung 七thất 字tự 。 有hữu 十thập 事sự 五ngũ 對đối 。 一nhất 教giáo 義nghĩa 一nhất 對đối 。 謂vị 經kinh 之chi 一nhất 字tự 是thị 能năng 詮thuyên 教giáo 。 大đại 等đẳng 六lục 字tự 是thị 所sở 詮thuyên 義nghĩa 。 二nhị 就tựu 義nghĩa 中trung 法pháp 喻dụ 一nhất 對đối 。 大đại 方Phương 廣Quảng 佛Phật 是thị 法pháp 。 華hoa 嚴nghiêm 是thị 喻dụ 。 三tam 就tựu 法pháp 中trung 人nhân 法pháp 一nhất 對đối 。 謂vị 大đại 方Phương 廣Quảng 是thị 。 所sở 證chứng 之chi 法Pháp 。 佛Phật 是thị 能năng 證chứng 之chi 人nhân 。 亦diệc 名danh 境cảnh 智trí 一nhất 對đối 。 佛Phật 是thị 智trí 故cố 。 四tứ 就tựu 法pháp 中trung 體thể 用dụng 一nhất 對đối 。 大đại 即tức 是thị 體thể 。 方Phương 廣Quảng 是thị 用dụng 。 五ngũ 就tựu 人nhân 中trung 。 借tá 下hạ 華hoa 字tự 。 以dĩ 喻dụ 其kỳ 因nhân 。 即tức 因nhân 果quả 一nhất 對đối 。 佛Phật 是thị 果quả 故cố 。

△# 三tam 具cụ 彰chương 義nghĩa 類loại 者giả 。 謂vị 大đại 等đẳng 七thất 字tự 義nghĩa 皆giai 無vô 量lượng 。 並tịnh 十thập 義nghĩa 釋thích 之chi 。 以dĩ 顯hiển 無vô 盡tận 。 方Phương 廣Quảng 更cánh 加gia 合hợp 釋thích 。 佛Phật 有hữu 二nhị 十thập 。 嚴nghiêm 有hữu 三tam 十thập 。 為vi 百bách 一nhất 十thập 。 又hựu 若nhược 釋thích 大đại 。 七thất 字tự 皆giai 大đại 。 若nhược 釋thích 佛Phật 等đẳng 。 七thất 皆giai 佛Phật 等đẳng 。 特đặc 異dị 昔tích 人nhân 。

初sơ 大đại 十thập 義nghĩa 者giả 。 一nhất 體thể 大đại 。 謂vị 若nhược 相tương/tướng 若nhược 用dụng 等đẳng 皆giai 同đồng 真chân 性tánh 而nhi 常thường 遍biến 故cố 。 即tức 是thị 大đại 字tự 。 涅Niết 槃Bàn 云vân 。 所sở 言ngôn 大đại 者giả 。 名danh 之chi 為vi 常thường 。 此thử 明minh 體thể 不bất 變biến 易dị 。 其kỳ 猶do 混hỗn 成thành 先tiên 天thiên 地địa 生sanh 。 物vật 莫mạc 先tiên 定định 。 故cố 稱xưng 為vi 大đại 。 又hựu 云vân 。 所sở 言ngôn 大đại 者giả 。 其kỳ 性tánh 廣quảng 博bác 。 猶do 如như 虗hư 空không 。 此thử 明minh 體thể 遍biến 。 二nhị 者giả 相tương/tướng 大đại 。 謂vị 恆Hằng 沙sa 性tánh 德đức 無vô 不bất 具cụ 故cố 。 互hỗ 相tương 即tức 入nhập 微vi 細tế 重trùng 重trùng 。 具cụ 十thập 玄huyền 門môn 。 皆giai 其kỳ 相tương/tướng 故cố 。 即tức 經kinh 方phương 字tự 。 方phương 者giả 法pháp 故cố 。 三tam 者giả 用dụng 大đại 。 謂vị 業nghiệp 用dụng 周chu 普phổ 如như 體thể 遍biến 故cố 。 即tức 經kinh 廣quảng 字tự 。 涅Niết 槃Bàn 經Kinh 云vân 。 又hựu 言ngôn 大đại 者giả 。 能năng 建kiến 大đại 義nghĩa 。 即tức 是thị 約ước 用dụng 。 良lương 以dĩ 涅Niết 槃Bàn 無vô 廣quảng 。 廣quảng 與dữ 大đại 同đồng 故cố 。 以dĩ 廣quảng 釋thích 大đại 。 方Phương 廣Quảng 無vô 大đại 。 大đại 與dữ 廣quảng 合hợp 故cố 。 以dĩ 大đại 釋thích 廣quảng 。 今kim 經kinh 具cụ 有hữu 故cố 。 廣quảng 大đại 不bất 同đồng 。 四tứ 者giả 果quả 大đại 。 謂vị 智trí 斷đoạn 依y 正chánh 並tịnh 周chu 法Pháp 界Giới 故cố 。 即tức 經kinh 佛Phật 字tự 。 五ngũ 因nhân 大đại 。 謂vị 發phát 菩Bồ 提Đề 心tâm 。 起khởi 解giải 修tu 行hành 。 發phát 願nguyện 證chứng 入nhập 。 精tinh 勤cần 匪phỉ 懈giải 。 成thành 諸chư 位vị 故cố 。 即tức 經kinh 華hoa 字tự 。 六lục 者giả 智trí 大đại 。 謂vị 大đại 智trí 為vi 主chủ 。 運vận 於ư 萬vạn 行hạnh 。 遍biến 嚴nghiêm 一nhất 切thiết 。 無vô 所sở 遺di 故cố 。 即tức 經kinh 嚴nghiêm 字tự 。 七thất 者giả 教giáo 大đại 。 謂vị 一nhất 文văn 一nhất 句cú 。 無vô 不bất 結kết 通thông 十thập 方phương 三tam 際tế 。 重trùng 重trùng 無vô 盡tận 故cố 。 即tức 是thị 經Kinh 字tự 。 八bát 者giả 義nghĩa 大đại 。 謂vị 所sở 詮thuyên 法pháp 盡tận 窮cùng 法Pháp 界Giới 。 乃nãi 至chí 帝đế 網võng 。 無vô 所sở 遺di 故cố 。 即tức 總tổng 是thị 大đại 方Phương 廣Quảng 佛Phật 華hoa 嚴nghiêm 所sở 詮thuyên 六lục 字tự 。 九cửu 者giả 境cảnh 大đại 。 以dĩ 上thượng 七thất 字tự 能năng 所sở 詮thuyên 法pháp 。 普phổ 以dĩ 無vô 盡tận 諸chư 眾chúng 生sanh 界giới 。 為vi 化hóa 境cảnh 故cố 。 十thập 者giả 業nghiệp 大đại 。 謂vị 盡tận 三tam 際tế 時thời 。 窮cùng 法Pháp 界Giới 處xứ 。 常thường 將tương 此thử 法pháp 。 利lợi 益ích 眾chúng 生sanh 。 無vô 休hưu 息tức 故cố 。 亦diệc 通thông 七thất 字tự 。 攝nhiếp 大Đại 乘Thừa 等đẳng 七thất 種chủng 大đại 性tánh 不bất 離ly 於ư 此thử 。

二nhị 方phương 十thập 義nghĩa 者giả 方phương 者giả 。 法pháp 也dã 即tức 前tiền 。 十thập 大đại 皆giai 名danh 為vi 法pháp 。 謂vị 體thể 法pháp 相tướng 法pháp 及cập 用dụng 法pháp 等đẳng 。

三tam 廣quảng 十thập 義nghĩa 者giả 。 廣quảng 者giả 多đa 也dã 。 用dụng 多đa 繁phồn 興hưng 。 包bao 無vô 不bất 盡tận 。 則tắc 十thập 皆giai 多đa 。 又hựu 一nhất 通thông 一nhất 切thiết 。 名danh 之chi 為vi 大Đại 。 一nhất 攝nhiếp 一nhất 切thiết 。 名danh 之chi 為vi 廣quảng 。 上thượng 已dĩ 離ly 釋thích 。 若nhược 合hợp 釋thích 。 方Phương 廣Quảng 亦diệc 有hữu 十thập 義nghĩa 。 一nhất 廣quảng 絕tuyệt 義nghĩa 。 非phi 是thị 心tâm 識thức 稱xưng 量lượng 所sở 能năng 知tri 故cố 。 即tức 是thị 大đại 字tự 。 體thể 絕tuyệt 眾chúng 相tướng 。 不bất 可khả 思tư 議nghị 。 二nhị 廣quảng 超siêu 義nghĩa 。 無vô 有hữu 諸chư 法pháp 。 能năng 比tỉ 類loại 故cố 。 即tức 是thị 方phương 字tự 。 三tam 廣quảng 攝nhiếp 義nghĩa 。 通thông 義nghĩa 無vô 邊biên 異dị 類loại 法pháp 故cố 。 即tức 是thị 廣quảng 字tự 。 四tứ 廣quảng 知tri 義nghĩa 。 具cụ 足túc 種chủng 知tri 。 破phá 邪tà 見kiến 障chướng 。 無vô 不bất 知tri 故cố 。 即tức 是thị 佛Phật 字tự 。 五ngũ 廣quảng 破phá 義nghĩa 。 破phá 一nhất 切thiết 障chướng 。 無vô 有hữu 餘dư 故cố 。 六lục 廣quảng 治trị 義nghĩa 。 具cụ 攝nhiếp 無vô 邊biên 對đối 治trị 之chi 法pháp 。 為vi 能năng 治trị 故cố 。 七thất 廣quảng 生sanh 義nghĩa 。 能năng 生sanh 無vô 量lượng 。 廣quảng 大đại 果quả 故cố 。 上thượng 之chi 三tam 義nghĩa 。 皆giai 是thị 華hoa 字tự 。 華hoa 是thị 因nhân 故cố 。 八bát 廣quảng 德đức 義nghĩa 。 具cụ 足túc 二nhị 嚴nghiêm 。 諸chư 功công 德đức 故cố 。 即tức 是thị 嚴nghiêm 字tự 。 九cửu 廣quảng 依y 義nghĩa 。 言ngôn 教giáo 繁phồn 廣quảng 。 為vi 主chủ 依y 故cố 。 十thập 廣quảng 說thuyết 義nghĩa 。 宣tuyên 說thuyết 廣quảng 大đại 甚thậm 深thâm 法pháp 故cố 。 上thượng 之chi 二nhị 義nghĩa 皆giai 是thị 經Kinh 字tự 。 此thử 十thập 方Phương 廣Quảng 。 二nhị 五ngũ 九cửu 十thập 出xuất 於ư 雜tạp 集tập 。 餘dư 六lục 出xuất 於ư 入nhập 大Đại 乘Thừa 論luận 。 相tương/tướng 參tham 就tựu 經kinh 大đại 等đẳng 次thứ 第đệ 七thất 字tự 攝nhiếp 盡tận 。

四tứ 解giải 佛Phật 十thập 義nghĩa 者giả 。 即tức 是thị 十thập 佛Phật 。 十thập 佛Phật 即tức 是thị 十thập 身thân 。 大đại 即tức 法Pháp 界Giới 佛Phật 。 名danh 為vi 法Pháp 身thân 。 方phương 即tức 本bổn 性tánh 佛Phật 。 是thị 為vi 智trí 身thân 。 廣quảng 即tức 威uy 勢thế 及cập 隨tùy 樂nhạo/nhạc/lạc 佛Phật 。 即tức 威uy 勢thế 身thân 及cập 意ý 生sanh 身thân 。 佛Phật 即tức 正chánh 覺giác 佛Phật 。 名danh 菩Bồ 提Đề 身thân 。 華hoa 即tức 願nguyện 佛Phật 及cập 三tam 昧muội 佛Phật 。 即tức 是thị 願nguyện 身thân 及cập 福phước 德đức 身thân 。 三tam 昧muội 是thị 為vi 福phước 之chi 勝thắng 故cố 。 嚴nghiêm 即tức 業nghiệp 報báo 佛Phật 。 是thị 相tướng 好hảo 莊trang 嚴nghiêm 身thân 。 經kinh 即tức 住trụ 持trì 佛Phật 。 是thị 力lực 持trì 身thân 。 總tổng 不bất 離ly 心tâm 。 七thất 字tự 皆giai 是thị 心tâm 佛Phật 。 即tức 是thị 化hóa 身thân 。 隨tùy 心tâm 化hóa 故cố 。 十thập 身thân 之chi 義nghĩa 。 已dĩ 見kiến 上thượng 文văn 。 又hựu 依y 佛Phật 地địa 論luận 。 佛Phật 有hữu 十thập 義nghĩa 。 謂vị 具cụ 一nhất 切thiết 智trí 。 一Nhất 切Thiết 種Chủng 智Trí 。 離ly 煩phiền 惱não 障chướng 。 及cập 所sở 知tri 障chướng 。 於ư 一nhất 切thiết 法pháp 。 一nhất 切thiết 種chủng 相tương/tướng 。 能năng 自tự 開khai 覺giác 。 亦diệc 能năng 開khai 覺giác 。 一nhất 切thiết 有hữu 情tình 。 如như 睡thụy 夢mộng 覺giác 。 如như 蓮liên 華hoa 開khai 。 故cố 名danh 為vi 佛Phật 。

五ngũ 華hoa 有hữu 十thập 義nghĩa 。 一nhất 含hàm 實thật 義nghĩa 。 表biểu 於ư 法Pháp 界Giới 含hàm 性tánh 德đức 故cố 。 對đối 經kinh 大đại 字tự 。 二nhị 光quang 淨tịnh 義nghĩa 。 本bổn 智trí 明minh 顯hiển 故cố 。 對đối 經kinh 方phương 字tự 。 三tam 微vi 妙diệu 義nghĩa 。 一nhất 一nhất 諸chư 行hành 同đồng 法Pháp 界Giới 故cố 。 四tứ 適thích 悅duyệt 義nghĩa 。 順thuận 物vật 機cơ 故cố 。 上thượng 二nhị 對đối 經kinh 廣quảng 字tự 。 五ngũ 引dẫn 果quả 義nghĩa 。 行hành 為vi 生sanh 因nhân 起khởi 正chánh 覺giác 故cố 。 對đối 經kinh 佛Phật 字tự 。 六lục 端đoan 正chánh 義nghĩa 。 行hành 與dữ 願nguyện 俱câu 無vô 所sở 缺khuyết 故cố 。 七thất 無vô 染nhiễm 義nghĩa 。 一nhất 一nhất 行hành 門môn 三tam 昧muội 俱câu 故cố 。 上thượng 二nhị 對đối 經kinh 華hoa 字tự 。 八bát 巧xảo 成thành 義nghĩa 。 所sở 修tu 德đức 業nghiệp 。 善thiện 巧xảo 成thành 故cố 。 對đối 經kinh 嚴nghiêm 字tự 。 九cửu 芬phân 馥phức 義nghĩa 。 眾chúng 德đức 住trụ 持trì 流lưu 馨hinh 彌di 遠viễn 故cố 。 對đối 於ư 經Kinh 字tự 。 十thập 開khai 敷phu 義nghĩa 。 眾chúng 行hành 敷phu 榮vinh 令linh 心tâm 開khai 故cố 。 總tổng 對đối 七thất 字tự 。 然nhiên 華hoa 有hữu 二nhị 種chủng 。 一nhất 草thảo 木mộc 華hoa 喻dụ 萬vạn 行hạnh 因nhân 。 然nhiên 或hoặc 與dữ 果quả 俱câu 。 況huống 圓viên 融dung 因nhân 。 因nhân 果quả 融dung 故cố 。 或hoặc 不bất 與dữ 俱câu 。 況huống 行hành 布bố 因nhân 。 因nhân 果quả 別biệt 故cố 。 二nhị 嚴nghiêm 身thân 華hoa 。 通thông 金kim 玉ngọc 等đẳng 。 喻dụ 於ư 神thần 通thông 及cập 眾chúng 相tướng 等đẳng 唯duy 與dữ 果quả 俱câu 。 前tiền 十thập 義nghĩa 中trung 。 一nhất 五ngũ 九cửu 十thập 局cục 於ư 草thảo 木mộc 。 餘dư 通thông 二nhị 華hoa 。

六lục 釋thích 嚴nghiêm 者giả 。 即tức 上thượng 十thập 華hoa 同đồng 嚴nghiêm 一nhất 佛Phật 。 為vi 嚴nghiêm 不bất 同đồng 。 亦diệc 是thị 十thập 義nghĩa 。 又hựu 上thượng 十thập 華hoa 如như 次thứ 嚴nghiêm 前tiền 十thập 佛Phật 。 即tức 是thị 十thập 義nghĩa 。 故cố 前tiền 釋thích 華hoa 。 已dĩ 將tương 十thập 義nghĩa 。 對đối 前tiền 十thập 佛Phật 。 然nhiên 總tổng 別biệt 無vô 㝵# 。 更cánh 有hữu 十thập 義nghĩa 。 一nhất 用dụng 因nhân 嚴nghiêm 果quả 以dĩ 成thành 人nhân 故cố 。 是thị 華hoa 嚴nghiêm 之chi 佛Phật 。 以dĩ 佛Phật 妙diệu 果Quả 由do 因nhân 得đắc 故cố 。 二nhị 以dĩ 果quả 嚴nghiêm 因nhân 而nhi 顯hiển 勝thắng 。 成thành 果quả 之chi 後hậu 。 令linh 一nhất 一nhất 因nhân 皆giai 無vô 際tế 故cố 。 是thị 佛Phật 之chi 華hoa 嚴nghiêm 。 三tam 以dĩ 人nhân 嚴nghiêm 法pháp 而nhi 顯hiển 用dụng 。 謂vị 佛Phật 曠khoáng 劫kiếp 修tu 因nhân 。 方phương 顯hiển 法Pháp 身thân 。 體thể 用dụng 本bổn 具cụ 足túc 故cố 。 即tức 佛Phật 華hoa 嚴nghiêm 之chi 大đại 方Phương 廣Quảng 。 四tứ 以dĩ 法pháp 嚴nghiêm 人nhân 以dĩ 顯hiển 圓viên 。 若nhược 不bất 得đắc 法pháp 之chi 體thể 用dụng 。 因nhân 果quả 不bất 能năng 圓viên 妙diệu 故cố 。 即tức 大đại 方Phương 廣Quảng 之chi 佛Phật 華hoa 嚴nghiêm 。 五ngũ 以dĩ 體thể 嚴nghiêm 用dụng 以dĩ 令linh 周chu 。 謂vị 用dụng 不bất 得đắc 體thể 。 不bất 周chu 遍biến 故cố 。 即tức 大đại 之chi 廣quảng 。 六lục 以dĩ 用dụng 嚴nghiêm 體thể 。 而nhi 知tri 本bổn 。 若nhược 無vô 大đại 用dụng 。 不bất 顯hiển 本bổn 之chi 廣quảng 大đại 。 即tức 廣quảng 之chi 大đại 。 七thất 以dĩ 體thể 嚴nghiêm 相tương/tướng 而nhi 知tri 妙diệu 。 謂vị 相tương/tướng 若nhược 無vô 體thể 。 不bất 得đắc 即tức 入nhập 重trùng 重trùng 故cố 。 即tức 大đại 之chi 方phương 。 八bát 以dĩ 相tương/tướng 嚴nghiêm 體thể 以dĩ 明minh 玄huyền 。 無vô 相tướng 不bất 顯hiển 體thể 深thâm 玄huyền 故cố 。 即tức 方phương 之chi 大đại 。 九cửu 以dĩ 義nghĩa 嚴nghiêm 教giáo 超siêu 言ngôn 念niệm 。 由do 所sở 詮thuyên 難nan 思tư 能năng 詮thuyên 言ngôn 離ly 故cố 。 即tức 大đại 方Phương 廣Quảng 佛Phật 華hoa 嚴nghiêm 之chi 經kinh 。 十thập 諸chư 因nhân 互hỗ 嚴nghiêm 以dĩ 融dung 攝nhiếp 。 如như 禪thiền 非phi 智trí 無vô 以dĩ 窮cùng 其kỳ 寂tịch 。 智trí 非phi 禪thiền 無vô 以dĩ 深thâm 其kỳ 照chiếu 等đẳng 。 合hợp 在tại 華hoa 嚴nghiêm 二nhị 字tự 之chi 中trung 。 又hựu 上thượng 十thập 嚴nghiêm 。 皆giai 有hữu 相tương/tướng 資tư 相tương/tướng 即tức 四tứ 句cú 。 且thả 約ước 理lý 行hành 互hỗ 嚴nghiêm 以dĩ 明minh 。 初sơ 約ước 相tương/tướng 資tư 明minh 四tứ 句cú 者giả 。 一nhất 理lý 由do 修tu 顯hiển 故cố 。 以dĩ 行hành 華hoa 嚴nghiêm 理lý 。 二nhị 行hành 從tùng 理lý 發phát 。 則tắc 以dĩ 理lý 華hoa 嚴nghiêm 行hành 。 三tam 理lý 行hành 俱câu 融dung 。 不bất 二nhị 而nhi 二nhị 。 非phi 真chân 流lưu 之chi 行hành 。 無vô 以dĩ 契khế 真chân 。 非phi 起khởi 行hành 之chi 真chân 。 不bất 從tùng 行hành 顯hiển 。 良lương 以dĩ 體thể 融dung 行hành 而nhi 因nhân 圓viên 。 行hành 該cai 真chân 而nhi 果quả 滿mãn 。 是thị 故cố 標tiêu 為vi 佛Phật 華hoa 嚴nghiêm 也dã 。 四tứ 理lý 行hành 俱câu 泯mẫn 。 二nhị 而nhi 不bất 二nhị 。 以dĩ 理lý 之chi 行hành 故cố 非phi 行hành 。 行hành 之chi 理lý 故cố 非phi 理lý 。 是thị 則tắc 能năng 所sở 兩lưỡng 亡vong 。 超siêu 情tình 絕tuyệt 想tưởng 。 非phi 嚴nghiêm 非phi 不bất 嚴nghiêm 。 是thị 謂vị 華hoa 嚴nghiêm 相tương/tướng 即tức 四tứ 句cú 。 理lý 行hành 全toàn 收thu 。 准chuẩn 思tư 可khả 見kiến 。 則tắc 法pháp 喻dụ 交giao 暎ánh 。 照chiếu 然nhiên 有hữu 在tại 。

七thất 釋thích 經kinh 十thập 義nghĩa 。 一nhất 曰viết 湧dũng 泉tuyền 。 注chú 而nhi 無vô 竭kiệt 故cố 。 二nhị 曰viết 出xuất 生sanh 。 展triển 轉chuyển 滋tư 多đa 故cố 。 三tam 曰viết 顯hiển 示thị 。 顯hiển 示thị 事sự 理lý 故cố 。 四tứ 曰viết 繩thằng 墨mặc 。 揩khai 定định 正chánh 邪tà 故cố 。 五ngũ 曰viết 貫quán 穿xuyên 。 貫quán 穿xuyên 所sở 說thuyết 故cố 。 六lục 曰viết 攝nhiếp 持trì 。 攝nhiếp 持trì 所sở 化hóa 故cố 。 七thất 者giả 曰viết 常thường 。 萬vạn 古cổ 常thường 規quy 故cố 。 八bát 者giả 為vi 法pháp 。 千thiên 葉diệp 真chân 軌quỹ 故cố 。 九cửu 者giả 曰viết 典điển 。 正chánh 理lý 無vô 邪tà 故cố 。 十thập 者giả 曰viết 徑kính 。 是thị 出xuất 生sanh 死tử 之chi 徑kính 路lộ 故cố 。 上thượng 來lai 具cụ 顯hiển 義nghĩa 類loại 竟cánh 。

△# 第đệ 四tứ 別biệt 釋thích 得đắc 名danh 者giả 。 大đại 者giả 當đương 體thể 受thọ 名danh 。 常thường 遍biến 為vi 義nghĩa 。 常thường 則tắc 竪thụ 無vô 初sơ 際tế 。 遍biến 則tắc 橫hoạnh/hoành 該cai 無vô 外ngoại 。 方phương 以dĩ 就tựu 法pháp 得đắc 名danh 。 軌quỹ 持trì 為vi 義nghĩa 。 雙song 持trì 體thể 相tướng 。 軌quỹ 生sanh 物vật 解giải 故cố 。 廣quảng 以dĩ 從tùng 用dụng 得đắc 名danh 。 包bao 博bác 為vi 義nghĩa 。 包bao 則tắc 廣quảng 容dung 。 博bác 則tắc 廣quảng 遍biến 。 佛Phật 以dĩ 就tựu 人nhân 得đắc 名danh 。 覺giác 照chiếu 為vi 義nghĩa 。 照chiếu 則tắc 朗lãng 萬vạn 法pháp 之chi 幽u 邃thúy 。 覺giác 則tắc 悟ngộ 大đại 夜dạ 之chi 重trọng/trùng 昏hôn 。 華hoa 以dĩ 從tùng 喻dụ 得đắc 名danh 。 感cảm 果quả 嚴nghiêm 身thân 為vi 義nghĩa 。 感cảm 果quả 則tắc 萬vạn 行hạnh 圓viên 成thành 。 嚴nghiêm 身thân 則tắc 眾chúng 德đức 備bị 體thể 。 嚴nghiêm 以dĩ 功công 用dụng 受thọ 名danh 。 資tư 莊trang 為vi 義nghĩa 。 謂vị 資tư 廣quảng 大đại 之chi 體thể 用dụng 。 莊trang 真chân 應ưng 之chi 佛Phật 身thân 。 經kinh 以dĩ 能năng 詮thuyên 得đắc 名danh 。 攝nhiếp 持trì 為vi 義nghĩa 。 持trì 性tánh 相tướng 之chi 無vô 盡tận 。 攝nhiếp 眾chúng 生sanh 之chi 無vô 邊biên 。

△# 第đệ 五ngũ 展triển 演diễn 無vô 窮cùng 者giả 。 謂vị 初sơ 於ư 最tối 清thanh 淨tịnh 法Pháp 界giới 。 開khai 為vi 理lý 智trí 兩lưỡng 門môn 。 即tức 涅Niết 槃Bàn 菩Bồ 提Đề 。 又hựu 理lý 開khai 體thể 用dụng 。 即tức 大đại 方Phương 廣Quảng 。 智trí 分phần/phân 因nhân 果quả 。 即tức 佛Phật 華hoa 嚴nghiêm 。 總tổng 連liên 合hợp 成thành 詮thuyên 即tức 題đề 中trung 七thất 字tự 。 又hựu 展triển 此thử 目mục 以dĩ 為vi 九cửu 會hội 。 會hội 會hội 皆giai 具cụ 大đại 等đẳng 七thất 義nghĩa 。 如như 今kim 此thử 會hội 三tam 十thập 句cú 問vấn 。 後hậu 之chi 十thập 海hải 。 即tức 大đại 方Phương 廣Quảng 。 雖tuy 約ước 佛Phật 說thuyết 。 以dĩ 通thông 一nhất 切thiết 。 如Như 來Lai 體thể 用dụng 是thị 所sở 證chứng 故cố 。 前tiền 二nhị 十thập 句cú 。 即tức 佛Phật 華hoa 嚴nghiêm 。 初sơ 佛Phật 地địa 等đẳng 。 即tức 是thị 佛Phật 義nghĩa 。 次thứ 十thập 往vãng 修tu 因nhân 行hành 。 即tức 是thị 華hoa 嚴nghiêm 。 又hựu 如Như 來Lai 自tự 入nhập 頻tần 申thân 三tam 昧muội 。 與dữ 法pháp 體thể 合hợp 。 即tức 是thị 大đại 也dã 。 塵trần 毛mao 剎sát 海hải 嚴nghiêm 淨tịnh 相tương/tướng 用dụng 。 是thị 方Phương 廣Quảng 也dã 。 又hựu 令linh 菩Bồ 薩Tát 皆giai 能năng 頓đốn 證chứng 。 亦diệc 方Phương 廣Quảng 也dã 。 處xứ 處xứ 見kiến 佛Phật 。 是thị 佛Phật 果Quả 也dã 。 菩Bồ 薩Tát 頓đốn 入nhập 。 善thiện 財tài 歷lịch 位vị 。 始thỉ 於ư 文Văn 殊Thù 。 終chung 至chí 普phổ 賢hiền 。 華hoa 嚴nghiêm 也dã 。 當đương 得đắc 見kiến 我ngã 。 當đương 獲hoạch 十thập 身thân 。 皆giai 嚴nghiêm 果quả 也dã 。 又hựu 展triển 此thử 九cửu 會hội 。 遍biến 周chu 十thập 方phương 乃nãi 至chí 塵trần 剎sát 故cố 。 普phổ 賢hiền 偈kệ 云vân 。 一nhất 毛mao 端đoan 處xứ 所sở 有hữu 佛Phật 。 一nhất 佛Phật 剎sát 土độ 極cực 微vi 數số 。 悉tất 於ư 菩Bồ 薩Tát 眾chúng 會hội 中trung 。 皆giai 為vi 宣tuyên 揚dương 普phổ 賢hiền 行hành 等đẳng 。 乃nãi 至chí 重trùng 重trùng 無vô 盡tận 無vô 盡tận 。 皆giai 亦diệc 不bất 出xuất 大đại 方Phương 廣Quảng 佛Phật 華hoa 嚴nghiêm 也dã 。

△# 第đệ 六lục 卷quyển 攝nhiếp 相tương/tướng 盡tận 者giả 。 謂vị 從tùng 後hậu 漸tiệm 卷quyển 。 乃nãi 至chí 不bất 離ly 九cửu 會hội 。 九cửu 會hội 不bất 離ly 總tổng 題đề 。 總tổng 題đề 不bất 出xuất 理lý 智trí 。 又hựu 非phi 理lý 不bất 智trí 故cố 理lý 外ngoại 無vô 智trí 。 非phi 智trí 不bất 理lý 故cố 智trí 外ngoại 無vô 理lý 。 則tắc 理lý 智trí 不bất 二nhị 。 亦diệc 攝nhiếp 智trí 從tùng 理lý 。 離ly 體thể 無vô 用dụng 。 攝nhiếp 用dụng 歸quy 體thể 。 體thể 性tánh 自tự 離ly 故cố 。 體thể 即tức 非phi 體thể 。 本bổn 來lai 清thanh 淨tịnh 。 無vô 本bổn 無vô 淨tịnh 。 強cường/cưỡng 為vi 立lập 名danh 。 清thanh 淨tịnh 法Pháp 界Giới 。 是thị 以dĩ 極cực 從tùng 無vô 盡tận 。 乃nãi 至chí 一nhất 字tự 無vô 字tự 。 皆giai 攝nhiếp 華hoa 嚴nghiêm 性tánh 海hải 無vô 遺di 。

△# 第đệ 七thất 展triển 卷quyển 無vô 㝵# 。 謂vị 正chánh 前tiền 展triển 時thời 即tức 復phục 常thường 卷quyển 。 正chánh 後hậu 卷quyển 時thời 即tức 復phục 常thường 展triển 。 展triển 時thời 即tức 卷quyển 故cố 。 佛Phật 剎sát 微vi 塵trần 法Pháp 門môn 海hải 。 一nhất 言ngôn 演diễn 說thuyết 盡tận 無vô 餘dư 。 卷quyển 時thời 即tức 展triển 故cố 。 如Như 來Lai 於ư 一nhất 語ngữ 言ngôn 中trung 。 演diễn 說thuyết 無vô 邊biên 契Khế 經Kinh 海hải 。

△# 第đệ 八bát 以dĩ 義nghĩa 圓viên 收thu 者giả 。 上thượng 來lai 法Pháp 門môn 。 或hoặc 以dĩ 七thất 字tự 攝nhiếp 盡tận 。 或hoặc 以dĩ 教giáo 義nghĩa 攝nhiếp 盡tận 。 或hoặc 以dĩ 理lý 智trí 攝nhiếp 盡tận 。 或hoặc 以dĩ 人nhân 法pháp 攝nhiếp 盡tận 。 或hoặc 解giải 行hành 證chứng 攝nhiếp 盡tận 。 或hoặc 唯duy 普phổ 賢hiền 文Văn 殊Thù 毗tỳ 盧lô 遮già 那na 三tam 聖thánh 攝nhiếp 盡tận 。 或hoặc 謂vị 大đại 方Phương 廣Quảng 即tức 普phổ 賢hiền 。 普phổ 賢hiền 表biểu 所sở 證chứng 法Pháp 界Giới 故cố 。 華hoa 嚴nghiêm 即tức 文Văn 殊Thù 。 文Văn 殊Thù 表biểu 能năng 證chứng 故cố 。 佛Phật 即tức 遮già 那na 。 具cụ 能năng 所sở 故cố 。 又hựu 大đại 即tức 普phổ 賢hiền 。 普Phổ 賢Hiền 菩Bồ 薩Tát 。 自tự 體thể 遍biến 故cố 。 方Phương 廣Quảng 即tức 文Văn 殊Thù 。 文Văn 殊Thù 即tức 體thể 之chi 智trí 故cố 。 華hoa 即tức 普phổ 賢hiền 。 普phổ 賢hiền 行hành 故cố 。 嚴nghiêm 即tức 文Văn 殊Thù 。 文Văn 殊Thù 以dĩ 解giải 起khởi 於ư 行hành 故cố 。 佛Phật 即tức 圓viên 解giải 行hành 之chi 普phổ 賢hiền 文Văn 殊Thù 。 證chứng 法Pháp 界Giới 體thể 用dụng 之chi 普phổ 賢hiền 文Văn 殊Thù 。 成thành 毗tỳ 盧lô 遮già 那na 。 光quang 明minh 遍biến 照chiếu 。

△# 第đệ 九cửu 攝nhiếp 歸quy 一nhất 心tâm 者giả 。 上thượng 來lai 諸chư 門môn 乃nãi 至chí 無vô 盡tận 。 不bất 離ly 一nhất 心tâm 。 一nhất 心tâm 即tức 法Pháp 界Giới 。 心tâm 體thể 即tức 大đại 。 心tâm 體thể 離ly 念niệm 等đẳng 虗hư 空không 故cố 。 心tâm 之chi 相tướng 用dụng 即tức 是thị 方Phương 廣Quảng 。 觀quán 心tâm 起khởi 行hành 即tức 是thị 華hoa 嚴nghiêm 。 覺giác 心tâm 性tánh 相tướng 是thị 名danh 為vi 佛Phật 。 故cố 經Kinh 云vân 。 佛Phật 心tâm 豈khởi 有hữu 他tha 正chánh 覺giác 覺giác 世thế 間gian 。 覺giác 非phi 外ngoại 來lai 。 全toàn 同đồng 所sở 覺giác 故cố 。 理lý 智trí 不bất 殊thù 。 唯duy 一nhất 圓viên 覺giác 。 若nhược 形hình 奪đoạt 雙song 亡vong 。 則tắc 遠viễn 離ly 覺giác 所sở 覺giác 。 無vô 心tâm 亡vong 照chiếu 。 任nhậm 運vận 寂tịch 知tri 。 則tắc 念niệm 念niệm 常thường 是thị 大đại 方Phương 廣Quảng 佛Phật 華hoa 嚴nghiêm 甚thậm 深thâm 性tánh 海hải 。

△# 第đệ 十thập 泯mẫn 同đồng 平bình 等đẳng 者giả 。 為vi 未vị 了liễu 者giả 令linh 了liễu 唯duy 心tâm 。 若nhược 知tri 觸xúc 物vật 皆giai 心tâm 。 方phương 了liễu 心tâm 性tánh 。 故cố 梵Phạm 行hạnh 品phẩm 云vân 。 知tri 一nhất 切thiết 法pháp 。 即tức 心tâm 自tự 性tánh 。 然nhiên 今kim 學học 者giả 。 或hoặc 棄khí 內nội 外ngoại 求cầu 。 或hoặc 亡vong 緣duyên 內nội 照chiếu 。 並tịnh 為vi 偏thiên 滯trệ 。 不bất 了liễu 真chân 原nguyên 。 既ký 了liễu 心tâm 境cảnh 如như 如như 。 則tắc 平bình 等đẳng 無vô 㝵# 。 昔tích 曾tằng 瑩oánh 兩lưỡng 面diện 鏡kính 。 鑑giám 一nhất 盞trản 燈đăng 。 置trí 一nhất 尊tôn 容dung 。 而nhi 重trùng 重trùng 交giao 光quang 。 佛Phật 佛Phật 無vô 盡tận 。 見kiến 夫phu 心tâm 境cảnh 。 互hỗ 照chiếu 本bổn 智trí 。 雙song 入nhập 心tâm 中trung 。 悟ngộ 無vô 盡tận 之chi 境cảnh 。 境cảnh 上thượng 了liễu 難nan 思tư 之chi 心tâm 。 心tâm 境cảnh 重trùng 重trùng 智trí 照chiếu 斯tư 在tại 。 又hựu 即tức 心tâm 了liễu 境cảnh 界giới 之chi 佛Phật 。 即tức 境cảnh 見kiến 唯duy 心tâm 如Như 來Lai 。 心tâm 佛Phật 重trùng 重trùng 。 而nhi 本bổn 覺giác 性tánh 一nhất 皆giai 取thủ 之chi 。 不bất 可khả 得đắc 則tắc 心tâm 境cảnh 兩lưỡng 亡vong 。 照chiếu 之chi 不bất 可khả 窮cùng 。 則tắc 理lý 智trí 交giao 徹triệt 。 心tâm 境cảnh 既ký 爾nhĩ 。 境cảnh 境cảnh 相tướng 望vọng 。 心tâm 心tâm 互hỗ 研nghiên 。 萬vạn 化hóa 紛phân 綸luân 皆giai 一nhất 致trí 也dã 。 唯duy 證chứng 相tương 應ứng 。 名danh 佛Phật 華hoa 嚴nghiêm 矣hĩ 。

●# 第đệ 二nhị 釋thích 品phẩm 名danh 者giả 。 於ư 中trung 二nhị 。 先tiên 總tổng 釋thích 。 後hậu 別biệt 釋thích 。

△# 今kim 初sơ 。 言ngôn 入nhập 不bất 思tư 議nghị 。 解giải 脫thoát 境cảnh 界giới 。 普Phổ 賢Hiền 行hạnh 願nguyện 品phẩm 者giả 。 此thử 十thập 二nhị 字tự 分phân 為vi 三tam 節tiết 。 不bất 思tư 議nghị 解giải 說thuyết 境cảnh 界giới 即tức 所sở 入nhập 也dã 。 普Phổ 賢Hiền 行hạnh 願nguyện 。 為vi 能năng 入nhập 也dã 。 入nhập 之chi 一nhất 字tự 。 通thông 能năng 通thông 所sở 。 心tâm 智trí 契khế 合hợp 。 悟ngộ 解giải 得đắc 證chứng 。 總tổng 名danh 為vi 入nhập 。 心tâm 言ngôn 罔võng 及cập 。 為vi 不bất 思tư 議nghị 。 作tác 用dụng 離ly 障chướng 。 稱xưng 為vi 解giải 脫thoát 。 智trí 造tạo 分phần/phân 域vực 。 名danh 為vi 境cảnh 界giới 。 德đức 周chu 善thiện 順thuận 。 稱xưng 曰viết 普phổ 賢hiền 。 造tạo 修tu 希hy 求cầu 。 目mục 為vi 行hạnh 願nguyện 。

△# 第đệ 二nhị 別biệt 釋thích 。 於ư 中trung 三tam 。 初sơ 釋thích 所sở 入nhập 。 次thứ 釋thích 能năng 入nhập 。 後hậu 釋thích 入nhập 字tự 。

▲# 今kim 初sơ 。 何hà 法pháp 不bất 思tư 議nghị 。 謂vị 即tức 解giải 脫thoát 境cảnh 界giới 。 解giải 脫thoát 有hữu 二nhị 。 一nhất 是thị 作tác 用dụng 解giải 脫thoát 。 謂vị 作tác 用dụng 自tự 在tại 。 脫thoát 拘câu 㝵# 故cố 。 如như 淨tịnh 名danh 所sở 得đắc 故cố 。 彼bỉ 經Kinh 云vân 。 有hữu 解giải 脫thoát 。 名danh 不bất 思tư 議nghị 。 菩Bồ 薩Tát 住trụ 是thị 解giải 脫thoát 者giả 。 能năng 以dĩ 須Tu 彌Di 之chi 高cao 廣quảng 。 內nội 芥giới 子tử 中trung 等đẳng 。 即tức 下hạ 善thiện 友hữu 所sở 。 得đắc 解giải 脫thoát 故cố 。 慈Từ 氏Thị 云vân 。 汝nhữ 隨tùy 順thuận 解giải 菩Bồ 薩Tát 解giải 脫thoát 。 不bất 思tư 議nghị 不phủ 。 其kỳ 文văn 甚thậm 多đa 。 二nhị 離ly 障chướng 解giải 脫thoát 。 由do 智trí 內nội 照chiếu 脫thoát 二nhị 障chướng 故cố 。 今kim 是thị 作tác 用dụng 兼kiêm 於ư 離ly 障chướng 。 要yếu 內nội 無vô 障chướng 。 外ngoại 用dụng 無vô 羈ki 故cố 。 何hà 者giả 境cảnh 界giới 。 亦diệc 有hữu 二nhị 種chủng 。 一nhất 分phân 齊tề 境cảnh 。 如như 國quốc 壃cương 域vực 各các 有hữu 分phân 齊tề 。 諸chư 佛Phật 普phổ 賢hiền 。 德đức 用dụng 分phân 齊tề 。 無vô 邊biên 量lượng 故cố 。 二nhị 所sở 知tri 境cảnh 。 謂vị 事sự 理lý 等đẳng 皆giai 無vô 邊biên 量lượng 。 唯duy 佛Phật 普phổ 賢hiền 所sở 知tri 境cảnh 故cố 。 今kim 文văn 具cụ 二nhị 。 三tam 業nghiệp 作tác 用dụng 能năng 所sở 渾hồn 融dung 故cố 。 何hà 故cố 不bất 思tư 議nghị 。 略lược 有hữu 三tam 義nghĩa 。 一nhất 事sự 法pháp 無vô 邊biên 。 唯duy 佛Phật 與dữ 佛Phật 。 乃nãi 能năng 知tri 故cố 。 廣quảng 不bất 思tư 議nghị 。 二nhị 至chí 理lý 玄huyền 遠viễn 微vi 妙diệu 絕tuyệt 相tương/tướng 。 深thâm 不bất 思tư 議nghị 。 三tam 者giả 事sự 理lý 無vô 㝵# 一nhất 多đa 相tương 容dung 。 亦diệc 深thâm 亦diệc 廣quảng 。 為vi 不bất 思tư 議nghị 。 此thử 三tam 無vô 㝵# 。 尤vưu 難nan 思tư 議nghị 。 於ư 何hà 不bất 思tư 議nghị 。 下hạ 位vị 三tam 慧tuệ 不bất 能năng 思tư 故cố 。 何hà 用dụng 不bất 思tư 議nghị 。 顯hiển 法pháp 超siêu 情tình 令linh 亡vong 言ngôn 故cố 。 上thượng 皆giai 所sở 入nhập 。 若nhược 以dĩ 普phổ 賢hiền 分phân 齊tề 之chi 境cảnh 。 對đối 所sở 證chứng 理lý 。 亦diệc 名danh 能năng 入nhập 。

▲# 第đệ 二nhị 釋thích 能năng 入nhập 者giả 。 謂vị 普Phổ 賢Hiền 行hạnh 願nguyện 。 何hà 用dụng 普Phổ 賢Hiền 行hạnh 願nguyện 。 如như 龍long 布bố 蜜mật 雲vân 必tất 當đương 注chú 大đại 雨vũ 。 菩Bồ 薩Tát 發phát 大đại 願nguyện 。 決quyết 定định 修tu 諸chư 行hành 。 此thử 二nhị 相tương 扶phù 。 如như 車xa 二nhị 輪luân 。 如như 鳥điểu 二nhị 翼dực 。 翔tường 空không 致trí 遠viễn 罔võng 不bất 由do 之chi 。 何hà 者giả 是thị 普phổ 賢hiền 行hành 謂vị 。 總tổng 該cai 萬vạn 行hạnh 行hành 布bố 圓viên 融dung 。 何hà 名danh 普phổ 賢hiền 行hành 。 略lược 有hữu 二nhị 義nghĩa 。 一nhất 以dĩ 人nhân 取thủ 法pháp 。 普Phổ 賢Hiền 菩Bồ 薩Tát 。 之chi 所sở 行hành 故cố 。 二nhị 直trực 就tựu 法pháp 說thuyết 。 隨tùy 一nhất 一nhất 行hành 。 皆giai 稱xưng 法Pháp 界Giới 。 遍biến 調điều 善thiện 故cố 。 又hựu 別biệt 說thuyết 普phổ 義nghĩa 。 略lược 有hữu 其kỳ 十thập 。 以dĩ 顯hiển 無vô 盡tận 。 一nhất 所sở 求cầu 普phổ 。 謂vị 要yếu 勤cần 求cầu 一nhất 切thiết 如Như 來Lai 。 等đẳng 所sở 證chứng 故cố 。 二nhị 所sở 化hóa 普phổ 。 一nhất 毛mao 端đoan 處xứ 。 有hữu 多đa 眾chúng 生sanh 。 遍biến 周chu 法Pháp 界Giới 。 無vô 邊biên 無vô 盡tận 。 皆giai 化hóa 盡tận 故cố 。 三tam 斷đoạn 障chướng 普phổ 。 一nhất 念niệm 嗔sân 心tâm 百bách 萬vạn 障chướng 門môn 。 如như 是thị 等đẳng 過quá 八bát 萬vạn 塵trần 勞lao 猶do 如như 塵trần 沙sa 。 皆giai 悉tất 除trừ 斷đoạn 。 一nhất 斷đoạn 一nhất 切thiết 無vô 不bất 斷đoạn 故cố 。 四tứ 事sự 行hành 普phổ 。 八bát 萬vạn 度độ 門môn 無vô 邊biên 行hành 海hải 無vô 不bất 行hành 故cố 。 五ngũ 理lý 行hành 普phổ 。 隨tùy 所sở 修tu 行hành 。 深thâm 入nhập 無vô 際tế 。 徹triệt 理lý 原nguyên 故cố 。 六lục 無vô 㝵# 行hành 普phổ 。 事sự 理lý 二nhị 行hành 相tương 交giao 徹triệt 故cố 。 七thất 融dung 通thông 行hành 普phổ 。 隨tùy 一nhất 一nhất 行hành 攝nhiếp 一nhất 切thiết 故cố 。 八bát 所sở 超siêu 大đại 用dụng 普phổ 。 無vô 有hữu 一nhất 用dụng 不bất 周chu 遍biến 故cố 。 九cửu 所sở 行hành 處xứ 普phổ 。 上thượng 之chi 八bát 門môn 。 遍biến 帝đế 網võng 剎sát 。 而nhi 修tu 行hành 故cố 。 十thập 修tu 行hành 時thời 普phổ 。 窮cùng 三tam 際tế 時thời 。 念niệm 念niệm 圓viên 融dung 無vô 竟cánh 期kỳ 故cố 。 上thượng 之chi 十thập 普phổ 。 參tham 而nhi 不bất 雜tạp 。 涉thiệp 入nhập 重trùng 重trùng 故cố 。 善thiện 財tài 入nhập 於ư 普phổ 賢hiền 毛mao 孔khổng 。 一nhất 毛mao 功công 德đức 即tức 不bất 可khả 盡tận 。 然nhiên 此thử 普phổ 行hành 能năng 入nhập 上thượng 境cảnh 。 若nhược 約ước 此thử 行hành 。 先tiên 未vị 證chứng 得đắc 。 今kim 方phương 修tu 證chứng 。 即tức 名danh 所sở 入nhập 。

▲# 第đệ 三tam 釋thích 入nhập 者giả 。 能năng 所sở 契khế 合hợp 。 泯mẫn 絕tuyệt 無vô 寄ký 。 方phương 為vi 真chân 入nhập 。 廣quảng 如như 宗tông 中trung 。 一nhất 品phẩm 一nhất 經kinh 不bất 標tiêu 次thứ 第đệ 。 亦diệc 猶do 楞lăng 伽già 佛Phật 語ngữ 心tâm 品phẩm 。

○# 第đệ 十thập 隨tùy 文văn 解giải 釋thích 。 自tự 彌di 天thiên 高cao 判phán 。 經kinh 無vô 大đại 小tiểu 。 例lệ 開khai 三tam 分phần/phân 。 序tự 正chánh 流lưu 通thông 。 以dĩ 聖thánh 人nhân 設thiết 教giáo 必tất 有hữu 其kỳ 漸tiệm 。 將tương 命mạng 微vi 言ngôn 。 先tiên 彰chương 由do 致trí 。 故cố 受thọ 之chi 以dĩ 序tự 分phần/phân 。 由do 致trí 既ký 彰chương 。 當đương 根căn 授thọ 法pháp 。 故cố 受thọ 之chi 以dĩ 正chánh 宗tông 。 正chánh 宗tông 既ký 陳trần 。 務vụ 於ư 開khai 濟tế 。 近cận 篤đốc 時thời 會hội 。 遠viễn 益ích 將tương 來lai 。 使sử 千thiên 古cổ 洪hồng 規quy 傳truyền 芳phương 不bất 絕tuyệt 。 故cố 受thọ 之chi 以dĩ 流lưu 通thông 。 今kim 經kinh 三tam 者giả 。 初sơ 盡tận 列liệt 眾chúng 為vi 其kỳ 序tự 分phần/phân 。 二nhị 時thời 諸chư 菩Bồ 薩Tát 。 大đại 德đức 聲Thanh 聞Văn 。 世thế 間gian 諸chư 王vương 下hạ 。 明minh 其kỳ 正chánh 宗tông 。 第đệ 三tam 四tứ 十thập 卷quyển 末mạt 。

爾nhĩ 時thời 世Thế 尊Tôn 。 與dữ 諸chư 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 演diễn 說thuyết 如như 是thị 。 不bất 可khả 思tư 議nghị 解giải 脫thoát 。 境cảnh 界giới 勝thắng 法Pháp 門môn 時thời 下hạ 。 辯biện 其kỳ 流lưu 通thông 。 若nhược 依y 問vấn 答đáp 相tương/tướng 屬thuộc 者giả 。 今kim 當đương 第đệ 四tứ 依y 人nhân 證chứng 入nhập 成thành 德đức 分phần/phân 。 亦diệc 名danh 證chứng 入nhập 因nhân 果quả 。 故cố 說thuyết 因nhân 果quả 泯mẫn 絕tuyệt 。 唯duy 證chứng 相tương 應ứng 不bất 可khả 說thuyết 故cố 。 若nhược 依y 本bổn 末mạt 遍biến 收thu 。 分phần/phân 數số 彌di 多đa 。 謂vị 本bổn 會hội 為vi 一nhất 分phần/phân 。 文Văn 殊Thù 化hóa 六lục 千thiên 比Bỉ 丘Khâu 。 為vi 第đệ 二nhị 分phần 。 化hóa 福phước 城thành 東đông 諸chư 乘thừa 人nhân 等đẳng 。 為vi 第đệ 三tam 分phần/phân 。 善thiện 財tài 歷lịch 五ngũ 十thập 四tứ 會hội 。 為vi 五ngũ 十thập 四tứ 分phần/phân 。 足túc 前tiền 成thành 五ngũ 十thập 七thất 分phần 。 若nhược 加gia 三tam 千thiên 善thiện 友hữu 為vi 一nhất 。 即tức 五ngũ 十thập 八bát 分phần/phân 。 若nhược 以dĩ 五ngũ 十thập 四tứ 善thiện 友hữu 。 為vi 一nhất 百bách 一nhất 十thập 。 及cập 三tam 千thiên 為vi 一nhất 。 則tắc 有hữu 一nhất 百bách 一nhất 十thập 四tứ 分phần/phân 。 若nhược 加gia 前tiền 八bát 會hội 。 則tắc 有hữu 一nhất 百bách 二nhị 十thập 二nhị 分phần 。 西tây 域vực 此thử 方phương 。 多đa 言ngôn 五ngũ 十thập 五ngũ 人nhân 。 則tắc 人nhân 位vị 雙song 辯biện 。 為vi 欲dục 一nhất 人nhân 自tự 分phần/phân 勝thắng 進tiến 以dĩ 當đương 兩lưỡng 人nhân 成thành 百bách 一nhất 十thập 。 云vân 五ngũ 十thập 五ngũ 耳nhĩ 。 尅khắc 實thật 而nhi 言ngôn 。 唯duy 五ngũ 十thập 四tứ 。 文Văn 殊Thù 一nhất 人nhân 兩lưỡng 度độ 出xuất 故cố 。 若nhược 約ước 會hội 別biệt 。 德đức 生sanh 有hữu 德đức 。 復phục 同đồng 一nhất 會hội 。 若nhược 以dĩ 法Pháp 門môn 為vi 數số 。 則tắc 唯duy 五ngũ 十thập 三tam 。 遍biến 友hữu 一nhất 人nhân 不bất 得đắc 法Pháp 故cố 。 德đức 生sanh 有hữu 德đức 同đồng 一nhất 法pháp 故cố 。 約ước 人nhân 唯duy 五ngũ 十thập 四tứ 。 自tự 分phần/phân 勝thắng 進tiến 。 成thành 一nhất 百bách 八bát 。 表biểu 百bách 八bát 句cú 治trị 百bách 八bát 惑hoặc 。 言ngôn 百bách 一nhất 十thập 者giả 。 舉cử 圓viên 數số 耳nhĩ 。 若nhược 三tam 千thiên 善thiện 友hữu 。 一nhất 人nhân 各các 是thị 一nhất 會hội 。 會hội 分phần/phân 彌di 多đa 。

次thứ 正chánh 釋thích 文văn 。 第đệ 一nhất 序tự 分phần/phân 中trung 。 合hợp 有hữu 二nhị 序tự 。 一nhất 證chứng 信tín 序tự 。 二nhị 發phát 起khởi 序tự 。 今kim 有hữu 證chứng 信tín 。 具cụ 六lục 成thành 就tựu 。 初sơ 會hội 已dĩ 廣quảng 。 故cố 略lược 發phát 起khởi 。 若nhược 令linh 具cụ 者giả 。 六lục 成thành 就tựu 中trung 。 初sơ 二nhị 唯duy 證chứng 信tín 。 後hậu 四tứ 有hữu 兩lưỡng 兼kiêm 。 阿A 難Nan 引dẫn 之chi 。 便tiện 為vi 證chứng 信tín 。 說thuyết 時thời 已dĩ 有hữu 。 便tiện 為vi 發phát 起khởi 。 無vô 主chủ 誰thùy 說thuyết 。 正chánh 說thuyết 法Pháp 時thời 。 必tất 有hữu 時thời 處xứ 及cập 聽thính 眾chúng 故cố 。 故cố 其kỳ 後hậu 四tứ 義nghĩa 兼kiêm 發phát 起khởi 。 且thả 分phân 為vi 三tam 。 第đệ 一nhất 總tổng 顯hiển 己kỷ 聞văn 。 第đệ 二nhị 標tiêu 主chủ 時thời 處xứ 。 第đệ 三tam 輔phụ 翼dực 圓viên 滿mãn 。

●# 今kim 初sơ 。 即tức 如như 是thị 我ngã 聞văn 。 謂vị 如như 是thị 一nhất 部bộ 經kinh 義nghĩa 。 我ngã 昔tích 親thân 從tùng 佛Phật 聞văn 故cố 。 佛Phật 地địa 論luận 云vân 。 謂vị 傳truyền 佛Phật 教giáo 者giả 。 言ngôn 如như 是thị 事sự 。 我ngã 昔tích 曾tằng 聞văn 。 此thử 明minh 如như 是thị 指chỉ 前tiền 題đề 目mục 。 我ngã 聞văn 即tức 是thị 阿A 難Nan 自tự 稱xưng 。 顯hiển 非phi 我ngã 說thuyết 亦diệc 非phi 傳truyền 聞văn 。 令linh 物vật 信tín 故cố 。 智Trí 度Độ 論luận 中trung 。 為vi 六lục 成thành 就tựu 。 此thử 中trung 具cụ 二nhị 。 如như 是thị 二nhị 字tự 即tức 信tín 成thành 就tựu 。 論luận 云vân 。 佛Phật 法Pháp 大đại 海hải 。 信tín 為vi 能năng 入nhập 。 智trí 為vi 能năng 度độ 。 信tín 者giả 言ngôn 是thị 事sự 如như 是thị 。 不bất 信tín 者giả 言ngôn 是thị 事sự 不bất 如như 是thị 故cố 。 肇triệu 公công 云vân 。 如như 是thị 者giả 信tín 順thuận 之chi 詞từ 也dã 。 信tín 則tắc 所sở 言ngôn 之chi 理lý 順thuận 。 順thuận 則tắc 師sư 資tư 之chi 道đạo 成thành 。 經kinh 無vô 豐phong 約ước 。 非phi 信tín 不bất 階giai 。 故cố 云vân 如như 是thị 。 真Chân 諦Đế 三tam 藏tạng 云vân 。 真chân 不bất 違vi 俗tục 。 名danh 之chi 為vi 如như 。 俗tục 順thuận 於ư 真chân 。 稱xưng 之chi 為vi 是thị 。 真chân 俗tục 無vô 二nhị 。 故cố 稱xưng 如như 是thị 。 此thử 約ước 二nhị 諦đế 。 敵địch 對đối 外ngoại 道đạo 阿a 優ưu 二nhị 字tự 。 深thâm 有hữu 所sở 以dĩ 。 謂vị 外ngoại 道đạo 經kinh 初sơ 皆giai 置trí 阿a 優ưu 。 阿a 之chi 言ngôn 無vô 。 優ưu 之chi 言ngôn 有hữu 。 萬vạn 法pháp 雖tuy 眾chúng 不bất 出xuất 有hữu 無vô 。 此thử 即tức 外ngoại 道đạo 。 斷đoạn 常thường 邪tà 見kiến 。 今kim 云vân 如như 即tức 真chân 空không 。 是thị 即tức 妙diệu 有hữu 。 真chân 非phi 有hữu 外ngoại 故cố 空không 而nhi 非phi 斷đoạn 。 俗tục 非phi 空không 外ngoại 故cố 有hữu 而nhi 非phi 常thường 。 對đối 破phá 邪tà 宗tông 。 以dĩ 顯hiển 中trung 道đạo 。 三tam 世thế 諸chư 佛Phật 。 經kinh 首thủ 皆giai 安an 。 故cố 中trung 論luận 云vân 。 諸chư 佛Phật 依y 二nhị 諦đế 。 為vì 眾chúng 生sanh 說thuyết 法Pháp 。 更cánh 有hữu 多đa 釋thích 。 義nghĩa 如như 常thường 說thuyết 。 言ngôn 我ngã 聞văn 者giả 。 即tức 聞văn 成thành 就tựu 。 將tương 傳truyền 未vị 聞văn 。 自tự 明minh 親thân 聞văn 。 諸chư 蘊uẩn 假giả 者giả 故cố 稱xưng 為vi 我ngã 。 根căn 塵trần 發phát 識thức 。 是thị 以dĩ 稱xưng 聞văn 。 聞văn 雖tuy 是thị 耳nhĩ 。 以dĩ 總tổng 統thống 別biệt 假giả 稱xưng 我ngã 聞văn 。 從tùng 緣duyên 而nhi 聞văn 。 聞văn 無vô 聞văn 矣hĩ 。 不bất 聞văn 聞văn 者giả 方phương 曰viết 真chân 聞văn 。 若nhược 依y 此thử 經Kinh 。 傳truyền 法pháp 菩Bồ 薩Tát 。 以dĩ 我ngã 無vô 我ngã 不bất 二nhị 之chi 真chân 我ngã 。 用dụng 根căn 境cảnh 非phi 一nhất 異dị 之chi 妙diệu 耳nhĩ 。 聞văn 無vô 障chướng 㝵# 法Pháp 界Giới 之chi 如như 是thị 矣hĩ 。

●# 第đệ 二nhị 一nhất 時thời 下hạ 。 標tiêu 主chủ 時thời 處xứ 。 有hữu 三tam 成thành 就tựu 。 初sơ 一nhất 時thời 者giả 。

時thời 成thành 就tựu 也dã 。

時thời 有hữu 二nhị 種chủng 。 一nhất 者giả 總tổng 時thời 。 二nhị 者giả 別biệt 時thời 。 此thử 經Kinh 別biệt 謂vị 始thỉ 成thành 正chánh 覺giác 。 涅Niết 槃Bàn 別biệt 時thời 二nhị 月nguyệt 十thập 五ngũ 日nhật 等đẳng 。 或hoặc 約ước 所sở 表biểu 。 或hoặc 為vi 顯hiển 明minh 故cố 須tu 別biệt 舉cử 。 言ngôn 總tổng 時thời 者giả 。 但đãn 云vân 一nhất 時thời 。 說thuyết 法Pháp 時thời 多đa 。 不bất 能năng 別biệt 舉cử 。 一nhất 言ngôn 略lược 周chu 故cố 云vân 一nhất 時thời 。 即tức 法Pháp 王Vương 啟khải 運vận 嘉gia 會hội 之chi 時thời 。 亦diệc 可khả 機cơ 教giáo 相tương 稱xứng 。 故cố 曰viết 一nhất 時thời 。 佛Phật 者giả 主chủ 成thành 就tựu 也dã 。 梵Phạm 云vân 勃bột 陀đà 。 此thử 翻phiên 覺giác 者giả 。 斯tư 經Kinh 梵Phạm 本bổn 是thị 婆bà 伽già 婆bà 。 應ưng 具cụ 六lục 義nghĩa 。 是thị 以dĩ 舊cựu 經kinh 譯dịch 為vi 世Thế 尊Tôn 。 言ngôn 六lục 義nghĩa 者giả 。 佛Phật 地địa 論luận 云vân 。 一nhất 自tự 在tại 義nghĩa 。 永vĩnh 不bất 繫hệ 屬thuộc 。 諸chư 煩phiền 惱não 故cố 。 二nhị 熾sí 盛thịnh 義nghĩa 。 炎diễm 猛mãnh 智trí 火hỏa 所sở 燒thiêu 煉luyện 故cố 。 三tam 端đoan 嚴nghiêm 義nghĩa 。 三tam 十thập 二nhị 相tướng 。 所sở 莊trang 嚴nghiêm 故cố 。 四tứ 名danh 稱xưng 義nghĩa 。 一nhất 切thiết 殊thù 勝thắng 功công 德đức 。 圓viên 滿mãn 無vô 不bất 知tri 故cố 。 五ngũ 吉cát 祥tường 義nghĩa 。 一nhất 切thiết 世thế 間gian 。 親thân 近cận 供cúng 養dường 。 咸hàm 稱xưng 讚tán 故cố 。 六lục 尊tôn 貴quý 義nghĩa 。 具cụ 諸chư 功công 德đức 。 常thường 起khởi 方phương 便tiện 。 利lợi 益ích 世thế 間gian 。 安an 樂lạc 一nhất 切thiết 。 無vô 懈giải 廢phế 故cố 。 今kim 云vân 佛Phật 者giả 。 但đãn 順thuận 諸chư 經kinh 。 六lục 成thành 就tựu 中trung 多đa 言ngôn 佛Phật 故cố 。 具cụ 有hữu 十thập 義nghĩa 。 如như 題đề 中trung 說thuyết 。 在tại 室Thất 羅La 筏Phiệt 。 至chí 莊trang 嚴nghiêm 重trùng 閣các 。 明minh 處xứ 成thành 就tựu 。 此thử 有hữu 三tam 處xứ 。 一nhất 者giả 國quốc 城thành 。 具cụ 云vân 室Thất 羅La 筏Phiệt 悉tất 底để 。 此thử 云vân 聞văn 者giả 。 西tây 域vực 記ký 云vân 。 昔tích 有hữu 古cổ 老lão 仙tiên 人nhân 。 住trụ 於ư 此thử 處xứ 。 後hậu 有hữu 少thiểu 仙tiên 。 名danh 為vi 聞văn 者giả 。 於ư 此thử 稟bẩm 學học 。 老lão 仙tiên 歿một 後hậu 。 少thiểu 仙tiên 於ư 此thử 建kiến 立lập 城thành 墎# 。 故cố 取thủ 其kỳ 名danh 。 亦diệc 云vân 聞văn 物vật 。 以dĩ 此thử 城thành 中trung 多đa 出xuất 賢hiền 智trí 博bác 達đạt 名danh 聞văn 之chi 人nhân 物vật 故cố 。 即tức 中trung 印ấn 度độ 境cảnh 。 二nhị 逝Thệ 多Đa 林Lâm 給Cấp 孤Cô 獨Độc 園Viên 。 明minh 精tinh 舍xá 號hiệu 也dã 。 在tại 於ư 城thành 南nam 三tam 四tứ 里lý 間gian 。 逝thệ 多đa 梵Phạm 音âm 。 華hoa 言ngôn 戰chiến 勝thắng 。 即tức 太thái 子tử 之chi 號hiệu 。 給Cấp 孤Cô 獨Độc 者giả 。 梵Phạm 云vân 須tu 達đạt 多đa 。 正chánh 翻phiên 賑chẩn 濟tế 無vô 依y 。 義nghĩa 云vân 給Cấp 孤Cô 獨Độc 耳nhĩ 。 即tức 長trưởng 者giả 之chi 稱xưng 。 長trưởng 者giả 仁nhân 而nhi 聰thông 慜mẫn 。 積tích 而nhi 能năng 散tán 。 極cực 乏phạp 濟tế 貧bần 。 哀ai 孤cô 恤tuất 老lão 。

時thời 美mỹ 其kỳ 德đức 。 故cố 立lập 斯tư 稱xưng 。 長trưởng 者giả 側trắc 金kim 買mãi 地địa 。 太thái 子tử 施thí 樹thụ 。 同đồng 成thành 功công 業nghiệp 。 二nhị 人nhân 式thức 崇sùng 。 共cộng 立lập 伽già 藍lam 之chi 號hiệu 。 三tam 大đại 莊trang 嚴nghiêm 重trùng 閣các 者giả 。 別biệt 明minh 說thuyết 法Pháp 處xứ 也dã 。 量lượng 周chu 法Pháp 界Giới 故cố 云vân 大đại 也dã 。 及cập 顯hiển 莊trang 嚴nghiêm 。 並tịnh 如như 下hạ 說thuyết 。 若nhược 約ước 所sở 表biểu 。 所sở 證chứng 法Pháp 界Giới 體thể 無vô 不bất 周chu 。 故cố 稱xưng 為vi 大đại 。 德đức 無vô 不bất 備bị 。 名danh 曰viết 莊trang 嚴nghiêm 。 依y 體thể 起khởi 用dụng 。 二nhị 智trí 重trọng/trùng 成thành 。 故cố 名danh 樓lâu 閣các 。

●# 第đệ 三tam 與dữ 菩Bồ 薩Tát 下hạ 。 輔phụ 翼dực 圓viên 滿mãn 。 即tức 眾chúng 成thành 就tựu 。 先tiên 辯biện 意ý 。 後hậu 釋thích 文văn 。

△# 今kim 初sơ 。 略lược 開khai 五ngũ 門môn 。 第đệ 一nhất 集tập 意ý 。 第đệ 二nhị 集tập 因nhân 。 第đệ 三tam 辯biện 類loại 。 第đệ 四tứ 定định 數số 。 第đệ 五ngũ 權quyền 實thật 。 今kim 初sơ 。 來lai 至chí 佛Phật 所sở 。 有hữu 何hà 意ý 耶da 。 有hữu 十thập 義nghĩa 故cố 。 一nhất 為vi 影ảnh 響hưởng 為vi 主chủ 伴bạn 故cố 。 二nhị 為vi 輔phụ 翼dực 常thường 隨tùy 從tùng 故cố 。 三tam 為vi 守thủ 護hộ 佛Phật 世Thế 尊Tôn 故cố 。 四tứ 為vi 莊trang 嚴nghiêm 菩Bồ 提Đề 場tràng 故cố 。 五ngũ 為vì 供cúng 養dường 佛Phật 菩Bồ 薩Tát 故cố 。 六lục 為vi 發phát 起khởi 。 此thử 法Pháp 門môn 故cố 。 七thất 為vi 聞văn 法Pháp 獲hoạch 勝thắng 益ích 故cố 。 八bát 為vi 表biểu 法pháp 顯hiển 深thâm 理lý 故cố 。 九cửu 為vi 順thuận 證chứng 說thuyết 不bất 虗hư 故cố 。 十thập 為vi 翻phiên 顯hiển 法pháp 不bất 共cộng 故cố 。 為vi 斯tư 多đa 意ý 。 來lai 至chí 佛Phật 所sở 。 非phi 唯duy 證chứng 信tín 。 證chứng 信tín 但đãn 是thị 傳truyền 法pháp 意ý 故cố 。 第đệ 二nhị 集tập 因nhân 。 有hữu 何hà 因nhân 緣duyên 。 得đắc 至chí 佛Phật 所sở 。 亦diệc 有hữu 十thập 因nhân 。 一nhất 曾tằng 與dữ 如Như 來Lai 同đồng 集tập 善thiện 故cố 。 二nhị 蒙mông 佛Phật 四tứ 攝nhiếp 曾tằng 攝nhiếp 受thọ 故cố 。 三tam 往vãng 在tại 生sanh 死tử 聞văn 圓viên 法pháp 故cố 。 四tứ 曾tằng 發phát 大đại 心tâm 。 護hộ 一nhất 切thiết 故cố 。 五ngũ 往vãng 昔tích 大đại 願nguyện 願nguyện 事sự 佛Phật 故cố 。 六lục 隨tùy 逐trục 如Như 來Lai 。 無vô 厭yếm 足túc 故cố 。 七thất 樂nhạo 聞văn 正Chánh 法Pháp 。 心tâm 無vô 倦quyện 故cố 。 八bát 善thiện 能năng 散tán 滅diệt 我ngã 慢mạn 心tâm 故cố 。 九cửu 福phước 智trí 已dĩ 淨tịnh 身thân 周chu 遍biến 故cố 。 十thập 同đồng 一nhất 性tánh 海hải 。 善thiện 根căn 生sanh 故cố 。 此thử 十thập 因nhân 中trung 。 前tiền 四tứ 後hậu 二nhị 唯duy 是thị 集tập 因nhân 。 五ngũ 六lục 七thất 八bát 兼kiêm 明minh 集tập 意ý 。 由do 願nguyện 供cung 佛Phật 。 得đắc 在tại 佛Phật 會hội 。 即tức 是thị 集tập 因nhân 。 乘thừa 願nguyện 而nhi 來lai 。 便tiện 是thị 集tập 意ý 。 餘dư 可khả 思tư 准chuẩn 。 第đệ 三tam 辯biện 類loại 。 即tức 上thượng 集tập 意ý 成thành 十thập 類loại 眾chúng 。 一nhất 影ảnh 響hưởng 眾chúng 。 二nhị 常thường 隨tùy 眾chúng 。 三tam 守thủ 護hộ 眾chúng 。 四tứ 嚴nghiêm 會hội 眾chúng 。 五ngũ 供cúng 養dường 眾chúng 。 六lục 發phát 起khởi 眾chúng 。 七thất 當đương 機cơ 眾chúng 。 八bát 表biểu 法pháp 眾chúng 。 九cửu 證chứng 法pháp 眾chúng 。 十thập 顯hiển 法pháp 眾chúng 。 准chuẩn 前tiền 可khả 知tri 。 第đệ 四tứ 定định 數số 。 稱xưng 法Pháp 界Giới 眾chúng 。 焉yên 能năng 數sổ 知tri 。 即tức 文văn 而nhi 言ngôn 。 此thử 一nhất 經kinh 中trung 。 文văn 有hữu 二nhị 會hội 。 末mạt 會hội 之chi 眾chúng 。 隨tùy 其kỳ 善thiện 友hữu 多đa 少thiểu 不bất 同đồng 。 數số 類loại 無vô 量lượng 。 本bổn 會hội 之chi 中trung 。 總tổng 唯duy 四tứ 眾chúng 。 一nhất 菩Bồ 薩Tát 眾chúng 。 二nhị 聲Thanh 聞Văn 眾chúng 。 三tam 世thế 主chủ 眾chúng 。 此thử 三tam 舊cựu 眾chúng 。 四tứ 新tân 集tập 眾chúng 。 文văn 在tại 正chánh 宗tông 。 然nhiên 此thử 世thế 主chủ 。 即tức 同đồng 初sơ 會hội 三tam 十thập 九cửu 眾chúng 。 文văn 不bất 具cụ 列liệt 。 語ngữ 意ý 皆giai 含hàm 。 文văn 云vân 。 復phục 與dữ 無vô 量lượng 。 諸chư 世thế 主chủ 俱câu 。 明minh 知tri 具cụ 有hữu 。 以dĩ 初sơ 一nhất 會hội 遍biến 八bát 會hội 故cố 。 以dĩ 皆giai 不bất 起khởi 菩Bồ 提Đề 樹thụ 王vương 。 而nhi 周chu 遍biến 故cố 。 故cố 下hạ 文văn 云vân 。 一nhất 一nhất 塵trần 中trung 。 有hữu 大đại 菩Bồ 薩Tát 。 坐tọa 蓮liên 華hoa 座tòa 。 成thành 等Đẳng 正Chánh 覺Giác 。 即tức 見kiến 初sơ 會hội 。 明minh 其kỳ 諸chư 眾chúng 前tiền 後hậu 相tương 通thông 。 則tắc 數số 同đồng 初sơ 會hội 。 餘dư 如như 別biệt 明minh 。 第đệ 五ngũ 權quyền 實thật 者giả 。 前tiền 十thập 類loại 眾chúng 。 影ảnh 響hưởng 唯duy 權quyền 。 當đương 機cơ 則tắc 實thật 。 餘dư 通thông 權quyền 實thật 。 並tịnh 通thông 地địa 前tiền 及cập 與dữ 地địa 上thượng 。 然nhiên 影ảnh 響hưởng 眾chúng 。 自tự 有hữu 二nhị 類loại 。 一nhất 者giả 果quả 德đức 。 謂vị 佛Phật 影ảnh 響hưởng 。 則tắc 亦diệc 名danh 為vi 非phi 權quyền 非phi 實thật 。 二nhị 位vị 極cực 菩Bồ 薩Tát 為vi 影ảnh 響hưởng 者giả 。 即tức 皆giai 是thị 權quyền 。 亦diệc 可khả 皆giai 權quyền 。 海hải 印ấn 現hiện 故cố 。 亦diệc 可khả 俱câu 實thật 。 實thật 德đức 攝nhiếp 故cố 。 不bất 動động 此thử 會hội 遍biến 法Pháp 界Giới 故cố 。 難nan 思tư 議nghị 也dã 。

△# 第đệ 二nhị 釋thích 文văn 。 三tam 眾chúng 即tức 為vi 三tam 別biệt 。 第đệ 一nhất 菩Bồ 薩Tát 眾chúng 。 第đệ 二nhị 聲Thanh 聞Văn 眾chúng 。 第đệ 三tam 世thế 主chủ 眾chúng 。

▲# 今kim 初sơ 。 菩Bồ 薩Tát 文văn 分phần/phân 五ngũ 別biệt 。 一nhất 標tiêu 類loại 數số 。 二nhị 標tiêu 上thượng 首thủ 。 三tam 列liệt 別biệt 名danh 。 四tứ 結kết 數số 讚tán 勝thắng 。 五ngũ 歎thán 其kỳ 勝thắng 德đức 。

今kim 初sơ 。 先tiên 辯biện 類loại 者giả 。 具cụ 云vân 菩Bồ 提Đề 薩Tát 埵Đóa 。 摩Ma 訶Ha 薩Tát 埵Đóa 。 菩Bồ 提Đề 云vân 覺giác 。 薩tát 埵đóa 云vân 眾chúng 生sanh 。 亦diệc 翻phiên 勇dũng 猛mãnh 。 有hữu 三tam 義nghĩa 故cố 總tổng 立lập 此thử 名danh 。 一nhất 菩Bồ 提Đề 者giả 所sở 求cầu 佛Phật 果Quả 。 薩tát 埵đóa 者giả 所sở 化hóa 眾chúng 生sanh 。 即tức 是thị 悲bi 智trí 所sở 緣duyên 之chi 境cảnh 。 從tùng 境cảnh 立lập 名danh 。 故cố 名danh 菩Bồ 薩Tát 。 二nhị 菩Bồ 提Đề 者giả 所sở 求cầu 之chi 果quả 。 薩tát 埵đóa 即tức 是thị 能năng 求cầu 之chi 人nhân 。 能năng 所sở 合hợp 目mục 。 故cố 名danh 菩Bồ 薩Tát 。 三tam 薩tát 埵đóa 既ký 云vân 勇dũng 猛mãnh 。 勇dũng 猛mãnh 求cầu 大đại 菩Bồ 提Đề 。 故cố 名danh 菩Bồ 薩Tát 。 亦diệc 能năng 所sở 合hợp 目mục 。 摩ma 訶ha 云vân 大đại 。 略lược 有hữu 四tứ 義nghĩa 。 一nhất 者giả 願nguyện 大đại 。 求cầu 大đại 菩Bồ 提Đề 故cố 。 二nhị 者giả 行hành 大đại 。 二nhị 利lợi 成thành 就tựu 故cố 。 三tam 者giả 時thời 大đại 。 經kinh 於ư 三tam 大đại 。 阿a 僧tăng 祇kỳ 故cố 。 四tứ 者giả 德đức 大đại 。 具cụ 足túc 一Nhất 乘Thừa 諸chư 功công 德đức 故cố 。 前tiền 二nhị 通thông 地địa 前tiền 。 後hậu 二nhị 唯duy 地địa 上thượng 。 有hữu 說thuyết 地địa 上thượng 方phương 稱xưng 大đại 者giả 。 約ước 具cụ 四tứ 義nghĩa 。 五ngũ 千thiên 人nhân 者giả 。 列liệt 數số 也dã 。 舊cựu 經kinh 五ngũ 百bách 。 今kim 云vân 五ngũ 千thiên 。 比tỉ 餘dư 八bát 會hội 。 二nhị 俱câu 少thiểu 者giả 。 解giải 行hành 者giả 多đa 。 證chứng 入nhập 希hy 故cố 。 要yếu 云vân 五ngũ 者giả 。 表biểu 於ư 五ngũ 位vị 同đồng 證chứng 入nhập 故cố 。 五ngũ 位vị 各các 十thập 。 一nhất 一nhất 十thập 度độ 。 度độ 各các 攝nhiếp 十thập 。 故cố 為vi 五ngũ 千thiên 。 如như 是thị 修tu 因nhân 證chứng 入nhập 果quả 海hải 。

第đệ 二nhị 普phổ 賢hiền 下hạ 標tiêu 上thượng 首thủ 。 以dĩ 二nhị 大đại 聖thánh 助trợ 化hóa 主chủ 故cố 。 為vi 表biểu 法pháp 故cố 。 至chí 下hạ 當đương 明minh 。 言ngôn 普phổ 賢hiền 者giả 。 梵Phạm 云vân 三tam 曼mạn 多đa 普phổ 也dã 。 跋bạt 陀đà 羅la 賢hiền 也dã 。 乃nãi 有hữu 多đa 義nghĩa 。 一nhất 體thể 性tánh 周chu 遍biến 曰viết 普phổ 。 隨tùy 緣duyên 成thành 德đức 曰viết 賢hiền 。 此thử 約ước 自tự 體thể 。 故cố 理lý 趣thú 般Bát 若Nhã 云vân 。 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 皆giai 如Như 來Lai 藏tạng 。 普Phổ 賢Hiền 菩Bồ 薩Tát 。 自tự 體thể 遍biến 故cố 。 又hựu 曲khúc 濟tế 無vô 遺di 曰viết 普phổ 。 隣lân 極cực 亞# 聖thánh 曰viết 賢hiền 。 此thử 約ước 諸chư 位vị 普phổ 賢hiền 。 以dĩ 俱câu 發phát 普phổ 賢hiền 心tâm 。 三tam 賢hiền 十thập 聖thánh 皆giai 普phổ 賢hiền 故cố 。 又hựu 德đức 周chu 法Pháp 界Giới 曰viết 普phổ 。 至chí 順thuận 調điều 善thiện 曰viết 賢hiền 。 此thử 約ước 當đương 位vị 普phổ 賢hiền 。 普phổ 賢hiền 正chánh 是thị 等đẳng 覺giác 位vị 故cố 。 又hựu 果quả 無vô 不bất 窮cùng 曰viết 普phổ 。 不bất 捨xả 因nhân 門môn 曰viết 賢hiền 。 此thử 約ước 佛Phật 後hậu 普phổ 賢hiền 。 成thành 佛Phật 之chi 後hậu 亦diệc 曰viết 普phổ 賢hiền 。 位vị 中trung 普phổ 賢hiền 悲bi 智trí 雙song 運vận 。 佛Phật 後hậu 普phổ 賢hiền 智trí 海hải 已dĩ 滿mãn 。 而nhi 運vận 即tức 智trí 之chi 悲bi 。 寂tịch 而nhi 常thường 用dụng 。 窮cùng 未vị 來lai 際tế 。 教giáo 化hóa 眾chúng 生sanh 。 又hựu 一nhất 即tức 一nhất 切thiết 曰viết 普phổ 。 一nhất 切thiết 即tức 一nhất 曰viết 賢hiền 。 此thử 約ước 融dung 攝nhiếp 。 言ngôn 文Văn 殊Thù 師Sư 利Lợi 者giả 。 或hoặc 云vân 曼Mạn 殊Thù 室Thất 利Lợi 。 文Văn 殊Thù 曰viết 妙diệu 。 室thất 利lợi 為vi 吉cát 祥tường 。 古cổ 譯dịch 為vi 德đức 。 合hợp 為vi 妙diệu 德đức 。 亦diệc 云vân 溥phổ 首thủ 。 亦diệc 云vân 濡nhu 首thủ 。 亦diệc 云vân 妙diệu 首thủ 。 以dĩ 室thất 利lợi 言ngôn 含hàm 多đa 義nghĩa 故cố 。 以dĩ 示thị 居cư 此thử 土thổ/độ 。 生sanh 有hữu 十thập 徵trưng 。 來lai 自tự 他tha 方phương 。 體thể 含hàm 萬vạn 德đức 。 降hàng 魔ma 制chế 外ngoại 。 通thông 辯biện 難nan 思tư 。 稱xưng 妙diệu 吉cát 祥tường 。 亦diệc 稱xưng 妙diệu 德đức 。 又hựu 主chủ 於ư 般Bát 若Nhã 了liễu 了liễu 見kiến 性tánh 。 故cố 稱xưng 妙diệu 德đức 。 又hựu 知tri 佛Phật 境cảnh 界giới 故cố 。 凡phàm 所sở 施thi 為vi 。 無vô 非phi 吉cát 祥tường 。 又hựu 一nhất 切thiết 諸chư 佛Phật 。 皆giai 悉tất 從tùng 之chi 。 發phát 菩Bồ 提Đề 心tâm 。 常thường 為vì 一nhất 切thiết 。 諸chư 佛Phật 之chi 母mẫu 。 普phổ 為vi 一nhất 切thiết 。 菩Bồ 薩Tát 之chi 師sư 。 身thân 遍biến 十thập 方phương 。 一nhất 切thiết 剎sát 土độ 。 久cửu 成thành 正chánh 覺giác 。 已dĩ 號hiệu 龍long 種chủng 尊tôn 王vương 。 現hiện 證chứng 菩Bồ 提Đề 。 是thị 曰viết 摩ma 尼ni 寶bảo 積tích 。 當đương 成thành 正chánh 覺giác 。 復phục 稱xưng 普Phổ 見Kiến 如Như 來Lai 。 化hóa 滿mãn 塵trần 方phương 。 德đức 周chu 法Pháp 界Giới 。 故cố 稱xưng 妙diệu 德đức 。 是thị 曰viết 吉cát 祥tường 。 三tam 乘thừa 尊tôn 於ư 定định 慧tuệ 兩lưỡng 足túc 。 諸chư 佛Phật 多đa 有hữu 智trí 慧tuệ 神thần 通thông 。 二nhị 大đại 弟đệ 子tử 。 一Nhất 乘Thừa 尊tôn 於ư 理lý 智trí 融dung 攝nhiếp 。 故cố 標tiêu 尊tôn 於ư 二nhị 聖thánh 。 而nhi 為vi 上thượng 首thủ 。

第đệ 三tam 其kỳ 名danh 曰viết 下hạ 列liệt 別biệt 名danh 。 夫phu 聖thánh 人nhân 無vô 名danh 。 為vi 物vật 強cường/cưỡng 名danh 。 得đắc 名danh 千thiên 差sai 。 而nhi 多đa 依y 德đức 行hạnh 。 德đức 行hạnh 皆giai 具cụ 。 不bất 可khả 備bị 舉cử 。 而nhi 隨tùy 宜nghi 別biệt 標tiêu 。 皆giai 有hữu 深thâm 義nghĩa 。 恐khủng 繁phồn 不bất 釋thích 。 但đãn 舉cử 總tổng 類loại 。 以dĩ 彰chương 表biểu 法pháp 。 此thử 中trung 有hữu 十thập 五ngũ 位vị 。 總tổng 列liệt 一nhất 百bách 五ngũ 十thập 二nhị 人nhân 。 於ư 中trung 分phần/phân 二nhị 。 初sơ 五ngũ 十thập 一nhất 人nhân 。 通thông 表biểu 住trụ 等đẳng 五ngũ 位vị 。 後hậu 百bách 一nhất 菩Bồ 薩Tát 。 別biệt 表biểu 十Thập 地Địa 。 前tiền 中trung 分phần/phân 五ngũ 。 初sơ 十thập 勝thắng 智trí 。 以dĩ 表biểu 十thập 住trụ 。 住trụ 名danh 解giải 故cố 。 舊cựu 經kinh 所sở 無vô 。 二nhị 十thập 幢tràng 表biểu 向hướng 。 行hành 德đức 高cao 出xuất 故cố 。 三tam 十thập 光quang 表biểu 行hành 。 智trí 光quang 照chiếu 行hành 故cố 。 行hành 向hướng 前tiền 卻khước 者giả 。 行hạnh 願nguyện 相tương 扶phù 無vô 前tiền 後hậu 故cố 。 四tứ 十thập 藏tạng 表biểu 地địa 。 生sanh 成thành 住trụ 持trì 故cố 。 五ngũ 十thập 一nhất 眼nhãn 表biểu 等đẳng 覺giác 。 親thân 照chiếu 寂tịch 故cố 。 第đệ 二nhị 天thiên 冠quan 下hạ 十thập 位vị 。 一nhất 百bách 一nhất 人nhân 。 如như 次thứ 別biệt 表biểu 十Thập 地Địa 十thập 度độ 。 一nhất 十thập 冠quan 者giả 。 初Sơ 地Địa 檀đàn 行hành 冠quan 於ư 諸chư 地địa 萬vạn 行hạnh 首thủ 故cố 。 位vị 各các 十thập 者giả 。 一nhất 地địa 具cụ 足túc 諸chư 地Địa 德đức 故cố 。 一nhất 度độ 具cụ 十thập 為vi 莊trang 嚴nghiêm 故cố 。 二nhị 十thập 髻kế 者giả 。 表biểu 離ly 垢cấu 地địa 持trì 戒giới 檢kiểm 朿# 極cực 尊tôn 高cao 故cố 。 三tam 十thập 燄diệm 光quang 。 即tức 發phát 光quang 地địa 發phát 聞văn 持trì 光quang 照chiếu 法Pháp 忍Nhẫn 故cố 。 四tứ 十thập 聚tụ 者giả 。 積tích 集tập 道Đạo 品Phẩm 智trí 慧tuệ 聚tụ 故cố 。 五ngũ 十thập 聲thanh 者giả 。 入nhập 俗tục 化hóa 物vật 。 偏thiên 得đắc 聲thanh 名danh 。 經kinh 說thuyết 三tam 昧muội 為vi 雷lôi 聲thanh 故cố 。 六lục 十thập 出xuất 生sanh 者giả 。 般Bát 若Nhã 現hiện 前tiền 生sanh 諸chư 德đức 故cố 。 七thất 十thập 吉cát 祥tường 者giả 。 空không 中trung 方phương 便tiện 慧tuệ 有hữu 中trung 殊thù 勝thắng 行hành 為vi 吉cát 祥tường 故cố 。 八bát 十thập 自tự 在tại 王vương 者giả 。 不bất 動động 大đại 願nguyện 具cụ 十thập 自tự 在tại 故cố 。 九cửu 十thập 音âm 者giả 。 善thiện 慧tuệ 法Pháp 師sư 說thuyết 力lực 故cố 。 十thập 有hữu 十thập 一nhất 覺giác 者giả 。 法pháp 雲vân 受thọ 職chức 墮đọa 佛Phật 數số 故cố 。 智Trí 度Độ 覺giác 法pháp 無vô 所sở 遺di 故cố 。 欲dục 顯hiển 差sai 別biệt 故cố 為vi 此thử 配phối 。 非phi 可khả 局cục 執chấp 。

第đệ 四tứ 如như 是thị 等đẳng 上thượng 首thủ 。 下hạ 結kết 數số 讚tán 勝thắng 。 讚tán 勝thắng 者giả 。 皆giai 上thượng 首thủ 故cố 。 前tiền 二nhị 上thượng 首thủ 。 五ngũ 千thiên 中trung 上thượng 。 今kim 則tắc 五ngũ 千thiên 。 比tỉ 餘dư 皆giai 上thượng 。 言ngôn 結kết 數số 者giả 。 梵Phạm 本bổn 具cụ 云vân 。 五ngũ 千thiên 人nhân 俱câu 。

第đệ 五ngũ 一nhất 切thiết 皆giai 從tùng 。 下hạ 歎thán 其kỳ 勝thắng 德đức 。 有hữu 十thập 一nhất 句cú 。 初sơ 總tổng 。 餘dư 別biệt 。 總tổng 中trung 普Phổ 賢Hiền 行hạnh 願nguyện 。 即tức 下hạ 十thập 句cú 及cập 無vô 盡tận 德đức 。 略lược 如như 釋thích 題đề 。 廣quảng 如như 下hạ 經kinh 。 然nhiên 名danh 隨tùy 別biệt 立lập 。 德đức 無vô 不bất 具cụ 。 云vân 皆giai 從tùng 生sanh 。 以dĩ 諸chư 菩Bồ 薩Tát 。 廣quảng 業nghiệp 崇sùng 德đức 並tịnh 周chu 法Pháp 界Giới 齊tề 諸chư 佛Phật 故cố 。 第đệ 二nhị 所sở 行hành 無vô 㝵# 下hạ 別biệt 中trung 十thập 句cú 。 句cú 各các 有hữu 二nhị 。 上thượng 標tiêu 下hạ 釋thích 。 合hợp 為vi 五ngũ 對đối 。 即tức 分phân 為vi 五ngũ 。 一nhất 窮cùng 依y 近cận 正chánh 對đối 。 遍biến 一nhất 切thiết 剎sát 。 方phương 知tri 無vô 㝵# 。 近cận 一nhất 切thiết 佛Phật 始thỉ 知tri 身thân 多đa 。 二nhị 離ly 諸chư 下hạ 現hiện 通thông 見kiến 用dụng 對đối 。 障chướng 蓋cái 既ký 離ly 方phương 能năng 現hiện 通thông 。 如như 淨tịnh 月nguyệt 輪luân 光quang 影ảnh 方phương 遍biến 。 現hiện 覺giác 諸chư 法pháp 十thập 眼nhãn 圓viên 明minh 。 始thỉ 見kiến 如Như 來Lai 無vô 方phương 大đại 用dụng 。 三tam 得đắc 無vô 量lượng 明minh 下hạ 。 內nội 照chiếu 外ngoại 演diễn 對đối 。 照chiếu 佛Phật 法Pháp 海hải 方phương 得đắc 多đa 明minh 。 具cụ 四tứ 無vô 㝵# 始thỉ 能năng 長trường/trưởng 演diễn 。 四tứ 住trụ 最tối 勝thắng 下hạ 。 智trí 淨tịnh 色sắc 隨tùy 對đối 。 所sở 行hành 無vô 著trước 始thỉ 彰chương 智trí 淨tịnh 。 隨tùy 心tâm 能năng 現hiện 方phương 顯hiển 無vô 依y 。 五ngũ 離ly 諸chư 下hạ 悲bi 深thâm 智trí 廣quảng 對đối 。 了liễu 眾chúng 生sanh 空không 方phương 離ly 悲bi 障chướng 。 光quang 網võng 普phổ 照chiếu 始thỉ 悟ngộ 智trí 周chu 。 前tiền 空không 取thủ 淨tịnh 。 此thử 空không 取thủ 廣quảng 。

▲# 第đệ 二nhị 復phục 與dữ 五ngũ 百bách 下hạ 。 列liệt 聲Thanh 聞Văn 眾chúng 。 然nhiên 聲Thanh 聞Văn 一nhất 眾chúng 。 八bát 會hội 皆giai 無vô 。 獨độc 此thử 有hữu 者giả 。 為vi 顯hiển 證chứng 法pháp 是thị 不bất 共cộng 故cố 。 在tại 座tòa 不bất 聞văn 。 方phương 顯hiển 前tiền 八bát 皆giai 非phi 其kỳ 分phần/phân 故cố 。 故cố 前tiền 不bất 列liệt 。 又hựu 約ước 圓viên 融dung 九cửu 會hội 皆giai 在tại 。 初sơ 成thành 頓đốn 彰chương 無vô 有hữu 前tiền 後hậu 。 有hữu 聲Thanh 聞Văn 者giả 。 九cửu 世thế 相tương/tướng 融dung 。 約ước 法pháp 有hữu 耳nhĩ 。 若nhược 不bất 壞hoại 相tương/tướng 。 經kinh 有hữu 三tam 節tiết 。 初sơ 之chi 五ngũ 會hội 。 始thỉ 成thành 正chánh 覺giác 。 便tiện 頓đốn 說thuyết 之chi 。 以dĩ 初sơ 云vân 始thỉ 成thành 三tam 天thiên 皆giai 云vân 不bất 離ly 菩Bồ 提Đề 。 帶đái 前tiền 起khởi 故cố 。 第đệ 六lục 七thất 八bát 二nhị 七thất 日nhật 說thuyết 。 別biệt 行hành 十Thập 地Địa 有hữu 二nhị 七thất 故cố 。 七thất 八bát 重trọng/trùng 會hội 時thời 必tất 異dị 故cố 。 第đệ 九cửu 一nhất 會hội 。 在tại 於ư 後hậu 時thời 。 由do 此thử 故cố 有hữu 諸chư 聲Thanh 聞Văn 等đẳng 。 佛Phật 初sơ 成thành 道Đạo 未vị 度độ 五ngũ 百bách 。 無vô 逝thệ 多đa 故cố 。 上thượng 之chi 二nhị 解giải 。 一nhất 約ước 圓viên 融dung 。 二nhị 約ước 次thứ 第đệ 。 二nhị 俱câu 有hữu 理lý 。 如Như 來Lai 一nhất 會hội 能năng 頓đốn 演diễn 故cố 。 圓viên 融dung 無vô 妨phương 。 常thường 恆hằng 之chi 說thuyết 不bất 㝵# 後hậu 故cố 。 次thứ 第đệ 何hà 失thất 。 又hựu 無vô 前tiền 後hậu 依y 何hà 同đồng 時thời 。 若nhược 無vô 同đồng 時thời 何hà 異dị 餘dư 教giáo 。 非phi 唯duy 無vô 㝵# 。 亦diệc 乃nãi 相tương/tướng 成thành 。 文văn 中trung 分phần/phân 二nhị 。 初sơ 標tiêu 數số 類loại 。 依y 聲thanh 悟ngộ 道đạo 故cố 曰viết 聲Thanh 聞Văn 。 以dĩ 佛Phật 道Đạo 聲thanh 。 令linh 一nhất 切thiết 聞văn 。 真chân 聲Thanh 聞Văn 也dã 。 二nhị 其kỳ 諸chư 聲Thanh 聞Văn 。 下hạ 歎thán 其kỳ 勝thắng 德đức 。 有hữu 十thập 一nhất 句cú 。 初sơ 句cú 總tổng 明minh 。 悉tất 覺giác 真Chân 諦Đế 下hạ 別biệt 。 然nhiên 此thử 聲Thanh 聞Văn 。 本bổn 是thị 菩Bồ 薩Tát 。 欲dục 顯hiển 深thâm 法Pháp 。 迹tích 示thị 聲Thanh 聞Văn 。 故cố 所sở 歎thán 德đức 。 言ngôn 含hàm 本bổn 迹tích 。 釋thích 為vi 二nhị 門môn 。 一nhất 就tựu 迹tích 門môn 。 皆giai 聲Thanh 聞Văn 德đức 。 一nhất 得đắc 現hiện 觀quán 故cố 。 於ư 四tứ 真Chân 諦Đế 善thiện 覺giác 了liễu 故cố 。 二nhị 入nhập 正chánh 性tánh 離ly 生sanh 。 無vô 方phương 便tiện 慧tuệ 。 故cố 皆giai 證chứng 實thật 際tế 。 三tam 所sở 學học 已dĩ 窮cùng 。 云vân 深thâm 入nhập 法pháp 性tánh 。 故cố 法pháp 華hoa 云vân 。 我ngã 等đẳng 同đồng 入nhập 法Pháp 性tánh 。 即tức 三tam 獸thú 渡độ 河hà 。 理lý 無vô 二nhị 故cố 。 古cổ 人nhân 亦diệc 將tương 上thượng 三tam 。 如như 次thứ 配phối 於ư 見kiến 修tu 無Vô 學Học 。 四tứ 生sanh 分phần/phân 已dĩ 盡tận 。 由do 闕khuyết 大đại 悲bi 故cố 。 自tự 出xuất 有hữu 海hải 。 五ngũ 依y 佛Phật 威uy 德đức 。 但đãn 謂vị 如như 空không 。 故cố 法pháp 華hoa 云vân 。 一nhất 切thiết 諸chư 法pháp 。 皆giai 悉tất 空không 寂tịch 。 無vô 生sanh 無vô 滅diệt 。 無vô 大đại 無vô 小tiểu 。 無vô 漏lậu 無vô 為vi 。 如như 是thị 思tư 惟duy 。 不bất 生sanh 喜hỷ 樂lạc 。 六lục 捨xả 分phân 段đoạn 因nhân 。 云vân 離ly 結kết 使sử 縛phược 。 九cửu 結kết 十thập 使sử 皆giai 悉tất 離ly 故cố 。 七thất 捨xả 分phân 段đoạn 報báo 。 云vân 不bất 著trước 依y 處xứ 。 依y 處xứ 即tức 是thị 賴lại 耶da 識thức 體thể 。 今kim 言ngôn 不bất 著trước 。 是thị 捨xả 離ly 故cố 。 唯duy 論luận 說thuyết 阿A 羅La 漢Hán 。 位vị 捨xả 賴lại 耶da 故cố 。 而nhi 梵Phạm 本bổn 云vân 那na 阿a 賴lại 耶da 。 那na 即tức 無vô 義nghĩa 。 無vô 阿a 賴lại 耶da 即tức 是thị 捨xả 義nghĩa 。 阿a 賴lại 耶da 識thức 。 名danh 為vi 執chấp 藏tạng 。 即tức 是thị 種chủng 子tử 所sở 依y 處xứ 故cố 。 根căn 本bổn 依y 故cố 。 因nhân 無vô 我ngã 愛ái 。 果quả 何hà 由do 生sanh 。 八bát 心tâm 善thiện 解giải 脫thoát 。 故cố 寂tịch 如như 虗hư 空không 。 九cửu 慧tuệ 善thiện 解giải 脫thoát 。 故cố 於ư 佛Phật 無vô 惑hoặc 。 十thập 明minh 非phi 定định 性tánh 皆giai 可khả 迴hồi 心tâm 。 故cố 於ư 佛Phật 智trí 。 以dĩ 信tín 得đắc 入nhập 。 二nhị 約ước 本bổn 門môn 。 就tựu 菩Bồ 薩Tát 歎thán 。 故cố 如Như 來Lai 不Bất 思Tư 議Nghị 境Cảnh 界Giới 經Kinh 云vân 。

復phục 有hữu 無vô 量lượng 。 百bách 千thiên 億ức 菩Bồ 薩Tát 。 現hiện 聲Thanh 聞Văn 形hình 。 亦diệc 來lai 會hội 坐tọa 。 其kỳ 名danh 曰viết 舍Xá 利Lợi 弗Phất 。 大Đại 目Mục 揵Kiền 連Liên 等đẳng 。 廣quảng 如như 彼bỉ 說thuyết 。 明minh 皆giai 是thị 權quyền 。 故cố 下hạ 身thân 子tử 令linh 海hải 覺giác 等đẳng 觀quán 文Văn 殊Thù 德đức 。 若nhược 實thật 聲Thanh 聞Văn 。 不bất 見kiến 不bất 聞văn 。 何hà 以dĩ 能năng 知tri 文Văn 殊Thù 勝thắng 德đức 。 十thập 中trung 。 一nhất 覺giác 真chân 實thật 義nghĩa 故cố 。 名danh 善thiện 覺giác 真Chân 諦Đế 。 二nhị 已dĩ 具cụ 方phương 便tiện 善thiện 能năng 入nhập 於ư 無vô 際tế 際tế 故cố 。 名danh 證chứng 實thật 際tế 。 三tam 二nhị 空không 真chân 性tánh 窮cùng 真chân 源nguyên 故cố 。 方phương 為vi 深thâm 入nhập 。 四tứ 具cụ 足túc 大đại 悲bi 。 入nhập 有hữu 不bất 染nhiễm 。 是thị 故cố 方phương 能năng 永vĩnh 出xuất 有hữu 海hải 。 五ngũ 依y 佛Phật 深thâm 境cảnh 。 量lượng 等đẳng 虗hư 空không 。 亦diệc 如như 虗hư 空không 。 無vô 所sở 依y 故cố 。 六lục 不bất 斷đoạn 煩phiền 惱não 。 亦diệc 不bất 與dữ 俱câu 。 方phương 能năng 永vĩnh 離ly 現hiện 行hành 諸chư 結kết 隨tùy 眠miên 諸chư 使sử 之chi 所sở 縛phược 故cố 。 七thất 八bát 地địa 已dĩ 上thượng 同đồng 於ư 羅La 漢Hán 。 捨xả 賴lại 耶da 故cố 不bất 著trước 依y 處xứ 。 八bát 處xứ 亂loạn 恆hằng 寂tịch 。 了liễu 本bổn 性tánh 空không 。 得đắc 無Vô 生Sanh 忍Nhẫn 。 住trụ 如như 空không 性tánh 。 無vô 障chướng 㝵# 故cố 。 云vân 其kỳ 心tâm 寂tịch 淨tịnh 猶do 如như 虗hư 空không 。 九cửu 佛Phật 不bất 共cộng 德đức 。 設thiết 未vị 全toàn 證chứng 。 亦diệc 知tri 定định 得đắc 故cố 。 於ư 諸chư 佛Phật 所sở 。 永vĩnh 斷đoạn 疑nghi 惑hoặc 。 十thập 者giả 一Nhất 切Thiết 智Trí 海hải 。 是thị 證chứng 信tín 入nhập 方phương 曰viết 深thâm 故cố 。 總tổng 句cú 隨tùy 別biệt 。 亦diệc 有hữu 本bổn 迹tích 。 具cụ 斯tư 二nhị 解giải 。 文văn 理lý 方phương 周chu 。 故cố 前tiền 諸chư 譯dịch 文văn 皆giai 兩lưỡng 含hàm 。 羅la 摩ma 伽già 經kinh 。 乃nãi 以dĩ 真Chân 諦Đế 。 而nhi 為vi 四Tứ 諦Đế 。 然nhiên 四Tứ 諦Đế 多đa 種chủng 。 亦diệc 通thông 大đại 小tiểu 。 而nhi 言ngôn 多đa 屬thuộc 小tiểu 故cố 。 非phi 得đắc 意ý 。

▲# 第đệ 三tam 復phục 與dữ 無vô 量lượng 下hạ 。 諸chư 世thế 主chủ 眾chúng 。 亦diệc 分phân 為vi 二nhị 。 先tiên 標tiêu 數số 類loại 。 言ngôn 無vô 量lượng 者giả 。 一nhất 無vô 量lượng 色sắc 類loại 。 二nhị 一nhất 一nhất 各các 有hữu 。 無vô 量lượng 眷quyến 屬thuộc 。 二nhị 已dĩ 曾tằng 下hạ 歎thán 其kỳ 勝thắng 德đức 。 十thập 句cú 分phần/phân 二nhị 。 前tiền 九cửu 歎thán 自tự 分phần/phân 。 後hậu 一nhất 歎thán 勝thắng 進tiến 。 等đẳng 佛Phật 智trí 故cố 。 前tiền 中trung 前tiền 八bát 成thành 德đức 。 後hậu 一nhất 入nhập 位vị 。 生sanh 佛Phật 家gia 故cố 。 前tiền 中trung 四tứ 分phần/phân 。 初sơ 一nhất 句cú 歎thán 福phước 。 二nhị 四tứ 句cú 歎thán 悲bi 。 三tam 二nhị 句cú 歎thán 智trí 。 四tứ 一nhất 句cú 歎thán 願nguyện 。 今kim 初sơ 可khả 知tri 。 二nhị 常thường 勤cần 利lợi 樂lạc 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 下hạ 歎thán 悲bi 。 此thử 是thị 總tổng 句cú 餘dư 三tam 是thị 別biệt 。 一nhất 無vô 緣duyên 普phổ 應ưng 故cố 不bất 待đãi 請thỉnh 。 顯hiển 悲bi 深thâm 故cố 。 二nhị 護hộ 念niệm 初sơ 心tâm 。 偏thiên 救cứu 無vô 歸quy 。 如như 於ư 病bệnh 者giả 。 心tâm 偏thiên 重trọng 故cố 。 三tam 不bất 捨xả 世thế 間gian 顯hiển 悲bi 常thường 故cố 。 入nhập 殊thù 勝thắng 智trí 。 不bất 滯trệ 空không 有hữu 。 謂vị 帶đái 有hữu 觀quán 空không 。 名danh 方phương 便tiện 智trí 。 依y 空không 涉thiệp 有hữu 。 名danh 殊thù 勝thắng 行hành 。 則tắc 度độ 而nhi 無vô 度độ 。 故cố 常thường 不bất 捨xả 。 亦diệc 無vô 愛ái 見kiến 。 處xử 而nhi 無vô 厭yếm 。 三tam 從tùng 諸chư 佛Phật 教giáo 境cảnh 界giới 而nhi 生sanh 下hạ 二nhị 句cú 歎thán 智trí 。 此thử 句cú 總tổng 明minh 根căn 本bổn 之chi 智trí 。 依y 如Như 來Lai 教giáo 。 從tùng 真chân 境cảnh 生sanh 。 無vô 生sanh 生sanh 故cố 。 後hậu 得đắc 之chi 智trí 。 亦diệc 從tùng 佛Phật 教giáo 兼kiêm 事sự 境cảnh 生sanh 。 二nhị 智trí 既ký 生sanh 。 則tắc 生sanh 菩Bồ 薩Tát 。 無vô 有hữu 二nhị 智trí 非phi 菩Bồ 薩Tát 故cố 。 後hậu 護hộ 持trì 句cú 別biệt 歎thán 護hộ 法Pháp 智trí 。 亦diệc 通thông 二nhị 智trí 。 言ngôn 所sở 有hữu 正Chánh 法Pháp 者giả 。 謂vị 教giáo 理lý 行hành 果quả 。 邪tà 徒đồ 亂loạn 正chánh 。 教giáo 法pháp 毀hủy 壞hoại 。 立lập 身thân 護hộ 持trì 。 此thử 即tức 權quyền 智trí 。 心tâm 冥minh 至chí 理lý 。 理lý 法pháp 則tắc 全toàn 。 此thử 是thị 實thật 智trí 。 修tu 行hành 趣thú 果quả 。 是thị 護hộ 行hành 。 果quả 則tắc 通thông 權quyền 實thật 。 護hộ 即tức 守thủ 護hộ 。 持trì 謂vị 任nhậm 持trì 。 離ly 佛Phật 世Thế 尊Tôn 。 更cánh 無vô 正Chánh 法Pháp 。 故cố 曰viết 護hộ 持trì 如Như 來Lai 正Chánh 法Pháp 。 四tứ 起khởi 大đại 誓thệ 願nguyện 。 不bất 斷đoạn 佛Phật 種chủng 。 此thử 句cú 歎thán 願nguyện 。 下hạ 佛Phật 種chủng 子tử 於ư 眾chúng 生sanh 田điền 。 願nguyện 盡tận 生sanh 界giới 化hóa 化hóa 不bất 斷đoạn 故cố 。 上thượng 成thành 德đức 竟cánh 。 後hậu 從tùng 行hạnh 願nguyện 力lực 生sanh 如Như 來Lai 家gia 者giả 。 明minh 其kỳ 得đắc 位vị 。 生sanh 如Như 來Lai 家gia 。 有hữu 其kỳ 四tứ 位vị 。 一nhất 約ước 菩Bồ 提Đề 心tâm 家gia 。 初sơ 住trụ 發phát 心tâm 。 即tức 名danh 為vi 生sanh 生sanh 解giải 家gia 故cố 。 二nhị 約ước 聖thánh 教giáo 家gia 。 是thị 第đệ 四tứ 住trụ 。 名danh 生Sanh 貴Quý 住Trụ 。 從tùng 於ư 聖thánh 教giáo 。 而nhi 得đắc 生sanh 故cố 。 三tam 約ước 理lý 家gia 。 初Sơ 地Địa 證chứng 如như 為vi 得đắc 生sanh 故cố 。 四tứ 約ước 無Vô 生Sanh 忍Nhẫn 家gia 。 八bát 地địa 已dĩ 上thượng 方phương 為vi 生sanh 故cố 。 今kim 約ước 行hạnh 願nguyện 為vi 因nhân 。 生sanh 家gia 為vi 果quả 。 義nghĩa 通thông 四tứ 種chủng 。 正chánh 在tại 後hậu 二nhị 。 上thượng 自tự 分phần/phân 竟cánh 。

二nhị 專chuyên 求cầu 如Như 來Lai 一nhất 切thiết 智trí 智trí 。 歎thán 勝thắng 進tiến 德đức 。 一Nhất 切Thiết 智Trí 者giả 。 根căn 本bổn 智trí 也dã 。 重trọng/trùng 言ngôn 智trí 者giả 。 後hậu 得đắc 智trí 也dã 。 無vô 餘dư 趣thú 向hướng 故cố 曰viết 專chuyên 求cầu 。 上thượng 序tự 分phần/phân 竟cánh 。

第đệ 二nhị 時thời 諸chư 菩Bồ 薩Tát 。 下hạ 明minh 其kỳ 正chánh 宗tông 。 然nhiên 初sơ 一nhất 請thỉnh 分phần/phân 。 取thủ 起khởi 三tam 昧muội 。 是thị 發phát 起khởi 序tự 。 以dĩ 皆giai 念niệm 請thỉnh 未vị 發phát 言ngôn 故cố 。 念niệm 請thỉnh 發phát 起khởi 佛Phật 三tam 昧muội 故cố 。 今kim 例lệ 初sơ 會hội 現hiện 相tướng 品phẩm 中trung 。 以dĩ 為vi 正chánh 宗tông 。 又hựu 因nhân 請thỉnh 方phương 定định 現hiện 土thổ/độ 集tập 眾chúng 義nghĩa 相tương/tướng 關quan 故cố 。 四tứ 處xứ 廣quảng 問vấn 皆giai 正chánh 宗tông 故cố 。 若nhược 例lệ 法pháp 華hoa 。 三tam 昧muội 現hiện 相tướng 。 猶do 屬thuộc 序tự 分phần/phân 。 彼bỉ 非phi 本bổn 經kinh 之chi 三tam 昧muội 故cố 。 故cố 得đắc 為vi 序tự 。 今kim 以dĩ 三tam 昧muội 現hiện 相tướng 為vi 答đáp 。 須tu 為vi 正chánh 宗tông 。 不bất 可khả 尅khắc 定định 。 大đại 分phân 為vi 二nhị 。 第đệ 一nhất 本bổn 會hội 。 第đệ 二nhị 從tùng 爾nhĩ 時thời 文Văn 殊Thù 師Sư 利Lợi 童Đồng 子Tử 。 從tùng 善thiện 住trụ 樓lâu 閣các 出xuất 下hạ 。 明minh 其kỳ 末mạt 會hội 。

[○@●]# 本bổn 會hội 之chi 中trung 。 長trường/trưởng 科khoa 十thập 分phần/phân 。 第đệ 一nhất 大đại 眾chúng 念niệm 請thỉnh 分phần/phân 。 第đệ 二nhị 如Như 來Lai 三tam 昧muội 分phần/phân 。 第đệ 三tam 淨tịnh 土độ 現hiện 相tướng 分phần/phân 。 第đệ 四tứ 遠viễn 集tập 新tân 眾chúng 分phân 第đệ 五ngũ 舉cử 失thất 顯hiển 德đức 分phần/phân 。 第đệ 六lục 偈kệ 頌tụng 讚tán 德đức 分phần/phân 。 第đệ 七thất 普phổ 賢hiền 開khai 發phát 分phần/phân 。 第đệ 八bát 毫hào 光quang 照chiếu 益ích 分phần/phân 。 第đệ 九cửu 文Văn 殊Thù 述thuật 德đức 分phần/phân 。 第đệ 十thập 大đại 用dụng 無vô 涯nhai 分phần/phân 。

●# 今kim 初sơ 。 眾chúng 集tập 本bổn 為vì 聞văn 佛Phật 法Pháp 故cố 。 文văn 中trung 分phần/phân 二nhị 。 初sơ 標tiêu 念niệm 請thỉnh 之chi 人nhân 。 後hậu 彰chương 所sở 請thỉnh 之chi 法pháp 。

△# 今kim 初sơ 。 前tiền 三tam 類loại 眾chúng 皆giai 興hưng 念niệm 請thỉnh 。 聲Thanh 聞Văn 下hạ 說thuyết 如như 聾lung 如như 盲manh 。 此thử 中trung 云vân 何hà 。 念niệm 請thỉnh 佛Phật 德đức 。 釋thích 有hữu 二nhị 義nghĩa 。 一nhất 本bổn 迹tích 對đối 說thuyết 。 約ước 本bổn 能năng 念niệm 。 約ước 迹tích 不bất 知tri 。 二nhị 唯duy 就tựu 迹tích 說thuyết 。 同đồng 在tại 園viên 林lâm 。 同đồng 仰ngưỡng 玄huyền 趣thú 。 所sở 現hiện 超siêu 絕tuyệt 。 遂toại 如như 聾lung 盲manh 。 故cố 意ý 法Pháp 師sư 云vân 。 理lý 處xứ 不bất 隔cách 故cố 得đắc 同đồng 疑nghi 。 未vị 積tích 大đại 心tâm 故cố 不bất 廁trắc 其kỳ 次thứ 。

△# 第đệ 二nhị 如Như 來Lai 境cảnh 界giới 下hạ 。 彰chương 所sở 請thỉnh 法pháp 。 四tứ 門môn 分phân 別biệt 。 第đệ 一nhất 請thỉnh 問vấn 有hữu 無vô 。 第đệ 二nhị 請thỉnh 問vấn 儀nghi 式thức 。 第đệ 三tam 問vấn 人nhân 權quyền 實thật 。 第đệ 四tứ 正chánh 釋thích 本bổn 文văn 。

▲# 今kim 初sơ 。 通thông 九cửu 會hội 中trung 。 四tứ 會hội 有hữu 問vấn 。 一nhất 第đệ 一nhất 會hội 標tiêu 果quả 起khởi 因nhân 故cố 須tu 有hữu 問vấn 。 或hoặc 當đương 會hội 答đáp 。 二nhị 第đệ 二nhị 會hội 初sơ 尋tầm 因nhân 至chí 果quả 故cố 須tu 有hữu 問vấn 。 但đãn 因nhân 有hữu 昇thăng 降giáng/hàng 六lục 會hội 以dĩ 答đáp 。 果quả 無vô 差sai 別biệt 第đệ 七thất 會hội 答đáp 。 故cố 六lục 會hội 中trung 共cộng 斯tư 大đại 問vấn 。 三tam 第đệ 八bát 會hội 中trung 因nhân 果quả 純thuần 熟thục 故cố 須tu 有hữu 問vấn 。 行hành 修tu 無vô 㝵# 。 六lục 位vị 頓đốn 成thành 。 故cố 當đương 會hội 答đáp 。 四tứ 第đệ 九cửu 會hội 稱xưng 性tánh 因nhân 果quả 故cố 須tu 有hữu 問vấn 。 亦diệc 當đương 會hội 答đáp 。 謂vị 但đãn 入nhập 法Pháp 界Giới 。 無vô 差sai 別biệt 故cố 。 四tứ 處xứ 都đô 有hữu 三tam 百bách 一nhất 十thập 句cú 問vấn 。 謂vị 初sơ 及cập 第đệ 二nhị 各các 四tứ 十thập 問vấn 。 第đệ 八bát 會hội 中trung 有hữu 二nhị 百bách 問vấn 。 第đệ 九cửu 三tam 十thập 。 且thả 約ước 現hiện 文văn 。 中trung 本bổn 廣quảng 本bổn 非phi 所sở 論luận 也dã 。 雖tuy 隨tùy 問vấn 別biệt 三tam 百bách 一nhất 十thập 。 互hỗ 相tương 収thâu 攝nhiếp 唯duy 四tứ 十thập 問vấn 。 以dĩ 並tịnh 不bất 離ly 因nhân 果quả 行hành 位vị 依y 正chánh 體thể 用dụng 故cố 。 相tương/tướng 攝nhiếp 之chi 相tướng 。 至chí 文văn 當đương 辯biện 。

▲# 第đệ 二nhị 請thỉnh 問vấn 儀nghi 式thức 者giả 。 此thử 復phục 有hữu 二nhị 。 一nhất 言ngôn 念niệm 等đẳng 殊thù 。 二nhị 通thông 別biệt 有hữu 異dị 。 今kim 初sơ 。 請thỉnh 有hữu 二nhị 種chủng 。 一nhất 言ngôn 。 二nhị 念niệm 。 答đáp 亦diệc 有hữu 二nhị 。 一nhất 者giả 言ngôn 答đáp 。 二nhị 示thị 相tương/tướng 答đáp 。 交giao 絡lạc 相tương 望vọng 應ưng 成thành 九cửu 句cú 。 今kim 本bổn 會hội 中trung 。 唯duy 有hữu 念niệm 請thỉnh 示thị 相tương/tướng 而nhi 答đáp 。 以dĩ 心tâm 傳truyền 心tâm 。 唯duy 證chứng 相tương 應ứng 。 離ly 言ngôn 道đạo 故cố 。 下hạ 末mạt 會hội 中trung 。 則tắc 通thông 多đa 義nghĩa 。 見kiến 請thỉnh 善thiện 友hữu 多đa 是thị 言ngôn 請thỉnh 。 亦diệc 以dĩ 言ngôn 答đáp 。 解giải 脫thoát 長trưởng 者giả 即tức 是thị 言ngôn 請thỉnh 而nhi 現hiện 相tướng 答đáp 。 纔tài 問vấn 法pháp 竟cánh 入nhập 三tam 昧muội 故cố 。 慈từ 行hành 童đồng 女nữ 念niệm 請thỉnh 言ngôn 答đáp 。 觀quán 舍xá 宅trạch 竟cánh 。 一nhất 心tâm 瞻chiêm 仰ngưỡng 。 便tiện 為vi 說thuyết 故cố 。 解giải 脫thoát 長trưởng 者giả 亦diệc 是thị 言ngôn 請thỉnh 通thông 二nhị 種chủng 答đáp 。 從tùng 定định 起khởi 已dĩ 。 而nhi 發phát 言ngôn 故cố 。 餘dư 可khả 思tư 准chuẩn 。 二nhị 通thông 別biệt 者giả 。 二nhị 八bát 兩lưỡng 會hội 。 別biệt 問vấn 別biệt 答đáp 。 此thử 及cập 初sơ 會hội 。 通thông 問vấn 通thông 答đáp 。 以dĩ 是thị 總tổng 故cố 。 現hiện 相tướng 答đáp 故cố 。 亦diệc 有hữu 別biệt 答đáp 。 至chí 下hạ 當đương 知tri 。

▲# 第đệ 三tam 疑nghi 權quyền 實thật 者giả 。 有hữu 云vân 權quyền 疑nghi 。 菩Bồ 薩Tát 諸chư 王vương 皆giai 位vị 極cực 故cố 。 為vi 物vật 生sanh 疑nghi 。 有hữu 云vân 實thật 疑nghi 。 希hy 佛Phật 果Quả 故cố 。 十Thập 地Địa 菩Bồ 薩Tát 。 不bất 測trắc 佛Phật 故cố 。 此thử 皆giai 有hữu 理lý 。 若nhược 約ước 聲Thanh 聞Văn 。 本bổn 即tức 是thị 權quyền 。 迹tích 乃nãi 是thị 實thật 。 若nhược 此thử 經Kinh 宗tông 。 若nhược 權quyền 若nhược 實thật 並tịnh 法Pháp 界Giới 疑nghi 。 疑nghi 為vi 有hữu 力lực 。 與dữ 所sở 說thuyết 證chứng 為vi 緣duyên 起khởi 故cố 。 此thử 事sự 舊cựu 爾nhĩ 。 海hải 印ấn 頓đốn 現hiện 。 念niệm 念niệm 常thường 疑nghi 。 念niệm 念niệm 常thường 斷đoạn 。 無vô 竟cánh 期kỳ 故cố 。

▲# 第đệ 四tứ 釋thích 文văn 。 有hữu 六lục 十thập 句cú 。 初sơ 之chi 十thập 句cú 及cập 後hậu 二nhị 十thập 。 是thị 所sở 請thỉnh 法pháp 。 中trung 三tam 十thập 句cú 。 但đãn 是thị 請thỉnh 儀nghi 。 三tam 十thập 句cú 中trung 。 以dĩ 義nghĩa 會hội 通thông 。 同đồng 前tiền 三tam 分phần/phân 。 取thủ 文văn 顯hiển 著trứ 。 多đa 同đồng 初sơ 會hội 。 初sơ 會hội 為vi 總tổng 。 此thử 會hội 為vi 終chung 。 無vô 二nhị 相tướng 故cố 。 證chứng 入nhập 但đãn 證chứng 初sơ 會hội 法pháp 故cố 。 就tựu 文văn 分phần/phân 二nhị 。 前tiền 三tam 十thập 句cú 念niệm 德đức 難nan 思tư 。 後hậu 三tam 十thập 句cú 請thỉnh 隨tùy 機cơ 演diễn 。 以dĩ 初sơ 十thập 句cú 。 明minh 自tự 體thể 圓viên 著trước 寄ký 顯hiển 果quả 海hải 超siêu 絕tuyệt 心tâm 言ngôn 。 最tối 後hậu 十thập 句cú 。 明minh 化hóa 用dụng 普phổ 周chu 令linh 寄ký 言ngôn 顯hiển 果quả 。 由do 斯tư 二nhị 義nghĩa 。 文văn 有hữu 影ảnh 略lược 。 實thật 三tam 十thập 句cú 皆giai 請thỉnh 顯hiển 示thị 。

今kim 初sơ 。 念niệm 德đức 難nan 思tư 中trung 分phần/phân 三tam 。 初sơ 十thập 句cú 明minh 所sở 念niệm 果quả 法pháp 。 次thứ 十thập 句cú 明minh 玄huyền 妙diệu 難nan 思tư 。 後hậu 十thập 句cú 明minh 緣duyên 會hội 可khả 了liễu 。

今kim 初sơ 。 十thập 中trung 前tiền 八bát 句cú 攝nhiếp 初sơ 會hội 最tối 初sơ 十thập 句cú 。 即tức 內nội 行hành 成thành 滿mãn 德đức 。 末mạt 後hậu 身thân 智trí 二nhị 句cú 攝nhiếp 次thứ 十thập 句cú 。 即tức 體thể 相tướng 顯hiển 著trứ 德đức 。 初sơ 中trung 以dĩ 神thần 通thông 句cú 攝nhiếp 加gia 持trì 句cú 。 持trì 勝thắng 攝nhiếp 於ư 無vô 能năng 攝nhiếp 取thủ 。 故cố 具cụ 十thập 矣hĩ 。 一nhất 境cảnh 界giới 者giả 。 廣quảng 則tắc 無vô 量lượng 。 略lược 有hữu 二nhị 種chủng 。 一nhất 所sở 緣duyên 境cảnh 。 謂vị 真chân 俗tục 二nhị 諦đế 等đẳng 。 二nhị 分phần 齊tề 境cảnh 。 謂vị 佛Phật 三tam 乘thừa 。 及cập 諸chư 功công 德đức 。 唯duy 屬thuộc 於ư 佛Phật 。 非phi 餘dư 有hữu 故cố 。 前tiền 則tắc 佛Phật 之chi 境cảnh 。 後hậu 則tắc 佛Phật 即tức 境cảnh 。 准chuẩn 瑜du 伽già 論luận 。 如Như 來Lai 境cảnh 界giới 。 謂vị 五ngũ 界giới 差sai 別biệt 。 一nhất 有hữu 情tình 界giới 。 二nhị 世thế 界giới 。 三tam 法Pháp 界Giới 。 四tứ 所sở 調điều 伏phục 界giới 。 五ngũ 調điều 伏phục 加gia 行hành 界giới 。 此thử 之chi 五ngũ 種chủng 。 唯duy 佛Phật 能năng 知tri 。 唯duy 佛Phật 能năng 具cụ 。 故cố 為vi 佛Phật 境cảnh 。 二nhị 如Như 來Lai 智trí 行hành 者giả 。 初sơ 會hội 名danh 所sở 行hành 。 即tức 所sở 行hành 之chi 行hạnh 。 今kim 加gia 智trí 者giả 。 智trí 為vi 體thể 故cố 。 廣quảng 亦diệc 無vô 量lượng 。 故cố 深thâm 密mật 經kinh 文Văn 殊Thù 問vấn 佛Phật 。 如Như 來Lai 所sở 行hành 。 及cập 與dữ 境cảnh 界giới 二nhị 相tương/tướng 何hà 別biệt 。 如Như 來Lai 答đáp 云vân 。 如Như 來Lai 所sở 行hành 。 謂vị 一nhất 切thiết 種chủng 。 如Như 來Lai 共cộng 有hữu 。 不bất 思tư 議nghị 無vô 量lượng 。 功công 德đức 莊trang 嚴nghiêm 淨tịnh 土độ 。 如Như 來Lai 境cảnh 界giới 。 謂vị 一nhất 切thiết 種chủng 。 五ngũ 界giới 差sai 別biệt 。 此thử 則tắc 境cảnh 界giới 。 多đa 明minh 所sở 緣duyên 所sở 行hành 唯duy 屬thuộc 佛Phật 德đức 。 要yếu 唯duy 有hữu 二nhị 。 一nhất 者giả 智trí 行hành 。 二nhị 者giả 悲bi 行hành 。 故cố 出xuất 現hiện 云vân 。 真chân 實thật 行hạnh 是thị 如Như 來Lai 行hạnh 。 謂vị 智trí 行hành 也dã 。 無vô 㝵# 行hành 是thị 如Như 來Lai 行hạnh 。 謂vị 悲bi 智trí 無vô 㝵# 。 譬thí 以dĩ 金kim 翅sí 觀quán 海hải 取thủ 龍long 。 況huống 於ư 如Như 來Lai 遊du 法pháp 性tánh 空không 觀quán 生sanh 死tử 海hải 悲bi 攝nhiếp 眾chúng 生sanh 。 涅Niết 槃Bàn 經Kinh 云vân 。

復phục 有hữu 一nhất 行hành 。 是thị 如Như 來Lai 行hạnh 。 所sở 謂vị 大Đại 乘Thừa 。 大đại 般Bát 涅Niết 槃Bàn 。 亦diệc 通thông 體thể 用dụng 。 不bất 出xuất 悲bi 智trí 。 三tam 如Như 來Lai 神thần 通thông 者giả 。 所sở 為vi 不bất 測trắc 。 名danh 之chi 為vi 神thần 。 所sở 作tác 無vô 擁ủng 。 目mục 之chi 為vi 通thông 。 如như 常thường 說thuyết 六lục 。 此thử 經Kinh 有hữu 十thập 如như 十thập 通thông 品phẩm 下hạ 經kinh 具cụ 有hữu 。 略lược 有hữu 三tam 種chủng 。 謂vị 一nhất 法pháp 智trí 通thông 。 二nhị 神thần 是thị 通thông 。 三tam 者giả 幻huyễn 通thông 。 此thử 神thần 通thông 句cú 攝nhiếp 佛Phật 加gia 持trì 。 謂vị 勝thắng 力lực 任nhậm 持trì 。 今kim 有hữu 所sở 作tác 。 廣quảng 亦diệc 無vô 量lượng 。 略lược 有hữu 三tam 類loại 。 一nhất 如như 加gia 持trì 化hóa 身thân 作tác 用dụng 及cập 舍xá 利lợi 等đẳng 。 二nhị 如như 加gia 持trì 耆Kỳ 域Vực 入nhập 火hỏa 。 火hỏa 不bất 能năng 燒thiêu 等đẳng 。 三tam 如như 加gia 持trì 一nhất 切thiết 。 非phi 情tình 作tác 佛Phật 事sự 等đẳng 。 下hạ 文văn 非phi 一nhất 。 但đãn 是thị 神thần 境cảnh 一nhất 通thông 所sở 攝nhiếp 。 四tứ 如Như 來Lai 力lực 者giả 。 廣quảng 亦diệc 無vô 量lượng 。 如như 下hạ 文Văn 殊Thù 告cáo 諸chư 比Bỉ 丘Khâu 。 為vì 欲dục 成thành 就tựu 。 一nhất 眾chúng 生sanh 故cố 。 修tu 一nhất 切thiết 剎sát 極cực 微vi 塵trần 數số 。 波Ba 羅La 蜜Mật 門môn 。 成thành 就tựu 圓viên 滿mãn 。 如Như 來Lai 一nhất 力lực 。 如như 是thị 次thứ 第đệ 。 為vì 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 成thành 就tựu 如Như 來Lai 。 一nhất 切thiết 智trí 力lực 。 心tâm 無vô 疲bì 厭yếm 。 不bất 思tư 議nghị 品phẩm 。 明minh 於ư 如Như 來Lai 有hữu 無vô 量lượng 力lực 等đẳng 。 略lược 唯duy 有hữu 十thập 。 即tức 處xứ 非phi 處xứ 等đẳng 。 十thập 種chủng 智trí 力lực 。 下hạ 文văn 廣quảng 明minh 。 總tổng 要yếu 唯duy 一nhất 實thật 相tướng 智trí 力lực 。 如như 智trí 論luận 說thuyết 。 五ngũ 如Như 來Lai 無vô 畏úy 者giả 。 無vô 諸chư 畏úy 懼cụ 。 離ly 世thế 間gian 品phẩm 說thuyết 十thập 無vô 畏úy 。 或hoặc 說thuyết 有hữu 四tứ 。 如như 常thường 所sở 知tri 。 六lục 如Như 來Lai 三tam 昧muội 者giả 。 此thử 云vân 等đẳng 持trì 。 數số 過quá 塵trần 筭# 。 如như 下hạ 所sở 列liệt 。 師sư 子tử 頻tần 申thân 。 至chí 不bất 可khả 說thuyết 。 剎sát 海hải 塵trần 數số 三tam 昧muội 門môn 等đẳng 。 七thất 如Như 來Lai 所sở 住trụ 者giả 。 即tức 初sơ 會hội 佛Phật 地địa 佛Phật 住trụ 地địa 故cố 。 謂vị 地địa 德đức 分phần/phân 位vị 。 依y 此thử 經Kinh 宗tông 。 通thông 收thu 萬vạn 德đức 。 廣quảng 則tắc 無vô 量lượng 。 略lược 有hữu 十thập 種chủng 。 如như 大Đại 乘Thừa 同đồng 性tánh 經kinh 說thuyết 。 然nhiên 體thể 不bất 出xuất 五ngũ 。 謂vị 清thanh 淨tịnh 法Pháp 界Giới 。 四Tứ 智Trí 菩Bồ 提Đề 。 以dĩ 斯tư 五ngũ 法pháp 。 攝nhiếp 大đại 覺giác 性tánh 。 如như 佛Phật 地địa 論luận 。 要yếu 唯duy 有hữu 二nhị 。 謂vị 真chân 理lý 妙diệu 智trí 。 融dung 而nhi 無vô 㝵# 。 是thị 諸chư 佛Phật 地địa 。 並tịnh 有hữu 生sanh 成thành 住trụ 持trì 義nghĩa 故cố 。 略lược 云vân 住trụ 耳nhĩ 。 若nhược 云vân 常thường 住trụ 大đại 悲bi 。 亦diệc 是thị 一nhất 義nghĩa 。 八bát 如Như 來Lai 最tối 勝thắng 。 即tức 舊cựu 經kinh 自tự 在tại 。 謂vị 所sở 作tác 任nhậm 志chí 。 無vô 㝵# 成thành 故cố 。 即tức 十thập 自tự 在tại 等đẳng 。 及cập 攝nhiếp 無vô 能năng 攝nhiếp 取thủ 。 凡phàm 所sở 施thi 為vi 。 無vô 有hữu 能năng 攝nhiếp 令linh 不bất 成thành 故cố 。 由do 此thử 今kim 經kinh 特đặc 名danh 最tối 勝thắng 。 最tối 勝thắng 自tự 在tại 。 故cố 無vô 能năng 攝nhiếp 。 後hậu 之chi 二nhị 句cú 攝nhiếp 其kỳ 初sơ 會hội 。 次thứ 十thập 句cú 者giả 。 彼bỉ 有hữu 六lục 根căn 三tam 業nghiệp 。 開khai 其kỳ 身thân 業nghiệp 。 為vi 身thân 光quang 光quang 明minh 。 故cố 有hữu 十thập 句cú 。 今kim 第đệ 九cửu 如Như 來Lai 身thân 。 即tức 攝nhiếp 六lục 根căn 及cập 身thân 口khẩu 業nghiệp 。 以dĩ 身thân 為vi 總tổng 。 有hữu 總tổng 必tất 具cụ 別biệt 。 此thử 會hội 不bất 廣quảng 。 所sở 以dĩ 合hợp 之chi 。 又hựu 身thân 通thông 十thập 身thân 。 智trí 導đạo 根căn 業nghiệp 。 所sở 以dĩ 合hợp 也dã 。 十thập 如Như 來Lai 智trí 者giả 。 即tức 是thị 意ý 業nghiệp 。 依y 唯duy 識thức 論luận 。 果quả 位vị 智trí 強cường/cưỡng 故cố 意ý 名danh 智trí 。 若nhược 依y 此thử 經Kinh 。 佛Phật 心tâm 意ý 識thức 俱câu 不bất 可khả 知tri 。 但đãn 以dĩ 智trí 無vô 量lượng 故cố 。 知tri 如Như 來Lai 心tâm 。 故cố 改cải 名danh 智trí 。 廣quảng 亦diệc 無vô 量lượng 。 略lược 說thuyết 有hữu 十thập 。 如như 出xuất 現hiện 品phẩm 。 有hữu 十thập 喻dụ 明minh 。 攝nhiếp 之chi 成thành 五ngũ 。 謂vị 四Tứ 智Trí 菩Bồ 提Đề 及cập 清thanh 淨tịnh 法Pháp 界giới 智trí 。 諸chư 法pháp 相tướng 宗tông 。 清thanh 淨tịnh 法Pháp 界Giới 。 是thị 所sở 證chứng 理lý 。 而nhi 非phi 是thị 智trí 。 金kim 剛cang 頂đảnh 瑜du 伽già 之chi 中trung 。 說thuyết 有hữu 五ngũ 智trí 。 清thanh 淨tịnh 法Pháp 界Giới 。 即tức 是thị 本bổn 智trí 。 要yếu 唯duy 有hữu 二nhị 。 謂vị 根căn 本bổn 後hậu 得đắc 。 總tổng 唯duy 是thị 一nhất 。 謂vị 諸chư 法pháp 實thật 相tướng 。 無vô 障chướng 㝵# 智trí 。 然nhiên 此thử 十thập 句cú 。 既ký 無vô 言ngôn 答đáp 。 但đãn 現hiện 相tướng 答đáp 。 其kỳ 文văn 非phi 一nhất 。 若nhược 取thủ 善thiện 友hữu 。 亦diệc 有hữu 言ngôn 答đáp 及cập 示thị 相tương/tướng 答đáp 。 散tán 而nhi 不bất 次thứ 。 不bất 可khả 具cụ 配phối 。

二nhị 一nhất 切thiết 世thế 間gian 下hạ 十thập 句cú 。 明minh 玄huyền 妙diệu 難nan 思tư 凡phàm 聖thánh 莫mạc 測trắc 。 於ư 中trung 。 初sơ 二nhị 句cú 總tổng 明minh 解giải 行hành 不bất 及cập 。 謂vị 智trí 慧tuệ 不bất 能năng 通thông 暢sướng 。 心tâm 行hành 不bất 能năng 證chứng 入nhập 。 次thứ 有hữu 六lục 句cú 。 明minh 三tam 慧tuệ 莫mạc 測trắc 不bất 成thành 自tự 利lợi 。 謂vị 初sơ 三tam 句cú 明minh 聞văn 慧tuệ 莫mạc 測trắc 。 初sơ 一nhất 妙diệu 故cố 勝thắng 解giải 不bất 能năng 印ấn 持trì 於ư 境cảnh 。 以dĩ 信tín 解giải 即tức 是thị 勝thắng 解giải 故cố 。 二nhị 廣quảng 故cố 不bất 能năng 遍biến 知tri 。 三tam 深thâm 故cố 不bất 能năng 分phân 別biệt 。 次thứ 一nhất 句cú 玄huyền 故cố 思tư 慧tuệ 。 不bất 能năng 思tư 惟duy 。 次thứ 二nhị 句cú 明minh 修tu 慧tuệ 不bất 及cập 。 一nhất 寂tịch 故cố 不bất 可khả 觀quán 察sát 。 二nhị 融dung 故cố 不bất 可khả 揀giản 擇trạch 。 後hậu 二nhị 句cú 明minh 四tứ 辨biện 莫mạc 宣tuyên 。 是thị 故cố 不bất 能năng 。 成thành 利lợi 他tha 德đức 。 謂vị 法pháp 義nghĩa 不bất 能năng 大đại 開khai 曲khúc 示thị 。 詞từ 辯biện 不bất 能năng 令linh 他tha 悟ngộ 入nhập 。

三tam 唯duy 除trừ 下hạ 十thập 句cú 。 明minh 緣duyên 會hội 可khả 了liễu 。 於ư 中trung 。 前tiền 四tứ 佛Phật 力lực 上thượng 加gia 。 後hậu 六lục 自tự 根căn 堪kham 受thọ 。 前tiền 緣duyên 後hậu 因nhân 。 具cụ 此thử 可khả 了liễu 。 前tiền 中trung 加gia 被bị 為vi 總tổng 。 神thần 通thông 威uy 力lực 。 此thử 二nhị 現hiện 緣duyên 本bổn 願nguyện 宿túc 緣duyên 。 後hậu 六lục 自tự 根căn 堪kham 受thọ 中trung 。 初sơ 一nhất 唯duy 宿túc 善thiện 。 餘dư 五ngũ 通thông 過quá 現hiện 。 通thông 為vi 三tam 對đối 。 初sơ 二nhị 內nội 因nhân 外ngoại 緣duyên 。 次thứ 二nhị 深thâm 信tín 大đại 欲dục 。 後hậu 二nhị 勝thắng 願nguyện 廣quảng 行hành 。 若nhược 有hữu 具cụ 此thử 。 不bất 揀giản 凡phàm 聖thánh 。 必tất 得đắc 佛Phật 加gia 。 十thập 句cú 既ký 圓viên 。 難nan 解giải 能năng 解giải 。 又hựu 此thử 十thập 句cú 。 亦diệc 可khả 一nhất 一nhất 如như 次thứ 對đối 前tiền 。 謂vị 佛Phật 加gia 被bị 力lực 。 則tắc 能năng 通thông 達đạt 。 乃nãi 至chí 廣quảng 大đại 行hạnh 願nguyện 。 則tắc 令linh 悟ngộ 入nhập 。 又hựu 此thử 十thập 句cú 。 通thông 有hữu 二nhị 意ý 。 一nhất 成thành 上thượng 顯hiển 深thâm 具cụ 十thập 方phương 知tri 故cố 。 二nhị 起khởi 後hậu 請thỉnh 說thuyết 因nhân 緣duyên 已dĩ 具cụ 故cố 。

第đệ 二nhị 唯duy 願nguyện 世Thế 尊Tôn 下hạ 。 請thỉnh 隨tùy 機cơ 演diễn 。 於ư 中trung 分phần/phân 二nhị 。 先tiên 十thập 請thỉnh 隨tùy 機cơ 宜nghi 。 後hậu 二nhị 十thập 句cú 請thỉnh 所sở 說thuyết 法Pháp 。

今kim 初sơ 。 前tiền 云vân 緣duyên 會hội 可khả 知tri 。 今kim 請thỉnh 以dĩ 緣duyên 隨tùy 器khí 。 文văn 中trung 三tam 。 初sơ 總tổng 辯biện 感cảm 應ứng 。 次thứ 種chủng 種chủng 心tâm 量lượng 下hạ 別biệt 顯hiển 所sở 隨tùy 。 文văn 有hữu 十thập 一nhất 句cú 。 於ư 中trung 。 初sơ 三tam 內nội 心tâm 器khí 殊thù 。 次thứ 一nhất 外ngoại 類loại 音âm 異dị 。 次thứ 一nhất 假giả 名danh 差sai 別biệt 。 上thượng 五ngũ 通thông 凡phàm 聖thánh 。 後hậu 六lục 多đa 約ước 菩Bồ 薩Tát 。 初sơ 二nhị 地địa 位vị 優ưu 劣liệt 。 如như 下hạ 海hải 幢tràng 及cập 頻tần 申thân 尼ni 。 為vi 於ư 十Thập 地Địa 說thuyết 法Pháp 各các 異dị 。 二nhị 依y 根căn 除trừ 障chướng 。 謂vị 信tín 等đẳng 五ngũ 根căn 三tam 無vô 漏lậu 根căn 。 故cố 下hạ 文văn 云vân 淨tịnh 菩Bồ 薩Tát 諸chư 根căn 故cố 。 三tam 作tác 業nghiệp 差sai 異dị 隨tùy 意ý 所sở 成thành 千thiên 門môn 善thiện 巧xảo 。 四tứ 隨tùy 心tâm 緣duyên 境cảnh 理lý 事sự 等đẳng 殊thù 。 五ngũ 曾tằng 依y 何hà 德đức 希hy 求cầu 修tu 習tập 。 後hậu 隨tùy 能năng 聽thính 受thọ 。 諸chư 所sở 說thuyết 法Pháp 。 總tổng 結kết 隨tùy 。

二nhị 顯hiển 示thị 如Như 來Lai 下hạ 。 請thỉnh 所sở 說thuyết 法Pháp 。 文văn 中trung 分phần/phân 二nhị 。 先tiên 列liệt 所sở 請thỉnh 。 後hậu 結kết 請thỉnh 說thuyết 。

前tiền 中trung 亦diệc 二nhị 。 前tiền 十thập 句cú 請thỉnh 說thuyết 往vãng 因nhân 。 後hậu 十thập 句cú 請thỉnh 說thuyết 今kim 果quả 。

今kim 初sơ 十thập 句cú 全toàn 同đồng 初sơ 會hội 第đệ 四tứ 十thập 句cú 。 名danh 次thứ 小tiểu 異dị 。 異dị 者giả 當đương 出xuất 。 十thập 中trung 。 初sơ 一Nhất 切Thiết 智Trí 道Đạo 。 道đạo 即tức 因nhân 也dã 。 總tổng 明minh 求cầu 佛Phật 之chi 因nhân 。 即tức 發phát 趣thú 海hải 。 次thứ 四tứ 全toàn 同đồng 。 二nhị 所sở 起khởi 大đại 願nguyện 。 即tức 菩Bồ 提Đề 心tâm 。 願nguyện 及cập 迴hồi 向hướng 大đại 願nguyện 。 三tam 波Ba 羅La 蜜Mật 。 即tức 所sở 行hành 之chi 行hạnh 。 淨tịnh 除trừ 蔽tế 障chướng 。 四tứ 地địa 。 即tức 十Thập 地Địa 。 五ngũ 諸chư 菩Bồ 薩Tát 行hạnh 。 即tức 四tứ 菩Bồ 薩Tát 行hành 。 瑜du 伽già 論luận 中trung 菩Bồ 薩Tát 地địa 說thuyết 。 一nhất 切thiết 菩Bồ 薩Tát 。 有hữu 四tứ 種chủng 行hành 。 一nhất 波Ba 羅La 蜜Mật 行hạnh 。 二nhị 菩Bồ 提Đề 分Phần 法Pháp 行hành 。 三tam 神thần 通thông 行hành 。 四tứ 成thành 熟thục 有hữu 情tình 行hành 。 則tắc 此thử 句cú 為vi 總tổng 。 餘dư 三tam 為vi 別biệt 。 文văn 中trung 具cụ 舉cử 。 下hạ 普phổ 賢hiền 云vân 。 如như 是thị 無vô 量lượng 。 相tương 應ứng 圓viên 滿mãn 所sở 行hành 之chi 行hạnh 。 一nhất 切thiết 劫kiếp 海hải 。 說thuyết 其kỳ 因nhân 緣duyên 。 劫kiếp 海hải 可khả 盡tận 。 此thử 不bất 可khả 盡tận 。 六lục 所sở 乘thừa 智trí 莊trang 嚴nghiêm 道đạo 者giả 。 即tức 是thị 乘thừa 海hải 。 謂vị 一Nhất 乘Thừa 無vô 量lượng 乘thừa 。 運vận 諸chư 菩Bồ 薩Tát 。 從tùng 因nhân 至chí 果quả 。 雖tuy 通thông 萬vạn 行hạnh 。 智trí 為vi 上thượng 首thủ 。 一Nhất 乘Thừa 體thể 故cố 。 故cố 法pháp 華hoa 大đại 車xa 以dĩ 況huống 佛Phật 智trí 。 又hựu 云vân 。 佛Phật 自tự 住trụ 大Đại 乘Thừa 。 如như 其kỳ 所sở 得đắc 法Pháp 。 定định 慧tuệ 力lực 莊trang 嚴nghiêm 。 以dĩ 此thử 度độ 眾chúng 生sanh 。 離ly 世thế 間gian 品phẩm 說thuyết 有hữu 十thập 種chủng 智trí 莊trang 嚴nghiêm 道đạo 。 七thất 所sở 行hành 諸chư 。 清thanh 淨tịnh 道Đạo 者giả 。 即tức 助trợ 道đạo 海hải 。 謂vị 積tích 集tập 一nhất 切thiết 菩Bồ 提Đề 資tư 粮# 無vô 量lượng 助trợ 道đạo 。 三Tam 十Thập 七Thất 品Phẩm 。 乃nãi 是thị 其kỳ 一nhất 。 下hạ 諸chư 善thiện 友hữu 皆giai 廣quảng 說thuyết 之chi 。 八bát 出xuất 離ly 殊thù 勝thắng 法Pháp 海hải 者giả 。 即tức 出xuất 離ly 海hải 。 謂vị 永vĩnh 背bối/bội 業nghiệp 惑hoặc 。 證chứng 契khế 真chân 理lý 。 不bất 斷đoạn 而nhi 離ly 。 為vi 勝thắng 出xuất 離ly 。 出xuất 離ly 是thị 用dụng 。 殊thù 勝thắng 是thị 體thể 。 九cửu 遊du 戲hí 神thần 通thông 。 大đại 莊trang 嚴nghiêm 海hải 。 即tức 神thần 通thông 海hải 。 以dĩ 神thần 通thông 等đẳng 為vi 莊trang 嚴nghiêm 故cố 。 十thập 本bổn 事sự 相tướng 應ưng 行hành 海hải 。 即tức 彼bỉ 智trí 海hải 宿túc 住trụ 智trí 故cố 。 亦diệc 可khả 智trí 海hải 合hợp 在tại 乘thừa 中trung 。 本bổn 事sự 一nhất 種chủng 此thử 中trung 別biệt 出xuất 。 以dĩ 前tiền 通thông 請thỉnh 一nhất 切thiết 菩Bồ 薩Tát 。 十thập 因nhân 海hải 故cố 。 不bất 言ngôn 本bổn 事sự 。 今kim 請thỉnh 本bổn 師sư 。 往vãng 昔tích 所sở 行hành 。 特đặc 加gia 本bổn 事sự 。 本bổn 事sự 是thị 總tổng 。 餘dư 九cửu 為vi 別biệt 。 故cố 九cửu 句cú 中trung 皆giai 言ngôn 往vãng 昔tích 。 下hạ 諸chư 善thiện 友hữu 。 多đa 說thuyết 世Thế 尊Tôn 本bổn 因nhân 之chi 事sự 。 如như 威uy 德đức 太thái 子tử 圓viên 滿mãn 蓋cái 王vương 等đẳng 。 初sơ 會hội 之chi 中trung 。 十thập 皆giai 有hữu 海hải 。 此thử 略lược 無vô 耳nhĩ 。

第đệ 二nhị 及cập 遍biến 顯hiển 示thị 下hạ 十thập 句cú 。 請thỉnh 說thuyết 今kim 果quả 。 此thử 之chi 十thập 句cú 。 即tức 初sơ 會hội 中trung 第đệ 三tam 十thập 句cú 。 義nghĩa 即tức 多đa 同đồng 。 而nhi 文văn 多đa 異dị 。 欲dục 顯hiển 果quả 用dụng 。 深thâm 廣quảng 無vô 邊biên 。 影ảnh 略lược 其kỳ 文văn 。 有hữu 十thập 二nhị 句cú 。 義nghĩa 亦diệc 唯duy 十thập 。 後hậu 三tam 合hợp 故cố 。 一nhất 成thành 正chánh 覺giác 門môn 。 即tức 是thị 佛Phật 海hải 故cố 。 下hạ 文văn 云vân 等đẳng 虗hư 空không 界giới 一nhất 切thiết 佛Phật 剎sát 。 如Như 來Lai 出xuất 世thế 。 顯hiển 現hiện 無vô 量lượng 菩Bồ 提Đề 門môn 法pháp 句cú 。 言ngôn 神thần 通thông 智trí 海hải 者giả 。 不bất 離ly 一nhất 毛mao 端đoan 處xứ 。 於ư 一nhất 切thiết 毛mao 端đoan 處xứ 。 成thành 正chánh 覺giác 故cố 。 下hạ 普phổ 賢hiền 云vân 。 一nhất 一nhất 毛mao 孔khổng 所sở 有hữu 剎sát 。 佛Phật 悉tất 於ư 中trung 坐tọa 道Đạo 場Tràng 等đẳng 。 二nhị 成thành 必tất 演diễn 法pháp 。 即tức 演diễn 說thuyết 海hải 。 下hạ 云vân 。 一nhất 毛mao 端đoan 處xứ 所sở 有hữu 佛Phật 。 一nhất 切thiết 剎sát 土độ 極cực 微vi 數số 。 悉tất 於ư 菩Bồ 薩Tát 眾chúng 會hội 中trung 。 皆giai 為vi 宣tuyên 揚dương 普phổ 賢hiền 行hành 等đẳng 。 三tam 正chánh 必tất 有hữu 依y 。 即tức 世thế 界giới 海hải 。 下hạ 云vân 。 一nhất 一nhất 毛mao 孔khổng 中trung 剎sát 海hải 。 等đẳng 一nhất 切thiết 剎sát 極cực 微vi 數số 等đẳng 。 言ngôn 神thần 通thông 者giả 。 淨tịnh 剎sát 有hữu 二nhị 。 一nhất 方phương 便tiện 淨tịnh 。 修tu 萬vạn 行hạnh 因nhân 得đắc 淨tịnh 土độ 果quả 。 二nhị 神thần 通thông 淨tịnh 。 謂vị 以dĩ 神thần 通thông 力lực 。 能năng 令linh 法Pháp 界Giới 。 染nhiễm 淨tịnh 皆giai 淨tịnh 。 今kim 文văn 是thị 後hậu 。 義nghĩa 必tất 兼kiêm 前tiền 。 四tứ 依y 正chánh 既ký 具cụ 。 必tất 化hóa 眾chúng 生sanh 。 須tu 巧xảo 方phương 便tiện 。 即tức 名danh 號hiệu 海hải 。 故cố 彼bỉ 品phẩm 云vân 。 種chủng 種chủng 名danh 號hiệu 。 隨tùy 眾chúng 生sanh 根căn 。 教giáo 化hóa 調điều 伏phục 。 五ngũ 教giáo 化hóa 眾chúng 生sanh 。 須tu 開khai 菩Bồ 薩Tát 及cập 涅Niết 槃Bàn 城thành 。 舊cựu 經kinh 梵Phạm 本bổn 。 一Nhất 切Thiết 智Trí 下hạ 皆giai 有hữu 法pháp 字tự 。 法pháp 即tức 所sở 證chứng 。 是thị 涅Niết 槃Bàn 城thành 。 城thành 即tức 防phòng 非phi 。 是thị 解giải 脫thoát 海hải 。 六lục 示thị 生sanh 行hành 業nghiệp 為vi 至chí 果quả 因nhân 。 即tức 眾chúng 生sanh 海hải 。 七thất 遍biến 入nhập 化hóa 處xứ 。 常thường 處xử 生sanh 死tử 。 隨tùy 物vật 壽thọ 限hạn 。 即tức 壽thọ 量lượng 海hải 。 八bát 欲dục 得đắc 依y 正chánh 須tu 作tác 福phước 田điền 。 即tức 安an 立lập 海hải 。 安an 立lập 法pháp 式thức 故cố 。 九cửu 令linh 成thành 因nhân 行hành 須tu 說thuyết 功công 德đức 。 即tức 波Ba 羅La 蜜Mật 海hải 。 檀đàn 為vi 行hành 首thủ 故cố 偏thiên 說thuyết 之chi 。 下hạ 之chi 三tam 句cú 。 即tức 三tam 輪luân 化hóa 益ích 。 是thị 變biến 化hóa 海hải 。 教giáo 化hóa 眾chúng 生sanh 。 不bất 離ly 此thử 故cố 。 十thập 即tức 意ý 業nghiệp 記ký 心tâm 輪luân 。 十thập 一nhất 即tức 語ngữ 業nghiệp 教giáo 誡giới 輪luân 。 十thập 二nhị 即tức 身thân 業nghiệp 神thần 通thông 輪luân 。 並tịnh 廣quảng 難nan 思tư 。 十thập 皆giai 稱xưng 海hải 。 第đệ 二nhị 如như 是thị 等đẳng 下hạ 結kết 請thỉnh 為vi 說thuyết 。 上thượng 三tam 十thập 問vấn 攝nhiếp 初sơ 會hội 竟cánh 。 對đối 第đệ 二nhị 會hội 辯biện 相tương/tướng 攝nhiếp 者giả 。 彼bỉ 五ngũ 十thập 句cú 。 第đệ 二nhị 十thập 句cú 但đãn 是thị 說thuyết 意ý 。 故cố 唯duy 四tứ 十thập 。 今kim 初sơ 十thập 句cú 攝nhiếp 彼bỉ 四tứ 十thập 。 後hậu 二nhị 十thập 句cú 同đồng 初sơ 會hội 故cố 。 已dĩ 如như 前tiền 說thuyết 。 次thứ 請thỉnh 往vãng 因nhân 。 第đệ 二nhị 十thập 句cú 。 攝nhiếp 彼bỉ 第đệ 二nhị 行hành 位vị 十thập 句cú 。 一nhất 者giả 趣thú 求cầu 。 即tức 彼bỉ 十thập 住trụ 初sơ 發phát 大đại 心tâm 入nhập 賢hiền 位vị 故cố 。 二nhị 即tức 十thập 向hướng 。 迴hồi 向hướng 大đại 願nguyện 。 而nhi 為vi 體thể 故cố 。 三tam 即tức 十thập 行hành 。 行hạnh 願nguyện 相tương 扶phù 故cố 得đắc 前tiền 卻khước 。 四tứ 即tức 十Thập 地Địa 。 五ngũ 即tức 十thập 藏tạng 。 諸chư 菩Bồ 薩Tát 行hạnh 。 是thị 所sở 藏tạng 故cố 。 六lục 即tức 十thập 願nguyện 。 十thập 種chủng 大đại 願nguyện 。 為vi 莊trang 嚴nghiêm 故cố 。 七thất 即tức 十thập 定định 。 定định 能năng 去khứ 惑hoặc 。 為vi 清thanh 淨tịnh 故cố 。 八bát 即tức 十thập 忍nhẫn 。 忍nhẫn 是thị 出xuất 離ly 中trung 最tối 勝thắng 故cố 。 九cửu 即tức 十thập 通thông 。 十thập 即tức 十thập 頂đảnh 。 本bổn 事sự 相tướng 應ưng 為vi 超siêu 勝thắng 故cố 。 若nhược 以dĩ 頂đảnh 即tức 十thập 忍nhẫn 第đệ 八bát 句cú 攝nhiếp 。 此thử 句cú 別biệt 出xuất 。 通thông 於ư 前tiền 九cửu 。 已dĩ 如như 上thượng 辯biện 。 次thứ 請thỉnh 示thị 果quả 用dụng 。 第đệ 三tam 十thập 句cú 。 攝nhiếp 彼bỉ 第đệ 一nhất 十thập 句cú 。 彼bỉ 中trung 十thập 句cú 。 五ngũ 依y 五ngũ 正chánh 。 而nhi 依y 正chánh 間gian 。 問vấn 一nhất 佛Phật 剎sát 。 二nhị 佛Phật 住trụ 。 三tam 佛Phật 剎sát 莊trang 嚴nghiêm 。 四tứ 佛Phật 法Pháp 性tánh 。 五ngũ 佛Phật 剎sát 清thanh 淨tịnh 。 六lục 佛Phật 所sở 說thuyết 法Pháp 。 七thất 佛Phật 剎sát 體thể 性tánh 。 八bát 佛Phật 威uy 德đức 。 九cửu 佛Phật 剎sát 成thành 就tựu 。 十thập 佛Phật 大đại 菩Bồ 提Đề 。 望vọng 於ư 初sơ 會hội 及cập 今kim 經kinh 文văn 。 有hữu 開khai 合hợp 者giả 。 此thử 及cập 初sơ 會hội 。 總tổng 相tương/tướng 該cai 通thông 。 彼bỉ 屬thuộc 當đương 會hội 。 故cố 小tiểu 異dị 耳nhĩ 。 若nhược 欲dục 攝nhiếp 者giả 。 一nhất 即tức 彼bỉ 大đại 菩Bồ 提Đề 。 二nhị 即tức 佛Phật 所sở 說thuyết 法Pháp 。 三tam 即tức 彼bỉ 依y 報báo 五ngũ 中trung 前tiền 四tứ 。 四tứ 即tức 佛Phật 住trụ 。 常thường 住trụ 大đại 悲bi 調điều 眾chúng 生sanh 故cố 。 五ngũ 即tức 法pháp 性tánh 。 菩Bồ 提Đề 涅Niết 槃Bàn 。 功công 德đức 性tánh 故cố 。 六lục 眾chúng 生sanh 道đạo 。 彼bỉ 中trung 略lược 無vô 。 以dĩ 眾chúng 生sanh 海hải 但đãn 所sở 化hóa 故cố 。 七thất 亦diệc 佛Phật 住trụ 。 住trụ 生sanh 死tử 故cố 。 八bát 為vi 福phước 田điền 。 即tức 佛Phật 剎sát 成thành 就tựu 安an 立lập 海hải 故cố 。 九cửu 亦diệc 法pháp 性tánh 。 佛Phật 以dĩ 功công 德đức 為vi 法pháp 性tánh 故cố 。 下hạ 之chi 三tam 句cú 。 即tức 彼bỉ 威uy 德đức 。 三tam 輪luân 變biến 化hóa 為vi 威uy 德đức 故cố 。 上thượng 以dĩ 此thử 問vấn 。 攝nhiếp 前tiền 二nhị 分phần 。 八bát 十thập 問vấn 竟cánh 。 其kỳ 第đệ 八bát 會hội 。 二nhị 百bách 句cú 問vấn 。 義nghĩa 不bất 異dị 此thử 。 文văn 廣quảng 不bất 會hội 。

貞Trinh 元Nguyên 新Tân 譯Dịch 華Hoa 嚴Nghiêm 經Kinh 疏Sớ/sơ 卷quyển 第đệ 二nhị

壽thọ 昌xương 元nguyên 年niên 乙ất 亥hợi 歲tuế 高cao 麗lệ 國quốc 大đại 興hưng 王vương 寺tự 奉phụng

宣tuyên 彫điêu 造tạo