Hoa Nghiêm Kinh Hạnh Nguyện Phẩm Sớ – Quyển 1

華Hoa 嚴Nghiêm 經Kinh 行Hạnh 願Nguyện 品Phẩm 疏Sớ
Quyển 1
唐Đường 澄Trừng 觀Quán 述Thuật

貞Trinh 元Nguyên 新Tân 譯Dịch 華Hoa 嚴Nghiêm 經Kinh 疏Sớ/sơ 卷quyển 第đệ 一nhất (# 并tinh 序tự )#

敕sắc 太thái 原nguyên 府phủ 大đại 崇sùng 福phước 寺tự 沙Sa 門Môn 澄trừng 觀quán 述thuật

(# 總tổng 有hữu 十thập 門môn 。 此thử 卷quyển 有hữu 四tứ 。 一nhất 第đệ 一nhất 教giáo 起khởi 因nhân 緣duyên 門môn 。 二nhị 第đệ 二nhị 教giáo 門môn 權quyền 實thật 門môn 。 三tam 第đệ 三tam 所sở 詮thuyên 義nghĩa 理lý 門môn 。 四tứ 第đệ 四tứ 辯biện 定định 所sở 宗tông 門môn )# 。

大đại 哉tai 真chân 界giới 。 萬vạn 法pháp 資tư 始thỉ 。 包bao 空không 有hữu 而nhi 絕tuyệt 相tương/tướng 。 入nhập 言ngôn 象tượng 而nhi 無vô 迹tích 。 妙diệu 有hữu 得đắc 之chi 而nhi 不bất 有hữu 。 真chân 空không 得đắc 之chi 而nhi 不bất 空không 。 生sanh 滅diệt 得đắc 之chi 而nhi 真chân 常thường 。 緣duyên 起khởi 得đắc 之chi 而nhi 交giao 暎ánh 。 我ngã 佛Phật 得đắc 之chi 妙diệu 踐tiễn 真chân 覺giác 。 廓khuếch 淨tịnh 塵trần 習tập 。 寂tịch 寥liêu 於ư 萬vạn 化hóa 之chi 域vực 。 動động 用dụng 於ư 一nhất 虗hư 之chi 中trung 。 融dung 身thân 剎sát 以dĩ 相tương/tướng 含hàm 。 流lưu 聲thanh 光quang 以dĩ 遐hà 燭chúc 。 我ngã 皇hoàng 得đắc 之chi 靈linh 鑒giám 虗hư 極cực 。 保bảo 合hợp 大đại 和hòa 。 聖thánh 文văn 掩yểm 於ư 百bách 王vương 。 淳thuần 風phong 吹xuy 於ư 萬vạn 國quốc 。 敷phu 玄huyền 化hóa 以dĩ 覺giác 夢mộng 。 垂thùy 天thiên 真chân 以dĩ 性tánh 情tình 。 是thị 知tri 不bất 有hữu 大đại 虗hư 。 曷hạt 展triển 無vô 涯nhai 之chi 照chiếu 。 不bất 有hữu 真chân 界giới 。 豈khởi 淨tịnh 等đẳng 空không 之chi 心tâm 。 大đại 方Phương 廣Quảng 佛Phật 華hoa 嚴nghiêm 經kinh 者giả 。 即tức 窮cùng 斯tư 旨chỉ 趣thú 。 盡tận 其kỳ 原nguyên 流lưu 。 故cố 得đắc 恢khôi 廓khuếch 宏hoành 遠viễn 。 包bao 納nạp 冲# 邃thúy 。 不bất 可khả 得đắc 而nhi 思tư 議nghị 矣hĩ 。 指chỉ 其kỳ 原nguyên 也dã 。 情tình 塵trần 有hữu 經kinh 。 智trí 海hải 無vô 外ngoại 。 妄vọng 惑hoặc 非phi 取thủ 。 重trọng/trùng 玄huyền 不bất 空không 。 四tứ 句cú 之chi 火hỏa 莫mạc 焚phần 。 萬vạn 法pháp 之chi 門môn 皆giai 入nhập 。 冥minh 二nhị 際tế 而nhi 不bất 一nhất 。 動động 千thiên 變biến 而nhi 非phi 多đa 。 事sự 理lý 交giao 徹triệt 而nhi 兩lưỡng 亡vong 。 以dĩ 性tánh 融dung 相tương/tướng 而nhi 無vô 盡tận 。 若nhược 秦tần 鏡kính 之chi 互hỗ 照chiếu 。 猶do 帝đế 珠châu 之chi 相tướng 含hàm 。 重trùng 重trùng 交giao 光quang 歷lịch 歷lịch 齊tề 現hiện 。 故cố 得đắc 圓viên 至chí 功công 於ư 頃khoảnh 尅khắc 。 見kiến 佛Phật 境cảnh 於ư 塵trần 毛mao 。 諸chư 佛Phật 心tâm 內nội 眾chúng 生sanh 。 新tân 新tân 作tác 佛Phật 。 眾chúng 生sanh 心tâm 中trung 諸chư 佛Phật 。 念niệm 念niệm 證chứng 真chân 。 一nhất 字tự 法Pháp 門môn 。 海hải 墨mặc 書thư 而nhi 不bất 盡tận 。 一nhất 毫hào 之chi 善thiện 。 空không 界giới 盡tận 而nhi 無vô 窮cùng 。 語ngữ 其kỳ 定định 也dã 。 冥minh 一nhất 如như 之chi 無vô 心tâm 。 即tức 萬vạn 動động 之chi 恆hằng 寂tịch 。 海hải 湛trạm 真chân 智trí 。 光quang 含hàm 性tánh 空không 。 星tinh 羅la 法Pháp 身thân 。 影ảnh 落lạc 心tâm 水thủy 。 圓viên 音âm 非phi 扣khấu 而nhi 長trường/trưởng 演diễn 。 果quả 海hải 離ly 念niệm 而nhi 心tâm 傳truyền 。 萬vạn 行hạnh 忘vong 照chiếu 而nhi 齊tề 修tu 。 漸tiệm 頓đốn 無vô 得đắc 而nhi 雙song 入nhập 。 雖tuy 四tứ 心tâm 被bị 廣quảng 。 八bát 難nạn 頓đốn 超siêu 。 而nhi 一nhất 極cực 唱xướng 高cao 。 二Nhị 乘Thừa 絕tuyệt 聽thính 。 當đương 其kỳ 器khí 也dã 。 百bách 城thành 詢tuân 友hữu 。 一nhất 道đạo 棲tê 神thần 。 明minh 正chánh 為vi 南nam 。 方phương 盡tận 南nam 矣hĩ 。 益ích 我ngã 為vi 友hữu 。 人nhân 皆giai 友hữu 焉yên 。 遇ngộ 三tam 毒độc 而nhi 三tam 德đức 圓viên 。 入nhập 一nhất 塵trần 而nhi 一nhất 心tâm 淨tịnh 。 千thiên 化hóa 不bất 變biến 其kỳ 慮lự 。 萬vạn 境cảnh 順thuận 通thông 于vu 道đạo 。 契khế 文Văn 殊Thù 之chi 妙diệu 智trí 。 宛uyển 是thị 初sơ 心tâm 。 入nhập 普phổ 賢hiền 之chi 玄huyền 門môn 。 曾tằng 無vô 別biệt 體thể 。 失thất 其kỳ 旨chỉ 也dã 。 徒đồ 修tu 因nhân 於ư 曠khoáng 劫kiếp 。 得đắc 其kỳ 門môn 也dã 。 等đẳng 諸chư 佛Phật 於ư 一nhất 朝triêu 。 杳# 矣hĩ 妙diệu 矣hĩ 。 廣quảng 矣hĩ 大đại 矣hĩ 。 實thật 乃nãi 聲thanh 諸chư 佛Phật 之chi 靈linh 府phủ 。 拔bạt 玄huyền 根căn 之chi 幽u 致trí 。 昇thăng 慧tuệ 日nhật 以dĩ 廓khuếch 妄vọng 。 扇thiên/phiến 慈từ 風phong 以dĩ 長trường/trưởng 春xuân 。 包bao 性tánh 相tướng 之chi 洪hồng 流lưu 。 掩yểm 群quần 經kinh 之chi 光quang 彩thải 。 豈khởi 唯duy 明minh 逾du 朝triêu 徹triệt 。 靜tĩnh 越việt 坐tọa 忘vong 而nhi 已dĩ 耶da 。 然nhiên 玄huyền 籍tịch 百bách 千thiên 。 幽u 關quan 半bán 掩yểm 。 我ngã 皇hoàng 御ngự 宇vũ 。 德đức 合hợp 乾can/kiền/càn 坤# 。 光quang 宅trạch 萬vạn 方phương 。 重trọng/trùng 譯dịch 來lai 貢cống 。 東đông 風phong 入nhập 律luật 。 西tây 天thiên 輪luân 越việt 海hải 之chi 誠thành 。 南nam 印ấn 御ngự 書thư 。 北bắc 闕khuyết 献# 朝triêu 宗tông 之chi 敬kính 。 特đặc 迴hồi 明minh 詔chiếu 再tái 譯dịch 真chân 詮thuyên 。 光quang 闡xiển 大đại 献# 增tăng 輝huy 新tân 理lý 。 (# 澄trừng 觀quán )# 顧cố 多đa 天thiên 幸hạnh 。 欽khâm 矚chú 盛thịnh 明minh 。 奉phụng 。 詔chiếu 譯dịch 場tràng 。 承thừa 旨chỉ 幽u 贊tán 。 抃# 躍dược 兢căng 惕dịch 。 三tam 復phục 竭kiệt 愚ngu 。 露lộ 滴tích 天thiên 池trì 。 喜hỷ 合hợp 百bách 川xuyên 之chi 味vị 。 塵trần 陪bồi 華hoa 嶽nhạc 。 無vô 增tăng 萬vạn 仞nhận 之chi 高cao 。 大đại 方Phương 廣Quảng 者giả 所sở 證chứng 法pháp 也dã 。 佛Phật 華hoa 嚴nghiêm 者giả 能năng 證chứng 人nhân 也dã 。 極cực 虗hư 空không 之chi 可khả 度độ 。 體thể 無vô 邊biên 涯nhai 。 大đại 也dã 。 竭kiệt 滄thương 溟minh 之chi 可khả 飲ẩm 。 法Pháp 門môn 無vô 盡tận 。 方phương 也dã 。 碎toái 塵trần 剎sát 而nhi 可khả 數số 。 用dụng 無vô 能năng 測trắc 。 廣quảng 也dã 。 離ly 覺giác 所sở 覺giác 。 朗lãng 萬vạn 法pháp 之chi 幽u 邃thúy 佛Phật 也dã 。 芬phân 敷phu 萬vạn 行hạnh 。 榮vinh 曜diệu 眾chúng 德đức 。 華hoa 也dã 。 圓viên 茲tư 行hành 德đức 。 飾sức 彼bỉ 十thập 身thân 。 嚴nghiêm 也dã 。 貫quán 攝nhiếp 玄huyền 妙diệu 。 以dĩ 成thành 真chân 光quang 之chi 彩thải 。 經kinh 也dã 。 總tổng 斯tư 七thất 字tự 。 為vi 一nhất 部bộ 之chi 宏hoành 綱cương 。 則tắc 無vô 盡tận 法Pháp 門môn 。 思tư 過quá 半bán 矣hĩ 。

稽khể 首thủ 歸quy 依y 真chân 法Pháp 界Giới 。 光quang 明minh 遍biến 照chiếu 諸chư 如Như 來Lai 。

普phổ 賢hiền 文Văn 殊Thù 海hải 會hội 尊tôn 。 願nguyện 得đắc 冥minh 資tư 讚tán 玄huyền 妙diệu 。

將tương 釋thích 經kinh 義nghĩa 。 略lược 啟khải 十thập 門môn 。 第đệ 一nhất 教giáo 起khởi 因nhân 緣duyên 。 第đệ 二nhị 教giáo 門môn 權quyền 實thật 第đệ 三tam 所sở 詮thuyên 義nghĩa 理lý 。 第đệ 四tứ 辯biện 定định 所sở 宗tông 。 第đệ 五ngũ 修tu 證chứng 淺thiển 深thâm 。 第đệ 六lục 彰chương 教giáo 體thể 性tánh 。 第đệ 七thất 部bộ 類loại 品phẩm 會hội 。 第đệ 八bát 流lưu 傳truyền 感cảm 通thông 。 第đệ 九cửu 釋thích 經kinh 名danh 題đề 。 第đệ 十thập 隨tùy 文văn 解giải 釋thích 。

○# 今kim 初sơ 。 夫phu 法pháp 無vô 言ngôn 象tượng 。 非phi 離ly 言ngôn 象tượng 。 無vô 言ngôn 象tượng 而nhi 倒đảo 惑hoặc 。 執chấp 言ngôn 象tượng 而nhi 迷mê 筌thuyên 。 故cố 聖thánh 人nhân 利lợi 見kiến 。 垂thùy 象tượng 設thiết 教giáo 。 必tất 有hữu 由do 矣hĩ 。 非phi 為vi 小tiểu 事sự 。 必tất 由do 大đại 緣duyên 。 非phi 是thị 一nhất 因nhân 。 因nhân 緣duyên 無vô 量lượng 。 親thân 能năng 發phát 起khởi 目mục 之chi 為vi 因nhân 。 疎sơ 而nhi 助trợ 發phát 名danh 之chi 為vi 緣duyên 。 先tiên 因nhân 後hậu 緣duyên 。 各các 開khai 十thập 義nghĩa 。

●# 初sơ 因nhân 十thập 義nghĩa 者giả 一nhất 法pháp 爾nhĩ 常thường 規quy 。 二nhị 酬thù 昔tích 行hạnh 願nguyện 。 三tam 遂toại 通thông 物vật 感cảm 。 四tứ 明minh 示thị 真chân 門môn 。 五ngũ 開khai 物vật 性tánh 原nguyên 。 六lục 宣tuyên 說thuyết 勝thắng 行hành 。 七thất 令linh 知tri 地địa 位vị 。 八bát 顯hiển 果quả 德đức 嚴nghiêm 。 九cửu 示thị 其kỳ 終chung 歸quy 。 十thập 廣quảng 利lợi 今kim 後hậu 。

今kim 初sơ 。 第đệ 一nhất 法pháp 爾nhĩ 常thường 規quy 者giả 。 一nhất 切thiết 諸chư 佛Phật 。 法pháp 爾nhĩ 皆giai 現hiện 無vô 盡tận 身thân 雲vân 。 於ư 無vô 盡tận 剎sát 。 常thường 轉chuyển 圓viên 滿mãn 無vô 盡tận 法Pháp 輪luân 。 令linh 諸chư 眾chúng 生sanh 。 達đạt 本bổn 還hoàn 原nguyên 。 窮cùng 未vị 來lai 際tế 。 無vô 有hữu 休hưu 息tức 。 更cánh 無vô 異dị 轍triệt 。 猶do 皇hoàng 王vương 帝đế 道đạo 千thiên 古cổ 同đồng 規quy 。 是thị 故cố 經Kinh 云vân 。 無vô 量lượng 劫kiếp 中trung 修tu 行hành 滿mãn 。 菩Bồ 提Đề 樹thụ 下hạ 成thành 正chánh 覺giác 。 為vì 度độ 眾chúng 生sanh 普phổ 現hiện 身thân 。 如như 雲vân 充sung 滿mãn 盡tận 未vị 來lai 。 十thập 方phương 菩Bồ 薩Tát 偈kệ 云vân 。 汝nhữ 觀quán 無Vô 上Thượng 士Sĩ 。 廣quảng 大đại 智trí 圓viên 滿mãn 。 不bất 擇trạch 時thời 非phi 時thời 。 演diễn 法pháp 恆hằng 無vô 盡tận 。 既ký 不bất 擇trạch 時thời 說thuyết 無vô 間gian 矣hĩ 。 又hựu 云vân 法Pháp 王Vương 大đại 威uy 力lực 。 常thường 轉chuyển 妙diệu 法Pháp 輪luân 。 明minh 知tri 此thử 經Kinh 法Pháp 爾nhĩ 常thường 說thuyết 。 猶do 日nhật 月nguyệt 之chi 照chiếu 不bất 因nhân 川xuyên 源nguyên 。 如như 萬vạn 籟# 之chi 聲thanh 非phi 關quan 撫phủ 擊kích 。

二nhị 酬thù 昔tích 行hạnh 願nguyện 者giả 。 何hà 以dĩ 法Pháp 爾nhĩ 如như 是thị 轉chuyển 耶da 。 宿túc 因nhân 深thâm 故cố 。 宿túc 因nhân 既ký 深thâm 。 起khởi 果quả 亦diệc 大đại 。 因nhân 相tương/tướng 云vân 何hà 。 謂vị 諸chư 如Như 來Lai 。 創sáng/sang 躡niếp 玄huyền 蹤tung 。 雙song 運vận 悲bi 智trí 。 願nguyện 周chu 法Pháp 界Giới 。 行hành 滿mãn 剎sát 塵trần 。 誓thệ 將tương 無vô 盡tận 法Pháp 門môn 。 度độ 盡tận 無vô 邊biên 生sanh 界giới 。 酬thù 昔tích 行hạnh 願nguyện 。 廣quảng 闢tịch 法Pháp 門môn 。 略lược 有hữu 二nhị 種chủng 。 一nhất 宿túc 願nguyện 力lực 。 二nhị 宿túc 行hành 力lực 。 故cố 開khai 敷phu 樹thụ 華hoa 夜dạ 神thần 言ngôn 。

善thiện 男nam 子tử 。 世Thế 尊Tôn 往vãng 昔tích 。 為vi 菩Bồ 薩Tát 時thời 。 見kiến 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 著trước 我ngã 我ngã 所sở 住trụ 無vô 明minh 闇ám 室thất 。 乃nãi 至chí 云vân 。 既ký 見kiến 是thị 已dĩ 。 起khởi 大đại 悲bi 心tâm 。 為vì 欲dục 利lợi 益ích 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 起khởi 諸chư 大đại 願nguyện 。 修tu 諸chư 行hành 等đẳng 。 又hựu 十thập 方phương 菩Bồ 薩Tát 偈kệ 云vân 。 佛Phật 於ư 無vô 量lượng 劫kiếp 。 勤cần 苦khổ 為vi 眾chúng 生sanh 。 云vân 何hà 諸chư 世thế 間gian 。 能năng 報báo 大đại 師sư 恩ân 。 明minh 因nhân 深thâm 也dã 。

三tam 遂toại 通thông 物vật 感cảm 者giả 。 謂vị 證chứng 解giải 脫thoát 樂nhạo/nhạc/lạc 。 寂tịch 然nhiên 不bất 動động 。 機cơ 宜nghi 叩khấu 聖thánh 。 感cảm 而nhi 遂toại 通thông 。 其kỳ 猶do 明minh 月nguyệt 無vô 心tâm 水thủy 清thanh 影ảnh 現hiện 。 亦diệc 有hữu 二nhị 種chủng 。 一nhất 通thông 。 二nhị 別biệt 。 通thông 謂vị 凡phàm 厥quyết 生sanh 靈linh 。 皆giai 含hàm 佛Phật 智trí 無vô 不bất 被bị 矣hĩ 。 別biệt 謂vị 雖tuy 皆giai 普phổ 被bị 。 機cơ 有hữu 優ưu 降giáng/hàng 。 益ích 有hữu 淺thiển 深thâm 。 其kỳ 猶do 一nhất 水thủy 方phương 圓viên 任nhậm 器khí 。 略lược 分phần/phân 五ngũ 種chủng 。 一nhất 者giả 正chánh 為vi 。 謂vị 一Nhất 乘Thừa 圓viên 器khí 故cố 。 經Kinh 云vân 。 此thử 經Kinh 不bất 入nhập 餘dư 眾chúng 生sanh 手thủ 。 唯duy 除trừ 乘thừa 不bất 思tư 議nghị 乘thừa 菩Bồ 薩Tát 。 又hựu 云vân 。 非phi 餘dư 境cảnh 界giới 之chi 所sở 知tri 。 普phổ 賢hiền 行hành 人nhân 方phương 得đắc 入nhập 。 又hựu 云vân 。 若nhược 有hữu 以dĩ 清thanh 淨tịnh 。 精tinh 勤cần 集tập 福phước 智trí 。 具cụ 足túc 大đại 功công 德đức 。 聞văn 教giáo 能năng 隨tùy 入nhập 。 皆giai 正chánh 為vi 也dã 。 二nhị 者giả 兼kiêm 為vi 。 謂vị 今kim 雖tuy 未vị 解giải 。 而nhi 能năng 信tín 向hướng 以dĩ 成thành 堅kiên 種chủng 。 如như 食thực 金kim 剛cang 終chung 竟cánh 不bất 銷tiêu 。 設thiết 因nhân 餘dư 過quá 。 墮đọa 於ư 三tam 塗đồ 。 聞văn 經Kinh 信tín 力lực 速tốc 能năng 證chứng 悟ngộ 。 故cố 地địa 獄ngục 天thiên 子tử 。 因nhân 光quang 生sanh 天thiên 。 三tam 重trọng/trùng 頓đốn 圓viên 。 十Thập 地Địa 功công 德đức 。 明minh 有hữu 信tín 心tâm 海hải 水thủy 劫kiếp 火hỏa 不bất 能năng 為vi 障chướng 。 三tam 者giả 引dẫn 為vi 。 謂vị 權quyền 教giáo 菩Bồ 薩Tát 。 未vị 堪kham 直trực 聞văn 圓viên 融dung 之chi 法pháp 。 故cố 十Thập 地Địa 中trung 借tá 其kỳ 次thứ 第đệ 行hành 布bố 之chi 法pháp 。 而nhi 誘dụ 引dẫn 之chi 。 後hậu 令linh 入nhập 實thật 。 其kỳ 猶do 置trí 藥dược 乳nhũ 中trung 乳nhũ 能năng 愈dũ 病bệnh 。 以dĩ 圓viên 投đầu 相tương/tướng 。 相tương/tướng 自tự 亡vong 權quyền 。 四tứ 者giả 權quyền 為vi 。 謂vị 二Nhị 乘Thừa 之chi 人nhân 。 既ký 不bất 聞văn 見kiến 。 故cố 諸chư 菩Bồ 薩Tát 權quyền 示thị 聲Thanh 聞Văn 。 或hoặc 示thị 在tại 座tòa 如như 聾lung 如như 盲manh 。 彰chương 其kỳ 絕tuyệt 分phần/phân 。 警cảnh 餘dư 欣hân 樂nhạo 。 或hoặc 示thị 在tại 道đạo 。 開khai 悟ngộ 自tự 他tha 。 知tri 可khả 迴hồi 心tâm 。 自tự 非phi 究cứu 竟cánh 。 五ngũ 者giả 遠viễn 為vi 。 謂vị 謂vị 凡phàm 夫phu 外ngoại 道đạo 闡xiển 提đề 。 雖tuy 聞văn 生sanh 謗báng 。 墮đọa 於ư 地địa 獄ngục 。 一nhất 熏huân 耳nhĩ 識thức 。 功công 不bất 唐đường 捐quyên 。 終chung 令linh 獲hoạch 益ích 。 乃nãi 至chí 成thành 佛Phật 。 如như 狂cuồng 罵mạ 藥dược 服phục 必tất 病bệnh 除trừ 。 如như 毒độc 塗đồ 皷cổ 聞văn 者giả 皆giai 死tử 。 是thị 故cố 經Kinh 云vân 。 譬thí 如như 生sanh 盲manh 不bất 見kiến 日nhật 。 日nhật 光quang 亦diệc 為vi 作tác 饒nhiêu 益ích 。 令linh 知tri 時thời 節tiết 受thọ 飲ẩm 食thực 。 永vĩnh 離ly 眾chúng 患hoạn 身thân 安an 隱ẩn 。 無vô 信tín 眾chúng 生sanh 不bất 見kiến 佛Phật 。 而nhi 佛Phật 亦diệc 為vi 興hưng 義nghĩa 利lợi 。 聞văn 名danh 及cập 以dĩ 觸xúc 光quang 明minh 。 因nhân 此thử 乃nãi 至chí 證chứng 菩Bồ 提Đề 。 以dĩ 斯tư 五ngũ 類loại 。 收thu 無vô 不bất 盡tận 。 若nhược 約ước 正chánh 為vi 。 則tắc 後hậu 四tứ 類loại 皆giai 其kỳ 所sở 揀giản 即tức 餘dư 眾chúng 生sanh 。 若nhược 約ước 遠viễn 為vi 。 邪tà 見kiến 尚thượng 收thu 。 況huống 於ư 三tam 乘thừa 而nhi 不bất 遍biến 被bị 。 故cố 慈từ 雲vân 廣quảng 布bố 。 若nhược 天thiên 無vô 私tư 。 不bất 揀giản 榮vinh 枯khô 。 遐hà 霏phi 法Pháp 雨vũ 。

四tứ 明minh 示thị 真chân 門môn 者giả 。 頓đốn 緣duyên 遍biến 轉chuyển 欲dục 示thị 真chân 乘thừa 。 不bất 識thức 寶bảo 玉ngọc 不bất 得đắc 其kỳ 用dụng 。 或hoặc 連liên 城thành 刖# 足túc 。 夜dạ 光quang 案án 劒kiếm 。 或hoặc 執chấp 石thạch 為vi 寶bảo 。 掬cúc 泡bào 謂vị 珠châu 。 今kim 欲dục 還hoàn 源nguyên 。 要yếu 須tu 明minh 解giải 。 是thị 故cố 經Kinh 云vân 。 眾chúng 生sanh 無vô 始thỉ 來lai 。 生sanh 死tử 久cửu 流lưu 轉chuyển 。 不bất 了liễu 真chân 實thật 義nghĩa 。 故cố 諸chư 佛Phật 興hưng 世thế 。 然nhiên 觸xúc 事sự 皆giai 真chân 。 要yếu 唯duy 有hữu 二nhị 。 一nhất 事sự 。 二nhị 理lý 。 亦diệc 即tức 二nhị 諦đế 。 此thử 經Kinh 雙song 明minh 。 此thử 復phục 有hữu 二nhị 。 一nhất 性tánh 相tướng 昭chiêu 著trước 。 謂vị 不bất 唯duy 說thuyết 事sự 令linh 物vật 淪luân 相tương/tướng 。 不bất 唯duy 明minh 理lý 使sử 物vật 滯trệ 空không 。 凡phàm 是thị 一nhất 義nghĩa 。 必tất 性tánh 相tướng 雙song 明minh 。 使sử 夫phu 學học 者giả 不bất 滯trệ 偏thiên 執chấp 。 二nhị 事sự 理lý 交giao 徹triệt 性tánh 相tướng 渾hồn 融dung 。 此thử 復phục 有hữu 二nhị 。 一nhất 事sự 理lý 無vô 㝵# 二nhị 事sự 事sự 無vô 㝵# 。 次thứ 下hạ 當đương 說thuyết 。

五ngũ 開khai 物vật 性tánh 源nguyên 者giả 。 謂vị 上thượng 理lý 事sự 眾chúng 生sanh 性tánh 有hữu 。 其kỳ 猶do 要yếu 是thị 真chân 璞# 琢trác 成thành 寶bảo 器khí 。 良lương 以dĩ 眾chúng 生sanh 。 性tánh 含hàm 智trí 海hải 。 識thức 洞đỗng 真chân 空không 。 衣y 蔽tế 玄huyền 珠châu 。 室thất 埋mai 祕bí 藏tạng 。 而nhi 妄vọng 隨tùy 境cảnh 變biến 。 體thể 逐trục 相tương/tướng 遷thiên 。 鼓cổ 擊kích 真chân 源nguyên 浩hạo 蕩đãng 無vô 際tế 。 今kim 令linh 知tri 心tâm 合hợp 體thể 忘vong 照chiếu 性tánh 情tình 。 瑩oánh 摸mạc 內nội 之chi 金kim 容dung 。 剖phẫu 塵trần 中trung 之chi 經Kinh 卷quyển 。 故cố 談đàm 斯tư 教giáo 。 以dĩ 示thị 真chân 原nguyên 。 是thị 以dĩ 經Kinh 云vân 。 凡phàm 夫phu 迷mê 佛Phật 智trí 。 沒một 溺nịch 生sanh 死tử 流lưu 。 菩Bồ 薩Tát 無vô 著trước 心tâm 。 普phổ 救cứu 咸hàm 令linh 出xuất 。

六lục 宣tuyên 說thuyết 勝thắng 行hành 者giả 。 既ký 知tri 性tánh 有hữu 。 須tu 起khởi 勝thắng 行hành 。 若nhược 不bất 修tu 行hành 。 終chung 不bất 返phản 源nguyên 。 如như 數số 他tha 寶bảo 自tự 無vô 其kỳ 其kỳ 分phần/phân 。 說thuyết 食thực 與dữ 人nhân 。 終chung 不bất 能năng 飽bão 。 匪phỉ 知tri 之chi 艱gian 。 行hành 之chi 艱gian 矣hĩ 。 經Kinh 云vân 。 不bất 如như 說thuyết 行hành 。 於ư 佛Phật 菩Bồ 提Đề 。 則tắc 為vi 永vĩnh 離ly 。 然nhiên 有hữu 二nhị 種chủng 。 一nhất 者giả 遍biến 成thành 諸chư 行hành 。 二nhị 者giả 頓đốn 成thành 諸chư 行hành 。 言ngôn 遍biến 成thành 者giả 。 謂vị 次thứ 第đệ 淺thiển 深thâm 。 各các 各các 差sai 別biệt 。 於ư 中trung 又hựu 二nhị 。 一nhất 者giả 行hành 本bổn 。 二nhị 者giả 行hành 相tương/tướng 。 言ngôn 行hạnh 本bổn 者giả 謂vị 菩Bồ 提Đề 心tâm 。 經Kinh 云vân 。 忘vong 失thất 菩Bồ 提Đề 心tâm 。 修tu 諸chư 善thiện 相tương/tướng 。 魔ma 所sở 攝nhiếp 持trì 故cố 。 二nhị 千thiên 行hành 法pháp 冠quan 之chi 最tối 初sơ 。 善thiện 財tài 求cầu 友hữu 。 先tiên 陳trần 已dĩ 發phát 有hữu 菩Bồ 提Đề 心tâm 。 是thị 法Pháp 器khí 故cố 。 然nhiên 菩Bồ 提Đề 心tâm 略lược 有hữu 三tam 種chủng 。 一nhất 者giả 心tâm 體thể 。 二nhị 者giả 心tâm 相tương/tướng 。 三tam 者giả 心tâm 德đức 。 言ngôn 心tâm 體thể 者giả 。 廣quảng 有hữu 無vô 量lượng 。 海hải 雲vân 比Bỉ 丘Khâu 說thuyết 有hữu 十thập 心tâm 。 要yếu 略lược 唯duy 三tam 。 一nhất 者giả 直trực 心tâm 。 一nhất 向hướng 正chánh 念niệm 真Chân 如Như 法pháp 故cố 。 即tức 是thị 大đại 智trí 。 無vô 所sở 執chấp 著trước 。 二nhị 者giả 深thâm 心tâm 。 樂nhạo/nhạc/lạc 修tu 一nhất 切thiết 諸chư 善thiện 行hành 故cố 。 謂vị 發phát 大đại 願nguyện 。 即tức 四tứ 弘hoằng 等đẳng 。 三tam 者giả 大đại 悲bi 心tâm 。 救cứu 護hộ 一nhất 切thiết 。 苦khổ 眾chúng 生sanh 故cố 。 則tắc 前tiền 二nhị 所sở 作tác 。 亦diệc 為vì 眾chúng 生sanh 。 下hạ 慈Từ 氏Thị 云vân 。 菩Bồ 提Đề 心tâm 燈đăng 。 大đại 悲bi 為vi 油du 。 大đại 願nguyện 為vi 炷chú 。 光quang 照chiếu 法Pháp 界Giới 。 光quang 即tức 大đại 智trí 。 言ngôn 心tâm 相tương/tướng 者giả 。 謂vị 要yếu 無vô 齊tề 限hạn 。 若nhược 約ước 悲bi 願nguyện 。 盡tận 度độ 眾chúng 生sanh 。 盡tận 修tu 諸chư 行hành 。 故cố 伊y 舍xá 那na 優Ưu 婆Bà 夷Di 云vân 。 菩Bồ 薩Tát 不bất 為vi 調điều 伏phục 。 一nhất 眾chúng 生sanh 故cố 。 發phát 菩Bồ 提Đề 心tâm 。 乃nãi 至chí 不bất 為vi 調điều 伏phục 。 不bất 可khả 說thuyết 不bất 可khả 說thuyết 。 佛Phật 剎sát 極cực 微vi 塵trần 數số 。 諸chư 眾chúng 生sanh 故cố 。 發phát 菩Bồ 提Đề 心tâm 。 次thứ 正chánh 釋thích 云vân 。 為vì 度độ 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 盡tận 無vô 餘dư 故cố 。 發phát 菩Bồ 提Đề 心tâm 。 如như 是thị 略lược 列liệt 二nhị 十thập 種chủng 法pháp 。 結kết 為vi 百bách 萬vạn 阿a 僧tăng 祇kỳ 。 方phương 便tiện 行hành 故cố 。 發phát 菩Bồ 提Đề 心tâm 。 其kỳ 一nhất 一nhất 行hành 。 皆giai 無vô 齊tề 限hạn 。 若nhược 約ước 正chánh 念niệm 真Chân 如Như 無vô 齊tề 限hạn 者giả 。 則tắc 下hạ 無vô 眾chúng 生sanh 。 而nhi 可khả 度độ 者giả 。 上thượng 無vô 菩Bồ 提Đề 而nhi 為vi 所sở 求cầu 。 中trung 無vô 萬vạn 行hạnh 而nhi 可khả 修tu 斷đoạn 。 亦diệc 無vô 真Chân 如Như 而nhi 為vi 所sở 念niệm 。 故cố 淨tịnh 名danh 云vân 。 當đương 令linh 此thử 諸chư 天thiên 子tử 。 捨xả 於ư 分phân 別biệt 。 菩Bồ 提Đề 之chi 見kiến 。 菩Bồ 提Đề 者giả 。 不bất 可khả 以dĩ 身thân 得đắc 。 不bất 可khả 以dĩ 心tâm 得đắc 。 寂tịch 滅diệt 是thị 菩Bồ 提Đề 。 滅diệt 諸chư 相tướng 故cố 。 即tức 斯tư 意ý 也dã 。 若nhược 融dung 上thượng 三tam 心tâm 。 則tắc 度độ 而nhi 無vô 度độ 。 修tu 而nhi 無vô 修tu 。 故cố 經Kinh 云vân 。 若nhược 於ư 一nhất 切thiết 智trí 。 發phát 生sanh 迴hồi 向hướng 心tâm 。 見kiến 心tâm 無vô 所sở 生sanh 。 當đương 獲hoạch 大đại 名danh 稱xưng 。 然nhiên 大đại 願nguyện 為vi 主chủ 。 願nguyện 有hữu 無vô 量lượng 。 而nhi 多đa 說thuyết 四tứ 弘hoằng 者giả 。 對đối 於ư 無vô 作tác 四Tứ 諦Đế 理lý 故cố 。 一nhất 眾chúng 生sanh 無vô 邊biên 誓thệ 願nguyện 度độ 者giả 。 度độ 於ư 苦khổ 源nguyên 。 二nhị 煩phiền 惱não 無vô 邊biên 誓thệ 願nguyện 斷đoạn 者giả 。 斷đoạn 於ư 結kết 集tập 。 三tam 法Pháp 門môn 無vô 盡tận 誓thệ 願nguyện 學học 者giả 。 學học 於ư 道Đạo 諦Đế 。 四tứ 佛Phật 道Đạo 無vô 上thượng 誓thệ 願nguyện 成thành 者giả 。 證chứng 於ư 滅diệt 理lý 。 言ngôn 無vô 作tác 者giả 。 不bất 同đồng 小Tiểu 乘Thừa 有hữu 生sanh 有hữu 滅diệt 。 謂vị 造tạo 境cảnh 即tức 中trung 。 無vô 不bất 真chân 實thật 。 陰ấm 入nhập 皆giai 如như 。 無vô 苦khổ 可khả 捨xả 。 煩phiền 惱não 即tức 菩Bồ 提Đề 。 無vô 集tập 可khả 斷đoạn 。 邊biên 邪tà 皆giai 中trung 正chánh 。 無vô 道đạo 可khả 修tu 。 生sanh 死tử 即tức 涅Niết 槃Bàn 。 無vô 滅diệt 可khả 證chứng 。 無vô 苦khổ 無vô 集tập 。 即tức 無vô 世thế 間gian 。 無vô 滅diệt 無vô 道đạo 。 即tức 無vô 出xuất 世thế 。 不bất 取thủ 不bất 捨xả 。 直trực 趣thú 真chân 實thật 。 若nhược 更cánh 深thâm 入nhập 。 應ưng 知tri 一nhất 苦khổ 一nhất 切thiết 苦khổ 。 則tắc 一nhất 度độ 一nhất 切thiết 度độ 。 事sự 事sự 無vô 㝵# 故cố 。 一nhất 惑hoặc 一nhất 切thiết 惑hoặc 。 則tắc 一nhất 斷đoạn 一nhất 切thiết 斷đoạn 。 見kiến 惑hoặc 原nguyên 故cố 。 一nhất 道đạo 一nhất 切thiết 道đạo 。 則tắc 一nhất 修tu 一nhất 切thiết 修tu 。 萬vạn 行hạnh 一nhất 體thể 故cố 。 一nhất 佛Phật 一nhất 切thiết 佛Phật 則tắc 一nhất 成thành 一nhất 切thiết 成thành 。 生sanh 佛Phật 平bình 等đẳng 故cố 。 斯tư 等đẳng 並tịnh 為vì 菩Bồ 提Đề 心tâm 相tương/tướng 。 言ngôn 心tâm 德đức 者giả 。 依y 上thượng 發phát 心tâm 。 一nhất 念niệm 之chi 德đức 。 過quá 於ư 虗hư 空không 。 不bất 可khả 稱xưng 量lượng 。 十thập 方phương 諸chư 佛Phật 。 同đồng 共cộng 稱xưng 讚tán 。 多đa 劫kiếp 不bất 盡tận 。 故cố 彌di 伽già 翻phiên 禮lễ 初sơ 心tâm 。 若nhược 敬kính 白bạch 月nguyệt 之chi 新tân 吐thổ 海hải 雲vân 驚kinh 。 其kỳ 能năng 發phát 美mỹ 青thanh 松tùng 之chi 萌manh 芽nha 。 不bất 有hữu 凌lăng 雲vân 之chi 心tâm 。 豈khởi 展triển 垂thùy 天thiên 之chi 翼dực 。 若nhược 無vô 等đẳng 佛Phật 之chi 志chí 。 豈khởi 成thành 妙diệu 道đạo 。 至chí 於ư 佛Phật 果Quả 。 有hữu 階giai 差sai 故cố 。 如như 虗hư 室thất 千thiên 燈đăng 。 雖tuy 同đồng 遍biến 室thất 。 不bất 妨phương 前tiền 後hậu 。 明minh 有hữu 微vi 著trước 。 若nhược 無vô 此thử 位vị 。 徒đồ 修tu 妙diệu 行hạnh 不bất 知tri 此thử 位vị 。 或hoặc 叨# 濫lạm 上thượng 流lưu 。 或hoặc 得đắc 少thiểu 為vi 足túc 。 此thử 亦diệc 二nhị 種chủng 。 一nhất 行hành 布bố 位vị 。 初sơ 後hậu 淺thiển 深thâm 五ngũ 位vị 差sai 別biệt 。 二nhị 圓viên 融dung 位vị 。 一nhất 攝nhiếp 一nhất 切thiết 。 一nhất 一nhất 位vị 滿mãn 即tức 說thuyết 成thành 佛Phật 。 一nhất 位vị 之chi 中trung 。 具cụ 攝nhiếp 一nhất 切thiết 諸chư 位vị 功công 德đức 。 信tín 該cai 果quả 海hải 。 初sơ 發phát 心tâm 時thời 。 便tiện 成thành 正chánh 覺giác 。 上thượng 二nhị 相tương/tướng 攝nhiếp 。 例lệ 如như 行hành 說thuyết 。

八bát 彰chương 果quả 德đức 嚴nghiêm 者giả 。 廣quảng 說thuyết 佛Phật 果Quả 萬vạn 德đức 莊trang 嚴nghiêm 。 令linh 信tín 入nhập 故cố 。 位vị 極cực 必tất 有hữu 究cứu 竟cánh 處xứ 故cố 。 然nhiên 果quả 有hữu 二nhị 種chủng 。 一nhất 者giả 依y 果quả 。 即tức 佛Phật 淨tịnh 土độ 。 謂vị 無vô 形hình 真chân 極cực 自tự 他tha 受thọ 用dụng 華hoa 藏tạng 剎sát 海hải 等đẳng 。 二nhị 者giả 正chánh 果quả 。 謂vị 佛Phật 十thập 身thân 通thông 智trí 通thông 斷đoạn 有hữu 體thể 有hữu 用dụng 。 然nhiên 依y 正chánh 二nhị 果quả 。 一nhất 經kinh 始thỉ 末mạt 廣quảng 說thuyết 其kỳ 相tương/tướng 。 而nhi 無vô 㝵# 鎔dong 融dung 。 通thông 有hữu 六lục 句cú 。 一nhất 依y 內nội 現hiện 依y 。 謂vị 塵trần 中trung 剎sát 海hải 。 二nhị 正chánh 內nội 現hiện 正chánh 。 謂vị 毛mao 孔khổng 現hiện 佛Phật 。 三tam 正chánh 內nội 現hiện 依y 。 四tứ 依y 內nội 現hiện 正chánh 。 五ngũ 依y 內nội 現hiện 依y 正chánh 六lục 。 正chánh 內nội 現hiện 正chánh 依y 。 其kỳ 文văn 非phi 一nhất 。 又hựu 有hữu 四tứ 句cú 。 一nhất 或hoặc 唯duy 依y 。 佛Phật 即tức 剎sát 故cố 。 二nhị 或hoặc 唯duy 正chánh 。 剎sát 即tức 佛Phật 故cố 。 三tam 或hoặc 俱câu 不bất 壞hoại 兩lưỡng 存tồn 故cố 。 四tứ 或hoặc 互hỗ 泯mẫn 即tức 兩lưỡng 亡vong 故cố 。 謂vị 由do 剎sát 即tức 佛Phật 故cố 。 剎sát 則tắc 非phi 剎sát 。 由do 佛Phật 即tức 剎sát 故cố 。 佛Phật 則tắc 非phi 佛Phật 。 故cố 經Kinh 云vân 。 華hoa 藏tạng 世thế 界giới 海hải 。 法Pháp 界Giới 無vô 差sai 別biệt 。 佛Phật 以dĩ 法pháp 為vi 身thân 。 清thanh 淨tịnh 如như 虗hư 空không 。 上thượng 之chi 六lục 門môn 。 舉cử 一nhất 圓viên 收thu 。 是thị 此thử 中trung 意ý 。

九cửu 示thị 其kỳ 終chung 歸quy 者giả 。 種chủng 種chủng 因nhân 果quả 依y 正chánh 等đẳng 法pháp 。 究cứu 竟cánh 皆giai 歸quy 一nhất 真chân 法Pháp 界Giới 。 猶do 萬vạn 物vật 芸vân 芸vân 各các 歸quy 其kỳ 根căn 。 百bách 川xuyên 滔thao 滔thao 朝triêu 宗tông 于vu 海hải 。 是thị 故cố 經Kinh 云vân 。 平bình 等đẳng 真chân 法Pháp 界Giới 。 無vô 佛Phật 無vô 眾chúng 生sanh 。 由do 此thử 故cố 有hữu 入nhập 法Pháp 界Giới 會hội 。 無vô 所sở 不bất 収thâu 。 法Pháp 界Giới 之chi 義nghĩa 。 廣quảng 如như 宗tông 中trung 。

十thập 廣quảng 利lợi 今kim 後hậu 者giả 。 諸chư 佛Phật 設thiết 教giáo 。 起khởi 則tắc 有hữu 始thỉ 。 用dụng 乃nãi 無vô 終chung 。 若nhược 雨vũ 滴tích 滄thương 溟minh 與dữ 海hải 俱câu 竭kiệt 。 一nhất 言ngôn 稱xưng 性tánh 與dữ 性tánh 齊tề 終chung 。 法Pháp 界Giới 無vô 終chung 。 斯tư 教giáo 無vô 盡tận 。 況huống 大đại 慈từ 大đại 願nguyện 威uy 力lực 護hộ 持trì 。 令linh 法Pháp 眼nhãn 長trường 存tồn 。 盡tận 眾chúng 生sanh 界giới 皆giai 蒙mông 勝thắng 益ích 。 此thử 有hữu 二nhị 種chủng 。 一nhất 成thành 見kiến 聞văn 益ích 。 但đãn 為vi 種chủng 子tử 故cố 。 二nhị 成thành 解giải 行hành 益ích 。 正chánh 解giải 修tu 行hành 方phương 證chứng 入nhập 故cố 。 下hạ 方phương 菩Bồ 薩Tát 偈kệ 云vân 。 廣quảng 大đại 福phước 德đức 聚tụ 。 出xuất 興hưng 於ư 世thế 間gian 。 開khai 悟ngộ 諸chư 眾chúng 生sanh 。 令linh 集tập 菩Bồ 薩Tát 行hành 。 上thượng 方phương 菩Bồ 薩Tát 偈kệ 云vân 。 如Như 來Lai 出xuất 興hưng 世thế 。 寂tịch 靜tĩnh 大đại 慈từ 悲bi 。 普phổ 轉chuyển 妙diệu 法Pháp 輪luân 。 利lợi 益ích 諸chư 含hàm 識thức 。 明minh 今kim 後hậu 常thường 益ích 。 由do 上thượng 十thập 因nhân 故cố 演diễn 此thử 經Kinh 。

●# 第đệ 二nhị 說thuyết 經Kinh 緣duyên 者giả 。 一nhất 切thiết 經kinh 初sơ 說thuyết 時thời 方phương 人nhân 。 既ký 即tức 是thị 緣duyên 故cố 。 今kim 亦diệc 有hữu 十thập 。 一nhất 依y 時thời 。 二nhị 依y 處xứ 。 三tam 依y 主chủ 。 四tứ 依y 三tam 昧muội 。 五ngũ 依y 現hiện 相tướng 。 六lục 依y 說thuyết 者giả 。 七thất 依y 聽thính 者giả 。 八bát 依y 德đức 本bổn 。 九cửu 依y 請thỉnh 者giả 。 十thập 依y 加gia 者giả 。

第đệ 一nhất 依y 時thời 者giả 。 夫phu 心tâm 冥minh 至chí 道đạo 。 渾hồn 一nhất 古cổ 今kim 。 法Pháp 界Giới 無vô 性tánh 。 本bổn 亡vong 時thời 分phần/phân 。 故cố 下hạ 經Kinh 云vân 。 菩Bồ 薩Tát 智trí 輪luân 。 不bất 可khả 以dĩ 生sanh 死tử 中trung 長trường 短đoản 染nhiễm 淨tịnh 如như 是thị 等đẳng 劫kiếp 。 分phân 別biệt 顯hiển 示thị 。 以dĩ 離ly 一nhất 切thiết 。 分phân 別biệt 網võng 故cố 。 況huống 無vô 涯nhai 之chi 說thuyết 。 念niệm 劫kiếp 圓viên 融dung 哉tai 。 今kim 無vô 時thời 之chi 時thời 。 略lược 有hữu 二nhị 相tương/tướng 。 一nhất 不bất 壞hoại 相tương/tướng 。 在tại 於ư 後hậu 時thời 。 說thuyết 此thử 一nhất 經kinh 。 以dĩ 逝thệ 多đa 園viên 林lâm 及cập 身thân 子tử 等đẳng 皆giai 在tại 後hậu 故cố 。 常thường 恆hằng 之chi 說thuyết 不bất 妨phương 後hậu 故cố 。 二nhị 約ước 圓viên 融dung 。 初sơ 成thành 頓đốn 說thuyết 。 下hạ 放phóng 光quang 中trung 。 十thập 方phương 剎sát 塵trần 。 剎sát 塵trần 皆giai 見kiến 最tối 勝thắng 道Đạo 場Tràng 。 菩Bồ 薩Tát 於ư 中trung 。 成thành 正chánh 覺giác 故cố 。 明minh 是thị 初sơ 時thời 如Như 來Lai 一nhất 念niệm 能năng 頓đốn 說thuyết 故cố 。 祇kỳ 園viên 身thân 子tử 。 世thế 九cửu 相tương/tướng 融dung 。 未vị 來lai 之chi 事sự 居cư 現hiện 在tại 故cố 。 若nhược 從tùng 少thiểu 至chí 多đa 。 應ưng 具cụ 十thập 時thời 。 義nghĩa 如như 別biệt 說thuyết 。

第đệ 二nhị 依y 處xứ 者giả 。 夫phu 智trí 冥minh 真chân 際tế 。 能năng 所sở 兩lưỡng 亡vong 。 假giả 說thuyết 依y 真chân 。 而nhi 非phi 國quốc 土độ 。 況huống 剎sát 塵trần 即tức 入nhập 。 染nhiễm 淨tịnh 參tham 融dung 。 圓viên 教giáo 普phổ 周chu 。 難nạn/nan 分phần/phân 處xứ 別biệt 。 然nhiên 真chân 非phi 事sự 外ngoại 。 不bất 壞hoại 所sở 依y 故cố 。 以dĩ 無vô 時thời 之chi 時thời 遍biến 非phi 處xứ 之chi 處xứ 。 亦diệc 略lược 有hữu 二nhị 。 一nhất 者giả 約ước 相tương/tướng 。 通thông 於ư 淨tịnh 穢uế 。 逝thệ 多đa 園viên 林lâm 及cập 諸chư 城thành 邑ấp 乃nãi 至chí 天thiên 上thượng 。 皆giai 屬thuộc 娑sa 婆bà 。 即tức 為vi 染nhiễm 剎sát 現hiện 淨tịnh 土độ 分phần/phân 。 明minh 居cư 淨tịnh 剎sát 。 二nhị 約ước 圓viên 融dung 。 實thật 則tắc 不bất 起khởi 覺giác 樹thụ 。 周chu 遍biến 法Pháp 界Giới 。 淨tịnh 穢uế 無vô 㝵# 。 通thông 局cục 交giao 徹triệt 。 各các 有hữu 四tứ 句cú 。 初sơ 淨tịnh 穢uế 中trung 。 一nhất 或hoặc 唯duy 染nhiễm 。 在tại 娑sa 婆bà 故cố 。 二nhị 或hoặc 唯duy 淨tịnh 。 淨tịnh 土độ 分phần/phân 故cố 。 三tam 者giả 或hoặc 俱câu 。 法Pháp 界Giới 之chi 內nội 園viên 林lâm 等đẳng 故cố 。 四tứ 者giả 或hoặc 泯mẫn 。 染nhiễm 淨tịnh 相tương/tướng 盡tận 同đồng 法Pháp 界Giới 故cố 。 又hựu 或hoặc 唯duy 染nhiễm 。 以dĩ 園viên 林lâm 等đẳng 覆phú 淨tịnh 相tương/tướng 故cố 。 或hoặc 唯duy 淨tịnh 。 一nhất 切thiết 妙diệu 寶bảo 。 間gian 錯thác 嚴nghiêm 故cố 。 或hoặc 俱câu 隱ẩn 。 顯hiển 密mật 無vô 㝵# 成thành 故cố 。 或hoặc 俱câu 非phi 。 各các 相tướng 形hình 奪đoạt 二nhị 相tương/tướng 盡tận 故cố 。 次thứ 明minh 通thông 局cục 交giao 徹triệt 二nhị 四tứ 句cú 者giả 。 謂vị 或hoặc 局cục 。 此thử 一nhất 界giới 故cố 。 或hoặc 通thông 。 該cai 十thập 方phương 故cố 。 或hoặc 俱câu 。 即tức 此thử 即tức 彼bỉ 故cố 。 或hoặc 泯mẫn 。 此thử 彼bỉ 相tương/tướng 盡tận 故cố 。 又hựu 或hoặc 局cục 。 此thử 界giới 攝nhiếp 一nhất 切thiết 故cố 。 或hoặc 通thông 。 此thử 界giới 入nhập 一nhất 切thiết 故cố 。 或hoặc 俱câu 。 即tức 攝nhiếp 即tức 入nhập 故cố 。 或hoặc 泯mẫn 。 形hình 奪đoạt 相tương/tướng 盡tận 故cố 。 以dĩ 上thượng 圓viên 融dung 之chi 時thời 遍biến 此thử 無vô 㝵# 之chi 處xứ 。 演diễn 此thử 難nan 思tư 法Pháp 門môn 。

第đệ 三tam 依y 主chủ 者giả 。 夫phu 真chân 身thân 寥liêu 廓khuếch 。 與dữ 法Pháp 界Giới 合hợp 其kỳ 德đức 。 包bao 羅la 無vô 外ngoại 。 與dữ 萬vạn 化hóa 齊tề 其kỳ 用dụng 。 窮cùng 原nguyên 莫mạc 二nhị 。 執chấp 迹tích 多đa 端đoan 。 一nhất 身thân 多đa 身thân 。 經kinh 論luận 異dị 說thuyết 。 今kim 說thuyết 此thử 經Kinh 。 佛Phật 為vi 真chân 為vi 應ưng 為vi 一nhất 為vi 多đa 。 若nhược 言ngôn 真chân 者giả 。 何hà 名danh 釋Thích 迦Ca 居cư 娑sa 婆bà 界giới 人nhân 天thiên 同đồng 見kiến 。 若nhược 言ngôn 應ưng 者giả 。 何hà 言ngôn 遮già 那na 處xứ 淨tịnh 妙diệu 剎sát 大đại 菩Bồ 薩Tát 見kiến 。 若nhược 云vân 一nhất 者giả 。 何hà 以dĩ 法Pháp 界Giới 各các 見kiến 如Như 來Lai 。 坐tọa 蓮liên 華hoa 座tòa 。 若nhược 言ngôn 異dị 者giả 。 何hà 故cố 復phục 說thuyết 。 而nhi 不bất 分phân 身thân 。 然nhiên 說thuyết 此thử 經Kinh 佛Phật 並tịnh 非phi 前tiền 說thuyết 。 即tức 是thị 法Pháp 界Giới 。 無vô 盡tận 身thân 雲vân 。 真chân 應ưng 相tương/tướng 融dung 。 一nhất 多đa 無vô 㝵# 。 即tức 盧lô 遮già 那na 是thị 釋Thích 迦Ca 故cố 。 常thường 在tại 此thử 處xứ 即tức 他tha 處xứ 故cố 。 遠viễn 在tại 他tha 方phương 恆hằng 住trụ 此thử 故cố 。 身thân 不bất 分phân 異dị 亦diệc 非phi 一nhất 故cố 。 同đồng 時thời 異dị 處xứ 一nhất 身thân 圓viên 滿mãn 皆giai 全toàn 現hiện 故cố 。 一nhất 切thiết 菩Bồ 薩Tát 。 不bất 能năng 思tư 故cố 。 今kim 釋thích 此thử 義nghĩa 。 略lược 為vi 二nhị 門môn 。 先tiên 明minh 十thập 身thân 。 後hậu 彰chương 無vô 㝵# 。 今kim 初sơ 言ngôn 十thập 身thân 者giả 。 經kinh 有hữu 數số 節tiết 。 一nhất 第đệ 八Bát 地Địa 中trung 。 略lược 有hữu 二nhị 種chủng 。 一nhất 融dung 三tam 世thế 間gian 以dĩ 為vi 十thập 身thân 。 謂vị 一nhất 眾chúng 生sanh 身thân 。 二nhị 國quốc 土độ 身thân 。 三tam 業nghiệp 報báo 身thân 。 四tứ 聲Thanh 聞Văn 身thân 。 五ngũ 緣Duyên 覺Giác 身thân 。 六lục 菩Bồ 薩Tát 身thân 。 七thất 如Như 來Lai 身thân 。 八bát 智trí 身thân 。 九cửu 法Pháp 身thân 。 十thập 虗hư 空không 身thân 。 論luận 攝nhiếp 此thử 十thập 以dĩ 為vi 三tam 分phần/phân 。 初sơ 三tam 染nhiễm 分phần/phân 。 次thứ 六lục 淨tịnh 分phần/phân 。 後hậu 一nhất 不bất 二nhị 分phần 非phi 染nhiễm 淨tịnh 故cố 。 此thử 三tam 無vô 㝵# 。 為vi 一nhất 緣duyên 起khởi 。 並tịnh 為vi 遮già 那na 無vô 㝵# 身thân 雲vân 。 二nhị 就tựu 如Như 來Lai 身thân 。 自tự 有hữu 十thập 身thân 。 一nhất 菩Bồ 提Đề 身thân 。 二nhị 願nguyện 身thân 。 三tam 化hóa 身thân 。 四tứ 力lực 持trì 身thân 。 五ngũ 相tướng 好hảo 莊trang 嚴nghiêm 身thân 。 六lục 威uy 勢thế 身thân 。 七thất 意ý 生sanh 身thân 。 八bát 福phước 德đức 身thân 。 九cửu 法Pháp 身thân 。 十thập 智trí 身thân 。 餘dư 之chi 九cửu 身thân 例lệ 此thử 有hữu 十thập 。 則tắc 有hữu 百bách 身thân 。 二nhị 離ly 世thế 間gian 品phẩm 。 名danh 為vi 十thập 佛Phật 。 即tức 此thử 十thập 身thân 名danh 或hoặc 小tiểu 異dị 。 今kim 次thứ 第đệ 對đối 之chi 。 一nhất 成thành 正chánh 覺giác 佛Phật 即tức 菩Bồ 提Đề 身thân 。 二nhị 願nguyện 佛Phật 。 三tam 涅Niết 槃Bàn 佛Phật 。 四tứ 住trụ 持trì 佛Phật 。 五ngũ 業nghiệp 報báo 佛Phật 。 六lục 心tâm 佛Phật 。 七thất 隨tùy 樂nhạo/nhạc/lạc 佛Phật 。 八bát 三tam 昧muội 佛Phật 。 九cửu 法Pháp 界Giới 佛Phật 。 十thập 本bổn 性tánh 佛Phật 本bổn 智trí 性tánh 故cố 。 彼bỉ 品phẩm 復phục 說thuyết 十thập 種chủng 見kiến 佛Phật 。 見kiến 上thượng 十thập 佛Phật 。 謂vị 一nhất 安an 住trụ 世thế 間gian 成thành 正chánh 覺giác 佛Phật 無vô 著trước 見kiến 。 願nguyện 佛Phật 出xuất 生sanh 見kiến 。 業nghiệp 報báo 佛Phật 深thâm 信tín 見kiến 。 住trụ 持trì 佛Phật 隨tùy 樂nhạo 見kiến 。 涅Niết 槃Bàn 佛Phật 深thâm 入nhập 見kiến 。 法Pháp 界Giới 佛Phật 普phổ 至chí 見kiến 。 心tâm 佛Phật 安an 住trụ 見kiến 。 三tam 昧muội 佛Phật 無vô 量lượng 無vô 依y 見kiến 。 本bổn 性tánh 佛Phật 明minh 了liễu 見kiến 。 隨tùy 樂nhạo/nhạc/lạc 佛Phật 普phổ 受thọ 見kiến 。 此thử 之chi 十thập 見kiến 。 如như 佛Phật 體thể 見kiến 。 謂vị 無vô 著trước 者giả 。 即tức 正chánh 覺giác 相tương/tướng 。 於ư 一nhất 切thiết 法pháp 。 皆giai 無vô 所sở 著trước 。 便tiện 成thành 正chánh 覺giác 。 若nhược 見kiến 無vô 著trước 。 則tắc 見kiến 正chánh 覺giác 。 下hạ 九cửu 例lệ 然nhiên 。 然nhiên 無vô 著trước 有hữu 十thập 。 以dĩ 顯hiển 無vô 盡tận 。 一nhất 於ư 一nhất 切thiết 世thế 間gian 無vô 著trước 。 二nhị 於ư 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 無vô 著trước 。 三tam 一nhất 切thiết 法pháp 。 四tứ 所sở 作tác 。 五ngũ 善thiện 根căn 。 六lục 生sanh 處xứ 。 七thất 願nguyện 。 八bát 行hành 。 九cửu 菩Bồ 薩Tát 。 十thập 如Như 來Lai 。 於ư 此thử 十thập 法pháp 。 皆giai 無vô 所sở 著trước 。 無vô 著trước 既ký 十thập 。 出xuất 生sanh 深thâm 信tín 乃nãi 至chí 明minh 了liễu 亦diệc 各các 有hữu 十thập 。 以dĩ 成thành 百bách 門môn 。 方phương 是thị 十thập 中trung 。 一nhất 如Như 來Lai 身thân 。 餘dư 眾chúng 生sanh 身thân 國quốc 土độ 身thân 等đẳng 。 復phục 各các 有hữu 十thập 。 便tiện 成thành 千thiên 身thân 。 乃nãi 至chí 無vô 量lượng 。 俱câu 說thuyết 十thập 者giả 。 一nhất 周chu 圓viên 數số 。 以dĩ 表biểu 無vô 盡tận 。 令linh 易dị 了liễu 故cố 。 三tam 普phổ 遍biến 吉cát 祥tường 無vô 垢cấu 光quang 神thần 。 說thuyết 有hữu 十thập 身thân 。 一nhất 不bất 去khứ 身thân 。 二nhị 不bất 來lai 身thân 。 三tam 不bất 生sanh 身thân 。 四tứ 不bất 滅diệt 身thân 。 五ngũ 不bất 實thật 身thân 。 六lục 不bất 虗hư 身thân 。 七thất 不bất 遷thiên 身thân 。 八bát 不bất 壞hoại 身thân 。 九cửu 一nhất 相tương/tướng 身thân 。 十thập 無vô 相tướng 身thân 。 總tổng 就tựu 體thể 標tiêu 十thập 。 皆giai 言ngôn 不bất 及cập 。 觀quán 釋thích 文văn 。 即tức 菩Bồ 提Đề 等đẳng 十thập 種chủng 之chi 身thân 。 則tắc 名danh 異dị 義nghĩa 同đồng 。 四tứ 普phổ 眼nhãn 長trưởng 者giả 亦diệc 說thuyết 十thập 身thân 。 即tức 一nhất 波Ba 羅La 蜜Mật 而nhi 成thành 一nhất 身thân 。 佛Phật 十thập 度độ 圓viên 故cố 成thành 十thập 身thân 。 與dữ 菩Bồ 提Đề 等đẳng 。 大đại 意ý 亦diệc 同đồng 。 五ngũ 最tối 寂tịch 靜tĩnh 婆Bà 羅La 門Môn 。 說thuyết 有hữu 十thập 身thân 。 則tắc 約ước 因nhân 門môn 。 謂vị 十Thập 地Địa 中trung 一nhất 地địa 成thành 一nhất 。 皆giai 依y 法Pháp 身thân 。 與dữ 如Như 來Lai 身thân 。 非phi 一nhất 非phi 異dị 。 佛Phật 具cụ 十Thập 地Địa 。 則tắc 亦diệc 圓viên 収thâu 。 如như 海hải 十thập 德đức 不bất 離ly 一nhất 海hải 故cố 。 雖tuy 數sác 處xử 名danh 字tự 不bất 同đồng 。 不bất 出xuất 八bát 地địa 兩lưỡng 種chủng 十thập 身thân 。 會hội 釋thích 如như 下hạ 。 所sở 以dĩ 此thử 經Kinh 要yếu 說thuyết 十thập 者giả 。 諸chư 教giáo 隨tùy 宜nghi 。 或hoặc 說thuyết 諸chư 佛Phật 唯duy 一nhất 法Pháp 身thân 。 或hoặc 二nhị 。 或hoặc 三tam 。 今kim 圓viên 滿mãn 教giáo 故cố 須tu 具cụ 說thuyết 。 若nhược 欲dục 會hội 同đồng 三Tam 身Thân 等đẳng 者giả 。 菩Bồ 提Đề 願nguyện 化hóa 力lực 持trì 四tứ 身thân 。 即tức 是thị 化hóa 身thân 。 相tướng 好hảo 福phước 德đức 通thông 於ư 報báo 佛Phật 。 威uy 勢thế 意ý 生sanh 通thông 他tha 受thọ 用dụng 及cập 與dữ 化hóa 身thân 。 法pháp 即tức 法Pháp 身thân 。 智trí 通thông 三Tam 身Thân 。 具cụ 四Tứ 智Trí 故cố 。 兼kiêm 他tha 受thọ 用dụng 。 即tức 通thông 四tứ 身thân 。 然nhiên 報báo 必tất 契khế 法pháp 。 離ly 法pháp 無vô 報báo 。 如như 金kim 成thành 像tượng 。 離ly 金kim 無vô 像tượng 。 瑩oánh 金kim 發phát 光quang 。 離ly 像tượng 無vô 光quang 。 依y 體thể 起khởi 用dụng 。 離ly 報báo 無vô 化hóa 故cố 。 說thuyết 為vi 一nhất 無vô 障chướng 㝵# 身thân 。 一nhất 不bất 為vi 一nhất 。 為vi 破phá 諸chư 數số 。 是thị 以dĩ 舒thư 則tắc 彌di 綸luân 法Pháp 界Giới 。 卷quyển 則tắc 足túc 跡tích 難nạn/nan 尋tầm 。 故cố 難nan 思tư 議nghị 。 第đệ 二nhị 辨biện 無vô 㝵# 者giả 。 即tức 前tiền 十thập 身thân 。 各các 互hỗ 相tương 作tác 。 一nhất 即tức 具cụ 十thập 。 十thập 即tức 是thị 一nhất 。 多đa 一nhất 圓viên 融dung 。 即tức 是thị 無vô 㝵# 。 更cánh 略lược 說thuyết 十thập 。 以dĩ 表biểu 無vô 盡tận 。 一nhất 用dụng 周chu 無vô 㝵# 。 謂vị 於ư 上thượng 念niệm 劫kiếp 剎sát 塵trần 等đẳng 處xứ 。 遮già 那na 佛Phật 現hiện 法Pháp 界Giới 身thân 雲vân 。 業nghiệp 用dụng 無vô 邊biên 。 悉tất 周chu 遍biến 故cố 。 經Kinh 云vân 。 如như 於ư 此thử 處xứ 見kiến 佛Phật 坐tọa 。 一nhất 切thiết 塵trần 中trung 亦diệc 如như 是thị 等đẳng 。 其kỳ 文văn 非phi 一nhất 。 二nhị 相tương/tướng 遍biến 無vô 㝵# 。 謂vị 於ư 上thượng 差sai 別biệt 用dụng 中trung 。 各các 攝nhiếp 一nhất 切thiết 業nghiệp 用dụng 盡tận 故cố 。 三tam 寂tịch 用dụng 無vô 㝵# 。 雲vân 興hưng 大đại 用dụng 無vô 私tư 成thành 故cố 。 四tứ 依y 起khởi 無vô 㝵# 。 無vô 心tâm 頓đốn 現hiện 海hải 印ấn 力lực 故cố 。 五ngũ 真chân 應ưng 無vô 㝵# 。 應ưng 即tức 同đồng 法pháp 一nhất 味vị 等đẳng 故cố 。 六lục 分phần 圓viên 無vô 㝵# 。 一nhất 一nhất 身thân 分phần/phân 即tức 全toàn 身thân 故cố 。 七thất 因nhân 果quả 無vô 㝵# 。 雖tuy 得đắc 佛Phật 道Đạo 。 不bất 捨xả 因nhân 故cố 。 八bát 依y 正chánh 無vô 㝵# 。 正chánh 中trung 現hiện 依y 國quốc 土độ 體thể 故cố 。 九cửu 潛tiềm 入nhập 無vô 㝵# 。 入nhập 眾chúng 生sanh 界giới 。 如như 如Như 來Lai 藏tạng 。 雖tuy 作tác 眾chúng 生sanh 。 不bất 失thất 自tự 性tánh 故cố 。 故cố 出xuất 現hiện 品phẩm 云vân 。 佛Phật 智trí 潛tiềm 入nhập 眾chúng 生sanh 心tâm 中trung 。 又hựu 云vân 。 眾chúng 生sanh 心tâm 中trung 。 念niệm 念niệm 常thường 有hữu 。 佛Phật 成thành 正chánh 覺giác 。 十thập 圓viên 通thông 無vô 㝵# 。 謂vị 此thử 佛Phật 身thân 。 即tức 理lý 即tức 事sự 。 即tức 一nhất 即tức 多đa 。 即tức 依y 即tức 正chánh 。 即tức 人nhân 即tức 法pháp 。 即tức 此thử 即tức 彼bỉ 。 即tức 情tình 即tức 非phi 情tình 。 即tức 深thâm 即tức 廣quảng 。 即tức 因nhân 即tức 果quả 。 即tức 三Tam 身Thân 即tức 十thập 身thân 。 同đồng 一nhất 無vô 㝵# 法Pháp 界Giới 身thân 雲vân 。 以dĩ 此thử 身thân 雲vân 。 遍biến 前tiền 時thời 處xứ 。 常thường 說thuyết 華hoa 嚴nghiêm 。 是thị 知tri 或hoặc 說thuyết 報báo 身thân 在tại 色sắc 究cứu 竟cánh 。 約ước 攝nhiếp 報báo 說thuyết 。 或hoặc 說thuyết 報báo 身thân 在tại 餘dư 淨tịnh 土độ 。 約ước 引dẫn 攝nhiếp 說thuyết 。 或hoặc 說thuyết 舍xá 那na 坐tọa 千thiên 葉diệp 華hoa 。 約ước 攝nhiếp 二nhị 地địa 說thuyết 。 或hoặc 說thuyết 登đăng 地địa 方phương 見kiến 佛Phật 身thân 。 約ước 勝thắng 機cơ 說thuyết 。 或hoặc 分phần/phân 三tam 異dị 。 約ước 體thể 相tướng 用dụng 說thuyết 。 俱câu 非phi 此thử 經Kinh 真chân 實thật 之chi 義nghĩa 。 要yếu 得đắc 十thập 身thân 自tự 在tại 無vô 㝵# 。 方phương 順thuận 經kinh 宗tông 。

第đệ 四tứ 依y 三tam 昧muội 者giả 。 夫phu 動động 靜tĩnh 唯duy 物vật 。 聖thánh 豈khởi 然nhiên 乎hồ 。 示thị 軌quỹ 後hậu 徒đồ 。 故cố 須tu 入nhập 定định 。 明minh 將tương 有hữu 說thuyết 。 必tất 須tu 觀quán 機cơ 。 靜tĩnh 鑒giám 前tiền 理lý 。 定định 起khởi 發phát 言ngôn 。 言ngôn 必tất 真chân 當đương 。 真chân 當đương 故cố 受thọ 者giả 之chi 心tâm 自tự 然nhiên 篤đốc 矣hĩ 。 略lược 有hữu 二nhị 類loại 。 一nhất 佛Phật 自tự 入nhập 。 師sư 子tử 頻tần 申thân 。 總tổng 明minh 果quả 定định 攝nhiếp 德đức 無vô 盡tận 。 如như 本bổn 會hội 說thuyết 。 二nhị 者giả 善thiện 友hữu 所sở 入nhập 因nhân 定định 。 或hoặc 入nhập 不bất 入nhập 。 以dĩ 表biểu 動động 寂tịch 皆giai 法Pháp 界Giới 故cố 。 如như 末mạt 會hội 說thuyết 。 實thật 則tắc 定định 散tán 無vô 㝵# 因nhân 果quả 交giao 徹triệt 。

第đệ 五ngũ 依y 現hiện 相tướng 者giả 。 法pháp 性tánh 寂tịch 寥liêu 雖tuy 無vô 諸chư 相tướng 。 無vô 相tướng 之chi 相tướng 。 無vô 㝵# 繁phồn 興hưng 故cố 。 經Kinh 云vân 。 如Như 來Lai 非phi 以dĩ 相tương/tướng 為vi 體thể 。 但đãn 是thị 無vô 相tướng 寂tịch 滅diệt 。 法Pháp 身thân 相tương/tướng 成thành 。 儀nghi 悉tất 具cụ 足túc 。 世thế 間gian 隨tùy 樂nhạo/nhạc/lạc 皆giai 得đắc 見kiến 。 既ký 隨tùy 物vật 現hiện 。 意ý 在tại 悟ngộ 人nhân 。 相tướng 與dữ 無vô 相tướng 等đẳng 無vô 差sai 別biệt 。 現hiện 相tướng 多đa 端đoan 。 隨tùy 會hội 分phần/phân 二nhị 。 一nhất 者giả 本bổn 會hội 。 於ư 中trung 有hữu 二nhị 。 一nhất 者giả 定định 用dụng 。 頓đốn 淨tịnh 佛Phật 剎sát 。 頓đốn 彰chương 佛Phật 身thân 。 微vi 細tế 容dung 持trì 。 表biểu 其kỳ 所sở 詮thuyên 。 二nhị 者giả 放phóng 光quang 。 眉mi 間gian 毫hào 相tướng 。 遐hà 照chiếu 十thập 方phương 。 表biểu 其kỳ 能năng 證chứng 。 令linh 諸chư 大đại 眾chúng 。 依y 智trí 證chứng 入nhập 。 二nhị 末mạt 會hội 之chi 中trung 。 隨tùy 諸chư 善thiện 友hữu 。 現hiện 相tướng 不bất 同đồng 。 或hoặc 現hiện 神thần 通thông 。 或hoặc 放phóng 光quang 照chiếu 。 或hoặc 逆nghịch 或hoặc 順thuận 。 或hoặc 顯hiển 或hoặc 隱ẩn 。 如như 文văn 具cụ 足túc 。

第đệ 六lục 依y 說thuyết 人nhân 者giả 。 法pháp 無vô 廢phế 興hưng 。 弘hoằng 之chi 由do 人nhân 。 故cố 經Kinh 云vân 。 佛Phật 法Pháp 無vô 人nhân 說thuyết 。 雖tuy 慧tuệ 莫mạc 能năng 了liễu 。 今kim 經kinh 能năng 說thuyết 通thông 三tam 世thế 間gian 。 開khai 則tắc 為vi 五ngũ 。 謂vị 一nhất 佛Phật 說thuyết 。 二nhị 菩Bồ 薩Tát 說thuyết 。 三tam 聲Thanh 聞Văn 說thuyết 。 四tứ 眾chúng 生sanh 說thuyết 。 五ngũ 器khí 界giới 說thuyết 。 更cánh 開khai 為vi 十thập 。 六lục 過quá 去khứ 說thuyết 。 七thất 現hiện 在tại 說thuyết 。 八bát 未vị 來lai 說thuyết 。 九cửu 毛mao 孔khổng 說thuyết 。 十thập 微vi 塵trần 說thuyết 。 以dĩ 前tiền 四tứ 及cập 器khí 歷lịch 時thời 有hữu 三tam 。 各các 開khai 分phần/phân 說thuyết 。 以dĩ 為vi 塵trần 毛mao 異dị 全toàn 說thuyết 故cố 。 然nhiên 前tiền 四tứ 中trung 用dụng 法pháp 不bất 同đồng 。 或hoặc 用dụng 音âm 聲thanh 。 或hoặc 用dụng 妙diệu 色sắc 。 如như 教giáo 體thể 辯biện 。 此thử 中trung 本bổn 會hội 。 無vô 佛Phật 言ngôn 說thuyết 。 但đãn 有hữu 現hiện 相tướng 以dĩ 為vi 說thuyết 耳nhĩ 。 慈Từ 氏Thị 閣các 中trung 。 見kiến 諸chư 佛Phật 說thuyết 。 菩Bồ 薩Tát 說thuyết 處xứ 。 其kỳ 文văn 甚thậm 多đa 。 聲Thanh 聞Văn 說thuyết 者giả 。 即tức 末mạt 會hội 初sơ 。 身thân 子tử 稱xưng 讚tán 文Văn 殊Thù 勝thắng 德đức 。 眾chúng 生sanh 說thuyết 者giả 。 如như 多đa 知tri 解giải 。 婆Bà 羅La 門Môn 等đẳng 。 器khí 界giới 說thuyết 者giả 。 □# 多đa 羅la 樹thụ 皆giai 悉tất 演diễn 說thuyết 。 佛Phật 聲thanh 法Pháp 聲thanh 。 三tam 世thế 說thuyết 者giả 。 亦diệc 如như 慈Từ 氏Thị 閣các 內nội 聞văn 過quá 去khứ 佛Phật 及cập 三tam 世thế 互hỗ 在tại 等đẳng 。 亦diệc 如như 上thượng 方phương 菩Bồ 薩Tát 供cúng 具cụ 等đẳng 中trung 現hiện 說thuyết 三tam 世thế 一nhất 切thiết 境cảnh 界giới 。 微vi 塵trần 毛mao 孔khổng 。 如như 下hạ 喜hỷ 目mục 及cập 與dữ 普phổ 賢hiền 一nhất 一nhất 塵trần 毛mao 現hiện 聲thanh 說thuyết 等đẳng 。 亦diệc 如như 新tân 集tập 下hạ 方phương 菩Bồ 薩Tát 一nhất 一nhất 毛mao 孔khổng 。 演diễn 說thuyết 種chủng 種chủng 法Pháp 。 海hải 妙diệu 音âm 聲thanh 雲vân 等đẳng 。 此thử 無vô 情tình 等đẳng 而nhi 能năng 說thuyết 者giả 。 略lược 有hữu 四tứ 意ý 。 一nhất 者giả 業nghiệp 用dụng 。 佛Phật 菩Bồ 薩Tát 力lực 。 二nhị 者giả 德đức 相tương/tướng 。 諸chư 佛Phật 法Pháp 爾nhĩ 。 能năng 如như 是thị 故cố 。 三tam 者giả 顯hiển 理lý 。 則tắc 常thường 是thị 說thuyết 。 四tứ 者giả 性tánh 融dung 。 以dĩ 法pháp 性tánh 力lực 一nhất 。 無vô 不bất 具cụ 足túc 故cố 。 一nhất 說thuyết 即tức 一nhất 切thiết 說thuyết 。 是thị 以dĩ 。 以dĩ 性tánh 從tùng 相tương/tướng 。 有hữu 說thuyết 不bất 說thuyết 。 會hội 相tương/tướng 歸quy 性tánh 。 都đô 無vô 所sở 說thuyết 。 以dĩ 性tánh 融dung 相tương/tướng 。 一nhất 說thuyết 一nhất 切thiết 說thuyết 。 無vô 說thuyết 無vô 不bất 說thuyết 。 若nhược 約ước 觀quán 心tâm 。 但đãn 隨tùy 自tự 心tâm 。 有hữu 說thuyết 不bất 說thuyết 。

第đệ 七thất 依y 聽thính 人nhân 者giả 。 子tử 期kỳ 云vân 。 喪táng 伯bá 牙nha 絕tuyệt 絃huyền 。 若nhược 無vô 有hữu 聽thính 。 終chung 無vô 有hữu 說thuyết 。 即tức 下hạ 十thập 類loại 除trừ 當đương 機cơ 一nhất 。 餘dư 皆giai 說thuyết 緣duyên 。

第đệ 八bát 依y 德đức 本bổn 者giả 。 川xuyên 有hữu 珠châu 而nhi 不bất 枯khô 。 山sơn 有hữu 玉ngọc 而nhi 增tăng 潤nhuận 。 內nội 無vô 德đức 本bổn 。 外ngoại 豈khởi 能năng 談đàm 。 然nhiên 唯duy 約ước 說thuyết 者giả 。 前tiền 人nhân 此thử 法pháp 略lược 有hữu 二nhị 類loại 。 一nhất 者giả 智trí 慧tuệ 最tối 上thượng 首thủ 故cố 。 即tức 蘊uẩn 四Tứ 智Trí 於ư 心tâm 中trung 。 流lưu 八bát 音âm 於ư 聽thính 表biểu 。 二nhị 者giả 餘dư 行hành 為vi 資tư 助trợ 故cố 。 謂vị 禪thiền 戒giới 等đẳng 福phước 增tăng 足túc 威uy 光quang 。 本bổn 會hội 之chi 中trung 佛Phật 德đức 全toàn 具cụ 。 諸chư 菩Bồ 薩Tát 等đẳng 。 皆giai 具cụ 眾chúng 德đức 。 故cố 能năng 有hữu 說thuyết 。

第đệ 九cửu 依y 請thỉnh 人nhân 者giả 。 德đức 厚hậu 憂ưu 深thâm 。 道đạo 大đại 兼kiêm 亡vong 。 菩Bồ 薩Tát 大đại 悲bi 。 為vi 物vật 啟khải 發phát 。 此thử 亦diệc 有hữu 二nhị 。 一nhất 者giả 言ngôn 請thỉnh 。 二nhị 者giả 念niệm 請thỉnh 。 本bổn 會hội 之chi 中trung 但đãn 有hữu 念niệm 請thỉnh 。 以dĩ 心tâm 傳truyền 心tâm 。 離ly 言ngôn 說thuyết 故cố 。 末mạt 會hội 之chi 中trung 通thông 二nhị 種chủng 請thỉnh 。 若nhược 說thuyết 若nhược 嘿mặc 。 無vô 非phi 道đạo 故cố 。 如như 下hạ 當đương 辯biện 。

第đệ 十thập 依y 能năng 加gia 者giả 。 夫phu 聖thánh 無vô 常thường 應ưng 。 應ưng 于vu 克khắc 誠thành 。 心tâm 契khế 玄huyền 同đồng 。 故cố 佛Phật 加gia 被bị 。 要yếu 得đắc 聖thánh 加gia 方phương 能năng 說thuyết 故cố 。 本bổn 會hội 佛Phật 定định 則tắc 不bất 須tu 加gia 。 下hạ 諸chư 善thiện 友hữu 。 皆giai 承thừa 佛Phật 力lực 故cố 。 解giải 脫thoát 長trưởng 者giả 文Văn 殊Thù 師Sư 利Lợi 。 心tâm 念niệm 力lực 故cố 。 而nhi 入nhập 三tam 昧muội 。 則tắc 能năng 加gia 者giả 。 通thông 佛Phật 菩Bồ 薩Tát 。 善thiện 財tài 亦diệc 言ngôn 我ngã 當đương 承thừa 佛Phật 威uy 神thần 。 之chi 力lực 及cập 善thiện 友hữu 力lực 。 而nhi 能năng 信tín 受thọ 。 則tắc 顯hiển 聽thính 者giả 亦diệc 得đắc 佛Phật 加gia 。 然nhiên 加gia 復phục 有hữu 二nhị 。 一nhất 者giả 顯hiển 加gia 。 謂vị 身thân 手thủ 摩ma 頂đảnh 。 口khẩu 勸khuyến 說thuyết 聽thính 。 心tâm 與dữ 智trí 力lực 。 二nhị 者giả 冥minh 加gia 。 但đãn 潛tiềm 資tư 定định 智trí 。 本bổn 會hội 唯duy 冥minh 。 但đãn 佛Phật 入nhập 定định 。 眾chúng 頓đốn 證chứng 故cố 。 末mạt 會hội 之chi 中trung 。 義nghĩa 兼kiêm 冥minh 顯hiển 。 文Văn 殊Thù 心tâm 念niệm 。 即tức 是thị 冥minh 加gia 。 十thập 方phương 諸chư 佛Phật 。 常thường 來lai 為vi 說thuyết 。 即tức 是thị 顯hiển 加gia 。 普phổ 賢hiền 文Văn 殊Thù 摩ma 頂đảnh 讚tán 美mỹ 。 即tức 是thị 顯hiển 加gia 。 見kiến 諸chư 善thiện 友hữu 。 皆giai 是thị 文Văn 殊Thù 威uy 神thần 力lực 故cố 。 即tức 是thị 冥minh 加gia 。 餘dư 可khả 思tư 准chuẩn 。 由do 上thượng 因nhân 緣duyên 故cố 。 我ngã 世Thế 尊Tôn 始thỉ 成thành 正chánh 覺giác 。 頓đốn 宣tuyên 圓viên 極cực 。

○# 第đệ 二nhị 教giáo 門môn 權quyền 實thật 者giả 。 若nhược 三tam 藏tạng 十thập 二nhị 分phần 教giáo 。 諸chư 經kinh 大đại 同đồng 。 權quyền 實thật 教giáo 門môn 。 今kim 當đương 略lược 說thuyết 。 夫phu 教giáo 海hải 沖# 深thâm 。 法pháp 雲vân 彌di 漫mạn 。 智trí 光quang 無vô 際tế 。 妙diệu 辯biện 叵phả 窮cùng 。 以dĩ 無vô 言ngôn 之chi 言ngôn 。 詮thuyên 言ngôn 絕tuyệt 之chi 理lý 。 以dĩ 無vô 變biến 。 應ưng 無vô 窮cùng 之chi 機cơ 。 極cực 位vị 所sở 承thừa 。 凡phàm 情tình 難nạn/nan 挹ấp 。 今kim 承thừa 理lý 教giáo 之chi 力lực 。 略lược 啟khải 四tứ 門môn 。 一nhất 大đại 意ý 合hợp 離ly 。 二nhị 古cổ 今kim 違vi 順thuận 三tam 分phần/phân 宗tông 立lập 教giáo 。 四tứ 總tổng 相tương/tướng 會hội 通thông 。

●# 今kim 初sơ 。 且thả 西tây 域vực 東đông 夏hạ 弘hoằng 闡xiển 之chi 流lưu 。 於ư 一nhất 代đại 聖thánh 言ngôn 。 或hoặc 開khai 宗tông 分phần/phân 教giáo 。 或hoặc 直trực 釋thích 經kinh 文văn 。 以dĩ 皆giai 含hàm 得đắc 失thất 故cố 。 有hữu 去khứ 有hữu 取thủ 。 且thả 不bất 分phân 之chi 意ý 。 略lược 有hữu 五ngũ 焉yên 。 一nhất 則tắc 理lý 本bổn 一nhất 味vị 殊thù 途đồ 同đồng 歸quy 故cố 不bất 可khả 分phần/phân 。 二nhị 者giả 一nhất 音âm 普phổ 應ưng 一nhất 雨vũ 普phổ 滋tư 故cố 。 三tam 原nguyên 本bổn 聖thánh 意ý 為vi 一nhất 事sự 故cố 。 四tứ 隨tùy 一nhất 一nhất 文văn 眾chúng 解giải 異dị 故cố 。 五ngũ 多đa 種chủng 說thuyết 法Pháp 成thành 枝chi 流lưu 故cố 。 以dĩ 斯tư 五ngũ 義nghĩa 故cố 不bất 可khả 分phần/phân 。 分phân 之chi 乃nãi 令linh 情tình 搆câu 異dị 端đoan 是thị 非phi 競cạnh 作tác 。 故cố 以dĩ 不bất 分phân 。 為vi 得đắc 其kỳ 分phần/phân 。 教giáo 者giả 。 亦diệc 有hữu 多đa 意ý 。 一nhất 理lý 雖tuy 一nhất 味vị 詮thuyên 有hữu 淺thiển 深thâm 。 今kim 約ước 詮thuyên 分phần/phân 。 令linh 知tri 權quyền 實thật 。 非phi 分phần/phân 至chí 理lý 言ngôn 有hữu 兩lưỡng 般ban 。 二nhị 約ước 佛Phật 。 雖tuy 一nhất 音âm 而nhi 機cơ 差sai 教giáo 別biệt 。 經Kinh 云vân 。 佛Phật 以dĩ 一nhất 音âm 演diễn 說thuyết 法Pháp 。 眾chúng 生sanh 各các 各các 隨tùy 所sở 解giải 。 今kim 分phần/phân 各các 隨tùy 所sở 解giải 。 非phi 分phần/phân 一nhất 音âm 。 況huống 此thử 經Kinh 云vân 。 如Như 來Lai 於ư 一nhất 語ngữ 言ngôn 中trung 。 演diễn 說thuyết 無vô 邊biên 契Khế 經Kinh 海hải 。 則tắc 一nhất 音âm 中trung 具cụ 異dị 法pháp 也dã 。 三tam 本bổn 意ý 未vị 申thân 。 隨tùy 他tha 意ý 語ngữ 。 而nhi 有hữu 異dị 故cố 。 四tứ 言ngôn 有hữu 通thông 別biệt 。 就tựu 顯hiển 說thuyết 故cố 。 如như 言ngôn 諸chư 法pháp 無vô 言ngôn 。 此thử 語ngữ 則tắc 通thông 。 謂vị 愚ngu 人nhân 聞văn 之chi 。 謂vị 如như 啞á 羊dương 方phương 名danh 為vi 道đạo 。 小Tiểu 乘Thừa 聞văn 之chi 。 則tắc 謂vị 離ly 言ngôn 以dĩ 求cầu 無vô 言ngôn 。 故cố 身thân 子tử 云vân 。 解giải 脫thoát 者giả 。 無vô 所sở 言ngôn 說thuyết 故cố 。 吾ngô 於ư 是thị 不bất 知tri 所sở 云vân 。 而nhi 為vi 天thiên 女nữ 所sở 呵ha 。 菩Bồ 薩Tát 聞văn 之chi 。 自tự 有hữu 二nhị 解giải 。 一nhất 知tri 理lý 圓viên 言ngôn 偏thiên 故cố 。 令linh 亡vong 言ngôn 得đắc 意ý 。 二nhị 知tri 文văn 字tự 性tánh 離ly 。 言ngôn 即tức 無vô 言ngôn 故cố 。 終chung 日nhật 言ngôn 而nhi 未vị 嘗thường 言ngôn 也dã 。 如như 上thượng 所sở 言ngôn 。 此thử 言ngôn 則tắc 通thông 。 若nhược 云vân 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 皆giai 有hữu 如Như 來Lai 智trí 慧tuệ 。 不bất 可khả 同đồng 於ư 五ngũ 性tánh 之chi 說thuyết 。 若nhược 云vân 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 有hữu 五ngũ 種chủng 性tánh 。 不bất 可khả 令linh 同đồng 一nhất 性tánh 義nghĩa 也dã 。 今kim 取thủ 隨tùy 宜nghi 言ngôn 異dị 分phân 之chi 。 不bất 以dĩ 一nhất 性tánh 平bình 等đẳng 分phần/phân 也dã 。 五ngũ 雖tuy 分phần/phân 權quyền 實thật 。 須tu 善thiện 佛Phật 意ý 。 有hữu 開khai 顯hiển 故cố 。 如như 分phần/phân 大đại 小tiểu 。 須tu 知tri 小Tiểu 乘Thừa 本bổn 為vi 大đại 事sự 。 則tắc 順thuận 佛Phật 懷hoài 。 以dĩ 斯tư 五ngũ 意ý 對đối 前tiền 五ngũ 意ý 。 更cánh 有hữu 五ngũ 意ý 。 一nhất 如như 王vương 密mật 語ngữ 。 所sở 為vi 別biệt 故cố 。 智trí 臣thần 須tu 知tri 。 佛Phật 順thuận 根căn 宜nghi 。 須tu 觀quán 本bổn 意ý 。 二nhị 不bất 識thức 權quyền 實thật 。 以dĩ 深thâm 為vi 淺thiển 。 失thất 於ư 大đại 利lợi 。 以dĩ 淺thiển 為vi 深thâm 。 虗hư 其kỳ 功công 故cố 。 三tam 莊trang 嚴nghiêm 聖thánh 教giáo 令linh 深thâm 廣quảng 故cố 。 四tứ 諸chư 聖thánh 教giáo 中trung 自tự 有hữu 分phần/phân 故cố 。 五ngũ 諸chư 大đại 菩Bồ 薩Tát 。 亦diệc 分phần/phân 教giáo 故cố 。 以dĩ 斯tư 多đa 義nghĩa 。 若nhược 開khai 教giáo 者giả 。 得đắc 多đa 失thất 少thiểu 。 若nhược 渾hồn 為vi 一nhất 。 得đắc 少thiểu 失thất 多đa 。 且thả 六lục 經kinh 旨chỉ 趣thú 。 夫phu 子tử 亦diệc 分phần/phân 。 況huống 佛Phật 教giáo 海hải 不bất 辨biện 權quyền 實thật 。 但đãn 能năng 虗hư 己kỷ 。 無vô 黨đảng 無vô 偏thiên 。 不bất 可khả 分phần/phân 中trung 分phần/phân 亦diệc 無vô 失thất 。

●# 第đệ 二nhị 古cổ 今kim 違vi 順thuận 者giả 。 或hoặc 說thuyết 一nhất 音âm 。 或hoặc 分phần/phân 大đại 小tiểu 。 或hoặc 言ngôn 漸tiệm 頓đốn 。 或hoặc 立lập 三tam 時thời 四tứ 教giáo 五ngũ 時thời 。 有hữu 多đa 差sai 異dị 。 義nghĩa 如như 別biệt 說thuyết 。

●# 第đệ 三tam 分phần/phân 宗tông 立lập 教giáo 。 然nhiên 西tây 域vực 六lục 師sư 。 此thử 方phương 三tam 教giáo 。 教giáo 主chủ 既ký 別biệt 。 立lập 意ý 不bất 同đồng 。 方phương 內nội 方phương 外ngoại 施thi 設thiết 非phi 一nhất 。 儒nho 道đạo 之chi 旨chỉ 不bất 異dị 前tiền 聞văn 。 今kim 所sở 分phần/phân 判phán 。 唯duy 論luận 釋thích 典điển 。 就tựu 於ư 如Như 來Lai 一nhất 代đại 時thời 教giáo 。 古cổ 德đức 從tùng 義nghĩa 總tổng 分phân 為vi 五ngũ 。 一nhất 小Tiểu 乘Thừa 教giáo 。 二nhị 大Đại 乘Thừa 始thỉ 教giáo 。 三tam 大Đại 乘Thừa 終chung 教giáo 。 四tứ 者giả 頓đốn 教giáo 。 五ngũ 者giả 圓viên 教giáo 。 第đệ 一nhất 小Tiểu 乘Thừa 教giáo 者giả 。 即tức 聲Thanh 聞Văn 緣Duyên 覺Giác 。 謂vị 佛Phật 說thuyết 。 四Tứ 諦Đế 十Thập 二Nhị 因Nhân 緣Duyên 。 但đãn 明minh 人nhân 空không 。 未vị 辯biện 法pháp 空không 。 但đãn 斷đoạn 煩phiền 惱não 。 不bất 斷đoạn 所sở 知tri 。 但đãn 出xuất 三tam 界giới 成thành 於ư 小tiểu 果quả 。 不bất 求cầu 菩Bồ 提Đề 。 故cố 法pháp 華hoa 云vân 。 為vì 求cầu 聲Thanh 聞Văn 者giả 。 說thuyết 應ứng 四Tứ 諦Đế 法Pháp 。 為vì 求cầu 辟Bích 支Chi 佛Phật 者giả 。 說thuyết 應ứng 十Thập 二Nhị 因Nhân 緣Duyên 法Pháp 。 就tựu 教giáo 行hành 異dị 。 分phần/phân 成thành 二Nhị 乘Thừa 。 理lý 界giới 同đồng 故cố 合hợp 之chi 為vi 一nhất 。 二nhị 始thỉ 教giáo 者giả 亦diệc 名danh 分phần/phân 教giáo 。 以dĩ 立lập 五ngũ 性tánh 。 定định 性tánh 二Nhị 乘Thừa 及cập 無vô 種chủng 性tánh 定định 不bất 成thành 佛Phật 。 以dĩ 其kỳ 未vị 盡tận 大Đại 乘Thừa 法Pháp 理lý 。 故cố 名danh 為vi 初sơ 。 有hữu 不bất 成thành 佛Phật 故cố 名danh 為vi 分phần/phân 。 多đa 說thuyết 法Pháp 相tương/tướng 。 少thiểu 說thuyết 法Pháp 性tánh 。 所sở 說thuyết 法Pháp 性tánh 即tức 法pháp 相tướng 數số 。 然nhiên 於ư 法pháp 相tướng 。 決quyết 擇trạch 分phân 明minh 。 三tam 終chung 教giáo 者giả 亦diệc 名danh 實thật 教giáo 。 若nhược 有hữu 經kinh 說thuyết 定định 性tánh 二Nhị 乘Thừa 無vô 性tánh 闡xiển 提đề 。 悉tất 當đương 成thành 佛Phật 。 方phương 盡tận 大Đại 乘Thừa 至chí 極cực 之chi 說thuyết 。 立lập 為vi 終chung 教giáo 。 以dĩ 稱xưng 實thật 理lý 故cố 名danh 為vi 實thật 。 多đa 說thuyết 法Pháp 性tánh 。 少thiểu 說thuyết 法Pháp 相tương/tướng 。 所sở 說thuyết 法pháp 相tướng 。 亦diệc 融dung 入nhập 性tánh 。 然nhiên 上thượng 二nhị 教giáo 並tịnh 有hữu 次thứ 位vị 。 總tổng 名danh 為vi 漸tiệm 。 四tứ 頓đốn 教giáo 者giả 。 但đãn 一nhất 念niệm 不bất 生sanh 即tức 名danh 為vi 佛Phật 。 不bất 依y 地địa 位vị 漸tiệm 次thứ 而nhi 修tu 。 故cố 名danh 為vi 頓đốn 。 如như 思tư 益ích 云vân 。 得đắc 諸chư 法pháp 正chánh 性tánh 者giả 。 不bất 從tùng 一nhất 地địa 至chí 於ư 一nhất 地địa 。 楞lăng 伽già 經Kinh 云vân 。 初Sơ 地Địa 即tức 為vi 八bát 。 乃nãi 至chí 無vô 所sở 有hữu 。 何hà 次thứ 不bất 同đồng 前tiền 。 二nhị 漸tiệm 次thứ 修tu 行hành 。 又hựu 不bất 同đồng 後hậu 圓viên 融dung 具cụ 德đức 。 故cố 名danh 為vi 頓đốn 。 頓đốn 證chứng 此thử 理lý 。 即tức 是thị 頓đốn 教giáo 。 故cố 於ư 其kỳ 中trung 。 總tổng 不bất 說thuyết 相tương/tướng 。 但đãn 顯hiển 真chân 性tánh 。 亦diệc 無vô 諸chư 識thức 。 差sai 別biệt 之chi 相tướng 。 一nhất 切thiết 所sở 有hữu 。 唯duy 是thị 妄vọng 想tưởng 。 一nhất 切thiết 法Pháp 界Giới 。 唯duy 是thị 絕tuyệt 言ngôn 。 五ngũ 法pháp 與dữ 三tam 自tự 性tánh 俱câu 空không 。 八bát 識thức 與dữ 二nhị 無vô 我ngã 雙song 遣khiển 。 呵ha 教giáo 勸khuyến 離ly 。 毀hủy 相tương/tướng 泯mẫn 心tâm 。 生sanh 心tâm 即tức 妄vọng 。 不bất 生sanh 即tức 佛Phật 。 亦diệc 無vô 佛Phật 無vô 不bất 佛Phật 。 無vô 生sanh 無vô 不bất 生sanh 。 如như 淨tịnh 名danh 嘿mặc 住trụ 顯hiển 不bất 二nhị 等đẳng 。 即tức 其kỳ 類loại 也dã 。 今kim 諸chư 禪thiền 宗tông 多đa 依y 此thử 教giáo 。 五ngũ 圓viên 教giáo 者giả 。 明minh 一nhất 位vị 即tức 一nhất 切thiết 位vị 。 一nhất 切thiết 位vị 即tức 一nhất 位vị 。 是thị 故cố 十thập 信tín 滿mãn 心tâm 。 即tức 攝nhiếp 五ngũ 位vị 。 成thành 正chánh 覺giác 等đẳng 。 依y 普phổ 賢hiền 法Pháp 界Giới 帝đế 網võng 重trùng 重trùng 主chủ 伴bạn 具cụ 足túc 。 故cố 名danh 圓viên 教giáo 。 其kỳ 中trung 多đa 說thuyết 十thập 十thập 法Pháp 門môn 。 以dĩ 顯hiển 無vô 盡tận 。 即tức 是thị 斯tư 經Kinh 之chi 所sở 宗tông 尚thượng 。 後hậu 門môn 之chi 中trung 。 當đương 廣quảng 分phân 別biệt 。

●# 第đệ 四tứ 總tổng 相tương/tướng 會hội 通thông 者giả 。 略lược 有hữu 二nhị 門môn 。 先tiên 會hội 諸chư 教giáo 開khai 合hợp 。 後hậu 會hội 化hóa 儀nghi 先tiên 後hậu 。

△# 今kim 初sơ 略lược 有hữu 四tứ 重trọng/trùng 。

▲# 第đệ 一nhất 謂vị 上thượng 之chi 五ngũ 教giáo 總tổng 合hợp 為vi 一nhất 。 唯duy 是thị 如Như 來Lai 一nhất 大đại 善thiện 巧xảo 攝nhiếp 生sanh 方phương 便tiện 。 一nhất 音âm 所sở 演diễn 。

▲# 第đệ 二nhị 或hoặc 開khai 為vi 二nhị 。 五ngũ 中trung 初sơ 一nhất 名danh 聲Thanh 聞Văn 藏tạng 。 後hậu 四tứ 總tổng 合hợp 為vi 菩Bồ 薩Tát 藏tạng 。 即tức 同đồng 涅Niết 槃Bàn 。 二Nhị 乘Thừa 小tiểu 教giáo 名danh 為vi 半bán 字tự 。 菩Bồ 薩Tát 藏tạng 教giáo 名danh 為vi 滿mãn 字tự 。 故cố 諸chư 經kinh 中trung 多đa 分phần 大đại 小tiểu 。 若nhược 開khai 小Tiểu 乘Thừa 以dĩ 為vi 二Nhị 乘Thừa 。 即tức 是thị 三tam 乘thừa 。

▲# 第đệ 三tam 就tựu 大Đại 乘Thừa 中trung 。 復phục 分phân 為vi 二nhị 。 一nhất 者giả 權quyền 教giáo 大Đại 乘Thừa 。 亦diệc 名danh 三tam 乘thừa 。 謂vị 三tam 乘thừa 定định 異dị 五ngũ 性tánh 懸huyền 隔cách 。 即tức 前tiền 第đệ 二nhị 大Đại 乘Thừa 始thỉ 教giáo 。 二nhị 實thật 教giáo 大Đại 乘Thừa 。 亦diệc 名danh 一Nhất 乘Thừa 。 謂vị 會hội 三Tam 歸Quy 一nhất 。 十thập 方phương 佛Phật 土độ 中trung 。 唯duy 有hữu 一Nhất 乘Thừa 法Pháp 故cố 。 即tức 後hậu 三tam 教giáo 。 合hợp 名danh 為vi 實thật 。 此thử 上thượng 二nhị 教giáo 。 即tức 今kim 法pháp 性tánh 法pháp 相tướng 二nhị 宗tông 。 並tịnh 依y 聖thánh 教giáo 。 取thủ 意ý 不bất 同đồng 。 有hữu 多đa 差sai 別biệt 。 略lược 列liệt 十thập 條điều 。 一nhất 者giả 一Nhất 乘Thừa 三tam 乘thừa 別biệt 。 二nhị 一nhất 性tánh 五ngũ 性tánh 別biệt 。 三tam 唯duy 心tâm 真chân 妄vọng 別biệt 。 四tứ 真Chân 如Như 隨tùy 緣duyên 凝ngưng 然nhiên 別biệt 。 五ngũ 三tam 性tánh 空không 有hữu 即tức 離ly 別biệt 。 六lục 生sanh 佛Phật 不bất 增tăng 不bất 減giảm 別biệt 。 七thất 二nhị 諦đế 空không 有hữu 即tức 離ly 別biệt 。 八bát 四tứ 相tương/tướng 一nhất 時thời 前tiền 後hậu 別biệt 。 九cửu 能năng 所sở 斷đoạn 證chứng 即tức 離ly 別biệt 。 十thập 佛Phật 身thân 無vô 為vi 有hữu 為vi 別biệt 。

第đệ 一nhất 一Nhất 乘Thừa 三tam 乘thừa 別biệt 者giả 。 權quyền 教giáo 明minh 以dĩ 三tam 乘thừa 為vi 了liễu 義nghĩa 一Nhất 乘Thừa 為vi 不bất 了liễu 。 以dĩ 眾chúng 生sanh 根căn 性tánh 。 定định 有hữu 三tam 故cố 。 佛Phật 說thuyết 三tam 乘thừa 。 稱xưng 根căn 真chân 實thật 。 言ngôn 一Nhất 乘Thừa 者giả 。 但đãn 為vi 引dẫn 攝nhiếp 一nhất 類loại 不bất 定định 性tánh 人nhân 令linh 歸quy 大Đại 乘Thừa 故cố 言ngôn 唯duy 一nhất 。 非phi 是thị 究cứu 竟cánh 。 若nhược 實thật 教giáo 宗tông 。 則tắc 以dĩ 一Nhất 乘Thừa 為vi 真chân 實thật 。 三tam 乘thừa 為vi 方phương 便tiện 。 故cố 法pháp 華hoa 經Kinh 云vân 。 如Như 來Lai 以dĩ 方phương 便tiện 力lực 。 於ư 一nhất 佛Phật 乘Thừa 。 分phân 別biệt 說thuyết 三tam 。 諸chư 佛Phật 世Thế 尊Tôn 。 唯duy 以dĩ 一nhất 大đại 事sự 因nhân 緣duyên 故cố 。 出xuất 現hiện 於ư 世thế 。 一nhất 大đại 事sự 者giả 。 謂vị 佛Phật 知tri 見kiến 。 為vi 明minh 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 皆giai 有hữu 如Như 來Lai 。 知tri 見kiến 故cố 唯duy 一Nhất 乘Thừa 。 是thị 以dĩ 經Kinh 云vân 。 唯duy 此thử 一nhất 事sự 實thật 。 餘dư 二nhị 則tắc 非phi 真chân 。 終chung 不bất 以dĩ 小Tiểu 乘Thừa 。 濟tế 度độ 於ư 眾chúng 生sanh 。 又hựu 云vân 。 此thử 經Kinh 開khai 方phương 便tiện 門môn 。 示thị 真chân 實thật 相tướng 。 方phương 便tiện 門môn 者giả 即tức 是thị 三tam 乘thừa 。 真chân 實thật 相tướng 者giả 即tức 是thị 一Nhất 乘Thừa 。 先tiên 順thuận 物vật 性tánh 。 權quyền 說thuyết 三tam 乘thừa 。 故cố 為vi 方phương 便tiện 。 世Thế 尊Tôn 法Pháp 久cửu 後hậu 。 要yếu 當đương 說thuyết 真chân 實thật 。 故cố 唯duy 一Nhất 乘Thừa 。 廣quảng 如như 法Pháp 華hoa 。 唯duy 說thuyết 一Nhất 乘Thừa 。 故cố 為vi 妙diệu 法Pháp 。

第đệ 二nhị 一nhất 性tánh 五ngũ 性tánh 別biệt 者giả 。 權quyền 教giáo 明minh 說thuyết 五ngũ 性tánh 為vi 了liễu 義nghĩa 一nhất 性tánh 非phi 了liễu 義nghĩa 。 言ngôn 五ngũ 性tánh 者giả 。 依y 大đại 般Bát 若Nhã 楞lăng 伽già 等đẳng 經kinh 。 說thuyết 性tánh 有hữu 五ngũ 。 一nhất 聲Thanh 聞Văn 性tánh 。 二nhị 緣Duyên 覺Giác 性tánh 。 三tam 如Như 來Lai 性tánh 。 四tứ 不bất 定định 性tánh 。 五ngũ 無vô 種chủng 性tánh 。 前tiền 三tam 種chủng 性tánh 名danh 為vi 定định 性tánh 。 聲Thanh 聞Văn 定định 是thị 聲Thanh 聞Văn 。 不bất 可khả 令linh 為vi 菩Bồ 薩Tát 等đẳng 。 其kỳ 不bất 定định 性tánh 遇ngộ 緣duyên 不bất 同đồng 。 若nhược 遇ngộ 大đại 緣duyên 可khả 為vi 菩Bồ 薩Tát 。 若nhược 遇ngộ 小tiểu 緣duyên 則tắc 為vi 二Nhị 乘Thừa 。 故cố 名danh 不bất 定định 。 無vô 種chủng 性tánh 人nhân 無vô 種chủng 性tánh 故cố 。 雖tuy 復phục 勤cần 行hành 精tinh 進tấn 。 終chung 不bất 能năng 得đắc 。 無vô 上thượng 菩Bồ 提Đề 。 但đãn 以dĩ 人nhân 天thiên 善thiện 根căn 。 而nhi 成thành 熟thục 之chi 。 諸chư 聖thánh 教giáo 中trung 。 說thuyết 一nhất 性tánh 者giả 。 約ước 通thông 相tương/tướng 說thuyết 。 非phi 真chân 了liễu 義nghĩa 。 具cụ 明minh 五ngũ 性tánh 方phương 為vi 了liễu 義nghĩa 。 若nhược 實thật 教giáo 宗tông 。 則tắc 以dĩ 一nhất 性tánh 而nhi 為vi 了liễu 義nghĩa 。 五ngũ 性tánh 非phi 了liễu 。 經kinh 說thuyết 五ngũ 性tánh 。 約ước 方phương 便tiện 說thuyết 。 且thả 取thủ 長trường 時thời 不bất 作tác 佛Phật 故cố 名danh 無vô 種chủng 性tánh 。 非phi 性tánh 全toàn 無vô 。 涅Niết 槃Bàn 經Kinh 云vân 。 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 皆giai 有hữu 佛Phật 性tánh 。 以dĩ 凡phàm 是thị 有hữu 心tâm 定định 當đương 作tác 佛Phật 故cố 。 華hoa 嚴nghiêm 經Kinh 云vân 。 無vô 一nhất 眾chúng 生sanh 。 不bất 具cụ 如Như 來Lai 智trí 慧tuệ 。 亦diệc 如như 大đại 海hải 。 潛tiềm 流lưu 四tứ 天thiên 下hạ 地địa 。 有hữu 穿xuyên 鑿tạc 者giả 。 無vô 不bất 得đắc 水thủy 。 法pháp 華hoa 經Kinh 云vân 。 一nhất 相tương/tướng 一nhất 種chủng 。 諸chư 佛Phật 兩Lưỡng 足Túc 尊Tôn 。 知tri 法pháp 常thường 無vô 性tánh 。 佛Phật 種chủng 從tùng 緣duyên 起khởi 。 是thị 故cố 說thuyết 一Nhất 乘Thừa 。 故cố 知tri 五ngũ 性tánh 。 是thị 四tứ 十thập 餘dư 年niên 。 順thuận 彼bỉ 根căn 緣duyên 。 方phương 便tiện 說thuyết 耳nhĩ 。 法pháp 華hoa 涅Niết 槃Bàn 窮cùng 終chung 極cực 唱xướng 。 同đồng 說thuyết 一nhất 性tánh 。 以dĩ 破phá 前tiền 非phi 。 故cố 為vi 真chân 實thật 。 究cứu 竟cánh 終chung 歸quy 定định 無vô 異dị 轍triệt 。 若nhược 言ngôn 闡xiển 提đề 無vô 佛Phật 性tánh 者giả 。 頗phả 有hữu 一nhất 人nhân 。 初sơ 起khởi 邪tà 見kiến 作tác 闡xiển 提đề 不phủ 。 若nhược 言ngôn 有hữu 者giả 。 未vị 作tác 闡xiển 提đề 有hữu 佛Phật 性tánh 不phủ 。 若nhược 言ngôn 有hữu 者giả 。 先tiên 有hữu 後hậu 無vô 佛Phật 性tánh 可khả 斷đoạn 。 若nhược 言ngôn 無vô 者giả 。 先tiên 已dĩ 自tự 無vô 。 非phi 開khai 闡xiển 提đề 能năng 斷đoạn 佛Phật 性tánh 。 又hựu 後hậu 迴hồi 心tâm 。 佛Phật 性tánh 生sanh 不phủ 。 若nhược 言ngôn 生sanh 者giả 。 佛Phật 性tánh 滅diệt 。 若nhược 不bất 生sanh 者giả 。 何hà 用dụng 令linh 人nhân 莫mạc 作tác 闡xiển 提đề 。 是thị 知tri 闡xiển 提đề 無vô 佛Phật 性tánh 者giả 。 無vô 有hữu 行hành 性tánh 。 非phi 無vô 真chân 性tánh 。 故cố 涅Niết 槃Bàn 云vân 。 或hoặc 有hữu 佛Phật 性tánh 闡xiển 提đề 人nhân 有hữu 善thiện 根căn 人nhân 無vô 。 或hoặc 有hữu 佛Phật 性tánh 善thiện 根căn 人nhân 有hữu 闡xiển 提đề 人nhân 無vô 。 或hoặc 有hữu 佛Phật 性tánh 二nhị 人nhân 俱câu 有hữu 。 或hoặc 有hữu 佛Phật 性tánh 二nhị 人nhân 俱câu 無vô 。 分phân 析tích 差sai 別biệt 。 善thiện 惡ác 等đẳng 殊thù 。 一nhất 真chân 之chi 性tánh 更cánh 無vô 有hữu 二nhị 。 抑ức 彼bỉ 闡xiển 提đề 。 令linh 其kỳ 發phát 心tâm 。 通thông 云vân 無vô 耳nhĩ 。 故cố 涅Niết 槃Bàn 云vân 。 一nhất 闡xiển 提đề 人nhân 。 雖tuy 復phục 斷đoạn 善thiện 根căn 。 猶do 有hữu 佛Phật 性tánh 。 廣quảng 如như 涅Niết 槃Bàn 法pháp 華hoa 所sở 明minh 。 既ký 性tánh 有hữu 五ngũ 一nhất 不bất 同đồng 。 故cố 令linh 乘thừa 有hữu 三tam 一nhất 之chi 異dị 。 既ký 以dĩ 一nhất 性tánh 為vi 實thật 。 則tắc 以dĩ 一Nhất 乘Thừa 為vi 真chân 。 廣quảng 如như 別biệt 說thuyết 第đệ 三tam 唯duy 心tâm 真chân 妄vọng 別biệt 者giả 。 權quyền 宗tông 所sở 明minh 。 三tam 界giới 唯duy 心tâm 。 八bát 識thức 皆giai 是thị 。 生sanh 滅diệt 之chi 法pháp 。 皆giai 為vi 業nghiệp 惑hoặc 之chi 所sở 辦biện 生sanh 。 一nhất 期kỳ 報báo 盡tận 便tiện 歸quy 壞hoại 滅diệt 。 以dĩ 其kỳ 識thức 種chủng 引dẫn 起khởi 後hậu 識thức 。 依y 生sanh 滅diệt 識thức 。 建kiến 立lập 生sanh 死tử 及cập 涅Niết 槃Bàn 因nhân 。 若nhược 實thật 教giáo 中trung 所sở 辯biện 。 唯duy 心tâm 八bát 識thức 。 皆giai 通thông 如Như 來Lai 藏tạng 性tánh 隨tùy 緣duyên 成thành 立lập 。 不bất 生sanh 不bất 滅diệt 。 與dữ 生sanh 滅diệt 和hòa 合hợp 。 非phi 一nhất 非phi 異dị 。 名danh 阿a 賴lại 耶da 識thức 。 不bất 生sanh 滅diệt 者giả 。 即tức 如Như 來Lai 藏tạng 。 生sanh 滅diệt 之chi 者giả 業nghiệp 惑hoặc 所sở 生sanh 。 體thể 不bất 相tương 離ly 。 故cố 非phi 一nhất 異dị 。 如như 大đại 海hải 水thủy 。 因nhân 風phong 波ba 動động 水thủy 相tương/tướng 風phong 相tương/tướng 。 不bất 相tương 捨xả 離ly 。 故cố 楞lăng 伽già 云vân 。 譬thí 如như 巨cự 海hải 浪lãng 。 斯tư 由do 猛mãnh 風phong 起khởi 。 洪hồng 波ba 皷cổ 溟minh 壑hác 。 無vô 有hữu 斷đoạn 絕tuyệt 期kỳ 。 藏tạng 識thức 海hải 常thường 住trụ 。 境cảnh 界giới 風phong 所sở 動động 。 七thất 識thức 波ba 浪lãng 起khởi 。 騰đằng 躍dược 而nhi 轉chuyển 生sanh 。 根căn 自tự 在tại 主chủ 善Thiện 知Tri 識Thức 中trung 。 廣quảng 說thuyết 此thử 義nghĩa 。 離ly 水thủy 無vô 波ba 。 離ly 波ba 無vô 水thủy 。 故cố 非phi 異dị 也dã 。 水thủy 是thị 濕thấp 相tương/tướng 。 波ba 是thị 動động 相tương/tướng 。 故cố 非phi 一nhất 也dã 。 非phi 一nhất 非phi 異dị 。 即tức 是thị 中trung 道đạo 。 故cố 此thử 生sanh 滅diệt 即tức 無vô 生sanh 滅diệt 。

第đệ 四tứ 真Chân 如Như 隨tùy 緣duyên 凝ngưng 然nhiên 別biệt 者giả 。 若nhược 權quyền 宗tông 說thuyết 。 真chân 謂vị 真chân 實thật 顯hiển 非phi 虗hư 妄vọng 。 如như 謂vị 如như 常thường 表biểu 無vô 變biến 易dị 。 故cố 真Chân 如Như 者giả 。 凝ngưng 然nhiên 不bất 變biến 。 不bất 許hứa 隨tùy 緣duyên 。 若nhược 隨tùy 緣duyên 者giả 。 是thị 遷thiên 變biến 義nghĩa 。 同đồng 無vô 常thường 故cố 。 若nhược 實thật 教giáo 宗tông 。 則tắc 許hứa 真Chân 如Như 有hữu 其kỳ 二nhị 義nghĩa 。 一nhất 不bất 變biến 義nghĩa 。 二nhị 隨tùy 緣duyên 義nghĩa 。 由do 體thể 不bất 變biến 故cố 能năng 隨tùy 緣duyên 。 成thành 一nhất 切thiết 法pháp 。 雖tuy 成thành 諸chư 法pháp 。 不bất 失thất 自tự 性tánh 。 故cố 云vân 不bất 變biến 。 如như 水thủy 遇ngộ 風phong 而nhi 成thành 波ba 浪lãng 。 雖tuy 成thành 波ba 浪lãng 不bất 失thất 濕thấp 性tánh 。 故cố 勝thắng 鬘man 云vân 。 依y 如Như 來Lai 藏tạng 。 故cố 有hữu 生sanh 死tử 。 依y 如Như 來Lai 藏tạng 。 故cố 有hữu 涅Niết 槃Bàn 。 離ly 如Như 來Lai 藏tạng 。 一nhất 切thiết 諸chư 法pháp 。 皆giai 不bất 成thành 立lập 。 是thị 故cố 當đương 知tri 。 真Chân 如Như 隨tùy 緣duyên 能năng 成thành 諸chư 法pháp 。

第đệ 五ngũ 三tam 性tánh 空không 有hữu 即tức 離ly 別biệt 者giả 。 若nhược 權quyền 宗tông 說thuyết 。 三tam 性tánh 之chi 中trung 。 遍biến 計kế 所sở 執chấp 。 此thử 一nhất 則tắc 空không 。 如như 夜dạ 見kiến 繩thằng 謂vị 之chi 為vi 蛇xà 。 今kim 言ngôn 空không 者giả 。 說thuyết 蛇xà 空không 耳nhĩ 。 非phi 說thuyết 繩thằng 無vô 。 依y 他tha 起khởi 性tánh 及cập 圓viên 成thành 實thật 性tánh 。 此thử 二nhị 不bất 空không 。 依y 他tha 緣duyên 有hữu 圓viên 成thành 性tánh 有hữu 。 故cố 空không 與dữ 有hữu 二nhị 義nghĩa 不bất 同đồng 。 如như 牛ngưu 兔thố 角giác 不bất 得đắc 相tương/tướng 即tức 。 若nhược 實thật 教giáo 宗tông 。 三tam 性tánh 相tướng 融dung 。 依y 他tha 無vô 性tánh 即tức 是thị 圓viên 成thành 。 如như 波ba 相tương/tướng 虗hư 體thể 即tức 是thị 水thủy 。 故cố 說thuyết 即tức 色sắc 便tiện 是thị 真chân 空không 。 空không 即tức 是thị 色sắc 。 色sắc 不bất 異dị 空không 。 空không 不bất 異dị 色sắc 。 中trung 論luận 云vân 。 因nhân 緣duyên 所sở 生sanh 法pháp 。 我ngã 說thuyết 即tức 是thị 空không 。 亦diệc 為vi 是thị 假giả 名danh 。 亦diệc 是thị 中trung 道đạo 義nghĩa 。 皆giai 空không 有hữu 相tương/tướng 即tức 三tam 諦đế 一nhất 際tế 。

第đệ 六lục 生sanh 佛Phật 不bất 增tăng 不bất 減giảm 別biệt 者giả 。 若nhược 權quyền 教giáo 說thuyết 。 若nhược 使sử 一nhất 切thiết 皆giai 有hữu 佛Phật 性tánh 。 生sanh 盡tận 成thành 佛Phật 。 生sanh 界giới 便tiện 減giảm 。 佛Phật 界giới 便tiện 增tăng 。 今kim 有hữu 一nhất 類loại 無vô 種chủng 性tánh 人nhân 。 長trường/trưởng 不bất 作tác 佛Phật 故cố 。 生sanh 界giới 不bất 減giảm 。 佛Phật 界giới 不bất 增tăng 。 若nhược 實thật 教giáo 說thuyết 。 一nhất 生sanh 齊tề 平bình 故cố 說thuyết 生sanh 界giới 。 不bất 增tăng 不bất 減giảm 。 設thiết 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 一nhất 時thời 成thành 佛Phật 。 亦diệc 無vô 增tăng 減giảm 。 以dĩ 皆giai 不bất 出xuất 真chân 法pháp 性tánh 故cố 。 若nhược 言ngôn 一nhất 分phần/phân 不bất 成thành 佛Phật 者giả 。 俱câu 是thị 不bất 盡tận 。 非phi 不bất 減giảm 義nghĩa 。

第đệ 七thất 二nhị 諦đế 空không 有hữu 即tức 離ly 別biệt 者giả 。 若nhược 權quyền 教giáo 說thuyết 。 俗tục 諦đế 之chi 內nội 有hữu 空không 不bất 空không 。 遍biến 計kế 是thị 俗tục 。 此thử 俗tục 則tắc 空không 。 依y 他tha 是thị 俗tục 。 此thử 俗tục 不bất 空không 。 圓viên 成thành 為vi 真chân 。 一nhất 向hướng 不bất 空không 。 空không 有hữu 既ký 異dị 。 二nhị 諦đế 體thể 殊thù 。 真chân 俗tục 多đa 種chủng 。 皆giai 不bất 相tương 雜tạp 。 若nhược 實thật 教giáo 說thuyết 。 真chân 俗tục 二nhị 諦đế 。 體thể 非phi 即tức 離ly 。 俗tục 諦đế 緣duyên 生sanh 。 緣duyên 生sanh 即tức 空không 。 便tiện 成thành 真Chân 諦Đế 。 故cố 此thử 空không 者giả 。 是thị 不bất 空không 空không 。 言ngôn 緣duyên 生sanh 者giả 。 是thị 不bất 有hữu 有hữu 。 空không 有hữu 無vô 二nhị 。 二nhị 諦đế 無vô 乖quai 。 無vô 二nhị 之chi 二nhị 說thuyết 言ngôn 二nhị 諦đế 。 二nhị 之chi 無vô 二nhị 說thuyết 為vi 一nhất 體thể 。 故cố 涅Niết 槃Bàn 云vân 。 唯duy 一nhất 實thật 諦đế 。 仁nhân 王vương 經Kinh 云vân 。 於ư 諦đế 常thường 自tự 二nhị 。 於ư 解giải 常thường 自tự 一nhất 。 通thông 達đạt 此thử 無vô 二nhị 。 真chân 入nhập 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 。

第đệ 八bát 四tứ 相tương/tướng 一nhất 時thời 前tiền 後hậu 別biệt 者giả 。 若nhược 權quyền 教giáo 宗tông 。 則tắc 同đồng 時thời 四tứ 相tương/tướng 。 滅diệt 表biểu 後hậu 無vô 。 謂vị 生sanh 明minh 此thử 法pháp 先tiên 非phi 有hữu 。 滅diệt 表biểu 此thử 法pháp 後hậu 是thị 無vô 。 異dị 表biểu 此thử 法pháp 非phi 凝ngưng 然nhiên 。 住trụ 表biểu 此thử 法pháp 暫tạm 有hữu 用dụng 。 既ký 表biểu 後hậu 無vô 。 則tắc 住trụ 時thời 非phi 滅diệt 。 若nhược 實thật 教giáo 宗tông 。 四tứ 相tương/tướng 同đồng 時thời 。 體thể 性tánh 即tức 滅diệt 。 故cố 滅diệt 與dữ 三tam 。 而nhi 得đắc 同đồng 時thời 。 淨tịnh 名danh 經Kinh 云vân 。 比Bỉ 丘Khâu 。 汝nhữ 今kim 即tức 時thời 。 亦diệc 生sanh 亦diệc 老lão 亦diệc 滅diệt 。 生sanh 滅diệt 義nghĩa 殊thù 。 體thể 非phi 前tiền 後hậu 。 釋thích 前tiền 三tam 相tương/tướng 。 不bất 異dị 於ư 彼bỉ 。

第đệ 九cửu 能năng 所sở 斷đoạn 證chứng 即tức 離ly 別biệt 者giả 。 若nhược 權quyền 教giáo 說thuyết 。 緣duyên 境cảnh 斷đoạn 惑hoặc 。 義nghĩa 說thuyết 雙song 觀quán 。 決quyết 定định 別biệt 照chiếu 。 二nhị 智trí 二nhị 境cảnh 各các 不bất 同đồng 故cố 。 以dĩ 有hữu 為vi 智trí 。 證chứng 無vô 為vi 理lý 。 義nghĩa 說thuyết 不bất 異dị 。 而nhi 實thật 不bất 一nhất 。 若nhược 實thật 教giáo 說thuyết 。 緣duyên 境cảnh 斷đoạn 惑hoặc 。 不bất 二nhị 而nhi 二nhị 。 有hữu 能năng 所sở 斷đoạn 。 二nhị 而nhi 不bất 二nhị 。 說thuyết 為vi 內nội 證chứng 。 照chiếu 惑hoặc 無vô 本bổn 。 即tức 是thị 智trí 體thể 。 照chiếu 體thể 無vô 自tự 。 即tức 是thị 證chứng 如như 。 非phi 智trí 外ngoại 如như 為vi 智trí 所sở 證chứng 。 非phi 如như 外ngoại 智trí 能năng 證chứng 於ư 如như 。 三tam 時thời 無vô 斷đoạn 。 方phương 能năng 斷đoạn 惑hoặc 。 無vô 斷đoạn 之chi 斷đoạn 。 斷đoạn 即tức 無vô 斷đoạn 。 是thị 故cố 經kinh 說thuyết 不bất 斷đoạn 煩phiền 惱não 。 而nhi 入nhập 涅Niết 槃Bàn 。

第đệ 十thập 佛Phật 身thân 無vô 為vi 。 有hữu 為vi 別biệt 者giả 。 若nhược 權quyền 教giáo 說thuyết 。 以dĩ 出xuất 世thế 智trí 依y 生sanh 滅diệt 識thức 種chủng 故cố 。 四Tứ 智Trí 心tâm 品phẩm 。 為vi 相tương/tướng 所sở 遷thiên 。 佛Phật 果Quả 報báo 身thân 。 有hữu 為vi 無vô 漏lậu 。 以dĩ 生sanh 法pháp 必tất 滅diệt 一nhất 向hướng 記ký 故cố 。 若nhược 實thật 教giáo 說thuyết 。 世thế 出xuất 世thế 智trí 。 依y 如Như 來Lai 藏tạng 。 始thỉ 覺giác 同đồng 本bổn 。 更cánh 無vô 有hữu 二nhị 。 有hữu 為vi 無vô 為vi 。 非phi 一nhất 非phi 異dị 。 故cố 佛Phật 身thân 者giả 。 即tức 是thị 無vô 為vi 。 涅Niết 槃Bàn 經kinh 說thuyết 。 吾ngô 今kim 此thử 身thân 即tức 是thị 。 常thường 身thân 法Pháp 身thân 。 況huống 於ư 報báo 體thể 。 即tức 體thể 之chi 智trí 。 非phi 相tướng 所sở 遷thiên 。 智trí 若nhược 相tương/tướng 遷thiên 。 體thể 不bất 即tức 真chân 。 體thể 若nhược 即tức 真chân 。 相tương/tướng 則tắc 不bất 遷thiên 。 若nhược 言ngôn 即tức 真chân 而nhi 相tương/tướng 遷thiên 者giả 。 真chân 亦diệc 應ưng 遷thiên 故cố 。 以dĩ 用dụng 從tùng 體thể 。 皆giai 無vô 為vi 矣hĩ 。 不bất 墮đọa 諸chư 數số 。 若nhược 言ngôn 如Như 來Lai 。 同đồng 有hữu 為vi 者giả 。 云vân 何hà 此thử 人nhân 。 舌thiệt 不bất 隨tùy 落lạc 。 上thượng 來lai 略lược 明minh 一Nhất 乘Thừa 三tam 乘thừa 權quyền 實thật 對đối 辯biện 。 且thả 從tùng 相tương/tướng 顯hiển 十thập 義nghĩa 不bất 同đồng 。 若nhược 欲dục 會hội 之chi 。 亦diệc 皆giai 一nhất 味vị 。 廣quảng 如như 別biệt 說thuyết 。

▲# 第đệ 四tứ 就tựu 實thật 教giáo 中trung 。

復phục 有hữu 二nhị 門môn 。 一nhất 約ước 有hữu 位vị 無vô 位vị 。 分phân 之chi 為vi 二nhị 。 則tắc 以dĩ 終chung 教giáo 同đồng 前tiền 始thỉ 教giáo 。 皆giai 名danh 為vi 漸tiệm 。 第đệ 四tứ 名danh 頓đốn 。 二nhị 約ước 圓viên 融dung 不bất 融dung 。 分phần/phân 成thành 二nhị 種chủng 。 即tức 實thật 教giáo 頓đốn 教giáo 並tịnh 皆giai 不bất 融dung 。 為vi 同đồng 教giáo 一Nhất 乘Thừa 。 唯duy 第đệ 五ngũ 教giáo 圓viên 融dung 具cụ 德đức 。 名danh 別biệt 教giáo 一Nhất 乘Thừa 。 今kim 經kinh 正chánh 是thị 第đệ 五ngũ 教giáo 攝nhiếp 。 以dĩ 一nhất 一nhất 圓viên 融dung 包bao 攝nhiếp 無vô 盡tận 故cố 。

△# 第đệ 二nhị 會hội 化hóa 儀nghi 前tiền 後hậu 者giả 。 不bất 曉hiểu 此thử 意ý 。 或hoặc 謂vị 如Như 來Lai 初sơ 成thành 說thuyết 小tiểu 。 或hoặc 初sơ 說thuyết 大đại 後hậu 方phương 漸tiệm 次thứ 。 或hoặc 謂vị 初sơ 時thời 說thuyết 有hữu 。 次thứ 時thời 說thuyết 空không 。 後hậu 說thuyết 中trung 道đạo 。 異dị 解giải 不bất 同đồng 。 故cố 今kim 會hội 通thông 一nhất 代đại 時thời 教giáo 。 總tổng 以dĩ 十thập 門môn 。 収thâu 無vô 不bất 盡tận 。 一nhất 本bổn 末mạt 差sai 別biệt 門môn 。 二nhị 依y 本bổn 起khởi 末mạt 門môn 。 三tam 攝nhiếp 末mạt 歸quy 本bổn 門môn 。 四tứ 本bổn 末mạt 無vô 㝵# 門môn 。 五ngũ 隨tùy 機cơ 不bất 定định 門môn 。 六lục 顯hiển 密mật 同đồng 時thời 門môn 七thất 一nhất 時thời 頓đốn 演diễn 門môn 。 八bát 寂tịch 寞mịch 無vô 言ngôn 門môn 。 九cửu 該cai 通thông 三tam 際tế 門môn 。 十thập 重trùng 重trùng 無vô 盡tận 門môn 。

▲# 今kim 初sơ 。 謂vị 本bổn 末mạt 同đồng 時thời 。 始thỉ 終chung 一nhất 類loại 。 各các 無vô 異dị 說thuyết 。 於ư 此thử 一nhất 門môn 。 自tự 有hữu 三tam 位vị 。 一nhất 若nhược 小Tiểu 乘Thừa 中trung 。 則tắc 初sơ 度độ 陳trần 如như 。 後hậu 度độ 須tu 跋bạt 。 中trung 間gian 亦diệc 唯duy 說thuyết 小tiểu 益ích 小tiểu 。 如như 四tứ 阿a 含hàm 經kinh 及cập 五ngũ 部bộ 律luật 。 由do 有hữu 此thử 類loại 。 如Như 來Lai 滅diệt 後hậu 。 學học 小tiểu 之chi 者giả 。 不bất 信tín 大Đại 乘Thừa 。 謂vị 佛Phật 一nhất 代đại 唯duy 說thuyết 小tiểu 故cố 。 二nhị 者giả 若nhược 約ước 三tam 乘thừa 。 始thỉ 終chung 通thông 說thuyết 三tam 乘thừa 。 益ích 三tam 種chủng 器khí 。 如như 密mật 迹tích 經kinh 等đẳng 。 三tam 若nhược 約ước 一Nhất 乘Thừa 。 則tắc 見kiến 始thỉ 終chung 唯duy 為vi 圓viên 機cơ 說thuyết 於ư 圓viên 極cực 。 始thỉ 說thuyết 華hoa 嚴nghiêm 。 其kỳ 中trung 不bất 通thông 小Tiểu 乘Thừa 三tam 乘thừa 。 從tùng 前tiền 至chí 後hậu 。 更cánh 無vô 異dị 說thuyết 。 然nhiên 上thượng 三tam 類loại 。 依y 於ư 此thử 世thế 根căn 性tánh 定định 者giả 。 常thường 聞văn 如như 上thượng 一nhất 類loại 之chi 法pháp 。 故cố 佛Phật 所sở 說thuyết 法Pháp 。 各các 通thông 始thỉ 終chung 。 更cánh 無vô 前tiền 後hậu 。

▲# 二nhị 依y 本bổn 起khởi 末mạt 門môn 。 此thử 有hữu 五ngũ 類loại 。 謂vị 初sơ 為vi 菩Bồ 薩Tát 。 二nhị 為vi 緣Duyên 覺Giác 。 三tam 為vi 聲Thanh 聞Văn 。 四tứ 為vi 善thiện 根căn 眾chúng 生sanh 。 五ngũ 為vi 邪tà 定định 。 出xuất 現hiện 品phẩm 云vân 。 譬thí 如như 日nhật 出xuất 。 先tiên 照chiếu 須Tu 彌Di 山Sơn 等đẳng 。 諸chư 大đại 山sơn 王vương 。 次thứ 照chiếu 黑hắc 山sơn 。 次thứ 照chiếu 高cao 原nguyên 。 然nhiên 後hậu 普phổ 照chiếu 一nhất 切thiết 大đại 地địa 。 合hợp 云vân 。 如Như 來Lai 智trí 輪luân 。 光quang 照chiếu 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 等đẳng 。 諸chư 大đại 山sơn 王vương 。 次thứ 照chiếu 緣Duyên 覺Giác 。 次thứ 照chiếu 聲Thanh 聞Văn 。 次thứ 照chiếu 決quyết 定định 善thiện 根căn 眾chúng 生sanh 。 隨tùy 其kỳ 心tâm 器khí 。 示thị 廣quảng 大đại 智trí 。 然nhiên 後hậu 普phổ 照chiếu 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 乃nãi 至chí 邪tà 定định 亦diệc 皆giai 普phổ 及cập 。 為vi 作tác 未vị 來lai 利lợi 益ích 因nhân 緣duyên 令linh 成thành 熟thục 故cố 。 及cập 三Tam 千Thiên 界Giới 。 初sơ 成thành 喻dụ 中trung 。 亦diệc 辨biện 先tiên 大đại 。 後hậu 漸tiệm 說thuyết 小tiểu 。 約ước 法pháp 名danh 為vi 從tùng 本bổn 起khởi 末mạt 。 於ư 一nhất 佛Phật 乘Thừa 。 分phân 別biệt 說thuyết 三tam 。 約ước 機cơ 各các 是thị 一nhất 類loại 之chi 機cơ 。 非phi 為vi 一nhất 機cơ 先tiên 大đại 後hậu 小tiểu 。

▲# 三tam 攝nhiếp 末mạt 歸quy 本bổn 門môn 者giả 。 依y 無Vô 量Lượng 義Nghĩa 經Kinh 。 初sơ 時thời 說thuyết 小tiểu 。 次thứ 說thuyết 中trung 乘thừa 。 後hậu 時thời 說thuyết 大Đại 乘Thừa 。 法pháp 華hoa 經Kinh 云vân 。 初sơ 轉chuyển 四Tứ 諦Đế 。 後hậu 說thuyết 法Pháp 華Hoa 經Kinh 。 解giải 深thâm 密mật 經kinh 。 及cập 妙diệu 智trí 經kinh 。 皆giai 明minh 先tiên 小tiểu 後hậu 方phương 說thuyết 大đại 。

▲# 四tứ 本bổn 末mạt 無vô 㝵# 門môn 者giả 。 謂vị 初sơ 舉cử 照chiếu 山sơn 王vương 之chi 極cực 說thuyết 。 明minh 非phi 本bổn 無vô 以dĩ 垂thùy 末mạt 。 後hậu 顯hiển 歸quy 大đại 海hải 之chi 異dị 流lưu 。 明minh 非phi 末mạt 無vô 以dĩ 歸quy 本bổn 。 故cố 本bổn 末mạt 交giao 暎ánh 。 與dữ 奪đoạt 相tương/tướng 資tư 。 方phương 為vi 攝nhiếp 生sanh 之chi 善thiện 巧xảo 矣hĩ 。 是thị 故cố 通thông 論luận 總tổng 有hữu 五ngũ 位vị 。 一nhất 根căn 本bổn 一Nhất 乘Thừa 。 如như 華hoa 嚴nghiêm 經kinh 。 二nhị 密mật 意ý 小Tiểu 乘Thừa 。 三tam 密mật 意ý 大Đại 乘Thừa 。 四tứ 顯hiển 了liễu 三tam 乘thừa 。 上thượng 三tam 如như 解giải 深thâm 密mật 三tam 時thời 教giáo 說thuyết 。 五ngũ 破phá 異dị 一Nhất 乘Thừa 。 如như 法Pháp 華hoa 經kinh 。 上thượng 之chi 四tứ 門môn 。 圓viên 通thông 無vô 㝵# 。 是thị 則tắc 前tiền 後hậu 即tức 無vô 前tiền 後hậu 。 無vô 前tiền 後hậu 之chi 前tiền 後hậu 耳nhĩ 。

▲# 五ngũ 隨tùy 機cơ 不bất 定định 門môn 者giả 。 上thượng 之chi 四tứ 門môn 。 初sơ 門môn 明minh 三tam 類loại 機cơ 始thỉ 末mạt 常thường 定định 。 次thứ 門môn 明minh 五ngũ 類loại 機cơ 異dị 時thời 常thường 定định 。 第đệ 三tam 門môn 通thông 明minh 一nhất 類loại 及cập 三tam 類loại 機cơ 自tự 淺thiển 至chí 深thâm 。 第đệ 四tứ 門môn 明minh 二nhị 類loại 機cơ 。 初sơ 機cơ 聞văn 頓đốn 。 後hậu 機cơ 從tùng 淺thiển 至chí 深thâm 。 更cánh 有hữu 一nhất 類loại 不bất 定định 之chi 機cơ 。 或hoặc 從tùng 小Tiểu 乘Thừa 次thứ 入nhập 三tam 乘thừa 。 後hậu 入nhập 一Nhất 乘Thừa 。 亦diệc 有hữu 從tùng 小tiểu 直trực 入nhập 一Nhất 乘Thừa 。 或hoặc 多đa 類loại 機cơ 。 隨tùy 聞văn 一nhất 句cú 異dị 解giải 不bất 同đồng 。 故cố 名danh 不bất 定định 。

▲# 六lục 顯hiển 密mật 同đồng 時thời 門môn 者giả 。 若nhược 異dị 聞văn 互hỗ 知tri 。 是thị 顯hiển 不bất 定định 。 若nhược 互hỗ 不bất 相tương 知tri 。 即tức 是thị 祕bí 密mật 。 密mật 顯hiển 同đồng 時thời 。 亦diệc 無vô 前tiền 後hậu 。

▲# 七thất 一nhất 時thời 頓đốn 演diễn 門môn 者giả 。 上thượng 來lai 諸chư 門môn 。 隨tùy 一nhất 剎sát 那na 一nhất 時thời 頓đốn 演diễn 。

▲# 八bát 寂tịch 寞mịch 無vô 言ngôn 門môn 者giả 。 楞lăng 伽già 第đệ 三tam 。 云vân 從tùng 初sơ 得đắc 道Đạo 。 乃nãi 至chí 涅Niết 槃Bàn 。 不bất 說thuyết 一nhất 句cú 。 然nhiên 有hữu 六lục 義nghĩa 。 一nhất 約ước 遮già 過quá 顯hiển 德đức 。 入nhập 楞lăng 伽già 第đệ 八bát 云vân 。 如Như 來Lai 不bất 說thuyết 。 墮đọa 文văn 字tự 法pháp 。 是thị 則tắc 有hữu 過quá 之chi 說thuyết 。 佛Phật 則tắc 非phi 有hữu 。 具cụ 德đức 之chi 說thuyết 。 佛Phật 則tắc 非phi 無vô 。 二nhị 約ước 真chân 俗tục 二nhị 諦đế 。 隨tùy 俗tục 假giả 名danh 故cố 言ngôn 有hữu 說thuyết 。 真Chân 諦Đế 寂tịch 寥liêu 。 本bổn 無vô 言ngôn 說thuyết 。 法pháp 華hoa 經Kinh 云vân 。 諸chư 法pháp 寂tịch 滅diệt 相tướng 。 不bất 可khả 以dĩ 言ngôn 宣tuyên 。 以dĩ 方phương 便tiện 力lực 故cố 。 為vì 五ngũ 比Bỉ 丘Khâu 說thuyết 。 三tam 傳truyền 古cổ 非phi 作tác 。 其kỳ 猶do 夫phu 子tử 述thuật 而nhi 不bất 作tác 。 離ly 古cổ 佛Phật 法Pháp 無vô 別biệt 法pháp 故cố 。 故cố 無vô 一nhất 法pháp 是thị 佛Phật 自tự 說thuyết 。 四tứ 悲bi 願nguyện 所sở 成thành 。 謂vị 廣quảng 大đại 悲bi 願nguyện 應ưng 眾chúng 生sanh 故cố 。 非phi 為vi 如Như 來Lai 本bổn 自tự 有hữu 說thuyết 故cố 。 兩lưỡng 佛Phật 相tương 見kiến 。 寂tịch 無vô 所sở 言ngôn 。 五ngũ 本bổn 質chất 影ảnh 像tượng 。 謂vị 佛Phật 三tam 業nghiệp 。 皆giai 悉tất 平bình 等đẳng 。 與dữ 物vật 為vi 緣duyên 。 感cảm 者giả 自tự 聞văn 。 非phi 佛Phật 有hữu 說thuyết 。 猶do 如như 谷cốc 響hưởng 。 隨tùy 叩khấu 應ưng 故cố 。 六lục 約ước 心tâm 智trí 。 正chánh 說thuyết 法Pháp 時thời 。 即tức 常thường 無vô 說thuyết 。 以dĩ 佛Phật 無vô 心tâm 當đương 此thử 說thuyết 故cố 。 由do 此thử 六lục 義nghĩa 故cố 說thuyết 如Như 來Lai 不bất 說thuyết 一nhất 字tự 。 不bất 說thuyết 即tức 是thị 真chân 實thật 說thuyết 也dã 。

▲# 九cửu 該cai 通thông 三tam 際tế 門môn 者giả 。 此thử 上thượng 諸chư 門môn 。 盡tận 通thông 三tam 際tế 。 莫mạc 尋tầm 其kỳ 始thỉ 。 不bất 究cứu 其kỳ 終chung 。

▲# 十thập 重trùng 重trùng 無vô 盡tận 門môn 者giả 。 上thượng 之chi 九cửu 門môn 。 隨tùy 處xứ 隨tùy 時thời 。 重trùng 重trùng 無vô 盡tận 皆giai 無vô 前tiền 後hậu 。 後hậu 之chi 二nhị 門môn 。 正chánh 是thị 華hoa 嚴nghiêm 。 甚thậm 深thâm 境cảnh 界giới 。 融dung 取thủ 前tiền 八bát 。 皆giai 此thử 大đại 用dụng 。 若nhược 離ly 前tiền 八bát 。 無vô 可khả 重trùng 重trùng 故cố 。

○# 第đệ 三tam 所sở 詮thuyên 義nghĩa 理lý 。 已dĩ 知tri 此thử 經Kinh 總tổng 屬thuộc 圓viên 教giáo 。 未vị 知tri 圓viên 義nghĩa 分phân 齊tề 云vân 何hà 。 然nhiên 此thử 教giáo 海hải 宏hoành 深thâm 。 包bao 含hàm 無vô 外ngoại 。 色sắc 空không 交giao 暎ánh 。 德đức 用dụng 重trùng 重trùng 。 語ngữ 其kỳ 橫hoạnh/hoành 収thâu 。 全toàn 収thâu 五ngũ 教giáo 。 乃nãi 至chí 人nhân 天thiên 。 總tổng 無vô 不bất 包bao 。 方phương 顯hiển 深thâm 廣quảng 。 其kỳ 猶do 百bách 川xuyên 不bất 攝nhiếp 大đại 海hải 大đại 海hải 必tất 攝nhiếp 百bách 川xuyên 。 雖tuy 攝nhiếp 百bách 川xuyên 。 同đồng 一nhất 醎hàm 味vị 。 故cố 隨tùy 一nhất 滴tích 逈huýnh 異dị 百bách 川xuyên 。 前tiền 之chi 四tứ 教giáo 不bất 攝nhiếp 於ư 圓viên 。 圓viên 必tất 攝nhiếp 四tứ 。 雖tuy 攝nhiếp 於ư 四tứ 。 圓viên 以dĩ 貫quán 之chi 。 故cố 十Thập 善Thiện 五Ngũ 戒Giới 亦diệc 圓viên 教giáo 攝nhiếp 。 尚thượng 非phi 三tam 四tứ 。 況huống 初sơ 二nhị 耶da 。 斯tư 則tắc 有hữu 其kỳ 所sở 通thông 。 無vô 其kỳ 所sở 局cục 。 故cố 此thử 圓viên 教giáo 。 語ngữ 其kỳ 廣quảng 包bao 名danh 無vô 量lượng 乘thừa 。 語ngữ 其kỳ 甚thậm 深thâm 唯duy 顯hiển 一Nhất 乘Thừa 。 一Nhất 乘Thừa 有hữu 二nhị 。 一nhất 同đồng 教giáo 一Nhất 乘Thừa 。 同đồng 頓đốn 同đồng 實thật 故cố 。 二nhị 別biệt 教giáo 一Nhất 乘Thừa 。 唯duy 是thị 圓viên 融dung 具cụ 德đức 法pháp 故cố 。 以dĩ 別biệt 該cai 同đồng 。 皆giai 圓viên 教giáo 攝nhiếp 。 今kim 顯hiển 別biệt 教giáo 一Nhất 乘Thừa 。 略lược 有hữu 四tứ 門môn 。 一nhất 所sở 依y 體thể 事sự 。 二nhị 攝nhiếp 歸quy 真chân 實thật 。 三tam 彰chương 其kỳ 無vô 㝵# 。 四tứ 周chu 遍biến 含hàm 容dung 。 各các 有hữu 十thập 門môn 。 以dĩ 彰chương 無vô 盡tận 。

●# 今kim 初sơ 。 第đệ 一nhất 所sở 依y 體thể 事sự 。 略lược 有hữu 十thập 對đối 。 一nhất 教giáo 義nghĩa 。 二nhị 理lý 事sự 。 三tam 境cảnh 智trí 。 四tứ 行hành 位vị 。 五ngũ 因nhân 果quả 。 六lục 依y 正chánh 。 七thất 體thể 用dụng 。 八bát 人nhân 法pháp 。 九cửu 逆nghịch 順thuận 。 十thập 應ưng 感cảm 。 教giáo 即tức 能năng 詮thuyên 。 謂vị 前tiền 五ngũ 教giáo 乃nãi 至chí 光quang 香hương 。 一nhất 切thiết 法pháp 等đẳng 。 義nghĩa 即tức 所sở 詮thuyên 。 即tức 五ngũ 教giáo 等đẳng 一nhất 切thiết 義nghĩa 理lý 。 理lý 即tức 生sanh 空không 所sở 顯hiển 。 二nhị 空không 所sở 顯hiển 。 無vô 性tánh 真Chân 如Như 等đẳng 理lý 。 事sự 即tức 色sắc 心tâm 身thân 方Phương 等Đẳng 事sự 。 餘dư 可khả 思tư 准chuẩn 。 至chí 下hạ 宗tông 中trung 。 當đương 更cánh 顯hiển 示thị 。

●# 第đệ 二nhị 攝nhiếp 歸quy 真chân 實thật 者giả 。 即tức 上thượng 十thập 門môn 皆giai 是thị 真chân 空không 。 頓đốn 絕tuyệt 諸chư 相tướng 。 非phi 色sắc 非phi 空không 。 無vô 即tức 不bất 即tức 。 無vô 相tướng 不bất 相tướng 。 無vô 得đắc 不bất 得đắc 。 言ngôn 迹tích 頓đốn 絕tuyệt 。 此thử 絕tuyệt 亦diệc 滅diệt 。 儻thảng 然nhiên 靡mĩ 據cứ 。 故cố 經Kinh 云vân 。 法pháp 性tánh 本bổn 空không 寂tịch 。 無vô 取thủ 亦diệc 無vô 見kiến 。 性tánh 空không 即tức 是thị 佛Phật 。 不bất 可khả 得đắc 思tư 量lượng 。 若nhược 知tri 一nhất 切thiết 法pháp 。 體thể 性tánh 皆giai 如như 是thị 。 斯tư 人nhân 則tắc 不bất 為vị 煩phiền 惱não 所sở 染nhiễm 著trước 。 亦diệc 同đồng 下hạ 文văn 智trí 照chiếu 無vô 二nhị 。 亦diệc 同đồng 頓đốn 教giáo 。 亦diệc 有hữu 十thập 門môn 。 義nghĩa 如như 別biệt 說thuyết 。

●# 第đệ 三tam 彰chương 其kỳ 無vô 㝵# 者giả 。 然nhiên 上thượng 十thập 對đối 皆giai 悉tất 無vô 㝵# 。 若nhược 事sự 理lý 相tương 望vọng 。 成thành 事sự 理lý 無vô 㝵# 。 若nhược 餘dư 相tương 望vọng 。 便tiện 成thành 事sự 事sự 無vô 㝵# 。 今kim 且thả 辯biện 事sự 理lý 無vô 㝵# 。 總tổng 有hữu 二nhị 門môn 。 第đệ 一nhất 正chánh 明minh 無vô 㝵# 。 第đệ 二nhị 彰chương 其kỳ 所sở 以dĩ 。

△# 今kim 初sơ 。 亦diệc 有hữu 十thập 門môn 。 一nhất 理lý 遍biến 於ư 事sự 門môn 。 二nhị 事sự 遍biến 於ư 理lý 門môn 。 三tam 依y 理lý 成thành 事sự 門môn 。 四tứ 事sự 能năng 顯hiển 理lý 門môn 。 五ngũ 以dĩ 理lý 奪đoạt 事sự 門môn 。 六lục 事sự 能năng 隱ẩn 理lý 門môn 。 七thất 真chân 理lý 即tức 事sự 門môn 。 八bát 事sự 法pháp 即tức 理lý 門môn 。 九cửu 真chân 理lý 非phi 事sự 門môn 。 十thập 事sự 法pháp 非phi 理lý 門môn 。

▲# 今kim 初sơ 。 理lý 遍biến 於ư 事sự 者giả 。 謂vị 理lý 無vô 分phần/phân 限hạn 。 事sự 有hữu 分phần/phân 限hạn 。 今kim 無vô 分phần/phân 限hạn 理lý 。 遍biến 分phần/phân 限hạn 事sự 。 以dĩ 其kỳ 理lý 性tánh 不bất 可khả 分phần/phân 故cố 。 一nhất 一nhất 纖tiêm 塵trần 。 理lý 皆giai 圓viên 足túc 。

▲# 二nhị 事sự 遍biến 於ư 理lý 門môn 。 謂vị 有hữu 分phân 之chi 事sự 。 全toàn 同đồng 無vô 分phân 之chi 理lý 。 若nhược 不bất 全toàn 同đồng 。 色sắc 不bất 即tức 空không 。 故cố 一nhất 小tiểu 塵trần 即tức 遍biến 法Pháp 界Giới 。 由do 上thượng 二nhị 義nghĩa 互hỗ 該cai 徹triệt 故cố 。 皆giai 同đồng 一nhất 性tánh 。 故cố 出xuất 理lý 品phẩm 云vân 。 如Như 來Lai 成thành 正chánh 覺giác 時thời 。 於ư 其kỳ 身thân 中trung 。 普phổ 見kiến 一nhất 切thiết 。 眾chúng 生sanh 成thành 正chánh 覺giác 。 乃nãi 至chí 普phổ 見kiến 一nhất 切thiết 。 眾chúng 生sanh 入nhập 涅Niết 槃Bàn 。 皆giai 同đồng 一nhất 性tánh 。 所sở 謂vị 無vô 性tánh 。 理lý 遍biến 事sự 故cố 。 一nhất 成thành 一nhất 切thiết 成thành 。 事sự 遍biến 同đồng 理lý 。 故cố 說thuyết 都đô 無vô 所sở 成thành 。 經Kinh 云vân 。 譬thí 如như 虗hư 空không 。 無vô 成thành 無vô 壞hoại 。 一nhất 性tánh 無vô 性tánh 。 即tức 是thị 佛Phật 性tánh 。 下hạ 經Kinh 云vân 。 思tư 惟duy 眾chúng 生sanh 無vô 作tác 性tánh 甚thậm 深thâm 。 涅Niết 槃Bàn 云vân 。 佛Phật 性tánh 名danh 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 空không 。 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 空không 。 名danh 為vi 智trí 慧tuệ 。 又hựu 出xuất 現hiện 品phẩm 云vân 。 無vô 一nhất 眾chúng 生sanh 。 而nhi 不bất 具cụ 有hữu 如Như 來Lai 智trí 慧tuệ 。 無vô 不bất 具cụ 有hữu 者giả 。 即tức 一Nhất 乘Thừa 義nghĩa 。

▲# 三tam 依y 理lý 成thành 事sự 門môn 。 謂vị 事sự 無vô 別biệt 體thể 。 要yếu 因nhân 理lý 成thành 。 如như 攬lãm 水thủy 成thành 波ba 故cố 。 於ư 中trung 又hựu 二nhị 。 一nhất 明minh 具cụ 分phần/phân 唯duy 識thức 變biến 故cố 。 故cố 根căn 自tự 在tại 主chủ 云vân 。 由do 境cảnh 界giới 風phong 飄phiêu 靜tĩnh 心tâm 海hải 。 起khởi 識thức 波ba 浪lãng 。 靜tĩnh 心tâm 即tức 是thị 如Như 來Lai 藏tạng 性tánh 。 二nhị 明minh 真Chân 如Như 隨tùy 緣duyên 成thành 故cố 。 靜tĩnh 心tâm 即tức 是thị 真Chân 如Như 。 又hựu 彼bỉ 文văn 云vân 。 由do 識thức 自tự 性tánh 本bổn 性tánh 故cố 諸chư 識thức 轉chuyển 。 本bổn 性tánh 即tức 是thị 真Chân 如Như 。 問vấn 明minh 品phẩm 云vân 。 法pháp 性tánh 本bổn 無vô 。 性tánh 示thị 現hiện 而nhi 有hữu 生sanh 。 亦diệc 同đồng 勝thắng 鬘man 依y 如Như 來Lai 藏tạng 。 有hữu 生sanh 死tử 等đẳng 。

▲# 四tứ 明minh 事sự 能năng 顯hiển 理lý 門môn 。 謂vị 由do 事sự 攬lãm 理lý 成thành 故cố 。 事sự 虗hư 而nhi 理lý 實thật 。 依y 他tha 無vô 性tánh 即tức 是thị 圓viên 成thành 。 如như 波ba 相tương/tướng 虗hư 令linh 水thủy 現hiện 故cố 。 善thiện 財tài 云vân 。 無vô 有hữu 性tánh 隨tùy 緣duyên 轉chuyển 故cố 。 謂vị 由do 隨tùy 緣duyên 而nhi 顯hiển 無vô 性tánh 。 論luận 云vân 。 若nhược 法pháp 從tùng 緣duyên 生sanh 。 是thị 則tắc 無vô 自tự 性tánh 。

▲# 五ngũ 以dĩ 理lý 奪đoạt 事sự 門môn 者giả 。 謂vị 事sự 即tức 全toàn 理lý 。 即tức 事sự 盡tận 無vô 遺di 。 如như 水thủy 奪đoạt 波ba 波ba 相tương/tướng 全toàn 盡tận 。 故cố 說thuyết 生sanh 佛Phật 。 不bất 增tăng 不bất 減giảm 。 出xuất 現hiện 品phẩm 云vân 。 譬thí 如như 虗hư 空không 。 一nhất 切thiết 世thế 界giới 。 若nhược 成thành 若nhược 壞hoại 。 常thường 無vô 增tăng 減giảm 。

何hà 以dĩ 故cố 。 虗hư 空không 無vô 生sanh 故cố 。 諸chư 佛Phật 菩Bồ 提Đề 。 亦diệc 復phục 如như 是thị 。 若nhược 成thành 正chánh 覺giác 。 不bất 成thành 正chánh 覺giác 。 常thường 無vô 增tăng 減giảm 。

何hà 以dĩ 故cố 。 菩Bồ 提Đề 無vô 相tướng 故cố 。 乃nãi 至chí 云vân 。 設thiết 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 於ư 一nhất 念niệm 中trung 。 悉tất 成thành 正chánh 覺giác 。 與dữ 不bất 成thành 正chánh 覺giác 。 亦diệc 無vô 有hữu 異dị 。 皆giai 以dĩ 無vô 相tướng 理lý 平bình 等đẳng 故cố 。 解giải 脫thoát 長trưởng 者giả 云vân 。 有hữu 無vô 諸chư 法pháp 。 本bổn 不bất 生sanh 故cố 。

▲# 六lục 事sự 能năng 隱ẩn 理lý 門môn 。 謂vị 真chân 理lý 隨tùy 緣duyên 而nhi 成thành 事sự 法pháp 。 遂toại 令linh 事sự 顯hiển 理lý 不bất 現hiện 也dã 。 如như 水thủy 成thành 波ba 動động 顯hiển 靜tĩnh 隱ẩn 。 故cố 說thuyết 法Pháp 身thân 流lưu 轉chuyển 五ngũ 道đạo 。 名danh 曰viết 眾chúng 生sanh 。 下hạ 經Kinh 云vân 。 不bất 能năng 覺giác 知tri 。 生sanh 死tử 輪luân 中trung 無vô 由do 出xuất 離ly 。

▲# 七thất 真chân 理lý 即tức 事sự 門môn 。 謂vị 凡phàm 是thị 真chân 理lý 必tất 非phi 事sự 外ngoại 。 以dĩ 是thị 法pháp 無vô 我ngã 理lý 故cố 。 空không 即tức 色sắc 故cố 。 理lý 即tức 是thị 事sự 。 方phương 為vi 真chân 理lý 。 經Kinh 云vân 。 法pháp 性tánh 不bất 違vi 法pháp 相tướng 等đẳng 。

▲# 八bát 事sự 法pháp 即tức 理lý 門môn 。 謂vị 從tùng 緣duyên 集tập 必tất 無vô 自tự 性tánh 。 舉cử 體thể 即tức 真chân 故cố 。 善thiện 財tài 念niệm 言ngôn 。 離ly 一nhất 切thiết 法pháp 見kiến 知tri 空không 無vô 生sanh 。 故cố 經Kinh 云vân 。 一nhất 切thiết 法pháp 皆giai 如như 。 諸chư 佛Phật 境cảnh 亦diệc 然nhiên 。 乃nãi 至chí 無vô 一nhất 法pháp 如như 中trung 有hữu 生sanh 滅diệt 。 上thượng 之chi 二nhị 門môn 。 正chánh 明minh 二nhị 諦đế 不bất 相tương 違vi 義nghĩa 。 如như 濕thấp 不bất 違vi 波ba 波ba 不bất 違vi 濕thấp 。 舉cử 體thể 相tướng 即tức 故cố 。 自tự 在tại 主chủ 言ngôn 。 因nhân 緣duyên 相tương/tướng 作tác 。 不bất 相tương 捨xả 離ly 。 非phi 一nhất 非phi 異dị 。 夜dạ 摩ma 偈kệ 云vân 。 如như 金kim 與dữ 金kim 色sắc 。 其kỳ 性tánh 無vô 差sai 別biệt 。 法pháp 非phi 法pháp 亦diệc 然nhiên 。 體thể 性tánh 無vô 有hữu 異dị 。 又hựu 由do 事sự 即tức 理lý 故cố 雖tuy 有hữu 不bất 常thường 。 理lý 即tức 事sự 故cố 雖tuy 空không 不bất 斷đoạn 。 又hựu 由do 事sự 理lý 相tương/tướng 即tức 故cố 。 起khởi 滅diệt 同đồng 時thời 。 故cố 下hạ 經Kinh 云vân 。 思tư 惟duy 眾chúng 生sanh 心tâm 流lưu 注chú 甚thậm 深thâm 。 意ý 明minh 即tức 生sanh 即tức 滅diệt 故cố 。 又hựu 上thượng 經Kinh 云vân 。 一nhất 切thiết 凡phàm 夫phu 行hành 。 莫mạc 不bất 速tốc 歸quy 盡tận 。 其kỳ 性tánh 如như 虗hư 空không 。 故cố 說thuyết 無vô 有hữu 盡tận 。 無vô 有hữu 盡tận 者giả 即tức 性tánh 滅diệt 義nghĩa 。 名danh 難nan 思tư 盡tận 。 亦diệc 令linh 究cứu 竟cánh 斷đoạn 證chứng 離ly 於ư 能năng 所sở 。 十Thập 地Địa 品phẩm 云vân 。 非phi 初sơ 非phi 中trung 後hậu 。 非phi 言ngôn 詞từ 所sở 及cập 。

▲# 九cửu 真chân 理lý 非phi 事sự 門môn 。 即tức 妄vọng 之chi 真chân 。 異dị 於ư 妄vọng 故cố 。 如như 濕thấp 非phi 動động 。

▲# 十thập 事sự 法pháp 非phi 理lý 門môn 。 即tức 真chân 之chi 妄vọng 。 異dị 於ư 真chân 故cố 。 如như 動động 非phi 濕thấp 。 故cố 慚tàm 愧quý 林lâm 偈kệ 云vân 。 如như 色sắc 與dữ 非phi 色sắc 。 此thử 二nhị 不bất 為vi 一nhất 等đẳng 。 上thượng 七thất 八bát 二nhị 門môn 。 明minh 事sự 理lý 非phi 異dị 。 九cửu 十thập 二nhị 門môn 。 明minh 事sự 理lý 非phi 一nhất 。 故cố 為vi 無vô 為vi 。 非phi 一nhất 非phi 異dị 。 主chủ 林lâm 神thần 云vân 。 於ư 一nhất 切thiết 差sai 別biệt 境cảnh 中trung 。 入nhập 無vô 差sai 別biệt 定định 。 於ư 無vô 差sai 別biệt 平bình 等đẳng 法pháp 中trung 。 現hiện 於ư 自tự 在tại 有hữu 差sai 別biệt 智trí 。 上thượng 經Kinh 云vân 。 於ư 有hữu 為vi 界giới 。 示thị 無vô 為vi 法pháp 。 而nhi 不bất 滅diệt 壞hoại 。 有hữu 為vi 之chi 相tướng 。 於ư 無vô 為vi 界giới 。 示thị 有hữu 為vi 法pháp 。 而nhi 不bất 分phân 別biệt 。 無vô 為vi 之chi 性tánh 。 上thượng 之chi 十thập 門môn 同đồng 一nhất 緣duyên 起khởi 。 故cố 云vân 無vô 㝵# 。 約ước 理lý 望vọng 事sự 。 則tắc 有hữu 成thành 有hữu 壞hoại 。 有hữu 即tức 有hữu 離ly 。 事sự 望vọng 於ư 理lý 。 有hữu 顯hiển 有hữu 隱ẩn 。 有hữu 一nhất 有hữu 異dị 。 逆nghịch 順thuận 自tự 在tại 。 無vô 障chướng 無vô 㝵# 。 同đồng 時thời 頓đốn 起khởi 。

△# 第đệ 二nhị 彰chương 其kỳ 所sở 以dĩ 者giả 。 由do 緣duyên 起khởi 之chi 事sự 與dữ 性tánh 空không 之chi 理lý 二nhị 互hỗ 相tương 望vọng 。 有hữu 三tam 義nghĩa 故cố 。 一nhất 相tương 違vi 義nghĩa 。 二nhị 不bất 相tương 㝵# 義nghĩa 。 三tam 相tương/tướng 作tác 義nghĩa 。 由do 此thử 三tam 義nghĩa 。 成thành 前tiền 十thập 門môn 。

▲# 言ngôn 相tương 違vi 者giả 。 經Kinh 云vân 。 空không 中trung 無vô 色sắc 。 以dĩ 空không 害hại 色sắc 故cố 。 亦diệc 應ưng 云vân 色sắc 中trung 無vô 空không 。 以dĩ 色sắc 違vi 空không 故cố 。 若nhược 互hỗ 相tương 存tồn 必tất 互hỗ 亡vong 故cố 。 即tức 五ngũ 六lục 九cửu 十thập 四tứ 門môn 。

▲# 二nhị 不bất 相tương 㝵# 義nghĩa 者giả 。 謂vị 以dĩ 色sắc 是thị 幻huyễn 色sắc 必tất 不bất 㝵# 空không 。 空không 是thị 真chân 空không 必tất 不bất 妨phương 色sắc 。 若nhược 㝵# 於ư 色sắc 則tắc 是thị 斷đoạn 空không 。 非phi 真chân 空không 故cố 。 若nhược 㝵# 於ư 空không 則tắc 是thị 實thật 色sắc 。 非phi 幻huyễn 色sắc 故cố 。 此thử 即tức 七thất 八bát 事sự 理lý 相tương/tướng 即tức 二nhị 門môn 。

▲# 三tam 相tương/tướng 作tác 義nghĩa 者giả 。 謂vị 若nhược 此thử 幻huyễn 色sắc 舉cử 體thể 非phi 空không 。 不bất 成thành 幻huyễn 色sắc 。 是thị 故cố 要yếu 由do 。 色sắc 即tức 是thị 空không 。 方phương 得đắc 有hữu 色sắc 。 大đại 品phẩm 經Kinh 云vân 。 若nhược 諸chư 法pháp 不bất 空không 。 即tức 無vô 道đạo 無vô 果quả 。 中trung 觀quán 論luận 文văn 亦diệc 同đồng 此thử 說thuyết 。 又hựu 云vân 。 以dĩ 有hữu 空không 義nghĩa 故cố 。 一nhất 切thiết 法pháp 得đắc 成thành 。 真chân 空không 亦diệc 爾nhĩ 。 准chuẩn 上thượng 應ưng 知tri 。 此thử 即tức 三tam 四tứ 依y 理lý 成thành 事sự 事sự 能năng 顯hiển 理lý 門môn 也dã 。 其kỳ 初sơ 二nhị 門môn 。 即tức 通thông 顯hiển 體thể 相tướng 。 亦diệc 即tức 不bất 相tương 㝵# 義nghĩa 。 又hựu 由do 上thượng 三tam 義nghĩa 。 諸chư 空không 有hữu 法pháp 通thông 有hữu 四tứ 義nghĩa 。 一nhất 廢phế 己kỷ 成thành 他tha 義nghĩa 。 以dĩ 空không 即tức 色sắc 故cố 。 即tức 色sắc 現hiện 空không 隱ẩn 也dã 。 即tức 是thị 第đệ 三tam 依y 理lý 成thành 事sự 門môn 。 二nhị 泯mẫn 他tha 顯hiển 己kỷ 義nghĩa 。 以dĩ 色sắc 即tức 空không 故cố 。 即tức 色sắc 盡tận 空không 顯hiển 也dã 。 即tức 是thị 第đệ 八bát 事sự 法pháp 即tức 理lý 門môn 。 三tam 自tự 他tha 俱câu 存tồn 義nghĩa 。 以dĩ 隱ẩn 顯hiển 無vô 二nhị 。 是thị 真chân 空không 故cố 。 謂vị 不bất 異dị 空không 為vi 幻huyễn 色sắc 。 色sắc 存tồn 也dã 。 不bất 異dị 色sắc 名danh 真chân 空không 。 空không 顯hiển 也dã 。 以dĩ 互hỗ 不bất 相tương 異dị 二nhị 俱câu 存tồn 也dã 。 即tức 是thị 第đệ 九cửu 真chân 理lý 非phi 事sự 門môn 。 四tứ 自tự 他tha 俱câu 泯mẫn 義nghĩa 。 以dĩ 舉cử 體thể 相tướng 即tức 。 全toàn 奪đoạt 兩lưỡng 亡vong 。 絕tuyệt 二nhị 邊biên 故cố 。 即tức 是thị 第đệ 五ngũ 以dĩ 理lý 奪đoạt 事sự 門môn 。 上thượng 之chi 四tứ 義nghĩa 並tịnh 空không 望vọng 於ư 色sắc 。 若nhược 色sắc 望vọng 於ư 空không 。 亦diệc 有hữu 四tứ 義nghĩa 。 一nhất 顯hiển 他tha 自tự 盡tận 義nghĩa 。 即tức 是thị 第đệ 四tứ 事sự 能năng 顯hiển 理lý 門môn 。 二nhị 自tự 顯hiển 隱ẩn 他tha 義nghĩa 。 即tức 是thị 第đệ 七thất 真chân 理lý 即tức 事sự 門môn 。 三tam 俱câu 存tồn 義nghĩa 。 即tức 是thị 第đệ 十thập 事sự 法pháp 非phi 理lý 門môn 。 四tứ 俱câu 泯mẫn 義nghĩa 。 即tức 是thị 第đệ 六lục 事sự 能năng 隱ẩn 理lý 門môn 。 並tịnh 准chuẩn 前tiền 思tư 之chi 。 而nhi 有hữu 前tiền 四tứ 門môn 必tất 帶đái 後hậu 四tứ 門môn 。 有hữu 後hậu 四tứ 門môn 必tất 帶đái 前tiền 四tứ 門môn 。 合hợp 則tắc 通thông 為vi 四tứ 門môn 。 是thị 則tắc 幻huyễn 有hữu 存tồn 亡vong 無vô 㝵# 真chân 空không 隱ẩn 顯hiển 自tự 在tại 。 合hợp 為vi 一nhất 味vị 。 圓viên 通thông 無vô 㝵# 。 又hựu 所sở 以dĩ 相tương 違vi 無vô 㝵# 及cập 相tương/tướng 作tác 者giả 。 以dĩ 緣duyên 起khởi 法pháp 有hữu 四tứ 義nghĩa 故cố 。 一nhất 緣duyên 生sanh 故cố 。 有hữu 二nhị 緣duyên 生sanh 故cố 空không 。 三tam 無vô 性tánh 故cố 有hữu 。 四tứ 無vô 性tánh 故cố 空không 。 由do 初sơ 及cập 四tứ 二nhị 義nghĩa 別biệt 故cố 有hữu 相tương 違vi 義nghĩa 。 由do 二nhị 及cập 三tam 有hữu 相tương/tướng 作tác 義nghĩa 。 謂vị 緣duyên 生sanh 故cố 空không 。 則tắc 有hữu 作tác 於ư 空không 。 無vô 性tánh 故cố 有hữu 。 則tắc 空không 作tác 於ư 有hữu 。 由do 上thượng 四tứ 義nghĩa 同đồng 一nhất 緣duyên 起khởi 。 有hữu 不bất 相tương 㝵# 義nghĩa 。 又hựu 由do 初sơ 二nhị 義nghĩa 。 有hữu 有hữu 望vọng 於ư 空không 而nhi 成thành 四tứ 義nghĩa 。 由do 後hậu 二nhị 義nghĩa 。 有hữu 空không 望vọng 於ư 有hữu 而nhi 成thành 四tứ 義nghĩa 。 謂vị 由do 無vô 性tánh 故cố 有hữu 。 有hữu 廢phế 己kỷ 成thành 他tha 義nghĩa 。 由do 無vô 性tánh 故cố 空không 。 有hữu 泯mẫn 他tha 顯hiển 己kỷ 義nghĩa 。 由do 上thượng 二nhị 義nghĩa 無vô 㝵# 故cố 。 有hữu 俱câu 存tồn 義nghĩa 。 由do 上thượng 二nhị 義nghĩa 相tướng 形hình 故cố 。 有hữu 自tự 他tha 俱câu 泯mẫn 義nghĩa 。 有hữu 望vọng 於ư 空không 四tứ 義nghĩa 准chuẩn 之chi 。 又hựu 以dĩ 無vô 性tánh 緣duyên 生sanh 故cố 有hữu 。 則tắc 非phi 常thường 見kiến 。 有hữu 見kiến 之chi 有hữu 為vi 幻huyễn 有hữu 也dã 。 無vô 性tánh 緣duyên 生sanh 故cố 空không 。 則tắc 非phi 斷đoạn 見kiến 。 無vô 見kiến 之chi 空không 為vi 真chân 空không 也dã 。 幻huyễn 有hữu 則tắc 是thị 不bất 有hữu 有hữu 。 真chân 空không 即tức 是thị 不bất 空không 空không 。 非phi 空không 非phi 有hữu 。 是thị 中trung 道đạo 義nghĩa 。 以dĩ 有hữu 與dữ 非phi 有hữu 無vô 二nhị 。 方phương 為vi 幻huyễn 有hữu 。 空không 與dữ 非phi 空không 無vô 二nhị 。 為vi 真chân 空không 故cố 。 又hựu 非phi 空không 與dữ 有hữu 無vô 二nhị 。 為vi 一nhất 幻huyễn 有hữu 。 空không 與dữ 非phi 有hữu 無vô 二nhị 。 為vi 一nhất 真chân 空không 。 又hựu 幻huyễn 有hữu 與dữ 真chân 空không 無vô 二nhị 。 為vi 一nhất 味vị 法Pháp 界Giới 。 合hợp 之chi 則tắc 一nhất 不bất 為vi 一nhất 。 開khai 之chi 則tắc 具cụ 上thượng 十thập 義nghĩa 。 同đồng 時thời 頓đốn 起khởi 。 深thâm 思tư 明minh 了liễu 。 以dĩ 成thành 事sự 理lý 無vô 㝵# 觀quán 也dã 。 不bất 唯duy 無vô 念niệm 無vô 起khởi 而nhi 已dĩ 。

●# 第đệ 四tứ 周chu 遍biến 含hàm 容dung 觀quán 。 即tức 事sự 事sự 無vô 㝵# 。 於ư 中trung 分phần/phân 二nhị 。 第đệ 一nhất 明minh 德đức 用dụng 玄huyền 妙diệu 。 第đệ 二nhị 明minh 德đức 用dụng 所sở 因nhân 。

△# 今kim 初sơ 。 古cổ 德đức 於ư 此thử 明minh 十thập 玄huyền 門môn 。 一nhất 同đồng 時thời 具cụ 足túc 相tướng 應ưng 門môn 。 二nhị 廣quảng 狹hiệp 自tự 在tại 無vô 㝵# 門môn 。 三tam 一nhất 多đa 相tương 容dung 不bất 同đồng 門môn 。 四tứ 諸chư 法pháp 相tướng 即tức 自tự 在tại 門môn 。 五ngũ 祕bí 密mật 隱ẩn 顯hiển 俱câu 成thành 門môn 。 六lục 微vi 細tế 相tương 容dung 安an 立lập 門môn 。 七thất 因nhân 陀đà 羅la 網võng 境cảnh 界giới 門môn 。 八bát 託thác 事sự 顯hiển 法pháp 生sanh 解giải 門môn 。 九cửu 十thập 世thế 隔cách 法pháp 異dị 成thành 門môn 。 十thập 主chủ 伴bạn 圓viên 明minh 具cụ 德đức 門môn 。 此thử 之chi 十thập 門môn 。 初sơ 總tổng 。 餘dư 別biệt 。 同đồng 異dị 成thành 壞hoại 。 同đồng 一nhất 緣duyên 起khởi 。 無vô 㝵# 圓viên 融dung 。 隨tùy 一nhất 一nhất 門môn 。 即tức 具cụ 一nhất 切thiết 。 今kim 且thả 於ư 前tiền 所sở 依y 體thể 事sự 十thập 對đối 之chi 中trung 。 取thủ 一nhất 事sự 法pháp 。 明minh 具cụ 十thập 門môn 。 如như 下hạ 隨tùy 舉cử 一nhất 華hoa 一nhất 葉diệp 一nhất 身thân 一nhất 剎sát 一nhất 毛mao 一nhất 塵trần 。 無vô 不bất 具cụ 足túc 。 今kim 就tựu 事sự 中trung 。 但đãn 取thủ 一nhất 塵trần 。 明minh 具cụ 十thập 門môn 。 一nhất 者giả 此thử 一nhất 塵trần 中trung 。 即tức 具cụ 教giáo 義nghĩa 理lý 事sự 等đẳng 十thập 對đối 之chi 法pháp 。 同đồng 時thời 相tương 應ứng 。 具cụ 足túc 圓viên 滿mãn 。 亦diệc 具cụ 廣quảng 狹hiệp 。 下hạ 之chi 九cửu 門môn 及cập 彼bỉ 門môn 中trung 所sở 具cụ 教giáo 等đẳng 。 以dĩ 是thị 總tổng 故cố 。 華hoa 藏tạng 頌tụng 云vân 。 華hoa 藏tạng 世thế 界giới 所sở 有hữu 塵trần 。 一nhất 一nhất 塵trần 中trung 見kiến 法Pháp 界Giới 。 下hạ 普phổ 救cứu 神thần 初sơ 云vân 。 一nhất 一nhất 塵trần 中trung 。 各các 見kiến 微vi 塵trần 數số 佛Phật 剎sát 。 善thiện 財tài 將tương 見kiến 普phổ 賢hiền 。 見kiến 一nhất 一nhất 塵trần 中trung 。 一nhất 切thiết 境cảnh 界giới 。

▲# 二nhị 廣quảng 狹hiệp 自tự 在tại 無vô 㝵# 門môn 者giả 。 即tức 此thử 一nhất 塵trần 。 遍biến 周chu 法Pháp 界Giới 。 而nhi 不bất 壞hoại 本bổn 位vị 。 以dĩ 分phần/phân 即tức 無vô 分phần/phân 無vô 分phần/phân 即tức 分phần/phân 。 廣quảng 狹hiệp 自tự 在tại 。 無vô 障chướng 無vô 㝵# 。 或hoặc 唯duy 廣quảng 無vô 際tế 。 或hoặc 分phần/phân 限hạn 歷lịch 然nhiên 。 或hoặc 即tức 廣quảng 即tức 狹hiệp 。 或hoặc 廣quảng 狹hiệp 俱câu 泯mẫn 。 或hoặc 具cụ 前tiền 四tứ 。 以dĩ 是thị 解giải 境cảnh 四tứ 門môn 了liễu 了liễu 故cố 。 或hoặc 絕tuyệt 前tiền 五ngũ 。 以dĩ 是thị 行hành 境cảnh 行hành 起khởi 解giải 絕tuyệt 故cố 。 而nhi 舉cử 一nhất 全toàn 収thâu 。 下hạ 皆giai 准chuẩn 此thử 。

▲# 三tam 一nhất 多đa 相tương 容dung 不bất 同đồng 門môn 者giả 。 即tức 此thử 一nhất 塵trần 舒thư 己kỷ 遍biến 入nhập 一nhất 切thiết 法pháp 中trung 。 即tức 攝nhiếp 一nhất 切thiết 令linh 入nhập 己kỷ 內nội 。 舒thư 攝nhiếp 同đồng 時thời 。 是thị 故cố 鎔dong 融dung 。 或hoặc 有hữu 四tứ 句cú 六lục 句cú 。 思tư 之chi 。 經Kinh 云vân 。 以dĩ 一nhất 佛Phật 土độ 滿mãn 十thập 方phương 。 十thập 方phương 入nhập 一nhất 亦diệc 無vô 餘dư 。 普phổ 賢hiền 章chương 中trung 。 塵trần 毛mao 念niệm 念niệm 。 出xuất 一nhất 切thiết 境cảnh 界giới 。 復phục 入nhập 塵trần 毛mao 。

▲# 四tứ 諸chư 法pháp 相tướng 即tức 自tự 在tại 門môn 者giả 。 即tức 此thử 一nhất 塵trần 。 廢phế 己kỷ 同đồng 他tha 。 舉cử 體thể 全toàn 即tức 是thị 一nhất 切thiết 法pháp 。 而nhi 恆hằng 攝nhiếp 他tha 全toàn 同đồng 於ư 己kỷ 。 於ư 彼bỉ 一nhất 切thiết 。 即tức 是thị 己kỷ 體thể 。 一nhất 多đa 相tương/tướng 即tức 。 渾hồn 融dung 無vô 㝵# 。 解giải 行hành 境cảnh 別biệt 。 六lục 句cú 同đồng 前tiền 。 經Kinh 云vân 。 知tri 一nhất 即tức 多đa 多đa 即tức 一nhất 等đẳng 。 普phổ 賢hiền 摩ma 一nhất 善thiện 財tài 頂đảnh 。 一nhất 切thiết 塵trần 內nội 一nhất 時thời 摩ma 頂đảnh 。 以dĩ 一nhất 即tức 多đa 故cố 。 剎sát 塵trần 善thiện 友hữu 得đắc 法Pháp 門môn 。 一nhất 毛mao 孔khổng 中trung 皆giai 具cụ 足túc 。 多đa 即tức 一nhất 故cố 等đẳng 。

▲# 五ngũ 祕bí 密mật 隱ẩn 顯hiển 俱câu 成thành 門môn 者giả 。 塵trần 能năng 攝nhiếp 彼bỉ 。 則tắc 一nhất 顯hiển 多đa 隱ẩn 。 一nhất 切thiết 攝nhiếp 塵trần 。 則tắc 一nhất 隱ẩn 多đa 顯hiển 。 顯hiển 顯hiển 不bất 俱câu 。 隱ẩn 隱ẩn 不bất 並tịnh 。 隱ẩn 顯hiển 顯hiển 隱ẩn 同đồng 時thời 無vô 㝵# 。 如như 八bát 日nhật 月nguyệt 。 全toàn 攝nhiếp 俱câu 泯mẫn 存tồn 亡vong 俱câu 成thành 。 句cú 數số 同đồng 前tiền 。

▲# 六lục 微vi 細tế 相tương 容dung 安an 立lập 門môn 者giả 。 謂vị 此thử 一nhất 塵trần 微vi 細tế 等đẳng 剎sát 炳bỉnh 然nhiên 齊tề 現hiện 。 下hạ 云vân 。 一nhất 一nhất 塵trần 中trung 。 一nhất 切thiết 佛Phật 剎sát 。 曠khoáng 然nhiên 安an 住trụ 。 其kỳ 文văn 非phi 一nhất 。 第đệ 九cửu 迴hồi 向hướng 中trung 廣quảng 說thuyết 微vi 細tế 。

▲# 七thất 因nhân 陀đà 羅la 網võng 境cảnh 界giới 門môn 者giả 。 既ký 一nhất 一nhất 塵trần 中trung 。 各các 現hiện 無vô 邊biên 剎sát 海hải 。 剎sát 海hải 之chi 中trung 復phục 有hữu 微vi 塵trần 。 彼bỉ 諸chư 塵trần 內nội 復phục 有hữu 剎sát 海hải 。 如như 是thị 塵trần 塵trần 不bất 盡tận 。 剎sát 剎sát 無vô 窮cùng 。 非phi 是thị 心tâm 識thức 思tư 量lượng 境cảnh 界giới 。 如như 帝Đế 釋Thích 殿điện 。 珠châu 網võng 覆phú 上thượng 。 一nhất 明minh 珠châu 內nội 萬vạn 像tượng 皆giai 現hiện 。 珠châu 珠châu 皆giai 爾nhĩ 。 此thử 珠châu 明minh 徹triệt 互hỗ 相tương 現hiện 影ảnh 。 影ảnh 復phục 現hiện 影ảnh 。 而nhi 無vô 窮cùng 盡tận 。 文văn 云vân 。 如như 因nhân 陀đà 羅la 網võng 世thế 界giới 等đẳng 。 亦diệc 如như 鏡kính 燈đăng 重trùng 重trùng 交giao 光quang 。 影ảnh 影ảnh 互hỗ 入nhập 故cố 。 下hạ 普phổ 賢hiền 所sở 現hiện 境cảnh 界giới 。 一nhất 一nhất 遍biến 周chu 。 一nhất 一nhất 塵trần 中trung 。 皆giai 有hữu 普phổ 賢hiền 。 亦diệc 現hiện 神thần 變biến 。 周chu 遍biến 法Pháp 界Giới 。 一nhất 一nhất 塵trần 毛mao 。 重trọng/trùng 現hiện 亦diệc 然nhiên 。

▲# 八bát 託thác 事sự 顯hiển 法pháp 生sanh 解giải 門môn 者giả 。 見kiến 此thử 一nhất 塵trần 。 即tức 是thị 見kiến 於ư 無vô 盡tận 法pháp 界giới 。 非phi 是thị 託thác 此thử 別biệt 有hữu 所sở 表biểu 。 普phổ 賢hiền 塵trần 毛mao 皆giai 是thị 無vô 盡tận 勝thắng 因nhân 生sanh 故cố 。 即tức 此thử 亦diệc 名danh 具cụ 足túc 無vô 盡tận 。 門môn 本bổn 自tự 具cụ 足túc 。

▲# 九cửu 十thập 世thế 隔cách 法pháp 異dị 成thành 門môn 者giả 。 即tức 此thử 一nhất 塵trần 。 既ký 遍biến 一nhất 切thiết 處xứ 。 亦diệc 該cai 一nhất 切thiết 時thời 。 三tam 世thế 各các 三tam 。 攝nhiếp 為vi 一nhất 念niệm 。 故cố 為vi 十thập 世thế 。 經Kinh 云vân 。 過quá 去khứ 無vô 量lượng 劫kiếp 。 安an 置trí 未vị 來lai 今kim 。 未vị 來lai 無vô 量lượng 劫kiếp 。 迴hồi 置trí 過quá 去khứ 世thế 等đẳng 。 良lương 以dĩ 時thời 無vô 別biệt 體thể 。 依y 法pháp 上thượng 立lập 。 別biệt 為vi 此thử 門môn 。

▲# 十thập 主chủ 伴bạn 圓viên 明minh 具cụ 德đức 門môn 者giả 。 此thử 塵trần 能năng 現hiện 即tức 名danh 為vi 主chủ 。 理lý 無vô 孤cô 起khởi 。 必tất 攝nhiếp 眷quyến 屬thuộc 。 餘dư 即tức 為vi 伴bạn 。 如như 經Kinh 云vân 。 普phổ 賢hiền 於ư 此thử 佛Phật 前tiền 入nhập 定định 為vi 主chủ 。 則tắc 言ngôn 一nhất 身thân 頓đốn 現hiện 諸chư 境cảnh 。 結kết 通thông 十thập 方phương 。 則tắc 一nhất 一nhất 佛Phật 前tiền 。 有hữu 多đa 普phổ 賢hiền 。 以dĩ 是thị 伴bạn 故cố 。 餘dư 大đại 菩Bồ 薩Tát 。 相tương 望vọng 為vi 伴bạn 。 一nhất 一nhất 皆giai 然nhiên 。

復phục 有hữu 果quả 主chủ 果quả 伴bạn 因nhân 主chủ 因nhân 伴bạn 等đẳng 。 然nhiên 以dĩ 主chủ 望vọng 主chủ 。 以dĩ 伴bạn 望vọng 伴bạn 。 各các 不bất 相tương 見kiến 。 主chủ 伴bạn 伴bạn 主chủ 則tắc 得đắc 相tương 見kiến 。 圓viên 明minh 具cụ 德đức 。 上thượng 辯biện 一nhất 塵trần 十thập 門môn 具cụ 足túc 。 一nhất 塵trần 既ký 爾nhĩ 。 餘dư 事sự 亦diệc 然nhiên 。 事sự 法pháp 既ký 爾nhĩ 。 餘dư 體thể 用dụng 等đẳng 十thập 對đối 亦diệc 然nhiên 。 隨tùy 其kỳ 一nhất 門môn 既ký 具cụ 十thập 門môn 。 門môn 門môn 互hỗ 攝nhiếp 。 重trùng 重trùng 相tương 望vọng 。 亦diệc 至chí 無vô 盡tận 。 若nhược 於ư 此thử 十thập 門môn 。 圓viên 明minh 顯hiển 了liễu 。 則tắc 常thường 入nhập 法Pháp 界Giới 普phổ 賢hiền 之chi 境cảnh 。 然nhiên 要yếu 解giải 前tiền 攝nhiếp 歸quy 真chân 實thật 及cập 事sự 理lý 無vô 㝵# 。 方phương 入nhập 此thử 觀quán 。 若nhược 水thủy 澄trừng 清thanh 方phương 印ấn 萬vạn 像tượng 。 不bất 得đắc 寂tịch 照chiếu 謂vị 此thử 為vi 繁phồn 。

△# 第đệ 二nhị 明minh 德đức 用dụng 所sở 因nhân 者giả 。 所sở 以dĩ 諸chư 佛Phật 如như 是thị 。 混hỗn 融dung 無vô 障chướng 㝵# 者giả 。 因nhân 緣duyên 無vô 量lượng 。 略lược 提đề 十thập 義nghĩa 。 以dĩ 彰chương 無vô 盡tận 。 一nhất 唯duy 心tâm 所sở 現hiện 故cố 。 二nhị 法pháp 無vô 定định 性tánh 故cố 。 三tam 緣duyên 起khởi 相tương/tướng 由do 故cố 。 四tứ 法pháp 性tánh 融dung 通thông 故cố 。 五ngũ 如như 幻huyễn 夢mộng 故cố 。 六lục 如như 影ảnh 像tượng 故cố 。 七thất 因nhân 無vô 限hạn 故cố 。 八bát 佛Phật 證chứng 窮cùng 故cố 。 九cửu 深thâm 定định 用dụng 故cố 。 十thập 神thần 通thông 解giải 脫thoát 故cố 。 上thượng 十thập 因nhân 中trung 。 隨tùy 一nhất 即tức 能năng 令linh 彼bỉ 諸chư 法pháp 渾hồn 融dung 無vô 㝵# 。 十thập 中trung 。 前tiền 六Lục 通Thông 約ước 法pháp 性tánh 為vi 德đức 相tương/tướng 因nhân 。 法Pháp 爾nhĩ 如như 是thị 。 後hậu 之chi 二nhị 門môn 。 皆giai 是thị 業nghiệp 用dụng 。 義nghĩa 通thông 因nhân 果quả 。 七thất 是thị 修tu 起khởi 。 義nghĩa 遍biến 德đức 相tương 及cập 與dữ 業nghiệp 用dụng 。 八bát 約ước 果quả 德đức 。 唯duy 是thị 德đức 相tương/tướng 。 故cố 前tiền 十thập 門môn 。 通thông 於ư 德đức 相tương 及cập 與dữ 業nghiệp 用dụng 。 言ngôn 德đức 相tương/tướng 者giả 。 勝thắng 德đức 之chi 相tướng 。 謂vị 如như 真Chân 如Như 具cụ 無vô 盡tận 德đức 以dĩ 為vi 其kỳ 相tương/tướng 。 諸chư 佛Phật 菩Bồ 薩Tát 。 證chứng 窮cùng 真Chân 如Như 。 所sở 成thành 勝thắng 德đức 。 同đồng 彼bỉ 如như 相tương/tướng 。 任nhậm 運vận 即tức 入nhập 重trùng 重trùng 無vô 盡tận 。 言ngôn 業nghiệp 用dụng 者giả 。 由do 佛Phật 菩Bồ 薩Tát 。 內nội 自tự 證chứng 故cố 。 對đối 應ứng 化hóa 者giả 。 臨lâm 事sự 施thi 設thiết 。 大đại 小tiểu 相tương/tướng 入nhập 。 延diên 促xúc 互hỗ 為vi 等đẳng 。 然nhiên 相tương/tướng 入nhập 義nghĩa 似tự 唯duy 約ước 用dụng 。 實thật 通thông 德đức 用dụng 。 本bổn 來lai 亦diệc 有hữu 相tương/tướng 入nhập 義nghĩa 故cố 。 如như 鏡kính 相tương 照chiếu 。 是thị 相tương/tướng 入nhập 義nghĩa 。 不bất 必tất 因nhân 人nhân 故cố 有hữu 。 經Kinh 云vân 。 諸chư 佛Phật 常thường 來lai 入nhập 我ngã 體thể 。 我ngã 身thân 遍biến 入nhập 諸chư 佛Phật 軀khu 。 斯tư 即tức 德đức 相tương/tướng 。 是thị 以dĩ 約ước 佛Phật 。 用dụng 亦diệc 德đức 相tương/tướng 。 德đức 上thượng 用dụng 故cố 。 無vô 時thời 不bất 用dụng 故cố 。 約ước 對đối 機cơ 緣duyên 。 相tương/tướng 亦diệc 稱xưng 用dụng 。 令linh 知tri 相tương/tướng 故cố 。 即tức 用dụng 之chi 相tướng 。 染nhiễm 淨tịnh 雙song 融dung 。 即tức 相tương/tướng 之chi 用dụng 。 能năng 染nhiễm 能năng 淨tịnh 。

第đệ 一nhất 唯duy 心tâm 現hiện 者giả 。 一nhất 切thiết 諸chư 法pháp 。 真chân 心tâm 所sở 現hiện 。 如như 大đại 海hải 水thủy 。 舉cử 體thể 成thành 波ba 。 以dĩ 一nhất 切thiết 法pháp 。 無vô 非phi 一nhất 心tâm 。 心tâm 無vô 㝵# 故cố 。 大đại 小tiểu 等đẳng 相tương 隨tùy 心tâm 迴hồi 轉chuyển 。 即tức 入nhập 無vô 㝵# 。

第đệ 二nhị 無vô 定định 性tánh 者giả 。 既ký 唯duy 心tâm 現hiện 。 從tùng 緣duyên 而nhi 生sanh 。 無vô 有hữu 定định 性tánh 。 性tánh 相tướng 俱câu 離ly 。 小tiểu 非phi 定định 小tiểu 故cố 容dung 太thái 虗hư 。 以dĩ 同đồng 於ư 大đại 之chi 無vô 外ngoại 故cố 。 大đại 非phi 定định 大đại 故cố 入nhập 小tiểu 塵trần 。 以dĩ 同đồng 於ư 小tiểu 之chi 無vô 內nội 故cố 。 是thị 則tắc 等đẳng 太thái 虗hư 之chi 微vi 塵trần 含hàm 如như 塵trần 之chi 廣quảng 剎sát 。 有hữu 何hà 難nạn/nan 哉tai 。 經Kinh 云vân 。 金Kim 剛Cang 圍Vi 山Sơn 數số 無vô 量lượng 。 悉tất 能năng 安an 置trí 一nhất 毛mao 端đoan 。 欲dục 知tri 至chí 大đại 有hữu 小tiểu 相tương/tướng 。 菩Bồ 薩Tát 以dĩ 是thị 初sơ 發phát 心tâm 。 又hựu 上thượng 經Kinh 云vân 。 毛mao 孔khổng 悉tất 能năng 受thọ 諸chư 剎sát 。 諸chư 剎sát 不bất 能năng 遍biến 毛mao 孔khổng 。 如như 是thị 一nhất 非phi 定định 一nhất 故cố 能năng 是thị 多đa 。 多đa 非phi 定định 多đa 故cố 能năng 是thị 一nhất 。 邊biên 非phi 定định 邊biên 故cố 能năng 即tức 中trung 。 中trung 非phi 定định 中trung 故cố 能năng 即tức 邊biên 。 延diên 促xúc 靜tĩnh 亂loạn 。 如như 是thị 等đẳng 法Pháp 。 一nhất 一nhất 皆giai 爾nhĩ 。

第đệ 三tam 緣duyên 起khởi 相tương/tướng 由do 故cố 者giả 。 謂vị 同đồng 大đại 法Pháp 界Giới 緣duyên 起khởi 法pháp 故cố 。 然nhiên 緣duyên 起khởi 法pháp 海hải 義nghĩa 門môn 無vô 量lượng 。 約ước 就tựu 圓viên 宗tông 。 略lược 舉cử 十thập 門môn 。 以dĩ 釋thích 前tiền 義nghĩa 。 謂vị 緣duyên 起khởi 法pháp 。 要yếu 具cụ 十thập 義nghĩa 緣duyên 方phương 起khởi 故cố 。 闕khuyết 則tắc 不bất 成thành 。 一nhất 諸chư 緣duyên 各các 異dị 義nghĩa 。 二nhị 互hỗ 遍biến 相tương/tướng 資tư 義nghĩa 。 三tam 俱câu 存tồn 無vô 㝵# 義nghĩa 。 四tứ 異dị 門môn 相tương/tướng 入nhập 義nghĩa 。 五ngũ 異dị 體thể 相tướng 即tức 義nghĩa 。 六lục 體thể 用dụng 雙song 融dung 義nghĩa 。 七thất 同đồng 體thể 相tướng 入nhập 義nghĩa 。 八bát 同đồng 體thể 相tướng 即tức 義nghĩa 。 九cửu 俱câu 融dung 無vô 㝵# 義nghĩa 。 十thập 同đồng 異dị 圓viên 滿mãn 義nghĩa 。 十thập 中trung 。 初sơ 一nhất 異dị 體thể 。 次thứ 一nhất 同đồng 體thể 。 三tam 即tức 雙song 明minh 。 此thử 三tam 即tức 是thị 緣duyên 起khởi 本bổn 法pháp 。 四tứ 五ngũ 六lục 門môn 。 總tổng 就tựu 第đệ 一nhất 異dị 體thể 門môn 中trung 。 明minh 其kỳ 義nghĩa 理lý 。 七thất 八bát 與dữ 九cửu 。 皆giai 於ư 第đệ 二nhị 同đồng 體thể 門môn 中trung 。 明minh 其kỳ 義nghĩa 理lý 。 其kỳ 第đệ 十thập 門môn 。 即tức 就tựu 第đệ 三tam 雙song 明minh 門môn 中trung 。 明minh 其kỳ 義nghĩa 理lý 。 已dĩ 知tri 大đại 意ý 。 次thứ 當đương 別biệt 釋thích 。 一nhất 明minh 諸chư 緣duyên 各các 異dị 者giả 。 謂vị 大đại 緣duyên 起khởi 。 諸chư 緣duyên 相tương 望vọng 。 要yếu 須tu 體thể 用dụng 各các 別biệt 不bất 雜tạp 。 方phương 成thành 緣duyên 起khởi 。 若nhược 雜tạp 亂loạn 者giả 。 失thất 本bổn 緣duyên 法pháp 。 緣duyên 起khởi 不bất 成thành 。 此thử 則tắc 諸chư 緣duyên 各các 守thủ 自tự 位vị 。 如như 含hàm 梁lương 㭬# 。 不bất 相tương 雜tạp 亂loạn 。 經Kinh 云vân 。 多đa 中trung 無vô 一nhất 性tánh 。 一nhất 亦diệc 無vô 有hữu 多đa 。 二nhị 互hỗ 遍biến 相tương/tướng 資tư 者giả 。 謂vị 此thử 諸chư 緣duyên 。 要yếu 互hỗ 相tương 遍biến 應ưng 方phương 成thành 緣duyên 起khởi 。 如như 以dĩ 一nhất 緣duyên 遍biến 應ưng 多đa 緣duyên 。 各các 與dữ 彼bỉ 多đa 全toàn 為vi 一nhất 故cố 。 此thử 一nhất 即tức 具cụ 多đa 箇cá 一nhất 也dã 。 若nhược 此thử 一nhất 緣duyên 不bất 具cụ 多đa 一nhất 。 即tức 資tư 應ưng 不bất 遍biến 。 不bất 成thành 緣duyên 起khởi 。 此thử 即tức 一nhất 一nhất 各các 具cụ 一nhất 切thiết 。 文văn 云vân 。 知tri 以dĩ 一nhất 故cố 眾chúng 。 知tri 以dĩ 眾chúng 故cố 一nhất 。 三tam 俱câu 存tồn 無vô 㝵# 義nghĩa 者giả 。 謂vị 凡phàm 是thị 一nhất 緣duyên 。 要yếu 具cụ 前tiền 二nhị 。 方phương 成thành 緣duyên 起khởi 。 以dĩ 要yếu 住trụ 自tự 一nhất 方phương 能năng 遍biến 應ưng 。 遍biến 應ưng 多đa 緣duyên 方phương 是thị 一nhất 故cố 。 是thị 故cố 唯duy 一nhất 多đa 一nhất 。 自tự 在tại 無vô 㝵# 鎔dong 融dung 。 有hữu 其kỳ 六lục 句cú 。 謂vị 或hoặc 舉cử 體thể 全toàn 住trụ 唯duy 是thị 一nhất 也dã 。 或hoặc 舉cử 體thể 遍biến 應ưng 是thị 多đa 一nhất 也dã 。 或hoặc 俱câu 存tồn 。 或hoặc 雙song 泯mẫn 。 或hoặc 總tổng 合hợp 。 或hoặc 全toàn 離ly 。 皆giai 思tư 可khả 見kiến 。 文văn 云vân 。 諸chư 法pháp 無vô 所sở 依y 。 但đãn 從tùng 和hòa 合hợp 起khởi 。 四tứ 異dị 門môn 相tương/tướng 入nhập 義nghĩa 者giả 。 謂vị 諸chư 門môn 力lực 用dụng 。 遞đệ 相tương 依y 持trì 互hỗ 融dung 奪đoạt 故cố 。 各các 有hữu 全toàn 力lực 全toàn 無vô 力lực 義nghĩa 。 緣duyên 起khởi 方phương 成thành 。 如như 論luận 云vân 。 因nhân 不bất 生sanh 緣duyên 生sanh 故cố 。 緣duyên 不bất 生sanh 自tự 因nhân 生sanh 故cố 。 若nhược 各các 唯duy 有hữu 力lực 無vô 無vô 力lực 者giả 。 則tắc 有hữu 多đa 果quả 過quá 。 一nhất 一nhất 各các 生sanh 故cố 。 如như 多đa 種chủng 子tử 共cộng 在tại 一nhất 處xứ 。 各các 自tự 生sanh 芽nha 。 若nhược 各các 唯duy 無vô 力lực 無vô 有hữu 力lực 者giả 。 即tức 有hữu 無vô 果quả 過quá 。 以dĩ 同đồng 非phi 緣duyên 俱câu 不bất 生sanh 故cố 。 猶do 如như 絲ti 綿miên 不bất 生sanh 酥tô 酪lạc 。 是thị 故cố 緣duyên 起khởi 要yếu 互hỗ 相tương 依y 。 具cụ 力lực 無vô 力lực 。 如như 闕khuyết 一nhất 緣duyên 。 一nhất 切thiết 不bất 成thành 。 餘dư 亦diệc 如như 是thị 。 是thị 故cố 一nhất 能năng 持trì 多đa 。 一nhất 是thị 有hữu 力lực 。 能năng 持trì 於ư 多đa 。 多đa 依y 於ư 一nhất 。 多đa 是thị 無vô 力lực 。 潛tiềm 入nhập 一nhất 內nội 。 由do 一nhất 有hữu 力lực 必tất 不bất 得đắc 與dữ 多đa 有hữu 力lực 俱câu 。 是thị 故cố 無vô 有hữu 。 於ư 一nhất 而nhi 不bất 攝nhiếp 多đa 。 由do 多đa 無vô 力lực 必tất 不bất 得đắc 與dữ 一nhất 無vô 力lực 俱câu 。 故cố 無vô 有hữu 多đa 而nhi 不bất 入nhập 一nhất 。 如như 一nhất 持trì 多đa 依y 既ký 爾nhĩ 。 多đa 持trì 一nhất 依y 亦diệc 然nhiên 。 翻phiên 上thượng 思tư 之chi 。 如như 一nhất 望vọng 多đa 。 有hữu 依y 有hữu 持trì 全toàn 力lực 無vô 力lực 。 常thường 含hàm 多đa 在tại 己kỷ 中trung 。 潛tiềm 入nhập 己kỷ 在tại 多đa 中trung 。 同đồng 時thời 無vô 㝵# 。 多đa 望vọng 於ư 一nhất 。 當đương 知tri 亦diệc 爾nhĩ 。 俱câu 存tồn 雙song 泯mẫn 二nhị 句cú 無vô 㝵# 。 准chuẩn 上thượng 思tư 之chi 。 五ngũ 異dị 體thể 相tướng 即tức 義nghĩa 者giả 。 謂vị 諸chư 緣duyên 相tương 望vọng 。 全toàn 體thể 形hình 奪đoạt 。 有hữu 有hữu 體thể 無vô 體thể 義nghĩa 。 緣duyên 起khởi 方phương 成thành 。 若nhược 闕khuyết 一nhất 緣duyên 。 餘dư 不bất 成thành 起khởi 故cố 。 緣duyên 義nghĩa 則tắc 壞hoại 。 得đắc 此thử 一nhất 緣duyên 。 一nhất 切thiết 成thành 起khởi 。 所sở 起khởi 成thành 故cố 。 緣duyên 義nghĩa 方phương 立lập 。 故cố 一nhất 緣duyên 是thị 能năng 起khởi 能năng 成thành 故cố 得đắc 有hữu 體thể 。 多đa 緣duyên 是thị 所sở 起khởi 所sở 成thành 故cố 無vô 有hữu 體thể 。 由do 一nhất 有hữu 體thể 不bất 得đắc 與dữ 多đa 有hữu 體thể 俱câu 。 多đa 無vô 體thể 不bất 得đắc 與dữ 一nhất 無vô 體thể 俱câu 。 是thị 故cố 無vô 有hữu 。 不bất 多đa 之chi 一nhất 。 無vô 有hữu 不bất 一nhất 之chi 多đa 。 一nhất 多đa 既ký 爾nhĩ 。 多đa 一nhất 亦diệc 然nhiên 。 翻phiên 上thượng 思tư 之chi 。 如như 一nhất 望vọng 多đa 。 有hữu 有hữu 體thể 無vô 體thể 故cố 。 能năng 攝nhiếp 他tha 同đồng 己kỷ 。 癈phế 己kỷ 同đồng 他tha 。 同đồng 時thời 無vô 㝵# 。 多đa 望vọng 於ư 一nhất 。 當đương 知tri 亦diệc 爾nhĩ 。 准chuẩn 前tiền 思tư 之chi 。 俱câu 存tồn 雙song 泯mẫn 二nhị 句cú 無vô 㝵# 。 亦diệc 思tư 可khả 見kiến 。 六lục 體thể 用dụng 雙song 融dung 義nghĩa 者giả 。 謂vị 諸chư 緣duyên 法pháp 。 要yếu 力lực 用dụng 交giao 徹triệt 。 全toàn 體thể 融dung 合hợp 。 方phương 成thành 緣duyên 起khởi 。 是thị 故cố 圓viên 通thông 。 亦diệc 有hữu 六lục 句cú 。 一nhất 以dĩ 體thể 無vô 不bất 用dụng 故cố 。 舉cử 體thể 全toàn 用dụng 。 即tức 唯duy 有hữu 相tương/tướng 入nhập 。 無vô 相tướng 即tức 義nghĩa 。 二nhị 以dĩ 用dụng 無vô 不bất 體thể 故cố 。 舉cử 用dụng 全toàn 體thể 。 唯duy 有hữu 相tương/tướng 即tức 。 無vô 相tướng 入nhập 也dã 。 三Tam 歸Quy 體thể 之chi 用dụng 不bất 㝵# 於ư 用dụng 。 全toàn 用dụng 之chi 體thể 不bất 失thất 於ư 體thể 。 則tắc 無vô 㝵# 雙song 存tồn 。 亦diệc 入nhập 亦diệc 即tức 。 自tự 在tại 俱câu 現hiện 。 四tứ 全toàn 用dụng 之chi 體thể 體thể 泯mẫn 。 全toàn 體thể 之chi 用dụng 用dụng 亡vong 。 非phi 即tức 非phi 入nhập 。 圓viên 融dung 一nhất 味vị 。 五ngũ 合hợp 前tiền 四tứ 句cú 。 同đồng 一nhất 緣duyên 起khởi 。 無vô 㝵# 俱câu 存tồn 。 六lục 泯mẫn 前tiền 五ngũ 句cú 。 絕tuyệt 待đãi 離ly 言ngôn 。 冥minh 同đồng 性tánh 海hải 。 七thất 同đồng 體thể 相tướng 入nhập 義nghĩa 。 謂vị 前tiền 一nhất 緣duyên 所sở 有hữu 多đa 一nhất 。 與dữ 彼bỉ 一nhất 緣duyên 。 體thể 無vô 別biệt 故cố 。 名danh 為vi 同đồng 體thể 。 又hựu 由do 此thử 一nhất 緣duyên 應ưng 多đa 緣duyên 故cố 。 有hữu 此thử 多đa 一nhất 。 所sở 應ưng 多đa 緣duyên 。 既ký 相tương/tướng 即tức 入nhập 。 令linh 此thử 多đa 一nhất 亦diệc 有hữu 即tức 入nhập 。 先tiên 明minh 相tướng 入nhập 。 謂vị 一nhất 緣duyên 有hữu 力lực 能năng 持trì 多đa 一nhất 。 多đa 一nhất 無vô 力lực 依y 彼bỉ 一nhất 緣duyên 。 是thị 故cố 一nhất 能năng 攝nhiếp 多đa 。 多đa 便tiện 入nhập 一nhất 。 一nhất 入nhập 多đa 攝nhiếp 。 翻phiên 上thượng 應ưng 知tri 。 餘dư 義nghĩa 餘dư 句cú 。 准chuẩn 前tiền 思tư 之chi 。 八bát 同đồng 體thể 相tướng 即tức 義nghĩa 者giả 。 謂vị 前tiền 一nhất 緣duyên 所sở 具cụ 多đa 一nhất 。 亦diệc 有hữu 有hữu 體thể 無vô 體thể 之chi 義nghĩa 。 故cố 亦diệc 相tương/tướng 即tức 。 以dĩ 多đa 一nhất 無vô 體thể 由do 本bổn 一nhất 成thành 。 多đa 即tức 一nhất 也dã 。 由do 本bổn 一nhất 有hữu 體thể 能năng 作tác 多đa 一nhất 。 令linh 一nhất 攝nhiếp 多đa 。 如như 一nhất 有hữu 多đa 空không 既ký 爾nhĩ 。 多đa 有hữu 一nhất 空không 亦diệc 然nhiên 。 餘dư 義nghĩa 餘dư 句cú 。 並tịnh 准chuẩn 前tiền 思tư 。 九cửu 俱câu 融dung 無vô 㝵# 義nghĩa 者giả 。 謂vị 亦diệc 同đồng 前tiền 體thể 用dụng 雙song 融dung 即tức 入nhập 自tự 在tại 。 亦diệc 有hữu 六lục 句cú 。 准chuẩn 前tiền 應ưng 知tri 。 十thập 同đồng 異dị 圓viên 滿mãn 義nghĩa 者giả 。 具cụ 足túc 十thập 門môn 。 謂vị 以dĩ 前tiền 九cửu 門môn 。 總tổng 合hợp 為vi 一nhất 大đại 緣duyên 起khởi 故cố 。 令linh 多đa 義nghĩa 門môn 同đồng 時thời 具cụ 足túc 。 由do 住trụ 一nhất 遍biến 應ưng 故cố 。 有hữu 廣quảng 狹hiệp 自tự 在tại 門môn 。 由do 就tựu 用dụng 故cố 有hữu 相tương/tướng 入nhập 門môn 。 由do 就tựu 體thể 相tướng 容dung 。 具cụ 微vi 細tế 門môn 。 由do 異dị 體thể 相tướng 即tức 。 具cụ 隱ẩn 顯hiển 門môn 。 又hựu 就tựu 用dụng 相tương/tướng 入nhập 為vi 顯hiển 。 則tắc 令linh 就tựu 體thể 相tướng 即tức 為vi 隱ẩn 。 即tức 顯hiển 入nhập 隱ẩn 亦diệc 然nhiên 。 又hựu 由do 異dị 門môn 即tức 入nhập 為vi 顯hiển 。 今kim 同đồng 體thể 即tức 入nhập 為vi 隱ẩn 。 同đồng 顯hiển 異dị 隱ẩn 亦diệc 然nhiên 。 又hựu 由do 異dị 體thể 相tướng 入nhập 帶đái 同đồng 體thể 相tướng 入nhập 。 具cụ 帝đế 網võng 門môn 。 由do 大đại 緣duyên 起khởi 即tức 無vô 㝵# 法Pháp 界Giới 故cố 。 有hữu 託thác 事sự 顯hiển 法Pháp 門môn 。 由do 顯hiển 時thời 中trung 有hữu 十thập 世thế 門môn 。 由do 相tương/tướng 關quan 互hỗ 攝nhiếp 故cố 。 有hữu 主chủ 伴bạn 門môn 。 十thập 門môn 具cụ 矣hĩ 。 故cố 文văn 云vân 。 菩Bồ 薩Tát 善thiện 觀quán 緣duyên 起khởi 法pháp 。 於ư 一nhất 法pháp 中trung 解giải 眾chúng 多đa 。 眾chúng 多đa 法pháp 中trung 解giải 了liễu 一nhất 。 又hựu 云vân 。 一nhất 中trung 解giải 無vô 量lượng 。 無vô 量lượng 中trung 解giải 一nhất 。 了liễu 彼bỉ 互hỗ 生sanh 起khởi 。 當đương 成thành 無vô 所sở 畏úy 。 下hạ 慈Từ 氏Thị 云vân 。 此thử 是thị 菩Bồ 薩Tát 。 知tri 諸chư 法pháp 智trí 。 因nhân 緣duyên 聚tụ 集tập 顯hiển 現hiện 之chi 相tướng 等đẳng 。 皆giai 其kỳ 義nghĩa 也dã 。 上thượng 來lai 緣duyên 起khởi 相tương/tướng 由do 門môn 竟cánh 。

第đệ 四tứ 法pháp 性tánh 融dung 通thông 門môn 者giả 。 謂vị 若nhược 唯duy 約ước 事sự 。 則tắc 互hỗ 相tương 㝵# 不bất 可khả 即tức 入nhập 。 若nhược 唯duy 約ước 理lý 。 則tắc 唯duy 一nhất 味vị 無vô 可khả 即tức 入nhập 。 今kim 則tắc 理lý 事sự 融dung 通thông 。 具cụ 斯tư 無vô 㝵# 。 謂vị 不bất 異dị 理lý 之chi 一nhất 事sự 。 具cụ 攝nhiếp 理lý 性tánh 時thời 。 令linh 彼bỉ 不bất 異dị 理lý 之chi 多đa 事sự 隨tùy 所sở 依y 理lý 皆giai 於ư 一nhất 中trung 現hiện 。 若nhược 一nhất 中trung 攝nhiếp 理lý 不bất 盡tận 。 則tắc 真chân 理lý 有hữu 分phần/phân 限hạn 失thất 。 若nhược 一nhất 中trung 攝nhiếp 理lý 盡tận 。 多đa 事sự 不bất 隨tùy 理lý 現hiện 。 則tắc 事sự 在tại 理lý 外ngoại 失thất 。 今kim 既ký 一nhất 事sự 之chi 中trung 全toàn 攝nhiếp 理lý 盡tận 。 多đa 事sự 豈khởi 不bất 於ư 中trung 現hiện 。 華hoa 藏tạng 品phẩm 云vân 。 華hoa 藏tạng 世thế 界giới 所sở 有hữu 塵trần 。 一nhất 一nhất 塵trần 中trung 見kiến 法Pháp 界Giới 。 法Pháp 界Giới 即tức 事sự 法Pháp 界Giới 矣hĩ 。 斯tư 即tức 總tổng 意ý 。 若nhược 別biệt 說thuyết 者giả 。 亦diệc 具cụ 十thập 意ý 。 一nhất 既ký 真chân 理lý 與dữ 一nhất 切thiết 法pháp 。 而nhi 共cộng 相tương 應ứng 。 攝nhiếp 理lý 無vô 遺di 。 即tức 是thị 諸chư 法pháp 諸chư 門môn 同đồng 時thời 具cụ 足túc 。 二nhị 事sự 既ký 如như 理lý 而nhi 包bao 。 亦diệc 如như 理lý 能năng 遍biến 。 而nhi 不bất 壞hoại 狹hiệp 相tương/tướng 。 故cố 有hữu 廣quảng 狹hiệp 純thuần 雜tạp 無vô 㝵# 門môn 。 又hựu 性tánh 常thường 平bình 等đẳng 故cố 純thuần 。 普phổ 攝nhiếp 諸chư 法pháp 故cố 雜tạp 。 三tam 理lý 既ký 遍biến 在tại 一nhất 切thiết 多đa 事sự 。 故cố 令linh 一nhất 事sự 隨tùy 理lý 亦diệc 遍biến 。 一nhất 切thiết 事sự 中trung 。 遍biến 理lý 全toàn 在tại 一nhất 事sự 中trung 故cố 。 則tắc 一nhất 切thiết 事sự 隨tùy 理lý 亦diệc 在tại 一nhất 事sự 之chi 中trung 。 故cố 有hữu 一nhất 多đa 相tương 容dung 門môn 也dã 。 四tứ 真chân 理lý 既ký 不bất 離ly 諸chư 法pháp 。 則tắc 隨tùy 一nhất 事sự 即tức 是thị 真chân 理lý 。 真chân 理lý 即tức 是thị 一nhất 切thiết 事sự 故cố 。 是thị 故cố 此thử 一nhất 即tức 彼bỉ 一nhất 切thiết 。 一nhất 切thiết 即tức 一nhất 。 翻phiên 上thượng 可khả 知tri 。 故cố 有hữu 相tương/tướng 即tức 自tự 在tại 門môn 。 五ngũ 由do 真chân 理lý 在tại 事sự 各các 全toàn 非phi 分phần/phân 故cố 。 正chánh 在tại 此thử 時thời 。 彼bỉ 即tức 為vi 隱ẩn 。 正chánh 在tại 彼bỉ 時thời 。 此thử 即tức 為vi 隱ẩn 。 故cố 有hữu 隱ẩn 顯hiển 門môn 。 六lục 真chân 理lý 既ký 普phổ 攝nhiếp 諸chư 法pháp 。 帶đái 彼bỉ 能năng 依y 之chi 事sự 。 頓đốn 在tại 一nhất 中trung 。 故cố 有hữu 微vi 細tế 門môn 。 七thất 此thử 全toàn 攝nhiếp 理lý 故cố 現hiện 一nhất 切thiết 。 彼bỉ 全toàn 攝nhiếp 理lý 同đồng 此thử 頓đốn 現hiện 。 此thử 現hiện 彼bỉ 時thời 。 彼bỉ 能năng 現hiện 所sở 現hiện 俱câu 現hiện 此thử 中trung 。 彼bỉ 現hiện 此thử 時thời 。 此thử 能năng 現hiện 所sở 現hiện 亦diệc 俱câu 現hiện 彼bỉ 中trung 。 如như 是thị 重trùng 重trùng 。 無vô 盡tận 無vô 盡tận 。 故cố 有hữu 帝đế 網võng 門môn 。 良lương 以dĩ 真Chân 如Như 畢tất 竟cánh 無vô 盡tận 故cố 。 八bát 即tức 事sự 同đồng 理lý 故cố 。 隨tùy 舉cử 一nhất 事sự 即tức 真chân 法Pháp 門môn 。 故cố 有hữu 託thác 事sự 顯hiển 法Pháp 門môn 。 九cửu 以dĩ 真Chân 如Như 遍biến 在tại 。 晝trú 夜dạ 日nhật 月nguyệt 。 年niên 劫kiếp 皆giai 全toàn 在tại 故cố 。 在tại 日nhật 之chi 時thời 。 不bất 異dị 在tại 劫kiếp 。 故cố 有hữu 十thập 世thế 隔cách 法pháp 異dị 成thành 門môn 。 況huống 時thời 因nhân 法pháp 有hữu 。 法pháp 融dung 時thời 不bất 融dung 耶da 。 十thập 此thử 事sự 即tức 理lý 時thời 不bất 㝵# 與dữ 餘dư 。 一nhất 切thiết 相tương 應ứng 。 故cố 有hữu 主chủ 伴bạn 門môn 。 是thị 故cố 一nhất 理lý 融dung 通thông 。 十thập 門môn 具cụ 矣hĩ 。

第đệ 五ngũ 如như 幻huyễn 夢mộng 者giả 。 猶do 如như 幻huyễn 師sư 。 能năng 幻huyễn 一nhất 物vật 以dĩ 為vi 種chủng 種chủng 。 幻huyễn 種chủng 種chủng 物vật 以dĩ 為vi 一nhất 物vật 。 以dĩ 長trường/trưởng 為vi 短đoản 。 以dĩ 短đoản 為vi 長trường/trưởng 等đẳng 。 下hạ 諸chư 幻huyễn 喻dụ 其kỳ 文văn 非phi 一nhất 。 一nhất 切thiết 諸chư 法pháp 。 業nghiệp 幻huyễn 所sở 作tác 。 故cố 得đắc 自tự 在tại 。 摩Ma 耶Da 夫Phu 人Nhân 。 住trụ 大đại 願nguyện 智trí 幻huyễn 解giải 脫thoát 門môn 。 能năng 以dĩ 一nhất 身thân 。 而nhi 為vi 多đa 身thân 。 復phục 以dĩ 多đa 身thân 而nhi 為vi 一nhất 身thân 。 非phi 一nhất 處xứ 住trụ 非phi 多đa 處xứ 住trụ 。 言ngôn 如như 夢mộng 者giả 。 如như 夢mộng 所sở 見kiến 。 廣quảng 大đại 境cảnh 界giới 不bất 離ly 枕chẩm 上thượng 。 歷lịch 時thời 久cửu 遠viễn 未vị 經kinh 斯tư 須tu 故cố 。 攝nhiếp 論luận 云vân 。 處xử 夢mộng 謂vị 經kinh 年niên 。 覺giác 乃nãi 須tu 臾du 頃khoảnh 。 故cố 時thời 雖tuy 無vô 量lượng 。 攝nhiếp 在tại 一nhất 剎sát 那na 。

第đệ 六lục 如như 影ảnh 像tượng 者giả 。 然nhiên 一nhất 切thiết 法pháp 。 略lược 有hữu 二nhị 義nghĩa 。 一nhất 皆giai 如như 明minh 鏡kính 含hàm 明minh 了liễu 性tánh 。 以dĩ 是thị 一nhất 心tâm 。 之chi 所sở 成thành 故cố 。 二nhị 分phần 別biệt 所sở 現hiện 。 如như 影ảnh 像tượng 故cố 。 由do 初sơ 義nghĩa 故cố 。 皆giai 為vi 能năng 現hiện 。 由do 後hậu 義nghĩa 故cố 。 並tịnh 為vi 所sở 現hiện 。 故cố 一nhất 切thiết 法pháp 。 互hỗ 為vi 鏡kính 像tượng 。 如như 鏡kính 互hỗ 照chiếu 而nhi 不bất 壞hoại 本bổn 相tương/tướng 故cố 。 下hạ 經Kinh 云vân 。 思tư 惟duy 如như 影ảnh 智trí 不bất 可khả 思tư 議nghị 等đẳng 。

第đệ 七thất 因nhân 無vô 限hạn 者giả 。 謂vị 諸chư 佛Phật 菩Bồ 薩Tát 。 昔tích 在tại 因nhân 中trung 。 常thường 修tu 緣duyên 起khởi 無vô 性tánh 等đẳng 觀quán 。 大đại 願nguyện 迴hồi 向hướng 稱xưng 法Pháp 界Giới 修tu 。 及cập 餘dư 無vô 量lượng 。 殊thù 勝thắng 因nhân 故cố 。 今kim 如như 所sở 起khởi 果quả 具cụ 斯tư 無vô 㝵# 。

第đệ 八bát 佛Phật 證chứng 窮cùng 者giả 。 由do 冥minh 真chân 性tánh 得đắc 如như 性tánh 用dụng 故cố 。 下hạ 經Kinh 云vân 。 無vô 比tỉ 功công 德đức 故cố 能năng 爾nhĩ 也dã 。

第đệ 九cửu 深thâm 定định 用dụng 故cố 者giả 。 謂vị 海hải 印ấn 定định 等đẳng 。 諸chư 三tam 昧muội 力lực 故cố 。 普phổ 賢hiền 云vân 。 汝nhữ 見kiến 我ngã 此thử 三tam 昧muội 神thần 通thông 力lực 不phủ 。

第đệ 十thập 神thần 通thông 解giải 脫thoát 故cố 者giả 。 謂vị 由do 十thập 通thông 及cập 不bất 思tư 議nghị 。 解giải 脫thoát 等đẳng 故cố 。 慈Từ 氏Thị 云vân 。 汝nhữ 見kiến 菩Bồ 薩Tát 自tự 在tại 。 解giải 脫thoát 威uy 神thần 力lực 不phủ 。 由do 上thượng 十thập 因nhân 。 令linh 教giáo 義nghĩa 等đẳng 十thập 對đối 之chi 法pháp 具cụ 同đồng 時thời 等đẳng 十thập 種chủng 玄huyền 門môn 。 以dĩ 為vi 別biệt 教giáo 一Nhất 乘Thừa 義nghĩa 之chi 分phần 齊tề 。

○# 第đệ 四tứ 辯biện 定định 所sở 宗tông 者giả 。 已dĩ 知tri 此thử 經Kinh 義nghĩa 旨chỉ 宏hoành 深thâm 。 未vị 知tri 此thử 中trung 宗tông 尚thượng 何hà 法pháp 。 略lược 為vi 二nhị 門môn 。 先tiên 明minh 通thông 宗tông 。 後hậu 顯hiển 別biệt 宗tông 。

●# 前tiền 中trung 。 通thông 論luận 佛Phật 教giáo 。 宗tông 於ư 二nhị 諦đế 。 一nhất 味vị 無vô 差sai 。 如Như 來Lai 滅diệt 後hậu 。 異dị 執chấp 分phần/phân 流lưu 。 成thành 二nhị 十thập 部bộ 。 各các 是thị 一nhất 宗tông 。 雖tuy 則tắc 多đa 岐kỳ 乖quai 乎hồ 一nhất 揆quỹ 。 如như 析tích 金kim 杖trượng 金kim 體thể 無vô 殊thù 。 今kim 以dĩ 義nghĩa 相tương 從tùng 。 合hợp 之chi 為vi 十thập 。 一nhất 我ngã 法pháp 俱câu 有hữu 宗tông 。 謂vị 犢độc 子tử 部bộ 等đẳng 。 計kế 我ngã 在tại 第đệ 五ngũ 不bất 可khả 說thuyết 藏tạng 。 不bất 可khả 說thuyết 為vi 有hữu 為vi 及cập 無vô 為vi 故cố 。 故cố 智Trí 度Độ 論luận 云vân 。 諸chư 部bộ 共cộng 推thôi 不bất 受thọ 此thử 說thuyết 。 名danh 附phụ 佛Phật 法Pháp 外ngoại 道đạo 。 二nhị 法pháp 有hữu 我ngã 無vô 宗tông 。 謂vị 薩tát 婆bà 多đa 等đẳng 。 彼bỉ 立lập 諸chư 法pháp 不bất 離ly 色sắc 心tâm 。 皆giai 無vô 有hữu 我ngã 。 以dĩ 計kế 有hữu 我ngã 濫lạm 外ngoại 道đạo 故cố 。 由do 無vô 我ngã 故cố 異dị 乎hồ 外ngoại 道đạo 。 於ư 所sở 立lập 中trung 。 立lập 正chánh 因nhân 緣duyên 。 以dĩ 破phá 外ngoại 道đạo 邪tà 因nhân 無vô 因nhân 故cố 。 西tây 域vực 九cửu 十thập 五ngũ 種chủng 異dị 見kiến 。 不bất 離ly 邪tà 因nhân 無vô 因nhân 。 此thử 方phương 若nhược 計kế 萬vạn 物vật 。 自tự 然nhiên 而nhi 生sanh 。 即tức 是thị 無vô 因nhân 。 若nhược 計kế 陰âm 陽dương 等đẳng 法pháp 而nhi 能năng 生sanh 者giả 。 即tức 是thị 邪tà 因nhân 。 以dĩ 不bất 知tri 三tam 界giới 由do 乎hồ 我ngã 心tâm 。 從tùng 癡si 有hữu 愛ái 。 流lưu 轉chuyển 無vô 窮cùng 。 迷mê 正chánh 因nhân 緣duyên 。 廣quảng 生sanh 異dị 計kế 。 安an 知tri 因nhân 緣duyên 性tánh 空không 。 真Chân 如Như 妙diệu 有hữu 。 今kim 但đãn 說thuyết 正chánh 因nhân 緣duyên 。 諸chư 見kiến 皆giai 破phá 。 故cố 知tri 佛Phật 法Pháp 之chi 最tối 淺thiển 已dĩ 勝thắng 外ngoại 道đạo 之chi 甚thậm 深thâm 。 廣quảng 破phá 異dị 計kế 。 亦diệc 如như 別biệt 說thuyết 。 三tam 法pháp 無vô 去khứ 來lai 宗tông 。 謂vị 大đại 眾chúng 部bộ 等đẳng 。 說thuyết 有hữu 現hiện 在tại 及cập 無vô 為vi 耳nhĩ 。 其kỳ 過quá 未vị 之chi 法pháp 體thể 用dụng 俱câu 無vô 。 四tứ 現hiện 通thông 假giả 實thật 宗tông 。 謂vị 說thuyết 假giả 部bộ 。 就tựu 前tiền 現hiện 在tại 之chi 中trung 。 法pháp 在tại 蘊uẩn 為vi 實thật 。 在tại 界giới 處xứ 為vi 假giả 。 五ngũ 俗tục 妄vọng 真chân 實thật 宗tông 。 即tức 說thuyết 出xuất 世thế 部bộ 。 謂vị 世thế 俗tục 是thị 假giả 。 以dĩ 虗hư 妄vọng 故cố 。 出xuất 世thế 為vi 真chân 。 以dĩ 無vô 虗hư 妄vọng 故cố 。 六lục 諸chư 法pháp 但đãn 名danh 宗tông 。 謂vị 一nhất 說thuyết 部bộ 等đẳng 。 一nhất 切thiết 我ngã 法pháp 唯duy 有hữu 假giả 名danh 。 無vô 實thật 體thể 故cố 。 七thất 三tam 性tánh 空không 有hữu 宗tông 。 謂vị 遍biến 計kế 是thị 空không 。 依y 他tha 圓viên 成thành 二nhị 俱câu 是thị 有hữu 。 八bát 真chân 空không 絕tuyệt 相tương/tướng 宗tông 。 謂vị 心tâm 境cảnh 兩lưỡng 亡vong 直trực 顯hiển 體thể 故cố 。 九cửu 空không 有hữu 無vô 㝵# 宗tông 。 謂vị 互hỗ 融dung 雙song 絕tuyệt 而nhi 不bất 㝵# 兩lưỡng 存tồn 。 真Chân 如Như 隨tùy 緣duyên 具cụ 恆Hằng 沙sa 德đức 故cố 。 十thập 圓viên 融dung 具cụ 德đức 宗tông 。 謂vị 事sự 事sự 無vô 㝵# 主chủ 伴bạn 具cụ 足túc 無vô 盡tận 自tự 在tại 故cố 。 然nhiên 此thử 十thập 宗tông 。 後hậu 後hậu 深thâm 於ư 前tiền 前tiền 。 前tiền 四tứ 唯duy 小tiểu 。 五ngũ 六lục 雖tuy 是thị 小Tiểu 乘Thừa 。 義nghĩa 通thông 於ư 大đại 。 後hậu 四tứ 唯duy 大Đại 乘Thừa 。 七thất 即tức 法pháp 相tướng 宗tông 。 八bát 即tức 無vô 相tướng 宗tông 。 後hậu 二nhị 即tức 法pháp 性tánh 宗tông 。 今kim 此thử 華hoa 嚴nghiêm 。 正chánh 唯duy 第đệ 十thập 宗tông 。 兼kiêm 通thông 八bát 九cửu 。 餘dư 義nghĩa 廣quảng 如như 別biệt 說thuyết 。

●# 第đệ 二nhị 明minh 別biệt 宗tông 者giả 。 一nhất 切thiết 諸chư 經Kinh 。 各các 自tự 有hữu 宗tông 。 隨tùy 時thời 。 隨tùy 宜nghi 。 順thuận 欲dục 。 順thuận 法pháp 。 所sở 尊tôn 所sở 尚thượng 。 有hữu 差sai 別biệt 故cố 。 楞lăng 伽già 經Kinh 云vân 。 一nhất 切thiết 法pháp 不bất 生sanh 。 不bất 應ưng 立lập 是thị 宗tông 者giả 。 遣khiển 物vật 執chấp 心tâm 。 亦diệc 以dĩ 不bất 宗tông 一nhất 切thiết 方phương 契khế 無vô 生sanh 。 斯tư 則tắc 無vô 宗tông 之chi 宗tông 。 則tắc 宗tông 說thuyết 兼kiêm 暢sướng 。 故cố 須tu 立lập 宗tông 以dĩ 示thị 所sở 重trọng/trùng 。 略lược 以dĩ 二nhị 門môn 分phân 別biệt 。 謂vị 先tiên 總tổng 。 後hậu 別biệt 。

△# 今kim 初sơ 。 總tổng 中trung 此thử 經Kinh 所sở 宗tông 。 昔tích 說thuyết 非phi 一nhất 。 賢hiền 首thủ 法Pháp 師sư 。 具cụ 以dĩ 因nhân 果quả 緣duyên 起khởi 理lý 實thật 法Pháp 界Giới 而nhi 為vi 經kinh 宗tông 。 釋thích 第đệ 九cửu 會hội 。 以dĩ 入nhập 法Pháp 界Giới 而nhi 為vi 其kỳ 宗tông 。 則tắc 通thông 別biệt 有hữu 異dị 。 今kim 以dĩ 此thử 經Kinh 。 總tổng 攝nhiếp 諸chư 會hội 。 故cố 以dĩ 入nhập 法Pháp 界Giới 緣duyên 起khởi 普Phổ 賢Hiền 行hạnh 願nguyện 為vi 宗tông 。 則tắc 今kim 昔tích 無vô 違vi 。 通thông 別biệt 皆giai 具cụ 入nhập 法Pháp 界Giới 者giả 總tổng 也dã 。 緣duyên 起khởi 普Phổ 賢Hiền 行hạnh 願nguyện 別biệt 也dã 。 同đồng 異dị 成thành 壞hoại 。 准chuẩn 思tư 可khả 知tri 。 又hựu 入nhập 法Pháp 界Giới 。 緣duyên 起khởi 即tức 所sở 入nhập 也dã 。 普Phổ 賢Hiền 行hạnh 願nguyện 。 即tức 能năng 入nhập 也dã 。 入nhập 通thông 能năng 所sở 。 又hựu 法Pháp 界Giới 體thể 也dã 。 緣duyên 起khởi 行hạnh 願nguyện 用dụng 也dã 。 並tịnh 通thông 因nhân 果quả 。 皆giai 含hàm 性tánh 相tướng 。 謂vị 法pháp 含hàm 持trì 軌quỹ 。 界giới 通thông 性tánh 分phần/phân 。 緣duyên 起khởi 有hữu 二nhị 。 一nhất 因nhân 緣duyên 緣duyên 起khởi 。 通thông 於ư 事sự 界giới 。 二nhị 者giả 法pháp 性tánh 緣duyên 起khởi 。 即tức 事sự 理lý 無vô 㝵# 法Pháp 界Giới 。 文văn 云vân 。 菩Bồ 薩Tát 行hành 如như 幻huyễn 悲bi 智trí 所sở 生sanh 故cố 。 即tức 因nhân 法Pháp 界Giới 之chi 緣duyên 起khởi 也dã 。 又hựu 云vân 。 知tri 菩Bồ 提Đề 性tánh 從tùng 緣duyên 起khởi 。 是thị 果quả 法Pháp 界Giới 之chi 緣duyên 起khởi 也dã 。 位vị 前tiền 普phổ 賢hiền 行hành 即tức 是thị 因nhân 行hành 。 位vị 後hậu 普phổ 賢hiền 行hành 即tức 是thị 果quả 行hành 。 位vị 中trung 普phổ 賢hiền 義nghĩa 通thông 因nhân 果quả 。 稱xưng 理lý 之chi 行hành 即tức 性tánh 行hành 也dã 。 差sai 別biệt 之chi 行hành 是thị 相tương/tướng 行hành 也dã 。 並tịnh 如như 下hạ 說thuyết 。 上thượng 已dĩ 總tổng 明minh 。

△# 第đệ 二nhị 別biệt 解giải 略lược 為vi 三tam 門môn 。 第đệ 一nhất 釋thích 所sở 入nhập 。 第đệ 二nhị 釋thích 能năng 入nhập 。 第đệ 三Tam 明Minh 能năng 所sở 契khế 合hợp 。 即tức 釋thích 入nhập 字tự 。

今kim 初sơ 。 言ngôn 所sở 入nhập 者giả 。 即tức 法Pháp 界Giới 緣duyên 起khởi 。 復phục 開khai 二nhị 門môn 。 一nhất 者giả 開khai 合hợp 。 二nhị 者giả 釋thích 相tương/tướng 。

▲# 今kim 初sơ 。 然nhiên 其kỳ 法Pháp 界Giới 。 非phi 界giới 非phi 不bất 界giới 。 非phi 法pháp 非phi 不bất 法pháp 。 無vô 名danh 相tướng 中trung 強cường/cưỡng 為vi 立lập 名danh 。 是thị 曰viết 無vô 障chướng 㝵# 法Pháp 界Giới 。 寂tịch 寥liêu 虗hư 曠khoáng 。 冲# 深thâm 包bao 博bác 。 總tổng 該cai 萬vạn 有hữu 。 即tức 是thị 一nhất 心tâm 。 體thể 絕tuyệt 有hữu 無vô 。 相tương/tướng 非phi 生sanh 滅diệt 。 莫mạc 尋tầm 終chung 始thỉ 。 豈khởi 見kiến 中trung 邊biên 。 為vi 聖thánh 智trí 境cảnh 而nhi 二nhị 智trí 不bất 知tri 。 唯duy 證chứng 所sở 見kiến 而nhi 五ngũ 目mục 亡vong 照chiếu 。 解giải 之chi 則tắc 廓khuếch 爾nhĩ 大đại 悟ngộ 。 迷mê 之chi 則tắc 生sanh 死tử 無vô 窮cùng 。 諸chư 佛Phật 出xuất 世thế 。 本bổn 欲dục 開khai 示thị 令linh 其kỳ 悟ngộ 入nhập 。 於ư 此thử 無vô 障chướng 㝵# 法Pháp 界Giới 。 開khai 為vi 事sự 理lý 二nhị 門môn 。 色sắc 心tâm 等đẳng 相tương 謂vị 之chi 事sự 也dã 。 體thể 性tánh 空không 寂tịch 。 謂vị 之chi 理lý 也dã 。 事sự 理lý 相tương/tướng 融dung 即tức 無vô 有hữu 障chướng 㝵# 。 故cố 於ư 法Pháp 界Giới 略lược 分phần/phân 三tam 種chủng 。 一nhất 事sự 法Pháp 界Giới 。 二nhị 理lý 法Pháp 界Giới 。 三tam 無vô 障chướng 㝵# 法Pháp 界Giới 。 無vô 㝵# 有hữu 二nhị 。 則tắc 分phần/phân 四tứ 種chủng 法Pháp 界Giới 。 謂vị 事sự 理lý 無vô 㝵# 法Pháp 界Giới 。 事sự 事sự 無vô 㝵# 法Pháp 界Giới 。 古cổ 德đức 立lập 五ngũ 種chủng 法Pháp 界Giới 。 亦diệc 不bất 出xuất 此thử 。 謂vị 一nhất 有hữu 為vi 法Pháp 界Giới 。 即tức 事sự 界giới 也dã 。 二nhị 無vô 為vi 法Pháp 界Giới 。 即tức 理lý 界giới 也dã 。 三tam 亦diệc 有hữu 為vi 亦diệc 無vô 為vi 法Pháp 界Giới 。 雙song 具cụ 事sự 理lý 。 四tứ 非phi 有hữu 為vi 非phi 無vô 為vi 法Pháp 界Giới 。 即tức 雙song 非phi 顯hiển 理lý 。 五ngũ 無vô 障chướng 㝵# 法Pháp 界Giới 。 即tức 第đệ 三tam 所sở 攝nhiếp 。 從tùng 一nhất 至chí 五ngũ 。 並tịnh 不bất 出xuất 無vô 障chướng 㝵# 法Pháp 界Giới 。

▲# 第đệ 二nhị 釋thích 相tương/tướng 中trung 。 第đệ 一nhất 事sự 法Pháp 界Giới 者giả 。 界giới 即tức 分phần/phân 義nghĩa 。 謂vị 三tam 世thế 之chi 法pháp 。 差sai 別biệt 邊biên 際tế 意ý 識thức 所sở 知tri 。 並tịnh 名danh 法Pháp 界Giới 。 縱túng/tung 八bát 識thức 名danh 界giới 。 取thủ 其kỳ 因nhân 義nghĩa 。 亦diệc 事sự 界giới 攝nhiếp 故cố 。 不bất 思tư 議nghị 品phẩm 云vân 。 諸chư 佛Phật 知tri 過quá 去khứ 一nhất 切thiết 。 法Pháp 界Giới 盡tận 無vô 有hữu 餘dư 等đẳng 。 既ký 云vân 一nhất 切thiết 。 明minh 約ước 事sự 也dã 。 又hựu 第đệ 十thập 迴hồi 向hướng 云vân 如như 法Pháp 界giới 無vô 量lượng 迴hồi 向hướng 等đẳng 。 下hạ 增tăng 長trưởng 威uy 力lực 夜dạ 神thần 云vân 。 我ngã 知tri 法Pháp 界Giới 無vô 量lượng 。 獲hoạch 得đắc 無vô 量lượng 智trí 光quang 明minh 故cố 。 我ngã 知tri 法Pháp 界Giới 無vô 邊biên 。 見kiến 一nhất 切thiết 佛Phật 。 諸chư 神thần 變biến 故cố 。 皆giai 約ước 事sự 界giới 。 事sự 則tắc 無vô 量lượng 。 略lược 明minh 其kỳ 十thập 。 以dĩ 顯hiển 無vô 盡tận 。 謂vị 教giáo 義nghĩa 人nhân 境cảnh 因nhân 果quả 體thể 用dụng 及cập 與dữ 逆nghịch 順thuận 。 一nhất 教giáo 。 謂vị 能năng 詮thuyên 言ngôn 說thuyết 。 下hạ 諸chư 善thiện 友hữu 多đa 以dĩ 此thử 門môn 。 二nhị 義nghĩa 。 謂vị 所sở 詮thuyên 旨chỉ 趣thú 。 雖tuy 通thông 於ư 理lý 取thủ 差sai 別biệt 義nghĩa 。 三tam 人nhân 。 謂vị 人nhân 天thiên 男nam 女nữ 在tại 家gia 出xuất 家gia 。 外ngoại 道đạo 諸chư 神thần 。 菩Bồ 薩Tát 及cập 佛Phật 。 五ngũ 十thập 五ngũ 友hữu 不bất 出xuất 此thử 十thập 。 四tứ 境cảnh 。 謂vị 所sở 知tri 分phân 齊tề 十thập 重trọng/trùng 舍xá 宅trạch 等đẳng 。 五ngũ 因nhân 。 謂vị 五ngũ 位vị 差sai 別biệt 行hành 修tu 不bất 同đồng 等đẳng 。 六lục 果quả 。 謂vị 菩Bồ 提Đề 涅Niết 槃Bàn 。 相tương/tướng 德đức 殊thù 勝thắng 等đẳng 。 七thất 體thể 。 謂vị 若nhược 人nhân 若nhược 法pháp 用dụng 之chi 所sở 依y 無vô 生sanh 禪thiền 定định 等đẳng 。 八bát 用dụng 。 謂vị 勝thắng 通thông 自tự 在tại 不bất 思tư 議nghị 解giải 脫thoát 變biến 現hiện 無vô 方Phương 等Đẳng 。 九cửu 順thuận 。 即tức 無vô 違vi 教giáo 理lý 正chánh 行hạnh 可khả 依y 等đẳng 。 十thập 逆nghịch 。 即tức 勝thắng 熱nhiệt 炙chích 身thân 甘cam 露lộ 現hiện 虐ngược 筏phiệt 蘇tô 染nhiễm 欲dục 遍biến 行hành 處xứ 邪tà 等đẳng 。 此thử 之chi 十thập 類loại 。 類loại 各các 有hữu 多đa 。 皆giai 分phân 齊tề 難nan 量lương 。 並tịnh 事sự 法Pháp 界Giới 。 故cố 善thiện 財tài 見kiến 聞văn 皆giai 得đắc 證chứng 入nhập 。 第đệ 二nhị 理lý 法Pháp 界Giới 者giả 。 界giới 者giả 性tánh 也dã 。 謂vị 真chân 理lý 寂tịch 寥liêu 為vi 法pháp 之chi 性tánh 。 略lược 有hữu 二nhị 門môn 。 一nhất 性tánh 淨tịnh 門môn 。 謂vị 在tại 凡phàm 不bất 染nhiễm 。 性tánh 恆hằng 清thanh 潔khiết 。 遍biến 一nhất 切thiết 法pháp 。 不bất 同đồng 一nhất 切thiết 。 一nhất 味vị 平bình 等đẳng 。 如như 濕thấp 之chi 性tánh 遍biến 於ư 動động 靜tĩnh 疑nghi 流lưu 不bất 易dị 。 經Kinh 云vân 。 譬thí 如như 法Pháp 界giới 遍biến 一nhất 切thiết 。 不bất 可khả 見kiến 取thủ 為vi 一nhất 切thiết 。 下hạ 經Kinh 云vân 我ngã 知tri 法Pháp 界Giới 一nhất 性tánh 。 又hựu 出xuất 現hiện 品phẩm 云vân 。 法pháp 性tánh 無vô 作tác 無vô 變biến 易dị 。 猶do 如như 虗hư 空không 本bổn 清thanh 淨tịnh 等đẳng 。 二nhị 離ly 垢cấu 門môn 。 謂vị 由do 對đối 治trị 障chướng 盡tận 淨tịnh 顯hiển 。 隨tùy 位vị 淺thiển 深thâm 。 分phần/phân 十thập 真Chân 如Như 。 故cố 云vân 陶đào 治trị 塵trần 滓chỉ 。 如như 鍊luyện 真chân 金kim 。 又hựu 經Kinh 云vân 。 真Chân 如Như 平bình 等đẳng 無vô 相tướng 身thân 。 離Ly 垢Cấu 光Quang 明Minh 淨tịnh 法Pháp 身thân 。 上thượng 句cú 證chứng 初sơ 義nghĩa 。 下hạ 句cú 證chứng 後hậu 義nghĩa 。 法Pháp 身thân 即tức 法Pháp 界Giới 故cố 。 攝nhiếp 論luận 云vân 。 欲dục 明minh 法Pháp 身thân 具cụ 五ngũ 義nghĩa 故cố 轉chuyển 名danh 法Pháp 界Giới 。 即tức 其kỳ 義nghĩa 也dã 。 第đệ 三tam 無vô 障chướng 㝵# 法Pháp 界Giới 。 界giới 通thông 性tánh 分phần/phân 。 略lược 有hữu 三tam 門môn 。 一nhất 相tương/tướng 即tức 無vô 㝵# 門môn 。 二nhị 形hình 奪đoạt 無vô 寄ký 門môn 。 三tam 雙song 融dung 俱câu 離ly 性tánh 相tướng 渾hồn 然nhiên 門môn 。 今kim 初sơ 。 謂vị 即tức 一nhất 心tâm 法Pháp 界Giới 。 具cụ 含hàm 二nhị 門môn 。 一nhất 心tâm 真Chân 如Như 門môn 。 二nhị 心tâm 生sanh 滅diệt 門môn 。 雖tuy 此thử 二nhị 門môn 皆giai 各các 總tổng 。 攝nhiếp 一nhất 切thiết 法pháp 。 而nhi 此thử 二nhị 門môn 。 亦diệc 不bất 相tương 離ly 。 亦diệc 無vô 雜tạp 亂loạn 。 其kỳ 猶do 攝nhiếp 水thủy 之chi 波ba 非phi 靜tĩnh 攝nhiếp 波ba 之chi 水thủy 非phi 動động 故cố 。 問vấn 明minh 品phẩm 云vân 。 法Pháp 界Giới 眾chúng 生sanh 界giới 。 究cứu 竟cánh 無vô 差sai 別biệt 。 一nhất 切thiết 悉tất 了liễu 知tri 。 此thử 是thị 如Như 來Lai 境cảnh 。 覺giác 林lâm 偈kệ 云vân 。 應ưng 知tri 佛Phật 與dữ 心tâm 。 體thể 性tánh 皆giai 無vô 盡tận 。 主chủ 林lâm 神thần 云vân 。 能năng 於ư 一nhất 切thiết 。 差sai 別biệt 境cảnh 中trung 。 入nhập 於ư 平bình 等đẳng 。 無vô 差sai 別biệt 定định 。 於ư 無vô 差sai 別biệt 平bình 等đẳng 法pháp 中trung 。 現hiện 於ư 自tự 在tại 有hữu 差sai 別biệt 智trí 等đẳng 。 二nhị 形hình 奪đoạt 無vô 寄ký 門môn 者giả 。 謂vị 無vô 事sự 非phi 理lý 故cố 事sự 非phi 事sự 也dã 。 經Kinh 云vân 。 色sắc 即tức 是thị 空không 。 無vô 理lý 非phi 事sự 故cố 理lý 非phi 理lý 也dã 。 經Kinh 云vân 。 空không 即tức 是thị 色sắc 。 又hựu 大đại 品phẩm 云vân 。 有hữu 為vi 無vô 為vi 。 是thị 二nhị 法pháp 不bất 合hợp 不bất 散tán 。 解giải 深thâm 密mật 云vân 。 一nhất 切thiết 法pháp 略lược 有hữu 二nhị 種chủng 。 謂vị 有hữu 為vi 無vô 為vi 。 是thị 中trung 有hữu 為vi 。 非phi 有hữu 為vi 非phi 無vô 為vi 。 無vô 為vi 非phi 無vô 為vi 非phi 有hữu 為vi 等đẳng 。 是thị 知tri 不bất 可khả 言ngôn 。 有hữu 為vi 無vô 為vi 。 不bất 可khả 言ngôn 即tức 色sắc 不bất 即tức 色sắc 即tức 空không 不bất 即tức 空không 等đẳng 。 故cố 修tu 然nhiên 靡mĩ 據cứ 而nhi 事sự 不bất 失thất 真chân 。 有hữu 所sở 依y 託thác 。 皆giai 不bất 稱xưng 法pháp 故cố 。 第đệ 十thập 迴hồi 向hướng 云vân 。 如như 法Pháp 界giới 無vô 依y 相tương/tướng 迴hồi 向hướng 等đẳng 。 出xuất 現hiện 品phẩm 云vân 。 法pháp 性tánh 不bất 在tại 於ư 言ngôn 論luận 。 無vô 說thuyết 離ly 說thuyết 恆hằng 寂tịch 滅diệt 等đẳng 。 三tam 雙song 融dung 俱câu 離ly 性tánh 相tướng 渾hồn 然nhiên 門môn 者giả 。 曲khúc 有hữu 十thập 門môn 。 一nhất 由do 離ly 相tướng 故cố 。 事sự 泯mẫn 而nhi 即tức 理lý 。 二nhị 由do 離ly 性tánh 故cố 。 理lý 泯mẫn 而nhi 即tức 事sự 。 三tam 離ly 性tánh 不bất 泯mẫn 性tánh 故cố 。 理lý 即tức 事sự 而nhi 理lý 存tồn 。 以dĩ 非phi 理lý 為vi 理lý 也dã 。 四tứ 離ly 相tương/tướng 不bất 壞hoại 相tương/tướng 故cố 。 事sự 即tức 理lý 而nhi 事sự 存tồn 。 以dĩ 非phi 事sự 為vi 事sự 也dã 。 由do 此thử 故cố 令linh 事sự 理lý 相tương/tướng 即tức 無vô 障chướng 無vô 㝵# 。 五ngũ 由do 離ly 性tánh 不bất 異dị 離ly 相tương/tướng 故cố 。 有hữu 事sự 理lý 雙song 奪đoạt 逈huýnh 超siêu 言ngôn 念niệm 。 六lục 由do 不bất 壞hoại 不bất 異dị 不bất 泯mẫn 故cố 。 有hữu 初sơ 事sự 理lý 二nhị 界giới 俱câu 存tồn 現hiện 前tiền 爛lạn 然nhiên 可khả 見kiến 。 七thất 由do 不bất 泯mẫn 不bất 壞hoại 不bất 異dị 離ly 相tương 離ly 性tánh 故cố 。 為vi 一nhất 事sự 理lý 無vô 㝵# 法Pháp 界Giới 。 使sử 超siêu 視thị 聽thính 之chi 妙diệu 法Pháp 無vô 不bất 恆hằng 通thông 見kiến 聞văn 。 絕tuyệt 思tư 議nghị 之chi 深thâm 義nghĩa 未vị 嘗thường 㝵# 於ư 言ngôn 念niệm 。 八bát 由do 以dĩ 理lý 融dung 事sự 令linh 事sự 無vô 分phân 齊tề 。 如như 理lý 之chi 遍biến 。 則tắc 一nhất 入nhập 一nhất 切thiết 。 如như 理lý 之chi 包bao 。 則tắc 一nhất 切thiết 入nhập 一nhất 等đẳng 。 故cố 令linh 緣duyên 起khởi 之chi 法pháp 。 一nhất 一nhất 各các 攝nhiếp 法Pháp 界Giới 無vô 盡tận 。 九cửu 由do 因nhân 果quả 法Pháp 界Giới 各các 全toàn 攝nhiếp 故cố 。 令linh 普phổ 賢hiền 身thân 佛Phật 佛Phật 無vô 盡tận 佛Phật 毛mao 孔khổng 內nội 普phổ 賢hiền 重trùng 重trùng 。 十thập 因nhân 果quả 法Pháp 界Giới 差sai 別biệt 。 之chi 法pháp 無vô 不bất 該cai 攝nhiếp 。 法Pháp 界Giới 無vô 遺di 故cố 。 隨tùy 一nhất 一nhất 法pháp 一nhất 一nhất 行hành 一nhất 一nhất 位vị 一nhất 一nhất 德đức 。 各các 攝nhiếp 重trùng 重trùng 故cố 。 廣quảng 剎sát 大đại 身thân 輕khinh 塵trần 毛mao 孔khổng 皆giai 悉tất 無vô 盡tận 。 由do 此thử 善thiện 財tài 遇ngộ 仙tiên 人nhân 執chấp 手thủ 。

時thời 經kinh 多đa 劫kiếp 。 處xử 至chí 無vô 邊biên 。 普phổ 賢hiền 一nhất 毛mao 即tức 齊tề 諸chư 佛Phật 。 十thập 中trung 。 後hậu 三tam 即tức 事sự 事sự 無vô 㝵# 。 以dĩ 此thử 該cai 前tiền 。 更cánh 無vô 事sự 理lý 別biệt 行hành 。 一nhất 多đa 不bất 即tức 故cố 。 唯duy 歸quy 一nhất 無vô 障chướng 㝵# 法Pháp 界Giới 。 而nhi 舉cử 一nhất 全toàn 收thu 。 隨tùy 門môn 說thuyết 異dị 耳nhĩ 。 故cố 總tổng 即tức 法Pháp 界Giới 。 別biệt 即tức 事sự 等đẳng 。 同đồng 即tức 法Pháp 界Giới 無vô 違vi 。 異dị 事sự 理lý 相tương 反phản 。 成thành 則tắc 同đồng 辯biện 法Pháp 界Giới 。 壞hoại 則tắc 各các 住trụ 事sự 等đẳng 。 故cố 無vô 㝵# 重trùng 重trùng 無vô 盡tận 無vô 盡tận 。 餘dư 如như 所sở 詮thuyên 義nghĩa 理lý 門môn 中trung 。 已dĩ 說thuyết 所sở 入nhập 。

第đệ 二nhị 明minh 能năng 入nhập 者giả 。 總tổng 明minh 即tức 是thị 普Phổ 賢Hiền 行hạnh 願nguyện 。 無vô 所sở 不bất 收thu 。 別biệt 說thuyết 有hữu 二nhị 。 一nhất 者giả 身thân 入nhập 。 二nhị 者giả 心tâm 入nhập 。 身thân 由do 心tâm 證chứng 故cố 廣quảng 辯biện 心tâm 。 心tâm 入nhập 有hữu 三tam 。 一nhất 者giả 正chánh 信tín 。 二nhị 者giả 正chánh 解giải 。 三tam 者giả 正chánh 行hạnh 。 此thử 三tam 於ư 前tiền 三tam 重trọng/trùng 所sở 入nhập 。 一nhất 一nhất 皆giai 具cụ 。 謂vị 如như 入nhập 前tiền 理lý 法Pháp 界Giới 時thời 。 先tiên 須tu 正chánh 信tín 。 深thâm 忍nhẫn 樂nhạo 欲dục 令linh 心tâm 清thanh 淨tịnh 。 次thứ 即tức 正chánh 解giải 。 決quyết 了liễu 分phân 明minh 不bất 可khả 引dẫn 轉chuyển 。 後hậu 須tu 正chánh 行hạnh 。 謂vị 心tâm 詣nghệ 斯tư 理lý 。 因nhân 解giải 起khởi 行hành 。 行hành 起khởi 解giải 絕tuyệt 。 解giải 相tương/tướng 雖tuy 絕tuyệt 而nhi 不bất 失thất 解giải 。 故cố 此thử 三tam 事sự 亦diệc 須tu 圓viên 融dung 。 若nhược 將tương 諸chư 行hành 一nhất 一nhất 對đối 前tiền 。 可khả 以dĩ 意ý 得đắc 。 略lược 如như 下hạ 明minh 。

第đệ 三tam 能năng 所sở 契khế 合hợp 正chánh 顯hiển 入nhập 義nghĩa 。 入nhập 者giả 了liễu 達đạt 證chứng 悟ngộ 之chi 名danh 。 總tổng 有hữu 二nhị 位vị 。 一nhất 者giả 果quả 位vị 。 二nhị 者giả 因nhân 位vị 。

▲# 果quả 位vị 有hữu 二nhị 。 一nhất 者giả 究cứu 竟cánh 圓viên 極cực 之chi 果quả 。 謂vị 如Như 來Lai 自tự 證chứng 果Quả 海hải 離ly 言ngôn 。 心tâm 智trí 不bất 及cập 。 但đãn 依y 三tam 昧muội 。 現hiện 相tướng 成thành 益ích 。 寄ký 言ngôn 說thuyết 之chi 。 即tức 是thị 本bổn 分phần/phân 。 如Như 來Lai 自tự 入nhập 師sư 子tử 頻tần 申thân 三tam 昧muội 。 以dĩ 心tâm 傳truyền 心tâm 。 令linh 諸chư 大đại 眾chúng 。 頓đốn 證chứng 法Pháp 界Giới 是thị 也dã 。 二nhị 隨tùy 能năng 證chứng 如như 與dữ 佛Phật 智trí 合hợp 。 即tức 名danh 果quả 海hải 。 亦diệc 不bất 可khả 說thuyết 。 故cố 云vân 如như 空không 中trung 鳥điểu 跡tích 。 如như 空không 中trung 風phong 相tương/tướng 。 牟Mâu 尼Ni 智trí 如như 是thị 。 分phân 別biệt 甚thậm 難nan 見kiến 。 亦diệc 但đãn 隨tùy 相tương 及cập 以dĩ 修tu 行hành 。 而nhi 說thuyết 契khế 合hợp 。 名danh 十Thập 地Địa 證chứng 智trí 。

▲# 第đệ 二nhị 因nhân 位vị 。 即tức 文Văn 殊Thù 普phổ 賢hiền 據cứ 可khả 寄ký 言ngôn 即tức 名danh 為vi 因nhân 。 釋thích 此thử 因nhân 相tương/tướng 。 略lược 有hữu 二nhị 門môn 。 一nhất 別biệt 明minh 智trí 證chứng 。 二nhị 身thân 智trí 對đối 辯biện 。 今kim 初sơ 復phục 有hữu 五ngũ 門môn 。 一nhất 能năng 所sở 歷lịch 然nhiên 。 二nhị 能năng 所sở 無vô 二nhị 。 三tam 能năng 所sở 俱câu 泯mẫn 。 四tứ 存tồn 亡vong 無vô 㝵# 。 五ngũ 舉cử 一nhất 全toàn 收thu 。 此thử 之chi 五ngũ 門môn 。 通thông 事sự 理lý 等đẳng 。 證chứng 理lý 相tương/tướng 隱ẩn 。 今kim 先tiên 說thuyết 之chi 。

第đệ 一nhất 能năng 所sở 歷lịch 然nhiên 者giả 。 謂vị 以dĩ 無vô 分phân 別biệt 智trí 。 契khế 無vô 差sai 別biệt 理lý 。 心tâm 與dữ 境cảnh 冥minh 。 智trí 與dữ 神thần 會hội 。 成thành 能năng 證chứng 智trí 與dữ 所sở 證chứng 理lý 一nhất 相tương/tướng 平bình 等đẳng 。 故cố 上thượng 經Kinh 云vân 。 入nhập 法Pháp 界Giới 藏tạng 。 智trí 無vô 差sai 別biệt 。 由do 法Pháp 界Giới 藏tạng 。 本bổn 自tự 無vô 差sai 。 今kim 能năng 證chứng 智trí 。 一nhất 同đồng 法Pháp 界Giới 。 無vô 有hữu 分phân 別biệt 。 離ly 二nhị 取thủ 相tương/tướng 。 都đô 無vô 所sở 得đắc 。 故cố 云vân 道đạo 遠viễn 乎hồ 哉tai 觸xúc 事sự 而nhi 真chân 。 聖thánh 遠viễn 乎hồ 哉tai 體thể 之chi 則tắc 神thần 。 以dĩ 神thần 合hợp 道đạo 故cố 離ly 二nhị 取thủ 。 雖tuy 無vô 二nhị 執chấp 。 非phi 相tướng 全toàn 無vô 。 如như 日nhật 合hợp 空không 。 雖tuy 在tại 一nhất 處xứ 。 難nan 以dĩ 分phân 別biệt 。 而nhi 光quang 與dữ 空không 不bất 可khả 言ngôn 一nhất 。 謂vị 日nhật 光quang 非phi 空không 。 光quang 有hữu 照chiếu 用dụng 。 體thể 是thị 色sắc 故cố 。 空không 非phi 日nhật 光quang 。 無vô 有hữu 照chiếu 用dụng 。 但đãn 無vô 㝵# 故cố 。 無vô 分phân 別biệt 智trí 。 證chứng 理lý 亦diệc 爾nhĩ 。 雖tuy 同đồng 一nhất 相tương/tướng 。 平bình 等đẳng 一nhất 味vị 。 不bất 可khả 言ngôn 一nhất 。 智trí 非phi 所sở 證chứng 。 智trí 有hữu 照chiếu 用dụng 。 是thị 緣duyên 起khởi 故cố 。 理lý 非phi 能năng 證chứng 。 無vô 有hữu 照chiếu 用dụng 。 但đãn 寂tịch 滅diệt 故cố 。 故cố 雖tuy 平bình 等đẳng 。 理lý 智trí 歷lịch 然nhiên 。

第đệ 二nhị 能năng 所sở 無vô 二nhị 者giả 。 以dĩ 知tri 一nhất 切thiết 。 法pháp 即tức 心tâm 自tự 性tánh 。 以dĩ 即tức 體thể 之chi 智trí 。 還hoàn 照chiếu 心tâm 體thể 。 舉cử 一nhất 全toàn 收thu 。 舉cử 理lý 收thu 智trí 。 智trí 非phi 理lý 外ngoại 。 舉cử 智trí 收thu 理lý 。 智trí 體thể 即tức 寂tịch 。 故cố 上thượng 經Kinh 云vân 。 無vô 有hữu 智trí 外ngoại 如như 為vi 智trí 所sở 入nhập 。 亦diệc 無vô 如như 外ngoại 智trí 能năng 證chứng 於ư 如như 。 如như 一nhất 明minh 珠châu 。 珠châu 自tự 有hữu 光quang 。 還hoàn 照chiếu 珠châu 體thể 。 非phi 別biệt 有hữu 光quang 來lai 照chiếu 珠châu 也dã 。 善Thiện 知Tri 識Thức 云vân 。 即tức 體thể 之chi 用dụng 曰viết 知tri 。 即tức 用dụng 之chi 體thể 曰viết 寂tịch 。 體thể 用dụng 既ký 無vô 有hữu 二nhị 。 知tri 寂tịch 不bất 可khả 兩lưỡng 分phần/phân 。 非phi 獨độc 知tri 之chi 一nhất 字tự 眾chúng 妙diệu 之chi 門môn 。 若nhược 淨tịnh 若nhược 雜tạp 若nhược 佛Phật 若nhược 心tâm 。 無vô 不bất 皆giai 是thị 。 斯tư 則tắc 一nhất 字tự 法Pháp 門môn 一nhất 昧muội 真chân 道đạo 。

第đệ 三tam 能năng 所sở 俱câu 泯mẫn 者giả 。 由do 智trí 即tức 理lý 故cố 智trí 非phi 智trí 。 以dĩ 全toàn 同đồng 理lý 無vô 自tự 體thể 故cố 。 由do 理lý 即tức 智trí 故cố 理lý 非phi 理lý 。 以dĩ 全toàn 同đồng 智trí 無vô 自tự 立lập 故cố 。 二nhị 互hỗ 相tương 奪đoạt 理lý 智trí 俱câu 寂tịch 。 如như 波ba 即tức 水thủy 動động 相tương/tướng 便tiện 虗hư 水thủy 即tức 波ba 故cố 靜tĩnh 相tương/tướng 亦diệc 隱ẩn 。 既ký 動động 靜tĩnh 兩lưỡng 亡vong 。 則tắc 性tánh 相tướng 齊tề 離ly 。 經Kinh 云vân 。 平bình 等đẳng 真chân 法Pháp 界Giới 。 無vô 佛Phật 無vô 眾chúng 生sanh 。 又hựu 云vân 。 如Như 來Lai 深thâm 境cảnh 界giới 。 其kỳ 量lượng 等đẳng 虗hư 空không 。 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 入nhập 。 而nhi 實thật 無vô 所sở 入nhập 。 非phi 但đãn 無vô 佛Phật 無vô 眾chúng 生sanh 。 亦diệc 無vô 界giới 無vô 不bất 界giới 。 無vô 入nhập 無vô 不bất 入nhập 。 應ưng 如như 是thị 知tri 。 如như 是thị 信tín 解giải 。 不bất 生sanh 法pháp 相tướng 故cố 。 無vô 心tâm 於ư 理lý 理lý 泯mẫn 。 無vô 心tâm 於ư 智trí 智trí 忘vong 。 蕭tiêu 焉yên 無vô 寄ký 。 理lý 自tự 玄huyền 會hội 。 是thị 故cố 經Kinh 云vân 。 無vô 智trí 亦diệc 無vô 得đắc 。 有hữu 得đắc 有hữu 證chứng 。 於ư 佛Phật 法Pháp 中trung 。 為vi 增tăng 上thượng 慢mạn 。 前tiền 門môn 強cưỡng 說thuyết 即tức 心tâm 即tức 佛Phật 。 此thử 門môn 亦diệc 復phục 非phi 心tâm 非phi 佛Phật 。 則tắc 是thị 無vô 字tự 法Pháp 門môn 。 無vô 尚thượng 不bất 存tồn 。 何hà 況huống 於ư 有hữu 。

第đệ 四tứ 存tồn 泯mẫn 無vô 㝵# 者giả 。 以dĩ 前tiền 三tam 門môn 說thuyết 有hữu 前tiền 後hậu 體thể 無vô 二nhị 故cố 。 約ước 離ly 相tương 離ly 性tánh 。 則tắc 能năng 所sở 雙song 泯mẫn 。 約ước 不bất 壞hoại 性tánh 相tướng 。 則tắc 能năng 所sở 歷lịch 然nhiên 。 正chánh 離ly 性tánh 相tướng 。 則tắc 不bất 壞hoại 故cố 存tồn 亡vong 無vô 㝵# 。 非phi 謂vị 滌địch 除trừ 萬vạn 物vật 杜đỗ 塞tắc 視thị 聽thính 然nhiên 後hậu 契khế 真chân 。 是thị 則tắc 雙song 遮già 永vĩnh 寂tịch 故cố 云vân 雙song 泯mẫn 。 寂tịch 照chiếu 心tâm 境cảnh 即tức 曰viết 雙song 存tồn 。 即tức 遮già 而nhi 照chiếu 故cố 云vân 無vô 㝵# 。 是thị 曰viết 靜tĩnh 無vô 遣khiển 照chiếu 。 動động 不bất 離ly 寂tịch 。 雙song 亡vong 正chánh 入nhập 寂tịch 照chiếu 雙song 流lưu 矣hĩ 。

第đệ 五ngũ 舉cử 一nhất 全toàn 收thu 者giả 。 上thượng 列liệt 四tứ 門môn 者giả 。 一nhất 則tắc 欲dục 次thứ 第đệ 階giai 道đạo 。 二nhị 者giả 欲dục 會hội 眾chúng 經kinh 異dị 說thuyết 。 然nhiên 至chí 理lý 既ký 融dung 。 契khế 道đạo 無vô 二nhị 故cố 。 四tứ 門môn 一nhất 揆quỹ 舉cử 一nhất 全toàn 收thu 。 若nhược 大đại 海hải 一nhất 滴tích 全toàn 含hàm 海hải 味vị 亦diệc 具cụ 百bách 川xuyên 。 虗hư 心tâm 冲# 融dung 。 方phương 見kiến 玄huyền 妙diệu 。 上thượng 來lai 略lược 說thuyết 證chứng 理lý 法Pháp 界Giới 。 若nhược 約ước 證chứng 事sự 理lý 無vô 㝵# 及cập 事sự 事sự 無vô 㝵# 法Pháp 界Giới 者giả 。 但đãn 如như 前tiền 法Pháp 界Giới 。 信tín 解giải 明minh 了liễu 。 則tắc 心tâm 行hành 自tự 造tạo 。 豁hoát 然nhiên 證chứng 入nhập 。 若nhược 說thuyết 其kỳ 相tương/tướng 。 益ích 復phục 繁phồn 廣quảng 。 如như 識thức 真chân 俗tục 成thành 真chân 俗tục 智trí 。 若nhược 識thức 中trung 道đạo 成thành 中trung 道đạo 智trí 。 離ly 境cảnh 說thuyết 智trí 。 智trí 不bất 可khả 知tri 。 故cố 但đãn 細tế 解giải 自tự 當đương 證chứng 入nhập 。 亦diệc 可khả 以dĩ 能năng 所sở 歷lịch 然nhiên 證chứng 事sự 法Pháp 界Giới 。 能năng 所sở 一nhất 相tương/tướng 證chứng 理lý 法Pháp 界Giới 及cập 事sự 理lý 無vô 㝵# 相tương/tướng 即tức 之chi 門môn 。 能năng 所sở 俱câu 泯mẫn 。 證chứng 事sự 理lý 無vô 㝵# 形hình 奪đoạt 無vô 寄ký 門môn 。 存tồn 亡vong 無vô 㝵# 。 全toàn 證chứng 事sự 理lý 無vô 障chướng 㝵# 門môn 。 則tắc 寂tịch 照chiếu 無vô 二nhị 之chi 一nhất 心tâm 。 契khế 空không 有hữu 雙song 融dung 之chi 中trung 道đạo 。 以dĩ 舉cử 一nhất 全toàn 收thu 。 證chứng 事sự 事sự 無vô 㝵# 門môn 。 所sở 證chứng 法Pháp 界Giới 既ký 互hỗ 融dung 通thông 。 能năng 證chứng 契khế 合hợp 。 亦diệc 須tu 一nhất 揆quỹ 。 即tức 一nhất 證chứng 一nhất 切thiết 證chứng 故cố 。 唯duy 亡vong 言ngôn 者giả 可khả 與dữ 道đạo 合hợp 。 虗hư 壞hoại 者giả 可khả 與dữ 理lý 通thông 。 冥minh 心tâm 者giả 可khả 與dữ 真chân 一nhất 。 遺di 智trí 者giả 可khả 與dữ 聖thánh 同đồng 。 格cách 義nghĩa 局cục 執chấp 難nạn/nan 與dữ 言ngôn 道đạo 。

第đệ 二nhị 身thân 智trí 相tương 對đối 。 亦diệc 有hữu 五ngũ 重trọng/trùng 。 一nhất 者giả 身thân 證chứng 。 入nhập 樓lâu 閣các 而nhi 還hoàn 閇bế 是thị 也dã 。 二nhị 者giả 智trí 證chứng 。 鑒giám 無vô 邊biên 之chi 事sự 理lý 是thị 也dã 。 三tam 者giả 俱câu 證chứng 。 入nhập 普phổ 賢hiền 身thân 而nhi 遍biến 了liễu 是thị 也dã 。 四tứ 者giả 俱câu 泯mẫn 。 智trí 照chiếu 無vô 二nhị 而nhi 兩lưỡng 亡vong 是thị 也dã 。 五ngũ 者giả 圓viên 融dung 。 等đẳng 普phổ 賢hiền 之chi 自tự 在tại 是thị 也dã 。 亦diệc 身thân 智trí 無vô 二nhị 舉cử 一nhất 全toàn 收thu 。 六lục 相tương/tướng 圓viên 融dung 。 亡vong 言ngôn 絕tuyệt 慮lự 。 辯biện 定định 所sở 宗tông 竟cánh 。

貞Trinh 元Nguyên 新Tân 譯Dịch 華Hoa 嚴Nghiêm 經Kinh 疏Sớ/sơ 卷quyển 第đệ 一nhất

壽thọ 昌xương 元nguyên 年niên 乙ất 亥hợi 歲tuế 高cao 麗lệ 國quốc 大đại 興hưng 王vương 寺tự 奉phụng

宣tuyên 雕điêu 造tạo