顯Hiển 揚Dương 聖Thánh 教Giáo 論Luận
Quyển 9
無Vô 著Trước 菩Bồ 薩Tát 造Tạo 唐Đường 玄Huyền 奘Tráng 譯Dịch
顯Hiển 揚Dương 聖Thánh 教Giáo 論Luận 卷quyển 第đệ 九cửu
無vô 著trước 菩Bồ 薩Tát 造tạo
三Tam 藏Tạng 法Pháp 師sư 玄huyền 奘tráng 奉phụng 。 詔chiếu 譯dịch 攝nhiếp 淨tịnh 義nghĩa 品phẩm 第đệ 二nhị 之chi 五ngũ 。
異dị 論luận 多đa 種chủng 者giả 。 謂vị 十thập 六lục 種chủng 異dị 論luận 。 何hà 等đẳng 十thập 六lục 。 嗢ốt 柁đả 南nam 曰viết 。
執chấp 因nhân 中trung 有hữu 果quả 。 顯hiển 了liễu 有hữu 去khứ 來lai 。
我ngã 常thường 宿túc 作tác 因nhân 。 自tự 在tại 等đẳng 害hại 法pháp 。
邊biên 無vô 邊biên 矯kiểu 亂loạn 。 見kiến 無vô 因nhân 斷đoạn 空không 。
計kế 勝thắng 淨tịnh 吉cát 祥tường 。 名danh 十thập 六lục 異dị 論luận 。
論luận 曰viết 。 十thập 六lục 異dị 論luận 者giả 。 一nhất 因nhân 中trung 有hữu 果quả 論luận 。 二nhị 從tùng 緣duyên 顯hiển 了liễu 論luận 。 三tam 去khứ 來lai 實thật 有hữu 論luận 。 四tứ 計kế 我ngã 論luận 。 五ngũ 計kế 常thường 論luận 。 六lục 宿túc 作tác 因nhân 論luận 。 七thất 自tự 在tại 等đẳng 作tác 者giả 論luận 。 八bát 害hại 為vi 正Chánh 法Pháp 論luận 。 九cửu 有hữu 邊biên 無vô 邊biên 論luận 。 十thập 不bất 死tử 矯kiểu 亂loạn 論luận 。 十thập 一nhất 無vô 因nhân 見kiến 論luận 。 十thập 二nhị 斷đoạn 見kiến 論luận 。 十thập 三tam 空không 見kiến 論luận 。 十thập 四tứ 妄vọng 計kế 最tối 勝thắng 論luận 。 十thập 五ngũ 妄vọng 計kế 清thanh 淨tịnh 論luận 。 十thập 六lục 妄vọng 計kế 吉cát 祥tường 論luận 。
因nhân 中trung 有hữu 果quả 論luận 者giả 。 謂vị 如như 有hữu 一nhất 若nhược 沙Sa 門Môn 。 若nhược 婆Bà 羅La 門Môn 。 起khởi 如như 是thị 見kiến 。 立lập 如như 是thị 論luận 。 因nhân 中trung 常thường 恆hằng 具cụ 有hữu 果quả 性tánh 。 謂vị 雨vũ 眾chúng 外ngoại 道đạo 作tác 如như 是thị 計kế 。 問vấn 何hà 因nhân 緣duyên 故cố 。 彼bỉ 諸chư 外ngoại 道đạo 。 於ư 諸chư 因nhân 中trung 起khởi 如như 是thị 見kiến 。 立lập 如như 是thị 論luận 。 顯hiển 示thị 有hữu 果quả 。 答đáp 由do 教giáo 及cập 理lý 故cố 。 教giáo 者giả 。 謂vị 彼bỉ 先tiên 師sư 所sở 造tạo 教giáo 藏tạng 。 隨tùy 聞văn 傳truyền 授thọ 展triển 轉chuyển 至chí 今kim 。 宣tuyên 說thuyết 因nhân 中trung 先tiên 已dĩ 有hữu 果quả 。 理lý 者giả 。 謂vị 即tức 如như 彼bỉ 沙Sa 門Môn 。 及cập 婆Bà 羅La 門Môn 。 為vi 性tánh 尋tầm 思tư 。 為vi 性tánh 觀quán 察sát 。 住trụ 尋tầm 思tư 地địa 。 住trụ 自tự 辦biện 地địa 。 住trụ 異dị 生sanh 地địa 。 住trụ 隨tùy 思tư 惟duy 觀quán 察sát 行hành 地địa 。 彼bỉ 如như 是thị 思tư 。 若nhược 從tùng 彼bỉ 體thể 此thử 體thể 得đắc 生sanh 。 一nhất 切thiết 世thế 間gian 。 共cộng 知tri 共cộng 立lập 。 彼bỉ 是thị 此thử 因nhân 非phi 餘dư 。 又hựu 諸chư 世thế 間gian 欲dục 求cầu 此thử 果quả 。 唯duy 取thủ 此thử 因nhân 不bất 取thủ 餘dư 因nhân 。 又hựu 即tức 於ư 彼bỉ 彼bỉ 事sự 中trung 。 如như 是thị 如như 是thị 。 加gia 功công 營doanh 造tạo 。 非phi 於ư 餘dư 事sự 。 又hựu 若nhược 彼bỉ 果quả 即tức 從tùng 彼bỉ 生sanh 不bất 從tùng 餘dư 生sanh 。 是thị 故cố 因nhân 中trung 定định 已dĩ 有hữu 果quả 。 若nhược 不bất 爾nhĩ 者giả 。 應ưng 立lập 一nhất 切thiết 是thị 一nhất 切thiết 因nhân 。 又hựu 應ưng 求cầu 一nhất 一nhất 果quả 取thủ 一nhất 切thiết 因nhân 。 又hựu 應ưng 於ư 一nhất 切thiết 。 事sự 加gia 功công 營doanh 造tạo 為vi 求cầu 一nhất 果quả 。 又hựu 應ưng 從tùng 一nhất 切thiết 一nhất 切thiết 果quả 生sanh 。 如như 是thị 由do 建kiến 立lập 故cố 。 取thủ 故cố 。 作tác 事sự 故cố 。 生sanh 故cố 。 彼bỉ 見kiến 因nhân 中trung 常thường 有hữu 果quả 性tánh 。
我ngã 今kim 問vấn 汝nhữ 。 隨tùy 汝nhữ 意ý 答đáp 。 因nhân 果quả 兩lưỡng 相tương/tướng 。 為vi 異dị 不bất 異dị 。 若nhược 不bất 異dị 者giả 。 即tức 無vô 決quyết 定định 因nhân 果quả 二nhị 體thể 。 由do 此thử 二nhị 相tướng 無vô 差sai 別biệt 故cố 。 而nhi 言ngôn 因nhân 中trung 有hữu 果quả 。 不bất 應ưng 道Đạo 理lý 。 若nhược 異dị 相tướng 者giả 。 汝nhữ 意ý 云vân 何hà 。 因nhân 中trung 果quả 體thể 為vi 未vị 生sanh 相tương/tướng 為vi 已dĩ 生sanh 相tương/tướng 。 若nhược 未vị 生sanh 相tương/tướng 者giả 。 於ư 彼bỉ 因nhân 中trung 果quả 猶do 未vị 生sanh 而nhi 說thuyết 是thị 有hữu 。 不bất 應ưng 道Đạo 理lý 。 若nhược 已dĩ 生sanh 相tương/tướng 者giả 。 則tắc 果quả 體thể 已dĩ 生sanh 復phục 從tùng 因nhân 生sanh 。 不bất 應ưng 道Đạo 理lý 。 是thị 故cố 因nhân 中trung 非phi 先tiên 有hữu 果quả 。 然nhiên 要yếu 有hữu 因nhân 故cố 待đãi 緣duyên 而nhi 生sanh 。
彼bỉ 有hữu 相tương/tướng 法pháp 於ư 有hữu 相tương/tướng 法pháp 中trung 由do 五ngũ 種chủng 相tướng 。 可khả 得đắc 了liễu 知tri 。 一nhất 於ư 處xứ 所sở 可khả 得đắc 了liễu 知tri 。 謂vị 如như 瓮úng 中trung 水thủy 。 二nhị 於ư 所sở 依y 止chỉ 可khả 得đắc 了liễu 知tri 。 如như 眼nhãn 中trung 眼nhãn 識thức 。 三tam 即tức 於ư 自tự 相tương/tướng 可khả 得đắc 了liễu 知tri 。 如như 因nhân 自tự 體thể 不bất 由do 比tỉ 決quyết 。 四tứ 於ư 自tự 作tác 業nghiệp 可khả 得đắc 了liễu 知tri 。 五ngũ 由do 因nhân 變biến 故cố 果quả 變biến 可khả 得đắc 。 或hoặc 由do 緣duyên 變biến 故cố 果quả 變biến 可khả 得đắc 。 是thị 故cố 常thường 時thời 恆hằng 時thời 說thuyết 因nhân 中trung 有hữu 果quả 。 不bất 應ưng 道Đạo 理lý 。 由do 此thử 義nghĩa 故cố 。 彼bỉ 所sở 立lập 論luận 非phi 如như 理lý 說thuyết 。 謂vị 不bất 異dị 相tướng 故cố 。 異dị 相tướng 故cố 不bất 生sanh 相tương/tướng 故cố 。 生sanh 相tương/tướng 故cố 。 不bất 應ưng 道Đạo 理lý 。
從tùng 緣duyên 顯hiển 了liễu 論luận 者giả 。 謂vị 如như 有hữu 一nhất 若nhược 沙Sa 門Môn 。 若nhược 婆Bà 羅La 門Môn 。 起khởi 如như 是thị 見kiến 。 立lập 如như 是thị 論luận 。 一nhất 切thiết 諸chư 法pháp 。 體thể 自tự 本bổn 有hữu 。 從tùng 眾chúng 緣duyên 顯hiển 非phi 緣duyên 所sở 生sanh 。 謂vị 即tức 因nhân 中trung 有hữu 果quả 論luận 者giả 及cập 聲thanh 相tương/tướng 論luận 者giả 。 作tác 如như 是thị 計kế 。
問vấn 何hà 因nhân 緣duyên 故cố 。 因nhân 中trung 有hữu 果quả 論luận 者giả 。 見kiến 諸chư 因nhân 中trung 先tiên 有hữu 果quả 性tánh 從tùng 緣duyên 顯hiển 了liễu 。 答đáp 由do 教giáo 及cập 理lý 故cố 。 教giáo 如như 前tiền 說thuyết 。 理lý 者giả 。 謂vị 如như 有hữu 一nhất 。 為vi 性tánh 尋tầm 思tư 。 為vi 性tánh 觀quán 察sát 。 廣quảng 說thuyết 如như 前tiền 。 彼bỉ 如như 是thị 思tư 。 果quả 先tiên 是thị 有hữu 復phục 從tùng 因nhân 生sanh 。 不bất 應ưng 道Đạo 理lý 。 然nhiên 非phi 不bất 用dụng 功công 為vi 成thành 於ư 果quả 。 復phục 以dĩ 何hà 緣duyên 。 而nhi 作tác 功công 用dụng 。 豈khởi 非phi 唯duy 為vi 顯hiển 了liễu 果quả 故cố 。 彼bỉ 作tác 如như 是thị 。 妄vọng 思tư 惟duy 已dĩ 。 說thuyết 顯hiển 了liễu 論luận 。
我ngã 今kim 問vấn 汝nhữ 。 隨tùy 汝nhữ 意ý 答đáp 。 為vi 無vô 障chướng 緣duyên 故cố 障chướng 。 為vi 有hữu 障chướng 緣duyên 故cố 障chướng 。 若nhược 無vô 者giả 。 無vô 有hữu 障chướng 緣duyên 而nhi 有hữu 障chướng 者giả 。 不bất 應ưng 道Đạo 理lý 。 若nhược 有hữu 者giả 。 屬thuộc 果quả 之chi 因nhân 何hà 故cố 不bất 障chướng 。 同đồng 是thị 有hữu 故cố 。 譬thí 如như 黑hắc 闇ám 障chướng 瓮úng 中trung 水thủy 亦diệc 能năng 障chướng 瓮úng 。 若nhược 言ngôn 亦diệc 障chướng 因nhân 者giả 。 亦diệc 應ưng 顯hiển 了liễu 。 俱câu 是thị 所sở 障chướng 。 而nhi 但đãn 顯hiển 因nhân 中trung 先tiên 有hữu 果quả 性tánh 而nhi 不bất 顯hiển 因nhân 。 不bất 應ưng 道Đạo 理lý 。
汝nhữ 又hựu 應ưng 說thuyết 。 為vi 有hữu 性tánh 是thị 障chướng 緣duyên 。 為vi 果quả 性tánh 是thị 障chướng 緣duyên 。 若nhược 有hữu 性tánh 是thị 障chướng 緣duyên 者giả 。 是thị 則tắc 有hữu 性tánh 。 常thường 不bất 顯hiển 了liễu 。 不bất 應ưng 道Đạo 理lý 。 又hựu 因nhân 亦diệc 是thị 有hữu 。 何hà 故cố 不bất 是thị 障chướng 緣duyên 。 若nhược 果quả 性tánh 是thị 障chướng 緣duyên 者giả 。 如như 是thị 一nhất 法pháp 。 亦diệc 因nhân 亦diệc 果quả 。 如như 芽nha 是thị 種chủng 子tử 果quả 是thị 莖hành 等đẳng 。 因nhân 果quả 即tức 一nhất 法pháp 亦diệc 顯hiển 不bất 顯hiển 。 不bất 應ưng 道Đạo 理lý 。
又hựu 今kim 問vấn 汝nhữ 。 隨tùy 汝nhữ 意ý 答đáp 。 顯hiển 與dữ 本bổn 法pháp 。 為vi 一nhất 為vi 異dị 。 若nhược 言ngôn 一nhất 者giả 。 彼bỉ 本bổn 有hữu 法pháp 常thường 顯hiển 已dĩ 顯hiển 復phục 顯hiển 。 不bất 應ưng 道Đạo 理lý 。 若nhược 言ngôn 異dị 者giả 。 此thử 顯hiển 為vi 無vô 因nhân 耶da 。 為vi 有hữu 因nhân 耶da 。 若nhược 無vô 因nhân 者giả 。 無vô 因nhân 而nhi 顯hiển 。 不bất 應ưng 道Đạo 理lý 。 若nhược 有hữu 因nhân 者giả 。 果quả 性tánh 可khả 顯hiển 。 非phi 是thị 因nhân 性tánh 不bất 顯hiển 之chi 因nhân 能năng 顯hiển 於ư 果quả 。 不bất 應ưng 道Đạo 理lý 。 如như 是thị 無vô 障chướng 緣duyên 故cố 。 有hữu 障chướng 緣duyên 故cố 。 有hữu 相tương/tướng 故cố 。 果quả 相tương/tướng 故cố 。 顯hiển 了liễu 一nhất 故cố 。 顯hiển 了liễu 異dị 故cố 。 不bất 應ưng 道Đạo 理lý 。 是thị 故cố 汝nhữ 言ngôn 。 若nhược 法pháp 性tánh 無vô 是thị 則tắc 無vô 相tương/tướng 。 若nhược 法pháp 性tánh 有hữu 是thị 則tắc 有hữu 相tương/tướng 。 若nhược 性tánh 是thị 無vô 不bất 可khả 顯hiển 了liễu 。 若nhược 性tánh 是thị 有hữu 則tắc 可khả 顯hiển 了liễu 者giả 。 不bất 應ưng 道Đạo 理lý 。
今kim 當đương 略lược 說thuyết 。 雖tuy 實thật 是thị 有hữu 而nhi 不bất 可khả 取thủ 相tương/tướng 。 或hoặc 有hữu 遠viễn 故cố 不bất 可khả 取thủ 。 或hoặc 由do 四tứ 種chủng 障chướng 因nhân 之chi 所sở 障chướng 故cố 不bất 可khả 取thủ 。 或hoặc 極cực 微vi 細tế 故cố 不bất 可khả 取thủ 。 或hoặc 心tâm 散tán 亂loạn 故cố 不bất 可khả 取thủ 。 或hoặc 根căn 損tổn 壞hoại 故cố 不bất 可khả 取thủ 。 或hoặc 未vị 得đắc 彼bỉ 相tương 應ứng 智trí 故cố 不bất 可khả 取thủ 。 如như 因nhân 中trung 有hữu 果quả 從tùng 緣duyên 顯hiển 論luận 。 不bất 應ưng 道Đạo 理lý 。 當đương 知tri 聲thanh 相tương/tướng 論luận 亦diệc 爾nhĩ 。 此thử 中trung 差sai 別biệt 者giả 。 外ngoại 聲thanh 論luận 師sư 起khởi 如như 是thị 見kiến 。 立lập 如như 是thị 論luận 。 聲thanh 相tương/tướng 本bổn 有hữu 。 無vô 生sanh 無vô 滅diệt 。 然nhiên 由do 數số 宣tuyên 吐thổ 。 方phương 得đắc 顯hiển 了liễu 。 而nhi 聲thanh 體thể 是thị 常thường 。 是thị 故cố 從tùng 緣duyên 顯hiển 了liễu 論luận 。 非phi 如như 理lý 說thuyết 。
去khứ 來lai 實thật 有hữu 論luận 者giả 。 謂vị 如như 有hữu 一nhất 若nhược 沙Sa 門Môn 。 若nhược 婆Bà 羅La 門Môn 。 或hoặc 在tại 此thử 法pháp 。 由do 不bất 正chánh 思tư 惟duy 。 起khởi 如như 是thị 見kiến 。 立lập 如như 是thị 論luận 。 有hữu 過quá 去khứ 有hữu 未vị 來lai 。 自tự 相tương/tướng 成thành 就tựu 。 猶do 如như 現hiện 在tại 。 實thật 有hữu 非phi 假giả 。
問vấn 何hà 因nhân 緣duyên 故cố 。 彼bỉ 起khởi 如như 是thị 見kiến 。 立lập 如như 是thị 論luận 。 答đáp 由do 教giáo 及cập 理lý 故cố 。 教giáo 如như 前tiền 說thuyết 。
又hựu 於ư 此thử 法Pháp 。 有hữu 不bất 如như 理lý 思tư 惟duy 。 所sở 引dẫn 經kinh 教giáo 。 如như 經Kinh 中trung 說thuyết 。 一nhất 切thiết 有hữu 者giả 。 謂vị 十thập 二nhị 處xứ 。 是thị 十thập 二nhị 處xứ 自tự 相tương/tướng 故cố 有hữu 。 又hựu 如như 薄Bạc 伽Già 梵Phạm 說thuyết 。 有hữu 過quá 去khứ 業nghiệp 。 又hựu 經kinh 中trung 說thuyết 。 有hữu 過quá 去khứ 色sắc 有hữu 未vị 來lai 色sắc 。 乃nãi 至chí 識thức 亦diệc 如như 是thị 。
理lý 者giả 。 謂vị 如như 有hữu 一nhất 。 為vi 性tánh 尋tầm 思tư 。 為vi 性tánh 觀quán 察sát 。 廣quảng 說thuyết 如như 前tiền 。 彼bỉ 如như 是thị 思tư 。 若nhược 法pháp 自tự 相tướng 。 安an 住trụ 此thử 法pháp 。 真chân 實thật 是thị 有hữu 。 此thử 若nhược 未vị 來lai 無vô 者giả 。 彼bỉ 時thời 應ưng 未vị 受thọ 自tự 相tương/tướng 。 此thử 若nhược 過quá 去khứ 無vô 者giả 。 彼bỉ 時thời 應ưng 退thoái 失thất 自tự 相tương/tướng 。 若nhược 如như 是thị 者giả 。 諸chư 法pháp 自tự 相tướng 。 應ưng 不bất 成thành 就tựu 。 由do 是thị 諸chư 法pháp 應ưng 性tánh 不bất 真chân 實thật 。 若nhược 如như 是thị 者giả 。 不bất 應ưng 道Đạo 理lý 。 由do 如như 是thị 思tư 故cố 。 起khởi 如như 是thị 見kiến 。 立lập 如như 是thị 論luận 。 過quá 去khứ 未vị 來lai 。 性tánh 相tướng 實thật 有hữu 。
我ngã 今kim 問vấn 汝nhữ 。 隨tùy 汝nhữ 意ý 答đáp 。 去khứ 來lai 兩lưỡng 相tương/tướng 與dữ 現hiện 在tại 相tương/tướng 。 為vi 不bất 異dị 相tướng 為vi 是thị 異dị 相tướng 。 若nhược 不bất 異dị 相tướng 者giả 。 立lập 三tam 世thế 相tương/tướng 。 不bất 應ưng 道Đạo 理lý 。 若nhược 異dị 相tướng 者giả 。 性tánh 相tướng 實thật 有hữu 。 不bất 應ưng 道Đạo 理lý 。
又hựu 汝nhữ 應ưng 說thuyết 。 自tự 意ý 所sở 欲dục 墮đọa 三tam 世thế 法pháp 。 為vi 是thị 常thường 相tương/tướng 為vi 無vô 常thường 相tương/tướng 。 若nhược 常thường 相tương/tướng 者giả 。 墮đọa 於ư 三tam 世thế 。 不bất 應ưng 道Đạo 理lý 。 若nhược 無vô 常thường 相tương/tướng 者giả 。 於ư 三tam 世thế 中trung 。 恆hằng 是thị 實thật 有hữu 。 不bất 應ưng 道Đạo 理lý 。
又hựu 汝nhữ 應ưng 說thuyết 。 自tự 意ý 所sở 欲dục 。 為vi 計kế 未vị 來lai 法pháp 來lai 至chí 現hiện 在tại 世thế 。 為vi 計kế 未vị 來lai 死tử 滅diệt 生sanh 現hiện 在tại 世thế 。 為vi 計kế 法pháp 住trụ 未vị 來lai 以dĩ 此thử 為vi 緣duyên 生sanh 現hiện 在tại 世thế 。 為vi 計kế 本bổn 無vô 業nghiệp 用dụng 今kim 有hữu 業nghiệp 用dụng 。 為vi 計kế 本bổn 相tương/tướng 不bất 圓viên 滿mãn 今kim 相tương/tướng 圓viên 滿mãn 。 為vi 計kế 本bổn 相tương/tướng 異dị 今kim 相tương/tướng 異dị 。 為vi 計kế 未vị 來lai 有hữu 現hiện 在tại 分phần/phân 相tương/tướng 。
若nhược 言ngôn 即tức 未vị 來lai 法pháp 來lai 至chí 現hiện 在tại 者giả 。 此thử 應ưng 有hữu 方phương 所sở 。 又hựu 未vị 來lai 現hiện 在tại 。 應ưng 無vô 差sai 別biệt 。 又hựu 應ưng 是thị 常thường 。 不bất 應ưng 道Đạo 理lý 。 若nhược 言ngôn 未vị 來lai 死tử 滅diệt 生sanh 現hiện 在tại 者giả 。 是thị 則tắc 未vị 來lai 法pháp 不bất 生sanh 於ư 今kim 現hiện 在tại 。 法pháp 本bổn 無vô 今kim 生sanh 。 又hựu 未vị 來lai 未vị 生sanh 。 而nhi 言ngôn 死tử 滅diệt 。 不bất 應ưng 道Đạo 理lý 。
若nhược 言ngôn 法pháp 住trụ 未vị 來lai 以dĩ 此thử 為vi 緣duyên 生sanh 。 現hiện 在tại 世thế 者giả 。 此thử 應ưng 是thị 常thường 。 又hựu 應ưng 本bổn 無vô 。 今kim 生sanh 非phi 未vị 來lai 法pháp 生sanh 。 不bất 應ưng 道Đạo 理lý 。 若nhược 本bổn 無vô 業nghiệp 用dụng 今kim 有hữu 業nghiệp 用dụng 者giả 。 是thị 則tắc 本bổn 有hữu 今kim 有hữu 便tiện 有hữu 。 如như 前tiền 所sở 說thuyết 過quá 故cố 。 不bất 應ưng 道Đạo 理lý 。 又hựu 此thử 業nghiệp 用dụng 。 汝nhữ 意ý 云vân 何hà 。 與dữ 彼bỉ 本bổn 法pháp 為vi 有hữu 異dị 相tướng 為vi 不bất 異dị 相tướng 。 若nhược 異dị 相tướng 者giả 。 此thử 業nghiệp 用dụng 相tương/tướng 未vị 來lai 無vô 故cố 。 不bất 應ưng 道Đạo 理lý 。 若nhược 不bất 異dị 相tướng 者giả 。 本bổn 無vô 業nghiệp 用dụng 今kim 有hữu 業nghiệp 用dụng 。 不bất 應ưng 道Đạo 理lý 。
如như 無vô 業nghiệp 用dụng 有hữu 此thử 過quá 失thất 。 如như 是thị 不bất 圓viên 滿mãn 相tương/tướng 異dị 相tướng 未vị 來lai 分phần/phân 相tương/tướng 亦diệc 爾nhĩ 。 此thử 中trung 差sai 別biệt 者giả 。
復phục 有hữu 自tự 體thể 雜tạp 亂loạn 過quá 失thất 。 不bất 應ưng 道Đạo 理lý 。 如như 未vị 來lai 向hướng 現hiện 在tại 。 如như 是thị 現hiện 在tại 往vãng 過quá 去khứ 如như 其kỳ 所sở 應ứng 。 有hữu 過quá 失thất 應ưng 知tri 。 謂vị 如như 前tiền 所sở 計kế 諸chư 因nhân 緣duyên 及cập 所sở 說thuyết 破phá 道Đạo 理lý 。
如như 是thị 自tự 相tương/tướng 故cố 。 共cộng 相tương 故cố 。 來lai 故cố 。 死tử 滅diệt 故cố 。 生sanh 故cố 。 業nghiệp 故cố 圓viên 滿mãn 相tương/tướng 故cố 。 異dị 相tướng 故cố 。 未vị 來lai 分phần/phân 故cố 。 說thuyết 過quá 去khứ 未vị 來lai 實thật 有hữu 論luận 。 不bất 應ưng 道Đạo 理lý 。
如như 是thị 破phá 已dĩ 復phục 有hữu 難nạn/nan 言ngôn 。 若nhược 過quá 去khứ 未vị 來lai 是thị 無vô 。 云vân 何hà 緣duyên 無vô 而nhi 有hữu 覺giác 轉chuyển 。 若nhược 言ngôn 緣duyên 無vô 而nhi 覺giác 轉chuyển 者giả 。 云vân 何hà 不bất 有hữu 違vi 教giáo 過quá 失thất 。 如như 說thuyết 一nhất 切thiết 有hữu 者giả 。 謂vị 十thập 二nhị 處xứ 。
我ngã 今kim 問vấn 汝nhữ 。 隨tùy 汝nhữ 意ý 答đáp 。 世thế 間gian 取thủ 無vô 之chi 覺giác 為vi 起khởi 不bất 起khởi 。 若nhược 不bất 起khởi 者giả 。 能năng 取thủ 無vô 我ngã 。 兔thố 角giác 石thạch 女nữ 兒nhi 等đẳng 覺giác 。 皆giai 應ưng 是thị 無vô 。 此thử 不bất 應ưng 道Đạo 理lý 。 又hựu 薄bạc 伽già 梵Phạm 說thuyết 。 我ngã 諸chư 無vô 諂siểm 聲Thanh 聞Văn 如như 我ngã 所sở 說thuyết 。 正chánh 修tu 行hành 時thời 。 若nhược 有hữu 知tri 有hữu 若nhược 無vô 知tri 無vô 。 如như 是thị 不bất 應ưng 道Đạo 理lý 。 若nhược 言ngôn 起khởi 者giả 。 汝nhữ 何hà 所sở 欲dục 此thử 取thủ 無vô 覺giác 。 為vi 作tác 有hữu 行hành 為vi 作tác 無vô 行hành 。 若nhược 作tác 有hữu 行hành 者giả 。 取thủ 無vô 之chi 覺giác 而nhi 作tác 有hữu 行hành 。 不bất 應ưng 道Đạo 理lý 。 若nhược 作tác 無vô 行hành 者giả 。 此thử 無vô 行hành 覺giác 汝nhữ 何hà 所sở 欲dục 。 為vi 緣duyên 有hữu 事sự 轉chuyển 為vi 緣duyên 無vô 事sự 轉chuyển 。 若nhược 緣duyên 有hữu 事sự 轉chuyển 者giả 。 無vô 行hành 之chi 覺giác 。 緣duyên 有hữu 事sự 轉chuyển 。 不bất 應ưng 道Đạo 理lý 。 若nhược 緣duyên 無vô 事sự 轉chuyển 者giả 。 無vô 有hữu 緣duyên 無vô 之chi 覺giác 。 不bất 應ưng 道Đạo 理lý 。
雖tuy 說thuyết 一nhất 切thiết 有hữu 者giả 。 謂vị 十thập 二nhị 處xứ 。 然nhiên 於ư 有hữu 法pháp 密mật 意ý 說thuyết 有hữu 有hữu 相tương/tướng 。 於ư 無vô 法pháp 密mật 意ý 說thuyết 有hữu 無vô 相tướng 。
所sở 以dĩ 者giả 何hà 。 若nhược 有hữu 相tương/tướng 法pháp 能năng 持trì 有hữu 相tương/tướng 。 若nhược 無vô 相tướng 法pháp 能năng 持trì 無vô 相tướng 。 是thị 故cố 俱câu 名danh 為vi 法pháp 。 俱câu 名danh 為vi 有hữu 。 若nhược 異dị 者giả 。 諸chư 修tu 行hành 人nhân 。 但đãn 知tri 於ư 有hữu 不bất 知tri 於ư 無vô 。 應ưng 非phi 無vô 間gian 觀quán 所sở 知tri 法pháp 。 此thử 不bất 應ưng 道Đạo 理lý 。 又hựu 雖tuy 說thuyết 言ngôn 有hữu 過quá 去khứ 業nghiệp 由do 此thử 業nghiệp 故cố 眾chúng 生sanh 受thọ 。 有hữu 損tổn 害hại 受thọ 無vô 損tổn 害hại 受thọ 。 此thử 亦diệc 依y 彼bỉ 習tập 氣khí 密mật 意ý 假giả 說thuyết 彼bỉ 法pháp 為vi 有hữu 。 謂vị 於ư 諸chư 行hành 中trung 。 曾tằng 有hữu 淨tịnh 不bất 淨tịnh 業nghiệp 生sanh 滅diệt 。 由do 此thử 因nhân 緣duyên 故cố 。 彼bỉ 行hành 勝thắng 異dị 相tướng 續tục 而nhi 轉chuyển 。 是thị 名danh 習tập 氣khí 。 由do 此thử 相tương 續tục 所sở 攝nhiếp 習tập 氣khí 故cố 。 愛ái 不bất 愛ái 果quả 生sanh 。 是thị 故cố 於ư 我ngã 無vô 過quá 。 而nhi 汝nhữ 不bất 應ưng 道Đạo 理lý 。
又hựu 雖tuy 說thuyết 言ngôn 有hữu 過quá 去khứ 色sắc 有hữu 未vị 來lai 色sắc 有hữu 現hiện 在tại 色sắc 。 如như 是thị 乃nãi 至chí 。 識thức 亦diệc 爾nhĩ 者giả 。 此thử 亦diệc 依y 三tam 種chủng 行hành 相tương/tướng 密mật 意ý 故cố 說thuyết 。 謂vị 因nhân 相tương/tướng 自tự 相tương/tướng 果quả 相tương/tướng 。 依y 彼bỉ 因nhân 相tương/tướng 密mật 意ý 說thuyết 有hữu 未vị 來lai 。 依y 彼bỉ 自tự 相tương/tướng 密mật 意ý 說thuyết 有hữu 現hiện 在tại 。 依y 彼bỉ 果quả 相tương/tướng 密mật 意ý 。 說thuyết 有hữu 過quá 去khứ 。 是thị 故cố 無vô 過quá 。
又hựu 復phục 不bất 應ưng 說thuyết 過quá 去khứ 未vị 來lai 。 是thị 實thật 有hữu 相tương/tướng 。
何hà 以dĩ 故cố 。 應ưng 知tri 。 未vị 來lai 有hữu 十thập 二nhị 種chủng 相tương/tướng 故cố 。 一nhất 因nhân 所sở 顯hiển 相tương/tướng 。 二nhị 體thể 未vị 生sanh 相tương/tướng 。 三tam 待đãi 緣duyên 相tương/tướng 。 四tứ 已dĩ 生sanh 種chủng 類loại 相tương/tướng 。 五ngũ 應ưng 生sanh 法pháp 相tướng 。 六lục 不bất 生sanh 法pháp 相tướng 。 七thất 未vị 生sanh 雜tạp 染nhiễm 相tướng 。 八bát 未vị 生sanh 清thanh 淨tịnh 相tương/tướng 。 九cửu 應ưng 可khả 求cầu 相tương/tướng 。 十thập 不bất 應ưng 求cầu 相tương/tướng 。 十thập 一nhất 應ưng 觀quán 察sát 相tương/tướng 。 十thập 二nhị 不bất 應ưng 觀quán 察sát 相tương/tướng 。 應ưng 知tri 。 現hiện 在tại 亦diệc 有hữu 十thập 二nhị 種chủng 相tương/tướng 。 一nhất 果quả 所sở 顯hiển 相tương/tướng 。 二nhị 體thể 已dĩ 生sanh 相tương/tướng 。 三tam 緣duyên 會hội 相tương/tướng 。 四tứ 已dĩ 生sanh 種chủng 類loại 相tương/tướng 。 五ngũ 剎sát 那na 相tương/tướng 。 六lục 不bất 復phục 生sanh 法pháp 相tương/tướng 。 七thất 現hiện 雜tạp 染nhiễm 相tướng 。 八bát 現hiện 清thanh 淨tịnh 相tương/tướng 。 九cửu 可khả 喜hỷ 樂lạc 相tương/tướng 。 十thập 不bất 可khả 喜hỷ 樂lạc 相tương/tướng 。 十thập 一nhất 應ưng 觀quán 察sát 相tương/tướng 。 十thập 二nhị 不bất 應ưng 觀quán 察sát 相tương/tướng 。 應ưng 知tri 。 過quá 去khứ 亦diệc 有hữu 。 十thập 二nhị 種chủng 相tương/tướng 。 一nhất 已dĩ 度độ 因nhân 相tương/tướng 。 二nhị 已dĩ 度độ 緣duyên 相tương/tướng 。 三tam 已dĩ 度độ 果quả 相tương/tướng 。 四tứ 體thể 已dĩ 壞hoại 相tương/tướng 。 五ngũ 已dĩ 滅diệt 種chủng 類loại 相tương/tướng 。 六lục 不bất 生sanh 法pháp 相tướng 。 七thất 靜tĩnh 息tức 雜tạp 染nhiễm 相tướng 。 八bát 靜tĩnh 息tức 清thanh 淨tịnh 相tương/tướng 。 九cửu 應ưng 顧cố 戀luyến 處xứ 相tương/tướng 。 十thập 不bất 應ưng 顧cố 戀luyến 處xứ 相tương/tướng 。 十thập 一nhất 應ưng 觀quán 察sát 相tương/tướng 。 十thập 二nhị 不bất 應ưng 觀quán 察sát 相tương/tướng 。
計kế 我ngã 論luận 者giả 。 謂vị 如như 有hữu 一nhất 若nhược 沙Sa 門Môn 。 若nhược 婆Bà 羅La 門Môn 。 起khởi 如như 是thị 見kiến 。 立lập 如như 是thị 論luận 。 有hữu 我ngã 有hữu 薩tát 埵đóa 有hữu 命mạng 者giả 有hữu 生sanh 者giả 有hữu 養dưỡng 者giả 有hữu 數số 取thủ 趣thú 者giả 。 如như 是thị 等đẳng 是thị 實thật 是thị 常thường 。 諸chư 外ngoại 道đạo 等đẳng 。 作tác 如như 是thị 計kế 。 問vấn 何hà 故cố 彼bỉ 諸chư 外ngoại 道đạo 。 起khởi 如như 是thị 見kiến 。 立lập 如như 是thị 論luận 。 答đáp 由do 教giáo 及cập 理lý 故cố 。 教giáo 如như 前tiền 說thuyết 。 理lý 者giả 。 謂vị 如như 有hữu 一nhất 。 為vi 性tánh 尋tầm 思tư 。 為vi 性tánh 觀quán 察sát 。 廣quảng 說thuyết 如như 前tiền 。 由do 二nhị 種chủng 因nhân 故cố 。 一nhất 先tiên 不bất 思tư 覺giác 率suất 爾nhĩ 而nhi 得đắc 有hữu 薩tát 埵đóa 覺giác 故cố 。 二nhị 先tiên 已dĩ 思tư 覺giác 得đắc 有hữu 作tác 故cố 。 彼bỉ 如như 是thị 思tư 。 若nhược 無vô 我ngã 者giả 。 見kiến 於ư 五ngũ 事sự 不bất 應ưng 起khởi 於ư 五ngũ 種chủng 。 有hữu 我ngã 之chi 覺giác 。 一nhất 見kiến 色sắc 形hình 已dĩ 唯duy 應ưng 起khởi 於ư 色sắc 覺giác 。 不bất 應ưng 起khởi 於ư 薩tát 埵đóa 之chi 覺giác 。 二nhị 見kiến 順thuận 苦khổ 樂lạc 行hành 已dĩ 。 唯duy 應ưng 起khởi 於ư 受thọ 覺giác 。 不bất 應ưng 起khởi 於ư 勝thắng 劣liệt 薩tát 埵đóa 之chi 覺giác 。 三tam 見kiến 已dĩ 立lập 名danh 者giả 名danh 相tướng 應ưng 行hành 已dĩ 。 唯duy 應ưng 起khởi 於ư 想tưởng 覺giác 。 不bất 應ưng 起khởi 於ư 剎sát 帝đế 利lợi 。 婆Bà 羅La 門Môn 吠phệ 舍xá 戍thú 達đạt 羅la 佛Phật 授thọ 德đức 友hữu 等đẳng 薩tát 埵đóa 之chi 覺giác 。 四tứ 見kiến 作tác 淨tịnh 不bất 淨tịnh 相tương 應ứng 行hành 已dĩ 。 唯duy 應ưng 起khởi 於ư 行hành 覺giác 。 不bất 應ưng 起khởi 於ư 愚ngu 者giả 智trí 者giả 薩tát 埵đóa 之chi 覺giác 。 五ngũ 見kiến 於ư 境cảnh 界giới 識thức 隨tùy 轉chuyển 已dĩ 。 唯duy 應ưng 起khởi 於ư 心tâm 覺giác 。 不bất 應ưng 起khởi 於ư 我ngã 能năng 見kiến 等đẳng 薩tát 埵đóa 之chi 覺giác 。 由do 如như 是thị 先tiên 不bất 思tư 覺giác 。 於ư 此thử 五ngũ 事sự 唯duy 起khởi 五ngũ 種chủng 薩tát 埵đóa 之chi 覺giác 。 非phi 諸chư 行hành 覺giác 。 是thị 故cố 先tiên 不bất 思tư 覺giác 見kiến 已dĩ 率suất 爾nhĩ 而nhi 起khởi 有hữu 薩tát 埵đóa 覺giác 。 如như 是thị 決quyết 定định 知tri 有hữu 實thật 我ngã 。
又hựu 彼bỉ 如như 是thị 思tư 。 若nhược 無vô 我ngã 者giả 。 不bất 應ưng 於ư 諸chư 行hành 中trung 。 先tiên 起khởi 思tư 覺giác 得đắc 有hữu 所sở 作tác 。 謂vị 我ngã 以dĩ 眼nhãn 當đương 見kiến 諸chư 色sắc 。 正chánh 見kiến 諸chư 色sắc 。 已dĩ 見kiến 諸chư 色sắc 。 或hoặc 復phục 起khởi 心tâm 。 我ngã 不bất 當đương 見kiến 如như 是thị 。 等đẳng 用dụng 皆giai 由do 我ngã 覺giác 行hành 為vi 先tiên 導đạo 。 如như 於ư 眼nhãn 見kiến 如như 是thị 於ư 耳nhĩ 鼻tị 舌thiệt 身thân 意ý 。 應ưng 知tri 亦diệc 爾nhĩ 。 又hựu 於ư 善thiện 業nghiệp 造tạo 作tác 善thiện 業nghiệp 止chỉ 息tức 。 不bất 善thiện 業nghiệp 造tạo 作tác 不bất 善thiện 業nghiệp 止chỉ 息tức 。 如như 是thị 等đẳng 事sự 。 皆giai 由do 思tư 覺giác 為vi 先tiên 方phương 得đắc 作tác 用dụng 。 如như 是thị 等đẳng 用dụng 唯duy 於ư 諸chư 行hành 。 不bất 應ưng 道Đạo 理lý 。 由do 如như 是thị 思tư 故cố 說thuyết 有hữu 我ngã 。
我ngã 今kim 問vấn 汝nhữ 。 隨tùy 汝nhữ 意ý 答đáp 。 為vi 即tức 於ư 所sở 見kiến 事sự 起khởi 薩tát 埵đóa 覺giác 。 為vi 異dị 於ư 所sở 見kiến 事sự 起khởi 薩tát 埵đóa 覺giác 耶da 。 若nhược 即tức 於ư 所sở 見kiến 事sự 起khởi 薩tát 埵đóa 覺giác 者giả 。 汝nhữ 不bất 應ưng 言ngôn 即tức 於ư 色sắc 等đẳng 計kế 有hữu 薩tát 埵đóa 計kế 有hữu 我ngã 者giả 是thị 顛điên 倒đảo 覺giác 。 若nhược 異dị 於ư 所sở 見kiến 事sự 起khởi 薩tát 埵đóa 覺giác 者giả 。 我ngã 有hữu 形hình 量lượng 。 不bất 應ưng 道Đạo 理lý 。 我ngã 有hữu 勝thắng 劣liệt 。 或hoặc 剎sát 帝đế 利lợi 等đẳng 。 或hoặc 愚ngu 或hoặc 智trí 。 或hoặc 能năng 取thủ 彼bỉ 。 色sắc 等đẳng 境cảnh 界giới 。 不bất 應ưng 道Đạo 理lý 。
又hựu 汝nhữ 何hà 所sở 欲dục 。 為vi 唯duy 於ư 此thử 法pháp 自tự 體thể 起khởi 此thử 覺giác 耶da 。 為vi 亦diệc 於ư 餘dư 體thể 起khởi 此thử 覺giác 耶da 。 若nhược 唯duy 於ư 此thử 法pháp 自tự 體thể 起khởi 此thử 覺giác 者giả 。 即tức 於ư 所sở 見kiến 起khởi 彼bỉ 我ngã 覺giác 。 不bất 應ưng 說thuyết 名danh 為vi 顛điên 倒đảo 覺giác 。 若nhược 亦diệc 於ư 餘dư 體thể 起khởi 此thử 覺giác 者giả 。 即tức 一nhất 切thiết 境cảnh 界giới 。 各các 是thị 一nhất 切thiết 境cảnh 界giới 覺giác 因nhân 。 不bất 應ưng 道Đạo 理lý 。
又hựu 汝nhữ 何hà 所sở 欲dục 。 於ư 無vô 情tình 數số 有hữu 情tình 覺giác 。 於ư 有hữu 情tình 數số 無vô 情tình 覺giác 。 於ư 餘dư 有hữu 情tình 數số 餘dư 有hữu 情tình 覺giác 。 為vi 起khởi 為vi 不bất 起khởi 耶da 。 若nhược 起khởi 者giả 。 是thị 則tắc 無vô 情tình 應ưng 是thị 有hữu 情tình 。 有hữu 情tình 應ưng 是thị 無vô 情tình 。 餘dư 有hữu 情tình 應ưng 是thị 餘dư 有hữu 情tình 。 此thử 不bất 應ưng 道Đạo 理lý 。 若nhược 不bất 起khởi 者giả 。 則tắc 誹phỉ 撥bát 現hiện 量lượng 。 不bất 應ưng 道Đạo 理lý 。
又hựu 汝nhữ 何hà 所sở 欲dục 。 此thử 計kế 我ngã 覺giác 為vi 取thủ 現hiện 量lượng 義nghĩa 。 為vi 取thủ 比tỉ 量lượng 義nghĩa 耶da 。 若nhược 取thủ 現hiện 量lượng 義nghĩa 者giả 。 唯duy 色sắc 等đẳng 蘊uẩn 是thị 現hiện 量lượng 義nghĩa 。 我ngã 非phi 現hiện 量lượng 義nghĩa 故cố 。 不bất 應ưng 道Đạo 理lý 。 若nhược 取thủ 比tỉ 量lượng 義nghĩa 者giả 。 如như 愚ngu 稚trĩ 等đẳng 未vị 能năng 思tư 度độ 。 不bất 應ưng 率suất 爾nhĩ 起khởi 於ư 我ngã 覺giác 。
又hựu 我ngã 今kim 問vấn 汝nhữ 。 隨tùy 汝nhữ 意ý 答đáp 。 如như 世thế 間gian 所sở 作tác 。 為vi 以dĩ 覺giác 為vi 因nhân 。 為vi 以dĩ 我ngã 為vi 因nhân 。 若nhược 以dĩ 覺giác 為vi 因nhân 者giả 。 執chấp 我ngã 所sở 作tác 。 不bất 應ưng 道Đạo 理lý 。 若nhược 以dĩ 我ngã 為vi 因nhân 者giả 。 先tiên 已dĩ 思tư 覺giác 得đắc 有hữu 所sở 作tác 。 不bất 應ưng 道Đạo 理lý 。
又hựu 汝nhữ 何hà 所sở 欲dục 。 所sở 作tác 事sự 因nhân 。 為vi 是thị 無vô 常thường 。 為vi 是thị 常thường 耶da 。 若nhược 無vô 常thường 者giả 。 此thử 所sở 作tác 因nhân 體thể 是thị 變biến 異dị 而nhi 執chấp 。 我ngã 有hữu 所sở 作tác 。 不bất 應ưng 道Đạo 理lý 。 若nhược 是thị 常thường 者giả 。 則tắc 無vô 變biến 異dị 無vô 變biến 異dị 法pháp 執chấp 有hữu 所sở 作tác 。 不bất 應ưng 道Đạo 理lý 。
又hựu 汝nhữ 何hà 所sở 欲dục 。 為vi 有hữu 動động 作tác 之chi 我ngã 。 能năng 有hữu 所sở 作tác 。 為vi 無vô 動động 作tác 之chi 我ngã 能năng 有hữu 所sở 作tác 耶da 。 若nhược 有hữu 動động 作tác 之chi 我ngã 能năng 有hữu 所sở 作tác 者giả 。 是thị 則tắc 常thường 作tác 不bất 應ưng 復phục 作tác 。 若nhược 無vô 動động 作tác 之chi 我ngã 能năng 有hữu 所sở 作tác 者giả 。 無vô 動động 作tác 性tánh 。 而nhi 有hữu 所sở 作tác 。 不bất 應ưng 道Đạo 理lý 。
又hựu 汝nhữ 何hà 所sở 欲dục 。 為vi 有hữu 因nhân 故cố 。 我ngã 有hữu 所sở 作tác 。 為vi 無vô 因nhân 耶da 。 若nhược 有hữu 因nhân 者giả 。 此thử 我ngã 應ưng 由do 餘dư 因nhân 策sách 發phát 方phương 有hữu 所sở 作tác 。 不bất 應ưng 道Đạo 理lý 。 若nhược 無vô 因nhân 者giả 。 應ưng 一nhất 切thiết 時thời 作tác 一nhất 切thiết 事sự 。 不bất 應ưng 道Đạo 理lý 。
又hựu 汝nhữ 何hà 所sở 欲dục 。 此thử 我ngã 為vi 依y 自tự 故cố 。 能năng 有hữu 所sở 作tác 。 為vi 依y 他tha 故cố 。 能năng 有hữu 所sở 作tác 。 若nhược 依y 自tự 者giả 。 此thử 我ngã 自tự 作tác 老lão 病bệnh 死tử 苦khổ 。 雜tạp 染nhiễm 等đẳng 事sự 。 不bất 應ưng 道Đạo 理lý 。 若nhược 依y 他tha 者giả 。 計kế 我ngã 所sở 作tác 。 不bất 應ưng 道Đạo 理lý 。
又hựu 我ngã 今kim 問vấn 汝nhữ 。 隨tùy 汝nhữ 意ý 答đáp 。 為vi 即tức 於ư 蘊uẩn 施thi 設thiết 有hữu 我ngã 。 為vi 於ư 諸chư 蘊uẩn 中trung 為vi 蘊uẩn 。 外ngoại 餘dư 處xứ 為vi 非phi 蘊uẩn 性tánh 耶da 。 若nhược 即tức 於ư 蘊uẩn 施thi 設thiết 我ngã 者giả 。 是thị 我ngã 與dữ 蘊uẩn 。 無vô 有hữu 差sai 別biệt 。 而nhi 計kế 有hữu 我ngã 是thị 實thật 是thị 常thường 。 不bất 應ưng 道Đạo 理lý 。 若nhược 於ư 諸chư 蘊uẩn 中trung 者giả 。 此thử 我ngã 為vi 常thường 。 為vi 無vô 常thường 耶da 。 若nhược 是thị 常thường 者giả 。 常thường 住trụ 之chi 我ngã 。 為vi 諸chư 苦khổ 樂lạc 之chi 所sở 損tổn 益ích 。 不bất 應ưng 道Đạo 理lý 。 若nhược 無vô 損tổn 益ích 起khởi 法pháp 非phi 法pháp 。 不bất 應ưng 道Đạo 理lý 。 若nhược 不bất 生sanh 起khởi 。 法pháp 及cập 非phi 法pháp 。 應ưng 諸chư 蘊uẩn 身thân 。 畢tất 竟cánh 不bất 起khởi 。 又hựu 應ưng 不bất 由do 功công 用dụng 我ngã 常thường 解giải 脫thoát 。 若nhược 無vô 常thường 者giả 。 離ly 蘊uẩn 體thể 外ngoại 有hữu 生sanh 有hữu 滅diệt 。 相tương 續tục 流lưu 轉chuyển 。 法pháp 不bất 可khả 得đắc 故cố 。 不bất 應ưng 道Đạo 理lý 。 又hựu 於ư 此thử 滅diệt 壞hoại 後hậu 於ư 餘dư 處xứ 不bất 作tác 而nhi 得đắc 有hữu 大đại 過quá 失thất 故cố 。 不bất 應ưng 道Đạo 理lý 。 若nhược 蘊uẩn 外ngoại 餘dư 處xứ 者giả 。 汝nhữ 所sở 計kế 我ngã 應ưng 是thị 無vô 為vi 。 若nhược 非phi 蘊uẩn 性tánh 者giả 。 我ngã 一nhất 切thiết 時thời 應ưng 無vô 染nhiễm 污ô 。 又hựu 我ngã 與dữ 身thân 不bất 應ưng 相tương/tướng 屬thuộc 。 此thử 不bất 應ưng 道Đạo 理lý 。
又hựu 汝nhữ 何hà 所sở 欲dục 。 所sở 計kế 之chi 我ngã 。 為vi 即tức 見kiến 者giả 等đẳng 相tương/tướng 。 為vi 離ly 見kiến 者giả 等đẳng 相tương/tướng 。 若nhược 即tức 見kiến 者giả 等đẳng 相tương/tướng 者giả 。 為vi 即tức 於ư 見kiến 等đẳng 上thượng 假giả 立lập 。 有hữu 能năng 見kiến 者giả 等đẳng 相tương/tướng 。 為vi 離ly 於ư 見kiến 等đẳng 上thượng 別biệt 立lập 有hữu 能năng 見kiến 者giả 等đẳng 相tương/tướng 。 若nhược 即tức 於ư 見kiến 等đẳng 上thượng 假giả 立lập 有hữu 能năng 見kiến 者giả 等đẳng 相tương/tướng 者giả 。 即tức 應ưng 見kiến 等đẳng 是thị 能năng 見kiến 者giả 等đẳng 。 而nhi 汝nhữ 立lập 我ngã 。 為vi 能năng 見kiến 者giả 等đẳng 。 不bất 應ưng 道Đạo 理lý 。 以dĩ 見kiến 者giả 等đẳng 與dữ 見kiến 等đẳng 相tướng 無vô 差sai 別biệt 故cố 。 若nhược 離ly 於ư 見kiến 等đẳng 上thượng 別biệt 立lập 有hữu 能năng 見kiến 者giả 等đẳng 相tương/tướng 者giả 。 彼bỉ 見kiến 等đẳng 法pháp 為vi 是thị 我ngã 所sở 成thành 業nghiệp 。 為vi 是thị 我ngã 所sở 執chấp 具cụ 。 若nhược 是thị 我ngã 所sở 成thành 業nghiệp 者giả 。 此thử 我ngã 若nhược 如như 種chủng 子tử 應ưng 是thị 無vô 常thường 。 若nhược 言ngôn 如như 陶đào 師sư 等đẳng 假giả 立lập 士sĩ 夫phu 。 此thử 我ngã 應ưng 是thị 無vô 常thường 應ưng 是thị 假giả 立lập 。 而nhi 汝nhữ 言ngôn 是thị 常thường 是thị 實thật 。 不bất 應ưng 道Đạo 理lý 。 若nhược 言ngôn 如như 具cụ 神thần 通thông 假giả 立lập 士sĩ 夫phu 。 此thử 我ngã 亦diệc 應ưng 是thị 無vô 常thường 假giả 立lập 。 於ư 諸chư 所sở 作tác 。 隨tùy 意ý 自tự 在tại 。 此thử 亦diệc 如như 前tiền 。 不bất 應ưng 道Đạo 理lý 。 若nhược 言ngôn 如như 地địa 應ưng 是thị 無vô 常thường 。 又hựu 所sở 計kế 我ngã 無vô 如như 地địa 大đại 顯hiển 了liễu 作tác 業nghiệp 故cố 。 不bất 應ưng 道Đạo 理lý 。
何hà 以dĩ 故cố 。 世thế 間gian 地địa 大đại 。 所sở 作tác 業nghiệp 用dụng 顯hiển 了liễu 可khả 得đắc 故cố 。 謂vị 能năng 持trì 萬vạn 物vật 令linh 不bất 墜trụy 下hạ 。 我ngã 無vô 是thị 業nghiệp 顯hiển 了liễu 可khả 得đắc 。 若nhược 如như 虛hư 空không 。 應ưng 是thị 無vô 法pháp 。 此thử 不bất 應ưng 道Đạo 理lý 。
何hà 以dĩ 故cố 。 唯duy 於ư 色sắc 無vô 假giả 立lập 空không 故cố 。 虛hư 空không 雖tuy 是thị 假giả 有hữu 。 而nhi 有hữu 業nghiệp 用dụng 分phân 明minh 可khả 得đắc 。 非phi 所sở 計kế 我ngã 故cố 。 不bất 應ưng 道Đạo 理lý 。 世thế 間gian 虛hư 空không 。 所sở 作tác 業nghiệp 用dụng 分phân 明minh 可khả 得đắc 者giả 。 謂vị 由do 虛hư 空không 故cố 得đắc 起khởi 往vãng 來lai 屈khuất 伸thân 等đẳng 業nghiệp 。 是thị 故cố 見kiến 等đẳng 是thị 我ngã 所sở 成thành 業nghiệp 。 不bất 應ưng 道Đạo 理lý 。 若nhược 是thị 我ngã 所sở 執chấp 具cụ 者giả 。 若nhược 言ngôn 如như 鎌# 如như 離ly 鎌# 外ngoại 餘dư 物vật 亦diệc 有hữu 能năng 斷đoạn 作tác 用dụng 。 如như 是thị 離ly 見kiến 等đẳng 外ngoại 於ư 餘dư 物vật 上thượng 見kiến 等đẳng 業nghiệp 用dụng 。 不bất 可khả 得đắc 故cố 。 不bất 應ưng 道Đạo 理lý 。 若nhược 言ngôn 如như 火hỏa 。 則tắc 徒đồ 計kế 於ư 我ngã 。 不bất 應ưng 道Đạo 理lý 。
何hà 以dĩ 故cố 。 如như 世thế 間gian 火hỏa 離ly 能năng 燒thiêu 者giả 。 亦diệc 自tự 能năng 燒thiêu 故cố 。 若nhược 言ngôn 離ly 見kiến 者giả 等đẳng 相tương/tướng 別biệt 有hữu 我ngã 者giả 。 即tức 所sở 計kế 我ngã 相tương/tướng 乖quai 一nhất 切thiết 量lượng 。 不bất 應ưng 道Đạo 理lý 。 又hựu 我ngã 今kim 問vấn 汝nhữ 。 隨tùy 汝nhữ 意ý 答đáp 。 汝nhữ 所sở 計kế 我ngã 。 為vi 與dữ 染nhiễm 淨tịnh 相tương/tướng 相tương 應ứng 而nhi 有hữu 染nhiễm 淨tịnh 。 為vi 不bất 與dữ 染nhiễm 淨tịnh 相tương/tướng 相tương 應ứng 而nhi 有hữu 染nhiễm 淨tịnh 耶da 。 若nhược 與dữ 染nhiễm 淨tịnh 相tương/tướng 相tương 應ứng 而nhi 有hữu 染nhiễm 淨tịnh 者giả 。 即tức 於ư 諸chư 行hành 中trung 。 有hữu 疾tật 疫dịch 災tai 橫hoạnh 及cập 彼bỉ 止chỉ 息tức 順thuận 益ích 可khả 得đắc 。 即tức 彼bỉ 諸chư 行hành 雖tuy 無vô 有hữu 我ngã 。 而nhi 說thuyết 有hữu 染nhiễm 淨tịnh 相tương/tướng 相tương 應ứng 。 如như 於ư 外ngoại 物vật 內nội 身thân 亦diệc 爾nhĩ 。 雖tuy 無vô 有hữu 我ngã 染nhiễm 淨tịnh 義nghĩa 成thành 。 故cố 汝nhữ 計kế 我ngã 。 不bất 應ưng 道Đạo 理lý 。 若nhược 不bất 與dữ 染nhiễm 淨tịnh 相tương/tướng 相tương 應ứng 而nhi 有hữu 染nhiễm 淨tịnh 者giả 。 離ly 染nhiễm 淨tịnh 相tương/tướng 我ngã 有hữu 染nhiễm 淨tịnh 。 不bất 應ưng 道Đạo 理lý 。
又hựu 我ngã 今kim 問vấn 汝nhữ 。 隨tùy 汝nhữ 意ý 答đáp 。 汝nhữ 所sở 計kế 我ngã 。 為vi 與dữ 流lưu 轉chuyển 相tương/tướng 相tương 應ứng 而nhi 有hữu 流lưu 轉chuyển 及cập 止chỉ 息tức 耶da 。 為vi 不bất 與dữ 流lưu 轉chuyển 相tương/tướng 相tương 應ứng 而nhi 有hữu 流lưu 轉chuyển 及cập 止chỉ 息tức 耶da 。 若nhược 與dữ 流lưu 轉chuyển 相tương/tướng 相tương 應ứng 而nhi 有hữu 流lưu 轉chuyển 及cập 止chỉ 息tức 者giả 。 於ư 諸chư 行hành 中trung 。 有hữu 五ngũ 種chủng 轉chuyển 相tương/tướng 可khả 得đắc 。 一nhất 有hữu 因nhân 。 二nhị 可khả 生sanh 。 三tam 可khả 滅diệt 。 四tứ 展triển 轉chuyển 相tương 續tục 生sanh 起khởi 。 五ngũ 有hữu 變biến 異dị 。 若nhược 諸chư 行hành 中trung 此thử 流lưu 轉chuyển 相tương/tướng 可khả 得đắc 。 如như 於ư 身thân 牙nha 河hà 燈đăng 乘thừa 等đẳng 。 流lưu 轉chuyển 作tác 用dụng 中trung 雖tuy 無vô 有hữu 我ngã 。 即tức 彼bỉ 諸chư 行hành 得đắc 有hữu 流lưu 轉chuyển 及cập 與dữ 止chỉ 息tức 。 何hà 須tu 計kế 我ngã 。 若nhược 不bất 與dữ 彼bỉ 相tương/tướng 相tương 應ứng 而nhi 有hữu 流lưu 轉chuyển 及cập 止chỉ 息tức 者giả 。 即tức 所sở 計kế 我ngã 無vô 流lưu 轉chuyển 相tương/tướng 而nhi 有hữu 流lưu 轉chuyển 止chỉ 息tức 。 不bất 應ưng 道Đạo 理lý 。
又hựu 我ngã 今kim 問vấn 汝nhữ 。 隨tùy 汝nhữ 意ý 答đáp 。 汝nhữ 所sở 計kế 我ngã 為vi 由do 境cảnh 界giới 所sở 生sanh 。 若nhược 苦khổ 若nhược 樂lạc 。 及cập 由do 思tư 業nghiệp 并tinh 由do 煩phiền 惱não 隨tùy 煩phiền 惱não 等đẳng 之chi 所sở 變biến 異dị 。 說thuyết 為vi 受thọ 者giả 。 作tác 者giả 及cập 解giải 脫thoát 者giả 。 為vi 不bất 由do 彼bỉ 變biến 異dị 說thuyết 為vi 受thọ 者giả 等đẳng 耶da 。 若nhược 由do 彼bỉ 變biến 異dị 者giả 。 是thị 即tức 諸chư 行hành 是thị 受thọ 者giả 作tác 者giả 及cập 解giải 脫thoát 者giả 。 何hà 須tu 計kế 我ngã 。 設thiết 是thị 我ngã 者giả 我ngã 應ưng 無vô 常thường 。 不bất 應ưng 道Đạo 理lý 。 若nhược 不bất 由do 彼bỉ 變biến 異dị 者giả 。 我ngã 無vô 變biến 異dị 。 而nhi 是thị 受thọ 者giả 作tác 者giả 及cập 解giải 脫thoát 者giả 。 不bất 應ưng 道Đạo 理lý 。
又hựu 汝nhữ 今kim 應ưng 說thuyết 。 自tự 意ý 所sở 欲dục 。 為vi 唯duy 於ư 我ngã 說thuyết 為vi 作tác 者giả 。 為vi 亦diệc 於ư 餘dư 法pháp 說thuyết 為vi 作tác 者giả 。 若nhược 唯duy 於ư 我ngã 者giả 。 世thế 間gian 不bất 應ưng 說thuyết 火hỏa 為vi 燒thiêu 者giả 光quang 為vi 照chiếu 者giả 。 若nhược 亦diệc 於ư 餘dư 法pháp 者giả 。 即tức 於ư 見kiến 等đẳng 諸chư 根căn 說thuyết 為vi 作tác 者giả 。 徒đồ 分phân 別biệt 我ngã 。 不bất 應ưng 道Đạo 理lý 。 又hựu 汝nhữ 應ưng 說thuyết 自tự 意ý 所sở 欲dục 。 為vi 唯duy 於ư 我ngã 建kiến 立lập 為vi 我ngã 。 為vi 亦diệc 於ư 餘dư 法pháp 建kiến 立lập 為vi 我ngã 耶da 。 若nhược 唯duy 於ư 我ngã 者giả 。 世thế 間gian 不bất 應ưng 於ư 假giả 說thuyết 士sĩ 夫phu 身thân 呼hô 為vi 德đức 友hữu 佛Phật 授thọ 等đẳng 。 若nhược 亦diệc 於ư 餘dư 法pháp 者giả 。 是thị 則tắc 唯duy 於ư 諸chư 行hành 假giả 說thuyết 名danh 我ngã 。 何hà 須tu 更cánh 執chấp 別biệt 有hữu 我ngã 耶da 。
何hà 以dĩ 故cố 。 諸chư 世thế 間gian 人nhân 。 唯duy 於ư 假giả 設thiết 士sĩ 夫phu 之chi 身thân 。 起khởi 有hữu 情tình 想tưởng 。 立lập 有hữu 情tình 名danh 。 及cập 說thuyết 自tự 他tha 。 有hữu 差sai 別biệt 故cố 。 又hựu 汝nhữ 何hà 所sở 欲dục 。 計kế 我ngã 之chi 見kiến 。 為vi 善thiện 為vi 不bất 善thiện 耶da 。 若nhược 是thị 善thiện 者giả 。 何hà 為vi 極cực 愚ngu 癡si 人nhân 深thâm 起khởi 我ngã 見kiến 。 又hựu 不bất 由do 方phương 便tiện 率suất 爾nhĩ 而nhi 起khởi 。 又hựu 能năng 令linh 眾chúng 生sanh 。 怖bố 畏úy 解giải 脫thoát 。 又hựu 能năng 增tăng 長trưởng 諸chư 惡ác 過quá 失thất 。 不bất 應ưng 道Đạo 理lý 。 若nhược 言ngôn 不bất 善thiện 。 不bất 應ưng 說thuyết 正chánh 及cập 非phi 顛điên 倒đảo 。 若nhược 是thị 顛điên 倒đảo 所sở 計kế 之chi 我ngã 。 體thể 是thị 實thật 有hữu 。 不bất 應ưng 道Đạo 理lý 。
又hựu 汝nhữ 何hà 所sở 欲dục 無vô 我ngã 之chi 見kiến 。 為vi 善thiện 為vi 不bất 善thiện 耶da 。 若nhược 言ngôn 是thị 善thiện 。 於ư 彼bỉ 常thường 住trụ 實thật 有hữu 我ngã 上thượng 見kiến 無vô 有hữu 我ngã 而nhi 是thị 善thiện 性tánh 。 非phi 顛điên 倒đảo 見kiến 。 不bất 應ưng 道Đạo 理lý 。 若nhược 言ngôn 不bất 善thiện 。 而nhi 一Nhất 切Thiết 智Trí 者giả 。 之chi 所sở 宣tuyên 說thuyết 。 精tinh 勤cần 方phương 便tiện 。 之chi 所sở 生sanh 起khởi 。 令linh 諸chư 眾chúng 生sanh 。 不bất 怖bố 解giải 脫thoát 。 能năng 速tốc 證chứng 得đắc 白bạch 淨tịnh 之chi 果quả 。 諸chư 惡ác 過quá 失thất 如như 實thật 對đối 治trị 。 不bất 應ưng 道Đạo 理lý 。
又hựu 汝nhữ 意ý 云vân 何hà 。 為vi 即tức 我ngã 性tánh 自tự 計kế 有hữu 我ngã 。 為vi 由do 我ngã 見kiến 耶da 。 若nhược 即tức 我ngã 性tánh 自tự 計kế 有hữu 我ngã 者giả 。 應ưng 一nhất 切thiết 時thời 無vô 無vô 我ngã 覺giác 。 若nhược 由do 我ngã 見kiến 者giả 。 雖tuy 無vô 實thật 我ngã 。 由do 我ngã 見kiến 力lực 故cố 。 於ư 諸chư 行hành 中trung 。 妄vọng 謂vị 有hữu 我ngã 。 是thị 故cố 汝nhữ 計kế 定định 實thật 有hữu 我ngã 。 不bất 應ưng 道Đạo 理lý 。
如như 是thị 不bất 覺giác 為vi 先tiên 而nhi 起khởi 彼bỉ 覺giác 故cố 。 思tư 覺giác 為vi 先tiên 見kiến 有hữu 所sở 作tác 故cố 。 於ư 諸chư 蘊uẩn 中trung 建kiến 立lập 是thị 有hữu 故cố 。 由do 於ư 彼bỉ 相tương/tướng 安an 立lập 為vi 有hữu 故cố 。 建kiến 立lập 雜tạp 染nhiễm 及cập 清thanh 淨tịnh 故cố 。 建kiến 立lập 流lưu 轉chuyển 及cập 止chỉ 息tức 故cố 。 建kiến 立lập 受thọ 者giả 作tác 者giả 及cập 解giải 脫thoát 者giả 故cố 。 施thi 設thiết 有hữu 作tác 者giả 故cố 。 施thi 設thiết 言ngôn 說thuyết 故cố 。 施thi 設thiết 見kiến 故cố 。 計kế 實thật 有hữu 我ngã 。 皆giai 不bất 應ưng 道Đạo 理lý 。
又hựu 我ngã 今kim 當đương 說thuyết 。 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 我ngã 相tương/tướng 。 所sở 言ngôn 我ngã 者giả 。 唯duy 於ư 諸chư 法pháp 假giả 立lập 為vi 有hữu 。 非phi 實thật 有hữu 我ngã 。 然nhiên 此thử 假giả 我ngã 。 不bất 可khả 說thuyết 言ngôn 。 與dữ 彼bỉ 諸chư 法pháp 異dị 不bất 異dị 性tánh 。 勿vật 謂vị 此thử 我ngã 是thị 實thật 有hữu 體thể 。 或hoặc 彼bỉ 諸chư 法pháp 即tức 我ngã 性tánh 相tướng 。 又hựu 此thử 假giả 我ngã 是thị 無vô 常thường 相tương/tướng 。 是thị 非phi 恆hằng 相tương/tướng 。 非phi 安an 保bảo 相tương/tướng 。 是thị 變biến 壞hoại 相tương/tướng 。 生sanh 起khởi 法pháp 相tướng 。 老lão 病bệnh 死tử 法pháp 相tương/tướng 。 唯duy 諸chư 法pháp 相tướng 。 唯duy 苦khổ 惱não 相tương/tướng 。 故cố 薄bạc 伽già 梵Phạm 說thuyết 。 苾Bật 芻Sô 當đương 知tri 。 於ư 諸chư 法pháp 中trung 。 假giả 立lập 有hữu 我ngã 。 此thử 我ngã 無vô 常thường 無vô 恆hằng 。 不bất 可khả 安an 保bảo 。 是thị 變biến 壞hoại 法pháp 。 如như 是thị 廣quảng 說thuyết 。 當đương 知tri 由do 四tứ 因nhân 故cố 。 於ư 諸chư 行hành 中trung 。 假giả 設thiết 有hữu 我ngã 。 一nhất 為vì 令linh 世thế 間gian 。 言ngôn 說thuyết 易dị 故cố 。 二nhị 為vi 欲dục 隨tùy 順thuận 。 諸chư 世thế 間gian 故cố 。 三tam 為vì 欲dục 斷đoạn 除trừ 。 謂vị 定định 無vô 我ngã 。 諸chư 怖bố 畏úy 故cố 。 四tứ 為vi 宣tuyên 說thuyết 自tự 他tha 成thành 就tựu 功công 德đức 。 成thành 就tựu 過quá 失thất 令linh 起khởi 決quyết 定định 信tín 解giải 心tâm 故cố 。 是thị 故cố 執chấp 有hữu 我ngã 論luận 。 非phi 如như 理lý 說thuyết 。
計kế 常thường 論luận 者giả 。 謂vị 如như 有hữu 一nhất 若nhược 沙Sa 門Môn 。 若nhược 婆Bà 羅La 門Môn 。 起khởi 如như 是thị 見kiến 。 立lập 如như 是thị 論luận 。 我ngã 及cập 世thế 間gian 。 皆giai 是thị 常thường 住trụ 。 非phi 作tác 非phi 作tác 所sở 作tác 。 非phi 化hóa 非phi 化hóa 所sở 作tác 。 不bất 可khả 損tổn 害hại 積tích 聚tụ 而nhi 住trụ 如như 伊y 師sư 迦ca 。 謂vị 計kế 前tiền 際tế 。 說thuyết 一nhất 切thiết 常thường 者giả 。 說thuyết 一nhất 分phần/phân 常thường 者giả 。 及cập 計kế 後hậu 際tế 。 說thuyết 有hữu 想tưởng 者giả 。 說thuyết 無vô 想tưởng 者giả 。 說thuyết 非phi 想tưởng 非phi 非phi 想tưởng 者giả 。
復phục 有hữu 計kế 諸chư 極cực 微vi 。 是thị 常thường 住trụ 者giả 。 作tác 如như 是thị 計kế 。 問vấn 何hà 故cố 彼bỉ 諸chư 外ngoại 道đạo 。 起khởi 如như 是thị 見kiến 。 立lập 如như 是thị 論luận 。 我ngã 及cập 世thế 間gian 是thị 常thường 住trụ 耶da 。 答đáp 彼bỉ 計kế 因nhân 緣duyên 。 如như 經kinh 廣quảng 說thuyết 。 隨tùy 其kỳ 所sở 應ứng 盡tận 當đương 知tri 。 此thử 中trung 計kế 前tiền 際tế 者giả 。 謂vị 或hoặc 依y 下hạ 中trung 上thượng 靜tĩnh 慮lự 。 起khởi 宿túc 住trụ 隨tùy 念niệm 。 不bất 善thiện 緣duyên 起khởi 故cố 。 於ư 過quá 去khứ 諸chư 行hành 但đãn 唯duy 憶ức 念niệm 。 不bất 如như 實thật 知tri 。 計kế 過quá 去khứ 世thế 。 以dĩ 為vi 前tiền 際tế 。 發phát 起khởi 常thường 見kiến 。 或hoặc 依y 天thiên 眼nhãn 。 計kế 現hiện 在tại 世thế 以dĩ 為vi 前tiền 際tế 。 於ư 諸chư 行hành 剎sát 那na 。 生sanh 滅diệt 流lưu 轉chuyển 。 不bất 如như 實thật 知tri 。 又hựu 見kiến 諸chư 識thức 流lưu 轉chuyển 相tương 續tục 。 從tùng 此thử 世thế 間gian 。 至chí 彼bỉ 世thế 間gian 。 無vô 斷đoạn 絕tuyệt 故cố 。 發phát 起khởi 常thường 見kiến 。 或hoặc 見kiến 梵Phạm 王Vương 隨tùy 意ý 成thành 立lập 。 或hoặc 見kiến 四tứ 大đại 種chủng 變biến 異dị 。 或hoặc 見kiến 諸chư 識thức 變biến 異dị 。 計kế 後hậu 際tế 者giả 。 於ư 想tưởng 及cập 受thọ 雖tuy 見kiến 差sai 別biệt 。 然nhiên 不bất 見kiến 我ngã 自tự 相tương/tướng 差sai 別biệt 。 是thị 故cố 發phát 起khởi 常thường 見kiến 。 謂vị 我ngã 及cập 世thế 間gian 。 皆giai 悉tất 常thường 住trụ 。 又hựu 計kế 極cực 微vi 。 是thị 常thường 住trụ 者giả 。 以dĩ 依y 世thế 間gian 靜tĩnh 慮lự 。 起khởi 如như 是thị 見kiến 。 由do 不bất 如như 實thật 知tri 緣duyên 起khởi 故cố 。 計kế 有hữu 為vi 先tiên 有hữu 果quả 集tập 起khởi 。 離ly 散tán 為vi 先tiên 有hữu 果quả 壞hoại 滅diệt 。 由do 此thử 因nhân 緣duyên 。 彼bỉ 謂vị 從tùng 眾chúng 微vi 性tánh 麁thô 物vật 果quả 生sanh 。 漸tiệm 析tích 麁thô 物vật 乃nãi 至chí 微vi 住trụ 。 是thị 故cố 麁thô 物vật 無vô 常thường 。 極cực 微vi 常thường 住trụ 。
此thử 中trung 計kế 前tiền 際tế 後hậu 際tế 。 常thường 住trụ 論luận 者giả 。 是thị 執chấp 我ngã 論luận 。 差sai 別biệt 相tương/tướng 所sở 攝nhiếp 故cố 。 我ngã 論luận 已dĩ 破phá 。 當đương 知tri 我ngã 差sai 別biệt 相tương/tướng 論luận 亦diệc 已dĩ 破phá 訖ngật 。
又hựu 我ngã 今kim 問vấn 汝nhữ 。 隨tùy 汝nhữ 意ý 答đáp 。 宿túc 住trụ 之chi 念niệm 。 為vi 取thủ 諸chư 蘊uẩn 。 為vi 取thủ 我ngã 耶da 。 若nhược 取thủ 蘊uẩn 者giả 。 執chấp 我ngã 及cập 世thế 間gian 是thị 常thường 。 不bất 應ưng 道Đạo 理lý 。 若nhược 取thủ 我ngã 者giả 。 憶ức 念niệm 過quá 去khứ 。 如như 是thị 名danh 等đẳng 。 諸chư 有hữu 情tình 類loại 。 我ngã 曾tằng 於ư 彼bỉ 。 如như 是thị 名danh 。 如như 是thị 姓tánh 。 乃nãi 至chí 廣quảng 說thuyết 。 不bất 應ưng 道Đạo 理lý 。
又hựu 汝nhữ 意ý 云vân 何hà 。 緣duyên 彼bỉ 現hiện 在tại 和hòa 合hợp 色sắc 境cảnh 眼nhãn 識thức 起khởi 時thời 。 於ư 餘dư 不bất 現hiện 不bất 和hòa 合hợp 境cảnh 。 所sở 餘dư 諸chư 識thức 為vi 滅diệt 為vi 轉chuyển 。 若nhược 言ngôn 滅diệt 者giả 。 滅diệt 壞hoại 之chi 識thức 而nhi 計kế 為vi 常thường 。 不bất 應ưng 道Đạo 理lý 。 若nhược 言ngôn 轉chuyển 者giả 。 由do 一nhất 境cảnh 界giới 於ư 一nhất 切thiết 時thời 。 一nhất 切thiết 識thức 起khởi 。 不bất 應ưng 道Đạo 理lý 。
又hựu 汝nhữ 何hà 所sở 欲dục 所sở 執chấp 之chi 我ngã 由do 。 想tưởng 所sở 作tác 及cập 受thọ 所sở 作tác 。 為vi 有hữu 變biến 異dị 為vi 。 無vô 變biến 異dị 若nhược 言ngôn 有hữu 者giả 。 計kế 彼bỉ 世thế 間gian 及cập 我ngã 常thường 住trụ 。 不bất 應ưng 道Đạo 理lý 。 若nhược 言ngôn 無vô 者giả 。 有hữu 一nhất 想tưởng 已dĩ 復phục 有hữu 種chủng 種chủng 想tưởng 生sanh 。
復phục 有hữu 小tiểu 想tưởng 及cập 無vô 量lượng 想tưởng 。 不bất 應ưng 道Đạo 理lý 。
又hựu 先tiên 純thuần 有hữu 樂nhạo/nhạc/lạc 已dĩ 後hậu 純thuần 有hữu 苦khổ 。
復phục 有hữu 苦khổ 有hữu 樂lạc 。 有hữu 不bất 苦khổ 不bất 樂lạc 。 不bất 應ưng 道Đạo 理lý 。
又hựu 若nhược 計kế 命mạng 即tức 是thị 身thân 者giả 。 彼bỉ 見kiến 我ngã 是thị 色sắc 。 若nhược 計kế 命mạng 異dị 於ư 身thân 者giả 。 彼bỉ 見kiến 我ngã 非phi 色sắc 。 若nhược 計kế 我ngã 俱câu 遍biến 無vô 二nhị 無vô 缺khuyết 者giả 。 彼bỉ 見kiến 我ngã 亦diệc 色sắc 非phi 色sắc 。 若nhược 為vi 對đối 治trị 此thử 故cố 。 即tức 於ư 此thử 義nghĩa 中trung 。 由do 異dị 句cú 異dị 文văn 而nhi 起khởi 執chấp 者giả 。 彼bỉ 見kiến 我ngã 非phi 色sắc 非phi 非phi 色sắc 。 又hựu 若nhược 見kiến 少thiểu 色sắc 少thiểu 非phi 色sắc 者giả 。 彼bỉ 見kiến 有hữu 邊biên 。 若nhược 見kiến 彼bỉ 無vô 量lượng 者giả 。 彼bỉ 見kiến 有hữu 無vô 邊biên 。 若nhược 復phục 遍biến 見kiến 而nhi 色sắc 分phần/phân 少thiểu 非phi 色sắc 無vô 量lượng 。 或hoặc 色sắc 無vô 量lượng 非phi 色sắc 分phần/phân 少thiểu 者giả 。 彼bỉ 見kiến 亦diệc 有hữu 邊biên 亦diệc 有hữu 無vô 邊biên 。 若nhược 為vi 對đối 治trị 此thử 故cố 。 但đãn 由do 文văn 異dị 不bất 由do 義nghĩa 異dị 而nhi 起khởi 執chấp 者giả 。 彼bỉ 見kiến 非phi 有hữu 邊biên 非phi 有hữu 無vô 邊biên 。 或hoặc 見kiến 解giải 脫thoát 之chi 我ngã 。 遠viễn 離ly 二nhị 種chủng 。
顯Hiển 揚Dương 聖Thánh 教Giáo 論Luận 卷quyển 第đệ 九cửu