顯Hiển 揚Dương 聖Thánh 教Giáo 論Luận
Quyển 1
無Vô 著Trước 菩Bồ 薩Tát 造Tạo 唐Đường 玄Huyền 奘Tráng 譯Dịch
顯Hiển 揚Dương 聖Thánh 教Giáo 論Luận 卷quyển 第đệ 一nhất
無vô 著trước 菩Bồ 薩Tát 造tạo
三Tam 藏Tạng 法Pháp 師sư 玄huyền 奘tráng 奉phụng 。 詔chiếu 譯dịch 。
攝Nhiếp 事Sự 品Phẩm 第đệ 一nhất
善Thiện 逝Thệ 善thiện 說thuyết 妙diệu 三Tam 身Thân 。 無vô 畏úy 無vô 流lưu 證chứng 教giáo 法pháp 。
上thượng 乘thừa 真chân 實thật 牟Mâu 尼Ni 子tử 。 我ngã 今kim 至chí 誠thành 先tiên 讚tán 禮lễ 。
稽khể 首thủ 次thứ 敬kính 大đại 慈từ 尊tôn 。 將tương 紹thiệu 種chủng 智trí 法Pháp 王Vương 位vị 。
無vô 依y 世thế 間gian 所sở 歸quy 趣thú 。 宣tuyên 說thuyết 瑜du 伽già 師sư 地địa 者giả 。
昔tích 我ngã 無vô 著trước 從tùng 彼bỉ 聞văn 。 今kim 當đương 錯thác 綜tống 地địa 中trung 要yếu 。
顯hiển 揚dương 聖thánh 教giáo 慈từ 悲bi 故cố 。 文văn 約ước 義nghĩa 周chu 而nhi 易dị 曉hiểu 。
攝nhiếp 事sự 淨tịnh 義nghĩa 成thành 善thiện 巧xảo 。 無vô 常thường 苦khổ 空không 與dữ 無vô 性tánh 。
現hiện 觀quán 瑜du 伽già 不bất 思tư 議nghị 。 攝nhiếp 勝thắng 決quyết 擇trạch 十thập 一nhất 品phẩm 。
一nhất 切thiết 界giới 雜tạp 染nhiễm 。 諦đế 依y 止chỉ 覺giác 分phần/phân 。
補bổ 特đặc 伽già 羅la 果quả 。 諸chư 功công 德đức 九cửu 事sự 。
論luận 曰viết 。 一nhất 切thiết 者giả 有hữu 五ngũ 法pháp 總tổng 攝nhiếp 菩Bồ 薩Tát 藏tạng 。 何hà 等đẳng 為vi 五ngũ 。
頌tụng 曰viết 。
心tâm 心tâm 所sở 有hữu 色sắc 。 不bất 相tương 應ứng 無vô 為vi 。
論luận 曰viết 。 心tâm 者giả 謂vị 心tâm 意ý 識thức 差sai 別biệt 名danh 也dã 。 問vấn 何hà 等đẳng 為vi 識thức 。
答đáp 識thức 有hữu 八bát 種chủng 。 謂vị 阿a 賴lại 耶da 識thức 。 眼nhãn 耳nhĩ 鼻tị 舌thiệt 身thân 。 識thức 意ý 及cập 意ý 識thức 。
阿a 賴lại 耶da 識thức 者giả 。 謂vị 先tiên 世thế 所sở 作tác 。 增tăng 長trưởng 業nghiệp 煩phiền 惱não 為vi 緣duyên 。 無vô 始thỉ 時thời 來lai 。 戲hí 論luận 熏huân 習tập 為vi 因nhân 。 所sở 生sanh 一nhất 切thiết 種chủng 子tử 。 異dị 熟thục 識thức 為vi 體thể 。 此thử 識thức 能năng 執chấp 受thọ 了liễu 別biệt 色sắc 根căn 根căn 所sở 依y 處xứ 及cập 戲hí 論luận 熏huân 習tập 。 於ư 一nhất 切thiết 時thời 。 一nhất 類loại 生sanh 滅diệt 。 不bất 可khả 了liễu 知tri 。 又hựu 能năng 執chấp 持trì 了liễu 別biệt 外ngoại 器khí 世thế 界giới 與dữ 不bất 苦khổ 不bất 樂lạc 受thọ 。 等đẳng 相tương 應ứng 一nhất 向hướng 無vô 覆phú 無vô 記ký 與dữ 轉chuyển 識thức 等đẳng 作tác 所sở 依y 因nhân 與dữ 染nhiễm 淨tịnh 轉chuyển 識thức 受thọ 等đẳng 俱câu 轉chuyển 能năng 增tăng 長trưởng 有hữu 染nhiễm 轉chuyển 識thức 等đẳng 為vi 業nghiệp 及cập 能năng 損tổn 減giảm 清thanh 淨tịnh 轉chuyển 識thức 等đẳng 為vi 業nghiệp 。 云vân 何hà 知tri 有hữu 此thử 識thức 。 如như 薄Bạc 伽Già 梵Phạm 說thuyết 。 無vô 明minh 所sở 覆phú 。 愛ái 結kết 所sở 繫hệ 。 愚ngu 夫phu 感cảm 得đắc 有hữu 識thức 之chi 身thân 。 此thử 言ngôn 顯hiển 有hữu 異dị 熟thục 。 阿a 賴lại 耶da 識thức 。 又hựu 說thuyết 如như 五ngũ 種chủng 子tử 。 此thử 則tắc 名danh 為vi 。 有hữu 取thủ 之chi 識thức 。 此thử 言ngôn 顯hiển 有hữu 一nhất 切thiết 種chủng 子tử 。 阿a 賴lại 耶da 識thức 。 又hựu 說thuyết 阿a 陀đà 那na 識thức 甚thậm 深thâm 細tế 。 一nhất 切thiết 種chủng 子tử 如như 暴bạo 流lưu 。 我ngã 於ư 凡phàm 愚ngu 不bất 開khai 演diễn 。 恐khủng 彼bỉ 分phân 別biệt 執chấp 為vi 我ngã 。 眼nhãn 識thức 者giả 謂vị 從tùng 阿a 賴lại 耶da 識thức 。 種chủng 子tử 所sở 生sanh 。 依y 於ư 眼nhãn 根căn 與dữ 彼bỉ 俱câu 轉chuyển 。 緣duyên 色sắc 境cảnh 界giới 了liễu 別biệt 為vi 性tánh 。 如như 薄Bạc 伽Già 梵Phạm 說thuyết 。 內nội 眼nhãn 處xứ 不bất 壞hoại 外ngoại 色sắc 處xứ 。 現hiện 前tiền 及cập 彼bỉ 所sở 生sanh 作tác 意ý 正chánh 起khởi 如như 是thị 所sở 生sanh 。 眼nhãn 識thức 得đắc 生sanh 。 又hựu 說thuyết 緣duyên 眼nhãn 及cập 色sắc 。 眼nhãn 識thức 得đắc 生sanh 。 如như 是thị 應ưng 知tri 。 乃nãi 至chí 身thân 識thức 。 此thử 中trung 差sai 別biệt 者giả 。 謂vị 各các 依y 自tự 根căn 各các 緣duyên 自tự 境cảnh 。 各các 別biệt 了liễu 別biệt 一nhất 切thiết 應ưng 引dẫn 。 如như 前tiền 二nhị 經kinh 。
意ý 者giả 。 謂vị 從tùng 阿a 賴lại 耶da 識thức 。 種chủng 子tử 所sở 生sanh 還hoàn 緣duyên 彼bỉ 識thức 。 我ngã 癡si 我ngã 愛ái 我ngã 我ngã 所sở 執chấp 。 我ngã 慢mạn 相tương 應ứng 。 或hoặc 翻phiên 彼bỉ 相tương 應ứng 。 於ư 一nhất 切thiết 時thời 。 恃thị 舉cử 為vi 行hành 。 或hoặc 平bình 等đẳng 行hành 與dữ 彼bỉ 俱câu 轉chuyển 。 了liễu 別biệt 為vi 性tánh 。 如như 薄Bạc 伽Già 梵Phạm 說thuyết 。 內nội 意ý 處xứ 不bất 壞hoại 外ngoại 法pháp 處xứ 。 現hiện 前tiền 及cập 彼bỉ 所sở 生sanh 作tác 意ý 正chánh 起khởi 。 如như 是thị 所sở 生sanh 。 意ý 識thức 得đắc 生sanh 。 意ý 識thức 者giả 。 謂vị 從tùng 阿a 賴lại 耶da 識thức 。 種chủng 子tử 所sở 生sanh 。 依y 於ư 意ý 根căn 與dữ 彼bỉ 俱câu 轉chuyển 。 緣duyên 一nhất 切thiết 共cộng 不bất 共cộng 法pháp 為vi 境cảnh 了liễu 別biệt 為vi 性tánh 。 心tâm 所sở 有hữu 法pháp 者giả 。 謂vị 若nhược 法pháp 從tùng 阿a 賴lại 耶da 識thức 。 種chủng 子tử 所sở 生sanh 。 依y 心tâm 所sở 起khởi 與dữ 心tâm 俱câu 轉chuyển 相tương 應ứng 。 彼bỉ 復phục 云vân 何hà 。 謂vị 遍biến 行hành 有hữu 五ngũ 。 一nhất 作tác 意ý 二nhị 觸xúc 三tam 受thọ 四tứ 想tưởng 五ngũ 思tư 。 別biệt 境cảnh 有hữu 五ngũ 。 一nhất 欲dục 二nhị 勝thắng 解giải 三tam 念niệm 四Tứ 等Đẳng 持trì 五ngũ 慧tuệ 。 善thiện 有hữu 十thập 一nhất 。 一nhất 信tín 二nhị 慚tàm 三tam 愧quý 四tứ 無vô 貪tham 五ngũ 無vô 瞋sân 六lục 無vô 癡si 七thất 精tinh 進tấn 八bát 輕khinh 安an 九cửu 不bất 放phóng 逸dật 十thập 捨xả 十thập 一nhất 不bất 害hại 。 煩phiền 惱não 有hữu 六lục 。 一nhất 貪tham 二nhị 瞋sân 三tam 慢mạn 四tứ 無vô 明minh 五ngũ 見kiến 六lục 疑nghi 。 隨tùy 煩phiền 惱não 有hữu 二nhị 十thập 。 一nhất 忿phẫn 二nhị 恨hận 三tam 覆phú 四tứ 惱não 五ngũ 嫉tật 六lục 慳san 七thất 誑cuống 八bát 諂siểm 九cửu 憍kiêu 十thập 害hại 十thập 一nhất 無vô 慚tàm 十thập 二nhị 無vô 愧quý 十thập 三tam 惛hôn 沈trầm 十thập 四tứ 掉trạo 舉cử 十thập 五ngũ 不bất 信tín 十thập 六lục 懈giải 怠đãi 十thập 七thất 放phóng 逸dật 十thập 八bát 失thất 念niệm 十thập 九cửu 心tâm 亂loạn 二nhị 十thập 不bất 正chánh 。 知tri 不bất 定định 有hữu 四tứ 。 一nhất 惡ác 作tác 二nhị 睡thụy 眠miên 三tam 尋tầm 四tứ 伺tứ 。
作tác 意ý 者giả 。 謂vị 從tùng 阿a 賴lại 耶da 識thức 。 種chủng 子tử 所sở 生sanh 。 依y 心tâm 所sở 起khởi 與dữ 心tâm 俱câu 轉chuyển 相tương 應ứng 。 動động 心tâm 為vi 體thể 引dẫn 心tâm 為vi 業nghiệp 。 由do 此thử 與dữ 心tâm 同đồng 緣duyên 一nhất 境cảnh 。 故cố 說thuyết 和hòa 合hợp 。 非phi 不bất 和hòa 合hợp 。 如như 經Kinh 中trung 說thuyết 。 若nhược 於ư 此thử 作tác 意ý 即tức 於ư 此thử 了liễu 別biệt 若nhược 於ư 此thử 了liễu 別biệt 即tức 於ư 此thử 作tác 意ý 。 是thị 故cố 此thử 二nhị 恆hằng 和hòa 合hợp 。 非phi 不bất 和hòa 合hợp 。 此thử 二nhị 法pháp 不bất 可khả 施thi 設thiết 。 離ly 別biệt 殊thù 異dị 。 復phục 如như 是thị 說thuyết 。 心tâm 心tâm 法pháp 行hành 不bất 可khả 思tư 議nghị 。 又hựu 說thuyết 由do 彼bỉ 所sở 生sanh 作tác 意ý 正chánh 起khởi 如như 是thị 所sở 生sanh 。 眼nhãn 等đẳng 識thức 生sanh 。
觸xúc 者giả 。 謂vị 三tam 事sự 和hòa 合hợp 。 分phân 別biệt 為vi 體thể 受thọ 依y 為vi 業nghiệp 如như 經kinh 說thuyết 。 有hữu 六lục 觸xúc 身thân 。 又hựu 說thuyết 眼nhãn 色sắc 為vi 緣duyên 。 能năng 起khởi 眼nhãn 識thức 。 如như 是thị 三tam 法Pháp 。 聚tụ 集tập 合hợp 故cố 能năng 有hữu 所sở 觸xúc 。 又hựu 說thuyết 觸xúc 為vi 受thọ 緣duyên 。 受thọ 者giả 謂vị 領lãnh 納nạp 為vi 體thể 。 愛ái 緣duyên 為vi 業nghiệp 。 如như 經kinh 說thuyết 有hữu 六lục 受thọ 身thân 。 又hựu 說thuyết 受thọ 為vi 愛ái 緣duyên 。
想tưởng 者giả 。 謂vị 名danh 句cú 文văn 身thân 。 熏huân 習tập 為vi 緣duyên 。 從tùng 阿a 賴lại 耶da 識thức 。 種chủng 子tử 所sở 生sanh 。 依y 心tâm 所sở 起khởi 與dữ 心tâm 俱câu 轉chuyển 。 相tương 應ứng 取thủ 相tương/tướng 為vi 體thể 。 發phát 言ngôn 議nghị 為vi 業nghiệp 。 如như 經kinh 說thuyết 有hữu 六lục 想tưởng 身thân 。 又hựu 說thuyết 如như 其kỳ 所sở 想tưởng 而nhi 起khởi 言ngôn 議nghị 。 思tư 者giả 謂vị 令linh 心tâm 造tạo 作tác 得đắc 失thất 俱câu 非phi 。 意ý 業nghiệp 為vi 體thể 。 或hoặc 為vi 和hòa 合hợp 。 或hoặc 為vi 別biệt 離ly 。 或hoặc 為vi 隨tùy 與dữ 。 或hoặc 為vi 貪tham 愛ái 。 或hoặc 為vi 瞋sân 恚khuể 。 或hoặc 為vi 棄khí 捨xả 。 或hoặc 起khởi 尋tầm 伺tứ 。 或hoặc 復phục 為vi 起khởi 身thân 語ngữ 二nhị 業nghiệp 。 或hoặc 為vi 染nhiễm 污ô 。 或hoặc 為vi 清thanh 淨tịnh 行hạnh 。 善thiện 不bất 善thiện 非phi 二nhị 為vi 業nghiệp 。 如như 經kinh 說thuyết 有hữu 六lục 思tư 身thân 。 又hựu 說thuyết 當đương 知tri 我ngã 說thuyết 。 今kim 六lục 觸xúc 處xứ 即tức 前tiền 世thế 思tư 所sở 造tạo 故cố 業nghiệp 。
欲dục 者giả 。 謂vị 於ư 所sở 樂lạc 境cảnh 希hy 望vọng 為vi 體thể 。 勤cần 依y 為vi 業nghiệp 。 如như 經kinh 說thuyết 欲dục 為vi 一nhất 切thiết 諸chư 法pháp 根căn 本bổn 。
勝thắng 解giải 者giả 。 謂vị 於ư 決quyết 定định 境cảnh 如như 其kỳ 所sở 應ứng 。 印ấn 解giải 為vi 體thể 。 不bất 可khả 引dẫn 轉chuyển 為vi 業nghiệp 。 如như 經kinh 說thuyết 我ngã 等đẳng 今kim 者giả 。 心tâm 生sanh 勝thắng 解giải 。 是thị 內nội 六lục 處xứ 必tất 定định 無vô 我ngã 。
念niệm 者giả 。 謂vị 於ư 串xuyến 習tập 境cảnh 令linh 心tâm 明minh 記ký 不bất 忘vong 為vi 體thể 。 等đẳng 持trì 所sở 依y 為vi 業nghiệp 。 如như 經kinh 說thuyết 諸chư 念niệm 與dữ 隨tùy 念niệm 別biệt 念niệm 及cập 憶ức 不bất 忘vong 不bất 失thất 。 法pháp 心tâm 明minh 記ký 為vi 性tánh 。
等đẳng 持trì 者giả 。 謂vị 於ư 所sở 觀quán 境cảnh 專chuyên 住trụ 一nhất 緣duyên 為vi 體thể 。 令linh 心tâm 不bất 散tán 智trí 依y 為vi 業nghiệp 。 如như 經kinh 說thuyết 諸chư 令linh 心tâm 住trụ 與dữ 等đẳng 住trụ 安an 住trụ 近cận 住trụ 及cập 定định 住trụ 不bất 亂loạn 不bất 散tán 攝nhiếp 寂tịch 止chỉ 等đẳng 持trì 心tâm 住trụ 一nhất 緣duyên 性tánh 。
慧tuệ 者giả 。 謂vị 即tức 於ư 所sở 觀quán 境cảnh 簡giản 擇trạch 為vi 體thể 。 如như 理lý 不bất 如như 理lý 非phi 如như 理lý 非phi 不bất 如như 理lý 悟ngộ 入nhập 所sở 知tri 為vi 業nghiệp 。 如như 經kinh 說thuyết 簡giản 擇trạch 諸chư 法pháp 最tối 極cực 簡giản 擇trạch 極cực 簡giản 擇trạch 法pháp 遍biến 了liễu 近cận 了liễu 黠hiệt 了liễu 通thông 達đạt 審thẩm 察sát 聰thông 叡duệ 覺giác 明minh 慧tuệ 行hành 。 毘Tỳ 鉢Bát 舍Xá 那Na 。
信tín 者giả 。 謂vị 於ư 有hữu 體thể 有hữu 德đức 有hữu 能năng 心tâm 淨tịnh 忍nhẫn 可khả 為vi 體thể 。 斷đoạn 不bất 信tín 障chướng 為vi 業nghiệp 。 能năng 得đắc 菩Bồ 提Đề 。 資tư 糧lương 圓viên 滿mãn 為vi 業nghiệp 。 利lợi 益ích 自tự 他tha 為vi 業nghiệp 。 能năng 趣thú 善thiện 道đạo 為vi 業nghiệp 。 增tăng 長trưởng 淨tịnh 信tín 為vi 業nghiệp 。 如như 經kinh 說thuyết 於ư 如Như 來Lai 。 所sở 起khởi 堅kiên 固cố 信tín 。
慚tàm 者giả 謂vị 依y 自tự 增tăng 上thượng 及cập 法pháp 增tăng 上thượng 羞tu 恥sỉ 過quá 惡ác 為vi 體thể 。 斷đoạn 無vô 慚tàm 障chướng 為vi 業nghiệp 。 如như 前tiền 乃nãi 至chí 增tăng 長trưởng 慚tàm 為vi 業nghiệp 。 如như 經kinh 說thuyết 慚tàm 於ư 所sở 慚tàm 。 乃nãi 至chí 廣quảng 說thuyết 。 愧quý 者giả 。 謂vị 依y 世thế 增tăng 上thượng 羞tu 恥sỉ 過quá 惡ác 為vi 體thể 。 斷đoạn 無vô 愧quý 障chướng 為vi 業nghiệp 。 如như 前tiền 乃nãi 至chí 增tăng 長trưởng 愧quý 為vi 業nghiệp 。 如như 經kinh 說thuyết 愧quý 於ư 所sở 愧quý 。 乃nãi 至chí 廣quảng 說thuyết 。
無vô 貪tham 者giả 。 謂vị 於ư 有hữu 有hữu 具cụ 厭yếm 離ly 無vô 執chấp 不bất 藏tạng 不bất 愛ái 無vô 著trước 為vi 體thể 。 能năng 斷đoạn 貪tham 障chướng 為vi 業nghiệp 。 如như 前tiền 乃nãi 至chí 增tăng 長trưởng 無vô 貪tham 為vi 業nghiệp 。 如như 經kinh 說thuyết 無vô 貪tham 善thiện 根căn 。 無vô 瞋sân 者giả 。 謂vị 於ư 諸chư 有hữu 情tình 。 心tâm 無vô 損tổn 害hại 慈từ 愍mẫn 為vi 體thể 。 能năng 斷đoạn 瞋sân 障chướng 為vi 業nghiệp 。 如như 前tiền 乃nãi 至chí 增tăng 長trưởng 無vô 瞋sân 為vi 業nghiệp 。 如như 經kinh 說thuyết 無vô 瞋sân 善thiện 根căn 。
無vô 癡si 者giả 。 謂vị 正chánh 了liễu 真chân 實thật 為vi 體thể 。 能năng 斷đoạn 癡si 障chướng 為vi 業nghiệp 。 如như 前tiền 乃nãi 至chí 增tăng 長trưởng 無vô 癡si 為vi 業nghiệp 。 如như 經kinh 說thuyết 無vô 癡si 善thiện 根căn 。 精tinh 進tấn 者giả 。 謂vị 心tâm 勇dũng 無vô 惰nọa 不bất 自tự 輕khinh 賤tiện 為vi 體thể 。 斷đoạn 懈giải 怠đãi 障chướng 為vi 業nghiệp 。 如như 前tiền 乃nãi 至chí 增tăng 長trưởng 精tinh 進tấn 為vi 業nghiệp 。 如như 經kinh 說thuyết 起khởi 精tinh 進tấn 住trụ 有hữu 勢thế 有hữu 勤cần 有hữu 勇dũng 堅kiên 猛mãnh 不bất 捨xả 善thiện 軛ách 。
輕khinh 安an 者giả 。 謂vị 遠viễn 離ly 麁thô 重trọng 身thân 心tâm 調điều 暢sướng 為vi 體thể 。 斷đoạn 麁thô 重trọng 障chướng 為vi 業nghiệp 。 如như 前tiền 乃nãi 至chí 能năng 增tăng 長trưởng 輕khinh 安an 為vi 業nghiệp 。 如như 經kinh 說thuyết 適thích 悅duyệt 於ư 意ý 身thân 及cập 心tâm 安an 。 不bất 放phóng 逸dật 者giả 。 謂vị 總tổng 攝nhiếp 無vô 貪tham 無vô 瞋sân 無vô 癡si 。 精tinh 進tấn 為vi 體thể 。 依y 此thử 能năng 斷đoạn 。 惡ác 不bất 善thiện 法pháp 。 及cập 能năng 修tu 彼bỉ 對đối 治trị 善thiện 法Pháp 斷đoạn 放phóng 逸dật 障chướng 為vi 業nghiệp 。 如như 前tiền 乃nãi 至chí 增tăng 長trưởng 不bất 放phóng 逸dật 為vi 業nghiệp 。 如như 經kinh 說thuyết 所sở 有hữu 無vô 量lượng 。 善thiện 法Pháp 生sanh 起khởi 一nhất 切thiết 皆giai 依y 。 不bất 放phóng 逸dật 根căn 。
捨xả 者giả 。 謂vị 總tổng 攝nhiếp 無vô 貪tham 無vô 瞋sân 無vô 癡si 。 精tinh 進tấn 為vi 體thể 。 依y 此thử 捨xả 故cố 得đắc 心tâm 平bình 等đẳng 得đắc 心tâm 正chánh 直trực 心tâm 無vô 發phát 動động 斷đoạn 發phát 動động 障chướng 為vi 業nghiệp 。 如như 前tiền 乃nãi 至chí 增tăng 長trưởng 捨xả 為vi 業nghiệp 。 由do 不bất 放phóng 逸dật 除trừ 遣khiển 染nhiễm 法pháp 。 由do 彼bỉ 捨xả 故cố 於ư 已dĩ 除trừ 遣khiển 不bất 染nhiễm 污ô 住trụ 。 如như 經kinh 說thuyết 為vi 除trừ 貪tham 憂ưu 心tâm 依y 止chỉ 捨xả 。
不bất 害hại 者giả 。 謂vị 由do 不bất 惱não 害hại 諸chư 有hữu 情tình 故cố 。 悲bi 哀ai 惻trắc 愴sảng 愍mẫn 物vật 為vi 體thể 。 能năng 斷đoạn 害hại 障chướng 為vi 業nghiệp 。 如như 前tiền 乃nãi 至chí 增tăng 長trưởng 不bất 害hại 為vi 業nghiệp 。 如như 經kinh 說thuyết 由do 不bất 害hại 故cố 知tri 彼bỉ 聰thông 叡duệ 。 乃nãi 至chí 廣quảng 說thuyết 。 貪tham 者giả 。 謂vị 於ư 五ngũ 取thủ 蘊uẩn 愛ái 樂nhạo 覆phú 藏tàng 保bảo 著trước 為vi 體thể 。 或hoặc 是thị 俱câu 生sanh 或hoặc 分phân 別biệt 起khởi 能năng 障chướng 無vô 貪tham 為vi 業nghiệp 。 障chướng 得đắc 菩Bồ 提Đề 資tư 糧lương 。 圓viên 滿mãn 為vi 業nghiệp 。 損tổn 害hại 自tự 他tha 為vi 業nghiệp 。 能năng 趣thú 惡ác 道đạo 為vi 業nghiệp 。 增tăng 長trưởng 貪tham 欲dục 為vi 業nghiệp 。 如như 經kinh 說thuyết 諸chư 有hữu 貪tham 愛ái 者giả 為vi 貪tham 所sở 伏phục 蔽tế 。
瞋sân 者giả 。 謂vị 於ư 有hữu 情tình 。 欲dục 興hưng 損tổn 害hại 為vi 體thể 。 或hoặc 是thị 俱câu 生sanh 或hoặc 分phân 別biệt 起khởi 能năng 障chướng 無vô 瞋sân 為vi 業nghiệp 。 如như 前tiền 乃nãi 至chí 增tăng 長trưởng 瞋sân 恚khuể 為vi 業nghiệp 。 如như 經kinh 說thuyết 諸chư 有hữu 瞋sân 恚khuể 者giả 。 為vi 瞋sân 所sở 伏phục 蔽tế 。
慢mạn 者giả 。 謂vị 以dĩ 他tha 方phương 己kỷ 計kế 我ngã 為vi 勝thắng 我ngã 等đẳng 我ngã 劣liệt 令linh 心tâm 恃thị 舉cử 為vi 體thể 。 或hoặc 是thị 俱câu 生sanh 或hoặc 分phân 別biệt 起khởi 能năng 障chướng 無vô 慢mạn 為vi 業nghiệp 。 如như 前tiền 乃nãi 至chí 增tăng 長trưởng 慢mạn 為vi 業nghiệp 。 如như 經kinh 說thuyết 三tam 種chủng 慢mạn 類loại 我ngã 勝thắng 慢mạn 類loại 我ngã 等đẳng 慢mạn 類loại 我ngã 劣liệt 慢mạn 類loại 。 無vô 明minh 者giả 。 謂vị 不bất 正chánh 了liễu 真chân 實thật 為vi 體thể 。 或hoặc 是thị 俱câu 生sanh 或hoặc 分phân 別biệt 起khởi 能năng 障chướng 正chánh 了liễu 為vi 業nghiệp 。 如như 前tiền 乃nãi 至chí 增tăng 長trưởng 無vô 明minh 為vi 業nghiệp 。 如như 經kinh 說thuyết 諸chư 有hữu 愚ngu 癡si 者giả 。 無vô 明minh 所sở 伏phục 蔽tế 。
見kiến 者giả 。 謂vị 五ngũ 見kiến 為vi 體thể 。 一nhất 薩tát 迦ca 耶da 見kiến 。 謂vị 於ư 五ngũ 取thủ 蘊uẩn 計kế 我ngã 我ngã 所sở 。 染nhiễm 污ô 慧tuệ 為vi 體thể 。 或hoặc 是thị 俱câu 生sanh 或hoặc 分phân 別biệt 起khởi 能năng 障chướng 無vô 我ngã 無vô 顛điên 倒đảo 解giải 為vi 業nghiệp 。 如như 前tiền 乃nãi 至chí 增tăng 長trưởng 薩tát 迦ca 耶da 見kiến 為vi 業nghiệp 。 如như 經kinh 說thuyết 如như 是thị 知tri 見kiến 。 永vĩnh 斷đoạn 三tam 結kết 。 謂vị 身thân 見kiến 戒giới 禁cấm 取thủ 疑nghi 。 二nhị 邊biên 執chấp 見kiến 。 謂vị 於ư 五ngũ 取thủ 蘊uẩn 執chấp 計kế 斷đoạn 常thường 染nhiễm 污ô 慧tuệ 為vi 體thể 。 或hoặc 是thị 俱câu 生sanh 或hoặc 分phân 別biệt 起khởi 能năng 障chướng 無vô 常thường 無vô 顛điên 倒đảo 解giải 為vi 業nghiệp 。 如như 前tiền 乃nãi 至chí 增tăng 長trưởng 邊biên 執chấp 見kiến 為vi 業nghiệp 。 如như 經kinh 說thuyết 迦ca 多đa 衍diễn 那na 一nhất 切thiết 世thế 間gian 。 依y 止chỉ 二nhị 種chủng 或hoặc 有hữu 或hoặc 無vô 。 三tam 邪tà 見kiến 。 謂vị 謗báng 因nhân 謗báng 果quả 或hoặc 謗báng 功công 用dụng 或hoặc 壞hoại 實thật 事sự 染nhiễm 污ô 慧tuệ 為vi 體thể 。 唯duy 分phân 別biệt 起khởi 能năng 障chướng 正chánh 見kiến 為vi 業nghiệp 。 如như 前tiền 乃nãi 至chí 增tăng 長trưởng 邪tà 見kiến 為vi 業nghiệp 。 如như 經kinh 說thuyết 有hữu 邪tà 見kiến 者giả 所sở 執chấp 皆giai 倒đảo 。 乃nãi 至chí 廣quảng 說thuyết 。 四tứ 見kiến 取thủ 。 謂vị 於ư 前tiền 三tam 見kiến 及cập 見kiến 所sở 依y 蘊uẩn 計kế 最tối 勝thắng 上thượng 及cập 與dữ 第đệ 一nhất 染nhiễm 污ô 慧tuệ 為vi 體thể 。 唯duy 分phân 別biệt 起khởi 能năng 障chướng 苦khổ 及cập 不bất 淨tịnh 無vô 顛điên 倒đảo 解giải 為vi 業nghiệp 。 如như 前tiền 乃nãi 至chí 增tăng 長trưởng 見kiến 取thủ 為vi 業nghiệp 。 如như 經kinh 說thuyết 於ư 自tự 所sở 見kiến 取thủ 執chấp 堅kiên 住trụ 。 乃nãi 至chí 廣quảng 說thuyết 。 五Ngũ 戒Giới 禁cấm 取thủ 。 謂vị 於ư 前tiền 諸chư 見kiến 及cập 見kiến 所sở 依y 蘊uẩn 計kế 為vi 清thanh 淨tịnh 解giải 脫thoát 。 出xuất 離ly 染nhiễm 污ô 慧tuệ 為vi 體thể 。 唯duy 分phân 別biệt 起khởi 能năng 障chướng 如như 前tiền 無vô 顛điên 倒đảo 解giải 為vi 業nghiệp 。 如như 前tiền 乃nãi 至chí 增tăng 長trưởng 戒giới 禁cấm 取thủ 為vi 業nghiệp 。 如như 經kinh 說thuyết 取thủ 結kết 所sở 繫hệ 。 疑nghi 者giả 。 謂vị 於ư 諸chư 諦đế 猶do 豫dự 不bất 決quyết 為vi 體thể 。 唯duy 分phân 別biệt 起khởi 能năng 障chướng 無vô 疑nghi 為vi 業nghiệp 。 如như 前tiền 乃nãi 至chí 增tăng 長trưởng 疑nghi 為vi 業nghiệp 。 如như 經kinh 說thuyết 猶do 豫dự 者giả 疑nghi 。
忿phẫn 者giả 。 謂vị 於ư 現hiện 在tại 違vi 緣duyên 令linh 心tâm 憤phẫn 發phát 為vi 體thể 。 能năng 障chướng 無vô 瞋sân 為vi 業nghiệp 。 乃nãi 至chí 增tăng 長trưởng 忿phẫn 為vi 業nghiệp 。
恨hận 者giả 。 謂vị 於ư 過quá 去khứ 違vi 緣duyên 結kết 怨oán 不bất 捨xả 為vi 體thể 。 能năng 障chướng 無vô 瞋sân 為vi 業nghiệp 。 乃nãi 至chí 增tăng 長trưởng 恨hận 為vi 業nghiệp 。
覆phú 者giả 。 謂vị 於ư 過quá 犯phạm 若nhược 他tha 諫gián 誨hối 若nhược 不bất 諫gián 誨hối 祕bí 所sở 作tác 惡ác 為vi 體thể 。 能năng 障chướng 發phát 露lộ 悔hối 過quá 為vi 業nghiệp 。 乃nãi 至chí 增tăng 長trưởng 覆phú 為vi 業nghiệp 。
惱não 者giả 。 謂vị 於ư 過quá 犯phạm 若nhược 他tha 諫gián 誨hối 便tiện 發phát 麁thô 言ngôn 心tâm 暴bạo 不bất 忍nhẫn 為vi 體thể 能năng 障chướng 善thiện 友hữu 為vi 業nghiệp 。 乃nãi 至chí 增tăng 長trưởng 惱não 為vi 業nghiệp 。
嫉tật 者giả 。 謂vị 於ư 他tha 所sở 有hữu 。 功công 德đức 名danh 譽dự 恭cung 敬kính 。 利lợi 養dưỡng 心tâm 妬đố 不bất 悅duyệt 為vi 體thể 。 能năng 障chướng 慈từ 仁nhân 為vi 業nghiệp 。 乃nãi 至chí 增tăng 長trưởng 嫉tật 為vi 業nghiệp 。
慳san 者giả 。 謂vị 積tích 聚tụ 悋lận 著trước 為vi 體thể 。 能năng 障chướng 無vô 貪tham 為vi 業nghiệp 。 乃nãi 至chí 增tăng 長trưởng 慳san 為vi 業nghiệp 。
誑cuống 者giả 。 謂vị 為vi 惑hoặc 亂loạn 他tha 現hiện 不bất 實thật 事sự 心tâm 詭quỷ 為vi 體thể 。 能năng 障chướng 愛ái 敬kính 為vi 業nghiệp 。 乃nãi 至chí 增tăng 長trưởng 誑cuống 為vi 業nghiệp 。
諂siểm 者giả 。 謂vị 為vi 欺khi 彼bỉ 故cố 詐trá 現hiện 恭cung 順thuận 心tâm 曲khúc 為vi 體thể 。 能năng 障chướng 愛ái 敬kính 為vi 業nghiệp 。 乃nãi 至chí 增tăng 長trưởng 諂siểm 為vi 業nghiệp 。 如như 經kinh 說thuyết 忿phẫn 恨hận 覆phú 惱não 嫉tật 慳san 誑cuống 諂siểm 。
憍kiêu 者giả 。 謂vị 暫tạm 獲hoạch 世thế 間gian 興hưng 盛thịnh 等đẳng 事sự 心tâm 恃thị 高cao 舉cử 無vô 所sở 忌kỵ 憚đạn 為vi 體thể 。 能năng 障chướng 厭yếm 離ly 為vi 業nghiệp 。 乃nãi 至chí 增tăng 長trưởng 憍kiêu 為vi 業nghiệp 。 如như 經kinh 說thuyết 無vô 正chánh 聞văn 愚ngu 夫phu 見kiến 少thiếu 年niên 無vô 病bệnh 壽thọ 命mạng 等đẳng 暫tạm 住trụ 而nhi 廣quảng 生sanh 憍kiêu 逸dật 。 乃nãi 至chí 廣quảng 說thuyết 。
害hại 者giả 。 謂vị 逼bức 惱não 有hữu 情tình 無vô 悲bi 無vô 愍mẫn 無vô 哀ai 無vô 憐lân 無vô 惻trắc 為vi 體thể 。 能năng 障chướng 不bất 害hại 為vi 業nghiệp 。 乃nãi 至chí 增tăng 長trưởng 害hại 為vi 業nghiệp 。 如như 經kinh 說thuyết 諸chư 有hữu 害hại 者giả 必tất 損tổn 惱não 他tha 。
無vô 慚tàm 者giả 。 謂vị 於ư 自tự 及cập 法pháp 二nhị 種chủng 增tăng 上thượng 不bất 恥sỉ 過quá 惡ác 為vi 體thể 。 能năng 障chướng 慚tàm 為vi 業nghiệp 。 乃nãi 至chí 增tăng 長trưởng 無vô 慚tàm 為vi 業nghiệp 。 如như 經kinh 說thuyết 不bất 慚tàm 所sở 慚tàm 無vô 慚tàm 生sanh 起khởi 。 惡ác 不bất 善thiện 法pháp 。 乃nãi 至chí 廣quảng 說thuyết 。 無vô 愧quý 者giả 。 謂vị 於ư 世thế 增tăng 上thượng 不bất 恥sỉ 過quá 惡ác 為vi 體thể 。 能năng 障chướng 愧quý 為vi 業nghiệp 。 乃nãi 至chí 增tăng 長trưởng 無vô 愧quý 為vi 業nghiệp 。 如như 經kinh 說thuyết 不bất 愧quý 所sở 愧quý 無vô 愧quý 生sanh 起khởi 。 惡ác 不bất 善thiện 法pháp 。 乃nãi 至chí 廣quảng 說thuyết 。
惛hôn 沈trầm 者giả 。 謂vị 依y 身thân 麁thô 重trọng 甘cam 執chấp 不bất 進tiến 以dĩ 為vi 樂nhạo/nhạc/lạc 故cố 令linh 心tâm 沈trầm 沒một 為vi 體thể 。 能năng 障chướng 毘Tỳ 鉢Bát 舍Xá 那Na 為vi 業nghiệp 。 乃nãi 至chí 增tăng 長trưởng 惛hôn 沈trầm 為vi 業nghiệp 。 如như 經kinh 說thuyết 此thử 人nhân 生sanh 起khởi 身thân 意ý 惛hôn 沈trầm 。 掉trạo 舉cử 者giả 。 謂vị 依y 不bất 正chánh 尋tầm 求cầu 或hoặc 復phục 追truy 念niệm 曾tằng 所sở 經kinh 見kiến 戲hí 樂lạc 等đẳng 事sự 心tâm 不bất 靜tĩnh 息tức 為vi 體thể 。 能năng 障chướng 奢Xa 摩Ma 他Tha 為vi 業nghiệp 。 乃nãi 至chí 增tăng 長trưởng 掉trạo 舉cử 為vi 業nghiệp 。 如như 經kinh 說thuyết 汝nhữ 為vi 掉trạo 動động 亦diệc 復phục 高cao 舉cử 。 乃nãi 至chí 廣quảng 說thuyết 。
不bất 信tín 者giả 。 謂vị 於ư 有hữu 體thể 有hữu 德đức 有hữu 能năng 心tâm 不bất 淨tịnh 信tín 為vi 體thể 。 障chướng 信tín 為vi 業nghiệp 。 乃nãi 至chí 增tăng 長trưởng 不bất 信tín 為vi 業nghiệp 。 如như 經kinh 說thuyết 若nhược 人nhân 不bất 住trụ 不bất 淨tịnh 。 信tín 心tâm 終chung 無vô 退thoái 失thất 所sở 有hữu 善thiện 法Pháp 。 乃nãi 至chí 廣quảng 說thuyết 。
懈giải 怠đãi 者giả 。 謂vị 耽đam 著trước 睡thụy 眠miên 。 倚ỷ 臥ngọa 樂nhạo/nhạc/lạc 故cố 怖bố 畏úy 升thăng 進tiến 自tự 輕khinh 蔑miệt 故cố 心tâm 不bất 勉miễn 勵lệ 為vi 體thể 。 能năng 障chướng 發phát 起khởi 正chánh 勤cần 為vi 業nghiệp 。 乃nãi 至chí 增tăng 長trưởng 懈giải 怠đãi 為vi 業nghiệp 。 如như 經kinh 說thuyết 若nhược 有hữu 懈giải 怠đãi 必tất 退thoái 正chánh 勤cần 。 乃nãi 至chí 廣quảng 說thuyết 。
放phóng 逸dật 者giả 。 謂vị 總tổng 貪tham 瞋sân 癡si 懈giải 怠đãi 為vi 體thể 。 由do 依y 此thử 故cố 心tâm 不bất 制chế 正chánh 惡ác 不bất 善thiện 法pháp 。 及cập 不bất 修tu 習tập 彼bỉ 對đối 治trị 法pháp 障chướng 不bất 放phóng 逸dật 為vi 業nghiệp 。 乃nãi 至chí 增tăng 長trưởng 放phóng 逸dật 為vi 業nghiệp 。 如như 經kinh 說thuyết 夫phu 放phóng 逸dật 者giả 是thị 生sanh 死tử 迹tích 。 乃nãi 至chí 廣quảng 說thuyết 。
失thất 念niệm 者giả 。 謂vị 於ư 久cửu 所sở 作tác 所sở 說thuyết 所sở 思tư 若nhược 法pháp 若nhược 義nghĩa 染nhiễm 污ô 不bất 記ký 為vi 體thể 。 障chướng 不bất 忘vong 念niệm 為vi 業nghiệp 乃nãi 至chí 增tăng 長trưởng 失thất 念niệm 為vi 業nghiệp 。 如như 經kinh 說thuyết 謂vị 失thất 念niệm 者giả 。 無vô 所sở 能năng 為vi 。 乃nãi 至chí 廣quảng 說thuyết 。 心tâm 亂loạn 者giả 。 謂vị 於ư 所sở 修tu 善thiện 。 心tâm 不bất 喜hỷ 樂lạc 。 為vi 依y 止chỉ 故cố 。 馳trì 散tán 外ngoại 緣duyên 為vi 體thể 。 能năng 障chướng 等đẳng 持trì 為vi 業nghiệp 乃nãi 至chí 增tăng 長trưởng 心tâm 亂loạn 為vi 業nghiệp 。 如như 經kinh 說thuyết 若nhược 於ư 五ngũ 欲dục 其kỳ 心tâm 散tán 亂loạn 。 流lưu 轉chuyển 不bất 息tức 。 乃nãi 至chí 廣quảng 說thuyết 。
不bất 正chánh 知tri 者giả 。 謂vị 於ư 身thân 語ngữ 意ý 行hành 不bất 正chánh 了liễu 住trụ 染nhiễm 污ô 慧tuệ 為vi 體thể 。 能năng 障chướng 正chánh 知tri 為vi 業nghiệp 。 乃nãi 至chí 增tăng 長trưởng 不bất 正chánh 知tri 為vi 業nghiệp 。 如như 經kinh 說thuyết 有hữu 失thất 念niệm 者giả 住trụ 不bất 正chánh 知tri 。 乃nãi 至chí 廣quảng 說thuyết 。
惡ác 作tác 者giả 。 謂vị 於ư 已dĩ 作tác 未vị 作tác 善thiện 不bất 善thiện 。 事sự 若nhược 染nhiễm 不bất 染nhiễm 悵trướng 怏ưởng 追truy 變biến 為vi 體thể 能năng 障chướng 奢Xa 摩Ma 他Tha 為vi 業nghiệp 。 乃nãi 至chí 增tăng 長trưởng 惡ác 作tác 為vi 業nghiệp 。 如như 經kinh 說thuyết 若nhược 懷hoài 追truy 悔hối 則tắc 不bất 安an 隱ẩn 。 乃nãi 至chí 廣quảng 說thuyết 。
睡thụy 眠miên 者giả 。 謂vị 略lược 攝nhiếp 於ư 心tâm 不bất 自tự 在tại 轉chuyển 為vi 體thể 。 能năng 障chướng 毘Tỳ 鉢Bát 舍Xá 那Na 為vi 業nghiệp 。 乃nãi 至chí 增tăng 長trưởng 睡thụy 眠miên 為vi 業nghiệp 。 如như 經kinh 說thuyết 貪tham 著trước 睡thụy 眠miên 。 味vị 如như 大đại 魚ngư 所sở 吞thôn 。 尋tầm 者giả 。 謂vị 或hoặc 時thời 由do 思tư 於ư 法pháp 造tạo 作tác 或hoặc 時thời 由do 慧tuệ 於ư 法pháp 推thôi 求cầu 散tán 行hành 外ngoại 境cảnh 令linh 心tâm 麁thô 轉chuyển 為vi 體thể 。 障chướng 心tâm 內nội 淨tịnh 為vi 業nghiệp 。 乃nãi 至chí 增tăng 長trưởng 尋tầm 為vi 業nghiệp 。
伺tứ 者giả 。 謂vị 從tùng 阿a 賴lại 耶da 識thức 。 種chủng 子tử 所sở 生sanh 依y 心tâm 所sở 起khởi 與dữ 心tâm 俱câu 轉chuyển 相tương 應ứng 於ư 所sở 尋tầm 法pháp 略lược 行hành 外ngoại 境cảnh 令linh 心tâm 細tế 轉chuyển 為vi 體thể 餘dư 如như 尋tầm 說thuyết 。 乃nãi 至chí 增tăng 長trưởng 伺tứ 為vi 業nghiệp 。 由do 此thử 與dữ 心tâm 同đồng 緣duyên 一nhất 境cảnh 故cố 。 說thuyết 和hòa 合hợp 非phi 不bất 和hòa 合hợp 。 如như 薄Bạc 伽Già 梵Phạm 說thuyết 。 若nhược 於ư 此thử 伺tứ 察sát 即tức 於ư 此thử 了liễu 別biệt 。 若nhược 於ư 此thử 了liễu 別biệt 即tức 於ư 此thử 伺tứ 察sát 。 是thị 故cố 此thử 二nhị 恆hằng 和hòa 合hợp 。 非phi 不bất 和hòa 合hợp 。 此thử 之chi 二nhị 法pháp 不bất 可khả 施thi 設thiết 。 離ly 別biệt 殊thù 異dị 。 復phục 如như 是thị 說thuyết 。 心tâm 心tâm 法pháp 行hành 不bất 可khả 思tư 議nghị 。
證chứng 有hữu 此thử 二nhị 阿a 笈cấp 摩ma 者giả 。 如như 薄Bạc 伽Già 梵Phạm 說thuyết 。 由do 依y 尋tầm 伺tứ 故cố 發phát 起khởi 言ngôn 說thuyết 。 非phi 無vô 尋tầm 伺tứ 。
諸chư 心tâm 法pháp 中trung 。 略lược 不bất 說thuyết 者giả 。 如như 其kỳ 所sở 應ứng 。 廣quảng 說thuyết 應ưng 知tri 。 如như 識thức 與dữ 心tâm 法pháp 。 不bất 可khả 思tư 議nghị 。 是thị 諸chư 心tâm 法pháp 展triển 轉chuyển 相tương 望vọng 。 應ưng 知tri 亦diệc 爾nhĩ 。
色sắc 者giả 有hữu 十thập 五ngũ 種chủng 。 謂vị 地địa 水thủy 火hỏa 風phong 。 眼nhãn 耳nhĩ 鼻tị 舌thiệt 身thân 。 色sắc 聲thanh 香hương 味vị 觸xúc 。 一nhất 分phần/phân 及cập 法pháp 處xứ 所sở 攝nhiếp 色sắc 。 地địa 有hữu 二nhị 種chủng 。 一nhất 內nội 二nhị 外ngoại 。 內nội 謂vị 各các 別biệt 身thân 內nội 眼nhãn 等đẳng 五ngũ 根căn 及cập 彼bỉ 居cư 處xứ 。 之chi 所sở 依y 止chỉ 。 堅kiên 鞕ngạnh 所sở 攝nhiếp 有hữu 執chấp 受thọ 性tánh 。
復phục 有hữu 增tăng 上thượng 積tích 集tập 。 所sở 謂vị 髮phát 毛mao 爪trảo 齒xỉ 。 塵trần 垢cấu 皮bì 肉nhục 筋cân 骨cốt 。 脈mạch 等đẳng 諸chư 不bất 淨tịnh 物vật 。 是thị 內nội 地địa 體thể 形hình 段đoạn 。 受thọ 用dụng 為vi 業nghiệp 。 外ngoại 謂vị 各các 別biệt 身thân 外ngoại 色sắc 等đẳng 五ngũ 境cảnh 。 之chi 所sở 依y 止chỉ 。 堅kiên 鞕ngạnh 所sở 攝nhiếp 非phi 執chấp 受thọ 性tánh 。
復phục 有hữu 增tăng 上thượng 積tích 集tập 。 所sở 謂vị 礫lịch 石thạch 丘khâu 山sơn 樹thụ 林lâm 甎chuyên 等đẳng 。 水thủy 等đẳng 災tai 起khởi 彼bỉ 尋tầm 壞hoại 滅diệt 。 是thị 外ngoại 地địa 體thể 形hình 段đoạn 。 受thọ 用dụng 為vi 業nghiệp 。 依y 持trì 受thọ 用dụng 為vi 業nghiệp 。 破phá 壞hoại 受thọ 用dụng 為vi 業nghiệp 。 對đối 治trị 資tư 養dưỡng 為vi 業nghiệp 。
水thủy 亦diệc 二nhị 種chủng 。 一nhất 內nội 二nhị 外ngoại 。 內nội 謂vị 各các 別biệt 身thân 內nội 眼nhãn 等đẳng 五ngũ 根căn 及cập 彼bỉ 居cư 處xứ 。 之chi 所sở 依y 止chỉ 。 濕thấp 潤nhuận 所sở 攝nhiếp 有hữu 執chấp 受thọ 性tánh 。
復phục 有hữu 增tăng 上thượng 積tích 集tập 。 所sở 謂vị 洟di 淚lệ 涎tiên 汗hãn 膏cao 髓tủy 痰đàm 等đẳng 。 諸chư 不bất 淨tịnh 物vật 。 是thị 內nội 水thủy 體thể 。 潤nhuận 澤trạch 聚tụ 集tập 受thọ 用dụng 為vi 業nghiệp 。 外ngoại 謂vị 各các 別biệt 身thân 外ngoại 色sắc 等đẳng 五ngũ 境cảnh 。 之chi 所sở 依y 止chỉ 。 濕thấp 潤nhuận 所sở 攝nhiếp 非phi 執chấp 受thọ 性tánh 。
復phục 有hữu 增tăng 上thượng 積tích 集tập 。 所sở 謂vị 泉tuyền 源nguyên 溪khê 沼chiểu 巨cự 壑hác 洪hồng 流lưu 等đẳng 。 火hỏa 等đẳng 災tai 起khởi 彼bỉ 尋tầm 消tiêu 竭kiệt 。 是thị 外ngoại 水thủy 體thể 。 依y 持trì 受thọ 用dụng 為vi 業nghiệp 。 變biến 壞hoại 受thọ 用dụng 為vi 業nghiệp 。 對đối 治trị 資tư 養dưỡng 為vi 業nghiệp 。 火hỏa 亦diệc 二nhị 種chủng 。 一nhất 內nội 二nhị 外ngoại 。 內nội 謂vị 各các 別biệt 身thân 內nội 眼nhãn 等đẳng 五ngũ 根căn 。 及cập 彼bỉ 居cư 處xứ 。 之chi 所sở 依y 止chỉ 。 煖noãn 熱nhiệt 所sở 攝nhiếp 有hữu 執chấp 受thọ 性tánh 。
復phục 有hữu 增tăng 上thượng 積tích 集tập 。 所sở 謂vị 能năng 令linh 。 有hữu 情tình 遍biến 溫ôn 增tăng 熱nhiệt 。 又hựu 能năng 消tiêu 化hóa 凡phàm 所sở 飲ẩm 噉đạm 。 諸chư 如như 是thị 等đẳng 。 是thị 內nội 火hỏa 體thể 。 成thành 熟thục 和hòa 合hợp 受thọ 用dụng 為vi 業nghiệp 。 外ngoại 謂vị 各các 別biệt 身thân 外ngoại 色sắc 等đẳng 五ngũ 境cảnh 。 之chi 所sở 依y 止chỉ 。 煖noãn 熱nhiệt 所sở 攝nhiếp 非phi 執chấp 受thọ 性tánh 。
復phục 有hữu 增tăng 上thượng 積tích 集tập 。 所sở 謂vị 炎diễm 燎liệu 村thôn 城thành 蔓mạn 延diên 洲châu 渚chử 。 乃nãi 至chí 空không 逈huýnh 。 無vô 依y 故cố 滅diệt 。 或hoặc 鑽toàn 木mộc 擊kích 石thạch 種chủng 種chủng 求cầu 火hỏa 。 此thử 火hỏa 生sanh 已dĩ 不bất 久cửu 灰hôi 燼tẫn 。 是thị 外ngoại 火hỏa 體thể 。 變biến 壞hoại 受thọ 用dụng 為vi 業nghiệp 。 對đối 治trị 資tư 養dưỡng 為vi 業nghiệp 。 風phong 亦diệc 二nhị 種chủng 。 一nhất 內nội 二nhị 外ngoại 。 內nội 謂vị 各các 別biệt 身thân 內nội 眼nhãn 等đẳng 五ngũ 根căn 及cập 彼bỉ 居cư 處xứ 。 之chi 所sở 依y 止chỉ 。 輕khinh 動động 所sở 攝nhiếp 有hữu 執chấp 受thọ 性tánh 。
復phục 有hữu 增tăng 上thượng 積tích 集tập 。 所sở 謂vị 上thượng 下hạ 橫hoành 行hành 入nhập 出xuất 氣khí 息tức 。 諸chư 如như 是thị 等đẳng 。 是thị 內nội 風phong 體thể 。 發phát 動động 作tác 事sự 受thọ 用dụng 為vi 業nghiệp 。 外ngoại 謂vị 各các 別biệt 身thân 外ngoại 色sắc 等đẳng 五ngũ 境cảnh 。 之chi 所sở 依y 止chỉ 。 輕khinh 動động 所sở 攝nhiếp 非phi 執chấp 受thọ 性tánh 。
復phục 有hữu 增tăng 上thượng 積tích 集tập 所sở 謂vị 摧tồi 破phá 山sơn 崖nhai 偃yển 伏phục 林lâm 木mộc 等đẳng 。 彼bỉ 既ký 散tán 壞hoại 。 無vô 依y 故cố 靜tĩnh 。 若nhược 求cầu 風phong 者giả 動động 衣y 搖dao 扇thiên/phiến 。 其kỳ 不bất 動động 搖dao 無vô 緣duyên 故cố 息tức 。 諸chư 如như 是thị 等đẳng 。 是thị 外ngoại 風phong 體thể 。 依y 持trì 受thọ 用dụng 為vi 業nghiệp 變biến 壞hoại 受thọ 用dụng 為vi 業nghiệp 。 對đối 治trị 資tư 養dưỡng 為vi 業nghiệp 。
眼nhãn 謂vị 一nhất 切thiết 種chủng 。 子tử 阿a 賴lại 耶da 識thức 。 之chi 所sở 執chấp 受thọ 。 四tứ 大đại 所sở 造tạo 。 色sắc 為vi 境cảnh 界giới 緣duyên 色sắc 境cảnh 。 識thức 之chi 所sở 依y 止chỉ 。 淨tịnh 色sắc 為vi 體thể 。 色sắc 蘊uẩn 所sở 攝nhiếp 。 無vô 見kiến 有hữu 對đối 性tánh 。 如như 眼nhãn 如như 是thị 耳nhĩ 鼻tị 。 舌thiệt 身thân 亦diệc 爾nhĩ 。 此thử 中trung 差sai 別biệt 者giả 。 謂vị 各các 行hành 自tự 境cảnh 緣duyên 自tự 境cảnh 識thức 。 之chi 所sở 依y 止chỉ 。
色sắc 謂vị 眼nhãn 所sở 行hành 境cảnh 。 眼nhãn 識thức 所sở 緣duyên 四tứ 大đại 所sở 造tạo 。 若nhược 顯hiển 色sắc 若nhược 形hình 色sắc 若nhược 表biểu 色sắc 為vi 體thể 。 色sắc 蘊uẩn 所sở 攝nhiếp 。 有hữu 見kiến 有hữu 對đối 。 此thử 復phục 三tam 種chủng 。 謂vị 妙diệu 不bất 妙diệu 及cập 俱câu 相tương 違vi 。 彼bỉ 復phục 云vân 何hà 。 謂vị 青thanh 黃hoàng 赤xích 白bạch 。 如như 是thị 等đẳng 顯hiển 色sắc 。 長trường 短đoản 方phương 圓viên 麁thô 細tế 高cao 下hạ 正chánh 及cập 不bất 正chánh 。 烟yên 雲vân 塵trần 霧vụ 光quang 影ảnh 明minh 闇ám 。 若nhược 空không 一nhất 顯hiển 色sắc 。 若nhược 彼bỉ 影ảnh 像tượng 之chi 色sắc 。 是thị 名danh 為vi 色sắc 。
聲thanh 謂vị 耳nhĩ 所sở 行hành 境cảnh 。 耳nhĩ 識thức 所sở 緣duyên 四tứ 大đại 所sở 造tạo 。 可khả 聞văn 音âm 為vi 體thể 。 色sắc 蘊uẩn 所sở 攝nhiếp 。 無vô 見kiến 有hữu 對đối 。 此thử 復phục 三tam 種chủng 。 謂vị 可khả 意ý 不bất 可khả 意ý 。 及cập 俱câu 相tương 違vi 。 或hoặc 因nhân 手thủ 等đẳng 相tương 擊kích 出xuất 聲thanh 。 或hoặc 由do 尋tầm 伺tứ 扣khấu 絃huyền 拊phụ 革cách 。 或hoặc 依y 世thế 俗tục 。 或hoặc 為vi 養dưỡng 命mạng 。 或hoặc 宣tuyên 暢sướng 法pháp 義nghĩa 而nhi 起khởi 言ngôn 說thuyết 。 或hoặc 依y 託thác 崖nhai 谷cốc 而nhi 發phát 響hưởng 聲thanh 。 如như 是thị 若nhược 自tự 相tương/tướng 若nhược 分phân 別biệt 若nhược 響hưởng 音âm 。 是thị 名danh 為vi 聲thanh 。
香hương 謂vị 鼻tị 所sở 行hành 境cảnh 。 鼻tị 識thức 所sở 緣duyên 四tứ 大đại 所sở 造tạo 。 可khả 嗅khứu 物vật 為vi 體thể 色sắc 蘊uẩn 所sở 攝nhiếp 。 無vô 見kiến 有hữu 對đối 性tánh 。 此thử 復phục 三tam 種chủng 。 謂vị 好hảo/hiếu 香hương 惡ác 香hương 及cập 俱câu 非phi 香hương 。 彼bỉ 復phục 云vân 何hà 。 所sở 謂vị 根căn 莖hành 皮bì 葉diệp 花hoa 果quả 煙yên 末mạt 等đẳng 香hương 。 若nhược 俱câu 生sanh 若nhược 和hòa 合hợp 若nhược 變biến 異dị 是thị 名danh 為vi 香hương 。 味vị 謂vị 舌thiệt 所sở 行hành 境cảnh 。 舌thiệt 識thức 所sở 緣duyên 四tứ 大đại 所sở 造tạo 。 可khả 嘗thường 物vật 為vi 體thể 。 色sắc 蘊uẩn 所sở 攝nhiếp 。 無vô 見kiến 有hữu 對đối 性tánh 。 此thử 復phục 三tam 種chủng 。 謂vị 甘cam 不bất 甘cam 及cập 俱câu 相tương 違vi 。 彼bỉ 復phục 云vân 何hà 。 所sở 謂vị 酥tô 油du 沙sa 糖đường 石thạch 蜜mật 熟thục 果quả 等đẳng 味vị 。 若nhược 俱câu 生sanh 若nhược 和hòa 合hợp 若nhược 變biến 異dị 。 是thị 名danh 為vi 味vị 。 觸xúc 一nhất 分phần/phân 謂vị 身thân 所sở 行hành 境cảnh 。 身thân 識thức 所sở 緣duyên 四tứ 大đại 所sở 造tạo 。 可khả 觸xúc 物vật 為vi 體thể 。 色sắc 蘊uẩn 所sở 攝nhiếp 。 無vô 見kiến 有hữu 對đối 性tánh 。 此thử 復phục 三tam 種chủng 。 謂vị 妙diệu 不bất 妙diệu 及cập 俱câu 相tương 違vi 。 彼bỉ 復phục 云vân 何hà 。 所sở 謂vị 澁sáp 滑hoạt 輕khinh 重trọng 緩hoãn 急cấp 軟nhuyễn 冷lãnh 飢cơ 渴khát 飽bão 悶muộn 強cường 弱nhược 癢dạng 病bệnh 老lão 死tử 疲bì 息tức 粘niêm 勇dũng 。 或hoặc 緣duyên 光quang 澤trạch 。 或hoặc 不bất 光quang 澤trạch 。 或hoặc 緣duyên 堅kiên 實thật 。 或hoặc 不bất 堅kiên 實thật 。 或hoặc 緣duyên 執chấp 縛phược 。 或hoặc 緣duyên 增tăng 聚tụ 。 或hoặc 緣duyên 乖quai 違vi 。 或hoặc 緣duyên 和hòa 順thuận 。 若nhược 俱câu 生sanh 若nhược 和hòa 合hợp 若nhược 變biến 異dị 。 是thị 名danh 觸xúc 一nhất 分phần/phân 。
法pháp 處xứ 所sở 攝nhiếp 。 色sắc 謂vị 一nhất 切thiết 時thời 意ý 所sở 行hành 境cảnh 。 色sắc 蘊uẩn 所sở 攝nhiếp 。 無vô 見kiến 無vô 對đối 。 此thử 復phục 三tam 種chủng 。 謂vị 律luật 儀nghi 色sắc 不bất 律luật 儀nghi 色sắc 及cập 三tam 摩ma 地địa 所sở 行hành 境cảnh 色sắc 。 律luật 儀nghi 色sắc 云vân 何hà 。 謂vị 防phòng 護hộ 身thân 語ngữ 業nghiệp 者giả 由do 彼bỉ 增tăng 上thượng 造tạo 作tác 心tâm 心tâm 法pháp 故cố 。 依y 彼bỉ 不bất 現hiện 行hành 法pháp 建kiến 立lập 色sắc 性tánh 。 不bất 律luật 儀nghi 色sắc 云vân 何hà 。 謂vị 不bất 防phòng 護hộ 身thân 語ngữ 業nghiệp 者giả 。 由do 彼bỉ 增tăng 上thượng 造tạo 作tác 心tâm 心tâm 法pháp 故cố 。 依y 彼bỉ 現hiện 行hành 法pháp 建kiến 立lập 色sắc 性tánh 。 三tam 摩ma 地địa 所sở 行hành 。 境cảnh 色sắc 云vân 何hà 。 謂vị 由do 下hạ 中trung 上thượng 三tam 摩ma 地địa 俱câu 轉chuyển 。 相tương 應ứng 心tâm 心tâm 法pháp 故cố 。 起khởi 彼bỉ 所sở 緣duyên 影ảnh 像tượng 色sắc 性tánh 。 及cập 彼bỉ 所sở 作tác 。 成thành 就tựu 色sắc 性tánh 。 是thị 名danh 法pháp 處xứ 。 所sở 攝nhiếp 色sắc 心tâm 不bất 相tương 應ứng 行hành 者giả 。 謂vị 諸chư 行hành 與dữ 。 心tâm 不bất 相tương 應ứng 。 於ư 心tâm 心tâm 法pháp 及cập 色sắc 法pháp 分phần/phân 位vị 。 假giả 施thi 設thiết 性tánh 不bất 可khả 施thi 設thiết 。 與dữ 心tâm 等đẳng 法pháp 若nhược 一nhất 若nhược 異dị 。 彼bỉ 復phục 差sai 別biệt 有hữu 二nhị 十thập 四tứ 種chủng 。 謂vị 得đắc 無vô 想tưởng 定định 。 滅diệt 盡tận 定định 。 無vô 想tưởng 天thiên 。 命mạng 根căn 。 眾chúng 同đồng 分phần/phân 。 生sanh 。 老lão 。 住trụ 。 無vô 常thường 。 名danh 身thân 。 句cú 身thân 。 文văn 身thân 。 異dị 生sanh 性tánh 流lưu 轉chuyển 。 定định 異dị 。 相tương 應ứng 。 次thứ 第đệ 。 勢thế 速tốc 。
時thời 方phương 。 數số 。 和hòa 合hợp 。 不bất 和hòa 合hợp 。
復phục 有hữu 諸chư 餘dư 如như 是thị 種chủng 類loại 差sai 別biệt 。 應ưng 知tri 。 得đắc 者giả 。 此thử 復phục 三tam 種chủng 。 一nhất 諸chư 行hành 種chủng 子tử 所sở 攝nhiếp 相tương 續tục 差sai 別biệt 性tánh 。 二nhị 自tự 在tại 生sanh 起khởi 相tương 續tục 差sai 別biệt 性tánh 。 三tam 自tự 相tương 生sanh 起khởi 相tương 續tục 差sai 別biệt 性tánh 。 無vô 想tưởng 定định 者giả 。 謂vị 已dĩ 離ly 遍biến 淨tịnh 欲dục 。 未vị 離ly 上thượng 地địa 欲dục 。 觀quán 想tưởng 如như 病bệnh 。 如như 癰ung 如như 箭tiễn 。 唯duy 無vô 想tưởng 天thiên 寂tịch 靜tĩnh 微vi 妙diệu 。 由do 於ư 無vô 想tưởng 天thiên 起khởi 出xuất 離ly 想tưởng 。 作tác 意ý 前tiền 方phương 便tiện 故cố 。 不bất 恆hằng 現hiện 行hành 心tâm 心tâm 法pháp 滅diệt 性tánh 。 滅diệt 盡tận 定định 者giả 。 謂vị 已dĩ 離ly 無Vô 所Sở 有Hữu 處Xứ 欲dục 。 或hoặc 入nhập 非Phi 想Tưởng 非Phi 非Phi 想Tưởng 處Xứ 定định 。 或hoặc 復phục 上thượng 進tiến 。 或hoặc 入nhập 無vô 想tưởng 定định 。 或hoặc 復phục 上thượng 進tiến 由do 起khởi 暫tạm 息tức 想tưởng 作tác 意ý 前tiền 方phương 便tiện 故cố 。 止chỉ 息tức 所sở 緣duyên 。 不bất 恆hằng 現hiện 行hành 諸chư 心tâm 心tâm 法pháp 。 及cập 恆hằng 行hành 一nhất 分phần/phân 諸chư 心tâm 心tâm 法pháp 滅diệt 性tánh 。 無vô 想tưởng 天thiên 者giả 。 謂vị 先tiên 於ư 此thử 間gian 。 得đắc 無vô 想tưởng 定định 。 由do 此thử 後hậu 生sanh 無Vô 想Tưởng 有Hữu 情Tình 天Thiên 處xứ 。 不bất 恆hằng 現hiện 行hành 諸chư 心tâm 心tâm 法pháp 滅diệt 性tánh 。 命mạng 根căn 者giả 。 謂vị 先tiên 業nghiệp 所sở 引dẫn 異dị 熟thục 六lục 處xứ 住trụ 時thời 決quyết 定định 性tánh 。 眾chúng 同đồng 分phần/phân 者giả 。 謂vị 諸chư 有hữu 情tình 。 互hỗ 相tương 似tự 性tánh 。 異dị 生sanh 性tánh 者giả 。 此thử 有hữu 二nhị 種chủng 。 一nhất 愚ngu 夫phu 異dị 生sanh 性tánh 。 二nhị 無vô 聞văn 異dị 生sanh 性tánh 。 愚ngu 夫phu 異dị 生sanh 性tánh 者giả 。 謂vị 無vô 始thỉ 世thế 來lai 。 有hữu 情tình 身thân 中trung 。 愚ngu 夫phu 之chi 性tánh 。 無vô 聞văn 異dị 生sanh 性tánh 者giả 。 謂vị 如Như 來Lai 法pháp 外ngoại 諸chư 邪tà 道đạo 性tánh 。 生sanh 者giả 。 謂vị 諸chư 行hành 自tự 相tương/tướng 發phát 起khởi 性tánh 。 老lão 者giả 。 謂vị 諸chư 行hành 前tiền 後hậu 變biến 異dị 性tánh 。 住trụ 者giả 。 謂vị 諸chư 行hành 生sanh 時thời 相tương 續tục 不bất 斷đoạn 性tánh 。 無vô 常thường 者giả 。 謂vị 諸chư 行hành 自tự 相tương 生sanh 後hậu 滅diệt 壞hoại 性tánh 。 名danh 身thân 者giả 。 謂vị 詮thuyên 諸chư 行hành 等đẳng 法pháp 自tự 體thể 想tưởng 號hiệu 假giả 立lập 性tánh 。 句cú 身thân 者giả 。 謂vị 聚tụ 集tập 諸chư 名danh 顯hiển 染nhiễm 淨tịnh 義nghĩa 言ngôn 說thuyết 所sở 依y 性tánh 。 文văn 身thân 者giả 。 謂vị 前tiền 二nhị 所sở 依y 字tự 性tánh 。 流lưu 轉chuyển 者giả 。 謂vị 諸chư 行hành 因nhân 果quả 相tương 續tục 不bất 斷đoạn 性tánh 。 定định 異dị 者giả 。 謂vị 諸chư 行hành 因nhân 果quả 各các 異dị 性tánh 。 相tương 應ứng 者giả 。 謂vị 諸chư 行hành 因nhân 果quả 相tương 稱xứng 性tánh 。 勢thế 速tốc 者giả 。 謂vị 諸chư 行hành 流lưu 轉chuyển 迅tấn 疾tật 性tánh 。 次thứ 第đệ 者giả 。 謂vị 諸chư 行hành 一nhất 一nhất 次thứ 第đệ 流lưu 轉chuyển 性tánh 。
時thời 者giả 。 謂vị 諸chư 行hành 展triển 轉chuyển 新tân 新tân 生sanh 滅diệt 性tánh 。 方phương 者giả 。 謂vị 諸chư 色sắc 行hành 遍biến 分phân 齊tề 性tánh 。 數số 者giả 。 謂vị 諸chư 行hành 等đẳng 各các 別biệt 相tướng 續tục 體thể 相tướng 流lưu 轉chuyển 性tánh 。 和hòa 合hợp 者giả 。 謂vị 諸chư 行hành 緣duyên 會hội 性tánh 。 不bất 和hòa 合hợp 者giả 。 謂vị 諸chư 行hành 緣duyên 乖quai 性tánh 。
無vô 為vi 者giả 。 此thử 有hữu 八bát 種chủng 。 謂vị 虛hư 空không 。 非phi 擇trạch 滅diệt 。 擇trạch 滅diệt 不bất 動động 。 想tưởng 受thọ 滅diệt 。 善thiện 法Pháp 真Chân 如Như 。 不bất 善thiện 法Pháp 真Chân 如Như 。 無vô 記ký 法pháp 真Chân 如Như 。 虛hư 空không 者giả 。 謂vị 諸chư 心tâm 心tâm 法pháp 所sở 緣duyên 外ngoại 色sắc 對đối 治trị 境cảnh 界giới 性tánh 。 非phi 擇trạch 滅diệt 者giả 。 謂vị 因nhân 緣duyên 不bất 會hội 於ư 其kỳ 中trung 間gian 。 諸chư 行hành 不bất 起khởi 滅diệt 而nhi 非phi 離ly 繫hệ 性tánh 。 擇trạch 滅diệt 者giả 。 謂vị 由do 慧tuệ 方phương 便tiện 有hữu 漏lậu 諸chư 行hành 畢tất 竟cánh 不bất 起khởi 。 滅diệt 而nhi 是thị 離ly 繫hệ 性tánh 。 不bất 動động 者giả 。 謂vị 離ly 遍biến 淨tịnh 欲dục 得đắc 第đệ 四tứ 靜tĩnh 慮lự 。 於ư 其kỳ 中trung 間gian 。 苦khổ 樂lạc 離ly 繫hệ 性tánh 。 想tưởng 受thọ 滅diệt 者giả 。 謂vị 離ly 無Vô 所Sở 有Hữu 處Xứ 。 欲dục 入nhập 滅diệt 盡tận 定định 。 於ư 其kỳ 中trung 間gian 。 不bất 恆hằng 現hiện 行hành 心tâm 心tâm 法pháp 及cập 恆hằng 行hành 一nhất 分phần/phân 心tâm 心tâm 法pháp 滅diệt 而nhi 離ly 繫hệ 性tánh 。 善thiện 不bất 善thiện 無vô 記ký 。 法pháp 真Chân 如Như 者giả 。 謂vị 於ư 善thiện 不bất 善thiện 。 無vô 記ký 法pháp 中trung 清thanh 淨tịnh 境cảnh 界giới 性tánh 。
復phục 次thứ 如như 是thị 。 五ngũ 法pháp 復phục 有hữu 三tam 相tương 應ứng 知tri 。 一nhất 增tăng 益ích 相tương/tướng 。 二nhị 增tăng 益ích 所sở 起khởi 相tương/tướng 。 三tam 法pháp 性tánh 相tướng 。 增tăng 益ích 相tương/tướng 者giả 。 謂vị 諸chư 法pháp 中trung 。 遍biến 計kế 所sở 執chấp 自tự 性tánh 。 增tăng 益ích 所sở 起khởi 相tương/tướng 者giả 。 謂vị 諸chư 法pháp 中trung 。 如như 其kỳ 所sở 應ứng 。 依y 他tha 起khởi 自tự 性tánh 。 法pháp 性tánh 相tướng 者giả 。 謂vị 諸chư 法pháp 中trung 。 圓viên 成thành 實thật 自tự 性tánh 。 如như 是thị 已dĩ 說thuyết 。 一nhất 切thiết 界giới 今kim 當đương 說thuyết 頌tụng 曰viết 。
界giới 謂vị 欲dục 色sắc 等đẳng 。 及cập 與dữ 三Tam 千Thiên 界Giới 。
論luận 曰viết 。 界giới 有hữu 二nhị 種chủng 。 一nhất 欲dục 等đẳng 三tam 界giới 。 二nhị 三Tam 千Thiên 世Thế 界Giới 。 欲dục 等đẳng 三tam 界giới 者giả 。 一nhất 欲dục 界giới 。 謂vị 未vị 離ly 欲dục 地địa 雜tạp 眾chúng 煩phiền 惱não 諸chư 蘊uẩn 差sai 別biệt 。 二nhị 色sắc 界giới 。 謂vị 已dĩ 離ly 欲dục 地địa 雜tạp 眾chúng 煩phiền 惱não 諸chư 蘊uẩn 差sai 別biệt 。 三tam 無vô 色sắc 界giới 。 謂vị 離ly 色sắc 欲dục 地địa 雜tạp 眾chúng 煩phiền 惱não 諸chư 蘊uẩn 差sai 別biệt 。 如như 是thị 三tam 界giới 。 復phục 有hữu 五ngũ 種chủng 差sai 別biệt 應ưng 知tri 。 一nhất 相tương/tướng 差sai 別biệt 。 二nhị 麁thô 重trọng 差sai 別biệt 。 三tam 方phương 處xứ 差sai 別biệt 。 四tứ 受thọ 用dụng 差sai 別biệt 。 五ngũ 任nhậm 持trì 差sai 別biệt 。 相tương/tướng 差sai 別biệt 者giả 。 謂vị 欲dục 界giới 中trung 色sắc 多đa 相tương/tướng 不bất 鮮tiên 淨tịnh 相tương/tướng 種chủng 種chủng 雜tạp 相tương/tướng 。 色sắc 界giới 中trung 色sắc 少thiểu 相tương/tướng 鮮tiên 淨tịnh 相tương/tướng 非phi 種chủng 種chủng 雜tạp 相tương/tướng 。 無vô 色sắc 界giới 中trung 雖tuy 無vô 業nghiệp 。 所sở 生sanh 色sắc 而nhi 有hữu 定định 所sở 生sanh 色sắc 無vô 見kiến 無vô 對đối 。 又hựu 欲dục 界giới 中trung 有hữu 苦khổ 受thọ 相tương 應ứng 相tương/tướng 。 瞋sân 恚khuể 相tương 應ứng 相tương/tướng 。 多đa 隨tùy 煩phiền 惱não 相tương 應ứng 相tương/tướng 。 色sắc 無vô 色sắc 界giới 。 中trung 有hữu 苦khổ 受thọ 。 不bất 相tương 應ứng 相tướng 。 瞋sân 恚khuể 不bất 相tương 應ứng 相tướng 。 少thiểu 隨tùy 煩phiền 惱não 相tương 應ứng 相tương/tướng 。 麁thô 重trọng 差sai 別biệt 者giả 。 謂vị 欲dục 界giới 中trung 麁thô 重trọng 麁thô 而nhi 損tổn 害hại 。 色sắc 無vô 色sắc 界giới 。 中trung 麁thô 重trọng 細tế 而nhi 不bất 損tổn 害hại 。 方phương 處xứ 差sai 別biệt 者giả 。 謂vị 欲dục 界giới 居cư 下hạ 方phương 。 色sắc 界giới 居cư 上thượng 方phương 。 無vô 色sắc 界giới 無vô 方phương 處xứ 。 受thọ 用dụng 差sai 別biệt 者giả 。 謂vị 欲dục 界giới 受thọ 用dụng 外ngoại 門môn 境cảnh 界giới 。 色sắc 無vô 色sắc 界giới 。 受thọ 用dụng 內nội 門môn 境cảnh 界giới 。 任nhậm 持trì 差sai 別biệt 者giả 。 謂vị 欲dục 廛triền 諸chư 蘊uẩn 。 依y 四tứ 食thực 住trụ 。 色sắc 無vô 色sắc 廛triền 諸chư 蘊uẩn 依y 三tam 食thực 住trụ 。 三Tam 千Thiên 世Thế 界Giới 者giả 。 一nhất 小tiểu 千thiên 世thế 界giới 。 二nhị 中trung 千thiên 世thế 界giới 。 三tam 大Đại 千Thiên 世Thế 界Giới 。 謂vị 一nhất 日nhật 月nguyệt 。 之chi 所sở 照chiếu 臨lâm 。 名danh 一nhất 世thế 界giới 。 如như 是thị 千thiên 世thế 界giới 中trung 。 有hữu 千thiên 日nhật 月nguyệt 。 千thiên 蘇tô 迷mê 盧lô 。 山sơn 王vương 千thiên 南Nam 贍Thiệm 部Bộ 洲Châu 。 千thiên 東đông 毘Tỳ 提Đề 訶Ha 洲Châu 。 千thiên 西tây 瞿Cù 陀Đà 尼Ni 洲Châu 。 千thiên 北Bắc 拘Câu 盧Lô 洲Châu 。 千thiên 四Tứ 大Đại 王Vương 眾chúng 。 天thiên 千thiên 三Tam 十Thập 三Tam 天Thiên 。 千thiên 夜Dạ 摩Ma 天Thiên 。 千thiên 覩Đổ 史Sử 多Đa 天Thiên 。 千thiên 樂Lạc 變Biến 化Hóa 天Thiên 。 千thiên 他Tha 化Hóa 自Tự 在Tại 天Thiên 。 千thiên 梵Phạm 世Thế 天Thiên 。 合hợp 名danh 第đệ 一nhất 。 小tiểu 千thiên 世thế 界giới 。 復phục 千thiên 小tiểu 千thiên 世thế 界giới 。 名danh 為vi 第đệ 二nhị 。 中trung 千thiên 世thế 界giới 。 復phục 千thiên 中trung 千thiên 世thế 界giới 。 名danh 為vi 第đệ 三tam 。 大Đại 千Thiên 世Thế 界Giới 。 問vấn 何hà 因nhân 緣duyên 故cố 。 小tiểu 千thiên 世thế 界giới 。 名danh 為vi 卑ty 小tiểu 。 答đáp 猶do 如như 特đặc 牛ngưu 斷đoạn 去khứ 兩lưỡng 角giác 。 以dĩ 缺khuyết 減giảm 故cố 名danh 為vi 卑ty 小tiểu 。 如như 是thị 梵Phạm 世Thế 已dĩ 下hạ 。 其kỳ 中trung 所sở 有hữu 。 千thiên 世thế 界giới 不bất 如như 上thượng 地địa 。 故cố 名danh 卑ty 小tiểu 。 如như 是thị 三Tam 千Thiên 世Thế 界Giới 。 三tam 災tai 所sở 壞hoại 。 謂vị 火hỏa 水thủy 風phong 。 災tai 復phục 有hữu 三tam 種chủng 。 三tam 災tai 之chi 頂đảnh 。 謂vị 第đệ 二nhị 第đệ 三tam 。 第đệ 四tứ 靜tĩnh 慮lự 。 彼bỉ 第đệ 四tứ 靜tĩnh 慮lự 諸chư 天thiên 法pháp 爾nhĩ 與dữ 所sở 居cư 宮cung 俱câu 起khởi 俱câu 滅diệt 。
復phục 有hữu 中trung 三tam 劫kiếp 起khởi 。 所sở 謂vị 飢cơ 饉cận 疫dịch 病bệnh 刀đao 兵binh 。 二nhị 十thập 中trung 劫kiếp 。 世thế 間gian 正chánh 壞hoại 。 二nhị 十thập 中trung 劫kiếp 。 壞hoại 已dĩ 而nhi 住trụ 。 二nhị 十thập 中trung 劫kiếp 。 世thế 間gian 正chánh 成thành 。 二nhị 十thập 中trung 劫kiếp 。 成thành 已dĩ 而nhi 住trụ 。 如như 是thị 合hợp 有hữu 。 八bát 十thập 中trung 劫kiếp 。 名danh 為vi 大đại 劫kiếp 。 譬thí 如như 天thiên 雨vũ 。 滴tích 猶do 車xa 軸trục 。 無vô 有hữu 間gián 斷đoạn 。 從tùng 空không 而nhi 注chú 。 如như 是thị 東đông 方phương 。 無vô 邊biên 世thế 界giới 。 無vô 有hữu 間gián 斷đoạn 。 或hoặc 成thành 或hoặc 壞hoại 。 或hoặc 有hữu 正chánh 壞hoại 或hoặc 壞hoại 已dĩ 住trụ 。 或hoặc 有hữu 正chánh 成thành 。 或hoặc 成thành 已dĩ 住trụ 。 如như 是thị 乃nãi 至chí 。 十thập 方phương 世thế 界giới 。 如như 是thị 已dĩ 說thuyết 。 界giới 雜tạp 染nhiễm 今kim 當đương 說thuyết 頌tụng 曰viết 。
煩phiền 惱não 業nghiệp 生sanh 性tánh 。 雜tạp 染nhiễm 相tướng 應ưng 知tri 。
論luận 曰viết 。 雜tạp 染nhiễm 性tánh 有hữu 三tam 種chủng 。 一nhất 煩phiền 惱não 雜tạp 染nhiễm 。 二nhị 業nghiệp 雜tạp 染nhiễm 。 三tam 生sanh 雜tạp 染nhiễm 。 煩phiền 惱não 雜tạp 染nhiễm 者giả 。 謂vị 一nhất 切thiết 煩phiền 惱não 。 及cập 隨tùy 煩phiền 惱não 。 合hợp 名danh 煩phiền 惱não 雜tạp 染nhiễm 。 煩phiền 惱não 者giả 略lược 有hữu 十thập 種chủng 。 一nhất 薩tát 迦ca 耶da 見kiến 。 二nhị 邊biên 執chấp 見kiến 。 三tam 邪tà 見kiến 。 四tứ 見kiến 取thủ 。 五Ngũ 戒Giới 禁cấm 取thủ 。 六lục 貪tham 。 七thất 瞋sân 。 八bát 無vô 明minh 。 九cửu 慢mạn 。 十thập 疑nghi 。 或hoặc 復phục 二nhị 種chủng 。 一nhất 見kiến 所sở 斷đoạn 。 二nhị 修tu 所sở 斷đoạn 。 或hoặc 復phục 三tam 種chủng 。 一nhất 欲dục 界giới 繫hệ 。 二nhị 色sắc 界giới 繫hệ 。 三tam 無vô 色sắc 界giới 繫hệ 。
復phục 有hữu 七thất 種chủng 顛điên 倒đảo 行hành 。 一nhất 邪tà 解giải 行hành 。 二nhị 不bất 解giải 行hành 。 三tam 非phi 解giải 非phi 不bất 解giải 行hành 。 四tứ 執chấp 邪tà 解giải 行hành 五ngũ 彼bỉ 因nhân 依y 處xứ 行hành 。 六lục 彼bỉ 怖bố 生sanh 行hành 。 七thất 任nhậm 運vận 起khởi 行hành 。 邪tà 解giải 行hành 者giả 。 所sở 謂vị 薩tát 迦ca 耶da 見kiến 邊biên 執chấp 見kiến 邪tà 見kiến 。 於ư 所sở 知tri 事sự 起khởi 邪tà 執chấp 故cố 。 不bất 解giải 行hành 者giả 。 所sở 謂vị 無vô 明minh 非phi 解giải 。 非phi 不bất 解giải 行hành 者giả 。 所sở 謂vị 疑nghi 也dã 。 執chấp 邪tà 解giải 行hành 者giả 。 所sở 謂vị 見kiến 取thủ 戒giới 禁cấm 取thủ 。 及cập 於ư 諸chư 見kiến 所sở 起khởi 貪tham 等đẳng 。 彼bỉ 因nhân 依y 處xứ 行hành 者giả 。 謂vị 見kiến 苦khổ 集tập 所sở 斷đoạn 。 彼bỉ 怖bố 生sanh 行hành 者giả 。 謂vị 見kiến 滅diệt 道đạo 所sở 斷đoạn 。 任nhậm 運vận 起khởi 行hành 者giả 。 謂vị 修tu 所sở 斷đoạn 見kiến 所sở 斷đoạn 。 見kiến 所sở 斷đoạn 有hữu 百bách 一nhất 十thập 二nhị 煩phiền 惱não 。 修tu 所sở 斷đoạn 有hữu 十thập 六lục 煩phiền 惱não 。 如như 是thị 見kiến 修tu 所sở 斷đoạn 。 合hợp 有hữu 一nhất 百bách 二nhị 十thập 八bát 煩phiền 惱não 。 如như 是thị 煩phiền 惱não 雜tạp 染nhiễm 。 種chủng 種chủng 義nghĩa 差sai 別biệt 故cố 。 立lập 種chủng 種chủng 名danh 。 所sở 謂vị 結kết 縛phược 隨tùy 眠miên 隨tùy 煩phiền 惱não 纏triền 暴bạo 流lưu 軛ách 取thủ 繫hệ 蓋cái 株chu 杌ngột 垢cấu 燒thiêu 害hại 箭tiễn 所sở 有hữu 惡ác 行hành 漏lậu 匱quỹ 熱nhiệt 惱não 鬪đấu 諍tranh 熾sí 然nhiên 火hỏa 稠trù 林lâm 拘câu 礙ngại 。 如như 是thị 等đẳng 義nghĩa 名danh 差sai 別biệt 。
業nghiệp 雜tạp 染nhiễm 者giả 。 謂vị 或hoặc 因nhân 煩phiền 惱não 所sở 生sanh 。 或hoặc 因nhân 煩phiền 惱não 。 緣duyên 助trợ 善thiện 法Pháp 所sở 生sanh 。 如như 其kỳ 所sở 應ứng 。 三tam 界giới 所sở 攝nhiếp 。 身thân 業nghiệp 語ngữ 業nghiệp 意ý 業nghiệp 。 此thử 復phục 二nhị 種chủng 。 一nhất 思tư 二nhị 思tư 所sở 起khởi 。 此thử 業nghiệp 差sai 別biệt 復phục 有hữu 多đa 種chủng 。 欲dục 界giới 所sở 攝nhiếp 名danh 福phước 非phi 福phước 。 色sắc 無vô 色sắc 界giới 。 所sở 攝nhiếp 名danh 為vi 不Bất 動Động 。
復phục 有hữu 引dẫn 業nghiệp 。 謂vị 作tác 及cập 增tăng 長trưởng 能năng 引dẫn 種chủng 種chủng 有hữu 情tình 世thế 間gian 及cập 器khí 世thế 間gian 。 果quả 及cập 異dị 熟thục 。
復phục 有hữu 生sanh 業nghiệp 。 謂vị 前tiền 所sở 引dẫn 助trợ 令linh 生sanh 故cố 。
生sanh 雜tạp 染nhiễm 者giả 。 謂vị 因nhân 煩phiền 惱não 及cập 業nghiệp 故cố 生sanh 因nhân 生sanh 故cố 苦khổ 。 苦khổ 復phục 多đa 種chủng 。 謂vị 胎thai 藏tạng 所sở 迫bách 苦khổ 。 老lão 病bệnh 死tử 苦khổ 。 怨oán 憎tăng 會hội 苦khổ 。 愛ái 別biệt 離ly 苦khổ 。 求cầu 不bất 得đắc 苦khổ 。 與dữ 麁thô 重trọng 行hành 俱câu 生sanh 長trưởng 苦khổ 。 數số 死tử 生sanh 苦khổ 。 生sanh 諸chư 難nạn 苦khổ 。 是thị 名danh 為vi 生sanh 。
顯Hiển 揚Dương 聖Thánh 教Giáo 論Luận 卷quyển 第đệ 一nhất