限分 ( 限hạn 分phần )
Phật Học Đại Từ Điển
NGHĨA TIẾNG HÁN
（術語）南山律宗之意，佛之制戒，有深防與限分之二。制戒本為止業因。業因必由三毒。凡夫未能了心性，卒然制之甚難，故約於身口二業而制四重。二業既清淨，則心自沈靜。能見過本。故制四重為道體。是根本制也。更制其餘種類以防四重名為深防。又因過犯尚未窮極，豫加重制，禁微以防著，亦名深防。如比丘尼觸男臂準為重犯等，此二義，初通於四重，則為通義，後就四重各各而論，則為別義。次分限者制意業也。善惡之本緣，無非我倒，依此我倒而結業墮於生死。故各隨其限分而還制其心。故曰心念作。發心作。皆名犯。然諸師多不立此義。戒者但約於身口，於何處明心戒？雖然，身口具非感善惡。依思心而成業道也。但見論中，若制心戒者無得脫者，就其獨頭之心而言也。獨頭之心念忽起緣非，不名為犯。重緣向念得思覺，而不制止（謂之重緣心），故成犯也。此亦有通別之二。通者謂制止一切之邪念，別者如比丘比丘尼於睡眠中漏不淨，則比丘犯僧殘罪，比丘尼犯波逸提罪是也。見戒疏一下，二上，行事鈔上一之一。
NGHĨA HÁN VIỆT
（ 術thuật 語ngữ ） 南nam 山sơn 律luật 宗tông 之chi 意ý ， 佛Phật 之chi 制chế 戒giới ， 有hữu 深thâm 防phòng 與dữ 限hạn 分phân 之chi 二nhị 。 制chế 戒giới 本bổn 為vi 止chỉ 業nghiệp 因nhân 。 業nghiệp 因nhân 必tất 由do 三tam 毒độc 。 凡phàm 夫phu 未vị 能năng 了liễu 心tâm 性tánh ， 卒thốt 然nhiên 制chế 之chi 甚thậm 難nan 故cố 約ước 於ư 身thân 口khẩu 二nhị 業nghiệp 而nhi 制chế 四tứ 重trọng 。 二nhị 業nghiệp 既ký 清thanh 淨tịnh ， 則tắc 心tâm 自tự 沈trầm 靜tĩnh 。 能năng 見kiến 過quá 本bổn 。 故cố 制chế 四tứ 重trọng 為vi 道đạo 體thể 。 是thị 根căn 本bổn 制chế 也dã 。 更cánh 制chế 其kỳ 餘dư 種chủng 類loại 以dĩ 防phòng 四tứ 重trọng 名danh 為vi 深thâm 防phòng 。 又hựu 因nhân 過quá 犯phạm 尚thượng 未vị 窮cùng 極cực ， 豫dự 加gia 重trọng 制chế ， 禁cấm 微vi 以dĩ 防phòng 著trước ， 亦diệc 名danh 深thâm 防phòng 。 如như 比Bỉ 丘Khâu 尼ni 觸xúc 男nam 臂tý 準chuẩn 為vi 重trọng 犯phạm 等đẳng ， 此thử 二nhị 義nghĩa ， 初sơ 通thông 於ư 四tứ 重trọng ， 則tắc 為vi 通thông 義nghĩa ， 後hậu 就tựu 四tứ 重trọng 各các 各các 而nhi 論luận ， 則tắc 為vi 別biệt 義nghĩa 。 次thứ 分phần 限hạn 者giả 制chế 意ý 業nghiệp 也dã 。 善thiện 惡ác 之chi 本bổn 緣duyên ， 無vô 非phi 我ngã 倒đảo ， 依y 此thử 我ngã 倒đảo 而nhi 結kết 業nghiệp 墮đọa 於ư 生sanh 死tử 。 故cố 各các 隨tùy 其kỳ 限hạn 分phần 而nhi 還hoàn 制chế 其kỳ 心tâm 。 故cố 曰viết 心tâm 念niệm 作tác 。 發phát 心tâm 作tác 。 皆giai 名danh 犯phạm 。 然nhiên 諸chư 師sư 多đa 不bất 立lập 此thử 義nghĩa 。 戒giới 者giả 但đãn 約ước 於ư 身thân 口khẩu ， 於ư 何hà 處xứ 明minh 心tâm 戒giới ？ 雖tuy 然nhiên ， 身thân 口khẩu 具cụ 非phi 感cảm 善thiện 惡ác 。 依y 思tư 心tâm 而nhi 成thành 業nghiệp 道đạo 也dã 。 但đãn 見kiến 論luận 中trung ， 若nhược 制chế 心tâm 戒giới 者giả 無vô 得đắc 脫thoát 者giả 。 就tựu 其kỳ 獨độc 頭đầu 之chi 心tâm 而nhi 言ngôn 也dã 。 獨độc 頭đầu 之chi 心tâm 念niệm 忽hốt 起khởi 緣duyên 非phi 不bất 名danh 為vi 犯phạm 。 重trọng 緣duyên 向hướng 念niệm 得đắc 思tư 覺giác 而nhi 不bất 制chế 止chỉ 。 （ 謂vị 之chi 重trọng 緣duyên 心tâm ） ， 故cố 成thành 犯phạm 也dã 。 此thử 亦diệc 有hữu 通thông 別biệt 之chi 二nhị 。 通thông 者giả 謂vị 制chế 止chỉ 一nhất 切thiết 之chi 邪tà 念niệm ， 別biệt 者giả 如như 比Bỉ 丘Khâu 比Bỉ 丘Khâu 尼Ni 於ư 睡thụy 眠miên 中trung 。 漏lậu 不bất 淨tịnh ， 則tắc 比Bỉ 丘Khâu 犯phạm 僧Tăng 殘tàn 罪tội 比Bỉ 丘Khâu 尼Ni 。 犯phạm 波ba 逸dật 提đề 罪tội 是thị 也dã 。 見kiến 戒giới 疏sớ 一nhất 下hạ ， 二nhị 上thượng ， 行hành 事sự 鈔sao 上thượng 一nhất 之chi 一nhất 。