教Giáo 觀Quán 撮Toát 要Yếu 論Luận
Quyển 0002
宋Tống
台Thai 宗Tông 教Giáo 觀Quán 撮Toát 要Yếu 論Luận 卷quyển 第đệ 四tứ
論luận 光quang 明minh 立lập 題đề
自tự 古cổ 稱xưng 光quang 明minh 定định 題đề 為vi 教giáo 門môn 一nhất 關quan 余dư 亦diệc 未vị 敢cảm 輕khinh 有hữu 所sở 議nghị 昔tích 寶bảo 祐hựu 丙bính 辰thần 首thủ 眾chúng 南nam 湖hồ 講giảng 斯tư 玄huyền 記ký 因nhân 而nhi 複phức 熟thục 之chi 乃nãi 知tri 文văn 本bổn 明minh 白bạch 而nhi 人nhân 自tự 迷mê 耳nhĩ 余dư 嘗thường 曰viết 當đương 時thời 吾ngô 祖tổ 若nhược 不bất 因nhân 古cổ 以dĩ 三tam 字tự 作tác 譬thí 喻dụ 釋thích 吾ngô 知tri 其kỳ 必tất 無vô 順thuận 古cổ 之chi 釋thích 也dã 若nhược 不bất 順thuận 古cổ 作tác 譬thí 喻dụ 釋thích 吾ngô 知tri 其kỳ 亦diệc 無vô 附phụ 文văn 之chi 釋thích 也dã 何hà 以dĩ 知tri 然nhiên 。 葢# 由do 古cổ 師sư 以dĩ 三tam 字tự 為vi 譬thí 而nhi 譬thí 法pháp 不bất 周chu 故cố 吾ngô 祖tổ 一nhất 往vãng 順thuận 古cổ 亦diệc 以dĩ 三tam 字tự 為vi 譬thí 徧biến 譬thí 無vô 量lượng 法Pháp 門môn 。 略lược 言ngôn 十thập 種chủng 三tam 法pháp 耳nhĩ 當đương 知tri 順thuận 古cổ 作tác 譬thí 皆giai 是thị 義nghĩa 推thôi 非phi 文văn 之chi 正chánh 意ý 也dã 然nhiên 先tiên 順thuận 則tắc 意ý 在tại 後hậu 違vi 故cố 次thứ 以dĩ 附phụ 文văn 一nhất 釋thích 斥xích 彼bỉ 義nghĩa 推thôi 疎sơ 遠viễn 備bị 舉cử 經kinh 文văn 以dĩ 生sanh 下hạ 當đương 體thể 之chi 釋thích 也dã 故cố 曰viết 義nghĩa 推thôi 譬thí 喻dụ 無vô 有hữu 一nhất 文văn 等đẳng 也dã 由do 是thị 言ngôn 之chi 則tắc 兩lưỡng 科khoa 之chi 文văn 皆giai 因nhân 古cổ 師sư 而nhi 有hữu 非phi 釋thích 題đề 之chi 正chánh 意ý 也dã 然nhiên 附phụ 文văn 一nhất 釋thích 雖tuy 說thuyết 名danh 說thuyết 事sự 猶do 未vị 知tri 此thử 名danh 事sự 從tùng 法pháp 性tánh 而nhi 立lập 也dã 故cố 須tu 當đương 體thể 一nhất 章chương 方phương 是thị 申thân 釋thích 三tam 字tự 首thủ 題đề 的đích 從tùng 法pháp 為vi 名danh 也dã 故cố 曰viết 法pháp 性tánh 。 可khả 尊tôn 可khả 貴quý 。 名danh 法pháp 性tánh 為vi 金kim 此thử 法pháp 性tánh 寂tịch 而nhi 常thường 照chiếu 為vi 光quang 此thử 法pháp 性tánh 大đại 悲bi 能năng 多đa 利lợi 益ích 。 為vi 明minh 入nhập 此thử 法Pháp 門môn 。 即tức 有hữu 金Kim 光Quang 明Minh 菩Bồ 薩Tát 。 究cứu 竟cánh 此thử 法Pháp 門môn 即tức 有hữu 金kim 燄diệm 光Quang 明Minh 如Như 來Lai 。 等đẳng 乃nãi 至chí 云vân 當đương 體thể 竝tịnh 是thị 玅# 寶bảo 具cụ 足túc 光quang 明minh 非phi 借tá 世thế 金kim 以dĩ 譬thí 法pháp 也dã 葢# 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 諦Đế 。 有hữu 名danh 有hữu 實thật 義nghĩa 故cố 世thế 間gian 所sở 有hữu 。 一nhất 切thiết 諸chư 名danh 。 皆giai 依y 真chân 理lý 而nhi 立lập 也dã 故cố 曰viết 劫kiếp 初sơ 廓khuếch 然nhiên 萬vạn 物vật 無vô 字tự 等đẳng 也dã 若nhược 然nhiên 則tắc 三tam 字tự 首thủ 題đề 的đích 從tùng 法pháp 為vi 名danh 固cố 何hà 所sở 疑nghi 哉tai 四tứ 明minh 記ký 文văn 亦diệc 無vô 出xuất 於ư 此thử 故cố 不bất 必tất 謄# 敘tự 也dã 雖tuy 然nhiên 文văn 云vân 義nghĩa 有hữu 二nhị 途đồ 應ưng 須tu 兩lưỡng 存tồn 乃nãi 至chí 云vân 若nhược 鈍độn 根căn 人nhân 以dĩ 譬thí 擬nghĩ 法pháp 若nhược 利lợi 根căn 人nhân 。 即tức 法pháp 作tác 譬thí 神thần 智trí 據cứ 此thử 謂vị 利lợi 鈍độn 人nhân 竝tịnh 以dĩ 三tam 字tự 為vi 譬thí 具cụ 如như 集tập 解giải 未vị 知tri 其kỳ 義nghĩa 如như 何hà 曰viết 若nhược 得đắc 前tiền 來lai 所sở 說thuyết 之chi 義nghĩa 。 必tất 不bất 執chấp 此thử 以dĩ 為vi 難nạn/nan 也dã 然nhiên 神thần 智trí 尚thượng 暗ám 於ư 此thử 則tắc 今kim 人nhân 可khả 知tri 故cố 不bất 得đắc 已dĩ 更cánh 為vi 申thân 之chi 文văn 云vân 若nhược 鈍độn 根căn 人nhân 以dĩ 譬thí 擬nghĩ 法pháp 者giả 意ý 斥xích 古cổ 師sư 用dụng 譬thí 之chi 失thất 也dã 葢# 言ngôn 鈍độn 人nhân 乃nãi 以dĩ 世thế 間gian 金kim 光quang 明minh 此thử 擬nghĩ 法pháp 性tánh 金kim 光quang 明minh 此thử 得đắc 其kỳ 末mạt 而nhi 失thất 其kỳ 本bổn 也dã 言ngôn 利lợi 根căn 人nhân 即tức 法pháp 作tác 譬thí 者giả 意ý 明minh 今kim 釋thích 之chi 得đắc 也dã 葢# 言ngôn 利lợi 人nhân 能năng 了liễu 即tức 法pháp 性tánh 金kim 光quang 明minh 而nhi 作tác 世thế 間gian 金kim 光quang 明minh 此thử 得đắc 其kỳ 本bổn 而nhi 不bất 逐trục 其kỳ 末mạt 也dã 雖tuy 不bất 彰chương 言ngôn 意ý 正chánh 如như 此thử 但đãn 文văn 中trung 直trực 指chỉ 世thế 金kim 等đẳng 為vi 譬thí 翻phiên 倒đảo 言ngôn 之chi 頗phả 似tự 難nan 見kiến 耳nhĩ 若nhược 爾nhĩ 何hà 須tu 存tồn 譬thí 而nhi 云vân 義nghĩa 有hữu 二nhị 途đồ 耶da 曰viết 如Như 來Lai 唱xướng 題đề 的đích 從tùng 單đơn 法pháp 而nhi 今kim 之chi 釋thích 義nghĩa 者giả 不bất 能năng 無vô 利lợi 鈍độn 於ư 其kỳ 間gian 所sở 以dĩ 雙song 存tồn 法pháp 譬thí 二nhị 釋thích 而nhi 於ư 學học 者giả 不bất 無vô 利lợi 益ích 故cố 須tu 兩lưỡng 存tồn 耳nhĩ 例lệ 如như 佛Phật 世thế 既ký 有hữu 利lợi 鈍độn 二nhị 機cơ 今kim 豈khởi 不bất 然nhiên 所sở 以dĩ 引dẫn 經kinh 利lợi 鈍độn 兩lưỡng 文văn 乃nãi 引dẫn 例lệ 耳nhĩ 非phi 證chứng 也dã 且thả 空không 品phẩm 之chi 文văn 自tự 約ước 聞văn 持trì 稱xưng 鈍độn 非phi 謂vị 其kỳ 以dĩ 譬thí 擬nghĩ 法pháp 也dã 請thỉnh 以dĩ 今kim 意ý 攷# 彼bỉ 玄huyền 記ký 自tự 見kiến 旨chỉ 歸quy 不bất 勞lao 詳tường 議nghị 也dã 。
論luận 教giáo 行hành 五ngũ 章chương (# 玄huyền 云vân 神thần 力lực 品phẩm 中trung 約ước 教giáo 次thứ 第đệ 止chỉ 序tự 品phẩm 約ước 行hành 次thứ 第đệ 等đẳng 記ký 釋thích 云vân 云vân )#
約ước 教giáo 約ước 行hành 之chi 分phần 無vô 他tha 但đãn 名danh 有hữu 在tại 纏triền 能năng 詮thuyên 之chi 殊thù 而nhi 用dụng 居cư 第đệ 二nhị 第đệ 四tứ 之chi 異dị 此thử 固cố 記ký 中trung 已dĩ 說thuyết 而nhi 今kim 古cổ 莫mạc 不bất 知tri 之chi 然nhiên 約ước 教giáo 之chi 名danh 乃nãi 從tùng 吾ngô 佛Phật 果Quả 後hậu 施thí 教giáo 而nhi 說thuyết 故cố 云vân 欲dục 說thuyết 此thử 法Pháp 。 先tiên 以dĩ 神thần 力lực 駭hãi 動động 等đẳng 也dã 未vị 知tri 約ước 行hành 之chi 名danh 從tùng 何hà 立lập 耶da 若nhược 云vân 從tùng 佛Phật 立lập 名danh 佛Phật 已dĩ 證chứng 果Quả 何hà 須tu 約ước 行hành 若nhược 云vân 從tùng 機cơ 前tiền 標tiêu 體thể 中trung 云vân 今kim 取thủ 佛Phật 所sở 見kiến 為vi 實thật 相tướng 正chánh 體thể 標tiêu 宗tông 中trung 云vân 所sở 謂vị 佛Phật 自tự 行hành 因nhân 果quả 以dĩ 為vi 宗tông 也dã 標tiêu 用dụng 中trung 云vân 三tam 種chủng 權quyền 實thật 二nhị 智trí 皆giai 是thị 力lực 用dụng 標tiêu 教giáo 相tương/tướng 中trung 約ước 化hóa 道đạo 始thỉ 終chung 師sư 弟đệ 遠viễn 近cận 是thị 則tắc 五ngũ 章chương 之chi 名danh 皆giai 從tùng 佛Phật 立lập 敢cảm 問vấn 其kỳ 旨chỉ 如như 何hà 曰viết 今kim 之chi 五ngũ 章chương 本bổn 為vi 釋thích 經kinh 之chi 首thủ 題đề 故cố 稱xưng 為vi 玅# 法pháp 之chi 名danh 玅# 法pháp 之chi 體thể 玅# 法pháp 之chi 宗tông 玅# 法pháp 之chi 用dụng 玅# 法pháp 之chi 教giáo 相tương/tướng 也dã 然nhiên 玅# 法pháp 寂tịch 滅diệt 本bổn 無vô 於ư 名danh 亦diệc 無vô 於ư 體thể 宗tông 用dụng 教giáo 相tương/tướng 皆giai 不bất 可khả 得đắc 。 故cố 寄ký 果quả 佛Phật 以dĩ 釋thích 玅# 法pháp 之chi 名danh 故cố 云vân 原nguyên 聖thánh 建kiến 名danh 葢# 為vi 開khai 深thâm 以dĩ 進tiến 始thỉ 等đẳng 也dã 體thể 宗tông 用dụng 教giáo 皆giai 寄ký 果quả 人nhân 以dĩ 顯hiển 之chi 故cố 標tiêu 五ngũ 章chương 皆giai 從tùng 佛Phật 說thuyết 葢# 由do 如Như 來Lai 因nhân 聞văn 名danh 故cố 識thức 體thể 欲dục 顯hiển 體thể 故cố 修tu 行hàng 行hàng 成thành 故cố 利lợi 他tha 分phân 別biệt 故cố 為vi 教giáo 是thị 故cố 五ngũ 章chương 扶phù 行hành 次thứ 第đệ 竝tịnh 寄ký 果quả 人nhân 顯hiển 於ư 玅# 法pháp 故cố 也dã 然nhiên 如Như 來Lai 既ký 證chứng 此thử 玅# 法pháp 今kim 說thuyết 示thị 於ư 人nhân 欲dục 令linh 眾chúng 生sanh 。 依y 而nhi 行hành 之chi 是thị 知tri 五ngũ 章chương 雖tuy 寄ký 於ư 果quả 其kỳ 意ý 在tại 於ư 今kim 之chi 行hành 人nhân 是thị 以dĩ 文văn 文văn 之chi 下hạ 皆giai 約ước 觀quán 心tâm 良lương 由do 於ư 此thử 。
論Luận 玄Huyền 文Văn 引Dẫn 壽Thọ 量Lượng 證Chứng 經Kinh 體Thể 文Văn (# 玄Huyền 云Vân 不Bất 如Như 三Tam 界Giới 。 止Chỉ 今Kim 取Thủ 佛Phật 所Sở 見Kiến 為Vi 實Thật 相Tướng 正Chánh 體Thể 也Dã 記Ký 釋Thích 云Vân 云Vân )#
或hoặc 問vấn 按án 本bổn 疏sớ/sơ 釋thích 此thử 文văn 云vân 不bất 如như 三tam 界giới 。 者giả 不bất 同đồng 二nhị 種chủng 三tam 界giới 人nhân 之chi 所sở 見kiến 也dã 據cứ 此thử 則tắc 自tự 等đẳng 覺giác 已dĩ 還hoàn 未vị 離ly 三tam 界giới 皆giai 非phi 佛Phật 所sở 見kiến 也dã 然nhiên 此thử 中trung 乃nãi 云vân 菩Bồ 薩Tát 人nhân 見kiến 三tam 界giới 亦diệc 如như 亦diệc 異dị 則tắc 似tự 但đãn 簡giản 偏thiên 教giáo 菩Bồ 薩Tát 而nhi 已dĩ 二nhị 文văn 進tiến 退thoái 敢cảm 問vấn 所sở 安an 答đáp 曰viết 應ưng 知tri 此thử 旨chỉ 不bất 唯duy 祖tổ 誥# 如như 是thị 而nhi 佛Phật 經Kinh 亦diệc 如như 是thị 也dã 。 且thả 如như 方phương 便tiện 文văn 初sơ 云vân 唯duy 佛Phật 與dữ 佛Phật 。 乃nãi 能năng 究cứu 盡tận 。 據cứ 此thử 則tắc 等đẳng 覺giác 已dĩ 還hoàn 皆giai 不bất 能năng 測trắc 也dã 而nhi 偈kệ 文văn 乃nãi 簡giản 不bất 退thoái 菩Bồ 薩Tát 。 是thị 則tắc 但đãn 齊tề 別biệt 教giáo 教giáo 道đạo 而nhi 已dĩ 佛Phật 祖tổ 之chi 言ngôn 如như 是thị 信tín 非phi 造tạo 次thứ 可khả 得đắc 議nghị 之chi 葢# 由do 經kinh 體thể 乃nãi 是thị 果quả 人nhân 究cứu 顯hiển 上thượng 品phẩm 寂tịch 光quang 故cố 云vân 簡giản 非phi 分phần/phân 證chứng 已dĩ 還hoàn 臣thần 子tử 之chi 體thể 此thử 體thể 非phi 二nhị 種chủng 三tam 界giới 人nhân 之chi 所sở 見kiến 也dã 而nhi 今kim 文văn 唯duy 簡giản 偏thiên 人nhân 者giả 以dĩ 由do 圓viên 教giáo 因nhân 人nhân 雖tuy 未vị 能năng 究cứu 顯hiển 此thử 體thể 而nhi 初sơ 心tâm 之chi 人nhân 便tiện 用dụng 佛Phật 智trí 照chiếu 境cảnh 以dĩ 上thượng 寂tịch 光quang 而nhi 為vi 觀quán 體thể 有hữu 此thử 義nghĩa 故cố 置trí 而nhi 不bất 論luận 盡tận 理lý 言ngôn 之chi 須tu 簡giản 分phần/phân 證chứng 可khả 也dã 故cố 光quang 明minh 觀quán 疏sớ/sơ 唯duy 取thủ 君quân 父phụ 意ý 在tại 於ư 此thử 然nhiên 記ký 言ngôn 長trường 壽thọ 祇kỳ 是thị 證chứng 體thể 之chi 用dụng 未vị 是thị 親thân 證chứng 實thật 相tướng 體thể 者giả 應ưng 知tri 此thử 之chi 二nhị 句cú 即tức 釋thích 伏phục 疑nghi 意ý 也dã 疑nghi 云vân 既ký 云vân 本bổn 門môn 正chánh 意ý 顯hiển 壽thọ 長trường 遠viễn 今kim 何hà 不bất 與dữ 長trường 壽thọ 辨biện 同đồng 而nhi 引dẫn 非phi 如như 非phi 異dị 。 者giả 何hà 是thị 故cố 釋thích 云vân 長trường 壽thọ 祇kỳ 是thị 證chứng 體thể 之chi 用dụng 等đẳng 也dã 葢# 由do 本bổn 門môn 顯hiển 於ư 佛Phật 用dụng 長trường 遠viễn 以dĩ 三Tam 身Thân 言ngôn 之chi 即tức 當đương 應ứng 用dụng 此thử 用dụng 元nguyên 由do 智trí 與dữ 體thể 冥minh 方phương 能năng 有hữu 用dụng 故cố 玅# 記ký 云vân 長trường 壽thọ 之chi 由do 其kỳ 唯duy 法pháp 報báo 是thị 也dã 今kim 取thủ 所sở 冥minh 之chi 體thể 即tức 是thị 非phi 如như 非phi 異dị 。 與dữ 迹tích 門môn 實thật 相tướng 體thể 一nhất 名danh 殊thù 實thật 相tướng 雙song 遮già 即tức 非phi 如như 非phi 異dị 。 雙song 照chiếu 如như 異dị 故cố 云vân 體thể 同đồng 也dã 或hoặc 問vấn 文văn 云vân 今kim 取thủ 佛Phật 所sở 見kiến 為vi 實thật 相tướng 正chánh 體thể 古cổ 人nhân 謂vị 是thị 廢phế 權quyền 之chi 文văn 其kỳ 說thuyết 如như 何hà 曰viết 應ưng 知tri 此thử 文văn 寄ký 眼nhãn 智trí 以dĩ 明minh 之chi 非phi 廢phế 權quyền 之chi 文văn 也dã 如như 經Kinh 云vân 唯duy 佛Phật 與dữ 佛Phật 。 乃nãi 能năng 究cứu 盡tận 。 諸chư 法pháp 實thật 相tướng 。 光quang 明minh 云vân 如Như 來Lai 所sở 遊du 等đẳng 是thị 皆giai 取thủ 佛Phật 所sở 知tri 見kiến 之chi 理lý 為vi 體thể 耳nhĩ 豈khởi 皆giai 廢phế 權quyền 之chi 文văn 歟# 前tiền 文văn 云vân 一nhất 切thiết 不bất 出xuất 法pháp 性tánh 正chánh 是thị 佛Phật 所sở 見kiến 非phi 如như 非phi 異dị 。 雙song 照chiếu 如như 異dị 也dã 二nhị 文văn 一nhất 揆quỹ 何hà 開khai 廢phế 之chi 異dị 哉tai 所sở 以dĩ 不bất 取thủ 。 四tứ 眼nhãn 所sở 見kiến 者giả 。 以dĩ 皆giai 有hữu 無vô 明minh 之chi 膜mô 故cố 也dã 。
論luận 玄huyền 籤# 指chỉ 文văn 例lệ (# 玄huyền 云vân 若nhược 廢phế 權quyền 顯hiển 實thật 如như 前tiền 所sở 用dụng 記ký 釋thích 云vân 如như 前tiền 標tiêu 體thể 中trung 等đẳng )#
記ký 釋thích 指chỉ 前tiền 之chi 文văn 定định 之chi 者giả 或hoặc 異dị 故cố 今kim 出xuất 之chi 須tu 知tri 此thử 指chỉ 有hữu 文văn 有hữu 意ý 若nhược 據cứ 意ý 者giả 此thử 問vấn 既ký 因nhân 離ly 謗báng 之chi 文văn 而nhi 生sanh 故cố 今kim 還hoàn 指chỉ 離ly 謗báng 之chi 文văn 葢# 四tứ 謗báng 不bất 出xuất 前tiền 之chi 三tam 教giáo 即tức 是thị 自tự 行hành 化hóa 他tha 及cập 化hóa 他tha 體thể 也dã 若nhược 指chỉ 文văn 者giả 即tức 章chương 安an 私tư 謂vị 中trung 云vân 既ký 不bất 會hội 正chánh 體thể 攝nhiếp 屬thuộc 何hà 法pháp 但đãn 空không 是thị 化hóa 他tha 之chi 實thật 但đãn 不bất 但đãn 是thị 自tự 行hành 化hóa 他tha 之chi 實thật 出xuất 二nhị 邊biên 中trung 是thị 自tự 行hành 之chi 權quyền 竝tịnh 他tha 經kinh 所sở 說thuyết 非phi 今kim 體thể 也dã 即tức 此thử 文văn 是thị 或hoặc 謂vị 既ký 是thị 私tư 謂vị 大đại 師sư 不bất 應ưng 預dự 指chỉ 須tu 知tri 三tam 部bộ 之chi 中trung 互hỗ 指chỉ 前tiền 後hậu 竝tịnh 出xuất 於ư 章chương 安an 結kết 集tập 者giả 之chi 意ý 耳nhĩ 當đương 大đại 師sư 高cao 座tòa 宣tuyên 揚dương 之chi 時thời 道đạo 俗tục 顒ngung 顒ngung 欽khâm 渴khát 法pháp 乳nhũ 大đại 師sư 樂nhạo 說thuyết 之chi 辯biện 。 流lưu 瀉tả 不bất 竭kiệt 豈khởi 得đắc 但đãn 指chỉ 而nhi 不bất 說thuyết 乎hồ 能năng 知tri 此thử 意ý 則tắc 於ư 文văn 不bất 壅ủng 也dã 如như 下hạ 玄huyền 云vân 直trực 對đối 一nhất 番phiên 四Tứ 諦Đế 如như 前tiền 說thuyết 記ký 釋thích 云vân 言ngôn 如như 前tiền 者giả 如như 前tiền 私tư 釋thích 學học 者giả 苟cẩu 能năng 舉cử 隅ngung 而nhi 反phản 則tắc 知tri 前tiền 云vân 有hữu 翻phiên 無vô 翻phiên 事sự 如như 後hậu 釋thích 者giả 豈khởi 大đại 師sư 指chỉ 之chi 乎hồ 謂vị 之chi 別biệt 時thời 講giảng 經kinh 之chi 序tự 無vô 可khả 疑nghi 矣hĩ 。
論luận 玅# 記ký 釋thích 中trung 止chỉ 一nhất 城thành 文văn
記ký 釋thích 中trung 止chỉ 一nhất 城thành 。 之chi 文văn 有hữu 云vân 始thỉ 末mạt 雙song 明minh 故cố 云vân 勝thắng 劣liệt 說thuyết 者giả 紛phân 紜vân 今kim 略lược 議nghị 之chi 若nhược 夫phu 如Như 來Lai 未vị 施thí 化hóa 前tiền 中trung 止chỉ 於ư 方phương 便tiện 土thổ/độ 中trung 伺tứ 覓mịch 同đồng 居cư 子tử 機cơ 若nhược 準chuẩn 起khởi 於ư 一nhất 代đại 五ngũ 時thời 之chi 化hóa 則tắc 雙song 垂thùy 勝thắng 劣liệt 兩lưỡng 應ưng 勝thắng 應ưng 應ưng 菩Bồ 薩Tát 劣liệt 應ưng 應ưng 聲Thanh 聞Văn 約ước 於ư 大đại 小tiểu 兩lưỡng 始thỉ 而nhi 言ngôn 也dã 今kim 觀quán 記ký 釋thích 五ngũ 人nhân 生sanh 方phương 便tiện 土thổ/độ 者giả 專chuyên 約ước 一nhất 類loại 小tiểu 機cơ 而nhi 說thuyết 故cố 云vân 四Tứ 果Quả 支chi 佛Phật 斷đoạn 盡tận 通thông 惑hoặc 者giả 同đồng 生sanh 其kỳ 中trung 皆giai 為vi 菩Bồ 薩Tát 。 等đẳng 據cứ 此thử 既ký 約ước 小tiểu 機cơ 而nhi 說thuyết 則tắc 始thỉ 在tại 鹿lộc 園viên 見kiến 劣liệt 終chung 於ư 彼bỉ 土độ 見kiến 勝thắng 約ước 此thử 以dĩ 論luận 始thỉ 末mạt 也dã 必tất 矣hĩ 所sở 以dĩ 然nhiên 者giả 。 諸chư 大Đại 乘Thừa 經Kinh 菩Bồ 薩Tát 見kiến 勝thắng 此thử 是thị 常thường 談đàm 而nhi 此thử 經Kinh 能năng 開khai 難nạn/nan 開khai 之chi 人nhân 故cố 三tam 周chu 說thuyết 法Pháp 正chánh 意ý 唯duy 在tại 二Nhị 乘Thừa 故cố 約ước 小tiểu 機cơ 而nhi 論luận 始thỉ 末mạt 乃nãi 一nhất 經kinh 之chi 元nguyên 意ý 也dã 所sở 以dĩ 記ký 釋thích 五ngũ 人nhân 之chi 名danh 雖tuy 約ước 藏tạng 通thông 兩lưỡng 教giáo 進tiến 退thoái 可khả 否phủ/bĩ 而nhi 論luận 而nhi 終chung 以dĩ 三tam 藏tạng 五ngũ 人nhân 為vi 正chánh 故cố 曰viết 但đãn 彼bỉ 對đối 勝thắng 應ứng 其kỳ 義nghĩa 不bất 成thành 等đẳng 是thị 則tắc 專chuyên 約ước 一nhất 類loại 小tiểu 機cơ 而nhi 說thuyết 葢# 無vô 可khả 疑nghi 矣hĩ 。
論luận 玅# 記ký 釋thích 轉chuyển 法Pháp 輪luân 文văn
記ký 釋thích 轉chuyển 法Pháp 輪luân 之chi 文văn 有hữu 曰viết 若nhược 約ước 跨khóa 節tiết 通thông 四tứ 如Như 來Lai 等đẳng 或hoặc 者giả 不bất 達đạt 乃nãi 對đối 玄huyền 文văn 何hà 處xứ 別biệt 有hữu 四tứ 教giáo 主chủ 之chi 文văn 作tác 難nan 以dĩ 余dư 觀quán 之chi 無vô 可khả 難nạn/nan 者giả 今kim 文văn 先tiên 約ước 跨khóa 節tiết 故cố 云vân 通thông 四tứ 如Như 來Lai 凡phàm 有hữu 所sở 說thuyết 。 無vô 非phi 化hóa 他tha 葢# 準chuẩn 佛Phật 意ý 雖tuy 現hiện 四tứ 身thân 說thuyết 無vô 非phi 隨tùy 他tha 意ý 語ngữ 故cố 云vân 化hóa 他tha 也dã 又hựu 以dĩ 圓viên 自tự 對đối 三tam 教giáo 為vi 他tha 亦diệc 跨khóa 節tiết 之chi 意ý 此thử 皆giai 泛phiếm 論luận 耳nhĩ 今kim 論luận 經kinh 中trung 正chánh 意ý 約ước 於ư 波ba 羅la 柰nại 初sơ 轉chuyển 法Pháp 輪luân 。 且thả 從tùng 三tam 藏tạng 當đương 分phần/phân 義nghĩa 邊biên 約ước 佛Phật 內nội 證chứng 之chi 法pháp 轉chuyển 示thị 於ư 人nhân 故cố 云vân 轉chuyển 法Pháp 輪luân 耳nhĩ 汝nhữ 所sở 證chứng 者giả 我ngã 亦diệc 證chứng 之chi 其kỳ 斯tư 之chi 謂vị 也dã 。 若nhược 夫phu 玄huyền 文văn 則tắc 曰viết 祇kỳ 是thị 隱ẩn 其kỳ 無vô 量lượng 。 功công 德đức 莊trang 嚴nghiêm 。 之chi 身thân 現hiện 為vi 丈trượng 六lục 紫tử 金kim 輝huy 等đẳng 正chánh 是thị 點điểm 此thử 當đương 分phân 之chi 身thân 從tùng 今kim 佛Phật 示thị 現hiện 耳nhĩ 與dữ 記ký 泛phiếm 論luận 之chi 文văn 語ngữ 雖tuy 不bất 同đồng 其kỳ 意ý 無vô 別biệt 故cố 皆giai 名danh 跨khóa 節tiết 也dã 尚thượng 何hà 難nạn/nan 之chi 有hữu 哉tai 。
論luận 三tam 法pháp 無vô 邊biên (# 玄huyền 云vân 色sắc 無vô 邊biên 故cố 般Bát 若Nhã 亦diệc 無vô 邊biên 記ký 云vân 五ngũ 陰ấm 是thị 理lý 故cố 即tức 陰ấm 是thị 實thật 相tướng 般Bát 若Nhã 故cố 皆giai 無vô 邊biên 以dĩ 由do 理lý 故cố 令linh 法pháp 無vô 邊biên )#
四tứ 明minh 嘗thường 於ư 玅# 宗tông 引dẫn 用dụng 此thử 文văn 以dĩ 明minh 頓đốn 足túc 之chi 義nghĩa 祇kỳ 緣duyên 淨tịnh 覺giác 執chấp 生sanh 身thân 但đãn 可khả 即tức 自tự 受thọ 用dụng 及cập 以dĩ 法Pháp 身thân 不bất 即tức 尊tôn 特đặc 故cố 四tứ 明minh 引dẫn 此thử 文văn 畢tất 乃nãi 云vân 自tự 受thọ 用dụng 身thân 。 既ký 證chứng 極cực 理lý 豈khởi 不bất 即tức 劣liệt 而nhi 無vô 邊biên 邪tà 此thử 文văn 意ý 者giả 五ngũ 陰ấm 報báo 法pháp 一nhất 一nhất 即tức 理lý 理lý 無vô 邊biên 故cố 法pháp 亦diệc 無vô 邊biên 又hựu 即tức 此thử 便tiện 是thị 實thật 相tướng 般Bát 若Nhã 三tam 法pháp 具cụ 足túc 皆giai 悉tất 無vô 邊biên 何hà 者giả 理lý 即tức 是thị 法pháp 般Bát 若Nhã 是thị 報báo 五ngũ 陰ấm 是thị 應ưng 既ký 皆giai 無vô 邊biên 方phương 名danh 頓đốn 足túc 若nhược 如như 淨tịnh 覺giác 所sở 解giải 劣liệt 應ưng 不bất 即tức 尊tôn 特đặc 何hà 名danh 色sắc 無vô 邊biên 邪tà 應ưng 知tri 此thử 文văn 同đồng 起khởi 信tín 論luận 彼bỉ 云vân 從tùng 本bổn 以dĩ 來lai 。 色sắc 心tâm 不bất 二nhị 以dĩ 色sắc 性tánh 即tức 智trí 故cố 色sắc 體thể 無vô 形hình 說thuyết 名danh 智trí 身thân 以dĩ 智trí 性tánh 即tức 色sắc 故cố 說thuyết 名danh 法Pháp 身thân 徧biến 一nhất 切thiết 處xứ 。 所sở 現hiện 之chi 色sắc 無vô 有hữu 分phân 齊tề 。 隨tùy 心tâm 能năng 示thị 十thập 方phương 世thế 界giới 。 各các 各các 差sai 別biệt 。 皆giai 無vô 分phân 齊tề 而nhi 不bất 相tương 妨phương (# 文văn )# 嗚ô 呼hô 使sử 淨tịnh 覺giác 知tri 所sở 現hiện 之chi 色sắc 無vô 有hữu 分phân 齊tề 。 必tất 不bất 執chấp 劣liệt 應ưng 非phi 尊tôn 特đặc 矣hĩ 。
論luận 玄huyền 序tự 十thập 德đức (# 玄huyền 第đệ 一nhất 德đức 云vân 自tự 解giải 佛Phật 乘thừa 至chí 第đệ 九cửu 德đức 云vân 玄huyền 悟ngộ 法pháp 華hoa 圓viên 意ý )#
或hoặc 問vấn 佛Phật 乘thừa 與dữ 法pháp 華hoa 圓viên 意ý 一nhất 也dã 而nhi 前tiền 後hậu 重trọng/trùng 出xuất 者giả 何hà 曰viết 佛Phật 乘thừa 之chi 言ngôn 且thả 通thông 指chỉ 一nhất 經kinh 而nhi 含hàm 待đãi 絕tuyệt 之chi 意ý 故cố 記ký 釋thích 云vân 即tức 是thị 今kim 典điển 永vĩnh 異dị 餘dư 教giáo 不bất 同đồng 三tam 五ngũ 七thất 九cửu 等đẳng 乘thừa (# 相tương 待đãi )# 仍nhưng 開khai 會hội 之chi 使sử 歸quy 乎hồ 一nhất 極cực (# 絕tuyệt 待đãi )# 葢# 今kim 經kinh 獨độc 得đắc 玅# 名danh 功công 由do 此thử 二nhị 所sở 以dĩ 獨độc 受thọ 佛Phật 乘thừa 之chi 名danh 若nhược 前tiền 四tứ 時thời 兼kiêm 帶đái 之chi 教giáo 全toàn 無vô 二nhị 玅# 縱túng/tung 有hữu 圓viên 融dung 不bất 稱xưng 佛Phật 乘thừa 也dã 玄huyền 悟ngộ 法pháp 華hoa 圓viên 意ý 者giả 別biệt 舉cử 五ngũ 重trọng/trùng 玄huyền 義nghĩa 釋thích 經kinh 首thủ 題đề 自tự 於ư 一nhất 家gia 故cố 列liệt 為vi 十thập 德đức 之chi 一nhất 豈khởi 有hữu 重trọng 繁phồn 之chi 咎cữu 乎hồ 所sở 以dĩ 列liệt 次thứ 在tại 於ư 第đệ 九cửu 而nhi 第đệ 十thập 繼kế 之chi 以dĩ 樂nhạo 說thuyết 辯biện 。 者giả 葢# 此thử 十thập 德đức 前tiền 之chi 八bát 德đức 且thả 是thị 通thông 舉cử 大đại 師sư 具cụ 足túc 定định 慧tuệ 。 弘hoằng 法pháp 隱ẩn 居cư 出xuất 為vi 帝đế 者giả 之chi 師sư 而nhi 受thọ 道đạo 俗tục 讚tán 禮lễ 至chí 第đệ 九cửu 第đệ 十thập 方phương 是thị 別biệt 開khai 今kim 經kinh 玄huyền 義nghĩa 晝trú 夜dạ 流lưu 瀉tả 此thử 乃nãi 從tùng 通thông 以dĩ 至chí 別biệt 所sở 以dĩ 得đắc 為vi 玄huyền 文văn 之chi 序tự 也dã 或hoặc 問vấn 發phát 悟ngộ 之chi 言ngôn 乃nãi 是thị 謄# 前tiền 自tự 解giải 佛Phật 乘thừa 即tức 大đại 蘇tô 玅# 悟ngộ 之chi 時thời 也dã 獲hoạch 旋Toàn 陀Đà 羅La 尼Ni 。 正chánh 此thử 時thời 也dã 今kim 又hựu 開khai 為vi 第đệ 二nhị 一nhất 德đức 豈khởi 非phi 重trọng/trùng 累lũy/lụy/luy 乎hồ 曰viết 最tối 初sơ 一nhất 德đức 正chánh 言ngôn 發phát 悟ngộ 自tự 解giải 佛Phật 乘thừa 第đệ 二nhị 一nhất 德đức 正chánh 言ngôn 深thâm 入nhập 禪thiền 定định 。 三tam 昧muội 故cố 第đệ 三tam 德đức 中trung 總tổng 舉cử 上thượng 二nhị 云vân 縱túng/tung 具cụ 定định 慧tuệ 也dã 而nhi 此thử 復phục 云vân 得đắc 陀đà 羅la 尼ni 者giả 。 葢# 相tương/tướng 帶đái 來lai 耳nhĩ 以dĩ 得đắc 陀đà 羅la 尼ni 。 由do 於ư 入nhập 定định 故cố 也dã 記ký 指chỉ 發phát 悟ngộ 屬thuộc 慧tuệ 而nhi 不bất 及cập 於ư 陀đà 羅la 尼ni 。 者giả 意ý 則tắc 可khả 知tri 也dã 。
論luận 萬vạn 乘thừa 數số
愚ngu 嘗thường 攷# 王vương 制chế 及cập 班ban 史sử 地địa 理lý 志chí 皆giai 言ngôn 方phương 里lý 為vi 井tỉnh 為vi 田điền 九cửu 百bách 畝mẫu 井tỉnh 十thập 為vi 通thông 通thông 十thập 為vi 成thành 地địa 方phương 十thập 里lý 為vi 方phương 一nhất 里lý 者giả 百bách 為vi 田điền 九cửu 百bách 畝mẫu 以dĩ 井tỉnh 田điền 計kế 之chi 適thích 一nhất 百bách 井tỉnh 也dã 除trừ 三tam 十thập 六lục 井tỉnh 為vi 山sơn 陵lăng 林lâm 麓lộc 川xuyên 澤trạch 溝câu 瀆độc 城thành 郭quách 宮cung 室thất 途đồ 巷hạng 之chi 外ngoại 其kỳ 餘dư 六lục 十thập 四tứ 井tỉnh 共cộng 出xuất 車xa 一Nhất 乘Thừa 自tự 此thử 等đẳng 而nhi 上thượng 之chi 則tắc 千thiên 乘thừa 萬vạn 乘thừa 之chi 數số 皆giai 可khả 計kế 也dã 謂vị 成thành 十thập 為vi 終chung 終chung 十thập 為vi 同đồng 同đồng 方phương 百bách 里lý 為vi 方phương 十thập 里lý 者giả 百bách 為vi 田điền 九cửu 十thập 億ức 畝mẫu 以dĩ 井tỉnh 計kế 之chi 則tắc 一nhất 萬vạn 井tỉnh 也dã 同đồng 十thập 為vi 封phong 受thọ 田điền 十thập 萬vạn 井tỉnh 其kỳ 賦phú 出xuất 車xa 千thiên 乘thừa 即tức 大đại 諸chư 侯hầu 之chi 國quốc 也dã 封phong 十thập 為vi 畿# 畿# 方phương 千thiên 里lý 為vi 方phương 百bách 里lý 者giả 百bách 為vi 田điền 九cửu 千thiên 億ức 畝mẫu 以dĩ 井tỉnh 計kế 之chi 則tắc 百bách 萬vạn 井tỉnh 也dã 其kỳ 賦phú 出xuất 車xa 萬vạn 乘thừa 即tức 天thiên 子tử 之chi 國quốc 也dã 今kim 記ký 云vân 十thập 井tỉnh 為vi 乘thừa 井tỉnh 字tự 恐khủng 悞ngộ 應ưng 云vân 十thập 里lý 葢# 十thập 里lý 為vi 成thành 出xuất 車xa 一Nhất 乘Thừa 故cố 云vân 十thập 里lý 為vi 乘thừa 也dã 言ngôn 百bách 里lý 之chi 國quốc 適thích 千thiên 乘thừa 者giả 葢# 同đồng 方phương 百bách 里lý 同đồng 十thập 為vi 封phong 既ký 未vị 迨đãi 於ư 地địa 方phương 千thiên 里lý 之chi 數số 故cố 皆giai 稱xưng 為vi 百bách 里lý 之chi 國quốc 或hoặc 曰viết 何hà 以dĩ 六lục 十thập 四tứ 井tỉnh 共cộng 出xuất 車xa 一Nhất 乘Thừa 曰viết 周chu 禮lễ 九cửu 夫phu 為vi 井tỉnh 四tứ 井tỉnh 為vi 邑ấp 四tứ 邑ấp 為vi 丘khâu 丘khâu 十thập 六lục 井tỉnh 也dã 四tứ 丘khâu 為vi 甸# 甸# 六lục 十thập 四tứ 井tỉnh 共cộng 出xuất 兵binh 車xa 一Nhất 乘Thừa 戎nhung 馬mã 四tứ 匹thất 牛ngưu 十thập 二nhị 頭đầu 甲giáp 士sĩ 六lục 十thập 三tam 人nhân 步bộ 卒thốt 七thất 十thập 二nhị 人nhân 此thử 所sở 謂vị 徹triệt 也dã 。
論luận 輔phụ 行hành 十thập 義nghĩa 評bình 無vô 情tình 佛Phật 性tánh
余dư 讀đọc 止Chỉ 觀Quán 至chí 記ký 中trung 以dĩ 十thập 義nghĩa 評bình 無vô 情tình 佛Phật 性tánh 雖tuy 與dữ 金kim 錍bề 相tương/tướng 表biểu 裏lý 但đãn 最tối 初sơ 約ước 身thân 一nhất 義nghĩa 頗phả 覺giác 難nan 曉hiểu 異dị 時thời 曾tằng 見kiến 賢hiền 首thủ 藏tạng 法Pháp 師sư 起khởi 信tín 論luận 疏sớ/sơ 釋thích 歸quy 命mạng 偈kệ 有hữu 曰viết 及cập 彼bỉ 身thân 體thể 相tướng 等đẳng 方phương 知tri 吾ngô 祖tổ 評bình 破phá 之chi 意ý 正chánh 對đối 彼bỉ 疏sớ/sơ 而nhi 作tác 也dã 當đương 知tri 一nhất 者giả 約ước 身thân 二nhị 者giả 約ước 體thể 皆giai 本bổn 彼bỉ 立lập 義nghĩa 而nhi 說thuyết 也dã 葢# 由do 彼bỉ 疏sớ/sơ 以dĩ 彼bỉ 身thân 二nhị 字tự 指chỉ 上thượng 佛Phật 寶bảo 即tức 最tối 勝thắng 業nghiệp 徧biến 知tri 等đẳng 體thể 相tướng 二nhị 字tự 即tức 屬thuộc 法Pháp 寶bảo 即tức 法pháp 性tánh 真Chân 如Như 海hải 等đẳng 既ký 以dĩ 身thân 屬thuộc 佛Phật 實thật 約ước 於ư 報báo 化hóa 二nhị 身thân 而nhi 說thuyết 以dĩ 今kim 家gia 義nghĩa 定định 之chi 即tức 勝thắng 劣liệt 兩lưỡng 應ưng 也dã 體thể 相tướng 屬thuộc 法Pháp 寶bảo 以dĩ 今kim 家gia 義nghĩa 定định 之chi 即tức 法Pháp 身thân 自tự 報báo 也dã 故cố 今kim 先tiên 本bổn 彼bỉ 以dĩ 身thân 屬thuộc 佛Phật 為vi 難nạn/nan 故cố 云vân 不bất 可khả 獨độc 云vân 有hữu 應ưng 身thân 性tánh 等đẳng 次thứ 本bổn 彼bỉ 以dĩ 體thể 相tướng 屬thuộc 法pháp 為vi 難nạn/nan 故cố 云vân 既ký 許hứa 法Pháp 身thân 徧biến 一nhất 切thiết 處xứ 。 報báo 應ứng 未vị 嘗thường 離ly 於ư 法Pháp 身thân 等đẳng 也dã 苟cẩu 不bất 知tri 此thử 則tắc 顯hiển 吾ngô 祖tổ 破phá 斥xích 孤cô 然nhiên 全toàn 無vô 來lai 歷lịch 至chí 若nhược 金kim 錍bề 四tứ 十thập 六lục 問vấn 中trung 亦diệc 有hữu 此thử 義nghĩa 。 義nghĩa 學học 之chi 士sĩ 不bất 可khả 不bất 知tri 。 故cố 今kim 特đặc 表biểu 而nhi 出xuất 之chi 。
論luận 玄huyền 籤# 稱xưng 味vị 味vị 例lệ (# 玄huyền 問vấn 既ký 以dĩ 五ngũ 味vị 分phân 別biệt 那na 同đồng 稱xưng 漸tiệm 記ký 釋thích 云vân 問vấn 前tiền 五ngũ 味vị 教giáo 相tương/tướng 味vị 既ký 有hữu 五ngũ 何hà 故cố 中trung 問vấn 三tam 味vị 皆giai 名danh 為vi 漸tiệm )#
善thiện 乎hồ 孟# 子tử 之chi 論luận 曰viết 不bất 以dĩ 文văn 害hại 詞từ 不bất 以dĩ 詞từ 害hại 意ý 是thị 不bất 獨độc 為vi 說thuyết 詩thi 者giả 言ngôn 故cố 凡phàm 看khán 讀đọc 之chi 法pháp 莫mạc 不bất 然nhiên 也dã 且thả 今kim 文văn 云vân 既ký 以dĩ 五ngũ 味vị 分phân 別biệt 那na 同đồng 稱xưng 漸tiệm 使sử 惑hoặc 者giả 讀đọc 之chi 必tất 以dĩ 法pháp 華hoa 亦diệc 稱xưng 為vi 漸tiệm 而nhi 有hữu 紛phân 紜vân 之chi 說thuyết 唯duy 毗tỳ 陵lăng 以dĩ 意ý 逆nghịch 之chi 但đãn 約ước 中trung 間gian 三tam 味vị 而nhi 釋thích 則tắc 無vô 可khả 疑nghi 者giả 又hựu 下hạ 文văn 不bất 定định 教giáo 後hậu 云vân 味vị 味vị 中trung 悉tất 如như 此thử 使sử 昧muội 者giả 讀đọc 之chi 必tất 謂vị 法pháp 華hoa 亦diệc 有hữu 不bất 定định 而nhi 致trí 無vô 窮cùng 之chi 難nạn/nan 唯duy 記ký 主chủ 以dĩ 意ý 逆nghịch 之chi 乃nãi 云vân 乳nhũ 中trung 則tắc 圓viên 別biệt 相tướng 對đối 以dĩ 辨biện 不bất 定định 乃nãi 至chí 生sanh 熟thục 二nhị 酥tô 三tam 四tứ 對đối 辨biện 由do 此thử 釋thích 之chi 故cố 人nhân 無vô 疑nghi 者giả 惜tích 乎hồ 今kim 人nhân 不bất 能năng 觸xúc 類loại 而nhi 長trường/trưởng 纔tài 聞văn 味vị 味vị 之chi 言ngôn 必tất 須tu 具cụ 約ước 五ngũ 味vị 而nhi 說thuyết 亦diệc 甚thậm 可khả 笑tiếu 也dã 。 如như 後hậu 記ký 云vân 五ngũ 味vị 則tắc 一nhất 道đạo 豎thụ 進tiến 味vị 味vị 各các 有hữu 半bán 滿mãn 相tương/tướng 成thành 復phục 於ư 味vị 味vị 皆giai 有hữu 祕bí 密mật 及cập 以dĩ 不bất 定định 至chí 今kim 說thuyết 者giả 不bất 能năng 解giải 紛phân 請thỉnh 以dĩ 今kim 文văn 格cách 之chi 可khả 不bất 言ngôn 而nhi 喻dụ 矣hĩ 。
頌tụng 解giải 金kim 錍bề 四tứ 十thập 六lục 問vấn
問vấn 佛Phật 性tánh 之chi 名danh 從tùng 因nhân 從tùng 果quả 從tùng 因nhân 非phi 佛Phật 果Quả 不bất 名danh 性tánh 。
圓viên 明minh 究cứu 竟cánh 名danh 為vi 佛Phật 。 直trực 指chỉ 眾chúng 生sanh 性tánh 本bổn 然nhiên 。
若nhược 向hướng 名danh 中trung 思tư 得đắc 義nghĩa 。 十thập 方phương 身thân 土thổ/độ 有hữu 何hà 偏thiên 。
問vấn 佛Phật 性tánh 之chi 名danh 常thường 無vô 常thường 耶da 無vô 常thường 非phi 性tánh 常thường 應ưng 不bất 變biến 。
性tánh 名danh 不bất 變biến 古cổ 常thường 然nhiên 。 剎sát 剎sát 塵trần 塵trần 覺giác 照chiếu 圓viên 。
強cường/cưỡng 把bả 真Chân 如Như 分phần/phân 兩lưỡng 派phái 。 定định 知tri 其kỳ 說thuyết 落lạc 邪tà 偏thiên 。
問vấn 佛Phật 性tánh 之chi 名danh 共cộng 耶da 別biệt 耶da 別biệt 不bất 名danh 性tánh 共cộng 不bất 可khả 分phần/phân 。
依y 正chánh 同đồng 彰chương 一nhất 性tánh 靈linh 。 休hưu 於ư 兩lưỡng 處xứ 各các 安an 名danh 。
世thế 人nhân 多đa 用dụng 情tình 分phân 別biệt 。 請thỉnh 把bả 斯tư 文văn 子tử 細tế 評bình 。
問vấn 佛Phật 性tánh 之chi 名danh 大đại 小tiểu 教giáo 耶da 小tiểu 無vô 性tánh 名danh 大đại 無vô 無vô 情tình 。
大Đại 乘Thừa 了liễu 義nghĩa 非phi 凡phàm 說thuyết 。 互hỗ 古cổ 從tùng 今kim 不bất 變biến 遷thiên 。
山sơn 色sắc 溪khê 聲thanh 常thường 示thị 現hiện 。 莫mạc 將tương 情tình 見kiến 錯thác 流lưu 傳truyền 。
問vấn 佛Phật 性tánh 之chi 名danh 權quyền 耶da 實thật 耶da 對đối 體thể 辨biện 異dị 其kỳ 相tương/tướng 何hà 耶da 。
依y 體thể 立lập 名danh 名danh 大đại 教giáo 。 有hữu 名danh 無vô 實thật 號hiệu 權quyền 方phương 。
若nhược 知tri 名danh 實thật 元nguyên 相tương 稱xứng 。 瓦ngõa 礫lịch 時thời 時thời 盡tận 放phóng 光quang 。
問vấn 無vô 情tình 之chi 名danh 大đại 小tiểu 教giáo 耶da 大đại 教giáo 大đại 部bộ 有hữu 權quyền 實thật 耶da 。
涅Niết 槃Bàn 部bộ 大đại 兼kiêm 權quyền 說thuyết 。 便tiện 有hữu 三tam 非phi 躄tích 用dụng 殊thù 。
可khả 惜tích 清thanh 涼lương 明minh 眼nhãn 老lão 。 錯thác 將tương 魚ngư 目mục 認nhận 為vi 珠châu 。
問vấn 無vô 情tình 無vô 者giả 無vô 情tình 為vi 色sắc 為vi 非phi 色sắc 。 耶da 為vi 二nhị 俱câu 耶da 。
無vô 情tình 是thị 色sắc 非phi 無vô 色sắc 。 真chân 顯hiển 方phương 堪kham 號hiệu 二nhị 俱câu 。
陰ấm 體thể 既ký 同đồng 為vi 質chất 礙ngại 。 如như 何hà 一nhất 有hữu 一nhất 偏thiên 無vô 。
問vấn 無vô 情tình 色sắc 等đẳng 佛Phật 見kiến 爾nhĩ 耶da 為vi 生sanh 見kiến 耶da 為vi 共cộng 見kiến 耶da 。
眾chúng 生sanh 眼nhãn 見kiến 號hiệu 無vô 情tình 。 佛Phật 眼nhãn 觀quán 之chi 等đẳng 性tánh 靈linh 。
生sanh 佛Phật 雖tuy 然nhiên 無vô 共cộng 見kiến 。 應ưng 知tri 一nhất 處xứ 不bất 殊thù 形hình 。
問vấn 無vô 情tình 敗bại 壞hoại 故cố 無vô 性tánh 者giả 陰ấm 亦diệc 敗bại 壞hoại 性tánh 亦diệc 然nhiên 耶da 。
世thế 間gian 動động 植thực 同đồng 歸quy 壞hoại 。 佛Phật 性tánh 何hà 緣duyên 有hữu 去khứ 留lưu 。
苟cẩu 順thuận 凡phàm 情tình 論luận 玅# 法pháp 。 空không 教giáo 白bạch 盡tận 少thiếu 年niên 頭đầu 。
問vấn 無vô 情tình 是thị 色sắc 法Pháp 界Giới 處xứ 色sắc 為vi 亦diệc 無vô 耶da 為vi 復phục 有hữu 耶da 。
界giới 入nhập 科khoa 中trung 多đa 屬thuộc 色sắc 。 非phi 唯duy 瓦ngõa 石thạch 是thị 無vô 情tình 。
若nhược 非phi 佛Phật 智trí 同đồng 觀quán 察sát 。 生sanh 滅diệt 何hà 時thời 得đắc 暫tạm 停đình 。
問vấn 唯duy 心tâm 之chi 言ngôn 子tử 曾tằng 聞văn 耶da 唯duy 只chỉ 是thị 心tâm 異dị 不bất 名danh 唯duy 。
十thập 方phương 剎sát 海hải 從tùng 心tâm 現hiện 。 一nhất 代đại 雄hùng 詮thuyên 似tự 鏡kính 明minh 。
此thử 外ngoại 既ký 無vô 塵trần 許hứa 法pháp 。 更cánh 於ư 何hà 處xứ 覓mịch 無vô 情tình 。
問vấn 唯duy 心tâm 之chi 言ngôn 凡phàm 聖thánh 心tâm 耶da 若nhược 聖thánh 若nhược 凡phàm 二nhị 俱câu 有hữu 過quá 。
凡phàm 心tâm 取thủ 著trước 沈trầm 生sanh 死tử 。 聖thánh 智trí 高cao 明minh 等đẳng 太thái 虗hư 。
過quá 此thử 若nhược 言ngôn 觀quán 一nhất 念niệm 。 行hành 人nhân 當đương 自tự 識thức 規quy 橅# 。
問vấn 唯duy 心tâm 名danh 心tâm 造tạo 無vô 心tâm 耶da 唯duy 造tạo 心tâm 耶da 二nhị 俱câu 有hữu 過quá 。
心tâm 與dữ 無vô 心tâm 均quân 是thị 物vật 。 都đô 從tùng 吾ngô 一nhất 念niệm 中trung 生sanh 。
凡phàm 情tình 淺thiển 識thức 徒đồ 分phân 別biệt 。 未vị 免miễn 偏thiên 枯khô 異dị 見kiến 成thành 。
問vấn 唯duy 心tâm 唯duy 心tâm 亦diệc 唯duy 色sắc 耶da 若nhược 不bất 唯duy 色sắc 色sắc 非phi 心tâm 耶da 。
根căn 境cảnh 法pháp 中trung 堪kham 入nhập 道đạo 。 隨tùy 人nhân 宜nghi 樂nhạo/nhạc/lạc 體thể 無vô 差sai 。
天thiên 台thai 門môn 戶hộ 如như 天thiên 闊khoát 。 自tự 是thị 時thời 人nhân 病bệnh 眼nhãn 華hoa 。
問vấn 唯duy 心tâm 所sở 造tạo 唯duy 依y 與dữ 正chánh 依y 正chánh 能năng 所sở 同đồng 耶da 異dị 耶da 。
果quả 地địa 融dung 通thông 能năng 所sở 一nhất 。 本bổn 從tùng 凡phàm 地địa 妄vọng 心tâm 成thành 。
自tự 緣duyên 狹hiệp 見kiến 初sơ 乖quai 隔cách 。 到đáo 了liễu 何hà 曾tằng 有hữu 二nhị 名danh 。
問vấn 眾chúng 生sanh 量lượng 異dị 性tánh 隨tùy 異dị 耶da 不bất 爾nhĩ 非phi 內nội 爾nhĩ 不bất 名danh 性tánh 。
眾chúng 生sanh 自tự 有hữu 無vô 窮cùng 異dị 。 箇cá 事sự 明minh 明minh 豈khởi 變biến 遷thiên 。
若nhược 道đạo 遮già 那na 唯duy 陰ấm 質chất 。 似tự 觀quán 雲vân 霧vụ 不bất 知tri 天thiên 。
問vấn 眾chúng 生sanh 惑hoặc 心tâm 性tánh 徧biến 不bất 徧biến 神thần 我ngã 四tứ 句cú 為vi 同đồng 異dị 耶da 。
惑hoặc 性tánh 徧biến 兮hề 無vô 處xứ 所sở 。 山sơn 河hà 大đại 地địa 已dĩ 全toàn 該cai 。
世thế 人nhân 自tự 局cục 居cư 身thân 內nội 。 羸luy 得đắc 波Ba 旬Tuần 笑tiếu 眼nhãn 開khai 。
問vấn 眾chúng 生sanh 有hữu 性tánh 唯duy 應ưng 身thân 性tánh 亦diệc 法pháp 性tánh 耶da 亦diệc 報báo 性tánh 耶da 。
三Tam 身Thân 一nhất 體thể 無vô 前tiền 後hậu 。 一nhất 念niệm 纔tài 空không 總tổng 見kiến 成thành 。
若nhược 計kế 修tu 因nhân 能năng 趣thú 果quả 。 可khả 容dung 似tự 應ưng 隔cách 無vô 情tình 。
問vấn 眾chúng 生sanh 本bổn 迷mê 迷mê 佛Phật 悟ngộ 耶da 佛Phật 既ký 悟ngộ 已dĩ 悟ngộ 生sanh 迷mê 耶da 。
迷mê 悟ngộ 乍sạ 分phần/phân 凡phàm 聖thánh 異dị 。 猶do 如như 明minh 暗ám 不bất 相tương 除trừ 。
若nhược 知tri 全toàn 暗ám 為vi 明minh 理lý 。 此thử 性tánh 何hà 緣duyên 會hội 不bất 俱câu 。
問vấn 眾chúng 生sanh 一nhất 身thân 幾kỷ 佛Phật 性tánh 耶da 一nhất 佛Phật 身thân 中trung 幾kỷ 生sanh 性tánh 耶da 。
一nhất 性tánh 圓viên 明minh 無vô 有hữu 幾kỷ 。 紛phân 紛phân 情tình 識thức 等đẳng 河hà 沙sa 。
世thế 人nhân 錯thác 認nhận 情tình 為vi 佛Phật 。 何hà 啻# 天thiên 涯nhai 萬vạn 里lý 賒xa 。
問vấn 佛Phật 國quốc 土thổ/độ 身thân 為vi 始thỉ 本bổn 耶da 始thỉ 本bổn 同đồng 耶da 為vi 復phục 異dị 耶da 。
佛Phật 國quốc 土thổ/độ 身thân 全toàn 本bổn 起khởi 。 本bổn 來lai 身thân 土thổ/độ 不bất 乖quai 殊thù 。
請thỉnh 君quân 自tự 讀đọc 華hoa 嚴nghiêm 典điển 。 豈khởi 有hữu 無vô 情tình 可khả 廢phế 除trừ 。
問vấn 佛Phật 土độ 佛Phật 身thân 為vi 一nhất 異dị 耶da 一nhất 無vô 能năng 所sở 異dị 則tắc 同đồng 凡phàm 。
三tam 千thiên 究cứu 顯hiển 亡vong 能năng 所sở 。 依y 正chánh 何hà 妨phương 又hựu 宛uyển 然nhiên 。
若nhược 向hướng 箇cá 中trung 明minh 得đắc 透thấu 。 天thiên 台thai 鼻tị 孔khổng 許hứa 伊y 穿xuyên 。
問vấn 佛Phật 土độ 界giới 分phần/phân 生sanh 亦diệc 居cư 耶da 為vi 各các 所sở 居cư 佛Phật 無vô 土thổ/độ 耶da 。
普phổ 天thiên 率suất 土thổ 皆giai 王vương 國quốc 。 民dân 物vật 蚩xi 蚩xi 擅thiện 守thủ 疆cương 。
一nhất 佛Phật 土độ 成thành 周chu 法Pháp 界Giới 。 滿mãn 中trung 凡phàm 聖thánh 死tử 還hoàn 生sanh 。
問vấn 佛Phật 土độ 所sở 攝nhiếp 為vi 遠viễn 近cận 耶da 何hà 土thổ/độ 與dữ 生sanh 一nhất 異dị 共cộng 別biệt 。
橫hoạnh/hoành 論luận 諸chư 土thổ/độ 皆giai 相tương/tướng 攝nhiếp 。 約ước 豎thụ 言ngôn 之chi 下hạ 攝nhiếp 高cao 。
唯duy 有hữu 寂tịch 光quang 名danh 理lý 體thể 。 與dữ 生sanh 元nguyên 不bất 隔cách 絲ti 毫hào 。
問vấn 佛Phật 佛Phật 土độ 體thể 為vi 同đồng 異dị 耶da 娑sa 婆bà 之chi 處xứ 為vi 共cộng 別biệt 耶da 。
豈khởi 離ly 伽già 耶da 有hữu 寂tịch 光quang 。 無vô 邊biên 諸chư 佛Phật 盡tận 含hàm 藏tạng 。
當đương 知tri 此thử 理lý 曾tằng 無vô 間gian 。 瓦ngõa 礫lịch 堪kham 稱xưng 大đại 法Pháp 王Vương 。
問vấn 佛Phật 成thành 道Đạo 時thời 土thổ/độ 亦diệc 成thành 耶da 成thành 廣quảng 狹hiệp 耶da 不bất 成thành 有hữu 過quá 。
佛Phật 成thành 身thân 土thổ/độ 一nhất 時thời 成thành 。 廣quảng 狹hiệp 皆giai 因nhân 機cơ 見kiến 生sanh 。
理lý 土thổ/độ 從tùng 來lai 無vô 廣quảng 狹hiệp 。 終chung 年niên 共cộng 住trú 不bất 知tri 名danh 。
問vấn 佛Phật 成thành 見kiến 性tánh 與dữ 生sanh 見kiến 處xứ 為vi 同đồng 異dị 耶da 離ly 二nhị 不bất 可khả 。
如Như 來Lai 元nguyên 是thị 眾chúng 生sanh 做tố 。 見kiến 處xứ 何hà 時thời 有hữu 兩lưỡng 般ban 。
可khả 惜tích 紛phân 紛phân 迷mê 路lộ 客khách 。 從tùng 前tiền 只chỉ 被bị 眼nhãn 睛tình 瞞man 。
問vấn 佛Phật 成thành 土thổ/độ 咸hàm 與dữ 彼bỉ 彼bỉ 成thành 彼bỉ 彼bỉ 不bất 成thành 為vi 一nhất 異dị 耶da 。
諸chư 佛Phật 同đồng 成thành 淨tịnh 法Pháp 身thân 。 猶do 如như 天thiên 上thượng 一nhất 冰băng 輪luân 。
自tự 緣duyên 眾chúng 水thủy 分phần/phân 清thanh 濁trược 。 影ảnh 現hiện 何hà 曾tằng 有hữu 不bất 均quân 。
問vấn 佛Phật 成thành 三Tam 身Thân 與dữ 彼bỉ 彼bỉ 果quả 及cập 彼bỉ 彼bỉ 生sanh 為vi 一nhất 異dị 耶da 。
佛Phật 有hữu 三Tam 身Thân 生sanh 亦diệc 具cụ 。 偶ngẫu 因nhân 迷mê 悟ngộ 乍sạ 分phần/phân 途đồ 。
更cánh 於ư 一nhất 異dị 生sanh 分phân 別biệt 。 天thiên 性tánh 從tùng 茲tư 轉chuyển 見kiến 疎sơ 。
問vấn 佛Phật 成thành 身thân 土thổ/độ 成thành 何hà 眼nhãn 智trí 見kiến 自tự 他tha 境cảnh 初sơ 後hậu 如như 何hà 。
佛Phật 眼nhãn 周chu 觀quán 境cảnh 不bất 殊thù 。 大Đại 圓Viên 鏡Kính 智Trí 絕tuyệt 名danh 橅# 。
寄ký 言ngôn 學học 者giả 能năng 如như 此thử 。 那na 箇cá 無vô 情tình 佛Phật 性tánh 無vô 。
問vấn 真Chân 如Như 所sở 造tạo 互hỗ 相tương 攝nhiếp 耶da 不bất 相tương 攝nhiếp 耶da 二nhị 俱câu 如như 何hà 。
萬vạn 法pháp 盡tận 從tùng 真chân 變biến 造tạo 。 猶do 如như 燈đăng 鏡kính 互hỗ 交giao 輝huy 。
若nhược 言ngôn 依y 正chánh 成thành 乖quai 異dị 。 知tri 是thị 渠cừ 儂# 正chánh 眼nhãn 虧khuy 。
問vấn 真Chân 如Như 之chi 體thể 通thông 於ư 修tu 性tánh 修tu 性tánh 身thân 土thổ/độ 等đẳng 不bất 等đẳng 耶da 。
事sự 理lý 互hỗ 成thành 無vô 欠khiếm 闕khuyết 。 若nhược 身thân 若nhược 土thổ/độ 盡tận 周chu 圓viên 。
非phi 關quan 造tạo 作tác 能năng 如như 此thử 。 自tự 是thị 天thiên 真chân 性tánh 本bổn 然nhiên 。
問vấn 真Chân 如Như 隨tùy 緣duyên 變biến 為vi 無vô 情tình 為vi 永vĩnh 無vô 耶da 何hà 當đương 有hữu 耶da 。
不bất 變biến 隨tùy 緣duyên 依y 與dữ 正chánh 。 隨tùy 緣duyên 不bất 變biến 豈khởi 終chung 殊thù 。
他tha 家gia 幸hạnh 識thức 真Chân 如Như 理lý 。 何hà 事sự 甘cam 心tâm 適thích 異dị 途đồ 。
問vấn 真Chân 如Như 隨tùy 緣duyên 隨tùy 已dĩ 與dữ 真chân 為vi 同đồng 異dị 耶da 為vi 永vĩnh 隨tùy 耶da 。
黃hoàng 金kim 打đả 作tác 瓶bình 盆bồn 用dụng 。 鎔dong 煉luyện 瓶bình 盆bồn 又hựu 作tác 金kim 。
金kim 體thể 本bổn 來lai 無vô 二nhị 相tương/tướng 。 紛phân 紛phân 工công 作tác 苦khổ 勞lao 心tâm 。
問vấn 真Chân 如Như 本bổn 有hữu 為vi 本bổn 無vô 耶da 與dữ 惑hoặc 共cộng 住trú 同đồng 異dị 如như 何hà 。
真chân 金kim 頑ngoan 鑛khoáng 同đồng 時thời 有hữu 。 頑ngoan 鑛khoáng 應ưng 銷tiêu 不bất 動động 金kim 。
此thử 理lý 雖tuy 然nhiên 同đồng 惑hoặc 住trụ 。 定định 知tri 煩phiền 惑hoặc 不bất 能năng 侵xâm 。
問vấn 波ba 水thủy 同đồng 異dị 前tiền 後hậu 得đắc 失thất 真chân 妄vọng 同đồng 異dị 法pháp 譬thí 如như 何hà 。
全toàn 波ba 是thị 水thủy 無vô 同đồng 異dị 。 全toàn 水thủy 為vi 波ba 沒một 後hậu 先tiên 。
明minh 得đắc 此thử 兮hề 方phương 不bất 失thất 。 乃nãi 知tri 真chân 妄vọng 法pháp 皆giai 然nhiên 。
問vấn 病bệnh 眼nhãn 見kiến 花hoa 花hoa 處xứ 空không 處xứ 同đồng 異dị 存tồn 沒một 法pháp 譬thí 如như 何hà 。
眼nhãn 因nhân 帶đái 病bệnh 華hoa 存tồn 沒một 。 空không 體thể 何hà 嘗thường 暫tạm 動động 搖dao 。
世thế 謂vị 無vô 情tình 如như 病bệnh 見kiến 。 邪tà 無vô 之chi 責trách 諒# 難nạn/nan 逃đào 。
問vấn 鏡kính 像tượng 明minh 體thể 本bổn 始thỉ 同đồng 異dị 前tiền 後hậu 存tồn 沒một 法pháp 譬thí 如như 何hà 。
鏡kính 明minh 如như 性tánh 像tượng 如như 修tu 。 體thể 相tướng 圓viên 成thành 翳ế 不bất 留lưu 。
前tiền 後hậu 本bổn 無vô 存tồn 與dữ 沒một 。 如như 斯tư 至chí 理lý 莫mạc 他tha 求cầu 。
問vấn 帝đế 網võng 之chi 譬thí 唯duy 譬thí 果quả 耶da 亦diệc 譬thí 因nhân 耶da 果quả 無vô 因nhân 耶da 。
影ảnh 現hiện 珠châu 珠châu 帝đế 網võng 全toàn 。 惟duy 因nhân 與dữ 果quả 理lý 皆giai 然nhiên 。
剛cang 言ngôn 瓦ngõa 石thạch 猶do 非phi 佛Phật 。 以dĩ 喻dụ 方phương 之chi 定định 落lạc 偏thiên 。
問vấn 如như 意ý 珠châu 身thân 身thân 有hữu 土thổ/độ 耶da 唯duy 在tại 果quả 耶da 通thông 因nhân 如như 何hà 。
珠châu 名danh 如như 意ý 曾tằng 無vô 間gian 。 果quả 用dụng 全toàn 彰chương 應ưng 所sở 求cầu 。
請thỉnh 就tựu 此thử 心tâm 明minh 此thử 理lý 。 纖tiêm 塵trần 不bất 現hiện 理lý 非phi 周chu 。
問vấn 行hành 者giả 觀quán 心tâm 心tâm 即tức 境cảnh 耶da 能năng 所sở 得đắc 名danh 同đồng 異dị 如như 何hà 。
諦đế 觀quán 乍sạ 分phần/phân 能năng 所sở 別biệt 。 一nhất 心tâm 融dung 泯mẫn 豈khởi 應ưng 殊thù 。
若nhược 知tri 心tâm 外ngoại 元nguyên 無vô 境cảnh 。 依y 正chánh 何hà 因nhân 有hữu 異dị 途đồ 。
問vấn 行hành 者giả 觀quán 心tâm 一nhất 耶da 多đa 耶da 一nhất 多đa 心tâm 境cảnh 同đồng 異dị 如như 何hà 。
一nhất 即tức 多đa 兮hề 稱xưng 曰viết 假giả 。 多đa 還hoàn 即tức 一nhất 號hiệu 為vi 空không 。
非phi 多đa 非phi 一nhất 名danh 中trung 道đạo 。 心tâm 境cảnh 如như 斯tư 絕tuyệt 異dị 同đồng 。
問vấn 行hành 者giả 觀quán 心tâm 為vi 唯duy 觀quán 心tâm 亦diệc 觀quán 身thân 耶da 亦diệc 觀quán 土thổ/độ 耶da 。
觀quán 分phần/phân 內nội 外ngoại 隨tùy 機cơ 用dụng 。 性tánh 體thể 圓viên 融dung 是thị 處xứ 彰chương 。
於ư 此thử 若nhược 還hoàn 生sanh 揀giản 別biệt 。 定định 知tri 孤cô 負phụ 法pháp 中trung 王vương 。
問vấn 行hành 者giả 觀quán 心tâm 在tại 惑hoặc 業nghiệp 苦khổ 內nội 耶da 同đồng 耶da 異dị 耶da 。
天thiên 台thai 正chánh 統thống 超siêu 諸chư 說thuyết 。 玅# 道đạo 何hà 須tu 向hướng 外ngoại 求cầu 。
三tam 障chướng 本bổn 非phi 元nguyên 即tức 是thị 。 臨lâm 崖nhai 觀quán 虎hổ 使sử 人nhân 愁sầu 。
問vấn 行hành 者giả 觀quán 心tâm 心tâm 內nội 佛Phật 性tánh 為vi 本bổn 淨tịnh 耶da 為vi 始thỉ 淨tịnh 耶da 。
人nhân 人nhân 有hữu 箇cá 天thiên 真chân 佛Phật 。 不bất 假giả 修tu 持trì 照chiếu 用dụng 全toàn 。
若nhược 道đạo 本bổn 無vô 今kim 始thỉ 有hữu 。 山sơn 家gia 宗tông 旨chỉ 隔cách 天thiên 淵uyên 。
問vấn 行hành 者giả 觀quán 心tâm 心tâm 佛Phật 眾chúng 生sanh 因nhân 果quả 身thân 土thổ/độ 法pháp 相tướng 融dung 攝nhiếp 一nhất 切thiết 同đồng 耶da 。
龍long 猛mãnh 宗tông 傳truyền 九cửu 世thế 孫tôn 金kim 錍bề 決quyết 膜mô 導đạo 迷mê 津tân 一nhất 家gia 所sở 本bổn 文văn 誠thành 委ủy 三tam 法pháp 無vô 差sai 理lý 最tối 親thân 末mạt 上thượng 已dĩ 觀quán 明minh 自tự 行hành 問vấn 餘dư 重trọng/trùng 示thị 驗nghiệm 他tha 人nhân 從tùng 茲tư 野dã 客khách 心tâm 開khai 解giải 一nhất 答đáp 皆giai 通thông 不bất 在tại 頻tần 。
首thủ 眾chúng 南nam 湖hồ 講giảng 光quang 明minh 玄huyền 題đề
甚thậm 深thâm 法Pháp 性tánh 。 徹triệt 過quá 去khứ 而nhi 極cực 未vị 來lai 圓viên 玅# 經kinh 王vương 統thống 羣quần 靈linh 而nhi 該cai 萬vạn 有hữu 絕tuyệt 思tư 絕tuyệt 議nghị 可khả 貴quý 可khả 尊tôn 其kỳ 性tánh 虗hư 融dung 似tự 春xuân 行hành 於ư 大đại 地địa 其kỳ 體thể 獨độc 脫thoát 如như 月nguyệt 朗lãng 於ư 中trung 天thiên 纖tiêm 入nhập 無vô 倫luân 大đại 包bao 無vô 比tỉ 是thị 如Như 來Lai 之chi 所sở 。 證chứng 過quá 菩Bồ 薩Tát 之chi 所sở 行hành 。 譬thí 喻dụ 莫mạc 盡tận 其kỳ 涯nhai 逈huýnh 出xuất 虗hư 空không 之chi 量lượng 讚tán 嘆thán 曷hạt 窮cùng 其kỳ 玅# 徒đồ 檛# 金kim 鼓cổ 之chi 聲thanh 信tín 相tương/tướng 於ư 此thử 未vị 免miễn 懷hoài 疑nghi 樹thụ 神thần 於ư 此thử 空không 知tri 雨vũ 淚lệ 林lâm 間gian 雕điêu 虎hổ 無vô 所sở 施thí 其kỳ 爪trảo 牙nha 澤trạch 內nội 靈linh 魚ngư 曾tằng 未vị 測trắc 其kỳ 涓# 滴tích 是thị 玅# 智trí 境cảnh 號hiệu 中trung 道đạo 空không 懺sám 讚tán 雙song 融dung 生sanh 法pháp 俱câu 泯mẫn 名danh 尊tôn 體thể 極cực 用dụng 大đại 宗tông 深thâm 教giáo 既ký 稱xưng 王vương 橫hoạnh/hoành 該cai 豎thụ 攝nhiếp 非phi 智trí 者giả 孰thục 攄# 其kỳ 蘊uẩn 捨xả 四tứ 明minh 罕# 得đắc 其kỳ 傳truyền 掃tảo 蕩đãng 邪tà 宗tông 恢khôi 張trương 正chánh 說thuyết 符phù 一nhất 家gia 之chi 玄huyền 道đạo 救cứu 十thập 法pháp 之chi 觀quán 心tâm 解giải 行hành 兼kiêm 明minh 自tự 他tha 均quân 益ích 盛thịnh 矣hĩ 哉tai 斯tư 道đạo 也dã 仰ngưỡng 觀quan 之chi 天thiên 日nhật 月nguyệt 星tinh 辰thần 。 之chi 運vận 行hành 俯phủ 察sát 諸chư 地địa 山sơn 岳nhạc 江giang 河hà 之chi 渟# 峙trĩ 龍long 神thần 鬼quỷ 畜súc 動động 植thực 飛phi 鳴minh 出xuất 沒một 低đê 昂ngang 盈doanh 虗hư 消tiêu 長trường/trưởng 頭đầu 頭đầu 顯hiển 露lộ 處xứ 處xứ 全toàn 彰chương 夫phu 如như 是thị 則tắc 堂đường 雨vũ 天thiên 華hoa 露lộ 柱trụ 燈đăng 籠lung 無vô 非phi 法pháp 性tánh 橋kiều 橫hoạnh/hoành 水thủy 月nguyệt 霜sương 風phong 落lạc 木mộc 盡tận 是thị 金kim 光quang 擬nghĩ 之chi 則tắc 萬vạn 別biệt 千thiên 差sai 會hội 得đắc 乃nãi 百bách 慮lự 一nhất 致trí 如như 斯tư 提đề 唱xướng 已dĩ 涉thiệp 支chi 離ly 直trực 截tiệt 為vi 人nhân 如như 何hà 舉cử 似tự (# 擊kích 拂phất 子tử )# 靈linh 鳳phượng 已dĩ 翔tường 霄tiêu 漢hán 去khứ 可khả 憐lân 方phương 始thỉ 探thám 鳩cưu 巢sào 。
觀Quán 經Kinh 疏Sớ/sơ 題Đề
唯duy 心tâm 淨tịnh 土độ 豈khởi 離ly 乎hồ 苦khổ 域vực 泥nê 沙sa 本bổn 性tánh 彌di 陀đà 無vô 越việt 乎hồ 棘cức 林lâm 胎thai 獄ngục 若nhược 使sử 心tâm 無vô 取thủ 舍xá 則tắc 淨tịnh 穢uế 之chi 相tướng 泯mẫn 然nhiên 其kỳ 如như 行hành 有hữu 順thuận 違vi 故cố 麤thô 玅# 之chi 名danh 斯tư 立lập 是thị 以dĩ 闍xà 王vương 示thị 逆nghịch 而nhi 圓viên 機cơ 發phát 起khởi 欲dục 彰chương 性tánh 惡ác 之chi 本bổn 融dung 韋vi 提đề 哀ai 請thỉnh 而nhi 大đại 聖thánh 宣tuyên 揚dương 葢# 顯hiển 修tu 心tâm 之chi 要yếu 術thuật 觀quán 雖tuy 不bất 二nhị 爰viên 開khai 十thập 六lục 以dĩ 為vi 進tiến 德đức 之chi 階giai 理lý 既ký 無vô 殊thù 當đương 以dĩ 三tam 千thiên 而nhi 作tác 司ty 南nam 之chi 運vận 舉cử 一nhất 觀quán 而nhi 徧biến 收thu 諸chư 觀quán 統thống 羣quần 機cơ 而nhi 咸hàm 會hội 一nhất 機cơ 義nghĩa 趣thú 幽u 深thâm 文văn 詞từ 奧áo 密mật 非phi 智trí 者giả 親thân 承thừa 之chi 玅# 孰thục 闡xiển 其kỳ 宗tông 捨xả 四tứ 明minh 頴dĩnh 悟ngộ 之chi 懷hoài 寧ninh 知tri 其kỳ 道đạo 修tu 心tâm 玅# 觀quán 到đáo 無vô 修tu 處xứ 正chánh 好hiếu 著trước 鞭tiên 落lạc 日nhật 故cố 鄉hương 向hướng 冷lãnh 落lạc 中trung 何hà 妨phương 進tiến 步bộ 苟cẩu 或hoặc 膠giao 文văn 滯trệ 相tương/tướng 懸huyền 知tri 其kỳ 於ư 斯tư 道đạo 冥minh 然nhiên 要yếu 須tu 了liễu 境cảnh 唯duy 心tâm 則tắc 在tại 我ngã 者giả 能năng 事sự 畢tất 矣hĩ 將tương 釋thích 茲tư 疏sớ/sơ 略lược 舉cử 大đại 猷# 至chí 下hạ 臨lâm 文văn 更cánh 當đương 委ủy 說thuyết 。
觀quán 音âm 玄huyền 題đề
真chân 智trí 常thường 圓viên 如như 春xuân 在tại 百bách 華hoa 豈khởi 有hữu 去khứ 來lai 之chi 相tướng 。 應ưng 身thân 不bất 斷đoạn 似tự 月nguyệt 臨lâm 眾chúng 水thủy 曾tằng 無vô 取thủ 捨xả 之chi 心tâm 不bất 墮đọa 見kiến 聞văn 寧ninh 容dung 擬nghĩ 議nghị 子tử 規quy 啼đề 夜dạ 月nguyệt 苦khổ 口khẩu 何hà 多đa 楊dương 柳liễu 舞vũ 春xuân 風phong 勞lao 形hình 不bất 少thiểu 說thuyết 甚thậm 慈từ 悲bi 與dữ 拔bạt 機cơ 應ưng 顯hiển 冥minh 但đãn 了liễu 自tự 心tâm 更cánh 無vô 別biệt 事sự 會hội 得đắc 目mục 前tiền 無vô 法pháp 圓viên 通thông 門môn 彈đàn 指chỉ 豁hoát 開khai 若nhược 於ư 境cảnh 上thượng 生sanh 心tâm 羅la 剎sát 國quốc 應ứng 時thời 飄phiêu 墮đọa 如như 斯tư 舉cử 唱xướng 猶do 在tại 半bán 途đồ 芝chi 峰phong 主chủ 人nhân 有hữu 何hà 方phương 便tiện 從tùng 今kim 未vị 免miễn 頻tần 頻tần 舉cử 箇cá 事sự 何hà 曾tằng 在tại 舌thiệt 頭đầu 。
法pháp 華hoa 文văn 句cú 題đề
玅# 法pháp 不bất 可khả 以dĩ 言ngôn 宣tuyên 。 要yếu 由do 自tự 悟ngộ 大đại 教giáo 元nguyên 從tùng 於ư 理lý 立lập 豈khởi 假giả 他tha 求cầu 二nhị 十thập 八bát 品phẩm 皆giai 古cổ 佛Phật 之chi 真chân 心tâm 六lục 萬vạn 餘dư 言ngôn 乃nãi 含hàm 靈linh 之chi 祕bí 藏tạng 用dụng 因nhân 緣duyên 約ước 教giáo 待đãi 絕tuyệt 之chi 義nghĩa 已dĩ 在tại 其kỳ 中trung 明minh 本bổn 迹tích 觀quán 心tâm 事sự 理lý 之chi 名danh 無vô 越việt 於ư 此thử 本bổn 懷hoài 暢sướng 矣hĩ 玅# 義nghĩa 冷lãnh 然nhiên 衣y 坐tọa 室thất 處xứ 處xứ 流lưu 通thông 豈khởi 逾du 於ư 當đương 念niệm 種chủng 熟thục 脫thoát 番phiên 番phiên 無vô 廢phế 不bất 離ly 於ư 剎sát 那na 是thị 別biệt 鵲thước 噪táo 鴉# 鳴minh 皆giai 承thừa 記ký 莂biệt 松tùng 風phong 澗giản 水thủy 一nhất 等đẳng 敷phu 揚dương 正chánh 恁nhẫm 麼ma 時thời 如như 何hà 話thoại 會hội 太thái 虗hư 有hữu 口khẩu 談đàm 何hà 盡tận 露lộ 柱trụ 無vô 心tâm 聽thính 始thỉ 真chân 。
十thập 不bất 二nhị 門môn 題đề
十thập 不bất 二nhị 門môn 者giả 乃nãi 斯tư 經Kinh 本bổn 迹tích 之chi 大đại 猷# 今kim 家gia 解giải 行hành 之chi 要yếu 術thuật 以dĩ 十thập 玅# 為vi 觀quán 體thể 深thâm 符phù 圓viên 頓đốn 之chi 宗tông 以dĩ 一nhất 念niệm 為vi 指chỉ 歸quy 備bị 盡tận 修tu 證chứng 之chi 旨chỉ 坦thản 然nhiên 明minh 白bạch 可khả 舉cử 而nhi 行hành 中trung 興hưng 尊tôn 者giả 從tùng 而nhi 鈔sao 釋thích 之chi 發phát 明minh 教giáo 觀quán 兼kiêm 舉cử 之chi 正chánh 途đồ 開khai 闢tịch 事sự 理lý 抗kháng 分phân 之chi 邪tà 說thuyết 使sử 後hậu 之chi 學học 者giả 思tư 修tu 有hữu 託thác 宗tông 說thuyết 俱câu 通thông 其kỳ 猶do 騁sính 六lục 驥kí 於ư 康khang 莊trang 耀diệu 神thần 珠châu 於ư 心tâm 目mục 羣quần 疑nghi 冰băng 釋thích 大Đại 道Đạo 風phong 行hành 正chánh 恁nhẫm 麼ma 時thời 如như 何hà 點điểm 示thị 薰huân 風phong 生sanh 殿điện 閣các 懷hoài 抱bão 為vi 誰thùy 傾khuynh 。
入nhập 廣quảng 恩ân 祝chúc 。 聖thánh 講giảng 題đề 。
大Đại 道Đạo 只chỉ 在tại 目mục 前tiền 。 色sắc 見kiến 聲thanh 求cầu 總tổng 沒một 交giao 涉thiệp 虗hư 空không 生sanh 我ngã 心tâm 內nội 鸎# 啼đề 華hoa 笑tiếu 恰kháp 爾nhĩ 見kiến 成thành 摩Ma 竭Kiệt 國Quốc 行hành 布bố 圓viên 融dung 分phần/phân 疎sơ 下hạ 不bất 毗tỳ 耶da 城thành 彈đàn 呵ha 攝nhiếp 受thọ 節tiết 目mục 轉chuyển 多đa 就tựu 中trung 自tự 有hữu 生sanh 涯nhai 向hướng 上thượng 別biệt 無vô 巴ba 鼻tị 指chỉ 權quyền 是thị 實thật 懽# 呼hô 萬vạn 國quốc 來lai 朝triêu 即tức 劣liệt 為vi 尊tôn 羅la 列liệt 眾chúng 星tinh 齊tề 拱củng 直trực 得đắc 溪khê 山sơn 改cải 觀quán 雲vân 漢hán 昭chiêu 回hồi 泉tuyền 涌dũng 醴# 而nhi 崖nhai 產sản 芝chi 河hà 圖đồ 呈trình 而nhi 洛lạc 書thư 出xuất 祥tường 風phong 被bị 埜# 秀tú 麥mạch 如như 雲vân 人nhân 人nhân 穩ổn 駕giá 白bạch 牛ngưu 車xa 物vật 物vật 共cộng 談đàm 無vô 上thượng 法pháp 然nhiên 雖tuy 如như 是thị 且thả 道đạo 以dĩ 何hà 為vi 驗nghiệm 邊biên 頭đầu 不bất 獻hiến 平bình 戎nhung 策sách 埜# 外ngoại 時thời 聞văn 擊kích 壤nhưỡng 歌ca 。
No.967-B# 先tiên 師sư 頑ngoan 空không 和hòa 尚thượng 三tam 千thiên 說thuyết 附phụ
昔tích 人nhân 有hữu 云vân 三tam 千thiên 立lập 法pháp 合hợp 於ư 假giả 諦đế 上thượng 說thuyết 之chi 以dĩ 空không 彰chương 亡vong 泯mẫn 中trung 彰chương 絕tuyệt 待đãi 不bất 當đương 建kiến 立lập 故cố 剋khắc 體thể 言ngôn 之chi 須tu 於ư 假giả 上thượng 立lập 三tam 千thiên 也dã 然nhiên 後hậu 即tức 此thử 假giả 法pháp 即tức 空không 即tức 中trung 卻khước 廣quảng 引dẫn 諸chư 文văn 為vi 證chứng 今kim 謂vị 直trực 就tựu 假giả 上thượng 說thuyết 三tam 千thiên 其kỳ 文văn 雖tuy 多đa 要yếu 而nhi 言ngôn 之chi 。 無vô 出xuất 輔phụ 行hành 觀quán 具cụ 一nhất 文văn 足túc 以dĩ 統thống 貫quán 諸chư 說thuyết 如như 云vân 具cụ 即tức 是thị 假giả 假giả 即tức 空không 中trung 又hựu 云vân 尚thượng 不bất 識thức 具cụ 豈khởi 識thức 空không 中trung 豈khởi 非phi 的đích 就tựu 假giả 上thượng 示thị 具cụ (# 具cụ 之chi 一nhất 字tự 即tức 三tam 千thiên 也dã )# 然nhiên 後hậu 假giả 即tức 空không 中trung 耶da 後hậu 人nhân 因nhân 此thử 於ư 假giả 上thượng 建kiến 立lập 三tam 千thiên 推thôi 原nguyên 此thử 說thuyết 出xuất 於ư 淨tịnh 覺giác 復phục 宗tông 次thứ 之chi 指chỉ 南nam 又hựu 次thứ 之chi 弊tệ 源nguyên 一nhất 泄tiết 勢thế 不bất 可khả 遏át 今kim 人nhân 往vãng 往vãng 承thừa 用dụng 者giả 眾chúng 殊thù 不bất 知tri 廣quảng 智trí 傳truyền 法pháp 智trí 之chi 道đạo 凡phàm 此thử 等đẳng 文văn 竝tịnh 是thị 寄ký 事sự 而nhi 辨biện 為vi 示thị 三tam 觀quán 之chi 相tướng 令linh 易dị 見kiến 故cố 且thả 以dĩ 三tam 千thiên 而nhi 為vi 假giả 耳nhĩ 是thị 故cố 先tiên 示thị 三tam 千thiên 辨biện 其kỳ 玅# 假giả 然nhiên 後hậu 即tức 空không 即tức 中trung 三tam 諦đế 顯hiển 矣hĩ 輔phụ 行hành 釋thích 止Chỉ 觀Quán 玅# 境cảnh 三tam 千thiên 前tiền 後hậu 諸chư 文văn 竝tịnh 直trực 明minh 三tam 千thiên 即tức 三tam 諦đế 只chỉ 此thử 一nhất 文văn 寄ký 事sự 而nhi 辨biện 是thị 總tổng 例lệ 之chi 文văn 須tu 究cứu 寄ký 之chi 一nhất 字tự 非phi 是thị 正chánh 意ý 正chánh 意ý 有hữu 二nhị 一nhất 者giả 三tam 千thiên 即tức 三tam 諦đế 二nhị 者giả 三tam 千thiên 即tức 中trung 諦đế 言ngôn 三tam 千thiên 即tức 三tam 諦đế 者giả 約ước 體thể 德đức 而nhi 示thị 也dã 葢# 才tài 言ngôn 三tam 千thiên 玅# 境cảnh (# 體thể 也dã )# 任nhậm 運vận 具cụ 三tam 不bất 須tu 先tiên 於ư 假giả 上thượng 立lập 三tam 千thiên 已dĩ 然nhiên 後hậu 方phương 即tức 空không 中trung 也dã 波ba 水thủy 之chi 喻dụ 其kỳ 義nghĩa 最tối 親thân 水thủy 之chi 溼thấp (# 中trung )# 水thủy 之chi 明minh (# 空không )# 水thủy 之chi 動động (# 假giả )# 水thủy 體thể 一nhất 也dã 曰viết 溼thấp 曰viết 明minh 曰viết 動động 者giả 德đức 也dã 故cố 才tài 言ngôn 於ư 水thủy 任nhậm 運vận 具cụ 三tam 不bất 須tu 先tiên 於ư 動động 上thượng 立lập 此thử 一nhất 水thủy 然nhiên 後hậu 方phương 即tức 溼thấp 與dữ 明minh 也dã 帝đế 惠huệ 王vương 喻dụ 帝đế 網võng 珠châu 金kim 師sư 子tử 等đẳng 例lệ 此thử 可khả 知tri 舉cử 一nhất 人nhân 一nhất 網võng 一nhất 師sư 子tử 任nhậm 運vận 具cụ 三tam 思tư 之chi 可khả 見kiến 然nhiên 寄ký 事sự 而nhi 辨biện 輔phụ 行hành 只chỉ 此thử 一nhất 文văn 以dĩ 為vi 總tổng 例lệ 則tắc 諸chư 文văn 中trung 有hữu 於ư 假giả 上thượng 說thuyết 三tam 千thiên 然nhiên 後hậu 即tức 空không 中trung 者giả 皆giai 是thị 寄ký 事sự 而nhi 辨biện 非phi 文văn 之chi 正chánh 意ý 也dã 二nhị 者giả 三tam 千thiên 即tức 中trung 諦đế 者giả 乃nãi 從tùng 勝thắng 而nhi 示thị 祖tổ 師sư 作tác 此thử 顯hiển 示thị 厥quyết 有hữu 深thâm 旨chỉ 良lương 以dĩ 中trung 者giả 不bất 偏thiên 為vi 義nghĩa 絕tuyệt 待đãi 為vi 功công 若nhược 於ư 諸chư 法Pháp 。 有hữu 所sở 偏thiên 倚ỷ 有hữu 所sở 對đối 待đãi 何hà 能năng 諸chư 法pháp 互hỗ 融dung 互hỗ 入nhập 耶da 所sở 以dĩ 別biệt 教giáo 謂vị 十thập 定định 十thập 但đãn 成thành 十thập 界giới 不bất 談đàm 百bách 界giới 三tam 千thiên 世thế 間gian 圓viên 知tri 中trung 道đạo 當đương 體thể 不bất 偏thiên 當đương 體thể 絕tuyệt 待đãi 故cố 立lập 玅# 名danh 學học 者giả 應ưng 知tri 三tam 千thiên 是thị 絕tuyệt 待đãi 之chi 法pháp 合hợp 於ư 中trung 諦đế 示thị 之chi 斯tư 乃nãi 從tùng 勝thắng 而nhi 示thị 中trung 必tất 雙song 照chiếu 三tam 諦đế 具cụ 足túc 故cố 不bất 妨phương 諸chư 文văn 三tam 千thiên 即tức 三tam 諦đế 也dã 今kim 更cánh 以dĩ 帝đế 網võng 之chi 喻dụ 申thân 明minh 斯tư 義nghĩa 其kỳ 猶do 帝đế 網võng 百bách 千thiên 萬vạn 珠châu 舉cử 一nhất 寶bảo 網võng 全toàn 體thể 任nhậm 運vận 具cụ 三tam 曰viết 含hàm 容dung (# 中trung )# 曰viết 明minh 淨tịnh (# 空không )# 曰viết 光quang 影ảnh (# 假giả )# 然nhiên 究cứu 了liễu 所sở 以dĩ 珠châu 珠châu 交giao 映ánh 重trùng 重trùng 無vô 盡tận 正chánh 由do 珠châu 有hữu 含hàm 容dung 之chi 德đức 故cố 從tùng 義nghĩa 而nhi 示thị 就tựu 寶bảo 網võng 之chi 上thượng 舉cử 一nhất 含hàm 容dung 則tắc 珠châu 之chi 明minh 淨tịnh 光quang 影ảnh 二nhị 義nghĩa 皆giai 顯hiển 應ưng 知tri 舉cử 一nhất 寶bảo 網võng 者giả 三tam 千thiên 之chi 全toàn 體thể 也dã 曰viết 含hàm 容dung 明minh 淨tịnh 光quang 影ảnh 者giả 三tam 諦đế 之chi 德đức 也dã 中trung 以dĩ 示thị 其kỳ 含hàm 容dung 也dã 空không 以dĩ 示thị 其kỳ 明minh 淨tịnh 也dã 假giả 以dĩ 示thị 其kỳ 光quang 影ảnh 也dã 點điểm 一nhất 中trung 道đạo 絕tuyệt 待đãi 則tắc 空không 之chi 虗hư 通thông 假giả 之chi 建kiến 立lập 二nhị 義nghĩa 皆giai 顯hiển 也dã 推thôi 原nguyên 此thử 道đạo 實thật 見kiến 於ư 如Như 來Lai 。 金kim 口khẩu 親thân 宣tuyên 非phi 天thiên 台thai 大đại 師sư 自tự 為vi 之chi 說thuyết 經Kinh 不bất 云vân 乎hồ 唯duy 佛Phật 與dữ 佛Phật 。 乃nãi 能năng 究cứu 盡tận 。 諸chư 法pháp 實thật 相tướng 。 豈khởi 非phi 三tam 千thiên 實thật 相tướng 乃nãi 的đích 示thị 中trung 道đạo 天thiên 台thai 大đại 師sư 靈linh 岳nhạc 親thân 承thừa 說thuyết 圓viên 頓đốn 止Chỉ 觀Quán 則tắc 曰viết 初sơ 緣duyên 實thật 相tướng (# 提đề 起khởi 諸chư 法pháp 實thật 相tướng 。 )# 造tạo 境cảnh 即tức 中trung (# 點điểm 此thử 三tam 千thiên 玅# 境cảnh 是thị 中trung 道đạo 也dã )# 無vô 不bất 真chân 實thật 。 故cố 云vân 一nhất 色sắc 一nhất 香hương 無vô 非phi 中trung 道đạo 此thử 是thị 大đại 師sư 。 略lược 說thuyết 己kỷ 心tâm 所sở 行hành 法Pháp 門môn 至chí 第đệ 五ngũ 卷quyển 廣quảng 說thuyết 造tạo 境cảnh 即tức 中trung 之chi 觀quán 不bất 出xuất 一nhất 念niệm 三tam 千thiên 名danh 為vi 玅# 觀quán 也dã 須tu 究cứu 玅# 字tự 即tức 是thị 今kim 經kinh 題đề 云vân 玅# 法pháp 是thị 也dã 此thử 之chi 玅# 法pháp 世Thế 尊Tôn 自tự 說thuyết 是thị 法Pháp 非phi 思tư 量lượng 。 分phân 別biệt 之chi 所sở 能năng 解giải 。 唯duy 有hữu 諸chư 佛Phật 。 乃nãi 能năng 知tri 之chi 。 當đương 究cứu 是thị 之chi 一nhất 字tự 乃nãi 指chỉ 法pháp 之chi 辭từ 不bất 指chỉ 三tam 千thiên 更cánh 指chỉ 何hà 法pháp 世Thế 尊Tôn 既ký 說thuyết 唯duy 佛Phật 能năng 知tri 。 又hựu 道đạo 唯duy 佛Phật 與dữ 佛Phật 。 乃nãi 能năng 究cứu 盡tận 。 諸chư 法pháp 實thật 相tướng 。 則tắc 知tri 實thật 相tướng 者giả 無vô 生sanh 死tử 相tướng 無vô 涅Niết 槃Bàn 相tướng 。 無vô 相tướng 之chi 相tướng 。 即tức 中trung 道đạo 也dã 中trung 故cố 玅# 玅# 故cố 不bất 可khả 思tư 議nghị 。 天thiên 台thai 大đại 師sư 準chuẩn 此thử 立lập 不bất 思tư 議nghị 境cảnh 名danh 荊kinh 溪khê 則tắc 曰viết 故cố 止Chỉ 觀Quán 中trung 不bất 思tư 議nghị 境cảnh 一nhất 念niệm 三tam 千thiên 非phi 思tư 量lượng 分phân 別biệt 。 之chi 所sở 解giải (# 文văn 見kiến 釋thích 籤# 第đệ 二nhị )# 是thị 故cố 定định 此thử 不bất 思tư 議nghị 名danh 因nhân 推thôi 佛Phật 祖tổ 相tương/tướng 承thừa 彌di 顯hiển 即tức 中trung 之chi 道đạo 不bất 出xuất 三tam 千thiên 玅# 境cảnh 而nhi 已dĩ 荊kinh 溪khê 深thâm 領lãnh 此thử 旨chỉ 點điểm 示thị 野dã 客khách 一nhất 言ngôn 以dĩ 斷đoạn 之chi 曰viết 而nhi 此thử 三tam 千thiên 性tánh 是thị 中trung 理lý 可khả 謂vị 盡tận 其kỳ 玅# 也dã 輔phụ 行hành 正chánh 示thị 玅# 境cảnh 文văn 云vân 大đại 師sư 於ư 覺Giác 意Ý 三Tam 昧Muội 。 及cập 誦tụng 經Kinh 法pháp 小tiểu 止Chỉ 觀Quán 等đẳng 諸chư 心tâm 觀quán 文văn 但đãn 以dĩ 自tự 他tha 等đẳng 觀quán 推thôi 於ư 三tam 假giả 竝tịnh 未vị 云vân 一nhất 念niệm 三tam 千thiên 乃nãi 至chí 觀quán 心tâm 論luận 中trung 亦diệc 只chỉ 以dĩ 三tam 十thập 六lục 問vấn 責trách 於ư 四tứ 心tâm 亦diệc 不bất 涉thiệp 於ư 一nhất 念niệm 三tam 千thiên 唯duy 四tứ 念niệm 處xứ 中trung 略lược 明minh 觀quán 心tâm 十thập 界giới 而nhi 已dĩ (# 信tín 知tri 三tam 千thiên 諸chư 法pháp 不bất 易dị 得đắc 聞văn 其kỳ 猶do 世Thế 尊Tôn 四tứ 十thập 餘dư 年niên 。 久cửu 默mặc 斯tư 要yếu 。 )# 故cố 至chí 止Chỉ 觀Quán 正chánh 明minh 觀quán 法pháp 竝tịnh 以dĩ 三tam 千thiên 而nhi 為vi 指chỉ 南nam 乃nãi 是thị 終chung 窮cùng 究cứu 竟cánh 極cực 說thuyết (# 指chỉ 要yếu 云vân 一nhất 念niệm 三tam 千thiên 為vi 開khai 顯hiển 大đại 綱cương 又hựu 云vân 即tức 中trung 是thị 法Pháp 身thân 究cứu 竟cánh 義nghĩa 故cố 豈khởi 非phi 的đích 指chỉ 中trung 道đạo 耶da )# 故cố 序tự 中trung 云vân 說thuyết 己kỷ 心tâm 中trung 所sở 行hành 。 法Pháp 門môn (# 一nhất 句cú 驗nghiệm 大đại 師sư 心tâm 中trung 所sở 行hành 。 行hành 於ư 中Trung 道Đạo 。 即tức 同đồng 十thập 方phương 三tam 世thế 諸chư 佛Phật 。 常thường 居cư 中trung 道đạo 常thường 行hành 中trung 道đạo 若nhược 不bất 然nhiên 者giả 。 何hà 名danh 初sơ 心tâm 即tức 用dụng 佛Phật 智trí 照chiếu 境cảnh 耶da 何hà 名danh 上thượng 品phẩm 寂tịch 光quang 為vi 觀quán 體thể 耶da 初sơ 緣duyên 實thật 相tướng 造tạo 境cảnh 即tức 中trung 蓋cái 見kiến 於ư 此thử )# 荊kinh 溪khê 斷đoạn 云vân 性tánh 是thị 中trung 理lý 不bất 亦diệc 宜nghi 乎hồ 。 淨tịnh 覺giác 到đáo 此thử 自tự 當đương 結kết 舌thiệt 然nhiên 猶do 曲khúc 為vi 之chi 辭từ 曰viết 不bất 觀quán 三tam 千thiên 照chiếu 境cảnh 不bất 徧biến 必tất 須tu 徧biến 攬lãm 因nhân 果quả 自tự 他tha 依y 正chánh 觀quán 於ư 己kỷ 心tâm 指chỉ 南nam 之chi 意ý 正chánh 在tại 茲tư 耳nhĩ 今kim 試thí 問vấn 之chi 若nhược 如như 此thử 說thuyết 則tắc 是thị 止Chỉ 觀Quán 正chánh 明minh 觀quán 法pháp 乃nãi 以dĩ 俗tục 諦đế 為vi 指chỉ 南nam 也dã 果quả 然nhiên 者giả 應ưng 改cải 大đại 師sư 造tạo 境cảnh 即tức 中trung 為vi 造tạo 境cảnh 即tức 俗tục 可khả 也dã 荊kinh 溪khê 點điểm 野dã 客khách 亦diệc 合hợp 云vân 性tánh 是thị 俗tục 理lý 可khả 也dã 又hựu 指chỉ 南nam 二nhị 字tự 始thỉ 與dữ 其kỳ 曲khúc 說thuyết 其kỳ 如như 終chung 窮cùng 究cứu 竟cánh 極cực 說thuyết 說thuyết 己kỷ 心tâm 中trung 所sở 行hành 。 法Pháp 門môn 莫mạc 不bất 以dĩ 俗tục 諦đế 為vi 極cực 說thuyết 耶da 以dĩ 俗tục 諦đế 為vi 所sở 行hành 法Pháp 門môn 耶da 岳nhạc 師sư 縱túng/tung 有hữu 天thiên 辯biện 其kỳ 莫mạc 能năng 救cứu 矣hĩ 學học 斯tư 宗tông 者giả 當đương 具cụ 宗tông 眼nhãn 詎cự 得đắc 不bất 究cứu 其kỳ 本bổn 而nhi 濫lạm 用dụng 承thừa 襲tập 之chi 說thuyết 乎hồ 今kim 更cánh 於ư 祖tổ 師sư 語ngữ 中trung 指chỉ 出xuất 二nhị 字tự 以dĩ 證chứng 其kỳ 說thuyết 所sở 謂vị 是thị 字tự 寄ký 字tự 言ngôn 是thị 字tự 者giả 如như 云vân 性tánh 是thị 中trung 理lý 又hựu 云vân 三tam 千thiên 即tức 中trung 等đẳng 葢# 即tức 者giả 是thị 義nghĩa 也dã 言ngôn 寄ký 字tự 者giả 如như 云vân 可khả 寄ký 事sự 辨biện 請thỉnh 評bình 是thị 之chi 與dữ 寄ký 相tương/tướng 去khứ 幾kỷ 何hà 寄ký 名danh 為vi 客khách 即tức 一nhất 往vãng 之chi 辭từ 非phi 盡tận 理lý 之chi 論luận 是thị 者giả 即tức 須tu 當đương 體thể 全toàn 是thị 方phương 名danh 為vi 即tức 故cố 道đạo 性tánh 是thị 中trung 理lý 三tam 千thiên 即tức 中trung 方phương 為vi 盡tận 理lý 之chi 論luận 一nhất 定định 而nhi 不bất 可khả 易dị 也dã 今kim 既ký 云vân 可khả 寄ký 事sự 辨biện 豈khởi 非phi 一nhất 往vãng 之chi 義nghĩa 乎hồ 或hoặc 曰viết 二nhị 字tự 與dữ 奪đoạt 敢cảm 不bất 聞văn 命mạng 其kỳ 如như 輔phụ 行hành 具cụ 即tức 是thị 假giả 假giả 即tức 空không 中trung 之chi 文văn 何hà 以dĩ 通thông 之chi 曰viết 。