Giải Mê Hiển Trí Thành Bi Thập Minh Luận –

Chuẩn
Leave a comment

解Giải 迷Mê 顯Hiển 智Trí 成Thành 悲Bi 十Thập 明Minh 論Luận

唐Đường 李通Thông 玄Huyền 撰Soạn

釋thích 華hoa 嚴nghiêm 十thập 明minh 論luận 敘tự

宋tống 寶bảo 覺giác 圓viên 明minh 。禪thiền 師sư 惠huệ 洪hồng 覺giác 範phạm 撰soạn

顯hiển 謨mô 閣các 待đãi 制chế 朱chu 公công 世thế 英anh 。為vi 余dư 言ngôn 。頃khoảnh 過quá 金kim 陵lăng 。謁yết 王vương 文văn 公công 於ư 鍾chung 山sơn 。公công 以dĩ 彥ngạn 里lý 閈hãn 晚vãn 生sanh 有hữu 志chí 學học 道Đạo 。謂vị 曰viết 。若nhược 讀đọc 史sử 見kiến 勾# 踐tiễn 伍# 員# 事sự 乎hồ 。勾# 踐tiễn 保bảo 栖tê 會hội 稽khể 。置trí 膽đảm 於ư 坐tọa 臥ngọa 則tắc 仰ngưỡng 膽đảm 。飯phạn 食thực 亦diệc 嘗thường 膽đảm 也dã 。伍# 員# 去khứ 楚sở 櫜# 載tái 。而nhi 去khứ 昭chiêu 關quan 至chí 蒲bồ 伏phục 行hành 乞khất 於ư 吳ngô 市thị 。二nhị 子tử 設thiết 心tâm 止chỉ 欲dục 雪tuyết 恥sỉ 復phục 仇cừu 。而nhi 焦tiêu 身thân 苦khổ 思tư 。二nhị 十thập 餘dư 年niên 。而nhi 後hậu 遂toại 其kỳ 欲dục 。蓋cái 有hữu 志chí 者giả 事sự 竟cánh 成thành 也dã 。然nhiên 移di 此thử 心tâm 以dĩ 學học 。無vô 上thượng 菩Bồ 提Đề 。其kỳ 何hà 以dĩ 禦ngữ 之chi 。世thế 英anh 囑chúc 予# 記ký 其kỳ 言ngôn 。世thế 英anh 歿một 一nhất 年niên 。余dư 還hoàn 自tự 海hải 外ngoại 。築trúc 室thất 筠# 溪khê 石thạch 門môn 寺tự 。夏hạ 釋thích 此thử 論luận 。追truy 念niệm 平bình 時thời 之chi 語ngữ 曰viết 。嗟ta 乎hồ 流lưu 轉chuyển 三tam 界giới 。未vị 即tức 棄khí 去khứ 。其kỳ 恥sỉ 亦diệc 大đại 矣hĩ 。囚tù 縛phược 五ngũ 陰ấm 未vị 能năng 超siêu 出xuất 。其kỳ 仇cừu 亦diệc 深thâm 矣hĩ 。以dĩ 吳ngô 楚sở 之chi 仇cừu 恥sỉ 較giảo 之chi 。其kỳ 相tương 倍bội 如như 日nhật 劫kiếp 。而nhi 學học 者giả 亦diệc 思tư 掣xiết 肘trửu 徑kính 去khứ 。然nhiên 至chí 誠thành 惻trắc 怛đát 勇dũng 決quyết 力lực 行hành 。較giảo 勾# 踐tiễn 伍# 員# 特đặc 太thái 山sơn 毫hào 芒mang 耳nhĩ 。豈khởi 不bất 惜tích 哉tai 。金kim 剛cang 般Bát 若Nhã 經kinh 。須Tu 菩Bồ 提Đề 聞văn 世Thế 尊Tôn 言ngôn 。以dĩ 恆Hằng 河Hà 沙sa 等đẳng 。身thân 命mạng 布bố 施thí 。不bất 如như 受thọ 持trì 。四tứ 句cú 偈kệ 為vì 他tha 人nhân 說thuyết 之chi 福phước 。於ư 是thị 泣khấp 下hạ 。其kỳ 心tâm 豈khởi 不bất 謂vị 學học 者giả 多đa 以dĩ 一nhất 身thân 味vị 著trước 懈giải 怠đãi 故cố 自tự 為vi 障chướng 閡ngại 乎hồ 。夫phu 雜tạp 華hoa 具cụ 四tứ 天thiên 下hạ 微vi 塵trần 數số 偈kệ 。而nhi 其kỳ 所sở 詮thuyên 者giả 。如Như 來Lai 普phổ 光quang 明minh 大đại 智trí 一nhất 法pháp 而nhi 已dĩ 。親thân 近cận 隨tùy 順thuận 此thử 智trí 者giả 。戒giới 定định 慧tuệ 三tam 法pháp 而nhi 已dĩ 。以dĩ 戒giới 定định 慧tuệ 觀quán 照chiếu 方phương 便tiện 破phá 滅diệt 無vô 明minh 。一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。彈đàn 指chỉ 實thật 證chứng 。故cố 金Kim 剛Cang 藏Tạng 菩Bồ 薩Tát 曰viết 。隨tùy 順thuận 無vô 明minh 起khởi 諸chư 有hữu 。若nhược 不bất 隨tùy 順thuận 諸chư 有hữu 離ly 。是thị 謂vị 成thành 佛Phật 顯hiển 訣quyết 人nhân 法Pháp 要yếu 旨chỉ 。借tá 令linh 三tam 世thế 如Như 來Lai 。重trùng 復phục 宣tuyên 示thị 深thâm 奧áo 。不bất 能năng 加gia 毫hào 末mạt 於ư 此thử 矣hĩ 。其kỳ 於ư 利lợi 害hại 去khứ 取thủ 。曉hiểu 如như 白bạch 黑hắc 。其kỳ 義nghĩa 理lý 昭chiêu 著trước 。粲sán 如như 日nhật 星tinh 。不bất 知tri 。學học 者giả 於ư 戒giới 定định 慧tuệ 。何hà 疑nghi 而nhi 不bất 隨tùy 順thuận 。於ư 無vô 明minh 煩phiền 惱não 。何hà 戀luyến 而nhi 不bất 棄khí 遺di 乎hồ 。孟# 軻kha 曰viết 。今kim 有hữu 無vô 名danh 之chi 指chỉ 屈khuất 而nhi 不bất 信tín 。非phi 疾tật 痛thống 害hại 事sự 也dã 。如như 有hữu 能năng 信tín 之chi 者giả 。則tắc 不bất 遠viễn 秦tần 楚sở 之chi 路lộ 。為vi 指chỉ 之chi 不bất 若nhược 人nhân 也dã 。指chỉ 不bất 若nhược 人nhân 則tắc 知tri 惡ác 之chi 。心tâm 不bất 若nhược 人nhân 則tắc 不bất 知tri 惡ác 。此thử 之chi 謂vị 不bất 知tri 類loại 也dã 。今kim 之chi 知tri 類loại 者giả 。吾ngô 特đặc 未vị 見kiến 耳nhĩ 。豈khởi 密mật 行hành 暗ám 證chứng 。隱ẩn 實thật 顯hiển 玼# 。世thế 不bất 得đắc 而nhi 知tri 歟# 。抑ức 觀quán 力lực 麁thô 浮phù 習tập 重trọng 。境cảnh 強cường/cưỡng 多đa 遇ngộ 緣duyên 而nhi 退thoái 歟# 。余dư 切thiết 慕mộ 。思tư 大đại 智trí 者giả 父phụ 子tử 於ư 道đạo 能năng 遺di 虛hư 名danh 收thu 實thật 効hiệu 。三tam 十thập 年niên 間gian 決quyết 期kỳ 現hiện 證chứng 。皆giai 獲hoạch 宿túc 智trí 通thông 。入nhập 法Pháp 華Hoa 三Tam 昧Muội 。乳nhũ 中trung 之chi 酪lạc 此thử 其kỳ 驗nghiệm 矣hĩ 。嗚ô 呼hô 安an 得đắc 如như 南nam 嶽nhạc 天thiên 台thai 兩lưỡng 人nhân 者giả 。與dữ 之chi 增tăng 進tiến 此thử 道đạo 哉tai 。政chánh 和hòa 五ngũ 年niên 六lục 月nguyệt 十thập 日nhật 書thư 。

解giải 迷mê 顯hiển 智trí 成thành 悲bi 十thập 明minh 論luận

唐đường 太thái 原nguyên 李# 通thông 玄huyền 撰soạn

釋thích 十Thập 二Nhị 緣Duyên 生Sanh

夫phu 十Thập 二Nhị 緣Duyên 生Sanh 者giả 。是thị 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。逐trục 妄vọng 迷mê 真chân 。隨tùy 生sanh 死tử 流lưu 。轉chuyển 波ba 浪lãng 不bất 息tức 之chi 大đại 苦khổ 海hải 。其kỳ 海hải 廣quảng 大đại 甚thậm 深thâm 無vô 際tế 。亦diệc 是thị 一nhất 切thiết 。諸chư 佛Phật 眾chúng 聖thánh 賢hiền 寶bảo 莊trang 嚴nghiêm 大đại 城thành 。亦diệc 是thị 文Văn 殊Thù 普phổ 賢hiền 常thường 遊du 止chỉ 之chi 華hoa 林lâm 園viên 苑uyển 。常thường 有hữu 諸chư 佛Phật 。出xuất 現hiện 於ư 中trung 。普Phổ 賢Hiền 菩Bồ 薩Tát 。恆hằng 對đối 現hiện 色sắc 身thân 。在tại 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。前tiền 教giáo 化hóa 無vô 有hữu 休hưu 息tức 。文Văn 殊Thù 師Sư 利Lợi 。告cáo 善thiện 財tài 云vân 。不bất 厭yếm 生sanh 死tử 苦khổ 。乃nãi 能năng 具cụ 足túc 普Phổ 賢Hiền 行hành 。一nhất 切thiết 諸chư 佛Phật 。功công 德đức 海hải 參tham 映ánh 。重trùng 重trùng 充sung 滿mãn 其kỳ 中trung 。無vô 有hữu 盡tận 極cực 。與dữ 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。猶do 如như 光quang 影ảnh 。而nhi 無vô 障chướng 礙ngại 。以dĩ 迷mê 十thập 二nhị 有hữu 支chi 。名danh 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。悟ngộ 十thập 二nhị 有hữu 支chi 即tức 是thị 佛Phật 。故cố 眾chúng 生sanh 及cập 以dĩ 有hữu 支chi 。皆giai 無vô 自tự 性tánh 。若nhược 隨tùy 煩phiền 惱não 無vô 明minh 。行hành 識thức 名danh 色sắc 。六lục 根căn 相tướng 對đối 。生sanh 觸xúc 受thọ 愛ái 取thủ 有hữu 。成thành 五ngũ 蘊uẩn 身thân 。即tức 有hữu 生sanh 老lão 死tử 。常thường 流lưu 轉chuyển 故cố 。若nhược 以dĩ 戒giới 定định 慧tuệ 觀quán 照chiếu 方phương 便tiện 力lực 照chiếu 自tự 身thân 心tâm 境cảnh 。體thể 相tướng 皆giai 自tự 性tánh 空không 無vô 內nội 外ngoại 有hữu 。即tức 眾chúng 生sanh 心tâm 全toàn 佛Phật 智trí 海hải 。如như 經kinh 頌tụng 云vân 。欲dục 知tri 諸chư 佛Phật 心tâm 當đương 觀quán 佛Phật 智trí 慧tuệ 。佛Phật 智trí 無vô 依y 處xứ 。如như 空không 無vô 所sở 依y 。眾chúng 生sanh 種chủng 種chủng 。樂nhạo/nhạc/lạc 及cập 諸chư 方phương 便tiện 智trí 。皆giai 依y 佛Phật 智trí 起khởi 。如như 華hoa 嚴nghiêm 經kinh 。佛Phật 子tử 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。有hữu 十thập 種chủng 退thoái 失thất 。佛Phật 法Pháp 道đạo 應ưng 當đương 遠viễn 離ly 。何hà 等đẳng 為vi 十thập 。

為vi 於ư 善Thiện 知Tri 識Thức 。生sanh 憍kiêu 慢mạn 心tâm 。失thất 佛Phật 法Pháp 道đạo 。畏úy 生sanh 死tử 苦khổ 。失thất 佛Phật 法Pháp 道đạo 。厭yếm 菩Bồ 薩Tát 行hành 失thất 佛Phật 法Pháp 道đạo 。厭yếm 惡ác 受thọ 生sanh 失thất 佛Phật 法Pháp 道đạo 。樂nhạo/nhạc/lạc 着trước 三tam 昧muội 失thất 佛Phật 法Pháp 道đạo 。於ư 諸chư 善thiện 根căn 。起khởi 疑nghi 惑hoặc 心tâm 。失thất 佛Phật 法Pháp 道đạo 。誹phỉ 謗báng 正Chánh 法Pháp 。失thất 佛Phật 法Pháp 道đạo 。斷đoạn 菩Bồ 薩Tát 行hành 。失thất 佛Phật 法Pháp 道đạo 。樂nhạo 求cầu 聲Thanh 聞Văn 及cập 緣Duyên 覺Giác 。乘thừa 失thất 佛Phật 法Pháp 道đạo 。起khởi 嗔sân 恚khuể 心tâm 失thất 佛Phật 法Pháp 道đạo 。若nhược 修tu 行hành 者giả 。求cầu 大đại 菩Bồ 提Đề 心tâm 者giả 。無vô 勞lao 遠viễn 求cầu 。但đãn 自tự 淨tịnh 一nhất 心tâm 。心tâm 無vô 即tức 境cảnh 滅diệt 。識thức 散tán 即tức 智trí 明minh 。智trí 自tự 同đồng 空không 。諸chư 緣duyên 何hà 立lập 。以dĩ 空không 智trí 慧tuệ 光quang 明minh 。普phổ 見kiến 法Pháp 門môn 入nhập 十thập 住trụ 初sơ 心tâm 。此thử 如như 善Thiện 財Tài 童Đồng 子Tử 。登đăng 妙diệu 峯phong 山sơn 頂đảnh 。以dĩ 明minh 相tướng 盡tận 法Pháp 門môn 故cố 。欲dục 令linh 其kỳ 心tâm 。轉chuyển 更cánh 增tăng 勝thắng 。上thượng 入nhập 海hải 門môn 國quốc 。重trọng/trùng 觀quán 十thập 二nhị 有hữu 支chi 。生sanh 死tử 大đại 海hải 。見kiến 佛Phật 出xuất 興hưng 說thuyết 普phổ 眼nhãn 經kinh 及cập 佛Phật 功công 德đức 。海hải 諸chư 波Ba 羅La 蜜Mật 。海hải 乃nãi 至chí 禪Thiền 波Ba 羅La 蜜Mật 。方phương 始thỉ 一nhất 終chung 。又hựu 至chí 十Thập 地Địa 中trung 第đệ 六lục 地địa 作tác 十thập 度độ 。逆nghịch 順thuận 觀quán 察sát 。十thập 二nhị 有hữu 支chi 。成thành 般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 門môn 。三tam 空không 自tự 在tại 。智trí 慧tuệ 現hiện 前tiền 。以dĩ 大đại 慈từ 大đại 悲bi 為vi 首thủ 。故cố 不bất 盡tận 諸chư 行hành 。又hựu 以dĩ 空không 慧tuệ 入nhập 諸chư 行hành 海hải 。長trưởng 養dưỡng 大đại 慈từ 大đại 悲bi 。入nhập 生sanh 死tử 海hải 。如như 蓮liên 華hoa 處xứ 水thủy 而nhi 無vô 染nhiễm 污ô 。如như 阿a 修tu 羅la 處xứ 。海hải 纔tài 沒một 半bán 身thân 。像tượng 大Đại 悲Bi 菩Bồ 薩Tát 。以dĩ 空không 智trí 隨tùy 流lưu 處xứ 纏triền 不bất 沒một 。廣quảng 如như 經kinh 說thuyết 。今kim 略lược 敘tự 其kỳ 十thập 法pháp 。令linh 後hậu 學học 者giả 不bất 妄vọng 別biệt 求cầu 。設thiết 使sử 自tự 外ngoại 他tha 求cầu 畢tất 竟cánh 須tu 明minh 此thử 理lý 。若nhược 厭yếm 十Thập 二Nhị 緣Duyên 生Sanh 。別biệt 求cầu 解giải 脫thoát 智trí 海hải 者giả 。如như 捨xả 氷băng 而nhi 求cầu 水thủy 。逐trục 陽dương 焰diễm 以dĩ 求cầu 漿tương 。若nhược 以dĩ 止Chỉ 觀Quán 力lực 照chiếu 之chi 。心tâm 境cảnh 總tổng 忘vong 。智trí 日nhật 自tự 然nhiên 明minh 白bạch 。如như 貧bần 女nữ 宅trạch 中trung 寶bảo 藏tạng 不bất 作tác 而nhi 自tự 明minh 。如như 窮cùng 子tử 衣y 中trung 珠châu 無vô 功công 而nhi 自tự 現hiện 。十thập 門môn 如như 下hạ 。

第đệ 一nhất 明minh 。一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。十Thập 二Nhị 緣Duyên 生Sanh 。惡ác 覺giác 生sanh 死tử 。從tùng 何hà 所sở 生sanh 。第đệ 二nhị 明minh 。十Thập 二Nhị 緣Duyên 生Sanh 。為vi 是thị 本bổn 有hữu 。為vi 是thị 本bổn 無vô 。第đệ 三Tam 明Minh 。諸chư 佛Phật 解giải 脫thoát 智trí 慧tuệ 。為vi 是thị 本bổn 有hữu 。為vi 是thị 修tu 生sanh 第đệ 四tứ 明minh 。十Thập 二Nhị 緣Duyên 生Sanh 。與dữ 智trí 慧tuệ 誰thùy 為vi 先tiên 後hậu 。第đệ 五ngũ 明minh 。十Thập 二Nhị 緣Duyên 生Sanh 。及cập 佛Phật 智trí 慧tuệ 有hữu 始thỉ 有hữu 終chung 否phủ/bĩ 。第đệ 六lục 明minh 。十Thập 二Nhị 緣Duyên 生Sanh 。是thị 一nhất 心tâm 所sở 變biến 。云vân 何hà 受thọ 三tam 界giới 苦khổ 樂lạc 不bất 同đồng 。第đệ 七thất 明minh 。解giải 脫thoát 法pháp 中trung 何hà 法pháp 有hữu 依y 。何hà 法pháp 無vô 依y 。第đệ 八bát 明minh 。諸chư 佛Phật 解giải 脫thoát 。無vô 有hữu 性tánh 相tướng 。體thể 無vô 處xứ 所sở 。有hữu 無vô 量lượng 功công 德đức 。有hữu 一nhất 佛Phật 剎sát 。微vi 塵trần 身thân 土thổ/độ 莊trang 嚴nghiêm 牙nha 相tương/tướng 映ánh 徹triệt 。為vi 是thị 有hữu 常thường 。為vi 是thị 無vô 常thường 。第đệ 九cửu 明minh 。一nhất 切thiết 諸chư 佛Phật 。皆giai 有hữu 大đại 願nguyện 。云vân 誓thệ 度độ 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。盡tận 方phương 自tự 解giải 脫thoát 。如như 今kim 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 無vô 數số 。云vân 何hà 無vô 量lượng 諸chư 佛Phật 。已dĩ 成thành 現hiện 成thành 佛Phật 者giả 。如như 無vô 量lượng 剎sát 塵trần 。豈khởi 不bất 違vi 其kỳ 本bổn 自tự 大đại 願nguyện 無vô 量lượng 力lực 耶da 。第đệ 十thập 明minh 。十thập 二nhị 有hữu 支chi 。是thị 大đại 生sanh 死tử 之chi 源nguyên 。如như 何hà 超siêu 度độ 使sử 令linh 迷mê 解giải 同đồng 佛Phật 。大đại 智trí 大đại 悲bi 。成thành 大đại 法Pháp 門môn 一Nhất 切Thiết 智Trí 海hải 。佛Phật 功công 德đức 海hải 。

第đệ 一nhất 明minh 十Thập 二Nhị 緣Duyên 生Sanh 。惡ác 覺giác 生sanh 死tử 從tùng 何hà 所sở 生sanh 者giả 。為vì 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。從tùng 本bổn 已dĩ 來lai 。無vô 本bổn 無vô 末mạt 。無vô 始thỉ 無vô 終chung 。無vô 性tánh 無vô 相tướng 。無vô 古cổ 無vô 今kim 。真chân 智trí 慧tuệ 之chi 體thể 是thị 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。之chi 本bổn 源nguyên 也dã 。為vi 真chân 智trí 慧tuệ 無vô 體thể 性tánh 。不bất 能năng 自tự 知tri 無vô 性tánh 。故cố 為vi 無vô 性tánh 之chi 性tánh 不bất 能năng 自tự 知tri 。無vô 性tánh 故cố 名danh 曰viết 無Vô 明Minh 。如như 華hoa 嚴nghiêm 經kinh 第đệ 六lục 地địa 。不bất 了liễu 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 故cố 。號hiệu 曰viết 無vô 明minh 。將tương 知tri 以dĩ 真chân 智trí 慧tuệ 本bổn 無vô 性tánh 故cố 不bất 能năng 自tự 了liễu 。既ký 不bất 自tự 了liễu 。是thị 以dĩ 諸chư 佛Phật 更cánh 須tu 示thị 現hiện 出xuất 世thế 說thuyết 法Pháp 。利lợi 樂lạc 人nhân 天thiên 。本bổn 無vô 眾chúng 生sanh 可khả 度độ 。既ký 先tiên 賢hiền 得đắc 道Đạo 。利lợi 樂lạc 世thế 間gian 。明minh 知tri 真chân 智trí 。要yếu 得đắc 了liễu 緣duyên 方phương 能năng 現hiện 也dã 。若nhược 言ngôn 真chân 智trí 本bổn 來lai 自tự 然nhiên 。常thường 不bất 變biến 易dị 者giả 。即tức 有hữu 所sở 依y 。即tức 有hữu 所sở 住trú 處xứ 。即tức 堅kiên 然nhiên 形hình 質chất 。十thập 方phương 虛hư 空không 。不bất 可khả 相tương 容dung 納nạp 也dã 。即tức 同đồng 外ngoại 道đạo 及cập 二Nhị 乘Thừa 并tinh 淨Tịnh 土Độ 菩Bồ 薩Tát 。皆giai 有hữu 所sở 依y 。故cố 眾chúng 生sanh 自tự 眾chúng 生sanh 聖thánh 自tự 聖thánh 不bất 須tu 教giáo 化hóa 也dã 。故cố 知tri 有hữu 賢hiền 聖thánh 得đắc 道Đạo 。會hội 真chân 明minh 知tri 真chân 智trí 無vô 性tánh 。不bất 得đắc 了liễu 緣duyên 但đãn 迷mê 心tâm 境cảnh 。十thập 二nhị 有hữu 支chi 。隨tùy 事sự 染nhiễm 著trước 。不bất 能năng 自tự 知tri 。有hữu 性tánh 無vô 性tánh 。妄vọng 作tác 我ngã 見kiến 。隨tùy 順thuận 無vô 明minh 行hành 。識thức 名danh 色sắc 對đối 六lục 根căn 為vi 觸xúc 。識thức 為vi 種chủng 子tử 。意ý 為vi 能năng 緣duyên 。隨tùy 事sự 和hòa 合hợp 。觸xúc 受thọ 隨tùy 生sanh 。無vô 明minh 行hành 二nhị 事sự 緣duyên 眼nhãn 耳nhĩ 鼻tị 舌thiệt 身thân 五ngũ 根căn 。與dữ 名danh 色sắc 相tướng 對đối 。無vô 明minh 行hành 為vi 所sở 緣duyên 。意ý 為vi 能năng 緣duyên 。名danh 色sắc 是thị 所sở 緣duyên 之chi 境cảnh 。識thức 對đối 諸chư 根căn 隨tùy 事sự 和hòa 合hợp 。分phân 別biệt 善thiện 惡ác 。取thủ 納nạp 名danh 受thọ 。此thử 一nhất 段đoạn 五ngũ 根căn 從tùng 意ý 及cập 識thức 七thất 法pháp 為vi 現hiện 行hành 緣duyên 。領lãnh 受thọ 貪tham 著trước 不bất 捨xả 。便tiện 生sanh 愛ái 取thủ 有hữu 。從tùng 愛ái 取thủ 有hữu 三tam 緣duyên 成thành 來lai 世thế 業nghiệp 因nhân 。生sanh 老lão 死tử 三tam 緣duyên 為vi 來lai 世thế 苦khổ 果quả 。此thử 愛ái 取thủ 有hữu 。及cập 生sanh 老lão 死tử 。常thường 以dĩ 生sanh 老lão 死tử 為vi 果quả 。生sanh 生sanh 無vô 有hữu 停đình 息tức 。隨tùy 自tự 貪tham 欲dục 乘thừa 憍kiêu 慢mạn 放phóng 逸dật 。貪tham 嗔sân 勝thắng 劣liệt 等đẳng 業nghiệp 。三tam 界giới 受thọ 生sanh 。苦khổ 樂lạc 不bất 同đồng 。皆giai 是thị 自tự 心tâm 變biến 非phi 由do 他tha 與dữ 。應ưng 如như 是thị 知tri 。是thị 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。所sở 生sanh 苦khổ 海hải 之chi 源nguyên 。以dĩ 迷mê 真chân 智trí 故cố 便tiện 有hữu 業nghiệp 生sanh 。十thập 二nhị 有hữu 支chi 。因nhân 此thử 而nhi 起khởi 。若nhược 達đạt 無vô 我ngã 則tắc 無vô 所sở 生sanh 處xứ 。則tắc 一nhất 切thiết 法pháp 。自tự 性tánh 無vô 生sanh 。是thị 故cố 經Kinh 云vân 。世thế 間gian 生sanh 滅diệt 皆giai 由do 著trước 我ngã 。若nhược 離ly 於ư 我ngã 即tức 無vô 生sanh 處xứ 。執chấp 著trước 我ngã 故cố 常thường 求cầu 有hữu 無vô 。不bất 正chánh 思tư 惟duy 。起khởi 於ư 妄vọng 行hàng 行hàng 於ư 邪tà 道đạo 。罪tội 行hành 福phước 行hành 不bất 動động 行hành 。積tích 集tập 增tăng 長trưởng 。於ư 諸chư 行hành 中trung 。植thực 心tâm 種chủng 子tử 生sanh 有hữu 漏lậu 身thân 。復phục 起khởi 後hậu 有hữu 。生sanh 及cập 老lão 死tử 。所sở 為vi 諸chư 業nghiệp 為vi 田điền 。識thức 為vi 種chủng 子tử 。無vô 明minh 闇ám 覆phú 。愛ái 水thủy 為vi 潤nhuận 。我ngã 慢mạn 溉cái 灌quán 。見kiến 網võng 增tăng 長trưởng 。生sanh 名danh 色sắc 芽nha 。名danh 色sắc 增tăng 長trưởng 生sanh 五ngũ 根căn 。諸chư 根căn 相tướng 對đối 生sanh 觸xúc 。觸xúc 相tương 對đối 生sanh 受thọ 。受thọ 生sanh 已dĩ 復phục 希hy 求cầu 生sanh 愛ái 。愛ái 增tăng 長trưởng 生sanh 取thủ 。取thủ 增tăng 長trưởng 生sanh 有hữu 。有hữu 生sanh 已dĩ 於ư 諸chư 趣thú 。中trung 起khởi 五ngũ 蘊uẩn 身thân 名danh 生sanh 。生sanh 已dĩ 衰suy 變biến 為vi 老lão 。老lão 已dĩ 劣liệt 造tạo 業nghiệp 成thành 病bệnh 。病bệnh 已dĩ 業nghiệp 盡tận 為vi 死tử 。死tử 時thời 生sanh 諸chư 熱nhiệt 惱não 。故cố 憂ưu 悲bi 愁sầu 嘆thán 。眾chúng 苦khổ 皆giai 集tập 。此thử 因nhân 緣duyên 果quả 故cố 集tập 。無vô 有hữu 集tập 者giả 此thử 明minh 。經kinh 意ý 為vi 名danh 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 。故cố 妄vọng 生sanh 苦khổ 緣duyên 。實thật 可khả 悲bi 愍mẫn 。為vi 迷mê 心tâm 境cảnh 枉uổng 流lưu 生sanh 死tử 。眾chúng 苦khổ 悲bi 惱não 飄phiêu 轉chuyển 何hà 休hưu 。但đãn 淨tịnh 意ý 根căn 空không 慧tuệ 現hiện 前tiền 。十thập 二nhị 有hữu 支chi 。都đô 無vô 所sở 有hữu 。及cập 名danh 色sắc 識thức 觸xúc 受thọ 等đẳng 五ngũ 法pháp 。皆giai 為vi 根căn 本bổn 智trí 之chi 法Pháp 界Giới 自tự 在tại 緣duyên 生sanh 諸chư 法Pháp 門môn 大đại 海hải 及cập 諸chư 波Ba 羅La 蜜Mật 。諸chư 功công 德đức 海hải 。以dĩ 明minh 迷mê 者giả 。即tức 諸chư 煩phiền 惱não 海hải 。一nhất 切thiết 心tâm 境cảnh 總tổng 為vi 苦khổ 海hải 。若nhược 覺giác 悟ngộ 者giả 。即tức 是thị 諸chư 法Pháp 門môn 及cập 波Ba 羅La 蜜Mật 海hải 。正chánh 覺giác 悟ngộ 時thời 無vô 明minh 不bất 見kiến 滅diệt 。智trí 慧tuệ 不bất 見kiến 生sanh 。是thị 故cố 經Kinh 云vân 。一nhất 切thiết 法pháp 不bất 生sanh 。一nhất 切thiết 法pháp 不bất 滅diệt 。若nhược 能năng 如như 是thị 解giải 。諸chư 佛Phật 常thường 現hiện 前tiền 。此thử 明minh 迷mê 解giải 。是thị 故cố 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。於ư 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 。根căn 本bổn 無vô 作tác 智trí 中trung 妄vọng 起khởi 作tác 業nghiệp 。愛ái 取thủ 有hữu 生sanh 。是thị 故cố 十thập 二nhị 有hữu 支chi 。迷mê 真chân 智trí 慧tuệ 生sanh 。十thập 二nhị 有hữu 支chi 。以dĩ 為vi 生sanh 源nguyên 。以dĩ 此thử 三tam 乘thừa 教giáo 法pháp 諸chư 般Bát 若Nhã 中trung 。為vi 中trung 下hạ 種chủng 人nhân 但đãn 說thuyết 五ngũ 蘊uẩn 十thập 二nhị 緣duyên 空không 。空không 亦diệc 空không 有hữu 為vi 無vô 為vi 。及cập 畢tất 竟cánh 空không 。乃nãi 至chí 十thập 八bát 空không 等đẳng 。皆giai 未vị 明minh 達đạt 十Thập 二Nhị 緣Duyên 生Sanh 。煩phiền 惱não 苦khổ 海hải 。便tiện 為vi 智trí 海hải 正chánh 覺giác 海hải 諸chư 法Pháp 門môn 海hải 。諸chư 波Ba 羅La 蜜Mật 。海hải 菩Bồ 薩Tát 萬vạn 行hạnh 諸chư 功công 德đức 海hải 。文Văn 殊Thù 普phổ 賢hiền 毘Tỳ 盧Lô 遮Già 那Na 。三tam 法pháp 皆giai 悉tất 圓viên 滿mãn 。一nhất 一nhất 塵trần 中trung 。十thập 方phương 諸chư 佛Phật 。及cập 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。同đồng 住trụ 無vô 礙ngại 海hải 。法pháp 如như 是thị 故cố 非phi 是thị 。權quyền 乘thừa 神thần 通thông 所sở 作tác 。一nhất 切thiết 大đại 小tiểu 。皆giai 無vô 邊biên 方phương 。參tham 映ánh 重trùng 重trùng 重trùng 重trùng 無vô 礙ngại 。如như 經kinh 廣quảng 明minh 。

第đệ 二nhị 明minh 十Thập 二Nhị 緣Duyên 生Sanh 。為vi 是thị 本bổn 有hữu 為vi 是thị 本bổn 無vô 者giả 。此thử 中trung 有hữu 二nhị 義nghĩa 。一nhất 妄vọng 。二nhị 真chân 。一nhất 如như 世thế 情tình 妄vọng 見kiến 。隨tùy 三tam 世thế 古cổ 今kim 為vi 心tâm 計kế 其kỳ 萬vạn 事sự 實thật 有hữu 。又hựu 計kế 生sanh 死tử 等đẳng 。以dĩ 為vi 無vô 常thường 。此thử 乃nãi 如như 世thế 情tình 心tâm 想tưởng 所sở 計kế 。言ngôn 無vô 常thường 並tịnh 是thị 妄vọng 心tâm 妄vọng 想tưởng 裁tài 接tiếp 。無vô 有hữu 窮cùng 盡tận 。言ngôn 常thường 無vô 常thường 並tịnh 是thị 虛hư 妄vọng 。無vô 有hữu 定định 法pháp 。皆giai 不bất 可khả 依y 也dã 。言ngôn 真Chân 如Như 理lý 智trí 常thường 不bất 變biến 易dị 亦diệc 是thị 虛hư 妄vọng 。是thị 故cố 淨tịnh 名danh 經Kinh 云vân 。無vô 以dĩ 生sanh 滅diệt 心tâm 行hành 。說thuyết 實thật 相tướng 法Pháp 。以dĩ 此thử 十thập 二nhị 有hữu 支chi 。是thị 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。自tự 心tâm 自tự 誑cuống 情tình 計kế 變biến 生sanh 。今kim 言ngôn 十thập 二nhị 有hữu 支chi 常thường 。以dĩ 是thị 虛hư 妄vọng 。若nhược 言ngôn 無vô 常thường 法pháp 。又hựu 以dĩ 滅diệt 而nhi 取thủ 證chứng 。或hoặc 厭yếm 而nhi 往vãng 生sanh 者giả 。皆giai 且thả 得đắc 變biến 化hóa 生sanh 死tử 。非phi 真chân 解giải 脫thoát 。是thị 故cố 常thường 與dữ 無vô 常thường 。同đồng 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 智trí 。不bất 可khả 以dĩ 情tình 知tri 也dã 。經Kinh 云vân 。不bất 了liễu 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 。故cố 號hiệu 曰viết 無vô 明minh 。又hựu 世thế 諦đế 即tức 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 諦Đế 云vân 何hà 。十thập 二nhị 有hữu 支chi 。定định 說thuyết 為vi 常thường 及cập 與dữ 無vô 常thường 。又hựu 如như 正chánh 會hội 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 諦Đế 時thời 。不bất 見kiến 身thân 心tâm 及cập 境cảnh 界giới 若nhược 生sanh 若nhược 滅diệt 。常thường 與dữ 無vô 常thường 。是thị 故cố 十thập 二nhị 有hữu 支chi 。無vô 決quyết 定định 性tánh 。不bất 可khả 說thuyết 言ngôn 。常thường 與dữ 無vô 常thường 。同đồng 第đệ 一nhất 勝thắng 義nghĩa 諦đế 故cố 。

第đệ 三Tam 明Minh 諸chư 佛Phật 解giải 脫thoát 智trí 慧tuệ 。為vi 是thị 本bổn 有hữu 為vi 是thị 修tu 生sanh 者giả 。此thử 一nhất 段đoạn 須tu 知tri 四tứ 謗báng 。言ngôn 法pháp 本bổn 有hữu 增tăng 益ích 謗báng 。言ngôn 法pháp 本bổn 無vô 損tổn 減giảm 謗báng 。亦diệc 有hữu 亦diệc 無vô 戲hí 論luận 謗báng 。非phi 有hữu 非phi 無vô 相tương 違vi 謗báng 。若nhược 言ngôn 諸chư 佛Phật 解giải 脫thoát 。智trí 慧tuệ 本bổn 有hữu 增tăng 益ích 謗báng 。若nhược 言ngôn 本bổn 無vô 要yếu 假giả 修tu 生sanh 損tổn 減giảm 謗báng 。此thử 之chi 一nhất 段đoạn 非phi 情tình 意ý 思tư 量lượng 言ngôn 所sở 及cập 也dã 。情tình 亡vong 神thần 會hội 想tưởng 盡tận 智trí 圓viên 。何hà 以dĩ 情tình 論luận 於ư 有hữu 無vô 。談đàm 其kỳ 無vô 功công 之chi 智trí 也dã 。言ngôn 其kỳ 本bổn 有hữu 即tức 體thể 性tánh 如như 同đồng 虛hư 空không 。本bổn 來lai 無vô 迹tích 。言ngôn 其kỳ 本bổn 無vô 因nhân 修tu 而nhi 得đắc 者giả 。亡vong 情tình 慮lự 而nhi 始thỉ 會hội 一Nhất 乘Thừa 。若nhược 以dĩ 滅diệt 識thức 亡vong 情tình 亦diệc 非phi 是thị 。當đương 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。以dĩ 情tình 想tưởng 恆hằng 存tồn 者giả 。常thường 迷mê 不bất 知tri 存tồn 。修tu 即tức 卻khước 敗bại 。放phóng 逸dật 即tức 全toàn 乖quai 。若nhược 言ngôn 本bổn 有hữu 修tu 生sanh 皆giai 為vi 過quá 失thất 。何hà 以dĩ 然nhiên 者giả 。言ngôn 本bổn 有hữu 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。元nguyên 來lai 是thị 佛Phật 。何hà 因nhân 苦khổ 樂lạc 流lưu 轉chuyển 不bất 停đình 。若nhược 言ngôn 修tu 生sanh 還hoàn 成thành 敗bại 壞hoại 。有hữu 為vi 之chi 法pháp 。皆giai 是thị 無vô 常thường 故cố 。須tu 除trừ 此thử 二nhị 障chướng 方phương 可khả 相tương 應ứng 。乃nãi 故cố 頌tụng 曰viết 。諸chư 法pháp 不bất 自tự 生sanh 。亦diệc 不bất 從tùng 他tha 生sanh 。不bất 共cộng 不bất 無vô 因nhân 。是thị 故cố 說thuyết 無vô 生sanh 。此thử 乃nãi 禪thiền 定định 觀quán 行hành 方phương 便tiện 。以dĩ 為vi 了liễu 緣duyên 迷mê 解giải 自tự 明minh 。不bất 可khả 以dĩ 情tình 慮lự 計kế 度độ 。云vân 修tu 生sanh 本bổn 有hữu 。此thử 果quả 體thể 無vô 以dĩ 斟châm 酌chước 知tri 。無vô 以dĩ 思tư 量lượng 得đắc 。當đương 以dĩ 止Chỉ 觀Quán 力lực 功công 熟thục 方phương 乃nãi 證chứng 知tri 。急cấp 亦diệc 不bất 成thành 。緩hoãn 亦diệc 不bất 得đắc 。但đãn 知tri 不bất 休hưu 。必tất 不bất 虛hư 棄khí 。如như 乳nhũ 有hữu 酪lạc 。皆giai 須tu 待đãi 緣duyên 。緣duyên 緣duyên 之chi 中trung 無vô 作tác 者giả 。故cố 其kỳ 酪lạc 成thành 已dĩ 亦diệc 無vô 來lai 處xứ 。亦diệc 非phi 本bổn 有hữu 。如Như 來Lai 智trí 慧tuệ 。以dĩ 戒giới 定định 慧tuệ 眾chúng 善thiện 方phương 便tiện 而nhi 以dĩ 照chiếu 之chi 。而nhi 緣duyên 緣duyên 之chi 中trung 無vô 作tác 者giả 。無vô 成thành 壞hoại 故cố 。然nhiên 於ư 一nhất 切thiết 智trí 。一Nhất 切Thiết 種Chủng 智Trí 。於ư 中trung 而nhi 得đắc 朗lãng 然nhiên 。於ư 諸chư 法pháp 中trung 。無vô 能năng 作tác 所sở 作tác 者giả 。故cố 亦diệc 非phi 本bổn 有hữu 。亦diệc 非phi 本bổn 無vô 。以dĩ 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 。中trung 無vô 本bổn 無vô 末mạt 。無vô 始thỉ 無vô 終chung 。無vô 成thành 無vô 壞hoại 。無vô 三tam 世thế 古cổ 今kim 。亦diệc 不bất 可khả 作tác 。本bổn 有hữu 及cập 以dĩ 修tu 生sanh 。成thành 就tựu 世thế 間gian 。斷đoạn 常thường 諸chư 見kiến 。及cập 諸chư 諍tranh 論luận 。應ưng 如như 是thị 知tri 。如như 經kinh 中trung 頌tụng 云vân 。一nhất 切thiết 法pháp 不bất 生sanh 。無vô 有hữu 常thường 見kiến 。一nhất 切thiết 法pháp 不bất 滅diệt 。無vô 有hữu 斷đoạn 見kiến 。若nhược 能năng 如như 是thị 解giải 。諸chư 佛Phật 常thường 現hiện 前tiền 。以dĩ 無vô 斷đoạn 常thường 故cố 。即tức 是thị 成thành 佛Phật 義nghĩa 也dã 。是thị 故cố 不bất 可khả 。作tác 修tu 生sanh 本bổn 有hữu 卜bốc 度độ 之chi 妄vọng 想tưởng 也dã 。重trọng/trùng 栽tài 妄vọng 想tưởng 不bất 可khả 相tương 應ứng 。當đương 須tu 於ư 一nhất 切thiết 法pháp 無vô 心tâm 。道đạo 自tự 現hiện 也dã 。無vô 心tâm 道đạo 現hiện 正chánh 智trí 方phương 明minh 。正chánh 智trí 現hiện 前tiền 。方phương 覺giác 心tâm 境cảnh 諸chư 緣duyên 自tự 皆giai 無vô 性tánh 。心tâm 境cảnh 無vô 性tánh 智trí 日nhật 同đồng 空không 。境cảnh 何hà 。能năng 立lập 智trí 空không 境cảnh 寂tịch 識thức 浪lãng 無vô 生sanh 。所sở 有hữu 現hiện 行hành 都đô 無vô 能năng 所sở 。如như 空không 谷cốc 響hưởng 。應ưng 物vật 成thành 音âm 。空không 谷cốc 無vô 心tâm 智trí 。亦diệc 如như 是thị 應ưng 物vật 。分phân 別biệt 都đô 無vô 所sở 生sanh 。於ư 此thử 是thị 他tha 同đồng 於ư 幻huyễn 住trụ 。所sở 有hữu 心tâm 境cảnh 皆giai 如như 。不bất 見kiến 一nhất 法pháp 。有hữu 生sanh 住trụ 異dị 滅diệt 。成thành 壞hoại 等đẳng 相tương/tướng 。名danh 法Pháp 界Giới 緣duyên 起khởi 自tự 在tại 無vô 生sanh 門môn 。如như 善thiện 財tài 至chí 德đức 生sanh 童đồng 子tử 有hữu 德đức 童đồng 女nữ 所sở 。得đắc 空không 幻huyễn 智trí 幻huyễn 生sanh 幻huyễn 住trụ 法Pháp 門môn 。一nhất 切thiết 處xứ 受thọ 生sanh 皆giai 同đồng 幻huyễn 住trụ 。

第đệ 四tứ 明minh 十Thập 二Nhị 緣Duyên 生Sanh 。與dữ 佛Phật 智trí 慧tuệ 誰thùy 為vi 先tiên 後hậu 者giả 。如như 世thế 情tình 識thức 妄vọng 業nghiệp 所sở 見kiến 者giả 。即tức 十Thập 二Nhị 緣Duyên 生Sanh 。生sanh 死tử 在tại 前tiền 。若nhược 以dĩ 道đạo 現hiện 智trí 明minh 。古cổ 今kim 元nguyên 來lai 不bất 變biến 。無vô 動động 轉chuyển 故cố 。已dĩ 是thị 無vô 量lượng 劫kiếp 中trung 。所sở 作tác 善thiện 惡ác 業nghiệp 果quả 報báo 德đức 。道đạo 現hiện 智trí 明minh 。悉tất 能năng 見kiến 之chi 。如như 彌Di 勒Lặc 樓lâu 閣các 中trung 善thiện 財tài 入nhập 已dĩ 彌Di 勒Lặc 三tam 世thế 古cổ 今kim 業nghiệp 行hành 悉tất 於ư 中trung 現hiện 者giả 是thị 也dã 。以dĩ 自tự 淨tịnh 智trí 業nghiệp 圓viên 明minh 。十thập 方phương 諸chư 佛Phật 。及cập 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。三tam 世thế 古cổ 今kim 業nghiệp 行hành 無vô 不bất 普phổ 現hiện 。以dĩ 無vô 明minh 總tổng 盡tận 。一Nhất 切Thiết 智Trí 成thành 。自tự 合hợp 如như 是thị 。但đãn 淨tịnh 自tự 心tâm 不bất 可khả 希hy 望vọng 。如như 世thế 間gian 初sơ 心tâm 。但đãn 且thả 息tức 心tâm 淨tịnh 念niệm 者giả 。亦diệc 得đắc 少thiểu 分phần 外ngoại 邊biên 生sanh 死tử 境cảnh 界giới 所sở 現hiện 。故cố 求cầu 大Đại 道Đạo 者giả 不bất 取thủ 也dã 。不bất 可khả 以dĩ 螢huỳnh 光quang 滯trệ 於ư 大đại 智trí 之chi 明minh 。此thử 是thị 攝nhiếp 亂loạn 息tức 心tâm 所sở 見kiến 也dã 。亦diệc 有hữu 邪tà 鬼quỷ 入nhập 身thân 。亦diệc 見kiến 少thiểu 分phần 皆giai 不bất 可khả 取thủ 也dã 。善thiện 決quyết 擇trạch 之chi 。如như 十Thập 地Địa 菩Bồ 薩Tát 。得đắc 百bách 萬vạn 阿a 僧tăng 祇kỳ 三tam 昧muội 。世thế 無vô 不bất 明minh 。坐tọa 大đại 寶bảo 蓮liên 華hoa 之chi 上thượng 。量lượng 等đẳng 百bách 萬vạn 。三Tam 千Thiên 大Đại 千Thiên 世Thế 界Giới 。授thọ 如Như 來Lai 職chức 。其kỳ 身thân 充sung 滿mãn 大đại 。蓮liên 華hoa 之chi 上thượng 。此thử 大đại 蓮liên 華hoa 四tứ 邊biên 次thứ 有hữu 十thập 三Tam 千Thiên 大Đại 千Thiên 世Thế 界Giới 。微vi 塵trần 數số 蓮liên 華hoa 。以dĩ 為vi 眷quyến 屬thuộc 。諸chư 菩Bồ 薩Tát 皆giai 坐tọa 其kỳ 上thượng 。尚thượng 猶do 於ư 普phổ 賢hiền 行hành 猶do 為vi 障chướng 礙ngại 。欲dục 見kiến 普Phổ 賢Hiền 菩Bồ 薩Tát 。不bất 能năng 得đắc 見kiến 。當đương 捨xả 五ngũ 障chướng 方phương 見kiến 普phổ 賢hiền 。略lược 釋thích 中trung 已dĩ 明minh 。善thiện 財tài 欲dục 入nhập 大đại 悲bi 位vị 。但đãn 見kiến 摩Ma 耶Da 夫Phu 人Nhân 。處xử 寶bảo 眼nhãn 天thiên 。具cụ 明minh 五ngũ 障chướng 之chi 數số 。何hà 況huống 世thế 間gian 。息tức 念niệm 少thiểu 分phần 淨tịnh 心tâm 。怕phạ 怖bố 生sanh 死tử 畏úy 懼cụ 攀phàn 緣duyên 之chi 心tâm 而nhi 少thiểu 分phần 可khả 見kiến 。亦diệc 為vi 障chướng 道đạo 。未vị 作tác 須tu 作tác 。已dĩ 作tác 須tu 過quá 。勿vật 滯trệ 其kỳ 中trung 。一nhất 依y 善Thiện 財Tài 童Đồng 子Tử 。所sở 有hữu 十thập 住trụ 十thập 行hành 五ngũ 位vị 行hành 樣# 不bất 錯thác 也dã 。如như 是thị 根căn 本bổn 。大đại 智trí 之chi 海hải 。不bất 可khả 更cánh 求cầu 前tiền 後hậu 之chi 見kiến 。皆giai 從tùng 迷mê 十Thập 二Nhị 緣Duyên 生Sanh 之chi 法pháp 。於ư 心tâm 境cảnh 上thượng 意ý 識thức 魔ma 王vương 妄vọng 變biến 。自tự 惑hoặc 其kỳ 心tâm 。至chí 無vô 始thỉ 沈trầm 淪luân 。由do 迷mê 不bất 覺giác 存tồn 前tiền 存tồn 後hậu 。見kiến 古cổ 見kiến 今kim 。第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 中trung 。都đô 無vô 此thử 也dã 。一nhất 切thiết 處xứ 文Văn 殊Thù 師Sư 利Lợi 。同đồng 聲thanh 說thuyết 偈kệ 云vân 。一nhất 念niệm 普phổ 觀quán 。無vô 量lượng 劫kiếp 無vô 去khứ 無vô 來lai 亦diệc 無vô 住trụ 。如như 是thị 了liễu 知tri 三tam 世thế 事sự 。超siêu 諸chư 方phương 便tiện 成thành 十Thập 力Lực 。又hựu 以dĩ 大đại 智trí 體thể 中trung 同đồng 三tam 世thế 事sự 。以dĩ 過quá 去khứ 世thế 。入nhập 現hiện 在tại 未vị 來lai 世thế 。以dĩ 未vị 來lai 世thế 。入nhập 現hiện 在tại 過quá 去khứ 世thế 。以dĩ 現hiện 在tại 世thế 。入nhập 未vị 來lai 過quá 去khứ 世thế 。以dĩ 根căn 本bổn 智trí 無vô 三tam 世thế 性tánh 。妄vọng 執chấp 三tam 世thế 。智trí 現hiện 自tự 圓viên 無vô 古cổ 無vô 今kim 。一nhất 世thế 通thông 為vi 十thập 世thế 。以dĩ 三tam 世thế 中trung 一nhất 世thế 上thượng 三tam 世thế 為vi 九cửu 世thế 。通thông 平bình 等đẳng 世thế 為vi 十thập 世thế 。如như 圓viên 珠châu 上thượng 求cầu 方phương 。環hoàn 輪luân 上thượng 求cầu 始thỉ 末mạt 。虛hư 空không 中trung 求cầu 大đại 小tiểu 中trung 邊biên 。前tiền 際tế 後hậu 際tế 。終chung 不bất 可khả 得đắc 。應ưng 如như 是thị 知tri 如như 是thị 見kiến 。即tức 於ư 大đại 小tiểu 前tiền 後hậu 諸chư 見kiến 無vô 所sở 惑hoặc 亂loạn 也dã 。如như 是thị 見kiến 盡tận 。三tam 世thế 都đô 忘vong 名danh 初sơ 發phát 心tâm 時thời 。便tiện 成thành 正chánh 覺giác 。然nhiên 後hậu 成thành 普Phổ 賢Hiền 之chi 行hạnh 矣hĩ 。

第đệ 五ngũ 明minh 十Thập 二Nhị 緣Duyên 生Sanh 。及cập 佛Phật 智trí 慧tuệ 有hữu 始thỉ 有hữu 終chung 者giả 。如như 有hữu 人nhân 於ư 少thiểu 時thời 間gian 。夢mộng 見kiến 無vô 量lượng 劫kiếp 。忽hốt 然nhiên 睡thụy 覺giác 。所sở 有hữu 夢mộng 中trung 時thời 量lượng 劫kiếp 數số 竝tịnh 不bất 可khả 得đắc 。亦diệc 如như 是thị 見kiến 。無vô 明minh 及cập 佛Phật 智trí 慧tuệ 。亦diệc 不bất 可khả 得đắc 。為vi 無vô 明minh 等đẳng 十thập 二nhị 有hữu 支chi 。及cập 佛Phật 智trí 慧tuệ 皆giai 虛hư 妄vọng 也dã 。經Kinh 云vân 。無vô 無vô 明minh 亦diệc 無vô 無vô 明minh 盡tận 。乃nãi 至chí 無vô 老lão 死tử 。亦diệc 無vô 老lão 死tử 盡tận 。為vi 真chân 妄vọng 總tổng 同đồng 一nhất 。虛hư 空không 性tánh 故cố 。不bất 可khả 於ư 空không 中trung 求cầu 其kỳ 。生sanh 滅diệt 等đẳng 相tướng 。不bất 見kiến 無vô 明minh 滅diệt 。不bất 見kiến 智trí 慧tuệ 生sanh 。以dĩ 無vô 生sanh 滅diệt 故cố 。一nhất 切thiết 法Pháp 亦diệc 如như 是thị 。無vô 生sanh 無vô 滅diệt 。無vô 始thỉ 無vô 終chung 也dã 。

第đệ 六lục 明minh 十Thập 二Nhị 緣Duyên 生Sanh 。是thị 一nhất 心tâm 所sở 變biến 云vân 何hà 受thọ 三tam 界giới 苦khổ 樂lạc 不bất 同đồng 者giả 。金Kim 剛Cang 藏Tạng 菩Bồ 薩Tát 云vân 。於ư 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 諦đế 不bất 了liễu 。故cố 名danh 曰viết 無Vô 明Minh 。所sở 作tác 事sự 是thị 行hành 。行hành 依y 止chỉ 初sơ 心tâm 是thị 識thức 。識thức 共cộng 生sanh 四tứ 取thủ 蘊uẩn 為vi 名danh 色sắc 。無vô 明minh 行hành 識thức 名danh 色sắc 為vi 四tứ 。名danh 色sắc 增tăng 長trưởng 六lục 處xứ 。六lục 根căn 是thị 也dã 。根căn 境cảnh 識thức 三tam 事sự 和hòa 合hợp 是thị 觸xúc 。觸xúc 生sanh 受thọ 。於ư 受thọ 染nhiễm 著trước 是thị 愛ái 。愛ái 增tăng 長trưởng 是thị 取thủ 。以dĩ 從tùng 此thử 愛ái 取thủ 中trung 。不bất 順thuận 貪tham 嗔sân 忿phẫn 恨hận 各các 隨tùy 執chấp 業nghiệp 深thâm 淺thiển 輕khinh 重trọng 。種chủng 種chủng 不bất 同đồng 。因nhân 此thử 惡ác 道Đạo 人Nhân 天thiên 諸chư 業nghiệp 。各các 各các 差sai 別biệt 。修tu 行hành 者giả 大đại 須tu 觀quán 察sát 淨tịnh 治trị 識thức 種chủng 。以dĩ 現hiện 智trí 門môn 。而nhi 於ư 心tâm 境cảnh 即tức 得đắc 自tự 在tại 。餘dư 意ý 下hạ 當đương 更cánh 明minh 。

第đệ 七thất 明minh 解giải 脫thoát 法Pháp 。中trung 何hà 法pháp 有hữu 依y 何hà 法pháp 無vô 依y 者giả 。聲Thanh 聞Văn 獨Độc 覺Giác 。皆giai 厭yếm 生sanh 死tử 。依y 寂tịch 滅diệt 涅Niết 槃Bàn 淨tịnh 土độ 。菩Bồ 薩Tát 厭yếm 生sanh 死tử 所sở 依y 淨tịnh 土độ 。般Bát 若Nhã 中trung 菩Bồ 薩Tát 破phá 有hữu 歸quy 空không 。成thành 空không 智trí 慧tuệ 。應ưng 生sanh 淨tịnh 土độ 。留lưu 惑hoặc 潤nhuận 生sanh 。教giáo 化hóa 眾chúng 生sanh 。如như 涅Niết 槃Bàn 中trung 。依y 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。有hữu 自tự 性tánh 清thanh 淨tịnh 。亦diệc 具cụ 普Phổ 賢Hiền 行hạnh 。俱câu 是thị 三tam 乘thừa 中trung 諸chư 教giáo 菩Bồ 薩Tát 等đẳng 法Pháp 門môn 。國quốc 土độ 皆giai 有hữu 大đại 小tiểu 廣quảng 狹hiệp 所sở 依y 分phần/phân 量lượng 可khả 得đắc 。皆giai 有hữu 所sở 依y 故cố 。為vi 眾chúng 生sanh 根căn 品phẩm 量lượng 度độ 未vị 圓viên 。所sở 有hữu 修tu 行hành 。心tâm 量lượng 各các 依y 自tự 分phần/phân 所sở 得đắc 。唯duy 一Nhất 乘Thừa 佛Phật 果Quả 。毘Tỳ 盧Lô 遮Già 那Na 。文Văn 殊Thù 普phổ 賢hiền 理lý 智trí 。大đại 悲bi 圓viên 滿mãn 。皆giai 遍biến 至chí 六lục 道đạo 眾chúng 生sanh 。及cập 三tam 乘thừa 菩Bồ 薩Tát 二Nhị 乘Thừa 。聲Thanh 聞Văn 緣Duyên 覺Giác 。一nhất 切thiết 所sở 依y 皆giai 恆hằng 遍biến 故cố 。十thập 方phương 充sung 滿mãn 。猶do 如như 虛hư 空không 。皆giai 無vô 所sở 依y 。非phi 大đại 小tiểu 限hạn 量lượng 度độ 狹hiệp 所sở 依y 住trụ 也dã 。亦diệc 非phi 情tình 想tưởng 計kế 度độ 所sở 窮cùng 任nhậm 。無vô 功công 無vô 作tác 大đại 智trí 之chi 所sở 印ấn 也dã 。以dĩ 達đạt 十Thập 二Nhị 緣Duyên 生Sanh 。法pháp 中trung 迷mê 解giải 。智trí 現hiện 故cố 。無vô 厭yếm 除trừ 心tâm 。無vô 自tự 他tha 境cảnh 。不bất 出xuất 不bất 沒một 。智trí 印ấn 十thập 方phương 。無vô 去khứ 無vô 來lai 。恆hằng 對đối 現hiện 色sắc 身thân 普phổ 遍biến 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 前tiền 。無vô 去khứ 無vô 來lai 故cố 。亦diệc 無vô 神thần 通thông 。變biến 化hóa 之chi 心tâm 。以dĩ 無vô 所sở 作tác 之chi 智trí 法pháp 爾nhĩ 能năng 隨tùy 物vật 應ưng 感cảm 現hiện 其kỳ 身thân 。宜nghi 應ưng 所sở 化hóa 也dã 。如như 空không 谷cốc 響hưởng 普phổ 應ưng 。諸chư 聲thanh 皆giai 無vô 所sở 依y 。一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。及cập 諸chư 賢hiền 聖thánh 。皆giai 無vô 所sở 依y 。但đãn 以dĩ 自tự 情tình 妄vọng 見kiến 也dã 。但đãn 智trí 明minh 迷mê 解giải 。道đạo 自tự 如như 是thị 。非phi 是thị 情tình 所sở 作tác 得đắc 也dã 。故cố 名danh 不bất 可khả 思tư 議nghị 。更cánh 有hữu 餘dư 意ý 。後hậu 當đương 更cánh 明minh 。

第đệ 八bát 明minh 諸chư 佛Phật 解giải 脫thoát 。皆giai 無vô 體thể 相tướng 本bổn 無vô 處xứ 所sở 。所sở 有hữu 功công 德đức 。身thân 土thổ/độ 莊trang 嚴nghiêm 為vi 是thị 有hữu 常thường 為vi 是thị 無vô 常thường 者giả 。如Như 來Lai 報báo 身thân 及cập 國quốc 土độ 三tam 界giới 淨Tịnh 土Độ 菩Bồ 薩Tát 。所sở 知tri 見kiến 故cố 。乃nãi 至chí 十Thập 地Địa 。菩Bồ 薩Tát 受thọ 職chức 位vị 。但đãn 見kiến 如Như 來Lai 出xuất 世thế 。三tam 昧muội 涅Niết 槃Bàn 解giải 脫thoát 身thân 土thổ/độ 功công 德đức 微vi 妙diệu 。境cảnh 界giới 猶do 不bất 能năng 見kiến 。成thành 佛Phật 果quả 德đức 已dĩ 後hậu 恆hằng 。行hành 普Phổ 賢Hiền 行hạnh 。常thường 處xử 世thế 間gian 。十thập 方phương 六lục 道đạo 無vô 休hưu 息tức 行hành 。亦diệc 不bất 能năng 見kiến 也dã 。如như 十Thập 地Địa 道đạo 滿mãn 。欲dục 見kiến 普phổ 賢hiền 行hành 。以dĩ 十Thập 地Địa 中trung 三tam 昧muội 力lực 三tam 度độ 倍bội 倍bội 入nhập 。無vô 量lượng 三tam 昧muội 。畢tất 竟cánh 不bất 見kiến 普phổ 賢hiền 身thân 及cập 。所sở 有hữu 境cảnh 界giới 。況huống 如Như 來Lai 果quả 後hậu 恆hằng 。行hành 普Phổ 賢Hiền 行hạnh 。十thập 方phương 國quốc 土độ 。悉tất 遍biến 於ư 中trung 功công 德đức 如như 何hà 見kiến 也dã 。如như 華hoa 嚴nghiêm 經kinh 世thế 界giới 成thành 就tựu 品phẩm 。如như 許hứa 雜tạp 類loại 世thế 界giới 如Như 來Lai 。行hành 普Phổ 賢Hiền 行hạnh 之chi 遍biến 處xứ 。如như 華hoa 嚴nghiêm 。即tức 是thị 文Văn 殊Thù 師Sư 利Lợi 。化hóa 入nhập 人nhân 間gian 覺giác 城thành 東đông 大đại 塔tháp 廟miếu 處xứ 。轉chuyển 說thuyết 此thử 經Kinh 。號hiệu 普phổ 照chiếu 法Pháp 界Giới 。修tu 多đa 羅la 經kinh 。於ư 大đại 海hải 中trung 。有hữu 無vô 量lượng 百bách 千thiên 億ức 諸chư 龍long 。而nhi 來lai 其kỳ 所sở 聞văn 此thử 法Pháp 已dĩ 。深thâm 厭yếm 龍long 趣thú 。正chánh 於ư 佛Phật 道Đạo 咸hàm 捨xả 龍long 身thân 。生sanh 天thiên 人nhân 中trung 。一nhất 萬vạn 諸chư 龍long 發phát 大đại 菩Bồ 提Đề 心tâm 。得đắc 不bất 退thoái 轉chuyển 。有hữu 無vô 量lượng 無vô 數số 眾chúng 生sanh 。於ư 三tam 乘thừa 各các 得đắc 調điều 伏phục 。移di 城thành 人nhân 間gian 。文Văn 殊Thù 師Sư 利Lợi 童Đồng 子Tử 。在tại 莊trang 嚴nghiêm 幢tràng 娑sa 羅la 林lâm 中trung 。大đại 塔tháp 廟miếu 處xứ 。無vô 量lượng 大đại 眾chúng 。從tùng 城thành 而nhi 出xuất 來lai 詣nghệ 其kỳ 所sở 。略lược 舉cử 優Ưu 婆Bà 塞Tắc 。優Ưu 婆Bà 夷Di 。童đồng 子tử 童đồng 女nữ 。各các 言ngôn 五ngũ 百bách 入nhập 法pháp 之chi 眾chúng 。以dĩ 是thị 義nghĩa 故cố 。但đãn 以dĩ 文Văn 殊Thù 師Sư 利Lợi 。轉chuyển 教giáo 人nhân 間gian 。若nhược 如Như 來Lai 報báo 身thân 及cập 國quốc 土độ 。諸chư 天thiên 十Thập 地Địa 菩Bồ 薩Tát 。及cập 淨tịnh 土độ 諸chư 菩Bồ 薩Tát 所sở 不bất 能năng 見kiến 。何hà 況huống 二Nhị 乘Thừa 。及cập 凡phàm 夫phu 得đắc 見kiến 。此thử 出xuất 過quá 眼nhãn 耳nhĩ 鼻tị 舌thiệt 身thân 。情tình 識thức 之chi 境cảnh 界giới 。不bất 可khả 云vân 常thường 無vô 常thường 生sanh 滅diệt 。比tỉ 量lượng 如Như 來Lai 身thân 及cập 國quốc 土độ 妙diệu 相tướng 。不bất 可khả 以dĩ 形hình 質chất 罣quái 礙ngại 所sở 分phần/phân 劑tề 知tri 。一nhất 一nhất 毛mao 孔khổng 。皆giai 無vô 有hữu 邊biên 際tế 。所sở 得đắc 一nhất 切thiết 功công 德đức 身thân 。不bất 可khả 以dĩ 世thế 間gian 。情tình 所sở 卜bốc 度độ 言ngôn 。常thường 及cập 無vô 常thường 皆giai 無vô 決quyết 定định 之chi 體thể 。不bất 屬thuộc 生sanh 滅diệt 性tánh 故cố 。不bất 可khả 以dĩ 妄vọng 知tri 。

第đệ 九cửu 明minh 一nhất 切thiết 諸chư 佛Phật 。皆giai 以dĩ 大đại 願nguyện 度độ 眾chúng 生sanh 令linh 盡tận 。若nhược 一nhất 眾chúng 生sanh 不bất 盡tận 者giả 。我ngã 不bất 取thủ 正chánh 覺giác 。如như 今kim 現hiện 有hữu 無vô 量lượng 眾chúng 生sanh 在tại 。以dĩ 有hữu 無vô 量lượng 諸chư 佛Phật 。已dĩ 成thành 現hiện 成thành 佛Phật 者giả 。豈khởi 不bất 違vi 其kỳ 本bổn 願nguyện 力lực 也dã 。如như 十thập 方phương 世thế 界giới 。不bất 見kiến 一nhất 佛Phật 已dĩ 。成thành 現hiện 成thành 佛Phật 者giả 。常thường 行hành 普Phổ 賢Hiền 行hạnh 。處xử 十thập 方phương 世thế 界giới 。度độ 脫thoát 眾chúng 生sanh 。無vô 古cổ 無vô 今kim 。不bất 出xuất 不bất 沒một 。但đãn 以dĩ 眾chúng 生sanh 。宜nghi 應ưng 所sở 見kiến 成thành 佛Phật 。及cập 以dĩ 涅Niết 槃Bàn 。無vô 作tác 菩Bồ 提Đề 何hà 得đắc 。何hà 證chứng 。何hà 成thành 。何hà 壞hoại 。但đãn 以dĩ 普phổ 賢hiền 行hành 物vật 常thường 然nhiên 。恆hằng 利lợi 眾chúng 生sanh 而nhi 無vô 利lợi 者giả 。但đãn 以dĩ 無vô 作tác 之chi 智trí 性tánh 自tự 遍biến 周chu 應ưng 現hiện 。解giải 迷mê 本bổn 無vô 成thành 壞hoại 也dã 。正chánh 迷mê 解giải 時thời 不bất 見kiến 迷mê 。已dĩ 不bất 見kiến 智trí 慧tuệ 。如như 善thiện 財tài 入nhập 慈Từ 氏Thị 之chi 門môn 。入nhập 已dĩ 還hoàn 合hợp 。以dĩ 諸chư 法pháp 中trung 實thật 無vô 一nhất 法pháp 有hữu 成thành 壞hoại 故cố 。若nhược 於ư 諸chư 法Pháp 。中trung 見kiến 有hữu 佛Phật 成thành 佛Phật 者giả 。是thị 無vô 常thường 義nghĩa 。如như 涅Niết 槃Bàn 經kinh 。自tự 具cụ 明minh 文văn 。勿vật 生sanh 疑nghi 滯trệ 。

第đệ 十thập 明minh 十thập 二nhị 有hữu 支chi 。是thị 大đại 生sanh 死tử 之chi 源nguyên 。如như 何hà 超siêu 度độ 使sử 令linh 迷mê 解giải 同đồng 佛Phật 大đại 智trí 大đại 悲bi 。成thành 大đại 法Pháp 門môn 一Nhất 切Thiết 智Trí 海hải 。佛Phật 功công 德đức 海hải 者giả 。如như 華hoa 嚴nghiêm 經kinh 第đệ 二nhị 會hội 。普Phổ 光Quang 明Minh 殿Điện 。中trung 說thuyết 十thập 信tín 門môn 。如Như 來Lai 足túc 下hạ 。輪luân 中trung 十thập 度độ 放phóng 光quang 。其kỳ 光quang 從tùng 如Như 來Lai 眉mi 間gian 毫hào 相tướng 中trung 出xuất 。照chiếu 耀diệu 十thập 方phương 世thế 界giới 。已dĩ 來lai 入nhập 佛Phật 足túc 下hạ 輪luân 中trung 。以dĩ 明minh 佛Phật 果Quả 光quang 。以dĩ 佛Phật 果Quả 光quang 用dụng 成thành 信tín 位vị 。其kỳ 光quang 名danh 一nhất 切thiết 菩Bồ 薩Tát 。智trí 焰diễm 照chiếu 耀diệu 十thập 方phương 藏tạng 。其kỳ 狀trạng 猶do 如như 。寶bảo 色sắc 燈đăng 雲vân 。以dĩ 此thử 光quang 明minh 。從tùng 足túc 輪luân 中trung 出xuất 。初sơ 照chiếu 三Tam 千Thiên 大Đại 千Thiên 世Thế 界Giới 。令linh 修tu 行hành 者giả 。隨tùy 光quang 心tâm 作tác 光quang 明minh 想tưởng 。遍biến 照chiếu 三Tam 千Thiên 大Đại 千Thiên 世Thế 界Giới 。作tác 此thử 想tưởng 。成thành 已dĩ 其kỳ 光quang 明minh 照chiếu 。於ư 東đông 方phương 十thập 。三Tam 千Thiên 大Đại 千Thiên 世Thế 界Giới 。四tứ 維duy 上thượng 下hạ 。亦diệc 復phục 如như 是thị 。次thứ 第đệ 一nhất 周chu 一nhất 一nhất 方phương 所sở 想tưởng 成thành 。十thập 方phương 過quá 此thử 。是thị 初sơ 觀quán 第đệ 二nhị 次thứ 第đệ 。乃nãi 至chí 第đệ 十thập 。倍bội 倍bội 增tăng 廣quảng 。量lượng 度độ 想tưởng 念niệm 皆giai 盡tận 虛hư 空không 。令linh 其kỳ 自tự 心tâm 亦diệc 盡tận 虛hư 空không 。心tâm 同đồng 處xứ 空không 。其kỳ 心tâm 自tự 定định 朗lãng 然nhiên 安an 樂lạc 。方phương 從tùng 定định 還hoàn 起khởi 。十thập 方phương 觀quán 四tứ 維duy 上thượng 下hạ 。周chu 遍biến 推thôi 求cầu 自tự 心tâm 。內nội 外ngoại 都đô 無vô 所sở 得đắc 。方phương 始thỉ 了liễu 知tri 空không 慧tuệ 現hiện 前tiền 。名danh 憶ức 念niệm 一nhất 切thiết 。諸chư 佛Phật 智trí 慧tuệ 。光quang 明minh 普phổ 見kiến 法Pháp 門môn 。在tại 此thử 位vị 中trung 定định 亂loạn 俱câu 忘vong 名danh 。初sơ 發phát 心tâm 住trụ 。以dĩ 此thử 空không 慧tuệ 觀quan 察sát 世thế 間gian 。一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。及cập 以dĩ 國quốc 土thổ 。皆giai 如như 幻huyễn 化hóa 。無vô 有hữu 體thể 相tướng 。同đồng 佛Phật 空không 慧tuệ 。解giải 脫thoát 法Pháp 門môn 。入nhập 佛Phật 知tri 見kiến 已dĩ 。以dĩ 此thử 名danh 念niệm 佛Phật 門môn 。以dĩ 無vô 念niệm 正chánh 慧tuệ 相tương 應ứng 故cố 入nhập 十thập 方phương 境cảnh 界giới 念niệm 佛Phật 門môn 。空không 慧tuệ 自tự 性tánh 普phổ 周chu 遍biến 故cố 及cập 一nhất 切thiết 。佛Phật 成thành 正chánh 覺giác 。轉chuyển 法Pháp 輪luân 。三tam 世thế 劫kiếp 在tại 一nhất 時thời 。無vô 時thời 分phần/phân 延diên 促xúc 之chi 相tướng 可khả 安an 立lập 故cố 。如như 經kinh 廣quảng 明minh 。入nhập 此thử 十thập 種chủng 廣quảng 大đại 如như 虛hư 空không 。量lượng 念niệm 佛Phật 門môn 。方phương 入nhập 海hải 門môn 國quốc 。第đệ 二nhị 治trị 地địa 住trụ 法Pháp 門môn 。方Phương 廣Quảng 達đạt 十Thập 二Nhị 緣Duyên 生Sanh 。海hải 成thành 普phổ 眼nhãn 經kinh 及cập 成thành 十thập 波Ba 羅La 蜜Mật 。行hành 海hải 佛Phật 功công 德đức 海hải 。入nhập 清thanh 淨tịnh 無vô 染nhiễm 。大đại 悲bi 蓮liên 華hoa 無vô 垢cấu 大đại 智trí 普phổ 光quang 明minh 海hải 。如như 經Kinh 云vân 。善Thiện 財Tài 童Đồng 子Tử 問vấn 言ngôn 。欲dục 入nhập 一nhất 切thiết 無vô 上thượng 智trí 海hải 。而nhi 未vị 知tri 菩Bồ 薩Tát 行hành 。云vân 何hà 能năng 捨xả 世thế 俗tục 家gia 。生sanh 如Như 來Lai 家gia 。如như 是thị 十thập 問vấn 具cụ 如như 經kinh 說thuyết 。海hải 雲vân 比Bỉ 丘Khâu 十thập 種chủng 讚tán 慰úy 勸khuyến 發phát 之chi 後hậu 方phương 云vân 。我ngã 住trụ 此thử 海hải 門môn 國quốc 。十thập 有hữu 二nhị 年niên 。常thường 以dĩ 大đại 海hải 為vi 其kỳ 境cảnh 界giới 。所sở 謂vị 思tư 惟duy 大đại 海hải 。廣quảng 大đại 無vô 量lượng 。思tư 惟duy 大đại 海hải 。甚thậm 深thâm 難nan 測trắc 。總tổng 勸khuyến 十thập 種chủng 。觀quán 察sát 十Thập 二Nhị 緣Duyên 生Sanh 。生sanh 死tử 大đại 海hải 。便tiện 見kiến 大đại 海hải 之chi 下hạ 。有hữu 大đại 蓮liên 華hoa 。忽hốt 然nhiên 出xuất 現hiện 。以dĩ 觀quán 心tâm 圓viên 淨tịnh 生sanh 死tử 無vô 染nhiễm 業nghiệp 。成thành 十thập 無vô 盡tận 寶bảo 莊trang 嚴nghiêm 。十thập 王vương 供cúng 養dường 恭cung 敬kính 。明minh 十thập 智Trí 波Ba 羅La 蜜Mật 功công 德đức 。不bất 出xuất 生sanh 死tử 之chi 海hải 。於ư 生sanh 死tử 大đại 海hải 。之chi 中trung 利lợi 樂lạc 眾chúng 生sanh 。無vô 染nhiễm 自tự 在tại 。以dĩ 王vương 表biểu 之chi 。阿a 修tu 羅la 王vương 。云vân 百bách 萬vạn 者giả 。檀Đàn 波Ba 羅La 蜜Mật 。中trung 行hành 滿mãn 也dã 。手thủ 執chấp 持trì 其kỳ 莖hành 。明minh 不bất 離ly 根căn 本bổn 智trí 處xứ 生sanh 死tử 而nhi 不bất 沒một 。以dĩ 阿a 修tu 羅la 王vương 表biểu 之chi 。已dĩ 下hạ 思tư 之chi 。表biểu 法pháp 如như 是thị 。餘dư 可khả 准chuẩn 知tri 。設thiết 有hữu 其kỳ 事sự 亦diệc 為vi 表biểu 法pháp 眾chúng 也dã 。蓮liên 華hoa 有hữu 佛Phật 。出xuất 現hiện 說thuyết 普phổ 眼nhãn 經kinh 者giả 。觀quán 達đạt 十Thập 二Nhị 緣Duyên 生Sanh 。根căn 本bổn 普phổ 光quang 明minh 智trí 。起khởi 差sai 別biệt 智trí 。普phổ 現hiện 一nhất 切thiết 名danh 色sắc 。色sắc 聲thanh 香hương 味vị 觸xúc 法pháp 虛hư 空không 等đẳng 。隨tùy 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。欲dục 皆giai 說thuyết 為vi 經kinh 。眾chúng 生sanh 無vô 盡tận 心tâm 想tưởng 無vô 盡tận 。對đối 彼bỉ 根căn 欲dục 以dĩ 世thế 間gian 萬vạn 事sự 應ưng 所sở 宜nghi 說thuyết 之chi 為vi 教giáo 。有hữu 何hà 盡tận 耶da 。經Kinh 云vân 。以dĩ 大đại 海hải 量lượng 墨mặc 須Tu 彌Di 聚tụ 筆bút 。書thư 寫tả 此thử 普phổ 眼nhãn 經Kinh 法Pháp 一nhất 品phẩm 中trung 一nhất 門môn 一nhất 門môn 中trung 一nhất 法pháp 一nhất 法pháp 中trung 一nhất 義nghĩa 一nhất 義nghĩa 中trung 一nhất 句cú 。不bất 得đắc 少thiểu 分phần 。何hà 況huống 能năng 盡tận 知tri 。我ngã 於ư 此thử 佛Phật 。所sở 千thiên 二nhị 百bách 歲tuế 。受thọ 持trì 如như 是thị 。普phổ 眼nhãn 法Pháp 門môn 。以dĩ 十thập 陀đà 羅la 尼ni 門môn 。為vì 諸chư 人nhân 天thiên 龍long 神thần 等đẳng 。廣quảng 宣tuyên 流lưu 布bố 。以dĩ 十thập 二nhị 緣duyên 。中trung 一nhất 緣duyên 之chi 上thượng 有hữu 百bách 煩phiền 惱não 。十thập 二nhị 緣duyên 中trung 以dĩ 為vi 法Pháp 門môn 。故cố 云vân 千thiên 二nhị 百bách 歲tuế 。但đãn 是thị 一nhất 切thiết 賢hiền 聖thánh 。所sở 說thuyết 不bất 離ly 四Tứ 諦Đế 。一nhất 切thiết 世thế 間gian 。不bất 離ly 苦khổ 集tập 。一nhất 切thiết 解giải 脫thoát 。不bất 離ly 滅diệt 道đạo 。一nhất 切thiết 苦khổ 集tập 不bất 離ly 無vô 明minh 。乃nãi 至chí 一nhất 切thiết 。諸chư 緣duyên 行hành 等đẳng 十thập 方phương 隨tùy 事sự 。各các 各các 不bất 同đồng 。如như 華hoa 嚴nghiêm 四tứ 聖Thánh 諦Đế 品phẩm 。是thị 諸chư 修tu 行hành 者giả 。一nhất 一nhất 依y 十thập 信tín 十thập 住trụ 十thập 行hành 十thập 迴hồi 向hướng 十Thập 地Địa 及cập 普phổ 賢hiền 等đẳng 覺giác 位vị 自tự 明minh 。若nhược 不bất 遍biến 學học 不bất 遍biến 知tri 。住trụ 一nhất 法pháp 中trung 莫mạc 知tri 進tiến 路lộ 。一Nhất 乘Thừa 之chi 教giáo 。即tức 以dĩ 普phổ 光quang 明minh 根căn 本bổn 智trí 。以dĩ 為vi 信tín 解giải 勝thắng 進tiến 之chi 門môn 。以dĩ 智trí 無vô 三tam 世thế 古cổ 今kim 之chi 體thể 還hoàn 以dĩ 不bất 移di 剎sát 那na 際tế 。成thành 大đại 菩Bồ 提Đề 。依y 智trí 成thành 教giáo 不bất 立lập 古cổ 今kim 。智trí 圓viên 三tam 世thế 多đa 劫kiếp 不bất 離ly 一nhất 念niệm 。以dĩ 智trí 無vô 延diên 促xúc 。無vô 有hữu 去khứ 來lai 。智trí 體thể 同đồng 空không 。本bổn 無vô 廣quảng 狹hiệp 。不bất 可khả 以dĩ 分phần/phân 劑tề 知tri 。不bất 可khả 以dĩ 增tăng 損tổn 見kiến 。雖tuy 有hữu 勝thắng 進tiến 功công 高cao 時thời 節tiết 不bất 移di 毫hào 分phần/phân 。三tam 乘thừa 之chi 教giáo 。以dĩ 立lập 三tam 僧tăng 祇kỳ 劫kiếp 。佛Phật 果Quả 在tại 十Thập 地Địa 之chi 終chung 。聖thánh 智trí 依y 根căn 立lập 教giáo 。如như 是thị 樂nhạo/nhạc/lạc 之chi 者giả 。即tức 作tác 勿vật 疑nghi 聖thánh 旨chỉ 。致trí 有hữu 沈trầm 吟ngâm 。恐khủng 作tác 空không 過quá 。以dĩ 十thập 信tín 之chi 住trụ 六lục 品phẩm 經kinh 文văn 還hoàn 於ư 普phổ 光quang 明minh 根căn 本bổn 智trí 殿điện 中trung 說thuyết 還hoàn 以dĩ 十thập 箇cá 智trí 佛Phật 以dĩ 為vi 十thập 信tín 云vân 覺giác 首thủ 目mục 首thủ 。通thông 文Văn 殊Thù 師Sư 利Lợi 。以dĩ 為vi 所sở 信tín 之chi 行hành 首thủ 也dã 。金kim 色sắc 世thế 界giới 及cập 一nhất 切thiết 處xứ 金kim 色sắc 世thế 界giới 及cập 下hạ 九cửu 箇cá 世thế 界giới 總tổng 通thông 為vi 十thập 。是thị 所sở 信tín 之chi 法pháp 十thập 箇cá 世thế 界giới 皆giai 名danh 為vi 色sắc 。所sở 謂vị 金kim 色sắc 。世thế 界giới 妙diệu 色sắc 世thế 界giới 等đẳng 以dĩ 十thập 信tín 之chi 心tâm 是thị 生sanh 滅diệt 心tâm 生sanh 信tín 解giải 故cố 還hoàn 。如như 漸tiệm 卦# 鴻hồng 漸tiệm 於ư 干can 磐bàn 等đẳng 類loại 是thị 也dã 。略lược 且thả 如như 是thị 。不bất 可khả 具cụ 言ngôn 。十Thập 二Nhị 緣Duyên 生Sanh 。十thập 住trụ 中trung 第đệ 二nhị 住trụ 亦diệc 觀quán 成thành 普phổ 眼nhãn 經kinh 也dã 六Lục 地Địa 菩Bồ 薩Tát 。亦diệc 觀quán 十thập 二nhị 緣duyên 。生sanh 生sanh 起khởi 因nhân 緣duyên 成thành 無vô 障chướng 礙ngại 智trí 慧tuệ 光quang 明minh 。令linh 後hậu 學học 者giả 觀quán 之chi 。論luận 主chủ 頌tụng 曰viết 。

凡phàm 夫phu 無vô 智trí 慧tuệ 。執chấp 著trước 生sanh 於ư 我ngã 。

常thường 求cầu 於ư 有hữu 無vô 。不bất 能năng 正chánh 思tư 惟duy 。

妄vọng 行hành 於ư 邪tà 道đạo 。罪tội 行hành 及cập 福phước 行hành 。

乃nãi 至chí 不bất 動động 行hành 。常thường 於ư 諸chư 行hành 中trung 。

植thực 心tâm 之chi 種chủng 子tử 。生sanh 諸chư 有hữu 漏lậu 業nghiệp 。

成thành 於ư 後hậu 有hữu 身thân 。生sanh 死tử 恆hằng 流lưu 轉chuyển 。

諸chư 業nghiệp 以dĩ 為vi 田điền 。識thức 心tâm 為vi 種chủng 子tử 。

無vô 明minh 以dĩ 為vi 覆phú 。愛ái 水thủy 以dĩ 為vi 潤nhuận 。

我ngã 慢mạn 為vi 溉cái 灌quán 。諸chư 見kiến 生sanh 名danh 色sắc 。

名danh 色sắc 既ký 增tăng 長trưởng 。五ngũ 根căn 由do 是thị 生sanh 。

諸chư 根căn 對đối 名danh 色sắc 。識thức 種chủng 隨tùy 受thọ 觸xúc 。

觸xúc 受thọ 既ký 增tăng 長trưởng 。愛ái 取thủ 生sanh 諸chư 有hữu 。

有hữu 生sanh 五ngũ 蘊uẩn 身thân 。生sanh 已dĩ 有hữu 衰suy 變biến 。

老lão 壞hoại 皆giai 歸quy 死tử 。死tử 時thời 生sanh 熱nhiệt 惱não 。

憂ưu 愁sầu 眾chúng 苦khổ 集tập 。以dĩ 此thử 常thường 流lưu 轉chuyển 。

生sanh 於ư 六lục 趣thú 身thân 。此thử 中trung 無vô 一nhất 物vật 。

虛hư 妄vọng 故cố 如như 是thị 。能năng 以dĩ 禪thiền 悅duyệt 心tâm 。

心tâm 念niệm 無vô 虛hư 妄vọng 。方phương 能năng 起khởi 空không 慧tuệ 。

普phổ 照chiếu 於ư 十thập 方phương 。是thị 中trung 無vô 一nhất 物vật 。

能năng 於ư 無vô 物vật 中trung 。方phương 現hiện 如Như 來Lai 智trí 。

既ký 得đắc 智trí 光quang 已dĩ 。復phục 照chiếu 諸chư 眾chúng 生sanh 。

常thường 於ư 十thập 方phương 剎sát 。具cụ 足túc 普Phổ 賢Hiền 行hành 。

以dĩ 化hóa 眾chúng 生sanh 故cố 。而nhi 於ư 佛Phật 果Quả 門môn 。

安an 立lập 信tín 住trụ 地địa 。十thập 行hành 十thập 回hồi 向hướng 。

十Thập 地Địa 等đẳng 覺giác 位vị 。使sử 令linh 修tu 行hành 者giả 。

修tu 行hành 不bất 失thất 錯thác 。十thập 信tín 是thị 生sanh 滅diệt 。

十Thập 地Địa 入nhập 佛Phật 位vị 。以dĩ 此thử 佛Phật 位vị 中trung 。

饒nhiêu 益ích 眾chúng 生sanh 故cố 。解giải 脫thoát 智trí 無vô 染nhiễm 。

名danh 之chi 為vi 十thập 行hành 。以dĩ 此thử 解giải 脫thoát 行hành 。

迴hồi 入nhập 生sanh 死tử 中trung 。周chu 遍biến 十thập 方phương 界giới 。

廣quảng 利lợi 諸chư 群quần 生sanh 。名danh 之chi 為vi 回hồi 向hướng 。

常thường 於ư 生sanh 死tử 中trung 。長trưởng 養dưỡng 大đại 慈từ 悲bi 。

名danh 之chi 為vi 十Thập 地Địa 。仍nhưng 於ư 生sanh 死tử 海hải 。

樂nhạo 著trước 解giải 脫thoát 心tâm 。涅Niết 槃Bàn 三tam 昧muội 樂nhạo/nhạc/lạc 。

以dĩ 除trừ 五ngũ 種chủng 障chướng 。安an 立lập 等đẳng 覺giác 位vị 。

成thành 就tựu 普Phổ 賢Hiền 道đạo 。如như 於ư 十thập 住trụ 中trung 。

初sơ 住trụ 第đệ 二nhị 住trụ 。乃nãi 至chí 第đệ 三tam 住trụ 。

而nhi 於ư 佛Phật 果Quả 海hải 。觀quán 察sát 十thập 二nhị 緣duyên 。

多đa 求cầu 出xuất 世thế 心tâm 。三tam 比Bỉ 丘Khâu 表biểu 之chi 。

四tứ 住trụ 五ngũ 住trụ 中trung 。便tiện 以dĩ 解giải 脫thoát 心tâm 。

返phản 照chiếu 世thế 間gian 境cảnh 。及cập 以dĩ 十thập 二nhị 緣duyên 。

一nhất 切thiết 眾chúng 塵trần 勞lao 。無vô 不bất 恆hằng 清thanh 淨tịnh 。

身thân 心tâm 無vô 內nội 外ngoại 。十thập 方phương 悉tất 無vô 礙ngại 。

一nhất 切thiết 皆giai 禪thiền 林lâm 。與dữ 諸chư 如Như 來Lai 等đẳng 。

(# 以dĩ 明minh 返phản 照chiếu 世thế 間gian 是thị 解giải 脫thoát 。以dĩ 彌di 伽già 解giải 脫thoát 二nhị 俗tục 士sĩ 表biểu 之chi 。有hữu 國quốc 名danh 住Trụ 林lâm 。十thập 二nhị 年niên 行hành 方phương 至chí 以dĩ 表biểu 。十Thập 二Nhị 緣Duyên 生Sanh 。觀quán 達đạt 一nhất 終chung )# 。

第đệ 六lục 住trụ 位vị 中trung 。出xuất 世thế 及cập 世thế 間gian 。

如như 是thị 二nhị 解giải 脫thoát 。皆giai 悉tất 總tổng 圓viên 滿mãn 。

寂tịch 滅diệt 大đại 神thần 通thông 。無vô 功công 神thần 慧tuệ 滿mãn 。

(# 以dĩ 海hải 幢tràng 比Bỉ 丘Khâu 表biểu 之chi 。離ly 出xuất 入nhập 息tức 無vô 復phục 思tư 覺giác 。神thần 用dụng 無vô 方phương 皆giai 悉tất 自tự 在tại 也dã )# 。

第đệ 七thất 方phương 便tiện 住trụ 。廣quảng 度độ 諸chư 眾chúng 生sanh 。

長trưởng 養dưỡng 大đại 悲bi 行hành (# 以dĩ 滿mãn 願nguyện 優Ưu 婆Bà 夷Di 表biểu 之chi )# 。第đệ 八bát 無vô 功công 智trí 。

毘tỳ 目mục 瞿cù 沙sa 仙tiên 。能năng 隨tùy 邪tà 見kiến 流lưu 。

以dĩ 同đồng 諸chư 佛Phật 眾chúng 。令linh 入nhập 清thanh 淨tịnh 智trí 。

住trú 處xứ 與dữ 前tiền 同đồng 。俱câu 名danh 為vi 海hải 岸ngạn 。

以dĩ 表biểu 智trí 悲bi 同đồng 。第đệ 九cửu 婆Bà 羅La 門Môn 。

號hiệu 名danh 為vi 勝thắng 熱nhiệt 。明minh 九cửu 波Ba 羅La 蜜Mật 。

能năng 同đồng 邪tà 見kiến 林lâm 。五ngũ 熱nhiệt 及cập 刀đao 山sơn 。

從tùng 空không 而nhi 投đầu 火hỏa 。摧tồi 伏phục 諸chư 苦khổ 行hạnh 。

悉tất 令linh 入nhập 正chánh 見kiến 。第đệ 十thập 灌quán 頂đảnh 住trụ 。

於ư 智Trí 波Ba 羅La 蜜Mật 。以dĩ 明minh 十thập 住trụ 滿mãn 。

以dĩ 智trí 行hành 慈từ 悲bi 。師sư 子tử 幢tràng 王vương 女nữ 。

如như 此thử 十thập 住trụ 中trung 。以dĩ 十thập 波Ba 羅La 蜜Mật 。

和hòa 會hội 智trí 慈từ 行hành 。各các 各các 皆giai 不bất 同đồng 。

勝thắng 進tiến 故cố 如như 是thị 。乃nãi 至chí 十thập 行hành 中trung 。

十thập 向hướng 十Thập 地Địa 中trung 。及cập 以dĩ 等đẳng 覺giác 位vị 。

一nhất 一nhất 諸chư 位vị 中trung 。波Ba 羅La 蜜Mật 行hạnh 別biệt 。

互hỗ 參tham 各các 不bất 同đồng 。不bất 離ly 初sơ 發phát 心tâm 。

右hữu 已dĩ 上thượng 法Pháp 門môn 皆giai 如Như 來Lai 普phổ 光quang 明minh 智trí 為vi 體thể 。差sai 別biệt 智trí 為vi 用dụng 。使sử 令linh 智trí 慧tuệ 充sung 滿mãn 。以dĩ 為vi 法Pháp 界Giới 。大Đại 乘Thừa 經Kinh 云vân 。十thập 二nhị 有hữu 支chi 。皆giai 依y 一nhất 心tâm 而nhi 立lập 。隨tùy 事sự 貪tham 欲dục 。與dữ 心tâm 共cộng 生sanh 。心tâm 是thị 行hành (# 名danh 色sắc 是thị 生sanh )# 。於ư 行hành 迷mê 惑hoặc 生sanh 識thức 。行hành 識thức 共cộng 生sanh 名danh 色sắc 。名danh 色sắc 增tăng 長trưởng 六lục 處xứ 。三tam 分phần/phân 合hợp 為vi 觸xúc (# 名danh 色sắc 識thức 三tam 六lục 根căn 為vi 分phần/phân )# 。觸xúc 共cộng 生sanh 是thị 受thọ 。受thọ 無vô 厭yếm 生sanh 愛ái 。愛ái 攝nhiếp 不bất 捨xả 是thị 取thủ 。彼bỉ 諸chư 有hữu 支chi 生sanh 是thị 有hữu 。有hữu 所sở 起khởi 名danh 生sanh 。生sanh 熟thục 為vi 老lão 。老lão 壞hoại 為vi 死tử 。以dĩ 下hạ 經Kinh 云vân 。十thập 二nhị 有hữu 支chi 。皆giai 有hữu 種chủng 業nghiệp 。如như 經kinh 自tự 具cụ 明minh 也dã )# 。於ư 十thập 二nhị 有hữu 支chi 為vi 三tam 苦khổ 。一nhất 無vô 明minh 及cập 行hành 六lục 根căn 是thị 行hành 苦khổ 。觸xúc 受thọ 是thị 苦khổ 苦khổ 。餘dư 是thị 壞hoại 苦khổ 愛ái 取thủ 有hữu 生sanh 。老lão 死tử 是thị 也dã )# 。以dĩ 無vô 明minh 滅diệt 三tam 苦khổ 總tổng 滅diệt 。即tức 得đắc 三tam 空không 三tam 昧muội 。空không 三tam 昧muội 無vô 相tướng 三tam 昧muội 。無Vô 願Nguyện 三Tam 昧Muội 。於ư 一nhất 心tâm 境cảnh 無vô 有hữu 願nguyện 求cầu 。唯duy 以dĩ 大đại 悲bi 為vi 首thủ 。教giáo 化hóa 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 故cố 。二Nhị 乘Thừa 觀quán 十thập 二nhị 有hữu 支chi 。空không 煩phiền 惱não 。總tổng 滅diệt 智trí 慧tuệ 。大đại 慈từ 大đại 悲bi 亦diệc 滅diệt 。菩Bồ 薩Tát 觀quán 之chi 。諸chư 緣duyên 由do 性tánh 空không 。無vô 生sanh 無vô 滅diệt 。無vô 受thọ 命mạng 者giả 。教giáo 化hóa 眾chúng 生sanh 。不bất 滅diệt 諸chư 行hành 。乃nãi 至chí 十thập 空không 三tam 昧muội 現hiện 前tiền 。常thường 恆hằng 不bất 捨xả 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。廣quảng 如như 經kinh 說thuyết 。十Thập 二Nhị 緣Duyên 生Sanh 。法pháp 雖tuy 一nhất 法pháp 一nhất 切thiết 賢hiền 聖thánh 。皆giai 於ư 中trung 作tác 觀quán 。各các 各các 獲hoạch 利lợi 不bất 同đồng 。十thập 波Ba 羅La 蜜Mật 一nhất 法pháp 。五ngũ 位vị 菩Bồ 薩Tát 勝thắng 進tiến 各các 各các 名danh 目mục 德đức 用dụng 不bất 同đồng 。不bất 可khả 一nhất 向hướng 准chuẩn 之chi 。

解giải 迷mê 顯hiển 智trí 成thành 悲bi 十thập 明minh 論luận (# 終chung )#