Giải Hoặc Thiên – Quyển 0002

解Giải 惑Hoặc 篇Thiên
Quyển 0002
清Thanh 弘Hoằng 贊Tán 編Biên （ 依Y 駒Câu 本Bổn 印Ấn ）

解Giải 惑Hoặc 編Biên 卷quyển 下hạ 之chi 上thượng

廣quảng 州châu 南nam 海hải 寶bảo 象tượng 林lâm 沙Sa 門Môn 弘hoằng 贊tán 在tại 犙# 編biên

歐âu 陽dương 修tu (# 字tự 永vĩnh 叔thúc )#

出xuất 諸chư 集tập 傳truyền

嘉gia 祐hựu 初sơ 。 參tham 大đại 政chánh 。 諡thụy 文văn 忠trung 。 晚vãn 年niên 卜bốc 居cư 於ư 穎# 。 號hiệu 六lục 一nhất 居cư 士sĩ 。 遊du 廬lư 山sơn 。 入nhập 東đông 林lâm 圓viên 通thông 。 謁yết 祖tổ 印ấn 禪thiền 師sư 居cư 訥nột 。 修tu 初sơ 至chí 。 訥nột 揖ấp 就tựu 坐tọa 。 相tương/tướng 與dữ 論luận 辯biện 。 修tu 慕mộ 韓# 子tử 有hữu 攘nhương 斥xích 佛Phật 老lão 之chi 言ngôn 。 訥nột 因nhân 謂vị 曰viết 。

退thoái 之chi 以dĩ 排bài 佛Phật 為vi 功công 。 自tự 比tỉ 孟# 子tử 之chi 距cự 楊dương 墨mặc 。 其kỳ 好hảo/hiếu 勝thắng 取thủ 名danh 之chi 甚thậm 。 退thoái 之chi 斥xích 佛Phật 為vi 夷di 鬼quỷ 者giả 。 請thỉnh 略lược 辯biện 之chi 。

佛Phật 聖thánh 人nhân 也dã 。 降giáng/hàng 自tự 兜Đâu 率Suất 。 託thác 生sanh 中trung 天thiên 聖thánh 王vương 之chi 家gia 。 何hà 以dĩ 夷di 稱xưng 。 佛Phật 之chi 不bất 生sanh 不bất 滅diệt 。 曠khoáng 劫kiếp 常thường 存tồn 。 人nhân 天thiên 宗tông 仰ngưỡng 。 何hà 以dĩ 鬼quỷ 稱xưng 。 此thử 非phi 大đại 慢mạn 之chi 語ngữ 乎hồ 。 退thoái 之chi 七thất 世thế 祖tổ 諱húy 耆kỳ 。 當đương 後hậu 魏ngụy 永vĩnh 興hưng 。 自tự 赫hách 連liên 。 屈khuất 丐cái 來lai 。 降giáng/hàng 於ư 拓thác 拔bạt 氏thị 。 由do 西tây 戎nhung 而nhi 歸quy 北bắc 狄địch 。 退thoái 之chi 獨độc 不bất 為vi 祖tổ 諱húy 。 而nhi 敢cảm 訕san 佛Phật 聖thánh 人nhân 乎hồ 。 退thoái 之chi 畏úy 修tu 史sử 褒bao 貶biếm 之chi 禍họa 。 而nhi 不bất 知tri 訕san 佛Phật 之chi 過quá 為vi 尤vưu 可khả 畏úy 。 退thoái 之chi 唱xướng 排bài 佛Phật 老lão 。 足túc 下hạ 今kim 又hựu 和hòa 之chi 。 將tương 使sử 後hậu 世thế 好hảo/hiếu 名danh 之chi 士sĩ 。 援viện 韓# 氏thị 歐âu 陽dương 氏thị 以dĩ 為vi 法pháp 。 豈khởi 不bất 為vi 盛thịnh 德đức 之chi 累lũy/lụy/luy 。 諺ngạn 曰viết 善thiện 罵mạ 人nhân 者giả 。 人nhân 亦diệc 善thiện 罵mạ 之chi 。 足túc 下hạ 著trước 本bổn 論luận 。 孳# 孳# 以dĩ 毀hủy 佛Phật 為vi 務vụ 。 安an 得đắc 眾chúng 口khẩu 不bất 毀hủy 公công 於ư 天thiên 聽thính 之chi 前tiền 乎hồ 。 足túc 下hạ 之chi 言ngôn 。 以dĩ 蒐# 狩thú 喪táng 祭tế 鄉hương 社xã 之chi 禮lễ 為vi 勝thắng 佛Phật 之chi 本bổn 。 是thị 猶do 退thoái 之chi 作tác 原nguyên 道đạo 論luận 。 而nhi 實thật 未vị 知tri 道đạo 也dã 。 修tu 驚kinh 赧nỏa 謝tạ 曰viết 。

修tu 胸hung 中trung 已dĩ 釋thích 然nhiên 。 師sư 將tương 何hà 以dĩ 見kiến 教giáo 。 訥nột 曰viết 。

佛Phật 道Đạo 以dĩ 悟ngộ 心tâm 為vi 本bổn 。 足túc 下hạ 屢lũ 生sanh 體thể 道đạo 。 特đặc 以dĩ 失thất 念niệm 。 生sanh 東đông 華hoa 為vi 名danh 儒nho 。 偏thiên 執chấp 世thế 教giáo 。 故cố 忘vong 其kỳ 本bổn 。 誠thành 運vận 聖thánh 凡phàm 。 平bình 等đẳng 之chi 心tâm 。 默mặc 默mặc 體thể 會hội 。 頓đốn 祛khư 我ngã 慢mạn 。 悉tất 悔hối 昨tạc 非phi 。 觀quán 榮vinh 辱nhục 之chi 本bổn 空không 。 了liễu 生sanh 死tử 於ư 一nhất 致trí 。 則tắc 淨tịnh 念niệm 常thường 明minh 。 天thiên 真chân 獨độc 露lộ 。 始thỉ 可khả 問vấn 津tân 於ư 此thử 道đạo 耳nhĩ 。 修tu 自tự 此thử 有hữu 省tỉnh 發phát 。 及cập 參tham 大đại 政chánh 。 每mỗi 譽dự 訥nột 於ư 公công 卿khanh 之chi 前tiền 。 歲tuế 時thời 書thư 問vấn 未vị 嘗thường 絕tuyệt (# 出xuất 歐âu 陽dương 外ngoại 傳truyền )# 。

韓# 琦kỳ 以dĩ 明minh 教giáo 嵩tung 禪thiền 師sư 輔phụ 教giáo 編biên 示thị 公công 。 公công 覽lãm 其kỳ 文văn 。 謂vị 韓# 公công 曰viết 。

不bất 意ý 僧Tăng 中trung 有hữu 此thử 郎lang 。 不bất 惟duy 空không 宗tông 通thông 。 亦diệc 乃nãi 文văn 格cách 高cao 。 即tức 黎lê 明minh 當đương 一nhất 識thức 之chi 。 琦kỳ 同đồng 師sư 往vãng 見kiến 。 公công 與dữ 語ngữ 終chung 日nhật 。 大đại 喜hỷ (# 出xuất 輔phụ 教giáo 編biên 序tự )# 。

公công 昔tích 官quan 洛lạc 中trung 。 遊du 嵩tung 山sơn 。 卻khước 僕bộc 吏lại 。 放phóng 意ý 而nhi 往vãng 。 至chí 一nhất 寺tự 。 修tu 竹trúc 滿mãn 軒hiên 。 風phong 物vật 鮮tiên 明minh 。 公công 休hưu 於ư 殿điện 陛bệ 。 旁bàng 有hữu 老lão 僧Tăng 閱duyệt 經kinh 自tự 若nhược 。 與dữ 語ngữ 不bất 甚thậm 顧cố 答đáp 。 公công 異dị 之chi 曰viết 。

住trụ 山sơn 久cửu 乎hồ 。 僧Tăng 曰viết 。

甚thậm 久cửu 。

又hựu 問vấn 。

誦tụng 何hà 經kinh 。 曰viết 。 法pháp 華hoa 。 公công 曰viết 。

古cổ 之chi 高cao 僧Tăng 。 臨lâm 死tử 生sanh 之chi 際tế 。 類loại 皆giai 談đàm 笑tiếu 脫thoát 去khứ 。 何hà 道đạo 致trí 之chi 。 曰viết 定định 慧tuệ 力lực 耳nhĩ 。

又hựu 問vấn 。

今kim 乃nãi 寂tịch 寥liêu 無vô 有hữu 。 何hà 哉tai 。 老lão 僧Tăng 笑tiếu 曰viết 。 古cổ 人nhân 念niệm 念niệm 在tại 定định 慧tuệ 。 臨lâm 終chung 安an 得đắc 散tán 亂loạn 。 今kim 人nhân 念niệm 念niệm 在tại 散tán 亂loạn 。 臨lâm 終chung 安an 得đắc 定định 。 公công 大đại 歎thán 服phục (# 出xuất 資tư 治trị 鑑giám )# 。

嘉gia 祐hựu 六lục 年niên 。 閏nhuận 八bát 月nguyệt 公công 為vi 參tham 政chánh 。 兼kiêm 譯dịch 經kinh 潤nhuận 文văn 使sử 。 既ký 登đăng 三tam 府phủ 。 多đa 病bệnh 。 嘗thường 夢mộng 至chí 一nhất 所sở 。 十thập 人nhân 冠quan 冕# 環hoàn 坐tọa 。 一nhất 人nhân 曰viết 。

參tham 政chánh 安an 得đắc 至chí 此thử 。 宜nghi 速tốc 返phản 舍xá 。 公công 出xuất 門môn 數số 步bộ 。 復phục 往vãng 問vấn 之chi 。 君quân 等đẳng 豈khởi 非phi 釋Thích 氏thị 所sở 謂vị 十thập 王vương 者giả 乎hồ 。 曰viết 。

然nhiên 。 因nhân 問vấn 。 世thế 人nhân 飯phạn 僧Tăng 誦tụng 經Kinh 。 為vi 亡vong 人nhân 追truy 福phước 。 果quả 有hữu 益ích 乎hồ 。 曰viết 。 安an 得đắc 無vô 益ích 。 既ký 寤ngụ 病bệnh 愈dũ 。 自tự 是thị 深thâm 信tín 佛Phật 法Pháp 。 丹đan 陽dương 葛cát 勝thắng 仲trọng 。 得đắc 此thử 說thuyết 於ư 簡giản 齋trai 陳trần 與dữ 義nghĩa 。 與dữ 義nghĩa 得đắc 於ư 公công 之chi 孫tôn 恕thứ 。 昭chiêu 然nhiên 也dã (# 出xuất 歐âu 公công 狀trạng 及cập 韻vận 語ngữ 陽dương 秋thu )# 。

浮phù 山sơn 法pháp 遠viễn 禪thiền 師sư 。 號hiệu 圓viên 鑑giám 。

時thời 師sư 住trụ 舒thư 州châu 。 歐âu 陽dương 修tu 公công 聞văn 師sư 奇kỳ 逸dật 。 造tạo 其kỳ 室thất 。 未vị 有hữu 以dĩ 異dị 之chi 。 與dữ 客khách 碁kì 。 師sư 坐tọa 其kỳ 旁bàng 。 文văn 忠trung 遽cự 收thu 局cục 。 請thỉnh 因nhân 碁kì 說thuyết 法Pháp 。 師sư 即tức 令linh 。 撾qua 鼓cổ 陞thăng 座tòa 曰viết 。 若nhược 論luận 此thử 事sự 。 如như 兩lưỡng 家gia 著trước 碁kì 相tương 似tự 。 何hà 謂vị 也dã 。 敵địch 手thủ 知tri 音âm 。 當đương 機cơ 不bất 讓nhượng 。 若nhược 是thị 綴chuế 五ngũ 饒nhiêu 三tam 。 又hựu 通thông 一nhất 路lộ 始thỉ 得đắc 。 有hữu 一nhất 般ban 底để 。 秪# 解giải 閉bế 門môn 作tác 活hoạt 。 不bất 能năng 奪đoạt 角giác 衝xung 關quan 。 硬ngạnh 節tiết 與dữ 虎hổ 口khẩu 齊tề 彰chương 。 局cục 破phá 徒đồ 勞lao 綽xước 斡cáng 。 所sở 以dĩ 道đạo 。 肥phì 邊biên 。 易dị 得đắc 。 瘦sấu 肚đỗ 難nạn/nan 求cầu 。 思tư 行hành 則tắc 往vãng 往vãng 失thất 黏niêm 。 心tâm 麤thô 而nhi 時thời 時thời 頭đầu 撞chàng 。 休hưu 誇khoa 國quốc 手thủ 。 謾man 說thuyết 神thần 仙tiên 。 贏# 局cục 輸du 籌trù 即tức 不bất 問vấn 。 且thả 道đạo 黑hắc 白bạch 未vị 分phần/phân 時thời 。 一nhất 著trước 落lạc 在tại 甚thậm 麼ma 處xứ 。 良lương 久cửu 曰viết 。 從tùng 來lai 十thập 九cửu 路lộ 。 迷mê 悟ngộ 幾kỷ 多đa 人nhân 。 文văn 忠trung 嘉gia 歎thán 久cửu 之chi 。 從tùng 容dung 謂vị 同đồng 僚liêu 曰viết 。 修tu 初sơ 疑nghi 禪thiền 語ngữ 為vi 虛hư 誕đản 。 今kim 見kiến 此thử 老lão 機cơ 緣duyên 。 所sở 得đắc 所sở 造tạo 非phi 悟ngộ 明minh 於ư 心tâm 地địa 。 安an 能năng 有hữu 此thử 妙diệu 旨chỉ 哉tai (# 此thử 僧Tăng 寶bảo 傳truyền 并tinh 塔tháp 碑bi )# 。

公công 居cư 穎# 州châu 。 捐quyên 酒tửu 肉nhục 。 徹triệt 聲thanh 色sắc 。 灰hôi 心tâm 默mặc 坐tọa 。 令linh 老lão 兵binh 往vãng 近cận 寺tự 。 借tá 華hoa 嚴nghiêm 經kinh 。 誦tụng 至chí 八bát 卷quyển 。 乃nãi 薨hoăng (# 出xuất 王vương 性tánh 之chi 言ngôn 。 性tánh 之chi 名danh 銍# 。 汝nhữ 陰ấm 人nhân 。 其kỳ 父phụ 從tùng 學học 于vu 公công 。 故cố 得đắc 其kỳ 實thật )# 。

○# 斡cáng (# 音âm 管quản 。 轉chuyển 也dã 。 旋toàn 也dã 。 運vận 也dã )# 。

南nam 唐đường 劉lưu 煦hú 授thọ 司ty 空không 平bình 章chương 事sự 。 撰soạn 舊cựu 唐đường 史sử 。 凡phàm 佛Phật 祖tổ 異dị 跡tích 皆giai 載tái 之chi 。 宋tống 歐âu 陽dương 修tu 撰soạn 唐đường 書thư 。 始thỉ 皆giai 刪san 去khứ 。 靜tĩnh 齋trai 學học 士sĩ 劉lưu 謐mịch 曰viết 。

歐âu 陽dương 文văn 忠trung 公công 。 今kim 之chi 韓# 愈dũ 也dã 。 後hậu 世thế 經kinh 生sanh 學học 士sĩ 不bất 及cập 詳tường 考khảo 韓# 歐âu 之chi 是thị 非phi 。 而nhi 徒đồ 傚# 韓# 歐âu 之chi 詆# 佛Phật 。 凡phàm 唐đường 人nhân 歸quy 向hướng 佛Phật 教giáo 。 而nhi 欽khâm 從tùng 敬kính 信tín 者giả 。 公công 則tắc 極cực 其kỳ 貶biếm 斥xích 。 其kỳ 名danh 卿khanh 賢hiền 大đại 夫phu 。 多đa 與dữ 禪thiền 衲nạp 遊du 。 有hữu 機cơ 緣duyên 事sự 跡tích 者giả 。 公công 則tắc 憤phẫn 憤phẫn 削tước 去khứ 而nhi 不bất 書thư 。 鎧khải 菴am 曰viết 。 君quân 舉cử 必tất 書thư 。 故cố 曰viết 史sử 。 史sử 者giả 所sở 以dĩ 記ký 當đương 時thời 失thất 得đắc 之chi 跡tích 也dã 。 以dĩ 故cố 惡ác 如như 弒# 君quân 必tất 書thư 。 醜xú 如như 蒸chưng 母mẫu 必tất 書thư 。 豈khởi 以dĩ 其kỳ 醜xú 惡ác 而nhi 不bất 之chi 記ký 耶da 。 是thị 知tri 修tu 史sử 者giả 。 不bất 沒một 其kỳ 當đương 時thời 。 善thiện 惡ác 之chi 事sự 。 斯tư 可khả 為vi 信tín 史sử 也dã 。 昔tích 范phạm 曄diệp 著trước 漢hán 書thư 西tây 域vực 傳truyền 。 始thỉ 論luận 佛Phật 法Pháp 。 陳trần 壽thọ 志chí 三tam 國quốc 則tắc 忽hốt 而nhi 不bất 錄lục 。 唐đường 太thái 宗tông 修tu 晉tấn 書thư 。 於ư 沙Sa 門Môn 高cao 行hành 。

時thời 有hữu 所sở 取thủ 。 魏ngụy 收thu 於ư 北bắc 史sử 著trước 佛Phật 老lão 志chí 。 李# 延diên 壽thọ 於ư 南nam 史sử 作tác 顧cố 懽# 傳truyền 。 凡phàm 帝đế 王vương 公công 卿khanh 毀hủy 讚tán 佛Phật 老lão 者giả 。 莫mạc 不bất 悉tất 載tái 。 其kỳ 於ư 二nhị 教giáo 之chi 偏thiên 正chánh 優ưu 劣liệt 。 當đương 年niên 今kim 日nhật 。 未vị 嘗thường 不bất 明minh 識thức 所sở 歸quy 。 歐âu 陽dương 氏thị 之chi 修tu 唐đường 書thư 。 五ngũ 代đại 史sử 也dã 。 於ư 佛Phật 老lão 之chi 事sự 。 則tắc 刪san 之chi 。 夫phu 唐đường 書thư 。 唐đường 家gia 之chi 正chánh 史sử 。 非phi 歐âu 陽dương 之chi 私tư 書thư 也dã 。 假giả 使sử 不bất 足túc 法pháp 。 論luận 之chi 可khả 也dã 。 豈khởi 當đương 以dĩ 己kỷ 所sở 不bất 好hảo/hiếu 。 而nhi 悉tất 刪san 之chi 耶da 。 是thị 知tri 無vô 通thông 識thức 者giả 。 不bất 足túc 以dĩ 當đương 修tu 史sử 之chi 任nhậm 也dã 。 夫phu 佛Phật 法Pháp 之chi 取thủ 舍xá 。 大đại 較giảo 係hệ 乎hồ 人nhân 之chi 好hảo 惡ác 。 韓# 歐âu 司ty 馬mã 。 始thỉ 不bất 好hảo/hiếu 佛Phật 。 遇ngộ 事sự 立lập 言ngôn 。 必tất 有hữu 詆# 訶ha 。 及cập 退thoái 之chi 問vấn 道đạo 於ư 大đại 顛điên 。 永vĩnh 叔thúc 聞văn 法Pháp 於ư 圓viên 通thông 。 君quân 實thật 廣quảng 文văn 中trung 子tử 之chi 言ngôn 。 而nhi 作tác 解giải 禪thiền 偈kệ 六lục 首thủ 。 可khả 見kiến 矣hĩ 。 (# 出xuất 統thống 紀kỷ )# 。

周chu 惇# 頤di (# 字tự 茂mậu 叔thúc 。 號hiệu 濂# 溪khê 。 諡thụy 元nguyên 公công )# 。

出xuất 性tánh 理lý 群quần 書thư

濂# 初sơ 扣khấu 黃hoàng 龍long 南nam 禪thiền 師sư 教giáo 外ngoại 別biệt 傳truyền 之chi 旨chỉ 。 南nam 諭dụ 濂# 。 略lược 曰viết 。

只chỉ 消tiêu 向hướng 你nễ 自tự 家gia 屋ốc 裡# 打đả 點điểm 。 孔khổng 子tử 謂vị 朝triêu 聞văn 道đạo 。 夕tịch 死tử 可khả 矣hĩ 。 畢tất 竟cánh 以dĩ 何hà 為vi 道đạo 。 夕tịch 死tử 可khả 耶da 。 顏nhan 子tử 不bất 改cải 其kỳ 樂nhạo/nhạc/lạc 。 所sở 樂lạc 者giả 何hà 事sự 。 但đãn 於ư 此thử 究cứu 竟cánh 。 久cửu 久cửu 自tự 然nhiên 有hữu 箇cá 契khế 合hợp 處xứ 。 濂# 一nhất 日nhật 扣khấu 問vấn 佛Phật 印ấn 元nguyên 禪thiền 師sư 曰viết 。

畢tất 竟cánh 以dĩ 何hà 為vi 道đạo 。 元nguyên 曰viết 。

滿mãn 目mục 青thanh 山sơn 一nhất 任nhậm 看khán 。 濂# 擬nghĩ 議nghị 。 元nguyên 呵ha 呵ha 笑tiếu 而nhi 已dĩ 。 濂# 脫thoát 然nhiên 有hữu 省tỉnh 。 有hữu 偈kệ 呈trình 師sư 。 濂# 聞văn 東đông 林lâm 總tổng 禪thiền 師sư 。 得đắc 竹trúc 林lâm 壽thọ 涯nhai 禪thiền 師sư 。 麻ma 衣y 道đạo 者giả 。 二nhị 師sư 心tâm 傳truyền 易dị 學học 。 窮cùng 神thần 極cực 性tánh 。 由do 是thị 扣khấu 之chi 。 總tổng 諭dụ 濂# 。 其kỳ 略lược 曰viết 。

吾ngô 佛Phật 謂vị 實thật 際tế 理lý 地địa 。 即tức 真chân 實thật 無vô 妄vọng 。 真chân 而nhi 無vô 妄vọng 。 即tức 誠thành 也dã 。 大đại 哉tai 乾can/kiền/càn 元nguyên 。 萬vạn 物vật 資tư 始thỉ 。 資tư 此thử 實thật 理lý 。 乾can/kiền/càn 道đạo 變biến 化hóa 。 各các 正chánh 性tánh 命mạng 。 正chánh 此thử 實thật 理lý 。 天thiên 地địa 聖thánh 人nhân 之chi 道đạo 。 至chí 誠thành 而nhi 已dĩ 。 必tất 要yếu 著trước 一nhất 路lộ 實thật 地địa 工công 夫phu 。 直trực 至chí 于vu 一nhất 旦đán 豁hoát 然nhiên 悟ngộ 入nhập 。 不bất 可khả 只chỉ 在tại 言ngôn 語ngữ 上thượng 會hội (# 云vân 云vân )# 。 橫hoạnh/hoành 渠cừ 曰viết 。

東đông 林lâm 性tánh 理lý 之chi 論luận 。 惟duy 我ngã 茂mậu 叔thúc 能năng 之chi 。 濂# 問vấn 太thái 極cực 。 總tổng 曰viết 。

易dị 在tại 先tiên 天thiên 。 無vô 形hình 有hữu 理lý 。 蓋cái 太thái 極cực 即tức 易dị 也dã 。 無vô 形hình 之chi 理lý 。 即tức 無vô 極cực 也dã 。 天thiên 地địa 間gian 只chỉ 是thị 一nhất 氣khí 。 進tiến 退thoái 而nhi 為vi 四tứ 時thời 。 以dĩ 一nhất 氣khí 言ngôn 之chi 。 皆giai 元nguyên 之chi 為vi 也dã 。 濂# 問vấn 太thái 極cực 圖đồ 之chi 所sở 由do 。 總tổng 曰viết 。

竹trúc 林lâm 壽thọ 涯nhai 禪thiền 師sư 。 得đắc 國quốc 一nhất 禪thiền 師sư 之chi 心tâm 傳truyền 。 其kỳ 來lai 遠viễn 矣hĩ 。 非phi 言ngôn 事sự 物vật 。 而nhi 言ngôn 至chí 理lý 。 當đương 時thời 建kiến 圖đồ 之chi 意ý 。 據cứ 吾ngô 教giáo 中trung 。 依y 空không 立lập 世thế 界giới 。 以dĩ 無vô 為vi 萬vạn 有hữu 之chi 祖tổ 。 以dĩ 無vô 為vi 因nhân 。 以dĩ 有hữu 為vi 果quả 。 以dĩ 真chân 為vi 體thể 。 以dĩ 假giả 為vi 用dụng 。 故cố 云vân 。

無vô 極cực 之chi 真chân 。 妙diệu 合hợp 而nhi 凝ngưng 。 濂# 諭dụ 學học 者giả 曰viết 。

吾ngô 此thử 妙diệu 心tâm 。 實thật 得đắc 啟khải 迪# 於ư 南nam 老lão 。 發phát 明minh 於ư 佛Phật 印ấn 。 易dị 道đạo 義nghĩa 理lý 。 廓khuếch 達đạt 之chi 說thuyết 。 若nhược 不bất 得đắc 東đông 林lâm 開khai 遮già 拂phất 拭thức 。 斷đoạn 不bất 能năng 表biểu 裏lý 洞đỗng 然nhiên 。 該cai 貫quán 弘hoằng 博bác 矣hĩ 。 濂# 往vãng 潮triều 州châu 靈linh 山sơn 。 見kiến 韓# 子tử 上thượng 大đại 顛điên 書thư 。 累lũy/lụy/luy 幅# 併tinh 存tồn 。 及cập 留lưu 衣y 亭đình 。 故cố 題đề 詩thi 曰viết 。

退thoái 之chi 自tự 謂vị 如như 夫phu 子tử 。 原nguyên 道đạo 深thâm 排bài 釋thích 老lão 非phi 。 不bất 識thức 大đại 顛điên 何hà 似tự 者giả 。 數số 書thư 珍trân 重trọng 更cánh 留lưu 衣y 。 濂# 晚vãn 年niên 悉tất 屏bính 文văn 字tự 。 依y 東đông 林lâm 教giáo 人nhân 。 惟duy 務vụ 靜tĩnh 勝thắng 。 終chung 日nhật 端đoan 坐tọa 。 於ư 是thị 靜tĩnh 中trung 有hữu 得đắc 。 道đạo 學học 性tánh 理lý 之chi 始thỉ 。 實thật 倡xướng 於ư 涯nhai 師sư 。 而nhi 至chí 於ư 總tổng 師sư 。 總tổng 以dĩ 授thọ 周chu 子tử 。 後hậu 村thôn 劉lưu 先tiên 生sanh 詩thi 云vân 。

濂# 溪khê 學học 得đắc 自tự 高cao 僧Tăng 。 又hựu 云vân 。 始thỉ 知tri 周chu 孔khổng 外ngoại 。 別biệt 自tự 有hữu 英anh 豪hào 。 濂# 傳truyền 太thái 極cực 圖đồ 於ư 穆mục 修tu 。 修tu 傳truyền 於ư 种# 放phóng 。 放phóng 傳truyền 於ư 陳trần 摶đoàn 。 此thử 其kỳ 學học 之chi 師sư 也dã 。 蓋cái 摶đoàn 師sư 於ư 麻ma 衣y 。 今kim 正chánh 易dị 心tâm 法pháp 。 是thị 摶đoàn 註chú 麻ma 衣y 涯nhai 公công 之chi 傳truyền 。 東đông 林lâm 總tổng 公công 廣quảng 之chi 也dã 。 總tổng 公công 門môn 人nhân 弘hoằng 益ích 。 有hữu 書thư 曰viết 紀kỷ 聞văn 云vân 。

性tánh 理lý 之chi 學học 。 實thật 起khởi 於ư 東đông 林lâm 涯nhai 總tổng 二nhị 師sư 。 總tổng 以dĩ 授thọ 周chu 子tử 。 後hậu 虞ngu 伯bá 生sanh 亦diệc 云vân 。

宋tống 儒nho 惟duy 濂# 溪khê 康khang 節tiết 二nhị 公công 。 於ư 佛Phật 書thư 早tảo 有hữu 所sở 得đắc (# 出xuất 公công 行hành 狀trạng 并tinh 指chỉ 要yếu )# 。

程# 顥# (# 字tự 伯bá 淳thuần 。 弟đệ 頤di 。 字tự 正chánh 叔thúc 。 號hiệu 伊y 川xuyên )# 。

出xuất 雲vân 蓋cái 寺tự 石thạch 刻khắc

神thần 宗tông 朝triêu 。 為vi 監giám 察sát 御ngự 史sử 。 諡thụy 曰viết 明minh 道đạo 。 公công 深thâm 味vị 華hoa 嚴nghiêm 合hợp 論luận 。 自tự 謂vị 有hữu 所sở 心tâm 融dung 意ý 會hội 為vi 喜hỷ 。 以dĩ 其kỳ 所sở 由do 。 書thư 於ư 雲vân 蓋cái 寺tự 。 公công 每mỗi 見kiến 釋Thích 子tử 讀đọc 佛Phật 書thư 。 端đoan 莊trang 整chỉnh 肅túc 。 乃nãi 語ngữ 學học 者giả 曰viết 。

凡phàm 看khán 經kinh 書thư 。 必tất 當đương 如như 此thử 。 今kim 之chi 讀đọc 書thư 者giả 。 形hình 容dung 先tiên 自tự 怠đãi 惰nọa 了liễu 。 如như 何hà 存tồn 主chủ 得đắc 。 (# 出xuất 性tánh 學học 旨chỉ 要yếu )# 。

明minh 道đạo 以dĩ 亡vong 母mẫu 壽thọ 安an 院viện 君quân 忌kỵ 辰thần 。 往vãng 西tây 京kinh 長trường/trưởng 慶khánh 寺tự 修tu 冥minh 福phước 。 躬cung 預dự 齋trai 席tịch 。 見kiến 眾chúng 僧Tăng 入nhập 堂đường 。 周chu 旋toàn 步bộ 武võ 。 威uy 儀nghi 濟tế 濟tế 。 伐phạt 鼓cổ 敲# 鐘chung 。 內nội 外ngoại 肅túc 靜tĩnh 。 一nhất 坐tọa 一nhất 起khởi 。 並tịnh 準chuẩn 清thanh 規quy 。 公công 歎thán 曰viết 。

三tam 代đại 禮lễ 樂nhạo/nhạc/lạc 。 盡tận 在tại 是thị 矣hĩ 。 (# 出xuất 弘hoằng 益ích 紀kỷ 聞văn )# 。

伊y 川xuyên 。 元nguyên 豐phong 末mạt 。 以dĩ 通thông 直trực 郎lang 。 授thọ 崇sùng 政chánh 殿điện 說thuyết 書thư 。 入nhập 侍thị 經kinh 筵diên 。 一nhất 日nhật 言ngôn 。 聞văn 陛bệ 下hạ 宮cung 中trung 盥quán 而nhi 避tị 蟻nghĩ 。 有hữu 是thị 乎hồ 。 帝đế 曰viết 然nhiên 。 深thâm 恐khủng 傷thương 之chi 耳nhĩ 。 頤di 曰viết 。 推thôi 此thử 心tâm 以dĩ 及cập 四tứ 海hải 。 帝đế 王vương 之chi 要yếu 道đạo 也dã 。 嘗thường 致trí 書thư 於ư 靈linh 源nguyên 清thanh 禪thiền 師sư 。 叩khấu 問vấn 禪thiền 要yếu 。 師sư 答đáp 書thư 略lược 曰viết 。

妄vọng 承thừa 過quá 聽thính 。 以dĩ 知tri 道đạo 者giả 見kiến 期kỳ 。 雖tuy 未vị 一nhất 奉phụng 目mục 擊kích 之chi 懽# 。 聞văn 公công 留lưu 心tâm 此thử 道đạo 甚thậm 久cửu 。 天thiên 下hạ 大đại 宗tông 匠tượng 。 歷lịch 叩khấu 殆đãi 遍biến 。 乃nãi 猶do 以dĩ 鄙bỉ 人nhân 未vị 見kiến 為vi 不bất 足túc 。 頃khoảnh 年niên 間gian 。 有hữu 聞văn 先tiên 師sư 言ngôn 公công 見kiến 處xứ 。 今kim 覽lãm 法Pháp 要yếu 後hậu 序tự 。 深thâm 觀quán 信tín 入nhập 真chân 實thật 不bất 虛hư 。 也dã (# 出xuất 靈linh 源nguyên 語ngữ 錄lục )# 。

紹thiệu 聖thánh 二nhị 年niên 。 六lục 月nguyệt 九cửu 日nhật 。 韶thiều 州châu 南nam 華hoa 重trọng/trùng 辯biện 禪thiền 師sư 。 請thỉnh 蘇tô 軾thức 書thư 柳liễu 宗tông 元nguyên 撰soạn 六lục 祖tổ 禪thiền 師sư 碑bi 。 軾thức 題đề 其kỳ 後hậu 曰viết 。 釋Thích 迦Ca 以dĩ 文văn 設thiết 教giáo 。 其kỳ 譯dịch 於ư 中trung 國quốc 。 必tất 託thác 於ư 儒nho 之chi 能năng 言ngôn 者giả 。 故cố 大Đại 乘Thừa 諸chư 經kinh 至chí 楞lăng 嚴nghiêm 則tắc 委ủy 曲khúc 精tinh 盡tận 勝thắng 妙diệu 獨độc 出xuất 者giả 。 以dĩ 房phòng 融dung 筆bút 受thọ 故cố 也dã 。 柳liễu 宗tông 元nguyên 南nam 遷thiên 。 始thỉ 究cứu 佛Phật 法Pháp 。 作tác 曹tào 溪khê 南nam 嶽nhạc 諸chư 碑bi 。 妙diệu 絕tuyệt 古cổ 今kim 。 自tự 唐đường 以dĩ 來lai 。 頌tụng 述thuật 祖tổ 師sư 者giả 多đa 矣hĩ 。 未vị 有hữu 通thông 亮lượng 簡giản 正chánh 如như 宗tông 元nguyên 者giả 。 蓋cái 推thôi 本bổn 其kỳ 言ngôn 。 與dữ 孟# 軻kha 氏thị 合hợp 。 其kỳ 可khả 不bất 使sử 學học 者giả 。 晝trú 見kiến 而nhi 夜dạ 誦tụng 之chi (# 出xuất 稽khể 古cổ 略lược )# 。

杜đỗ 衍diễn

出xuất 統thống 紀kỷ

衍diễn 。 字tự 世thế 昌xương 。 越việt 州châu 山sơn 陰ấm 人nhân 。 慶khánh 曆lịch 中trung 。 拜bái 相tương/tướng 時thời 。 號hiệu 清thanh 白bạch 宰tể 相tướng 。 封phong 祁kỳ 國quốc 公công 。 以dĩ 張trương 方phương 平bình 好hảo/hiếu 佛Phật 。 常thường 笑tiếu 怪quái 之chi 。 有hữu 醫y 士sĩ 朱chu 生sanh 。 游du 二nhị 公công 門môn 。 一nhất 日nhật 公công 呼hô 朱chu 診chẩn 脈mạch 。 朱chu 謂vị 使sứ 者giả 曰viết 。

往vãng 白bạch 公công 言ngôn 。 看khán 楞lăng 嚴nghiêm 經kinh 未vị 了liễu 。 及cập 到đáo 。 揖ấp 坐tọa 。 謂vị 曰viết 。

老lão 夫phu 以dĩ 君quân 疏sớ/sơ 通thông 。 不bất 意ý 近cận 亦diệc 闒# 茸# 。 聖thánh 人nhân 微vi 言ngôn 。 無vô 出xuất 孔khổng 孟# 。 所sở 謂vị 楞lăng 嚴nghiêm 。 何hà 等đẳng 語ngữ 耶da 。 朱chu 曰viết 。

公công 未vị 讀đọc 此thử 經Kinh 。 何hà 知tri 不bất 及cập 孔khổng 孟# 。 因nhân 袖tụ 中trung 出xuất 其kỳ 卷quyển 。 公công 觀quán 之chi 。 不bất 覺giác 終chung 軸trục 。 大đại 驚kinh 曰viết 。

方phương 平bình 知tri 之chi 。 不bất 以dĩ 告cáo 我ngã 。 即tức 命mạng 駕giá 見kiến 之chi 。 方phương 平bình 曰viết 。 譬thí 如như 失thất 物vật 。 忽hốt 已dĩ 得đắc 之chi 。 但đãn 當đương 喜hỷ 其kỳ 得đắc 。 不bất 必tất 悔hối 其kỳ 晚vãn 也dã 。

李# 遵tuân 勗úc (# 字tự 用dụng 和hòa )#

出xuất 傳truyền 燈đăng 錄lục

探thám 索sách 宗tông 要yếu 有hữu 年niên 。 頓đốn 明minh 大đại 法pháp 。 偈kệ 曰viết 。

參tham 禪thiền 須tu 是thị 鐵thiết 漢hán 。 著trước 手thủ 心tâm 頭đầu 便tiện 判phán 。 直trực 趣thú 無vô 上thượng 菩Bồ 提Đề 。 一nhất 切thiết 是thị 非phi 莫mạc 管quản 。 又hựu 讚tán 佛Phật 詩thi 云vân 。

仲trọng 尼ni 推thôi 大đại 聖thánh 。 老lão 氏thị 稱xưng 古cổ 皇hoàng 。 天thiên 上thượng 及cập 天thiên 下hạ 。 應ưng 更cánh 無vô 比tỉ 量lượng 。

(# 老lão 子tử 西tây 昇thăng 經Kinh 云vân 。

吾ngô 師sư 古cổ 皇hoàng 先tiên 生sanh 。 化hóa 遊du 天Thiên 竺Trúc 。 善thiện 入nhập 泥Nê 洹Hoàn 。 符phù 子tử 云vân 。

老lão 氏thị 之chi 師sư 。 名danh 釋Thích 迦Ca 文Văn 。 )# 。

(# ○# 佛Phật 不bất 出xuất 家gia 。 為vi 金kim 轉Chuyển 輪Luân 王Vương 。 統thống 四tứ 天thiên 下hạ 。 隨tùy 輪luân 飛phi 行hành 。 名danh 飛Phi 行Hành 皇Hoàng 帝Đế 。 故cố 云vân 古cổ 皇hoàng 也dã 。 )# 。

李# 覯# (# 字tự 泰thái 伯bá ○# 陳trần 師sư 道đạo )#

瑩oánh 中trung 文văn 集tập

覯# 。 旰# 江giang 人nhân 。

時thời 稱xưng 大đại 儒nho 。 皇hoàng 祐hựu 間gian 。 充sung 太thái 學học 說thuyết 書thư 。 嘗thường 著trước 潛tiềm 書thư 。 力lực 於ư 排bài 佛Phật 。 嵩tung 公công 攜huề 護hộ 教giáo 編biên 謁yết 之chi 。 覯# 方phương 留lưu 心tâm 讀đọc 佛Phật 經Kinh 。 乃nãi 悵trướng 然nhiên 曰viết 。

吾ngô 輩bối 議nghị 論luận 。 尚thượng 未vị 及cập 一nhất 卷quyển 心tâm 經kinh 。 佛Phật 道Đạo 豈khởi 易dị 知tri 耶da 。

陳trần 師sư 道đạo 。 號hiệu 後hậu 山sơn 居cư 士sĩ 。 元nguyên 符phù 三tam 年niên 。 詔chiếu 治trị 泰thái 陵lăng 。 又hựu 修tu 少thiểu 林lâm 寺tự 為vi 記ký 略lược 曰viết 。 孔khổng 氏thị 之chi 門môn 。 顏nhan 閔mẫn 冉nhiễm 皆giai 無vô 傳truyền 。 仲trọng 弓cung 之chi 後hậu 有hữu 荀# 卿khanh 。 曾tằng 參tham 之chi 後hậu 有hữu 孟# 軻kha 。 端đoan 木mộc 賜tứ 之chi 後hậu 有hữu 莊trang 休hưu 。 而nhi 荀# 孟# 莊trang 之chi 後hậu 無vô 聞văn 焉yên 。 李# 氏thị 之chi 傳truyền 關quan 尹# 。 尹# 之chi 傳truyền 復phục 無vô 聞văn 焉yên 。 釋thích 自tự 能năng 仁nhân 。 二nhị 十thập 八bát 世thế 。 而nhi 為vi 達đạt 磨ma 。 又hựu 六lục 世thế 為vi 曹tào 溪khê 。 至chí 於ư 今kim 又hựu 十thập 有hữu 五ngũ 世thế 矣hĩ 。 而nhi 儒nho 老lão 子tử 之chi 徒đồ 。 欲dục 校giáo 源nguyên 委ủy 。 誤ngộ 矣hĩ (# 出xuất 後hậu 山sơn 集tập )# 。

劉lưu 安an 世thế (# 字tự 器khí 之chi 。 號hiệu 元nguyên 城thành )# 。

鳴minh 道đạo 集tập

元nguyên 祐hựu 中trung 。 為vi 中trung 書thư 舍xá 人nhân 。 嘗thường 曰viết 。

古cổ 今kim 大đại 儒nho 。 著trước 論luận 毀hủy 佛Phật 法Pháp 者giả 。 蓋cái 有hữu 說thuyết 也dã 。 且thả 彼bỉ 尾vĩ 重trọng/trùng 則tắc 此thử 首thủ 輕khinh 。 今kim 為vi 儒nho 佛Phật 弟đệ 子tử 者giả 。 各các 主chủ 其kỳ 教giáo 。 猶do 鼎đỉnh 足túc 也dã 。 令linh 一nhất 足túc 失thất 。 可khả 乎hồ 。 世thế 之chi 小tiểu 儒nho 。 不bất 知tri 此thử 理lý 。 見kiến 前tiền 輩bối 或hoặc 毀hủy 佛Phật 教giáo 。 亦diệc 從tùng 而nhi 詆# 之chi 。 以dĩ 為vi 佛Phật 法Pháp 。 皆giai 無vô 足túc 取thủ 。 非phi 也dã 。 今kim 士sĩ 大đại 夫phu 多đa 以dĩ 禪thiền 為vi 戲hí 。 此thử 事sự 乃nãi 佛Phật 究cứu 竟cánh 之chi 法pháp 。 豈khởi 可khả 戲hí 而nhi 為vi 一nhất 笑tiếu 之chi 資tư 乎hồ 。 此thử 亦diệc 宜nghi 深thâm 戒giới 。 乃nãi 至chí 云vân 。

世thế 事sự 有hữu 大đại 於ư 生sanh 死tử 者giả 乎hồ 。 此thử 事sự 獨độc 一nhất 味vị 理lý 會hội 生sanh 死tử 。 有hữu 箇cá 見kiến 處xứ 。 則tắc 貴quý 賤tiện 禍họa 福phước 輕khinh 矣hĩ 。

護hộ 法Pháp 論luận

丞thừa 相tương/tướng 張trương 商thương 英anh 無vô 盡tận 居cư 士sĩ 撰soạn

孔khổng 子tử 曰viết 。

朝triêu 聞văn 道đạo 。 夕tịch 死tử 可khả 矣hĩ 。 以dĩ 仁nhân 義nghĩa 忠trung 信tín 為vi 道đạo 耶da 。 則tắc 孔khổng 子tử 固cố 有hữu 仁nhân 義nghĩa 忠trung 信tín 矣hĩ 。 以dĩ 長trường 生sanh 久cửu 視thị 為vi 道đạo 耶da 。 則tắc 曰viết 夕tịch 死tử 可khả 矣hĩ 。 是thị 果quả 求cầu 聞văn 何hà 道đạo 哉tai 。 豈khởi 非phi 大đại 覺giác 慈từ 尊tôn 。 識thức 心tâm 見kiến 性tánh 。 無vô 上thượng 菩Bồ 提Đề 之chi 道đạo 也dã 。 不bất 然nhiên 。 則tắc 列liệt 子tử 何hà 以dĩ 謂vị 孔khổng 子tử 曰viết 。

丘khâu 聞văn 西tây 方phương 有hữu 聖thánh 者giả 焉yên 。 不bất 治trị 而nhi 不bất 亂loạn 。 不bất 言ngôn 而nhi 自tự 信tín 。 不bất 化hóa 而nhi 自tự 行hành 。 蕩đãng 蕩đãng 乎hồ 。 民dân 無vô 能năng 名danh 焉yên 。 列liệt 子tử 學học 孔khổng 子tử 者giả 也dã 。 而nhi 遽cự 述thuật 此thử 說thuyết 。 信tín 不bất 誣vu 矣hĩ 。 孔khổng 子tử 聖thánh 人nhân 也dã 。 尚thượng 尊tôn 其kỳ 道đạo 。 而nhi 今kim 之chi 學học 孔khổng 子tử 者giả 。 未vị 讀đọc 百bách 十thập 卷quyển 之chi 書thư 。 先tiên 以dĩ 排bài 佛Phật 為vi 急cấp 務vụ 者giả 。 何hà 也dã 。 或hoặc 曰viết 。

梁lương 武võ 一nhất 生sanh 奉phụng 佛Phật 。 後hậu 致trí 亡vong 國quốc 喪táng 身thân 。 何hà 也dã 。 無vô 盡tận 曰viết 。

不bất 明minh 定định 業nghiệp 之chi 人nhân 。 誠thành 為vi 可khả 愍mẫn 。 昔tích 日nhật 嵩tung 嶽nhạc 珪# 禪thiền 師sư 云vân 。

佛Phật 有hữu 三tam 能năng 。 三tam 不bất 能năng 。 佛Phật 能năng 空không 一nhất 切thiết 相tương/tướng 。 成thành 萬vạn 法pháp 智trí 。 而nhi 不bất 能năng 既ký 滅diệt 定định 業nghiệp 。 佛Phật 能năng 知tri 群quần 有hữu 性tánh 。 窮cùng 億ức 劫kiếp 事sự 。 而nhi 不bất 能năng 化hóa 導đạo 無vô 緣duyên 。 佛Phật 能năng 度độ 一nhất 切thiết 有hữu 情tình 。 而nhi 不bất 能năng 盡tận 眾chúng 生sanh 界giới 。 是thị 謂vị 三tam 能năng 三tam 不bất 能năng 也dã 。 今kim 有hữu 心tâm 憤phẫn 憤phẫn 。 口khẩu 悱# 悱# 。 聞văn 佛Phật 似tự 寇khấu 讎thù 。 見kiến 僧Tăng 如như 蛇xà 虺hủy 者giả 。 吾ngô 末mạt 如như 之chi 何hà 也dã 已dĩ 矣hĩ 。 且thả 佛Phật 尚thượng 不bất 能năng 化hóa 導đạo 無vô 緣duyên 。 吾ngô 如như 彼bỉ 何hà 哉tai 。 議nghị 者giả 皆giai 謂vị 梁lương 武võ 奉phụng 佛Phật 而nhi 亡vong 國quốc 。 蓋cái 不bất 探thám 佛Phật 理lý 者giả 。 未vị 足túc 與dữ 議nghị 也dã 。 國quốc 祚tộ 之chi 短đoản 長trường/trưởng 。 世thế 數số 之chi 治trị 亂loạn 。 吾ngô 不bất 知tri 其kỳ 然nhiên 矣hĩ 。 堯# 舜thuấn 大đại 聖thánh 。 而nhi 國quốc 止chỉ 一nhất 身thân 。 其kỳ 禪thiền 位vị 者giả 。 以dĩ 其kỳ 子tử 之chi 不bất 肖tiếu 。 而nhi 後hậu 禪thiền 也dã 。 其kỳ 子tử 之chi 不bất 肖tiếu 。 豈khởi 天thiên 罪tội 之chi 歟# 。 自tự 開khai 闢tịch 至chí 漢hán 明minh 帝đế 以dĩ 前tiền 。 佛Phật 法Pháp 未vị 至chí 於ư 此thử 。 而nhi 國quốc 有hữu 遇ngộ 難nạn/nan 者giả 。 何hà 也dã 。 唐đường 張trương 燕yên 公công 所sở 記ký 梁lương 朝triêu 四tứ 公công 者giả 。 能năng 知tri 天thiên 地địa 鬼quỷ 神thần 。 變biến 化hóa 之chi 事sự 。 了liễu 如như 指chỉ 掌chưởng 。 而nhi 昭chiêu 明minh 太thái 子tử 亦diệc 聖thánh 人nhân 之chi 徒đồ 也dã 。 且thả 聖thánh 者giả 以dĩ 治trị 國quốc 治trị 天thiên 下hạ 為vi 緒tự 餘dư 耳nhĩ 。 豈khởi 無vô 先tiên 覺giác 之chi 明minh 。 而nhi 慎thận 擇trạch 可khả 行hành 之chi 事sự 。 以dĩ 告cáo 武võ 帝đế 哉tai 。 蓋cái 定định 業nghiệp 不bất 可khả 逃đào 矣hĩ 。 嗚ô 呼hô 。 定định 業nghiệp 之chi 不bất 可khả 作tác 也dã 。 猶do 水thủy 火hỏa 之chi 不bất 可khả 入nhập 也dã 。 其kỳ 報báo 之chi 來lai 。 若nhược 四tứ 時thời 之chi 無vô 爽sảng 也dã 。 如như 西tây 土thổ/độ 師Sư 子Tử 尊Tôn 者Giả 。 此thử 土thổ/độ 二nhị 祖tổ 大đại 師sư 。 皆giai 不bất 免miễn 也dã 。 又hựu 豈khởi 直trực 師sư 子tử 二nhị 祖tổ 哉tai 。 蓋cái 修tu 也dã 者giả 。 改cải 往vãng 修tu 來lai 矣hĩ 。 且thả 宿túc 業nghiệp 既ký 還hoàn 已dĩ 。 則tắc 將tương 來lai 之chi 善thiện 。 豈khởi 捨xả 我ngã 哉tai 。 今kim 夫phu 為vi 女nữ 形hình 者giả 。 實thật 劣liệt 於ư 男nam 矣hĩ 。 遽cự 欲dục 奉phụng 佛Phật 而nhi 可khả 亟# 變biến 為vi 男nam 子tử 乎hồ 。 必tất 將tương 盡tận 此thử 報báo 身thân 。 而nhi 願nguyện 力lực 有hữu 待đãi 於ư 後hậu 世thế 乎hồ 。 梁lương 武võ 壽thọ 高cao 八bát 十thập 有hữu 六lục 。 不bất 為vi 不bất 多đa 。 以dĩ 至chí 病bệnh 卒thốt 。 不bất 至chí 大đại 惡ác 。 但đãn 捨xả 身thân 之chi 謬mậu 。 以dĩ 其kỳ 先tiên 見kiến 禍họa 兆triệu 。 筮thệ 得đắc 乾can/kiền/càn 卦# 上thượng 九cửu 之chi 變biến 。 取thủ 其kỳ 貴quý 而nhi 無vô 位vị 。 高cao 而nhi 無vô 民dân 。 以dĩ 此thử 自tự 卑ty 。 欲dục 圖đồ 弭nhị 災tai 召triệu 福phước 者giả 。 梁lương 武võ 自tự 謬mậu 耳nhĩ 。 於ư 佛Phật 何hà 有hữu 哉tai 。 但đãn 聖thánh 人nhân 創sáng/sang 法pháp 。 本bổn 為vi 天thiên 下hạ 後hậu 世thế 。 豈khởi 為vi 一nhất 人nhân 設thiết 也dã 。 孔khổng 子tử 曰viết 。

仁nhân 者giả 壽thọ 。 而nhi 力lực 稱xưng 回hồi 之chi 為vi 仁nhân 。 而nhi 回hồi 且thả 夭yểu 矣hĩ 。 豈khởi 孔khổng 子tử 之chi 言ngôn 無vô 驗nghiệm 歟# 。 蓋cái 非phi 為vi 一nhất 人nhân 而nhi 言ngôn 也dã 。 梁lương 武võ 之chi 奉phụng 佛Phật 。 其kỳ 類loại 回hồi 之chi 為vi 仁nhân 乎hồ 。 抑ức 又hựu 安an 知tri 梁lương 武võ 前tiền 定định 之chi 業nghiệp 。 禍họa 不bất 止chỉ 此thử 。 由do 作tác 善thiện 以dĩ 損tổn 之chi 。 故cố 能năng 使sử 若nhược 是thị 之chi 壽thọ 也dã 。 帝đế 嘗thường 以dĩ 社xã 稷tắc 存tồn 亡vong 久cửu 近cận 。 問vấn 於ư 誌chí 公công 。 公công 自tự 指chỉ 其kỳ 咽yến/ế/yết 示thị 之chi 。 蓋cái 讖sấm 侯hầu 景cảnh 也dã 。 公công 臨lâm 滅diệt 時thời 。 武võ 帝đế 又hựu 復phục 詢tuân 詰cật 前tiền 事sự 。 誌chí 公công 曰viết 。

貧bần 僧Tăng 塔tháp 壞hoại 。 陛bệ 下hạ 社xã 稷tắc 隨tùy 壞hoại 。 公công 滅diệt 後hậu 。 奉phụng 敕sắc 造tạo 塔tháp 已dĩ 畢tất 。 武võ 帝đế 忽hốt 思tư 曰viết 。

木mộc 塔tháp 其kỳ 能năng 久cửu 乎hồ 。 遂toại 命mạng 撤triệt 去khứ 。 改cải 創sáng/sang 以dĩ 石thạch 塔tháp 。 貴quý 圖đồ 不bất 朽hủ 。 以dĩ 應ứng 其kỳ 記ký 。 拆# 塔tháp 纔tài 畢tất 。 侯hầu 景cảnh 兵binh 已dĩ 入nhập 矣hĩ 。 至chí 人nhân 豈khởi 不bất 前tiền 知tri 耶da 。 如như 安an 世thế 高cao 。 帛bạch 法pháp 祖tổ 之chi 徒đồ 。 故cố 來lai 畢tất 前tiền 世thế 之chi 對đối 。 不bất 遠viễn 千thiên 里lý 自tự 投đầu 死tử 地địa 者giả 。 以dĩ 其kỳ 定định 業nghiệp 不bất 可khả 逃đào 也dã 。 如như 晉tấn 郭quách 璞# 亦diệc 自tự 知tri 其kỳ 不bất 免miễn 。 況huống 識thức 破phá 虛hư 幻huyễn 。 視thị 死tử 如như 歸quy 者giả 乎hồ 。 豈khởi 有hữu 明minh 知tri 宿túc 有hữu 所sở 負phụ 。 而nhi 欲dục 使sử 之chi 避tị 。 詎cự 苟cẩu 免miễn 哉tai (# 徐từ 俯phủ 。 字tự 師sư 川xuyên 。 七thất 歲tuế 能năng 詩thi 。 為vi 其kỳ 舅cữu 黃hoàng 山sơn 谷cốc 所sở 知tri 。 靖tĩnh 康khang 初sơ 。 為vi 尚thượng 書thư 員# 外ngoại 郎lang 。 跋bạt 護hộ 法Pháp 論luận 曰viết 。 無vô 盡tận 居cư 士sĩ 護hộ 法Pháp 之chi 心tâm 。 可khả 謂vị 至chí 矣hĩ 。 於ư 三tam 教giáo 中trung 。 皆giai 有hữu 勸khuyến 戒giới 。 然nhiên 苦khổ 口khẩu 者giả 是thị 良lương 藥dược 逆nghịch 耳nhĩ 。 者giả 是thị 忠trung 言ngôn 。 其kỳ 實thật 指chỉ 歐âu 陽dương 修tu 之chi 過quá 者giả 。 余dư 知tri 無vô 他tha 。 亦diệc 罰phạt 一nhất 誡giới 百bách 之chi 謂vị 也dã 。 覽lãm 者giả 宜nghi 悉tất 焉yên )# 。

鐔# 津tân 契khế 嵩tung 禪thiền 師sư 云vân 。 梁lương 武võ 之chi 事sự 。 吾ngô 原nguyên 教giáo 雖tuy 順thuận 俗tục 稍sảo 評bình 之chi 而nhi 未vị 始thỉ 劇kịch 論luận 。 如như 較giảo 其kỳ 舍xá 身thân 。 於ư 俗tục 則tắc 過quá 。 於ư 道đạo 則tắc 德đức 。 非phi 爾nhĩ 人nhân 情tình 輒triếp 知tri 。 唯duy 天thiên 地địa 神thần 明minh 。 乃nãi 知tri 之chi 耳nhĩ 。 故cố 當đương 梁lương 武võ 舍xá 身thân 之chi 際tế 。 而nhi 地địa 為vi 之chi 振chấn 。 此thử 特đặc 非phi 常thường 之chi 事sự 。 而nhi 史sử 臣thần 不bất 書thư 。 而nhi 後hậu 世thế 益ích 不bất 識thức 知tri 梁lương 武võ 帝đế 幽u 勝thắng 之chi 意ý 也dã 。 其kỳ 發phát 志chí 固cố 不bất 同đồng 庸dong 凡phàm 之chi 所sở 為vi 。 未vị 可khả 以dĩ 奴nô 胝chi 之chi 也dã (# 胝chi 音âm 低đê 視thị 也dã )# 。

武võ 帝đế 幸hạnh 同đồng 泰thái 寺tự 。 講giảng 金kim 剛cang 經kinh 。 設thiết 無vô 遮già 大đại 會hội 。 太thái 子tử 。 王vương 侯hầu 。 百bá 官quan 。 六lục 百bách 九cửu 十thập 八bát 人nhân 。 義nghĩa 學học 沙Sa 門Môn 一nhất 千thiên 人nhân 。 其kỳ 餘dư 僧Tăng 尼ni 居cư 士sĩ 五ngũ 眾chúng 。 及cập 外ngoại 國quốc 使sử 人nhân 。 三tam 十thập 一nhất 萬vạn 九cửu 千thiên 六lục 百bách 四tứ 十thập 二nhị 人nhân 。 又hựu 武võ 衛vệ 宿túc 值trị 數sổ 萬vạn 人nhân 。 同đồng 心tâm 聽thính 受thọ 。 先tiên 東đông 儲trữ 請thỉnh 講giảng 。 止chỉ 許hứa 七thất 日nhật 。 諸chư 僧Tăng 欲dục 罷bãi 不bất 能năng 。 更cánh 延diên 二nhị 七thất 。 而nhi 請thỉnh 益ích 之chi 眾chúng 。 喁ngung 喁ngung 不bất 已dĩ 。 乃nãi 終chung 三tam 七thất 日nhật 。 解giải 講giảng 之chi 辰thần 。 正chánh 殿điện 大đại 像tượng 。 忽hốt 放phóng 光quang 明minh 。 左tả 右hữu 菩Bồ 薩Tát 。 續tục 復phục 放phóng 光quang 。 帝đế 躬cung 虔kiền 禮lễ 。 大đại 眾chúng 咸hàm 矚chú 。 帝đế 復phục 於ư 華Hoa 林Lâm 園Viên 。 重trùng 雲vân 殿điện 。 講giảng 金kim 字tự 般Bát 若Nhã 三tam 慧tuệ 經kinh 。 太thái 子tử 王vương 侯hầu 。 宗tông 室thất 。 外ngoại 戚thích 。 百bách 辟tịch 卿khanh 士sĩ 。 外ngoại 域vực 雜tạp 使sử 。 義nghĩa 學học 千thiên 僧Tăng 。 外ngoại 國quốc 僧Tăng 眾chúng 。 莫mạc 不bất 肅túc 容dung 觀quán 聽thính 。 凡phàm 二nhị 十thập 三tam 日nhật 。 宮cung 中trung 佛Phật 像tượng 悉tất 放phóng 光quang 明minh 。 夜dạ 必tất 澍chú 。 朝triêu 則tắc 霽tễ 。 天thiên 地địa 震chấn 動động 。 異dị 香hương 滿mãn 觸xúc 。 十thập 種chủng 靈linh 異dị 。 具cụ 載tái 廣quảng 弘hoằng 明minh 集tập 。 此thử 難nạn/nan 詳tường 錄lục 。 釋Thích 迦Ca 如Như 來Lai 。 往vãng 劫kiếp 行hành 菩Bồ 薩Tát 道Đạo 時thời 。 多đa 生sanh 皆giai 作tác 國quốc 王vương 。 以dĩ 十Thập 善Thiện 化hóa 民dân 。 至chí 於ư 捨xả 國quốc 城thành 妻thê 子tử 。 如như 棄khí 涕thế 唾thóa 。 有hữu 一nhất 生sanh 曾tằng 為vi 長trường 生sanh 國quốc 王vương 。 被bị 鄰lân 國quốc 梵Phạm 授thọ 王vương 。 奪đoạt 國quốc 害hại 身thân 。 臨lâm 終chung 之chi 際tế 。 猶do 囑chúc 太thái 子tử 。 以dĩ 怨oán 報báo 怨oán 。 怨oán 終chung 不bất 除trừ 。 唯duy 有hữu 無vô 怨oán 。 而nhi 除trừ 怨oán 耳nhĩ 。 後hậu 梵Phạm 授thọ 王vương 還hoàn 國quốc 與dữ 。 長Trường 生Sanh 太Thái 子Tử 。 武võ 帝đế 亦diệc 大đại 菩Bồ 薩Tát 。 故cố 其kỳ 講giảng 經kinh 。 感cảm 諸chư 靈linh 瑞thụy 。 又hựu 願nguyện 生sanh 生sanh 為vi 僧Tăng 。 化hóa 度độ 一nhất 切thiết 。 寧ninh 在tại 正Chánh 法Pháp 。 長trường/trưởng 淪luân 惡ác 道đạo 。 不bất 樂nhạo 依y 老lão 。 暫tạm 得đắc 生sanh 天thiên 。 豈khởi 希hy 一nhất 身thân 一nhất 國quốc 。 以dĩ 失thất 大đại 願nguyện 哉tai 。 鑑giám 史sử 。 謂vị 武võ 帝đế 講giảng 佛Phật 經Kinh 於ư 同đồng 泰thái 寺tự 。 老lão 而nhi 餓ngạ 死tử 。 何hà 不bất 畏úy 天thiên 刑hình 人nhân 禍họa 。 而nhi 乖quai 剌lạt 之chi 甚thậm 。 臨lâm 終chung 口khẩu 苦khổ 。 尚thượng 有hữu 蜜mật 可khả 索sách 。 而nhi 無vô 飲ẩm 食thực 可khả 得đắc 耶da 。

時thời 太thái 子tử 內nội 宦# 侍thị 側trắc 。 何hà 不bất 先tiên 餓ngạ 死tử 。 而nhi 至chí 帝đế 先tiên 死tử 。 雖tuy 三tam 歲tuế 豎thụ 子tử 。 亦diệc 未vị 之chi 信tín 也dã 。 先tiên 齊tề 明minh 帝đế 。 次thứ 子tử 名danh 寶bảo 卷quyển 。 字tự 正chánh 嚴nghiêm 。 即tức 位vị 。 與dữ 潘phan 妃phi 奢xa 佚# 後hậu 宮cung 。 一nhất 年niên 而nhi 庫khố 匱quỹ 。 倍bội 價giá 買mãi 金kim 。 與dữ 妃phi 作tác 金kim 步bộ 蓮liên 花hoa 。 武võ 帝đế 在tại 齊tề 為vi 大đại 司ty 馬mã 。 和hòa 帝đế 命mạng 司ty 馬mã 舉cử 兵binh 伐phạt 之chi 太thái 后hậu 令linh 。 廢phế 為vi 東đông 昏hôn 侯hầu 。 而nhi 武võ 帝đế 既ký 與dữ 東đông 昏hôn 侯hầu 有hữu 深thâm 冤oan 。 若nhược 常thường 人nhân 必tất 有hữu 殺sát 身thân 之chi 禍họa 。 豈khởi 但đãn 亡vong 國quốc 而nhi 已dĩ 。 佛Phật 尚thượng 放phóng 光quang 證chứng 其kỳ 講giảng 經kinh 。 豈khởi 不bất 能năng 救cứu 其kỳ 橫hoạnh 禍họa 。 正chánh 以dĩ 定định 業nghiệp 難nạn/nan 逃đào 。 故cố 無vô 盡tận 居cư 士sĩ 曰viết 。

安an 知tri 梁lương 武võ 前tiền 定định 之chi 業nghiệp 。 禍họa 不bất 止chỉ 此thử 。 由do 作tác 善thiện 以dĩ 損tổn 之chi 。 故cố 能năng 使sử 若nhược 是thị 之chi 壽thọ 。 誠thành 哉tai 是thị 言ngôn 也dã 。 言ngôn 定định 業nghiệp 不bất 可khả 逃đào 者giả 。 如Như 來Lai 尚thượng 有hữu 金kim 創sáng/sang 馬mã 麥mạch 之chi 報báo 。 目Mục 連Liên 位vị 登đăng 羅La 漢Hán 。 被bị 諸chư 外ngoại 道đạo 。 打đả 身thân 如như 淤ứ 麻ma 。 歸quy 寺tự 。 眾chúng 僧Tăng 謂vị 曰viết 。

佛Phật 記ký 汝nhữ 神thần 通thông 第đệ 一nhất 。 何hà 不bất 昇thăng 上thượng 虛hư 空không 。 連liên 曰viết 。

業nghiệp 報báo 既ký 至chí 。

爾nhĩ 時thời 神thần 尚thượng 不bất 見kiến 。 何hà 得đắc 有hữu 通thông 。 又hựu 迦Ca 留Lưu 陀Đà 夷Di 尊tôn 者giả 。 已dĩ 證chứng 阿A 羅La 漢Hán 果Quả 。 誓thệ 化hóa 一nhất 千thiên 家gia 。 夫phu 婦phụ 俱câu 證chứng 須Tu 陀Đà 洹Hoàn 果Quả 。 以dĩ 報báo 佛Phật 恩ân 。 已dĩ 化hóa 得đắc 九cửu 百bách 九cửu 十thập 九cửu 家gia 。 最tối 後hậu 一nhất 家gia 。 其kỳ 夫phu 外ngoại 出xuất 。 婦phụ 與dữ 賊tặc 通thông 。 殺sát 尊tôn 者giả 。 藏tạng 屍thi 於ư 馬mã 糞phẩn 堆đôi 裏lý 。 佛Phật 夜dạ 半bán 入nhập 城thành 。 命mạng 王vương 臣thần 取thủ 出xuất 其kỳ 屍thi 。 以dĩ 香hương 木mộc 焚phần 之chi 。 建kiến 塔tháp 供cúng 養dường 。 豈khởi 佛Phật 知tri 而nhi 不bất 救cứu 。 正chánh 以dĩ 其kỳ 定định 業nghiệp 難nạn/nan 逃đào 。 尊tôn 者giả 已dĩ 證chứng 無vô 生sanh 。 以dĩ 此thử 最tối 後hậu 身thân 償thường 之chi 。 如như 棄khí 弊tệ 屣tỉ 。 佛Phật 乃nãi 為vi 僧Tăng 俗tục 說thuyết 其kỳ 宿túc 因nhân 。 又hựu 西tây 域vực 曇đàm 無vô 讖sấm 法Pháp 師sư 。 至chí 北bắc 涼lương 。 譯dịch 經kinh 畢tất 。 三tam 月nguyệt 。 知tri 涼lương 將tương 滅diệt 。 固cố 辭từ 西tây 歸quy 。 蒙mông 遜tốn 怒nộ 。 密mật 遣khiển 刺thứ 客khách 。 中trung 路lộ 害hại 之chi 。 讖sấm 出xuất 關quan 時thời 。 謂vị 送tống 者giả 曰viết 。

業nghiệp 期kỳ 至chí 矣hĩ 。 雖tuy 上thượng 聖thánh 不bất 能năng 逃đào 也dã 。 未vị 幾kỷ 。 遜tốn 白bạch 日nhật 見kiến 鬼quỷ 。 以dĩ 劍kiếm 刺thứ 之chi 。 四tứ 月nguyệt 遜tốn 卒thốt 。 國quốc 尋tầm 滅diệt 。 讖sấm 亦diệc 安an 世thế 高cao 之chi 儔trù 。 遠viễn 投đầu 死tử 地địa 。 故cố 佛Phật 常thường 誡giới 惡ác 不bất 可khả 作tác 。 而nhi 說thuyết 偈kệ 曰viết 。

假giả 使sử 百bách 千thiên 劫kiếp 。 所sở 作tác 業nghiệp 不bất 忘vong 。 因nhân 緣duyên 聚tụ 會hội 時thời 。 果quả 報báo 還hoàn 自tự 受thọ 。 倘thảng 報báo 未vị 定định 。 作tác 福phước 可khả 以dĩ 禳# 之chi 。 或hoặc 有hữu 餘dư 祉chỉ 。 修tu 善thiện 可khả 以dĩ 續tục 之chi 。 如như 晉tấn 簡giản 文văn 帝đế 。 咸hàm 安an 年niên 。 彗tuệ 星tinh 現hiện 。 法pháp 曠khoáng 法Pháp 師sư 。 勸khuyến 帝đế 勤cần 修tu 德đức 政chánh 。 以dĩ 賽tái 天thiên 譴khiển 。 帝đế 乃nãi 齋trai 懺sám 。 災tai 星tinh 遂toại 滅diệt 。 梁lương 智trí 藏tạng 法Pháp 師sư 。 初sơ 遊du 建kiến 康khang 。 帝đế 召triệu 見kiến 。 深thâm 加gia 敬kính 禮lễ 。 一nhất 日nhật 遇ngộ 異dị 人nhân 曰viết 。 師sư 壽thọ 止chỉ 三tam 十thập 一nhất 歲tuế 。 藏tạng 乃nãi 竭kiệt 精tinh 修tu 道Đạo 。 專chuyên 誦tụng 金kim 剛cang 般bát 。 若nhược 波Ba 羅La 蜜Mật 經kinh 。 至chí 厄ách 之chi 年niên 。 俄nga 空không 中trung 曰viết 。 承thừa 般bát 。 若nhược 力lực 得đắc 倍bội 壽thọ 矣hĩ 。 果quả 然nhiên 壽thọ 終chung 六lục 十thập 二nhị 歲tuế 。 敕sắc 葬táng 獨độc 龍long 山sơn 。 寶bảo 公công 寺tự 之chi 左tả 。 由do 是thị 江giang 左tả 道đạo 俗tục 。 皆giai 持trì 誦tụng 金Kim 剛Cang 般Bát 若Nhã 經Kinh 。 又hựu 昔tích 天thiên 台thai 智trí 者giả 大đại 師sư 兄huynh 陳trần 鍼châm 。 路lộ 遇ngộ 張trương 果quả 。 相tương/tướng 其kỳ 死tử 在tại 期kỳ 月nguyệt 。 大đại 師sư 教giáo 修tu 方Phương 等Đẳng 懺sám 法pháp 。 後hậu 遇ngộ 張trương 果quả 。 駭hãi 曰viết 。

服phục 何hà 藥dược 而nhi 至chí 相tương/tướng 易dị 。 鍼châm 曰viết 惟duy 修tu 懺sám 耳nhĩ 。 果quả 曰viết 。

若nhược 非phi 法pháp 力lực 所sở 加gia 。 安an 能năng 超siêu 死tử 。 竟cánh 延diên 十thập 五ngũ 年niên 而nhi 終chung 。 臨lâm 終chung 生sanh 天thiên 。 如như 沙Sa 彌Di 渡độ 蟻nghĩ 。 得đắc 越việt 天thiên 年niên 等đẳng 也dã 。

王vương 十thập 朋bằng

出xuất 資tư 鑑giám

十thập 朋bằng 字tự 龜quy 齡linh 。 永vĩnh 嘉gia 人nhân 。 紹thiệu 興hưng 。 中trung 廷đình 試thí 第đệ 一nhất 。 號hiệu 梅mai 溪khê 先tiên 生sanh 。 官quan 至chí 侍thị 御ngự 史sử 公công 。 嘗thường 謁yết 處xứ 州châu 南nam 明minh 雪tuyết 堂đường 。 行hành 禪thiền 師sư 曾tằng 一nhất 夕tịch 夢mộng 遊du 天thiên 台thai 石thạch 橋kiều 。 神thần 僧Tăng 數số 百bách 出xuất 迎nghênh 。 指chỉ 公công 與dữ 眾chúng 曰viết 。 彼bỉ 前tiền 身thân 嚴nghiêm 首thủ 座tòa 也dã 。 曾tằng 寫tả 此thử 碑bi 。 後hậu 親thân 到đáo 石thạch 橋kiều 。 與dữ 夢mộng 中trung 所sở 見kiến 。 之chi 境cảnh 無vô 異dị 。 遂toại 留lưu 詩thi 云vân 。 石thạch 橋kiều 未vị 到đáo 已dĩ 先tiên 知tri 。 入nhập 眼nhãn 端đoan 如như 入nhập 夢mộng 時thời 。 僧Tăng 喚hoán 我ngã 為vi 嚴nghiêm 首thủ 座tòa 。 前tiền 身thân 曾tằng 寫tả 石thạch 橋kiều 碑bi 。

朱chu 熹# (# 號hiệu 晦hối 庵am )#

出xuất 朱chu 子tử 語ngữ 錄lục 并tinh 易dị 解giải

理lý 宗tông 朝triêu 。 贈tặng 太thái 師sư 。 封phong 徽# 國quốc 公công 。 諡thụy 文văn 公công 。 公công 少thiếu 年niên 。 不bất 樂nhạo 讀đọc 時thời 文văn 。 因nhân 聽thính 一nhất 尊tôn 宿túc 說thuyết 禪thiền 。 直trực 指chỉ 本bổn 心tâm 。 遂toại 悟ngộ 昭chiêu 昭chiêu 靈linh 靈linh 一nhất 著trước 。 十thập 八bát 歲tuế 請thỉnh 舉cử 。

時thời 從tùng 劉lưu 屏bính 山sơn 。 屏bính 山sơn 意ý 其kỳ 留lưu 心tâm 舉cử 業nghiệp 。 暨kỵ 搜sưu 其kỳ 篋khiếp 。 只chỉ 大đại 慧tuệ 禪thiền 師sư 語ngữ 錄lục 一nhất 帙# 耳nhĩ 。 公công 於ư 竹trúc 林lâm 小tiểu 軒hiên 。 誦tụng 佛Phật 經Kinh 。 作tác 詩thi 曰viết 。

端đoan 居cư 獨độc 無vô 事sự 。 聊liêu 披phi 釋Thích 氏thị 書thư 。 暫tạm 息tức 塵trần 累lụy 牽khiên 。 超siêu 然nhiên 與dữ 道đạo 俱câu (# 云vân 云vân )# 。 公công 嘗thường 致trí 書thư 於ư 開khai 善thiện 道đạo 謙khiêm 禪thiền 師sư 云vân 。

向hướng 蒙mông 妙diệu 喜hỷ 開khai 示thị 。 應ưng 是thị 從tùng 前tiền 記ký 持trì 文văn 字tự 。 心tâm 識thức 計kế 校giáo 。 不bất 得đắc 置trí 絲ti 毫hào 許hứa 在tại 胸hung 中trung 。 但đãn 以dĩ 狗cẩu 子tử 話thoại 。

時thời 時thời 提đề 撕# 。 願nguyện 受thọ 一nhất 語ngữ 。 警cảnh 所sở 不bất 逮đãi 。 師sư 答đáp 曰viết 。

某mỗ 二nhị 十thập 年niên 。 不bất 能năng 到đáo 無vô 疑nghi 之chi 地địa 。 後hậu 忽hốt 知tri 非phi 。 勇dũng 猛mãnh 直trực 前tiền 。 便tiện 自tự 一nhất 刀đao 兩lưỡng 斷đoạn 。 把bả 者giả 一nhất 念niệm 提đề 撕# 狗cẩu 子tử 話thoại 頭đầu 。 不bất 要yếu 商thương 量lượng 。 不bất 要yếu 穿xuyên 鑿tạc 。 不bất 要yếu 去khứ 知tri 見kiến 。 不bất 要yếu 強cường/cưỡng 承thừa 當đương 。 公công 有hữu 省tỉnh 。 師sư 卒thốt 。 公công 祭tế 以dĩ 文văn 。 略lược 曰viết 。

我ngã 昔tích 從tùng 學học 。 讀đọc 易dị 語ngữ 孟# 。 究cứu 觀quán 古cổ 人nhân 之chi 所sở 以dĩ 聖thánh 。 既ký 不bất 自tự 揆quỹ 。 欲dục 造tạo 其kỳ 風phong 。 道đạo 絕tuyệt 徑kính 塞tắc 。 卒thốt 莫mạc 能năng 通thông 。 下hạ 從tùng 長trưởng 者giả 。 問vấn 所sở 當đương 務vụ 。 皆giai 告cáo 之chi 言ngôn 。 要yếu 須tu 契khế 悟ngộ 。 開khai 悟ngộ 之chi 說thuyết 。 不bất 出xuất 於ư 禪thiền 。 我ngã 於ư 是thị 時thời 。 則tắc 願nguyện 學học 焉yên 。 師sư 出xuất 仙tiên 洲châu 。 我ngã 寓# 潭đàm 上thượng 。 一nhất 嶺lĩnh 聞văn 之chi 。 但đãn 有hữu 瞻chiêm 仰ngưỡng 。 丙bính 寅# 之chi 秋thu 。 師sư 來lai 拱củng 辰thần 。 乃nãi 獲hoạch 從tùng 容dung 。 笑tiếu 語ngữ 。 日nhật 親thân 一nhất 日nhật 焚phần 香hương 。 請thỉnh 問vấn 此thử 事sự 。 師sư 則tắc 有hữu 言ngôn 。 決quyết 定định 不bất 是thị 。 始thỉ 知tri 平bình 生sanh 。 浪lãng 自tự 苦khổ 辛tân 。 去khứ 道Đạo 日nhật 遠viễn 。 無vô 所sở 問vấn 津tân 。 未vị 及cập 一nhất 年niên 。 師sư 以dĩ 謗báng 去khứ 。 我ngã 以dĩ 役dịch 行hành 。 不bất 得đắc 安an 住trụ 。 往vãng 還hoàn 之chi 間gian 。 見kiến 師sư 者giả 三tam 。 見kiến 必tất 款# 留lưu 。 朝triêu 夕tịch 咨tư 參tham 。 師sư 亦diệc 喜hỷ 我ngã 。 為vi 說thuyết 禪thiền 病bệnh 。 我ngã 亦diệc 感cảm 師sư 。 惟duy 不bất 速tốc 證chứng 。 別biệt 其kỳ 三tam 月nguyệt 。 中trung 秋thu 一nhất 書thư 。 已dĩ 非phi 手thủ 筆bút 。 知tri 疾tật 可khả 虞ngu 。 前tiền 日nhật 僧Tăng 來lai 。 為vi 欲dục 往vãng 見kiến 。 我ngã 喜hỷ 作tác 書thư 。 曰viết 此thử 良lương 便tiện 。 書thư 已dĩ 遣khiển 矣hĩ 。 僕bộc 夫phu 遄thuyên 言ngôn 。 同đồng 舟chu 之chi 人nhân 。 告cáo 以dĩ 訃# 傳truyền 。 我ngã 驚kinh 使sử 呼hô 。 問vấn 以dĩ 何hà 故cố 。 於ư 戲hí 痛thống 哉tai 。 何hà 奪đoạt 之chi 遽cự 。 恭cung 惟duy 我ngã 師sư 。 具cụ 正chánh 遍biến 知tri 。 惟duy 我ngã 未vị 悟ngộ 。 一nhất 莫mạc 能năng 窺khuy 。 揮huy 金kim 辦biện 供cung 。 泣khấp 於ư 靈linh 位vị 。 稽khể 首thủ 如như 空không 。 超siêu 諸chư 一nhất 切thiết (# 出xuất 資tư 鑑giám )# 。

或hoặc 問vấn 朱chu 子tử 曰viết 。

今kim 士sĩ 大đại 夫phu 晚vãn 年niên 。 都đô 被bị 禪thiền 家gia 引dẫn 去khứ 者giả 。 何hà 故cố 。

答đáp 曰viết 。

是thị 他tha 高cao 似tự 你nễ 。 你nễ 平bình 生sanh 讀đọc 許hứa 多đa 書thư 。 記ký 誦tụng 文văn 章chương 。 所sở 藉tạ 以dĩ 取thủ 功công 名danh 利lợi 祿lộc 之chi 計kế 者giả 。 到đáo 者giả 裡# 。 都đô 靠# 不bất 得đắc 。 所sở 以dĩ 被bị 他tha 降giáng/hàng 下hạ 。 他tha 底để 且thả 省tỉnh 力lực 。 人nhân 誰thùy 不bất 悅duyệt 而nhi 趨xu 之chi 乎hồ 。 王vương 介giới 甫phủ 平bình 生sanh 學học 許hứa 多đa 道Đạo 理lý 。 臨lâm 了liễu 捨xả 宅trạch 為vi 寺tự 。 又hựu 云vân 。

只chỉ 緣duyên 他tha 打đả 併tinh 得đắc 心tâm 下hạ 清thanh 潔khiết 。 所sở 以dĩ 本bổn 朝triêu 李# 文văn 靖tĩnh 公công 。 王vương 文văn 正chánh 公công 。 楊dương 文văn 公công 。 劉lưu 元nguyên 城thành 。 呂lữ 申thân 公công 。 都đô 是thị 甚thậm 麼ma 人nhân 。 也dã 都đô 去khứ 學học 他tha 。 又hựu 云vân 。

佛Phật 書thư 說thuyết 六lục 根căn 。 六lục 識thức 。 四tứ 大đại 。 十Thập 二Nhị 緣Duyên 生Sanh 之chi 類loại 。 皆giai 極cực 精tinh 妙diệu 。 故cố 前tiền 輩bối 謂vị 此thử 孔khổng 孟# 所sở 不bất 及cập 。 又hựu 曰viết 。 四tứ 大đại 即tức 是thị 魂hồn 魄phách 。 十Thập 二Nhị 緣Duyên 生Sanh 。 出xuất 華hoa 嚴nghiêm 合hợp 論luận 。 佛Phật 說thuyết 本bổn 源nguyên 。 盡tận 去khứ 世thế 間gian 萬vạn 事sự 。 後hậu 卻khước 說thuyết 出xuất 實thật 際tế 理lý 地địa 。 不bất 受thọ 一nhất 塵trần 。 萬vạn 事sự 門môn 頭đầu 。 不bất 捨xả 一nhất 法pháp 。 熹# 又hựu 曰viết 。 金kim 剛cang 經kinh 大đại 意ý 。 只chỉ 在tại 須Tu 菩Bồ 提Đề 問vấn 云vân 何hà 住trụ 。 云vân 何hà 降hàng 伏phục 其kỳ 心tâm 。 兩lưỡng 句cú 上thượng 。 故cố 說thuyết 不bất 應ưng 住trụ 法pháp 生sanh 心tâm 。 不bất 應ưng 住trụ 色sắc 生sanh 心tâm 。 應ưng 無vô 所sở 住trụ 。 而nhi 生sanh 其kỳ 心tâm 。 此thử 是thị 答đáp 云vân 何hà 住trụ 。 又hựu 說thuyết 。

若nhược 卵noãn 生sanh 。 胎thai 生sanh 。 溼thấp 生sanh 。 化hóa 生sanh 。 我ngã 皆giai 令linh 入nhập 。 無Vô 餘Dư 涅Niết 槃Bàn 。 而nhi 滅diệt 度độ 之chi 。 此thử 是thị 答đáp 云vân 何hà 降hàng 伏phục 其kỳ 心tâm 。 所sở 謂vị 降hàng 伏phục 其kỳ 心tâm 者giả 。 非phi 謂vị 欲dục 遏át 伏phục 此thử 心tâm 。 謂vị 盡tận 降hàng 伏phục 世thế 間gian 。 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 之chi 心tâm 。 入nhập 無Vô 餘Dư 涅Niết 槃Bàn 。 只chỉ 是thị 一nhất 無vô 字tự 。 自tự 此thử 以dĩ 後hậu 。 只chỉ 是thị 者giả 意ý 。 若nhược 見kiến 諸chư 相tướng 非phi 相tướng 。 即tức 見kiến 如Như 來Lai 。 此thử 謂vị 離ly 相tương/tướng 。 即tức 名danh 為vi 佛Phật 。 又hựu 曰viết 。

釋Thích 氏thị 之chi 學học 。 與dữ 吾ngô 儒nho 有hữu 甚thậm 相tương 似tự 處xứ 。 如như 有hữu 物vật 先tiên 天thiên 地địa 。 無vô 形hình 本bổn 寂tịch 寥liêu 。 能năng 為vi 萬vạn 象tượng 主chủ 。 不bất 逐trục 四tứ 時thời 凋điêu 。 又hựu 曰viết 。

撲phác 落lạc 非phi 也dã 物vật 。 縱tung 橫hoành 不bất 是thị 塵trần 。 山sơn 河hà 并tinh 大đại 地địa 。 全toàn 露lộ 法Pháp 王Vương 身thân 。 又hựu 曰viết 。

若nhược 人nhân 識thức 得đắc 心tâm 。 大đại 地địa 無vô 寸thốn 土thổ/độ 。 看khán 他tha 是thị 甚thậm 麼ma 見kiến 識thức 。 今kim 區khu 區khu 小tiểu 儒nho 。 怎chẩm 生sanh 出xuất 得đắc 他tha 手thủ 。 宜nghi 為vì 他tha 揮huy 下hạ 也dã 。 葉diệp 適thích 號hiệu 水thủy 心tâm 先tiên 生sanh 。 與dữ 朱chu 文văn 公công 書thư 曰viết 。 適thích 在tại 荊kinh 州châu 無vô 事sự 。 讀đọc 佛Phật 書thư 。 乃nãi 知tri 世thế 外ngoại 環hoàn 奇kỳ 之chi 說thuyết 。 本bổn 不bất 與dữ 道đạo 相tương/tướng 亂loạn 。 良lương 由do 學học 者giả 。 不bất 深thâm 考khảo 也dã (# 出xuất 資tư 鑑giám )# 。

(# ○# 今kim 時thời 學học 者giả 。 盡tận 被bị 鑑giám 史sử 。 宋tống 儒nho 知tri 見kiến 。 而nhi 牢lao 籠lung 住trụ 。 孰thục 能năng 出xuất 得đắc 其kỳ 範phạm 圍vi 乎hồ 。 所sở 謂vị 盡tận 信tín 書thư 。 不bất 如như 無vô 書thư 。 然nhiên 則tắc 古cổ 之chi 淳thuần 儒nho 碩# 學học 。 不bất 及cập 歐âu 陽dương 數số 人nhân 之chi 知tri 見kiến 耶da 。 惟duy 有hữu 智trí 士sĩ 。 深thâm 察sát 其kỳ 病bệnh 。 始thỉ 不bất 墮đọa 彼bỉ 坑khanh 塹tiệm 。 失thất 卻khước 千thiên 生sanh 福phước 善thiện 也dã 。 )# 。

屏bính 山sơn 李# 居cư 士sĩ 鳴minh 道đạo 集tập 說thuyết 序tự

中trung 書thư 真chân 卿khanh 湛trạm 然nhiên 居cư 士sĩ 撰soạn

屏bính 山sơn 居cư 士sĩ 。 年niên 二nhị 十thập 有hữu 九cửu 。 閱duyệt 復phục 性tánh 書thư 。 知tri 李# 習tập 之chi 。 亦diệc 二nhị 十thập 有hữu 九cửu 。 參tham 藥dược 山sơn 而nhi 退thoái 著trước 書thư 大đại 發phát 感cảm 歎thán 。 日nhật 抵để 萬vạn 松tùng 。 深thâm 攻công 亟# 擊kích 。 退thoái 而nhi 著trước 書thư 。 會hội 三tam 聖thánh 人nhân 理lý 性tánh 蘊uẩn 奧áo 之chi 妙diệu 。 要yếu 終chung 指chỉ 歸quy 佛Phật 祖tổ 而nhi 已dĩ 。 江giang 左tả 道đạo 學học 。 假giả 於ư 伊y 川xuyên 昆côn 季quý 。 和hòa 之chi 者giả 十thập 有hữu 餘dư 家gia 。 涉thiệp 獵liệp 釋thích 老lão 膚phu 淺thiển 一nhất 二nhị 。 著trước 鳴minh 道đạo 集tập 。 食thực 我ngã 園viên 椹# 。 不bất 見kiến 好hảo/hiếu 音âm 。 竊thiết 香hương 掩yểm 鼻tị 於ư 聖thánh 言ngôn 。 助trợ 長trường/trưởng 揠# 苗miêu 於ư 世thế 典điển 。 飾sức 游du 辭từ 。 稱xưng 語ngữ 錄lục 。 學học 禪thiền 惠huệ 。 如như 敬kính 誠thành 。 誣vu 謗báng 聖thánh 人nhân 。 聾lung 瞽# 學học 者giả 。 噫# 。 憑bằng 虛hư 氣khí 。 任nhậm 私tư 情tình 。 一nhất 讚tán 一nhất 毀hủy 。 獨độc 去khứ 獨độc 取thủ 。 其kỳ 如như 天thiên 下hạ 後hậu 世thế 何hà 。 屏bính 山sơn 哀ai 矜căng 。 作tác 鳴minh 道đạo 集tập 說thuyết 。 廓khuếch 萬vạn 世thế 之chi 見kiến 聞văn 。 正chánh 天thiên 下hạ 之chi 性tánh 命mạng 。 張trương 無vô 盡tận 謂vị 大đại 孔khổng 聖thánh 者giả 。 莫mạc 如như 莊trang 周chu 。 屏bính 山sơn 擴# 充sung 。 渺# 無vô 涯nhai 涘# 。 豈khởi 直trực 不bất 叛bạn 于vu 名danh 教giáo 。 其kỳ 發phát 揮huy 孔khổng 聖thánh 幽u 隱ẩn 不bất 揚dương 之chi 道đạo 。 將tương 攀phàn 附phụ 游du 龍long 駸# 駸# 乎hồ 。 張trương 無vô 盡tận 又hựu 謂vị 小tiểu 孔khổng 聖thánh 者giả 。 莫mạc 如như 孔khổng 安an 國quốc 。 鳴minh 道đạo 諸chư 儒nho 。 又hựu 自tự 貶biếm 屈khuất 。 附phụ 韓# 歐âu 之chi 隘ải 黨đảng 。 其kỳ 計kế 孰thục 愈dũ 乎hồ 尊tôn 孔khổng 聖thánh 與dữ 釋thích 老lão 鼎đỉnh 峙trĩ 也dã 耶da 。 鳴minh 道đạo 諸chư 儒nho 。 鑽toàn 仰ngưỡng 藩# 垣viên 。 莫mạc 窺khuy 戶hộ 牖dũ 。 輒triếp 肆tứ 浮phù 議nghị 。 不bất 亦diệc 僭# 乎hồ 。 余dư 忝thiểm 歷lịch 宗tông 門môn 堂đường 室thất 之chi 奧áo 。 懇khẩn 為vi 保bảo 證chứng 。 固cố 非phi 私tư 心tâm 昧muội 誠thành 之chi 黨đảng 。 如như 謂vị 不bất 然nhiên 。 報báo 惟duy 嚮hướng 影ảnh 耳nhĩ 。 屏bính 山sơn 臨lâm 終chung 出xuất 此thử 書thư 。 付phó 敬kính 鼎đỉnh 臣thần 曰viết 。

此thử 吾ngô 末mạt 後hậu 把bả 交giao 之chi 作tác 也dã 。 子tử 其kỳ 祕bí 之chi 。 當đương 有hữu 賞thưởng 音âm 者giả 。 鼎đỉnh 臣thần 聞văn 余dư 。 購# 屏bính 山sơn 書thư 甚thậm 切thiết 。 不bất 遠viễn 三tam 數số 百bách 里lý 。 徒đồ 步bộ 之chi 燕yên 。 獻hiến 的đích 稿# 于vu 萬vạn 松tùng 老lão 師sư 。 轉chuyển 致trí 於ư 余dư 。 余dư 覽lãm 而nhi 感cảm 泣khấp 者giả 累lũy/lụy/luy 曰viết 。

昔tích 余dư 嘗thường 見kiến 鳴minh 道đạo 集tập 。 甚thậm 不bất 平bình 之chi 。 欲dục 為vi 書thư 糾# 其kỳ 蕪# 謬mậu 而nhi 未vị 暇hạ 。 豈khởi 意ý 屏bính 山sơn 先tiên 我ngã 著trước 鞭tiên 。 遂toại 為vi 序tự 引dẫn 。 以dĩ 鍼châm 江giang 左tả 書thư 生sanh 膏cao 肓# 之chi 病bệnh 。 為vi 中trung 原nguyên 之chi 士sĩ 大đại 夫phu 有hữu 斯tư 疾tật 者giả 。 亦diệc 可khả 發phát 藥dược 矣hĩ 。

(# 念niệm 常thường 曰viết 。

諸chư 儒nho 鳴minh 道đạo 集tập 。 二nhị 百bách 一nhất 十thập 。 七thất 種chủng 之chi 見kiến 解giải 。 是thị 皆giai 迷mê 真chân 失thất 性tánh 。 執chấp 相tướng 循tuần 名danh 。 起khởi 鬥đấu 諍tranh 之chi 端đoan 。 結kết 惑hoặc 業nghiệp 之chi 咎cữu 。 蓋cái 不bất 達đạt 以dĩ 法pháp 性tánh 融dung 通thông 者giả 也dã 。 屏bính 山sơn 居cư 士sĩ 。 深thâm 明minh 至chí 理lý 。 憫mẫn 其kỳ 瞽# 智trí 眼nhãn 于vu 昏hôn 衢cù 。 析tích 而nhi 論luận 之chi 。 以dĩ 救cứu 末mạt 學học 之chi 蔽tế 。 使sử 摩ma 詰cật 棗táo 柏# 再tái 世thế 。 亦diệc 無vô 以dĩ 加gia 矣hĩ 。 姑cô 錄lục 一nhất 十thập 九cửu 篇thiên 。 附phụ 於ư 通thông 載tái 之chi 左tả 。 )# 。

(# ○# 文văn 備bị 通thông 載tái )# 。

三tam 教giáo 平bình 心tâm 論luận

宋tống 靜tĩnh 齋trai 學học 士sĩ 劉lưu 謐mịch 撰soạn

孝hiếu 宗tông 皇hoàng 帝đế 製chế 原nguyên 道đạo 辨biện 曰viết 。

以dĩ 佛Phật 治trị 心tâm 。 以dĩ 道đạo 治trị 身thân 。 以dĩ 儒nho 治trị 世thế 。 誠thành 知tri 心tâm 也dã 。 身thân 也dã 。 世thế 也dã 。 不bất 容dung 有hữu 一nhất 之chi 不bất 治trị 。 則tắc 三tam 教giáo 豈khởi 容dung 有hữu 一nhất 之chi 不bất 立lập 。 無vô 盡tận 居cư 士sĩ 作tác 護hộ 法Pháp 論luận 曰viết 。

儒nho 療liệu 皮bì 膚phu 。 道đạo 療liệu 血huyết 脈mạch 。 佛Phật 療liệu 骨cốt 髓tủy 。 誠thành 知tri 皮bì 膚phu 也dã 。 血huyết 脈mạch 也dã 。 骨cốt 髓tủy 也dã 。 不bất 容dung 有hữu 一nhất 之chi 不bất 療liệu 也dã 。 如như 是thị 則tắc 三tam 教giáo 豈khởi 容dung 有hữu 一nhất 之chi 不bất 行hành 焉yên 。 世thế 之chi 學học 儒nho 者giả 。 到đáo 收thu 因nhân 結kết 果quả 處xứ 。 不bất 過quá 垂thùy 功công 名danh 也dã 。 世thế 之chi 學học 道Đạo 者giả 。 到đáo 收thu 因nhân 結kết 果quả 處xứ 。 不bất 過quá 得đắc 長trường 生sanh 也dã 。 世thế 之chi 學học 佛Phật 者giả 。 到đáo 收thu 因nhân 結kết 果quả 處xứ 。 可khả 以dĩ 斷đoạn 滅diệt 生sanh 死tử 。 究Cứu 竟Cánh 涅Niết 槃Bàn 。 普phổ 度độ 眾chúng 生sanh 。 俱câu 成thành 正chánh 覺giác 也dã 。 其kỳ 優ưu 劣liệt 豈khởi 不bất 顯hiển 然nhiên 可khả 見kiến 哉tai 。 故cố 嘗thường 試thí 譬thí 之chi 。 儒nho 教giáo 之chi 所sở 行hành 者giả 。 中trung 國quốc 也dã 。 道Đạo 教giáo 之chi 所sở 行hành 者giả 。 天thiên 上thượng 人nhân 間gian 也dã 。 佛Phật 教giáo 之chi 所sở 行hành 者giả 。 盡tận 虛hư 空không 。 遍biến 法Pháp 界Giới 也dã 。 儒nho 猶do 治trị 一nhất 家gia 。 威uy 令linh 行hành 於ư 藩# 墻tường 之chi 內nội 。 若nhược 夫phu 藩# 墻tường 之chi 外ngoại 。 則tắc 不bất 可khả 得đắc 。 而nhi 號hiệu 召triệu 也dã 。 道đạo 猶do 宰tể 一nhất 邑ấp 政chánh 教giáo 。 及cập 於ư 四tứ 境cảnh 之chi 中trung 。 若nhược 夫phu 四tứ 境cảnh 之chi 外ngoại 。 則tắc 不bất 可khả 得đắc 。 而nhi 控khống 制chế 也dã 。 佛Phật 猶do 奄yểm 有hữu 四tứ 海hải 。 為vi 天thiên 下hạ 君quân 。 溥phổ 天thiên 率suất 土thổ/độ 。 莫mạc 非phi 臣thần 民dân 。 禮lễ 樂nhạo/nhạc/lạc 征chinh 伐phạt 。 悉tất 自tự 我ngã 出xuất 也dã 。 此thử 三tam 教giáo 廣quảng 狹hiệp 之chi 辨biện 也dã 。 學học 儒nho 者giả 。 死tử 而nhi 後hậu 已dĩ 。 蓋cái 百bách 年niên 間gian 事sự 也dã 。 學học 道Đạo 者giả 。 務vụ 求cầu 長trường 生sanh 。 蓋cái 千thiên 萬vạn 年niên 也dã 。 學học 佛Phật 者giả 。 欲dục 斷đoạn 生sanh 死tử 。 湛trạm 然nhiên 常thường 住trụ 。 蓋cái 經kinh 歷lịch 塵trần 沙sa 劫kiếp 數số 。 無vô 有hữu 窮cùng 盡tận 也dã 。 儒nho 猶do 一nhất 盞trản 之chi 燈đăng 。 光quang 照chiếu 一nhất 夕tịch 。 鐘chung 鳴minh 漏lậu 盡tận 。 則tắc 油du 竭kiệt 燈đăng 滅diệt 也dã 。 道đạo 猶do 阿A 闍Xà 世Thế 王Vương 。 作tác 百bách 歲tuế 燈đăng 。 照chiếu 佛Phật 舍xá 利lợi 。 經kinh 百bách 歲tuế 已dĩ 。 其kỳ 燈đăng 乃nãi 滅diệt 也dã 。 佛Phật 猶do 皎hiệu 日nhật 照chiếu 耀diệu 。 萬vạn 古cổ 常thường 明minh 。 西tây 沒một 東đông 升thăng 。 循tuần 環hoàn 不bất 息tức 也dã 。 此thử 三tam 教giáo 久cửu 近cận 之chi 辨biện 也dã 。 明minh 道đạo 曰viết 。

佛Phật 老lão 其kỳ 言ngôn 近cận 理lý 。 又hựu 非phi 楊dương 墨mặc 之chi 比tỉ 。 所sở 以dĩ 為vi 禍họa 害hại 甚thậm 於ư 楊dương 墨mặc 之chi 害hại 。 抑ức 不bất 思tư 萬vạn 形hình 皆giai 有hữu 弊tệ 。 惟duy 理lý 獨độc 不bất 朽hủ 。 既ký 曰viết 近cận 理lý 。 而nhi 復phục 謂vị 其kỳ 為vi 害hại 可khả 乎hồ 。 明minh 道đạo 曰viết 。

釋Thích 氏thị 之chi 說thuyết 。 若nhược 欲dục 窮cùng 其kỳ 說thuyết 而nhi 去khứ 取thủ 之chi 。 則tắc 其kỳ 說thuyết 未vị 能năng 窮cùng 。 固cố 已dĩ 化hóa 而nhi 為vi 佛Phật 矣hĩ 。 明minh 道đạo 於ư 此thử 。 始thỉ 知tri 釋Thích 氏thị 之chi 說thuyết 。 非phi 儒nho 者giả 所sở 能năng 窮cùng 也dã 。 晦hối 菴am 曰viết 。

就tựu 使sử 其kỳ 說thuyết 有hữu 實thật 。 非phi 吾ngô 儒nho 之chi 說thuyết 所sở 及cập 者giả 。 是thị 乃nãi 過quá 乎hồ 中trung 正chánh 。 而nhi 與dữ 不bất 及cập 者giả 無vô 以dĩ 異dị 。 晦hối 菴am 於ư 此thử 。 始thỉ 知tri 釋Thích 氏thị 之chi 說thuyết 。 非phi 儒nho 者giả 所sở 能năng 發phát 也dã 。 夫phu 釋Thích 氏thị 之chi 說thuyết 。 既ký 非phi 儒nho 者giả 所sở 能năng 窮cùng 。 亦diệc 非phi 儒nho 者giả 所sở 能năng 及cập 。 孰thục 謂vị 其kỳ 可khả 毀hủy 哉tai 。 韓# 愈dũ 毀hủy 之chi 。 不bất 知tri 佛Phật 者giả 也dã 。 先tiên 儒nho 毀hủy 之chi 。 傚# 韓# 愈dũ 者giả 也dã 。 嘗thường 於ư 韓# 愈dũ 別biệt 傳truyền 。 見kiến 其kỳ 與dữ 大đại 顛điên 答đáp 問vấn 甚thậm 詳tường 。 不bất 知tri 何hà 者giả 為vi 可khả 非phi 。 何hà 者giả 為vi 可khả 毀hủy 乎hồ 。 見kiến 聞văn 不bất 廣quảng 。 而nhi 妄vọng 肆tứ 非phi 毀hủy 。 是thị 不bất 免miễn 為vi 舜thuấn 犬khuyển 妾thiếp 婦phụ 而nhi 已dĩ 矣hĩ 。 張trương 無vô 盡tận 曰viết 。

韓# 愈dũ 謂vị 作tác 史sử 者giả 。 不bất 有hữu 人nhân 禍họa 。 則tắc 有hữu 天thiên 刑hình 。 豈khởi 可khả 不bất 畏úy 懼cụ 而nhi 輕khinh 為vi 之chi 。 夫phu 作tác 史sử 者giả 。 採thải 摭# 人nhân 之chi 實thật 跡tích 。 設thiết 或hoặc 褒bao 貶biếm 不bất 公công 。 尚thượng 有hữu 刑hình 禍họa 。 況huống 無vô 故cố 輕khinh 薄bạc 。 以dĩ 毀hủy 大đại 聖thánh 人nhân 哉tai 。 一nhất 切thiết 重trọng 罪tội 。 皆giai 可khả 懺sám 悔hối 。 謗báng 佛Phật 法Pháp 罪tội 。 不bất 可khả 懺sám 悔hối 。 故cố 法Pháp 華Hoa 經Kinh 中trung 。 載tái 謗báng 法pháp 之chi 罪tội 。 至chí 極cực 至chí 重trọng/trùng 。 今kim 人nhân 只chỉ 是thị 謗báng 佛Phật 。 已dĩ 種chủng 無vô 量lượng 罪tội 因nhân 。 況huống 佛Phật 以dĩ 善thiện 道đạo 化hóa 人nhân 。 信tín 佛Phật 者giả 必tất 為vi 善thiện 。 不bất 信tín 佛Phật 者giả 必tất 為vi 惡ác 。 惡ác 積tích 則tắc 滅diệt 身thân 。 身thân 沒một 之chi 後hậu 。 罪tội 報báo 愈dũ 重trọng/trùng 。 天thiên 作tác 孽nghiệt 猶do 可khả 違vi 。 自tự 作tác 孽nghiệt 不bất 可khả 逭# 。 此thử 之chi 謂vị 也dã 。 愈dũ 又hựu 曰viết 。

其kỳ 身thân 死tử 已dĩ 久cửu 。 枯khô 朽hủ 之chi 骨cốt 。 凶hung 穢uế 之chi 餘dư 。 豈khởi 宜nghi 以dĩ 入nhập 宮cung 禁cấm 。 蓋cái 以dĩ 佛Phật 身thân 之chi 舍xá 利lợi 。 而nhi 比tỉ 凡phàm 庶thứ 之chi 朽hủ 骨cốt 。 何hà 其kỳ 無vô 忌kỵ 憚đạn 一nhất 至chí 此thử 哉tai 。 涅Niết 槃Bàn 經kinh 曰viết 。

爾nhĩ 時thời 世Thế 尊Tôn 。 以dĩ 大đại 悲bi 力lực 。 從tùng 心tâm 胸hung 中trung 。 火hỏa 湧dũng 棺quan 外ngoại 。 漸tiệm 漸tiệm 闍xà 維duy (# 焚phần 化hóa )# 碎toái 金kim 體thể 。 成thành 末mạt 舍xá 利lợi 。 以dĩ 是thị 知tri 佛Phật 骨cốt 者giả 。 佛Phật 之chi 舍xá 利lợi 也dã 。 秀tú 州châu 精tinh 嚴nghiêm 院viện 。 有hữu 一nhất 舍xá 利lợi 。 一nhất 日nhật 行hành 道Đạo 。 一nhất 日nhật 入nhập 定định 。 行hành 道Đạo 者giả 。 旋toàn 轉chuyển 不bất 息tức 。 入nhập 定định 者giả 。 寂tịch 然nhiên 不bất 動động 。 嵩tung 祖tổ 師sư 作tác 行hành 道Đạo 舍xá 利lợi 記ký 。 蓋cái 以dĩ 其kỳ 道đạo 之chi 驗nghiệm 也dã 。 九cửu 流lưu 百bách 家gia 。 紛phân 然nhiên 謂vị 之chi 道đạo 。 則tắc 與dữ 佛Phật 未vị 始thỉ 異dị 也dã 。 稽khể 其kỳ 驗nghiệm 。 則tắc 天thiên 下hạ 無vô 有hữu 也dã 。 競cạnh 尊tôn 其kỳ 師sư 。 謂vị 佛Phật 不bất 足túc 與dữ 其kỳ 聖thánh 賢hiền 校giáo 。 及cập 其kỳ 死tử 也dã 。 不bất 數sổ 日nhật 而nhi 形hình 腐hủ 。 不bất 百bách 年niên 而nhi 骨cốt 朽hủ 。 其kỳ 神thần 則tắc 漠mạc 然nhiên 烏ô 有hữu 乎hồ 恍hoảng 惚hốt 。 豈khởi 其kỳ 道đạo 亦diệc 有hữu 未vị 臻trăn 於ư 佛Phật 者giả 乎hồ 。 然nhiên 舍xá 利lợi 之chi 見kiến 乎hồ 天thiên 下hạ 者giả 。 古cổ 今kim 多đa 矣hĩ 。 有hữu 盤bàn 空không 而nhi 翔tường 者giả 。 有hữu 無vô 端đoan 而nhi 至chí 者giả 。 發phát 光quang 而nhi 並tịnh 日nhật 月nguyệt 者giả 。 不bất 可khả 聞văn 者giả 。 不bất 可khả 碎toái 者giả 。 若nhược 此thử 行hành 道Đạo 晝trú 夜dạ 振chấn 之chi 而nhi 不bất 息tức 。 天thiên 下hạ 未vị 始thỉ 見kiến 也dã 。 捧phủng 其kỳ 塔tháp 而nhi 敬kính 之chi 。 則tắc 金kim 鐸đạc 益ích 轉chuyển 。 若nhược 與dữ 人nhân 意ý 而nhi 相tương 應ứng 。 異dị 乎hồ 美mỹ 哉tai 。 然nhiên 則tắc 舍xá 利lợi 之chi 神thần 奇kỳ 若nhược 此thử 。 而nhi 以dĩ 之chi 比tỉ 凡phàm 骨cốt 可khả 乎hồ 。 列liệt 子tử 曰viết 。

生sanh 則tắc 堯# 舜thuấn 。 死tử 則tắc 腐hủ 骨cốt 。 故cố 雖tuy 褒bao 稱xưng 嘉gia 美mỹ 。 以dĩ 為vi 大đại 而nhi 化hóa 。 聖thánh 而nhi 不bất 可khả 知tri 者giả 。 俱câu 不bất 免miễn 乎hồ 腥tinh 臊tao 臭xú 穢uế 。 與dữ 草thảo 木mộc 同đồng 腐hủ 也dã 。 其kỳ 能năng 若nhược 佛Phật 骨cốt 之chi 更cánh 數số 千thiên 載tái 。 而nhi 神thần 奇kỳ 特đặc 異dị 。 與dữ 世thế 為vi 祥tường 為vi 福phước 者giả 耶da 。 張trương 無vô 盡tận 居cư 士sĩ 。 初sơ 問vấn 大đại 慧tuệ 禪thiền 師sư 曰viết 。 堯# 舜thuấn 禹vũ 湯thang 。 皆giai 聖thánh 人nhân 也dã 。 佛Phật 竟cánh 不bất 言ngôn 之chi 何hà 耶da 。 師sư 曰viết 。 堯# 舜thuấn 禹vũ 湯thang 。 比tỉ 梵Phạm 王Vương 帝Đế 釋Thích 。 有hữu 優ưu 劣liệt 否phủ/bĩ 。 士sĩ 曰viết 。

堯# 舜thuấn 禹vũ 湯thang 。 豈khởi 可khả 比tỉ 梵Phạm 王Vương 帝Đế 釋Thích 。 師sư 曰viết 。

佛Phật 以dĩ 梵Phạm 王Vương 帝Đế 釋Thích 為vi 凡phàm 夫phu 。 餘dư 可khả 知tri 矣hĩ 。 公công 乃nãi 擊kích 節tiết 。 以dĩ 為vi 高cao 論luận 。 由do 是thị 觀quán 之chi 。 則tắc 堯# 舜thuấn 禹vũ 湯thang 不bất 及cập 梵Phạm 王Vương 帝Đế 釋Thích 遠viễn 矣hĩ 。 而nhi 梵Phạm 釋Thích 猶do 為vi 凡phàm 夫phu 。 自tự 堯# 舜thuấn 禹vũ 湯thang 。 至chí 於ư 文văn 武võ 周chu 公công 孔khổng 子tử 。 儒nho 家gia 皆giai 以dĩ 聖thánh 稱xưng 也dã 。 彼bỉ 伯bá 夷di 伊y 尹# 柳liễu 下hạ 惠huệ 。 各các 以dĩ 一nhất 善thiện 自tự 著trước 者giả 。 亦diệc 謂vị 之chi 聖thánh 也dã 。 而nhi 群quần 聖thánh 之chi 中trung 。 必tất 有hữu 大đại 者giả 焉yên 。 宰tể 我ngã 曰viết 。 以dĩ 予# 觀quán 於ư 夫phu 子tử 。 賢hiền 於ư 堯# 舜thuấn 遠viễn 矣hĩ 。 子tử 貢cống 曰viết 。 自tự 有hữu 生sanh 民dân 以dĩ 來lai 。 未vị 有hữu 盛thịnh 於ư 孔khổng 子tử 也dã 。 是thị 孔khổng 子tử 者giả 。 儒nho 家gia 之chi 大đại 聖thánh 人nhân 也dã 。 然nhiên 佛Phật 又hựu 聖thánh 中trung 之chi 聖thánh 也dã 。 佛Phật 自tự 修tu 因nhân 於ư 億ức 劫kiếp 。 而nhi 證chứng 果Quả 於ư 今kim 生sanh 。 六Lục 度Độ 萬vạn 行hạnh 。 罔võng 不bất 齊tề 修tu 。 恆Hằng 沙sa 功công 德đức 。 皆giai 悉tất 圓viên 滿mãn 。 列liệt 子tử 援viện 孔khổng 子tử 之chi 言ngôn 曰viết 。

丘khâu 聞văn 西tây 方phương 有hữu 大đại 聖thánh 人nhân 。 不bất 治trị 而nhi 不bất 亂loạn 。 范phạm 蔚úy 宗tông 著trước 西tây 域vực 論luận 曰viết 。

彼bỉ 土độ 靈linh 聖thánh 之chi 所sở 降giáng/hàng 集tập 。 賢hiền 懿# 之chi 所sở 挺đĩnh 生sanh 。 裴# 休hưu 曰viết 。

佛Phật 為vi 大Đại 聖Thánh 人nhân 。 其kỳ 教giáo 有hữu 不bất 思tư 議nghị 事sự 。 疊điệp 而nhi 觀quán 之chi 。 則tắc 世thế 之chi 所sở 謂vị 聖thánh 人nhân 者giả 。 孰thục 有hữu 過quá 於ư 佛Phật 哉tai 。 彼bỉ 不bất 信tín 佛Phật 而nhi 謗báng 佛Phật 者giả 。 生sanh 為vi 愚ngu 人nhân 。 死tử 為vi 愚ngu 鬼quỷ 。 捨xả 身thân 受thọ 身thân 。 愈dũ 趨xu 愈dũ 下hạ 。 善thiện 擇trạch 術thuật 者giả 果quả 如như 是thị 乎hồ 。 程# 頤di 儒nho 者giả 也dã 。 其kỳ 論luận 佛Phật 也dã 。 則tắc 以dĩ 為vi 邪tà 誕đản 妖yêu 異dị 之chi 言ngôn 。 塗đồ 生sanh 民dân 之chi 耳nhĩ 目mục 。 蓋cái 佛Phật 之chi 說thuyết 無vô 涯nhai 。 而nhi 頤di 之chi 見kiến 有hữu 限hạn 。 對đối 醯hê 雞kê 而nhi 談đàm 浩hạo 劫kiếp 。 宜nghi 其kỳ 以dĩ 邪tà 誕đản 妖yêu 異dị 目mục 之chi 也dã 。 然nhiên 頤di 亦diệc 嘗thường 反phản 而nhi 思tư 之chi 乎hồ 。 邪tà 誕đản 妖yêu 異dị 。 於ư 儒nho 教giáo 則tắc 有hữu 之chi 。 易dị 曰viết 。

見kiến 豕thỉ 負phụ 塗đồ 。 載tái 鬼quỷ 一nhất 車xa 。 詩thi 曰viết 。

天thiên 命mạng 玄huyền 鳥điểu 。 降giáng/hàng 而nhi 生sanh 商thương 。 史sử 曰viết 。

甲giáp 申thân 乙ất 酉dậu 。 魚ngư 羊dương 食thực 人nhân 。 傳truyền 曰viết 。

齊tề 侯hầu 見kiến 豕thỉ 人nhân 立lập 而nhi 啼đề 。 至chí 于vu 神thần 降giáng/hàng 于vu 莘# 石thạch 言ngôn 於ư 晉tấn 。 魏ngụy 顆khỏa 見kiến 老lão 人nhân 。 狐hồ 突đột 遇ngộ 申thân 生sanh 。 謂vị 之chi 邪tà 可khả 也dã 。 謂vị 之chi 妖yêu 可khả 也dã 。 謂vị 之chi 異dị 可khả 也dã 。 詩thi 曰viết 。

帝đế 謂vị 文văn 王vương 。 予# 懷hoài 明minh 德đức 。 夫phu 天thiên 不bất 言ngôn 也dã 。 久cửu 矣hĩ 。 偶ngẫu 有hữu 言ngôn 焉yên 。 人nhân 烏ô 得đắc 而nhi 聞văn 之chi 。 今kim 也dã 予# 懷hoài 之chi 語ngữ 。 若nhược 見kiến 其kỳ 口khẩu 耳nhĩ 之chi 相tướng 接tiếp 。 不bất 謂vị 之chi 誕đản 可khả 乎hồ 。 因nhân 程# 頤di 邪tà 誕đản 妖yêu 異dị 之chi 謗báng 。 而nhi 求cầu 儒nho 家gia 邪tà 誕đản 妖yêu 異dị 之chi 實thật 。 蓋cái 有hữu 不bất 可khả 得đắc 而nhi 掩yểm 者giả 。 今kim 取thủ 議nghị 佛Phật 者giả 觀quán 之chi 。 唐đường 有hữu 傅phó/phụ 奕dịch 者giả 。 精tinh 術thuật 數số 之chi 書thư 。 掌chưởng 司ty 天thiên 之chi 職chức 。 前tiền 後hậu 七thất 上thượng 疏sớ/sơ 。 謗báng 褻tiết 佛Phật 教giáo 。

時thời 有hữu 李# 師sư 政chánh 者giả 。 著trước 內nội 德đức 論luận 。 夫phu 以dĩ 傅phó/phụ 奕dịch 而nhi 肆tứ 誣vu 謗báng 之chi 言ngôn 。 以dĩ 師sư 政chánh 而nhi 著trước 辨biện 惑hoặc 之chi 論luận 。 是thị 非phi 曲khúc 直trực 。 坦thản 然nhiên 明minh 甚thậm 。 萬vạn 世thế 之chi 下hạ 。 可khả 以dĩ 觀quán 矣hĩ 。 厥quyết 後hậu 有hữu 韓# 愈dũ 者giả 。 其kỳ 見kiến 猶do 傅phó/phụ 奕dịch 也dã 。 原nguyên 道đạo 佛Phật 骨cốt 。 其kỳ 作tác 奕dịch 之chi 章chương 疏sớ/sơ 也dã 。 奕dịch 謗báng 佛Phật 於ư 前tiền 。 即tức 有hữu 師sư 政chánh 以dĩ 辨biện 其kỳ 惑hoặc 。 愈dũ 謗báng 於ư 後hậu 。 曷hạt 為vi 無vô 人nhân 以dĩ 議nghị 其kỳ 非phi 。 蓋cái 奕dịch 為vi 太thái 史sử 令linh 。 特đặc 藝nghệ 者giả 耳nhĩ 。 愈dũ 以dĩ 文văn 章chương 顯hiển 。 乃nãi 儒nho 者giả 也dã 。 藝nghệ 者giả 之chi 言ngôn 。 夫phu 人nhân 固cố 得đắc 與dữ 之chi 辨biện 是thị 非phi 。 儒nho 者giả 之chi 論luận 。 世thế 俗tục 每mỗi 不bất 敢cảm 以dĩ 致trí 可khả 否phủ/bĩ 。 吾ngô 則tắc 曰viết 。

言ngôn 之chi 而nhi 當đương 理lý 。 雖tuy 非phi 儒nho 而nhi 可khả 遵tuân 。 言ngôn 之chi 而nhi 涉thiệp 誣vu 。 雖tuy 果quả 儒nho 而nhi 可khả 辨biện 。 愈dũ 不bất 明minh 吾ngô 道đạo 一nhất 貫quán 之chi 理lý 。 可khả 不bất 明minh 而nhi 辨biện 之chi 。 使sử 其kỳ 言ngôn 之chi 誤ngộ 後hậu 世thế 乎hồ 。 愈dũ 又hựu 曰viết 。

臣thần 雖tuy 至chí 愚ngu 。 必tất 知tri 陛bệ 下hạ 不bất 惑hoặc 於ư 佛Phật 。 孔khổng 子tử 曰viết 。

智trí 者giả 不bất 惑hoặc 。 謂vị 天thiên 下hạ 之chi 可khả 惑hoặc 者giả 。 皆giai 愚ngu 者giả 也dã 。 智trí 者giả 既ký 明minh 且thả 哲triết 。 洞đỗng 屬thuộc 是thị 非phi 。 凡phàm 所sở 作tác 為vi 。 必tất 真chân 見kiến 其kỳ 理lý 之chi 可khả 為vi 而nhi 後hậu 為vi 之chi 。 以dĩ 明minh 主chủ 而nhi 奉phụng 佛Phật 。 謂vị 之chi 受thọ 惑hoặc 。 不bất 可khả 也dã 。 若nhược 憲hiến 宗tông 者giả 聰thông 明minh 果quả 決quyết 。 得đắc 於ư 天thiên 性tánh 。 是thị 豈khởi 愚ngu 者giả 。 豈khởi 是thị 易dị 惑hoặc 者giả 乎hồ 。 非phi 特đặc 憲hiến 宗tông 為vi 然nhiên 也dã 。 唐đường 世thế 人nhân 主chủ 。 如như 太thái 宗tông 之chi 聰thông 明minh 英anh 武võ 。 由do 漢hán 以dĩ 來lai 。 未vị 之chi 有hữu 也dã 。 而nhi 其kỳ 篤đốc 信tín 佛Phật 教giáo 。 始thỉ 終chung 如như 一nhất 。 而nhi 太thái 宗tông 之chi 奉phụng 佛Phật 。 尤vưu 不bất 止chỉ 如như 憲hiến 宗tông 之chi 迎nghênh 骨cốt 也dã 。 是thị 豈khởi 為vi 佛Phật 所sở 惑hoặc 乎hồ 。 使sử 太thái 宗tông 果quả 愚ngu 而nhi 受thọ 惑hoặc 。 則tắc 當đương 時thời 房phòng 。 杜đỗ 。 王vương 。 魏ngụy 直trực 言ngôn 無vô 隱ẩn 。 胡hồ 為vi 不bất 諫gián 。 不bất 惟duy 不bất 諫gián 其kỳ 奉phụng 佛Phật 也dã 。 若nhược 房phòng 梁lương 公công 玄huyền 齡linh 。 則tắc 相tương/tướng 與dữ 命mạng 玄huyền 奘tráng 譯dịch 經kinh 。 杜đỗ 萊# 公công 如như 晦hối 。 則tắc 以dĩ 法pháp 尊tôn 京kinh 兆triệu 玄huyền 琬# 法Pháp 師sư 。 其kỳ 欽khâm 崇sùng 歸quy 向hướng 之chi 心tâm 。 君quân 臣thần 同đồng 一nhất 德đức 。 又hựu 不bất 惟duy 房phòng 杜đỗ 二nhị 公công 為vi 然nhiên 也dã 。 宋tống 璟# 剛cang 介giới 。 為vi 唐đường 朝triêu 第đệ 一nhất 。 則tắc 以dĩ 佛Phật 法Pháp 。 師sư 于vu 曇đàm 一nhất 。 裴# 晉tấn 公công 以dĩ 身thân 繫hệ 天thiên 下hạ 安an 危nguy 。 則tắc 執chấp 弟đệ 子tử 禮lễ 於ư 徑kính 山sơn 法pháp 針châm 。 抱bão 大đại 節tiết 忠trung 於ư 國quốc 家gia 。 死tử 而nhi 不bất 變biến 者giả 。 孰thục 若nhược 顏nhan 魯lỗ 公công 。 則tắc 以dĩ 戒giới 稱xưng 弟đệ 子tử 于vu 湖hồ 州châu 慧tuệ 明minh 。 問vấn 道đạo 於ư 江giang 西tây 嚴nghiêm 峻tuấn 。 至chí 于vu 張trương 說thuyết 撰soạn 心tâm 經kinh 之chi 序tự 。 孟# 簡giản 結kết 塵trần 外ngoại 之chi 交giao 。 杜đỗ 鴻hồng 漸tiệm 。 參tham 無vô 住trụ 之chi 禪thiền 。 權quyền 德đức 輿dư 。 著trước 草thảo 衣y 之chi 記ký 。 彼bỉ 諸chư 聖thánh 賢hiền 。 皆giai 表biểu 表biểu 然nhiên 不bất 世thế 出xuất 者giả 。 使sử 佛Phật 教giáo 果quả 能năng 惑hoặc 人nhân 。 亦diệc 安an 能năng 惑hoặc 如như 是thị 之chi 聖thánh 賢hiền 耶da 。 唐đường 之chi 君quân 臣thần 。 決quyết 非phi 受thọ 惑hoặc 。 而nhi 愈dũ 之chi 惑hoặc 亦diệc 甚thậm 矣hĩ 。 雖tuy 然nhiên 愈dũ 之chi 惑hoặc 不bất 足túc 論luận 也dã 。 而nhi 其kỳ 惑hoặc 天thiên 下hạ 後hậu 世thế 。 則tắc 非phi 細tế 故cố 也dã 。 蓋cái 愈dũ 以dĩ 儒nho 自tự 負phụ 。 經kinh 生sanh 學học 士sĩ 。 視thị 之chi 如như 泰thái 山sơn 北bắc 斗đẩu 。 愈dũ 之chi 所sở 是thị 從tùng 而nhi 是thị 之chi 。 愈dũ 之chi 所sở 非phi 從tùng 而nhi 非phi 之chi 。 誰thùy 復phục 詳tường 審thẩm 諦đế 察sát 。 雖tuy 其kỳ 文văn 章chương 高cao 天thiên 下hạ 。 何hà 足túc 道đạo 乎hồ 。 周chu 子tử 通thông 書thư 曰viết 。

不bất 知tri 務vụ 道Đạo 德đức 。 而nhi 以dĩ 文văn 辭từ 為vi 能năng 者giả 。 藝nghệ 焉yên 而nhi 已dĩ 矣hĩ 。 由do 是thị 言ngôn 之chi 。 則tắc 愈dũ 與dữ 奕dịch 等đẳng 。 皆giai 藝nghệ 者giả 耳nhĩ 。 孰thục 謂vị 愈dũ 得đắc 為vi 儒nho 哉tai 。 愈dũ 曰viết 。

佛Phật 者giả 夷di 狄địch 之chi 一nhất 法pháp 。 彼bỉ 徒đồ 見kiến 佛Phật 法pháp 來lai 自tự 西tây 域vực 。 遂toại 從tùng 而nhi 夷di 之chi 。 殊thù 不bất 知tri 佛Phật 生sanh 於ư 天Thiên 竺Trúc 。 而nhi 中trung 天Thiên 竺Trúc 為vi 南Nam 贍Thiệm 部Bộ 洲Châu 之chi 正chánh 中trung 。 是thị 佛Phật 家gia 固cố 以dĩ 彼bỉ 為vi 中trung 也dã 。 後hậu 漢hán 書thư 曰viết 。

佛Phật 道Đạo 神thần 化hóa 。 興hưng 自tự 身thân 毒độc 。 其kỳ 國quốc 則tắc 殷ân 乎hồ 中trung 土thổ/độ 。 玉ngọc 燭chúc 和hòa 氣khí 。 是thị 儒nho 家gia 亦diệc 以dĩ 彼bỉ 為vi 中trung 國quốc 也dã 。 由do 是thị 知tri 此thử 固cố 一nhất 中trung 國quốc 也dã 。 反phản 彼bỉ 亦diệc 一nhất 中trung 國quốc 也dã 。 而nhi 謂vị 之chi 夷di 可khả 乎hồ 。 愈dũ 之chi 見kiến 但đãn 知tri 四tứ 海hải 九cửu 州châu 之chi 內nội 為vi 中trung 國quốc 。 四tứ 海hải 九cửu 州châu 之chi 外ngoại 為vi 四tứ 夷di 。 外ngoại 此thử 更cánh 無vô 去khứ 處xứ 矣hĩ 。 豈khởi 知tri 四tứ 夷di 之chi 外ngoại 。

復phục 有hữu 非phi 夷di 者giả 哉tai 。 愈dũ 之chi 見kiến 。 坐tọa 井tỉnh 觀quán 天thiên 之chi 見kiến 也dã 。 不bất 然nhiên 。 北bắc 史sử 所sở 載tái 大đại 秦tần 國quốc 者giả 。 去khứ 幽u 州châu 數sổ 萬vạn 里lý 。 而nhi 居cư 諸chư 夷di 之chi 外ngoại 。 其kỳ 國quốc 衣y 冠quan 禮lễ 樂nhạo/nhạc/lạc 。 制chế 度độ 文văn 章chương 。 與dữ 中trung 華hoa 同đồng 一nhất 殷ân 盛thịnh 。 故cố 號hiệu 曰viết 大đại 秦tần 而nhi 與dữ 大đại 漢hán 齒xỉ 。 由do 是thị 觀quán 之chi 。 則tắc 四tứ 夷di 之chi 外ngoại 。 固cố 有hữu 中trung 國quốc 。 而nhi 漢hán 書thư 以dĩ 身thân 毒độc 為vi 中trung 國quốc 。 信tín 不bất 誣vu 也dã 。 井tỉnh 蛙# 不bất 足túc 以dĩ 語ngữ 海hải 。 固cố 非phi 愈dũ 之chi 所sở 能năng 知tri 。 也dã (# 大đại 秦tần 。 身thân 毒độc 。 即tức 天Thiên 竺Trúc 也dã 。 )# 。 原nguyên 道đạo 謂vị 老lão 子tử 道đạo 其kỳ 所sở 道đạo 。 非phi 吾ngô 之chi 所sở 謂vị 道đạo 。 其kỳ 師sư 說thuyết 乃nãi 謂vị 孔khổng 子tử 師sư 老lão 聃đam 。 審thẩm 如như 是thị 。 則tắc 孔khổng 子tử 之chi 道đạo 。 乃nãi 出xuất 於ư 老lão 氏thị 之chi 道đạo 。 亦diệc 可khả 謂vị 之chi 道đạo 其kỳ 所sở 道đạo 也dã 。 與dữ 孟# 簡giản 書thư 。 謂vị 群quần 聖thánh 之chi 道đạo 大đại 壞hoại 。 其kỳ 禍họa 出xuất 於ư 楊dương 墨mặc 。 其kỳ 讀đọc 墨mặc 子tử 。 乃nãi 謂vị 孔khổng 墨mặc 相tương/tướng 為vi 用dụng 。 審thẩm 如như 是thị 。 則tắc 孔khổng 子tử 之chi 道đạo 。 本bổn 同đồng 乎hồ 墨mặc 氏thị 之chi 道đạo 。 亦diệc 可khả 謂vị 之chi 壞hoại 群quần 聖thánh 之chi 道đạo 乎hồ 。 夫phu 老lão 也dã 。 墨mặc 也dã 。 異dị 端đoan 之chi 道đạo 也dã 。 愈dũ 既ký 詆# 排bài 之chi 矣hĩ 。 而nhi 乃nãi 指chỉ 孔khổng 子tử 以dĩ 為vi 老lão 。 又hựu 指chỉ 孔khổng 子tử 以dĩ 為vi 墨mặc 。 不bất 亦diệc 叛bạn 孔khổng 子tử 之chi 甚thậm 乎hồ 。 學học 孔khổng 子tử 而nhi 叛bạn 孔khổng 子tử 。 猶do 陳trần 相tương/tướng 之chi 背bối/bội 師sư 。 逢phùng 蒙mông 之chi 射xạ 羿# 也dã 。 後hậu 世thế 經kinh 生sanh 學học 士sĩ 。 以dĩ 愈dũ 詆# 佛Phật 為vi 可khả 傚# 。 則tắc 愈dũ 之chi 叛bạn 孔khổng 子tử 。 亦diệc 可khả 傚# 乎hồ 。 抑ức 愈dũ 雖tuy 詆# 佛Phật 。 而nhi 又hựu 取thủ 於ư 佛Phật 。 其kỳ 作tác 馬mã 彙vị 行hành 狀trạng 也dã 。 則tắc 取thủ 其kỳ 刺thứ 血huyết 寫tả 佛Phật 經Kinh 。 且thả 詆# 之chi 而nhi 且thả 取thủ 之chi 。 既ký 非phi 之chi 而nhi 又hựu 是thị 之chi 。 愈dũ 可khả 謂vị 不bất 常thường 其kỳ 德đức 者giả 矣hĩ 。 蓋cái 愈dũ 之chi 中trung 心tâm 。 初sơ 無vô 定định 見kiến 。 是thị 非phi 取thủ 捨xả 。 莫mạc 知tri 適thích 從tùng 。 故cố 肆tứ 口khẩu 所sở 言ngôn 。 隨tùy 時thời 遷thiên 就tựu 。 前tiền 不bất 顧cố 後hậu 。 後hậu 不bất 顧cố 前tiền 。 而nhi 不bất 復phục 慮lự 其kỳ 遺di 臭xú 於ư 萬vạn 世thế 也dã 。 識thức 者giả 於ư 此thử 。 毋vô 以dĩ 私tư 心tâm 論luận 。 毋vô 以dĩ 愛ái 憎tăng 之chi 心tâm 論luận 。 試thí 乎hồ 其kỳ 心tâm 而nhi 評bình 之chi 。 則tắc 愈dũ 之chi 為vi 人nhân 也dã 。 果quả 君quân 子tử 乎hồ 。 抑ức 小tiểu 人nhân 乎hồ 。 果quả 儒nho 者giả 乎hồ 。 抑ức 非phi 真chân 儒nho 乎hồ 。 (# 傅phó/phụ 奕dịch 本bổn 是thị 道đạo 門môn 。 起khởi 家gia 貧bần 賤tiện 。 投đầu 僧Tăng 乞khất 貨hóa 。 不bất 遂toại 所sở 懷hoài 。 蓄súc 憤phẫn 致trí 嫌hiềm 。 故cố 七thất 上thượng 疏sớ/sơ 。 )# 。

大đại 慧tuệ 禪thiền 師sư 。 答đáp 無vô 盡tận 居cư 士sĩ 。 可khả 謂vị 言ngôn 簡giản 而nhi 義nghĩa 彰chương 矣hĩ 。 宗tông 本bổn 禪thiền 師sư 曰viết 。

書thư 云vân 。

士sĩ 希hy 賢hiền 。 賢hiền 希hy 聖thánh 。 聖thánh 希hy 天thiên 。 天thiên 中trung 至chí 尊tôn 。 無vô 非phi 玉ngọc 帝đế 。 玉ngọc 帝đế 比tỉ 聲Thanh 聞Văn 羅La 漢Hán 。 猶do 吏lại 比tỉ 狀trạng 元nguyên 。 況huống 佛Phật 乎hồ 。 佛Phật 乃nãi 菩Bồ 薩Tát 。 緣Duyên 覺Giác 。 聲Thanh 聞Văn 。 之chi 師sư 。 是thị 為vi 諸chư 聖thánh 之chi 師sư 也dã 。 或hoặc 問vấn 仙tiên 道đạo 比tỉ 佛Phật 道Đạo 何hà 如như 。 答đáp 。

神thần 仙tiên 尚thượng 受thọ 玉ngọc 帝đế 控khống 制chế 。 豈khởi 可khả 比tỉ 於ư 佛Phật 也dã 。 況huống 以dĩ 仙tiên 道đạo 難nạn/nan 修tu 。 又hựu 有hữu 墮đọa 落lạc 之chi 日nhật 。 佛Phật 道Đạo 易dị 學học 永vĩnh 無vô 退thoái 轉chuyển 之chi 時thời 。 楞lăng 嚴nghiêm 經kinh 。 有hữu 十thập 種chủng 仙tiên 。 報báo 盡tận 還hoàn 墮đọa 諸chư 趣thú 。 故cố 洞đỗng 賓tân 棄khí 卻khước 瓢biều 囊nang 。 而nhi 歸quy 依y 於ư 黃hoàng 龍long 禪thiền 師sư 也dã (# 帝Đế 釋Thích 儒nho 云vân 上thượng 帝đế 。 道đạo 云vân 玉ngọc 帝đế 。 俗tục 云vân 天thiên 帝đế 。 是thị 欲dục 界giới 忉Đao 利Lợi 天Thiên 主Chủ 。 梵Phạn 語ngữ 具cụ 云vân 釋Thích 提Đề 桓Hoàn 因Nhân 。 華hoa 言ngôn 能năng 天thiên 主chủ 。 謂vị 能năng 為vì 三Tam 十Thập 三Tam 天Thiên 主chủ 。 昔tích 姓tánh 憍kiêu 尸thi 迦ca 。 建kiến 迦Ca 葉Diếp 佛Phật 舍xá 利lợi 塔tháp 。 三tam 十thập 二nhị 人nhân 助trợ 修tu 。 俱câu 生sanh 忉Đao 利Lợi 天Thiên 。 帝Đế 釋Thích 為vi 君quân 。 三tam 十thập 二nhị 為vi 臣thần 。 共cộng 為vì 三Tam 十Thập 三Tam 天Thiên 。 梵Phạm 王Vương 是thị 色sắc 界giới 天thiên 主chủ 。 居cư 欲dục 界giới 之chi 上thượng 。 菩Bồ 薩Tát 是thị 大Đại 乘Thừa 聖thánh 人nhân 。 緣Duyên 覺Giác 是thị 中trung 乘thừa 聖thánh 人nhân 。 聲Thanh 聞Văn 羅La 漢Hán 。 是thị 小Tiểu 乘Thừa 聖thánh 人nhân )# 。

元nguyên 世thế 祖tổ

弘hoằng 教giáo 集tập 并tinh 通thông 載tái

庚canh 申thân 即tức 位vị 。 大đại 赦xá 。 普phổ 度độ 僧Tăng 尼ni 。 二nhị 年niên 賜tứ 僧Tăng 子tử 聰thông 。 并tinh 懷hoài 孟# 刑hình 州châu 田điền 各các 五ngũ 十thập 頃khoảnh 。 賜tứ 慶khánh 壽thọ 寺tự 陸lục 地địa 五ngũ 百bách 頃khoảnh 。 三tam 年niên 大đại 作tác 佛Phật 事sự 。 於ư 昊hạo 天thiên 寺tự 。 七thất 晝trú 夜dạ 。 賜tứ 銀ngân 一nhất 萬vạn 五ngũ 千thiên 兩lưỡng 。 至chí 元nguyên 元nguyên 年niên 。 都đô 燕yên 設thiết 會hội 度độ 僧Tăng 。 詔chiếu 國quốc 師sư 扮# 彌di 登đăng 座tòa 。 授thọ 秘bí 密mật 戒giới 。 帝đế 印ấn 大Đại 藏Tạng 經Kinh 三tam 十thập 六lục 藏tạng 。 遣khiển 分phần/phân 賜tứ 天thiên 下hạ 。 普phổ 令linh 得đắc 瞻chiêm 佛Phật 日nhật 。 帝đế 自tự 有hữu 天thiên 下hạ 。 寺tự 院viện 田điền 產sản 二nhị 稅thuế 。 盡tận 蠲quyên 免miễn 。 普phổ 令linh 緇# 侶lữ 安an 心tâm 辦biện 道đạo 。 帝đế 召triệu 群quần 臣thần 曰viết 。 朕trẫm 以dĩ 本bổn 覺giác 無vô 二nhị 真chân 心tâm 治trị 天thiên 下hạ 。 如như 觀quán 海hải 東đông 青thanh 取thủ 天thiên 鵝nga 。 心tâm 無vô 二nhị 故cố 。 一nhất 日nhật 。 上thượng 問vấn 帝đế 師sư 曰viết 。

施thí 食thực 至chí 少thiểu 。 何hà 能năng 普phổ 濟tế 無vô 量lượng 幽u 冥minh 。 帝đế 師sư 曰viết 。

佛Phật 法Pháp 真chân 言ngôn 力lực 。 猶do 如như 飲ẩm 馬mã 珠châu 。 上thượng 問vấn 帝đế 師sư 云vân 。

修tu 寺tự 建kiến 塔tháp 。 有hữu 何hà 功công 德đức 。 答đáp 云vân 。

福phước 廕ấm 大Đại 千Thiên 。 由do 是thị 建kiến 仁nhân 王vương 護hộ 國quốc 寺tự 。 帝đế 命mạng 帝đế 師sư 齋trai 竟cánh 。 天thiên 雨vũ 金kim 花hoa 。 繽tân 紛phân 而nhi 下hạ 。 帝đế 曰viết 。

何hà 故cố 有hữu 此thử 祥tường 瑞thụy 。 答đáp 云vân 。

陛bệ 下hạ 心tâm 花hoa 內nội 發phát 。 天thiên 雨vũ 金kim 花hoa 讚tán 歎thán 。 蜀thục 僧Tăng 元nguyên 一nhất 。 遊du 西tây 天thiên 回hồi 。 持trì 佛Phật 鐵thiết 缽bát 獻hiến 帝đế 。 帝đế 悅duyệt 寶bảo 之chi 。 帝đế 詔chiếu 遍biến 天thiên 下hạ 每mỗi 歲tuế 中trung 行hành 布bố 施thí 度độ 僧Tăng 。 讀đọc 大Đại 藏Tạng 經Kinh 。 隨tùy 處xứ 放phóng 光quang 現hiện 瑞thụy 。 禎# 祥tường 不bất 一nhất 。 帝đế 一nhất 日nhật 問vấn 眾chúng 臣thần 每mỗi 日nhật 還hoàn 有hữu 放phóng 閒gian/nhàn 也dã 無vô 。 眾chúng 臣thần 無vô 對đối 。 帝đế 乃nãi 袖tụ 中trung 出xuất 數sổ 珠châu 示thị 之chi 。 由do 是thị 內nội 外ngoại 百bá 官quan 皆giai 歸quy 至chí 善thiện 。 帝đế 見kiến 僧Tăng 有hữu 過quá 。 不bất 加gia 王vương 法pháp 。 止chỉ 令linh 閱duyệt 經kinh 懺sám 悔hối 。 帝đế 禦ngữ 北bắc 征chinh 。 護hộ 神thần 現hiện 身thân 陣trận 前tiền 。 怨oán 敵địch 自tự 退thoái 。 宋tống 主chủ 以dĩ 王vương 位vị 來lai 歸quy 。 學học 佛Phật 修tu 行hành 。 帝đế 大đại 悅duyệt 。 命mạng 削tước 髮phát 為vi 僧Tăng 寶bảo 焉yên 。 宋tống 太thái 后hậu 削tước 髮phát 為vi 尼ni 。 誦tụng 經Kinh 修tu 道Đạo 。 帝đế 深thâm 加gia 敬kính 。 仰ngưỡng 四tứ 事sự 供cúng 養dường 。 帝đế 以dĩ 金kim 為vi 泥nê 。 命mạng 僧Tăng 儒nho 繕thiện 寫tả 大Đại 藏Tạng 經Kinh 一nhất 藏tạng 。 貯trữ 以dĩ 七thất 寶bảo 琅lang [王*函]# 。 流lưu 傳truyền 後hậu 世thế 。 一nhất 日nhật 帝đế 以dĩ 佛Phật 鐵thiết 缽bát 。 取thủ 食thực 前tiền 珍trân 味vị 。 碎toái 置trí 缽bát 中trung 。 內nội 外ngoại 侍thị 臣thần 。 數số 滿mãn 千thiên 人nhân 。 各các 賜tứ 一nhất 粒lạp 。 普phổ 令linh 得đắc 沾triêm 如Như 來Lai 缽bát 中trung 之chi 禪thiền 悅duyệt 。 又hựu 外ngoại 邦bang 貢cống 佛Phật 舍xá 利lợi 至chí 。 帝đế 曰viết 。

不bất 獨độc 朕trẫm 一nhất 人nhân 得đắc 福phước 。 乃nãi 令linh 於ư 城thành 南nam 彰chương 義nghĩa 門môn 建kiến 塔tháp 。 普phổ 使sử 往vãng 來lai 。 皆giai 得đắc 頂đảnh 戴đái 。 初sơ 帝đế 居cư 潛tiềm 邸để 時thời 聞văn 西tây 國quốc 有hữu 綽xước 理lý 僧Tăng 道Đạo 德đức 。 願nguyện 見kiến 之chi 。 遣khiển 使sứ 往vãng 請thỉnh 。 于vu 廓khuếch 丹đan 大đại 王vương 。 王vương 謂vị 使sứ 者giả 曰viết 。

師sư 已dĩ 入nhập 滅diệt 。 師sư 有hữu 姪điệt 癹phấn 思tư 巴ba (# 此thử 云vân 聖thánh 壽thọ )# 。 深thâm 通thông 佛Phật 法Pháp 。 請thỉnh 以dĩ 應ưng 命mạng 。 既ký 至chí 都đô 。 旬tuần 日nhật 即tức 乞khất 還hoàn 西tây 。 帝đế 曰viết 。 願nguyện 為vi 朕trẫm 留lưu 。 當đương 求cầu 戒giới 法pháp 。 尋tầm 禮lễ 為vi 國quốc 師sư 。 王vương 公công 咸hàm 稟bẩm 妙diệu 戒giới 。 詔chiếu 居cư 五ngũ 臺đài 壽thọ 寧ninh 寺tự 。 壬nhâm 申thân 留lưu 京kinh 師sư 。 初sơ 天thiên 兵binh 下hạ 襄tương 城thành 。 居cư 民dân 請thỉnh 真chân 武võ 降giáng/hàng 筆bút 云vân 。

有hữu 大đại 黑hắc 神thần 。 領lãnh 兵binh 西tây 北bắc 方phương 來lai 。 吾ngô 亦diệc 當đương 避tị 。 於ư 是thị 列liệt 城thành 望vọng 風phong 款# 附phụ 。 兵binh 不bất 血huyết 刃nhận 。 至chí 於ư 破phá 常thường 州châu 。 多đa 見kiến 黑hắc 神thần 出xuất 入nhập 。 居cư 民dân 罔võng 知tri 。 故cố 實thật 詢tuân 知tri 。 乃nãi 摩ma 訶ha 葛cát 剌lạt 神thần 也dã 。 蓋cái 師sư 祖tổ 父phụ 七thất 世thế 。 事sự 神thần 甚thậm 謹cẩn 。 隨tùy 禱đảo 而nhi 應ưng 。 此thử 助trợ 國quốc 之chi 驗nghiệm 也dã 。 有hữu 旨chỉ 。 建kiến 神thần 廟miếu 于vu 涿# 水thủy 之chi 陽dương 。 神thần 像tượng 威uy 嚴nghiêm 。 凡phàm 水thủy 旱hạn 蝗# 疫dịch 。 民dân 禱đảo 響hưởng 應ứng 。 壬nhâm 申thân 年niên 。 遣khiển 使sứ 詔chiếu 師sư 。 問vấn 曰viết 。

海hải 都đô 軍quân 馬mã 犯phạm 西tây 番phiên 界giới 。 師sư 於ư 佛Phật 事sự 中trung 。 能năng 退thoái 降giáng/hàng 否phủ/bĩ 。 奏tấu 曰viết 。 但đãn 禱đảo 摩ma 訶ha 葛cát 剌lạt 。 自tự 然nhiên 有hữu 驗nghiệm 。 復phục 問vấn 曰viết 。

於ư 何hà 處xứ 建kiến 壇đàn 。 對đối 曰viết 。

高cao 梁lương 河hà 西tây 北bắc 甕úng 山sơn 。 有hữu 寺tự 。 僻tích 靜tĩnh 。 可khả 習tập 禪thiền 觀quán 。 敕sắc 省tỉnh 府phủ 供cung 給cấp 嚴nghiêm 護hộ 。 於ư 是thị 建kiến 曼mạn 拏noa 羅la 。 依y 法pháp 作tác 觀quán 。 未vị 幾kỷ 。 捷tiệp 報báo 至chí 。 上thượng 大đại 悅duyệt 。 世thế 祖tổ 在tại 位vị 三tam 十thập 五ngũ 年niên 。 壽thọ 八bát 十thập 。 有hữu 實thật 錄lục 百bách 餘dư 篇thiên 。 字tự 字tự 句cú 句cú 。 以dĩ 弘hoằng 教giáo 為vì 己kỷ 任nhậm 。 國quốc 語ngữ 曰viết 。

薛tiết 禪thiền 皇hoàng 帝đế (# 摩ma 訶ha 葛cát 剌lạt 。 亦diệc 作tác 摩ma 訶ha 迦ca 羅la 。 此thử 云vân 大đại 黑hắc 神thần 。 斯tư 乃nãi 大đại 天thiên 之chi 將tương 。 手thủ 把bả 金kim 囊nang 。 事sự 之chi 。 能năng 令linh 財tài 寶bảo 豐phong 盈doanh 。 故cố 天Thiên 竺Trúc 僧Tăng 寺tự 庫khố 中trung 。 塑tố 像tượng 奉phụng 事sự 。 余dư 今kim 令linh 鼎đỉnh 湖hồ 。 象tượng 林lâm 。 二nhị 處xứ 皆giai 塑tố 像tượng 事sự 之chi 。 剌lạt 音âm 辣lạt 囉ra 。 轉chuyển 舌thiệt 道đạo 之chi 二nhị 字tự 同đồng 一nhất 音âm 也dã 。 曼mạn 拏noa 羅la 。 此thử 云vân 壇đàn )# 。

成thành 宗tông (# 世thế 祖tổ 之chi 孫tôn 。 裕# 宗tông 第đệ 三tam 子tử )# 。

元nguyên 史sử 并tinh 通thông 載tái

帝đế 即tức 位vị 。 詔chiếu 悅duyệt 堂đường 禪thiền 師sư 至chí 闕khuyết 。 入nhập 對đối 稱xưng 旨chỉ 。 賜tứ 號hiệu 通thông 慧tuệ 。 并tinh 金kim 襴# 法Pháp 衣y 。 於ư 五ngũ 臺đài 山sơn 建kiến 寺tự 。 賜tứ 曰viết 萬vạn 壽thọ 祐hựu 國quốc 寺tự 。 武võ 宗tông 順thuận 宗tông 長trưởng 子tử 。 即tức 位vị 。 發phát 軍quân 千thiên 五ngũ 百bách 人nhân 。 修tu 五ngũ 臺đài 佛Phật 寺tự 。 又hựu 施thí 銀ngân 七thất 百bách 五ngũ 十thập 兩lưỡng 。 鈔sao 二nhị 千thiên 二nhị 百bách 錠đĩnh 。 幣tệ 帛bạch 三tam 百bách 疋thất 。 於ư 昊hạo 天thiên 寺tự 作tác 水thủy 陸lục 大đại 會hội 。 賜tứ 元nguyên 叟# 端đoan 禪thiền 師sư 。 號hiệu 慧tuệ 文văn 正chánh 辯biện 。 并tinh 金kim 襴# 法Pháp 衣y (# 出xuất 元nguyên 史sử 并tinh 塔tháp 銘minh )# 。

仁nhân 宗tông 順thuận 宗tông 次thứ 子tử 。 以dĩ 西tây 僧Tăng 班ban 八bát 為vi 國quốc 師sư 。 敕sắc 建kiến 栴chiên 檀đàn 瑞thụy 像tượng 殿điện 。 三tam 年niên 。 設thiết 水thủy 陸lục 大đại 會hội 於ư 金kim 山sơn 。 命mạng 元nguyên 叟# 禪thiền 師sư 昇thăng 座tòa 說thuyết 法Pháp 。 竣# 事sự 。 入nhập 便tiện 殿điện 奏tấu 對đối 。 深thâm 契khế 帝đế 衷# 。 賜tứ 號hiệu 并tinh 金kim 襴# 袈ca 裟sa 。 帝đế 聞văn 天thiên 目mục 中trung 峰phong 之chi 道đạo 。 聘sính 之chi 不bất 至chí 。 製chế 金kim 紋văn 袈ca 裟sa 賜tứ 之chi 。 號hiệu 曰viết 佛Phật 慈từ 圓viên 照chiếu 廣quảng 慧tuệ 禪thiền 師sư (# 出xuất 元nguyên 史sử 并tinh 塔tháp 銘minh )# 。

英anh 宗tông 。 仁nhân 宗tông 嫡đích 子tử 。 即tức 位vị 。 作tác 佛Phật 事sự 于vu 光quang 天thiên 殿điện 。 鑄chú 銅đồng 佛Phật 像tượng 。 作tác 金kim 塔tháp 。 藏tạng 佛Phật 舍xá 利lợi 。 敕sắc 各các 寺tự 作tác 水thủy 陸lục 勝thắng 會hội 七thất 晝trú 夜dạ 。 詔chiếu 僧Tăng 儒nho 。 書thư 金kim 字tự 藏tạng 經kinh 。 帝đế 重trọng/trùng 天thiên 目mục 中trung 峰phong 之chi 道đạo 。 封phong 香hương 製chế 衣y 。 遣khiển 使sứ 即tức 其kỳ 居cư 修tu 敬kính (# 出xuất 廣quảng 錄lục 并tinh 塔tháp 銘minh )# 。

王vương 磐bàn (# 字tự 文văn 炳bỉnh 。 封phong 洛lạc 國quốc 公công )# 。

通thông 載tái 并tinh 金kim 湯thang 編biên

世thế 祖tổ 至chí 元nguyên 十thập 八bát 年niên 。 十thập 月nguyệt 二nhị 十thập 日nhật 。 焚phần 毀hủy 道đạo 藏tạng 偽ngụy 經kinh 。 敕sắc 磐bàn 等đẳng 撰soạn 碑bi 文văn 。 略lược 曰viết 。

昔tích 憲hiến 宗tông 朝triêu 。 道đạo 家gia 者giả 流lưu 。 出xuất 一nhất 書thư 曰viết 。

老lão 君quân 化hóa 胡hồ 成thành 佛Phật 經kinh 。 及cập 八bát 十thập 一nhất 化hóa 圖đồ 。 鏤lũ 板bản 傳truyền 布bố 。 其kỳ 言ngôn 鄙bỉ 陋lậu 誕đản 妄vọng 。 意ý 在tại 輕khinh 蔑miệt 釋thích 門môn 。 而nhi 自tự 重trọng/trùng 其kỳ 教giáo 。

時thời 世thế 祖tổ 居cư 潛tiềm 邸để 。 憲hiến 宗tông 有hữu 旨chỉ 。 令linh 僧Tăng 道đạo 二nhị 家gia 詣nghệ 上thượng 辯biện 析tích 。 二nhị 家gia 自tự 約ước 。 道đạo 勝thắng 則tắc 僧Tăng 冠quan 首thủ 而nhi 為vi 道đạo 。 僧Tăng 勝thắng 則tắc 道đạo 削tước 髮phát 而nhi 為vi 僧Tăng 。 僧Tăng 問vấn 道đạo 曰viết 。

汝nhữ 書thư 化hóa 胡hồ 成thành 佛Phật 。 且thả 佛Phật 是thị 何hà 義nghĩa 。 道đạo 曰viết 。

佛Phật 者giả 覺giác 也dã 。 覺giác 天thiên 覺giác 地địa 。 覺giác 陰ấm 覺giác 陽dương 。 覺giác 仁nhân 覺giác 義nghĩa 之chi 謂vị 也dã 。 僧Tăng 曰viết 。

所sở 謂vị 覺giác 者giả 。 自tự 覺giác 覺giác 他tha 。 覺giác 行hành 圓viên 滿mãn 。 三Tam 覺Giác 圓viên 明minh 。 故cố 號hiệu 佛Phật 陀Đà 。 豈khởi 特đặc 覺giác 天thiên 地địa 陰âm 陽dương 仁nhân 義nghĩa 而nhi 已dĩ 耶da 。 上thượng 謂vị 侍thị 臣thần 曰viết 。

吾ngô 亦diệc 先tiên 知tri 仁nhân 義nghĩa 。 是thị 孔khổng 子tử 之chi 語ngữ 。 謂vị 佛Phật 為vi 覺giác 仁nhân 義nghĩa 。 其kỳ 說thuyết 非phi 也dã 。 道Đạo 士sĩ 又hựu 持trì 史sử 記ký 諸chư 書thư 以dĩ 進tiến 。 而nhi 欲dục 取thủ 勝thắng 。 帝đế 師sư 達đạt 癹phấn 。 問vấn 曰viết 。

此thử 是thị 何hà 書thư 。 道đạo 曰viết 。 前tiền 代đại 帝đế 王vương 之chi 書thư 。 帝đế 曰viết 。 汝nhữ 今kim 特đặc 論luận 教giáo 法pháp 。 何hà 用dụng 攀phàn 援viện 前tiền 代đại 帝đế 王vương 。 帝đế 師sư 曰viết 。

史sử 記ký 有hữu 化hóa 胡hồ 之chi 說thuyết 否phủ/bĩ 。 道đạo 曰viết 無vô 。

又hựu 問vấn 。

老lão 子tử 所sở 傳truyền 何hà 經kinh 。

答đáp 曰viết 。

道Đạo 德đức 經kinh 。 問vấn 曰viết 。

道Đạo 德đức 經kinh 中trung 有hữu 化hóa 胡hồ 否phủ/bĩ 。 曰viết 無vô 。 帝đế 師sư 曰viết 。

史sử 記ký 中trung 既ký 無vô 。 道Đạo 德đức 經kinh 中trung 又hựu 無vô 。 其kỳ 為vi 偽ngụy 妄vọng 明minh 矣hĩ 。 道Đạo 士sĩ 辭từ 屈khuất 。 尚thượng 書thư 姚diêu 樞xu 曰viết 。

道đạo 者giả 負phụ 矣hĩ 。 帝đế 命mạng 如như 約ước 行hành 罰phạt 。 遣khiển 近cận 臣thần 將tương 道Đạo 士sĩ 樊phàn 志chí 應ưng 等đẳng 十thập 七thất 人nhân 。 詣nghệ 龍long 光quang 寺tự 。 削tước 髮phát 為vi 僧Tăng 。 焚phần 偽ngụy 經kinh 四tứ 十thập 五ngũ 部bộ 。 天thiên 下hạ 佛Phật 寺tự 。 為vi 道đạo 流lưu 所sở 據cứ 者giả 。 二nhị 百bách 三tam 十thập 七thất 所sở 。 悉tất 命mạng 歸quy 寺tự 。 有hữu 道đạo 家gia 偽ngụy 經kinh 化hóa 圖đồ 尚thượng 存tồn 。 多đa 隱ẩn 匿nặc 未vị 毀hủy 。 帝đế 命mạng 樞xu 密mật 副phó 使sử 等đẳng 。 暨kỵ 諸chư 道đạo 流lưu 。 考khảo 證chứng 真chân 偽ngụy 曰viết 。

雖tuy 卷quyển 帙# 數số 千thiên 。 究cứu 其kỳ 本bổn 末mạt 。 惟duy 道Đạo 德đức 二nhị 篇thiên 。 老lão 子tử 所sở 著trước 。 餘dư 悉tất 漢hán 張trương 道đạo 陵lăng 。 後hậu 魏ngụy 寇khấu 謙khiêm 之chi 。 唐đường 吳ngô 筠# 。 杜đỗ 光quang 庭đình 。 宋tống 王vương 欽khâm 若nhược 輩bối 。 撰soạn 造tạo 演diễn 說thuyết 。 鑿tạc 空không 架# 虛hư 。 詆# 毀hủy 釋thích 教giáo 。 假giả 陰âm 陽dương 術thuật 數số 。 以dĩ 示thị 其kỳ 奧áo 。 裒# 諸chư 子tử 醫y 藥dược 。 以dĩ 誇khoa 其kỳ 博bác 。 所sở 載tái 符phù 咒chú 。 妄vọng 謂vị 佩bội 之chi 。 令linh 人nhân 商thương 賈cổ 倍bội 利lợi 。 子tử 嗣tự 蕃phồn 息tức 。 伉# 儷# 和hòa 諧hài 。 如như 鴛uyên 鴦ương 之chi 有hữu 偶ngẫu 。 將tương 以dĩ 媒môi 婬dâm 亂loạn 。 而nhi 規quy 財tài 賄hối 至chí 。 有hữu 教giáo 人nhân 佩bội 符phù 在tại 臂tý 。 則tắc 男nam 為vi 君quân 相tương/tướng 。 女nữ 為vi 后hậu 妃phi 。 入nhập 水thủy 不bất 溺nịch 。 入nhập 火hỏa 不bất 焚phần 。 刀đao 劍kiếm 不bất 傷thương 。 徒đồ 以dĩ 誑cuống 惑hoặc 愚ngu 俗tục 。 自tự 道Đạo 德đức 外ngoại 。 宜nghi 悉tất 焚phần 去khứ 。 臣thần 等đẳng 同đồng 辭từ 以dĩ 聞văn 。 帝đế 曰viết 。

道đạo 家gia 經kinh 文văn 。 傳truyền 訛ngoa 踵chủng 謬mậu 。 非phi 一nhất 日nhật 矣hĩ 。 若nhược 遽cự 焚phần 之chi 。 其kỳ 徒đồ 未vị 必tất 心tâm 服phục 。 彼bỉ 自tự 言ngôn 水thủy 火hỏa 不bất 能năng 焚phần 溺nịch 。 可khả 姑cô 以dĩ 是thị 端đoan 試thí 之chi 。 俟sĩ 其kỳ 無vô 驗nghiệm 。 焚phần 之chi 未vị 晚vãn 也dã 。 遂toại 命mạng 樞xu 密mật 副phó 使sử 等đẳng 。 諭dụ 道Đạo 士sĩ 張trương 宗tông 演diễn 。 祁kỳ 志chí 誠thành 。 李# 德đức 和hòa 。 杜đỗ 福phước 春xuân 等đẳng 。 俾tỉ 各các 推thôi 擇trạch 一nhất 人nhân 佩bội 符phù 入nhập 火hỏa 。 自tự 試thí 其kỳ 術thuật 。 四tứ 人nhân 奏tấu 言ngôn 。 此thử 皆giai 誕đản 妄vọng 之chi 說thuyết 。 臣thần 等đẳng 入nhập 火hỏa 必tất 為vi 灰hôi 燼tẫn 。 實thật 不bất 敢cảm 試thí 。 但đãn 乞khất 焚phần 道đạo 藏tạng 庶thứ 幾kỷ 澡táo 雪tuyết 臣thần 等đẳng 。 帝đế 可khả 其kỳ 奏tấu 。 遂toại 詔chiếu 天thiên 下hạ 道đạo 家gia 諸chư 經kinh 。 留lưu 道Đạo 德đức 二nhị 篇thiên 。 其kỳ 餘dư 一nhất 切thiết 焚phần 毀hủy 。 隱ẩn 匿nặc 者giả 罪tội 之chi 。 今kim 後hậu 道Đạo 士sĩ 。 不bất 遵tuân 老lão 子tử 之chi 法pháp 。 如như 好hảo/hiếu 佛Phật 者giả 。 削tước 髮phát 為vi 僧Tăng 。 不bất 願nguyện 為vi 僧Tăng 者giả 。 聽thính 其kỳ 為vi 民dân 。 命mạng 百bá 官quan 於ư 憫mẫn 忠trung 寺tự 。 焚phần 道đạo 藏tạng 偽ngụy 經kinh 。 諸chư 路lộ 俾tỉ 遵tuân 行hành 之chi 。 臣thần 磐bàn 等đẳng 。 聞văn 老lão 氏thị 之chi 道đạo 也dã 。 以dĩ 清thanh 淨tịnh 為vi 宗tông 。 無vô 為vi 為vi 本bổn 。 謙khiêm 沖# 以dĩ 處xứ 己kỷ 。 捐quyên 抑ức 以dĩ 下hạ 人nhân 。 非phi 有hữu 欲dục 好hảo/hiếu 勝thắng 之chi 事sự 。 厥quyết 後hậu 支chi 分phần/phân 派phái 列liệt 。 徒đồ 屬thuộc 寖# 盛thịnh 。 襲tập 訛ngoa 成thành 偽ngụy 。 誇khoa 誕đản 百bách 出xuất 。 清thanh 淨tịnh 一nhất 變biến 而nhi 為vi 污ô 穢uế 。 無vô 為vi 一nhất 變biến 而nhi 無vô 所sở 不bất 為vi 。 如như 漢hán 之chi 文văn 成thành 五ngũ 利lợi 。 致trí 身thân 求cầu 仙tiên 。 恍hoảng 惚hốt 誕đản 妄vọng 。 帛bạch 書thư 飯phạn 牛ngưu 之chi 詐trá 。 黃hoàng 金kim 可khả 成thành 之chi 妄vọng 。 一nhất 旦đán 敗bại 露lộ 。 為vi 武võ 帝đế 所sở 誅tru 。 三tam 張trương 之chi 徒đồ 。 以dĩ 鬼quỷ 道đạo 惑hoặc 眾chúng 。 倡xướng 亂loạn 天thiên 下hạ 。 晉tấn 王vương 浮phù 居cư 寶bảo 籙# 宮cung 。 與dữ 女nữ 冠quan 為vi 奸gian 。 林lâm 靈linh 素tố 自tự 稱xưng 神thần 霄tiêu 紫tử 府phủ 仙tiên 。 敕sắc 禳# 大đại 水thủy 不bất 驗nghiệm 。 並tịnh 為vi 徽# 宗tông 誅tru 竄thoán 而nhi 死tử 。 迨đãi 今kim 末mạt 年niên 。

復phục 有hữu 麻ma 被bị 鐵thiết 笠# 李# 二nhị 人nhân 。 以dĩ 奸gian 謀mưu 秘bí 計kế 。 出xuất 入nhập 時thời 貴quý 之chi 門môn 。 肆tứ 為vi 婬dâm 污ô 之chi 行hành 。 咸hàm 受thọ 顯hiển 戮lục 。 歷lịch 代đại 以dĩ 來lai 。 若nhược 此thử 之chi 類loại 。 不bất 可khả 勝thắng 數số 。 固cố 已dĩ 悖bội 老lão 氏thị 不bất 爭tranh 不bất 盜đạo 之chi 禁cấm 矣hĩ 。 及cập 陷hãm 刑hình 辟tịch 。 皆giai 是thị 孽nghiệt 自tự 內nội 作tác 。 愎# 將tương 誰thùy 咎cữu 哉tai 。 且thả 釋Thích 氏thị 之chi 教giáo 。 宏hoành 闊khoát 勝thắng 大đại 。 非phi 他tha 所sở 擬nghĩ 倫luân 。 歷lịch 百bách 千thiên 世thế 。 聖thánh 帝đế 明minh 君quân 。 莫mạc 不bất 尊tôn 崇sùng 。 東đông 冒mạo 扶phù 桑tang 。 西tây 極cực 昧muội 谷cốc 。 冰băng 天thiên 桂quế 海hải 。 山sơn 河hà 大đại 地địa 。 昆côn 蟲trùng 草thảo 木mộc 。 胎thai 卵noãn 溼thấp 化hóa 。 有hữu 情tình 無vô 情tình 。 百bách 千thiên 萬vạn 類loại 。 皆giai 依y 佛Phật 蔭ấm 。 生sanh 息tức 動động 止chỉ 于vu 。 天thiên 地địa 之chi 間gian 。 故cố 天thiên 上thượng 天thiên 下hạ 。 惟duy 佛Phật 為vi 尊tôn 。 超siêu 出xuất 乎hồ 有hữu 生sanh 之chi 表biểu 。 歸quy 極cực 乎hồ 無vô 礙ngại 之chi 真chân 。 智trí 周chu 法Pháp 界Giới 。 神thần 妙diệu 諸chư 方phương 。 澤trạch 及cập 大Đại 千Thiên 。 功công 用dụng 不bất 宰tể 。 其kỳ 大đại 有hữu 如như 此thử 者giả 。 慈từ 航# 所sở 至chí 。 無vô 溺nịch 不bất 援viện 。 法Pháp 雨vũ 所sở 霑triêm 。 有hữu 生sanh 皆giai 潤nhuận 。 臣thần 磐bàn 等đẳng 敬kính 為vi 之chi 書thư 。 俾tỉ 學học 老lão 氏thị 者giả 有hữu 所sở 警cảnh 焉yên 。 道Đạo 士sĩ 胡hồ 提đề 點điểm 等đẳng 。 捨xả 邪tà 歸quy 正chánh 。 罷bãi 道đạo 為vi 僧Tăng 。 七thất 八bát 百bách 人nhân 。 挂quải 冠quan 于vu 上thượng 永vĩnh 寺tự 。 帝đế 師sư 殿điện 之chi 梁lương 拱củng 間gian 。 昔tích 唐đường 太thái 宗tông 高cao 宗tông 。 敕sắc 搜sưu 聚tụ 天thiên 下hạ 化hóa 胡hồ 經kinh 。 盡tận 火hỏa 其kỳ 書thư 矣hĩ 。 由do 古cổ 而nhi 今kim 。 歷lịch 代đại 帝đế 王vương 制chế 之chi 。

時thời 祥tường 邁mại 禪thiền 師sư 。 奉phụng 敕sắc 撰soạn 辯biện 偽ngụy 錄lục 五ngũ 卷quyển (# 詳tường 出xuất 通thông 載tái )# 。 按án 甄chân 鸞loan 笑tiếu 道đạo 論luận 云vân 。

道đạo 家gia 妄vọng 註chú 諸chư 子tử 。 三tam 百bách 五ngũ 十thập 卷quyển 為vi 道đạo 經kinh 。 如như 此thử 詳tường 之chi 。 代đại 代đại 穿xuyên 鑿tạc 。 人nhân 人nhân 妄vọng 制chế 。 採thải 他tha 佛Phật 教giáo 。 標tiêu 為vi 道đạo 書thư 。 試thí 問vấn 當đương 今kim 道Đạo 士sĩ 。 推thôi 勘khám 後hậu 所sở 出xuất 經kinh 。 為vi 是thị 老lão 子tử 別biệt 陳trần 。 為vi 是thị 天thiên 尊tôn 更cánh 說thuyết 。 若nhược 也dã 更cánh 說thuyết 。 應ưng 有hữu 時thời 方phương 。 師sư 資tư 傳truyền 授thọ 。 為vi 是thị 何hà 年niên 何hà 月nguyệt 。 何hà 邦bang 何hà 代đại 。 若nhược 在tại 上thượng 天thiên 而nhi 說thuyết 。 何hà 人nhân 傳truyền 來lai 。 若nhược 西tây 域vực 而nhi 談đàm 。 何hà 人nhân 譯dịch 出xuất 。 如như 其kỳ 有hữu 據cứ 。 容dung 可khả 流lưu 行hành 。 若nhược 也dã 妄vọng 言ngôn 。 理lý 須tu 焚phần 剪tiễn 。 欽khâm 奉phụng 聖thánh 旨chỉ 。 收thu 取thủ 道đạo 藏tạng 偽ngụy 經kinh 。 三tam 十thập 九cửu 種chủng 。 卷quyển 有hữu 數số 千thiên (# 經kinh 目mục 附phụ 後hậu )# 。 就tựu 大đại 都đô 大đại 憫mẫn 忠trung 寺tự 。 命mạng 報báo 恩ân 禪thiền 寺tự 。 林lâm 泉tuyền 從tùng 倫luân 禪thiền 師sư 。 下hạ 火hỏa 焚phần 道đạo 藏tạng 偽ngụy 經kinh 。 舉cử 火hỏa 法pháp 語ngữ 。 出xuất 通thông 載tái 。 文văn 多đa 不bất 錄lục 。

二nhị 教giáo 論luận 云vân 。 按án 蜀thục 記ký 。 漢hán 獻hiến 帝đế 末mạt 。 張trương 道đạo 陵lăng 避tị 瘧ngược 丘khâu 社xã 中trung 。 得đắc 咒chú 鬼quỷ 之chi 術thuật 。 自tự 造tạo 符phù 書thư 。 作tác 靈linh 寶bảo 經kinh 。 及cập 醮# 章chương 等đẳng 道đạo 書thư 。 二nhị 十thập 四tứ 卷quyển 。 以dĩ 誑cuống 百bá 姓tánh 。 受thọ 其kỳ 道đạo 者giả 輸du 米mễ 肉nhục 布bố 絹quyên 器khí 物vật 。 紙chỉ 筆bút 薦tiến 蓆# 。 五ngũ 彩thải 。 後hậu 生sanh 邪tà 濁trược 。 增tăng 立lập 米mễ 民dân 。 令linh 畏úy 鬼quỷ 帶đái 符phù 。 曰viết 。

左tả 佩bội 太thái 極cực 章chương 。 右hữu 佩bội 昆côn 吾ngô 鐵thiết 。 指chỉ 日nhật 即tức 停đình 暉huy 。 擬nghĩ 鬼quỷ 千thiên 里lý 血huyết 。 妄vọng 造tạo 黃hoàng 書thư 。 咒chú 癩lại 等đẳng 事sự 。 自tự 稱xưng 天thiên 師sư 。 若nhược 受thọ 黃hoàng 書thư 赤xích 章chương 。 即tức 是thị 靈linh 仙tiên 。 又hựu 造tạo 方phương 術thuật 。 穢uế 濁trược 不bất 清thanh 。 乃nãi 以dĩ 扣khấu 齒xỉ 為vi 天thiên 鼓cổ 。 咽yến/ế/yết 唾thóa 為vi 醴# 泉tuyền 。 三tam 五ngũ 七thất 九cửu 日nhật 。 天thiên 羅la 地địa 網võng 。 男nam 女nữ 合hợp 氣khí 。 不bất 異dị 禽cầm 獸thú 。 以dĩ 此thử 用dụng 消tiêu 災tai 禍họa 。 毒độc 流lưu 漢hán 室thất 。 惑hoặc 亂loạn 民dân 間gian 。 後hậu 道đạo 陵lăng 入nhập 鵠hộc 鳴minh 山sơn 。 為vi 蟒mãng 蛇xà 所sở 吞thôn 。 其kỳ 子tử 衡hành 奔bôn 入nhập 。 尋tầm 屍thi 無vô 所sở 。 畏úy 人nhân 恥sỉ 之chi 。 乃nãi 妄vọng 云vân 。

白bạch 日nhật 昇thăng 天thiên 。 衡hành 即tức 遣khiển 使sứ 告cáo 民dân 曰viết 。

正chánh 月nguyệt 七thất 日nhật 。 天thiên 師sư 昇thăng 玄huyền 都đô 。 米mễ 民dân 山sơn 獠lão 。 遂toại 因nhân 妄vọng 傳truyền 。 販phán 死tử 利lợi 。 生sanh 逆nghịch 莫mạc 過quá 此thử 。 衡hành 之chi 子tử 名danh 魯lỗ 。 三tam 代đại 皆giai 自tự 稱xưng 天thiên 師sư 。 以dĩ 鬼quỷ 道đạo 化hóa 人nhân 。 三tam 張trương 鬼quỷ 法pháp 。 自tự 此thử 始thỉ 。

時thời 有hữu 諺ngạn 言ngôn 。 黃hoàng 衣y 當đương 王vương 。 魯lỗ 遂toại 令linh 其kỳ 部bộ 眾chúng 。 改cải 著trước 黃hoàng 衣y 巾cân 帔bí 。 代đại 漢hán 之chi 徵trưng 。 黃hoàng 帔bí 橫hoạnh/hoành 披phi 。 竊thiết 僧Tăng 袈ca 裟sa 法Pháp 服phục 之chi 像tượng 。 前tiền 加gia 兩lưỡng 帶đái 。 結kết 寇khấu 數sổ 十thập 萬vạn 眾chúng 謀mưu 叛bạn 。 世thế 號hiệu 黃hoàng 巾cân 賊tặc 。 自tự 青thanh 徐từ 幽u 冀ký 荊kinh 楊dương 兗# 豫dự 。 八bát 州châu 之chi 人nhân 。 莫mạc 不bất 畢tất 應ưng 。 凡phàm 三tam 十thập 六lục 方phương 。 大đại 方phương 萬vạn 餘dư 。 大đại 小tiểu 方phương 六lục 七thất 千thiên 人nhân 。 並tịnh 為vi 曹tào 操thao 皇hoàng 甫phủ 嵩tung 討thảo 滅diệt 。 餘dư 潛tiềm 不bất 滅diệt 。 今kim 猶do 披phi 之chi 。 珠châu 林lâm 云vân 。

道đạo 家gia 真chân 步bộ 虛hư 品phẩm 經kinh 。 六lục 十thập 四tứ 卷quyển 。 齊tề 永vĩnh 泰thái 間gian 。 道Đạo 士sĩ 陳trần 顯hiển 明minh 妄vọng 造tạo 太thái 清thanh 經kinh 。 及cập 眾chúng 醮# 儀nghi 。 十thập 卷quyển 。 梁lương 天thiên 監giám 年niên 。 陶đào 弘hoằng 景cảnh 偽ngụy 造tạo 。 周chu 武võ 時thời 張trương 賓tân 之chi 。 焦tiêu 子tử 順thuận 。 馬mã 翼dực 。 李# 運vận 。 挑thiêu 攬lãm 佛Phật 經Kinh 一nhất 千thiên 餘dư 卷quyển 。 為vi 道đạo 書thư 。 廣quảng 弘hoằng 明minh 集tập 云vân 。

太thái 玄huyền 經kinh 楊dương 雄hùng 所sở 造tạo 。 洞đỗng 玄huyền 經kinh 前tiền 漢hán 王vương 褎# 所sở 製chế 。 又hựu 隋tùy 末mạt 道Đạo 士sĩ 輔phụ 惠huệ 祥tường 。 改cải 佛Phật 涅Niết 槃Bàn 經kinh 為vi 長trường/trưởng 安an 經kinh 。 後hậu 事sự 發phát 被bị 誅tru 。 三tam 皇hoàng 經kinh 晉tấn 鮑# 靜tĩnh 所sở 撰soạn 十thập 四tứ 紙chỉ 。 永vĩnh 康khang 年niên 中trung 被bị 誅tru 。 後hậu 人nhân 諱húy 之chi 。 改cải 為vi 三tam 洞đỗng 。 至chí 唐đường 二nhị 十thập 年niên 。 貞trinh 觀quán 間gian 敕sắc 追truy 諸chư 道Đạo 士sĩ 及cập 百bá 姓tánh 。 有hữu 此thử 文văn 者giả 並tịnh 集tập 得đắc 之chi 。 遂toại 於ư 禮lễ 部bộ 廳thính 前tiền 悉tất 焚phần 之chi 。 指chỉ 歸quy 經kinh 。 嚴nghiêm 君quân 平bình 造tạo 。 黃hoàng 庭đình 。 元nguyên 陽dương 。 上thượng 清thanh 。 等đẳng 經kinh 。 及cập 三tam 皇hoàng 之chi 典điển 。 並tịnh 改cải 換hoán 法pháp 華hoa 。 及cập 無vô 量lượng 壽thọ 等đẳng 經kinh 而nhi 作tác 。 或hoặc 取thủ 盤bàn 古cổ 之chi 傳truyền 。 或hoặc 取thủ 諸chư 子tử 之chi 篇thiên 。 假giả 認nhận 俗tục 書thư 以dĩ 為vi 道Đạo 教giáo 。 偷thâu 竊thiết 釋thích 典điển 。 特đặc 作tác 老lão 經kinh 。 唐đường 麟lân 德đức 年niên 。 道Đạo 士sĩ 造tạo 偽ngụy 經kinh 。 天thiên 皇hoàng 甲giáp 子tử 。 西tây 京kinh 諸chư 觀quán 道Đạo 士sĩ 。 郭quách 行hành 真chân 等đẳng 。 東đông 明minh 觀quán 李# 榮vinh 。 姚diêu 義nghĩa 。 劉lưu 道đạo 。 合hợp 會hội 聖thánh 觀quán 。 田điền 仁nhân 惠huệ 。 郭quách 蓋cái 宗tông 等đẳng 。 將tương 隱ẩn 沒một 道đạo 書thư 。 重trùng 更cánh 修tu 改cải 。 私tư 竊thiết 佛Phật 經Kinh 。 改cải 換hoán 文văn 句cú 。 人nhân 。 法pháp 。 名danh 。 教giáo 。 三tam 界giới 。 六lục 道đạo 。 五ngũ 陰ấm 。 十thập 二nhị 入nhập 。 十thập 八bát 界giới 。 三Tam 十Thập 七Thất 品Phẩm 。 大đại 小tiểu 法Pháp 門môn 。 並tịnh 偷thâu 安an 道đạo 經kinh 。 改cải 為vi 太thái 上thượng 靈linh 寶bảo 元nguyên 陽dương 經kinh 。 改cải 餘dư 佛Phật 經Kinh 。 別biệt 號hiệu 勝thắng 牟Mâu 尼Ni 經kinh 。 或hoặc 云vân 太thái 平bình 經kinh 等đẳng 。 及cập 改cải 酒tửu 脯bô 祭tế 祀tự 。 用dụng 乾can/kiền/càn 棗táo 香hương 水thủy 。 以dĩ 惑hoặc 後hậu 人nhân 。 按án 盧lô 景cảnh 裕# 戴đái 詵sân 韋vi 等đẳng 集tập 。 及cập 梁lương 元nguyên 帝đế 。 周chu 弘hoằng 政chánh 等đẳng 義nghĩa 類loại 云vân 。

太thái 上thượng 有hữu 四tứ 。 謂vị 三tam 皇hoàng 。 五ngũ 帝đế 。 及cập 堯# 舜thuấn 。 是thị 也dã 。 言ngôn 上thượng 古cổ 有hữu 此thử 大đại 德đức 之chi 君quân 。 臨lâm 萬vạn 民dân 之chi 上thượng 。 故cố 云vân 太thái 上thượng 也dã 。 郭quách 莊trang 云vân 。

時thời 之chi 所sở 賢hiền 者giả 為vi 君quân 。 材tài 不bất 稱xưng 世thế 者giả 為vi 臣thần 。 老lão 子tử 非phi 帝đế 非phi 皇hoàng 。 不bất 在tại 四tứ 種chủng 之chi 限hạn 。 有hữu 何hà 典điển 據cứ 。 輒triếp 稱xưng 太thái 上thượng 耶da 。 二nhị 教giáo 論luận 云vân 。

救cứu 形hình 之chi 教giáo 。 教giáo 稱xưng 為vi 外ngoại 。 濟tế 神thần 之chi 典điển 。 典điển 號hiệu 為vi 內nội 。 釋thích 教giáo 為vi 內nội 。 儒nho 教giáo 為vi 外ngoại 。 備bị 彰chương 聖thánh 典điển 。 非phi 為vi 誕đản 謬mậu 。 詳tường 覽lãm 載tái 籍tịch 。 尋tầm 討thảo 源nguyên 流lưu 。 教giáo 唯duy 有hữu 二nhị 。 寧ninh 得đắc 為vi 三tam 。 何hà 則tắc 。 昔tích 玄huyền 古cổ 朴phác 素tố 。 墳phần 典điển 之chi 誥# 未vị 弘hoằng 。 淳thuần 風phong 稍sảo 離ly 。 丘khâu 索sách 之chi 文văn 乃nãi 著trước 。 故cố 包bao 論luận 七thất 典điển 。 統thống 括quát 九cửu 流lưu 。 咸hàm 為vi 治trị 國quốc 之chi 謨mô 。 並tịnh 是thị 修tu 身thân 之chi 術thuật 。 故cố 藝nghệ 文văn 志chí 曰viết 。 儒nho 家gia 之chi 流lưu 。 蓋cái 出xuất 於ư 司ty 徒đồ 之chi 官quan 。 助trợ 人nhân 君quân 。 順thuận 陰âm 陽dương 。 明minh 教giáo 化hóa 者giả 也dã 。 遊du 文văn 於ư 六lục 經kinh 之chi 中trung 。 留lưu 意ý 於ư 五ngũ 德đức 之chi 際tế 。 祖tổ 述thuật 堯# 舜thuấn 。 憲hiến 章chương 文văn 武võ 。 宗tông 師sư 仲trọng 尼ni 。 其kỳ 道đạo 最tối 高cao 者giả 也dã 。 道đạo 家gia 者giả 流lưu 。 蓋cái 出xuất 於ư 史sử 官quan 。 清thanh 虛hư 以dĩ 自tự 守thủ 。 卑ty 弱nhược 以dĩ 自tự 持trì 。 此thử 君quân 人nhân 者giả 南nam 面diện 之chi 術thuật 。 合hợp 於ư 堯# 之chi 克khắc 讓nhượng 。 易dị 之chi 謙khiêm 謙khiêm 。 若nhược 有hữu 位vị 無vô 才tài 。 猶do 虧khuy 弘hoằng 闡xiển 。 有hữu 才tài 無vô 位vị 。 灼chước 然nhiên 全toàn 闕khuyết 。 昔tích 周chu 公công 攝nhiếp 政chánh 七thất 載tái 。 乃nãi 制chế 六lục 官quan 。 孔khổng 老lão 何hà 人nhân 。 得đắc 為vi 教giáo 主chủ 。 孔khổng 雖tuy 聖thánh 達đạt 。 無vô 位vị 者giả 也dã 。 自tự 衛vệ 迴hồi 輪luân 。 始thỉ 弘hoằng 文văn 軌quỹ 。 正chánh 可khả 修tu 述thuật 。 非phi 為vi 教giáo 源nguyên 。 柱trụ 史sử 在tại 朝triêu 。 本bổn 非phi 諧hài 贊tán 。 出xuất 周chu 入nhập 秦tần 。 為vi 尹# 言ngôn 道đạo 。 無vô 聞văn 諸chư 侯hầu 。 何hà 況huống 天thiên 子tử 。 既ký 是thị 仙tiên 賢hiền 。 固cố 宜nghi 雙song 缺khuyết 。 道đạo 屬thuộc 儒nho 宗tông 。 已dĩ 彰chương 於ư 前tiền 矣hĩ 。 按án 燉# 煌hoàng 實thật 錄lục 云vân 。

漢hán 桓hoàn 帝đế 二nhị 十thập 九cửu 年niên 。 幸hạnh 閒gian/nhàn 豫dự 庭đình 。 與dữ 群quần 臣thần 對đối 論luận 古cổ 今kim 。 帝đế 曰viết 。

老lão 聃đam 父phụ 。 何hà 如như 人nhân 也dã 。 天thiên 水thủy 太thái 守thủ 索sách 綏tuy 對đối 曰viết 。

老lão 聃đam 父phụ 姓tánh 韓# 。 名danh 虔kiền 。 字tự 元nguyên 卑ty 。 胎thai 生sanh 無vô 耳nhĩ 。 一nhất 目mục 不bất 明minh 。 癃lung 跛bả 孤cô 單đơn 。 年niên 六lục 十thập 二nhị 無vô 妻thê 。 與dữ 鄰lân 人nhân 益ích 壽thọ 氏thị 宅trạch 上thượng 老lão 嫗# 合hợp 。 懷hoài 胎thai 八bát 十thập 年niên 而nhi 生sanh 。 生sanh 時thời 皓hạo 首thủ 。 故cố 曰viết 老lão 子tử 。 此thử 本bổn 實thật 跡tích 也dã 。 今kim 道Đạo 士sĩ 偷thâu 竊thiết 他tha 能năng 。 欲dục 張trương 老lão 聖thánh 。 家gia 有hữu 弊tệ 帚trửu 。 享hưởng 之chi 千thiên 金kim 。 斯tư 言ngôn 信tín 歟# 。 (# 老lão 子tử 生sanh 於ư 李# 樹thụ 下hạ 。 故cố 改cải 姓tánh 李# 。 )# 敬kính 王vương 元nguyên 年niên 。 老lão 子tử 年niên 八bát 十thập 四tứ 。

時thời 當đương 七thất 雄hùng 分phần/phân 霸# 。 天thiên 下hạ 紛phân 擾nhiễu 。 老lão 子tử 聞văn 天Thiên 竺Trúc 佛Phật 聖thánh 人nhân 教giáo 。 不bất 治trị 而nhi 不bất 亂loạn 。 欲dục 適thích 天Thiên 竺Trúc 而nhi 處xứ 之chi 。 胡hồ 曾tằng 先tiên 生sanh 詠vịnh 其kỳ 詩thi 曰viết 。

七thất 雄hùng 戈qua 戟kích 亂loạn 如như 麻ma 。 四tứ 海hải 無vô 人nhân 得đắc 在tại 家gia 。 老lão 氏thị 卻khước 思tư 天Thiên 竺Trúc 住trụ 。 便tiện 將tương 徐từ 甲giáp 過quá 流lưu 沙sa 。 出xuất 關quan 未vị 至chí 流lưu 沙sa 。 死tử 於ư 扶phù 風phong 之chi 槐# 里lý 。 即tức 而nhi 葬táng 之chi 。 秦tần 佚# 往vãng 弔điếu 。 三tam 號hiệu 而nhi 返phản 。 故cố 莊trang 子tử 內nội 篇thiên 云vân 。

老lão 聃đam 死tử 。 秦tần 佚# 弔điếu 之chi 。 三tam 號hiệu 而nhi 出xuất 。 怪quái 問vấn 非phi 夫phu 子tử 之chi 徒đồ 歟# 。 佚# 曰viết 。

向hướng 吾ngô 入nhập 。 見kiến 少thiểu 者giả 哭khốc 之chi 如như 哭khốc 其kỳ 父phụ 。 老lão 者giả 哭khốc 之chi 。 如như 哭khốc 其kỳ 子tử 。 古cổ 者giả 謂vị 之chi 遁độn 天thiên 之chi 形hình 。 始thỉ 以dĩ 其kỳ 為vi 人nhân 也dã 。 而nhi 今kim 非phi 也dã 。 遁độn 者giả 隱ẩn 也dã 。 天thiên 者giả 免miễn 縛phược 也dã 。 形hình 者giả 身thân 也dã 。 言ngôn 始thỉ 以dĩ 老lão 子tử 為vi 免miễn 縛phược 隱ẩn 形hình 之chi 仙tiên 。 今kim 則tắc 非phi 也dã 。 嗟ta 其kỳ 諂siểm 曲khúc 。 取thủ 人nhân 之chi 情tình 。 故cố 不bất 免miễn 死tử 非phi 我ngã 友hữu 。 又hựu 考khảo 梁lương 陳trần 齊tề 魏ngụy 之chi 前tiền 。 道Đạo 士sĩ 唯duy 以dĩ 匏# 盧lô 盛thịnh 經kinh 。 本bổn 無vô 天thiên 尊tôn 形hình 像tượng 。 按án 任nhậm 子tử 道đạo 論luận 。 及cập 杜đỗ 氏thị 幽u 求cầu 云vân 。

道đạo 無vô 形hình 質chất 。 蓋cái 陰âm 陽dương 之chi 精tinh 也dã 。 陶đào 隱ẩn 居cư 內nội 傳truyền 云vân 。

在tại 茆mao 山sơn 中trung 。 立lập 佛Phật 道Đạo 二nhị 堂đường 。 隔cách 日nhật 朝triêu 禮lễ 。 佛Phật 堂đường 有hữu 像tượng 。 道đạo 堂đường 無vô 像tượng 。 王vương 淳thuần 三tam 教giáo 論luận 云vân 。

近cận 世thế 道Đạo 士sĩ 。 取thủ 活hoạt 無vô 方phương 。 欲dục 人nhân 歸quy 信tín 。 乃nãi 學học 佛Phật 家gia 制chế 立lập 形hình 像tượng 。 假giả 號hào 天thiên 尊tôn 。 及cập 左tả 右hữu 二nhị 真Chân 人Nhân 。 置trí 之chi 道đạo 堂đường 。 以dĩ 憑bằng 衣y 食thực 。 宋tống 陸lục 修tu 靜tĩnh 。 亦diệc 為vi 此thử 形hình 。 遼liêu 陽dương 高cao 憲hiến 字tự 仲trọng 常thường 。 遊du 東đông 京kinh 白bạch 鶴hạc 觀quán 。 見kiến 三tam 清thanh 像tượng 。 指chỉ 其kỳ 右hữu 曰viết 。

此thử 何hà 像tượng 也dã 。 觀quán 主chủ 對đối 曰viết 。

老lão 君quân 像tượng 。 曰viết 。

何hà 代đại 人nhân 。 曰viết 周chu 定định 王vương 時thời 。 又hựu 指chỉ 左tả 曰viết 。

此thử 何hà 像tượng 也dã 。 主chủ 曰viết 。

道đạo 君quân 像tượng 。 曰viết 。

此thử 何hà 代đại 人nhân 。 主chủ 倉thương 惶hoàng 未vị 答đáp 。 憲hiến 指chỉ 中trung 像tượng 曰viết 。

且thả 饒nhiêu 者giả 元nguyên 始thỉ 天thiên 尊tôn 。 聞văn 者giả 傳truyền 以dĩ 為vi 笑tiếu 。 又hựu 漢hán 晉tấn 之chi 代đại 譯dịch 經kinh 。 稱xưng 佛Phật 為vi 天thiên 尊tôn 。 由do 佛Phật 生sanh 七thất 日nhật 。 父phụ 王vương 抱bão 往vãng 禮lễ 大Đại 自Tự 在Tại 天Thiên 王Vương 廟miếu 。 天thiên 像tượng 倏thúc 起khởi 。 頂đảnh 禮lễ 佛Phật 足túc 。 父phụ 王vương 讚tán 曰viết 。

我ngã 子tử 天Thiên 中Trung 天Thiên 。 因nhân 號hào 天thiên 尊tôn 。 今kim 道Đạo 士sĩ 竊thiết 安an 老lão 子tử 之chi 號hiệu 。 後hậu 來lai 譯dịch 經Kinh 法Pháp 師sư 。 見kiến 其kỳ 渾hồn 稱xưng 。 故cố 棄khí 天thiên 尊tôn 。 而nhi 稱xưng 世Thế 尊Tôn 。 謂vị 天thiên 上thượng 人nhân 間gian 。 所sở 共cộng 尊tôn 敬kính 故cố 。 又hựu 古cổ 來lai 譯dịch 經kinh 僧Tăng 。 稱xưng 道Đạo 士sĩ 寇khấu 謙khiêm 得đắc 志chí 。 僭# 冒mạo 道Đạo 士sĩ 之chi 名danh 。 故cố 後hậu 譯dịch 經kinh 棄khí 道Đạo 士sĩ 而nhi 稱xưng 沙Sa 門Môn 。 今kim 道Đạo 士sĩ 又hựu 稱xưng 為vi 法Pháp 師sư 。 愈dũ 為vi 矯kiểu 飾sức 。 法Pháp 師sư 之chi 號hiệu 。 原nguyên 出xuất 佛Phật 經Kinh 。 萬vạn 卷quyển 百bách 家gia 。 本bổn 無vô 此thử 語ngữ 。 且thả 為vi 法pháp 之chi 師sư 。 名danh 為vi 法Pháp 師sư 。 法pháp 即tức 是thị 師sư 。 名danh 為vi 法Pháp 師sư 。 名danh 義nghĩa 不bất 知tri 。 妄vọng 安an 己kỷ 號hiệu 。 如như 山sơn 羌khương 偷thâu 王vương 衣y 。 不bất 解giải 披phi 著trước 。 誠thành 可khả 笑tiếu 也dã (# 出xuất 通thông 載tái )# 。

言ngôn 三tam 清thanh 者giả 。 初sơ 道Đạo 士sĩ 立lập 玄huyền 清thanh 。 元nguyên 清thanh 。 始thỉ 清thanh 。 妄vọng 擬nghĩ 太thái 極cực 。 太thái 初sơ 。 太thái 始thỉ 。 為vi 三tam 清thanh 。 以dĩ 一nhất 清thanh 生sanh 三tam 天thiên 。 三tam 清thanh 生sanh 九cửu 天thiên 。 不bất 解giải 天thiên 名danh 。 乃nãi 竊thiết 佛Phật 經Kinh 欲dục 色sắc 二nhị 界giới 天thiên 名danh 。 增tăng 減giảm 字tự 號hiệu 。 矯kiểu 安an 道đạo 書thư 。 然nhiên 三tam 界giới 共cộng 有hữu 。 二nhị 十thập 八bát 天thiên 。 云vân 九cửu 天thiên 者giả 謬mậu 也dã 。 後hậu 張trương 道đạo 陵lăng 以dĩ 三tam 清thanh 為vi 精tinh 。 氣khí 。 神thần 。 解giải 精tinh 。 為vi 婬dâm 泆dật 之chi 精tinh 。 氣khí 。 為vi 呼hô 吸hấp 之chi 氣khí 。 神thần 。 為vi 念niệm 慮lự 之chi 神thần 。 誑cuống 惑hoặc 男nam 女nữ 。 以dĩ 色sắc 身thân 臭xú 皮bì 囊nang 為vi 精tinh 氣khí 神thần 。 張trương 紫tử 陽dương 曰viết 。

先tiên 天thiên 地địa 之chi 元nguyên 精tinh 元nguyên 氣khí 元nguyên 神thần 也dã 。 玄huyền 宗tông 直trực 指chỉ 云vân 。

戒giới 以dĩ 養dưỡng 精tinh 。 定định 以dĩ 養dưỡng 氣khí 。 慧tuệ 以dĩ 養dưỡng 神thần 。 是thị 則tắc 以dĩ 戒giới 定định 慧tuệ 。 養dưỡng 本bổn 元nguyên 之chi 心tâm 性tánh 也dã 。 今kim 道Đạo 士sĩ 不bất 達đạt 本bổn 。 立lập 三tam 清thanh 之chi 義nghĩa 。 而nhi 妄vọng 裝trang 塑tố 三tam 清thanh 為vi 像tượng 。 故cố 王vương 淳thuần 謂vị 其kỳ 立lập 形hình 像tượng 以dĩ 憑bằng 衣y 食thực 。 高cao 憲hiến 誚tiếu 之chi 而nhi 倉thương 惶hoàng 結kết 舌thiệt 。 足túc 見kiến 其kỳ 謬mậu 也dã 矣hĩ 。 (# 餘dư 詳tường 歸quy 元nguyên 直trực 指chỉ 諸chư 書thư 。 此thử 不bất 繁phồn 錄lục 。 )# 稽khể 夫phu 歷lịch 代đại 已dĩ 來lai 。 至chí 於ư 元nguyên 世thế 。 並tịnh 無vô 玉ngọc 皇hoàng 寶bảo 誥# 。 北bắc 斗đẩu 經kinh 。 受thọ 生sanh 經kinh 。 三tam 官quan 經kinh 。 等đẳng 文văn 。 此thử 皆giai 明minh 初sơ 道Đạo 士sĩ 貪tham 利lợi 惑hoặc 俗tục 。 偽ngụy 撰soạn 之chi 者giả 。 其kỳ 南nam 斗đẩu 經kinh 。 在tại 三tam 十thập 九cửu 種chủng 內nội 。 已dĩ 盡tận 焚phần 之chi 。 言ngôn 三tam 官quan 者giả 。 子tử 史sử 無vô 文văn 。 不bất 審thẩm 出xuất 何hà 年niên 代đại 何hà 邦bang 人nhân 氏thị 。 又hựu 非phi 西tây 域vực 之chi 人nhân 。 奚hề 作tác 梵Phạn 語ngữ 。 而nhi 云vân 閻Diêm 浮Phù 提đề 。 乃nãi 偷thâu 佛Phật 經Kinh 文văn 。 雜tạp 以dĩ 俚# 語ngữ 。 智trí 人nhân 閱duyệt 之chi 。 自tự 知tri 其kỳ 謬mậu 。 如như 羅la 祖tổ 無vô 為vi 教giáo 。 五ngũ 部bộ 六lục 冊sách 。 亦diệc 竊thiết 佛Phật 經Kinh 及cập 諸chư 語ngữ 錄lục 。 參tham 以dĩ 魔ma 言ngôn 。 復phục 妄vọng 造tạo 法pháp 華hoa 經kinh 後hậu 三tam 卷quyển 。 言ngôn 詞từ 鄙bỉ 陋lậu 。 如như 山sơn 歌ca 野dã 語ngữ 。 又hựu 造tạo 金kim 剛cang 纂toản 。 金kim 剛cang 經kinh 議nghị 論luận 。 安an 文Văn 殊Thù 菩Bồ 薩Tát 之chi 名danh 在tại 內nội 。 用dụng 人nhân 取thủ 信tín 。

復phục 有hữu 血huyết 盆bồn 經kinh 。 救cứu 苦khổ 經kinh 。 妙diệu 沙sa 經kinh 。 皆giai 不bất 畏úy 罪tội 福phước 無vô 知tri 之chi 徒đồ 妄vọng 造tạo 。 不bất 足túc 信tín 也dã 。 尚thượng 直trực 編biên 云vân 。

世thế 有hữu 後hậu 三tam 卷quyển 蓮liên 華hoa 經kinh 。 此thử 是thị 妄vọng 無vô 知tri 匹thất 夫phu 所sở 造tạo 樵tiều 歌ca 牧mục 唱xướng 也dã 。 金kim 剛cang 經kinh 議nghị 論luận 。 是thị 金kim 天thiên 教giáo 之chi 人nhân 偽ngụy 造tạo 。 魔ma 語ngữ 也dã 。

復phục 有hữu 一nhất 卷quyển 註chú 解giải 金kim 剛cang 經kinh 。 題đề 名danh 曹tào 溪khê 六lục 祖tổ 大đại 師sư 解giải 義nghĩa 口khẩu 訣quyết 。 此thử 是thị 宋tống 神thần 宗tông 元nguyên 豐phong 間gian 。 天thiên 台thai 羅la 適thích 所sở 註chú 。 假giả 聖thánh 師sư 之chi 名danh 也dã 。 無vô 深thâm 理lý 。 有hữu 淺thiển 義nghĩa 。 蓋cái 因nhân 淺thiển 俚# 之chi 故cố 。 世thế 人nhân 多đa 愛ái 之chi 。 謬mậu 矣hĩ 。 六lục 祖tổ 大đại 師sư 法Pháp 寶bảo 壇đàn 經kinh 。 第đệ 十thập 付phó 囑chúc 章chương 曰viết 。

師sư 一nhất 日nhật 喚hoán 法pháp 海hải 轉chuyển 相tương 教giáo 授thọ 。 勿vật 失thất 宗tông 旨chỉ 。 共cộng 計kế 七thất 百bách 七thất 十thập 七thất 字tự 。 此thử 是thị 金kim 天thiên 教giáo 之chi 人nhân 偽ngụy 造tạo 邪tà 言ngôn 。 增tăng 入nhập 刊# 板bản 。 未vị 革cách 之chi 弊tệ 也dã 。 嗚ô 呼hô 。 妄vọng 談đàm 性tánh 理lý 。 壞hoại 人nhân 心tâm 法pháp 。 玷điếm 辱nhục 佛Phật 祖tổ 。 罪tội 莫mạc 大đại 焉yên 。 (# 羅la 祖tổ 謀mưu 叛bạn 改cải 名danh 無vô 為vi 。 無vô 為vi 復phục 叛bạn 。 改cải 為vi 青thanh 蓮liên 。 青thanh 蓮liên 又hựu 叛bạn 。 改cải 為vi 白bạch 蓮liên 。 白bạch 蓮liên 復phục 叛bạn 。 改cải 為vi 圓viên 通thông 。 大Đại 乘Thừa 。 等đẳng 教giáo 。 其kỳ 名danh 不bất 一nhất 。 閉bế 門môn 發phát 誓thệ 傳truyền 授thọ 。 不bất 許hứa 外ngoại 知tri 愚ngu 俗tục 受thọ 惑hoặc 。 智trí 者giả 自tự 不bất 受thọ 其kỳ 瞞man 也dã 。 )# 。

趙triệu 孟# 頫# (# 字tự 子tử 昂ngang )#

元nguyên 史sử 并tinh 廣quảng 錄lục 本bổn 傳truyền

宋tống 太thái 祖tổ 。 秦tần 王vương 德đức 芳phương 之chi 後hậu 也dã 。 頫# 才tài 氣khí 英anh 邁mại 。 神thần 彩thải 煥hoán 發phát 。 如như 神thần 仙tiên 中trung 人nhân 。 至chí 元nguyên 二nhị 十thập 三tam 年niên 。 御ngự 史sử 程# 鉅# 夫phu 。 奉phụng 詔chiếu 搜sưu 訪phỏng 遺di 逸dật 於ư 江giang 南nam 。 得đắc 頫# 。 入nhập 見kiến 世thế 祖tổ 。 甚thậm 喜hỷ 。 累lũy/lụy/luy 官quan 至chí 翰hàn 林lâm 學học 士sĩ 。 至chí 治trị 元nguyên 年niên 卒thốt 。 年niên 六lục 十thập 九cửu 。 追truy 封phong 魏ngụy 國quốc 公công 。 諡thụy 文văn 敏mẫn 。 頫# 四tứ 五ngũ 歲tuế 。 聞văn 母mẫu 丘khâu 夫phu 人nhân 說thuyết 臨lâm 月nguyệt 夢mộng 一nhất 僧Tăng 入nhập 寢tẩm 室thất 。 覺giác 而nhi 生sanh 頫# 。 故cố 年niên 十thập 二nhị 三tam 歲tuế 。 便tiện 好hảo/hiếu 寫tả 金kim 剛cang 經kinh 。 後hậu 但đãn 與dữ 僧Tăng 語ngữ 。 便tiện 若nhược 眷quyến 屬thuộc 。 至chí 年niên 六lục 十thập 五ngũ 。 日nhật 擾nhiễu 擾nhiễu 人nhân 事sự 。 不bất 能năng 有hữu 所sở 悟ngộ 入nhập 。 恆hằng 以dĩ 自tự 歎thán 。 重trọng/trùng 天thiên 目mục 中trung 峰phong 之chi 道đạo 。 每mỗi 受thọ 師sư 書thư 。 必tất 焚phần 香hương 望vọng 拜bái 。 與dữ 師sư 書thư 必tất 自tự 稱xưng 弟đệ 子tử 。 叩khấu 師sư 心tâm 要yếu 。 師sư 與dữ 說thuyết 防phòng 情tình 復phục 性tánh 之chi 旨chỉ 。 遣khiển 問vấn 金kim 剛cang 經kinh 大đại 意ý 。 師sư 答đáp 以dĩ 略lược 義nghĩa 一nhất 卷quyển 。 中trung 峰phong 淨tịnh 業nghiệp 偈kệ 。 一nhất 百bách 八bát 首thủ 。 頫# 作tác 贊tán 。 復phục 作tác 偈kệ 重trọng/trùng 讚tán 之chi 。 曾tằng 跋bạt 華hoa 嚴nghiêm 經kinh 合hợp 部bộ (# 云vân 云vân )# 。

胡hồ 長trường/trưởng 孺nhụ (# 號hiệu 石thạch 塘đường 。 常thường 與dữ 子tử 昂ngang 。 韓# 明minh 善thiện 。 段đoạn 吉cát 甫phủ 。 郭quách 斯tư 道đạo 諸chư 公công 論luận 道đạo 齋trai 中trung )# 。

大đại 同đồng 論luận

著trước 大đại 同đồng 論luận 。 有hữu 曰viết 。

孟# 子tử 沒một 一nhất 千thiên 四tứ 百bách 年niên 。 道đạo 潛tiềm 統thống 絕tuyệt 。 子tử 周chu 子tử 出xuất 。 然nhiên 後hậu 潛tiềm 者giả 復phục 光quang 。 絕tuyệt 者giả 復phục 續tục 。 程# 氏thị 二nhị 子tử 得đắc 周chu 子tử 傳truyền 。 周chu 子tử 之chi 傳truyền 。 出xuất 於ư 北bắc 固cố 竹trúc 林lâm 寺tự 壽thọ 涯nhai 禪thiền 師sư 。 程# 子tử 四tứ 傳truyền 。 而nhi 得đắc 朱chu 文văn 公công 。 文văn 公công 後hậu 得đắc 張trương 欽khâm 夫phu 。 講giảng 究cứu 此thử 道đạo 。 方phương 覺giác 脫thoát 然nhiên 處xứ 。 前tiền 日nhật 所sở 聞văn 於ư 竹trúc 林lâm 而nhi 未vị 契khế 者giả 。 皆giai 不bất 我ngã 欺khi 矣hĩ 。 元nguyên 來lai 此thử 事sự 與dữ 禪thiền 學học 十thập 分phần/phân 相tương 似tự 。 學học 不bất 知tri 禪thiền 。 禪thiền 不bất 知tri 學học 。 互hỗ 相tương 排bài 擊kích 。 都đô 不bất 曾tằng 劄# 著trước 病bệnh 處xứ 。 亦diệc 可khả 笑tiếu 也dã 。 (# 臨lâm 終chung 坐tọa 逝thệ )# 。

韓# 性tánh (# 字tự 明minh 善thiện )#

性tánh 學học 指chỉ 要yếu

性tánh 隱ẩn 居cư 不bất 仕sĩ 。 諡thụy 莊trang 節tiết 。 淹yêm 貫quán 經kinh 史sử 。 精tinh 通thông 內nội 典điển 。 嘗thường 曰viết 。

佛Phật 居cư 西tây 土thổ/độ 。 風phong 教giáo 有hữu 異dị 。 然nhiên 極cực 能năng 勸khuyến 化hóa 得đắc 人nhân 。 觀quán 今kim 凡phàm 修tu 佛Phật 事sự 。 未vị 有hữu 不bất 端đoan 心tâm 正chánh 念niệm 者giả 。 雖tuy 愚ngu 夫phu 愚ngu 婦phụ 。 欲dục 聞văn 經Kinh 禮lễ 像tượng 。 必tất 預dự 齋trai 戒giới 。 持trì 敬kính 捐quyên 欲dục 。 然nhiên 後hậu 從tùng 事sự 。 雖tuy 吾ngô 聖thánh 人nhân 復phục 生sanh 。 勸khuyến 人nhân 為vi 善thiện 。 不bất 過quá 如như 此thử 。 正chánh 恐khủng 未vị 能năng 也dã 。 嘗thường 謂vị 門môn 人nhân 朱chu 仲trọng 弘hoằng 曰viết 。

佛Phật 去khứ 世thế 已dĩ 久cửu 。 後hậu 人nhân 如như 此thử 恭cung 敬kính 他tha 。 誦tụng 他tha 的đích 言ngôn 語ngữ 。 汝nhữ 道đạo 佛Phật 要yếu 人nhân 如như 此thử 耶da 。 教giáo 人nhân 如như 此thử 耶da 。 若nhược 強cường/cưỡng 人nhân 從tùng 己kỷ 。 誰thùy 人nhân 肯khẳng 從tùng 。 如như 今kim 人nhân 一nhất 句cú 言ngôn 語ngữ 。 要yếu 行hành 一nhất 鄉hương 。 亦diệc 不bất 可khả 得đắc 。 且thả 佛Phật 之chi 言ngôn 語ngữ 。 奚hề 翅sí 數số 百bách 萬vạn 里lý 。 凡phàm 日nhật 月nguyệt 光quang 臨lâm 所sở 及cập 處xứ 。 無vô 不bất 信tín 服phục 。 仲trọng 弘hoằng 聞văn 之chi 默mặc 然nhiên 。

解Giải 惑Hoặc 編Biên 卷quyển 下hạ 之chi 上thượng

音âm 釋thích

蒐#

(# 音âm 搜sưu 。 獵liệp 也dã 。 )# 。

徹triệt 聲thanh 色sắc

(# 徹triệt 同đồng 撤triệt 。 除trừ 去khứ 也dã 。 )# 。

闒# 茸#

(# 上thượng 音âm 塔tháp 。 下hạ 音âm 冗# 。 闒# 茸# 。 猥ổi 賤tiện 也dã 。 史sử 賈cổ 誼# 傳truyền 云vân 。 闒# 茸# 尊tôn 顯hiển 兮hề 。 讒sàm 諛du 得đắc 志chí 。 )# 。

虺hủy

(# 音âm 毀hủy 。 蛇xà 細tế 。 頸cảnh 大đại 頭đầu 大đại 者giả 。 長trường 七thất 八bát 尺xích 。 )# 。

喁ngung

(# 音âm 顒ngung 。 喁ngung 喁ngung 然nhiên 。 謂vị 眾chúng 口khẩu 向hướng 上thượng 。 延diên 頸cảnh 舉cử 踵chủng 也dã 。 )# 。

阿A 羅La 漢Hán

(# 此thử 云vân 無vô 生sanh 。 謂vị 其kỳ 已dĩ 斷đoạn 九cửu 十thập 八bát 種chủng 煩phiền 惱não 惑hoặc 。 不bất 受thọ 三tam 界giới 生sanh 死tử 矣hĩ 。 )# 。

正chánh 遍biến 知tri

(# 是thị 佛Phật 十thập 號hiệu 之chi 一nhất 。 )# 。

印ấn 度độ

(# 此thử 乃nãi 天Thiên 竺Trúc 之chi 稱xưng 。 舊cựu 云vân 身thân 篤đốc 。 又hựu 云vân 身thân 毒độc 。 亦diệc 云vân 賢hiền 豆đậu 。 皆giai 取thủ 音âm 不bất 真chân 。 今kim 從tùng 正chánh 音âm 。 宜nghi 云vân 印ấn 度độ 。 印ấn 度độ 者giả 。 唐đường 言ngôn 月nguyệt 。 月nguyệt 有hữu 多đa 名danh 。 斯tư 其kỳ 一nhất 稱xưng 。 良lương 以dĩ 其kỳ 土thổ/độ 。 聖thánh 賢hiền 繼kế 軌quỹ 。 導đạo 凡phàm 御ngự 物vật 。 如như 月nguyệt 照chiếu 臨lâm 。 由do 是thị 義nghĩa 故cố 。 謂vị 之chi 印ấn 度độ 。 諸chư 國quốc 皆giai 稱xưng 云vân 聖thánh 方phương 。 謂vị 彼bỉ 土độ 聖thánh 賢hiền 多đa 所sở 產sản 生sanh 也dã 。 五ngũ 印ấn 度độ 之chi 境cảnh 。 周chu 九cửu 萬vạn 餘dư 里lý 三tam 垂thùy 大đại 海hải 。 北bắc 背bối/bội 雪Tuyết 山Sơn 。 北bắc 廣quảng 南nam 狹hiệp 。 形hình 如như 半bán 月nguyệt 。 劃hoạch 野dã 區khu 分phần/phân 。 七thất 十thập 餘dư 國quốc 。 成thành 光quang 子tử 曰viết 。 中trung 天Thiên 竺Trúc 國quốc 。 東đông 至chí 震chấn 旦đán 。 五ngũ 萬vạn 八bát 千thiên 里lý 。 南nam 至chí 金kim 地địa 國quốc 。 西tây 全toàn 阿a 拘câu 遮già 國quốc 。 北bắc 至chí 小tiểu 香hương 山sơn 。 亦diệc 各các 五ngũ 萬vạn 八bát 千thiên 里lý 。 則tắc 知tri 彼bỉ 為vi 中trung 國quốc 矣hĩ 。 宋tống 沙Sa 門Môn 慧tuệ 嚴nghiêm 。 與dữ 校giáo 尉úy 何hà 承thừa 天thiên 。 共cộng 論luận 華hoa 梵Phạm 中trung 邊biên 之chi 義nghĩa 。 承thừa 天thiên 問vấn 曰viết 。 佛Phật 國quốc 將tương 用dụng 何hà 曆lịch 。 嚴nghiêm 云vân 。 天Thiên 竺Trúc 夏hạ 至chí 之chi 。 日nhật 日nhật 正chánh 中trung 時thời 。 豎thụ 晷# 無vô 影ảnh 。 所sở 謂vị 天thiên 中trung 。 後hậu 婆bà 利lợi 國quốc 人nhân 來lai 。 果quả 同đồng 嚴nghiêm 說thuyết 。 乃nãi 引dẫn 周chu 公công 測trắc 影ảnh 之chi 法pháp 。 謂vị 此thử 土thổ/độ 夏hạ 至chí 之chi 日nhật 。 猶do 有hữu 餘dư 陰ấm 。 天Thiên 竺Trúc 則tắc 無vô 也dã 。 周chu 公công 攝nhiếp 政chánh 四tứ 年niên 。 欲dục 求cầu 地địa 中trung 。 而nhi 營doanh 王vương 城thành 。 故cố 以dĩ 土thổ/độ 圭# 測trắc 影ảnh 得đắc 穎# 川xuyên 陽dương 城thành 。 於ư 是thị 建kiến 都đô 。 土thổ/độ 圭# 長trường/trưởng 尺xích 有hữu 五ngũ 寸thốn 。 夏hạ 至chí 日nhật 晝trú 漏lậu 半bán 。 立lập 八bát 尺xích 。 之chi 表biểu 。 表biểu 北bắc 得đắc 影ảnh 尺xích 有hữu 五ngũ 寸thốn 。 影ảnh 與dữ 土thổ/độ 圭# 等đẳng 。 此thử 為vi 地địa 中trung 。 鄭trịnh 司ty 農nông 云vân 。 凡phàm 日nhật 影ảnh 。 於ư 地địa 千thiên 里lý 。 而nhi 差sai 一nhất 寸thốn 。 當đương 知tri 陽dương 城thành 。 蓋cái 就tựu 此thử 土thổ/độ 。 自tự 為vi 中trung 耳nhĩ 。 既ký 有hữu 表biểu 影ảnh 。 豈khởi 求cầu 餘dư 陰ấm 耶da 。 況huống 此thử 土thổ/độ 東đông 垂thùy 大đại 海hải 。 三tam 方phương 且thả 非phi 。 由do 是thị 觀quán 之chi 。 邊biên 義nghĩa 彰chương 矣hĩ 。 )# 。

海hải 東đông 青thanh

(# 女nữ 真chân 國quốc 東đông 北bắc 鄰lân 於ư 五ngũ 國quốc 。 五ngũ 國quốc 之chi 東đông 接tiếp 大đại 海hải 。 出xuất 名danh 鷹ưng 。 自tự 海hải 東đông 來lai 者giả 。 謂vị 之chi 海hải 東đông 青thanh 。 小tiểu 而nhi 俊# 健kiện 。 能năng 擒cầm 鵝nga 鶩# 。 白bạch 爪trảo 者giả 尤vưu 以dĩ 為vi 異dị 。 遼liêu 人nhân 酷khốc 愛ái 之chi 。 ○# 鶩# 音âm 務vụ 。 野dã 鴨áp 。 )# 。

涿#

(# 音âm 捉tróc 。 )# 。

徐từ 甲giáp

(# 昔tích 老lão 子tử 過quá 關quan 僱# 徐từ 甲giáp 御ngự 薄bạc 板bản 軬# 之chi 車xa 也dã 。 ○# 軬# 音âm 盤bàn 上thượng 聲thanh 。 車xa 上thượng 篷# 。 )# 。

九cửu 天thiên

(# 道Đạo 士sĩ 偽ngụy 造tạo 化hóa 胡hồ 經Kinh 云vân 。 天thiên 地địa 有hữu 形hình 之chi 大đại 者giả 。 太thái 上thượng 老lão 君quân 。 乃nãi 混hỗn 沌# 之chi 祖tổ 宗tông 。 天thiên 地địa 之chi 父phụ 母mẫu 。 故cố 能năng 分phân 布bố 清thanh 濁trược 。 開khai 闢tịch 天thiên 地địa 。 連liên 玄huyền 元nguyên 始thỉ 三tam 氣khí 而nhi 成thành 天thiên 上thượng 為vi 三tam 清thanh 。 三tam 境cảnh 。 即tức 始thỉ 氣khí 為vi 玉ngọc 清thanh 境cảnh 。 元nguyên 氣khí 為vi 上thượng 清thanh 境cảnh 。 玄huyền 氣khí 為vi 太thái 清thanh 境cảnh 。 又hựu 以dĩ 清thanh 之chi 氣khí 。 各các 生sanh 三tam 氣khí 。 合hợp 成thành 九cửu 氣khí 。 而nhi 為vi 九cửu 天thiên 。 一nhất 鬱uất 單đơn 天thiên 。 二nhị 上thượng 神thần 壽thọ 無vô 量lượng 壽thọ 天thiên 。 三tam 梵Phạm 藍lam 須tu 延diên 天thiên 四tứ 寂tịch 然nhiên 兜đâu 術thuật 天thiên 。 五ngũ 波ba 羅la 尼ni 蜜mật 。 不Bất 憍Kiêu 樂Lạc 天Thiên 。 六lục 洞đỗng 玄huyền 化Hóa 應Ứng 聲Thanh 天Thiên 。 七thất 靈linh 化hóa 梵Phạm 輔phụ 天thiên 。 八bát 高cao 虛hư 明minh 天thiên 。 九cửu 無vô 想tưởng 無vô 愛ái 天thiên 。 此thử 之chi 九cửu 天thiên 。 各các 生sanh 三tam 氣khí 。 每mỗi 氣khí 為vi 一nhất 天thiên 。 合hợp 二nhị 十thập 七thất 天thiên 。 通thông 此thử 九cửu 大đại 。 為vi 三tam 十thập 六lục 天thiên 。 則tắc 三tam 界giới 四tứ 民dân 。 上thượng 極cực 三tam 清thanh 。 是thị 其kỳ 數số 也dã 。 ○# 道Đạo 士sĩ 既ký 無vô 才tài 能năng 自tự 立lập 天thiên 號hiệu 。 乃nãi 偷thâu 竊thiết 佛Phật 經Kinh 。 欲dục 色sắc 二nhị 界giới 天thiên 名danh 。 妄vọng 加gia 增tăng 減giảm 。 鬱uất 單đơn 乃nãi 是thị 。 北Bắc 俱Câu 盧Lô 洲Châu 。 亦diệc 名danh 鬱uất 單đơn 越việt 。 此thử 云vân 勝thắng 生sanh 。 色sắc 界giới 二nhị 禪thiền 。 無Vô 量Lượng 光Quang 天Thiên 。 無Vô 量Lượng 淨Tịnh 天Thiên 。 而nhi 改cải 為vi 無vô 量lượng 壽thọ 天thiên 。 梵Phạm 藍lam 。 竊thiết 梵Phạm 音âm 之chi 不bất 真chân 。 初sơ 禪thiền 梵Phạm 輔phụ 天thiên 。 而nhi 加gia 靈linh 化hóa 二nhị 字tự 。 欲dục 界giới 第đệ 四tứ 天thiên 。 名danh 兜Đâu 術Thuật 陀Đà 天Thiên 。 亦diệc 名danh 兜Đâu 率Suất 陀đà 華hoa 言ngôn 喜hỷ 是thị 而nhi 加gia 寂tịch 然nhiên 二nhị 字tự 。 不bất 憍kiêu 藥dược 天thiên 。 亦diệc 名danh 化hóa 業nghiệp 天thiên 。 是thị 欲dục 界giới 第đệ 五ngũ 天thiên 禮lễ 語ngữ 波ba 羅la 尼ni 蜜mật 。 華hoa 言ngôn 他Tha 化Hóa 自Tự 在Tại 天Thiên 。 是thị 欲dục 界giới 第đệ 六lục 天thiên 而nhi 牽khiên 為vi 第đệ 五ngũ 天thiên 。 華hoa 梵Phạm 既ký 乖quai 。 穿xuyên 鑿tạc 失thất 次thứ 。 復phục 加gia 洞đỗng 玄huyền 二nhị 字tự 。 化Hóa 應Ứng 聲Thanh 天Thiên 。 即tức 是thị 他Tha 化Hóa 自Tự 在Tại 天Thiên 。 此thử 是thị 欲dục 界giới 頂đảnh 天thiên 。 無vô 想tưởng 天thiên 。 乃nãi 四tứ 禪thiền 天thiên 之chi 無vô 想tưởng 天thiên 。 是thị 外ngoại 道đạo 修tu 無vô 想tưởng 定định 。 得đắc 生sanh 彼bỉ 天thiên 。 壽thọ 五ngũ 百bách 劫kiếp 。 而nhi 加gia 無vô 愛ái 二nhị 字tự 如như 此thử 無vô 智trí 。 偷thâu 竊thiết 雜tạp 亂loạn 。 安an 置trí 鄙bỉ 拙chuyết 。 以dĩ 誑cuống 愚ngu 俗tục 。 老lão 君quân 既ký 是thị 周chu 定định 王vương 柱trụ 下hạ 史sử 官quan 。 孰thục 不bất 知tri 之chi 。 何hà 云vân 混hỗn 沌# 祖tổ 宗tông 。 開khai 闢tịch 大đại 地địa 運vận 成thành 九cửu 天thiên 。 復phục 為vi 三tam 十thập 六lục 天thiên 。 妄vọng 誇khoa 罔võng 談đàm 。 真chân 無vô 恥sỉ 矣hĩ 。 )# 。

附phụ 林lâm 泉tuyền 倫luân 禪thiền 師sư 。 欽khâm 奉phụng 聖thánh 旨chỉ 焚phần 道đạo 藏tạng 偽ngụy 經kinh 目mục 。

-# 化Hóa 胡Hồ 經Kinh (# 王Vương 浮Phù 撰Soạn )#

-# 猶do 龍long 傳truyền

-# 聖Thánh 紀Kỷ 經Kinh

-# 西Tây 昇Thăng 經Kinh

-# 出Xuất 塞Tắc 經Kinh

-# 九Cửu 天Thiên 經Kinh

-# 赤Xích 書Thư 經Kinh

-# 上Thượng 清Thanh 經Kinh

-# 南Nam 斗Đẩu 經Kinh

-# 玉Ngọc 緯# 經Kinh

-# 紀kỷ 勝thắng 賦phú

-# 辨biện 仙tiên 論luận (# 梁lương 日nhật 廣quảng 撰soạn )#

-# 齕# 邪tà 論luận

-# 三tam 破phá 論luận (# 齊tề 人nhân 張trương 融dung 段đoạn 託thác 他tha 姓tánh 撰soạn )#

-# 明minh 真chân 辨biện 偽ngụy 論luận (# 吳ngô 筠# 撰soạn )#

-# 太thái 上thượng 實thật 錄lục

-# 十thập 山sơn 論luận

-# 青thanh 陽dương 宮cung 記ký

-# 玄huyền 九cửu 內nội 傳truyền

-# 帝đế 王vương 師sư 錄lục

-# 三tam 天thiên 列liệt 記ký

-# 十thập 異dị 九cửu 迷mê 論luận (# 傅phó/phụ 奕dịch 呂lữ 玄huyền 卿khanh 撰soạn )#

-# 歷lịch 代đại 應ưng 現hiện 圖đồ

佛Phật 道Đạo 先tiên 後hậu 論luận

-# 欽khâm 道đạo 明minh 證chứng 論luận (# 唐đường 員# 半bán 子tử 撰soạn )#

-# 輔phụ 正chánh 除trừ 邪tà 論luận (# 吳ngô 筠# 撰soạn )#

-# 辟tịch 邪tà 歸quy 正chánh 論luận (# 杜đỗ 光quang 庭đình 撰soạn )#

-# 十Thập 二Nhị 虛Hư 無Vô 經Kinh

-# 藏Tạng 天Thiên 隱Ẩn 月Nguyệt 經Kinh

-# 赤Xích 畫Họa 度Độ 命Mạng 經Kinh

-# 樓lâu 觀quán 先tiên 生sanh 內nội 傳truyền

-# 謗Báng 道Đạo 釋Thích 經Kinh (# 林Lâm 靈Linh 素Tố 杜Đỗ 光Quang 庭Đình 撰Soạn 造Tạo 破Phá 大Đại 藏Tạng 經Kinh )#

-# 三tam 教giáo 根căn 源nguyên 圖đồ (# 金kim 天thiên 長trường/trưởng 觀quán 李# 大đại 方phương 撰soạn )#

-# 歷lịch 代đại 帝đế 王vương 崇sùng 道đạo 記ký

-# 高cao 上thượng 老lão 子tử 內nội 傳truyền

-# 靈Linh 寶Bảo 二Nhị 十Thập 四Tứ 生Sanh 經Kinh

-# 混Hỗn 元Nguyên 生Sanh 三Tam 清Thanh 經Kinh

-# 五Ngũ 公Công 問Vấn 虛Hư 無Vô 經Kinh

-# 混hỗn 元nguyên 皇hoàng 帝đế 實thật 錄lục (# 今kim 俗tục 言ngôn 杜đỗ 撰soạn 者giả 杜đỗ 光quang 庭đình 也dã )#

解Giải 惑Hoặc 編Biên 卷quyển 下hạ 之chi 下hạ

廣quảng 州châu 南nam 海hải 寶bảo 象tượng 林lâm 沙Sa 門Môn 弘hoằng 贊tán 在tại 犙# 編biên

明minh 太thái 祖tổ 高cao 皇hoàng 帝đế

皇hoàng 明minh 護hộ 法Pháp 集tập

天thiên 下hạ 大Đại 道Đạo 。 惟duy 善thiện 無vô 上thượng 。 其kỳ 善thiện 無vô 上thượng 者giả 。 釋Thích 迦Ca 是thị 也dã 。 固cố 大đại 慈từ 忍nhẫn 志chí 。 立lập 大đại 悲bi 願nguyện 心tâm 。 行hành 無vô 所sở 不bất 至chí 。 化hóa 無vô 所sở 不bất 被bị 。 論luận 性tánh 原nguyên 情tình 。 談đàm 心tâm 妙diệu 理lý 。 潔khiết 六lục 塵trần 之chi 無vô 垢cấu 。 淨tịnh 六lục 根căn 之chi 無vô 翳ế 。 去khứ 諸chư 魔ma 而nhi 清thanh 法Pháp 界Giới 。 制chế 外ngoại 道đạo 以dĩ 樂nhạo/nhạc/lạc 人nhân 天thiên 。 斯tư 行hành 斯tư 修tu 。 而nhi 歷lịch 劫kiếp 無vô 量lượng 。 乃nãi 降giáng/hàng 兜Đâu 率Suất 至chí 於ư 梵Phạm 宮cung 。 既ký 捨xả 金kim 輪luân 而nhi 猶do 苦khổ 行hạnh 。 於ư 雪tuyết 嶺lĩnh 時thời 。 道đạo 成thành 午ngọ 夜dạ 。 明minh 星tinh 相tương/tướng 符phù 。 朕trẫm 觀quán 如Như 來Lai 。 以dĩ 己kỷ 之chi 大đại 覺giác 而nhi 欲dục 盡tận 覺giác 諸chư 。 法Pháp 界Giới 眾chúng 生sanh 。 其kỳ 為vi 慈từ 也dã 大đại 。 其kỳ 為vi 悲bi 也dã 深thâm 。 可khả 謂vị 無vô 上thượng 者giả 歟# 。 昔tích 釋Thích 迦Ca 之chi 為vi 道đạo 。 孤cô 處xứ 雪tuyết 嶺lĩnh 。 于vu 世thế 俗tục 無vô 干can 。 及cập 其kỳ 道đạo 成thành 也dã 。 善thiện 被bị 兩lưỡng 間gian 。 靈linh 通thông 上thượng 下hạ 。 使sử 鬼quỷ 神thần 護hộ 衛vệ 而nhi 聽thính 從tùng 。 故cố 世thế 人nhân 良lương 者giả 愈dũ 多đa 。 頑ngoan 惡ác 者giả 漸tiệm 少thiểu 。 所sở 以dĩ 治trị 世thế 人nhân 主chủ 。 每mỗi 減giảm 刑hình 法pháp 。 而nhi 天thiên 下hạ 治trị 。 斯tư 非phi 君quân 減giảm 刑hình 法pháp 。 而nhi 由do 佛Phật 化hóa 博bác 被bị 之chi 然nhiên 也dã 。 所sở 以dĩ 柳liễu 子tử 厚hậu 有hữu 云vân 。 陰ấm 翊dực 王vương 度độ 。 是thị 也dã (# 梵Phạm 宮cung 。 即tức 天Thiên 竺Trúc 迦Ca 毘Tỳ 羅La 國Quốc 。 淨Tịnh 飯Phạn 王Vương 宮cung 。 天Thiên 竺Trúc 人nhân 語ngữ 。 同đồng 梵Phạm 天Thiên 語ngữ 。 書thư 同đồng 梵Phạm 天Thiên 書thư 。 故cố 云vân 梵Phạm 宮cung )# 。

遊du 寺tự 記ký

朕trẫm 因nhân 憂ưu 慮lự 既ký 多đa 。 特đặc 入nhập 寺tự 中trung 。 與dữ 禪thiền 者giả 盤bàn 桓hoàn 。 暫tạm 釋thích 幾kỷ 冗# 之chi 一nhất 時thời 。 入nhập 寺tự 既ký 行hành 。 凡phàm 所sở 到đáo 處xứ 。 無vô 不bất 有hữu 佛Phật 。 及cập 至chí 方phương 丈trượng 。 平bình 視thị 兩lưỡng 壁bích 。 皆giai 懸huyền 水thủy 墨mặc 高cao 僧Tăng 。 凡phàm 四tứ 軸trục 六lục 人nhân 。 一nhất 軸trục 三tam 禪thiền 海hải 水thủy 。 一nhất 軸trục 了liễu 經kinh 松tùng 下hạ 。 一nhất 軸trục 撫phủ 鹿lộc 溪khê 邊biên 。 一nhất 軸trục 樂nhạo/nhạc/lạc 水thủy 於ư 巖nham 前tiền 。 嗚ô 呼hô 。 住trụ 持trì 者giả 志chí 哉tai 。 所sở 以dĩ 設thiết 此thử 。 意ý 在tại 感cảm 動động 心tâm 懷hoài 。 堅kiên 立lập 寂tịch 寞mịch 之chi 機cơ 。 甚thậm 得đắc 其kỳ 宜nghi 也dã 。 何hà 以dĩ 見kiến 之chi 。 如như 三tam 禪thiền 海hải 水thủy 者giả 。 其kỳ 海hải 潑bát 天thiên 飛phi 浪lãng 。 煙yên 海hải 四tứ 際tế 。 其kỳ 高cao 僧Tăng 凝ngưng 然nhiên 。 舉cử 塵trần 而nhi 揮huy 。 鼎đỉnh 足túc 而nhi 坐tọa 。 可khả 謂vị 奇kỳ 矣hĩ 。 動động 修tu 者giả 一nhất 也dã 。 又hựu 了liễu 經kinh 于vu 松tùng 下hạ 。 對đối 月nguyệt 于vu 昊hạo 穹# 。 可khả 謂vị 清thanh 之chi 極cực 矣hĩ 。

復phục 有hữu 一nhất 僧Tăng 。 前tiền 撫phủ 鹿lộc 于vu 溪khê 。 後hậu 山sơn 神thần 以dĩ 密mật 護hộ 。 可khả 謂vị 行hành 至chí 矣hĩ 。 又hựu 坦thản 然nhiên 而nhi 無vô 慮lự 。 樂nhạo/nhạc/lạc 然nhiên 而nhi 無vô 憂ưu 。 樂nhạo/nhạc/lạc 水thủy 於ư 山sơn 根căn 。 可khả 謂vị 寂tịch 寞mịch 而nhi 已dĩ 。 斯tư 四tứ 軸trục 六lục 人nhân 。 足túc 可khả 堅kiên 修tu 者giả 之chi 心tâm 。 朕trẫm 為vi 斯tư 而nhi 樂nhạo/nhạc/lạc 。 至chí 暮mộ 而nhi 歸quy 。 餘dư 月nguyệt 復phục 至chí 寺tự 。 由do 東đông 廡vũ 而nhi 入nhập 。 見kiến 畫họa 像tượng 圖đồ 形hình 。 皆giai 男nam 女nữ 夾giáp 雜tạp 。 濃nồng 梳sơ 艷diễm 裹khỏa 者giả 紛phân 然nhiên 。 將tương 謂vị 動động 小Tiểu 乘Thừa 。 而nhi 堅kiên 大Đại 乘Thừa 也dã 。 徐từ 至chí 苑uyển 中trung 。 見kiến 有hữu 數số 架# 修tu 上thượng 薔# 薇# 。 朕trẫm 亦diệc 謂vị 非phi 宜nghi 也dã 。 少thiểu 時thời 憩khế 方phương 丈trượng 。 顧cố 左tả 右hữu 壁bích 。 亡vong 其kỳ 前tiền 日nhật 所sở 有hữu 高cao 人nhân 四tứ 軸trục 。 不bất 覺giác 興hưng 歎thán 矣hĩ 。 何hà 哉tai 。 所sở 以dĩ 歎thán 者giả 不bất 惟duy 畫họa 。 於ư 薔# 薇# 不bất 合hợp 有hữu 而nhi 有hữu 。 四tứ 軸trục 高cao 僧Tăng 當đương 懸huyền 。 除trừ 去khứ 皆giai 非phi 所sở 宜nghi 。 故cố 興hưng 歎thán 息tức 焉yên 。

祭tế 寶bảo 誌chí 禪thiền 師sư 文văn

昔tích 者giả 師sư 能năng 出xuất 世thế 異dị 人nhân 。 性tánh 備bị 六Lục 通Thông 。 景cảnh 張trương 佛Phật 教giáo 。 使sử 兇hung 頑ngoan 從tùng 化hóa 。 善thiện 者giả 愈dũ 良lương 。 及cập 其kỳ 終chung 也dã 。 擇trạch 地địa 于vu 鍾chung 山sơn 之chi 陽dương 。 陰ấm 其kỳ 宅trạch 而nhi 居cư 之chi 。 經kinh 今kim 八bát 百bách 六lục 十thập 七thất 年niên 。 今kim 朕trẫm 建kiến 宮cung 在tại 邇nhĩ 。 其kỳ 為vi 師sư 焚phần 修tu 者giả 俯phủ 而nhi 視thị 之chi 。 因nhân 敕sắc 中trung 書thư 下hạ 工công 部bộ 。 造tạo 浮phù 圖đồ 於ư 山sơn 之chi 左tả 。 今kim 將tương 完hoàn 成thành 。 徙tỉ 師sư 於ư 是thị 。 於ư 戲hí 。 漏lậu 盡tận 毋vô 生sanh 人nhân 我ngã 。 劫kiếp 終chung 勿vật 墮đọa 塵trần 埃ai 。 惟duy 師sư 神thần 通thông 。 尚thượng 饗# 。

維duy 摩ma 居cư 士sĩ 讚tán

獅sư 子tử 座tòa 中trung 花hoa 蕊nhị 遍biến 。 廚# 間gian 香hương 積tích 味vị 新tân 鮮tiên 。 誰thùy 人nhân 問vấn 病bệnh 躊trù 躇trừ 去khứ 。 鐵thiết 馬mã 嘶# 風phong 牛ngưu 策sách 鞭tiên 。

禪thiền 海hải 羅La 漢Hán 讚tán

爾nhĩ 怪quái 且thả 玄huyền 。 海hải 氣khí 如như 煙yên 。 拂phất 塵trần 蕩đãng 垢cấu 。 鼎đỉnh 足túc 而nhi 禪thiền 。 薄bạc 天thiên 飛phi 浪lãng 。 何hà 處xứ 宿túc 緣duyên 。 宜nghi 哉tai 尊tôn 者giả 。 處xử 危nguy 自tự 然nhiên 。

洪hồng 武võ 九cửu 年niên 。 試thí 經kinh 。 給cấp 沙Sa 門Môn 度độ 牒điệp 。 十thập 年niên 詔chiếu 天thiên 下hạ 沙Sa 門Môn 。 講giảng 心tâm 經kinh 。 金kim 剛cang 。 楞lăng 伽già 三tam 經kinh 。 命mạng 宗tông 泐# 。 如như 玘# 。 長trưởng 老lão 註chú 釋thích 頒ban 行hành 。 又hựu 敕sắc 一nhất 切thiết 南nam 北bắc 僧Tăng 及cập 有hữu 道đạo 善thiện 人nhân 。 但đãn 有hữu 願nguyện 歸quy 三Tam 寶Bảo 。 或hoặc 受thọ 五Ngũ 戒Giới 十thập 戒giới 。 持trì 齋trai 戒giới 酒tửu 。 習tập 學học 經Kinh 典điển 。 明minh 心tâm 見kiến 性tánh 。 僧Tăng 俗tục 善thiện 人nhân 。 許hứa 令linh 齎tê 持trì 戒giới 牒điệp 隨tùy 身thân 執chấp 照chiếu 。 不bất 論luận 山sơn 林lâm 城thành 郭quách 。 鄉hương 落lạc 村thôn 中trung 。 恁nhẫm 結kết 壇đàn 。 上thượng 座tòa 拘câu 集tập 。 僧Tăng 俗tục 人nhân 等đẳng 。 日nhật 則tắc 講giảng 經Kinh 說thuyết 法Pháp 。 化hóa 度độ 一nhất 方phương 。 夜dạ 則tắc 取thủ 靜tĩnh 修tu 心tâm 。 十thập 四tứ 年niên 。 命mạng 度độ 僧Tăng 一nhất 千thiên 名danh 。 悉tất 給cấp 與dữ 度độ 牒điệp 。 贍thiệm 僧Tăng 田điền 二nhị 百bách 五ngũ 十thập 頃khoảnh 有hữu 奇kỳ 。 十thập 八bát 年niên 。 敕sắc 建kiến 雞kê 鳴minh 寺tự 。 造tạo 浮phù 圖đồ 五ngũ 級cấp 。 祠từ 寶bảo 誌chí 公công 。 歲tuế 遣khiển 官quan 祭tế 祀tự 。

時thời 雲vân 南nam 有hữu 十thập 僧Tăng 來lai 。 欲dục 往vãng 浙chiết 江giang 。 遊du 翫ngoạn 寺tự 院viện 。 敕sắc 禮lễ 部bộ 與dữ 文văn 書thư 咨tư 兵binh 部bộ 。 應ưng 付phó 腳cước 力lực 。 遞đệ 送tống 至chí 鎮trấn 江giang 府phủ 交giao 卸tá 。 聽thính 從tùng 遊du 翫ngoạn 。 又hựu 護hộ 持trì 朵đóa 甘cam 思tư 。 烏ô 思tư 藏tạng 詔chiếu 。 大đại 矣hĩ 哉tai 大đại 覺giác 金kim 仙tiên 。 行hành 矣hĩ 哉tai 歷lịch 無vô 量lượng 阿a 僧Tăng 祗chi 下hạ 兜Đâu 率Suất 。 生sanh 梵Phạm 宮cung 。 異dị 哉tai 雪tuyết 嶺lĩnh 之chi 修tu 。 世thế 人nhân 過quá 者giả 乎hồ 。 天thiên 上thượng 人nhân 間gian 。 經kinh 劫kiếp 既ký 廣quảng 忍nhẫn 辱nhục 愈dũ 多đa 。 方phương 成thành 佛Phật 道Đạo 。 善thiện 被bị 人nhân 世thế 。 法pháp 張trương 寰# 宇vũ 。 人nhân 有hữu 從tùng 斯tư 道đạo 者giả 。 天thiên 鑒giám 神thần 扶phù 。 身thân 後hậu 同đồng 遊du 於ư 佛Phật 境cảnh 若nhược 違vi 斯tư 道đạo 而nhi 慢mạn 佛Phật 者giả 。 則tắc 天thiên 鑒giám 神thần 知tri 羇ki 困khốn 地địa 獄ngục 與dữ 鬼quỷ 同đồng 處xứ 。 直trực 候hậu 拂phất 石thạch 劫kiếp 盡tận 而nhi 方phương 生sanh 。 其kỳ 斯tư 憂ưu 乎hồ 苦khổ 乎hồ 。 一nhất 念niệm 同đồng 佛Phật 。 則tắc 百bách 禍họa 煙yên 消tiêu 化hóa 為vi 諸chư 福phước 。 今kim 朵đóa 甘cam 思tư 烏ô 思tư 藏tạng 。 兩lưỡng 衛vệ 地địa 方phương 。 諸chư 院viện 上thượng 師sư 。 踵chủng 如Như 來Lai 之chi 大đại 教giáo 。 備bị 五ngũ 印ấn 之chi 多đa 經kinh 。 代đại 為vi 闡xiển 揚dương 。 化hóa 凶hung 頑ngoan 以dĩ 從tùng 善thiện 。 啟khải 人nhân 心tâm 以dĩ 滌địch 愆khiên 。 朕trẫm 謂vị 佛Phật 為vi 眾chúng 生sanh 若nhược 是thị 。 今kim 多đa 院viện 諸chư 師sư 。 亦diệc 。 為vi 佛Phật 若nhược 是thị 。 而nhi 為vi 暗ám 理lý 王vương 綱cương 。 與dữ 民dân 多đa 福phước 。 敢cảm 有hữu 不bất 尊tôn 佛Phật 教giáo 。 而nhi 慢mạn 諸chư 上thượng 師sư 者giả 。 就tựu 本bổn 處xứ 都đô 指chỉ 揮huy 司ty 。 如như 律luật 施thi 行hành 毋vô 怠đãi (# 五ngũ 印ấn 度độ 。 即tức 五ngũ 天Thiên 竺Trúc )# 。 十thập 一nhất 月nguyệt 十thập 八bát 日nhật 。 僧Tăng 錄lục 司ty 講giảng 經Kinh 法Pháp 師sư 如như 玘# 卒thốt 。 詔chiếu 禮lễ 部bộ 辦biện 素tố 饌soạn 。 庫khố 內nội 支chi 價giá 。 買mãi 祭tế 物vật 件# 完hoàn 備bị 。 祭tế 祀tự 及cập 葬táng 。 遣khiển 禮lễ 部bộ 侍thị 郎lang 章chương 祥tường 致trí 祭tế 。 御ngự 親thân 製chế 文văn 十thập 九cửu 年niên 。 八bát 月nguyệt 八bát 日nhật 。 出xuất 榜bảng 張trương 挂quải 。 禁cấm 治trị 諸chư 色sắc 人nhân 等đẳng 。 毋vô 得đắc 輕khinh 慢mạn 佛Phật 教giáo 。 罵mạ 詈lị 僧Tăng 人nhân 。 非phi 禮lễ 攪giảo 擾nhiễu 。 違vi 者giả 本bổn 處xứ 官quan 司ty 約ước 束thú 。 欽khâm 此thử 欽khâm 遵tuân 。 給cấp 出xuất 榜bảng 文văn 頒ban 行hành 天thiên 下hạ 。 各các 寺tự 張trương 挂quải 禁cấm 約ước 。 二nhị 十thập 一nhất 年niên 。 敕sắc 僧Tăng 錄lục 司ty 於ư 天thiên 禧# 寺tự 。 試thí 經kinh 度độ 僧Tăng 。 給cấp 與dữ 度độ 牒điệp 。 烏ô 蠻# 曲khúc 靖tĩnh 等đẳng 處xứ 每mỗi 三tam 十thập 里lý 。 造tạo 一nhất 座tòa 菴am 。 自tự 耕canh 自tự 食thực 。 化hóa 他tha 一nhất 境cảnh 的đích 人nhân 。 六lục 月nguyệt 十thập 四tứ 日nhật 。 敕sắc 今kim 後hậu 但đãn 有hữu 不bất 守thủ 戒giới 律luật 僧Tăng 。 發phát 往vãng 天thiên 界giới 能năng 仁nhân 寺tự 工công 役dịch 。 二nhị 十thập 四tứ 年niên 旨chỉ 曰viết 。

曩nẵng 者giả 民dân 間gian 世thế 俗tục 。 多đa 有hữu 倣# 僧Tăng 瑜du 伽già 教giáo 者giả 。 呼hô 為vi 善thiện 友hữu 。 為vi 佛Phật 法Pháp 不bất 清thanh 。 顯hiển 密mật 不bất 靈linh 。 為vi 汙ô 濁trược 之chi 所sở 汙ô 。 今kim 後hậu 止chỉ 許hứa 僧Tăng 為vi 之chi 。 敢cảm 有hữu 似tự 前tiền 如như 此thử 者giả 。 罪tội 以dĩ 遊du 食thực 。 二nhị 十thập 七thất 年niên 。 詔chiếu 曰viết 。

自tự 佛Phật 去khứ 世thế 之chi 後hậu 。 諸chư 踵chủng 佛Phật 之chi 道đạo 。 所sở 在tại 靜tĩnh 處xứ 不bất 出xuất 戶hộ 牖dũ 。 明minh 佛Phật 之chi 旨chỉ 。 官quan 民dân 趨xu 者giả 。 累lũy/lụy/luy 代đại 如như 此thử 。 效hiệu 佛Phật 宣tuyên 揚dương 者giả 。 智trí 人nhân 也dã 。 所sở 以dĩ 佛Phật 道Đạo 永vĩnh 昌xương 。 法Pháp 輪luân 常thường 轉chuyển 。 邇nhĩ 年niên 以dĩ 來lai 。 奸gian 邪tà 無vô 籍tịch 之chi 徒đồ 。 避tị 患hoạn 難nạn 以dĩ 偷thâu 生sanh 。 更cánh 名danh 易dị 姓tánh 。 潛tiềm 入nhập 法Pháp 門môn 。 由do 是thị 奔bôn 走tẩu 市thị 村thôn 。 無vô 異dị 乞khất 覓mịch 者giả 。 致trí 使sử 輕khinh 薄bạc 小tiểu 人nhân 。 毀hủy 辱nhục 罵mạ 詈lị 。 有hữu 玷điếm 法Pháp 門môn 。 特đặc 敕sắc 禮lễ 部bộ 條điều 例lệ 。 所sở 避tị 所sở 趨xu 者giả 。 榜bảng 示thị 之chi 。

凡phàm 僧Tăng 不bất 許hứa 具cụ 僧Tăng 服phục 入nhập 公công 廳thính 跪quỵ 拜bái 。 設thiết 若nhược 自tự 身thân 有hữu 犯phạm 。 即tức 預dự 先tiên 去khứ 僧Tăng 服phục 。 以dĩ 受thọ 擒cầm 拿# 。 敢cảm 有hữu 連liên 僧Tăng 服phục 跪quỵ 公công 廳thính 者giả 。 處xử 以dĩ 極cực 刑hình 。 又hựu 欽khâm 賜tứ 田điền 地địa 稅thuế 糧lương 全toàn 免miễn 。 常thường 住trụ 田điền 地địa 。 雖tuy 有hữu 稅thuế 糧lương 。 仍nhưng 免miễn 雜tạp 派phái 。 僧Tăng 人nhân 不bất 許hứa 充sung 當đương 差sai 役dịch 。 官quan 司ty 有hữu 將tương 寺tự 物vật 沒một 官quan 。 及cập 改cải 充sung 別biệt 用dụng 者giả 。 即tức 以dĩ 臟tạng 論luận 。 一nhất 切thiết 官quan 民dân 。 敢cảm 有hữu 侮vũ 慢mạn 於ư 僧Tăng 者giả 。 治trị 之chi 以dĩ 罪tội 。

天thiên 子tử 之chi 量lượng 。 猶do 太thái 虛hư 滄thương 海hải 。 無vô 所sở 不bất 容dung 。 無vô 所sở 不bất 納nạp 。 故cố 僧Tăng 有hữu 不bất 守thủ 戒giới 律luật 者giả 。 不bất 加gia 刑hình 罰phạt 。 唯duy 遣khiển 寺tự 作tác 役dịch 。 令linh 其kỳ 自tự 慚tàm 改cải 悔hối 。 如như 元nguyên 世thế 祖tổ 。 但đãn 令linh 閱duyệt 經kinh 懺sám 悔hối 。 所sở 以dĩ 聖thánh 人nhân 。 心tâm 同đồng 一nhất 德đức 。 豈khởi 同đồng 世thế 俗tục 蚊văn 蚋nhuế 之chi 胸hung 襟khâm 。 見kiến 一nhất 僧Tăng 有hữu 過quá 。 如như 冤oan 如như 仇cừu 。 不bất 思tư 三tam 教giáo 中trung 。 孰thục 能năng 無vô 過quá 。 堯# 舜thuấn 尚thượng 有hữu 四tứ 凶hung 。 況huống 其kỳ 餘dư 者giả 。 即tức 如như 族tộc 間gian 。 豈khởi 得đắc 人nhân 人nhân 賢hiền 善thiện 。 如như 有hữu 過quá 者giả 。 何hà 以dĩ 捨xả 而nhi 不bất 誡giới 。 反phản 責trách 他tha 非phi 。 古cổ 德đức 有hữu 云vân 。

他tha 非phi 不bất 用dụng 頻tần 頻tần 舉cử 。 己kỷ 過quá 還hoàn 須tu 漸tiệm 漸tiệm 除trừ 。 能năng 服phục 此thử 語ngữ 。 則tắc 人nhân 我ngã 除trừ 。 是thị 非phi 息tức 矣hĩ 。 又hựu 不bất 但đãn 太thái 祖tổ 世thế 祖tổ 。 即tức 魏ngụy 梁lương 唐đường 宋tống 。 代đại 代đại 敕sắc 約ước 。 僧Tăng 有hữu 過quá 犯phạm 。 皆giai 以dĩ 佛Phật 律luật 治trị 。 不bất 得đắc 與dữ 民dân 同đồng 科khoa 。 如như 魏ngụy 宣tuyên 武võ 帝đế 景cảnh 明minh 二nhị 年niên 。 詔chiếu 僧Tăng 有hữu 犯phạm 。 悉tất 付phó 昭chiêu 玄huyền 都đô 統thống 法Pháp 師sư 。 以dĩ 內nội 律luật 僧Tăng 制chế 判phán 之chi 。 梁lương 武võ 帝đế 制chế 僧Tăng 尼ni 犯phạm 過quá 。 依y 佛Phật 律luật 行hành 罰phạt 。 唐đường 高cao 宗tông 永vĩnh 徽# 并tinh 顯hiển 慶khánh 年niên 。 二nhị 次thứ 下hạ 敕sắc 。 天thiên 下hạ 僧Tăng 尼ni 犯phạm 國quốc 法pháp 者giả 以dĩ 內nội 律luật 治trị 。 不bất 得đắc 與dữ 民dân 同đồng 科khoa 。 宋tống 徽# 宗tông 宣tuyên 和hòa 。 敕sắc 吳ngô 國quốc 公công 主chủ 。 敬kính 重trọng 空không 門môn 。 品phẩm 官quan 庶thứ 民dân 。 有hữu 毀hủy 辱nhục 僧Tăng 尼ni 者giả 。 照chiếu 祥tường 符phù 三tam 年niên 指chỉ 揮huy 。 宋tống 真chân 宗tông 年niên 。 敕sắc 品phẩm 官quan 無vô 故cố 毀hủy 辱nhục 僧Tăng 尼ni 。 口khẩu 稱xưng 禿ngốc 字tự 者giả 。 勒lặc 停đình 見kiến 任nhậm 。 庶thứ 民dân 流lưu 千thiên 里lý 。 元nguyên 世thế 祖tổ 曰viết 。

以dĩ 俗tục 制chế 於ư 僧Tăng 。 失thất 其kỳ 崇sùng 敬kính 。 遍biến 諭dụ 天thiên 下hạ 。 各các 主chủ 綱cương 維duy 。 主chủ 掌chưởng 教giáo 門môn 。 護hộ 持trì 佛Phật 法Pháp 。 臣thần 下hạ 聞văn 。 奏tấu 云vân 。

有hữu 俗tục 僧Tăng 人nhân 。 宜nghi 令linh 同đồng 民dân 。 帝đế 令linh 修tu 補bổ 寺tự 院viện 。 以dĩ 遮già 其kỳ 過quá 。 阿a 合hợp 麻ma 丞thừa 相tương/tướng 奏tấu 。

天thiên 下hạ 僧Tăng 尼ni 。 頗phả 多đa 混hỗn 濫lạm 。 精tinh 通thông 佛Phật 法Pháp 。 可khả 允duẫn 為vi 僧Tăng 。 無vô 知tri 無vô 聞văn 。 宜nghi 令linh 例lệ 俗tục 。 膽đảm 巴ba 帝đế 師sư 奏tấu 云vân 。

多đa 人nhân 祝chúc 壽thọ 好hảo/hiếu 。 多đa 人nhân 生sanh 怨oán 好hảo/hiếu 。 帝đế 曰viết 。

多đa 人nhân 祝chúc 壽thọ 好hảo/hiếu 。 其kỳ 事sự 乃nãi 止chỉ 。 即tức 如như ▆# 太thái 祖tổ 高cao 皇hoàng 帝đế 。 僧Tăng 犯phạm 國quốc 法pháp 殺sát 盜đạo 姦gian 。 尚thượng 先tiên 去khứ 僧Tăng 服phục 。 方phương 許hứa 擒cầm 拿# 。 不bất 令linh 辱nhục 於ư 僧Tăng 體thể 。 可khả 謂vị 護hộ 法Pháp 之chi 至chí 極cực 。 其kỳ 餘dư 小tiểu 罪tội 。 但đãn 令linh 作tác 役dịch 而nhi 已dĩ 。 此thử 乃nãi 上thượng 合hợp 天thiên 心tâm 。 下hạ 滋tư 黎lê 庶thứ 。 如như 大đại 集tập 經Kinh 云vân 。

佛Phật 言ngôn 其kỳ 有hữu 王vương 臣thần 見kiến 有hữu 於ư 佛Phật 法Pháp 中trung 出xuất 家gia 者giả 。 作tác 大đại 罪tội 業nghiệp 。 但đãn 擯bấn 令lệnh 出xuất 國quốc 。 不bất 得đắc 鞭tiên 打đả 。 何hà 況huống 鞭tiên 打đả 出xuất 家gia 具cụ 持trì 戒giới 者giả 。

時thời 在tại 會hội 一nhất 切thiết 天thiên 龍long 八bát 部bộ 神thần 眾chúng 。 而nhi 白bạch 佛Phật 言ngôn 。

若nhược 諸chư 國quốc 王vương 見kiến 有hữu 。 為vì 佛Phật 出xuất 家gia 。 持trì 戒giới 不bất 持trì 戒giới 。 鞭tiên 打đả 之chi 者giả 。 我ngã 等đẳng 不bất 復phục 。 護hộ 持trì 養dưỡng 育dục 。 如như 是thị 國quốc 王vương 。 捨xả 離ly 國quốc 去khứ 。 其kỳ 國quốc 即tức 有hữu 疾tật 疫dịch 。 饑cơ 饉cận 刀đao 兵binh 俱câu 起khởi 。 非phi 時thời 風phong 雨vũ 。 亢kháng 旱hạn 毒độc 熱nhiệt 。 傷thương 害hại 苗miêu 稼giá 。 若nhược 有hữu 宰tể 官quan 鞭tiên 打đả 彼bỉ 等đẳng 。 其kỳ 王vương 不bất 遮già 護hộ 者giả 。 我ngã 等đẳng 亦diệc 當đương 。 出xuất 其kỳ 國quốc 土độ 。 所sở 以dĩ 歷lịch 代đại 帝đế 王vương 。 皆giai 以dĩ 天thiên 心tâm 佛Phật 心tâm 。 而nhi 護hộ 持trì 三Tam 寶Bảo 。 致trí 使sử 天thiên 龍long 八bát 部bộ 。 衛vệ 祐hựu 國quốc 土độ 。 一nhất 切thiết 人nhân 民dân 。 離ly 諸chư 殃ương 患hoạn 。 如như 唐đường 朝triêu 歷lịch 代đại 王vương 臣thần 。 皆giai 信tín 敬kính 三Tam 寶Bảo 。 故cố 致trí 夜dạ 不bất 閉bế 門môn 。 斗đẩu 米mễ 三tam 錢tiền 。 今kim 人nhân 不bất 知tri 。 輒triếp 輕khinh 三Tam 寶Bảo 。 觸xúc 彼bỉ 天thiên 龍long 威uy 怒nộ 。 致trí 令linh 風phong 雨vũ 失thất 時thời 。 三tam 災tai 疊điệp 作tác 。 不bất 自tự 省tỉnh 悔hối 。 而nhi 反phản 怨oán 王vương 天thiên 。 罪tội 莫mạc 大đại 焉yên 。 (# 三tam 災tai 。

疾tật 疫dịch 。 饑cơ 饉cận 。 刀đao 兵binh 。 )# 。

續tục 原nguyên 教giáo 論luận

沈trầm 士sĩ 榮vinh 撰soạn

洪hồng 武võ 十thập 八bát 年niên 。 翰hàn 林lâm 待đãi 詔chiếu 沈trầm 士sĩ 榮vinh 撰soạn 。 上thượng 卷quyển 七thất 篇thiên 曰viết 。

原nguyên 教giáo 論luận 。 觀quán 心tâm 解giải 。 內nội 教giáo 外ngoại 教giáo 辨biện 。 執chấp 跡tích 儒nho 者giả 。 參tham 禪thiền 辨biện 。 論luận 禪thiền 辨biện 。 作tác 用dụng 是thị 性tánh 解giải 。 下hạ 卷quyển 七thất 篇thiên 曰viết 。

名danh 儒nho 好hảo/hiếu 佛Phật 解giải 。 自tự 私tư 辨biện 。 莊trang 老lão 異dị 同đồng 辨biện 。 錯thác 說thuyết 諸chư 經kinh 解giải 。 較giảo 是thị 非phi 得đắc 失thất 辨biện 。 三tam 教giáo 論luận 。 諸chư 師sư 人nhân 物vật 雄hùng 偉# 論luận 。 其kỳ 序tự 云vân 。

夫phu 情tình 智trí 相tương 違vi 而nhi 後hậu 有hữu 教giáo 。 識thức 趣thú 相tương 違vi 而nhi 後hậu 有hữu 辨biện 。 故cố 分phân 別biệt 是thị 非phi 。 所sở 以dĩ 立lập 教giáo 。 不bất 辨biện 何hà 以dĩ 立lập 理lý 哉tai 。 昔tích 人nhân 欲dục 理lý 之chi 明minh 。 乃nãi 設thiết 難nan 以dĩ 為vi 問vấn 答đáp 。 使sử 讀đọc 之chi 者giả 。 了liễu 然nhiên 不bất 疑nghi 。 今kim 儒nho 者giả 疑nghi 難nan 於ư 佛Phật 。 必tất 當đương 辨biện 之chi 。 所sở 以dĩ 立lập 教giáo 明minh 理lý 也dã 。 昔tích 諸chư 佛Phật 出xuất 世thế 。 諸chư 大đại 菩Bồ 薩Tát 。 化hóa 為vi 外ngoại 道đạo 。 各các 執chấp 異dị 說thuyết 。 問vấn 難nạn/nan 於ư 佛Phật 如Như 來Lai 。 乃nãi 破phá 其kỳ 邪tà 執chấp 。 立lập 如như 是thị 義nghĩa 。 說thuyết 如như 是thị 經Kinh 。 則tắc 諸chư 教giáo 皆giai 由do 論luận 辨biện 而nhi 起khởi 也dã 。 若nhược 唐đường 宋tống 大đại 儒nho 。 各các 執chấp 所sở 見kiến 。 疑nghi 難nan 於ư 佛Phật 。 毀hủy 訾tí 排bài 斥xích 。 或hoặc 有hữu 甚thậm 焉yên 。 亦diệc 或hoặc 菩Bồ 薩Tát 化hóa 身thân 儒nho 門môn 。 故cố 爾nhĩ 相tương 違vi 。 使sử 有hữu 以dĩ 辨biện 之chi 。 以dĩ 彰chương 至chí 理lý 歟# 。 果quả 亦diệc 未vị 造tạo 佛Phật 之chi 閫khổn 域vực 。 實thật 有hữu 所sở 疑nghi 歟# 。 自tự 是thị 以dĩ 來lai 。 數số 百bách 年niên 間gian 。 以dĩ 儒nho 名danh 者giả 之chi 於ư 佛Phật 教giáo 。 或hoặc 為vi 敬kính 信tín 。 或hoặc 為vi 非phi 議nghị 。 毀hủy 讚tán 不bất 常thường 。 是thị 非phi 莫mạc 辨biện 。 使sử 至chí 道đạo 不bất 明minh 。 誠thành 可khả 悲bi 矣hĩ 。 士sĩ 榮vinh 自tự 知tri 愚ngu 陋lậu 。 所sở 學học 不bất 及cập 先tiên 儒nho 之chi 萬vạn 一nhất 。 又hựu 未vị 得đắc 吾ngô 佛Phật 證chứng 入nhập 之chi 門môn 。 伏phục 念niệm 二nhị 教giáo 之chi 相tướng 違vi 久cửu 矣hĩ 。 而nhi 智trí 者giả 則tắc 默mặc 然nhiên 而nhi 不bất 為vi 之chi 辨biện 。 坐tọa 視thị 求cầu 學học 之chi 士sĩ 。 循tuần 習tập 舊cựu 聞văn 。 或hoặc 生sanh 誹phỉ 謗báng 。 喪táng 內nội 學học 之chi 家gia 珍trân 。 傷thương 名danh 教giáo 之chi 根căn 本bổn 。 故cố 不bất 自tự 揆quỹ 度độ 。 輒triếp 以dĩ 其kỳ 所sở 非phi 斥xích 之chi 言ngôn 。 具cụ 錄lục 於ư 前tiền 。 為vi 之chi 辨biện 解giải 於ư 後hậu 。

著trước 論luận 三tam 篇thiên 。 解giải 五ngũ 篇thiên 。 辨biện 六lục 篇thiên 。 通thông 十thập 四tứ 。 原nguyên 其kỳ 異dị 同đồng 謂vị 之chi 論luận 。 釋thích 其kỳ 疑nghi 惑hoặc 謂vị 之chi 解giải 。 明minh 其kỳ 是thị 非phi 謂vị 之chi 辨biện 。 理lý 學học 君quân 子tử 。 幸hạnh 決quyết 擇trạch 而nhi 去khứ 取thủ 焉yên 。 固cố 不bất 礙ngại 於ư 聖thánh 賢hiền 之chi 學học 也dã 。

時thời 洪hồng 武võ 乙ất 丑sửu 季quý 夏hạ 上thượng 弦huyền 。 建kiến 安an 沈trầm 士sĩ 榮vinh 謹cẩn 序tự 。

太thái 宗tông 文văn 皇hoàng 帝đế (# 高cao 祖tổ 第đệ 四tứ 子tử )#

皇hoàng 明minh 護hộ 法Pháp 集tập

永vĩnh 樂nhạo/nhạc/lạc 四tứ 年niên 。 迎nghênh 西tây 僧Tăng 尚thượng 師sư 哈# 立lập 麻ma 至chí 京kinh 師sư 。 先tiên 是thị 上thượng 在tại 藩# 邸để 。 聞văn 烏ô 思tư 藏tạng 有hữu 尚thượng 師sư 哈# 立lập 麻ma 者giả 。 異dị 僧Tăng 也dã 。 及cập 即tức 位vị 。 遣khiển 中trung 官quan 侯hầu 顯hiển 。 齎tê 幣tệ 往vãng 迎nghênh 。 五ngũ 歷lịch 寒hàn 暑thử 乃nãi 至chí 。 車xa 駕giá 躬cung 往vãng 接tiếp 之chi 。 五ngũ 年niên 。 直trực 隸lệ 及cập 浙chiết 江giang 諸chư 郡quận 。 軍quân 民dân 子tử 弟đệ 披phi 剃thế 為vi 僧Tăng 。 赴phó 經kinh 請thỉnh 度độ 牒điệp 者giả 。 千thiên 八bát 百bách 人nhân 。 禮lễ 部bộ 以dĩ 聞văn 。 二nhị 月nguyệt 命mạng 西tây 僧Tăng 尚thượng 師sư 哈# 立lập 麻ma 。 於ư 靈linh 谷cốc 寺tự 。 啟khải 建kiến 法pháp 壇đàn 。 薦tiến 祀tự 皇hoàng 考khảo 皇hoàng 妣# 。 尚thượng 師sư 率suất 天thiên 下hạ 僧Tăng 伽già 。 舉cử 揚dương 普phổ 度độ 大đại 齋trai 科khoa 。 十thập 有hữu 四tứ 日nhật 。 慶khánh 雲vân 天thiên 花hoa 。 甘cam 雨vũ 甘cam 露lộ 。 舍xá 利lợi 祥tường 光quang 。 青thanh 鸞loan 白bạch 鶴hạc 。 連liên 目mục 畢tất 集tập 。 一nhất 夕tịch 檜# 柏# 生sanh 金kim 色sắc 花hoa 。 花hoa 遍biến 於ư 都đô 城thành 。 金kim 仙tiên 羅La 漢Hán 。 變biến 現hiện 雲vân 表biểu 。 白bạch 象tượng 青thanh 獅sư 莊trang 嚴nghiêm 妙diệu 相tướng 。 天thiên 燈đăng 導đạo 引dẫn 。 旛phan 蓋cái 旋toàn 遶nhiễu 。 亦diệc 既ký 來lai 下hạ 。 又hựu 聞văn 梵Phạm 唄bối 空không 樂nhạo/nhạc/lạc 。 自tự 天thiên 而nhi 降giáng 。 群quần 臣thần 上thượng 表biểu 稱xưng 賀hạ 。 學học 士sĩ 胡hồ 廣quảng 等đẳng 。 獻hiến 聖thánh 孝hiếu 瑞thụy 應ứng 歌ca 頌tụng 。 自tự 是thị 之chi 後hậu 。 上thượng 潛tiềm 心tâm 釋thích 典điển 。 作tác 為vi 佛Phật 曲khúc 。 使sử 宮cung 中trung 歌ca 舞vũ 之chi 。 三tam 月nguyệt 初sơ 六lục 日nhật 。 文văn 武võ 等đẳng 官quan 。 奉phụng 天thiên 門môn 早tảo 朝triêu 奏tấu 準chuẩn 。 奉phụng 聖thánh 旨chỉ 。 著trước 落lạc 禮lễ 部bộ 知tri 道đạo 。 新tân 出xuất 榜bảng 曉hiểu 諭dụ 。 該cai 行hành 腳cước 僧Tăng 。 持trì 齋trai 受thọ 戒giới 。 恁nhẫm 他tha 結kết 壇đàn 說thuyết 法Pháp 。 有hữu 人nhân 阻trở 當đương 。 發phát 口khẩu 外ngoại 為vi 民dân 。 欽khâm 此thử 。 三tam 月nguyệt 封phong 西tây 僧Tăng 尚thượng 師sư 哈# 立lập 麻ma 。 為vi 萬vạn 行hạnh 具cụ 足túc 十thập 分phần/phân 最tối 勝thắng 圓viên 覺giác 妙diệu 智trí 慧tuệ 善thiện 普phổ 應ưng 佑hữu 國quốc 演diễn 教giáo 如Như 來Lai 大đại 寶bảo 法Pháp 王Vương 。 西tây 天thiên 大đại 善thiện 自tự 在tại 佛Phật 。 領lãnh 天thiên 下hạ 釋thích 教giáo 。 賜tứ 金kim 百bách 兩lưỡng 。 銀ngân 千thiên 兩lưỡng 。 彩thải 幣tệ 寶bảo 鈔sao 。 織chức 金kim 珠châu 袈ca 裟sa 。 金kim 銀ngân 器khí 皿mãnh 。 鞍yên 馬mã 。 賜tứ 儀nghi 仗trượng 與dữ 郡quận 王vương 同đồng 。 其kỳ 徒đồ 孛bột 羅la 等đẳng 。 皆giai 封phong 為vi 大đại 國quốc 師sư 。 並tịnh 賜tứ 印ấn 誥# 金kim 幣tệ 等đẳng 物vật 。 宴yến 之chi 於ư 華hoa 蓋cái 殿điện 。 十thập 一nhất 年niên 。 敕sắc 江giang 寧ninh 造tạo 大đại 報báo 恩ân 寺tự 及cập 塔tháp 。 其kỳ 塔tháp 始thỉ 晉tấn 孝hiếu 武võ 中trung 。 并tinh 州châu 劉lưu 薩tát 訶ha 暴bạo 死tử 七thất 日nhật 而nhi 甦tô 。 觀quán 音âm 菩Bồ 薩Tát 教giáo 於ư 建kiến 業nghiệp (# 即tức 江giang 寧ninh 府phủ )# 。 洛lạc 陽dương 。 臨lâm 緇# 。 鄮# 陰ấm (# 今kim 寧ninh 波ba 府phủ 阿a 育dục 王vương 塔tháp )# 。 成thành 都đô 。 五ngũ 處xứ 。 皆giai 阿a 育dục 王vương 塔tháp 。 往vãng 禮lễ 拜bái 者giả 。 不bất 墮đọa 地địa 獄ngục 。 訶ha 方phương 至chí 丹đan 陽dương 望vọng 見kiến 長trường/trưởng 干can 有hữu 異dị 氣khí 。 於ư 光quang 處xứ 掘quật 地địa 。 得đắc 舍xá 利lợi 三tam 顆khỏa 。 爪trảo 髮phát 各các 一nhất 。 造tạo 塔tháp 一nhất 級cấp 藏tạng 之chi 。 後hậu 稍sảo 增tăng 至chí 三tam 級cấp 。 梁lương 天thiên 監giám 元nguyên 年niên 。 改cải 阿a 育dục 王vương 塔tháp 。 造tạo 長trường/trưởng 干can 寺tự 。 出xuất 塔tháp 中trung 舍xá 利lợi 及cập 爪trảo 髮phát 。 髮phát 青thanh 紺cám 色sắc 。 伸thân 之chi 隨tùy 手thủ 長trường 短đoản 。 放phóng 之chi 屈khuất 為vi 螺loa 形hình 。 乃nãi 高cao 大đại 其kỳ 塔tháp 。 帝đế 幸hạnh 寺tự 。 設thiết 無vô 礙ngại 大đại 會hội 法pháp 食thực 。 老lão 少thiếu 士sĩ 女nữ 。 莫mạc 不bất 欣hân 悅duyệt 。 遠viễn 近cận 馳trì 仰ngưỡng 。 冠quan 蓋cái 雲vân 集tập 。 凡phàm 天thiên 下hạ 罪tội 無vô 輕khinh 重trọng 。 皆giai 赦xá 除trừ 之chi 。 塔tháp 元nguyên 末mạt 燬# 。 永vĩnh 樂nhạo/nhạc/lạc 十thập 一nhất 年niên 重trùng 建kiến 。 畢tất 工công 於ư 宣tuyên 德đức 初sơ 。 純thuần 用dụng 五ngũ 色sắc 琉lưu 璃ly 磚# 瓦ngõa 。 凡phàm 九cửu 級cấp 。 級cấp 級cấp 八bát 門môn 。 舉cử 高cao 一nhất 十thập 四tứ 丈trượng 。 照chiếu 耀diệu 雲vân 日nhật 。 剎sát 表biểu 高cao 數số 丈trượng 。 上thượng 設thiết 黃hoàng 金kim 珠châu 寶bảo 頂đảnh 。 奇kỳ 製chế 極cực 工công 。 世thế 所sở 希hy 有hữu 。 每mỗi 放phóng 光quang 明minh 。 種chủng 種chủng 異dị 相tướng 非phi 一nhất 。 或hoặc 有hữu 聲thanh 如như 雷lôi 焉yên (# 長trường/trưởng 干can 即tức 報báo 恩ân 寺tự 前tiền 街nhai 名danh )# 。 十thập 七thất 年niên 。 御ngự 製chế 諸chư 佛Phật 菩Bồ 薩Tát 名danh 。 稱xưng 歌ca 曲khúc 大đại 小tiểu 五ngũ 十thập 卷quyển 。 佛Phật 名danh 經kinh 三tam 十thập 卷quyển 神thần 僧Tăng 九cửu 卷quyển 。 入nhập 藏tạng 。 敕sắc 僧Tăng 一nhất 如như 。 編biên 彙vị 禪thiền 宗tông 語ngữ 錄lục 。 奏tấu 曰viết 。

中trung 間gian 合hợp 無vô 去khứ 取thủ 。 上thượng 曰viết 。

祖tổ 師sư 說thuyết 的đích 。 都đô 是thị 佛Phật 法Pháp 。 不bất 要yếu 去khứ 取thủ 。 宣tuyên 一nhất 如như 等đẳng 八bát 人nhân 。 校giáo 勘khám 藏tạng 經kinh 。 重trọng/trùng 刊# 藏tạng 板bản 。 著trước 眾chúng 僧Tăng 用dụng 心tâm 。 看khán 中trung 書thư 寫tả 藏tạng 經kinh 。 敕sắc 問vấn 。

藏tạng 經kinh 校giáo 勘khám 好hảo/hiếu 否phủ/bĩ 。 奏tấu 。

已dĩ 七thất 番phiên 校giáo 過quá 。 御ngự 製chế 經kinh 序tự 十thập 三tam 篇thiên 。 佛Phật 菩Bồ 薩Tát 讚tán 跋bạt 十thập 二nhị 篇thiên 。 為vi 各các 經kinh 之chi 首thủ 。 上thượng 問vấn 經kinh 板bản 著trước 幾kỷ 人nhân 完hoàn 。 奏tấu 云vân 。

看khán 工công 匠tượng 多đa 少thiểu 。 上thượng 曰viết 。

著trước 二nhị 千thiên 五ngũ 百bách 。 一nhất 年niên 了liễu 得đắc 麼ma 。 不bất 敢cảm 對đối 。 上thượng 曰viết 。

經kinh 板bản 刊# 後hậu 留lưu 在tại 何hà 處xứ 。 亦diệc 不bất 敢cảm 對đối 。 上thượng 曰viết 安an 一nhất 藏tạng 者giả 裡# 。 安an 一nhất 藏tạng 南nam 京kinh 。 石thạch 上thượng 也dã 刻khắc 一nhất 藏tạng 。 於ư 大đại 石thạch 洞đỗng 藏tàng 著trước 。 向hướng 後hậu 木mộc 的đích 壞hoại 了liễu 。 有hữu 石thạch 的đích 在tại 。 是thị 年niên 秋thu 。 御ngự 製chế 佛Phật 曲khúc 成thành 。 併tinh 刊# 佛Phật 經Kinh 以dĩ 傳truyền 。 九cửu 月nguyệt 十thập 二nhị 日nhật 。 欽khâm 頒ban 佛Phật 曲khúc 至chí 大đại 報báo 恩ân 寺tự 。 當đương 日nhật 夜dạ 本bổn 寺tự 塔tháp 見kiến 舍xá 利lợi 光quang 如như 寶bảo 珠châu 。 十thập 三tam 日nhật 現hiện 五ngũ 色sắc 毫hào 光quang 。 慶khánh 雲vân 捧phủng 日nhật 。 千thiên 佛Phật 觀quán 音âm 菩Bồ 薩Tát 羅La 漢Hán 妙diệu 相tướng 畢tất 集tập 。 續tục 頒ban 佛Phật 經Kinh 佛Phật 曲khúc 。 至chí 淮hoài 安an 給cấp 散tán 。 又hựu 現hiện 五ngũ 色sắc 圓viên 光quang 。 彩thải 雲vân 滿mãn 天thiên 。 雲vân 中trung 現hiện 菩Bồ 薩Tát 羅La 漢Hán 。 天thiên 花hoa 寶bảo 塔tháp 。 龍long 鳳phượng 獅sư 象tượng 。 又hựu 有hữu 紅hồng 鳥điểu 白bạch 鶴hạc 。 盤bàn 旋toàn 飛phi 遶nhiễu 。 十thập 八bát 年niên 三tam 月nguyệt 初sơ 六lục 日nhật 。 宣tuyên 僧Tăng 擴# 思tư 等đẳng 。 道Đạo 士sĩ 袁viên 仁nhân 等đẳng 。 同đồng 進tiến 。 旨chỉ 曰viết 。

道đạo 家gia 經kinh 好hảo/hiếu 生sanh 紕# 繆mâu 。 且thả 老lão 子tử 稱xưng 淨tịnh 樂nhạo/nhạc/lạc 國quốc 王vương 。 在tại 於ư 何hà 時thời 。 袁viên 對đối 云vân 。

無vô 年niên 代đại 。 旨chỉ 問vấn 擴# 思tư 。 且thả 如như 有hữu 報báo 恩ân 重trọng/trùng 經kinh 等đẳng 。 不bất 是thị 佛Phật 說thuyết 的đích 。 休hưu 入nhập 藏tạng 裏lý 。 欽khâm 此thử 。 上thượng 曰viết 。

止chỉ 如như 分phần/phân 數sổ 珠châu 經kinh 血huyết 盆bồn 經kinh 。 高cao 王vương 經kinh 等đẳng 。 皆giai 非phi 佛Phật 說thuyết 不bất 可khả 入nhập 藏tạng 。 奏tấu 曰viết 。

道đạo 家gia 有hữu 太thái 上thượng 實thật 錄lục 謗báng 佛Phật 。 上thượng 曰viết 。

向hướng 年niên 間gian 著trước 收thu 來lai 。 還hoàn 也dã 不bất 曾tằng 。 這giá 劉lưu 淵uyên 然nhiên 該cai 殺sát 的đích 。 道Đạo 士sĩ 袁viên 奏tấu 曰viết 。

太thái 上thượng 實thật 錄lục 。 多đa 有hữu 好hảo/hiếu 言ngôn 語ngữ 在tại 內nội 。 上thượng 曰viết 。

我ngã 敬kính 佛Phật 。 他tha 謗báng 佛Phật 。 留lưu 了liễu 我ngã 心tâm 不bất 喜hỷ 。 欽khâm 此thử 。 (# 昔tích 元nguyên 世thế 祖tổ 。 焚phần 道đạo 藏tạng 偽ngụy 經kinh 時thời 。 實thật 錄lục 隱ẩn 匿nặc 故cố 魔ma 邪tà 流lưu 至chí 於ư 今kim 也dã 。 )# 續tục 又hựu 命mạng 尚thượng 書thư 呂lữ 震chấn 。 都đô 御ngự 史sử 王vương 彰chương 。 齎tê 捧phủng 諸chư 佛Phật 世Thế 尊Tôn 如Như 來Lai 。 菩Bồ 薩Tát 尊tôn 者giả 名danh 稱xưng 歌ca 曲khúc 。 往vãng 陝# 西tây 河hà 南nam 頒ban 給cấp 。 神thần 明minh 協hiệp 應ưng 。 屢lũ 現hiện 慶khánh 雲vân 。 圓viên 光quang 寶bảo 塔tháp 之chi 祥tường 。 文văn 武võ 群quần 臣thần 上thượng 表biểu 稱xưng 賀hạ 。 上thượng 甚thậm 嘉gia 悅duyệt 。 中trung 宮cung 因nhân 是thị 益ích 重trọng/trùng 佛Phật 僧Tăng 。 建kiến 立lập 梵Phạm 剎sát 以dĩ 祈kỳ 福phước 者giả 。 遍biến 兩lưỡng 京kinh 城thành 內nội 外ngoại 云vân (# 餘dư 詳tường 載tái 護hộ 法Pháp 錄lục 。 及cập 稽khể 古cổ 略lược )# 。

神thần 宗tông 顯hiển 皇hoàng 帝đế

萬vạn 曆lịch 四tứ 十thập 五ngũ 年niên 。 上thượng 於ư 五ngũ 臺đài 山sơn 。 建kiến 龍long 華hoa 大đại 會hội 。 御ngự 賜tứ 錫tích 杖trượng 衣y 缽bát 。 一nhất 千thiên 二nhị 百bách 五ngũ 十thập 副phó 。 盛thịnh 闡xiển 宗tông 猷# 。 月nguyệt 川xuyên 承thừa 芳phương 二nhị 師sư 住trụ 持trì 。 如như 是thị 三tam 年niên 三tam 次thứ 云vân 。

尚thượng 直trực 尚thượng 理lý 編biên

中trung 吳ngô 沙Sa 門Môn 空không 谷cốc 景cảnh 隆long 述thuật

太thái 原nguyên 王vương 先tiên 生sanh 。 名danh 中trung 。 字tự 克khắc 平bình 。 問vấn 空không 谷cốc 禪thiền 師sư 曰viết 。

中trung 也dã 聞văn 諸chư 先tiên 達đạt 曰viết 。

佛Phật 是thị 聖thánh 中trung 之chi 至chí 聖thánh 。 佛Phật 之chi 教giáo 法pháp 。 大Đại 道Đạo 之chi 學học 也dã 。 不bất 識thức 晦hối 菴am 先tiên 生sanh 之chi 本bổn 意ý 。 何hà 為vi 而nhi 排bài 之chi 。 乞khất 師sư 一nhất 言ngôn 。 以dĩ 為vi 啟khải 迪# 。 空không 谷cốc 曰viết 。

據cứ 直trực 言ngôn 之chi 。 子tử 則tắc 有hữu 所sở 嫌hiềm 忌kỵ 。 逮đãi 欲dục 無vô 言ngôn 。 又hựu 辜cô 子tử 問vấn 。

但đãn 請thỉnh 力lực 學học 至chí 於ư 擴# 充sung 之chi 地địa 。 而nhi 無vô 迫bách 隘ải 之chi 量lượng 。 然nhiên 後hậu 彼bỉ 之chi 短đoản 長trường/trưởng 。 瞭# 然nhiên 可khả 見kiến 。 何hà 待đãi 發phát 問vấn 而nhi 後hậu 知tri 乎hồ 。 孟# 子tử 謂vị 孔khổng 子tử 。 登đăng 東đông 山sơn 而nhi 小tiểu 魯lỗ 。 登đăng 泰thái 山sơn 而nhi 小tiểu 天thiên 下hạ 。 不bất 其kỳ 然nhiên 歟# 。 今kim 夫phu 儒nho 之chi 論luận 道đạo 經kinh 邦bang 。 老lão 之chi 歸quy 根căn 復phục 命mạng 。 佛Phật 之chi 明minh 心tâm 見kiến 性tánh 。 皆giai 明minh 道đạo 而nhi 弘hoằng 善thiện 也dã 。 書thư 曰viết 。

為vi 善thiện 不bất 同đồng 。 同đồng 歸quy 乎hồ 治trị 。 漢hán 牟mâu 子tử 曰viết 。

君quân 子tử 博bác 取thủ 眾chúng 善thiện 。 以dĩ 輔phụ 其kỳ 身thân 。 此thử 之chi 謂vị 也dã 。 是thị 故cố 達đạt 人nhân 大đại 觀quán 。 庶thứ 幾kỷ 明minh 道Đạo 理lý 。 識thức 言ngôn 語ngữ 。 烏ô 可khả 死tử 於ư 一nhất 人nhân 半bán 人nhân 之chi 語ngữ 乎hồ 。 吾ngô 輩bối 心tâm 宗tông 之chi 學học 。 微vi 用dụng 文văn 義nghĩa 。 貫quán 穿xuyên 道Đạo 理lý 而nhi 已dĩ 。 子tử 讀đọc 萬vạn 卷quyển 經kinh 書thư 。 始thỉ 為vi 通thông 方phương 達đạt 士sĩ 。 太thái 原nguyên 曰viết 。

非phi 一nhất 朝triêu 而nhi 可khả 造tạo 詣nghệ 。 吾ngô 師sư 於ư 理lý 。 明minh 切thiết 至chí 當đương 。 得đắc 相tương/tướng 扣khấu 也dã 。 空không 谷cốc 曰viết 。

然nhiên 則tắc 為vì 汝nhữ 隱ẩn 然nhiên 指chỉ 歸quy 。 令linh 汝nhữ 自tự 見kiến 。 韓# 子tử 未vị 知tri 佛Phật 法Pháp 。 所sở 以dĩ 排bài 佛Phật 。 及cập 見kiến 大đại 顛điên 禪thiền 師sư 後hậu 。 深thâm 敬kính 佛Phật 法Pháp 。 晦hối 庵am 潛tiềm 心tâm 佛Phật 學học 。 可khả 謂vị 博bác 矣hĩ 。 其kỳ 排bài 佛Phật 者giả 心tâm 病bệnh 也dã 。 苟cẩu 不bất 排bài 佛Phật 。 則tắc 後hậu 學học 多đa 看khán 佛Phật 書thư 。 凡phàm 看khán 佛Phật 書thư 。 則tắc 見kiến 其kỳ 心tâm 病bệnh 矣hĩ 。 由do 是thị 密mật 設thiết 牆tường 塹tiệm 。 關quan 住trụ 後hậu 學học 。 令linh 走tẩu 不bất 出xuất 。 識thức 不bất 破phá 也dã 。 太thái 原nguyên 曰viết 。

晦hối 庵am 牆tường 塹tiệm 。 設thiết 在tại 何hà 處xứ 。 空không 谷cốc 曰viết 。

指chỉ 程# 子tử 云vân 佛Phật 氏thị 之chi 言ngôn 。 比tỉ 之chi 楊dương 墨mặc 。 尤vưu 為vi 近cận 理lý 。 所sở 以dĩ 其kỳ 害hại 為vi 尤vưu 甚thậm 。 令linh 如như 淫dâm 聲thanh 美mỹ 色sắc 以dĩ 遠viễn 之chi 。 大đại 學học 中trung 庸dong 序tự 文văn 。 或hoặc 問vấn 諸chư 書thư 註chú 語ngữ 文văn 公công 家gia 禮lễ 喪táng 禮lễ 篇thiên 有hữu 云vân 。

不bất 作tác 佛Phật 事sự 。 復phục 指chỉ 司ty 馬mã 溫ôn 公công 語ngữ 註chú 云vân 。 世thế 俗tục 信tín 浮phù 圖đồ 誑cuống 誘dụ 等đẳng 語ngữ 。 全toàn 是thị 晦hối 庵am 心tâm 之chi 所sở 之chi 。 不bất 是thị 溫ôn 公công 之chi 語ngữ 。 如như 是thị 用dụng 心tâm 。 是thị 其kỳ 設thiết 牆tường 塹tiệm 也dã 。 所sở 以dĩ 皮bì 膚phu 之chi 學học 者giả 。 偏thiên 要yếu 排bài 佛Phật 。 纔tài 讀đọc 數sổ 十thập 卷quyển 書thư 。 心tâm 忿phẫn 忿phẫn 然nhiên 。 遽cự 以dĩ 排bài 佛Phật 為vi 急cấp 務vụ 。 嗚ô 呼hô 。 學học 至chí 宏hoành 博bác 。 自tự 然nhiên 通thông 泰thái 。 排bài 佛Phật 之chi 心tâm 。 稍sảo 覺giác 輕khinh 矣hĩ 。 學học 而nhi 至chí 化hóa 。 出xuất 彼bỉ 牆tường 塹tiệm 之chi 外ngoại 。 自tự 知tri 排bài 佛Phật 之chi 非phi 。 追truy 悔hối 不bất 及cập 矣hĩ 。 當đương 知tri 三tam 教giáo 之chi 學học 。 乃nãi 至chí 琴cầm 碁kì 書thư 畫họa 。 百bách 工công 技kỹ 藝nghệ 。 學học 而nhi 至chí 於ư 變biến 化hóa 之chi 地địa 。 始thỉ 得đắc 活hoạt 機cơ 之chi 妙diệu 。 不bất 然nhiên 。 則tắc 在tại 死tử 殺sát 法pháp 裏lý 。 蘧# 伯bá 玉ngọc 六lục 十thập 而nhi 化hóa 。 始thỉ 得đắc 處xứ 心tâm 之chi 要yếu 。 學học 而nhi 至chí 化hóa 。 卒tuất 難nan 得đắc 也dã 。 太thái 原nguyên 曰viết 。

學học 而nhi 至chí 化hóa 。 固cố 難nan 得đắc 也dã 。 且thả 言ngôn 牆tường 塹tiệm 誰thùy 能năng 出xuất 焉yên 。 空không 谷cốc 曰viết 。

能năng 出xuất 者giả 是thị 儒nho 也dã 。 未vị 造tạo 此thử 地địa 者giả 。 恬điềm 然nhiên 受thọ 其kỳ 瞞man 昧muội 而nhi 不bất 知tri 。 爭tranh 能năng 出xuất 也dã 。 太thái 原nguyên 曰viết 。

曾tằng 有hữu 能năng 出xuất 者giả 乎hồ 。 空không 谷cốc 曰viết 。

有hữu 簡giản 而nhi 言ngôn 之chi 。 若nhược 屏bính 山sơn 李# 公công 。 石thạch 塘đường 胡hồ 公công 。 樂nhạo/nhạc/lạc 軒hiên 陳trần 公công 。 希hy 逸dật 林lâm 公công 。 西tây 山sơn 真chân 公công 。 海hải 粟túc 馮bằng 公công 。 松tùng 雪tuyết 趙triệu 公công 。 須tu 溪khê 劉lưu 公công 。 德đức 機cơ 范phạm 公công 。 曼mạn 石thạch 揭yết 公công 。 邵# 庵am 虞ngu 公công 。 仲trọng 弘hoằng 楊dương 公công 。 大đại 樸phác 危nguy 公công 。 天thiên 錫tích 薩tát 公công 。 兼kiêm 善thiện 達đạt 公công 。 溍# 卿khanh 黃hoàng 公công 。 廉liêm 夫phu 楊dương 公công 。 季quý 迪# 高cao 公công 。 歐âu 陽dương 玄huyền 公công 。 斯tư 道đạo 烏ô 公công 。 仲trọng 舉cử 張trương 公công 。 景cảnh 濂# 宋tống 公công 。 叔thúc 能năng 戴đái 公công 。 伯bá 溫ôn 周chu 公công 。 伯bá 昂ngang 葉diệp 公công 。 大đại 章chương 徐từ 公công 。 達đạt 善thiện 王vương 公công 。 君quân 羽vũ 錢tiền 公công 。 介giới 山sơn 王vương 公công 。 性tánh 學học 李# 公công 。 廣quảng 孝hiếu 姚diêu 公công 。 節tiết 庵am 高cao 公công 。 儀nghi 之chi 王vương 公công 。 子tử 啟khải 曾tằng 公công 。 等đẳng 是thị 也dã 。 司ty 馬mã 溫ôn 公công 。 與dữ 元nguyên 城thành 劉lưu 先tiên 生sanh 曰viết 。

佛Phật 家gia 言ngôn 天thiên 堂đường 地địa 獄ngục 。 且thả 夫phu 實thật 有hữu 此thử 否phủ/bĩ 。 元nguyên 城thành 曰viết 。

佛Phật 之chi 說thuyết 此thử 。 俾tỉ 人nhân 易dị 惡ác 向hướng 善thiện 也dã 。 且thả 鄒# 衍diễn 謂vị 天thiên 地địa 之chi 外ngoại 。 如như 神thần 州châu 赤xích 縣huyện 者giả 八bát 九cửu 。 莊trang 子tử 謂vị 六lục 合hợp 之chi 外ngoại 。 聖thánh 人nhân 存tồn 而nhi 不bất 論luận 。 凡phàm 人nhân 耳nhĩ 目mục 所sở 不bất 及cập 。 安an 知tri 其kỳ 無vô 。 溫ôn 公công 動động 容dung 而nhi 服phục 膺ưng 。 自tự 此thử 敬kính 佛Phật 。 溫ôn 公công 手thủ 書thư 一nhất 卷quyển 心tâm 經kinh 贈tặng 僧Tăng 。 復phục 題đề 其kỳ 後hậu 云vân 。

退thoái 之chi 排bài 佛Phật 。 而nhi 稱xưng 大đại 顛điên 外ngoại 形hình 骸hài 。 以dĩ 理lý 自tự 勝thắng 。 且thả 胸hung 中trung 無vô 滯trệ 礙ngại 。 由do 是thị 觀quán 之chi 。 於ư 佛Phật 不bất 為vi 無vô 得đắc 。 而nhi 所sở 排bài 者giả 跡tích 耳nhĩ 已dĩ 。 而nhi 元nguyên 城thành 曰viết 。

溫ôn 公công 老lão 先tiên 生sanh 。 深thâm 知tri 佛Phật 法Pháp 。 所sở 以dĩ 資tư 治trị 通thông 鑑giám 。 未vị 始thỉ 排bài 佛Phật 。 溫ôn 公công 著trước 大đại 同đồng 集tập 。 解giải 禪thiền 偈kệ 。 古cổ 文văn 。 孝hiếu 經kinh 旨chỉ 解giải 。 潛tiềm 虛hư 擬nghĩ 太thái 玄huyền 等đẳng 書thư 皆giai 正chánh 直trực 之chi 辭từ 。 斷đoạn 無vô 排bài 佛Phật 之chi 語ngữ 。 文văn 公công 家gia 禮lễ 所sở 註chú 溫ôn 公công 之chi 語ngữ 。 虛hư 架# 而nhi 無vô 根căn 矣hĩ 。 濂# 溪khê 二nhị 程# 。 是thị 佛Phật 法Pháp 中trung 人nhân 。 爭tranh 肯khẳng 排bài 佛Phật 。 溫ôn 公công 程# 子tử 排bài 佛Phật 之chi 言ngôn 。 顯hiển 是thị 晦hối 庵am 所sở 造tạo 。 載tái 於ư 二nhị 家gia 名danh 下hạ 。 以dĩ 為vi 自tự 己kỷ 排bài 佛Phật 之chi 本bổn 也dã 。 道đạo 餘dư 錄lục 。 收thu 二nhị 程# 子tử 排bài 佛Phật 二nhị 十thập 八bát 條điều 。 晦hối 庵am 排bài 佛Phật 二nhị 十thập 一nhất 條điều 。 總tổng 是thị 晦hối 庵am 胸hung 中trung 所sở 蘊uẩn 。 不bất 是thị 程# 子tử 見kiến 識thức 。 程# 子tử 苟cẩu 存tồn 此thử 見kiến 。 爭tranh 能năng 著trước 易dị 傳truyền 耶da 。 易dị 傳truyền 辭từ 理lý 俱câu 勝thắng 。 不bất 失thất 東đông 林lâm 總tổng 禪thiền 師sư 。 濂# 溪khê 周chu 元nguyên 公công 口khẩu 傳truyền 心tâm 受thọ 之chi 意ý 。 一nhất 模mô 脫thoát 出xuất 。 渾hồn 無vô 暌# 舛suyễn 。 未vị 嘗thường 有hữu 此thử 僻tích 隘ải 之chi 心tâm 。 溫ôn 公công 程# 子tử 。 不bất 肯khẳng 排bài 佛Phật 。 通thông 鑑giám 易dị 傳truyền 。 良lương 可khả 徵trưng 也dã 。 晦hối 庵am 非phi 惟duy 曲khúc 排bài 佛Phật 法Pháp 。 抑ức 亦diệc 曲khúc 指chỉ 溫ôn 公công 程# 子tử 。 損tổn 其kỳ 名danh 德đức 也dã 。 太thái 原nguyên 曰viết 。

程# 子tử 排bài 佛Phật 之chi 語ngữ 。 出xuất 於ư 程# 子tử 文văn 集tập 。 豈khởi 是thị 晦hối 庵am 所sở 造tạo 。 空không 谷cốc 曰viết 。

橫hoạnh/hoành 渠cừ 與dữ 濂# 溪khê 同đồng 問vấn 道đạo 於ư 東đông 林lâm 總tổng 禪thiền 師sư 。 今kim 來lai 橫hoạnh/hoành 渠cừ 西tây 銘minh 正chánh 蒙mông 二nhị 書thư 。 皆giai 有hữu 排bài 佛Phật 之chi 語ngữ 。 二nhị 書thư 皆giai 是thị 晦hối 庵am 打đả 點điểm 。 并tinh 加gia 註chú 語ngữ 。 集tập 為vi 朱chu 子tử 成thành 書thư 。 西tây 銘minh 正chánh 蒙mông 排bài 佛Phật 之chi 語ngữ 。 未vị 必tất 出xuất 於ư 橫hoạnh/hoành 渠cừ 之chi 口khẩu 。 多đa 出xuất 晦hối 庵am 之chi 筆bút 。 程# 子tử 文văn 集tập 排bài 佛Phật 之chi 語ngữ 。 同đồng 此thử 籌trù 也dã 。 橫hoạnh/hoành 渠cừ 與dữ 周chu 子tử 。 同đồng 問vấn 道đạo 於ư 東đông 林lâm 性tánh 理lý 群quần 書thư 等đẳng 。 又hựu 謂vị 橫hoạnh/hoành 渠cừ 問vấn 易dị 於ư 程# 子tử 。 噫# 。 橫hoạnh/hoành 渠cừ 年niên 雖tuy 少thiểu 於ư 周chu 子tử 。 亦diệc 是thị 同đồng 時thời 人nhân 也dã 。 何hà 不bất 問vấn 易dị 於ư 周chu 子tử 。 卻khước 問vấn 易dị 於ư 程# 子tử 。 此thử 或hoặc 實thật 事sự 。 亦diệc 未vị 可khả 知tri 。 或hoặc 是thị 後hậu 人nhân 欲dục 尊tôn 程# 子tử 。 矯kiểu 立lập 此thử 事sự 。 亦diệc 未vị 可khả 知tri 已dĩ 。 而nhi 凡phàm 著trước 書thư 者giả 。 互hỗ 引dẫn 此thử 事sự 。 汎# 而nhi 說thuyết 之chi 。 是thị 以dĩ 此thử 事sự 遍biến 於ư 群quần 書thư 。 遂toại 為vi 實thật 事sự 。 豈khởi 不bất 見kiến 晦hối 庵am 凡phàm 造tạo 語ngữ 。 要yếu 人nhân 信tín 伏phục 。 便tiện 指chỉ 為vi 程# 子tử 所sở 說thuyết 。 嗚ô 呼hô 。 證chứng 龜quy 成thành 鱉miết 。 此thử 之chi 謂vị 也dã 。 太thái 原nguyên 曰viết 。

何hà 由do 知tri 為vi 晦hối 庵am 之chi 語ngữ 乎hồ 。 空không 谷cốc 曰viết 。

言ngôn 語ngữ 若nhược 認nhận 不bất 出xuất 。 何hà 以dĩ 知tri 人nhân 乎hồ 。 太thái 原nguyên 曰viết 。 既ký 謂vị 知tri 人nhân 。 濂# 溪khê 何hà 人nhân 也dã 。 空không 谷cốc 曰viết 。

履lý 德đức 君quân 子tử 也dã 。 故cố 無vô 昧muội 佛Phật 之chi 言ngôn 耳nhĩ 。 太thái 原nguyên 曰viết 。

誠thành 知tri 人nhân 矣hĩ 。 夫phu 溫ôn 公công 正chánh 人nhân 君quân 子tử 。 二nhị 程# 子tử 慎thận 德đức 君quân 子tử 。 吾ngô 知tri 三tam 子tử 不bất 肯khẳng 謗báng 佛Phật 。 如như 保bảo 曾tằng 參tham 不bất 殺sát 人nhân 也dã 。 通thông 鑑giám 易dị 傳truyền 。 誠thành 為vi 證chứng 據cứ 。 中trung 也dã 亦diệc 知tri 周chu 程# 道đạo 學học 得đắc 於ư 禪thiền 宗tông 。 傳truyền 至chí 晦hối 庵am 。 不bất 越việt 其kỳ 教giáo 。 不bất 知tri 晦hối 庵am 何hà 以dĩ 昧muội 佛Phật 之chi 德đức 。 反phản 而nhi 排bài 之chi 。 所sở 以dĩ 問vấn 也dã 。 獲hoạch 聆linh 斯tư 語ngữ 。 已dĩ 知tri 其kỳ 心tâm 矣hĩ 。 空không 谷cốc 曰viết 。

濂# 溪khê 窮cùng 究cứu 道đạo 學học 於ư 黃hoàng 龍long 佛Phật 印ấn 東đông 林lâm 三tam 禪thiền 師sư 也dã 。 程# 子tử 多đa 遊du 禪thiền 室thất 。 多đa 讀đọc 佛Phật 書thư 。 固cố 知tri 程# 子tử 必tất 是thị 慎thận 德đức 君quân 子tử 。 不bất 肯khẳng 叛bạn 佛Phật 。 晦hối 庵am 立lập 言ngôn 。 汎# 用dụng 佛Phật 理lý 。 反phản 而nhi 排bài 之chi 者giả 。 俾tỉ 人nhân 不bất 識thức 也dã 。 是thị 故cố 遮già 掩yểm 周chu 程# 學học 佛Phật 之chi 根căn 。 然nhiên 亦diệc 遮già 掩yểm 不bất 盡tận 。 中trung 庸dong 或hoặc 問vấn 。 謂vị 楊dương 氏thị 等đẳng 。 受thọ 學học 於ư 程# 門môn 。 其kỳ 言ngôn 皆giai 佛Phật 老lão 之chi 餘dư 緒tự 。 多đa 說thuyết 游du 楊dương 謝tạ 氏thị 等đẳng 言ngôn 出xuất 於ư 佛Phật 老lão 。 晦hối 庵am 明minh 知tri 周chu 程# 楊dương 等đẳng 。 道đạo 學học 出xuất 於ư 禪thiền 宗tông 。 適thích 之chi 所sở 謂vị 其kỳ 所sở 排bài 者giả 。 設thiết 牆tường 塹tiệm 耳nhĩ 。 太thái 原nguyên 曰viết 。

朱chu 子tử 註chú 書thư 。 多đa 引dẫn 佛Phật 語ngữ 。 不bất 知tri 何hà 書thư 。 佛Phật 語ngữ 註chú 之chi 。 空không 谷cốc 曰viết 。

晦hối 庵am 所sở 用dụng 佛Phật 語ngữ 。 若nhược 虛hư 靈linh 不bất 昧muội (# 此thử 句cú 出xuất 智Trí 度Độ 論luận 并tinh 禪thiền 書thư )# 。 不bất 可khả 限hạn 量lượng 。 (# 出xuất 華hoa 嚴nghiêm 寶bảo 積tích 大đại 集tập 等đẳng 經kinh )# 。 似tự 是thị 而nhi 非phi (# 出xuất 潭đàm 津tân 集tập )# 。 大đại 學học 補bổ 闕khuyết (# 全toàn 是thị 禪thiền 語ngữ 。 略lược 翻phiên 變biến 之chi )# 。 始thỉ 言ngôn 一nhất 理lý 中trung 散tán 為vi 萬vạn 事sự 。 末mạt 復phục 合hợp 為vi 一nhất 理lý 。 真chân 實thật 無vô 妄vọng 。 真chân 實thật 之chi 理lý 。 有hữu 是thị 理lý 而nhi 復phục 有hữu 是thị 事sự 。 天thiên 地địa 之chi 理lý 。 至chí 實thật 無vô 妄vọng 。 聖thánh 人nhân 之chi 心tâm 。 至chí 實thật 無vô 妄vọng (# 皆giai 是thị 東đông 林lâm 口khẩu 授thọ 周chu 子tử 語ngữ 意ý )# 。 能năng 知tri 覺giác 。 所sở 知tri 覺giác (# 出xuất 楞lăng 嚴nghiêm 等đẳng 經kinh )# 。 千thiên 聖thánh 相tương/tướng 傳truyền 心tâm 法pháp 。 脫thoát 然nhiên 有hữu 悟ngộ 處xứ 。 又hựu 非phi 見kiến 聞văn 思tư 慮lự 之chi 可khả 及cập 也dã 。 物vật 我ngã 一nhất 理lý 固cố 有hữu 之chi 性tánh 。 心tâm 之chi 體thể 用dụng 。 吾ngô 心tâm 正chánh 而nhi 天thiên 地địa 之chi 心tâm 亦diệc 正chánh 。 萬vạn 物vật 之chi 本bổn 源nguyên 。 一nhất 心tâm 之chi 妙diệu 用dụng 。 活hoạt 鱍# 鱍# 地địa 。 徹triệt 頭đầu 徹triệt 尾vĩ 。 做tố 工công 夫phu 到đáo 者giả 裡# 。 咬giảo 菜thái 根căn 。 無vô 縫phùng 塔tháp 三tam 句cú 語ngữ 。 劄# 著trước 病bệnh 處xứ 。 一nhất 刀đao 兩lưỡng 段đoạn 。 一nhất 棒bổng 一nhất 條điều 痕ngân 。 一nhất 摑quặc 一nhất 掌chưởng 血huyết (# 皆giai 出xuất 禪thiền 書thư 并tinh 諸chư 經kinh )# 。 註chú 復phục 卦# 引dẫn 楞lăng 嚴nghiêm 經kinh 語ngữ 為vi 證chứng 據cứ 云vân 。 非phi 惟duy 年niên 有hữu 變biến 。 月nguyệt 亦diệc 有hữu 之chi 云vân 云vân (# 出xuất 周chu 易dị 附phụ 錄lục 纂toản 註chú )# 。

晦hối 庵am 註chú 書thư 。 唯duy 毛mao 書thư 一nhất 經kinh 。 乃nãi 是thị 學học 力lực 註chú 成thành 。 簡giản 用dụng 佛Phật 法Pháp 自tự 餘dư 四tứ 書thư 等đẳng 註chú 。 并tinh 諸chư 製chế 作tác 。 皆giai 用dụng 佛Phật 法Pháp 。 汎# 以dĩ 佛Phật 經Kinh 禪thiền 語ngữ 。 改cải 頭đầu 換hoán 面diện 。 翻phiên 變biến 其kỳ 語ngữ 。 而nhi 取thủ 其kỳ 意ý 。 如như 是thị 用dụng 者giả 。 遍biến 於ư 群quần 書thư 。 晦hối 庵am 如như 是thị 所sở 用dụng 佛Phật 語ngữ 。 又hựu 諱húy 周chu 程# 明minh 露lộ 佛Phật 語ngữ 。 不bất 識thức 晦hối 庵am 是thị 何hà 心tâm 哉tai 。 蓋cái 欲dục 遮già 掩yểm 心tâm 病bệnh 。 盡tận 力lực 攔lan 住trụ 後hậu 學học 。 不bất 看khán 佛Phật 書thư 。 意ý 欲dục 滅diệt 盡tận 佛Phật 法Pháp 。 不bất 顯hiển 露lộ 其kỳ 心tâm 病bệnh 。 故cố 作tác 感cảm 興hưng 詩thi 云vân 。

誰thùy 哉tai 繼kế 三tam 聖thánh 。 為vi 我ngã 焚phần 其kỳ 書thư 噫# 。 亦diệc 有hữu 不bất 受thọ 他tha 瞞man 。 攔lan 不bất 住trụ 者giả 。 識thức 破phá 他tha 矣hĩ 。 適thích 之chi 所sở 謂vị 希hy 逸dật 林lâm 公công 。 文văn 獻hiến 黃hoàng 公công 。 景cảnh 濂# 宋tống 公công 等đẳng 。 是thị 也dã 。 惜tích 乎hồ 後hậu 學học 被bị 前tiền 人nhân 指chỉ 昧muội 佛Phật 者giả 為vi 道đạo 學học 之chi 傳truyền 。 不bất 昧muội 佛Phật 者giả 。 不bất 為vi 道đạo 學học 之chi 傳truyền 。 如như 是thị 籠lung 住trụ 後hậu 學học 。 不bất 敢cảm 轉chuyển 動động 。 故cố 不bất 識thức 抱bão 德đức 明minh 理lý 正chánh 人nhân 君quân 子tử 也dã 。 嗚ô 呼hô 。 此thử 之chi 智trí 識thức 。 欲dục 望vọng 林lâm 黃hoàng 宋tống 公công 。 何hà 異dị 汙ô 池trì 之chi 下hạ 。 望vọng 蒼thương 天thiên 也dã 。 苟cẩu 不bất 能năng 撒tản 藩# 籬# 於ư 大đại 方phương 之chi 家gia 。 破phá 識thức 情tình 於ư 真chân 性tánh 之chi 府phủ 。 不bất 免miễn 區khu 區khu 縛phược 於ư 常thường 人nhân 言ngôn 語ngữ 裏lý 。 宋tống 人nhân 昧muội 佛Phật 者giả 。 惟duy 橫hoạnh/hoành 渠cừ 以dĩ 至chí 晦hối 庵am 數số 人nhân 而nhi 已dĩ 。 不bất 昧muội 佛Phật 者giả 還hoàn 多đa 焉yên 。 濂# 溪khê 。 二nhị 蘇tô 。 張trương 九cửu 成thành 。 呂lữ 東đông 萊# 等đẳng 。 是thị 也dã 。 昔tích 者giả 漢hán 唐đường 已dĩ 來lai 。 而nhi 至chí 於ư 宋tống 黃hoàng 龍long 佛Phật 印ấn 。 東đông 林lâm 晦hối 堂đường 靈linh 源nguyên 。 大đại 慧tuệ 諸chư 禪thiền 師sư 等đẳng 。 不bất 以dĩ 儒nho 釋thích 相tương/tướng 分phần/phân 。 平bình 等đẳng 開khai 導đạo 。 體thể 佛Phật 之chi 心tâm 也dã 。 豈khởi 料liệu 他tha 人nhân 將tương 我ngã 佛Phật 法Pháp 作tác 儒nho 法pháp 用dụng 。 欲dục 歸quy 功công 於ư 自tự 己kỷ 。 所sở 以dĩ 轉chuyển 身thân 排bài 佛Phật 。 文văn 中trung 子tử 用dụng 孔khổng 孟# 之chi 學học 著trước 書thư 。 卻khước 敬kính 佛Phật 法Pháp 。 宋tống 人nhân 用dụng 佛Phật 法Pháp 著trước 書thư 。 卻khước 排bài 佛Phật 法Pháp 。 欲dục 令linh 後hậu 學học 不bất 看khán 佛Phật 書thư 。 庶thứ 不bất 識thức 其kỳ 用dụng 佛Phật 法Pháp 著trước 書thư 所sở 以dĩ 然nhiên 也dã 。 宋tống 人nhân 於ư 佛Phật 法Pháp 中trung 所sở 得đắc 者giả 。 如như 以dĩ 一nhất 毫hào 蘸# 水thủy 。 所sở 得đắc 極cực 少thiểu 。 以dĩ 此thử 極cực 少thiểu 之chi 水thủy 。 令linh 後hậu 學học 取thủ 足túc 受thọ 用dụng 。 不bất 復phục 入nhập 海hải 。 教giáo 壞hoại 人nhân 心tâm 。 違vi 悖bội 佛Phật 法Pháp 。 失thất 於ư 大đại 善thiện 。 過quá 莫mạc 大đại 焉yên 。 至chí 於ư 文văn 公công 家gia 禮lễ 。 沮trở 人nhân 供cung 佛Phật 。 不bất 作tác 佛Phật 事sự 。 從tùng 其kỳ 說thuyết 者giả 失thất 諸chư 善thiện 利lợi 。 深thâm 可khả 愍mẫn 傷thương 。 夫phu 漢hán 唐đường 已dĩ 來lai 。 君quân 臣thần 達đạt 士sĩ 。 皆giai 遵tuân 佛Phật 法Pháp 。 豈khởi 非phi 高cao 明minh 賢hiền 德đức 乎hồ 。 後hậu 人nhân 不bất 省tỉnh 察sát 古cổ 今kim 言ngôn 語ngữ 之chi 是thị 非phi 。 故cố 溺nịch 於ư 宋tống 人nhân 之chi 詭quỷ 計kế 也dã 。 范phạm 文văn 正chánh 公công 。 捨xả 宅trạch 為vi 寺tự 。 寺tự 名danh 天thiên 平bình 。 公công 凡phàm 蒞# 所sở 守thủ 之chi 地địa 。 必tất 造tạo 寺tự 度độ 僧Tăng 。 興hưng 崇sùng 佛Phật 法Pháp 。 賢hiền 德đức 之chi 僧Tăng 。 必tất 與dữ 友hữu 善thiện 。 公công 之chi 子tử 孫tôn 蕃phồn 衍diễn 。 代đại 代đại 為vi 官quan 。 迨đãi 今kim 不bất 絕tuyệt 。 苟cẩu 非phi 佛Phật 福phước 田điền 中trung 。 所sở 植thực 陰ấm 德đức 。 感cảm 動động 天thiên 心tâm 。 能năng 若nhược 是thị 乎hồ 。 太thái 原nguyên 曰viết 。

除trừ 晦hối 庵am 外ngoại 。 亦diệc 有hữu 排bài 佛Phật 者giả 。 此thử 復phục 何hà 如như 。 空không 谷cốc 曰viết 。

自tự 無vô 主chủ 見kiến 。 不bất 能năng 識thức 其kỳ 道đạo 之chi 深thâm 淺thiển 。 唯duy 憑bằng 晦hối 庵am 之chi 說thuyết 。 從tùng 而nhi 排bài 之chi 。 是thị 為vi 隨tùy 人nhân 腳cước 跟cân 轉chuyển 。 亦diệc 如như 水thủy 母mẫu 。 以dĩ 蝦hà 為vi 目mục 。 [鎖-金+魚]# 鮚# 以dĩ 蟹# 為vi 足túc 。 後hậu 人nhân 從tùng 晦hối 庵am 而nhi 排bài 佛Phật 。 猶do 二nhị 者giả 之chi 倚ỷ 他tha 物vật 。 若nhược 失thất 所sở 倚ỷ 。 則tắc 茫mang 然nhiên 罔võng 措thố 。 太thái 原nguyên 曰viết 。

亦diệc 有hữu 不bất 因nhân 晦hối 庵am 之chi 說thuyết 。 而nhi 自tự 排bài 者giả 。 此thử 復phục 何hà 如như 。 空không 谷cốc 曰viết 。

譬thí 如như 世thế 人nhân 。 唯duy 識thức 常thường 見kiến 之chi 物vật 。 不bất 識thức 難nan 見kiến 之chi 物vật 。 忽hốt 遇ngộ 明minh 月nguyệt 之chi 珠châu 。 夜dạ 光quang 之chi 璧bích 。 光quang 華hoa 璀# 璨xán 。 流lưu 輝huy 奪đoạt 目mục 。 不bất 識thức 是thị 寶bảo 。 疑nghi 之chi 為vi 怪quái 。 尋tầm 握ác 利lợi 劍kiếm 猛mãnh 力lực 而nhi 拒cự 之chi 。 爭tranh 知tri 此thử 物vật 。 能năng 使sử 貧bần 者giả 富phú 。 賤tiện 者giả 貴quý 。 有hữu 如như 是thị 功công 與dữ 德đức 也dã 。 韓# 子tử 見kiến 大đại 顛điên 後hậu 。 所sở 有hữu 敬kính 佛Phật 之chi 辭từ 。 後hậu 人nhân 刪san 而nhi 去khứ 之chi 。 晦hối 庵am 校giáo 韓# 文văn 。 尚thượng 留lưu 韓# 子tử 上thượng 大đại 顛điên 三tam 通thông 書thư 。 後hậu 人nhân 再tái 刊# 。 又hựu 將tương 此thử 三tam 書thư 一nhất 併tinh 刪san 去khứ 。 故cố 知tri 後hậu 人nhân 既ký 服phục 晦hối 庵am 之chi 藥dược 。 執chấp 迷mê 於ư 排bài 佛Phật 。 尤vưu 甚thậm 於ư 晦hối 庵am 。 爭tranh 知tri 晦hối 庵am 設thiết 此thử 關quan 竅khiếu 。 曲khúc 排bài 之chi 也dã 。 後hậu 人nhân 不bất 識thức 其kỳ 所sở 以dĩ 然nhiên 。 將tương 為vi 是thị 實thật 。 從tùng 實thật 而nhi 排bài 之chi 。 所sở 謂vị 一nhất 人nhân 傳truyền 虛hư 。 萬vạn 人nhân 傳truyền 實thật 。 嗟ta 乎hồ 。 晦hối 庵am 設thiết 箇cá 關quan 竅khiếu 在tại 此thử 。 後hậu 人nhân 尚thượng 識thức 不bất 破phá 。 爭tranh 得đắc 如như 薛tiết 簡giản 。 張trương 拙chuyết 。 白bạch 居cư 易dị 。 杜đỗ 鴻hồng 漸tiệm 。 李# 習tập 之chi 。 韓# 昌xương 黎lê 。 陸lục 亙# 。 陳trần 操thao 。 李# 駙# 馬mã 。 富phú 鄭trịnh 公công 。 楊dương 次thứ 公công 。 郭quách 公công 輔phụ 。 趙triệu 清thanh 獻hiến 。 馮bằng 濟tế 川xuyên 。 張trương 九cửu 成thành 。 呂lữ 居cư 仁nhân 。 楊dương 大đại 年niên 。 沈trầm 休hưu 文văn 等đẳng 諸chư 大đại 名danh 賢hiền 。 能năng 參tham 吾ngô 宗tông 之chi 禪thiền 關quan 乎hồ 。 佛Phật 法Pháp 苟cẩu 非phi 大Đại 道Đạo 。 曷hạt 能năng 感cảm 諸chư 名danh 賢hiền 。 如như 是thị 崇sùng 尚thượng 也dã 。 若nhược 不bất 取thủ 諸chư 賢hiền 之chi 大đại 公công 。 甘cam 屈khuất 於ư 一nhất 人nhân 半bán 人nhân 之chi 己kỷ 意ý 者giả 。 實thật 未vị 思tư 之chi 誤ngộ 也dã 。 太thái 原nguyên 曰viết 。

晦hối 庵am 非phi 惟duy 排bài 佛Phật 。 抑ức 亦diệc 排bài 老lão 。 此thử 復phục 何hà 如như 。 空không 谷cốc 曰viết 。

其kỳ 於ư 老lão 子tử 之chi 教giáo 初sơ 無vô 干can 涉thiệp 故cố 不bất 欲dục 排bài 老lão 。 若nhược 獨độc 排bài 佛Phật 。 則tắc 有hữu 譏cơ 議nghị 。 故cố 以dĩ 二nhị 教giáo 。 同đồng 而nhi 排bài 之chi 。 謂vị 為vi 排bài 抵để 諸chư 宗tông 。 扶phù 樹thụ 儒nho 宗tông 而nhi 已dĩ 。 曾tằng 不bất 知tri 天thiên 生sanh 三tam 教giáo 。 推thôi 不bất 向hướng 前tiền 。 捺nại 不bất 向hướng 後hậu 。 為vi 世thế 模mô 範phạm 。 不bất 可khả 無vô 也dã 。 如như 太thái 空không 之chi 有hữu 天thiên 地địa 。 非phi 天thiên 地địa 則tắc 無vô 覆phúc 載tải 也dã 。 太thái 原nguyên 曰viết 。

或hoặc 謂vị 佛Phật 學học 為vi 九cửu 流lưu 之chi 墨mặc 家gia 然nhiên 否phủ/bĩ 。 空không 谷cốc 曰viết 。

子tử 胡hồ 不bất 知tri 也dã 。 九cửu 流lưu 載tái 於ư 史sử 記ký 。 漢hán 武võ 帝đế 時thời 。 司ty 馬mã 相tương/tướng 如như 之chi 所sở 述thuật 也dã 。 此thử 時thời 未vị 有hữu 佛Phật 法Pháp 。 言ngôn 墨mặc 家gia 者giả 。 墨mặc 翟# 也dã 。 墨mặc 以dĩ 行hành 事sự 為vi 教giáo 耳nhĩ 。 佛Phật 以dĩ 大Đại 道Đạo 為vi 教giáo 。 統thống 天thiên 地địa 三tam 教giáo 之chi 極cực 祖tổ 也dã 。 惜tích 相tương/tướng 如như 之chi 不bất 遇ngộ 乎hồ 。 遇ngộ 則tắc 推thôi 尊tôn 而nhi 尚thượng 之chi 。 必tất 有hữu 可khả 觀quán 者giả 也dã 。 太thái 原nguyên 曰viết 。

佛Phật 有hữu 兼kiêm 愛ái 。 近cận 乎hồ 墨mặc 也dã 。 空không 谷cốc 曰viết 。

慈từ 悲bi 喜hỷ 捨xả 。 佛Phật 之chi 德đức 也dã 。 豈khởi 是thị 溺nịch 情tình 汩# 志chí 之chi 愛ái 乎hồ 。 慈từ 悲bi 之chi 愛ái 者giả 。 德đức 也dã 。 溺nịch 情tình 之chi 愛ái 者giả 。 私tư 也dã 。 韓# 昌xương 黎lê 曰viết 。

博bác 愛ái 之chi 謂vị 仁nhân 。 此thử 流lưu 於ư 情tình 而nhi 混hỗn 淆# 也dã 。 孔khổng 子tử 曰viết 。

博bác 施thí 於ư 民dân 。 而nhi 能năng 濟tế 眾chúng 。 必tất 也dã 聖thánh 乎hồ 。 孟# 子tử 曰viết 。

惻trắc 隱ẩn 之chi 心tâm 。 仁nhân 之chi 端đoan 也dã 。 孔khổng 孟# 非phi 溺nịch 情tình 汩# 志chí 。 亦diệc 非phi 真chân 妄vọng 混hỗn 淆# 。 故cố 可khả 與dữ 慈từ 悲bi 之chi 愛ái 相tương/tướng 表biểu 裏lý 。 嗚ô 呼hô 。 儒nho 宗tông 以dĩ 綱cương 常thường 為vi 先tiên 。 明minh 道đạo 兼kiêm 之chi 。 釋thích 宗tông 以dĩ 明minh 道đạo 為vi 先tiên 。 綱cương 常thường 兼kiêm 之chi 。 眾chúng 人nhân 觀quán 之chi 似tự 乎hồ 不bất 同đồng 。 達đạt 人nhân 觀quán 之chi 而nhi 實thật 同đồng 也dã 。 夫phu 既ký 慈từ 愛ái 於ư 眾chúng 。 以dĩ 及cập 鳥điểu 獸thú 昆côn 蟲trùng 者giả 。 豈khởi 不bất 忠trung 於ư 君quân 。 不bất 孝hiếu 於ư 親thân 。 不bất 修tu 道Đạo 德đức 。 不bất 弘hoằng 仁nhân 義nghĩa 乎hồ 。 凡phàm 如như 是thị 者giả 。 未vị 之chi 有hữu 也dã 。 太thái 原nguyên 曰viết 。

晦hối 庵am 所sở 惡ác 虛hư 無vô 寂tịch 滅diệt 之chi 教giáo 。 新tân 安an 陳trần 氏thị 曰viết 。

老lão 氏thị 虛hư 無vô 。 佛Phật 氏thị 寂tịch 滅diệt 。 此thử 說thuyết 何hà 如như 。 空không 谷cốc 曰viết 。

虛hư 無vô 寂tịch 滅diệt 。 有hữu 權quyền 實thật 二nhị 義nghĩa 。 以dĩ 權quyền 言ngôn 之chi 。 則tắc 虛hư 無vô 寂tịch 滅diệt 。 是thị 空không 幻huyễn 之chi 語ngữ 。 凡phàm 夫phu 執chấp 有hữu 。 小Tiểu 乘Thừa 執chấp 空không 。 中trung 乘thừa 執chấp 不bất 有hữu 不bất 空không 。 大Đại 乘Thừa 當đương 體thể 即tức 空không 。 不bất 墮đọa 眾chúng 數số 。 妙diệu 有hữu 非phi 有hữu 。 真chân 空không 不bất 空không 。 不bất 立lập 一nhất 塵trần 。 不bất 捨xả 一nhất 法pháp 。 縱tung 橫hoành 逆nghịch 順thuận 。 法pháp 法pháp 全toàn 真chân 。 是thị 故cố 大đại 覺giác 世Thế 尊Tôn 。 為vi 破phá 凡phàm 夫phu 之chi 有hữu 故cố 乃nãi 曰viết 。

此thử 身thân 虛hư 幻huyễn 。 令linh 心tâm 寂tịch 滅diệt 。 為vi 破phá 小Tiểu 乘Thừa 之chi 空không 故cố 。 乃nãi 責trách 其kỳ 陷hãm 於ư 解giải 脫thoát 深thâm 坑khanh 。 令linh 求cầu 出xuất 離ly 。 為vi 破phá 中trung 乘thừa 之chi 不bất 有hữu 不bất 空không 故cố 。 乃nãi 責trách 其kỳ 縛phược 於ư 幻huyễn 有hữu 。 令linh 求cầu 大Đại 乘Thừa 。 此thử 皆giai 善thiện 權quyền 方phương 便tiện 之chi 術thuật 也dã 。 以dĩ 實thật 言ngôn 之chi 。

則tắc 虛hư 無vô 寂tịch 滅diệt 。 是thị 萬vạn 有hữu 之chi 母mẫu 。 出xuất 生sanh 天thiên 地địa 人nhân 物vật 。 動động 植thực 飛phi 潛tiềm 。 而nhi 至chí 萬vạn 法pháp 者giả 也dã 。 佛Phật 教giáo 曰viết 。

從tùng 無vô 住trụ 本bổn 。 立lập 一nhất 切thiết 法pháp 。 乃nãi 至chí 無vô 有hữu 。 少thiểu 法pháp 可khả 得đắc 。 然nhiên 燈đăng 佛Phật 為vì 我ngã 授thọ 記ký 。 老lão 子tử 曰viết 。

道đạo 可khả 道đạo 。 非phi 常thường 道đạo 。 名danh 可khả 名danh 。 非phi 常thường 名danh 。 無vô 名danh 天thiên 地địa 之chi 始thỉ 。 有hữu 名danh 萬vạn 物vật 之chi 母mẫu 。 常thường 無vô 欲dục 以dĩ 觀quán 其kỳ 妙diệu 。 常thường 有hữu 欲dục 以dĩ 觀quán 其kỳ 竅khiếu 。 孔khổng 子tử 曰viết 。

易dị 無vô 思tư 也dã 。 無vô 為vi 也dã 。 寂tịch 然nhiên 不bất 動động 。 感cảm 而nhi 遂toại 通thông 天thiên 下hạ 之chi 故cố 。 非phi 天thiên 下hạ 之chi 至chí 神thần 。 其kỳ 孰thục 能năng 與dữ 於ư 此thử 。 禮lễ 曰viết 。

無vô 為vi 而nhi 物vật 成thành 。 是thị 天thiên 道đạo 也dã 。 子tử 思tư 子tử 曰viết 。

上thượng 天thiên 之chi 載tái 無vô 聲thanh 無vô 臭xú 。 三tam 教giáo 聖thánh 賢hiền 之chi 旨chỉ 。 皆giai 是thị 真chân 常thường 寂tịch 滅diệt 真chân 空không 不bất 空không 。 初sơ 無vô 少thiểu 異dị 。 佛Phật 說thuyết 生sanh 滅diệt 滅diệt 已dĩ 。 寂tịch 滅diệt 為vi 樂lạc 。 蓋cái 令linh 空không 其kỳ 妄vọng 情tình 也dã 。 夫phu 天thiên 地địa 人nhân 物vật 。 以dĩ 及cập 萬vạn 類loại 。 皆giai 一nhất 氣khí 展triển 縮súc 。 初sơ 無vô 間gian 然nhiên 。 展triển 而nhi 為vi 陽dương 。 縮súc 而nhi 為vi 陰ấm 。 陰ấm 極cực 而nhi 陽dương 。 陽dương 極cực 而nhi 陰ấm 。 靜tĩnh 為vi 陰ấm 基cơ 。 動động 為vi 陽dương 體thể 。 靜tĩnh 極cực 而nhi 動động 。 動động 極cực 而nhi 靜tĩnh 。 靜tĩnh 即tức 虛hư 無vô 寂tịch 滅diệt 也dã 。 靜tĩnh 極cực 而nhi 動động 。 動động 即tức 虛hư 無vô 寂tịch 滅diệt 中trung 出xuất 生sanh 萬vạn 有hữu 也dã 。 晦hối 庵am 讀đọc 佛Phật 書thư 。 可khả 只chỉ 見kiến 得đắc 破phá 凡phàm 夫phu 方phương 便tiện 語ngữ 乎hồ 。 可khả 是thị 不bất 識thức 虛hư 無vô 寂tịch 滅diệt 是thị 萬vạn 有hữu 之chi 母mẫu 乎hồ 。 可khả 是thị 不bất 識thức 三tam 教giáo 聖thánh 人nhân 之chi 旨chỉ 。 皆giai 是thị 真chân 空không 寂tịch 滅diệt 之chi 理lý 乎hồ 。 可khả 是thị 自tự 欺khi 其kỳ 心tâm 。 特đặc 爾nhĩ 曲khúc 說thuyết 。 疑nghi 誤ngộ 後hậu 學học 乎hồ 。 所sở 以dĩ 惡ác 佛Phật 老lão 為vi 虛hư 無vô 寂tịch 滅diệt 之chi 教giáo 也dã 。 其kỳ 脫thoát 於ư 大đại 理lý 。 豈khởi 小tiểu 小tiểu 哉tai 。 太thái 原nguyên 曰viết 。

理lý 學học 類loại 篇thiên 程# 子tử 曰viết 。

聖thánh 賢hiền 以dĩ 生sanh 死tử 為vi 本bổn 分phần/phân 事sự 。 無vô 所sở 懼cụ 。 故cố 不bất 論luận 死tử 生sanh 。 佛Phật 氏thị 之chi 學học 。 為vi 怕phạ 生sanh 死tử 。 故cố 只chỉ 管quản 說thuyết 不bất 休hưu 。 此thử 說thuyết 何hà 如như 。 空không 谷cốc 曰viết 。

世thế 人nhân 識thức 情tình 繫hệ 縛phược 。 循tuần 環hoàn 生sanh 死tử 。 莫mạc 之chi 能năng 已dĩ 。 佛Phật 說thuyết 諸chư 經kinh 指chỉ 而nhi 諭dụ 之chi 。 依y 法Pháp 修tu 行hành 。 悟ngộ 明minh 生sanh 死tử 。 豈khởi 是thị 怕phạ 生sanh 死tử 乎hồ 。 世thế 人nhân 只chỉ 見kiến 幻huyễn 身thân 生sanh 死tử 。 不bất 見kiến 佛Phật 性tánh 不bất 生sanh 不bất 死tử 。 不bất 知tri 生sanh 從tùng 何hà 來lai 。 死tử 從tùng 何hà 去khứ 。 設thiết 使sử 欲dục 知tri 。 亦diệc 無vô 所sở 措thố 手thủ 。 是thị 以dĩ 強cưỡng 說thuyết 此thử 言ngôn 。 修tu 飾sức 而nhi 已dĩ 。 大đại 似tự 不bất 得đắc 飯phạn 喫khiết 。 強cưỡng 言ngôn 不bất 饑cơ 也dã 。 孔khổng 子tử 曰viết 。

未vị 知tri 生sanh 。 焉yên 知tri 死tử 。 又hựu 曰viết 。

原nguyên 始thỉ 反phản 終chung 。 老lão 子tử 曰viết 。

歸quy 根căn 復phục 命mạng 。 賈cổ 誼# 曰viết 。

化hóa 為vi 異dị 類loại 。 王vương 逸dật 少thiểu 曰viết 。

死tử 生sanh 亦diệc 大đại 矣hĩ 。 聖thánh 賢hiền 豈khởi 不bất 言ngôn 生sanh 死tử 耶da 。 此thử 章chương 問vấn 端đoan 。 若nhược 是thị 程# 子tử 之chi 語ngữ 。 則tắc 程# 子tử 見kiến 識thức 自tự 納nạp 敗bại 闕khuyết 矣hĩ 。 若nhược 是thị 後hậu 人nhân 謬mậu 指chỉ 程# 子tử 所sở 說thuyết 。 則tắc 玷điếm 辱nhục 之chi 咎cữu 。 其kỳ 在tại 後hậu 人nhân 也dã 。 李# 平bình 山sơn 曰viết 。

聖thánh 人nhân 原nguyên 始thỉ 反phản 終chung 。 知tri 生sanh 死tử 之chi 說thuyết 。 豈khởi 不bất 論luận 生sanh 死tử 乎hồ 。 程# 子tử 之chi 不bất 論luận 生sanh 死tử 。 正chánh 如như 小tiểu 兒nhi 夜dạ 間gian 不bất 敢cảm 說thuyết 鬼quỷ 。 病bệnh 人nhân 諱húy 死tử 。 其kỳ 症# 難nạn/nan 醫y 者giả 也dã 。 空không 谷cốc 曰viết 。

晦hối 庵am 言ngôn 死tử 者giả 。 形hình 既ký 朽hủ 滅diệt 。 神thần 亦diệc 飄phiêu 散tán 。 雖tuy 有hữu 剉tỏa 燒thiêu 舂thung 磨ma 。 且thả 無vô 所sở 施thí 。 此thử 則tắc 虛hư 無vô 寂tịch 滅diệt 。 至chí 於ư 空không 蕩đãng 無vô 歸quy 矣hĩ 。 且thả 如như 有hữu 人nhân 。 臥ngọa 於ư 武võ 林lâm 。 夢mộng 居cư 金kim 陵lăng 與dữ 彼bỉ 親thân 友hữu 。 同đồng 席tịch 飲ẩm 食thực 。 是thị 時thời 惟duy 知tri 有hữu 此thử 飲ẩm 食thực 之chi 身thân 。 不bất 知tri 亦diệc 有hữu 幻huyễn 身thân 臥ngọa 於ư 武võ 林lâm 也dã 。 夢mộng 飲ẩm 食thực 者giả 。 神thần 識thức 也dã 。 亦diệc 名danh 精tinh 魂hồn 也dã 。 凡phàm 人nhân 思tư 善thiện 思tư 惡ác 。 生sanh 死tử 不bất 絕tuyệt 者giả 。 即tức 此thử 神thần 識thức 也dã 。 死tử 者giả 受thọ 苦khổ 。 剉tỏa 燒thiêu 舂thung 磨ma 。 即tức 此thử 神thần 識thức 也dã 。 是thị 時thời 惟duy 知tri 有hữu 此thử 受thọ 苦khổ 之chi 身thân 。 不bất 知tri 亦diệc 有hữu 幻huyễn 身thân 死tử 於ư 人nhân 間gian 也dã 。 如như 彼bỉ 夢mộng 飲ẩm 食thực 者giả 。 不bất 知tri 亦diệc 有hữu 幻huyễn 身thân 臥ngọa 於ư 武võ 林lâm 也dã 。 當đương 知tri 幻huyễn 身thân 猶do 房phòng 屋ốc 也dã 。 神thần 識thức 猶do 屋ốc 中trung 之chi 人nhân 也dã 。 人nhân 既ký 出xuất 之chi 。 不bất 顧cố 房phòng 屋ốc 。 神thần 識thức 既ký 出xuất 。 不bất 顧cố 幻huyễn 身thân 。 晦hối 庵am 所sở 謂vị 形hình 既ký 朽hủ 滅diệt 。 神thần 亦diệc 飄phiêu 散tán 。 雖tuy 有hữu 剉tỏa 燒thiêu 舂thung 磨ma 。 且thả 無vô 所sở 施thí 。 是thị 則tắc 惟duy 見kiến 幻huyễn 身thân 生sanh 滅diệt 。 不bất 知tri 神thần 識thức 不bất 消tiêu 滅diệt 也dã 。 是thị 猶do 惟duy 知tri 房phòng 屋ốc 傾khuynh 頹đồi 。 不bất 知tri 屋ốc 中trung 之chi 人nhân 。 先tiên 出xuất 屋ốc 外ngoại 。 渾hồn 無vô 損tổn 也dã 。 此thử 不bất 消tiêu 滅diệt 之chi 神thần 識thức 。 隨tùy 業nghiệp 受thọ 報báo 。 出xuất 殼xác 入nhập 殼xác 。 或hoặc 苦khổ 或hoặc 樂lạc 也dã 。 晦hối 庵am 謂vị 死tử 者giả 形hình 朽hủ 滅diệt 。 神thần 飄phiêu 散tán 。 然nhiên 祭tế 祀tự 是thị 誰thùy 受thọ 饗# 耶da 。 周chu 禮lễ 禮lễ 記ký 。 皆giai 以dĩ 祭tế 祀tự 為vi 先tiên 。 祭tế 祀tự 之chi 道đạo 。 是thị 虛hư 設thiết 耶da 。 宜nghi 省tỉnh 察sát 之chi 。 又hựu 言ngôn 范phạm 文văn 正chánh 公công 曰viết 。

若nhược 獨độc 享hưởng 富phú 貴quý 。 而nhi 不bất 恤tuất 宗tông 族tộc 。 異dị 日nhật 何hà 以dĩ 見kiến 祖tổ 宗tông 于vu 地địa 下hạ 。 理lý 學học 類loại 編biên 。 晦hối 庵am 又hựu 曰viết 。

死tử 則tắc 氣khí 散tán 。 泯mẫn 然nhiên 無vô 跡tích 。 有hữu 托thác 生sanh 者giả 。 是thị 偶ngẫu 然nhiên 聚tụ 得đắc 不bất 散tán 。 又hựu 去khứ 湊thấu 著trước 那na 生sanh 氣khí 。 亦diệc 能năng 再tái 生sanh 。 晦hối 庵am 既ký 謂vị 形hình 朽hủ 滅diệt 。 神thần 飄phiêu 散tán 。 泯mẫn 然nhiên 無vô 跡tích 。 何hà 人nhân 羞tu 見kiến 祖tổ 宗tông 于vu 地địa 下hạ 乎hồ 。 何hà 物vật 湊thấu 著trước 生sanh 氣khí 而nhi 再tái 生sanh 乎hồ 。 自tự 相tương/tướng 矛mâu 盾# 莫mạc 能năng 解giải 釋thích 也dã 。 史sử 記ký 等đẳng 書thư 曰viết 。

魏ngụy 武võ 子tử 謂vị 兒nhi 顆khỏa 曰viết 。

吾ngô 死tử 後hậu 。 可khả 嫁giá 吾ngô 妾thiếp 。 未vị 幾kỷ 。 又hựu 曰viết 。

吾ngô 死tử 後hậu 。 須tu 殺sát 吾ngô 妾thiếp 。 以dĩ 為vi 從tùng 葬táng 。 已dĩ 而nhi 顆khỏa 從tùng 前tiền 命mạng 嫁giá 之chi 。 後hậu 顆khỏa 為vi 晉tấn 將tương 。 臨lâm 敵địch 秦tần 將tương 杜đỗ 回hồi 。 忽hốt 有hữu 一nhất 老lão 人nhân 。 結kết 草thảo 以dĩ 抗kháng 回hồi 。 顆khỏa 乃nãi 擒cầm 回hồi 。 顆khỏa 於ư 夜dạ 間gian 。 見kiến 老lão 人nhân 來lai 告cáo 曰viết 。

我ngã 即tức 嫁giá 妾thiếp 之chi 亡vong 父phụ 也dã 。 公công 嫁giá 我ngã 女nữ 。 故cố 來lai 報báo 德đức 耳nhĩ 。 唐đường 太thái 宗tông 早tảo 聞văn 武võ 后hậu 欲dục 壞hoại 其kỳ 法pháp 。 故cố 欲dục 殺sát 之chi 。 袁viên 天thiên 罡# 曰viết 。

其kỳ 人nhân 年niên 將tương 老lão 。 若nhược 殺sát 之chi 。 則tắc 再tái 生sanh 人nhân 世thế 。 年niên 月nguyệt 日nhật 長trường/trưởng 。 怨oán 怒nộ 愈dũ 深thâm 。 太thái 宗tông 然nhiên 之chi 。 天thiên 罡# 謂vị 再tái 生sanh 人nhân 世thế 。 晦hối 庵am 謂vị 形hình 朽hủ 滅diệt 。 神thần 飄phiêu 散tán 。 兩lưỡng 家gia 之chi 言ngôn 。 天thiên 地địa 懸huyền 隔cách 。 孰thục 是thị 孰thục 非phi 。 夫phu 天thiên 罡# 明minh 理lý 之chi 人nhân 也dã 。 豈khởi 眾chúng 人nhân 可khả 同đồng 日nhật 而nhi 語ngữ 哉tai 。 問vấn 曰viết 。

論luận 語ngữ 云vân 。

攻công 乎hồ 異dị 端đoan 。 斯tư 害hại 也dã 矣hĩ 。 晦hối 庵am 指chỉ 佛Phật 老lão 為vi 異dị 端đoan 。 此thử 說thuyết 何hà 如như 。 空không 谷cốc 曰viết 。

異dị 端đoan 者giả 。 雜tạp 學học 也dã 。 孔khổng 子tử 謂vị 習tập 於ư 雜tạp 學học 。 則tắc 害hại 於ư 正Chánh 道Đạo 之chi 學học 。 直trực 言ngôn 而nhi 已dĩ 。 且thả 無vô 蘊uẩn 奧áo 。 何hà 以dĩ 拗# 直trực 為vi 曲khúc 乎hồ 。 孔khổng 子tử 存tồn 時thời 。 佛Phật 法Pháp 未vị 至chí 中trung 國quốc 。 孔khổng 子tử 惟duy 聞văn 。 佛Phật 之chi 道Đạo 德đức 。 故cố 稱xưng 西tây 方phương 有hữu 大đại 聖thánh 人nhân 。 漢hán 明minh 帝đế 時thời 。 佛Phật 法Pháp 纔tài 至chí 中trung 國quốc 。 孔khổng 子tử 已dĩ 沒một 六lục 百bách 年niên 矣hĩ 。 是thị 以dĩ 孔khổng 子tử 不bất 見kiến 佛Phật 法Pháp 也dã 。 既ký 不bất 見kiến 佛Phật 法Pháp 。 指chỉ 佛Phật 何hà 法pháp 為vi 異dị 端đoan 乎hồ 。 佛Phật 法Pháp 既ký 為vi 異dị 端đoan 。 孔khổng 子tử 何hà 以dĩ 指chỉ 佛Phật 為vi 聖thánh 人nhân 乎hồ 。 老lão 子tử 既ký 為vi 異dị 端đoan 。 孔khổng 子tử 何hà 以dĩ 言ngôn 曰viết 。 老lão 聃đam 博bác 古cổ 知tri 今kim 。 則tắc 吾ngô 師sư 也dã 。 是thị 以dĩ 博bác 問vấn 老lão 子tử 之chi 後hậu 。 傳truyền 誦tụng 其kỳ 語ngữ 。 以dĩ 示thị 門môn 弟đệ 子tử 焉yên 。 晦hối 庵am 非phi 惟duy 曲khúc 排bài 佛Phật 老lão 。 亦diệc 悖bội 孔khổng 子tử 崇sùng 尚thượng 佛Phật 老lão 也dã 。 後hậu 世thế 指chỉ 佛Phật 老lão 為vi 異dị 端đoan 者giả 。 徒đồ 掩yểm 其kỳ 德đức 。 設thiết 此thử 逢phùng 蒙mông 之chi 計kế 也dã 。 後hậu 學học 自tự 無vô 所sở 燭chúc 者giả 。 未vị 免miễn 隨tùy 人nhân 指chỉ 呼hô 。 效hiệu 而nhi 言ngôn 之chi 。 喚hoán 鐘chung 作tác 甕úng 也dã 。 一nhất 朝triêu 學học 到đáo 李# 屏bính 山sơn 。 林lâm 希hy 逸dật 。 而nhi 至chí 景cảnh 濂# 。 大đại 章chương 。 諸chư 公công 之chi 地địa 。 自tự 能năng 識thức 破phá 矣hĩ 。 夫phu 佛Phật 老lão 者giả 。 道đạo 學học 也dã 。 指chỉ 道đạo 學học 為vi 異dị 端đoan 者giả 。 其kỳ 為vi 智trí 乎hồ 。 不bất 智trí 乎hồ 。 其kỳ 為vi 善thiện 心tâm 乎hồ 。 瞞man 人nhân 乎hồ 。 汝nhữ 亦diệc 學học 理lý 者giả 。 猶do 未vị 識thức 破phá 也dã 。 今kim 識thức 破phá 之chi 後hậu 。 不bất 可khả 死tử 一nhất 人nhân 半bán 人nhân 之chi 語ngữ 乎hồ 。 唐đường 太thái 宗tông 。 篤đốc 志chí 尚thượng 佛Phật 。 迨đãi 無vô 加gia 矣hĩ 。 玄huyền 奘tráng 法Pháp 師sư 。 沒một 世thế 之chi 日nhật 。 高cao 宗tông 顧cố 左tả 右hữu 曰viết 。

朕trẫm 失thất 國quốc 寶bảo 矣hĩ 。 輟chuyết 朝triêu 三tam 日nhật 。 玄huyền 宗tông 。 肅túc 宗tông 。 代đại 宗tông 。 宣tuyên 宗tông 。 尚thượng 佛Phật 尤vưu 甚thậm 。 代đại 宗tông 指chỉ 南nam 陽dương 忠trung 國quốc 師sư 曰viết 。

國quốc 中trung 無vô 寶bảo 。 此thử 僧Tăng 乃nãi 國quốc 寶bảo 也dã 。 宋tống 朝triêu 一nhất 十thập 六lục 主chủ 。 合hợp 三tam 百bách 七thất 十thập 年niên 之chi 天thiên 下hạ 。 王vương 王vương 尚thượng 佛Phật 。 身thân 為vi 帝đế 王vương 。 心tâm 為vi 佛Phật 祖tổ 。 傾khuynh 誠thành 至chí 矣hĩ 。 惟duy 徽# 宗tông 信tín 林lâm 靈linh 素tố 之chi 言ngôn 。 敬kính 老lão 求cầu 仙tiên 後hậu 無vô 驗nghiệm 。 賜tứ 死tử 。 滅diệt 其kỳ 家gia 屬thuộc 也dã 。 相tương/tướng 國quốc 韓# 公công 琦kỳ 。 侍thị 郎lang 歐âu 陽dương 修tu 。 張trương 端đoan 明minh 。 祕bí 書thư 關quan 彥ngạn 長trường/trưởng 。 章chương 表biểu 民dân 。 員# 外ngoại 郎lang 陳trần 舜thuấn 俞# 等đẳng 。 未vị 讀đọc 佛Phật 書thư 。 未vị 知tri 敬kính 佛Phật 。 逮đãi 乎hồ 明minh 教giáo 嵩tung 禪thiền 師sư 并tinh 鐔# 津tân 集tập 一nhất 出xuất 。 諸chư 公công 自tự 此thử 敬kính 佛Phật 。 後hậu 有hữu 好hảo/hiếu 佛Phật 之chi 甚thậm 者giả 。 禮lễ 曰viết 。

雖tuy 有hữu 嘉gia 餚hào 。 弗phất 食thực 不bất 知tri 其kỳ 味vị 。 雖tuy 有hữu 至chí 道đạo 。 弗phất 學học 不bất 知tri 其kỳ 善thiện 。 是thị 故cố 學học 然nhiên 後hậu 知tri 不bất 足túc 。 教giáo 然nhiên 後hậu 知tri 困khốn 。 知tri 不bất 足túc 然nhiên 後hậu 能năng 自tự 反phản 也dã 。 知tri 困khốn 然nhiên 後hậu 能năng 自tự 彊cường/cưỡng/cương 也dã 。 豈khởi 不bất 其kỳ 然nhiên 乎hồ 。 自tự 晉tấn 以dĩ 來lai 。 謝tạ 安an 石thạch 。 才tài 德đức 之chi 量lượng 。 經kinh 綸luân 之chi 手thủ 。 孰thục 能năng 加gia 焉yên 。 王vương 羲# 之chi 。 識thức 量lượng 高cao 古cổ 。 才tài 思tư 逸dật 群quần 。 孰thục 能năng 加gia 焉yên 。 陶đào 淵uyên 明minh 。 性tánh 情tình 之chi 正chánh 。 去khứ 住trụ 之chi 高cao 。 孰thục 能năng 加gia 焉yên 。 謝tạ 靈linh 運vận 。 風phong 規quy 瀟tiêu 灑sái 。 文văn 章chương 之chi 精tinh 。 孰thục 能năng 加gia 焉yên 。 崔thôi 公công 群quần 。 相tương/tướng 天thiên 下hạ 而nhi 天thiên 下hạ 賢hiền 之chi 。 孰thục 能năng 加gia 焉yên 。 衡hành 陽dương 龐# 蘊uẩn 。 識thức 見kiến 之chi 高cao 。 道đạo 學học 之chi 勝thắng 。 孰thục 能năng 加gia 焉yên 。 裴# 晉tấn 公công 。 樹thụ 大đại 勳huân 業nghiệp 。 著trước 於ư 盛thịnh 唐đường 。 孰thục 能năng 加gia 焉yên 。 顏nhan 魯lỗ 公công 具cụ 大đại 節tiết 義nghĩa 。 文văn 章chương 書thư 法pháp 。 孰thục 能năng 加gia 焉yên 。 相tương/tướng 國quốc 裴# 公công 休hưu 。 文văn 章chương 之chi 古cổ 。 道đạo 學học 之chi 至chí 。 孰thục 能năng 加gia 焉yên 。 二nhị 蘇tô 子tử 。 黃hoàng 山sơn 谷cốc 。 儒nho 學học 之chi 至chí 。 禪thiền 學học 之chi 勝thắng 。 孰thục 能năng 加gia 焉yên 。 陳trần 忠trung 肅túc 公công 。 道đạo 學học 政chánh 事sự 。 高cao 識thức 美mỹ 德đức 。 孰thục 能năng 加gia 焉yên 。 狀trạng 元nguyên 王vương 日nhật 休hưu 。 博bác 學học 智trí 識thức 。 高cao 明minh 正chánh 大đại 。 孰thục 能năng 加gia 焉yên 。 未vị 暇hạ 廣quảng 而nhi 論luận 之chi 。 略lược 言ngôn 此thử 諸chư 名danh 賢hiền 。 篤đốc 志chí 尚thượng 佛Phật 。 天thiên 下hạ 孰thục 不bất 知tri 之chi 。 此thử 諸chư 名danh 賢hiền 。 道Đạo 德đức 明minh 敏mẫn 。 豈khởi 不bất 逮đãi 於ư 晦hối 庵am 乎hồ 。 豈khởi 不bất 逮đãi 於ư 後hậu 世thế 排bài 佛Phật 之chi 人nhân 乎hồ 。 蓋cái 為vi 意ý 誠thành 心tâm 正chánh 。 公công 而nhi 無vô 私tư 。 重trọng/trùng 於ư 佛Phật 聖thánh 人nhân 之chi 至chí 道đạo 也dã 。 晦hối 庵am 多đa 註chú 書thư 。 故cố 後hậu 學học 敬kính 之chi 。 不bất 識thức 其kỳ 心tâm 病bệnh 。 故cố 不bất 擇trạch 其kỳ 言ngôn 。 皆giai 從tùng 其kỳ 說thuyết 也dã 。 太thái 原nguyên 曰viết 。

近cận 思tư 錄lục 。 理lý 學học 類loại 編biên 。 北bắc 溪khê 性tánh 理lý 等đẳng 書thư 。 皆giai 以dĩ 凡phàm 情tình 度độ 量lương 佛Phật 法Pháp 。 乞khất 師sư 明minh 辯biện 之chi 。 空không 谷cốc 曰viết 。

彼bỉ 皆giai 不bất 識thức 佛Phật 。 隨tùy 人nhân 猜# 忌kỵ 而nhi 已dĩ 。 以dĩ 世thế 人nhân 之chi 心tâm 。 測trắc 度độ 佛Phật 聖thánh 人nhân 境cảnh 界giới 。 不bất 啻# 太thái 空không 粒lạp 粟túc 。 天thiên 地địa 毫hào 芒mang 。 何hà 足túc 辯biện 也dã 。 豈khởi 不bất 見kiến 晦hối 庵am 。 臨lâm 訣quyết 困khốn 篤đốc 。 自tự 悔hối 曰viết 。

到đáo 此thử 時thời 節tiết 。 輸du 黃hoàng 面diện 老lão 子tử 一nhất 著trước 。 斯tư 自tự 供cung 款# 也dã 。 晦hối 庵am 排bài 佛Phật 老lão 。 筆bút 於ư 書thư 中trung 。 其kỳ 來lai 三tam 百bách 餘dư 年niên 矣hĩ 。 沮trở 人nhân 多đa 少thiểu 善thiện 心tâm 了liễu 也dã 。 沮trở 人nhân 多đa 少thiểu 陰ấm 德đức 了liễu 也dã 。 日nhật 後hậu 天thiên 地địa 氣khí 數số 。 翻phiên 變biến 其kỳ 說thuyết 。 亦diệc 未vị 可khả 知tri 。 或hoặc 有hữu 公công 而nhi 無vô 私tư 者giả 。 惡ác 其kỳ 偏thiên 見kiến 。 鳴minh 鼓cổ 而nhi 攻công 之chi 。 亦diệc 未vị 可khả 知tri 也dã 。 太thái 原nguyên 曰viết 。

中trung 也dã 雖tuy 不bất 敏mẫn 。 亦diệc 知tri 佛Phật 法Pháp 不bất 可khả 排bài 也dã 。 世thế 之chi 排bài 者giả 。 致trí 令linh 後hậu 學học 。 失thất 其kỳ 善thiện 心tâm 。 於ư 天thiên 理lý 何hà 如như 。 空không 谷cốc 曰viết 。

佛Phật 法Pháp 者giả 生sanh 育dục 天thiên 地địa 之chi 大đại 本bổn 。 主chủ 宰tể 萬vạn 化hóa 之chi 靈linh 機cơ 。 上thượng 窮cùng 空không 界giới 。 下hạ 徹triệt 地địa 輪luân 。 莫mạc 非phi 佛Phật 之chi 所sở 攝nhiếp 。 如như 是thị 大Đại 道Đạo 。 何hà 懼cụ 排bài 乎hồ 。 觀quán 其kỳ 排bài 意ý 。 速tốc 欲dục 去khứ 盡tận 爭tranh 知tri 愈dũ 排bài 愈dũ 盛thịnh 。 愈dũ 抑ức 愈dũ 揚dương 。 猶do 一nhất 掌chưởng 擬nghĩ 掩yểm 太thái 陽dương 徒đồ 奮phấn 身thân 力lực 。 如như 仰ngưỡng 面diện 噀# 天thiên 。 自tự 污ô 其kỳ 首thủ 。 逆nghịch 風phong 揚dương 塵trần 。 自tự 坌bộn 己kỷ 身thân 。 然nhiên 則tắc 何hà 益ích 矣hĩ 。 太thái 原nguyên 曰viết 。

謗báng 佛Phật 法Pháp 者giả 。 有hữu 罪tội 乎hồ 。 無vô 罪tội 乎hồ 。 空không 谷cốc 曰viết 。

萬vạn 般ban 罪tội 過quá 。 惟duy 謗báng 佛Phật 法Pháp 者giả 。 最tối 為vi 極cực 重trọng 。 夫phu 佛Phật 法Pháp 者giả 。 超siêu 度độ 三tam 界giới 萬vạn 靈linh 之chi 大đại 法pháp 也dã 。 粉phấn 骨cốt 碎toái 身thân 。 尚thượng 不bất 能năng 報báo 。 佛Phật 恩ân 之chi 萬vạn 一nhất 。 況huống 欲dục 謗báng 乎hồ 。 惜tích 乎hồ 佛Phật 法Pháp 來lai 遲trì 。 老lão 子tử 素tố 王vương 不bất 相tương 會hội 遇ngộ 。 是thị 故cố 佛Phật 法Pháp 不bất 得đắc 老lão 子tử 素tố 王vương 發phát 揮huy 其kỳ 道đạo 。 指chỉ 諭dụ 後hậu 學học 也dã 。 是thị 以dĩ 後hậu 學học 不bất 識thức 佛Phật 聖thánh 人nhân 。 超siêu 三tam 界giới 之chi 大Đại 道Đạo 。 輒triếp 恣tứ 其kỳ 情tình 。 互hỗ 加gia 誹phỉ 謗báng 。 自tự 損tổn 其kỳ 德đức 。 自tự 罹li 其kỳ 殃ương 。 可khả 勝thắng 道đạo 哉tai 。 可khả 勝thắng 道đạo 哉tai 。 (# 尚thượng 直trực 編biên 。 正chánh 統thống 間gian 作tác 。 姚diêu 廣quảng 孝hiếu 撰soạn 。 道đạo 餘dư 錄lục 。 以dĩ 辯biện 明minh 道đạo 晦hối 庵am 之chi 言ngôn 。 此thử 不bất 繁phồn 錄lục 。 )# 。

三Tam 寶Bảo 猶do 世thế 間gian 沃ốc 壤nhưỡng 良lương 田điền 。 種chủng 甘cam 栽tài 而nhi 得đắc 甘cam 果quả 。 種chủng 苦khổ 栽tài 而nhi 收thu 苦khổ 果quả 。 蒔thi 良lương 稻đạo 而nhi 刈ngải 粳canh 米mễ 。 植thực 荊kinh 棘cức 而nhi 饒nhiêu 棘cức 刺thứ 。 然nhiên 田điền 無vô 憎tăng 愛ái 。 亦diệc 無vô 增tăng 減giảm 。 惟duy 自tự 獲hoạch 其kỳ 美mỹ 惡ác 。 又hựu 如như 淨tịnh 地địa 。 以dĩ 香hương 塗đồ 之chi 。 地địa 亦diệc 不bất 欣hân 。 以dĩ 穢uế 塗đồ 之chi 。 地địa 亦diệc 不bất 怒nộ 。 惟duy 自tự 手thủ 而nhi 招chiêu 香hương 臭xú 耳nhĩ 。 佛Phật 亦diệc 如như 是thị 。 毀hủy 之chi 佛Phật 亦diệc 不bất 嫌hiềm 。 敬kính 之chi 佛Phật 亦diệc 不bất 愛ái 。 惟duy 自tự 身thân 感cảm 其kỳ 殃ương 慶khánh 。 而nhi 於ư 田điền 於ư 佛Phật 。 何hà 有hữu 損tổn 益ích 哉tai 。 或hoặc 護hộ 法Pháp 天thiên 龍long 善thiện 神thần 。 見kiến 而nhi 譴khiển 謫# 。 猶do 傍bàng 觀quan 者giả 。 見kiến 以dĩ 穢uế 塗đồ 淨tịnh 地địa 。 良lương 田điền 種chủng 荊kinh 棘cức 。 即tức 憤phẫn 而nhi 嫌hiềm 責trách 。 禍họa 在tại 目mục 前tiền 矣hĩ 。 若nhược 見kiến 以dĩ 香hương 塗đồ 淨tịnh 地địa 。 良lương 田điền 而nhi 種chủng 粳canh 稻đạo 。 即tức 讚tán 仰ngưỡng 而nhi 匡khuông 護hộ 。 禎# 祥tường 自tự 至chí 。 而nhi 殃ương 禍họa 遠viễn 矣hĩ 。 其kỳ 有hữu 智trí 者giả 。 當đương 自tự 思tư 之chi 。 佛Phật 於ư 我ngã 何hà 仇cừu 。 輕khinh 之chi 獲hoạch 何hà 德đức 。 僧Tăng 於ư 我ngã 何hà 冤oan 。 毀hủy 之chi 得đắc 何hà 利lợi 。 豁hoát 然nhiên 自tự 省tỉnh 。 則tắc 排bài 毀hủy 之chi 心tâm 。 當đương 下hạ 泮phấn 消tiêu 矣hĩ 。 晦hối 庵am 臨lâm 訣quyết 困khốn 篤đốc 。 自tự 悔hối 云vân 。

到đáo 此thử 時thời 節tiết 。 輸du 黃hoàng 面diện 老lão 子tử 一nhất 著trước 。 則tắc 其kỳ 已dĩ 種chủng 於ư 善thiện 因nhân 矣hĩ 。 昔tích 者giả 調Điều 達Đạt 。 藏tạng 毒độc 藥dược 於ư 指chỉ 甲giáp 。 往vãng 禮lễ 佛Phật 足túc 。 欲dục 將tương 甲giáp 刺thứ 傷thương 佛Phật 足túc 。 令linh 毒độc 攻công 佛Phật 。 而nhi 佛Phật 足túc 變biến 為vi 琉lưu 璃ly 。 地địa 即tức 坼sách 開khai 。 生sanh 身thân 陷hãm 落lạc 時thời 。 心tâm 生sanh 悔hối 敬kính 。 欲dục 稱xưng 南Nam 無mô 佛Phật 。 未vị 及cập 佛Phật 字tự 。 身thân 已dĩ 入nhập 地địa 獄ngục 。 佛Phật 即tức 與dữ 之chi 授thọ 記ký 。 於ư 當đương 來lai 世thế 。 成thành 辟Bích 支Chi 佛Phật 。 號hiệu 曰viết 南Nam 無mô 。 晦hối 庵am 謗báng 佛Phật 。 罪tội 雖tuy 極cực 重trọng 。 而nhi 其kỳ 臨lâm 終chung 自tự 悔hối 之chi 善thiện 根căn 。 將tương 來lai 必tất 與dữ 調Điều 達Đạt 把bả 臂tý 同đồng 遊du 也dã 。

優Ưu 婆Bà 塞Tắc 戒giới 經Kinh 云vân 。

佛Phật 言ngôn 。

善thiện 男nam 子tử 。 為vi 破phá 諸chư 苦khổ 。 斷đoạn 除trừ 煩phiền 惱não 。 受thọ 於ư 無vô 上thượng 寂tịch 滅diệt 之chi 樂lạc 。 以dĩ 是thị 因nhân 緣duyên 。 受thọ 三Tam 歸Quy 依Y 。 云vân 何hà 三Tam 歸Quy 。 謂vị 佛Phật 法Pháp 僧Tăng 。 佛Phật 者giả 能năng 說thuyết 壞hoại 煩phiền 惱não 因nhân 。 得đắc 正chánh 解giải 脫thoát 。 法pháp 者giả 即tức 是thị 壞hoại 煩phiền 惱não 因nhân 。 真chân 實thật 解giải 脫thoát 。 僧Tăng 者giả 稟bẩm 受thọ 破phá 煩phiền 惱não 因nhân 。 得đắc 正chánh 解giải 脫thoát 。 故cố 論luận 云vân 。 歸quy 依y 佛Phật 者giả 。 謂vị 一Nhất 切Thiết 智Trí 。 五ngũ 分phần 法Pháp 身thân 也dã 。 歸quy 依y 法Pháp 者giả 。 謂vị 滅Diệt 諦Đế 涅Niết 槃Bàn 也dã 。 歸quy 依y 僧Tăng 者giả 。 謂vị 諸chư 賢hiền 聖thánh 學học 無Vô 學Học 功công 德đức 也dã 。 由do 此thử 三Tam 寶Bảo 常thường 住trụ 於ư 世thế 。 不bất 為vị 世thế 法pháp 。 之chi 所sở 陵lăng 慢mạn 。 以dĩ 稱xưng 寶bảo 者giả 。 如như 世thế 珍trân 寶bảo 。 為vi 眾chúng 生sanh 所sở 重trọng/trùng 今kim 此thử 三Tam 寶Bảo 。 為vì 諸chư 群quần 生sanh 。 三tam 乘thừa 七thất 眾chúng 之chi 所sở 歸quy 仰ngưỡng 。 故cố 名danh 三Tam 歸Quy 也dã 。

彥ngạn 琮# 法Pháp 師sư 。 著trước 福phước 田điền 論luận 曰viết 。 夫phu 福phước 田điền 者giả 何hà 耶da 。 三Tam 寶Bảo 之chi 謂vị 也dã 。 功công 成thành 妙diệu 智trí 。 道đạo 登đăng 圓viên 覺giác 者giả 佛Phật 也dã 。 玄huyền 理lý 幽u 寂tịch 。 正chánh 教giáo 精tinh 誠thành 者giả 法pháp 也dã 。 禁cấm 戒giới 守thủ 真chân 。 威uy 儀nghi 出xuất 俗tục 者giả 僧Tăng 也dã 。 皆giai 是thị 四tứ 生sanh 導đạo 首thủ 。 六lục 趣thú 舟chu 航# 。 高cao 拔bạt 天thiên 人nhân 。 重trọng/trùng 踰du 金kim 石thạch 。 譬thí 乎hồ 珍trân 寶bảo 。 劣liệt 相tương/tướng 擬nghĩ 議nghị 。 佛Phật 以dĩ 法pháp 主chủ 標tiêu 宗tông 法pháp 以dĩ 佛Phật 師sư 居cư 本bổn 。 僧Tăng 為vi 弟đệ 子tử 。 崇sùng 斯tư 佛Phật 法Pháp 。 可khả 謂vị 尊tôn 卑ty 同đồng 位vị 。 本bổn 末mạt 共cộng 門môn 。 語ngữ 事sự 三tam 種chủng 。 論luận 體thể 一nhất 致trí 。

李# 卓trác 吾ngô

卓trác 吾ngô 。 諱húy 贄# 。 萬vạn 曆lịch 間gian 。 官quan 至chí 刺thứ 史sử 。 掛quải 冠quan 祝chúc 髮phát 。 住trụ 持trì 龍long 湖hồ 。 率suất 眾chúng 焚phần 修tu 。 為vi 人nhân 豪hào 爽sảng 英anh 敏mẫn 。 著trước 述thuật 頗phả 多đa 。 有hữu 華hoa 嚴nghiêm 合hợp 論luận 簡giản 要yếu 。 及cập 焚phần 書thư 幾kỷ 卷quyển 。 多đa 論luận 佛Phật 法Pháp 性tánh 理lý 等đẳng 學học 。

竹trúc 窗song 二nhị 筆bút 云vân 。

唐đường 宰tể 相tướng 杜đỗ 黃hoàng 裳thường 。 臨lâm 終chung 自tự 悔hối 。 不bất 得đắc 為vi 僧Tăng 。 命mạng 剃thế 染nhiễm 以dĩ 殮liễm 。 又hựu 宋tống 名danh 執chấp 政chánh 某mỗ 。 遺di 命mạng 亦diệc 然nhiên 。 此thử 非phi 宿túc 世thế 堅kiên 持trì 正chánh 因nhân 。 焉yên 能năng 居cư 大đại 位vị 。 而nhi 醒tỉnh 然nhiên 不bất 昧muội 。 風phong 火hỏa 散tán 時thời 。 具cụ 如như 是thị 耿# 耿# 操thao 略lược 。 然nhiên 有hữu 二nhị 說thuyết 。 或hoặc 一nhất 念niệm 之chi 迷mê 。 至chí 死tử 反phản 本bổn 。 或hoặc 故cố 為vi 示thị 現hiện 。 警cảnh 悟ngộ 同đồng 流lưu 。 是thị 未vị 可khả 知tri 也dã 。

晦hối 庵am 云vân 。 佛Phật 經Kinh 說thuyết 。 六lục 根căn 。 六lục 塵trần 。 六lục 識thức 。 四tứ 大đại 。 十Thập 二Nhị 緣Duyên 生Sanh 。 皆giai 極cực 為vi 精tinh 妙diệu 。 又hựu 云vân 。 形hình 既ký 朽hủ 滅diệt 。 神thần 亦diệc 飄phiêu 散tán 。 雖tuy 有hữu 剉tỏa 燒thiêu 春xuân 磨ma 。 且thả 無vô 所sở 施thí 。 大đại 十Thập 二Nhị 緣Duyên 生Sanh 者giả 。 乃nãi 三tam 世thế 因nhân 果quả 。 循tuần 環hoàn 不bất 滅diệt 之chi 定định 理lý 。 既ký 知tri 三tam 世thế 循tuần 環hoàn 不bất 滅diệt 。 而nhi 復phục 云vân 神thần 亦diệc 飄phiêu 散tán 。 雖tuy 有hữu 剉tỏa 燒thiêu 春xuân 磨ma 。 且thả 無vô 所sở 施thí 。 如như 此thử 議nghị 論luận 。 前tiền 後hậu 相tương 違vi 。 誠thành 無vô 主chủ 宰tể 定định 見kiến 。 何hà 能năng 判phán 皙# 三tam 教giáo 是thị 非phi 。 而nhi 為vi 智trí 者giả 立lập 言ngôn 無vô 謬mậu 也dã 。

附phụ 簡giản 諸chư 宰tể 輔phụ 敘tự 佛Phật 教giáo 隆long 替thế 狀trạng

唐đường 釋thích 道đạo 宣tuyên

漢hán 明minh 帝đế 永vĩnh 平bình 中trung 。 上thượng 夢mộng 金kim 人nhân 飛phi 行hành 殿điện 前tiền 。 乃nãi 使sử 秦tần 景cảnh 等đẳng 。 往vãng 西tây 域vực 尋tầm 佛Phật 法Pháp 。 遂toại 獲hoạch 三Tam 寶Bảo 。 東đông 傳truyền 洛lạc 陽dương 。 畫họa 釋Thích 迦Ca 立lập 像tượng 。 是thị 佛Phật 寶bảo 也dã 。 翻phiên 四tứ 十thập 二nhị 章chương 經kinh 。 是thị 法Pháp 寶bảo 也dã 。 迦ca 竺trúc 來lai 儀nghi 。 是thị 僧Tăng 寶bảo 也dã 。 立lập 寺tự 於ư 洛lạc 城thành 西tây 門môn 。 度độ 人nhân 開khai 化hóa 。 自tự 近cận 之chi 遠viễn 。 展triển 轉chuyển 住trụ 持trì 。 終chung 於ư 漢hán 祚tộ 。 魏ngụy 氏thị 一nhất 代đại 五ngũ 主chủ 。 四tứ 十thập 五ngũ 年niên 。 隆long 敬kính 漸tiệm 深thâm 。 不bất 聞văn 拜bái 毀hủy 。 吳ngô 氏thị 江giang 表biểu 四tứ 主chủ 。 五ngũ 十thập 九cửu 年niên 。 孫tôn 權quyền 創sáng/sang 開khai 佛Phật 法Pháp 。 感cảm 瑞thụy 立lập 寺tự 。 名danh 為vi 建kiến 初sơ 。 其kỳ 後hậu 孫tôn 皓hạo 虐ngược 政chánh 。 將tương 事sự 除trừ 屏bính 。 諸chư 臣thần 諫gián 之chi 乃nãi 止chỉ 。 召triệu 僧Tăng 而nhi 受thọ 五Ngũ 戒Giới 。 蜀thục 中trung 二nhị 主chủ 。 四tứ 十thập 三tam 年niên 。 于vu 時thời 軍quân 國quốc 謀mưu 猷# 。 佛Phật 教giáo 無vô 聞văn 信tín 毀hủy 。 晉tấn 司ty 馬mã 氏thị 。 東đông 西tây 立lập 政chánh 。 一nhất 十thập 二nhị 主chủ 。 一nhất 百bách 五ngũ 十thập 六lục 年niên 中trung 朝triêu 四tứ 帝đế 。 崇sùng 信tín 之chi 極cực 。 不bất 聞văn 異dị 議nghị 。 唯duy 東đông 晉tấn 成thành 帝đế 。 咸hàm 康khang 六lục 年niên 。 丞thừa 相tương/tướng 王vương 導đạo 。 太thái 尉úy 庾dữu 亮lượng 薨hoăng 後hậu 。 庚canh 冰băng 輔phụ 政chánh 。 帝đế 在tại 幼ấu 沖# 。 為vi 帝đế 出xuất 詔chiếu 。 令linh 僧Tăng 致trí 拜bái 。

時thời 尚thượng 書thư 。 令linh 何hà 充sung 。 尚thượng 書thư 謝tạ 廣quảng 等đẳng 。 建kiến 議nghị 不bất 合hợp 拜bái 。 往vãng 反phản 三tam 議nghị 。 當đương 時thời 遂toại 寢tẩm 。 爾nhĩ 後hậu 六lục 十thập 二nhị 年niên 。 安an 帝đế 元nguyên 初sơ 中trung 。 太thái 尉úy 桓hoàn 玄huyền 。 以dĩ 震chấn 主chủ 之chi 威uy 。 下hạ 書thư 令linh 拜bái 。 尚thượng 書thư 令linh 桓hoàn 謙khiêm 。 中trung 書thư 王vương 謐mịch 等đẳng 。 抗kháng 諫gián 曰viết 今kim 沙Sa 門Môn 雖tuy 意ý 深thâm 於ư 敬kính 。 不bất 以dĩ 形hình 屈khuất 為vi 禮lễ 。 跡tích 充sung 率suất 土thổ/độ 。 而nhi 趣thú 超siêu 方phương 內nội 。 是thị 以dĩ 外ngoại 國quốc 之chi 君quân 。 莫mạc 不bất 降giáng/hàng 禮lễ (# 如như 育dục 王vương 等đẳng 。 禮lễ 沙Sa 彌Di 之chi 事sự 也dã )# 。 良lương 以dĩ 道đạo 。 在tại 則tắc 貴quý 。 不bất 以dĩ 人nhân 為vi 輕khinh 重trọng (# 如như 魏ngụy 文văn 之chi 軌quỹ 于vu 水thủy 。 淚lệ 光quang 之chi 遇ngộ 子tử 陵lăng 等đẳng )# 。 尋tầm 大đại 法pháp 東đông 流lưu 。 為vi 日nhật 諒# 久cửu 。 雖tuy 風phong 移di 政chánh 易dị 。 而nhi 弘hoằng 之chi 不bất 異dị 。 豈khởi 不bất 以dĩ 獨độc 絕tuyệt 之chi 化hóa 。 有hữu 日nhật 用dụng 於ư 陶đào 漸tiệm 。 清thanh 約ước 之chi 風phong 。 無vô 時thời 害hại 於ư 隆long 平bình 者giả 乎hồ 。 玄huyền 又hựu 致trí 書thư 廬lư 山sơn 遠viễn 法Pháp 師sư 。 序tự 老lão 子tử 均quân 王vương 侯hầu 於ư 三tam 大đại 。 遠viễn 答đáp 以dĩ 方phương 外ngoại 之chi 儀nghi 。 不bất 隸lệ 諸chư 華hoa 之chi 禮lễ 。 乃nãi 著trước 沙Sa 門Môn 不bất 敬kính 王vương 者giả 論luận 五ngũ 篇thiên 。 其kỳ 事sự 由do 息tức (# 論luận 載tái 廣quảng 弘hoằng 明minh 集tập )# 。 及cập 安an 帝đế 返phản 政chánh 。 還hoàn 崇sùng 信tín 奉phụng 。 終chung 于vu 恭cung 帝đế 。 有hữu 宋tống 劉lưu 氏thị 八bát 君quân 五ngũ 紀kỷ 雖tuy 孝hiếu 武võ 晚vãn 年niên 。 將tương 隆long 虐ngược 政chánh 。 暫tạm 制chế 拜bái 君quân 。 尋tầm 依y 先tiên 政chánh 。 事sự 還hoàn 停đình 息tức 齊tề 。 梁lương 。 陳trần 氏thị 。 三tam 代đại 。 一nhất 百bách 一nhất 十thập 餘dư 年niên 。 隆long 敬kính 盡tận 一nhất 。 信tín 重trọng/trùng 逾du 深thâm 。 中trung 原nguyên 魏ngụy 氏thị 。 十thập 有hữu 餘dư 君quân 。 一nhất 百bách 五ngũ 十thập 五ngũ 年niên 。 佛Phật 法Pháp 大đại 行hành 。 備bị 。 見kiến 魏ngụy 收thu 良lương 史sử 。 唯duy 太thái 武võ 真chân 君quân 七thất 年niên 。 聽thính 讒sàm 滅diệt 法pháp 。 經kinh 於ư 五ngũ 載tái 。 感cảm 癘lệ 而nhi 崩băng 。 還hoàn 興hưng 佛Phật 法Pháp 。 終chung 於ư 靜tĩnh 帝đế (# 傳truyền 載tái 廣quảng 弘hoằng 明minh 集tập 。 及cập 魏ngụy 書thư 釋thích 老lão 志chí )# 。 自tự 晉tấn 失thất 御ngự 中trung 原nguyên 。 江giang 表biểu 稱xưng 帝đế 。 國quốc 分phần/phân 十thập 六lục (# 謂vị 五ngũ 涼lương 。 四tứ 燕yên 。 三tam 秦tần 。 二nhị 趙triệu 。 夏hạ 。 蜀thục 。 也dã )# 。 斯tư 諸chư 偽ngụy 政chánh 。 信tín 法pháp 不bất 虧khuy 。 唯duy 赫hách 連liên 勃bột 勃bột 。 據cứ 有hữu 夏hạ 州châu 。 兇hung 暴bạo 無vô 厭yếm 以dĩ 殺sát 為vi 樂nhạo/nhạc/lạc 。 佩bội 像tượng 背bội 上thượng 。 令linh 僧Tăng 禮lễ 之chi 。 後hậu 為vi 震chấn 死tử 。 及cập 葬táng 。 又hựu 震chấn 出xuất 之chi 。 其kỳ 子tử 昌xương 襲tập 位vị 。 尋tầm 為vi 北bắc 魏ngụy 所sở 吞thôn 。 妻thê 子tử 刑hình 刻khắc 。 具cụ 如như 蕭tiêu 子tử 顯hiển 齊tề 書thư 。 高cao 齊tề 在tại 鄴# 。 六lục 帝đế 二nhị 十thập 八bát 年niên 。 信tín 重trọng/trùng 逾du 前tiền 。 國quốc 無vô 兩lưỡng 事sự 。 宇vũ 文văn 周chu 氏thị 。 五ngũ 帝đế 二nhị 十thập 五ngũ 年niên 。 初sơ 武võ 帝đế 信tín 重trọng/trùng 佛Phật 法Pháp 。 造tạo 寺tự 建kiến 塔tháp 。 度độ 僧Tăng 二nhị 千thiên 。 寫tả 經kinh 十thập 餘dư 部bộ 。 後hậu 納nạp 道Đạo 士sĩ 張trương 賓tân 之chi 惑hoặc 。 便tiện 受thọ 道Đạo 法Pháp 。 將tương 除trừ 佛Phật 教giáo 。 有hữu 安an 法Pháp 師sư 。 著trước 二nhị 教giáo 論luận 。 以dĩ 抗kháng 之chi 。 論luận 云vân 。 九cửu 流lưu 之chi 教giáo 。 教giáo 止chỉ 修tu 身thân 。 名danh 為vi 外ngoại 教giáo 。 三tam 乘thừa 之chi 教giáo 。 教giáo 靜tĩnh 心tâm 惑hoặc 。 名danh 為vi 內nội 教giáo 。 老lão 非phi 教giáo 主chủ 。 易dị 謙khiêm 所sở 攝nhiếp 。 帝đế 聞văn 之chi 。 存tồn 廢phế 理lý 乖quai 。 遂toại 雙song 除trừ 屏bính 。 不bất 盈doanh 五ngũ 載tái 。 身thân 歿một 政chánh 移di (# 帝đế 感cảm 癘lệ 疾tật 。 身thân 瘡sang 大đại 發phát 而nhi 殂tồ )# 。 太thái 子tử 贇# 。 即tức 帝đế 位vị 。 詔chiếu 曰viết 。 佛Phật 法Pháp 弘hoằng 大đại 。 前tiền 古cổ 共cộng 崇sùng 。 詎cự 宜nghi 隱ẩn 沉trầm 。 捨xả 而nhi 不bất 行hành 。 自tự 今kim 應ưng 王vương 公công 下hạ 至chí 黎lê 庶thứ 。 並tịnh 宜nghi 修tu 事sự 。 知tri 朕trẫm 意ý 焉yên (# 出xuất 周chu 紀kỷ )# 。

帝đế 造tạo 像tượng 一nhất 萬vạn 餘dư 軀khu 。 命mạng 寫tả 般bát 。 若nhược 經kinh 三tam 千thiên 部bộ 。 大đại 齋trai 八bát 戒giới 。 念niệm 佛Phật 不bất 替thế (# 出xuất 辯biện 正chánh 錄lục )# 。

隋tùy 氏thị 承thừa 運vận 。 二nhị 帝đế 三tam 十thập 七thất 年niên 。 文văn 帝đế 崇sùng 信tín 。 載tái 興hưng 佛Phật 法Pháp 。 海hải 內nội 置trí 塔tháp 。 百bách 有hữu 餘dư 州châu 。 皆giai 發phát 休hưu 瑞thụy 。 具cụ 如như 圖đồ 。 傳truyền 。 煬# 帝đế 初sơ 年niên 。 深thâm 敬kính 佛Phật 法Pháp 。 後hậu 因nhân 嗣tự 籙# 。 改cải 革cách 前tiền 朝triêu 。 雖tuy 令linh 致trí 敬kính 。 僧Tăng 竟cánh 不bất 屈khuất 。 自tự 大đại 化hóa 東đông 漸tiệm 。 六lục 百bách 餘dư 年niên 。 三tam 被bị 誅tru 除trừ 。 五ngũ 令linh 致trí 拜bái 。 既ký 乘thừa 經kinh 國quốc 之chi 典điển 。 又hựu 非phi 休hưu 明minh 之chi 政chánh 。 刳khô 斮# 之chi 虐ngược 。 被bị 於ư 亂loạn 朝triêu 。 抑ức 挫tỏa 之chi 儀nghi 。 揚dương 于vu 絕tuyệt 代đại 。 故cố 使sử 事sự 理lý 乖quai 常thường 。 尋tầm 依y 舊cựu 轍triệt 。 良lương 以dĩ 三Tam 寶Bảo 為vi 歸quy 戒giới 之chi 宗tông 。 五ngũ 眾chúng 居cư 福phước 田điền 之chi 位vị 。 雖tuy 信tín 毀hủy 交giao 貿mậu 。 殃ương 咎cữu 推thôi 移di 。 斯tư 自tự 人nhân 有hữu 窊oa 隆long 。 據cứ 道đạo 曾tằng 無vô 興hưng 廢phế 。 所sở 以dĩ 一nhất 千thiên 大đại 聖thánh 。 出xuất 賢Hiền 劫Kiếp 之chi 大đại 期kỳ 。 壽thọ 六lục 萬vạn 年niên 。 住trụ 釋thích 門môn 之chi 正Chánh 法Pháp 。 況huống 乃nãi 十thập 六lục 尊tôn 者giả 。 行hành 化hóa 于vu 三tam 洲châu 。 九cửu 億ức 應Ứng 供Cúng 。 護hộ 持trì 于vu 四tứ 部bộ 。 據cứ 斯tư 以dĩ 述thuật 。 曆lịch 數số 未vị 終chung 。 焉yên 得đắc 情tình 斷đoạn 同đồng 符phù 儒nho 典điển 。 且thả 易dị 之chi 蠱cổ 爻hào 。 不bất 事sự 王vương 侯hầu 。 禮lễ 之chi 儒nho 行hành 。 不bất 臣thần 天thiên 子tử 。 在tại 俗tục 四tứ 位vị 。 尚thượng 有hữu 不bất 屈khuất 之chi 人nhân 。 況huống 棄khí 俗tục 從tùng 道đạo 而nhi 便tiện 責trách 同đồng 臣thần 子tử 之chi 禮lễ 。 又hựu 昊hạo 天thiên 上thượng 帝đế 。 嶽nhạc 瀆độc 靈linh 祗chi 。 君quân 人nhân 之chi 主chủ 。 莫mạc 不bất 祭tế 饗# 而nhi 下hạ 拜bái 。 今kim 僧Tăng 受thọ 佛Phật 戒giới 。 形hình 具cụ 佛Phật 儀nghi 。 天thiên 龍long 八bát 部bộ 。 奉phụng 其kỳ 道đạo 而nhi 仰ngưỡng 其kỳ 容dung 。 莫mạc 不bất 拜bái 伏phục 於ư 僧Tăng 者giả 。 故cố 得đắc 冥minh 祐hựu 顯hiển 徵trưng 。 祥tường 瑞thụy 雜tạp 沓đạp 。 聞văn 之chi 前tiền 傳truyền 。 豈khởi 復phục 同đồng 符phù 老lão 氏thị 均quân 王vương 侯hầu 於ư 三tam 大đại 者giả 哉tai 。 故cố 沙Sa 門Môn 之chi 宅trạch 生sanh 也dã 。 財tài 色sắc 弗phất 頭đầu 榮vinh 祿lộc 弗phất 縻# 。 觀quán 時thời 俗tục 若nhược 浮phù 雲vân 。 達đạt 形hình 命mạng 如như 陽dương 燄diệm 。 是thị 故cố 號hiệu 為vi 。 出xuất 家gia 人nhân 也dã 。 所sở 以dĩ 出xuất 家gia 。 不bất 存tồn 在tại 家gia 之chi 禮lễ 。 出xuất 俗tục 無vô 霑triêm 處xứ 俗tục 之chi 儀nghi 。 其kỳ 道đạo 顯hiển 然nhiên 百bách 代đại 不bất 易dị 之chi 。 令linh 典điển 者giả 也dã 。 其kỳ 流lưu 極cực 廣quảng 。 故cố 略lược 述thuật 之chi (# 應Ứng 供Cúng 即tức 羅La 漢Hán )# 。

廣quảng 弘hoằng 明minh 集tập 云vân 。 內nội 經kinh 稱xưng 沙Sa 門Môn 拜bái 俗tục 損tổn 君quân 父phụ 功công 德đức 。 及cập 以dĩ 壽thọ 命mạng 。 梵Phạm 網võng 經Kinh 云vân 。 出xuất 家gia 人nhân 。 不bất 向hướng 國quốc 王vương 父phụ 母mẫu 禮lễ 拜bái 。 順thuận 正chánh 理lý 論luận 云vân 。 國quốc 王vương 君quân 主chủ 。 於ư 諸chư 比Bỉ 丘Khâu 。 定định 無vô 希hy 求cầu 禮lễ 敬kính 者giả 。 懼cụ 損tổn 其kỳ 德đức 。 及cập 壽thọ 命mạng 故cố 。 諸chư 天thiên 神thần 眾chúng 。 於ư 優Ưu 婆Bà 塞Tắc 邊biên (# 在tại 家gia 受thọ 佛Phật 五Ngũ 戒Giới 者giả )# 。 亦diệc 無vô 敢cảm 希hy 求cầu 禮lễ 敬kính 。

時thời 北bắc 方phương 多Đa 聞Văn 天Thiên 王Vương 。 請thỉnh 目Mục 連Liên 。 舍Xá 利Lợi 弗Phất 尊tôn 者giả 。 并tinh 五ngũ 百bách 聖thánh 僧Tăng 。 至chí 自tự 天thiên 宮cung 中trung 。 設thiết 供cúng 養dường 。

復phục 啟khải 尊tôn 者giả 曰viết 。 從tùng 今kim 後hậu 。 諸chư 出xuất 家gia 在tại 家gia 。 受thọ 佛Phật 戒giới 者giả 。 至chí 我ngã 廟miếu 中trung 。 皆giai 應ưng 施thí 我ngã 頌tụng 願nguyện (# 或hoặc 佛Phật 所sở 說thuyết 偈kệ 。 或hoặc 自tự 作tác 頌tụng 。 祝chúc 願nguyện 天thiên 增tăng 福phước 壽thọ 也dã )# 。 我ngã 等đẳng 眷quyến 屬thuộc 。 專chuyên 誡giới 護hộ 持trì 正Chánh 法Pháp 。 令linh 出xuất 家gia 在tại 家gia 佛Phật 弟đệ 子tử 。 於ư 一nhất 切thiết 時thời 。 常thường 無vô 惱não 害hại 。 如như 昔tích 優ưu 陀đà 延diên 王vương 。 納nạp 佞nịnh 臣thần 讒sàm 謂vị 賓tân 頭đầu 盧lô 尊tôn 者giả 。 王vương 每mỗi 至chí 問vấn 訊tấn 。 不bất 起khởi 迎nghênh 逆nghịch 。 王vương 遂toại 生sanh 惡ác 念niệm 。 今kim 往vãng 不bất 起khởi 。 當đương 奪đoạt 其kỳ 命mạng 。

時thời 尊tôn 者giả 知tri 王vương 惡ác 念niệm 而nhi 來lai 。 即tức 自tự 思tư 惟duy 。 我ngã 若nhược 起khởi 迎nghênh 。 彼bỉ 便tiện 失thất 位vị 。 若nhược 不bất 起khởi 迎nghênh 。 彼bỉ 奪đoạt 我ngã 命mạng 。 即tức 墮đọa 地địa 獄ngục 。 寧ninh 令linh 失thất 位vị 。 不bất 令linh 墮đọa 地địa 獄ngục 。 便tiện 起khởi 遠viễn 迎nghênh 。 王vương 後hậu 七thất 日nhật 。 被bị 慰úy 禪thiền 國quốc 王vương 。 擒cầm 捉tróc 鎖tỏa 腳cước 。 七thất 年niên 乃nãi 脫thoát 。 出xuất 家gia 乃nãi 佛Phật 之chi 子tử 。 塵trần 外ngoại 之chi 賓tân 。 雖tuy 未vị 得đắc 道Đạo 。 已dĩ 是thị 三Tam 寶Bảo 中trung 人nhân 。 故cố 其kỳ 受thọ 戒giới 之chi 日nhật 。 天thiên 魔ma 震chấn 懾nhiếp 。 天thiên 帝đế 歸quy 依y 。 設thiết 若nhược 反phản 敬kính 。 僧Tăng 寶bảo 失thất 尊tôn 。 三Tam 寶Bảo 既ký 缺khuyết 。 人nhân 天thiên 無vô 依y 。 出xuất 家gia 秪# 當đương 立lập 身thân 行hành 道Đạo 。 以dĩ 報báo 君quân 親thân 。 代đại 君quân 親thân 禮lễ 敬kính 三Tam 寶Bảo 。 以dĩ 祝chúc 遐hà 寧ninh 。 是thị 為vi 出xuất 家gia 。 盡tận 忠trung 盡tận 孝hiếu 。 敬kính 君quân 愛ái 親thân 之chi 大đại 禮lễ 。 豈khởi 同đồng 世thế 俗tục 。 以dĩ 擎kình 拳quyền 屈khuất 膝tất 小tiểu 節tiết 。 而nhi 為vi 忠trung 孝hiếu 者giả 乎hồ 。

唐đường 高cao 宗tông 。 下hạ 敕sắc 令linh 僧Tăng 拜bái 父phụ 母mẫu 。 程# 士sĩ 顒ngung 等đẳng 。 上thượng 沙Sa 門Môn 不bất 應ưng 拜bái 親thân 疏sớ/sơ 臣thần 聞văn 佛Phật 化hóa 所sở 資tư 。 在tại 物vật 斯tư 貴quý 。 良lương 田điền 拔bạt 沉trầm 冥minh 於ư 六lục 道đạo 。 濟tế 蒙mông 識thức 於ư 三tam 乘thừa 。 其kỳ 德đức 既ký 弘hoằng 。 其kỳ 功công 亦diệc 大đại 。 所sở 以dĩ 佛Phật 為vi 法Pháp 王Vương 。 幽u 顯hiển 之chi 所sở 歸quy 依y 。 法pháp 為vi 良lương 藥dược 。 煩phiền 惑hoặc 由do 之chi 清thanh 蕩đãng 。 僧Tăng 為vi 佛Phật 種chủng 。 弘hoằng 演diễn 被bị 於ư 來lai 際tế 。 遂toại 使sử 歷lịch 代đại 英anh 主chủ 重trọng/trùng 道Đạo 德đức 而nhi 護hộ 持trì 。 清thanh 信tín 賢hiền 明minh 。 度độ 子tử 女nữ 而nhi 承thừa 繼kế 。 固cố 得đắc 僧Tăng 尼ni 遍biến 於ư 區khu 宇vũ 。 垂thùy 範phạm 導đạo 於ư 無vô 窮cùng 。 佛Phật 有hữu 誠thành 教giáo 。 出xuất 家gia 不bất 拜bái 其kỳ 親thân 欲dục 使sử 道đạo 俗tục 殊thù 津tân 。 歸quy 戒giới 以dĩ 之chi 投đầu 附phụ 。 出xuất 處xứ 兩lưỡng 異dị 。 真chân 俗tục 由do 之chi 致trí 乖quai 。 法pháp 綱cương 懸huyền 殊thù 。 敬kính 相tương/tướng 全toàn 別biệt 。 太thái 常thường 伯bá 劉lưu 祥tường 道đạo 曰viết 。 剃thế 髮phát 有hữu 異dị 於ư 冠quan 冕# 。 袈ca 裟sa 無vô 取thủ 於ư 章chương 服phục 。 出xuất 家gia 故cố 無vô 家gia 人nhân 之chi 敬kính 。 捨xả 俗tục 豈khởi 拘câu 朝triều 廷đình 之chi 禮lễ 。 高cao 尚thượng 其kỳ 事sự 。 不bất 屈khuất 王vương 侯hầu 。 帝đế 王vương 有hữu 所sở 不bất 臣thần 。 蓋cái 此thử 之chi 謂vị 也dã 。

司ty 戎nhung 奏tấu 曰viết 。 釋thích 與dữ 堯# 孔khổng 殊thù 制chế 。 傷thương 毀hủy 與dữ 禮lễ 教giáo 正chánh 乖quai 。 蓮liên 花hoa 非phi 結kết 綬thụ 之chi 色sắc 。 貝bối 葉diệp 異dị 削tước 珪# 之chi 旨chỉ 。 人nhân 以dĩ 束thúc 髮phát 為vi 華hoa 飾sức 。 釋thích 則tắc 落lạc 而nhi 不bất 容dung 去khứ 國quốc 不bất 為vi 不bất 忠trung 。 辭từ 家gia 不bất 為vi 不bất 孝hiếu 。 出xuất 塵trần 滓chỉ 割cát 髮phát 於ư 君quân 親thân 。 奪đoạt 嗜thị 欲dục 棄khí 情tình 於ư 妻thê 子tử 。 理lý 區khu 分phần/phân 於ư 物vật 類loại 。 不bất 可khả 涯nhai 檢kiểm 於ư 常thường 塗đồ 。 生sanh 莫mạc 重trọng/trùng 於ư 父phụ 母mẫu 。 子tử 則tắc 不bất 謝tạ 。 施thí 莫mạc 厚hậu 於ư 天thiên 地địa 。 物vật 則tắc 不bất 答đáp 。 君quân 親thân 之chi 恩ân 。 事sự 絕tuyệt 名danh 象tượng 。 豈khởi 稽khể 首thủ 拜bái 首thủ 。 可khả 酬thù 萬vạn 分phần 之chi 一nhất 者giả 歟# 。 南nam 山sơn 曰viết 。 夫phu 以dĩ 出xuất 處xứ 之chi 跡tích 。 列liệt 聖thánh 齊tề 規quy 。 真chân 俗tục 之chi 科khoa 。 百bách 王vương 同đồng 軌quỹ 。 干can 木mộc 在tại 魏ngụy 。 高cao 枕chẩm 而nhi 謁yết 文văn 侯hầu 。 子tử 陵lăng 居cư 漢hán 。 長trường/trưởng 揖ấp 而nhi 尋tầm 光quang 武võ 。 彼bỉ 小tiểu 道đạo 尚thượng 懷hoài 高cao 蹈đạo 之chi 行hành 。 豈khởi 此thử 沙Sa 門Môn 不bất 乘thừa 閒gian/nhàn 放phóng 之chi 美mỹ 。 但đãn 三Tam 寶Bảo 嚮hướng 位vị 。 用dụng 敷phu 歸quy 敬kính 之chi 儀nghi 。 五ngũ 眾chúng 陳trần 誠thành 載tái 啟khải 福phước 田điền 之chi 道đạo 。 若nhược 削tước 同đồng 儒nho 禮lễ 則tắc 佛Phật 非phi 出xuất 俗tục 之chi 人nhân 。 下hạ 拜bái 君quân 父phụ 。 則tắc 僧Tăng 非phi 可khả 敬kính 之chi 色sắc 。 是thị 則tắc 三Tam 寶Bảo 通thông 廢phế 。 歸quy 戒giới 絕tuyệt 於ư 人nhân 倫luân 。 儒nho 道đạo 是thị 師sư 。 孔khổng 經kinh 尊tôn 於ư 釋thích 典điển 。 在tại 昔tích 晉tấn 宋tống 備bị 有hữu 前tiền 規quy 。 八bát 座tòa 詳tường 議nghị 。 足túc 為vi 龜quy 鏡kính 也dã 。 又hựu 沙Sa 門Môn 不bất 拜bái 俗tục 論luận 。 夫phu 沙Sa 門Môn 不bất 拜bái 俗tục 者giả 何hà 。 蓋cái 出xuất 處xứ 異dị 流lưu 。 內nội 外ngoại 殊thù 分phần/phân 。 居cư 宗tông 體thể 極cực 。 息tức 慮lự 忘vong 身thân 。 不bất 汲cấp 汲cấp 以dĩ 求cầu 生sanh 。 不bất 區khu 區khu 以dĩ 順thuận 化hóa 情tình 超siêu 宇vũ 內nội 。 跡tích 寄ký 寰# 中trung 。 斯tư 所sở 以dĩ 抗kháng 禮lễ 宸# 居cư 。 背bội 恩ân 天thiên 屬thuộc 化hóa 物vật 不bất 能năng 遷thiên 其kỳ 化hóa 。 生sanh 生sanh 無vô 以dĩ 累lũy/lụy/luy 其kỳ 生sanh 。 長trường/trưởng 揖ấp 君quân 親thân 。 斯tư 其kỳ 大đại 旨chỉ 也dã (# 出xuất 廣quảng 弘hoằng 明minh 集tập 。 藏tạng 中trung 有hữu 沙Sa 門Môn 。 不bất 應ưng 拜bái 俗tục 等đẳng 事sự 六lục 卷quyển 。 北bắc 藏tạng 縣huyện 字tự 函hàm 。 南nam 藏tạng 冠quan 字tự 函hàm )# 。

馮bằng 神thần 德đức 。 上thượng 釋thích 在tại 道đạo 前tiền 表biểu 。 伏phục 惟duy 皇hoàng 帝đế 陛bệ 下hạ 。 包bao 元nguyên 建kiến 極cực 。 御ngự 一nhất 飛phi 貞trinh 乘thừa 大Đại 道Đạo 以dĩ 流lưu 謙khiêm 。 順thuận 無vô 為vi 而nhi 下hạ 濟tế 。 因nhân 心tâm 會hội 物vật 。 教giáo 不bất 肅túc 成thành 今kim 乃nãi 定định 佛Phật 道Đạo 之chi 尊tôn 卑ty 。 抑ức 沙Sa 門Môn 之chi 拜bái 伏phục 。 拜bái 伏phục 有hữu 同đồng 常thường 禮lễ 。 未vị 是thị 出xuất 俗tục 之chi 因nhân 尊tôn 卑ty 物vật 我ngã 之chi 情tình 豈khởi 曰viết 無vô 為vi 之chi 妙diệu 。 陛bệ 下hạ 道đạo 風phong 攸du 闡xiển 。 釋thích 教giáo 載tái 陳trần 。 每mỗi 至chí 齋trai 忌kỵ 。 皆giai 令linh 祈kỳ 福phước 。 一nhất 依y 經kinh 教giáo 。 二nhị 者giả 何hà 獨độc 乖quai 違vi 陛bệ 下hạ 者giả 。 造tạo 化hóa 之chi 神thần 宗tông 。 父phụ 母mẫu 者giả 。 人nhân 子tử 之chi 慈từ 。 稱xưng 陛bệ 下hạ 以dĩ 至chí 極cực 之chi 重trọng/trùng 。 猶do 停đình 拜bái 敬kính 之chi 儀nghi 。 所sở 生sanh 既ký 曰viết 人nhân 臣thần 。 何hà 得đắc 曲khúc 伸thân 情tình 禮lễ 。 捨xả 尊tôn 就tựu 愛ái 。 棄khí 重trọng/trùng 違vi 經kinh 。 緣duyên 情tình 猶do 尚thượng 不bất 通thông 。 據cứ 教giáo 若nhược 為vi 行hành 用dụng 。 陛bệ 下hạ 統thống 天thiên 光quang 道đạo 。 順thuận 物vật 流lưu 形hình 。 形hình 物vật 尚thượng 不bất 許hứa 違vi 。 淨tịnh 教giáo 何hà 宜nghi 改cải 作tác 。 願nguyện 陛bệ 下hạ 因nhân 天thiên 人nhân 之chi 志chí 。 順thuận 萬vạn 物vật 之chi 心tâm 。 停đình 拜bái 伏phục 之chi 新tân 儀nghi 。 遵tuân 尊tôn 卑ty 之chi 舊cựu 貫quán 。 庶thứ 望vọng 金kim 光quang 東đông 耀diệu 。 不bất 雜tạp 塵trần 俗tục 之chi 悲bi 。 紫tử 氣khí 西tây 輝huy 。 無vô 驚kinh 物vật 我ngã 之chi 貴quý 。 即tức 大Đại 道Đạo 不bất 昧muội 。 而nhi 得đắc 相tương/tướng 於ư 明minh 時thời 。 福phước 業nghiệp 永vĩnh 貞trinh 。 庶thứ 重trọng/trùng 。 彰chương 於ư 聖thánh 日nhật 。 謹cẩn 言ngôn 。

釋thích 崇sùng 拔bạt 上thượng 親thân 同đồng 君quân 不bất 令linh 致trí 拜bái 表biểu 。 伏phục 聞văn 道đạo 俗tục 憲hiến 章chương 。 形hình 心tâm 異dị 革cách 。 形hình 則tắc 不bất 拜bái 君quân 父phụ 。 用dụng 顯hiển 出xuất 處xứ 之chi 儀nghi 。 心tâm 則tắc 敬kính 通thông 三tam 大đại 。 以dĩ 遵tuân 資tư 養dưỡng 之chi 重trọng/trùng 。 近cận 奉phụng 恩ân 敕sắc 。 令linh 僧Tăng 不bất 拜bái 君quân 王vương 。 而nhi 令linh 拜bái 其kỳ 父phụ 母mẫu 。 斯tư 則tắc 隆long 於ư 愛ái 敬kính 之chi 禮lễ 。 闕khuyết 於ư 經Kinh 典điển 之chi 教giáo 。 僧Tăng 寶bảo 存tồn 而nhi 見kiến 輕khinh 。 歸quy 戒giới 沒một 而nhi 長trường/trưởng 隱ẩn 。 豈khởi 有hữu 君quân 開khai 高cao 尚thượng 之chi 跡tích 不bất 悖bội 佛Phật 言ngôn 。 臣thần 取thủ 下hạ 拜bái 之chi 儀nghi 。 面diện 違vi 聖thánh 旨chỉ 。 可khả 謂vị 放phóng 子tử 。 為vi 求cầu 其kỳ 福phước 。 受thọ 拜bái 仍nhưng 獲hoạch 其kỳ 辜cô 。 一nhất 化hóa 致trí 疑nghi 。 二nhị 理lý 矛mâu 盾# 。 伏phục 願nguyện 從tùng 君quân 敬kính 之chi 禮lễ 。 以dĩ 通thông 臣thần 下hạ 之chi 儀nghi 。 輕khinh 黷# 扆# 旒lưu 。 彌di 增tăng 隕vẫn 越việt 。 謹cẩn 言ngôn 。

右hữu 大đại 司ty 成thành 令linh 狐hồ 德đức 棻# 等đẳng 議nghị 奏tấu 曰viết 。 竊thiết 以dĩ 凡phàm 百bách 在tại 位vị 。 咸hàm 隆long 奉phụng 上thượng 之chi 道đạo 。 當đương 其kỳ 為vi 師sư 。 尚thượng 有hữu 不bất 臣thần 之chi 義nghĩa 。 況huống 佛Phật 之chi 垂thùy 法pháp 。 事sự 越việt 常thường 規quy 。 剃thế 髮phát 同đồng 於ư 毀hủy 傷thương 。 振chấn 錫tích 異dị 乎hồ 簪# 紱# 。 出xuất 家gia 非phi 色sắc 養dưỡng 之chi 境cảnh 。 離ly 塵trần 豈khởi 榮vinh 名danh 之chi 地địa 。 功công 深thâm 濟tế 度độ 。 道đạo 極cực 崇sùng 高cao 。 何hà 必tất 破phá 彼bỉ 玄huyền 門môn 。 牽khiên 斯tư 儒nho 轍triệt 。 披phi 法Pháp 服phục 而nhi 為vi 俗tục 拜bái 。 踐tiễn 孔khổng 門môn 而nhi 行hành 釋thích 禮lễ 。 存tồn 其kỳ 教giáo 而nhi 毀hủy 其kỳ 道đạo 。 求cầu 其kỳ 福phước 而nhi 屈khuất 其kỳ 身thân 。 詳tường 稽khể 理lý 要yếu 。 恐khủng 有hữu 未vị 愜# (# 云vân 云vân )# 。

唐đường 武võ 宗tông 。 廢phế 釋thích 教giáo 。 服phục 金kim 丹đan 。 受thọ 符phù 籙# 。 丹đan 發phát 背bối/bội 遍biến 體thể 惡ác 瘡sang 。 狂cuồng 亂loạn 旬tuần 日nhật 不bất 能năng 言ngôn 而nhi 崩băng (# 東đông 晉tấn 哀ai 帝đế 。 在tại 位vị 四tứ 年niên 。 餌nhị 長trường 生sanh 藥dược 。 藥dược 發phát 不bất 能năng 親thân 政chánh 。 太thái 后hậu 臨lâm 朝triêu 。 帝đế 壽thọ 二nhị 十thập 五ngũ 崩băng 。 又hựu 南nam 唐đường 主chủ 李# 昇thăng 。 餌nhị 方phương 七thất 藥dược 。 疽thư 發phát 背bối/bội 。 召triệu 齊tề 王vương 璟# 。 入nhập 侍thị 疾tật 。 謂vị 璟# 曰viết 。 吾ngô 餌nhị 金kim 石thạch 。 欲dục 益ích 壽thọ 。 乃nãi 更cánh 傷thương 生sanh 。 汝nhữ 宜nghi 戒giới 之chi 。 是thị 夕tịch 殂tồ )# 。 宣tuyên 宗tông 即tức 位vị 。 大đại 復phục 佛Phật 教giáo 。 詔chiếu 曰viết 。 會hội 昌xương 五ngũ 年niên 。 所sở 廢phế 寺tự 宇vũ 。 釐li 革cách 過quá 。 當đương 事sự 體thể 乖quai 謬mậu 。 諸chư 宿túc 舊cựu 僧Tăng 。 可khả 仍nhưng 舊cựu 修tu 復phục 住trụ 持trì 。 有hữu 司ty 毋vô 得đắc 禁cấm 止chỉ 。 敕sắc 兩lưỡng 街nhai 四tứ 寺tự 。 各các 置trí 戒giới 壇đàn 。 剃thế 度độ 僧Tăng 尼ni 。 帝đế 以dĩ 道Đạo 士sĩ 蠱cổ 先tiên 朝triêu 。 毀hủy 佛Phật 教giáo 。 敕sắc 功công 德đức 使sử 楊dương 欽khâm 義nghĩa 。 捕bộ 趙triệu 歸quy 真chân 。 劉lưu 玄huyền 靖tĩnh 。 鄧đặng 元nguyên 超siêu 等đẳng 。 十thập 二nhị 人nhân 。 並tịnh 集tập 朝triêu 堂đường 誅tru 之chi 。 陳trần 其kỳ 屍thi 首thủ 。 又hựu 詔chiếu 浙chiết 西tây 觀quán 察sát 使sử 李# 德đức 裕# 。 佐tá 毀hủy 佛Phật 教giáo 罪tội 惡ác 。 貶biếm 潮triều 州châu 司ty 馬mã 。 再tái 貶biếm 崖nhai 州châu 司ty 戶hộ 。 惡ác 疾tật 而nhi 卒thốt 。 先tiên 有hữu 僧Tăng 謂vị 裕# 曰viết 。 公công 當đương 萬vạn 里lý 南nam 行hành 。 平bình 生sanh 應ưng 食thực 萬vạn 羊dương 。 今kim 九cửu 千thiên 五ngũ 百bách 矣hĩ 。 羊dương 若nhược 盡tận 。 不bất 可khả 還hoàn 也dã 。 裕# 不bất 悟ngộ 。 又hựu 夢mộng 行hành 晉tấn 山sơn 。 盡tận 目mục 皆giai 羊dương 。 牧mục 人nhân 曰viết 。 此thử 公công 平bình 生sanh 所sở 食thực 也dã 。 猶do 不bất 悟ngộ 。 至chí 是thị 振chấn 武võ 節tiết 度độ 使sử 李# 暨kỵ 饋quỹ 羊dương 四tứ 百bách 。 前tiền 僧Tăng 曰viết 。 滿mãn 公công 羊dương 數số 。 令linh 公công 不bất 還hoàn 。 豈khởi 非phi 業nghiệp 耶da 。 正chánh 月nguyệt 十thập 五ngũ 日nhật 。 長trường/trưởng 安an 有hữu 人nhân 夜dạ 行hành 。 經kinh 穆mục 宗tông 陵lăng 下hạ 。 見kiến 朱chu 衣y 執chấp 版# 。 從tùng 空không 下hạ 曰viết 。 冢# 尉úy 。 何hà 在tại 。 有hữu 二nhị 吏lại 從tùng 墓mộ 出xuất 應ưng 曰viết 。 在tại 矣hĩ 。 朱chu 衣y 曰viết 。 錄lục 海hải 西tây 君quân 使sứ 者giả 至chí 也dã 未vị 。 吏lại 曰viết 。 計kế 程# 可khả 十thập 八bát 日nhật 方phương 至chí 。 朱chu 衣y 曰viết 。 何hà 稽khể 。 吏lại 曰viết 。 李# 炎diễm 坐tọa 毀hủy 佛Phật 教giáo 。 奪đoạt 壽thọ 去khứ 位vị 。 當đương 與dữ 海hải 西tây 君quân 同đồng 錄lục 其kỳ 魂hồn 而nhi 至chí 。

時thời 有hữu 賈cổ 客khách 。 鈴linh 聲thanh 東đông 來lai 。 朱chu 衣y 二nhị 吏lại 。 忽hốt 不bất 見kiến 。 數sổ 日nhật 帝đế 果quả 崩băng (# 出xuất 太thái 平bình 廣quảng 記ký 。 李# 炎diễm 字tự 德đức 裕# 。 海hải 西tây 君quân 。 即tức 武võ 宗tông )# 。

宰tể 相tướng 李# 訓huấn 。 奏tấu 罷bãi 殿điện 內nội 道Đạo 場Tràng 。 沙sa 汰# 僧Tăng 尼ni 。 是thị 夜dạ 暴bạo 風phong 起khởi 。 含hàm 元nguyên 殿điện 鴟si 吻vẫn 俱câu 落lạc 。 拔bạt 殿điện 前tiền 三tam 大đại 樹thụ 。 壞hoại 金kim 吾ngô 仗trượng 館quán 舍xá 。 內nội 外ngoại 城thành 門môn 樓lâu 。 觀quán 數sổ 十thập 餘dư 所sở 。 光quang 化hóa 門môn 西tây 城thành 俱câu 壞hoại 。 士sĩ 民dân 震chấn 恐khủng 。 帝đế 知tri 忤ngỗ 天thiên 意ý 。 亟# 下hạ 敕sắc 停đình 沙sa 汰# 。 詔chiếu 復phục 立lập 大đại 內nội 儀nghi 像tượng 。 風phong 頓đốn 息tức (# 出xuất 舊cựu 唐đường 史sử 。 并tinh 五ngũ 行hành 志chí )# 。

宋tống 天thiên 台thai 法Pháp 師sư 智trí 磐bàn 曰viết 。 人nhân 君quân 毀hủy 佛Phật 。 必tất 有hữu 濟tế 惡ác 。 魏ngụy 武võ 以dĩ 崔thôi 浩hạo 。 周chu 武võ 以dĩ 張trương 賓tân 。 唐đường 武võ 以dĩ 李# 趙triệu 。 究cứu 之chi 大đại 法pháp 。 如như 日nhật 在tại 天thiên 。 不bất 受thọ 毀hủy 辱nhục 。 而nhi 君quân 臣thần 俱câu 蒙mông 惡ác 報báo 。 何hà 不bất 幸hạnh 歟# 。 至chí 若nhược 沙sa 汰# 。 如như 桓hoàn 玄huyền 在tại 晉tấn 。 傳truyền 奕dịch 在tại 唐đường 。 姚diêu 崇sùng 於ư 明minh 皇hoàng 。 李# 訓huấn 於ư 文văn 宗tông 。 皆giai 牽khiên 時thời 事sự 。 不bất 遂toại 所sở 志chí 。 若nhược 周chu 世thế 宗tông 。 天thiên 性tánh 毀hủy 佛Phật 。 不bất 得đắc 其kỳ 佐tá 。 韓# 歐âu 天thiên 性tánh 排bài 佛Phật 。 不bất 逢phùng 其kỳ 君quân 。 使sử 世thế 宗tông 得đắc 崔thôi 浩hạo 。 當đương 甚thậm 太thái 武võ 。 韓# 歐âu 逢phùng 三tam 武võ 。 不bất 減giảm 李# 訓huấn 。 崔thôi 浩hạo 凌lăng 遲trì 。 德đức 裕# 竄thoán 死tử 不bất 令linh 之chi 終chung 。 亦diệc 足túc 為vi 報báo 。 然nhiên 則tắc 韓# 歐âu 非phi 藉tạ 善Thiện 知Tri 識Thức 道Đạo 力lực 挽vãn 回hồi 。 不bất 能năng 善thiện 其kỳ 後hậu 也dã 明minh 矣hĩ 。

宋tống 徽# 宗tông (# 神thần 宗tông 第đệ 十thập 三tam 子tử )# 帝đế 向hướng 敬kính 佛Phật 。 後hậu 有hữu 道Đạo 士sĩ 林lâm 靈linh 素tố 。 善thiện 妖yêu 術thuật 。 宿túc 於ư 亳# 淮hoài 泗# 間gian 。 乞khất 食thực 諸chư 寺tự 僧Tăng 薄bạc 之chi 。 府phủ 官quan 石thạch 仲trọng 。 聞văn 其kỳ 吐thổ 納nạp 燒thiêu 煉luyện 之chi 術thuật 。 仲trọng 攜huề 往vãng 謁yết 宰tể 相tướng 蔡thái 京kinh 。 京kinh 致trí 見kiến 帝đế 。 靈linh 素tố 大đại 言ngôn 曰viết 。 帝đế 即tức 天thiên 上thượng 長trường 生sanh 帝đế 君quân 。 帝đế 忻hãn 然nhiên 信tín 之chi 。 賜tứ 金kim 門môn 羽vũ 客khách 。 建kiến 通thông 真chân 宮cung 以dĩ 處xứ 之chi 。 帝đế 自tự 號hiệu 教giáo 主chủ 道đạo 君quân 皇hoàng 帝đế 。 改cải 天thiên 下hạ 寺tự 為vi 神thần 霄tiêu 玉ngọc 清thanh 萬vạn 壽thọ 宮cung 。 改cải 院viện 為vi 觀quán 。 命mạng 近cận 臣thần 取thủ 佛Phật 經Kinh 焚phần 棄khí 之chi 。 每mỗi 一nhất 宮cung 觀quán 給cấp 田điền 數số 千thiên 頃khoảnh 。 皆giai 外ngoại 蓄súc 妻thê 子tử 。 置trí 姬# 媵# 。 美mỹ 衣y 玉ngọc 食thực 者giả 。 幾kỷ 二nhị 萬vạn 餘dư 人nhân 。 十thập 一nhất 月nguyệt 有hữu 星tinh 如như 日nhật 。 南nam 行hành 而nhi 落lạc 。 光quang 照chiếu 人nhân 物vật 。 與dữ 月nguyệt 無vô 異dị 。 改cải 佛Phật 號hiệu 大đại 覺giác 金kim 仙tiên 。 僧Tăng 稱xưng 德đức 士sĩ 。 尼ni 為vi 德đức 女nữ 。 而nhi 冠quan 服phục 之chi 。 群quần 臣thần 諫gián 者giả 。 酷khốc 虐ngược 誅tru 之chi 。 逐trục 僧Tăng 出xuất 寺tự 。 不bất 令linh 帶đái 衣y 缽bát 財tài 物vật 。 而nhi 使sử 道Đạo 士sĩ 安an 心tâm 住trụ 坐tọa 。 夏hạ 五ngũ 月nguyệt 都đô 城thành 水thủy 高cao 十thập 餘dư 丈trượng 。 詔chiếu 林lâm 靈linh 素tố 禳# 水thủy 無vô 驗nghiệm 。

時thời 泗# 州châu 僧Tăng 伽già 大Đại 士Sĩ 降giáng/hàng 。 上thượng 命mạng 禳# 水thủy 。 大Đại 士Sĩ 登đăng 城thành 。 水thủy 勢thế 頓đốn 竭kiệt 。 賜tứ 號hiệu 巨cự 濟tế 大Đại 士Sĩ 。 水thủy 未vị 至chí 前tiền 。 一nhất 夕tịch 五ngũ 鼓cổ 。 西tây 北bắc 有hữu 赤xích 氣khí 。 數sổ 十thập 道đạo 亙# 天thiên 。 犯phạm 紫tử 宮cung 北bắc 斗đẩu 。 仰ngưỡng 觀quan 星tinh 皆giai 若nhược 隔cách 絳giáng 紗# 。 方phương 起khởi 時thời 。 拆# 裂liệt 有hữu 聲thanh 。 然nhiên 後hậu 大đại 發phát 。 後hậu 數số 夕tịch 。 又hựu 作tác 聲thanh 益ích 大đại 。 且thả 久cửu 。 更cánh 猛mãnh 。 而nhi 赤xích 氣khí 出xuất 西tây 北bắc 數sổ 十thập 百bách 道đạo 。 其kỳ 中trung 聞văn 以dĩ 白bạch 黑hắc 。 自tự 西tây 北bắc 俄nga 入nhập 東đông 北bắc 。 又hựu 延diên 及cập 東đông 南nam 。 其kỳ 聲thanh 亦diệc 不bất 絕tuyệt 。 迨đãi 晚vãn 方phương 止chỉ 。 秋thu 九cửu 月nguyệt 。 詔chiếu 佛Phật 德đức 士sĩ 復phục 釋Thích 氏thị 。 所sở 賜tứ 神thần 霄tiêu 宮cung 并tinh 田điền 產sản 。 盡tận 還hoàn 僧Tăng 寺tự 。 冬đông 十thập 一nhất 月nguyệt 。 放phóng 林lâm 靈linh 素tố 歸quy 溫ôn 州châu 賜tứ 死tử (# 出xuất 宋tống 史sử 并tinh 通thông 載tái )# 。

三tam 報báo 論luận (# 因nhân 俗tục 疑nghi 善thiện 惡ác 無vô 現hiện 驗nghiệm 作tác )#

晉tấn 釋thích 慧tuệ 遠viễn 撰soạn

經kinh 說thuyết 業nghiệp 有hữu 三tam 報báo 。 一nhất 曰viết 現hiện 報báo 。 二nhị 曰viết 生sanh 報báo 。 三tam 曰viết 。 後hậu 報báo 。 現hiện 報báo 者giả 。 善thiện 惡ác 始thỉ 於ư 此thử 身thân 。 即tức 此thử 身thân 受thọ 。 生sanh 報báo 者giả 。 來lai 生sanh 便tiện 受thọ 。 後hậu 報báo 者giả 。 或hoặc 經kinh 二nhị 生sanh 三tam 生sanh 。 百bách 生sanh 千thiên 生sanh 。 然nhiên 後hậu 乃nãi 受thọ 。 受thọ 之chi 無vô 主chủ 。 必tất 由do 於ư 心tâm 。 心tâm 無vô 定định 司ty 。 感cảm 事sự 而nhi 應ưng 。 應ưng 有hữu 遲trì 速tốc 。 故cố 報báo 有hữu 先tiên 後hậu 。 先tiên 後hậu 雖tuy 異dị 。 咸hàm 隨tùy 所sở 遇ngộ 而nhi 為vi 對đối 。 對đối 有hữu 強cường 弱nhược 。 故cố 輕khinh 重trọng 不bất 同đồng 。 斯tư 乃nãi 自tự 然nhiên 之chi 賞thưởng 罰phạt 。 三tam 報báo 之chi 大đại 略lược 也dã 。 非phi 夫phu 通thông 才tài 達đạt 識thức 人nhân 要yếu 之chi 明minh 。 罕# 得đắc 其kỳ 門môn 。 降giáng/hàng 茲tư 已dĩ 還hoàn 。 或hoặc 有hữu 始thỉ 涉thiệp 大đại 方phương 。 以dĩ 先tiên 悟ngộ 為vi 著trước 龜quy 。 博bác 綜tống 內nội 籍tịch 。 反phản 三tam 隅ngung 於ư 未vị 聞văn 。 師sư 友hữu 仁nhân 匠tượng 。 習tập 以dĩ 移di 性tánh 者giả 。 差sai 可khả 得đắc 而nhi 言ngôn 。 請thỉnh 試thí 論luận 之chi 。 夫phu 善thiện 惡ác 之chi 興hưng 。 由do 其kỳ 有hữu 漸tiệm 。 漸tiệm 以dĩ 之chi 極cực 。 則tắc 有hữu 九cửu 品phẩm 之chi 論luận 。 凡phàm 在tại 九cửu 品phẩm 。 非phi 其kỳ 現hiện 報báo 之chi 所sở 攝nhiếp 。 然nhiên 則tắc 現hiện 報báo 。 絕tuyệt 夫phu 常thường 類loại 可khả 知tri 。 類loại 非phi 九cửu 品phẩm 。 則tắc 非phi 三tam 報báo 之chi 所sở 攝nhiếp 何hà 者giả 。 若nhược 利lợi 害hại 交giao 於ư 目mục 前tiền 。 而nhi 頓đốn 相tương/tướng 傾khuynh 奪đoạt 。 神thần 機cơ 自tự 運vận 。 不bất 待đãi 慮lự 而nhi 發phát 。 發phát 不bất 待đãi 慮lự 。 則tắc 報báo 不bất 旋toàn 踵chủng 而nhi 應ưng 。 此thử 現hiện 報báo 之chi 一nhất 隅ngung 。 絕tuyệt 夫phu 九cửu 品phẩm 者giả 也dã 。 又hựu 三tam 業nghiệp 殊thù 體thể 。 自tự 同đồng 有hữu 定định 。 報báo 定định 則tắc 時thời 來lai 必tất 受thọ 。 非phi 祈kỳ 禱đảo 之chi 所sở 移di 。 智trí 力lực 之chi 所sở 免miễn 也dã 。 將tương 推thôi 而nhi 極cực 之chi 。 則tắc 義nghĩa 深thâm 數số 廣quảng 。 不bất 可khả 詳tường 究cứu 。 故cố 略lược 而nhi 言ngôn 之chi 。 相tương/tướng 參tham 。 懷hoài 佛Phật 教giáo 者giả 。 以dĩ 有hữu 得đắc 之chi 世thế 。 或hoặc 有hữu 積tích 善thiện 而nhi 殃ương 集tập 。 或hoặc 有hữu 凶hung 邪tà 而nhi 致trí 慶khánh 。 此thử 皆giai 現hiện 業nghiệp 未vị 就tựu 。 而nhi 前tiền 行hành 始thỉ 應ưng 。 故cố 曰viết 。 禎# 祥tường 遇ngộ 禍họa 。 妖yêu 孽nghiệt 見kiến 福phước 。 疑nghi 似tự 之chi 嫌hiềm 。 於ư 是thị 乎hồ 在tại 。 何hà 以dĩ 謂vị 之chi 然nhiên 或hoặc 有hữu 欲dục 匡khuông 主chủ 救cứu 時thời 。 道đạo 濟tế 生sanh 民dân 。 擬nghĩ 步bộ 高cao 跡tích 。 志chí 在tại 立lập 功công 而nhi 大đại 業nghiệp 中trung 傾khuynh 。 夭yểu 殃ương 頓đốn 集tập 。 或hoặc 有hữu 棲tê 遲trì 衡hành 門môn 。 無vô 悶muộn 於ư 世thế 。 以dĩ 安an 步bộ 為vi 興hưng 。 優ưu 游du 卒tuất 歲tuế 。 而nhi 時thời 來lai 無vô 妄vọng 。 運vận 非phi 所sở 遇ngộ 世thế 道đạo 交giao 淪luân 于vu 其kỳ 閒gian/nhàn 習tập 。 或hoặc 有hữu 名danh 。 冠quan 四tứ 科khoa 。 道đạo 在tại 入nhập 室thất 。 全toàn 愛ái 體thể 仁nhân 。 慕mộ 上thượng 善thiện 以dĩ 進tiến 德đức 。 若nhược 斯tư 人nhân 也dã 。 含hàm 沖# 和hòa 而nhi 納nạp 疾tật 。 履lý 信tín 順thuận 而nhi 夭yểu 年niên 此thử 皆giai 立lập 功công 六lục 德đức 之chi 舛suyễn 變biến 。 疑nghi 嫌hiềm 之chi 所sở 以dĩ 生sanh 也dã 。 大đại 義nghĩa 既ký 明minh 宜nghi 尋tầm 其kỳ 對đối 。 對đối 個cá 有hữu 本bổn 。 待đãi 感cảm 而nhi 發phát 。 逆nghịch 順thuận 雖tuy 殊thù 。 其kỳ 揆quỹ 一nhất 耳nhĩ 。 何hà 者giả 倚ỷ 伏phục 之chi 契khế 定định 於ư 在tại 昔tích 。 冥minh 符phù 告cáo 命mạng 。 潛tiềm 相tương/tướng 迴hồi 換hoán 。 故cố 令linh 禍họa 福phước 之chi 氣khí 。 交giao 謝tạ 於ư 六lục 府phủ 。 善thiện 惡ác 之chi 報báo 。 舛suyễn 互hỗ 而nhi 兩lưỡng 行hành 。 是thị 使sử 事sự 應ưng 之chi 際tế 。 愚ngu 智trí 同đồng 惑hoặc 。 謂vị 積tích 善thiện 之chi 無vô 慶khánh 。 積tích 惡ác 之chi 無vô 殃ương 。 感cảm 神thần 明minh 而nhi 悲bi 所sở 遇ngộ 。 慨khái 夭yểu 殃ương 之chi 於ư 善thiện 人nhân 。 咸hàm 謂vị 名danh 教giáo 之chi 書thư 無vô 宗tông 於ư 上thượng 。 遂toại 使sử 大Đại 道Đạo 扇thiên/phiến 於ư 小tiểu 成thành 。 以dĩ 正chánh 言ngôn 為vi 善thiện 誘dụ 。 應ưng 心tâm 求cầu 實thật 。 必tất 至chí 理lý 之chi 無vô 疵tỳ 。 原nguyên 其kỳ 所sở 由do 。 由do 世thế 典điển 以dĩ 一nhất 生sanh 為vi 限hạn 。 不bất 明minh 其kỳ 外ngoại 。 其kỳ 外ngoại 未vị 明minh 。 故cố 尋tầm 理lý 者giả 。 自tự 乖quai 於ư 視thị 聽thính 之chi 內nội 。 此thử 先tiên 王vương 即tức 民dân 心tâm 而nhi 通thông 其kỳ 分phần/phân 。 以dĩ 耳nhĩ 目mục 為vi 關quan 鍵kiện 者giả 也dã 。 如như 今kim 合hợp 內nội 外ngoại 之chi 道đạo 。 以dĩ 求cầu 弘hoằng 教giáo 之chi 情tình 。 則tắc 知tri 理lý 會hội 之chi 必tất 同đồng 。 不bất 惑hoặc 眾chúng 途đồ 而nhi 駭hãi 其kỳ 異dị 。 若nhược 能năng 覽lãm 三tam 報báo 以dĩ 觀quán 窮cùng 通thông 之chi 分phần 。 則tắc 尼ni 父phụ 之chi 不bất 答đáp 仲trọng 由do 。 顏nhan 冉nhiễm 對đối 聖thánh 匠tượng 而nhi 如như 愚ngu 。 皆giai 可khả 知tri 矣hĩ 。 亦diệc 有hữu 緣duyên 起khởi 而nhi 緣duyên 生sanh 法pháp 。 雖tuy 預dự 入nhập 諦đế 之chi 明minh 。 而nhi 遺di 愛ái 未vị 忘vong 。 猶do 以dĩ 三tam 報báo 為vi 華hoa 苑uyển 。 或hoặc 躍dược 而nhi 未vị 離ly 子tử 淵uyên 者giả 也dã 。 推thôi 此thử 以dĩ 觀quán 。 則tắc 知tri 有hữu 方phương 外ngoại 之chi 賓tân 。 服phục 膺ưng 妙diệu 法Pháp 。 洗tẩy 心tâm 玄huyền 門môn 。 一nhất 詣nghệ 之chi 感cảm 。 超siêu 登đăng 上thượng 位vị 。 如như 斯tư 倫luân 匹thất 。 宿túc 殃ương 雖tuy 積tích 。 功công 不bất 在tại 治trị 。 理lý 自tự 安an 消tiêu 。 非phi 三tam 報báo 之chi 所sở 及cập 。 因nhân 茲tư 而nhi 言ngôn 。 佛Phật 經Kinh 所sở 以dĩ 越việt 名danh 教giáo 。 絕tuyệt 九cửu 流lưu 者giả 。 豈khởi 不bất 以dĩ 疏sớ/sơ 神thần 達đạt 要yếu 。 陶đào 鑄chú 靈linh 府phủ 。 窮cùng 源nguyên 盡tận 化hóa 。 鏡kính 萬vạn 象tượng 於ư 無vô 象tượng 者giả 也dã 。

顏nhan 之chi 推thôi 曰viết 。 夫phu 信tín 謗báng 之chi 徵trưng 。 有hữu 如như 影ảnh 響hưởng 。 耳nhĩ 聞văn 目mục 見kiến 。 其kỳ 事sự 已dĩ 多đa 。 或hoặc 乃nãi 精tinh 誠thành 不bất 深thâm 。 業nghiệp 緣duyên 未vị 感cảm 。

時thời 儻thảng 差sai 闕khuyết 。 終chung 當đương 獲hoạch 報báo 耳nhĩ 。 善thiện 惡ác 之chi 行hành 。 禍họa 福phước 所sở 歸quy 。 九cửu 流lưu 百bách 氏thị 。 皆giai 同đồng 此thử 論luận 。 豈khởi 獨độc 釋thích 典điển 為vi 虛hư 妄vọng 乎hồ 。 項hạng 橐# 顏nhan 回hồi 之chi 短đoản 折chiết 。 原nguyên 憲hiến 伯bá 夷di 之chi 凍đống 餒nỗi 。 盜đạo 跖# 莊trang 矯kiểu 之chi 福phước 壽thọ 。 齊tề 景cảnh 桓hoàn 魋# 之chi 富phú 強cường/cưỡng 。 若nhược 引dẫn 之chi 先tiên 業nghiệp 。 冀ký 以dĩ 後hậu 生sanh 。 更cánh 為vi 通thông 耳nhĩ 。 如như 以dĩ 行hành 善thiện 而nhi 偶ngẫu 鍾chung 禍họa 報báo 。 為vi 惡ác 而nhi 倘thảng 值trị 福phước 徵trưng 。 便tiện 可khả 怨oán 尤vưu 。 即tức 為vi 欺khi 詭quỷ 。 則tắc 亦diệc 堯# 舜thuấn 之chi 云vân 虛hư 。 周chu 孔khổng 之chi 不bất 實thật 也dã 。 又hựu 欲dục 安an 所sở 依y 信tín 而nhi 立lập 身thân 乎hồ 。

三tam 報báo 證chứng 驗nghiệm

現hiện 報báo 者giả 。 如như 崔thôi 浩hạo 。 奉phụng 道Đạo 士sĩ 寇khấu 謙khiêm 之chi 道đạo 。 浩hạo 不bất 喜hỷ 佛Phật 。 謂vị 佛Phật 法Pháp 虛hư 誕đản 。 勸khuyến 魏ngụy 太thái 武võ 帝đế 。 除trừ 滅diệt 佛Phật 法Pháp 。 誅tru 沙Sa 門Môn 。 毀hủy 經Kinh 像tượng 。 浩hạo 路lộ 行hành 見kiến 遺di 像tượng 。 必tất 停đình 車xa 尿niệu 之chi 。 見kiến 妻thê 郭quách 氏thị 。 誦tụng 金kim 剛cang 經kinh 。 乃nãi 奪đoạt 而nhi 焚phần 之chi 。 捐quyên 灰hôi 棄khí 廁trắc 。 不bất 久cửu 帝đế 身thân 殃ương 惡ác 癘lệ 。 追truy 悔hối 無vô 由do 。 視thị 浩hạo 若nhược 仇cừu 。 使sử 有hữu 司ty 執chấp 浩hạo 檻hạm 車xa 。 置trí 於ư 城thành 南nam 道đạo 側trắc 。 使sử 衛vệ 士sĩ 十thập 人nhân 。 路lộ 人nhân 行hành 尿niệu 其kỳ 面diện 。 呼hô 聲thanh 嗷# 嗷# 。 徹triệt 於ư 道đạo 路lộ 。 自tự 曰viết 。 此thử 吾ngô 投đầu 經kinh 尿niệu 像tượng 之chi 現hiện 報báo 也dã 。 凌lăng 遲trì 而nhi 死tử 。 浩hạo 時thời 年niên 七thất 十thập 矣hĩ 。 崔thôi 門môn 既ký 誅tru 。 崔thôi 姓tánh 無vô 遠viễn 近cận 。 及cập 盧lô 氏thị 。 郭quách 氏thị 。 柳liễu 氏thị 。 皆giai 浩hạo 親thân 姻nhân 。 悉tất 夷di 五ngũ 族tộc 。 尸thi 無vô 收thu 者giả 。 崔thôi 寇khấu 二nhị 家gia 親thân 戚thích 坐tọa 罪tội 及cập 於ư 僚liêu 屬thuộc 。 凡phàm 百bách 二nhị 十thập 人nhân 。 又hựu 積tích 怨oán 在tại 人nhân 。 人nhân 競cạnh 尿niệu 尸thi 。 至chí 糜mi 潰hội 乃nãi 止chỉ 。 帝đế 遘cấu 癘lệ 疾tật 兩lưỡng 年niên 。 遍biến 身thân 發phát 瘡sang 。 膿nùng 血huyết 交giao 流lưu 。 遇ngộ 弒# (# 出xuất 魏ngụy 史sử 。 詳tường 載tái 廣quảng 弘hoằng 明minh 集tập 。 元nguyên 魏ngụy 釋thích 老lão 志chí 中trung )# 。

後hậu 周chu 世thế 宗tông 。 乙ất 卯mão 九cửu 月nguyệt 。 敕sắc 毀hủy 天thiên 下hạ 寺tự 觀quán 鐘chung 磬khánh 。 鈸bạt 。 鐸đạc 。 佛Phật 像tượng 。 鑄chú 周chu 通thông 錢tiền 。

時thời 鎮trấn 州châu 大đại 悲bi 像tượng 。 極cực 靈linh 應ưng 。 詔chiếu 下hạ 。 人nhân 莫mạc 敢cảm 近cận 。 帝đế 自tự 往vãng 持trì 斧phủ 鑱# 破phá 面diện 胸hung 。 眾chúng 方phương 毀hủy 背bối/bội 。 毀hủy 未vị 竟cánh 。 群quần 力lực 皆giai 墮đọa 腕oản 死tử 。 遂toại 停đình 其kỳ 半bán 。 觀quán 者giả 為vi 之chi 悚tủng 慄lật 。 己kỷ 未vị 六lục 月nguyệt 。 帝đế 北bắc 伐phạt 疽thư 發phát 胸hung 。 糜mi 潰hội 。 而nhi 殂tồ 於ư 道đạo 。 又hựu 黑hắc 連liên 勃bột 勃bột (# 赫hách 連liên 氏thị 。 名danh 勃bột 勃bột 即tức 屈khuất 丐cái 。 匈hung 奴nô 種chủng 也dã )# 。 稱xưng 夏hạ 國quốc 。 對đối 僧Tăng 曰viết 。 勃bột 者giả 佛Phật 也dã 。 佛Phật 者giả 即tức 吾ngô 也dã 。 佩bội 佛Phật 像tượng 於ư 背bối/bội 後hậu 。 令linh 僧Tăng 致trí 拜bái 。 是thị 年niên 雷lôi 震chấn 死tử 。 國quốc 亦diệc 尋tầm 滅diệt 。 又hựu 宋tống 元nguyên 嘉gia 年niên 。 謝tạ 晦hối 鎮trấn 荊kinh 州châu 。 沙Sa 門Môn 僧Tăng 昌xương 。 於ư 城thành 內nội 立lập 塔tháp 。 晦hối 躬cung 役dịch 介giới 夫phu 。 令linh 撞chàng 擊kích 陊# 壞hoại 。 龕khám 像tượng 摧tồi 損tổn 。 倏thúc 有hữu 暴bạo 風phong 連liên 天thiên 雲vân 霧vụ 作tác 昏hôn 。 驍# 烈liệt 為vi 之chi 膽đảm 寒hàn 。 晦hối 被bị 塵trần 土thổ/độ 以dĩ 手thủ 拭thức 塵trần 。 膚phu 隨tùy 指chỉ 落lạc 。 潰hội 爛lạn 瘡sang 瘐# 。 體thể 無vô 完hoàn 肌cơ 未vị 幾kỷ 坐tọa 反phản 狀trạng 。 斬trảm 於ư 市thị 。 夷di 九cửu 族tộc (# 右hữu 二nhị 出xuất 北bắc 五ngũ 錄lục )# 。

釋thích 明minh 琛# 。 每mỗi 以dĩ 徵trưng 難nạn/nan 為vi 心tâm 。

時thời 有hữu 法Pháp 師sư 。 講giảng 經kinh 琛# 往vãng 徵trưng 詰cật 不bất 勝thắng 。 懷hoài 忿phẫn 。 與dữ 一nhất 僧Tăng 同đồng 伴bạn 。 回hồi 至chí 中trung 途đồ 。 坐tọa 樹thụ 下hạ 。 覺giác 內nội 熱nhiệt 。 解giải 衣y 臥ngọa 。 須tu 臾du 。 兩lưỡng 腳cước 合hợp 成thành 蛇xà 尾vĩ 。 語ngữ 伴bạn 曰viết 。 速tốc 上thượng 樹thụ 。 蛇xà 心tâm 至chí 。 則tắc 恐khủng 吞thôn 噬phệ 。 便tiện 全toàn 身thân 作tác 蛇xà 。 惟duy 頭đầu 未vị 變biến 。 在tại 地địa 自tự 打đả 。 倏thúc 成thành 蛇xà 頭đầu 。 身thân 長trường 五ngũ 丈trượng 。 舉cử 首thủ 四tứ 視thị 。 日nhật 如như 大đại 星tinh 。 諸chư 蛇xà 總tổng 集tập 。 相tương 隨tùy 趣thú 谷cốc 。 同đồng 伴bạn 目mục 驗nghiệm 。 至chí 鄴# 說thuyết 之chi (# 因nhân 忿phẫn 心tâm 故cố 成thành 蛇xà 。 出xuất 高cao 僧Tăng 傳truyền )# 。 又hựu 顏nhan 之chi 推thôi 曰viết 。 梁lương 時thời 江giang 陵lăng 劉lưu 氏thị 。 以dĩ 賣mại 鱔# 為vi 業nghiệp 。 後hậu 生sanh 一nhất 兒nhi 。 頭đầu 具cụ 是thị 鱔# 。 自tự 頸cảnh 已dĩ 下hạ 。 方phương 為vi 人nhân 耳nhĩ 。 又hựu 王vương 克khắc 。 為vi 永vĩnh 嘉gia 郡quận 。 有hữu 人nhân 餉hướng 羊dương 。 集tập 賓tân 欲dục 醼yến 。 而nhi 羊dương 繩thằng 解giải 。 來lai 投đầu 一nhất 客khách 。 先tiên 跪quỵ 兩lưỡng 拜bái 。 便tiện 入nhập 衣y 中trung 。 客khách 竟cánh 不bất 言ngôn 。 固cố 無vô 救cứu 請thỉnh 。 須tu 臾du 。 宰tể 羊dương 者giả 為vi 煮chử 。 先tiên 行hành 至chí 客khách 一nhất 臠luyến 入nhập 口khẩu 。 便tiện 下hạ 皮bì 肉nhục 。 周chu 行hành 遍biến 體thể 痛thống 楚sở 號hào 叫khiếu 。 方phương 乃nãi 說thuyết 之chi 。 遂toại 作tác 羊dương 鳴minh 而nhi 死tử 。 又hựu 楊dương 思tư 達đạt 。 為vi 西tây 陽dương 太thái 守thủ 。 值trị 侯hầu 景cảnh 亂loạn 。

時thời 復phục 旱hạn 儉kiệm 。 饑cơ 民dân 盜đạo 田điền 中trung 麥mạch 。 思tư 達đạt 遣khiển 一nhất 部bộ 曲khúc 守thủ 視thị 。 所sở 得đắc 盜đạo 者giả 。 輒triếp 截tiệt 手thủ 腕oản 。 凡phàm 戮lục 十thập 餘dư 人nhân 。 部bộ 曲khúc 後hậu 生sanh 一nhất 男nam 。 自tự 然nhiên 無vô 手thủ 。 又hựu 齊tề 國quốc 有hữu 一nhất 朝triêu 奉phụng 。 家gia 甚thậm 豪hào 侈xỉ 。 非phi 手thủ 殺sát 牛ngưu 。 則tắc 噉đạm 之chi 不bất 美mỹ 。 年niên 三tam 十thập 許hứa 。 病bệnh 篤đốc 。 大đại 見kiến 群quần 牛ngưu 來lai 。 舉cử 體thể 如như 被bị 刀đao 刺thứ 。 叫khiếu 呼hô 而nhi 終chung 。 又hựu 江giang 陵lăng 高cao 偉# 。 隨tùy 吾ngô 入nhập 齊tề 。 凡phàm 數số 年niên 。 向hướng 幽u 州châu 淀# 中trung 捕bộ 魚ngư 。 後hậu 病bệnh 每mỗi 見kiến 群quần 魚ngư 齧niết 之chi 而nhi 死tử 。 尚thượng 直trực 編biên 云vân 。 浙chiết 右hữu 有hữu 人nhân 。 印ấn 造tạo 佛Phật 天thiên 三tam 界giới 紙chỉ 馬mã 。 開khai 張trương 店điếm 業nghiệp 。 店điếm 屋ốc 楣# 間gian 。 平bình 鋪phô 閣các 板bản 。 作tác 臥ngọa 室thất 于vu 閣các 上thượng 。 一nhất 夜dạ 觸xúc 翻phiên 尿niệu 器khí 。 淋lâm 漓# 污ô 馬mã 。 仍nhưng 將tương 此thử 馬mã 晒# 乾can/kiền/càn 賣mại 之chi 。 本bổn 年niên 從tùng 店điếm 中trung 提đề 出xuất 此thử 人nhân 雷lôi 打đả 死tử 於ư 門môn 前tiền 。 又hựu 一nhất 貧bần 家gia 夫phu 婦phụ 二nhị 人nhân 。 有hữu 絕tuyệt 糧lương 忍nhẫn 餓ngạ 之chi 患hoạn 。 夫phu 攜huề 一nhất 鵝nga 入nhập 市thị 鬻dục 之chi 。 得đắc 米mễ 二nhị 斗đẩu 。 饑cơ 苦khổ 迫bách 甚thậm 。 以dĩ 二nhị 升thăng 沽cô 酒tửu 飲ẩm 之chi 。 回hồi 至chí 中trung 途đồ 醉túy 臥ngọa 於ư 地địa 被bị 人nhân 竊thiết 去khứ 其kỳ 米mễ 。 及cập 醒tỉnh 慞chương 惶hoàng 歸quy 家gia 。 妻thê 知tri 之chi 。 不bất 勝thắng 哀ai 苦khổ 。 夫phu 乃nãi 投đầu 水thủy 而nhi 死tử 。 妻thê 曰viết 。 夫phu 既ký 死tử 矣hĩ 。 我ngã 何hà 存tồn 之chi 。 亦diệc 投đầu 水thủy 而nhi 死tử 。 明minh 日nhật 天thiên 雷lôi 打đả 死tử 一nhất 男nam 子tử 。 擲trịch 置trí 於ư 二nhị 屍thi 之chi 旁bàng 。 書thư 其kỳ 背bối/bội 云vân 竊thiết 其kỳ 米mễ 者giả 。 此thử 人nhân 也dã 。 松tùng 江giang 有hữu 人nhân 為vi 雷lôi 打đả 死tử 。 書thư 其kỳ 背bối/bội 云vân 。 十thập 年niên 前tiền 與dữ 一nhất 婦phụ 人nhân 入nhập 寺tự 。 登đăng 塔tháp 第đệ 二nhị 層tằng 行hành 婬dâm 。 故cố 誅tru 竹trúc 窗song 三tam 筆bút 云vân 。 報báo 之chi 遲trì 速tốc 。 蓋cái 各các 有hữu 因nhân 緣duyên 。 但đãn 世thế 人nhân 見kiến 惡ác 者giả 不bất 報báo 。 或hoặc 更cánh 昌xương 隆long 。 乃nãi 憤phẫn 憤phẫn 不bất 平bình 。 未vị 知tri 三tam 世thế 之chi 說thuyết 故cố 也dã 。 夫phu 後hậu 之chi 二nhị 報báo 。 人nhân 不bất 及cập 見kiến 。 惟duy 重trọng/trùng 現hiện 報báo 。 今kim 姑cô 記ký 現hiện 報báo 數số 事sự 。 目mục 擊kích 而nhi 非phi 傳truyền 聞văn 者giả 。 一nhất 人nhân 撾qua 笞si 婢tỳ 僕bộc 。 動động 以dĩ 百bách 數số 一nhất 日nhật 將tương 一nhất 僕bộc 繫hệ 頸cảnh 東đông 柱trụ 。 繫hệ 足túc 西tây 柱trụ 。 使sử 伸thân 縮súc 無vô 路lộ 。 而nhi 痛thống 責trách 不bất 休hưu 。 其kỳ 父phụ 大đại 怒nộ 。 遄thuyên 往vãng 解giải 放phóng 。 而nhi 囑chúc 曰viết 。 汝nhữ 速tốc 去khứ 。 渠cừ 若nhược 告cáo 汝nhữ 逃đào 亡vong 。 我ngã 即tức 告cáo 渠cừ 忤ngỗ 逆nghịch 。 遂toại 得đắc 生sanh 還hoàn 。 後hậu 此thử 人nhân 亦diệc 以dĩ 己kỷ 子tử 。 賣mại 與dữ 他tha 家gia 。 而nhi 自tự 身thân 為vi 鄉hương 宦# 守thủ 門môn 。 又hựu 一nhất 人nhân 平bình 生sanh 笞si 人nhân 如như 官quan 府phủ 。 後hậu 亦diệc 受thọ 官quan 刑hình 。 斃# 囹linh 圄ngữ 中trung 。 一nhất 人nhân 終chung 家gia 內nội 室thất 也dã 。 妄vọng 費phí 無vô 算toán 。 後hậu 子tử 女nữ 滅diệt 盡tận 。 老lão 無vô 依y 賴lại 。 為vi 人nhân 縫phùng 補bổ 經kinh 絡lạc 。 一nhất 人nhân 貴quý 宦# 子tử 也dã 。 驕kiêu 奢xa 佚# 遊du 侈xỉ 費phí 。 不bất 知tri 慚tàm 愧quý 。 後hậu 追truy 逐trục 遊du 僧Tăng 丐cái 者giả 。 趁sấn 食thực 於ư 諸chư 方phương 。 一nhất 人nhân 毀hủy 訾tí 天thiên 神thần 。 無vô 所sở 顧cố 忌kỵ 。 後hậu 為vi 村thôn 民dân 所sở 毆# 。 得đắc 疾tật 身thân 殞vẫn 。 一nhất 人nhân 辱nhục 詈lị 如Như 來Lai 。 及cập 諸chư 賢hiền 聖thánh 。 皆giai 人nhân 不bất 忍nhẫn 聞văn 者giả 。 俄nga 而nhi 客khách 死tử 於ư 外ngoại 不bất 得đắc 歸quy 。 一nhất 人nhân 瞋sân 母mẫu 不bất 悉tất 委ủy 財tài 帛bạch 。 折chiết 其kỳ 供cung 事sự 觀quán 音âm 大Đại 士Sĩ 一nhất 臂tý 。 後hậu 走tẩu 馬mã 湖hồ 塘đường 墮đọa 落lạc 。 折chiết 臂tý 幾kỷ 死tử 。 又hựu 一nhất 人nhân 生sanh 七thất 女nữ 七thất 男nam 。 凡phàm 生sanh 一nhất 女nữ 。 纔tài 墮đọa 地địa 。 即tức 溺nịch 殺sát 之chi 。 其kỳ 七thất 男nam 先tiên 後hậu 相tương 繼kế 亦diệc 死tử 。 男nam 女nữ 十thập 四tứ 人nhân 。 無vô 一nhất 存tồn 者giả 。 惟duy 老lão 夫phu 老lão 婦phụ 相tương 對đối 。 哭khốc 泣khấp 而nhi 已dĩ 。 又hựu 數số 人nhân 出xuất 家gia 者giả 。 我ngã 慢mạn 自tự 賢hiền 。 凡phàm 時thời 人nhân 或hoặc 有hữu 言ngôn 論luận 。 一nhất 概khái 呵ha 以dĩ 為vi 非phi 。 乃nãi 復phục 輕khinh 藐miệu 先tiên 哲triết 。 妄vọng 加gia 毀hủy 訾tí 。 後hậu 俱câu 不bất 壽thọ 。 皆giai 惡ác 疾tật 死tử 。 姑cô 記ký 之chi 以dĩ 警cảnh 狂cuồng 傲ngạo 。 明minh 崇sùng 禎# 甲giáp 戌tuất 帝đế 毀hủy 鐘chung 磬khánh 佛Phật 像tượng 鑄chú 錢tiền 。 徐từ 國quốc 公công 聞văn 。 即tức 佩bội 太thái 祖tổ 像tượng 。 齎tê 銅đồng 鎚chùy 上thượng 殿điện 。 帝đế 潛tiềm 隱ẩn 深thâm 宮cung 。 其kỳ 事sự 乃nãi 息tức 。

時thời 九cửu 蓮liên 菩Bồ 薩Tát 。 降giáng 神thần 公công 主chủ 口khẩu 。 呵ha 責trách 於ư 帝đế 。 帝đế 復phục 夢mộng 入nhập 地địa 獄ngục 。 閻diêm 王vương 以dĩ 釘đinh/đính 。 釘đinh/đính 眼nhãn 。 遂toại 失thất 一nhất 目mục 。 即tức 頒ban 詔chiếu 令linh 天thiên 下hạ 人nhân 齋trai 戒giới 念niệm 佛Phật 。 余dư 年niên 二nhị 十thập 有hữu 五ngũ 。 親thân 見kiến 其kỳ 詔chiếu 。 至chí 甲giáp 申thân 春xuân 。 李# 賢hiền 逆nghịch 賊tặc 陷hãm 都đô 城thành 。 帝đế 自tự 縊ải 而nhi 崩băng 國quốc 亦diệc 隨tùy 滅diệt 。 又hựu 廣quảng 州châu 羊dương 城thành 。 康khang 熙hi 辛tân 亥hợi 年niên 二nhị 月nguyệt 。 有hữu 一nhất 婦phụ 人nhân 。 藥dược 毒độc 前tiền 夫phu 又hựu 推thôi 前tiền 夫phu 姑cô 落lạc 井tỉnh 死tử 。 人nhân 無vô 知tri 者giả 。 後hậu 時thời 夜dạ 間gian 。 婦phụ 即tức 見kiến 鬼quỷ 卒thốt 拘câu 至chí 城thành 隍hoàng 所sở 。 隍hoàng 與dữ 冠quan 襆# 頭đầu 者giả 同đồng 審thẩm 即tức 以dĩ 鐵thiết 夾giáp 棍# 。 夾giáp 斷đoạn 惡ác 婦phụ 腳cước 。 令linh 示thị 陽dương 間gian 。 善thiện 惡ác 無vô 爽sảng 。 平bình 藩# 闖# 給cấp 以dĩ 食thực 置trí 西tây 門môn 外ngoại 馬mã 廠xưởng 前tiền 。 眾chúng 人nhân 往vãng 觀quan 。 婦phụ 人nhân 日nhật 食thực 如như 常thường 。 折chiết 腳cước 以dĩ 盆bồn 盛thịnh 在tại 前tiền 自tự 向hướng 人nhân 說thuyết 。 過quá 兩lưỡng 日nhật 便tiện 下hạ 油du 鍋oa 。 如như 期kỳ 作tác 痛thống 苦khổ 之chi 狀trạng 。 不bất 堪kham 觀quán 也dã 。 又hựu 云vân 。 更cánh 過quá 兩lưỡng 日nhật 。 身thân 受thọ 碎toái 剮# 。 不bất 數sổ 日nhật 遂toại 死tử 。 平bình 藩# 令linh 人nhân 割cát 其kỳ 首thủ 。 棄khí 骸hài 於ư 荒hoang 郊giao 。 狗cẩu 食thực 之chi 。 又hựu 昔tích 佛Phật 在tại 世thế 。 有hữu 一nhất 家gia 夫phu 婦phụ 二nhị 人nhân 。 惟duy 共cộng 一nhất 張trương 疊điệp 布bố 。 並tịnh 無vô 餘dư 衣y 。 夫phu 出xuất 乞khất 食thực 。 婦phụ 在tại 房phòng 中trung 裸lõa 體thể 而nhi 坐tọa 。 婦phụ 出xuất 乞khất 食thực 。 夫phu 亦diệc 房phòng 中trung 裸lõa 體thể 。

時thời 有hữu 一nhất 比Bỉ 丘Khâu 乞khất 食thực 。 次thứ 其kỳ 家gia 夫phu 婦phụ 二nhị 人nhân 識thức 曰viết 。 我ngã 等đẳng 前tiền 生sanh 不bất 施thí 。 今kim 生sanh 貧bần 窮cùng 。 今kim 生sanh 不bất 施thí 。 後hậu 生sanh 更cánh 苦khổ 。 今kim 無vô 餘dư 物vật 。 唯duy 此thử 一nhất 疊điệp 。 依y 之chi 而nhi 活hoạt 。 今kim 寧ninh 捨xả 命mạng 。 將tương 此thử 疊điệp 施thí 。 即tức 謂vị 比Bỉ 丘Khâu 曰viết 。 大đại 德đức 可khả 近cận 窗song 前tiền 接tiếp 疊điệp 。 我ngã 裸lõa 形hình 。 不bất 能năng 出xuất 房phòng 奉phụng 施thí 。 比Bỉ 丘Khâu 感cảm 其kỳ 捨xả 命mạng 而nhi 施thí 。 持trì 回hồi 上thượng 佛Phật 。

時thời 值trị 人nhân 天thiên 王vương 臣thần 共cộng 集tập 。 聽thính 佛Phật 說thuyết 法Pháp 。 佛Phật 令linh 諸chư 比Bỉ 丘Khâu 。 共cộng 分phần/phân 其kỳ 疊điệp 。 為vi 授thọ 記ký 曰viết 。 彼bỉ 夫phu 婦phụ 二nhị 人nhân 。 當đương 來lai 成thành 佛Phật 。 同đồng 號hiệu 白bạch 疊điệp 如Như 來Lai 。 王vương 聞văn 佛Phật 記ký 。 即tức 為vi 立lập 宅trạch 。 給cấp 以dĩ 田điền 地địa 奴nô 婢tỳ 。 又hựu 昔tích 守thủ 末mạt 利lợi 園viên 婢tỳ 。 供cúng 養dường 須Tu 菩Bồ 提Đề 。 現hiện 為vi 波Ba 斯Tư 匿Nặc 皇hoàng 后hậu 。 於ư 末mạt 利lợi 園viên 中trung 得đắc 。 因nhân 名danh 末Mạt 利Lợi 夫Phu 人Nhân 。 昔tích 一nhất 比Bỉ 丘Khâu 。 得đắc 六Lục 神Thần 通Thông 。 一nhất 沙Sa 彌Di 年niên 始thỉ 八bát 歲tuế 。 師sư 知tri 沙Sa 彌Di 餘dư 有hữu 七thất 日nhật 命mạng 。 若nhược 在tại 此thử 亡vong 。 恐khủng 其kỳ 父phụ 母mẫu 怨oán 恨hận 。 即tức 使sử 歸quy 家gia 看khán 親thân 。 八bát 日nhật 早tảo 方phương 回hồi 路lộ 逢phùng 大đại 雨vũ 。 有hữu 蟻nghĩ 孔khổng 水thủy 流lưu 將tương 入nhập 。 沙Sa 彌Di 以dĩ 土thổ/độ 壅ủng 。 決quyết 水thủy 別biệt 流lưu 。 八bát 日nhật 早tảo 還hoàn 。 師sư 見kiến 怪quái 之chi 。 即tức 入nhập 定định 。 見kiến 其kỳ 救cứu 蟻nghĩ 延diên 壽thọ 。 語ngữ 彼bỉ 令linh 知tri 。 現hiện 世thế 增tăng 壽thọ 八bát 十thập 餘dư (# 出xuất 譬thí 喻dụ 經kinh )# 。

又hựu 宋tống 郊giao 。 少thiểu 時thời 隨tùy 父phụ 任nhậm 應ưng 山sơn 讀đọc 書thư 。 見kiến 大đại 水thủy 漂phiêu 蟻nghĩ 穴huyệt 至chí 郭quách 。 編biên 竹trúc 橋kiều 渡độ 之chi 。 後hậu 以dĩ 陰ấm 德đức 中trung 狀trạng 元nguyên 。 又hựu 萬vạn 曆lịch 己kỷ 丑sửu 。 南nam 京kinh 焦tiêu 竑# 。 廷đình 試thí 寓# 店điếm 。 有hữu 婢tỳ 至chí 店điếm 。 遺di 落lạc 金kim 釵thoa 。 竑# 拾thập 之chi 。 知tri 主chủ 必tất 苦khổ 治trị 婢tỳ 來lai 覓mịch 。 待đãi 二nhị 日nhật 。 婢tỳ 果quả 來lai 覓mịch 。 竑# 還hoàn 之chi 。 而nhi 試thí 場tràng 已dĩ 封phong 。 忽hốt 火hỏa 燒thiêu 場tràng 屋ốc 。 覆phú 試thí 。 而nhi 竑# 中trung 狀trạng 元nguyên 。 非phi 陰ấm 功công 而nhi 何hà 。 故cố 諺ngạn 言ngôn 。 若nhược 不bất 得đắc 天thiên 火hỏa 燒thiêu 。 怎chẩm 得đắc 狀trạng 元nguyên 焦tiêu (# 竑# 。 有hữu 號hiệu 漪# 園viên 居cư 士sĩ )# 。

生sanh 報báo 者giả 。 如như 隋tùy 宜nghi 州châu 。 皇hoàng 甫phủ 氏thị 子tử 名danh 遷thiên 。 私tư 取thủ 母mẫu 錢tiền 六lục 十thập 文văn 。 死tử 託thác 胎thai 家gia 內nội 母mẫu 豬trư 腹phúc 中trung 。 產sản 豚đồn 子tử 。 養dưỡng 兩lưỡng 年niên 。 賣mại 錢tiền 六lục 百bách 文văn 。 託thác 夢mộng 母mẫu 及cập 妻thê 。 令linh 贖thục 之chi 。 又hựu 天thiên 台thai 國quốc 清thanh 寺tự 。 僧Tăng 智trí 環hoàn 。 將tương 常thường 住trụ 布bố 十thập 疋thất 。 與dữ 本bổn 縣huyện 丞thừa 李# 意ý 及cập 。 環hoàn 死tử 作tác 寺tự 家gia 奴nô 。 背bối/bội 有hữu 智trí 環hoàn 字tự 。 後hậu 丞thừa 死tử 。 亦diệc 作tác 寺tự 奴nô 。 背bối/bội 亦diệc 有hữu 李# 意ý 及cập 字tự 。 又hựu 唐đường 淮hoài 西tây 。 毛mao 罕# 妻thê 周chu 氏thị 。 生sanh 子tử 豬trư 頭đầu 象tượng 耳nhĩ 。 騾loa 腳cước 。 魚ngư 腮tai 。 人nhân 身thân 。 父phụ 母mẫu 欲dục 淹yêm 死tử 。 遂toại 作tác 人nhân 言ngôn 。 我ngã 為vi 先tiên 世thế 。 曾tằng 借tá 開khai 元nguyên 寺tự 常thường 住trụ 錢tiền 五ngũ 千thiên 文văn 。 麻ma 布bố 二nhị 疋thất 不bất 還hoàn 。 故cố 遭tao 此thử 罰phạt 。 望vọng 父phụ 母mẫu 收thu 養dưỡng 。 待đãi 長trường/trưởng 大đại 送tống 寺tự 償thường 債trái 。 年niên 十thập 七thất 。 送tống 寺tự 掃tảo 地địa 。

時thời 時thời 以dĩ 鐵thiết 杖trượng 自tự 鞭tiên 。 叫khiếu 言ngôn 還hoàn 債trái 以dĩ 賴lại 債trái 故cố 。 因nhân 名danh 賴lại 債trái 。 又hựu 孝hiếu 義nghĩa 縣huyện 。 路lộ 伯bá 達đạt 。 負phụ 同đồng 縣huyện 人nhân 錢tiền 一nhất 千thiên 文văn 。 違vi 契khế 不bất 還hoàn 。 與dữ 錢tiền 主chủ 誓thệ 願nguyện 曰viết 。 若nhược 我ngã 不bất 還hoàn 公công 錢tiền 。 死tử 後hậu 當đương 於ư 公công 家gia 作tác 牛ngưu 。 未vị 逾du 一nhất 年niên 而nhi 死tử 。 至chí 二nhị 歲tuế 。 錢tiền 主chủ 牸tự 牛ngưu 產sản 一nhất 赤xích 犢độc 子tử 。 額ngạch 有hữu 白bạch 毛mao 。 為vi 路lộ 伯bá 達đạt 三tam 字tự 。 子tử 將tương 錢tiền 求cầu 贖thục 。 主chủ 不bất 肯khẳng 。 乃nãi 送tống 啟khải 福phước 寺tự 。 運vận 磚# 木mộc 造tạo 塔tháp 。 見kiến 者giả 皆giai 發phát 善thiện 心tâm 焉yên 。 又hựu 崇sùng 禎# 間gian 。 寧ninh 波ba 府phủ 管quản 春xuân 。 打đả 草thảo 難nạn/nan 賣mại 。 無vô 子tử 。 每mỗi 日nhật 得đắc 錢tiền 。 但đãn 取thủ 給cấp 足túc 。 餘dư 投đầu 井tỉnh 中trung 。 年niên 月nguyệt 既ký 累lũy/lụy/luy 。 頗phả 不bất 介giới 意ý 。

時thời 有hữu 僧Tăng 從tùng 乞khất 百bách 金kim 。 春xuân 曰viết 。 吾ngô 打đả 草thảo 難nạn/nan 賣mại 。 那na 得đắc 銀ngân 兩lưỡng 。 僧Tăng 曰viết 。 但đãn 肯khẳng 捨xả 。 即tức 有hữu 。 春xuân 曰viết 。 無vô 不bất 肯khẳng 捨xả 。 僧Tăng 使sử 人nhân 淘đào 井tỉnh 。 適thích 得đắc 百bách 金kim 而nhi 去khứ 。 後hậu 時thời 春xuân 被bị 雷lôi 擊kích 死tử 。 書thư 生sanh 朱chu 元nguyên 价# 。 以dĩ 硃# 題đề 尸thi 背bối/bội 云vân 。 佛Phật 不bất 仁nhân 三tam 字tự 。 价# 後hậu 中trung 狀trạng 元nguyên 。 奉phụng 敕sắc 往vãng 高cao 麗lệ 。 其kỳ 王vương 李# 倧# 。 謂vị 价# 曰viết 。 吾ngô 誕đản 子tử 。 今kim 已dĩ 八bát 歲tuế 。 不bất 能năng 言ngôn 笑tiếu 。 而nhi 背bội 上thượng 有hữu 硃# 字tự 。 价# 令linh 引dẫn 出xuất 。 見kiến 字tự 曰viết 。 吾ngô 冤oan 屈khuất 汝nhữ 也dã 。 遂toại 即tức 言ngôn 笑tiếu 。 价# 因nhân 謂vị 王vương 。 說thuyết 其kỳ 本bổn 末mạt 。 然nhiên 管quản 後hậu (# 生sanh 當đương )# 惡ác 報báo 。 由do 今kim 生sanh 施thí 福phước 。 即tức 現hiện 生sanh 貧bần 身thân 償thường 之chi 。 而nhi 後hậu 身thân 得đắc 。 為vi 太thái 子tử 也dã 。 又hựu 潮triều 州châu 。 箍# 桶# 翁ông 。 每mỗi 日nhật 得đắc 銀ngân 。 以dĩ 三tam 分phần/phân 買mãi 香hương 燭chúc 供cung 佛Phật 。 及cập 死tử 無vô 財tài 殯tấn 殮liễm 。

時thời 王vương 教giáo 官quan 。 愍mẫn 其kỳ 無vô 報báo 。 於ư 自tự 館quán 中trung 書thư 紙chỉ 曰viết 箍# 桶# 日nhật 三tam 分phần/phân 。 燒thiêu 香hương 不bất 顧cố 貧bần 。 天thiên 空không 佛Phật 不bất 見kiến 。 死tử 可khả 問vấn 閻diêm 君quân 教giáo 官quan 聞văn 州châu 官quan 生sanh 子tử 。 往vãng 賀hạ 。 州châu 官quan 曰viết 。 吾ngô 得đắc 子tử 甚thậm 怪quái 。 背bối/bội 有hữu 數số 字tự 。 問vấn 是thị 何hà 字tự 。 答đáp 箍# 桶# 日nhật 三tam 分phần/phân 。 王vương 曰viết 。 余dư 自tự 書thư 也dã 。 何hà 為vi 現hiện 於ư 此thử 。 使sử 人nhân 回hồi 館quán 取thủ 來lai 看khán 。 而nhi 兒nhi 背bối/bội 字tự 已dĩ 滅diệt 矣hĩ 。

後hậu 報báo 者giả 。 如như 經kinh 載tái 一nhất 屠đồ 兒nhi 。 七thất 生sanh 已dĩ 來lai 。 常thường 為vi 屠đồ 兒nhi 。 不bất 墮đọa 惡ác 道đạo 。 常thường 生sanh 人nhân 天thiên 。 然nhiên 其kỳ 七thất 生sanh 已dĩ 前tiền 。 曾tằng 施thí 緣Duyên 覺Giác 尊tôn 者giả 一nhất 食thực 。 福phước 力lực 故cố 。 七thất 生sanh 不bất 墮đọa 惡ác 道đạo 。 而nhi 七thất 生sanh 已dĩ 來lai 。 所sở 作tác 屠đồ 罪tội 之chi 業nghiệp 。 過quá 七thất 生sanh 已dĩ 。 次thứ 第đệ 受thọ 之chi 。 無vô 有hữu 得đắc 脫thoát 。 又hựu 目Mục 連Liên 尊Tôn 者Giả 。 多đa 生sanh 之chi 前tiền 名danh 羅la 卜bốc 。 母mẫu 名danh 青thanh 提đề 。 今kim 生sanh 復phục 為vi 母mẫu 子tử 。 母mẫu 由do 前tiền 生sanh 。 慳san 詐trá 。 故cố 墮đọa 餓ngạ 鬼quỷ 中trung 。 目Mục 連Liên 雖tuy 神thần 通thông 第đệ 一nhất 。 而nhi 不bất 能năng 救cứu 。 佛Phật 令linh 七thất 月nguyệt 十thập 五ngũ 日nhật 齋trai 僧Tăng 。 是thị 日nhật 即tức 見kiến 母mẫu 生sanh 天thiên 矣hĩ 。 又hựu 羅la 旬tuần 比Bỉ 丘Khâu 。 已dĩ 得đắc 阿A 羅La 漢Hán 果Quả 。 乞khất 食thực 七thất 日nhật 不bất 得đắc 。 先tiên 日nhật 有hữu 長trưởng 者giả 請thỉnh 舍Xá 利Lợi 弗Phất 尊tôn 者giả 齋trai 。 尊tôn 者giả 愍mẫn 彼bỉ 。 次thứ 日nhật 攜huề 往vãng 。 值trị 長trưởng 者giả 有hữu 官quan 事sự 出xuất 門môn 。 不bất 暇hạ 授thọ 食thực 。 羅la 旬tuần 饑cơ 死tử 。 諸chư 比Bỉ 丘Khâu 問vấn 佛Phật 。 佛Phật 說thuyết 其kỳ 過quá 去khứ 迦Ca 葉Diếp 佛Phật 時thời 出xuất 家gia 。 阻trở 一nhất 施thí 主chủ 齋trai 僧Tăng 。 故cố 今kim 受thọ 斯tư 果quả 報báo 。 由do 前tiền 出xuất 家gia 功công 德đức 。 今kim 得đắc 阿A 羅La 漢Hán 果quả 。 又hựu 阿a 那na 律luật 尊tôn 者giả 。 是thị 佛Phật 叔thúc 之chi 子tử 。 出xuất 家gia 證chứng 阿A 羅La 漢Hán 。 得đắc 天thiên 眼nhãn 第đệ 一nhất 。 由do 過quá 去khứ 劫kiếp 為vi 樵tiều 夫phu 。 施thí 辟Bích 支Chi 佛Phật 一nhất 食thực 。 由do 是thị 已dĩ 來lai 。 常thường 生sanh 天thiên 上thượng 。 人nhân 間gian 富phú 貴quý 之chi 家gia 。 由do 過quá 去khứ 一nhất 生sanh 。 與dữ 賊tặc 為vi 伴bạn 。 入nhập 寺tự 劫kiếp 奪đoạt 。 見kiến 佛Phật 前tiền 燈đăng 闇ám 。 剔dịch 明minh 由do 此thử 功công 德đức 。 得đắc 天thiên 眼nhãn 第đệ 一nhất 。 (# 阿A 羅La 漢Hán 此thử 云vân 無vô 生sanh 不bất 受thọ 。 三tam 界giới 生sanh 死tử 。 阿a 那na 律luật 。 此thử 云vân 無vô 滅diệt 。 由do 施thí 一nhất 食thực 。 生sanh 生sanh 福phước 不bất 滅diệt 故cố 。 辟Bích 支Chi 佛Phật 。 此thử 云vân 獨Độc 覺Giác )# 。 又hựu 宋tống 武võ 帝đế 始thỉ 登đăng 位vị 。 夢mộng 一nhất 道Đạo 人Nhân 曰viết 。 君quân 於ư 前tiền 世thế 。 施thí 維duy 衛vệ 佛Phật 一nhất 缽bát 飯phạn 。 今kim 居cư 此thử 位vị 。 帝đế 問vấn 嚴nghiêm 公công 虛hư 實thật 。 公công 送tống 七thất 佛Phật 經Kinh 呈trình 覽lãm (# 維duy 衛vệ 佛Phật 是thị 過quá 去khứ 劫kiếp 毘Tỳ 婆Bà 尸Thi 佛Phật )# 。 又hựu 唐đường 知tri 玄huyền 法Pháp 師sư 。 俗tục 姓tánh 陳trần 。 五ngũ 歲tuế 能năng 詩thi 。 十thập 四tứ 歲tuế 講giảng 涅Niết 槃Bàn 經Kinh 。 三tam 學học 洞đỗng 貫quán 。 名danh 冠quan 一nhất 時thời 。 異dị 跡tích 尤vưu 多đa 。 世thế 稱xưng 為vi 陳trần 菩Bồ 薩Tát 。 後hậu 忽hốt 於ư 定định 中trung 。 見kiến 菩Bồ 薩Tát 以dĩ 手thủ 摩ma 玄huyền 頂đảnh 。 演diễn 說thuyết 妙diệu 法Pháp 。 而nhi 安an 慰úy 之chi 。 言ngôn 訖ngật 。 即tức 隱ẩn 。 俄nga 見kiến 一nhất 珠châu 入nhập 玄huyền 左tả 股cổ 。 隆long 起khởi 痛thống 甚thậm 。 上thượng 有hữu 晁# 錯thác 二nhị 字tự 。 遂toại 成thành 人nhân 面diện 瘡sang 。 然nhiên 玄huyền 前tiền 身thân 是thị 漢hán 袁viên 盎áng 奏tấu 斬trảm 錯thác 腰yêu 於ư 東đông 市thị 。 玄huyền 十thập 世thế 為vi 高cao 僧Tăng 。 錯thác 仇cừu 報báo 不bất 得đắc 。 因nhân 過quá 受thọ 懿# 宗tông 。 僖# 宗tông 。 二nhị 帝đế 寵sủng 遇ngộ 。 一nhất 念niệm 名danh 利lợi 心tâm 起khởi 。 於ư 德đức 有hữu 損tổn 。 故cố 能năng 報báo 之chi 。 後hậu 詣nghệ 西tây 蜀thục 。 遇ngộ 迦ca 諾nặc 迦ca 尊tôn 者giả 。 洗tẩy 以dĩ 三tam 昧muội 水thủy 。 即tức 愈dũ 。 若nhược 其kỳ 名danh 心tâm 不bất 起khởi 。 縱túng/tung 百bách 千thiên 世thế 。 亦diệc 不bất 能năng 報báo 。 菩Bồ 薩Tát 預dự 知tri 。 故cố 於ư 定định 中trung 說thuyết 法Pháp 安an 慰úy 也dã 。 又hựu 百bách 丈trượng 禪thiền 師sư 上thượng 堂đường 。 一nhất 老lão 人nhân 隨tùy 眾chúng 聽thính 法Pháp 畢tất 。 眾chúng 皆giai 退thoái 。 老lão 人nhân 不bất 退thoái 。 師sư 問vấn 之chi 。

答đáp 曰viết 。

某mỗ 迦Ca 葉Diếp 佛Phật 時thời 。 領lãnh 徒đồ 住trụ 此thử 。 因nhân 學học 人nhân 問vấn 。 大đại 修tu 行hành 人nhân 。 邏la 落lạc 因nhân 果quả 也dã 無vô 。 我ngã 答đáp 不bất 落lạc 因nhân 果quả 。 自tự 爾nhĩ 五ngũ 百bách 生sanh 墮đọa 野dã 狐hồ 身thân 。 今kim 求cầu 師sư 代đại 一nhất 語ngữ 。 師sư 令linh 申thân 前tiền 問vấn 。 答đáp 。 不bất 昧muội 因nhân 果quả 。 老lão 人nhân 拜bái 謝tạ 曰viết 。 我ngã 住trụ 山sơn 後hậu 。 乞khất 依y 亡vong 僧Tăng 津tân 送tống 。 次thứ 日nhật 師sư 令linh 維duy 那na 白bạch 椎chùy 。 送tống 亡vong 僧Tăng 。 眾chúng 聚tụ 議nghị 。 僧Tăng 無vô 亡vong 者giả 。 師sư 領lãnh 眾chúng 至chí 巖nham 下hạ 。 以dĩ 杖trượng 挑thiêu 出xuất 一nhất 死tử 野dã 狐hồ 。 依y 茶trà 毘tỳ 葬táng 之chi (# 迦Ca 葉Diếp 佛Phật 。 在tại 盤bàn 古cổ 前tiền 。 人nhân 壽thọ 二nhị 萬vạn 歲tuế 時thời 出xuất 世thế 。 過quá 一nhất 百bách 年niên 。 減giảm 一nhất 歲tuế 。 今kim 減giảm 至chí 人nhân 壽thọ 六lục 七thất 十thập 歲tuế 間gian 。 其kỳ 野dã 狐hồ 身thân 。 久cửu 可khả 知tri 矣hĩ )# 。 尚thượng 直trực 編biên 云vân 。 永vĩnh 樂nhạo/nhạc/lạc 二nhị 十thập 二nhị 年niên 。 台thai 州châu 天thiên 封phong 寺tự 。 維duy 那na 士sĩ 弘hoằng 為vi 雷lôi 打đả 死tử 。 頃khoảnh 焉yên 復phục 甦tô 之chi 。 自tự 言ngôn 死tử 去khứ 。 見kiến 諸chư 天thiên 神thần 教giáo 誡giới 曰viết 。 汝nhữ 先tiên 世thế 為vi 巡tuần 檢kiểm 。 曲khúc 罪tội 一nhất 夫phu 。 枉uổng 惟duy 極cực 刑hình 。 汝nhữ 能năng 奉phụng 佛Phật 。 故cố 未vị 償thường 其kỳ 命mạng 。 後hậu 世thế 為vi 住trụ 持trì 僧Tăng 。 將tương 常thường 住trụ 銅đồng 錢tiền 。 潛tiềm 埋mai 三tam 窖# 。 死tử 後hậu 遂toại 湮nhân 沒một 之chi 。 二nhị 世thế 罪tội 故cố 。 今kim 誅tru 。 惟duy 今kim 世thế 奉phụng 觀quán 音âm 大Đại 士Sĩ 至chí 誠thành 。 姑cô 存tồn 之chi 。 後hậu 至chí 宣tuyên 德đức 二nhị 年niên 。 溺nịch 水thủy 而nhi 死tử 。 如như 斯tư 三tam 報báo 。 遍biến 諸chư 經kinh 論luận 。 傳truyền 記ký 。 及cập 現hiện 見kiến 聞văn 者giả 。 曷hạt 能năng 勝thắng 舉cử 哉tai 。

解Giải 惑Hoặc 編Biên 卷quyển 下hạ 之chi 下hạ

音âm 釋thích

明minh 太thái 祖tổ

(# 太thái 祖tổ 御ngự 護hộ 法Pháp 集tập 。 數số 百bách 篇thiên 。 雲vân 棲tê 護hộ 法Pháp 錄lục 中trung 。 未vị 全toàn 。 )# 。

瑜du 伽già

(# 此thử 言ngôn 三tam 業nghiệp 相tương 應ứng 。 謂vị 施thí 食thực 時thời 。 要yếu 身thân 口khẩu 意ý 相tương 應ứng 。 )# 。

[鎖-金+魚]# 鮚#

(# 上thượng 音âm 鎖tỏa 。 下hạ 音âm 反phản 。 魚ngư 名danh 。 )# 。

斮#

(# 音âm 捉tróc 。 斬trảm 也dã 。 周chu 書thư 云vân 。 斮# 朝triêu 涉thiệp 之chi 脛hĩnh 。 )# 。

扆# 旒lưu

(# 上thượng 音âm 衣y 上thượng 聲thanh 。 屏bính 風phong 高cao 八bát 尺xích 。 下hạ 音âm 留lưu 。 以dĩ 絲ti 繩thằng 貫quán 玉ngọc 垂thùy 之chi 前tiền 後hậu 曰viết 旒lưu 。 長trường/trưởng 尺xích ▆# 寸thốn 而nhi 垂thùy 齊tề 眉mi 。 天thiên 子tử 冠quan 也dã 。 )# 。

九cửu 品phẩm

(# 優Ưu 婆Bà 塞Tắc 戒giới 經Kinh 云vân 。 眾chúng 生sanh 造tạo 業nghiệp 。 有hữu 具cụ 不bất 具cụ 。 一nhất 若nhược 先tiên 念niệm 後hậu 作tác 名danh 作tác 具cụ 足túc 。 二nhị 若nhược 先tiên 不bất 念niệm 。 直trực 造tạo 作tác 者giả 。 名danh 作tác 不bất 具cụ 足túc 。 三tam 復phục 有hữu 作tác 。 不bất 具cụ 足túc 者giả 。 謂vị 作tác 業nghiệp 已dĩ 。 果quả 報báo 不bất 定định 。 四tứ 復phục 有hữu 作tác 已dĩ 。 不bất 具cụ 足túc 者giả 。 謂vị 作tác 業nghiệp 已dĩ 。 定định 當đương 得đắc 報báo 。 五ngũ 復phục 有hữu 作tác 已dĩ 。 亦diệc 具cụ 足túc 者giả 。

時thời 報báo 俱câu 定định 。 六lục 復phục 有hữu 作tác 已dĩ 。 不bất 具cụ 足túc 者giả 。 持trì 戒giới 正chánh 見kiến 。 七thất 復phục 有hữu 作tác 已dĩ 。 尒# 具cụ 足túc 者giả 毀hủy 戒giới 邪tà 見kiến 。 八bát 復phục 有hữu 作tác 已dĩ 。 不bất 具cụ 足túc 者giả 。 三tam 時thời 生sanh 悔hối 。 九cửu 復phục 有hữu 作tác 已dĩ 。 亦diệc 具cụ 足túc 者giả 。 三tam 時thời 不bất 悔hối 。 如như 惡ác 既ký 爾nhĩ 。 善thiện 亦diệc 如như 是thị 。 ▆# 三tam 時thời 生sanh 悔hối 者giả 。 初sơ 作tác 時thời 。 正chánh 作tác 時thời 。 作tác 已dĩ 時thời 。 )# 。

嗷#

(# 音âm 敖# 。 哀ai 聲thanh 嗷# 嗷# 。 )# 。

陊#

(# 音âm 柁đả 。 落lạc 也dã 。 又hựu 崩băng 也dã 。 )# 。

楣#

(# 音âm 枚mai 。 門môn 上thượng 橫hoạnh/hoành 梁lương 。 )# 。

宋tống 郊giao 渡độ 蟻nghĩ

(# 宋tống 郊giao 。 宋tống 祁kỳ 。 兄huynh 弟đệ 也dã 。 俱câu 應ưng 試thí 。

時thời 有hữu 胡hồ 僧Tăng 襯# 其kỳ 貌mạo 。 驚kinh 曰viết 公công 似tự 曾tằng 活hoạt 數số 百bách 萬vạn 命mạng 者giả 。 郊giao 曰viết 我ngã 貧bần 儒nho 。 何hà 力lực 致trí 此thử 。 僧Tăng 云vân 不bất 然nhiên 。 凡phàm 有hữu 生sanh 者giả 。 皆giai 命mạng 也dã 。 郊giao 以dĩ 活hoạt 蟻nghĩ 對đối 。 僧Tăng 云vân 是thị 已dĩ 。 公công 弟đệ 當đương 大đại 魁khôi 多đa 士sĩ 。 然nhiên 公công 亦diệc 不bất 出xuất 弟đệ 下hạ 。 後hậu 唱xướng 名danh 。 祁kỳ 果quả 首thủ 選tuyển 。 朝triều 廷đình 謂vị 不bất 可khả 以dĩ 弟đệ 先tiên 見kiến 。 改cải 祁kỳ 第đệ 七thất 以dĩ 郊giao 為vi 第đệ 一nhất 。 始thỉ 信tín 僧Tăng 言ngôn 不bất 妄vọng 也dã 。 )# 。

五ngũ 眾chúng

(# 一nhất 比Bỉ 丘Khâu 。 受thọ 佛Phật 二nhị 百bách 五ngũ 十thập 大đại 戒giới 。 二nhị 比Bỉ 丘Khâu 尼Ni 。 受thọ 佛Phật 三tam 百bách 四tứ 十thập 八bát 戒giới 。 三tam 式Thức 叉Xoa 摩Ma 那Na 。 受thọ 佛Phật 六lục 法pháp 。 四tứ 沙Sa 彌Di 。 受thọ 佛Phật 十Thập 戒Giới 。 五ngũ 沙Sa 彌Di 尼ni 。 受thọ 佛Phật 十Thập 戒Giới 言ngôn 。 七thất 眾chúng 則tắc 加gia 在tại 家gia 男nam 女nữ 。 受thọ 五Ngũ 戒Giới 者giả 。 )# 。