Duyệt Tạng Tri Tân Đệ Quyển Đệ Quyển – Quyển 0011

Chuẩn
Leave a comment

閱Duyệt 藏Tạng 知Tri 津Tân ( 第Đệ 卷Quyển 第Đệ 卷Quyển )
Quyển 0011
明Minh 智Trí 旭彙Vị 輯總Tổng 目Mục 四Tứ 卷Quyển

閱Duyệt 藏Tạng 知Tri 津Tân 卷quyển 第đệ 十thập 六lục

北bắc 天thiên 目mục 沙Sa 門Môn 釋thích 智trí 旭# 彙vị 輯#

大Đại 乘Thừa 經Kinh 藏tạng 。般Bát 若Nhã 部bộ 第đệ 三tam 之chi 一nhất 。

述thuật 曰viết 。

般Bát 若Nhã 為vi 諸chư 佛Phật 母mẫu 。三tam 世thế 諸chư 佛Phật 。皆giai 從tùng 般Bát 若Nhã 得đắc 生sanh 。故cố 曰viết 。

從tùng 初sơ 得đắc 道Đạo 。乃nãi 至chí 泥Nê 洹Hoàn 。於ư 其kỳ 中trung 間gian 。常thường 說thuyết 般Bát 若Nhã 。

當đương 知tri 一nhất 切thiết 佛Phật 法Pháp 。無vô 非phi 般Bát 若Nhã 所sở 流lưu 出xuất 。無vô 非phi 般Bát 若Nhã 所sở 統thống 攝nhiếp 也dã 。然nhiên 初sơ 成thành 頓đốn 演diễn 。則tắc 稱xưng 華hoa 嚴nghiêm 。漸tiệm 誘dụ 鈍độn 根căn 。則tắc 名danh 阿a 含hàm 。對đối 半bán 明minh 滿mãn 。則tắc 屬thuộc 方Phương 等Đẳng 。開khai 權quyền 顯hiển 實thật 。則tắc 讓nhượng 法pháp 華hoa 。扶phù 律luật 談đàm 常thường 。則tắc 推thôi 涅Niết 槃Bàn 。故cố 唯duy 顯hiển 示thị 二nhị 空không 。破phá 情tình 立lập 法pháp 。或hoặc 共cộng 不bất 共cộng 。以dĩ 般Bát 若Nhã 題đề 名danh 者giả 。乃nãi 別biệt 成thành 第đệ 四tứ 部bộ 云vân 。

大đại 般Bát 若Nhã 波ba 羅la 密mật 多đa 經kinh (# 六lục 百bách 卷quyển )# 。 (# 有hữu 唐đường 太thái 宗tông 三tam 藏tạng 聖thánh 教giáo 序tự 唐đường 高cao 宗tông 三tam 藏tạng 聖thánh 教giáo 記ký 。沙Sa 門Môn 玄huyền 則tắc 大đại 般Bát 若Nhã 經kinh 初sơ 會hội 序tự )# 。 (# 十thập 六lục 分phần 各các 有hữu 一nhất 序tự )# 。天thiên 字tự 至chí 柰nại 字tự 。

唐đường 玉ngọc 華hoa 寺tự 沙Sa 門Môn 釋thích 玄huyền 奘tráng 譯dịch

初sơ 分phần/phân 緣duyên 起khởi 品phẩm 第đệ 一nhất 。佛Phật 住trụ 鷲Thứu 峰Phong 山Sơn 頂đảnh 。與dữ 千thiên 二nhị 百bách 苾Bật 芻Sô 。五ngũ 百bách 苾Bật 芻Sô 尼ni 。無vô 量lượng 鄔Ổ 波Ba 索Sách 迦Ca 。鄔Ổ 波Ba 斯Tư 迦Ca 。無vô 量lượng 無vô 數số 。菩Bồ 薩Tát 眾chúng 俱câu 。世Thế 尊Tôn 於ư 師sư 子tử 座tòa 上thượng 。自tự 敷phu 尼ni 師sư 壇đàn 。結kết 跏già 趺phu 坐tọa 。入nhập 等đẳng 持trì 王vương 妙diệu 三tam 摩ma 地địa 。從tùng 定định 而nhi 起khởi 。觀quán 察sát 十thập 方phương 。從tùng 兩lưỡng 足túc 。乃nãi 至chí 眉mi 間gian 毫hào 相tướng 。一nhất 切thiết 毛mao 孔khổng 。各các 出xuất 六lục 十thập 百bách 千thiên 俱câu 胝chi 那na 庾dữu 多đa 光quang 。各các 照chiếu 大Đại 千Thiên 世Thế 界Giới 。乃nãi 至chí 十thập 方phương 。殑Căng 伽Già 沙sa 等đẳng 。諸chư 佛Phật 世thế 界giới 。遇ngộ 斯tư 光quang 者giả 。必tất 得đắc 無vô 上thượng 菩Bồ 提Đề 。又hựu 演diễn 常thường 光quang 。出xuất 廣quảng 長trường 舌thiệt 。流lưu 雜tạp 色sắc 光quang 。現hiện 寶bảo 蓮liên 華hoa 。華hoa 有hữu 化hóa 佛Phật 。皆giai 演diễn 般Bát 若Nhã 。聞văn 者giả 必tất 得đắc 無vô 上thượng 菩Bồ 提Đề 。復phục 入nhập 師sư 子tử 遊du 戲hí 等đẳng 持trì 。令linh 大Đại 千Thiên 界Giới 。乃nãi 至chí 十thập 方phương 佛Phật 剎sát 。六lục 種chủng 震chấn 動động 。惡ác 道đạo 離ly 苦khổ 。生sanh 人nhân 天thiên 中trung 。同đồng 來lai 佛Phật 會hội 。佛Phật 以dĩ 神thần 力lực 。現hiện 本bổn 色sắc 身thân 。令linh 此thử 大Đại 千Thiên 有hữu 情tình 。皆giai 悉tất 睹đổ 見kiến 。諸chư 天thiên 散tán 華hoa 。變biến 成thành 華hoa 臺đài 。量lượng 等đẳng 大Đại 千Thiên 。此thử 土thổ/độ 莊trang 嚴nghiêm 。猶do 如như 極cực 樂lạc 。又hựu 從tùng 面diện 門môn 放phóng 光quang 。照chiếu 十thập 方phương 土độ 。令linh 此thử 彼bỉ 有hữu 情tình 。互hỗ 得đắc 相tương 見kiến 。東đông 方phương 寶bảo 性tánh 佛Phật 所sở 。普Phổ 光Quang 菩Bồ 薩Tát 。南nam 方phương 無vô 憂ưu 德đức 佛Phật 所sở 。離ly 憂ưu 見kiến 菩Bồ 薩Tát 。西tây 方phương 寶bảo 燄diệm 佛Phật 所sở 。行hành 慧tuệ 菩Bồ 薩Tát 。北bắc 方phương 勝thắng 帝đế 佛Phật 所sở 。勝thắng 授thọ 菩Bồ 薩Tát 。東đông 北bắc 方phương 定định 象tượng 勝thắng 德đức 佛Phật 所sở 。離ly 塵trần 勇Dũng 猛Mãnh 菩Bồ 薩Tát 。東đông 南nam 方phương 蓮liên 華hoa 勝thắng 德đức 佛Phật 所sở 。蓮Liên 華Hoa 手Thủ 菩Bồ 薩Tát 。西tây 南nam 方phương 日nhật 輪luân 遍biến 照chiếu 勝thắng 德đức 佛Phật 所sở 。日Nhật 光Quang 明Minh 菩Bồ 薩Tát 。西tây 北bắc 方phương 一nhất 寶bảo 蓋cái 勝thắng 佛Phật 所sở 。寶Bảo 勝Thắng 菩Bồ 薩Tát 。下hạ 方phương 蓮liên 華hoa 德đức 佛Phật 所sở 。蓮liên 華hoa 勝thắng 菩Bồ 薩Tát 。上thượng 方phương 喜hỷ 德đức 佛Phật 所sở 。喜hỷ 授thọ 菩Bồ 薩Tát 。及cập 一nhất 切thiết 世thế 界giới 。上thượng 首thủ 菩Bồ 薩Tát 。各các 奉phụng 佛Phật 命mạng 。以dĩ 千thiên 莖hành 金kim 色sắc 蓮liên 華hoa 寄ký 上thượng 。佛Phật 受thọ 此thử 華hoa 。還hoàn 散tán 各các 方phương 。遍biến 諸chư 佛Phật 土độ 。諸chư 華hoa 臺đài 中trung 。各các 有hữu 化hóa 佛Phật 。說thuyết 大Đại 般Bát 若Nhã 。聞văn 者giả 必tất 得đắc 無vô 上thượng 菩Bồ 提Đề 。

爾nhĩ 時thời 此thử 界giới 。如như 眾chúng 蓮Liên 華Hoa 世Thế 界Giới 。普Phổ 華Hoa 如Như 來Lai 淨tịnh 土độ 。

學Học 觀Quán 品Phẩm 第đệ 二nhị

佛Phật 告cáo 舍Xá 利Lợi 子Tử 言ngôn 。

菩Bồ 薩Tát 欲dục 於ư 一nhất 切thiết 法pháp 。等đẳng 覺giác 一nhất 切thiết 相tương/tướng 。當đương 學học 般Bát 若Nhã 波ba 羅la 密mật 多đa 。謂vị 以dĩ 無vô 住trụ 。而nhi 為vi 方phương 便tiện 。安an 住trụ 般Bát 若Nhã 。所sở 住trụ 。能năng 住trụ 。不bất 可khả 得đắc 故cố 。以dĩ 無vô 捨xả 無vô 護hộ 無vô 取thủ 無vô 勤cần 無vô 思tư 無vô 著trước 。而nhi 為vi 方phương 便tiện 。圓viên 滿mãn 六lục 波ba 羅la 密mật 。施thí 者giả 。受thọ 者giả 。及cập 所sở 施thí 物vật 。不bất 可khả 得đắc 。犯phạm 無vô 犯phạm 相tướng 不bất 可khả 得đắc 。動động 不bất 動động 相tướng 不bất 可khả 得đắc 。身thân 心tâm 勤cần 怠đãi 不bất 可khả 得đắc 。有hữu 味vị 無vô 味vị 不bất 可khả 得đắc 。諸chư 法pháp 性tánh 相tướng 。不bất 可khả 得đắc 故cố 。復phục 以dĩ 無vô 所sở 得đắc 。而nhi 為vi 方phương 便tiện 。應ưng 圓viên 滿mãn 三Tam 十Thập 七Thất 品Phẩm 。三tam 解giải 脫thoát 門môn 。四tứ 靜tĩnh 慮lự 。四tứ 無vô 量lượng 。四tứ 無vô 色sắc 定định 。八bát 解giải 脫thoát 。八bát 勝thắng 處xứ 。九cửu 次thứ 第đệ 定định 。十thập 遍biến 處xứ 。九cửu 想tưởng 。十thập 隨tùy 念niệm 。十thập 想tưởng 。十thập 一nhất 智trí 。三tam 三tam 摩ma 地địa 。三tam 無vô 漏lậu 根căn 。不bất 淨tịnh 處xứ 觀quán 。遍biến 滿mãn 處xứ 觀quán 。一Nhất 切Thiết 智Trí 智Trí 。奢xa 摩ma 他tha 。毗tỳ 缽bát 舍xá 那na 。四tứ 攝nhiếp 事sự 。四tứ 勝thắng 住trụ 。三Tam 明Minh 。五ngũ 眼nhãn 。六lục 神thần 通thông 。六Lục 波Ba 羅La 蜜Mật 多đa 。七Thất 聖Thánh 財Tài 。八bát 大Đại 士Sĩ 覺giác 。九cửu 有hữu 情tình 居cư 智trí 。陀đà 羅la 尼ni 門môn 。三tam 摩ma 地địa 門môn 。十Thập 地Địa 。十thập 行hành 。十thập 忍nhẫn 。二nhị 十thập 增tăng 上thượng 意ý 樂lạc 。如Như 來Lai 十Thập 力Lực 。四Tứ 無Vô 所Sở 畏Úy 。四tứ 無vô 礙ngại 解giải 。十Thập 八Bát 不Bất 共Cộng 法Pháp 。三tam 十thập 二nhị 相tướng 。八bát 十thập 隨tùy 好hảo 。無vô 忘vong 失thất 法Pháp 。恆hằng 住trụ 捨xả 性tánh 。一Nhất 切Thiết 智Trí 。道đạo 相tương/tướng 智trí 。一nhất 切thiết 相tướng 智trí 。一nhất 切thiết 相tương/tướng 微vi 妙diệu 智trí 。大đại 慈từ 。大đại 悲bi 。大đại 喜hỷ 。大đại 捨xả 。及cập 餘dư 無vô 量lượng 。無vô 邊biên 佛Phật 法Pháp 。如như 是thị 一nhất 切thiết 。不bất 可khả 得đắc 故cố 。舍Xá 利Lợi 子Tử 問vấn 。

云vân 何hà 修tu 行hành 。般Bát 若Nhã 波ba 羅la 密mật 多đa 。能năng 如như 實thật 知tri 。如như 是thị 六Lục 度Độ 。由do 方phương 便tiện 善thiện 巧xảo 故cố 。各các 互hỗ 能năng 滿mãn 六Lục 度Độ 。

佛Phật 言ngôn 。

以dĩ 無vô 所sở 得đắc 。而nhi 為vi 方phương 便tiện 。能năng 滿mãn 六Lục 度Độ 。又hựu 菩Bồ 薩Tát 欲dục 得đắc 。一nhất 切thiết 不bất 可khả 思tư 議nghị 功công 德đức 。皆giai 應ưng 學học 般Bát 若Nhã 波ba 羅la 密mật 多đa 。知tri 一nhất 切thiết 法pháp 。皆giai 但đãn 有hữu 名danh 。不bất 生sanh 執chấp 著trước 。若nhược 五ngũ 蘊uẩn 。若nhược 十thập 二nhị 處xứ 。若nhược 十thập 八bát 界giới 。若nhược 觸xúc 。若nhược 受thọ 。若nhược 六lục 界giới 。若nhược 四tứ 緣duyên 。及cập 所sở 生sanh 法pháp 。若nhược 十thập 二nhị 支chi 。若nhược 六Lục 度Độ 。若nhược 二nhị 十thập 空không 。若nhược 三Tam 十Thập 七Thất 品Phẩm 。若nhược 三tam 解giải 脫thoát 門môn 。若nhược 四tứ 聖Thánh 諦Đế 。若nhược 四tứ 靜tĩnh 慮lự 。四tứ 無vô 量lượng 。四tứ 無vô 色sắc 定định 。若nhược 八bát 解giải 脫thoát 。八bát 勝thắng 處xứ 。九cửu 次thứ 第đệ 定định 。十thập 遍biến 處xứ 。若nhược 陀đà 羅la 尼ni 門môn 。三tam 摩ma 地địa 門môn 。若nhược 極cực 喜hỷ 等đẳng 十Thập 地Địa 。若nhược 正chánh 觀quán 等đẳng 十Thập 地Địa 。若nhược 五ngũ 眼nhãn 。六Lục 通Thông 。十Thập 力Lực 。四Tứ 無Vô 所Sở 畏Úy 。四tứ 無vô 礙ngại 解giải 。大đại 慈từ 悲bi 喜hỷ 捨xả 。十Thập 八Bát 不Bất 共Cộng 法Pháp 。若nhược 三tam 十thập 二nhị 相tướng 。八bát 十thập 隨tùy 好hảo 。若nhược 無vô 忘vong 失thất 法Pháp 。恆hằng 住trụ 捨xả 性tánh 。若nhược 一Nhất 切Thiết 智Trí 。道đạo 相tương/tướng 智trí 。一nhất 切thiết 相tướng 智trí 。一Nhất 切Thiết 智Trí 智Trí 。若nhược 永vĩnh 拔bạt 習tập 氣khí 。若nhược 四Tứ 果Quả 獨Độc 覺Giác 。若nhược 一nhất 切thiết 菩Bồ 薩Tát 行hành 。若nhược 諸chư 佛Phật 無vô 上thượng 菩Bồ 提Đề 。以dĩ 要yếu 言ngôn 之chi 。世thế 出xuất 世thế 法Pháp 。有hữu 漏lậu 無vô 漏lậu 。有hữu 為vi 無vô 為vi 。十thập 六lục 知tri 見kiến 。皆giai 但đãn 有hữu 名danh 。實thật 不bất 可khả 得đắc 。菩Bồ 薩Tát 於ư 名danh 。所sở 名danh 。俱câu 無vô 所sở 得đắc 。以dĩ 不bất 觀quán 見kiến 。無vô 執chấp 著trước 故cố 。如như 是thị 智trí 慧tuệ 。勝thắng 於ư 聲Thanh 聞Văn 智trí 慧tuệ 。不bất 可khả 比tỉ 喻dụ 。以dĩ 能năng 成thành 勝thắng 事sự 故cố 。聲Thanh 聞Văn 智trí 慧tuệ 如như 螢huỳnh 。菩Bồ 薩Tát 智trí 慧tuệ 如như 日nhật 。從tùng 初sơ 發phát 心tâm 。乃nãi 至chí 菩Bồ 提Đề 。常thường 與dữ 二Nhị 乘Thừa 作tác 真chân 福phước 田điền 。已dĩ 報báo 諸chư 施thí 主chủ 恩ân 。

相tương 應ứng 品phẩm 第đệ 三tam 。謂vị 與dữ 一nhất 切thiết 蘊uẩn 處xứ 界giới 。乃nãi 至chí 無vô 上thượng 菩Bồ 提Đề 。空không 相tướng 應ưng 故cố 。與dữ 般Bát 若Nhã 波ba 羅la 密mật 多đa 相tương 應ứng 。亦diệc 不bất 見kiến 若nhược 相tương 應ứng 若nhược 不bất 相tương 應ứng 等đẳng 。又hựu 於ư 一nhất 切thiết 諸chư 法pháp 。不bất 著trước 有hữu 。不bất 著trước 非phi 有hữu 。不bất 著trước 常thường 無vô 常thường 。不bất 著trước 樂nhạo/nhạc/lạc 苦khổ 。不bất 著trước 我ngã 無vô 我ngã 。不bất 著trước 寂tịch 靜tĩnh 不bất 寂tịch 靜tĩnh 。不bất 著trước 空không 不bất 空không 。無vô 相tướng 有hữu 相tương/tướng 。無vô 願nguyện 有hữu 願nguyện 。又hựu 不bất 為vị 一nhất 切thiết 法pháp 故cố 。修tu 行hành 般Bát 若Nhã 。不bất 見kiến 有hữu 所sở 修tu 般Bát 若Nhã 。如như 是thị 善thiện 能năng 安an 立lập 有hữu 情tình 於ư 涅Niết 槃Bàn 界giới 。魔ma 不bất 得đắc 便tiện 。煩phiền 惱não 伏phục 滅diệt 。諸chư 佛Phật 菩Bồ 薩Tát 。皆giai 共cộng 護hộ 念niệm 。設thiết 有hữu 罪tội 業nghiệp 。轉chuyển 現hiện 輕khinh 受thọ 。如như 是thị 菩Bồ 薩Tát 。不bất 見kiến 空không 與dữ 諸chư 法pháp 相tướng 應ưng 。不bất 見kiến 諸chư 法pháp 。與dữ 空không 相tướng 應ưng 。是thị 為vi 第đệ 一nhất 。與dữ 空không 相tướng 應ưng 。畢tất 竟cánh 不bất 起khởi 。慳san 貪tham 犯phạm 戒giới 忿phẫn 恚khuể 懈giải 怠đãi 散tán 亂loạn 惡ác 慧tuệ 障chướng 礙ngại 之chi 心tâm 。六Lục 度Độ 任nhậm 運vận 現hiện 前tiền 。無vô 間gian 無vô 斷đoạn 。

轉chuyển 生sanh 品phẩm 第đệ 四tứ 。舍Xá 利Lợi 子Tử 問vấn 。

安an 住trụ 般Bát 若Nhã 菩Bồ 薩Tát 。從tùng 何hà 處xứ 沒một 。來lai 生sanh 此thử 間gian 。從tùng 此thử 處xứ 沒một 。當đương 生sanh 何hà 處xứ 。

佛Phật 為vi 廣quảng 分phân 別biệt 答đáp 。

無vô 量lượng 大đại 苾Bật 芻Sô 眾chúng 。以dĩ 新tân 淨tịnh 衣y 獻hiến 佛Phật 。發phát 無vô 上thượng 心tâm 。佛Phật 為vi 授thọ 菩Bồ 提Đề 記ký 。又hựu 有hữu 無vô 量lượng 有hữu 情tình 。願nguyện 生sanh 十thập 方phương 淨tịnh 土độ 。佛Phật 亦diệc 授thọ 記ký 。

讚tán 勝thắng 德đức 品phẩm 第đệ 五ngũ 。舍Xá 利Lợi 子Tử 。大đại 目Mục 連Liên 。大đại 飲ẩm 光quang 。善thiện 現hiện 等đẳng 。同đồng 讚tán 菩Bồ 薩Tát 般Bát 若Nhã 。佛Phật 印ấn 成thành 之chi 。

現hiện 舌thiệt 相tướng 品phẩm 第đệ 六lục 。佛Phật 復phục 現hiện 廣quảng 長trường 舌thiệt 。放phóng 光quang 照chiếu 十thập 方phương 土thổ/độ 。十thập 方phương 菩Bồ 薩Tát 。雲vân 集tập 供cúng 養dường 。諸chư 天thiên 亦diệc 來lai 供cúng 養dường 。佛Phật 令linh 諸chư 供cúng 養dường 具cụ 。合hợp 成thành 臺đài 蓋cái 。遍biến 覆phú 佛Phật 土độ 。百bách 千thiên 俱câu 胝chi 那na 庾dữu 多đa 眾chúng 。悟ngộ 無Vô 生Sanh 忍Nhẫn 。授thọ 記ký 作tác 佛Phật 。

教giáo 誡giới 教giáo 授thọ 品phẩm 第đệ 七thất 。佛Phật 命mạng 善thiện 現hiện 。為vi 菩Bồ 薩Tát 說thuyết 。般Bát 若Nhã 相tương 應ứng 法pháp 。善thiện 現hiện 告cáo 舍Xá 利Lợi 子Tử 。諸chư 佛Phật 弟đệ 子tử 。所sở 說thuyết 教giáo 法pháp 。皆giai 承thừa 佛Phật 威uy 神thần 力lực 。非phi 以dĩ 自tự 慧tuệ 辯biện 才tài 力lực 也dã 。因nhân 即tức 問vấn 佛Phật 。

何hà 法pháp 名danh 為vi 菩Bồ 薩Tát 。何hà 法pháp 名danh 為vi 般Bát 若Nhã 。

佛Phật 言ngôn 。

菩Bồ 薩Tát 但đãn 有hữu 名danh 。般Bát 若Nhã 亦diệc 但đãn 有hữu 名danh 。如như 是thị 二nhị 名danh 。亦diệc 但đãn 有hữu 名danh 。如như 是thị 假giả 名danh 。不bất 生sanh 不bất 滅diệt 。不bất 在tại 內nội 外ngoại 中trung 間gian 。不bất 可khả 得đắc 故cố 。譬thí 如như 我ngã 人nhân 等đẳng 十thập 六lục 知tri 見kiến 。乃nãi 至chí 色sắc 等đẳng 。但đãn 是thị 假giả 名danh 。不bất 可khả 得đắc 故cố 。菩Bồ 薩Tát 於ư 一nhất 切thiết 法pháp 。名danh 假giả 。法pháp 假giả 。及cập 教giáo 授thọ 假giả 。應ưng 正chánh 修tu 學học 。

復phục 次thứ 不bất 應ưng 觀quán 色sắc 等đẳng 若nhược 常thường 。若nhược 無vô 常thường 。若nhược 樂nhạo/nhạc/lạc 。若nhược 苦khổ 。若nhược 我ngã 。若nhược 無vô 我ngã 。若nhược 淨tịnh 。若nhược 不bất 淨tịnh 。若nhược 空không 。若nhược 不bất 空không 。若nhược 有hữu 相tương/tướng 。若nhược 無vô 相tướng 。若nhược 有hữu 願nguyện 。若nhược 無vô 願nguyện 。若nhược 寂tịch 靜tĩnh 。若nhược 不bất 寂tịch 靜tĩnh 。若nhược 遠viễn 離ly 。若nhược 不bất 遠viễn 離ly 。若nhược 有hữu 為vi 。若nhược 無vô 為vi 。若nhược 有hữu 漏lậu 。若nhược 無vô 漏lậu 。若nhược 生sanh 。若nhược 滅diệt 。若nhược 善thiện 。若nhược 非phi 善thiện 。若nhược 有hữu 罪tội 。若nhược 無vô 罪tội 。若nhược 有hữu 煩phiền 惱não 。若nhược 無vô 煩phiền 惱não 。若nhược 世thế 間gian 。若nhược 出xuất 世thế 間gian 。若nhược 雜tạp 染nhiễm 。若nhược 清thanh 淨tịnh 。若nhược 屬thuộc 生sanh 死tử 。若nhược 屬thuộc 涅Niết 槃Bàn 。若nhược 在tại 內nội 。若nhược 在tại 外ngoại 。若nhược 在tại 兩lưỡng 間gian 。若nhược 可khả 得đắc 。若nhược 不bất 可khả 得đắc 。菩Bồ 薩Tát 於ư 一nhất 切thiết 法pháp 。住trụ 無vô 分phân 別biệt 。能năng 修tu 六Lục 度Độ 。能năng 住trụ 二nhị 十thập 空không 。及cập 真Chân 如Như 等đẳng 。能năng 修tu 三tam 十thập 七thất 品phẩm 。能năng 住trụ 四tứ 聖Thánh 諦Đế 。能năng 修tu 十thập 二nhị 門môn 禪thiền 。乃nãi 至chí 三tam 脫thoát 。十Thập 地Địa 。及cập 三tam 智trí 等đẳng 。不bất 見kiến 菩Bồ 薩Tát 。及cập 菩Bồ 薩Tát 名danh 。不bất 見kiến 般Bát 若Nhã 。及cập 般Bát 若Nhã 名danh 。唯duy 正chánh 勤cần 求cầu 一Nhất 切Thiết 智Trí 智Trí 。

何hà 以dĩ 故cố 。於ư 一nhất 切thiết 法pháp 。善thiện 達đạt 實thật 相tướng 。了liễu 知tri 其kỳ 中trung 無vô 染nhiễm 淨tịnh 故cố 。

復phục 次thứ 於ư 名danh 假giả 施thi 設thiết 。法pháp 假giả 施thi 設thiết 。如như 實thật 覺giác 已dĩ 。不bất 著trước 色sắc 等đẳng 。乃nãi 至chí 不bất 著trước 。方phương 便tiện 善thiện 巧xảo 。以dĩ 一nhất 切thiết 法pháp 。皆giai 無vô 所sở 有hữu 。能năng 著trước 。所sở 著trước 。著trước 處xứ 。著trước 時thời 。不bất 可khả 得đắc 故cố 。次thứ 問vấn 善thiện 現hiện 。即tức 色sắc 等đẳng 是thị 菩Bồ 薩Tát 不phủ 。異dị 色sắc 等đẳng 是thị 菩Bồ 薩Tát 不phủ 。色sắc 等đẳng 中trung 有hữu 菩Bồ 薩Tát 不phủ 。菩Bồ 薩Tát 中trung 有hữu 色sắc 等đẳng 不phủ 。離ly 色sắc 等đẳng 有hữu 菩Bồ 薩Tát 不phủ 。善thiện 現hiện 一nhất 一nhất 答đáp 云vân 。

不phủ 也dã 。

又hựu 問vấn 。

汝nhữ 觀quán 何hà 義nghĩa 。言ngôn 即tức 色sắc 等đẳng 非phi 菩Bồ 薩Tát 。乃nãi 至chí 非phi 離ly 色sắc 等đẳng 有hữu 菩Bồ 薩Tát 耶da 。善thiện 現hiện 一nhất 一nhất 答đáp 言ngôn 。

若nhược 菩Bồ 提Đề 。若nhược 薩tát 埵đóa 。若nhược 色sắc 等đẳng 。尚thượng 畢tất 竟cánh 不bất 可khả 得đắc 。性tánh 非phi 有hữu 故cố 。況huống 有hữu 菩Bồ 薩Tát 。此thử 既ký 非phi 有hữu 。如như 何hà 可khả 言ngôn 即tức 色sắc 等đẳng 是thị 菩Bồ 薩Tát 。云vân 云vân 。佛Phật 讚tán 印ấn 之chi 。

又hựu 問vấn 。

即tức 色sắc 等đẳng 真Chân 如Như 。是thị 菩Bồ 薩Tát 不phủ 。乃nãi 至chí 離ly 色sắc 等đẳng 真Chân 如Như 有hữu 菩Bồ 薩Tát 不phủ 。善thiện 現hiện 一nhất 一nhất 答đáp 言ngôn 。

不phủ 也dã 。

又hựu 問vấn 。

汝nhữ 觀quán 何hà 義nghĩa 。言ngôn 即tức 色sắc 等đẳng 真Chân 如Như 非phi 菩Bồ 薩Tát 。乃nãi 至chí 非phi 離ly 色sắc 等đẳng 真Chân 如Như 有hữu 菩Bồ 薩Tát 耶da 。善thiện 現hiện 一nhất 一nhất 答đáp 言ngôn 。

若nhược 色sắc 等đẳng 尚thượng 。畢tất 竟cánh 不bất 可khả 得đắc 。性tánh 非phi 有hữu 故cố 。況huống 有hữu 色sắc 等đẳng 真Chân 如Như 。此thử 真Chân 如Như 既ký 非phi 有hữu 。如như 何hà 可khả 言ngôn 即tức 色sắc 等đẳng 真Chân 如Như 是thị 菩Bồ 薩Tát 。云vân 云vân 。佛Phật 讚tán 印ấn 之chi 。

又hựu 問vấn 。

即tức 色sắc 等đẳng 增tăng 語ngữ 。色sắc 等đẳng 常thường 無vô 常thường 等đẳng 增tăng 語ngữ 。是thị 菩Bồ 薩Tát 不phủ 。善thiện 現hiện 一nhất 一nhất 答đáp 言ngôn 。

不phủ 也dã 。

又hựu 問vấn 。

汝nhữ 觀quán 何hà 義nghĩa 。言ngôn 即tức 色sắc 等đẳng 增tăng 語ngữ 非phi 菩Bồ 薩Tát 。乃nãi 至chí 即tức 色sắc 等đẳng 若nhược 可khả 得đắc 若nhược 不bất 可khả 得đắc 。增tăng 語ngữ 非phi 菩Bồ 薩Tát 耶da 。善thiện 現hiện 一nhất 一nhất 答đáp 言ngôn 。

若nhược 色sắc 等đẳng 。若nhược 色sắc 等đẳng 常thường 無vô 常thường 。乃nãi 至chí 可khả 得đắc 。不bất 可khả 得đắc 等đẳng 。尚thượng 畢tất 竟cánh 不bất 可khả 得đắc 。性tánh 非phi 有hữu 故cố 。況huống 有hữu 色sắc 等đẳng 乃nãi 至chí 可khả 得đắc 。不bất 可khả 得đắc 等đẳng 增tăng 語ngữ 。此thử 增tăng 語ngữ 既ký 非phi 有hữu 。如như 何hà 可khả 言ngôn 即tức 色sắc 等đẳng 增tăng 語ngữ 。乃nãi 至chí 即tức 色sắc 等đẳng 若nhược 可khả 得đắc 若nhược 不bất 可khả 得đắc 增tăng 語ngữ 。是thị 菩Bồ 薩Tát 。佛Phật 讚tán 印ấn 之chi 。次thứ 明minh 諸chư 法pháp 。不bất 見kiến 諸chư 法pháp 。諸chư 法pháp 不bất 見kiến 法pháp 界giới 。法Pháp 界Giới 不bất 見kiến 諸chư 法pháp 。法Pháp 界Giới 不bất 見kiến 法Pháp 界Giới 。乃nãi 至chí 非phi 離ly 有hữu 為vi 施thi 設thiết 無vô 為vi 。非phi 離ly 無vô 為vi 施thi 設thiết 有hữu 為vi 。於ư 一nhất 切thiết 法pháp 。都đô 無vô 所sở 見kiến 。其kỳ 心tâm 不bất 驚kinh 。不bất 恐khủng 不bất 怖bố 。於ư 一nhất 切thiết 法pháp 。心tâm 不bất 沈trầm 沒một 。亦diệc 不bất 憂ưu 悔hối 。

勸khuyến 學học 品phẩm 第đệ 八bát 。善thiện 現hiện 白bạch 佛Phật 言ngôn 。

菩Bồ 薩Tát 欲dục 滿mãn 六Lục 度Độ 。欲dục 遍biến 知tri 一nhất 切thiết 善thiện 法Pháp 。欲dục 永vĩnh 斷đoạn 一nhất 切thiết 惡ác 法pháp 。欲dục 修tu 習tập 一nhất 切thiết 善thiện 法Pháp 。欲dục 得đắc 一nhất 切thiết 佛Phật 法Pháp 。欲dục 滿mãn 一nhất 切thiết 有hữu 情tình 心tâm 願nguyện 。欲dục 滿mãn 殊thù 勝thắng 善thiện 根căn 。當đương 學học 般Bát 若Nhã 。舍Xá 利Lợi 子Tử 問vấn 菩Bồ 薩Tát 頂đảnh 墮đọa 。

答đáp 言ngôn 。

無vô 方phương 便tiện 善thiện 巧xảo 。住trụ 三tam 解giải 脫thoát 而nhi 起khởi 想tưởng 著trước 。是thị 為vi 順thuận 道Đạo 法Pháp 愛ái 。如như 宿túc 食thực 生sanh 。能năng 為vi 過quá 患hoạn 。若nhược 於ư 二nhị 十thập 空không 門môn 。不bất 見kiến 不bất 得đắc 。若nhược 作tác 是thị 觀quán 。名danh 入nhập 菩Bồ 薩Tát 。正chánh 性tánh 離ly 生sanh 。又hựu 於ư 一nhất 切thiết 法pháp 。及cập 一nhất 切thiết 名danh 。皆giai 應ưng 知tri 不bất 應ưng 著trước 是thị 心tâm 非phi 心tâm 。本bổn 性tánh 淨tịnh 故cố 。與dữ 一nhất 切thiết 法pháp 非phi 相tướng 應ưng 。非phi 不bất 相tương 應ứng 。無vô 變biến 異dị 。無vô 分phân 別biệt 。舍Xá 利Lợi 子Tử 問vấn 。

如như 心tâm 無vô 變biến 異dị 。無vô 分phân 別biệt 。色sắc 等đẳng 一nhất 切thiết 法pháp 。亦diệc 無vô 變biến 異dị 無vô 分phân 別biệt 耶da 。善thiện 現hiện 一nhất 一nhất 答đáp 言ngôn 。

如như 是thị 。舍Xá 利Lợi 子Tử 讚tán 言ngôn 。

欲dục 學học 聲Thanh 聞Văn 地địa 。獨Độc 覺Giác 地địa 。菩Bồ 薩Tát 地địa 。如Như 來Lai 地địa 者giả 。皆giai 當đương 於ư 般Bát 若Nhã 聽thính 習tập 。讀đọc 誦tụng 受thọ 持trì 。如như 理lý 思tư 惟duy 。令linh 其kỳ 究cứu 竟cánh 。

何hà 以dĩ 故cố 。般Bát 若Nhã 廣quảng 說thuyết 開khai 示thị 三tam 乘thừa 法Pháp 故cố 。菩Bồ 薩Tát 若nhược 學học 般Bát 若Nhã 。則tắc 為vi 遍biến 學học 三tam 乘thừa 。亦diệc 於ư 三tam 乘thừa 法Pháp 。皆giai 得đắc 善thiện 巧xảo 。

無vô 住trụ 品phẩm 第đệ 九cửu 。善thiện 現hiện 白bạch 佛Phật 。

我ngã 於ư 諸chư 法pháp 。不bất 得đắc 不bất 見kiến 若nhược 集tập 若nhược 散tán 。諸chư 法pháp 名danh 義nghĩa 。既ký 無vô 所sở 有hữu 。故cố 色sắc 等đẳng 名danh 。皆giai 無vô 所sở 住trụ 。亦diệc 非phi 不bất 住trụ 。云vân 何hà 令linh 我ngã 。以dĩ 般Bát 若Nhã 相tương 應ứng 法pháp 。教giáo 誡giới 教giáo 授thọ 諸chư 菩Bồ 薩Tát 。必tất 當đương 有hữu 悔hối 。諸chư 法pháp 因nhân 緣duyên 和hòa 合hợp 。施thi 設thiết 假giả 名danh 。於ư 蘊uẩn 處xứ 界giới 。乃nãi 至chí 佛Phật 菩Bồ 薩Tát 聲Thanh 聞Văn 僧Tăng 等đẳng 。皆giai 不bất 可khả 說thuyết 。又hựu 一nhất 切thiết 若nhược 有hữu 名danh 。若nhược 無vô 名danh 。皆giai 無vô 處xứ 可khả 說thuyết 。若nhược 菩Bồ 薩Tát 聞văn 時thời 。心tâm 不bất 沈trầm 沒một 憂ưu 悔hối 。不bất 驚kinh 。不bất 恐khủng 。不bất 怖bố 。當đương 知tri 已dĩ 住trụ 不bất 退thoái 地địa 。以dĩ 無vô 所sở 住trụ 。方phương 便tiện 而nhi 住trụ 。又hựu 修tu 行hành 般Bát 若Nhã 菩Bồ 薩Tát 。不bất 應ưng 住trụ 色sắc 。不bất 應ưng 住trụ 受thọ 想tưởng 行hành 識thức 等đẳng 。

何hà 以dĩ 故cố 。色sắc 。色sắc 性tánh 空không 。受thọ 想tưởng 行hành 識thức 。受thọ 想tưởng 行hành 識thức 性tánh 空không 。是thị 色sắc 非phi 色sắc 空không 。是thị 色sắc 空không 非phi 色sắc 。色sắc 不bất 離ly 空không 。空không 不bất 離ly 色sắc 。色sắc 即tức 是thị 空không 。空không 即tức 是thị 色sắc 。受thọ 想tưởng 行hành 識thức 。乃nãi 至chí 一nhất 切thiết 。陀đà 羅la 尼ni 門môn 。一nhất 切thiết 三tam 摩ma 地địa 門môn 。亦diệc 如như 是thị 。故cố 不bất 應ưng 住trụ 。若nhược 菩Bồ 薩Tát 無vô 方phương 便tiện 善thiện 巧xảo 。我ngã 我ngã 所sở 執chấp 。所sở 纏triền 擾nhiễu 故cố 。心tâm 住trụ 色sắc 等đẳng 。於ư 色sắc 等đẳng 作tác 加gia 行hành 故cố 。不bất 能năng 攝nhiếp 受thọ 。修tu 行hành 圓viên 滿mãn 般Bát 若Nhã 波ba 羅la 密mật 多đa 。不bất 能năng 成thành 辦biện 。一nhất 切thiết 智trí 相tướng 。是thị 故cố 色sắc 等đẳng 一nhất 切thiết 法pháp 。皆giai 不bất 應ưng 攝nhiếp 受thọ 。既ký 不bất 應ưng 攝nhiếp 受thọ 。便tiện 非phi 色sắc 等đẳng 一nhất 切thiết 法pháp 。

所sở 以dĩ 者giả 何hà 。本bổn 性tánh 空không 故cố 。其kỳ 所sở 攝nhiếp 受thọ 修tu 行hành 圓viên 滿mãn 般Bát 若Nhã 波ba 羅la 密mật 多đa 。亦diệc 不bất 應ưng 攝nhiếp 受thọ 。既ký 不bất 應ưng 攝nhiếp 受thọ 。便tiện 非phi 般Bát 若Nhã 波ba 羅la 密mật 多đa 。本bổn 性tánh 空không 故cố 。菩Bồ 薩Tát 應ưng 以dĩ 本bổn 性tánh 空không 。觀quán 一nhất 切thiết 法pháp 。作tác 此thử 觀quán 時thời 。於ư 一nhất 切thiết 法pháp 。心tâm 無vô 行hành 處xứ 。是thị 名danh 無vô 所sở 攝nhiếp 受thọ 三tam 摩ma 地địa 。此thử 三tam 摩ma 地địa 。微vi 妙diệu 殊thù 勝thắng 。廣quảng 大đại 無vô 量lượng 。能năng 集tập 無vô 邊biên 。無vô 礙ngại 作tác 用dụng 。其kỳ 所sở 成thành 辦biện 。一nhất 切thiết 相tướng 智trí 。亦diệc 不bất 應ưng 攝nhiếp 受thọ 。既ký 不bất 應ưng 攝nhiếp 受thọ 。便tiện 非phi 一nhất 切thiết 相tướng 智trí 。以dĩ 內nội 空không 故cố 。乃nãi 至chí 無vô 性tánh 。自tự 性tánh 空không 故cố 。是thị 一nhất 切thiết 相tướng 智trí 。非phi 取thủ 相tương/tướng 修tu 得đắc 。諸chư 取thủ 相tương/tướng 者giả 。皆giai 是thị 煩phiền 惱não 。勝thắng 軍quân 梵Phạm 志Chí 。由do 勝thắng 解giải 力lực 。於ư 一nhất 切thiết 法pháp 。不bất 取thủ 不bất 捨xả 。實thật 相tướng 法pháp 中trung 。無vô 取thủ 捨xả 故cố 。菩Bồ 薩Tát 於ư 一nhất 切thiết 法pháp 。無vô 所sở 取thủ 著trước 。能năng 從tùng 此thử 岸ngạn 。到đáo 彼bỉ 岸ngạn 故cố 。若nhược 於ư 諸chư 法Pháp 。少thiểu 有hữu 取thủ 著trước 。則tắc 於ư 彼bỉ 岸ngạn 非phi 為vi 能năng 到đáo 。雖tuy 無vô 所sở 取thủ 。而nhi 以dĩ 本bổn 願nguyện 。不bất 於ư 中trung 間gian 。而nhi 般Bát 涅Niết 槃Bàn 。雖tuy 圓viên 滿mãn 一nhất 切thiết 佛Phật 法Pháp 。亦diệc 不bất 見kiến 一nhất 切thiết 佛Phật 法Pháp 。以dĩ 一nhất 切thiết 法pháp 。非phi 法pháp 非phi 非phi 法pháp 故cố 。於ư 一nhất 切thiết 法pháp 。雖tuy 無vô 所sở 取thủ 。而nhi 能năng 成thành 辦biện 。一nhất 切thiết 事sự 業nghiệp 。

般Bát 若Nhã 行hành 相tương/tướng 品phẩm 第đệ 十thập 。善thiện 現hiện 白bạch 佛Phật 。

菩Bồ 薩Tát 修tu 行hành 。般Bát 若Nhã 審thẩm 諦đế 觀quán 察sát 。若nhược 法pháp 無vô 所sở 有hữu 。不bất 可khả 得đắc 。是thị 為vi 般Bát 若Nhã 。於ư 無vô 所sở 有hữu 。不bất 可khả 得đắc 中trung 。何hà 所sở 徵trưng 責trách 。舍Xá 利Lợi 子Tử 問vấn 。

何hà 法pháp 為vi 無vô 所sở 有hữu 。不bất 可khả 得đắc 耶da 。善thiện 現hiện 言ngôn 。

謂vị 般Bát 若Nhã 等đẳng 六Lục 度Độ 無vô 。所sở 有hữu 不bất 可khả 得đắc 。由do 內nội 空không 故cố 。乃nãi 至chí 無vô 性tánh 。自tự 性tánh 空không 故cố 。又hựu 蘊uẩn 處xứ 界giới 觸xúc 受thọ 等đẳng 。乃nãi 至chí 菩Bồ 薩Tát 法pháp 。如Như 來Lai 法pháp 。若nhược 常thường 。若nhược 無vô 常thường 。乃nãi 至chí 若nhược 內nội 。若nhược 外ngoại 。若nhược 兩lưỡng 間gian 。一nhất 一nhất 皆giai 爾nhĩ 。菩Bồ 薩Tát 審thẩm 諦đế 觀quán 察sát 。一nhất 切thiết 法pháp 皆giai 無vô 。所sở 有hữu 不bất 可khả 得đắc 時thời 。心tâm 不bất 沈trầm 沒một 憂ưu 悔hối 。不bất 驚kinh 恐khủng 怖bố 。當đương 知tri 能năng 於ư 般Bát 若Nhã 。常thường 不bất 捨xả 離ly 。以dĩ 如như 實thật 知tri 一nhất 切thiết 法pháp 。離ly 一nhất 切thiết 法pháp 自tự 性tánh 故cố 。舍Xá 利Lợi 子Tử 問vấn 。

何hà 者giả 是thị 般Bát 若Nhã 自tự 性tánh 。乃nãi 至chí 一nhất 切thiết 法pháp 自tự 性tánh 。善thiện 現hiện 答đáp 言ngôn 。

無vô 性tánh 是thị 般Bát 若Nhã 自tự 性tánh 。乃nãi 至chí 無vô 性tánh 。是thị 一nhất 切thiết 法pháp 自tự 性tánh 。又hựu 般Bát 若Nhã 離ly 般Bát 若Nhã 相tương/tướng 。乃nãi 至chí 一nhất 切thiết 法pháp 。離ly 一nhất 切thiết 法pháp 相tướng 。自tự 性tánh 亦diệc 離ly 自tự 性tánh 。相tương/tướng 亦diệc 離ly 相tương/tướng 。自tự 性tánh 亦diệc 離ly 相tương/tướng 。相tương/tướng 亦diệc 離ly 自tự 性tánh 。自tự 性tánh 相tướng 亦diệc 離ly 相tương/tướng 自tự 性tánh 。相tương/tướng 自tự 性tánh 亦diệc 離ly 自tự 性tánh 相tướng 。舍Xá 利Lợi 子Tử 言ngôn 。

菩Bồ 薩Tát 於ư 此thử 中trung 學học 。則tắc 能năng 成thành 辦biện 一nhất 切thiết 相tương/tướng 智trí 。善thiện 現hiện 言ngôn 。

如như 是thị 如như 是thị 。知tri 一nhất 切thiết 法pháp 。無vô 生sanh 無vô 成thành 辦biện 故cố 。舍Xá 利Lợi 子Tử 言ngôn 。

何hà 因nhân 緣duyên 故cố 。一nhất 切thiết 法pháp 無vô 生sanh 無vô 成thành 辦biện 。善thiện 現hiện 言ngôn 。

色sắc 等đẳng 空không 故cố 。色sắc 等đẳng 生sanh 成thành 辦biện 不bất 可khả 得đắc 。菩Bồ 薩Tát 作tác 如như 是thị 學học 。便tiện 近cận 一nhất 切thiết 相tướng 智trí 。得đắc 身thân 語ngữ 意ý 清thanh 淨tịnh 。得đắc 相tương/tướng 清thanh 淨tịnh 。不bất 墮đọa 胎thai 生sanh 。不bất 生sanh 惡ác 趣thú 。乃nãi 至chí 菩Bồ 提Đề 。常thường 不bất 離ly 佛Phật 。善thiện 現hiện 白bạch 佛Phật 。

若nhược 菩Bồ 薩Tát 無vô 方phương 便tiện 善thiện 巧xảo 。若nhược 行hành 色sắc 。若nhược 行hành 色sắc 相tướng 。非phi 行hành 般Bát 若Nhã 。若nhược 行hành 色sắc 常thường 無vô 常thường 等đẳng 。若nhược 行hành 色sắc 常thường 無vô 常thường 相tương/tướng 等đẳng 。非phi 行hành 般Bát 若Nhã 。廣quảng 說thuyết 一nhất 切thiết 。法Pháp 亦diệc 如như 是thị 。乃nãi 至chí 若nhược 作tác 是thị 念niệm 。我ngã 行hành 般Bát 若Nhã 。我ngã 是thị 菩Bồ 薩Tát 。彼bỉ 行hành 般Bát 若Nhã 。彼bỉ 是thị 菩Bồ 薩Tát 。皆giai 是thị 有hữu 所sở 得đắc 行hành 相tương/tướng 。非phi 行hành 般Bát 若Nhã 。又hựu 語ngữ 舍Xá 利Lợi 子Tử 。若nhược 於ư 色sắc 住trụ 想tưởng 勝thắng 解giải 。便tiện 於ư 色sắc 作tác 加gia 行hành 。由do 加gia 行hành 故cố 。不bất 能năng 解giải 脫thoát 。生sanh 老lão 病bệnh 死tử 。及cập 當đương 來lai 苦khổ 。乃nãi 至chí 於ư 獨Độc 覺Giác 菩Bồ 薩Tát 如Như 來Lai 。及cập 於ư 彼bỉ 法pháp 。亦diệc 如như 是thị 。是thị 名danh 無vô 方phương 便tiện 善thiện 巧xảo 。若nhược 有hữu 方phương 便tiện 善thiện 巧xảo 。不bất 行hành 色sắc 。不bất 行hành 色sắc 相tướng 。不bất 行hành 色sắc 常thường 無vô 常thường 等đẳng 。不bất 行hành 色sắc 常thường 無vô 常thường 相tương/tướng 等đẳng 。乃nãi 至chí 一nhất 切thiết 法pháp 。亦diệc 如như 是thị 。於ư 一nhất 切thiết 法pháp 。不bất 取thủ 有hữu 。不bất 取thủ 非phi 有hữu 。不bất 取thủ 亦diệc 有hữu 亦diệc 非phi 有hữu 。不bất 取thủ 非phi 有hữu 非phi 非phi 有hữu 。於ư 不bất 取thủ 亦diệc 不bất 取thủ 。由do 一nhất 切thiết 法pháp 自tự 性tánh 不bất 可khả 得đắc 。以dĩ 無vô 性tánh 為vi 自tự 性tánh 故cố 。於ư 般Bát 若Nhã 波ba 羅la 密mật 多đa 。不bất 取thủ 行hành 。不bất 取thủ 不bất 行hành 。不bất 取thủ 亦diệc 行hành 亦diệc 不bất 行hành 。不bất 取thủ 非phi 行hành 非phi 不bất 行hành 。於ư 不bất 取thủ 亦diệc 不bất 取thủ 。由do 般Bát 若Nhã 自tự 性tánh 不bất 可khả 得đắc 。以dĩ 無vô 性tánh 為vi 自tự 性tánh 故cố 。是thị 名danh 於ư 一nhất 切thiết 法pháp 。無vô 所sở 取thủ 著trước 三tam 摩ma 地địa 。恆hằng 住trụ 不bất 捨xả 。速tốc 證chứng 無vô 上thượng 菩Bồ 提Đề 。更cánh 有hữu 健Kiện 行Hành 三Tam 摩Ma 地Địa 等đẳng 。略lược 舉cử 一nhất 百bách 五ngũ 十thập 七thất 名danh 。

復phục 有hữu 無vô 量lượng 無vô 數số 。三tam 摩ma 地địa 門môn 。陀đà 羅la 尼ni 門môn 。若nhược 善thiện 修tu 學học 。亦diệc 令linh 速tốc 證chứng 菩Bồ 提Đề 。菩Bồ 薩Tát 雖tuy 住trụ 諸chư 三tam 摩ma 地địa 。而nhi 不bất 見kiến 不bất 著trước 。亦diệc 不bất 念niệm 我ngã 已dĩ 入nhập 。今kim 入nhập 。當đương 入nhập 。唯duy 我ngã 能năng 入nhập 。非phi 餘dư 所sở 能năng 。如như 是thị 尋tầm 思tư 分phân 別biệt 。皆giai 不bất 現hiện 行hành 。以dĩ 無vô 所sở 有hữu 中trung 。分phân 別biệt 想tưởng 解giải 無vô 由do 起khởi 故cố 。佛Phật 讚tán 印ấn 之chi 。兼kiêm 勸khuyến 菩Bồ 薩Tát 應ưng 如như 是thị 學học 。舍Xá 利Lợi 子Tử 問vấn 。

此thử 為vi 正chánh 學học 般Bát 若Nhã 。乃nãi 至chí 正chánh 學học 一nhất 切thiết 相tướng 智trí 耶da 。

佛Phật 言ngôn 。

如như 是thị 。

又hựu 問vấn 。

以dĩ 無vô 所sở 得đắc 為vi 方phương 便tiện 。為vi 何hà 等đẳng 法pháp 不bất 可khả 得đắc 耶da 。

佛Phật 言ngôn 。

我ngã 不bất 可khả 得đắc 。畢tất 竟cánh 淨tịnh 故cố 。有hữu 情tình 命mạng 者giả 等đẳng 。乃nãi 至chí 如Như 來Lai 不bất 可khả 得đắc 。畢tất 竟cánh 淨tịnh 故cố 。諸chư 法pháp 不bất 出xuất 不bất 生sanh 。不bất 沒một 不bất 盡tận 。無vô 染nhiễm 無vô 淨tịnh 。無vô 得đắc 無vô 為vi 。是thị 名danh 畢tất 竟cánh 淨tịnh 義nghĩa 。如như 是thị 學học 時thời 。於ư 一nhất 切thiết 法pháp 。都đô 無vô 所sở 學học 。若nhược 於ư 無vô 所sở 有hữu 。法pháp 不bất 能năng 了liễu 達đạt 。說thuyết 名danh 無vô 明minh 。由do 無vô 明minh 。及cập 愛ái 勢thế 力lực 。分phân 別biệt 執chấp 著trước 斷đoạn 常thường 二nhị 邊biên 。不bất 知tri 不bất 見kiến 。諸chư 法pháp 無vô 所sở 有hữu 性tánh 。墮đọa 於ư 愚ngu 夫phu 異dị 生sanh 數số 中trung 。不bất 能năng 出xuất 離ly 三tam 界giới 。不bất 能năng 成thành 辦biện 三tam 乘thừa 。不bất 能năng 信tín 受thọ 。一nhất 切thiết 法pháp 空không 。不bất 能năng 住trụ 於ư 三Tam 十Thập 七Thất 品Phẩm 。六Lục 度Độ 等đẳng 法pháp 。是thị 故cố 欲dục 學học 般Bát 若Nhã 。欲dục 成thành 辦biện 一Nhất 切Thiết 智Trí 。道đạo 相tương/tướng 智trí 。一nhất 切thiết 相tướng 智trí 。當đương 以dĩ 無vô 所sở 得đắc 為vi 方phương 便tiện 。如như 應ưng 而nhi 學học 。

譬thí 喻dụ 品phẩm 第đệ 十thập 一nhất 。善thiện 現hiện 與dữ 如Như 來Lai 問vấn 答đáp 。明minh 一nhất 切thiết 法pháp 不bất 異dị 幻huyễn 。幻huyễn 不bất 異dị 一nhất 切thiết 法pháp 。一nhất 切thiết 法pháp 即tức 幻huyễn 。幻huyễn 即tức 一nhất 切thiết 法pháp 。若nhược 無vô 方phương 便tiện 善thiện 巧xảo 。不bất 為vi 善thiện 友hữu 。之chi 所sở 攝nhiếp 受thọ 。聞văn 說thuyết 甚thậm 深thâm 般Bát 若Nhã 。其kỳ 心tâm 有hữu 驚kinh 恐khủng 怖bố 。若nhược 以dĩ 應ưng 一Nhất 切Thiết 智Trí 智Trí 心tâm 。觀quán 一nhất 切thiết 法pháp 。常thường 無vô 常thường 相tương/tướng 等đẳng 不bất 可khả 得đắc 。是thị 有hữu 方phương 便tiện 善thiện 巧xảo 。其kỳ 心tâm 不bất 驚kinh 恐khủng 怖bố 。次thứ 明minh 善thiện 友hữu 之chi 相tướng 。雖tuy 說thuyết 一nhất 切thiết 法pháp 不bất 可khả 得đắc 。而nhi 勸khuyến 依y 此thử 法pháp 勤cần 修tu 善thiện 根căn 。不bất 令linh 迴hồi 向hướng 二Nhị 乘Thừa 。唯duy 令linh 證chứng 得đắc 一nhất 切thiết 智trí 智trí 。若nhược 離ly 應ưng 一Nhất 切Thiết 智Trí 智Trí 心tâm 。於ư 修tu 一nhất 切thiết 法pháp 有hữu 所sở 得đắc 。有hữu 所sở 恃thị 。以dĩ 有hữu 所sở 得đắc 為vi 方phương 便tiện 故cố 。聞văn 說thuyết 甚thậm 深thâm 般Bát 若Nhã 。有hữu 驚kinh 恐khủng 怖bố 。次thứ 明minh 惡ác 友hữu 之chi 相tướng 。若nhược 教giáo 厭yếm 離ly 般Bát 若Nhã 等đẳng 相tương 應ứng 法pháp 。若nhược 不bất 為vi 說thuyết 魔ma 事sự 魔ma 過quá 。是thị 名danh 惡ác 友hữu 。應ưng 速tốc 遠viễn 離ly 。

菩Bồ 薩Tát 品phẩm 第đệ 十thập 二nhị 。善thiện 現hiện 白bạch 佛Phật 。

菩Bồ 薩Tát 是thị 何hà 句cú 義nghĩa 。

佛Phật 言ngôn 。

菩Bồ 提Đề 不bất 生sanh 。薩tát 埵đóa 非phi 有hữu 。故cố 無vô 句cú 義nghĩa 。是thị 菩Bồ 薩Tát 句cú 義nghĩa 。如như 空không 中trung 鳥điểu 跡tích 句cú 義nghĩa 。幻huyễn 事sự 等đẳng 句cú 義nghĩa 。真Chân 如Như 等đẳng 句cú 義nghĩa 。又hựu 如như 幻huyễn 士sĩ 色sắc 相tướng 等đẳng 句cú 義nghĩa 。如Như 來Lai 色sắc 相tướng 等đẳng 句cú 義nghĩa 。當đương 知tri 一nhất 切thiết 句cú 義nghĩa 。無vô 所sở 有hữu 。不bất 可khả 得đắc 。菩Bồ 薩Tát 句cú 義nghĩa 亦diệc 如như 是thị 。菩Bồ 薩Tát 於ư 一nhất 切thiết 法pháp 。皆giai 無vô 所sở 有hữu 。無vô 礙ngại 。無vô 著trước 。應ưng 學học 。應ưng 知tri 。次thứ 為vi 善thiện 現hiện 分phân 別biệt 解giải 釋thích 善thiện 法Pháp 。非phi 善thiện 法Pháp 。有hữu 記ký 法pháp 。無vô 記ký 法pháp 。世thế 間gian 法pháp 。出xuất 世thế 間gian 法Pháp 。有hữu 漏lậu 法pháp 。無vô 漏lậu 法pháp 。有hữu 為vi 法pháp 。無vô 為vi 法pháp 。共cộng 法pháp 。不bất 共cộng 法pháp 。菩Bồ 薩Tát 於ư 如như 是thị 自tự 相tương/tướng 空không 法pháp 。不bất 應ưng 執chấp 著trước 。應ưng 以dĩ 無vô 二nhị 。而nhi 為vi 方phương 便tiện 。覺giác 一nhất 切thiết 法pháp 。以dĩ 一nhất 切thiết 法pháp 。無vô 動động 相tương/tướng 故cố 。

摩ma 訶ha 薩tát 品phẩm 第đệ 十thập 三tam 。佛Phật 答đáp 善thiện 現hiện 。

發phát 金kim 剛cang 喻dụ 心tâm 。發phát 殊thù 勝thắng 廣quảng 大đại 心tâm 。發phát 不bất 可khả 傾khuynh 動động 心tâm 。發phát 利lợi 益ích 安an 樂lạc 心tâm 。愛ái 法pháp 。樂nhạo 法Pháp 。欣hân 法pháp 。喜hỷ 法pháp 。以dĩ 無vô 所sở 得đắc 。而nhi 為vi 方phương 便tiện 。亦diệc 不bất 自tự 恃thị 而nhi 生sanh 憍kiêu 舉cử 。故cố 於ư 大đại 有hữu 情tình 眾chúng 。定định 為vi 上thượng 首thủ 。又hựu 以dĩ 無vô 所sở 得đắc 。而nhi 為vi 方phương 便tiện 。安an 住trụ 二nhị 十thập 空không 四tứ 靜tĩnh 慮lự 等đẳng 。故cố 於ư 大đại 有hữu 情tình 眾chúng 。定định 為vi 上thượng 首thủ 。舍Xá 利Lợi 子Tử 。善thiện 現hiện 。滿mãn 慈từ 子tử 。亦diệc 各các 廣quảng 說thuyết 摩ma 訶ha 薩tát 義nghĩa 。

大Đại 乘Thừa 鎧khải 品phẩm 第đệ 十thập 四tứ 。佛Phật 答đáp 善thiện 現hiện 。

菩Bồ 薩Tát 擐hoàn 大Đại 乘Thừa 鎧khải 。謂vị 六Lục 度Độ 。十thập 二nhị 禪thiền 。三Tam 十Thập 七Thất 品Phẩm 。二nhị 十thập 空không 。五ngũ 眼nhãn 。六Lục 通Thông 。十Thập 力Lực 。無vô 畏úy 。無vô 礙ngại 。大đại 慈từ 悲bi 喜hỷ 捨xả 。十Thập 八Bát 不Bất 共Cộng 法Pháp 。三tam 智trí 。身thân 相tướng 諸chư 功công 德đức 等đẳng 。擐hoàn 如như 是thị 鎧khải 。放phóng 光quang 遍biến 照chiếu 。令linh 諸chư 世thế 界giới 。六lục 三tam 變biến 動động 。息tức 三tam 途đồ 苦khổ 。為vi 讚tán 三Tam 寶Bảo 。令linh 生sanh 天thiên 人nhân 。覲cận 佛Phật 稟bẩm 法pháp 。猶do 如như 幻huyễn 師sư 。雖tuy 有hữu 所sở 為vi 。而nhi 無vô 一nhất 實thật 。諸chư 法pháp 性tánh 空không 。皆giai 如như 幻huyễn 故cố 。善thiện 現hiện 白bạch 佛Phật 。

不bất 擐hoàn 功công 德đức 鎧khải 。是thị 為vi 擐hoàn 大Đại 乘Thừa 鎧khải 。以dĩ 一nhất 切thiết 法pháp 。自tự 相tương/tướng 空không 故cố 。

佛Phật 言ngôn 。

如như 是thị 。當đương 知tri 一nhất 切thiết 智trí 智trí 。無vô 造tạo 無vô 作tác 。一nhất 切thiết 有hữu 情tình 。亦diệc 無vô 造tạo 無vô 作tác 。菩Bồ 薩Tát 為vì 是thị 事sự 故cố 。擐hoàn 大Đại 乘Thừa 鎧khải 。由do 諸chư 作tác 者giả 不bất 可khả 得đắc 故cố 。我ngã 非phi 造tạo 非phi 不bất 造tạo 。非phi 作tác 非phi 不bất 作tác 。我ngã 畢tất 竟cánh 不bất 可khả 得đắc 故cố 。廣quảng 說thuyết 乃nãi 至chí 。一nhất 切thiết 法pháp 皆giai 爾nhĩ 。善thiện 現hiện 白bạch 佛Phật 。

如như 我ngã 解giải 佛Phật 所sở 說thuyết 義nghĩa 。一nhất 切thiết 諸chư 法pháp 。性tánh 無vô 所sở 有hữu 。性tánh 遠viễn 離ly 。性tánh 寂tịch 靜tĩnh 。性tánh 空không 。性tánh 無vô 相tướng 。性tánh 無vô 願nguyện 。性tánh 無vô 生sanh 。性tánh 無vô 滅diệt 。性tánh 無vô 染nhiễm 。性tánh 無vô 淨tịnh 故cố 。皆giai 無vô 縛phược 無vô 解giải 。滿mãn 慈từ 子tử 問vấn 。

何hà 等đẳng 色sắc 。受thọ 。想tưởng 。行hành 。識thức 。無vô 縛phược 無vô 解giải 。善thiện 現hiện 答đáp 言ngôn 。

如như 幻huyễn 。如như 夢mộng 。如như 像tượng 。如như 響hưởng 。如như 光quang 影ảnh 。如như 空không 華hoa 。如như 陽dương 燄diệm 。如như 尋tầm 香hương 城thành 。如như 變biến 化hóa 事sự 色sắc 等đẳng 。無vô 縛phược 無vô 解giải 。以dĩ 性tánh 無vô 所sở 有hữu 。乃nãi 至chí 性tánh 無vô 淨tịnh 故cố 。又hựu 過quá 去khứ 未vị 來lai 現hiện 在tại 色sắc 等đẳng 。善thiện 。不bất 善thiện 。無vô 記ký 。有hữu 染nhiễm 。無vô 染nhiễm 。有hữu 罪tội 。無vô 罪tội 。有hữu 漏lậu 。無vô 漏lậu 。雜tạp 染nhiễm 。清thanh 淨tịnh 。世thế 出xuất 世thế 間gian 色sắc 等đẳng 。皆giai 無vô 縛phược 無vô 解giải 。以dĩ 性tánh 無vô 所sở 有hữu 。乃nãi 至chí 性tánh 無vô 淨tịnh 故cố 。廣quảng 說thuyết 一nhất 切thiết 。法Pháp 亦diệc 如như 是thị 。菩Bồ 薩Tát 於ư 是thị 。無vô 縛phược 無vô 解giải 法Pháp 門môn 。以dĩ 無vô 所sở 得đắc 。而nhi 為vi 方phương 便tiện 。應ưng 如như 實thật 知tri 。應ưng 勤cần 修tu 學học 。應ưng 住trụ 無vô 縛phược 無vô 解giải 。一nhất 切thiết 相tướng 智trí 。應ưng 成thành 熟thục 無vô 縛phược 無vô 解giải 有hữu 情tình 。應ưng 嚴nghiêm 淨tịnh 無vô 縛phược 無vô 解giải 佛Phật 土độ 。應ưng 親thân 近cận 供cúng 養dường 。無vô 縛phược 無vô 解giải 諸chư 佛Phật 。應ưng 聽thính 受thọ 無vô 縛phược 無vô 解giải 法Pháp 門môn 。

辯biện 大Đại 乘Thừa 品phẩm 第đệ 十thập 五ngũ 。善thiện 現hiện 白bạch 佛Phật 。

云vân 何hà 知tri 菩Bồ 薩Tát 大Đại 乘Thừa 相tương/tướng 。云vân 何hà 知tri 發phát 趣thú 大Đại 乘Thừa 。如như 是thị 大Đại 乘Thừa 。從tùng 何hà 處xứ 出xuất 。至chí 何hà 處xứ 住trụ 。如như 是thị 大Đại 乘Thừa 。為vi 何hà 所sở 住trụ 。誰thùy 乘thừa 大Đại 乘Thừa 而nhi 出xuất 。

佛Phật 言ngôn 。

六Lục 度Độ 是thị 大Đại 乘Thừa 相tương/tướng 。發phát 應ưng 一Nhất 切Thiết 智Trí 智Trí 心tâm 。大đại 悲bi 為vi 上thượng 首thủ 。以dĩ 無vô 所sở 得đắc 。而nhi 為vi 方phương 便tiện 。修tu 行hành 施thí 等đẳng 。持trì 此thử 善thiện 根căn 。與dữ 一nhất 切thiết 有hữu 情tình 。迴hồi 向hướng 無vô 上thượng 菩Bồ 提Đề 。又hựu 大Đại 乘Thừa 相tương/tướng 者giả 。謂vị 二nhị 十thập 空không 。一nhất 百bách 五ngũ 十thập 七thất 三tam 摩ma 地địa 。三Tam 十Thập 七Thất 品Phẩm 。空không 無vô 相tướng 無vô 願nguyện 。三tam 三tam 摩ma 地địa 。十thập 一nhất 智trí 。三tam 無vô 漏lậu 根căn 。有hữu 尋tầm 等đẳng 三tam 三tam 摩ma 地địa 。十thập 隨tùy 念niệm 四tứ 靜tĩnh 慮lự 。四tứ 無vô 量lượng 。四tứ 無vô 色sắc 定định 。八bát 解giải 脫thoát 。八bát 勝thắng 處xứ 。九cửu 次thứ 第đệ 定định 。十thập 遍biến 處xứ 。佛Phật 十Thập 力Lực 。四Tứ 無Vô 所Sở 畏Úy 。四tứ 無vô 礙ngại 解giải 。大đại 慈từ 悲bi 喜hỷ 捨xả 。五ngũ 眼nhãn 。六Lục 通Thông 。三tam 智trí 。十Thập 八Bát 不Bất 共Cộng 法Pháp 。四tứ 十thập 二nhị 字tự 陀đà 羅la 尼ni 門môn 。 (# 多đa 有hữu 細tế 釋thích )# 。從tùng 一nhất 地địa 趣thú 一nhất 地địa 。是thị 為vi 發phát 趣thú 大Đại 乘Thừa 。初Sơ 地Địa 修tu 治trị 十thập 種chủng 勝thắng 業nghiệp 。二nhị 地địa 思tư 惟duy 修tu 習tập 八bát 法pháp 。三tam 地địa 應ưng 住trụ 五ngũ 法pháp 。四tứ 地địa 應ưng 住trụ 十thập 法pháp 。五ngũ 地địa 遠viễn 離ly 十thập 法pháp 。六lục 地địa 圓viên 滿mãn 六lục 法pháp 。應ưng 遠viễn 六lục 法pháp 。七thất 地địa 離ly 二nhị 十thập 法pháp 。滿mãn 二nhị 十thập 法pháp 。八bát 地địa 應ưng 滿mãn 四tứ 法pháp 。九cửu 地địa 應ưng 滿mãn 四tứ 法pháp 。十Thập 地Địa 滿mãn 十thập 二nhị 法pháp (# 各các 有hữu 徵trưng 釋thích )# 。如như 是thị 大Đại 乘Thừa 。從tùng 三tam 界giới 中trung 出xuất 。至chí 一Nhất 切Thiết 智Trí 智trí 中trung 住trụ 。然nhiên 無vô 二nhị 故cố 。無vô 出xuất 無vô 至chí 。非phi 已dĩ 出xuất 已dĩ 至chí 。非phi 當đương 出xuất 當đương 至chí 。非phi 今kim 出xuất 今kim 至chí 。無vô 相tướng 之chi 法pháp 。無vô 動động 轉chuyển 故cố 。如như 是thị 大Đại 乘Thừa 。都đô 無vô 所sở 住trụ 。諸chư 法pháp 住trú 處xứ 不bất 可khả 得đắc 故cố 。然nhiên 此thử 大Đại 乘Thừa 。住trụ 無vô 所sở 住trụ 。如như 一nhất 切thiết 法pháp 。非phi 住trụ 非phi 不bất 住trụ 。大Đại 乘Thừa 亦diệc 爾nhĩ 。若nhược 所sở 乘thừa 乘thừa 。若nhược 能năng 乘thừa 者giả 。由do 此thử 為vi 此thử 。所sở 出xuất 所sở 至chí 。及cập 出xuất 至chí 時thời 。如như 是thị 一nhất 切thiết 。皆giai 無vô 所sở 有hữu 。都đô 不bất 可khả 得đắc 。以dĩ 一nhất 切thiết 法pháp 。畢tất 竟cánh 淨tịnh 故cố 。非phi 已dĩ 可khả 得đắc 。非phi 當đương 可khả 得đắc 。非phi 現hiện 可khả 得đắc 。如như 是thị 菩Bồ 薩Tát 。修tu 行hành 般Bát 若Nhã 。雖tuy 觀quán 一nhất 切thiết 法pháp 。皆giai 無vô 所sở 有hữu 。不bất 可khả 得đắc 畢tất 竟cánh 淨tịnh 故cố 。無vô 乘thừa 大Đại 乘Thừa 而nhi 出xuất 至chí 者giả 。然nhiên 以dĩ 無vô 所sở 得đắc 為vi 方phương 便tiện 。乘thừa 於ư 大Đại 乘Thừa 。出xuất 三tam 界giới 生sanh 死tử 。至chí 一Nhất 切Thiết 智Trí 智trí 。利lợi 益ích 安an 樂lạc 。一nhất 切thiết 有hữu 情tình 。窮cùng 未vị 來lai 際tế 。常thường 無vô 斷đoạn 盡tận 。

讚tán 大Đại 乘Thừa 品phẩm 第đệ 十thập 六lục 。善thiện 現hiện 略lược 讚tán 。如Như 來Lai 廣quảng 讚tán 。菩Bồ 薩Tát 住trụ 此thử 。三tam 世thế 平bình 等đẳng 相tương/tướng 中trung 。精tinh 勤cần 修tu 學học 。一Nhất 切Thiết 智Trí 智Trí 。無vô 取thủ 著trước 故cố 。速tốc 得đắc 圓viên 滿mãn 。菩Bồ 薩Tát 安an 住trụ 。如như 是thị 大Đại 乘Thừa 相tương/tướng 中trung 。超siêu 勝thắng 一nhất 切thiết 世thế 間gian 。

隨tùy 順thuận 品phẩm 第đệ 十thập 七thất 。滿mãn 慈từ 子tử 問vấn 。

如Như 來Lai 令linh 善thiện 現hiện 宣tuyên 般Bát 若Nhã 。而nhi 今kim 何hà 故cố 乃nãi 說thuyết 大Đại 乘Thừa 。

佛Phật 言ngôn 。

一nhất 切thiết 善thiện 法Pháp 。無vô 不bất 攝nhiếp 入nhập 般Bát 若Nhã 。若nhược 大Đại 乘Thừa 。若nhược 般Bát 若Nhã 。其kỳ 性tánh 無vô 二nhị 。無vô 二nhị 分phần 故cố 。

無vô 所sở 得đắc 品phẩm 第đệ 十thập 八bát 。善thiện 現hiện 白bạch 佛Phật 。

三tam 際tế 菩Bồ 薩Tát 不bất 可khả 得đắc 。色sắc 等đẳng 無vô 邊biên 故cố 。菩Bồ 薩Tát 亦diệc 無vô 邊biên 。即tức 色sắc 等đẳng 菩Bồ 薩Tát 無vô 。所sở 有hữu 不bất 可khả 得đắc 。離ly 色sắc 等đẳng 菩Bồ 薩Tát 無vô 。所sở 有hữu 不bất 可khả 得đắc 。我ngã 於ư 一nhất 切thiết 法pháp 。以dĩ 一nhất 切thiết 種chủng 。一nhất 切thiết 時thời 求cầu 菩Bồ 薩Tát 。都đô 無vô 所sở 見kiến 。竟cánh 不bất 可khả 得đắc 。云vân 何hà 令linh 我ngã 。以dĩ 般Bát 若Nhã 教giáo 誡giới 教giáo 授thọ 諸chư 菩Bồ 薩Tát 。

世Thế 尊Tôn 。菩Bồ 薩Tát 但đãn 有hữu 假giả 名danh 。如như 說thuyết 我ngã 等đẳng 。畢tất 竟cánh 不bất 生sanh 。諸chư 法pháp 亦diệc 爾nhĩ 。都đô 無vô 自tự 性tánh 。

世Thế 尊Tôn 。色sắc 等đẳng 諸chư 法pháp 若nhược 。畢tất 竟cánh 不bất 生sanh 。則tắc 不bất 名danh 色sắc 等đẳng 。我ngã 豈khởi 能năng 以dĩ 畢tất 竟cánh 不bất 生sanh 般Bát 若Nhã 。教giáo 誡giới 教giáo 授thọ 。畢tất 竟cánh 不bất 生sanh 諸chư 菩Bồ 薩Tát 。

世Thế 尊Tôn 。離ly 畢tất 竟cánh 不bất 生sanh 。亦diệc 無vô 菩Bồ 薩Tát 。能năng 行hành 無vô 上thượng 菩Bồ 提Đề 。若nhược 菩Bồ 薩Tát 聞văn 作tác 是thị 說thuyết 。其kỳ 心tâm 不bất 驚kinh 恐khủng 怖bố 。不bất 沈trầm 沒một 憂ưu 悔hối 。當đương 知tri 能năng 行hành 般Bát 若Nhã 。舍Xá 利Lợi 子Tử 問vấn 善thiện 現hiện 。

何hà 緣duyên 故cố 作tác 是thị 說thuyết 。善thiện 現hiện 廣quảng 答đáp 釋thích 之chi 。

觀quán 行hành 品phẩm 第đệ 十thập 九cửu 。善thiện 現hiện 白bạch 佛Phật 。

菩Bồ 薩Tát 修tu 行hành 般Bát 若Nhã 。觀quán 諸chư 法pháp 時thời 。於ư 色sắc 等đẳng 不bất 受thọ 不bất 取thủ 不bất 執chấp 不bất 著trước 。亦diệc 不bất 施thi 設thiết 為vi 色sắc 等đẳng 。又hựu 修tu 行hành 般Bát 若Nhã 時thời 。不bất 見kiến 色sắc 等đẳng 。以dĩ 色sắc 等đẳng 性tánh 空không 。無vô 生sanh 滅diệt 故cố 。又hựu 色sắc 等đẳng 不bất 生sanh 。則tắc 非phi 色sắc 等đẳng 。色sắc 等đẳng 與dữ 不bất 生sanh 。無vô 二nhị 無vô 二nhị 分phần 。以dĩ 不bất 生sanh 法pháp 。非phi 一nhất 非phi 二nhị 。非phi 多đa 非phi 異dị 故cố 。色sắc 等đẳng 不bất 滅diệt 亦diệc 爾nhĩ 。又hựu 色sắc 等đẳng 不bất 二nhị 。則tắc 非phi 色sắc 等đẳng 。又hựu 色sắc 等đẳng 皆giai 入nhập 不bất 二nhị 無vô 妄vọng 法pháp 數số 。舍Xá 利Lợi 子Tử 問vấn 。

何hà 謂vị 菩Bồ 薩Tát 。何hà 謂vị 般Bát 若Nhã 。何hà 謂vị 觀quán 諸chư 法pháp 。善thiện 現hiện 答đáp 言ngôn 。

為vì 有hữu 情tình 類loại 。求cầu 大đại 菩Bồ 提Đề 。亦diệc 有hữu 菩Bồ 提Đề 。故cố 名danh 菩Bồ 薩Tát 。能năng 如như 實thật 知tri 。一nhất 切thiết 法pháp 相tướng 。而nhi 不bất 執chấp 著trước 。故cố 復phục 名danh 摩ma 訶ha 薩tát 。所sở 謂vị 如như 實thật 知tri 。色sắc 相tướng 等đẳng 而nhi 不bất 執chấp 著trước 。有hữu 勝thắng 妙diệu 慧tuệ 。於ư 一nhất 切thiết 煩phiền 惱não 見kiến 趣thú 。一nhất 切thiết 六lục 趣thú 四tứ 生sanh 。一nhất 切thiết 蘊uẩn 處xứ 界giới 等đẳng 。而nhi 得đắc 遠viễn 離ly 。有hữu 勝thắng 妙diệu 慧tuệ 。於ư 色sắc 等đẳng 實thật 性tánh 而nhi 得đắc 遠viễn 到đáo 。故cố 名danh 般Bát 若Nhã 波ba 羅la 密mật 多đa 。觀quán 色sắc 等đẳng 非phi 常thường 非phi 無vô 常thường 。非phi 樂nhạo/nhạc/lạc 非phi 苦khổ 。非phi 我ngã 非phi 無vô 我ngã 。非phi 淨tịnh 非phi 不bất 淨tịnh 。非phi 空không 非phi 不bất 空không 。非phi 有hữu 相tương/tướng 非phi 無vô 相tướng 。非phi 有hữu 願nguyện 非phi 無vô 願nguyện 。非phi 寂tịch 靜tĩnh 非phi 不bất 寂tịch 靜tĩnh 。非phi 遠viễn 離ly 非phi 不bất 遠viễn 離ly 。是thị 謂vị 觀quán 諸chư 法pháp 。舍Xá 利Lợi 子Tử 問vấn 。

何hà 緣duyên 故cố 說thuyết 色sắc 等đẳng 不bất 生sanh 。則tắc 非phi 色sắc 等đẳng 。善thiện 現hiện 答đáp 言ngôn 。

色sắc 等đẳng 。色sắc 等đẳng 性tánh 空không 。此thử 性tánh 空không 中trung 。無vô 生sanh 無vô 色sắc 等đẳng 。故cố 說thuyết 色sắc 等đẳng 不bất 生sanh 則tắc 非phi 色sắc 等đẳng 。問vấn 答đáp 色sắc 等đẳng 不bất 滅diệt 亦diệc 爾nhĩ 。

又hựu 問vấn 。

何hà 緣duyên 故cố 說thuyết 色sắc 等đẳng 不bất 二nhị 。則tắc 非phi 色sắc 等đẳng 。答đáp 。

若nhược 色sắc 等đẳng 若nhược 不bất 二nhị 。如như 是thị 一nhất 切thiết 。皆giai 非phi 相tướng 應ưng 非phi 不bất 相tương 應ứng 。非phi 有hữu 色sắc 非phi 無vô 色sắc 。非phi 有hữu 見kiến 非phi 無vô 見kiến 。非phi 有hữu 對đối 非phi 無vô 對đối 。咸hàm 同đồng 一nhất 相tương/tướng 。所sở 謂vị 無vô 相tướng 。故cố 說thuyết 色sắc 等đẳng 不bất 二nhị 。則tắc 非phi 色sắc 等đẳng 。

又hựu 問vấn 。

何hà 緣duyên 故cố 說thuyết 色sắc 等đẳng 入nhập 不bất 二nhị 無vô 妄vọng 法pháp 數số 。答đáp 。

色sắc 等đẳng 不bất 異dị 無vô 生sanh 滅diệt 。無vô 生sanh 滅diệt 不bất 異dị 色sắc 等đẳng 。色sắc 等đẳng 即tức 是thị 無vô 生sanh 滅diệt 。無vô 生sanh 滅diệt 即tức 是thị 色sắc 等đẳng 。故cố 說thuyết 色sắc 等đẳng 入nhập 不bất 二nhị 無vô 妄vọng 法pháp 數số 。

無vô 生sanh 品phẩm 第đệ 二nhị 十thập 。善thiện 現hiện 白bạch 佛Phật 。

菩Bồ 薩Tát 修tu 行hành 般Bát 若Nhã 。觀quán 諸chư 法pháp 時thời 。見kiến 我ngã 等đẳng 無vô 生sanh 。畢tất 竟cánh 淨tịnh 故cố 。見kiến 色sắc 等đẳng 無vô 生sanh 。乃nãi 至chí 見kiến 如Như 來Lai 法pháp 無vô 生sanh 。畢tất 竟cánh 淨tịnh 故cố 。舍Xá 利Lợi 子Tử 問vấn 。

若nhược 如như 是thị 者giả 。六lục 趣thú 受thọ 生sanh 。應ưng 無vô 差sai 別biệt 。又hựu 若nhược 一nhất 切thiết 法pháp 。定định 無vô 生sanh 者giả 。何hà 緣duyên 為vi 預dự 流lưu 果quả 。修tu 斷đoạn 三tam 結kết 道đạo 。乃nãi 至chí 何hà 緣duyên 。諸chư 佛Phật 為vi 有hữu 情tình 故cố 。轉chuyển 妙diệu 法Pháp 輪luân 。善thiện 現hiện 答đáp 言ngôn 。

非phi 於ư 無vô 生sanh 法pháp 中trung 。見kiến 有hữu 六lục 趣thú 。受thọ 生sanh 差sai 別biệt 。乃nãi 至chí 非phi 於ư 無vô 生sanh 法pháp 中trung 。見kiến 有hữu 諸chư 佛Phật 。證chứng 無vô 上thượng 菩Bồ 提Đề 。轉chuyển 妙diệu 法Pháp 輪luân 。度độ 無vô 量lượng 眾chúng 。又hựu 但đãn 隨tùy 世thế 間gian 言ngôn 說thuyết 施thi 設thiết 。有hữu 得đắc 有hữu 現hiện 觀quán 。非phi 勝thắng 義nghĩa 中trung 。有hữu 得đắc 有hữu 現hiện 觀quán 。乃nãi 至chí 六lục 趣thú 差sai 別biệt 。亦diệc 隨tùy 世thế 間gian 。言ngôn 說thuyết 施thi 設thiết 故cố 有hữu 。非phi 勝thắng 義nghĩa 也dã 。色sắc 等đẳng 是thị 不bất 生sanh 法pháp 。我ngã 不bất 欲dục 令linh 生sanh 。以dĩ 自tự 性tánh 空không 故cố 。又hựu 色sắc 等đẳng 是thị 已dĩ 生sanh 法pháp 。我ngã 不bất 欲dục 令linh 生sanh 。以dĩ 自tự 性tánh 空không 故cố 。生sanh 與dữ 不bất 生sanh 。俱câu 非phi 相tướng 應ưng 非phi 不bất 相tương 應ứng 。乃nãi 至chí 非phi 有hữu 對đối 非phi 無vô 對đối 。咸hàm 同đồng 一nhất 相tương/tướng 。所sở 謂vị 無vô 相tướng 。故cố 我ngã 不bất 欲dục 令linh 生sanh 生sanh 。亦diệc 不bất 欲dục 令linh 不bất 生sanh 生sanh 。乃nãi 至chí 於ư 不bất 生sanh 法pháp 起khởi 不bất 生sanh 言ngôn 。此thử 不bất 生sanh 言ngôn 亦diệc 不bất 生sanh 。以dĩ 色sắc 等đẳng 皆giai 。本bổn 性tánh 空không 故cố 。諸chư 佛Phật 弟đệ 子tử 。能năng 隨tùy 問vấn 答đáp 。以dĩ 一nhất 切thiết 法pháp 。無vô 所sở 依y 故cố 。色sắc 等đẳng 本bổn 性tánh 空không 。依y 內nội 。依y 外ngoại 。依y 兩lưỡng 中trung 間gian 。不bất 可khả 得đắc 故cố 。

淨tịnh 道Đạo 品Phẩm 第đệ 二nhị 十thập 一nhất 。善thiện 現hiện 謂vị 舍Xá 利Lợi 子Tử 。

菩Bồ 薩Tát 修tu 行hành 六Lục 度Độ 。應ưng 淨tịnh 色sắc 等đẳng 。乃nãi 至chí 應ưng 淨tịnh 。一nhất 切thiết 相tướng 智trí 。應ưng 淨tịnh 菩Bồ 提Đề 道Đạo 。具cụ 明minh 六Lục 度Độ 各các 有hữu 二nhị 種chủng 。一nhất 者giả 世thế 間gian 。二nhị 出xuất 世thế 間gian 。以dĩ 有hữu 所sở 得đắc 為vi 方phương 便tiện 。著trước 三tam 輪luân 而nhi 行hành 施thí 等đẳng 。名danh 為vi 世thế 間gian 。三tam 輪luân 清thanh 淨tịnh 。以dĩ 大đại 悲bi 為vi 上thượng 首thủ 。所sở 修tu 施thí 等đẳng 。普phổ 施thí 有hữu 情tình 。於ư 諸chư 有hữu 情tình 。都đô 無vô 所sở 得đắc 。雖tuy 與dữ 一nhất 切thiết 。有hữu 情tình 同đồng 共cộng 迴hồi 向hướng 無vô 上thượng 菩Bồ 提Đề 。而nhi 於ư 其kỳ 中trung 。不bất 見kiến 少thiểu 相tương/tướng 。由do 都đô 無vô 所sở 執chấp 而nhi 行hành 施thí 等đẳng 。名danh 出xuất 世thế 間gian 。波ba 羅la 密mật 多đa 。又hựu 二nhị 十thập 空không 。真Chân 如Như 等đẳng 。四Tứ 諦Đế 六Lục 度Độ 。四tứ 靜tĩnh 慮lự 等đẳng 。八Bát 解Giải 脫Thoát 等đẳng 。四tứ 念niệm 住trụ 等đẳng 。乃nãi 至chí 一nhất 切thiết 相tướng 智trí 。名danh 菩Bồ 提Đề 道Đạo 。如như 是thị 功công 德đức 。皆giai 由do 般Bát 若Nhã 勢thế 力lực 所sở 致trí 。如như 是thị 般Bát 若Nhã 。能năng 與dữ 一nhất 切thiết 。善thiện 法Pháp 為vi 母mẫu 。一nhất 切thiết 三tam 乘thừa 善thiện 法Pháp 從tùng 此thử 生sanh 故cố 。如như 是thị 般Bát 若Nhã 。普phổ 能năng 攝nhiếp 受thọ 一nhất 切thiết 善thiện 法Pháp 。一nhất 切thiết 三tam 乘thừa 善thiện 法Pháp 依y 此thử 住trụ 故cố 。若nhược 菩Bồ 薩Tát 聞văn 說thuyết 般Bát 若Nhã 。心tâm 無vô 疑nghi 惑hoặc 。亦diệc 不bất 迷mê 悶muộn 。當đương 知tri 住trụ 如như 是thị 住trụ 。不bất 離ly 大đại 悲bi 作tác 意ý 。以dĩ 有hữu 情tình 等đẳng 非phi 有hữu 故cố 。作tác 意ý 亦diệc 非phi 有hữu 。有hữu 情tình 等đẳng 無vô 實thật 故cố 。無vô 自tự 性tánh 故cố 。空không 故cố 。遠viễn 離ly 故cố 。寂tịch 靜tĩnh 故cố 。無vô 覺giác 知tri 故cố 。作tác 意ý 亦diệc 無vô 實thật 。乃nãi 至chí 無vô 覺giác 知tri 。佛Phật 讚tán 印ấn 之chi 。大Đại 千Thiên 六lục 種chủng 轉chuyển 變biến 。如Như 來Lai 微vi 笑tiếu 明minh 益ích 。

天thiên 帝đế 品phẩm 第đệ 二nhị 十thập 二nhị 。諸chư 天thiên 來lai 會hội 。帝Đế 釋Thích 問vấn 言ngôn 。

何hà 者giả 是thị 菩Bồ 薩Tát 般Bát 若Nhã 。云vân 何hà 應ưng 住trụ 。云vân 何hà 應ưng 學học 。善thiện 現hiện 答đáp 言ngôn 。

以dĩ 應ưng 一Nhất 切Thiết 智Trí 智Trí 心tâm 。用dụng 無vô 所sở 得đắc 為vi 方phương 便tiện 。思tư 惟duy 蘊uẩn 。處xử 。界giới 。觸xúc 。受thọ 。六lục 大đại 。十Thập 二Nhị 因Nhân 緣Duyên 。皆giai 無vô 常thường 。苦khổ 。無vô 我ngã 。不bất 淨tịnh 。空không 。無vô 相tướng 。無vô 願nguyện 。寂tịch 靜tĩnh 。遠viễn 離ly 。如như 病bệnh 。如như 癰ung 。如như 箭tiễn 。如như 瘡sang 。熱nhiệt 惱não 逼bức 切thiết 。敗bại 壞hoại 衰suy 朽hủ 。變biến 動động 速tốc 滅diệt 。可khả 畏úy 可khả 厭yếm 。有hữu 災tai 有hữu 橫hoạnh/hoành 。有hữu 疫dịch 有hữu 癘lệ 。性tánh 不bất 安an 隱ẩn 。不bất 可khả 保bảo 信tín 。無vô 生sanh 無vô 滅diệt 。無vô 染nhiễm 無vô 淨tịnh 。無vô 作tác 無vô 為vi 。是thị 為vi 般Bát 若Nhã 。

復phục 次thứ 以dĩ 應ưng 一Nhất 切Thiết 智Trí 智Trí 心tâm 。用dụng 無vô 所sở 得đắc 為vi 方phương 便tiện 。觀quán 察sát 二nhị 十thập 空không 真Chân 如Như 等đẳng 。無vô 我ngã 我ngã 所sở 。無vô 相tướng 。無vô 願nguyện 。寂tịch 靜tĩnh 遠viễn 離ly 。無vô 生sanh 無vô 滅diệt 。無vô 染nhiễm 無vô 淨tịnh 。無vô 作tác 無vô 為vi 。是thị 為vi 般Bát 若Nhã 。

復phục 次thứ 以dĩ 應ưng 。一Nhất 切Thiết 智Trí 智Trí 心tâm 。用dụng 無vô 所sở 得đắc 為vi 方phương 便tiện 。行hành 六Lục 度Độ 十thập 二nhị 禪thiền 。乃nãi 至chí 修tu 一nhất 切thiết 相tướng 智trí 。是thị 為vi 般Bát 若Nhã 。

復phục 次thứ 作tác 如như 是thị 觀quán 。唯duy 有hữu 諸chư 法pháp 。互hỗ 相tương 緣duyên 藉tạ 。滋tư 潤nhuận 增tăng 長trưởng 。遍biến 滿mãn 充sung 溢dật 。無vô 我ngã 我ngã 所sở 。雖tuy 觀quán 諸chư 法pháp 。而nhi 於ư 諸chư 法pháp 。都đô 無vô 所sở 見kiến 。佛Phật 讚tán 印ấn 之chi 。善thiện 現hiện 又hựu 答đáp 。

色sắc 等đẳng 。色sắc 等đẳng 性tánh 空không 。菩Bồ 薩Tát 。菩Bồ 薩Tát 性tánh 空không 。若nhược 色sắc 等đẳng 性tánh 空không 。若nhược 菩Bồ 薩Tát 性tánh 空không 。如như 是thị 一nhất 切thiết 。皆giai 無vô 二nhị 無vô 二nhị 分phần 。菩Bồ 薩Tát 於ư 般Bát 若Nhã 。應ưng 如như 是thị 住trụ 。不bất 應ưng 住trụ 色sắc 等đẳng 。不bất 應ưng 住trụ 此thử 是thị 色sắc 等đẳng 。不bất 應ưng 住trụ 色sắc 等đẳng 若nhược 常thường 若nhược 無vô 常thường 。乃nãi 至chí 若nhược 有hữu 願nguyện 若nhược 無vô 願nguyện 。以dĩ 有hữu 所sở 得đắc 為vi 方phương 便tiện 故cố 。又hựu 不bất 應ưng 住trụ 預dự 流lưu 等đẳng 是thị 無vô 為vi 相tương/tướng 。是thị 福phước 田điền 。不bất 應ưng 住trụ 初Sơ 地Địa 等đẳng 殊thù 勝thắng 事sự 。不bất 應ưng 住trụ 我ngã 當đương 圓viên 滿mãn 六Lục 度Độ 十thập 二nhị 禪thiền 。乃nãi 至chí 我ngã 當đương 成thành 辦biện 。三tam 十thập 二nhị 相tướng 。八bát 十thập 隨tùy 好hảo 等đẳng 。又hựu 不bất 應ưng 住trụ 願nguyện 我ngã 當đương 得đắc 。淨tịnh 佛Phật 土độ 中trung 。無vô 一nhất 切thiết 法pháp 名danh 聲thanh 。以dĩ 有hữu 所sở 得đắc 為vi 方phương 便tiện 故cố 。一nhất 切thiết 如Như 來Lai 。得đắc 菩Bồ 提Đề 時thời 。覺giác 一nhất 切thiết 法pháp 。都đô 無vô 所sở 有hữu 。名danh 字tự 音âm 聲thanh 。皆giai 不bất 可khả 得đắc 。舍Xá 利Lợi 子Tử 作tác 是thị 念niệm 。若nhược 菩Bồ 薩Tát 於ư 一nhất 切thiết 法pháp 。不bất 應ưng 住trụ 者giả 。云vân 何hà 應ưng 住trụ 般Bát 若Nhã 。善thiện 現hiện 謂vị 曰viết 。

諸chư 如Như 來Lai 心tâm 。為vi 何hà 所sở 住trụ 。舍Xá 利Lợi 子Tử 言ngôn 。

諸chư 佛Phật 之chi 心tâm 。都đô 無vô 所sở 住trụ 。以dĩ 色sắc 等đẳng 不bất 可khả 得đắc 故cố 。如Như 來Lai 之chi 心tâm 。於ư 一nhất 切thiết 法pháp 。都đô 無vô 所sở 住trụ 。亦diệc 非phi 不bất 住trụ 。善thiện 現hiện 謂vị 言ngôn 。

菩Bồ 薩Tát 雖tuy 住trụ 般Bát 若Nhã 。而nhi 同đồng 如Như 來Lai 。於ư 一nhất 切thiết 法pháp 。都đô 無vô 所sở 住trụ 。亦diệc 非phi 不bất 住trụ 。以dĩ 色sắc 等đẳng 無vô 二nhị 相tướng 故cố 。以dĩ 無vô 所sở 得đắc 。而nhi 為vi 方phương 便tiện 。應ưng 如như 是thị 學học 。

閱Duyệt 藏Tạng 知Tri 津Tân 卷quyển 第đệ 十thập 六lục