唯Duy 識Thức 論Luận

天Thiên 親Thân 菩Bồ 薩Tát 造Tạo 後Hậu 魏Ngụy 瞿Cù 曇Đàm 般Bát 若Nhã 流Lưu 支Chi 譯Dịch

唯duy 識thức 論luận 一nhất 卷quyển (# 一nhất 名danh 破phá 色sắc 心tâm 論luận )#

天Thiên 親Thân 菩Bồ 薩Tát 造tạo

後hậu 魏ngụy 瞿Cù 曇Đàm 般Bát 若Nhã 流lưu 支chi 譯dịch

唯duy 識thức 無vô 境cảnh 界giới 。 以dĩ 無vô 塵trần 妄vọng 見kiến 。

如như 人nhân 目mục 有hữu 瞖ế 。 見kiến 毛mao 月nguyệt 等đẳng 事sự 。

若nhược 但đãn 心tâm 無vô 塵trần 。 離ly 外ngoại 境cảnh 妄vọng 見kiến 。

處xứ 時thời 定định 不bất 定định 。 人nhân 及cập 所sở 作tác 事sự 。

處xứ 時thời 等đẳng 諸chư 事sự 。 無vô 色sắc 等đẳng 外ngoại 法pháp 。

人nhân 夢mộng 及cập 餓ngạ 鬼quỷ 。 依y 業nghiệp 虛hư 妄vọng 見kiến 。

如như 夢mộng 中trung 無vô 女nữ 。 動động 身thân 失thất 不bất 淨tịnh 。

獄ngục 中trung 種chủng 種chủng 主chủ 。 為vì 彼bỉ 所sở 逼bức 惱não 。

畜súc 生sanh 生sanh 天thiên 中trung 。 地địa 獄ngục 不bất 如như 是thị 。

以dĩ 在tại 於ư 天thiên 上thượng 。 不bất 受thọ 畜súc 生sanh 苦khổ 。

若nhược 依y 眾chúng 生sanh 業nghiệp 。 四tứ 大đại 如như 是thị 變biến 。

何hà 故cố 不bất 依y 業nghiệp 。 心tâm 如như 是thị 轉chuyển 變biến 。

業nghiệp 熏huân 於ư 異dị 法pháp 。 果quả 云vân 何hà 異dị 處xứ 。

善thiện 惡ác 熏huân 於ư 心tâm 。 何hà 故cố 離ly 心tâm 說thuyết 。

說thuyết 色sắc 等đẳng 諸chư 入nhập 。 為vi 可khả 化hóa 眾chúng 生sanh 。

依y 前tiền 人nhân 受thọ 法pháp 。 說thuyết 言ngôn 有hữu 化hóa 生sanh 。

依y 彼bỉ 本bổn 心tâm 智trí 。 識thức 妄vọng 取thủ 外ngoại 境cảnh 。

是thị 故cố 如Như 來Lai 說thuyết 。 有hữu 內nội 外ngoại 諸chư 入nhập 。

觀quán 虛hư 妄vọng 無vô 實thật 。 如như 是thị 入nhập 我ngã 空không 。

觀quán 於ư 諸chư 異dị 法pháp 。 入nhập 諸chư 法pháp 無vô 我ngã 。

彼bỉ 一nhất 非phi 可khả 見kiến 。 多đa 亦diệc 不bất 可khả 見kiến 。

和hòa 合hợp 不bất 可khả 見kiến 。 是thị 故cố 無vô 塵trần 法pháp 。

六lục 塵trần 同đồng 時thời 合hợp 。 塵trần 則tắc 有hữu 六lục 廂sương 。

若nhược 六lục 唯duy 一nhất 處xứ 。 諸chư 大đại 是thị 一nhất 塵trần 。

若nhược 微vi 塵trần 不bất 合hợp 。 彼bỉ 合hợp 何hà 所sở 成thành 。

言ngôn 微vi 塵trần 無vô 廂sương 。 能năng 成thành 則tắc 有hữu 廂sương 。

有hữu 法pháp 方phương 所sở 別biệt 。 彼bỉ 不bất 得đắc 言ngôn 一nhất 。

影ảnh 障chướng 若nhược 非phi 大đại 。 則tắc 彼bỉ 二nhị 非phi 彼bỉ 。

若nhược 一nhất 行hành 不bất 次thứ 。 取thủ 捨xả 亦diệc 不bất 同đồng 。

差sai 別biệt 無vô 量lượng 處xứ 。 微vi 細tế 亦diệc 應ưng 見kiến 。

現hiện 見kiến 如như 夢mộng 中trung 。 見kiến 所sở 見kiến 不bất 俱câu 。

見kiến 時thời 不bất 分phân 別biệt 。 云vân 何hà 言ngôn 現hiện 見kiến 。

先tiên 說thuyết 虛hư 妄vọng 見kiến 。 則tắc 依y 彼bỉ 虛hư 憶ức 。

見kiến 虛hư 妄vọng 夢mộng 者giả 。 未vị 寤ngụ 則tắc 不bất 知tri 。

迭điệt 共cộng 增tăng 上thượng 因nhân 。 彼bỉ 此thử 心tâm 緣duyên 合hợp 。

無vô 明minh 覆phú 於ư 心tâm 。 故cố 夢mộng 寤ngụ 果quả 別biệt 。

死tử 依y 於ư 他tha 心tâm 。 亦diệc 有hữu 依y 自tự 心tâm 。

及cập 種chủng 種chủng 因nhân 緣duyên 。 破phá 失thất 自tự 心tâm 識thức 。

經kinh 說thuyết 檀đàn 拏noa 迦ca 。 迦ca 陵lăng 摩ma 燈đăng 國quốc 。

仙tiên 人nhân 瞋sân 故cố 空không 。 是thị 故cố 心tâm 業nghiệp 重trọng 。

諸chư 法pháp 心tâm 為vi 本bổn 。 諸chư 法pháp 心tâm 為vi 勝thắng 。

離ly 心tâm 無vô 諸chư 法pháp 。 唯duy 心tâm 身thân 口khẩu 名danh 。

他tha 心tâm 知tri 於ư 境cảnh 。 不bất 如như 實thật 覺giác 知tri 。

以dĩ 非phi 離ly 識thức 境cảnh 。 唯duy 佛Phật 如như 實thật 知tri 。

作tác 此thử 唯duy 識thức 論luận 。 非phi 我ngã 思tư 量lượng 義nghĩa 。

諸chư 佛Phật 妙diệu 境cảnh 界giới 。 福phước 德đức 施thí 群quần 生sanh 。

問vấn 曰viết 。 此thử 初sơ 偈kệ 者giả 明minh 何hà 等đẳng 義nghĩa 。

答đáp 曰viết 。

凡phàm 作tác 論luận 者giả 。 皆giai 有hữu 三tam 義nghĩa 。 何hà 等đẳng 為vi 三tam 。

一nhất 者giả 立lập 義nghĩa 。 二nhị 者giả 引dẫn 證chứng 。 三tam 者giả 譬thí 喻dụ 。 立lập 義nghĩa 者giả 。 如như 偈kệ 言ngôn 。 唯duy 識thức 無vô 境cảnh 界giới 故cố 。 引dẫn 證chứng 者giả 。 如như 偈kệ 言ngôn 。 以dĩ 無vô 塵trần 妄vọng 見kiến 故cố 。 譬thí 喻dụ 者giả 。 如như 偈kệ 言ngôn 。 如như 人nhân 目mục 有hữu 瞖ế 見kiến 毛mao 月nguyệt 等đẳng 事sự 故cố 。 又hựu 復phục 有hữu 義nghĩa 。 如như 大Đại 乘Thừa 經Kinh 中trung 說thuyết 。 三tam 界giới 唯duy 心tâm 。 唯duy 是thị 心tâm 者giả 。 但đãn 有hữu 內nội 心tâm 無vô 色sắc 香hương 等đẳng 外ngoại 諸chư 境cảnh 界giới 。 此thử 云vân 何hà 知tri 。 如như 十Thập 地Địa 經kinh 說thuyết 。 三tam 界giới 虛hư 妄vọng 。 但đãn 是thị 一nhất 心tâm 作tác 故cố 。 心tâm 意ý 與dữ 識thức 及cập 了liễu 別biệt 等đẳng 。 如như 是thị 四tứ 法Pháp 。 義nghĩa 一nhất 名danh 異dị 。 此thử 依y 相tương 應ứng 心tâm 說thuyết 。 非phi 依y 不bất 相tương 應ứng 心tâm 說thuyết 。 心tâm 有hữu 二nhị 種chủng 。 何hà 等đẳng 為vi 二nhị 。

一nhất 者giả 相tương 應ứng 心tâm 。 二nhị 者giả 不bất 相tương 應ứng 心tâm 。 相tương 應ứng 心tâm 者giả 。 所sở 謂vị 一nhất 切thiết 。 煩phiền 惱não 結kết 使sử 。 受thọ 想tưởng 行hành 等đẳng 諸chư 心tâm 相tương 應ứng 。 以dĩ 是thị 故cố 言ngôn 。 心tâm 意ý 與dữ 識thức 及cập 了liễu 別biệt 等đẳng 義nghĩa 一nhất 名danh 異dị 故cố 。 不bất 相tương 應ứng 心tâm 者giả 。 所sở 謂vị 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 。 諦đế 常thường 住trụ 不bất 變biến 。 自tự 性tánh 清thanh 淨tịnh 心tâm 故cố 。 言ngôn 三tam 界giới 虛hư 妄vọng 。 但đãn 是thị 一nhất 心tâm 作tác 。 是thị 故cố 偈kệ 言ngôn 。 唯duy 識thức 無vô 境cảnh 界giới 故cố 。 已dĩ 明minh 立lập 義nghĩa 。 次thứ 辯biện 引dẫn 證chứng 。 問vấn 曰viết 。 以dĩ 何hà 事sự 驗nghiệm 得đắc 知tri 色sắc 等đẳng 外ngoại 境cảnh 界giới 無vô 。 但đãn 有hữu 內nội 心tâm 能năng 虛hư 妄vọng 見kiến 前tiền 境cảnh 界giới 也dã 。

答đáp 曰viết 。

偈kệ 言ngôn 以dĩ 無vô 塵trần 妄vọng 見kiến 故cố 。 無vô 塵trần 妄vọng 見kiến 者giả 。 明minh 畢tất 竟cánh 無vô 。 色sắc 等đẳng 境cảnh 界giới 。 但đãn 有hữu 內nội 心tâm 。 妄vọng 生sanh 分phân 別biệt 。 能năng 見kiến 色sắc 等đẳng 外ngoại 諸chư 境cảnh 界giới 。 已dĩ 明minh 引dẫn 證chứng 。 次thứ 顯hiển 譬thí 喻dụ 。

問vấn 曰viết 。 若nhược 無vô 色sắc 等đẳng 外ngoại 境cảnh 界giới 者giả 。 為vi 但đãn 有hữu 言ngôn 說thuyết 。 為vi 亦diệc 有hữu 譬thí 況huống 。

答đáp 曰viết 。

偈kệ 言ngôn 如như 人nhân 目mục 有hữu 瞖ế 見kiến 毛mao 月nguyệt 等đẳng 事sự 故cố 。 此thử 明minh 何hà 義nghĩa 。 譬thí 如như 人nhân 目mục 或hoặc 有hữu 膚phu 瞖ế 熱nhiệt 氣khí 病bệnh 等đẳng 。 是thị 故cố 妄vọng 見kiến 種chủng 種chủng 諸chư 事sự 。 於ư 虛hư 空không 中trung 。 覩đổ 見kiến 毛mao 炎diễm 等đẳng 見kiến 第đệ 二nhị 月nguyệt 。 及cập 以dĩ 夢mộng 幻huyễn 乾càn 闥thát 婆bà 城thành 。 如như 是thị 等đẳng 法Pháp 。 實thật 無vô 前tiền 事sự 。 但đãn 虛hư 妄vọng 見kiến 而nhi 有hữu 受thọ 用dụng 色sắc 香hương 味vị 等đẳng 。 外ngoại 諸chư 境cảnh 界giới 。 皆giai 亦diệc 如như 是thị 。 無vô 始thỉ 世thế 來lai 。 內nội 心tâm 倒đảo 惑hoặc 妄vọng 見kiến 有hữu 用dụng 。 實thật 無vô 色sắc 等đẳng 外ngoại 諸chư 境cảnh 界giới 。 問vấn 曰viết 。 偈kệ 言ngôn 。

若nhược 但đãn 心tâm 無vô 塵trần 。 離ly 外ngoại 境cảnh 妄vọng 見kiến 。

處xứ 時thời 定định 不bất 定định 。 人nhân 及cập 所sở 作tác 事sự 。

此thử 偈kệ 明minh 何hà 義nghĩa 。 若nhược 離ly 色sắc 等đẳng 外ngoại 諸chư 境cảnh 界giới 虛hư 妄vọng 見kiến 者giả 。 以dĩ 何hà 義nghĩa 故cố 。 於ư 有hữu 色sắc 處xứ 眼nhãn 則tắc 見kiến 色sắc 。 餘dư 無vô 色sắc 處xứ 。 則tắc 不bất 見kiến 色sắc 。 又hựu 復phục 有hữu 難nạn/nan 。 若nhược 無vô 色sắc 等đẳng 外ngoại 諸chư 境cảnh 界giới 虛hư 妄vọng 見kiến 者giả 。 以dĩ 何hà 義nghĩa 故cố 。 即tức 彼bỉ 見kiến 處xứ 於ư 有hữu 色sắc 時thời 眼nhãn 則tắc 見kiến 色sắc 。 於ư 無vô 色sắc 時thời 。 則tắc 不bất 見kiến 色sắc 。 又hựu 復phục 有hữu 難nạn/nan 。 若nhược 無vô 色sắc 等đẳng 外ngoại 諸chư 境cảnh 界giới 虛hư 妄vọng 見kiến 者giả 。 如như 是thị 則tắc 應ứng 。 一nhất 切thiết 時thời 見kiến 。 若nhược 不bất 如như 是thị 。 應ưng 一nhất 切thiết 時thời 悉tất 皆giai 不bất 見kiến 。 是thị 故cố 偈kệ 言ngôn 。 若nhược 但đãn 心tâm 無vô 塵trần 離ly 外ngoại 境cảnh 妄vọng 見kiến 處xứ 時thời 定định 不bất 定định 故cố 。 又hựu 復phục 有hữu 難nạn/nan 。 若nhược 無vô 色sắc 等đẳng 外ngoại 諸chư 境cảnh 界giới 虛hư 妄vọng 見kiến 者giả 。 以dĩ 何hà 義nghĩa 故cố 。 多đa 人nhân 共cộng 集tập 同đồng 處xứ 同đồng 時thời 。 於ư 有hữu 色sắc 處xứ 則tắc 同đồng 見kiến 色sắc 。 於ư 無vô 色sắc 處xứ 則tắc 同đồng 不bất 見kiến 。 又hựu 復phục 有hữu 難nạn/nan 。 若nhược 無vô 色sắc 等đẳng 外ngoại 諸chư 境cảnh 界giới 虛hư 妄vọng 見kiến 者giả 。 以dĩ 何hà 義nghĩa 故cố 。 眼nhãn 瞖ế 之chi 人nhân 。 妄vọng 見kiến 日nhật 月nguyệt 毛mao 輪luân 蠅dăng 等đẳng 。 淨tịnh 眼nhãn 之chi 人nhân 。 則tắc 不bất 妄vọng 見kiến 。 又hựu 復phục 有hữu 難nạn/nan 。 若nhược 等đẳng 無vô 有hữu 色sắc 香hương 味vị 。 等đẳng 外ngoại 諸chư 境cảnh 界giới 虛hư 妄vọng 見kiến 者giả 。 以dĩ 何hà 義nghĩa 故cố 。 眼nhãn 瞖ế 之chi 人nhân 。 所sở 見kiến 日nhật 月nguyệt 毛mao 輪luân 蠅dăng 等đẳng 皆giai 悉tất 無vô 用dụng 。 淨tịnh 眼nhãn 之chi 人nhân 。 有hữu 所sở 見kiến 者giả 。 皆giai 悉tất 有hữu 用dụng 。 又hựu 復phục 有hữu 難nạn/nan 。 若nhược 等đẳng 無vô 有hữu 色sắc 香hương 味vị 。 等đẳng 外ngoại 諸chư 境cảnh 界giới 虛hư 妄vọng 見kiến 者giả 。 以dĩ 何hà 義nghĩa 故cố 。 夢mộng 中trung 所sở 見kiến 。 飲ẩm 食thực 飢cơ 飽bão 。 刀đao 杖trượng 毒độc 藥dược 。 如như 是thị 等đẳng 事sự 。 皆giai 悉tất 無vô 用dụng 。 寤ngụ 時thời 所sở 見kiến 飲ẩm 食thực 飢cơ 飽bão 。 刀đao 杖trượng 毒độc 藥dược 。 如như 是thị 等đẳng 事sự 。 皆giai 悉tất 有hữu 用dụng 。 又hựu 復phục 有hữu 難nạn/nan 。 若nhược 等đẳng 無vô 有hữu 色sắc 香hương 味vị 。 等đẳng 外ngoại 諸chư 境cảnh 界giới 虛hư 妄vọng 見kiến 者giả 。 以dĩ 何hà 義nghĩa 故cố 。 乾càn 闥thát 婆bà 城thành 實thật 無vô 有hữu 城thành 而nhi 無vô 城thành 用dụng 。 自tự 餘dư 城thành 者giả 皆giai 實thật 有hữu 城thành 而nhi 有hữu 城thành 用dụng 。 以dĩ 是thị 義nghĩa 故cố 。 色sắc 香hương 味vị 等đẳng 外ngoại 諸chư 境cảnh 界giới 皆giai 悉tất 實thật 有hữu 。 不bất 同đồng 瞖ế 夢mộng 乾càn 闥thát 婆bà 城thành 等đẳng 。 是thị 故cố 處xứ 時thời 人nhân 所sở 作tác 業nghiệp 皆giai 是thị 實thật 有hữu 。 不bất 同đồng 夢mộng 等đẳng 。 是thị 故cố 偈kệ 言ngôn 。 處xử 時thời 定định 不bất 定định 人nhân 及cập 。 所sở 作tác 事sự 故cố 。

答đáp 曰viết 。

偈kệ 言ngôn 。

處xứ 時thời 等đẳng 諸chư 事sự 。 無vô 色sắc 等đẳng 外ngoại 法pháp 。

人nhân 夢mộng 及cập 餓ngạ 鬼quỷ 。 依y 業nghiệp 虛hư 妄vọng 見kiến 。

此thử 偈kệ 明minh 何hà 義nghĩa 。 汝nhữ 言ngôn 。 以dĩ 何hà 義nghĩa 故cố 。 於ư 有hữu 色sắc 處xứ 眼nhãn 則tắc 見kiến 色sắc 。 餘dư 無vô 色sắc 處xứ 不bất 見kiến 色sắc 者giả 。 此thử 義nghĩa 不bất 然nhiên 。

何hà 以dĩ 故cố 。 以dĩ 彼bỉ 夢mộng 中trung 於ư 無vô 色sắc 處xứ 則tắc 見kiến 有hữu 色sắc 於ư 有hữu 色sắc 處xứ 不bất 見kiến 色sắc 故cố 。 又hựu 汝nhữ 言ngôn 。 以dĩ 何hà 義nghĩa 故cố 。 即tức 彼bỉ 見kiến 處xứ 於ư 有hữu 色sắc 時thời 眼nhãn 則tắc 見kiến 色sắc 。 若nhược 無vô 色sắc 時thời 不bất 見kiến 色sắc 者giả 。 汝nhữ 以dĩ 何hà 義nghĩa 故cố 。 於ư 彼bỉ 夢mộng 中trung 。 一nhất 處xứ 見kiến 有hữu 聚tụ 落lạc 城thành 邑ấp 。 及cập 男nam 女nữ 等đẳng 。 或hoặc 即tức 彼bỉ 處xứ 聚tụ 落lạc 城thành 邑ấp 。 及cập 男nam 女nữ 等đẳng 。 皆giai 悉tất 不bất 見kiến 。 或hoặc 時thời 有hữu 見kiến 。 或hoặc 時thời 不bất 見kiến 。 非phi 是thị 常thường 見kiến 。 又hựu 汝nhữ 言ngôn 。 若nhược 無vô 色sắc 等đẳng 外ngoại 諸chư 境cảnh 界giới 虛hư 妄vọng 見kiến 者giả 。 如như 是thị 則tắc 應ứng 。 一nhất 切thiết 時thời 見kiến 。 若nhược 不bất 如như 是thị 。 應ưng 一nhất 切thiết 時thời 不bất 見kiến 者giả 。 此thử 義nghĩa 不bất 然nhiên 。

何hà 以dĩ 故cố 。 有hữu 於ư 處xứ 時thời 無vô 色sắc 香hương 等đẳng 外ngoại 諸chư 境cảnh 界giới 。 亦diệc 有hữu 同đồng 處xứ 同đồng 時thời 同đồng 見kiến 。 亦diệc 有hữu 同đồng 處xứ 同đồng 時thời 不bất 見kiến 。 是thị 故cố 偈kệ 言ngôn 。 人nhân 夢mộng 及cập 餓ngạ 鬼quỷ 依y 業nghiệp 虛hư 妄vọng 見kiến 故cố 。 此thử 明minh 何hà 義nghĩa 。 以dĩ 汝nhữ 向hướng 言ngôn 若nhược 無vô 色sắc 等đẳng 外ngoại 諸chư 境cảnh 界giới 。 云vân 何hà 有hữu 時thời 處xứ 等đẳng 見kiến 不bất 見kiến 者giả 。 此thử 義nghĩa 不bất 成thành 。 是thị 虛hư 妄vọng 說thuyết 。

何hà 以dĩ 故cố 。 以dĩ 應ưng 離ly 色sắc 等đẳng 外ngoại 諸chư 境cảnh 界giới 。

時thời 處xứ 等đẳng 事sự 皆giai 悉tất 成thành 故cố 。 又hựu 汝nhữ 言ngôn 。 以dĩ 何hà 義nghĩa 故cố 。 多đa 人nhân 共cộng 集tập 同đồng 處xứ 同đồng 時thời 。 於ư 有hữu 色sắc 處xứ 則tắc 同đồng 見kiến 色sắc 。 於ư 無vô 色sắc 處xứ 則tắc 同đồng 不bất 見kiến 。 又hựu 汝nhữ 言ngôn 。 眼nhãn 瞖ế 之chi 人nhân 妄vọng 見kiến 日nhật 月nguyệt 毛mao 輪luân 蠅dăng 等đẳng 。 淨tịnh 眼nhãn 之chi 人nhân 不bất 妄vọng 見kiến 者giả 。 此thử 義nghĩa 不bất 然nhiên 。

何hà 以dĩ 故cố 。 如như 餓ngạ 鬼quỷ 等đẳng 離ly 色sắc 香hương 等đẳng 外ngoại 諸chư 境cảnh 界giới 。 處xử 時thời 人nhân 等đẳng 一nhất 切thiết 皆giai 成thành 。 此thử 義nghĩa 云vân 何hà 。 如như 餓ngạ 鬼quỷ 等đẳng 。 或hoặc 百bách 同đồng 業nghiệp 。 或hoặc 千thiên 同đồng 業nghiệp 。 同đồng 見kiến 河hà 中trung 皆giai 悉tất 是thị 膿nùng 。 或hoặc 皆giai 見kiến 血huyết 。 或hoặc 見kiến 小tiểu 便tiện 。 或hoặc 見kiến 大đại 便tiện 。 或hoặc 見kiến 流lưu 鐵thiết 。 或hoặc 見kiến 流lưu 水thủy 。 而nhi 兩lưỡng 岸ngạn 邊biên 多đa 有hữu 眾chúng 人nhân 。 執chấp 持trì 刀đao 杖trượng 。 守thủ 掌chưởng 防phòng 護hộ 不bất 令linh 得đắc 飲ẩm 。 此thử 則tắc 遠viễn 離ly 色sắc 聲thanh 香hương 。 等đẳng 外ngoại 諸chư 境cảnh 界giới 而nhi 虛hư 妄vọng 見kiến 。 是thị 故cố 偈kệ 言ngôn 。 人nhân 夢mộng 及cập 餓ngạ 鬼quỷ 依y 業nghiệp 虛hư 妄vọng 見kiến 故cố 。 又hựu 汝nhữ 言ngôn 。 以dĩ 何hà 義nghĩa 故cố 。 眼nhãn 瞖ế 之chi 人nhân 所sở 見kiến 日nhật 月nguyệt 毛mao 輪luân 蠅dăng 等đẳng 皆giai 悉tất 無vô 用dụng 。 淨tịnh 眼nhãn 之chi 人nhân 。 皆giai 悉tất 有hữu 用dụng 。 夢mộng 中trung 所sở 見kiến 。 飲ẩm 食thực 飢cơ 飽bão 。 刀đao 杖trượng 毒độc 藥dược 。 如như 是thị 等đẳng 事sự 。 皆giai 悉tất 無vô 用dụng 。 寤ngụ 時thời 所sở 見kiến 飲ẩm 食thực 飢cơ 飽bão 。 刀đao 杖trượng 毒độc 藥dược 。 如như 是thị 等đẳng 皆giai 悉tất 有hữu 用dụng 。 又hựu 汝nhữ 言ngôn 。 以dĩ 何hà 義nghĩa 故cố 。 乾càn 闥thát 婆bà 城thành 實thật 無vô 有hữu 城thành 而nhi 無vô 城thành 用dụng 。 自tự 餘dư 城thành 者giả 皆giai 實thật 有hữu 城thành 而nhi 有hữu 城thành 用dụng 者giả 。 此thử 義nghĩa 不bất 然nhiên 。

何hà 以dĩ 故cố 。 又hựu 偈kệ 言ngôn 。

如như 夢mộng 中trung 無vô 女nữ 。 動động 身thân 失thất 不bất 淨tịnh 。

獄ngục 中trung 種chủng 種chủng 主chủ 。 為vì 彼bỉ 所sở 逼bức 惱não 。

此thử 偈kệ 明minh 何hà 義nghĩa 。 如như 人nhân 夢mộng 中trung 。 實thật 無vô 女nữ 人nhân 而nhi 見kiến 女nữ 人nhân 與dữ 身thân 交giao 會hội 漏lậu 失thất 不bất 淨tịnh 。 眾chúng 生sanh 如như 是thị 。 無vô 始thỉ 世thế 來lai 。 虛hư 妄vọng 受thọ 用dụng 色sắc 香hương 味vị 等đẳng 外ngoại 諸chư 境cảnh 界giới 。 皆giai 亦diệc 如như 是thị 。 實thật 無vô 而nhi 成thành 。 以dĩ 如như 是thị 等đẳng 。 種chủng 種chủng 譬thí 喻dụ 。 離ly 色sắc 香hương 等đẳng 外ngoại 諸chư 境cảnh 界giới 。 有hữu 處xứ 時thời 人nhân 所sở 作tác 業nghiệp 等đẳng 四tứ 種chủng 事sự 成thành 。 又hựu 復phục 更cánh 有hữu 。 一nhất 種chủng 譬thí 喻dụ 。 離ly 色sắc 香hương 等đẳng 外ngoại 諸chư 境cảnh 界giới 四tứ 種chủng 事sự 成thành 。 皆giai 虛hư 妄vọng 不bất 實thật 。 是thị 故cố 偈kệ 言ngôn 。 獄ngục 中trung 種chủng 種chủng 主chủ 為vì 彼bỉ 所sở 逼bức 惱não 故cố 。 此thử 明minh 何hà 義nghĩa 。 彼bỉ 四tứ 種chủng 事sự 離ly 色sắc 香hương 等đẳng 外ngoại 諸chư 境cảnh 界giới 。 一nhất 切thiết 皆giai 成thành 。 云vân 何hà 皆giai 成thành 。 如như 地địa 獄ngục 中trung 。 無vô 地địa 獄ngục 主chủ 。 而nhi 地địa 獄ngục 眾chúng 生sanh 。 依y 自tự 罪tội 業nghiệp 見kiến 地địa 獄ngục 主chủ 。 彼bỉ 地địa 獄ngục 主chủ 與dữ 種chủng 種chủng 苦khổ 。 而nhi 起khởi 心tâm 見kiến 。 此thử 是thị 地địa 獄ngục 。 此thử 是thị 地địa 獄ngục 。 處xử 此thử 是thị 地địa 獄ngục 時thời 。 此thử 是thị 夜dạ 時thời 此thử 是thị 晝trú 時thời 。 此thử 中trung 前tiền 時thời 此thử 中trung 後hậu 時thời 。 彼bỉ 是thị 地địa 獄ngục 主chủ 。 我ngã 是thị 作tác 罪tội 人nhân 。 以dĩ 惡ác 業nghiệp 故cố 。 見kiến 狗cẩu 見kiến 烏ô 。 或hoặc 見kiến 鐵thiết 鉤câu 或hoặc 見kiến 兩lưỡng 羊dương 。 或hoặc 見kiến 兩lưỡng 山sơn 從tùng 兩lưỡng 邊biên 來lai 逼bức 罪tội 人nhân 身thân 。 或hoặc 見kiến 劍kiếm 樹thụ 罪tội 人nhân 上thượng 時thời 劍kiếm 刃nhận 向hướng 下hạ 罪tội 人nhân 下hạ 時thời 劍kiếm 刃nhận 向hướng 上thượng 周chu 匝táp 而nhi 有hữu 。

何hà 以dĩ 故cố 。 以dĩ 業nghiệp 同đồng 故cố 。 同đồng 共cộng 聚tụ 集tập 皆giai 悉tất 同đồng 見kiến 同đồng 受thọ 果quả 報báo 。 若nhược 業nghiệp 不bất 同đồng 。 則tắc 不bất 同đồng 集tập 亦diệc 不bất 同đồng 見kiến 不bất 同đồng 受thọ 苦khổ 。 以dĩ 是thị 義nghĩa 故cố 。 汝nhữ 言ngôn 處xứ 時thời 定định 不bất 定định 人nhân 及cập 所sở 作tác 事sự 。 應ưng 有hữu 色sắc 等đẳng 外ngoại 諸chư 境cảnh 界giới 。 處xử 時thời 及cập 人nhân 所sở 作tác 業nghiệp 等đẳng 皆giai 是thị 實thật 者giả 。 彼bỉ 亦diệc 虛hư 妄vọng 。 以dĩ 是thị 義nghĩa 故cố 。 處xử 時thời 及cập 身thân 所sở 作tác 業nghiệp 等đẳng 此thử 四tứ 種chủng 事sự 。 唯duy 以dĩ 一nhất 種chủng 地địa 獄ngục 譬thí 喻dụ 皆giai 成thành 虛hư 妄vọng 。 應ưng 如như 是thị 知tri 。 問vấn 曰viết 。 地địa 獄ngục 中trung 主chủ 烏ô 狗cẩu 羊dương 等đẳng 。 為vì 是thị 眾chúng 生sanh 。 為vi 非phi 眾chúng 生sanh 。

答đáp 曰viết 。

非phi 是thị 眾chúng 生sanh 。

問vấn 曰viết 。 以dĩ 何hà 義nghĩa 故cố 。 非phi 是thị 眾chúng 生sanh 。 答đáp 曰viết 以dĩ 不bất 相tương 應ứng 故cố 。 此thử 以dĩ 何hà 義nghĩa 。 有hữu 五ngũ 種chủng 義nghĩa 。 彼bỉ 地địa 獄ngục 主chủ 及cập 烏ô 狗cẩu 等đẳng 。 非phi 是thị 眾chúng 生sanh 。 何hà 等đẳng 為vi 五ngũ 。

一nhất 者giả 如như 地địa 獄ngục 中trung 。 罪tội 眾chúng 生sanh 等đẳng 。 受thọ 種chủng 種chủng 苦khổ 。 地địa 獄ngục 主chủ 等đẳng 。 若nhược 是thị 眾chúng 生sanh 。 亦diệc 應ưng 如như 是thị 。 受thọ 種chủng 種chủng 苦khổ 。 而nhi 彼bỉ 一nhất 向hướng 不bất 受thọ 如như 是thị 。 種chủng 種chủng 苦khổ 惱não 。 以dĩ 是thị 義nghĩa 故cố 。 彼bỉ 非phi 眾chúng 生sanh 。 二nhị 者giả 地địa 獄ngục 主chủ 等đẳng 。 若nhược 是thị 眾chúng 生sanh 。 應ưng 迭điệt 相tương 殺sát 害hại 。 不bất 可khả 分phân 別biệt 。 此thử 是thị 罪tội 人nhân 此thử 是thị 主chủ 等đẳng 。 而nhi 實thật 不bất 共cộng 遞đệ 相tương 殺sát 害hại 。 可khả 得đắc 分phân 別biệt 此thử 是thị 罪tội 人nhân 此thử 是thị 獄ngục 主chủ 。 以dĩ 是thị 義nghĩa 故cố 。 彼bỉ 非phi 眾chúng 生sanh 。 三tam 者giả 地địa 獄ngục 主chủ 等đẳng 。 若nhược 是thị 眾chúng 生sanh 。 形hình 體thể 力lực 等đẳng 應ưng 遞đệ 相tương 殺sát 害hại 。 不bất 應ưng 偏thiên 為vi 受thọ 罪tội 人nhân 畏úy 。 而nhi 實thật 偏thiên 為vi 罪tội 人nhân 所sở 畏úy 。 以dĩ 是thị 義nghĩa 故cố 。 彼bỉ 非phi 眾chúng 生sanh 。 四tứ 者giả 彼bỉ 地địa 獄ngục 地địa 常thường 是thị 熱nhiệt 鐵thiết 。 地địa 獄ngục 主chủ 等đẳng 是thị 眾chúng 生sanh 者giả 。 不bất 能năng 忍nhẫn 苦khổ 。 云vân 何hà 能năng 害hại 彼bỉ 受thọ 罪tội 人nhân 。 而nhi 實thật 能năng 害hại 彼bỉ 受thọ 罪tội 人nhân 。 以dĩ 是thị 義nghĩa 故cố 。 彼bỉ 非phi 眾chúng 生sanh 。 五ngũ 者giả 地địa 獄ngục 主chủ 等đẳng 。 若nhược 是thị 眾chúng 生sanh 。 非phi 受thọ 罪tội 人nhân 不bất 應ưng 於ư 彼bỉ 。 地địa 獄ngục 中trung 生sanh 。 而nhi 實thật 生sanh 於ư 彼bỉ 地địa 獄ngục 中trung 。 以dĩ 是thị 義nghĩa 故cố 。 彼bỉ 非phi 眾chúng 生sanh 。 此thử 以dĩ 何hà 義nghĩa 。 彼bỉ 地địa 獄ngục 中trung 。 受thọ 苦khổ 眾chúng 生sanh 。 造tạo 五ngũ 逆nghịch 等đẳng 諸chư 惡ác 罪tội 業nghiệp 。 於ư 彼bỉ 中trung 生sanh 。 地địa 獄ngục 主chủ 等đẳng 不bất 造tạo 惡ác 業nghiệp 。 云vân 何hà 生sanh 彼bỉ 。 以dĩ 如như 是thị 等đẳng 。 五ngũ 種chủng 義nghĩa 故cố 。 名danh 不bất 相tương 應ứng 。

問vấn 曰viết 。 若nhược 彼bỉ 主chủ 等đẳng 。 非phi 是thị 眾chúng 生sanh 。 不bất 作tác 罪tội 業nghiệp 不bất 生sanh 彼bỉ 者giả 。 云vân 何hà 天thiên 中trung 得đắc 有hữu 畜súc 生sanh 。 此thử 以dĩ 何hà 義nghĩa 。 如như 彼bỉ 天thiên 中trung 有hữu 種chủng 種chủng 鳥điểu 。 諸chư 畜súc 生sanh 等đẳng 。 生sanh 在tại 彼bỉ 處xứ 。 於ư 地địa 獄ngục 中trung 。 何hà 故cố 不bất 爾nhĩ 。 畜súc 生sanh 餓ngạ 鬼quỷ 。 種chủng 種chủng 雜tạp 生sanh 令linh 彼bỉ 為vi 主chủ 。 答đáp 曰viết 偈kệ 言ngôn 。

畜súc 生sanh 生sanh 天thiên 中trung 。 地địa 獄ngục 不bất 如như 是thị 。

以dĩ 在tại 於ư 天thiên 上thượng 。 不bất 受thọ 畜súc 生sanh 苦khổ 。

此thử 偈kệ 明minh 何hà 義nghĩa 。 彼bỉ 畜súc 生sanh 等đẳng 。 生sanh 天thiên 上thượng 者giả 。 彼bỉ 於ư 天thiên 上thượng 器khí 世thế 間gian 中trung 。 有hữu 少thiểu 分phần 業nghiệp 。 是thị 故cố 於ư 彼bỉ 。 器khí 世thế 間gian 中trung 。 受thọ 樂lạc 果quả 報báo 。 彼bỉ 地địa 獄ngục 主chủ 及cập 烏ô 狗cẩu 等đẳng 。 不bất 受thọ 諸chư 苦khổ 。 以dĩ 是thị 義nghĩa 故cố 。 彼bỉ 地địa 獄ngục 中trung 。 無vô 有hữu 實thật 主chủ 及cập 烏ô 狗cẩu 等đẳng 。 除trừ 罪tội 眾chúng 生sanh 。

問vấn 曰viết 。 若nhược 如như 是thị 者giả 。 地địa 獄ngục 眾chúng 生sanh 。 依y 罪tội 業nghiệp 故cố 外ngoại 四tứ 大đại 等đẳng 種chủng 種chủng 轉chuyển 變biến 。 形hình 色sắc 力lực 等đẳng 勝thắng 者giả 名danh 主chủ 及cập 烏ô 狗cẩu 等đẳng 。 云vân 何hà 名danh 為vi 四tứ 大đại 轉chuyển 變biến 。 彼bỉ 處xứ 四tứ 大đại 種chủng 種chủng 轉chuyển 變biến 。 動động 手thủ 脚cước 等đẳng 及cập 口khẩu 言ngôn 說thuyết 。 令linh 受thọ 罪tội 人nhân 生sanh 於ư 驚kinh 怖bố 。 如như 有hữu 兩lưỡng 羊dương 從tùng 兩lưỡng 邊biên 來lai 共cộng 殺sát 害hại 。 彼bỉ 地địa 獄ngục 眾chúng 生sanh 。 見kiến 有hữu 諸chư 山sơn 或hoặc 來lai 或hoặc 去khứ 。 殺sát 害hại 眾chúng 生sanh 。 見kiến 鐵thiết 樹thụ 林lâm 見kiến 棘cức 林lâm 等đẳng 。 罪tội 人nhân 上thượng 時thời 樹thụ 刺thứ 向hướng 下hạ 。 罪tội 人nhân 下hạ 時thời 樹thụ 刺thứ 向hướng 上thượng 。 以dĩ 是thị 義nghĩa 故cố 。 不bất 得đắc 說thuyết 言ngôn 。 唯duy 有hữu 內nội 心tâm 無vô 外ngoại 境cảnh 界giới 。

答đáp 曰viết 。

偈kệ 言ngôn 。

若nhược 依y 眾chúng 生sanh 業nghiệp 。 四tứ 大đại 如như 是thị 變biến 。

何hà 故cố 不bất 依y 業nghiệp 。 心tâm 如như 是thị 轉chuyển 變biến 。

此thử 偈kệ 明minh 何hà 義nghĩa 。 汝nhữ 向hướng 言ngôn 依y 罪tội 人nhân 業nghiệp 。 外ngoại 四tứ 大đại 等đẳng 如như 是thị 轉chuyển 變biến 。 何hà 故cố 不bất 言ngôn 依y 彼bỉ 眾chúng 生sanh 。 罪tội 業nghiệp 力lực 故cố 。 內nội 自tự 心tâm 識thức 如như 是thị 轉chuyển 變biến 。 而nhi 心tâm 虛hư 妄vọng 分phân 別biệt 。 說thuyết 言ngôn 外ngoại 四tứ 大đại 等đẳng 如như 是thị 轉chuyển 變biến 。 又hựu 偈kệ 言ngôn 。

業nghiệp 熏huân 於ư 異dị 法pháp 。 果quả 云vân 何hà 異dị 處xứ 。

善thiện 惡ác 熏huân 於ư 心tâm 。 何hà 故cố 離ly 心tâm 說thuyết 。

此thử 偈kệ 明minh 何hà 義nghĩa 。 以dĩ 汝nhữ 虛hư 妄vọng 分phân 別biệt 說thuyết 言ngôn 。 依y 彼bỉ 眾chúng 生sanh 。 罪tội 業nghiệp 力lực 故cố 。 外ngoại 四tứ 大đại 等đẳng 如như 是thị 轉chuyển 變biến 。 生sanh 彼bỉ 罪tội 人nhân 種chủng 種chủng 怖bố 等đẳng 。 以dĩ 何hà 義nghĩa 故cố 。 不bất 如như 是thị 說thuyết 。 依y 彼bỉ 眾chúng 生sanh 。 罪tội 業nghiệp 力lực 故cố 。 內nội 自tự 心tâm 識thức 如như 是thị 轉chuyển 變biến 。 是thị 故cố 偈kệ 言ngôn 。 業nghiệp 熏huân 於ư 異dị 法pháp 果quả 云vân 何hà 異dị 處xứ 故cố 。 此thử 以dĩ 何hà 義nghĩa 。 彼bỉ 地địa 獄ngục 中trung 。 受thọ 苦khổ 眾chúng 生sanh 。 所sở 有hữu 罪tội 業nghiệp 。 依y 本bổn 心tâm 作tác 還hoàn 在tại 心tâm 中trung 。 不bất 離ly 於ư 心tâm 。 以dĩ 是thị 義nghĩa 故cố 。 惡ác 業nghiệp 熏huân 心tâm 還hoàn 應ưng 心tâm 中trung 受thọ 苦khổ 果quả 報báo 。

何hà 以dĩ 故cố 。 以dĩ 善thiện 惡ác 業nghiệp 熏huân 於ư 心tâm 識thức 。 而nhi 不bất 熏huân 彼bỉ 外ngoại 四tứ 大đại 等đẳng 。 以dĩ 四tứ 大đại 中trung 無vô 所sở 熏huân 事sự 。 云vân 何hà 虛hư 妄vọng 分phân 別biệt 。 說thuyết 言ngôn 四tứ 大đại 轉chuyển 變biến 。 於ư 四tứ 大đại 中trung 受thọ 苦khổ 果quả 報báo 。 是thị 故cố 偈kệ 言ngôn 。

善thiện 惡ác 熏huân 於ư 心tâm 。 何hà 故cố 離ly 心tâm 說thuyết 。

問vấn 曰viết 。 如như 汝nhữ 向hướng 說thuyết 。 何hà 故cố 不bất 言ngôn 依y 彼bỉ 眾chúng 生sanh 。 罪tội 業nghiệp 力lực 故cố 。 內nội 自tự 心tâm 識thức 如như 是thị 轉chuyển 變biến 。 而nhi 心tâm 虛hư 妄vọng 分phân 別biệt 。 說thuyết 言ngôn 外ngoại 四tứ 大đại 等đẳng 如như 是thị 轉chuyển 變biến 者giả 。 此thử 以dĩ 何hà 義nghĩa 。 以dĩ 有hữu 阿a 含hàm 證chứng 驗nghiệm 知tri 故cố 。 言ngôn 阿a 含hàm 者giả 。 謂vị 佛Phật 如Như 來Lai 。 所sở 說thuyết 言ngôn 教giáo 。 此thử 以dĩ 何hà 義nghĩa 。 若nhược 但đãn 心tâm 識thức 虛hư 妄vọng 分phân 別biệt 。 見kiến 外ngoại 境cảnh 界giới 。 不bất 從tùng 色sắc 等đẳng 外ngoại 境cảnh 界giới 生sanh 眼nhãn 識thức 等đẳng 者giả 。 以dĩ 何hà 義nghĩa 故cố 。 如Như 來Lai 經kinh 中trung 說thuyết 眼nhãn 色sắc 等đẳng 十thập 二nhị 種chủng 入nhập 。 以dĩ 如Như 來Lai 說thuyết 十thập 二nhị 入nhập 。 故cố 明minh 知tri 應ưng 有hữu 色sắc 香hương 味vị 。 等đẳng 外ngoại 境cảnh 界giới 也dã 。

答đáp 曰viết 。

偈kệ 言ngôn 。

說thuyết 色sắc 等đẳng 諸chư 入nhập 。 為vi 可khả 化hóa 眾chúng 生sanh 。

依y 前tiền 人nhân 受thọ 法pháp 。 說thuyết 言ngôn 有hữu 化hóa 生sanh 。

此thử 偈kệ 有hữu 何hà 義nghĩa 。 以dĩ 汝nhữ 向hướng 言ngôn 。 以dĩ 有hữu 阿a 含hàm 證chứng 驗nghiệm 知tri 故cố 。 色sắc 香hương 味vị 等đẳng 十thập 二nhị 入nhập 外ngoại 諸chư 境cảnh 界giới 皆giai 悉tất 是thị 有hữu 。 若nhược 如như 是thị 者giả 。 彼bỉ 所sở 引dẫn 經kinh 義nghĩa 則tắc 不bất 然nhiên 。

何hà 以dĩ 故cố 。 以dĩ 復phục 有hữu 餘dư 修Tu 多Đa 羅La 中trung 。 如Như 來Lai 依y 彼bỉ 心tâm 業nghiệp 相tương 續tục 不bất 斷đoạn 不bất 絕tuyệt 。 是thị 故cố 說thuyết 有hữu 。 化hóa 生sanh 眾chúng 生sanh 又hựu 復phục 有hữu 餘dư 修Tu 多Đa 羅La 中trung 說thuyết 言ngôn 。 無vô 我ngã 無vô 眾chúng 生sanh 無vô 壽thọ 者giả 。 唯duy 因nhân 緣duyên 和hòa 合hợp 。 有hữu 諸chư 法pháp 生sanh 。 是thị 故cố 偈kệ 言ngôn 。 依y 前tiền 人nhân 受thọ 法pháp 說thuyết 言ngôn 有hữu 化hóa 生sanh 故cố 。 如Như 來Lai 如như 是thị 。 說thuyết 色sắc 等đẳng 入nhập 。 為vi 令linh 前tiền 人nhân 得đắc 受thọ 法pháp 故cố 。 以dĩ 彼bỉ 前tiền 人nhân 未vị 解giải 因nhân 緣duyên 諸chư 法pháp 體thể 空không 。 非phi 謂vị 實thật 有hữu 色sắc 香hương 味vị 。 等đẳng 外ngoại 諸chư 境cảnh 界giới 。 是thị 故cố 偈kệ 言ngôn 。 說thuyết 色sắc 等đẳng 諸chư 入nhập 為vi 可khả 化hóa 眾chúng 生sanh 故cố 。

問vấn 曰viết 。 若nhược 實thật 無vô 有hữu 色sắc 等đẳng 入nhập 者giả 。 以dĩ 何hà 義nghĩa 故cố 。 如Như 來Lai 經kinh 中trung 作tác 如như 是thị 說thuyết 。

答đáp 曰viết 。

偈kệ 言ngôn 。

依y 彼bỉ 本bổn 心tâm 智trí 。 識thức 妄vọng 取thủ 外ngoại 境cảnh 。

是thị 故cố 如Như 來Lai 說thuyết 。 有hữu 內nội 外ngoại 諸chư 入nhập 。

此thử 偈kệ 明minh 何hà 義nghĩa 。 唯duy 是thị 內nội 心tâm 。 虛hư 妄vọng 分phân 別biệt 。 見kiến 有hữu 色sắc 等đẳng 外ngoại 諸chư 境cảnh 界giới 。 此thử 依y 無vô 始thỉ 心tâm 意ý 識thức 等đẳng 。 種chủng 子tử 轉chuyển 變biến 。 虛hư 妄vọng 見kiến 彼bỉ 色sắc 香hương 味vị 等đẳng 外ngoại 諸chư 境cảnh 界giới 。 是thị 故cố 如Như 來Lai 。 依y 此thử 虛hư 妄vọng 二nhị 種chủng 法pháp 故cố 。 作tác 如như 是thị 說thuyết 。 何hà 者giả 為vi 二nhị 。 一nhất 者giả 本bổn 識thức 種chủng 子tử 。 二nhị 者giả 虛hư 妄vọng 外ngoại 境cảnh 界giới 等đẳng 。 依y 此thử 二nhị 法pháp 。 如Như 來Lai 說thuyết 有hữu 眼nhãn 色sắc 等đẳng 入nhập 。 如như 是thị 次thứ 第đệ 。 乃nãi 至chí 身thân 觸xúc 。 以dĩ 虛hư 妄vọng 心tâm 依y 無vô 始thỉ 來lai 心tâm 意ý 識thức 等đẳng 。 種chủng 子tử 轉chuyển 變biến 。 虛hư 妄vọng 見kiến 彼bỉ 色sắc 香hương 味vị 等đẳng 外ngoại 諸chư 境cảnh 界giới 。 是thị 故cố 如Như 來Lai 。 依y 此thử 虛hư 妄vọng 二nhị 種chủng 法pháp 故cố 。 作tác 如như 是thị 說thuyết 。 何hà 者giả 為vi 二nhị 。 一nhất 者giả 本bổn 識thức 種chủng 子tử 。 二nhị 者giả 虛hư 妄vọng 外ngoại 境cảnh 界giới 等đẳng 。 依y 此thử 二nhị 法pháp 。 如Như 來Lai 說thuyết 有hữu 身thân 觸xúc 等đẳng 入nhập 。 如như 是thị 次thứ 第đệ 。 是thị 故cố 偈kệ 言ngôn 。 依y 彼bỉ 本bổn 心tâm 智trí 識thức 妄vọng 取thủ 外ngoại 境cảnh 。 是thị 故cố 如Như 來Lai 。 說thuyết 有hữu 內nội 外ngoại 諸chư 入nhập 故cố 。

問vấn 曰viết 。 若nhược 依y 如như 是thị 義nghĩa 。 說thuyết 有hữu 何hà 功công 德đức 利lợi 益ích 。

答đáp 曰viết 。

偈kệ 言ngôn 。

觀quán 虛hư 妄vọng 無vô 實thật 。 如như 是thị 入nhập 我ngã 空không 。

觀quán 於ư 諸chư 異dị 法pháp 。 入nhập 諸chư 法pháp 無vô 我ngã 。

此thử 偈kệ 明minh 何hà 義nghĩa 。 為vì 令linh 聲Thanh 聞Văn 。 解giải 知tri 因nhân 彼bỉ 六lục 根căn 六lục 塵trần 生sanh 六lục 種chủng 識thức 。 眼nhãn 識thức 見kiến 色sắc 。 乃nãi 至chí 身thân 識thức 覺giác 觸xúc 。 無vô 有hữu 一nhất 法pháp 。 是thị 實thật 見kiến 者giả 。 乃nãi 至chí 無vô 有hữu 。 一nhất 法pháp 是thị 實thật 覺giác 者giả 。 為vi 令linh 可khả 化hóa 諸chư 眾chúng 生sanh 。 等đẳng 作tác 是thị 觀quán 察sát 。 入nhập 人nhân 無vô 我ngã 空không 。 是thị 故cố 偈kệ 言ngôn 。 觀quán 虛hư 妄vọng 無vô 實thật 如như 是thị 入nhập 我ngã 空không 故cố 。 觀quán 於ư 諸chư 異dị 法pháp 入nhập 諸chư 法pháp 無vô 我ngã 者giả 。 此thử 下hạ 半bán 偈kệ 復phục 明minh 何hà 義nghĩa 。 觀quán 於ư 諸chư 異dị 法pháp 者giả 。 菩Bồ 薩Tát 觀quán 察sát 。 唯duy 有hữu 內nội 識thức 。 云vân 何hà 觀quán 察sát 。 謂vị 菩Bồ 薩Tát 觀quán 無vô 外ngoại 六lục 塵trần 唯duy 有hữu 內nội 識thức 。 虛hư 妄vọng 見kiến 有hữu 內nội 外ngoại 根căn 塵trần 。 而nhi 實thật 無vô 有hữu 。 色sắc 等đẳng 外ngoại 塵trần 一nhất 法pháp 可khả 見kiến 。 乃nãi 至chí 實thật 無vô 一nhất 觸xúc 可khả 覺giác 。 如như 是thị 觀quán 察sát 。 得đắc 入nhập 因nhân 緣duyên 諸chư 法pháp 體thể 空không 。

問vấn 曰viết 。 若nhược 一nhất 切thiết 法pháp 。 畢tất 竟cánh 無vô 者giả 。 何hà 故cố 向hướng 言ngôn 。 唯duy 有hữu 識thức 等đẳng 。 若nhược 爾nhĩ 彼bỉ 識thức 等đẳng 。 亦diệc 應ưng 是thị 無vô 。 何hà 故cố 說thuyết 言ngôn 。 唯duy 有hữu 內nội 識thức 。

答đáp 曰viết 。

我ngã 不bất 說thuyết 言ngôn 一nhất 切thiết 諸chư 法pháp 。 皆giai 畢tất 竟cánh 無vô 。 如như 是thị 則tắc 入nhập 。 諸chư 法pháp 無vô 我ngã 。

問vấn 曰viết 。 若nhược 爾nhĩ 云vân 何hà 。 入nhập 法pháp 無vô 我ngã 。

答đáp 曰viết 。

為vi 遮già 虛hư 妄vọng 法pháp 故cố 。 遮già 虛hư 妄vọng 法pháp 者giả 。 以dĩ 諸chư 外ngoại 道đạo 一nhất 切thiết 凡phàm 夫phu 。 虛hư 妄vọng 分phân 別biệt 。 實thật 有hữu 色sắc 等đẳng 一nhất 切thiết 法pháp 體thể 。 為vi 欲dục 遮già 彼bỉ 。 虛hư 妄vọng 分phân 別biệt 故cố 。 說thuyết 色sắc 等đẳng 一nhất 切thiết 諸chư 法pháp 。 畢tất 竟cánh 空không 無vô 。 非phi 無vô 言ngôn 處xứ 。 皆giai 悉tất 空không 無vô 。 無vô 言ngôn 處xứ 者giả 。 所sở 謂vị 諸chư 佛Phật 。 如Như 來Lai 行hành 處xứ 。 如như 是thị 唯duy 有hữu 真chân 識thức 更cánh 無vô 餘dư 識thức 。 不bất 能năng 如như 是thị 。 分phân 別biệt 觀quán 察sát 。 入nhập 於ư 識thức 空không 。 如như 是thị 依y 識thức 說thuyết 入nhập 一nhất 切thiết 諸chư 法pháp 無vô 我ngã 。 非phi 謂vị 一nhất 向hướng 謗báng 真chân 識thức 我ngã 。 說thuyết 言ngôn 無vô 有hữu 佛Phật 性tánh 實thật 識thức 。

問vấn 曰viết 。 如như 汝nhữ 向hướng 言ngôn 。 唯duy 有hữu 內nội 識thức 無vô 外ngoại 境cảnh 界giới 。 若nhược 爾nhĩ 內nội 識thức 為vi 可khả 取thủ 為vi 不bất 可khả 取thủ 。 若nhược 可khả 取thủ 者giả 。 同đồng 色sắc 香hương 等đẳng 外ngoại 諸chư 境cảnh 界giới 。 若nhược 不bất 可khả 取thủ 者giả 。 則tắc 是thị 無vô 法pháp 。 云vân 何hà 說thuyết 言ngôn 。 唯duy 有hữu 內nội 識thức 無vô 外ngoại 境cảnh 界giới 。

答đáp 曰viết 。

如Như 來Lai 方phương 便tiện 。 漸tiệm 令linh 眾chúng 生sanh 得đắc 。 入nhập 我ngã 空không 及cập 法pháp 空không 故cố 說thuyết 有hữu 內nội 識thức 。 而nhi 實thật 無vô 有hữu 。 內nội 識thức 可khả 取thủ 。 若nhược 不bất 如như 是thị 。 則tắc 不bất 得đắc 說thuyết 我ngã 空không 法pháp 空không 。 以dĩ 是thị 義nghĩa 故cố 。 虛hư 妄vọng 分phân 別biệt 。 此thử 心tâm 知tri 彼bỉ 心tâm 。 彼bỉ 心tâm 知tri 此thử 心tâm 。

問vấn 曰viết 。 又hựu 復phục 有hữu 難nạn/nan 。 云vân 何hà 得đắc 知tri 。 諸chư 佛Phật 如Như 來Lai 。 依y 此thử 義nghĩa 故cố 。 說thuyết 有hữu 色sắc 等đẳng 一nhất 切thiết 諸chư 入nhập 。 而nhi 非phi 實thật 有hữu 色sắc 等đẳng 諸chư 入nhập 。 又hựu 以dĩ 識thức 等đẳng 能năng 取thủ 境cảnh 界giới 。 以dĩ 是thị 義nghĩa 故cố 。 不bất 得đắc 說thuyết 言ngôn 。 無vô 色sắc 等đẳng 入nhập 。

答đáp 曰viết 。

偈kệ 言ngôn 。

彼bỉ 一nhất 非phi 可khả 見kiến 。 多đa 亦diệc 不bất 可khả 見kiến 。

和hòa 合hợp 不bất 可khả 見kiến 。 是thị 故cố 無vô 塵trần 法pháp 。

此thử 偈kệ 明minh 何hà 義nghĩa 。 汝nhữ 向hướng 說thuyết 言ngôn 。 色sắc 等đẳng 諸chư 入nhập 皆giai 是thị 實thật 有hữu 。

何hà 以dĩ 故cố 。 以dĩ 識thức 能năng 取thủ 外ngoại 境cảnh 界giới 者giả 。 此thử 義nghĩa 不bất 然nhiên 。

何hà 以dĩ 故cố 。 有hữu 三tam 義nghĩa 故cố 無vô 色sắc 等đẳng 入nhập 。 何hà 等đẳng 為vi 三tam 。

一nhất 者giả 為vi 實thật 有hữu 一nhất 微vi 塵trần 。 如như 彼bỉ 外ngoại 道đạo 。 衛vệ 世thế 師sư 等đẳng 。 虛hư 妄vọng 分phân 別biệt 。 離ly 於ư 頭đầu 目mục 身thân 分phần/phân 等đẳng 外ngoại 。 實thật 有hữu 神thần 我ngã 。 微vi 塵trần 亦diệc 爾nhĩ 。 離ly 色sắc 香hương 等đẳng 實thật 有hữu 不phủ 耶da 。 二nhị 者giả 為vi 實thật 有hữu 多đa 。 微vi 塵trần 差sai 別biệt 。 可khả 見kiến 不phủ 耶da 。 三tam 者giả 為vi 多đa 微vi 塵trần 和hòa 合hợp 。 可khả 見kiến 不phủ 耶da 。 此thử 明minh 何hà 義nghĩa 。 若nhược 實thật 有hữu 彼bỉ 一nhất 微vi 塵trần 者giả 。 則tắc 不bất 可khả 見kiến 。 如như 彼bỉ 外ngoại 道đạo 。 衛vệ 世thế 師sư 等đẳng 。 虛hư 妄vọng 分phân 別biệt 。 離ly 於ư 頭đầu 目mục 身thân 分phần/phân 等đẳng 外ngoại 。 有hữu 一nhất 神thần 我ngã 不bất 可khả 得đắc 見kiến 。 微vi 塵trần 亦diệc 爾nhĩ 。 離ly 色sắc 香hương 等đẳng 。 不bất 可khả 得đắc 見kiến 。 是thị 故cố 無vô 一nhất 實thật 塵trần 可khả 見kiến 。 是thị 故cố 偈kệ 言ngôn 。 彼bỉ 一nhất 非phi 可khả 見kiến 故cố 。 若nhược 實thật 有hữu 多đa 微vi 塵trần 差sai 別biệt 者giả 。 應ưng 一nhất 一nhất 微vi 塵trần 。 歷lịch 然nhiên 可khả 見kiến 。 而nhi 不bất 可khả 見kiến 。 以dĩ 是thị 義nghĩa 故cố 。 多đa 塵trần 差sai 別biệt 亦diệc 不bất 可khả 見kiến 。 是thị 故cố 偈kệ 言ngôn 。 多đa 亦diệc 不bất 可khả 見kiến 故cố 。 若nhược 多đa 微vi 塵trần 和hòa 合hợp 可khả 見kiến 者giả 。 此thử 亦diệc 不bất 然nhiên 。

何hà 以dĩ 故cố 。 以dĩ 一nhất 微vi 塵trần 實thật 。 無vô 有hữu 物vật 故cố 。 云vân 何hà 和hòa 合hợp 。 是thị 故cố 不bất 成thành 。 是thị 故cố 偈kệ 言ngôn 。 和hòa 合hợp 不bất 可khả 見kiến 是thị 故cố 無vô 塵trần 法pháp 故cố 。 問vấn 曰viết 。 云vân 何hà 不bất 成thành 。

答đáp 曰viết 。

偈kệ 言ngôn 。

六lục 塵trần 同đồng 時thời 合hợp 。 塵trần 則tắc 有hữu 六lục 廂sương 。

若nhược 六lục 唯duy 一nhất 處xứ 。 諸chư 大đại 是thị 一nhất 塵trần 。

此thử 偈kệ 明minh 何hà 義nghĩa 。 若nhược 諸chư 微vi 塵trần 從tùng 六lục 方phương 來lai 六lục 塵trần 和hòa 合hợp 。 若nhược 如như 是thị 者giả 。 塵trần 有hữu 六lục 方phương 。 若nhược 有hữu 六lục 方phương 則tắc 有hữu 六lục 廂sương 。 又hựu 若nhược 微vi 塵trần 有hữu 六lục 處xứ 所sở 者giả 不bất 容dung 餘dư 塵trần 。 是thị 故cố 偈kệ 言ngôn 。 六lục 塵trần 同đồng 時thời 合hợp 塵trần 則tắc 有hữu 六lục 廂sương 故cố 。 若nhược 六lục 微vi 塵trần 唯duy 一nhất 處xứ 者giả 。 一nhất 微vi 塵trần 處xứ 有hữu 六lục 微vi 塵trần 。 若nhược 如như 是thị 者giả 。 六lục 塵trần 一nhất 處xứ 。 若nhược 一nhất 處xứ 者giả 則tắc 六lục 微vi 塵trần 不bất 可khả 得đắc 見kiến 。

何hà 以dĩ 故cố 。 彼bỉ 此thử 微vi 塵trần 。 無vô 差sai 別biệt 故cố 。 若nhược 如như 是thị 者giả 。 一nhất 切thiết 麁thô 物vật 山sơn 河hà 等đẳng 事sự 。 亦diệc 不bất 可khả 見kiến 。 是thị 故cố 偈kệ 言ngôn 。 若nhược 六lục 唯duy 一nhất 處xứ 諸chư 大đại 是thị 一nhất 塵trần 故cố 。 一nhất 塵trần 者giả 無vô 物vật 如như 向hướng 前tiền 答đáp 。 一nhất 多đa 和hòa 合hợp 不bất 可khả 得đắc 見kiến 故cố 。 罽kế 賓tân 國quốc 毘tỳ 婆bà 沙sa 問vấn 曰viết 。 我ngã 無vô 如như 是thị 過quá 失thất 。

何hà 以dĩ 故cố 。 以dĩ 我ngã 微vi 塵trần 無vô 六lục 方phương 廂sương 。 以dĩ 離ly 色sắc 香hương 味vị 觸xúc 。 而nhi 與dữ 麁thô 物vật 和hòa 合hợp 成thành 四tứ 大đại 等đẳng 一nhất 切thiết 麁thô 物vật 。

答đáp 曰viết 。

偈kệ 言ngôn 。

若nhược 微vi 塵trần 不bất 合hợp 。 彼bỉ 合hợp 何hà 所sở 成thành 。

言ngôn 微vi 塵trần 無vô 廂sương 。 能năng 成thành 則tắc 有hữu 廂sương 。

此thử 偈kệ 明minh 何hà 義nghĩa 。 為vi 微vi 塵trần 和hòa 合hợp 成thành 四tứ 大đại 等đẳng 。 為vi 離ly 微vi 塵trần 別biệt 成thành 四tứ 大đại 。 此thử 明minh 何hà 義nghĩa 。 若nhược 以dĩ 微vi 塵trần 成thành 四tứ 大đại 者giả 。 不bất 得đắc 說thuyết 言ngôn 。 微vi 塵trần 無vô 廂sương 不bất 相tương 和hòa 合hợp 。 若nhược 離ly 微vi 塵trần 成thành 四tứ 大đại 者giả 。 彼bỉ 四tứ 大đại 是thị 誰thùy 家gia 四tứ 大đại 。 若nhược 如như 是thị 者giả 。 不bất 得đắc 說thuyết 言ngôn 。 微vi 塵trần 無vô 六lục 廂sương 。 是thị 故cố 偈kệ 言ngôn 。 若nhược 微vi 塵trần 不bất 合hợp 彼bỉ 合hợp 何hà 所sở 成thành 故cố 。 此thử 明minh 何hà 義nghĩa 。 若nhược 彼bỉ 微vi 塵trần 不bất 相tương 和hòa 合hợp 成thành 四tứ 大đại 者giả 。 不bất 得đắc 說thuyết 言ngôn 。 塵trần 無vô 六lục 廂sương 與dữ 麁thô 物vật 合hợp 成thành 四tứ 大đại 等đẳng 。 汝nhữ 言ngôn 與dữ 麁thô 物vật 合hợp 成thành 四tứ 大đại 者giả 。 但đãn 有hữu 言ngôn 說thuyết 。 都đô 無vô 實thật 事sự 。 是thị 故cố 微vi 塵trần 不bất 成thành 一nhất 物vật 。 若nhược 彼bỉ 微vi 塵trần 不bất 成thành 一nhất 物vật 。 說thuyết 言ngôn 成thành 彼bỉ 四tứ 大đại 等đẳng 物vật 。 悉tất 皆giai 虛hư 妄vọng 。 是thị 故cố 偈kệ 言ngôn 。 微vi 塵trần 無vô 六lục 廂sương 能năng 成thành 則tắc 有hữu 廂sương 故cố 。 又hựu 偈kệ 言ngôn 。

有hữu 法pháp 方phương 所sở 別biệt 。 彼bỉ 不bất 得đắc 言ngôn 一nhất 。

影ảnh 障chướng 若nhược 非phi 大đại 。 則tắc 彼bỉ 二nhị 非phi 彼bỉ 。

此thử 偈kệ 明minh 何hà 義nghĩa 。 汝nhữ 向hướng 說thuyết 言ngôn 微vi 塵trần 和hòa 合hợp 。 此thử 義nghĩa 不bất 然nhiên 。

何hà 以dĩ 故cố 。 偈kệ 言ngôn 有hữu 法pháp 方phương 所sở 別biệt 彼bỉ 不bất 得đắc 言ngôn 一nhất 故cố 。 有hữu 法pháp 方phương 所sở 別biệt 者giả 。 東đông 方phương 所sở 有hữu 微vi 塵trần 方phương 處xứ 。 異dị 於ư 西tây 方phương 微vi 塵trần 方phương 處xứ 。 西tây 方phương 所sở 有hữu 微vi 塵trần 方phương 處xứ 。 異dị 於ư 東đông 方phương 微vi 塵trần 方phương 處xứ 。 如như 是thị 乃nãi 至chí 。 上thượng 方phương 下hạ 方phương 。 微vi 塵trần 方phương 處xứ 。 皆giai 亦diệc 如như 是thị 。 若nhược 微vi 塵trần 體thể 如như 是thị 差sai 別biệt 。 云vân 何hà 言ngôn 一nhất 。 是thị 故cố 偈kệ 言ngôn 。 有hữu 法pháp 方phương 所sở 別biệt 彼bỉ 不bất 得đắc 言ngôn 一nhất 故cố 。 影ảnh 障chướng 若nhược 非phi 大đại 者giả 。 此thử 明minh 何hà 義nghĩa 。 若nhược 一nhất 一nhất 微vi 塵trần 。 無vô 方phương 處xứ 者giả 。 以dĩ 何hà 義nghĩa 故cố 。 東đông 方phương 日nhật 出xuất 西tây 方phương 有hữu 影ảnh 。 日nhật 在tại 西tây 方phương 東đông 方phương 有hữu 影ảnh 。 若nhược 微vi 塵trần 無vô 東đông 西tây 方phương 相tương/tướng 。 以dĩ 何hà 義nghĩa 故cố 。 日nhật 照chiếu 一nhất 廂sương 不bất 照chiếu 餘dư 廂sương 。 是thị 故cố 微vi 塵trần 不bất 成thành 諸chư 大đại 。 是thị 故cố 偈kệ 言ngôn 。 影ảnh 障chướng 若nhược 非phi 大đại 故cố 。 則tắc 彼bỉ 二nhị 非phi 。 彼bỉ 者giả 何hà 者giả 為vi 二nhị 。 一nhất 光quang 照chiếu 處xứ 。 二nhị 影ảnh 障chướng 處xứ 。 此thử 明minh 何hà 義nghĩa 。 若nhược 彼bỉ 微vi 塵trần 不bất 障chướng 此thử 塵trần 。 則tắc 不bất 得đắc 言ngôn 。 塵trần 有hữu 方phương 所sở 。

何hà 以dĩ 故cố 。 以dĩ 微vi 塵trần 無vô 方phương 所sở 分phần/phân 處xứ 十thập 方phương 差sai 別biệt 。 以dĩ 彼bỉ 東đông 方phương 微vi 塵trần 來lai 者giả 。 不bất 能năng 障chướng 於ư 西tây 方phương 微vi 塵trần 。 西tây 方phương 微vi 塵trần 亦diệc 不bất 能năng 障chướng 於ư 東đông 方phương 微vi 塵trần 。 若nhược 彼bỉ 此thử 塵trần 不bất 相tương 障chướng 者giả 。 則tắc 一nhất 切thiết 塵trần 。 聚tụ 在tại 一nhất 處xứ 。 若nhược 一nhất 切thiết 塵trần 聚tụ 在tại 一nhất 處xứ 者giả 。 是thị 則tắc 無vô 處xứ 。 以dĩ 是thị 義nghĩa 故cố 。 一nhất 切thiết 四tứ 大đại 皆giai 是thị 微vi 塵trần 。 皆giai 微vi 塵trần 者giả 。 則tắc 不bất 可khả 見kiến 。 如như 向hướng 所sở 說thuyết 。

問vấn 曰viết 。 何hà 故cố 不bất 說thuyết 四tứ 大đại 影ảnh 障chướng 。 乃nãi 言ngôn 微vi 塵trần 有hữu 影ảnh 障chướng 耶da 。

答đáp 曰viết 。

我ngã 還hoàn 問vấn 汝nhữ 。 為vi 離ly 微vi 塵trần 別biệt 有hữu 四tứ 大đại 。 但đãn 說thuyết 四tứ 大đại 有hữu 影ảnh 障chướng 耶da 。 問vấn 曰viết 。 難nạn/nan 者giả 釋thích 云vân 。 不bất 離ly 微vi 塵trần 而nhi 有hữu 影ảnh 障chướng 。

答đáp 曰viết 。

不bất 離ly 微vi 塵trần 。 有hữu 四tứ 大đại 者giả 。 則tắc 非phi 四tứ 大đại 有hữu 影ảnh 障chướng 也dã 。 以dĩ 何hà 義nghĩa 故cố 。 不bất 言ngôn 微vi 塵trần 自tự 有hữu 影ảnh 障chướng 非phi 四tứ 大đại 等đẳng 有hữu 影ảnh 障chướng 耶da 。

問vấn 曰viết 。 為vi 是thị 微vi 塵trần 有hữu 影ảnh 障chướng 。 為vi 是thị 四tứ 大đại 有hữu 影ảnh 障chướng 耶da 。 且thả 置trí 是thị 事sự 。 不bất 須tu 分phân 別biệt 。 而nhi 色sắc 等đẳng 入nhập 相tương/tướng 不bất 全toàn 令linh 無vô 。

答đáp 曰viết 。

我ngã 還hoàn 問vấn 汝nhữ 。 以dĩ 何hà 等đẳng 法pháp 。 是thị 諸chư 入nhập 相tương/tướng 。

問vấn 曰viết 。 難nạn/nan 者giả 釋thích 言ngôn 。 眼nhãn 等đẳng 境cảnh 界giới 。 青thanh 黃hoàng 赤xích 白bạch 。 如như 是thị 等đẳng 法Pháp 。 此thử 是thị 諸chư 入nhập 相tương/tướng 。

答đáp 曰viết 。

我ngã 意ý 正chánh 為vi 思tư 惟duy 此thử 事sự 。 欲dục 益ích 眾chúng 生sanh 。 何hà 故cố 眼nhãn 等đẳng 內nội 入nhập 取thủ 青thanh 黃hoàng 等đẳng 外ngoại 諸chư 境cảnh 界giới 。 為vi 是thị 一nhất 物vật 為vi 是thị 多đa 物vật 。 若nhược 是thị 多đa 物vật 向hướng 已dĩ 說thuyết 多đa 。 不bất 可khả 得đắc 見kiến 。 若nhược 是thị 一nhất 物vật 亦diệc 不bất 可khả 取thủ 。 偈kệ 言ngôn 。

若nhược 一nhất 行hành 不bất 次thứ 。 取thủ 捨xả 亦diệc 不bất 同đồng 。

差sai 別biệt 無vô 量lượng 處xứ 。 微vi 細tế 亦diệc 應ưng 見kiến 。

此thử 偈kệ 明minh 何hà 義nghĩa 。 若nhược 純thuần 一nhất 青thanh 物vật 不bất 雜tạp 黃hoàng 等đẳng 。 若nhược 人nhân 分phân 別biệt 眼nhãn 境cảnh 界giới 者giả 。 行hành 於ư 地địa 中trung 不bất 得đắc 說thuyết 言ngôn 。 有hữu 次thứ 第đệ 行hành 。 是thị 故cố 偈kệ 言ngôn 。 若nhược 一nhất 行hành 不bất 次thứ 故cố 。 此thử 句cú 明minh 何hà 義nghĩa 。 若nhược 純thuần 一nhất 青thanh 是thị 一nhất 物vật 者giả 。 舉cử 一nhất 足túc 時thời 即tức 應ưng 遍biến 躡niếp 一nhất 切thiết 青thanh 處xứ 。 以dĩ 不bất 遍biến 躡niếp 是thị 故cố 非phi 一nhất 。 取thủ 捨xả 亦diệc 不bất 同đồng 者giả 。 此thử 句cú 明minh 何hà 義nghĩa 。 若nhược 純thuần 一nhất 青thanh 物vật 者giả 。 舉cử 足túc 步bộ 時thời 。 何hà 故cố 唯duy 當đương 足túc 所sở 躡niếp 處xứ 足túc 未vị 躡niếp 處xứ 及cập 步bộ 中trung 間gian 所sở 有hữu 空không 處xứ 。 以dĩ 何hà 義nghĩa 故cố 。 不bất 一nhất 時thời 躡niếp 而nhi 有hữu 到đáo 處xứ 。 有hữu 不bất 到đáo 處xứ 。 又hựu 若nhược 一nhất 物vật 。 則tắc 不bất 得đắc 言ngôn 。 足túc 躡niếp 此thử 處xứ 不bất 躡niếp 彼bỉ 處xứ 。 是thị 故cố 偈kệ 言ngôn 。 取thủ 捨xả 亦diệc 不bất 同đồng 故cố 。 差sai 別biệt 無vô 量lượng 處xứ 者giả 。 此thử 句cú 明minh 何hà 義nghĩa 。 若nhược 純thuần 青thanh 一nhất 段đoạn 是thị 一nhất 物vật 者giả 。 以dĩ 何hà 義nghĩa 故cố 。 有hữu 多đa 差sai 別biệt 。 象tượng 馬mã 車xa 等đẳng 不bất 共cộng 一nhất 處xứ 。 若nhược 是thị 一nhất 者giả 。 白bạch 象tượng 住trú 處xứ 亦diệc 應ưng 有hữu 馬mã 住trụ 。 若nhược 爾nhĩ 不bất 應ưng 有hữu 象tượng 馬mã 等đẳng 住trú 處xứ 差sai 別biệt 。 又hựu 若nhược 一nhất 者giả 。 以dĩ 何hà 義nghĩa 故cố 。 象tượng 所sở 到đáo 處xứ 馬mã 等đẳng 不bất 到đáo 。 又hựu 若nhược 一nhất 者giả 。 象tượng 馬mã 中trung 間gian 何hà 故cố 有hữu 空không 。 是thị 故cố 偈kệ 言ngôn 。 差sai 別biệt 無vô 量lượng 處xứ 故cố 。 微vi 細tế 亦diệc 應ưng 見kiến 者giả 。 此thử 句cú 明minh 何hà 義nghĩa 。 若nhược 彼bỉ 青thanh 等đẳng 是thị 一nhất 物vật 者giả 。 於ư 彼bỉ 水thủy 等đẳng 諸chư 青thanh 物vật 中trung 。 有hữu 青thanh 色sắc 等đẳng 麁thô 細tế 諸chư 虫trùng 。 以dĩ 何hà 義nghĩa 故cố 。 但đãn 見kiến 麁thô 虫trùng 不bất 見kiến 細tế 虫trùng 。 是thị 故cố 偈kệ 言ngôn 。 微vi 細tế 亦diệc 應ưng 見kiến 故cố 。

問vấn 曰viết 。 以dĩ 何hà 義nghĩa 故cố 。 意ý 識thức 思tư 惟duy 彼bỉ 青thanh 黃hoàng 等đẳng 。

答đáp 曰viết 。

以dĩ 汝nhữ 向hướng 言ngôn 虛hư 妄vọng 分phân 別biệt 。 諸chư 入nhập 等đẳng 相tương/tướng 青thanh 等đẳng 境cảnh 界giới 以dĩ 為vi 實thật 有hữu 。 是thị 故cố 我ngã 觀quán 。 微vi 塵trần 差sai 別biệt 。 而nhi 彼bỉ 微vi 塵trần 。 不bất 成thành 一nhất 物vật 。 不bất 成thành 一nhất 故cố 色sắc 等đẳng 境cảnh 界giới 。 眼nhãn 等đẳng 不bất 取thủ 。 是thị 故cố 成thành 我ngã 。 唯duy 有hữu 內nội 識thức 無vô 外ngoại 境cảnh 界giới 。 問vấn 曰viết 。 依y 信tín 說thuyết 有hữu 。 信tín 者giả 有hữu 四tứ 種chủng 。 一nhất 者giả 現hiện 見kiến 。 二nhị 者giả 比tỉ 知tri 。 三tam 者giả 譬thí 喻dụ 。 四tứ 者giả 阿a 含hàm 。 此thử 諸chư 信tín 中trung 現hiện 信tín 最tối 勝thắng 。 若nhược 無vô 色sắc 等đẳng 外ngoại 境cảnh 界giới 者giả 。 云vân 何hà 世thế 人nhân 。 言ngôn 我ngã 現hiện 見kiến 此thử 青thanh 等đẳng 物vật 。

答đáp 曰viết 。

偈kệ 言ngôn 。

現hiện 見kiến 如như 夢mộng 中trung 。 見kiến 所sở 見kiến 不bất 俱câu 。

見kiến 時thời 不bất 分phân 別biệt 。 云vân 何hà 言ngôn 現hiện 見kiến 。

此thử 偈kệ 明minh 何hà 義nghĩa 。 我ngã 已dĩ 先tiên 說thuyết 。 夢mộng 見kiến 虛hư 妄vọng 。 諸chư 凡phàm 夫phu 人nhân 。 煩phiền 惱não 夢mộng 中trung 有hữu 所sở 見kiến 事sự 。 皆giai 亦diệc 如như 是thị 。 是thị 故cố 偈kệ 言ngôn 。 現hiện 見kiến 如như 夢mộng 中trung 故cố 。 見kiến 所sở 見kiến 不bất 俱câu 者giả 。 此thử 句cú 明minh 何hà 義nghĩa 。 如như 現hiện 見kiến 色sắc 不bất 知tri 色sắc 義nghĩa 。 此thử 明minh 何hà 義nghĩa 如như 彼bỉ 現hiện 見kiến 青thanh 色sắc 等đẳng 時thời 。 作tác 如như 是thị 念niệm 。 我ngã 雖tuy 現hiện 見kiến 青thanh 黃hoàng 色sắc 等đẳng 。 彼bỉ 時thời 不bất 見kiến 青thanh 色sắc 等đẳng 義nghĩa 。

何hà 以dĩ 故cố 。 以dĩ 於ư 後hậu 時thời 意ý 識thức 分phân 別biệt 然nhiên 後hậu 了liễu 知tri 。 意ý 識thức 分phân 別biệt 時thời 無vô 眼nhãn 等đẳng 識thức 。 以dĩ 眼nhãn 等đẳng 識thức 於ư 先tiên 滅diệt 故cố 。 云vân 何hà 說thuyết 言ngôn 。 我ngã 現hiện 見kiến 彼bỉ 青thanh 黃hoàng 色sắc 等đẳng 。 於ư 佛Phật 法Pháp 中trung 。 無vô 如như 是thị 義nghĩa 。

何hà 以dĩ 故cố 。 以dĩ 一nhất 切thiết 法pháp 。 念niệm 念niệm 不bất 住trụ 故cố 。 以dĩ 見kiến 色sắc 時thời 。 無vô 彼bỉ 意ý 識thức 及cập 以dĩ 境cảnh 界giới 。 意ý 識thức 起khởi 時thời 。 無vô 彼bỉ 眼nhãn 識thức 及cập 以dĩ 境cảnh 界giới 。 以dĩ 是thị 義nghĩa 故cố 。 不bất 得đắc 說thuyết 言ngôn 。 於ư 四tứ 信tín 中trung 現hiện 信tín 最tối 勝thắng 。 是thị 故cố 偈kệ 言ngôn 。 見kiến 所sở 見kiến 不bất 俱câu 見kiến 時thời 不bất 分phân 別biệt 云vân 何hà 言ngôn 現hiện 見kiến 故cố 。

問vấn 曰viết 。 此thử 義nghĩa 不bất 然nhiên 。

何hà 以dĩ 故cố 。 以dĩ 凡phàm 所sở 見kiến 外ngoại 境cảnh 界giới 者giả 。 先tiên 眼nhãn 識thức 見kiến 。 後hậu 時thời 意ý 識thức 憶ức 念niệm 了liễu 知tri 。 是thị 故cố 必tất 有hữu 色sắc 香hương 味vị 。 等đẳng 外ngoại 諸chư 境cảnh 界giới 。 以dĩ 是thị 義nghĩa 故cố 。 不bất 得đắc 言ngôn 無vô 彼bỉ 外ngoại 境cảnh 界giới 。

何hà 以dĩ 故cố 。 以dĩ 見kiến 青thanh 等đẳng 外ngoại 諸chư 境cảnh 界giới 。 名danh 為vi 現hiện 見kiến 青thanh 等đẳng 境cảnh 界giới 。

答đáp 曰viết 。

此thử 義nghĩa 不bất 然nhiên 。

何hà 以dĩ 故cố 。 汝nhữ 向hướng 說thuyết 言ngôn 。 先tiên 眼nhãn 識thức 見kiến 。 後hậu 時thời 意ý 識thức 憶ức 念niệm 了liễu 知tri 。 此thử 義nghĩa 不bất 成thành 。

何hà 以dĩ 故cố 。 我ngã 已dĩ 先tiên 說thuyết 。 內nội 自tự 心tâm 識thức 虛hư 妄vọng 分phân 別biệt 。 有hữu 外ngoại 境cảnh 界giới 。 而nhi 無vô 色sắc 等đẳng 外ngoại 諸chư 境cảnh 界giới 。 向hướng 說thuyết 眼nhãn 識thức 。 虛hư 妄vọng 分phân 別biệt 。 如như 說thuyết 夢mộng 中trung 。 一nhất 切thiết 所sở 見kiến 。 依y 彼bỉ 前tiền 時thời 。 虛hư 妄vọng 分phân 別biệt 。 後hậu 時thời 意ý 識thức 。 思tư 惟duy 憶ức 念niệm 。 此thử 以dĩ 何hà 義nghĩa 。 依y 彼bỉ 前tiền 時thời 虛hư 妄vọng 分phân 別biệt 。 色sắc 等đẳng 境cảnh 界giới 。 虛hư 妄vọng 眼nhãn 識thức 起khởi 心tâm 相tương 應ứng 。 虛hư 妄vọng 意ý 識thức 。 虛hư 妄vọng 分phân 別biệt 。 作tác 是thị 思tư 惟duy 。

我ngã 分phân 別biệt 知tri 青thanh 等đẳng 境cảnh 界giới 故cố 。 不bất 得đắc 言ngôn 眼nhãn 見kiến 境cảnh 界giới 意ý 識thức 分phân 別biệt 。 以dĩ 是thị 義nghĩa 故cố 。 眼nhãn 識thức 見kiến 色sắc 後hậu 時thời 憶ức 念niệm 。 此thử 義nghĩa 不bất 成thành 。

問vấn 曰viết 。 如như 夢mộng 見kiến 色sắc 虛hư 妄vọng 憶ức 念niệm 。 寤ngụ 時thời 亦diệc 爾nhĩ 。 虛hư 妄vọng 分phân 別biệt 。 若nhược 如như 是thị 者giả 。 以dĩ 何hà 義nghĩa 故cố 。 世thế 人nhân 見kiến 夢mộng 皆giai 知tri 虛hư 妄vọng 。 寤ngụ 時thời 所sở 見kiến 皆giai 不bất 虛hư 妄vọng 。 是thị 故cố 寤ngụ 時thời 所sở 見kiến 色sắc 等đẳng 。 不bất 同đồng 夢mộng 時thời 虛hư 妄vọng 所sở 見kiến 。 答đáp 曰viết 偈kệ 言ngôn 。

先tiên 說thuyết 虛hư 妄vọng 見kiến 。 則tắc 依y 彼bỉ 虛hư 憶ức 。

見kiến 虛hư 妄vọng 夢mộng 者giả 。 未vị 寤ngụ 則tắc 不bất 知tri 。

此thử 偈kệ 明minh 何hà 義nghĩa 。 汝nhữ 向hướng 說thuyết 言ngôn 。 如như 夢mộng 見kiến 色sắc 。 皆giai 是thị 虛hư 妄vọng 。 寤ngụ 時thời 所sở 見kiến 皆giai 不bất 如như 是thị 。 此thử 比tỉ 決quyết 者giả 義nghĩa 不bất 相tương 應ứng 。

何hà 以dĩ 故cố 。 以dĩ 夢mộng 見kiến 者giả 當đương 未vị 寤ngụ 時thời 皆giai 謂vị 為vi 實thật 。 及cập 至chí 寤ngụ 時thời 方phương 知tri 虛hư 妄vọng 。 是thị 故cố 偈kệ 言ngôn 。 見kiến 虛hư 妄vọng 夢mộng 者giả 未vị 寤ngụ 則tắc 不bất 知tri 故cố 。 如như 是thị 世thế 間gian 。 諸chư 凡phàm 夫phu 人nhân 。 為vi 無vô 始thỉ 來lai 虛hư 妄vọng 顛điên 倒đảo 。 分phân 別biệt 集tập 熏huân 無vô 明minh 睡thụy 夢mộng 。 夢mộng 中trung 不bất 實thật 。 虛hư 妄vọng 分phân 別biệt 。 見kiến 外ngoại 境cảnh 界giới 謂vị 以dĩ 為vi 實thật 。 以dĩ 夢mộng 寤ngụ 者giả 見kiến 彼bỉ 境cảnh 界giới 。 皆giai 是thị 虛hư 妄vọng 。 此thử 以dĩ 何hà 義nghĩa 。 以dĩ 得đắc 出xuất 世thế 對đối 治trị 實thật 智trí 。 無vô 有hữu 分phân 別biệt 。 如như 實thật 覺giác 知tri 。 一nhất 切thiết 世thế 間gian 。 色sắc 等đẳng 外ngoại 法pháp 。 皆giai 是thị 虛hư 妄vọng 。 依y 彼bỉ 出xuất 世thế 清thanh 淨tịnh 實thật 智trí 。 便tiện 得đắc 世thế 間gian 及cập 出xuất 世thế 間gian 。 勝thắng 智trí 現hiện 前tiền 。 如như 實thật 知tri 見kiến 。 一nhất 切thiết 境cảnh 界giới 。 皆giai 悉tất 虛hư 妄vọng 。 如như 是thị 義nghĩa 者giả 。 與dữ 夢mộng 不bất 異dị 。 問vấn 曰viết 。 若nhược 但đãn 自tự 心tâm 如như 是thị 轉chuyển 變biến 。 虛hư 妄vọng 分phân 別biệt 。 見kiến 外ngoại 境cảnh 界giới 。 彼bỉ 無vô 實thật 者giả 。 以dĩ 何hà 義nghĩa 故cố 。 遇ngộ 善Thiện 知Tri 識Thức 。 聞văn 說thuyết 善thiện 法Pháp 。 值trị 惡ác 知tri 識thức 。 聞văn 說thuyết 惡ác 法pháp 。 若nhược 無vô 一nhất 切thiết 。 外ngoại 境cảnh 界giới 者giả 。 彼bỉ 云vân 何hà 說thuyết 。 若nhược 不bất 說thuyết 者giả 。 云vân 何hà 得đắc 聞văn 。 若nhược 不bất 聞văn 者giả 此thử 云vân 何hà 成thành 。

答đáp 曰viết 。

偈kệ 言ngôn 。

迭điệt 共cộng 增tăng 上thượng 因nhân 。 彼bỉ 此thử 心tâm 緣duyên 合hợp 。

無vô 明minh 覆phú 於ư 心tâm 。 故cố 夢mộng 寤ngụ 果quả 別biệt 。

此thử 偈kệ 明minh 何hà 義nghĩa 。 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 虛hư 妄vọng 分phân 別biệt 。 思tư 惟duy 憶ức 念niệm 。 彼bỉ 說thuyết 我ngã 聞văn 。 依y 彼bỉ 前tiền 人nhân 說thuyết 者giả 意ý 識thức 。 於ư 此thử 聽thính 人nhân 聞văn 者giả 意ý 識thức 。 起khởi 如như 是thị 心tâm 。 彼bỉ 說thuyết 我ngã 聞văn 。 而nhi 實thật 無vô 有hữu 。 彼bỉ 前tiền 境cảnh 界giới 。 是thị 故cố 偈kệ 言ngôn 迭điệt 共cộng 增tăng 上thượng 因nhân 彼bỉ 此thử 心tâm 緣duyên 合hợp 故cố 。 問vấn 曰viết 。 若nhược 如như 夢mộng 中trung 虛hư 妄vọng 心tâm 識thức 。 無vô 實thật 境cảnh 界giới 。 寤ngụ 亦diệc 爾nhĩ 者giả 。 以dĩ 何hà 義nghĩa 故cố 。 夢mộng 中trung 寤ngụ 中trung 行hành 善thiện 惡ác 法pháp 愛ái 與dữ 不bất 愛ái 果quả 報báo 不bất 等đẳng 。

答đáp 曰viết 。

偈kệ 言ngôn 無vô 明minh 覆phú 於ư 心tâm 故cố 夢mộng 寤ngụ 果quả 別biệt 故cố 。 此thử 明minh 何hà 義nghĩa 。 我ngã 已dĩ 先tiên 說thuyết 。 唯duy 有hữu 內nội 心tâm 無vô 外ngoại 境cảnh 界giới 。 以dĩ 夢mộng 寤ngụ 心tâm 。 差sai 別biệt 不bất 同đồng 。 是thị 故cố 不bất 依y 外ngoại 境cảnh 界giới 等đẳng 。 成thành 就tựu 善thiện 業nghiệp 。 不bất 善thiện 業nghiệp 故cố 。 問vấn 曰viết 。 若nhược 彼bỉ 三tam 界giới 唯duy 是thị 內nội 心tâm 。 無vô 有hữu 身thân 口khẩu 外ngoại 境cảnh 界giới 者giả 。 以dĩ 何hà 義nghĩa 故cố 。 屠đồ 獵liệp 師sư 等đẳng 。 殺sát 害hại 猪trư 羊dương 及cập 牛ngưu 馬mã 等đẳng 。 若nhược 彼bỉ 非phi 是thị 屠đồ 獵liệp 師sư 等đẳng 。 殺sát 害hại 猪trư 羊dương 牛ngưu 馬mã 等đẳng 者giả 。 以dĩ 何hà 義nghĩa 故cố 。 屠đồ 獵liệp 師sư 等đẳng 。 得đắc 殺sát 生sanh 罪tội 。 是thị 故cố 應ưng 有hữu 外ngoại 色sắc 香hương 等đẳng 身thân 口khẩu 境cảnh 界giới 。

答đáp 曰viết 。

偈kệ 言ngôn 。

死tử 依y 於ư 他tha 心tâm 。 亦diệc 有hữu 依y 自tự 心tâm 。

依y 種chủng 種chủng 因nhân 緣duyên 。 破phá 失thất 自tự 心tâm 識thức 。

此thử 偈kệ 明minh 何hà 義nghĩa 。 如như 人nhân 依y 鬼quỷ 毘tỳ 舍xá 闍xà 等đẳng 。 是thị 故cố 失thất 心tâm 。 或hoặc 依y 自tự 心tâm 是thị 故cố 失thất 心tâm 。 或hoặc 有hữu 憶ức 念niệm 愛ái 不bất 愛ái 事sự 是thị 故cố 失thất 心tâm 。 或hoặc 有hữu 夢mộng 見kiến 鬼quỷ 著trước 失thất 心tâm 。 或hoặc 有hữu 聖thánh 人nhân 神thần 通thông 轉chuyển 變biến 前tiền 人nhân 失thất 心tâm 。 如như 經Kinh 中trung 說thuyết 。 大Đại 迦Ca 旃Chiên 延Diên 比Bỉ 丘Khâu 。 令linh 娑sa 羅la 那na 王vương 見kiến 惡ác 夢mộng 等đẳng 。 又hựu 毘tỳ 尼ni 中trung 。 有hữu 一nhất 比Bỉ 丘Khâu 。 夜dạ 蹈đạo 瓜qua 皮bì 謂vị 殺sát 蝦hà 蟇# 。 死tử 入nhập 惡ác 道đạo 。 是thị 故cố 偈kệ 言ngôn 。 依y 種chủng 種chủng 因nhân 緣duyên 。 破phá 失thất 自tự 心tâm 識thức 故cố 。 死tử 依y 於ư 他tha 心tâm 亦diệc 有hữu 依y 自tự 心tâm 者giả 。 此thử 云vân 何hà 知tri 。 以dĩ 依y 仙tiên 人nhân 瞋sân 心tâm 瞋sân 毘Tỳ 摩Ma 質Chất 多Đa 羅La 阿A 修Tu 羅La 王Vương 。 故cố 殺sát 餘dư 眾chúng 生sanh 。 此thử 依y 他tha 心tâm 他tha 眾chúng 生sanh 心tâm 。 虛hư 妄vọng 分phân 別biệt 。 命mạng 根căn 謝tạ 滅diệt 。 以dĩ 彼bỉ 身thân 命mạng 相tương 續tục 斷đoạn 絕tuyệt 。 應ưng 如như 是thị 知tri 。 又hựu 偈kệ 言ngôn 。

經kinh 說thuyết 檀đàn 拏noa 迦ca 。 迦ca 陵lăng 摩ma 燈đăng 國quốc 。

仙tiên 人nhân 瞋sân 故cố 空không 。 是thị 故cố 心tâm 業nghiệp 重trọng 。

此thử 偈kệ 明minh 何hà 義nghĩa 。 若nhược 有hữu 死tử 者giả 。 不bất 依y 他tha 心tâm 不bất 依y 自tự 心tâm 。 若nhược 如như 是thị 者giả 。 以dĩ 何hà 義nghĩa 故cố 。 如Như 來Lai 欲dục 成thành 心tâm 業nghiệp 為vi 重trọng/trùng 。 是thị 故cố 經Kinh 中trung 。 問vấn 優ưu 波ba 離ly 長trưởng 者giả 言ngôn 。 長trưởng 者giả 。 汝nhữ 頗phả 曾tằng 聞văn 。 以dĩ 何hà 因nhân 緣duyên 。 檀đàn 拏noa 迦ca 國quốc 。 迦ca 陵lăng 迦ca 國quốc 。 摩ma 燈đăng 伽già 國quốc 。 曠khoáng 野dã 空không 寂tịch 無vô 有hữu 。 眾chúng 生sanh 及cập 草thảo 木mộc 等đẳng 。 優ưu 波ba 離ly 長trưởng 者giả 白bạch 佛Phật 言ngôn 。 瞿Cù 曇Đàm 。 我ngã 昔tích 曾tằng 聞văn 。 依y 仙tiên 人nhân 瞋sân 心tâm 。 殺sát 害hại 如như 是thị 無vô 量lượng 眾chúng 生sanh 。 是thị 故cố 得đắc 知tri 。 唯duy 有hữu 意ý 業nghiệp 。 若nhược 不bất 爾nhĩ 者giả 。 如Như 來Lai 何hà 故cố 。 於ư 諸chư 經Kinh 中trung 。 作tác 如như 是thị 說thuyết 。 是thị 故cố 偈kệ 言ngôn 。 經kinh 說thuyết 檀đàn 拏noa 迦ca 迦ca 陵lăng 摩ma 燈đăng 國quốc 仙tiên 人nhân 瞋sân 故cố 空không 故cố 。

問vấn 曰viết 。 依y 仙tiên 人nhân 瞋sân 心tâm 。 信tín 仙tiên 人nhân 鬼quỷ 殺sát 害hại 如như 是thị 三tam 國quốc 眾chúng 生sanh 。 非phi 依y 仙tiên 人nhân 瞋sân 心tâm 而nhi 死tử 。

答đáp 曰viết 。

如Như 來Lai 於ư 汝nhữ 外ngoại 道đạo 經kinh 中trung 。 問vấn 久cửu 學học 尼ni 乾kiền 子tử 言ngôn 。 於ư 三tam 業nghiệp 中trung 何hà 業nghiệp 為vi 重trọng/trùng 。 久cửu 學học 尼ni 乾kiền 子tử 答đáp 如Như 來Lai 言ngôn 。 身thân 業nghiệp 為vi 重trọng/trùng 。 佛Phật 言ngôn 尼ni 乾kiền 子tử 。 此thử 彼bỉ 城thành 中trung 所sở 有hữu 。 眾chúng 生sanh 為vi 多đa 為vi 少thiểu 。 久cửu 學học 外ngoại 道đạo 言ngôn 。 無vô 量lượng 無vô 邊biên 。 不bất 可khả 數sổ 知tri 。

佛Phật 言ngôn 。

尼ni 乾kiền 子tử 。 若nhược 有hữu 惡ác 人nhân 。 欲dục 殺sát 害hại 此thử 諸chư 眾chúng 生sanh 者giả 。 幾kỷ 日nhật 可khả 殺sát 。 尼ni 乾kiền 子tử 言ngôn 。 非phi 是thị 一nhất 年niên 二nhị 年niên 可khả 殺sát 。

佛Phật 告cáo 久cửu 學học 尼ni 乾kiền 子tử 言ngôn 。

摩ma 燈đăng 伽già 等đẳng 三tam 國quốc 眾chúng 生sanh 。 汝nhữ 頗phả 曾tằng 聞văn 。 云vân 何hà 而nhi 死tử 。 為vi 身thân 業nghiệp 殺sát 為vi 意ý 業nghiệp 殺sát 。 尼ni 乾kiền 子tử 言ngôn 。 瞿Cù 曇Đàm 。 我ngã 昔tích 曾tằng 聞văn 。 仙tiên 人nhân 瞋sân 心tâm 以dĩ 意ý 業nghiệp 殺sát 。 爾nhĩ 數số 眾chúng 生sanh 。

佛Phật 言ngôn 。

尼ni 乾kiền 子tử 。 若nhược 如như 是thị 者giả 。 云vân 何hà 而nhi 言ngôn 。 身thân 業nghiệp 為vi 重trọng/trùng 。 尼ni 乾kiền 子tử 言ngôn 。 如như 是thị 如như 是thị 。 我ngã 不bất 審thẩm 諦đế 謬mậu 聞văn 而nhi 說thuyết 。 以dĩ 是thị 義nghĩa 故cố 。 證chứng 成thành 我ngã 義nghĩa 。 三tam 界giới 唯duy 心tâm 。 無vô 身thân 口khẩu 業nghiệp 。 此thử 以dĩ 何hà 義nghĩa 。 如như 世thế 人nhân 言ngôn 。 賊tặc 燒thiêu 山sơn 林lâm 聚tụ 落lạc 城thành 邑ấp 。 不bất 言ngôn 火hỏa 燒thiêu 。 此thử 義nghĩa 亦diệc 爾nhĩ 。 唯duy 依y 心tâm 故cố 善thiện 惡ác 業nghiệp 成thành 。 以dĩ 是thị 義nghĩa 故cố 。 經kinh 中trung 偈kệ 言ngôn 。

諸chư 法pháp 心tâm 為vi 本bổn 。 諸chư 法pháp 心tâm 為vi 勝thắng 。

離ly 心tâm 無vô 諸chư 法pháp 。 唯duy 心tâm 身thân 口khẩu 名danh 。

唯duy 心tâm 身thân 口khẩu 名danh 者giả 。 但đãn 有hữu 心tâm 識thức 無vô 身thân 口khẩu 業nghiệp 。 身thân 口khẩu 業nghiệp 者giả 。 但đãn 有hữu 名danh 字tự 。 實thật 是thị 意ý 業nghiệp 身thân 口khẩu 名danh 說thuyết 。 問vấn 曰viết 。 若nhược 但đãn 有hữu 心tâm 無vô 外ngoại 境cảnh 界giới 。 此thử 義nghĩa 不bất 然nhiên 。

何hà 以dĩ 故cố 。 他tha 心tâm 智trí 者giả 。 觀quán 察sát 他tha 心tâm 他tha 眾chúng 生sanh 心tâm 。 是thị 外ngoại 境cảnh 界giới 。 云vân 何hà 說thuyết 言ngôn 。 無vô 外ngoại 境cảnh 界giới 。 又hựu 復phục 有hữu 難nạn/nan 。 他tha 心tâm 智trí 者giả 。 為vi 實thật 知tri 心tâm 為vi 不bất 實thật 知tri 。 若nhược 不bất 知tri 者giả 。 云vân 何hà 說thuyết 言ngôn 。 知tri 於ư 他tha 心tâm 。 若nhược 實thật 知tri 者giả 。 云vân 何hà 說thuyết 言ngôn 。 無vô 外ngoại 境cảnh 界giới 。

答đáp 曰viết 。

偈kệ 言ngôn 。

他tha 心tâm 知tri 於ư 境cảnh 。 不bất 如như 實thật 覺giác 知tri 。

以dĩ 非phi 離ly 識thức 境cảnh 。 唯duy 佛Phật 如như 實thật 知tri 。

此thử 偈kệ 明minh 何hà 義nghĩa 。 他tha 心tâm 智trí 者giả 。 不bất 如như 實thật 知tri 。

何hà 以dĩ 故cố 。 以dĩ 自tự 內nội 心tâm 。 虛hư 妄vọng 分phân 別biệt 。 以dĩ 為vi 他tha 心tâm 。 不bất 能năng 了liễu 知tri 。

何hà 以dĩ 故cố 。 以dĩ 自tự 心tâm 意ý 意ý 識thức 雜tạp 故cố 。 是thị 故cố 偈kệ 言ngôn 。 他tha 心tâm 知tri 於ư 境cảnh 不bất 如như 實thật 覺giác 知tri 。 以dĩ 非phi 離ly 識thức 境cảnh 故cố 。

問vấn 曰viết 。 為vi 一nhất 切thiết 聖thánh 人nhân 。 皆giai 不bất 能năng 知tri 。 他tha 眾chúng 生sanh 心tâm 。 為vi 有hữu 知tri 者giả 。

答đáp 曰viết 。

偈kệ 言ngôn 。 唯duy 佛Phật 如như 實thật 知tri 故cố 。 此thử 明minh 何hà 義nghĩa 。 如như 彼bỉ 佛Phật 地địa 如như 實thật 果quả 體thể 無vô 言ngôn 語ngữ 處xứ 。 勝thắng 妙diệu 境cảnh 界giới 。 唯duy 佛Phật 能năng 知tri 。 餘dư 人nhân 不bất 知tri 。 以dĩ 彼bỉ 世thế 間gian 他tha 心tâm 智trí 者giả 於ư 彼bỉ 二nhị 法pháp 。 不bất 如như 實thật 知tri 。 以dĩ 彼bỉ 能năng 取thủ 可khả 取thủ 境cảnh 界giới 。 虛hư 妄vọng 分phân 別biệt 故cố 。 彼bỉ 世thế 間gian 人nhân 。 虛hư 妄vọng 分phân 別biệt 。 此thử 唯duy 是thị 識thức 。 無vô 量lượng 無vô 邊biên 。 甚thậm 深thâm 境cảnh 界giới 。 非phi 是thị 心tâm 識thức 可khả 測trắc 量lượng 故cố 。 偈kệ 言ngôn 。

作tác 此thử 唯duy 識thức 論luận 。 非phi 我ngã 思tư 量lượng 義nghĩa 。

諸chư 佛Phật 妙diệu 境cảnh 界giới 。 福phước 德đức 施thí 群quần 生sanh 。

此thử 偈kệ 明minh 何hà 義nghĩa 。 此thử 是thị 諸chư 佛Phật 。 甚thậm 深thâm 境cảnh 界giới 。 非phi 是thị 我ngã 等đẳng 。 思tư 量lượng 所sở 知tri 。

何hà 以dĩ 故cố 。 以dĩ 彼bỉ 非phi 是thị 心tâm 意ý 意ý 識thức 。 思tư 量lượng 境cảnh 界giới 故cố 。 若nhược 如như 是thị 者giả 。 是thị 誰thùy 境cảnh 界giới 。 偈kệ 言ngôn 諸chư 佛Phật 妙diệu 境cảnh 界giới 故cố 。 此thử 明minh 何hà 義nghĩa 。 唯duy 諸chư 佛Phật 如Như 來Lai 。 以dĩ 一nhất 切thiết 種chủng 智trí 。 於ư 一nhất 切thiết 所sở 知tri 境cảnh 界giới 。 皆giai 如như 實thật 而nhi 知tri 故cố 。

唯duy 識thức 論luận 一nhất 卷quyển