Duy Ma Kinh Nghĩa Sớ – Quyển 3

維Duy 摩Ma 經Kinh 義Nghĩa 疏Sớ
Quyển 3
隋Tùy 吉Cát 藏Tạng 撰Soạn

維Duy 摩Ma 經Kinh 義Nghĩa 卷quyển 第đệ 三tam

胡hồ 吉cát 藏tạng 撰soạn

弟Đệ 子Tử 品Phẩm 第đệ 三tam

資tư 視thị 師sư 如như 父phụ 。 自tự 處xứ 如như 子tử 。 師sư 處xứ 資tư 為vi 弟đệ 。 自tự 處xứ 如như 兄huynh 。 敬kính 護hộ 合hợp 論luận 。 故cố 名danh 弟đệ 子tử 。 依y 內nội 義nghĩa 。 學học 在tại 佛Phật 後hậu 為vi 弟đệ 。 從tùng 佛Phật 口khẩu 生sanh 為vi 子tử 。 佛Phật 生sanh 物vật 惠huệ 命mạng 為vi 父phụ 。 在tại 物vật 前tiền 悟ngộ 稱xưng 兄huynh 。 故cố 法pháp 華hoa 云vân 。 世thế 間gian 之chi 父phụ 。 至chí 親thân 友hữu 家gia 。 即tức 其kỳ 證chứng 也dã 。 四tứ 會hội 為vi 言ngôn 。 二nhị 集tập 已dĩ 竟cánh 。 從tùng 此thử 文văn 去khứ 。 竟cánh 乎hồ 香hương 積tích 。 第đệ 三tam 重trọng/trùng 會hội 方phương 丈trượng 。 與dữ 前tiền 會hội 異dị 者giả 凡phàm 有hữu 七thất 義nghĩa 。 約ước 眾chúng 為vi 言ngôn 。 前tiền 俗tục 眾chúng 問vấn 疾tật 。 今kim 道đạo 眾chúng 擊kích 揚dương 。 前tiền 近cận 眾chúng 小tiểu 眾chúng 。 今kim 遠viễn 眾chúng 多đa 眾chúng 。 據cứ 教giáo 而nhi 言ngôn 。 前tiền 略lược 說thuyết 法Pháp 門môn 今kim 廣quảng 宣tuyên 妙diệu 道đạo 。 若nhược 就tựu 利lợi 益ích 。 前tiền 但đãn 淺thiển 益ích 。 今kim 具cụ 深thâm 淺thiển 。 約ước 二nhị 但đãn 為vi 言ngôn 。 前tiền 破phá 但đãn 凡phàm 。 今kim 斥xích 但đãn 聖thánh 。 所sở 言ngôn 但đãn 者giả 。 謂vị 有hữu 所sở 得đắc 定định 性tánh 凡phàm 聖thánh 也dã 。 若nhược 就tựu 今kim 古cổ 。 前tiền 說thuyết 今kim 法pháp 。 此thử 二nhị 品phẩm 。 說thuyết 於ư 古cổ 法pháp 。 約ước 自tự 他tha 者giả 。 前tiền 淨tịnh 名danh 自tự 說thuyết 。 以dĩ 顯hiển 其kỳ 德đức 。 今kim 大đại 小tiểu 二nhị 人nhân 。 顯hiển 淨tịnh 名danh 德đức 。 若nhược 論luận 三tam 化hóa 。 方phương 便tiện 品phẩm 。 已dĩ 破phá 凡phàm 夫phu 。 此thử 下hạ 二nhị 品phẩm 。 斥xích 聲Thanh 聞Văn 菩Bồ 薩Tát 。 就tựu 此thử 一nhất 會hội 。 開khai 為vi 二nhị 章chương 。 第đệ 一nhất 由do 序tự 。 第đệ 二nhị 正chánh 說thuyết 。 由do 序tự 為vi 二nhị 。 一nhất 淨tịnh 名danh 現hiện 疾tật 。 二nhị 遣khiển 使sứ 慰úy 問vấn 。

爾nhĩ 時thời 長Trưởng 者giả 維Duy 摩Ma 詰Cật 。 自tự 念niệm 寢tẩm 疾tật 于vu 床sàng 。 自tự 念niệm 寢tẩm 疾tật 者giả 。 自tự 傷thương 念niệm 疾tật 也dã 。 夫phu 有hữu 身thân 則tắc 有hữu 疾tật 。 此thử 自tự 世thế 之chi 常thường 情tình 耳nhĩ 。 達đạt 者giả 體thể 之chi 。 何hà 所sở 傷thương 哉tai 。 然nhiên 五ngũ 百bách 長trưởng 者giả 。 皆giai 近cận 佛Phật 聽thính 法Pháp 。 而nhi 淨tịnh 名danh 。 礙ngại 疾tật 不bất 預dự 。 理lý 在tại 致trí 傷thương 。 是thị 故cố 自tự 念niệm 。 又hựu 淨tịnh 名danh 。 為vi 物vật 現hiện 疾tật 。 非phi 佛Phật 影ảnh 嚮hướng 。 化hóa 則tắc 不bất 成thành 。 故cố 須tu 自tự 念niệm 。 世Thế 尊Tôn 大đại 慈từ 。 寧ninh 不bất 垂thùy 愍mẫn 。 夫phu 抱bão 疾tật 者giả 。 必tất 無vô 樂nhạo/nhạc/lạc 有hữu 苦khổ 。 世Thế 尊Tôn 大đại 慈từ 。 遣khiển 使sứ 慰úy 問vấn 。 必tất 與dữ 樂nhạo/nhạc/lạc 拔bạt 苦khổ 。 故cố 上thượng 句cú 云vân 慈từ 。 下hạ 句cú 稱xưng 愍mẫn 。 又hựu 眾chúng 生sanh 疾tật 故cố 菩Bồ 薩Tát 病bệnh 。 世Thế 尊Tôn 大đại 慈từ 。 必tất 見kiến 垂thùy 問vấn 。 因nhân 以dĩ 弘hoằng 道đạo 。 所sở 濟tế 良lương 多đa 。 則tắc 眾chúng 生sanh 病bệnh 愈dũ 。 菩Bồ 薩Tát 亦diệc 愈dũ 。 則tắc 是thị 慈từ 悲bi 之chi 旨chỉ 。 現hiện 疾tật 之chi 本bổn 意ý 。 問vấn 。 何hà 故cố 言ngôn 寧ninh 不bất 垂thùy 愍mẫn 。 答đáp 。 眾chúng 人nhân 少thiểu 慈từ 。 尚thượng 以dĩ 參tham 疾tật 。 佛Phật 有hữu 大đại 慈từ 。 寧ninh 不bất 慰úy 問vấn 。 佛Phật 知tri 其kỳ 意ý 。 此thử 下hạ 第đệ 二nhị 遣khiển 使sứ 問vấn 疾tật 。 就tựu 文văn 為vi 二nhị 。 第đệ 一nhất 前tiền 命mạng 聲Thanh 聞Văn 。 第đệ 二nhị 次thứ 命mạng 菩Bồ 薩Tát 。 問vấn 。 聲Thanh 聞Văn 菩Bồ 薩Tát 。 並tịnh 皆giai 不bất 堪kham 。 佛Phật 何hà 故cố 命mạng 。 答đáp 。 凡phàm 有hữu 四tứ 義nghĩa 。 一nhất 示thị 大đại 慈từ 平bình 等đẳng 故cố 。 並tịnh 皆giai 命mạng 之chi 。 二nhị 但đãn 命mạng 文Văn 殊Thù 。 使sử 不bất 得đắc 具cụ 顯hiển 淨tịnh 名danh 之chi 德đức 。 今kim 既ký 普phổ 命mạng 。 則tắc 具cụ 顯hiển 其kỳ 德đức 。 使sử 問vấn 疾tật 之chi 流lưu 。 尊tôn 人nhân 重trọng/trùng 法pháp 。 三tam 者giả 欲dục 使sử 時thời 會hội 。 於ư 文Văn 殊Thù 起khởi 難nan 遭tao 想tưởng 。 五ngũ 百bách 聲Thanh 聞Văn 。 八bát 千thiên 菩Bồ 薩Tát 。 皆giai 辭từ 不bất 堪kham 。 而nhi 文Văn 殊Thù 獨độc 往vãng 者giả 。 故cố 知tri 辨biện 慧tuệ 難nan 思tư 。 則tắc 敬kính 情tình 至chí 極cực 。 受thọ 法pháp 為vi 易dị 。 四tứ 者giả 普phổ 命mạng 大đại 小tiểu 。 具cụ 陳trần 被bị 呵ha 。 因nhân 述thuật 昔tích 法pháp 。 以dĩ 利lợi 今kim 眾chúng 也dã 。 問vấn 。 何hà 故cố 。 不bất 前tiền 命mạng 菩Bồ 薩Tát 。 後hậu 命mạng 聲Thanh 聞Văn 。 答đáp 。 就tựu 破phá 病bệnh 次thứ 第đệ 。 方phương 便tiện 品phẩm 破phá 凡phàm 夫phu 。 弟đệ 子tử 品phẩm 破phá 聲Thanh 聞Văn 。 菩Bồ 薩Tát 品phẩm 呵ha 大Đại 士Sĩ 。 二nhị 就tựu 勝thắng 劣liệt 次thứ 第đệ 。 聲Thanh 聞Văn 形hình 備bị 法pháp 義nghĩa 。 心tâm 具cụ 智trí 斷đoạn 。 故cố 心tâm 形hình 兩lưỡng 勝thắng 。 故cố 前tiền 命mạng 之chi 。 菩Bồ 薩Tát 心tâm 雖tuy 會hội 道đạo 。 形hình 無vô 定định 方phương 。 心tâm 勝thắng 形hình 劣liệt 。 故cố 次thứ 命mạng 也dã 。 如như 羅la 什thập 說thuyết 。 聲Thanh 聞Văn 法Pháp 中trung 。 羅La 漢Hán 無vô 漏lậu 智trí 慧tuệ 勝thắng 。 菩Bồ 薩Tát 世thế 俗tục 智trí 慧tuệ 勝thắng 。 大Đại 乘Thừa 法Pháp 中trung 。 菩Bồ 薩Tát 二nhị 事sự 俱câu 勝thắng 。 今kim 用dụng 聲Thanh 聞Văn 深thâm 故cố 。 前tiền 命mạng 弟đệ 子tử 也dã 。 即tức 告cáo 舍Xá 利Lợi 弗Phất 。 汝nhữ 行hành 詣nghệ 維duy 摩ma 詰cật 問vấn 疾tật 。 就tựu 今kim 聲Thanh 聞Văn 為vi 二nhị 。 前tiền 命mạng 十thập 人nhân 。 後hậu 命mạng 五ngũ 百bách 。 良lương 以dĩ 五ngũ 百bách 昇thăng 堂đường 。 十thập 人nhân 入nhập 室thất 也dã 。 論luận 十thập 人nhân 德đức 行hạnh 者giả 。 初sơ 謂vị 四tứ 大đại 聲Thanh 聞Văn 。 身thân 子tử 智trí 慧tuệ 。 目Mục 連Liên 神thần 通thông 。 迦Ca 葉Diếp 苦khổ 行hạnh 。 善thiện 吉cát 空không 解giải 。 故cố 以dĩ 定định 慧tuệ 行hành 解giải 。 為vi 四tứ 大đại 聲Thanh 聞Văn 。 次thứ 有hữu 三tam 人nhân 。 妙diệu 達đạt 三tam 藏tạng 。 為vi 三tam 大đại 法Pháp 師sư 。 富phú 樓lâu 那na 。 精tinh 究cứu 毘tỳ 曇đàm 。 旃chiên 延diên 。 善thiện 解giải 經kinh 藏tạng 。 波ba 離ly 。 妙diệu 體thể 毘tỳ 尼ni 。 次thứ 佛Phật 親thân 屬thuộc 。 凡phàm 有hữu 三tam 人nhân 。 那na 律luật 天thiên 眼nhãn 。 羅la 雲vân 秉bỉnh 戒giới 。 阿A 難Nan 總tổng 持trì 。 次thứ 約ước 義nghĩa 。 呵ha 聲Thanh 聞Văn 要yếu 法pháp 。 示thị 菩Bồ 薩Tát 道Đạo 門môn 。 初sơ 斥xích 身thân 子tử 。 呵ha 聖thánh 默mặc 然nhiên 。 次thứ 詰cật 目Mục 連Liên 。 非phi 聖thánh 說thuyết 法Pháp 。 斯tư 二nhị 是thị 佛Phật 常thường 初sơ 。 而nhi 聲Thanh 聞Văn 不bất 達đạt 。 故cố 前tiền 呵ha 之chi 。 次thứ 彈đàn 迦Ca 葉Diếp 有hữu 行hành 。 呵ha 善thiện 吉cát 空không 解giải 。 顯hiển 聲Thanh 聞Văn 人nhân 未vị 有hữu 大Đại 乘Thừa 行hành 解giải 。 次thứ 呵ha 滿mãn 願nguyện 。 常thường 為vì 人nhân 說thuyết 。 不bất 見kiến 物vật 機cơ 。 旃chiên 延diên 。 恆hằng 復phục 佛Phật 講giảng 。 不bất 知tri 教giáo 意ý 。 那na 律luật 。 雖tuy 得đắc 天thiên 眼nhãn 。 不bất 達đạt 會hội 通thông 。 波ba 離ly 。 謂vị 善thiện 毘tỳ 尼ni 。 未vị 解giải 大Đại 乘Thừa 法Pháp 律luật 。 羅la 雲vân 。 雖tuy 是thị 聲Thanh 聞Văn 棄khí 俗tục 。 而nhi 不bất 解giải 大Đại 乘Thừa 出xuất 家gia 。 阿A 難Nan 恆hằng 侍thị 如Như 來Lai 。 不bất 識thức 佛Phật 之chi 本bổn 迹tích 。 既ký 呵ha 聲Thanh 聞Văn 十thập 失thất 。 則tắc 顯hiển 大Đại 乘Thừa 十thập 得đắc 。 次thứ 約ước 義nghĩa 前tiền 後hậu 者giả 。 九cửu 人nhân 明minh 佛Phật 因nhân 。 第đệ 十thập 辨biện 佛Phật 果Quả 。 即tức 因nhân 果quả 次thứ 第đệ 。 九cửu 人nhân 之chi 內nội 。 初sơ 八bát 明minh 修tu 行hành 。 後hậu 一nhất 辨biện 出xuất 家gia 。 此thử 據cứ 說thuyết 門môn 。 明minh 前tiền 後hậu 也dã 。 八bát 人nhân 之chi 中trung 。 前tiền 七thất 明minh 修tu 善thiện 。 後hậu 一nhất 辨biện 滅diệt 惡ác 。 七thất 人nhân 之chi 中trung 。 前tiền 六lục 明minh 修tu 道Đạo 行hành 。 以dĩ 為vi 行hành 體thể 。 次thứ 一nhất 辨biện 起khởi 道Đạo 行hạnh 。 以dĩ 為vi 行hành 用dụng 。 六lục 人nhân 之chi 中trung 。 前tiền 明minh 定định 為vi 慧tuệ 本bổn 。 次thứ 辨biện 慧tuệ 從tùng 定định 生sanh 。 次thứ 明minh 由do 解giải 起khởi 行hành 。 後hậu 二nhị 藉tạ 行hành 發phát 解giải 。 今kim 前tiền 命mạng 舍Xá 利Lợi 弗Phất 。 就tựu 此thử 章chương 中trung 。 開khai 為vi 二nhị 別biệt 。 第đệ 一nhất 佛Phật 命mạng 。 二nhị 辭từ 不bất 堪kham 。 舍Xá 利Lợi 弗Phất 。 王vương 舍xá 城thành 摩ma 迦ca 陀đà 國quốc 人nhân 也dã 。 從tùng 父phụ 為vi 立lập 字tự 。 名danh 優ưu 波ba 提đề 舍xá 。 優ưu 波ba 是thị 星tinh 名danh 。 提đề 舍xá 遂toại 父phụ 作tác 名danh 。 故cố 名danh 提đề 舍xá 。 舍xá 利lợi 言ngôn 身thân 。 是thị 其kỳ 母mẫu 名danh 。 眼nhãn 似tự 舍xá 利lợi 鳥điểu 。 故cố 名danh 舍xá 利lợi 。 弗phất 以dĩ 言ngôn 子tử 。 謂vị 身thân 子tử 也dã 。 不bất 從tùng 父phụ 受thọ 名danh 。 因nhân 母mẫu 為vi 稱xưng 。 有hữu 二nhị 因nhân 緣duyên 。 一nhất 者giả 從tùng 過quá 去khứ 誓thệ 願nguyện 立lập 名danh 。 釋Thích 迦Ca 過quá 去khứ 發phát 願nguyện 。 願nguyện 我ngã 作tác 佛Phật 。 右hữu 面diện 弟đệ 子tử 。 名danh 舍Xá 利Lợi 弗Phất 。 二nhị 者giả 女nữ 人nhân 聰thông 明minh 。 世thế 所sở 希hy 有hữu 。

時thời 人nhân 貴quý 重trọng 其kỳ 母mẫu 。 故cố 稱xưng 舍Xá 利Lợi 弗Phất 也dã 。 舍Xá 利Lợi 弗Phất 白bạch 佛Phật 言ngôn 世Thế 尊Tôn 。 我ngã 不bất 堪kham 任nhậm 。 詣nghệ 彼bỉ 問vấn 疾tật 。 此thử 第đệ 二nhị 辭từ 。 不bất 堪kham 。 就tựu 文văn 為vi 三tam 。 一nhất 標tiêu 不bất 堪kham 。 二nhị 釋thích 不bất 堪kham 。 三tam 結kết 不bất 堪kham 。 此thử 初sơ 文văn 也dã 。 不bất 堪kham 之chi 意ý 。 有hữu 三tam 因nhân 緣duyên 。 一nhất 者giả 小Tiểu 乘Thừa 智trí 劣liệt 。 不bất 堪kham 擊kích 揚dương 菩Bồ 薩Tát 。 二nhị 者giả 昔tích 曾tằng 受thọ 屈khuất 。 則tắc 優ưu 劣liệt 事sự 定định 。 是thị 故cố 不bất 堪kham 。 三tam 者giả 相tương/tướng 與dữ 為vi 化hóa 。 屈khuất 申thân 從tùng 物vật 。 今kim 欲dục 彰chương 淨tịnh 名danh 德đức 。 顯hiển 文Văn 殊Thù 行hành 。 故cố 稱xưng 不bất 堪kham 。 所sở 以dĩ 者giả 何hà 。 憶ức 念niệm 我ngã 昔tích 。 曾tằng 於ư 林lâm 中trung 。 宴yến 坐tọa 樹thụ 下hạ 。 此thử 第đệ 二nhị 釋thích 。 不bất 堪kham 。 就tựu 文văn 為vi 三tam 。 一nhất 明minh 被bị 呵ha 之chi 由do 。 二nhị 辨biện 能năng 呵ha 之chi 旨chỉ 。 三tam 正chánh 受thọ 屈khuất 。 身thân 子tử 於ư 林lâm 中trung 宴yến 坐tọa 樹thụ 下hạ 者giả 。 凡phàm 具cụ 二nhị 義nghĩa 。 一nhất 者giả 有hữu 此thử 身thân 心tâm 二nhị 患hoạn 。 患hoạn 身thân 之chi 喧huyên 動động 故cố 。 隱ẩn 身thân 於ư 山sơn 林lâm 。 患hoạn 心tâm 之chi 馳trì 散tán 故cố 。 攝nhiếp 心tâm 於ư 一nhất 境cảnh 。 宴yến 坐tọa 者giả 。 謂vị 安an 也dã 。 默mặc 也dã 。 蓋cái 閑nhàn 居cư 之chi 貌mạo 。

時thời 維Duy 摩Ma 詰Cật 。 來lai 謂vị 我ngã 言ngôn 。 唯dụy 舍Xá 利Lợi 弗Phất 。 不bất 必tất 是thị 坐tọa 。 為vi 宴yến 坐tọa 也dã 。 此thử 第đệ 二nhị 明minh 能năng 呵ha 之chi 旨chỉ 。 就tựu 文văn 為vi 三tam 。 初sơ 呵ha 二Nhị 乘Thừa 禪thiền 定định 。 次thứ 出xuất 菩Bồ 薩Tát 坐tọa 法pháp 。 三tam 總tổng 結kết 之chi 。 不bất 必tất 是thị 坐tọa 者giả 。 聲Thanh 聞Văn 人nhân 謂vị 。 坐tọa 法pháp 必tất 隱ẩn 身thân 於ư 林lâm 澤trạch 。 息tức 心tâm 於ư 滅diệt 定định 。 今kim 以dĩ 大Đại 乘Thừa 望vọng 之chi 。 不bất 必tất 爾nhĩ 。 道đạo 生sanh 云vân 。 不bất 必tất 者giả 。 不bất 言ngôn 非phi 是thị 。 但đãn 不bất 必tất 是thị 。 不bất 言ngôn 非phi 是thị 者giả 。 二Nhị 乘Thừa 坐tọa 法pháp 。 乃nãi 可khả 以dĩ 為vi 求cầu 大Đại 乘Thừa 定định 之chi 詮thuyên 耳nhĩ 。 若nhược 爾nhĩ 未vị 是thị 真chân 極cực 坐tọa 法pháp 也dã 。 興hưng 皇hoàng 師sư 云vân 。 必tất 是thị 。 有hữu 所sở 得đắc 住trụ 著trước 之chi 義nghĩa 。 身thân 子tử 必tất 有hữu 散tán 可khả 棄khí 。 有hữu 靜tĩnh 可khả 欣hân 。 近cận 觀quán 此thử 章chương 。 遠viễn 通thông 一nhất 化hóa 。 此thử 大đại 小Tiểu 乘Thừa 人nhân 。 並tịnh 是thị 住trụ 著trước 必tất 定định 。 故cố 被bị 呵ha 也dã 。 夫phu 宴yến 坐tọa 者giả 。 不bất 於ư 三tam 界giới 現hiện 身thân 意ý 。 是thị 為vi 宴yến 坐tọa 。 此thử 下hạ 第đệ 二nhị 次thứ 出xuất 菩Bồ 薩Tát 坐tọa 法pháp 。 即tức 用dụng 呵ha 二Nhị 乘Thừa 也dã 。 凡phàm 有hữu 六lục 雙song 。 初sơ 辨biện 身thân 心tâm 俱câu 隱ẩn 。 二nhị 明minh 靜tĩnh 散tán 雙song 遊du 。 三tam 道đạo 俗tục 齊tề 觀quán 。 四tứ 內nội 外ngoại 並tịnh 冥minh 。 五ngũ 解giải 惑hoặc 平bình 等đẳng 。 六lục 生sanh 死tử 涅Niết 槃Bàn 不bất 二nhị 。 略lược 說thuyết 六lục 門môn 。 為vi 菩Bồ 薩Tát 宴yến 坐tọa 。 初sơ 明minh 身thân 心tâm 俱câu 隱ẩn 。 聲Thanh 聞Văn 坐tọa 法pháp 。 隱ẩn 身thân 於ư 林lâm 間gian 。 而nhi 身thân 猶do 現hiện 。 息tức 心tâm 於ư 滅diệt 定định 。 在tại 心tâm 遂toại 滅diệt 。 此thử 則tắc 一nhất 隱ẩn 一nhất 不bất 隱ẩn 。 故cố 致trí 被bị 呵ha 。 菩Bồ 薩Tát 。 以dĩ 法Pháp 身thân 為vi 身thân 。 雖tuy 處xứ 而nhi 非phi 三tam 界giới 。 妙diệu 慧tuệ 為vi 心tâm 。 雖tuy 緣duyên 而nhi 常thường 寂tịch 滅diệt 。 此thử 則tắc 身thân 心tâm 俱câu 隱ẩn 。 必tất 為vi 妙diệu 定định 。 故cố 異dị 彼bỉ 二Nhị 乘Thừa 也dã 。 又hựu 聲Thanh 聞Văn 見kiến 有hữu 身thân 心tâm 不bất 隱ẩn 。 故cố 欲dục 隱ẩn 之chi 。 大Đại 士Sĩ 知tri 無vô 不bất 隱ẩn 。 何hà 所sở 隱ẩn 哉tai 。 故cố 不bất 於ư 三tam 界giới 現hiện 身thân 意ý 也dã 。 不bất 起khởi 滅diệt 定định 。 而nhi 現hiện 諸chư 威uy 儀nghi 。 是thị 為vi 宴yến 坐tọa 。 此thử 第đệ 二nhị 對đối 明minh 靜tĩnh 散tán 雙song 遊du 也dã 。 滅diệt 盡tận 定định 者giả 。 毘tỳ 曇đàm 。 心tâm 法pháp 既ký 滅diệt 。 有hữu 非phi 色sắc 非phi 心tâm 法pháp 。 以dĩ 滅diệt 定định 次thứ 補bổ 心tâm 處xứ 。 成thành 實thật 論luận 云vân 。 空không 心tâm 二nhị 處xứ 滅diệt 。 一nhất 滅diệt 定định 時thời 滅diệt 。 二nhị 入nhập 無Vô 餘Dư 涅Niết 槃Bàn 時thời 滅diệt 。 滅diệt 定định 即tức 是thị 無vô 法pháp 。 此thử 之chi 二nhị 釋thích 。 並tịnh 是thị 小Tiểu 乘Thừa 。 入nhập 於ư 滅diệt 定định 。 則tắc 形hình 猶do 枯khô 木mộc 。 無vô 運vận 用dụng 之chi 能năng 。 菩Bồ 薩Tát 滅diệt 定định 者giả 。 智Trí 度Độ 論luận 云vân 。 滅diệt 盡tận 定định 。 即tức 波Ba 若Nhã 之chi 氣khí 類loại 。 了liễu 悟ngộ 此thử 心tâm 。 即tức 是thị 實thật 相tướng 。 本bổn 來lai 寂tịch 滅diệt 。 故cố 能năng 形hình 充sung 八bát 極cực 。 應ưng 會hội 無vô 方phương 。 即tức 是thị 不bất 壞hoại 假giả 名danh 。 而nhi 說thuyết 實thật 相tướng 。 不bất 動động 真chân 際tế 。 建kiến 立lập 諸chư 法pháp 。 問vấn 。 不bất 起khởi 滅diệt 定định 。 云vân 何hà 能năng 現hiện 威uy 儀nghi 。 答đáp 。 如như 意ý 殊thù 無vô 心tâm 。 隨tùy 人nhân 出xuất 寶bảo 。 天thiên 鼓cổ 無vô 心tâm 。 應ưng 物vật 有hữu 聲thanh 。 至chí 人nhân 無vô 心tâm 於ư 彼bỉ 此thử 。 而nhi 能năng 應ưng 一nhất 切thiết 。 上thượng 辨biện 不bất 於ư 三tam 界giới 現hiện 身thân 。 今kim 明minh 現hiện 諸chư 威uy 儀nghi 者giả 。 夫phu 以dĩ 無vô 現hiện 。 則tắc 能năng 無vô 不bất 現hiện 。 故cố 前tiền 即tức 動động 而nhi 寂tịch 。 此thử 即tức 寂tịch 而nhi 動động 。 不bất 捨xả 道Đạo 法Pháp 。 而nhi 現hiện 凡phàm 夫phu 事sự 。 是thị 為vi 宴yến 坐tọa 。 此thử 第đệ 三Tam 明Minh 道đạo 俗tục 齊tề 觀quán 。 小Tiểu 乘Thừa 障chướng 隔cách 生sanh 死tử 。 不bất 能năng 和hòa 光quang 。 大Đại 士Sĩ 善thiện 惡ác 齊tề 旨chỉ 。 道đạo 俗tục 一nhất 觀quán 。 故cố 終chung 日nhật 凡phàm 夫phu 。 終chung 日nhật 道Đạo 法Pháp 。 淨tịnh 名danh 之chi 有hữu 居cư 家gia 。 即tức 其kỳ 事sự 也dã 。 心tâm 不bất 住trụ 內nội 。 亦diệc 不bất 在tại 外ngoại 。 是thị 為vi 宴yến 坐tọa 。 此thử 第đệ 四tứ 內nội 外ngoại 並tịnh 冥minh 。 賢hiền 聖thánh 攝nhiếp 心tâm 。 謂vị 之chi 內nội 。 凡phàm 夫phu 馳trì 想tưởng 。 謂vị 之chi 外ngoại 。 大Đại 士Sĩ 俱câu 異dị 。 故cố 非phi 內nội 外ngoại 。 又hựu 心tâm 依y 因nhân 緣duyên 生sanh 。 因nhân 即tức 六lục 根căn 為vi 內nội 。 緣duyên 即tức 六lục 塵trần 為vi 外ngoại 。 又hựu 因nhân 增tăng 上thượng 緣duyên 生sanh 為vi 內nội 。 依y 緣duyên 緣duyên 生sanh 為vi 外ngoại 。 大Đại 士Sĩ 知tri 內nội 外ngoại 悉tất 空không 。 故cố 無vô 所sở 依y 也dã 。 若nhược 心tâm 馳trì 內nội 外ngoại 。 為vi 內nội 外ngoại 動động 亂loạn 。 非phi 宴yến 坐tọa 也dã 。 若nhược 不bất 馳trì 內nội 外ngoại 。 始thỉ 名danh 靜tĩnh 一nhất 。 稱xưng 為vi 宴yến 坐tọa 也dã 。 上thượng 三tam 句cú 。 呵ha 二Nhị 乘Thừa 滅diệt 定định 。 明minh 菩Bồ 薩Tát 滅diệt 定định 。 此thử 一nhất 句cú 。 呵ha 二Nhị 乘Thừa 餘dư 定định 。 辨biện 菩Bồ 薩Tát 靜tĩnh 心tâm 也dã 。 於ư 諸chư 見kiến 不bất 動động 。 而nhi 修tu 行hành 三Tam 十Thập 七Thất 道Đạo 品Phẩm 。 是thị 為vi 宴yến 坐tọa 也dã 。 此thử 第đệ 五ngũ 明minh 解giải 惑hoặc 平bình 等đẳng 。 小Tiểu 乘Thừa 。 以dĩ 三tam 四tứ 二nhị 五ngũ 。 而nhi 伏phục 諸chư 見kiến 。 用dụng 單đơn 七thất 隻chỉ 八bát 。 斷đoạn 諸chư 見kiến 故cố 。 是thị 動động 諸chư 見kiến 。 而nhi 行hành 道Đạo 品phẩm 。 動động 是thị 結kết 斷đoạn 之chi 名danh 。 大Đại 士Sĩ 。 觀quán 諸chư 見kiến 實thật 性tánh 即tức 是thị 道Đạo 品Phẩm 。 故cố 云vân 不bất 動động 。 如như 後hậu 文văn 說thuyết 。 諸chư 佛Phật 解giải 脫thoát 。 於ư 六lục 十thập 二nhị 見kiến 中trung 求cầu 。 即tức 其kỳ 證chứng 也dã 。 不bất 斷đoạn 煩phiền 惱não 。 而nhi 入nhập 涅Niết 槃Bàn 。 是thị 為vi 宴yến 坐tọa 。 此thử 第đệ 六lục 明minh 生sanh 死tử 涅Niết 槃Bàn 不bất 二nhị 。 了liễu 煩phiền 惱não 其kỳ 性tánh 即tức 是thị 涅Niết 槃Bàn 。 不bất 斷đoạn 而nhi 後hậu 入nhập 也dã 。 若nhược 能năng 如như 此thử 。 坐tọa 者giả 佛Phật 所sở 印ấn 可khả 。 此thử 第đệ 三tam 總tổng 結kết 。 平bình 等đẳng 坐tọa 法pháp 。 不bất 違vi 實thật 相tướng 。 復phục 順thuận 佛Phật 心tâm 。 稱xưng 大Đại 乘Thừa 機cơ 。 具cụ 此thử 三tam 門môn 。 故cố 佛Phật 印ấn 可khả 也dã 。 二Nhị 乘Thừa 反phản 之chi 。 以dĩ 被bị 呵ha 。

時thời 我ngã 世Thế 尊Tôn 。 聞văn 是thị 語ngữ 默mặc 然nhiên 而nhi 止chỉ 。 不bất 能năng 加gia 報báo 。 此thử 第đệ 三tam 次thứ 明minh 受thọ 屈khuất 。 理lý 生sanh 意ý 外ngoại 故cố 莫mạc 知tri 所sở 詶thù 。 故cố 我ngã 不bất 任nhậm 。 詣nghệ 彼bỉ 問vấn 疾tật 。 不bất 堪kham 有hữu 三tam 。 標tiêu 釋thích 已dĩ 竟cánh 。 今kim 總tổng 結kết 也dã 。

佛Phật 告cáo 大Đại 目Mục 揵Kiền 連Liên 。 汝nhữ 行hành 詣nghệ 維duy 摩ma 詰cật 問vấn 疾tật 。

所sở 以dĩ 次thứ 告cáo 目Mục 連Liên 者giả 。 夫phu 人nhân 才tài 有hữu 長trường 短đoản 。 身thân 子tử 。 或hoặc 可khả 一nhất 時thời 漏lậu 機cơ 。 受thọ 淨tịnh 名danh 屈khuất 。 自tự 可khả 不bất 能năng 。 餘dư 何hà 必tất 爾nhĩ 。 故cố 不bất 抑ức 之chi 而nhi 亦diệc 告cáo 也dã 。 復phục 得đắc 備bị 顯hiển 淨tịnh 名danh 道đạo 高cao 。 說thuyết 昔tích 法pháp 以dĩ 利lợi 今kim 眾chúng 。 具cụ 如như 前tiền 說thuyết 。 故cố 次thứ 命mạng 之chi 。 此thử 章chương 亦diệc 二nhị 。 初sơ 命mạng 同đồng 疾tật 。 二nhị 辭từ 不bất 堪kham 。 目Mục 連Liên 是thị 姓tánh 也dã 。 此thử 言ngôn 為vi 食thực 豆đậu 。 上thượng 古cổ 有hữu 仙tiên 人nhân 。 不bất 食thực 餘dư 物vật 。 唯duy 噉đạm 於ư 豆đậu 。 因nhân 為vi 姓tánh 。 目Mục 連Liên 是thị 其kỳ 族tộc 也dã 。 字tự 物vật 律luật 陀đà 者giả 。 是thị 樹thụ 神thần 名danh 。 其kỳ 家gia 無vô 兒nhi 。 禱đảo 此thử 神thần 而nhi 得đắc 之chi 。 故cố 因nhân 以dĩ 為vi 字tự 。 是thị 王vương 舍xá 城thành 摩Ma 伽Già 陀Đà 國Quốc 。 輔phụ 相tướng 之chi 子tử 。 與dữ 舍Xá 利Lợi 弗Phất 。 俱câu 共cộng 厭yếm 世thế 。 出xuất 家gia 求cầu 道Đạo 。 身thân 子tử 右hữu 面diện 。 智trí 慧tuệ 第đệ 一nhất 。 目Mục 連Liên 左tả 面diện 。 神thần 足túc 無vô 儔trù 。 目Mục 連Liên 白bạch 佛Phật 言ngôn 世Thế 尊Tôn 。 我ngã 不bất 堪kham 任nhậm 。 詣nghệ 彼bỉ 問vấn 疾tật 。 此thử 第đệ 二nhị 辭từ 不bất 堪kham 也dã 。 此thử 章chương 亦diệc 三tam 。 初sơ 標tiêu 不bất 堪kham 。 如như 文văn 。 所sở 以dĩ 者giả 何hà 。 憶ức 念niệm 我ngã 昔tích 。 入nhập 毘Tỳ 耶Da 離Ly 大Đại 城Thành 。 於ư 里lý 巷hạng 中trung 為vi 諸chư 。 居cư 士sĩ 說thuyết 法Pháp 。 此thử 第đệ 二nhị 釋thích 不bất 堪kham 也dã 。 就tựu 文văn 為vi 四tứ 。 初sơ 出xuất 被bị 呵ha 之chi 由do 。 二nhị 明minh 能năng 呵ha 之chi 旨chỉ 。 三tam 時thời 會hội 得đắc 道Đạo 。 四tứ 目Mục 連Liên 受thọ 屈khuất 。 居cư 士sĩ 利lợi 根căn 。 應ưng 聞văn 實thật 相tướng 人nhân 法pháp 並tịnh 空không 。 目Mục 連Liên 不bất 觀quán 其kỳ 機cơ 。 為vi 說thuyết 施thí 戒giới 。 居cư 士sĩ 聞văn 已dĩ 。 起khởi 眾chúng 生sanh 相tướng 。 封phong 著trước 諸chư 法pháp 。 遂toại 有hữu 二nhị 失thất 。 一nhất 違vi 實thật 相tướng 。 二nhị 不bất 稱xưng 機cơ 。 此thử 被bị 呵ha 之chi 由do 也dã 。

時thời 維Duy 摩Ma 詰Cật 。 來lai 謂vị 我ngã 言ngôn 。 唯duy 大đại 目Mục 連Liên 為vì 白bạch 衣y 居cư 士sĩ 說thuyết 法Pháp 。 不bất 當đương 如như 仁Nhân 者Giả 所sở 說thuyết 。 此thử 第đệ 二nhị 敘tự 能năng 呵ha 之chi 旨chỉ 。 就tựu 文văn 為vi 二nhị 。 初sơ 呵ha 小Tiểu 乘Thừa 說thuyết 法Pháp 。 次thứ 明minh 大Đại 士Sĩ 演diễn 教giáo 。 不bất 當đương 如như 仁Nhân 者Giả 所sở 說thuyết 。 不bất 當đương 者giả 。 謂vị 不bất 相tương 應ứng 當đương 也dã 。 凡phàm 有hữu 四tứ 義nghĩa 。 一nhất 者giả 機cơ 大đại 教giáo 小tiểu 。 故cố 不bất 當đương 機cơ 。 二nhị 者giả 實thật 相tướng 非phi 人nhân 法pháp 。 今kim 說thuyết 有hữu 人nhân 法pháp 。 故cố 不bất 當đương 實thật 相tướng 。 三tam 者giả 諸chư 佛Phật 見kiến 機cơ 見kiến 理lý 。 今kim 違vi 理lý 暗ám 機cơ 。 故cố 不bất 當đương 佛Phật 意ý 。 四tứ 不bất 當đương 者giả 。 不bất 稱xưng 情tình 機cơ 之chi 義nghĩa 。 夫phu 說thuyết 法Pháp 者giả 。 當đương 如như 法Pháp 說thuyết 。 此thử 下hạ 第đệ 二nhị 明minh 。 菩Bồ 薩Tát 演diễn 教giáo 。 以dĩ 對đối 小Tiểu 乘Thừa 之chi 失thất 也dã 。 就tựu 文văn 為vi 五ngũ 。 一nhất 明minh 所sở 演diễn 之chi 法pháp 。 二nhị 辨biện 聽thính 說thuyết 之chi 方phương 。 三tam 巧xảo 識thức 物vật 機cơ 。 四tứ 善thiện 於ư 知tri 見kiến 。 五ngũ 辨biện 說thuyết 教giáo 大đại 意ý 。 菩Bồ 薩Tát 具cụ 此thử 五ngũ 門môn 。 方phương 堪kham 為vi 物vật 施thí 教giáo 。 即tức 用dụng 斯tư 五ngũ 。 誨hối 彼bỉ 聲Thanh 聞Văn 。 初sơ 門môn 有hữu 二nhị 。 一nhất 辨biện 眾chúng 生sanh 空không 。 二nhị 明minh 法pháp 空không 。 然nhiên 實thật 相tướng 正Chánh 法Pháp 。 未vị 曾tằng 空không 有hữu 。 但đãn 為vi 祛khư 有hữu 病bệnh 。 是thị 故cố 說thuyết 空không 。 空không 理lý 不bất 殊thù 。 但đãn 於ư 惑hoặc 者giả 情tình 有hữu 難nan 易dị 。 眾chúng 生sanh 心tâm 以dĩ 總tổng 會hội 成thành 體thể 。 不bất 實thật 之chi 意ý 易dị 明minh 。 是thị 故cố 前tiền 說thuyết 之chi 。 似tự 不bất 假giả 眾chúng 緣duyên 所sở 成thành 。 此thử 則tắc 難nạn/nan 破phá 。 故cố 後hậu 明minh 之chi 。 智Trí 度Độ 論luận 云vân 。 眾chúng 生sanh 生sanh 情tình 。 取thủ 之chi 不bất 得đắc 。 凡phàm 夫phu 妄vọng 謂vị 為vi 有hữu 。 故cố 易dị 遣khiển 。 法pháp 為vi 眼nhãn 耳nhĩ 見kiến 聞văn 。 斯tư 則tắc 難nạn/nan 破phá 。 故cố 前tiền 說thuyết 生sanh 空không 。 後hậu 辨biện 法pháp 空không 。 法pháp 無vô 眾chúng 生sanh 。 離ly 眾chúng 生sanh 垢cấu 故cố 。 眾chúng 生sanh 者giả 。 陰ấm 界giới 入nhập 等đẳng 諸chư 事sự 會hội 而nhi 生sanh 。 心tâm 以dĩ 為vi 宰tể 一nhất 之chi 主chủ 。 法pháp 者giả 實thật 相tướng 法pháp 也dã 。 實thật 相tướng 之chi 法pháp 。 本bổn 無vô 眾chúng 生sanh 。 若nhược 見kiến 有hữu 眾chúng 生sanh 。 則tắc 乖quai 於ư 實thật 相tướng 。 故cố 稱xưng 為vi 垢cấu 。 若nhược 悟ngộ 實thật 相tướng 。 則tắc 其kỳ 垢cấu 自tự 離ly 也dã 。 法pháp 無vô 有hữu 我ngã 。 離ly 我ngã 垢cấu 故cố 。 我ngã 是thị 自tự 在tại 為vi 義nghĩa 。 實thật 相tướng 之chi 法pháp 。 無vô 此thử 我ngã 也dã 。 法pháp 無vô 壽thọ 命mạng 。 離ly 生sanh 死tử 故cố 。 色sắc 心tâm 連liên 持trì 為vi 命mạng 。 百bách 年niên 相tương 續tục 。 久cửu 受thọ 為vi 壽thọ 。 外ngoại 道đạo 計kế 此thử 壽thọ 命mạng 別biệt 有hữu 於ư 法pháp 。 故cố 名danh 壽thọ 者giả 。 命mạng 者giả 。 生sanh 為vi 壽thọ 始thỉ 。 死tử 為vi 壽thọ 終chung 。 既ký 無vô 生sanh 死tử 。 何hà 有hữu 壽thọ 命mạng 耶da 。 不bất 言ngôn 無vô 壽thọ 命mạng 。 而nhi 言ngôn 無vô 生sanh 死tử 者giả 。 生sanh 死tử 是thị 命mạng 之chi 始thỉ 終chung 。 始thỉ 終chung 既ký 離ly 。 則tắc 壽thọ 命mạng 斯tư 無vô 。 又hựu 壽thọ 命mạng 是thị 人nhân 之chi 所sở 愛ái 。 若nhược 聞văn 離ly 之chi 。 必tất 不bất 能năng 樂nhạo 生sanh 。 死tử 是thị 人nhân 之chi 所sở 惡ác 。 若nhược 聞văn 離ly 之chi 。 必tất 欣hân 習tập 也dã 。 法pháp 無vô 有hữu 人nhân 。 前tiền 後hậu 際tế 斷đoạn 故cố 。 智Trí 度Độ 論luận 云vân 。 行hành 人nhân 法pháp 故cố 。 名danh 之chi 為vi 人nhân 。 故cố 有hữu 靈linh 。 異dị 於ư 草thảo 木mộc 。 行hành 因nhân 受thọ 果quả 。 往vãng 來lai 生sanh 死tử 。 永vĩnh 無vô 朽hủ 滅diệt 。 故cố 外ngoại 道đạo 謂vị 之chi 為vi 常thường 。 前tiền 際tế 既ký 斷đoạn 。 無vô 人nhân 造tạo 因nhân 。 後hậu 際tế 亦diệc 斷đoạn 。 無vô 人nhân 受thọ 果quả 。 故cố 云vân 法pháp 無vô 有hữu 人nhân 。 前tiền 後hậu 際tế 斷đoạn 故cố 。 法pháp 常thường 寂tịch 然nhiên 。 滅diệt 諸chư 相tướng 故cố 。 前tiền 有hữu 四tứ 句cú 。 明minh 眾chúng 生sanh 空không 。 此thử 下hạ 二nhị 十thập 六lục 句cú 。 明minh 法pháp 空không 也dã 。 生sanh 空không 。 易dị 故cố 略lược 說thuyết 。 法pháp 空không 難nạn/nan 故cố 。 所sở 以dĩ 廣quảng 明minh 。 若nhược 以dĩ 實thật 過quá 假giả 。 以dĩ 空không 過quá 實thật 。 如như 成thành 論luận 所sở 說thuyết 者giả 。 非phi 常thường 寂tịch 然nhiên 。 以dĩ 本bổn 性tánh 清thanh 淨tịnh 故cố 。 名danh 常thường 寂tịch 然nhiên 。 法pháp 雖tuy 寂tịch 然nhiên 。 但đãn 取thủ 相tương/tướng 為vi 有hữu 。 而nhi 謂vị 不bất 然nhiên 。 所sở 以dĩ 須tu 滅diệt 。 故cố 言ngôn 滅diệt 諸chư 相tướng 故cố 。 此thử 為vi 法pháp 空không 之chi 始thỉ 。 故cố 略lược 舉cử 迷mê 悟ngộ 大đại 宗tông 。 法pháp 離ly 於ư 相tướng 。 無vô 所sở 緣duyên 故cố 。 萬vạn 像tượng 不bất 同đồng 為vi 相tương/tướng 。 此thử 相tương/tướng 是thị 心tâm 之chi 所sở 緣duyên 。 法pháp 既ký 無vô 相tướng 。 則tắc 心tâm 無vô 所sở 緣duyên 。 法pháp 無vô 名danh 字tự 。 言ngôn 語ngữ 斷đoạn 故cố 。 上thượng 辨biện 心tâm 行hành 滅diệt 。 此thử 明minh 言ngôn 語ngữ 斷đoạn 。 名danh 生sanh 於ư 言ngôn 。 言ngôn 斷đoạn 則tắc 無vô 名danh 。 法pháp 無vô 有hữu 說thuyết 。 離ly 覺giác 觀quán 故cố 。 覺giác 觀quán 是thị 言ngôn 本bổn 。 既ký 無vô 覺giác 觀quán 。 則tắc 言ngôn 無vô 由do 生sanh 。 目Mục 連Liên 。 動động 覺giác 觀quán 心tâm 。 為vi 物vật 說thuyết 法Pháp 。 故cố 復phục 呵ha 之chi 。 法pháp 無vô 形hình 相tướng 。 如như 虛hư 空không 故cố 。 法pháp 無vô 戲hí 論luận 。 畢tất 竟cánh 空không 故cố 。 法pháp 無vô 我ngã 所sở 。 離ly 我ngã 所sở 故cố 。 我ngã 所sở 有hữu 二nhị 。 一nhất 親thân 謂vị 五ngũ 陰ấm 。 二nhị 疎sơ 即tức 瓶bình 衣y 。 法pháp 無vô 分phân 別biệt 。 離ly 諸chư 識thức 故cố 。 分phân 別biệt 生sanh 乎hồ 識thức 。 以dĩ 離ly 諸chư 識thức 。 故cố 無vô 分phân 別biệt 。 法pháp 無vô 有hữu 比tỉ 。 無vô 相tương 待đãi 故cố 。 諸chư 法pháp 相tướng 待đãi 生sanh 。 猶do 長trường 短đoản 比tỉ 而nhi 形hình 。 無vô 相tướng 待đãi 者giả 。 如như 百bách 論luận 說thuyết 。 長trường/trưởng 不bất 在tại 長trường/trưởng 中trung 。 以dĩ 因nhân 短đoản 故cố 。 長trường/trưởng 非phi 在tại 短đoản 中trung 。 以dĩ 相tương 違vi 故cố 。 亦diệc 不bất 合hợp 在tại 長trường 短đoản 中trung 。 有hữu 二nhị 過quá 故cố 。 既ký 無vô 長trường 短đoản 。 何hà 所sở 待đãi 哉tai 。 法pháp 不bất 屬thuộc 因nhân 。 不bất 在tại 緣duyên 故cố 。 因nhân 緣duyên 之chi 名danh 。 其kỳ 義nghĩa 不bất 定định 。 自tự 有hữu 種chủng 子tử 親thân 而nhi 能năng 生sanh 為vi 因nhân 。 水thủy 吐thổ 疎sơ 而nhi 助trợ 發phát 為vi 緣duyên 。 自tự 有hữu 本bổn 無vô 果quả 體thể 。 藉tạ 因nhân 辨biện 之chi 。 素tố 有hữu 其kỳ 分phần/phân 。 假giả 緣duyên 而nhi 發phát 。 故cố 互hỗ 具cụ 有hữu 無vô 二nhị 義nghĩa 。 種chủng 受thọ 因nhân 緣duyên 兩lưỡng 名danh 。 因nhân 近cận 故cố 難nan 曉hiểu 。 緣duyên 遠viễn 故cố 易dị 了liễu 。 今kim 以dĩ 所sở 易dị 。 釋thích 所sở 難nạn/nan 也dã 。 因nhân 親thân 故cố 言ngôn 屬thuộc 。 緣duyên 疎sơ 故cố 言ngôn 在tại 。 法pháp 同đồng 法pháp 性tánh 。 入nhập 諸chư 法pháp 故cố 。 法pháp 隨tùy 於ư 如như 。 無vô 所sở 隨tùy 故cố 。 法pháp 住trụ 實thật 際tế 。 諸chư 邊biên 不bất 動động 故cố 。 法pháp 性tánh 。 如như 。 實thật 際tế 。 此thử 三tam 皆giai 是thị 實thật 相tướng 異dị 名danh 。 如như 實thật 不bất 變biến 名danh 如như 。 是thị 諸chư 體thể 性tánh 。 故cố 名danh 法pháp 性tánh 。 窮cùng 其kỳ 除trừ 畔bạn 。 稱xưng 實thật 際tế 也dã 。 始thỉ 見kiến 法pháp 實thật 。 如như 遠viễn 見kiến 樹thụ 。 知tri 定định 是thị 樹thụ 。 名danh 為vi 如như 。 見kiến 法pháp 轉chuyển 深thâm 。 如như 近cận 見kiến 樹thụ 。 知tri 是thị 何hà 木mộc 。 名danh 為vi 法pháp 性tánh 。 窮cùng 盡tận 知tri 樹thụ 根căn 莖hành 枝chi 葉diệp 之chi 數số 。 名danh 為vi 實thật 際tế 。 此thử 三tam 未vị 始thỉ 非phi 樹thụ 。 因nhân 見kiến 為vi 異dị 耳nhĩ 。 入nhập 諸chư 法pháp 者giả 。 諸chư 法pháp 萬vạn 相tương/tướng 。 誰thùy 能năng 遍biến 入nhập 。 諸chư 法pháp 者giả 。 其kỳ 唯duy 法pháp 性tánh 乎hồ 。 諸chư 邊biên 不bất 動động 者giả 。 有hữu 無vô 諸chư 邊biên 。 不bất 能năng 動động 於ư 實thật 際tế 。 又hựu 解giải 。 邊biên 是thị 際tế 之chi 異dị 名danh 。 法pháp 既ký 住trụ 於ư 實thật 際tế 。 則tắc 邊biên 不bất 復phục 動động 。 法pháp 無vô 動động 搖dao 。 不bất 依y 六lục 塵trần 故cố 。 情tình 依y 六lục 塵trần 。 故cố 有hữu 奔bôn 逸dật 之chi 動động 。 法pháp 本bổn 無vô 依y 。 故cố 無vô 動động 搖dao 。 法pháp 無vô 去khứ 來lai 。 常thường 不bất 住trụ 故cố 。 法pháp 若nhược 暫tạm 住trụ 。 經kinh 於ư 三tam 世thế 。 則tắc 有hữu 去khứ 來lai 。 法pháp 無vô 暫tạm 住trụ 。 故cố 無vô 去khứ 來lai 也dã 。 法pháp 順thuận 於ư 空không 隨tùy 無vô 相tướng 應ưng 無vô 作tác 法pháp 離ly 好hảo 醜xú 。 法pháp 無vô 增tăng 損tổn 。 法pháp 無vô 生sanh 滅diệt 。 法pháp 無vô 所sở 歸quy 。 法pháp 過quá 眼nhãn 耳nhĩ 鼻tị 舌thiệt 身thân 心tâm 。 法pháp 無vô 高cao 下hạ 。 法pháp 常thường 住trụ 不bất 動động 。 法pháp 離ly 一nhất 切thiết 觀quán 行hành 。 唯duy 大đại 目Mục 連Liên 法pháp 相tướng 如như 是thị 。 豈khởi 可khả 說thuyết 乎hồ 。 心tâm 觀quán 不bất 能năng 及cập 。 豈khởi 況huống 於ư 言ngôn 乎hồ 。 夫phu 說thuyết 法Pháp 者giả 。 無vô 說thuyết 無vô 示thị 。 其kỳ 聽thính 法Pháp 者giả 。 無vô 聞văn 無vô 得đắc 。 此thử 第đệ 二nhị 示thị 聽thính 說thuyết 之chi 方phương 。 以dĩ 誨hối 目Mục 連Liên 及cập 居cư 士sĩ 也dã 。 說thuyết 法Pháp 示thị 人nhân 。 名danh 為vi 說thuyết 示thị 。 而nhi 言ngôn 無vô 說thuyết 無vô 示thị 者giả 。 終chung 日nhật 說thuyết 。 未vị 常thường 說thuyết 也dã 。 始thỉ 則tắc 聞văn 法Pháp 。 終chung 有hữu 所sở 得đắc 。 而nhi 言ngôn 無vô 聞văn 無vô 得đắc 者giả 。 終chung 日nhật 聞văn 。 無vô 所sở 聞văn 也dã 。 譬thí 如như 幻huyễn 士sĩ 。 為vi 幻huyễn 人nhân 說thuyết 法Pháp 。 當đương 建kiến 是thị 意ý 。 而nhi 為vi 說thuyết 法Pháp 。 淨tịnh 名danh 雖tuy 唱xướng 法pháp 不bất 可khả 說thuyết 。 而nhi 猶do 說thuyết 此thử 不bất 可khả 說thuyết 。 故cố 今kim 明minh 我ngã 所sở 說thuyết 者giả 。 如như 幻huyễn 而nhi 說thuyết 耳nhĩ 。 當đương 了liễu 眾chúng 生sanh 。 根căn 有hữu 利lợi 鈍độn 。 此thử 第đệ 三tam 示thị 無vô 識thức 物vật 機cơ 。 居cư 士sĩ 應ưng 聞văn 空không 義nghĩa 。 而nhi 目Mục 連Liên 為vi 說thuyết 有hữu 法pháp 者giả 。 由do 其kỳ 未vị 了liễu 眾chúng 生sanh 根căn 也dã 。 又hựu 上thượng 雖tuy 明minh 。 大Đại 乘Thừa 之chi 法Pháp 。 宜nghi 善thiện 察sát 物vật 機cơ 。 可khả 隨tùy 大đại 小tiểu 而nhi 授thọ 。 不bất 得đắc 一nhất 向hướng 說thuyết 大đại 法pháp 也dã 。 善thiện 於ư 知tri 見kiến 。 無vô 所sở 罣quái 礙ngại 。 此thử 第đệ 四tứ 明minh 。 善thiện 於ư 知tri 見kiến 。 目Mục 連Liên 說thuyết 小tiểu 。 不bất 明minh 大đại 者giả 。 良lương 由do 未vị 善thiện 知tri 見kiến 也dã 。 以dĩ 大đại 悲bi 心tâm 。 讚tán 于vu 大Đại 乘Thừa 。 念niệm 報báo 佛Phật 恩ân 。 不bất 斷đoạn 三Tam 寶Bảo 。 然nhiên 後hậu 說thuyết 法Pháp 。 此thử 第đệ 五ngũ 明minh 說thuyết 法Pháp 大đại 意ý 。 夫phu 欲dục 說thuyết 法Pháp 。 必tất 須tu 成thành 此thử 四tứ 心tâm 。 一nhất 建kiến 大đại 悲bi 心tâm 。 二nhị 讚tán 於ư 大Đại 乘Thừa 。 三tam 念niệm 報báo 佛Phật 恩ân 。 四tứ 不bất 斷đoạn 三Tam 寶Bảo 。 若nhược 讚tán 小Tiểu 乘Thừa 。 濟tế 拔bạt 小tiểu 苦khổ 。 名danh 為vi 小tiểu 悲bi 。 若nhược 讚tán 大Đại 乘Thừa 。 能năng 拔bạt 大đại 苦khổ 。 稱xưng 大đại 悲bi 故cố 。 言ngôn 大đại 悲bi 心tâm 。 讚tán 大Đại 乘Thừa 也dã 。 既ký 讚tán 大Đại 乘Thừa 。 必tất 紹thiệu 繼kế 師sư 種chủng 。 故cố 三Tam 寶Bảo 不bất 斷đoạn 。 名danh 報báo 佛Phật 恩ân 。 若nhược 說thuyết 小Tiểu 乘Thừa 。 則tắc 斷đoạn 三Tam 寶Bảo 種chủng 。 名danh 無vô 反phản 復phục 。 維Duy 摩Ma 詰Cật 說thuyết 是thị 法Pháp 時thời 。 八bát 百bách 居cư 士sĩ 。 發phát 阿A 耨Nậu 多Đa 羅La 三Tam 藐Miệu 三Tam 菩Bồ 提Đề 心tâm 。 此thử 第đệ 三Tam 明Minh 時thời 眾chúng 發phát 心tâm 。 淨tịnh 名danh 既ký 讚tán 大đại 呵ha 小tiểu 。 符phù 理lý 稱xưng 機cơ 。 故cố 時thời 眾chúng 蒙mông 益ích 也dã 。 我ngã 無vô 此thử 辨biện 。 此thử 第đệ 四tứ 目Mục 連Liên 受thọ 屈khuất 。 是thị 故cố 不bất 任nhậm 。 詣nghệ 彼bỉ 問vấn 疾tật 。 不bất 堪kham 有hữu 三tam 。 標tiêu 釋thích 已dĩ 竟cánh 。 今kim 總tổng 結kết 也dã 。

佛Phật 告cáo 大Đại 迦Ca 葉Diếp 。 汝nhữ 行hành 詣nghệ 維duy 摩ma 詰cật 問vấn 疾tật 。

第đệ 三tam 次thứ 命mạng 迦Ca 葉Diếp 。 問vấn 。 迦Ca 葉Diếp 既ký 為vi 上thượng 座tòa 。 何hà 不bất 前tiền 命mạng 。 答đáp 。 布bố 薩tát 受thọ 食thực 。 可khả 依y 年niên 獵liệp 。 銜hàm 命mạng 擊kích 揚dương 。 宜nghi 用dụng 辨biện 慧tuệ 。 問vấn 。 若nhược 爾nhĩ 。 法pháp 華hoa 何hà 故cố 前tiền 序tự 迦Ca 葉Diếp 。 答đáp 。 彼bỉ 經kinh 明minh 會hội 三tam 之chi 義nghĩa 。 迦Ca 葉Diếp 為vi 稟bẩm 異dị 之chi 初sơ 。 義nghĩa 各các 有hữu 由do 。 無vô 相tướng 害hại 也dã 。 摩Ma 訶Ha 迦Ca 葉Diếp 者giả 。 翻phiên 為vi 大đại 龜quy 。 是thị 其kỳ 姓tánh 也dã 。 別biệt 名danh 必tất 鉢bát 羅la 。 此thử 云vân 普phổ 逐trục 。 是thị 王vương 舍xá 城thành 摩ma 訶ha 陀đà 國quốc 。 婆Bà 羅La 門Môn 種chủng 。 夫phu 妻thê 二nhị 人nhân 。 身thân 並tịnh 金kim 色sắc 。 俱câu 共cộng 厭yếm 世thế 出xuất 家gia 。 皆giai 得đắc 阿A 羅La 漢Hán 果quả 。 於ư 十thập 弟đệ 子tử 內nội 。 苦khổ 行hạnh 第đệ 一nhất 。 迦Ca 葉Diếp 白bạch 佛Phật 言ngôn 。 世Thế 尊Tôn 我ngã 不bất 堪kham 任nhậm 。 詣nghệ 彼bỉ 問vấn 疾tật 。 此thử 第đệ 二nhị 辭từ 不bất 堪kham 。 就tựu 文văn 為vi 三tam 。 謂vị 標tiêu 釋thích 結kết 。 此thử 即tức 標tiêu 也dã 。 所sở 以dĩ 者giả 何hà 。 憶ức 念niệm 我ngã 昔tích 。 貧bần 里lý 而nhi 乞khất 食thực 。 此thử 第đệ 二nhị 次thứ 釋thích 呵ha 也dã 。 就tựu 文văn 為vi 三tam 。 一nhất 被bị 呵ha 之chi 由do 。 二nhị 能năng 呵ha 之chi 旨chỉ 。 三Tam 明Minh 得đắc 益ích 。 此thử 初sơ 章chương 也dã 。 於ư 貧bần 里lý 而nhi 行hành 乞khất 者giả 。 凡phàm 有hữu 四tứ 義nghĩa 。 一nhất 者giả 貧bần 人nhân 。 昔tích 不bất 種chủng 福phước 。 是thị 故cố 今kim 又hựu 不bất 殖thực 。 來lai 生sanh 復phục 貧bần 。 復phục 貧bần 相tương/tướng 繫hệ 。 無vô 得đắc 脫thoát 時thời 。 今kim 欲dục 愍mẫn 其kỳ 長trường 苦khổ 。 故cố 從tùng 乞khất 也dã 。 二nhị 者giả 四tứ 大đại 聲Thanh 聞Văn 。 得đắc 滅diệt 盡tận 定định 。 而nhi 迦Ca 葉Diếp 。 為vi 得đắc 定định 之chi 勝thắng 。 其kỳ 有hữu 施thí 者giả 。 能năng 令linh 現hiện 世thế 獲hoạch 報báo 。 欲dục 濟tế 其kỳ 交giao 切thiết 之chi 苦khổ 。 故cố 從tùng 貧bần 乞khất 。 三tam 者giả 富phú 貴quý 則tắc 嬌kiều 奢xa 難nan 化hóa 。 貧bần 窮cùng 易dị 受thọ 道Đạo 法Pháp 。 今kim 欲dục 度độ 之chi 。 故cố 乞khất 也dã 。 四tứ 者giả 若nhược 從tùng 富phú 貴quý 乞khất 。 則tắc 有hữu 名danh 利lợi 之chi 嫌hiềm 。 今kim 往vãng 貧bần 里lý 。 有hữu 會hội 小tiểu 欲dục 之chi 行hành 。

時thời 維Duy 摩Ma 詰Cật 。 來lai 謂vị 我ngã 言ngôn 。 唯dụy 大Đại 迦Ca 葉Diếp 。 有hữu 慈từ 悲bi 心tâm 。 而nhi 不bất 能năng 普phổ 捨xả 。 豪hào 富phú 從tùng 貧bần 乞khất 。 此thử 第đệ 二nhị 明minh 能năng 呵ha 之chi 旨chỉ 。 就tựu 文văn 為vi 二nhị 。 初sơ 呵ha 聲Thanh 聞Văn 慈từ 悲bi 。 次thứ 教giáo 菩Bồ 薩Tát 乞khất 法pháp 。 雖tuy 有hữu 慈từ 悲bi 。 不bất 能năng 普phổ 者giả 。 即tức 捨xả 富phú 從tùng 貧bần 。 於ư 貧bần 有hữu 悲bi 。 捨xả 富phú 無vô 慈từ 。 名danh 為vi 不bất 普phổ 。 又hựu 捨xả 富phú 從tùng 貧bần 。 即tức 是thị 自tự 現hiện 行hành 悲bi 。 自tự 現hiện 行hành 慈từ 。 則tắc 有hữu 可khả 譏cơ 之chi 迹tích 。 是thị 故cố 被bị 呵ha 。 所sở 以dĩ 偏thiên 呵ha 悲bi 者giả 。 捨xả 富phú 從tùng 貧bần 。 以dĩ 慈từ 為vi 主chủ 。 故cố 前tiền 呵ha 其kỳ 悲bi 偏thiên 。 迦Ca 葉Diếp 住trụ 平bình 等đẳng 法Pháp 。 應ưng 次thứ 行hành 乞khất 食thực 。 此thử 下hạ 第đệ 二nhị 說thuyết 菩Bồ 薩Tát 乞khất 法pháp 。 以dĩ 教giáo 聲Thanh 聞Văn 。 夫phu 乞khất 食thực 有hữu 六lục 。 一nhất 行hành 乞khất 食thực 。 二nhị 入nhập 聚tụ 洛lạc 。 三tam 有hữu 所sở 見kiến 聞văn 。 四tứ 明minh 噉đạm 食thực 。 五ngũ 有hữu 福phước 田điền 。 第đệ 六lục 總tổng 結kết 。 初sơ 門môn 四tứ 句cú 。 第đệ 一nhất 對đối 聲Thanh 聞Văn 悲bi 偏thiên 。 說thuyết 平bình 等đẳng 乞khất 食thực 。 夫phù 生sanh 死tử 流lưu 轉chuyển 。 貴quý 賤tiện 無vô 常thường 。 或hoặc 今kim 貧bần 後hậu 富phú 。 或hoặc 今kim 富phú 後hậu 貧bần 。 大đại 而nhi 觀quán 之chi 。 苦khổ 樂lạc 不bất 異dị 。 是thị 以dĩ 凡phàm 住trụ 。 平bình 等đẳng 之chi 法pháp 。 應ưng 次thứ 第đệ 行hành 乞khất 。 不bất 宜nghi 捨xả 富phú 。 而nhi 從tùng 貧bần 也dã 。 為vì 不bất 食thực 故cố 。 應ưng 行hành 乞khất 食thực 。 此thử 第đệ 二nhị 句cú 。 明minh 乞khất 食thực 意ý 也dã 。 聲Thanh 聞Văn 為vi 欲dục 食thực 。 而nhi 行hành 乞khất 食thực 。 今kim 明minh 不bất 應ưng 爾nhĩ 也dã 。 為vì 不bất 食thực 故cố 。 應ưng 行hành 乞khất 食thực 耳nhĩ 。 言ngôn 不bất 食thực 者giả 。 即tức 是thị 食thực 之chi 實thật 相tướng 。 以dĩ 此thử 心tâm 。 行hành 乞khất 食thực 也dã 。 為vì 壞hoại 和hòa 合hợp 相tướng 故cố 。 應ưng 取thủ 揣đoàn 食thực 。 此thử 第đệ 三Tam 明Minh 取thủ 食thực 法pháp 也dã 。 聲Thanh 聞Văn 受thọ 取thủ 揣đoàn 食thực 。 為vi 資tư 養dưỡng 五ngũ 陰ấm 。 今kim 明minh 不bất 應ưng 建kiến 於ư 此thử 心tâm 受thọ 揣đoàn 食thực 。 應ưng 為vì 壞hoại 和hòa 合hợp 相tướng 故cố 取thủ 揣đoàn 食thực 。 和hòa 合hợp 者giả 。 謂vị 五ngũ 陰ấm 聚tụ 集tập 。 以dĩ 此thử 成thành 身thân 。 名danh 和hòa 合hợp 也dã 。 揣đoàn 食thực 者giả 。 食thực 有hữu 四tứ 種chủng 。 一nhất 者giả 揣đoàn 食thực 。 以dĩ 香hương 味vị 觸xúc 。 和hòa 合hợp 成thành 之chi 。 以dĩ 可khả 揣đoàn 握ác 。 故cố 名danh 為vi 揣đoàn 。 即tức 欲dục 界giới 食thực 也dã 。 二nhị 曰viết 願nguyện 食thực 。 如như 兒nhi 見kiến 沙sa 囊nang 。 而nhi 命mạng 不bất 絕tuyệt 。 是thị 願nguyện 食thực 也dã 。 三tam 曰viết 業nghiệp 食thực 。 地địa 獄ngục 不bất 食thực 而nhi 活hoạt 。 由do 其kỳ 罪tội 業nghiệp 。 應ưng 久cửu 受thọ 苦khổ 痛thống 也dã 。 四tứ 曰viết 識thức 食thực 。 無vô 色sắc 眾chúng 生sanh 。 以dĩ 識thức 相tương 續tục 。 命mạng 不bất 斷đoạn 也dã 。 為vì 不bất 受thọ 故cố 。 應ưng 受thọ 彼bỉ 食thực 。 此thử 第đệ 四tứ 句cú 。 明minh 受thọ 食thực 也dã 。 聲Thanh 聞Văn 。 以dĩ 人nhân 為vi 能năng 受thọ 食thực 食thực 。 為vi 所sở 受thọ 。 以dĩ 能năng 受thọ 所sở 受thọ 。 故cố 名danh 受thọ 食thực 。 今kim 明minh 。 不bất 見kiến 人nhân 為vi 能năng 受thọ 。 食thực 為vi 所sở 受thọ 。 應ưng 以dĩ 此thử 心tâm 。 受thọ 彼bỉ 食thực 也dã 。 文văn 雖tuy 四tứ 句cú 。 義nghĩa 有hữu 二nhị 章chương 。 初sơ 平bình 等đẳng 乞khất 。 謂vị 功công 德đức 業nghiệp 。 後hậu 之chi 三tam 句cú 。 明minh 於ư 智trí 慧tuệ 。 智trí 慧tuệ 則tắc 異dị 凡phàm 。 功công 德đức 則tắc 起khởi 聖thánh 。 故cố 非phi 凡phàm 夫phu 行hạnh 。 非phi 賢hiền 聖thánh 行hạnh 。 是thị 菩Bồ 薩Tát 行hạnh 。 豈khởi 止chỉ 誨hối 彼bỉ 聲Thanh 聞Văn 。 夫phu 欲dục 行hành 乞khất 。 當đương 依y 此thử 法pháp 也dã 。 以dĩ 空không 聚tụ 相tương/tướng 。 入nhập 於ư 聚tụ 落lạc 。 此thử 第đệ 二nhị 句cú 。 明minh 入nhập 聚tụ 落lạc 。 然nhiên 行hành 乞khất 食thực 。 必tất 入nhập 聚tụ 落lạc 。 故cố 次thứ 辨biện 之chi 耳nhĩ 。 聲Thanh 聞Văn 。 以dĩ 有hữu 聚tụ 相tương/tướng 。 入nhập 於ư 聚tụ 落lạc 。 放phóng 明minh 以dĩ 空không 聚tụ 相tương/tướng 。 入nhập 於ư 聚tụ 落lạc 。 空không 聚tụ 者giả 。 聚tụ 落lạc 之chi 內nội 空không 。 無vô 貧bần 富phú 人nhân 也dã 。 若nhược 然nhiên 。 不bất 應ưng 捨xả 富phú 而nhi 從tùng 貧bần 。 又hựu 即tức 聚tụ 落lạc 。 本bổn 畢tất 竟cánh 空không 。 名danh 空không 聚tụ 落lạc 。 若nhược 爾nhĩ 。 亦diệc 不bất 應ưng 有hữu 取thủ 捨xả 心tâm 。 所sở 見kiến 色sắc 與dữ 盲manh 等đẳng 。 此thử 第đệ 三tam 次thứ 明minh 見kiến 聞văn 。 夫phu 入nhập 聚tụ 落lạc 。 必tất 有hữu 見kiến 聞văn 。 凡phàm 夫phu 見kiến 聞văn 。 則tắc 生sanh 諸chư 結kết 。 二Nhị 乘Thừa 視thị 聽thính 。 則tắc 怖bố 畏úy 六lục 塵trần 。 今kim 雙song 斥xích 聖thánh 凡phàm 。 故cố 辨biện 菩Bồ 薩Tát 法Pháp 也dã 。 見kiến 色sắc 與dữ 有hữu 等đẳng 者giả 。 非phi 謂vị 閉bế 目mục 不bất 視thị 。 然nhiên 終chung 日nhật 見kiến 。 而nhi 無vô 所sở 見kiến 。 故cố 稱xưng 為vi 盲manh 。 所sở 聞văn 聲thanh 與dữ 響hưởng 等đẳng 。 聞văn 響hưởng 不bất 生sanh 憙hí 怒nộ 。 聽thính 聲thanh 宜nghi 可khả 同đồng 之chi 。 所sở 嗅khứu 香hương 如như 風phong 等đẳng 。 風phong 行hành 香hương 林lâm 。 而nhi 無vô 心tâm 受thọ 。 今kim 聞văn 香hương 。 亦diệc 應ưng 同đồng 之chi 。 所sở 食thực 味vị 不bất 分phân 別biệt 。 法pháp 無vô 定định 相tương/tướng 。 由do 分phân 別biệt 取thủ 相tương/tướng 。 謂vị 之chi 為vi 味vị 。 若nhược 不bất 分phân 別biệt 。 則tắc 非phi 味vị 也dã 。 受thọ 諸chư 觸xúc 如như 智trí 證chứng 。 小Tiểu 乘Thừa 。 智trí 證chứng 滅diệt 時thời 。 心tâm 無vô 所sở 染nhiễm 。 身thân 受thọ 諸chư 觸xúc 。 宜nghi 可khả 同đồng 之chi 。 知tri 諸chư 法pháp 如như 幻huyễn 相tướng 。 無vô 自tự 性tánh 無vô 他tha 性tánh 。 諸chư 法pháp 從tùng 因nhân 緣duyên 生sanh 。 故cố 無vô 自tự 他tha 性tánh 。 如như 會hội 指chỉ 成thành 捲quyển 。 故cố 捲quyển 無vô 自tự 性tánh 。 指chỉ 亦diệc 如như 是thị 。 故cố 無vô 自tự 他tha 性tánh 。 本bổn 自tự 不bất 然nhiên 。 今kim 則tắc 無vô 滅diệt 。 喻dụ 向hướng 無vô 自tự 故cố 無vô 他tha 也dã 。 如như 有hữu 燃nhiên 故cố 有hữu 滅diệt 。 本bổn 自tự 不bất 燃nhiên 。 今kim 則tắc 無vô 滅diệt 。 有hữu 自tự 故cố 有hữu 他tha 耳nhĩ 。 本bổn 無vô 自tự 。 何hà 有hữu 他tha 耶da 。 迦Ca 葉Diếp 若nhược 能năng 不bất 捨xả 八bát 邪tà 。 入nhập 八Bát 解Giải 脫Thoát 。 以dĩ 邪tà 相tướng 入nhập 正Chánh 法Pháp 。 此thử 第đệ 四tứ 呵ha 其kỳ 正chánh 食thực 。 若nhược 能năng 悟ngộ 邪tà 正chánh 不bất 二nhị 。 便tiện 得đắc 平bình 等đẳng 觀quán 。 乃nãi 可khả 食thực 人nhân 施thí 也dã 。 八bát 解giải 脫thoát 即tức 八bát 背bối/bội 捨xả 。 違vi 八bát 解giải 脫thoát 。 名danh 為vi 八bát 邪tà 。 所sở 以dĩ 偏thiên 明minh 此thử 之chi 法pháp 等đẳng 者giả 。 良lương 由do 迦Ca 葉Diếp 謂vị 捨xả 八bát 邪tà 。 得đắc 八Bát 解Giải 脫Thoát 。 有hữu 滅diệt 盡tận 定định 。 能năng 生sanh 物vật 福phước 。 故cố 偏thiên 說thuyết 也dã 。 邪tà 正chánh 既ký 一nhất 。 便tiện 不bất 相tương 乖quai 。 故cố 復phục 云vân 入nhập 也dã 。 以dĩ 一nhất 食thực 施thí 一nhất 切thiết 。 供cúng 養dường 諸chư 佛Phật 。 及cập 眾chúng 賢hiền 聖thánh 。 然nhiên 後hậu 可khả 食thực 。 上thượng 示thị 其kỳ 受thọ 食thực 。 為vi 物vật 福phước 田điền 。 此thử 教giáo 其kỳ 受thọ 食thực 。 復phục 為vi 施thí 主chủ 。 既ký 得đắc 邪tà 正chánh 等đẳng 觀quán 。 便tiện 是thị 無vô 礙ngại 無vô 盡tận 法Pháp 門môn 。 能năng 以dĩ 一nhất 食thực 。 施thí 於ư 一nhất 切thiết 。 如như 後hậu 鉢bát 飯phạn 事sự 也dã 。 若nhược 未vị 得đắc 真chân 悟ngộ 。 受thọ 食thực 之chi 時thời 。 宜nghi 應ưng 作tác 心tâm 。 上thượng 供cung 三Tam 寶Bảo 。 下hạ 施thí 四tứ 生sanh 。 即tức 是thị 建kiến 無vô 盡tận 無vô 礙ngại 心tâm 也dã 。 如như 是thị 食thực 者giả 。 非phi 有hữu 煩phiền 惱não 。 非phi 離ly 煩phiền 惱não 。 有hữu 煩phiền 惱não 食thực 。 凡phàm 夫phu 也dã 。 離ly 煩phiền 惱não 食thực 。 二Nhị 乘Thừa 也dã 。 今kim 勸khuyến 雙song 捨xả 凡phàm 聖thánh 。 故cố 非phi 有hữu 無vô 也dã 。 不bất 入nhập 定định 意ý 。 非phi 起khởi 定định 意ý 。 小Tiểu 乘Thừa 人nhân 有hữu 二nhị 時thời 入nhập 定định 。 一nhất 者giả 將tương 欲dục 食thực 時thời 。 前tiền 入nhập 定định 。 作tác 不bất 淨tịnh 觀quán 。 然nhiên 後hậu 起khởi 定định 方phương 食thực 。 二nhị 者giả 噉đạm 食thực 以dĩ 後hậu 。 復phục 入nhập 禪thiền 定định 。 生sanh 施thí 主chủ 福phước 。 此thử 之chi 二nhị 時thời 。 入nhập 定định 則tắc 不bất 食thực 。 食thực 則tắc 不bất 入nhập 定định 。 菩Bồ 薩Tát 得đắc 無vô 礙ngại 觀quán 。 終chung 日nhật 食thực 而nhi 終chung 日nhật 定định 。 故cố 無vô 出xuất 入nhập 之chi 名danh 。 又hựu 大Đại 士Sĩ 體thể 道đạo 。 未vị 曾tằng 靜tĩnh 散tán 。 故cố 非phi 入nhập 非phi 起khởi 。 非phi 住trụ 世thế 間gian 。 非phi 住trụ 涅Niết 槃Bàn 。 凡phàm 夫phu 之chi 食thực 。 願nguyện 壽thọ 命mạng 長trường 存tồn 。 為vi 住trụ 世thế 間gian 。 二Nhị 乘Thừa 受thọ 食thực 。 欲dục 入nhập 涅Niết 槃Bàn 。 又hựu 聲Thanh 聞Văn 受thọ 食thực 。 名danh 住trụ 世thế 間gian 。 後hậu 欣hân 取thủ 滅diệt 。 稱xưng 住trụ 涅Niết 槃Bàn 。 今kim 並tịnh 異dị 之chi 。 故cố 兩lưỡng 非phi 也dã 。 以dĩ 菩Bồ 薩Tát 不bất 食thực 而nhi 食thực 故cố 。 非phi 住trụ 涅Niết 槃Bàn 。 食thực 無vô 所sở 食thực 故cố 。 非phi 住trụ 世thế 間gian 。 其kỳ 有hữu 施thí 者giả 。 無vô 大đại 福phước 無vô 小tiểu 福phước 不bất 為vi 益ích 不bất 為vi 損tổn 。 此thử 第đệ 五ngũ 次thứ 明minh 福phước 田điền 。 若nhược 迦Ca 葉Diếp 得đắc 平bình 等đẳng 觀quán 。 則tắc 能năng 外ngoại 說thuyết 平bình 等đẳng 法Pháp 。 能năng 令linh 施thí 主chủ 復phục 平bình 等đẳng 心tâm 。 不bất 計kế 福phước 之chi 大đại 小tiểu 。 己kỷ 之chi 損tổn 益ích 。 又hựu 解giải 。 大đại 小tiểu 據cứ 前tiền 人nhân 。 損tổn 益ích 就tựu 迦Ca 葉Diếp 。 田điền 勝thắng 則tắc 施thí 主chủ 得đắc 大đại 福phước 。 田điền 劣liệt 則tắc 獲hoạch 小tiểu 福phước 。 得đắc 食thực 則tắc 獲hoạch 五ngũ 事sự 。 為vi 益ích 。 不bất 得đắc 則tắc 無vô 五ngũ 事sự 。 為vi 損tổn 。 故cố 損tổn 益ích 據cứ 迦Ca 葉Diếp 。 是thị 為vi 正chánh 入nhập 佛Phật 道Đạo 。 不bất 依y 聲Thanh 聞Văn 。 此thử 第đệ 六lục 總tổng 結kết 。 如như 上thượng 所sở 明minh 。 便tiện 得đắc 平bình 等đẳng 觀quán 。 名danh 正chánh 入nhập 道đạo 。 則tắc 能năng 自tự 利lợi 利lợi 人nhân 。 故cố 不bất 依y 聲Thanh 聞Văn 。 迦Ca 葉Diếp 若nhược 如như 是thị 食thực 。 為vi 不bất 空không 食thực 。 人nhân 之chi 施thí 也dã 。 既ký 有hữu 正chánh 悟ngộ 。 便tiện 是thị 良lương 田điền 。 故cố 不bất 虛hư 人nhân 施thí 。

時thời 我ngã 世Thế 尊Tôn 。 聞văn 說thuyết 是thị 語ngữ 。 得đắc 未vị 曾tằng 有hữu 。 即tức 於ư 一nhất 切thiết 菩Bồ 薩Tát 。 深thâm 起khởi 敬kính 心tâm 。 復phục 作tác 是thị 念niệm 。 斯tư 有hữu 家gia 名danh 。 辨biện 才tài 智trí 慧tuệ 乃nãi 能năng 如như 是thị 。 其kỳ 誰thùy 不bất 發phát 。 阿A 耨Nậu 多Đa 羅La 三Tam 藐Miệu 三Tam 菩Bồ 提Đề 心tâm 。 我ngã 從tùng 是thị 來lai 。 不bất 復phục 勸khuyến 人nhân 。 以dĩ 聲Thanh 聞Văn 辟Bích 支Chi 佛Phật 行hành 。 此thử 第đệ 三Tam 明Minh 迦Ca 葉Diếp 蒙mông 益ích 。 凡phàm 有hữu 五ngũ 句cú 。 一nhất 歎thán 法Pháp 希hy 有hữu 。 二nhị 得đắc 敬kính 勝thắng 人nhân 。 復phục 作tác 是thị 念niệm 。 第đệ 三tam 讚tán 嘆thán 。 斯tư 有hữu 家gia 名danh 者giả 。 在tại 家gia 大Đại 士Sĩ 。 淨tịnh 名danh 遐hà 布bố 。 誰thùy 不bất 發phát 心tâm 。 第đệ 四tứ 勸khuyến 發phát 心tâm 。 我ngã 從tùng 是thị 來lai 。 第đệ 五ngũ 迦Ca 葉Diếp 自tự 立lập 大đại 志chí 。 是thị 故cố 不bất 任nhậm 。 詣nghệ 彼bỉ 問vấn 疾tật 。 不bất 堪kham 有hữu 三tam 。 標tiêu 釋thích 竟cánh 。 今kim 總tổng 結kết 也dã 。

佛Phật 告cáo 須Tu 菩Bồ 提Đề 。 汝nhữ 行hành 詣nghệ 維duy 摩ma 詰cật 問vấn 疾tật 。

此thử 第đệ 四tứ 命mạng 須Tu 菩Bồ 提Đề 。 就tựu 文văn 為vi 二nhị 。 初sơ 命mạng 。 次thứ 辭từ 不bất 堪kham 。 須Tu 菩Bồ 提Đề 者giả 。 此thử 云vân 空không 生sanh 。 亦diệc 名danh 善thiện 吉cát 。 以dĩ 其kỳ 生sanh 時thời 。 舍xá 內nội 寶bảo 藏tạng 。 眾chúng 物vật 悉tất 空không 。 故cố 名danh 空không 生sanh 。 父phụ 母mẫu 謂vị 是thị 不bất 祥tường 。 召triệu 相tướng 師sư 問vấn 之chi 。 相tướng 師sư 云vân 。 唯duy 善thiện 唯duy 吉cát 。 稱xưng 為vi 善thiện 吉cát 。 相tương/tướng 傳truyền 。 有hữu 經Kinh 云vân 。 須Tu 菩Bồ 提Đề 。 是thị 東đông 方phương 世thế 界giới 。 青thanh 龍long 陀đà 佛Phật 影ảnh 嚮hướng 釋Thích 迦Ca 。 身thân 為vi 弟đệ 子tử 。 然nhiên 五ngũ 百bách 之chi 流lưu 。 德đức 非phi 遍biến 備bị 。 各các 有hữu 偏thiên 能năng 。 但đãn 稱xưng 第đệ 一nhất 。 善thiện 吉cát 等đẳng 。 有hữu 供cúng 養dường 者giả 。 能năng 與dữ 現hiện 報báo 。 既ký 有hữu 異dị 德đức 。 故cố 名danh 四tứ 大đại 聲Thanh 聞Văn 。 須Tu 菩Bồ 提Đề 白bạch 佛Phật 言ngôn 世Thế 尊Tôn 。 我ngã 不bất 堪kham 任nhậm 。 詣nghệ 彼bỉ 問vấn 疾tật 。 此thử 第đệ 二nhị 辭từ 。 不bất 堪kham 。 就tựu 文văn 亦diệc 三tam 。 謂vị 標tiêu 釋thích 結kết 。 此thử 初sơ 標tiêu 也dã 。 所sở 以dĩ 者giả 何hà 。 憶ức 念niệm 我ngã 昔tích 。 入nhập 其kỳ 舍xá 從tùng 乞khất 食thực 。 此thử 第đệ 二nhị 釋thích 不bất 堪kham 。 就tựu 文văn 為vi 五ngũ 。 第đệ 一nhất 辨biện 不bất 應ưng 來lai 而nhi 來lai 。 為vi 被bị 呵ha 之chi 由do 。 第đệ 二nhị 明minh 能năng 呵ha 之chi 旨chỉ 。 第đệ 三Tam 明Minh 不bất 應ưng 去khứ 而nhi 去khứ 。 重trọng/trùng 辨biện 被bị 呵ha 之chi 由do 。 第đệ 四tứ 重trọng/trùng 明minh 能năng 呵ha 之chi 旨chỉ 。 第đệ 五ngũ 時thời 眾chúng 得đắc 道Đạo 。 此thử 初sơ 文văn 也dã 。 善thiện 吉cát 所sở 以dĩ 入nhập 淨tịnh 名danh 舍xá 者giả 。 凡phàm 有hữu 二nhị 義nghĩa 。 一nhất 者giả 迦Ca 葉Diếp 捨xả 富phú 從tùng 貧bần 。 善thiện 吉cát 捨xả 貧bần 從tùng 富phú 。 悉tất 乖quai 平bình 等đẳng 之chi 道Đạo 。 故cố 俱câu 被bị 呵ha 。 所sở 以dĩ 捨xả 貧bần 從tùng 富phú 乞khất 者giả 。 富phú 貴quý 嬌kiều 恣tứ 。 不bất 慮lự 無vô 常thường 。 今kim 雖tuy 快khoái 意ý 。 後hậu 必tất 貧bần 苦khổ 。 愍mẫn 其kỳ 迷mê 惑hoặc 。 仍nhưng 就tựu 乞khất 食thực 。 以dĩ 不bất 得đắc 越việt 家gia 故cố 。 次thứ 入nhập 其kỳ 舍xá 。 因nhân 被bị 呵ha 也dã 。 二nhị 者giả 居cư 士sĩ 德đức 重trọng/trùng 淵uyên 遠viễn 。 言ngôn 不bất 漏lậu 機cơ 。 五ngũ 百bách 應Ứng 真Chân 。 莫mạc 敢cảm 窺khuy 其kỳ 庭đình 者giả 。 善thiện 吉cát 自tự 謂vị 。 深thâm 入nhập 空không 理lý 。 觸xúc 言ngôn 無vô 滯trệ 。 故cố 徑kính 造tạo 其kỳ 舍xá 。 從tùng 彼bỉ 乞khất 食thực 。 然nhiên 當đương 其kỳ 入nhập 觀quán 。 則tắc 心tâm 順thuận 法pháp 相tướng 。 及cập 其kỳ 出xuất 俗tục 。 即tức 情tình 隨tùy 事sự 轉chuyển 。 致trí 失thất 招chiêu 屈khuất 。 良lương 由do 此thử 也dã 時thời 維Duy 摩Ma 詰Cật 取thủ 我ngã 鉢bát 盛thình 滿mãn 飯phạn 。 此thử 第đệ 二nhị 明minh 能năng 呵ha 之chi 旨chỉ 。 就tựu 文văn 為vi 四tứ 。 一nhất 就tựu 食thực 平bình 等đẳng 門môn 。 呵ha 其kỳ 於ư 食thực 不bất 等đẳng 。 從tùng 不bất 斷đoạn 婬dâm 怒nộ 癡si 下hạ 。 第đệ 二nhị 就tựu 解giải 惑hoặc 平bình 等đẳng 門môn 。 呵ha 其kỳ 解giải 惑hoặc 不bất 等đẳng 。 不bất 見kiến 佛Phật 下hạ 。 第đệ 三tam 就tựu 內nội 外ngoại 平bình 等đẳng 門môn 。 呵ha 其kỳ 內nội 外ngoại 不bất 等đẳng 。 從tùng 若nhược 須Tu 菩Bồ 提Đề 。 入nhập 諸chư 邪tà 見kiến 。 第đệ 四tứ 就tựu 邪tà 正chánh 平bình 等đẳng 門môn 。 呵ha 其kỳ 邪tà 正chánh 不bất 等đẳng 。 所sở 以dĩ 知tri 有hữu 四tứ 門môn 者giả 。 以dĩ 後hậu 結kết 句cú 。 云vân 乃nãi 可khả 取thủ 食thực 也dã 。 四tứ 門môn 次thứ 第đệ 者giả 。 初sơ 正chánh 乞khất 食thực 。 故cố 就tựu 食thực 平bình 等đẳng 門môn 。 呵ha 之chi 。 其kỳ 斷đoạn 惑hoặc 得đắc 解giải 。 堪kham 為vi 福phước 田điền 。 則tắc 解giải 惑hoặc 不bất 等đẳng 。 故cố 就tựu 解giải 惑hoặc 平bình 等đẳng 門môn 呵ha 之chi 。 惑hoặc 滅diệt 解giải 生sanh 。 猶do 見kiến 佛Phật 聞văn 法Pháp 。 不bất 殖thực 外ngoại 道đạo 。 便tiện 謂vị 內nội 外ngoại 為vi 二nhị 。 故cố 就tựu 內nội 外ngoại 平bình 等đẳng 門môn 呵ha 之chi 。 猶do 殖thực 佛Phật 世thế 。 離ly 彼bỉ 邪tà 緣duyên 。 具cụ 諸chư 功công 德đức 。 則tắc 謂vị 邪tà 正chánh 相tương/tướng 乖quai 。 故cố 就tựu 邪tà 正chánh 平bình 等đẳng 門môn 呵ha 之chi 。 此thử 初sơ 門môn 也dã 。 取thủ 鉢bát 滿mãn 飯phạn 而nhi 呵ha 者giả 。 若nhược 空không 鉢bát 。 則tắc 居cư 士sĩ 有hữu 悋lận 惜tích 之chi 嫌hiềm 。 若nhược 與dữ 鉢bát 。 恐khủng 持trì 而nhi 去khứ 。 不bất 盡tận 言ngôn 論luận 之chi 勢thế 。 又hựu 空không 鉢bát 故cố 。 不bất 得đắc 生sanh 論luận 。 與dữ 便tiện 不bất 得đắc 論luận 。 又hựu 不bất 空không 鉢bát 。 明minh 菩Bồ 薩Tát 為vi 施thí 主chủ 。 不bất 與dữ 鉢bát 。 明minh 二Nhị 乘Thừa 非phi 福phước 田điền 謂vị 我ngã 言ngôn 唯duy 須Tu 菩Bồ 提Đề 。 若nhược 能năng 於ư 食thực 等đẳng 者giả 。 諸chư 法pháp 亦diệc 等đẳng 。 諸chư 法pháp 等đẳng 者giả 。 於ư 食thực 亦diệc 等đẳng 。 如như 是thị 行hành 乞khất 。 乃nãi 可khả 取thủ 食thực 。 於ư 食thực 等đẳng 者giả 。 唯duy 富phú 人nhân 之chi 妙diệu 食thực 。 等đẳng 貧bần 捨xả 之chi 穢uế 弊tệ 。 若nhược 能năng 於ư 此thử 。 麁thô 妙diệu 食thực 等đẳng 。 則tắc 於ư 諸chư 法pháp 亦diệc 等đẳng 。 若nhược 能năng 違vi 萬vạn 法pháp 皆giai 等đẳng 。 則tắc 能năng 於ư 食thực 亦diệc 等đẳng 。 得đắc 此thử 等đẳng 心tâm 。 則tắc 是thị 福phước 田điền 。 乃nãi 可khả 取thủ 食thực 。 若nhược 爾nhĩ 不bất 應ưng 捨xả 貧bần 而nhi 從tùng 富phú 也dã 。 若nhược 捨xả 貧bần 從tùng 富phú 。 則tắc 於ư 食thực 不bất 等đẳng 。 便tiện 無vô 等đẳng 非phi 是thị 福phước 田điền 。 不bất 應ưng 取thủ 食thực 。 故cố 進tiến 退thoái 無vô 答đáp 也dã 。 若nhược 須Tu 菩Bồ 提Đề 。 不bất 斷đoạn 婬dâm 怒nộ 癡si 。 亦diệc 不bất 與dữ 俱câu 。 此thử 第đệ 二nhị 就tựu 解giải 惑hoặc 平bình 等đẳng 門môn 呵ha 。 善thiện 吉cát 所sở 謂vị 理lý 唯duy 二nhị 轍triệt 。 一nhất 者giả 斷đoạn 於ư 三tam 毒độc 。 二nhị 者giả 與dữ 俱câu 。 謂vị 凡phàm 夫phu 也dã 。 斷đoạn 三tam 毒độc 即tức 二Nhị 乘Thừa 也dã 。 今kim 聞văn 不bất 斷đoạn 不bất 俱câu 。 理lý 出xuất 意ý 外ngoại 。 故cố 茫mang 然nhiên 不bất 解giải 。 大Đại 士Sĩ 體thể 三tam 毒độc 。 本bổn 自tự 不bất 有hữu 。 故cố 不bất 與dữ 俱câu 。 今kim 亦diệc 不bất 無vô 。 稱xưng 為vi 不bất 斷đoạn 。 又hựu 若nhược 有hữu 三tam 毒độc 。 可khả 斷đoạn 可khả 俱câu 。 不bất 性tánh 無vô 二nhị 。 何hà 所sở 俱câu 斷đoạn 。 又hựu 三tam 毒độc 屬thuộc 人nhân 。 可khả 論luận 俱câu 斷đoạn 。 竟cánh 自tự 無vô 人nhân 。 誰thùy 俱câu 斷đoạn 耶da 。 又hựu 三tam 毒độc 屬thuộc 心tâm 。 可khả 論luận 俱câu 斷đoạn 。 求cầu 屬thuộc 無vô 從tùng 。 則tắc 斷đoạn 俱câu 義nghĩa 宗tông 。 具cụ 如như 正chánh 觀quán 論luận 說thuyết 。 不bất 壞hoại 於ư 身thân 。 而nhi 隨tùy 一nhất 相tướng 。 上thượng 就tựu 有Hữu 餘Dư 涅Niết 槃Bàn 。 今kim 約ước 無Vô 餘Dư 涅Niết 槃Bàn 也dã 。 小Tiểu 乘Thừa 人nhân 謂vị 。 壞hoại 五ngũ 陰ấm 身thân 。 然nhiên 後hậu 隨tùy 涅Niết 槃Bàn 一nhất 相tương/tướng 。 今kim 明minh 身thân 即tức 一nhất 相tương/tướng 。 不bất 待đãi 壞hoại 而nhi 隨tùy 也dã 。 又hựu 上thượng 據cứ 煩phiền 惱não 。 今kim 約ước 報báo 障chướng 。 呵ha 意ý 同đồng 前tiền 不bất 滅diệt 癡si 愛ái 。 起khởi 於ư 明minh 脫thoát 。 身thân 本bổn 從tùng 癡si 愛ái 而nhi 生sanh 。 故cố 次thứ 言ngôn 也dã 。 如như 涅Niết 槃Bàn 云vân 。 生sanh 死tử 本bổn 際tế 。 凡phàm 有hữu 二nhị 種chủng 。 一nhất 者giả 無vô 明minh 。 二nhị 者giả 有hữu 愛ái 。 小Tiểu 乘Thừa 人nhân 謂vị 。 以dĩ 癡si 彰chương 智trí 故cố 。 滅diệt 癡si 而nhi 得đắc 明minh 。 以dĩ 愛ái 縛phược 心tâm 故cố 。 愛ái 解giải 而nhi 心tâm 脫thoát 。 故cố 涅Niết 槃Bàn 云vân 。 明minh 與dữ 無vô 明minh 。 愚ngu 者giả 謂vị 二nhị 也dã 。 大Đại 士Sĩ 觀quán 癡si 愛ái 其kỳ 即tức 是thị 明minh 脫thoát 。 不bất 待đãi 滅diệt 癡si 愛ái 。 而nhi 起khởi 明minh 脫thoát 。 是thị 故cố 。 智trí 者giả 了liễu 達đạt 。 其kỳ 性tánh 無vô 二nhị 。 無vô 二nhị 之chi 性tánh 。 即tức 是thị 實thật 性tánh 。 問vấn 。 是thị 何hà 等đẳng 明minh 脫thoát 。 答đáp 。 三Tam 明Minh 內nội 漏lậu 盡tận 明minh 也dã 。 斷đoạn 非phi 想tưởng 惑hoặc 。 九cửu 解giải 脫thoát 中trung 。 第đệ 九cửu 解giải 脫thoát 。 也dã 以dĩ 五ngũ 逆nghịch 相tướng 。 而nhi 得đắc 解giải 脫thoát 。 亦diệc 不bất 解giải 不bất 縛phược 。 上thượng 明minh 煩phiền 惱não 與dữ 報báo 。 今kim 次thứ 說thuyết 業nghiệp 平bình 等đẳng 也dã 。 小Tiểu 乘Thừa 明minh 。 五ngũ 逆nghịch 業nghiệp 。 必tất 定định 受thọ 報báo 。 無vô 得đắc 解giải 脫thoát 理lý 故cố 。 今kim 明minh 。 窮cùng 重trọng/trùng 之chi 縛phược 。 等đẳng 於ư 極cực 上thượng 之chi 解giải 。

所sở 以dĩ 然nhiên 者giả 。 五ngũ 逆nghịch 實thật 相tướng 。 即tức 是thị 解giải 脫thoát 。 豈khởi 有hữu 縛phược 解giải 之chi 異dị 耶da 不bất 見kiến 四Tứ 諦Đế 。 非phi 不bất 見kiến 諦Đế 。 得đắc 於ư 明minh 脫thoát 。 要yếu 由do 見kiến 諦Đế 。 故cố 次thứ 泯mẫn 之chi 。 境cảnh 智trí 本bổn 空không 故cố 。 不bất 見kiến 四Tứ 諦Đế 。 四tứ 倒đảo 寂tịch 然nhiên 故cố 。 非phi 不bất 見kiến 諦Đế 。 又hựu 求cầu 四tứ 無vô 從tùng 。 故cố 不bất 見kiến 諦Đế 。 亦diệc 無vô 不bất 四tứ 。 故cố 非phi 不bất 見kiến 。 又hựu 見kiến 四Tứ 諦Đế 者giả 。 二Nhị 乘Thừa 人nhân 也dã 。 不bất 見kiến 四Tứ 諦Đế 。 凡phàm 夫phu 人nhân 也dã 。 今kim 大Đại 士Sĩ 異dị 之chi 。 是thị 故cố 俱câu 斥xích 。 非phi 得đắc 果quả 。 聲Thanh 聞Văn 由do 見kiến 四Tứ 諦Đế 。 是thị 故cố 得đắc 果quả 。 既ký 非phi 見kiến 諦Đế 。 故cố 非phi 得đắc 果quả 。 又hựu 不bất 見kiến 能năng 得đắc 之chi 人nhân 及cập 所sở 得đắc 法Pháp 。 故cố 非phi 得đắc 果quả 非phi 凡phàm 夫phu 法pháp 。 非phi 離ly 凡phàm 夫phu 法pháp 。 非phi 聖thánh 人nhân 非phi 不bất 聖thánh 人nhân 。 聲Thanh 聞Văn 謂vị 。 以dĩ 得đắc 果quả 故cố 捨xả 凡phàm 成thành 聖thánh 。 故cố 次thứ 非phi 之chi 也dã 。 又hựu 上thượng 來lai 就tựu 法pháp 泯mẫn 見kiến 。 此thử 約ước 人nhân 平bình 等đẳng 也dã 。 既ký 以dĩ 非phi 得đắc 果quả 。 應ưng 是thị 凡phàm 夫phu 。 而nhi 求cầu 故cố 非phi 凡phàm 夫phu 。 而nhi 凡phàm 夫phu 不bất 得đắc 凡phàm 夫phu 實thật 性tánh 。 即tức 是thị 聖thánh 法pháp 。 故cố 非phi 離ly 凡phàm 夫phu 。 以dĩ 不bất 離ly 凡phàm 法pháp 。 故cố 非phi 聖thánh 人nhân 。 而nhi 道đạo 過quá 三tam 界giới 。 故cố 非phi 不bất 聖thánh 也dã 。 雖tuy 成thành 就tựu 一nhất 切thiết 法pháp 。 而nhi 離ly 諸chư 法pháp 相tướng 。 此thử 句cú 是thị 總tổng 結kết 上thượng 來lai 諸chư 義nghĩa 也dã 。 雖tuy 成thành 就tựu 一nhất 切thiết 法pháp 者giả 。 善thiện 吉cát 既ký 其kỳ 是thị 人nhân 。 人nhân 必tất 成thành 就tựu 於ư 法pháp 。 謂vị 不bất 捨xả 上thượng 來lai 所sở 明minh 。 一nhất 切thiết 惡ác 法pháp 。 而nhi 復phục 具cụ 足túc 善thiện 法Pháp 。 故cố 云vân 成thành 就tựu 一nhất 切thiết 法pháp 也dã 。 而nhi 實thật 未vị 曾tằng 善thiện 惡ác 。 故cố 云vân 離ly 諸chư 法pháp 相tướng 。 乃nãi 可khả 取thủ 食thực 。 若nhược 能năng 備bị 如như 上thượng 說thuyết 。 則tắc 得đắc 平bình 等đẳng 觀quán 。 便tiện 是thị 福phước 田điền 。 故cố 應ưng 取thủ 食thực 。 此thử 一nhất 章chương 訖ngật 。 所sở 以dĩ 結kết 也dã 。 若nhược 須Tu 菩Bồ 提Đề 。 不bất 見kiến 佛Phật 不bất 聞văn 法Pháp 。 此thử 第đệ 三tam 內nội 外ngoại 平bình 等đẳng 門môn 也dã 。 二Nhị 乘Thừa 謂vị 捨xả 凡phàm 得đắc 聖thánh 。 要yếu 由do 見kiến 佛Phật 聞văn 法Pháp 。 故cố 次thứ 泯mẫn 之chi 。 善thiện 吉cát 自tự 謂vị 。 見kiến 佛Phật 聞văn 法Pháp 。 而nhi 言ngôn 不bất 見kiến 聞văn 者giả 。 其kỳ 言ngôn 似tự 反phản 。 其kỳ 理lý 實thật 順thuận 。 若nhược 有hữu 佛Phật 可khả 見kiến 。 則tắc 是thị 有hữu 見kiến 。 故cố 不bất 見kiến 佛Phật 。 若nhược 有hữu 法pháp 可khả 聞văn 。 則tắc 是thị 有hữu 聞văn 。 故cố 非phi 聞văn 法Pháp 。 今kim 明minh 。 無vô 佛Phật 可khả 見kiến 。 乃nãi 名danh 見kiến 佛Phật 。 無vô 法pháp 可khả 聞văn 。 始thỉ 是thị 聞văn 法Pháp 。 蓋cái 是thị 斥xích 二Nhị 乘Thừa 之chi 有hữu 。 是thị 故cố 說thuyết 無vô 。 既ký 知tri 佛Phật 非phi 有hữu 。 即tức 識thức 佛Phật 非phi 無vô 。 如như 是thị 五ngũ 句cú 。 無vô 所sở 受thọ 著trước 。 始thỉ 是thị 法Pháp 身thân 。 如như 斯tư 五ngũ 悟ngộ 。 名danh 見kiến 佛Phật 也dã 。 正chánh 觀quán 論luận 云vân 。 邪tà 見kiến 深thâm 厚hậu 者giả 。 則tắc 說thuyết 無vô 如Như 來Lai 。 如Như 來Lai 寂tịch 滅diệt 相tương/tướng 。 分phân 別biệt 有hữu 亦diệc 非phi 。 彼bỉ 外ngoại 道đạo 六lục 師sư 。 聲Thanh 聞Văn 人nhân 謂vị 。 以dĩ 見kiến 佛Phật 聞văn 法Pháp 。 即tức 事sự 佛Phật 為vi 師sư 。 已dĩ 為vi 弟đệ 子tử 。 異dị 於ư 外ngoại 道đạo 。 故cố 次thứ 泯mẫn 之chi 。 釋Thích 迦Ca 出xuất 世thế 。 正chánh 值trị 六lục 師sư 。 但đãn 六lục 師sư 不bất 同đồng 。 凡phàm 有hữu 三tam 部bộ 。 合hợp 十thập 八bát 人nhân 。 足túc 能năng 仁nhân 。 為vi 十thập 九cửu 也dã 。 第đệ 一nhất 部bộ 。 自tự 稱xưng 一Nhất 切Thiết 智Trí 。 裸lõa 形hình 苦khổ 行hạnh 。 第đệ 二nhị 部bộ 。 得đắc 五ngũ 神thần 通thông 。 第đệ 三tam 部bộ 。 誦tụng 四tứ 章chương 陀đà 。 又hựu 言ngôn 。 此thử 三tam 即tức 修tu 思tư 聞văn 三tam 慧tuệ 。 從tùng 於ư 三tam 慧tuệ 。 生sanh 十thập 八bát 人nhân 。 今kim 文văn 所sở 明minh 。 是thị 初sơ 部bộ 也dã 。 富Phú 蘭Lan 那Na 迦Ca 葉Diếp 母mẫu 姓tánh 也dã 。 富phú 蘭lan 那na 字tự 也dã 。 此thử 是thị 邪tà 見kiến 外ngoại 道đạo 。 撥bát 無vô 萬vạn 法pháp 。 末Mạt 伽Già 梨Lê 拘Câu 賒Xa 梨Lê 子Tử 。 末mạt 伽già 梨lê 字tự 也dã 。 拘câu 賒xa 梨lê 。 其kỳ 母mẫu 名danh 也dã 。 其kỳ 人nhân 計kế 眾chúng 生sanh 苦khổ 樂lạc 。 不bất 由do 因nhân 得đắc 。 自tự 然nhiên 而nhi 有hữu 。 刪San 闍Xà 夜Dạ 毘Tỳ 羅La 胝Chi 子Tử 。 刪san 闍xà 夜dạ 字tự 也dã 。 毘tỳ 羅la 胝chi 其kỳ 母mẫu 名danh 也dã 。 其kỳ 人nhân 謂vị 道đạo 不bất 須tu 求cầu 。 逕kính 生sanh 死tử 劫kiếp 數số 。 苦khổ 盡tận 自tự 得đắc 。 如như 轉chuyển 縷lũ 丸hoàn 於ư 高cao 山sơn 。 縷lũ 盡tận 自tự 止chỉ 。 何hà 假giả 求cầu 耶da 。 阿A 耆Kỳ 多Đa 翅Sí 舍Xá 欽Khâm 婆Bà 羅La 。 阿a 耆kỳ 多đa 字tự 也dã 。 翅sí 舍xá 欽khâm 婆bà 羅la 。 麁thô 弊tệ 衣y 名danh 也dã 。 其kỳ 人nhân 著trước 弊tệ 衣y 拔bạt 髮phát 。 五ngũ 熱nhiệt 炙chích 身thân 。 以dĩ 苦khổ 行hạnh 為vi 道đạo 。 謂vị 今kim 身thân 受thọ 苦khổ 。 後hậu 身thân 常thường 樂nhạo/nhạc/lạc 也dã 。 迦Ca 羅La 鳩Cưu 馱Đà 迦Ca 旃Chiên 延Diên 。 姓tánh 迦ca 旃chiên 延diên 。 字tự 迦ca 羅la 鳩cưu 馱đà 。 其kỳ 人nhân 應ưng 物vật 起khởi 見kiến 。 人nhân 問vấn 有hữu 耶da 。 答đáp 言ngôn 有hữu 。 人nhân 問vấn 無vô 耶da 。 答đáp 言ngôn 無vô 。 故cố 執chấp 諸chư 法pháp 。 亦diệc 有hữu 亦diệc 無vô 。 尼Ni 犍Kiền 陀Đà 若Nhã 提Đề 子Tử 等đẳng 。 尼ni 犍kiền 陀đà 。 其kỳ 出xuất 家gia 總tổng 名danh 也dã 。 如như 佛Phật 法Pháp 出xuất 家gia 名danh 沙Sa 門Môn 。 若nhược 提đề 子tử 。 母mẫu 名danh 也dã 。 其kỳ 人nhân 謂vị 。 罪tội 福phước 苦khổ 樂lạc 。 本bổn 有hữu 定định 因nhân 。 要yếu 必tất 須tu 受thọ 。 非phi 行hành 道Đạo 所sở 能năng 斷đoạn 也dã 。 是thị 汝nhữ 之chi 師sư 。 因nhân 其kỳ 出xuất 家gia 。 彼bỉ 師sư 所sở 墮đọa 。 汝nhữ 亦diệc 隨tùy 墮đọa 。 此thử 令linh 善thiện 。 吉cát 。 事sự 外ngoại 道đạo 為vi 師sư 。 因nhân 其kỳ 出xuất 家gia 。 現hiện 世thế 受thọ 其kỳ 邪tà 法pháp 。 故cố 墮đọa 邪tà 見kiến 。 後hậu 世thế 同đồng 其kỳ 果quả 報báo 。 故cố 墮đọa 惡ác 道đạo 。 乃nãi 可khả 取thủ 食thực 。 若nhược 不bất 同đồng 六lục 師sư 。 則tắc 見kiến 邪tà 正chánh 相tương/tướng 異dị 。 使sử 無vô 等đẳng 觀quán 。 故cố 不bất 堪kham 受thọ 食thực 。 若nhược 知tri 六lục 師sư 。 即tức 是thị 法Pháp 身thân 。 以dĩ 同đồng 六lục 師sư 。 即tức 是thị 同đồng 法Pháp 身thân 。 便tiện 得đắc 等đẳng 觀quán 。 乃nãi 可khả 受thọ 食thực 。 問vấn 。 云vân 何hà 六lục 師sư 。 即tức 是thị 法Pháp 身thân 。 答đáp 。 四tứ 句cú 求cầu 六lục 師sư 不bất 得đắc 。 六lục 師sư 即tức 是thị 實thật 相tướng 。 得đắc 即tức 是thị 法Pháp 身thân 。 故cố 云vân 觀quán 身thân 實thật 相tướng 。 觀quán 佛Phật 亦diệc 然nhiên 。 又hựu 同đồng 六lục 師sư 。 方phương 是thị 不bất 同đồng 六lục 師sư 。 若nhược 不bất 同đồng 六lục 師sư 。 即tức 是thị 同đồng 六lục 師sư 也dã 。

所sở 以dĩ 然nhiên 者giả 。 同đồng 六lục 師sư 。 則tắc 體thể 邪tà 即tức 正chánh 故cố 。 是thị 正chánh 見kiến 人nhân 。 若nhược 不bất 同đồng 六lục 師sư 。 即tức 謂vị 邪tà 正chánh 為vi 二nhị 。 名danh 邪tà 見kiến 人nhân 。 故cố 同đồng 六lục 師sư 也dã 。 若nhược 須Tu 菩Bồ 提Đề 。 入nhập 諸chư 邪tà 見kiến 。 不bất 到đáo 彼bỉ 岸ngạn 。 此thử 第đệ 四tứ 邪tà 正chánh 平bình 等đẳng 門môn 。 既ký 同đồng 六lục 師sư 。 則tắc 入nhập 諸chư 邪tà 見kiến 。 邪tà 見kiến 明minh 無vô 道đạo 因nhân 。 不bất 到đáo 彼bỉ 岸ngạn 。 辨biện 無vô 滅diệt 果quả 。 既ký 入nhập 邪tà 見kiến 。 則tắc 不bất 到đáo 彼bỉ 岸ngạn 。 所sở 以dĩ 作tác 此thử 呵ha 者giả 。 或hoặc 人nhân 以dĩ 邪tà 見kiến 正chánh 見kiến 為vi 二nhị 。 彼bỉ 岸ngạn 與dữ 此thử 岸ngạn 相tương/tướng 乖quai 。 故cố 今kim 明minh 。 入nhập 諸chư 邪tà 見kiến 。 邪tà 正chánh 不bất 二nhị 。 彼bỉ 此thử 無vô 別biệt 。 若nhược 達đạt 不bất 二nhị 平bình 等đẳng 。 邪tà 見kiến 即tức 是thị 正chánh 見kiến 。 不bất 到đáo 彼bỉ 岸ngạn 。 即tức 是thị 到đáo 也dã 。 住trụ 於ư 八bát 難nạn 。 不bất 得đắc 無vô 難nạn 。 既ký 入nhập 邪tà 見kiến 。 便tiện 生sanh 八bát 難nạn 。 不bất 得đắc 無vô 難nạn 處xứ 也dã 。 所sở 以dĩ 作tác 是thị 呵ha 者giả 。 善thiện 吉cát 自tự 謂vị 。 離ly 於ư 八bát 難nạn 。 以dĩ 得đắc 人nhân 身thân 。 難nạn/nan 三tam 惡ác 道đạo 。 及cập 長Trường 壽Thọ 天Thiên 。 生sanh 閻Diêm 浮Phù 提Đề 。 離ly 北Bắc 欝Uất 單Đơn 越Việt 。 值trị 於ư 佛Phật 世thế 。 離ly 佛Phật 前tiền 佛Phật 後hậu 。 得đắc 於ư 正Chánh 道Đạo 。 離ly 世thế 智trí 辨biện 聰thông 。 六lục 根căn 具cụ 足túc 。 離ly 生sanh 盲manh 聾lung 。 此thử 則tắc 謂vị 難nạn/nan 與dữ 無vô 難nạn/nan 為vi 二nhị 。 今kim 明minh 。 達đạt 乎hồ 八bát 難nạn 。 即tức 是thị 無vô 難nạn/nan 故cố 。 今kim 住trụ 於ư 八bát 難nạn 。 既ký 不bất 見kiến 難nạn/nan 。 亦diệc 不bất 見kiến 於ư 無vô 難nạn/nan 。 故cố 云vân 不bất 得đắc 無vô 難nạn 也dã 。 同đồng 於ư 煩phiền 惱não 。 離ly 清thanh 淨tịnh 法Pháp 。 入nhập 邪tà 見kiến 。 在tại 八bát 難nạn 者giả 。 便tiện 無vô 結kết 不bất 起khởi 。 既ký 無vô 結kết 不bất 起khởi 。 而nhi 離ly 清thanh 淨tịnh 法Pháp 。 所sở 以dĩ 作tác 是thị 呵ha 者giả 。 善thiện 吉cát 自tự 謂vị 。 異dị 於ư 煩phiền 惱não 。 不bất 離ly 清thanh 淨tịnh 法Pháp 。 故cố 今kim 明minh 。 煩phiền 惱não 體thể 性tánh 。 即tức 是thị 實thật 相tướng 。 若nhược 同đồng 煩phiền 惱não 。 即tức 是thị 同đồng 於ư 實thật 相tướng 。 離ly 清thanh 淨tịnh 法Pháp 。 即tức 是thị 不bất 離ly 。 汝nhữ 得đắc 無Vô 諍Tranh 三Tam 昧Muội 。 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 亦diệc 得đắc 是thị 定định 。 善thiện 吉cát 自tự 謂vị 。 得đắc 無vô 諍tranh 定định 。 群quần 生sanh 不bất 得đắc 。 欲dục 以dĩ 斯tư 定định 為vi 物vật 福phước 田điền 。 此thử 則tắc 見kiến 自tự 他tha 為vi 二nhị 。 得đắc 不bất 得đắc 殊thù 。 是thị 故cố 明minh 。 善thiện 吉cát 之chi 與dữ 群quần 生sanh 。 性tánh 常thường 自tự 一nhất 。 苟cẩu 為vi 善thiện 吉cát 獨độc 得đắc 。 而nhi 群quần 生sanh 不bất 得đắc 乎hồ 。 故cố 今kim 不bất 得đắc 同đồng 得đắc 。 得đắc 同đồng 不bất 得đắc 。 得đắc 不bất 得đắc 不bất 二nhị 。 自tự 他tha 平bình 等đẳng 也dã 。 無Vô 諍Tranh 三Tam 昧Muội 。 凡phàm 有hữu 二nhị 種chủng 。 一nhất 者giả 內nội 順thuận 實thật 相tướng 。 二nhị 外ngoại 不bất 違vi 物vật 心tâm 。 名danh 無vô 諍tranh 也dã 。 其kỳ 施thí 汝nhữ 者giả 。 不bất 名danh 福phước 田điền 。 供cúng 養dường 汝nhữ 者giả 。 墮đọa 三tam 惡ác 道đạo 。 此thử 明minh 田điền 非phi 田điền 不bất 二nhị 。 惡ác 道đạo 善thiện 道đạo 。 體thể 性tánh 無vô 別biệt 。 為vì 與dữ 眾chúng 魔ma 。 共cộng 一nhất 手thủ 作tác 諸chư 勞lao 侶lữ 。 汝nhữ 與dữ 眾chúng 魔ma 。 及cập 諸chư 塵trần 勞lao 。 等đẳng 無vô 有hữu 異dị 。 如như 世thế 造tạo 物vật 。 所sở 作tác 不bất 異dị 。 名danh 為vi 一nhất 手thủ 。 是thị 一nhất 手thủ 則tắc 共cộng 為vi 塵trần 勞lao 伴bạn 侶lữ 。 故cố 與dữ 魔ma 不bất 異dị 。 然nhiên 魔ma 與dữ 實thật 相tướng 不bất 異dị 。 既ký 與dữ 魔ma 一nhất 不bất 異dị 。 則tắc 與dữ 實thật 相tướng 不bất 異dị 。 於ư 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 而nhi 有hữu 怨oán 心tâm 。 謗báng 諸chư 佛Phật 毀hủy 於ư 法pháp 不bất 入nhập 眾chúng 數số 。 終chung 不bất 得đắc 滅diệt 度độ 。 汝nhữ 若nhược 如như 是thị 。 乃nãi 可khả 取thủ 食thực 。 此thử 明minh 怨oán 親thân 平bình 等đẳng 。 毀hủy 譽dự 一nhất 貫quán 。 出xuất 入nhập 無vô 別biệt 。 得đắc 不bất 得đắc 均quân 。 若nhược 能năng 如như 是thị 。 乃nãi 可khả 取thủ 食thực 。 第đệ 四tứ 章chương 竟cánh 。 故cố 復phục 結kết 也dã 。

時thời 我ngã 世Thế 尊Tôn 。 聞văn 此thử 茫mang 然nhiên 不bất 識thức 是thị 何hà 言ngôn 。 不bất 知tri 以dĩ 何hà 答đáp 。 便tiện 置trí 鉢bát 欲dục 出xuất 其kỳ 舍xá 。 此thử 第đệ 三Tam 明Minh 不bất 應ưng 去khứ 而nhi 去khứ 。 重trọng/trùng 致trí 被bị 呵ha 之chi 由do 。 不bất 識thức 是thị 何hà 言ngôn 。 不bất 知tri 是thị 何hà 答đáp 者giả 。 且thả 據cứ 一nhất 章chương 釋thích 之chi 。 如như 善thiện 吉cát 自tự 謂vị 。 見kiến 佛Phật 聞văn 法Pháp 。 淨tịnh 名danh 云vân 。 不bất 見kiến 佛Phật 不bất 聞văn 法Pháp 。 觀quán 其kỳ 言ngôn 則tắc 似tự 逆nghịch 。 詳tường 其kỳ 意ý 則tắc 大đại 順thuận 。

所sở 以dĩ 然nhiên 者giả 。 若nhược 不bất 見kiến 佛Phật 。 乃nãi 是thị 見kiến 佛Phật 。 若nhược 有hữu 佛Phật 可khả 見kiến 。 則tắc 不bất 見kiến 佛Phật 。 而nhi 善thiện 吉cát 聽thính 其kỳ 言ngôn 則tắc 逆nghịch 。 思tư 其kỳ 理lý 則tắc 不bất 反phản 。 故cố 不bất 識thức 是thị 何hà 言ngôn 。 不bất 知tri 以dĩ 何hà 答đáp 。 而nhi 日nhật 時thời 既ký 至chí 。 使sử 捨xả 鉢bát 而nhi 欲dục 去khứ 。 生sanh 公công 云vân 。 既ký 其kỳ 有hữu 屈khuất 。 便tiện 應ưng 輸du 鉢bát 。 故cố 置trí 之chi 欲dục 出xuất 。 然nhiên 善thiện 吉cát 與dữ 眾chúng 人nhân 。 凡phàm 有hữu 兩lưỡng 意ý 一nhất 同đồng 。 諸chư 人nhân 識thức 其kỳ 言ngôn 。 而nhi 善thiện 吉cát 不bất 識thức 。 此thử 一nhất 異dị 也dã 。 眾chúng 人nhân 被bị 詰cật 生sanh 喜hỷ 。 而nhi 善thiện 吉cát 聞văn 呵ha 便tiện 懼cụ 。 此thử 二nhị 異dị 也dã 。 五ngũ 百bách 聲Thanh 聞Văn 。 悉tất 不bất 能năng 答đáp 。 斯tư 一nhất 同đồng 也dã 。 問vấn 。 何hà 故cố 善thiện 吉cát 。 獨độc 招chiêu 二nhị 失thất 。 答đáp 五ngũ 百bách 應Ứng 真Chân 。 不bất 敢cảm 詣nghệ 淨tịnh 名danh 之chi 室thất 。 善thiện 吉cát 自tự 謂vị 。 深thâm 入nhập 空không 理lý 。 觸xúc 言ngôn 無vô 滯trệ 。 徑kính 造tạo 其kỳ 舍xá 。 從tùng 彼bỉ 乞khất 食thực 。 是thị 以dĩ 此thử 章chương 。 言ngôn 切thiết 而nhi 旨chỉ 深thâm 。 故cố 招chiêu 斯tư 咎cữu 也dã 。 維duy 摩ma 詰cật 言ngôn 唯duy 須Tu 菩Bồ 提Đề 。 取thủ 鉢bát 勿vật 懼cụ 。 此thử 第đệ 四tứ 重trọng/trùng 被bị 呵ha 也dã 。 懼cụ 無vô 答đáp 而nhi 置trí 鉢bát 。 即tức 復phục 著trước 於ư 言ngôn 相tương/tướng 。 今kim 欲dục 解giải 其kỳ 此thử 滯trệ 。 令linh 得đắc 取thủ 鉢bát 。 故cố 先tiên 言ngôn 。 取thủ 鉢bát 勿vật 懼cụ 。 於ư 意ý 云vân 何hà 。 如Như 來Lai 所sở 作tác 化hóa 人nhân 。 若nhược 以dĩ 是thị 事sự 詰cật 。 寧ninh 有hữu 懼cụ 不phủ 。 我ngã 言ngôn 不phủ 也dã 維duy 摩ma 詰cật 言ngôn 一nhất 切thiết 諸chư 法pháp 。 如như 幻huyễn 化hóa 相tướng 。 汝nhữ 今kim 不bất 應ưng 。 有hữu 所sở 懼cụ 也dã 。 所sở 以dĩ 者giả 何hà 。 一nhất 切thiết 言ngôn 說thuyết 。 不bất 離ly 是thị 相tướng 。 淨tịnh 名danh 以dĩ 幻huyễn 化hóa 。 質chất 於ư 善thiện 吉cát 。 凡phàm 有hữu 三tam 事sự 。 一nhất 者giả 聽thính 人nhân 如như 化hóa 。 二nhị 者giả 謂vị 諸chư 法pháp 如như 化hóa 。 三tam 者giả 言ngôn 說thuyết 如như 化hóa 。 汝nhữ 既ký 解giải 空không 第đệ 一nhất 。 應ưng 知tri 如như 化hóa 。 以dĩ 化hóa 聽thính 化hóa 。 寧ninh 有hữu 懼cụ 哉tai 。 不bất 離ly 是thị 相tướng 者giả 。 言ngôn 說thuyết 不bất 離ly 幻huyễn 相tương/tướng 也dã 。 至chí 於ư 智trí 者giả 。 不bất 著trước 文văn 字tự 。 故cố 無vô 所sở 懼cụ 。 所sở 以dĩ 者giả 何hà 。 文văn 字tự 性tánh 離ly 。 無vô 有hữu 文văn 字tự 。 是thị 則tắc 解giải 脫thoát 。 解giải 脫thoát 相tướng 者giả 。 則tắc 諸chư 法pháp 也dã 。 上thượng 明minh 文văn 字tự 如như 化hóa 。 此thử 辨biện 文văn 字tự 。 則tắc 是thị 解giải 脫thoát 。 並tịnh 不bất 應ưng 著trước 也dã 。 維Duy 摩Ma 詰Cật 說thuyết 是thị 法Pháp 時thời 。 二nhị 百bách 天thiên 子tử 。 得đắc 法Pháp 眼nhãn 淨tịnh 。 此thử 第đệ 五ngũ 明minh 時thời 眾chúng 得đắc 道Đạo 。 就tựu 理lý 而nhi 言ngôn 。 善thiện 吉cát 來lai 去khứ 。 皆giai 弘hoằng 道đạo 益ích 物vật 。 以dĩ 其kỳ 來lai 故cố 。 得đắc 說thuyết 平bình 等đẳng 無vô 礙ngại 之chi 道đạo 。 破phá 二Nhị 乘Thừa 有hữu 礙ngại 之chi 心tâm 。 以dĩ 其kỳ 去khứ 故cố 。 因nhân 說thuyết 幻huyễn 化hóa 法Pháp 門môn 。 斥xích 凡phàm 夫phu 保bảo 執chấp 有hữu 法pháp 。 令linh 二nhị 百bách 天thiên 子tử 。 得đắc 法Pháp 眼nhãn 淨tịnh 。 初sơ 章chương 則tắc 言ngôn 違vi 理lý 順thuận 。 故cố 時thời 眾chúng 未vị 解giải 。 後hậu 章chương 則tắc 言ngôn 理lý 並tịnh 順thuận 。 故cố 聞văn 而nhi 即tức 悟ngộ 。 故cố 我ngã 不bất 任nhậm 。 詣nghệ 彼bỉ 問vấn 疾tật 。 此thử 第đệ 三tam 結kết 不bất 堪kham 也dã 。

佛Phật 告cáo 富Phú 樓Lâu 那Na 。 彌Di 多Đa 羅La 尼Ni 子Tử 。 汝nhữ 行hành 詣nghệ 維duy 摩ma 詰cật 問vấn 疾tật 。

此thử 第đệ 五ngũ 次thứ 命mạng 富phú 樓lâu 那na 。 前tiền 四tứ 大đại 聲Thanh 聞Văn 已dĩ 訖ngật 。 今kim 次thứ 三Tam 藏Tạng 法Pháp 師sư 。 就tựu 文văn 二nhị 。 初sơ 命mạng 。 二nhị 辭từ 。 什thập 公công 云vân 。 富phú 樓lâu 那na 。 是thị 其kỳ 字tự 也dã 。 此thử 言ngôn 滿mãn 。 彌di 多đa 羅la 尼ni 。 其kỳ 母mẫu 名danh 也dã 。 此thử 云vân 知tri 識thức 。 合hợp 母mẫu 名danh 為vi 字tự 也dã 。 真Chân 諦Đế 三tam 藏tạng 云vân 。 所sở 以dĩ 稱xưng 滿mãn 者giả 。 其kỳ 家gia 無vô 兒nhi 。 禱đảo 祀tự 江giang 神thần 。 母mẫu 因nhân 夜dạ 夢mộng 見kiến 珍trân 器khí 。 盛thình 滿mãn 珍trân 琦kỳ 。 遂toại 入nhập 腹phúc 內nội 。 明minh 旦đán 向hướng 天thiên 述thuật 之chi 。 天thiên 云vân 。 汝nhữ 當đương 生sanh 兒nhi 。 智trí 慧tuệ 滿mãn 足túc 。 因nhân 名danh 滿mãn 也dã 。 彌di 多đa 羅la 。 此thử 云vân 慈từ 行hành 。 四tứ 章chương 陀đà 論luận 。 有hữu 慈từ 行hành 品phẩm 。 其kỳ 母mẫu 誦tụng 之chi 。 故cố 名danh 慈từ 行hành 。 合hợp 言ngôn 之chi 。 名danh 滿Mãn 慈Từ 子Tử 。 十thập 弟đệ 子tử 內nội 。 法Pháp 師sư 第đệ 一nhất 。 善thiện 解giải 阿a 毘tỳ 曇đàm 。 富phú 樓lâu 那na 白bạch 佛Phật 言ngôn 世Thế 尊Tôn 。 我ngã 不bất 堪kham 任nhậm 。 詣nghệ 彼bỉ 問vấn 疾tật 。 此thử 第đệ 二nhị 辭từ 不bất 堪kham 。 就tựu 文văn 亦diệc 三tam 。 標tiêu 釋thích 結kết 。 此thử 初sơ 標tiêu 也dã 。 所sở 以dĩ 者giả 何hà 。 憶ức 念niệm 我ngã 昔tích 。 於ư 大đại 林lâm 中trung 。 在tại 一nhất 樹thụ 下hạ 。 為vì 諸chư 新tân 學học 。 比Bỉ 丘Khâu 說thuyết 法Pháp 。 此thử 第đệ 二nhị 釋thích 不bất 堪kham 。 為vi 四tứ 。 一nhất 明minh 被bị 呵ha 之chi 由do 。 二nhị 明minh 能năng 呵ha 之chi 旨chỉ 。 三Tam 明Minh 時thời 眾chúng 蒙mông 利lợi 。 四tứ 滿mãn 慈từ 受thọ 屈khuất 。 此thử 初sơ 文văn 也dã 。 什thập 公công 云vân 。 近cận 毘Tỳ 耶Da 離Ly 。 有hữu 園viên 林lâm 。 林lâm 內nội 有hữu 水thủy 。 水thủy 名danh 獼Mi 猴Hầu 池Trì 。 園viên 內nội 有hữu 僧Tăng 房phòng 。 是thị 毘Tỳ 耶Da 離Ly 三tam 精tinh 舍xá 之chi 一nhất 也dã 。 富phú 樓lâu 那na 。 於ư 內nội 為vi 新tân 學học 說thuyết 法Pháp 也dã 。

時thời 維Duy 摩Ma 詰Cật 。 來lai 謂vị 我ngã 言ngôn 。 唯duy 富phú 樓lâu 那na 先tiên 當đương 入nhập 定định 。 觀quán 此thử 人nhân 心tâm 。 然nhiên 後hậu 說thuyết 法Pháp 。 此thử 第đệ 二nhị 能năng 呵ha 之chi 旨chỉ 。 就tựu 文văn 為vi 四tứ 。 一nhất 呵ha 其kỳ 違vi 欲dục 說thuyết 法Pháp 。 二nhị 呵ha 其kỳ 違vi 根căn 說thuyết 法Pháp 。 三tam 重trọng/trùng 呵ha 違vi 欲dục 說thuyết 法Pháp 。 四tứ 重trọng/trùng 呵ha 違vi 根căn 。 欲dục 謂vị 現hiện 在tại 欲dục 樂lạc 。 根căn 謂vị 過quá 去khứ 根căn 原nguyên 。 此thử 初sơ 文văn 也dã 。 前tiền 當đương 入nhập 定định 觀quán 此thử 人nhân 心tâm 者giả 。 小Tiểu 乘Thừa 智trí 有hữu 限hạn 礙ngại 。 又hựu 不bất 能năng 常thường 定định 。 凡phàm 所sở 觀quán 察sát 。 在tại 定định 則tắc 見kiến 。 出xuất 定định 不bất 見kiến 。 又hựu 定định 力lực 深thâm 者giả 。 見kiến 眾chúng 生sanh 根căn 。 極cực 八bát 萬vạn 劫kiếp 。 定định 力lực 淺thiển 者giả 。 數số 身thân 而nhi 已dĩ 。 此thử 新tân 學học 比Bỉ 丘Khâu 。 根căn 在tại 大Đại 乘Thừa 。 而nhi 為vi 說thuyết 小tiểu 法pháp 。 故cố 謂vị 其kỳ 入nhập 定định 也dã 。 無vô 以dĩ 穢uế 食thực 。 置trí 於ư 寶bảo 器khí 。 穢uế 食thực 是thị 小tiểu 法pháp 。 寶bảo 器khí 為vi 大đại 機cơ 也dã 。 當đương 知tri 是thị 比Bỉ 丘Khâu 。 心tâm 之chi 所sở 念niệm 。 無vô 以dĩ 琉lưu 璃ly 。 同đồng 彼bỉ 水thủy 精tinh 。 比Bỉ 丘Khâu 心tâm 大đại 。 汝nhữ 須tu 知tri 之chi 。 琉lưu 璃ly 是thị 玉ngọc 。 水thủy 精tinh 為vi 賤tiện 珍trân 。 不bất 應ưng 明minh 大đại 心tâm 之chi 琉lưu 璃ly 。 同đồng 小Tiểu 乘Thừa 之chi 水thủy 玉ngọc 。 宜nghi 善thiện 識thức 小tiểu 大đại 二nhị 機cơ 之chi 優ưu 降giáng/hàng 也dã 。 汝nhữ 不bất 能năng 知tri 。 眾chúng 生sanh 根căn 源nguyên 。 無vô 得đắc 發phát 起khởi 。 以dĩ 小Tiểu 乘Thừa 法Pháp 。 彼bỉ 自tự 無vô 瘡sang 。 勿vật 傷thương 之chi 也dã 。 此thử 第đệ 二nhị 呵ha 其kỳ 蓮liên 根căn 原nguyên 。 初sơ 句cú 。 直trực 呵ha 不bất 知tri 根căn 。 無vô 得đắc 發phát 起khởi 。 呵ha 其kỳ 授thọ 小tiểu 法pháp 也dã 。 大Đại 乘Thừa 根căn 性tánh 人nhân 。 喻dụ 若nhược 無vô 瘡sang 。 說thuyết 小tiểu 損tổn 大đại 。 如như 傷thương 之chi 也dã 。 欲dục 行hành 大Đại 道Đạo 。 莫mạc 示thị 小tiểu 徑kính 。 無vô 以dĩ 大đại 海hải 。 內nội 於ư 牛ngưu 跡tích 。 無vô 以dĩ 日nhật 光quang 。 等đẳng 彼bỉ 螢huỳnh 火hỏa 。 此thử 第đệ 三tam 重trọng/trùng 明minh 不bất 識thức 機cơ 欲dục 。 菩Bồ 薩Tát 有hữu 三tam 事sự 。 一nhất 求cầu 佛Phật 道Đạo 。 二nhị 度độ 眾chúng 生sanh 。 三tam 修tu 萬vạn 行hạnh 。 大đại 機cơ 如như 欲dục 行hành 大Đại 道Đạo 。 小Tiểu 乘Thừa 法pháp 如như 小tiểu 徑kính 。 此thử 為vì 求cầu 佛Phật 道Đạo 。 設thiết 喻dụ 也dã 。 遍biến 度độ 眾chúng 生sanh 。 心tâm 如như 大đại 海hải 。 小Tiểu 乘Thừa 法pháp 同đồng 牛ngưu 跡tích 。 迴hồi 大đại 入nhập 小tiểu 。 如như 內nội 也dã 。 肇triệu 公công 云vân 。 大đại 物vật 當đương 置trí 於ư 大đại 處xứ 。 曷hạt 為vi 迴hồi 龍long 象tượng 於ư 兔thố 徑kính 。 注chú 大đại 海hải 於ư 牛ngưu 跡tích 。 此thử 合hợp 釋thích 二nhị 句cú 也dã 。 遍biến 修tu 萬vạn 行hạnh 。 心tâm 如như 日nhật 月nguyệt 。 起khởi 小Tiểu 乘Thừa 行hành 。 心tâm 如như 螢huỳnh 火hỏa 。 明minh 昧muội 既ký 懸huyền 。 不bất 應ưng 等đẳng 也dã 。 富phú 樓lâu 那na 此thử 比Bỉ 丘Khâu 久cửu 發phát 大Đại 乘Thừa 心tâm 。 中trung 忘vong 此thử 意ý 。 如như 何hà 以dĩ 小Tiểu 乘Thừa 法Pháp 。 而nhi 教giáo 導đạo 之chi 。 我ngã 觀quán 小Tiểu 乘Thừa 。 智trí 慧tuệ 微vi 淺thiển 。 猶do 如như 盲manh 人nhân 。 不bất 能năng 分phân 別biệt 。 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 根căn 之chi 利lợi 鈍độn 。 此thử 第đệ 四tứ 重trọng/trùng 呵ha 不bất 識thức 根căn 原nguyên 。 智trí 慧tuệ 微vi 淺thiển 。 小Tiểu 乘Thừa 智trí 體thể 。 不bất 能năng 分phân 別biệt 。 小Tiểu 乘Thừa 智trí 用dụng 也dã 。

時thời 維Duy 摩Ma 詰Cật 。 即tức 入nhập 三tam 昧muội 。 令linh 此thử 比Bỉ 丘Khâu 。 自tự 識thức 宿túc 命mạng 。 曾tằng 於ư 五ngũ 百bách 佛Phật 所sở 。 殖thực 眾chúng 德đức 本bổn 。 迴hồi 向hướng 阿A 耨Nậu 多Đa 羅La 三Tam 藐Miệu 三Tam 菩Bồ 提Đề 。 是thị 第đệ 三Tam 明Minh 得đắc 益ích 。 就tựu 文văn 為vi 四tứ 。 初sơ 入nhập 三tam 昧muội 。 二nhị 得đắc 本bổn 心tâm 。 三tam 為vi 說thuyết 法Pháp 。 四tứ 悟ngộ 不bất 退thoái 轉chuyển 。 此thử 即tức 二nhị 教giáo 雙song 益ích 也dã 。 二nhị 教giáo 。 謂vị 口khẩu 意ý 兩lưỡng 業nghiệp 。 二nhị 益ích 淺thiển 深thâm 不bất 同đồng 。 此thử 初sơ 教giáo 也dã 。 即tức 時thời 豁hoát 然nhiên 。 還hoàn 得đắc 本bổn 心tâm 。 於ư 是thị 諸chư 比Bỉ 丘Khâu 。 稽khể 首thủ 禮lễ 維Duy 摩Ma 詰Cật 足túc 。 此thử 初sơ 益ích 也dã 。 問vấn 。 淨tịnh 名danh 入nhập 三tam 昧muội 。 云vân 何hà 能năng 令linh 。 比Bỉ 丘Khâu 知tri 宿túc 命mạng 。 答đáp 。 持trì 地địa 論luận 明minh 。 菩Bồ 薩Tát 宿túc 命mạng 。 通thông 有hữu 六lục 種chủng 。 一nhất 自tự 知tri 宿túc 命mạng 。 二nhị 知tri 他tha 宿túc 命mạng 。 三tam 令linh 他tha 知tri 己kỷ 宿túc 命mạng 。 四tứ 令linh 他tha 自tự 知tri 宿túc 命mạng 。 五ngũ 令linh 他tha 知tri 他tha 宿túc 命mạng 。 六lục 令linh 彼bỉ 所sở 知tri 眾chúng 生sanh 。 展triển 轉chuyển 相tương 知tri 。 今kim 是thị 第đệ 四tứ 令linh 他tha 自tự 知tri 也dã 。

時thời 維Duy 摩Ma 詰Cật 。 因nhân 為vi 說thuyết 法Pháp 。 此thử 第đệ 二nhị 教giáo 也dã 。 於ư 阿A 耨Nậu 多Đa 羅La 三Tam 藐Miệu 三Tam 菩Bồ 提Đề 。 不bất 復phục 退thoái 轉chuyển 。 此thử 第đệ 二nhị 益ích 也dã 。 我ngã 念niệm 聲Thanh 聞Văn 。 不bất 觀quán 人nhân 根căn 。 不bất 應ưng 說thuyết 法Pháp 。 第đệ 四tứ 受thọ 屈khuất 。 是thị 故cố 不bất 任nhậm 。 詣nghệ 彼bỉ 問vấn 疾tật 。 不bất 堪kham 有hữu 三tam 。 標tiêu 釋thích 已dĩ 。 今kim 總tổng 結kết 也dã 。 告cáo 摩Ma 訶Ha 迦Ca 旃Chiên 延Diên 。 汝nhữ 行hành 詣nghệ 維duy 摩ma 詰cật 問vấn 疾tật 。 此thử 第đệ 六lục 命mạng 旃chiên 延diên 。 就tựu 文văn 有hữu 二nhị 。 初sơ 命mạng 。 二nhị 辭từ 。 摩ma 訶ha 為vi 大đại 。 迦ca 旃chiên 延diên 。 是thị 南nam 天Thiên 竺Trúc 婆Bà 羅La 門Môn 姓tánh 。 而nhi 以dĩ 本bổn 姓tánh 為vi 稱xưng 。 別biệt 名danh 扇thiên/phiến 繩thằng 。 其kỳ 父phụ 早tảo 亡vong 。 母mẫu 戀luyến 不bất 嫁giá 。 如như 繩thằng 繫hệ 扇thiên/phiến 。 風phong 吹xuy 不bất 動động 。 故cố 名danh 扇thiên/phiến 繩thằng 。 十thập 弟đệ 子tử 內nội 。 論luận 議nghị 第đệ 一nhất 。 善thiện 解giải 修tu 多đa 羅la 。 佛Phật 在tại 世thế 時thời 。 造tạo 昆côn 勒lặc 論luận 。 十thập 萬vạn 偈kệ 三tam 百bách 二nhị 十thập 萬vạn 言ngôn 。 迦ca 旃chiên 延diên 白bạch 佛Phật 言ngôn 世Thế 尊Tôn 。 我ngã 不bất 堪kham 任nhậm 。 詣nghệ 彼bỉ 問vấn 疾tật 。 此thử 第đệ 二nhị 辭từ 不bất 堪kham 。 就tựu 文văn 為vi 三tam 。 謂vị 標tiêu 釋thích 結kết 。 此thử 初sơ 文văn 也dã 。 所sở 以dĩ 者giả 何hà 。 我ngã 念niệm 昔tích 者giả 。 佛Phật 為vì 諸chư 比Bỉ 丘Khâu 。 略lược 說thuyết 法Pháp 要yếu 。 我ngã 即tức 於ư 後hậu 。 敷phu 演diễn 其kỳ 義nghĩa 。 謂vị 無vô 常thường 義nghĩa 。 苦khổ 義nghĩa 空không 義nghĩa 。 無vô 我ngã 義nghĩa 寂tịch 滅diệt 義nghĩa 。 此thử 第đệ 二nhị 釋thích 不bất 堪kham 。 就tựu 文văn 為vi 三tam 。 初sơ 明minh 被bị 呵ha 之chi 由do 。 二nhị 述thuật 能năng 呵ha 之chi 旨chỉ 。 三tam 時thời 眾chúng 得đắc 益ích 。 此thử 初sơ 文văn 也dã 。 略lược 說thuyết 有hữu 二nhị 。 謂vị 有hữu 為vi 無vô 為vi 。 此thử 二nhị 攝nhiếp 一nhất 切thiết 法pháp 。 故cố 名danh 為vi 略lược 。 又hựu 言ngôn 略lược 者giả 。 佛Phật 常thường 略lược 說thuyết 。 有hữu 為vi 法pháp 。 無vô 常thường 苦khổ 空không 無vô 我ngã 。 無vô 為vi 法pháp 。 寂tịch 滅diệt 不bất 動động 。 此thử 二nhị 總tổng 一nhất 切thiết 法pháp 盡tận 。 故cố 言ngôn 略lược 也dã 。 佛Phật 但đãn 此thử 略lược 說thuyết 於ư 前tiền 。 旃chiên 延diên 廣quảng 敷phu 後hậu 。 五ngũ 門môn 與dữ 三tam 印ấn 。 有hữu 離ly 合hợp 不bất 同đồng 。 開khai 無vô 常thường 印ấn 為vi 苦khổ 。 開khai 無vô 我ngã 為vi 空không 。 無vô 為vi 即tức 是thị 寂tịch 滅diệt 。 故cố 五ngũ 門môn 也dã 。 不bất 異dị 三tam 印ấn 。 但đãn 是thị 小Tiểu 乘Thừa 。 以dĩ 大Đại 乘Thừa 無vô 我ngã 。 唯duy 在tại 生sanh 死tử 。 不bất 得đắc 云vân 一nhất 切thiết 法pháp 無vô 我ngã 。 五ngũ 門môn 則tắc 具cụ 通thông 小tiểu 大đại 。

時thời 維Duy 摩Ma 詰Cật 。 來lai 語ngứ 我ngã 言ngôn 。 唯duy 迦ca 旃chiên 延diên 無vô 以dĩ 生sanh 滅diệt 心tâm 行hành 。 說thuyết 實thật 相tướng 法Pháp 。 此thử 第đệ 二nhị 明minh 能năng 呵ha 之chi 旨chỉ 。 就tựu 文văn 為vi 兩lưỡng 。 初sơ 總tổng 呵ha 。 二nhị 別biệt 呵ha 。 此thử 初sơ 文văn 也dã 。 佛Phật 了liễu 無vô 常thường 。 是thị 無vô 生sanh 無vô 滅diệt 。 即tức 是thị 實thật 相tướng 。 而nhi 迦ca 旃chiên 延diên 。 謂vị 無vô 常thường 是thị 生sanh 滅diệt 法pháp 故cố 。 佛Phật 以dĩ 無vô 生sanh 滅diệt 。 心tâm 說thuyết 無vô 常thường 。 即tức 無vô 生sanh 滅diệt 心tâm 。 說thuyết 實thật 相tướng 也dã 。 迦ca 旃chiên 延diên 。 聞văn 生sanh 滅diệt 法pháp 。 起khởi 生sanh 滅diệt 心tâm 。 而nhi 說thuyết 無vô 常thường 。 是thị 以dĩ 生sanh 滅diệt 心tâm 行hành 。 說thuyết 實thật 相tướng 法Pháp 。 在tại 言ngôn 雖tuy 同đồng 。 其kỳ 心tâm 則tắc 異dị 。 故cố 迦ca 旃chiên 延diên 被bị 呵ha 。 佛Phật 無vô 咎cữu 也dã 。 迦ca 旃chiên 延diên 諸chư 法pháp 畢tất 竟cánh 。 不bất 生sanh 不bất 滅diệt 。 是thị 無vô 常thường 義nghĩa 。 此thử 第đệ 二nhị 別biệt 釋thích 五ngũ 門môn 。 呵ha 旃chiên 延diên 之chi 失thất 。 即tức 是thị 用dụng 大Đại 乘Thừa 心tâm 斥xích 小tiểu 也dã 。 無vô 常thường 是thị 名danh 也dã 。 二nhị 家gia 同đồng 辨biện 無vô 常thường 之chi 名danh 。 但đãn 無vô 常thường 之chi 義nghĩa 。 大đại 小Tiểu 乘Thừa 則tắc 異dị 。 旃chiên 延diên 以dĩ 生sanh 滅diệt 。 釋thích 無vô 常thường 義nghĩa 。 淨tịnh 名danh 以dĩ 無vô 生sanh 滅diệt 。 釋thích 無vô 常thường 義nghĩa 。

所sở 以dĩ 然nhiên 者giả 。 佛Phật 說thuyết 無vô 常thường 之chi 名danh 。 凡phàm 有hữu 二nhị 義nghĩa 。 一nhất 者giả 破phá 常thường 。 二nhị 不bất 著trước 無vô 常thường 故cố 。 今kim 離ly 二nhị 邊biên 。 悟ngộ 入nhập 中trung 道đạo 。 如như 肇triệu 公công 云vân 。 言ngôn 其kỳ 無vô 常thường 者giả 。 明minh 其kỳ 無vô 有hữu 常thường 。 非phi 謂vị 有hữu 無vô 常thường 。 以dĩ 無vô 有hữu 常thường 故cố 。 離ly 外ngoại 道đạo 邊biên 。 非phi 謂vị 有hữu 無vô 常thường 。 則tắc 離ly 小Tiểu 乘Thừa 邊biên 。 斯tư 則tắc 破phá 病bệnh 既ký 周chu 。 教giáo 圓viên 理lý 足túc 。 名danh 為vi 滿mãn 字tự 。 而nhi 迦ca 旃chiên 延diên 說thuyết 無vô 常thường 。 但đãn 得đắc 破phá 常thường 。 猶do 有hữu 生sanh 滅diệt 。 則tắc 住trụ 無vô 常thường 。 故cố 破phá 病bệnh 未vị 周chu 。 教giáo 非phi 圓viên 足túc 。 稱xưng 為vi 半bán 字tự 。 今kim 淨tịnh 名danh 。 還hoàn 申thân 佛Phật 意ý 。 偏thiên 對đối 旃chiên 延diên 一nhất 邊biên 。 故cố 說thuyết 不bất 生sanh 不bất 滅diệt 。 是thị 無vô 常thường 義nghĩa 。 問vấn 。 不bất 生sanh 不bất 滅diệt 。 是thị 破phá 無vô 常thường 以dĩ 不phủ 。 答đáp 。 佛Phật 說thuyết 無vô 常thường 名danh 。 令linh 離ly 常thường 邊biên 。 復phục 令linh 離ly 生sanh 滅diệt 邊biên 。 始thỉ 是thị 顯hiển 無vô 常thường 義nghĩa 。 旃chiên 延diên 雖tuy 領lãnh 無vô 有hữu 常thường 。 猶do 謂vị 有hữu 生sanh 滅diệt 。 即tức 知tri 一nhất 不bất 知tri 二nhị 。 今kim 欲dục 令linh 其kỳ 更cánh 得đắc 進tiến 悟ngộ 。 故cố 偏thiên 說thuyết 不bất 生sanh 不bất 滅diệt 。 是thị 無vô 常thường 義nghĩa 。 非phi 破phá 無vô 常thường 也dã 。 問vấn 。 如như 毘tỳ 曇đàm 成thành 實thật 等đẳng 。 云vân 生sanh 滅diệt 是thị 無vô 常thường 。 云vân 何hà 言ngôn 不bất 生sanh 不bất 滅diệt 是thị 無vô 常thường 。 答đáp 。 此thử 皆giai 旃chiên 延diên 被bị 呵ha 之chi 倒đảo 。 龍long 樹thụ 觀quán 三tam 相tương/tướng 品phẩm 。 破phá 生sanh 破phá 滅diệt 者giả 。 斯tư 淨tịnh 名danh 之chi 流lưu 。 若nhược 言ngôn 生sanh 滅diệt 是thị 無vô 常thường 者giả 。 則tắc 生sanh 在tại 其kỳ 初sơ 。 滅diệt 在tại 其kỳ 後hậu 。 初sơ 既ký 無vô 滅diệt 。 則tắc 一nhất 無vô 為vi 常thường 。 若nhược 一nhất 無vô 為vi 常thường 。 則tắc 一nhất 無vô 非phi 有hữu 為vi 。 又hựu 若nhược 一nhất 無vô 不bất 滅diệt 。 則tắc 終chung 亦diệc 不bất 滅diệt 。 便tiện 是thị 常thường 住trụ 。 若nhược 初sơ 有hữu 生sanh 。 即tức 有hữu 滅diệt 者giả 。 則tắc 滅diệt 害hại 於ư 生sanh 。 生sanh 不bất 得đắc 起khởi 。 以dĩ 義nghĩa 推thôi 之chi 。 則tắc 生sanh 非phi 實thật 有hữu 。 生sanh 非phi 實thật 有hữu 。 是thị 則tắc 無vô 生sanh 。 既ký 其kỳ 無vô 生sanh 。 何hà 有hữu 滅diệt 。 故cố 知tri 不bất 生sanh 不bất 滅diệt 。 是thị 其kỳ 理lý 實thật 。 不bất 應ưng 言ngôn 生sanh 滅diệt 定định 是thị 無vô 常thường 義nghĩa 也dã 。 問vấn 。 旃chiên 延diên 。 何hà 故cố 言ngôn 生sanh 滅diệt 。 是thị 無vô 常thường 義nghĩa 。 答đáp 。 小Tiểu 乘Thừa 。 未vị 明minh 法pháp 空không 故cố 。 不bất 得đắc 言ngôn 無vô 常thường 是thị 不bất 生sanh 滅diệt 也dã 。 如như 成thành 論luận 。 有hữu 法pháp 空không 。 而nhi 彼bỉ 謂vị 無vô 常thường 是thị 空không 之chi 初sơ 門môn 。 不bất 得đắc 有hữu 是thị 於ư 空không 。 故cố 不bất 得đắc 說thuyết 。 不bất 生sanh 不bất 滅diệt 。 是thị 無vô 常thường 義nghĩa 也dã 。 五ngũ 受thọ 陰ấm 洞đỗng 達đạt 。 空không 無vô 所sở 起khởi 是thị 苦khổ 義nghĩa 。 有hữu 漏lậu 五ngũ 陰ấm 。 受thọ 染nhiễm 生sanh 死tử 。 名danh 為vi 受thọ 陰ấm 。 小Tiểu 乘Thừa 。 以dĩ 受thọ 陰ấm 起khởi 。 則tắc 眾chúng 苦khổ 生sanh 。 為vi 苦khổ 義nghĩa 。 大Đại 乘Thừa 。 通thông 達đạt 受thọ 陰ấm 內nội 外ngoại 常thường 空không 。 本bổn 自tự 無vô 起khởi 。 誰thùy 生sanh 苦khổ 者giả 。 此thử 真chân 苦khổ 義nghĩa 也dã 。 問vấn 。 若nhược 五ngũ 陰ấm 空không 。 此thử 則tắc 無vô 苦khổ 。 云vân 何hà 是thị 苦khổ 義nghĩa 。 答đáp 。 類loại 如như 上thượng 說thuyết 。 佛Phật 明minh 無vô 常thường 去khứ 常thường 。 非phi 謂vị 是thị 無vô 常thường 。 佛Phật 說thuyết 苦khổ 以dĩ 除trừ 樂nhạo/nhạc/lạc 。 非phi 謂vị 有hữu 苦khổ 。 蓋cái 是thị 如Như 來Lai 說thuyết 。 苦khổ 之chi 義nghĩa 意ý 也dã 。 旃chiên 延diên 但đãn 領lãnh 無vô 樂nhạo/nhạc/lạc 。 稱xưng 在tại 有hữu 苦khổ 。 故cố 不bất 識thức 佛Phật 說thuyết 苦khổ 義nghĩa 。 今kim 偏thiên 對đối 之chi 。 故cố 言ngôn 本bổn 無vô 五ngũ 陰ấm 。 是thị 苦khổ 之chi 義nghĩa 。 不bất 言ngôn 空không 即tức 是thị 苦khổ 。 而nhi 空không 猶do 有hữu 苦khổ 。 無vô 常thường 亦diệc 然nhiên 。 諸chư 法pháp 究cứu 竟cánh 無vô 所sở 有hữu 是thị 空không 義nghĩa 。 此thử 句cú 對đối 小Tiểu 乘Thừa 二nhị 藏tạng 。 一nhất 者giả 毘tỳ 曇đàm 人nhân 。 以dĩ 內nội 無vô 人nhân 為vi 空không 。 而nhi 猶do 在tại 有hữu 法pháp 。 此thử 非phi 究cứu 竟cánh 空không 。 大Đại 乘Thừa 。 則tắc 人nhân 法pháp 並tịnh 空không 。 始thỉ 為vi 究cứu 竟cánh 空không 義nghĩa 。 二nhị 者giả 成thành 論luận 明minh 。 人nhân 法pháp 並tịnh 空không 。 有hữu 去khứ 而nhi 空không 在tại 。 此thử 亦diệc 非phi 究cứu 竟cánh 空không 義nghĩa 。 大Đại 乘Thừa 則tắc 空không 有hữu 俱câu 泯mẫn 。 始thỉ 是thị 究cứu 竟cánh 空không 也dã 。 於ư 我ngã 無vô 我ngã 。 而nhi 不bất 二nhị 是thị 無vô 我ngã 義nghĩa 。 有hữu 所sở 得đắc 人nhân 。 破phá 我ngã 而nhi 住trụ 無vô 我ngã 。 則tắc 見kiến 我ngã 與dữ 無vô 我ngã 為vi 二nhị 。 今kim 對đối 斥xích 此thử 病bệnh 。 明minh 我ngã 無vô 我ngã 不bất 二nhị 。 法pháp 本bổn 不bất 然nhiên 。 今kim 則tắc 不bất 滅diệt 。 是thị 寂tịch 滅diệt 義nghĩa 。 前tiền 四tứ 句cú 辨biện 生sanh 死tử 。 今kim 次thứ 說thuyết 涅Niết 槃Bàn 。 小Tiểu 乘Thừa 謂vị 。 生sanh 死tử 然nhiên 盡tận 故cố 。 有hữu 寂tịch 滅diệt 涅Niết 槃Bàn 。 大Đại 乘Thừa 明minh 。 生sanh 死tử 本bổn 不bất 燃nhiên 。 今kim 則tắc 不bất 滅diệt 。 始thỉ 是thị 寂tịch 滅diệt 義nghĩa 也dã 。 說thuyết 是thị 法Pháp 時thời 。 彼bỉ 諸chư 比Bỉ 丘Khâu 。 心tâm 得đắc 解giải 脫thoát 。 此thử 第đệ 三Tam 明Minh 時thời 眾chúng 得đắc 悟ngộ 。 若nhược 除trừ 常thường 而nhi 住trụ 無vô 常thường 。 雖tuy 於ư 常thường 得đắc 脫thoát 。 而nhi 為vi 無vô 常thường 所sở 縛phược 。 若nhược 如như 淨tịnh 名danh 所sở 辨biện 。 除trừ 常thường 不bất 住trụ 無vô 常thường 。 蕭tiêu 然nhiên 無vô 寄ký 。 名danh 得Đắc 解Giải 脫Thoát 。 故cố 我ngã 不bất 任nhậm 。 詣nghệ 彼bỉ 問vấn 疾tật 。 第đệ 三tam 結kết 不bất 堪kham 。

佛Phật 告cáo 阿a 那na 律luật 汝nhữ 行hành 詣nghệ 維duy 摩ma 詰cật 問vấn 疾tật 。

此thử 第đệ 七thất 次thứ 命mạng 那na 律luật 。 然nhiên 三tam 藏tạng 明minh 之chi 。 應ưng 次thứ 命mạng 波ba 離ly 。 但đãn 前tiền 二nhị 已dĩ 明minh 說thuyết 法Pháp 。 今kim 次thứ 辨biện 神thần 通thông 。 相tương 問vấn 出xuất 也dã 。 就tựu 文văn 為vi 二nhị 。 前tiền 命mạng 。 次thứ 辭từ 。 阿a 那na 律luật 者giả 。 此thử 云vân 如như 意ý 。 亦diệc 稱xưng 無vô 貪tham 。 又hựu 名danh 不bất 滅diệt 。 猶do 一nhất 義nghĩa 耳nhĩ 。 八bát 萬vạn 劫kiếp 前tiền 。 曾tằng 供cúng 養dường 辟Bích 支Chi 佛Phật 。 所sở 得đắc 善thiện 根căn 。 于vu 今kim 不bất 滅diệt 。 故cố 名danh 不bất 滅diệt 。 果quả 報báo 稱xưng 心tâm 。 為vi 如như 意ý 。 師Sư 子Tử 頰Giáp 王Vương 。 有hữu 四tứ 子tử 。 各các 有hữu 二nhị 兒nhi 。 長trưởng 子tử 名danh 淨tịnh 飯phạn 。 有hữu 二nhị 子tử 。 大đại 名danh 悉tất 達đạt 。 小tiểu 名danh 難Nan 陀Đà 。 斛hộc 飯phạn 王vương 有hữu 二nhị 子tử 。 大đại 名danh 調Điều 達Đạt 。 小tiểu 名danh 阿A 難Nan 。 白bạch 飯phạn 王vương 有hữu 二nhị 子tử 。 長trường/trưởng 名danh 那na 律luật 。 小tiểu 名danh 摩ma 訶ha 男nam 。 甘Cam 露Lộ 飯Phạn 王Vương 有hữu 二nhị 子tử 。 長trường/trưởng 名danh 跋bạt 提đề 。 次thứ 名danh 提đề 沙sa 。 師Sư 子Tử 頰Giáp 王Vương 有hữu 女nữ 。 名danh 甘cam 露lộ 味vị 。 唯duy 有hữu 一nhất 子tử 。 名danh 尸thi 陀đà 羅la 。 那na 律luật 即tức 佛Phật 之chi 從tùng 弟đệ 。 天thiên 眼nhãn 第đệ 一nhất 。 所sở 以dĩ 得đắc 天thiên 眼nhãn 者giả 。 曾tằng 一nhất 時thời 。 佛Phật 邊biên 聽thính 法Pháp 。 睡thụy 眠miên 。 佛Phật 呵ha 之chi 。 咄đốt 哉tai 云vân 何hà 如như 螺loa 蜯bạng 子tử 。 那na 律luật 慚tàm 愧quý 。 不bất 眠miên 多đa 日nhật 。 遂toại 便tiện 失thất 眼nhãn 。 問vấn 耆kỳ 婆bà 治trị 之chi 。 耆kỳ 婆bà 云vân 。 眠miên 是thị 眼nhãn 食thực 。 久cửu 時thời 不bất 眠miên 便tiện 餓ngạ 死tử 。 不bất 可khả 復phục 治trị 。 那na 律luật 。 因nhân 修tu 得đắc 天thiên 眼nhãn 。 阿a 那na 律luật 白bạch 佛Phật 言ngôn 世Thế 尊Tôn 。 我ngã 不bất 堪kham 任nhậm 。 詣nghệ 彼bỉ 問vấn 疾tật 。 此thử 第đệ 二nhị 辭từ 。 不bất 堪kham 。 就tựu 文văn 為vi 三tam 。 謂vị 標tiêu 釋thích 結kết 。 此thử 初sơ 標tiêu 也dã 。 所sở 以dĩ 者giả 何hà 。 憶ức 念niệm 我ngã 昔tích 。 於ư 一nhất 處xứ 經kinh 行hành 。 時thời 有hữu 梵Phạm 王Vương 。 名danh 曰viết 嚴Nghiêm 淨Tịnh 。 與dữ 萬vạn 梵Phạm 俱câu 。 放phóng 淨tịnh 光quang 明minh 。 來lai 詣nghệ 我ngã 所sở 。 稽khể 首thủ 作tác 禮lễ 。 問vấn 我ngã 言ngôn 幾kỷ 何hà 阿A 那Na 律Luật 。 天thiên 眼nhãn 所sở 見kiến 。 我ngã 即tức 答đáp 言ngôn 。 仁nhân 者giả 吾ngô 見kiến 此thử 釋Thích 迦Ca 牟Mâu 尼Ni 佛Phật 。 三Tam 千Thiên 大Đại 千Thiên 世Thế 界Giới 。 如như 觀quan 掌chưởng 中trung 。 菴am 摩ma 勒lặc 果quả 。 此thử 第đệ 二nhị 次thứ 釋thích 不bất 堪kham 。 文văn 開khai 四tứ 別biệt 。 一nhất 明minh 被bị 呵ha 之chi 由do 。 二nhị 述thuật 能năng 呵ha 之chi 旨chỉ 。 三tam 那na 律luật 受thọ 屈khuất 。 四tứ 梵Phạm 王Vương 發phát 心tâm 。 此thử 初sơ 文văn 也dã 。 問vấn 曰viết 。 智Trí 度Độ 論luận 云vân 。 大đại 羅La 漢Hán 。 但đãn 見kiến 二nhị 千thiên 世thế 界giới 。 今kim 云vân 何hà 言ngôn 三tam 千thiên 。 答đáp 。 任nhậm 常thường 力lực 。 即tức 見kiến 二nhị 千thiên 。 加gia 功công 用dụng 。 見kiến 三tam 千thiên 也dã 。 又hựu 天thiên 眼nhãn 力lực 但đãn 見kiến 二nhị 千thiên 。 願nguyện 智trí 之chi 力lực 。 則tắc 見kiến 三tam 千thiên 。 菴am 摩ma 勒lặc 果quả 者giả 。 形hình 似tự 檳# 榔# 。 食thực 之chi 除trừ 風phong 。 冷lãnh 時thời 手thủ 執chấp 此thử 果quả 。 故cố 即tức 以dĩ 為ví 喻dụ 。

時thời 維Duy 摩Ma 詰Cật 。 來lai 謂vị 我ngã 言ngôn 。 唯duy 阿a 那na 律luật 天thiên 眼nhãn 為vi 作tác 相tướng 耶da 。 無vô 作tác 相tướng 耶da 。 假giả 使sử 作tác 相tướng 。 則tắc 與dữ 外ngoại 道đạo 五ngũ 通thông 等đẳng 。 若nhược 無vô 作tác 相tướng 。 即tức 是thị 無vô 為vi 。 不bất 應ưng 有hữu 見kiến 。 此thử 第đệ 二nhị 述thuật 能năng 呵ha 之chi 旨chỉ 。 前tiền 定định 兩lưỡng 開khai 。 次thứ 雙song 結kết 二nhị 難nạn/nan 。 作tác 相tương/tướng 無vô 作tác 相tương/tướng 。 即tức 雙song 定định 也dã 。 作tác 色sắc 方phương 圓viên 相tương/tướng 而nhi 見kiến 。 名danh 為vi 作tác 相tương/tướng 。 不bất 作tác 色sắc 方phương 圓viên 相tương/tướng 。 名danh 無vô 作tác 相tương/tướng 也dã 。 又hựu 釋thích 。 三tam 界giới 果quả 報báo 身thân 。 大đại 請thỉnh 諸chư 根căn 。 從tùng 結kết 業nghiệp 起khởi 。 名danh 有hữu 為vi 有hữu 作tác 相tương/tướng 。 法Pháp 身thân 異dị 之chi 。 謂vị 無vô 為vi 無vô 作tác 相tướng 。 結kết 兩lưỡng 難nạn/nan 者giả 。 若nhược 作tác 方phương 圓viên 相tương/tướng 而nhi 見kiến 。 則tắc 用dụng 外ngoại 道đạo 。 以dĩ 外ngoại 道đạo 亦diệc 作tác 方phương 圓viên 而nhi 見kiến 故cố 也dã 。 若nhược 不bất 作tác 方phương 圓viên 而nhi 見kiến 。 則tắc 無vô 方phương 圓viên 。 便tiện 是thị 無vô 法pháp 。 不bất 應ưng 有hữu 見kiến 。 世Thế 尊Tôn 我ngã 時thời 默mặc 然nhiên 。 此thử 第đệ 三tam 那na 律luật 受thọ 屈khuất 。 欲dục 言ngôn 作tác 相tương/tướng 。 同đồng 外ngoại 道đạo 。 欲dục 言ngôn 無vô 作tác 。 復phục 是thị 無vô 為vi 。 以dĩ 不bất 達đạt 會hội 通thông 故cố 。 失thất 對đối 於ư 當đương 時thời 。 受thọ 屈khuất 於ư 二nhị 難nạn/nan 。 彼bỉ 諸chư 梵Phạm 聞văn 其kỳ 言ngôn 。 得đắc 未vị 曾tằng 有hữu 。 即tức 為vi 作tác 禮lễ 。 而nhi 問vấn 曰viết 世thế 孰thục 復phục 有hữu 真chân 天thiên 眼nhãn 者giả 。 此thử 第đệ 四tứ 時thời 眾chúng 得đắc 益ích 。 又hựu 有hữu 三tam 句cú 。 初sơ 問vấn 。 次thứ 答đáp 。 三tam 發phát 心tâm 。 此thử 初sơ 問vấn 也dã 。 那na 律luật 天thiên 眼nhãn 第đệ 一nhất 。 既ký 屈khuất 淨tịnh 名danh 。 自tự 斯tư 已dĩ 外ngoại 。 孰thục 有hữu 真chân 天thiên 眼nhãn 者giả 。 維duy 摩ma 詰cật 言ngôn 有hữu 佛Phật 世Thế 尊Tôn 。 真chân 天thiên 眼nhãn 常thường 在tại 三tam 昧muội 。 悉tất 見kiến 諸chư 佛Phật 國quốc 。 不bất 以dĩ 二nhị 相tướng 。 此thử 第đệ 二nhị 淨tịnh 名danh 答đáp 。 初sơ 總tổng 答đáp 云vân 有hữu 也dã 。 次thứ 出xuất 有hữu 真chân 天thiên 眼nhãn 之chi 人nhân 。 即tức 佛Phật 世Thế 尊Tôn 也dã 。 下hạ 以dĩ 三tam 門môn 。 釋thích 真chân 天thiên 眼nhãn 。 一nhất 常thường 在tại 定định 內nội 見kiến 。 異dị 小Tiểu 乘Thừa 定định 外ngoại 見kiến 。 此thử 顯hiển 靜tĩnh 散tán 無vô 二nhị 也dã 。 次thứ 悉tất 見kiến 諸chư 佛Phật 國quốc 。 此thử 明minh 小Tiểu 乘Thừa 所sở 見kiến 近cận 。 諸chư 佛Phật 所sở 見kiến 遠viễn 。 此thử 二nhị 異dị 也dã 。 不bất 以dĩ 二nhị 相tướng 者giả 。 能năng 所sở 宛uyển 然nhiên 。 而nhi 無vô 眼nhãn 色sắc 。 謂vị 有hữu 不bất 礙ngại 無vô 。 雖tuy 無vô 眼nhãn 色sắc 。 而nhi 不bất 失thất 能năng 所sở 。 所sở 謂vị 無vô 不bất 礙ngại 有hữu 。 有hữu 不bất 礙ngại 無vô 故cố 。 不bất 同đồng 外ngoại 道đạo 。 無vô 不bất 礙ngại 有hữu 故cố 。 不bất 同đồng 無vô 為vi 。 正chánh 答đáp 上thượng 二nhị 難nạn/nan 也dã 。 又hựu 就tựu 眼nhãn 見kiến 。 明minh 不bất 二nhị 見kiến 。 宛uyển 然nhiên 而nhi 無vô 見kiến 。 雖tuy 無vô 見kiến 。 而nhi 無vô 所sở 不bất 見kiến 。 名danh 為vi 不bất 二nhị 。 什thập 公công 云vân 。 不bất 作tác 精tinh 麁thô 二nhị 相tương/tướng 。 名danh 為vi 不bất 二nhị 。 於ư 是thị 嚴Nghiêm 淨Tịnh 梵Phạm 王Vương 。 及cập 其kỳ 眷quyến 屬thuộc 。 五ngũ 百bách 梵Phạm 天Thiên 。 皆giai 發phát 阿A 耨Nậu 多Đa 羅La 三Tam 藐Miệu 三Tam 菩Bồ 提Đề 心tâm 。 禮lễ 維Duy 摩Ma 詰Cật 足túc 已dĩ 。 忽hốt 然nhiên 不bất 現hiện 。 此thử 第đệ 三tam 發phát 心tâm 。 梵Phạm 王Vương 既ký 聞văn 外ngoại 道đạo 二Nhị 乘Thừa 。 非phi 真chân 天thiên 眼nhãn 者giả 。 唯duy 佛Phật 世Thế 尊Tôn 。 故cố 捨xả 彼bỉ 聖thánh 凡phàm 。 發phát 佛Phật 心tâm 也dã 。 故cố 我ngã 不bất 任nhậm 。 詣nghệ 彼bỉ 問vấn 疾tật 。 此thử 第đệ 三tam 結kết 不bất 堪kham 也dã 。

佛Phật 告cáo 優Ưu 波Ba 離Ly 。 汝nhữ 行hành 詣nghệ 維duy 摩ma 詰cật 問vấn 疾tật 。

此thử 第đệ 八bát 次thứ 命mạng 波ba 離ly 。 就tựu 文văn 為vi 二nhị 。 初sơ 命mạng 。 次thứ 辭từ 不bất 堪kham 。 優ưu 波ba 離ly 。 是thị 王vương 舍xá 城thành 賤tiện 人nhân 。 翻phiên 為vi 上thượng 首thủ 。 是thị 諸chư 釋Thích 子tử 剃thế 毛mao 師sư 。 後hậu 諸chư 釋Thích 種chủng 。 詣nghệ 佛Phật 出xuất 家gia 。 而nhi 波ba 離ly 隨tùy 遂toại 。 將tương 列liệt 佛Phật 所sở 。 諸chư 釋thích 脫thoát 寶bảo 衣y 服phục 翫ngoạn 。 及cập 所sở 乘thừa 象tượng 。 悉tất 以dĩ 與dữ 之chi 。 波ba 離ly 心tâm 念niệm 。 諸chư 釋thích 豪hào 貴quý 如như 此thử 。 尚thượng 捨xả 出xuất 家gia 。 我ngã 何hà 為vi 住trụ 。 以dĩ 所sở 得đắc 物vật 。 安an 置trí 樹thụ 下hạ 。 繫hệ 象tượng 著trước 樹thụ 。 作tác 如như 是thị 言ngôn 。 諸chư 有hữu 取thủ 者giả 。 吾ngô 悉tất 施thí 之chi 。 遂toại 往vãng 佛Phật 所sở 。 諸chư 釋thích 問vấn 其kỳ 來lai 意ý 。 波ba 離ly 具cụ 答đáp 所sở 由do 。 諸chư 釋thích 大đại 喜hỷ 。 即tức 便tiện 諸chư 佛Phật 。 屈khuất 前tiền 度độ 之chi 。 此thử 人nhân 本bổn 我ngã 近cận 事sự 。 若nhược 後hậu 出xuất 家gia 。 我ngã 喜hỷ 輕khinh 蔑miệt 。 屈khuất 佛Phật 前tiền 度độ 。 我ngã 當đương 敬kính 事sự 。 佛Phật 即tức 前tiền 度độ 。 諸chư 釋Thích 子tử 等đẳng 。 同đồng 為vi 作tác 禮lễ 。 是thị 時thời 大đại 地địa 震chấn 動động 。 空không 內nội 聲thanh 嘆thán 言ngôn 。 諸chư 釋Thích 子tử 。 嬌kiều 慢mạn 山sơn 崩băng 。 波ba 離ly 出xuất 家gia 已dĩ 後hậu 。 善thiện 解giải 毘tỳ 尼ni 。 以dĩ 其kỳ 世thế 世thế 誓thệ 願nguyện 持trì 律luật 。 是thị 故cố 於ư 今kim 。 持trì 律luật 第đệ 一nhất 。 優ưu 波ba 離ly 白bạch 佛Phật 言ngôn 世Thế 尊Tôn 。 我ngã 不bất 堪kham 任nhậm 。 詣nghệ 彼bỉ 問vấn 疾tật 。 第đệ 二nhị 辭từ 不bất 堪kham 。 就tựu 文văn 為vi 三tam 。 謂vị 標tiêu 釋thích 結kết 。 此thử 初sơ 標tiêu 也dã 。 所sở 以dĩ 者giả 何hà 。 憶ức 念niệm 昔tích 者giả 。 有hữu 二nhị 比Bỉ 丘Khâu 犯phạm 律luật 行hạnh 。 以dĩ 為vi 恥sỉ 不bất 敢cảm 問vấn 佛Phật 。 來lai 問vấn 我ngã 言ngôn 。 唯duy 優ưu 波ba 離ly 我ngã 等đẳng 犯phạm 律luật 。 誠thành 以dĩ 為vi 恥sỉ 。 不bất 敢cảm 問vấn 佛Phật 。 願nguyện 解giải 疑nghi 悔hối 。 得đắc 免miễn 斯tư 咎cữu 。 我ngã 即tức 為vì 其kỳ 。 如như 法Pháp 解giải 說thuyết 。 此thử 第đệ 二nhị 釋thích 不bất 堪kham 。 就tựu 文văn 為vi 三tam 。 一nhất 明minh 被bị 呵ha 之chi 由do 。 二nhị 述thuật 呵ha 之chi 旨chỉ 。 三Tam 明Minh 時thời 眾chúng 得đắc 益ích 。 就tựu 文văn 有hữu 二nhị 。 一nhất 明minh 比Bỉ 丘Khâu 犯phạm 罪tội 。 二nhị 辨biện 波ba 離ly 依y 法pháp 解giải 說thuyết 。 犯phạm 律luật 行hành 者giả 。 一nhất 比Bỉ 丘Khâu 似tự 犯phạm 婬dâm 戒giới 。 次thứ 比Bỉ 丘Khâu 似tự 犯phạm 殺sát 人nhân 戒giới 。 事sự 別biệt 出xuất 經kinh 。 有hữu 二nhị 比Bỉ 丘Khâu 。 林lâm 間gian 修tu 道Đạo 。 一nhất 比Bỉ 丘Khâu 疲bì 勞lao 。 仰ngưỡng 臥ngọa 眠miên 熟thục 。 忽hốt 有hữu 女nữ 人nhân 。 以dĩ 女nữ 形hình 置trí 一nhất 比Bỉ 丘Khâu 上thượng 。 而nhi 比Bỉ 丘Khâu 。 不bất 淨tịnh 流lưu 出xuất 。 眠miên 覺giác 始thỉ 覺giác 。 而nhi 向hướng 同đồng 伴bạn 述thuật 之chi 。 彼bỉ 比Bỉ 丘Khâu 云vân 。 可khả 伺tứ 求cầu 此thử 女nữ 人nhân 來lai 也dã 。 而nhi 彼bỉ 女nữ 忽hốt 來lai 。 比Bỉ 丘Khâu 便tiện 往vãng 逐trục 之chi 。 女nữ 人nhân 怖bố 走tẩu 。 遂toại 墮đọa 坑khanh 死tử 。 此thử 似tự 犯phạm 殺sát 。 故cố 云vân 犯phạm 律luật 行hành 也dã 。 誠thành 以dĩ 為vi 恥sỉ 者giả 。 夫phu 有hữu 罪tội 之chi 人nhân 。 一nhất 懼cụ 後hậu 世thế 受thọ 苦khổ 。 一nhất 懼cụ 現hiện 在tại 所sở 作tác 。 不bất 敢cảm 問vấn 佛Phật 者giả 。 佛Phật 既ký 尊tôn 重trọng 。 而nhi 慚tàm 愧quý 復phục 深thâm 。 故cố 不bất 敢cảm 問vấn 。 又hựu 佛Phật 明minh 見kiến 法pháp 相tướng 。 決quyết 斷đoán 罪tội 。 則tắc 永vĩnh 出xuất 清thanh 眾chúng 。 故cố 不bất 敢cảm 問vấn 佛Phật 。 波ba 離ly 既ký 是thị 。 持trì 律luật 之chi 上thượng 。 仍nhưng 從tùng 質chất 所sở 疑nghi 也dã 。 我ngã 即tức 為vì 其kỳ 。 如như 法Pháp 解giải 說thuyết 者giả 。 此thử 第đệ 二nhị 波ba 離ly 依y 律luật 篇thiên 聚tụ 。 定định 罪tội 輕khinh 重trọng 。 未vị 得đắc 為vi 其kỳ 。 詳tường 說thuyết 過quá 之chi 法pháp 也dã 。

時thời 維Duy 摩Ma 詰Cật 。 來lai 謂vị 我ngã 言ngôn 。 唯duy 優ưu 波ba 離ly 無vô 重trọng 增tăng 此thử 。 二nhị 比Bỉ 丘Khâu 罪tội 。 此thử 第đệ 二nhị 明minh 能năng 呵ha 之chi 旨chỉ 。 就tựu 文văn 為vi 二nhị 。 一nhất 明minh 波ba 離ly 錯thác 教giáo 。 二nhị 辨biện 淨tịnh 名danh 善thiện 治trị 。 比Bỉ 丘Khâu 見kiến 有hữu 身thân 心tâm 。 一nhất 封phong 著trước 也dã 。 復phục 言ngôn 有hữu 罪tội 可khả 起khởi 。 心tâm 生sanh 疑nghi 悔hối 。 而nhi 欲dục 滅diệt 之chi 。 二nhị 封phong 著trước 也dã 。 而nhi 波ba 離ly 。 定định 其kỳ 罪tội 相tương/tướng 。 則tắc 封phong 著trước 彌di 厚hậu 。 封phong 著trước 彌di 厚hậu 。 則tắc 罪tội 垢cấu 轉chuyển 增tăng 。 三tam 封phong 著trước 也dã 。 今kim 前tiền 誡giới 之chi 。 故cố 云vân 無vô 重trọng 增tăng 此thử 。 二nhị 比Bỉ 丘Khâu 罪tội 。 當đương 直trực 除trừ 滅diệt 。 勿vật 擾nhiễu 其kỳ 心tâm 。 此thử 第đệ 二nhị 明minh 淨tịnh 名danh 善thiện 治trị 。 就tựu 文văn 為vi 三tam 。 謂vị 標tiêu 釋thích 結kết 。 此thử 初sơ 標tiêu 也dã 。 波ba 離ly 有hữu 二nhị 失thất 。 一nhất 者giả 不bất 說thuyết 實thật 相tướng 。 於ư 理lý 成thành 迂# 。 二nhị 不bất 應ưng 大đại 機cơ 。 於ư 緣duyên 為vi 曲khúc 。 今kim 對đối 斯tư 二nhị 事sự 。 還hoàn 明minh 兩lưỡng 法pháp 。 一nhất 說thuyết 實thật 相tướng 。 稱xưng 乎hồ 理lý 實thật 。 名danh 直trực 除trừ 滅diệt 。 二nhị 應ưng 大đại 機cơ 故cố 。 不bất 機cơ 其kỳ 心tâm 。 所sở 以dĩ 者giả 何hà 。 彼bỉ 罪tội 性tánh 不bất 在tại 內nội 。 不bất 在tại 外ngoại 不bất 在tại 中trung 間gian 。 此thử 第đệ 二nhị 釋thích 善thiện 治trị 。 有hữu 四tứ 門môn 。 初sơ 明minh 罪tội 空không 。 次thứ 辨biện 心tâm 空không 。 三tam 舉cử 況huống 。 四tứ 廣quảng 釋thích 。 夫phu 罪tội 之chi 生sanh 。 由do 因nhân 緣duyên 有hữu 。 求cầu 其kỳ 實thật 性tánh 。 不bất 在tại 三tam 處xứ 。 不bất 在tại 三tam 處xứ 。 則tắc 見kiến 罪tội 空không 。 便tiện 悟ngộ 理lý 實thật 。 悟ngộ 理lý 實thật 。 則tắc 發phát 生sanh 正chánh 觀quán 。 正chánh 觀quán 既ký 生sanh 。 則tắc 煩phiền 惱não 斯tư 滅diệt 。 煩phiền 惱não 尚thượng 滅diệt 。 罪tội 豈khởi 在tại 哉tai 。 不bất 在tại 內nội 者giả 。 不bất 在tại 我ngã 心tâm 也dã 。 若nhược 在tại 我ngã 心tâm 。 不bất 應ưng 待đãi 外ngoại 也dã 。 不bất 在tại 外ngoại 者giả 。 不bất 在tại 他tha 身thân 也dã 。 若nhược 在tại 於ư 他tha 。 不bất 應ưng 由do 我ngã 起khởi 也dã 。 不bất 在tại 中trung 間gian 者giả 。 合hợp 自tự 他tha 求cầu 罪tội 不bất 得đắc 也dã 。 又hựu 識thức 為vi 內nội 。 塵trần 為vi 外ngoại 。 根căn 為vi 中trung 間gian 。 而nhi 罪tội 不bất 在tại 此thử 三tam 處xứ 。 又hựu 罪tội 因nhân 為vi 內nội 。 罪tội 緣duyên 為vi 外ngoại 。 合hợp 內nội 外ngoại 為vi 中trung 間gian 也dã 。 如như 佛Phật 所sở 說thuyết 。 心tâm 垢cấu 故cố 眾chúng 生sanh 垢cấu 心tâm 淨tịnh 故cố 眾chúng 生sanh 淨tịnh 。 此thử 第đệ 二nhị 次thứ 辨biện 心tâm 空không 。 夫phu 罪tội 由do 心tâm 起khởi 。 則tắc 心tâm 是thị 罪tội 根căn 。 然nhiên 心tâm 本bổn 尚thượng 空không 。 罪tội 未vị 寧ninh 有hữu 。 故cố 逆nghịch 尋tầm 其kỳ 本bổn 也dã 。 凡phàm 有hữu 四tứ 句cú 。 初sơ 引dẫn 佛Phật 誠thành 言ngôn 。 心tâm 垢cấu 故cố 眾chúng 生sanh 垢cấu 者giả 。 夫phu 心tâm 有hữu 垢cấu 染nhiễm 。 則tắc 眾chúng 生sanh 受thọ 累lũy/lụy/luy 。 眾chúng 生sanh 受thọ 累lũy/lụy/luy 。 便tiện 是thị 垢cấu 累lũy/lụy/luy 眾chúng 生sanh 。 垢cấu 義nghĩa 既ký 爾nhĩ 。 淨tịnh 義nghĩa 亦diệc 然nhiên 。 心tâm 亦diệc 不bất 在tại 內nội 。 不bất 在tại 外ngoại 不bất 在tại 中trung 間gian 。 第đệ 二nhị 句cú 明minh 心tâm 空không 也dã 。 心tâm 若nhược 在tại 內nội 。 心tâm 應ưng 不bất 由do 外ngoại 境cảnh 。 心tâm 若nhược 在tại 外ngoại 。 內nội 應ưng 無vô 心tâm 。 既ký 非phi 二nhị 處xứ 。 豈khởi 在tại 中trung 間gian 。 如như 其kỳ 心tâm 然nhiên 。 罪tội 垢cấu 亦diệc 然nhiên 。 第đệ 三tam 句cú 以dĩ 本bổn 顯hiển 末mạt 也dã 。 諸chư 法pháp 亦diệc 然nhiên 者giả 。 心tâm 之chi 與dữ 罪tội 。 二nhị 事sự 既ký 空không 。 萬vạn 法pháp 紛phân 紛phân 。 皆giai 由do 心tâm 起khởi 。 在tại 心tâm 既ký 空không 。 故cố 諸chư 法pháp 亦diệc 爾nhĩ 。 不bất 不bất 出xuất 於ư 如như 。 心tâm 之chi 與dữ 罪tội 。 謂vị 內nội 法pháp 空không 。 諸chư 法pháp 亦diệc 爾nhĩ 。 謂vị 外ngoại 法pháp 空không 也dã 。 內nội 之chi 與dữ 外ngoại 。 所sở 以dĩ 空không 者giả 。 良lương 由do 不bất 出xuất 於ư 如như 。 以dĩ 如như 是thị 空không 之chi 異dị 名danh 。 故cố 內nội 外ngoại 亦diệc 爾nhĩ 。 又hựu 非phi 破phá 拆# 內nội 外ngoại 故cố 便tiện 空không 。 良lương 由do 內nội 外ngoại 本bổn 來lai 是thị 如như 。 所sở 以dĩ 空không 也dã 。 如như 優Ưu 波Ba 離Ly 。 心tâm 相tương/tướng 得đắc 解giải 脫thoát 時thời 。 寧ninh 有hữu 垢cấu 不phủ 。 此thử 第đệ 三tam 舉cử 況huống 。 凡phàm 有hữu 三tam 句cú 。 一nhất 問vấn 。 二nhị 答đáp 。 三tam 況huống 。 聲Thanh 聞Văn 初sơ 成thành 羅La 漢Hán 。 證chứng 第đệ 九cửu 解giải 脫thoát 道đạo 。

爾nhĩ 時thời 唯duy 有hữu 淨tịnh 心tâm 。 無vô 有hữu 垢cấu 染nhiễm 。 今kim 欲dục 以dĩ 其kỳ 類loại 眾chúng 生sanh 心tâm 。 故cố 前tiền 定định 其kỳ 言ngôn 也dã 。 我ngã 言ngôn 不phủ 也dã 。 此thử 第đệ 二nhị 波ba 離ly 正chánh 答đáp 。 明minh 證chứng 果Quả 之chi 時thời 。 唯duy 淨tịnh 無vô 垢cấu 也dã 。 維duy 摩ma 詰cật 言ngôn 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 心tâm 。 相tương/tướng 無vô 垢cấu 亦diệc 復phục 如như 是thị 。 第đệ 三tam 舉cử 況huống 類loại 也dã 。 小Tiểu 乘Thừa 謂vị 。 羅La 漢Hán 在tại 觀quán 之chi 時thời 。 心tâm 則tắc 無vô 垢cấu 。 眾chúng 生sanh 未vị 能năng 斷đoạn 惑hoặc 。 心tâm 則tắc 有hữu 垢cấu 。 故cố 今kim 持trì 二Nhị 乘Thừa 之chi 無vô 類loại 凡phàm 夫phu 之chi 有hữu 也dã 。 唯duy 優ưu 波ba 離ly 妄vọng 想tưởng 是thị 垢cấu 。 無vô 妄vọng 想tưởng 是thị 淨tịnh 。 顛điên 倒đảo 是thị 垢cấu 。 無vô 顛điên 倒đảo 是thị 淨tịnh 。 取thủ 我ngã 是thị 垢cấu 。 不bất 取thủ 我ngã 是thị 淨tịnh 。 此thử 第đệ 四tứ 廣quảng 釋thích 。 上thượng 雖tuy 明minh 罪tội 空không 。 而nhi 惑hoặc 者giả 生sanh 疑nghi 。 若nhược 罪tội 非phi 有hữu 。 何hà 得đắc 大đại 小tiểu 經kinh 律luật 。 說thuyết 眾chúng 生sanh 起khởi 罪tội 。 故cố 今kim 釋thích 云vân 。 妄vọng 想tưởng 故cố 見kiến 有hữu 罪tội 。 是thị 故cố 餘dư 經kinh 明minh 有hữu 。 今kim 據cứ 理lý 實thật 。 所sở 以dĩ 云vân 無vô 。 妄vọng 想tưởng 。 顛điên 倒đảo 。 取thủ 我ngã 。 三tam 科khoa 異dị 者giả 。 橫hoạnh/hoành 謂vị 分phân 別biệt 。 名danh 為vi 妄vọng 想tưởng 。 無vô 而nhi 謂vị 有hữu 。 翻phiên 背bối/bội 理lý 實thật 。 稱xưng 為vi 顛điên 倒đảo 。 所sở 以dĩ 顛điên 倒đảo 。 由do 根căn 本bổn 取thủ 我ngã 。 又hựu 妄vọng 想tưởng 是thị 八bát 妄vọng 。 如như 地địa 持trì 說thuyết 。 顛điên 倒đảo 是thị 三tam 倒đảo 。 取thủ 我ngã 是thị 眾chúng 見kiến 根căn 本bổn 。 優ưu 波ba 離ly 一nhất 切thiết 法pháp 生sanh 滅diệt 不bất 住trụ 。 如như 幻huyễn 如như 電điện 。 諸chư 法pháp 不bất 相tương 待đãi 。 乃nãi 至chí 一nhất 念niệm 不bất 住trụ 。 上thượng 明minh 罪tội 由do 妄vọng 有hữu 。 今kim 辨biện 妄vọng 有hữu 非phi 有hữu 。 亦diệc 是thị 釋thích 妄vọng 有hữu 義nghĩa 。 不bất 相tương 待đãi 者giả 。 此thử 不bất 明minh 無vô 長trường 短đoản 等đẳng 相tương 待đãi 。 但đãn 辨biện 諸chư 法pháp 無vô 常thường 。 前tiền 心tâm 不bất 待đãi 後hậu 心tâm 。 生sanh 竟cánh 然nhiên 後hậu 方phương 滅diệt 。 以dĩ 諸chư 法pháp 不bất 住trụ 。 亦diệc 生sanh 即tức 滅diệt 也dã 。 無vô 住trụ 則tắc 如như 幻huyễn 。 不bất 實thật 所sở 以dĩ 空không 。 諸chư 法pháp 唯duy 妄vọng 見kiến 如như 夢mộng 如như 炎diễm 。 如như 水thủy 中trung 月nguyệt 。 如như 鏡kính 中trung 像tượng 。 以dĩ 妄vọng 想tưởng 生sanh 。 上thượng 明minh 外ngoại 法pháp 不bất 住trụ 。 此thử 辨biện 內nội 心tâm 妄vọng 見kiến 。 俱câu 明minh 空không 義nghĩa 。 夫phu 以dĩ 見kiến 妄vọng 故cố 。 則tắc 所sở 見kiến 不bất 實thật 。 是thị 故cố 為vi 空không 。 上thượng 二nhị 喻dụ 。 取thủ 其kỳ 速tốc 滅diệt 。 此thử 四tứ 喻dụ 。 喻dụ 其kỳ 妄vọng 想tưởng 其kỳ 知tri 此thử 者giả 。 是thị 名danh 奉phụng 律luật 。 淨tịnh 名danh 善thiện 治trị 有hữu 三tam 。 標tiêu 釋thích 已dĩ 竟cánh 。 今kim 總tổng 結kết 歎thán 也dã 。 行hành 順thuận 律luật 法pháp 。 故cố 名danh 奉phụng 律luật 。 此thử 歎thán 行hành 也dã 。 其kỳ 知tri 此thử 者giả 。 是thị 名danh 善thiện 解giải 。 知tri 罪tội 實thật 相tướng 。 名danh 為vi 善thiện 解giải 。 此thử 嘆thán 解giải 也dã 。 自tự 有hữu 解giải 律luật 而nhi 不bất 行hành 。 自tự 有hữu 行hành 律luật 而nhi 不bất 解giải 。 故cố 雙song 嘆thán 也dã 。 問vấn 。 今kim 明minh 罪tội 空không 。 云vân 何hà 是thị 奉phụng 律luật 。 答đáp 。 律luật 名danh 毘tỳ 尼ni 。 此thử 言ngôn 善thiện 治trị 。 謂vị 自tự 能năng 治trị 三tam 毒độc 。 亦diệc 能năng 治trị 於ư 眾chúng 生sanh 。 令linh 知tri 罪tội 空không 。 真chân 善thiện 治trị 也dã 。 於ư 是thị 二nhị 比Bỉ 丘Khâu 言ngôn 上thượng 智trí 哉tai 是thị 優Ưu 波Ba 離Ly 。 所sở 不bất 及cập 持trì 律luật 之chi 上thượng 。 不bất 能năng 說thuyết 我ngã 答đáp 言ngôn 自tự 捨xả 如Như 來Lai 。 未vị 有hữu 聲Thanh 聞Văn 及cập 菩Bồ 薩Tát 。 制chế 其kỳ 樂nhạo 說thuyết 之chi 辨biện 其kỳ 智trí 慧tuệ 明minh 達đạt 。 為vi 若nhược 此thử 也dã 。 時thời 二nhị 比Bỉ 丘Khâu 。 疑nghi 悔hối 即tức 除trừ 。 發phát 阿A 耨Nậu 多Đa 羅La 三Tam 藐Miệu 三Tam 菩Bồ 提Đề 心tâm 。 作tác 是thị 願nguyện 言ngôn 。 令linh 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 皆giai 得đắc 是thị 辨biện 。 此thử 第đệ 三Tam 明Minh 時thời 眾chúng 得đắc 益ích 。 文văn 有hữu 三tam 句cú 。 第đệ 一nhất 比Bỉ 丘Khâu 雙song 嘆thán 。 二nhị 波ba 離ly 雙song 答đáp 。 三tam 比Bỉ 丘Khâu 雙song 益ích 。 初sơ 雙song 嘆thán 者giả 。 上thượng 智trí 哉tai 。 嘆thán 淨tịnh 名danh 內nội 智trí 。 持trì 律luật 之chi 上thượng 。 而nhi 不bất 能năng 說thuyết 。 嘆thán 淨tịnh 名danh 外ngoại 辨biện 。 二nhị 波ba 離ly 雙song 答đáp 。 初sơ 答đáp 外ngoại 辨biện 。 其kỳ 智trí 慧tuệ 明minh 達đạt 。 次thứ 答đáp 內nội 智trí 。 比Bỉ 丘Khâu 雙song 益ích 者giả 。 疑nghi 悔hối 即tức 除trừ 。 謂vị 惡ác 滅diệt 也dã 。 發phát 心tâm 。 明minh 善thiện 生sanh 也dã 。 故cố 我ngã 不bất 任nhậm 。 詣nghệ 彼bỉ 問vấn 疾tật 。 第đệ 三tam 總tổng 結kết 不bất 堪kham 。

佛Phật 告cáo 羅la 睺hầu 羅la 汝nhữ 行hành 詣nghệ 維duy 摩ma 詰cật 問vấn 疾tật 。

此thử 第đệ 九cửu 次thứ 命mạng 羅la 睺hầu 羅la 。 就tựu 文văn 為vi 二nhị 。 初sơ 命mạng 。 次thứ 辭từ 不bất 堪kham 。 羅la 睺hầu 者giả 。 此thử 言ngôn 覆phú 障chướng 。 謂vị 六lục 年niên 在tại 胎thai 。 為vi 胎thai 所sở 覆phú 障chướng 。 因nhân 以dĩ 為vi 名danh 。 所sở 以dĩ 有hữu 羅la 睺hầu 者giả 。 諸chư 相tướng 師sư 。 四tứ 月nguyệt 八bát 日nhật 。 來lai 白bạch 淨Tịnh 飯Phạn 王Vương 言ngôn 。 太thái 子tử 。 若nhược 今kim 夜dạ 不bất 出xuất 家gia 。 明minh 日nhật 七thất 寶bảo 自tự 至chí 。 為vi 轉Chuyển 輪Luân 王Vương 。 父phụ 王vương 。 夜dạ 增tăng 其kỳ 伎kỹ 樂nhạc 。 菩Bồ 薩Tát 欲dục 心tâm 內nội 發phát 。 耶Da 輸Du 陀Đà 羅La 。 其kỳ 夜dạ 有hữu 身thân 。 淨tịnh 居cư 天thiên 。 悲bi 而nhi 言ngôn 。 菩Bồ 薩Tát 貪tham 著trước 五ngũ 欲dục 。 眾chúng 生sanh 誰thùy 度độ 之chi 。 內nội 觀quán 出xuất 家gia 。 後hậu 成thành 道Đạo 夜dạ 。 始thỉ 生sanh 羅la 睺hầu 。 所sở 以dĩ 六lục 年niên 在tại 胎thai 者giả 。 智Trí 度Độ 論luận 云vân 。 羅la 雲vân 過quá 去khứ 為vi 王vương 。 六lục 日nhật 飢cơ 餓ngạ 仙tiên 人nhân 。 故cố 招chiêu 此thử 報báo 。 又hựu 餘dư 經Kinh 云vân 。 由do 塞tắc 鼠thử 穴huyệt 。 受thọ 斯tư 果quả 也dã 。 羅la 睺hầu 。 亦diệc 名danh 宮cung 生sanh 。 悉tất 達đạt 出xuất 家gia 。 而nhi 生sanh 羅la 睺hầu 。 諸chư 釋thích 謂vị 非phi 佛Phật 子tử 。 欲dục 燒thiêu 殺sát 之chi 。 耶da 輸du 抱bão 子tử 立lập 誓thệ 。 俱câu 投đầu 於ư 火hỏa 。 而nhi 化hóa 成thành 蓮liên 華hoa 。 諸chư 釋thích 云vân 。 真chân 宮cung 王vương 也dã 。 因nhân 以dĩ 為vi 名danh 。 羅la 睺hầu 羅la 白bạch 佛Phật 言ngôn 世Thế 尊Tôn 。 我ngã 不bất 堪kham 任nhậm 。 詣nghệ 彼bỉ 問vấn 疾tật 。 第đệ 二nhị 辭từ 不bất 堪kham 。 就tựu 文văn 為vi 三tam 。 謂vị 標tiêu 釋thích 結kết 。 此thử 初sơ 標tiêu 也dã 。 所sở 以dĩ 者giả 何hà 。 憶ức 念niệm 昔tích 時thời 。 毘Tỳ 耶Da 離Ly 諸chư 長trưởng 者giả 來lai 詣nghệ 我ngã 所sở 。 稽khể 首thủ 作tác 禮lễ 。 問vấn 我ngã 言ngôn 唯duy 羅la 睺hầu 羅la 汝nhữ 佛Phật 子tử 捨xả 轉Chuyển 輪Luân 王Vương 位vị 。 出xuất 家gia 為vì 道Đạo 。 其kỳ 出xuất 家gia 者giả 。 有hữu 何hà 等đẳng 利lợi 。 我ngã 即tức 如như 法Pháp 。 為vi 說thuyết 出xuất 家gia 。 功công 德đức 之chi 利lợi 。 此thử 第đệ 二nhị 釋thích 不bất 堪kham 。 就tựu 文văn 為vi 三tam 。 一nhất 被bị 呵ha 之chi 由do 。 二nhị 能năng 呵ha 之chi 旨chỉ 。 三Tam 明Minh 時thời 眾chúng 得đắc 益ích 。 初sơ 文văn 為vi 二nhị 。 一nhất 長trưởng 者giả 子tử 問vấn 。 二nhị 羅la 雲vân 答đáp 。 捨xả 轉Chuyển 輪Luân 王Vương 位vị 者giả 。 佛Phật 不bất 出xuất 家gia 。 當đương 為vi 金Kim 輪Luân 聖Thánh 王Vương 。 王vương 四tứ 天thiên 下hạ 。 羅la 雲vân 不bất 出xuất 家gia 。 當đương 為vi 鐵thiết 輪Luân 王Vương 。 王vương 一nhất 天thiên 下hạ 。 一nhất 天thiên 下hạ 地địa 及cập 虛hư 空không 。 各các 十thập 由do 旬tuần 鬼quỷ 神thần 。 屬thuộc 之chi 為vi 其kỳ 給cấp 使sử 。 羅la 雲vân 。 所sở 以dĩ 出xuất 家gia 者giả 。 佛Phật 成thành 道Đạo 竟cánh 。 還hoàn 至chí 本bổn 國quốc 。 羅la 雲vân 年niên 始thỉ 六lục 歲tuế 。 如Như 來Lai 明minh 日nhật 至chí 。 變biến 千thiên 比Bỉ 丘Khâu 。 悉tất 如như 佛Phật 形hình 。 羅la 雲vân 直trực 往vãng 佛Phật 所sở 。 摩ma 其kỳ 頂đảnh 。 明minh 日nhật 歸quy 精tinh 舍xá 。 勅sắc 身thân 子tử 目Mục 連Liên 度độ 之chi 。 初sơ 出xuất 家gia 後hậu 。 喜hỷ 多đa 暴bạo 口khẩu 形hình 詔chiếu 於ư 人nhân 。 佛Phật 一nhất 時thời 約ước 勅sắc 。 於ư 斯tư 永vĩnh 斷đoạn 。 相tương/tướng 罵mạ 不bất 瞋sân 。 佛Phật 嘆thán 其kỳ 忍nhẫn 辱nhục 持trì 戒giới 密mật 行hành 第đệ 一nhất 。 諸chư 長trưởng 者giả 子tử 。 所sở 以dĩ 問vấn 者giả 。 見kiến 羅la 睺hầu 所sở 捨xả 至chí 重trọng/trùng 。 未vị 聞văn 其kỳ 所sở 得đắc 。 是thị 故cố 問vấn 也dã 。 我ngã 即tức 為vi 如như 法Pháp 說thuyết 出xuất 家gia 利lợi 者giả 。 依y 出xuất 家gia 功công 德đức 經kinh 。 有hữu 人nhân 殺sát 三Tam 千Thiên 世Thế 界Giới 眾chúng 生sanh 。 有hữu 人nhân 救cứu 之chi 得đắc 脫thoát 。 有hữu 人nhân 挑thiêu 三Tam 千Thiên 世Thế 界Giới 眾chúng 生sanh 眼nhãn 。 有hữu 人nhân 治trị 之chi 得đắc 差sai 。 其kỳ 出xuất 家gia 福phước 。 多đa 彼bỉ 救cứu 治trị 。 功công 德đức 相tương 應ứng 。 為vi 說thuyết 此thử 利lợi 也dã 。

時thời 維Duy 摩Ma 詰Cật 。 來lai 謂vị 我ngã 言ngôn 。 羅la 睺hầu 羅la 不bất 應ưng 說thuyết 出xuất 家gia 。 功công 德đức 之chi 利lợi 。 此thử 第đệ 二nhị 能năng 呵ha 之chi 旨chỉ 。 就tựu 文văn 為vi 二nhị 。 初sơ 呵ha 羅la 云vân 所sở 說thuyết 。 次thứ 淨tịnh 名danh 辨biện 出xuất 家gia 之chi 利lợi 。 羅la 什thập 云vân 。 羅la 雲vân 受thọ 屈khuất 。 其kỳ 旨chỉ 有hữu 四tứ 。 一nhất 不bất 見kiến 人nhân 根căn 。 應ưng 非phi 其kỳ 藥dược 。 二nhị 出xuất 家gia 功công 德đức 無vô 量lượng 。 而nhi 說thuyết 之chi 有hữu 限hạn 。 三tam 即tức 是thị 實thật 相tướng 。 而nhi 以dĩ 相tương/tướng 說thuyết 之chi 。 四tứ 出xuất 家gia 本bổn 為vi 實thật 相tướng 涅Niết 槃Bàn 。 羅la 云vân 不bất 說thuyết 其kỳ 本bổn 。 吉cát 藏tạng 謂vị 。 家gia 有hữu 二nhị 種chủng 。 一nhất 者giả 形hình 家gia 。 謂vị 父phụ 母mẫu 妻thê 子tử 。 二nhị 者giả 心tâm 家gia 。 即tức 是thị 煩phiền 惱não 。 諸chư 長trưởng 者giả 子tử 。 無vô 出xuất 形hình 家gia 之chi 義nghĩa 。 有hữu 出xuất 心tâm 家gia 之chi 義nghĩa 。 而nhi 羅la 云vân 雖tuy 嘆thán 出xuất 形hình 家gia 。 於ư 事sự 無vô 益ích 。 若nhược 說thuyết 出xuất 心tâm 家gia 。 則tắc 便tiện 有hữu 利lợi 。 而nhi 不bất 應ưng 說thuyết 而nhi 說thuyết 。 應ưng 說thuyết 而nhi 不bất 說thuyết 。 則tắc 是thị 漏lậu 機cơ 。 所sở 以dĩ 受thọ 屈khuất 。 所sở 以dĩ 者giả 何hà 。 無vô 利lợi 無vô 功công 德đức 。 是thị 為vi 出xuất 家gia 。 有hữu 為vi 法pháp 者giả 。 可khả 說thuyết 有hữu 利lợi 有hữu 功công 德đức 。 夫phu 出xuất 家gia 者giả 。 為vì 無vô 為vi 法Pháp 。 無vô 為vi 法Pháp 中trung 。 無vô 利lợi 無vô 功công 德đức 。 此thử 第đệ 二nhị 得đắc 名danh 說thuyết 出xuất 家gia 法pháp 。 諸chư 長trưởng 者giả 子tử 。 正chánh 以dĩ 有hữu 得đắc 為vi 懷hoài 。 謂vị 有hữu 人nhân 能năng 出xuất 。 有hữu 家gia 可khả 出xuất 。 家gia 為vi 過quá 罪tội 。 出xuất 有hữu 功công 德đức 。 此thử 皆giai 有hữu 所sở 得đắc 心tâm 。 即tức 是thị 有hữu 為vi 法pháp 。 悉tất 名danh 為vi 家gia 。 維duy 摩ma 破phá 著trước 心tâm 故cố 。 讚tán 無vô 為vi 法pháp 。 無vô 為vi 是thị 果quả 。 出xuất 家gia 為vi 因nhân 。 果quả 既ký 無vô 為vi 。 因nhân 豈khởi 有hữu 著trước 。 若nhược 能năng 蕭tiêu 然nhiên 無vô 寄ký 。 始thỉ 是thị 出xuất 家gia 。 羅la 睺hầu 羅la 出xuất 家gia 者giả 無vô 彼bỉ 無vô 此thử 。 亦diệc 無vô 中trung 間gian 。 在tại 俗tục 為vi 此thử 。 出xuất 家gia 為vi 彼bỉ 。 出xuất 家gia 方phương 便tiện 。 名danh 為vi 中trung 間gian 。 今kim 並tịnh 忘vong 之chi 。 即tức 出xuất 家gia 也dã 。 離ly 六lục 十thập 二nhị 見kiến 。 處xử 於ư 涅Niết 槃Bàn 。 既ký 忘vong 彼bỉ 此thử 兩lưỡng 間gian 。 復phục 離ly 諸chư 見kiến 。 便tiện 處xứ 涅Niết 槃Bàn 果quả 。 智trí 者giả 所sở 受thọ 。 聖thánh 所sở 行hành 處xứ 。 地địa 前tiền 菩Bồ 薩Tát 。 依y 教giáo 生sanh 解giải 。 名danh 為vi 智trí 者giả 。 信tín 順thuận 此thử 法pháp 。 是thị 名danh 為vi 受thọ 。 登đăng 地địa 。 會hội 於ư 正chánh 理lý 。 稱xưng 之chi 為vi 聖thánh 。 聖thánh 心tâm 遊du 之chi 。 故cố 云vân 行hành 也dã 。 降hàng 伏phục 眾chúng 魔ma 度độ 五ngũ 道đạo 。 經Kinh 云vân 一nhất 人nhân 出xuất 家gia 。 魔ma 宮cung 皆giai 動động 。 始thỉ 動động 魔ma 宮cung 。 終chung 心tâm 降hàng 伏phục 。 既ký 降hàng 伏phục 四tứ 魔ma 。 必tất 超siêu 度độ 五ngũ 道đạo 。 凡phàm 夫phu 能năng 出xuất 四tứ 趣thú 。 不bất 能năng 出xuất 天thiên 道đạo 。 出xuất 家gia 求cầu 滅diệt 。 則tắc 五ngũ 道đạo 斯tư 度độ 。 淨tịnh 五Ngũ 眼Nhãn 得đắc 五Ngũ 力Lực 。 立lập 五ngũ 根căn 不bất 惱não 於ư 彼bỉ 。 二Nhị 乘Thừa 出xuất 家gia 。 雖tuy 度độ 五ngũ 道đạo 。 不bất 能năng 淨tịnh 五ngũ 眼nhãn 。 大Đại 乘Thừa 離ly 俗tục 。 能năng 淨tịnh 五ngũ 眼nhãn 。 五ngũ 眼nhãn 有hữu 二nhị 。 一nhất 約ước 五ngũ 人nhân 有hữu 五ngũ 。 人nhân 有hữu 肉nhục 眼nhãn 。 天thiên 有hữu 天thiên 眼nhãn 。 二Nhị 乘Thừa 慧tuệ 眼nhãn 。 菩Bồ 薩Tát 法Pháp 眼nhãn 。 佛Phật 佛Phật 眼nhãn 。 一nhất 人nhân 具cụ 五ngũ 者giả 。 見kiến 彰chương 內nội 為vi 肉nhục 眼nhãn 。 見kiến 障chướng 外ngoại 為vi 天thiên 眼nhãn 。 照chiếu 實thật 相tướng 為vi 慧tuệ 眼nhãn 。 照chiếu 二Nhị 乘Thừa 法pháp 滅diệt 。 名danh 為vi 法Pháp 眼nhãn 。 照chiếu 於ư 佛Phật 性tánh 。 兼kiêm 無vô 法pháp 不bất 知tri 。 名danh 為vi 佛Phật 眼nhãn 。 今kim 論luận 後hậu 五ngũ 。 故cố 名danh 為vi 淨tịnh 。 信tín 進tiến 念niệm 定định 慧tuệ 為vi 五ngũ 。 此thử 五ngũ 。 在tại 鈍độn 根căn 人nhân 心tâm 為vi 根căn 。 在tại 利lợi 根căn 人nhân 心tâm 為vi 力lực 。 若nhược 據cứ 一nhất 人nhân 。 則tắc 始thỉ 終chung 為vi 異dị 。 在tại 家gia 。 有hữu 妻thê 子tử 財tài 產sản 。 若nhược 遇ngộ 因nhân 緣duyên 。 必tất 惱não 於ư 彼bỉ 。 出xuất 家gia 。 則tắc 道đạo 超siêu 事sự 外ngoại 。 惱não 因nhân 自tự 息tức 。 故cố 云vân 惱não 於ư 彼bỉ 。 離ly 眾chúng 雜tạp 惡ác 。 摧tồi 伏phục 外ngoại 道đạo 。 在tại 俗tục 行hành 善thiện 。 由do 雜tạp 不bất 善thiện 。 出xuất 家gia 求cầu 道Đạo 。 道đạo 既ký 純thuần 淨tịnh 。 行hành 分phần/phân 不bất 雜tạp 也dã 。 出xuất 家gia 不bất 為vi 摧tồi 物vật 。 而nhi 諸chư 惡ác 自tự 消tiêu 。 猶do 如như 日nhật 出xuất 。 不bất 期kỳ 滅diệt 闇ám 。 而nhi 闇ám 自tự 滅diệt 也dã 。 超siêu 越việt 假giả 名danh 。 經kinh 說thuyết 有hữu 四tứ 。 一nhất 生sanh 死tử 是thị 假giả 名danh 。 涅Niết 槃Bàn 非phi 假giả 名danh 。 生sanh 死tử 是thị 浮phù 虛hư 幻huyễn 偽ngụy 。 所sở 以dĩ 是thị 假giả 。 涅Niết 槃Bàn 真chân 實thật 。 故cố 非phi 是thị 假giả 。 二nhị 者giả 涅Niết 槃Bàn 是thị 假giả 。 生sanh 死tử 非phi 假giả 。 涅Niết 槃Bàn 無vô 名danh 。 強cường/cưỡng 為vi 立lập 名danh 。 所sở 以dĩ 是thị 假giả 。 生sanh 死tử 本bổn 是thị 名danh 相tướng 之chi 法pháp 。 非phi 強cường/cưỡng 立lập 名danh 。 是thị 故cố 非phi 假giả 。 三tam 者giả 俱câu 是thị 假giả 。 以dĩ 生sanh 死tử 涅Niết 槃Bàn 。 是thị 因nhân 緣duyên 相tương 待đãi 。 故cố 是thị 假giả 也dã 。 如như 華hoa 嚴nghiêm 云vân 。 生sanh 死tử 涅Niết 槃Bàn 。 二nhị 俱câu 是thị 虛hư 妄vọng 。 四tứ 二nhị 俱câu 非phi 假giả 。 癈phế 名danh 就tựu 法pháp 。 法pháp 體thể 皆giai 如như 。 如như 內nội 絕tuyệt 言ngôn 。 故cố 非phi 假giả 稱xưng 。 今kim 就tựu 初sơ 門môn 。 明minh 生sanh 死tử 是thị 假giả 名danh 。 得đắc 涅Niết 槃Bàn 故cố 超siêu 出xuất 也dã 。 出xuất 非phi 泥nê 無vô 繫hệ 著trước 。 出xuất 假giả 名danh 離ly 生sanh 死tử 果quả 。 出xuất 淤ứ 泥nê 。 離ly 生sanh 死tử 因nhân 。 在tại 家gia 沒một 愛ái 泥nê 。 外ngoại 道đạo 出xuất 家gia 沒một 見kiến 泥nê 。 今kim 明minh 真chân 出xuất 家gia 。 俱câu 離ly 愛ái 見kiến 。 非phi 但đãn 離ly 生sanh 死tử 之chi 愛ái 見kiến 。 亦diệc 無vô 繫hệ 著trước 於ư 道Đạo 法Pháp 。 無vô 我ngã 所sở 無vô 所sở 受thọ 無vô 擾nhiễu 亂loạn 。 所sở 以dĩ 無vô 繫hệ 著trước 者giả 。 由do 無vô 我ngã 所sở 故cố 也dã 。 受thọ 之chi 言ngôn 取thủ 。 取thủ 有hữu 四tứ 種chủng 。 欲dục 取thủ 。 我ngã 取thủ 。 戒giới 取thủ 。 見kiến 取thủ 。 今kim 無vô 此thử 四tứ 取thủ 也dã 。 若nhược 內nội 有hữu 四tứ 取thủ 。 必tất 有hữu 擾nhiễu 亂loạn 。 以dĩ 心tâm 無vô 所sở 取thủ 。 故cố 無vô 擾nhiễu 亂loạn 。 內nội 懷hoài 喜hỷ 護hộ 彼bỉ 意ý 隨tùy 禪thiền 定định 離ly 眾chúng 過quá 。 出xuất 家gia 之chi 人nhân 。 有hữu 三tam 種chủng 喜hỷ 。 一nhất 者giả 有hữu 現hiện 世thế 功công 德đức 。 自tự 然nhiên 豫dự 欣hân 。 二nhị 者giả 後hậu 得đắc 涅Niết 槃Bàn 。 心tâm 常thường 歡hoan 悅duyệt 。 三tam 者giả 不bất 憂ưu 不bất 喜hỷ 。 心tâm 無vô 依y 著trước 。 則tắc 真chân 淨tịnh 妙diệu 喜hỷ 也dã 。 又hựu 能năng 將tương 順thuận 眾chúng 生sanh 。 不bất 乖quai 逆nghịch 其kỳ 意ý 。 故cố 言ngôn 護hộ 彼bỉ 意ý 。 隨tùy 禪thiền 定định 者giả 。 戒giới 能năng 折chiết 伏phục 煩phiền 惱não 。 令linh 其kỳ 勢thế 微vi 。 禪thiền 定định 能năng 遮già 。 便tiện 惑hoặc 不bất 起khởi 。 智trí 慧tuệ 能năng 滅diệt 。 畢tất 竟cánh 無vô 餘dư 。 今kim 持trì 戒giới 清thanh 淨tịnh 。 則tắc 結kết 薄bạc 心tâm 靜tĩnh 。 與dữ 禪thiền 相tương 順thuận 。 故cố 言ngôn 隨tùy 也dã 。 若nhược 能năng 如như 是thị 。 是thị 真chân 出xuất 家gia 。 若nhược 能năng 不bất 違vi 上thượng 說thuyết 。 是thị 真chân 出xuất 家gia 。 總tổng 結kết 之chi 也dã 。 於ư 是thị 維Duy 摩Ma 詰Cật 。 語ngứ 諸chư 長trưởng 者giả 子tử 。 汝nhữ 等đẳng 於ư 正Chánh 法Pháp 中trung 。 宜nghi 共cộng 出xuất 家gia 。 所sở 以dĩ 者giả 何hà 。 佛Phật 世thế 難nan 值trị 。 此thử 第đệ 三Tam 明Minh 時thời 眾chúng 出xuất 益ích 。 凡phàm 有hữu 四tứ 句cú 。 初sơ 淨tịnh 名danh 勸khuyến 出xuất 家gia 。 二nhị 長trưởng 者giả 不bất 敢cảm 違vi 佛Phật 制chế 。 三tam 淨tịnh 名danh 重trọng/trùng 勸khuyến 發phát 心tâm 。 四tứ 長trưởng 者giả 受thọ 旨chỉ 。 此thử 初sơ 文văn 也dã 。 淨tịnh 名danh 知tri 其kỳ 。 不bất 得đắc 出xuất 家gia 。 而nhi 欲dục 令linh 其kỳ 發phát 心tâm 。 故cố 有hữu 此thử 勸khuyến 耳nhĩ 諸chư 長trưởng 者giả 子tử 。 言ngôn 居cư 士sĩ 我ngã 聞văn 佛Phật 言ngôn 。 父phụ 母mẫu 不bất 聽thính 。 不bất 得đắc 出xuất 家gia 。 此thử 第đệ 二nhị 答đáp 也dã 。 律luật 云vân 。 有hữu 人nhân 詣nghệ 僧Tăng 坊phường 。 諸chư 比Bỉ 丘Khâu 輒triếp 度độ 之chi 。 其kỳ 父phụ 母mẫu 大đại 愁sầu 苦khổ 。 訴tố 淨tịnh 飯phạn 之chi 。 淨tịnh 飯phạn 王vương 云vân 。 太thái 子tử 無vô 令linh 我ngã 知tri 。 輒triếp 私tư 出xuất 家gia 。 吾ngô 愁sầu 苦khổ 。 自tự 令linh 已dĩ 去khứ 。 父phụ 母mẫu 不bất 聽thính 。 不bất 得đắc 出xuất 家gia 。 以dĩ 是thị 事sự 白bạch 佛Phật 。 佛Phật 制chế 戒giới 云vân 。 若nhược 父phụ 母mẫu 不bất 聽thính 。 不bất 得đắc 趣thú 度độ 之chi 者giả 。 得đắc 吉cát 羅la 罪tội 維duy 摩ma 詰cật 言ngôn 然nhiên 汝nhữ 等đẳng 便tiện 發phát 阿A 耨Nậu 多Đa 羅La 三Tam 藐Miệu 三Tam 菩Bồ 提Đề 心tâm 。 是thị 即tức 出xuất 家gia 。 是thị 即tức 具cụ 足túc 。 此thử 第đệ 三tam 文văn 也dã 。 所sở 以dĩ 勸khuyến 發phát 心tâm 者giả 。 彰chương 其kỳ 形hình 雖tuy 繫hệ 於ư 二nhị 親thân 。 而nhi 心tâm 超siêu 於ư 三tam 界giới 。 則tắc 是thị 出xuất 於ư 心tâm 家gia 。 既ký 出xuất 心tâm 家gia 。 則tắc 身thân 口khẩu 無vô 眾chúng 惡ác 。 便tiện 是thị 具cụ 足túc 戒giới 也dã 。

爾nhĩ 時thời 三tam 十thập 二nhị 長trưởng 者giả 子tử 。 皆giai 發phát 阿A 耨Nậu 多Đa 羅La 三Tam 藐Miệu 三Tam 菩Bồ 提Đề 心tâm 。 此thử 第đệ 四tứ 文văn 也dã 。 諸chư 長trưởng 者giả 子tử 。 既ký 以dĩ 有hữu 礙ngại 。 不bất 形hình 出xuất 家gia 。 而nhi 聞văn 在tại 家gia 有hữu 出xuất 心tâm 家gia 之chi 理lý 。 故cố 欣hân 然nhiên 從tùng 之chi 。 故cố 我ngã 不bất 任nhậm 。 詣nghệ 彼bỉ 問vấn 疾tật 。 此thử 第đệ 三tam 總tổng 結kết 。

佛Phật 告cáo 阿A 難Nan 。 汝nhữ 行hành 詣nghệ 維duy 摩ma 詰cật 問vấn 疾tật 。

第đệ 十thập 次thứ 命mạng 阿A 難Nan 也dã 。 就tựu 文văn 為vi 二nhị 。 初sơ 命mạng 。 二nhị 辭từ 不bất 堪kham 。 阿A 難Nan 者giả 。 此thử 云vân 無vô 染nhiễm 。 支chi 道đạo 林lâm 云vân 博bác 聞văn 。 舊cựu 翻phiên 歡hoan 喜hỷ 。 凡phàm 有hữu 三tam 義nghĩa 。 一nhất 者giả 。 釋Thích 迦Ca 過quá 去khứ 發phát 願nguyện 。 願nguyện 我ngã 成thành 佛Phật 。 持trì 者giả 名danh 曰viết 歡Hoan 喜Hỷ 。 二nhị 者giả 。 阿A 難Nan 是thị 佛Phật 得đắc 道Đạo 夜dạ 生sanh 。 淨tịnh 飯phạn 王vương 云vân 。 今kim 是thị 歡hoan 喜hỷ 日nhật 。 可khả 絡lạc 此thử 兒nhi 以dĩ 為vi 歡hoan 喜hỷ 。 三tam 者giả 。 阿A 難Nan 形hình 容dung 端đoan 正chánh 。 見kiến 者giả 歡hoan 喜hỷ 。 故cố 名danh 歡hoan 喜hỷ 。 阿A 難Nan 與dữ 羅la 雲vân 。 同đồng 是thị 佛Phật 親thân 。 而nhi 命mạng 有hữu 前tiền 後hậu 者giả 。 凡phàm 有hữu 四tứ 義nghĩa 。 一nhất 者giả 阿A 難Nan 與dữ 羅la 雲vân 。 雖tuy 同đồng 是thị 佛Phật 得đắc 道Đạo 夜dạ 生sanh 。 而nhi 羅la 雲vân 。 在tại 胎thai 六lục 年niên 。 以dĩ 其kỳ 年niên 大đại 。 故cố 前tiền 命mạng 也dã 。 二nhị 者giả 羅la 云vân 出xuất 家gia 。 得đắc 羅La 漢Hán 果Quả 。 阿A 難Nan 猶do 居cư 學học 地địa 。 三tam 者giả 羅la 云vân 在tại 俗tục 。 當đương 紹thiệu 國quốc 位vị 。 阿A 難Nan 不bất 然nhiên 。 以dĩ 君quân 臣thần 次thứ 第đệ 故cố 。 命mạng 有hữu 前tiền 後hậu 。 四tứ 者giả 。 羅la 睺hầu 明minh 出xuất 家gia 為vi 因nhân 。

阿A 難Nan 。 辨biện 法Pháp 身thân 為vi 果quả 。 先tiên 因nhân 後hậu 果quả 。 以dĩ 為vi 次thứ 第đệ 。 阿A 難Nan 白bạch 佛Phật 言ngôn 。 世Thế 尊Tôn 我ngã 不bất 堪kham 任nhậm 。 詣nghệ 彼bỉ 問vấn 疾tật 。 此thử 第đệ 二nhị 釋thích 不bất 堪kham 。 有hữu 標tiêu 釋thích 結kết 。 此thử 初sơ 文văn 也dã 。 所sở 以dĩ 者giả 何hà 。 憶ức 念niệm 昔tích 時thời 。 世Thế 尊Tôn 身thân 小tiểu 有hữu 疾tật 。 當đương 用dụng 牛ngưu 乳nhũ 。 我ngã 即tức 持trì 鉢bát 。 詣nghệ 大đại 婆Bà 羅La 門Môn 家gia 門môn 下hạ 立lập 。 此thử 第đệ 二nhị 次thứ 釋thích 不bất 堪kham 。 就tựu 文văn 為vi 三tam 。 初sơ 明minh 被bị 呵ha 之chi 由do 。 二nhị 述thuật 能năng 呵ha 之chi 旨chỉ 。 三tam 阿A 難Nan 受thọ 屈khuất 。 此thử 初sơ 文văn 也dã 。 身thân 小tiểu 有hữu 疾tật 者giả 。 然nhiên 理lý 疾tật 之chi 意ý 。 非phi 可khả 一nhất 徒đồ 。 良lương 以dĩ 淺thiển 識thức 之chi 流lưu 。 取thủ 信tín 耳nhĩ 目mục 。 於ư 如Như 來Lai 。 而nhi 生sanh 劣liệt 想tưởng 。 今kim 彰chương 阿A 難Nan 不bất 達đạt 。 或hoặc 同đồng 眾chúng 人nhân 。 淨tịnh 名danh 高cao 呵ha 。 以dĩ 開khai 法Pháp 身thân 之chi 唱xướng 。 令linh 悟ngộ 應ưng 也dã 。 當đương 用dụng 牛ngưu 乳nhũ 者giả 。 佛Phật 在tại 毘Tỳ 耶Da 離Ly 。 音âm 樂nhạc 樹thụ 下hạ 說thuyết 法Pháp 。 身thân 患hoạn 風phong 氣khí 。 須tu 乳nhũ 煮chử 糜mi 也dã 。 詣nghệ 大đại 婆Bà 羅La 門Môn 者giả 。 毘Tỳ 耶Da 離Ly 。 有hữu 大đại 婆Bà 羅La 門Môn 。 名danh 梵Phạm 摩ma 耶da 。 是thị 婆Bà 羅La 門Môn 師sư 。 有hữu 五ngũ 百bách 弟đệ 子tử 。 信tín 受thọ 邪tà 道đạo 。 不bất 敬kính 佛Phật 法Pháp 。 而nhi 大đại 慳san 貪tham 。 今kim 以dĩ 七thất 聖thánh 化hóa 之chi 。 一nhất 佛Phật 現hiện 疾tật 。 二nhị 阿A 難Nan 乞khất 乳nhũ 。 三tam 淨tịnh 名danh 來lai 呵ha 。 四tứ 牛ngưu 母mẫu 說thuyết 偈kệ 。 五ngũ 牛ngưu 子tử 說thuyết 偈kệ 。 六lục 化hóa 人nhân 搆câu 乳nhũ 。 七thất 空không 內nội 聲thanh 告cáo 。 此thử 人nhân 大đại 慳san 。 以dĩ 羅la 網võng 覆phú 庭đình 屋ốc 。 令linh 飛phi 鳥điểu 不bất 能năng 得đắc 食thực 。 穀cốc 食thực 等đẳng 也dã 。 朝triêu 往vãng 與dữ 乳nhũ 。 正chánh 值trị 其kỳ 人nhân 。 與dữ 五ngũ 百bách 弟đệ 子tử 。 共cộng 入nhập 見kiến 王vương 。 問vấn 阿A 難Nan 何hà 求cầu 。 答đáp 具cụ 上thượng 事sự 。 梵Phạm 志Chí 默mặc 然nhiên 不bất 對đối 。 自tự 意ý 思tư 惟duy 。 若nhược 不bất 與dữ 。 諸chư 人nhân 謂vị 我ngã 悋lận 情tình 。 我ngã 若nhược 與dữ 者giả 。 復phục 謂vị 事sự 瞿Cù 曇Đàm 。 良lương 久cửu 。 即tức 指chỉ 取thủ 惡ác 弊tệ 牛ngưu 。 令linh 阿A 難Nan 自tự 攝nhiếp 取thủ 乳nhũ 。 作tác 此thử 意ý 者giả 。 一nhất 欲dục 明minh 瞿Cù 曇Đàm 。 常thường 與dữ 我ngã 諍tranh 功công 德đức 勝thắng 。 今kim 令linh 惡ác 牛ngưu 。 抵để 殺sát 其kỳ 弟đệ 子tử 。 即tức 恥sỉ 其kỳ 師sư 。 令linh 眾chúng 人nhân 捨xả 瞿Cù 曇Đàm 。 來lai 就tựu 我ngã 也dã 。 又hựu 牛ngưu 既ký 惡ác 。 必tất 不bất 得đắc 乳nhũ 。 於ư 我ngã 無vô 損tổn 。 是thị 時thời 有hữu 化hóa 人nhân 。 來lai 為vi 搆câu 乳nhũ 。 而nhi 牛ngưu 說thuyết 偈kệ 。 今kim 施thí 佛Phật 乳nhũ 。 云vân 留lưu 少thiểu 許hứa 與dữ 犢độc 子tử 。 犢độc 子tử 說thuyết 偈kệ 云vân 。 盡tận 施thí 如Như 來Lai 。 我ngã 自tự 噉đạm 草thảo 。 事sự 出xuất 乳nhũ 光quang 經kinh 。

時thời 維Duy 摩Ma 詰Cật 。 來lai 謂vị 我ngã 言ngôn 。 唯duy 阿A 難Nan 何hà 為vi 晨thần 朝triêu 持trì 鉢bát 住trụ 。 此thử 第đệ 二nhị 能năng 呵ha 之chi 旨chỉ 。 就tựu 文văn 為vi 三tam 。 一nhất 問vấn 。 二nhị 答đáp 。 三tam 呵ha 。 晨thần 朝triêu 非phi 乞khất 食thực 時thời 。 是thị 以dĩ 問vấn 也dã 我ngã 言ngôn 居cư 士sĩ 世Thế 尊Tôn 身thân 小tiểu 有hữu 疾tật 。 當đương 用dụng 牛ngưu 乳nhũ 。 故cố 來lai 至chí 此thử 。 第đệ 二nhị 阿A 難Nan 以dĩ 事sự 對đối 也dã 。 維duy 摩ma 詰cật 言ngôn 止chỉ 止chỉ 阿A 難Nan 。 莫mạc 作tác 此thử 語ngữ 。 此thử 第đệ 三tam 正chánh 呵ha 。 文văn 凡phàm 有hữu 三tam 誡giới 三tam 釋thích 。 此thử 初sơ 誡giới 也dã 。 所sở 以dĩ 重trọng/trùng 止chỉ 者giả 。 佛Phật 若nhược 實thật 病bệnh 。 則tắc 上thượng 隱ẩn 法Pháp 身thân 之chi 德đức 。 下hạ 增tăng 眾chúng 生sanh 之chi 累lũy/lụy/luy 。 今kim 欲dục 斷đoạn 此thử 二nhị 義nghĩa 。 是thị 故cố 重trọng/trùng 止chỉ 。 如Như 來Lai 身thân 者giả 。 金kim 剛cang 之chi 體thể 。 此thử 釋thích 上thượng 誡giới 也dã 。 小Tiểu 乘Thừa 人nhân 云vân 。 骨cốt 是thị 金kim 剛cang 。 肉nhục 非phi 金kim 剛cang 。 大Đại 乘Thừa 明minh 。 如Như 來Lai 生sanh 身thân 。 內nội 外ngoại 金kim 剛cang 。 一nhất 切thiết 實thật 滿mãn 。 有hữu 大đại 勢thế 力lực 。 無vô 有hữu 病bệnh 處xứ 。 若nhược 以dĩ 金kim 剛cang 。 喻dụ 法Pháp 身thân 者giả 。 如như 涅Niết 槃Bàn 金kim 剛cang 身thân 品phẩm 說thuyết 之chi 。 法Pháp 身thân 是thị 常thường 。 不bất 可khả 壞hoại 故cố 。 如như 金kim 剛cang 。 諸chư 惡ác 已dĩ 斷đoạn 。 眾chúng 善thiện 普phổ 會hội 。 當đương 有hữu 何hà 疾tật 。 當đương 有hữu 何hà 惱não 。 上thượng 就tựu 果quả 門môn 辨biện 無vô 病bệnh 。 此thử 就tựu 因nhân 門môn 釋thích 無vô 病bệnh 。 眾chúng 惡ác 已dĩ 斷đoạn 。 無vô 有hữu 病bệnh 因nhân 。 眾chúng 善thiện 眾chúng 會hội 。 無vô 有hữu 病bệnh 因nhân 。 默mặc 往vãng 阿A 難Nan 。 勿vật 謗báng 如Như 來Lai 。 此thử 第đệ 二nhị 誡giới 也dã 。 默mặc 往vãng 。 令linh 還hoàn 去khứ 也dã 。 無vô 病bệnh 事sự 彰chương 。 必tất 不bất 須tu 乳nhũ 。 故cố 令linh 還hoàn 去khứ 。 苟cẩu 云vân 是thị 實thật 。 則tắc 謗báng 佛Phật 也dã 。 莫mạc 使sử 異dị 人nhân 。 聞văn 此thử 麁thô 言ngôn 。 病bệnh 為vi 當đương 近cận 。 麁thô 之chi 極cực 也dã 。 不bất 達đạt 聞văn 之chi 。 必tất 謂vị 實thật 病bệnh 。 無vô 令linh 大đại 威uy 德đức 諸chư 天thiên 。 及cập 他tha 方phương 淨tịnh 土độ 。 諸chư 來lai 菩Bồ 薩Tát 。 得đắc 聞văn 斯tư 語ngữ 。 什thập 公công 云vân 。 五ngũ 淨tịnh 居cư 天thiên 上thượng 。 別biệt 有hữu 大đại 自tự 在tại 天thiên 。 是thị 十Thập 地Địa 菩Bồ 薩Tát 。 又hựu 他tha 方phương 太thái 士sĩ 。 此thử 之chi 二nhị 人nhân 。 若nhược 聞văn 斯tư 言ngôn 。 知tri 佛Phật 方phương 便tiện 。 怪quái 汝nhữ 不bất 達đạt 也dã 。 阿A 難Nan 轉Chuyển 輪Luân 聖Thánh 王Vương 。 以dĩ 小tiểu 福phước 故cố 尚thượng 得đắc 無vô 病bệnh 。 豈khởi 況huống 如Như 來Lai 。 無vô 量lượng 福phước 會hội 。 普phổ 勝thắng 者giả 哉tai 。 此thử 第đệ 二nhị 釋thích 也dã 。 前tiền 就tựu 聖thánh 推thôi 。 此thử 舉cử 凡phàm 況huống 。 輪Luân 王Vương 乃nãi 不bất 及cập 欲dục 界giới 諸chư 天thiên 。 但đãn 以dĩ 人nhân 間gian 小tiểu 福phước 。 尚thượng 得đắc 無vô 病bệnh 。 豈khởi 況huống 如Như 來Lai 。 普phổ 勝thắng 三tam 界giới 。 而nhi 有hữu 疾tật 哉tai 。 論luận 云vân 。 有hữu 羅La 漢Hán 。 名danh 薄bạc 俱câu 羅la 。 往vãng 昔tích 為vi 賣mại 藥dược 師sư 。 語ngữ 夏hạ 安an 居cư 僧Tăng 言ngôn 。 若nhược 有hữu 須tu 藥dược 。 就tựu 我ngã 取thủ 之chi 。 眾chúng 竟cánh 無vô 所sở 須tu 。 唯duy 一nhất 比Bỉ 丘Khâu 小tiểu 病bệnh 。 受thọ 一nhất 呵ha 利lợi 勒lặc 果quả 。 因nhân 是thị 九cửu 十thập 一nhất 劫kiếp 。 生sanh 於ư 天thiên 人nhân 。 受thọ 無vô 量lượng 快khoái 樂lạc 。 但đãn 聞văn 藥dược 名danh 。 而nhi 身thân 無vô 微vi 患hoạn 。 於ư 此thử 生sanh 中trung 。 年niên 已dĩ 九cửu 十thập 一nhất 劫kiếp 。 亦diệc 未vị 曾tằng 有hữu 病bệnh 。 況huống 積tích 善thiện 無vô 量lượng 。 病bệnh 由do 何hà 生sanh 。 行hành 矣hĩ 阿A 難Nan 。 勿vật 使sử 我ngã 等đẳng 。 受thọ 斯tư 恥sỉ 也dã 。 此thử 第đệ 三tam 誡giới 。 推thôi 事sự 既ký 爾nhĩ 。 必tất 應ưng 還hoàn 去khứ 。 苟cẩu 執chấp 不bất 去khứ 。 非phi 但đãn 佛Phật 有hữu 斯tư 謗báng 。 我ngã 等đẳng 亦diệc 受thọ 其kỳ 恥sỉ 。 外ngoại 道đạo 梵Phạm 志Chí 。 若nhược 聞văn 此thử 語ngữ 。 當đương 作tác 是thị 念niệm 。 何hà 名danh 為vi 師sư 。 自tự 疾tật 不bất 能năng 救cứu 。 而nhi 能năng 救cứu 諸chư 疾tật 人nhân 。 前tiền 明minh 內nội 學học 受thọ 恥sỉ 。 此thử 辨biện 外ngoại 道đạo 譏cơ 謗báng 。 何hà 名danh 法pháp 之chi 良lương 醫y 。 自tự 身thân 疾tật 不bất 能năng 救cứu 。 何hà 救cứu 人nhân 心tâm 疾tật 乎hồ 。 可khả 密mật 速tốc 去khứ 。 勿vật 使sử 人nhân 聞văn 。 正Chánh 士Sĩ 若nhược 聞văn 。 謂vị 汝nhữ 不bất 達đạt 。 邪tà 師sư 若nhược 聞văn 。 謂vị 佛Phật 實thật 病bệnh 。 當đương 知tri 阿A 難Nan 。 諸chư 如Như 來Lai 身thân 。 即tức 是thị 法Pháp 身thân 。 非phi 思tư 欲dục 身thân 。 此thử 第đệ 三tam 釋thích 也dã 。 凡phàm 有hữu 三tam 雙song 。 並tịnh 就tựu 得đắc 離ly 門môn 釋thích 。 此thử 是thị 初sơ 雙song 。 先tiên 據cứ 得đắc 門môn 。 什thập 公công 云vân 。 法Pháp 身thân 有hữu 三tam 。 一nhất 法pháp 化hóa 身thân 。 金kim 剛cang 是thị 也dã 。 二nhị 五ngũ 分phần 法Pháp 身thân 。 三tam 實thật 相tướng 法Pháp 身thân 。 此thử 似tự 化hóa 報báo 法pháp 三tam 佛Phật 義nghĩa 。 此thử 之chi 三tam 佛Phật 。 並tịnh 無vô 實thật 病bệnh 。 非phi 思tư 欲dục 身thân 。 就tựu 離ly 門môn 也dã 。 三tam 界giới 有hữu 待đãi 之chi 形hình 。 名danh 思tư 欲dục 身thân 。 又hựu 釋thích 。 思tư 是thị 業nghiệp 。 欲dục 為vi 結kết 。 非phi 結kết 業nghiệp 身thân 也dã 。 佛Phật 為vi 世Thế 尊Tôn 。 過quá 於ư 三tam 界giới 。 此thử 第đệ 二nhị 雙song 也dã 。 以dĩ 德đức 無vô 不bất 備bị 故cố 。 為vi 世thế 所sở 尊tôn 。 此thử 明minh 得đắc 也dã 。 過quá 於ư 三tam 界giới 。 三tam 界giới 眾chúng 生sanh 。 具cụ 受thọ 八bát 苦khổ 。 所sở 以dĩ 有hữu 病bệnh 。 佛Phật 過quá 三tam 界giới 。 此thử 離ly 門môn 也dã 。 佛Phật 身thân 無vô 漏lậu 。 諸chư 漏lậu 已dĩ 盡tận 。 佛Phật 身thân 無vô 為vi 。 不bất 墮đọa 諸chư 數số 。 此thử 第đệ 三tam 雙song 。 明minh 得đắc 離ly 也dã 。 初sơ 句cú 明minh 離ly 。 雖tuy 出xuất 三tam 界giới 。 容dung 是thị 最tối 後hậu 邊biên 身thân 。 猶do 是thị 漏lậu 法pháp 。 豈khởi 得đắc 無vô 病bệnh 。 佛Phật 既ký 無vô 漏lậu 。 故cố 無vô 病bệnh 矣hĩ 。 次thứ 句cú 明minh 得đắc 。 雖tuy 曰viết 無vô 漏lậu 。 容dung 是thị 有hữu 為vi 。 有hữu 為vi 即tức 是thị 起khởi 滅diệt 法pháp 。 未vị 得đắc 免miễn 病bệnh 。 既ký 是thị 無vô 為vi 。 不bất 隨tùy 有hữu 數số 。 有hữu 人nhân 言ngôn 。 非phi 思tư 欲dục 身thân 。 離ly 分phân 段đoạn 因nhân 。 過quá 於ư 三tam 界giới 。 離ly 分phân 段đoạn 果quả 。 佛Phật 身thân 無vô 漏lậu 。 離ly 變biến 易dị 因nhân 。 佛Phật 身thân 無vô 為vi 。 離ly 變biến 易dị 果quả 。 如như 此thử 之chi 身thân 。 當đương 有hữu 何hà 病bệnh 。 上thượng 別biệt 明minh 無vô 患hoạn 。 此thử 總tổng 結kết 德đức 也dã 。

時thời 我ngã 世Thế 尊Tôn 。 實thật 懷hoài 慚tàm 愧quý 。 得đắc 無vô 近cận 佛Phật 。 而nhi 謬mậu 聽thính 耶da 。 此thử 第đệ 三Tam 明Minh 阿A 難Nan 受thọ 屈khuất 。 文văn 有hữu 三tam 別biệt 。 一nhất 阿A 難Nan 懷hoài 愧quý 。 二nhị 空không 內nội 出xuất 聲thanh 。 三tam 稱xưng 讚tán 居cư 士sĩ 。 受thọ 使sử 如như 此thử 。 被bị 識thức 如như 彼bỉ 。 故cố 進tiến 退thoái 懷hoài 愧quý 。 淨tịnh 名danh 言ngôn 既ký 會hội 理lý 。 則tắc 佛Phật 必tất 無vô 有hữu 病bệnh 。 失thất 在tại 於ư 已dĩ 。 故cố 謬mậu 聽thính 。 即tức 聞văn 空không 中trung 聲thanh 。 曰viết 阿A 難Nan 如như 居cư 士sĩ 言ngôn 。 但đãn 為vì 佛Phật 出xuất 。 五ngũ 濁trược 惡ác 世thế 。 現hiện 行hành 斯tư 法pháp 。 度độ 脫thoát 眾chúng 生sanh 。 行hành 矣hĩ 阿A 難Nan 。 取thủ 乳nhũ 勿vật 慚tàm 。 此thử 第đệ 二nhị 明minh 空không 內nội 出xuất 聲thanh 。 本bổn 迹tích 二nhị 身thân 。 會hội 淨tịnh 名danh 與dữ 佛Phật 二nhị 言ngôn 。 無vô 相tướng 違vi 也dã 。 如như 居cư 士sĩ 言ngôn 者giả 。 印ấn 定định 淨tịnh 名danh 之chi 說thuyết 。 聞văn 法Pháp 身thân 也dã 。 但đãn 佛Phật 出xuất 五ngũ 濁trược 已dĩ 下hạ 。 印ấn 定định 如Như 來Lai 之chi 言ngôn 。 辨biện 迹tích 身thân 也dã 。 以dĩ 顯hiển 法Pháp 身thân 故cố 。 令linh 於ư 佛Phật 起khởi 尊tôn 重trọng 心tâm 。 辨biện 於ư 迹tích 身thân 。 則tắc 破phá 慳san 生sanh 福phước 。 又hựu 得đắc 失thất 凡phàm 有hữu 四tứ 句cú 。 一nhất 者giả 二nhị 人nhân 俱câu 得đắc 。 淨tịnh 名danh 得đắc 實thật 。 阿A 難Nan 得đắc 方phương 便tiện 。 次thứ 二nhị 人nhân 俱câu 失thất 。 全toàn 用dụng 淨tịnh 名danh 。 則tắc 失thất 方phương 便tiện 用dụng 。 不bất 得đắc 付phó 同đồng 眾chúng 生sanh 。 全toàn 用dụng 阿A 難Nan 。 隱ẩn 法Pháp 身thân 之chi 德đức 。 物vật 不bất 尊tôn 敬kính 。 三tam 淨tịnh 名danh 得đắc 阿A 難Nan 失thất 。 據cứ 今kim 能năng 呵ha 之chi 義nghĩa 。 四tứ 阿A 難Nan 得đắc 淨tịnh 名danh 失thất 。 約ước 乞khất 乳nhũ 破phá 慳san 。 生sanh 長trưởng 物vật 福phước 。 五ngũ 濁trược 者giả 。 謂vị 劫kiếp 濁trược 。 眾chúng 生sanh 濁trược 。 命mạng 濁trược 。 見kiến 濁trược 。 煩phiền 惱não 濁trược 。 劫kiếp 濁trược 者giả 。 大đại 劫kiếp 內nội 。 有hữu 刀đao 兵binh 疾tật 疫dịch 飢cơ 饉cận 三tam 小tiểu 劫kiếp 。 名danh 劫kiếp 濁trược 。 眾chúng 生sanh 濁trược 者giả 。 無vô 仁nhân 義nghĩa 禮lễ 智trí 等đẳng 。 諸chư 惡ác 眾chúng 生sanh 。 名danh 眾chúng 生sanh 濁trược 。 命mạng 濁trược 者giả 。 以dĩ 短đoản 為vi 苦khổ 。 又hựu 不bất 得đắc 修tu 道Đạo 。 稱xưng 為vi 命mạng 濁trược 。 從tùng 百bách 二nhị 十thập 歲tuế 。 下hạ 至chí 三tam 歲tuế 。 悉tất 是thị 命mạng 濁trược 。 什thập 公công 云vân 。 邪tà 見kiến 為vi 見kiến 濁trược 。 餘dư 九cửu 使sử 為vi 煩phiền 惱não 。 舊cựu 云vân 。 五ngũ 見kiến 為vi 見kiến 濁trược 。 五ngũ 鈍độn 為vi 煩phiền 惱não 濁trược 世thế 。 尊tôn 維duy 摩ma 詰cật 智trí 慧tuệ 辨biện 才tài 。 為vi 如như 此thử 也dã 。 第đệ 三tam 稱xưng 嘆thán 淨tịnh 名danh 也dã 。 是thị 故cố 不bất 任nhậm 。 詣nghệ 彼bỉ 問vấn 疾tật 。 不bất 堪kham 有hữu 三tam 。 標tiêu 釋thích 已dĩ 竟cánh 。 今kim 總tổng 結kết 也dã 。 如như 是thị 五ngũ 百bách 大đại 弟đệ 子tử 。 各các 各các 向hướng 佛Phật 。 說thuyết 其kỳ 本bổn 緣duyên 。 稱xưng 述thuật 維Duy 摩Ma 詰Cật 所sở 言ngôn 。 皆giai 曰viết 不bất 任nhậm 詣nghệ 彼bỉ 問vấn 疾tật 。 弟đệ 子tử 品phẩm 二nhị 章chương 。 初sơ 命mạng 十thập 人nhân 已dĩ 訖ngật 。 此thử 下hạ 總tổng 明minh 五ngũ 百bách 不bất 堪kham 。 五ngũ 百bách 者giả 。 八bát 千thiên 羅La 漢Hán 內nội 。 有hữu 五ngũ 百bách 高cao 德đức 名danh 聞văn 者giả 也dã 。

維Duy 摩Ma 經Kinh 義Nghĩa 疏Sớ/sơ 卷quyển 第đệ 三tam