Duy Ma Kinh Lược Sớ Thùy Ký – Quyển 10

維Duy 摩Ma 經Kinh 略Lược 疏Sớ 垂Thùy 裕 記Ký
Quyển 10
宋Tống 智Trí 圓Viên 述Thuật

維Duy 摩Ma 經Kinh 略Lược 疏Sớ/sơ 垂Thùy 裕# 記Ký 卷quyển 第đệ 十thập

錢tiền 唐đường 沙Sa 門Môn 釋thích 智trí 圓viên 述thuật

佛Phật 道Đạo 品phẩm

此thử 下hạ 並tịnh 章chương 安an 私tư 錄lục 也dã 。 二nhị 明minh 從tùng 空không 入nhập 假giả 觀quán 二nhị 。 初sơ 列liệt 章chương 。 二nhị 隨tùy 釋thích 三tam 。 初sơ 明minh 來lai 意ý 。 荊kinh 溪khê 云vân 。 正chánh 成thành 問vấn 疾tật 品phẩm 明minh 別biệt 教giáo 等đẳng 者giả 。 問vấn 通thông 相tương/tướng 三tam 觀quán 義nghĩa 在tại 圓viên 者giả 。 今kim 那na 云vân 別biệt 。 答đáp 對đối 出xuất 假giả 邊biên 義nghĩa 云vân 別biệt 耳nhĩ 。 前tiền 三tam 教giáo 慰úy 喻dụ 中trung 文văn 。 通thông 相tương/tướng 仍nhưng 存tồn 次thứ 第đệ 意ý 者giả 。 良lương 由do 此thử 也dã 。 二nhị 釋thích 品phẩm 名danh 二nhị 。 初sơ 事sự 釋thích 二nhị 。 初sơ 正chánh 釋thích 二nhị 。 初sơ 牒điệp 名danh 。 略lược 云vân 從tùng 因nhân 達đạt 果quả 者giả 。 因nhân 果quả 雖tuy 殊thù 理lý 體thể 無vô 二nhị 。 始thỉ 觀quán 名danh 因nhân 觀quán 竟cánh 名danh 果quả 。 因nhân 果quả 初sơ 後hậu 咸hàm 不bất 離ly 理lý 。 能năng 通thông 達đạt 到đáo 二nhị 義nghĩa 俱câu 成thành 。 此thử 以dĩ 下hạ 總tổng 結kết 也dã 。 佛Phật 即tức 是thị 智trí 道đạo 即tức 是thị 理lý 。 亦diệc 可khả 云vân 能năng 所sở 標tiêu 名danh 。 佛Phật 是thị 能năng 覺giác 道đạo 是thị 所sở 覺giác 。 故cố 亦diệc 可khả 云vân 人nhân 法pháp 標tiêu 名danh 。 佛Phật 即tức 是thị 人nhân 道đạo 即tức 是thị 法pháp 。 雖tuy 此thử 不bất 同đồng 不bất 出xuất 理lý 智trí 。 以dĩ 人nhân 有hữu 智trí 能năng 覺giác 於ư 理lý 理lý 是thị 所sở 覺giác 之chi 法pháp 故cố 也dã 。 二nhị 正chánh 如như 下hạ 徵trưng 文văn 廣quảng 釋thích 二nhị 。 初sơ 徵trưng 文văn 。 二nhị 言ngôn 非phi 下hạ 釋thích 義nghĩa 。 有hữu 三tam 種chủng 道Đạo 者giả 。 此thử 道đạo 亦diệc 以dĩ 通thông 達đạt 為vi 義nghĩa 。 煩phiền 惱não 通thông 業nghiệp 業nghiệp 通thông 於ư 苦khổ 。 苦khổ 復phục 通thông 惑hoặc 惑hoặc 仍nhưng 通thông 業nghiệp 。 展triển 轉chuyển 相tương 通thông 故cố 名danh 三tam 道đạo 。 非phi 道đạo 之chi 理lý 等đẳng 者giả 。 荊kinh 溪khê 云vân 。 文văn 雖tuy 在tại 假giả 意ý 復phục 通thông 中trung 。 故cố 云vân 之chi 理lý 。 乃nãi 至chí 佛Phật 道Đạo 功công 德đức 智trí 慧tuệ 。 復phục 是thị 假giả 攝nhiếp 所sở 言ngôn 理lý 者giả 。 即tức 指chỉ 三tam 道đạo 。 本bổn 是thị 三tam 德đức 體thể 復phục 全toàn 是thị 中trung 道Đạo 法Pháp 性tánh 。 出xuất 沒một 釋thích 之chi 是thị 通thông 是thị 極cực 。 方Phương 等Đẳng 之chi 教giáo 故cố 使sử 爾nhĩ 耳nhĩ 。 諸chư 佛Phật 實thật 相tướng 智trí 慧tuệ 者giả 。 苦khổ 即tức 實thật 相tướng 。 惑hoặc 即tức 智trí 慧tuệ 。 業nghiệp 即tức 功công 德đức 。 此thử 三tam 皆giai 理lý 故cố 云vân 之chi 理lý 。 二nhị 料liệu 簡giản 三tam 。 初sơ 明minh 非phi 道đạo 佛Phật 道Đạo 即tức 因nhân 緣duyên 佛Phật 性tánh 三tam 。 初sơ 明minh 非phi 道đạo 即tức 因nhân 緣duyên 三tam 。 初sơ 問vấn 。 荊kinh 溪khê 云vân 。 問vấn 此thử 品phẩm 不bất 約ước 因nhân 緣duyên 等đẳng 者giả 。 下hạ 八bát 段đoạn 中trung 無vô 十thập 二nhị 名danh 。 二nhị 答đáp 二nhị 。 初sơ 明minh 九cửu 界giới 各các 具cụ 三tam 道đạo 。 荊kinh 溪khê 云vân 。 答đáp 意ý 者giả 雖tuy 無vô 別biệt 標tiêu 卻khước 成thành 通thông 具cụ 。 豈khởi 非phi 八bát 段đoạn 十Thập 二Nhị 因Nhân 緣Duyên 耶da 。 所sở 言ngôn 一nhất 切thiết 非phi 道đạo 等đẳng 者giả 。 如như 此thử 所sở 列liệt 豈khởi 過quá 三tam 道đạo 。 對đối 文văn 點điểm 出xuất 其kỳ 義nghĩa 自tự 彰chương 。 況huống 復phục 九cửu 道đạo 。 收thu 界giới 內nội 外ngoại 一nhất 切thiết 。 三tam 道đạo 以dĩ 令linh 非phi 道đạo 即tức 佛Phật 道Đạo 。 故cố 言ngôn 九cửu 界giới 者giả 具cụ 如như 下hạ 列liệt 。 二nhị 但đãn 此thử 下hạ 明minh 不bất 簡giản 菩Bồ 薩Tát 所sở 以dĩ 二nhị 。 初sơ 約ước 文văn 不bất 簡giản 二nhị 。 初sơ 菩Bồ 薩Tát 之chi 名danh 通thông 別biệt 圓viên 。 故cố 荊kinh 溪khê 云vân 。 以dĩ 有hữu 四tứ 教giáo 菩Bồ 薩Tát 道Đạo 故cố 等đẳng 者giả 。 前tiền 二nhị 菩Bồ 薩Tát 但đãn 是thị 二Nhị 乘Thừa 之chi 菩Bồ 薩Tát 道Đạo 故cố 不bất 云vân 也dã 。 別biệt 教giáo 正chánh 當đương 菩Bồ 薩Tát 道Đạo 也dã 。 圓viên 教giáo 或hoặc 佛Phật 或hoặc 菩Bồ 薩Tát 也dã 。 今kim 云vân 別biệt 圓viên 入nhập 中trung 者giả 以dĩ 別biệt 初sơ 心tâm 亦diệc 修tu 中trung 故cố 且thả 得đắc 云vân 修tu 佛Phật 道Đạo 耳nhĩ 。 二nhị 藏tạng 通thông 悲bi 願nguyện 扶phù 圓viên 頓đốn 。 故cố 荊kinh 溪khê 云vân 。 方phương 便tiện 下hạ 指chỉ 藏tạng 通thông 也dã 。 進tiến 暫tạm 取thủ 之chi 終chung 結kết 其kỳ 非phi 。 二nhị 復phục 次thứ 下hạ 約ước 義nghĩa 須tu 簡giản 。 荊kinh 溪khê 云vân 。

復phục 次thứ 此thử 品phẩm 下hạ 舉cử 淺thiển 例lệ 深thâm 。 一nhất 切thiết 諸chư 道đạo 。 皆giai 屬thuộc 方phương 便tiện 。 方phương 便tiện 既ký 遍biến 豈khởi 隔cách 藏tạng 通thông 。 遍biến 入nhập 復phục 斷đoạn 故cố 圓viên 為vi 正chánh 。 然nhiên 道đạo 對đối 非phi 道đạo 非phi 道đạo 具cụ 十thập 。 故cố 知tri 十thập 界giới 或hoặc 從tùng 名danh 攝nhiếp 或hoặc 從tùng 體thể 分phần/phân 。 或hoặc 因nhân 果quả 相tướng 形hình 或hoặc 與dữ 奪đoạt 暫tạm 設thiết 。 故cố 佛Phật 界giới 或hoặc 唯duy 在tại 圓viên 。 或hoặc 退thoái 取thủ 別biệt 或hoặc 俱câu 取thủ 地địa 住trụ 或hoặc 沒một 地địa 唯duy 住trụ 或hoặc 復phục 通thông 因nhân 或hoặc 唯duy 在tại 果quả 。 究cứu 竟cánh 而nhi 論luận 圓viên 果quả 為vi 正chánh 。 義nghĩa 通thông 從tùng 體thể 攝nhiếp 圓viên 初sơ 心tâm 。 二nhị 明minh 佛Phật 道Đạo 即tức 佛Phật 性tánh 二nhị 。 初sơ 問vấn 。 二nhị 答đáp 。 三Tam 明Minh 非phi 道đạo 是thị 三tam 因nhân 二nhị 。 初sơ 問vấn 二nhị 答đáp 。 荊kinh 溪khê 云vân 。 大đại 經kinh 十Thập 二Nhị 因Nhân 緣Duyên 。 名danh 為vi 佛Phật 性tánh 等đẳng 者giả 。 問vấn 佛Phật 性tánh 之chi 名danh 豈khởi 獨độc 緣duyên 了liễu 。 縱túng/tung 通thông 緣duyên 了liễu 義nghĩa 涉thiệp 生sanh 死tử 。 生sanh 死tử 何hà 故cố 名danh 緣duyên 了liễu 因nhân 。 若nhược 云vân 唯duy 正chánh 非phi 緣duyên 了liễu 者giả 。 生sanh 死tử 三tam 道đạo 何hà 名danh 正chánh 耶da 。 三tam 俱câu 不bất 成thành 經kinh 意ý 何hà 在tại 。 故cố 須tu 依y 此thử 三tam 道đạo 三tam 德đức 三tam 種chủng 佛Phật 性tánh 。 之chi 正chánh 種chủng 也dã 。 故cố 重trọng/trùng 引dẫn 大đại 經kinh 以dĩ 立lập 中trung 道đạo 。 中trung 道đạo 若nhược 立lập 緣duyên 了liễu 可khả 成thành 。 況huống 十thập 界giới 一nhất 心tâm 具cụ 多đa 十thập 二nhị 。 百bách 界giới 一nhất 一nhất 無vô 非phi 道Đạo 場Tràng 。 故cố 知tri 此thử 中trung 莫mạc 非phi 二nhị 身thân 之chi 正chánh 因nhân 法Pháp 身thân 之chi 緣duyên 了liễu 剎sát 那na 之chi 三tam 性tánh 生sanh 死tử 之chi 三tam 德đức 。 能năng 如như 是thị 了liễu 方phương 釋thích 今kim 經kinh 。 二nhị 明minh 所sở 詮thuyên 佛Phật 性tánh 與dữ 大đại 經kinh 無vô 殊thù 七thất 。 初sơ 明minh 方Phương 等Đẳng 亦diệc 明minh 佛Phật 性tánh 二nhị 。 初sơ 引dẫn 古cổ 明minh 非phi 問vấn 。 二nhị 準chuẩn 經kinh 示thị 謗báng 答đáp 。 荊kinh 溪khê 云vân 。 今kim 此thử 方Phương 等Đẳng 等đẳng 者giả 。 兼kiêm 斥xích 古cổ 也dã 。 今kim 此thử 經Kinh 中trung 部bộ 無vô 十thập 二nhị 豈khởi 無vô 佛Phật 性tánh 。 意ý 明minh 大Đại 乘Thừa 無vô 有hữu 不bất 具cụ 。 廣quảng 問vấn 記ký 者giả 。 此thử 意ý 正chánh 明minh 有hữu 三tam 定định 大đại 無vô 三tam 定định 小tiểu 。 不bất 必tất 十thập 二nhị 方phương 乃nãi 名danh 大đại 。 唯duy 涅Niết 槃Bàn 法pháp 華hoa 具cụ 而nhi 復phục 大đại 。 自tự 餘dư 諸chư 部bộ 盈doanh 縮súc 不bất 常thường 。 問vấn 此thử 經Kinh 何hà 文văn 正chánh 當đương 三tam 部bộ 。 答đáp 皆giai 不bất 思tư 議nghị 。 豈khởi 非phi 方Phương 廣Quảng 。 雖tuy 無vô 別biệt 記ký 而nhi 有hữu 通thông 記ký 。 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 即tức 三tam 道đạo 。 故cố 無vô 有hữu 不bất 具cụ 。 當đương 成thành 之chi 理lý 記ký 豈khởi 過quá 此thử 。 而nhi 云vân 無vô 耶da 。 前tiền 方phương 便tiện 品phẩm 即tức 無vô 問vấn 自tự 記ký 。 初sơ 雖tuy 居cư 士sĩ 印ấn 竟cánh 何hà 殊thù 。 況huống 復phục 涅Niết 槃Bàn 指chỉ 十thập 二nhị 部bộ 。 望vọng 十thập 二nhị 部bộ 以dĩ 定định 大đại 小tiểu 。 故cố 但đãn 有hữu 方Phương 廣Quảng 十thập 二nhị 善thiện 成thành 。 無vô 問vấn 及cập 記ký 猶do 通thông 大đại 小tiểu 。 故cố 無vô 此thử 二nhị 義nghĩa 。 亦diệc 善thiện 成thành 。 二nhị 明minh 二nhị 經kinh 名danh 異dị 體thể 同đồng 二nhị 。 初sơ 問vấn 二nhị 答đáp 二nhị 。 初sơ 正chánh 示thị 名danh 異dị 體thể 同đồng 。 荊kinh 溪khê 云vân 。 種chủng 性tánh 即tức 是thị 眼nhãn 目mục 異dị 名danh 。 雖tuy 是thị 異dị 名danh 非phi 無vô 別biệt 義nghĩa 。 若nhược 說thuyết 能năng 生sanh 應ưng 從tùng 種chủng 立lập 。 若nhược 說thuyết 不bất 改cải 以dĩ 性tánh 為vi 名danh 。 但đãn 隨tùy 便tiện 標tiêu 義nghĩa 理lý 咸hàm 具cụ 。 今kim 經kinh 且thả 從tùng 能năng 生sanh 為vi 名danh 。 是thị 故cố 文văn 中trung 多đa 從tùng 種chủng 立lập 。 應ưng 知tri 種chủng 是thị 性tánh 家gia 之chi 種chủng 。 性tánh 是thị 種chủng 家gia 之chi 性tánh 。 不bất 變biến 故cố 能năng 生sanh 能năng 生sanh 故cố 不bất 變biến 。 此thử 二nhị 一nhất 切thiết 。 無vô 始thỉ 無vô 終chung 。 久cửu 遠viễn 常thường 存tồn 足túc 為vi 良lương 信tín 。 二nhị 若nhược 謂vị 下hạ 引dẫn 常thường 依y 二nhị 諦đế 反phản 難nạn/nan 。 三Tam 明Minh 種chủng 性tánh 各các 三tam 義nghĩa 合hợp 二nhị 。 初sơ 問vấn 。 荊kinh 溪khê 云vân 。 若nhược 佛Phật 性tánh 有hữu 三tam 等đẳng 者giả 。 意ý 欲dục 明minh 同đồng 。 先tiên 從tùng 異dị 問vấn 。 前tiền 文văn 雖tuy 云vân 道đạo 即tức 是thị 性tánh 。 此thử 但đãn 通thông 途đồ 消tiêu 品phẩm 題đề 目mục 。 今kim 問vấn 品phẩm 內nội 種chủng 有hữu 三tam 不phủ 。 二nhị 答đáp 二nhị 。 初sơ 會hội 同đồng 涅Niết 槃Bàn 。 二nhị 種chủng 之chi 下hạ 結kết 示thị 引dẫn 證chứng 。 荊kinh 溪khê 云vân 。 種chủng 相tướng 體thể 性tánh 者giả 。 此thử 中trung 意ý 引dẫn 四tứ 名danh 名danh 異dị 義nghĩa 同đồng 。 今kim 之chi 種chủng 性tánh 即tức 令linh 永vĩnh 異dị 。 相tương/tướng 彰chương 於ư 外ngoại 尚thượng 與dữ 性tánh 同đồng 。 種chủng 從tùng 內nội 生sanh 理lý 符phù 於ư 性tánh 。 四tứ 明minh 種chủng 性tánh 俱câu 常thường 理lý 等đẳng 二nhị 。 初sơ 問vấn 。 荊kinh 溪khê 云vân 。 問vấn 種chủng 以dĩ 能năng 生sanh 為vi 義nghĩa 等đẳng 者giả 。 一nhất 切thiết 諸chư 佛Phật 。 二nhị 義nghĩa 為vi 本bổn 。 故cố 知tri 真Chân 如Như 法Pháp 界Giới 。 法pháp 性tánh 祕bí 藏tạng 皆giai 應ưng 對đối 種chủng 而nhi 為vi 問vấn 也dã 。 二nhị 答đáp 。 荊kinh 溪khê 云vân 。 答đáp 中trung 先tiên 取thủ 緣duyên 了liễu 而nhi 為vi 種chủng 。 義nghĩa 從tùng 內nội 求cầu 者giả 。 方phương 便tiện 比tỉ 說thuyết 方phương 出xuất 正chánh 性tánh 。 亦diệc 名danh 為vi 種chủng 。 故cố 知tri 三tam 道đạo 能năng 生sanh 三tam 性tánh 。 何hà 必tất 專chuyên 執chấp 外ngoại 生sanh 耶da 。 況huống 復phục 亦diệc 應ưng 以dĩ 類loại 釋Thích 種chủng 。 具cụ 如như 法Pháp 華hoa 藥dược 草thảo 喻dụ 疏sớ/sơ 中trung 所sở 明minh 。 故cố 非phi 但đãn 正chánh 種chủng 非phi 因nhân 而nhi 因nhân 。 業nghiệp 惑hoặc 緣duyên 了liễu 。 亦diệc 復phục 如như 是thị 。 是thị 則tắc 下hạ 顯hiển 有hữu 種chủng 義nghĩa 。 故cố 翻phiên 對đối 云vân 緣duyên 了liễu 亦diệc 得đắc 名danh 為vi 性tánh 也dã 。 是thị 則tắc 三tam 名danh 俱câu 種chủng 並tịnh 性tánh 義nghĩa 同đồng 。 善thiện 須tu 思tư 之chi 。 心tâm 境cảnh 不bất 殊thù 義nghĩa 理lý 自tự 合hợp 。 五ngũ 明minh 二nhị 經kinh 顯hiển 密mật 益ích 同đồng 二nhị 。 初sơ 執chấp 涅Niết 槃Bàn 顯hiển 益ích 明minh 異dị 。 問vấn 二nhị 約ước 今kim 經kinh 密mật 益ích 示thị 同đồng 答đáp 。 答đáp 意ý 者giả 菩Bồ 薩Tát 顯hiển 入nhập 二Nhị 乘Thừa 密mật 入nhập 。 見kiến 佛Phật 性tánh 理lý 益ích 同đồng 涅Niết 槃Bàn 。 借tá 使sử 二Nhị 乘Thừa 及cập 鈍độn 根căn 菩Bồ 薩Tát 未vị 得đắc 即tức 悟ngộ 。 亦diệc 因nhân 訶ha 折chiết 堪kham 成thành 醍đề 醐hồ 。 故cố 二nhị 經kinh 談đàm 常thường 理lý 無vô 異dị 轍triệt 。 但đãn 開khai 未vị 開khai 故cố 分phần/phân 高cao 下hạ 。 六lục 明minh 因nhân 緣duyên 對đối 性tánh 通thông 別biệt 二nhị 。 初sơ 問vấn 。 何hà 以dĩ 偏thiên 判phán 等đẳng 者giả 。 謂vị 以dĩ 三tam 道đạo 各các 對đối 一nhất 性tánh 名danh 偏thiên 判phán 也dã 。 二nhị 答đáp 。 荊kinh 溪khê 云vân 。 若nhược 如như 所sở 問vấn 乃nãi 是thị 通thông 義nghĩa 者giả 。 通thông 別biệt 秖kỳ 是thị 離ly 合hợp 之chi 義nghĩa 。 具cụ 如như 法Pháp 華hoa 疏sớ/sơ 中trung 及cập 不bất 二nhị 門môn 。 法pháp 性tánh 五ngũ 陰ấm 有hữu 無vô 明minh 惡ác 業nghiệp 等đẳng 者giả 。 無vô 明minh 惑hoặc 也dã 。 惡ác 業nghiệp 業nghiệp 也dã 。 無vô 記ký 五ngũ 陰ấm 本bổn 名danh 法pháp 性tánh 。 由do 加gia 惑hoặc 業nghiệp 計kế 陰ấm 成thành 迷mê 。 亦diệc 是thị 法pháp 性tánh 本bổn 來lai 清thanh 淨tịnh 。 故cố 使sử 三tam 種chủng 迷mê 則tắc 俱câu 迷mê 。 迷mê 理lý 本bổn 淨tịnh 因nhân 果quả 對đối 說thuyết 。 故cố 云vân 有hữu 無vô 明minh 惡ác 業nghiệp 即tức 成thành 生sanh 死tử 。 轉chuyển 即tức 名danh 淨tịnh 。 七thất 明minh 無vô 明minh 即tức 是thị 了liễu 因nhân 二nhị 。 初sơ 問vấn 二nhị 答đáp 。 七thất 識thức 是thị 執chấp 見kiến 者giả 。 暹# 云vân 彼bỉ 論luận 第đệ 五ngũ 云vân 。 二nhị 有hữu 染nhiễm 污ô 意ý 與dữ 四tứ 煩phiền 惱não 相tương 應ứng 。 一nhất 身thân 見kiến 二nhị 我ngã 慢mạn 三tam 我ngã 愛ái 四tứ 無vô 明minh 。 荊kinh 溪khê 云vân 。 七thất 識thức 是thị 一nhất 。 所sở 計kế 成thành 異dị 。 由do 此thử 見kiến 識thức 是thị 了liễu 因nhân 種chủng 。 從tùng 了liễu 名danh 智trí 從tùng 迷mê 曰viết 見kiến 。 古cổ 人nhân 不bất 閑nhàn 互hỗ 執chấp 成thành 諍tranh 。 六lục 識thức 為vi 緣duyên 。 亦diệc 復phục 如như 是thị 。 三Tam 明Minh 般Bát 若Nhã 法pháp 華hoa 談đàm 性tánh 不bất 異dị 二nhị 。 初sơ 問vấn 二nhị 答đáp 二nhị 。 初sơ 明minh 般Bát 若Nhã 佛Phật 性tánh 五ngũ 名danh 。 既ký 名danh 般Bát 若Nhã 。 故cố 知tri 般Bát 若Nhã 即tức 佛Phật 性tánh 異dị 名danh 。 二nhị 明minh 法pháp 華hoa 二nhị 觀quán 解giải 。 觀quán 即tức 能năng 觀quán 心tâm 即tức 所sở 觀quán 。 能năng 觀quán 是thị 佛Phật 所sở 觀quán 是thị 道đạo 。 故cố 名danh 佛Phật 道Đạo 。 以dĩ 因nhân 緣duyên 三tam 道đạo 本bổn 一nhất 心tâm 故cố 即tức 三tam 德đức 。 故cố 具cụ 如như 止Chỉ 觀Quán 禪thiền 境cảnh 用dụng 十thập 乘thừa 觀quán 因nhân 緣duyên 也dã 。 荊kinh 溪khê 云vân 。 觀quán 心tâm 者giả 前tiền 雖tuy 已dĩ 約ước 十Thập 二Nhị 因Nhân 緣Duyên 。 十thập 界giới 三tam 道đạo 。 未vị 云vân 此thử 等đẳng 即tức 是thị 觀quán 境cảnh 。 今kim 云vân 十thập 界giới 十Thập 二Nhị 因Nhân 緣Duyên 。 秖kỳ 是thị 一nhất 念niệm 與dữ 前tiền 何hà 別biệt 。 恐khủng 人nhân 不bất 了liễu 故cố 別biệt 明minh 之chi 。 於ư 向hướng 事sự 中trung 更cánh 無vô 異dị 轍triệt 。 一nhất 心tâm 一nhất 色sắc 無vô 非phi 十thập 界giới 即tức 空không 假giả 中trung 。 況huống 復phục 舉cử 心tâm 惑hoặc 已dĩ 成thành 智trí 。 業nghiệp 隨tùy 觀quán 轉chuyển 自tự 得đắc 脫thoát 名danh 。 究cứu 竟cánh 而nhi 論luận 苦khổ 為vi 正chánh 境cảnh 。 業nghiệp 惑hoặc 之chi 上thượng 苦khổ 亦diệc 灼chước 然nhiên 。 故cố 苦khổ 色sắc 心tâm 三tam 義nghĩa 具cụ 足túc 。 是thị 則tắc 至chí 不bất 障chướng 三tam 德đức 者giả 。 能năng 通thông 至chí 極cực 故cố 名danh 不bất 障chướng 。 如như 伊y 字tự 者giả 。 因nhân 果quả 事sự 理lý 俱câu 得đắc 譬thí 伊y 。 準chuẩn 他tha 所sở 明minh 。 理lý 一nhất 修tu 二nhị 因nhân 之chi 與dữ 果quả 皆giai 不bất 成thành 伊y 。 常thường 無vô 常thường 等đẳng 理lý 須tu 顯hiển 說thuyết 。 三tam 入nhập 文văn 解giải 二nhị 。 初sơ 分phần/phân 科khoa 敘tự 意ý 。 荊kinh 溪khê 云vân 。 若nhược 就tựu 至chí 名danh 。 如Như 來Lai 種chủng 者giả 。 然nhiên 此thử 三tam 道đạo 俱câu 有hữu 能năng 生sanh 緣duyên 了liễu 之chi 義nghĩa 。 能năng 生sanh 緣duyên 了liễu 已dĩ 如như 前tiền 立lập 。 更cánh 應ưng 問vấn 云vân 正chánh 豈khởi 非phi 種chủng 。 自tự 行hành 至chí 功công 德đức 者giả 。 從tùng 自tự 行hành 說thuyết 。 但đãn 由do 二nhị 智trí 能năng 顯hiển 法Pháp 身thân 及cập 解giải 脫thoát 。 用dụng 二nhị 智trí 權quyền 實thật 般Bát 若Nhã 契khế 境cảnh 不bất 名danh 功công 德đức 。 化hóa 他tha 二nhị 智trí 共cộng 名danh 一nhất 權quyền 。 二nhị 初sơ 文văn 下hạ 隨tùy 文văn 釋thích 義nghĩa 三tam 。 初sơ 明minh 佛Phật 道Đạo 二nhị 。 初sơ 分phần/phân 科khoa 。 二nhị 隨tùy 釋thích 四tứ 。 初sơ 文Văn 殊Thù 略lược 問vấn 。 二nhị 淨tịnh 名danh 略lược 答đáp 。 荊kinh 溪khê 云vân 。 應ưng 知tri 答đáp 意ý 具cụ 於ư 二nhị 義nghĩa 。 一nhất 者giả 出xuất 假giả 二nhị 者giả 即tức 理lý 。 若nhược 不bất 出xuất 假giả 無vô 由do 顯hiển 於ư 通thông 相tương 次thứ 第đệ 。 若nhược 不bất 即tức 理lý 無vô 由do 顯hiển 於ư 理lý 假giả 通thông 因nhân 。 下hạ 去khứ 七thất 段đoạn 深thâm 了liễu 其kỳ 意ý 方phương 稱xưng 此thử 品phẩm 文văn 之chi 大đại 旨chỉ 。

復phục 次thứ 下hạ 重trùng 更cánh 分phân 別biệt 出xuất 假giả 。 非phi 道đạo 約ước 事sự 佛Phật 道Đạo 具cụ 。 指chỉ 假giả 智trí 為vi 非phi 道đạo 等đẳng 。 見kiến 即tức 入nhập 外ngoại 道đạo 等đẳng 者giả 。 入nhập 應ưng 作tác 是thị 字tự 誤ngộ 。 三tam 文Văn 殊Thù 重trùng 問vấn 。 四tứ 淨tịnh 名danh 廣quảng 答đáp 二nhị 。 初sơ 分phần/phân 科khoa 。 二nhị 隨tùy 釋thích 八bát 。 初sơ 約ước 無vô 間gian 因nhân 果quả 二nhị 。 初sơ 略lược 示thị 。 荊kinh 溪khê 云vân 。 示thị 受thọ 三tam 塗đồ 之chi 果quả 者giả 。 問vấn 無vô 間gian 之chi 果quả 那na 感cảm 鬼quỷ 畜súc 而nhi 總tổng 云vân 三tam 塗đồ 耶da 。 答đáp 餘dư 二nhị 即tức 是thị 無vô 間gian 眷quyến 屬thuộc 。 以dĩ 業nghiệp 因nhân 時thời 自tự 有hữu 相tương 從tùng 。 二nhị 惡ác 趣thú 業nghiệp 亦diệc 可khả 餘dư 報báo 通thông 於ư 餘dư 二nhị 。 此thử 明minh 菩Bồ 薩Tát 。 利lợi 物vật 之chi 門môn 。 亦diệc 由do 初sơ 觀quán 逆nghịch 心tâm 願nguyện 力lực 。 故cố 成thành 觀quán 。 因nhân 任nhậm 運vận 契khế 有hữu 以dĩ 。 二nhị 何hà 者giả 下hạ 廣quảng 釋thích 二nhị 。 初sơ 釋thích 五ngũ 逆nghịch 因nhân 二nhị 。 初sơ 明minh 自tự 行hành 二nhị 。 初sơ 明minh 通thông 達đạt 佛Phật 道Đạo 二nhị 。 初sơ 約ước 因nhân 正chánh 示thị 通thông 達đạt 。 荊kinh 溪khê 云vân 。 何hà 者giả 下hạ 釋thích 出xuất 初sơ 觀quán 以dĩ 為vi 假giả 因nhân 。 豈khởi 待đãi 入nhập 時thời 方phương 乃nãi 名danh 順thuận 。 況huống 有hữu 下hạ 以dĩ 因nhân 況huống 果quả 。 即tức 阿a 字tự 等đẳng 既ký 是thị 通thông 相tương/tướng 入nhập 假giả 之chi 觀quán 。 故cố 得đắc 通thông 用dụng 無vô 生sanh 觀quán 門môn 及cập 無vô 垢cấu 等đẳng 以dĩ 為vi 其kỳ 行hành 。 若nhược 爾nhĩ 亦diệc 得đắc 名danh 為vi 。 不bất 思tư 議nghị 假giả 。 但đãn 於ư 別biệt 教giáo 猶do 名danh 次thứ 第đệ 。 及cập 鈍độn 菩Bồ 薩Tát 仍nhưng 名danh 生sanh 酥tô 。 於ư 利lợi 根căn 者giả 即tức 名danh 入nhập 中trung 。 此thử 會hội 得đắc 入nhập 既ký 名danh 上thượng 上thượng 。 於ư 上thượng 上thượng 中trung 不bất 無vô 初sơ 後hậu 。 處xứ 處xứ 結kết 其kỳ 得đắc 道Đạo 之chi 相tướng 。 從tùng 若nhược 知tri 下hạ 至chí 通thông 達đạt 佛Phật 道Đạo 。 即tức 其kỳ 文văn 也dã 。 逆nghịch 心tâm 下hạ 以dĩ 觀quán 心tâm 者giả 。 種chủng 性tánh 不bất 同đồng 遍biến 在tại 諸chư 教giáo 諸chư 味vị 諸chư 行hành 諸chư 道đạo 。 言ngôn 頓đốn 漸tiệm 等đẳng 者giả 具cụ 騰đằng 始thỉ 末mạt 。 令linh 知tri 一nhất 化hóa 無vô 非phi 佛Phật 道Đạo 不bất 思tư 議nghị 假giả 。 故cố 知tri 通thông 相tương/tướng 具cụ 含hàm 三tam 種chủng 菩Bồ 薩Tát 之chi 假giả 及cập 以dĩ 地địa 住trụ 不bất 思tư 議nghị 假giả 。 準chuẩn 義nghĩa 亦diệc 含hàm 三tam 祇kỳ 之chi 假giả 。 但đãn 約ước 顯hiển 教giáo 非phi 從tùng 空không 出xuất 。 是thị 故cố 此thử 中trung 。 不bất 得đắc 論luận 之chi 。 二nhị 此thử 即tức 下hạ 對đối 果quả 結kết 成thành 三tam 道đạo 二nhị 。 初sơ 正chánh 示thị 三tam 道đạo 。 二nhị 今kim 取thủ 下hạ 舉cử 重trọng/trùng 況huống 輕khinh 。 荊kinh 溪khê 云vân 。 今kim 取thủ 最tối 惡ác 等đẳng 者giả 。 以dĩ 居cư 其kỳ 初sơ 惡ác 中trung 之chi 極cực 。 二nhị 本bổn 無vô 下hạ 對đối 問vấn 疾tật 結kết 示thị 。 二nhị 菩Bồ 薩Tát 下hạ 明minh 化hóa 他tha 二nhị 。 初sơ 結kết 前tiền 生sanh 。 後hậu 二nhị 示thị 有hữu 下hạ 正chánh 示thị 化hóa 他tha 。 荊kinh 溪khê 云vân 。 所sở 以dĩ 具cụ 示thị 二nhị 種chủng 相tương/tướng 者giả 。 若nhược 唯duy 示thị 可khả 懺sám 恐khủng 人nhân 謂vị 。 言ngôn 逆nghịch 罪tội 無vô 果quả 。 若nhược 唯duy 不bất 懺sám 恐khủng 人nhân 謂vị 。 言ngôn 罪tội 不bất 可khả 滅diệt 。 為vi 除trừ 邪tà 計kế 及cập 生sanh 二nhị 善thiện 。 故cố 隨tùy 其kỳ 根căn 立lập 斯tư 二nhị 也dã 。 我ngã 受thọ 等đẳng 者giả 此thử 有hữu 二nhị 義nghĩa 。 今kim 從tùng 內nội 實thật 灼chước 然nhiên 不bất 失thất 楞lăng 嚴nghiêm 之chi 樂lạc 。 豈khởi 但đãn 獨độc 云vân 三tam 禪thiền 而nhi 已dĩ 。 若nhược 從tùng 迹tích 論luận 乃nãi 示thị 現hiện 拒cự 抗kháng 無vô 慚tàm 之chi 極cực 。 故cố 今kim 從tùng 其kỳ 出xuất 假giả 邊biên 說thuyết 三tam 禪thiền 。 乃nãi 是thị 開khai 迹tích 之chi 言ngôn 。 所sở 以dĩ 得đắc 作tác 本bổn 迹tích 釋thích 者giả 。 諸chư 大Đại 乘Thừa 經Kinh 唯duy 除trừ 如Như 來Lai 。 久cửu 本bổn 之chi 祕bí 及cập 以dĩ 記ký 小tiểu 成thành 佛Phật 之chi 言ngôn 。 調Điều 達Đạt 開khai 文văn 經kinh 論luận 共cộng 有hữu 。 方Phương 等Đẳng 婆bà 藪tẩu 即tức 其kỳ 例lệ 也dã 。 二nhị 至chí 于vu 下hạ 釋thích 三tam 塗đồ 果quả 。 入nhập 無vô 垢cấu 三tam 昧muội 者giả 。 荊kinh 溪khê 云vân 。 此thử 中trung 諸chư 文văn 皆giai 用dụng 二nhị 十thập 五ngũ 三tam 昧muội 中trung 諸chư 三tam 昧muội 者giả 。 以dĩ 王vương 三tam 昧muội 秖kỳ 是thị 三tam 諦đế 三tam 昧muội 故cố 耳nhĩ 。 以dĩ 依y 次thứ 第đệ 但đãn 唯duy 用dụng 俗tục 。 下hạ 去khứ 諸chư 句cú 一nhất 一nhất 悉tất 然nhiên 。 婆bà 藪tẩu 如như 前tiền 記ký 。 象tượng 等đẳng 具cụ 如như 止Chỉ 觀Quán 記ký 中trung 。 鵽# 鳥điểu 篤đốc 括quát 反phản 。 爾nhĩ 雅nhã 郭quách 璞# 注chú 云vân 。 大đại 如như 鴿cáp 似tự 雌thư 雉trĩ 。 二nhị 約ước 色sắc 無vô 色sắc 界giới 。 十thập 一nhất 三tam 昧muội 者giả 。 二nhị 十thập 五ngũ 三tam 昧muội 對đối 破phá 。 二nhị 十thập 五ngũ 有hữu 。 具cụ 如như 前tiền 記ký 。 今kim 云vân 十thập 一nhất 即tức 四tứ 禪thiền 四tứ 空không 梵Phạm 王Vương 無vô 想tưởng 那na 含hàm 也dã 。 三tam 約ước 三tam 毒độc 。 四tứ 約ước 十thập 蔽tế 。 荊kinh 溪khê 云vân 。 此thử 十thập 多đa 是thị 等đẳng 者giả 。 既ký 不bất 別biệt 分phần/phân 多đa 分phần 通thông 說thuyết 。 然nhiên 準chuẩn 破phá 戒giới 定định 屬thuộc 業nghiệp 道đạo 。 餘dư 者giả 多đa 分phần 皆giai 是thị 煩phiền 惱não 故cố 云vân 多đa 也dã 。 故cố 知tri 若nhược 內nội 起khởi 者giả 即tức 屬thuộc 煩phiền 惱não 。 不bất 可khả 制chế 者giả 。 多đa 屬thuộc 業nghiệp 道đạo 。 以dĩ 無vô 所sở 受thọ 。 而nhi 受thọ 十thập 蔽tế 者giả 。 雖tuy 即tức 翻phiên 於ư 十thập 蔽tế 成thành 度độ 於ư 一nhất 一nhất 蔽tế 皆giai 達đạt 於ư 中trung 。 五ngũ 約ước 二Nhị 乘Thừa 。 荊kinh 溪khê 云vân 。 如như 身thân 子tử 善thiện 吉cát 等đẳng 者giả 當đương 知tri 受thọ 彈đàn 及cập 以dĩ 加gia 被bị 。 但đãn 是thị 從tùng 迹tích 示thị 次thứ 第đệ 行hành 。 今kim 據cứ 本bổn 說thuyết 云vân 不bất 受thọ 等đẳng 。 六lục 約ước 人nhân 間gian 惡ác 報báo 。 荊kinh 溪khê 云vân 。 示thị 入nhập 至chí 受thọ 四tứ 天thiên 下hạ 等đẳng 者giả 。 經kinh 無vô 四tứ 名danh 應ưng 從tùng 義nghĩa 立lập 。 何hà 者giả 若nhược 準chuẩn 下hạ 賤tiện 醜xú 陋lậu 之chi 言ngôn 多đa 在tại 南nam 洲châu 。 老lão 病bệnh 妻thê 妾thiếp 事sự 通thông 餘dư 三tam 。 北bắc 洲châu 復phục 應ưng 不bất 通thông 於ư 病bệnh 納nạp 。 鈍độn 亦diệc 可khả 通thông 於ư 四tứ 洲châu 。 故cố 得đắc 總tổng 云vân 四tứ 天thiên 下hạ 也dã 。 經kinh 無vô 脩tu 羅la 及cập 六lục 欲dục 者giả 。 脩tu 羅la 離ly 合hợp 有hữu 無vô 可khả 知tri 。 六lục 欲dục 或hoặc 是thị 例lệ 上thượng 。 故cố 略lược 文văn 中trung 次thứ 第đệ 略lược 出xuất 六lục 欲dục 。 斷đoạn 於ư 因nhân 緣duyên 。 約ước 四tứ 教giáo 者giả 。 別biệt 圓viên 因nhân 位vị 猶do 屬thuộc 諸chư 道đạo 。 未vị 純thuần 淨tịnh 故cố 。 故cố 斷đoạn 通thông 諸chư 。 七thất 約ước 入nhập 無vô 餘dư 。 除trừ 圓viên 妙diệu 覺giác 者giả 。 荊kinh 溪khê 云vân 。 他tha 明minh 非phi 道đạo 其kỳ 事sự 太thái 近cận 。 今kim 明minh 。 唯duy 餘dư 一nhất 品phẩm 無vô 明minh 在tại 者giả 尚thượng 是thị 非phi 道đạo 。 故cố 唯duy 除trừ 佛Phật 究cứu 盡tận 佛Phật 道Đạo 。 然nhiên 羅la 什thập 釋thích 非phi 道đạo 有hữu 三tam 種chủng 。 一nhất 者giả 惡ác 趣thú 果quả 報báo 。 二nhị 者giả 惡ác 趣thú 行hành 業nghiệp 。 三tam 者giả 世thế 俗tục 善thiện 業nghiệp 及cập 善thiện 果quả 報báo 。 比tỉ 望vọng 今kim 解giải 灼chước 然nhiên 太thái 近cận 。 八bát 總tổng 結kết 。 二nhị 明minh 如Như 來Lai 種chủng 二nhị 。 初sơ 敘tự 意ý 分phần/phân 科khoa 。 荊kinh 溪khê 云vân 。 此thử 二nhị 大Đại 士Sĩ 。 等đẳng 者giả 更cánh 相tương 問vấn 答đáp 正chánh 當đương 二nhị 槌chùy 更cánh 扣khấu 之chi 相tướng 。 二nhị 隨tùy 文văn 釋thích 義nghĩa 五ngũ 。 初sơ 淨tịnh 名danh 問vấn 。 二nhị 文Văn 殊Thù 答đáp 二nhị 。 初sơ 懸huyền 談đàm 義nghĩa 旨chỉ 二nhị 。 初sơ 略lược 示thị 。 二nhị 言ngôn 如như 下hạ 廣quảng 釋thích 二nhị 。 初sơ 正chánh 解giải 如Như 來Lai 種chủng 二nhị 。 初sơ 引dẫn 論luận 總tổng 明minh 。 荊kinh 溪khê 云vân 。 如như 法Pháp 相tương/tướng 解giải 等đẳng 者giả 如như 彼bỉ 非phi 道đạo 即tức 是thị 佛Phật 道Đạo 法Pháp 相tương/tướng 。 生sanh 解giải 還hoàn 依y 彼bỉ 說thuyết 方phương 稱xưng 如Như 來Lai 。 能năng 依y 此thử 觀quán 。 即tức 如Như 來Lai 行hạnh 。 是thị 故cố 引dẫn 之chi 通thông 於ư 說thuyết 行hành 。 二nhị 三tam 種chủng 下hạ 約ước 義nghĩa 別biệt 釋thích 二nhị 。 初sơ 離ly 解giải 二nhị 。 初sơ 約ước 種chủng 明minh 三tam 。 二nhị 言ngôn 如như 下hạ 約ước 如Như 來Lai 明minh 三tam 。 以dĩ 前tiền 三tam 種chủng 生sanh 三tam 如Như 來Lai 。 正chánh 因nhân 生sanh 法pháp 了liễu 因nhân 生sanh 報báo 。 緣duyên 因nhân 生sanh 應ưng 。 二nhị 如như 法Pháp 下hạ 合hợp 釋thích 二nhị 。 初sơ 引dẫn 文văn 略lược 立lập 。 二nhị 種chủng 以dĩ 下hạ 約ước 義nghĩa 釋thích 成thành 。 荊kinh 溪khê 云vân 。 種chủng 以dĩ 能năng 生sanh 類loại 性tánh 三tam 義nghĩa 者giả 。 前tiền 已dĩ 和hòa 會hội 今kim 更cánh 對đối 辨biện 。 故cố 更cánh 論luận 之chi 。 其kỳ 實thật 能năng 生sanh 生sanh 於ư 種chủng 類loại 。 此thử 生sanh 類loại 永vĩnh 無vô 改cải 也dã 。 若nhược 無vô 苦khổ 道đạo 何hà 有hữu 一nhất 相tương/tướng 。 若nhược 無vô 業nghiệp 道đạo 何hà 有hữu 彈đàn 指chỉ 。 若nhược 無vô 煩phiền 惱não 。 何hà 有hữu 智trí 慧tuệ 。 順thuận 方phương 便tiện 教giáo 猶do 名danh 不bất 類loại 。 故cố 諸chư 餘dư 經kinh 皆giai 悉tất 別biệt 立lập 。 今kim 明minh 。 有hữu 類loại 生sanh 義nghĩa 可khả 成thành 。 生sanh 必tất 無vô 段đoạn 。 直trực 至chí 於ư 果quả 。 故cố 今kim 立lập 之chi 共cộng 成thành 化hóa 相tương/tướng 。 故cố 釋Thích 種chủng 類loại 乃nãi 附phụ 近cận 情tình 。 由do 約ước 類loại 明minh 。 恐khủng 人nhân 不bất 了liễu 謂vị 滅diệt 種chủng 非phi 類loại 。 故cố 附phụ 時thời 情tình 簡giản 出xuất 餘dư 教giáo 。 識thức 方phương 便tiện 教giáo 不bất 明minh 真chân 種chủng 。 即tức 附phụ 情tình 明minh 義nghĩa 。 已dĩ 下hạ 文văn 是thị 。 二nhị 今kim 約ước 下hạ 約ước 眾chúng 生sanh 釋thích 成thành 二nhị 。 初sơ 結kết 前tiền 總tổng 示thị 。 三tam 無vô 前tiền 後hậu 者giả 。 以dĩ 惑hoặc 業nghiệp 與dữ 身thân 同đồng 時thời 而nhi 有hữu 。 終chung 無vô 一nhất 人nhân 先tiên 有hữu 惑hoặc 業nghiệp 然nhiên 後hậu 有hữu 身thân 。 若nhược 惑hoặc 業nghiệp 先tiên 有hữu 何hà 異dị 冥minh 初sơ 。 以dĩ 此thử 推thôi 之chi 。 知tri 無vô 前tiền 後hậu 。 若nhược 言ngôn 同đồng 時thời 何hà 謂vị 惑hoặc 業nghiệp 為vi 身thân 作tác 因nhân 故cố 知tri 雖tuy 無vô 前tiền 後hậu 要yếu 因nhân 煩phiền 惱não 。 而nhi 得đắc 有hữu 身thân 。 譬thí 如như 燈đăng 明minh 。 同đồng 時thời 而nhi 有hữu 。 要yếu 云vân 因nhân 燈đăng 有hữu 明minh 。 不bất 見kiến 說thuyết 言ngôn 因nhân 明minh 有hữu 燈đăng 也dã 。 故cố 云vân 亦diệc 非phi 一nhất 時thời 。 故cố 知tri 迷mê 妄vọng 三tam 道đạo 尚thượng 不bất 縱tung 橫hoành 。 達đạt 妄vọng 三tam 道đạo 即tức 真chân 三tam 德đức 。 豈khởi 縱tung 橫hoành 耶da 。 二nhị 若nhược 附phụ 下hạ 約ước 義nghĩa 別biệt 釋thích 二nhị 。 初sơ 附phụ 情tình 約ước 思tư 議nghị 釋thích 二nhị 。 初sơ 約ước 障chướng 正chánh 明minh 二nhị 。 初sơ 明minh 破phá 障chướng 成thành 種chủng 。 二nhị 此thử 多đa 下hạ 結kết 示thị 判phán 釋thích 二nhị 。 初sơ 結kết 示thị 非phi 圓viên 。 二nhị 若nhược 除trừ 下hạ 約ước 人nhân 判phán 釋thích 二nhị 。 初sơ 明minh 二Nhị 乘Thừa 無vô 種chủng 。 二nhị 故cố 大đại 下hạ 證chứng 凡phàm 夫phu 互hỗ 有hữu 。 荊kinh 溪khê 云vân 。 故cố 大đại 經kinh 至chí 善thiện 根căn 人nhân 無vô 者giả 。 顯hiển 非phi 道đạo 可khả 滅diệt 善thiện 道đạo 可khả 成thành 。 復phục 將tương 此thử 無vô 以dĩ 入nhập 後hậu 句cú 善thiện 人nhân 有hữu 者giả 是thị 也dã 。 又hựu 善thiện 人nhân 有hữu 指chỉ 有hữu 漏lậu 善thiện 。 至chí 後hậu 開khai 時thời 堪kham 成thành 緣duyên 因nhân 。 故cố 此thử 緣duyên 初sơ 已dĩ 名danh 為vi 種chủng 。 言ngôn 俱câu 無vô 者giả 即tức 指chỉ 了liễu 因nhân 。 何hà 妨phương 無vô 始thỉ 全toàn 無vô 一nhất 句cú 。 故cố 今kim 從tùng 於ư 全toàn 無vô 者giả 說thuyết 。 或hoặc 是thị 了liễu 從tùng 顯hiển 了liễu 者giả 說thuyết 。 若nhược 爾nhĩ 緣duyên 亦diệc 容dung 無vô 。 何hà 獨độc 於ư 了liễu 為vi 成thành 四tứ 句cú 。 故cố 緣duyên 從tùng 有hữu 說thuyết 。 了liễu 因nhân 且thả 從tùng 覆phú 相tương/tướng 而nhi 說thuyết 。 二nhị 約ước 識thức 兼kiêm 解giải 二nhị 。 初sơ 約ước 識thức 正chánh 明minh 。 荊kinh 溪khê 云vân 。 無vô 八bát 識thức 則tắc 無vô 生sanh 死tử 涅Niết 槃Bàn 者giả 。 八bát 是thị 異dị 熟thục 故cố 云vân 生sanh 死tử 。 即tức 此thử 生sanh 死tử 體thể 是thị 涅Niết 槃Bàn 。 又hựu 此thử 識thức 性tánh 體thể 含hàm 此thử 二nhị 。 若nhược 爾nhĩ 六lục 七thất 亦diệc 是thị 。 生sanh 死tử 之chi 識thức 。 何hà 不bất 得đắc 名danh 即tức 涅Niết 槃Bàn 。 答đáp 若nhược 通thông 對đối 者giả 。 義nghĩa 亦diệc 可khả 爾nhĩ 。 二nhị 真Chân 諦Đế 下hạ 兩lưỡng 師sư 異dị 執chấp 二nhị 。 初sơ 敘tự 二nhị 師sư 解giải 。 荊kinh 溪khê 云vân 。 若nhược 地địa 論luận 用dụng 七thất 識thức 斷đoạn 六lục 識thức 智trí 障chướng 滅diệt 者giả 。 說thuyết 第đệ 七thất 識thức 能năng 取thủ 八bát 中trung 。 清thanh 淨tịnh 之chi 相tướng 。 真chân 修tu 未vị 顯hiển 皆giai 屬thuộc 六lục 也dã 。 故cố 今kim 六lục 中trung 智trí 障chướng 滅diệt 者giả 。 即tức 顯hiển 八bát 中trung 清thanh 淨tịnh 真chân 修tu 。 二nhị 依y 中trung 論luận 破phá 。 荊kinh 溪khê 云vân 。 地địa 師sư 以dĩ 八bát 為vi 自tự 。 攝nhiếp 師sư 以dĩ 八bát 為vi 他tha 。 故cố 為vi 中trung 論luận 撿kiểm 破phá 。 二nhị 今kim 經kinh 下hạ 附phụ 理lý 約ước 不bất 思tư 議nghị 釋thích 二nhị 。 初sơ 明minh 即tức 障chướng 成thành 德đức 三tam 。 初sơ 法pháp 。 荊kinh 溪khê 云vân 。 此thử 經Kinh 識thức 煩phiền 惱não 不bất 善thiện 等đẳng 用dụng 論luận 中trung 破phá 已dĩ 方phương 顯hiển 今kim 經kinh 三tam 道đạo 之chi 種chủng 。 言ngôn 身thân 等đẳng 者giả 。 身thân 中trung 六lục 七thất 自tự 有hữu 報báo 法pháp 俱câu 屬thuộc 苦khổ 道đạo 。 起khởi 煩phiền 惱não 者giả 即tức 屬thuộc 煩phiền 惱não 結kết 業nghiệp 成thành 就tựu 即tức 屬thuộc 不bất 善thiện 。 三tam 即tức 三tam 因nhân 。 何hà 徒đồ 紛phân 諍tranh 。 二nhị 譬thí 。 三tam 合hợp 。 二nhị 若nhược 菩bồ 下hạ 約ước 證chứng 悟ngộ 顯hiển 融dung 二nhị 。 初sơ 約ước 六lục 番phiên 明minh 證chứng 悟ngộ 。 即tức 住trụ 行hành 向hướng 地địa 等đẳng 妙diệu 也dã 。 借tá 瓔anh 珞lạc 六lục 種chủng 性tánh 以dĩ 明minh 之chi 。 三tam 種chủng 等đẳng 修tu 者giả 前tiền 非phi 不bất 等đẳng 。 但đãn 此thử 隣lân 果quả 別biệt 得đắc 等đẳng 名danh 。 二nhị 此thử 三tam 下hạ 結kết 三tam 性tánh 顯hiển 互hỗ 融dung 。 荊kinh 溪khê 云vân 。 非phi 前tiền 後hậu 等đẳng 者giả 。 秖kỳ 三tam 道đạo 時thời 自tự 非phi 縱tung 橫hoành 。 豈khởi 得đắc 至chí 果quả 方phương 如như 伊y 字tự 。 種chủng 若nhược 縱tung 橫hoành 果quả 非phi 本bổn 有hữu 。 理lý 性tánh 伊y 者giả 。 深thâm 觀quán 三tam 道đạo 。 為vi 在tại 何hà 處xứ 。 既ký 在tại 一nhất 念niệm 不bất 可khả 縱tung 橫hoành 。 故cố 知tri 因nhân 果quả 悉tất 如như 伊y 也dã 。 二nhị 就tựu 文văn 下hạ 分phần/phân 科khoa 總tổng 示thị 二nhị 。 初sơ 分phần/phân 科khoa 六lục 段đoạn 。 二nhị 結kết 成thành 三tam 種chủng 二nhị 。 初sơ 示thị 三tam 種chủng 通thông 別biệt 。 荊kinh 溪khê 云vân 。 凡phàm 三tam 門môn 不bất 同đồng 。 苦khổ 門môn 通thông 門môn 別biệt 門môn 下hạ 文văn 一nhất 一nhất 次thứ 第đệ 出xuất 之chi 。 若nhược 就tựu 苦khổ 門môn 明minh 義nghĩa 者giả 三tam 道đạo 相tương 從tùng 皆giai 是thị 苦khổ 攝nhiếp 。 通thông 相tương/tướng 既ký 云vân 一nhất 一nhất 皆giai 三tam 。 對đối 本bổn 苦khổ 門môn 故cố 有hữu 離ly 合hợp 。 三tam 道đạo 復phục 別biệt 不bất 可khả 專chuyên 通thông 。 二nhị 然nhiên 眾chúng 下hạ 顯hiển 了liễu 因nhân 功công 能năng 。 由do 慧tuệ 達đạt 煩phiền 惱não 者giả 。 翻phiên 惑hoặc 成thành 智trí 。 故cố 在tại 迷mê 既ký 由do 惑hoặc 潤nhuận 生sanh 。 在tại 悟ngộ 則tắc 由do 智trí 顯hiển 理lý 。 迷mê 悟ngộ 雖tuy 異dị 功công 能năng 實thật 同đồng 。 若nhược 約ước 位vị 者giả 了liễu 因nhân 即tức 名danh 字tự 位vị 。 聞văn 圓viên 起khởi 信tín 翻phiên 惑hoặc 成thành 智trí 達đạt 本bổn 有hữu 理lý 。 理lý 即tức 正chánh 因nhân 以dĩ 智trí 導đạo 行hàng 行hàng 即tức 緣duyên 因nhân 。 謂vị 觀quán 行hành 相tương 似tự 也dã 。 三tam 因nhân 成thành 就tựu 者giả 。 此thử 乃nãi 一nhất 性tánh 二nhị 修tu 共cộng 成thành 三tam 因nhân 。 理lý 即tức 正chánh 因nhân 名danh 字tự 等đẳng 三tam 即tức 緣duyên 了liễu 也dã 。 如như 向hướng 分phân 別biệt 以dĩ 智trí 導đạo 行hành 。 行hành 智trí 契khế 理lý 。 三tam 法pháp 相tướng 符phù 不bất 異dị 而nhi 異dị 。 至chí 于vu 十thập 信tín 。 名danh 為vi 成thành 就tựu 。 入nhập 初sơ 住trụ 位vị 破phá 無vô 明minh 惑hoặc 見kiến 本bổn 有hữu 理lý 。 故cố 云vân 法Pháp 身thân 顯hiển 現hiện 。 然nhiên 至chí 初sơ 住trụ 修tu 性tánh 一nhất 合hợp 無vô 復phục 分phần/phân 張trương 。 三tam 法pháp 俱câu 顯hiển 。 今kim 從tùng 勝thắng 說thuyết 且thả 云vân 法Pháp 身thân 。 故cố 文văn 下hạ 引dẫn 證chứng 了liễu 因nhân 功công 能năng 也dã 。 是thị 知tri 一nhất 切thiết 。 本bổn 有hữu 由do 無vô 智trí 故cố 。 日nhật 用dụng 不bất 知tri 。 由do 有hữu 智trí 故cố 導đạo 行hành 詣nghệ 果quả 有hữu 行hành 。 無vô 智trí 生sanh 死tử 因nhân 耳nhĩ 。 二nhị 有hữu 身thân 下hạ 隨tùy 文văn 釋thích 義nghĩa 六lục 。 初sơ 約ước 苦khổ 道đạo 。 初sơ 有hữu 身thân 等đẳng 者giả 。 荊kinh 溪khê 云vân 。 前tiền 文văn 已dĩ 將tương 身thân 為vi 苦khổ 道đạo 。 即tức 是thị 正chánh 因nhân 。 六lục 為vi 緣duyên 因nhân 。 七thất 為vi 了liễu 因nhân 。 今kim 復phục 合hợp 之chi 而nhi 為vi 正chánh 因nhân 。 又hựu 身thân 為vi 種chủng 者giả 。 能năng 生sanh 福phước 慧tuệ 者giả 。 對đối 三tam 可khả 知tri 。 此thử 是thị 三tam 種chủng 之chi 經kinh 文văn 。 恐khủng 猶do 執chấp 權quyền 勤cần 勤cần 示thị 耳nhĩ 。 如như 人nhân 眼nhãn 翳ế 等đẳng 者giả 正chánh 約ước 方Phương 等Đẳng 。 形hình 於ư 二Nhị 乘Thừa 而nhi 作tác 譬thí 也dã 。 初sơ 譬thí 二Nhị 乘Thừa 次thứ 譬thí 凡phàm 夫phu 。 俱câu 不bất 見kiến 性tánh 譬thí 以dĩ 眼nhãn 翳ế 。 二Nhị 乘Thừa 厭yếm 患hoạn 生sanh 死tử 。 加gia 以dĩ 苦khổ 痛thống 喻dụ 之chi 。 凡phàm 夫phu 不bất 厭yếm 但đãn 云vân 患hoạn 眼nhãn 。 若nhược 詣nghệ 拙chuyết 師sư 者giả 。 機cơ 發phát 喻dụ 詣nghệ 。 三tam 藏tạng 教giáo 主chủ 名danh 為vi 拙chuyết 醫y 。 析tích 法pháp 觀quán 智trí 如như 針châm 灸# 。 小Tiểu 乘Thừa 助trợ 道đạo 如như 藥dược 塗đồ 。 出xuất 三tam 界giới 苦khổ 如như 痛thống 止chỉ 。 不bất 得đắc 佛Phật 智trí 佛Phật 眼nhãn 如như 根căn 壞hoại 。 迷mê 中trung 道Đạo 理lý 如như 不bất 見kiến 色sắc 。 無vô 如Như 來Lai 種chủng 四tứ 字tự 即tức 合hợp 喻dụ 也dã 。 若nhược 人nhân 下hạ 譬thí 凡phàm 夫phu 也dã 。 煩phiền 惱não 全toàn 在tại 則tắc 如Như 來Lai 種chủng 存tồn 。 故cố 喻dụ 眼nhãn 根căn 不bất 壞hoại 。 後hậu 若nhược 遇ngộ 師sư 者giả 。 此thử 即tức 巧xảo 醫y 但đãn 用dụng 禁cấm 咒chú 。 如như 圓viên 教giáo 主chủ 唯duy 說thuyết 圓viên 頓đốn 達đạt 障chướng 即tức 德đức 。 喻dụ 以dĩ 痛thống 愈dũ 。 五ngũ 眼nhãn 具cụ 足túc 。 見kiến 三tam 諦đế 理lý 故cố 喻dụ 。 眼nhãn 根căn 清thanh 淨tịnh 。 二nhị 廣quảng 約ước 煩phiền 惱não 道đạo 。 荊kinh 溪khê 云vân 亦diệc 是thị 三tam 佛Phật 如Như 來Lai 種chủng 者giả 。 意ý 亦diệc 如như 前tiền 苦khổ 道đạo 明minh 之chi 。 貪tham 愛ái 雖tuy 即tức 已dĩ 屬thuộc 煩phiền 惱não 。 依y 身thân 藉tạ 業nghiệp 亦diệc 具cụ 有hữu 三tam 。 豈khởi 猶do 觀quán 惑hoặc 能năng 壞hoại 惑hoặc 耶da 。 必tất 觀quán 惑hoặc 具cụ 及cập 以dĩ 惑hoặc 由do 業nghiệp 苦khổ 故cố 也dã 。 煩phiền 惱não 既ký 爾nhĩ 。 於ư 五ngũ 蓋cái 中trung 。 睡thụy 掉trạo 二nhị 蓋cái 猶do 是thị 報báo 法pháp 。 以dĩ 相tương/tướng 帶đái 故cố 故cố 亦diệc 同đồng 苦khổ 。 所sở 以dĩ 皆giai 云vân 三tam 故cố 也dã 。 若nhược 離ly 取thủ 我ngã 者giả 。 別biệt 列liệt 於ư 三tam 。 通thông 別biệt 有hữu 我ngã 故cố 但đãn 成thành 三tam 。 若nhược 離ly 出xuất 我ngã 我ngã 遍biến 有hữu 三tam 乃nãi 成thành 等đẳng 分phần/phân 。 別biệt 門môn 明minh 義nghĩa 者giả 。 倒đảo 計kế 於ư 陰ấm 故cố 總tổng 屬thuộc 身thân 。 常thường 等đẳng 別biệt 故cố 故cố 於ư 苦khổ 門môn 若nhược 道đạo 之chi 中trung 離ly 出xuất 四tứ 倒đảo 。 別biệt 門môn 即tức 是thị 別biệt 相tướng 念niệm 處xứ 加gia 能năng 觀quán 念niệm 故cố 處xứ 名danh 生sanh 。 若nhược 從tùng 相tương 生sanh 身thân 等đẳng 復phục 受thọ 正chánh 勤cần 如như 意ý 乃nãi 至chí 覺giác 道đạo 等đẳng 名danh 。 故cố 知tri 有hữu 身thân 等đẳng 文văn 亦diệc 轉chuyển 入nhập 下hạ 之chi 六lục 門môn 。 此thử 等đẳng 皆giai 應ưng 無vô 作tác 釋thích 之chi 。 當đương 知tri 四tứ 倒đảo 非phi 道đạo 出xuất 生sanh 三tam 十thập 七thất 。 品phẩm 之chi 佛Phật 道Đạo 。 能năng 生sanh 根căn 本bổn 等đẳng 者giả 。 問vấn 蓋cái 能năng 覆phú 禪thiền 與dữ 禪thiền 相tương 違vi 。 蓋cái 去khứ 禪thiền 發phát 能năng 生sanh 何hà 在tại 。 答đáp 若nhược 約ước 小Tiểu 乘Thừa 蓋cái 是thị 相tương 違vi 。 若nhược 從tùng 大đại 教giáo 違vi 蓋cái 成thành 定định 。 故cố 約ước 大đại 教giáo 名danh 相tướng 生sanh 也dã 。 若nhược 爾nhĩ 何hà 故cố 生sanh 於ư 根căn 本bổn 禪thiền 耶da 。 答đáp 事sự 理lý 並tịnh 明minh 故cố 兼kiêm 發phát 事sự 。 或hoặc 是thị 元nguyên 以dĩ 小tiểu 助trợ 於ư 大đại 此thử 於ư 別biệt 於ư 通thông 無vô 妨phương 。 以dĩ 由do 蓋cái 中trung 亦diệc 具cụ 三tam 道đạo 故cố 約ước 道đạo 說thuyết 三tam 。 重trọng/trùng 約ước 苦khổ 道đạo 。 華hoa 嚴nghiêm 明minh 十thập 種chủng 六lục 根căn 等đẳng 者giả 。 暹# 云vân 。 舊cựu 經kinh 三tam 十thập 五ngũ 云vân 。 佛Phật 子tử 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 有hữu 十thập 種chủng 眼nhãn 。 所sở 謂vị 肉nhục 眼nhãn 天thiên 眼nhãn 慧tuệ 明minh 法Pháp 眼nhãn 佛Phật 眼nhãn 。 智trí 眼nhãn 明minh 眼nhãn 出xuất 生sanh 死tử 眼nhãn 無vô 礙ngại 眼nhãn 普phổ 眼nhãn 。 佛Phật 子tử 是thị 為vi 菩Bồ 薩Tát 。 十thập 種chủng 眼nhãn 根căn 。 若nhược 菩Bồ 薩Tát 成thành 就tựu 。 此thử 眼nhãn 則tắc 得đắc 一nhất 切thiết 諸chư 佛Phật 。 無vô 上thượng 大đại 智trí 慧tuệ 眼nhãn 。 餘dư 耳nhĩ 等đẳng 五ngũ 根căn 各các 有hữu 十thập 種chủng 。 名danh 相tướng 俱câu 別biệt 一nhất 一nhất 皆giai 結kết 。 云vân 得đắc 諸chư 佛Phật 無vô 上thượng 。 耳nhĩ 乃nãi 至chí 無vô 上thượng 意ý 。 故cố 今kim 云vân 因nhân 是thị 得đắc 入nhập 如Như 來Lai 六lục 根căn 也dã 。 所sở 以dĩ 然nhiên 者giả 下hạ 應ưng 知tri 。 言ngôn 識thức 住trụ 者giả 。 識thức 得đắc 安an 住trụ 也dã 。 識thức 念niệm 分phân 明minh 無vô 有hữu 惱não 患hoạn 。 無vô 壞hoại 者giả 是thị 名danh 為vi 住trụ 。 惡ác 趣thú 則tắc 苦khổ 痛thống 壞hoại 。 四tứ 禪thiền 無vô 想tưởng 壞hoại 。 非phi 想tưởng 滅diệt 定định 壞hoại 。 亦diệc 彼bỉ 地địa 心tâm 想tưởng 微vi 昧muội 。 念niệm 不bất 分phân 明minh 故cố 識thức 不bất 安an 住trụ 也dã 。 問vấn 曰viết 欲dục 界giới 亦diệc 惡ác 趣thú 所sở 壞hoại 。 云vân 何hà 立lập 識thức 住trụ 也dã 。 答đáp 曰viết 取thủ 地địa 壞hoại 不bất 取thủ 界giới 壞hoại 。 欲dục 界giới 惡ác 趣thú 善thiện 趣thú 趣thú 乖quai 地địa 異dị 苦khổ 樂lạc 。 殊thù 致trí 義nghĩa 不bất 相tương 涉thiệp 。 故cố 不bất 相tương 壞hoại 也dã 。 荊kinh 溪khê 云vân 。 七thất 識thức 住trụ 者giả 處xứ 是thị 所sở 住trụ 住trụ 是thị 能năng 住trụ 。 若nhược 依y 什thập 公công 但đãn 在tại 於ư 苦khổ 。 隨tùy 所sở 住trú 處xứ 。 三tam 道đạo 具cụ 足túc 亦diệc 成thành 通thông 相tương/tướng 。 三tam 通thông 之chi 相tướng 約ước 小Tiểu 乘Thừa 樂nhạo/nhạc/lạc 住trụ 。 挫tỏa 成thành 無vô 種chủng 。 雖tuy 云vân 不bất 樂nhạo 理lý 非phi 全toàn 無vô 。 四tứ 重trọng/trùng 略lược 約ước 煩phiền 惱não 道đạo 。 荊kinh 溪khê 云vân 。 是thị 生sanh 善thiện 緣duyên 者giả 。 且thả 從tùng 對đối 治trị 通thông 為vi 觀quán 境cảnh 。 何hà 種chủng 不bất 成thành 。 五ngũ 約ước 業nghiệp 道đạo 。 荊kinh 溪khê 云vân 。 因nhân 惡ác 生sanh 善thiện 等đẳng 者giả 。 此thử 引dẫn 可khả 轉chuyển 以dĩ 為vi 況huống 例lệ 。 一nhất 切thiết 大đại 惡ác 無vô 不bất 轉chuyển 理lý 。 既ký 轉chuyển 為vi 善thiện 生sanh 。 三tam 不bất 護hộ 當đương 知tri 。 惡ác 體thể 是thị 不bất 護hộ 體thể 。 譬thí 如như 濕thấp 土thổ/độ 能năng 生sanh 乾can/kiền/càn 土thổ/độ 成thành 乾can/kiền/càn 土thổ/độ 已dĩ 即tức 成thành 塼chuyên 瓦ngõa 。 故cố 知tri 濕thấp 土thổ/độ 是thị 塼chuyên 瓦ngõa 體thể 。 六lục 約ước 煩phiền 惱não 總tổng 結kết 。 三tam 淨tịnh 名danh 重trùng 問vấn 。 經Kinh 云vân 。 曰viết 何hà 謂vị 也dã 者giả 。 曰viết 是thị 發phát 語ngữ 之chi 端đoan 許hứa 慎thận 說thuyết 文văn 云vân 。 開khai 口khẩu 見kiến 舌thiệt 謂vị 之chi 曰viết 。 淨tịnh 名danh 既ký 聞văn 文Văn 殊Thù 廣quảng 說thuyết 三tam 道đạo 為vi 種chủng 。 恐khủng 他tha 不bất 了liễu 故cố 此thử 問vấn 之chi 。 以dĩ 生sanh 文Văn 殊Thù 訶ha 小tiểu 之chi 說thuyết 。 四tứ 文Văn 殊Thù 解giải 釋thích 二nhị 。 初sơ 分phần/phân 科khoa 。 二nhị 隨tùy 釋thích 二nhị 。 初sơ 正chánh 答đáp 。 二nhị 譬thí 顯hiển 二nhị 。 初sơ 標tiêu 示thị 分phần/phân 科khoa 。 二nhị 譬thí 。 如như 下hạ 隨tùy 文văn 釋thích 義nghĩa 四tứ 。 初sơ 譬thí 了liễu 因nhân 種chủng 。 二nhị 譬thí 緣duyên 因nhân 種chủng 。 荊kinh 溪khê 云vân 。 經Kinh 云vân 植thực 種chủng 於ư 空không 者giả 。 無vô 糞phẩn 曰viết 空không 非phi 太thái 虛hư 也dã 。 糞phẩn 壤nhưỡng 者giả 說thuyết 文văn 糞phẩn 棄khí 除trừ 也dã 。 周chu 禮lễ 壤nhưỡng 亦diệc 土thổ/độ 也dã 。 三tam 譬thí 正chánh 因nhân 種chủng 。 四tứ 總tổng 譬thí 能năng 生sanh 三tam 種chủng 。 五ngũ 大đại 迦Ca 葉Diếp 領lãnh 歎thán 述thuật 成thành 二nhị 。 初sơ 分phần/phân 科khoa 。 二nhị 隨tùy 釋thích 三tam 。 初sơ 歎thán 領lãnh 經kinh 之chi 疇trù 。 孔khổng 安an 國quốc 云vân 。 疇trù 類loại 也dã 二nhị 。 譬thí 顯hiển 二nhị 。 初sơ 譬thí 二nhị 合hợp 三tam 自tự 鄙bỉ 二nhị 。 初sơ 自tự 鄙bỉ 二nhị 釋thích 意ý 。 三Tam 明Minh 眷quyến 屬thuộc 二nhị 。 初sơ 敘tự 意ý 分phần/phân 科khoa 二nhị 。 初sơ 敘tự 意ý 二nhị 。 初sơ 躡niếp 前tiền 科khoa 生sanh 起khởi 成thành 前tiền 道đạo 及cập 種chủng 義nghĩa 者giả 。 淨tịnh 名danh 說thuyết 非phi 道đạo 為vi 道đạo 。 文Văn 殊Thù 說thuyết 非phi 種chủng 為vi 種chủng 也dã 。 二nhị 復phục 次thứ 下hạ 例lệ 前tiền 品phẩm 顯hiển 成thành 。 二nhị 文văn 為vi 下hạ 分phần/phân 科khoa 。 二nhị 初sơ 問vấn 下hạ 隨tùy 文văn 釋thích 義nghĩa 二nhị 。 初sơ 問vấn 二nhị 初sơ 敘tự 能năng 問vấn 人nhân 。 二nhị 正chánh 出xuất 問vấn 辭từ 二nhị 初sơ 問vấn 眷quyến 屬thuộc 二nhị 問vấn 資tư 生sanh 。 二nhị 答đáp 二nhị 。 初sơ 分phần/phân 科khoa 二nhị 。 初sơ 答đáp 下hạ 隨tùy 釋thích 四tứ 。 初sơ 正chánh 答đáp 法Pháp 身thân 眷quyến 屬thuộc 資tư 生sanh 即tức 是thị 自tự 行hành 三tam 。 初sơ 明minh 眷quyến 屬thuộc 二nhị 。 初sơ 敘tự 意ý 總tổng 明minh 二nhị 。 初sơ 牒điệp 答đáp 敘tự 意ý 。 二nhị 關quan 下hạ 附phụ 事sự 成thành 理lý 臣thần 佐tá 吏lại 民dân 。 者giả 十Thập 地Địa 輔phụ 佛Phật 。 行hành 化hóa 降hàng 魔ma 制chế 敵địch 如như 臣thần 。 十thập 向hướng 事sự 理lý 稍sảo 深thâm 職chức 近cận 王vương 邊biên 如như 佐tá 。 十thập 行hành 力lực 修tu 諸chư 法pháp 種chủng 種chủng 驅khu 馳trì 如như 吏lại 。 十thập 住trụ 如như 民dân 。 初sơ 入nhập 佛Phật 境cảnh 界giới 。 率suất 土thổ/độ 之chi 賓tân 莫mạc 非phi 王vương 民dân 。 盛thịnh 米mễ 為vi 倉thương 喻dụ 禪thiền 定định 生sanh 百bách 八bát 三tam 昧muội 。 盛thịnh 物vật 為vi 庫khố 。 庫khố 喻dụ 實thật 相tướng 能năng 發phát 十thập 八bát 空không 智trí 慧tuệ 。 二nhị 智Trí 度Độ 下hạ 隨tùy 文văn 別biệt 釋thích 二nhị 。 初sơ 廣quảng 釋thích 諸chư 行hành 二nhị 。 初sơ 事sự 釋thích 二nhị 。 初sơ 釋thích 權quyền 實thật 父phụ 母mẫu 二nhị 。 初sơ 約ước 義nghĩa 略lược 釋thích 。 二nhị 若nhược 就tựu 下hạ 依y 經kinh 廣quảng 解giải 二nhị 。 初sơ 對đối 前tiền 品phẩm 辨biện 義nghĩa 二nhị 。 初sơ 約ước 品phẩm 正chánh 示thị 。 二nhị 故cố 金kim 下hạ 引dẫn 證chứng 釋thích 成thành 二nhị 。 又hựu 行hành 下hạ 徵trưng 前tiền 科khoa 辨biện 義nghĩa 。 安an 住trụ 世thế 諦đế 初sơ 出xuất 胎thai 時thời 者giả 。 無vô 明minh 共cộng 法pháp 出xuất 生sanh 一nhất 切thiết 。 隔cách 歷lịch 分phân 別biệt 故cố 名danh 世thế 諦đế 。 安an 住trụ 者giả 以dĩ 止Chỉ 觀Quán 安an 於ư 世thế 諦đế 。 即tức 是thị 觀quán 不bất 思tư 議nghị 境cảnh 。 觀quán 行hành 位vị 成thành 故cố 名danh 安an 住trụ 。 以dĩ 安an 住trụ 故cố 名danh 託thác 聖thánh 胎thai 。 初sơ 住trụ 破phá 無vô 明minh 開khai 佛Phật 知tri 見kiến 。 名danh 初sơ 出xuất 胎thai 。 用dụng 權quyền 至chí 入nhập 假giả 者giả 。 實thật 智trí 入nhập 空không 權quyền 智trí 入nhập 假giả 。 二nhị 釋thích 導đạo 師sư 。 由do 生sanh 天thiên 地địa 二nhị 氣khí 者giả 。 天thiên 陽dương 氣khí 地địa 陰ấm 氣khí 。 楊dương 子tử 法pháp 言ngôn 曰viết 。 父phụ 母mẫu 子tử 之chi 天thiên 地địa 也dã 。 二nhị 觀quán 解giải 。 稽khể 首thủ 智Trí 度Độ 無vô 子tử 佛Phật 者giả 。 大đại 論luận 文văn 初sơ 歸quy 敬kính 偈kệ 也dã 。 而nhi 古cổ 論luận 三tam 本bổn 不bất 同đồng 。 或hoặc 作tác 等đẳng 字tự 或hoặc 作tác 㝵# 字tự 或hoặc 作tác 子tử 字tự 。 以dĩ 字tự 體thể 易dị 相tương/tướng 濫lạm 故cố 又hựu 作tác 子tử 字tự 。 說thuyết 者giả 或hoặc 謂vị 是thị 種chủng 子tử 之chi 子tử 。 或hoặc 謂vị 是thị 子tử 息tức 之chi 子tử 。 既ký 各các 有hữu 義nghĩa 。 故cố 古cổ 來lai 人nhân 師sư 莫mạc 敢cảm 定định 執chấp 。 而nhi 總tổng 作tác 四tứ 義nghĩa 釋thích 之chi 。 故cố 古cổ 論luận 音âm 義nghĩa 云vân 。 一nhất 者giả 無vô 等đẳng 。 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 無vô 與dữ 佛Phật 等đẳng 。 二nhị 云vân 無vô 礙ngại 。 佛Phật 是thị 法Pháp 王Vương 於ư 法pháp 自tự 在tại 。 三tam 云vân 無vô 子tử 。

復phục 有hữu 二nhị 義nghĩa 。 一nhất 者giả 就tựu 理lý 。 佛Phật 能năng 體thể 悟ngộ 無vô 生sanh 真chân 理lý 名danh 為vi 無vô 子tử 。 二nhị 者giả 就tựu 事sự 。 如Như 來Lai 生sanh 死tử 種chủng 子tử 已dĩ 盡tận 故cố 名danh 無vô 子tử 。 四tứ 者giả 無vô 子tử 亦diệc 二nhị 義nghĩa 。 一nhất 者giả 般Bát 若Nhã 名danh 佛Phật 母mẫu 。 母mẫu 有hữu 七thất 子tử 。 謂vị 佛Phật 菩Bồ 薩Tát 及cập 辟Bích 支Chi 四Tứ 果Quả 。 即tức 此thử 七thất 中trung 佛Phật 最tối 居cư 長trường/trưởng 故cố 云vân 無vô 子tử 。 二nhị 者giả 無vô 明minh 蔽tế 中trung 無vô 有hữu 智trí 慧tuệ 之chi 子tử 。 釋thích 籤# 備bị 引dẫn 此thử 文văn 。 但đãn 為vi 寫tả 者giả 改cải 㝵# 作tác 礙ngại 故cố 學học 者giả 多đa 昧muội 。 今kim 文văn 引dẫn 用dụng 於ư 四tứ 義nghĩa 中trung 取thủ 子tử 息tức 義nghĩa 。 但đãn 以dĩ 在tại 因nhân 名danh 子tử 。 故cố 普phổ 賢hiền 名danh 真chân 佛Phật 子tử 。 極cực 果quả 超siêu 因nhân 故cố 云vân 無vô 子tử 。 此thử 與dữ 古cổ 釋thích 似tự 異dị 。 若nhược 取thủ 七thất 子tử 中trung 長trường/trưởng 義nghĩa 亦diệc 稍sảo 通thông 。 二nhị 法Pháp 喜hỷ 下hạ 略lược 解giải 諸chư 句cú 。 慈từ 與dữ 悲bi 相tương/tướng 符phù 等đẳng 者giả 符phù 合hợp 也dã 。 故cố 荊kinh 溪khê 云vân 。 女nữ 性tánh 柔nhu 和hòa 。 不bất 與dữ 物vật 諍tranh 。 如như 慈từ 與dữ 悲bi 易dị 可khả 合hợp 集tập 。 或hoặc 作tác 扶phù 持trì 字tự 者giả 。 後hậu 人nhân 妄vọng 改cải 。 若nhược 似tự 若nhược 真chân 者giả 。 荊kinh 溪khê 云vân 。 似tự 賢hiền 真chân 聖thánh 。 彼bỉ 岸ngạn 法Pháp 門môn 者giả 波Ba 羅La 蜜Mật 此thử 云vân 到đáo 彼bỉ 岸ngạn 。 兩lưỡng 輪luân 者giả 謂vị 福phước 慧tuệ 也dã 。 二nhị 嚴nghiêm 齊tề 等đẳng 猶do 如như 等đẳng 侶lữ 。 等đẳng 者giả 齊tề 也dã 類loại 也dã 。 漢hán 書thư 曰viết 皆giai 陛bệ 下hạ 之chi 等đẳng 夷di 。 妓kỹ 女nữ 者giả 女nữ 樂nhạo/nhạc/lạc 曰viết 妓kỹ 。 悅duyệt 慮lự 者giả 慮lự 心tâm 也dã 。 二nhị 明minh 資tư 生sanh 。 如như 是thị 約ước 別biệt 圓viên 教giáo 等đẳng 者giả 。 荊kinh 溪khê 云vân 。 但đãn 要yếu 先tiên 須tu 約ước 前tiền 二nhị 教giáo 消tiêu 釋thích 竟cánh 。 次thứ 約ước 後hậu 二nhị 。 然nhiên 前tiền 二nhị 教giáo 但đãn 斷đoạn 界giới 內nội 。 若nhược 依y 別biệt 教giáo 界giới 內nội 界giới 外ngoại 見kiến 思tư 除trừ 處xứ 皆giai 有hữu 前tiền 後hậu 。 易dị 可khả 相tương/tướng 例lệ 。 登đăng 地địa 同đồng 體thể 理lý 非phi 前tiền 後hậu 。 於ư 別biệt 教giáo 中trung 雖tuy 復phục 入nhập 地địa 。 仍nhưng 分phần/phân 見kiến 修tu 前tiền 後hậu 之chi 別biệt 。 圓viên 教giáo 一nhất 向hướng 初sơ 後hậu 不bất 二nhị 。 是thị 則tắc 不bất 可khả 。 分phần/phân 於ư 見kiến 修tu 之chi 異dị 。 具cụ 約ước 界giới 內nội 見kiến 盡tận 之chi 位vị 。 名danh 為vi 見kiến 淨tịnh 及cập 度độ 疑nghi 淨tịnh 。 約ước 思tư 盡tận 邊biên 名danh 分phân 別biệt 淨tịnh 及cập 以dĩ 行hành 淨tịnh 。 涅Niết 槃Bàn 須tu 指chỉ 究cứu 竟cánh 佛Phật 果Quả 。 若nhược 於ư 真chân 位vị 立lập 七thất 淨tịnh 者giả 。 不bất 分phân 而nhi 分phần/phân 以dĩ 為vi 七thất 淨tịnh 。 準chuẩn 四tứ 依y 位vị 作tác 之chi 可khả 見kiến 。 菩Bồ 薩Tát 在tại 因nhân 等đẳng 者giả 。 以dĩ 七thất 淨tịnh 中trung 有hữu 無Vô 學Học 道đạo 非phi 究cứu 竟cánh 果quả 。 即tức 是thị 菩Bồ 薩Tát 。 修tu 無Vô 學Học 因nhân 亦diệc 得đắc 名danh 為vi 。 涅Niết 槃Bàn 故cố 也dã 。 更cánh 修tu 八bát 解giải 除trừ 垢cấu 者giả 即tức 斷đoạn 者giả 。 單đơn 章chương 通thông 無vô 知tri 及cập 修tu 九cửu 種chủng 大đại 禪thiền 等đẳng 也dã 。 亦diệc 可khả 得đắc 云vân 於ư 諸chư 禪thiền 中trung 。 皆giai 除trừ 無vô 知tri 。 華hoa 鬘man 者giả 梵Phạm 言ngôn 俱câu 蘇tô 摩ma 。 此thử 云vân 華hoa 。 梵Phạm 言ngôn 摩ma 羅la 此thử 云vân 鬘man 西tây 域vực 結kết 鬘man 師sư 多đa 用dụng 。 蘇tô 摩ma 那na 華hoa 。 行hàng 列liệt 結kết 之chi 以dĩ 為vi 長trường/trưởng 貫quán 。 無vô 問vấn 男nam 女nữ 貴quý 賤tiện 皆giai 以dĩ 此thử 莊trang 嚴nghiêm 。 或hoặc 首thủ 或hoặc 身thân 用dụng 為vi 節tiết 好hảo/hiếu 。 以dĩ 滋tư 息tức 者giả 息tức 生sanh 也dã 。 避tị 諸chư 蟲trùng 螫thích 者giả 。 知tri 列liệt 反phản 蟲trùng 行hành 毒độc 也dã 。 又hựu 通thông 郝# 釋thích 二nhị 音âm 。 則tắc 墮đọa 二nhị 地địa 者giả 。 二Nhị 乘Thừa 地địa 也dã 。 外ngoại 國quốc 用dụng 音âm 樂nhạc 等đẳng 者giả 。 肇triệu 云vân 。 外ngoại 國quốc 諸chư 王vương 。 臥ngọa 欲dục 起khởi 時thời 奏tấu 絲ti 竹trúc 自tự 覺giác 。 甘cam 露lộ 者giả 生sanh 公công 云vân 。 天thiên 食thực 為vi 甘cam 露lộ 味vị 也dã 。 什thập 云vân 。 諸chư 天thiên 以dĩ 名danh 藥dược 著trước 海hải 中trung 。 以dĩ 寶bảo 山sơn 摩ma 之chi 令linh 成thành 甘cam 露lộ 。 食thực 之chi 得đắc 仙tiên 。 白bạch 虎hổ 通thông 云vân 天thiên 酒tửu 也dã 。 觀quán 理lý 懺sám 悔hối 者giả 。 等đẳng 覺giác 一nhất 品phẩm 在tại 亦diệc 懺sám 悔hối 也dã 。 作tác 無vô 作tác 善thiện 者giả 。 依y 小Tiểu 乘Thừa 義nghĩa 如như 常thường 所sở 說thuyết 。 今kim 持trì 中trung 道đạo 戒giới 不bất 作tác 二nhị 邊biên 名danh 作tác 無vô 作tác 。 三tam 結kết 自tự 行hành 功công 德đức 滿mãn 。 勝thắng 幡phan 建kiến 道Đạo 場Tràng 者giả 。 什thập 云vân 外ngoại 國quốc 破phá 敵địch 得đắc 勝thắng 則tắc 竪thụ 勝thắng 幡phan 道Đạo 場Tràng 。 降hàng 魔ma 亦diệc 表biểu 其kỳ 勝thắng 相tương/tướng 也dã 。 二nhị 明minh 入nhập 假giả 大đại 用dụng 。 成thành 前tiền 非phi 道đạo 及cập 種chủng 並tịnh 為vi 化hóa 他tha 二nhị 。 初sơ 分phần/phân 科khoa 。 二nhị 隨tùy 釋thích 三tam 。 初sơ 入nhập 假giả 供cúng 養dường 諸chư 佛Phật 。 二nhị 入nhập 假giả 淨tịnh 佛Phật 國quốc 土độ 。 三tam 入nhập 假giả 成thành 就tựu 眾chúng 生sanh 二nhị 。 初sơ 分phần/phân 科khoa 。 二nhị 隨tùy 釋thích 五ngũ 。 初sơ 入nhập 假giả 覺giác 悟ngộ 眾chúng 生sanh 。 二nhị 明minh 教giáo 眾chúng 生sanh 世thế 法pháp 。 經Kinh 云vân 悉tất 於ư 中trung 出xuất 家gia 。 至chí 邪tà 見kiến 者giả 。 九cửu 十thập 六lục 種chủng 。 皆giai 出xuất 家gia 外ngoại 道đạo 。 隨tùy 其kỳ 出xuất 家gia 欲dục 解giải 其kỳ 惑hoặc 不bất 同đồng 其kỳ 見kiến 也dã 。 三tam 入nhập 假giả 拔bạt 眾chúng 生sanh 災tai 難nạn 。 經Kinh 云vân 或hoặc 作tác 日nhật 月nguyệt 天thiên 者giả 。 什thập 云vân 。 劫kiếp 初sơ 時thời 未vị 有hữu 日nhật 月nguyệt 。 故cố 為vi 作tác 日nhật 月nguyệt 令linh 得đắc 照chiếu 明minh 也dã 。 作tác 地địa 水thủy 風phong 大đại 者giả 。 劫kiếp 初Sơ 地Địa 未vị 成thành 以dĩ 神thần 力lực 令linh 六lục 方phương 風phong 來lai 吹xuy 水thủy 結kết 而nhi 成thành 地địa 。 或hoặc 見kiến 人nhân 入nhập 海hải 船thuyền 欲dục 沒một 時thời 為vi 化hóa 作tác 地địa 。 令linh 得đắc 安an 隱ẩn 。 至chí 須tu 水thủy 火hỏa 風phong 處xứ 皆giai 應ưng 其kỳ 所sở 求cầu 也dã 。 或hoặc 化hóa 作tác 或hoặc 以dĩ 身thân 作tác 食thực 及cập 藥dược 草thảo 。 亦diệc 如như 是thị 也dã 。 劫kiếp 中trung 有hữu 刀đao 兵binh 等đẳng 者giả 。 什thập 云vân 將tương 世thế 劫kiếp 盡tận 時thời 刀đao 兵binh 起khởi 。 人nhân 壽thọ 十thập 歲tuế 婆bà 須tu 蜜mật 從tùng 忉Đao 利Lợi 天Thiên 。 下hạ 生sanh 王vương 家gia 作tác 太thái 子tử 。 化hóa 眾chúng 人nhân 言ngôn 。 我ngã 等đẳng 祖tổ 父phụ 。 壽thọ 命mạng 極cực 長trường 。 以dĩ 今kim 瞋sân 恚khuể 無vô 慈từ 故cố 致trí 此thử 短đoản 壽thọ 。 是thị 故cố 汝nhữ 等đẳng 。 當đương 行hành 慈từ 心tâm 。 眾chúng 人nhân 從tùng 命mạng 。 惡ác 心tâm 漸tiệm 薄bạc 。 此thử 後hậu 生sanh 子tử 壽thọ 二nhị 十thập 歲tuế 。 如như 是thị 轉chuyển 續tục 至chí 彌Di 勒Lặc 時thời 八bát 萬vạn 四tứ 千thiên 歲tuế 也dã 。 四tứ 入nhập 假giả 濟tế 地địa 獄ngục 畜súc 生sanh 之chi 苦khổ 。 五ngũ 入nhập 假giả 同đồng 事sự 利lợi 物vật 。 經Kinh 云vân 令linh 魔ma 心tâm 憒hội 亂loạn 者giả 。 欲dục 言ngôn 行hạnh 禪thiền 復phục 受thọ 五ngũ 欲dục 。 欲dục 言ngôn 受thọ 欲dục 復phục 現hiện 行hành 禪thiền 。 莫mạc 測trắc 其kỳ 變biến 。 所sở 以dĩ 憒hội 亂loạn 。 邑ấp 中trung 主chủ 者giả 。 左tả 傳truyền 曰viết 。 凡phàm 邑ấp 有hữu 宗tông 廟miếu 先tiên 君quân 之chi 主chủ 曰viết 都đô 無vô 曰viết 邑ấp 也dã 。 以dĩ 祜hỗ 者giả 胡hồ 古cổ 反phản 。 詩thi 箋# 云vân 。 祜hỗ 福phước 也dã 。 爾nhĩ 雅nhã 祜hỗ 厚hậu 也dã 。 令linh 住trụ 戒giới 忍nhẫn 慈từ 者giả 。 什thập 云vân 。 世thế 無vô 賢hiền 聖thánh 。 眾chúng 生sanh 下hạ 劣liệt 不bất 入nhập 深thâm 法Pháp 。 故cố 化hóa 以dĩ 戒giới 忍nhẫn 。 三tam 結kết 歎thán 自tự 他tha 。 經Kinh 云vân 道đạo 無vô 量lượng 者giả 應ưng 適thích 皆giai 是thị 佛Phật 之chi 道đạo 矣hĩ 。 四tứ 斥xích 破phá 二Nhị 乘Thừa 。 經kinh 不bất 肖tiếu 者giả 廣quảng 雅nhã 肖tiếu 似tự 類loại 也dã 。 禮lễ 記ký 云vân 。 其kỳ 子tử 不bất 肖tiếu 謂vị 骨cốt 肉nhục 不bất 似tự 其kỳ 先tiên 。 即tức 儜nảnh 惡ác 之chi 類loại 也dã 。

入nhập 不bất 二nhị 門môn 品phẩm

三tam 不bất 二nhị 香hương 積tích 兩lưỡng 品phẩm 明minh 中trung 道đạo 雙song 流lưu 二nhị 。 初sơ 入nhập 不bất 二nhị 法Pháp 門môn 品phẩm 二nhị 。 初sơ 列liệt 章chương 。 二nhị 隨tùy 釋thích 三tam 。 初sơ 釋thích 品phẩm 來lai 意ý 。 二nhị 正chánh 釋thích 品phẩm 三tam 。 初sơ 立lập 四tứ 句cú 廣quảng 解giải 二nhị 。 初sơ 約ước 句cú 正chánh 簡giản 二nhị 。 初sơ 標tiêu 示thị 。 二nhị 正chánh 釋thích 十thập 。 初sơ 偏thiên 圓viên 門môn 理lý 。 荊kinh 溪khê 云vân 。 以dĩ 第đệ 三tam 句cú 簡giản 二Nhị 乘Thừa 者giả 。 此thử 意ý 正chánh 當đương 方Phương 等Đẳng 意ý 。 亦diệc 可khả 云vân 通thông 教giáo 二Nhị 乘Thừa 義nghĩa 同đồng 三tam 藏tạng 。 別biệt 教giáo 地địa 前tiền 名danh 為vi 偏thiên 門môn 。 若nhược 初Sơ 地Địa 名danh 入nhập 圓viên 理lý 。 但đãn 初sơ 異dị 後hậu 不bất 同đồng 圓viên 教giáo 。 或hoặc 云vân 教giáo 道đạo 地địa 前tiền 非phi 圓viên 入nhập 。 從tùng 證chứng 說thuyết 方phương 名danh 圓viên 理lý 。 二nhị 別biệt 圓viên 門môn 理lý 一nhất 句cú 是thị 受thọ 接tiếp 人nhân 。 一nhất 句cú 是thị 解giải 圓viên 行hành 漸tiệm 人nhân 。 初Sơ 地Địa 即tức 是thị 初sơ 住trụ 。 以dĩ 相tương 對đối 成thành 句cú 。 既ký 修tu 漸tiệm 行hành 故cố 受thọ 地địa 名danh 。 三tam 圓viên 融dung 教giáo 理lý 。 四tứ 教giáo 理lý 即tức 離ly 。 荊kinh 溪khê 云vân 。 第đệ 四tứ 四tứ 句cú 即tức 是thị 簡giản 前tiền 第đệ 三tam 四tứ 句cú 。 前tiền 雖tuy 理lý 教giáo 相tương 對đối 為vi 門môn 未vị 知tri 為vi 是thị 何hà 教giáo 教giáo 理lý 。 須tu 簡giản 即tức 離ly 能năng 所sở 。 圓viên 別biệt 更cánh 對đối 藏tạng 簡giản 顯hiển 前tiền 理lý 教giáo 。 五ngũ 大đại 小tiểu 說thuyết 默mặc 。 荊kinh 溪khê 云vân 。 第đệ 五ngũ 四tứ 句cú 即tức 是thị 對đối 前tiền 四tứ 四tứ 句cú 簡giản 。 前tiền 皆giai 從tùng 法pháp 雖tuy 對đối 理lý 辨biện 。 未vị 論luận 入nhập 者giả 默mặc 與dữ 非phi 默mặc 。 今kim 更cánh 從tùng 行hành 立lập 此thử 門môn 重trọng/trùng 簡giản 前tiền 四tứ 。 六lục 教giáo 行hành 遠viễn 近cận 。 荊kinh 溪khê 云vân 。 第đệ 六lục 四tứ 句cú 者giả 。 今kim 昔tích 因nhân 人nhân 果quả 人nhân 相tương 對đối 。 顯hiển 前tiền 圓viên 教giáo 亦diệc 應ưng 更cánh 約ước 三tam 教giáo 簡giản 之chi 。 七thất 教giáo 門môn 得đắc 失thất 。 荊kinh 溪khê 云vân 。 第đệ 七thất 四tứ 句cú 者giả 約ước 得đắc 失thất 辨biện 。 得đắc 失thất 由do 行hành 。 顯hiển 前tiền 皆giai 得đắc 今kim 此thử 帶đái 失thất 。 八bát 出xuất 入nhập 凡phàm 聖thánh 。 初sơ 句cú 三tam 乘thừa 。 二nhị 句cú 五ngũ 道đạo 。 三tam 句cú 唯duy 別biệt 。 四tứ 句cú 唯duy 圓viên 。 荊kinh 溪khê 云vân 。 第đệ 八bát 四tứ 句cú 者giả 。 約ước 一nhất 代đại 教giáo 以dĩ 論luận 今kim 昔tích 相tương 對đối 出xuất 入nhập 得đắc 否phủ/bĩ 之chi 相tướng 。 述thuật 前tiền 七thất 四tứ 句cú 中trung 今kim 昔tích 以dĩ 論luận 得đắc 失thất 。 亦diệc 是thị 偏thiên 圓viên 相tương 對đối 以dĩ 辨biện 。 唯duy 第đệ 四tứ 門môn 是thị 圓viên 是thị 得đắc 。 九cửu 大đại 觀quán 小tiểu 果quả 。 荊kinh 溪khê 云vân 。 第đệ 九cửu 句cú 約ước 大đại 觀quán 小tiểu 果quả 相tương 對đối 辨biện 者giả 。 初sơ 句cú 小tiểu 果quả 後hậu 三tam 大đại 觀quán 。 亦diệc 名danh 大đại 因nhân 。 此thử 如như 法Pháp 華hoa 相tương 待đãi 論luận 妙diệu 。 十thập 觀quán 門môn 偏thiên 圓viên 義nghĩa 推thôi 。 三tam 觀quán 者giả 。 以dĩ 離ly 斷đoạn 常thường 名danh 中trung 道đạo 。 故cố 第đệ 四tứ 句cú 即tức 修tu 不bất 定định 止Chỉ 觀Quán 人nhân 也dã 。 荊kinh 溪khê 云vân 。 第đệ 十thập 四tứ 句cú 者giả 純thuần 約ước 觀quán 門môn 。 雖tuy 復phục 多đa 門môn 意ý 在tại 於ư 觀quán 。 故cố 使sử 觀quán 門môn 最tối 居cư 後hậu 說thuyết 。 二nhị 是thị 則tắc 下hạ 結kết 示thị 釋thích 成thành 二nhị 。 初sơ 結kết 示thị 。 此thử 約ước 情tình 悟ngộ 者giả 。 隨tùy 機cơ 情tình 故cố 則tắc 能năng 入nhập 之chi 門môn 不bất 等đẳng 。 而nhi 所sở 入nhập 之chi 理lý 一nhất 也dã 。 此thử 就tựu 理lý 釋thích 者giả 。 所sở 入nhập 之chi 理lý 唯duy 一nhất 默mặc 。 然nhiên 及cập 論luận 能năng 入nhập 不bất 得đắc 不bất 異dị 。 故cố 淨tịnh 名danh 杜đỗ 口khẩu 諸chư 聖thánh 各các 說thuyết 乃nãi 互hỗ 為vi 表biểu 裏lý 耳nhĩ 。 二nhị 不bất 二nhị 者giả 。 荊kinh 溪khê 云vân 。 如như 向hướng 十thập 門môn 簡giản 入nhập 不bất 入nhập 。 入nhập 者giả 偏thiên 圓viên 。 圓viên 者giả 不bất 二nhị 偏thiên 者giả 則tắc 二nhị 。 不bất 二nhị 方phương 是thị 今kim 所sở 入nhập 門môn 。 二nhị 者giả 不bất 定định 。 或hoặc 邪tà 或hoặc 正chánh 或hoặc 小tiểu 或hoặc 大đại 。 唯duy 事sự 唯duy 理lý 。 但đãn 別biệt 一nhất 義nghĩa 或hoặc 存tồn 或hoặc 沒một 。 如như 下hạ 具cụ 簡giản 。 當đương 知tri 為vi 簡giản 不bất 入nhập 之chi 二nhị 。 若nhược 得đắc 入nhập 者giả 無vô 向hướng 諸chư 失thất 。 二nhị 若nhược 就tựu 下hạ 釋thích 成thành 二nhị 。 初sơ 約ước 悟ngộ 理lý 寂tịch 照chiếu 釋thích 二nhị 。 初sơ 正chánh 釋thích 二nhị 。 初sơ 釋thích 入nhập 不bất 二nhị 。 照chiếu 而nhi 雙song 寂tịch 至chí 寂tịch 而nhi 雙song 照chiếu 者giả 。 約ước 三tam 諦đế 互hỗ 融dung 。 乃nãi 寂tịch 照chiếu 相tương/tướng 即tức 。 以dĩ 相tương/tướng 即tức 故cố 出xuất 入nhập 咸hàm 悟ngộ 。 二nhị 釋thích 法Pháp 門môn 。 二nhị 不bất 二nhị 之chi 法pháp 者giả 。 二nhị 即tức 二nhị 邊biên 不bất 二nhị 即tức 中trung 。 故cố 知tri 所sở 照chiếu 秖kỳ 是thị 本bổn 具cụ 一nhất 心tâm 三tam 千thiên 三tam 諦đế 之chi 法pháp 耳nhĩ 。 門môn 者giả 還hoàn 是thị 等đẳng 者giả 還hoàn 是thị 所sở 照chiếu 稱xưng 為vi 門môn 也dã 。 理lý 通thông 一nhất 切thiết 稱xưng 之chi 為vi 門môn 。 二nhị 是thị 則tắc 下hạ 結kết 示thị 。 荊kinh 溪khê 云vân 。 是thị 則tắc 還hoàn 是thị 一nhất 法pháp 等đẳng 者giả 。 不bất 二nhị 及cập 門môn 秖kỳ 是thị 一nhất 法pháp 。 但đãn 法pháp 從tùng 處xứ 立lập 門môn 從tùng 用dụng 生sanh 。 立lập 名danh 雖tuy 殊thù 法pháp 體thể 無vô 別biệt 。 故cố 云vân 不bất 二nhị 。 約ước 此thử 諸chư 門môn 有hữu 二nhị 不bất 二nhị 。 二nhị 又hựu 二nhị 下hạ 約ước 迷mê 悟ngộ 相tương 對đối 釋thích 二nhị 。 初sơ 簡giản 迷mê 示thị 二nhị 。 二nhị 今kim 明minh 下hạ 約ước 悟ngộ 釋thích 不bất 二nhị 二nhị 。 初sơ 約ước 法pháp 正chánh 示thị 。 不bất 依y 至chí 之chi 二nhị 捨xả 二nhị 邊biên 也dã 。 亦diệc 不bất 至chí 不bất 二nhị 不bất 著trước 中trung 道đạo 也dã 。 亦diệc 不bất 下hạ 離ly 應ưng 作tác 依y 字tự 。 誤ngộ 也dã 。 雙song 捨xả 下hạ 釋thích 上thượng 二nhị 句cú 也dã 。 及cập 不bất 二nhị 邊biên 者giả 。 荊kinh 溪khê 云vân 。 捨xả 中trung 道đạo 著trước 也dã 。 即tức 上thượng 云vân 亦diệc 不bất 依y 生sanh 死tử 。 涅Niết 槃Bàn 之chi 不bất 二nhị 也dã 。 此thử 中Trung 道Đạo 理lý 。 名danh 之chi 為vi 門môn 者giả 。 顯hiển 教giáo 即tức 是thị 所sở 入nhập 之chi 理lý 言ngôn 入nhập 不bất 二nhị 法Pháp 門môn 者giả 。 入nhập 即tức 能năng 觀quán 。 三tam 觀quán 不bất 二nhị 法Pháp 門môn 即tức 所sở 觀quán 。 三tam 諦đế 心tâm 外ngoại 無vô 境cảnh 故cố 稱xưng 不bất 二nhị 。 可khả 軌quỹ 名danh 法pháp 通thông 達đạt 曰viết 門môn 。 當đương 以dĩ 此thử 略lược 結kết 括quát 諸chư 廣quảng 。 二nhị 法pháp 華hoa 下hạ 引dẫn 證chứng 簡giản 人nhân 二nhị 。 初sơ 引dẫn 經kinh 證chứng 門môn 。 荊kinh 溪khê 云vân 。 法pháp 華hoa 云vân 其kỳ 智trí 慧tuệ 門môn 等đẳng 者giả 。 理lý 即tức 是thị 門môn 。 此thử 門môn 中trung 智trí 稱xưng 理lý 故cố 難nạn/nan 故cố 。 借tá 開khai 文văn 以dĩ 顯hiển 於ư 難nạn/nan 。 亦diệc 是thị 境cảnh 智trí 相tương 稱xứng 之chi 謂vị 。 二nhị 非phi 但đãn 下hạ 簡giản 能năng 入nhập 人nhân 二nhị 。 初sơ 簡giản 偏thiên 顯hiển 圓viên 。 唯duy 除trừ 下hạ 剩thặng 諸chư 字tự 。 二nhị 又hựu 圓viên 下hạ 簡giản 凡phàm 顯hiển 聖thánh 。 通thông 意ý 可khả 爾nhĩ 者giả 。 若nhược 論luận 通thông 意ý 何hà 但đãn 相tương 似tự 名danh 入nhập 。 觀quán 行hành 名danh 字tự 亦diệc 得đắc 名danh 入nhập 。 如như 人nhân 知tri 彼bỉ 家gia 等đẳng 者giả 。 荊kinh 溪khê 云vân 。 此thử 約ước 住trụ 前tiền 知tri 圓viên 為vi 譬thí 顯hiển 住trụ 。 分phần/phân 真chân 名danh 之chi 為vi 入nhập 。 如như 開khai 示thị 悟ngộ 入nhập 等đẳng 者giả 。 此thử 證chứng 入nhập 名danh 唯duy 在tại 分phần/phân 真chân 。 別biệt 義nghĩa 若nhược 然nhiên 者giả 。 豈khởi 但đãn 入nhập 名danh 從tùng 別biệt 。 開khai 示thị 悟ngộ 三tam 亦diệc 不bất 通thông 凡phàm 。 問vấn 今kim 師sư 以dĩ 開khai 等đẳng 四tứ 對đối 四tứ 十thập 位vị 則tắc 入nhập 當đương 十Thập 地Địa 。 此thử 中trung 何hà 云vân 即tức 初sơ 住trụ 中trung 論luận 耶da 。 答đáp 法pháp 華hoa 疏sớ/sơ 釋thích 開khai 示thị 悟ngộ 入nhập 。 凡phàm 有hữu 四tứ 義nghĩa 。 一nhất 約ước 四tứ 位vị 二nhị 約ước 四Tứ 智Trí 。 謂vị 道đạo 慧tuệ 道đạo 種chủng 慧tuệ 一Nhất 切Thiết 智Trí 。 一Nhất 切Thiết 種Chủng 智Trí 。 此thử 二nhị 皆giai 約ước 竪thụ 對đối 四tứ 十thập 位vị 也dã 。 三tam 約ước 四tứ 門môn 。 空không 門môn 即tức 開khai 有hữu 門môn 即tức 示thị 。 兩lưỡng 亦diệc 門môn 即tức 悟ngộ 。 雙song 非phi 門môn 即tức 入nhập 。 四tứ 約ước 觀quán 心tâm 者giả 。 心tâm 性tánh 三tam 諦đế 。 不bất 可khả 思tư 議nghị 。 此thử 觀quán 明minh 淨tịnh 名danh 開khai 。 雖tuy 不bất 可khả 思tư 議nghị 。 而nhi 能năng 分phân 別biệt 三tam 諦đế 不bất 濫lạm 名danh 示thị 。 三tam 一nhất 相tương/tướng 即tức 名danh 悟ngộ 。 非phi 三tam 照chiếu 三tam 名danh 入nhập 。 此thử 二nhị 皆giai 約ước 橫hoạnh/hoành 論luận 位vị 位vị 具cụ 四tứ 。 若nhược 約ước 橫hoạnh/hoành 者giả 實thật 通thông 住trụ 前tiền 。 但đãn 經kinh 文văn 所sở 談đàm 四tứ 華hoa 所sở 表biểu 正chánh 在tại 聖thánh 位vị 。 故cố 今kim 以dĩ 橫hoạnh/hoành 歷lịch 竪thụ 初sơ 住trụ 具cụ 四tứ 。 二nhị 此thử 品phẩm 下hạ 躡niếp 前tiền 品phẩm 顯hiển 意ý 三tam 。 初sơ 成thành 前tiền 菩Bồ 薩Tát 品phẩm 得đắc 入nhập 此thử 門môn 。 無Vô 生Sanh 忍Nhẫn 位vị 者giả 因nhân 訶ha 改cải 觀quán 。 故cố 入nhập 無vô 生sanh 。 亦diệc 不bất 通thông 中trung 住trụ 者giả 。 亦diệc 不bất 住trụ 著trước 能năng 通thông 中trung 道đạo 也dã 。 二nhị 成thành 前tiền 問vấn 疾tật 品phẩm 。 荊kinh 溪khê 云vân 。 進tiến 論luận 者giả 更cánh 辨biện 果quả 用dụng 故cố 云vân 進tiến 論luận 。 三tam 成thành 前tiền 觀quán 眾chúng 生sanh 佛Phật 道Đạo 二nhị 品phẩm 。 類loại 如như 天thiên 地địa 至chí 不bất 生sanh 者giả 。 易dị 曰viết 天thiên 地địa 交giao 而nhi 萬vạn 物vật 通thông 也dã 。 三tam 示thị 名danh 義nghĩa 互hỗ 通thông 二nhị 。 初sơ 明minh 門môn 名danh 通thông 出xuất 入nhập 二nhị 。 初sơ 標tiêu 立lập 。 二nhị 通thông 教giáo 下hạ 解giải 釋thích 二nhị 。 又hựu 復phục 下hạ 顯hiển 法pháp 義nghĩa 通thông 出xuất 入nhập 二nhị 。 初sơ 標tiêu 立lập 。 二nhị 不bất 二nhị 是thị 法pháp 也dã 。 經kinh 品phẩm 但đãn 云vân 入nhập 不bất 二nhị 。 今kim 以dĩ 義nghĩa 通thông 亦diệc 應ưng 云vân 入nhập 二nhị 。 此thử 中trung 又hựu 應ưng 標tiêu 云vân 非phi 但đãn 二nhị 名danh 出xuất 。 不bất 二nhị 亦diệc 名danh 出xuất 。 文văn 略lược 耳nhĩ 。 以dĩ 法Pháp 門môn 無vô 量lượng 其kỳ 義nghĩa 皆giai 通thông 。 二nhị 如như 法Pháp 下hạ 解giải 釋thích 二nhị 。 初sơ 正chánh 釋thích 二nhị 。 初sơ 引dẫn 長trưởng 者giả 宅trạch 內nội 顯hiển 而nhi 二nhị 名danh 入nhập 。 造tạo 立lập 舍xá 宅trạch 者giả 。 有hữu 餘dư 國quốc 中trung 有Hữu 餘Dư 涅Niết 槃Bàn 也dã 。 起khởi 慈từ 悲bi 舍xá 。 依y 性tánh 空không 宅trạch 。 金kim 銀ngân 喻dụ 大Đại 乘Thừa 。 三Tam 十Thập 七Thất 道Đạo 品Phẩm 。 倉thương 是thị 定định 門môn 。 即tức 百bách 八bát 三tam 昧muội 。 庫khố 是thị 慧tuệ 門môn 。 即tức 十thập 八bát 空không 。 不bất 二nhị 而nhi 二nhị 名danh 之chi 為vi 出xuất 者giả 。 應ưng 云vân 名danh 為vi 入nhập 。 今kim 云vân 出xuất 者giả 字tự 誤ngộ 。 即tức 標tiêu 云vân 二nhị 亦diệc 名danh 入nhập 是thị 也dã 。 然nhiên 此thử 不bất 思tư 議nghị 俗tục 望vọng 不bất 思tư 議nghị 真chân 。 雖tuy 名danh 為vi 出xuất 。 若nhược 望vọng 界giới 內nội 思tư 議nghị 真chân 俗tục 悉tất 名danh 為vi 入nhập 。 以dĩ 入nhập 在tại 宅trạch 內nội 故cố 。 自tự 於ư 下hạ 正chánh 示thị 此thử 意ý 也dã 。 二nhị 如như 舍xá 下hạ 。 引dẫn 小Tiểu 乘Thừa 被bị 加gia 顯hiển 不bất 二nhị 名danh 出xuất 。 準chuẩn 此thử 文văn 。 知tri 前tiền 合hợp 標tiêu 云vân 非phi 但đãn 二nhị 名danh 出xuất 不bất 二nhị 亦diệc 名danh 出xuất 也dã 。 以dĩ 相tương 對đối 易dị 彰chương 故cố 前tiền 略lược 耳nhĩ 。 此thử 亦diệc 從tùng 二nhị 而nhi 入nhập 不bất 二nhị 者giả 。 小Tiểu 乘Thừa 所sở 證chứng 。 是thị 界giới 外ngoại 俗tục 故cố 名danh 二nhị 。 以dĩ 被bị 加gia 故cố 說thuyết 不bất 共cộng 般Bát 若Nhã 。 即tức 界giới 外ngoại 真chân 名danh 入nhập 不bất 二nhị 。 但đãn 知tri 下hạ 。 上thượng 暫tạm 與dữ 之chi 以dĩ 被bị 加gia 為vi 入nhập 。 既ký 都đô 無vô 悕hy 取thủ 故cố 此thử 奪đoạt 之chi 。 故cố 云vân 非phi 真chân 悟ngộ 入nhập 。 若nhược 領lãnh 知tri 下hạ 。 既ký 被bị 加gia 非phi 真chân 悟ngộ 入nhập 。 所sở 以dĩ 出xuất 證chứng 小tiểu 果quả 。 故cố 云vân 還hoàn 出xuất 草thảo 庵am 也dã 。 草thảo 庵am 是thị 界giới 內nội 真chân 。 名danh 為vi 不bất 二nhị 。 既ký 出xuất 住trụ 小tiểu 果quả 。 豈khởi 非phi 不bất 二nhị 名danh 出xuất 耶da 。 是thị 時thời 下hạ 結kết 示thị 也dã 。 然nhiên 此thử 兩lưỡng 番phiên 明minh 出xuất 入nhập 義nghĩa 通thông 。 若nhược 欲dục 易dị 解giải 應ưng 云vân 以dĩ 界giới 內nội 二nhị 諦đế 望vọng 界giới 外ngoại 二nhị 諦đế 。 並tịnh 須tu 破phá 內nội 入nhập 外ngoại 。 故cố 使sử 界giới 外ngoại 俗tục 諦đế 亦diệc 得đắc 入nhập 名danh 。 即tức 二nhị 亦diệc 名danh 入nhập 也dã 。 此thử 即tức 初sơ 番phiên 意ý 。 若nhược 從tùng 被bị 加gia 出xuất 證chứng 小tiểu 果quả 即tức 從tùng 果quả 外ngoại 俗tục 。 出xuất 界giới 內nội 真chân 即tức 不bất 二nhị 亦diệc 名danh 出xuất 。 二nhị 今kim 言ngôn 下hạ 簡giản 顯hiển 。 即tức 從tùng 界giới 外ngoại 俗tục 入nhập 界giới 外ngoại 真chân 。 故cố 云vân 入nhập 不bất 二nhị 。 應ưng 知tri 界giới 內nội 二nhị 諦đế 已dĩ 在tại 界giới 外ngoại 俗tục 攝nhiếp 也dã 。 三tam 入nhập 文văn 二nhị 。 初sơ 分phần/phân 科khoa 。 二nhị 隨tùy 釋thích 三tam 。 初sơ 淨tịnh 名danh 問vấn 所sở 以dĩ 問vấn 者giả 。 從tùng 始thỉ 會hội 以dĩ 來lai 唯duy 二nhị 人nhân 相tương 對đối 。 餘dư 皆giai 默mặc 然nhiên 。 今kim 欲dục 各các 顯hiển 其kỳ 德đức 故cố 問vấn 令linh 盡tận 說thuyết 。 二nhị 諸chư 菩Bồ 薩Tát 各các 說thuyết 二nhị 。 初sơ 玄huyền 談đàm 義nghĩa 旨chỉ 四tứ 。 初sơ 表biểu 圓viên 位vị 三tam 。 初sơ 標tiêu 三tam 義nghĩa 者giả 。 初sơ 依y 大đại 經kinh 。 二nhị 依y 仁nhân 王vương 。 三tam 依y 大đại 品phẩm 。 二nhị 釋thích 三tam 。 初sơ 表biểu 開khai 前tiền 合hợp 後hậu 位vị 。 即tức 大đại 經Kinh 云vân 。 三Tam 十Thập 三Tam 天Thiên 。 不bất 死tử 之chi 藥dược 。 臣thần 將tương 共cộng 服phục 也dã 。 即tức 是thị 不bất 死tử 之chi 甘cam 露lộ 也dã 者giả 。 以dĩ 涅Niết 槃Bàn 如như 甘cam 露lộ 令linh 生sanh 死tử 永vĩnh 斷đoạn 。 是thị 真chân 不bất 死tử 藥dược 也dã 。 二nhị 表biểu 合hợp 前tiền 開khai 後hậu 位vị 。 十thập 四tứ 度độ 者giả 亦diệc 名danh 十thập 四tứ 忍nhẫn 。 即tức 開khai 五ngũ 忍nhẫn 為vi 十thập 四tứ 也dã 。 一nhất 伏phục 忍nhẫn 有hữu 三tam 品phẩm 。 即tức 三tam 十thập 心tâm 也dã 。 二nhị 信tín 忍nhẫn 三tam 順thuận 忍nhẫn 四tứ 無Vô 生Sanh 忍Nhẫn 。 各các 有hữu 三tam 品phẩm 敵địch 對đối 九cửu 地địa 。 五ngũ 寂tịch 滅diệt 忍nhẫn 有hữu 二nhị 品phẩm 。 下hạ 品phẩm 對đối 第đệ 十Thập 地Địa 上thượng 品phẩm 對đối 妙diệu 覺giác 。 以dĩ 彼bỉ 合hợp 等đẳng 覺giác 在tại 十Thập 地Địa 故cố 。 三tam 表biểu 初sơ 後hậu 俱câu 開khai 位vị 。 大đại 品phẩm 以dĩ 四tứ 十thập 二nhị 字tự 表biểu 圓viên 位vị 也dã 。 初sơ 阿a 後hậu 茶trà 者giả 。 阿a 之chi 言ngôn 不phủ 。 即tức 初sơ 住trụ 無vô 明minh 破phá 初sơ 不bất 生sanh 故cố 。 茶trà 者giả 具cụ 云vân 波ba 茶trà 。 此thử 云vân 畢tất 。 茶trà 外ngoại 更cánh 無vô 字tự 也dã 。 即tức 妙diệu 覺giác 究cứu 竟cánh 也dã 。 中trung 論luận 八bát 不bất 者giả 。 暹# 云vân 。 不bất 生sanh 不bất 滅diệt 。 不bất 斷đoạn 不bất 常thường 。 不bất 一nhất 不bất 異dị 。 不bất 來lai 不bất 去khứ 。 故cố 言ngôn 八bát 也dã 。 若nhược 無vô 至chí 四tứ 十thập 二nhị 地địa 者giả 。 即tức 小tiểu 般Bát 若Nhã 云vân 。 一nhất 切thiết 賢hiền 聖thánh 。 皆giai 以dĩ 無vô 為vi 法Pháp 。 而nhi 有hữu 差sai 別biệt 也dã 。 若nhược 分phần/phân 至chí 皆giai 具cụ 諸chư 字tự 者giả 。 即tức 楞lăng 伽già 云vân 。 一nhất 地Địa 具cụ 足túc 一nhất 切thiết 地Địa 也dã 。 三tam 當đương 知tri 下hạ 。 結kết 於ư 三tam 義nghĩa 中trung 唯duy 初sơ 義nghĩa 與dữ 今kim 菩Bồ 薩Tát 位vị 數số 相tương 當đương 。 既ký 開khai 合hợp 相tương/tướng 收thu 。 故cố 同đồng 後hậu 二nhị 。 故cố 云vân 即tức 表biểu 此thử 之chi 三tam 義nghĩa 。 二nhị 約ước 自tự 行hành 。 五ngũ 百bách 身thân 因nhân 如như 前tiền 記ký 。 今kim 以dĩ 小tiểu 例lệ 大đại 故cố 引dẫn 之chi 。 三tam 約ước 化hóa 他tha 。 我ngã 無vô 我ngã 至chí 如như 是thị 者giả 。 以dĩ 八bát 倒đảo 例lệ 生sanh 滅diệt 說thuyết 之chi 。 以dĩ 生sanh 是thị 四tứ 榮vinh 滅diệt 是thị 四tứ 枯khô 。 故cố 四tứ 約ước 別biệt 圓viên 二nhị 。 初sơ 正chánh 釋thích 。 暹# 云vân 。 文Văn 殊Thù 以dĩ 無vô 言ngôn 。 言ngôn 於ư 無vô 言ngôn 者giả 如như 經Kinh 云vân 。 如như 我ngã 意ý 者giả 。 於ư 一nhất 切thiết 法pháp 。 無vô 言ngôn 無vô 說thuyết 。 名danh 入nhập 不bất 二nhị 也dã 。 二nhị 料liệu 簡giản 二nhị 。 初sơ 問vấn 二nhị 苦khổ 二nhị 。 初sơ 兩lưỡng 教giáo 區khu 別biệt 。 荊kinh 溪khê 云vân 。 若nhược 作tác 三tam 門môn 等đẳng 者giả 。 此thử 緣duyên 前tiền 文văn 對đối 文Văn 殊Thù 淨tịnh 名danh 。 判phán 三tam 十thập 二nhị 人nhân 例lệ 別biệt 竟cánh 。 今kim 更cánh 問vấn 答đáp 顯hiển 別biệt 圓viên 耳nhĩ 。 不bất 可khả 專chuyên 判phán 以dĩ 為vi 別biệt 教giáo 。 若nhược 於ư 一nhất 門môn 攝nhiếp 四tứ 十thập 二nhị 。 諸chư 門môn 亦diệc 然nhiên 。 二nhị 四tứ 門môn 收thu 束thúc 。 二nhị 法pháp 自tự 下hạ 隨tùy 文văn 別biệt 釋thích 三tam 。 初sơ 明minh 三tam 十thập 一nhất 菩Bồ 薩Tát 各các 說thuyết 。 三tam 十thập 一nhất 。 初sơ 法pháp 自tự 在tại 三tam 。 初sơ 正chánh 釋thích 二nhị 。 初sơ 釋thích 名danh 荊kinh 溪khê 云vân 。 則tắc 權quyền 實thật 至chí 無vô 縛phược 者giả 。 如như 問vấn 疾tật 中trung 。 慧tuệ 與dữ 方phương 便tiện 對đối 論luận 縛phược 解giải 。 今kim 云vân 自tự 在tại 即tức 是thị 二nhị 用dụng 。 慧tuệ 即tức 實thật 慧tuệ 。 故cố 云vân 二nhị 慧tuệ 。 權quyền 慧tuệ 自tự 在tại 實thật 慧tuệ 無vô 縛phược 。 二nhị 生sanh 滅diệt 下hạ 釋thích 門môn 。 皆giai 是thị 隨tùy 情tình 等đẳng 者giả 。 未vị 入nhập 初sơ 住trụ 見kiến 理lý 。 住trụ 前tiền 相tương 似tự 等đẳng 解giải 悉tất 是thị 隨tùy 情tình 。 二nhị 簡giản 非phi 。 荊kinh 溪khê 云vân 。 所sở 以dĩ 於ư 初sơ 法pháp 自tự 在tại 文văn 廣quảng 料liệu 簡giản 者giả 。 在tại 諸chư 菩Bồ 薩Tát 。 之chi 首thủ 故cố 爾nhĩ 。 下hạ 去khứ 大đại 旨chỉ 悉tất 須tu 準chuẩn 此thử 。 故cố 下hạ 諸chư 釋thích 文văn 相tương/tướng 並tịnh 略lược 。 文văn 為vi 三tam 。 初sơ 簡giản 非phi 外ngoại 計kế 。 二nhị 簡giản 非phi 三tam 藏tạng 。 三tam 簡giản 非phi 通thông 教giáo 。 各các 有hữu 問vấn 答đáp 悉tất 如như 文văn 。 三tam 今kim 此thử 下hạ 結kết 示thị 。 分phần/phân 中trung 已dĩ 脫thoát 者giả 分phần/phân 見kiến 中trung 道đạo 也dã 。 二nhị 德đức 守thủ 二nhị 。 初sơ 釋thích 名danh 。 二nhị 我ngã 下hạ 釋thích 門môn 二nhị 。 初sơ 正chánh 釋thích 或hoặc 隨tùy 性tánh 欲dục 等đẳng 者giả 自tự 行hành 也dã 。 或hoặc 為vi 赴phó 機cơ 等đẳng 者giả 化hóa 他tha 也dã 。 二nhị 若nhược 二nhị 下hạ 簡giản 非phi 未vị 空không 於ư 所sở 者giả 。 以dĩ 涅Niết 槃Bàn 為vi 我ngã 所sở 也dã 。 三tam 不bất 瞬thuấn 二nhị 。 初sơ 釋thích 名danh 。 頂đảnh 生sanh 上thượng 忉Đao 利Lợi 。 緣duyên 如như 涅Niết 槃Bàn 聖thánh 行hành 品phẩm 。 二nhị 釋thích 門môn 。 不bất 受thọ 有hữu 五ngũ 種chủng 者giả 。 大đại 品phẩm 行hành 相tương/tướng 品phẩm 云vân 。 菩Bồ 薩Tát 行hành 般Bát 若Nhã 時thời 。 行hành 亦diệc 不bất 受thọ 不bất 行hành 亦diệc 不bất 受thọ 。 亦diệc 行hành 亦diệc 不bất 行hành 亦diệc 不bất 受thọ 。 非phi 行hành 非phi 不bất 行hành 亦diệc 不bất 受thọ 。 不bất 受thọ 亦diệc 不bất 受thọ 。 此thử 五ngũ 即tức 不bất 受thọ 二nhị 邊biên 也dã 。 四tứ 德đức 頂đảnh 二nhị 。 初sơ 釋thích 名danh 。 頂đảnh 禪thiền 如như 前tiền 記ký 。 二nhị 釋thích 門môn 。 五ngũ 善thiện 宿túc 二nhị 。 初sơ 釋thích 名danh 。 二nhị 十thập 八bát 宿tú 謂vị 。 角giác 亢kháng 等đẳng 也dã 。 五ngũ 星tinh 者giả 史sử 記ký 曰viết 。 水thủy 火hỏa 金kim 木mộc 土thổ/độ 。 此thử 五ngũ 星tinh 者giả 天thiên 之chi 佐tá 為vi 天thiên 經kinh 緯# 。 見kiến 伏phục 有hữu 時thời 。 乃nãi 至chí 五ngũ 陰ấm 者giả 。 謂vị 此thử 五ngũ 星tinh 配phối 五ngũ 岳nhạc 五ngũ 常thường 五Ngũ 戒Giới 五ngũ 藏tạng 五ngũ 陰ấm 。 中trung 略lược 諸chư 五ngũ 故cố 云vân 乃nãi 至chí 。 廣quảng 疏sớ/sơ 云vân 乃nãi 至chí 五ngũ 陰ấm 。 達đạt 五ngũ 陰ấm 即tức 五ngũ 涅Niết 槃Bàn 名danh 為vi 善thiện 宿túc 。 此thử 約ước 所sở 配phối 。 日Nhật 星Tinh 宿Tú 三Tam 昧Muội 者giả 。 中trung 智trí 如như 日nhật 空không 智trí 如như 五ngũ 星tinh 假giả 智trí 如như 列liệt 宿túc 。 二nhị 釋thích 門môn 。 荊kinh 溪khê 云vân 。 是thị 動động 念niệm 等đẳng 者giả 。 念niệm 動động 故cố 所sở 以dĩ 境cảnh 動động 。 今kim 但đãn 通thông 以dĩ 不bất 動động 之chi 心tâm 對đối 於ư 動động 境cảnh 。 故cố 三tam 教giáo 境cảnh 智trí 名danh 之chi 為vi 二nhị 。 唯duy 圓viên 境cảnh 智trí 方phương 名danh 不bất 二nhị 名danh 無vô 動động 念niệm 。 六lục 善thiện 眼nhãn 二nhị 初sơ 釋thích 名danh 。 荊kinh 溪khê 云vân 。 善thiện 眼nhãn 者giả 慧tuệ 眼nhãn 也dã 。 即tức 是thị 分phần/phân 得đắc 如như 世Thế 尊Tôn 慧tuệ 眼nhãn 。 二nhị 釋thích 門môn 二nhị 。 初sơ 敘tự 他tha 解giải 。 荊kinh 溪khê 云vân 。 大Đại 乘Thừa 三tam 解giải 小tiểu 宗tông 一nhất 解giải 並tịnh 不bất 分phân 別biệt 。 一nhất 相tương/tướng 之chi 淺thiển 深thâm 也dã 。 文văn 為vi 二nhị 。 初sơ 人nhân 師sư 。 二nhị 毘tỳ 曇đàm 。 或hoặc 非phi 心tâm 法pháp 者giả 即tức 色sắc 也dã 。 或hoặc 大đại 或hoặc 小tiểu 者giả 。 生sanh 住trụ 異dị 滅diệt 。 各các 有hữu 大đại 小tiểu 也dã 。 謂vị 小tiểu 生sanh 生sanh 大đại 生sanh 等đẳng 如như 前tiền 記ký 。 八bát 相tương/tướng 皆giai 約ước 一nhất 法pháp 等đẳng 者giả 。 謂vị 大đại 小tiểu 四tứ 相tương/tướng 共cộng 成thành 八bát 也dã 。 故cố 名danh 二nhị 相tương/tướng 者giả 。 不bất 同đồng 曰viết 二nhị 。 故cố 八bát 亦diệc 云vân 二nhị 也dã 。 若nhược 不bất 得đắc 此thử 一nhất 法pháp 者giả 。 心tâm 法pháp 既ký 空không 八bát 相tương/tướng 安an 在tại 。 色sắc 法pháp 亦diệc 爾nhĩ 。 今kim 皆giai 不bất 用dụng 者giả 。 荊kinh 溪khê 云vân 。 又hựu 若nhược 待đãi 對đối 明minh 一nhất 明minh 無vô 則tắc 不bất 用dụng 也dã 。 二nhị 今kim 取thủ 下hạ 明minh 今kim 釋thích 三tam 。 初sơ 依y 大đại 論luận 。 相tương/tướng 與dữ 法pháp 等đẳng 者giả 。 相tương 謂vị 八bát 相tương/tướng 。 法pháp 謂vị 本bổn 法pháp 。 荊kinh 溪khê 云vân 。 今kim 取thủ 釋thích 論luận 等đẳng 者giả 。 非phi 異dị 是thị 一nhất 。 非phi 一nhất 是thị 無vô 。 又hựu 非phi 此thử 一nhất 無vô 方phương 名danh 不bất 二nhị 。 次thứ 亦diệc 如như 下hạ 且thả 先tiên 將tương 一nhất 以dĩ 破phá 於ư 數số 。 次thứ 一nhất 相tướng 無vô 相tướng 。 下hạ 雙song 破phá 一nhất 無vô 。 方phương 名danh 不bất 二nhị 。 二nhị 據cứ 阿a 含hàm 。 荊kinh 溪khê 云vân 。 更cánh 有hữu 三tam 法pháp 開khai 心tâm 為vi 四tứ 者giả 。 文văn 語ngữ 稍sảo 略lược 。 應ưng 云vân 更cánh 有hữu 三tam 法pháp 色sắc 及cập 心tâm 數số 。 更cánh 有hữu 四tứ 法pháp 開khai 心tâm 為vi 三tam 。 王vương 數số 同đồng 時thời 及cập 色sắc 為vi 四tứ 。 更cánh 有hữu 五ngũ 法pháp 開khai 心tâm 為vi 四tứ 。 對đối 色sắc 為vi 五ngũ 。 如như 此thử 但đãn 是thị 阿a 含hàm 小Tiểu 乘Thừa 開khai 合hợp 色sắc 心tâm 以dĩ 釋thích 一nhất 多đa 。 暫tạm 寄ký 顯hiển 相tương/tướng 非phi 永vĩnh 用dụng 之chi 。 若nhược 不bất 下hạ 正chánh 明minh 觀quán 相tương/tướng 。 三tam 約ước 三tam 脫thoát 。 七thất 妙diệu 臂tý 二nhị 。 初sơ 釋thích 名danh 。 或hoặc 用dụng 事sự 妙diệu 故cố 得đắc 名danh 者giả 其kỳ 臂tý 妙diệu 好hảo 也dã 。 羅la 什thập 云vân 。 以dĩ 施thí 報báo 故cố 手thủ 能năng 出xuất 無vô 量lượng 寶bảo 。 物vật 如như 五ngũ 河hà 流lưu 。 故cố 名danh 妙diệu 臂tý 也dã 。 或hoặc 權quyền 實thật 下hạ 約ước 所sở 表biểu 也dã 。 荊kinh 溪khê 云vân 。 不bất 思tư 議nghị 實thật 與dữ 權quyền 理lý 同đồng 。 二nhị 釋thích 門môn 。 菩Bồ 薩Tát 心tâm 聲Thanh 聞Văn 心tâm 者giả 。 荊kinh 溪khê 云vân 。 此thử 則tắc 兩lưỡng 教giáo 菩Bồ 薩Tát 對đối 兩lưỡng 教giáo 二Nhị 乘Thừa 。 自tự 善thiện 為vi 他tha 者giả 聲Thanh 聞Văn 自tự 善thiện 菩Bồ 薩Tát 為vi 他tha 。 八bát 弗phất 沙sa 二nhị 。 初sơ 釋thích 名danh 。 二nhị 釋thích 門môn 。 荊kinh 溪khê 云vân 。 先tiên 出xuất 舊cựu 解giải 。 泯mẫn 此thử 下hạ 斥xích 舊cựu 。 今kim 取thủ 下hạ 正chánh 釋thích 。 九cửu 師sư 子tử 二nhị 。 初sơ 釋thích 名danh 。 二nhị 釋thích 門môn 。 荊kinh 溪khê 云vân 。 先tiên 約ước 世thế 兩lưỡng 名danh 。 次thứ 辨biện 同đồng 異dị 。 若nhược 取thủ 下hạ 斥xích 舊cựu 。 今kim 取thủ 下hạ 正chánh 釋thích 。 摩ma 訶ha 那na 伽già 。 此thử 云vân 大đại 龍long 。 名danh 佛Phật 為vi 人nhân 中trung 大đại 龍long 也dã 。 十thập 師sư 子tử 意ý 二nhị 。 初sơ 釋thích 名danh 。 二nhị 釋thích 門môn 。 十thập 一nhất 淨tịnh 解giải 。 有hữu 為vi 等đẳng 者giả 。 荊kinh 溪khê 云vân 。 先tiên 分phần/phân 名danh 體thể 。 意ý 云vân 前tiền 文văn 已dĩ 作tác 漏lậu 與dữ 無vô 漏lậu 名danh 竟cánh 。 今kim 復phục 更cánh 丘khâu 有hữu 為vi 無vô 為vi 名danh 者giả 。 以dĩ 門môn 別biệt 故cố 。 故cố 更cánh 以dĩ 有hữu 為vi 對đối 三tam 無vô 為vi 。 如như 得đắc 無vô 漏lậu 亦diệc 是thị 有hữu 為vi 者giả 。 暹# 云vân 。 下hạ 香hương 積tích 品phẩm 疏sớ/sơ 云vân 。 又hựu 從tùng 須Tu 陀Đà 洹Hoàn 至chí 羅La 漢Hán 。 所sở 得đắc 智trí 慧tuệ 名danh 有hữu 為vi 。 所sở 得đắc 斷đoạn 名danh 無vô 為vi 。 無vô 為vi 即tức 是thị 。 有Hữu 餘Dư 涅Niết 槃Bàn 。 今kim 可khả 例lệ 彼bỉ 也dã 。 數số 緣duyên 非phi 數số 緣duyên 者giả 。 即tức 新tân 云vân 擇trạch 滅diệt 非phi 擇trạch 滅diệt 也dã 。 俱câu 舍xá 頌tụng 云vân 。 此thử 中trung 空không 無vô 礙ngại 。 擇trạch 滅diệt 謂vị 離ly 繫hệ 。 畢tất 竟cánh 礙ngại 當đương 生sanh 。 別biệt 得đắc 非phi 擇trạch 滅diệt 。 釋thích 曰viết 。 空không 無vô 礙ngại 者giả 謂vị 太thái 虛hư 空không 無vô 礙ngại 為vi 性tánh 也dã 。 非phi 謂vị 所sở 見kiến 空không 一nhất 顯hiển 色sắc 及cập 竅khiếu 隙khích 等đẳng 。 擇trạch 滅diệt 離ly 繫hệ 者giả 隨tùy 繫hệ 事sự 各các 別biệt 。 隨tùy 三tam 界giới 繫hệ 見kiến 見kiến 品phẩm 品phẩm 皆giai 名danh 為vi 繫hệ 。 所sở 繫hệ 不bất 同đồng 名danh 為vi 隨tùy 事sự 。 離ly 一nhất 繫hệ 故cố 得đắc 一nhất 擇trạch 滅diệt 。 擇trạch 力lực 所sở 滅diệt 名danh 為vi 擇trạch 滅diệt 。 謂vị 斷đoạn 智trí 推thôi 度độ 令linh 滅diệt 故cố 名danh 擇trạch 滅diệt 。 礙ngại 當đương 生sanh 等đẳng 者giả 。 此thử 非phi 擇trạch 。 二nhị 類loại 不bất 同đồng 。 謂vị 根căn 塵trần 闕khuyết 緣duyên 及cập 所sở 證chứng 位vị 諸chư 無vô 知tri 惑hoặc 。 不bất 得đắc 續tục 起khởi 名danh 礙ngại 當đương 生sanh 。 如như 緣duyên 一nhất 色sắc 時thời 於ư 餘dư 色sắc 及cập 餘dư 四tứ 塵trần 得đắc 非phi 擇trạch 滅diệt 。 為vi 正chánh 緣duyên 色sắc 礙ngại 餘dư 四tứ 。 色sắc 等đẳng 當đương 不bất 生sanh 。 故cố 一nhất 是thị 涅Niết 槃Bàn 者giả 。 暹# 云vân 。 擇trạch 滅diệt 無vô 為vi 也dã 。 二nhị 非phi 涅Niết 槃Bàn 者giả 虛hư 空không 及cập 非phi 擇trạch 滅diệt 也dã 。 今kim 將tương 離ly 一nhất 切thiết 數số 等đẳng 者giả 。 荊kinh 溪khê 云vân 。 以dĩ 有hữu 為vi 中trung 數số 對đối 三tam 無vô 為vi 中trung 數số 緣duyên 滅diệt 。 名danh 之chi 為vi 二nhị 。 若nhược 無vô 彼bỉ 數số 及cập 數số 滅diệt 者giả 是thị 則tắc 不bất 二nhị 。 十thập 二nhị 那Na 羅La 延Diên 二nhị 。 初sơ 釋thích 名danh 。 那Na 羅La 延Diên 者giả 。 涅Niết 槃Bàn 疏sớ/sơ 翻phiên 為vi 金kim 剛cang 。 二nhị 釋thích 門môn 。 不bất 出xuất 不bất 到đáo 者giả 。 不bất 出xuất 生sanh 死tử 不bất 到đáo 涅Niết 槃Bàn 。 以dĩ 皆giai 空không 故cố 。 荊kinh 溪khê 云vân 。 正chánh 當đương 通thông 意ý 。 今kim 須tu 在tại 圓viên 。 十thập 三tam 善thiện 意ý 。 十thập 四tứ 現hiện 見kiến 。 荊kinh 溪khê 云vân 。 現hiện 見kiến 文văn 中trung 不bất 釋thích 名danh 。 已dĩ 覩đổ 中trung 道đạo 故cố 名danh 現hiện 見kiến 。 癡si 是thị 無vô 明minh 乃nãi 至chí 老lão 死tử 。 此thử 中trung 具cụ 指chỉ 十thập 二nhị 緣duyên 也dã 。 此thử 用dụng 經kinh 意ý 成thành 今kim 觀quán 也dã 。 今kim 觀quán 不bất 盡tận 是thị 空không 者giả 。 是thị 中trung 道đạo 空không 從tùng 非phi 盡tận 。 下hạ 釋thích 出xuất 中trung 空không 名danh 為vi 不bất 盡tận 。 此thử 盡tận 不bất 盡tận 即tức 非phi 盡tận 非phi 不bất 盡tận 。 十thập 五ngũ 普phổ 守thủ 二nhị 。 初sơ 釋thích 名danh 。 二nhị 釋thích 門môn 。 荊kinh 溪khê 云vân 。 言ngôn 故cố 於ư 我ngã 無vô 等đẳng 及cập 引dẫn 八bát 自tự 在tại 我ngã 者giả 。 二nhị 名danh 俱câu 在tại 中trung 道Đạo 法Pháp 性tánh 。 故cố 須tu 引dẫn 之chi 以dĩ 防phòng 名danh 同đồng 義nghĩa 同đồng 之chi 失thất 。 故cố 名danh 同đồng 義nghĩa 異dị 釋thích 之chi 。 十thập 六lục 電điện 天thiên 二nhị 。 初sơ 釋thích 名danh 。 二nhị 釋thích 門môn 。 荊kinh 溪khê 云vân 。 明minh 無vô 明minh 為vi 二nhị 者giả 。 此thử 是thị 界giới 內nội 不bất 即tức 無vô 明minh 。 故cố 與dữ 界giới 外ngoại 明minh 為vi 二nhị 耳nhĩ 。 無vô 明minh 即tức 明minh 下hạ 正chánh 釋thích 其kỳ 相tương/tướng 。 即tức 是thị 相tương/tướng 即tức 之chi 無vô 明minh 也dã 。 無vô 明minh 即tức 明minh 無vô 明minh 。 之chi 體thể 尚thượng 自tự 不bất 二nhị 。 何hà 況huống 於ư 明minh 故cố 云vân 佛Phật 性tánh 即tức 是thị 明minh 也dã 。 明minh 有hữu 三tam 種chủng 者giả 汎# 出xuất 之chi 耳nhĩ 。 十thập 七thất 喜hỷ 見kiến 二nhị 。 初sơ 釋thích 名danh 。 二nhị 釋thích 門môn 。 荊kinh 溪khê 云vân 。 先tiên 斥xích 拙chuyết 次thứ 今kim 即tức 下hạ 正chánh 釋thích 者giả 。 如như 幻huyễn 有hữu 即tức 空không 。 一nhất 切thiết 法pháp 趣thú 空không 不bất 空không 是thị 真chân 空không 也dã 。 十thập 八bát 明minh 相tướng 。 荊kinh 溪khê 云vân 。 四tứ 種chủng 空không 種chủng 等đẳng 亦diệc 先tiên 立lập 。 次thứ 四tứ 種chủng 乃nãi 至chí 不bất 二nhị 正chánh 釋thích 也dã 。 言ngôn 內nội 外ngoại 皆giai 空không 者giả 即tức 體thể 空không 也dã 。 即tức 是thị 中trung 道đạo 空không 也dã 。 具cụ 如như 前tiền 釋thích 。 十thập 九cửu 妙diệu 意ý 。 二nhị 十thập 無vô 盡tận 意ý 。 今kim 明minh 布bố 施thí 等đẳng 者giả 達đạt 藏tạng 通thông 之chi 二nhị 。 成thành 今kim 不bất 二nhị 。 六Lục 度Độ 之chi 通thông 別biệt 者giả 。 六Lục 度Độ 是thị 別biệt 迴hồi 向hướng 是thị 通thông 。 六lục 皆giai 迴hồi 向hướng 故cố 。 二nhị 十thập 一nhất 深thâm 慧tuệ 。 荊kinh 溪khê 云vân 。 深thâm 慧tuệ 名danh 文văn 中trung 不bất 釋thích 。 見kiến 底để 之chi 慧tuệ 故cố 名danh 為vi 深thâm 。 底để 即tức 實thật 相tướng 。 二nhị 十thập 二nhị 寂tịch 根căn 二nhị 。 初sơ 釋thích 名danh 。 三tam 無vô 漏lậu 根căn 者giả 如như 前tiền 記ký 。 荊kinh 溪khê 云vân 。 此thử 是thị 大Đại 乘Thừa 。 三tam 無vô 漏lậu 根căn 從tùng 於ư 寂tịch 滅diệt 實thật 相tướng 而nhi 生sanh 。 六lục 根căn 得đắc 清thanh 淨tịnh 者giả 分phần/phân 真chân 清thanh 淨tịnh 也dã 。 二nhị 釋thích 門môn 二nhị 。 初sơ 廣quảng 釋thích 三Tam 寶Bảo 義nghĩa 二nhị 。 初sơ 明minh 二nhị 相tương/tướng 。 文văn 中trung 先tiên 問vấn 起khởi 三Tam 寶Bảo 。 是thị 三tam 不bất 應ưng 云vân 二nhị 。 既ký 言ngôn 下hạ 作tác 兩lưỡng 意ý 答đáp 釋thích 。 初sơ 約ước 異dị 故cố 名danh 二nhị 。 是thị 則tắc 四tứ 法pháp 。 乃nãi 至chí 無vô 量lượng 。 對đối 一nhất 如như 理lý 悉tất 得đắc 名danh 二nhị 。 豈khởi 但đãn 三tam 法pháp 。 又hựu 解giải 下hạ 次thứ 束thúc 三Tam 寶Bảo 以dĩ 為vi 人nhân 法pháp 。 故cố 知tri 三Tam 寶Bảo 秖kỳ 是thị 二nhị 也dã 。 言ngôn 佛Phật 與dữ 眾chúng 生sanh 俱câu 是thị 人nhân 者giả 。 眾chúng 下hạ 多đa 生sanh 字tự 後hậu 人nhân 妄vọng 加gia 也dã 。 眾chúng 是thị 僧Tăng 耳nhĩ 。 以dĩ 僧Tăng 伽già 翻phiên 眾chúng 故cố 。 故cố 佛Phật 僧Tăng 二nhị 寶bảo 俱câu 是thị 人nhân 也dã 。 佛Phật 是thị 果quả 人nhân 僧Tăng 是thị 因nhân 人nhân 。 故cố 言ngôn 下hạ 引dẫn 大đại 論luận 證chứng 佛Phật 稱xưng 人nhân 。 以dĩ 人nhân 與dữ 眾chúng 生sanh 俱câu 假giả 名danh 故cố 。 人nhân 不bất 曉hiểu 此thử 遂toại 於ư 上thượng 文văn 眾chúng 字tự 下hạ 輒triếp 加gia 生sanh 字tự 。 二nhị 今kim 觀quán 下hạ 示thị 不bất 二nhị 二nhị 。 初sơ 正chánh 約ước 三Tam 寶Bảo 示thị 不bất 二nhị 。 二nhị 何hà 故cố 下hạ 更canh 歷lịch 三Tam 身Thân 示thị 不bất 二nhị 二nhị 。 初sơ 約ước 身thân 廣quảng 明minh 二nhị 。 初sơ 徵trưng 起khởi 總tổng 明minh 。 二nhị 人nhân 就tựu 下hạ 約ước 身thân 別biệt 示thị 二nhị 。 初sơ 三Tam 身Thân 敵địch 對đối 。 二nhị 三Tam 身Thân 各các 明minh 三tam 。 初sơ 法Pháp 身thân 三Tam 寶Bảo 是thị 法pháp 佛Phật 之chi 師sư 者giả 。 法pháp 字tự 誤ngộ 也dã 。 應ưng 云vân 諸chư 佛Phật 之chi 師sư 。 此thử 即tức 大đại 經Kinh 云vân 。 諸chư 佛Phật 所sở 師sư 。 所sở 謂vị 法pháp 也dã 。 以dĩ 法pháp 常thường 故cố 諸chư 佛Phật 亦diệc 常thường 。 諸chư 佛Phật 即tức 報báo 智trí 也dã 。 此thử 法Pháp 身thân 正chánh 是thị 法pháp 佛Phật 豈khởi 得đắc 又hựu 為vi 法pháp 佛Phật 之chi 師sư 耶da 。 可khả 軌quỹ 之chi 法pháp 者giả 。 以dĩ 報báo 智trí 軌quỹ 則tắc 法pháp 性tánh 而nhi 成thành 故cố 。 即tức 是thị 以dĩ 法pháp 常thường 故cố 諸chư 佛Phật 亦diệc 常thường 也dã 。 法pháp 以dĩ 軌quỹ 則tắc 為vi 義nghĩa 。 境cảnh 智trí 相tương 稱xứng 者giả 。 荊kinh 溪khê 云vân 。 不bất 稱xưng 則tắc 不bất 和hòa 。 既ký 約ước 境cảnh 智trí 以dĩ 明minh 三Tam 寶Bảo 而nhi 云vân 境cảnh 。 法pháp 佛Phật 智trí 相tương 稱xứng 者giả 。 境cảnh 亦diệc 稱xưng 智trí 故cố 名danh 相tướng 稱xưng 。 二nhị 報báo 佛Phật 三Tam 寶Bảo 。 荊kinh 溪khê 云vân 。 與dữ 理lý 相tương 應ứng 。 者giả 智trí 應ưng 於ư 理lý 如như 前tiền 。 約ước 理lý 即tức 是thị 理lý 應ưng 於ư 智trí 。 三tam 應ưng 身thân 三Tam 寶Bảo 二nhị 雖tuy 復phục 下hạ 結kết 示thị 不bất 二nhị 。 然nhiên 此thử 三Tam 身Thân 各các 明minh 三Tam 寶Bảo 者giả 凡phàm 有hữu 二nhị 異dị 。 若nhược 法pháp 報báo 二nhị 身thân 秖kỳ 是thị 境cảnh 智trí 照chiếu 。 發phát 等đẳng 互hỗ 成thành 三tam 義nghĩa 。 法Pháp 身thân 以dĩ 所sở 發phát 之chi 智trí 為vi 佛Phật 。 報báo 身thân 以dĩ 所sở 照chiếu 之chi 境cảnh 為vi 法pháp 。 法Pháp 身thân 以dĩ 境cảnh 同đồng 於ư 智trí 為vi 僧Tăng 。 報báo 身thân 以dĩ 智trí 同đồng 於ư 境cảnh 為vi 僧Tăng 。 秖kỳ 由do 報báo 法pháp 相tướng 應ưng 相tương/tướng 冥minh 故cố 。 得đắc 互hỗ 望vọng 各các 為vi 三Tam 寶Bảo 。 唯duy 應ưng 身thân 三Tam 寶Bảo 一nhất 向hướng 就tựu 應ưng 說thuyết 。 細tế 尋tầm 前tiền 文văn 其kỳ 義nghĩa 可khả 見kiến 。 凡phàm 十thập 二nhị 寶bảo 者giả 以dĩ 源nguyên 本bổn 三tam 并tinh 流lưu 出xuất 九cửu 。 源nguyên 流lưu 共cộng 數số 則tắc 有hữu 十thập 二nhị 。 未vị 曾tằng 有hữu 異dị 者giả 。 以dĩ 三Tam 身Thân 一nhất 體thể 人nhân 法pháp 不bất 二nhị 故cố 。 入nhập 一nhất 實thật 相tướng 者giả 。 三tam 九cửu 雖tuy 殊thù 一nhất 心tâm 無vô 別biệt 。 二nhị 三Tam 寶Bảo 下hạ 略lược 例lệ 一nhất 切thiết 法pháp 。 荊kinh 溪khê 云vân 。 諸chư 法pháp 亦diệc 爾nhĩ 者giả 。 諸chư 法pháp 無vô 非phi 一nhất 體thể 三Tam 寶Bảo 之chi 實thật 相tướng 也dã 。 二nhị 十thập 三tam 心tâm 無vô 礙ngại 二nhị 。 初sơ 釋thích 名danh 二nhị 釋thích 門môn 。 初sơ 斥xích 小tiểu 果quả 。 滅diệt 即tức 涅Niết 槃Bàn 滅diệt 者giả 。 因nhân 果quả 滅diệt 盡tận 之chi 處xứ 。 即tức 是thị 涅Niết 槃Bàn 。 寂tịch 滅diệt 之chi 理lý 也dã 。 今kim 觀quán 下hạ 正chánh 釋thích 說thuyết 涅Niết 槃Bàn 。 即tức 是thị 色sắc 者giả 。 空không 即tức 是thị 色sắc 。 此thử 空không 亦diệc 是thị 中trung 道đạo 之chi 空không 。 中trung 道đạo 之chi 中trung 具cụ 一nhất 切thiết 色sắc 空không 故cố 也dã 。 二nhị 十thập 四tứ 上thượng 善thiện 二nhị 。 初sơ 釋thích 名danh 。 二nhị 釋thích 門môn 二nhị 。 初sơ 正chánh 釋thích 現hiện 文văn 。 此thử 文văn 亦diệc 有hữu 二nhị 義nghĩa 。 初sơ 以dĩ 異dị 故cố 名danh 二nhị 。 前tiền 解giải 者giả 即tức 釋thích 寂tịch 根căn 中trung 也dã 。 又hựu 身thân 下hạ 次thứ 義nghĩa 也dã 。 束thúc 三tam 為vi 二nhị 。 秖kỳ 是thị 色sắc 心tâm 。 色sắc 心tâm 為vi 二nhị 者giả 。 荊kinh 溪khê 云vân 。 小Tiểu 乘Thừa 入nhập 空không 猶do 見kiến 有hữu 二nhị 。 於ư 實thật 相tướng 中trung 。 見kiến 一nhất 切thiết 法pháp 。 不bất 得đắc 一nhất 法pháp 。 豈khởi 分phần/phân 色sắc 心tâm 。 故cố 云vân 不bất 二nhị 。 二nhị 上thượng 來lai 下hạ 對đối 上thượng 結kết 成thành 。 善thiện 眼nhãn 即tức 第đệ 六lục 人nhân 。 四tứ 種chủng 空không 種chủng 者giả 即tức 第đệ 十thập 八bát 明minh 相tướng 說thuyết 門môn 也dã 。 今kim 以dĩ 上thượng 善thiện 對đối 上thượng 二nhị 人nhân 。 共cộng 成thành 三tam 脫thoát 各các 從tùng 一nhất 悟ngộ 。 二nhị 十thập 五ngũ 福phước 田điền 。 荊kinh 溪khê 云vân 。 經kinh 動động 者giả 釋thích 有hữu 進tiến 退thoái 。 初sơ 以dĩ 四tứ 禪thiền 皆giai 名danh 無vô 動động 。 次thứ 第đệ 四tứ 禪thiền 及cập 以dĩ 四tứ 空không 乃nãi 名danh 無vô 動động 。 此thử 但đãn 他tha 人nhân 所sở 解giải 。 今kim 明minh 如như 上thượng 所sở 明minh 無vô 動động 但đãn 屬thuộc 於ư 福phước 。 皆giai 是thị 有hữu 漏lậu 故cố 皆giai 屬thuộc 動động 。 對đối 理lý 無vô 漏lậu 方phương 名danh 不bất 動động 。 二nhị 十thập 六lục 華hoa 嚴nghiêm 。 荊kinh 溪khê 云vân 。 經Kinh 云vân 從tùng 我ngã 起khởi 二nhị 者giả 。 意ý 明minh 破phá 我ngã 見kiến 於ư 無vô 我ngã 故cố 云vân 起khởi 二nhị 。 未vị 達đạt 我ngã 性tánh 故cố 起khởi 二nhị 也dã 。 二nhị 十thập 七thất 德đức 藏tạng 二nhị 。 初sơ 釋thích 名danh 。 二nhị 釋thích 門môn 。 如như 訶ha 身thân 子tử 者giả 即tức 不bất 思tư 議nghị 。 品phẩm 初sơ 文văn 也dã 。 故cố 經Kinh 云vân 。 夫phu 求cầu 法Pháp 者giả 。 無vô 見kiến 苦khổ 求cầu 。 無vô 斷đoạn 集tập 求cầu 。 無vô 造tạo 盡tận 證chứng 。 修tu 道Đạo 之chi 求cầu 。 乃nãi 至chí 是thị 則tắc 戲hí 論luận 。 非phi 求cầu 法Pháp 也dã 。 二nhị 十thập 八bát 月nguyệt 上thượng 二nhị 。 初sơ 釋thích 名danh 。 月nguyệt 團đoàn 圓viên 等đẳng 者giả 。 即tức 華hoa 嚴nghiêm 云vân 。 譬thí 如như 淨tịnh 滿mãn 月nguyệt 。 普phổ 現hiện 一nhất 切thiết 水thủy 。 形hình 影ảnh 雖tuy 無vô 量lượng 本bổn 月nguyệt 未vị 曾tằng 二nhị 。 二nhị 釋thích 門môn 。 顯hiển 晦hối 亦diệc 明minh 暗ám 也dã 。 經Kinh 云vân 如như 入nhập 滅diệt 受thọ 相tương/tướng 定định 者giả 。 以dĩ 小tiểu 定định 喻dụ 顯hiển 也dã 。 以dĩ 智trí 照chiếu 滅diệt 故cố 則tắc 無vô 明minh 。 結kết 惑hoặc 盡tận 故cố 無vô 暗ám 。 二nhị 十thập 九cửu 寶bảo 印ấn 手thủ 二nhị 。 初sơ 釋thích 名danh 二nhị 釋thích 門môn 。 三tam 十thập 珠châu 頂đảnh 王vương 。 荊kinh 溪khê 云vân 。 珠châu 頂đảnh 王vương 名danh 文văn 中trung 不bất 釋thích 。 譬thí 如như 輪Luân 王Vương 。 頂đảnh 上thượng 明minh 珠châu 。 是thị 珠châu 居cư 頂đảnh 故cố 云vân 珠châu 頂đảnh 。 三tam 十thập 一nhất 樂nhạo/nhạc/lạc 實thật 二nhị 。 初sơ 正chánh 釋thích 樂nhạo/nhạc/lạc 實thật 二nhị 。 初sơ 釋thích 名danh 二nhị 釋thích 門môn 二nhị 。 初sơ 釋thích 實thật 不bất 實thật 。 二nhị 釋thích 肉nhục 慧tuệ 眼nhãn 二nhị 初sơ 正chánh 釋thích 二nhị 。 初sơ 牒điệp 文văn 引dẫn 經kinh 。 二nhị 二Nhị 乘Thừa 下hạ 依y 經kinh 示thị 義nghĩa 。 二nhị 但đãn 大đại 下hạ 結kết 示thị 。 荊kinh 溪khê 云vân 。 若nhược 約ước 別biệt 教giáo 為vi 語ngữ 。 正chánh 觀quán 中trung 道đạo 為vi 慧tuệ 眼nhãn 者giả 。 於ư 十thập 住trụ 中trung 遠viễn 觀quán 所sở 期kỳ 耳nhĩ 。 從tùng 十thập 行hành 去khứ 從tùng 空không 出xuất 假giả 故cố 云vân 照chiếu 二nhị 諦đế 。 故cố 從tùng 假giả 邊biên 名danh 為vi 法Pháp 眼nhãn 。 三tam 諦đế 同đồng 觀quán 即tức 入nhập 初Sơ 地Địa 。 二nhị 是thị 中trung 下hạ 釋thích 諸chư 菩Bồ 薩Tát 二nhị 。 初sơ 正chánh 示thị 二nhị 釋thích 疑nghi 。 二nhị 文Văn 殊Thù 菩Bồ 薩Tát 說thuyết 二nhị 。 初sơ 分phần/phân 科khoa 。 二nhị 一nhất 諸chư 下hạ 隨tùy 釋thích 二nhị 。 初sơ 諸chư 菩Bồ 薩Tát 問vấn 。 二nhị 文Văn 殊Thù 說thuyết 二nhị 。 初sơ 略lược 釋thích 。 故cố 云vân 起khởi 想tưởng 即tức 癡si 等đẳng 般bát 舟chu 文văn 也dã 。 二nhị 若nhược 作tác 下hạ 廣quảng 釋thích 二nhị 。 初sơ 約ước 門môn 示thị 義nghĩa 二nhị 。 初sơ 約ước 五ngũ 門môn 正chánh 釋thích 二nhị 。 初sơ 正chánh 釋thích 三tam 。 初sơ 標tiêu 。 二nhị 菩Bồ 薩Tát 下hạ 釋thích 二nhị 。 初sơ 約ước 前tiền 為vi 四tứ 門môn 二nhị 。 初sơ 正chánh 示thị 。 二nhị 諸chư 菩bồ 下hạ 結kết 益ích 。 然nhiên 此thử 四tứ 門môn 秖kỳ 是thị 三tam 諦đế 。 空không 門môn 真Chân 諦Đế 有hữu 門môn 俗tục 諦đế 。 兩lưỡng 亦diệc 雙song 非phi 即tức 中trung 道đạo 遮già 照chiếu 。 既ký 三tam 諦đế 相tướng 即tức 故cố 四tứ 門môn 互hỗ 融dung 。 三tam 諦đế 四tứ 門môn 一nhất 心tâm 本bổn 具cụ 。 既ký 知tri 相tương/tướng 即tức 各các 說thuyết 何hà 妨phương 。 俱câu 達đạt 心tâm 源nguyên 咸hàm 稱xưng 不bất 二nhị 。 專chuyên 用dụng 此thử 意ý 統thống 而nhi 括quát 之chi 。 方phương 識thức 斯tư 經Kinh 不bất 二nhị 大đại 旨chỉ 。 隨tùy 四tứ 悉tất 檀đàn 逗đậu 機cơ 等đẳng 者giả 。 既ký 自tự 行hành 因nhân 斯tư 開khai 悟ngộ 。 是thị 以dĩ 還hoàn 說thuyết 己kỷ 法pháp 以dĩ 示thị 他tha 人nhân 。 二nhị 於ư 其kỳ 下hạ 顯hiển 今kim 為vi 第đệ 五ngũ 。 此thử 第đệ 五ngũ 門môn 豈khởi 離ly 前tiền 四tứ 四tứ 不bất 可khả 說thuyết 。 故cố 名danh 第đệ 五ngũ 。 又hựu 若nhược 約ước 觀quán 以dĩ 明minh 。 則tắc 三tam 諦đế 俱câu 照chiếu 成thành 前tiền 四tứ 門môn 。 三tam 諦đế 俱câu 亡vong 成thành 今kim 第đệ 五ngũ 。 亡vong 照chiếu 體thể 一nhất 廓khuếch 爾nhĩ 無vô 寄ký 。 淨tịnh 名danh 杜đỗ 口khẩu 豈khởi 離ly 斯tư 乎hồ 。 損tổn 至chí 無vô 損tổn 可khả 以dĩ 意ý 得đắc 。 三tam 故cố 此thử 下hạ 結kết 。 二nhị 料liệu 簡giản 二nhị 。 初sơ 問vấn 。 二nhị 答đáp 二nhị 。 初sơ 明minh 五ngũ 門môn 俱câu 教giáo 。 二nhị 約ước 四tứ 悉tất 結kết 成thành 二nhị 。 初sơ 約ước 前tiền 三tam 後hậu 一nhất 釋thích 。 注chú 云vân 云vân 者giả 。 此thử 四tứ 悉tất 檀đàn 並tịnh 約ước 理lý 說thuyết 。 隨tùy 機cơ 暫tạm 異dị 定định 無vô 淺thiển 深thâm 。 二nhị 亦diệc 以dĩ 下hạ 約ước 前tiền 後hậu 俱câu 四tứ 釋thích 。 既ký 是thị 相tương/tướng 成thành 故cố 前tiền 後hậu 俱câu 四tứ 。 無vô 言ngôn 有hữu 說thuyết 四tứ 益ích 何hà 殊thù 。 要yếu 其kỳ 所sở 歸quy 同đồng 歸quy 于vu 道đạo 。 二nhị 引dẫn 二nhị 論luận 證chứng 成thành 二nhị 。 初sơ 證chứng 成thành 四tứ 門môn 二nhị 。 初sơ 引dẫn 論luận 。 二nhị 若nhược 實thật 下hạ 釋thích 義nghĩa 二nhị 。 初sơ 釋thích 門môn 義nghĩa 。 二nhị 如như 是thị 下hạ 示thị 得đắc 失thất 。 邪tà 見kiến 火hỏa 燒thiêu 故cố 者giả 。 夫phu 火hỏa 不bất 取thủ 則tắc 有hữu 溫ôn 身thân 熟thục 食thực 之chi 功công 。 取thủ 執chấp 則tắc 有hữu 焦tiêu 肌cơ 爛lạn 手thủ 之chi 禍họa 。 合hợp 法pháp 可khả 知tri 。 二nhị 若nhược 因nhân 下hạ 結kết 示thị 第đệ 五ngũ 二nhị 。 初sơ 結kết 。 前tiền 生sanh 後hậu 二nhị 。 此thử 無vô 下hạ 望vọng 上thượng 顯hiển 意ý 。 荊kinh 溪khê 云vân 。 亦diệc 是thị 別biệt 擬nghĩ 圓viên 教giáo 者giả 。 上thượng 已dĩ 判phán 諸chư 菩Bồ 薩Tát 屬thuộc 別biệt 教giáo 竟cánh 。 故cố 不bất 可khả 說thuyết 屬thuộc 圓viên 教giáo 釋thích 也dã 。 此thử 亦diệc 一nhất 往vãng 隨tùy 文văn 判phán 耳nhĩ 。 若nhược 三tam 十thập 二nhị 人nhân 從tùng 遠viễn 意ý 說thuyết 。 所sở 入nhập 亦diệc 是thị 不bất 可khả 說thuyết 也dã 。 得đắc 圓viên 意ý 者giả 者giả 。 上thượng 來lai 亦diệc 判phán 三tam 十thập 二nhị 人nhân 一nhất 一nhất 相tương 通thông 即tức 成thành 圓viên 義nghĩa 。 故cố 今kim 此thử 中trung 得đắc 作tác 此thử 釋thích 。 不bất 可khả 說thuyết 門môn 亦diệc 如như 是thị 者giả 。 別biệt 圓viên 四tứ 門môn 各các 有hữu 第đệ 五ngũ 不bất 可khả 說thuyết 故cố 。 故cố 不bất 可khả 說thuyết 。 其kỳ 門môn 亦diệc 通thông 。 遍biến 攝nhiếp 一nhất 切thiết 方phương 屬thuộc 圓viên 門môn 。 二nhị 無vô 言ngôn 下hạ 別biệt 示thị 無vô 言ngôn 二nhị 。 初sơ 通thông 示thị 六lục 種chủng 二nhị 。 初sơ 約ước 內nội 外ngoại 通thông 明minh 五ngũ 。 初sơ 長trường/trưởng 爪trảo 二nhị 。 初sơ 正chánh 示thị 二nhị 。 初sơ 明minh 邪tà 計kế 。 長trường/trưởng 爪trảo 即tức 摩Ma 訶Ha 拘Câu 絺Hy 羅La 。 此thử 云vân 大đại 膝tất 。 舍Xá 利Lợi 弗Phất 舅cữu 也dã 。 由do 來lai 論luận 勝thắng 於ư 姊tỷ 。 懷hoài 舍Xá 利Lợi 弗Phất 論luận 則tắc 不bất 勝thắng 。 知tri 所sở 懷hoài 者giả 智trí 。 寄ký 辨biện 尚thượng 爾nhĩ 何hà 況huống 出xuất 胎thai 。 即tức 棄khí 家gia 往vãng 南nam 天Thiên 竺Trúc 讀đọc 十thập 八bát 經kinh 。 誓thệ 讀đọc 不bất 休hưu 無vô 暇hạ 剪tiễn 爪trảo 。

時thời 人nhân 呼hô 為vi 。 長trường 爪trảo 梵Phạm 志Chí 。 學học 說thuyết 還hoàn 家gia 問vấn 甥# 所sở 在tại 。 人nhân 云vân 為vi 佛Phật 弟đệ 子tử 。 即tức 大đại 憍kiêu 慢mạn 。 我ngã 甥# 八bát 歲tuế 聲thanh 震chấn 五ngũ 竺trúc 。 彼bỉ 沙Sa 門Môn 者giả 有hữu 何hà 道đạo 術thuật 。 誘dụ 我ngã 姊tỷ 子tử 。 徑kính 往vãng 佛Phật 所sở 。 思tư 惟duy 良lương 久cửu 。 不bất 得đắc 一nhất 法pháp 入nhập 心tâm 。 語ngữ 佛Phật 言ngôn 。 一nhất 切thiết 法pháp 不bất 受thọ 。 受thọ 即tức 安an 義nghĩa 。 此thử 言ngôn 一nhất 切thiết 法pháp 。 我ngã 皆giai 能năng 破phá 使sử 不bất 得đắc 安an 。 故cố 言ngôn 一nhất 切thiết 法pháp 不bất 受thọ 。 毒độc 氣khí 者giả 即tức 三tam 毒độc 心tâm 中trung 妄vọng 計kế 也dã 。 應ưng 云vân 皆giai 三tam 毒độc 。 文văn 中trung 作tác 云vân 毒độc 字tự 誤ngộ 也dã 。 二nhị 佛Phật 心tâm 下hạ 顯hiển 佛Phật 破phá 。 佛Phật 心tâm 無vô 三tam 毒độc 者giả 。 顯hiển 佛Phật 慈từ 心tâm 破phá 彼bỉ 邪tà 執chấp 。 汝nhữ 之chi 下hạ 正chánh 出xuất 佛Phật 破phá 。 先tiên 牒điệp 彼bỉ 計kế 反phản 問vấn 定định 之chi 。 汝nhữ 之chi 不bất 受thọ 者giả 牒điệp 彼bỉ 計kế 也dã 。 汝nhữ 見kiến 是thị 受thọ 不bất 者giả 反phản 問vấn 也dã 。 謂vị 汝nhữ 起khởi 不bất 受thọ 之chi 見kiến 。 汝nhữ 內nội 心tâm 為vi 安an 受thọ 此thử 見kiến 。 為vi 不bất 安an 受thọ 此thử 見kiến 。 若nhược 見kiến 下hạ 出xuất 佛Phật 難nạn/nan 意ý 雙song 破phá 彼bỉ 執chấp 也dã 。 先tiên 破phá 受thọ 次thứ 破phá 不bất 受thọ 。 初sơ 意ý 者giả 。 若nhược 汝nhữ 此thử 見kiến 安an 受thọ 於ư 心tâm 。 何hà 得đắc 一nhất 切thiết 不bất 受thọ 。 以dĩ 汝nhữ 見kiến 心tâm 亦diệc 在tại 一nhất 切thiết 法pháp 中trung 故cố 。 次thứ 破phá 不bất 受thọ 者giả 。 應ưng 云vân 若nhược 見kiến 不bất 受thọ 。 今kim 云vân 不bất 見kiến 者giả 語ngữ 倒đảo 也dã 。 汝nhữ 見kiến 若nhược 亦diệc 不bất 受thọ 何hà 得đắc 見kiến 他tha 有hữu 受thọ 。 便tiện 欲dục 破phá 之chi 既ký 執chấp 己kỷ 破phá 他tha 。 驗nghiệm 知tri 汝nhữ 心tâm 有hữu 受thọ 汝nhữ 受thọ 於ư 受thọ 者giả 。 汝nhữ 心tâm 受thọ 於ư 不bất 受thọ 之chi 見kiến 。 此thử 見kiến 即tức 受thọ 。 故cố 云vân 汝nhữ 受thọ 於ư 受thọ 。 受thọ 即tức 苦Khổ 諦Đế 者giả 。 受thọ 有hữu 三tam 受thọ 。 讚tán 喜hỷ 即tức 樂nhạo/nhạc/lạc 受thọ 。 毀hủy 瞋sân 即tức 苦khổ 受thọ 。 不bất 讚tán 不bất 毀hủy 起khởi 癡si 即tức 捨xả 受thọ 。 樂nhạo/nhạc/lạc 受thọ 有hữu 壞hoại 苦khổ 。 苦khổ 受thọ 有hữu 苦khổ 苦khổ 。 捨xả 受thọ 有hữu 行hành 苦khổ 。 故cố 云vân 受thọ 即tức 苦Khổ 諦Đế 也dã 。 流lưu 轉chuyển 生sanh 死tử 。 者giả 由do 集tập 感cảm 苦khổ 受thọ 五ngũ 道đạo 生sanh 。 故cố 云vân 具cụ 受thọ 諸chư 受thọ 。 云vân 何hà 下hạ 佛Phật 結kết 責trách 也dã 。 二nhị 故cố 知tri 下hạ 簡giản 非phi 。 二nhị 犢độc 子tử 三tam 三tam 藏tạng 四tứ 通thông 教giáo 五ngũ 別biệt 圓viên 。 二nhị 約ước 正chánh 教giáo 點điểm 示thị 。 二nhị 今kim 此thử 下hạ 別biệt 顯hiển 今kim 義nghĩa 二nhị 。 初sơ 約ước 文văn 示thị 義nghĩa 二nhị 。 初sơ 別biệt 圓viên 對đối 辨biện 。 此thử 以dĩ 諸chư 聖thánh 各các 入nhập 則tắc 成thành 別biệt 義nghĩa 。 故cố 使sử 文Văn 殊Thù 即tức 亦diệc 成thành 別biệt 。 若nhược 約ước 一nhất 一nhất 互hỗ 通thông 即tức 成thành 圓viên 義nghĩa 。 今kim 即tức 亦diệc 圓viên 。 一nhất 往vãng 暫tạm 分phần/phân 此thử 圓viên 前tiền 別biệt 。 二nhị 往vãng 明minh 義nghĩa 前tiền 後hậu 該cai 通thông 。 雖tuy 作tác 別biệt 釋thích 以dĩ 圓viên 為vi 正chánh 。 二nhị 取thủ 文văn 下hạ 徵trưng 文văn 顯hiển 含hàm 二nhị 。 初sơ 徵trưng 文văn 總tổng 立lập 。 文Văn 殊Thù 既ký 云vân 一nhất 切thiết 法pháp 。 不bất 可khả 說thuyết 等đẳng 。 故cố 知tri 一nhất 切thiết 包bao 收thu 四tứ 教giáo 及cập 以dĩ 外ngoại 道đạo 。 之chi 法pháp 悉tất 不bất 可khả 說thuyết 也dã 。 若nhược 爾nhĩ 何hà 謂vị 文Văn 殊Thù 談đàm 圓viên 不bất 二nhị 耶da 。 正chánh 由do 包bao 收thu 凡phàm 小tiểu 方phương 顯hiển 圓viên 門môn 。 即tức 是thị 一nhất 心tâm 本bổn 具cụ 十thập 界giới 六lục 凡phàm 四tứ 聖thánh 。 凡phàm 對đối 外ngoại 道đạo 聖thánh 收thu 四tứ 教giáo 。 九cửu 界giới 即tức 佛Phật 。 咸hàm 即tức 空không 中trung 。 故cố 俱câu 不bất 可khả 說thuyết 。 圓viên 融dung 之chi 旨chỉ 於ư 斯tư 現hiện 矣hĩ 。 二nhị 如như 涅niết 下hạ 引dẫn 經kinh 釋thích 成thành 二nhị 。 初sơ 引dẫn 涅Niết 槃Bàn 正chánh 明minh 。 今kim 以dĩ 生sanh 生sanh 句cú 屬thuộc 凡phàm 夫phu 者giả 。 即tức 收thu 長trường/trưởng 爪trảo 犢độc 子tử 。 生sanh 不bất 生sanh 即tức 收thu 藏tạng 通thông 。 世thế 諦đế 死tử 時thời 者giả 即tức 見kiến 思tư 破phá 也dã 。 不bất 生sanh 生sanh 即tức 別biệt 教giáo 十thập 行hành 。 亦diệc 收thu 通thông 八bát 地địa 。 初sơ 出xuất 胎thai 時thời 者giả 。 此thử 以dĩ 塵trần 沙sa 惑hoặc 破phá 道đạo 種chủng 智trí 生sanh 名danh 出xuất 胎thai 也dã 。 故cố 知tri 下hạ 結kết 示thị 。 世thế 間gian 即tức 邪tà 外ngoại 。 出xuất 世thế 即tức 四tứ 教giáo 。 百bách 界giới 一nhất 心tâm 何hà 所sở 不bất 攝nhiếp 。 二nhị 引dẫn 法pháp 華hoa 助trợ 顯hiển 二nhị 。 初sơ 正chánh 約ước 圓viên 釋thích 。 諸chư 餘dư 法pháp 者giả 即tức 前tiền 三tam 教giáo 及cập 邪tà 外ngoại 等đẳng 。 此thử 權quyền 即tức 實thật 名danh 體thể 內nội 權quyền 。 無vô 非phi 佛Phật 法Pháp 。 故cố 使sử 七thất 方phương 便tiện 人nhân 無vô 能năng 測trắc 量lượng 。 言ngôn 辭từ 相tương/tướng 寂tịch 者giả 。 十thập 界giới 權quyền 實thật 咸hàm 皆giai 寂tịch 滅diệt 。 二nhị 簡giản 下hạ 例lệ 簡giản 二nhị 教giáo 。 二nhị 復phục 次thứ 下hạ 結kết 前tiền 起khởi 後hậu 。 三tam 維duy 摩ma 默mặc 然nhiên 三tam 。 初sơ 文Văn 殊Thù 問vấn 。 次thứ 淨tịnh 名danh 默mặc 然nhiên 。 三tam 文Văn 殊Thù 歎thán 。 三tam 聞văn 品phẩm 得đắc 益ích 。

香hương 積tích 品phẩm

初sơ 釋thích 題đề 二nhị 。 初sơ 正chánh 釋thích 題đề 。 今kim 依y 正chánh 報báo 勝thắng 人nhân 者giả 。 今kim 依y 憑bằng 正chánh 報báo 以dĩ 立lập 品phẩm 名danh 。 舉cử 正chánh 報báo 以dĩ 收thu 依y 果quả 也dã 。 佛Phật 超siêu 一nhất 切thiết 故cố 曰viết 勝thắng 人nhân 。 二nhị 明minh 來lai 意ý 。 二nhị 解giải 文văn 二nhị 。 初sơ 分phần/phân 科khoa 。 二nhị 第đệ 二nhị 下hạ 隨tùy 釋thích 二nhị 。 初sơ 身thân 子tử 念niệm 食thực 二nhị 。 初sơ 正chánh 釋thích 念niệm 食thực 。 諸chư 佛Phật 至chí 不bất 餐xan 者giả 。 以dĩ 佛Phật 內nội 證chứng 中trung 道đạo 故cố 不bất 偏thiên 中trung 。 以dĩ 表biểu 之chi 也dã 。 毘tỳ 羅la 三tam 昧muội 經kinh 瓶bình 沙sa 王vương 問vấn 佛Phật 。 何hà 故cố 日nhật 中trung 佛Phật 食thực 。 答đáp 云vân 早tảo 起khởi 諸chư 天thiên 食thực 。 日nhật 中trung 三tam 世thế 諸chư 佛Phật 食thực 。 日nhật 西tây 畜súc 生sanh 食thực 。 日nhật 暮mộ 鬼quỷ 神thần 食thực 。 佛Phật 制chế 斷đoạn 六lục 趣thú 因nhân 令linh 同đồng 三tam 世thế 佛Phật 食thực 。 二nhị 懸huyền 示thị 譏cơ 訶ha 。 此thử 大Đại 士Sĩ 譏cơ 訶ha 二nhị 。 初sơ 分phần/phân 科khoa 。 二nhị 隨tùy 釋thích 五ngũ 。 初sơ 譏cơ 。 經Kinh 云vân 八Bát 解Giải 脫Thoát 等đẳng 者giả 。 生sanh 公công 云vân 。 八bát 解giải 脫thoát 以dĩ 不bất 淨tịnh 觀quán 居cư 初sơ 。 而nhi 食thực 是thị 不bất 淨tịnh 之chi 物vật 。 既ký 以dĩ 體thể 八bát 為vi 懷hoài 者giả 。 豈khởi 有hữu 欲dục 食thực 之chi 情tình 哉tai 。 二nhị 許hứa 食thực 。 三tam 遣khiển 化hóa 請thỉnh 二nhị 。 初sơ 分phần/phân 科khoa 。 二nhị 今kim 言ngôn 下hạ 隨tùy 釋thích 四tứ 。 初sơ 入nhập 三tam 昧muội 三tam 。 初sơ 入nhập 三tam 昧muội 。 二nhị 現hiện 請thỉnh 飯phạn 之chi 國quốc 。 以dĩ 香hương 詮thuyên 理lý 者giả 。 達đạt 香hương 由do 心tâm 造tạo 。 即tức 香hương 是thị 心tâm 香hương 具cụ 三tam 千thiên 。 即tức 空không 假giả 中trung 故cố 云vân 詮thuyên 理lý 。 亦diệc 有hữu 一Nhất 乘Thừa 之chi 化hóa 者giả 。 大đại 論luận 三tam 十thập 八bát 云vân 。 有hữu 佛Phật 國quốc 土độ 。 為vi 一Nhất 乘Thừa 說thuyết 法Pháp 。 純thuần 以dĩ 菩Bồ 薩Tát 為vi 僧Tăng 。 有hữu 佛Phật 土độ 聲Thanh 聞Văn 菩Bồ 薩Tát 雜tạp 為vi 僧Tăng 。 如như 阿A 彌Di 陀Đà 佛Phật 國quốc 。 菩Bồ 薩Tát 僧Tăng 多đa 聲Thanh 聞Văn 僧Tăng 少thiểu 。 三tam 十thập 眾chúng 皆giai 見kiến 。 二nhị 遣khiển 請thỉnh 飯phạn 二nhị 。 初sơ 分phần/phân 科khoa 。 二nhị 隨tùy 釋thích 。 五ngũ 段đoạn 如như 文văn 。 亦diệc 有hữu 得đắc 義nghĩa 者giả 。 妙diệu 理lý 當đương 顯hiển 大đại 用dụng 即tức 彰chương 。 三tam 到đáo 彼bỉ 問vấn 訊tấn 二nhị 。 初sơ 分phần/phân 科khoa 。 二nhị 隨tùy 釋thích 。 諸chư 段đoạn 悉tất 如như 文văn 。 四tứ 蒙mông 飯phạn 而nhi 還hoàn 二nhị 。 初sơ 分phần/phân 科khoa 。 二nhị 心tâm 誡giới 下hạ 隨tùy 釋thích 。 皆giai 如như 文văn 。 四tứ 命mạng 大đại 弟đệ 子tử 共cộng 食thực 二nhị 。 初sơ 分phần/phân 科khoa 。 二nhị 隨tùy 釋thích 。 皆giai 如như 文văn 。 經Kinh 云vân 限hạn 意ý 者giả 。 捨xả 事sự 求cầu 理lý 名danh 為vi 限hạn 意ý 。 無vô 悲bi 自tự 度độ 亦diệc 名danh 限hạn 意ý 。 經Kinh 云vân 經Kinh 不bất 可khả 盡tận 者giả 。 以dĩ 心tâm 無vô 盡tận 故cố 飯phạn 亦diệc 無vô 盡tận 。 心tâm 性tánh 究cứu 顯hiển 有hữu 斯tư 大đại 用dụng 。 芥giới 納nạp 須Tu 彌Di 其kỳ 事sự 類loại 也dã 。 經Kinh 云vân 猶do 故cố 不bất 賜tứ 者giả 。 方phương 言ngôn 云vân 錫tích 瀃# 盡tận 也dã 。 而nhi 字tự 通thông 三tam 體thể 。 賜tứ 儩# 澌tư 俱câu 訓huấn 盡tận 也dã 。 古cổ 經kinh 作tác 賜tứ 不bất 須tu 輒triếp 改cải 。 四tứ 二nhị 土thổ/độ 佛Phật 行hạnh 化hóa 二nhị 。 初sơ 懸huyền 談đàm 義nghĩa 旨chỉ 三tam 。 初sơ 總tổng 示thị 來lai 意ý 。 二nhị 然nhiên 機cơ 下hạ 別biệt 明minh 起khởi 教giáo 二nhị 初sơ 明minh 二nhị 。 土thổ/độ 起khởi 教giáo 二nhị 。 初sơ 明minh 別biệt 對đối 二nhị 土thổ/độ 。 二nhị 今kim 但đãn 下hạ 起khởi 教giáo 互hỗ 通thông 三tam 。 初sơ 敘tự 別biệt 略lược 斥xích 。 未vị 必tất 全toàn 爾nhĩ 者giả 。 未vị 必tất 穢uế 土thổ/độ 定định 用dụng 音âm 聲thanh 。 淨tịnh 土độ 定định 用dụng 香hương 味vị 也dã 。 二nhị 何hà 以dĩ 下hạ 徵trưng 釋thích 互hỗ 通thông 二nhị 。 初sơ 明minh 聲thanh 教giáo 通thông 淨tịnh 土độ 。 二nhị 若nhược 耳nhĩ 下hạ 明minh 香hương 味vị 通thông 穢uế 土thổ/độ 二nhị 。 初sơ 正chánh 明minh 通thông 穢uế 。 二nhị 例lệ 如như 下hạ 引dẫn 例lệ 釋thích 成thành 。 三tam 今kim 正chánh 下hạ 結kết 示thị 別biệt 意ý 。 而nhi 判phán 淨tịnh 穢uế 者giả 。 既ký 現hiện 國quốc 是thị 淨tịnh 。 復phục 以dĩ 香hương 味vị 為vi 教giáo 。 故cố 對đối 此thử 穢uế 土thổ/độ 音âm 聲thanh 為vi 教giáo 以dĩ 判phán 兩lưỡng 別biệt 。 二nhị 約ước 身thân 飯phạn 釋thích 疑nghi 。 三tam 料liệu 簡giản 正chánh 旁bàng 二nhị 。 初sơ 明minh 彼bỉ 土độ 香hương 正chánh 味vị 旁bàng 。 二nhị 今kim 娑sa 下hạ 為vi 化hóa 此thử 方phương 二nhị 塵trần 俱câu 至chí 二nhị 。 初sơ 明minh 俱câu 至chí 所sở 以dĩ 。 正chánh 助trợ 兩lưỡng 門môn 者giả 。 香hương 正chánh 味vị 助trợ 。 二nhị 引dẫn 例lệ 釋thích 義nghĩa 二nhị 。 初sơ 喻dụ 藥dược 。 有hữu 通thông 別biệt 者giả 。 通thông 即tức 飲ẩm 食thực 別biệt 即tức 大đại 黃hoàng 等đẳng 。 準chuẩn 律luật 凡phàm 有hữu 四tứ 藥dược 。 故cố 律luật 鈔sao 云vân 。 報báo 命mạng 支chi 持trì 勿vật 過quá 於ư 藥dược 。 藥dược 名danh 乃nãi 通thông 。 要yếu 分phân 為vi 四tứ 。 言ngôn 時thời 藥dược 者giả 。 從tùng 旦đán 至chí 中trung 聖thánh 教giáo 聽thính 服phục 事sự 。 順thuận 法pháp 應ưng 不bất 生sanh 罪tội 累lũy/lụy/luy 。 言ngôn 非phi 時thời 藥dược 者giả 諸chư 雜tạp 漿tương 等đẳng 。 對đối 病bệnh 而nhi 設thiết 時thời 外ngoại 開khai 服phục 限hạn 分phần/phân 無vô 違vi 。 七thất 日nhật 藥dược 者giả 約ước 能năng 就tựu 法pháp 。 盡tận 其kỳ 分phân 齊tề 從tùng 以dĩ 日nhật 限hạn 用dụng 療liệu 深thâm 益ích 。 盡tận 形hình 藥dược 者giả 勢thế 力lực 既ký 微vi 。 故cố 聽thính 久cửu 服phục 方phương 能năng 除trừ 患hoạn 。 形hình 有hữu 三tam 種chủng 。 一nhất 盡tận 藥dược 形hình 。 二nhị 盡tận 病bệnh 形hình 。 三tam 盡tận 報báo 形hình 。 今kim 言ngôn 通thông 藥dược 即tức 前tiền 三tam 種chủng 。 別biệt 藥dược 即tức 是thị 盡tận 形hình 。 外ngoại 來lai 內nội 發phát 者giả 。 湯thang 火hỏa 刀đao 杖trượng 名danh 外ngoại 來lai 病bệnh 。 四tứ 大đại 增tăng 動động 名danh 內nội 發phát 病bệnh 。 更cánh 加gia 餘dư 味vị 等đẳng 者giả 。 四tứ 分phần/phân 云vân 。 一nhất 切thiết 鹹hàm 苦khổ 辛tân 甘cam 等đẳng 不bất 任nhậm 為vi 食thực 名danh 盡tận 形hình 藥dược 體thể 。 善thiện 見kiến 云vân 。 一nhất 切thiết 樹thụ 木mộc 。 及cập 草thảo 根căn 莖hành 枝chi 葉diệp 。 為vi 食thực 不bất 任nhậm 者giả 盡tận 形hình 服phục 之chi 。 即tức 今kim 云vân 。 大đại 黃hoàng 巴ba 豆đậu 也dã 。 二nhị 今kim 正chánh 下hạ 合hợp 二nhị 。 初sơ 正chánh 合hợp 前tiền 喻dụ 。 以dĩ 通thông 譬thí 正chánh 以dĩ 別biệt 譬thí 助trợ 。 二nhị 若nhược 利lợi 下hạ 更cánh 作tác 譬thí 釋thích 二nhị 。 初sơ 正chánh 釋thích 。 二nhị 同đồng 是thị 下hạ 結kết 示thị 。 二nhị 此thử 間gian 下hạ 明minh 此thử 土thổ/độ 聲thanh 色sắc 正chánh 旁bàng 。 二nhị 此thử 中trung 下hạ 隨tùy 文văn 正chánh 釋thích 二nhị 。 初sơ 標tiêu 示thị 。 二nhị 正chánh 釋thích 二nhị 。 初sơ 此thử 問vấn 彼bỉ 答đáp 二nhị 。 初sơ 此thử 淨tịnh 名danh 問vấn 。 二nhị 彼bỉ 菩Bồ 薩Tát 答đáp 。 即tức 大Đại 乘Thừa 木mộc 叉xoa 者giả 。 一nhất 止chỉ 一nhất 作tác 咸hàm 即tức 心tâm 性tánh 。 法Pháp 鼓cổ 經kinh 曰viết 。 心tâm 無vô 盡tận 故cố 戒giới 亦diệc 無vô 盡tận 。 二nhị 彼bỉ 問vấn 此thử 答đáp 二nhị 。 初sơ 分phần/phân 科khoa 。 二nhị 今kim 言ngôn 下hạ 隨tùy 釋thích 六lục 。 初sơ 問vấn 二nhị 答đáp 二nhị 。 初sơ 開khai 五ngũ 乘thừa 化hóa 剛cang 強cường 眾chúng 生sanh 三tam 。 初sơ 總tổng 答đáp 。 二nhị 別biệt 答đáp 二nhị 。 初sơ 懸huyền 示thị 菩Bồ 薩Tát 但đãn 處xứ 中trung 者giả 者giả 。 謂vị 列liệt 在tại 人nhân 天thiên 之chi 後hậu 聲Thanh 聞Văn 緣Duyên 覺Giác 之chi 前tiền 也dã 。 三tam 應Ứng 供Cúng 者giả 見kiến 修tu 無Vô 學Học 也dã 。 五ngũ 佛Phật 子tử 者giả 四Tứ 果Quả 支chi 佛Phật 也dã 。 二nhị 就tựu 人nhân 下hạ 正chánh 釋thích 五ngũ 乘thừa 四tứ 。 初sơ 人nhân 乘thừa 。 意ý 為vi 一nhất 飲ẩm 酒tửu 者giả 。 以dĩ 因nhân 醉túy 動động 心tâm 三tam 毒độc 重trọng/trùng 。 故cố 意ý 口khẩu 不bất 開khai 。 至chí 為vi 三tam 者giả 。 意ý 口khẩu 細tế 故cố 合hợp 身thân 業nghiệp 麁thô 故cố 開khai 。 二nhị 天thiên 乘thừa 。 三tam 業nghiệp 委ủy 開khai 成thành 十Thập 善Thiện 法pháp 。 秉bỉnh 持trì 既ký 細tế 故cố 感cảm 天thiên 報báo 。 此thử 名danh 通thông 因nhân 。 更cánh 加gia 餘dư 行hành 及cập 以dĩ 禪thiền 定định 以dĩ 為vi 別biệt 因nhân 。 故cố 有hữu 諸chư 天thiên 。 果quả 報báo 不bất 同đồng 。 如như 正Chánh 法Pháp 念niệm 經kinh 說thuyết 。 經Kinh 云vân 。 是thị 殺sát 生sanh 是thị 殺sát 生sanh 報báo 者giả 。 即tức 華hoa 嚴nghiêm 云vân 。 殺sát 生sanh 之chi 罪tội 。 能năng 令linh 眾chúng 生sanh 。 墮đọa 三tam 惡ác 道đạo 。 後hậu 生sanh 人nhân 中trung 。 得đắc 二nhị 果quả 報báo 。 一nhất 者giả 多đa 病bệnh 。 二nhị 者giả 短đoản 命mạng 。 餘dư 九cửu 因nhân 果quả 悉tất 如như 華hoa 嚴nghiêm 經Kinh 云vân 。 無vô 義nghĩa 語ngữ 者giả 華hoa 飾sức 美mỹ 言ngôn 。 苟cẩu 悅duyệt 人nhân 意ý 名danh 無vô 義nghĩa 語ngữ 。 三tam 菩Bồ 薩Tát 乘thừa 。 四tứ 聲Thanh 聞Văn 支chi 佛Phật 乘thừa 二nhị 。 初sơ 約ước 三tam 學học 正chánh 釋thích 三tam 。 初sơ 戒giới 學học 。 經Kinh 云vân 是thị 應ưng 作tác 是thị 不bất 應ưng 作tác 者giả 。 疏sớ/sơ 解giải 已dĩ 明minh 。 今kim 更cánh 助trợ 釋thích 。 是thị 應ưng 作tác 者giả 是thị 作tác 持trì 。 止chỉ 則tắc 成thành 犯phạm 。 是thị 不bất 應ưng 作tác 者giả 。 是thị 止chỉ 持trì 。 作tác 則tắc 成thành 犯phạm 。 波ba 逸dật 提đề 等đẳng 者giả 。 南nam 山sơn 云vân 。 義nghĩa 翻phiên 云vân 墮đọa 。 十thập 誦tụng 云vân 。 墮đọa 燒thiêu 煮chử 覆phú 障chướng 地địa 獄ngục 故cố 。 七thất 聚tụ 者giả 一nhất 波ba 羅la 夷di 。 二nhị 僧Tăng 殘tàn 。 三tam 偷thâu 蘭lan 遮già 。 四tứ 波ba 逸dật 提đề 。 五ngũ 提đề 舍xá 尼ni 。 六lục 突đột 吉cát 羅la 。 七thất 惡ác 說thuyết 。 三tam 種chủng 羯yết 磨ma 懺sám 者giả 。 一nhất 心tâm 念niệm 法Pháp 。 二nhị 對đối 首thủ 法pháp 。 三tam 眾chúng 僧Tăng 。 法pháp 心tâm 念niệm 者giả 發phát 心tâm 念niệm 境cảnh 。 口khẩu 自tự 傳truyền 情tình 非phi 謂vị 不bất 言ngôn 而nhi 辨biện 前tiền 事sự 。 對đối 首thủ 者giả 謂vị 各các 共cộng 對đối 面diện 秉bỉnh 法pháp 也dã 。 眾chúng 法pháp 者giả 四tứ 人nhân 已dĩ 上thượng 秉bỉnh 於ư 羯yết 磨ma 。 此thử 三tam 略lược 明minh 。 若nhược 曲khúc 枝chi 分phần/phân 則tắc 有hữu 八bát 種chủng 。 心tâm 念niệm 有hữu 三tam 。 一nhất 但đãn 心tâm 念niệm 唯duy 得đắc 自tự 說thuyết 。 有hữu 人nhân 亦diệc 成thành 數số 列liệt 三tam 種chủng 懺sám 。 輕khinh 吉cát 羅la 。 說thuyết 戒giới 。 座tòa 上thượng 發phát 露lộ 。 及cập 六lục 念niệm 也dã 。 二nhị 對đối 首thủ 心tâm 念niệm 謂vị 。 本bổn 是thị 對đối 首thủ 之chi 法pháp 。 由do 界giới 無vô 人nhân 佛Phật 開khai 心tâm 念niệm 且thả 引dẫn 七thất 種chủng 。 四tứ 分phần/phân 中trung 有hữu 安an 居cư 。 十thập 誦tụng 有hữu 說thuyết 淨tịnh 受thọ 藥dược 受thọ 七thất 日nhật 。 五ngũ 分phần/phân 有hữu 受thọ 持trì 三tam 衣y 。 及cập 捨xả 三tam 衣y 。 善thiện 見kiến 受thọ 持trì 鉢bát 也dã 。 三tam 眾chúng 法pháp 心tâm 念niệm 謂vị 。 本bổn 是thị 僧Tăng 秉bỉnh 。 亦diệc 界giới 無vô 人nhân 故cố 開khai 心tâm 念niệm 。 四tứ 分phần/phân 說thuyết 戒giới 自tự 恣tứ 。 外ngoại 部bộ 受thọ 僧Tăng 得đắc 施thí 及cập 亡vong 人nhân 衣y 。 對đối 首thủ 法pháp 有hữu 二nhị 。 一nhất 但đãn 對đối 首thủ 。 以dĩ 是thị 別biệt 法pháp 不bất 開khai 僧Tăng 。 用dụng 界giới 雖tuy 成thành 眾chúng 亦diệc 自tự 得đắc 成thành 。 總tổng 依y 諸chư 部bộ 有hữu 二nhị 十thập 九cửu 受thọ 捨xả 三tam 衣y 。 鉢bát 。 尼ni 師sư 壇đàn 。 及cập 受thọ 捨xả 百bách 一nhất 供cung 身thân 具cụ 。 捨xả 請thỉnh 捨xả 戒giới 。 受thọ 依y 止chỉ 法Pháp 衣y 鉢bát 。 藥dược 。 說thuyết 淨tịnh 。 受thọ 藥dược 。 受thọ 七thất 日nhật 。 安an 居cư 。 與dữ 欲dục 。 懺sám 波ba 逸dật 提đề 。 懺sám 輕khinh 偷thâu 蘭lan 。 懺sám 提đề 舍xá 尼ni 。 懺sám 重trọng/trùng 吉cát 罪tội 。 發phát 露lộ 他tha 重trọng 罪tội 。 及cập 自tự 發phát 露lộ 。 六lục 聚tụ 僧Tăng 殘tàn 中trung 白bạch 捨xả 行hành 法pháp 。 自tự 行hàng 行hàng 法pháp 。 自tự 僧Tăng 殘tàn 諸chư 行hành 法pháp 。 白bạch 入nhập 聚tụ 落lạc 尼ni 。 白bạch 入nhập 僧Tăng 寺tự 尼ni 。 請thỉnh 教giáo 授thọ 。 作tác 餘dư 食thực 法pháp 。 且thả 論luận 略lược 爾nhĩ 。 二nhị 眾chúng 法pháp 對đối 首thủ 同đồng 前tiền 眾chúng 法pháp 心tâm 念niệm 也dã 。 眾chúng 法pháp 有hữu 三tam 。 一nhất 者giả 單đơn 白bạch 。 事sự 或hoặc 輕khinh 小tiểu 。 或hoặc 常thường 所sở 行hành 。 或hoặc 是thị 嚴nghiêm 制chế 。 一nhất 說thuyết 告cáo 僧Tăng 使sử 成thành 法pháp 事sự 。 二nhị 者giả 白bạch 二nhị 。 由do 事sự 參tham 涉thiệp 義nghĩa 須tu 通thông 和hòa 。 一nhất 白bạch 牒điệp 事sự 告cáo 知tri 。 一nhất 羯yết 磨ma 量lượng 處xứ 可khả 不phủ 。 便tiện 辨biện 前tiền 務vụ 通thông 白bạch 及cập 羯yết 磨ma 故cố 云vân 白bạch 二nhị 。 三tam 者giả 白bạch 四tứ 。 受thọ 戒giới 。 懺sám 重trọng/trùng 。 治trị 舉cử 。 訶ha 諫gián 。 事sự 通thông 大đại 小tiểu 。 情tình 容dung 乖quai 舛suyễn 自tự 非phi 一nhất 白bạch 告cáo 知tri 。 三tam 法pháp 量lượng 可khả 焉yên 能năng 辨biện 。 得đắc 以dĩ 三tam 羯yết 磨ma 通thông 前tiền 單đơn 白bạch 故cố 云vân 白bạch 四tứ 。 又hựu 作tác 法pháp 等đẳng 如như 優ưu 婆bà 離ly 章chương 。 二nhị 定định 學học 三tam 慧tuệ 學học 二nhị 。 初sơ 釋thích 有hữu 漏lậu 無vô 漏lậu 二nhị 。 初sơ 牒điệp 經kinh 通thông 解giải 。 二nhị 從tùng 此thử 下hạ 約ước 三tam 乘thừa 別biệt 釋thích 三tam 。 初sơ 標tiêu 。 二nhị 修tu 。 此thử 下hạ 釋thích 三tam 。 初sơ 菩Bồ 薩Tát 如như 菩Bồ 薩Tát 戒giới 中trung 說thuyết 者giả 。 即tức 菩Bồ 薩Tát 善thiện 戒giới 經kinh 中trung 備bị 明minh 菩Bồ 薩Tát 行hành 六Lục 度Độ 。 破phá 六lục 蔽tế 。 於ư 一nhất 一nhất 度độ 皆giai 具cụ 四tứ 事sự 。 一nhất 者giả 修tu 道Đạo 。 二nhị 者giả 莊trang 嚴nghiêm 菩Bồ 提Đề 。 三tam 者giả 自tự 他tha 利lợi 益ích 。 四tứ 者giả 得đắc 後hậu 世thế 大đại 善thiện 果quả 。 因nhân 論luận 破phá 蔽tế 遂toại 指chỉ 彼bỉ 文văn 。 若nhược 梵Phạm 網võng 戒giới 乃nãi 是thị 別biệt 圓viên 菩Bồ 薩Tát 。 非phi 藏tạng 通thông 也dã 。 應ưng 知tri 藏tạng 通thông 但đãn 稟bẩm 篇thiên 聚tụ 。 故cố 大đại 論luận 云vân 。 釋Thích 迦Ca 法pháp 中trung 無vô 菩Bồ 薩Tát 僧Tăng 。 文Văn 殊Thù 彌Di 勒Lặc 皆giai 聲Thanh 聞Văn 眾chúng 中trung 。 依y 次thứ 而nhi 坐tọa 。 蓋cái 謂vị 此thử 也dã 。 今kim 文văn 於ư 二Nhị 乘Thừa 中trung 戒giới 定định 總tổng 說thuyết 。 慧tuệ 學học 分phần/phân 三tam 正chánh 是thị 此thử 意ý 。 故cố 知tri 非phi 但đãn 戒giới 同đồng 所sở 修tu 禪thiền 定định 。 亦diệc 同đồng 二Nhị 乘Thừa 。 但đãn 以dĩ 慧tuệ 勝thắng 故cố 稱xưng 大Đại 乘Thừa 。 人nhân 或hoặc 昧muội 之chi 遂toại 指chỉ 梵Phạm 網võng 以dĩ 為vi 四tứ 教giáo 菩Bồ 薩Tát 戒giới 法pháp 。 法pháp 華hoa 玄huyền 義nghĩa 行hành 妙diệu 之chi 初sơ 點điểm 示thị 甚thậm 顯hiển 。 二nhị 聲Thanh 聞Văn 。 三tam 支chi 佛Phật 。 三tam 雖tuy 約ước 下hạ 結kết 。 二nhị 是thị 正chánh 下hạ 釋thích 下hạ 諸chư 句cú 。 二nhị 問vấn 下hạ 簡giản 戒giới 慧tuệ 通thông 局cục 。 荊kinh 溪khê 云vân 。 菩Bồ 薩Tát 在tại 俗tục 非phi 僧Tăng 數số 攝nhiếp 者giả 。 若nhược 藏tạng 通thông 三tam 乘thừa 不bất 別biệt 立lập 戒giới 。 具cụ 如như 法Pháp 華hoa 玄huyền 義nghĩa 中trung 料liệu 簡giản 。 荊kinh 溪khê 既ký 云vân 藏tạng 通thông 三tam 乘thừa 不bất 別biệt 立lập 戒giới 。 故cố 知tri 疏sớ/sơ 文văn 且thả 通thông 。 總tổng 而nhi 指chỉ 兼kiêm 含hàm 別biệt 圓viên 菩Bồ 薩Tát 也dã 。 以dĩ 淨tịnh 名danh 答đáp 彼bỉ 菩Bồ 薩Tát 說thuyết 釋Thích 迦Ca 開khai 五ngũ 乘thừa 必tất 該cai 一nhất 代đại 。 是thị 則tắc 二Nhị 乘Thừa 通thông 兩lưỡng 。 菩Bồ 薩Tát 該cai 三tam 。 疏sớ/sơ 文văn 從tùng 省tỉnh 且thả 從tùng 三tam 藏tạng 。 此thử 中trung 答đáp 意ý 復phục 該cai 別biệt 圓viên 。 是thị 故cố 荊kinh 溪khê 還hoàn 指chỉ 法pháp 華hoa 玄huyền 文văn 料liệu 簡giản 之chi 相tướng 。 故cố 彼bỉ 文văn 云vân 。 他tha 云vân 梵Phạm 網võng 是thị 菩Bồ 薩Tát 戒giới 。 今kim 問vấn 是thị 何hà 等đẳng 菩Bồ 薩Tát 。 彼bỉ 若nhược 答đáp 言ngôn 是thị 藏tạng 通thông 等đẳng 。 菩Bồ 薩Tát 戒giới 者giả 。 應ưng 別biệt 有hữu 菩Bồ 薩Tát 眾chúng 。 眾chúng 既ký 不bất 別biệt 戒giới 何hà 得đắc 異dị 。 又hựu 若nhược 別biệt 明minh 菩Bồ 薩Tát 戒giới 。 何hà 等đẳng 別biệt 是thị 緣Duyên 覺Giác 戒giới 。 今kim 明minh 三tam 藏tạng 三tam 乘thừa 無vô 別biệt 眾chúng 。 不bất 得đắc 別biệt 有hữu 菩Bồ 薩Tát 緣Duyên 覺Giác 之chi 戒giới 也dã 。 若nhược 作tác 別biệt 圓viên 菩Bồ 薩Tát 解giải 者giả 可khả 然nhiên 。 何hà 者giả 三tam 乘thừa 共cộng 眾chúng 外ngoại 別biệt 有hữu 菩Bồ 薩Tát 。 故cố 別biệt 有hữu 戒giới 。 問vấn 三tam 乘thừa 眾chúng 外ngoại 別biệt 有hữu 。 菩Bồ 薩Tát 戒giới 者giả 。 緣Duyên 覺Giác 戒giới 云vân 。 何hà 答đáp 三tam 乘thừa 眾chúng 外ngoại 無vô 別biệt 緣Duyên 覺Giác 。 三tam 結kết 答đáp 。 二nhị 譬thí 顯hiển 中trung 經Kinh 云vân lộng 戾lệ 。 或hoặc 作tác 籠lung 同đồng 祿lộc 公công 反phản 。 戾lệ 三tam 蒼thương 作tác 㑦# 。 同đồng 力lực 計kế 反phản 。 狼lang 戾lệ 也dã 。 剛cang 強cường 貌mạo 也dã 。 經kinh 文văn 有hữu 作tác 悷lệ 。 力lực 回hồi 反phản 。 悲bi 吟ngâm 貌mạo 。 非phi 今kim 所sở 用dụng 。 四tứ 淨tịnh 名danh 述thuật 成thành 二nhị 。 初sơ 分phần/phân 科khoa 懸huyền 示thị 。 勞lao 謙khiêm 者giả 易dị 曰viết 。 勞lao 謙khiêm 君quân 子tử 萬vạn 民dân 服phục 也dã 。 王vương 弼bật 云vân 。 承thừa 上thượng 綏tuy 下hạ 勞lao 謙khiêm 匪phỉ 解giải 。 二nhị 言ngôn 此thử 下hạ 隨tùy 文văn 釋thích 義nghĩa 二nhị 。 初sơ 總tổng 歎thán 二nhị 。 初sơ 略lược 釋thích 。 二nhị 如như 下hạ 廣quảng 釋thích 二nhị 。 初sơ 淨tịnh 穢uế 對đối 論luận 二nhị 。 初sơ 引dẫn 論luận 示thị 義nghĩa 。 此thử 間gian 下hạ 示thị 義nghĩa 也dã 。 二nhị 就tựu 下hạ 約ước 譬thí 顯hiển 勝thắng 二nhị 。 初sơ 立lập 譬thí 正chánh 明minh 二nhị 。 初sơ 退thoái 敵địch 治trị 病bệnh 喻dụ 二nhị 。 初sơ 喻dụ 二nhị 合hợp 。 二nhị 接tiếp 賤tiện 濟tế 乏phạp 喻dụ 二nhị 。 初sơ 喻dụ 。 捐quyên 施thí 無vô 幾kỷ 者giả 。 捐quyên 猶do 捨xả 也dã 幾kỷ 多đa 也dã 。 位vị 在tại 方phương 伯bá 者giả 。 王vương 制chế 曰viết 天thiên 子tử 百bách 里lý 之chi 內nội 以dĩ 共cộng 官quan 。 千thiên 里lý 之chi 內nội 以dĩ 為vi 御ngự (# 謂vị 此thử 地địa 之chi 田điền 稅thuế 所sở 給cấp 也dã 。 官quan 謂vị 其kỳ 文văn 書thư 財tài 用dụng 也dã 。 御ngự 謂vị 衣y 食thực )# 。 千thiên 里lý 之chi 外ngoại 設thiết 方phương 伯bá 。 五ngũ 國quốc 以dĩ 為vi 屬thuộc 。 屬thuộc 有hữu 長trường/trưởng 。 十thập 國quốc 以dĩ 為vi 連liên 。 連liên 有hữu 師sư 。 三tam 十thập 國quốc 以dĩ 為vi 卒thốt 。 卒thốt 有hữu 正chánh 。 二nhị 百bách 一nhất 十thập 。 國quốc 以dĩ 為vi 州châu 。 州châu 有hữu 伯bá (# 屬thuộc 連liên 卒thốt 州châu 猶do 聚tụ 也dã 。 伯bá 師sư 正chánh 亦diệc 長trường/trưởng 也dã 。 凡phàm 長trường/trưởng 皆giai 因nhân 賢hiền 侯hầu 。 為vi 之chi 殷ân 之chi 州châu 長trường/trưởng 曰viết 伯bá 。 虞ngu 夏hạ 及cập 周chu 皆giai 曰viết 牧mục )# 。 八bát 州châu 八bát 百bách 五ngũ 十thập 六lục 正chánh 。 十thập 八bát 師sư 三tam 百bách 三tam 十thập 六lục 長trường/trưởng 。 八bát 伯bá 各các 以dĩ 其kỳ 屬thuộc 。 屬thuộc 於ư 天thiên 子tử 之chi 老lão 。 二nhị 人nhân 分phần/phân 天thiên 下hạ 以dĩ 為vi 左tả 右hữu 。 目mục 二nhị 伯bá (# 老lão 謂vị 上thượng 公công 。 周chu 禮lễ 曰viết 。 九cửu 命mạng 作tác 伯bá 。 春xuân 秋thu 傳truyền 曰viết 。 自tự 陜# 以dĩ 東đông 周chu 公công 主chủ 之chi 。 自tự 陜# 以dĩ 西tây 召triệu 公công 主chủ 之chi )# 二nhị 合hợp 。 遂toại 得đắc 發phát 真chân 斷đoạn 結kết 者giả 。 此thử 入nhập 聖thánh 位vị 如như 為vi 方phương 伯bá 。 若nhược 在tại 賢hiền 位vị 則tắc 如như 高cao 遷thiên 。 二nhị 用dụng 下hạ 結kết 示thị 經kinh 意ý 。 二nhị 若nhược 作tác 下hạ 四tứ 土thổ/độ 傳truyền 望vọng 二nhị 。 初sơ 傳truyền 示thị 輕khinh 重trọng 。 二nhị 今kim 取thủ 下hạ 結kết 示thị 經kinh 意ý 。 二nhị 歷lịch 別biệt 十thập 事sự 。 五ngũ 更cánh 問vấn 此thử 土độ 菩Bồ 薩Tát 行hành 二nhị 。 初sơ 牒điệp 經kinh 文văn 總tổng 解giải 。 疣vưu 者giả 肉nhục 之chi 凸# 病bệnh 。 二nhị 約ước 乘thừa 戒giới 判phán 釋thích 二nhị 。 初sơ 標tiêu 示thị 。 二nhị 大Đại 乘Thừa 下hạ 正chánh 釋thích 荊kinh 溪khê 云vân 。 但đãn 戒giới 急cấp 而nhi 無vô 乘thừa 者giả 明minh 無vô 大Đại 乘Thừa 。 六lục 淨tịnh 名danh 答đáp 。 經kinh 等đẳng 心tâm 眾chúng 生sanh 者giả 。 等đẳng 心tâm 尊tôn 彼bỉ 不bất 分phân 怨oán 親thân 。

菩Bồ 薩Tát 品phẩm

初sơ 重trọng/trùng 分phần/phân 大đại 科khoa 二nhị 。 此thử 二nhị 下hạ 總tổng 明minh 來lai 意ý 。 三tam 菩Bồ 薩Tát 下hạ 別biệt 解giải 二nhị 品phẩm 二nhị 。 初sơ 淨tịnh 名danh 掌chưởng 擎kình 大đại 眾chúng 同đồng 入nhập 庵am 園viên 歸quy 佛Phật 二nhị 。 初sơ 釋thích 題đề 。 二nhị 就tựu 此thử 下hạ 解giải 釋thích 二nhị 。 初sơ 兩lưỡng 意ý 分phần/phân 經kinh 。 蓋cái 大đại 師sư 異dị 時thời 分phần/phân 文văn 。 故cố 章chương 安an 具cụ 錄lục 之chi 也dã 。 二nhị 初sơ 為vi 下hạ 隨tùy 文văn 釋thích 義nghĩa 二nhị 。 初sơ 分phần/phân 科khoa 二nhị 。 初sơ 同đồng 下hạ 隨tùy 釋thích 也dã 。 下hạ 去khứ 經kinh 科khoa 已dĩ 在tại 疏sớ/sơ 文văn 不bất 煩phiền 委ủy 錄lục 。 用dụng 前tiền 七thất 日nhật 為vi 方phương 便tiện 者giả 。 即tức 小Tiểu 乘Thừa 七thất 方phương 便tiện 也dã 。 五ngũ 停đình 合hợp 一nhất 。 總tổng 別biệt 念niệm 為vi 二nhị 。 并tinh 四tứ 善thiện 根căn 七thất 也dã 。 四tứ 處xứ 辨biện 消tiêu 者giả 聖thánh 三tam 凡phàm 一nhất 也dã 。 故cố 云vân 七thất 日nhật 乃nãi 消tiêu 者giả 。 荊kinh 溪khê 云vân 。 用dụng 前tiền 事sự 解giải 七thất 日nhật 之chi 文văn 。 為vi 理lý 解giải 中trung 之chi 前tiền 方phương 便tiện 。 若nhược 入nhập 發phát 心tâm 者giả 。 正chánh 指chỉ 方Phương 等Đẳng 起khởi 慕mộ 大đại 心tâm 。 為vi 法pháp 華hoa 入nhập 位vị 之chi 方phương 便tiện 也dã 。 二nhị 復phục 宗tông 說thuyết 佛Phật 國quốc 因nhân 果quả 二nhị 。 初sơ 懸huyền 談đàm 義nghĩa 旨chỉ 二nhị 。 初sơ 總tổng 示thị 二nhị 章chương 對đối 上thượng 五ngũ 意ý 。 五ngũ 重trọng/trùng 之chi 中trung 兩lưỡng 意ý 者giả 。 於ư 前tiền 釋thích 題đề 五ngũ 意ý 中trung 。 此thử 當đương 初sơ 二nhị 兩lưỡng 意ý 。 初sơ 云vân 大Đại 士Sĩ 助trợ 佛Phật 闡xiển 揚dương 化hóa 功công 已dĩ 畢tất 須tu 還hoàn 佛Phật 所sở 。 次thứ 意ý 云vân 。 佛Phật 初sơ 明minh 佛Phật 國quốc 因nhân 果quả 。 大Đại 士Sĩ 助trợ 宣tuyên 此thử 義nghĩa 。 須tu 歸quy 佛Phật 所sở 復phục 宗tông 明minh 義nghĩa 。 二nhị 上thượng 開khai 下hạ 科khoa 對đối 佛Phật 國quốc 以dĩ 顯hiển 復phục 宗tông 。 上thượng 開khai 宗tông 者giả 即tức 佛Phật 國quốc 品phẩm 也dã 。 說thuyết 文văn 云vân 。 開khai 張trương 也dã 。 廣quảng 雅nhã 云vân 。 宗tông 本bổn 也dã 。 初sơ 品phẩm 張trương 佛Phật 國quốc 之chi 宗tông 本bổn 。 明minh 淨tịnh 土độ 之chi 旨chỉ 義nghĩa 。 故cố 曰viết 開khai 宗tông 。 此thử 中trung 復phục 宗tông 者giả 中trung 間gian 諸chư 品phẩm 別biệt 論luận 餘dư 法pháp 為vi 顯hiển 佛Phật 國quốc 。 所sở 為vi 既ký 訖ngật 還hoàn 歸quy 佛Phật 所sở 。 復phục 本bổn 所sở 說thuyết 佛Phật 國quốc 之chi 義nghĩa 。 故cố 使sử 文văn 節tiết 與dữ 上thượng 符phù 合hợp 。 二nhị 上thượng 果quả 下hạ 隨tùy 文văn 釋thích 義nghĩa 二nhị 。 初sơ 明minh 佛Phật 土độ 。 不bất 同đồng 起khởi 根căn 各các 異dị 二nhị 。 初sơ 復phục 宗tông 說thuyết 果quả 。 明minh 佛Phật 國quốc 佛Phật 事sự 不bất 同đồng 二nhị 。 初sơ 正chánh 明minh 果quả 三tam 。 初sơ 配phối 上thượng 總tổng 明minh 二nhị 。 初sơ 舉cử 前tiền 示thị 同đồng 二nhị 。 初sơ 明minh 四tứ 義nghĩa 符phù 同đồng 。 二nhị 良lương 由do 下hạ 示thị 不bất 次thứ 第đệ 意ý 。 文văn 中trung 先tiên 述thuật 意ý 。 次thứ 類loại 如như 去khứ 類loại 顯hiển 。 名danh 異dị 義nghĩa 同đồng 者giả 。 三tam 周chu 名danh 異dị 。 開khai 權quyền 義nghĩa 同đồng 。 類loại 今kim 四tứ 段đoạn 名danh 殊thù 佛Phật 國quốc 義nghĩa 一nhất 。 三tam 十thập 六lục 問vấn 者giả 。 即tức 長trường 壽thọ 品phẩm 初sơ 迦Ca 葉Diếp 童đồng 子tử 發phát 問vấn 也dã 。 古cổ 來lai 分phần/phân 問vấn 開khai 合hợp 不bất 同đồng 。 或hoặc 三tam 十thập 二nhị 四tứ 六lục 等đẳng 殊thù 。 即tức 問vấn 云vân 。 何hà 得đắc 長trường 壽thọ 等đẳng 也dã 。 義nghĩa 相tương/tướng 主chủ 對đối 。 名danh 字tự 不bất 同đồng 者giả 。 佛Phật 以dĩ 一nhất 十thập 二nhị 品phẩm 答đáp 三tam 十thập 六lục 問vấn 。 其kỳ 有hữu 名danh 義nghĩa 主chủ 對đối 者giả 。 則tắc 以dĩ 長trường 壽thọ 品phẩm 答đáp 云vân 何hà 得đắc 長trường 壽thọ 問vấn 。 金kim 剛cang 身thân 品phẩm 答đáp 金kim 剛cang 不bất 壞hoại 身thân 問vấn 等đẳng 。

復phục 有hữu 一nhất 品phẩm 。 而nhi 答đáp 多đa 問vấn 則tắc 是thị 名danh 字tự 不bất 同đồng 也dã 。 義nghĩa 意ý 若nhược 正chánh 等đẳng 者giả 。 但đãn 取thủ 與dữ 問vấn 意ý 合hợp 。 不bất 責trách 名danh 異dị 。 此thử 中trung 下hạ 結kết 例lệ 也dã 。 以dĩ 今kim 四tứ 段đoạn 對đối 上thượng 開khai 宗tông 。 雖tuy 不bất 次thứ 第đệ 同đồng 顯hiển 佛Phật 國quốc 。 二nhị 今kim 第đệ 下hạ 約ước 今kim 正chánh 對đối 。 二nhị 此thử 中trung 下hạ 隨tùy 文văn 別biệt 釋thích 四tứ 。 初sơ 釋thích 上thượng 第đệ 四tứ 何hà 法pháp 起khởi 根căn 二nhị 。 初sơ 正chánh 釋thích 三tam 。 初sơ 敘tự 意ý 總tổng 釋thích 二nhị 。 初sơ 明minh 六lục 塵trần 具cụ 法pháp 悉tất 可khả 起khởi 根căn 三tam 。 初sơ 總tổng 示thị 根căn 塵trần 。 二nhị 若nhược 毘tỳ 下hạ 對đối 小tiểu 顯hiển 大đại 二nhị 。 初sơ 小Tiểu 乘Thừa 明minh 眼nhãn 色sắc 用dụng 劣liệt 。 二nhị 大Đại 乘Thừa 明minh 眼nhãn 色sắc 該cai 通thông 。 荊kinh 溪khê 云vân 。 豈khởi 可khả 將tương 此thử 毘tỳ 曇đàm 以dĩ 難nạn/nan 法pháp 華hoa 。 信tín 知tri 但đãn 是thị 不bất 了liễu 之chi 教giáo 。 定định 不bất 可khả 依y 。 又hựu 今kim 毘tỳ 曇đàm 師sư 若nhược 聞văn 斯tư 語ngữ 。 豈khởi 不bất 撫phủ 掌chưởng 。 三tam 故cố 大đại 下hạ 引dẫn 證chứng 結kết 成thành 二nhị 。 初sơ 引dẫn 證chứng 六lục 根căn 。 二nhị 當đương 知tri 下hạ 結kết 成thành 具cụ 法pháp 。 二nhị 今kim 將tương 下hạ 明minh 諸chư 國quốc 從tùng 勝thắng 各các 用dụng 一nhất 塵trần 二nhị 。 初sơ 正chánh 明minh 從tùng 勝thắng 。 二nhị 如như 此thử 下hạ 以dĩ 此thử 例lệ 餘dư 。 二nhị 光quang 明minh 下hạ 牒điệp 文văn 別biệt 解giải 。 何hà 但đãn 他tha 國quốc 等đẳng 者giả 。 荊kinh 溪khê 云vân 。 此thử 土thổ/độ 尚thượng 有hữu 光quang 明minh 為vi 事sự 。 何hà 況huống 餘dư 土thổ/độ 正chánh 用dụng 光quang 明minh 。 如như 思tư 益ích 所sở 辨biện 者giả 。 彼bỉ 經Kinh 云vân 。 又hựu 如Như 來Lai 放phóng 光quang 。 名danh 曰viết 能năng 捨xả 。 佛Phật 以dĩ 此thử 光quang 能năng 破phá 眾chúng 生sanh 。 慳san 貪tham 之chi 心tâm 。 能năng 令linh 行hành 施thí 。 又hựu 光quang 名danh 無vô 熱nhiệt 。 能năng 被bị 破phá 戒giới 之chi 心tâm 令linh 持trì 禁cấm 戒giới 。 又hựu 光quang 名danh 安an 和hòa 。 破phá 瞋sân 恚khuể 心tâm 令linh 行hành 忍nhẫn 辱nhục 。 又hựu 光quang 名danh 勤cần 修tu 。 破phá 懈giải 怠đãi 心tâm 令linh 行hành 精tinh 進tấn 又hựu 光quang 名danh 一nhất 心tâm 。 破phá 妄vọng 念niệm 心tâm 令linh 行hành 禪thiền 定định 。 又hựu 光quang 名danh 能năng 解giải 。 破phá 愚ngu 癡si 心tâm 令linh 行hành 智trí 慧tuệ 廣quảng 。 如như 初sơ 句cú 。 又hựu 放phóng 四tứ 儀nghi 一nhất 切thiết 法pháp 。 光quang 亦diệc 如như 是thị 。 小Tiểu 乘Thừa 中trung 或hoặc 言ngôn 光quang 到đáo 觸xúc 者giả 。 荊kinh 溪khê 云vân 。 到đáo 而nhi 方phương 觸xúc 也dã 。 不bất 到đáo 觸xúc 者giả 謂vị 。 不bất 到đáo 不bất 觸xúc 。 縱túng/tung 非phi 不bất 到đáo 亦diệc 非phi 益ích 相tương/tướng 。 如như 須tu 扇thiên/phiến 多đa 佛Phật 等đẳng 者giả 。 大đại 論luận 明minh 。 此thử 佛Phật 朝triêu 成thành 道Đạo 暮mộ 入nhập 滅diệt 。 故cố 留lưu 化hóa 佛Phật 度độ 眾chúng 生sanh 也dã 。 四tứ 大đại 菩Bồ 薩Tát 。 至chí 功công 德đức 者giả 。 法Pháp 慧Tuệ 菩Bồ 薩Tát 。 在tại 忉Đao 利Lợi 天Thiên 。 說thuyết 十thập 住trụ 功công 德đức 林lâm 菩Bồ 薩Tát 在tại 夜dạ 摩ma 天thiên 說thuyết 十thập 行hành 。 金kim 剛cang 幢tràng 在tại 兜Đâu 率Suất 說thuyết 十thập 向hướng 。 金kim 剛cang 藏tạng 在tại 他tha 化hóa 說thuyết 十Thập 地Địa 。 不bất 可khả 定định 判phán 。 安an 在tại 化hóa 人nhân 者giả 。 謂vị 菩Bồ 薩Tát 作tác 佛Phật 事sự 之chi 言ngôn 。 不bất 可khả 定định 作tác 化hóa 菩Bồ 薩Tát 消tiêu 釋thích 。 以dĩ 華hoa 嚴nghiêm 四tứ 菩Bồ 薩Tát 是thị 實thật 非phi 化hóa 。 亦diệc 是thị 用dụng 菩Bồ 薩Tát 為vi 佛Phật 事sự 故cố 。 故cố 屬thuộc 下hạ 雖tuy 化hóa 實thật 不bất 同đồng 俱câu 屬thuộc 起khởi 根căn 也dã 。 此thử 間gian 亦diệc 坐tọa 菩Bồ 提Đề 樹thụ 得đắc 道Đạo 者giả 。 此thử 本bổn 尼ni 拘câu 律luật 陀đà 樹thụ 於ư 下hạ 得đắc 菩Bồ 提Đề 。 故cố 因nhân 以dĩ 為vi 名danh 。 智trí 論luận 云vân 。 樹thụ 下hạ 思tư 惟duy 如như 佛Phật 生sanh 無vô 憂ưu 樹thụ 。 成thành 道Đạo 菩Bồ 提Đề 樹thụ 。 轉chuyển 法Pháp 輪luân 吉cát 祥tường 樹thụ 。 入nhập 滅diệt 娑sa 羅la 樹thụ 。 行hành 者giả 隨tùy 諸chư 佛Phật 法Pháp 常thường 處xứ 樹thụ 下hạ 。 或hoặc 現hiện 常thường 身thân 者giả 即tức 丈trượng 六lục 身thân 。 是thị 常thường 所sở 現hiện 也dã 。 故cố 大đại 論luận 四tứ 十thập 四tứ 云vân 。 釋Thích 迦Ca 文Văn 佛Phật 。 常thường 光quang 一nhất 丈trượng 等đẳng 。 夢mộng 幻huyễn 十thập 喻dụ 者giả 。 經kinh 文văn 但đãn 七thất 而nhi 無vô 城thành 化hóa 空không 三tam 也dã 。 荊kinh 溪khê 云vân 。 況huống 復phục 十thập 喻dụ 本bổn 喻dụ 於ư 空không 。 此thử 亦diệc 空không 為vi 佛Phật 事sự 耳nhĩ 。 菩Bồ 薩Tát 得đắc 有hữu 者giả 。 於ư 空không 見kiến 不bất 空không 故cố 。 以dĩ 十thập 喻dụ 為vi 誑cuống 相tương/tướng 者giả 。 暹# 云vân 。 光quang 統thống 以dĩ 四tứ 宗tông 判phán 教giáo 。 一nhất 因nhân 緣duyên 宗tông 指chỉ 毘tỳ 曇đàm 六lục 因nhân 四tứ 緣duyên 。 二nhị 假giả 名danh 宗tông 指chỉ 成thành 論luận 三tam 假giả 。 三tam 誑cuống 相tương/tướng 宗tông 指chỉ 大đại 品phẩm 三tam 論luận 。 四tứ 常thường 宗tông 指chỉ 涅Niết 槃Bàn 華hoa 嚴nghiêm 等đẳng 常thường 住trụ 佛Phật 性tánh 本bổn 有hữu 湛trạm 然nhiên 。 若nhược 佛Phật 不bất 示thị 至chí 能năng 知tri 者giả 大đại 論luận 文văn 也dã 。 蜫# 蟲trùng 者giả 蜫# 亦diệc 作tác 昆côn 。 禮lễ 記ký 曰viết 。 昆côn 蟲trùng 未vị 蟄chập 不bất 以dĩ 火hỏa 田điền 。 鄭trịnh 玄huyền 云vân 。 昆côn 明minh 也dã 。 明minh 蟲trùng 者giả 得đắc 陽dương 而nhi 生sanh 得đắc 陰ấm 而nhi 藏tạng 。 故cố 曰viết 蜫# 蟲trùng 也dã 。 三tam 廣quảng 說thuyết 下hạ 指chỉ 廣quảng 結kết 略lược 。 二nhị 齊tề 此thử 下hạ 總tổng 結kết 。 二nhị 釋thích 上thượng 第đệ 三Tam 明Minh 入nhập 佛Phật 慧tuệ 二nhị 。 初sơ 分phần/phân 科khoa 總tổng 敘tự 。 二nhị 但đãn 諸chư 下hạ 隨tùy 文văn 正chánh 釋thích 二nhị 。 初sơ 善thiện 門môn 。 二nhị 惡ác 門môn 。 女nữ 人nhân 示thị 貪tham 欲dục 者giả 。 舊cựu 經kinh 第đệ 四tứ 十thập 二nhị 云vân 。 善Thiện 財Tài 童Đồng 子Tử 。 至chí 險hiểm 難nạn 國quốc 大đại 莊trang 嚴nghiêm 城thành 婆Bà 須Tu 蜜Mật 多Đa 女nữ 所sở 。 白bạch 言ngôn 我ngã 已dĩ 發phát 菩Bồ 提Đề 心tâm 。 未vị 知tri 云vân 何hà 學học 菩Bồ 薩Tát 行hạnh 。 修tu 菩Bồ 薩Tát 道Đạo 。

答đáp 言ngôn 。

我ngã 已dĩ 成thành 離ly 貪tham 欲dục 實thật 際tế 法Pháp 門môn 。 故cố 天thiên 見kiến 我ngã 我ngã 為vi 天thiên 女nữ 。 人nhân 見kiến 人nhân 女nữ 。 乃nãi 至chí 非phi 人nhân 。 見kiến 我ngã 為vi 非phi 人nhân 女nữ 。 若nhược 欲dục 所sở 纏triền 來lai 我ngã 所sở 者giả 。 為vì 其kỳ 說thuyết 法Pháp 。 皆giai 悉tất 離ly 欲dục 得đắc 無vô 著trước 境cảnh 界giới 三tam 昧muội 。 見kiến 我ngã 得đắc 歡hoan 喜hỷ 三tam 昧muội 。 與dữ 我ngã 語ngữ 得đắc 無vô 礙ngại 妙diệu 音âm 三tam 昧muội 。 執chấp 我ngã 手thủ 得đắc 詣nghệ 一nhất 切thiết 佛Phật 剎sát 。 三tam 昧muội 等đẳng (# 云vân 云vân )# 。 凡phàm 夫phu 為vi 此thử 墮đọa 落lạc 者giả 。 荊kinh 溪khê 云vân 。 總tổng 云vân 世thế 人nhân 多đa 分phần 之chi 相tướng 。 豈khởi 可khả 和hòa 須tu 蜜mật 令linh 人nhân 墮đọa 耶da 。 此thử 少thiểu 唯duy 益ích 。 滿mãn 足túc 王vương 者giả 。 新tân 經kinh 名danh 無vô 厭yếm 足túc 王vương 。 舊cựu 經kinh 四tứ 十thập 一nhất 云vân 。 善thiện 財tài 至chí 滿mãn 幢tràng 城thành 滿mãn 足túc 王vương 所sở 。 見kiến 無vô 量lượng 眾chúng 生sanh 。 犯phạm 王vương 法pháp 者giả 。 身thân 被bị 五ngũ 縛phược 或hoặc 斷đoạn 手thủ 足túc 。 或hoặc 截tiệt 耳nhĩ 鼻tị 。 乃nãi 至chí 以dĩ 火hỏa 焚phần 之chi 。 善thiện 財tài 懷hoài 疑nghi 。 虛hư 空không 有hữu 天thiên 告cáo 之chi 。 勿vật 疑nghi 。 即tức 詣nghệ 王vương 所sở 白bạch 言ngôn 。 我ngã 已dĩ 發phát 菩Bồ 提Đề 心tâm 。 未vị 知tri 云vân 何hà 學học 菩Bồ 薩Tát 行hạnh 。 修tu 菩Bồ 薩Tát 道Đạo 。

答đáp 言ngôn 。

我ngã 成thành 就tựu 菩Bồ 薩Tát 。 幻huyễn 化hóa 三tam 昧muội 法Pháp 門môn 。 十thập 惡ác 眾chúng 生sanh 不bất 可khả 教giáo 化hóa 。 我ngã 為vì 調điều 伏phục 令linh 解giải 脫thoát 。 故cố 化hóa 作tác 人nhân 眾chúng 種chủng 種chủng 苦khổ 治trị 。 令linh 捨xả 十thập 惡ác 。 發phát 菩Bồ 提Đề 心tâm 。 當đương 知tri 我ngã 身thân 。 口khẩu 意ý 乃nãi 至chí 螘# 子tử 。 不bất 生sanh 害hại 心tâm 。 何hà 況huống 人nhân 耶da 。 見kiến 婆Bà 羅La 門Môn 者giả 。 舊cựu 經kinh 四tứ 十thập 云vân 。 善thiện 財tài 至chí 進tiến 求cầu 國quốc 方phương 便tiện 命mạng 。 婆Bà 羅La 門Môn 所sở 。

時thời 婆Bà 羅La 門Môn 。 修tu 諸chư 苦khổ 行hạnh 。 求cầu 一Nhất 切Thiết 智Trí 。 四tứ 面diện 火hỏa 聚tụ 。 猶do 如như 大đại 山sơn 。 中trung 有hữu 刀đao 山sơn 高cao 峻tuấn 無vô 極cực 。 從tùng 彼bỉ 山sơn 上thượng 自tự 投đầu 火hỏa 聚tụ 。 善thiện 財tài 白bạch 言ngôn 。 我ngã 已dĩ 發phát 菩Bồ 提Đề 心tâm 。 未vị 知tri 云vân 何hà 學học 菩Bồ 薩Tát 行hạnh 。 修tu 菩Bồ 薩Tát 道Đạo 。

答đáp 言ngôn 。

汝nhữ 今kim 若nhược 能năng 。 登đăng 此thử 刀đao 山sơn 投đầu 火hỏa 聚tụ 者giả 。 菩Bồ 薩Tát 諸chư 行hành 。 悉tất 皆giai 清thanh 淨tịnh 。 善thiện 財tài 疑nghi 念niệm 。 十thập 萬vạn 梵Phạm 王Vương 在tại 虛hư 空không 中trung 告cáo 。 令linh 勿vật 疑nghi 。

爾nhĩ 時thời 善Thiện 財Tài 。 即tức 登đăng 刀đao 山sơn 自tự 投đầu 火hỏa 聚tụ 。 未vị 至chí 中trung 間gian 。 即tức 得đắc 菩Bồ 薩Tát 。 安An 住Trụ 三Tam 昧Muội 。 既ký 至chí 火hỏa 焰diễm 復phục 得đắc 菩Bồ 薩Tát 寂tịch 靜tĩnh 安an 樂lạc 照chiếu 明minh 三tam 昧muội 。 即tức 新tân 經kinh 六lục 十thập 四tứ 云vân 。 伊y 沙sa 那na 聚tụ 落lạc 勝thắng 熱nhiệt 。 婆Bà 羅La 門Môn 也dã 。 三tam 既ký 善thiện 下hạ 結kết 示thị 顯hiển 意ý 。 三tam 釋thích 成thành 下hạ 結kết 顯hiển 經kinh 意ý 。 結kết 撮toát 始thỉ 終chung 者giả 。 初sơ 品phẩm 始thỉ 明minh 淨tịnh 國quốc 。 二nhị 釋thích 其kỳ 意ý 二nhị 。 初sơ 敘tự 意ý 分phần/phân 科khoa 。 方phương 便tiện 至chí 之chi 土thổ/độ 者giả 。 方phương 便tiện 曲khúc 巧xảo 也dã 。 曲khúc 巧xảo 隨tùy 緣duyên 示thị 現hiện 三tam 土thổ/độ 。 隨tùy 緣duyên 不bất 變biến 同đồng 一nhất 寂tịch 光quang 。 鏡kính 像tượng 器khí 飯phạn 喻dụ 意ý 可khả 識thức 。 二nhị 今kim 就tựu 下hạ 隨tùy 文văn 釋thích 義nghĩa 四tứ 。 初sơ 就tựu 虛hư 空không 結kết 釋thích 二nhị 。 初sơ 約ước 佛Phật 國quốc 。 譬thí 文văn 與dữ 此thử 對đối 釋thích 二nhị 。 初sơ 舉cử 譬thí 。 二nhị 此thử 言ngôn 下hạ 合hợp 法pháp 。 二nhị 今kim 此thử 下hạ 約ước 佛Phật 國quốc 。 法pháp 文văn 與dữ 此thử 對đối 釋thích 三tam 。 初sơ 牒điệp 上thượng 四tứ 番phiên 。 二nhị 雖tuy 下hạ 約ước 土thổ/độ 正chánh 解giải 二nhị 。 初sơ 約ước 事sự 理lý 消tiêu 經kinh 。 二nhị 今kim 四tứ 下hạ 明minh 寂tịch 光quang 體thể 遍biến 。 三tam 是thị 故cố 下hạ 結kết 成thành 今kim 意ý 。 二nhị 略lược 明minh 身thân 智trí 。 萬vạn 延diên 量lượng 者giả 。 延diên 謂vị 由do 延diên 。 亦diệc 由do 旬tuần 耳nhĩ 。 三tam 廣quảng 明minh 身thân 智trí 二nhị 。 初sơ 對đối 前tiền 辨biện 示thị 二nhị 。 初sơ 約ước 廣quảng 略lược 相tương 對đối 。 二nhị 約ước 思tư 議nghị 不bất 思tư 議nghị 相tướng 對đối 二nhị 。 初sơ 明minh 二nhị 諦đế 俱câu 異dị 。 二nhị 何hà 以dĩ 下hạ 徵trưng 釋thích 相tướng 狀trạng 。 初sơ 釋thích 三tam 藏tạng 二nhị 諦đế 相tướng 。 次thứ 極cực 智trí 下hạ 釋thích 圓viên 教giáo 二nhị 諦đế 相tướng 。 二nhị 今kim 十thập 下hạ 正chánh 釋thích 經kinh 文văn 二nhị 。 初sơ 約ước 不bất 思tư 議nghị 明minh 俱câu 等đẳng 。 文văn 中trung 牒điệp 經kinh 消tiêu 釋thích 小tiểu 不bất 次thứ 第đệ 。 對đối 經kinh 可khả 見kiến 。 應ưng 以dĩ 同đồng 等đẳng 二nhị 字tự 逆nghịch 通thông 諸chư 句cú 。 文văn 中trung 並tịnh 約ước 二nhị 身thân 釋thích 等đẳng 。 以dĩ 諸chư 佛Phật 俱câu 有hữu 二nhị 身thân 。 所sở 以dĩ 諸chư 句cú 同đồng 等đẳng 性tánh 等đẳng 者giả 。 性tánh 應ưng 作tác 姓tánh 。 即tức 釋thích 經kinh 文văn 種chủng 姓tánh 二nhị 字tự 也dã 。 剎sát 利lợi 婆Bà 羅La 門Môn 者giả 。 諸chư 佛Phật 應ứng 世thế 。 不bất 出xuất 二nhị 姓tánh 。 世thế 尚thượng 威uy 勢thế 者giả 則tắc 生sanh 剎sát 帝đế 利lợi 姓tánh 中trung 。 如như 釋Thích 迦Ca 果quả 也dã 。 世thế 尚thượng 德đức 行hạnh 者giả 則tắc 生sanh 婆Bà 羅La 門Môn 姓tánh 中trung 。 如như 彌Di 勒Lặc 是thị 也dã 。 法Pháp 身thân 之chi 性tánh 等đẳng 者giả 。 以dĩ 性tánh 釋Thích 種chủng 姓tánh 義nghĩa 。 亦diệc 是thị 以dĩ 事sự 表biểu 理lý 。 習tập 種chủng 至chí 妙diệu 覺giác 者giả 。 果quả 由do 因nhân 剋khắc 。 故cố 遍biến 列liệt 諸chư 性tánh 勝thắng 應ưng 至chí 眾chúng 生sanh 者giả 。 此thử 勝thắng 應ưng 即tức 他tha 受thọ 用dụng 報báo 也dã 。 二nhị 此thử 之chi 下hạ 約ước 互hỗ 相tương 釋thích 結kết 用dụng 義nghĩa 。 荊kinh 溪khê 云vân 。 此thử 之chi 身thân 智trí 等đẳng 者giả 既ký 可khả 以dĩ 土thổ/độ 釋thích 身thân 。 即tức 可khả 以dĩ 身thân 釋thích 土thổ/độ 。 四tứ 約ước 三tam 號hiệu 二nhị 。 初sơ 分phần/phân 科khoa 二nhị 隨tùy 釋thích 二nhị 。 初sơ 正chánh 釋thích 三tam 號hiệu 三tam 。 初sơ 釋thích 三Tam 藐Miệu 三Tam 佛Phật 陀Đà 二nhị 。 初sơ 約ước 思tư 議nghị 。 二nhị 約ước 不bất 思tư 議nghị 。 二nhị 釋thích 多Đa 陀Đà 阿A 伽Già 度Độ 。 亦diệc 先tiên 思tư 議nghị 次thứ 不bất 思tư 議nghị 。 於ư 真Chân 如Như 之chi 理lý 。 者giả 即tức 三tam 藏tạng 偏thiên 真chân 也dã 。 三tam 釋thích 佛Phật 陀Đà 例lệ 前tiền 二nhị 釋thích 也dã 。 疏sớ/sơ 文văn 從tùng 略lược 。 於ư 前tiền 科khoa 不bất 思tư 議nghị 中trung 明minh 之chi 耳nhĩ 。 釋thích 請thỉnh 法pháp 中trung 。 隨tùy 其kỳ 靜tĩnh 亂loạn 者giả 。 靜tĩnh 用dụng 文văn 如như 彼bỉ 國quốc 。 亂loạn 用dụng 武võ 。 如như 此thử 國quốc 。 權quyền 道đạo 有hữu 疑nghi 者giả 。 大đại 論luận 四tứ 十thập 三tam 云vân 。 菩Bồ 薩Tát 二nhị 種chủng 。 一nhất 者giả 有hữu 慈từ 悲bi 多đa 為vi 眾chúng 生sanh 。 二nhị 者giả 多đa 集tập 諸chư 功công 德đức 。 樂nhạo/nhạc/lạc 多đa 集tập 功công 德đức 者giả 至chí 一Nhất 乘Thừa 清thanh 淨tịnh 無vô 量lượng 壽thọ 國quốc 土độ 。 好hảo/hiếu 多đa 為vì 眾chúng 生sanh 者giả 。 至chí 無vô 佛Phật 法Pháp 僧Tăng 處xứ 。 讚tán 歎thán 三Tam 寶Bảo 之chi 音âm 令linh 彼bỉ 國quốc 菩Bồ 薩Tát 。 即tức 第đệ 二nhị 人nhân 。 故cố 於ư 權quyền 道đạo 有hữu 疑nghi 也dã 。 問vấn 豈khởi 有hữu 無vô 慈từ 悲bi 名danh 菩Bồ 薩Tát 耶da 。 答đáp 慈từ 悲bi 無vô 異dị 俱câu 化hóa 眾chúng 生sanh 。 期kỳ 心tâm 早tảo 晚vãn 有hữu 殊thù 耳nhĩ 。 故cố 大đại 論luận 四tứ 十thập 五ngũ 又hựu 云vân 。 有hữu 先tiên 自tự 成thành 就tựu 功công 德đức 。 然nhiên 後hậu 度độ 眾chúng 生sanh 者giả 。 有hữu 先tiên 成thành 就tựu 眾chúng 生sanh 。 後hậu 自tự 成thành 功công 德đức 者giả 。 今kim 彼bỉ 菩Bồ 薩Tát 即tức 是thị 先tiên 自tự 成thành 後hậu 度độ 生sanh 。 一nhất 往vãng 對đối 此thử 土độ 菩Bồ 薩Tát 。 即tức 當đương 先tiên 成thành 就tựu 眾chúng 生sanh 人nhân 也dã 。 二nhị 往vãng 此thử 土thổ/độ 具cụ 有hữu 二nhị 人nhân 。 即tức 三tam 根căn 出xuất 假giả 是thị 也dã 。 今kim 彼bỉ 國quốc 菩Bồ 薩Tát 。 則tắc 當đương 真chân 出xuất 假giả 人nhân 。 二nhị 佛Phật 為vi 說thuyết 二nhị 。 初sơ 對đối 上thượng 分phần/phân 科khoa 二nhị 。 初sơ 對đối 上thượng 佛Phật 國quốc 。 二nhị 今kim 就tựu 下hạ 正chánh 分phần/phân 今kim 文văn 。 二nhị 釋thích 中trung 下hạ 隨tùy 釋thích 三tam 。 初sơ 總tổng 標tiêu 勸khuyến 學học 。 二nhị 釋thích 二nhị 。 初sơ 略lược 釋thích 。 二nhị 廣quảng 釋thích 三tam 。 初sơ 明minh 不bất 盡tận 有hữu 為vi 二nhị 。 初sơ 標tiêu 二nhị 。 釋thích 三tam 。 初sơ 約ước 句cú 總tổng 標tiêu 。 二nhị 今kim 言ngôn 下hạ 牒điệp 前tiền 示thị 義nghĩa 二nhị 。 初sơ 大đại 師sư 正chánh 釋thích 二nhị 。 初sơ 正chánh 明minh 二nhị 義nghĩa 二nhị 。 初sơ 約ước 中trung 道đạo 示thị 義nghĩa 。 二nhị 俗tục 諦đế 下hạ 約ước 二nhị 諦đế 解giải 名danh 二nhị 。 故cố 盡tận 下hạ 對đối 上thượng 釋thích 成thành 二nhị 。 初sơ 對đối 佛Phật 國quốc 釋thích 成thành 。 二nhị 私tư 問vấn 下hạ 章chương 安an 私tư 解giải 。 問vấn 意ý 者giả 。 彼bỉ 九cửu 百bách 萬vạn 菩Bồ 薩Tát 既ký 來lai 此thử 土thổ/độ 。 以dĩ 香hương 益ích 物vật 。 則tắc 已dĩ 能năng 雙song 流lưu 。 何hà 故cố 始thỉ 問vấn 。 答đáp 意ý 者giả 。 彼bỉ 諸chư 來lai 菩Bồ 薩Tát 。 中trung 有hữu 權quyền 有hữu 實thật 。 故cố 以dĩ 權quyền 引dẫn 實thật 者giả 。 為vi 引dẫn 利lợi 心tâm 實thật 行hạnh 示thị 益ích 物vật 之chi 儀nghi 。 故cố 使sử 無vô 生sanh 大Đại 士Sĩ 權quyền 設thiết 斯tư 問vấn 。 以dĩ 實thật 隨tùy 權quyền 者giả 。 彼bỉ 初sơ 心tâm 實thật 行hạnh 雖tuy 未vị 有hữu 雙song 流lưu 之chi 用dụng 。 以dĩ 權quyền 神thần 通thông 所sở 攝nhiếp 故cố 能năng 隨tùy 來lai 。 三tam 文văn 中trung 下hạ 隨tùy 難nạn/nan 略lược 解giải 。 子tử 在tại 難nạn/nan 者giả 喻dụ 眾chúng 生sanh 在tại 生sanh 死tử 。 父phụ 母mẫu 在tại 宅trạch 如như 菩Bồ 薩Tát 在tại 禪thiền 定định 。 慈từ 念niệm 眾chúng 生sanh 。 不bất 以dĩ 寂tịch 靜tĩnh 為vi 樂nhạo/nhạc/lạc 。 故cố 云vân 如như 地địa 獄ngục 。 云vân 云vân 者giả 諸chư 皆giai 可khả 見kiến 也dã 。 經Kinh 云vân 不bất 輕khinh 未vị 學học 。 敬kính 學học 如như 佛Phật 者giả 。 未vị 學học 當đương 學học 所sở 以dĩ 不bất 輕khinh 。 已dĩ 學học 當đương 成thành 故cố 敬kính 如như 佛Phật 。 經Kinh 云vân 見kiến 來lai 求cầu 者giả 。 為vi 善thiện 師sư 想tưởng 者giả 。 本bổn 無vô 施thí 意ý 。 因nhân 彼bỉ 來lai 求cầu 發phát 我ngã 施thí 。 以dĩ 則tắc 於ư 我ngã 為vi 師sư 。 故cố 起khởi 師sư 想tưởng 。 不bất 住trụ 無vô 為vi 中trung 。 經Kinh 云vân 。 修tu 學học 無vô 起khởi 。 不bất 以dĩ 無vô 起khởi 為vi 證chứng 者giả 。 諸chư 法pháp 緣duyên 會hội 而nhi 有hữu 。 緣duyên 散tán 而nhi 無vô 。 何hà 法pháp 生sanh 有hữu 待đãi 緣duyên 而nhi 起khởi 乎hồ 。 此thử 觀quán 空không 觀quán 之chi 別biệt 門môn 也dã 。 三tam 疊điệp 釋thích 二nhị 。 初sơ 離ly 文văn 通thông 宗tông 二nhị 。 初sơ 對đối 佛Phật 國quốc 顯hiển 復phục 宗tông 二nhị 。 初sơ 對đối 上thượng 釋thích 成thành 二nhị 。 初sơ 敘tự 前tiền 佛Phật 國quốc 。 二nhị 今kim 下hạ 明minh 今kim 釋thích 成thành 二nhị 。 初sơ 明minh 三tam 段đoạn 相tương/tướng 由do 。 以dĩ 前tiền 不bất 盡tận 有hữu 為vi 。 成thành 佛Phật 國quốc 橫hoạnh/hoành 。 不bất 住trụ 無vô 為vi 。 成thành 佛Phật 國quốc 竪thụ 。 又hựu 今kim 二nhị 段đoạn 各các 含hàm 橫hoạnh/hoành 竪thụ 。 故cố 疏sớ/sơ 不bất 的đích 對đối 。 今kim 疊điệp 釋thích 成thành 佛Phật 國quốc 結kết 釋thích 橫hoạnh/hoành 竪thụ 。 二nhị 示thị 前tiền 後hậu 互hỗ 辨biện 。 此thử 示thị 今kim 段đoạn 與dữ 兩lưỡng 科khoa 迴hồi 互hỗ 耳nhĩ 。 二nhị 今kim 言ngôn 下hạ 徵trưng 文văn 略lược 解giải 二nhị 。 初sơ 約ước 雙song 照chiếu 正chánh 解giải 。 二nhị 若nhược 三tam 下hạ 約ước 身thân 智trí 釋thích 成thành 。 二nhị 就tựu 此thử 下hạ 約ước 權quyền 實thật 示thị 疊điệp 釋thích 三tam 。 初sơ 約ước 四tứ 雙song 分phần/phân 文văn 。 知tri 病bệnh 識thức 病bệnh 者giả 。 總tổng 略lược 名danh 知tri 委ủy 辨biện 曰viết 識thức 。 二nhị 約ước 此thử 下hạ 約ước 權quyền 實thật 廣quảng 解giải 二nhị 。 初sơ 正chánh 辨biện 三tam 種chủng 權quyền 實thật 。 或hoặc 說thuyết 權quyền 為vi 實thật 者giả 。 荊kinh 溪khê 云vân 。 即tức 是thị 藏tạng 通thông 三tam 種chủng 真chân 也dã 。 或hoặc 說thuyết 實thật 為vi 權quyền 者giả 。 含hàm 中trung 入nhập 真chân 也dã 。 此thử 等đẳng 對đối 圓viên 並tịnh 名danh 化hóa 他tha 。 故cố 下hạ 文văn 云vân 。 約ước 此thử 判phán 思tư 議nghị 不bất 思tư 議nghị 。 此thử 是thị 通thông 教giáo 及cập 二nhị 八bát 中trung 之chi 真chân 俗tục 也dã 。 或hoặc 於ư 權quyền 中trung 而nhi 辨biện 權quyền 實thật 者giả 。 以dĩ 說thuyết 權quyền 為vi 實thật 故cố 權quyền 中trung 有hữu 實thật 。 或hoặc 於ư 實thật 中trung 等đẳng 者giả 。 以dĩ 說thuyết 實thật 為vi 權quyền 。 故cố 實thật 中trung 有hữu 權quyền 。 逗đậu 機cơ 淺thiển 深thâm 者giả 二nhị 教giáo 則tắc 淺thiển 。 含hàm 中trung 則tắc 深thâm 。 二nhị 約ước 此thử 下hạ 廣quảng 歷lịch 諦đế 教giáo 釋thích 義nghĩa 二nhị 。 初sơ 歷lịch 二nhị 諦đế 三tam 。 初sơ 標tiêu 。 二nhị 若nhược 是thị 下hạ 釋thích 三tam 。 初sơ 自tự 行hành 權quyền 實thật 。 二nhị 自tự 行hành 化hóa 他tha 三tam 。 初sơ 雙song 標tiêu 。 二nhị 何hà 故cố 下hạ 雙song 釋thích 二nhị 。 初sơ 法pháp 故cố 言ngôn 三tam 人nhân 等đẳng 者giả 。 大đại 品phẩm 文văn 也dã 。 以dĩ 三tam 乘thừa 中trung 利lợi 根căn 見kiến 中trung 道đạo 故cố 。 故cố 知tri 含hàm 中trung 在tại 真chân 。 謂vị 說thuyết 真Chân 諦Đế 者giả 。 彌Di 勒Lặc 既ký 以dĩ 見kiến 中trung 為vi 真chân 。 則tắc 是thị 論luận 偏thiên 空không 。 正chánh 當đương 俗tục 諦đế 。 即tức 複phức 俗tục 中trung 幻huyễn 有hữu 即tức 空không 也dã 。 故cố 使sử 五ngũ 百bách 聞văn 俗tục 謂vị 真chân 。 雖tuy 不bất 彰chương 至chí 其kỳ 義nghĩa 者giả 。 謂vị 大đại 品phẩm 但đãn 云vân 三tam 人nhân 同đồng 斷đoạn 。 大đại 經kinh 但đãn 云vân 謂vị 俗tục 為vi 真chân 。 而nhi 宛uyển 有hữu 中trung 道đạo 義nghĩa 也dã 。 已dĩ 如như 向hướng 釋thích 。 若nhược 通thông 別biệt 教giáo 圓viên 教giáo 等đẳng 者giả 。 荊kinh 溪khê 云vân 。 別biệt 教giáo 有hữu 時thời 屬thuộc 於ư 化hóa 他tha 。 有hữu 時thời 亦diệc 得đắc 將tương 為vi 自tự 行hành 。 有hữu 時thời 亦diệc 得đắc 名danh 為vi 自tự 他tha 。 二nhị 見kiến 空không 下hạ 譬thí 。 三tam 日nhật 月nguyệt 下hạ 合hợp 。 三tam 若nhược 菩bồ 下hạ 雙song 結kết 。 三tam 化hóa 他tha 權quyền 實thật 二nhị 。 初sơ 標tiêu 。 二nhị 何hà 以dĩ 下hạ 釋thích 二nhị 。 初sơ 約ước 空không 石thạch 喻dụ 釋thích 相tương/tướng 。 二nhị 但đãn 思tư 下hạ 對đối 不bất 思tư 議nghị 辨biện 異dị 。 所sở 以dĩ 更cánh 對đối 不bất 思tư 議nghị 辨biện 相tương/tướng 者giả 。 以dĩ 化hóa 他tha 純thuần 用dụng 藏tạng 通thông 。 則tắc 但đãn 是thị 思tư 議nghị 。 其kỳ 利lợi 根căn 者giả 。 於ư 通thông 真chân 見kiến 中trung 理lý 。 則tắc 成thành 不bất 思tư 議nghị 。 若nhược 約ước 利lợi 根căn 還hoàn 同đồng 自tự 行hành 。 化hóa 他tha 權quyền 實thật 義nghĩa 既ký 相tương 涉thiệp 。 故cố 須tu 辨biện 相tương/tướng 。 文văn 為vi 二nhị 。 初sơ 正chánh 明minh 思tư 議nghị 二nhị 。 初sơ 重trọng/trùng 舉cử 前tiền 喻dụ 。 稍sảo 稍sảo 消tiêu 磨ma 喻dụ 漸tiệm 。 礦quáng 盡tận 金kim 現hiện 喻dụ 頓đốn 。 即tức 是thị 斷đoạn 見kiến 。 思tư 盡tận 受thọ 中trung 道đạo 接tiếp 故cố 得đắc 名danh 頓đốn 。 二nhị 思tư 議nghị 下hạ 合hợp 喻dụ 釋thích 相tương/tướng 。 先tiên 正chánh 合hợp 前tiền 喻dụ 。 如như 一nhất 切thiết 下hạ 更cánh 以dĩ 譬thí 顯hiển 。 此thử 取thủ 行hành 人nhân 體thể 物vật 淺thiển 深thâm 以dĩ 喻dụ 秖kỳ 一nhất 思tư 議nghị 。 其kỳ 利lợi 根căn 頓đốn 見kiến 中trung 道đạo 。 文văn 中trung 云vân 生sanh 滅diệt 無vô 生sanh 之chi 言ngôn 。 悉tất 取thủ 體thể 物vật 之chi 解giải 以dĩ 喻dụ 悟ngộ 理lý 淺thiển 深thâm 耳nhĩ 。 非phi 是thị 約ước 法pháp 也dã 。 智trí 之chi 下hạ 者giả 見kiến 森sâm 羅la 是thị 四tứ 大đại 。 如như 藏tạng 教giáo 但đãn 見kiến 無vô 常thường 。 智trí 之chi 中trung 者giả 見kiến 森sâm 羅la 生sanh 滅diệt 。 如như 通thông 二Nhị 乘Thừa 及cập 鈍độn 菩Bồ 薩Tát 。 但đãn 見kiến 即tức 空không 。 如như 生sanh 滅diệt 至Chí 真Chân 諦đế 者giả 。 此thử 是thị 智trí 之chi 上thượng 者giả 見kiến 森sâm 羅la 是thị 空không 。 喻dụ 利lợi 根căn 人nhân 。 即tức 見kiến 中trung 道đạo 。 既ký 對đối 中trung 下hạ 。 任nhậm 運vận 是thị 上thượng 。 故cố 不bất 云vân 上thượng 耳nhĩ 。 此thử 豈khởi 非phi 漸tiệm 頓đốn 也dã 者giả 。 以dĩ 喻dụ 明minh 之chi 。 宛uyển 見kiến 思tư 議nghị 中trung 有hữu 頓đốn 義nghĩa 。 既ký 有hữu 於ư 頓đốn 則tắc 亦diệc 屬thuộc 不bất 思tư 議nghị 。 但đãn 約ước 菩Bồ 薩Tát 。 元nguyên 始thỉ 化hóa 他tha 說thuyết 於ư 二nhị 教giáo 。 唯duy 是thị 思tư 議nghị 頓đốn 見kiến 由do 根căn 。 故cố 使sử 二nhị 教giáo 但đãn 是thị 化hóa 他tha 權quyền 實thật 。 而nhi 教giáo 下hạ 既ký 有hữu 受thọ 接tiếp 之chi 理lý 。 不bất 得đắc 不bất 辨biện 故cố 此thử 明minh 之chi 。 二nhị 對đối 辨biện 不bất 思tư 議nghị 二nhị 。 初sơ 約ước 喻dụ 正chánh 明minh 。 如như 如như 意ý 珠châu 者giả 。 珠châu 喻dụ 一nhất 心tâm 。 能năng 雨vũ 諸chư 寶bảo 。 喻dụ 一nhất 心tâm 隨tùy 緣duyên 變biến 造tạo 十thập 界giới 。 珠châu 雖tuy 無vô 寶bảo 而nhi 具cụ 寶bảo 性tánh 。 以dĩ 喻dụ 心tâm 性tánh 本bổn 具cụ 百bách 界giới 三tam 千thiên 依y 正chánh 之chi 性tánh 。 名danh 為vi 理lý 造tạo 。 不bất 假giả 隨tùy 緣duyên 。 理lý 常thường 造tạo 故cố 。 故cố 知tri 此thử 造tạo 即tức 具cụ 異dị 名danh 。 畢tất 竟cánh 無vô 所sở 有hữu 者giả 。 雖tuy 無vô 所sở 有hữu 而nhi 有hữu 寶bảo 性tánh 。 若nhược 謂vị 無vô 性tánh 他tha 應ưng 雨vũ 寶bảo 。 何hà 須tu 摩ma 尼ni 。 不bất 思tư 議nghị 下hạ 合hợp 喻dụ 也dã 。 而nhi 能năng 真chân 俗tục 具cụ 足túc 者giả 。 不bất 當đương 有hữu 無vô 。 有hữu 無vô 自tự 爾nhĩ 。

何hà 以dĩ 故cố 。 俱câu 實thật 相tướng 故cố 。 實thật 相tướng 法pháp 爾nhĩ 。 具cụ 足túc 諸chư 法pháp 。 諸chư 法pháp 法pháp 爾nhĩ 。 性tánh 本bổn 無vô 生sanh 。 一nhất 切thiết 真chân 俗tục 者giả 即tức 前tiền 三tam 教giáo 二nhị 諦đế 也dã 。 悉tất 在tại 十thập 界giới 所sở 收thu 故cố 。 二nhị 若nhược 約ước 下hạ 寄ký (# 此thử 下hạ 落lạc 紙chỉ 也dã 。 從tùng 菩Bồ 薩Tát 行hành 品phẩm 末mạt 至chí 阿a 閦súc 品phẩm 中trung )# 初sơ 總tổng 答đáp 二nhị 。 初sơ 釋thích 經kinh 文văn 二nhị 。 初sơ 總tổng 別biệt 釋thích 文văn 二nhị 。 初sơ 總tổng 。 二nhị 別biệt 觀quán 。 己kỷ 心tâm 性tánh 既ký 。 是thị 實thật 相tướng 者giả 。 實thật 相tướng 必tất 諸chư 法pháp 。 諸chư 法pháp 必tất 十thập 如như 。 十thập 如như 必tất 十thập 界giới 。 十thập 界giới 必tất 身thân 土thổ/độ 。 身thân 分phần/phân 假giả 實thật 故cố 有hữu 三tam 千thiên 。 是thị 故cố 三tam 千thiên 同đồng 在tại 心tâm 地địa 。 與dữ 佛Phật 心tâm 地địa 三tam 千thiên 不bất 殊thù 。 方phương 乃nãi 名danh 為vi 三tam 無vô 差sai 別biệt 。 方phương 曉hiểu 今kim 經kinh 觀quán 身thân 實thật 相tướng 。 故cố 云vân 即tức 是thị 。 至chí 義nghĩa 齊tề 也dã 。 且thả 迷mê 中trung 之chi 理lý 尚thượng 齊tề 妙diệu 覺giác 。 而nhi 況huống 等đẳng 覺giác 悟ngộ 中trung 之chi 理lý 。 而nhi 況huống 妙diệu 覺giác 佛Phật 。 佛Phật 道Đạo 齊tề 。 若nhược 曉hiểu 觀quán 心tâm 前tiền 二nhị 可khả 了liễu 。 譬thí 如như 人nhân 射xạ 法pháp 者giả 。 始thỉ 學học 射xạ 者giả 即tức 期kỳ 中trung 的đích 中trung 。 自tự 親thân 疎sơ 始thỉ 觀quán 心tâm 性tánh 。 即tức 與dữ 佛Phật 齊tề 。 悟ngộ 自tự 淺thiển 深thâm 此thử 用dụng 首thủ 楞lăng 三tam 昧muội 喻dụ 也dã 。 彼bỉ 經kinh 上thượng 卷quyển 佛Phật 告cáo 竪thụ 意ý 。 譬thí 如như 學học 射xạ 。 先tiên 射xạ 大đại 埻# 次thứ 射xạ 小tiểu 埻# 。 次thứ 學học 射xạ 的đích 次thứ 學học 射xạ 杖trượng 。 乃nãi 至chí 學học 射xạ 一nhất 毛mao 。 射xạ 一nhất 毛mao 已dĩ 學học 射xạ 百bách 分phần 毛mao 之chi 一nhất 分phần/phân 。 能năng 射xạ 是thị 已dĩ 名danh 為vi 善thiện 射xạ 。 經kinh 文văn 具cụ 以dĩ 欲dục 學học 首thủ 楞lăng 嚴nghiêm 先tiên 當đương 學học 愛ái 樂nhạo 等đẳng 一nhất 法pháp 合hợp 之chi 。 彼bỉ 存tồn 次thứ 第đệ 。 始thỉ 學học 射xạ 埻# 。 今kim 約ước 不bất 次thứ 即tức 從tùng 初sơ 射xạ 的đích 中trung 有hữu 親thân 疎sơ 。 始thỉ 疎sơ 終chung 親thân 。 以dĩ 喻dụ 圓viên 觀quán 。 二nhị 若nhược 正chánh 下hạ 結kết 示thị 觀quán 法pháp 。 二nhị 所sở 以dĩ 下hạ 對đối 問vấn 顯hiển 意ý 二nhị 。 初sơ 明minh 因nhân 身thân 顯hiển 土thổ/độ 。 二nhị 他tha 下hạ 示thị 所sở 居cư 真chân 國quốc 二nhị 。 初sơ 他tha 解giải 。 二nhị 今kim 釋thích 二nhị 。 初sơ 明minh 法Pháp 身thân 有hữu 土thổ/độ 。 二nhị 故cố 金kim 下hạ 引dẫn 經kinh 證chứng 成thành 。 二nhị 別biệt 答đáp 二nhị 。 初sơ 釋thích 觀quán 三tam 世thế 二nhị 。 初sơ 正chánh 釋thích 經kinh 文văn 。 如như 見kiến 有hữu 未vị 來lai 之chi 法pháp 等đẳng 者giả 。 此thử 語ngữ 過quá 去khứ 法pháp 未vị 至chí 現hiện 在tại 時thời 。 故cố 云vân 未vị 來lai 之chi 法pháp 可khả 得đắc 。 是thị 有hữu 邊biên 無vô 邊biên 者giả 。 牒điệp 凡phàm 夫phu 妄vọng 執chấp 有hữu 過quá 去khứ 也dã 。 此thử 即tức 外ngoại 人nhân 妄vọng 計kế 謂vị 。 過quá 去khứ 有hữu 邊biên 無vô 邊biên 。 現hiện 在tại 常thường 無vô 常thường 未vị 來lai 如như 去khứ 不bất 如như 去khứ 。 乃nãi 至chí 各các 加gia 兩lưỡng 亦diệc 雙song 非phi 。 約ước 三tam 世thế 五ngũ 陰ấm 共cộng 成thành 六lục 十thập 。 不bất 離ly 斷đoạn 常thường 。 即tức 六lục 十thập 二nhị 見kiến 也dã 。 大đại 論luận 大đại 經kinh 并tinh 疏sớ/sơ 及cập 輔phụ 行hành 等đẳng 處xứ 處xứ 明minh 之chi 。 今kim 意ý 者giả 若nhược 過quá 去khứ 實thật 有hữu 可khả 同đồng 外ngoại 計kế 。 今kim 既ký 本bổn 空không 其kỳ 計kế 安an 是thị 。 下hạ 明minh 後hậu 際tế 不bất 去khứ 。 現hiện 在tại 不bất 住trụ 。 例lệ 之chi 可khả 知tri 。 二nhị 他tha 解giải 下hạ 對đối 古cổ 示thị 義nghĩa 二nhị 。 初sơ 約ước 位vị 辨biện 常thường 二nhị 。 初sơ 敘tự 古cổ 。 二nhị 明minh 今kim 。 若nhược 解giải 今kim 意ý 方phương 曉hiểu 大đại 經kinh 二nhị 鳥điểu 雙song 遊du 之chi 旨chỉ 。 文văn 為vi 二nhị 。 初sơ 明minh 金kim 剛cang 前tiền 自tự 行hành 故cố 常thường 。 適thích 今kim 者giả 始thỉ 今kim 也dã 。 凡phàm 夫phu 並tịnh 常thường 。 何hà 況huống 分phần/phân 聖thánh 。 二nhị 金kim 剛cang 後hậu 約ước 化hóa 他tha 故cố 無vô 常thường 。 然nhiên 約ước 自tự 行hành 。 亦diệc 有hữu 無vô 常thường 。 以dĩ 元nguyên 品phẩm 無vô 明minh 未vị 斷đoạn 故cố 。 今kim 此thử 且thả 就tựu 化hóa 他tha 明minh 之chi 。 妙diệu 覺giác 極cực 果quả 尚thượng 示thị 八bát 十thập 無vô 常thường 。 豈khởi 況huống 分phần/phân 常thường 而nhi 不bất 示thị 乎hồ 。 二nhị 示thị 應ứng 化hóa 異dị 二nhị 初sơ 古cổ 明minh 應ứng 化hóa 義nghĩa 同đồng 二nhị 今kim 明minh 應ứng 化hóa 體thể 別biệt 。 二nhị 釋thích 不bất 觀quán 色sắc 等đẳng 者giả 。 向hướng 如như 訶ha 須Tu 菩Bồ 提Đề 者giả 。 弟đệ 子tử 品phẩm 云vân 。 其kỳ 施thí 汝nhữ 者giả 。 不bất 名danh 福phước 田điền 。 供cúng 養dường 汝nhữ 者giả 。 墮đọa 三tam 惡ác 道đạo 。 如như 慰úy 喻dụ 者giả 。 即tức 經Kinh 云vân 。 須Tu 菩Bồ 提Đề 取thủ 鉢bát 勿vật 懼cụ 等đẳng 。 訶ha 則tắc 以dĩ 大đại 聖thánh 小tiểu 。 故cố 非phi 福phước 田điền 。 慰úy 則tắc 小Tiểu 乘Thừa 聖thánh 人nhân 是thị 界giới 內nội 福phước 田điền 也dã 。 釋thích 三tam 世thế 偈kệ 者giả 。 云vân 本bổn 無vô 今kim 有hữu 。 本bổn 有hữu 今kim 無vô 。 三tam 世thế 有hữu 法pháp 。 無vô 有hữu 是thị 處xứ 。 古cổ 人nhân 多đa 解giải 。 今kim 家gia 正chánh 義nghĩa 唯duy 約ước 三tam 諦đế 。 即tức 真chân 而nhi 俗tục 是thị 。 本bổn 無vô 今kim 有hữu 。 即tức 俗tục 而nhi 真chân 是thị 本bổn 有hữu 今kim 無vô 。 即tức 邊biên 而nhi 中trung 是thị 三tam 世thế 有hữu 法pháp 。 無vô 有hữu 是thị 處xứ 。 又hựu 即tức 一nhất 而nhi 三tam 。 即tức 三tam 而nhi 一nhất 。 三tam 一nhất 即tức 非phi 三tam 一nhất 。 以dĩ 消tiêu 四tứ 句cú 釋thích 然nhiên 大đại 觀quán 。 佛Phật 於ư 大đại 經kinh 四tứ 出xuất 宣tuyên 說thuyết 。 故cố 使sử 古cổ 人nhân 名danh 四tứ 出xuất 偈kệ 。 若nhược 知tri 三tam 諦đế 一nhất 心tâm 則tắc 統thống 乎hồ 一nhất 經kinh 。 何hà 止chỉ 四tứ 出xuất 貫quán 乎hồ 一nhất 代đại 。 何hà 止chỉ 一nhất 經kinh 包bao 乎hồ 十thập 方phương 。 何hà 止chỉ 一nhất 化hóa 該cai 乎hồ 三tam 世thế 。 何hà 止chỉ 現hiện 在tại 。 卷quyển 多đa 歸quy 一nhất 唯duy 指chỉ 自tự 心tâm 。 自tự 心tâm 本bổn 無vô 諸chư 義nghĩa 安an 在tại 。 無vô 不bất 離ly 有hữu 眾chúng 說thuyết 炳bỉnh 然nhiên 。 故cố 知tri 四tứ 出xuất 亦diệc 且thả 隨tùy 機cơ 證chứng 義nghĩa 為vi 便tiện 耳nhĩ 。 二nhị 身thân 子tử 問vấn 應ưng 身thân 二nhị 。 初sơ 敘tự 意ý 分phần/phân 科khoa 。 二nhị 隨tùy 文văn 釋thích 義nghĩa 如như 文văn 。 二nhị 明minh 所sở 居cư 淨tịnh 國quốc 二nhị 。 初sơ 敘tự 意ý 分phần/phân 科khoa 。 二nhị 分phần 言ngôn 下hạ 隨tùy 文văn 釋thích 義nghĩa 。 經kinh 阿A 迦Ca 尼Ni 吒Tra 。 或hoặc 作tác 貳nhị 吒tra 或hoặc 作tác 尼ni 沙sa 詫# 或hoặc 言ngôn 尼ni 師sư 吒tra 。 皆giai 梵Phạm 音âm 輕khinh 重trọng 耳nhĩ 。 正chánh 言ngôn 阿a 迦ca 柅nễ 瑟sắt # 。 譯dịch 云vân 質chất 礙ngại 。 色sắc 究cứu 竟cánh 。 # 勅sắc 佳giai 反phản 。 七thất 身thân 子tử 稱xưng 歎thán 二nhị 。 初sơ 正chánh 釋thích 經kinh 文văn 。 二nhị 若nhược 依y 下hạ 研nghiên 謹cẩn 顯hiển 意ý 。 若nhược 依y 此thử 語ngữ 者giả 六lục 番phiên 歎thán 福phước 深thâm 似tự 流lưu 通thông 也dã 。

法pháp 供cúng 養dường 品phẩm

三tam 流lưu 通thông 分phần/phân 二nhị 。 初sơ 總tổng 敘tự 分phần/phân 章chương 二nhị 。 初sơ 總tổng 敘tự 二nhị 。 初sơ 指chỉ 品phẩm 標tiêu 章chương 。 二nhị 來lai 通thông 下hạ 舉cử 名danh 解giải 義nghĩa 。 二nhị 分phần 章chương 。 二nhị 就tựu 前tiền 下hạ 依y 文văn 別biệt 釋thích 二nhị 。 初sơ 品phẩm 分phần/phân 二nhị 。 初sơ 分phần/phân 科khoa 懸huyền 示thị 二nhị 。 初sơ 總tổng 別biệt 分phần/phân 科khoa 。 二nhị 今kim 言ngôn 下hạ 懸huyền 示thị 品phẩm 意ý 二nhị 。 初sơ 正chánh 釋thích 品phẩm 名danh 三tam 。 初sơ 正chánh 釋thích 。 二nhị 如như 下hạ 引dẫn 證chứng 論luận 。 第đệ 四tứ 云vân 。 佛Phật 於ư 摩Ma 伽Già 陀Đà 國Quốc 。 尼Ni 連Liên 河Hà 側trắc 優Ưu 樓Lâu 頻Tần 螺Loa 。 聚tụ 落lạc 得đắc 菩Bồ 提Đề 。 成thành 就tựu 法Pháp 身thân 。 故cố 多đa 住trụ 王vương 舍xá 。 報báo 生sanh 地địa 恩ân 故cố 多đa 住trụ 舍Xá 衛Vệ 。 二nhị 國quốc 之chi 中trung 。 下hạ 顯hiển 法Pháp 身thân 勝thắng 也dã 。 此thử 經Kinh 既ký 詮thuyên 實thật 相tướng 。 即tức 是thị 諸chư 佛Phật 法Pháp 身thân 也dã 。 故cố 帝Đế 釋Thích 護hộ 持trì 。 三tam 護hộ 下hạ 例lệ 結kết 。 二nhị 復phục 次thứ 下hạ 護hộ 持trì 所sở 以dĩ 二nhị 。 初sơ 明minh 今kim 說thuyết 醻# 請thỉnh 。 二nhị 若nhược 作tác 下hạ 依y 教giáo 判phán 人nhân 。 若nhược 依y 華hoa 嚴nghiêm 以dĩ 十Thập 地Địa 對đối 六lục 欲dục 四tứ 禪thiền 者giả 。 帝Đế 釋Thích 是thị 二Nhị 地Địa 菩Bồ 薩Tát 。 率suất 化hóa 群quần 下hạ 者giả 。 儀nghi 禮lễ 云vân 。 勗úc 率suất 以dĩ 敬kính 。 鄭trịnh 玄huyền 曰viết 。 率suất 導đạo 引dẫn 也dã 。 二nhị 就tựu 歎thán 下hạ 隨tùy 文văn 釋thích 義nghĩa 。 初sơ 歎thán 法Pháp 二nhị 。 初sơ 分phần/phân 科khoa 顯hiển 實thật 。 非phi 法pháp 無vô 以dĩ 成thành 人nhân 者giả 。 由do 悟ngộ 實thật 而nhi 成thành 聖thánh 。 故cố 非phi 人nhân 無vô 以dĩ 顯hiển 法pháp 。 故cố 人nhân 有hữu 神thần 用dụng 方phương 顯hiển 法pháp 勝thắng 。 二nhị 百bách 千thiên 下hạ 隨tùy 文văn 正chánh 釋thích 。 覺giác 心tâm 所sở 護hộ 者giả 。 即tức 是thị 佛Phật 護hộ 也dã 。 八bát 魔ma 十thập 魔ma 如như 前tiền 記ký 。 吾ngô 助trợ 爾nhĩ 。 喜hỷ 者giả 爾nhĩ 汝nhữ 也dã 。 二nhị 述thuật 其kỳ 歎thán 人nhân 二nhị 。 初sơ 分phần/phân 科khoa 懸huyền 示thị 二nhị 。 初sơ 總tổng 別biệt 分phần/phân 科khoa 。 二nhị 所sở 以dĩ 下hạ 懸huyền 示thị 義nghĩa 旨chỉ 二nhị 。 初sơ 立lập 疑nghi 徵trưng 起khởi 。 二nhị 正chánh 言ngôn 下hạ 依y 義nghĩa 答đáp 釋thích 二nhị 。 初sơ 明minh 福phước 慧tuệ 勝thắng 劣liệt 三tam 。 初sơ 略lược 示thị 勝thắng 劣liệt 。 生sanh 身thân 之chi 福phước 不bất 動động 不bất 出xuất 者giả 。 大đại 論luận 五ngũ 十thập 八bát 云vân 。 依y 止chỉ 者giả 己kỷ 身thân 。 財tài 物vật 。 受thọ 者giả 。 是thị 法pháp 中trung 取thủ 相tương/tướng 心tâm 著trước 。 生sanh 憍kiêu 慢mạn 等đẳng 煩phiền 惱não 。 是thị 名danh 世thế 間gian 。 不bất 動động 不bất 出xuất 。 能năng 動động 能năng 出xuất 者giả 。 論luận 云vân 。 動động 者giả 柔nhu 順thuận 忍nhẫn 。 出xuất 者giả 無Vô 生Sanh 忍Nhẫn 。 聲Thanh 聞Văn 法Pháp 中trung 。 動động 者giả 學học 人nhân 出xuất 者giả 無Vô 學Học 人nhân 。 二nhị 故cố 言ngôn 下hạ 引dẫn 論luận 委ủy 明minh 福phước 不bất 趣thú 等đẳng 。 即tức 彌Di 勒Lặc 金kim 剛cang 般Bát 若Nhã 論luận 也dã 。 福phước 不bất 趣thú 菩Bồ 提Đề 者giả 。 布bố 施thí 七thất 寶bảo 如như 須Tu 彌Di 山Sơn 福phước 也dã 。 二nhị 能năng 趣thú 菩Bồ 提Đề 者giả 。 受thọ 持trì 及cập 讀đọc 誦tụng 。 此thử 二nhị 趣thú 菩Bồ 提Đề 。 是thị 故cố 此thử 二nhị 名danh 為vi 了liễu 因nhân 。 於ư 實thật 等đẳng 者giả 。 正chánh 明minh 讀đọc 誦tụng 般Bát 若Nhã 資tư 於ư 實thật 相tướng 。 是thị 故cố 持trì 誦tụng 名danh 為vi 了liễu 因nhân 。 故cố 云vân 於ư 實thật 。 降giáng/hàng 斯tư 已dĩ 外ngoại 但đãn 名danh 生sanh 因nhân 。 生sanh 因nhân 者giả 有hữu 漏lậu 因nhân 也dã 。 故cố 云vân 於ư 餘dư 。 荊kinh 溪khê 云vân 。 於ư 實thật 下hạ 生sanh 了liễu 二nhị 因nhân 互hỗ 比tỉ 決quyết 者giả 。 此thử 約ước 無vô 了liễu 之chi 緣duyên 無vô 緣duyên 之chi 了liễu 。 當đương 分phần/phân 各các 說thuyết 。 豈khởi 有hữu 發phát 菩Bồ 提Đề 心tâm 者giả 。 獨độc 有hữu 緣duyên 因nhân 而nhi 無vô 了liễu 耶da 。 獨độc 有hữu 於ư 了liễu 而nhi 無vô 緣duyên 耶da 。 若nhược 獨độc 有hữu 者giả 彼bỉ 此thử 不bất 成thành 。 對đối 緣duyên 而nhi 了liễu 了liễu 方phương 成thành 。 了liễu 緣duyên 亦diệc 如như 是thị 。 三tam 供cúng 養dường 下hạ 牒điệp 義nghĩa 酬thù 問vấn 。 荊kinh 溪khê 云vân 。 供cúng 養dường 生sanh 身thân 名danh 生sanh 因nhân 者giả 。 此thử 約ước 唯duy 供cung 色sắc 身thân 之chi 佛Phật 不bất 聞văn 法Pháp 者giả 。 或hoặc 見kiến 生sanh 身thân 唯duy 說thuyết 小tiểu 法pháp 。 並tịnh 名danh 福phước 。 不bất 趣thú 菩Bồ 提Đề 也dã 。 二nhị 金kim 下hạ 引dẫn 二nhị 經kinh 證chứng 成thành 荊kinh 溪khê 云vân 復phục 次thứ 大đại 品phẩm 至chí 諸chư 佛Phật 為vi 怨oán 者giả 以dĩ 小tiểu 教giáo 中trung 所sở 不bất 說thuyết 故cố 故cố 無vô 於ư 。 罪tội 福phước 之chi 緣duyên 。 二nhị 第đệ 四tứ 下hạ 隨tùy 文văn 釋thích 義nghĩa 。 修tu 行hành 福phước 多đa 者giả 。 隨tùy 便tiện 牒điệp 文văn 耳nhĩ 。 應ưng 知tri 秖kỳ 指chỉ 修tu 行hành 二nhị 字tự 。 是thị 述thuật 法pháp 行hành 。 經Kinh 云vân 福phước 多đa 於ư 彼bỉ 。 則tắc 是thị 總tổng 顯hiển 信tín 法pháp 勝thắng 前tiền 供cúng 養dường 起khởi 塔tháp 耳nhĩ 。 經Kinh 云vân 。 如Như 來Lai 等đẳng 十thập 號hiệu 者giả 。 一nhất 切thiết 諸chư 佛Phật 。 皆giai 有hữu 通thông 別biệt 兩lưỡng 號hiệu 。 彌di 陀đà 釋Thích 迦Ca 等đẳng 是thị 別biệt 號hiệu 。 如Như 來Lai 等đẳng 十thập 是thị 通thông 號hiệu 化hóa 相tương/tướng 須tu 分phần/phân 故cố 立lập 別biệt 名danh 。 實thật 德đức 齊tề 同đồng 故cố 立lập 通thông 稱xưng 。 無vô 虛hư 妄vọng 名danh 如Như 來Lai 良lương 福phước 田điền 名danh 應Ứng 供Cúng 。 知tri 法Pháp 界Giới 名danh 正Chánh 遍Biến 知Tri 。 具cụ 三Tam 明Minh 名danh 明Minh 行Hạnh 足Túc 。 不bất 還hoàn 來lai 名danh 善Thiện 逝Thệ 。 知tri 眾chúng 生sanh 國quốc 土độ 。 名danh 世Thế 間Gian 解Giải 。 無vô 與dữ 等đẳng 名danh 無Vô 上Thượng 士Sĩ 。 調điều 他tha 心tâm 名danh 。 調Điều 御Ngự 丈Trượng 夫Phu 。 為vi 眾chúng 生sanh 眼nhãn 。 名danh 天Thiên 人Nhân 師Sư 。 知tri 三tam 聚tụ 名danh 佛Phật 。 諸chư 天thiên 世thế 人nhân 。 無vô 能năng 過quá 者giả 名danh 世Thế 尊Tôn 。 如như 一nhất 微vi 塵trần 等đẳng 者giả 。 舊cựu 華hoa 嚴nghiêm 第đệ 三tam 十thập 六lục 譬thí 。 如như 有hữu 一nhất 經Kinh 卷quyển 如như 大Đại 千Thiên 界Giới 。 所sở 有hữu 一nhất 切thiết 。 無vô 不bất 記ký 錄lục 。 彼bỉ 大Đại 千Thiên 等đẳng 經Kinh 卷quyển 在tại 一nhất 微vi 塵trần 內nội 。

時thời 有hữu 一nhất 人nhân 。 出xuất 興hưng 於ư 世thế 。 具cụ 足túc 天thiên 眼nhãn 見kiến 此thử 經Kinh 在tại 微vi 塵trần 內nội 。 作tác 如như 是thị 念niệm 。 云vân 何hà 經Kinh 卷quyển 在tại 微vi 塵trần 內nội 。 而nhi 不bất 饒nhiêu 益ích 眾chúng 生sanh 。 即tức 以dĩ 方phương 便tiện 。 破phá 塵trần 出xuất 卷quyển 。 如Như 來Lai 智trí 慧tuệ 具cụ 足túc 。 在tại 於ư 眾chúng 生sanh 身thân 中trung 。 但đãn 眾chúng 生sanh 顛điên 倒đảo 。 想tưởng 覆phú 不bất 知tri 不bất 見kiến 。 如Như 來Lai 天thiên 眼nhãn 觀quán 已dĩ 曰viết 。 奇kỳ 哉tai 奇kỳ 哉tai 。 云vân 何hà 如Như 來Lai 。 智trí 在tại 於ư 身thân 中trung 。 而nhi 不bất 知tri 見kiến 。 我ngã 當đương 教giáo 彼bỉ 覺giác 悟ngộ 聖thánh 道Đạo 令linh 離ly 顛điên 倒đảo 。 見kiến 如Như 來Lai 智trí 。 在tại 其kỳ 身thân 內nội 。 與dữ 佛Phật 無vô 異dị 。 即tức 時thời 教giáo 彼bỉ 修tu 八Bát 聖Thánh 道Đạo 。 見kiến 如Như 來Lai 智trí 。 信tín 受thọ 實thật 相tướng 等đẳng 者giả 。 信tín 受thọ 即tức 名danh 字tự 。 修tu 行hành 通thông 觀quán 行hành 相tương 似tự 。 即tức 是thị 至chí 異dị 名danh 者giả 。 三tam 脫thoát 不bất 縱túng/tung 不bất 橫hoạnh/hoành 故cố 稱xưng 微vi 妙diệu 。 三tam 脫thoát 之chi 法pháp 非phi 凡phàm 小tiểu 之chi 思tư 言ngôn 議nghị 。 故cố 稱xưng 不bất 思tư 議nghị 。 故cố 云vân 異dị 名danh 也dã 。 聞văn 持trì 前tiền 行hành 者giả 。 荊kinh 溪khê 云vân 。 住trụ 前tiền 修tu 於ư 果quả 地địa 功công 德đức 。 具cụ 如như 止Chỉ 觀Quán 記ký 。 注chú 云vân 云vân 者giả 。 具cụ 如như 第đệ 一nhất 疏sớ/sơ 釋thích 歎thán 德đức 中trung 明minh 六Lục 度Độ 也dã 。 三tam 種chủng 受thọ 者giả 三tam 土thổ/độ 中trung 思tư 惑hoặc 也dã 。 入nhập 涅Niết 槃Bàn 般Bát 若Nhã 者giả 。 荊kinh 溪khê 云vân 。 涅Niết 槃Bàn 解giải 脫thoát 也dã 。 即tức 對đối 般Bát 若Nhã 而nhi 為vi 二nhị 也dã 。 取thủ 於ư 實thật 相tướng 中trung 。 道đạo 也dã 今kim 謂vị 圓viên 觀quán 實thật 相tướng 即tức 住trụ 前tiền 修tu 行hành 入nhập 涅Niết 槃Bàn 般Bát 若Nhã 者giả 。 由do 似tự 入nhập 真chân 。 得đắc 涅Niết 槃Bàn 斷đoạn 果quả 。 般Bát 若Nhã 智trí 果quả 。 即tức 是thị 諸chư 法pháp 不bất 生sanh 。 而nhi 般Bát 若Nhã 生sanh 。 亦diệc 是thị 入nhập 理lý 般Bát 若Nhã 名danh 為vi 住trụ 也dã 。 是thị 圓viên 頓đốn 漸tiệm 三tam 教giáo 者giả 荊kinh 溪khê 云vân 。 圓viên 頓đốn 是thị 圓viên 。 漸tiệm 是thị 三tam 教giáo 。 故cố 云vân 漸tiệm 三tam 教giáo 也dã 。 二nhị 十thập 七thất 賢hiền 聖thánh 者giả 。 中trung 阿a 含hàm 三tam 十thập 福phước 田điền 經kinh 明minh 二nhị 十thập 七thất 賢hiền 聖thánh 。 學học 人nhân 有hữu 十thập 八bát 。 謂vị 信tín 行hành 。 法pháp 行hành 。 信tín 解giải 。 見kiến 得đắc 。 身thân 證chứng 。 家gia 家gia 。 一nhất 種chủng 子tử 。 向hướng 初sơ 果quả 。 得đắc 初sơ 果quả 。 二nhị 向hướng 。 二nhị 果quả 。 三tam 向hướng 。 三tam 果quả 。 及cập 五ngũ 那na 含hàm 。 謂vị 中trung 。 生sanh 。 行hành 。 不bất 行hành 。 上thượng 流lưu 。 無Vô 學Học 有hữu 九cửu 謂vị 。 思tư 。 進tiến 。 退thoái 。 不bất 退thoái 。 不bất 動động 。 住trụ 。 護hộ 。 慧tuệ 俱câu 。 五ngũ 怖bố 如như 前tiền 記ký 。 三tam 種chủng 生sanh 死tử 者giả 荊kinh 溪khê 云vân 。 於ư 變biến 易dị 中trung 分phần/phân 出xuất 因nhân 緣duyên 。 示thị 百bách 句cú 解giải 脫thoát 者giả 。 至chí 於ư 極cực 果quả 方phương 具cụ 百bách 句cú 。 若nhược 具cụ 百bách 句cú 豈khởi 唯duy 百bách 耶da 。 若nhược 具cụ 一nhất 切thiết 何hà 獨độc 果quả 耶da 。 若nhược 聞văn 不bất 聞văn 者giả 。 聞văn 謂vị 依y 聞văn 而nhi 解giải 。 不bất 聞văn 謂vị 自tự 思tư 得đắc 解giải 。 今kim 據cứ 內nội 修tu 同đồng 名danh 法pháp 行hành 。 經Kinh 云vân 得đắc 五ngũ 神thần 通thông 者giả 。 若nhược 據cứ 前tiền 得đắc 忍nhẫn 猶do 是thị 相tương 似tự 位vị 人nhân 。 未vị 得đắc 中trung 道đạo 無vô 漏lậu 。 故cố 但đãn 五ngũ 通thông 。 若nhược 已dĩ 入nhập 分phần/phân 真chân 則tắc 讓nhượng 極cực 果quả 無vô 無vô 漏lậu 也dã 。 經Kinh 云vân 迦ca 羅la 鳩cưu 孫tôn 馱đà 者giả 。 亦diệc 云vân 拘Câu 留Lưu 孫Tôn 。 此thử 云vân 所sở 應ưng 斷đoạn 。 即tức 賢Hiền 劫Kiếp 第đệ 一nhất 佛Phật 。 在tại 第đệ 九cửu 減giảm 人nhân 壽thọ 六lục 萬vạn 歲tuế 時thời 出xuất 。 樓lâu 至chí 即tức 最tối 後hậu 佛Phật 。 在tại 第đệ 二nhị 十thập 增tăng 劫kiếp 中trung 出xuất 世thế 。

囑chúc 累lụy 品phẩm

初sơ 對đối 前tiền 辨biện 示thị 。 二nhị 囑chúc 是thị 下hạ 正chánh 釋thích 經kinh 文văn 二nhị 。 初sơ 釋thích 題đề 。 二nhị 就tựu 文văn 下hạ 解giải 文văn 也dã 。 優ưu 波ba 毱cúc 多đa 者giả 。 付phó 法Pháp 藏tạng 傳truyền 及cập 阿a 育dục 王vương 經kinh 皆giai 云vân 。 毱cúc 多đa 於ư 摩ma 突đột 羅la 國quốc 說thuyết 法Pháp 。 魔ma 王vương 於ư 說thuyết 法Pháp 處xứ 。 雨vũ 真chân 珠châu 華hoa 瓔anh 珞lạc 華hoa 等đẳng 。 化hóa 作tác 白bạch 象tượng 。 七thất 寶bảo 莊trang 嚴nghiêm 。 化hóa 為vi 七thất 人nhân 。 端đoan 正chánh 殊thù 特đặc 。 舉cử 會hội 觀quán 察sát 無vô 聽thính 法Pháp 者giả 。 於ư 三tam 日nhật 中trung 說thuyết 法Pháp 無vô 一nhất 人nhân 得đắc 道Đạo 。 魔ma 王vương 歡hoan 喜hỷ 。 毱cúc 多đa 即tức 入nhập 三tam 昧muội 觀quán 之chi 。 知tri 是thị 魔ma 作tác 。 魔ma 復phục 以dĩ 瓔anh 珞lạc 著trước 尊tôn 者giả 頂đảnh 上thượng 。 知tri 已dĩ 作tác 念niệm 。 魔ma 壞hoại 正Chánh 法Pháp 。 如Như 來Lai 何hà 故cố 。 而nhi 不bất 調điều 伏phục 。 即tức 觀quán 佛Phật 心tâm 知tri 佛Phật 令linh 我ngã 調điều 伏phục 。 即tức 以dĩ 蛇xà 人nhân 狗cẩu 三tam 屍thi 化hóa 為vi 瓔anh 珞lạc 。 感cảm 魔ma 王vương 至chí 謂vị 之chi 曰viết 。 汝nhữ 與dữ 我ngã 鬘man 深thâm 感cảm 厚hậu 施thí 。 今kim 還hoàn 以dĩ 此thử 用dụng 酬thù 贈tặng 汝nhữ 。 魔ma 大đại 歡hoan 喜hỷ 舒thư 頸cảnh 受thọ 之chi 。 至chí 其kỳ 頸cảnh 上thượng 還hoàn 見kiến 死tử 屍thi 蟲trùng 蛆thư 欲dục 出xuất 。 魔ma 深thâm 厭yếm 惡ác 語ngữ 毱cúc 多đa 曰viết 。 汝nhữ 今kim 云vân 何hà 。 以dĩ 此thử 死tử 屍thi 而nhi 繫hệ 我ngã 頸cảnh 。 魔ma 以dĩ 神thần 力lực 去khứ 之chi 不bất 得đắc 。 求cầu 請thỉnh 諸chư 天thiên 。 乃nãi 至chí 梵Phạm 王Vương 。 求cầu 脫thoát 此thử 屍thi 。 梵Phạm 王Vương 曰viết 十Thập 力Lực 弟đệ 子tử 所sở 作tác 我ngã 不bất 能năng 脫thoát 。 若nhược 歸quy 依y 毱cúc 多đa 容dung 有hữu 得đắc 脫thoát 。 魔ma 受thọ 梵Phạm 教giáo 至chí 毱cúc 多đa 所sở 五ngũ 體thể 投đầu 地địa 。 求cầu 脫thoát 三tam 屍thi 。 尊tôn 者giả 曰viết 。 汝nhữ 於ư 正Chánh 法Pháp 莫mạc 作tác 惱não 害hại 。 然nhiên 為vì 汝nhữ 脫thoát 。 魔ma 言ngôn 受thọ 教giáo 。 即tức 為vi 脫thoát 之chi 。 為vi 無vô 相tướng 佛Phật 者giả 。 謂vị 德đức 齊tề 於ư 佛Phật 無vô 相tướng 好hảo/hiếu 耳nhĩ 。 此thử 褒bao 稱xưng 之chi 辭từ 耳nhĩ 。 三tam 若nhược 是thị 下hạ 約ước 人nhân 釋thích 二nhị 。 初sơ 略lược 示thị 。 二nhị 言ngôn 深thâm 下hạ 廣quảng 釋thích 二nhị 。 初sơ 起khởi 釋thích 久cửu 行hành 二nhị 。 初sơ 引dẫn 無vô 行hành 貼# 釋thích 二nhị 。 初sơ 引dẫn 彼bỉ 經kinh 正chánh 明minh 二nhị 。 初sơ 牒điệp 解giải 深thâm 經Kinh 二nhị 。 初sơ 牒điệp 文văn 引dẫn 經kinh 。 荊kinh 溪khê 云vân 。 言ngôn 深thâm 經Kinh 者giả 引dẫn 無vô 行hành 經kinh 。 貪tham 欲dục 是thị 道đạo 者giả 是thị 也dã 。 眾chúng 生sanh 無vô 始thỉ 與dữ 此thử 三tam 俱câu 勤cần 。 觀quán 眾chúng 生sanh 於ư 茲tư 取thủ 悟ngộ 。 故cố 云vân 即tức 是thị 。 一nhất 切thiết 諸chư 經Kinh 。 大đại 旨chỉ 悉tất 然nhiên 。 不bất 得đắc 意ý 者giả 。 以dĩ 三tam 為vi 是thị 。 二nhị 指chỉ 此thử 下hạ 依y 經kinh 示thị 義nghĩa 。 二nhị 彼bỉ 經kinh 下hạ 重trọng/trùng 引dẫn 勸khuyến 誡giới 二nhị 。 初sơ 重trọng/trùng 引dẫn 經kinh 。 荊kinh 溪khê 云vân 。 恐khủng 人nhân 誤ngộ 解giải 。 故cố 更cánh 引dẫn 彼bỉ 經kinh 。 深thâm 達đạt 此thử 法pháp 者giả 亦diệc 不bất 破phá 於ư 戒giới 等đẳng 。 二nhị 行hành 人nhân 下hạ 明minh 誡giới 勸khuyến 。 二nhị 實thật 相tướng 下hạ 約ước 因nhân 果quả 結kết 釋thích 。 二nhị 若nhược 能năng 下hạ 對đối 今kim 文văn 結kết 顯hiển 。 二nhị 若nhược 樂nhạo/nhạc/lạc 下hạ 追truy 釋thích 新tân 學học 二nhị 。 初sơ 正chánh 釋thích 根căn 。 添# 水thủy 之chi 乳nhũ 者giả 。 大đại 經kinh 菩Bồ 薩Tát 品phẩm 云vân 。 如như 牧mục 牛ngưu 女nữ 為vi 欲dục 賣mại 乳nhũ 貪tham 多đa 利lợi 故cố 加gia 二nhị 分phần 水thủy 。 轉chuyển 復phục 賣mại 與dữ 餘dư 牧mục 牛ngưu 女nữ 人nhân 。 彼bỉ 女nữ 得đắc 已dĩ 復phục 加gia 二nhị 分phần 。 轉chuyển 復phục 賣mại 與dữ 近cận 城thành 女nữ 人nhân 。 彼bỉ 女nữ 復phục 加gia 二nhị 分phần 賣mại 與dữ 。 城thành 中trung 女nữ 人nhân 。 彼bỉ 女nữ 復phục 加gia 二nhị 分phần 。 詣nghệ 市thị 賣mại 之chi 。 古cổ 師sư 釋thích 二nhị 牧mục 女nữ 譬thí 弘hoằng 經kinh 者giả 。 女nữ 性tánh 諂siểm 曲khúc 譬thí 弘hoằng 者giả 不bất 能năng 忘vong 懷hoài 為vi 法pháp 而nhi 多đa 諂siểm 眾chúng 利lợi 。 故cố 以dĩ 牧mục 女nữ 譬thí 之chi 。 初sơ 加gia 二nhị 分phần 者giả 。 一nhất 抄sao 略lược 此thử 經Kinh 。 二nhị 分phần 為vi 多đa 分phần 。 第đệ 二nhị 加gia 二nhị 分phần 者giả 。 一nhất 除trừ 深thâm 妙diệu 語ngữ 。 二nhị 安an 世thế 諦đế 言ngôn 。 第đệ 三tam 加gia 二nhị 分phần 者giả 。 一nhất 抄sao 前tiền 著trước 後hậu 。 二nhị 抄sao 後hậu 著trước 前tiền 。 第đệ 四tứ 加gia 二nhị 分phần 者giả 。 一nhất 前tiền 後hậu 著trước 中trung 。 二nhị 中trung 著trước 前tiền 後hậu 。 二nhị 如như 即tức 下hạ 引dẫn 事sự 證chứng 二nhị 。 初sơ 引dẫn 現hiện 事sự 。 二nhị 此thử 中trung 下hạ 引dẫn 昔tích 事sự 二nhị 。 初sơ 正chánh 引dẫn 昔tích 緣duyên 。 荊kinh 溪khê 云vân 。 此thử 是thị 往vãng 日nhật 沙Sa 彌Di 者giả 。 佛Phật 是thị 和hòa 尚thượng 阿A 難Nan 是thị 闍xà 梨lê 。 二nhị 故cố 知tri 下hạ 結kết 淺thiển 顯hiển 深thâm 。 三tam 約ước 此thử 下hạ 總tổng 結kết 。 三tam 教giáo 迂# 曲khúc 名danh 飾sức 辭từ 。 圓viên 頓đốn 極cực 談đàm 名danh 直trực 語ngữ 。 如như 喜hỷ 根căn 等đẳng 者giả 如như 前tiền 記ký 。 擯bấn 法pháp 亦diệc 成thành 者giả 亦diệc 纔tài 也dã 。 又hựu 大đại 論luận 第đệ 八bát 云vân 。 苦khổ 行hạnh 頭đầu 陀đà 初sơ 中trung 後hậu 夜dạ 勤cần 心tâm 禪thiền 。 觀quán 苦khổ 而nhi 得đắc 道Đạo 聲Thanh 聞Văn 教giáo 。 觀quán 諸chư 法pháp 實thật 相tướng 。 無vô 縛phược 無vô 脫thoát 無vô 解giải 。 心tâm 得đắc 清thanh 淨tịnh 菩Bồ 薩Tát 教giáo 。 然nhiên 此thử 以dĩ 小tiểu 比tỉ 大đại 故cố 作tác 此thử 說thuyết 。 於ư 菩Bồ 薩Tát 圓viên 乘thừa 亦diệc 未vị 嘗thường 廢phế 於ư 禪thiền 觀quán 等đẳng 事sự 。 次thứ 文văn 分phần/phân 二nhị 。 初sơ 釋thích 輕khinh 慢mạn 。 二nhị 次thứ 復phục 下hạ 釋thích 取thủ 相tương/tướng 二nhị 。 初sơ 明minh 取thủ 相tương/tướng 成thành 非phi 以dĩ 釋thích 經kinh 文văn 二nhị 。 初sơ 約ước 經kinh 文văn 顯hiển 失thất 。 二nhị 如như 三tam 下hạ 舉cử 人nhân 師sư 示thị 過quá 二nhị 。 初sơ 明minh 諸chư 師sư 取thủ 相tương/tướng 。 三tam 時thời 等đẳng 者giả 。 古cổ 來lai 南nam 北bắc 通thông 用dụng 三tam 種chủng 判phán 教giáo 。 一nhất 頓đốn 謂vị 華hoa 嚴nghiêm 。 二nhị 漸tiệm 十thập 二nhị 年niên 前tiền 。 有hữu 相tương 教giáo 阿a 含hàm 經kinh 也dã 。 十thập 二nhị 年niên 後hậu 。 無vô 相tướng 教giáo 從tùng 般Bát 若Nhã 至chí 涅Niết 槃Bàn 也dã 。 三tam 不bất 定định 教giáo 。 謂vị 勝thắng 鬘man 光quang 明minh 等đẳng 。 非phi 頓đốn 漸tiệm 而nhi 明minh 佛Phật 性tánh 常thường 住trụ 故cố 名danh 偏thiên 方phương 不bất 定định 教giáo 。 虎hổ 丘khâu 岌# 師sư 更cánh 於ư 漸tiệm 教giáo 分phân 為vi 三tam 時thời 。 謂vị 有hữu 相tương/tướng 。 無vô 相tướng 。 常thường 住trụ 。 即tức 指chỉ 涅Niết 槃Bàn 為vi 常thường 住trụ 教giáo 也dã 。 四tứ 時thời 者giả 白bạch 馬mã 寺tự 宗tông 愛ái 師sư 判phán 漸tiệm 為vi 四tứ 。 三tam 不bất 異dị 前tiền 。 於ư 常thường 住trụ 前tiền 無vô 相tướng 後hậu 指chỉ 法pháp 華hoa 名danh 同đồng 歸quy 教giáo 。 五ngũ 時thời 者giả 道Đạo 場Tràng 觀quán 等đẳng 。 漸tiệm 更cánh 為vi 五ngũ 。 四tứ 不bất 異dị 前tiền 。 於ư 無vô 相tướng 後hậu 同đồng 歸quy 前tiền 指chỉ 今kim 淨tịnh 名danh 及cập 思tư 益ích 等đẳng 為vi 褒bao 貶biếm 抑ức 揚dương 教giáo 。 半bán 滿mãn 者giả 。 菩Bồ 提Đề 流lưu 支chi 以dĩ 十thập 二nhị 年niên 前tiền 為vi 半bán 字tự 。 十thập 二nhị 年niên 後hậu 是thị 滿mãn 字tự 。 四tứ 宗tông 者giả 光quang 統thống 判phán 教giáo 也dã 。 一nhất 因nhân 緣duyên 宗tông 。 指chỉ 毘tỳ 曇đàm 六lục 因nhân 四tứ 緣duyên 。 二nhị 假giả 名danh 宗tông 。 指chỉ 成thành 論luận 三tam 假giả 。 三tam 誑cuống 相tương/tướng 宗tông 。 指chỉ 大đại 品phẩm 三tam 論luận 。 四tứ 常thường 住trụ 宗tông 。 指chỉ 涅Niết 槃Bàn 華hoa 嚴nghiêm 。 六lục 宗tông 者giả 。 光quang 統thống 更cánh 開khai 四tứ 為vi 六lục 。 四tứ 如như 前tiền 。 指chỉ 法pháp 華hoa 為vi 真chân 宗tông 。 大đại 集tập 為vi 圓viên 宗tông 。 具cụ 載tái 法pháp 華hoa 玄huyền 義nghĩa 第đệ 十thập 卷quyển 。 二nhị 明minh 今kim 家gia 無vô 著trước 二nhị 。 初sơ 正chánh 明minh 無vô 著trước 。 三tam 教giáo 二nhị 教giáo 一nhất 教giáo 等đẳng 者giả 。 荊kinh 溪khê 云vân 。 三tam 亦diệc 秖kỳ 是thị 漸tiệm 等đẳng 三tam 教giáo 。 二nhị 即tức 頓đốn 漸tiệm 。 一nhất 謂vị 一nhất 音âm 。 無vô 教giáo 者giả 無vô 言ngôn 說thuyết 也dã 。 乃nãi 至chí 八bát 教giáo 隨tùy 宜nghi 用dụng 一nhất 。 而nhi 以dĩ 諸chư 教giáo 用dụng 兼kiêm 於ư 觀quán 。 更cánh 互hỗ 融dung 通thông 意ý 。 令linh 無vô 滯trệ 方phương 便tiện 入nhập 道đạo 。 若nhược 不bất 爾nhĩ 者giả 。 與dữ 外ngoại 何hà 殊thù 。 故cố 令linh 於ư 教giáo 以dĩ 起khởi 於ư 行hành 。 行hành 教giáo 相tương/tướng 盾# 以dĩ 悟ngộ 為vi 本bổn 。 介giới 爾nhĩ 有hữu 著trước 者giả 。 周chu 易dị 曰viết 。 憂ưu 悔hối 吝lận 者giả 存tồn 乎hồ 介giới 。 韓# 康khang 伯bá 注chú 云vân 。 介giới 纖tiêm 介giới 也dã 。 二nhị 自tự 執chấp 下hạ 斥xích 諸chư 師sư 二nhị 。 初sơ 大đại 師sư 斥xích 。 二nhị 南nam 岳nhạc 斥xích 。 二nhị 明minh 寂tịch 照chiếu 入nhập 道đạo 以dĩ 顯hiển 經kinh 意ý 二nhị 。 初sơ 標tiêu 示thị 。 營doanh 道đạo 猶do 云vân 修tu 道Đạo 也dã 。 二nhị 但đãn 下hạ 正chánh 釋thích 二nhị 。 初sơ 明minh 說thuyết 默mặc 互hỗ 資tư 成thành 益ích 二nhị 。 初sơ 正chánh 明minh 互hỗ 資tư 二nhị 。 初sơ 示thị 說thuyết 默mặc 該cai 收thu 。 二nhị 須tu 識thức 下hạ 明minh 互hỗ 資tư 成thành 益ích 三tam 。 初sơ 法pháp 二nhị 。 初sơ 明minh 對đối 病bệnh 設thiết 藥dược 。 二nhị 語ngữ 默mặc 下hạ 示thị 用dụng 治trị 適thích 時thời 。 二nhị 譬thí 。 三tam 合hợp 。 二nhị 故cố 大đại 下hạ 舉cử 得đắc 顯hiển 失thất 二nhị 。 初sơ 舉cử 互hỗ 資tư 之chi 得đắc 。 五ngũ 穀cốc 者giả 鄭trịnh 司ty 農nông 云vân 。 麻ma 黍thử 稷tắc 麥mạch 豆đậu 也dã 。 二nhị 若nhược 偏thiên 下hạ 顯hiển 取thủ 相tương/tướng 之chi 失thất 。 雖tuy 謂vị 懷hoài 常thường 子tử 等đẳng 者giả 。 雖tuy 自tự 謂vị 常thường 住trụ 之chi 子tử 托thác 在tại 聖thánh 胎thai 。 既ký 生sanh 偏thiên 著trước 長trường/trưởng 倫luân 生sanh 死tử 。 所sở 有hữu 佛Phật 性tánh 定định 不bất 顯hiển 發phát 。 其kỳ 猶do 石thạch 女nữ 不bất 生sanh 也dã 。 二nhị 若nhược 於ư 下hạ 明minh 說thuyết 默mặc 各các 有hữu 信tín 法pháp 二nhị 。 初sơ 聞văn 思tư 迴hồi 轉chuyển 釋thích 二nhị 。 初sơ 明minh 聖thánh 說thuyết 具cụ 信tín 法pháp 。 二nhị 明minh 聖thánh 默mặc 具cụ 信tín 法pháp 。 加gia 功công 慊khiểm/khiết 到đáo 等đẳng 者giả 。 慊khiểm/khiết 苦khổ 簟# 反phản 。 恨hận 也dã 。 加gia 功công 不bất 悟ngộ 所sở 以dĩ 自tự 恨hận 心tâm 生sanh 。 禮lễ 記ký 云vân 。 貴quý 不bất 慊khiểm/khiết 於ư 民dân 。 鄭trịnh 注chú 云vân 。 慊khiểm/khiết 恨hận 不bất 滿mãn 之chi 貌mạo 也dã 。 孟# 子tử 云vân 。 行hành 有hữu 不bất 慊khiểm/khiết 於ư 心tâm 。 注chú 云vân 慊khiểm/khiết 快khoái 也dã 。 其kỳ 義nghĩa 亦diệc 通thông 。 婁lâu 婁lâu 者giả 。 或hoặc 作tác 慺lâu 。 並tịnh 謹cẩn 敬kính 也dã 。 雖tuy 非phi 懈giải 謾man 而nhi 不bất 得đắc 悟ngộ 。 故cố 須tu 聽thính 法Pháp 取thủ 解giải 。 據cứ 此thử 明minh 信tín 法pháp 迴hồi 轉chuyển 人nhân 也dã 。 廣quảng 明minh 信tín 法pháp 相tướng 資tư 迴hồi 轉chuyển 等đẳng 。 具cụ 如như 止Chỉ 觀Quán 安an 心tâm 中trung 。 二nhị 又hựu 從tùng 下hạ 內nội 外ngoại 相tướng 資tư 釋thích 。 如như 聞văn 而nhi 行hành 是thị 法pháp 資tư 信tín 。 雖tuy 正chánh 從tùng 外ngoại 聞văn 而nhi 更cánh 假giả 內nội 自tự 思tư 惟duy 。 資tư 助trợ 得đắc 悟ngộ 故cố 。 如như 行hành 而nhi 聞văn 是thị 信tín 資tư 法pháp 。 雖tuy 正chánh 宜nghi 內nội 思tư 而nhi 必tất 假giả 外ngoại 聞văn 說thuyết 法Pháp 資tư 助trợ 得đắc 悟ngộ 故cố 。 二nhị 付phó 囑chúc 阿A 難Nan 二nhị 。 初sơ 敘tự 意ý 分phần/phân 文văn 二nhị 。 初sơ 敘tự 意ý 二nhị 。 初sơ 迹tích 。 二nhị 本bổn 。 二nhị 就tựu 此thử 下hạ 分phần/phân 科khoa 。 二nhị 要yếu 者giả 下hạ 隨tùy 文văn 釋thích 義nghĩa 。 得đắc 要yếu 即tức 得đắc 諸chư 法pháp 者giả 。 以dĩ 實thật 相tướng 必tất 諸chư 法pháp 諸chư 法pháp 即tức 實thật 相tướng 。 故cố 如như 得đắc 如như 意ý 則tắc 具cụ 眾chúng 寶bảo 也dã 。

維Duy 摩Ma 經Kinh 略Lược 疏Sớ/sơ 垂Thùy 裕# 記Ký 卷quyển 第đệ 十thập