Duy Ma Kinh Lược Sớ – Quyển 2

維Duy 摩Ma 經Kinh 略Lược 疏Sớ
Quyển 2
隋Tùy 智Trí 顗 說Thuyết 唐Đường 湛Trạm 然Nhiên 略Lược

維Duy 摩Ma 經Kinh 略Lược 疏Sớ/sơ 卷quyển 第đệ 二nhị

天thiên 台thai 沙Sa 門Môn 湛trạm 然nhiên 略lược

佛Phật 國quốc 品phẩm 之chi 二nhị

復phục 有hữu 萬vạn 梵Phạm 下hạ 三tam 辨biện 雜tạp 眾chúng 證chứng 成thành 不bất 謬mậu 。 此thử 中trung 具cụ 有hữu 大đại 小tiểu 凡phàm 聖thánh 故cố 名danh 為vi 雜tạp 。 此thử 有hữu 權quyền 實thật 。 實thật 隨tùy 業nghiệp 生sanh 。 若nhược 法Pháp 身thân 住trụ 二nhị 十thập 五ngũ 三tam 昧muội 。 應ưng 迹tích 受thọ 生sanh 此thử 謂vị 權quyền 也dã 。 故cố 上thượng 歎thán 菩Bồ 薩Tát 云vân 。 而nhi 生sanh 五ngũ 道đạo 。 以dĩ 現hiện 其kỳ 身thân 。 又hựu 下hạ 文văn 云vân 眾chúng 生sanh 病bệnh 。 則tắc 菩Bồ 薩Tát 病bệnh 。 此thử 諸chư 天thiên 等đẳng 。 預dự 座tòa 聞văn 經Kinh 者giả 今kim 傍bàng 大đại 經kinh 開khai 為vi 四tứ 句cú 。 彼bỉ 云vân 於ư 戒giới 緩hoãn 者giả 不bất 名danh 為vi 緩hoãn 。 於ư 乘thừa 緩hoãn 者giả 乃nãi 名danh 為vi 緩hoãn 。 解giải 此thử 多đa 途đồ 。 今kim 取thủ 義nghĩa 便tiện 用dụng 通thông 經kinh 文văn 。 但đãn 作tác 四tứ 句cú 。 一nhất 戒giới 乘thừa 俱câu 急cấp 。 二nhị 戒giới 緩hoãn 乘thừa 急cấp 。 三tam 戒giới 急cấp 乘thừa 緩hoãn 。 四tứ 乘thừa 戒giới 俱câu 緩hoãn 。 若nhược 通thông 論luận 戒giới 乘thừa 一nhất 切thiết 善thiện 法Pháp 。 一nhất 切thiết 觀quán 行hành 皆giai 通thông 乘thừa 戒giới 。 今kim 別biệt 判phán 者giả 三Tam 歸Quy 五Ngũ 戒Giới 。 十Thập 善Thiện 八bát 齋trai 出xuất 家gia 律luật 儀nghi 。 乃nãi 至chí 定định 共cộng 能năng 防phòng 身thân 口khẩu 遮già 惡ác 道Đạo 果Quả 得đắc 人nhân 天thiên 報báo 名danh 之chi 為vi 戒giới 。 若nhược 聞văn 經Kinh 生sanh 解giải 。 若nhược 觀quán 智trí 推thôi 尋tầm 四Tứ 諦Đế 十Thập 二Nhị 緣Duyên 。 生sanh 無vô 生sanh 理lý 。 智trí 能năng 破phá 惑hoặc 運vận 出xuất 三tam 界giới 。 名danh 之chi 為vi 乘thừa 。 故cố 大đại 品phẩm 云vân 。 有hữu 相tương/tướng 之chi 善thiện 。 不bất 動động 不bất 出xuất 。 無vô 相tướng 之chi 善thiện 能năng 動động 能năng 出xuất 。 但đãn 戒giới 有hữu 麁thô 細tế 乘thừa 有hữu 大đại 小tiểu 。 今kim 為vi 二nhị 別biệt 。 一nhất 玄huyền 釋thích 二nhị 帖# 文văn 。 玄huyền 釋thích 為vi 七thất 。 一nhất 值trị 佛Phật 不bất 同đồng 。 二nhị 信tín 法pháp 根căn 性tánh 。 三tam 大đại 小tiểu 根căn 性tánh 。 四tứ 頓đốn 漸tiệm 根căn 性tánh 。 五ngũ 應ưng 迹tích 同đồng 凡phàm 。 六lục 觀quán 心tâm 。 七thất 化hóa 他tha 。 一nhất 戒giới 乘thừa 緩hoãn 急cấp 值trị 佛Phật 不bất 同đồng 者giả 。 正chánh 釋thích 前tiền 四tứ 句cú 。 一nhất 戒giới 乘thừa 俱câu 急cấp 。 戒giới 急cấp 受thọ 人nhân 天thiên 報báo 乘thừa 急cấp 見kiến 佛Phật 得đắc 道Đạo 。 即tức 此thử 經Kinh 天thiên 人nhân 來lai 會hội 是thị 也dã 。 二nhị 戒giới 緩hoãn 乘thừa 急cấp 。 戒giới 緩hoãn 生sanh 三tam 惡ác 趣thú 。 乘thừa 急cấp 值trị 佛Phật 得đắc 道Đạo 。 今kim 龍long 神thần 等đẳng 皆giai 來lai 聽thính 法Pháp 者giả 是thị 也dã 。 乃nãi 至chí 說thuyết 方Phương 等Đẳng 陀đà 羅la 尼ni 時thời 。 婆bà 藪tẩu 從tùng 地địa 獄ngục 出xuất 。 將tương 諸chư 罪tội 人nhân 。 共cộng 來lai 聽thính 法Pháp 。 又hựu 諸chư 餓ngạ 鬼quỷ 。 亦diệc 來lai 聽thính 法Pháp 。 說thuyết 大đại 經kinh 時thời 諸chư 鬼quỷ 神thần 等đẳng 。 悉tất 皆giai 來lai 集tập 。 又hựu 說thuyết 大đại 品phẩm 時thời 佛Phật 放phóng 光quang 照chiếu 地địa 獄ngục 。 捨xả 報báo 生sanh 六lục 欲dục 天thiên 。 來lai 下hạ 聽thính 法Pháp 。 皆giai 是thị 往vãng 昔tích 。 戒giới 緩hoãn 乘thừa 急cấp 。 問vấn 三tam 惡ác 道đạo 處xứ 。 云vân 何hà 得đắc 道Đạo 。 答đáp 少thiểu 謂vị 不bất 得đắc 非phi 都đô 不bất 得đắc 。 大đại 論luận 云vân 如như 身thân 有hữu 黑hắc 黶yểm 雖tuy 非phi 黑hắc 人nhân 非phi 不bất 有hữu 黑hắc 。 三tam 戒giới 急cấp 乘thừa 緩hoãn 。 戒giới 急cấp 得đắc 人nhân 天thiên 身thân 乘thừa 緩hoãn 。 不bất 得đắc 值trị 佛Phật 。 設thiết 得đắc 值trị 佛Phật 亦diệc 不bất 聞văn 經Kinh 入nhập 道đạo 。 如như 舍Xá 衛Vệ 國Quốc 。 三tam 億ức 不bất 見kiến 佛Phật 三tam 億ức 見kiến 而nhi 不bất 聞văn 。 又hựu 上thượng 界giới 諸chư 天thiên 著trước 樂nhạo/nhạc/lạc 不bất 來lai 聽thính 法Pháp 皆giai 是thị 其kỳ 事sự 。 周chu 時thời 佛Phật 興hưng 星tinh 隕vẫn 如như 雨vũ 。 而nhi 此thử 土thổ/độ 不bất 見kiến 不bất 聞văn 。 亦diệc 其kỳ 義nghĩa 也dã 。 四tứ 戒giới 乘thừa 俱câu 緩hoãn 。 戒giới 緩hoãn 墮đọa 三tam 途đồ 乘thừa 緩hoãn 不bất 見kiến 佛Phật 。 流lưu 轉chuyển 生sanh 死tử 。 未vị 有hữu 邊biên 際tế 。 二nhị 兩lưỡng 行hành 不bất 同đồng 者giả 即tức 信tín 法pháp 也dã 。 一nhất 信tín 行hành 者giả 聞văn 慧tuệ 薰huân 習tập 所sở 成thành 。 悉tất 是thị 過quá 去khứ 。 多đa 聞văn 受thọ 持trì 讀đọc 誦tụng 。 聽thính 法Pháp 之chi 人nhân 。 二nhị 法pháp 行hành 者giả 修tu 慧tuệ 薰huân 習tập 所sở 成thành 。 即tức 是thị 過quá 去khứ 禪thiền 觀quán 之chi 人nhân 。 二nhị 行hành 各các 具cụ 戒giới 乘thừa 四tứ 句cú 類loại 前tiền 思tư 之chi 。 但đãn 此thử 中trung 二nhị 行hành 利lợi 鈍độn 有hữu 別biệt 。 利lợi 者giả 少thiểu 聞văn 便tiện 能năng 觀quán 達đạt 。 二nhị 種chủng 行hành 人nhân 必tất 請thỉnh 善thiện 之chi 。 三tam 大đại 小tiểu 不bất 同đồng 者giả 還hoàn 約ước 信tín 法pháp 各các 有hữu 大đại 小tiểu 。 初sơ 信tín 行hành 大Đại 乘Thừa 者giả 。 昔tích 聞văn 大Đại 乘Thừa 戒giới 乘thừa 俱câu 急cấp 。 戒giới 急cấp 生sanh 人nhân 天thiên 乘thừa 急cấp 還hoàn 聞văn 於ư 大đại 。 餘dư 三tam 句cú 類loại 前tiền 。 次thứ 小Tiểu 乘Thừa 信tín 行hành 者giả 。 昔tích 聞văn 小Tiểu 乘Thừa 戒giới 乘thừa 俱câu 急cấp 。 戒giới 急cấp 生sanh 人nhân 天thiên 乘thừa 急cấp 還hoàn 聞văn 於ư 小tiểu 。 三tam 句cú 可khả 知tri 。 二nhị 法pháp 行hành 大đại 小tiểu 戒giới 乘thừa 四tứ 句cú 准chuẩn 前tiền 可khả 知tri 。 但đãn 利lợi 鈍độn 為vi 異dị 。 四tứ 頓đốn 漸tiệm 根căn 性tánh 有hữu 二nhị 。 一nhất 頓đốn 大đại 二nhị 漸tiệm 大đại 。 頓đốn 大đại 有hữu 二nhị 。 一nhất 信tín 二nhị 法pháp 。 初sơ 大Đại 乘Thừa 信tín 行hành 頓đốn 根căn 性tánh 者giả 。 久cửu 遠viễn 聞văn 大đại 受thọ 持trì 讀đọc 誦tụng 解giải 說thuyết 書thư 寫tả 。 若nhược 乘thừa 戒giới 俱câu 急cấp 。 即tức 生sanh 人nhân 天thiên 。 以dĩ 釋Thích 梵Phạm 身thân 值trị 舍xá 那na 七thất 處xứ 九cửu 會hội 。 譬thí 如như 日nhật 出xuất 。 先tiên 照chiếu 高cao 山sơn 。 若nhược 戒giới 緩hoãn 乘thừa 急cấp 。 墮đọa 三tam 惡ác 道đạo 。 以dĩ 龍long 鬼quỷ 修tu 羅la 風phong 雨vũ 等đẳng 神thần 見kiến 於ư 舍xá 那na 聞văn 法Pháp 入nhập 道đạo 。 若nhược 戒giới 急cấp 乘thừa 緩hoãn 雖tuy 在tại 善thiện 道đạo 不bất 聞văn 頓đốn 說thuyết 。 若nhược 乘thừa 戒giới 俱câu 緩hoãn 墮đọa 三tam 惡ác 道đạo 。 不bất 見kiến 不bất 聞văn 。 次thứ 明minh 大Đại 乘Thừa 法Pháp 行hành 。 頓đốn 根căn 性tánh 人nhân 。 過quá 去khứ 學học 大Đại 乘Thừa 修tu 一nhất 心tâm 三tam 觀quán 。 戒giới 乘thừa 緩hoãn 急cấp 四tứ 句cú 類loại 信tín 行hành 可khả 知tri 。 但đãn 利lợi 鈍độn 少thiểu 異dị 。 二nhị 明minh 漸tiệm 大đại 信tín 法pháp 根căn 性tánh 人nhân 。 一nhất 信tín 行hành 漸tiệm 根căn 性tánh 者giả 。 既ký 無vô 頓đốn 機cơ 不bất 預dự 華hoa 嚴nghiêm 處xứ 會hội 之chi 說thuyết 。 猶do 有hữu 漸tiệm 機cơ 得đắc 聞văn 藏tạng 等đẳng 四tứ 味vị 。 戒giới 乘thừa 四tứ 句cú 類loại 前tiền 可khả 知tri 。 此thử 如như 大đại 經kinh 聞văn 毒độc 鼓cổ 聲thanh 近cận 遠viễn 皆giai 死tử 。 近cận 者giả 如như 聞văn 華hoa 嚴nghiêm 即tức 便tiện 信tín 受thọ 。 入nhập 如Như 來Lai 慧tuệ 。 遠viễn 者giả 即tức 如như 漸tiệm 悟ngộ 根căn 緣duyên 。 初sơ 作tác 二Nhị 乘Thừa 遠viễn 離ly 佛Phật 道Đạo 次thứ 聞văn 方Phương 等Đẳng 般Bát 若Nhã 。 至chí 法pháp 華hoa 涅Niết 槃Bàn 皆giai 以dĩ 如Như 來Lai 滅diệt 度độ 。 而nhi 滅diệt 度độ 之chi 。 五ngũ 味vị 相tương 生sanh 即tức 其kỳ 意ý 也dã 。 今kim 此thử 法Pháp 座tòa 而nhi 有hữu 八bát 部bộ 為vi 同đồng 聞văn 者giả 。 即tức 是thị 戒giới 乘thừa 俱câu 急cấp 戒giới 緩hoãn 乘thừa 急cấp 。 信tín 法pháp 大đại 小tiểu 漸tiệm 頓đốn 根căn 緣duyên 。 問vấn 戒giới 急cấp 乘thừa 緩hoãn 戒giới 乘thừa 俱câu 緩hoãn 何hà 當đương 得đắc 道Đạo 。 答đáp 值trị 佛Phật 為vi 作tác 俱câu 急cấp 因nhân 緣duyên 。 若nhược 不bất 值trị 佛Phật 者giả 正chánh 像tượng 法pháp 中trung 作tác 俱câu 急cấp 緣duyên 。 故cố 如Như 來Lai 遺di 囑chúc 令linh 依y 木mộc 叉xoa 念niệm 處xứ 修tu 道Đạo 。 又hựu 付phó 囑chúc 流lưu 通thông 皆giai 作tác 信tín 行hành 乘thừa 戒giới 俱câu 急cấp 因nhân 緣duyên 。 問vấn 若nhược 但đãn 作tác 俱câu 急cấp 因nhân 緣duyên 何hà 得đắc 復phục 有hữu 戒giới 緩hoãn 乘thừa 急cấp 根căn 緣duyên 。 答đáp 諸chư 佛Phật 如Như 來Lai 。 用dụng 安an 穩ổn 道đạo 。 為vi 作tác 因nhân 緣duyên 。 但đãn 眾chúng 生sanh 罪tội 垢cấu 深thâm 重trọng 而nhi 修tu 禪thiền 觀quán 行hành 。 不bất 能năng 淨tịnh 持trì 禁cấm 戒giới 。 致trí 成thành 戒giới 緩hoãn 乘thừa 急cấp 之chi 緣duyên 。 雖tuy 復phục 戒giới 緩hoãn 墮đọa 三tam 惡ác 道đạo 。 若nhược 值trị 彌Di 勒Lặc 千thiên 佛Phật 得đắc 聞văn 漸tiệm 頓đốn 便tiện 得đắc 入nhập 道đạo 。 大đại 經Kinh 云vân 於ư 戒giới 緩hoãn 者giả 不bất 名danh 為vi 緩hoãn 。 於ư 乘thừa 緩hoãn 者giả 乃nãi 名danh 為vi 緩hoãn 。 乘thừa 緩hoãn 戒giới 急cấp 雖tuy 生sanh 人nhân 天thiên 不phủ 。 值trị 佛Phật 聞văn 法Pháp 。 果quả 報báo 若nhược 盡tận 。 流lưu 轉chuyển 生sanh 死tử 。 故cố 云vân 寧ninh 為vi 調Điều 達Đạt 。 死tử 入nhập 地địa 獄ngục 。 不bất 作tác 藍lam 弗phất 。 生sanh 天thiên 受thọ 樂lạc 。 調Điều 達Đạt 本bổn 得đắc 煖Noãn 法Pháp 。 惡ác 業nghiệp 因nhân 緣duyên 。 退thoái 墮đọa 地địa 獄ngục 。 出xuất 得đắc 人nhân 成thành 辟Bích 支Chi 佛Phật 。 聰thông 明minh 利lợi 智trí 。 過quá 舍Xá 利Lợi 弗Phất 。 欝Uất 頭Đầu 藍Lam 弗Phất 。 雖tuy 得đắc 生sanh 天thiên 。 天thiên 福phước 報báo 盡tận 即tức 墮đọa 三tam 途đồ 。 生sanh 死tử 流lưu 轉chuyển 。 未vị 有hữu 邊biên 際tế 。 五ngũ 菩Bồ 薩Tát 應ưng 迹tích 者giả 。 為vi 接tiếp 有hữu 緣duyên 見kiến 佛Phật 聞văn 法Pháp 。 住trụ 二nhị 十thập 五ngũ 三tam 昧muội 。 應ưng 二nhị 十thập 五ngũ 有hữu 。 受thọ 四tứ 惡ác 趣thú 身thân 。 是thị 無vô 垢cấu 。 不bất 退thoái 。 心tâm 樂nhạo/nhạc/lạc 。 歡hoan 喜hỷ 。 四tứ 種chủng 三tam 昧muội 慈từ 善thiện 根căn 力lực 。 為vi 引dẫn 戒giới 緩hoãn 乘thừa 急cấp 信tín 法pháp 大đại 小tiểu 頓đốn 漸tiệm 根căn 性tánh 來lai 。 聽thính 頓đốn 漸tiệm 之chi 教giáo 令linh 得đắc 入nhập 道đạo 。 若nhược 俱câu 緩hoãn 者giả 作tác 俱câu 急cấp 緣duyên 。 次thứ 住trụ 如như 幻huyễn 等đẳng 二nhị 十thập 五ngũ 三tam 昧muội 。 慈từ 善thiện 根căn 力lực 。 受thọ 人nhân 天thiên 身thân 。 為vi 引dẫn 俱câu 急cấp 信tín 法pháp 大đại 小tiểu 漸tiệm 頓đốn 眾chúng 生sanh 。 聽thính 漸tiệm 頓đốn 之chi 教giáo 令linh 得đắc 入nhập 道đạo 。 亦diệc 為vi 戒giới 急cấp 乘thừa 緩hoãn 作tác 俱câu 急cấp 緣duyên 。 今kim 此thử 法Pháp 座tòa 八bát 部bộ 四tứ 眾chúng 。 有hữu 法Pháp 身thân 菩Bồ 薩Tát 現hiện 受thọ 其kỳ 身thân 即tức 此thử 義nghĩa 也dã 。 六lục 約ước 觀quán 心tâm 。 若nhược 觀quán 行hành 人nhân 。 大đại 小tiểu 兩lưỡng 乘thừa 。 乘thừa 戒giới 四tứ 句cú 受thọ 何hà 等đẳng 身thân 。 得đắc 見kiến 彌Di 勒Lặc 。 聞văn 何hà 等đẳng 法pháp 。 若nhược 不bất 見kiến 不bất 聞văn 。 不bất 得đắc 入nhập 道đạo 。 得đắc 失thất 可khả 知tri 。 若nhược 無vô 禪thiền 觀quán 讀đọc 誦tụng 說thuyết 法Pháp 即tức 成thành 信tín 行hành 。 戒giới 急cấp 乘thừa 緩hoãn 得đắc 失thất 可khả 知tri 。 七thất 化hóa 他tha 者giả 。 若nhược 觀quán 行hành 講giảng 說thuyết 當đương 自tự 省tỉnh 心tâm 行hành 。 用dụng 此thử 四tứ 意ý 分phân 別biệt 得đắc 失thất 。 即tức 見kiến 所sở 化hóa 之chi 者giả 行hành 業nghiệp 不bất 同đồng 。 未vị 來lai 昇thăng 沈trầm 宛uyển 然nhiên 可khả 識thức 。 當đương 以dĩ 此thử 意ý 。 而nhi 化hóa 導đạo 之chi 。 二nhị 釋thích 經kinh 文văn 。 就tựu 雜tạp 眾chúng 為vi 四tứ 。 一nhất 梵Phạm 天Thiên 眾chúng 。 二nhị 釋thích 天thiên 眾chúng 。 三tam 八bát 部bộ 眾chúng 。 四tứ 四tứ 部bộ 眾chúng 。 初sơ 萬vạn 梵Phạm 天Thiên 王Vương 者giả 。 梵Phạm 是thị 西tây 音âm 此thử 云vân 離ly 。 或hoặc 云vân 淨tịnh 行hạnh 。 梵Phạm 王Vương 是thị 娑sa 婆bà 主chủ 住trụ 初sơ 禪thiền 中trung 間gian 。 毘tỳ 曇đàm 云vân 。 二nhị 禪thiền 已dĩ 上thượng 無vô 言ngôn 語ngữ 法pháp 故cố 不bất 立lập 王vương 法pháp 。 瓔anh 珞lạc 禪thiền 禪thiền 皆giai 有hữu 梵Phạm 王Vương 。 今kim 謂vị 但đãn 加gia 修tu 無vô 量lượng 心tâm 報báo 勝thắng 為vi 王vương 無vô 統thống 御ngự 也dã 。 初sơ 禪thiền 有hữu 覺giác 觀quán 言ngôn 語ngữ 則tắc 有hữu 主chủ 領lãnh 。 故cố 作tác 世thế 主chủ 。 此thử 由do 往vãng 昔tích 戒giới 乘thừa 俱câu 急cấp 領lãnh 初sơ 禪thiền 眾chúng 來lai 聽thính 法Pháp 也dã 。 若nhược 應ưng 迹tích 者giả 住trụ 白bạch 色sắc 三tam 昧muội 。 種chủng 種chủng 三tam 昧muội 。 力lực 薰huân 故cố 生sanh 初sơ 禪thiền 。 引dẫn 實thật 梵Phạm 眾chúng 來lai 聽thính 法Pháp 也dã 。 尸thi 棄khí 者giả 此thử 云vân 火hỏa 。 或hoặc 云vân 火hỏa 首thủ 。 又hựu 言ngôn 蠡lễ 髻kế 。 肉nhục 髻kế 似tự 蠡lễ 故cố 也dã 。 望vọng 法pháp 華hoa 序tự 恐khủng 是thị 二nhị 禪thiền 王vương 也dã 。 所sở 言ngôn 等đẳng 者giả 。 等đẳng 三tam 四tứ 禪thiền 也dã 。 實thật 行hạnh 可khả 知tri 。 若nhược 應ưng 迹tích 者giả 是thị 住trụ 雙song 雷lôi 音âm 霔# 雨vũ 三tam 種chủng 三tam 昧muội 。 引dẫn 諸chư 梵Phạm 眾chúng 來lai 也dã 。 問vấn 何hà 故cố 從tùng 餘dư 四tứ 天thiên 下hạ 來lai 。 答đáp 上thượng 界giới 處xứ 空không 來lai 處xứ 難nan 知tri 。 以dĩ 下hạ 擬nghĩ 上thượng 故cố 言ngôn 從tùng 餘dư 四tứ 天thiên 下hạ 來lai 也dã 。

復phục 有hữu 至chí 會hội 座tòa 次thứ 明minh 釋thích 天thiên 眾chúng 。 地địa 居cư 天thiên 主chủ 釋Thích 提Đề 桓Hoàn 因Nhân 。 翻phiên 為vi 能năng 作tác 。 若nhược 此thử 間gian 帝Đế 釋Thích 是thị 昔tích 迦Ca 葉Diếp 佛Phật 。 滅diệt 後hậu 有hữu 一nhất 女nữ 人nhân 。 發phát 心tâm 修tu 塔tháp 。

復phục 有hữu 三tam 十thập 二nhị 。 人nhân 發phát 心tâm 助trợ 修tu 。 修tu 塔tháp 功công 德đức 為vì 忉Đao 利Lợi 天Thiên 主chủ 。 其kỳ 助trợ 修tu 者giả 而nhi 作tác 輔phụ 臣thần 。 君quân 臣thần 合hợp 之chi 名danh 。 三Tam 十Thập 三Tam 天Thiên 。 以dĩ 乘thừa 急cấp 故cố 。 同đồng 來lai 聽thính 法Pháp 。 若nhược 作tác 應ưng 迹tích 君quân 臣thần 皆giai 是thị 難nan 伏phục 三tam 昧muội 之chi 力lực 。 薰huân 生sanh 彼bỉ 天thiên 。 為vi 引dẫn 諸chư 著trước 樂nhạo/nhạc/lạc 者giả 共cộng 來lai 聽thính 法Pháp 。 言ngôn 從tùng 餘dư 者giả 一nhất 四tứ 天thiên 下hạ 。 但đãn 一nhất 天thiên 帝đế 。 既ký 有hữu 萬vạn 二nhị 千thiên 。 故cố 云vân 從tùng 餘dư 四tứ 天thiên 下hạ 來lai 也dã 。 問vấn 勝thắng 天thiên 甚thậm 多đa 何hà 故cố 別biệt 出xuất 。 梵Phạm 王Vương 帝Đế 釋Thích 。 答đáp 梵Phạm 王Vương 是thị 世thế 界giới 主chủ 天thiên 。 帝đế 是thị 地địa 居cư 天thiên 主chủ 。 皆giai 是thị 請thỉnh 佛Phật 轉chuyển 法Pháp 輪luân 主chủ 。 又hựu 並tịnh 是thị 佛Phật 檀đàn 越việt 故cố 先tiên 別biệt 列liệt 證chứng 經kinh 親thân 故cố 。

并tinh 餘dư 至chí 會hội 座tòa 三tam 列liệt 八bát 部bộ 眾chúng 。 八bát 部bộ 義nghĩa 多đa 有hữu 所sở 關quan 。 今kim 略lược 案án 文văn 釋thích 也dã 。 大đại 威uy 力lực 者giả 通thông 貫quán 八bát 部bộ 。 上thượng 文văn 但đãn 出xuất 梵Phạm 釋Thích 今kim 更cánh 總tổng 舉cử 欲dục 界giới 五ngũ 天thiên 及cập 四tứ 禪thiền 中trung 五ngũ 那na 含hàm 天thiên 。 各các 有hữu 王vương 及cập 眷quyến 屬thuộc 。 俱câu 來lai 聽thính 法Pháp 。 實thật 行hạnh 可khả 知tri 。 若nhược 是thị 權quyền 迹tích 生sanh 此thử 等đẳng 天thiên 者giả 。 住trụ 不Bất 動Động 三Tam 昧Muội 。 生sanh 四Tứ 天Thiên 王Vương 天Thiên 。 悅duyệt 意ý 生sanh 炎diễm 魔ma 。 青thanh 色sắc 生sanh 兜Đâu 率Suất 。 黃hoàng 色sắc 生sanh 化hóa 樂nhạo/nhạc/lạc 。 赤xích 色sắc 生sanh 他tha 化hóa 。 照chiếu 鏡kính 生sanh 那na 含hàm 。 皆giai 為vi 引dẫn 諸chư 天thiên 來lai 聽thính 法pháp 也dã 。 問vấn 無vô 想tưởng 無vô 色sắc 何hà 故cố 不bất 來lai 。 答đáp 無vô 想tưởng 是thị 外ngoại 道đạo 天thiên 。 菩Bồ 薩Tát 住trụ 如như 空không 三tam 昧muội 。 亦diệc 生sanh 於ư 彼bỉ 。 從tùng 多đa 為vi 論luận 。 戒giới 急cấp 乘thừa 緩hoãn 多đa 不bất 來lai 也dã 。 四tứ 無vô 色sắc 天thiên 菩Bồ 薩Tát 住trụ 無vô 礙ngại 三tam 昧muội 生sanh 空không 處xứ 。 常thường 生sanh 識thức 處xứ 。 樂nhạo 生sanh 不bất 用dụng 處xứ 。 我ngã 生sanh 非Phi 有Hữu 想Tưởng 非Phi 無Vô 想Tưởng 處Xứ 。 但đãn 彼bỉ 天thiên 無vô 色sắc 不bất 來lai 聽thính 法Pháp 。 設thiết 來lai 不bất 見kiến 不bất 可khả 為vi 證chứng 。 此thử 等đẳng 未vị 辨biện 故cố 重trọng/trùng 云vân 諸chư 天thiên 。 龍long 者giả 是thị 畜súc 生sanh 道đạo 正chánh 報báo 似tự 蛇xà 。 依y 報báo 七thất 寶bảo 宮cung 殿điện 。 與dữ 天thiên 相tương 似tự 。 亦diệc 能năng 變biến 形hình 為vi 端đoan 正chánh 人nhân 。 戒giới 緩hoãn 乘thừa 急cấp 故cố 也dã 。 亦diệc 如như 僧Tăng 護Hộ 比Bỉ 丘Khâu 。 為vi 四tứ 龍long 說thuyết 法Pháp 聞văn 即tức 得đắc 悟ngộ 。 神thần 夜dạ 叉xoa 者giả 皆giai 是thị 鬼quỷ 道đạo 。 夜dạ 叉xoa 此thử 云vân 輕khinh 疾tật 有hữu 三tam 種chủng 。 一nhất 在tại 地địa 。 二nhị 在tại 空không 。 三tam 為vi 諸chư 天thiên 給cấp 使sử 。 毀hủy 戒giới 故cố 墮đọa 鬼quỷ 神thần 。 以dĩ 惡ác 毒độc 故cố 受thọ 夜dạ 叉xoa 身thân 。 往vãng 修tu 乘thừa 故cố 。 見kiến 佛Phật 聞văn 法Pháp 。 少thiểu 行hành 布bố 施thí 微vi 有hữu 果quả 報báo 。 車xa 馬mã 施thí 故cố 故cố 能năng 飛phi 空không 。 乾càn 闥thát 婆bà 此thử 云vân 香hương 陰ấm 。 此thử 亦diệc 凌lăng 空không 之chi 神thần 。 不bất 噉đạm 酒tửu 肉nhục 。 唯duy 香hương 資tư 陰ấm 。 又hựu 云vân 是thị 天thiên 主chủ 幢tràng 倒đảo 樂nhạo/nhạc/lạc 神thần 居cư 十thập 寶bảo 山sơn 。 身thân 黑hắc 相tương/tướng 現hiện 即tức 上thượng 天thiên 奏tấu 樂nhạo/nhạc/lạc 。 往vãng 世thế 好hảo/hiếu 觀quán 聽thính 妓kỹ 樂nhạc 。 戒giới 緩hoãn 故cố 墮đọa 神thần 行hành 施thí 。 故cố 果quả 報báo 似tự 天thiên 。 阿a 修tu 羅la 舊cựu 云vân 無vô 酒tửu 。 或hoặc 云vân 身thân 大đại 。 採thải 四tứ 天thiên 下hạ 華hoa 於ư 海hải 釀# 酒tửu 不bất 成thành 。 故cố 言ngôn 無vô 酒tửu 。 又hựu 云vân 非phi 天thiên 。 此thử 神thần 果quả 報báo 最tối 勝thắng 隣lân 次thứ 諸chư 天thiên 。 而nhi 非phi 天thiên 也dã 。 又hựu 云vân 不bất 端đoan 正chánh 。 唯duy 生sanh 女nữ 舍xá 脂chi 。 端đoan 正chánh 絕tuyệt 倫luân 。 眷quyến 屬thuộc 皆giai 醜xú 故cố 云vân 不bất 端đoan 正chánh 也dã 。 又hựu 云vân 男nam 醜xú 女nữ 端đoan 正chánh 。 往vãng 昔tích 嫉tật 妬đố 惱não 他tha 故cố 恆hằng 多đa 怖bố 畏úy 。 迦ca 樓lâu 羅la 此thử 云vân 金kim 翅sí 鳥điểu 。 畜súc 生sanh 道đạo 攝nhiếp 多đa 慢mạn 故cố 墮đọa 。 以dĩ 行hành 施thí 故cố 頸cảnh 。 有hữu 如như 意ý 珠châu 。 以dĩ 龍long 為vi 食thực 。 權quyền 者giả 華hoa 嚴nghiêm 云vân 。 法Pháp 身thân 金kim 翅sí 鳥điểu 四tứ 如như 意ý 為vi 足túc 。 慈từ 悲bi 明minh 淨tịnh 眼nhãn 。 住trụ 一Nhất 切Thiết 智Trí 樹thụ 。 菩Bồ 薩Tát 金kim 翅sí 王vương 。 生sanh 死tử 大đại 海hải 。 中trung 搏bác 撮toát 天thiên 人nhân 龍long 安an 置trí 涅Niết 槃Bàn 岸ngạn 。 此thử 是thị 住trụ 不bất 退thoái 三tam 昧muội 金kim 翅sí 法Pháp 門môn 。 當đương 知tri 法Pháp 身thân 住trụ 諸chư 三tam 昧muội 。 龍long 神thần 修tu 羅la 等đẳng 皆giai 有hữu 法Pháp 門môn 。 類loại 金kim 翅sí 可khả 知tri 。 緊khẩn 那na 羅la 此thử 云vân 疑nghi 神thần 。 頭đầu 上thượng 有hữu 角giác 是thị 諸chư 天thiên 糸mịch 竹trúc 之chi 神thần 。 果quả 報báo 少thiểu 劣liệt 乾càn 闥thát 婆bà 也dã 。 好hiếu 樂nhạo 音âm 樂nhạc 生sanh 鬼quỷ 神thần 道đạo 還hoàn 作tác 樂nhạc 神thần 。 少thiểu 修tu 功công 德đức 微vi 有hữu 果quả 報báo 。 菩Bồ 薩Tát 住trụ 心tâm 樂nhạo/nhạc/lạc 三tam 昧muội 力lực 能năng 摧tồi 生sanh 也dã 。 摩ma 睺hầu 羅la 伽già 。 此thử 是thị 蟒mãng 神thần 。 亦diệc 云vân 地địa 龍long 。 無vô 足túc 腹phúc 行hành 神thần 。 即tức 世thế 間gian 廟miếu 神thần 受thọ 人nhân 酒tửu 肉nhục 悉tất 入nhập 蟒mãng 腹phúc 。 毀hủy 戒giới 邪tà 諂siểm 多đa 嗔sân 。 少thiểu 施thí 貪tham 嗜thị 酒tửu 肉nhục 。 戒giới 緩hoãn 墮đọa 鬼quỷ 神thần 。 多đa 嗔sân 虫trùng 入nhập 其kỳ 身thân 而nhi 唼xiệp 食thực 之chi 。 昔tích 少thiểu 施thí 謙khiêm 敬kính 得đắc 人nhân 供cúng 養dường 。 乘thừa 急cấp 值trị 佛Phật 聞văn 法Pháp 。 上thượng 來lai 皆giai 乘thừa 戒giới 俱câu 急cấp 。 戒giới 緩hoãn 乘thừa 急cấp 。 故cố 來lai 聽thính 法Pháp 。 所sở 以dĩ 經kinh 初sơ 皆giai 有hữu 八bát 部bộ 。 八bát 部bộ 一nhất 一nhất 皆giai 約ước 信tín 法pháp 大đại 小tiểu 頓đốn 漸tiệm 根căn 緣duyên 。 類loại 前tiền 可khả 知tri 。

諸chư 比Bỉ 丘Khâu 至chí 會hội 坐tọa 四tứ 列liệt 四tứ 眾chúng 。 比Bỉ 丘Khâu 名danh 含hàm 三tam 義nghĩa 如như 前tiền 釋thích 。 尼ni 者giả 女nữ 也dã 。 古cổ 經Kinh 云vân 除trừ 饉cận 男nam 除trừ 饉cận 女nữ 。 優Ưu 婆Bà 塞Tắc 優Ưu 婆Bà 夷Di 此thử 云vân 清thanh 信tín 士sĩ 清thanh 信tín 女nữ 。 亦diệc 云vân 善thiện 宿túc 男nam 善thiện 宿túc 女nữ 。 雖tuy 在tại 居cư 家gia 持trì 五Ngũ 戒Giới 。 男nam 女nữ 不bất 同đồng 宿túc 故cố 云vân 善thiện 宿túc 。 此thử 解giải 未vị 可khả 定định 用dụng 。 此thử 皆giai 戒giới 乘thừa 俱câu 急cấp 。 戒giới 急cấp 生sanh 人nhân 道đạo 乘thừa 急cấp 值trị 佛Phật 聞văn 法Pháp 為vi 弟đệ 子tử 。 問vấn 四tứ 眾chúng 既ký 皆giai 有hữu 戒giới 乘thừa 俱câu 急cấp 。 何hà 以dĩ 有hữu 在tại 家gia 出xuất 家gia 。 答đáp 樂nhạo/nhạc/lạc 厭yếm 不bất 同đồng 。 雖tuy 俱câu 好hảo/hiếu 佛Phật 法Pháp 有hữu 樂nhạo/nhạc/lạc 披phi 剪tiễn 入nhập 道đạo 。 有hữu 樂nhạo/nhạc/lạc 素tố 服phục 形hình 不bất 厭yếm 離ly 故cố 不bất 等đẳng 也dã 。 菩Bồ 薩Tát 住trụ 日nhật 光quang 月nguyệt 光quang 如như 幻huyễn 熱nhiệt 炎diễm 四tứ 種chủng 三tam 昧muội 。 生sanh 四tứ 天thiên 下hạ 為vi 四tứ 眾chúng 弟đệ 子tử 。 引dẫn 諸chư 凡phàm 夫phu 聽thính 法Pháp 入nhập 道đạo 。

彼bỉ 時thời 佛Phật 與dữ 下hạ 訖ngật 七thất 言ngôn 偈kệ 是thị 別biệt 序tự 。 所sở 以dĩ 現hiện 瑞thụy 敘tự 述thuật 皆giai 表biểu 。 欲dục 說thuyết 此thử 經Kinh 。 故cố 現hiện 相tướng 不bất 同đồng 餘dư 經kinh 。 此thử 為vi 二nhị 。 一nhất 從tùng 彼bỉ 時thời 佛Phật 與dữ 至chí 長trường/trưởng 行hành 盡tận 名danh 發phát 起khởi 序tự 。 二nhị 從tùng 長trưởng 者giả 子tử 說thuyết 偈kệ 竟cánh 名danh 敘tự 述thuật 序tự 。 一nhất 發phát 起khởi 者giả 即tức 是thị 現hiện 相tướng 別biệt 表biểu 。 欲dục 說thuyết 此thử 經Kinh 。 但đãn 相tương/tướng 以dĩ 表biểu 發phát 為vi 義nghĩa 。 故cố 現hiện 三tam 瑞thụy 表biểu 於ư 欲dục 說thuyết 三tam 德đức 法Pháp 身thân 三tam 種chủng 淨tịnh 土độ 。 一nhất 現hiện 巍nguy 巍nguy 尊tôn 特đặc 之chi 身thân 表biểu 欲dục 說thuyết 真chân 性tánh 解giải 脫thoát 法Pháp 身thân 之chi 體thể 。 亦diệc 表biểu 欲dục 說thuyết 性tánh 淨tịnh 真chân 境cảnh 常thường 寂tịch 光quang 國quốc 。 二nhị 長trưởng 者giả 子tử 。 獻hiến 五ngũ 百bách 蓋cái 。 佛Phật 之chi 威uy 神thần 。 合hợp 為vi 一nhất 蓋cái 。 表biểu 欲dục 說thuyết 眾chúng 因nhân 圓viên 聚tụ 合hợp 成thành 一nhất 實thật 慧tuệ 解giải 脫thoát 圓viên 報báo 法Pháp 身thân 。 亦diệc 表biểu 欲dục 說thuyết 圓viên 淨tịnh 實thật 報báo 之chi 國quốc 。 三tam 現hiện 三Tam 千Thiên 國Quốc 土Độ 。 諸chư 佛Phật 說thuyết 法Pháp 。 悉tất 現hiện 蓋cái 中trung 。 此thử 是thị 無vô 方phương 大đại 用dụng 。 表biểu 欲dục 說thuyết 方phương 便tiện 解giải 脫thoát 應ưng 身thân 。 亦diệc 表biểu 欲dục 說thuyết 方phương 便tiện 應ưng 土thổ/độ 。 問vấn 何hà 以dĩ 得đắc 知tri 。 現hiện 尊tôn 特đặc 身thân 表biểu 欲dục 說thuyết 不bất 思tư 議nghị 。 真chân 性tánh 解giải 脫thoát 法Pháp 身thân 耶da 。 答đáp 大đại 品phẩm 明minh 尊tôn 特đặc 之chi 身thân 以dĩ 須Tu 彌Di 映ánh 海hải 為ví 喻dụ 。 眾chúng 山sơn 無vô 能năng 及cập 者giả 。 此thử 經Kinh 亦diệc 爾nhĩ 。

復phục 次thứ 法pháp 華hoa 明minh 長trưởng 者giả 所sở 止chỉ 一nhất 城thành 威uy 德đức 特đặc 尊tôn 。 窮cùng 子tử 驚kinh 避tị 。 此thử 是thị 如Như 來Lai 。 示thị 尊tôn 特đặc 身thân 。 說thuyết 華hoa 嚴nghiêm 教giáo 小tiểu 機cơ 不bất 堪kham 。 是thị 故cố 遠viễn 避tị 即tức 脫thoát 瓔anh 珞lạc 。 著trước 弊tệ 垢cấu 衣y 。 此thử 是thị 作tác 老lão 比Bỉ 丘Khâu 身thân 擬nghĩ 說thuyết 三tam 藏tạng 教giáo 。 過quá 是thị 已dĩ 後hậu 。 心tâm 相tương 體thể 信tín 。 入nhập 出xuất 無vô 難nan 。 出xuất 現hiện 弊tệ 衣y 入nhập 現hiện 威uy 德đức 。 即tức 是thị 現hiện 尊tôn 特đặc 身thân 說thuyết 方Phương 等Đẳng 教giáo 。 長trưởng 者giả 宅trạch 內nội 現hiện 威uy 德đức 身thân 命mạng 於ư 窮cùng 子tử 領lãnh 知tri 家gia 業nghiệp 。 是thị 現hiện 尊tôn 特đặc 身thân 命mạng 善thiện 吉cát 等đẳng 為vi 諸chư 菩Bồ 薩Tát 。 轉chuyển 教giáo 說thuyết 般Bát 若Nhã 也dã 。 又hựu 在tại 宅trạch 內nội 集tập 國quốc 王vương 大đại 臣thần 。 定định 父phụ 子tử 天thiên 性tánh 。 汝nhữ 實thật 我ngã 子tử 。 我ngã 實thật 汝nhữ 父phụ 。 即tức 是thị 法pháp 華hoa 現hiện 尊tôn 特đặc 身thân 為vì 諸chư 聲Thanh 聞Văn 。 授thọ 記ký 時thời 也dã 。 初sơ 見kiến 遠viễn 避tị 次thứ 。 入nhập 出xuất 無vô 難nan 。 次thứ 則tắc 領lãnh 知tri 眾chúng 物vật 。 後hậu 則tắc 定định 父phụ 子tử 天thiên 性tánh 。 凡phàm 四tứ 度độ 現hiện 尊tôn 貴quý 長trưởng 者giả 。 瓔anh 珞lạc 嚴nghiêm 身thân 。 皆giai 譬thí 釋Thích 迦Ca 勝thắng 應ưng 尊tôn 特đặc 之chi 身thân 光quang 明minh 色sắc 像tượng 。 無vô 量lượng 無vô 邊biên 。 悉tất 表biểu 欲dục 說thuyết 實thật 相tướng 法Pháp 身thân 。 此thử 方Phương 等Đẳng 教giáo 入nhập 出xuất 無vô 難nan 。 雖tuy 復phục 出xuất 處xứ 草thảo 菴am 見kiến 弊tệ 衣y 。 長trưởng 者giả 入nhập 宅trạch 猶do 見kiến 現hiện 瓔anh 珞lạc 身thân 。 瓔anh 珞lạc 長trưởng 者giả 即tức 是thị 。 今kim 佛Phật 。 與dữ 無vô 量lượng 大đại 眾chúng 。 恭cung 敬kính 圍vi 遶nhiễu 。 現hiện 尊tôn 特đặc 身thân 。 問vấn 那na 知tri 現hiện 尊tôn 特đặc 身thân 表biểu 說thuyết 法Pháp 身thân 。 答đáp 法pháp 華hoa 云vân 我ngã 以dĩ 相tướng 嚴nghiêm 身thân 。 光quang 明minh 照chiếu 世thế 間gian 。 無vô 量lượng 眾chúng 所sở 尊tôn 。 為vi 說thuyết 實thật 相tướng 印ấn 。 大đại 品phẩm 云vân 諸chư 法pháp 實thật 相tướng 即tức 是thị 佛Phật 。 問vấn 何hà 得đắc 復phục 表biểu 寂tịch 光quang 淨tịnh 土độ 。 答đáp 此thử 經Kinh 既ký 以dĩ 佛Phật 國quốc 為vi 宗tông 。 豈khởi 不bất 即tức 表biểu 淨tịnh 境cảnh 之chi 國quốc 。 法Pháp 身thân 即tức 土thổ/độ 離ly 身thân 無vô 土thổ/độ 。 土thổ/độ 即tức 法Pháp 身thân 離ly 土thổ/độ 無vô 身thân 。 但đãn 真Chân 如Như 實thật 相tướng 。 非phi 智trí 非phi 境cảnh 。 說thuyết 智trí 說thuyết 境cảnh 非phi 身thân 非phi 土thổ/độ 說thuyết 身thân 說thuyết 土thổ/độ 。 既ký 表biểu 於ư 身thân 即tức 是thị 表biểu 土thổ/độ 。 故cố 金kim 剛cang 論luận 云vân 智trí 習tập 唯duy 識thức 通thông 。 如như 是thị 取thủ 淨tịnh 土độ 非phi 形hình 第đệ 一nhất 體thể 。 非phi 莊trang 嚴nghiêm 莊trang 嚴nghiêm 。 此thử 經Kinh 言ngôn 隨tùy 其kỳ 心tâm 淨tịnh 。 則tắc 佛Phật 土độ 淨tịnh 。 表biểu 說thuyết 實thật 相tướng 真chân 心tâm 豈khởi 非phi 表biểu 說thuyết 常thường 寂tịch 光quang 土thổ/độ 。 但đãn 表biểu 身thân 義nghĩa 通thông 通thông 前tiền 普phổ 集tập 表biểu 土thổ/độ 義nghĩa 別biệt 。 別biệt 表biểu 佛Phật 國quốc 。 問vấn 合hợp 蓋cái 現hiện 土thổ/độ 何hà 得đắc 知tri 表biểu 報báo 應ứng 身thân 土thổ/độ 。 答đáp 五ngũ 百bách 小tiểu 蓋cái 合hợp 成thành 其kỳ 一nhất 。 豈khởi 非phi 表biểu 眾chúng 因nhân 合hợp 成thành 一nhất 果quả 。 一nhất 果quả 者giả 即tức 是thị 圓viên 報báo 法Pháp 身thân 。 身thân 即tức 有hữu 土thổ/độ 。 故cố 文văn 中trung 菩Bồ 薩Tát 修tu 檀đàn 等đẳng 行hành 。 成thành 佛Phật 之chi 時thời 。 如như 是thị 眾chúng 生sanh 。 來lai 生sanh 其kỳ 國quốc 。 問vấn 此thử 明minh 應ưng 身thân 成thành 道Đạo 豈khởi 得đắc 證chứng 於ư 報báo 土thổ/độ 。 答đáp 由do 報báo 身thân 成thành 則tắc 有hữu 應ưng 身thân 應ưng 土thổ/độ 成thành 也dã 。 就tựu 發phát 起khởi 序tự 為vi 二nhị 。 一nhất 如Như 來Lai 現hiện 身thân 。 二nhị 長trưởng 者giả 獻hiến 蓋cái 。 初sơ 為vi 三tam 。 一nhất 佛Phật 說thuyết 法pháp 。 二nhị 譬thí 顯hiển 。 三tam 合hợp 譬thí 初sơ 明minh 。

彼bỉ 時thời 佛Phật 與dữ 無vô 量lượng 大đại 眾chúng 者giả 。 眾chúng 有hữu 四tứ 種chủng 。 一nhất 發phát 起khởi 眾chúng 。 如như 寶bảo 積tích 文Văn 殊Thù 彌Di 勒Lặc 等đẳng 更cánh 相tương 發phát 起khởi 者giả 是thị 也dã 。 二nhị 影ảnh 響hưởng 眾chúng 。 此thử 土thổ/độ 他tha 方phương 法Pháp 身thân 菩Bồ 薩Tát 迹tích 為vi 八bát 部bộ 四tứ 眾chúng 等đẳng 是thị 也dã 。 三tam 當đương 機cơ 。 眾chúng 聞văn 說thuyết 得đắc 益ích 如như 五ngũ 百bách 八bát 部bộ 四tứ 眾chúng 等đẳng 。 是thị 皆giai 戒giới 乘thừa 俱câu 急cấp 戒giới 緩hoãn 乘thừa 急cấp 也dã 。 四tứ 結kết 緣duyên 眾chúng 。 為vi 作tác 未vị 來lai 解giải 悟ngộ 由do 漸tiệm 。 即tức 是thị 戒giới 急cấp 乘thừa 緩hoãn 戒giới 乘thừa 俱câu 緩hoãn 八bát 部bộ 四tứ 眾chúng 者giả 是thị 也dã 。 此thử 四tứ 通thông 攝nhiếp 一nhất 切thiết 眾chúng 也dã 。 恭cung 敬kính 者giả 明minh 內nội 善thiện 機cơ 發phát 。 圍vi 繞nhiễu 者giả 如như 城thành 四tứ 門môn 通thông 入nhập 見kiến 主chủ 。 表biểu 四tứ 門môn 機cơ 動động 隨tùy 佛Phật 教giáo 轉chuyển 得đắc 見kiến 真chân 性tánh 解giải 脫thoát 法Pháp 身thân 。 而nhi 為vi 說thuyết 法Pháp 。 者giả 昔tích 尚thượng 統thống 師sư 問vấn 長trường/trưởng 耳nhĩ 三tam 藏tạng 云vân 。 佛Phật 時thời 與dữ 無vô 量lượng 大đại 眾chúng 。 說thuyết 何hà 等đẳng 法Pháp 。 答đáp 說thuyết 普phổ 集tập 經kinh 即tức 方Phương 等Đẳng 教giáo 攝nhiếp 。 所sở 以dĩ 得đắc 為vi 今kim 經kinh 作tác 序tự 者giả 。 彼bỉ 說thuyết 正chánh 報báo 因nhân 果quả 今kim 說thuyết 依y 報báo 因nhân 果quả 。 由do 正chánh 有hữu 依y 故cố 得đắc 為vi 序tự 。 例lệ 如như 先tiên 說thuyết 無vô 量lượng 義nghĩa 次thứ 說thuyết 法Pháp 華hoa 。

譬thí 如như 至chí 大đại 海hải 二nhị 譬thí 顯hiển 。 須Tu 彌Di 山Sơn 者giả 此thử 云vân 安an 明minh 亦diệc 云vân 妙diệu 高cao 。 何hà 但đãn 妙diệu 高cao 亦diệc 是thị 妙diệu 大đại 。 譬thí 佛Phật 實thật 報báo 尊tôn 特đặc 之chi 身thân 窮cùng 實thật 相tướng 頂đảnh 。 故cố 言ngôn 妙diệu 高cao 。 功công 德đức 智trí 慧tuệ 。 遍biến 滿mãn 法Pháp 界Giới 。 故cố 言ngôn 妙diệu 大đại 。 顯hiển 于vu 大đại 海hải 。 者giả 即tức 顯hiển 此thử 座tòa 有hữu 緣duyên 四tứ 眾chúng 四tứ 門môn 善thiện 根căn 。 亦diệc 顯hiển 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 生sanh 死tử 海hải 也dã 。 如như 山sơn 盤bàn 峙trĩ 滄thương 溟minh 而nhi 秀tú 出xuất 海hải 外ngoại 。 佛Phật 不bất 住trụ 生sanh 死tử 。 不bất 捨xả 生sanh 死tử 。 不bất 住trụ 如như 山sơn 高cao 出xuất 不bất 捨xả 如như 影ảnh 現hiện 大đại 海hải 。 如như 海hải 水thủy 非phi 其kỳ 四tứ 色sắc 而nhi 因nhân 山sơn 現hiện 故cố 。 有hữu 四tứ 種chủng 色sắc 。 此thử 明minh 眾chúng 生sanh 心tâm 非phi 四tứ 門môn 佛Phật 以dĩ 悉tất 檀đàn 方phương 便tiện 而nhi 說thuyết 四tứ 門môn 。 令linh 失thất 惡ác 心tâm 。 本bổn 相tương/tướng 同đồng 四tứ 門môn 之chi 解giải 。 更cánh 無vô 異dị 解giải 。

安an 處xứ 至chí 大đại 眾chúng 三tam 合hợp 譬thí 。 寶bảo 是thị 法pháp 性tánh 萬vạn 善thiện 之chi 理lý 。 無vô 畏úy 之chi 座tòa 是thị 諸chư 法pháp 空không 。 是thị 為vi 萬vạn 善thiện 無vô 畏úy 空không 座tòa 。 身thân 相tướng 巍nguy 巍nguy 。 與dữ 座tòa 相tương 稱xứng 。 譬thí 實thật 慧tuệ 微vi 妙diệu 與dữ 萬vạn 善thiện 無vô 畏úy 空không 理lý 相tương 應ứng 。 此thử 合hợp 須Tu 彌Di 山Sơn 譬thí 。 蔽tế 大đại 眾chúng 者giả 明minh 說thuyết 大đại 教giáo 蔽tế 眾chúng 妄vọng 解giải 。 同đồng 其kỳ 真chân 解giải 弊tệ 諸chư 邪tà 小tiểu 四tứ 門môn 同đồng 成thành 大Đại 乘Thừa 四tứ 門môn 之chi 解giải 。 此thử 合hợp 顯hiển 大đại 海hải 譬thí 。

爾nhĩ 時thời 下hạ 二nhị 明minh 長trưởng 者giả 子tử 獻hiến 蓋cái 為vi 三tam 。 一nhất 先tiên 明minh 表biểu 發phát 之chi 由do 二nhị 如Như 來Lai 合hợp 蓋cái 現hiện 瑞thụy 三tam 大đại 眾chúng 覩đổ 瑞thụy 歡hoan 喜hỷ 。 獻hiến 五ngũ 百bách 蓋cái 合hợp 為vi 一nhất 者giả 。 表biểu 因nhân 中trung 慈từ 迴hồi 向hướng 佛Phật 果Quả 成thành 於ư 無vô 緣duyên 。 即tức 表biểu 圓viên 報báo 法Pháp 身thân 。 亦diệc 表biểu 依y 報báo 淨tịnh 國quốc 。 正chánh 表biểu 此thử 經Kinh 以dĩ 佛Phật 國quốc 因nhân 果quả 為vi 宗tông 。 而nhi 於ư 蓋cái 中trung 現hiện 一nhất 切thiết 土thổ/độ 即tức 表biểu 果quả 地địa 淨tịnh 土độ 現hiện 一nhất 切thiết 應ưng 土thổ/độ 。 即tức 表biểu 此thử 經Kinh 力lực 用dụng 也dã 。 又hựu 現hiện 十thập 方phương 諸chư 佛Phật 說thuyết 法Pháp 者giả 。 表biểu 於ư 應ưng 土thổ/độ 必tất 有hữu 應ưng 佛Phật 為vi 化hóa 主chủ 也dã 。 大đại 眾chúng 歡hoan 喜hỷ 。 者giả 即tức 聞văn 不bất 思tư 議nghị 解giải 脫thoát 。 佛Phật 國quốc 機cơ 發phát 必tất 沾triêm 大đại 利lợi 預dự 生sanh 喜hỷ 也dã 。 故cố 知tri 現hiện 相tướng 密mật 表biểu 發phát 起khởi 此thử 經Kinh 。 由do 籍tịch 故cố 為vi 別biệt 序tự 。 一nhất 長trưởng 者giả 子tử 為vi 表biểu 發phát 之chi 由do 故cố 獻hiến 蓋cái 者giả 。 為vi 三tam 。 一nhất 與dữ 同đồng 類loại 俱câu 往vãng 。 二nhị 虔kiền 敬kính 。 三tam 奉phụng 蓋cái 。 初sơ 文văn 者giả 毘Tỳ 耶Da 離Ly 具cụ 如như 前tiền 釋thích 。 城thành 表biểu 涅Niết 槃Bàn 。 故cố 華hoa 嚴nghiêm 云vân 白bạch 淨tịnh 法pháp 為vi 城thành 觀quán 慧tuệ 為vi 牆tường 壁bích 。 無vô 上thượng 智trí 樓lâu 閣các 慚tàm 愧quý 為vi 深thâm 塹tiệm 。 三tam 空không 解giải 脫thoát 門môn 。 正chánh 念niệm 為vi 防phòng 守thủ 。 四tứ 道đạo 為vi 正chánh 路lộ 遊du 之chi 出xuất 三tam 界giới 。 建kiến 無vô 上thượng 法Pháp 幢tràng 摧tồi 滅diệt 一nhất 切thiết 魔ma 。 今kim 明minh 性tánh 淨tịnh 涅Niết 槃Bàn 如như 城thành 。 非phi 長trưởng 者giả 亦diệc 非phi 如Như 來Lai 而nhi 共cộng 住trú 此thử 城thành 。 因nhân 故cố 稱xưng 子tử 果quả 故cố 稱xưng 佛Phật 。 性tánh 非phi 因nhân 果quả 而nhi 因nhân 果quả 依y 性tánh 義nghĩa 同đồng 城thành 也dã 。 釋thích 寶bảo 積tích 如như 前tiền 與dữ 五ngũ 百bách 長trưởng 者giả 子tử 。 事sự 義nghĩa 可khả 知tri 。 若nhược 表biểu 法Pháp 門môn 或hoặc 表biểu 五ngũ 種chủng 種chủng 性tánh 善thiện 根căn 。 一nhất 種chủng 性tánh 有hữu 百bách 。 即tức 是thị 五ngũ 百bách 善thiện 根căn 悉tất 皆giai 是thị 因nhân 故cố 稱xưng 為vi 子tử 。 七thất 寶bảo 蓋cái 者giả 表biểu 七thất 覺giác 調điều 停đình 生sanh 實thật 相tướng 真chân 解giải 名danh 為vi 七thất 寶bảo 。 歷lịch 法pháp 起khởi 慈từ 名danh 之chi 為vi 蓋cái 。 蓋cái 以dĩ 蓋cái 覆phú 為vi 義nghĩa 。 慈từ 心tâm 覆phú 陰ấm 。 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 來lai 詣nghệ 佛Phật 所sở 。 者giả 因nhân 修tu 歷lịch 別biệt 法pháp 緣duyên 之chi 慈từ 。 今kim 發phát 無vô 緣duyên 因nhân 慈từ 迴hồi 向hướng 無vô 緣duyên 之chi 果quả 圓viên 覆phú 一nhất 切thiết 也dã 。 二nhị 虔kiền 敬kính 者giả 頭đầu 面diện 禮lễ 足túc 。 是thị 申thân 其kỳ 敬kính 儀nghi 。 表biểu 於ư 因nhân 智trí 之chi 上thượng 接tiếp 果quả 智trí 之chi 下hạ 。 三tam 奉phụng 蓋cái 者giả 因nhân 有hữu 資tư 果quả 之chi 義nghĩa 故cố 言ngôn 供cúng 養dường 。

佛Phật 之chi 威uy 神thần 。 下hạ 二nhị 明minh 如Như 來Lai 合hợp 蓋cái 現hiện 瑞thụy 此thử 為vi 二nhị 。 一nhất 明minh 合hợp 蓋cái 二nhị 正chánh 明minh 現hiện 相tướng 。 初sơ 文văn 者giả 五ngũ 百bách 各các 獻hiến 表biểu 各các 修tu 因nhân 。 合hợp 為vi 一nhất 者giả 表biểu 一nhất 圓viên 果quả 。 既ký 有hữu 正chánh 因nhân 能năng 感cảm 正chánh 果quả 。 則tắc 成thành 依y 因nhân 感cảm 得đắc 依y 果quả 。 言ngôn 遍biến 覆phú 三tam 千thiên 者giả 表biểu 一nhất 果quả 體thể 無vô 緣duyên 大đại 慈từ 。 普phổ 覆phú 法Pháp 界Giới 。 若nhược 論luận 正chánh 報báo 普phổ 集tập 已dĩ 說thuyết 。 今kim 所sở 現hiện 相tướng 正chánh 表biểu 依y 報báo 。 普phổ 覆phú 一nhất 切thiết 。

而nhi 此thử 世thế 界giới 。 下hạ 二nhị 正chánh 現hiện 相tướng 又hựu 為vi 二nhị 。 一nhất 現hiện 國quốc 土độ 。 二nhị 現hiện 佛Phật 說thuyết 法pháp 。 國quốc 土độ 有hữu 四tứ 。 一nhất 現hiện 國quốc 土độ 廣quảng 長trường 之chi 相tướng 。 二nhị 現hiện 十thập 山sơn 。 三tam 現hiện 大đại 海hải 江giang 河hà 。 四tứ 現hiện 日nhật 月nguyệt 天thiên 宮cung 。 初sơ 文văn 者giả 正chánh 表biểu 依y 報báo 世thế 間gian 。 橫hoạnh/hoành 極cực 百bách 億ức 稱xưng 廣quảng 竪thụ 至chí 有hữu 頂đảnh 名danh 長trường/trưởng 。 又hựu 解giải 橫hoạnh/hoành 極cực 十thập 方phương 稱xưng 廣quảng 竪thụ 際tế 四tứ 土thổ/độ 名danh 長trường/trưởng 。

又hựu 此thử 三tam 千thiên 至chí 鐵Thiết 圍Vi 山Sơn 二nhị 現hiện 十thập 山sơn 。 恐khủng 表biểu 眾chúng 生sanh 世thế 間gian 。 大đại 海hải 至chí 泉tuyền 源nguyên 三tam 現hiện 。 大đại 海hải 江giang 河hà 。 恐khủng 表biểu 五ngũ 陰ấm 世thế 間gian 。 及cập 日nhật 月nguyệt 至chí 寶bảo 蓋cái 中trung 四tứ 現hiện 日nhật 月nguyệt 天thiên 宮cung 。 或hoặc 表biểu 器khí 世thế 間gian 也dã 。 此thử 四tứ 世thế 間gian 現hiện 蓋cái 中trung 者giả 依y 報báo 世thế 間gian 眾chúng 生sanh 。 五ngũ 陰ấm 之chi 所sở 依y 也dã 。

問vấn 現hiện 無vô 情tình 相tương/tướng 何hà 得đắc 表biểu 情tình 。 答đáp 夫phu 說thuyết 大Đại 乘Thừa 現hiện 相tướng 皆giai 爾nhĩ 。

又hựu 十thập 方phương 至chí 寶bảo 蓋cái 中trung 二nhị 明minh 現hiện 。 諸chư 佛Phật 說thuyết 法Pháp 。 若nhược 說thuyết 依y 報báo 必tất 有hữu 能năng 依y 。 既ký 有hữu 可khả 化hóa 眾chúng 生sanh 。 必tất 有hữu 應ưng 佛Phật 化hóa 導đạo 。 故cố 蓋cái 中trung 現hiện 佛Phật 及cập 佛Phật 說thuyết 法pháp 。 以dĩ 有hữu 四tứ 佛Phật 住trụ 於ư 四tứ 土thổ/độ 皆giai 名danh 佛Phật 國quốc 。

爾nhĩ 時thời 一nhất 切thiết 。 下hạ 三tam 大đại 眾chúng 覩đổ 瑞thụy 歡hoan 喜hỷ 文văn 為vi 三tam 。 一nhất 歎thán 未vị 曾tằng 有hữu 。 是thị 口khẩu 業nghiệp 供cúng 養dường 。 自tự 昔tích 已dĩ 來lai 未vị 曾tằng 現hiện 合hợp 蓋cái 之chi 瑞thụy 。 表biểu 當đương 說thuyết 佛Phật 國quốc 故cố 也dã 。 二nhị 合hợp 掌chưởng 禮lễ 佛Phật 。 是thị 身thân 業nghiệp 供cúng 養dường 。 三tam 瞻chiêm 仰ngưỡng 尊Tôn 顏nhan 。 是thị 意ý 業nghiệp 供cúng 養dường 。 以dĩ 現hiện 瑞thụy 故cố 必tất 聞văn 不bất 思tư 議nghị 佛Phật 國quốc 。 當đương 得đắc 三tam 業nghiệp 清thanh 淨tịnh 。 三tam 輪luân 不bất 思tư 議nghị 化hóa 。 當đương 得đắc 是thị 益ích 故cố 喜hỷ 心tâm 預dự 發phát 。 所sở 以dĩ 皆giai 申thân 三tam 業nghiệp 供cúng 養dường 。 但đãn 現hiện 瑞thụy 表biểu 發phát 正chánh 為vi 發phát 起khởi 物vật 情tình 。 物vật 情tình 敬kính 仰ngưỡng 既ký 發phát 大đại 聖thánh 即tức 須tu 赴phó 緣duyên 說thuyết 法Pháp 。 喜hỷ 敬kính 為vi 序tự 義nghĩa 轉chuyển 親thân 也dã 。

維Duy 摩Ma 經Kinh 略Lược 疏Sớ/sơ 卷quyển 第đệ 六lục

長Trưởng 者giả 子tử 寶Bảo 積Tích 。 下hạ 二nhị 敘tự 述thuật 序tự 者giả 。 大đại 聖thánh 現hiện 相tướng 難nan 測trắc 。 自tự 非phi 寶bảo 積tích 神thần 智trí 高cao 明minh 孰thục 知tri 所sở 表biểu 。 為vi 欲dục 起khởi 發phát 時thời 眾chúng 令linh 知tri 現hiện 瑞thụy 表biểu 說thuyết 佛Phật 國quốc 信tín 解giải 分phân 明minh 。 故cố 說thuyết 偈kệ 以dĩ 歎thán 述thuật 也dã 。 就tựu 三tam 十thập 六lục 行hành 偈kệ 為vi 二nhị 。 初sơ 十thập 七thất 行hành 述thuật 歎thán 表biểu 發phát 之chi 由do 。 次thứ 十thập 九cửu 行hành 正chánh 述thuật 歎thán 現hiện 相tướng 表biểu 發phát 。 發phát 由do 為vi 二nhị 。 初sơ 九cửu 行hành 述thuật 歎thán 勝thắng 應ưng 法Pháp 身thân 以dĩ 為vi 近cận 由do 。 後hậu 八bát 行hành 述thuật 歎thán 劣liệt 應ưng 以dĩ 為vi 遠viễn 由do 。 言ngôn 勝thắng 應ưng 者giả 若nhược 為vi 菩Bồ 薩Tát 。 說thuyết 大đại 所sở 現hiện 相tướng 好hảo/hiếu 。 威uy 德đức 殊thù 勝thắng 。 尋tầm 此thử 勝thắng 應ưng 即tức 得đắc 法Pháp 身thân 。 言ngôn 劣liệt 應ưng 者giả 若nhược 為vi 聲Thanh 聞Văn 說thuyết 小tiểu 身thân 相tướng 則tắc 劣liệt 。 尋tầm 此thử 劣liệt 應ưng 。 不bất 見kiến 法Pháp 身thân 。 故cố 法pháp 華hoa 云vân 。 即tức 脫thoát 瓔anh 珞lạc 。 著trước 弊tệ 垢cấu 衣y 。 塵trần 土thổ 坌bộn 身thân 。 狀trạng 有hữu 所sở 畏úy 。 問vấn 何hà 故cố 勝thắng 應ưng 為vi 近cận 由do 劣liệt 應ưng 為vi 遠viễn 由do 。 答đáp 勝thắng 應ưng 是thị 即tức 座tòa 說thuyết 普phổ 集tập 經kinh 。 由do 此thử 現hiện 瑞thụy 故cố 是thị 近cận 由do 。 劣liệt 應ưng 是thị 昔tích 說thuyết 小tiểu 教giáo 之chi 身thân 遠viễn 為vi 由do 籍tịch 故cố 是thị 遠viễn 也dã 。 問vấn 三tam 藏tạng 劣liệt 應ưng 自tự 是thị 昔tích 事sự 。 何hà 得đắc 為vi 此thử 作tác 遠viễn 由do 也dã 。 答đáp 法pháp 華hoa 云vân 於ư 二nhị 十thập 年niên 中trung 。 常thường 令linh 除trừ 糞phẩn 。 過quá 是thị 已dĩ 後hậu 。 心tâm 相tương 體thể 信tín 。 入nhập 出xuất 無vô 難nan 。 是thị 故cố 今kim 時thời 。 共cộng 諸chư 聲Thanh 聞Văn 說thuyết 大Đại 乘Thừa 經Kinh 。 現hiện 勝thắng 應ưng 身thân 。 合hợp 蓋cái 現hiện 瑞thụy 表biểu 說thuyết 佛Phật 國quốc 。 當đương 知tri 由do 昔tích 劣liệt 應ưng 顯hiển 今kim 勝thắng 應ưng 故cố 為vi 遠viễn 由do 。 就tựu 近cận 為vi 二nhị 。 初sơ 兩lưỡng 行hành 略lược 歎thán 形hình 聲thanh 兩lưỡng 益ích 。 次thứ 七thất 行hành 廣quảng 歎thán 形hình 聲thanh 兩lưỡng 益ích 此thử 之chi 略lược 廣quảng 皆giai 是thị 歎thán 。 前tiền 說thuyết 普phổ 集tập 經kinh 正chánh 報báo 因nhân 果quả 。 何hà 以dĩ 得đắc 知tri 。 下hạ 歎thán 說thuyết 法Pháp 不bất 有hữu 亦diệc 不bất 無vô 。 以dĩ 因nhân 緣duyên 故cố 諸chư 法pháp 生sanh 。 就tựu 前tiền 兩lưỡng 行hành 為vi 二nhị 。 初sơ 一nhất 行hành 歎thán 形hình 益ích 。 次thứ 一nhất 行hành 歎thán 聲thanh 益ích 。 初sơ 又hựu 二nhị 。 初sơ 上thượng 句cú 歎thán 色sắc 功công 德đức 。 次thứ 下hạ 句cú 歎thán 心tâm 功công 德đức 。 大đại 經Kinh 云vân 。 佛Phật 性tánh 者giả 亦diệc 色sắc 非phi 色sắc 。 云vân 何hà 名danh 色sắc 金kim 剛cang 身thân 故cố 。 云vân 何hà 非phi 色sắc 十Thập 力Lực 無Vô 畏Úy 。 非phi 色sắc 法pháp 故cố 。 今kim 初sơ 歎thán 色sắc 。 約ước 眼nhãn 歎thán 者giả 即tức 金kim 剛cang 身thân 三tam 十thập 二nhị 相tướng 之chi 一nhất 也dã 。 但đãn 身thân 分phần/phân 雖tuy 多đa 所sở 尊tôn 者giả 首thủ 。 首thủ 分phần/phân 又hựu 多đa 其kỳ 要yếu 者giả 目mục 。 歎thán 勝thắng 攝nhiếp 劣liệt 故cố 也dã 。 力Lực 、 無Vô 畏Úy 等đẳng 。 智trí 慧tuệ 雖tuy 多đa 歎thán 心tâm 皆giai 攝nhiếp 。 是thị 故cố 舉cử 要yếu 以dĩ 歎thán 色sắc 心tâm 。 目mục 者giả 眼nhãn 之chi 異dị 名danh 。 眼nhãn 主chủ 肝can 肝can 悲bi 則tắc 眼nhãn 淚lệ 。 歎thán 眼nhãn 即tức 是thị 歎thán 大đại 悲bi 也dã 。 大đại 論luận 云vân 。 般Bát 若Nhã 是thị 佛Phật 母mẫu 大đại 悲bi 是thị 般Bát 若Nhã 。 母mẫu 故cố 約ước 此thử 相tương/tướng 歎thán 色sắc 功công 德đức 。 問vấn 法Pháp 身thân 亦diệc 有hữu 相tương/tướng 耶da 。 答đáp 此thử 是thị 勝thắng 應ưng 表biểu 於ư 法Pháp 身thân 。 尋tầm 此thử 眼nhãn 相tương/tướng 得đắc 法Pháp 身thân 佛Phật 眼nhãn 。 故cố 歎thán 應ưng 身thân 即tức 是thị 歎thán 法Pháp 身thân 佛Phật 眼nhãn 。 餘dư 相tương/tướng 類loại 此thử 。 故cố 法pháp 華hoa 云vân 微vi 妙diệu 淨tịnh 法Pháp 身thân 。 具cụ 相tướng 三tam 十thập 二nhị 。 但đãn 眼nhãn 是thị 總tổng 名danh 。 從tùng 用dụng 分phân 別biệt 則tắc 有hữu 五ngũ 種chủng 。 一nhất 肉nhục 眼nhãn 見kiến 麁thô 事sự 色sắc 。 二nhị 天thiên 眼nhãn 見kiến 因nhân 果quả 細tế 色sắc 。 三tam 慧tuệ 眼nhãn 見kiến 麁thô 細tế 色sắc 心tâm 偏thiên 真chân 之chi 理lý 。 四tứ 法Pháp 眼nhãn 見kiến 色sắc 麁thô 心tâm 細tế 因nhân 緣duyên 假giả 名danh 俗tục 諦đế 諸chư 法pháp 。 五ngũ 佛Phật 眼nhãn 見kiến 中trung 道đạo 圓viên 真chân 佛Phật 性tánh 之chi 理lý 。 又hựu 能năng 雙song 照chiếu 麁thô 細tế 因nhân 緣duyên 事sự 理lý 。 約ước 教giáo 則tắc 有hữu 四tứ 佛Phật 五ngũ 眼nhãn 不bất 同đồng 。 金kim 剛cang 般Bát 若Nhã 佛Phật 問vấn 善thiện 吉cát 。 如Như 來Lai 有hữu 肉nhục 眼nhãn 。 乃nãi 至chí 有hữu 佛Phật 眼nhãn 不phủ 。 善thiện 吉cát 言ngôn 如Như 來Lai 有hữu 肉nhục 眼nhãn 。 至chí 乃nãi 有hữu 佛Phật 眼nhãn 。 今kim 寶bảo 積tích 歎thán 者giả 五ngũ 眼nhãn 皆giai 離ly 垢cấu 障chướng 故cố 言ngôn 目mục 淨tịnh 。 脩tu 廣quảng 者giả 脩tu 之chi 言ngôn 長trường/trưởng 。 廣quảng 之chi 言ngôn 闊khoát 。 五ngũ 眼nhãn 見kiến 境cảnh 竪thụ 深thâm 窮cùng 源nguyên 故cố 名danh 脩tu 。 橫hoạnh/hoành 遍biến 法Pháp 界Giới 故cố 言ngôn 廣quảng 。 如như 青thanh 蓮liên 者giả 西tây 土thổ/độ 青thanh 蓮liên 華hoa 葉diệp 形hình 相tương/tướng 脩tu 。 廣quảng 相tương 似tự 佛Phật 眼nhãn 故cố 用dụng 譬thí 也dã 。 又hựu 復phục 非phi 但đãn 形hình 似tự 佛Phật 眼nhãn 。 處xử 在tại 淤ứ 泥nê 不bất 為vi 所sở 染nhiễm 。 五ngũ 眼nhãn 亦diệc 爾nhĩ 。 非phi 但đãn 照chiếu 境cảnh 竪thụ 深thâm 橫hoạnh/hoành 廣quảng 。 雖tuy 照chiếu 世thế 境cảnh 。 不bất 為vi 所sở 染nhiễm 。 故cố 歎thán 目mục 淨tịnh 如như 青thanh 蓮liên 也dã 。 今kim 略lược 以dĩ 五ngũ 眼nhãn 帖# 釋thích 。 肉nhục 眼nhãn 者giả 功công 德đức 果quả 薰huân 無vô 惡ác 業nghiệp 障chướng 故cố 名danh 目mục 淨tịnh 。 竪thụ 從tùng 地địa 獄ngục 上thượng 至chí 有Hữu 頂Đảnh 。 諸chư 色sắc 悉tất 見kiến 故cố 名danh 脩tu 。 橫hoạnh/hoành 遍biến 百bách 億ức 無vô 色sắc 不bất 見kiến 故cố 言ngôn 廣quảng 。 雖tuy 見kiến 諸chư 色sắc 不bất 染nhiễm 不bất 著trước 。 如như 青thanh 蓮liên 也dã 。 天thiên 眼nhãn 者giả 因nhân 禪thiền 離ly 蓋cái 發phát 淨tịnh 眼nhãn 根căn 。 以dĩ 眼nhãn 根căn 淨tịnh 故cố 名danh 目mục 淨tịnh 。 竪thụ 見kiến 界giới 外ngoại 名danh 脩tu 。 橫hoạnh/hoành 見kiến 十thập 界giới 名danh 廣quảng 。 雖tuy 見kiến 不bất 染nhiễm 如như 青thanh 蓮liên 也dã 。 慧tuệ 眼nhãn 者giả 無vô 界giới 內nội 外ngoại 見kiến 思tư 名danh 目mục 淨tịnh 。 竪thụ 照chiếu 內nội 外ngoại 真chân 理lý 究cứu 竟cánh 名danh 脩tu 。 橫hoạnh/hoành 見kiến 內nội 外ngoại 真chân 理lý 名danh 廣quảng 。 見kiến 真chân 不bất 染nhiễm 如như 青thanh 蓮liên 也dã 。 法Pháp 眼nhãn 者giả 無vô 塵trần 沙sa 惑hoặc 名danh 目mục 淨tịnh 。 竪thụ 見kiến 界giới 內nội 外ngoại 四tứ 種chủng 四Tứ 諦Đế 之chi 法pháp 名danh 脩tu 。 橫hoạnh/hoành 見kiến 十thập 方phương 十thập 界giới 四tứ 種chủng 四Tứ 諦Đế 之chi 法pháp 名danh 廣quảng 。 不bất 著trước 諸chư 法pháp 。 如như 青thanh 蓮liên 也dã 。 佛Phật 眼nhãn 者giả 無vô 法Pháp 界Giới 無vô 明minh 名danh 目mục 淨tịnh 。 竪thụ 見kiến 界giới 內nội 外ngoại 中trung 道Đạo 法Pháp 界giới 窮cùng 源nguyên 盡tận 性tánh 名danh 脩tu 。 橫hoạnh/hoành 見kiến 十thập 界giới 中trung 道đạo 一nhất 時thời 圓viên 照chiếu 名danh 廣quảng 。 不bất 為vi 法Pháp 界Giới 無vô 明minh 生sanh 死tử 所sở 染nhiễm 如như 青thanh 蓮liên 也dã 。 此thử 但đãn 略lược 出xuất 別biệt 圓viên 五ngũ 眼nhãn 。 藏tạng 通thông 皆giai 約ước 界giới 內nội 二nhị 諦đế 以dĩ 明minh 五ngũ 眼nhãn 。 但đãn 約ước 隨tùy 情tình 色sắc 心tâm 分phân 別biệt 即tức 三tam 藏tạng 五ngũ 眼nhãn 。 約ước 幻huyễn 化hóa 色sắc 心tâm 分phân 別biệt 即tức 通thông 教giáo 五ngũ 眼nhãn 。 問vấn 今kim 長trưởng 者giả 子tử 定định 歎thán 何hà 眼nhãn 。 答đáp 經kinh 屬thuộc 方Phương 等Đẳng 具cụ 說thuyết 四tứ 教giáo 隨tùy 四tứ 根căn 緣duyên 。 何hà 所sở 聞văn 知tri 歎thán 無vô 乖quai 隔cách 。 下hạ 云vân 一nhất 音âm 演diễn 說thuyết 。 隨tùy 類loại 各các 解giải 。 若nhược 觀quán 心tâm 者giả 一nhất 心tâm 三tam 觀quán 照chiếu 心tâm 因nhân 緣duyên 麁thô 細tế 及cập 即tức 空không 假giả 中trung 。 對đối 修tu 五ngũ 眼nhãn 可khả 以dĩ 意ý 知tri 。

心tâm 淨tịnh 已dĩ 度độ 諸chư 禪thiền 定định 。 次thứ 句cú 歎thán 心tâm 。 言ngôn 心tâm 淨tịnh 者giả 佛Phật 智trí 窮cùng 源nguyên 無vô 法Pháp 界Giới 惑hoặc 故cố 言ngôn 心tâm 淨tịnh 。 已dĩ 度độ 諸chư 禪thiền 定định 者giả 通thông 論luận 禪thiền 定định 俱câu 通thông 因nhân 果quả 。 故cố 大đại 經Kinh 云vân 大đại 般Bát 涅Niết 槃Bàn 。 名danh 深thâm 禪thiền 定định 窟quật 。 豈khởi 得đắc 歎thán 言ngôn 心tâm 淨tịnh 已dĩ 度độ 大đại 涅Niết 槃Bàn 也dã 。 今kim 約ước 別biệt 義nghĩa 禪thiền 定định 據cứ 因nhân 佛Phật 心tâm 據cứ 果quả 。 果quả 出xuất 因nhân 外ngoại 故cố 言ngôn 已dĩ 度độ 。 問vấn 何hà 以dĩ 得đắc 知tri 禪thiền 是thị 因nhân 名danh 。 答đáp 大đại 論luận 云vân 禪thiền 此thử 言ngôn 思tư 惟duy 修tu 。 佛Phật 心tâm 智trí 鑒giám 圓viên 明minh 豈khởi 發phát 思tư 惟duy 。 究cứu 竟cánh 無Vô 學Học 豈khởi 得đắc 言ngôn 修tu 。 又hựu 翻phiên 棄khí 惡ác 。 如Như 來Lai 純thuần 淨tịnh 之chi 智trí 何hà 惡ác 可khả 棄khí 。 故cố 大đại 經Kinh 云vân 有hữu 所sở 斷đoạn 者giả 名danh 有hữu 上thượng 士sĩ 。 無vô 所sở 斷đoạn 者giả 。 名danh 無Vô 上Thượng 士Sĩ 。 故cố 思tư 惟duy 等đẳng 義nghĩa 皆giai 是thị 因nhân 也dã 。 約ước 教giáo 者giả 三tam 藏tạng 佛Phật 心tâm 無vô 習tập 故cố 故cố 名danh 心tâm 淨tịnh 。 四tứ 禪thiền 四tứ 空không 觀quán 練luyện 薰huân 修tu 永vĩnh 離ly 法pháp 愛ái 故cố 名danh 已dĩ 度độ 。 但đãn 力lực 無vô 畏úy 不bất 能năng 等đẳng 照chiếu 。 通thông 教giáo 佛Phật 心tâm 照chiếu 極cực 真Chân 諦Đế 之chi 源nguyên 。 界giới 內nội 習tập 盡tận 於ư 諸chư 禪thiền 定định 。 無vô 礙ngại 自tự 在tại 。 十Thập 力Lực 無Vô 畏Úy 。 一nhất 時thời 照chiếu 境cảnh 故cố 名danh 已dĩ 度độ 。 別biệt 教giáo 緣duyên 修tu 智trí 顯hiển 自tự 性tánh 清thanh 淨tịnh 之chi 心tâm 。 十thập 二nhị 品phẩm 無vô 明minh 究cứu 竟cánh 永vĩnh 滅diệt 。 地địa 持trì 明minh 九cửu 種chủng 大đại 禪thiền 。 菩Bồ 薩Tát 依y 第đệ 九cửu 清thanh 淨tịnh 禪thiền 得đắc 大đại 菩Bồ 提Đề 果quả 。 出xuất 過quá 清thanh 淨tịnh 故cố 言ngôn 已dĩ 度độ 。 此thử 約ước 地địa 前tiền 修tu 自tự 性tánh 禪thiền 。 登đăng 地địa 得đắc 一nhất 切thiết 禪thiền 。 乃nãi 至chí 等đẳng 覺giác 住trụ 清thanh 淨tịnh 禪thiền 。 斷đoạn 十thập 一nhất 品phẩm 無vô 明minh 入nhập 重trọng/trùng 玄huyền 門môn 名danh 清thanh 淨tịnh 禪thiền 。 佛Phật 果Quả 出xuất 過quá 故cố 言ngôn 已dĩ 度độ 。 圓viên 教giáo 六lục 根căn 清thanh 淨tịnh 。 即tức 自tự 性tánh 禪thiền 。 初sơ 發phát 心tâm 住trụ 。 即tức 一nhất 切thiết 禪thiền 。 已dĩ 究cứu 竟cánh 離ly 虛hư 妄vọng 顯hiển 自tự 性tánh 清thanh 淨tịnh 之chi 心tâm 。 如như 是thị 乃nãi 至chí 。 清thanh 淨tịnh 禪thiền 破phá 四tứ 十thập 一nhất 品phẩm 無vô 明minh 住trụ 無vô 垢cấu 地địa 。 如Như 來Lai 心tâm 淨tịnh 度độ 此thử 禪thiền 定định 登đăng 妙diệu 覺giác 果quả 故cố 言ngôn 已dĩ 度độ 。 故cố 金kim 光quang 明minh 云vân 。 是thị 時thời 如Như 來Lai 。 遊du 於ư 無vô 量lượng 。 甚thậm 深thâm 法Pháp 性tánh 。 過quá 諸chư 菩Bồ 薩Tát 。 所sở 行hành 清thanh 淨tịnh 。 瓔anh 珞lạc 明minh 昔tích 在tại 華hoa 嚴nghiêm 明minh 集tập 八bát 禪thiền 眾chúng 。 即tức 前tiền 八bát 禪thiền 為vi 說thuyết 華hoa 嚴nghiêm 。 得đắc 入nhập 清thanh 淨tịnh 。 禪thiền 住trụ 無vô 垢cấu 地địa 。 常thường 徒đồ 舊cựu 解giải 但đãn 取thủ 四tứ 禪thiền 四tứ 空không 。 說thuyết 華hoa 嚴nghiêm 時thời 聲Thanh 聞Văn 尚thượng 如như 聾lung 啞á 。 八bát 禪thiền 外ngoại 道đạo 何hà 足túc 可khả 集tập 。 若nhược 約ước 觀quán 心tâm 一nhất 心tâm 三tam 觀quán 。 一nhất 一nhất 眾chúng 生sanh 。 心tâm 即tức 如Như 來Lai 心tâm 。 本bổn 性tánh 清thanh 淨tịnh 。 故cố 言ngôn 心tâm 淨tịnh 。 能năng 度độ 事sự 禪thiền 故cố 言ngôn 已dĩ 度độ 。

久cửu 積tích 下hạ 次thứ 一nhất 行hành 歎thán 化hóa 他tha 聲thanh 益ích 。

所sở 以dĩ 然nhiên 者giả 。 久cửu 遠viễn 修tu 禪thiền 內nội 成thành 相tướng 好hảo 。 外ngoại 具cụ 神thần 通thông 稱xưng 會hội 物vật 情tình 。 又hựu 無vô 量lượng 劫kiếp 來lai 。 常thường 修tu 智trí 慧tuệ 。 內nội 能năng 離ly 結kết 稱xưng 法pháp 相tướng 理lý 。 故cố 得đắc 心tâm 淨tịnh 度độ 諸chư 禪thiền 定định 。 外ngoại 稱xưng 無vô 量lượng 眾chúng 生sanh 根căn 緣duyên 。 能năng 於ư 四tứ 不bất 可khả 說thuyết 用dụng 四tứ 悉tất 檀đàn 而nhi 起khởi 四tứ 教giáo 化hóa 導đạo 一nhất 切thiết 。 證chứng 四tứ 滅diệt 理lý 故cố 云vân 導đạo 眾chúng 已dĩ 寂tịch 。 形hình 聲thanh 之chi 益ích 荷hà 利lợi 恩ân 。 深thâm 是thị 可khả 敬kính 重trọng 故cố 須tu 稽khể 首thủ 。 又hựu 解giải 般Bát 若Nhã 導đạo 行hành 至chí 果quả 便tiện 息tức 故cố 言ngôn 已dĩ 寂tịch 。 上thượng 句cú 釋thích 成thành 。 目mục 淨tịnh 脩tu 廣quảng 。 下hạ 句cú 釋thích 成thành 心tâm 淨tịnh 已dĩ 度độ 。

既ký 見kiến 下hạ 次thứ 七thất 行hành 廣quảng 歎thán 形hình 聲thanh 為vi 二nhị 。 初sơ 五ngũ 行hành 廣quảng 歎thán 形hình 益ích 次thứ 二nhị 行hành 廣quảng 歎thán 聲thanh 益ích 。 既ký 見kiến 大đại 聖thánh 者giả 即tức 是thị 見kiến 佛Phật 。 色sắc 用dụng 神thần 變biến 。 是thị 法Pháp 身thân 清thanh 淨tịnh 。 無vô 礙ngại 之chi 色sắc 如như 如như 意ý 珠châu 。 亦diệc 如như 明minh 鏡kính 。 故cố 放phóng 光quang 動động 地địa 十thập 方phương 佛Phật 土độ 。 皆giai 悉tất 現hiện 也dã 。 是thị 則tắc 一nhất 切thiết 法pháp 趣thú 色sắc 。 色sắc 為vi 不bất 思tư 議nghị 藏tạng 色sắc 為vi 法Pháp 界Giới 海hải 。 是thị 以dĩ 廣quảng 大đại 猶do 如như 虛hư 空không 。 無vô 有hữu 涯nhai 際tế 。 故cố 約ước 色sắc 歎thán 功công 德đức 用dụng 也dã 。

其kỳ 中trung 諸chư 佛Phật 。 下hạ 一nhất 行hành 釋thích 成thành 色sắc 用dụng 。 若nhược 非phi 佛Phật 神thần 力lực 加gia 被bị 。 此thử 會hội 豈khởi 見kiến 他tha 方phương 諸chư 佛Phật 。 聞văn 佛Phật 說thuyết 法Pháp 。 如như 法Pháp 華hoa 中trung 以dĩ 佛Phật 神thần 力lực 。 令linh 眾chúng 得đắc 見kiến 百bách 千thiên 萬vạn 億ức 。 國quốc 土độ 虛hư 空không 菩Bồ 薩Tát 。 問vấn 此thử 即tức 是thị 現hiện 相tướng 表biểu 發phát 何hà 得đắc 是thị 表biểu 近cận 由do 。 答đáp 有hữu 師sư 謬mậu 謂vị 是thị 合hợp 蓋cái 現hiện 土thổ/độ 。 今kim 尋tầm 文văn 不bất 爾nhĩ 。 此thử 歎thán 說thuyết 普phổ 集tập 現hiện 相tướng 非phi 合hợp 蓋cái 現hiện 瑞thụy 。 合hợp 蓋cái 現hiện 瑞thụy 如như 下hạ 偈kệ 云vân 。 今kim 奉phụng 世Thế 尊Tôn 此thử 微vi 蓋cái 。 於ư 中trung 現hiện 我ngã 三Tam 千Thiên 界Giới 。 方phương 是thị 正chánh 歎thán 表biểu 發phát 也dã 。

法Pháp 王Vương 法pháp 力lực 下hạ 一nhất 行hành 歎thán 佛Phật 心tâm 用dụng 。 言ngôn 法Pháp 王Vương 者giả 得đắc 三tam 昧muội 王vương 三tam 昧muội 故cố 名danh 法Pháp 王Vương 。 法pháp 力lực 者giả 於ư 二nhị 諦đế 三tam 諦đế 四tứ 四Tứ 諦Đế 一nhất 切thiết 諸chư 法pháp 。 自tự 在tại 故cố 也dã 。 超siêu 群quần 生sanh 者giả 佛Phật 心tâm 清thanh 淨tịnh 超siêu 過quá 二nhị 死tử 之chi 外ngoại 。 逈huýnh 出xuất 十thập 界giới 之chi 表biểu 。

常thường 以dĩ 法Pháp 財tài 施thí 一nhất 切thiết 者giả 。 四tứ 種chủng 道Đạo 諦Đế 七thất 聖thánh 法Pháp 財tài 常thường 施thí 十thập 界giới 。 恣tứ 其kỳ 所sở 用dụng 。 問vấn 法Pháp 財tài 為vi 囑chúc 色sắc 心tâm 用dụng 耶da 。 答đáp 財tài 通thông 色sắc 心tâm 如như 無vô 盡tận 意ý 及cập 淨tịnh 名danh 施thí 者giả 皆giai 名danh 法Pháp 施thí 。 但đãn 約ước 能năng 施thí 之chi 心tâm 色sắc 聲thanh 皆giai 是thị 法Pháp 財tài 攝nhiếp 也dã 。

能năng 善thiện 分phân 別biệt 下hạ 一nhất 行hành 約ước 二nhị 智trí 。 以dĩ 釋thích 心tâm 用dụng 成thành 法Pháp 施thí 之chi 義nghĩa 。 權quyền 智trí 分phân 別biệt 世thế 諦đế 法pháp 相tướng 。 實thật 智trí 於ư 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 而nhi 不bất 動động 也dã 。 問vấn 上thượng 多đa 約ước 三tam 諦đế 今kim 何hà 得đắc 用dụng 二nhị 諦đế 歎thán 也dã 。 答đáp 合hợp 真chân 入nhập 中trung 合hợp 真chân 入nhập 俗tục 。 通thông 別biệt 二nhị 諦đế 玄huyền 文văn 料liệu 簡giản 。 又hựu 解giải 若nhược 隨tùy 情tình 辨biện 真chân 即tức 是thị 權quyền 智trí 分phân 別biệt 法pháp 相tướng 。 若nhược 隨tùy 智trí 之chi 真chân 即tức 是thị 實thật 智trí 寂tịch 而nhi 常thường 照chiếu 。 是thị 故cố 歎thán 言ngôn 於ư 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 而nhi 不bất 動động 也dã 。

已dĩ 於ư 諸chư 法pháp 下hạ 一nhất 行hành 結kết 歎thán 色sắc 心tâm 用dụng 。 已dĩ 於ư 色sắc 法pháp 。 得đắc 自tự 在tại 故cố 。 故cố 能năng 轉chuyển 變biến 普phổ 現hiện 佛Phật 土độ 。 已dĩ 於ư 心tâm 法pháp 得đắc 自tự 在tại 故cố 。 二nhị 諦đế 開khai 合hợp 隨tùy 機cơ 利lợi 物vật 。 色sắc 心tâm 功công 用dụng 既ký 備bị 。 是thị 可khả 歸quy 依y 。 故cố 致trí 敬kính 稽khể 首thủ 。

說thuyết 法Pháp 不bất 有hữu 下hạ 兩lưỡng 行hành 二nhị 廣quảng 歎thán 聲thanh 益ích 。 述thuật 歎thán 上thượng 四tứ 眾chúng 圍vi 繞nhiễu 。 而nhi 為vi 說thuyết 法Pháp 。 上thượng 現hiện 尊tôn 勝thắng 表biểu 說thuyết 大Đại 乘Thừa 。 今kim 猶do 現hiện 說thuyết 法Pháp 表biểu 當đương 說thuyết 依y 土thổ/độ 。 驗nghiệm 非phi 異dị 席tịch 所sở 以dĩ 為vi 序tự 致trí 有hữu 此thử 歎thán 。 不bất 有hữu 不bất 無vô 。 者giả 中trung 道Đạo 法Pháp 也dã 。 不bất 有hữu 故cố 非phi 俗tục 不bất 無vô 故cố 非phi 真chân 。 然nhiên 說thuyết 法Pháp 本bổn 約ước 二nhị 諦đế 。 既ký 非phi 二nhị 邊biên 。 說thuyết 何hà 等đẳng 法Pháp 。 當đương 知tri 正chánh 說thuyết 大Đại 乘Thừa 中trung 道đạo 。 何hà 者giả 凡phàm 夫phu 者giả 有hữu 二Nhị 乘Thừa 者giả 無vô 。 菩Bồ 薩Tát 正chánh 觀quán 中trung 道đạo 佛Phật 性tánh 。 是thị 故cố 方Phương 等Đẳng 為vi 諸chư 菩Bồ 薩Tát 。 多đa 說thuyết 中trung 道đạo 。 不bất 二nhị 法Pháp 門môn 。 故cố 言ngôn 不bất 有hữu 亦diệc 不bất 無vô 也dã 。 問vấn 上thượng 用dụng 二nhị 諦đế 以dĩ 歎thán 佛Phật 智trí 。 今kim 明minh 說thuyết 法Pháp 那na 約ước 三tam 諦đế 。 答đáp 有hữu 無vô 為vi 俗tục 中trung 道đạo 是thị 真chân 。 即tức 二nhị 諦đế 也dã 。 問vấn 外ngoại 道đạo 亦diệc 說thuyết 神thần 及cập 世thế 間gian 。 非phi 常thường 非phi 無vô 常thường 。 即tức 是thị 非phi 有hữu 非phi 無vô 。 小Tiểu 乘Thừa 亦diệc 為vi 車Xa 匿Nặc 說thuyết 離ly 有hữu 無vô 。 今kim 何hà 得đắc 言ngôn 但đãn 是thị 大Đại 乘Thừa 。 答đáp 凡phàm 夫phu 外ngoại 道đạo 尚thượng 不bất 見kiến 真Chân 諦Đế 。 之chi 無vô 況huống 見kiến 非phi 無vô 。 聲Thanh 聞Văn 經kinh 中trung 雖tuy 說thuyết 。 非phi 有hữu 非phi 無vô 。 只chỉ 見kiến 真Chân 諦Đế 之chi 無vô 。 何hà 曾tằng 見kiến 中trung 非phi 無vô 之chi 理lý 。 約ước 教giáo 明minh 雙song 非phi 不bất 同đồng 者giả 。 若nhược 外ngoại 人nhân 計kế 單đơn 復phục 具cụ 足túc 雙song 非phi 之chi 句cú 及cập 不bất 可khả 說thuyết 。 皆giai 是thị 妄vọng 情tình 不bất 見kiến 空không 理lý 不bất 出xuất 生sanh 死tử 。 尚thượng 無vô 非phi 有hữu 何hà 況huống 非phi 無vô 。 悉tất 為vi 三tam 藏tạng 有hữu 門môn 所sở 破phá 。 三tam 藏tạng 破phá 見kiến 凡phàm 有hữu 四tứ 門môn 。 為vi 車Xa 匿Nặc 說thuyết 離ly 有hữu 無vô 經kinh 。 但đãn 是thị 非phi 有hữu 非phi 無vô 門môn 耳nhĩ 。 若nhược 得đắc 方phương 便tiện 從tùng 門môn 入nhập 理lý 。 但đãn 名danh 非phi 有hữu 不bất 名danh 非phi 無vô 。 不bất 得đắc 方phương 便tiện 即tức 墮đọa 有hữu 無vô 與dữ 外ngoại 道đạo 等đẳng 。 縱túng/tung 令linh 入nhập 理lý 亦diệc 非phi 大Đại 乘Thừa 。 不bất 有hữu 不bất 無vô 。 通thông 教giáo 觀quán 色sắc 等đẳng 皆giai 如như 幻huyễn 化hóa 。 不bất 言ngôn 有hữu 無vô 。 若nhược 從tùng 門môn 入nhập 理lý 此thử 即tức 非phi 有hữu 非phi 無vô 門môn 也dã 。 若nhược 向hướng 通thông 人nhân 聞văn 說thuyết 見kiến 理lý 。 若nhược 執chấp 為vi 戲hí 論luận 邪tà 見kiến 火hỏa 燒thiêu 。 縱túng/tung 令linh 入nhập 理lý 亦diệc 非phi 中trung 道đạo 。 不bất 有hữu 不bất 無vô 。 別biệt 觀quán 中trung 道đạo 約ước 破phá 二nhị 邊biên 。 明minh 非phi 有hữu 非phi 無vô 。 者giả 此thử 就tựu 藏tạng 性tánh 四tứ 門môn 明minh 。 非phi 有hữu 非phi 無vô 。 異dị 前tiền 兩lưỡng 教giáo 。 若nhược 得đắc 入nhập 理lý 則tắc 不bất 須tu 破phá 。 若nhược 未vị 悟ngộ 者giả 是thị 愚ngu 癡si 論luận 。 非phi 真chân 中trung 道đạo 。 不bất 有hữu 不bất 無vô 。 圓viên 雖tuy 四tứ 門môn 一nhất 門môn 即tức 四tứ 門môn 。 四tứ 門môn 即tức 一nhất 門môn 。 不bất 定định 有hữu 無vô 。 無vô 所sở 依y 倚ỷ 。 將tương 此thử 虛hư 心tâm 豁hoát 見kiến 中trung 道đạo 。 於ư 此thử 生sanh 著trước 猶do 尚thượng 須tu 破phá 。 何hà 況huống 於ư 餘dư 。 今kim 簡giản 偽ngụy 顯hiển 真chân 得đắc 圓viên 之chi 意ý 。 不bất 有hữu 不bất 無vô 。 以dĩ 歎thán 勝thắng 應ưng 不bất 有hữu 不bất 無vô 也dã 。

復phục 次thứ 前tiền 三tam 雙song 非phi 是thị 權quyền 圓viên 教giáo 是thị 實thật 。 權quyền 實thật 皆giai 說thuyết 故cố 言ngôn 說thuyết 法Pháp 不bất 有hữu 亦diệc 不bất 無vô 也dã 。 以dĩ 因nhân 緣duyên 故cố 諸chư 法pháp 生sanh 者giả 。 歎thán 說thuyết 法Pháp 緣duyên 起khởi 之chi 用dụng 也dã 。 緣duyên 起khởi 有hữu 二nhị 已dĩ 如như 前tiền 說thuyết 。 今kim 之chi 歎thán 意ý 備bị 含hàm 此thử 二nhị 。 然nhiên 體thể 非phi 有hữu 無vô 豈khởi 得đắc 有hữu 生sanh 。 有hữu 因nhân 緣duyên 故cố 。 亦diệc 得đắc 說thuyết 者giả 。 順thuận 界giới 內nội 無vô 明minh 因nhân 緣duyên 。 則tắc 二nhị 苦khổ 集tập 生sanh 。 因nhân 滅diệt 無vô 明minh 即tức 二nhị 道đạo 滅diệt 生sanh 。 界giới 外ngoại 准chuẩn 說thuyết 。 故cố 言ngôn 有hữu 因nhân 緣duyên 故cố 。 諸chư 法pháp 生sanh 也dã 。

無vô 我ngã 無vô 造tạo 無vô 受thọ 者giả 。 此thử 一nhất 句cú 結kết 。 非phi 有hữu 非phi 無vô 。 歷lịch 四tứ 教giáo 明minh 四tứ 種chủng 無vô 我ngã 無vô 受thọ (# 云vân 云vân )# 。

善thiện 惡ác 不bất 亡vong 一nhất 句cú 結kết 。 以dĩ 因nhân 緣duyên 故cố 諸chư 法pháp 生sanh 。 通thông 別biệt 無vô 明minh 為vi 界giới 內nội 外ngoại 惡ác 。 即tức 二nhị 處xứ 苦khổ 集tập 不bất 敗bại 亡vong 。 通thông 別biệt 無vô 明minh 滅diệt 二nhị 處xứ 道đạo 滅diệt 不bất 敗bại 亡vong 。 因nhân 緣duyên 生sanh 滅diệt 比tỉ 說thuyết 可khả 知tri 。

始thỉ 在tại 佛Phật 樹thụ 下hạ 。 次thứ 八bát 行hành 歎thán 劣liệt 應ưng 為vi 遠viễn 由do 為vi 二nhị 。 初sơ 兩lưỡng 行hành 歎thán 形hình 益ích 。 次thứ 六lục 行hành 歎thán 聲thanh 益ích 。 歎thán 形hình 為vi 二nhị 。 初sơ 歎thán 應ưng 色sắc 次thứ 歎thán 應ưng 心tâm 。 佛Phật 樹thụ 者giả 坐tọa 此thử 成thành 佛Phật 故cố 也dã 。 有hữu 言ngôn 元nguyên 吉cát 亦diệc 云vân 菩Bồ 提Đề 。 初sơ 成thành 道Đạo 時thời 。 詣nghệ 此thử 樹thụ 坐tọa 。 魔ma 恐khủng 成thành 道Đạo 化hóa 我ngã 眷quyến 屬thuộc 空không 我ngã 宮cung 殿điện 。 先tiên 遣khiển 三tam 女nữ 。 菩Bồ 薩Tát 心tâm 安an 不bất 能năng 惑hoặc 亂loạn 。 魔ma 王vương 增tăng 忿phẫn 遂toại 將tương 欲dục 界giới 八bát 十thập 億ức 鬼quỷ 神thần 兵binh 眾chúng 在tại 菩Bồ 薩Tát 所sở 。 魔ma 自tự 敗bại 散tán 。 具cụ 在tại 瑞thụy 應ứng 。 甘cam 露lộ 滅diệt 者giả 。 魔ma 王vương 去khứ 後hậu 菩Bồ 薩Tát 中trung 夜dạ 入nhập 於ư 四tứ 禪thiền 。 三tam 十thập 四tứ 心tâm 見kiến 四Tứ 諦Đế 理lý 名danh 得đắc 甘cam 露lộ 。 正chánh 習tập 俱câu 盡tận 故cố 名danh 滅diệt 也dã 。 覺giác 道đạo 成thành 者giả 。 因nhân 四Tứ 諦Đế 發phát 真chân 見kiến 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 。

時thời 朗lãng 然nhiên 大đại 悟ngộ 知tri 常thường 無vô 常thường 知tri 眾chúng 生sanh 數số 非phi 數số 等đẳng 。 具cụ 力Lực 、 無Vô 畏Úy 等đẳng 。 一nhất 切thiết 諸chư 法pháp 。 名danh 覺giác 道đạo 成thành 也dã 。 神thần 力lực 降hàng 魔ma 。 神thần 通thông 即tức 是thị 色sắc 法pháp 。 功công 德đức 之chi 用dụng 。

已dĩ 無vô 心tâm 意ý 下hạ 一nhất 行hành 次thứ 歎thán 應ưng 心tâm 已dĩ 。 無vô 心tâm 意ý 等đẳng 者giả 。 得đắc 甘cam 露lộ 故cố 見kiến 愛ái 顛điên 倒đảo 四tứ 陰ấm 皆giai 滅diệt 名danh 無vô 心tâm 意ý 。 何hà 者giả 若nhược 有hữu 心tâm 意ý 即tức 有hữu 心tâm 倒đảo 。 倒đảo 即tức 三tam 受thọ 。 受thọ 即tức 三tam 苦khổ 是thị 苦Khổ 諦Đế 也dã 。 行hành 即tức 行hành 陰ấm 思tư 數số 作tác 業nghiệp 。 業nghiệp 招chiêu 生sanh 死tử 即tức 集Tập 諦Đế 也dã 。 無vô 心tâm 則tắc 無vô 受thọ 無vô 受thọ 則tắc 無vô 行hành 。 無vô 行hành 則tắc 無vô 業nghiệp 無vô 業nghiệp 故cố 無vô 集tập 。 無vô 集tập 則tắc 無vô 苦khổ 。 苦khổ 集tập 若nhược 滅diệt 即tức 是thị 得đắc 甘cam 露lộ 滅diệt 覺giác 道đạo 成thành 也dã 。 大đại 品phẩm 明minh 五ngũ 受thọ 五ngũ 行hành 。 行hành 是thị 集Tập 諦Đế 集Tập 諦Đế 斷đoạn 故cố 佛Phật 無vô 心tâm 意ý 。 無vô 心tâm 意ý 故cố 無vô 五ngũ 見kiến 受thọ 行hành 。 故cố 能năng 破phá 外ngoại 道đạo 。 五ngũ 見kiến 受thọ 行hành 。 雖tuy 無vô 受thọ 行hành 為vi 調điều 外ngoại 道đạo 說thuyết 三tam 藏tạng 五ngũ 門môn 。 如như 佛Phật 破phá 長trường/trưởng 爪trảo 云vân 。 汝nhữ 見kiến 受thọ 不phủ 。 汝nhữ 有hữu 不bất 受thọ 之chi 見kiến 還hoàn 成thành 於ư 受thọ 。 受thọ 即tức 是thị 苦khổ 與dữ 他tha 何hà 異dị 。 而nhi 倚ỷ 不bất 受thọ 憍kiêu 慢mạn 輕khinh 他tha 。 起khởi 身thân 口khẩu 意ý 。 行hàng 行hàng 成thành 名danh 集tập 。 集tập 招chiêu 生sanh 死tử 何hà 名danh 實thật 相tướng 。 長trường/trưởng 爪trảo 信tín 伏phục 。 得đắc 法Pháp 眼nhãn 淨tịnh 。 伏phục 諸chư 外ngoại 道đạo 。 例lệ 皆giai 如như 此thử 。 問vấn 長trường/trưởng 爪trảo 是thị 後hậu 時thời 事sự 。 此thử 歎thán 明minh 未vị 轉chuyển 法Pháp 輪luân 。 前tiền 已dĩ 伏phục 外ngoại 道đạo 。 是thị 何hà 等đẳng 外ngoại 道đạo 。 答đáp 舊cựu 云vân 佛Phật 昔tích 為vi 凡phàm 夫phu 時thời 從tùng 阿a 羅la 邏la 仙tiên 受thọ 八bát 禪thiền 定định 。 菩Bồ 薩Tát 無vô 心tâm 從tùng 其kỳ 學học 但đãn 為vi 化hóa 之chi 。 今kim 謂vị 乖quai 偈kệ 歎thán 。 偈kệ 明minh 佛Phật 未vị 成thành 道Đạo 前tiền 降hàng 魔ma 成thành 道Đạo 後hậu 伏phục 外ngoại 道đạo 。 何hà 得đắc 以dĩ 凡phàm 夫phu 時thời 受thọ 八bát 禪thiền 為vi 伏phục 外ngoại 道đạo 。 又hựu 恐khủng 是thị 如Như 來Lai 初sơ 成thành 道Đạo 竟cánh 。 未vị 轉chuyển 法Pháp 輪luân 。 乃nãi 為vi 提đề 謂vị 長trưởng 者giả 說thuyết 於ư 五Ngũ 戒Giới 扶phù 其kỳ 本bổn 習tập 。 辨biện 五ngũ 行hành 六lục 甲giáp 陰âm 陽dương 曆lịch 數số 。 其kỳ 既ký 信tín 伏phục 令linh 。 歸quy 依y 佛Phật 法Pháp 。 有hữu 當đương 來lai 僧Tăng 。 汝nhữ 當đương 歸quy 依y 。 長trưởng 者giả 得đắc 初sơ 果quả 。 佛Phật 實thật 無vô 心tâm 受thọ 行hành 五ngũ 行hành 六lục 甲giáp 。 但đãn 為vi 摧tồi 伏phục 是thị 故cố 說thuyết 也dã 。 案án 結kết 集tập 法Pháp 藏tạng 。 明minh 從tùng 波ba 羅la 柰nại 至chí 涅Niết 槃Bàn 夜dạ 結kết 為vi 修Tu 多Đa 羅La 藏tạng 。 故cố 知tri 伏phục 提đề 謂vị 在tại 轉chuyển 法Pháp 輪luân 前tiền 。 從tùng 是thị 已dĩ 後hậu 。 皆giai 以dĩ 不bất 受thọ 之chi 法pháp 。 破phá 諸chư 外ngoại 道đạo 。 如như 向hướng 所sở 引dẫn 長trường/trưởng 爪trảo 之chi 類loại 。

三tam 轉chuyển 法Pháp 輪luân 下hạ 六lục 行hành 二nhị 歎thán 聲thanh 益ích 為vi 三tam 。 初sơ 兩lưỡng 行hành 歎thán 轉chuyển 法Pháp 輪luân 。 次thứ 兩lưỡng 行hành 歎thán 法Pháp 妙diệu 天thiên 人nhân 受thọ 益ích 。 後hậu 兩lưỡng 行hành 結kết 歎thán 。 初sơ 言ngôn 三tam 轉chuyển 法Pháp 輪luân 者giả 。 即tức 是thị 趣thú 波Ba 羅La 奈Nại 說thuyết 。 生sanh 滅diệt 四Tứ 諦Đế 也dã 。 輪luân 者giả 佛Phật 證chứng 四Tứ 諦Đế 法pháp 有hữu 可khả 轉chuyển 之chi 義nghĩa 故cố 名danh 為vi 輪luân 。 又hựu 解giải 能năng 壞hoại 煩phiền 惱não 。 名danh 之chi 為vi 輪luân 。 如như 輪Luân 王Vương 寶bảo 能năng 壞hoại 怨oán 敵địch 。 佛Phật 法Pháp 輪luân 寶bảo 能năng 壞hoại 煩phiền 惱não 。 故cố 名danh 法Pháp 輪luân 。 如Như 來Lai 成thành 道Đạo 。 經kinh 三tam 七thất 日nhật 。 方phương 趣thú 波ba 羅la 㮈nại 。 生sanh 生sanh 雖tuy 不bất 可khả 說thuyết 。 以dĩ 悉tất 檀đàn 方phương 便tiện 起khởi 天thiên 人nhân 小tiểu 機cơ 而nhi 說thuyết 四Tứ 諦Đế 。 轉chuyển 入nhập 彼bỉ 心tâm 壞hoại 彼bỉ 煩phiền 惱não 故cố 名danh 轉chuyển 法Pháp 輪luân 也dã 。 三tam 轉chuyển 者giả 。 一nhất 示thị 轉chuyển 謂vị 是thị 苦khổ 是thị 集tập 是thị 滅diệt 是thị 道đạo 。 二nhị 勸khuyến 轉chuyển 謂vị 苦khổ 應ưng 知tri 集tập 應ưng 斷đoạn 滅diệt 應ưng 證chứng 道đạo 應ưng 修tu 。 三tam 證chứng 轉chuyển 謂vị 苦khổ 我ngã 已dĩ 知tri 集tập 我ngã 已dĩ 斷đoạn 滅diệt 我ngã 已dĩ 證chứng 道đạo 我ngã 已dĩ 修tu 。 初sơ 轉chuyển 示thị 見kiến 道đạo 勸khuyến 轉chuyển 示thị 修tu 道Đạo 證chứng 轉chuyển 示thị 無Vô 學Học 道đạo 。 是thị 三tam 轉chuyển 十thập 二nhị 行hành 法Pháp 輪luân 。 初sơ 轉chuyển 則tắc 生sanh 。 眼nhãn 智trí 明minh 覺giác 。 曇đàm 無vô 德đức 解giải 三tam 轉chuyển 不bất 同đồng 事sự 如như 別biệt 明minh 。 言ngôn 大Đại 千Thiên 者giả 即tức 娑Sa 婆Bà 世Thế 界Giới 。 釋Thích 迦Ca 之chi 土thổ/độ 。 即tức 轉chuyển 法Pháp 輪luân 。 所sở 化hóa 之chi 處xứ 。

其kỳ 輪luân 本bổn 來lai 常thường 清thanh 淨tịnh 者giả 。 如như 三tam 種chủng 藥dược 中trung 無vô 三tam 種chủng 病bệnh 。 四Tứ 諦Đế 法Pháp 輪luân 。 無vô 見kiến 思tư 垢cấu 故cố 名danh 本bổn 淨tịnh 。 又hựu 解giải 生sanh 生sanh 不bất 可khả 說thuyết 而nhi 說thuyết 四Tứ 諦Đế 。 不bất 可khả 說thuyết 即tức 真Chân 諦Đế 。 無vô 其kỳ 苦khổ 集tập 說thuyết 名danh 本bổn 淨tịnh 。 如như 大đại 集tập 云vân 。 陳trần 如như 獲hoạch 得đắc 真chân 實thật 知tri 見kiến 。 問vấn 陳trần 如như 見kiến 真Chân 如Như 成thành 論luận 不phủ 。 答đáp 陳trần 如như 依y 有hữu 門môn 成thành 論luận 是thị 空không 門môn 。 教giáo 門môn 雖tuy 異dị 見kiến 真chân 是thị 一nhất 。 空không 門môn 得đắc 道Đạo 是thị 須Tu 菩Bồ 提Đề 。

天thiên 人nhân 得đắc 道Đạo 者giả 。 天thiên 是thị 八bát 萬vạn 諸chư 天thiên 。 人nhân 即tức # 隣lân 五ngũ 人nhân 。 五ngũ 人nhân 聞văn 法Pháp 初sơ 得đắc 見kiến 諦Đế 。 八bát 萬vạn 諸chư 天thiên 。 得đắc 法Pháp 眼nhãn 淨tịnh 。 有hữu 人nhân 云vân # 隣lân 初sơ 得đắc 道Đạo 四tứ 人nhân 至chí 夏hạ 初sơ 方phương 得đắc 。 恐khủng 是thị 經Kinh 論luận 異dị 出xuất 不bất 同đồng 。 此thử 經Kinh 親thân 云vân 天thiên 人nhân 得đắc 道Đạo 三Tam 寶Bảo 現hiện 世thế 。 若nhược 四tứ 人nhân 不bất 得đắc 見kiến 道đạo 即tức 非phi 見kiến 諦Đế 得đắc 戒giới 。 但đãn # 隣lân 一nhất 人nhân 不bất 名danh 僧Tăng 寶bảo 。 此thử 為vi 證chứng 者giả 。 佛Phật 所sở 說thuyết 法Pháp 。 契khế 理lý 契khế 緣duyên 。 非phi 如như 六lục 師sư 妄vọng 有hữu 所sở 說thuyết 。 不bất 能năng 令linh 人nhân 得đắc 道Đạo 。

三tam 實thật 於ư 是thị 現hiện 世thế 間gian 者giả 。 不bất 約ước 一nhất 體thể 三Tam 寶Bảo 。 何hà 者giả 初sơ 覺giác 道đạo 成thành 始thỉ 有hữu 佛Phật 寶bảo 。 三tam 轉chuyển 法Pháp 輪luân 即tức 是thị 法Pháp 寶bảo 。 # 隣lân 如như 等đẳng 見kiến 諦Đế 得đắc 戒giới 即tức 是thị 僧Tăng 寶bảo 。 自tự 迦Ca 葉Diếp 佛Phật 滅diệt 後hậu 三Tam 寶Bảo 隱ẩn 沒một 但đãn 有hữu 舊cựu 醫y 。 今kim 佛Phật 出xuất 興hưng 三Tam 寶Bảo 始thỉ 具cụ 。

以dĩ 斯tư 妙diệu 法Pháp 下hạ 次thứ 二nhị 行hành 歎thán 法Pháp 妙diệu 天thiên 人nhân 受thọ 益ích 。 生sanh 滅diệt 四Tứ 諦Đế 為vi 妙diệu 法Pháp 也dã 。 能năng 令linh 眾chúng 生sanh 。 畢tất 故cố 不bất 造tạo 新tân 。 謂vị 之chi 妙diệu 法Pháp 。

一nhất 受thọ 不bất 退thoái 常thường 寂tịch 然nhiên 。 者giả 即tức 是thị 初sơ 見kiến 聖Thánh 諦Đế 。 永vĩnh 不bất 退thoái 失thất 。 若nhược 世thế 智trí 斷đoạn 結kết 遇ngộ 緣duyên 便tiện 起khởi 。 今kim 無vô 漏lậu 智trí 斷đoạn 諸chư 戲hí 論luận 。 畢tất 竟cánh 不bất 起khởi 。 故cố 言ngôn 常thường 寂tịch 。 大đại 經Kinh 云vân 世thế 醫y 療liệu 治trị 瘥sái 已dĩ 還hoàn 生sanh 。 如Như 來Lai 所sở 治trị 畢tất 竟cánh 不bất 發phát 故cố 言ngôn 常thường 寂tịch 。 案án 婆bà 娑sa 見kiến 有hữu 得đắc 道Đạo 盡tận 智trí 猶do 退thoái 退thoái 至chí 初sơ 果quả 。 曇đàm 無vô 德đức 見kiến 空không 得đắc 道Đạo 一nhất 向hướng 無vô 退thoái 。 雖tuy 教giáo 不bất 同đồng 見kiến 道đạo 不bất 退thoái 。 其kỳ 義nghĩa 無vô 別biệt 。 今kim 之chi 偈kệ 意ý 正chánh 歎thán 見kiến 道đạo 不bất 退thoái 為vi 凡phàm 夫phu 也dã 。

度độ 老lão 病bệnh 死tử 大đại 醫y 王vương 者giả 。 此thử 通thông 歎thán 醫y 王vương 法pháp 因nhân 佛Phật 說thuyết 故cố 也dã 。 佛Phật 自tự 度độ 三tam 界giới 思tư 惟duy 老lão 病bệnh 死tử 。 已dĩ 亦diệc 能năng 說thuyết 法Pháp 。 令linh 諸chư 眾chúng 生sanh 。 度độ 三tam 界giới 死tử 。 一nhất 受thọ 不bất 退thoái 。 名danh 大đại 醫y 王vương 。 言ngôn 常thường 禮lễ 者giả 眾chúng 生sanh 病bệnh 無vô 量lượng 。 佛Phật 之chi 法pháp 藥dược 亦diệc 復phục 無vô 量lượng 。 猶do 如như 大đại 海hải 。 是thị 可khả 歸quy 敬kính 。

毀hủy 譽dự 不bất 動động 。 下hạ 三tam 兩lưỡng 行hành 總tổng 結kết 歎thán 者giả 。 生sanh 身thân 之chi 佛Phật 八bát 風phong 不bất 動động 。 以dĩ 大đại 悲bi 三tam 念niệm 。 之chi 德đức 婆Bà 羅La 門Môn 女nữ 。 謗báng 而nhi 不bất 戚thích 。 諸chư 天thiên 大đại 梵Phạm 。 讚tán 而nhi 不bất 忻hãn 。 八bát 風phong 不bất 動động 如như 須Tu 彌Di 也dã 。 是thị 歎thán 斷đoạn 德đức 。 於ư 善thiện 不bất 善thiện 等đẳng 以dĩ 慈từ 。 者giả 歎thán 智trí 德đức 也dã 。 睺hầu 羅la 三tam 摩ma 調Điều 達Đạt 三tam 呵ha 。 呵ha 令linh 改cải 惡ác 摩ma 令linh 進tiến 善thiện 。 慈từ 心tâm 一nhất 也dã 心tâm 行hành 平bình 等đẳng 。 者giả 約ước 三tam 念niệm 處xứ 以dĩ 明minh 平bình 等đẳng 。 一nhất 香hương 塗đồ 左tả 二nhị 刀đao 割cát 右hữu 三tam 不bất 塗đồ 不bất 割cát 視thị 之chi 平bình 等đẳng 無vô 有hữu 異dị 想tưởng 。 此thử 據cứ 色sắc 法pháp 為vi 三tam 念niệm 處xứ 。 順thuận 我ngã 法pháp 不bất 喜hỷ 違vi 我ngã 法pháp 不bất 嗔sân 。 不bất 違vi 不bất 順thuận 常thường 行hành 捨xả 心tâm 。 此thử 約ước 心tâm 法pháp 明minh 三tam 念niệm 處xứ 。 佛Phật 心tâm 於ư 此thử 慈từ 念niệm 平bình 等đẳng 。 孰thục 誰thùy 也dã 。 人nhân 寶bảo 者giả 智trí 人nhân 為vi 寶bảo 。 能năng 別biệt 真chân 偽ngụy 故cố 聞văn 者giả 敬kính 承thừa 。

今kim 奉phụng 世Thế 尊Tôn 下hạ 十thập 九cửu 行hành 二nhị 正chánh 述thuật 歎thán 表biểu 發phát 之chi 事sự 文văn 為vi 二nhị 。 初sơ 四tứ 行hành 總tổng 述thuật 歎thán 現hiện 三tam 瑞thụy 表biểu 發phát 。 次thứ 十thập 五ngũ 行hành 別biệt 述thuật 歎thán 佛Phật 三tam 密mật 。 初sơ 為vi 三tam 初sơ 半bán 行hành 述thuật 歎thán 奉phụng 蓋cái 。 次thứ 二nhị 行hành 半bán 正chánh 述thuật 歎thán 合hợp 蓋cái 現hiện 瑞thụy 表biểu 發phát 。 三tam 一nhất 行hành 正chánh 述thuật 歎thán 。 大đại 眾chúng 歡hoan 喜hỷ 。 初sơ 奉phụng 微vi 蓋cái 者giả 微vi 之chi 言ngôn 小tiểu 因nhân 小tiểu 果quả 。 大đại 表biểu 不bất 思tư 議nghị 大đại 果quả 。 淨tịnh 土độ 無vô 方phương 莫mạc 測trắc 。 現hiện 三Tam 千Thiên 界Giới 下hạ 二nhị 行hành 半bán 。 次thứ 述thuật 上thượng 蓋cái 內nội 現hiện 土thổ/độ 現hiện 佛Phật 說thuyết 法pháp 。 表biểu 說thuyết 應ưng 土thổ/độ 應ưng 身thân 之chi 事sự 。 哀ai 現hiện 者giả 慈từ 念niệm 眾chúng 生sanh 。 欲dục 為vi 說thuyết 此thử 佛Phật 國quốc 。 因nhân 果quả 故cố 先tiên 現hiện 瑞thụy 。 以dĩ 作tác 由do 漸tiệm 。 方phương 得đắc 開khai 闡xiển 故cố 稱xưng 哀ai 現hiện 。

眾chúng 覩đổ 下hạ 一nhất 行hành 三tam 述thuật 上thượng 大đại 眾chúng 。 歎thán 未vị 曾tằng 有hữu 。

大đại 聖thánh 下hạ 次thứ 十thập 五ngũ 行hành 別biệt 述thuật 歎thán 佛Phật 三tam 密mật 文văn 為vi 三tam 。 初sơ 兩lưỡng 行hành 歎thán 身thân 密mật 。 次thứ 六lục 行hành 歎thán 口khẩu 密mật 。 次thứ 七thất 行hành 歎thán 意ý 密mật 。 三tam 密mật 即tức 是thị 三tam 輪luân 不bất 思tư 議nghị 化hóa 。 三tam 無vô 失thất 三tam 不bất 護hộ 也dã 。 大Đại 聖Thánh 法Pháp 王Vương 眾chúng 所sở 歸quy 。 者giả 是thị 歎thán 法Pháp 身thân 勝thắng 應ưng 。 若nhược 法Pháp 身thân 三tam 昧muội 王vương 三tam 昧muội 三tam 諦đế 自tự 在tại 。 為vi 四tứ 十thập 一nhất 心tâm 。 菩Bồ 薩Tát 聖thánh 眾chúng 。 及cập 餘dư 四tứ 部bộ 所sở 歸quy 。 即tức 是thị 上thượng 來lai 所sở 明minh 。 佛Phật 安an 處xử 眾chúng 寶bảo 。 師sư 子tử 之chi 座tòa 。 蔽tế 於ư 一nhất 切thiết 。 諸chư 來lai 大đại 眾chúng 。 故cố 為vi 眾chúng 所sở 歸quy 也dã 。 淨tịnh 心tâm 者giả 即tức 四tứ 眾chúng 大Đại 乘Thừa 機cơ 發phát 。 心tâm 無vô 疑nghi 濁trược 欲dục 聞văn 淨tịnh 道đạo 。 亦diệc 是thị 諸chư 大đại 菩Bồ 薩Tát 。 淨tịnh 心tâm 入nhập 觀quán 佛Phật 三tam 昧muội 。 故cố 言ngôn 淨tịnh 心tâm 。 各các 見kiến 世Thế 尊Tôn 在tại 其kỳ 前tiền 者giả 。 此thử 明minh 應ưng 身thân 對đối 十thập 法Pháp 界Giới 各các 見kiến 同đồng 已dĩ 。 譬thí 如như 一nhất 月nguyệt 。 影ảnh 現hiện 眾chúng 水thủy 。 或hoặc 見kiến 如như 老lão 比Bỉ 丘Khâu 像tượng 。 或hoặc 見kiến 光quang 明minh 相tướng 好hảo 。 或hoặc 見kiến 尊tôn 特đặc 之chi 身thân 。 或hoặc 見kiến 現hiện 大đại 小tiểu 相tương/tướng 。 坐tọa 寶bảo 蓮liên 華hoa 。 或hoặc 見kiến 身thân 如như 虛hư 空không 。 此thử 是thị 身thân 密mật 之chi 德đức 。 故cố 前tiền 釋thích 佛Phật 在tại 耶da 離ly 。 各các 見kiến 不bất 同đồng 。 意ý 在tại 此thử 也dã 。 不bất 共cộng 者giả 如như 此thử 。 身thân 密mật 不bất 與dữ 二Nhị 乘Thừa 及cập 下hạ 地địa 共cộng 。

佛Phật 以dĩ 一nhất 音âm 下hạ 六lục 行hành 次thứ 歎thán 口khẩu 密mật 文văn 為vi 三tam 。 初sơ 兩lưỡng 行hành 是thị 辭từ 法pháp 二nhị 辨biện 。 同đồng 其kỳ 語ngữ 即tức 辭từ 辨biện 。 各các 得đắc 解giải 即tức 法pháp 辨biện 。 辭từ 者giả 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 殊thù 方phương 異dị 類loại 言ngôn 音âm 各các 異dị 。 同đồng 其kỳ 類loại 音âm 故cố 名danh 辭từ 辨biện 。 法pháp 者giả 一nhất 切thiết 諸chư 法pháp 。 名danh 字tự 差sai 別biệt 種chủng 種chủng 非phi 一nhất 。 各các 有hữu 所sở 召triệu 。 得đắc 法Pháp 辨biện 者giả 皆giai 識thức 語ngữ 法pháp 。 即tức 同đồng 其kỳ 音âm 故cố 名danh 法pháp 辨biện 。 佛Phật 以dĩ 一nhất 音âm 而nhi 辭từ 法pháp 異dị 趣thú 。 二nhị 辨biện 應ưng 物vật 是thị 口khẩu 密mật 也dã 。 佛Phật 尚thượng 非phi 是thị 梵Phạm 況huống 同đồng 眾chúng 生sanh 令linh 異dị 音âm 解giải 即tức 非phi 辭từ 法pháp 。 而nhi 現hiện 辭từ 法pháp 者giả 口khẩu 密mật 力lực 也dã 。

佛Phật 以dĩ 一nhất 音âm 下hạ 二nhị 行hành 次thứ 歎thán 義nghĩa 辨biện 。 一nhất 音âm 說thuyết 法Pháp 。 受thọ 行hành 獲hoạch 利lợi 即tức 是thị 尋tầm 言ngôn 求cầu 旨chỉ 得đắc 言ngôn 所sở 以dĩ 所sở 以dĩ 即tức 是thị 義nghĩa 也dã 。 如Như 來Lai 本bổn 無vô 。 句cú 義nghĩa 豈khởi 有hữu 義nghĩa 辨biện 。 而nhi 能năng 分phân 別biệt 一nhất 切thiết 。 句cú 義nghĩa 者giả 即tức 口khẩu 密mật 也dã 。

佛Phật 以dĩ 一nhất 音âm 下hạ 二nhị 行hành 三tam 歎thán 樂nhạo 說thuyết 辨biện 。 旋toàn 轉chuyển 無vô 窮cùng 眾chúng 皆giai 樂nhạo 聞văn 。 四Tứ 諦Đế 逗đậu 機cơ 我ngã 當đương 為vi 說thuyết 怖bố 畏úy 之chi 事sự 。 三tam 界giới 皆giai 苦khổ 。 苦khổ 故cố 生sanh 怖bố 即tức 苦Khổ 諦Đế 也dã 。 求cầu 涅Niết 槃Bàn 樂nhạo 樂lạc 故cố 歡hoan 喜hỷ 即tức 滅Diệt 諦Đế 也dã 。 厭yếm 離ly 者giả 諸chư 苦khổ 所sở 因nhân 。 貪tham 欲dục 為vi 木mộc 。 即tức 集Tập 諦Đế 也dã 。 斷đoạn 疑nghi 即tức 道đạo 也dã 。 又hựu 約ước 悉tất 檀đàn 者giả 三tam 界giới 苦khổ 可khả 畏úy 即tức 世thế 界giới 也dã 。 歡hoan 喜hỷ 即tức 為vi 人nhân 令linh 生sanh 善thiện 根căn 。 故cố 歡hoan 喜hỷ 也dã 。 厭yếm 離ly 是thị 厭yếm 離ly 煩phiền 惱não 。 即tức 對đối 治trị 藥dược 病bệnh 相tương 對đối 也dã 。 斷đoạn 疑nghi 即tức 見kiến 諦Đế 道đạo 。 是thị 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 。 一nhất 音âm 所sở 演diễn 。 其kỳ 力lực 如như 是thị 。 如Như 來Lai 本bổn 非phi 四Tứ 諦Đế 四tứ 悉tất 。 能năng 以dĩ 此thử 法pháp 善thiện 巧xảo 利lợi 益ích 即tức 口khẩu 密mật 也dã 。

稽khể 首thủ 下hạ 七thất 行hành 三tam 歎thán 心tâm 密mật 。 佛Phật 心tâm 非phi 權quyền 非phi 實thật 能năng 現hiện 權quyền 實thật 即tức 心tâm 密mật 也dã 。 文văn 為vi 二nhị 。 初sơ 四tứ 行hành 約ước 三tam 種chủng 權quyền 實thật 二nhị 智trí 以dĩ 歎thán 心tâm 密mật 。 次thứ 三tam 行hành 約ước 三tam 種chủng 二nhị 諦đế 結kết 歎thán 心tâm 密mật 。 初sơ 文văn 為vi 四tứ 。 初sơ 一nhất 行hành 約ước 內nội 外ngoại 歎thán 。 自tự 行hành 十Thập 力Lực 據cứ 內nội 智trí 圓viên 滿mãn 。 無vô 畏úy 據cứ 外ngoại 用dụng 不bất 怯khiếp 。 此thử 為vi 一nhất 雙song 。 即tức 約ước 自tự 行hành 權quyền 實thật 歎thán 心tâm 密mật 也dã 。

稽khể 首thủ 不bất 共cộng 下hạ 次thứ 一nhất 行hành 歎thán 自tự 行hành 化hóa 他tha 。 不bất 共cộng 是thị 自tự 證chứng 之chi 法pháp 。 導đạo 師sư 即tức 是thị 化hóa 他tha 。

稽khể 首thủ 能năng 斷đoạn 下hạ 次thứ 一nhất 行hành 此thử 有hữu 兩lưỡng 用dụng 。 若nhược 歎thán 自tự 行hành 即tức 歎thán 佛Phật 智trí 斷đoạn 。 能năng 斷đoạn 是thị 斷đoạn 德đức 到đáo 彼bỉ 岸ngạn 是thị 智trí 德đức 也dã 。 若nhược 作tác 歎thán 化hóa 他tha 能năng 斷đoạn 眾chúng 結kết 縛phược 者giả 。 即tức 是thị 化hóa 他tha 權quyền 實thật 明minh 智trí 斷đoạn 也dã 。 眾chúng 是thị 眾chúng 人nhân 故cố 屬thuộc 化hóa 他tha 。 問vấn 何hà 得đắc 一nhất 偈kệ 兩lưỡng 用dụng 。 答đáp 佛Phật 自tự 無vô 縛phược 能năng 解giải 他tha 縛phược 故cố 得đắc 兩lưỡng 用dụng 。

稽khể 首thủ 能năng 度độ 下hạ 次thứ 一nhất 行hành 總tổng 結kết 上thượng 三tam 種chủng 權quyền 實thật 之chi 智trí 斷đoạn 也dã 。

悉tất 知tri 眾chúng 生sanh 。 下hạ 次thứ 三tam 行hành 舉cử 三tam 種chủng 二nhị 諦đế 結kết 歎thán 三tam 密mật 文văn 為vi 三tam 。 初sơ 一nhất 行hành 是thị 隨tùy 情tình 二nhị 諦đế 。 何hà 者giả 俗tục 諦đế 無vô 量lượng 心tâm 亦diệc 無vô 量lượng 。 或hoặc 是thị 求cầu 真chân 或hoặc 欲dục 樂lạc 俗tục 。 情tình 有hữu 去khứ 取thủ 故cố 言ngôn 去khứ 來lai 。 去khứ 取thủ 無vô 量lượng 佛Phật 亦diệc 隨tùy 起khởi 說thuyết 無vô 量lượng 二nhị 諦đế 。 即tức 是thị 隨tùy 情tình 。

不bất 著trước 世thế 間gian 。 下hạ 次thứ 一nhất 行hành 是thị 約ước 隨tùy 情tình 智trí 二nhị 諦đế 。 隨tùy 情tình 無vô 染nhiễm 隨tùy 智trí 空không 寂tịch 達đạt 諸chư 法pháp 相tướng 下hạ 次thứ 一nhất 行hành 是thị 歎thán 隨tùy 智trí 二nhị 諦đế 。 智trí 心tâm 所sở 照chiếu 皆giai 入nhập 一nhất 相tương/tướng 。 而nhi 無vô 所sở 礙ngại 。 如như 空không 無vô 依y 故cố 名danh 隨tùy 智trí 也dã 。

維Duy 摩Ma 經Kinh 略Lược 疏Sớ/sơ 卷quyển 第đệ 七thất

爾nhĩ 時thời 長trưởng 者giả 子tử 。 下hạ 訖ngật 阿a 閦súc 佛Phật 十thập 一nhất 品phẩm 半bán 第đệ 二nhị 正chánh 說thuyết 分phần/phân 文văn 為vi 三tam 。 初sơ 佛Phật 國quốc 半bán 品phẩm 是thị 大đại 聖thánh 對đối 機cơ 命mạng 宗tông 說thuyết 佛Phật 國quốc 因nhân 果quả 。 二nhị 從tùng 方phương 便tiện 訖ngật 香hương 積tích 九cửu 品phẩm 是thị 大Đại 士Sĩ 助trợ 佛Phật 闡xiển 揚dương 說thuyết 不bất 思tư 議nghị 。 解giải 脫thoát 佛Phật 國quốc 因nhân 果quả 。 三tam 從tùng 菩Bồ 薩Tát 行hành 訖ngật 阿a 閦súc 兩lưỡng 品phẩm 是thị 淨tịnh 名danh 接tiếp 諸chư 大đại 眾chúng 。 還hoàn 菴am 羅la 園viên 。 如Như 來Lai 對đối 大đại 眾chúng 復phục 宗tông 明minh 佛Phật 國quốc 因nhân 果quả 。 所sở 以dĩ 如Như 來Lai 。 赴phó 機cơ 酬thù 寶bảo 積tích 請thỉnh 說thuyết 依y 報báo 者giả 。 或hoặc 前tiền 普phổ 集tập 說thuyết 正chánh 報báo 因nhân 果quả 。 所sở 以dĩ 淨tịnh 名danh 助trợ 佛Phật 宣tuyên 揚dương 。 扶phù 成thành 佛Phật 說thuyết 不bất 思tư 議nghị 。 解giải 脫thoát 佛Phật 國quốc 因nhân 果quả 啟khải 悟ngộ 有hữu 緣duyên 。 譬thí 如như 尚thượng 書thư 奉phụng 旨chỉ 化hóa 民dân 。 所sở 以dĩ 還hoàn 菴am 羅la 園viên 。 佛Phật 對đối 大đại 眾chúng 具cụ 明minh 佛Phật 國quốc 。 譬thí 如như 大đại 臣thần 為vi 國quốc 開khai 境cảnh 事sự 畢tất 。 還hoàn 朝triêu 至chí 尊tôn 悅duyệt 可khả 而nhi 印ấn 定định 也dã 。 問vấn 淨tịnh 名danh 已dĩ 前tiền 彈đàn 呵ha 豈khởi 得đắc 助trợ 成thành 此thử 教giáo 。 答đáp 佛Phật 未vị 說thuyết 佛Phật 國quốc 因nhân 果quả 。 淨tịnh 名danh 預dự 彈đàn 冥minh 會hội 佛Phật 意ý 助trợ 成thành 今kim 教giáo 。 云vân 何hà 不bất 可khả 。 世thế 間gian 國quốc 政chánh 閫khổn 外ngoại 之chi 事sự 將tướng 軍quân 裁tài 之chi 。 但đãn 合hợp 天thiên 心tâm 何hà 必tất 待đãi 詔chiếu 。 但đãn 弟đệ 子tử 述thuật 昔tích 如Như 來Lai 默mặc 印ấn 懸huyền 會hội 佛Phật 心tâm 。 豈khởi 非phi 助trợ 成thành 今kim 教giáo 。 故cố 昔tích 日nhật 彈đàn 呵ha 通thông 助trợ 正chánh 報báo 。 今kim 日nhật 重trọng/trùng 述thuật 成thành 今kim 依y 報báo 。 問vấn 此thử 半bán 品phẩm 及cập 出xuất 室thất 兩lưỡng 品phẩm 悉tất 佛Phật 自tự 說thuyết 皆giai 明minh 佛Phật 國quốc 。 其kỳ 間gian 九cửu 品phẩm 明minh 佛Phật 國quốc 義nghĩa 。 蓋cái 不bất 足túc 言ngôn 。 何hà 得đắc 扶phù 成thành 佛Phật 國quốc 之chi 教giáo 。 答đáp 佛Phật 既ký 始thỉ 終chung 皆giai 明minh 佛Phật 國quốc 。 淨tịnh 名danh 其kỳ 間gian 豈khởi 乖quai 佛Phật 意ý 。 如như 佛Phật 答đáp 寶bảo 積tích 。 種chủng 種chủng 諸chư 行hành 。 皆giai 淨tịnh 佛Phật 土độ 因nhân 。 淨tịnh 名danh 所sở 說thuyết 種chủng 種chủng 諸chư 行hành 。 何hà 得đắc 非phi 也dã 。 問vấn 始thỉ 終chung 佛Phật 國quốc 乃nãi 是thị 佛Phật 說thuyết 。 其kỳ 間gian 九cửu 品phẩm 都đô 無vô 佛Phật 國quốc 之chi 言ngôn 。 豈khởi 是thị 扶phù 成thành 佛Phật 國quốc 之chi 教giáo 。 答đáp 如như 佛Phật 國quốc 品phẩm 明minh 淨tịnh 土độ 義nghĩa 云vân 。 隨tùy 其kỳ 方phương 便tiện 。 則tắc 成thành 就tựu 眾chúng 生sanh 。 隨tùy 成thành 就tựu 眾chúng 生sanh 。 即tức 佛Phật 土độ 淨tịnh 。 淨tịnh 名danh 有hữu 大đại 方phương 便tiện 。 故cố 室thất 外ngoại 彈đàn 呵ha 折chiết 伏phục 。 室thất 內nội 慰úy 喻dụ 攝nhiếp 受thọ 。 彈đàn 呵ha 折chiết 伏phục 心tâm 無vô 垢cấu 染nhiễm 慰úy 喻dụ 攝nhiếp 受thọ 眾chúng 善thiện 莊trang 嚴nghiêm 。 是thị 則tắc 調điều 伏phục 眾chúng 生sanh 。 豈khởi 過quá 於ư 此thử 。 若nhược 眾chúng 生sanh 正chánh 報báo 清thanh 淨tịnh 莊trang 嚴nghiêm 。 則tắc 依y 報báo 國quốc 土độ 皆giai 嚴nghiêm 淨tịnh 也dã 。 是thị 故cố 文văn 云vân 隨tùy 成thành 就tựu 眾chúng 生sanh 。 即tức 佛Phật 土độ 淨tịnh 。 如như 此thử 推thôi 之chi 淨tịnh 名danh 所sở 說thuyết 雖tuy 不bất 彰chương 言ngôn 淨tịnh 土độ 因nhân 果quả 隨tùy 其kỳ 所sở 說thuyết 攝nhiếp 伏phục 眾chúng 生sanh 。 即tức 是thị 扶phù 成thành 佛Phật 說thuyết 淨tịnh 土độ 。 其kỳ 義nghĩa 宛uyển 然nhiên 。 問vấn 若nhược 爾nhĩ 為vi 是thị 淨tịnh 名danh 扶phù 成thành 佛Phật 國quốc 。 為vi 是thị 淨tịnh 名danh 。 自tự 淨tịnh 佛Phật 國quốc 。 為vi 是thị 成thành 弟đệ 子tử 等đẳng 淨tịnh 佛Phật 國quốc 耶da 。 答đáp 深thâm 求cầu 其kỳ 理lý 皆giai 有hữu 此thử 義nghĩa 。 如như 法Pháp 華hoa 壽thọ 量lượng 釋Thích 迦Ca 成thành 道Đạo 。 甚thậm 大đại 久cửu 遠viễn 。 今kim 分phân 身thân 佛Phật 在tại 於ư 十thập 方phương 。 淨tịnh 土độ 說thuyết 法Pháp 。 未vị 來lai 亦diệc 然nhiên 。 此thử 類loại 淨tịnh 名danh 扶phù 成thành 釋Thích 迦Ca 淨tịnh 土độ 之chi 義nghĩa 。 淨tịnh 名danh 既ký 能năng 折chiết 伏phục 攝nhiếp 受thọ 有hữu 緣duyên 之chi 類loại 。 若nhược 淨tịnh 名danh 成thành 佛Phật 皆giai 。 來lai 生sanh 其kỳ 國quốc 。 即tức 是thị 淨tịnh 名danh 能năng 調điều 眾chúng 生sanh 。 則tắc 佛Phật 土độ 淨tịnh 。 弟đệ 子tử 菩Bồ 薩Tát 。 亦diệc 受thọ 折chiết 伏phục 。 為vì 調điều 眾chúng 生sanh 。 眾chúng 生sanh 既ký 因nhân 弟đệ 子tử 菩Bồ 薩Tát 。 斷đoạn 惡ác 生sanh 善thiện 。 弟đệ 子tử 等đẳng 後hậu 成thành 佛Phật 時thời 。 所sở 調điều 眾chúng 生sanh 。 皆giai 生sanh 其kỳ 國quốc 。 故cố 言ngôn 隨tùy 所sở 調điều 伏phục 眾chúng 生sanh 。 則tắc 佛Phật 土độ 淨tịnh 。 問vấn 菩Bồ 薩Tát 可khả 爾nhĩ 聲Thanh 聞Văn 取thủ 滅diệt 豈khởi 有hữu 此thử 義nghĩa 。 答đáp 所sở 以dĩ 言ngôn 深thâm 求cầu 其kỳ 理lý 方phương 有hữu 此thử 義nghĩa 。 如như 法Pháp 華hoa 發phát 聲Thanh 聞Văn 迹tích 。 歎thán 言ngôn 少thiểu 欲dục 厭yếm 生sanh 死tử 。 實thật 自tự 淨tịnh 佛Phật 土độ 。 又hựu 問vấn 疾tật 品phẩm 文Văn 殊Thù 方phương 至chí 淨tịnh 名danh 空không 室thất 表biểu 佛Phật 國quốc 空không 。 因nhân 此thử 往vãng 復phục 論luận 佛Phật 國quốc 義nghĩa 。 次thứ 不bất 思tư 議nghị 品phẩm 燈đăng 王vương 國quốc 。 香hương 積tích 品phẩm 現hiện 眾chúng 香hương 國quốc 。 此thử 不bất 扶phù 成thành 佛Phật 說thuyết 佛Phật 國quốc 因nhân 果quả 為vi 此thử 經Kinh 宗tông 。 若nhược 不bất 許hứa 佛Phật 國quốc 因nhân 果quả 以dĩ 當đương 宗tông 者giả 。 古cổ 來lai 何hà 得đắc 多đa 云vân 室thất 內nội 六lục 品phẩm 因nhân 空không 室thất 生sanh 。 六lục 品phẩm 既ký 因nhân 此thử 而nhi 生sanh 豈khởi 非phi 從tùng 佛Phật 國quốc 生sanh 也dã 。 淨tịnh 名danh 扶phù 成thành 佛Phật 國quốc 為vi 宗tông 其kỳ 義nghĩa 明minh 矣hĩ 。 問vấn 此thử 經Kinh 明minh 不bất 思tư 議nghị 解giải 脫thoát 何hà 關quan 佛Phật 國quốc 之chi 義nghĩa 。 答đáp 不bất 思tư 議nghị 品phẩm 芥giới 納nạp 須Tu 彌Di 。 海hải 內nội 毛mao 吼hống 等đẳng 多đa 約ước 依y 報báo 顯hiển 不bất 思tư 議nghị 也dã 。 就tựu 半bán 品phẩm 為vi 二nhị 。 一nhất 寶bảo 積tích 請thỉnh 說thuyết 二nhị 如Như 來Lai 答đáp 。 初sơ 文văn 為vi 二nhị 。 一nhất 述thuật 同đồng 類loại 堪kham 聞văn 二nhị 正chánh 請thỉnh 說thuyết 。 初sơ 云vân 先tiên 已dĩ 發phát 心tâm 是thị 故cố 堪kham 聞văn 。

言ngôn 阿A 耨Nậu 多Đa 羅La 三Tam 藐Miệu 三Tam 菩Bồ 提Đề 心tâm 者giả 。 此thử 云vân 無vô 上thượng 正chánh 遍biến 知tri 道Đạo 心tâm 。 但đãn 發phát 心tâm 有hữu 三tam 。 一nhất 名danh 字tự 二nhị 相tương 似tự 三tam 分phần/phân 證chứng 。 今kim 之chi 五ngũ 百bách 是thị 相tương 似tự 發phát 位vị 。 何hà 以dĩ 知tri 然nhiên 。 下hạ 文văn 佛Phật 現hiện 淨tịnh 土độ 方phương 得đắc 無vô 生sanh 乃nãi 是thị 分phần/phân 證chứng 。 言ngôn 相tương 似tự 者giả 通thông 別biệt 圓viên 位vị 皆giai 約ước 內nội 凡phàm 。 問vấn 何hà 以dĩ 但đãn 據cứ 相tương 似tự 發phát 耶da 。 答đáp 聲Thanh 聞Văn 乾can/kiền/càn 慧tuệ 菩Bồ 薩Tát 伏phục 忍nhẫn 並tịnh 未vị 有hữu 發phát 義nghĩa 。 若nhược 聲Thanh 聞Văn 性tánh 地địa 菩Bồ 薩Tát 柔nhu 順thuận 方phương 有hữu 發phát 義nghĩa 。 故cố 多đa 約ước 此thử 明minh 發phát 心tâm 位vị 。 願nguyện 聞văn 得đắc 佛Phật 下hạ 二nhị 正chánh 請thỉnh 。 寶bảo 積tích 同đồng 類loại 既ký 有hữu 堪kham 聞văn 之chi 機cơ 。 騰đằng 機cơ 請thỉnh 說thuyết 佛Phật 國quốc 因nhân 果quả 文văn 為vi 二nhị 。 一nhất 願nguyện 聞văn 得đắc 佛Phật 土độ 清thanh 淨tịnh 。 即tức 是thị 請thỉnh 果quả 。 二nhị 願nguyện 說thuyết 菩Bồ 薩Tát 淨tịnh 土độ 之chi 行hạnh 。 即tức 是thị 請thỉnh 因nhân 。 若nhược 論luận 次thứ 第đệ 應ưng 因nhân 先tiên 果quả 後hậu 。 今kim 為vi 時thời 眾chúng 慕mộ 果quả 行hành 因nhân 故cố 先tiên 請thỉnh 果quả 後hậu 請thỉnh 因nhân 也dã 。 初sơ 所sở 以dĩ 作tác 此thử 請thỉnh 者giả 。 上thượng 觀quán 佛Phật 合hợp 蓋cái 現hiện 瑞thụy 知tri 佛Phật 欲dục 說thuyết 佛Phật 國quốc 之chi 果quả 。 而nhi 現hiện 此thử 相tướng 。 故cố 請thỉnh 說thuyết 果quả 。 次thứ 請thỉnh 因nhân 者giả 淨tịnh 國quốc 之chi 果quả 必tất 籍tịch 勝thắng 因nhân 。 大đại 眾chúng 若nhược 聞văn 淨tịnh 國quốc 之chi 果quả 則tắc 慕mộ 果quả 行hành 因nhân 。 故cố 請thỉnh 因nhân 也dã 。 佛Phật 言ngôn 善thiện 哉tai 下hạ 二nhị 佛Phật 答đáp 文văn 為vi 四tứ 。 一nhất 讚tán 許hứa 。 二nhị 誡giới 聽thính 。 三tam 受thọ 教giáo 。 四tứ 佛Phật 正chánh 答đáp 。 善thiện 哉tai 者giả 初sơ 明minh 讚tán 許hứa 。 所sở 以dĩ 佛Phật 讚tán 許hứa 者giả 寶bảo 積tích 發phát 問vấn 深thâm 得đắc 現hiện 瑞thụy 所sở 表biểu 之chi 意ý 。 又hựu 能năng 為vi 同đồng 輩bối 致trí 請thỉnh 諮tư 決quyết 得đắc 宜nghi 故cố 讚tán 許hứa 也dã 。

諦đế 聽thính 至chí 汝nhữ 說thuyết 二nhị 誡giới 聽thính 誡giới 念niệm 聽thính 者giả 生sanh 三tam 慧tuệ 善thiện 故cố 。 諦đế 聽thính 生sanh 聞văn 慧tuệ 善thiện 思tư 生sanh 思tư 慧tuệ 念niệm 之chi 生sanh 修tu 慧tuệ 。 若nhược 雖tuy 聞văn 不bất 聽thính 無vô 受thọ 潤nhuận 。 因nhân 聽thính 而nhi 不bất 思tư 無vô 染nhiễm 旨chỉ 趣thú 。 思tư 而nhi 不bất 修tu 終chung 無vô 證chứng 理lý 。 三tam 慧tuệ 若nhược 備bị 入nhập 道đạo 不bất 疑nghi 。

於ư 是thị 至chí 而nhi 聽thính 三tam 受thọ 教giáo 而nhi 聽thính 。 即tức 是thị 奉phụng 受thọ 三tam 慧tuệ 之chi 誡giới 也dã 。 佛Phật 言ngôn 下hạ 四tứ 佛Phật 正chánh 答đáp 文văn 為vi 五ngũ 。 一nhất 佛Phật 正chánh 答đáp 。 二nhị 身thân 子tử 生sanh 疑nghi 。 三tam 佛Phật 為vi 釋thích 。 四tứ 梵Phạm 王Vương 自tự 述thuật 顯hiển 佛Phật 誠thành 言ngôn 。 五ngũ 佛Phật 現hiện 淨tịnh 土độ 時thời 眾chúng 得đắc 益ích 。 初sơ 正chánh 答đáp 為vi 二nhị 。 一nhất 答đáp 果quả 二nhị 答đáp 因nhân 。 答đáp 果quả 又hựu 二nhị 。 一nhất 正chánh 答đáp 二nhị 譬thí 顯hiển 。 正chánh 答đáp 為vi 三tam 。 一nhất 標tiêu 章chương 總tổng 答đáp 。 二nhị 別biệt 釋thích 。 三tam 結kết 成thành 。 初sơ 文văn 言ngôn 眾chúng 生sanh 之chi 類loại 。 是thị 菩Bồ 薩Tát 佛Phật 土độ 者giả 。 菩Bồ 薩Tát 虛hư 通thông 至chí 寂tịch 境cảnh 智trí 俱câu 忘vong 無vô 土thổ/độ 不bất 土thổ/độ 。 但đãn 為vi 化hóa 生sanh 。 而nhi 取thủ 佛Phật 土độ 。 故cố 舉cử 眾chúng 生sanh 之chi 類loại 。 是thị 菩Bồ 薩Tát 佛Phật 土độ 。 然nhiên 土thổ/độ 不bất 在tại 菩Bồ 薩Tát 眾chúng 生sanh 。 亦diệc 非phi 共cộng 離ly 永vĩnh 寂tịch 如như 空không 。 不bất 可khả 說thuyết 示thị 。 以dĩ 悉tất 檀đàn 方phương 便tiện 隨tùy 意ý 赴phó 緣duyên 自tự 在tại 無vô 失thất 。 已dĩ 如như 前tiền 說thuyết 。 今kim 約ước 所sở 化hóa 故cố 言ngôn 眾chúng 生sanh 之chi 類loại 。 是thị 菩Bồ 薩Tát 佛Phật 土độ 。 眾chúng 生sanh 義nghĩa 如như 前tiền 辨biện 十thập 界giới 中trung 說thuyết 。 所sở 言ngôn 類loại 者giả 即tức 氣khí 類loại 也dã 氣khí 類loại 無vô 邊biên 無vô 其kỳ 正chánh 要yếu 不bất 出xuất 二nhị 種chủng 。 一nhất 有hữu 為vi 緣duyên 集tập 二nhị 無vô 為vi 緣duyên 集tập 。 言ngôn 有hữu 為vi 者giả 。 即tức 是thị 界giới 內nội 染nhiễm 淨tịnh 國quốc 土độ 。 迷mê 真chân 滯trệ 有hữu 而nhi 起khởi 結kết 業nghiệp 稟bẩm 分phân 段đoạn 生sanh 死tử 皆giai 其kỳ 類loại 也dã 。 二nhị 無vô 為vi 者giả 即tức 是thị 界giới 外ngoại 有hữu 餘dư 果quả 報báo 及cập 開khai 中trung 下hạ 寂tịch 光quang 。 此thử 三tam 土thổ/độ 眾chúng 生sanh 迷mê 中trung 道đạo 佛Phật 性tánh 滯trệ 無vô 為vi 緣duyên 集tập 。 赴phó 諸chư 結kết 業nghiệp 受thọ 變biến 易dị 生sanh 死tử 皆giai 是thị 此thử 類loại 。 約ước 教giáo 辨biện 者giả 。 藏tạng 通thông 有hữu 為vi 緣duyên 集tập 謂vị 生sanh 滅diệt 無vô 生sanh 之chi 類loại 。 別biệt 圓viên 無vô 為vi 即tức 無vô 量lượng 無vô 作tác 之chi 類loại 。 故cố 約ước 四tứ 教giáo 開khai 兩lưỡng 緣duyên 集tập 四tứ 種chủng 眾chúng 生sanh 。 問vấn 所sở 明minh 三tam 土thổ/độ 稟bẩm 報báo 不bất 同đồng 所sở 居cư 各các 異dị 。 云vân 何hà 悉tất 同đồng 無vô 為vi 緣duyên 集tập 。 答đáp 所sở 迷mê 理lý 同đồng 。 皆giai 是thị 無vô 明minh 。 變biến 易dị 生sanh 死tử 故cố 通thông 為vi 一nhất 類loại 。 問vấn 若nhược 爾nhĩ 云vân 何hà 。 分phân 別biệt 三tam 土thổ/độ 不bất 同đồng 。 答đáp 有hữu 餘dư 五ngũ 人nhân 雖tuy 同đồng 見kiến 真chân 界giới 內nội 惑hoặc 盡tận 都đô 。 未vị 見kiến 中trung 斷đoạn 有hữu 為vi 集tập 。 同đồng 生sanh 有hữu 餘dư 受thọ 變biến 易dị 生sanh 亦diệc 名danh 方phương 便tiện 生sanh 死tử 。 別biệt 圓viên 兩lưỡng 教giáo 斷đoạn 通thông 惑hoặc 者giả 。 見kiến 空không 不bất 空không 。 以dĩ 見kiến 空không 故cố 斷đoạn 有hữu 為vi 集tập 。 及cập 見kiến 不bất 空không 侵xâm 無vô 為vi 集tập 。 若nhược 從tùng 初Sơ 地Địa 初sơ 住trụ 訖ngật 于vu 九cửu 地địa 。 斷đoạn 無vô 為vi 集tập 同đồng 受thọ 果quả 報báo 變biến 易dị 生sanh 死tử 。 亦diệc 名danh 因nhân 緣duyên 生sanh 死tử 。 若nhược 十Thập 地Địa 下hạ 寂tịch 滅diệt 忍nhẫn 。 餘dư 二nhị 生sanh 在tại 。 等đẳng 覺giác 中trung 忍nhẫn 。 餘dư 一nhất 生sanh 在tại 。 分phần/phân 住trụ 寂tịch 光quang 。 即tức 開khai 變biến 易dị 出xuất 於ư 有hữu 後hậu 無vô 有hữu 後hậu 生sanh 死tử 。 雖tuy 復phục 報báo 殊thù 所sở 居cư 各các 異dị 並tịnh 是thị 界giới 外ngoại 同đồng 迷mê 中trung 道đạo 。 悉tất 是thị 無vô 為vi 緣duyên 集tập 氣khí 類loại 同đồng 也dã 。 問vấn 何hà 不bất 以dĩ 四tứ 種chủng 緣duyên 集tập 對đối 四tứ 土thổ/độ 明minh 四tứ 種chủng 眾chúng 生sanh 類loại 耶da 。 答đáp 一nhất 往vãng 似tự 便tiện 於ư 理lý 有hữu 妨phương 。 無vô 別biệt 自tự 體thể 法Pháp 界Giới 異dị 無vô 為vi 也dã 。 得đắc 失thất 之chi 事sự 至chí 問vấn 疾tật 品phẩm 當đương 更cánh 分phân 別biệt 。 若nhược 還hoàn 約ước 無vô 為vi 分phần/phân 出xuất 二nhị 種chủng 是thị 則tắc 無vô 失thất 。 必tất 應ưng 須tu 開khai 。 但đãn 約ước 四tứ 教giáo 開khai 四tứ 眾chúng 生sanh 此thử 即tức 便tiện 也dã 。 若nhược 約ước 觀quán 心tâm 者giả 因nhân 緣duyên 所sở 生sanh 。 即tức 有hữu 為vi 之chi 類loại 。 從tùng 假giả 入nhập 空không 破phá 有hữu 為vi 集tập 成thành 無vô 為vi 之chi 類loại 也dã 。 若nhược 入nhập 假giả 名danh 中trung 道đạo 破phá 無vô 為vi 未vị 盡tận 皆giai 名danh 無vô 為vi 之chi 類loại 。

所sở 以dĩ 者giả 何hà 。 下hạ 二nhị 別biệt 釋thích 。 但đãn 聖thánh 心tâm 難nan 測trắc 今kim 作tác 五ngũ 意ý 通thông 此thử 經Kinh 文văn 。 一nhất 橫hoạnh/hoành 約ước 染nhiễm 淨tịnh 土độ 通thông 明minh 四tứ 番phiên 經kinh 文văn 。 二nhị 竪thụ 對đối 四tứ 土thổ/độ 。 三tam 類loại 通thông 四tứ 土thổ/độ 。 四tứ 約ước 觀quán 心tâm 。 五ngũ 約ước 教giáo 。 初sơ 橫hoạnh/hoành 約ước 同đồng 居cư 者giả 依y 經kinh 有hữu 四tứ 。 初sơ 云vân 隨tùy 所sở 化hóa 眾chúng 生sanh 。 而nhi 取thủ 佛Phật 土độ 。 今kim 先tiên 明minh 土thổ/độ 闊khoát 狹hiệp 不bất 同đồng 由do 所sở 化hóa 多đa 少thiểu 故cố 爾nhĩ 。 如như 釋Thích 迦Ca 用dụng 百bách 億ức 以dĩ 為vi 同đồng 居cư 滿mãn 願nguyện 成thành 佛Phật 。 用dụng 恆Hằng 沙sa 大Đại 千Thiên 以dĩ 為vi 同đồng 居cư 。 如như 世thế 造tạo 宅trạch 量lượng 其kỳ 所sở 居cư 。 所sở 化hóa 眾chúng 生sanh 。 取thủ 土thổ/độ 亦diệc 爾nhĩ 。 又hựu 菩Bồ 薩Tát 所sở 化hóa 。 眾chúng 生sanh 修tu 善thiện 多đa 少thiểu 異dị 。 故cố 國quốc 土độ 莊trang 嚴nghiêm 。 優ưu 劣liệt 亦diệc 異dị 。 故cố 云vân 眾chúng 生sanh 之chi 類loại 。 是thị 菩Bồ 薩Tát 佛Phật 土độ 。 二nhị 隨tùy 所sở 調điều 伏phục 眾chúng 生sanh 。 而nhi 取thủ 佛Phật 土độ 者giả 。 明minh 諸chư 菩Bồ 薩Tát 為vì 眾chúng 生sanh 取thủ 土thổ/độ 。 淨tịnh 穢uế 不bất 同đồng 皆giai 為vi 調điều 伏phục 得đắc 宜nghi 。 非phi 關quan 菩Bồ 薩Tát 福phước 慧tuệ 優ưu 劣liệt 。 如như 親thân 育dục 子tử 愛ái 榮vinh 雖tuy 殊thù 。 皆giai 為vi 成thành 就tựu 。 取thủ 土thổ/độ 亦diệc 爾nhĩ 。 自tự 有hữu 逼bức 迫bách 妨phương 道đạo 則tắc 淨tịnh 國quốc 安an 之chi 。 或hoặc 憍kiêu 奢xa 妨phương 道đạo 則tắc 穢uế 土thổ/độ 調điều 伏phục 。 非phi 為vi 以dĩ 穢uế 。 令linh 生sanh 苦khổ 惱não 。 非phi 以dĩ 淨tịnh 縱túng/tung 樂nhạo/nhạc/lạc 不bất 修tu 。 何hà 者giả 菩Bồ 薩Tát 不bất 為vì 眾chúng 生sanh 。 作tác 煩phiền 惱não 因nhân 緣duyên 。 豈khởi 作tác 淨tịnh 穢uế 令linh 其kỳ 流lưu 轉chuyển 。 正chánh 由do 眾chúng 生sanh 惡ác 盡tận 多đa 少thiểu 取thủ 土thổ/độ 不bất 同đồng 。 三tam 隨tùy 諸chư 眾chúng 生sanh 。 應ưng 以dĩ 何hà 國quốc 。 入nhập 佛Phật 智trí 慧tuệ 。 而nhi 取thủ 佛Phật 土độ 者giả 。 法pháp 華hoa 云vân 諸chư 佛Phật 為vi 一nhất 大đại 事sự 因nhân 緣duyên 。 故cố 出xuất 現hiện 於ư 世thế 。 為vì 令linh 眾chúng 生sanh 。 開khai 佛Phật 知tri 見kiến 。 故cố 今kim 明minh 菩Bồ 薩Tát 調điều 伏phục 眾chúng 生sanh 。 赴phó 淨tịnh 穢uế 土thổ/độ 。 皆giai 為vi 令linh 得đắc 。 入nhập 佛Phật 智trí 慧tuệ 。 應ưng 以dĩ 淨tịnh 國quốc 入nhập 者giả 則tắc 事sự 理lý 俱câu 急cấp 。 令linh 入nhập 佛Phật 慧tuệ 。 應ưng 以dĩ 穢uế 國quốc 入nhập 者giả 則tắc 事sự 寬khoan 理lý 急cấp 令linh 入nhập 佛Phật 慧tuệ 。 根căn 性tánh 異dị 故cố 取thủ 土thổ/độ 不bất 同đồng 。 故cố 云vân 眾chúng 生sanh 之chi 類loại 。 是thị 菩Bồ 薩Tát 佛Phật 土độ 。 四tứ 隨tùy 諸chư 眾chúng 生sanh 。 應ưng 以dĩ 何hà 國quốc 。 起khởi 菩Bồ 薩Tát 根căn 。 而nhi 取thủ 佛Phật 土độ 者giả 。 眾chúng 生sanh 入nhập 道đạo 由do 根căn 受thọ 法pháp 而nhi 入nhập 佛Phật 慧tuệ 。 菩Bồ 薩Tát 觀quán 眾chúng 生sanh 。 眼nhãn 等đẳng 六lục 根căn 。 何hà 根căn 偏thiên 利lợi 。 若nhược 耳nhĩ 根căn 偏thiên 利lợi 即tức 聲thanh 為vi 佛Phật 事sự 。 一nhất 切thiết 法pháp 趣thú 聲thanh 。 聲thanh 詮thuyên 三tam 諦đế 及cập 宣tuyên 四tứ 教giáo 。 用dụng 起khởi 耳nhĩ 根căn 為vi 菩Bồ 薩Tát 根căn 聚tụ 置trí 一nhất 國quốc 。 菩Bồ 薩Tát 後hậu 成thành 佛Phật 時thời 。 聲thanh 為vi 佛Phật 事sự 。 眼nhãn 等đẳng 餘dư 根căn 例lệ 此thử 可khả 知tri 。 具cụ 如như 下hạ 文văn 菩Bồ 薩Tát 行hành 品phẩm 。 正chánh 由do 六lục 根căn 偏thiên 利lợi 故cố 使sử 佛Phật 事sự 不bất 同đồng 。 皆giai 為vi 起khởi 眾chúng 生sanh 根căn 類loại 故cố 也dã 。 如như 娑sa 婆bà 以dĩ 音âm 聲thanh 為vi 佛Phật 事sự 。 乃nãi 至chí 香hương 積tích 香hương 為vi 佛Phật 事sự 。 皆giai 由do 眾chúng 生sanh 。 根căn 類loại 異dị 故cố 。 同đồng 居cư 之chi 土thổ/độ 佛Phật 事sự 不bất 同đồng 。 故cố 云vân 眾chúng 生sanh 之chi 類loại 。 是thị 菩Bồ 薩Tát 佛Phật 土độ 。 二nhị 竪thụ 對đối 四tứ 土thổ/độ 者giả 。 一nhất 隨tùy 所sở 化hóa 對đối 同đồng 居cư 土thổ/độ 。 二nhị 隨tùy 所sở 調điều 伏phục 對đối 有hữu 餘dư 土thổ/độ 。 三tam 入nhập 佛Phật 慧tuệ 對đối 果quả 報báo 土thổ/độ 。 四tứ 起khởi 菩Bồ 薩Tát 根căn 。 對đối 寂tịch 光quang 土thổ/độ 。 初sơ 文văn 者giả 界giới 內nội 具cụ 縛phược 未vị 見kiến 真chân 理lý 。 心tâm 神thần 動động 散tán 善thiện 惡ác 無vô 定định 。 菩Bồ 薩Tát 方phương 便tiện 。 觀quán 其kỳ 生sanh 熟thục 。 生sanh 則tắc 用dụng 穢uế 熟thục 則tắc 用dụng 淨tịnh 。 生sanh 熟thục 無vô 量lượng 淨tịnh 穢uế 亦diệc 爾nhĩ 。 二nhị 調điều 伏phục 者giả 即tức 有hữu 餘dư 也dã 。 何hà 者giả 諸chư 阿A 羅La 漢Hán 。 能năng 調điều 難nan 調điều 是thị 名danh 調điều 伏phục 。 下hạ 文văn 云vân 若nhược 住trụ 調điều 伏phục 心tâm 。 是thị 聲Thanh 聞Văn 法Pháp 。 當đương 知tri 二Nhị 乘Thừa 及cập 後hậu 三tam 教giáo 菩Bồ 薩Tát 界giới 內nội 惑hoặc 盡tận 皆giai 名danh 調điều 伏phục 。 即tức 出xuất 三tam 界giới 即tức 應ưng 有hữu 土thổ/độ 。 謂vị 有hữu 餘dư 也dã 。 當đương 知tri 菩Bồ 薩Tát 。 為vì 此thử 眾chúng 生sanh 。 取thủ 有hữu 餘dư 土thổ/độ 。 三tam 入nhập 佛Phật 慧tuệ 者giả 。 初sơ 住trụ 已dĩ 上thượng 見kiến 中trung 道Đạo 理lý 破phá 無vô 明minh 一nhất 品phẩm 。 乃nãi 至chí 三tam 十thập 九cửu 品phẩm 皆giai 生sanh 果quả 報báo 。 當đương 知tri 菩Bồ 薩Tát 。 為vi 此thử 入nhập 佛Phật 智trí 慧tuệ 。 四tứ 起khởi 菩Bồ 薩Tát 根căn 者giả 。 對đối 寂tịch 光quang 土thổ/độ 前tiền 入nhập 佛Phật 慧tuệ 總tổng 相tương 見kiến 中trung 。 今kim 明minh 起khởi 根căn 是thị 別biệt 相tướng 見kiến 中trung 之chi 類loại 。 如như 聲Thanh 聞Văn 總tổng 相tương/tướng 慧tuệ 為vi 劣liệt 緣Duyên 覺Giác 別biệt 相tướng 慧tuệ 為vi 勝thắng 。 故cố 華hoa 嚴nghiêm 云vân 佛Phật 眼nhãn 乃nãi 至chí 佛Phật 意ý 。 鴦ương 掘quật 云vân 所sở 謂vị 彼bỉ 眼nhãn 於ư 諸chư 如Như 來Lai 常thường 。 具cụ 足túc 無vô 減giảm 。 修tu 了liễu 了liễu 分phân 明minh 見kiến 。 即tức 是thị 於ư 一nhất 根căn 塵trần 了liễu 達đạt 三tam 諦đế 。 一nhất 切thiết 諸chư 法pháp 。 寂tịch 而nhi 常thường 照chiếu 。 無vô 不bất 通thông 達đạt 。 餘dư 根căn 塵trần 亦diệc 爾nhĩ 。 毘Tỳ 盧Lô 遮Già 那Na 。 遍biến 一nhất 切thiết 處xứ 。 是thị 則tắc 以dĩ 常thường 寂tịch 土thổ/độ 。 起khởi 菩Bồ 薩Tát 根căn 。 當đương 知tri 眾chúng 生sanh 。 之chi 類loại 是thị 菩Bồ 薩Tát 佛Phật 土độ 。 以dĩ 法Pháp 界Giới 海hải 六lục 塵trần 起khởi 後hậu 身thân 菩Bồ 薩Tát 。 之chi 類loại 皆giai 入nhập 寂tịch 光quang 。 問vấn 仁nhân 王vương 云vân 三tam 賢hiền 十thập 聖thánh 住trụ 果quả 報báo 唯duy 佛Phật 一nhất 人nhân 居cư 淨tịnh 土độ 。 今kim 何hà 以dĩ 十Thập 地Địa 亦diệc 居cư 寂tịch 光quang 。 答đáp 因nhân 果quả 與dữ 奪đoạt 無vô 生sanh 寂tịch 滅diệt 。 一Nhất 切Thiết 種Chủng 智Trí 。 三tam 類loại 通thông 四tứ 土thổ/độ 者giả 。 一nhất 通thông 同đồng 居cư 如như 前tiền 四tứ 義nghĩa 。 次thứ 通thông 有hữu 餘dư 者giả 隨tùy 所sở 化hóa 眾chúng 生sanh 。 住trụ 方phương 便tiện 觀quán 斷đoạn 界giới 內nội 結kết 。 眾chúng 生sanh 不bất 無vô 福phước 慧tuệ 優ưu 劣liệt 。 譬thí 如như 諸chư 天thiên 。 同đồng 寶bảo 器khí 食thực 。 飯phạn 色sắc 有hữu 異dị 。 為vi 化hóa 此thử 眾chúng 生sanh 。 以dĩ 有hữu 餘dư 土thổ/độ 淨tịnh 穢uế 調điều 伏phục 。 入nhập 於ư 佛Phật 慧tuệ 。 以dĩ 十thập 界giới 六lục 塵trần 起khởi 其kỳ 諸chư 根căn 。 令linh 於ư 諸chư 塵trần 通thông 達đạt 無vô 滯trệ 見kiến 寂tịch 光quang 理lý 。 此thử 即tức 為vi 有hữu 餘dư 土thổ/độ 。 眾chúng 生sanh 之chi 類loại 。 並tịnh 得đắc 通thông 用dụng 四tứ 句cú 。 三tam 通thông 果quả 報báo 土thổ/độ 者giả 。 菩Bồ 薩Tát 取thủ 於ư 此thử 土thổ/độ 正chánh 為vi 教giáo 化hóa 別biệt 圓viên 。 諸chư 地địa 功công 德đức 既ký 有hữu 優ưu 劣liệt 。 即tức 是thị 淨tịnh 穢uế 調điều 伏phục 進tiến 諸chư 法Pháp 門môn 。 進tiến 諸chư 法Pháp 門môn 即tức 是thị 法Pháp 身thân 。 入nhập 佛Phật 慧tuệ 也dã 。 令linh 諸chư 根căn 明minh 了liễu 。 得đắc 佛Phật 諸chư 法Pháp 界Giới 海hải 。 六lục 根căn 即tức 起khởi 根căn 也dã 。 四tứ 通thông 寂tịch 光quang 者giả 。 元nguyên 品phẩm 無vô 明minh 未vị 盡tận 故cố 須tu 化hóa 也dã 。 果quả 報báo 既ký 有hữu 高cao 下hạ 即tức 是thị 調điều 伏phục 進tiến 觀quán 實thật 相tướng 。 即tức 入nhập 佛Phật 慧tuệ 入nhập 重trọng/trùng 玄huyền 門môn 虛hư 空không 法Pháp 界Giới 海hải 。 自tự 行hành 化hóa 他tha 橫hoạnh/hoành 竪thụ 轉chuyển 明minh 即tức 是thị 起khởi 根căn 。 四tứ 約ước 三tam 觀quán 觀quán 四tứ 種chủng 境cảnh 者giả 。 謂vị 因nhân 緣duyên 空không 假giả 中trung 境cảnh 。 境cảnh 是thị 心tâm 之chi 所sở 依y 即tức 土thổ/độ 義nghĩa 也dã 。 眾chúng 生sanh 者giả 。

佛Phật 告cáo 諸chư 比Bỉ 丘Khâu 。 汝nhữ 等đẳng 日nhật 夜dạ 常thường 生sanh 。 無vô 量lượng 百bách 千thiên 眾chúng 生sanh 。

今kim 因nhân 緣duyên 心tâm 多đa 境cảnh 多đa 心tâm 少thiểu 境cảnh 少thiểu 。 由do 照chiếu 境cảnh 多đa 少thiểu 名danh 大đại 小tiểu 國quốc 。 如như 是thị 觀quán 境cảnh 名danh 化hóa 心tâm 眾chúng 生sanh 。 緣duyên 善thiện 緣duyên 惡ác 即tức 淨tịnh 穢uế 國quốc 。 調điều 能năng 緣duyên 之chi 心tâm 令linh 住trụ 正Chánh 道Đạo 即tức 調điều 伏phục 。 如như 是thị 調điều 心tâm 悟ngộ 解giải 不bất 定định 。 隨tùy 觀quán 善thiện 惡ác 取thủ 悟ngộ 不bất 同đồng 名danh 淨tịnh 穢uế 土thổ/độ 。 善thiện 惡ác 殊thù 入nhập 佛Phật 慧tuệ 不bất 異dị 。 起khởi 菩Bồ 薩Tát 根căn 。 者giả 隨tùy 觀quán 善thiện 惡ác 了liễu 知tri 此thử 塵trần 即tức 是thị 法Pháp 界Giới 。 畢tất 竟cánh 常thường 寂tịch 。 常thường 寂tịch 之chi 境cảnh 發phát 於ư 真chân 智trí 。 智trí 所sở 依y 境cảnh 即tức 是thị 寂tịch 光quang 。

復phục 次thứ 行hành 人nhân 。 觀quán 是thị 四tứ 境cảnh 非phi 為vi 著trước 境cảnh 。 但đãn 伏phục 煩phiền 惱não 心tâm 數số 眾chúng 生sanh 。 隨tùy 一nhất 一nhất 境cảnh 觀quán 其kỳ 闊khoát 狹hiệp 與dữ 不bất 調điều 入nhập 與dữ 不bất 入nhập 起khởi 與dữ 不bất 起khởi 。 深thâm 識thức 此thử 意ý 在tại 因nhân 緣duyên 境cảnh 中trung 。 用dụng 此thử 四tứ 心tâm 而nhi 起khởi 誓thệ 願nguyện 。 願nguyện 諸chư 眾chúng 生sanh 。 皆giai 得đắc 如như 我ngã 。 化hóa 此thử 心tâm 數số 悉tất 令linh 清thanh 淨tịnh 。 即tức 是thị 淨tịnh 土độ 。 安an 立lập 有hữu 為vi 緣duyên 集tập 眾chúng 生sanh 以dĩ 四tứ 種chủng 觀quán 於ư 空không 心tâm 多đa 少thiểu 調điều 伏phục 入nhập 慧tuệ 起khởi 根căn 。 即tức 發phát 誓thệ 願nguyện 。 願nguyện 諸chư 眾chúng 生sanh 。 如như 我ngã 調điều 伏phục 令linh 心tâm 明minh 即tức 是thị 淨tịnh 有hữu 餘dư 土thổ/độ 。 安an 立lập 無vô 為vi 緣duyên 集tập 眾chúng 生sanh 。 若nhược 但đãn 有hữu 行hành 無vô 願nguyện 不bất 能năng 。 淨tịnh 佛Phật 國quốc 土độ 。 如như 有hữu 牛ngưu 無vô 御ngự 。 有hữu 願nguyện 無vô 行hành 如như 有hữu 御ngự 有hữu 牛ngưu 。 皆giai 無vô 所sở 到đáo 。 行hành 人nhân 住trụ 三tam 觀quán 心tâm 。 願nguyện 行hành 具cụ 足túc 成thành 就tựu 眾chúng 生sanh 。 淨tịnh 佛Phật 國quốc 土độ 。 意ý 在tại 此thử 也dã 。 大đại 集tập 云vân 欲dục 淨tịnh 佛Phật 土độ 當đương 淨tịnh 爾nhĩ 心tâm 即tức 四tứ 種chủng 心tâm 也dã 。 故cố 佛Phật 答đáp 寶bảo 積tích 云vân 。 隨tùy 其kỳ 心tâm 淨tịnh 。 即tức 佛Phật 土độ 淨tịnh 。 行hành 人nhân 當đương 知tri 一nhất 切thiết 。 菩Bồ 薩Tát 淨tịnh 佛Phật 國quốc 土độ 。 從tùng 此thử 而nhi 起khởi 。 五ngũ 約ước 教giáo 即tức 為vi 四tứ 別biệt 。 一nhất 所sở 化hóa 眾chúng 生sanh 。 取thủ 同đồng 居cư 土thổ/độ 。 四tứ 教giáo 所sở 化hóa 未vị 斷đoạn 有hữu 為vi 。 即tức 是thị 凡phàm 夫phu 。 惑hoặc 斷đoạn 不bất 盡tận 即tức 是thị 聖thánh 人nhân 。 為vi 此thử 所sở 化hóa 取thủ 於ư 同đồng 居cư 淨tịnh 穢uế 諸chư 土thổ/độ 。 若nhược 四tứ 教giáo 所sở 化hóa 斷đoạn 有hữu 為vi 盡tận 為vi 此thử 所sở 化hóa 取thủ 有hữu 餘dư 土thổ/độ 。 若nhược 別biệt 圓viên 二nhị 教giáo 所sở 化hóa 斷đoạn 有hữu 為vi 盡tận 見kiến 真chân 中trung 道đạo 。 無vô 為vi 未vị 盡tận 為vi 此thử 所sở 化hóa 取thủ 果quả 報báo 土thổ/độ 。 若nhược 圓viên 教giáo 所sở 化hóa 無vô 為vi 將tương 盡tận 。 為vi 此thử 所sở 化hóa 取thủ 寂tịch 光quang 土thổ/độ 。 二nhị 為vi 調điều 伏phục 取thủ 佛Phật 土độ 者giả 。 四tứ 教giáo 調điều 伏phục 眾chúng 生sanh 。 斷đoạn 有hữu 為vi 無vô 為vi 。 盡tận 不bất 盡tận 若nhược 凡phàm 若nhược 聖thánh 。 以dĩ 教giáo 對đối 土thổ/độ 例lệ 前tiền 可khả 知tri 。 但đãn 調điều 伏phục 之chi 言ngôn 異dị 耳nhĩ 。 三tam 因nhân 國quốc 入nhập 佛Phật 慧tuệ 。 若nhược 為vi 稟bẩm 四tứ 教giáo 眾chúng 生sanh 稟bẩm 何hà 教giáo 斷đoạn 何hà 惑hoặc 。 若nhược 盡tận 未vị 盡tận 。 於ư 何hà 國quốc 土độ 。 得đắc 開khai 權quyền 顯hiển 實thật 。 隨tùy 其kỳ 相tương 應ứng 之chi 土thổ/độ 得đắc 入nhập 佛Phật 慧tuệ 者giả 。 而nhi 取thủ 四tứ 土thổ/độ 。 例lệ 前tiền 所sở 化hóa 可khả 知tri 。 四tứ 起khởi 根căn 取thủ 佛Phật 土độ 者giả 。 若nhược 為vi 稟bẩm 聲thanh 四tứ 教giáo 起khởi 耳nhĩ 根căn 。 本bổn 斷đoạn 有hữu 為vi 未vị 盡tận 。 為vi 取thủ 聲thanh 為vi 佛Phật 事sự 同đồng 居cư 之chi 國quốc 。 餘dư 五ngũ 塵trần 為vi 佛Phật 事sự 起khởi 五ngũ 根căn 亦diệc 如như 是thị 。 若nhược 為vi 稟bẩm 聲thanh 四tứ 教giáo 眾chúng 生sanh 斷đoạn 有hữu 為vi 盡tận 。 取thủ 有hữu 餘dư 音âm 聲thanh 佛Phật 事sự 之chi 國quốc 。 餘dư 五ngũ 根căn 塵trần 亦diệc 如như 是thị 。 若nhược 為vi 稟bẩm 別biệt 圓viên 聲thanh 教giáo 見kiến 中trung 道đạo 斷đoạn 無vô 為vi 。 取thủ 果quả 報báo 國quốc 聲thanh 為vi 佛Phật 事sự 。 起khởi 耳nhĩ 根căn 乃nãi 至chí 意ý 根căn 。 但đãn 此thử 中trung 眾chúng 生sanh 。 六lục 根căn 互hỗ 用dụng 。 隨tùy 一nhất 塵trần 起khởi 一nhất 根căn 即tức 起khởi 六lục 根căn 。 若nhược 為vi 稟bẩm 圓viên 教giáo 斷đoạn 無vô 為vi 將tương 盡tận 取thủ 寂tịch 光quang 國quốc 。 以dĩ 六lục 塵trần 起khởi 六lục 根căn 者giả 。 皆giai 是thị 寂tịch 照chiếu 之chi 六lục 根căn 令linh 成thành 妙diệu 覺giác 六lục 根căn 。 此thử 釋thích 別biệt 為vi 眾chúng 生sanh 取thủ 土thổ/độ 。 傍bàng 下hạ 文văn 菩Bồ 薩Tát 行hành 品phẩm 之chi 所sở 明minh 也dã 。 下hạ 文văn 多đa 倒đảo 釋thích 故cố 難nan 見kiến 。 至chí 文văn 當đương 別biệt 出xuất 也dã 。

所sở 以dĩ 者giả 何hà 。 至chí 眾chúng 生sanh 故cố 三tam 總tổng 明minh 結kết 成thành 。 明minh 此thử 四tứ 種chủng 取thủ 土thổ/độ 皆giai 為vì 饒nhiêu 益ích 。 有hữu 為vi 無vô 為vi 。 緣duyên 集tập 眾chúng 生sanh 。 即tức 是thị 總tổng 答đáp 眾chúng 生sanh 之chi 類loại 。 是thị 菩Bồ 薩Tát 佛Phật 土độ 。

譬thí 如như 下hạ 二nhị 譬thí 文văn 為vi 二nhị 。 一nhất 開khai 譬thí 二nhị 合hợp 譬thí 。 初sơ 為vi 二nhị 。 一nhất 開khai 成thành 譬thí 二nhị 開khai 不bất 成thành 譬thí 。 初sơ 開khai 成thành 譬thí 。 欲dục 於ư 空không 地địa 。 造tạo 立lập 宮cung 室thất 者giả 。 譬thí 能năng 於ư 空không 中trung 。 見kiến 不bất 空không 佛Phật 土độ 即tức 成thành 義nghĩa 也dã 。 四tứ 不bất 可khả 說thuyết 故cố 名danh 為vi 空không 。 有hữu 因nhân 緣duyên 故cố 。 說thuyết 四tứ 因nhân 果quả 名danh 為vi 不bất 空không 。 菩Bồ 薩Tát 約ước 四tứ 種chủng 苦khổ 集tập 眾chúng 生sanh 用dụng 四tứ 道đạo 滅diệt 成thành 四tứ 淨tịnh 土độ 。 二nhị 開khai 不bất 成thành 譬thí 者giả 。 若nhược 於ư 虛hư 空không 。 終chung 不bất 成thành 也dã 。 譬thí 於ư 四tứ 不bất 可khả 說thuyết 不bất 見kiến 四tứ 種chủng 四Tứ 諦Đế 。 四tứ 種chủng 佛Phật 土độ 終chung 不bất 成thành 也dã 。

菩Bồ 薩Tát 下hạ 二nhị 合hợp 譬thí 為vi 二nhị 。 初sơ 合hợp 成thành 譬thí 者giả 。 但đãn 地địa 無vô 空không 。 終chung 不bất 得đắc 成thành 。 有hữu 地địa 有hữu 空không 可khả 立lập 宮cung 室thất 。 欲dục 淨tịnh 佛Phật 土độ 須tu 二nhị 法pháp 合hợp 成thành 。 若nhược 純thuần 用dụng 有hữu 凡phàm 夫phu 三tam 藏tạng 菩Bồ 薩Tát 何hà 能năng 淨tịnh 土độ 。 若nhược 純thuần 用dụng 空không 二Nhị 乘Thừa 通thông 教giáo 菩Bồ 薩Tát 亦diệc 何hà 能năng 淨tịnh 土độ 。 若nhược 空không 地địa 具cụ 足túc 而nhi 立lập 宮cung 室thất 。 乃nãi 得đắc 成thành 就tựu 。 以dĩ 不bất 可khả 得đắc 。 空không 心tâm 緣duyên 於ư 四tứ 種chủng 苦khổ 集tập 眾chúng 生sanh 。 而nhi 修tu 四tứ 種chủng 道đạo 滅diệt 願nguyện 行hành 乃nãi 成thành 淨tịnh 土độ 因nhân 也dã 。 如như 涅Niết 槃Bàn 四tứ 不bất 可khả 說thuyết 。 即tức 是thị 空không 也dã 。 以dĩ 因nhân 緣duyên 故cố 。 起khởi 慈từ 悲bi 誓thệ 願nguyện 。 修tu 四tứ 土thổ/độ 說thuyết 四tứ 土thổ/độ 也dã 。 不bất 可khả 說thuyết 而nhi 說thuyết 。 不bất 可khả 立lập 而nhi 立lập 。 空không 有hữu 不bất 相tương 失thất 不bất 相tương 妨phương 。 約ước 不bất 思tư 議nghị 論luận 四tứ 土thổ/độ 也dã 。 如như 妙diệu 德đức 問vấn 此thử 室thất 何hà 以dĩ 空không 。 淨tịnh 名danh 答đáp 云vân 十thập 方phương 佛Phật 土độ 。 亦diệc 復phục 皆giai 空không 。 又hựu 云vân 雖tuy 知tri 諸chư 佛Phật 國quốc 。 土thổ/độ 永vĩnh 寂tịch 如như 空không 。 而nhi 常thường 修tu 淨tịnh 土độ 。 教giáo 化hóa 於ư 群quần 生sanh 。 故cố 知tri 四tứ 不bất 可khả 說thuyết 。 永vĩnh 寂tịch 如như 空không 。 有hữu 因nhân 緣duyên 故cố 。 亦diệc 可khả 說thuyết 者giả 。 謂vị 起khởi 種chủng 種chủng 殊thù 勝thắng 國quốc 土độ 。 願nguyện 取thủ 佛Phật 國quốc 者giả 。 非phi 於ư 空không 也dã 。 二nhị 合hợp 不bất 成thành 譬thí 。 若nhược 但đãn 於ư 空không 則tắc 淨tịnh 土độ 不bất 成thành 。 此thử 斥xích 二Nhị 乘Thừa 及cập 通thông 教giáo 菩Bồ 薩Tát 修tu 但đãn 空không 因nhân 不bất 成thành 。 淨tịnh 佛Phật 國quốc 土độ 。

寶Bảo 積Tích 當đương 知tri 。 下hạ 二nhị 正chánh 答đáp 寶bảo 積tích 問vấn 佛Phật 土độ 因nhân 文văn 為vi 二nhị 。 一nhất 橫hoạnh/hoành 歷lịch 諸chư 行hành 修tu 因nhân 二nhị 竪thụ 窮cùng 心tâm 源nguyên 修tu 因nhân 。 橫hoạnh/hoành 廣quảng 竪thụ 深thâm 互hỗ 相tương 涉thiệp 入nhập 。 不bất 得đắc 相tương 離ly 。 但đãn 言ngôn 不bất 疊điệp 書thư 故cố 前tiền 後hậu 說thuyết 耳nhĩ 。 法pháp 華hoa 云vân 如Như 來Lai 知tri 見kiến 。 廣quảng 大đại 深thâm 遠viễn 合hợp 蓋cái 現hiện 土thổ/độ 廣quảng 長trường 之chi 相tướng 。 正chánh 表biểu 此thử 也dã 。 橫hoạnh/hoành 竪thụ 經kinh 文văn 須tu 更cánh 帖# 釋thích 令linh 高cao 廣quảng 義nghĩa 成thành 。 今kim 先tiên 橫hoạnh/hoành 明minh 修tu 淨tịnh 土độ 因nhân 有hữu 十thập 七thất 法Pháp 門môn 。 文văn 為vi 三tam 。 初sơ 三tam 科khoa 約ước 三tam 心tâm 次thứ 六lục 科khoa 約ước 自tự 行hành 後hậu 八bát 科khoa 約ước 化hóa 他tha 。 初sơ 三tam 心tâm 即tức 為vi 四tứ 意ý 。 一nhất 別biệt 明minh 二nhị 通thông 明minh 三tam 觀quán 心tâm 四tứ 釋thích 經kinh 。 一nhất 別biệt 明minh 淨tịnh 土độ 行hành 者giả 。 即tức 三tam 種chủng 菩Bồ 提Đề 心tâm 。 一nhất 觀quán 四Tứ 諦Đế 名danh 為vi 直trực 心tâm 。 二nhị 觀quán 因nhân 緣duyên 名danh 為vi 深thâm 心tâm 。 三tam 發phát 四tứ 弘hoằng 名danh 大Đại 乘Thừa 心tâm 。 初sơ 直trực 心tâm 者giả 觀quán 四Tứ 諦Đế 理lý 。 即tức 三tam 三tam 昧muội 離ly 邪tà 見kiến 曲khúc 名danh 直trực 心tâm 也dã 。 故cố 大đại 論luận 云vân 是thị 心tâm 無vô 始thỉ 常thường 曲khúc 不bất 端đoan 。 若nhược 得đắc 三tam 昧muội 。 心tâm 即tức 端đoan 直trực 。 今kim 明minh 聲Thanh 聞Văn 修tu 三tam 三tam 昧muội 緣duyên 四tứ 真Chân 諦Đế 。 能năng 發phát 無vô 漏lậu 斷đoạn 諸chư 邪tà 見kiến 。 名danh 調điều 直trực 定định 。 深thâm 心tâm 者giả 即tức 。 觀quán 十Thập 二Nhị 因Nhân 緣Duyên 。 緣Duyên 覺Giác 智trí 慧tuệ 。 深thâm 於ư 聲Thanh 聞Văn 。 以dĩ 觀quán 因nhân 緣duyên 之chi 智trí 能năng 侵xâm 除trừ 習tập 氣khí 。 問vấn 淨tịnh 土độ 是thị 菩Bồ 薩Tát 行hạnh 。 何hà 得đắc 約ước 二Nhị 乘Thừa 心tâm 。 答đáp 大đại 品phẩm 明minh 三tam 乘thừa 。 十Thập 地Địa 皆giai 行hành 皆giai 學học 。 而nhi 不bất 取thủ 證chứng 。 佛Phật 亦diệc 學học 亦diệc 證chứng 。 法pháp 華hoa 云vân 少thiểu 欲dục 厭yếm 生sanh 死tử 。 實thật 自tự 淨tịnh 佛Phật 土độ 。 若nhược 二Nhị 乘Thừa 心tâm 非phi 。 淨tịnh 佛Phật 土độ 者giả 。 何hà 得đắc 菩Bồ 薩Tát 成thành 佛Phật 。 之chi 時thời 有hữu 二Nhị 乘Thừa 眾chúng 生sanh 。 來lai 生sanh 其kỳ 國quốc 。 問vấn 此thử 中trung 但đãn 云vân 直trực 心tâm 深thâm 心tâm 。 何hà 須tu 強cường/cưỡng 對đối 二Nhị 乘Thừa 觀quán 心tâm 。 答đáp 此thử 經Kinh 猶do 帶đái 方phương 便tiện 故cố 有hữu 此thử 釋thích 。 准chuẩn 望vọng 大đại 品phẩm 法pháp 華hoa 恐khủng 是thị 約ước 二Nhị 乘Thừa 心tâm 修tu 淨tịnh 土độ 行hành 。 為vi 引dẫn 二Nhị 乘Thừa 來lai 生sanh 其kỳ 國quốc 。 故cố 大đại 論luận 釋thích 般Bát 若Nhã 勸khuyến 學học 中trung 明minh 自tự 有hữu 佛Phật 土độ 純thuần 是thị 聲Thanh 聞Văn 為vi 僧Tăng 。 自tự 有hữu 佛Phật 土độ 純thuần 支chi 佛Phật 為vi 僧Tăng 。 自tự 有hữu 佛Phật 土độ 純thuần 菩Bồ 薩Tát 為vi 僧Tăng 。 諦đế 緣duyên 觀quán 心tâm 非phi 。 淨tịnh 佛Phật 土độ 者giả 。 豈khởi 純thuần 聲Thanh 聞Văn 來lai 生sanh 其kỳ 國quốc 。 緣Duyên 覺Giác 菩Bồ 薩Tát 。 類loại 可khả 知tri 也dã 。 問vấn 此thử 經Kinh 云vân 隨tùy 諸chư 眾chúng 生sanh 。 應ưng 以dĩ 何hà 國quốc 。 入nhập 佛Phật 智trí 慧tuệ 。 又hựu 法pháp 華hoa 明minh 十thập 方phương 三tam 世thế 佛Phật 。 於ư 同đồng 居cư 土thổ/độ 悉tất 開khai 三tam 顯hiển 一nhất 。 若nhược 有hữu 佛Phật 土độ 。 純thuần 是thị 聲Thanh 聞Văn 。 何hà 得đắc 入nhập 佛Phật 慧tuệ 而nhi 開khai 顯hiển 耶da 。 答đáp 從tùng 多đa 為vi 論luận 。 同đồng 居cư 土thổ/độ 多đa 開khai 三tam 顯hiển 一nhất 。 大đại 品phẩm 有hữu 此thử 明minh 者giả 示thị 十thập 方phương 不bất 無vô 此thử 事sự 。 但đãn 諸chư 佛Phật 所sở 作tác 。 常thường 為vi 一nhất 事sự 。 雖tuy 於ư 同đồng 居cư 不bất 得đắc 顯hiển 一nhất 。 是thị 諸chư 聲Thanh 聞Văn 。 於ư 有hữu 餘dư 土thổ/độ 得đắc 入nhập 佛Phật 慧tuệ 。 大Đại 乘Thừa 心tâm 是thị 菩Bồ 薩Tát 淨tịnh 土độ 。 緣duyên 四Tứ 諦Đế 起khởi 悲bi 誓thệ 名danh 大Đại 乘Thừa 心tâm 。 二Nhị 乘Thừa 自tự 為vi 而nhi 聲Thanh 聞Văn 但đãn 直trực 。 緣Duyên 覺Giác 兼kiêm 深thâm 菩Bồ 薩Tát 普phổ 濟tế 能năng 直trực 能năng 深thâm 。 故cố 加gia 以dĩ 大Đại 乘Thừa 心tâm 也dã 。 二nhị 通thông 明minh 者giả 三tam 心tâm 只chỉ 是thị 一nhất 心tâm 。 但đãn 名danh 異dị 耳nhĩ 。 何hà 者giả 三tam 心tâm 只chỉ 是thị 一nhất 。 自tự 性tánh 清thanh 淨tịnh 。 非phi 二nhị 邊biên 曲khúc 名danh 之chi 為vi 真chân 。 難nạn/nan 究cứu 源nguyên 底để 名danh 之chi 為vi 深thâm 。 其kỳ 性tánh 廣quảng 博bác 目mục 之chi 為vi 大đại 。 菩Bồ 薩Tát 雖tuy 觀quán 四Tứ 諦Đế 不bất 與dữ 聲Thanh 聞Văn 而nhi 共cộng 。 觀quán 無vô 作tác 四Tứ 諦Đế 修tu 八Bát 直Trực 道Đạo 。 如như 大đại 經kinh 明minh 。 菩Bồ 薩Tát 修tu 八Bát 正Chánh 道Đạo 。 即tức 是thị 佛Phật 性tánh 。 故cố 文văn 云vân 。 直trực 心tâm 是thị 道Đạo 場Tràng 無vô 虛hư 假giả 。 故cố 若nhược 觀quán 無vô 作tác 。 修tu 八Bát 正Chánh 道Đạo 。 即tức 離ly 邪tà 小tiểu 紆hu 迴hồi 曲khúc 見kiến 名danh 真chân 直trực 心tâm 。 當đương 知tri 直trực 心tâm 正chánh 在tại 此thử 也dã 。 次thứ 菩Bồ 薩Tát 雖tuy 觀quán 因nhân 緣duyên 不bất 與dữ 緣Duyên 覺Giác 而nhi 共cộng 。 大đại 品phẩm 云vân 十Thập 二Nhị 因Nhân 緣Duyên 。 獨độc 菩Bồ 薩Tát 法pháp 。 大đại 論luận 云vân 十Thập 二Nhị 因Nhân 緣Duyên 。 名danh 深thâm 法Pháp 忍nhẫn 。 故cố 知tri 深thâm 心tâm 正chánh 在tại 菩Bồ 薩Tát 。 大Đại 乘Thừa 心tâm 者giả 不bất 共cộng 二Nhị 乘Thừa 及cập 藏tạng 通thông 菩Bồ 薩Tát 。 如như 大đại 經Kinh 云vân 。 一nhất 實thật 諦đế 者giả 。 名danh 為vi 大Đại 乘Thừa 。 今kim 此thử 三tam 心tâm 無vô 三tam 差sai 別biệt 。 不bất 縱túng/tung 不bất 橫hoạnh/hoành 三tam 德đức 異dị 名danh 。 欲dục 令linh 易dị 解giải 以dĩ 三tam 分phân 別biệt 。 雖tuy 復phục 說thuyết 三tam 如như 世thế 伊y 字tự 。 菩Bồ 薩Tát 修tu 此thử 。 三tam 心tâm 為vi 眾chúng 心tâm 本bổn 。 即tức 是thị 初sơ 心tâm 住trụ 於ư 三tam 德đức 。 若nhược 昔tích 論luận 三tam 心tâm 因nhân 感cảm 於ư 三Tam 身Thân 四tứ 教giáo 佛Phật 身thân 之chi 果quả 。 今kim 明minh 依y 因nhân 三tam 心tâm 即tức 感cảm 三tam 土thổ/độ 四tứ 種chủng 佛Phật 國quốc 之chi 果quả 。 三tam 約ước 觀quán 心tâm 明minh 三tam 心tâm 者giả 。 初sơ 體thể 假giả 入nhập 空không 。 空không 假giả 二nhị 觀quán 方phương 便tiện 三tam 心tâm 為vi 別biệt 。 若nhược 修tu 中trung 道đạo 三tam 心tâm 。 三tam 即tức 一nhất 一nhất 即tức 三tam 。 四tứ 釋thích 經kinh 文văn 為vi 三tam 。 初sơ 釋thích 直trực 心tâm 。 今kim 言ngôn 直trực 心tâm 是thị 淨tịnh 土độ 者giả 。 前tiền 約ước 教giáo 明minh 直trực 心tâm 。 是thị 正chánh 因nhân 。 能năng 感cảm 正chánh 果quả 。 即tức 是thị 下hạ 文văn 光quang 嚴nghiêm 所sở 述thuật 。 直trực 心tâm 是thị 道Đạo 場Tràng 無vô 虛hư 假giả 。 故cố 今kim 約ước 直trực 心tâm 明minh 是thị 依y 因nhân 能năng 感cảm 依y 報báo 國quốc 土độ 果quả 也dã 。 問vấn 何hà 故cố 偏thiên 約ước 四Tứ 諦Đế 明minh 直trực 心tâm 。 答đáp 餘dư 皆giai 並tịnh 得đắc 約ước 四Tứ 諦Đế 。 便tiện 亦diệc 何hà 離ly 四Tứ 諦Đế 別biệt 有hữu 餘dư 門môn 。 直trực 心tâm 有hữu 五ngũ 。 一nhất 世thế 間gian 及cập 以dĩ 四tứ 教giáo 。 一nhất 世thế 間gian 直trực 心tâm 者giả 如như 人nhân 實thật 錄lục 。 無vô 有hữu 欺khi 誑cuống 。 此thử 乃nãi 凡phàm 夫phu 外ngoại 道đạo 之chi 直trực 。 雖tuy 世thế 情tình 亡vong 云vân 其kỳ 直trực 猶do 有hữu 諂siểm 曲khúc 。 亦diệc 言ngôn 癡si 直trực 即tức 其kỳ 義nghĩa 也dã 。 二nhị 四tứ 教giáo 則tắc 有hữu 四tứ 種chủng 八bát 直trực 之chi 道đạo 無vô 四tứ 種chủng 邪tà 曲khúc 。 三tam 藏tạng 約ước 生sanh 滅diệt 離ly 六lục 十thập 二nhị 見kiến 之chi 曲khúc 。 通thông 教giáo 無vô 生sanh 離ly 生sanh 滅diệt 之chi 曲khúc 。 別biệt 教giáo 離ly 恆Hằng 沙sa 之chi 曲khúc 。 圓viên 教giáo 離ly 二nhị 邊biên 之chi 曲khúc 。 各các 就tựu 當đương 教giáo 四Tứ 諦Đế 修tu 八bát 直trực 之chi 道đạo 皆giai 名danh 直trực 心tâm 。 此thử 五ngũ 直trực 心tâm 四tứ 權quyền 一nhất 實thật 。 今kim 圓viên 菩Bồ 薩Tát 知tri 一nhất 切thiết 法pháp 。 非phi 權quyền 非phi 實thật 。 而nhi 雙song 修tu 雙song 用dụng 悲bi 誓thệ 教giáo 他tha 修tu 五ngũ 直trực 行hành 。 歎thán 五ngũ 直trực 法pháp 見kiến 修tu 五ngũ 直trực 。 深thâm 生sanh 隨tùy 喜hỷ 。 菩Bồ 薩Tát 如như 是thị 。 雖tuy 復phục 未vị 能năng 八bát 相tương/tướng 成thành 道Đạo 。 而nhi 能năng 神thần 通thông 。 在tại 在tại 處xứ 處xứ 。 用dụng 五ngũ 直trực 法pháp 成thành 就tựu 眾chúng 生sanh 。 淨tịnh 佛Phật 國quốc 土độ 。 若nhược 入nhập 初sơ 住trụ 即tức 具cụ 真chân 應ưng 。 隨tùy 機cơ 利lợi 物vật 即tức 現hiện 淨tịnh 穢uế 同đồng 居cư 。 八bát 相tương/tướng 成thành 道Đạo 。 非phi 但đãn 往vãng 昔tích 所sở 化hóa 世thế 間gian 直trực 心tâm 眾chúng 生sanh 來lai 生sanh 。 若nhược 往vãng 昔tích 所sở 化hóa 修tu 生sanh 滅diệt 等đẳng 四Tứ 諦Đế 四tứ 八bát 直trực 。 眾chúng 生sanh 斷đoạn 有hữu 為vi 無vô 為vi 未vị 盡tận 者giả 。 此thử 諸chư 無vô 諂siểm 眾chúng 生sanh 皆giai 。 來lai 生sanh 其kỳ 國quốc 。 若nhược 此thử 眾chúng 生sanh 。 過quá 去khứ 有hữu 頓đốn 漸tiệm 不bất 定định 祕bí 密mật 等đẳng 根căn 性tánh 不bất 同đồng 。 菩Bồ 薩Tát 成thành 佛Phật 。 則tắc 現hiện 四tứ 身thân 不bất 同đồng 。 法Pháp 輪luân 亦diệc 有hữu 頓đốn 等đẳng 之chi 異dị 。 初sơ 則tắc 赴phó 緣duyên 。 以dĩ 權quyền 方phương 便tiện 。 若nhược 至chí 法pháp 華hoa 方phương 便tiện 則tắc 捨xả 。 但đãn 說thuyết 無vô 上thượng 道Đạo 。 廢phế 昔tích 三tam 權quyền 同đồng 歸quy 一nhất 實thật 。 所sở 化hóa 眾chúng 生sanh 。 皆giai 無vô 住trụ 權quyền 教giáo 之chi 諂siểm 。 故cố 言ngôn 直trực 心tâm 是thị 菩Bồ 薩Tát 淨tịnh 土độ 。 乃nãi 至chí 來lai 生sanh 其kỳ 國quốc 。

復phục 次thứ 菩Bồ 薩Tát 。 於ư 有hữu 餘dư 得đắc 成thành 佛Phật 。

時thời 十Thập 善Thiện 直trực 心tâm 不bất 得đắc 來lai 生sanh 。

何hà 以dĩ 故cố 。 界giới 內nội 結kết 業nghiệp 猶do 未vị 斷đoạn 。 故cố 若nhược 昔tích 所sở 化hóa 修tu 四tứ 八bát 直trực 界giới 內nội 結kết 盡tận 。 方phương 生sanh 其kỳ 國quốc 。 即tức 是thị 三tam 藏tạng 二Nhị 乘Thừa 通thông 教giáo 三tam 乘thừa 別biệt 圓viên 一Nhất 乘Thừa 。 凡phàm 七thất 直trực 心tâm 。 無vô 有hữu 為vi 緣duyên 集tập 妄vọng 諂siểm 。 眾chúng 生sanh 來lai 生sanh 有hữu 餘dư 之chi 國quốc 故cố 言ngôn 。 直trực 心tâm 是thị 菩Bồ 薩Tát 淨tịnh 土độ 。 七thất 種chủng 不bất 諂siểm 眾chúng 生sanh 。 來lai 生sanh 其kỳ 國quốc 。

復phục 次thứ 菩Bồ 薩Tát 。 報báo 土thổ/độ 成thành 佛Phật 。 藏tạng 通thông 二nhị 直trực 。 皆giai 不bất 得đắc 生sanh 。 何hà 者giả 別biệt 惑hoặc 未vị 斷đoạn 故cố 。 但đãn 昔tích 所sở 化hóa 別biệt 圓viên 二nhị 種chủng 直trực 心tâm 無vô 二nhị 邊biên 之chi 諂siểm 來lai 。 生sanh 其kỳ 國quốc 故cố 云vân 不bất 諂siểm 眾chúng 生sanh 。 來lai 生sanh 其kỳ 國quốc 。

復phục 次thứ 菩Bồ 薩Tát 。 於ư 寂tịch 光quang 土thổ/độ 。 成thành 佛Phật 之chi 時thời 。 但đãn 昔tích 所sở 化hóa 圓viên 教giáo 八bát 直trực 無vô 諂siểm 眾chúng 生sanh 。 來lai 生sanh 其kỳ 國quốc 。 其kỳ 義nghĩa 如như 是thị 。 豈khởi 可khả 一nhất 種chủng 世thế 間gian 癡si 直trực 之chi 心tâm 。 來lai 生sanh 其kỳ 國quốc 。

深thâm 心tâm 至chí 其kỳ 國quốc 二nhị 釋thích 因nhân 緣duyên 辨biện 深thâm 心tâm 義nghĩa 。 約ước 餘dư 法Pháp 門môn 非phi 為vi 不bất 得đắc 。 亦diệc 何hà 離ly 十Thập 二Nhị 因Nhân 緣Duyên 也dã 。 深thâm 心tâm 亦diệc 五ngũ 。 一nhất 事sự 中trung 深thâm 心tâm 即tức 修tu 世thế 間gian 福phước 也dã 。 四tứ 種chủng 約ước 觀quán 十Thập 二Nhị 因Nhân 緣Duyên 。 以dĩ 明minh 深thâm 心tâm 。 下hạ 智trí 觀quán 生sanh 滅diệt 中trung 觀quán 無vô 生sanh 上thượng 觀quán 無vô 量lượng 上thượng 上thượng 觀quán 無vô 作tác 。 三tam 權quyền 一nhất 實thật 。 菩Bồ 薩Tát 了liễu 知tri 非phi 權quyền 非phi 實thật 而nhi 權quyền 而nhi 實thật 。 雙song 修tu 深thâm 心tâm 成thành 就tựu 眾chúng 生sanh 。 淨tịnh 佛Phật 國quốc 土độ 。 慈từ 悲bi 誓thệ 願nguyện 一nhất 切thiết 普phổ 熏huân 讚tán 歎thán 隨tùy 喜hỷ 。 上thượng 上thượng 成thành 就tựu 具cụ 足túc 。 真chân 應ưng 二nhị 身thân 八bát 相tương/tướng 成thành 道Đạo 。 隨tùy 四tứ 眾chúng 生sanh 應ưng 以dĩ 佛Phật 身thân 得đắc 度độ 。 四tứ 土thổ/độ 成thành 佛Phật 之chi 時thời 。 是thị 諸chư 深thâm 心tâm 有hữu 緣duyên 之chi 類loại 皆giai 。 來lai 生sanh 其kỳ 國quốc 。 隨tùy 其kỳ 所sở 修tu 。 若nhược 事sự 若nhược 理lý 。 而nhi 為vi 說thuyết 法Pháp 。 分phân 別biệt 諸chư 義nghĩa 。 類loại 直trực 心tâm 可khả 解giải 。 言ngôn 具cụ 足túc 功công 德đức 者giả 。 緣Duyên 覺Giác 深thâm 心tâm 修tu 福phước 德đức 故cố 。 法pháp 華hoa 云vân 若nhược 人nhân 有hữu 福phước 。 曾tằng 供cúng 養dường 佛Phật 。 志chí 求cầu 勝thắng 法Pháp 。 為vi 說thuyết 緣Duyên 覺Giác 。 即tức 是thị 此thử 義nghĩa 。 但đãn 具cụ 有hữu 二nhị 種chủng 。 一nhất 橫hoạnh/hoành 具cụ 深thâm 心tâm 淨tịnh 同đồng 居cư 土thổ/độ 。 名danh 具cụ 功công 德đức 。 來lai 生sanh 其kỳ 國quốc 。 二nhị 竪thụ 具cụ 深thâm 心tâm 窮cùng 因nhân 緣duyên 之chi 源nguyên 。 所sở 有hữu 功công 德đức 。 於ư 三tam 土thổ/độ 具cụ 足túc 。 即tức 是thị 竪thụ 具cụ 餘dư 類loại 直trực 心tâm 。

菩Bồ 提Đề 心tâm 至chí 其kỳ 國quốc 三Tam 明Minh 大Đại 乘Thừa 心tâm 者giả 。 即tức 四tứ 教giáo 大Đại 乘Thừa 。 發phát 菩Bồ 提Đề 心tâm 。 上thượng 求cầu 下hạ 化hóa 故cố 名danh 為vi 大đại 。 各các 緣duyên 四Tứ 諦Đế 起khởi 四tứ 弘hoằng 誓thệ 名danh 之chi 為vi 乘thừa 。 三tam 權quyền 一nhất 實thật 。 圓viên 教giáo 菩Bồ 薩Tát 修tu 權quyền 實thật 大Đại 乘Thừa 成thành 就tựu 眾chúng 生sanh 。 淨tịnh 佛Phật 國quốc 土độ 。 自tự 行hành 化hóa 他tha 讚tán 歎thán 隨tùy 喜hỷ 。 後hậu 成thành 佛Phật 時thời 。 同đồng 居cư 四tứ 種chủng 有hữu 餘dư 三tam 種chủng 實thật 報báo 二nhị 種chủng 寂tịch 光quang 但đãn 一nhất 。 餘dư 類loại 直trực 心tâm 。

維Duy 摩Ma 經Kinh 略Lược 疏Sớ/sơ 卷quyển 第đệ 八bát

布bố 施thí 下hạ 二nhị 明minh 六Lục 度Độ 即tức 淨tịnh 土độ 因nhân 。 前tiền 三tam 種chủng 心tâm 是thị 就tựu 解giải 明minh 。 今kim 約ước 行hành 辨biện 。 猶do 如như 目mục 足túc 豈khởi 得đắc 相tương 離ly 。 若nhược 無vô 三tam 心tâm 。 行hành 不bất 真chân 實thật 。 亦diệc 非phi 高cao 廣quảng 故cố 以dĩ 三tam 心tâm 入nhập 一nhất 切thiết 行hành 也dã 。 布bố 施thí 有hữu 五ngũ 世thế 間gian 事sự 施thí 及cập 四tứ 菩Bồ 薩Tát 施thí 。 世thế 間gian 施thí 者giả 即tức 六lục 道đạo 施thí 。 若nhược 造tạo 惡ác 破phá 戒giới 邪tà 心tâm 。 及cập 壞hoại 三Tam 寶Bảo 施thí 者giả 。 亦diệc 如như 調Điều 達Đạt 化hóa 阿a 闍xà 世thế 施thí 諸chư 比Bỉ 丘Khâu 。 或hoặc 為vi 謀mưu 逆nghịch 財tài 寶bảo 賞thưởng 施thí 。 如như 是thị 等đẳng 施thí 。 死tử 入nhập 地địa 獄ngục 。 檀đàn 名danh 地địa 獄ngục 檀đàn 。 若nhược 造tạo 惡ác 破phá 戒giới 多đa 嗔sân 行hành 施thí 後hậu 墮đọa 於ư 龍long 。 七thất 寶bảo 宮cung 殿điện 。 依y 報báo 似tự 天thiên 。 正chánh 報báo 同đồng 蛇xà 。 或hoặc 破phá 戒giới 憍kiêu 慢mạn 。 恐khủng 怖bố 得đắc 財tài 以dĩ 用dụng 布bố 施thí 。 後hậu 受thọ 金kim 翅sí 鳥điểu 身thân 。 如như 是thị 等đẳng 施thí 。 並tịnh 畜súc 生sanh 檀đàn 。 行hành 十thập 不bất 善thiện 。 破phá 戒giới 諂siểm 毒độc 非phi 法Pháp 財tài 施thí 受thọ 夜dạ 叉xoa 報báo 。 或hoặc 破phá 戒giới 諂siểm 誑cuống 耽đam 嗜thị 酒tửu 肉nhục 多đa 懷hoài 嗔sân 忿phẫn 非phi 法Pháp 財tài 施thí 墮đọa 。 摩ma 睺hầu 羅la 伽già 。 如như 是thị 等đẳng 施thí 。 名danh 鬼quỷ 神thần 檀đàn 。 若nhược 少thiểu 持trì 戒giới 嫉tật 妬đố 懷hoài 忿phẫn 。 多đa 修tu 福phước 德đức 。 墮đọa 阿a 修tu 羅la 。 依y 報báo 勢thế 力lực 與dữ 天thiên 拒cự 抗kháng 。 但đãn 感cảm 正chánh 報báo 。 多đa 諸chư 恐khủng 怖bố 。 如như 是thị 乃nãi 至chí 。 乾càn 闥thát 婆bà 緊khẩn 那na 羅la 等đẳng 。 皆giai 是thị 諂siểm 佞nịnh 好hiếu 著trước 音âm 樂nhạc 。 而nhi 行hành 施thí 者giả 皆giai 鬼quỷ 道đạo 攝nhiếp 。 若nhược 持trì 五Ngũ 戒Giới 。 十Thập 善Thiện 自tự 榮vinh 而nhi 施thí 。 若nhược 輕khinh 心tâm 局cục 心tâm 限hạn 礙ngại 心tâm 施thí 。 是thị 毘tỳ 舍xá 首thủ 陀đà 檀đàn 。 若nhược 持trì 戒giới 心tâm 慇ân 重trọng/trùng 心tâm 如như 法Pháp 財tài 施thí 是thị 居cư 士sĩ 檀đàn 。 若nhược 持trì 戒giới 樂nhạo/nhạc/lạc 道đạo 恭cung 敬kính 博bác 學học 布bố 施thí 是thị 婆Bà 羅La 門Môn 檀đàn 。 若nhược 持trì 戒giới 恭cung 敬kính 慈từ 心tâm 。 大đại 施thí 能năng 自tự 捨xả 財tài 。 亦diệc 教giáo 他tha 修tu 福phước 是thị 剎sát 利lợi 檀đàn 。 如như 是thị 等đẳng 施thí 。 皆giai 人nhân 檀đàn 也dã 。 若nhược 勝thắng 品phẩm 十Thập 善Thiện 持trì 戒giới 精tinh 細tế 。 恭cung 敬kính 聽thính 法Pháp 。 慈từ 善thiện 孝hiếu 順thuận 華hoa 香hương 續tục 明minh 。 所sở 重trọng 之chi 物vật 。 如như 法Pháp 淨tịnh 施thí 皆giai 是thị 天thiên 檀đàn 。 如như 律luật 藏tạng 明minh 。 有hữu 一nhất 小tiểu 兒nhi 。 傭dong 力lực 得đắc 財tài 供cung 設thiết 眾chúng 僧Tăng 願nguyện 生sanh 忉Đao 利Lợi 。 佛Phật 記ký 得đắc 生sanh 。 若nhược 持trì 戒giới 轉chuyển 細tế 乃nãi 至chí 修tu 禪thiền 厭yếm 離ly 心tâm 施thí 。 得đắc 生sanh 色sắc 界giới 。 名danh 修tu 天thiên 檀đàn 。 上thượng 來lai 皆giai 是thị 世thế 間gian 。 事sự 施thí 果quả 報báo 不bất 同đồng 。 若nhược 三tam 藏tạng 二Nhị 乘Thừa 檀đàn 者giả 觀quán 諦đế 緣duyên 無vô 常thường 用dụng 擇trạch 覺giác 捨xả 覺giác 二nhị 分phần 。 捨xả 身thân 命mạng 財tài 。 得đắc 二Nhị 乘Thừa 道đạo 。 若nhược 菩Bồ 薩Tát 檀đàn 者giả 捨xả 身thân 命mạng 財tài 。 觀quán 察sát 無vô 常thường 。 大đại 悲bi 誓thệ 願nguyện 如như 尸thi 毘tỳ 王vương 以dĩ 身thân 代đại 鴿cáp 。 是thị 名danh 捨xả 身thân 檀đàn 滿mãn 。 捨xả 命mạng 者giả 如như 大đại 論luận 明minh 。 釋Thích 迦Ca 調Điều 達Đạt 因Nhân 地Địa 各các 為vi 鹿lộc 王vương 。 釋Thích 迦Ca 鹿lộc 王vương 代đại 彼bỉ 而nhi 死tử 送tống 身thân 往vãng 赴phó 終chung 無vô 悔hối 心tâm 。 財tài 施thí 者giả 如như 須tu 太thái 拏noa 太thái 子tử 以dĩ 好hiếu 惠huệ 施thí 。 乃nãi 至chí 二nhị 子tử 施thí 婆Bà 羅La 門Môn 。 具cụ 如như 彼bỉ 經kinh 。 是thị 名danh 三tam 藏tạng 菩Bồ 薩Tát 檀đàn 滿mãn 。 通thông 教giáo 檀đàn 者giả 體thể 三tam 事sự 空không 。 皆giai 如như 幻huyễn 化hóa 。 起khởi 大đại 慈từ 悲bi 。 愍mẫn 眾chúng 生sanh 故cố 。 捨xả 身thân 命mạng 財tài 。 別biệt 教giáo 檀đàn 者giả 雖tuy 三tam 事sự 即tức 空không 而nhi 不bất 住trụ 空không 。 入nhập 假giả 化hóa 物vật 行hành 種chủng 種chủng 施thí 。 捨xả 身thân 命mạng 財tài 。 如như 華hoa 嚴nghiêm 說thuyết 十thập 種chủng 布bố 施thí 。 地địa 持trì 九cửu 種chủng 之chi 施thí 。 圓viên 教giáo 檀đàn 者giả 勝thắng 鬘man 云vân 。 捨xả 身thân 者giả 生sanh 死tử 後hậu 際tế 等đẳng 。 離ly 老lão 病bệnh 死tử 。 得đắc 不bất 壞hoại 常Thường 住Trụ 。 命mạng 財tài 亦diệc 爾nhĩ 。 又hựu 華hoa 嚴nghiêm 明minh 如Như 來Lai 檀đàn 。 大đại 經kinh 明minh 檀Đàn 波Ba 羅La 蜜Mật 。 即tức 是thị 佛Phật 性tánh 。 大đại 品phẩm 云vân 一nhất 切thiết 法pháp 趣thú 檀đàn 。 此thử 經Kinh 云vân 布bố 施thí 是thị 道Đạo 場Tràng 。 不bất 望vọng 報báo 。 故cố 自tự 行hành 化hóa 他tha 讚tán 歎thán 隨tùy 喜hỷ 。 權quyền 實thật 施thí 者giả 後hậu 成thành 佛Phật 時thời 。 五ngũ 種chủng 一nhất 切thiết 能năng 捨xả 眾chúng 生sanh 。 來lai 生sanh 其kỳ 國quốc 。 分phân 別biệt 四tứ 教giáo 所sở 斷đoạn 緣duyên 集tập 有hữu 為vi 無vô 為vi 。 盡tận 未vị 盡tận 等đẳng 四tứ 教giáo 根căn 緣duyên 。 來lai 生sanh 四tứ 土thổ/độ 類loại 前tiền 直trực 心tâm 。

持trì 戒giới 至chí 其kỳ 國quốc 亦diệc 五ngũ 。 一nhất 事sự 相tướng 持trì 戒giới 是thị 凡phàm 夫phu 也dã 。 四tứ 種chủng 持trì 戒giới 即tức 是thị 。 四tứ 教giáo 所sở 明minh 。 四tứ 種chủng 正chánh 語ngữ 及cập 業nghiệp 命mạng 等đẳng 皆giai 名danh 持trì 戒giới 。 具cụ 釋thích 事sự 繁phồn 。 言ngôn 滿mãn 願nguyện 眾chúng 生sanh 。 來lai 生sanh 其kỳ 國quốc 者giả 。 齊tề 教giáo 明minh 滿mãn 願nguyện 。 以dĩ 尸thi 羅la 淨tịnh 故cố 諸chư 善thiện 得đắc 生sanh 。 所sở 求cầu 皆giai 果quả 故cố 云vân 滿mãn 願nguyện 。 餘dư 類loại 直trực 心tâm 。

忍nhẫn 辱nhục 至chí 其kỳ 國quốc 亦diệc 五ngũ 。 一nhất 世thế 間gian 事sự 忍nhẫn 如như 凡phàm 夫phu 。 餘dư 四tứ 忍nhẫn 還hoàn 約ước 四tứ 教giáo 而nhi 辨biện 。 例lệ 前tiền 可khả 知tri 。 後hậu 成thành 佛Phật 時thời 。 皆giai 來lai 生sanh 其kỳ 國quốc 。 如như 輪Luân 王Vương 帝Đế 釋Thích 上thượng 界giới 諸chư 天thiên 界giới 。 有hữu 三tam 十thập 二nhị 相tướng 。 聲Thanh 聞Văn 緣Duyên 覺Giác 。 亦diệc 有hữu 相tương/tướng 者giả 。 四tứ 教giáo 四tứ 種chủng 相tương/tướng 業nghiệp 不bất 同đồng 。 並tịnh 忍nhẫn 為vi 本bổn 。 四tứ 種chủng 修tu 相tương/tướng 前tiền 歎thán 德đức 中trung 明minh 捨xả 飾sức 好hảo/hiếu 。 已dĩ 略lược 辨biện 竟cánh 餘dư 類loại 直trực 心tâm 。

精tinh 進tấn 至chí 其kỳ 國quốc 有hữu 師sư 云vân 。 精tinh 進tấn 無vô 別biệt 體thể 但đãn 約ước 眾chúng 行hành 。 或hoặc 言ngôn 自tự 有hữu 別biệt 體thể 。 亦diệc 五ngũ 。 一nhất 事sự 精tinh 進tấn 即tức 凡phàm 夫phu 也dã 。 餘dư 四tứ 種chủng 道Đạo 品Phẩm 各các 八bát 精tinh 進tấn 。 謂vị 四tứ 正chánh 勤cần 進tiến 根căn 力lực 進tiến 覺giác 道đạo 是thị 為vi 八bát 。 後hậu 成thành 佛Phật 時thời 。 五ngũ 種chủng 勤cần 修tu 一nhất 切thiết 。 功công 德đức 眾chúng 生sanh 。 來lai 生sanh 其kỳ 國quốc 。 餘dư 類loại 直trực 心tâm 。

禪thiền 定định 至chí 其kỳ 國quốc 亦diệc 五ngũ 。 一nhất 世thế 間gian 禪thiền 定định 。 如như 凡phàm 夫phu 得đắc 四tứ 禪thiền 四tứ 空không 。 後hậu 四tứ 約ước 四tứ 教giáo 四tứ 種chủng 道Đạo 品Phẩm 中trung 各các 有hữu 八bát 定định 。 謂vị 四tứ 如như 意ý 定định 根căn 力lực 定định 覺giác 道đạo 。 乃nãi 至chí 背bối/bội 捨xả 九cửu 次thứ 第đệ 等đẳng 皆giai 是thị 禪thiền 定định 。 後hậu 成thành 佛Phật 時thời 。 四tứ 教giáo 五ngũ 種chủng 攝nhiếp 心tâm 不bất 亂loạn 眾chúng 生sanh 。 來lai 生sanh 其kỳ 國quốc 。 餘dư 類loại 直trực 心tâm 。

智trí 慧tuệ 至chí 其kỳ 國quốc 亦diệc 五ngũ 。 世thế 智trí 是thị 凡phàm 夫phu 智trí 也dã 。 餘dư 四Tứ 智Trí 慧tuệ 即tức 四tứ 教giáo 。 明minh 四tứ 種chủng 道Đạo 品Phẩm 中trung 各các 八bát 智trí 慧tuệ 。 謂vị 四Tứ 念Niệm 處Xứ 。 慧tuệ 根căn 力lực 擇trạch 覺giác 正chánh 見kiến 。 後hậu 成thành 佛Phật 時thời 。 五ngũ 種chủng 正chánh 定định 眾chúng 生sanh 。 來lai 生sanh 其kỳ 國quốc 。 上thượng 來lai 諸chư 句cú 權quyền 實thật 及cập 以dĩ 諸chư 義nghĩa 並tịnh 類loại 直trực 心tâm 。 問vấn 凡phàm 夫phu 等đẳng 智trí 何hà 得đắc 。 入nhập 正chánh 定định 聚tụ 。 答đáp 凡phàm 夫phu 世thế 間gian 正chánh 見kiến 。 亦diệc 入nhập 出xuất 世thế 正chánh 定định 聚tụ 。 亦diệc 得đắc 合hợp 說thuyết 也dã 。

四Tứ 無Vô 量Lượng 心Tâm 。 下hạ 三tam 約ước 化hóa 他tha 修tu 淨tịnh 土độ 因nhân 。 此thử 是thị 一nhất 往vãng 耳nhĩ 。 何hà 者giả 菩Bồ 薩Tát 從tùng 初sơ 發phát 心tâm 。 常thường 興hưng 大đại 悲bi 俱câu 生sanh 。 豈khởi 行hành 六Lục 度Độ 而nhi 無vô 化hóa 他tha 。 四Tứ 無Vô 量Lượng 心Tâm 亦diệc 五ngũ 種chủng 。 一nhất 事sự 四Tứ 無Vô 量Lượng 心Tâm 。 是thị 凡phàm 夫phu 修tu 得đắc 生sanh 色sắc 界giới 。 而nhi 為vi 梵Phạm 王Vương 。 四tứ 教giáo 各các 有hữu 四Tứ 無Vô 量Lượng 心Tâm 。 三tam 藏tạng 生sanh 滅diệt 法pháp 緣duyên 。 四Tứ 無Vô 量Lượng 心Tâm 。 通thông 教giáo 無vô 生sanh 法pháp 緣duyên 。 別biệt 教giáo 界giới 外ngoại 藏tạng 識thức 。 恆Hằng 沙sa 佛Phật 法Pháp 法pháp 緣duyên 。 圓viên 教giáo 中trung 道đạo 佛Phật 性tánh 無vô 緣duyên 之chi 法pháp 緣duyên 。 如như 礠# 石thạch 吸hấp 鐵thiết 即tức 無vô 作tác 也dã 。 後hậu 成thành 佛Phật 時thời 。 五ngũ 種chủng 慈từ 悲bi 喜hỷ 捨xả 。 眾chúng 生sanh 來lai 生sanh 其kỳ 國quốc 。 權quyền 實thật 及cập 諸chư 義nghĩa 並tịnh 類loại 直trực 心tâm 。

四tứ 攝nhiếp 至chí 其kỳ 國quốc 。 此thử 四Tứ 攝Nhiếp 法Pháp 。 至chí 於ư 迴hồi 向hướng 並tịnh 非phi 凡phàm 小tiểu 所sở 行hành 。 但đãn 有hữu 四tứ 教giáo 菩Bồ 薩Tát 明minh 四tứ 攝nhiếp 權quyền 實thật 不bất 同đồng 。 後hậu 成thành 佛Phật 時thời 。 四tứ 種chủng 解giải 脫thoát 眾chúng 生sanh 。 來lai 生sanh 其kỳ 國quốc 。 菩Bồ 薩Tát 四tứ 攝nhiếp 攝nhiếp 取thủ 眾chúng 生sanh 。 為vi 令linh 入nhập 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 。 是thị 以dĩ 所sở 攝nhiếp 眾chúng 生sanh 。 皆giai 有hữu 解giải 脫thoát 之chi 因nhân 。 來lai 生sanh 四tứ 土thổ/độ 。 及cập 以dĩ 諸chư 義nghĩa 並tịnh 類loại 直trực 心tâm 。

方phương 便tiện 至chí 其kỳ 國quốc 四tứ 教giáo 各các 有hữu 三tam 種chủng 方phương 便tiện 。 一nhất 自tự 行hành 。 二nhị 化hóa 他tha 。 三tam 自tự 行hành 化hóa 他tha 。

復phục 次thứ 各các 有hữu 三tam 種chủng 方phương 便tiện 。 一nhất 破phá 法pháp 。 二nhị 立lập 法pháp 。 三tam 教giáo 化hóa 。 後hậu 成thành 佛Phật 時thời 。 四tứ 種chủng 一nhất 切thiết 方phương 便tiện 。 無vô 礙ngại 眾chúng 生sanh 。 來lai 生sanh 其kỳ 國quốc 。 權quyền 實thật 諸chư 義nghĩa 並tịnh 類loại 直trực 心tâm 。

三Tam 十Thập 七Thất 品Phẩm 至chí 其kỳ 國quốc 。 此thử 法pháp 二Nhị 乘Thừa 有hữu 分phần/phân 具cụ 如như 玄huyền 義nghĩa 。 四tứ 教giáo 所sở 明minh 三Tam 十Thập 七Thất 品Phẩm 不bất 同đồng 。 後hậu 成thành 佛Phật 時thời 。 如như 是thị 眾chúng 生sanh 。 皆giai 來lai 生sanh 其kỳ 國quốc 。 權quyền 實thật 等đẳng 義nghĩa 並tịnh 類loại 直trực 心tâm 。

迴hồi 向hướng 心tâm 至chí 國quốc 土độ 如như 大đại 論luận 云vân 。 迴hồi 向hướng 如như 聲thanh 入nhập 角giác 。 四tứ 教giáo 菩Bồ 薩Tát 迴hồi 向hướng 不bất 同đồng 。 後hậu 成thành 佛Phật 時thời 。 四tứ 種chủng 具cụ 足túc 功công 德đức 。 眾chúng 生sanh 來lai 生sanh 其kỳ 國quốc 。 迴hồi 己kỷ 功công 德đức 。 與dữ 眾chúng 生sanh 共cộng 。 善thiện 無vô 不bất 滿mãn 故cố 。 今kim 來lai 生sanh 之chi 者giả 功công 德đức 具cụ 足túc 也dã 。 亦diệc 應ưng 云vân 欲dục 修tu 迴hồi 向hướng 眾chúng 生sanh 。 來lai 生sanh 其kỳ 國quốc 。 恐khủng 文văn 略lược 耳nhĩ 。 權quyền 實thật 等đẳng 義nghĩa 並tịnh 類loại 直trực 心tâm 。

說thuyết 除trừ 至chí 八bát 難nạn 。 言ngôn 八bát 難nạn 者giả 三tam 惡ác 道đạo 為vi 三tam 。 四tứ 北Bắc 欝Uất 單Đơn 越Việt 。 五ngũ 長Trường 壽Thọ 天Thiên 。 六lục 盲manh 聾lung 瘖âm 瘂á 。 七thất 世thế 智trí 辨biện 聰thông 。 八bát 佛Phật 前tiền 佛Phật 後hậu 。 此thử 有hữu 二nhị 種chủng 。 一nhất 界giới 內nội 為vi 前tiền 兩lưỡng 教giáo 之chi 難nạn/nan 。 二nhị 界giới 外ngoại 即tức 後hậu 兩lưỡng 教giáo 之chi 難nạn/nan 。 菩Bồ 薩Tát 約ước 四tứ 教giáo 說thuyết 除trừ 兩lưỡng 種chủng 八bát 難nạn 。 至chí 善thiện 吉cát 章chương 更cánh 當đương 分phân 別biệt 。 菩Bồ 薩Tát 自tự 除trừ 教giáo 他tha 讚tán 歎thán 隨tùy 喜hỷ 。 後hậu 成thành 佛Phật 時thời 。 國quốc 土độ 無vô 有hữu 。 三tam 惡ác 八bát 難nạn 。 約ước 四tứ 土thổ/độ 料liệu 簡giản 有hữu 難nạn/nan 無vô 難nạn/nan 。 義nghĩa 相tương/tướng 繁phồn 多đa 難nan 可khả 具cụ 辨biện 。 餘dư 如như 直trực 心tâm 。

自tự 守thủ 至chí 之chi 名danh 約ước 四tứ 教giáo 。 亦diệc 有hữu 四tứ 種chủng 。 自tự 守thủ 不bất 譏cơ 應ưng 作tác 四tứ 句cú 。 一nhất 不bất 自tự 守thủ 而nhi 譏cơ 他tha 。 二nhị 自tự 守thủ 不bất 譏cơ 他tha 。 三tam 自tự 守thủ 而nhi 譏cơ 他tha 四tứ 不bất 自tự 守thủ 不bất 譏cơ 他tha 。 大đại 經Kinh 云vân 假giả 使sử 三tam 子tử 由do 杖trượng 而nhi 死tử 。 餘dư 有hữu 一nhất 子tử 要yếu 當đương 苦khổ 治trị 。 何hà 容dung 全toàn 不bất 譏cơ 他tha 。 但đãn 內nội 無vô 惡ác 心tâm 必tất 於ư 他tha 有hữu 益ích 。 非phi 都đô 不bất 譏cơ 也dã 。 但đãn 見kiến 四tứ 譏cơ 不bất 謬mậu 故cố 也dã 。 權quyền 實thật 及cập 諸chư 義nghĩa 類loại 於ư 直trực 心tâm 。

十Thập 善Thiện 至chí 其kỳ 國quốc 十Thập 善Thiện 有hữu 二nhị 種chủng 。 一nhất 止chỉ 二nhị 行hành 。 此thử 是thị 止chỉ 十Thập 善Thiện 也dã 。 亦diệc 有hữu 五ngũ 種chủng 。 一nhất 事sự 十Thập 善Thiện 即tức 凡phàm 夫phu 所sở 行hành 。 後hậu 四tứ 約ước 於ư 四tứ 教giáo 菩Bồ 薩Tát 自tự 行hành 教giáo 他tha 。 讚tán 歎thán 隨tùy 喜hỷ 。 後hậu 成thành 佛Phật 時thời 。 五ngũ 種chủng 十Thập 善Thiện 來lai 生sanh 其kỳ 國quốc 。 命mạng 不bất 中trung 夭yểu 。 是thị 不bất 殺sát 大đại 富phú 是thị 不bất 盜đạo 。 梵Phạm 行hạnh 是thị 不bất 淫dâm 。 所sở 言ngôn 誠thành 諦đế 。 是thị 不bất 妄vọng 語ngữ 。 常thường 以dĩ 軟nhuyễn 語ngữ 。 是thị 不bất 惡ác 口khẩu 。 眷quyến 屬thuộc 不bất 離ly 。 善thiện 和hòa 諍tranh 訟tụng 。 是thị 不bất 兩lưỡng 舌thiệt 。 言ngôn 必tất 饒nhiêu 益ích 。 是thị 不bất 綺ỷ 語ngữ 。 不bất 嫉tật 是thị 無vô 貪tham 。 嫉tật 是thị 嗔sân 恚khuể 之chi 垢cấu 。 今kim 約ước 貪tham 者giả 由do 貪tham 故cố 則tắc 有hữu 嫉tật 也dã 。 不bất 恚khuể 是thị 不bất 嗔sân 正chánh 見kiến 是thị 不bất 癡si 。 權quyền 實thật 及cập 諸chư 義nghĩa 並tịnh 類loại 直trực 心tâm 。

如như 是thị 寶Bảo 積Tích 。 下hạ 二nhị 竪thụ 明minh 修tu 淨tịnh 土độ 行hành 。 有hữu 十thập 三tam 番phiên 相tương/tướng 資tư 成thành 淨tịnh 土độ 因nhân 也dã 。 上thượng 從tùng 直trực 心tâm 橫hoạnh/hoành 約ước 十thập 七thất 行hành 。 今kim 還hoàn 從tùng 直trực 心tâm 竪thụ 明minh 從tùng 淺thiển 至chí 深thâm 。 將tương 竪thụ 約ước 橫hoạnh/hoành 無vô 有hữu 一nhất 法pháp 。 而nhi 不bất 竪thụ 修tu 。 將tương 橫hoạnh/hoành 約ước 竪thụ 亦diệc 如như 是thị 。 具cụ 說thuyết 如như 前tiền 。 一nhất 一nhất 諸chư 行hành 至chí 金kim 剛cang 心tâm 。 心tâm 淨tịnh 則tắc 佛Phật 土độ 淨tịnh 也dã 。 此thử 為vi 三tam 。 一nhất 約ước 教giáo 二nhị 觀quán 心tâm 三tam 帖# 文văn 。 一nhất 約ước 教giáo 者giả 。 三tam 藏tạng 不bất 明minh 。 淨tịnh 佛Phật 國quốc 土độ 。 何hà 者giả 聲Thanh 聞Văn 經kinh 中trung 無vô 十thập 方phương 佛Phật 豈khởi 論luận 諸chư 國quốc 修tu 淨tịnh 土độ 行hành 。 若nhược 言ngôn 有hữu 者giả 。 成thành 身thân 子tử 疑nghi 。 既ký 無vô 此thử 教giáo 則tắc 無vô 行hành 無vô 人nhân 何hà 須tu 論luận 也dã 。 通thông 別biệt 兩lưỡng 教giáo 須tu 汎# 論luận 之chi 。 今kim 為vi 三tam 意ý 。 一nhất 約ước 通thông 十Thập 地Địa 直trực 心tâm 對đối 見kiến 地địa 。 前tiền 未vị 發phát 真chân 名danh 為vi 邪tà 曲khúc 。 登đăng 地địa 見kiến 理lý 離ly 諸chư 曲khúc 見kiến 故cố 名danh 直trực 心tâm 。 因nhân 此thử 直trực 心tâm 進tiến 入nhập 二nhị 地địa 。 二nhị 地địa 能năng 遍biến 行hành 此thử 十thập 七thất 句cú 故cố 名danh 發phát 行hạnh 。 由do 發phát 行hạnh 入nhập 三tam 地địa 。 三tam 地địa 解giải 行hành 俱câu 進tiến 故cố 名danh 深thâm 心tâm 。 以dĩ 深thâm 心tâm 故cố 得đắc 入nhập 四tứ 地địa 。 四tứ 地địa 能năng 事sự 理lý 俱câu 行hành 。 則tắc 自tự 調điều 調điều 他tha 。 名danh 為vi 調điều 伏phục 。 以dĩ 調điều 伏phục 故cố 得đắc 入nhập 五ngũ 地địa 。 五ngũ 地địa 既ký 事sự 理lý 調điều 伏phục 。 能năng 如như 說thuyết 行hành 。 得đắc 入nhập 六lục 地địa 。 六lục 地địa 能năng 於ư 一nhất 切thiết 善thiện 法Pháp 。 迴hồi 向hướng 佛Phật 果Quả 。 用dụng 施thí 眾chúng 生sanh 。 以dĩ 迴hồi 向hướng 故cố 即tức 入nhập 七thất 地địa 。 七thất 地địa 即tức 有hữu 方phương 便tiện 能năng 修tu 自tự 行hành 化hóa 他tha 得đắc 入nhập 八bát 地địa 。 八bát 地địa 能năng 道đạo 觀quán 雙song 流lưu 亦diệc 能năng 處xứ 處xứ 教giáo 化hóa 。 調điều 伏phục 眾chúng 生sanh 。 眾chúng 生sanh 既ký 調điều 佛Phật 土độ 即tức 淨tịnh 佛Phật 土độ 既ký 淨tịnh 得đắc 入nhập 九cửu 地địa 。 九cửu 地địa 能năng 說thuyết 法Pháp 淨tịnh 說thuyết 法Pháp 淨tịnh 即tức 智trí 慧tuệ 淨tịnh 。 九cửu 地địa 具cụ 四tứ 十thập 辨biện 才tài 名danh 智trí 慧tuệ 地địa 。 因nhân 智trí 慧tuệ 淨tịnh 得đắc 入nhập 十Thập 地Địa 。 十Thập 地Địa 即tức 心tâm 淨tịnh 故cố 一nhất 切thiết 功công 德đức 淨tịnh 。 始thỉ 自tự 直trực 心tâm 訖ngật 于vu 結kết 句cú 言ngôn 欲dục 得đắc 淨tịnh 土độ 。 當đương 淨tịnh 其kỳ 心tâm 。 心tâm 淨tịnh 則tắc 佛Phật 土độ 淨tịnh 。 借tá 此thử 十Thập 地Địa 對đối 成thành 通thông 教giáo 竪thụ 明minh 相tướng 資tư 淨tịnh 土độ 行hành 也dã 。 二nhị 約ước 別biệt 教giáo 對đối 十Thập 地Địa 者giả 。 仍nhưng 有hữu 兩lưỡng 意ý 。 一nhất 從tùng 初Sơ 地Địa 能năng 見kiến 佛Phật 性tánh 。 即tức 破phá 無vô 明minh 離ly 二nhị 邊biên 曲khúc 名danh 為vi 真chân 心tâm 。 從tùng 二nhị 地địa 至chí 十Thập 地Địa 類loại 通thông 可khả 知tri 。 但đãn 見kiến 偏thiên 圓viên 以dĩ 為vi 異dị 耳nhĩ 。 次thứ 依y 仁nhân 王vương 十thập 四tứ 般Bát 若Nhã 。 以dĩ 消tiêu 相tương/tướng 資tư 竪thụ 義nghĩa 。 彼bỉ 經kinh 取thủ 三tam 十thập 心tâm 共cộng 來lai 對đối 三tam 般Bát 若Nhã 。 若nhược 爾nhĩ 直trực 心tâm 即tức 對đối 十thập 住trụ 。 何hà 者giả 入nhập 理lý 般Bát 若Nhã 名danh 為vi 住trụ 。 雖tuy 未vị 見kiến 圓viên 生sanh 相tương 似tự 解giải 名danh 為vi 直trực 心tâm 。 發phát 行hạnh 對đối 十thập 行hành 。 十thập 行hành 正chánh 是thị 修tu 行hành 之chi 義nghĩa 。 深thâm 心tâm 對đối 十thập 迴hồi 向hướng 能năng 迴hồi 事sự 入nhập 理lý 令linh 解giải 行hành 俱câu 深thâm 。 調điều 伏phục 對đối 初Sơ 地Địa 初Sơ 地Địa 發phát 真chân 。 道đạo 觀quán 雙song 流lưu 得đắc 名danh 調điều 伏phục 。 從tùng 二nhị 地địa 乃nãi 至chí 十Thập 地Địa 。 次thứ 第đệ 對đối 句cú 。 等đẳng 覺giác 對đối 後hậu 句cú 心tâm 淨tịnh 則tắc 佛Phật 土độ 淨tịnh 也dã 。 故cố 含hàm 地địa 前tiền 後hậu 取thủ 等đẳng 覺giác 。 依y 十thập 四tứ 般Bát 若Nhã 竪thụ 對đối 諸chư 句cú 。 其kỳ 數số 整chỉnh 足túc 。 雖tuy 語ngữ 有hữu 不bất 稱xưng 諸chư 地địa 名danh 者giả 。 若nhược 欲dục 解giải 釋thích 無vô 往vãng 不bất 通thông 。 三tam 約ước 圓viên 教giáo 者giả 依y 前tiền 歷lịch 別biệt 。 義nghĩa 猶do 有hữu 餘dư 何hà 容dung 初Sơ 地Địa 止chỉ 是thị 調điều 伏phục 無vô 餘dư 功công 德đức 。 若nhược 具cụ 足túc 有hữu 則tắc 不bất 但đãn 受thọ 調điều 伏phục 一nhất 名danh 。 若nhược 是thị 分phần/phân 有hữu 何hà 得đắc 調điều 伏phục 獨độc 當đương 其kỳ 稱xưng 。 當đương 知tri 猶do 是thị 未vị 圓viên 之chi 教giáo 。 今kim 以dĩ 十thập 句cú 皆giai 對đối 圓viên 位vị 以dĩ 辨biện 竪thụ 深thâm 。 用dụng 明minh 橫hoạnh/hoành 廣quảng 則tắc 皆giai 在tại 初sơ 住trụ 已dĩ 自tự 具cụ 足túc 。

何hà 以dĩ 故cố 。 銅đồng 輪luân 見kiến 理lý 已dĩ 破phá 無vô 明minh 豈khởi 非phi 直trực 心tâm 。 具cụ 足túc 萬vạn 行hạnh 豈khởi 非phi 發phát 行hạnh 。 念niệm 念niệm 流lưu 入nhập 豈khởi 非phi 深thâm 心tâm 。 五ngũ 住trụ 圓viên 除trừ 豈khởi 非phi 調điều 伏phục 。 解giải 行hành 相tương 扶phù 豈khởi 非phi 如như 說thuyết 行hành 。 萬vạn 行hạnh 流lưu 入nhập 豈khởi 非phi 迴hồi 向hướng 。 權quyền 實thật 具cụ 足túc 豈khởi 非phi 方phương 便tiện 。 得đắc 普phổ 現hiện 色sắc 身thân 。 豈khởi 非phi 成thành 就tựu 眾chúng 生sanh 。 若nhược 染nhiễm 淨tịnh 土độ 成thành 道Đạo 。 四tứ 教giáo 眾chúng 生sanh 。 來lai 生sanh 其kỳ 國quốc 。 豈khởi 非phi 淨tịnh 佛Phật 國quốc 土độ 。 一nhất 音âm 演diễn 說thuyết 。 四tứ 辨biện 赴phó 機cơ 。 豈khởi 非phi 說thuyết 法Pháp 之chi 淨tịnh 。 寂tịch 照chiếu 之chi 智trí 不bất 謀mưu 而nhi 說thuyết 豈khởi 非phi 智trí 慧tuệ 淨tịnh 。 實thật 相tướng 真chân 心tâm 猶do 如như 虛hư 空không 。 豈khởi 非phi 心tâm 淨tịnh 。 一nhất 心tâm 萬vạn 行hạnh 具cụ 足túc 福phước 慧tuệ 非phi 功công 德đức 淨tịnh 。 正chánh 報báo 既ký 淨tịnh 依y 報báo 亦diệc 爾nhĩ 。 同đồng 於ư 諸chư 佛Phật 見kiến 法pháp 性tánh 理lý 。 居cư 因nhân 陀đà 羅la 網võng 分phần/phân 入nhập 寂tịch 光quang 豈khởi 非phi 佛Phật 土độ 淨tịnh 也dã 。 當đương 知tri 初sơ 住trụ 心tâm 中trung 竪thụ 深thâm 窮cùng 於ư 心tâm 源nguyên 。 此thử 十thập 四tứ 句cú 及cập 無vô 量lượng 句cú 磬khánh 無vô 不bất 盡tận 。 故cố 初sơ 阿a 字tự 門môn 具cụ 四tứ 十thập 一nhất 字tự 。 四tứ 十thập 一nhất 字tự 亦diệc 具cụ 初sơ 門môn 。 當đương 知tri 竪thụ 論luận 則tắc 窮cùng 徹triệt 後hậu 際tế 。 橫hoạnh/hoành 說thuyết 並tịnh 備bị 眾chúng 門môn 。 發phát 心tâm 正chánh 行hạnh 。 傍bàng 化hóa 二nhị 土thổ/độ 成thành 就tựu 眾chúng 生sanh 。 悉tất 備bị 初sơ 心tâm 中trung 也dã 。 故cố 大đại 品phẩm 云vân 初sơ 發phát 心tâm 時thời 。 便tiện 成thành 正chánh 覺giác 。 華hoa 嚴nghiêm 云vân 得đắc 如Như 來Lai 一nhất 身thân 無vô 量lượng 身thân 。 初sơ 位vị 既ký 橫hoạnh/hoành 竪thụ 諸chư 句cú 。 淨tịnh 佛Phật 國quốc 土độ 。 餘dư 位vị 亦diệc 然nhiên 。 如như 前tiền 引dẫn 大đại 經kinh 十thập 五ngũ 日nhật 月nguyệt 喻dụ 也dã 。 次thứ 約ước 觀quán 心tâm 。 竪thụ 釋thích 十thập 三tam 番phiên 相tương/tướng 資tư 修tu 淨tịnh 土độ 因nhân 者giả 。 一nhất 心tâm 三tam 觀quán 觀quán 於ư 法pháp 性tánh 即tức 是thị 直trực 心tâm 。 此thử 一nhất 念niệm 心tâm 具cụ 前tiền 十thập 七thất 之chi 行hành 。 即tức 是thị 隨tùy 其kỳ 直trực 心tâm 。 則tắc 能năng 發phát 行hạnh 。 事sự 理lý 相tương/tướng 資tư 即tức 能năng 進tiến 入nhập 。 甚thậm 深thâm 法Pháp 界giới 。 以dĩ 深thâm 心tâm 故cố 事sự 理lý 不bất 善thiện 意ý 得đắc 調điều 伏phục 。 以dĩ 意ý 調điều 故cố 。 有hữu 所sở 說thuyết 法Pháp 。 能năng 如như 說thuyết 行hành 。 迴hồi 己kỷ 所sở 行hành 遍biến 施thí 一nhất 切thiết 。 既ký 能năng 迴hồi 施thí 即tức 令linh 眾chúng 生sanh 。 斷đoạn 惡ác 修tu 善thiện 。 以dĩ 修tu 善thiện 故cố 即tức 淨tịnh 佛Phật 土độ 。 佛Phật 土độ 淨tịnh 故cố 即tức 境cảnh 界giới 淨tịnh 。 境cảnh 界giới 淨tịnh 故cố 即tức 說thuyết 法Pháp 淨tịnh 。 說thuyết 法Pháp 淨tịnh 故cố 內nội 心tâm 智trí 慧tuệ 。 轉chuyển 得đắc 明minh 淨tịnh 。 智trí 慧tuệ 淨tịnh 故cố 則tắc 一nhất 切thiết 功công 德đức 。 皆giai 悉tất 清thanh 淨tịnh 。 此thử 等đẳng 皆giai 是thị 。 觀quán 心tâm 清thanh 淨tịnh 則tắc 佛Phật 土độ 淨tịnh 也dã 。 故cố 云vân 欲dục 淨tịnh 佛Phật 土độ 。 當đương 淨tịnh 其kỳ 心tâm 。 隨tùy 其kỳ 心tâm 淨tịnh 。 則tắc 佛Phật 土độ 淨tịnh 。 是thị 則tắc 竪thụ 修tu 一nhất 十thập 三tam 句cú 。 宛uyển 然nhiên 具cụ 在tại 觀quán 心tâm 之chi 內nội 名danh 觀quán 行hành 即tức 也dã 。 故cố 法pháp 華hoa 云vân 。 當đương 知tri 是thị 人nhân 。 已dĩ 趣thú 道Đạo 場Tràng 。 近cận 三tam 菩Bồ 提Đề 坐tọa 道Đạo 樹thụ 下hạ 。 若nhược 功công 行hành 純thuần 熟thục 諸chư 佛Phật 冥minh 加gia 即tức 入nhập 相tương 似tự 從tùng 相tương 似tự 。 進tiến 入nhập 銅đồng 輪luân 分phần/phân 證chứng 真chân 實thật 。 即tức 於ư 二nhị 土thổ/độ 自tự 行hành 化hóa 他tha 與dữ 物vật 結kết 緣duyên 。 應ưng 以dĩ 佛Phật 身thân 。 而nhi 得đắc 度độ 者giả 。 即tức 現hiện 佛Phật 身thân 。 為vi 說thuyết 漸tiệm 頓đốn 不bất 定định 。 祕bí 密mật 法Pháp 門môn 。 教giáo 化hóa 調điều 伏phục 。 入nhập 慧tuệ 起khởi 根căn 。 而nhi 取thủ 佛Phật 土độ 。 若nhược 不bất 如như 此thử 初sơ 住trụ 何hà 緣duyên 八bát 相tương/tướng 成thành 道Đạo 。 一nhất 往vãng 雖tuy 云vân 觀quán 心tâm 實thật 是thị 真chân 淨tịnh 佛Phật 土độ 義nghĩa 也dã 。 此thử 是thị 了liễu 義nghĩa 。 若nhược 離ly 此thử 者giả 多đa 是thị 執chấp 文văn 隨tùy 語ngữ 生sanh 見kiến 。

復phục 次thứ 非phi 別biệt 無vô 以dĩ 表biểu 竪thụ 非phi 圓viên 無vô 以dĩ 表biểu 橫hoạnh/hoành 。 譬thí 如như 非phi 日nhật 無vô 以dĩ 成thành 月nguyệt 非phi 月nguyệt 無vô 以dĩ 數sổ 日nhật 。 日nhật 月nguyệt 相tương/tướng 須tu 能năng 成thành 一nhất 歲tuế 乃nãi 至chí 成thành 多đa 。 今kim 橫hoạnh/hoành 竪thụ 相tương/tướng 須tu 高cao 廣quảng 義nghĩa 顯hiển 。 非phi 竪thụ 非phi 橫hoạnh/hoành 而nhi 竪thụ 而nhi 橫hoạnh/hoành 。 如như 世thế 伊y 字tự 首thủ 羅la 三tam 目mục 。 當đương 知tri 淨tịnh 土độ 之chi 義nghĩa 依y 三tam 德đức 祕bí 密mật 藏tạng 而nhi 有hữu 。 若nhược 三Tam 身Thân 三tam 德đức 此thử 就tựu 正chánh 報báo 。 三tam 土thổ/độ 四tứ 土thổ/độ 即tức 就tựu 依y 報báo 。 依y 正chánh 相tương/tướng 成thành 其kỳ 義nghĩa 可khả 解giải 。

三tam 帖# 文văn 釋thích 者giả 。 隨tùy 其kỳ 直trực 心tâm 則tắc 能năng 發phát 行hạnh 者giả 。 直trực 心tâm 即tức 是thị 圓viên 教giáo 觀quán 中trung 修tu 無vô 作tác 八bát 直trực 。 得đắc 此thử 直trực 心tâm 能năng 具cụ 萬vạn 行hạnh 。 故cố 名danh 發phát 行hạnh 。 亦diệc 云vân 得đắc 此thử 直trực 心tâm 即tức 能năng 行hành 前tiền 十thập 七thất 橫hoạnh/hoành 法pháp 。 隨tùy 其kỳ 發phát 行hạnh 。 則tắc 得đắc 深thâm 心tâm 。 直trực 心tâm 是thị 解giải 發phát 行hạnh 是thị 行hành 。 解giải 導đạo 於ư 行hàng 行hàng 資tư 於ư 解giải 。 解giải 行hành 相tương/tướng 成thành 如như 目mục 足túc 備bị 到đáo 清thanh 涼lương 池trì 名danh 深thâm 廣quảng 心tâm 也dã 。

隨tùy 其kỳ 深thâm 心tâm 。 則tắc 意ý 調điều 伏phục 者giả 。 解giải 行hành 既ký 深thâm 即tức 能năng 調điều 於ư 事sự 理lý 諸chư 惑hoặc 。 理lý 惑hoặc 者giả 迷mê 於ư 中trung 道đạo 之chi 無vô 明minh 也dã 。 事sự 惑hoặc 者giả 迷mê 於ư 二nhị 諦đế 三tam 界giới 惑hoặc 也dã 。 若nhược 初sơ 發phát 心tâm 即tức 入nhập 中trung 道đạo 雙song 照chiếu 二nhị 諦đế 。 心tâm 心tâm 寂tịch 滅diệt 自tự 然nhiên 流lưu 入nhập 。 即tức 能năng 調điều 伏phục 事sự 理lý 之chi 惑hoặc 。 仁nhân 王vương 云vân 。 菩Bồ 薩Tát 從tùng 初sơ 發phát 心tâm 。 至chí 金kim 剛cang 頂đảnh 皆giai 名danh 伏phục 忍nhẫn 。 即tức 調điều 伏phục 意ý 也dã 。

隨tùy 其kỳ 調điều 伏phục 則tắc 如như 說thuyết 行hành 者giả 。 有hữu 所sở 言ngôn 說thuyết 。 非phi 但đãn 赴phó 機cơ 利lợi 物vật 。 內nội 心tâm 清thanh 淨tịnh 。 能năng 如như 說thuyết 行hành 。 言ngôn 行hạnh 相tương 扶phù 。 善thiện 根căn 成thành 就tựu 。

隨tùy 如như 說thuyết 行hành 。 則tắc 能năng 迴hồi 向hướng 者giả 。 內nội 既ký 成thành 就tựu 。 諸chư 善thiện 功công 德đức 。 迴hồi 所sở 修tu 因nhân 向hướng 於ư 佛Phật 果Quả 。 及cập 施thí 眾chúng 生sanh 隨tùy 其kỳ 迴hồi 向hướng 。 則tắc 有hữu 方phương 便tiện 者giả 。 既ký 迴hồi 自tự 行hành 內nội 向hướng 佛Phật 果Quả 外ngoại 施thí 眾chúng 生sanh 。 即tức 能năng 善thiện 巧xảo 能năng 破phá 能năng 立lập 。 巧xảo 度độ 眾chúng 生sanh 故cố 言ngôn 方phương 便tiện 。

隨tùy 其kỳ 方phương 便tiện 。 則tắc 成thành 就tựu 眾chúng 生sanh 者giả 。 方phương 便tiện 既ký 能năng 巧xảo 破phá 巧xảo 立lập 。 破phá 故cố 折chiết 伏phục 立lập 故cố 攝nhiếp 受thọ 。 若nhược 眾chúng 生sanh 四tứ 教giáo 止chỉ 行hành 二nhị 善thiện 成thành 者giả 。 四tứ 教giáo 智trí 斷đoạn 則tắc 立lập 。 即tức 正chánh 報báo 因nhân 果quả 成thành 也dã 。

隨tùy 成thành 就tựu 眾chúng 生sanh 。 則tắc 佛Phật 土độ 淨tịnh 者giả 。 若nhược 眾chúng 生sanh 之chi 類loại 。 是thị 菩Bồ 薩Tát 淨tịnh 土độ 。 眾chúng 生sanh 正chánh 報báo 止chỉ 善thiện 無vô 惡ác 依y 報báo 國quốc 土độ 。 則tắc 便tiện 清thanh 淨tịnh 。 正chánh 報báo 行hành 善thiện 因nhân 成thành 則tắc 。 佛Phật 土độ 莊trang 嚴nghiêm 。 若nhược 國quốc 土độ 清thanh 淨tịnh 。 莊trang 嚴nghiêm 名danh 佛Phật 土độ 淨tịnh 也dã 。

隨tùy 佛Phật 土độ 淨tịnh 。 則tắc 說thuyết 法Pháp 淨tịnh 者giả 。 若nhược 穢uế 土thổ/độ 說thuyết 法Pháp 則tắc 如như 長trưởng 者giả 。 執chấp 除trừ 糞phẩn 器khí 。 此thử 則tắc 赴phó 緣duyên 說thuyết 苦khổ 切thiết 之chi 法pháp 。 如như 淨tịnh 名danh 為vi 香hương 積tích 土thổ/độ 諸chư 來lai 菩Bồ 薩Tát 。 說thuyết 此thử 土thổ/độ 折chiết 伏phục 之chi 法pháp 。 不bất 說thuyết 諸chư 法pháp 實thật 相tướng 。 清thanh 淨tịnh 之chi 教giáo 。 若nhược 淨tịnh 土độ 說thuyết 法Pháp 但đãn 說thuyết 諸chư 法pháp 實thật 相tướng 。 清thanh 淨tịnh 法Pháp 門môn 。 名danh 說thuyết 法Pháp 淨tịnh 。

隨tùy 說thuyết 法Pháp 淨tịnh 。 則tắc 智trí 慧tuệ 淨tịnh 者giả 。 說thuyết 法Pháp 本bổn 赴phó 物vật 機cơ 。 機cơ 緣duyên 若nhược 淨tịnh 則tắc 感cảm 菩Bồ 薩Tát 智trí 慧tuệ 。 亦diệc 淨tịnh 所sở 說thuyết 亦diệc 淨tịnh 。 譬thí 如như 猛mãnh 風phong 鈴linh 聲thanh 則tắc 大đại 。 亦diệc 如như 世thế 人nhân 說thuyết 法Pháp 脫thoát 有hữu 利lợi 智trí 福phước 人nhân 來lai 聽thính 。 說thuyết 者giả 非phi 意ý 智trí 慧tuệ 開khai 解giải 。

隨tùy 智trí 慧tuệ 淨tịnh 。 則tắc 其kỳ 心tâm 淨tịnh 者giả 。 說thuyết 法Pháp 之chi 人nhân 。 解giải 慧tuệ 既ký 進tiến 則tắc 惑hoặc 垢cấu 漸tiệm 消tiêu 。 其kỳ 心tâm 轉chuyển 顯hiển 即tức 是thị 心tâm 淨tịnh 。

隨tùy 其kỳ 心tâm 淨tịnh 。 則tắc 一nhất 切thiết 功công 德đức 淨tịnh 者giả 。 真chân 心tâm 清thanh 淨tịnh 。 修tu 諸chư 功công 德đức 。 皆giai 無vô 染nhiễm 著trước 。 是thị 則tắc 一nhất 切thiết 皆giai 清thanh 淨tịnh 也dã 。

是thị 故cố 寶Bảo 積Tích 。 至chí 佛Phật 土độ 淨tịnh 。 最tối 後hậu 結kết 撮toát 正chánh 要yếu 。 明minh 淨tịnh 土độ 之chi 因nhân 。

欲dục 淨tịnh 佛Phật 土độ 當đương 淨tịnh 其kỳ 心tâm 者giả 。 從tùng 直trực 心tâm 來lai 有hữu 十thập 三tam 句cú 。 名danh 義nghĩa 雖tuy 異dị 皆giai 為vi 淨tịnh 心tâm 。 隨tùy 其kỳ 心tâm 淨tịnh 。 則tắc 佛Phật 土độ 淨tịnh 者giả 。 隨tùy 四tứ 教giáo 明minh 四tứ 種chủng 心tâm 淨tịnh 。 即tức 四tứ 種chủng 佛Phật 土độ 悉tất 清thanh 淨tịnh 也dã 。 又hựu 四tứ 種chủng 心tâm 只chỉ 是thị 一nhất 自tự 性tánh 清thanh 淨tịnh 之chi 心tâm 。 此thử 心tâm 若nhược 顯hiển 即tức 一nhất 切thiết 佛Phật 土độ 。 皆giai 悉tất 淨tịnh 也dã 。 菩Bồ 薩Tát 從tùng 初sơ 。 用dụng 四tứ 道Đạo 諦Đế 淨tịnh 心tâm 。 前tiền 三tam 是thị 權quyền 後hậu 一nhất 是thị 實thật 。 事sự 理lý 惑hoặc 除trừ 正chánh 報báo 即tức 得đắc 佛Phật 果Quả 清thanh 淨tịnh 。 依y 報báo 即tức 常thường 寂tịch 光quang 畢tất 竟cánh 淨tịnh 也dã 。 四tứ 教giáo 眾chúng 生sanh 垢cấu 淨tịnh 之chi 心tâm 。 來lai 感cảm 寂tịch 光quang 各các 見kiến 淨tịnh 穢uế 。 譬thí 如như 諸chư 天thiên 。 同đồng 寶bảo 器khí 食thực 隨tùy 其kỳ 福phước 德đức 。 飯phạn 色sắc 有hữu 異dị 。 譬thí 意ý 在tại 此thử 。

爾nhĩ 時thời 下hạ 二nhị 身thân 子tử 生sanh 疑nghi 文văn 為vi 二nhị 。 一nhất 生sanh 疑nghi 之chi 由do 。 二nhị 正chánh 疑nghi 念niệm 。 初sơ 明minh 由do 者giả 。 由do 承thừa 佛Phật 威uy 神thần 。 故cố 生sanh 疑nghi 也dã 。 如Như 來Lai 神thần 力lực 。 加gia 被bị 身thân 子tử 者giả 。 此thử 經Kinh 雖tuy 對đối 小tiểu 明minh 大đại 。 身thân 子tử 既ký 小Tiểu 乘Thừa 中trung 。 智trí 慧tuệ 第đệ 一nhất 。 為vì 諸chư 聲Thanh 聞Văn 。 之chi 所sở 揖ấp 敬kính 。 忽hốt 懷hoài 疑nghi 念niệm 即tức 諸chư 聲Thanh 聞Văn 咸hàm 共cộng 生sanh 疑nghi 。 大Đại 乘Thừa 方Phương 等Đẳng 。 有hữu 不bất 思tư 議nghị 祕bí 密mật 之chi 事sự 。 即tức 是thị 穢uế 國quốc 有hữu 淨tịnh 土độ 也dã 。 身thân 子tử 未vị 能năng 稱xưng 機cơ 疑nghi 問vấn 必tất 假giả 佛Phật 力lực 方phương 會hội 物vật 心tâm 。 故cố 云vân 承thừa 佛Phật 威uy 神thần 也dã 。 依y 法pháp 華hoa 意ý 發phát 本bổn 顯hiển 迹tích 。 明minh 諸chư 聲Thanh 聞Văn 內nội 祕bí 外ngoại 現hiện 。 何hà 容dung 不bất 能năng 稱xưng 物vật 之chi 機cơ 而nhi 生sanh 疑nghi 也dã 作tác 是thị 至chí 若nhược 此thử 二nhị 正chánh 明minh 疑nghi 念niệm 者giả 。 疑nghi 佛Phật 答đáp 寶bảo 積tích 心tâm 淨tịnh 土độ 淨tịnh 。 執chấp 昔tích 三tam 藏tạng 故cố 生sanh 疑nghi 也dã 。 菩Bồ 薩Tát 三tam 祇kỳ 修tu 行hành 成thành 佛Phật 是thị 同đồng 。 何hà 得đắc 今kim 說thuyết 菩Bồ 薩Tát 心tâm 淨tịnh 。 即tức 佛Phật 土độ 淨tịnh 。 釋Thích 迦Ca 獨độc 無vô 淨tịnh 土độ 應ưng 是thị 為vi 菩Bồ 薩Tát 。 時thời 心tâm 不bất 清thanh 淨tịnh 。 若nhược 不bất 清thanh 淨tịnh 何hà 得đắc 成thành 佛Phật 。 若nhược 心tâm 淨tịnh 成thành 佛Phật 者giả 亦diệc 應ưng 心tâm 淨tịnh 佛Phật 土độ 淨tịnh 也dã 。 何hà 得đắc 佛Phật 土độ 穢uế 惡ác 。 若nhược 斯tư 翻phiên 覆phú 生sanh 疑nghi 未vị 敢cảm 問vấn 者giả 。 或hoặc 可khả 自tự 鄙bỉ 或hoặc 恐khủng 失thất 儀nghi 或hoặc 知tri 如Như 來Lai 懸huyền 鑑giám 自tự 當đương 知tri 時thời 。 故cố 未vị 問vấn 也dã 。

佛Phật 知tri 其kỳ 意ý 。 下hạ 三tam 佛Phật 釋thích 疑nghi 文văn 為vi 三tam 。 一nhất 佛Phật 以dĩ 日nhật 月nguyệt 問vấn 。 二nhị 身thân 子tử 事sự 答đáp 。 三tam 佛Phật 合hợp 譬thí 解giải 釋thích 。 初sơ 文văn 者giả 日nhật 月nguyệt 譬thí 於ư 真chân 應ưng 淨tịnh 土độ 。 如như 日nhật 月nguyệt 宮cung 。 眾chúng 寶bảo 所sở 成thành 。 照chiếu 四tứ 天thiên 下hạ 。 彼bỉ 中trung 有hữu 諸chư 天thiên 子tử 。 譬thí 真chân 應ưng 二nhị 土thổ/độ 為vi 萬vạn 德đức 所sở 成thành 。 常thường 照chiếu 四tứ 土thổ/độ 。 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 真chân 應ưng 法Pháp 身thân 之chi 所sở 依y 也dã 。 又hựu 譬thí 真chân 緣duyên 二nhị 修tu 。 如như 日nhật 月nguyệt 相tương/tướng 須tu 則tắc 。 成thành 就tựu 萬vạn 物vật 。 照chiếu 顯hiển 一nhất 切thiết 。 真chân 緣duyên 亦diệc 爾nhĩ 。 互hỗ 相tương 成thành 顯hiển 。 以dĩ 真chân 緣duyên 合hợp 故cố 常thường 自tự 顯hiển 照chiếu 四tứ 種chủng 淨tịnh 土độ 。 而nhi 於ư 盲manh 者giả 。 所sở 不bất 能năng 見kiến 。 為vi 二nhị 緣duyên 集tập 罪tội 障chướng 障chướng 於ư 五ngũ 眼nhãn 故cố 也dã 。 是thị 故cố 舉cử 日nhật 月nguyệt 為ví 喻dụ 以dĩ 問vấn 身thân 子tử 。

對đối 曰viết 至chí 非phi 日nhật 月nguyệt 咎cữu 。 二nhị 身thân 子tử 依y 事sự 奉phụng 答đáp 。

舍Xá 利Lợi 弗Phất 至chí 而nhi 汝nhữ 不bất 見kiến 。 三tam 合hợp 日nhật 月nguyệt 譬thí 釋thích 身thân 子tử 疑nghi 。 眾chúng 生sanh 罪tội 故cố 。 不bất 見kiến 佛Phật 國quốc 嚴nghiêm 淨tịnh 者giả 。 先tiên 合hợp 盲manh 者giả 眾chúng 生sanh 界giới 內nội 。 緣duyên 集tập 濁trược 惡ác 障chướng 重trọng 。 是thị 故cố 不bất 見kiến 。 同đồng 居cư 淨tịnh 土độ 。 以dĩ 界giới 內nội 罪tội 與dữ 無vô 為vi 合hợp 及cập 界giới 內nội 塵trần 沙sa 罪tội 故cố 不bất 見kiến 有hữu 餘dư 淨tịnh 土độ 。 以dĩ 界giới 外ngoại 塵trần 沙sa 無vô 明minh 罪tội 故cố 不bất 見kiến 果quả 報báo 淨tịnh 土độ 。 以dĩ 法Pháp 界Giới 微vi 細tế 無vô 明minh 罪tội 故cố 不bất 見kiến 寂tịch 光quang 淨tịnh 土độ 。 我ngã 此thử 土độ 淨tịnh 。 而nhi 汝nhữ 不bất 見kiến 者giả 。 此thử 合hợp 日nhật 月nguyệt 之chi 譬thí 。 明minh 四tứ 土thổ/độ 常thường 淨tịnh 。 身thân 子tử 有hữu 前tiền 四tứ 種chủng 罪tội 障chướng 故cố 不bất 見kiến 也dã 。

爾nhĩ 時thời 下hạ 四tứ 螺loa 髻kế 自tự 引dẫn 所sở 見kiến 釋thích 身thân 子tử 疑nghi 。 所sở 以dĩ 梵Phạm 王Vương 引dẫn 所sở 見kiến 者giả 。 諸chư 小Tiểu 乘Thừa 人nhân 疑nghi 佛Phật 。 雖tuy 說thuyết 淨tịnh 土độ 誰thùy 所sở 見kiến 之chi 。 是thị 以dĩ 梵Phạm 王Vương 冥minh 知tri 佛Phật 意ý 引dẫn 所sở 見kiến 者giả 證chứng 佛Phật 不bất 虛hư 。 普phổ 生sanh 時thời 眾chúng 聞văn 信tín 之chi 善thiện 。 文văn 為vi 二nhị 。 一nhất 先tiên 折chiết 身thân 子tử 疑nghi 念niệm 。 二nhị 正chánh 舉cử 所sở 見kiến 釋thích 疑nghi 。 初sơ 文văn 可khả 解giải 。

所sở 以dĩ 者giả 何hà 。 下hạ 二nhị 正chánh 舉cử 所sở 見kiến 釋thích 疑nghi 。 文văn 為vi 三tam 。 一nhất 梵Phạm 王Vương 見kiến 淨tịnh 。 二nhị 身thân 子tử 見kiến 穢uế 。 三tam 釋thích 見kiến 淨tịnh 穢uế 之chi 由do 。 一nhất 梵Phạm 王Vương 自tự 述thuật 所sở 見kiến 以dĩ 自tự 在tại 天thiên 為vi 類loại 者giả 。 有hữu 二nhị 處xứ 天thiên 同đồng 名danh 自tự 在tại 。 或hoặc 六lục 欲dục 頂đảnh 或hoặc 色sắc 界giới 頂đảnh 。 今kim 欲dục 界giới 也dã 。 類loại 同đồng 居cư 淨tịnh 土độ 。 莊trang 嚴nghiêm 殊thù 妙diệu 。 西tây 方phương 淨tịnh 土độ 亦diệc 同đồng 居cư 淨tịnh 也dã 。 彼bỉ 經kinh 亦diệc 舉cử 第đệ 六lục 天thiên 為vi 類loại 。 故cố 云vân 其kỳ 寶bảo 猶do 如như 。 第đệ 六lục 天thiên 寶bảo 。 但đãn 六lục 天thiên 正chánh 報báo 比tỉ 西tây 方phương 身thân 。 如như 彼bỉ 乞khất 人nhân 在tại 帝Đế 釋Thích 側trắc 。 此thử 是thị 舉cử 近cận 以dĩ 況huống 遠viễn 耳nhĩ 。

舍xá 利lợi 至chí 充sung 滿mãn 二nhị 身thân 子tử 述thuật 所sở 見kiến 穢uế 。 如như 文văn 。

螺loa 髻kế 至chí 清thanh 淨tịnh 三tam 述thuật 不bất 見kiến 及cập 見kiến 之chi 由do 。 由do 於ư 仁nhân 者giả 。 心tâm 有hữu 高cao 下hạ 。 不bất 依y 佛Phật 慧tuệ 。 故cố 不bất 見kiến 淨tịnh 。 菩Bồ 薩Tát 心tâm 無vô 高cao 下hạ 。 能năng 依y 佛Phật 慧tuệ 即tức 能năng 見kiến 淨tịnh 。 佛Phật 慧tuệ 即tức 是thị 見kiến 淨tịnh 之chi 由do 也dã 。 生sanh 死tử 為vi 下hạ 涅Niết 槃Bàn 為vi 高cao 。 又hựu 云vân 淨tịnh 為vi 高cao 垢cấu 為vi 下hạ 。 由do 此thử 見kiến 故cố 見kiến 穢uế 。 佛Phật 慧tuệ 反phản 此thử 名danh 為vi 平bình 等đẳng 。 不bất 垢cấu 說thuyết 垢cấu 無vô 淨tịnh 說thuyết 淨tịnh 。 垢cấu 淨tịnh 之chi 相tướng 無vô 相tướng 隔cách 礙ngại 。 故cố 螺loa 髻kế 所sở 覩đổ 穢uế 國quốc 即tức 淨tịnh 。 身thân 子tử 於ư 生sanh 死tử 涅Niết 槃Bàn 。 垢cấu 淨tịnh 有hữu 隔cách 。 不bất 依y 佛Phật 慧tuệ 。 故cố 但đãn 見kiến 垢cấu 。

於ư 是thị 下hạ 五ngũ 佛Phật 現hiện 淨tịnh 土độ 釋thích 疑nghi 。 文văn 為vi 四tứ 。 一nhất 案án 地địa 現hiện 淨tịnh 。 二nhị 問vấn 身thân 子tử 。 三tam 答đáp 。 四tứ 正chánh 釋thích 疑nghi 。 初sơ 文văn 者giả 亦diệc 如như 上thượng 舉cử 日nhật 月nguyệt 譬thí 意ý 。 地địa 喻dụ 真chân 修tu 指chỉ 表biểu 緣duyên 修tu 。 真chân 緣duyên 若nhược 合hợp 則tắc 真chân 應ưng 土thổ/độ 現hiện 。 如như 指chỉ 地địa 合hợp 故cố 莊trang 嚴nghiêm 土thổ/độ 現hiện 。 問vấn 四tứ 土thổ/độ 之chi 中trung 為vi 是thị 何hà 土thổ/độ 。 答đáp 有hữu 二nhị 意ý 。 一nhất 云vân 現hiện 同đồng 居cư 淨tịnh 土độ 。 二nhị 云vân 隨tùy 機cơ 顯hiển 現hiện 。 一nhất 切thiết 大đại 眾chúng 。 歎thán 未vị 曾tằng 有hữu 者giả 。 非phi 但đãn 說thuyết 聲Thanh 聞Văn 經kinh 時thời 之chi 所sở 未vị 見kiến 。 前tiền 說thuyết 諸chư 方Phương 等Đẳng 多đa 顯hiển 正chánh 報báo 。 顯hiển 依y 報báo 淨tịnh 土độ 未vị 如như 今kim 也dã 。 而nhi 皆giai 自tự 見kiến 。 坐tọa 寶bảo 蓮liên 華hoa 者giả 。 表biểu 此thử 大đại 眾chúng 悉tất 有hữu 生sanh 淨tịnh 土độ 之chi 理lý 。 或hoặc 復phục 當đương 生sanh 佛Phật 告cáo 至chí 嚴nghiêm 淨tịnh 二nhị 佛Phật 問vấn 身thân 子tử 如như 文văn 舍xá 利lợi 至chí 悉tất 現hiện 三Tam 身Thân 子tử 答đáp 。 前tiền 說thuyết 小Tiểu 乘Thừa 及cập 諸chư 方Phương 等Đẳng 。 所sở 未vị 見kiến 聞văn 。

佛Phật 語ngữ 下hạ 四tứ 佛Phật 正chánh 釋thích 疑nghi 文văn 為vi 三tam 。 一nhất 法pháp 。 二nhị 譬thí 。 三tam 時thời 眾chúng 得đắc 益ích 。 初sơ 法pháp 說thuyết 如như 文văn 。

譬thí 如như 下hạ 二nhị 譬thí 說thuyết 文văn 為vi 二nhị 。 開khai 譬thí 合hợp 譬thí 。 初sơ 開khai 譬thí 者giả 寶bảo 器khí 譬thí 寂tịch 光quang 。 飯phạn 異dị 譬thí 三tam 土thổ/độ 。 三tam 土thổ/độ 之chi 報báo 不bất 出xuất 寂tịch 光quang 。 依y 於ư 寂tịch 光quang 見kiến 不bất 同đồng 也dã 。

如như 是thị 至chí 莊trang 嚴nghiêm 次thứ 合hợp 譬thí 。 今kim 以dĩ 十thập 種chủng 合hợp 飯phạn 色sắc 異dị 。 一nhất 約ước 同đồng 居cư 者giả 。 濁trược 重trọng/trùng 為vi 垢cấu 濁trược 輕khinh 為vi 淨tịnh 。 此thử 垢cấu 淨tịnh 相tương/tướng 隔cách 垢cấu 不bất 見kiến 淨tịnh 也dã 。 二nhị 約ước 同đồng 居cư 有hữu 餘dư 。 同đồng 居cư 淨tịnh 中trung 雖tuy 無vô 重trọng/trùng 濁trược 見kiến 思tư 牽khiên 生sanh 故cố 亦diệc 是thị 垢cấu 。 有hữu 餘dư 土thổ/độ 中trung 久cửu 斷đoạn 此thử 垢cấu 故cố 名danh 為vi 淨tịnh 。 垢cấu 淨tịnh 未vị 融dung 垢cấu 不bất 見kiến 淨tịnh 。 三tam 自tự 約ước 有hữu 餘dư 。 二Nhị 乘Thừa 生sanh 彼bỉ 其kỳ 土thổ/độ 則tắc 劣liệt 故cố 名danh 為vi 垢cấu 。 菩Bồ 薩Tát 生sanh 彼bỉ 以dĩ 具cụ 福phước 業nghiệp 感cảm 報báo 亦diệc 淨tịnh 亦diệc 垢cấu 。 故cố 不bất 見kiến 淨tịnh 。 四tứ 約ước 有hữu 餘dư 果quả 報báo 。 有hữu 餘dư 之chi 土thổ/độ 未vị 破phá 無vô 明minh 其kỳ 土thổ/độ 悉tất 垢cấu 。 生sanh 實thật 報báo 者giả 已dĩ 破phá 無vô 明minh 其kỳ 見kiến 則tắc 淨tịnh 亦diệc 垢cấu 故cố 不bất 見kiến 淨tịnh 。 五ngũ 自tự 約ước 果quả 報báo 者giả 。 上thượng 下hạ 相tương 望vọng 報báo 有hữu 優ưu 劣liệt 。 自tự 成thành 垢cấu 淨tịnh 亦diệc 垢cấu 故cố 不bất 見kiến 淨tịnh 。 六lục 約ước 果quả 報báo 望vọng 下hạ 寂tịch 光quang 。 七thất 下hạ 品phẩm 寂tịch 光quang 望vọng 中trung 寂tịch 光quang 。 八bát 約ước 中trung 寂tịch 光quang 望vọng 上thượng 寂tịch 光quang 。 九cửu 諸chư 土thổ/độ 總tổng 對đối 寂tịch 光quang 。 十thập 諸chư 土thổ/độ 非phi 垢cấu 寂tịch 光quang 非phi 淨tịnh 。 畢tất 竟cánh 無vô 說thuyết 非phi 垢cấu 非phi 淨tịnh 。 而nhi 說thuyết 諸chư 土thổ/độ 為vi 垢cấu 寂tịch 光quang 為vi 淨tịnh 。 故cố 下hạ 文văn 云vân 。 雖tuy 知tri 諸chư 佛Phật 國quốc 。 土thổ/độ 永vĩnh 寂tịch 如như 空không 。 而nhi 現hiện 種chủng 種chủng 。 清thanh 淨tịnh 佛Phật 土độ 。 今kim 此thử 十thập 番phiên 垢cấu 淨tịnh 以dĩ 對đối 飯phạn 色sắc 。

當đương 佛Phật 下hạ 三tam 時thời 眾chúng 得đắc 益ích 文văn 為vi 二nhị 。 一nhất 現hiện 淨tịnh 得đắc 益ích 二nhị 復phục 土thổ/độ 得đắc 益ích 。 現hiện 淨tịnh 為vi 二nhị 。 一nhất 五ngũ 百bách 聞văn 說thuyết 。 得đắc 無Vô 生Sanh 忍Nhẫn 。 即tức 通thông 七thất 地địa 。 別biệt 初Sơ 地Địa 。 圓viên 初sơ 住trụ 。 次thứ 八bát 萬vạn 四tứ 千thiên 。 發phát 菩Bồ 提Đề 心tâm 。 菩Bồ 提Đề 心tâm 位vị 如như 前tiền 分phân 別biệt 。

佛Phật 攝nhiếp 至chí 意ý 解giải 次thứ 明minh 復phục 穢uế 已dĩ 悟ngộ 無vô 常thường 得đắc 小Tiểu 乘Thừa 道đạo 。 初sơ 見kiến 穢uế 為vi 淨tịnh 。 穢uế 是thị 無vô 常thường 復phục 淨tịnh 還hoàn 穢uế 。 謂vị 淨tịnh 無vô 常thường 。 無vô 常thường 迅tấn 速tốc 。 故cố 得đắc 法Pháp 眼nhãn 淨tịnh 。 見kiến 生sanh 滅diệt 四Tứ 諦Đế 之chi 法pháp 分phân 明minh 。 小Tiểu 乘Thừa 法Pháp 眼nhãn 在tại 見kiến 道đạo 位vị 。 非phi 大Đại 乘Thừa 法Pháp 眼nhãn 也dã 。 八bát 千thiên 不bất 受thọ 者giả 證chứng 無Vô 學Học 道đạo 不bất 受thọ 三tam 界giới 虛hư 妄vọng 。 生sanh 死tử 法pháp 也dã 。 故cố 知tri 此thử 經Kinh 猶do 帶đái 拙chuyết 度độ 之chi 說thuyết 。 意ý 在tại 此thử 也dã 。

維Duy 摩Ma 經Kinh 略Lược 疏Sớ/sơ 卷quyển 第đệ 二nhị