瑜Du 伽Già 師Sư 地Địa 論Luận
Quyển 95
彌Di 勒Lặc 菩Bồ 薩Tát 說Thuyết 唐Đường 玄Huyền 奘Tráng 譯Dịch
瑜Du 伽Già 師Sư 地Địa 論Luận 卷quyển 第đệ 九cửu 十thập 五ngũ
彌Di 勒Lặc 菩Bồ 薩Tát 說thuyết
三Tam 藏Tạng 法Pháp 師sư 玄huyền 奘tráng 奉phụng 。 詔chiếu 譯dịch 攝nhiếp 事sự 分phần/phân 中trung 契Khế 經Kinh 事sự 緣duyên 起khởi 食thực 諦đế 界giới 擇trạch 攝nhiếp 第đệ 三tam 之chi 三tam 。
復phục 次thứ 嗢ốt 拕tha 南nam 曰viết 。
如như 理lý 攝nhiếp 集Tập 諦Đế 。 得đắc 相tương/tướng 處xứ 業nghiệp 障chướng 。
過quá 黑hắc 異dị 熟thục 等đẳng 。 大đại 義nghĩa 後hậu 難nan 得đắc 。
若nhược 於ư 諦đế 智trí 增tăng 上thượng 如như 理lý 。 及cập 不bất 如như 理lý 。 不bất 如như 實thật 知tri 。 不bất 能năng 盡tận 漏lậu 。 與dữ 此thử 相tương 違vi 。 如như 實thật 知tri 故cố 。 能năng 盡tận 諸chư 漏lậu 。 當đương 知tri 此thử 中trung 。 聞văn 不bất 正Chánh 法Pháp 。 不bất 為vi 寂tịch 靜tĩnh 。 不bất 為vi 調điều 伏phục 。 不bất 為vì 涅Niết 槃Bàn 。 所sở 起khởi 諸chư 智trí 。 名danh 不bất 如như 理lý 。 聽thính 聞văn 正Chánh 法Pháp 。 與dữ 上thượng 相tương 違vi 。 當đương 知tri 如như 理lý 。 又hựu 於ư 此thử 中trung 。 住trụ 惡ác 說thuyết 法Pháp 補bổ 特đặc 伽già 羅la 。 於ư 此thử 正Chánh 法Pháp 。 佛Phật 佛Phật 弟đệ 子tử 真chân 善thiện 丈trượng 夫phu 。 不bất 樂nhạo 瞻chiêm 仰ngưỡng 。 於ư 別Biệt 解Giải 脫Thoát 。 尸thi 羅la 律luật 儀nghi 密mật 護hộ 根căn 門môn 正chánh 知tri 而nhi 住trụ 。 如như 是thị 等đẳng 類loại 。 賢hiền 聖thánh 法Pháp 中trung 。 不bất 自tự 調điều 伏phục 。 不bất 受thọ 學học 轉chuyển 。 於ư 諸chư 聖Thánh 諦Đế 無vô 聞văn 思tư 修tu 照chiếu 了liễu 通thông 達đạt 。 又hựu 即tức 於ư 彼bỉ 。 諸chư 惡ác 說thuyết 法Pháp 毘tỳ 柰nại 耶da 中trung 。 聞văn 不bất 正Chánh 法Pháp 。 起khởi 邪tà 勝thắng 解giải 。 於ư 不bất 如như 理lý 生sanh 起khởi 如như 理lý 。 顛điên 倒đảo 妄vọng 想tưởng 。 於ư 不bất 如như 理lý 不bất 如như 實thật 知tri 。 是thị 不bất 如như 理lý 。 又hựu 於ư 聽thính 聞văn 正Chánh 法Pháp 如như 理lý 。 不bất 如như 實thật 知tri 。 是thị 其kỳ 如như 理lý 。 由do 不bất 知tri 故cố 。 於ư 諸chư 所sở 有hữu 惡ác 說thuyết 惡ác 解giải 有hữu 縛phược 無vô 脫thoát 。 不bất 應ưng 思tư 惟duy 顛điên 倒đảo 法pháp 中trung 。 不bất 能năng 解giải 了liễu 。 而nhi 故cố 思tư 惟duy 。 於ư 諸chư 所sở 有hữu 善thiện 說thuyết 善thiện 解giải 有hữu 脫thoát 無vô 縛phược 。 應ưng 可khả 思tư 惟duy 無vô 顛điên 倒đảo 法pháp 。 所sở 謂vị 契Khế 經Kinh 。 及cập 應ưng 頌tụng 等đẳng 。 乃nãi 至chí 廣quảng 說thuyết 。 不bất 能năng 解giải 了liễu 。 而nhi 不bất 思tư 惟duy 。 如như 是thị 亦diệc 名danh 。 非phi 理lý 作tác 意ý 。 由do 此thử 作tác 意ý 。 不bất 為vi 寂tịch 靜tĩnh 。 不bất 為vi 調điều 伏phục 。 不bất 為vì 涅Niết 槃Bàn 故cố 。 名danh 非phi 理lý 。 又hựu 復phục 聽thính 聞văn 不bất 正Chánh 法Pháp 故cố 。 依y 三tam 言ngôn 事sự 增tăng 上thượng 緣duyên 力lực 。 顯hiển 示thị 過quá 去khứ 未vị 來lai 現hiện 在tại 。 計kế 我ngã 品phẩm 類loại 。 即tức 由do 如như 是thị 。 增tăng 上thượng 力lực 故cố 。 於ư 三tam 世thế 境cảnh 起khởi 不bất 如như 理lý 作tác 意ý 思tư 惟duy 。 謂vị 於ư 過quá 去khứ 分phân 別biệt 計kế 我ngã 或hoặc 有hữu 或hoặc 無vô 。 未vị 來lai 現hiện 在tại 。 當đương 知tri 亦diệc 爾nhĩ 。 彼bỉ 既ký 如như 是thị 。 不bất 如như 正chánh 理lý 。 作tác 意ý 思tư 惟duy 。 或hoặc 緣duyên 所sở 取thủ 事sự 。 或hoặc 緣duyên 能năng 取thủ 事sự 。 此thử 不bất 如như 理lý 作tác 意ý 思tư 惟duy 。 或hoặc 即tức 諸chư 行hành 分phân 別biệt 有hữu 我ngã 。 或hoặc 離ly 諸chư 行hành 分phân 別biệt 有hữu 我ngã 。 彼bỉ 於ư 所sở 計kế 得đắc 決quyết 定định 時thời 。 若nhược 緣duyên 所sở 取thủ 事sự 分phân 別biệt 為vi 我ngã 。 或hoặc 成thành 常thường 見kiến 。 由do 此thử 見kiến 故cố 。 作tác 是thị 思tư 惟duy 。
我ngã 有hữu 。 其kỳ 我ngã 於ư 現hiện 法Pháp 中trung 。 是thị 實thật 是thị 常thường 。 或hoặc 成thành 斷đoạn 見kiến 。 由do 此thử 見kiến 故cố 。 作tác 是thị 思tư 惟duy 。
我ngã 無vô 。 其kỳ 我ngã 於ư 現hiện 法Pháp 中trung 。 是thị 實thật 是thị 常thường 。 若nhược 緣duyên 能năng 取thủ 事sự 。 計kế 有hữu 我ngã 見kiến 分phân 別biệt 為vi 我ngã 。 作tác 是thị 思tư 惟duy 。
我ngã 今kim 以dĩ 我ngã 觀quán 察sát 於ư 我ngã 。 或hoặc 謂vị 我ngã 我ngã 。 先tiên 有hữu 今kim 無vô 。 作tác 是thị 思tư 惟duy 。
我ngã 今kim 以dĩ 我ngã 觀quán 察sát 無vô 我ngã 。 或hoặc 復phục 即tức 緣duyên 能năng 取thủ 之chi 事sự 。 計kế 無vô 我ngã 見kiến 。 於ư 現hiện 法Pháp 中trung 。 以dĩ 其kỳ 無vô 我ngã 分phân 別biệt 為vi 我ngã 。 作tác 是thị 思tư 惟duy 。
我ngã 今kim 以dĩ 其kỳ 無vô 我ngã 隨tùy 觀quán 昔tích 曾tằng 有hữu 我ngã 。 如như 是thị 且thả 說thuyết 所sở 取thủ 能năng 取thủ 差sai 別biệt 五ngũ 相tương/tướng 不bất 如như 正chánh 理lý 。 作tác 意ý 思tư 惟duy 。 五ngũ 種chủng 見kiến 處xứ 。 謂vị 即tức 三tam 世thế 所sở 有hữu 。 諸chư 行hành 分phân 別biệt 有hữu 我ngã 。 又hựu 復phục 由do 於ư 不bất 如như 正chánh 理lý 。 比tỉ 度độ 作tác 意ý 。 離ly 於ư 諸chư 行hành 。 分phân 別biệt 有hữu 我ngã 。 彼bỉ 謂vị 如như 是thị 所sở 計kế 實thật 我ngã 或hoặc 自tự 能năng 作tác 感cảm 後hậu 有hữu 業nghiệp 。 名danh 能năng 作tác 者giả 。 或hoặc 他tha 令linh 作tác 。 名danh 等đẳng 作tác 者giả 。 或hoặc 自tự 能năng 起khởi 現hiện 法pháp 士sĩ 用dụng 。 名danh 能năng 起khởi 者giả 。 或hoặc 他tha 令linh 起khởi 。 名danh 等đẳng 起khởi 者giả 。 或hoặc 自tự 己kỷ 作tác 後hậu 有hữu 業nghiệp 故cố 。 或hoặc 他tha 令linh 作tác 後hậu 有hữu 業nghiệp 故cố 。 感cảm 果quả 異dị 熟thục 。 名danh 能năng 生sanh 者giả 。 或hoặc 自tự 能năng 起khởi 現hiện 士sĩ 用dụng 故cố 。 或hoặc 他tha 等đẳng 起khởi 現hiện 士sĩ 用dụng 故cố 。 得đắc 士sĩ 用dụng 果quả 。 名danh 等đẳng 生sanh 者giả 。 或hoặc 由do 自tự 見kiến 。 或hoặc 由do 他tha 見kiến 。 隨tùy 起khởi 言ngôn 說thuyết 。 如như 是thị 或hoặc 由do 自tự 聞văn 覺giác 知tri 。 或hoặc 由do 他tha 聞văn 覺giác 知tri 。 隨tùy 起khởi 言ngôn 說thuyết 。 名danh 能năng 說thuyết 者giả 。 或hoặc 於ư 妻thê 子tử 及cập 奴nô 婢tỳ 。 等đẳng 所sở 有hữu 家gia 屬thuộc 。 隨tùy 其kỳ 所sở 應ứng 。 施thi 設thiết 教giáo 勅sắc 令lệnh 住trụ 其kỳ 處xứ 。 如như 是thị 亦diệc 復phục 名danh 能năng 說thuyết 者giả 。 或hoặc 復phục 當đương 來lai 業nghiệp 果quả 已dĩ 生sanh 。 名danh 能năng 受thọ 者giả 。 或hoặc 於ư 現hiện 法pháp 諸chư 士sĩ 夫phu 果quả 已dĩ 現hiện 等đẳng 生sanh 。 名danh 等đẳng 受thọ 者giả 。 或hoặc 於ư 過quá 去khứ 彼bỉ 彼bỉ 生sanh 中trung 。 造tạo 作tác 種chủng 種chủng 。 善thiện 不bất 善thiện 業nghiệp 。 今kim 於ư 現hiện 法pháp 領lãnh 受thọ 種chủng 種chủng 彼bỉ 果quả 異dị 熟thục 。 名danh 領lãnh 受thọ 者giả 。 或hoặc 有hữu 乃nãi 至chí 壽thọ 量lượng 。 減giảm 盡tận 而nhi 便tiện 夭yểu 喪táng 。 能năng 捨xả 此thử 蘊uẩn 。 能năng 續tục 餘dư 蘊uẩn 。 若nhược 異dị 此thử 者giả 。 既ký 無vô 有hữu 我ngã 。 云vân 何hà 得đắc 成thành 。 如như 上thượng 所sở 說thuyết 。 諸chư 所sở 作tác 事sự 。 是thị 名danh 第đệ 六lục 。 不bất 如như 正chánh 理lý 。 作tác 意ý 思tư 惟duy 。 所sở 攝nhiếp 見kiến 處xứ 。 如như 是thị 諸chư 見kiến 。 且thả 說thuyết 皆giai 以dĩ 薩tát 迦ca 耶da 見kiến 。 為vi 其kỳ 自tự 性tánh 。 能năng 生sanh 其kỳ 餘dư 。 薩tát 迦ca 耶da 見kiến 以dĩ 為vi 根căn 本bổn 。 所sở 有hữu 見kiến 趣thú 故cố 。 名danh 見kiến 處xứ 。 由do 能năng 障chướng 礙ngại 能năng 取thủ 真chân 實thật 微vi 妙diệu 慧tuệ 故cố 。 名danh 見kiến 稠trù 林lâm 。 損tổn 善thiện 法Pháp 故cố 。 名danh 見kiến 曠khoáng 野dã 。 勞lao 役dịch 他tha 故cố 。 名danh 見kiến 厭yếm 背bối/bội 。 欲dục 求cầu 有hữu 求cầu 所sở 行hành 歷lịch 故cố 。 名danh 見kiến 行hành 歷lịch 。 詰cật 責trách 他tha 論luận 免miễn 脫thoát 己kỷ 論luận 而nhi 動động 搖dao 故cố 。 名danh 見kiến 動động 搖dao 。 能năng 善thiện 結kết 構# 後hậu 有hữu 苦khổ 故cố 。 名danh 為vi 見kiến 結kết 。 習tập 行hành 如như 是thị 諸chư 邪tà 行hành 者giả 。 於ư 現hiện 法Pháp 中trung 。 未vị 現hiện 前tiền 漏lậu 令linh 起khởi 現hiện 前tiền 。 既ký 現hiện 前tiền 已dĩ 。 令linh 依y 下hạ 品phẩm 起khởi 其kỳ 中trung 品phẩm 。 令linh 依y 中trung 品phẩm 起khởi 其kỳ 上thượng 品phẩm 。 由do 此thử 為vi 因nhân 生sanh 起khởi 當đương 來lai 老lão 病bệnh 死tử 等đẳng 。 一nhất 切thiết 苦khổ 法pháp 。 如như 是thị 當đương 知tri 。 由do 於ư 如như 理lý 及cập 不bất 如như 理lý 不bất 實thật 知tri 故cố 。 造tạo 作tác 苦Khổ 諦Đế 集Tập 諦Đế 雜tạp 染nhiễm 。 與dữ 此thử 相tương 違vi 。 聽thính 聞văn 正Chánh 法Pháp 。 起khởi 正chánh 勝thắng 解giải 。 於ư 其kỳ 如như 理lý 。 無vô 不bất 如như 理lý 。 顛điên 倒đảo 妄vọng 想tưởng 。 於ư 其kỳ 如như 理lý 。 如như 實thật 了liễu 知tri 。 是thị 其kỳ 如như 理lý 。 廣quảng 說thuyết 乃nãi 至chí 。 於ư 應ưng 思tư 惟duy 。 無vô 顛điên 倒đảo 法pháp 。 能năng 正chánh 思tư 惟duy 。 由do 此thử 因nhân 緣duyên 。 於ư 三tam 世thế 行hành 并tinh 其kỳ 所sở 取thủ 及cập 以dĩ 能năng 取thủ 。 如như 實thật 隨tùy 觀quán 。 無vô 我ngã 我ngã 所sở 。 當đương 於ư 聖Thánh 諦Đế 入nhập 現hiện 觀quán 時thời 。 於ư 見kiến 所sở 斷đoạn 所sở 有hữu 諸chư 漏lậu 。 皆giai 得đắc 解giải 脫thoát 。 得đắc 此thử 事sự 已dĩ 。 於ư 上thượng 修tu 道Đạo 所sở 斷đoạn 諸chư 漏lậu 。 為vi 令linh 無vô 餘dư 永vĩnh 斷đoạn 滅diệt 故cố 。 精tinh 勤cần 修tu 習tập 。 四tứ 種chủng 因nhân 緣duyên 。 何hà 等đẳng 為vi 四tứ 。
一nhất 善thiện 護hộ 身thân 故cố 。 二nhị 善thiện 守thủ 根căn 故cố 。 三tam 善thiện 住trụ 念niệm 故cố 。 四tứ 如như 先tiên 所sở 得đắc 。 出xuất 世thế 間gian 道Đạo 。 以dĩ 達đạt 世thế 間gian 出xuất 沒một 妙diệu 慧tuệ 。 多đa 修tu 習tập 故cố 。 善thiện 護hộ 身thân 者giả 。 謂vị 正chánh 安an 住trụ 遠viễn 避tị 惡ác 象tượng 。 乃nãi 至chí 廣quảng 說thuyết 。 如như 聲Thanh 聞Văn 地địa 。 由do 遠viễn 避tị 故cố 。 於ư 盡tận 諸chư 漏lậu 。 無vô 有hữu 障chướng 礙ngại 。 善thiện 守thủ 根căn 者giả 。 謂vị 正chánh 安an 住trụ 於ư 諸chư 可khả 愛ái 現hiện 前tiền 境cảnh 界giới 非phi 理lý 淨tịnh 相tương/tướng 。 能năng 正chánh 遠viễn 離ly 如như 理lý 思tư 惟duy 。 彼bỉ 不bất 淨tịnh 相tương/tướng 。 善thiện 住trụ 念niệm 者giả 。 謂vị 住trụ 四tứ 處xứ 。 一nhất 者giả 安an 住trụ 思tư 擇trạch 受thọ 用dụng 衣y 服phục 等đẳng 處xứ 。 二nhị 者giả 安an 住trụ 。 能năng 正chánh 除trừ 遣khiển 。 處xử 靜tĩnh 現hiện 行hành 惡ác 尋tầm 思tư 處xứ 。 三tam 者giả 安an 住trụ 能năng 正chánh 忍nhẫn 受thọ 發phát 勤cần 精tinh 進tấn 。 所sở 生sanh 疲bì 惓# 疎sơ 惡ác 不bất 正chánh 淋lâm 漏lậu 等đẳng 苦khổ 。 他tha 麁thô 惡ác 言ngôn 所sở 生sanh 諸chư 苦khổ 。 界giới 不bất 平bình 等đẳng 所sở 生sanh 苦khổ 處xứ 。 四tứ 者giả 安an 住trụ 於ư 所sở 修tu 道Đạo 依y 不bất 放phóng 逸dật 無vô 雜tạp 住trú 處xứ 。 由do 正chánh 安an 住trụ 如như 是thị 四tứ 處xứ 。 名danh 善thiện 住trụ 念niệm 。 彼bỉ 由do 如như 是thị 。 善thiện 護hộ 身thân 故cố 。 善thiện 守thủ 根căn 故cố 。 善thiện 住trụ 念niệm 故cố 。 如như 先tiên 所sở 得đắc 出xuất 世thế 間gian 道Đạo 。 善thiện 修tu 習tập 故cố 。 於ư 修tu 所sở 斷đoạn 所sở 有hữu 諸chư 漏lậu 。 皆giai 能năng 解giải 脫thoát 。 及cập 隨tùy 證chứng 得đắc 。 最tối 極cực 究cứu 竟cánh 。
復phục 次thứ 若nhược 有hữu 。 說thuyết 言ngôn 此thử 四Tứ 聖Thánh 諦Đế 。 唯duy 是thị 境cảnh 界giới 。 或hoặc 有hữu 其kỳ 我ngã 。 或hoặc 有hữu 有hữu 情tình 。 緣duyên 此thử 聖Thánh 諦Đế 修tu 諸chư 善thiện 法Pháp 。 應ưng 告cáo 彼bỉ 言ngôn 。 勿vật 作tác 是thị 說thuyết 。
所sở 以dĩ 者giả 何hà 。 諸chư 有hữu 無vô 量lượng 世thế 出xuất 世thế 間gian 。 善thiện 法Pháp 生sanh 起khởi 。 一nhất 切thiết 皆giai 歸quy 。 四tứ 聖Thánh 諦Đế 攝nhiếp 。 當đương 知tri 諸chư 法pháp 。 略lược 有hữu 二nhị 種chủng 。 一nhất 能năng 知tri 智trí 。 二nhị 所sở 知tri 境cảnh 。 其kỳ 能năng 知tri 智trí 亦diệc 所sở 知tri 境cảnh 。 是thị 故cố 諸chư 智trí 俱câu 行hành 善thiện 法Pháp 。 無vô 不bất 攝nhiếp 在tại 四tứ 聖Thánh 諦Đế 中trung 。 彼bỉ 復phục 修tu 習tập 循tuần 身thân 念niệm 故cố 。 觀quán 品phẩm 止chỉ 品phẩm 。 所sở 有hữu 善thiện 法Pháp 。 始thỉ 修tu 業nghiệp 地địa 。 已dĩ 作tác 辦biện 地địa 。 總tổng 得đắc 生sanh 起khởi 。 云vân 何hà 名danh 為vi 。 修tu 循tuần 身thân 念niệm 。 謂vị 若nhược 有hữu 住trụ 始thỉ 修tu 業nghiệp 地địa 。 如như 理lý 攀phàn 緣duyên 若nhược 內nội 若nhược 外ngoại 。 諸chư 大đại 種chủng 色sắc 。 為vi 境cảnh 正chánh 念niệm 。 或hoặc 復phục 由do 他tha 愛ái 與dữ 非phi 愛ái 增tăng 語ngữ 有hữu 對đối 觸xúc 現hiện 行hành 時thời 。 如như 理lý 攀phàn 緣duyên 觸xúc 受thọ 想tưởng 行hành 及cập 與dữ 諸chư 識thức 。 為vi 境cảnh 正chánh 念niệm 。 或hoặc 若nhược 有hữu 住trụ 已dĩ 作tác 辦biện 地địa 。 如như 理lý 攀phàn 緣duyên 諸chư 所sở 造tạo 色sắc 。 為vi 境cảnh 正chánh 念niệm 。 或hoặc 復phục 如như 理lý 攀phàn 緣duyên 作tác 意ý 及cập 彼bỉ 所sở 生sanh 。 受thọ 想tưởng 行hành 識thức 。 為vi 境cảnh 正chánh 念niệm 。 如như 是thị 一nhất 切thiết 略lược 攝nhiếp 。 名danh 為vi 修tu 循tuần 身thân 念niệm 。 當đương 知tri 此thử 念niệm 或hoặc 緣duyên 色sắc 身thân 。 或hoặc 緣duyên 名danh 身thân 。 云vân 何hà 名danh 觀quán 。 云vân 何hà 生sanh 起khởi 觀quán 品phẩm 善thiện 法Pháp 。 謂vị 於ư 內nội 外ngoại 。 諸chư 大đại 種chủng 色sắc 及cập 所sở 餘dư 蘊uẩn 。 正chánh 決quyết 擇trạch 慧tuệ 。 說thuyết 名danh 為vi 觀quán 。 若nhược 有hữu 從tùng 初sơ 無vô 倒đảo 修tu 習tập 分phân 析tích 聚tụ 想tưởng 。 於ư 外ngoại 大đại 種chủng 由do 觀quán 劫kiếp 盡tận 。 修tu 無vô 常thường 想tưởng 。 於ư 內nội 大đại 種chủng 所sở 合hợp 成thành 身thân 。 由do 觀quán 唯duy 食thực 漸tiệm 漸tiệm 不bất 淨tịnh 。 修tu 不bất 淨tịnh 想tưởng 。 由do 觀quán 從tùng 愛ái 所sở 生sanh 長trưởng 性tánh 及cập 於ư 後hậu 際tế 。 老lão 死tử 法pháp 性tánh 。 修tu 無vô 常thường 想tưởng 。 及cập 與dữ 苦khổ 想tưởng 。 若nhược 於ư 此thử 身thân 一nhất 切thiết 愚ngu 夫phu 不bất 能năng 如như 實thật 。 了liễu 知tri 體thể 是thị 無vô 常thường 苦khổ 故cố 。 或hoặc 執chấp 為vi 我ngã 。 或hoặc 執chấp 我ngã 所sở 。 即tức 於ư 此thử 身thân 。 具cụ 足túc 多đa 聞văn 。 諸chư 聖thánh 弟đệ 子tử 。 如như 實thật 知tri 故cố 。 無vô 有hữu 所sở 執chấp 。 是thị 即tức 能năng 修tu 苦khổ 無vô 我ngã 想tưởng 。 此thử 無vô 我ngã 想tưởng 由do 於ư 其kỳ 身thân 唯duy 有hữu 界giới 想tưởng 。 有hữu 此thử 想tưởng 故cố 。 若nhược 復phục 由do 他tha 愛ái 與dữ 非phi 愛ái 增tăng 語ngữ 有hữu 對đối 諸chư 觸xúc 現hiện 行hành 。 言ngôn 非phi 愛ái 者giả 。 即tức 是thị 手thủ 足túc 杖trượng 塊khối 等đẳng 觸xúc 。 彼bỉ 則tắc 於ư 此thử 及cập 此thử 為vi 緣duyên 所sở 有hữu 受thọ 等đẳng 無vô 色sắc 諸chư 行hành 。 正chánh 觀quán 無vô 常thường 離ly 愛ái 離ly 恚khuể 。 唯duy 觀quán 有hữu 界giới 。 心tâm 緣duyên 此thử 身thân 正chánh 安an 住trụ 故cố 。 如như 是thị 亦diệc 名danh 。 遠viễn 離ly 愚ngu 癡si 。 如như 是thị 所sở 有hữu 。 分phân 析tích 聚tụ 想tưởng 。 於ư 外ngoại 大đại 種chủng 。 修tu 無vô 常thường 想tưởng 。 於ư 內nội 大đại 種chủng 。 修tu 不bất 淨tịnh 想tưởng 。 若nhược 無vô 常thường 想tưởng 。 無vô 常thường 苦khổ 想tưởng 。 苦khổ 無vô 我ngã 想tưởng 。 於ư 所sở 生sanh 起khởi 受thọ 等đẳng 諸chư 法pháp 。 依y 大đại 種chủng 身thân 。 修tu 無vô 常thường 想tưởng 。 離ly 貪tham 瞋sân 癡si 。 如như 是thị 觀quán 品phẩm 。 無vô 量lượng 善thiện 法Pháp 。 始thỉ 修tu 業nghiệp 地địa 由do 正chánh 修tu 習tập 循tuần 身thân 念niệm 故cố 。 皆giai 得đắc 生sanh 起khởi 。 云vân 何hà 名danh 止chỉ 。 云vân 何hà 生sanh 起khởi 止chỉ 品phẩm 善thiện 法Pháp 。 謂vị 由do 修tu 習tập 循tuần 身thân 念niệm 故cố 。 以dĩ 觀quán 為vi 依y 如như 理lý 修tu 止chỉ 。 又hựu 言ngôn 。 止chỉ 者giả 。 謂vị 於ư 其kỳ 內nội 正chánh 安an 住trụ 心tâm 。 止chỉ 品phẩm 善thiện 法Pháp 者giả 。 謂vị 得đắc 如như 是thị 正chánh 思tư 擇trạch 力lực 攀phàn 緣duyên 。 鋸cứ 喻dụ 沙Sa 門Môn 教giáo 授thọ 於ư 怨oán 家gia 所sở 正chánh 修tu 忍nhẫn 辱nhục 。 又hựu 即tức 緣duyên 彼bỉ 無vô 倒đảo 修tu 慈từ 。 既ký 由do 忍nhẫn 慈từ 所sở 攝nhiếp 受thọ 故cố 。 戒giới 得đắc 清thanh 淨tịnh 。 觀quán 戒giới 淨tịnh 故cố 。 作tác 是thị 思tư 惟duy 。
我ngã 今kim 已dĩ 於ư 大đại 師sư 聖thánh 教giáo 。 微vi 有hữu 所sở 作tác 。 由do 是thị 因nhân 緣duyên 。 無vô 所sở 憂ưu 悔hối 。 無vô 憂ưu 悔hối 故cố 。 深thâm 生sanh 歡hoan 喜hỷ 。 廣quảng 說thuyết 乃nãi 至chí 。 得đắc 三tam 摩ma 地địa 。 彼bỉ 於ư 爾nhĩ 時thời 。 由do 靜tĩnh 定định 心tâm 。 乃nãi 至chí 獲hoạch 得đắc 。 第đệ 四tứ 靜tĩnh 慮lự 。 此thử 三tam 摩ma 地địa 。 行hành 拘câu 執chấp 故cố 。 未vị 能năng 雙song 運vận 無vô 功công 用dụng 轉chuyển 。 未vị 善thiện 清thanh 淨tịnh 。 為vì 欲dục 令linh 其kỳ 。 善thiện 清thanh 淨tịnh 故cố 。 修tu 如như 前tiền 說thuyết 四tứ 支chi 所sở 攝nhiếp 。 不bất 放phóng 逸dật 行hạnh 。 發phát 勤cần 精tinh 進tấn 。 無vô 有hữu 怯khiếp 弱nhược 。 乃nãi 至chí 廣quảng 說thuyết 。 彼bỉ 於ư 後hậu 時thời 。 第đệ 四tứ 靜tĩnh 慮lự 。 清thanh 淨tịnh 鮮tiên 白bạch 。 若nhược 復phục 為vi 其kỳ 靜tĩnh 定định 愛ái 味vị 。 漂phiêu 轉chuyển 其kỳ 心tâm 。 不bất 能năng 於ư 定định 正chánh 捨xả 而nhi 住trụ 。 於ư 滅diệt 涅Niết 槃Bàn 不bất 觀quán 寂tịch 靜tĩnh 。 彼bỉ 乃nãi 依y 佛Phật 或hoặc 法pháp 或hoặc 僧Tăng 深thâm 生sanh 厭yếm 恥sỉ 。 作tác 是thị 念niệm 言ngôn 。 我ngã 依y 如Như 來Lai 大đại 師sư 佛Phật 寶bảo 。 法Pháp 毘Tỳ 奈Nại 耶Da 。 善thiện 說thuyết 法Pháp 寶bảo 。 無vô 倒đảo 修tu 習tập 善thiện 行hành 僧Tăng 寶bảo 。 為vi 無vô 所sở 得đắc 。 非phi 有hữu 所sở 得đắc 。 是thị 其kỳ 惡ác 得đắc 非phi 為vi 善thiện 得đắc 。 於ư 薩tát 迦ca 耶da 愛ái 藏tạng 而nhi 住trụ 。 於ư 滅diệt 涅Niết 槃Bàn 不bất 觀quán 寂tịch 靜tĩnh 。 彼bỉ 由do 內nội 心tâm 善thiện 調điều 柔nhu 故cố 。 纔tài 生sanh 厭yếm 恥sỉ 。 便tiện 能năng 安an 住trụ 引dẫn 沙Sa 門Môn 義nghĩa 平bình 等đẳng 妙diệu 捨xả 。 於ư 滅diệt 涅Niết 槃Bàn 能năng 觀quán 寂tịch 靜tĩnh 。 生sanh 起khởi 如như 是thị 。 止chỉ 品phẩm 善thiện 法Pháp 。 所sở 謂vị 忍nhẫn 慈từ 。 尸thi 羅la 清thanh 淨tịnh 。 無vô 悔hối 。 歡hoan 喜hỷ 。 廣quảng 說thuyết 乃nãi 至chí 。 得đắc 三tam 摩ma 地địa 。 四tứ 支chi 所sở 攝nhiếp 。 不bất 放phóng 逸dật 行hạnh 。 引dẫn 沙Sa 門Môn 義nghĩa 平bình 等đẳng 善thiện 捨xả 。 觀quán 滅diệt 涅Niết 槃Bàn 寂tịch 靜tĩnh 功công 德đức 。 彼bỉ 於ư 爾nhĩ 時thời 。 由do 二nhị 因nhân 緣duyên 。 多đa 有hữu 所sở 作tác 。 一nhất 由do 其kỳ 妙diệu 慧tuệ 。 於ư 大đại 師sư 教giáo 為vi 盡tận 諸chư 漏lậu 。 能năng 淨tịnh 修tu 治trị 第đệ 四tứ 靜tĩnh 慮lự 故cố 。 二nhị 於ư 薩tát 迦ca 耶da 心tâm 增tăng 上thượng 捨xả 故cố 。 齊tề 此thử 名danh 為vi 。 始thỉ 修tu 業nghiệp 地địa 。 究cứu 竟cánh 成thành 滿mãn 。 從tùng 是thị 已dĩ 後hậu 。 於ư 所sở 修tu 習tập 。 不bất 生sanh 喜hỷ 足túc 。 為vi 欲dục 趣thú 入nhập 已dĩ 作tác 辦biện 地địa 。 修tu 循tuần 身thân 念niệm 。 觀quán 造tạo 色sắc 身thân 如như 草thảo 木mộc 泥nê 。 及cập 彼bỉ 所sở 生sanh 餘dư 非phi 色sắc 法pháp 。 以dĩ 如như 實thật 慧tuệ 通thông 達đạt 緣duyên 起khởi 。 能năng 隨tùy 趣thú 入nhập 如như 實thật 諦đế 。 智trí 既ký 得đắc 入nhập 已dĩ 。 依y 上thượng 修tu 道Đạo 。 於ư 去khứ 來lai 今kim 。 諸chư 根căn 境cảnh 界giới 。 能năng 起khởi 厭yếm 患hoạn 。 乃nãi 至chí 解giải 脫thoát 。 能năng 如như 實thật 知tri 。 我ngã 已dĩ 解giải 脫thoát 。 如như 是thị 名danh 為vi 。 已dĩ 作tác 辦biện 地địa 。 修tu 循tuần 身thân 念niệm 。 所sở 生sanh 善thiện 法Pháp 。 謂vị 觀quán 色sắc 身thân 如như 草thảo 木mộc 泥nê 。 想tưởng 如như 是thị 觀quán 察sát 。 無vô 色sắc 諸chư 法pháp 。 真chân 實thật 妙diệu 慧tuệ 通thông 達đạt 緣duyên 起khởi 。 能năng 隨tùy 趣thú 入nhập 四tứ 聖Thánh 諦Đế 。 智trí 於ư 修tu 道Đạo 中trung 。 能năng 起khởi 厭yếm 患hoạn 。 離ly 欲dục 。 解giải 脫thoát 。 解giải 脫thoát 智trí 見kiến 。 齊tề 是thị 名danh 為vi 於ư 大đại 師sư 教giáo 以dĩ 其kỳ 妙diệu 慧tuệ 所sở 應ứng 作tác 事sự 。 皆giai 已dĩ 作tác 訖ngật 。
所sở 以dĩ 者giả 何hà 。 一nhất 切thiết 自tự 義nghĩa 。 皆giai 已dĩ 究cứu 竟cánh 。 從tùng 此thử 已dĩ 後hậu 。 更cánh 無vô 所sở 作tác 。 非phi 於ư 作tác 已dĩ 復phục 須tu 分phân 別biệt 。 若nhược 有hữu 作tác 已dĩ 餘dư 時thời 退thoái 失thất 當đương 更cánh 有hữu 作tác 。 此thử 作tác 雖tuy 作tác 非phi 畢tất 竟cánh 作tác 。 如như 諸chư 異dị 生sanh 以dĩ 世thế 間gian 道đạo 。 而nhi 得đắc 解giải 脫thoát 。 此thử 中trung 若nhược 先tiên 始thỉ 修tu 業nghiệp 地địa 。 有hữu 漏lậu 善thiện 法Pháp 。 若nhược 後hậu 所sở 有hữu 已dĩ 作tác 辦biện 地địa 。 無vô 漏lậu 善thiện 法Pháp 。 如như 是thị 一nhất 切thiết 。 隨tùy 其kỳ 所sở 應ứng 。 當đương 知tri 。 皆giai 入nhập 四tứ 聖Thánh 諦Đế 攝nhiếp 。
復phục 次thứ 由do 四tứ 因nhân 緣duyên 。 應ưng 正chánh 了liễu 知tri 集Tập 諦Đế 所sở 攝nhiếp 。 百bách 八bát 愛ái 行hành 。 一nhất 由do 內nội 外ngoại 差sai 別biệt 故cố 。 二nhị 由do 所sở 依y 差sai 別biệt 故cố 。 三tam 由do 自tự 性tánh 差sai 別biệt 故cố 。 四tứ 由do 時thời 分phần/phân 差sai 別biệt 故cố 。 云vân 何hà 名danh 為vi 。 內nội 外ngoại 差sai 別biệt 。 謂vị 由do 內nội 外ngoại 六lục 處xứ 為vi 依y 。 起khởi 諸chư 愛ái 行hành 。 云vân 何hà 名danh 為vi 。 所sở 依y 差sai 別biệt 。 謂vị 愛ái 依y 止chỉ 五ngũ 種chủng 我ngã 慢mạn 。 何hà 等đẳng 名danh 為vi 。 五ngũ 種chủng 我ngã 慢mạn 。 謂vị 於ư 我ngã 見kiến 未vị 永vĩnh 斷đoạn 故cố 。 得đắc 有hữu 如như 是thị 我ngã 慢mạn 現hiện 行hành 。 於ư 其kỳ 六lục 處xứ 。 計kế 我ngã 起khởi 慢mạn 。 乃nãi 至chí 未vị 為vi 衰suy 老lão 所sở 損tổn 。 諸chư 行hành 相tương 似tự 相tương 續tục 而nhi 轉chuyển 。 作tác 是thị 思tư 惟duy 。
是thị 我ngã 如như 昔tích 。 彼bỉ 若nhược 復phục 為vi 衰suy 老lão 所sở 損tổn 。 或hoặc 於ư 一nhất 時thời 。 成thành 就tựu 好hảo/hiếu 色sắc 。 或hoặc 於ư 一nhất 時thời 。 成thành 就tựu 惡ác 色sắc 。 或hoặc 於ư 一nhất 時thời 。 成thành 就tựu 大đại 力lực 安an 樂lạc 辯biện 才tài 。 或hoặc 於ư 一nhất 時thời 。 乃nãi 至chí 無vô 辯biện 。 彼bỉ 若nhược 成thành 就tựu 好hảo/hiếu 色sắc 大đại 力lực 安an 樂lạc 辯biện 時thời 。 作tác 是thị 思tư 惟duy 。
我ngã 今kim 美mỹ 妙diệu 。 若nhược 違vi 於ư 此thử 。 作tác 是thị 思tư 惟duy 。 我ngã 非phi 美mỹ 妙diệu 。 若nhược 為vi 衰suy 老lão 所sở 損tổn 敗bại 時thời 。 作tác 是thị 思tư 惟duy 。
我ngã 今kim 變biến 異dị 。 云vân 何hà 名danh 為vi 。 自tự 性tánh 差sai 別biệt 。 謂vị 此thử 五ngũ 種chủng 我ngã 慢mạn 為vi 依y 。 發phát 起khởi 有hữu 愛ái 及cập 無vô 有hữu 愛ái 。 又hựu 彼bỉ 有hữu 愛ái 軟nhuyễn 中trung 上thượng 品phẩm 。 差sai 別biệt 而nhi 轉chuyển 。 於ư 其kỳ 無vô 有hữu 。 由do 審thẩm 思tư 擇trạch 方phương 能năng 起khởi 愛ái 。 非phi 由do 意ý 樂nhạo/nhạc/lạc 任nhậm 運vận 而nhi 住trụ 。 是thị 故cố 於ư 中trung 。 無vô 有hữu 三tam 品phẩm 差sai 別biệt 建kiến 立lập 。 當đương 知tri 此thử 中trung 。 軟nhuyễn 有hữu 愛ái 者giả 。 謂vị 於ư 當đương 來lai 願nguyện 我ngã 當đương 有hữu 。 即tức 於ư 六lục 處xứ 願nguyện 我ngã 當đương 有hữu 。 即tức 如như 是thị 類loại 願nguyện 我ngã 當đương 有hữu 。 於ư 同đồng 類loại 生sanh 有hữu 希hy 求cầu 故cố 。 異dị 如như 是thị 類loại 願nguyện 我ngã 當đương 有hữu 。 於ư 異dị 類loại 生sanh 有hữu 希hy 求cầu 故cố 。 若nhược 先tiên 自tự 體thể 是thị 可khả 愛ái 者giả 。 願nguyện 彼bỉ 相tương 應ứng 故cố 。 造tạo 善thiện 業nghiệp 。 作tác 是thị 思tư 惟duy 。
願nguyện 我ngã 當đương 有hữu 如như 是thị 種chủng 類loại 。 如như 今kim 所sở 有hữu 。 若nhược 先tiên 自tự 體thể 不bất 可khả 愛ái 者giả 。 願nguyện 彼bỉ 離ly 隔cách 故cố 。 造tạo 善thiện 業nghiệp 。 作tác 是thị 思tư 惟duy 。
願nguyện 我ngã 當đương 有hữu 如như 是thị 種chủng 類loại 。 異dị 今kim 所sở 有hữu 。 中trung 有hữu 愛ái 者giả 。 謂vị 於ư 無vô 有hữu 不bất 生sanh 希hy 欲dục 。 為vi 治trị 彼bỉ 故cố 。 願nguyện 我ngã 得đắc 有hữu 。 即tức 於ư 六lục 處xứ 願nguyện 我ngã 得đắc 有hữu 。 如như 前tiền 所sở 說thuyết 。 即tức 如như 是thị 類loại 願nguyện 我ngã 得đắc 有hữu 。 異dị 如như 是thị 類loại 願nguyện 我ngã 得đắc 有hữu 。 如như 是thị 一nhất 切thiết 應ưng 知tri 。 皆giai 名danh 中trung 品phẩm 有hữu 愛ái 。 上thượng 有hữu 愛ái 者giả 。 謂vị 即tức 如như 是thị 。 行hành 相tương/tướng 差sai 別biệt 。 作tác 是thị 念niệm 言ngôn 。 願nguyện 我ngã 定định 有hữu 。 猛mãnh 利lợi 思tư 求cầu 四tứ 種chủng 相tương 愛ái 。 應ưng 知tri 說thuyết 名danh 上thượng 品phẩm 有hữu 愛ái 。 此thử 五ngũ 種chủng 愛ái 自tự 性tánh 差sai 別biệt 。 由do 有hữu 所sở 依y 內nội 處xứ 別biệt 故cố 。 說thuyết 十thập 八bát 種chủng 愛ái 行hành 差sai 別biệt 。 於ư 其kỳ 外ngoại 處xứ 。 當đương 知tri 亦diệc 爾nhĩ 。 此thử 差sai 別biệt 者giả 。 謂vị 如như 於ư 彼bỉ 內nội 六lục 處xứ 中trung 。 計kế 我ngã 起khởi 慢mạn 如như 是thị 。 於ư 色sắc 計kế 為vi 我ngã 所sở 而nhi 起khởi 於ư 慢mạn 。 謂vị 於ư 此thử 色sắc 我ngã 自tự 在tại 轉chuyển 。 如như 是thị 乃nãi 至chí 。 於ư 諸chư 法pháp 中trung 。 計kế 為vi 我ngã 所sở 而nhi 起khởi 於ư 慢mạn 。 謂vị 於ư 此thử 法pháp 我ngã 自tự 在tại 轉chuyển 。 餘dư 隨tùy 所sở 應ưng 。 如như 前tiền 應ưng 知tri 。 如như 是thị 十thập 八bát 并tinh 前tiền 愛ái 行hành 。 合hợp 說thuyết 總tổng 有hữu 三tam 十thập 六lục 種chủng 。 愛ái 行hành 差sai 別biệt 。 云vân 何hà 名danh 為vi 。 時thời 分phần/phân 差sai 別biệt 。 謂vị 即tức 如như 是thị 。 三tam 十thập 六lục 行hành 各các 有hữu 過quá 去khứ 未vị 來lai 現hiện 在tại 。 三tam 世thế 差sai 別biệt 。 如như 是thị 名danh 為vi 。 由do 四tứ 因nhân 緣duyên 。 有hữu 差sai 別biệt 故cố 。 愛ái 行hành 合hợp 有hữu 一nhất 百bách 八bát 種chủng 。 又hựu 於ư 此thử 中trung 。 無vô 差sai 別biệt 相tướng 。 凡phàm 諸chư 所sở 有hữu 染nhiễm 污ô 希hy 求cầu 。 皆giai 名danh 為vi 愛ái 。 又hựu 即tức 此thử 愛ái 集Tập 諦Đế 攝nhiếp 故cố 。 說thuyết 名danh 為vi 因nhân 。 津tân 潤nhuận 性tánh 故cố 。 順thuận 生sanh 死tử 流lưu 。 而nhi 漂phiêu 轉chuyển 故cố 。 名danh 為vi 流lưu 潤nhuận 。 於ư 諸chư 境cảnh 界giới 。 執chấp 著trước 性tánh 故cố 。 名danh 為vi 著trước 境cảnh 。 能năng 與dữ 生sanh 已dĩ 依y 五ngũ 取thủ 蘊uẩn 如như 癰ung 病bệnh 等đẳng 所sở 有hữu 眾chúng 苦khổ 。 為vì 因nhân 緣duyên 故cố 。 說thuyết 名danh 癰ung 根căn 。 難nan 制chế 伏phục 故cố 。 說thuyết 名danh 流lưu 溢dật 。 微vi 細tế 現hiện 行hành 。 魔ma 所sở 縛phược 故cố 。 說thuyết 名danh 纖tiêm 繳giảo 。 上thượng 至chí 有Hữu 頂Đảnh 。 高cao 標tiêu 出xuất 故cố 。 說thuyết 名danh 條điều 幹cán 。 令linh 無vô 飽bão 故cố 。 說thuyết 名danh 枯khô 竭kiệt 。 又hựu 即tức 如như 是thị 所sở 說thuyết 。 相tương 愛ái 纏triền 眾chúng 生sanh 故cố 。 說thuyết 名danh 為vi 礙ngại 。 由do 隨tùy 眠miên 故cố 。 說thuyết 名danh 為vi 覆phú 。 即tức 由do 如như 是thị 纏triền 及cập 隨tùy 眠miên 成thành 上thượng 品phẩm 故cố 。 說thuyết 名danh 上thượng 聳tủng 。 成thành 其kỳ 中trung 品phẩm 及cập 軟nhuyễn 品phẩm 故cố 。 說thuyết 名danh 發phát 起khởi 。 若nhược 欲dục 界giới 愛ái 於ư 所sở 知tri 境cảnh 令linh 迷mê 惑hoặc 故cố 。 說thuyết 為vi 冥minh 闇ám 。 若nhược 色sắc 界giới 愛ái 於ư 所sở 知tri 境cảnh 令linh 迷mê 惑hoặc 故cố 。 說thuyết 為vi 昏hôn 昧muội 。 若nhược 無vô 色sắc 愛ái 於ư 所sở 知tri 境cảnh 令linh 迷mê 惑hoặc 故cố 。 說thuyết 為vi 瞖ế 瞙# 。 如như 有hữu 三tam 人nhân 。 第đệ 一nhất 盲manh 瞽# 。 第đệ 二nhị 閉bế 目mục 。 第đệ 三tam 瞖ế 瞙# 微vi 覆phú 其kỳ 眼nhãn 。 此thử 中trung 第đệ 一nhất 全toàn 無vô 所sở 見kiến 。 第đệ 二nhị 少thiểu 分phần 似tự 有hữu 所sở 見kiến 。 第đệ 三tam 雖tuy 見kiến 。 眼nhãn 不bất 淨tịnh 故cố 。 不bất 覩đổ 真chân 色sắc 。 如như 是thị 三tam 愛ái 。 隨tùy 其kỳ 次thứ 第đệ 。 冥minh 闇ám 。 昏hôn 昧muội 。 及cập 與dữ 瞖ế 瞙# 。 當đương 知tri 亦diệc 爾nhĩ 。
復phục 次thứ 由do 五ngũ 種chủng 相tướng 。 轉chuyển 法Pháp 輪luân 者giả 當đương 知tri 。 名danh 為vi 善thiện 轉chuyển 法Pháp 輪luân 。 一nhất 者giả 世Thế 尊Tôn 為vi 菩Bồ 薩Tát 時thời 。 為vi 得đắc 所sở 得đắc 。 所sở 緣duyên 境cảnh 界giới 。 二nhị 者giả 為vi 得đắc 所sở 得đắc 方phương 便tiện 。 三tam 者giả 證chứng 得đắc 自tự 所sở 應ưng 得đắc 。 四tứ 者giả 得đắc 已dĩ 樹thụ 他tha 相tương 續tục 。 令linh 於ư 自tự 證chứng 。 深thâm 生sanh 信tín 解giải 。 五ngũ 者giả 令linh 他tha 於ư 他tha 所sở 證chứng 。 深thâm 生sanh 信tín 解giải 。 當đương 知tri 此thử 中trung 。 所sở 緣duyên 境cảnh 者giả 。 謂vị 四tứ 聖Thánh 諦Đế 。 此thử 四Tứ 聖Thánh 諦Đế 。 安an 立lập 體thể 相tướng 。 如như 前tiền 應ưng 知tri 。 若nhược 略lược 若nhược 廣quảng 。 如như 聲Thanh 聞Văn 地địa 。 得đắc 方phương 便tiện 者giả 。 謂vị 即tức 於ư 此thử 。 四tứ 聖Thánh 諦Đế 中trung 。 三tam 周chu 正chánh 轉chuyển 十thập 二nhị 相tương/tướng 智trí 。 最tối 初sơ 轉chuyển 者giả 。 謂vị 昔tích 菩Bồ 薩Tát 入nhập 現hiện 觀quán 時thời 。 如như 實thật 了liễu 知tri 。 是thị 苦khổ 聖Thánh 諦Đế 。 廣quảng 說thuyết 乃nãi 至chí 。 是thị 道đạo 聖Thánh 諦Đế 。 於ư 中trung 所sở 有hữu 。 現hiện 量lượng 聖thánh 智trí 。 能năng 斷đoạn 見kiến 道đạo 。 所sở 斷đoạn 煩phiền 惱não 。
爾nhĩ 時thời 說thuyết 名danh 生sanh 聖thánh 慧tuệ 眼nhãn 。 即tức 此thử 由do 依y 去khứ 來lai 今kim 世thế 。 有hữu 差sai 別biệt 故cố 。 如như 其kỳ 次thứ 第đệ 。 名danh 智trí 明minh 覺giác 。 第đệ 二nhị 轉chuyển 者giả 。 謂vị 是thị 有hữu 學học 以dĩ 其kỳ 妙diệu 慧tuệ 。 如như 實thật 通thông 達đạt 。 我ngã 當đương 於ư 後hậu 猶do 有hữu 所sở 作tác 。 應ưng 當đương 遍biến 知tri 未vị 知tri 苦Khổ 諦Đế 。 應ưng 當đương 永vĩnh 斷đoạn 未vị 斷đoạn 集Tập 諦Đế 。 應ưng 當đương 作tác 證chứng 未vị 證chứng 滅Diệt 諦Đế 。 應ưng 當đương 修tu 習tập 。 未vị 修tu 道Đạo 諦đế 。 如như 是thị 亦diệc 有hữu 四tứ 種chủng 行hành 相tương/tướng 。 如như 前tiền 應ưng 知tri 。 第đệ 三tam 轉chuyển 者giả 。 謂vị 是thị 無Vô 學Học 已dĩ 得đắc 盡tận 智trí 。 無Vô 生Sanh 智Trí 故cố 。 言ngôn 所sở 應ưng 作tác 我ngã 皆giai 已dĩ 作tác 。 如như 是thị 亦diệc 有hữu 四tứ 種chủng 行hành 相tương/tướng 。 如như 前tiền 應ưng 知tri 。 此thử 差sai 別biệt 者giả 。 謂vị 前tiền 二nhị 轉chuyển 四tứ 種chủng 行hành 相tương/tướng 。 是thị 其kỳ 有hữu 學học 真chân 聖thánh 慧tuệ 眼nhãn 。 最tối 後hậu 一nhất 轉chuyển 。 是thị 其kỳ 無Vô 學Học 真chân 聖thánh 慧tuệ 眼nhãn 。 得đắc 所sở 得đắc 者giả 。 謂vị 得đắc 無Vô 上Thượng 正Chánh 等Đẳng 菩Bồ 提Đề 。 樹thụ 他tha 相tương 續tục 令linh 於ư 自tự 證chứng 。 生sanh 信tín 解giải 者giả 。 謂vị 如như 長trưởng 老lão 阿a 若nhược 憍kiêu 陳trần 。 從tùng 世Thế 尊Tôn 所sở 聞văn 正Chánh 法Pháp 已dĩ 。 最tối 初sơ 悟ngộ 解giải 。 四Tứ 聖Thánh 諦Đế 法Pháp 。 又hựu 答đáp 問vấn 言ngôn 。 我ngã 已dĩ 解giải 法pháp 。 從tùng 此thử 已dĩ 後hậu 。 如như 前tiền 所sở 說thuyết 。 究cứu 竟cánh 行hành 相tương/tướng 。 五ngũ 皆giai 證chứng 得đắc 阿A 羅La 漢Hán 果Quả 。 生sanh 解giải 脫thoát 處xứ 。 最tối 後hậu 令linh 他tha 於ư 他tha 所sở 證chứng 。 生sanh 信tín 解giải 者giả 。 謂vị 如như 長trưởng 老lão 阿a 若nhược 憍kiêu 陳trần 起khởi 世thế 間gian 心tâm 。 我ngã 已dĩ 解giải 法pháp 。 如Như 來Lai 知tri 已dĩ 。 起khởi 世thế 間gian 心tâm 。 阿a 若nhược 憍kiêu 陳trần 已dĩ 解giải 我ngã 法pháp 。 地địa 神thần 知tri 已dĩ 舉cử 聲thanh 傳truyền 告cáo 。 經kinh 於ư 剎sát 那na 瞚# 息tức 須tu 臾du 。 其kỳ 聲thanh 展triển 轉chuyển 乃nãi 至chí 梵Phạm 世Thế 。 當đương 知tri 世Thế 尊Tôn 。 轉chuyển 所sở 解giải 法pháp 。 置trí 於ư 阿a 若nhược 憍kiêu 陳trần 身thân 中trung 。 此thử 復phục 隨tùy 轉chuyển 置trí 餘dư 身thân 中trung 。 彼bỉ 復phục 隨tùy 轉chuyển 置trí 餘dư 身thân 中trung 。 以dĩ 是thị 展triển 轉chuyển 隨tùy 轉chuyển 義nghĩa 故cố 。 說thuyết 名danh 為vi 輪luân 。 正chánh 見kiến 等đẳng 法pháp 所sở 成thành 性tánh 故cố 。 說thuyết 名danh 法Pháp 輪luân 。 如Như 來Lai 應Ứng 供Cúng 是thị 梵Phạm 增tăng 語ngữ 彼bỉ 所sở 轉chuyển 故cố 。 亦diệc 名danh 梵Phạm 輪luân 。
復phục 次thứ 於ư 四Tứ 聖Thánh 諦Đế 。 未vị 入nhập 現hiện 觀quán 能năng 入nhập 現hiện 觀quán 。 當đương 知tri 略lược 有hữu 四tứ 種chủng 瑜du 伽già 。 謂vị 為vi 證chứng 得đắc 所sở 未vị 得đắc 法Pháp 。 淨tịnh 信tín 增tăng 上thượng 。 發phát 生sanh 厚hậu 欲dục 。 厚hậu 欲dục 增tăng 上thượng 。 精tinh 進tấn 熾sí 然nhiên 。 熾sí 然nhiên 精tinh 進tấn 。 有hữu 善thiện 方phương 便tiện 。 言ngôn 淨tịnh 信tín 者giả 。 謂vị 正chánh 信tín 解giải 。 所sở 言ngôn 欲dục 者giả 。 謂vị 欲dục 所sở 得đắc 。 精tinh 進tấn 如như 前tiền 略lược 有hữu 五ngũ 種chủng 。 有hữu 勢thế 。 有hữu 勤cần 。 有hữu 勇dũng 。 堅kiên 猛mãnh 不bất 捨xả 其kỳ 軛ách 。 善thiện 方phương 便tiện 者giả 。 謂vị 為vi 修tu 習tập 。 不bất 放phóng 逸dật 故cố 。 無vô 忘vong 失thất 相tương/tướng 。 說thuyết 名danh 為vi 念niệm 。 於ư 諸chư 放phóng 逸dật 所sở 有hữu 過quá 患hoạn 。 了liễu 別biệt 智trí 相tương/tướng 。 說thuyết 名danh 正chánh 知tri 。 此thử 二nhị 所sở 攝nhiếp 。 名danh 不bất 放phóng 逸dật 。 於ư 諸chư 染nhiễm 法pháp 。 防phòng 守thủ 心tâm 故cố 。 常thường 能năng 修tu 習tập 。 諸chư 善thiện 法Pháp 故cố 。
復phục 次thứ 苦Khổ 諦Đế 如như 諸chư 疾tật 病bệnh 。 集Tập 諦Đế 如như 起khởi 病bệnh 因nhân 。 滅Diệt 諦Đế 如như 病bệnh 生sanh 已dĩ 而nhi 得đắc 除trừ 愈dũ 。 道Đạo 諦Đế 如như 病bệnh 除trừ 已dĩ 。 令linh 後hậu 不bất 生sanh 。 諸chư 有hữu 病bệnh 者giả 。 詣nghệ 良lương 醫y 所sở 。 但đãn 應ưng 尋tầm 求cầu 爾nhĩ 所sở 正Chánh 法Pháp 。 諸chư 有hữu 良lương 醫y 亦diệc 但đãn 應ưng 授thọ 爾nhĩ 所sở 正Chánh 法Pháp 。 是thị 故cố 更cánh 無vô 第đệ 五ngũ 聖Thánh 諦Đế 。 諸chư 佛Phật 如Như 來Lai 。 拔bạt 大đại 愛ái 箭tiễn 。 無vô 上thượng 良lương 醫y 。 亦diệc 但đãn 宣tuyên 說thuyết 爾nhĩ 所sở 正Chánh 法Pháp 。
復phục 次thứ 背bối/bội 聖Thánh 諦Đế 智trí 不bất 成thành 現hiện 觀quán 諸chư 有hữu 沙Sa 門Môn 。 若nhược 婆Bà 羅La 門Môn 。 當đương 知tri 略lược 有hữu 十thập 相tương/tướng 過quá 患hoạn 。 謂vị 有hữu 勝thắng 義nghĩa 諸chư 沙Sa 門Môn 等đẳng 意ý 。 不bất 許hứa 彼bỉ 為vi 沙Sa 門Môn 等đẳng 。 言ngôn 亦diệc 不bất 數số 為vi 沙Sa 門Môn 等đẳng 。 於ư 諸chư 後hậu 有hữu 生sanh 等đẳng 眾chúng 苦khổ 。 皆giai 未vị 解giải 脫thoát 。 於ư 諸chư 惡ác 趣thú 。 亦diệc 未vị 解giải 脫thoát 。 堪kham 能năng 棄khí 捨xả 正chánh 所sở 學học 處xứ 。 不bất 堪kham 能năng 證chứng 諸chư 出xuất 世thế 間gian 過quá 人nhân 勝thắng 法Pháp 。 所sở 謂vị 聖thánh 道Đạo 道Đạo 果Quả 涅Niết 槃Bàn 。 向hướng 善thiện 趣thú 故cố 。 堪kham 能năng 尋tầm 訪phỏng 除trừ 學học 無Vô 學Học 餘dư 外ngoại 福phước 田điền 。 於ư 超siêu 苦khổ 苦khổ 更cánh 不bất 還hoàn 果quả 。 無vô 所sở 堪kham 能năng 。 於ư 現hiện 法Pháp 中trung 。 究cứu 竟cánh 悟ngộ 解giải 。 解giải 脫thoát 一nhất 切thiết 有hữu 餘dư 依y 苦khổ 。 無vô 所sở 堪kham 能năng 。 與dữ 此thử 相tương 違vi 。 當đương 知tri 即tức 是thị 。 不bất 背bối/bội 諦đế 智trí 。 成thành 就tựu 現hiện 觀quán 。 所sở 有hữu 沙Sa 門Môn 。 若nhược 婆Bà 羅La 門Môn 。 十thập 相tương/tướng 功công 德đức 。
復phục 次thứ 趣thú 向hướng 諦đế 智trí 。 樂nhạo/nhạc/lạc 正chánh 覺giác 者giả 。 應ưng 當đương 了liễu 知tri 。 依y 四tứ 聖Thánh 諦Đế 增tăng 上thượng 緣duyên 力lực 。 得đắc 所sở 依y 處xứ 。 得đắc 得đắc 方phương 便tiện 。 應ưng 知tri 是thị 處xứ 。 於ư 善thiện 說thuyết 法Pháp 。 毘Tỳ 奈Nại 耶Da 中trung 。 淨tịnh 信tín 出xuất 家gia 。 名danh 得đắc 依y 處xứ 。 若nhược 四tứ 沙Sa 門Môn 果Quả 。 所sở 攝nhiếp 受thọ 聲Thanh 聞Văn 菩Bồ 提Đề 。 若nhược 諸chư 獨Độc 覺Giác 所sở 有hữu 菩Bồ 提Đề 。 若nhược 諸chư 如Như 來Lai 。 無vô 上thượng 菩Bồ 提Đề 。 如như 是thị 三tam 種chủng 。 當đương 知tri 名danh 得đắc 。 如như 前tiền 所sở 說thuyết 。 三tam 周chu 正chánh 轉chuyển 。 隨tùy 其kỳ 次thứ 第đệ 。 智trí 見kiến 現hiện 觀quán 。 名danh 得đắc 方phương 便tiện 。 應ưng 知tri 於ư 入nhập 諦đế 現hiện 觀quán 時thời 。 如như 實thật 了liễu 知tri 。 是thị 苦khổ 聖Thánh 諦Đế 。 乃nãi 至chí 廣quảng 說thuyết 。 是thị 道đạo 聖Thánh 諦Đế 說thuyết 。 名danh 智trí 位vị 。 從tùng 此thử 已dĩ 後hậu 。 於ư 諸chư 諦đế 中trung 復phục 有hữu 所sở 作tác 。 應ưng 當đương 遍biến 知tri 。 廣quảng 說thuyết 乃nãi 至chí 。 應ưng 當đương 修tu 習tập 。 由do 此thử 觀quán 故cố 。 說thuyết 名danh 見kiến 位vị 。 於ư 無Vô 學Học 地địa 如như 實thật 解giải 了liễu 。 我ngã 已dĩ 遍biến 知tri 。 我ngã 已dĩ 永vĩnh 斷đoạn 。 我ngã 已dĩ 作tác 證chứng 。 我ngã 已dĩ 修tu 習tập 。 名danh 現hiện 觀quán 位vị 。
復phục 有hữu 差sai 別biệt 。 謂vị 諸chư 無Vô 學Học 盡tận 無vô 生sanh 智trí 所sở 攝nhiếp 一nhất 切thiết 極cực 解giải 脫thoát 智trí 。 說thuyết 名danh 智trí 位vị 。 即tức 此thử 無Vô 學Học 極cực 解giải 脫thoát 智trí 所sở 引dẫn 正chánh 見kiến 。 說thuyết 名danh 見kiến 位vị 。 從tùng 預dự 流lưu 果quả 。 乃nãi 至chí 究cứu 竟cánh 。 當đương 知tri 所sở 有hữu 。 一nhất 切thiết 學học 慧tuệ 。 名danh 現hiện 觀quán 位vị 。
復phục 次thứ 應ưng 知tri 諦đế 智trí 略lược 有hữu 六lục 種chủng 。 作tác 業nghiệp 及cập 相tương/tướng 。 謂vị 此thử 諦đế 智trí 是thị 能năng 永vĩnh 滅diệt 眾chúng 苦khổ 前tiền 行hành 。 如như 日nhật 將tương 出xuất 先tiên 現hiện 明minh 相tướng 。 正chánh 盡tận 苦khổ 者giả 。 謂vị 初sơ 見kiến 諦Đế 所sở 斷đoạn 。 眾chúng 苦khổ 作tác 苦khổ 邊biên 者giả 。 謂vị 阿A 羅La 漢Hán 。 所sở 斷đoạn 眾chúng 苦khổ 。 又hựu 此thử 諦đế 智trí 是thị 能năng 對đối 治trị 大đại 無vô 明minh 闇ám 。 如như 日nhật 光quang 明minh 。 能năng 破phá 世thế 間gian 。 所sở 有hữu 大đại 闇ám 。 又hựu 如như 有hữu 一nhất 。 已dĩ 證chứng 諦đế 智trí 。 永vĩnh 斷đoạn 三tam 結kết 。 從tùng 此thử 無vô 間gian 。 由do 失thất 念niệm 故cố 。 暫tạm 為vi 欲dục 貪tham 瞋sân 恚khuể 所sở 染nhiễm 。 彼bỉ 於ư 爾nhĩ 時thời 。 依y 不bất 放phóng 逸dật 。 入nhập 初sơ 靜tĩnh 慮lự 。 由do 觸xúc 諦đế 智trí 。 得đắc 不Bất 還Hoàn 果Quả 。 如như 是thị 漸tiệm 次thứ 。 雖tuy 入nhập 非Phi 想Tưởng 非Phi 非Phi 想Tưởng 定Định 。 而nhi 與dữ 外ngoại 凡phàm 有hữu 其kỳ 差sai 別biệt 。 由do 已dĩ 證chứng 得đắc 。 不bất 退thoái 法Pháp 故cố 。 如như 是thị 諦đế 智trí 有hữu 廣quảng 大đại 用dụng 。 有hữu 廣quảng 大đại 果quả 。 此thử 中trung 所sở 有hữu 過quá 去khứ 諸chư 行hành 。 說thuyết 名danh 已dĩ 生sanh 。 現hiện 在tại 諸chư 行hành 。 說thuyết 名danh 正chánh 生sanh 。 未vị 來lai 諸chư 行hành 。 說thuyết 名danh 當đương 生sanh 。 如như 是thị 一nhất 切thiết 。 總tổng 名danh 集tập 法pháp 。 即tức 此thử 一nhất 切thiết 由do 無vô 常thường 滅diệt 。 或hoặc 有hữu 已dĩ 滅diệt 。 或hoặc 有hữu 向hướng 滅diệt 。 或hoặc 有hữu 當đương 滅diệt 。 總tổng 名danh 滅diệt 法pháp 。 又hựu 於ư 諦đế 智trí 已dĩ 證chứng 得đắc 者giả 。 如như 大đại 石thạch 樓lâu 已dĩ 善thiện 雕điêu 飾sức 。 八bát 方phương 猛mãnh 風phong 。 不bất 能năng 傾khuynh 動động 。 一nhất 切thiết 異dị 論luận 。 不bất 能năng 移di 轉chuyển 。 所sở 有hữu 悟ngộ 解giải 不bất 假giả 他tha 緣duyên 。 不bất 視thị 他tha 面diện 。 彼bỉ 將tương 何hà 說thuyết 。 我ngã 當đương 聽thính 受thọ 。 不bất 觀quán 他tha 口khẩu 。 適thích 出xuất 語ngữ 已dĩ 。 尋tầm 我ngã 聽thính 聞văn 。 思tư 惟duy 籌trù 量lượng 。 審thẩm 諦đế 觀quán 察sát 。 諸chư 他tha 沙Sa 門Môn 婆Bà 羅La 門Môn 者giả 。 當đương 知tri 即tức 是thị 。 諸chư 外ngoại 道đạo 輩bối 。 又hựu 即tức 一nhất 切thiết 四tứ 聖Thánh 諦Đế 智trí 漸tiệm 次thứ 集tập 成thành 。 名danh 諦đế 現hiện 觀quán 。 非phi 隨tùy 闕khuyết 一nhất 。 此thử 諦đế 現hiện 觀quán 猶do 如như 餚hào 饍thiện 。 諸chư 聖thánh 弟đệ 子tử 。 無vô 上thượng 慧tuệ 命mạng 。 皆giai 依y 此thử 活hoạt 。 如như 受thọ 欲dục 者giả 食thực 用dụng 餚hào 饍thiện 。 苦khổ 等đẳng 諦đế 智trí 闕khuyết 餘dư 三tam 智trí 。 如như 睒thiểm 彌di 葉diệp 。 當đương 知tri 餘dư 似tự 娑sa 羅la 枝chi 葉diệp 。 四tứ 聖Thánh 諦Đế 智trí 漸tiệm 次thứ 集tập 成thành 。 一nhất 切thiết 圓viên 滿mãn 。 又hựu 諸chư 諦đế 智trí 與dữ 喜hỷ 樂lạc 俱câu 覺giác 真chân 義nghĩa 故cố 。 能năng 令linh 身thân 心tâm 。 極cực 輕khinh 安an 故cố 。 名danh 諦đế 現hiện 觀quán 。 生sanh 那na 落lạc 迦ca 中trung 。 略lược 有hữu 二nhị 苦khổ 。 一nhất 燒thiêu 燃nhiên 苦khổ 。 二nhị 治trị 罰phạt 苦khổ 。 由do 闕khuyết 諦đế 智trí 。 獲hoạch 斯tư 二nhị 苦khổ 。 此thử 無vô 量lượng 生sanh 猛mãnh 利lợi 大đại 苦khổ 。 由do 聖Thánh 諦Đế 智trí 。 皆giai 能năng 超siêu 越việt 。 如như 是thị 諦đế 智trí 。 假giả 使sử 因nhân 其kỳ 燒thiêu 燃nhiên 治trị 罰phạt 猛mãnh 利lợi 大đại 苦khổ 。 於ư 現hiện 法Pháp 中trung 。 一nhất 身thân 滅diệt 壞hoại 。 而nhi 可khả 得đắc 者giả 。 應ưng 生sanh 踊dũng 躍dược 歡hoan 喜hỷ 忍nhẫn 受thọ 。 縱túng/tung 毀hủy 百bách 身thân 尚thượng 應ưng 歡hoan 喜hỷ 。 況huống 乃nãi 唯duy 一nhất 。
復phục 次thứ 若nhược 有hữu 。 為vi 修tu 聖Thánh 諦Đế 現hiện 觀quán 。 當đương 知tri 略lược 有hữu 四tứ 種chủng 障chướng 礙ngại 。 何hà 等đẳng 為vi 四tứ 。
一nhất 者giả 不bất 信tín 。 二nhị 者giả 上thượng 慢mạn 。 三tam 者giả 待đãi 時thời 。 四tứ 者giả 放phóng 逸dật 言ngôn 。 不bất 信tín 者giả 。
復phục 有hữu 三tam 種chủng 。 一nhất 於ư 諦đế 現hiện 觀quán 。 不bất 生sanh 信tín 解giải 。 二nhị 於ư 僧Tăng 善thiện 行hành 。 不bất 生sanh 信tín 解giải 。 三tam 於ư 佛Phật 菩Bồ 提Đề 。 不bất 生sanh 信tín 解giải 。 為vì 欲dục 斷đoạn 除trừ 。 初sơ 不bất 信tín 故cố 。 世Thế 尊Tôn 自tự 引dẫn 現hiện 量lượng 所sở 證chứng 聖Thánh 諦Đế 現hiện 觀quán 。 告cáo 諸chư 弟đệ 子tử 言ngôn 。 我ngã 已dĩ 於ư 四Tứ 聖Thánh 諦Đế 理lý 。 得đắc 現hiện 觀quán 故cố 。 證chứng 覺giác 無Vô 上Thượng 正Chánh 等Đẳng 菩Bồ 提Đề 。 為vì 欲dục 斷đoạn 除trừ 。 第đệ 二nhị 不bất 信tín 故cố 。 復phục 說thuyết 言ngôn 。 我ngã 昔tích 與dữ 汝nhữ 。 輩bối 長trường/trưởng 世thế 久cửu 流lưu 轉chuyển 。 由do 未vị 正chánh 思tư 惟duy 覺giác 悟ngộ 於ư 真Chân 諦Đế 。 我ngã 今kim 與dữ 汝nhữ 等đẳng 。 由do 正chánh 見kiến 通thông 達đạt 。 以dĩ 通thông 達đạt 為vi 因nhân 。 盡tận 生sanh 死tử 流lưu 轉chuyển 。 彼bỉ 因nhân 緣duyên 盡tận 故cố 。 自tự 今kim 無vô 後hậu 有hữu 。 唯duy 餘dư 最tối 後hậu 身thân 。 任nhậm 持trì 令linh 不bất 滅diệt 。 第đệ 三tam 不bất 信tín 。 於ư 佛Phật 菩Bồ 提Đề 。 如như 是thị 相tương/tướng 轉chuyển 。 謂vị 若nhược 沙Sa 門Môn 。 喬kiều 答đáp 摩ma 種chủng 。 是thị 一Nhất 切Thiết 智Trí 。 何hà 故cố 有hữu 問vấn 一nhất 類loại 能năng 記ký 。 一nhất 類loại 不bất 記ký 。 為vì 欲dục 斷đoạn 除trừ 。 如như 是thị 不bất 信tín 。 故cố 復phục 說thuyết 言ngôn 。 我ngã 所sở 覺giác 法pháp 。 無vô 量lượng 無vô 邊biên 。 譬thí 如như 大đại 地địa 。 諸chư 草thảo 木mộc 葉diệp 。 為vì 他tha 說thuyết 者giả 。 少thiểu 不bất 足túc 言ngôn 。 譬thí 如như 手thủ 中trung 升thăng 攝nhiếp 波ba 葉diệp 。 多đa 分phần 能năng 引dẫn 無vô 義nghĩa 利lợi 故cố 。 少thiểu 分phần 能năng 引dẫn 有hữu 義nghĩa 利lợi 故cố 。 當đương 知tri 此thử 中trung 。 非phi 不bất 知tri 故cố 而nhi 不bất 記ký 別biệt 。 但đãn 由do 能năng 引dẫn 無vô 義nghĩa 利lợi 故cố 。 而nhi 不bất 記ký 別biệt 。 言ngôn 上thượng 慢mạn 者giả 。 謂vị 即tức 於ư 彼bỉ 。 諦đế 現hiện 觀quán 中trung 。 起khởi 增tăng 上thượng 慢mạn 。 為vì 欲dục 斷đoạn 除trừ 。 如như 是thị 上thượng 慢mạn 故cố 。 復phục 說thuyết 言ngôn 。 如như 人nhân 在tại 遠viễn 以dĩ 箭tiễn 射xạ 箭tiễn 。 筈quát 筈quát 無vô 遺di 。 甚thậm 為vi 希hy 有hữu 。 或hoặc 復phục 一nhất 毛mao 析tích 為vi 百bách 分phần 。 以dĩ 毛mao toàn 毛mao 端đoan 端đoan 不bất 落lạc 。 以dĩ 極cực 細tế 故cố 。 是thị 事sự 復phục 難nạn/nan 。 通thông 達đạt 聖Thánh 諦Đế 轉chuyển 難nạn/nan 於ư 彼bỉ 。
所sở 以dĩ 者giả 何hà 。 由do 即tức 以dĩ 其kỳ 能năng 取thủ 作tác 意ý 。 還hoàn 即tức 通thông 達đạt 能năng 取thủ 作tác 意ý 。 如như 是thị 方phương 有hữu 能năng 緣duyên 所sở 緣duyên 。 平bình 等đẳng 平bình 等đẳng 。 無vô 漏lậu 智trí 生sanh 。 通thông 達đạt 諦đế 理lý 。 是thị 故cố 此thử 事sự 最tối 細tế 最tối 難nạn/nan 。 箭tiễn 射xạ 箭tiễn 筈quát 。 毛mao toàn 毛mao 端đoan 。 則tắc 不bất 如như 是thị 。 言ngôn 待đãi 時thời 者giả 。 謂vị 於ư 所sở 作tác 推thôi 待đãi 後hậu 時thời 。 為vi 欲dục 斷đoạn 滅diệt 如như 是thị 待đãi 時thời 故cố 。 世Thế 尊Tôn 說thuyết 無vô 墜trụy 人nhân 身thân 。 甚thậm 為vi 難nan 得đắc 。 復phục 引dẫn 盲manh 龜quy 以dĩ 況huống 其kỳ 事sự 。 云vân 何hà 放phóng 逸dật 。 謂vị 略lược 而nhi 言ngôn 。 若nhược 邪tà 思tư 惟duy 。 若nhược 邪tà 尋tầm 思tư 。 若nhược 邪tà 戲hí 論luận 。 是thị 名danh 放phóng 逸dật 。 當đương 知tri 若nhược 於ư 不bất 應ưng 思tư 處xứ 。 而nhi 強cường/cưỡng 思tư 惟duy 。 名danh 邪tà 思tư 惟duy 。 謂vị 或hoặc 思tư 惟duy 我ngã 於ư 過quá 去khứ 世thế 。 為vi 曾tằng 有hữu 邪tà 。 乃nãi 至chí 廣quảng 說thuyết 。 於ư 未vị 來lai 世thế 。 於ư 內nội 猶do 豫dự 我ngã 為vi 是thị 誰thùy 。 誰thùy 當đương 是thị 我ngã 。 今kim 此thử 有hữu 情tình 。 從tùng 何hà 而nhi 來lai 。 於ư 是thị 沒một 已dĩ 當đương 往vãng 何hà 所sở 。 或hoặc 思tư 世thế 間gian 。 謂vị 世thế 間gian 常thường 。 乃nãi 至chí 廣quảng 說thuyết 。 如như 是thị 或hoặc 謂vị 。 世thế 間gian 有hữu 邊biên 。 乃nãi 至chí 廣quảng 說thuyết 。 或hoặc 思tư 有hữu 情tình 。 謂vị 命mạng 即tức 身thân 。 乃nãi 至chí 廣quảng 說thuyết 。 或hoặc 思tư 有hữu 情tình 。 業nghiệp 果quả 異dị 熟thục 。 謂vị 妄vọng 思tư 惟duy 此thử 作tác 此thử 受thọ 。 乃nãi 至chí 廣quảng 說thuyết 。 或hoặc 復phục 思tư 惟duy 諸chư 靜tĩnh 慮lự 者giả 靜tĩnh 慮lự 境cảnh 界giới 。 或hoặc 思tư 諸chư 佛Phật 。 諸chư 佛Phật 境cảnh 界giới 。 如Như 來Lai 滅diệt 後hậu 。 若nhược 有hữu 若nhược 無vô 。 乃nãi 至chí 廣quảng 說thuyết 。 彼bỉ 由do 世thế 俗tục 勝thắng 義nghĩa 善thiện 巧xảo 。 於ư 是thị 一nhất 切thiết 。 二nhị 因nhân 緣duyên 故cố 。 不bất 應ưng 思tư 惟duy 。 一nhất 非phi 思tư 惟duy 。 所sở 緣duyên 境cảnh 故cố 。 二nhị 由do 其kỳ 事sự 。 無vô 所sở 有hữu 故cố 。 若nhược 有hữu 思tư 求cầu 非phi 思tư 境cảnh 事sự 。 或hoặc 有hữu 思tư 求cầu 無vô 所sở 有hữu 事sự 。 如như 是thị 一nhất 切thiết 。 皆giai 無vô 所sở 得đắc 。 唯duy 有hữu 令linh 心tâm 轉chuyển 增tăng 迷mê 亂loạn 。 若nhược 於ư 此thử 中trung 。 不bất 如như 正chánh 理lý 。 強cường/cưỡng 思tư 惟duy 者giả 。 雖tuy 有hữu 一nhất 類loại 由do 宿túc 因nhân 力lực 。 或hoặc 起khởi 厭yếm 離ly 。 或hoặc 起khởi 厭yếm 離ly 。 相tương 應ứng 作tác 意ý 。 緣duyên 實thật 境cảnh 界giới 。 於ư 其kỳ 中trung 間gian 。 暫tạm 爾nhĩ 現hiện 行hành 。 而nhi 復phục 於ư 彼bỉ 見kiến 為vi 過quá 患hoạn 。 生sanh 不bất 實thật 想tưởng 。 如như 是thị 思tư 惟duy 。 世thế 間gian 等đẳng 法pháp 。 能năng 引dẫn 無vô 義nghĩa 。 邪tà 尋tầm 思tư 者giả 。 當đương 知tri 即tức 是thị 。 欲dục 等đẳng 尋tầm 思tư 。 邪tà 戲hí 論luận 者giả 。
復phục 有hữu 六lục 種chủng 。 謂vị 顛điên 倒đảo 戲hí 論luận 。 唐đường 捐quyên 戲hí 論luận 。 諍tranh 競cạnh 戲hí 論luận 。 於ư 他tha 分phân 別biệt 勝thắng 劣liệt 戲hí 論luận 。 分phân 別biệt 工công 巧xảo 養dưỡng 命mạng 戲hí 論luận 。 耽đam 染nhiễm 世thế 間gian 財tài 食thực 戲hí 論luận 。 如như 是thị 一nhất 切thiết 。 總tổng 名danh 放phóng 逸dật 。 為vì 欲dục 斷đoạn 除trừ 。 此thử 放phóng 逸dật 故cố 。 如Như 來Lai 親thân 自tự 為vi 教giáo 誨hối 者giả 。 為vi 堪kham 受thọ 化hóa 補bổ 特đặc 伽già 羅la 聞văn 已dĩ 。 速tốc 能năng 斷đoạn 諸chư 放phóng 逸dật 。 世Thế 尊Tôn 弟đệ 子tử 。 為vì 斷đoạn 如như 是thị 。 聖Thánh 諦Đế 現hiện 觀quán 四tứ 種chủng 障chướng 礙ngại 。 由do 三tam 行hành 相tương/tướng 。 任nhậm 持trì 聖Thánh 諦Đế 。 何hà 等đẳng 為vi 三tam 。
一nhất 由do 聞văn 慧tuệ 任nhậm 持trì 其kỳ 文văn 。 二nhị 由do 思tư 慧tuệ 任nhậm 持trì 其kỳ 義nghĩa 。 三tam 由do 修tu 慧tuệ 任nhậm 持trì 其kỳ 證chứng 。 此thử 中trung 聞văn 慧tuệ 如như 其kỳ 所sở 聞văn 。 能năng 正chánh 任nhậm 持trì 是thị 苦khổ 聖Thánh 諦Đế 。 乃nãi 至chí 廣quảng 說thuyết 。 又hựu 由do 思tư 慧tuệ 任nhậm 持trì 其kỳ 義nghĩa 。 謂vị 諸chư 聖Thánh 者giả 。 知tri 其kỳ 是thị 諦đế 故cố 。 名danh 聖Thánh 諦Đế 。 當đương 知tri 此thử 中trung 。 由do 二nhị 緣duyên 故cố 。 得đắc 名danh 為vi 諦đế 。 一nhất 法pháp 性tánh 故cố 。 由do 真chân 實thật 義nghĩa 。 說thuyết 名danh 為vi 諦đế 。 二nhị 勝thắng 解giải 故cố 。 由do 即tức 於ư 此thử 真chân 實thật 義nghĩa 。 中trung 起khởi 諦đế 勝thắng 解giải 。 說thuyết 名danh 為vi 諦đế 。 一nhất 切thiết 愚ngu 夫phu 。 但đãn 由do 法pháp 性tánh 得đắc 名danh 為vi 諦đế 。 非phi 勝thắng 解giải 故cố 。 若nhược 諸chư 聖thánh 者giả 。 俱câu 由do 二nhị 種chủng 得đắc 名danh 為vi 諦đế 故cố 。 偏thiên 說thuyết 此thử 名danh 為vi 聖Thánh 諦Đế 。 又hựu 由do 修tu 慧tuệ 於ư 諸chư 諦đế 中trung 獲hoạch 得đắc 內nội 證chứng 現hiện 量lượng 諦đế 智trí 。 亦diệc 得đắc 證chứng 淨tịnh 。 由do 是thị 因nhân 緣duyên 。 於ư 諸chư 諦đế 實thật 遠viễn 離ly 疑nghi 惑hoặc 。 諦đế 智trí 證chứng 淨tịnh 更cánh 互hỗ 相tương 依y 。 若nhược 處xứ 有hữu 一nhất 必tất 有hữu 第đệ 二nhị 。
復phục 次thứ 若nhược 有hữu 。 沙Sa 門Môn 或hoặc 婆Bà 羅La 門Môn 。 於ư 聖Thánh 諦Đế 智trí 而nhi 未vị 相tương 應ứng 。 於ư 諸chư 聖Thánh 諦Đế 未vị 成thành 現hiện 觀quán 。 當đương 知tri 略lược 有hữu 四tứ 種chủng 過quá 患hoạn 。 何hà 等đẳng 為vi 四tứ 。
謂vị 於ư 能năng 往vãng 下hạ 分phần/phân 惡ác 趣thú 生sanh 本bổn 行hạnh 中trung 。 深thâm 起khởi 愛ái 樂nhạo 。 造tạo 作tác 增tăng 長trưởng 。 彼bỉ 相tương 應ứng 業nghiệp 。 由do 此thử 顛điên 墜trụy 生sanh 惡ác 趣thú 坑khanh 。 又hựu 於ư 欲dục 纏triền 人nhân 天thiên 兩lưỡng 趣thú 眾chúng 多đa 煩phiền 惱não 。 常thường 所sở 燒thiêu 煮chử 生sanh 本bổn 行hạnh 中trung 。 深thâm 起khởi 愛ái 樂nhạo 。 造tạo 作tác 增tăng 長trưởng 。 彼bỉ 相tương 應ứng 業nghiệp 。 由do 此thử 因nhân 緣duyên 。 既ký 生sanh 彼bỉ 已dĩ 大đại 生sanh 熱nhiệt 惱não 。 常thường 所sở 燒thiêu 然nhiên 。 又hựu 於ư 此thử 上thượng 色sắc 無vô 色sắc 纏triền 所sở 有hữu 相tương 應ứng 。 如như 前tiền 所sở 說thuyết 。 無vô 明minh 昏hôn 闇ám 。 及cập 諸chư 瞖ế 瞙# 生sanh 本bổn 行hạnh 中trung 。 廣quảng 說thuyết 乃nãi 至chí 。 墮đọa 於ư 生sanh 闇ám 。 又hựu 由do 退thoái 失thất 受thọ 用dụng 境cảnh 界giới 涅Niết 槃Bàn 道Đạo 故cố 。 於ư 其kỳ 中trung 間gian 。 如như 生sanh 三tam 種chủng 世thế 界giới 。 中trung 間gian 墮đọa 在tại 三tam 種chủng 妄vọng 見kiến 黑hắc 闇ám 。 一nhất 者giả 常thường 見kiến 。 二nhị 者giả 斷đoạn 見kiến 。 三tam 者giả 現hiện 法pháp 涅Niết 槃Bàn 見kiến 。 由do 是thị 因nhân 緣duyên 。 墜trụy 墮đọa 三tam 界giới 。 生sanh 黑hắc 闇ám 處xứ 。 攝nhiếp 受thọ 如như 是thị 自tự 妄vọng 見kiến 故cố 。 邪tà 無vô 明minh 闇ám 。 所sở 覆phú 障chướng 故cố 。 不bất 如như 實thật 觀quán 如như 前tiền 五ngũ 支chi 所sở 攝nhiếp 受thọ 斷đoạn 。 由do 是thị 因nhân 緣duyên 。 應ưng 知tri 如như 實thật 顯hiển 示thị 諸chư 諦đế 。
復phục 次thứ 或hoặc 有hữu 一nhất 類loại 。 於ư 諸chư 聖Thánh 諦Đế 不bất 得đắc 善thiện 巧xảo 。 造tạo 作tác 增tăng 長trưởng 。 黑hắc 黑hắc 異dị 熟thục 業nghiệp 已dĩ 。 能năng 感cảm 那na 落lạc 迦ca 。 傍bàng 生sanh 鬼quỷ 趣thú 。 由do 此thử 業nghiệp 故cố 。 譬thí 如như 擲trịch 杖trượng 根căn 。 墮đọa 那na 落lạc 迦ca 中trung 。 墮đọa 傍bàng 生sanh 趣thú 端đoan 。 墮đọa 餓ngạ 鬼quỷ 界giới 。 如như 是thị 一nhất 類loại 。 造tạo 作tác 增tăng 長trưởng 。 黑hắc 白bạch 黑hắc 白bạch 異dị 熟thục 業nghiệp 已dĩ 。 由do 此thử 雜tạp 業nghiệp 。 譬thí 如như 擲trịch 杖trượng 。 或hoặc 墮đọa 惡ác 趣thú 。 不bất 清thanh 淨tịnh 處xứ 。 或hoặc 墮đọa 善thiện 趣thú 少thiểu 清thanh 淨tịnh 處xứ 。 如như 是thị 一nhất 類loại 。 造tạo 作tác 增tăng 長trưởng 。 白bạch 白bạch 異dị 熟thục 業nghiệp 已dĩ 。 由do 此thử 業nghiệp 故cố 。 生sanh 在tại 五ngũ 趣thú 生sanh 死tử 。 諸chư 業nghiệp 所sở 隨tùy 逐trục 處xứ 。 壽thọ 盡tận 業nghiệp 盡tận 。 即tức 還hoàn 從tùng 彼bỉ 色sắc 無vô 色sắc 界giới 沒một 已dĩ 。 退thoái 墮đọa 五ngũ 趣thú 生sanh 死tử 。 如như 五ngũ 輻bức 輪luân 。 旋toàn 轉chuyển 不bất 住trụ 。 若nhược 有hữu 為vì 他tha 說thuyết 世thế 間gian 道đạo 。 乃nãi 至chí 雖tuy 能năng 上thượng 昇thăng 有hữu 頂đảnh 。 當đương 知tri 此thử 說thuyết 非phi 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 。 令linh 上thượng 昇thăng 教giáo 。
何hà 以dĩ 故cố 。 如như 是thị 上thượng 昇thăng 非phi 畢tất 竟cánh 故cố 。 若nhược 諸chư 如Như 來Lai 。 所sở 說thuyết 聖Thánh 諦Đế 相tương 應ứng 言ngôn 教giáo 。 當đương 知tri 此thử 教giáo 是thị 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 。 令linh 上thượng 昇thăng 教giáo 。
何hà 以dĩ 故cố 。 如như 是thị 上thượng 昇thăng 是thị 畢tất 竟cánh 故cố 。 又hựu 若nhược 由do 得đắc 諸chư 世thế 俗tục 智trí 。 乃nãi 至chí 有Hữu 頂Đảnh 。 名danh 聰thông 慧tuệ 者giả 。 非phi 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 。 說thuyết 名danh 聰thông 慧tuệ 。 如như 前tiền 說thuyết 故cố 。 若nhược 由do 諦đế 智trí 名danh 聰thông 慧tuệ 者giả 。 是thị 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 。 名danh 為vi 聰thông 慧tuệ 。 如như 前tiền 說thuyết 故cố 。
復phục 次thứ 於ư 其kỳ 。 四tứ 種chủng 聖Thánh 諦Đế 智trí 中trung 。 初sơ 聖Thánh 諦Đế 智trí 。 能năng 入nhập 聖Thánh 諦Đế 。 漸tiệm 次thứ 現hiện 觀quán 。 譬thí 如như 本bổn 足túc 。 第đệ 二nhị 諦đế 智trí 。 譬thí 如như 牆tường 壁bích 。 第đệ 三tam 諦đế 智trí 。 如như 下hạ 層tằng 級cấp 。 第đệ 四Tứ 諦Đế 智trí 。 如như 上thượng 寶bảo 臺đài 。 又hựu 即tức 如như 是thị 四Tứ 聖Thánh 諦Đế 智trí 。 如như 四tứ 階giai 隥đặng 。 能năng 令linh 上thượng 昇thăng 大đại 智trí 慧tuệ 殿điện 。 又hựu 即tức 如như 是thị 四Tứ 聖Thánh 諦Đế 智trí 。 如như 四tứ 桄# 梯thê 。 能năng 令linh 隥đặng 上thượng 解giải 脫thoát 寂tịch 滅diệt 。 當đương 知tri 此thử 中trung 。 有hữu 三tam 種chủng 愛ái 。 譬thí 如như 三tam 槍thương 。 諸chư 惡ác 魔ma 羅la 執chấp 持trì 撓nạo 攪giảo 。 生sanh 死tử 大đại 海hải 。 令linh 彼bỉ 受thọ 生sanh 諸chư 有hữu 情tình 類loại 。 隨tùy 而nhi 迴hồi 轉chuyển 。 如như 是thị 三tam 種chủng 。 魔ma 羅la 愛ái 槍thương 。 不bất 能năng 令linh 彼bỉ 。 三tam 種chủng 有hữu 情tình 隨tùy 而nhi 迴hồi 轉chuyển 。 一nhất 者giả 勁# 銳duệ 。 即tức 是thị 預dự 流lưu 。 二nhị 者giả 處xứ 中trung 。 即tức 餘dư 有hữu 學học 。 三tam 者giả 逆nghịch 流lưu 。 道Đạo 行hạnh 圓viên 滿mãn 。 隨tùy 其kỳ 所sở 欲dục 。 皆giai 能năng 造tạo 作tác 。 已dĩ 見kiến 聖Thánh 諦Đế 。 補bổ 特đặc 伽già 羅la 。 永vĩnh 斷đoạn 所sở 有hữu 慢mạn 所sở 作tác 苦khổ 。 慢mạn 所sở 成thành 苦khổ 。 由do 是thị 因nhân 緣duyên 。 諸chư 苦khổ 少thiểu 在tại 多đa 分phần 已dĩ 斷đoạn 。 謂vị 諸chư 有hữu 學học 。 及cập 阿A 羅La 漢Hán 。 如như 慢mạn 所sở 作tác 所sở 成thành 。 眾chúng 苦khổ 如như 是thị 。 諸chư 愛ái 身thân 語ngữ 意ý 業nghiệp 。 貪tham 瞋sân 癡si 等đẳng 。 所sở 生sanh 眾chúng 苦khổ 。 當đương 知tri 一nhất 切thiết 。 皆giai 少thiểu 分phần 在tại 多đa 分phần 已dĩ 斷đoạn 。 譬thí 如như 礫lịch 石thạch 及cập 大đại 雪Tuyết 山Sơn 。 如như 是thị 諸chư 慢mạn 所sở 作tác 所sở 成thành 。 所sở 有hữu 眾chúng 苦khổ 。 若nhược 餘dư 若nhược 斷đoạn 。 當đương 知tri 亦diệc 爾nhĩ 。 如như 大đại 池trì 沼chiểu 其kỳ 水thủy 盈doanh 滿mãn 於ư 中trung 沾triêm 引dẫn 二nhị 滴tích 三tam 滴tích 。 依y 大đại 池trì 沼chiểu 水thủy 尚thượng 甚thậm 多đa 。 如như 是thị 無vô 色sắc 愛ái 所sở 生sanh 苦khổ 若nhược 餘dư 若nhược 斷đoạn 。 當đương 知tri 亦diệc 爾nhĩ 。 如như 大đại 陂bi 湖hồ 。 餘dư 如như 前tiền 說thuyết 。 如như 是thị 色sắc 界giới 愛ái 所sở 生sanh 苦khổ 若nhược 餘dư 若nhược 斷đoạn 。 當đương 知tri 亦diệc 爾nhĩ 。 又hựu 如như 大đại 海hải 。 餘dư 如như 前tiền 說thuyết 。 如như 是thị 欲dục 界giới 愛ái 所sở 生sanh 苦khổ 若nhược 餘dư 若nhược 斷đoạn 。 當đương 知tri 亦diệc 爾nhĩ 。 又hựu 大đại 雪Tuyết 山Sơn 。 若nhược 諸chư 金kim 山sơn 。 若nhược 蘇tô 迷mê 盧lô 。 及cập 大đại 地địa 喻dụ 。 又hựu 有hữu 六lục 種chủng 礫lịch 石thạch 之chi 喻dụ 。 又hựu 泥nê 團đoàn 喻dụ 。 餘dư 如như 前tiền 說thuyết 。 如như 是thị 身thân 業nghiệp 語ngữ 業nghiệp 。 意ý 業nghiệp 貪tham 瞋sân 癡si 等đẳng 。 所sở 生sanh 眾chúng 苦khổ 。 若nhược 餘dư 若nhược 斷đoạn 。 當đương 知tri 亦diệc 爾nhĩ 。 如như 是thị 多đa 苦khổ 已dĩ 遠viễn 離ly 故cố 。 少thiểu 苦khổ 在tại 故cố 。 當đương 知tri 聖Thánh 諦Đế 如như 實thật 現hiện 觀quán 。 有hữu 大đại 義nghĩa 利lợi 。 謂vị 諸chư 有hữu 學học 最tối 極cực 七thất 生sanh 人nhân 天thiên 苦khổ 。 在tại 諸chư 惡ác 趣thú 苦khổ 。 皆giai 已dĩ 越việt 度độ 。 若nhược 諸chư 無Vô 學Học 唯duy 有hữu 現hiện 法pháp 所sở 依y 苦khổ 在tại 。 餘dư 一nhất 切thiết 苦khổ 皆giai 已dĩ 越việt 度độ 。
復phục 次thứ 若nhược 住trụ 是thị 身thân 入nhập 諦đế 。 現hiện 觀quán 。 當đương 知tri 此thử 身thân 。 最tối 為vi 難nan 得đắc 。 又hựu 聖thánh 明minh 眼nhãn 見kiến 諦Đế 。 有hữu 學học 轉chuyển 甚thậm 難nan 得đắc 。 又hựu 聞văn 思tư 修tu 所sở 成thành 妙diệu 慧tuệ 亦diệc 為vi 難nan 得đắc 。 由do 此thử 慧tuệ 故cố 。 於ư 善thiện 說thuyết 法Pháp 。 毘tỳ 柰nại 耶da 中trung 。 如như 其kỳ 次thứ 第đệ 。 解giải 了liễu 勝thắng 了liễu 。 及cập 以dĩ 決quyết 了liễu 。 於ư 解giải 了liễu 時thời 。 能năng 審thẩm 分phân 別biệt 。 於ư 勝thắng 了liễu 時thời 。 能năng 生sanh 勝thắng 解giải 。 於ư 決quyết 了liễu 時thời 。 於ư 法pháp 入nhập 證chứng 。 又hựu 諦đế 現hiện 觀quán 所sở 有hữu 資tư 糧lương 善thiện 有hữu 漏lậu 法pháp 。 亦diệc 為vi 難nan 得đắc 。 謂vị 於ư 父phụ 母mẫu 識thức 恩ân 養dưỡng 等đẳng 諸chư 善thiện 業nghiệp 道đạo 。 有hữu 暇hạ 圓viên 滿mãn 。 亦diệc 為vi 難nan 得đắc 。 又hựu 有hữu 世thế 間gian 初sơ 正chánh 見kiến 等đẳng 。 乃nãi 至chí 解giải 脫thoát 智trí 為vi 後hậu 邊biên 十thập 種chủng 正Chánh 法Pháp 。 亦diệc 為vi 難nan 得đắc 。 如như 是thị 諸chư 法pháp 。 即tức 是thị 有hữu 學học 。 即tức 是thị 無Vô 學Học 。 當đương 知tri 此thử 中trung 。 善thiện 知tri 恩ân 養dưỡng 所sở 有hữu 士sĩ 夫phu 。 補bổ 特đặc 伽già 羅la 。 如như 實thật 了liễu 知tri 。 一nhất 切thiết 父phụ 母mẫu 。 皆giai 應ưng 孝hiếu 養dưỡng 。 如như 是thị 知tri 已dĩ 。 於ư 其kỳ 父phụ 母mẫu 。 勤cần 修tu 孝hiếu 養dưỡng 。 是thị 名danh 善thiện 識thức 。 父phụ 母mẫu 恩ân 養dưỡng 。 又hựu 樂nhạo/nhạc/lạc 己kỷ 利lợi 所sở 有hữu 士sĩ 夫phu 。 補bổ 特đặc 伽già 羅la 。 於ư 他tha 有hữu 德đức 一nhất 切thiết 沙Sa 門Môn 。 及cập 婆Bà 羅La 門Môn 。 如như 實thật 了liễu 知tri 。 是thị 福phước 田điền 已dĩ 。 如như 其kỳ 所sở 應ứng 。 勤cần 修tu 供cúng 養dường 。 是thị 名danh 善thiện 知tri 。 所sở 有hữu 沙Sa 門Môn 。 若nhược 婆Bà 羅La 門Môn 。 又hựu 無vô 貪tham 墮đọa 所sở 有hữu 士sĩ 夫phu 。 補bổ 特đặc 伽già 羅la 。 於ư 諸chư 妻thê 子tử 及cập 奴nô 婢tỳ 。 等đẳng 一nhất 切thiết 親thân 屬thuộc 。 如như 實thật 了liễu 知tri 。 彼bỉ 既ký 以dĩ 我ngã 為vi 室thất 為vi 歸quy 。 我ngã 若nhược 有hữu 樂nhạo/nhạc/lạc 彼bỉ 亦diệc 隨tùy 樂nhạo/nhạc/lạc 。 我ngã 若nhược 有hữu 苦khổ 彼bỉ 亦diệc 隨tùy 苦khổ 。 如như 是thị 知tri 已dĩ 。 於ư 時thời 時thời 間gian 。 正chánh 以dĩ 飲ẩm 食thực 衣y 服phục 給cấp 賜tứ 。 復phục 以dĩ 病bệnh 緣duyên 醫y 藥dược 攝nhiếp 受thọ 。 於ư 彼bỉ 義nghĩa 利lợi 自tự 然nhiên 勇dũng 勵lệ 而nhi 為vi 施thí 造tạo 。 非phi 於ư 一nhất 切thiết 。 求cầu 彼bỉ 憶ức 念niệm 。 稟bẩm 性tánh 忠trung 平bình 好hảo/hiếu 等đẳng 分phân 布bố 。 亦diệc 不bất 淫dâm 佚# 損tổn 費phí 財tài 寶bảo 。 不bất 於ư 非phi 處xứ 生sanh 毘tỳ 柰nại 耶da 。 亦diệc 不bất 非phi 處xứ 而nhi 興hưng 憤phẫn 發phát 。 於ư 諸chư 耆kỳ 長trường/trưởng 及cập 尊tôn 重trọng 處xứ 。 正chánh 善thiện 隨tùy 轉chuyển 。 如như 是thị 名danh 為vi 。 善thiện 御ngự 家gia 長trường/trưởng 善thiện 能năng 造tạo 作tác 自tự 他tha 義nghĩa 利lợi 。 諸chư 所sở 施thi 為vi 。 皆giai 以dĩ 正Chánh 法Pháp 。 不bất 以dĩ 非phi 法pháp 。 於ư 現hiện 法Pháp 中trung 。 他tha 作tác 惡ác 行hành 。 深thâm 見kiến 過quá 失thất 。 謂vị 或hoặc 殺sát 或hoặc 縛phược 。 或hoặc 罰phạt 或hoặc 退thoái 。 或hoặc 被bị 譏cơ 毀hủy 正chánh 思tư 擇trạch 已dĩ 。 終chung 不bất 現hiện 行hành 。 如như 是thị 名danh 為vi 。 於ư 此thử 世thế 罪tội 深thâm 見kiến 怖bố 畏úy 。 又hựu 正chánh 觀quán 見kiến 造tạo 惡ác 行hành 已dĩ 。 於ư 其kỳ 後hậu 世thế 感cảm 惡ác 趣thú 苦khổ 。 及cập 感cảm 所sở 餘dư 匱quỹ 乏phạp 等đẳng 苦khổ 。 正chánh 思tư 擇trạch 已dĩ 。 終chung 不bất 現hiện 行hành 。 如như 是thị 名danh 為vi 。 於ư 他tha 世thế 罪tội 深thâm 見kiến 怖bố 畏úy 。 又hựu 時thời 時thời 間gian 能năng 正chánh 受thọ 學học 。 施thí 福phước 業nghiệp 事sự 。 造tạo 作tác 種chủng 種chủng 。 差sai 別biệt 福phước 行hành 。 所sở 謂vị 看khán 病bệnh 。 事sự 佛Phật 法Pháp 僧Tăng 躬cung 為vi 執chấp 當đương 。 如như 是thị 等đẳng 類loại 。 名danh 作tác 福phước 行hành 。 於ư 一nhất 日nhật 夜dạ 。 乃nãi 至chí 盡tận 壽thọ 。 所sở 有hữu 尸thi 羅la 能năng 正chánh 受thọ 學học 。 如như 是thị 總tổng 名danh 惠huệ 施thí 作tác 福phước 受thọ 齋trai 學học 戒giới 。 十thập 業nghiệp 道đạo 者giả 。 謂vị 二nhị 三tam 等đẳng 差sai 別biệt 。 宣tuyên 說thuyết 乃nãi 至chí 。 為vi 令linh 由do 聞văn 思tư 慧tuệ 於ư 彼bỉ 相tương 應ứng 所sở 有hữu 作tác 意ý 。 正chánh 多đa 修tu 習tập 。 又hựu 諸chư 有hữu 情tình 。 生sanh 惡ác 趣thú 已dĩ 。 難nan 可khả 解giải 脫thoát 。 生sanh 善thiện 趣thú 已dĩ 。 速tốc 疾tật 乖quai 離ly 。 當đương 知tri 是thị 名danh 。 有hữu 暇hạ 圓viên 滿mãn 。 甚thậm 為vi 難nan 得đắc 。 又hựu 見kiến 諦Đế 故cố 無vô 有hữu 差sai 別biệt 。 正chánh 見kiến 生sanh 起khởi 。 於ư 過quá 去khứ 世thế 。 名danh 已dĩ 生sanh 起khởi 。 於ư 現hiện 在tại 世thế 。 名danh 今kim 生sanh 起khởi 。 於ư 未vị 來lai 世thế 。 名danh 當đương 生sanh 起khởi 。 如như 前tiền 所sở 說thuyết 。 若nhược 習tập 若nhược 修tu 若nhược 多đa 修tu 習tập 。 其kỳ 義nghĩa 應ưng 知tri 。 若nhược 世thế 間gian 正chánh 見kiến 。 應ưng 隨tùy 防phòng 護hộ 。 若nhược 有hữu 學học 正chánh 見kiến 并tinh 其kỳ 斷đoạn 果quả 應ưng 隨tùy 觸xúc 證chứng 。 若nhược 無Vô 學Học 正chánh 見kiến 。 并tinh 自tự 離ly 繫hệ 果quả 。 應ưng 隨tùy 作tác 證chứng 。 如như 說thuyết 正chánh 見kiến 如như 是thị 。 乃nãi 至chí 解giải 脫thoát 智trí 。 應ưng 知tri 亦diệc 爾nhĩ 。
瑜Du 伽Già 師Sư 地Địa 論Luận 卷quyển 第đệ 九cửu 十thập 五ngũ