瑜Du 伽Già 師Sư 地Địa 論Luận
Quyển 92
彌Di 勒Lặc 菩Bồ 薩Tát 說Thuyết 唐Đường 玄Huyền 奘Tráng 譯Dịch

瑜Du 伽Già 師Sư 地Địa 論Luận 卷quyển 第đệ 九cửu 十thập 二nhị

彌Di 勒Lặc 菩Bồ 薩Tát 說thuyết

三Tam 藏Tạng 法Pháp 師sư 玄huyền 奘tráng 奉phụng 。 詔chiếu 譯dịch 攝nhiếp 事sự 分phần/phân 中trung 契Khế 經Kinh 事sự 處xứ 擇trạch 攝nhiếp 第đệ 二nhị 之chi 四tứ 。

復phục 次thứ 嗢ốt 拕tha 南nam 曰viết 。

上thượng 貪tham 教giáo 授thọ 及cập 苦khổ 住trụ 。 觀quán 察sát 引dẫn 發phát 不bất 應Ứng 供Cúng 。

明minh 解giải 脫thoát 修tu 無vô 我ngã 論luận 。 定định 法pháp 見kiến 苦khổ 最tối 為vi 後hậu 。

三tam 因nhân 緣duyên 故cố 。 補bổ 特đặc 伽già 羅la 。 於ư 所sở 緣duyên 境cảnh 。 上thượng 品phẩm 貪tham 行hành 。 何hà 等đẳng 為vi 三tam 。

一nhất 者giả 康khang 強cường/cưỡng 非phi 羸luy 劣liệt 。 二nhị 者giả 端đoan 嚴nghiêm 非phi 醜xú 陋lậu 。 三tam 者giả 習tập 貪tham 非phi 捨xả 貪tham 。 復phục 由do 三tam 種chủng 對đối 治trị 。 攝nhiếp 受thọ 尚thượng 令linh 如như 是thị 懷hoài 上thượng 品phẩm 貪tham 。 補bổ 特đặc 伽già 羅la 。 於ư 善thiện 說thuyết 法Pháp 。 毘Tỳ 奈Nại 耶Da 中trung 。 勤cần 修tu 梵Phạm 行hạnh 。 調điều 伏phục 其kỳ 心tâm 。 令linh 得đắc 寂tịch 靜tĩnh 。 何hà 況huống 但đãn 懷hoài 中trung 軟nhuyễn 品phẩm 貪tham 微vi 薄bạc 塵trần 者giả 。 何hà 等đẳng 為vi 三tam 。

一nhất 者giả 密mật 護hộ 根căn 門môn 。 為vi 所sở 依y 止chỉ 。 遠viễn 離ly 一nhất 切thiết 。 欲dục 樂lạc 邊biên 故cố 。 二nhị 者giả 於ư 食thực 知tri 量lương 初sơ 夜dạ 後hậu 夜dạ 。 減giảm 省tỉnh 睡thụy 眠miên 。 為vi 所sở 依y 止chỉ 。 遠viễn 離ly 一nhất 切thiết 。 自tự 苦khổ 邊biên 故cố 。 三tam 者giả 最tối 勝thắng 正chánh 念niệm 正chánh 知tri 。 為vi 所sở 依y 止chỉ 。 行hành 於ư 中Trung 道Đạo 。 出xuất 離ly 行hành 故cố 。 當đương 知tri 此thử 中trung 。 於ư 四tứ 念niệm 住trụ 善thiện 住trụ 心tâm 者giả 。 或hoặc 於ư 行hành 時thời 境cảnh 界giới 現hiện 前tiền 。 若nhược 不bất 取thủ 相tương 及cập 與dữ 隨tùy 好hảo/hiếu 。 如như 實thật 了liễu 知tri 。 受thọ 生sanh 住trụ 滅diệt 。 若nhược 取thủ 其kỳ 相tương 及cập 與dữ 隨tùy 好hảo/hiếu 。 如như 實thật 了liễu 知tri 。 想tưởng 生sanh 住trụ 滅diệt 。 或hoặc 於ư 住trụ 時thời 如như 實thật 了liễu 知tri 。 彼bỉ 因nhân 尋tầm 思tư 生sanh 住trụ 與dữ 滅diệt 。 由do 如như 是thị 相tương/tướng 。 正chánh 念niệm 正chánh 知tri 。 於ư 一nhất 切thiết 時thời 。 於ư 一nhất 切thiết 種chủng 。 所sở 緣duyên 境cảnh 界giới 。 能năng 如như 正chánh 軌quỹ 。 守thủ 護hộ 其kỳ 心tâm 。 是thị 名danh 最tối 勝thắng 。 正chánh 念niệm 正chánh 知tri 。

復phục 有hữu 最tối 勝thắng 。 正chánh 念niệm 正chánh 知tri 。 謂vị 已dĩ 獲hoạch 得đắc 滅diệt 盡tận 定định 者giả 。 或hoặc 已dĩ 獲hoạch 得đắc 無vô 想tưởng 定định 者giả 。 或hoặc 已dĩ 獲hoạch 得đắc 無vô 尋tầm 伺tứ 者giả 。 當đương 知tri 依y 止chỉ 聖thánh 住trụ 天thiên 住trụ 。 除trừ 此thử 最tối 勝thắng 正chánh 念niệm 知tri 住trụ 。 更cánh 無vô 有hữu 餘dư 。 能năng 過quá 上thượng 者giả 。 或hoặc 從tùng 滅diệt 定định 起khởi 已dĩ 而nhi 住trụ 。 或hoặc 將tương 入nhập 定định 。 方phương 便tiện 而nhi 住trụ 。 如như 實thật 了liễu 知tri 。 受thọ 生sanh 住trụ 滅diệt 。 是thị 名danh 最tối 勝thắng 。 正chánh 念niệm 正chánh 知tri 。 如như 依y 滅diệt 定định 如như 實thật 知tri 受thọ 。 依y 無vô 想tưởng 定định 如như 實thật 知tri 想tưởng 。 無vô 尋tầm 伺tứ 定định 如như 實thật 了liễu 知tri 。 所sở 有hữu 尋tầm 伺tứ 。 當đương 知tri 亦diệc 爾nhĩ 。 由do 此thử 最tối 勝thắng 。 正chánh 念niệm 正chánh 知tri 。 唯duy 取thủ 法pháp 故cố 。 不bất 於ư 如như 是thị 受thọ 想tưởng 尋tầm 伺tứ 。 起khởi 我ngã 我ngã 所sở 。 虛hư 妄vọng 分phân 別biệt 。 若nhược 諸chư 愚ngu 夫phu 受thọ 想tưởng 尋tầm 伺tứ 差sai 別biệt 生sanh 時thời 。 於ư 受thọ 等đẳng 法pháp 不bất 能năng 發phát 起khởi 。 唯duy 有hữu 法pháp 想tưởng 。 但đãn 作tác 是thị 念niệm 。 我ngã 能năng 領lãnh 受thọ 。 乃nãi 至chí 廣quảng 說thuyết 。 由do 是thị 因nhân 緣duyên 。 彼bỉ 尚thượng 無vô 有hữu 。 正chánh 念niệm 正chánh 知tri 。 何hà 況huống 最tối 勝thắng 。 此thử 中trung 後hậu 說thuyết 。 正chánh 念niệm 正chánh 知tri 。 或hoặc 不Bất 還Hoàn 果Quả 。 或hoặc 阿A 羅La 漢Hán 。 當đương 知tri 前tiền 說thuyết 。 正chánh 念niệm 正chánh 知tri 。 從tùng 得đắc 作tác 意ý 無vô 有hữu 放phóng 逸dật 。 諸chư 異dị 生sanh 位vị 至chí 一nhất 來lai 果quả 。

復phục 次thứ 由do 二nhị 因nhân 緣duyên 。 如Như 來Lai 自tự 言ngôn 。 其kỳ 年niên 衰suy 暮mộ 身thân 力lực 疲bì 怠đãi 。 勸khuyến 諸chư 聲Thanh 聞Văn 請thỉnh 他tha 說thuyết 法Pháp 。 一nhất 者giả 為vi 令linh 恃thị 其kỳ 少thiếu 年niên 專chuyên 行hành 憍kiêu 傲ngạo 。 住trụ 放phóng 逸dật 者giả 自tự 怖bố 厭yếm 故cố 。 二nhị 者giả 為vi 令linh 於ư 當đương 來lai 世thế 。 諸chư 有hữu 苾Bật 芻Sô 。 其kỳ 年niên 衰suy 老lão 。 無vô 有hữu 勢thế 力lực 。 遠viễn 離ly 疑nghi 悔hối 。 勸khuyến 請thỉnh 少thiếu 年niên 諸chư 苾Bật 芻Sô 等đẳng 。 宣tuyên 說thuyết 正Chánh 法Pháp 。 諸chư 有hữu 苾Bật 芻Sô 。 其kỳ 年niên 盛thịnh 美mỹ 。 具cụ 足túc 勢thế 力lực 。 遠viễn 離ly 疑nghi 悔hối 。 無vô 所sở 恐khủng 懼cụ 。 為vì 他tha 說thuyết 法Pháp 。 當đương 知tri 此thử 中trung 。 略lược 有hữu 二nhị 種chủng 。 處xử 大đại 集tập 會hội 。 宣tuyên 說thuyết 正Chánh 法Pháp 。 一nhất 者giả 決quyết 擇trạch 說thuyết 。 二nhị 者giả 直trực 言ngôn 說thuyết 。 決quyết 擇trạch 說thuyết 者giả 。 謂vị 興hưng 詰cật 問vấn 徵trưng 覈# 方phương 便tiện 。 說thuyết 正Chánh 道Đạo 理lý 滅diệt 除trừ 疑nghi 惑hoặc 。 直trực 言ngôn 說thuyết 者giả 。 謂vị 諸chư 聽thính 眾chúng 。 默mặc 然nhiên 而nhi 住trụ 。 如như 說thuyết 法Pháp 師sư 宣tuyên 說thuyết 正Chánh 法Pháp 。 又hựu 由do 四tứ 相tương/tướng 名danh 能năng 隨tùy 順thuận 。 教giáo 授thọ 教giáo 誡giới 。 一nhất 能năng 分phân 析tích 諸chư 處xứ 差sai 別biệt 。 於ư 諸chư 行hành 中trung 。 得đắc 無vô 我ngã 智trí 。 見kiến 清thanh 淨tịnh 故cố 。 二nhị 於ư 諸chư 受thọ 并tinh 所sở 依y 滅diệt 離ly 增tăng 上thượng 慢mạn 。 最tối 極cực 寂tịch 靜tĩnh 。 見kiến 清thanh 淨tịnh 故cố 。 三tam 能năng 超siêu 越việt 未vị 來lai 諸chư 苦khổ 。 見kiến 清thanh 淨tịnh 故cố 。 四tứ 能năng 超siêu 越việt 現hiện 在tại 諸chư 苦khổ 。 見kiến 清thanh 淨tịnh 故cố 。 此thử 中trung 分phân 析tích 內nội 外ngoại 諸chư 處xứ 識thức 觸xúc 受thọ 想tưởng 思tư 愛ái 眾chúng 別biệt 。 顯hiển 示thị 無vô 我ngã 。 由do 依y 緣duyên 起khởi 方phương 便tiện 道Đạo 理lý 。 能năng 引dẫn 最tối 初sơ 正chánh 見kiến 清thanh 淨tịnh 。 如như 明minh 依y 燈đăng 。 如như 影ảnh 依y 樹thụ 。 彼bỉ 非phi 有hữu 故cố 此thử 亦diệc 非phi 有hữu 。 顯hiển 示thị 內nội 外ngoại 諸chư 處xứ 差sai 別biệt 為vi 因nhân 諸chư 受thọ 。 由do 彼bỉ 諸chư 處xứ 無vô 餘dư 滅diệt 故cố 。 此thử 亦diệc 隨tùy 滅diệt 。 離ly 增tăng 上thượng 慢mạn 。 於ư 其kỳ 涅Niết 槃Bàn 。 如như 實thật 了liễu 知tri 。 最tối 勝thắng 寂tịch 靜tĩnh 。 能năng 引dẫn 第đệ 二nhị 正chánh 見kiến 清thanh 淨tịnh 。 於ư 現hiện 法Pháp 中trung 。 以dĩ 智trí 慧tuệ 刀đao 。 能năng 永vĩnh 斷đoạn 滅diệt 。 一nhất 切thiết 煩phiền 惱não 。 顯hiển 示thị 無vô 餘dư 超siêu 越việt 當đương 來lai 所sở 有hữu 眾chúng 苦khổ 。 能năng 引dẫn 第đệ 三tam 正chánh 見kiến 清thanh 淨tịnh 。 顯hiển 示thị 遍biến 於ư 順thuận 苦khổ 順thuận 樂nhạo/nhạc/lạc 順thuận 非phi 苦khổ 樂lạc 。 一nhất 切thiết 法pháp 中trung 。 不bất 起khởi 貪tham 欲dục 。 不bất 起khởi 瞋sân 恚khuể 。 不bất 起khởi 愚ngu 癡si 。 顯hiển 示thị 見kiến 道đạo 。 於ư 其kỳ 念niệm 住trụ 善thiện 住trụ 其kỳ 心tâm 。 顯hiển 示thị 修tu 道Đạo 。 修tu 諸chư 覺giác 分phần/phân 。 謂vị 令linh 諸chư 漏lậu 永vĩnh 滅diệt 盡tận 故cố 。 超siêu 越việt 現hiện 法pháp 雜tạp 染nhiễm 苦khổ 住trụ 。 能năng 引dẫn 第đệ 四tứ 正chánh 見kiến 清thanh 淨tịnh 。

復phục 次thứ 有hữu 諸chư 苾Bật 芻Sô 。 不bất 守thủ 根căn 住trụ 。 於ư 諸chư 境cảnh 界giới 。 心tâm 多đa 愛ái 染nhiễm 。 心tâm 多đa 散tán 亂loạn 。 由do 此thử 因nhân 緣duyên 。 受thọ 二nhị 種chủng 苦khổ 。 一nhất 者giả 麁thô 重trọng 所sở 作tác 苦khổ 。 二nhị 者giả 於ư 諸chư 法pháp 中trung 。 疑nghi 惑hoặc 所sở 作tác 苦khổ 。

所sở 以dĩ 者giả 何hà 。 由do 彼bỉ 方phương 便tiện 應ưng 勤cần 修tu 身thân 。 勤cần 修tu 身thân 已dĩ 。 應ưng 勤cần 修tu 戒giới 奢xa 摩ma 他tha 支chi 。 以dĩ 不bất 修tu 身thân 亦diệc 不bất 修tu 戒giới 奢xa 摩ma 他tha 支chi 。 為vì 因nhân 緣duyên 故cố 。 身thân 不bất 輕khinh 安an 。 心tâm 不bất 輕khinh 安an 。 是thị 故cố 彼bỉ 受thọ 麁thô 重trọng 所sở 作tác 苦khổ 。 輕khinh 安an 闕khuyết 故cố 。 不bất 能năng 觸xúc 證chứng 。 勝thắng 三tam 摩ma 地địa 。 由do 是thị 因nhân 緣duyên 。 應ưng 如như 實thật 知tri 不bất 如như 實thật 知tri 。 多đa 生sanh 疑nghi 惑hoặc 。 是thị 故cố 彼bỉ 受thọ 於ư 諸chư 法pháp 中trung 。 疑nghi 惑hoặc 所sở 作tác 苦khổ 。 由do 此thử 二nhị 種chủng 苦khổ 惱não 住trụ 故cố 。 名danh 不bất 守thủ 根căn 增tăng 上thượng 緣duyên 力lực 所sở 得đắc 眾chúng 苦khổ 不bất 安an 隱ẩn 住trụ 。 如như 是thị 名danh 為vi 。 於ư 現hiện 法Pháp 中trung 。 不bất 守thủ 根căn 者giả 。 所sở 有hữu 過quá 患hoạn 。 與dữ 此thử 相tương 違vi 。 當đương 知tri 即tức 是thị 。 守thủ 護hộ 根căn 者giả 。 所sở 有hữu 功công 德đức 。

復phục 次thứ 有hữu 諸chư 苾Bật 芻Sô 。 為vi 離ly 欲dục 貪tham 。 勤cần 修tu 方phương 便tiện 。 由do 正chánh 修tu 習tập 加gia 行hành 道Đạo 故cố 。 伏phục 諸chư 煩phiền 惱não 。 作tác 是thị 思tư 惟duy 。

我ngã 於ư 諸chư 欲dục 為vi 有hữu 欲dục 貪tham 。 而nhi 不bất 覺giác 了liễu 。 為vi 無vô 有hữu 耶da 。 乃nãi 以dĩ 淨tịnh 相tương/tướng 。 作tác 意ý 思tư 惟duy 。 於ư 斷đoạn 未vị 斷đoạn 方phương 得đắc 決quyết 定định 。 觀quán 察sát 作tác 意ý 。 為vi 依y 止chỉ 故cố 。 尋tầm 求cầu 貪tham 欲dục 生sanh 起khởi 處xứ 所sở 。 如như 實thật 了liễu 知tri 。 憶ức 念niệm 分phân 別biệt 。 是thị 諸chư 煩phiền 惱não 勝thắng 安an 足túc 處xứ 。 由do 彼bỉ 煩phiền 惱não 未vị 永vĩnh 斷đoạn 故cố 。 若nhược 為vi 煩phiền 惱não 漂phiêu 漾dạng 心tâm 時thời 。 了liễu 知tri 能năng 趣thú 下hạ 劣liệt 分phần/phân 故cố 。 便tiện 即tức 制chế 伏phục 。 若nhược 不bất 制chế 伏phục 。 於ư 先tiên 所sở 得đắc 少thiểu 三tam 摩ma 地địa 。 尚thượng 還hoàn 退thoái 失thất 。 況huống 能năng 進tiến 趣thú 勝thắng 品phẩm 功công 德đức 。 由do 整chỉnh 攝nhiếp 故cố 。 能năng 不bất 退thoái 失thất 。 亦diệc 能năng 進tiến 趣thú 勝thắng 品phẩm 功công 德đức 。 若nhược 不bất 觀quán 察sát 復phục 還hoàn 發phát 起khởi 增tăng 上thượng 慢mạn 故cố 。 亦diệc 有hữu 退thoái 失thất 。 由do 觀quán 察sát 故cố 。 能năng 證chứng 決quyết 定định 。 若nhược 心tâm 漂phiêu 漾dạng 能năng 正chánh 了liễu 知tri 。 還hoàn 復phục 整chỉnh 攝nhiếp 。 是thị 故cố 不bất 退thoái 。 如như 修tu 方phương 便tiện 為vi 離ly 欲dục 貪tham 於ư 餘dư 上thượng 位vị 。 隨tùy 其kỳ 所sở 應ứng 。 當đương 知tri 亦diệc 爾nhĩ 。 若nhược 猛mãnh 利lợi 見kiến 審thẩm 觀quán 察sát 時thời 。 而nhi 不bất 生sanh 起khởi 。 彼bỉ 便tiện 獲hoạch 得đắc 決quyết 定định 勝thắng 解giải 。 我ngã 於ư 諸chư 處xứ 已dĩ 能năng 勝thắng 伏phục 。 謂vị 此thử 所sở 緣duyên 應ưng 生sanh 煩phiền 惱não 。 我ngã 於ư 是thị 處xứ 。 已dĩ 勝thắng 伏phục 故cố 。 令linh 不bất 生sanh 起khởi 。 超siêu 過quá 學học 地địa 。 猶do 如như 大đại 王vương 。 能năng 隨tùy 己kỷ 心tâm 。 自tự 在tại 而nhi 轉chuyển 。 降hàng 伏phục 一nhất 切thiết 魔ma 羅la 聚tụ 落lạc 。 證chứng 得đắc 究cứu 竟cánh 盡tận 無vô 生sanh 智trí 。 梵Phạm 行hạnh 圓viên 滿mãn 。

復phục 次thứ 於ư 其kỳ 。 六lục 根căn 如như 前tiền 所sở 說thuyết 。 五ngũ 寂tịch 靜tĩnh 相tương/tướng 不bất 寂tịch 靜tĩnh 故cố 。 當đương 知tri 攝nhiếp 受thọ 三tam 種chủng 苦khổ 果quả 。 謂vị 現hiện 法pháp 中trung 依y 根căn 增tăng 上thượng 雜tạp 染nhiễm 而nhi 住trụ 。 由do 諸chư 不bất 善thiện 現hiện 行hành 為vi 因nhân 。 或hoặc 於ư 他tha 所sở 成thành 其kỳ 退thoái 劣liệt 。 或hoặc 被bị 譏cơ 呵ha 。 或hoặc 被bị 殺sát 害hại 。 受thọ 如như 是thị 等đẳng 。 現hiện 法pháp 眾chúng 苦khổ 。 又hựu 受thọ 當đương 來lai 生sanh 老lão 病bệnh 死tử 。 種chủng 種chủng 諸chư 苦khổ 。 又hựu 受thọ 當đương 來lai 由do 先tiên 數số 習tập 所sở 引dẫn 等đẳng 流lưu 。 不bất 護hộ 諸chư 根căn 諸chư 雜tạp 染nhiễm 故cố 。 亦diệc 名danh 為vi 苦khổ 。 與dữ 此thử 相tương 違vi 。 於ư 其kỳ 六lục 根căn 由do 有hữu 五ngũ 種chủng 寂tịch 靜tĩnh 相tương/tướng 故cố 。 當đương 知tri 攝nhiếp 受thọ 三tam 苦khổ 滅diệt 果quả 。

復phục 次thứ 略lược 有hữu 二nhị 種chủng 。 世thế 俗tục 梵Phạm 志Chí 。 實thật 非phi 福phước 田điền 。 懷hoài 增tăng 上thượng 慢mạn 。 自tự 謂vị 福phước 田điền 。 自tự 稱xưng 我ngã 是thị 。 真chân 實thật 福phước 田điền 。 當đương 知tri 成thành 就tựu 非phi 實thật 福phước 田điền 性tánh 及cập 相tương/tướng 故cố 。 不bất 應ưng 供cúng 養dường 。 一nhất 者giả 從tùng 他tha 所sở 得đắc 利lợi 。 養dưỡng 恭cung 敬kính 現hiện 前tiền 猛mãnh 利lợi 耽đam 著trước 。 諸chư 根căn 饕thao 餮thiết 。 為vi 性tánh 躁táo 擾nhiễu 。 詐trá 示thị 現hiện 前tiền 。 離ly 欲dục 之chi 行hành 。 二nhị 者giả 攝nhiếp 受thọ 家gia 產sản 。 親thân 屬thuộc 雜tạp 居cư 。 鄙bỉ 穢uế 專chuyên 自tự 修tu 身thân 。 凡phàm 所sở 行hàng 行hàng 既ký 非phi 自tự 利lợi 。 亦diệc 非phi 利lợi 他tha 。 遠viễn 離ly 尸thi 羅la 正Chánh 法Pháp 正chánh 行hạnh 。 遠viễn 離ly 能năng 住trụ 善thiện 趣thú 善thiện 行hành 。 遠viễn 離ly 能năng 住trụ 涅Niết 槃Bàn 妙diệu 行hạnh 。 當đương 知tri 彼bỉ 與dữ 一nhất 切thiết 愚ngu 夫phu 異dị 生sanh 。 之chi 類loại 無vô 有hữu 差sai 別biệt 。 住trụ 正Chánh 法Pháp 者giả 。 與dữ 此thử 相tương 違vi 。 當đương 知tri 是thị 名danh 。 勝thắng 義nghĩa 梵Phạm 志Chí 。

復phục 次thứ 此thử 正Chánh 法Pháp 外ngoại 有hữu 諸chư 沙Sa 門Môn 。 婆Bà 羅La 門Môn 等đẳng 。 為vì 諸chư 弟đệ 子tử 。 宣tuyên 說thuyết 法Pháp 時thời 。 多đa 分phần 為vi 求cầu 詰cật 責trách 勝thắng 利lợi 。 及cập 求cầu 免miễn 脫thoát 他tha 難nan 勝thắng 利lợi 。 當đương 知tri 如như 是thị 。 宣tuyên 說thuyết 法Pháp 者giả 。 就tựu 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 無vô 義nghĩa 無vô 利lợi 。 非phi 自tự 利lợi 益ích 。 非phi 利lợi 益ích 他tha 。 諸chư 佛Phật 如Như 來Lai 。 為vì 諸chư 弟đệ 子tử 。 宣tuyên 說thuyết 正Chánh 法Pháp 。 唯duy 為vi 證chứng 得đắc 明minh 。 及cập 解giải 脫thoát 二nhị 果quả 勝thắng 利lợi 。 當đương 知tri 如như 是thị 。 說thuyết 正Chánh 法Pháp 者giả 。 大đại 果quả 大đại 利lợi 自tự 利lợi 利lợi 他tha 。 無vô 不bất 圓viên 滿mãn 。 行hành 於ư 三tam 世thế 無vô 忘vong 失thất 。 住trụ 最tối 勝thắng 義nghĩa 故cố 。 三tam 種chủng 所sở 緣duyên 。 境cảnh 差sai 別biệt 故cố 。 說thuyết 名danh 三Tam 明Minh 。 若nhược 心tâm 解giải 脫thoát 。 若nhược 慧tuệ 解giải 脫thoát 。 皆giai 名danh 解giải 脫thoát 。 是thị 愛ái 無vô 明minh 根căn 本bổn 。 雜tạp 染nhiễm 勝thắng 對đối 治trị 故cố 。 為vi 得đắc 未vị 得đắc 明minh 與dữ 解giải 脫thoát 。 當đương 知tri 略lược 有hữu 四tứ 種chủng 修tu 道Đạo 。 謂vị 修tu 根căn 故cố 能năng 正chánh 修tu 身thân 。 修tu 身thân 所sở 引dẫn 善thiện 行hành 修tu 故cố 。 能năng 正chánh 修tu 戒giới 。 修tu 戒giới 所sở 引dẫn 念niệm 住trụ 覺giác 支chi 無vô 倒đảo 修tu 故cố 。 能năng 修tu 心tâm 慧tuệ 。 此thử 中trung 修tu 根căn 。 復phục 有hữu 三tam 種chủng 。 一nhất 世thế 間gian 修tu 。 二nhị 有hữu 學học 修tu 。 三tam 無Vô 學Học 修tu 。 若nhược 思tư 擇trạch 力lực 為vi 所sở 依y 上thượng 。 雖tuy 取thủ 可khả 愛ái 不bất 可khả 愛ái 境cảnh 不bất 如như 理lý 相tương/tướng 。 而nhi 不bất 發phát 起khởi 煩phiền 惱não 諸chư 纏triền 。 設thiết 令linh 暫tạm 起khởi 尋tầm 復phục 除trừ 遣khiển 。 是thị 世thế 間gian 修tu 。 若nhược 於ư 聖Thánh 諦Đế 已dĩ 得đắc 現hiện 觀quán 。 由do 失thất 念niệm 故cố 或hoặc 生sanh 適thích 意ý 或hoặc 不bất 適thích 意ý 。 或hoặc 兼kiêm 二nhị 意ý 。 而nhi 心tâm 不bất 為vi 纏triền 縛phược 堅kiên 住trụ 。 速tốc 於ư 雜tạp 染nhiễm 。 能năng 得đắc 解giải 脫thoát 。 是thị 有hữu 學học 修tu 。 若nhược 即tức 此thử 心tâm 。 堅kiên 固cố 安an 住trụ 。 如như 前tiền 於ư 內nội 無vô 有hữu 隘ải 迮trách 。 善thiện 脫thoát 善thiện 修tu 。 都đô 無vô 一nhất 切thiết 下hạ 至chí 失thất 念niệm 。 於ư 諸chư 可khả 意ý 不bất 可khả 意ý 等đẳng 。 發phát 心tâm 親thân 近cận 。 計kế 彼bỉ 有hữu 德đức 。 而nhi 趣thú 向hướng 之chi 。 是thị 名danh 無Vô 學Học 。 善thiện 淨tịnh 修tu 根căn 。 當đương 知tri 修tu 戒giới 修tu 心tâm 修tu 慧tuệ 三tam 種chủng 亦diệc 爾nhĩ 。 此thử 中trung 最tối 初sơ 是thị 初sơ 修tu 根căn 所sở 引dẫn 。 第đệ 二nhị 是thị 第đệ 二nhị 所sở 引dẫn 。 第đệ 三tam 是thị 第đệ 三tam 所sở 引dẫn 。 修tu 戒giới 修tu 心tâm 修tu 慧tuệ 相tương 望vọng 各các 有hữu 三tam 種chủng 所sở 引dẫn 。 當đương 知tri 亦diệc 爾nhĩ 。 此thử 中trung 可khả 意ý 不bất 可khả 意ý 。 境cảnh 界giới 差sai 別biệt 故cố 。 有hữu 恩ân 有hữu 怨oán 有hữu 情tình 差sai 別biệt 故cố 。 功công 德đức 過quá 失thất 相tương 應ứng 有hữu 情tình 差sai 別biệt 故cố 。 所sở 愛ái 非phi 所sở 愛ái 有hữu 情tình 差sai 別biệt 故cố 。 當đương 知tri 一nhất 向hướng 適thích 意ý 一nhất 向hướng 不bất 適thích 意ý 。 適thích 意ý 不bất 適thích 意ý 相tương/tướng 雜tạp 差sai 別biệt 。 可khả 意ý 不bất 可khả 意ý 。 境cảnh 界giới 差sai 別biệt 故cố 者giả 。 自tự 有hữu 境cảnh 界giới 一nhất 向hướng 可khả 意ý 。 自tự 有hữu 境cảnh 界giới 一nhất 向hướng 不bất 可khả 意ý 。 自tự 有hữu 境cảnh 界giới 其kỳ 類loại 相tương/tướng 雜tạp 少thiểu 分phần 可khả 意ý 少thiểu 分phần 不bất 可khả 意ý 。 如như 是thị 有hữu 情tình 。 或hoặc 一nhất 向hướng 有hữu 恩ân 。 或hoặc 一nhất 向hướng 有hữu 怨oán 。 或hoặc 恩ân 怨oán 相tương/tướng 雜tạp 。 或hoặc 一nhất 向hướng 有hữu 得đắc 。 或hoặc 一nhất 向hướng 有hữu 失thất 。 或hoặc 得đắc 失thất 俱câu 備bị 。 若nhược 於ư 有hữu 情tình 愛ái 復phục 生sanh 愛ái 。 當đương 知tri 一nhất 向hướng 是thị 其kỳ 所sở 愛ái 。 若nhược 於ư 有hữu 情tình 恚khuể 復phục 生sanh 恚khuể 。 當đương 知tri 一nhất 向hướng 非phi 其kỳ 所sở 愛ái 。 若nhược 於ư 有hữu 情tình 愛ái 已dĩ 生sanh 恚khuể 。 或hoặc 於ư 有hữu 情tình 恚khuể 已dĩ 生sanh 愛ái 。 當đương 知tri 是thị 名danh 。 所sở 愛ái 非phi 所sở 愛ái 。 由do 如như 是thị 等đẳng 差sai 別biệt 因nhân 緣duyên 。 適thích 意ý 等đẳng 三tam 有hữu 其kỳ 差sai 別biệt 。 又hựu 於ư 惡ác 行hành 隨tùy 觀quán 現hiện 法pháp 。 所sở 有hữu 過quá 患hoạn 。 隨tùy 觀quán 當đương 來lai 。 所sở 有hữu 過quá 患hoạn 。 是thị 故cố 遠viễn 離ly 修tu 習tập 妙diệu 行hạnh 。 若nhược 於ư 六lục 處xứ 由do 一nhất 切thiết 門môn 皆giai 被bị 誹phỉ 毀hủy 。 是thị 名danh 現hiện 法pháp 。 所sở 有hữu 過quá 患hoạn 。 由do 是thị 因nhân 緣duyên 。 墮đọa 於ư 惡ác 趣thú 。 是thị 名danh 當đương 來lai 。 所sở 有hữu 過quá 患hoạn 。 此thử 中trung 為vi 他tha 所sở 誹phỉ 毀hủy 者giả 。 謂vị 為vi 外ngoại 道đạo 及cập 餘dư 世thế 間gian 。 有hữu 聰thông 敏mẫn 者giả 。 聞văn 其kỳ 鄙bỉ 惡ác 名danh 稱xưng 聲thanh 頌tụng 。 咸hàm 共cộng 誹phỉ 毀hủy 。 當đương 知tri 其kỳ 餘dư 即tức 如như 所sở 說thuyết 。 又hựu 此thử 中trung 言ngôn 修tu 念niệm 住trụ 者giả 。 謂vị 念niệm 覺giác 分phần/phân 創sáng/sang 始thỉ 發phát 起khởi 。 在tại 異dị 生sanh 地địa 。 數số 修tu 習tập 者giả 。 在tại 有hữu 學học 地địa 。 修tu 圓viên 滿mãn 者giả 。 在tại 無Vô 學Học 地địa 。 修tu 習tập 覺giác 分phần/phân 未vị 得đắc 斷đoạn 界giới 。 於ư 其kỳ 斷đoạn 界giới 正chánh 希hy 求cầu 時thời 。 名danh 依y 遠viễn 離ly 。 未vị 得đắc 無vô 欲dục 界giới 。 於ư 無vô 欲dục 界giới 正chánh 希hy 求cầu 時thời 。 名danh 依y 離ly 欲dục 。 未vị 得đắc 滅diệt 界giới 於ư 其kỳ 滅diệt 界giới 正chánh 希hy 求cầu 時thời 。 名danh 依y 於ư 滅diệt 。 棄khí 捨xả 下hạ 劣liệt 修tu 覺giác 分phần/phân 故cố 。 迴hồi 向hướng 勝thắng 妙diệu 修tu 覺giác 分phần/phân 故cố 。 名danh 棄khí 捨xả 迴hồi 向hướng 。 又hựu 諸chư 苾Bật 芻Sô 。 守thủ 護hộ 諸chư 根căn 。 有hữu 慚tàm 有hữu 愧quý 。 由do 是thị 因nhân 緣duyên 。 恥sỉ 於ư 惡ác 行hành 。 修tu 習tập 妙diệu 行hạnh 。 修tu 妙diệu 行hạnh 故cố 。 無vô 有hữu 變biến 悔hối 。 無vô 變biến 悔hối 故cố 。 發phát 生sanh 歡hoan 喜hỷ 。 此thử 為vi 先tiên 故cố 心tâm 得đắc 正chánh 定định 。 心tâm 正chánh 定định 故cố 。 能năng 見kiến 如như 實thật 。 見kiến 如như 實thật 故cố 。 明minh 及cập 解giải 脫thoát 。 皆giai 悉tất 圓viên 滿mãn 。 當đương 知tri 是thị 名danh 。 修tu 行hành 次thứ 第đệ 。

復phục 次thứ 有hữu 一nhất 沙Sa 門Môn 。 若nhược 婆Bà 羅La 門Môn 。 自tự 既ký 不bất 能năng 善thiện 修tu 諸chư 根căn 。 而nhi 不bất 如như 理lý 為vi 他tha 施thi 設thiết 善thiện 修tu 根căn 法pháp 。 見kiến 唯duy 棄khí 背bội 所sở 有hữu 境cảnh 界giới 。 名danh 護hộ 諸chư 根căn 。 然nhiên 其kỳ 自tự 於ư 諸chư 弟đệ 子tử 眾chúng 。 深thâm 生sanh 染nhiễm 著trước 。 一nhất 分phần/phân 起khởi 愛ái 。 一nhất 分phần/phân 生sanh 憎tăng 。 謂vị 於ư 其kỳ 教giáo 順thuận 逆nghịch 因nhân 緣duyên 適thích 不bất 適thích 意ý 常thường 現hiện 行hành 故cố 。 於ư 此thử 微vi 細tế 自tự 己kỷ 雜tạp 染nhiễm 。 不bất 能năng 以dĩ 慧tuệ 如như 實thật 悟ngộ 入nhập 。 而nhi 謂vị 自tự 能năng 善thiện 修tu 諸chư 根căn 。 起khởi 增tăng 上thượng 慢mạn 。 諸chư 有hữu 隨tùy 順thuận 如như 是thị 見kiến 者giả 。 彼bỉ 雖tuy 令linh 根căn 離ly 諸chư 境cảnh 界giới 。 獨độc 處xứ 空không 閑nhàn 。 而nhi 緣duyên 彼bỉ 境cảnh 發phát 起khởi 種chủng 種chủng 。 尋tầm 思tư 雜tạp 染nhiễm 。 然nhiên 無vô 智trí 慧tuệ 而nhi 自tự 悟ngộ 入nhập 。 是thị 亦diệc 不bất 名danh 善thiện 修tu 諸chư 根căn 。 又hựu 亦diệc 不bất 為vi 善thiện 修tu 根căn 故cố 。 勤cần 修tu 正chánh 行hạnh 。 但đãn 信tín 他tha 言ngôn 起khởi 邪tà 勝thắng 解giải 及cập 以dĩ 邪tà 慢mạn 。 諸chư 佛Phật 如Như 來Lai 。 為vì 諸chư 弟đệ 子tử 。 如như 理lý 施thi 設thiết 煩phiền 惱não 斷đoạn 故cố 。 名danh 善thiện 修tu 根căn 。 非phi 唯duy 一nhất 向hướng 背bối/bội 諸chư 境cảnh 界giới 。 又hựu 諸chư 如Như 來Lai 。 於ư 其kỳ 三tam 種chủng 不bất 共cộng 念niệm 住trụ 。 善thiện 住trụ 其kỳ 心tâm 故cố 。 不bất 染nhiễm 著trước 諸chư 弟đệ 子tử 眾chúng 。 於ư 正chánh 行hạnh 眾chúng 悅duyệt 意ý 現hiện 行hành 。 於ư 邪tà 行hành 眾chúng 行hành 不bất 悅duyệt 意ý 。 由do 此thử 所sở 生sanh 貪tham 欲dục 雜tạp 染nhiễm 。 瞋sân 恚khuể 雜tạp 染nhiễm 。 都đô 無vô 所sở 有hữu 。 由do 是thị 因nhân 緣duyên 。 雖tuy 與dữ 弟đệ 子tử 等đẳng 煩phiền 惱não 斷đoạn 。 而nhi 名danh 無vô 上thượng 善thiện 修tu 諸chư 根căn 。 又hựu 此thử 修tu 根căn 依y 五ngũ 品phẩm 眾chúng 。 有hữu 差sai 別biệt 故cố 。 當đương 知tri 亦diệc 有hữu 五ngũ 轉chuyển 差sai 別biệt 。 謂vị 佛Phật 世Thế 尊Tôn 。 或hoặc 有hữu 弟đệ 子tử 一nhất 向hướng 正chánh 行hạnh 而nhi 亦diệc 畢tất 竟cánh 。 或hoặc 有hữu 弟đệ 子tử 一nhất 向hướng 放phóng 逸dật 而nhi 亦diệc 畢tất 竟cánh 。 或hoặc 有hữu 弟đệ 子tử 修tu 行hành 正chánh 行hạnh 。 而nhi 不bất 畢tất 竟cánh 。 或hoặc 有hữu 弟đệ 子tử 行hành 於ư 邪tà 行hành 而nhi 不bất 畢tất 竟cánh 。 或hoặc 有hữu 弟đệ 子tử 多đa 種chủng 品phẩm 類loại 一nhất 行hành 正chánh 行hạnh 。 一nhất 行hành 放phóng 逸dật 。 一nhất 行hành 一nhất 分phần/phân 或hoặc 時thời 放phóng 逸dật 。 或hoặc 不bất 放phóng 逸dật 。 如như 是thị 名danh 為vi 。 第đệ 五ngũ 品phẩm 眾chúng 。 此thử 中trung 如Như 來Lai 稱xưng 可khả 意ý 者giả 。 謂vị 諸chư 弟đệ 子tử 。 於ư 善thiện 說thuyết 法Pháp 。 毘tỳ 柰nại 耶da 中trung 。 為vi 修tu 諸chư 根căn 。 得đắc 圓viên 滿mãn 故cố 。 修tu 行hành 正chánh 行hạnh 。

復phục 有hữu 一nhất 類loại 。 不bất 可khả 意ý 者giả 。 謂vị 行hành 邪tà 行hành 或hoặc 不bất 修tu 行hành 。 是thị 故cố 如Như 來Lai 。 觀quán 第đệ 一nhất 眾chúng 生sanh 。 起khởi 悅duyệt 意ý 。 觀quán 第đệ 二nhị 眾chúng 生sanh 。 不bất 悅duyệt 意ý 。 觀quán 第đệ 三tam 眾chúng 生sanh 。 起khởi 悅duyệt 意ý 。 生sanh 不bất 悅duyệt 意ý 。 觀quán 第đệ 四tứ 眾chúng 生sanh 。 不bất 悅duyệt 意ý 。 生sanh 起khởi 悅duyệt 意ý 。 觀quán 第đệ 五ngũ 眾chúng 生sanh 。 起khởi 悅duyệt 意ý 。 生sanh 不bất 悅duyệt 意ý 。 亦diệc 復phục 生sanh 起khởi 悅duyệt 不bất 悅duyệt 意ý 。 如Như 來Lai 雖tuy 復phục 。 於ư 此thử 五ngũ 眾chúng 發phát 起khởi 如như 是thị 。 五ngũ 轉chuyển 差sai 別biệt 悅duyệt 不bất 悅duyệt 意ý 。 然nhiên 諸chư 如Như 來Lai 。 終chung 不bất 為vì 彼bỉ 。 愛ái 恚khuể 行hành 相tương/tướng 。 之chi 所sở 染nhiễm 污ô 。 由do 諸chư 煩phiền 惱não 并tinh 其kỳ 習tập 氣khí 永vĩnh 離ly 繫hệ 故cố 。 善thiện 修tu 根căn 故cố 。 是thị 故cố 如Như 來Lai 。 一nhất 切thiết 煩phiền 惱não 。 并tinh 習tập 永vĩnh 斷đoạn 。 為vi 所sở 依y 止chỉ 。 能năng 善thiện 住trụ 念niệm 。 於ư 弟đệ 子tử 眾chúng 無vô 諸chư 雜tạp 染nhiễm 。 說thuyết 名danh 五ngũ 轉chuyển 無vô 上thượng 修tu 根căn 。 又hựu 於ư 如như 是thị 。 一nhất 切thiết 五ngũ 轉chuyển 。 隨tùy 其kỳ 所sở 應ứng 。 當đương 正chánh 思tư 惟duy 。 三tam 種chủng 對đối 治trị 。 一nhất 無vô 常thường 想tưởng 。 二nhị 者giả 慈từ 心tâm 。 三tam 無vô 想tưởng 定định 。 如như 是thị 三tam 種chủng 。 隨tùy 其kỳ 所sở 應ứng 。 當đương 知tri 其kỳ 相tương/tướng 。 又hựu 佛Phật 世Thế 尊Tôn 。 所sở 作tác 已dĩ 辦biện 。 無Vô 學Học 弟đệ 子tử 。 名danh 已dĩ 修tu 根căn 。 由do 彼bỉ 長trường 夜dạ 樂nhạo/nhạc/lạc 涅Niết 槃Bàn 故cố 。 雖tuy 遇ngộ 如như 前tiền 諸chư 有hữu 情tình 數số 境cảnh 相tướng 現hiện 前tiền 。 或hoặc 純thuần 可khả 愛ái 。 或hoặc 純thuần 非phi 愛ái 。 或hoặc 多đa 雜tạp 類loại 通thông 愛ái 非phi 愛ái 。 由do 貪tham 瞋sân 癡si 。 永vĩnh 遠viễn 離ly 故cố 。 由do 心tâm 解giải 脫thoát 及cập 慧tuệ 解giải 脫thoát 。 增tăng 上thượng 力lực 故cố 。 即tức 由do 無vô 相tướng 令linh 心tâm 於ư 彼bỉ 速tốc 疾tật 棄khí 捨xả 。 由do 意ý 樂nhạo/nhạc/lạc 故cố 。 於ư 諸chư 境cảnh 界giới 。 起khởi 厭yếm 逆nghịch 想tưởng 。 又hựu 於ư 涅Niết 槃Bàn 見kiến 寂tịch 靜tĩnh 德đức 。 如như 是thị 速tốc 能năng 。 安an 住trụ 於ư 捨xả 。 由do 此thử 因nhân 緣duyên 。 一nhất 剎sát 那na 頃khoảnh 。 失thất 念niệm 所sở 作tác 雜tạp 染nhiễm 污ô 心tâm 。 亦diệc 不bất 得đắc 起khởi 。 當đương 知tri 齊tề 此thử 。 善thiện 修tu 習tập 故cố 。 名danh 善thiện 修tu 根căn 。 若nhược 諸chư 有Hữu 學Học 。 未vị 能năng 速tốc 疾tật 安an 住trụ 於ư 捨xả 。 有hữu 餘dư 煩phiền 惱não 熏huân 彼bỉ 相tương 續tục 成thành 雜tạp 穢uế 故cố 。 又hựu 於ư 一nhất 切thiết 。 三tam 轉chuyển 境cảnh 中trung 。 憎tăng 惡ác 所sở 起khởi 諸chư 煩phiền 惱não 故cố 。 現hiện 行hành 煩phiền 惱não 。 所sở 逼bức 迫bách 時thời 。 則tắc 能năng 方phương 便tiện 住trụ 厭yếm 逆nghịch 想tưởng 及cập 過quá 患hoạn 想tưởng 。 如như 是thị 修tu 行hành 。 能năng 令linh 修tu 根căn 。 速tốc 得đắc 圓viên 滿mãn 。 是thị 故cố 說thuyết 彼bỉ 。 名danh 正chánh 行hạnh 者giả 。 如như 是thị 當đương 知tri 。 於ư 善thiện 說thuyết 法Pháp 。 毘tỳ 柰nại 耶da 中trung 。 大đại 師sư 美mỹ 妙diệu 。 諸chư 弟đệ 子tử 眾chúng 。 得đắc 所sở 得đắc 義nghĩa 。 能năng 修tu 正chánh 行hạnh 。

復phục 次thứ 無vô 我ngã 論luận 師sư 略lược 有hữu 三tam 種chủng 。 正chánh 所sở 作tác 事sự 。 何hà 等đẳng 為vi 三tam 。

謂vị 於ư 苦khổ 集Tập 諦Đế 所sở 攝nhiếp 行hành 。 自tự 相tướng 共cộng 相tướng 。 應ưng 正chánh 顯hiển 了liễu 安an 立lập 無vô 我ngã 。 當đương 知tri 此thử 中trung 。 顯hiển 各các 各các 別biệt 眾chúng 多đa 性tánh 故cố 。 顯hiển 了liễu 自tự 相tương/tướng 。 開khai 示thị 生sanh 滅diệt 相tương 似tự 性tánh 故cố 。 顯hiển 了liễu 共cộng 相tương 。 是thị 名danh 第đệ 一nhất 。 正chánh 所sở 作tác 事sự 。 復phục 於ư 無vô 我ngã 唯duy 有hữu 因nhân 行hành 。 如như 其kỳ 所sở 有hữu 。 雜tạp 染nhiễm 清thanh 淨tịnh 。 如như 實thật 顯hiển 了liễu 。 當đương 知tri 此thử 中trung 。 於ư 三tam 種chủng 受thọ 緣duyên 。 生sanh 三tam 種chủng 煩phiền 惱não 隨tùy 眠miên 。 未vị 能năng 永vĩnh 斷đoạn 。 於ư 其kỳ 見kiến 道đạo 我ngã 見kiến 隨tùy 眠miên 。 未vị 能năng 除trừ 遣khiển 。 於ư 其kỳ 修tu 道Đạo 我ngã 慢mạn 隨tùy 眠miên 。 未vị 能năng 除trừ 遣khiển 。 於ư 見kiến 慢mạn 品phẩm 能năng 起khởi 無vô 明minh 。 亦diệc 未vị 永vĩnh 斷đoạn 。 未vị 能năng 生sanh 起khởi 彼bỉ 對đối 治trị 明minh 。 是thị 故cố 不bất 能năng 。 作tác 苦khổ 邊biên 際tế 。 如như 是thị 名danh 為vi 。 顯hiển 示thị 雜tạp 染nhiễm 。 與dữ 此thử 相tương 違vi 。 當đương 知tri 即tức 是thị 。 顯hiển 示thị 清thanh 淨tịnh 。 是thị 名danh 第đệ 二nhị 。 正chánh 所sở 作tác 事sự 。 復phục 於ư 諸chư 行hành 斷đoạn 增tăng 益ích 我ngã 薩tát 迦ca 耶da 見kiến 。 依y 能năng 取thủ 實thật 無vô 我ngã 正chánh 見kiến 。 如như 清thanh 淨tịnh 相tương 應ứng 。 實thật 顯hiển 了liễu 此thử 無vô 我ngã 見kiến 。 在tại 異dị 生sanh 位vị 。 能năng 正chánh 攝nhiếp 受thọ 聖Thánh 諦Đế 現hiện 觀quán 。 又hựu 能năng 證chứng 得đắc 諸chư 聖thánh 慧tuệ 眼nhãn 。 在tại 有hữu 學học 位vị 。 能năng 得đắc 上thượng 位vị 盡tận 無vô 生sanh 智trí 。 在tại 無Vô 學Học 位vị 。 能năng 令linh 一nhất 切thiết 。 學học 與dữ 無Vô 學Học 見kiến 修tu 所sở 斷đoạn 所sở 有hữu 煩phiền 惱não 。 無vô 餘dư 永vĩnh 斷đoạn 。 是thị 故cố 當đương 知tri 。 此thử 無vô 我ngã 見kiến 能năng 令linh 清thanh 淨tịnh 故cố 。 應ưng 顯hiển 了liễu 。 是thị 名danh 第đệ 三tam 。 正chánh 所sở 作tác 事sự 。

復phục 次thứ 於ư 其kỳ 。 成thành 就tựu 世thế 間gian 。 正chánh 見kiến 多đa 聞văn 。 不bất 定định 住trụ 正Chánh 法Pháp 者giả 。 即tức 成thành 就tựu 此thử 世thế 間gian 正chánh 見kiến 多đa 聞văn 。 得đắc 定định 住trụ 正Chánh 法Pháp 者giả 。 當đương 知tri 略lược 有hữu 五ngũ 種chủng 。 殊thù 勝thắng 正chánh 加gia 行hành 果quả 稱xưng 讚tán 利lợi 益ích 。 何hà 等đẳng 為vi 五ngũ 。

謂vị 彼bỉ 第đệ 一nhất 住trụ 正Chánh 法Pháp 者giả 。 先tiên 由do 其kỳ 心tâm 未vị 得đắc 定định 故cố 。 奢xa 摩ma 他tha 支chi 戒giới 未vị 清thanh 淨tịnh 。 亦diệc 未vị 鮮tiên 白bạch 。 即tức 此thử 第đệ 二nhị 住trụ 正Chánh 法Pháp 者giả 。 心tâm 得đắc 定định 故cố 。 清thanh 淨tịnh 鮮tiên 白bạch 。 當đương 知tri 是thị 名danh 。 第đệ 一nhất 殊thù 勝thắng 正chánh 加gia 行hành 果quả 稱xưng 讚tán 利lợi 益ích 。 又hựu 彼bỉ 第đệ 一nhất 心tâm 未vị 得đắc 定định 。 補bổ 特đặc 伽già 羅la 。 於ư 一nhất 切thiết 受thọ 。 并tinh 其kỳ 所sở 依y 。 并tinh 其kỳ 所sở 緣duyên 。 并tinh 其kỳ 助trợ 伴bạn 。 并tinh 其kỳ 隨tùy 轉chuyển 。 不bất 如như 實thật 知tri 。 由do 不bất 知tri 故cố 。 便tiện 為vi 三tam 種chủng 無vô 智trí 為vi 因nhân 過quá 患hoạn 所sở 觸xúc 。 何hà 等đẳng 為vi 三tam 。

一nhất 受thọ 雜tạp 染nhiễm 所sở 作tác 過quá 患hoạn 。 二nhị 世thế 雜tạp 染nhiễm 所sở 作tác 過quá 患hoạn 。 三tam 現hiện 法pháp 後hậu 法pháp 雜tạp 染nhiễm 所sở 作tác 過quá 患hoạn 。 當đương 知tri 此thử 中trung 。 受thọ 雜tạp 染nhiễm 所sở 作tác 過quá 患hoạn 者giả 。 謂vị 愚ngu 癡si 者giả 於ư 其kỳ 樂nhạo/nhạc/lạc 受thọ 并tinh 彼bỉ 隨tùy 轉chuyển 并tinh 所sở 隨tùy 染nhiễm 有hữu 貪tham 愛ái 縛phược 。 於ư 苦khổ 受thọ 等đẳng 。 有hữu 瞋sân 恚khuể 縛phược 。 於ư 其kỳ 不bất 苦khổ 不bất 樂lạc 受thọ 等đẳng 。 有hữu 愚ngu 愛ái 縛phược 及cập 隨tùy 眠miên 縛phược 。 由do 有hữu 愚ngu 癡si 。 所sở 隨tùy 眠miên 故cố 。 世thế 雜tạp 染nhiễm 所sở 作tác 過quá 患hoạn 者giả 。 謂vị 愚ngu 癡si 者giả 於ư 現hiện 在tại 世thế 。 有hữu 貪tham 染nhiễm 縛phược 。 於ư 過quá 去khứ 世thế 。 有hữu 顧cố 戀luyến 縛phược 。 於ư 未vị 來lai 世thế 。 有hữu 繫hệ 心tâm 縛phược 。 現hiện 法pháp 後hậu 法pháp 雜tạp 染nhiễm 所sở 作tác 過quá 患hoạn 者giả 。 謂vị 彼bỉ 如như 是thị 雜tạp 染nhiễm 心tâm 者giả 。 於ư 世thế 於ư 受thọ 有hữu 雜tạp 染nhiễm 故cố 。 便tiện 能năng 生sanh 長trưởng 感cảm 後hậu 有hữu 業nghiệp 。 由do 此thử 增tăng 益ích 後hậu 有hữu 諸chư 蘊uẩn 。 令linh 當đương 得đắc 生sanh 。 又hựu 能năng 增tăng 長trưởng 所sở 有hữu 貪tham 愛ái 。 謂vị 後hậu 有hữu 愛ái 及cập 資tư 財tài 愛ái 。 後hậu 有hữu 愛ái 故cố 。 能năng 生sanh 當đương 來lai 所sở 有hữu 自tự 體thể 。 資tư 財tài 愛ái 故cố 。 於ư 追truy 求cầu 時thời 。 極cực 生sanh 疲bì 怠đãi 。 若nhược 得đắc 境cảnh 界giới 便tiện 生sanh 染nhiễm 惱não 。 若nhược 不bất 獲hoạch 得đắc 所sở 欲dục 不bất 遂toại 。 便tiện 自tự 燒thiêu 然nhiên 。 若nhược 得đắc 已dĩ 失thất 便tiện 為vi 愁sầu 惱não 。 之chi 所sở 損tổn 害hại 。 如như 是thị 名danh 為vi 。 現hiện 法pháp 過quá 患hoạn 。 若nhược 即tức 由do 彼bỉ 作tác 及cập 增tăng 長trưởng 。 能năng 感cảm 後hậu 有hữu 。 諸chư 業nghiệp 煩phiền 惱não 。 增tăng 上thượng 力lực 故cố 。 起khởi 於ư 當đương 來lai 生sanh 老lão 死tử 等đẳng 。 眾chúng 苦khổ 差sai 別biệt 。 如như 是thị 名danh 為vi 。 後hậu 法pháp 過quá 患hoạn 。 第đệ 二nhị 心tâm 定định 。 補bổ 特đặc 伽già 羅la 。 應ưng 知tri 一nhất 切thiết 與dữ 上thượng 相tương 違vi 。 當đương 知tri 是thị 名danh 。 第đệ 二nhị 殊thù 勝thắng 。 餘dư 如như 前tiền 說thuyết 。 又hựu 彼bỉ 第đệ 一nhất 補bổ 特đặc 伽già 羅la 。 心tâm 未vị 定định 故cố 。 於ư 其kỳ 無vô 智trí 所sở 作tác 過quá 患hoạn 。 若nhược 自tự 若nhược 他tha 。 不bất 如như 實thật 知tri 。 第đệ 二nhị 心tâm 定định 。 補bổ 特đặc 伽già 羅la 。 於ư 彼bỉ 皆giai 能năng 。 如như 實thật 了liễu 知tri 。 當đương 知tri 是thị 名danh 。 第đệ 三tam 殊thù 勝thắng 。 餘dư 如như 前tiền 說thuyết 。 又hựu 彼bỉ 第đệ 二nhị 心tâm 已dĩ 得đắc 定định 。 補bổ 特đặc 伽già 羅la 。 於ư 諸chư 過quá 患hoạn 。 如như 實thật 了liễu 知tri 。 已dĩ 入nhập 修tu 地địa 。 即tức 前tiền 所sở 得đắc 無vô 我ngã 相tương 應ứng 所sở 有hữu 正chánh 見kiến 。 由do 此thử 修tu 故cố 。 於ư 二nhị 時thời 中trung 。 依y 其kỳ 斷đoạn 界giới 及cập 無vô 欲dục 界giới 與dữ 彼bỉ 一nhất 切thiết 。 菩Bồ 提Đề 分Phần 法Pháp 。 皆giai 共cộng 圓viên 滿mãn 。 初sơ 未vị 得đắc 定định 。 補bổ 特đặc 伽già 羅la 。 心tâm 未vị 定định 故cố 。 於ư 彼bỉ 一nhất 切thiết 。 皆giai 未vị 圓viên 滿mãn 。 當đương 知tri 是thị 名danh 。 第đệ 四tứ 殊thù 勝thắng 。 餘dư 如như 前tiền 說thuyết 。 又hựu 彼bỉ 第đệ 二nhị 心tâm 已dĩ 得đắc 定định 。 補bổ 特đặc 伽già 羅la 。 所sở 有hữu 多đa 聞văn 毘Tỳ 鉢Bát 舍Xá 那Na 。 助trợ 伴bạn 支chi 分phần/phân 。 彼bỉ 能năng 攝nhiếp 受thọ 。 勝thắng 三tam 摩ma 地địa 。 能năng 淨tịnh 修tu 治trị 。 毘Tỳ 鉢Bát 舍Xá 那Na 。 由do 是thị 因nhân 緣duyên 。 止Chỉ 觀Quán 二nhị 種chủng 平bình 等đẳng 雙song 轉chuyển 。 心tâm 未vị 得đắc 定định 。 補bổ 特đặc 伽già 羅la 。 應ưng 知tri 多đa 聞văn 。 與dữ 彼bỉ 俱câu 闕khuyết 。 如như 是thị 於ư 成thành 世thế 間gian 正chánh 見kiến 多đa 聞văn 。 不bất 定định 住trụ 於ư 正Chánh 法Pháp 。 補bổ 特đặc 伽già 羅la 。 即tức 此thử 成thành 就tựu 世thế 間gian 。 正chánh 見kiến 多đa 聞văn 。 得đắc 定định 住trụ 於ư 正Chánh 法Pháp 。 補bổ 特đặc 伽già 羅la 。 當đương 知tri 有hữu 此thử 第đệ 五ngũ 殊thù 勝thắng 正chánh 加gia 行hành 果quả 稱xưng 讚tán 利lợi 益ích 。 如như 是thị 即tức 彼bỉ 由do 已dĩ 獲hoạch 得đắc 勝thắng 奢Xa 摩Ma 他Tha 。 毘Tỳ 鉢Bát 舍Xá 那Na 。 依y 於ư 斷đoạn 界giới 。 應ưng 遍biến 知tri 者giả 。 能năng 正chánh 遍biến 知tri 。 應ưng 永vĩnh 斷đoạn 者giả 。 能năng 正chánh 永vĩnh 斷đoạn 。 應ưng 作tác 證chứng 者giả 。 能năng 正chánh 作tác 證chứng 。 應ưng 修tu 習tập 者giả 。 能năng 正chánh 修tu 習tập 。 依y 無vô 欲dục 界giới 於ư 彼bỉ 一nhất 切thiết 。 已dĩ 知tri 已dĩ 斷đoạn 已dĩ 證chứng 已dĩ 修tu 。 於ư 所sở 依y 色sắc 及cập 能năng 依y 名danh 。 正chánh 知tri 已dĩ 知tri 。 於ư 所sở 依y 無vô 明minh 及cập 能năng 依y 有hữu 愛ái 。 正Chánh 斷Đoạn 已dĩ 斷đoạn 。 於ư 所sở 依y 明minh 淨tịnh 智trí 及cập 能năng 依y 解giải 脫thoát 。 煩phiền 惱não 斷đoạn 正chánh 證chứng 已dĩ 證chứng 。 於ư 所sở 依y 奢Xa 摩Ma 他Tha 。 及cập 能năng 依y 毘Tỳ 鉢Bát 舍Xá 那Na 。 正chánh 修tu 已dĩ 修tu 。

復phục 次thứ 有hữu 二nhị 法pháp 見kiến 。 一nhất 有hữu 為vi 法pháp 見kiến 。 二nhị 無vô 為vi 法pháp 見kiến 。 有hữu 為vi 法pháp 見kiến 者giả 。 謂vị 如như 有hữu 一nhất 。 於ư 諦đế 依y 處xứ 及cập 諦đế 自tự 性tánh 。 皆giai 如như 實thật 知tri 。 云vân 何hà 名danh 為vi 。 諦đế 所sở 依y 處xứ 。 謂vị 名danh 色sắc 及cập 人nhân 天thiên 等đẳng 。 有hữu 情tình 數số 物vật 。 云vân 何hà 為vi 諦đế 。 謂vị 世thế 俗tục 諦đế 及cập 勝thắng 義nghĩa 諦đế 。 云vân 何hà 世thế 俗tục 諦đế 。 謂vị 即tức 於ư 彼bỉ 。 諦đế 所sở 依y 處xứ 。 假giả 想tưởng 安an 立lập 我ngã 或hoặc 有hữu 情tình 乃nãi 至chí 命mạng 者giả 及cập 生sanh 者giả 等đẳng 。 又hựu 自tự 稱xưng 言ngôn 我ngã 眼nhãn 見kiến 色sắc 乃nãi 至chí 我ngã 意ý 知tri 法pháp 。 又hựu 起khởi 言ngôn 說thuyết 。 謂vị 如như 是thị 名danh 乃nãi 至chí 如như 是thị 。 壽thọ 量lượng 邊biên 際tế 。 廣quảng 說thuyết 如như 前tiền 。 當đương 知tri 此thử 中trung 。 唯duy 有hữu 假giả 想tưởng 。 唯duy 假giả 自tự 稱xưng 。 唯duy 假giả 言ngôn 說thuyết 所sở 有hữu 性tánh 相tướng 。 作tác 用dụng 差sai 別biệt 。 名danh 世thế 俗tục 諦đế 。 云vân 何hà 勝thắng 義nghĩa 諦đế 。 謂vị 即tức 於ư 彼bỉ 。 諦đế 所sở 依y 處xứ 。 有hữu 無vô 常thường 性tánh 。 廣quảng 說thuyết 乃nãi 至chí 。 有hữu 緣duyên 生sanh 性tánh 。 如như 前tiền 廣quảng 說thuyết 。 如như 無vô 常thường 性tánh 有hữu 苦khổ 性tánh 等đẳng 。 當đương 知tri 亦diệc 爾nhĩ 。 若nhược 於ư 如như 是thị 。 世thế 俗tục 勝thắng 義nghĩa 。 諦đế 所sở 依y 處xứ 。 其kỳ 世thế 俗tục 諦đế 如như 實thật 了liễu 知tri 。 是thị 世thế 俗tục 諦đế 。 其kỳ 勝thắng 義nghĩa 諦đế 如như 實thật 了liễu 知tri 。 是thị 勝thắng 義nghĩa 諦đế 。 如như 是thị 名danh 為vi 。 有hữu 為vi 法pháp 見kiến 。 若nhược 有hữu 成thành 就tựu 。 有hữu 為vi 法pháp 見kiến 。 苾Bật 芻Sô 齊tề 此thử 言ngôn 說thuyết 滿mãn 足túc 。 云vân 何hà 名danh 為vi 。 無vô 為vi 法pháp 見kiến 。 謂vị 即tức 於ư 彼bỉ 。 諦đế 所sở 依y 處xứ 。 已dĩ 得đắc 二nhị 種chủng 諦đế 善thiện 巧xảo 者giả 。 由do 此thử 善thiện 巧xảo 。 增tăng 上thượng 力lực 故cố 。 於ư 一nhất 切thiết 依y 等đẳng 盡tận 涅Niết 槃Bàn 。 深thâm 見kiến 寂tịch 靜tĩnh 。 其kỳ 心tâm 趣thú 入nhập 。 如như 前tiền 廣quảng 說thuyết 。 乃nãi 至chí 解giải 脫thoát 。 如như 是thị 名danh 為vi 。 無vô 為vi 法pháp 見kiến 。 若nhược 有hữu 成thành 就tựu 。 無vô 為vi 法pháp 見kiến 。 苾Bật 芻Sô 齊tề 此thử 言ngôn 說thuyết 滿mãn 足túc 。 又hựu 此thử 法pháp 見kiến 當đương 知tri 三tam 種chủng 。 補bổ 特đặc 伽già 羅la 。 皆giai 得đắc 成thành 就tựu 。 一nhất 者giả 異dị 生sanh 法Pháp 隨tùy 法Pháp 行hành 。 已dĩ 得đắc 定định 心tâm 。 博bác 識thức 聰thông 敏mẫn 能năng 如như 正chánh 理lý 。 觀quán 察sát 諸chư 法pháp 。 二nhị 者giả 有hữu 學học 已dĩ 見kiến 諦Đế 迹tích 。 三tam 者giả 無Vô 學Học 諸chư 漏lậu 永vĩnh 盡tận 。

復phục 次thứ 若nhược 有hữu 。 希hy 求cầu 人nhân 天thiên 盛thịnh 事sự 自tự 發phát 誓thệ 願nguyện 行hành 。 梵Phạm 行hạnh 者giả 當đương 知tri 彼bỉ 為vi 稱xưng 讚tán 人nhân 天thiên 二nhị 種chủng 過quá 患hoạn 。 何hà 等đẳng 為vi 二nhị 。

一nhất 者giả 煩phiền 惱não 所sở 生sanh 眾chúng 苦khổ 。 二nhị 者giả 無vô 常thường 。 所sở 生sanh 眾chúng 苦khổ 。 云vân 何hà 煩phiền 惱não 所sở 生sanh 眾chúng 苦khổ 。 謂vị 於ư 人nhân 天thiên 住trụ 境cảnh 界giới 愛ái 。 依y 現hiện 在tại 世thế 故cố 住trụ 境cảnh 界giới 樂nhạo/nhạc/lạc 。 依y 過quá 去khứ 世thế 故cố 住trụ 境cảnh 界giới 欣hân 。 於ư 現hiện 在tại 世thế 。 依y 過quá 去khứ 境cảnh 生sanh 愛ái 樂nhạo 故cố 。 住trụ 境cảnh 界giới 喜hỷ 。 於ư 未vị 來lai 世thế 。 依y 現hiện 在tại 境cảnh 。 生sanh 愛ái 樂nhạo 故cố 。 若nhược 於ư 如như 是thị 。 三tam 世thế 境cảnh 中trung 住trụ 染nhiễm 污ô 者giả 。 當đương 知tri 彼bỉ 為vi 稱xưng 讚tán 所sở 欲dục 有hữu 匱quỹ 乏phạp 苦khổ 。 及cập 生sanh 老lão 等đẳng 所sở 有hữu 眾chúng 苦khổ 。 是thị 名danh 生sanh 起khởi 煩phiền 惱não 。 所sở 作tác 眾chúng 苦khổ 過quá 患hoạn 。 云vân 何hà 無vô 常thường 。 所sở 作tác 眾chúng 苦khổ 。 謂vị 順thuận 樂lạc 處xứ 有hữu 背bối/bội 失thất 故cố 。 起khởi 變biến 壞hoại 苦khổ 。 隨tùy 順thuận 苦khổ 處xứ 。 現hiện 在tại 前tiền 故cố 。 起khởi 厭yếm 離ly 苦khổ 。 一nhất 切thiết 自tự 體thể 於ư 終chung 沒một 時thời 皆giai 滅diệt 壞hoại 故cố 。 有hữu 滅diệt 壞hoại 苦khổ 。 當đương 知tri 是thị 名danh 。 三tam 種chủng 無vô 常thường 所sở 作tác 眾chúng 苦khổ 。 此thử 中trung 如Như 來Lai 超siêu 過quá 如như 是thị 二nhị 種chủng 過quá 患hoạn 。 住trụ 一nhất 向hướng 樂nhạo/nhạc/lạc 。 即tức 於ư 此thử 樂nhạo/nhạc/lạc 應ưng 如như 實thật 知tri 由do 此thử 故cố 樂nhạo/nhạc/lạc 。 復phục 應ưng 如như 實thật 知tri 樂nhạo/nhạc/lạc 方phương 便tiện 。 云vân 何hà 為vi 樂nhạo/nhạc/lạc 。 謂vị 一nhất 切thiết 境cảnh 相tướng 應ưng 永vĩnh 盡tận 無vô 上thượng 安an 隱ẩn 。 即tức 有hữu 餘dư 依y 般bát 涅Niết 槃Bàn 界giới 。 云vân 何hà 方phương 便tiện 。 謂vị 如như 前tiền 說thuyết 。 於ư 五ngũ 種chủng 受thọ 發phát 起khởi 五ngũ 轉chuyển 如như 實thật 妙diệu 智trí 。 若nhược 諸chư 聲Thanh 聞Văn 。 棄khí 捨xả 大đại 師sư 所sở 證chứng 超siêu 過quá 人nhân 天thiên 妙diệu 樂lạc 。 希hy 求cầu 下hạ 劣liệt 人nhân 天thiên 樂nhạo/nhạc/lạc 者giả 。 當đương 知tri 彼bỉ 於ư 諸chư 智trí 者giả 所sở 。 多đa 受thọ 毀hủy 辱nhục 。 亦diệc 自tự 欺khi 誑cuống 。

復phục 次thứ 嗢ốt 拕tha 南nam 曰viết 。

一nhất 住trụ 遠viễn 涅Niết 槃Bàn 。 略lược 說thuyết 內nội 所sở 證chứng 。

辯biện 一nhất 切thiết 智trí 相tướng 。 捨xả 所sở 學học 業nghiệp 等đẳng 。

空không 隨tùy 行hành 恆hằng 住trụ 。 師sư 弟đệ 二nhị 圓viên 滿mãn 。

由do 二nhị 因nhân 緣duyên 。 當đương 知tri 名danh 為vi 。 有hữu 第đệ 二nhị 住trụ 。 謂vị 有hữu 愛ái 故cố 。 為vi 欲dục 生sanh 起khởi 第đệ 二nhị 自tự 體thể 。 受thọ 習tập 其kỳ 因nhân 。 此thử 自tự 體thể 滅diệt 第đệ 二nhị 自tự 體thể 次thứ 生sanh 起khởi 故cố 。 云vân 何hà 有hữu 愛ái 。 謂vị 諸chư 可khả 愛ái 所sở 緣duyên 境cảnh 界giới 。 將tương 得đắc 現hiện 前tiền 。 最tối 初sơ 生sanh 起khởi 染nhiễm 污ô 欣hân 悅duyệt 。 名danh 有hữu 憙hí 樂lạc 。 從tùng 此thử 已dĩ 後hậu 。 乃nãi 至chí 未vị 得đắc 於ư 彼bỉ 。 多đa 住trụ 作tác 意ý 思tư 惟duy 。 設thiết 復phục 已dĩ 得đắc 而nhi 未vị 受thọ 用dụng 。 於ư 其kỳ 中trung 間gian 。 即tức 由do 憙hí 樂lạc 增tăng 上thượng 力lực 故cố 。 住trụ 染nhiễm 欣hân 悅duyệt 。 名danh 有hữu 歡hoan 喜hỷ 。 於ư 受thọ 用dụng 時thời 多đa 生sanh 貪tham 愛ái 。 名danh 有hữu 染nhiễm 著trước 故cố 名danh 有hữu 愛ái 。 又hựu 於ư 未vị 來lai 起khởi 希hy 求cầu 故cố 。 及cập 於ư 已dĩ 得đắc 生sanh 領lãnh 納nạp 故cố 。 名danh 有hữu 憙hí 樂lạc 。 於ư 過quá 去khứ 世thế 。 隨tùy 憶ức 念niệm 故cố 。 名danh 有hữu 歡hoan 喜hỷ 。 於ư 已dĩ 獲hoạch 得đắc 正chánh 受thọ 用dụng 時thời 。 生sanh 貪tham 愛ái 故cố 。 名danh 有hữu 染nhiễm 著trước 。 如như 是thị 名danh 為vi 。 第đệ 二nhị 差sai 別biệt 。 云vân 何hà 生sanh 起khởi 第đệ 二nhị 自tự 體thể 。 謂vị 憙hí 樂lạc 等đẳng 為vi 集tập 因nhân 故cố 。 於ư 當đương 來lai 世thế 。 生sanh 老lão 為vi 根căn 眾chúng 苦khổ 生sanh 起khởi 。 與dữ 此thử 相tương 違vi 。 當đương 知tri 是thị 名danh 。 無vô 第đệ 二nhị 住trụ 。

復phục 次thứ 有hữu 二nhị 種chủng 法pháp 。 更cánh 互hỗ 相tương 違vi 。 一nhất 者giả 煩phiền 惱não 。 二nhị 者giả 涅Niết 槃Bàn 。 是thị 故cố 安an 住trụ 。 雜tạp 染nhiễm 法pháp 已dĩ 。 即tức 便tiện 隨tùy 順thuận 後hậu 有hữu 而nhi 轉chuyển 。 若nhược 於ư 後hậu 有hữu 隨tùy 順thuận 轉chuyển 時thời 。 當đương 知tri 說thuyết 名danh 。 去khứ 涅Niết 槃Bàn 遠viễn 。

復phục 有hữu 六lục 種chủng 。 鄙bỉ 碎toái 士sĩ 夫phu 補bổ 特đặc 伽già 羅la 。 鄙bỉ 碎toái 行hành 相tương/tướng 。 一nhất 者giả 性tánh 多đa 忿phẫn 恚khuể 。 二nhị 者giả 所sở 作tác 不bất 思tư 。 三tam 者giả 樂nhạo/nhạc/lạc 逼bức 惱não 他tha 。 四tứ 者giả 若nhược 苦khổ 所sở 觸xúc 便tiện 發phát 不bất 實thật 麁thô 惡ác 語ngữ 言ngôn 。 五ngũ 者giả 或hoặc 發phát 真chân 實thật 能năng 引dẫn 無vô 義nghĩa 。 麁thô 惡ác 語ngữ 言ngôn 。 六lục 者giả 因nhân 此thử 展triển 轉chuyển 發phát 起khởi 無vô 量lượng 。 差sai 別biệt 惡ác 言ngôn 。 非phi 但đãn 少thiểu 詞từ 而nhi 生sanh 喜hỷ 足túc 。 由do 二nhị 因nhân 緣duyên 。 諸chư 出xuất 家gia 者giả 力lực 勵lệ 受thọ 行hành 。 速tốc 疾tật 能năng 證chứng 。 沙Sa 門Môn 義nghĩa 利lợi 。 諸chư 未vị 信tín 者giả 。 令linh 生sanh 淨tịnh 信tín 。 其kỳ 已dĩ 信tín 者giả 。 倍bội 令linh 增tăng 長trưởng 。 何hà 等đẳng 為vi 二nhị 。

一nhất 者giả 忍nhẫn 辱nhục 。 二nhị 者giả 柔nhu 和hòa 。 言ngôn 忍nhẫn 辱nhục 者giả 。 謂vị 於ư 他tha 怨oán 終chung 無vô 返phản 報báo 。 言ngôn 柔nhu 和hòa 者giả 。 謂vị 心tâm 無vô 憤phẫn 性tánh 不bất 惱não 他tha 。

復phục 次thứ 以dĩ 要yếu 言ngôn 之chi 。 如Như 來Lai 略lược 依y 二nhị 種chủng 處xứ 所sở 。 說thuyết 無vô 界giới 教giáo 。 一nhất 者giả 說thuyết 有hữu 餘dư 依y 涅Niết 槃Bàn 界giới 教giáo 。 二nhị 者giả 說thuyết 無vô 餘dư 依y 涅Niết 槃Bàn 界giới 教giáo 。 若nhược 由do 如như 是thị 煩phiền 惱não 斷đoạn 故cố 。 名danh 成thành 就tựu 斷đoạn 。 補bổ 特đặc 伽già 羅la 。 不bất 成thành 煩phiền 惱não 。 即tức 由do 如như 是thị 不bất 住trụ 彼bỉ 果quả 後hậu 有hữu 眾chúng 苦khổ 。 當đương 知tri 是thị 名danh 。 說thuyết 有hữu 餘dư 依y 涅Niết 槃Bàn 界giới 教giáo 。 若nhược 由do 如như 是thị 不bất 住trụ 煩phiền 惱não 後hậu 有hữu 苦khổ 果quả 。 即tức 由do 如như 是thị 乃nãi 至chí 。 壽thọ 盡tận 既ký 滅diệt 沒một 已dĩ 。 一nhất 切thiết 餘dư 依y 。 都đô 無vô 所sở 有hữu 。 不bất 住trụ 此thử 身thân 。 不bất 住trụ 餘dư 身thân 。 不bất 住trụ 中trung 有hữu 。 證chứng 得đắc 一nhất 切thiết 。 眾chúng 苦khổ 邊biên 際tế 。 當đương 知tri 是thị 名danh 。 說thuyết 無vô 餘dư 依y 涅Niết 槃Bàn 界giới 教giáo 。 略lược 有hữu 三tam 種chủng 。 念niệm 力lực 強cường/cưỡng 因nhân 。 一nhất 由do 其kỳ 年niên 少thiếu 壯tráng 。 二nhị 由do 前tiền 生sanh 串xuyến 習tập 。 三tam 由do 現hiện 法pháp 數số 習tập 。

復phục 次thứ 由do 五ngũ 種chủng 相tướng 。 當đương 知tri 涅Niết 槃Bàn 是thị 內nội 證chứng 法pháp 。 謂vị 離ly 信tín 故cố 。 乃nãi 至chí 離ly 見kiến 審thẩm 察sát 忍nhẫn 故cố 。 如như 前tiền 應ưng 知tri 。 謂vị 現hiện 法pháp 中trung 於ư 內nội 各các 別biệt 。 內nội 外ngoại 增tăng 上thượng 所sở 生sanh 雜tạp 染nhiễm 。 如như 實thật 了liễu 知tri 。 有hữu 及cập 非phi 有hữu 。

復phục 次thứ 由do 三tam 因nhân 緣duyên 。 顯hiển 示thị 諸chư 佛Phật 。 無vô 上thượng 菩Bồ 提Đề 。 一nhất 者giả 覺giác 了liễu 一nhất 切thiết 境cảnh 故cố 。 二nhị 者giả 覺giác 了liễu 有hữu 及cập 非phi 有hữu 如như 實thật 事sự 故cố 。 三tam 者giả 覺giác 了liễu 染nhiễm 淨tịnh 二nhị 品phẩm 。 一nhất 切thiết 法Pháp 故cố 。 是thị 故cố 他tha 於ư 如như 是thị 三tam 處xứ 。 請thỉnh 問vấn 世Thế 尊Tôn 。

復phục 次thứ 諸chư 有hữu 為vi 法pháp 。 俱câu 有hữu 轉chuyển 時thời 。 令linh 心tâm 迷mê 亂loạn 。 能năng 令linh 於ư 相tương/tướng 邪tà 取thủ 分phân 別biệt 。 是thị 故cố 如Như 來Lai 。 為vì 諸chư 弟đệ 子tử 。 分phân 別biệt 開khai 示thị 。 令linh 於ư 彼bỉ 相tương/tướng 決quyết 定định 悟ngộ 入nhập 。 為vi 欲dục 了liễu 知tri 真chân 實thật 相tương/tướng 故cố 。 又hựu 為vi 於ư 自tự 無vô 欺khi 誑cuống 故cố 。 又hựu 為vi 於ư 他tha 坦thản 然nhiên 無vô 畏úy 正chánh 記ký 別biệt 故cố 。

復phục 次thứ 諸chư 出xuất 家gia 者giả 。 棄khí 捨xả 所sở 學học 。 增tăng 上thượng 力lực 故cố 。 當đương 知tri 安an 立lập 顧cố 戀luyến 境cảnh 界giới 。 又hựu 出xuất 家gia 者giả 。 毀hủy 犯phạm 尸thi 羅la 。 增tăng 上thượng 力lực 故cố 。 當đương 知tri 安an 立lập 未vị 出xuất 家gia 者giả 。 棄khí 背bội 趣thú 入nhập 心tâm 株chu 覆phú 事sự 。 遠viễn 離ly 慚tàm 愧quý 故cố 。 一nhất 向hướng 愛ái 味vị 故cố 。 若nhược 堅kiên 執chấp 取thủ 。 所sở 緣duyên 境cảnh 界giới 。 當đương 知tri 彼bỉ 名danh 最tối 極cực 愛ái 味vị 。 由do 是thị 因nhân 緣duyên 。 於ư 修tu 上thượng 品phẩm 諸chư 善thiện 業nghiệp 中trung 。 為vi 心tâm 株chu 杌ngột 是thị 不bất 調điều 柔nhu 。 無vô 堪kham 能năng 義nghĩa 。 又hựu 即tức 由do 此thử 。 增tăng 上thượng 力lực 故cố 。 行hành 諸chư 惡ác 行hành 。 內nội 懷hoài 隱ẩn 匿nặc 所sở 造tạo 眾chúng 惡ác 故cố 。 生sanh 其kỳ 覆phú 。 如như 是thị 一nhất 切thiết 。 略lược 攝nhiếp 為vi 一nhất 。 說thuyết 名danh 於ư 境cảnh 最tối 極cực 愛ái 味vị 心tâm 株chu 覆phú 事sự 。

復phục 次thứ 若nhược 於ư 諸chư 根căn 無vô 護hộ 行hành 者giả 。 由do 樂nhạo 聽thính 聞văn 不bất 正Chánh 法Pháp 故cố 。 便tiện 生sanh 無vô 明minh 觸xúc 所sở 生sanh 起khởi 染nhiễm 污ô 作tác 意ý 。 即tức 此thử 作tác 意ý 。 增tăng 上thượng 力lực 故cố 。 於ư 當đương 來lai 世thế 。 諸chư 處xứ 生sanh 起khởi 。 所sở 有hữu 過quá 患hoạn 。 不bất 如như 實thật 知tri 。 不bất 如như 實thật 知tri 。 彼bỉ 過quá 患hoạn 故cố 。 便tiện 起khởi 希hy 求cầu 。 希hy 求cầu 彼bỉ 故cố 。 造tạo 作tác 增tăng 長trưởng 。 彼bỉ 相tương 應ứng 業nghiệp 。 造tạo 作tác 增tăng 長trưởng 。 相tương 應ứng 業nghiệp 故cố 。 於ư 當đương 來lai 世thế 。 六lục 處xứ 生sanh 起khởi 。 如như 是thị 名danh 為vi 。 順thuận 次thứ 道Đạo 理lý 。 逆nghịch 次thứ 第đệ 者giả 。 謂vị 彼bỉ 六lục 處xứ 。 以dĩ 業nghiệp 為vi 因nhân 。 業nghiệp 愛ái 為vi 因nhân 。 愛ái 復phục 用dụng 彼bỉ 。 無vô 明minh 為vi 因nhân 。 無vô 明minh 復phục 用dụng 不bất 如như 正chánh 理lý 。 作tác 意ý 為vi 因nhân 。 不bất 正chánh 作tác 意ý 復phục 用dụng 無vô 明minh 觸xúc 為vi 其kỳ 因nhân 。 又hựu 於ư 此thử 中trung 。 先tiên 所sở 造tạo 業nghiệp 。 是thị 現hiện 法pháp 受thọ 六lục 處xứ 之chi 因nhân 。 現hiện 法pháp 造tạo 業nghiệp 。 是thị 次thứ 生sanh 受thọ 六lục 處xứ 之chi 緣duyên 。 或hoặc 是thị 後hậu 受thọ 六lục 處xứ 由do 藉tạ 。 愛ái 等đẳng 業nghiệp 等đẳng 。 隨tùy 其kỳ 所sở 應ứng 。 當đương 知tri 亦diệc 爾nhĩ 。

復phục 次thứ 由do 二nhị 因nhân 緣duyên 。 後hậu 有hữu 生sanh 起khởi 。 一nhất 後hậu 有hữu 業nghiệp 。 二nhị 後hậu 有hữu 愛ái 。 而nhi 但đãn 說thuyết 言ngôn 諸chư 有hữu 情tình 類loại 。 隨tùy 業nghiệp 而nhi 行hành 。 不bất 言ngôn 隨tùy 愛ái 。

何hà 以dĩ 故cố 。 略lược 有hữu 三tam 愛ái 。 一nhất 者giả 欲dục 愛ái 。 二nhị 者giả 色sắc 愛ái 。 三tam 無vô 色sắc 愛ái 。 此thử 中trung 欲dục 愛ái 。 是thị 不bất 善thiện 者giả 雖tuy 有hữu 異dị 熟thục 。 然nhiên 若nhược 不bất 起khởi 。 惡ác 不bất 善thiện 業nghiệp 。 終chung 不bất 能năng 與dữ 惡ác 趣thú 異dị 熟thục 。 若nhược 欲dục 界giới 愛ái 。 於ư 無vô 明minh 觸xúc 。 所sở 生sanh 諸chư 受thọ 。 起khởi 希hy 求cầu 時thời 。 於ư 可khả 愛ái 境cảnh 發phát 生sanh 貪tham 欲dục 。 於ư 可khả 憎tăng 境cảnh 發phát 生sanh 瞋sân 恚khuể 。 於ư 可khả 迷mê 境cảnh 發phát 生sanh 愚ngu 癡si 。 由do 此thử 三tam 種chủng 增tăng 上thượng 力lực 故cố 。 行hành 不bất 善thiện 業nghiệp 。 由do 此thử 業nghiệp 故cố 。 生sanh 諸chư 惡ác 趣thú 。 非phi 但đãn 由do 彼bỉ 貪tham 瞋sân 癡si 纏triền 定định 墮đọa 惡ác 趣thú 。 然nhiên 即tức 此thử 愛ái 於ư 所sở 造tạo 業nghiệp 異dị 熟thục 生sanh 時thời 。 能năng 為vi 助trợ 伴bạn 。 又hựu 由do 希hy 求cầu 可khả 愛ái 境cảnh 界giới 。 增tăng 上thượng 力lực 故cố 。 修tu 行hành 善thiện 行hành 。 身thân 語ngữ 意ý 業nghiệp 。 由do 此thử 為vi 因nhân 。 得đắc 生sanh 善thiện 趣thú 。 此thử 中trung 可khả 愛ái 諸chư 異dị 熟thục 果quả 。 但đãn 應ứng 用dụng 業nghiệp 為vi 引dẫn 生sanh 因nhân 。 非phi 染nhiễm 性tánh 愛ái 。 又hựu 若nhược 此thử 愛ái 色sắc 無vô 色sắc 繫hệ 。 雖tuy 非phi 不bất 善thiện 。 然nhiên 是thị 染nhiễm 污ô 。 一nhất 切thiết 皆giai 非phi 有hữu 異dị 熟thục 果quả 。 又hựu 即tức 由do 此thử 色sắc 無vô 色sắc 愛ái 。 名danh 有hữu 愛ái 者giả 。 彼bỉ 由do 聽thính 聞văn 正Chánh 法Pháp 因nhân 故cố 。 於ư 其kỳ 欲dục 界giới 觀quán 麁thô 鄙bỉ 相tương/tướng 證chứng 得đắc 明minh 觸xúc 而nhi 生sanh 世thế 間gian 如như 理lý 作tác 意ý 。 相tương 應ứng 諸chư 受thọ 。 調điều 伏phục 欲dục 界giới 。 貪tham 瞋sân 癡si 等đẳng 。 造tạo 修tu 所sở 成thành 善thiện 有hữu 漏lậu 業nghiệp 。 由do 於ư 此thử 間gian 造tạo 彼bỉ 業nghiệp 故cố 。 當đương 得đắc 生sanh 彼bỉ 。 不bất 由do 於ư 彼bỉ 染nhiễm 污ô 性tánh 愛ái 。 然nhiên 即tức 此thử 愛ái 於ư 所sở 造tạo 業nghiệp 。 異dị 熟thục 生sanh 時thời 。 能năng 為vi 助trợ 伴bạn 。 是thị 故cố 但đãn 說thuyết 。 諸chư 有hữu 情tình 類loại 。 隨tùy 業nghiệp 而nhi 行hành 。 不bất 言ngôn 隨tùy 愛ái 。

復phục 次thứ 於ư 外ngoại 事sự 中trung 。 世thế 間gian 假giả 名danh 增tăng 上thượng 力lực 故cố 。 亦diệc 說thuyết 有hữu 果quả 及cập 有hữu 受thọ 者giả 。 彼bỉ 或hoặc 時thời 空không 世thế 現hiện 可khả 得đắc 。 或hoặc 時thời 不bất 空không 。 如như 果quả 受thọ 者giả 。 因nhân 與dữ 作tác 者giả 。 當đương 知tri 亦diệc 爾nhĩ 。 如như 是thị 名danh 為vi 。 世thế 俗tục 諦đế 空không 。 非phi 勝thắng 義nghĩa 空không 。 若nhược 說thuyết 恆hằng 時thời 一nhất 切thiết 諸chư 行hành 。 唯duy 有hữu 因nhân 果quả 。 都đô 無vô 受thọ 者giả 及cập 與dữ 作tác 者giả 。 當đương 知tri 是thị 名danh 。 勝thắng 義nghĩa 諦đế 空không 。 應ưng 知tri 此thử 空không 復phục 有hữu 七thất 種chủng 。 一nhất 後hậu 際tế 空không 。 二nhị 前tiền 際tế 空không 。 三tam 中trung 際tế 空không 。 四tứ 常thường 空không 。 五ngũ 我ngã 空không 。 六lục 受thọ 者giả 空không 。 七thất 作tác 者giả 空không 。 當đương 知tri 此thử 中trung 。 無vô 有hữu 諸chư 行hành 。 於ư 未vị 來lai 世thế 。 實thật 有hữu 行hành 聚tụ 自tự 性tánh 安an 立lập 諸chư 行hành 生sanh 時thời 。 從tùng 彼bỉ 而nhi 來lai 。 若nhược 有hữu 是thị 事sự 彼bỉ 不bất 應ưng 生sanh 。 於ư 未vị 來lai 世thế 。 諸chư 行hành 自tự 性tánh 已dĩ 實thật 有hữu 故cố 。 又hựu 不bất 應ưng 有hữu 無vô 常thường 可khả 得đắc 。 既ký 有hữu 可khả 得đắc 。 是thị 故cố 當đương 知tri 。 諸chư 行hành 生sanh 時thời 。 無vô 所sở 從tùng 來lai 。 本bổn 無vô 今kim 有hữu 。 是thị 名danh 後hậu 際tế 空không 。 又hựu 無vô 諸chư 行hành 。 於ư 過quá 去khứ 世thế 。 有hữu 實thật 行hạnh 聚tụ 自tự 性tánh 。 安an 立lập 。 已dĩ 生sanh 已dĩ 滅diệt 。 諸chư 行hành 往vãng 彼bỉ 積tích 集tập 而nhi 住trụ 。 若nhược 有hữu 是thị 事sự 。 不bất 應ưng 施thi 設thiết 諸chư 行hành 有hữu 滅diệt 。 過quá 去khứ 行hành 聚tụ 自tự 性tánh 儼nghiễm 然nhiên 常thường 安an 住trụ 故cố 。 若nhược 無vô 有hữu 滅diệt 。 彼bỉ 無vô 常thường 性tánh 應ưng 不bất 可khả 知tri 。 既ký 有hữu 可khả 知tri 。 是thị 故cố 諸chư 行hành 於ư 正chánh 滅diệt 時thời 。 都đô 無vô 所sở 往vãng 積tích 集tập 而nhi 住trụ 。 有hữu 已dĩ 散tán 滅diệt 不bất 待đãi 餘dư 因nhân 。 自tự 然nhiên 滅diệt 壞hoại 。 是thị 名danh 前tiền 際tế 空không 。 又hựu 於ư 剎sát 那na 生sanh 滅diệt 行hành 中trung 。 唯duy 有hữu 諸chư 行hành 暫tạm 時thời 可khả 得đắc 。 其kỳ 中trung 都đô 無vô 餘dư 行hành 可khả 得đắc 。 亦diệc 無vô 別biệt 物vật 。 是thị 名danh 中trung 際tế 空không 。 當đương 知tri 亦diệc 是thị 。 常thường 空không 我ngã 空không 。 以dĩ 無vô 我ngã 故cố 。 果quả 性tánh 諸chư 行hành 空không 無vô 受thọ 者giả 。 因nhân 性tánh 業nghiệp 行hành 空không 無vô 作tác 者giả 。 如như 是thị 名danh 為vi 。 受thọ 者giả 作tác 者giả 二nhị 種chủng 皆giai 空không 。 作tác 者giả 受thọ 者giả 。 無vô 所sở 有hữu 故cố 。 唯duy 有hữu 諸chư 行hành 。 於ư 前tiền 生sanh 滅diệt 。 唯duy 有hữu 諸chư 行hành 。 於ư 後hậu 生sanh 生sanh 。 於ư 中trung 都đô 無vô 捨xả 前tiền 生sanh 者giả 取thủ 後hậu 生sanh 者giả 。 是thị 故cố 說thuyết 言ngôn 。 唯duy 有hữu 諸chư 法pháp 從tùng 眾chúng 緣duyên 生sanh 。 能năng 生sanh 諸chư 法pháp 。 又hựu 一nhất 切thiết 法pháp 。 都đô 無vô 作tác 用dụng 。 無vô 有hữu 少thiểu 法pháp 。 能năng 生sanh 少thiểu 法pháp 。 是thị 故cố 說thuyết 言ngôn 。 此thử 有hữu 故cố 彼bỉ 有hữu 。 此thử 生sanh 故cố 彼bỉ 生sanh 。 但đãn 唯duy 於ư 彼bỉ 。 因nhân 果quả 法pháp 中trung 。 依y 世thế 俗tục 諦đế 假giả 立lập 作tác 用dụng 。 宣tuyên 說thuyết 此thử 法Pháp 。 能năng 生sanh 彼bỉ 法pháp 。

復phục 次thứ 由do 五ngũ 種chủng 相tướng 。 於ư 能năng 順thuận 喜hỷ 。 所sở 緣duyên 境cảnh 界giới 。 隨tùy 順thuận 而nhi 行hành 。 深thâm 心tâm 喜hỷ 樂lạc 。 不bất 如như 正chánh 理lý 。 執chấp 取thủ 其kỳ 相tương/tướng 。 發phát 生sanh 貪tham 欲dục 。 多đa 起khởi 尋tầm 思tư 。 方phương 便tiện 求cầu 覓mịch 。 因nhân 此thử 廣quảng 行hành 福phước 非phi 福phước 行hành 。 如như 能năng 順thuận 喜hỷ 。 所sở 緣duyên 境cảnh 界giới 。 順thuận 憂ưu 順thuận 捨xả 。 所sở 緣duyên 境cảnh 界giới 。 如như 其kỳ 所sở 應ứng 。 當đương 知tri 亦diệc 爾nhĩ 。 其kỳ 差sai 別biệt 者giả 。 於ư 能năng 順thuận 憂ưu 。 所sở 緣duyên 境cảnh 界giới 。 隨tùy 順thuận 而nhi 行hành 。 深thâm 心tâm 厭yếm 惡ác 發phát 生sanh 瞋sân 恚khuể 。 於ư 能năng 順thuận 捨xả 。 所sở 緣duyên 境cảnh 界giới 。 隨tùy 順thuận 而nhi 行hành 。 深thâm 心tâm 愚ngu 昧muội 發phát 生sanh 愚ngu 癡si 。 餘dư 如như 前tiền 說thuyết 。

復phục 次thứ 有hữu 諸chư 苾Bật 芻Sô 。 證chứng 阿A 羅La 漢Hán 。 諸chư 漏lậu 永vĩnh 盡tận 。 於ư 一nhất 切thiết 境cảnh 。 隨tùy 順thuận 而nhi 行hành 。 恆hằng 時thời 不bất 堪kham 。 乃nãi 至chí 失thất 念niệm 。 生sanh 諸chư 煩phiền 惱não 。 是thị 故cố 恆hằng 住trụ 無vô 雜tạp 染nhiễm 住trụ 。 由do 是thị 因nhân 緣duyên 。 說thuyết 名danh 恆hằng 住trụ 。 彼bỉ 隨tùy 行hành 品phẩm 若nhược 喜hỷ 若nhược 憂ưu 。 若nhược 欣hân 若nhược 慼thích 。 諸chư 阿A 羅La 漢Hán 。 皆giai 無vô 所sở 有hữu 。 乃nãi 至chí 善thiện 中trung 亦diệc 無vô 是thị 事sự 。 又hựu 彼bỉ 恆hằng 住trụ 極cực 難nan 行hành 故cố 。 及cập 無vô 罪tội 故cố 。 名danh 為vi 最tối 勝thắng 。 能năng 成thành 就tựu 者giả 極cực 難nan 得đắc 故cố 。 說thuyết 名danh 第đệ 一nhất 。 真chân 實thật 福phước 田điền 。 應ưng 當đương 奉phụng 請thỉnh 。 乃nãi 至chí 廣quảng 說thuyết 。 當đương 知tri 如như 前tiền 。 攝nhiếp 異dị 門môn 分phần/phân 。

復phục 次thứ 於ư 善thiện 說thuyết 法Pháp 。 毘Tỳ 奈Nại 耶Da 中trung 。 應ưng 知tri 大đại 師sư 及cập 弟đệ 子tử 眾chúng 。 各các 由do 二nhị 相tương/tướng 其kỳ 德đức 圓viên 滿mãn 。 云vân 何hà 二nhị 相tương 應ứng 知tri 大đại 師sư 其kỳ 德đức 圓viên 滿mãn 。 謂vị 依y 利lợi 他tha 行hành 。 欲dục 令linh 悟ngộ 入nhập 諸chư 所sở 有hữu 受thọ 皆giai 是thị 苦khổ 故cố 。 說thuyết 受thọ 所sở 依y 。 說thuyết 彼bỉ 因nhân 緣duyên 。 說thuyết 能năng 雜tạp 染nhiễm 所sở 有hữu 隨tùy 行hành 。 說thuyết 所sở 對đối 治trị 及cập 能năng 對đối 治trị 師sư 句cú 安an 立lập 。 說thuyết 一nhất 切thiết 種chủng 究cứu 竟cánh 出xuất 離ly 是thị 名danh 第đệ 一nhất 。 師sư 德đức 圓viên 滿mãn 。 又hựu 依y 自tự 利lợi 行hành 。 宣tuyên 說thuyết 不bất 共cộng 三tam 種chủng 念niệm 住trụ 無vô 雜tạp 染nhiễm 住trụ 。 是thị 名danh 第đệ 二nhị 。 師sư 德đức 圓viên 滿mãn 。 云vân 何hà 二nhị 相tương 應ứng 知tri 弟đệ 子tử 其kỳ 德đức 圓viên 滿mãn 。 謂vị 於ư 如Như 來Lai 。 無vô 量lượng 法pháp 教giáo 。 能năng 了liễu 知tri 已dĩ 而nhi 未vị 得đắc 到đáo 聞văn 之chi 彼bỉ 岸ngạn 。 若nhược 以dĩ 得đắc 到đáo 其kỳ 彼bỉ 岸ngạn 者giả 。 要yếu 為vi 修tu 行hành 。 法Pháp 隨tùy 法Pháp 行hành 。 證chứng 得đắc 出xuất 離ly 。 非phi 為vi 受thọ 持trì 了liễu 知tri 是thị 已dĩ 。 如như 理lý 修tu 行hành 。 法Pháp 隨tùy 法Pháp 行hành 。 非phi 但đãn 隨tùy 說thuyết 音âm 聲thanh 語ngữ 言ngôn 。 以dĩ 為vi 究cứu 竟cánh 。 是thị 名danh 第đệ 一nhất 。 諸chư 弟đệ 子tử 眾chúng 。 其kỳ 德đức 圓viên 滿mãn 。 如như 是thị 修tu 行hành 。 法Pháp 隨tùy 法Pháp 行hành 。 不bất 以dĩ 下hạ 劣liệt 而nhi 生sanh 喜hỷ 足túc 。 要yếu 當đương 往vãng 趣thú 賢hiền 敏mẫn 丈trượng 夫phu 所sở 趣thú 之chi 地địa 。 定định 當đương 獲hoạch 得đắc 彼bỉ 所sở 應ưng 得đắc 。 是thị 名danh 第đệ 二nhị 。 諸chư 弟đệ 子tử 眾chúng 。 其kỳ 德đức 圓viên 滿mãn 。

復phục 次thứ 於ư 善thiện 說thuyết 法Pháp 。 毘tỳ 柰nại 耶da 中trung 。 復phục 由do 三tam 相tương/tướng 。 應ưng 知tri 大đại 師sư 其kỳ 德đức 圓viên 滿mãn 。 又hựu 由do 二nhị 相tương/tướng 。 應ưng 知tri 弟đệ 子tử 其kỳ 德đức 圓viên 滿mãn 。 云vân 何hà 三tam 相tương 應ứng 知tri 大đại 師sư 其kỳ 德đức 圓viên 滿mãn 。 謂vị 佛Phật 世Thế 尊Tôn 。 為vì 諸chư 弟đệ 子tử 。 最tối 初sơ 施thi 設thiết 遠viễn 離ly 二nhị 邊biên 中trung 道đạo 正chánh 行hạnh 。 是thị 名danh 第đệ 一nhất 。 師sư 德đức 圓viên 滿mãn 。 又hựu 於ư 聖thánh 教giáo 未vị 生sanh 信tín 者giả 。 有hữu 毀hủy 犯phạm 者giả 。 以dĩ 正chánh 方phương 便tiện 。 令linh 入nhập 聖thánh 教giáo 。 離ly 諸chư 毀hủy 犯phạm 。 是thị 名danh 第đệ 二nhị 。 師sư 德đức 圓viên 滿mãn 。 又hựu 於ư 聖thánh 教giáo 已dĩ 得đắc 入nhập 者giả 。 由do 四tứ 法pháp 攝nhiếp 正chánh 攝nhiếp 受thọ 之chi 。 是thị 名danh 第đệ 三tam 。 師sư 德đức 圓viên 滿mãn 。 云vân 何hà 名danh 為vi 四tứ 種chủng 法pháp 攝nhiếp 。 一nhất 於ư 祕bí 密mật 以dĩ 其kỳ 如như 法Pháp 閑nhàn 靜tĩnh 教giáo 授thọ 。 而nhi 教giáo 授thọ 之chi 。 不bất 以dĩ 非phi 法pháp 。 二nhị 於ư 違vi 犯phạm 以dĩ 其kỳ 如như 法Pháp 苦khổ 切thiết 語ngữ 言ngôn 。 現hiện 前tiền 呵ha 擯bấn 。 非phi 不bất 如như 法Pháp 。 三tam 於ư 尋tầm 思tư 依y 止chỉ 耽đam 嗜thị 。 教giáo 令linh 於ư 內nội 勤cần 修tu 寂tịch 靜tĩnh 。 四tứ 令linh 時thời 時thời 。 聽thính 聞văn 正Chánh 法Pháp 。 常thường 無vô 懈giải 廢phế 。 又hựu 令linh 遠viễn 離ly 相tương 似tự 正Chánh 法Pháp 。 及cập 令linh 對đối 治trị 棄khí 捨xả 正chánh 行hạnh 。 當đương 知tri 即tức 是thị 。 於ư 其kỳ 祕bí 密mật 。 能năng 引dẫn 如như 法Pháp 閑nhàn 靜tĩnh 教giáo 授thọ 。 於ư 實thật 毀hủy 犯phạm 。 若nhược 正chánh 了liễu 知tri 。 要yếu 當đương 呵ha 擯bấn 。 方phương 調điều 伏phục 者giả 。 以dĩ 如như 法Pháp 言ngôn 現hiện 前tiền 呵ha 擯bấn 。 心tâm 無vô 雜tạp 染nhiễm 。 於ư 尋tầm 思tư 者giả 。 方phương 便tiện 令linh 其kỳ 。 易dị 得đắc 決quyết 了liễu 。 於ư 諸chư 流lưu 蕩đãng 五ngũ 妙diệu 欲dục 者giả 。 示thị 其kỳ 過quá 患hoạn 令linh 生sanh 厭yếm 離ly 。 漸tiệm 次thứ 修tu 學học 。 乃nãi 至chí 證chứng 入nhập 。 第đệ 四tứ 靜tĩnh 慮lự 。 所sở 有hữu 尋tầm 思tư 。 依y 止chỉ 耽đam 嗜thị 方phương 能năng 於ư 內nội 。 究cứu 竟cánh 寂tịch 靜tĩnh 。 自tự 令linh 無vô 惱não 。 令linh 他tha 攝nhiếp 取thủ 。 當đương 知tri 是thị 名danh 。 於ư 時thời 時thời 間gian 。 聽thính 聞văn 正Chánh 法Pháp 。 常thường 無vô 懈giải 廢phế 。 云vân 何hà 二nhị 相tương/tướng 諸chư 弟đệ 子tử 眾chúng 。 其kỳ 德đức 圓viên 滿mãn 。 謂vị 諸chư 弟đệ 子tử 。 最tối 初sơ 忍nhẫn 受thọ 大đại 師sư 所sở 見kiến 。 謂vị 諸chư 法pháp 中trung 。 空không 無vô 我ngã 見kiến 。 由do 是thị 因nhân 緣duyên 。 於ư 諸chư 法pháp 中trung 。 不bất 增tăng 益ích 我ngã 起khởi 邪tà 執chấp 著trước 。 亦diệc 不bất 毀hủy 壞hoại 。 世thế 俗tục 道Đạo 理lý 。 勝thắng 意ý 樂nhạo/nhạc/lạc 故cố 無vô 所sở 隨tùy 從tùng 。 隨tùy 言ngôn 說thuyết 故cố 亦diệc 不bất 遠viễn 離ly 。 是thị 名danh 第đệ 一nhất 。 諸chư 弟đệ 子tử 眾chúng 。 其kỳ 德đức 圓viên 滿mãn 。 又hựu 彼bỉ 於ư 見kiến 既ký 忍nhẫn 受thọ 已dĩ 。 能năng 正chánh 修tu 行hành 。 法Pháp 隨tùy 法Pháp 行hành 。 由do 四tứ 法pháp 攝nhiếp 所sở 攝nhiếp 受thọ 時thời 。 若nhược 彼bỉ 諸chư 法pháp 。 有hữu 苦khổ 有hữu 害hại 。 如như 實thật 了liễu 知tri 。 能năng 速tốc 斷đoạn 滅diệt 。 若nhược 彼bỉ 諸chư 法pháp 。 無vô 苦khổ 無vô 害hại 。 如như 實thật 了liễu 知tri 。 能năng 速tốc 作tác 證chứng 。 是thị 名danh 第đệ 二nhị 。 諸chư 弟đệ 子tử 眾chúng 。 其kỳ 德đức 圓viên 滿mãn 。 如như 是thị 大đại 師sư 。 及cập 弟đệ 子tử 眾chúng 。 之chi 所sở 攝nhiếp 受thọ 。 諸chư 佛Phật 聖thánh 教giáo 。 當đương 知tri 一nhất 向hướng 無vô 染nhiễm 清thanh 淨tịnh 。 諸chư 聰thông 慧tuệ 者giả 。 之chi 所sở 歸quy 趣thú 。

瑜Du 伽Già 師Sư 地Địa 論Luận 卷quyển 第đệ 九cửu 十thập 二nhị