瑜Du 伽Già 師Sư 地Địa 論Luận
Quyển 90
彌Di 勒Lặc 菩Bồ 薩Tát 說Thuyết 唐Đường 玄Huyền 奘Tráng 譯Dịch
瑜Du 伽Già 師Sư 地Địa 論Luận 卷quyển 第đệ 九cửu 十thập
彌Di 勒Lặc 菩Bồ 薩Tát 說thuyết
三Tam 藏Tạng 法Pháp 師sư 玄huyền 奘tráng 奉phụng 。 詔chiếu 譯dịch 攝nhiếp 事sự 分phần/phân 中trung 契Khế 經Kinh 事sự 處xứ 擇trạch 攝nhiếp 第đệ 二nhị 之chi 二nhị 。
復phục 次thứ 嗢ốt 拕tha 南nam 曰viết 。
五ngũ 二nhị 與dữ 十thập 三tam 。 四tứ 業nghiệp 為vi 最tối 後hậu 。
有hữu 二nhị 種chủng 業nghiệp 。 一nhất 者giả 重trọng 業nghiệp 。 二nhị 者giả 輕khinh 業nghiệp 。
復phục 有hữu 二nhị 業nghiệp 。 一nhất 者giả 增tăng 進tiến 業nghiệp 。 二nhị 者giả 不bất 增tăng 進tiến 業nghiệp 。
復phục 有hữu 二nhị 業nghiệp 。 一nhất 者giả 故cố 思tư 所sở 造tạo 業nghiệp 。 二nhị 者giả 非phi 故cố 思tư 所sở 造tạo 業nghiệp 。
復phục 有hữu 二nhị 業nghiệp 。 一nhất 者giả 定định 所sở 受thọ 業nghiệp 。 二nhị 者giả 不bất 定định 所sở 受thọ 業nghiệp 。
復phục 有hữu 二nhị 業nghiệp 。 一nhất 者giả 異dị 熟thục 已dĩ 熟thục 業nghiệp 。 二nhị 者giả 異dị 熟thục 未vị 熟thục 業nghiệp 。
有hữu 三tam 種chủng 業nghiệp 。 謂vị 善thiện 業nghiệp 。 不bất 善thiện 業nghiệp 。 無vô 記ký 業nghiệp 。
復phục 有hữu 三tam 業nghiệp 。 謂vị 順thuận 樂nhạo/nhạc/lạc 受thọ 業nghiệp 。 順thuận 苦khổ 受thọ 業nghiệp 。 順thuận 不bất 苦khổ 不bất 樂lạc 受thọ 業nghiệp 。
復phục 有hữu 三tam 業nghiệp 。 謂vị 順thuận 現hiện 法pháp 受thọ 業nghiệp 。 順thuận 生sanh 受thọ 業nghiệp 。 順thuận 後hậu 受thọ 業nghiệp 。
復phục 有hữu 三tam 業nghiệp 。 謂vị 學học 業nghiệp 。 無Vô 學Học 業nghiệp 。 非phi 學học 非phi 無Vô 學Học 業nghiệp 。
復phục 有hữu 三tam 業nghiệp 。 謂vị 見kiến 所sở 斷đoạn 業nghiệp 。 修tu 所sở 斷đoạn 業nghiệp 。 無vô 斷đoạn 業nghiệp 。
復phục 有hữu 三tam 業nghiệp 。 謂vị 三tam 曲khúc 業nghiệp 。 即tức 身thân 曲khúc 等đẳng 。
復phục 有hữu 三tam 業nghiệp 。 謂vị 三tam 穢uế 業nghiệp 。 即tức 身thân 穢uế 等đẳng 。
復phục 有hữu 三tam 業nghiệp 。 謂vị 三tam 濁trược 業nghiệp 。 即tức 身thân 濁trược 等đẳng 。
復phục 有hữu 三tam 業nghiệp 。 謂vị 三tam 淨tịnh 業nghiệp 。 即tức 身thân 淨tịnh 等đẳng 。
復phục 有hữu 三tam 業nghiệp 。 謂vị 三tam 默mặc 然nhiên 業nghiệp 。 即tức 身thân 默mặc 然nhiên 等đẳng 。
有hữu 四tứ 種chủng 業nghiệp 。 一nhất 黑hắc 黑hắc 異dị 熟thục 業nghiệp 。 二nhị 白bạch 白bạch 異dị 熟thục 業nghiệp 。 三tam 黑hắc 白bạch 黑hắc 白bạch 異dị 熟thục 業nghiệp 。 四tứ 不bất 黑hắc 不bất 白bạch 無vô 異dị 熟thục 業nghiệp 。 能năng 盡tận 諸chư 業nghiệp 。 當đương 知tri 此thử 中trung 。 由do 三tam 因nhân 緣duyên 。 令linh 業nghiệp 成thành 重trọng/trùng 。 一nhất 由do 意ý 樂nhạo/nhạc/lạc 故cố 。 二nhị 由do 加gia 行hành 故cố 。 三tam 由do 田điền 故cố 。 由do 意ý 樂nhạo/nhạc/lạc 者giả 。 謂vị 由do 猛mãnh 利lợi 纏triền 等đẳng 所sở 作tác 。 於ư 同đồng 法pháp 者giả 。 見kiến 已dĩ 歡hoan 喜hỷ 。 於ư 彼bỉ 隨tùy 法pháp 多đa 隨tùy 尋tầm 思tư 。 多đa 隨tùy 伺tứ 察sát 。 如như 是thị 名danh 為vi 。 由do 意ý 樂nhạo/nhạc/lạc 故cố 令linh 業nghiệp 成thành 重trọng/trùng 。 由do 加gia 行hành 者giả 。 謂vị 於ư 彼bỉ 業nghiệp 無vô 間gian 所sở 作tác 。 殷ân 重trọng 所sở 作tác 。 長trường 時thời 積tích 集tập 。 又hựu 於ư 其kỳ 中trung 。 勸khuyến 他tha 令linh 作tác 。 又hựu 即tức 於ư 彼bỉ 。 稱xưng 揚dương 讚tán 歎thán 。 如như 是thị 名danh 為vi 。 由do 加gia 行hành 故cố 令linh 業nghiệp 成thành 重trọng/trùng 。 由do 田điền 故cố 者giả 。 謂vị 諸chư 有hữu 情tình 。 於ư 己kỷ 有hữu 恩ân 。 若nhược 住trụ 正chánh 行hạnh 及cập 正chánh 行hạnh 果quả 。 於ư 彼bỉ 發phát 起khởi 善thiện 作tác 惡ác 作tác 。 當đương 知tri 此thử 業nghiệp 說thuyết 名danh 為vi 重trọng/trùng 。 與dữ 彼bỉ 相tương 違vi 。 說thuyết 名danh 為vi 輕khinh 。 若nhược 業nghiệp 非phi 是thị 明minh 了liễu 所sở 作tác 。 或hoặc 夢mộng 中trung 作tác 。 或hoặc 由do 無vô 覆phú 無vô 記ký 所sở 作tác 。 或hoặc 不bất 善thiện 作tác 。 尋tầm 復phục 追truy 悔hối 對đối 治trị 攝nhiếp 受thọ 。 又hựu 於ư 一nhất 切thiết 。 清thanh 淨tịnh 相tương 續tục 所sở 有hữu 諸chư 業nghiệp 。 如như 是thị 皆giai 名danh 不bất 增tăng 進tiến 業nghiệp 。 當đương 知tri 異dị 此thử 名danh 增tăng 進tiến 業nghiệp 。 此thử 中trung 故cố 思tư 所sở 造tạo 業nghiệp 者giả 。 謂vị 先tiên 思tư 量lượng 已dĩ 。 隨tùy 尋tầm 思tư 已dĩ 。 隨tùy 伺tứ 察sát 已dĩ 。 而nhi 有hữu 所sở 作tác 。 彼bỉ 或hoặc 錯thác 亂loạn 。 或hoặc 不bất 錯thác 亂loạn 。 其kỳ 錯thác 亂loạn 者giả 。 謂vị 於ư 餘dư 處xứ 思tư 欲dục 殺sát 害hại 。 或hoặc 欲dục 劫kiếp 盜đạo 。 或hoặc 欲dục 別biệt 離ly 。 或hoặc 欲dục 妄vọng 語ngữ 及cập 欺khi 誑cuống 等đẳng 。 如như 是thị 思tư 已dĩ 。 即tức 以dĩ 此thử 想tưởng 別biệt 處xứ 成thành 辦biện 。 當đương 知tri 此thử 中trung 。 由do 意ý 樂nhạo/nhạc/lạc 故cố 。 說thuyết 名danh 為vi 重trọng/trùng 。 不bất 由do 事sự 故cố 說thuyết 名danh 為vi 重trọng/trùng 。 不bất 錯thác 亂loạn 者giả 。 當đương 知tri 其kỳ 相tương/tướng 與dữ 此thử 相tương 違vi 。 若nhược 異dị 此thử 業nghiệp 。 是thị 即tức 名danh 為vi 。 非phi 故cố 思tư 造tạo 。 定định 受thọ 業nghiệp 者giả 。 謂vị 故cố 思tư 所sở 造tạo 重trọng 業nghiệp 。 不bất 定định 受thọ 業nghiệp 者giả 。 謂vị 故cố 思tư 所sở 造tạo 輕khinh 業nghiệp 。 異dị 熟thục 已dĩ 熟thục 業nghiệp 者giả 。 謂vị 已dĩ 與dữ 果quả 業nghiệp 異dị 熟thục 。 未vị 熟thục 業nghiệp 者giả 。 與dữ 此thử 相tương 違vi 。 若nhược 欲dục 證chứng 得đắc 。 阿A 羅La 漢Hán 時thời 。 先tiên 所sở 造tạo 作tác 。 決quyết 定định 受thọ 業nghiệp 。 由do 異dị 熟thục 果quả 。 現hiện 在tại 前tiền 故cố 。 能năng 為vi 障chướng 礙ngại 。 不bất 由do 隨tùy 逐trục 身thân 相tướng 續tục 故cố 。
所sở 以dĩ 者giả 何hà 。 但đãn 由do 彼bỉ 業nghiệp 。 生sanh 不bất 平bình 等đẳng 所sở 依y 身thân 故cố 。 能năng 為vi 障chướng 礙ngại 。 令linh 不bất 能năng 得đắc 阿A 羅La 漢Hán 果Quả 。 若nhược 無vô 生sanh 受thọ 而nhi 有hữu 後hậu 受thọ 。 於ư 所sở 證chứng 得đắc 阿A 羅La 漢Hán 果Quả 。 不bất 能năng 為vi 障chướng 。 然nhiên 彼bỉ 非phi 不bất 是thị 定định 受thọ 業nghiệp 。
何hà 以dĩ 故cố 。 由do 即tức 依y 彼bỉ 煩phiền 惱não 助trợ 伴bạn 及cập 即tức 依y 彼bỉ 諸chư 行hành 相tương 續tục 。 施thi 設thiết 此thử 業nghiệp 為vi 定định 受thọ 故cố 。
復phục 次thứ 由do 二nhị 因nhân 緣duyên 。 建kiến 立lập 善thiện 業nghiệp 。 一nhất 取thủ 愛ái 果quả 故cố 。 二nhị 於ư 所sở 緣duyên 境cảnh 如như 實thật 遍biến 知tri 。 及cập 彼bỉ 果quả 故cố 。 由do 二nhị 因nhân 緣duyên 。 立lập 不bất 善thiện 業nghiệp 。 一nhất 取thủ 非phi 愛ái 果quả 故cố 。 二nhị 於ư 所sở 緣duyên 境cảnh 邪tà 執chấp 著trước 故cố 。 於ư 善thiện 不bất 善thiện 。 二nhị 種chủng 行hành 相tương/tướng 。 不bất 可khả 記ký 故cố 。 立lập 無vô 記ký 業nghiệp 。 順thuận 樂nhạo/nhạc/lạc 受thọ 業nghiệp 者giả 。 謂vị 初sơ 二nhị 三tam 靜tĩnh 慮lự 地địa 繫hệ 。 及cập 欲dục 界giới 繫hệ 所sở 有hữu 善thiện 業nghiệp 。 順thuận 苦khổ 受thọ 業nghiệp 者giả 。 謂vị 能năng 招chiêu 感cảm 惡ác 趣thú 生sanh 業nghiệp 。 生sanh 於ư 餓ngạ 鬼quỷ 及cập 傍bàng 生sanh 中trung 。 先tiên 業nghiệp 為vi 因nhân 。 感cảm 得đắc 樂lạc 受thọ 。 當đương 知tri 此thử 業nghiệp 亦diệc 得đắc 名danh 為vi 。 順thuận 樂nhạo/nhạc/lạc 受thọ 業nghiệp 。 順thuận 不bất 苦khổ 不bất 樂lạc 受thọ 業nghiệp 者giả 。 謂vị 第đệ 四tứ 靜tĩnh 慮lự 。 及cập 上thượng 地địa 等đẳng 。 諸chư 所sở 有hữu 業nghiệp 。 唯duy 除trừ 那na 落lạc 迦ca 於ư 所sở 餘dư 處xứ 。 當đương 知tri 皆giai 得đắc 苦khổ 樂lạc 雜tạp 受thọ 。 即tức 由do 彼bỉ 業nghiệp 增tăng 上thượng 力lực 故cố 。 令linh 此thử 依y 身thân 苦khổ 樂lạc 雜tạp 住trụ 。 不bất 相tương 妨phương 礙ngại 。 順thuận 現hiện 法pháp 受thọ 業nghiệp 者giả 。 謂vị 由do 如như 是thị 相tướng 狀trạng 。 意ý 樂nhạo/nhạc/lạc 所sở 作tác 諸chư 業nghiệp 。 若nhược 由do 如như 是thị 相tướng 狀trạng 加gia 行hành 。 謂vị 事sự 加gia 行hành 。 或hoặc 身thân 加gia 行hành 。 或hoặc 語ngữ 加gia 行hành 所sở 作tác 諸chư 業nghiệp 。 若nhược 由do 如như 是thị 相tướng 狀trạng 。 良lương 田điền 所sở 作tác 諸chư 業nghiệp 。 於ư 現hiện 法Pháp 中trung 。 異dị 熟thục 成thành 熟thục 。 如như 是thị 名danh 為vi 。 順thuận 現hiện 法pháp 受thọ 業nghiệp 。 若nhược 所sở 作tác 業nghiệp 。 於ư 現hiện 法Pháp 中trung 。 異dị 熟thục 未vị 熟thục 。 於ư 次thứ 生sanh 中trung 。 當đương 生sanh 異dị 熟thục 。 如như 是thị 名danh 為vi 。 順thuận 生sanh 受thọ 業nghiệp 。 若nhược 所sở 作tác 業nghiệp 。 現hiện 法pháp 次thứ 生sanh 異dị 熟thục 未vị 熟thục 。 從tùng 此thử 已dĩ 後hậu 。 異dị 熟thục 方phương 熟thục 。 當đương 知tri 是thị 名danh 。 順thuận 後hậu 受thọ 業nghiệp 。 有hữu 學học 業nghiệp 者giả 。 謂vị 聖thánh 弟đệ 子tử 於ư 時thời 時thời 間gian 。 依y 增tăng 上thượng 戒giới 。 依y 增tăng 上thượng 心tâm 。 依y 增tăng 上thượng 慧tuệ 。 修tu 學học 無vô 漏lậu 。 及cập 此thử 後hậu 得đắc 善thiện 有hữu 漏lậu 業nghiệp 。 名danh 有hữu 學học 業nghiệp 。 無Vô 學Học 業nghiệp 者giả 。 謂vị 於ư 一nhất 切thiết 。 阿A 羅La 漢Hán 等đẳng 。 身thân 相tướng 續tục 中trung 。 隨tùy 應ứng 諸chư 業nghiệp 。 此thử 餘dư 諸chư 業nghiệp 。 是thị 名danh 非phi 學học 非phi 無Vô 學Học 業nghiệp 。 若nhược 見kiến 所sở 斷đoạn 煩phiền 惱não 相tương 應ứng 。 若nhược 此thử 所sở 發phát 思tư 等đẳng 諸chư 業nghiệp 。 一nhất 切thiết 能năng 往vãng 。 諸chư 惡ác 趣thú 業nghiệp 。 此thử 等đẳng 皆giai 名danh 。 見kiến 所sở 斷đoạn 業nghiệp 。 若nhược 修tu 所sở 斷đoạn 煩phiền 惱não 相tương 應ứng 。 及cập 此thử 所sở 發phát 思tư 等đẳng 諸chư 業nghiệp 。 如như 是thị 皆giai 名danh 修tu 所sở 斷đoạn 業nghiệp 。 無vô 斷đoạn 業nghiệp 者giả 。 所sở 謂vị 一nhất 切thiết 。 有Hữu 學Học 無Vô 學Học 。 出xuất 世thế 間gian 業nghiệp 。 當đương 知tri 此thử 中trung 。 由do 三tam 種chủng 相tương/tướng 。 故cố 思tư 所sở 造tạo 諸chư 不bất 善thiện 業nghiệp 。 即tức 於ư 現hiện 法pháp 作tác 增tăng 長trưởng 已dĩ 。 還hoàn 復phục 除trừ 斷đoạn 。 何hà 等đẳng 為vi 三tam 。
一nhất 現hiện 法pháp 斷đoạn 故cố 。 二nhị 生sanh 斷đoạn 故cố 。 三tam 後hậu 斷đoạn 故cố 。 現hiện 法pháp 斷đoạn 者giả 。 謂vị 如như 有hữu 一nhất 。 於ư 現hiện 法Pháp 中trung 。 故cố 思tư 造tạo 業nghiệp 。 作tác 增tăng 長trưởng 已dĩ 。 尋tầm 復phục 厭yếm 離ly 。 於ư 其kỳ 所sở 作tác 受thọ 厭yếm 離ly 故cố 。 此thử 是thị 異dị 生sanh 未vị 得đắc 離ly 欲dục 。 住trụ 此thử 命mạng 終chung 。 而nhi 未vị 能năng 令linh 。 於ư 次thứ 生sanh 位vị 。 不bất 造tạo 彼bỉ 業nghiệp 。 不bất 受thọ 異dị 熟thục 。 亦diệc 未vị 能năng 令linh 於ư 其kỳ 後hậu 位vị 。 無vô 有hữu 是thị 事sự 。 於ư 現hiện 法Pháp 中trung 。 亦diệc 未vị 一nhất 向hướng 能năng 令linh 不bất 造tạo 。 生sanh 斷đoạn 故cố 者giả 。 謂vị 復phục 有hữu 一nhất 。 受thọ 厭yếm 離ly 已dĩ 。 雖tuy 是thị 異dị 生sanh 。 而nhi 於ư 欲dục 界giới 已dĩ 得đắc 離ly 欲dục 。 住trụ 此thử 命mạng 終chung 彼bỉ 於ư 現hiện 法pháp 。 更cánh 不bất 造tạo 作tác 。 尚thượng 於ư 次thứ 生sanh 不bất 受thọ 異dị 熟thục 。 況huống 復phục 生sanh 已dĩ 。 當đương 有hữu 所sở 作tác 。 然nhiên 未vị 解giải 脫thoát 後hậu 位vị 作tác 業nghiệp 。 及cập 受thọ 異dị 熟thục 。 後hậu 斷đoạn 故cố 者giả 。 謂vị 復phục 有hữu 一nhất 。 雖tuy 是thị 有hữu 學học 。 而nhi 於ư 欲dục 界giới 未vị 得đắc 離ly 欲dục 。 受thọ 厭yếm 離ly 已dĩ 。 獲hoạch 得đắc 最tối 初sơ 或hoặc 復phục 第đệ 二nhị 沙Sa 門Môn 果quả 。 證chứng 彼bỉ 作tác 是thị 念niệm 。 凡phàm 我ngã 所sở 有hữu 。 由do 多đa 麁thô 重trọng 。 由do 多đa 熱nhiệt 惱não 。 唯duy 應ưng 棄khí 捨xả 可khả 厭yếm 賤tiện 。 身thân 所sở 作tác 惡ác 業nghiệp 。 願nguyện 於ư 現hiện 法pháp 。 一nhất 切thiết 皆giai 受thọ 。 或hoặc 我ngã 所sở 有hữu 現hiện 法pháp 受thọ 業nghiệp 。 若nhược 苦khổ 若nhược 樂lạc 。 皆giai 願nguyện 與dữ 彼bỉ 俱câu 時thời 而nhi 受thọ 。 勿vật 復phục 令linh 我ngã 。 當đương 於ư 生sanh 位vị 。 或hoặc 於ư 後hậu 位vị 受thọ 彼bỉ 異dị 熟thục 。 如như 是thị 正chánh 心tâm 。 發phát 誓thệ 願nguyện 已dĩ 。 為vì 斷đoạn 彼bỉ 故cố 。 復phục 修tu 無vô 量lượng 。 以dĩ 奢xa 摩ma 他tha 品phẩm 定định 所sở 攝nhiếp 正chánh 起khởi 加gia 行hành 。 為vi 令linh 能năng 起khởi 彼bỉ 業nghiệp 因nhân 緣duyên 。 究cứu 竟cánh 盡tận 故cố 。 及cập 為vi 進tiến 趣thú 離ly 欲dục 愛ái 故cố 。 當đương 知tri 此thử 中trung 。 或hoặc 瞋sân 意ý 樂nhạo/nhạc/lạc 。 或hoặc 害hại 意ý 樂nhạo/nhạc/lạc 。 或hoặc 嫉tật 妬đố 性tánh 。 或hoặc 可khả 愛ái 事sự 。 深thâm 生sanh 染nhiễm 著trước 。 由do 此thử 為vi 因nhân 。 於ư 諸chư 有hữu 情tình 。 發phát 起khởi 邪tà 行hành 。 謂vị 身thân 語ngữ 意ý 所sở 發phát 惡ác 業nghiệp 。 種chủng 種chủng 惡ác 事sự 。 若nhược 有hữu 為vi 欲dục 對đối 治trị 如như 是thị 能năng 起khởi 四tứ 種chủng 惡ác 業nghiệp 因nhân 緣duyên 。 修tu 四tứ 無vô 量lượng 。 勝thắng 三tam 摩ma 地địa 。 彼bỉ 乃nãi 至chí 於ư 少thiểu 男nam 少thiểu 女nữ 無vô 處xứ 無vô 容dung 。 暫tạm 更cánh 發phát 起khởi 作tác 惡ác 業nghiệp 思tư 。 是thị 故cố 彼bỉ 修tu 如như 是thị 加gia 行hành 。 能năng 盡tận 所sở 有hữu 惡ác 業nghiệp 因nhân 緣duyên 。 當đương 知tri 如như 是thị 。 正chánh 修tu 加gia 行hành 。 由do 二nhị 因nhân 緣duyên 。 於ư 其kỳ 所sở 作tác 。 及cập 所sở 增tăng 長trưởng 一nhất 切thiết 惡ác 業nghiệp 。 皆giai 能năng 摧tồi 伏phục 。 謂vị 由do 修tu 習tập 無vô 量lượng 定định 故cố 。
所sở 以dĩ 者giả 何hà 。 所sở 作tác 惡ác 業nghiệp 。 但đãn 於ư 有hữu 量lượng 有hữu 情tình 境cảnh 界giới 。 欲dục 不bất 饒nhiêu 益ích 意ý 樂nhạo/nhạc/lạc 所sở 起khởi 。 所sở 修tu 無vô 量lượng 。 乃nãi 於ư 無vô 量lượng 。 有hữu 情tình 境cảnh 界giới 。 欲dục 作tác 饒nhiêu 益ích 。 意ý 樂nhạo/nhạc/lạc 所sở 起khởi 。 又hựu 能năng 發phát 起khởi 不bất 善thiện 業nghiệp 心tâm 。 下hạ 劣liệt 界giới 攝nhiếp 。 是thị 所sở 對đối 治trị 。 所sở 修tu 無vô 量lượng 。 俱câu 行hành 之chi 心tâm 。 勝thắng 妙diệu 界giới 攝nhiếp 。 是thị 能năng 對đối 治trị 。 又hựu 心tâm 是thị 勝thắng 。 諸chư 所sở 造tạo 業nghiệp 。 皆giai 屬thuộc 於ư 心tâm 故cố 。 說thuyết 世thế 間gian 並tịnh 是thị 心tâm 胤dận 。 繫hệ 屬thuộc 心tâm 故cố 。 依y 心tâm 轉chuyển 故cố 。 如như 是thị 行hành 者giả 。 先tiên 發phát 正chánh 願nguyện 。 為vi 所sở 依y 止chỉ 。 後hậu 善thiện 修tu 習tập 無vô 量lượng 心tâm 定định 。 當đương 於ư 進tiến 趣thú 離ly 欲dục 愛ái 時thời 便tiện 能năng 獲hoạch 得đắc 。 住trụ 不bất 還hoàn 果quả 。 若nhược 但đãn 於ư 此thử 暫tạm 生sanh 喜hỷ 足túc 。 於ư 現hiện 法Pháp 中trung 。 不bất 求cầu 上thượng 進tiến 。 彼bỉ 現hiện 法pháp 中trung 尚thượng 不bất 造tạo 業nghiệp 。 況huống 於ư 生sanh 位vị 或hoặc 於ư 後hậu 位vị 。 又hựu 定định 不bất 能năng 當đương 受thọ 生sanh 位vị 後hậu 位vị 異dị 熟thục 。 又hựu 正Chánh 法Pháp 外ngoại 墮đọa 邪tà 見kiến 者giả 。 行hành 邪tà 道đạo 者giả 。 所sở 有hữu 一nhất 切thiết 。 善thiện 不bất 善thiện 業nghiệp 。 邪tà 見kiến 所sở 起khởi 。 邪tà 見kiến 增tăng 上thượng 力lực 所sở 生sanh 故cố 。 皆giai 名danh 曲khúc 業nghiệp 。 猛mãnh 利lợi 貪tham 瞋sân 所sở 起khởi 諸chư 業nghiệp 。 皆giai 名danh 穢uế 業nghiệp 。 猛mãnh 利lợi 癡si 者giả 。 上thượng 品phẩm 鈍độn 根căn 忘vong 失thất 念niệm 者giả 。 極cực 闇ám 鈍độn 者giả 。 癡si 所sở 起khởi 業nghiệp 。 皆giai 是thị 濁trược 業nghiệp 。 一nhất 切thiết 能năng 往vãng 。 善thiện 趣thú 妙diệu 行hạnh 。 皆giai 名danh 淨tịnh 業nghiệp 。 一nhất 切thiết 能năng 往vãng 。 涅Niết 槃Bàn 妙diệu 行hạnh 。 名danh 默mặc 然nhiên 業nghiệp 。
復phục 次thứ 能năng 感cảm 各các 別biệt 處xứ 所sở 那na 落lạc 迦ca 惡ác 業nghiệp 。 名danh 黑hắc 黑hắc 異dị 熟thục 業nghiệp 。 能năng 感cảm 各các 別biệt 處xứ 所sở 天thiên 趣thú 善thiện 業nghiệp 。 名danh 白bạch 白bạch 異dị 熟thục 業nghiệp 。 能năng 感cảm 餘dư 處xứ 所sở 有hữu 諸chư 業nghiệp 。 名danh 黑hắc 白bạch 黑hắc 白bạch 異dị 熟thục 業nghiệp 。 於ư 是thị 處xứ 所sở 。 有hữu 二nhị 業nghiệp 果quả 現hiện 前tiền 可khả 得đắc 。 是thị 故cố 總tổng 說thuyết 以dĩ 為vi 一nhất 業nghiệp 。 若nhược 出xuất 世thế 間gian 。 諸chư 無vô 漏lậu 業nghiệp 。 皆giai 名danh 不bất 黑hắc 不bất 白bạch 無vô 異dị 熟thục 業nghiệp 。 能năng 盡tận 諸chư 業nghiệp 。 若nhược 已dĩ 盡tận 業nghiệp 。 若nhược 當đương 盡tận 業nghiệp 。 二nhị 種chủng 總tổng 名danh 能năng 盡tận 諸chư 業nghiệp 。 令linh 未vị 生sanh 者giả 當đương 不bất 生sanh 故cố 。 令linh 已dĩ 生sanh 者giả 得đắc 離ly 繫hệ 故cố 。 由do 約ước 可khả 愛ái 因nhân 果quả 異dị 熟thục 故cố 。 說thuyết 不bất 白bạch 。 當đương 知tri 各các 別biệt 處xứ 所sở 天thiên 趣thú 一nhất 向hướng 白bạch 者giả 。 謂vị 過quá 他Tha 化Hóa 自Tự 在Tại 天Thiên 處xứ 。 有hữu 欲dục 界giới 中trung 魔ma 王vương 所sở 都đô 。 眾chúng 魔ma 宮cung 殿điện 。 及cập 上thượng 梵Phạm 世Thế 乃nãi 至chí 非Phi 想Tưởng 非Phi 非Phi 想Tưởng 處Xứ 。 所sở 有hữu 善thiện 業nghiệp 。 總tổng 說thuyết 為vi 一nhất 。 由do 彼bỉ 處xứ 所sở 。 眼nhãn 所sở 見kiến 色sắc 。 乃nãi 至chí 意ý 所sở 知tri 法pháp 。 一nhất 向hướng 可khả 愛ái 相tương 續tục 。 殊thù 勝thắng 增tăng 上thượng 義nghĩa 故cố 。 意ý 門môn 引dẫn 發phát 意ý 成thành 義nghĩa 故cố 。 各các 別biệt 處xứ 所sở 那na 落lạc 迦ca 有hữu 四tứ 。 一nhất 大đại 那na 落lạc 迦ca 。 二nhị 別biệt 那na 落lạc 迦ca 。 三tam 寒hàn 那na 落lạc 迦ca 。 四tứ 邊biên 那na 落lạc 迦ca 。 於ư 此thử 處xứ 所sở 。 各các 別biệt 純thuần 受thọ 順thuận 樂nhạo/nhạc/lạc 受thọ 業nghiệp 。 諸chư 果quả 異dị 熟thục 。 各các 別biệt 純thuần 受thọ 順thuận 苦khổ 受thọ 業nghiệp 。 諸chư 果quả 異dị 熟thục 。 是thị 故cố 說thuyết 名danh 。 各các 別biệt 處xứ 所sở 。 又hựu 於ư 魔ma 宮cung 初sơ 二nhị 靜tĩnh 慮lự 。 純thuần 受thọ 悅duyệt 樂lạc 。 若nhược 於ư 第đệ 三tam 靜tĩnh 慮lự 已dĩ 上thượng 。 純thuần 受thọ 喜hỷ 樂lạc 。 言ngôn 喜hỷ 樂lạc 者giả 。 令linh 心tâm 調điều 柔nhu 。 令linh 心tâm 安an 適thích 。 與dữ 喜hỷ 相tương 似tự 。 故cố 名danh 為vi 喜hỷ 。 非phi 是thị 喜hỷ 受thọ 與dữ 樂nhạo/nhạc/lạc 相tương 似tự 。 說thuyết 名danh 為vi 樂nhạo/nhạc/lạc 。 非phi 是thị 樂nhạo/nhạc/lạc 受thọ 。 六lục 觸xúc 處xứ 門môn 恆hằng 所sở 領lãnh 受thọ 者giả 。 當đương 知tri 即tức 彼bỉ 。 名danh 六lục 觸xúc 處xứ 。 及cập 各các 別biệt 處xứ 所sở 。 因nhân 果quả 相tương/tướng 屬thuộc 道Đạo 理lý 義nghĩa 故cố 。
復phục 次thứ 嗢ốt 拕tha 南nam 曰viết 。
無vô 智trí 智trí 與dữ 定định 。 殊thù 勝thắng 障chướng 學học 等đẳng 。
著trước 無vô 我ngã 聖thánh 道Đạo 。 二nhị 海hải 不bất 同đồng 分phần/phân 。
若nhược 諸chư 邪tà 見kiến 。 若nhược 諸chư 我ngã 見kiến 。 若nhược 即tức 無vô 明minh 。 依y 前tiền 所sở 說thuyết 。 三tam 有hữu 情tình 眾chúng 無vô 智trí 為vi 根căn 故cố 。 得đắc 生sanh 起khởi 。 若nhược 能năng 斷đoạn 此thử 。 無vô 義nghĩa 根căn 本bổn 一nhất 切thiết 眾chúng 中trung 。 能năng 起khởi 一nhất 切thiết 。 雜tạp 染nhiễm 一nhất 法pháp 。 當đương 知tri 彼bỉ 能năng 。 正chánh 記ký 所sở 解giải 。 此thử 中trung 第đệ 一nhất 所sở 起khởi 雜tạp 染nhiễm 。 損tổn 減giảm 實thật 事sự 。 第đệ 二nhị 雜tạp 染nhiễm 。 增tăng 益ích 虛hư 事sự 。 第đệ 三tam 雜tạp 染nhiễm 。 於ư 其kỳ 如như 實thật 顯hiển 了liễu 方phương 便tiện 。 能năng 作tác 愚ngu 癡si 。 於ư 彼bỉ 二nhị 因nhân 有hữu 愚ngu 癡si 故cố 。 或hoặc 起khởi 增tăng 益ích 。 或hoặc 起khởi 損tổn 減giảm 。
復phục 次thứ 有hữu 二nhị 種chủng 如như 實thật 智trí 。 一nhất 者giả 如như 理lý 作tác 意ý 所sở 發phát 。 二nhị 者giả 三tam 摩ma 地địa 所sở 發phát 。 當đương 知tri 此thử 中trung 。 由do 正chánh 聞văn 思tư 所sở 成thành 作tác 意ý 。 聽thính 聞văn 正Chánh 法Pháp 。 增tăng 上thượng 力lực 故cố 。 於ư 五ngũ 種chủng 受thọ 分phần/phân 位vị 。 轉chuyển 變biến 所sở 起khởi 過quá 患hoạn 。 如như 實thật 了liễu 知tri 。 又hựu 即tức 於ư 此thử 分phần/phân 位vị 。 轉chuyển 變biến 如như 理lý 思tư 惟duy 。 名danh 不bất 定định 地địa 。 如như 實thật 正chánh 智trí 。 此thử 為vi 依y 止chỉ 能năng 隨tùy 入nhập 修tu 。 云vân 何hà 名danh 為vi 。 分phần/phân 位vị 轉chuyển 變biến 所sở 起khởi 過quá 患hoạn 。 謂vị 苦khổ 樂lạc 位vị 諸chư 無vô 常thường 性tánh 。 苦khổ 分phần/phân 位vị 中trung 有hữu 自tự 性tánh 苦khổ 性tánh 。 樂nhạo/nhạc/lạc 分phần/phân 位vị 中trung 有hữu 變biến 壞hoại 法pháp 性tánh 。 云vân 何hà 名danh 為vi 。 分phần/phân 位vị 轉chuyển 變biến 。 謂vị 樂nhạo/nhạc/lạc 分phần/phân 位vị 與dữ 苦khổ 分phần/phân 位vị 。 有hữu 別biệt 異dị 性tánh 。 若nhược 苦khổ 分phần/phân 位vị 與dữ 樂nhạo/nhạc/lạc 分phần/phân 位vị 。 有hữu 別biệt 異dị 性tánh 如như 是thị 。 當đương 知tri 一nhất 切thiết 。 分phần/phân 位vị 展triển 轉chuyển 別biệt 異dị 。 於ư 此thử 別biệt 異dị 如như 實thật 觀quán 見kiến 。 於ư 此thử 分phần/phân 位vị 。 住trụ 無vô 常thường 想tưởng 。 如như 實thật 觀quán 見kiến 別biệt 異dị 過quá 患hoạn 。 知tri 所sở 有hữu 受thọ 皆giai 是thị 苦khổ 已dĩ 。 住trụ 於ư 苦khổ 想tưởng 。 有hữu 如như 是thị 想tưởng 。 有hữu 如như 是thị 見kiến 能năng 證chứng 清thanh 淨tịnh 。 是thị 故cố 亦diệc 得đắc 名danh 如như 實thật 智trí 。 依y 定định 所sở 發phát 如như 實thật 智trí 者giả 。 謂vị 即tức 依y 彼bỉ 行hành 相tương/tướng 轉chuyển 時thời 。 輕khinh 安an 所sở 攝nhiếp 。 清thanh 淨tịnh 無vô 擾nhiễu 。 寂tịch 靜tĩnh 而nhi 轉chuyển 。 當đương 知tri 此thử 行hành 與dữ 前tiền 差sai 別biệt 。 又hựu 無vô 常thường 性tánh 是thị 一nhất 切thiết 行hành 共cộng 相tương 。 苦khổ 性tánh 是thị 一nhất 切thiết 有hữu 漏lậu 法pháp 共cộng 相tương 。 二nhị 如như 實thật 智trí 為vi 依y 止chỉ 故cố 。 當đương 知tri 如như 實thật 能năng 正chánh 顯hiển 了liễu 彼bỉ 法pháp 二nhị 相tương/tướng 。
復phục 次thứ 住trụ 內nội 法pháp 者giả 。 未vị 得đắc 定định 心tâm 。 尚thượng 與dữ 外ngoại 道đạo 定định 心tâm 差sai 別biệt 。 由do 智trí 勝thắng 故cố 。 何hà 況huống 定định 心tâm 。
何hà 以dĩ 故cố 。 彼bỉ 諸chư 外ngoại 道đạo 。 雖tuy 得đắc 定định 心tâm 乃nãi 至chí 極cực 遠viễn 證chứng 得đắc 。 非Phi 想Tưởng 非Phi 非Phi 想Tưởng 定Định 。 然nhiên 猶do 未vị 能năng 。 於ư 六lục 觸xúc 處xứ 以dĩ 其kỳ 五ngũ 轉chuyển 。 如như 實thật 了liễu 知tri 。 心tâm 正chánh 離ly 欲dục 。 證chứng 得đắc 解giải 脫thoát 。 是thị 故cố 彼bỉ 與dữ 此thử 正Chánh 法Pháp 律luật 。 猶do 如như 地địa 空không 相tướng 去khứ 極cực 遠viễn 。 住trụ 內nội 法pháp 者giả 。 雖tuy 未vị 得đắc 定định 。 但đãn 由do 信tín 聞văn 無vô 我ngã 勝thắng 解giải 。 便tiện 能năng 證chứng 得đắc 。 三tam 摩ma 地địa 心tâm 。 於ư 六lục 觸xúc 處xứ 能năng 斷đoạn 能năng 知tri 。 心tâm 得đắc 離ly 欲dục 。 及cập 證chứng 解giải 脫thoát 。 是thị 故cố 當đương 知tri 。 於ư 正Chánh 法Pháp 律luật 。 彼bỉ 有hữu 失thất 壞hoại 。 此thử 無vô 失thất 壞hoại 。 唯duy 正chánh 勝thắng 解giải 相tương 續tục 轉chuyển 時thời 。 於ư 六lục 境cảnh 界giới 依y 止chỉ 六lục 根căn 。 略lược 有hữu 五ngũ 種chủng 。 寂tịch 靜tĩnh 妙diệu 行hạnh 。 謂vị 深thâm 於ư 彼bỉ 見kiến 過quá 患hoạn 故cố 。 名danh 為vi 善thiện 調điều 。 於ư 不bất 應ưng 役dịch 諸chư 境cảnh 界giới 中trung 。 而nhi 不bất 役dịch 故cố 。 名danh 為vi 善thiện 覆phú 。 於ư 所sở 應ưng 役dịch 諸chư 境cảnh 界giới 中trung 。 或hoặc 於ư 率suất 爾nhĩ 現hiện 前tiền 境cảnh 上thượng 。 善thiện 住trụ 念niệm 故cố 。 名danh 為vi 善thiện 守thủ 。 一nhất 切thiết 煩phiền 惱não 。 皆giai 能năng 斷đoạn 故cố 。 名danh 為vi 善thiện 護hộ 。 已dĩ 善thiện 修tu 習tập 。 圓viên 滿mãn 道đạo 故cố 。 名danh 為vi 善thiện 修tu 。
復phục 次thứ 於ư 二nhị 處xứ 所sở 。 如Như 來Lai 證chứng 得đắc 。 勝thắng 安an 立lập 智trí 。 能năng 正chánh 顯hiển 說thuyết 超siêu 諸chư 苦khổ 樂lạc 。 非phi 不bất 證chứng 得đắc 勝thắng 安an 立lập 智trí 。 於ư 中trung 若nhược 有hữu 。 作tác 如như 是thị 解giải 。 此thử 大đại 沙Sa 門Môn 。 喬kiều 答đáp 摩ma 種chủng 。 無vô 知tri 無vô 解giải 。 於ư 諸chư 世thế 間gian 。 一nhất 向hướng 安an 樂lạc 。 為vi 令linh 弟đệ 子tử 謂vị 此thử 安an 樂lạc 間gian 雜tạp 眾chúng 苦khổ 。 深thâm 怖bố 畏úy 故cố 。 為vi 超siêu 苦khổ 樂lạc 間gian 雜tạp 依y 附phụ 。 諸chư 世thế 間gian 故cố 。 為vi 欲dục 超siêu 過quá 諸chư 苦khổ 樂lạc 故cố 。 宣tuyên 說thuyết 法Pháp 要yếu 。 當đương 知tri 此thử 解giải 是thị 為vi 邪tà 想tưởng 。 是thị 邪tà 分phân 別biệt 。 是thị 大đại 邪tà 見kiến 然nhiên 其kỳ 如Như 來Lai 善thiện 知tri 世thế 間gian 。 或hoặc 一nhất 向hướng 樂nhạo/nhạc/lạc 。 或hoặc 一nhất 向hướng 苦khổ 。 或hoặc 雜tạp 苦khổ 樂lạc 。 然nhiên 彼bỉ 一nhất 切thiết 。 皆giai 是thị 無vô 常thường 。 是thị 故cố 為vi 令linh 諸chư 弟đệ 子tử 。 眾chúng 超siêu 過quá 一nhất 切thiết 。 無vô 常thường 世thế 間gian 。 超siêu 過quá 苦khổ 樂lạc 。 說thuyết 正Chánh 法Pháp 要yếu 。 由do 三tam 種chủng 相tương/tướng 。 應ưng 正chánh 了liễu 知tri 。 諸chư 可khả 意ý 事sự 。 謂vị 未vị 來lai 世thế 諸chư 可khả 愛ái 事sự 。 名danh 所sở 追truy 求cầu 。 若nhược 過quá 去khứ 世thế 。 諸chư 可khả 愛ái 事sự 。 名danh 所sở 尋tầm 思tư 。 若nhược 現hiện 在tại 世thế 。 可khả 愛ái 外ngoại 境cảnh 。 名danh 所sở 受thọ 用dụng 。 若nhược 現hiện 在tại 世thế 。 可khả 愛ái 內nội 受thọ 。 名danh 所sở 耽đam 著trước 。 當đương 知tri 此thử 中trung 。 墮đọa 於ư 三tam 世thế 有hữu 四tứ 行hành 相tương/tướng 。 一nhất 於ư 未vị 來lai 。 一nhất 於ư 過quá 去khứ 。 二nhị 於ư 現hiện 在tại 。 於ư 此thử 行hành 相tương/tướng 。 能năng 隨tùy 悟ngộ 入nhập 。 是thị 悅duyệt 意ý 相tương/tướng 。 意ý 所sở 樂lạc 相tương/tướng 。 可khả 愛ái 色sắc 相tướng 。 平bình 安an 色sắc 相tướng 。 如như 其kỳ 所sở 應ứng 當đương 知tri 。 即tức 是thị 可khả 欣hân 可khả 樂lạc 可khả 愛ái 可khả 意ý 四tứ 種chủng 行hành 相tương/tướng 。
復phục 次thứ 勤cần 修tu 定định 者giả 。 略lược 由do 二nhị 門môn 二nhị 時thời 二nhị 地địa 所sở 有hữu 諸chư 欲dục 。 於ư 所sở 引dẫn 發phát 三tam 種chủng 等đẳng 持trì 。 能năng 為vi 障chướng 礙ngại 。 為vì 欲dục 斷đoạn 除trừ 。 如như 是thị 障chướng 礙ngại 。 正chánh 勤cần 修tu 習tập 。 五ngũ 種chủng 對đối 治trị 。 當đương 知tri 此thử 中trung 。 先tiên 所sở 受thọ 用dụng 過quá 去khứ 諸chư 欲dục 。 於ư 遠viễn 離ly 處xứ 。 由do 尋tầm 思tư 門môn 。 令linh 心tâm 飄phiêu 蕩đãng 。
復phục 有hữu 現hiện 在tại 居cư 家gia 所sở 有hữu 利lợi 養dưỡng 。 恭cung 敬kính 俱câu 行hành 諸chư 欲dục 。 由do 尋tầm 思tư 門môn 。 令linh 心tâm 散tán 亂loạn 。 此thử 中trung 利lợi 養dưỡng 恭cung 敬kính 。 俱câu 行hành 所sở 有hữu 諸chư 欲dục 。 於ư 其kỳ 行hành 時thời 令linh 心tâm 飄phiêu 蕩đãng 。 先tiên 所sở 受thọ 用dụng 居cư 家gia 諸chư 欲dục 。 於ư 其kỳ 住trụ 時thời 令linh 心tâm 散tán 亂loạn 。 即tức 此thử 諸chư 欲dục 於ư 異dị 生sanh 地địa 。 能năng 為vi 障chướng 礙ngại 。 於ư 有hữu 學học 地địa 亦diệc 為vi 障chướng 礙ngại 。 又hựu 於ư 異dị 生sanh 所sở 修tu 無vô 量lượng 。 俱câu 行hành 等đẳng 持trì 。 能năng 為vi 障chướng 礙ngại 。 亦diệc 於ư 有hữu 學học 能năng 善thiện 通thông 達đạt 一nhất 切thiết 。 智trí 事sự 廣quảng 大đại 等đẳng 持trì 。 能năng 為vi 障chướng 礙ngại 。 亦diệc 於ư 無Vô 學Học 極cực 善thiện 修tu 習tập 。 究cứu 竟cánh 等đẳng 持trì 。 能năng 為vi 障chướng 礙ngại 。 當đương 知tri 如như 是thị 。 諸chư 所sở 生sanh 起khởi 。 一nhất 切thiết 等đẳng 持trì 。 皆giai 與dữ 喜hỷ 俱câu 。 此thử 中trung 第đệ 一nhất 於ư 諸chư 有hữu 情tình 。 利lợi 益ích 安an 樂lạc 。 意ý 樂nhạo/nhạc/lạc 門môn 中trung 。 與dữ 喜hỷ 俱câu 行hành 。 第đệ 二nhị 領lãnh 受thọ 有hữu 學học 解giải 脫thoát 喜hỷ 故cố 。 與dữ 喜hỷ 俱câu 行hành 。 第đệ 三tam 領lãnh 受thọ 無Vô 學Học 解giải 脫thoát 喜hỷ 故cố 。 與dữ 喜hỷ 俱câu 行hành 。 彼bỉ 由do 眼nhãn 等đẳng 所sở 識thức 色sắc 等đẳng 所sở 緣duyên 別biệt 故cố 。
復phục 有hữu 六lục 種chủng 。 又hựu 此thử 等đẳng 持trì 具cụ 諸chư 相tướng 故cố 。 名danh 為vi 圓viên 滿mãn 。 又hựu 此thử 等đẳng 持trì 。 究cứu 竟cánh 邊biên 際tế 。 謂vị 能năng 往vãng 趣thú 世thế 間gian 離ly 欲dục 。 或hoặc 能năng 往vãng 趣thú 出xuất 世thế 離ly 欲dục 。 過quá 此thử 更cánh 無vô 能năng 趣thú 清thanh 淨tịnh 等đẳng 持trì 可khả 得đắc 。 是thị 故cố 說thuyết 此thử 。 無vô 有hữu 缺khuyết 減giảm 。 若nhược 欲dục 速tốc 證chứng 沙Sa 門Môn 果Quả 者giả 。 於ư 身thân 命mạng 等đẳng 。 無vô 所sở 顧cố 戀luyến 。 恆hằng 常thường 無vô 間gian 殷ân 重trọng 加gia 行hành 。 熾sí 然nhiên 精tinh 進tấn 。 於ư 諸chư 欲dục 中trung 。 了liễu 知tri 自tự 相tương/tướng 。 堅kiên 守thủ 正chánh 念niệm 。 了liễu 知tri 過quá 患hoạn 。 無vô 希hy 望vọng 等đẳng 。 正chánh 知tri 現hiện 前tiền 。 正chánh 念niệm 正chánh 知tri 。 為vi 所sở 依y 故cố 。 方phương 便tiện 勤cần 修tu 。 四tứ 無vô 放phóng 逸dật 。 謂vị 於ư 晝trú 分phân 若nhược 行hành 若nhược 坐tọa 。 於ư 諸chư 障chướng 法pháp 。 淨tịnh 修tu 其kỳ 心tâm 。 乃nãi 至chí 廣quảng 說thuyết 。 如như 是thị 發phát 起khởi 勇dũng 猛mãnh 精tinh 進tấn 。 於ư 其kỳ 所sở 證chứng 無vô 所sở 怯khiếp 劣liệt 。 由do 九cửu 種chủng 相tương/tướng 安an 住trụ 其kỳ 心tâm 。 一nhất 向hướng 修tu 習tập 。 奢xa 摩ma 他tha 定định 。 身thân 得đắc 輕khinh 安an 。 無vô 愛ái 味vị 等đẳng 故cố 無vô 染nhiễm 污ô 。 不bất 為vi 惛hôn 沈trầm 及cập 以dĩ 睡thụy 眠miên 。 二nhị 隨tùy 煩phiền 惱não 。 之chi 所sở 擾nhiễu 亂loạn 。 一nhất 向hướng 念niệm 住trụ 。 為vi 所sở 依y 止chỉ 。 精tinh 勤cần 修tu 習tập 。 毘Tỳ 鉢Bát 舍Xá 那Na 。 堅kiên 守thủ 正chánh 念niệm 。 遠viễn 離ly 掉trạo 舉cử 。 隨tùy 煩phiền 惱não 故cố 。 無vô 有hữu 愚ngu 癡si 。 已dĩ 入nhập 止Chỉ 觀Quán 雙song 運vận 轉chuyển 道đạo 。 其kỳ 心tâm 正chánh 定định 。 即tức 此thử 二nhị 分phần 一nhất 境cảnh 隨tùy 行hành 。 為vi 斷đoạn 彼bỉ 障chướng 。 修tu 習tập 如như 是thị 。 五ngũ 種chủng 對đối 治trị 為vi 依y 止chỉ 故cố 。 能năng 於ư 彼bỉ 障chướng 。 遍biến 知tri 永vĩnh 斷đoạn 。 於ư 三tam 等đẳng 持trì 。 依y 六lục 境cảnh 事sự 。 所sở 有hữu 差sai 別biệt 。 喜hỷ 俱câu 行hành 定định 圓viên 滿mãn 能năng 引dẫn 。 由do 二nhị 因nhân 緣duyên 。 諸chư 佛Phật 世Thế 尊Tôn 。 為vì 諸chư 弟đệ 子tử 。 宣tuyên 說thuyết 自tự 己kỷ 能năng 引dẫn 導đạo 法pháp 。 一nhất 於ư 黑hắc 品phẩm 。 所sở 有hữu 過quá 失thất 。 令linh 生sanh 解giải 故cố 。 二nhị 於ư 白bạch 品phẩm 。 所sở 有hữu 功công 德đức 。 令linh 生sanh 解giải 故cố 。
復phục 次thứ 於ư 此thử 正Chánh 法Pháp 。 毘Tỳ 奈Nại 耶Da 中trung 。 略lược 有hữu 二nhị 種chủng 。 補bổ 特đặc 伽già 羅la 。 一nhất 已dĩ 得đắc 意ý 。 二nhị 未vị 得đắc 意ý 。 已dĩ 得đắc 意ý 者giả 。
復phục 有hữu 二nhị 種chủng 。 一nhất 已dĩ 見kiến 諦Đế 已dĩ 得đắc 有hữu 學học 心tâm 解giải 脫thoát 意ý 。 二nhị 阿A 羅La 漢Hán 。 已dĩ 得đắc 無Vô 學Học 心tâm 解giải 脫thoát 意ý 。 未vị 得đắc 意ý 者giả 。 謂vị 於ư 三tam 學học 創sáng/sang 修tu 事sự 業nghiệp 有hữu 學học 異dị 生sanh 。 彼bỉ 全toàn 未vị 得đắc 一nhất 切thiết 二nhị 種chủng 心tâm 解giải 脫thoát 意ý 。 是thị 故cố 希hy 求cầu 異dị 生sanh 體thể 後hậu 有hữu 餘dư 依y 滅diệt 。 及cập 自tự 體thể 後hậu 無vô 餘dư 依y 滅diệt 涅Niết 槃Bàn 界giới 時thời 。 於ư 三tam 學học 中trung 多đa 修tu 學học 住trụ 。 若nhược 諸chư 無Vô 學Học 雖tuy 已dĩ 證chứng 得đắc 心tâm 解giải 脫thoát 意ý 。 而nhi 或hoặc 失thất 念niệm 。 行hành 縱túng 逸dật 時thời 。 便tiện 有hữu 退thoái 失thất 。 現hiện 法Pháp 樂lạc 住trụ 。 彼bỉ 雖tuy 於ư 此thử 。 現hiện 法Pháp 樂lạc 住trụ 。 或hoặc 退thoái 不bất 退thoái 。 然nhiên 無vô 堪kham 能năng 退thoái 失thất 解giải 脫thoát 。 若nhược 有hữu 修tu 行hành 。 不bất 放phóng 逸dật 者giả 。 一nhất 切thiết 皆giai 為vi 。 證chứng 得đắc 解giải 脫thoát 。 然nhiên 已dĩ 證chứng 得đắc 解giải 脫thoát 無vô 退thoái 。 修tu 不bất 放phóng 逸dật 復phục 何hà 所sở 用dụng 。 若nhược 為vi 證chứng 得đắc 。 現hiện 法Pháp 樂lạc 住trụ 。 勤cần 作tác 功công 用dụng 。 如như 造tạo 工công 業nghiệp 。 非phi 不bất 放phóng 逸dật 。 若nhược 諸chư 有Hữu 學Học 。 先tiên 已dĩ 證chứng 得đắc 心tâm 解giải 脫thoát 意ý 。 彼bỉ 亦diệc 決quyết 定định 趣thú 三tam 菩Bồ 提Đề 。 於ư 所sở 修tu 道Đạo 。 不bất 由do 他tha 緣duyên 。 自tự 然nhiên 能năng 修tu 無vô 放phóng 逸dật 行hành 。 於ư 現hiện 法Pháp 中trung 。 猶do 未vị 畢tất 竟cánh 息tức 放phóng 逸dật 故cố 。 若nhược 有hữu 一nhất 切thiết 。 未vị 得đắc 意ý 者giả 。 彼bỉ 應ưng 決quyết 定định 修tu 不bất 放phóng 逸dật 。 又hựu 由do 三tam 相tương/tướng 辦biện 所sở 應ưng 作tác 。 一nhất 由do 諸chư 根căn 所sở 集tập 成thành 故cố 。 資tư 糧lương 圓viên 滿mãn 。 二nhị 由do 習tập 近cận 隨tùy 順thuận 如như 法Pháp 諸chư 臥ngọa 具cụ 故cố 。 心tâm 得đắc 安an 住trụ 。 三tam 由do 依y 止chỉ 。 親thân 近cận 善thiện 士sĩ 。 聞văn 他tha 法Pháp 音âm 如như 理lý 作tác 意ý 。 眾chúng 因nhân 緣duyên 故cố 。 乃nãi 至chí 獲hoạch 得đắc 。 二nhị 心tâm 解giải 脫thoát 。 又hựu 即tức 於ư 此thử 應ưng 不bất 放phóng 逸dật 所sở 作tác 轉chuyển 時thời 。 由do 二nhị 種chủng 相tương/tướng 。 應ưng 知tri 於ư 彼bỉ 六lục 處xứ 寂tịch 滅diệt 。 有hữu 增tăng 上thượng 慢mạn 。 無vô 增tăng 上thượng 慢mạn 。 謂vị 於ư 未vị 滅diệt 起khởi 邪tà 分phân 別biệt 。 妄vọng 執chấp 為vi 滅diệt 。 由do 所sở 緣duyên 故cố 。 及cập 於ư 未vị 得đắc 起khởi 邪tà 分phân 別biệt 。 妄vọng 執chấp 為vi 得đắc 。 彼bỉ 雖tuy 如như 是thị 。 起khởi 邪tà 分phân 別biệt 。 謂vị 滅diệt 解giải 脫thoát 。 而nhi 未vị 能năng 令linh 。 身thân 壞hoại 已dĩ 後hậu 。 壽thọ 命mạng 永vĩnh 盡tận 。 六lục 處xứ 永vĩnh 滅diệt 。 亦diệc 不bất 能năng 離ly 諸chư 境cảnh 界giới 想tưởng 。 又hựu 彼bỉ 由do 於ư 六lục 處xứ 寂tịch 滅diệt 。 若nhược 緣duyên 若nhược 證chứng 邪tà 領lãnh 受thọ 故cố 。 有hữu 如như 是thị 事sự 。 此thử 二nhị 種chủng 相tương 應ứng 知tri 說thuyết 名danh 。 有hữu 增tăng 上thượng 慢mạn 。 與dữ 此thử 根căn 違vi 。 當đương 知tri 說thuyết 名danh 。 無vô 增tăng 上thượng 慢mạn 。
復phục 次thứ 住trụ 內nội 法pháp 者giả 。 於ư 二nhị 種chủng 著trước 。 應ưng 當đương 了liễu 知tri 。 二nhị 種chủng 過quá 患hoạn 。 謂vị 諸chư 異dị 生sanh 。 於ư 二nhị 緣duyên 識thức 及cập 能năng 依y 受thọ 。 不bất 能năng 了liễu 知tri 。 無vô 我ngã 性tánh 故cố 。 未vị 離ly 欲dục 者giả 。 於ư 利lợi 養dưỡng 恭cung 敬kính 。 增tăng 上thượng 業nghiệp 緣duyên 所sở 起khởi 諸chư 受thọ 。 有hữu 第đệ 一nhất 著trước 。 已dĩ 離ly 欲dục 者giả 於ư 離ly 諸chư 欲dục 緣duyên 所sở 起khởi 諸chư 受thọ 。 有hữu 第đệ 二nhị 著trước 。 此thử 著trước 為vi 因nhân 當đương 來lai 生sanh 起khởi 。 說thuyết 名danh 為vi 生sanh 。 又hựu 諸chư 外ngoại 道đạo 。 由do 取thủ 著trước 故cố 。 生sanh 諸chư 繫hệ 縛phược 。 繫hệ 縛phược 生sanh 故cố 。 能năng 生sanh 一nhất 切thiết 。 惡ác 不bất 善thiện 法pháp 。 當đương 知tri 是thị 名danh 。 第đệ 一nhất 過quá 患hoạn 。 又hựu 由do 此thử 著trước 。 增tăng 上thượng 力lực 故cố 。 當đương 於ư 正Chánh 法Pháp 毘Tỳ 奈Nại 耶Da 沒một 。 及cập 當đương 來lai 世thế 。 生sanh 等đẳng 眾chúng 苦khổ 差sai 別biệt 而nhi 生sanh 。 於ư 現hiện 法Pháp 中trung 。 此thử 增tăng 上thượng 力lực 。 為vì 因nhân 緣duyên 故cố 。 不bất 般Bát 涅Niết 槃Bàn 。 當đương 知tri 是thị 名danh 。 第đệ 二nhị 過quá 患hoạn 。 與dữ 此thử 相tương 違vi 。 應ưng 知tri 即tức 是thị 。 白bạch 品phẩm 差sai 別biệt 。
復phục 次thứ 由do 四tứ 因nhân 緣duyên 。 於ư 法pháp 無vô 我ngã 能năng 到đáo 究cứu 竟cánh 。 謂vị 一nhất 切thiết 法pháp 。 皆giai 無vô 我ngã 者giả 。 除trừ 識thức 自tự 性tánh 。 識thức 諸chư 因nhân 緣duyên 。 識thức 諸chư 助trợ 伴bạn 。 其kỳ 餘dư 所sở 有hữu 。 不bất 可khả 得đắc 故cố 。 又hựu 識thức 自tự 性tánh 是thị 無vô 常thường 故cố 。 又hựu 此thử 因nhân 緣duyên 是thị 無vô 常thường 故cố 。 又hựu 此thử 助trợ 伴bạn 是thị 無vô 常thường 故cố 。
復phục 次thứ 由do 八bát 聖thánh 支chi 道Đạo 法Pháp 故cố 。 及cập 此thử 果quả 故cố 顯hiển 發phát 正Chánh 法Pháp 及cập 毘Tỳ 奈Nại 耶Da 。 由do 五ngũ 種chủng 相tướng 。 當đương 知tri 八bát 聖thánh 支chi 道Đạo 法Pháp 最tối 勝thắng 無vô 罪tội 。 謂vị 於ư 現hiện 法pháp 煩phiền 惱não 有hữu 無vô 。 善thiện 分phân 別biệt 故cố 。 名danh 為vi 現hiện 見kiến 。 能năng 令linh 煩phiền 惱não 。 得đắc 離ly 繫hệ 故cố 。 名danh 無vô 熾sí 然nhiên 。 若nhược 行hành 若nhược 住trụ 若nhược 坐tọa 若nhược 臥ngọa 。 一nhất 切thiết 時thời 中trung 。 皆giai 可khả 修tu 習tập 易dị 修tu 習tập 故cố 。 名danh 為vi 應ứng 時thời 導đạo 。 涅Niết 槃Bàn 故cố 。 名danh 為vi 引dẫn 導đạo 。 不bất 共cộng 一nhất 切thiết 。 諸chư 外ngoại 道đạo 故cố 。 名danh 唯duy 。 此thử 見kiến 遠viễn 離ly 信tín 他tha 欣hân 樂nhạo 行hành 相tương/tướng 。 周chu 遍biến 尋tầm 思tư 。 隨tùy 聞văn 所sở 起khởi 見kiến 。 審thẩm 察sát 忍nhẫn 唯duy 自tự 證chứng 。 故cố 名danh 內nội 所sở 證chứng 。 此thử 道Đạo 果Quả 法pháp 亦diệc 有hữu 五ngũ 相tương/tướng 。 當đương 知tri 已dĩ 如như 攝nhiếp 異dị 門môn 分phần 分phần 別biệt 其kỳ 相tương/tướng 。
復phục 次thứ 海hải 有hữu 二nhị 種chủng 。 一nhất 者giả 水thủy 海hải 。 二nhị 生sanh 死tử 海hải 。 由do 三tam 種chủng 相tương/tướng 。 當đương 知tri 水thủy 海hải 與dữ 生sanh 死tử 海hải 而nhi 不bất 同đồng 分phần/phân 。 何hà 等đẳng 為vi 三tam 。
一nhất 者giả 自tự 性tánh 不bất 同đồng 分phần/phân 故cố 。 二nhị 者giả 淪luân 沒một 不bất 同đồng 分phần/phân 故cố 。 三tam 者giả 超siêu 渡độ 。 不bất 同đồng 分phần/phân 故cố 。 此thử 中trung 自tự 性tánh 不bất 同đồng 分phần/phân 者giả 。 謂vị 水thủy 大đại 海hải 。 用dụng 色sắc 一nhất 分phân 為vi 自tự 性tánh 故cố 。 有hữu 邊biên 有hữu 量lượng 。 生sanh 死tử 大đại 海hải 。 用dụng 一nhất 切thiết 行hành 。 為vi 自tự 性tánh 故cố 。 無vô 邊biên 無vô 量lượng 。 此thử 中trung 淪luân 沒một 不bất 同đồng 分phần/phân 者giả 。 謂vị 若nhược 所sở 有hữu 淪luân 沒một 。 若nhược 由do 此thử 淪luân 沒một 。 若nhược 如như 是thị 淪luân 沒một 。 皆giai 不bất 同đồng 分phần/phân 。 謂vị 水thủy 大đại 海hải 。 或hoặc 傍bàng 生sanh 趣thú 。 或hoặc 有hữu 人nhân 趣thú 。 於ư 中trung 淪luân 沒một 。 生sanh 死tử 大đại 海hải 。 諸chư 天thiên 世thế 間gian 。 亦diệc 常thường 淪luân 沒một 。 又hựu 水thủy 大đại 海hải 唯duy 由do 身thân 故cố 。 於ư 中trung 淪luân 沒một 。 不bất 由do 語ngữ 故cố 。 不bất 由do 意ý 故cố 。 不bất 由do 貪tham 故cố 。 不bất 由do 瞋sân 故cố 。 不bất 由do 癡si 故cố 。 不bất 由do 生sanh 等đẳng 眾chúng 苦khổ 法pháp 故cố 。 於ư 中trung 淪luân 沒một 。 此thử 中trung 宣tuyên 說thuyết 諸chư 業nghiệp 。 煩phiền 惱não 。 彼bỉ 果quả 三tam 分phần/phân 。 如như 其kỳ 次thứ 第đệ 。 應ưng 知tri 彼bỉ 相tương/tướng 。 生sanh 死tử 大đại 海hải 。 亦diệc 由do 身thân 故cố 。 乃nãi 至chí 亦diệc 由do 生sanh 等đẳng 苦khổ 故cố 。 於ư 中trung 淪luân 沒một 。 諸chư 出xuất 家gia 者giả 。 由do 妄vọng 尋tầm 思tư 。 由do 妄vọng 觀quán 察sát 。 由do 自tự 所sở 起khởi 諸chư 邪tà 分phân 別biệt 。 發phát 起khởi 種chủng 種chủng 。 不bất 正chánh 尋tầm 思tư 。 令linh 心tâm 擾nhiễu 亂loạn 。 於ư 生sanh 死tử 海hải 。 恆hằng 常thường 淪luân 沒một 。 又hựu 餘dư 外ngoại 道đạo 。 諸chư 煩phiền 惱não 繫hệ 所sở 纏triền 繫hệ 故cố 。 於ư 生sanh 死tử 海hải 。 恆hằng 常thường 淪luân 沒một 。 諸chư 在tại 家gia 者giả 。 恆hằng 常thường 無vô 間gian 。 眾chúng 苦khổ 逼bức 切thiết 。 煩phiền 惱não 燒thiêu 然nhiên 。 而nhi 不bất 能năng 厭yếm 。 故cố 名danh 淪luân 沒một 。 其kỳ 餘dư 依y 止chỉ 。 諸chư 業nghiệp 煩phiền 惱não 。 於ư 諸chư 生sanh 處xứ 。 往vãng 還hoàn 無vô 絕tuyệt 。 故cố 名danh 淪luân 沒một 。 其kỳ 水thủy 大đại 海hải 唯duy 墮đọa 其kỳ 中trung 。 暫tạm 時thời 衰suy 損tổn 。 或hoặc 傍bàng 生sanh 趣thú 。 由do 業nghiệp 煩phiền 惱não 一nhất 分phần/phân 勢thế 力lực 。 而nhi 生sanh 其kỳ 中trung 。 暫tạm 時thời 淪luân 沒một 。 而nhi 非phi 究cứu 竟cánh 。 當đương 知tri 是thị 名danh 。 沒một 不bất 同đồng 分phần/phân 。 此thử 中trung 超siêu 渡độ 不bất 同đồng 分phần/phân 者giả 。 謂vị 水thủy 大đại 海hải 。 未vị 離ly 欲dục 貪tham 。 諸chư 異dị 生sanh 類loại 。 尚thượng 能năng 越việt 渡độ 。 何hà 況huống 其kỳ 餘dư 。 生sanh 死tử 大đại 海hải 。 三tam 分phần/phân 建kiến 立lập 。 未vị 離ly 欲dục 者giả 。 由do 五ngũ 可khả 愛ái 境cảnh 差sai 別biệt 故cố 。 已dĩ 離ly 欲dục 者giả 。 由do 意ý 所sở 識thức 可khả 愛ái 諸chư 法pháp 境cảnh 差sai 別biệt 故cố 。 諸chư 有Hữu 學Học 者giả 。 由do 內nội 六lục 處xứ 。 有hữu 差sai 別biệt 故cố 。 其kỳ 未vị 離ly 欲dục 。 諸chư 異dị 生sanh 類loại 。 於ư 五ngũ 可khả 愛ái 境cảnh 界giới 大đại 海hải 。 未vị 能năng 超siêu 渡độ 。 其kỳ 已dĩ 離ly 欲dục 。 諸chư 異dị 生sanh 類loại 。 於ư 內nội 各các 別biệt 。 六lục 處xứ 大đại 海hải 。 未vị 能năng 超siêu 渡độ 。 由do 彼bỉ 於ư 此thử 未vị 超siêu 渡độ 故cố 。 於ư 前tiền 二nhị 種chủng 境cảnh 界giới 大đại 海hải 。 亦diệc 未vị 超siêu 渡độ 。 其kỳ 有hữu 學học 者giả 。 普phổ 於ư 六lục 處xứ 遍biến 知tri 為vi 苦khổ 。 即tức 於ư 所sở 緣duyên 修tu 習tập 正Chánh 道Đạo 。 彼bỉ 由do 安an 住trụ 如như 是thị 住trụ 故cố 。 於ư 未vị 離ly 欲dục 已dĩ 離ly 欲dục 地địa 二nhị 種chủng 境cảnh 界giới 所sở 有hữu 。 心tâm 意ý 所sở 緣duyên 境cảnh 相tướng 。 明minh 了liễu 現hiện 前tiền 。 又hựu 由do 猛mãnh 利lợi 觀quán 察sát 作tác 意ý 。 於ư 先tiên 所sở 見kiến 等đẳng 隨tùy 憶ức 念niệm 。 由do 此thử 因nhân 緣duyên 。 於ư 彼bỉ 速tốc 疾tật 以dĩ 慧tuệ 通thông 達đạt 。 亦diệc 能năng 除trừ 遣khiển 。 又hựu 彼bỉ 於ư 其kỳ 六lục 處xứ 大đại 海hải 。 速tốc 能năng 超siêu 渡độ 。 能năng 超siêu 渡độ 故cố 。 於ư 前tiền 二nhị 種chủng 境cảnh 界giới 大đại 海hải 。 畢tất 竟cánh 超siêu 渡độ 。 及cập 能năng 超siêu 渡độ 能năng 發phát 棄khí 捨xả 所sở 學học 煩phiền 惱não 。 能năng 發phát 尋tầm 思tư 亂loạn 心tâm 煩phiền 惱não 。 能năng 發phát 耽đam 著trước 世thế 間gian 利lợi 養dưỡng 恭cung 敬kính 煩phiền 惱não 。 能năng 發phát 一nhất 切thiết 惡ác 行hành 煩phiền 惱não 。
嗢ốt 拕tha 南nam 曰viết 。
道đạo 師sư 不bất 同đồng 分phần/phân 。 王vương 國quốc 二nhị 世thế 間gian 。
有hữu 為vi 遮già 身thân 行hành 。 堅kiên 執chấp 三tam 空không 性tánh 。
略lược 有hữu 二nhị 種chủng 。 道đạo 不bất 同đồng 分phần/phân 。 一nhất 自tự 性tánh 不bất 同đồng 分phần/phân 。 二nhị 行hành 相tương/tướng 不bất 同đồng 分phần/phân 。 若nhược 趣thú 苦khổ 集tập 行hành 。 若nhược 趣thú 苦khổ 滅diệt 行hành 。 是thị 名danh 自tự 性tánh 不bất 同đồng 分phần/phân 。 當đương 知tri 初sơ 一nhất 能năng 趣thú 雜tạp 染nhiễm 。 第đệ 二nhị 能năng 趣thú 清thanh 淨tịnh 。 是thị 名danh 此thử 中trung 。 不bất 同đồng 分phần/phân 義nghĩa 。 即tức 此thử 趣thú 滅diệt 行hành 。 或hoặc 有hữu 有hữu 為vi 共cộng 相tương 行hành 轉chuyển 。 或hoặc 有hữu 有hữu 為vi 無vô 為vi 。 共cộng 相tương 行hành 轉chuyển 。 是thị 名danh 行hành 相tương/tướng 不bất 同đồng 分phần/phân 。 當đương 知tri 此thử 中trung 。 若nhược 諸chư 有hữu 為vi 共cộng 相tương 行hành 相tương/tướng 。 彼bỉ 望vọng 道Đạo 果Quả 名danh 不bất 同đồng 分phần/phân 。 若nhược 有hữu 為vi 無vô 為vi 。 共cộng 相tương 行hành 相tương/tướng 。 彼bỉ 望vọng 道Đạo 果Quả 亦diệc 名danh 同đồng 分phần/phân 。
何hà 以dĩ 故cố 。 道Đạo 果Quả 涅Niết 槃Bàn 。 常thường 無vô 我ngã 故cố 。
復phục 次thứ 於ư 正Chánh 法Pháp 內nội 。 略lược 有hữu 五ngũ 種chủng 。 師sư 假giả 立lập 句cú 。 諸chư 外ngoại 道đạo 師sư 。 所sở 製chế 論luận 中trung 。 都đô 不bất 可khả 得đắc 。 謂vị 趣thú 諸chư 取thủ 行hành 。 趣thú 諸chư 取thủ 盡tận 行hành 。 若nhược 一nhất 切thiết 法pháp 。 遍biến 知tri 永vĩnh 斷đoạn 。 作tác 苦khổ 邊biên 際tế 。 若nhược 於ư 五ngũ 相tương/tướng 受thọ 建kiến 立lập 處xứ 。 一nhất 一nhất 相tướng 中trung 。 不bất 依y 四tứ 相tương/tướng 薩tát 迦ca 耶da 見kiến 。 用dụng 彼bỉ 為vi 依y 。 能năng 害hại 四tứ 種chủng 行hành 相tương/tướng 憍kiêu 慢mạn 。 若nhược 慢mạn 為vi 因nhân 有hữu 三tam 過quá 患hoạn 。 離ly 慢mạn 為vi 因nhân 。 有hữu 三tam 勝thắng 利lợi 。 當đương 知tri 此thử 中trung 。 懷hoài 憍kiêu 慢mạn 者giả 。 於ư 涅Niết 槃Bàn 界giới 其kỳ 心tâm 退thoái 還hoàn 。 由do 怖bố 畏úy 故cố 。 是thị 名danh 第đệ 一nhất 過quá 患hoạn 。 於ư 諸chư 惡ác 行hành 恆hằng 現hiện 行hành 中trung 。 及cập 於ư 可khả 愛ái 諸chư 雜tạp 染nhiễm 事sự 。 其kỳ 心tâm 趣thú 入nhập 。 是thị 名danh 第đệ 二nhị 過quá 患hoạn 。 於ư 涅Niết 槃Bàn 界giới 深thâm 生sanh 怖bố 畏úy 。 增tăng 上thượng 力lực 故cố 。 便tiện 能năng 生sanh 起khởi 當đương 來lai 生sanh 等đẳng 。 生sanh 死tử 重trọng 病bệnh 。 如như 由do 怖bố 畏úy 增tăng 上thượng 力lực 故cố 如như 是thị 。 亦diệc 由do 於ư 諸chư 惡ác 行hành 。 及cập 於ư 可khả 愛ái 諸chư 雜tạp 染nhiễm 事sự 。 其kỳ 心tâm 趣thú 入nhập 。 增tăng 上thượng 力lực 故cố 。 堪kham 能năng 生sanh 起khởi 當đương 來lai 生sanh 等đẳng 。 生sanh 死tử 重trọng 病bệnh 。 如như 生sanh 等đẳng 病bệnh 。 眼nhãn 等đẳng 處xứ 癰ung 。 貪tham 等đẳng 毒độc 箭tiễn 。 當đương 知tri 亦diệc 爾nhĩ 。 是thị 名danh 第đệ 三tam 過quá 患hoạn 。 與dữ 此thử 相tương 違vi 。 當đương 知tri 即tức 是thị 。 離ly 慢mạn 為vi 因nhân 三tam 種chủng 勝thắng 利lợi 。 若nhược 隨tùy 緣duyên 起khởi 。 增tăng 上thượng 力lực 故cố 。 於ư 現hiện 法Pháp 中trung 。 後hậu 有hữu 種chủng 子tử 或hoặc 增tăng 或hoặc 減giảm 。 由do 此thử 為vi 因nhân 。 當đương 來lai 後hậu 有hữu 或hoặc 生sanh 不bất 生sanh 。 以dĩ 能năng 攝nhiếp 受thọ 種chủng 子tử 煩phiền 惱não 。 或hoặc 有hữu 集tập 起khởi 或hoặc 滅diệt 沒một 故cố 。 一nhất 切thiết 世thế 間gian 。 及cập 出xuất 世thế 間gian 。 所sở 有hữu 法pháp 教giáo 。 如như 實thật 建kiến 立lập 。 唯duy 於ư 內nội 法pháp 有hữu 此thử 大đại 師sư 。 為vì 諸chư 弟đệ 子tử 。 正chánh 所sở 宣tuyên 說thuyết 。 師sư 假giả 立lập 句cú 。 真chân 實thật 可khả 得đắc 。 非phi 諸chư 外ngoại 道đạo 。
復phục 次thứ 於ư 欲dục 界giới 中trung 。 諸chư 器khí 世thế 間gian 。 當đương 知tri 譬thí 如như 王vương 所sở 王vương 國quốc 。 有hữu 情tình 世thế 間gian 。 譬thí 如như 臣thần 民dân 。 彼bỉ 惡ác 天thiên 魔ma 。 譬thí 如như 君quân 主chủ 。
復phục 次thứ 有hữu 二nhị 世thế 間gian 。 一nhất 有hữu 情tình 世thế 間gian 。 二nhị 器khí 世thế 間gian 。 其kỳ 器khí 世thế 間gian 。 為vi 火hỏa 災tai 等đẳng 之chi 所sở 壞hoại 滅diệt 。 有hữu 情tình 世thế 間gian 。 剎sát 那na 剎sát 那na 。 各các 各các 內nội 身thân 任nhậm 運vận 壞hoại 滅diệt 。
復phục 次thứ 空không 有hữu 二nhị 種chủng 。 一nhất 者giả 有hữu 為vi 。 二nhị 者giả 無vô 為vi 。 此thử 中trung 有hữu 為vi 空không 。 無vô 常thường 恆hằng 久cửu 久cửu 安an 住trụ 。 不bất 變biến 易dị 法pháp 。 及cập 我ngã 我ngã 所sở 。 若nhược 諸chư 無vô 為vi 唯duy 空không 。 無vô 有hữu 我ngã 及cập 我ngã 所sở 。 又hựu 此thử 空không 性tánh 。 離ly 諸chư 因nhân 緣duyên 。 法pháp 性tánh 所sở 攝nhiếp 。 法pháp 爾nhĩ 道Đạo 理lý 。 為vi 所sở 依y 趣thú 。 此thử 或hoặc 如như 是thị 或hoặc 異dị 或hoặc 非phi 。 遍biến 一nhất 切thiết 處xứ 。 無vô 不bất 同đồng 歸quy 。 法pháp 爾nhĩ 道Đạo 理lý 。
復phục 次thứ 如Như 來Lai 。 不bất 遮già 能năng 得đắc 一nhất 切thiết 世thế 間gian 邊biên 際tế 。 唯duy 遮già 身thân 行hành 隨tùy 往vãng 能năng 得đắc 世thế 間gian 邊biên 際tế 。 此thử 中trung 當đương 依y 勝thắng 義nghĩa 道Đạo 理lý 。 應ưng 知tri 世thế 間gian 。 若nhược 得đắc 世thế 間gian 邊biên 際tế 方phương 便tiện 。 及cập 世thế 邊biên 際tế 。 謂vị 於ư 方phương 處xứ 有hữu 世thế 間gian 想tưởng 。 假giả 名danh 施thi 設thiết 增tăng 上thượng 力lực 故cố 。 即tức 由do 世thế 間gian 若nhược 智trí 若nhược 想tưởng 。 增tăng 上thượng 力lực 故cố 。 說thuyết 有hữu 世thế 間gian 。 若nhược 想tưởng 若nhược 智trí 。 增tăng 上thượng 力lực 故cố 。 於ư 諸chư 世thế 間gian 。 廣quảng 起khởi 言ngôn 說thuyết 。 由do 或hoặc 見kiến 聞văn 或hoặc 覺giác 或hoặc 知tri 。 增tăng 上thượng 力lực 故cố 。 於ư 六lục 觸xúc 處xứ 。 由do 其kỳ 五ngũ 轉chuyển 。 起khởi 如như 實thật 智trí 。 名danh 得đắc 世thế 間gian 邊biên 際tế 方phương 便tiện 。 未vị 來lai 諸chư 行hành 因nhân 永vĩnh 盡tận 故cố 。 名danh 為vi 能năng 到đáo 世thế 間gian 邊biên 際tế 。 於ư 世thế 因nhân 果quả 。 如như 實thật 知tri 故cố 。 名danh 世Thế 間Gian 解Giải 。 能năng 正chánh 任nhậm 持trì 最tối 後hậu 身thân 故cố 。 名danh 善thiện 運vận 轉chuyển 世thế 間gian 邊biên 際tế 。 於ư 現hiện 法Pháp 中trung 。 一nhất 切thiết 境cảnh 界giới 。 愛ái 永vĩnh 盡tận 故cố 。 具cụ 恆hằng 住trụ 故cố 。 說thuyết 名danh 能năng 超siêu 世thế 間gian 愛ái 者giả 。 由do 如như 是thị 等đẳng 所sở 說thuyết 行hành 相tương/tướng 。 當đương 知tri 名danh 得đắc 。 世thế 間gian 邊biên 際tế 。
復phục 次thứ 非phi 善thiện 說thuyết 法Pháp 毘Tỳ 奈Nại 耶Da 中trung 。 諸chư 出xuất 家gia 者giả 。 隨tùy 有hữu 一nhất 惡ác 不bất 善thiện 。 尋tầm 思tư 未vị 生sanh 。 生sanh 時thời 一nhất 向hướng 能năng 為vi 梵Phạm 行hạnh 障chướng 礙ngại 。 如như 彼bỉ 生sanh 已dĩ 。 堅kiên 執chấp 不bất 捨xả 。 此thử 中trung 不bất 行hành 。 最tối 為vi 殊thù 勝thắng 。 設thiết 有hữu 行hành 者giả 。 不bất 應ưng 堅kiên 執chấp 。 於ư 相tương 續tục 中trung 。 不bất 應ưng 為vi 作tác 居cư 住trụ 依y 止chỉ 。
何hà 以dĩ 故cố 。 剎sát 那na 雜tạp 染nhiễm 。 不bất 能năng 傾khuynh 動động 。 所sở 修tu 梵Phạm 行hạnh 。 要yếu 當đương 相tương 續tục 能năng 傾khuynh 動động 故cố 。
復phục 次thứ 當đương 知tri 。 略lược 有hữu 二nhị 種chủng 空không 住trụ 。 一nhất 者giả 尊tôn 勝thắng 空không 住trụ 。 二nhị 者giả 引dẫn 彼bỉ 空không 住trụ 。 諸chư 阿A 羅La 漢Hán 。 觀quán 無vô 我ngã 住trụ 。 如như 是thị 名danh 為vi 。 尊tôn 勝thắng 空không 住trụ 。 由do 阿A 羅La 漢Hán 。 法pháp 爾nhĩ 尊tôn 勝thắng 。 觀quán 無vô 我ngã 住trụ 。 於ư 諸chư 住trụ 中trung 最tối 為vi 尊tôn 勝thắng 。 如như 是thị 或hoặc 尊tôn 勝thắng 所sở 住trụ 。 或hoặc 即tức 住trụ 尊tôn 勝thắng 。 由do 此thử 因nhân 緣duyên 。 是thị 故cố 說thuyết 名danh 。 尊tôn 勝thắng 空không 住trụ 。 引dẫn 彼bỉ 空không 住trụ 者giả 。 謂vị 如như 有hữu 一nhất 。 若nhược 行hành 若nhược 住trụ 。 如như 實thật 了liễu 知tri 。 煩phiền 惱não 有hữu 無vô 。 知tri 有hữu 煩phiền 惱não 。 便tiện 修tu 斷đoạn 行hành 。 知tri 無vô 煩phiền 惱não 。 便tiện 生sanh 歡hoan 喜hỷ 。 生sanh 歡hoan 喜hỷ 故cố 。 乃nãi 至chí 令linh 心tâm 。 證chứng 三tam 摩ma 地địa 。 由do 心tâm 證chứng 得đắc 三tam 摩ma 地địa 故cố 。 如như 實thật 觀quán 察sát 。 諸chư 法pháp 無vô 我ngã 。 晝trú 夜dạ 隨tùy 學học 。 曾tằng 無vô 懈giải 廢phế 。 如như 是thị 名danh 為vi 。 引dẫn 彼bỉ 空không 住trụ 。 當đương 知tri 此thử 中trung 。 於ư 內nội 煩phiền 惱não 。 如như 實thật 了liễu 知tri 。 有hữu 知tri 為vi 有hữu 。 無vô 知tri 為vi 無vô 。 是thị 名danh 空không 性tánh 。
復phục 次thứ 正chánh 見kiến 圓viên 滿mãn 。 已dĩ 見kiến 諦Đế 跡tích 諸chư 聖thánh 弟đệ 子tử 。 皆giai 能năng 如như 實thật 越việt 彼bỉ 邪tà 空không 。 亦diệc 能năng 如như 實thật 入nhập 正chánh 不bất 空không 。 以dĩ 世thế 間gian 道đạo 及cập 出xuất 世thế 道đạo 。 修tu 習tập 空không 性tánh 。 其kỳ 義nghĩa 云vân 何hà 。 謂vị 於ư 此thử 處xứ 彼bỉ 非phi 有hữu 故cố 。 正chánh 觀quán 為vi 空không 。 若nhược 於ư 此thử 處xứ 所sở 餘dư 有hữu 故cố 。 如như 實thật 知tri 有hữu 。 譬thí 如như 客khách 舍xá 於ư 一nhất 時thời 間gian 。 無vô 諸chư 人nhân 物vật 。 說thuyết 名danh 為vi 空không 。 於ư 一nhất 時thời 間gian 。 有hữu 諸chư 人nhân 物vật 。 說thuyết 名danh 不bất 空không 。 或hoặc 即tức 此thử 舍xá 由do 無vô 一nhất 類loại 。 說thuyết 名danh 為vi 空không 。 謂vị 無vô 材tài 木mộc 。 或hoặc 無vô 覆phúc 苫thiêm 。 或hoặc 無vô 門môn 戶hộ 。 或hoặc 無vô 關quan 鍵kiện 。 或hoặc 隨tùy 一nhất 分phần/phân 。 無vô 所sở 有hữu 故cố 。 然nhiên 非phi 此thử 舍xá 即tức 舍xá 體thể 空không 。 如như 是thị 自tự 體thể 所sở 依y 止chỉ 身thân 。 亦diệc 名danh 受thọ 趣thú 。 亦diệc 名danh 想tưởng 趣thú 。 亦diệc 名danh 思tư 趣thú 。 然nhiên 此thử 自tự 體thể 所sở 依y 止chỉ 身thân 。 於ư 一nhất 時thời 間gian 。 由do 無vô 一nhất 類loại 或hoặc 受thọ 或hoặc 想tưởng 。 或hoặc 復phục 思tư 等đẳng 一nhất 切thiết 煩phiền 惱não 。 隨tùy 煩phiền 惱não 等đẳng 。 說thuyết 名danh 為vi 空không 。 於ư 一nhất 時thời 間gian 。 由do 有hữu 一nhất 類loại 。 說thuyết 名danh 不bất 空không 。 或hoặc 即tức 自tự 體thể 所sở 依y 止chỉ 身thân 。 於ư 一nhất 時thời 間gian 。 由do 無vô 一nhất 類loại 或hoặc 眼nhãn 或hoặc 耳nhĩ 或hoặc 鼻tị 或hoặc 舌thiệt 或hoặc 身thân 一nhất 分phần/phân 。 或hoặc 意ý 一nhất 分phần/phân 。 說thuyết 名danh 為vi 空không 。 然nhiên 非phi 自tự 體thể 所sở 依y 止chỉ 身thân 。 即tức 自tự 身thân 體thể 一nhất 切thiết 皆giai 空không 。 當đương 知tri 此thử 中trung 。 總tổng 略lược 義nghĩa 者giả 。 若nhược 觀quán 諸chư 法pháp 所sở 有hữu 。 自tự 性tánh 畢tất 竟cánh 皆giai 空không 。 是thị 名danh 於ư 空không 顛điên 倒đảo 趣thú 入nhập 。 亦diệc 名danh 違vi 越việt 佛Phật 所sở 善thiện 說thuyết 法Pháp 毘Tỳ 奈Nại 耶Da 。 若nhược 觀quán 諸chư 法pháp 由do 自tự 相tương/tướng 故cố 。 一nhất 類loại 是thị 有hữu 。 一nhất 類loại 非phi 有hữu 。 此thử 有hữu 非phi 有hữu 。 畢tất 竟cánh 遠viễn 離ly 。 又hựu 觀quán 有hữu 性tánh 。 於ư 一nhất 時thời 間gian 。 一nhất 分phần/phân 遠viễn 離ly 。 於ư 一nhất 時thời 間gian 。 一nhất 分phần/phân 不bất 離ly 。 如như 是thị 名danh 為vi 。 於ư 彼bỉ 空không 性tánh 。 無vô 有hữu 顛điên 倒đảo 。 如như 實thật 趣thú 入nhập 。 以dĩ 世thế 間gian 道đạo 修tu 空không 性tánh 者giả 。 謂vị 聖thánh 弟đệ 子tử 住trụ 遠viễn 離ly 處xứ 。 先tiên 於ư 城thành 邑ấp 聚tụ 落lạc 人nhân 想tưởng 。 作tác 意ý 思tư 惟duy 。 次thứ 復phục 思tư 惟duy 阿a 練luyện 若nhã 想tưởng 。 彼bỉ 即tức 觀quán 察sát 於ư 自tự 身thân 中trung 。 此thử 想tưởng 為vi 空không 。 謂vị 人nhân 邑ấp 等đẳng 想tưởng 。 此thử 想tưởng 不bất 空không 。 謂vị 阿a 練luyện 若nhã 想tưởng 。 又hựu 餘dư 不bất 空không 。 謂vị 阿a 練luyện 若nhã 想tưởng 為vi 緣duyên 阿a 練luyện 若nhã 想tưởng 相tương 應ứng 諸chư 受thọ 思tư 等đẳng 。 或hoặc 即tức 此thử 想tưởng 由do 一nhất 類loại 故cố 。 觀quán 之chi 為vi 空không 。 謂vị 無vô 麁thô 重trọng 不bất 寂tịch 靜tĩnh 住trụ 。 及cập 熾sí 然nhiên 等đẳng 。 由do 一nhất 類loại 故cố 。 觀quán 為vi 不bất 空không 。 謂vị 有hữu 微vi 細tế 極cực 寂tịch 靜tĩnh 住trụ 。 離ly 熾sí 然nhiên 等đẳng 。 又hựu 即tức 於ư 彼bỉ 。 能năng 取thủ 山sơn 林lâm 卉hủy 木mộc 禽cầm 獸thú 等đẳng 阿a 練luyện 若nhã 差sai 別biệt 相tương/tướng 想tưởng 。 無vô 復phục 思tư 惟duy 。 但đãn 思tư 惟duy 地địa 無vô 別biệt 相tướng 想tưởng 。 又hựu 即tức 於ư 彼bỉ 。 能năng 取thủ 險hiểm 惡ác 。 高cao 下hạ 不bất 平bình 。 多đa 諸chư 刺thứ 棘cức 瓦ngõa 礫lịch 等đẳng 地địa 差sai 別biệt 相tương/tướng 想tưởng 。 無vô 復phục 思tư 惟duy 。 但đãn 思tư 惟duy 地địa 平bình 坦thản 細tế 滑hoạt 。 猶do 如như 掌chưởng 中trung 。 無vô 別biệt 相tướng 想tưởng 。 從tùng 此thử 次thứ 第đệ 除trừ 色sắc 想tưởng 等đẳng 。 漸tiệm 次thứ 思tư 惟duy 空không 處xứ 。 識thức 處xứ 。 無Vô 所Sở 有Hữu 處Xứ 。 差sai 別biệt 相tương/tướng 想tưởng 。 後hậu 於ư 非Phi 想Tưởng 非Phi 非Phi 想Tưởng 處Xứ 。 所sở 有hữu 相tương/tướng 想tưởng 。 作tác 意ý 思tư 惟duy 。 於ư 一nhất 切thiết 處xứ 。 如như 前tiền 所sở 說thuyết 。 歷lịch 觀quán 空không 性tánh 。 觀quán 諸chư 下hạ 地địa 有hữu 麁thô 想tưởng 等đẳng 。 觀quán 諸chư 上thượng 地địa 有hữu 靜tĩnh 想tưởng 等đẳng 。 如như 是thị 名danh 為vi 。 諸chư 聖thánh 弟đệ 子tử 。 以dĩ 世thế 間gian 道đạo 。 修tu 習tập 空không 性tánh 。 當đương 知tri 為vi 趣thú 乃nãi 至chí 上thượng 極cực 。 無Vô 所Sở 有Hữu 處Xứ 。 漸tiệm 次thứ 離ly 欲dục 。 自tự 斯tư 已dĩ 後hậu 。 修tu 聖thánh 道Đạo 行hành 。 漸tiệm 次thứ 除trừ 去khứ 無vô 常thường 行hành 等đẳng 。 能năng 趣thú 非Phi 想Tưởng 非Phi 非Phi 想Tưởng 處Xứ 。 畢tất 竟cánh 離ly 欲dục 。 彼bỉ 於ư 爾nhĩ 時thời 。 自tự 觀quán 身thân 中trung 。 空không 無vô 諸chư 想tưởng 。 謂vị 一nhất 切thiết 漏lậu 一nhất 向hướng 寂tịch 靜tĩnh 。 永vĩnh 離ly 熾sí 然nhiên 。 又hựu 觀quán 身thân 中trung 有hữu 法pháp 不bất 空không 。 謂vị 此thử 依y 止chỉ 為vi 緣duyên 。 六lục 處xứ 展triển 轉chuyển 互hỗ 相tương 任nhậm 持trì 。 乃nãi 至chí 壽thọ 住trụ 為vi 緣duyên 。 諸chư 清thanh 淨tịnh 法Pháp 。 無vô 有hữu 壞hoại 滅diệt 。 當đương 知tri 世Thế 尊Tôn 。 於ư 昔tích 修tu 習tập 菩Bồ 薩Tát 行hành 位vị 。 多đa 修tu 空không 住trụ 故cố 。 能năng 速tốc 證chứng 阿A 耨Nậu 多Đa 羅La 三Tam 藐Miệu 三Tam 菩Bồ 提Đề 。 非phi 如như 思tư 惟duy 無vô 常thường 苦khổ 住trụ 。 是thị 故cố 今kim 者giả 。 證chứng 得đắc 上thượng 妙diệu 菩Bồ 提Đề 住trụ 已dĩ 由do 昔tích 串xuyến 習tập 隨tùy 轉chuyển 力lực 故cố 。 多đa 依y 空không 住trụ 。
復phục 次thứ 有hữu 二nhị 種chủng 空không 。 一nhất 者giả 應ưng 所sở 證chứng 空không 。 二nhị 者giả 應ưng 所sở 修tu 空không 。 若nhược 諸chư 苾Bật 芻Sô 。 樂nhạo/nhạc/lạc 依y 雜tạp 住trụ 。 於ư 此thử 二nhị 種chủng 。 不bất 能năng 成thành 辦biện 。 應ưng 所sở 證chứng 空không 不bất 能năng 證chứng 故cố 。 應ưng 所sở 修tu 空không 不bất 能năng 修tu 故cố 。 因nhân 於ư 二nhị 種chủng 不bất 成thành 辦biện 故cố 。 當đương 知tri 退thoái 失thất 四tứ 種chủng 妙diệu 樂lạc 。 謂vị 於ư 一nhất 切thiết 。 攝nhiếp 受thọ 惡ác 事sự 遽cự 務vụ 眾chúng 苦khổ 。 皆giai 悉tất 解giải 脫thoát 。 妙diệu 出xuất 離ly 樂nhạo/nhạc/lạc 。 解giải 脫thoát 貪tham 欲dục 瞋sân 恚khuể 。 等đẳng 事sự 初sơ 靜tĩnh 慮lự 中trung 。 妙diệu 遠viễn 離ly 樂lạc 。 尋tầm 伺tứ 止chỉ 息tức 妙diệu 寂tịch 靜tĩnh 樂nhạo/nhạc/lạc 。 二nhị 解giải 脫thoát 攝nhiếp 無vô 所sở 造tạo 作tác 無vô 恐khủng 怖bố 。 攝nhiếp 妙diệu 等đẳng 覺giác 樂nhạo/nhạc/lạc 。 二nhị 解giải 脫thoát 者giả 。 一nhất 時thời 愛ái 心tâm 解giải 脫thoát 。 二nhị 不bất 動động 心tâm 解giải 脫thoát 。 若nhược 阿A 羅La 漢Hán 。 根căn 性tánh 鈍độn 故cố 。 於ư 世thế 間gian 定định 是thị 其kỳ 退thoái 法pháp 。 未vị 能năng 解giải 脫thoát 。 所sở 有hữu 定định 障chướng 故cố 。 名danh 時thời 愛ái 心tâm 解giải 脫thoát 。 以dĩ 退thoái 法pháp 故cố 。
時thời 時thời 退thoái 失thất 。
時thời 時thời 現hiện 前tiền 故cố 。 說thuyết 名danh 時thời 。 於ư 現hiện 法Pháp 樂lạc 憙hí 欲dục 證chứng 住trụ 故cố 。 說thuyết 名danh 愛ái 。 不bất 動động 心tâm 解giải 脫thoát 者giả 。 謂vị 阿A 羅La 漢Hán 。 根căn 性tánh 利lợi 故cố 。 是thị 不bất 退thoái 法pháp 。 一nhất 切thiết 皆giai 以dĩ 。 無vô 漏lậu 道Đạo 力lực 。 而nhi 得đắc 解giải 脫thoát 。 於ư 一nhất 切thiết 種chủng 。 都đô 無vô 退thoái 失thất 。 當đương 知tri 此thử 中trung 決quyết 定định 義nghĩa 。 是thị 三tam 昧muội 耶da 義nghĩa 。 餘dư 如như 前tiền 說thuyết 。 無vô 所sở 造tạo 作tác 。 無vô 恐khủng 怖bố 者giả 。 當đương 知tri 無vô 有hữu 。 異dị 類loại 可khả 得đắc 。 令linh 阿A 羅La 漢Hán 心tâm 。 於ư 中trung 染nhiễm 彼bỉ 變biến 異dị 故cố 。 生sanh 愁sầu 歎thán 等đẳng 。 應ưng 所sở 證chứng 空không 。 略lược 有hữu 二nhị 種chủng 。 一nhất 者giả 外ngoại 空không 。 二nhị 者giả 內nội 空không 。 外ngoại 空không 者giả 。 謂vị 超siêu 過quá 一nhất 切thiết 。 五ngũ 種chủng 色sắc 想tưởng 。 則tắc 五ngũ 妙diệu 欲dục 。 之chi 所sở 引dẫn 發phát 。 於ư 離ly 欲dục 貪tham 正chánh 能năng 作tác 證chứng 。 內nội 空không 者giả 。 謂vị 於ư 內nội 諸chư 行hành 。 斷đoạn 增tăng 上thượng 慢mạn 。 正chánh 能năng 作tác 證chứng 。 應ưng 所sở 修tu 空không 。 亦diệc 有hữu 二nhị 種chủng 。 一nhất 於ư 內nội 外ngoại 諸chư 境cảnh 界giới 中trung 。 修tu 無vô 我ngã 見kiến 。 二nhị 即tức 於ư 彼bỉ 修tu 無vô 常thường 見kiến 。 此thử 四tứ 種chủng 空không 。 當đương 知tri 四tứ 行hành 。 為vi 所sở 依y 止chỉ 。 外ngoại 空không 以dĩ 內nội 住trụ 心tâm 增tăng 上thượng 緣duyên 力lực 。 離ly 所sở 生sanh 樂nhạo/nhạc/lạc 。 滋tư 潤nhuận 其kỳ 身thân 。 為vi 所sở 依y 止chỉ 。 及cập 我ngã 慢mạn 遍biến 知tri 內nội 空không 。 以dĩ 內nội 外ngoại 空không 。 於ư 內nội 外ngoại 法pháp 。 修tu 無vô 我ngã 見kiến 。 為vi 所sở 依y 止chỉ 。 無vô 我ngã 見kiến 以dĩ 即tức 於ư 彼bỉ 修tu 無vô 常thường 見kiến 。 為vi 所sở 依y 止chỉ 。 無vô 常thường 見kiến 以dĩ 聞văn 正Chánh 法Pháp 。 如như 理lý 作tác 意ý 。 為vi 所sở 依y 止chỉ 。 又hựu 於ư 此thử 中trung 。 若nhược 諸chư 苾Bật 芻Sô 。 為vi 離ly 欲dục 貪tham 。 精tinh 勤cần 修tu 學học 。 觀quán 察sát 作tác 意ý 。 增tăng 上thượng 力lực 故cố 。 於ư 欲dục 界giới 繫hệ 諸chư 不bất 淨tịnh 相tương/tướng 。 勉miễn 勵lệ 思tư 惟duy 。 彼bỉ 於ư 外ngoại 空không 未vị 作tác 證chứng 故cố 。 於ư 其kỳ 正Chánh 道Đạo 未vị 善thiện 修tu 故cố 。 趣thú 染nhiễm 習tập 故cố 。 於ư 外ngoại 空không 性tánh 。 心tâm 不bất 證chứng 入nhập 。 不bất 愛ái 樂nhạo 故cố 。 便tiện 於ư 其kỳ 中trung 。 由do 我ngã 慢mạn 門môn 。 心tâm 不bất 流lưu 散tán 。 等đẳng 隨tùy 觀quán 察sát 。 以dĩ 寂tịch 靜tĩnh 相tương/tướng 。 思tư 惟duy 內nội 空không 。 彼bỉ 由do 我ngã 慢mạn 未vị 永vĩnh 斷đoạn 故cố 。 於ư 其kỳ 正Chánh 道Đạo 。 未vị 善thiện 修tu 故cố 。 亦diệc 於ư 此thử 中trung 。 心tâm 不bất 證chứng 入nhập 。 遂toại 於ư 內nội 外ngoại 一nhất 切thiết 行hành 中trung 。 修tu 無vô 我ngã 見kiến 。 於ư 無vô 我ngã 見kiến 。 未vị 善thiện 修tu 故cố 。 亦diệc 於ư 其kỳ 中trung 。 心tâm 不bất 證chứng 入nhập 。 乃nãi 於ư 內nội 外ngoại 一nhất 切thiết 行hành 中trung 。 修tu 無vô 常thường 見kiến 。 令linh 心tâm 不bất 動động 。 於ư 諸chư 行hành 中trung 。 見kiến 無vô 常thường 故cố 。 一nhất 切thiết 種chủng 動động 皆giai 無vô 所sở 有hữu 故cố 。 無vô 常thường 見kiến 名danh 不bất 動động 界giới 。 由do 於ư 是thị 處xứ 心tâm 無vô 不bất 勝thắng 解giải 故cố 。 以dĩ 正chánh 慧tuệ 如như 實thật 通thông 達đạt 。 或hoặc 緣duyên 不bất 淨tịnh 。 或hoặc 緣duyên 慈từ 悲bi 。 或hoặc 緣duyên 息tức 念niệm 。 所sở 有hữu 境cảnh 界giới 。 或hoặc 緣duyên 諸chư 行hành 無vô 常thường 境cảnh 界giới 。 於ư 三tam 摩ma 地địa 。 極cực 多đa 修tu 習tập 。 為vì 因nhân 緣duyên 故cố 。 令linh 心tâm 調điều 柔nhu 。 由do 是thị 漸tiệm 次thứ 於ư 一nhất 切thiết 處xứ 。 皆giai 能năng 證chứng 入nhập 。 由do 此thử 因nhân 緣duyên 。 於ư 所sở 證chứng 空không 能năng 證chứng 圓viên 滿mãn 。 因nhân 於ư 所sở 證chứng 。 得đắc 圓viên 滿mãn 故cố 。 其kỳ 心tâm 解giải 脫thoát 。 一nhất 切thiết 能năng 順thuận 下hạ 上thượng 分phần/phân 結kết 。 由do 此thử 因nhân 緣duyên 。 於ư 所sở 修tu 空không 能năng 修tu 圓viên 滿mãn 。 因nhân 於ư 所sở 修tu 。 得đắc 圓viên 滿mãn 故cố 。 成thành 就tựu 無Vô 學Học 正chánh 見kiến 等đẳng 法pháp 。 若nhược 於ư 是thị 時thời 。 乃nãi 至chí 於ư 空không 。 未vị 能năng 證chứng 入nhập 。 當đương 知tri 此thử 時thời 是thị 異dị 生sanh 位vị 。 若nhược 時thời 證chứng 入nhập 。 是thị 有hữu 學học 位vị 。 若nhược 時thời 修tu 習tập 已dĩ 得đắc 圓viên 滿mãn 。 是thị 無Vô 學Học 位vị 。 為vi 令linh 此thử 修tu 。 得đắc 圓viên 滿mãn 故cố 。 勤cần 修tu 正chánh 行hạnh 。 令linh 心tâm 證chứng 入nhập 。 以dĩ 善thiện 尋tầm 思tư 而nhi 正chánh 尋tầm 思tư 。 則tắc 於ư 其kỳ 中trung 能năng 善thiện 知tri 量lương 。 離ly 諸chư 雜tạp 染nhiễm 。 而nhi 起khởi 言ngôn 說thuyết 。 於ư 經kinh 行hành 處xứ 。 能năng 正chánh 經kinh 行hành 。 於ư 所sở 坐tọa 處xứ 能năng 正chánh 安an 坐tọa 。 於ư 如như 是thị 等đẳng 。 一nhất 切thiết 處xứ 所sở 。 皆giai 善thiện 知tri 量lương 。 如như 是thị 行hành 時thời 。 清thanh 淨tịnh 為vi 先tiên 。 於ư 其kỳ 住trụ 時thời 。 亦diệc 得đắc 清thanh 淨tịnh 。 其kỳ 間gian 能năng 以dĩ 觀quán 察sát 作tác 意ý 。 數sác 數sác 觀quán 察sát 。 現hiện 行hành 煩phiền 惱não 。 淨tịnh 修tu 治trị 心tâm 。 如như 是thị 能năng 趣thú 一nhất 向hướng 成thành 就tựu 諸chư 白bạch 淨tịnh 法pháp 。 一nhất 切thiết 魔ma 怨oán 。 所sở 不bất 能năng 奪đoạt 。 及cập 彼bỉ 一nhất 切thiết 。 惡ác 不bất 善thiện 法pháp 。 四tứ 種chủng 雜tạp 染nhiễm 謂vị 後hậu 有hữu 因nhân 性tánh 故cố 。 現hiện 法Pháp 身thân 心tâm 遍biến 燒thiêu 惱não 故cố 。 惡ác 趣thú 因nhân 性tánh 故cố 。 生sanh 等đẳng 眾chúng 苦khổ 因nhân 性tánh 故cố 。 言ngôn 說thuyết 有hữu 二nhị 。 一nhất 者giả 隨tùy 逐trục 音âm 聲thanh 勝thắng 解giải 言ngôn 說thuyết 。 二nhị 者giả 隨tùy 逐trục 法Pháp 隨tùy 法Pháp 行hành 言ngôn 說thuyết 。 第đệ 一nhất 言ngôn 說thuyết 。 是thị 於ư 正Chánh 法Pháp 受thọ 持trì 讀đọc 誦tụng 。 請thỉnh 問vấn 徵trưng 覈# 。 之chi 所sở 發phát 起khởi 。 第đệ 二nhị 言ngôn 說thuyết 。 是thị 於ư 所sở 緣duyên 令linh 心tâm 安an 住trụ 。 究cứu 竟cánh 解giải 脫thoát 。 施thi 設thiết 教giáo 授thọ 之chi 所sở 發phát 起khởi 。 若nhược 為vi 是thị 義nghĩa 。 如Như 來Lai 出xuất 世thế 。 諸chư 弟đệ 子tử 眾chúng 。 隨tùy 入nhập 聖thánh 教giáo 。 應ưng 勤cần 修tu 習tập 。 如như 是thị 善thiện 法Pháp 。 若nhược 於ư 彼bỉ 法Pháp 毘Tỳ 奈Nại 耶Da 中trung 。 無vô 一nhất 切thiết 種chủng 所sở 修tu 梵Phạm 行hạnh 。 當đương 知tri 亦diệc 無vô 。 修tu 梵Phạm 行hạnh 者giả 。 以dĩ 於ư 其kỳ 中trung 無vô 梵Phạm 行hạnh 故cố 。 稱xưng 梵Phạm 行hạnh 者giả 皆giai 修tu 邪tà 行hành 。 師sư 弟đệ 展triển 轉chuyển 。 互hỗ 相tương 觸xúc 惱não 。 各các 自tự 許hứa 有hữu 尊tôn 卑ty 體thể 式thức 。 於ư 正Chánh 法Pháp 中trung 。 二nhị 俱câu 可khả 得đắc 。 若nhược 有hữu 棄khí 捨xả 大đại 果quả 大đại 利lợi 應ưng 所sở 證chứng 空không 。 應ưng 所sở 修tu 空không 。 為vi 極cực 下hạ 劣liệt 。 有hữu 大đại 罪tội 過quá 。 利lợi 養dưỡng 恭cung 敬kính 。 愛ái 味vị 所sở 漂phiêu 。 多đa 習tập 邪tà 行hành 。 當đương 知tri 彼bỉ 為vi 大đại 梵Phạm 行hạnh 災tai 之chi 所sở 觸xúc 惱não 。 彼bỉ 由do 如như 是thị 。 耽đam 嗜thị 愛ái 著trước 。 利lợi 養dưỡng 恭cung 敬kính 。 自tự 逼bức 惱não 故cố 。 於ư 能năng 隨tùy 順thuận 解giải 脫thoát 言ngôn 教giáo 。 不bất 欲dục 聽thính 聞văn 。 雖tuy 為vi 宣tuyên 說thuyết 。 不bất 能năng 屬thuộc 耳nhĩ 。 或hoặc 為vi 貪tham 著trước 利lợi 養dưỡng 。 恭cung 敬kính 增tăng 上thượng 力lực 故cố 。 而nhi 強cường/cưỡng 聽thính 聞văn 。 無vô 心tâm 求cầu 解giải 。 不bất 欲dục 修tu 行hành 不bất 為vi 究cứu 竟cánh 。 善thiện 自tự 調điều 伏phục 。 乃nãi 至chí 不bất 為vi 證chứng 般bát 涅Niết 槃Bàn 。 由do 如như 是thị 事sự 。 憎tăng 惡ác 大đại 師sư 。 行hành 不bất 平bình 等đẳng 。 以dĩ 於ư 廣quảng 大đại 現hiện 前tiền 恩ân 德đức 。 不bất 能năng 報báo 故cố 。 當đương 知tri 此thử 中trung 。 總tổng 略lược 義nghĩa 者giả 。 謂vị 善thiện 說thuyết 法Pháp 毘Tỳ 奈Nại 耶Da 中trung 。 既ký 出xuất 家gia 已dĩ 。 由do 四tứ 因nhân 緣duyên 。 如như 於ư 自tự 己kỷ 正chánh 所sở 應ưng 行hành 。 而nhi 不bất 能năng 行hành 。 如như 於ư 大đại 師sư 聖thánh 教giáo 。 出xuất 家gia 正chánh 所sở 應ưng 行hành 。 亦diệc 不bất 能năng 行hành 。 謂vị 樂lạc 相tướng 雜tạp 住trụ 故cố 。 隨tùy 順thuận 隨tùy 逐trục 音âm 聲thanh 。 勝thắng 解giải 言ngôn 說thuyết 故cố 。 耽đam 著trước 利lợi 養dưỡng 恭cung 敬kính 故cố 。 由do 此thử 耽đam 著trước 增tăng 上thượng 緣duyên 力lực 。 聽thính 聞văn 正Chánh 法Pháp 。 不bất 修tu 自tự 利lợi 利lợi 他tha 行hành 故cố 。 又hựu 佛Phật 世Thế 尊Tôn 。 不bất 欲dục 自tự 顯hiển 能năng 善thiện 御ngự 眾chúng 。 而nhi 攝nhiếp 徒đồ 眾chúng 。 唯duy 深thâm 哀ai 愍mẫn 。 諸chư 有hữu 情tình 故cố 。 由do 是thị 因nhân 緣duyên 。 於ư 行hành 邪tà 行hành 。 弟đệ 子tử 眾chúng 中trung 。 能năng 無vô 護hộ 惜tích 分phân 明minh 示thị 語ngữ 。 寧ninh 使sử 弟đệ 子tử 由do 此thử 分phân 明minh 麁thô 利lợi 益ích 語ngữ 。 現hiện 捨xả 正Chánh 法Pháp 及cập 毘Tỳ 奈Nại 耶Da 。 當đương 獲hoạch 利lợi 益ích 。 勿vật 令linh 住trụ 此thử 廣quảng 興hưng 邪tà 行hành 。
瑜Du 伽Già 師Sư 地Địa 論Luận 卷quyển 第đệ 九cửu 十thập