瑜Du 伽Già 師Sư 地Địa 論Luận
Quyển 86
彌Di 勒Lặc 菩Bồ 薩Tát 說Thuyết 唐Đường 玄Huyền 奘Tráng 譯Dịch
瑜Du 伽Già 師Sư 地Địa 論Luận 卷quyển 第đệ 八bát 十thập 六lục
彌Di 勒Lặc 菩Bồ 薩Tát 說thuyết
三Tam 藏Tạng 法Pháp 師sư 玄huyền 奘tráng 奉phụng 。 詔chiếu 譯dịch 攝nhiếp 事sự 分phần/phân 中trung 契Khế 經Kinh 事sự 行hành 擇trạch 攝nhiếp 第đệ 一nhất 之chi 二nhị 。
復phục 次thứ 嗢ốt 拕tha 南nam 曰viết 。
想tưởng 行hành 愚ngu 相tương/tướng 眼nhãn 勝thắng 利lợi 。 九cửu 智trí 無vô 癡si 與dữ 勝thắng 進tiến 。
我ngã 見kiến 差sai 別biệt 三tam 相tương/tướng 行hành 。 法pháp 總tổng 等đẳng 品phẩm 三tam 後hậu 廣quảng 。
於ư 諸chư 行hành 中trung 。 修tu 無vô 常thường 想tưởng 。 行hành 有hữu 五ngũ 種chủng 。 謂vị 由do 無vô 常thường 性tánh 。 無vô 恆hằng 性tánh 。 非phi 久cửu 住trụ 性tánh 。 不bất 可khả 保bảo 性tánh 。 變biến 壞hoại 法pháp 性tánh 故cố 。 此thử 中trung 剎sát 那na 剎sát 那na 壞hoại 故cố 。 無vô 常thường 。 自tự 體thể 繫hệ 屬thuộc 有hữu 限hạn 住trụ 壽thọ 故cố 。 無vô 恆hằng 。 外ngoại 事sự 劫kiếp 後hậu 決quyết 定định 無vô 住trụ 故cố 。 非phi 久cửu 住trụ 。 壽thọ 量lượng 未vị 滿mãn 容dung 被bị 緣duyên 壞hoại 非phi 時thời 而nhi 死tử 故cố 。 不bất 可khả 保bảo 。 乃nãi 至chí 爾nhĩ 所sở 時thời 住trụ 。 於ư 其kỳ 中trung 間gian 。 不bất 定định 安an 樂lạc 故cố 。 變biến 壞hoại 法pháp 。
復phục 次thứ 愚ngu 夫phu 略lược 有hữu 三tam 種chủng 。 愚ngu 夫phu 之chi 相tướng 。 何hà 等đẳng 為vi 三tam 。
謂vị 諸chư 愚ngu 夫phu 於ư 一nhất 切thiết 行hành 。 如như 上thượng 所sở 說thuyết 。 五ngũ 無vô 常thường 性tánh 。 不bất 能năng 思tư 惟duy 。 於ư 非phi 真chân 實thật 勝thắng 劣liệt 性tánh 中trung 。 分phân 別biệt 勝thắng 劣liệt 稱xưng 量lượng 自tự 他tha 。 謂vị 己kỷ 為vi 勝thắng 。 是thị 名danh 第đệ 一nhất 。 愚ngu 夫phu 之chi 相tướng 。 如như 謂vị 己kỷ 勝thắng 。 謂vị 等đẳng 謂vị 劣liệt 廣quảng 說thuyết 亦diệc 爾nhĩ 。 與dữ 此thử 相tương 違vi 當đương 知tri 智trí 者giả 。 亦diệc 有hữu 三tam 種chủng 。 智trí 者giả 之chi 相tướng 。
復phục 次thứ 由do 二nhị 種chủng 相tương 當đương 知tri 聖thánh 者giả 。 慧tuệ 眼nhãn 清thanh 淨tịnh 。 謂vị 由do 遠viễn 塵trần 及cập 離ly 垢cấu 故cố 。 由do 見kiến 所sở 斷đoạn 諸chư 煩phiền 惱não 。 纏triền 得đắc 離ly 繫hệ 故cố 。 名danh 為vi 遠viễn 塵trần 。 由do 彼bỉ 隨tùy 眠miên 得đắc 離ly 繫hệ 故cố 。 說thuyết 名danh 離ly 垢cấu 。 又hựu 現hiện 觀quán 時thời 有hữu 麁thô 我ngã 慢mạn 隨tùy 入nhập 作tác 意ý 間gian 無vô 間gian 轉chuyển 。 若nhược 遍biến 了liễu 知tri 所sở 取thủ 能năng 取thủ 所sở 緣duyên 平bình 等đẳng 。 彼bỉ 即tức 斷đoạn 滅diệt 。 彼bỉ 斷đoạn 滅diệt 故cố 。 說thuyết 名danh 遠viễn 塵trần 。 一nhất 切thiết 見kiến 道đạo 所sở 斷đoạn 煩phiền 惱não 。 隨tùy 眠miên 斷đoạn 故cố 。 說thuyết 名danh 離ly 垢cấu 。
復phục 次thứ 遠viễn 塵trần 離ly 垢cấu 。 於ư 諸chư 法pháp 中trung 。 得đắc 法Pháp 眼nhãn 時thời 。 當đương 知tri 即tức 得đắc 。 十thập 種chủng 勝thắng 利lợi 。 何hà 等đẳng 為vi 十thập 。
一nhất 者giả 於ư 四Tứ 聖Thánh 諦Đế 。 已dĩ 善thiện 見kiến 故cố 。 說thuyết 名danh 見kiến 法pháp 。 二nhị 者giả 隨tùy 獲hoạch 一nhất 種chủng 沙Sa 門Môn 果quả 故cố 。 說thuyết 名danh 得đắc 法Pháp 。 三tam 者giả 於ư 已dĩ 所sở 證chứng 能năng 自tự 了liễu 知tri 。 我ngã 今kim 已dĩ 盡tận 所sở 有hữu 那na 落lạc 迦ca 。 傍bàng 生sanh 餓ngạ 鬼quỷ 。 我ngã 證chứng 預dự 流lưu 。 乃nãi 至chí 廣quảng 說thuyết 。 由do 如như 是thị 故cố 。 說thuyết 名danh 知tri 法pháp 。 四tứ 者giả 得đắc 四tứ 證chứng 淨tịnh 。 於ư 佛Phật 法Pháp 僧Tăng 。 如như 實thật 知tri 故cố 。 名danh 遍biến 堅kiên 法pháp 。 五ngũ 者giả 於ư 自tự 所sở 證chứng 無vô 惑hoặc 。 六lục 者giả 於ư 他tha 所sở 證chứng 無vô 疑nghi 。 七thất 者giả 宣tuyên 說thuyết 聖Thánh 諦Đế 相tương 應ứng 教giáo 時thời 。 不bất 藉tạ 他tha 緣duyên 。 八bát 者giả 不bất 觀quán 他tha 面diện 不bất 看khán 他tha 口khẩu 。 於ư 此thử 正Chánh 法Pháp 。 毘Tỳ 奈Nại 耶Da 中trung 。 一nhất 切thiết 他tha 論luận 。 所sở 不bất 能năng 轉chuyển 。 九cửu 者giả 記ký 別biệt 一nhất 切thiết 所sở 證chứng 解giải 脫thoát 都đô 無vô 所sở 畏úy 。 十thập 者giả 由do 二nhị 因nhân 緣duyên 。 隨tùy 入nhập 聖thánh 教giáo 。 謂vị 正chánh 世thế 俗tục 。 及cập 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 故cố 。
復phục 次thứ 有hữu 九cửu 種chủng 智trí 。 能năng 於ư 諸chư 行hành 遍biến 知tri 超siêu 越việt 。 謂vị 諸chư 行hành 流lưu 轉chuyển 智trí 。 諸chư 行hành 還hoàn 滅diệt 智trí 。 雜tạp 染nhiễm 因nhân 緣duyên 智trí 。 清thanh 淨tịnh 因nhân 緣duyên 智trí 。 清thanh 淨tịnh 智trí 。 及cập 苦khổ 智trí 。 集tập 智trí 。 滅diệt 智trí 。 道đạo 智trí 。 此thử 中trung 諸chư 行hành 。 流lưu 轉chuyển 智trí 者giả 。 略lược 由do 三tam 種chủng 因nhân 緣duyên 集tập 故cố 。 一nhất 切thiết 行hành 集tập 所sở 有hữu 正chánh 智trí 。 謂vị 憙hí 集tập 故cố 。 觸xúc 集tập 故cố 。 名danh 色sắc 集tập 故cố 。 隨tùy 其kỳ 所sở 應ứng 。 若nhược 色sắc 集tập 若nhược 受thọ 等đẳng 集tập 若nhược 識thức 集tập 。 即tức 此thử 三tam 種chủng 因nhân 緣duyên 滅diệt 故cố 。 三tam 種chủng 行hành 滅diệt 。 是thị 名danh 諸chư 行hành 還hoàn 滅diệt 智trí 。 雜tạp 染nhiễm 因nhân 緣duyên 智trí 清thanh 淨tịnh 因nhân 緣duyên 。 智trí 及cập 清thanh 淨tịnh 智trí 者giả 。 謂vị 於ư 愛ái 味vị 過quá 患hoạn 出xuất 離ly 。 如như 前tiền 應ưng 知tri 。 四tứ 聖Thánh 諦Đế 中trung 苦khổ 等đẳng 四Tứ 智Trí 。 如như 前tiền 分phân 別biệt 聖Thánh 諦Đế 道Đạo 理lý 。 應ưng 知tri 其kỳ 相tướng 。 於ư 異dị 生sanh 位vị 修tu 前tiền 五ngũ 智trí 。 能năng 速tốc 證chứng 後hậu 四tứ 聖Thánh 諦Đế 智trí 。 由do 證chứng 彼bỉ 故cố 。 能năng 於ư 諸chư 行hành 。 如như 實thật 了liễu 知tri 。 又hựu 若nhược 於ư 前tiền 諸chư 智trí 有hữu 闕khuyết 。 必tất 定định 不bất 能năng 。 以dĩ 諦Đế 道Đạo 理lý 遍biến 知tri 諸chư 行hành 。 要yếu 當đương 證chứng 得đắc 方phương 能năng 遍biến 知tri 。 若nhược 於ư 諦đế 理lý 遍biến 知tri 行hành 。 智trí 有hữu 所sở 闕khuyết 者giả 。 必tất 定định 不bất 能năng 。 於ư 上thượng 修tu 道Đạo 以dĩ 對đối 治trị 力lực 斷đoạn 諸chư 煩phiền 惱não 。 超siêu 一nhất 切thiết 行hành 。 與dữ 此thử 相tương 違vi 乃nãi 能năng 超siêu 越việt 。 是thị 故cố 說thuyết 言ngôn 。 有hữu 九cửu 種chủng 智trí 能năng 於ư 諸chư 行hành 遍biến 知tri 超siêu 越việt 。
復phục 次thứ 修tu 觀quán 行hành 者giả 。 由do 三tam 處xứ 故cố 。 於ư 諸chư 行hành 中trung 。 無vô 愚ngu 癡si 住trụ 。 何hà 等đẳng 為vi 三tam 。
一nhất 於ư 過quá 去khứ 諸chư 行hành 如như 實thật 了liễu 知tri 。 是thị 無vô 常thường 性tánh 。 二nhị 於ư 現hiện 在tại 諸chư 行hành 如như 實thật 了liễu 知tri 。 是thị 滅diệt 法pháp 性tánh 。 三tam 於ư 未vị 來lai 諸chư 行hành 如như 實thật 了liễu 知tri 。 生sanh 滅diệt 法pháp 性tánh 。 彼bỉ 由do 如như 是thị 。 於ư 三tam 世thế 行hành 。 無vô 有hữu 愚ngu 癡si 。 不bất 染nhiễm 污ô 心tâm 。 安an 樂lạc 而nhi 住trụ 。 墮đọa 在tại 明minh 數số 。 與dữ 此thử 相tương 違vi 當đương 知tri 即tức 是thị 。 有hữu 愚ngu 癡si 住trụ 。 墮đọa 無vô 明minh 數số 。
復phục 有hữu 三tam 種chủng 。 煩phiền 惱não 異dị 名danh 。 多đa 分phần 說thuyết 在tại 煩phiền 惱não 品phẩm 中trung 。 一nhất 貪tham 異dị 名danh 。 二nhị 瞋sân 異dị 名danh 。 三tam 癡si 異dị 名danh 。 貪tham 異dị 名danh 者giả 。 亦diệc 名danh 為vi 喜hỷ 。 亦diệc 名danh 為vi 貪tham 。 亦diệc 名danh 為vi 顧cố 。 亦diệc 名danh 為vi 欣hân 。 亦diệc 名danh 為vi 欲dục 。 亦diệc 名danh 為vi 昵ni 。 亦diệc 名danh 為vi 樂nhạo/nhạc/lạc 。 亦diệc 名danh 為vi 藏tạng 。 亦diệc 名danh 為vi 護hộ 。 亦diệc 名danh 為vi 著trước 。 亦diệc 名danh 為vi 希hy 。 亦diệc 名danh 為vi 耽đam 。 亦diệc 名danh 為vi 愛ái 。 亦diệc 名danh 為vi 染nhiễm 。 亦diệc 名danh 為vi 渴khát 。 瞋sân 異dị 名danh 者giả 。 亦diệc 名danh 為vi 恚khuể 。 亦diệc 名danh 為vi 憎tăng 。 亦diệc 名danh 為vi 瞋sân 。 亦diệc 名danh 為vi 忿phẫn 。 亦diệc 名danh 為vi 損tổn 。 亦diệc 名danh 不bất 忍nhẫn 。 亦diệc 名danh 違vi 戾lệ 。 亦diệc 名danh 暴bạo 惡ác 。 亦diệc 名danh 䖧# 螫thích 。 亦diệc 名danh 拒cự 對đối 。 亦diệc 名danh 慘thảm 毒độc 。 亦diệc 名danh 憤phẫn 發phát 。 亦diệc 名danh 怒nộ 憾hám 。 亦diệc 名danh 懷hoài 慼thích 住trụ 。 亦diệc 名danh 生sanh 欻hốt 勃bột 。 癡si 異dị 名danh 者giả 。 亦diệc 名danh 無vô 智trí 。 亦diệc 名danh 無vô 見kiến 。 亦diệc 名danh 非phi 現hiện 觀quán 。 亦diệc 名danh 惛hôn 昧muội 。 亦diệc 名danh 愚ngu 癡si 。 亦diệc 名danh 無vô 明minh 。 亦diệc 名danh 黑hắc 闇ám 。 如như 是thị 等đẳng 名danh 。 當đương 知tri 如như 前tiền 。 攝nhiếp 異dị 門môn 分phần/phân 多đa 分phần 已dĩ 辨biện 。 憙hí 貪tham 差sai 別biệt 我ngã 今kim 當đương 說thuyết 。 緣duyên 依y 止chỉ 受thọ 所sở 生sanh 欣hân 樂nhạo 。 說thuyết 名danh 為vi 喜hỷ 。 緣duyên 生sanh 受thọ 境cảnh 所sở 起khởi 染nhiễm 著trước 。 說thuyết 名danh 為vi 貪tham 。 又hựu 於ư 將tương 得đắc 境cảnh 生sanh 名danh 喜hỷ 。 若nhược 於ư 已dĩ 得đắc 境cảnh 生sanh 名danh 貪tham 。 又hựu 於ư 已dĩ 得đắc 臨lâm 將tương 受thọ 用dụng 名danh 憙hí 。 即tức 於ư 此thử 事sự 正chánh 受thọ 用dụng 時thời 名danh 貪tham 。 又hựu 於ư 能năng 得đắc 境cảnh 界giới 方phương 便tiện 名danh 喜hỷ 。 即tức 於ư 境cảnh 界giới 名danh 貪tham 。 又hựu 於ư 後hậu 有hữu 名danh 喜hỷ 。 於ư 現hiện 境cảnh 界giới 名danh 貪tham 。 又hựu 於ư 所sở 愛ái 他tha 有hữu 情tình 類loại 榮vinh 利lợi 名danh 喜hỷ 。 於ư 自tự 所sở 得đắc 榮vinh 利lợi 名danh 貪tham 。
復phục 次thứ 於ư 諸chư 行hành 中trung 。 如như 理lý 修tu 者giả 。 有hữu 四tứ 勝thắng 進tiến 。 謂vị 勝thắng 進tiến 想tưởng 。 略lược 有hữu 三tam 種chủng 。 一nhất 未vị 得đắc 為vi 得đắc 。 二nhị 未vị 會hội 為vi 會hội 。 三tam 未vị 證chứng 為vi 證chứng 。 若nhược 為vi 獲hoạch 得đắc 。 現hiện 法Pháp 樂lạc 住trụ 。 名danh 第đệ 四tứ 勝thắng 進tiến 。 最tối 初sơ 能năng 得đắc 先tiên 所sở 未vị 得đắc 。 預dự 流lưu 果quả 故cố 。 當đương 知tri 是thị 名danh 。 未vị 得đắc 為vi 得đắc 。 即tức 此thử 為vi 依y 復phục 能năng 契khế 會hội 上thượng 學học 果quả 故cố 。 當đương 知tri 是thị 名danh 。 未vị 會hội 為vi 會hội 。 即tức 此thử 為vi 依y 復phục 能năng 證chứng 。 得đắc 阿A 羅La 漢Hán 果Quả 。 於ư 諸chư 惑hoặc 斷đoạn 能năng 作tác 證chứng 故cố 。 當đương 知tri 是thị 名danh 。 未vị 證chứng 為vi 證chứng 。 若nhược 已dĩ 證chứng 得đắc 。 阿A 羅La 漢Hán 果Quả 。 更cánh 無vô 未vị 得đắc 為vi 得đắc 乃nãi 至chí 未vị 證chứng 為vi 證chứng 故cố 。 正chánh 勤cần 修tu 習tập 。 但đãn 為vi 現hiện 法Pháp 樂lạc 住trụ 。 正chánh 勤cần 修tu 習tập 。 又hựu 依y 自tự 義nghĩa 有hữu 三tam 勝thắng 進tiến 想tưởng 。 謂vị 於ư 諸chư 行hành 中trung 厭yếm 背bối/bội 想tưởng 。 過quá 患hoạn 想tưởng 。 實thật 義nghĩa 想tưởng 。 厭yếm 背bối/bội 想tưởng 者giả 。
復phục 有hữu 四tứ 行hành 。 謂vị 於ư 諸chư 行hành 思tư 惟duy 如như 病bệnh 如như 癰ung 如như 箭tiễn 惱não 害hại 。 如như 病bệnh 者giả 。 謂vị 如như 有hữu 一nhất 因nhân 界giới 錯thác 亂loạn 所sở 生sanh 病bệnh 苦khổ 。 修tu 厭yếm 背bối/bội 想tưởng 。 如như 癰ung 者giả 。 謂vị 如như 有hữu 一nhất 因nhân 於ư 先tiên 業nghiệp 所sở 生sanh 癰ung 苦khổ 。 修tu 厭yếm 背bối/bội 想tưởng 。 如như 箭tiễn 者giả 。 謂vị 如như 有hữu 一nhất 因nhân 他tha 怨oán 箭tiễn 所sở 中trung 之chi 苦khổ 。 修tu 厭yếm 背bối/bội 想tưởng 。 惱não 害hại 者giả 。 謂vị 於ư 親thân 財tài 等đẳng 匱quỹ 乏phạp 中trung 因nhân 自tự 邪tà 計kế 所sở 生sanh 諸chư 苦khổ 。 修tu 厭yếm 背bối/bội 想tưởng 。 如như 是thị 名danh 為vi 。 修tu 觀quán 行hành 者giả 。 於ư 諸chư 行hành 中trung 。 修tu 厭yếm 背bối/bội 想tưởng 。 過quá 患hoạn 想tưởng 者giả 。
復phục 有hữu 二nhị 行hành 。 謂vị 於ư 諸chư 行hành 。 思tư 惟duy 無vô 常thường 。 及cập 思tư 惟duy 苦khổ 。 實thật 義nghĩa 想tưởng 者giả 。 亦diệc 有hữu 二nhị 行hành 。 謂vị 於ư 諸chư 行hành 思tư 惟duy 空không 性tánh 及cập 無vô 我ngã 性tánh 。 此thử 中trung 先tiên 於ư 過quá 患hoạn 想tưởng 及cập 實thật 義nghĩa 想tưởng 正chánh 修tu 習tập 已dĩ 。 然nhiên 後hậu 方phương 能năng 住trụ 厭yếm 背bối/bội 想tưởng 。 當đương 知tri 此thử 中trung 。 先tiên 說thuyết 其kỳ 果quả 。 後hậu 說thuyết 其kỳ 因nhân 。
復phục 次thứ 有hữu 四tứ 種chủng 我ngã 見kiến 為vi 所sở 依y 止chỉ 。 能năng 生sanh 我ngã 慢mạn 。 一nhất 有hữu 分phân 別biệt 我ngã 見kiến 。 謂vị 諸chư 外ngoại 道đạo 所sở 起khởi 。 二nhị 俱câu 生sanh 我ngã 見kiến 。 謂vị 下hạ 至chí 禽cầm 獸thú 等đẳng 亦diệc 能năng 生sanh 起khởi 。 三tam 緣duyên 自tự 依y 止chỉ 我ngã 見kiến 。 謂vị 於ư 各các 別biệt 內nội 身thân 所sở 起khởi 。 四tứ 緣duyên 他tha 依y 止chỉ 我ngã 見kiến 。 謂vị 於ư 他tha 身thân 所sở 起khởi 。 分phân 別biệt 我ngã 見kiến 為vi 所sở 依y 止chỉ 。 生sanh 我ngã 慢mạn 者giả 。 謂vị 由do 此thử 見kiến 觀quán 自tự 他tha 身thân 計kế 有hữu 實thật 我ngã 。 由do 此thử 二nhị 種chủng 我ngã 見kiến 為vi 依y 。 發phát 生sanh 我ngã 慢mạn 。 譬thí 如như 清thanh 淨tịnh 。 圓viên 鏡kính 面diện 上thượng 質chất 像tượng 為vi 依y 發phát 生sanh 影ảnh 像tượng 。 影ảnh 像tượng 為vi 依y 於ư 自tự 依y 止chỉ 發phát 生sanh 劣liệt 中trung 勝thắng 想tưởng 。 如như 是thị 由do 邪tà 分phân 別biệt 故cố 。 緣duyên 自tự 依y 止chỉ 我ngã 見kiến 為vi 緣duyên 。 發phát 生sanh 緣duyên 他tha 依y 止chỉ 我ngã 見kiến 。 如như 依y 質chất 像tượng 發phát 生sanh 影ảnh 像tượng 。 又hựu 此thử 為vi 緣duyên 發phát 生sanh 我ngã 慢mạn 。 方phương 他tha 謂vị 己kỷ 或hoặc 勝thắng 或hoặc 等đẳng 或hoặc 劣liệt 。 俱câu 生sanh 我ngã 見kiến 為vi 緣duyên 。 生sanh 我ngã 慢mạn 者giả 。 當đương 知tri 譬thí 喻dụ 與dữ 前tiền 差sai 別biệt 。 如như 明minh 眼nhãn 人nhân 。 臨lâm 淨tịnh 水thủy 器khí 自tự 觀quán 眼nhãn 耳nhĩ 。 所sở 餘dư 如như 前tiền 應ưng 知tri 其kỳ 相tương/tướng 。 此thử 一nhất 切thiết 種chủng 。 薩tát 迦ca 耶da 見kiến 。 唯duy 依y 善thiện 說thuyết 法Pháp 毘Tỳ 奈Nại 耶Da 方phương 能năng 永vĩnh 斷đoạn 。 非phi 餘dư 邪tà 教giáo 。 如như 是thị 如Như 來Lai 。 及cập 眾chúng 共cộng 知tri 。 同đồng 梵Phạm 行hạnh 者giả 。 或hoặc 諸chư 弟đệ 子tử 同đồng 梵Phạm 行hạnh 者giả 。 有hữu 大đại 恩ân 德đức 。 唯duy 由do 如như 是thị 一nhất 因nhân 緣duyên 故cố 。 名danh 於ư 大đại 師sư 或hoặc 滅diệt 度độ 後hậu 同đồng 梵Phạm 行hạnh 者giả 。 真chân 實thật 報báo 恩ân 。 又hựu 由do 第đệ 二nhị 。 謂vị 若nhược 有hữu 能năng 即tức 依y 如như 是thị 差sai 別biệt 句cú 義nghĩa 。 為vì 利lợi 益ích 故cố 。 勤cần 修tu 正chánh 行hạnh 。 如như 是thị 亦diệc 名danh 隨tùy 分phần/phân 報báo 恩ân 。 彼bỉ 所sở 希hy 望vọng 未vị 滿mãn 足túc 故cố 。
復phục 次thứ 由do 三tam 種chủng 相tương/tướng 諸chư 行hành 滅diệt 故cố 。 說thuyết 名danh 無vô 餘dư 依y 涅Niết 槃Bàn 界giới 。 一nhất 者giả 先tiên 所sở 生sanh 起khởi 諸chư 行hành 滅diệt 故cố 。 二nhị 者giả 自tự 性tánh 滅diệt 壞hoại 諸chư 行hành 滅diệt 故cố 。 三tam 者giả 一nhất 切thiết 煩phiền 惱não 。 永vĩnh 離ly 繫hệ 故cố 。 先tiên 所sở 生sanh 起khởi 諸chư 行hành 滅diệt 者giả 。 謂vị 於ư 先tiên 世thế 能năng 感cảm 後hậu 有hữu 諸chư 業nghiệp 煩phiền 惱não 。 之chi 所sở 造tạo 作tác 。 及cập 由do 先tiên 願nguyện 之chi 所sở 思tư 求cầu 。 今kim 所sở 生sanh 起khởi 諸chư 行hành 永vĩnh 滅diệt 。 自tự 性tánh 滅diệt 壞hoại 諸chư 行hành 滅diệt 者giả 。 謂vị 彼bỉ 生sanh 已dĩ 任nhậm 性tánh 滅diệt 壞hoại 。 非phi 究cứu 竟cánh 住trụ 諸chư 行hành 永vĩnh 滅diệt 。 一nhất 切thiết 煩phiền 惱não 。 永vĩnh 離ly 繫hệ 者giả 。 謂vị 諸chư 煩phiền 惱não 。 無vô 餘dư 斷đoạn 滅diệt 。 由do 今kim 滅diệt 故cố 後hậu 不bất 更cánh 生sanh 。 是thị 故cố 由do 此thử 。 三tam 相tương/tướng 諸chư 行hành 滅diệt 。 故cố 說thuyết 名danh 寂tịch 滅diệt 。 非phi 永vĩnh 無vô 相tướng 。 其kỳ 相tương/tướng 異dị 故cố 。 若nhược 永vĩnh 無vô 相tướng 。 不bất 可khả 施thi 設thiết 。 說thuyết 名danh 寂tịch 滅diệt 。
復phục 次thứ 由do 三tam 解giải 脫thoát 門môn 。 增tăng 上thượng 力lực 故cố 。 當đương 知tri 建kiến 立lập 四tứ 種chủng 法pháp 嗢ốt 拕tha 南nam 。 謂vị 空không 解giải 脫thoát 門môn 。 無vô 願nguyện 解giải 脫thoát 門môn 。 無vô 相tướng 解giải 脫thoát 門môn 。 一nhất 切thiết 行hành 無vô 常thường 。 一nhất 切thiết 行hành 苦khổ 者giả 。 依y 無vô 願nguyện 解giải 脫thoát 門môn 。 建kiến 立lập 第đệ 一nhất 。 第đệ 二nhị 法pháp 嗢ốt 拕tha 南nam 。 一nhất 切thiết 法pháp 無vô 我ngã 者giả 。 依y 空không 解giải 脫thoát 門môn 。 建kiến 立lập 第đệ 三tam 法pháp 嗢ốt 拕tha 南nam 。 涅Niết 槃Bàn 寂tịch 靜tĩnh 者giả 。 依y 無vô 相tướng 解giải 脫thoát 門môn 。 建kiến 立lập 第đệ 四tứ 法pháp 嗢ốt 拕tha 南nam 。
復phục 次thứ 當đương 知tri 。 有hữu 二nhị 種chủng 法pháp 。 嗢ốt 拕tha 南nam 增tăng 上thượng 行hành 欲dục 。 一nhất 者giả 勝thắng 解giải 俱câu 行hành 欲dục 。 二nhị 者giả 意ý 樂nhạo/nhạc/lạc 俱câu 行hành 欲dục 。 勝thắng 解giải 俱câu 行hành 欲dục 者giả 。 由do 四tứ 種chủng 法pháp 嗢ốt 拕tha 南nam 故cố 。 於ư 諸chư 行hành 中trung 。 而nhi 生sanh 樂nhạo 欲dục 。 又hựu 於ư 諸chư 行hành 寂tịch 靜tĩnh 生sanh 樂nhạo 欲dục 者giả 。 由do 意ý 樂nhạo/nhạc/lạc 故cố 獨độc 處xứ 空không 閑nhàn 。 作tác 意ý 思tư 惟duy 。 由do 四tứ 種chủng 相tương/tướng 於ư 彼bỉ 寂tịch 靜tĩnh 其kỳ 心tâm 退thoái 還hoàn 。 一nhất 者giả 於ư 中trung 由do 見kiến 勝thắng 利lợi 不bất 趣thú 入nhập 故cố 。 二nhị 者giả 不bất 信tín 彼bỉ 得đắc 不bất 清thanh 信tín 故cố 。 三tam 者giả 於ư 彼bỉ 所sở 緣duyên 不bất 生sanh 憙hí 樂lạc 。 不bất 安an 住trụ 故cố 。 四tứ 者giả 於ư 彼bỉ 而nhi 起khởi 不bất 樂nhạo 勝thắng 解giải 故cố 。 與dữ 彼bỉ 相tương 違vi 當đương 知tri 即tức 是thị 。 意ý 樂nhạo/nhạc/lạc 俱câu 行hành 欲dục 。 又hựu 由do 二nhị 緣duyên 依y 止chỉ 無vô 我ngã 勝thắng 解giải 之chi 欲dục 。 於ư 彼bỉ 涅Niết 槃Bàn 由do 驚kinh 恐khủng 故cố 。 其kỳ 心tâm 退thoái 還hoàn 。 一nhất 由do 於ư 此thử 欲dục 不bất 善thiện 串xuyến 習tập 未vị 到đáo 究cứu 竟cánh 故cố 。 二nhị 於ư 作tác 意ý 時thời 由do 彼bỉ 因nhân 緣duyên 念niệm 忘vong 失thất 故cố 。 又hựu 此thử 忍nhẫn 欲dục 未vị 串xuyến 習tập 故cố 。 當đương 爾nhĩ 之chi 時thời 。 於ư 諸chư 行hành 中trung 。 了liễu 唯duy 行hành 智trí 。 其kỳ 心tâm 愚ngu 昧muội 數sác 數sác 思tư 惟duy 我ngã 我ngã 爾nhĩ 時thời 當đương 何hà 所sở 在tại 。 尋tầm 求cầu 我ngã 行hành 微vi 細tế 俱câu 行hành 障chướng 礙ngại 而nhi 轉chuyển 。 由do 此thử 緣duyên 故cố 。 彼bỉ 作tác 是thị 思tư 我ngã 當đương 不bất 有hữu 不phủ 。 作tác 是thị 念niệm 唯duy 有hữu 諸chư 行hành 。 當đương 來lai 不bất 有hữu 。 彼bỉ 由do 如như 是thị 。 隨tùy 逐trục 身thân 見kiến 。 為vi 依y 止chỉ 故cố 。 發phát 生sanh 變biến 異dị 隨tùy 轉chuyển 之chi 識thức 。 由do 驚kinh 恐khủng 故cố 。 於ư 彼bỉ 寂tịch 滅diệt 其kỳ 心tâm 退thoái 還hoàn 。
復phục 次thứ 為vì 斷đoạn 如như 是thị 驚kinh 恐khủng 。 有hữu 二nhị 種chủng 法pháp 。 多đa 有hữu 所sở 作tác 。 一nhất 者giả 於ư 諸chư 有hữu 智trí 同đồng 梵Phạm 行hạnh 所sở 如như 實thật 自tự 顯hiển 。 二nhị 者giả 因nhân 善thiện 法Pháp 欲dục 發phát 解giải 了liễu 心tâm 。 及cập 調điều 柔nhu 心tâm 。 又hựu 發phát 如như 是thị 解giải 了liễu 心tâm 者giả 。 聽thính 聞văn 正Chánh 法Pháp 。 由do 三tam 種chủng 相tương/tướng 發phát 生sanh 歡hoan 喜hỷ 。 一nhất 者giả 由do 補bổ 特đặc 伽già 羅la 增tăng 上thượng 故cố 。 二nhị 者giả 由do 法pháp 增tăng 上thượng 故cố 。 三tam 者giả 由do 自tự 增tăng 上thượng 故cố 。 補bổ 特đặc 伽già 羅la 增tăng 上thượng 者giả 。 謂vị 由do 覩đổ 見kiến 深thâm 可khả 讚tán 仰ngưỡng 具cụ 大đại 威uy 力lực 。 端đoan 嚴nghiêm 大đại 師sư 。 及cập 所sở 稱xưng 揚dương 。 善thiện 說thuyết 法Pháp 者giả 。 法pháp 增tăng 上thượng 者giả 。 謂vị 所sở 說thuyết 法Pháp 能năng 令linh 出xuất 離ly 煩phiền 惱não 業nghiệp 苦khổ 。 及cập 令linh 信tín 解giải 最tối 上thượng 深thâm 義nghĩa 。 自tự 增tăng 上thượng 者giả 。 謂vị 有hữu 力lực 能năng 於ư 所sở 說thuyết 法Pháp 能năng 隨tùy 覺giác 悟ngộ 。 又hựu 發phát 如như 是thị 調điều 柔nhu 心tâm 者giả 。 謂vị 有hữu 三tam 見kiến 。 一nhất 者giả 若nhược 依y 彼bỉ 而nhi 轉chuyển 。 二nhị 者giả 若nhược 由do 彼bỉ 遍biến 知tri 。 三tam 者giả 若nhược 應ưng 所sở 引dẫn 發phát 。 依y 彼bỉ 而nhi 轉chuyển 者giả 。 謂vị 於ư 諸chư 諦đế 未vị 得đắc 現hiện 觀quán 。 為vi 得đắc 現hiện 觀quán 。 依y 彼bỉ 勝thắng 解giải 俱câu 行hành 極cực 善thiện 串xuyến 習tập 正chánh 見kiến 而nhi 轉chuyển 。 由do 彼bỉ 遍biến 知tri 者giả 。 謂vị 依y 隨tùy 順thuận 現hiện 觀quán 正chánh 見kiến 。 於ư 三tam 事sự 我ngã 執chấp 薩tát 迦ca 耶da 見kiến 。 及cập 彼bỉ 隨tùy 眠miên 斷đoạn 常thường 兩lưỡng 見kiến 所sở 依y 止chỉ 性tánh 。 并tinh 所sở 得đắc 果quả 。 能năng 遍biến 了liễu 知tri 。 言ngôn 三tam 事sự 者giả 。 一nhất 若nhược 所sở 取thủ 。 二nhị 若nhược 能năng 取thủ 。 三tam 若nhược 如như 是thị 取thủ 此thử 。 何hà 所sở 取thủ 。 謂vị 五ngũ 取thủ 蘊uẩn 。 誰thùy 能năng 取thủ 。 謂vị 四tứ 取thủ 。 云vân 何hà 而nhi 取thủ 。 謂vị 四tứ 識thức 住trụ 。 隨tùy 其kỳ 次thứ 第đệ 。 如như 前tiền 應ưng 知tri 。 為vi 二nhị 取thủ 心tâm 。 之chi 所sở 依y 處xứ 。 又hựu 即tức 於ư 彼bỉ 。 所sở 有hữu 諸chư 纏triền 非phi 理lý 所sở 引dẫn 。 緣duyên 彼bỉ 境cảnh 界giới 薩tát 迦ca 耶da 見kiến 生sanh 起khởi 執chấp 著trước 及cập 彼bỉ 隨tùy 眠miên 。 如như 前tiền 應ưng 知tri 。 云vân 何hà 應ưng 所sở 引dẫn 發phát 。 謂vị 住trụ 於ư 彼bỉ 而nhi 能năng 永vĩnh 斷đoạn 薩tát 迦ca 耶da 見kiến 三tam 事sự 執chấp 著trước 及cập 彼bỉ 隨tùy 眠miên 。 於ư 聖Thánh 諦Đế 智trí 不bất 藉tạ 他tha 緣duyên 。 又hựu 若nhược 依y 彼bỉ 應ưng 所sở 遍biến 知tri 正chánh 見kiến 轉chuyển 時thời 。 於ư 其kỳ 三tam 處xứ 起khởi 我ngã 執chấp 著trước 及cập 有hữu 隨tùy 眠miên 於ư 諸chư 行hành 中trung 。 若nhược 集tập 若nhược 沒một 不bất 善thiện 知tri 故cố 。 於ư 處xứ 中trung 行hành 尚thượng 不bất 能năng 入nhập 。 況huống 得đắc 出xuất 離ly 。 若nhược 隨tùy 順thuận 現hiện 觀quán 正chánh 見kiến 住trụ 時thời 。 於ư 三tam 事sự 中trung 所sở 有hữu 我ngã 執chấp 皆giai 已dĩ 離ly 繫hệ 。 猶do 被bị 隨tùy 眠miên 。 之chi 所sở 繫hệ 縛phược 。 於ư 諸chư 行hành 中trung 。 若nhược 集tập 若nhược 沒một 能năng 善thiện 知tri 故cố 。 遠viễn 離ly 二nhị 邊biên 入nhập 處xứ 中trung 行hành 。 雖tuy 未vị 出xuất 離ly 堪kham 能năng 出xuất 離ly 。 若nhược 已dĩ 引dẫn 發phát 聖Thánh 諦Đế 現hiện 觀quán 。 由do 正chánh 見kiến 故cố 。 於ư 三tam 事sự 中trung 無vô 我ngã 執chấp 著trước 遠viễn 離ly 隨tùy 眠miên 。 於ư 處xứ 中trung 行hành 先tiên 趣thú 入nhập 已dĩ 。 後hậu 由do 此thử 故cố 方phương 得đắc 出xuất 離ly 。 當đương 知tri 如như 是thị 。 三tam 見kiến 轉chuyển 時thời 。 有hữu 此thử 差sai 別biệt 。
復phục 次thứ 嗢ốt 拕tha 南nam 曰viết 。
速tốc 通thông 自tự 體thể 智trí 境cảnh 界giới 。 流lưu 轉chuyển 喜hỷ 足túc 行hành 順thuận 流lưu 。
知tri 斷đoạn 相tương/tướng 想tưởng 立lập 違vi 糧lương 。 師sư 所sở 作tác 等đẳng 品phẩm 後hậu 廣quảng 。
為vi 欲dục 證chứng 得đắc 未vị 得đắc 真chân 實thật 。 究cứu 竟cánh 解giải 脫thoát 。 略lược 有hữu 三tam 法pháp 。 能năng 令linh 獲hoạch 得đắc 速tốc 疾tật 通thông 慧tuệ 。 一nhất 者giả 智trí 力lực 。 二nhị 者giả 不bất 放phóng 逸dật 力lực 。 三tam 者giả 數số 習tập 力lực 。 智trí 力lực 者giả 。 謂vị 若nhược 住trụ 彼bỉ 堪kham 能năng 無vô 間gian 。 永vĩnh 盡tận 諸chư 漏lậu 。 當đương 知tri 即tức 是thị 。 有hữu 學học 智trí 見kiến 。 不bất 放phóng 逸dật 力lực 者giả 。 謂vị 已dĩ 獲hoạch 得đắc 如như 是thị 智trí 見kiến 。 即tức 依y 如như 是thị 所sở 得đắc 之chi 道đạo 。 方phương 便tiện 勤cần 修tu 。 於ư 心tâm 防phòng 護hộ 。 惡ác 不bất 善thiện 法pháp 。 數số 習tập 力lực 者giả 。 謂vị 即tức 依y 此thử 方phương 便tiện 勤cần 修tu 。 常thường 作tác 常thường 轉chuyển 。 終chung 不bất 謂vị 我ngã 為vi 於ư 今kim 日nhật 得đắc 盡tận 諸chư 漏lậu 。 心tâm 解giải 脫thoát 耶da 。 為vi 於ư 來lai 日nhật 。 為vi 於ư 後hậu 日nhật 。 由do 此thử 邪tà 思tư 令linh 心tâm 厭yếm 倦quyện 。 無vô 厭yếm 倦quyện 已dĩ 便tiện 無vô 怯khiếp 畏úy 。 無vô 怯khiếp 畏úy 已dĩ 。 不bất 捨xả 加gia 行hành 。 能năng 盡tận 諸chư 漏lậu 。 問vấn 智trí 見kiến 何hà 差sai 別biệt 。 答đáp 若nhược 照chiếu 過quá 去khứ 及cập 以dĩ 未vị 來lai 。 非phi 現hiện 見kiến 境cảnh 此thử 慧tuệ 名danh 智trí 。 照chiếu 現hiện 在tại 境cảnh 此thử 慧tuệ 名danh 見kiến 。 又hựu 所sở 取thủ 為vi 緣duyên 此thử 慧tuệ 名danh 智trí 。 能năng 取thủ 為vi 緣duyên 此thử 慧tuệ 名danh 見kiến 。 又hựu 聞văn 思tư 所sở 成thành 此thử 慧tuệ 名danh 智trí 。 修tu 所sở 成thành 者giả 此thử 慧tuệ 名danh 見kiến 。 又hựu 能năng 斷đoạn 煩phiền 惱não 。 此thử 慧tuệ 名danh 見kiến 。 煩phiền 惱não 斷đoạn 已dĩ 能năng 證chứng 解giải 脫thoát 此thử 慧tuệ 名danh 智trí 。 又hựu 緣duyên 自tự 相tương/tướng 境cảnh 此thử 慧tuệ 名danh 智trí 。 緣duyên 共cộng 相tương 境cảnh 此thử 慧tuệ 名danh 見kiến 。 又hựu 由do 假giả 施thi 設thiết 。 遍biến 於ư 彼bỉ 彼bỉ 。 內nội 外ngoại 行hành 中trung 。 或hoặc 立lập 為vi 我ngã 。 或hoặc 立lập 有hữu 情tình 天thiên 龍long 藥dược 叉xoa 。 健kiện 達đạt 縛phược 阿a 素tố 洛lạc 揭yết 路lộ 茶trà 緊khẩn 捺nại 洛lạc 牟mâu 呼hô 洛lạc 伽già 等đẳng 。 或hoặc 立lập 軍quân 林lâm 及cập 舍xá 山sơn 等đẳng 。 以dĩ 如như 是thị 等đẳng 。 世thế 俗tục 理lý 行hành 。 緣duyên 所sở 知tri 境cảnh 。 此thử 慧tuệ 名danh 智trí 。 若nhược 能năng 取thủ 於ư 自tự 相tướng 共cộng 相tướng 。 此thử 慧tuệ 名danh 見kiến 。 又hựu 尋tầm 求cầu 諸chư 法pháp 此thử 慧tuệ 名danh 智trí 。 既ký 尋tầm 求cầu 已dĩ 伺tứ 察sát 諸chư 法pháp 此thử 慧tuệ 名danh 見kiến 。 又hựu 緣duyên 無vô 分phân 別biệt 影ảnh 像tượng 。 為vi 境cảnh 此thử 慧tuệ 名danh 智trí 。 緣duyên 有hữu 分phân 別biệt 影ảnh 像tượng 。 為vi 境cảnh 此thử 慧tuệ 名danh 見kiến 。 又hựu 有hữu 色sắc 爾nhĩ 焰diễm 影ảnh 像tượng 為vi 緣duyên 此thử 慧tuệ 名danh 見kiến 。 無vô 色sắc 爾nhĩ 焰diễm 影ảnh 像tượng 為vi 緣duyên 此thử 慧tuệ 名danh 智trí 。 彼bỉ 由do 如như 是thị 。 若nhược 智trí 若nhược 見kiến 。 為vi 所sở 依y 止chỉ 。 方phương 便tiện 修tu 時thời 。 復phục 更cánh 勤cần 修tu 四tứ 善thiện 巧xảo 事sự 。 一nhất 觀quán 察sát 事sự 。 二nhị 捨xả 取thủ 事sự 。 三tam 出xuất 受thọ 事sự 。 四tứ 方phương 便tiện 事sự 。 觀quán 察sát 事sự 者giả 。 謂vị 四tứ 念niệm 住trụ 。 為vi 欲dục 對đối 治trị 四tứ 顛điên 倒đảo 故cố 。 如như 實thật 遍biến 知tri 一nhất 切thiết 境cảnh 故cố 。 捨xả 取thủ 事sự 者giả 。 謂vị 四tứ 正Chánh 斷Đoạn 。 為vì 欲dục 斷đoạn 除trừ 。 不bất 善thiện 法pháp 故cố 。 及cập 為vi 修tu 集tập 。 諸chư 善thiện 法Pháp 故cố 。 出xuất 受thọ 事sự 者giả 。 謂vị 四Tứ 神Thần 足Túc 。 依y 四tứ 靜tĩnh 慮lự 次thứ 第đệ 超siêu 出xuất 始thỉ 從tùng 憂ưu 根căn 乃nãi 至chí 樂nhạo/nhạc/lạc 故cố 。 方phương 便tiện 事sự 者giả 。 謂vị 諸chư 根Căn 、 力Lực 、 覺Giác 支Chi 、 道Đạo 支Chi 。 當đương 知tri 即tức 是thị 。 能năng 斷đoạn 見kiến 修tu 所sở 斷đoạn 煩phiền 惱não 。 正chánh 方phương 便tiện 故cố 。 如như 是thị 勤cần 修tu 善thiện 巧xảo 事sự 者giả 。 當đương 知tri 有hữu 四tứ 種chủng 。 所sở 依y 能năng 依y 義nghĩa 。 所sở 依y 義nghĩa 者giả 。 謂vị 觀quán 行hành 者giả 。 正chánh 勤cần 修tu 習tập 。 能năng 依y 義nghĩa 者giả 。 謂vị 成thành 就tựu 學học 諸chư 無vô 漏lậu 法pháp 。 而nhi 未vị 清thanh 淨tịnh 。 餘dư 無vô 明minh 㲉xác 。 所sở 纏triền 裹khỏa 故cố 。 又hựu 彼bỉ 諸chư 法pháp 由do 清thanh 淨tịnh 道đạo 後hậu 方phương 清thanh 淨tịnh 。 此thử 清thanh 淨tịnh 道đạo 當đương 知tri 復phục 有hữu 。 四tứ 種chủng 差sai 別biệt 。 一nhất 者giả 習tập 近cận 正Chánh 法Pháp 正chánh 審thẩm 靜tĩnh 慮lự 。 二nhị 者giả 親thân 事sự 善thiện 友hữu 。 三tam 者giả 以dĩ 尸thi 羅la 根căn 護hộ 少thiểu 欲dục 等đẳng 法pháp 熏huân 練luyện 其kỳ 心tâm 。 四tứ 者giả 獨độc 處xứ 空không 閑nhàn 。 用dụng 奢xa 摩ma 他tha 毘Tỳ 鉢Bát 舍Xá 那Na 。 勝thắng 正chánh 安an 樂lạc 以dĩ 為vi 翼dực 從tùng 。 又hựu 清thanh 淨tịnh 者giả 。 謂vị 即tức 依y 彼bỉ 清thanh 淨tịnh 行hạnh 道đạo 。 多đa 修tu 習tập 故cố 。 令linh 有hữu 學học 法pháp 破phá 無vô 明minh 㲉xác 趣thú 無Vô 學Học 地địa 。 又hựu 為vi 得đắc 真chân 實thật 。 究cứu 竟cánh 解giải 脫thoát 。 當đương 知tri 略lược 有hữu 五ngũ 種chủng 漸tiệm 次thứ 。 一nhất 者giả 先tiên 集tập 資tư 糧lương 。 以dĩ 為vi 依y 止chỉ 。 二nhị 者giả 以dĩ 此thử 為vi 依y 。 修tu 奢Xa 摩Ma 他Tha 。 毘Tỳ 鉢Bát 舍Xá 那Na 。 三tam 者giả 以dĩ 此thử 為vi 依y 。 具cụ 諦đế 現hiện 觀quán 涅Niết 槃Bàn 勝thắng 解giải 。 四tứ 者giả 以dĩ 此thử 為vi 依y 。 於ư 劣liệt 少thiểu 證chứng 不bất 生sanh 喜hỷ 足túc 亦diệc 不bất 安an 住trụ 。 於ư 可khả 厭yếm 法pháp 。 深thâm 生sanh 厭yếm 患hoạn 。 五ngũ 者giả 以dĩ 此thử 為vi 依y 。 證chứng 得đắc 最tối 後hậu 金kim 剛cang 喻dụ 定định 。 相tương 應ứng 學học 心tâm 。
復phục 次thứ 由do 五ngũ 因nhân 緣duyên 。 當đương 知tri 一nhất 切thiết 。 自tự 體thể 諸chư 行hành 皆giai 悉tất 無vô 常thường 。 謂vị 一nhất 切thiết 自tự 體thể 壽thọ 量lượng 有hữu 限hạn 。 假giả 使sử 有hữu 人nhân 。 欲dục 自tự 祈kỳ 驗nghiệm 。 我ngã 今kim 以dĩ 手thủ 執chấp 持trì 泥nê 團đoàn 或hoặc 牛ngưu 糞phẩn 團đoàn 能năng 經kinh 幾kỷ 時thời 。 作tác 是thị 願nguyện 已dĩ 。 隨tùy 取thủ 彼bỉ 團đoàn 。 是thị 人nhân 爾nhĩ 時thời 。 任nhậm 情tình 所sở 欲dục 能năng 執chấp 不bất 捨xả 。 乃nãi 至chí 於ư 後hậu 。 欲dục 棄khí 即tức 棄khí 欲dục 持trì 即tức 持trì 。 非phi 如như 所sở 受thọ 必tất 死tử 之chi 身thân 至chí 壽thọ 盡tận 際tế 尚thượng 不bất 能năng 遂toại 己kỷ 之chi 所sở 欲dục 延diên 一nhất 剎sát 那na 。 況huống 乎hồ 久cửu 住trụ 。 又hựu 一nhất 切thiết 自tự 體thể 因nhân 所sở 生sanh 故cố 。 彼bỉ 因nhân 作tác 故cố 。 是thị 無vô 常thường 故cố 。 又hựu 有hữu 自tự 體thể 廣quảng 大đại 興hưng 盛thịnh 終chung 歸quy 磨ma 滅diệt 。 而nhi 可khả 得đắc 故cố 。 謂vị 在tại 色sắc 界giới 欲dục 界giới 天thiên 人nhân 大đại 梵Phạm 帝Đế 釋Thích 。 轉Chuyển 輪Luân 王Vương 等đẳng 。 又hựu 由do 無vô 倒đảo 阿a 笈cấp 摩ma 故cố 。 謂vị 佛Phật 世Thế 尊Tôn 。 於ư 諸chư 自tự 體thể 無vô 常thường 法pháp 性tánh 。 現hiện 見kiến 現hiện 證chứng 而nhi 宣tuyên 說thuyết 故cố 。
復phục 有hữu 三tam 種chủng 。 諸chư 受thọ 欲dục 者giả 圓viên 滿mãn 差sai 別biệt 。 由do 是thị 因nhân 緣duyên 。 諸chư 受thọ 欲dục 者giả 恆hằng 常thường 戲hí 論luận 。 何hà 等đẳng 為vi 三tam 。
一nhất 資tư 產sản 圓viên 滿mãn 。 二nhị 自tự 體thể 圓viên 滿mãn 。 三tam 廣quảng 大đại 殊thù 勝thắng 。 有hữu 情tình 供cúng 養dường 圓viên 滿mãn 。 當đương 知tri 復phục 有hữu 。 三tam 種chủng 因nhân 緣duyên 。 能năng 得đắc 如như 是thị 。 圓viên 滿mãn 差sai 別biệt 。 謂vị 施thí 戒giới 調điều 伏phục 諸chư 根căn 俱câu 行hành 。 及cập 欲dục 界giới 慈từ 修tu 所sở 得đắc 果quả 。 慈từ 為vi 先tiên 導đạo 慈từ 為vi 因nhân 處xứ 。 於ư 諸chư 有hữu 情tình 損tổn 害hại 。 寂tịch 靜tĩnh 行hành 相tương/tướng 轉chuyển 故cố 。
復phục 次thứ 當đương 知tri 。 於ư 所sở 知tri 事sự 有hữu 七thất 種chủng 如như 實thật 通thông 達đạt 智trí 行hành 。 一nhất 已dĩ 得đắc 智trí 。 二nhị 未vị 得đắc 智trí 。 三tam 無vô 顛điên 倒đảo 智trí 。 四tứ 是thị 處xứ 非phi 有hữu 知tri 非phi 有hữu 智trí 。 五ngũ 是thị 處xứ 所sở 餘dư 知tri 不bất 空không 智trí 。 六lục 苦khổ 不bất 淨tịnh 智trí 。 七thất 速tốc 滅diệt 壞hoại 智trí 。 又hựu 由do 十thập 五ngũ 種chủng 相tương/tướng 覺giác 了liễu 諸chư 行hành 。 能năng 速tốc 斷đoạn 滅diệt 一nhất 切thiết 行hành 愚ngu 。 何hà 等đẳng 十thập 五ngũ 。 謂vị 水thủy 界giới 所sở 生sanh 故cố 無vô 我ngã 。 似tự 我ngã 而nhi 顯hiển 現hiện 故cố 不bất 住trụ 。 隨tùy 欲dục 而nhi 造tạo 作tác 故cố 。 覺giác 了liễu 諸chư 色sắc 。 猶do 如như 聚tụ 沫mạt 。 三tam 和hòa 合hợp 生sanh 相tương 似tự 法pháp 故cố 。 如như 雲vân 地địa 雨vũ 和hòa 合hợp 方phương 便tiện 。 覺giác 了liễu 諸chư 受thọ 喻dụ 若nhược 浮phù 泡bào 。 於ư 所sở 知tri 境cảnh 能năng 顯hiển 能năng 燒thiêu 能năng 使sử 迷mê 亂loạn 相tương 似tự 法pháp 故cố 。 覺giác 了liễu 諸chư 想tưởng 同đồng 於ư 陽dương 焰diễm 。 薩tát 迦ca 耶da 見kiến 根căn 本bổn 斷đoạn 故cố 。 多đa 品phẩm 自tự 體thể 因nhân 差sai 別biệt 故cố 。 剎sát 那na 量lượng 後hậu 時thời 無vô 暫tạm 停đình 相tương 似tự 法pháp 故cố 。 覺giác 了liễu 諸chư 行hành 譬thí 芭ba 蕉tiêu 柱trụ 。 有hữu 取thủ 之chi 識thức 依y 四tứ 識thức 住trụ 。 發phát 起khởi 種chủng 種chủng 自tự 體thể 。 隨tùy 轉chuyển 相tương 似tự 法pháp 故cố 。 覺giác 了liễu 諸chư 識thức 方phương 於ư 幻huyễn 事sự 。 此thử 廣quảng 分phân 別biệt 如như 前tiền 攝nhiếp 異dị 門môn 分phần/phân 應ưng 知tri 。
復phục 次thứ 有hữu 二nhị 世thế 間gian 攝nhiếp 一nhất 切thiết 行hành 。 一nhất 有hữu 情tình 世thế 間gian 。 二nhị 器khí 世thế 間gian 。 有hữu 情tình 世thế 間gian 名danh 種chủng 類loại 生sanh 死tử 。 器khí 世thế 間gian 名danh 器khí 生sanh 死tử 。 種chủng 類loại 生sanh 死tử 不bất 同đồng 其kỳ 餘dư 生sanh 死tử 法pháp 故cố 。 望vọng 器khí 生sanh 死tử 當đương 知tri 略lược 有hữu 五ngũ 不bất 同đồng 分phần/phân 。 謂vị 器khí 生sanh 死tử 共cộng 因nhân 所sở 生sanh 。 種chủng 類loại 生sanh 死tử 但đãn 由do 不bất 共cộng 。 是thị 名danh 第đệ 一nhất 。 因nhân 不bất 同đồng 分phần/phân 。 又hựu 器khí 生sanh 死tử 於ư 無vô 始thỉ 終chung 前tiền 後hậu 際tế 斷đoạn 。 種chủng 類loại 生sanh 死tử 於ư 無vô 始thỉ 終chung 相tương 續tục 流lưu 轉chuyển 。 常thường 無vô 斷đoạn 絕tuyệt 。 是thị 名danh 第đệ 二nhị 。 時thời 不bất 同đồng 分phần/phân 。 又hựu 器khí 生sanh 死tử 或hoặc 火hỏa 水thủy 風phong 之chi 所sở 斷đoạn 壞hoại 。 種chủng 類loại 生sanh 死tử 則tắc 不bất 如như 是thị 。 是thị 名danh 第đệ 三tam 。 治trị 不bất 同đồng 分phần/phân 。 又hựu 器khí 生sanh 死tử 因nhân 無vô 永vĩnh 斷đoạn 。 種chủng 類loại 生sanh 死tử 則tắc 不bất 如như 是thị 。 是thị 名danh 第đệ 四tứ 。 斷đoạn 不bất 同đồng 分phần/phân 。 又hựu 器khí 生sanh 死tử 斷đoạn 而nhi 復phục 續tục 。 種chủng 類loại 生sanh 死tử 斷đoạn 已dĩ 無vô 續tục 。 是thị 名danh 第đệ 五ngũ 。 續tục 不bất 同đồng 分phần/phân 。 又hựu 於ư 生sanh 死tử 由do 五ngũ 種chủng 相tướng 。 一nhất 切thiết 愚ngu 夫phu 。 流lưu 轉chuyển 不bất 息tức 。 一nhất 由do 愛ái 因nhân 故cố 。 二nhị 由do 愛ái 果quả 故cố 。 三tam 由do 愛ái 自tự 性tánh 故cố 。 四tứ 由do 因nhân 展triển 轉chuyển 故cố 。 五ngũ 即tức 因nhân 展triển 轉chuyển 依y 止chỉ 前tiền 際tế 。 無vô 窮cùng 盡tận 故cố 。 此thử 中trung 無vô 明minh 。 是thị 名danh 愛ái 因nhân 。 能năng 往vãng 善thiện 趣thú 惡ác 趣thú 諸chư 業nghiệp 。 是thị 名danh 愛ái 果quả 。 由do 往vãng 善thiện 趣thú 業nghiệp 故cố 。 愛ái 結kết 所sở 繫hệ 。 愚ngu 夫phu 自tự 然nhiên 樂nhạo/nhạc/lạc 往vãng 。 由do 往vãng 惡ác 趣thú 業nghiệp 故cố 。 愛ái 鎖tỏa 所sở 繫hệ 。 愚ngu 夫phu 雖tuy 不bất 欲dục 往vãng 強cưỡng 逼bức 令linh 去khứ 。 愛ái 自tự 性tánh 者giả 。 略lược 有hữu 三tam 種chủng 。 一nhất 後hậu 有hữu 愛ái 。 二nhị 憙hí 貪tham 俱câu 行hành 愛ái 。 三tam 彼bỉ 彼bỉ 喜hỷ 樂lạc 愛ái 。 如như 是thị 三tam 愛ái 略lược 攝nhiếp 為vi 二nhị 。 一nhất 者giả 有hữu 愛ái 。 二nhị 者giả 境cảnh 愛ái 。 後hậu 有hữu 愛ái 者giả 。 是thị 名danh 有hữu 愛ái 。 喜hỷ 貪tham 俱câu 行hành 愛ái 者giả 。 謂vị 於ư 將tương 得đắc 現hiện 前tiền 境cảnh 界giới 。 及cập 於ư 已dĩ 得đắc 未vị 受thọ 用dụng 境cảnh 。 并tinh 於ư 現hiện 前tiền 正chánh 受thọ 用dụng 境cảnh 所sở 有hữu 貪tham 愛ái 。 彼bỉ 彼bỉ 喜hỷ 樂lạc 愛ái 者giả 。 謂vị 於ư 未vị 來lai 。 所sở 希hy 求cầu 境cảnh 所sở 有hữu 貪tham 愛ái 。 當đương 知tri 此thử 中trung 。 由do 喜hỷ 貪tham 俱câu 行hành 愛ái 故cố 。 名danh 愛ái 結kết 繫hệ 。 由do 後hậu 有hữu 愛ái 及cập 彼bỉ 彼bỉ 喜hỷ 樂lạc 愛ái 。 故cố 名danh 愛ái 鎖tỏa 繫hệ 。 若nhược 於ư 彼bỉ 事sự 愛ái 結kết 所sở 繫hệ 。 名danh 為vi 馳trì 走tẩu 。 若nhược 於ư 彼bỉ 事sự 愛ái 鎖tỏa 所sở 繫hệ 名danh 為vi 流lưu 轉chuyển 。 又hựu 於ư 長trường/trưởng 世thế 因nhân 展triển 轉chuyển 來lai 諸chư 行hành 相tương 續tục 。 前tiền 際tế 難nan 知tri 後hậu 無vô 窮cùng 盡tận 。 由do 是thị 五ngũ 相tương/tướng 流lưu 轉chuyển 愚ngu 夫phu 當đương 知tri 復phục 由do 五ngũ 相tương/tướng 所sở 縛phược 。 一nhất 於ư 彼bỉ 處xứ 縛phược 。 二nhị 由do 彼bỉ 而nhi 縛phược 。 三tam 正chánh 是thị 能năng 縛phược 。 四tứ 依y 彼bỉ 故cố 縛phược 。 五ngũ 有hữu 所sở 領lãnh 受thọ 。 於ư 彼bỉ 處xứ 縛phược 者giả 。 謂vị 由do 能năng 往vãng 善thiện 趣thú 業nghiệp 故cố 。 於ư 善thiện 趣thú 柱trụ 而nhi 繫hệ 縛phược 之chi 。 或hoặc 由do 能năng 往vãng 惡ác 趣thú 業nghiệp 故cố 。 於ư 惡ác 趣thú 撅# 而nhi 繫hệ 縛phược 之chi 。 又hựu 由do 喜hỷ 貪tham 俱câu 行hành 愛ái 故cố 。 於ư 自tự 事sự 柱trụ 而nhi 繫hệ 縛phược 之chi 。 由do 彼bỉ 彼bỉ 喜hỷ 樂lạc 愛ái 及cập 後hậu 有hữu 愛ái 故cố 。 於ư 自tự 事sự 撅# 而nhi 繫hệ 縛phược 之chi 。 由do 彼bỉ 而nhi 縛phược 者giả 。 謂vị 愚ngu 夫phu 異dị 生sanh 。 為vi 無vô 明minh 縛phược 。 正chánh 是thị 能năng 縛phược 者giả 。 謂vị 自tự 同đồng 類loại 於ư 苦khổ 無vô 厭yếm 相tương 似tự 法pháp 故cố 。 依y 彼bỉ 故cố 縛phược 者giả 。 謂vị 依y 後hậu 蘊uẩn 而nhi 被bị 縛phược 故cố 。 有hữu 所sở 領lãnh 受thọ 者giả 。 謂vị 領lãnh 受thọ 彼bỉ 生sanh 等đẳng 眾chúng 苦khổ 。
復phục 次thứ 愚ngu 夫phu 異dị 生sanh 。 於ư 有hữu 漏lậu 事sự 。 有hữu 四tứ 憙hí 足túc 。 當đương 知tri 多đa 分phần 是thị 諸chư 外ngoại 道đạo 。 何hà 等đẳng 為vi 四tứ 。
一nhất 於ư 人nhân 身thân 憙hí 足túc 。 二nhị 於ư 欲dục 界giới 天thiên 身thân 喜hỷ 足túc 。 三tam 於ư 生sanh 梵Phạm 世Thế 喜hỷ 足túc 。 四tứ 於ư 到đáo 邊biên 際tế 有hữu 頂đảnh 喜hỷ 足túc 。 愚ngu 夫phu 於ư 彼bỉ 。 隨tùy 其kỳ 次thứ 第đệ 。 若nhược 趨xu 若nhược 住trụ 若nhược 坐tọa 若nhược 臥ngọa 。
復phục 有hữu 五ngũ 種chủng 一nhất 切thiết 愚ngu 夫phu 愛ái 所sở 行hành 路lộ 。 一nhất 者giả 後hậu 有hữu 。 二nhị 者giả 未vị 來lai 所sở 求cầu 境cảnh 界giới 。 三tam 者giả 將tương 得đắc 現hiện 前tiền 境cảnh 界giới 。 四tứ 者giả 已dĩ 得đắc 。 所sở 有hữu 境cảnh 界giới 。 五ngũ 者giả 現hiện 前tiền 受thọ 用dụng 境cảnh 界giới 。 當đương 知tri 於ư 彼bỉ 如như 其kỳ 次thứ 第đệ 趨xu 等đẳng 差sai 別biệt 應ưng 知tri 。 此thử 中trung 趣thú 有hữu 二nhị 種chủng 。 一nhất 於ư 後hậu 有hữu 。 二nhị 於ư 未vị 來lai 所sở 求cầu 境cảnh 界giới 。
復phục 有hữu 四tứ 種chủng 。 愛ái 所sở 行hành 路lộ 。 一nhất 者giả 意ý 業nghiệp 希hy 求cầu 境cảnh 界giới 。 二nhị 者giả 身thân 語ngữ 二nhị 業nghiệp 。 三tam 者giả 獲hoạch 得đắc 。 四tứ 者giả 於ư 所sở 得đắc 中trung 隨tùy 其kỳ 所sở 欲dục 。 若nhược 轉chuyển 若nhược 習tập 。 此thử 是thị 發phát 業nghiệp 愛ái 所sở 行hành 路lộ 。 若nhược 求cầu 境cảnh 界giới 或hoặc 復phục 諸chư 有hữu 。 當đương 知tri 於ư 彼bỉ 四tứ 種chủng 行hành 路lộ 。 如như 其kỳ 次thứ 第đệ 趨xu 等đẳng 差sai 別biệt 。 如như 說thuyết 趨xu 等đẳng 。 於ư 餘dư 所sở 說thuyết 諸chư 有hữu 漏lậu 事sự 所sở 有hữu 憙hí 足túc 愛ái 所sở 行hành 路lộ 。 憙hí 樂lạc 戲hí 論luận 染nhiễm 著trước 耽đam 湎miện 四tứ 處xứ 差sai 別biệt 。 如như 其kỳ 次thứ 第đệ 。 當đương 知tri 亦diệc 爾nhĩ 。
復phục 有hữu 二nhị 種chủng 。 遊du 愛ái 行hành 路lộ 果quả 相tương/tướng 差sai 別biệt 。 一nhất 心tâm 差sai 別biệt 。 二nhị 身thân 差sai 別biệt 。 心tâm 差sai 別biệt 者giả 。
復phục 有hữu 二nhị 種chủng 。 一nhất 品phẩm 類loại 差sai 別biệt 。 二nhị 雜tạp 染nhiễm 差sai 別biệt 。 品phẩm 類loại 差sai 別biệt 者giả 。 謂vị 由do 自tự 性tánh 故cố 。 所sở 依y 故cố 。 所sở 緣duyên 故cố 。 助trợ 伴bạn 故cố 。 雜tạp 染nhiễm 差sai 別biệt 者giả 。 謂vị 由do 貪tham 瞋sân 癡si 。 等đẳng 所sở 有hữu 煩phiền 惱não 。 及cập 隨tùy 煩phiền 惱não 。 身thân 差sai 別biệt 者giả 。 亦diệc 有hữu 二nhị 種chủng 。 一nhất 種chủng 種chủng 身thân 差sai 別biệt 故cố 。 二nhị 一nhất 種chủng 身thân 差sai 別biệt 故cố 。 當đương 知tri 此thử 中trung 。 心tâm 之chi 所sở 有hữu 雜tạp 染nhiễm 差sai 別biệt 。 能năng 為vi 二nhị 種chủng 身thân 差sai 別biệt 因nhân 。 為vì 斷đoạn 彼bỉ 故cố 。 諸chư 修tu 行hành 者giả 。 應ưng 以dĩ 無vô 倒đảo 數sác 數sác 作tác 意ý 。 勤cần 修tu 觀quán 行hành 。 復phục 由do 四tứ 種chủng 因nhân 差sai 別biệt 故cố 令linh 果quả 差sai 別biệt 。 謂vị 若nhược 於ư 此thử 差sai 別biệt 。 若nhược 由do 此thử 差sai 別biệt 。 若nhược 即tức 此thử 差sai 別biệt 。 若nhược 如như 此thử 差sai 別biệt 。 於ư 此thử 差sai 別biệt 者giả 。 謂vị 於ư 善thiện 趣thú 惡ác 趣thú 。 所sở 有hữu 差sai 別biệt 。 由do 此thử 差sai 別biệt 者giả 。 謂vị 由do 貪tham 瞋sân 癡si 。 所sở 染nhiễm 污ô 心tâm 令linh 彼bỉ 差sai 別biệt 。 即tức 此thử 差sai 別biệt 者giả 。 謂vị 五ngũ 種chủng 行hành 所sở 攝nhiếp 受thọ 身thân 。 種chủng 種chủng 差sai 別biệt 。 如như 此thử 差sai 別biệt 者giả 。 謂vị 於ư 諸chư 行hành 流lưu 轉chuyển 。 雜tạp 染nhiễm 清thanh 淨tịnh 。 因nhân 緣duyên 及cập 清thanh 淨tịnh 體thể 。 不bất 如như 實thật 知tri 。 生sanh 憙hí 樂lạc 等đẳng 及cập 趨xu 走tẩu 等đẳng 。 種chủng 種chủng 差sai 別biệt 。
復phục 次thứ 不bất 能năng 了liễu 達đạt 。 諸chư 行hành 無vô 常thường 。 薩tát 迦ca 耶da 見kiến 為vi 所sở 依y 止chỉ 。 順thuận 流lưu 而nhi 行hành 。 諸chư 愚ngu 夫phu 類loại 。 由do 五ngũ 種chủng 相tướng 。 當đương 知tri 順thuận 流lưu 而nhi 被bị 漂phiêu 溺nịch 。 謂vị 若nhược 於ư 此thử 漂phiêu 溺nịch 。 若nhược 由do 此thử 漂phiêu 溺nịch 。 若nhược 依y 此thử 漂phiêu 溺nịch 。 若nhược 如như 此thử 漂phiêu 溺nịch 。 若nhược 漂phiêu 溺nịch 時thời 諸chư 所sở 有hữu 相tương/tướng 。 於ư 此thử 漂phiêu 溺nịch 者giả 。 謂vị 於ư 善thiện 趣thú 惡ác 趣thú 。 而nhi 被bị 漂phiêu 溺nịch 。 如như 從tùng 兩lưỡng 岸ngạn 彼bỉ 此thử 往vãng 來lai 俱câu 被bị 漂phiêu 溺nịch 。 由do 此thử 漂phiêu 溺nịch 者giả 。 謂vị 由do 愛ái 河hà 浸tẩm 淫dâm 之chi 性tánh 之chi 所sở 漂phiêu 溺nịch 。 當đương 知tri 此thử 愛ái 有hữu 五ngũ 種chủng 相tương/tướng 。 一nhất 遊du 諸chư 境cảnh 界giới 趣thú 下hạ 分phần/phân 故cố 。 二nhị 微vi 細tế 隨tùy 行hành 難nạn/nan 覺giác 了liễu 故cố 。 三tam 於ư 諸chư 境cảnh 界giới 。 難nạn/nan 迴hồi 轉chuyển 故cố 。 四tứ 乃nãi 至chí 有Hữu 頂Đảnh 。 一nhất 切thiết 廣quảng 大đại 種chủng 種chủng 諸chư 行hành 。 所sở 隨tùy 逐trục 故cố 。 五ngũ 不bất 寂tịch 靜tĩnh 相tướng 。 亂loạn 身thân 心tâm 故cố 。 依y 此thử 漂phiêu 溺nịch 者giả 。 謂vị 依y 色sắc 等đẳng 五ngũ 種chủng 諸chư 行hành 而nhi 被bị 漂phiêu 溺nịch 。 即tức 於ư 善thiện 趣thú 惡ác 趣thú 兩lưỡng 岸ngạn 。 有hữu 五ngũ 種chủng 行hành 。 品phẩm 類loại 差sai 別biệt 。 數sác 數sác 攀phàn 緣duyên 順thuận 流lưu 漂phiêu 溺nịch 。 如như 此thử 漂phiêu 溺nịch 者giả 。 云vân 何hà 漂phiêu 溺nịch 。 謂vị 於ư 諸chư 行hành 如như 前tiền 所sở 說thuyết 。 流lưu 轉chuyển 等đẳng 事sự 。 隨tùy 其kỳ 次thứ 第đệ 。 不bất 如như 實thật 知tri 。 或hoặc 計kế 為vi 我ngã 及cập 我ngã 所sở 故cố 。 於ư 漂phiêu 溺nịch 時thời 所sở 有hữu 相tương/tướng 者giả 。 謂vị 彼bỉ 如như 是thị 被bị 漂phiêu 溺nịch 時thời 。 雖tuy 寶bảo 愛ái 身thân 欲dục 使sử 長trường 久cửu 。 由do 自tự 性tánh 滅diệt 不bất 能năng 令linh 住trụ 。 如như 為vi 漂phiêu 溺nịch 。 與dữ 此thử 相tương 違vi 當đương 知tri 即tức 是thị 。 逆nghịch 流lưu 行hành 者giả 。 又hựu 聰thông 慧tuệ 者giả 。 有hữu 十thập 種chủng 相tướng 。 當đương 知tri 具cụ 攝nhiếp 諸chư 聰thông 慧tuệ 相tương/tướng 。 謂vị 成thành 就tựu 俱câu 生sanh 慧tuệ 故cố 。 又hựu 成thành 就tựu 方phương 便tiện 。 聞văn 思tư 修tu 所sở 成thành 慧tuệ 故cố 。 又hựu 成thành 就tựu 故cố 無vô 動động 搖dao 故cố 。 善thiện 思tư 所sở 思tư 。 善thiện 說thuyết 所sở 說thuyết 。 善thiện 作tác 所sở 作tác 。 又hựu 能năng 自tự 依y 己kỷ 所sở 有hữu 性tánh 。 未vị 嘗thường 為vi 命mạng 依y 附phụ 於ư 他tha 。 又hựu 有hữu 所sở 求cầu 無vô 不bất 安an 樂lạc 。 又hựu 有hữu 所sở 求cầu 能năng 依y 正chánh 行hạnh 。 皆giai 悉tất 以dĩ 法pháp 。 不bất 以dĩ 非phi 法pháp 。 又hựu 自tự 所sở 宜nghi 資tư 產sản 眾chúng 具cụ 。 能năng 正chánh 防phòng 守thủ 。 不bất 令linh 散tán 失thất 。 又hựu 觀quán 過quá 患hoạn 而nhi 受thọ 用dụng 之chi 。 又hựu 於ư 病bệnh 緣duyên 所sở 有hữu 醫y 藥dược 。 觀quán 察sát 思tư 擇trạch 然nhiên 後hậu 服phục 行hành 。 又hựu 能năng 善thiện 避tị 非phi 時thời 死tử 緣duyên 。 如như 是thị 十thập 種chủng 。 聰thông 慧tuệ 者giả 相tương/tướng 。 當đương 知tri 具cụ 攝nhiếp 諸chư 聰thông 慧tuệ 相tương/tướng 。
復phục 次thứ 於ư 諸chư 行hành 中trung 。 依y 無vô 我ngã 理lý 知tri 者giả 斷đoạn 者giả 。 當đương 知tri 略lược 由do 。 三tam 相tương/tướng 差sai 別biệt 。 謂vị 於ư 諸chư 行hành 能năng 遍biến 了liễu 知tri 。 薩tát 迦ca 耶da 見kiến 而nhi 未vị 斷đoạn 者giả 。 彼bỉ 於ư 諸chư 行hành 忘vong 念niệm 之chi 行hành 。 多đa 分phần 現hiện 行hành 少thiểu 不bất 忘vong 念niệm 。 薩tát 迦ca 耶da 見kiến 已dĩ 永vĩnh 斷đoạn 者giả 。 當đương 知tri 其kỳ 相tương/tướng 與dữ 彼bỉ 相tương 違vi 。 是thị 名danh 第đệ 一nhất 。 差sai 別biệt 之chi 相tướng 。 又hựu 於ư 諸chư 行hành 雖tuy 遍biến 了liễu 知tri 薩tát 迦ca 耶da 見kiến 。 而nhi 未vị 斷đoạn 者giả 。 於ư 諸chư 廣quảng 大đại 可khả 愛ái 事sự 中trung 多đa 生sanh 喜hỷ 樂lạc 。 於ư 諸chư 下hạ 劣liệt 不bất 可khả 愛ái 境cảnh 多đa 生sanh 憂ưu 苦khổ 。 彼bỉ 二nhị 境cảnh 界giới 。 現hiện 在tại 前tiền 時thời 。 無vô 縱túng 逸dật 者giả 尚thượng 自tự 不bất 能năng 繫hệ 守thủ 正chánh 念niệm 。 況huống 縱túng 逸dật 者giả 。 彼bỉ 於ư 爾nhĩ 時thời 。 薩tát 迦ca 耶da 見kiến 纏triền 繞nhiễu 其kỳ 心tâm 。 由do 彼bỉ 令linh 心tâm 。 不bất 能năng 解giải 了liễu 。 薩tát 迦ca 耶da 見kiến 已dĩ 永vĩnh 斷đoạn 者giả 。 當đương 知tri 其kỳ 相tương/tướng 與dữ 彼bỉ 相tương 違vi 。 是thị 名danh 第đệ 二nhị 。 差sai 別biệt 之chi 相tướng 。 又hựu 於ư 諸chư 行hành 薩tát 迦ca 耶da 見kiến 未vị 永vĩnh 斷đoạn 者giả 。 未vị 能năng 於ư 內nội 一nhất 切thiết 行hành 中trung 。 現hiện 前tiền 安an 立lập 離ly 有hữu 情tình 想tưởng 如như 於ư 草thảo 木mộc 葉diệp 等đẳng 外ngoại 事sự 。 薩tát 迦ca 耶da 見kiến 已dĩ 永vĩnh 斷đoạn 者giả 。 當đương 知tri 其kỳ 相tương/tướng 與dữ 彼bỉ 相tương 違vi 。 是thị 名danh 第đệ 三tam 。 差sai 別biệt 之chi 相tướng 。 如như 是thị 已dĩ 斷đoạn 。 薩tát 迦ca 耶da 見kiến 。 有hữu 此thử 三tam 種chủng 差sai 別biệt 之chi 相tướng 。 當đương 知tri 復phục 有hữu 。 三tam 種chủng 勝thắng 利lợi 。 一nhất 者giả 永vĩnh 斷đoạn 能năng 感cảm 後hậu 有hữu 。 一nhất 切thiết 煩phiền 惱não 。 二nhị 者giả 依y 彼bỉ 不bất 久cửu 獲hoạch 得đắc 。 速tốc 能năng 積tích 集tập 彼bỉ 對đối 治trị 道đạo 。 三tam 者giả 既ký 作tác 自tự 義nghĩa 利lợi 已dĩ 。 即tức 依y 彼bỉ 道đạo 方phương 便tiện 勤cần 修tu 。 現hiện 法Pháp 樂lạc 住trụ 。 由do 此thử 獲hoạch 得đắc 極cực 安an 樂lạc 住trụ 。
復phục 次thứ 由do 四tứ 差sai 別biệt 當đương 知tri 修tu 習tập 一nhất 切thiết 。 種chủng 行hành 無vô 常thường 苦khổ 想tưởng 。 何hà 等đẳng 為vi 四tứ 。
一nhất 果quả 差sai 別biệt 故cố 。 二nhị 自tự 性tánh 差sai 別biệt 故cố 。 三tam 品phẩm 類loại 差sai 別biệt 故cố 。 四tứ 方phương 便tiện 差sai 別biệt 故cố 。 果quả 差sai 別biệt 者giả 。 謂vị 修tu 此thử 想tưởng 能năng 遣khiển 一nhất 切thiết 欲dục 貪tham 色sắc 貪tham 。 及cập 無vô 色sắc 貪tham 掉trạo 慢mạn 無vô 明minh 。 當đương 知tri 此thử 中trung 。 顯hiển 示thị 三tam 種chủng 本bổn 煩phiền 惱não 斷đoạn 。 及cập 顯hiển 三tam 種chủng 隨tùy 煩phiền 惱não 斷đoạn 。 欲dục 貪tham 煩phiền 惱não 掉trạo 為vi 助trợ 伴bạn 。 色sắc 貪tham 煩phiền 惱não 慢mạn 為vi 助trợ 伴bạn 。 無vô 色sắc 貪tham 惑hoặc 無vô 明minh 為vi 伴bạn 。
復phục 有hữu 差sai 別biệt 。 謂vị 於ư 此thử 中trung 顯hiển 示thị 下hạ 分phần/phân 上thượng 分phần/phân 結kết 。 盡tận 自tự 性tánh 差sai 別biệt 者giả 。 謂vị 於ư 此thử 中trung 由do 正chánh 修tu 習tập 。 聞văn 所sở 成thành 慧tuệ 。 說thuyết 名danh 親thân 近cận 。 由do 正chánh 修tu 習tập 思tư 所sở 成thành 慧tuệ 。 能năng 入nhập 修tu 故cố 。 說thuyết 名danh 修tu 習tập 。 由do 正chánh 修tu 習tập 。 修tu 所sở 成thành 慧tuệ 。 名danh 多đa 修tu 習tập 。 又hựu 由do 修tu 習tập 了liễu 相tương/tướng 作tác 意ý 故cố 。 名danh 親thân 近cận 。 唯duy 除trừ 加gia 行hành 究cứu 竟cánh 作tác 意ý 。 由do 正chánh 修tu 習tập 諸chư 餘dư 作tác 意ý 故cố 。 名danh 修tu 習tập 。 修tu 習tập 加gia 行hành 究cứu 竟cánh 作tác 意ý 。 名danh 多đa 修tu 習tập 。 是thị 名danh 第đệ 二nhị 。 三tam 種chủng 差sai 別biệt 。 又hựu 由do 所sở 依y 。 所sở 緣duyên 作tác 意ý 。 隨tùy 其kỳ 次thứ 第đệ 。 當đương 知tri 是thị 名danh 。 為vi 乘thừa 為vi 事sự 為vi 隨tùy 建kiến 立lập 。 又hựu 由do 長trường 時thời 串xuyến 修tu 習tập 故cố 。 說thuyết 名danh 純thuần 熟thục 數sác 數sác 無vô 倒đảo 修tu 方phương 便tiện 故cố 。 說thuyết 名danh 善thiện 受thọ 及cập 與dữ 善thiện 發phát 。 品phẩm 類loại 差sai 別biệt 者giả 。 謂vị 修tu 如như 是thị 無vô 常thường 想tưởng 時thời 。 速tốc 能năng 永vĩnh 拔bạt 一nhất 切thiết 隨tùy 眠miên 。 棄khí 捨xả 下hạ 地địa 。 一nhất 切thiết 善thiện 法Pháp 。 攝nhiếp 受thọ 上thượng 地địa 。 一nhất 切thiết 善thiện 法Pháp 。 於ư 餘dư 一nhất 切thiết 。 不bất 淨tịnh 想tưởng 等đẳng 最tối 高cao 廣quảng 性tánh 。 能năng 善thiện 住trụ 持trì 。 遍biến 行hành 一nhất 切thiết 猶do 如như 觀quán 察sát 所sở 取thủ 之chi 事sự 。 即tức 如như 是thị 觀quán 能năng 取thủ 之chi 事sự 。 彼bỉ 相tương/tướng 解giải 脫thoát 能năng 得đắc 無vô 漏lậu 。 無vô 常thường 之chi 想tưởng 。 若nhược 有hữu 漏lậu 想tưởng 若nhược 無vô 漏lậu 想tưởng 。 如như 是thị 一nhất 切thiết 。 皆giai 於ư 涅Niết 槃Bàn 善thiện 能năng 隨tùy 順thuận 。 趣thú 向hướng 臨lâm 入nhập 。 皆giai 能năng 對đối 治trị 無vô 明minh 大đại 闇ám 。 一nhất 切thiết 永vĩnh 斷đoạn 。 永vĩnh 斷đoạn 彼bỉ 故cố 。 清thanh 淨tịnh 鮮tiên 白bạch 。 諸chư 無Vô 學Học 想tưởng 皆giai 由do 一nhất 切thiết 無vô 漏lậu 。 學học 想tưởng 增tăng 上thượng 故cố 得đắc 。 方phương 便tiện 差sai 別biệt 者giả 。 謂vị 獨độc 處xứ 空không 閑nhàn 。 以dĩ 無vô 顛điên 倒đảo 。 數sác 數sác 作tác 意ý 。 觀quán 察sát 諸chư 行hành 。 無vô 常thường 之chi 性tánh 。 由do 無vô 常thường 想tưởng 住trụ 無vô 我ngã 想tưởng 。 於ư 見kiến 道đạo 中trung 既ký 住trụ 無vô 漏lậu 無vô 我ngã 想tưởng 已dĩ 。 於ư 上thượng 修tu 道Đạo 由do 有hữu 學học 想tưởng 永vĩnh 害hại 我ngã 慢mạn 。 隨tùy 得đắc 涅Niết 槃Bàn 二nhị 種chủng 皆giai 具cụ 。
復phục 次thứ 為vi 住trụ 涅Niết 槃Bàn 仍nhưng 未vị 積tích 集tập 善thiện 資tư 糧lương 者giả 。 略lược 有hữu 五ngũ 種chủng 。 違vi 資tư 糧lương 法pháp 一nhất 者giả 憶ức 念niệm 往vãng 昔tích 。 笑tiếu 戲hí 歡hoan 娛ngu 承thừa 奉phụng 等đẳng 事sự 。 因nhân 發phát 思tư 慕mộ 俱câu 行hành 作tác 意ý 生sanh 愁sầu 歎thán 等đẳng 。 二nhị 者giả 由do 彼bỉ 種chủng 種chủng 為vi 依y 。 於ư 所sở 領lãnh 受thọ 究cứu 竟cánh 法pháp 中trung 。 多đa 生sanh 忘vong 念niệm 令linh 於ư 諸chư 法pháp 不bất 能năng 顯hiển 了liễu 。 三tam 者giả 所sở 食thực 或hoặc 過quá 或hoặc 少thiểu 。 由do 此thử 令linh 身thân 沈trầm 重trọng 羸luy 劣liệt 。 於ư 諸chư 梵Phạm 行hạnh 不bất 樂nhạo 修tu 行hành 。 四tứ 者giả 憙hí 眠miên 不bất 串xuyến 習tập 斷đoạn 。 便tiện 為vi 上thượng 品phẩm 睡thụy 眠miên 所sở 纏triền 。 五ngũ 者giả 親thân 近cận 猥ổi 雜tạp 而nhi 住trụ 。 遠viễn 離ly 諦đế 思tư 正Chánh 法Pháp 加gia 行hành 。 如như 是thị 五ngũ 種chủng 。 違vi 資tư 糧lương 法pháp 。
復phục 有hữu 五ngũ 種chủng 隨tùy 順thuận 彼bỉ 法pháp 。 一nhất 者giả 於ư 二nhị 離ly 欲dục 猶do 未vị 能năng 離ly 隨tùy 一nhất 種chủng 欲dục 。 謂vị 於ư 諸chư 纏triền 遠viễn 分phân 離ly 欲dục 勤cần 修tu 善thiện 品phẩm 。 及cập 於ư 隨tùy 眠miên 永vĩnh 害hại 離ly 欲dục 得đắc 正chánh 對đối 治trị 。 二nhị 者giả 不bất 護hộ 根căn 門môn 。 三tam 者giả 食thực 不bất 知tri 量lương 。 四tứ 者giả 初sơ 夜dạ 後hậu 夜dạ 。 不bất 能năng 勤cần 修tu 。 勉miễn 勵lệ 警cảnh 覺giác 。 五ngũ 者giả 不bất 能năng 觀quán 察sát 。 善thiện 法Pháp 究cứu 竟cánh 。 與dữ 上thượng 相tương 違vi 。 當đương 知tri 是thị 名danh 。 順thuận 資tư 糧lương 法pháp 及cập 能năng 隨tùy 順thuận 彼bỉ 隨tùy 順thuận 法pháp 。 又hựu 諸chư 聲Thanh 聞Văn 。 修tu 行hành 如như 是thị 。 順thuận 資tư 糧lương 法pháp 及cập 彼bỉ 因nhân 緣duyên 。 於ư 其kỳ 中trung 間gian 。 求cầu 涅Niết 槃Bàn 時thời 。 大đại 師sư 為vi 彼bỉ 制chế 立lập 五ngũ 種chủng 正Chánh 道Đạo 言ngôn 教giáo 。 一nhất 者giả 由do 依y 觀quán 察sát 。 如như 所sở 聞văn 法Pháp 。 遍biến 於ư 一nhất 切thiết 。 諸chư 行hành 無vô 常thường 。 諸chư 法pháp 無vô 我ngã 。 涅Niết 槃Bàn 寂tịch 靜tĩnh 。 且thả 以dĩ 世thế 間gian 作tác 意ý 而nhi 得đắc 無vô 惑hoặc 無vô 疑nghi 。 二nhị 者giả 即tức 於ư 住trụ 時thời 不bất 著trước 三tam 事sự 。 不bất 正chánh 尋tầm 思tư 。 何hà 等đẳng 三tam 事sự 。 一nhất 者giả 資tư 命mạng 眾chúng 具cụ 。 二nhị 者giả 他tha 損tổn 害hại 相tương/tướng 。 三tam 者giả 或hoặc 他tha 毀hủy 罵mạ 。 或hoặc 隨tùy 有hữu 一nhất 。 非phi 愛ái 現hiện 行hành 。 同đồng 梵Phạm 行hạnh 者giả 。 不bất 同đồng 分phần/phân 法pháp 。 三tam 者giả 教giáo 授thọ 為vi 先tiên 由do 依y 他tha 音âm 。 如như 理lý 作tác 意ý 。 能năng 生sanh 正chánh 見kiến 能năng 斷đoạn 邪tà 見kiến 。 當đương 知tri 此thử 三tam 。 是thị 名danh 住trụ 時thời 正Chánh 道Đạo 言ngôn 教giáo 。
復phục 有hữu 二nhị 種chủng 。 於ư 彼bỉ 行hành 時thời 正Chánh 道Đạo 言ngôn 教giáo 。 謂vị 諸chư 有hữu 智trí 。 同đồng 梵Phạm 行hạnh 者giả 。 為vì 彼bỉ 宣tuyên 說thuyết 。 處xử 非phi 處xứ 時thời 不bất 生sanh 忿phẫn 怒nộ 。 又hựu 由do 麁thô 弊tệ 資tư 命mạng 眾chúng 具cụ 若nhược 得đắc 不bất 得đắc 。 及cập 由do 戒giới 等đẳng 所sở 有hữu 災tai 害hại 心tâm 不bất 熱nhiệt 惱não 。 是thị 名danh 第đệ 一nhất 。 於ư 得đắc 所sở 勝thắng 利lợi 養dưỡng 恭cung 敬kính 。 心tâm 不bất 悒ấp 然nhiên 。 是thị 名danh 第đệ 二nhị 。 彼bỉ 由do 如như 是thị 。 住trụ 時thời 行hành 時thời 能năng 正chánh 修tu 行hành 。 涅Niết 槃Bàn 妙diệu 道đạo 。 由do 此thử 不bất 久cửu 當đương 得đắc 。 涅Niết 槃Bàn 終chung 無vô 毀hủy 失thất 。
復phục 次thứ 大đại 師sư 於ư 諸chư 聲Thanh 聞Văn 。 略lược 有hữu 五ngũ 種chủng 。 師sư 所sở 作tác 事sự 。 一nhất 者giả 正chánh 折chiết 伏phục 。 二nhị 者giả 正chánh 攝nhiếp 受thọ 。 三tam 者giả 正chánh 訶ha 責trách 。 四tứ 者giả 正chánh 說thuyết 雜tạp 染nhiễm 。 五ngũ 者giả 正chánh 說thuyết 清thanh 淨tịnh 。
復phục 次thứ 由do 二nhị 因nhân 緣duyên 。 於ư 諸chư 諍tranh 事sự 違vi 越việt 聲Thanh 聞Văn 。 覆phú 相tương/tướng 記ký 別biệt 彼bỉ 所sở 諍tranh 事sự 。 一nhất 擾nhiễu 亂loạn 增tăng 廣quảng 故cố 。 二nhị 與dữ 律luật 相tương 應ứng 故cố 。
復phục 次thứ 由do 七thất 因nhân 緣duyên 大đại 師sư 驅khu 擯bấn 。 諸chư 聲Thanh 聞Văn 眾chúng 。 一nhất 者giả 見kiến 一nhất 切thiết 種chủng 皆giai 行hành 邪tà 行hành 故cố 。 二nhị 者giả 見kiến 彼bỉ 多đa 分phần 故cố 。 三tam 者giả 由do 彼bỉ 眾chúng 首thủ 上thượng 座tòa 阿a 遮già 利lợi 耶da 鄔ổ 波ba 拕tha 耶da 方phương 便tiện 故cố 。 四tứ 者giả 不bất 堪kham 共cộng 住trú 故cố 。 五ngũ 者giả 被bị 驅khu 擯bấn 故cố 。 六lục 者giả 避tị 現hiện 前tiền 過quá 故cố 。 七thất 者giả 令linh 不bất 生sanh 起khởi 未vị 來lai 過quá 故cố 。
復phục 次thứ 由do 十thập 因nhân 緣duyên 如Như 來Lai 入nhập 於ư 。 聚tụ 落lạc 乞khất 食thực 。 一nhất 者giả 當đương 顯hiển 杜đỗ 多đa 功công 德đức 故cố 。 二nhị 者giả 為vi 欲dục 引dẫn 彼bỉ 一nhất 分phần/phân 令linh 入nhập 乞khất 食thực 故cố 。 三tam 者giả 為vi 欲dục 以dĩ 同đồng 事sự 行hành 攝nhiếp 。 彼bỉ 一nhất 分phần/phân 故cố 。 四tứ 者giả 為vi 與dữ 未vị 來lai 眾chúng 生sanh 。 作tác 大đại 照chiếu 明minh 故cố 。 乃nãi 至chí 令linh 彼bỉ 。 暫tạm 起khởi 觸xúc 證chứng 故cố 。 五ngũ 者giả 為vi 欲dục 引dẫn 彼bỉ 麁thô 弊tệ 勝thắng 解giải 諸chư 外ngoại 道đạo 故cố 。 六lục 者giả 為vi 彼bỉ 承thừa 聲thanh 起khởi 謗báng 故cố 。 現hiện 妙diệu 色sắc 寂tịch 靜tĩnh 威uy 儀nghi 。 令linh 其kỳ 驚kinh 歎thán 心tâm 生sanh 歸quy 向hướng 故cố 。 七thất 者giả 為vi 彼bỉ 處xứ 中trung 眾chúng 生sanh 以dĩ 其kỳ 少thiểu 功công 而nhi 樹thụ 多đa 福phước 故cố 。 八bát 者giả 為vi 令linh 壞hoại 信tín 放phóng 逸dật 深thâm 生sanh 恥sỉ 愧quý 。 雖tuy 用dụng 小tiểu 功công 而nhi 獲hoạch 大đại 福phước 故cố 。 如như 為vì 放phóng 逸dật 者giả 。 懈giải 怠đãi 者giả 亦diệc 然nhiên 。 九cửu 者giả 為vi 彼bỉ 盲manh 聾lung 癲điên 狂cuồng 心tâm 亂loạn 眾chúng 生sanh 種chủng 種chủng 。 災tai 害hại 皆giai 令linh 靜tĩnh 息tức 故cố 。 十thập 者giả 為vi 令linh 無vô 量lượng 無vô 邊biên 。 廣quảng 大đại 威uy 德đức 天thiên 龍long 。 藥dược 叉xoa 。 健kiện 達đạt 縛phược 。 阿a 素tố 洛lạc 。 揭yết 路lộ 茶trà 。 緊khẩn 捺nại 洛lạc 。 牟mâu 呼hô 洛lạc 伽già 等đẳng 。 隨tùy 從tùng 如Như 來Lai 。 至chí 所sở 入nhập 家gia 。 深thâm 生sanh 羨tiện 仰ngưỡng 勤cần 加gia 賓tân 衛vệ 。 不bất 為vi 惱não 害hại 故cố 。
復phục 次thứ 由do 八bát 因nhân 緣duyên 如Như 來Lai 入nhập 於ư 。 寂tịch 靜tĩnh 天thiên 住trụ 。 一nhất 者giả 為vi 引dẫn 樂nhạo/nhạc/lạc 雜tạp 住trụ 者giả 令linh 入nhập 遠viễn 離ly 故cố 。 二nhị 者giả 為vi 欲dục 以dĩ 同đồng 事sự 行hành 攝nhiếp 。 遠viễn 離ly 者giả 故cố 。 三tam 者giả 自tự 受thọ 現hiện 法Pháp 樂lạc 住trụ 故cố 。 四tứ 者giả 為vi 與dữ 大đại 族tộc 諸chư 天thiên 示thị 同đồng 集tập 會hội 故cố 。 五ngũ 者giả 為vi 以dĩ 佛Phật 眼nhãn 觀quán 。 察sát 十thập 方phương 世thế 界giới 。 現hiện 大đại 神thần 化hóa 隨tùy 其kỳ 所sở 應ứng 。 作tác 饒nhiêu 益ích 事sự 故cố 。 六lục 者giả 為vi 令linh 諸chư 聲Thanh 聞Văn 。 眾chúng 於ư 見kiến 如Như 來Lai 深thâm 生sanh 渴khát 仰ngưỡng 故cố 。 七thất 者giả 為vi 顯hiển 諸chư 大đại 聲Thanh 聞Văn 。 於ư 所sở 略lược 說thuyết 善thiện 能năng 悟ngộ 入nhập 故cố 。 八bát 者giả 勸khuyến 捨xả 樂nhạo 著trước 戲hí 論luận 制chế 作tác 言ngôn 詞từ 故cố 。
復phục 次thứ 由do 五ngũ 種chủng 相tướng 。 大đại 師sư 攝nhiếp 受thọ 。 諸chư 聲Thanh 聞Văn 眾chúng 。 一nhất 以dĩ 法pháp 故cố 。 二nhị 以dĩ 財tài 故cố 。 三tam 與dữ 依y 止chỉ 故cố 。 四tứ 初sơ 攝nhiếp 受thọ 故cố 。 五ngũ 擯bấn 攝nhiếp 受thọ 故cố 。
復phục 次thứ 由do 七thất 因nhân 緣duyên 釋Thích 梵Phạm 天thiên 等đẳng 。 往vãng 如Như 來Lai 所sở 。 一nhất 為vi 供cúng 養dường 如Như 來Lai 故cố 。 二nhị 為vi 聽thính 聞văn 正Chánh 法Pháp 故cố 。 三tam 為vi 決quyết 所sở 生sanh 疑nghi 故cố 。 四tứ 為vi 順thuận 他tha 而nhi 為vi 翼dực 從tùng 故cố 。 五ngũ 為vi 愍mẫn 他tha 欲dục 為vi 饒nhiêu 益ích 故cố 。 六lục 由do 愛ái 重trọng 如Như 來Lai 聖Thánh 教giáo 故cố 。 七thất 知tri 如Như 來Lai 起khởi 世thế 俗tục 心tâm 欲dục 令linh 赴phó 會hội 故cố 。
復phục 次thứ 由do 五ngũ 種chủng 相tướng 。 當đương 知tri 一nhất 切thiết 。 初sơ 新tân 者giả 性tánh 。 一nhất 由do 晚vãn 出xuất 家gia 故cố 。 二nhị 由do 幼ấu 出xuất 家gia 故cố 。 三tam 由do 少thiểu 出xuất 家gia 故cố 。 四tứ 由do 勞lao 策sách 出xuất 家gia 故cố 。 五ngũ 由do 受thọ 具cụ 出xuất 家gia 故cố 。
復phục 次thứ 由do 三tam 種chủng 相tương/tướng 。 生sanh 起khởi 惡ác 作tác 。 一nhất 違vi 越việt 所sở 學học 增tăng 上thượng 故cố 。 二nhị 誓thệ 受thọ 法pháp 律luật 增tăng 上thượng 故cố 。 三tam 棄khí 捨xả 居cư 家gia 增tăng 上thượng 故cố 。
復phục 次thứ 如Như 來Lai 。 將tương 欲dục 為vì 諸chư 聲Thanh 聞Văn 。 宣tuyên 說thuyết 正Chánh 法Pháp 。 現hiện 四tứ 種chủng 相tương/tướng 。 一nhất 者giả 從tùng 極cực 下hạ 坐tọa 安an 詳tường 而nhi 起khởi 。 昇thăng 極cực 高cao 座tòa 。 儼nghiễm 然nhiên 而nhi 坐tọa 。 二nhị 者giả 安an 住trụ 。 隨tùy 順thuận 說thuyết 法Pháp 威uy 儀nghi 。 三tam 者giả 發phát 謦khánh 欬khái 音âm 示thị 將tương 說thuyết 法Pháp 。 四tứ 者giả 面diện 目mục 顧cố 視thị 如như 龍long 象tượng 王vương 。
復phục 次thứ 犯phạm 戒giới 聲Thanh 聞Văn 當đương 於ư 三tam 處xứ 安an 住trụ 。 慚tàm 羞tu 往vãng 大đại 師sư 所sở 。 一nhất 者giả 深thâm 知tri 己kỷ 犯phạm 為vi 增tăng 上thượng 處xứ 。 二nhị 者giả 師sư 事sự 失thất 儀nghi 為vi 增tăng 上thượng 處xứ 。 三tam 者giả 由do 事sự 乖quai 則tắc 當đương 以dĩ 方phương 便tiện 。 調điều 順thuận 威uy 儀nghi 往vãng 大đại 師sư 所sở 。 為vi 增tăng 上thượng 處xứ 。
復phục 次thứ 由do 三tam 種chủng 相tương/tướng 。 應ưng 正chánh 呵ha 責trách 犯phạm 戒giới 聲Thanh 聞Văn 。 一nhất 曰viết 汝nhữ 期kỳ 鄙bỉ 劣liệt 活hoạt 命mạng 。 二nhị 曰viết 汝nhữ 意ý 樂nhạo/nhạc/lạc 不bất 清thanh 淨tịnh 。 三tam 曰viết 汝nhữ 以dĩ 活hoạt 命mạng 意ý 樂nhạo 行hành 非phi 法pháp 行hành 。
復phục 次thứ 於ư 善thiện 說thuyết 法Pháp 。 毘Tỳ 奈Nại 耶Da 中trung 。 略lược 由do 六lục 相tương 當đương 知tri 遍biến 攝nhiếp 一nhất 切thiết 邪tà 行hành 。 一nhất 者giả 現hiện 行hành 過quá 失thất 故cố 。 二nhị 者giả 意ý 樂nhạo/nhạc/lạc 過quá 失thất 故cố 。 三tam 者giả 加gia 行hành 過quá 失thất 故cố 。 四tứ 者giả 智trí 慧tuệ 過quá 失thất 故cố 。 五ngũ 者giả 尋tầm 思tư 過quá 失thất 故cố 。 六lục 者giả 依y 止chỉ 過quá 失thất 故cố 。 現hiện 行hành 過quá 失thất 者giả 。 謂vị 由do 貪tham 纏triền 故cố 染nhiễm 瞋sân 纏triền 故cố 憎tăng 。 既ký 懷hoài 猛mãnh 利lợi 貪tham 瞋sân 等đẳng 故cố 遂toại 無vô 羞tu 恥sỉ 。 無vô 羞tu 恥sỉ 故cố 住trụ 惡ác 不bất 捨xả 。 意ý 樂nhạo/nhạc/lạc 過quá 失thất 者giả 。 謂vị 於ư 染nhiễm 者giả 邊biên 此thử 貪tham 意ý 樂nhạo/nhạc/lạc 最tối 為vi 下hạ 劣liệt 。 如như 是thị 於ư 憎tăng 者giả 邊biên 此thử 瞋sân 意ý 樂nhạo/nhạc/lạc 最tối 為vi 下hạ 劣liệt 。 加gia 行hành 過quá 失thất 者giả 。 謂vị 或hoặc 有hữu 不bất 發phát 精tinh 進tấn 。 或hoặc 有hữu 精tinh 進tấn 慢mạn 緩hoãn 。 智trí 慧tuệ 過quá 失thất 者giả 。 謂vị 或hoặc 於ư 聞văn 思tư 所sở 成thành 慧tuệ 中trung 。 忘vong 失thất 正chánh 念niệm 。 多đa 住trụ 愚ngu 癡si 。 於ư 修tu 所sở 成thành 心tâm 不bất 寂tịch 定định 。 尋tầm 思tư 過quá 失thất 者giả 。 謂vị 於ư 隨tùy 順thuận 居cư 家gia 所sở 有hữu 惡ác 不bất 善thiện 覺giác 多đa 分phần 尋tầm 思tư 。 於ư 正Chánh 法Pháp 律luật 。 其kỳ 心tâm 錯thác 亂loạn 。 依y 止chỉ 過quá 失thất 者giả 。 謂vị 彼bỉ 依y 止chỉ 於ư 其kỳ 往vãng 昔tích 不bất 修tu 集tập 因nhân 。 由do 不bất 修tu 集tập 因nhân 故cố 。 成thành 就tựu 自tự 性tánh 微vi 褊biển 小tiểu 信tín 。 成thành 就tựu 自tự 性tánh 修tu 住trụ 小tiểu 戒giới 。 成thành 就tựu 自tự 性tánh 住trụ 守thủ 小tiểu 念niệm 。 成thành 就tựu 自tự 性tánh 俱câu 生sanh 小tiểu 慧tuệ 。
復phục 次thứ 由do 四tứ 種chủng 相tương/tướng 。 能năng 令linh 彼bỉ 人nhân 。 雖tuy 入nhập 聖thánh 教giáo 而nhi 行hành 邪tà 行hành 。 一nhất 由do 微vi 劣liệt 不bất 淨tịnh 意ý 樂nhạo/nhạc/lạc 故cố 。 二nhị 由do 伺tứ 求cầu 聖thánh 教giáo 瑕hà 隙khích 為vi 正Chánh 法Pháp 賊tặc 故cố 。 三tam 由do 專chuyên 為vi 飲ẩm 食thực 衣y 服phục 。 活hoạt 命mạng 因nhân 緣duyên 故cố 。 四tứ 由do 怖bố 畏úy 王vương 賊tặc 債trái 主chủ 所sở 加gia 迫bách 切thiết 故cố 。 若nhược 行hành 如như 是thị 諸chư 邪tà 行hành 者giả 。 便tiện 於ư 二nhị 事sự 有hữu 所sở 稽khể 留lưu 。 一nhất 者giả 失thất 壞hoại 在tại 家gia 自tự 義nghĩa 稽khể 留lưu 。 二nhị 者giả 失thất 壞hoại 出xuất 家gia 自tự 義nghĩa 稽khể 留lưu 。
復phục 次thứ 如như 是thị 。 邪tà 行hành 有hữu 二nhị 因nhân 緣duyên 。 謂vị 於ư 三tam 事sự 不bất 正chánh 尋tầm 思tư 。 及cập 彼bỉ 前tiền 行hành 諸chư 不bất 正chánh 想tưởng 。 其kỳ 三tam 事sự 者giả 。 如như 前tiền 應ưng 知tri 。 於ư 彼bỉ 發phát 起khởi 諸chư 不bất 正chánh 想tưởng 隨tùy 取thủ 相tướng 好hảo 。 自tự 斯tư 已dĩ 後hậu 。 於ư 其kỳ 隨tùy 法pháp 。 多đa 隨tùy 尋tầm 思tư 多đa 隨tùy 伺tứ 察sát 。
復phục 次thứ 為vì 斷đoạn 如như 是thị 。 邪tà 行hành 因nhân 緣duyên 。 當đương 知tri 亦diệc 有hữu 二nhị 種chủng 對đối 治trị 。 一nhất 者giả 為vi 斷đoạn 不bất 正chánh 尋tầm 思tư 。 以dĩ 無vô 顛điên 倒đảo 。 數sác 數sác 二nhị 行hành 。 於ư 諸chư 念niệm 住trụ 。 善thiện 住trụ 其kỳ 心tâm 。 二nhị 者giả 為vi 斷đoạn 諸chư 不bất 正chánh 想tưởng 。 修tu 習tập 無vô 相tướng 心tâm 三tam 摩ma 地địa 。 此thử 修tu 對đối 治trị 。 要yếu 由do 於ư 彼bỉ 修tu 對đối 治trị 中trung 。 猛mãnh 利lợi 樂nhạo 欲dục 。 方phương 得đắc 成thành 辦biện 。 非phi 彼bỉ 樂nhạo 欲dục 不bất 猛mãnh 利lợi 者giả 。 此thử 猛mãnh 利lợi 欲dục 由do 二nhị 緣duyên 生sanh 。 謂vị 此thử 對đối 治trị 有hữu 大đại 果quả 故cố 。 不bất 共cộng 一nhất 切thiết 。 諸chư 外ngoại 道đạo 故cố 。 有hữu 大đại 果quả 者giả 。 謂vị 修tu 習tập 時thời 便tiện 能năng 剋khắc 證chứng 無vô 相tướng 心tâm 定định 。 及cập 住trụ 二nhị 界giới 妙diệu 甘cam 露lộ 門môn 。 所sở 謂vị 斷đoạn 界giới 及cập 無vô 欲dục 界giới 。 若nhược 有hữu 餘dư 依y 及cập 無vô 餘dư 依y 。 安an 住trụ 此thử 者giả 近cận 二nhị 涅Niết 槃Bàn 。 未vị 於ư 今kim 時thời 一nhất 切thiết 皆giai 得đắc 。 言ngôn 不bất 共cộng 者giả 。 謂vị 無vô 相tướng 定định 唯duy 內nội 法pháp 有hữu 。 諸chư 外ngoại 道đạo 無vô 。
何hà 以dĩ 故cố 。 由do 彼bỉ 外ngoại 道đạo 若nhược 有hữu 所sở 得đắc 。 即tức 便tiện 增tăng 益ích 不bất 如như 量lượng 觀quán 。 若nhược 無vô 所sở 得đắc 。 即tức 妄vọng 分phân 別biệt 。 由do 我ngã 見kiến 故cố 。 愚ngu 於ư 諸chư 行hành 。 或hoặc 唯duy 於ư 身thân 或hoặc 唯duy 無vô 色sắc 。 或hoặc 總tổng 於ư 二nhị 生sanh 我ngã 執chấp 著trước 。 以dĩ 執chấp 我ngã 故cố 。 謂vị 我ngã 當đương 無vô 。 便tiện 於ư 涅Niết 槃Bàn 心tâm 不bất 欣hân 樂nhạo 。 尚thượng 未vị 能năng 入nhập 。 況huống 乎hồ 安an 住trụ 。 唯duy 增tăng 驚kinh 怖bố 其kỳ 心tâm 退thoái 還hoàn 。 住trụ 內nội 法pháp 者giả 與dữ 彼bỉ 相tương 違vi 。 於ư 般Bát 涅Niết 槃Bàn 。 心tâm 無vô 退thoái 轉chuyển 。 了liễu 唯duy 苦khổ 滅diệt 見kiến 唯duy 靜tĩnh 德đức 。 若nhược 諸chư 有Hữu 學Học 。 唯duy 祈kỳ 內nội 滅diệt 。 非phi 為vi 生sanh 道đạo 更cánh 從tùng 他tha 求cầu 。 教giáo 授thọ 教giáo 誡giới 。 若nhược 諸chư 無Vô 學Học 唯duy 欣hân 內nội 滅diệt 。 終chung 不bất 更cánh 求cầu 。 盡tận 諸chư 煩phiền 惱não 。 唯duy 有hữu 先tiên 因nhân 所sở 生sanh 諸chư 行hành 。 任nhậm 運vận 歸quy 滅diệt 。 而nhi 般Bát 涅Niết 槃Bàn 。
瑜Du 伽Già 師Sư 地Địa 論Luận 卷quyển 第đệ 八bát 十thập 六lục