瑜Du 伽Già 師Sư 地Địa 論Luận
Quyển 82
彌Di 勒Lặc 菩Bồ 薩Tát 說Thuyết 唐Đường 玄Huyền 奘Tráng 譯Dịch
瑜Du 伽Già 師Sư 地Địa 論Luận 卷quyển 第đệ 八bát 十thập 二nhị
彌Di 勒Lặc 菩Bồ 薩Tát 說thuyết
三Tam 藏Tạng 法Pháp 師sư 玄huyền 奘tráng 奉phụng 。 詔chiếu 譯dịch 攝nhiếp 釋thích 分phân 之chi 下hạ 。
聽thính 者giả 。 謂vị 如như 是thị 說thuyết 法Pháp 者giả 。 說thuyết 正Chánh 法Pháp 時thời 。 應ưng 安an 處xứ 他tha 令linh 住trụ 恭cung 敬kính 無vô 倒đảo 聽thính 聞văn 。 云vân 何hà 安an 處xứ 。 謂vị 或hoặc 由do 一nhất 因nhân 或hoặc 乃nãi 至chí 十thập 。
一nhất 因nhân 者giả 。 謂vị 恭cung 敬kính 聽thính 法Pháp 。 現hiện 前tiền 能năng 證chứng 。 利lợi 益ích 安an 樂lạc 故cố 。 此thử 中trung 或hoặc 有hữu 利lợi 益ích 非phi 安an 樂lạc 等đẳng 四tứ 句cú 。 如như 菩Bồ 薩Tát 地địa 法pháp 受thọ 中trung 已dĩ 說thuyết 。
二nhị 因nhân 者giả 。 謂vị 善thiện 建kiến 立lập 一nhất 切thiết 法pháp 故cố 。 善thiện 建kiến 立lập 者giả 。 離ly 諸chư 過quá 故cố 具cụ 大đại 義nghĩa 故cố 。 又hựu 為vi 說thuyết 者giả 聽thính 者giả 所sở 設thiết 劬cù 勞lao 有hữu 勝thắng 果quả 故cố 。 若nhược 不bất 爾nhĩ 者giả 。 能năng 說thuyết 能năng 聽thính 徒đồ 廢phế 己kỷ 業nghiệp 。 虛hư 設thiết 功công 勞lao 應ưng 無vô 有hữu 果quả 。
三tam 因nhân 者giả 。 恭cung 敬kính 聽thính 法Pháp 。 能năng 令linh 眾chúng 生sanh 。 捨xả 惡ác 趣thú 故cố 。 得đắc 善thiện 趣thú 故cố 。 速tốc 能năng 引dẫn 攝nhiếp 涅Niết 槃Bàn 因nhân 故cố 。 如như 是thị 三tam 事sự 。 要yếu 由do 恭cung 敬kính 聽thính 聞văn 方phương 得đắc 。
四tứ 因nhân 者giả 。 一nhất 恭cung 敬kính 聽thính 法Pháp 。 能năng 善thiện 了liễu 達đạt 。 契Khế 經Kinh 等đẳng 法Pháp 。 二nhị 如như 是thị 正Chánh 法Pháp 。 能năng 令linh 眾chúng 生sanh 。 捨xả 諸chư 不bất 善thiện 。 攝nhiếp 受thọ 諸chư 善thiện 。 若nhược 善thiện 聽thính 者giả 。 則tắc 能năng 精tinh 勤cần 若nhược 捨xả 若nhược 受thọ 。 三tam 由do 捨xả 受thọ 故cố 捨xả 離ly 惡ác 因nhân 所sở 招chiêu 後hậu 苦khổ 。 四tứ 由do 此thử 受thọ 捨xả 善thiện 惡ác 因nhân 故cố 。 速tốc 證chứng 涅Niết 槃Bàn 。
五ngũ 因nhân 者giả 。 謂vị 佛Phật 世Thế 尊Tôn 。 所sở 說thuyết 正Chánh 法Pháp 。 有hữu 因nhân 緣duyên 有hữu 出xuất 離ly 。 有hữu 依y 趣thú 有hữu 勇dũng 猛mãnh 有hữu 神thần 變biến 。 如như 是thị 諸chư 句cú 。 如như 攝nhiếp 異dị 門môn 分phần/phân 。 當đương 廣quảng 分phân 別biệt 。
復phục 有hữu 五ngũ 因nhân 。 謂vị 我ngã 當đương 聞văn 所sở 未vị 聞văn 。 我ngã 當đương 聞văn 已dĩ 研nghiên 究cứu 。 我ngã 當đương 除trừ 斷đoạn 疑nghi 網võng 。 我ngã 當đương 棄khí 背bội 諸chư 見kiến 。 我ngã 當đương 以dĩ 慧tuệ 通thông 達đạt 一nhất 切thiết 。 甚thậm 深thâm 句cú 義nghĩa 。 諸chư 佛Phật 世Thế 尊Tôn 。 說thuyết 此thử 五ngũ 種chủng 。 顯hiển 聞văn 思tư 修tu 三tam 所sở 成thành 慧tuệ 清thanh 淨tịnh 方phương 便tiện 。 謂vị 初sơ 二nhị 種chủng 顯hiển 。 聞văn 所sở 成thành 慧tuệ 。 次thứ 二nhị 種chủng 顯hiển 思tư 所sở 成thành 慧tuệ 。 後hậu 一nhất 種chủng 顯hiển 修tu 所sở 成thành 慧tuệ 。
六lục 因nhân 者giả 。 一nhất 為vi 欲dục 敬kính 報báo 大đại 師sư 恩ân 德đức 。 謂vị 佛Phật 世Thế 尊Tôn 。 為vì 我ngã 等đẳng 故cố 。 行hành 於ư 無vô 量lượng 。 難nan 行hành 苦khổ 行hạnh 。 求cầu 得đắc 此thử 法pháp 。 云vân 何hà 今kim 者giả 。 而nhi 不bất 聽thính 聞văn 。 二nhị 觀quán 自tự 義nghĩa 利lợi 。 謂vị 佛Phật 正Chánh 法Pháp 有hữu 現hiện 義nghĩa 利lợi 。 三tam 究cứu 竟cánh 能năng 離ly 。 一nhất 切thiết 熱nhiệt 惱não 。 四tứ 善thiện 順thuận 正chánh 儀nghi 。 五ngũ 易dị 可khả 了liễu 見kiến 。 六lục 諸chư 聰thông 慧tuệ 者giả 。 內nội 證chứng 所sở 知tri 。
七thất 因nhân 者giả 。 謂vị 我ngã 當đương 修tu 集tập 七thất 種chủng 正Chánh 法Pháp 。 我ngã 當đương 知tri 法Pháp 知tri 義nghĩa 。 乃nãi 欲dục 善thiện 知tri 補bổ 特đặc 伽già 羅la 。 尊tôn 卑ty 差sai 別biệt 。
八bát 因nhân 者giả 。 一nhất 佛Phật 法Pháp 易dị 得đắc 。 乃nãi 至chí 為vi 旃chiên 荼đồ 羅la 等đẳng 而nhi 開khai 示thị 故cố 。 二nhị 易dị 可khả 修tu 學học 。 行hành 住trụ 坐tọa 臥ngọa 。 皆giai 得đắc 修tu 故cố 。 三tam 引dẫn 發phát 義nghĩa 利lợi 。 謂vị 能năng 引dẫn 發phát 增tăng 上thượng 生sanh 果quả 決quyết 定định 勝thắng 果quả 故cố 。 四tứ 初sơ 善thiện 故cố 。 五ngũ 中trung 善thiện 故cố 。 六lục 後hậu 善thiện 故cố 。 七thất 感cảm 現hiện 樂nhạo/nhạc/lạc 果quả 故cố 。 八bát 引dẫn 後hậu 樂nhạo/nhạc/lạc 果quả 故cố 。
九cửu 因nhân 者giả 。 謂vị 能năng 解giải 脫thoát 九cửu 種chủng 世thế 間gian 逼bức 迫bách 事sự 故cố 。 一nhất 能năng 出xuất 生sanh 死tử 。 大đại 牢lao 獄ngục 故cố 。 二nhị 永vĩnh 斷đoạn 貪tham 等đẳng 堅kiên 牢lao 縛phược 故cố 。 三tam 棄khí 捨xả 七thất 財tài 貧bần 。 建kiến 立lập 七thất 財tài 富phú 故cố 。 四tứ 超siêu 度độ 善thiện 行hành 聞văn 正Chánh 法Pháp 儉kiệm 。 建kiến 立lập 善thiện 行hành 聞văn 正Chánh 法Pháp 豐phong 故cố 。 五ngũ 滅diệt 無vô 明minh 闇ám 起khởi 智trí 慧tuệ 明minh 故cố 。 六Lục 度Độ 四tứ 暴bạo 流lưu 昇thăng 涅Niết 槃Bàn 岸ngạn 故cố 。 七thất 究cứu 竟cánh 能năng 療liệu 。 煩phiền 惱não 病bệnh 故cố 。 八bát 解giải 脫thoát 一nhất 切thiết 。 貪tham 愛ái 羂quyến 故cố 。 九cửu 能năng 度độ 無vô 始thỉ 生sanh 死tử 。 曠khoáng 野dã 稠trù 林lâm 行hành 故cố 。 諸chư 牢lao 獄ngục 中trung 生sanh 死tử 牢lao 獄ngục 。 最tối 為vi 第đệ 一nhất 。 是thị 故cố 先tiên 說thuyết 。
十thập 因nhân 者giả 。 一nhất 恭cung 敬kính 聽thính 法Pháp 。 得đắc 思tư 擇trạch 力lực 。 由do 此thử 能năng 受thọ 聞văn 法Pháp 勝thắng 利lợi 。 如như 法Pháp 求cầu 財tài 。 不bất 以dĩ 非phi 法pháp 。 深thâm 見kiến 過quá 患hoạn 而nhi 受thọ 用dụng 之chi 。 二nhị 善thiện 知tri 出xuất 離ly 。 謂vị 喪táng 失thất 財tài 寶bảo 無vô 憂ưu 無vô 慼thích 。 亦diệc 不bất 嗟ta 怨oán 。 乃nãi 至chí 廣quảng 說thuyết 。 眷quyến 屬thuộc 離ly 壞hoại 。 若nhược 遭tao 病bệnh 苦khổ 不bất 甚thậm 悲bi 歎thán 。 亦diệc 不bất 愁sầu 惱não 。 乃nãi 至chí 廣quảng 說thuyết 。 三tam 於ư 諸chư 欲dục 中trung 。 深thâm 見kiến 過quá 患hoạn 。 及cập 見kiến 出xuất 離ly 。 最tối 勝thắng 功công 德đức 。 清thanh 淨tịnh 出xuất 家gia 。 捨xả 離ly 上thượng 妙diệu 臥ngọa 具cụ 貪tham 著trước 。 乃nãi 至chí 能năng 證chứng 諸chư 妙diệu 靜tĩnh 慮lự 。 四tứ 恭cung 敬kính 聽thính 法Pháp 。 速tốc 順thuận 證chứng 解giải 廣quảng 大đại 甚thậm 深thâm 。 相tương 似tự 甚thậm 深thâm 諸chư 緣duyên 起khởi 法pháp 。 又hựu 能năng 引dẫn 發phát 廣quảng 大đại 。 善thiện 根căn 出xuất 離ly 歡hoan 喜hỷ 。 如như 世Thế 尊Tôn 說thuyết 。 我ngã 聖thánh 弟đệ 子tử 專chuyên 心tâm 屬thuộc 耳nhĩ 。 聽thính 聞văn 正Chánh 法Pháp 。 能năng 斷đoạn 五ngũ 法pháp 能năng 修tu 七thất 法pháp 。 速tốc 疾tật 圓viên 滿mãn 。 五ngũ 諸chư 聖thánh 弟đệ 子tử 。 恭cung 敬kính 聽thính 法Pháp 。 所sở 有hữu 集tập 法pháp 。 皆giai 成thành 滅diệt 法pháp 。 六lục 解giải 正Chánh 法Pháp 已dĩ 。 遠viễn 塵trần 離ly 垢cấu 。 於ư 諸chư 法pháp 中trung 。 生sanh 正Chánh 法Pháp 眼nhãn 。 七thất 能năng 引dẫn 攝nhiếp 證chứng 預dự 流lưu 果quả 最tối 勝thắng 資tư 糧lương 。 乃nãi 至chí 證chứng 得đắc 。 阿A 羅La 漢Hán 果Quả 。 及cập 能năng 引dẫn 攝nhiếp 阿A 羅La 漢Hán 果Quả 。 最tối 勝thắng 資tư 糧lương 。 八bát 能năng 引dẫn 攝nhiếp 獨Độc 覺Giác 資tư 糧lương 。 九cửu 能năng 善thiện 引dẫn 攝nhiếp 無Vô 上Thượng 正Chánh 等Đẳng 菩Bồ 提Đề 資tư 糧lương 。 十thập 能năng 引dẫn 一nhất 切thiết 。 世thế 出xuất 世thế 間gian 。 靜tĩnh 慮lự 解giải 脫thoát 。 等đẳng 持trì 等Đẳng 至Chí 。
讚tán 佛Phật 略lược 廣quảng 者giả 。 謂vị 說thuyết 法Pháp 師sư 將tương 欲dục 開khai 闡xiển 先tiên 當đương 讚tán 佛Phật 。 讚tán 有hữu 二nhị 種chủng 。 一nhất 略lược 。 二nhị 廣quảng 。 略lược 讚tán 佛Phật 者giả 。 由do 五ngũ 種chủng 相tướng 。 應ưng 當đương 了liễu 知tri 。 一nhất 者giả 妙diệu 色sắc 。 二nhị 者giả 靜tĩnh 寂tịch 。 三tam 者giả 勝thắng 智trí 。 四tứ 者giả 正chánh 行hạnh 。 五ngũ 者giả 威uy 德đức 。 妙diệu 色sắc 者giả 。 謂vị 三tam 十thập 二nhị 大đại 丈trượng 夫phu 相tướng 。 八bát 十thập 隨tùy 好hảo 。 靜tĩnh 寂tịch 者giả 。 謂vị 善thiện 能năng 密mật 護hộ 。 諸chư 根căn 門môn 等đẳng 。 及cập 能năng 永vĩnh 拔bạt 。 煩phiền 惱não 習tập 氣khí 。 勝thắng 智trí 者giả 。 謂vị 於ư 過quá 去khứ 未vị 來lai 現hiện 在tại 。 世thế 法pháp 及cập 非phi 世thế 法pháp 。 無vô 礙ngại 無vô 著trước 。 正chánh 行hạnh 者giả 。 謂vị 自tự 他tha 利lợi 正chánh 行hạnh 圓viên 滿mãn 。 威uy 德đức 者giả 。 謂vị 諸chư 如Như 來Lai 。 神thần 通thông 遊du 戲hí 。
復phục 有hữu 六lục 種chủng 。 略lược 讚tán 如Như 來Lai 。 謂vị 功công 德đức 圓viên 滿mãn 故cố 。 離ly 垢cấu 染nhiễm 故cố 。 無vô 濁trược 穢uế 故cố 。 無vô 與dữ 等đẳng 故cố 。 唯duy 利lợi 有hữu 情tình 。 以dĩ 為vi 業nghiệp 故cố 。 於ư 此thử 業nghiệp 用dụng 有hữu 堪kham 能năng 故cố 。 此thử 廣quảng 分phân 別biệt 如như 攝nhiếp 決quyết 擇trạch 分phần/phân 。
廣quảng 讚tán 佛Phật 者giả 。 謂vị 佛Phật 世Thế 尊Tôn 。 無vô 邊biên 名danh 稱xưng 德đức 無vô 量lượng 故cố 。 能năng 施thí 光quang 明minh 發phát 智trí 明minh 故cố 。 能năng 除trừ 黑hắc 闇ám 永vĩnh 滅diệt 一nhất 切thiết 無vô 智trí 闇ám 故cố 。 成thành 就tựu 明minh 眼nhãn 具cụ 三tam 眼nhãn 故cố 。 見kiến 勝thắng 義nghĩa 諦đế 了liễu 知tri 無vô 等đẳng 諸chư 聖Thánh 諦Đế 故cố 。 成thành 就tựu 禁cấm 戒giới 。 戒giới 圓viên 滿mãn 故cố 。 戒giới 耆kỳ 宿túc 故cố 。 如như 是thị 兩lưỡng 足túc 中trung 尊tôn 。 諸chư 調điều 御ngự 中trung 。 最tối 勝thắng 最tối 上thượng 。 沙Sa 門Môn 眾chúng 中trung 最tối 為vi 殊thù 美mỹ 。 是thị 諸chư 世thế 間gian 。 難nan 得đắc 珍trân 寶bảo 。 如như 是thị 為vi 哀ai 愍mẫn 者giả 。 為vi 大đại 悲bi 者giả 。 樂nhạo/nhạc/lạc 為vi 義nghĩa 者giả 。 求cầu 利lợi 益ích 者giả 。 常thường 悲bi 愍mẫn 者giả 。
如như 是thị 為vi 眼nhãn 為vi 智trí 。 為vi 義nghĩa 為vi 法pháp 。 於ư 明minh 了liễu 義nghĩa 能năng 善thiện 決quyết 定định 。 凡phàm 有hữu 所sở 作tác 。 皆giai 依y 於ư 義nghĩa 。
如như 是thị 能năng 證chứng 一nhất 切thiết 。 所sở 未vị 證chứng 義nghĩa 。 由do 先tiên 證chứng 聖thánh 八bát 支chi 道đạo 故cố 。 自tự 然nhiên 證chứng 。 故cố 善thiện 能năng 制chế 立lập 所sở 未vị 曾tằng 立lập 勝thắng 梵Phạm 行hạnh 故cố 。 是thị 知tri 中trung 道đạo 者giả 。 是thị 證chứng 道đạo 者giả 。 是thị 示thị 道đạo 者giả 。 是thị 說thuyết 道Đạo 者giả 。 是thị 引dẫn 導đạo 者giả 。 如như 是thị 是thị 人nhân 中trung 師sư 子tử 。 離ly 怖bố 畏úy 故cố 。 是thị 人nhân 中trung 牛ngưu 王vương 。 御ngự 大đại 眾chúng 故cố 。 是thị 人nhân 中trung 持trì 御ngự 。 眾chúng 上thượng 首thủ 故cố 。 是thị 人nhân 中trung 龍long 王vương 。 無vô 誤ngộ 失thất 故cố 。 是thị 人nhân 中trung 良lương 馬mã 。 心tâm 善thiện 調điều 故cố 。 是thị 人nhân 中trung 最tối 勝thắng 。 家gia 族tộc 姓tánh 等đẳng 映ánh 眾chúng 人nhân 故cố 。 是thị 人nhân 中trung 最tối 上thượng 。 戒giới 正chánh 行hạnh 智trí 勝thắng 威uy 德đức 等đẳng 映ánh 眾chúng 人nhân 故cố 。 是thị 人nhân 中trung 蓮liên 華hoa 。 世thế 間gian 八bát 法pháp 所sở 不bất 染nhiễm 故cố 。
如như 是thị 是thị 無vô 等đẳng 者giả 。 無vô 與dữ 等đẳng 故cố 。 無vô 等đẳng 等đẳng 者giả 。 等đẳng 去khứ 來lai 今kim 無vô 等đẳng 者giả 故cố 。 是thị 最tối 第đệ 一nhất 。 於ư 諸chư 有hữu 情tình 。 為vi 最tối 上thượng 故cố 。 是thị 大đại 仙tiên 王vương 。 戒giới 耆kỳ 宿túc 故cố 。 長trường 時thời 積tích 集tập 勝thắng 梵Phạm 行hạnh 故cố 。 證chứng 古cổ 大đại 仙tiên 所sở 證chứng 道đạo 故cố 。 是thị 最tối 勝thắng 者giả 。 於ư 諸chư 外ngoại 道đạo 。 煩phiền 惱não 等đẳng 魔ma 能năng 得đắc 勝thắng 故cố 。 是thị 大đại 牟Mâu 尼Ni 。 無vô 有hữu 一nhất 切thiết 。 掉trạo 慢mạn 等đẳng 故cố 。 與dữ 三tam 寂tịch 靜tĩnh 具cụ 相tương 應ứng 故cố 。 不bất 可khả 引dẫn 奪đoạt 一nhất 切thiết 生sanh 等đẳng 。 及cập 諸chư 異dị 論luận 。 不bất 引dẫn 奪đoạt 故cố 。 善thiện 沐mộc 浴dục 者giả 。 永vĩnh 離ly 一nhất 切thiết 。 諸chư 惡ác 法pháp 故cố 。 到đáo 彼bỉ 岸ngạn 者giả 。 超siêu 度độ 一nhất 切thiết 薩tát 迦ca 耶da 故cố 。
如như 是thị 如Như 來Lai 。 應Ứng 。 正Chánh 等Đẳng 覺Giác 乃nãi 至chí 廣quảng 說thuyết 。 是thị 薄Bạc 伽Già 梵Phạm 。 如như 是thị 白bạch 法Pháp 圓viên 滿mãn 。 一Nhất 切Thiết 智Trí 者giả 。 一nhất 切thiết 法pháp 主chủ 。 無vô 忘vong 失thất 法Pháp 。 於ư 諸chư 有hữu 情tình 。 堅kiên 固cố 最tối 勝thắng 。 一nhất 切thiết 苦khổ 樂lạc 。 不bất 擾nhiễu 其kỳ 心tâm 。 是thị 善thiện 調điều 者giả 。 密mật 護hộ 根căn 門môn 善thiện 圓viên 滿mãn 故cố 。 是thị 寂tịch 靜tĩnh 者giả 。 受thọ 持trì 尸thi 羅la 善thiện 圓viên 滿mãn 故cố 。 是thị 安an 隱ẩn 者giả 。 已dĩ 入nhập 決quyết 定định 地địa 故cố 。 般Bát 涅Niết 槃Bàn 者giả 。 已dĩ 證chứng 菩Bồ 提Đề 故cố 。 拔bạt 毒độc 箭tiễn 者giả 。 拔bạt 愛ái 箭tiễn 故cố 。 調điều 未vị 調điều 者giả 。 靜tĩnh 未vị 靜tĩnh 者giả 。 已dĩ 如như 前tiền 說thuyết 。 安an 慰úy 一nhất 切thiết 。 不bất 安an 隱ẩn 者giả 。 善thiện 能năng 安an 立lập 諸chư 異dị 生sanh 等đẳng 。 令linh 證chứng 預dự 流lưu 一nhất 來lai 果quả 故cố 。 寂tịch 滅diệt 一nhất 切thiết 未vị 寂tịch 滅diệt 者giả 。 善thiện 能năng 建kiến 立lập 住trụ 初sơ 二nhị 果quả 。 令linh 證chứng 不bất 還hoàn 及cập 阿A 羅La 漢Hán 果quả 故cố 。 無vô 杻nữu 械giới 者giả 。 出xuất 火hỏa 坑khanh 者giả 。 度độ 深thâm 塹tiệm 者giả 。 制chế 諸chư 求cầu 者giả 。 無vô 傾khuynh 動động 者giả 。 摧tồi 慢mạn 幢tràng 者giả 。 大đại 常thường 住trụ 者giả 。
如như 是thị 是thị 阿A 羅La 漢Hán 。 諸chư 漏lậu 永vĩnh 盡tận 。 如như 前tiền 廣quảng 說thuyết 。 乃nãi 至chí 盡tận 諸chư 有hữu 結kết 。
如như 是thị 永vĩnh 斷đoạn 五ngũ 支chi 。 成thành 就tựu 六lục 支chi 。 廣quảng 說thuyết 乃nãi 至chí 。 純thuần 善thiện 積tích 集tập 最tối 上thượng 丈trượng 夫phu 。
如như 是thị 善thiện 知tri 法pháp 者giả 。 乃nãi 至chí 善thiện 知tri 。 補bổ 特đặc 伽già 羅la 。 有hữu 尊tôn 卑ty 者giả 。
如như 是thị 是thị 大đại 沙Sa 門Môn 。 大đại 婆Bà 羅La 門Môn 。 離ly 垢cấu 無vô 垢cấu 良lương 醫y 商thương 主chủ 。 是thị 勝thắng 觀quán 者giả 。 是thị 世thế 間gian 依y 。 是thị 眾chúng 生sanh 尊tôn 。 此thử 中trung 離ly 垢cấu 者giả 。 煩phiền 惱não 障chướng 斷đoạn 故cố 。 無vô 垢cấu 者giả 。 所sở 知tri 障chướng 斷đoạn 故cố 。 又hựu 永vĩnh 拔bạt 習tập 氣khí 故cố 。 名danh 無vô 垢cấu 。 日nhật 夜dạ 六lục 反phản 觀quan 察sát 世thế 間gian 故cố 。 名danh 勝thắng 觀quán 。
如như 是thị 是thị 一nhất 切thiết 種chủng 善thiện 清thanh 淨tịnh 者giả 。 大đại 丈trượng 夫phu 相tướng 。 及cập 隨tùy 形hình 好hảo/hiếu 莊trang 嚴nghiêm 身thân 者giả 。 具cụ 足túc 十Thập 力Lực 。 為vi 大đại 力lực 者giả 。 具cụ 四Tứ 無Vô 畏Úy 無Vô 所Sở 畏Úy 者giả 。 是thị 大đại 悲bi 者giả 。 於ư 三tam 念niệm 住trụ 善thiện 住trụ 念niệm 者giả 。 成thành 就tựu 三tam 種chủng 不bất 護hộ 法Pháp 者giả 。 無vô 忘vong 失thất 法Pháp 。 永vĩnh 害hại 一nhất 切thiết 。 煩phiền 惱não 習tập 氣khí 。 具cụ 一nhất 切thiết 種chủng 微vi 妙diệu 智trí 者giả 。 此thử 中trung 大đại 悲bi 者giả 。 長trường 時thời 積tích 集tập 故cố 。 謂vị 經kinh 三tam 大đại 劫kiếp 。 阿a 僧tăng 企xí 耶da 。 方phương 乃nãi 證chứng 得đắc 。 又hựu 復phục 依y 緣duyên 一nhất 切thiết 有hữu 情tình 故cố 。 緣duyên 一nhất 切thiết 種chủng 苦khổ 為vi 境cảnh 界giới 故cố 。 於ư 諸chư 眾chúng 生sanh 。 一nhất 切thiết 損tổn 惱não 變biến 異dị 利lợi 養dưỡng 。 得đắc 無vô 轉chuyển 故cố 。 於ư 諸chư 有hữu 情tình 。 平bình 等đẳng 轉chuyển 故cố 。
復phục 次thứ 此thử 中trung 諸chư 說thuyết 法Pháp 師sư 。 應ưng 於ư 如như 是thị 安an 立lập 釋thích 經Kinh 法Pháp 相tương/tướng 。 先tiên 當đương 尋tầm 求cầu 若nhược 文văn 若nhược 義nghĩa 。 次thứ 復phục 為vi 他tha 轉chuyển 五ngũ 種chủng 釋thích 。 如như 先tiên 所sở 說thuyết 。 解giải 釋thích 道Đạo 理lý 宣tuyên 說thuyết 正Chánh 法Pháp 。 又hựu 應ưng 如như 是thị 安an 立lập 自tự 身thân 於ư 先tiên 所sở 說thuyết 說thuyết 法Pháp 者giả 相tương/tướng 。 謂vị 善thiện 法Pháp 義nghĩa 等đẳng 十thập 種chủng 圓viên 滿mãn 。 如như 是thị 自tự 安an 立lập 已dĩ 。 應ưng 起khởi 如như 是thị 品phẩm 類loại 言ngôn 說thuyết 。 謂vị 處xứ 五ngũ 大đại 眾chúng 。 以dĩ 如như 前tiền 所sở 說thuyết 。 可khả 喜hỷ 樂lạc 等đẳng 八bát 種chủng 言ngôn 詞từ 。 為vì 眾chúng 說thuyết 法Pháp 。 又hựu 安an 處xứ 他tha 。 令linh 住trụ 恭cung 敬kính 。 無vô 倒đảo 聽thính 聞văn 。 又hựu 應ưng 先tiên 讚tán 大đại 師sư 功công 德đức 。 若nhược 有hữu 具cụ 足túc 。 如như 是thị 五ngũ 分phần/phân 。 說thuyết 正Chánh 法Pháp 者giả 。 當đương 知tri 猶do 如như 五ngũ 分phần/phân 音âm 樂nhạc 能năng 令linh 自tự 他tha 。 生sanh 大đại 喜hỷ 樂lạc 。 又hựu 能năng 引dẫn 發phát 自tự 他tha 利lợi 益ích 。 若nhược 能năng 如như 是thị 。 善thiện 修tu 學học 已dĩ 。 當đương 知tri 具cụ 足túc 。 五ngũ 種chủng 勝thắng 利lợi 。 一nhất 於ư 佛Phật 言ngôn 義nghĩa 解giải 了liễu 不bất 難nan 。 二nhị 能năng 善thiện 圓viên 滿mãn 。 說thuyết 諸chư 法pháp 相tướng 。 三tam 能năng 善thiện 起khởi 發phát 自tự 他tha 相tương 續tục 廣quảng 大đại 歡hoan 喜hỷ 。 四tứ 能năng 引dẫn 善thiện 出xuất 離ly 。 乃nãi 至chí 天thiên 上thượng 人nhân 中trung 。 稱xưng 譽dự 遍biến 滿mãn 。 五ngũ 能năng 生sanh 起khởi 。 無vô 量lượng 功công 德đức 。
復phục 次thứ 如như 經Kinh 中trung 說thuyết 。 住trụ 學học 勝thắng 利lợi 。 當đương 知tri 此thử 經Kinh 。 文văn 義nghĩa 為vi 體thể 。
文văn 者giả 謂vị 此thử 經Kinh 言ngôn 。 汝nhữ 等đẳng 苾Bật 芻Sô 。 應ưng 當đương 安an 住trú 。 修tu 學học 勝thắng 利lợi 。 此thử 中trung 有hữu 十thập 二nhị 字tự 四tứ 名danh 一nhất 句cú 。 如như 是thị 則tắc 攝nhiếp 。 名danh 句cú 字tự 身thân 。 此thử 中trung 言ngôn 說thuyết 。 是thị 學học 處xứ 相tương/tướng 則tắc 攝nhiếp 行hành 相tương/tướng 。 如Như 來Lai 言ngôn 說thuyết 。 本bổn 為vi 苾Bật 芻Sô 請thỉnh 問vấn 則tắc 攝nhiếp 機cơ 。 請thỉnh 如Như 來Lai 所sở 說thuyết 言ngôn 音âm 。 則tắc 攝nhiếp 於ư 語ngữ 。 是thị 故cố 此thử 經Kinh 。 一nhất 句cú 具cụ 攝nhiếp 六lục 文văn 。 如như 是thị 慧tuệ 為vi 上thượng 首thủ 等đẳng 諸chư 句cú 中trung 。 皆giai 隨tùy 相tương 應ứng 知tri 。
義nghĩa 者giả 。 謂vị 地địa 義nghĩa 中trung 但đãn 說thuyết 聲Thanh 聞Văn 地địa 。 或hoặc 具cụ 五ngũ 地địa 經kinh 言ngôn 學học 勝thắng 利lợi 者giả 。 是thị 資tư 糧lương 地địa 。 慧tuệ 為vi 上thượng 首thủ 者giả 。 是thị 加gia 行hành 地địa 。 解giải 脫thoát 堅kiên 固cố 念niệm 為vi 增tăng 上thượng 者giả 。 是thị 見kiến 地địa 。 修tu 地địa 。 究cứu 竟cánh 地địa 。 是thị 名danh 地địa 義nghĩa 。 於ư 相tương/tướng 義nghĩa 中trung 學học 勝thắng 利lợi 者giả 。 是thị 戒giới 自tự 相tương/tướng 。 慧tuệ 為vi 上thượng 首thủ 者giả 。 具cụ 二nhị 種chủng 相tương/tướng 。 謂vị 於ư 慧tuệ 自tự 相tương/tướng 所sở 依y 助trợ 伴bạn 等đẳng 中trung 。 唯duy 慧tuệ 自tự 體thể 是thị 慧tuệ 自tự 相tương/tướng 。 慧tuệ 之chi 所sở 依y 助trợ 伴bạn 所sở 緣duyên 。 名danh 為vi 共cộng 相tương 。 解giải 脫thoát 堅kiên 固cố 者giả 。 謂vị 永vĩnh 離ly 一nhất 切thiết 。 煩phiền 惱não 麁thô 重trọng 。 是thị 解giải 脫thoát 自tự 相tương/tướng 。 念niệm 為vi 增tăng 上thượng 者giả 。 是thị 念niệm 自tự 相tương/tướng 。 是thị 名danh 相tướng 義nghĩa 。 作tác 意ý 義nghĩa 中trung 學học 勝thắng 利lợi 者giả 。 非phi 諸chư 作tác 意ý 。 唯duy 顯hiển 作tác 意ý 建kiến 立lập 處xứ 所sở 。 慧tuệ 為vi 上thượng 首thủ 者giả 。 應ưng 知tri 了liễu 相tương 勝thắng 解giải 作tác 意ý 。 解giải 脫thoát 堅kiên 固cố 者giả 。 顯hiển 示thị 遠viễn 離ly 。 攝nhiếp 樂nhạo/nhạc/lạc 。 方phương 便tiện 究cứu 竟cánh 。 方phương 便tiện 究cứu 竟cánh 果quả 作tác 意ý 。 念niệm 為vi 增tăng 上thượng 者giả 。 當đương 知tri 此thử 顯hiển 觀quán 察sát 作tác 意ý 。 是thị 名danh 作tác 意ý 義nghĩa 。 由do 此thử 道Đạo 理lý 。 於ư 智trí 等đẳng 中trung 應ưng 隨tùy 建kiến 立lập 。 依y 處xứ 義nghĩa 中trung 依y 於ư 涅Niết 槃Bàn 學học 處xứ 所sở 攝nhiếp 清thanh 淨tịnh 行hạnh 。 隨tùy 其kỳ 所sở 應ứng 。 起khởi 教giáo 導đạo 等đẳng 。 所sở 謂vị 教giáo 導đạo 乃nãi 至chí 慶khánh 喜hỷ 。 當đương 知tri 此thử 中trung 。 亦diệc 通thông 有hữu 善thiện 等đẳng 行hành 。 隨tùy 其kỳ 最tối 勝thắng 但đãn 說thuyết 清thanh 淨tịnh 行hạnh 。 出xuất 家gia 補bổ 特đặc 伽già 羅la 。 是thị 補bổ 特đặc 伽già 羅la 依y 處xứ 。 又hựu 依y 軟nhuyễn 根căn 等đẳng 一nhất 切thiết 。 補bổ 特đặc 伽già 羅la 。 應ưng 當đương 慶khánh 喜hỷ 。 又hựu 於ư 過quá 去khứ 現hiện 在tại 時thời 。 應ưng 當đương 慶khánh 喜hỷ 。 已dĩ 證chứng 得đắc 故cố 。 正chánh 證chứng 得đắc 故cố 。 於ư 現hiện 在tại 時thời 起khởi 於ư 示thị 現hiện 。 於ư 未vị 來lai 時thời 起khởi 於ư 教giáo 導đạo 及cập 讚tán 勵lệ 。 是thị 名danh 依y 處xứ 義nghĩa 。 勝thắng 利lợi 義nghĩa 中trung 。 謂vị 修tu 三tam 學học 。 速tốc 得đắc 圓viên 滿mãn 。 是thị 勝thắng 利lợi 義nghĩa 。 過quá 患hoạn 義nghĩa 中trung 。 謂vị 出xuất 家gia 者giả 。 不bất 應ưng 行hành 於ư 異dị 行hành 。 不bất 應ưng 儲trữ 餘dư 財tài 物vật 。 所sở 治trị 義nghĩa 中trung 。 謂vị 犯phạm 尸thi 羅la 無vô 智trí 煩phiền 惱não 及cập 忘vong 失thất 念niệm 。 當đương 知tri 護hộ 尸thi 羅la 等đẳng 。 即tức 是thị 能năng 治trị 義nghĩa 。 又hựu 一nhất 切thiết 雜tạp 染nhiễm 行hành 。 皆giai 是thị 所sở 治trị 。 三tam 學học 等đẳng 行hành 。 皆giai 是thị 能năng 治trị 。 於ư 略lược 義nghĩa 中trung 謂vị 住trụ 學học 勝thắng 利lợi 。 乃nãi 至chí 念niệm 為vi 增tăng 上thượng 。 此thử 略lược 舉cử 宗tông 名danh 為vi 略lược 義nghĩa 。 當đương 知tri 即tức 分phân 別biệt 此thử 名danh 為vi 廣quảng 義nghĩa 。 是thị 名danh 略lược 廣quảng 義nghĩa 。 除trừ 此thử 更cánh 無vô 若nhược 過quá 若nhược 增tăng 。
復phục 次thứ 於ư 解giải 釋thích 中trung 。 法pháp 者giả 。 謂vị 於ư 十thập 二nhị 分phần 教giáo 。 當đương 知tri 此thử 是thị 。 契Khế 經Kinh 所sở 攝nhiếp 。 又hựu 是thị 記ký 別biệt 由do 了liễu 義nghĩa 故cố 等đẳng 起khởi 者giả 。 謂vị 應ưng 當đương 說thuyết 依y 止chỉ 處xứ 所sở 。 為vi 欲dục 自tự 顯hiển 遍biến 行hành 智trí 力lực 故cố 。 發phát 起khởi 此thử 經Kinh 。 又hựu 為vi 顯hiển 示thị 精tinh 勤cần 修tu 習tập 。 清thanh 淨tịnh 行hành 者giả 。 及cập 為vi 顯hiển 示thị 重trọng/trùng 財tài 利lợi 者giả 令linh 信tín 解giải 彼bỉ 所sở 化hóa 有hữu 情tình 。 依y 住trụ 學học 勝thắng 利lợi 等đẳng 。 精tinh 進tấn 修tu 習tập 。 速tốc 得đắc 圓viên 滿mãn 。 三tam 學học 勝thắng 利lợi 。 又hựu 為vi 顯hiển 示thị 四tứ 種chủng 苾Bật 芻Sô 體thể 故cố 。 此thử 中trung 經kinh 言ngôn 學học 勝thắng 利lợi 者giả 。 為vi 令linh 遠viễn 離ly 種chủng 姓tánh 。 形hình 相tướng 苾Bật 芻Sô 體thể 故cố 。 及cập 令linh 遠viễn 離ly 詐trá 現hiện 軌quỹ 則tắc 。 密mật 護hộ 威uy 儀nghi 苾Bật 芻Sô 體thể 故cố 。 慧tuệ 為vi 上thượng 首thủ 者giả 。 為vi 令linh 遠viễn 離ly 計kế 著trước 虛hư 妄vọng 聲thanh 譽dự 。 稱xưng 讚tán 苾Bật 芻Sô 體thể 故cố 。 解giải 脫thoát 堅kiên 固cố 念niệm 為vi 增tăng 上thượng 者giả 。 勸khuyến 令linh 修tu 習tập 真chân 實thật 。 正chánh 行hạnh 苾Bật 芻Sô 體thể 故cố 。
所sở 以dĩ 者giả 何hà 。 若nhược 有hữu 愛ái 樂nhạo 。 聲thanh 譽dự 等đẳng 者giả 。 雖tuy 自tự 勉miễn 勵lệ 。 聽thính 受thọ 正Chánh 法Pháp 。 慧tuệ 不bất 增tăng 長trưởng 。 若nhược 有hữu 遠viễn 離ly 。 前tiền 所sở 說thuyết 過quá 。 便tiện 於ư 真chân 實thật 正chánh 行hạnh 攝nhiếp 受thọ 正chánh 解giải 脫thoát 中trung 。 堪kham 任nhậm 勸khuyến 導đạo 。 又hựu 為vi 於ư 下hạ 劣liệt 生sanh 喜hỷ 足túc 者giả 。 勸khuyến 令linh 漸tiệm 漸tiệm 修tu 學học 增tăng 進tiến 。 為vi 樂nhạo/nhạc/lạc 追truy 求cầu 隨tùy 順thuận 世thế 間gian 。 文văn 章chương 咒chú 術thuật 。 於ư 戒giới 慢mạn 緩hoãn 者giả 。 說thuyết 學học 勝thắng 利lợi 。 為vi 守thủ 尸thi 羅la 捨xả 多đa 聞văn 者giả 。 說thuyết 慧tuệ 為vi 上thượng 首thủ 。 為vi 唯duy 於ư 聞văn 思tư 生sanh 喜hỷ 足túc 者giả 。 說thuyết 解giải 脫thoát 堅kiên 固cố 。 為vi 於ư 戒giới 慧tuệ 解giải 脫thoát 起khởi 增tăng 上thượng 慢mạn 者giả 。 說thuyết 念niệm 為vi 增tăng 上thượng 。 如như 是thị 等đẳng 類loại 。 皆giai 名danh 等đẳng 起khởi 。
義nghĩa 者giả 。 謂vị 總tổng 義nghĩa 中trung 。 當đương 知tri 此thử 經Kinh 。 宣tuyên 說thuyết 正chánh 行hạnh 及cập 正chánh 行hạnh 果quả 。 如như 是thị 戒giới 等đẳng 三tam 學học 。 當đương 知tri 是thị 名danh 。 學học 之chi 邊biên 際tế 。 又hựu 言ngôn 。 如như 是thị 住trụ 者giả 。 此thử 顯hiển 正chánh 方phương 便tiện 。 四tứ 種chủng 瑜du 伽già 所sở 攝nhiếp 。 又hựu 言ngôn 。 如như 是thị 住trụ 三tam 學học 者giả 。 此thử 顯hiển 正chánh 行hạnh 果quả 。 此thử 中trung 信tín 欲dục 為vi 先tiên 。 攝nhiếp 受thọ 尸thi 羅la 。 聽thính 受thọ 精tinh 進tấn 。 慧tuệ 等đẳng 方phương 便tiện 。
於ư 別biệt 義nghĩa 中trung 所sở 言ngôn 學học 者giả 。 是thị 勤cần 精tinh 進tấn 如như 聖thánh 教giáo 行hành 。 若nhược 習tập 若nhược 修tu 名danh 之chi 差sai 別biệt 。 清thanh 淨tịnh 身thân 語ngữ 正chánh 命mạng 現hiện 行hành 。 是thị 學học 自tự 性tánh 。 由do 此thử 正chánh 行hạnh 尸thi 羅la 忍nhẫn 辱nhục 等đẳng 修tu 顯hiển 發phát 。 故cố 名danh 為vi 學học 。 又hựu 為vi 靜tĩnh 寂tịch 及cập 為vi 清thanh 涼lương 。 進tiến 習tập 除trừ 滅diệt 。 故cố 名danh 為vi 學học 。 如như 是thị 等đẳng 類loại 。 訓huấn 釋thích 名danh 言ngôn 。 又hựu 應ưng 如như 前tiền 說thuyết 相tương/tướng 故cố 。 自tự 性tánh 故cố 。 業nghiệp 故cố 。 法pháp 故cố 。 及cập 因nhân 果quả 故cố 。 義nghĩa 門môn 差sai 別biệt 中trung 。 自tự 性tánh 差sai 別biệt 者giả 。 謂vị 學học 勝thắng 利lợi 是thị 所sở 顯hiển 示thị 七thất 品phẩm 尸thi 羅la 。 或hoặc 過quá 。 一nhất 百bách 五ngũ 十thập 學học 處xứ 。 界giới 差sai 別biệt 者giả 。 謂vị 欲dục 行hành 中trung 有hữu 別Biệt 解Giải 脫Thoát 律luật 儀nghi 。 色sắc 無vô 色sắc 行hành 中trung 有hữu 靜tĩnh 慮lự 律luật 儀nghi 。 無vô 漏lậu 律luật 儀nghi 非phi 界giới 所sở 繫hệ 。
時thời 差sai 別biệt 者giả 。 謂vị 學học 勝thắng 利lợi 過quá 去khứ 已dĩ 學học 。 未vị 來lai 當đương 學học 。 現hiện 在tại 正chánh 學học 。 此thử 學học 勝thắng 利lợi 。 當đương 知tri 於ư 去khứ 來lai 今kim 。 平bình 等đẳng 無vô 異dị 。 位vị 差sai 別biệt 者giả 。 謂vị 已dĩ 入nhập 正Chánh 法Pháp 。 補bổ 特đặc 伽già 羅la 。 諸chư 學học 勝thắng 利lợi 。 未vị 成thành 熟thục 者giả 。 是thị 下hạ 位vị 。 正chánh 成thành 熟thục 者giả 。 是thị 中trung 位vị 。 已dĩ 成thành 熟thục 者giả 。 是thị 上thượng 位vị 。 若nhược 心tâm 不bất 喜hỷ 樂lạc 。 勉miễn 勵lệ 修tu 行hành 諸chư 梵Phạm 行hạnh 者giả 。 此thử 學học 勝thắng 利lợi 是thị 苦khổ 位vị 。 若nhược 心tâm 喜hỷ 樂lạc 不bất 自tự 勉miễn 勵lệ 。 修tu 梵Phạm 行hạnh 者giả 。 此thử 學học 勝thắng 利lợi 是thị 樂nhạo/nhạc/lạc 位vị 。 若nhược 於ư 梵Phạm 行hạnh 非phi 喜hỷ 樂lạc 非phi 不bất 憙hí 樂lạc 者giả 。 此thử 學học 勝thắng 利lợi 是thị 不bất 苦khổ 不bất 樂lạc 位vị 。 又hựu 學học 勝thắng 利lợi 皆giai 是thị 善thiện 位vị 。 非phi 不bất 善thiện 位vị 。 非phi 無vô 記ký 位vị 。 若nhược 聽thính 受thọ 者giả 是thị 名danh 聞văn 位vị 。 若nhược 思tư 惟duy 者giả 是thị 名danh 思tư 位vị 。 若nhược 修tu 習tập 者giả 是thị 名danh 修tu 位vị 。 若nhược 未vị 證chứng 得đắc 。 增tăng 上thượng 心tâm 慧tuệ 。 唯duy 是thị 增tăng 上thượng 戒giới 位vị 。 若nhược 證chứng 得đắc 者giả 亦diệc 是thị 增tăng 上thượng 心tâm 慧tuệ 二nhị 位vị 。 如như 是thị 等đẳng 類loại 。 是thị 位vị 差sai 別biệt 。 補bổ 特đặc 伽già 羅la 差sai 別biệt 者giả 。 此thử 中trung 意ý 說thuyết 出xuất 家gia 。 補bổ 特đặc 伽già 羅la 。 或hoặc 是thị 鈍độn 根căn 。 或hoặc 是thị 利lợi 根căn 。 或hoặc 貪tham 等đẳng 行hành 。 或hoặc 等đẳng 分phần/phân 行hành 。 或hoặc 薄bạc 塵trần 行hành 。 唯duy 是thị 聲Thanh 聞Văn 非phi 諸chư 獨Độc 覺Giác 。 非phi 諸chư 菩Bồ 薩Tát 。 由do 彼bỉ 獨Độc 覺Giác 別biệt 覺giác 悟ngộ 故cố 。 菩Bồ 薩Tát 解giải 脫thoát 。 為vi 堅kiên 固cố 故cố 。 不bất 說thuyết 共cộng 住trú 修tu 學học 勝thắng 利lợi 。 又hựu 復phục 此thử 中trung 唯duy 說thuyết 般bát 涅Niết 槃Bàn 為vi 法pháp 者giả 。 已dĩ 入nhập 正Chánh 法Pháp 者giả 。 無vô 有hữu 障chướng 礙ngại 者giả 。 亦diệc 具cụ 縛phược 者giả 不bất 具cụ 縛phược 者giả 非phi 無vô 縛phược 者giả 。 唯duy 人nhân 非phi 天thiên 。 如như 是thị 等đẳng 類loại 。 名danh 補bổ 特đặc 伽già 羅la 差sai 別biệt 。 如như 於ư 學học 勝thắng 利lợi 如như 是thị 。 於ư 慧tuệ 為vi 上thượng 首thủ 性tánh 。 於ư 解giải 脫thoát 堅kiên 固cố 性tánh 。 於ư 念niệm 為vi 增tăng 上thượng 性tánh 。 隨tùy 其kỳ 所sở 應ứng 。 當đương 知tri 皆giai 有hữu 五ngũ 種chủng 差sai 別biệt 。
此thử 中trung 勝thắng 利lợi 者giả 。 是thị 功công 德đức 增tăng 進tiến 圓viên 滿mãn 名danh 之chi 差sai 別biệt 。 如như 說thuyết 當đương 觀quán 十thập 種chủng 勝thắng 利lợi 。 是thị 其kỳ 自tự 性tánh 。 此thử 法pháp 能năng 有hữu 饒nhiêu 益ích 。 應ưng 可khả 稱xưng 讚tán 。 故cố 名danh 勝thắng 利lợi 。 又hựu 復phục 此thử 法pháp 隨tùy 生sanh 有hữu 情tình 定định 應ưng 隨tùy 逐trục 。 故cố 名danh 勝thắng 利lợi 。 又hựu 復phục 此thử 法pháp 稱xưng 讚tán 所sở 隨tùy 故cố 。 名danh 勝thắng 利lợi 。 門môn 差sai 別biệt 者giả 。 當đương 知tri 十thập 種chủng 差sai 別biệt 。 謂vị 能năng 攝nhiếp 受thọ 於ư 僧Tăng 。 令linh 僧Tăng 精tinh 懇khẩn 。 乃nãi 至chí 廣quảng 說thuyết 。 此thử 中trung 苾Bật 芻Sô 者giả 。 是thị 沙Sa 門Môn 捨xả 離ly 家gia 法pháp 趣thú 非phi 家gia 等đẳng 名danh 之chi 差sai 別biệt 。 具cụ 足túc 別Biệt 解Giải 脫Thoát 律luật 儀nghi 眾chúng 同đồng 分phân 是thị 其kỳ 自tự 性tánh 。 於ư 其kỳ 形hình 色sắc 。 勤cần 精tinh 進tấn 故cố 。 怖bố 畏úy 惡ác 趣thú 。 自tự 防phòng 守thủ 故cố 。 攝nhiếp 無vô 損tổn 故cố 。 名danh 為vi 苾Bật 芻Sô 。 門môn 差sai 別biệt 者giả 。 謂vị 剎sát 帝đế 利lợi 。 等đẳng 差sai 別biệt 故cố 。 上thượng 族tộc 下hạ 族tộc 差sai 別biệt 故cố 。 少thiểu 中trung 老lão 年niên 差sai 別biệt 故cố 。 當đương 知tri 是thị 門môn 差sai 別biệt 。
此thử 中trung 住trụ 者giả 。 是thị 俯phủ 就tựu 於ư 時thời 。 精tinh 勤cần 修tu 習tập 。 名danh 之chi 差sai 別biệt 。 此thử 住trụ 自tự 性tánh 。 離ly 所sở 說thuyết 學học 無vô 有hữu 別biệt 法pháp 。 種chủng 種chủng 威uy 儀nghi 。 攝nhiếp 受thọ 時thời 分phần/phân 故cố 。 名danh 為vi 住trụ 。 此thử 是thị 訓huấn 詞từ 。 門môn 差sai 別biệt 者giả 。 謂vị 威uy 儀nghi 差sai 別biệt 故cố 。 朝triêu 中trung 後hậu 分phần/phân 差sai 別biệt 故cố 。 日nhật 夜dạ 差sai 別biệt 故cố 。 當đương 知tri 是thị 名danh 。 住trụ 門môn 差sai 別biệt 。
此thử 中trung 慧tuệ 者giả 。 是thị 智trí 見kiến 明minh 現hiện 觀quán 等đẳng 名danh 之chi 差sai 別biệt 。 簡giản 擇trạch 法pháp 相tướng 心tâm 所sở 有hữu 法pháp 。 為vi 其kỳ 自tự 性tánh 。 訓huấn 詞từ 者giả 。 簡giản 擇trạch 性tánh 故cố 。 治trị 無vô 智trí 故cố 。 名danh 之chi 為vi 慧tuệ 。 又hựu 各các 品phẩm 別biệt 能năng 了liễu 知tri 故cố 。 名danh 之chi 為vi 慧tuệ 。 又hựu 能năng 顯hiển 了liễu 諸chư 聰thông 慧tuệ 者giả 。 是thị 聰thông 慧tuệ 性tánh 故cố 。 名danh 為vi 慧tuệ 。 門môn 差sai 別biệt 者giả 。 隨tùy 其kỳ 所sở 應ứng 。 如như 前tiền 安an 立lập 。
此thử 中trung 解giải 脫thoát 者giả 。 是thị 永vĩnh 斷đoạn 離ly 繫hệ 。 清thanh 淨tịnh 滅diệt 盡tận 。 離ly 欲dục 等đẳng 名danh 之chi 差sai 別biệt 。 自tự 性tánh 者giả 。 謂vị 麁thô 重trọng 永vĩnh 害hại 。 煩phiền 惱não 永vĩnh 斷đoạn 。 訓huấn 詞từ 者giả 。 謂vị 能năng 脫thoát 種chủng 種chủng 貪tham 等đẳng 繫hệ 縛phược 故cố 。 名danh 解giải 脫thoát 。 又hựu 復phục 世Thế 尊Tôn 。 為vi 種chủng 種chủng 牟Mâu 尼Ni 說thuyết 。 此thử 以dĩ 為vi 牟Mâu 尼Ni 體thể 性tánh 。 故cố 名danh 解giải 脫thoát 。 門môn 差sai 別biệt 者giả 。 謂vị 待đãi 時thời 解giải 脫thoát 。 不bất 動động 解giải 脫thoát 。 見kiến 所sở 斷đoạn 解giải 脫thoát 。 修tu 所sở 斷đoạn 解giải 脫thoát 。 欲dục 行hành 解giải 脫thoát 。 色sắc 行hành 解giải 脫thoát 。 無vô 色sắc 行hành 解giải 脫thoát 。 如như 是thị 等đẳng 類loại 。 義nghĩa 門môn 差sai 別biệt 如như 前tiền 應ưng 知tri 。 此thử 中trung 念niệm 者giả 。 是thị 不bất 忘vong 失thất 心tâm 明minh 記ký 憶ức 名danh 之chi 差sai 別biệt 。 自tự 性tánh 者giả 。 是thị 心tâm 所sở 有hữu 法pháp 。 訓huấn 詞từ 者giả 。 追truy 憶ức 諸chư 法pháp 。 故cố 名danh 為vi 念niệm 。 又hựu 隨tùy 所sở 經kinh 事sự 。 隨tùy 其kỳ 作tác 意ý 。 由do 此thử 能năng 令linh 明minh 了liễu 記ký 憶ức 。 故cố 名danh 為vi 念niệm 。 門môn 差sai 別biệt 者giả 。 謂vị 佛Phật 隨tùy 念niệm 法pháp 隨tùy 念niệm 等đẳng 。 乃nãi 至chí 廣quảng 說thuyết 。 六lục 種chủng 隨tùy 念niệm 。 如như 是thị 如như 念niệm 住trụ 差sai 別biệt 。 當đương 知tri 廣quảng 說thuyết 差sai 別biệt 。 又hựu 復phục 如như 前tiền 。 隨tùy 其kỳ 所sở 應ứng 。 當đương 知tri 差sai 別biệt 。
復phục 次thứ 於ư 釋thích 難nạn/nan 中trung 。 問vấn 住trụ 學học 勝thắng 利lợi 者giả 義nghĩa 何hà 謂vị 耶da 。 答đáp 此thử 增tăng 語ngữ 顯hiển 示thị 於ư 增tăng 上thượng 戒giới 學học 。 見kiến 勝thắng 功công 德đức 住trụ 。 問vấn 慧tuệ 為vi 上thượng 首thủ 者giả 義nghĩa 何hà 謂vị 耶da 。 答đáp 此thử 增tăng 語ngữ 顯hiển 示thị 於ư 諸chư 根căn 中trung 。 慧tuệ 根căn 第đệ 一nhất 。 問vấn 解giải 脫thoát 堅kiên 固cố 者giả 義nghĩa 何hà 謂vị 耶da 。 答đáp 此thử 增tăng 語ngữ 顯hiển 示thị 見kiến 修tu 所sở 斷đoạn 煩phiền 惱não 永vĩnh 斷đoạn 。 問vấn 念niệm 為vi 增tăng 上thượng 者giả 義nghĩa 何hà 謂vị 耶da 。 答đáp 此thử 增tăng 語ngữ 顯hiển 示thị 於ư 少thiểu 下hạ 劣liệt 不bất 生sanh 喜hỷ 足túc 。
問vấn 於ư 餘dư 經kinh 中trung 三tam 學học 次thứ 第đệ 世Thế 尊Tôn 異dị 說thuyết 。 何hà 故cố 此thử 中trung 。 增tăng 上thượng 戒giới 後hậu 說thuyết 增tăng 上thượng 慧tuệ 。 非phi 增tăng 上thượng 心tâm 。 答đáp 此thử 中trung 顯hiển 示thị 住trụ 學học 勝thắng 利lợi 。 由do 此thử 言ngôn 說thuyết 顯hiển 聞văn 等đẳng 所sở 成thành 慧tuệ 攝nhiếp 受thọ 無vô 悔hối 等đẳng 。 由do 此thử 漸tiệm 次thứ 。 得đắc 三tam 摩ma 地địa 。 即tức 是thị 顯hiển 示thị 增tăng 上thượng 心tâm 學học 。 如như 世Thế 尊Tôn 說thuyết 。 於ư 是thị 五ngũ 根căn 最tối 能năng 攝nhiếp 受thọ 。 所sở 攝nhiếp 受thọ 者giả 。 所sở 謂vị 慧tuệ 根căn 。 由do 諸chư 苾Bật 芻Sô 成thành 就tựu 慧tuệ 根căn 。 乃nãi 至chí 能năng 修tu 定định 根căn 。 如như 是thị 乃nãi 至chí 。 成thành 就tựu 定định 根căn 。 當đương 知tri 皆giai 是thị 。 慧tuệ 根căn 之chi 力lực 。 今kim 此thử 經Kinh 中trung 世Thế 尊Tôn 顯hiển 示thị 慧tuệ 根căn 是thị 三tam 摩ma 地địa 引dẫn 因nhân 。 及cập 煩phiền 惱não 斷đoạn 引dẫn 因nhân 。 增tăng 上thượng 心tâm 學học 與dữ 增tăng 上thượng 慧tuệ 學học 。 俱câu 時thời 而nhi 說thuyết 。 問vấn 餘dư 經kinh 中trung 說thuyết 三tam 學học 修tu 習tập 進tiến 趣thú 圓viên 滿mãn 。 何hà 故cố 不bất 說thuyết 增tăng 上thượng 心tâm 學học 修tu 習tập 圓viên 滿mãn 耶da 。 答đáp 如như 前tiền 所sở 說thuyết 。 當đương 知tri 此thử 中trung 。 道Đạo 理lý 亦diệc 爾nhĩ 。
問vấn 何hà 故cố 此thử 中trung 。 但đãn 說thuyết 住trụ 學học 勝thắng 利lợi 。 不bất 說thuyết 住trụ 慧tuệ 勝thắng 利lợi 。 住trụ 解giải 脫thoát 勝thắng 利lợi 等đẳng 。 答đáp 於ư 下hạ 劣liệt 中trung 勸khuyến 取thủ 勝thắng 利lợi 。 當đương 知tri 亦diệc 令linh 所sở 化hóa 有hữu 情tình 。 於ư 勝thắng 妙diệu 中trung 攝nhiếp 受thọ 勝thắng 利lợi 。 又hựu 攝nhiếp 受thọ 於ư 僧Tăng 令linh 僧Tăng 精tinh 懇khẩn 等đẳng 。 十thập 種chủng 勝thắng 利lợi 。 分phân 明minh 易dị 了liễu 易dị 可khả 悟ngộ 入nhập 。 是thị 故cố 但đãn 說thuyết 。 住trụ 學học 勝thắng 利lợi 。 問vấn 夫phu 解giải 脫thoát 者giả 。 於ư 諸chư 法pháp 中trung 。 最tối 為vi 殊thù 勝thắng 。 何hà 因nhân 緣duyên 故cố 。 但đãn 說thuyết 住trụ 慧tuệ 上thượng 首thủ 。 不bất 說thuyết 住trụ 解giải 脫thoát 上thượng 首thủ 。 答đáp 於ư 下hạ 劣liệt 中trung 勸khuyến 取thủ 上thượng 首thủ 性tánh 。 當đương 知tri 。 亦diệc 令linh 所sở 化hóa 有hữu 情tình 。 於ư 勝thắng 妙diệu 中trung 攝nhiếp 受thọ 上thượng 首thủ 性tánh 。 又hựu 於ư 解giải 脫thoát 顯hiển 示thị 不bất 共cộng 差sai 別biệt 功công 德đức 故cố 。 何hà 等đẳng 名danh 為vi 。 不bất 共cộng 差sai 別biệt 功công 德đức 。 謂vị 於ư 無vô 常thường 無vô 上thượng 慧tuệ 邊biên 。 解giải 脫thoát 常thường 故cố 最tối 為vi 堅kiên 固cố 。
問vấn 何hà 等đẳng 名danh 為vi 。 住trụ 學học 勝thắng 利lợi 。 答đáp 如như 所sở 施thi 設thiết 。 諸chư 學học 處xứ 中trung 。 觀quán 十thập 勝thắng 利lợi 。 常thường 守thủ 尸thi 羅la 堅kiên 守thủ 尸thi 羅la 。 常thường 作tác 常thường 轉chuyển 。 如như 是thị 名danh 為vi 。 住trụ 學học 勝thắng 利lợi 。 問vấn 攝nhiếp 受thọ 於ư 僧Tăng 等đẳng 諸chư 句cú 有hữu 何hà 義nghĩa 耶da 。 答đáp 攝nhiếp 受thọ 於ư 僧Tăng 者giả 。 是thị 總tổng 句cú 。 令linh 僧Tăng 精tinh 懇khẩn 者giả 。 令linh 離ly 受thọ 用dụng 欲dục 樂lạc 邊biên 故cố 。 令linh 僧Tăng 安an 樂lạc 者giả 。 令linh 離ly 受thọ 用dụng 自tự 苦khổ 邊biên 故cố 。 未vị 淨tịnh 信tín 者giả 。 令linh 淨tịnh 信tín 者giả 。 未vị 入nhập 正Chánh 法Pháp 者giả 。 令linh 入nhập 正Chánh 法Pháp 故cố 。 已dĩ 淨tịnh 信tín 者giả 。 令linh 增tăng 長trưởng 者giả 。 已dĩ 入nhập 正Chánh 法Pháp 者giả 。 令linh 成thành 熟thục 故cố 。 難nan 調điều 伏phục 者giả 。 令linh 調điều 伏phục 者giả 。 犯phạm 尸thi 羅la 者giả 。 善thiện 驅khu 擯bấn 故cố 。 令linh 慚tàm 愧quý 者giả 。 安an 樂lạc 住trụ 者giả 。 淨tịnh 持trì 戒giới 者giả 。 令linh 無vô 悔hối 故cố 。 防phòng 現hiện 法pháp 漏lậu 者giả 。 隨tùy 順thuận 摧tồi 伏phục 煩phiền 惱não 纏triền 故cố 。 害hại 後hậu 法pháp 漏lậu 者giả 。 止chỉ 息tức 邪tà 願nguyện 修tu 梵Phạm 行hạnh 故cố 。 隨tùy 順thuận 永vĩnh 斷đoạn 惑hoặc 隨tùy 眠miên 故cố 。 為vì 令linh 多đa 人nhân 。 梵Phạm 行hạnh 久cửu 住trụ 轉chuyển 得đắc 增tăng 廣quảng 。 乃nãi 至chí 為vì 諸chư 天thiên 人nhân 。 正chánh 善thiện 開khai 示thị 者giả 。 為vi 令linh 聖thánh 教giáo 長trường 時thời 相tương 續tục 。 無vô 斷đoạn 絕tuyệt 故cố 。
如như 是thị 十thập 種chủng 。 勝thắng 利lợi 略lược 攝nhiếp 為vi 三tam 。 即tức 此thử 三tam 種chủng 廣quảng 開khai 為vi 十thập 。 何hà 等đẳng 為vi 三tam 。
一nhất 者giả 令linh 僧Tăng 無vô 染nhiễm 污ô 住trụ 。 二nhị 者giả 令linh 僧Tăng 得đắc 安an 樂lạc 住trụ 。 三tam 者giả 令linh 佛Phật 聖thánh 教giáo 長trường 時thời 隨tùy 轉chuyển 。 此thử 中trung 由do 七thất 種chủng 隨tùy 護hộ 。 顯hiển 示thị 無vô 染nhiễm 污ô 住trụ 及cập 安an 樂lạc 住trụ 。 七thất 種chủng 隨tùy 護hộ 者giả 。 一nhất 敬kính 養dưỡng 隨tùy 護hộ 。 二nhị 自tự 苦khổ 行hạnh 隨tùy 護hộ 。 三tam 資tư 財tài 乏phạp 少thiểu 隨tùy 護hộ 。 四tứ 展triển 轉chuyển 相tương 觸xúc 隨tùy 護hộ 。 五ngũ 心tâm 追truy 變biến 隨tùy 護hộ 。 六lục 煩phiền 惱não 纏triền 隨tùy 護hộ 。 七thất 邪tà 願nguyện 隨tùy 護hộ 。 最tối 後hậu 一nhất 句cú 顯hiển 示thị 聖thánh 教giáo 長trường 時thời 隨tùy 轉chuyển 。
云vân 何hà 常thường 守thủ 尸thi 羅la 。 謂vị 不bất 棄khí 捨xả 學học 處xứ 故cố 。 云vân 何hà 堅kiên 守thủ 尸thi 羅la 。 謂vị 不bất 毀hủy 犯phạm 學học 處xứ 故cố 。 云vân 何hà 常thường 作tác 。 謂vị 於ư 學học 處xứ 無vô 穿xuyên 穴huyệt 故cố 。 云vân 何hà 常thường 轉chuyển 。 謂vị 穿xuyên 穴huyệt 已dĩ 復phục 還hoàn 淨tịnh 故cố 。 云vân 何hà 受thọ 學học 學học 處xứ 。 謂vị 具cụ 隨tùy 學học 諸chư 學học 處xứ 故cố 。 如như 是thị 行hành 者giả 。 常thường 守thủ 尸thi 羅la 。 堅kiên 守thủ 尸thi 羅la 。 聞văn 正Chánh 法Pháp 已dĩ 。 獨độc 居cư 靜tĩnh 處xứ 。 繫hệ 念niệm 思tư 惟duy 。 籌trù 量lượng 觀quán 察sát 。 為vi 欲dục 趣thú 求cầu 增tăng 上thượng 心tâm 慧tuệ 。 依y 聞văn 思tư 修tu 所sở 生sanh 妙diệu 慧tuệ 。 能năng 證chứng 解giải 脫thoát 。 此thử 解giải 脫thoát 性tánh 無vô 退thoái 法pháp 故cố 。 說thuyết 名danh 堅kiên 固cố 。 是thị 出xuất 世thế 間gian 。 聖thánh 智trí 果quả 故cố 。 又hựu 此thử 行hành 者giả 由do 正chánh 念niệm 力lực 審thẩm 自tự 觀quán 察sát 我ngã 尸thi 羅la 蘊uẩn 為vi 圓viên 滿mãn 不phủ 。 我ngã 於ư 諸chư 法pháp 。 為vi 有hữu 正chánh 慧tuệ 善thiện 通thông 達đạt 不phủ 。 我ngã 於ư 解giải 脫thoát 為vi 善thiện 證chứng 不phủ 。 如như 是thị 依y 止chỉ 。 正chánh 念niệm 力lực 持trì 具cụ 學học 勝thắng 利lợi 。 發phát 上thượng 首thủ 慧tuệ 證chứng 堅kiên 解giải 脫thoát 。 又hựu 此thử 正chánh 念niệm 。 略lược 有hữu 三tam 種chủng 。 謂vị 或hoặc 因nhân 說thuyết 法Pháp 故cố 。 或hoặc 依y 教giáo 授thọ 故cố 。 或hoặc 由do 觀quán 察sát 應ưng 作tác 不bất 應ưng 作tác 故cố 。
問vấn 世Thế 尊Tôn 說thuyết 戒giới 。 有hữu 無vô 量lượng 種chủng 。 謂vị 事sự 善thiện 戒giới 。 苾Bật 芻Sô 戒giới 。 近cận 住trụ 戒giới 。 靜tĩnh 慮lự 戒giới 。 等đẳng 持trì 戒giới 。 聖thánh 所sở 愛ái 戒giới 。 如như 是thị 等đẳng 戒giới 。 今kim 依y 何hà 說thuyết 住trụ 學học 勝thắng 利lợi 。 答đáp 依y 苾Bật 芻Sô 戒giới 。 由do 最tối 勝thắng 故cố 。 問vấn 世Thế 尊Tôn 說thuyết 慧tuệ 亦diệc 有hữu 多đa 種chủng 。 謂vị 聞văn 所sở 成thành 。 慧tuệ 思tư 所sở 成thành 慧tuệ 。 修tu 所sở 成thành 慧tuệ 。 依y 何hà 慧tuệ 說thuyết 住trụ 慧tuệ 上thượng 首thủ 。 答đáp 具cụ 依y 三tam 慧tuệ 。 問vấn 世Thế 尊Tôn 說thuyết 解giải 脫thoát 亦diệc 有hữu 多đa 種chủng 。 謂vị 世Thế 間Gian 解Giải 脫thoát 。 出xuất 世Thế 間Gian 解Giải 脫thoát 。 有hữu 學học 解giải 脫thoát 。 無Vô 學Học 解giải 脫thoát 。 可khả 動động 解giải 脫thoát 。 不bất 可khả 動động 解giải 脫thoát 。 如như 是thị 等đẳng 類loại 。 今kim 依y 何hà 說thuyết 住trụ 解giải 脫thoát 堅kiên 固cố 。 答đáp 依y 出xuất 世thế 間gian 不bất 動động 解giải 脫thoát 。 問vấn 世Thế 尊Tôn 說thuyết 念niệm 亦diệc 無vô 量lượng 種chủng 。 謂vị 於ư 身thân 住trụ 念niệm 。 於ư 受thọ 住trụ 念niệm 。 於ư 心tâm 住trụ 念niệm 。 於ư 法pháp 住trụ 念niệm 。 於ư 久cửu 所sở 作tác 所sở 說thuyết 隨tùy 念niệm 。 於ư 所sở 受thọ 誦tụng 諸chư 法pháp 隨tùy 念niệm 。 教giáo 授thọ 隨tùy 念niệm 。 應ưng 作tác 不bất 應ưng 作tác 隨tùy 念niệm 。 佛Phật 隨tùy 念niệm 等đẳng 所sở 有hữu 諸chư 念niệm 。 今kim 於ư 此thử 中trung 。 依y 何hà 念niệm 說thuyết 念niệm 為vi 增tăng 上thượng 。 答đáp 就tựu 勝thắng 為vi 言ngôn 。 依y 應ưng 作tác 不bất 應ưng 作tác 。 觀quán 察sát 隨tùy 念niệm 。
復phục 次thứ 於ư 次thứ 第đệ 中trung 。 先tiên 應ưng 安an 住trụ 苾Bật 芻Sô 尸thi 羅la 。 次thứ 應ưng 聽thính 受thọ 如Như 來Lai 正Chánh 法Pháp 。 次thứ 應ưng 如như 理lý 作tác 意ý 思tư 惟duy 。 如như 是thị 行hành 者giả 。 由do 淨tịnh 持trì 戒giới 。 無vô 有hữu 憂ưu 悔hối 。 由do 無vô 悔hối 等đẳng 。 漸tiệm 次thứ 生sanh 定định 。 由do 正chánh 方phương 便tiện 所sở 攝nhiếp 。 智trí 慧tuệ 如như 理lý 作tác 意ý 。 正chánh 思tư 惟duy 故cố 。 增tăng 上thượng 心tâm 學học 。 速tốc 得đắc 成thành 滿mãn 。 如như 是thị 名danh 為vi 。 圓viên 滿mãn 次thứ 第đệ 。 前tiền 前tiền 後hậu 後hậu 漸tiệm 圓viên 滿mãn 故cố 。 能năng 成thành 次thứ 第đệ 者giả 。 謂vị 由do 住trụ 學học 勝thắng 利lợi 。 能năng 成thành 慧tuệ 為vi 上thượng 首thủ 。 由do 慧tuệ 為vi 上thượng 首thủ 。 能năng 成thành 解giải 脫thoát 堅kiên 固cố 。 云vân 何hà 能năng 得đắc 。 住trụ 學học 勝thắng 利lợi 。 乃nãi 至chí 能năng 成thành 。 解giải 脫thoát 堅kiên 固cố 。 謂vị 由do 念niệm 為vi 增tăng 上thượng 。 如như 是thị 名danh 為vi 。 能năng 成thành 次thứ 第đệ 。 又hựu 如như 是thị 住trụ 修tu 習tập 三tam 學học 。 速tốc 得đắc 圓viên 滿mãn 。 此thử 亦diệc 名danh 為vi 能năng 成thành 次thứ 第đệ 。 解giải 釋thích 次thứ 第đệ 者giả 。 謂vị 能năng 善thiện 教giáo 誡giới 聲Thanh 聞Văn 弟đệ 子tử 。 一nhất 切thiết 應ưng 作tác 不bất 應ưng 作tác 事sự 。 故cố 名danh 大đại 師sư 。 又hựu 能năng 化hóa 導đạo 無vô 量lượng 眾chúng 。 生sanh 令linh 苦khổ 寂tịch 滅diệt 。 故cố 名danh 大đại 師sư 。 又hựu 為vi 摧tồi 滅diệt 邪tà 穢uế 外ngoại 道đạo 。 出xuất 現hiện 世thế 間gian 。 故cố 名danh 大đại 師sư 。 從tùng 他tha 聽thính 聞văn 。 正Chánh 法Pháp 音âm 聲thanh 。 又hựu 能năng 令linh 他tha 聞văn 正Chánh 法Pháp 聲thanh 。 故cố 曰viết 聲Thanh 聞Văn 。 問vấn 何hà 因nhân 緣duyên 故cố 。 唯duy 為vi 聲Thanh 聞Văn 說thuyết 住trụ 學học 勝thắng 利lợi 等đẳng 。 答đáp 由do 聲Thanh 聞Văn 眾chúng 是thị 佛Phật 世Thế 尊Tôn 。 隨tùy 順thuận 修tu 學học 。 真chân 實thật 子tử 故cố 。 此thử 中trung 法pháp 者giả 。 當đương 知tri 宣tuyên 說thuyết 。 名danh 句cú 文văn 身thân 。 學học 處xứ 者giả 。 謂vị 所sở 宣tuyên 說thuyết 五ngũ 毀hủy 犯phạm 聚tụ 。 具cụ 憐lân 愍mẫn 者giả 。 謂vị 於ư 長trường 夜dạ 諸chư 有hữu 情tình 所sở 。 恆hằng 住trụ 慈từ 等đẳng 諸chư 無vô 量lượng 故cố 。 具cụ 大đại 悲bi 者giả 。 謂vị 能năng 拔bạt 濟tế 無vô 量lượng 眾chúng 生sanh 。 多đa 苦khổ 法pháp 故cố 。 樂nhạo/nhạc/lạc 義nghĩa 利lợi 者giả 。 能năng 與dữ 眾chúng 生sanh 。 多đa 樂nhạo 法Pháp 故cố 。 求cầu 利lợi 益ích 者giả 。 能năng 與dữ 眾chúng 生sanh 。 無vô 量lượng 品phẩm 類loại 妙diệu 善thiện 法Pháp 故cố 。 恆hằng 悲bi 愍mẫn 者giả 。 能năng 拔bạt 眾chúng 生sanh 。 無vô 量lượng 諸chư 惡ác 。 不bất 善thiện 法pháp 故cố 。 為vì 令linh 多đa 人nhân 。 梵Phạm 行hạnh 久cửu 住trụ 者giả 。 依y 剎sát 帝đế 利lợi 等đẳng 族tộc 姓tánh 說thuyết 。 轉chuyển 增tăng 廣quảng 者giả 。 即tức 依y 如như 是thị 有hữu 情tình 。 種chủng 類loại 後hậu 後hậu 增tăng 廣quảng 說thuyết 。 乃nãi 至chí 為vì 諸chư 天thiên 人nhân 者giả 。 謂vị 即tức 依y 彼bỉ 有hữu 勢thế 力lực 說thuyết 。 此thử 中trung 顯hiển 示thị 世Thế 尊Tôn 大đại 悲bi 。 普phổ 覆phú 一nhất 切thiết 。 非phi 唯duy 一nhất 分phần/phân 。 正chánh 善thiện 開khai 示thị 者giả 。 謂vị 如như 其kỳ 所sở 有hữu 性tánh 故cố 。 及cập 盡tận 其kỳ 所sở 有hữu 性tánh 故cố 。 宣tuyên 說thuyết 正Chánh 法Pháp 者giả 。 謂vị 十thập 二nhị 分phần 教giáo 。 聽thính 受thọ 研nghiên 尋tầm 。 任nhậm 持trì 讀đọc 誦tụng 。 處xử 靜tĩnh 思tư 惟duy 。 如như 是thị 正Chánh 法Pháp 。 如như 是thị 能năng 令linh 汝nhữ 利lợi 益ích 者giả 。 依y 增tăng 上thượng 戒giới 說thuyết 。 如như 是thị 能năng 令linh 汝nhữ 安an 樂lạc 者giả 。 謂vị 不bất 依y 止chỉ 弊tệ 苦khổ 艱gian 難nan 不bất 自tự 在tại 行hành 。 如như 是thị 能năng 令linh 汝nhữ 利lợi 益ích 安an 樂lạc 者giả 。 謂vị 離ly 欲dục 者giả 增tăng 上thượng 心tâm 行hành 。 增tăng 上thượng 慧tuệ 行hành 。 此thử 行hành 善thiện 故cố 。 名danh 為vi 利lợi 益ích 。 能năng 饒nhiêu 益ích 故cố 。 名danh 為vi 安An 樂Lạc 。
復phục 次thứ 若nhược 於ư 是thị 處xứ 。 世Thế 尊Tôn 讚tán 美mỹ 杜đỗ 多đa 功công 德đức 。 是thị 名danh 利lợi 益ích 。 若nhược 於ư 是thị 處xứ 。 世Thế 尊Tôn 聽thính 受thọ 百bách 味vị 飲ẩm 食thực 。 百bách 千thiên 衣y 服phục 。 是thị 名danh 安an 樂lạc 。 若nhược 處xử 世thế 尊tôn 制chế 立lập 三tam 學học 。 如như 是thị 名danh 為vi 。 利lợi 益ích 安an 樂lạc 。 又hựu 說thuyết 如Như 來Lai 於ư 諸chư 法pháp 中trung 。 以dĩ 彼bỉ 彼bỉ 慧tuệ 善thiện 觀quán 察sát 者giả 。 若nhược 為vì 利lợi 益ích 。 若nhược 為vi 安an 樂lạc 。 若nhược 為vì 利lợi 益ích 安an 樂lạc 。 依y 增tăng 上thượng 戒giới 學học 。 增tăng 上thượng 心tâm 學học 增tăng 上thượng 慧tuệ 學học 說thuyết 。 當đương 知tri 此thử 中trung 。 有hữu 二nhị 因nhân 緣duyên 。 名danh 善thiện 觀quán 察sát 。 一nhất 者giả 長trường 夜dạ 串xuyến 習tập 遍biến 了liễu 知tri 故cố 。 二nhị 者giả 無vô 倒đảo 正chánh 覺giác 悟ngộ 故cố 。 於ư 彼bỉ 彼bỉ 解giải 脫thoát 善thiện 證chứng 得đắc 者giả 。 依y 增tăng 上thượng 心tâm 增tăng 上thượng 慧tuệ 說thuyết 。 由do 二nhị 因nhân 緣duyên 。 名danh 善thiện 證chứng 得đắc 。 一nhất 者giả 到đáo 究cứu 竟cánh 故cố 。 二nhị 者giả 不bất 還hoàn 法pháp 故cố 。 無vô 退thoái 法pháp 故cố 。 我ngã 尸thi 羅la 蘊uẩn 不bất 圓viên 滿mãn 者giả 。 謂vị 或hoặc 於ư 尸thi 羅la 修tu 習tập 一nhất 分phần/phân 。 或hoặc 不bất 依y 止chỉ 。 如như 是thị 尸thi 羅la 圓viên 滿mãn 。 修tu 習tập 諸chư 定định 地địa 戒giới 。 我ngã 於ư 諸chư 法pháp 。 不bất 善thiện 觀quan 察sát 者giả 。 由do 二nhị 種chủng 相tương/tướng 。 如như 前tiền 應ưng 知tri 。 我ngã 於ư 解giải 脫thoát 不bất 善thiện 證chứng 得đắc 者giả 。 由do 二nhị 種chủng 證chứng 。 如như 前tiền 應ưng 知tri 。 我ngã 所sở 應ưng 說thuyết 如như 是thị 已dĩ 說thuyết 者giả 。 謂vị 總tổng 結kết 前tiền 略lược 所sở 標tiêu 舉cử 及cập 廣quảng 分phân 別biệt 。
復phục 次thứ 由do 六lục 種chủng 相tương/tướng 。 應ưng 當đương 解giải 釋thích 一nhất 切thiết 契Khế 經Kinh 。 一nhất 者giả 遍biến 知tri 事sự 故cố 。 二nhị 者giả 捨xả 離ly 惡ác 行hành 及cập 諸chư 煩phiền 惱não 。 隨tùy 煩phiền 惱não 故cố 。 三tam 者giả 受thọ 學học 善thiện 行hành 故cố 。 四tứ 者giả 由do 如như 病bệnh 等đẳng 行hành 智trí 遍biến 知tri 通thông 達đạt 故cố 。 五ngũ 者giả 由do 彼bỉ 果quả 故cố 。 六lục 者giả 由do 自tự 及cập 他tha 領lãnh 受thọ 彼bỉ 果quả 故cố 。 由do 此thử 六lục 相tương/tướng 。 及cập 由do 如như 前tiền 所sở 建kiến 立lập 相tương/tướng 。 應ưng 善thiện 解giải 釋thích 。 一nhất 切thiết 經Kinh 典điển 。 此thử 中trung 事sự 者giả 。 謂vị 蘊uẩn 。 界giới 。 處xử 。 緣duyên 起khởi 。 念niệm 住trụ 。 及cập 正Chánh 斷Đoạn 等đẳng 。 彼bỉ 果quả 者giả 。 謂vị 厭yếm 患hoạn 。 離ly 欲dục 。 解giải 脫thoát 。 及cập 遍biến 解giải 脫thoát 。 自tự 他tha 領lãnh 受thọ 彼bỉ 果quả 者giả 。 謂vị 我ngã 生sanh 已dĩ 盡tận 。
如như 是thị 等đẳng 類loại 。 名danh 攝nhiếp 釋thích 分phần/phân 。
瑜Du 伽Già 師Sư 地Địa 論Luận 卷quyển 第đệ 八bát 十thập 二nhị