Du Già Sư Địa Luận – Quyển 64

瑜Du 伽Già 師Sư 地Địa 論Luận
Quyển 64
彌Di 勒Lặc 菩Bồ 薩Tát 說Thuyết 唐Đường 玄Huyền 奘Tráng 譯Dịch

瑜Du 伽Già 師Sư 地Địa 論Luận 卷quyển 第đệ 六lục 十thập 四tứ

彌Di 勒Lặc 菩Bồ 薩Tát 說thuyết

三Tam 藏Tạng 法Pháp 師sư 玄huyền 奘tráng 奉phụng 。 詔chiếu 譯dịch 攝nhiếp 決quyết 擇trạch 分phần/phân 中trung 聞văn 所sở 成thành 慧tuệ 地địa 。

如như 是thị 已dĩ 說thuyết 無vô 心tâm 地địa 決quyết 擇trạch 。 聞văn 所sở 成thành 慧tuệ 。 地địa 決quyết 擇trạch 我ngã 今kim 當đương 說thuyết 。

謂vị 由do 五ngũ 處xứ 觀quán 察sát 所sở 歸quy 乃nãi 可khả 歸quy 依y 。 一nhất 由do 身thân 業nghiệp 清thanh 淨tịnh 故cố 。 二nhị 由do 語ngữ 業nghiệp 清thanh 淨tịnh 故cố 。 三tam 由do 意ý 業nghiệp 清thanh 淨tịnh 故cố 。 四tứ 由do 於ư 諸chư 有hữu 情tình 。 起khởi 大đại 悲bi 故cố 。 五ngũ 由do 成thành 就tựu 無vô 上thượng 法pháp 故cố 。

問vấn 歸quy 依y 有hữu 幾kỷ 種chủng 。 何hà 緣duyên 但đãn 有hữu 爾nhĩ 所sở 歸quy 依y 。 齊tề 何hà 緣duyên 故cố 說thuyết 能năng 歸quy 依y 。

云vân 何hà 修tu 行hành 。 歸quy 依y 之chi 行hành 。 何hà 等đẳng 歸quy 依y 。 所sở 得đắc 功công 德đức 。 答đáp 歸quy 依y 有hữu 三tam 種chủng 。 謂vị 佛Phật 法Pháp 僧Tăng 。 四tứ 緣duyên 故cố 有hữu 爾nhĩ 所sở 歸quy 依y 。 一nhất 由do 如Như 來Lai 性tánh 極cực 調điều 善thiện 故cố 。 二nhị 於ư 一nhất 切thiết 種chủng 。 所sở 調điều 能năng 調điều 善thiện 方phương 便tiện 故cố 。 三tam 具cụ 大đại 悲bi 故cố 。 四tứ 以dĩ 一nhất 切thiết 財tài 而nhi 興hưng 供cúng 養dường 。 未vị 將tương 為vi 喜hỷ 。 要yếu 以dĩ 正chánh 行hạnh 而nhi 興hưng 供cúng 養dường 。 乃nãi 生sanh 歡hoan 喜hỷ 。 由do 如như 是thị 故cố 。 彼bỉ 所sở 立lập 法pháp 。 彼bỉ 弟đệ 子tử 眾chúng 皆giai 可khả 歸quy 依y 。 齊tề 四tứ 緣duyên 故cố 說thuyết 能năng 歸quy 依y 。 一nhất 知tri 功công 德đức 故cố 。 二nhị 知tri 差sai 別biệt 故cố 。 三tam 自tự 誓thệ 願nguyện 故cố 。 四tứ 更cánh 不bất 說thuyết 有hữu 餘dư 大đại 師sư 故cố 。 當đương 知tri 歸quy 依y 有hữu 四tứ 正chánh 行hạnh 。 一nhất 親thân 近cận 善thiện 士sĩ 。 二nhị 聽thính 聞văn 正Chánh 法Pháp 。 三tam 如như 理lý 作tác 意ý 。 四tứ 法Pháp 隨tùy 法Pháp 行hành 。 若nhược 有hữu 成thành 就tựu 。 此thử 四tứ 正chánh 行hạnh 乃nãi 名danh 歸quy 依y 。 當đương 知tri 復phục 有hữu 。 四tứ 種chủng 正chánh 行hạnh 。 一nhất 諸chư 根căn 不bất 掉trạo 。 二nhị 受thọ 學học 學học 處xứ 。 三tam 悲bi 愍mẫn 有hữu 情tình 。 四tứ 應ứng 時thời 時thời 間gian 於ư 三Tam 寶Bảo 所sở 。 勤cần 修tu 供cúng 養dường 。 受thọ 歸quy 依y 者giả 獲hoạch 四tứ 功công 德đức 。 一nhất 獲hoạch 廣quảng 大đại 福phước 。 二nhị 獲hoạch 大đại 歡hoan 喜hỷ 。 三tam 獲hoạch 三tam 摩ma 地địa 。 四tứ 獲hoạch 大đại 清thanh 淨tịnh 。 復phục 獲hoạch 四tứ 德đức 。 一nhất 大đại 護hộ 圓viên 滿mãn 。 二nhị 於ư 一nhất 切thiết 種chủng 。 邪tà 信tín 解giải 障chướng 。 皆giai 得đắc 輕khinh 微vi 或hoặc 永vĩnh 滅diệt 盡tận 。 三tam 得đắc 入nhập 聰thông 叡duệ 正chánh 行hạnh 正chánh 至chí 善thiện 士sĩ 眾chúng 中trung 。 所sở 謂vị 大đại 師sư 。 同đồng 梵Phạm 行hạnh 者giả 。 四tứ 為vi 於ư 聖thánh 教giáo 淨tịnh 信tín 諸chư 天thiên 歡hoan 喜hỷ 愛ái 念niệm 。 謂vị 彼bỉ 天thiên 眾chúng 心tâm 生sanh 歡hoan 喜hỷ 。 唱xướng 如như 是thị 言ngôn 。 我ngã 等đẳng 成thành 就tựu 三Tam 歸Quy 依Y 故cố 。 從tùng 彼bỉ 處xứ 沒một 。 來lai 生sanh 此thử 間gian 。 是thị 諸chư 人nhân 等đẳng 。 今kim 既ký 成thành 就tựu 多đa 住trụ 歸quy 依y 。 亦diệc 當đương 來lai 我ngã 。 眾chúng 同đồng 分phần 中trung 。

復phục 次thứ 由do 六lục 種chủng 相tương/tướng 。 佛Phật 法Pháp 僧Tăng 寶bảo 。 差sai 別biệt 應ưng 知tri 。 一nhất 由do 相tương/tướng 故cố 。 二nhị 由do 業nghiệp 故cố 。 三tam 信tín 解giải 故cố 。 四tứ 修tu 行hành 故cố 。 五ngũ 隨tùy 念niệm 故cố 。 六lục 生sanh 福phước 故cố 。

云vân 何hà 相tương/tướng 故cố 三Tam 寶Bảo 差sai 別biệt 。 謂vị 自tự 然nhiên 覺giác 悟ngộ 相tương/tướng 。 是thị 佛Phật 寶bảo 。 覺giác 悟ngộ 果quả 相tương/tướng 。 是thị 法Pháp 寶bảo 。 隨tùy 他tha 所sở 教giáo 正chánh 修tu 行hành 相tương/tướng 是thị 僧Tăng 寶bảo 。

云vân 何hà 業nghiệp 故cố 三Tam 寶Bảo 差sai 別biệt 。 謂vị 轉chuyển 正chánh 教giáo 業nghiệp 。 是thị 佛Phật 寶bảo 。 捨xả 煩phiền 惱não 苦khổ 所sở 緣duyên 境cảnh 業nghiệp 。 是thị 法Pháp 寶bảo 。 勇dũng 猛mãnh 增tăng 長trưởng 業nghiệp 。 是thị 僧Tăng 寶bảo 。

云vân 何hà 信tín 解giải 故cố 三Tam 寶Bảo 差sai 別biệt 。 謂vị 於ư 佛Phật 寶bảo 應ưng 樹thụ 親thân 近cận 承thừa 事sự 信tín 解giải 。 於ư 法Pháp 寶bảo 所sở 應ưng 樹thụ 希hy 求cầu 證chứng 得đắc 信tín 解giải 。 於ư 僧Tăng 寶bảo 所sở 應ưng 樹thụ 和hòa 合hợp 同đồng 一nhất 法pháp 性tánh 。 共cộng 住trú 信tín 解giải 。

云vân 何hà 修tu 行hành 。 故cố 三Tam 寶Bảo 差sai 別biệt 。 謂vị 於ư 佛Phật 寶bảo 應ưng 修tu 供cúng 養dường 。 承thừa 事sự 正chánh 行hạnh 。 於ư 法Pháp 寶bảo 所sở 應ưng 修tu 瑜du 伽già 方phương 便tiện 正chánh 行hạnh 。 於ư 僧Tăng 寶bảo 所sở 應ưng 修tu 共cộng 受thọ 財tài 法pháp 正chánh 行hạnh 。

云vân 何hà 隨tùy 念niệm 故cố 三Tam 寶Bảo 差sai 別biệt 。 應ưng 以dĩ 餘dư 相tương 隨tùy 念niệm 佛Phật 寶bảo 。 應ưng 以dĩ 餘dư 相tương/tướng 。 隨tùy 念niệm 法Pháp 寶bảo 。 應ưng 以dĩ 餘dư 相tương 隨tùy 念niệm 僧Tăng 寶bảo 。 謂vị 是thị 世Thế 尊Tôn 乃nãi 至chí 廣quảng 說thuyết 。

云vân 何hà 生sanh 福phước 故cố 三Tam 寶Bảo 差sai 別biệt 。 謂vị 於ư 佛Phật 寶bảo 依y 一nhất 有hữu 情tình 生sanh 最tối 勝thắng 福phước 。 於ư 法Pháp 寶bảo 所sở 即tức 依y 此thử 法pháp 生sanh 最tối 勝thắng 福phước 。 於ư 僧Tăng 寶bảo 所sở 依y 多đa 有hữu 情tình 生sanh 最tối 勝thắng 福phước 。

復phục 次thứ 由do 五ngũ 法pháp 故cố 沙Sa 門Môn 婆Bà 羅La 門Môn 。 勝thắng 劣liệt 差sai 別biệt 。 何hà 等đẳng 五ngũ 法pháp 。 一nhất 者giả 聞văn 法Pháp 。 二nhị 者giả 戒giới 法pháp 。 三tam 攝nhiếp 受thọ 法pháp 。 四tứ 受thọ 用dụng 法pháp 。 五ngũ 證chứng 得đắc 法Pháp 。

謂vị 婆Bà 羅La 門Môn 。 所sở 有hữu 聞văn 法Pháp 。 義nghĩa 虛hư 劣liệt 故cố 不bất 示thị 他tha 故cố 文văn 句cú 隱ẩn 故cố 。 是thị 其kỳ 下hạ 劣liệt 。 沙Sa 門Môn 聞văn 法Pháp 與dữ 此thử 相tương 違vi 。 故cố 是thị 勝thắng 妙diệu 。 又hựu 婆Bà 羅La 門Môn 。 所sở 有hữu 戒giới 法pháp 。 隨tùy 何hà 隨tùy 分phần/phân 隨tùy 其kỳ 差sai 別biệt 。 開khai 許hứa 害hại 等đẳng 。 故cố 是thị 下hạ 劣liệt 。 沙Sa 門Môn 戒giới 法pháp 與dữ 此thử 相tương 違vi 。 故cố 是thị 勝thắng 妙diệu 。 又hựu 婆Bà 羅La 門Môn 。 所sở 攝nhiếp 受thọ 法pháp 。 攝nhiếp 受thọ 障chướng 道đạo 田điền 事sự 宅trạch 事sự 財tài 貨hóa 事sự 等đẳng 。 又hựu 復phục 攝nhiếp 受thọ 妻thê 子tử 奴nô 婢tỳ 。 僮đồng 僕bộc 等đẳng 類loại 。 故cố 是thị 下hạ 劣liệt 。 沙Sa 門Môn 所sở 有hữu 攝nhiếp 受thọ 之chi 法pháp 。 除trừ 離ly 苦khổ 法pháp 。 更cánh 無vô 所sở 有hữu 。 故cố 是thị 勝thắng 妙diệu 。 又hựu 婆Bà 羅La 門Môn 。 所sở 受thọ 用dụng 法pháp 。 受thọ 用dụng 障chướng 道đạo 塗đồ 飾sức 香hương 鬘man 莊trang 嚴nghiêm 具cụ 等đẳng 。 又hựu 現hiện 受thọ 用dụng 歌ca 舞vũ 作tác 倡xướng 。 戲hí 笑tiếu 等đẳng 事sự 。 又hựu 現hiện 受thọ 用dụng 婬dâm 欲dục 等đẳng 法pháp 。 故cố 是thị 下hạ 劣liệt 。 沙Sa 門Môn 所sở 有hữu 受thọ 用dụng 之chi 法pháp 。 受thọ 用dụng 無vô 罪tội 正chánh 聞văn 思tư 修tu 所sở 成thành 智trí 慧tuệ 。 故cố 是thị 勝thắng 妙diệu 。 又hựu 婆Bà 羅La 門Môn 。 所sở 有hữu 證chứng 法pháp 。 但đãn 以dĩ 梵Phạm 世Thế 為vi 究cứu 竟cánh 故cố 。 復phục 退thoái 還hoàn 故cố 雜tạp 染nhiễm 污ô 故cố 有hữu 苦khổ 惱não 故cố 。 是thị 其kỳ 下hạ 劣liệt 。 沙Sa 門Môn 證chứng 法pháp 以dĩ 般bát 涅Niết 槃Bàn 為vi 究cứu 竟cánh 故cố 。 無vô 退thoái 轉chuyển 故cố 一nhất 向hướng 離ly 垢cấu 故cố 一nhất 向hướng 安an 樂lạc 故cố 。 當đương 知tri 勝thắng 妙diệu 。

復phục 次thứ 欲dục 求cầu 有hữu 五ngũ 。 一nhất 攝nhiếp 受thọ 求cầu 。 二nhị 受thọ 用dụng 求cầu 。 三tam 戲hí 樂lạc 求cầu 。 四tứ 乏phạp 解giải 了liễu 求cầu 。 五ngũ 名danh 聲thanh 求cầu 。 有hữu 求cầu 亦diệc 五ngũ 。 一nhất 法pháp 爾nhĩ 求cầu 。 二nhị 祈kỳ 願nguyện 求cầu 。 三tam 愚ngu 癡si 求cầu 。 四tứ 厭yếm 患hoạn 求cầu 。 五ngũ 思tư 擇trạch 求cầu 。 梵Phạm 行hạnh 求cầu 亦diệc 五ngũ 。 一nhất 唯duy 求cầu 求cầu 。 二nhị 趣thú 向hướng 求cầu 。 三tam 現hiện 得đắc 求cầu 。 四tứ 後hậu 得đắc 求cầu 。 五ngũ 思tư 擇trạch 當đương 得đắc 求cầu 。

復phục 有hữu 差sai 別biệt 。 謂vị 假giả 名danh 求cầu 。 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 求cầu 。 彼bỉ 觀quán 察sát 求cầu 。 無vô 方phương 便tiện 求cầu 。 有hữu 方phương 便tiện 求cầu 。 如như 本bổn 地địa 分phần/phân 中trung 已dĩ 說thuyết 。 五ngũ 明minh 處xứ 其kỳ 內nội 明minh 處xứ 。

於ư 諸chư 明minh 處xứ 諸chư 論luận 諸chư 宗tông 。 為vi 最tối 為vi 勝thắng 。

何hà 以dĩ 故cố 。 由do 四tứ 清thanh 淨tịnh 清thanh 淨tịnh 義nghĩa 故cố 。 一nhất 攝nhiếp 一nhất 切thiết 染nhiễm 淨tịnh 義nghĩa 清thanh 淨tịnh 故cố 。 二nhị 即tức 此thử 義nghĩa 非phi 他tha 論luận 所sở 制chế 伏phục 清thanh 淨tịnh 故cố 。 三tam 即tức 此thử 義nghĩa 易dị 可khả 入nhập 清thanh 淨tịnh 故cố 。 四tứ 既ký 得đắc 入nhập 已dĩ 。 正chánh 行hạnh 不bất 壞hoại 清thanh 淨tịnh 故cố 。

復phục 次thứ 諸chư 佛Phật 聖thánh 教giáo 。 若nhược 欲dục 略lược 釋thích 。 由do 六lục 種chủng 理lý 門môn 應ưng 隨tùy 決quyết 了liễu 。 一nhất 真chân 義nghĩa 理lý 門môn 。 二nhị 證chứng 得đắc 理lý 門môn 。 三tam 教giáo 導đạo 理lý 門môn 。 四tứ 遠viễn 離ly 二nhị 邊biên 理lý 門môn 。 五ngũ 不bất 可khả 思tư 議nghị 理lý 門môn 。 六lục 意ý 趣thú 理lý 門môn 。 此thử 中trung 前tiền 三tam 理lý 門môn 。 由do 後hậu 三tam 理lý 門môn 應ưng 隨tùy 決quyết 了liễu 。 謂vị 真chân 義nghĩa 理lý 門môn 。 由do 遠viễn 離ly 二nhị 邊biên 理lý 門môn 應ưng 隨tùy 決quyết 了liễu 。 證chứng 得đắc 理lý 門môn 。 由do 不bất 可khả 思tư 議nghị 。 理lý 門môn 應ưng 隨tùy 決quyết 了liễu 。 教giáo 導đạo 理lý 門môn 。 由do 意ý 趣thú 理lý 門môn 應ưng 隨tùy 決quyết 了liễu 。 此thử 中trung 真chân 義nghĩa 即tức 是thị 理lý 門môn 。 是thị 故cố 名danh 為vi 。 真chân 義nghĩa 理lý 門môn 。 乃nãi 至chí 意ý 趣thú 即tức 是thị 理lý 門môn 。 是thị 故cố 名danh 為vi 。 意ý 趣thú 理lý 門môn 。 理lý 門môn 義nghĩa 者giả 。 謂vị 於ư 彼bỉ 彼bỉ 無vô 顛điên 倒đảo 性tánh 。 如như 其kỳ 實thật 性tánh 離ly 顛điên 倒đảo 性tánh 。

復phục 次thứ 應ưng 知tri 真chân 義nghĩa 。 略lược 有hữu 六lục 種chủng 。 謂vị 世thế 間gian 所sở 成thành 真chân 實thật 。 乃nãi 至chí 所sở 知tri 障chướng 淨tịnh 智trí 。 所sở 行hành 真chân 實thật 。 安an 立lập 真chân 實thật 。 非phi 安an 立lập 真chân 實thật 。 前tiền 四tứ 真chân 實thật 。 應ưng 知tri 如như 前tiền 。 菩Bồ 薩Tát 地Địa 中trung 。 已dĩ 廣quảng 分phân 別biệt 。 云vân 何hà 安an 立lập 真chân 實thật 。 謂vị 四tứ 聖Thánh 諦Đế 。 苦khổ 由do 苦khổ 故cố 乃nãi 至chí 道đạo 由do 道đạo 故cố 。

所sở 以dĩ 者giả 何hà 。 以dĩ 略lược 安an 立lập 三tam 種chủng 世thế 俗tục 。 一nhất 世thế 間gian 世thế 俗tục 。 二nhị 道Đạo 理lý 世thế 俗tục 。 三tam 證chứng 得đắc 世thế 俗tục 。 世thế 間gian 世thế 俗tục 者giả 。 所sở 謂vị 安an 立lập 宅trạch 舍xá 瓶bình 瓫bồn 軍quân 林lâm 數số 等đẳng 。 又hựu 復phục 安an 立lập 我ngã 有hữu 情tình 等đẳng 。 道Đạo 理lý 世thế 俗tục 者giả 。 所sở 謂vị 安an 立lập 蘊uẩn 界giới 處xứ 等đẳng 。 證chứng 得đắc 世thế 俗tục 者giả 。 所sở 謂vị 安an 立lập 預dự 流lưu 果quả 等đẳng 彼bỉ 所sở 依y 處xứ 。 又hựu 復phục 安an 立lập 略lược 有hữu 四tứ 種chủng 。 謂vị 如như 前tiền 說thuyết 。 三tam 種chủng 世thế 俗tục 。 及cập 與dữ 安an 立lập 勝thắng 義nghĩa 世thế 俗tục 。 即tức 勝thắng 義nghĩa 諦đế 。 由do 此thử 諦đế 義nghĩa 。 不bất 可khả 安an 立lập 。 內nội 所sở 證chứng 故cố 。 但đãn 為vì 隨tùy 順thuận 。 發phát 生sanh 此thử 智trí 是thị 故cố 假giả 立lập 。 云vân 何hà 非phi 安an 立lập 真chân 實thật 。 謂vị 諸chư 法pháp 真Chân 如Như 。

云vân 何hà 證chứng 得đắc 。 謂vị 若nhược 略lược 說thuyết 有hữu 四tứ 證chứng 得đắc 。 一nhất 諸chư 有hữu 情tình 業nghiệp 果quả 證chứng 得đắc 。 二nhị 聲Thanh 聞Văn 乘thừa 證chứng 得đắc 。 三tam 獨Độc 覺Giác 乘thừa 證chứng 得đắc 。 四tứ 大Đại 乘Thừa 證chứng 得đắc 。

有hữu 情tình 業nghiệp 果quả 證chứng 得đắc 者giả 。 謂vị 由do 所sở 作tác 。 淨tịnh 不bất 淨tịnh 業nghiệp 。 自tự 所sở 作tác 業nghiệp 為vi 依y 因nhân 故cố 。 諸chư 有hữu 情tình 類loại 。 於ư 五ngũ 趣thú 等đẳng 。 生sanh 死tử 海hải 中trung 。 感cảm 異dị 熟thục 果quả 受thọ 異dị 熟thục 果quả 。 聲Thanh 聞Văn 乘thừa 證chứng 得đắc 者giả 。 謂vị 先tiên 受thọ 歸quy 依y 。 乃nãi 至chí 沙Sa 門Môn 。 莊trang 嚴nghiêm 為vi 依y 因nhân 故cố 。 有hữu 五ngũ 種chủng 證chứng 得đắc 。 一nhất 地địa 證chứng 得đắc 。 二nhị 智trí 證chứng 得đắc 。 三tam 淨tịnh 證chứng 得đắc 。 四Tứ 果Quả 證chứng 得đắc 。 五ngũ 功công 德đức 證chứng 得đắc 。 地địa 證chứng 得đắc 者giả 。 謂vị 有hữu 三tam 地địa 。 一nhất 見kiến 地địa 。 二nhị 修tu 地địa 。 三tam 究cứu 竟cánh 地địa 。 智trí 證chứng 得đắc 者giả 。 謂vị 九cửu 智trí 。 一nhất 法pháp 智trí 。 二nhị 種chủng 類loại 智trí 。 三tam 苦khổ 智trí 。 四tứ 集tập 智trí 。 五ngũ 滅diệt 智trí 。 六lục 道đạo 智trí 。 七thất 此thử 後hậu 所sở 得đắc 世thế 俗tục 智trí 。 八bát 盡tận 智trí 。 九cửu 無vô 生sanh 智trí 。 淨tịnh 證chứng 得đắc 者giả 。 謂vị 四tứ 證chứng 淨tịnh 。 果quả 證chứng 得đắc 者giả 。 謂vị 四tứ 沙Sa 門Môn 果Quả 。 功công 德đức 證chứng 得đắc 者giả 。 謂vị 無vô 量lượng 解giải 脫thoát 。 勝thắng 處xứ 遍biến 處xứ 。 無vô 諍tranh 願nguyện 智trí 。 無vô 礙ngại 解giải 神thần 通thông 等đẳng 。 如như 是thị 一nhất 切thiết 。 應ưng 知tri 如như 前tiền 。 已dĩ 廣quảng 分phân 別biệt 。 又hựu 聲Thanh 聞Văn 乘thừa 證chứng 得đắc 因nhân 者giả 。 謂vị 得đắc 世thế 間gian 離ly 欲dục 之chi 道đạo 。 順thuận 解giải 脫thoát 分phần/phân 。 順thuận 決quyết 擇trạch 分phần/phân 。 所sở 有hữu 善thiện 根căn 。 獨Độc 覺Giác 乘thừa 證chứng 得đắc 者giả 。 謂vị 略lược 有hữu 三tam 種chủng 。 一nhất 先tiên 已dĩ 得đắc 順thuận 決quyết 擇trạch 分phần/phân 善thiện 根căn 證chứng 得đắc 。 二nhị 先tiên 已dĩ 得đắc 證chứng 得đắc 證chứng 得đắc 。 三tam 先tiên 未vị 得đắc 證chứng 得đắc 證chứng 得đắc 。 前tiền 二nhị 證chứng 得đắc 名danh 為vi 獨độc 勝thắng 。 最tối 後hậu 證chứng 得đắc 名danh 麟lân 角giác 喻dụ 。

大Đại 乘Thừa 證chứng 得đắc 者giả 。 謂vị 發phát 心tâm 證chứng 得đắc 。 大đại 悲bi 證chứng 得đắc 。 波Ba 羅La 蜜Mật 多Đa 證chứng 得đắc 。 攝nhiếp 事sự 證chứng 得đắc 。 地địa 證chứng 得đắc 。 於ư 五ngũ 無vô 量lượng 隨tùy 至Chí 真Chân 如như 證chứng 得đắc 。 不bất 可khả 思tư 議nghị 。 威uy 德đức 信tín 解giải 證chứng 得đắc 。 不Bất 共Cộng 佛Phật 法Pháp 證chứng 得đắc 等đẳng 。 如như 是thị 一nhất 切thiết 。 應ưng 知tri 如như 前tiền 。 菩Bồ 薩Tát 地Địa 中trung 。 已dĩ 廣quảng 分phân 別biệt 。 云vân 何hà 教giáo 導đạo 。 謂vị 由do 三tam 處xứ 所sở 攝nhiếp 教giáo 導đạo 。 一nhất 由do 藏tạng 所sở 攝nhiếp 。 二nhị 由do 摩ma 呾đát 理lý 迦ca 所sở 攝nhiếp 。 三tam 由do 二nhị 所sở 攝nhiếp 。 藏tạng 所sở 攝nhiếp 者giả 。 謂vị 聲Thanh 聞Văn 藏tạng 及cập 大Đại 乘Thừa 藏tạng 。 摩ma 呾đát 理lý 迦ca 所sở 攝nhiếp 者giả 。 謂vị 十thập 七thất 地địa 及cập 四tứ 種chủng 攝nhiếp 。 二nhị 所sở 攝nhiếp 者giả 。 略lược 有hữu 十thập 種chủng 。 謂vị 諦đế 相tướng 教giáo 。 遍biến 知tri 教giáo 。 永vĩnh 斷đoạn 教giáo 。 證chứng 得đắc 教giáo 。 修tu 習tập 教giáo 。 即tức 彼bỉ 品phẩm 類loại 差sai 別biệt 教giáo 。 即tức 彼bỉ 所sở 攝nhiếp 所sở 依y 能năng 依y 相tương/tướng 屬thuộc 教giáo 。 遍biến 知tri 等đẳng 障chướng 法pháp 教giáo 。 遍biến 知tri 等đẳng 順thuận 法pháp 教giáo 。 不bất 遍biến 知tri 等đẳng 。 遍biến 知tri 等đẳng 過quá 失thất 功công 德đức 教giáo 。 如như 是thị 能năng 攝nhiếp 一nhất 切thiết 。 藏tạng 攝nhiếp 及cập 本bổn 母mẫu 攝nhiếp 。 是thị 名danh 總tổng 略lược 摩ma 呾đát 理lý 迦ca 。 復phục 次thứ 教giáo 導đạo 略lược 有hữu 十thập 二nhị 。 所sở 謂vị 事sự 教giáo 。 想tưởng 差sai 別biệt 教giáo 。 觀quán 自tự 宗tông 教giáo 。 觀quán 他tha 宗tông 教giáo 。 不bất 了liễu 義nghĩa 教giáo 。 了liễu 義nghĩa 教giáo 。 世thế 俗tục 諦đế 教giáo 。 勝thắng 義nghĩa 諦đế 教giáo 。 隱ẩn 密mật 教giáo 。 顯hiển 了liễu 教giáo 。 可khả 記ký 事sự 教giáo 。 不bất 可khả 記ký 事sự 教giáo 。

事sự 教giáo 者giả 。 謂vị 各các 別biệt 說thuyết 色sắc 等đẳng 眼nhãn 等đẳng 諸chư 法pháp 體thể 教giáo 。 想tưởng 差sai 別biệt 教giáo 者giả 。 謂vị 廣quảng 宣tuyên 說thuyết 諸chư 蘊uẩn 界giới 處xứ 緣duyên 起khởi 處xứ 非phi 處xứ 根căn 諦đế 等đẳng 。 名danh 想tưởng 差sai 別biệt 。 又hựu 復phục 廣quảng 說thuyết 諸chư 念niệm 住trụ 等đẳng 。 名danh 想tưởng 差sai 別biệt 。 又hựu 復phục 廣quảng 說thuyết 。 有hữu 色sắc 無vô 色sắc 。 有hữu 見kiến 無vô 見kiến 。 有hữu 對đối 無vô 對đối 等đẳng 。 名danh 想tưởng 差sai 別biệt 。 如như 是thị 無vô 量lượng 諸chư 佛Phật 。 世Thế 尊Tôn 廣quảng 說thuyết 諸chư 法Pháp 。 想tưởng 差sai 別biệt 教giáo 。

觀quán 自tự 宗tông 教giáo 者giả 。 謂vị 契Khế 經Kinh 應ưng 誦tụng 記ký 別biệt 等đẳng 依y 止chỉ 攝nhiếp 釋thích 。 宣tuyên 說thuyết 開khai 示thị 。

觀quán 他tha 宗tông 教giáo 者giả 。 謂vị 七thất 種chủng 相tương/tướng 。 依y 止chỉ 因nhân 明minh 摧tồi 伏phục 他tha 論luận 建kiến 立lập 己kỷ 論luận 。 七thất 種chủng 相tương/tướng 者giả 。 謂vị 因nhân 明minh 中trung 論luận 體thể 論luận 處xứ 所sở 論luận 據cứ 論luận 莊trang 嚴nghiêm 等đẳng 。 如như 前tiền 廣quảng 說thuyết 。

不bất 了liễu 義nghĩa 教giáo 者giả 。 謂vị 契Khế 經Kinh 應ưng 誦tụng 記ký 別biệt 等đẳng 。 世Thế 尊Tôn 略lược 說thuyết 。 其kỳ 義nghĩa 未vị 了liễu 應ưng 當đương 更cánh 釋thích 。

了liễu 義nghĩa 教giáo 者giả 。 與dữ 此thử 相tương 違vi 應ưng 知tri 其kỳ 相tướng 。

世thế 俗tục 諦đế 教giáo 者giả 。 謂vị 諸chư 所sở 有hữu 言ngôn 道đạo 可khả 宣tuyên 一nhất 切thiết 皆giai 是thị 。 世thế 俗tục 諦đế 攝nhiếp 。 又hựu 諸chư 所sở 有hữu 。 名danh 想tưởng 言ngôn 說thuyết 增tăng 上thượng 所sở 現hiện 謂vị 。 相tướng 名danh 分phân 別biệt 。 如như 是thị 皆giai 名danh 世thế 俗tục 諦đế 攝nhiếp 。

勝thắng 義nghĩa 諦đế 教giáo 者giả 。 謂vị 四tứ 聖Thánh 諦Đế 教giáo 。 及cập 真Chân 如Như 實thật 際tế 。 法Pháp 界Giới 等đẳng 教giáo 。

隱ẩn 密mật 教giáo 者giả 。 謂vị 從tùng 多đa 分phần 聲Thanh 聞Văn 藏tạng 教giáo 。

顯hiển 了liễu 教giáo 者giả 。 謂vị 從tùng 多đa 分phần 大Đại 乘Thừa 藏tạng 教giáo 。

可khả 記ký 事sự 教giáo 者giả 。 謂vị 四tứ 種chủng 法pháp 嗢ốt 拕tha 南nam 教giáo 。 即tức 一nhất 切thiết 行hành 無vô 常thường 。 乃nãi 至chí 涅Niết 槃Bàn 寂tịch 靜tĩnh 。 如như 是thị 等đẳng 類loại 。 所sở 有hữu 言ngôn 教giáo 。

不bất 可khả 記ký 事sự 教giáo 者giả 。 謂vị 有hữu 問vấn 言ngôn 世thế 間gian 常thường 耶da 。 此thử 不bất 應ưng 記ký 。 但đãn 言ngôn 我ngã 說thuyết 。 此thử 不bất 可khả 記ký 。 乃nãi 至chí 問vấn 言ngôn 。 如Như 來Lai 死tử 後hậu 。 有hữu 耶da 無vô 耶da 。 此thử 不bất 應ưng 記ký 。 但đãn 言ngôn 我ngã 說thuyết 。 此thử 不bất 可khả 記ký 。 此thử 中trung 應ưng 知tri 四tứ 因nhân 緣duyên 故cố 。 宣tuyên 說thuyết 如như 是thị 。 不bất 可khả 記ký 事sự 。 或hoặc 有hữu 無vô 故cố 不bất 可khả 記ký 別biệt 。 謂vị 有hữu 問vấn 言ngôn 。 我ngã 於ư 諸chư 蘊uẩn 為vi 異dị 不bất 異dị 。 常thường 無vô 常thường 等đẳng 。 或hoặc 有hữu 能năng 引dẫn 無vô 義nghĩa 。 利lợi 故cố 不bất 可khả 記ký 別biệt 。 如như 升thăng 攝nhiếp 波ba 葉diệp 喻dụ 經kinh 中trung 如Như 來Lai 自tự 言ngôn 。 我ngã 所sở 證chứng 法Pháp 。 乃nãi 有hữu 爾nhĩ 所sở 。 而nhi 不bất 宣tuyên 說thuyết 。

何hà 以dĩ 故cố 。 彼bỉ 法pháp 不bất 能năng 引dẫn 義nghĩa 利lợi 故cố 。 或hoặc 有hữu 甚thậm 深thâm 故cố 不bất 可khả 記ký 別biệt 。 謂vị 有hữu 問vấn 言ngôn 。 我ngã 是thị 有hữu 耶da 。 此thử 不bất 應ưng 記ký 。 勿vật 彼bỉ 即tức 於ư 諸chư 蘊uẩn 。 執chấp 我ngã 或hoặc 離ly 諸chư 蘊uẩn 而nhi 執chấp 有hữu 我ngã 。 又hựu 有hữu 問vấn 言ngôn 。 我ngã 是thị 無vô 耶da 。 此thử 不bất 應ưng 記ký 。 勿vật 於ư 世thế 俗tục 言ngôn 說thuyết 士sĩ 夫phu 起khởi 損tổn 減giảm 執chấp 如như 是thị 如Như 來Lai 。 死tử 後hậu 有hữu 無vô 乃nãi 至chí 非phi 有hữu 非phi 無vô 等đẳng 。 皆giai 甚thậm 深thâm 故cố 不bất 可khả 記ký 別biệt 。 或hoặc 有hữu 其kỳ 相tương/tướng 法pháp 爾nhĩ 建kiến 立lập 故cố 不bất 可khả 記ký 。 謂vị 有hữu 問vấn 言ngôn 。 諸chư 法pháp 真Chân 如Như 。 於ư 彼bỉ 諸chư 法pháp 異dị 不bất 異dị 耶da 。 此thử 不bất 可khả 記ký 。

何hà 以dĩ 故cố 。 彼bỉ 相tương/tướng 法pháp 爾nhĩ 不bất 可khả 建kiến 立lập 異dị 不bất 異dị 故cố 。 應ưng 知tri 復phục 有hữu 四tứ 種chủng 因nhân 緣duyên 。 如Như 來Lai 宣tuyên 說thuyết 。 不bất 可khả 記ký 事sự 。 謂vị 諸chư 外ngoại 道đạo 。 妄vọng 宣tuyên 說thuyết 故cố 。 不bất 如như 理lý 故cố 。 引dẫn 無vô 義nghĩa 故cố 。 唯duy 是thị 諍tranh 論luận 。 所sở 依y 處xứ 故cố 。 有hữu 二nhị 因nhân 緣duyên 。 能năng 引dẫn 無vô 義nghĩa 。 一nhất 者giả 遠viễn 離ly 思tư 因nhân 果quả 故cố 。 二nhị 者giả 遠viễn 離ly 思tư 染nhiễm 淨tịnh 故cố 。

云vân 何hà 遠viễn 離ly 二nhị 邊biên 。 當đương 知tri 略lược 有hữu 六lục 種chủng 。 謂vị 遠viễn 離ly 增tăng 益ích 。 非phi 實thật 有hữu 邊biên 。 遠viễn 離ly 損tổn 減giảm 真chân 實thật 有hữu 邊biên 。 遠viễn 離ly 妄vọng 執chấp 常thường 邊biên 。 遠viễn 離ly 妄vọng 執chấp 斷đoạn 邊biên 。 遠viễn 離ly 受thọ 用dụng 欲dục 樂lạc 邊biên 。 遠viễn 離ly 受thọ 用dụng 自tự 苦khổ 邊biên 。 如như 是thị 應ưng 知tri 。 如như 前tiền 處xứ 處xứ 已dĩ 廣quảng 分phân 別biệt 。

云vân 何hà 不bất 可khả 思tư 議nghị 。 當đương 知tri 略lược 有hữu 六lục 種chủng 。 不bất 可khả 思tư 議nghị 。 謂vị 我ngã 思tư 議nghị 。 有hữu 情tình 思tư 議nghị 。 世thế 間gian 思tư 議nghị 。 有hữu 情tình 業nghiệp 果quả 思tư 議nghị 。 諸chư 修tu 靜tĩnh 慮lự 靜tĩnh 慮lự 境cảnh 界giới 。 諸chư 佛Phật 世Thế 尊Tôn 。 諸chư 佛Phật 境cảnh 界giới 。 此thử 中trung 我ngã 思tư 議nghị 有hữu 情tình 思tư 議nghị 世thế 間gian 思tư 議nghị 。 或hoặc 依y 見kiến 思tư 議nghị 。 或hoặc 不bất 依y 見kiến 思tư 議nghị 。 我ngã 思tư 議nghị 者giả 。 謂vị 如như 有hữu 一nhất 依y 止chỉ 身thân 見kiến 。 如như 是thị 思tư 議nghị 。 我ngã 於ư 過quá 去khứ 。 為vi 曾tằng 有hữu 耶da 。 為vi 復phục 無vô 耶da 。 於ư 三tam 世thế 中trung 。 乃nãi 至chí 廣quảng 說thuyết 。 又hựu 復phục 思tư 議nghị 。 我ngã 是thị 有hữu 色sắc 後hậu 當đương 有hữu 想tưởng 後hậu 當đương 無vô 想tưởng 。 後hậu 當đương 非phi 有hữu 想tưởng 非phi 無vô 想tưởng 。 如như 我ngã 有hữu 色sắc 。 我ngã 無vô 色sắc 亦diệc 爾nhĩ 。 若nhược 廣quảng 宣tuyên 說thuyết 如như 梵Phạm 網võng 經kinh 。 如như 常thường 見kiến 論luận 者giả 如như 是thị 。 斷đoạn 見kiến 論luận 者giả 現hiện 法pháp 涅Niết 槃Bàn 見kiến 論luận 者giả 。 當đương 知tri 亦diệc 爾nhĩ 。 計kế 前tiền 際tế 邊biên 計kế 後hậu 際tế 邊biên 。 如như 其kỳ 所sở 應ứng 。 皆giai 當đương 了liễu 知tri 。 又hựu 復phục 思tư 議nghị 。 命mạng 即tức 是thị 身thân 。 命mạng 異dị 身thân 異dị 。 又hựu 此thử 我ngã 我ngã 。 遍biến 一nhất 切thiết 處xứ 。 無vô 二nhị 無vô 別biệt 。 無vô 有hữu 缺khuyết 減giảm 。 有hữu 情tình 思tư 議nghị 者giả 。 謂vị 如như 有hữu 一nhất 即tức 依y 身thân 見kiến 。 如như 是thị 思tư 議nghị 。 今kim 此thử 有hữu 情tình 。 從tùng 何hà 而nhi 生sanh 。 是thị 諸chư 有hữu 情tình 。 誰thùy 之chi 所sở 作tác 。 乃nãi 至chí 有hữu 情tình 。 當đương 何hà 所sở 往vãng 。 是thị 諸chư 有hữu 情tình 。 何hà 處xứ 滅diệt 盡tận 。 世thế 間gian 思tư 議nghị 者giả 。 謂vị 如như 有hữu 一nhất 即tức 依y 身thân 見kiến 。 如như 是thị 思tư 議nghị 。 世thế 間gian 是thị 常thường 乃nãi 至chí 廣quảng 說thuyết 。 或hoặc 依y 法pháp 性tánh 如như 是thị 思tư 議nghị 。 此thử 我ngã 法pháp 性tánh 有hữu 情tình 法pháp 性tánh 世thế 間gian 法pháp 性tánh 。 從tùng 何hà 而nhi 生sanh 。 不bất 能năng 唯duy 依y 。 法pháp 爾nhĩ 道Đạo 理lý 。 是thị 故cố 說thuyết 此thử 名danh 為vi 思tư 議nghị 。 不bất 思tư 議nghị 處xứ 。 有hữu 情tình 業nghiệp 果quả 思tư 議nghị 者giả 。 由do 四tứ 種chủng 相tương/tướng 不bất 可khả 思tư 議nghị 。 謂vị 處xứ 所sở 差sai 別biệt 故cố 。 事sự 差sai 別biệt 故cố 。 因nhân 差sai 別biệt 故cố 。 異dị 熟thục 果quả 差sai 別biệt 故cố 。 諸chư 修tu 靜tĩnh 慮lự 靜tĩnh 慮lự 境cảnh 界giới 由do 三tam 種chủng 相tương/tướng 。 不bất 可khả 思tư 議nghị 。 謂vị 真Chân 如Như 甚thậm 深thâm 義nghĩa 故cố 。 自tự 在tại 轉chuyển 故cố 。 無vô 漏lậu 界giới 證chứng 得đắc 故cố 。 諸chư 佛Phật 世Thế 尊Tôn 。 諸chư 佛Phật 境cảnh 界giới 。 由do 五ngũ 種chủng 相tướng 。 不bất 可khả 思tư 議nghị 。 即tức 由do 如như 先tiên 所sở 說thuyết 三tam 相tương/tướng 。 復phục 由do 二nhị 相tương/tướng 。 謂vị 無vô 障chướng 故cố 。 成thành 立lập 有hữu 情tình 所sở 作tác 事sự 故cố 。

復phục 次thứ 當đương 知tri 。 意ý 趣thú 略lược 有hữu 十thập 六lục 。 謂vị 示thị 現hiện 意ý 趣thú 乖quai 離ly 意ý 趣thú 。 勸khuyến 導đạo 意ý 趣thú 。 讚tán 勵lệ 意ý 趣thú 。 慶khánh 喜hỷ 意ý 趣thú 。 令linh 入nhập 意ý 趣thú 。 斷đoạn 疑nghi 意ý 趣thú 。 成thành 熟thục 意ý 趣thú 。 等đẳng 持trì 意ý 趣thú 。 解giải 脫thoát 意ý 趣thú 。 別biệt 義nghĩa 相tương 應ứng 意ý 趣thú 。 諸chư 能năng 證chứng 者giả 發phát 生sanh 無vô 罪tội 歡hoan 喜hỷ 意ý 趣thú 。 諸chư 能năng 聽thính 者giả 於ư 說thuyết 者giả 所sở 發phát 生sanh 尊tôn 重trọng 意ý 趣thú 。 法Pháp 眼nhãn 恆hằng 轉chuyển 意ý 趣thú 。 多đa 修tu 諸chư 善thiện 意ý 趣thú 。 摧tồi 伏phục 諸chư 相tướng 意ý 趣thú 。

云vân 何hà 真chân 義nghĩa 理lý 門môn 由do 遠viễn 離ly 二nhị 邊biên 理lý 門môn 應ưng 隨tùy 決quyết 了liễu 。 謂vị 於ư 安an 立lập 所sở 有hữu 苦Khổ 諦Đế 乃nãi 至chí 道Đạo 諦Đế 。 略lược 有hữu 四tứ 種chủng 妄vọng 增tăng 益ích 邊biên 。 一nhất 我ngã 增tăng 益ích 邊biên 。 二nhị 常thường 增tăng 益ích 邊biên 。 三tam 淨tịnh 增tăng 益ích 邊biên 。 四tứ 樂nhạo/nhạc/lạc 增tăng 益ích 邊biên 。 如như 此thử 即tức 是thị 。 四tứ 種chủng 顛điên 倒đảo 。 為vi 對đối 治trị 彼bỉ 說thuyết 四tứ 念niệm 住trụ 及cập 四tứ 定định 智trí 。 由do 此thử 因nhân 緣duyên 。 所sở 有hữu 我ngã 見kiến 皆giai 是thị 妄vọng 執chấp 我ngã 增tăng 益ích 邊biên 。 廣quảng 說thuyết 應ưng 知tri 如như 前tiền 。 有hữu 尋tầm 有hữu 伺tứ 地địa 。 由do 彼bỉ 廣quảng 辯biện 執chấp 有hữu 我ngã 者giả 不bất 應ưng 理lý 故cố 。 又hựu 若nhược 略lược 說thuyết 。 離ly 彼bỉ 諸chư 蘊uẩn 生sanh 故cố 相tương/tướng 故cố 及cập 業nghiệp 用dụng 故cố 。 別biệt 有hữu 我ngã 性tánh 不bất 可khả 得đắc 故cố 。 又hựu 異dị 彼bỉ 相tương/tướng 安an 住trụ 諸chư 行hành 所sở 有hữu 我ngã 性tánh 。 當đương 知tri 畢tất 竟cánh 定định 無vô 所sở 有hữu 。 又hựu 彼bỉ 常thường 性tánh 。 不bất 應ưng 道Đạo 理lý 。 當đương 知tri 如như 前tiền 。 已dĩ 廣quảng 分phân 別biệt 。 又hựu 有hữu 六lục 種chủng 不bất 淨tịnh 性tánh 。 如như 聲Thanh 聞Văn 地địa 已dĩ 廣quảng 顯hiển 示thị 。 又hựu 有hữu 三tam 種chủng 苦khổ 性tánh 。 如như 有hữu 尋tầm 有hữu 伺tứ 。 地địa 已dĩ 廣quảng 顯hiển 示thị 。 損tổn 減giảm 邊biên 者giả 。 謂vị 即tức 於ư 彼bỉ 。 諸chư 聖Thánh 諦Đế 中trung 。 隨tùy 所sở 安an 立lập 諸chư 諦đế 相tướng 狀trạng 。 執chấp 為vi 無vô 性tánh 。 顯hiển 為vi 無vô 性tánh 。

何hà 以dĩ 故cố 。 若nhược 於ư 諸chư 諦đế 起khởi 損tổn 減giảm 執chấp 。 彼bỉ 於ư 三tam 量lượng 亦diệc 生sanh 誹phỉ 謗báng 。 謂vị 現hiện 量lượng 比tỉ 量lượng 。 及cập 聖thánh 教giáo 量lượng 。 亦diệc 謗báng 染nhiễm 淨tịnh 。 是thị 故cố 說thuyết 此thử 名danh 損tổn 減giảm 邊biên 。 若nhược 不bất 墮đọa 在tại 如như 是thị 二nhị 邊biên 。 彼bỉ 於ư 諸chư 諦đế 。 能năng 生sanh 信tín 解giải 。 決quyết 定định 通thông 達đạt 。 漸tiệm 次thứ 能năng 證chứng 。 究cứu 竟cánh 清thanh 淨tịnh 。

云vân 何hà 苦Khổ 諦Đế 。 謂vị 生sanh 苦khổ 等đẳng 。 廣quảng 說thuyết 如như 前tiền 。 若nhược 略lược 說thuyết 者giả 。 如như 說thuyết 一nhất 切thiết 生sanh 雜tạp 染nhiễm 事sự 。 皆giai 名danh 苦Khổ 諦Đế 。 云vân 何hà 集Tập 諦Đế 。 謂vị 說thuyết 一nhất 切thiết 。 煩phiền 惱não 雜tạp 染nhiễm 。 及cập 業nghiệp 雜tạp 染nhiễm 。 皆giai 名danh 集Tập 諦Đế 。 世Thế 尊Tôn 就tựu 勝thắng 唯duy 顯hiển 貪tham 愛ái 。 其kỳ 勝thắng 因nhân 緣duyên 。 如như 前tiền 應ưng 知tri 。 云vân 何hà 滅Diệt 諦Đế 。 所sở 謂vị 一nhất 切thiết 。 煩phiền 惱não 永vĩnh 斷đoạn 。 又hựu 此thử 永vĩnh 斷đoạn 由do 八bát 種chủng 相tương/tướng 。 如như 前tiền 應ưng 知tri 。 此thử 中trung 愛ái 盡tận 離ly 欲dục 者giả 。 此thử 顯hiển 有hữu 餘dư 依y 涅Niết 槃Bàn 界giới 。 永vĩnh 滅diệt 涅Niết 槃Bàn 者giả 。 此thử 顯hiển 無vô 餘dư 依y 涅Niết 槃Bàn 界giới 。 云vân 何hà 道Đạo 諦Đế 。 謂vị 資tư 糧lương 道đạo 若nhược 方phương 便tiện 道đạo 若nhược 清thanh 淨tịnh 道đạo 。 如như 是thị 一nhất 切thiết 。 總tổng 略lược 為vi 一nhất 。 說thuyết 名danh 道Đạo 諦Đế 。 世Thế 尊Tôn 就tựu 勝thắng 依y 能năng 攝nhiếp 受thọ 沙Sa 門Môn 果quả 證chứng 。 但đãn 略lược 顯hiển 示thị 八bát 聖thánh 支chi 道đạo 。 名danh 為vi 道Đạo 諦Đế 。 資tư 糧lương 道Đạo 者giả 。 有hữu 十thập 三tam 種chủng 。 如như 聲Thanh 聞Văn 地địa 已dĩ 說thuyết 應ưng 知tri 。 方phương 便tiện 道Đạo 者giả 。 若nhược 就tựu 最tối 勝thắng 謂vị 於ư 煗noãn 頂đảnh 忍nhẫn 世Thế 第Đệ 一Nhất 法Pháp 位vị 中trung 。 所sở 有hữu 一nhất 切thiết 。 諸chư 念niệm 住trụ 等đẳng 。 菩Bồ 提Đề 分Phần 法Pháp 。 清thanh 淨tịnh 道Đạo 者giả 。 謂vị 於ư 見kiến 道đạo 修tu 道Đạo 究cứu 竟cánh 道đạo 中trung 。 即tức 彼bỉ 所sở 攝nhiếp 所sở 有hữu 一nhất 切thiết 。 菩Bồ 提Đề 分Phần 法Pháp 。 究cứu 竟cánh 道đạo 中trung 所sở 有hữu 能năng 引dẫn 諸chư 功công 德đức 道đạo 。 彼bỉ 亦diệc 皆giai 入nhập 道Đạo 諦Đế 數số 中trung 。 又hựu 諸chư 菩Bồ 薩Tát 。 方phương 便tiện 道Đạo 者giả 。 謂vị 六Lục 波Ba 羅La 蜜Mật 多đa 所sở 攝nhiếp 。 清thanh 淨tịnh 道Đạo 者giả 。 謂vị 般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 多đa 所sở 攝nhiếp 。 此thử 約ước 最tối 勝thắng 說thuyết 。 非phi 不bất 一nhất 切thiết 菩Bồ 提Đề 分Phần 法Pháp 。 皆giai 遍biến 修tu 習tập 。 如như 世Thế 尊Tôn 言ngôn 。 略lược 五ngũ 取thủ 蘊uẩn 皆giai 名danh 苦khổ 者giả 。 此thử 五ngũ 取thủ 蘊uẩn 。 若nhược 廣quảng 分phân 別biệt 。 如như 前tiền 意ý 地địa 決quyết 擇trạch 蘊uẩn 善thiện 巧xảo 中trung 。 應ưng 知tri 其kỳ 相tướng 。 又hựu 苦khổ 集Tập 諦Đế 略lược 有hữu 三tam 種chủng 。 謂vị 欲dục 色sắc 無vô 色sắc 。 繫hệ 差sai 別biệt 故cố 。 又hựu 於ư 十thập 方phương 。 無vô 邊biên 世thế 界giới 。 有hữu 差sai 別biệt 故cố 。 其kỳ 量lượng 無vô 邊biên 。 對đối 治trị 此thử 故cố 應ưng 知tri 滅Diệt 諦Đế 道Đạo 諦Đế 差sai 別biệt 。 又hựu 此thử 諸chư 諦đế 建kiến 立lập 次thứ 第đệ 。 廣quảng 分phân 別biệt 義nghĩa 。 如như 前tiền 應ưng 知tri 。

復phục 次thứ 即tức 此thử 諸chư 諦đế 為vi 據cứ 為vi 依y 為vi 建kiến 立lập 處xứ 。 立lập 十thập 三tam 種chủng 補bổ 特đặc 伽già 羅la 。 云vân 何hà 十thập 三tam 種chủng 。 補bổ 特đặc 伽già 羅la 。 謂vị 欲dục 界giới 異dị 生sanh 。 色sắc 界giới 異dị 生sanh 。 無vô 色sắc 界giới 異dị 生sanh 。 欲dục 界giới 有hữu 學học 。 色sắc 界giới 有hữu 學học 。 無vô 色sắc 界giới 有hữu 學học 。 欲dục 界giới 無Vô 學Học 。 色sắc 界giới 無Vô 學Học 。 無vô 色sắc 界giới 無Vô 學Học 。 欲dục 界giới 獨Độc 覺Giác 。 欲dục 界giới 菩Bồ 薩Tát 。 色sắc 界giới 菩Bồ 薩Tát 。 不bất 可khả 思tư 議nghị 如Như 來Lai 。 又hựu 即tức 如như 是thị 補bổ 特đặc 伽già 羅la 。 若nhược 造tạo 作tác 若nhược 障chướng 。 若nhược 心tâm 若nhược 煩phiền 惱não 。 若nhược 業nghiệp 若nhược 根căn 。 若nhược 界giới 若nhược 信tín 解giải 。 若nhược 意ý 樂nhạo/nhạc/lạc 若nhược 隨tùy 眠miên 。 若nhược 生sanh 若nhược 習tập 氣khí 。 若nhược 聚tụ 皆giai 應ưng 了liễu 知tri 。

復phục 次thứ 造tạo 作tác 者giả 。 有hữu 十thập 二nhị 種chủng 。 謂vị 善thiện 造tạo 作tác 。 不bất 善thiện 造tạo 作tác 。 無vô 記ký 造tạo 作tác 。 出xuất 家gia 造tạo 作tác 。 彼bỉ 勝thắng 流lưu 造tạo 作tác 。 彼bỉ 防phòng 護hộ 造tạo 作tác 。 生sanh 造tạo 作tác 。 離ly 欲dục 造tạo 作tác 。 解giải 脫thoát 造tạo 作tác 。 練luyện 根căn 造tạo 作tác 。 引dẫn 發phát 神thần 通thông 造tạo 作tác 。 發phát 起khởi 他tha 義nghĩa 造tạo 作tác 。

復phục 次thứ 障chướng 者giả 。 有hữu 十thập 二nhị 種chủng 。 一nhất 業nghiệp 障chướng 。 謂vị 作tác 五ngũ 無vô 間gián 業nghiệp 故cố 。 二nhị 習tập 氣khí 障chướng 。 謂vị 先tiên 數số 習tập 。 諸chư 惡ác 業nghiệp 故cố 。 三tam 放phóng 逸dật 障chướng 。 謂vị 大đại 興hưng 盛thịnh 現hiện 在tại 前tiền 時thời 。 受thọ 用dụng 諸chư 欲dục 。 四tứ 蓋cái 障chướng 。 謂vị 五ngũ 種chủng 蓋cái 隨tùy 一nhất 現hiện 前tiền 。 覆phú 蔽tế 其kỳ 心tâm 。 五ngũ 懈giải 怠đãi 障chướng 。 謂vị 由do 懈giải 怠đãi 少thiểu 分phần 煩phiền 惱não 纏triền 擾nhiễu 其kỳ 心tâm 。 六lục 障chướng 礙ngại 障chướng 。 謂vị 十thập 一nhất 種chủng 障chướng 礙ngại 隨tùy 一nhất 現hiện 前tiền 。 七thất 生sanh 障chướng 。 謂vị 生sanh 無vô 暇hạ 處xứ 。 八bát 不bất 生sanh 障chướng 。 謂vị 佛Phật 世Thế 尊Tôn 。 不bất 現hiện 於ư 世thế 。 九cửu 信tín 解giải 障chướng 。 謂vị 佛Phật 世Thế 尊Tôn 。 雖tuy 現hiện 世thế 間gian 而nhi 生sanh 邪tà 見kiến 。 十thập 煩phiền 惱não 障chướng 。 謂vị 由do 彼bỉ 故cố 說thuyết 慧tuệ 解giải 脫thoát 。 心tâm 得đắc 解giải 脫thoát 。 十thập 一nhất 定định 障chướng 。 謂vị 由do 彼bỉ 故cố 說thuyết 俱câu 分phân 解giải 脫thoát 。 心tâm 得đắc 解giải 脫thoát 。 十thập 二nhị 所sở 知tri 障chướng 。 謂vị 由do 彼bỉ 故cố 說thuyết 諸chư 如Như 來Lai 。 心tâm 得đắc 解giải 脫thoát 。

復phục 次thứ 心tâm 者giả 。 略lược 有hữu 二nhị 種chủng 。 一nhất 有hữu 障chướng 心tâm 。 二nhị 無vô 障chướng 心tâm 。 煩phiền 惱não 者giả 。 亦diệc 略lược 有hữu 二nhị 種chủng 。 謂vị 纏triền 及cập 隨tùy 眠miên 。 業nghiệp 者giả 。 亦diệc 略lược 有hữu 二nhị 種chủng 。 謂vị 思tư 及cập 思tư 已dĩ 。 根căn 者giả 。 亦diệc 略lược 有hữu 二nhị 種chủng 。 謂vị 順thuận 淨tịnh 分phần/phân 及cập 順thuận 不bất 淨tịnh 分phần/phân 。 如như 根căn 如như 是thị 。 界giới 信tín 解giải 意ý 樂nhạo/nhạc/lạc 。 當đương 知tri 亦diệc 爾nhĩ 。 此thử 中trung 差sai 別biệt 者giả 。 根căn 是thị 果quả 性tánh 。 界giới 是thị 因nhân 性tánh 。 信tín 解giải 是thị 因nhân 性tánh 。 意ý 樂nhạo/nhạc/lạc 是thị 果quả 性tánh 。 隨tùy 眠miên 者giả 。 亦diệc 略lược 有hữu 二nhị 種chủng 。 謂vị 可khả 害hại 及cập 非phi 可khả 害hại 。 生sanh 者giả 。 亦diệc 略lược 有hữu 二nhị 種chủng 。 謂vị 無vô 暇hạ 生sanh 及cập 有hữu 暇hạ 生sanh 。 習tập 氣khí 者giả 。 亦diệc 有hữu 二nhị 種chủng 。 謂vị 無vô 間gian thọ 生sanh 習tập 氣khí 及cập 前tiền thọ 生sanh 習tập 氣khí 。 聚tụ 者giả 。 有hữu 三tam 種chủng 。 一nhất 邪tà 性tánh 定định 聚tụ 。 二nhị 正chánh 性tánh 定định 聚tụ 。 三tam 不bất 定định 聚tụ 。 邪tà 性tánh 定định 聚tụ 。

復phục 有hữu 二nhị 種chủng 。 一nhất 本bổn 性tánh 邪tà 性tánh 定định 。 二nhị 方phương 便tiện 邪tà 性tánh 定định 。 正chánh 性tánh 定định 亦diệc 有hữu 二nhị 種chủng 。 一nhất 本bổn 性tánh 正chánh 性tánh 定định 。 二nhị 方phương 便tiện 正chánh 性tánh 定định 。 不bất 定định 亦diệc 有hữu 二nhị 種chủng 。 一nhất 本bổn 性tánh 不bất 定định 。 二nhị 方phương 便tiện 不bất 定định 。

復phục 次thứ 由do 造tạo 作tác 等đẳng 十thập 三tam 種chủng 法pháp 。 應ưng 知tri 廣quảng 說thuyết 十thập 三tam 種chủng 。 補bổ 特đặc 伽già 羅la 。 如như 其kỳ 所sở 應ứng 。 問vấn 若nhược 有hữu 善thiện 造tạo 作tác 彼bỉ 一nhất 切thiết 不bất 善thiện 。 造tạo 作tác 不bất 相tương 應ứng 耶da 。 設thiết 不bất 善thiện 造tạo 作tác 不bất 相tương 應ứng 彼bỉ 一nhất 切thiết 有hữu 善thiện 造tạo 作tác 耶da 。 答đáp 應ưng 作tác 四tứ 句cú 。 或hoặc 有hữu 善thiện 造tạo 作tác 非phi 不bất 善thiện 造tạo 作tác 不bất 相tương 應ứng 。 謂vị 諸chư 能năng 造tạo 黑hắc 白bạch 黑hắc 白bạch 異dị 熟thục 業nghiệp 者giả 所sở 有hữu 善thiện 造tạo 作tác 。 或hoặc 有hữu 不bất 善thiện 造tạo 作tác 不bất 相tương 應ứng 非phi 善thiện 造tạo 作tác 。 謂vị 無vô 記ký 造tạo 作tác 。 或hoặc 有hữu 善thiện 造tạo 作tác 亦diệc 不bất 善thiện 造tạo 作tác 不bất 相tương 應ứng 。 謂vị 能năng 造tạo 作tác 白bạch 白bạch 異dị 熟thục 業nghiệp 。 及cập 不bất 黑hắc 不bất 白bạch 異dị 熟thục 業nghiệp 。 能năng 盡tận 諸chư 業nghiệp 者giả 。 所sở 有hữu 造tạo 作tác 。 或hoặc 有hữu 非phi 善thiện 造tạo 作tác 亦diệc 非phi 不bất 善thiện 。 造tạo 作tác 不bất 相tương 應ứng 。 謂vị 能năng 造tạo 作tác 黑hắc 黑hắc 異dị 熟thục 業nghiệp 者giả 。 所sở 有hữu 造tạo 作tác 。 如như 是thị 不bất 善thiện 造tạo 作tác 無vô 記ký 造tạo 作tác 。 如như 其kỳ 所sở 應ứng 盡tận 當đương 知tri 。 問vấn 若nhược 成thành 就tựu 業nghiệp 障chướng 亦diệc 成thành 就tựu 習tập 氣khí 障chướng 耶da 。 設thiết 成thành 就tựu 習tập 氣khí 障chướng 。 亦diệc 成thành 就tựu 業nghiệp 障chướng 耶da 。 答đáp 應ưng 作tác 四tứ 句cú 。 或hoặc 有hữu 成thành 就tựu 業nghiệp 障chướng 非phi 習tập 氣khí 障chướng 。 謂vị 如như 有hữu 一nhất 。 於ư 現hiện 法Pháp 中trung 。 於ư 五ngũ 無vô 間gián 。 業nghiệp 亦diệc 作tác 亦diệc 增tăng 長trưởng 。 於ư 前tiền 生sanh 中trung 於ư 此thử 種chủng 類loại 惡ác 不bất 善thiện 業nghiệp 。 不bất 作tác 不bất 增tăng 長trưởng 。 彼bỉ 現hiện 法pháp 中trung 。 能năng 障chướng 聖thánh 道Đạo 。 或hoặc 有hữu 成thành 就tựu 習tập 氣khí 障chướng 非phi 業nghiệp 障chướng 。 謂vị 與dữ 此thử 相tương 違vi 。 或hoặc 有hữu 俱câu 成thành 就tựu 。 謂vị 於ư 現hiện 法Pháp 中trung 。 於ư 五ngũ 無vô 間gián 。 業nghiệp 亦diệc 作tác 亦diệc 增tăng 長trưởng 。 於ư 前tiền 生sanh 中trung 於ư 此thử 種chủng 類loại 惡ác 不bất 善thiện 業nghiệp 。 亦diệc 作tác 亦diệc 增tăng 長trưởng 。 彼bỉ 現hiện 法pháp 中trung 。 能năng 障chướng 聖thánh 道Đạo 。 或hoặc 有hữu 俱câu 不bất 成thành 就tựu 。 謂vị 與dữ 此thử 相tương 違vi 。 云vân 何hà 非phi 安an 立lập 真chân 實thật 。 謂vị 諸chư 法pháp 真Chân 如Như 。 圓viên 成thành 實thật 自tự 性tánh 。 聖thánh 智trí 所sở 行hành 。 聖thánh 智trí 境cảnh 界giới 聖thánh 智trí 所sở 緣duyên 。 云vân 何hà 增tăng 益ích 邊biên 。 謂vị 諸chư 法pháp 自tự 性tánh 。 略lược 有hữu 三tam 種chủng 。 一nhất 遍biến 計kế 所sở 執chấp 自tự 性tánh 。 二nhị 依y 他tha 起khởi 自tự 性tánh 。 三tam 圓viên 成thành 實thật 自tự 性tánh 。 遍biến 計kế 所sở 執chấp 自tự 性tánh 者giả 。 謂vị 諸chư 所sở 有hữu 名danh 。 言ngôn 安an 立lập 諸chư 法pháp 自tự 性tánh 。 依y 假giả 名danh 言ngôn 數sác 數sác 周chu 遍biến 。 計kế 度độ 諸chư 法pháp 而nhi 建kiến 立lập 故cố 。 依y 他tha 起khởi 自tự 性tánh 者giả 。 謂vị 眾chúng 緣duyên 生sanh 他tha 力lực 所sở 起khởi 諸chư 法pháp 自tự 性tánh 。 非phi 自tự 然nhiên 有hữu 。 故cố 說thuyết 無vô 性tánh 。 圓viên 成thành 實thật 自tự 性tánh 者giả 。 謂vị 如như 前tiền 說thuyết 。 若nhược 於ư 依y 他tha 起khởi 自tự 性tánh 。 或hoặc 圓viên 成thành 實thật 自tự 性tánh 中trung 。 所sở 有hữu 遍biến 計kế 所sở 執chấp 。 自tự 性tánh 妄vọng 執chấp 。 當đương 知tri 名danh 增tăng 益ích 邊biên 。

所sở 以dĩ 者giả 何hà 。 此thử 自tự 性tánh 中trung 彼bỉ 自tự 性tánh 有hữu 不bất 應ưng 理lý 故cố 。 此thử 不bất 應ưng 理lý 如như 菩Bồ 薩Tát 地địa 已dĩ 略lược 顯hiển 示thị 。 彼bỉ 決quyết 擇trạch 中trung 。 當đương 廣quảng 分phân 別biệt 。 又hựu 若nhược 略lược 說thuyết 由do 三tam 因nhân 緣duyên 。 不bất 應ưng 道Đạo 理lý 。 謂vị 種chủng 種chủng 非phi 一nhất 。 品phẩm 類loại 名danh 言ngôn 所sở 安an 立lập 故cố 。 若nhược 離ly 名danh 言ngôn 彼bỉ 覺giác 不bất 生sanh 故cố 。 又hựu 彼bỉ 名danh 言ngôn 依y 義nghĩa 轉chuyển 故cố 。 損tổn 減giảm 邊biên 者giả 。 謂vị 於ư 依y 他tha 起khởi 自tự 性tánh 。 及cập 圓viên 成thành 實thật 自tự 性tánh 。 諸chư 有hữu 法pháp 中trung 。 謗báng 其kỳ 自tự 相tương/tướng 。 言ngôn 無vô 所sở 有hữu 。 如như 是thị 真chân 義nghĩa 理lý 門môn 。 由do 遠viễn 離ly 二nhị 邊biên 理lý 門môn 。 應ưng 隨tùy 決quyết 了liễu 。

如như 其kỳ 所sở 應ứng 。 證chứng 得đắc 教giáo 導đạo 二nhị 種chủng 理lý 門môn 。 由do 後hậu 二nhị 種chủng 不bất 可khả 思tư 議nghị 。 意ý 趣thú 理lý 門môn 。 應ưng 隨tùy 決quyết 了liễu 。

問vấn 如như 前tiền 說thuyết 別biệt 義nghĩa 相tương 應ứng 意ý 趣thú 者giả 。 此thử 有hữu 何hà 義nghĩa 。 答đáp 非phi 如như 言ngôn 音âm 名danh 身thân 句cú 身thân 文văn 身thân 義nghĩa 相tương 應ứng 意ý 趣thú 。 但đãn 是thị 除trừ 遣khiển 如như 言ngôn 音âm 等đẳng 。 其kỳ 餘dư 勝thắng 義nghĩa 是thị 名danh 別biệt 義nghĩa 相tương 應ứng 意ý 趣thú 。

復phục 次thứ 此thử 中trung 於ư 真chân 義nghĩa 理lý 門môn 。 由do 遠viễn 離ly 二nhị 邊biên 理lý 門môn 隨tùy 決quyết 了liễu 已dĩ 。 便tiện 能năng 證chứng 得đắc 。 所sở 應ưng 得đắc 義nghĩa 。 由do 能năng 證chứng 得đắc 。 所sở 得đắc 義nghĩa 故cố 。 所sở 餘dư 證chứng 得đắc 理lý 門môn 。 由do 不bất 可khả 思tư 議nghị 。 理lý 門môn 亦diệc 隨tùy 決quyết 了liễu 。 又hựu 復phục 一nhất 切thiết 諸chư 佛Phật 世Thế 尊Tôn 。 教giáo 導đạo 理lý 門môn 。 由do 意ý 趣thú 理lý 門môn 亦diệc 隨tùy 決quyết 了liễu 。 如như 是thị 一nhất 切thiết 。 隨tùy 其kỳ 所sở 應ứng 。 又hựu 若nhược 於ư 彼bỉ 真chân 義nghĩa 理lý 門môn 隨tùy 決quyết 了liễu 者giả 。 當đương 知tri 能năng 入nhập 五ngũ 種chủng 離ly 生sanh 。 一nhất 能năng 入nhập 未vị 離ly 欲dục 離ly 生sanh 。 二nhị 能năng 入nhập 倍bội 離ly 欲dục 離ly 生sanh 。 三tam 能năng 入nhập 已dĩ 離ly 欲dục 離ly 生sanh 。 四tứ 能năng 入nhập 獨Độc 覺Giác 離ly 生sanh 。 五ngũ 能năng 入nhập 菩Bồ 薩Tát 離ly 生sanh 。

問vấn 若nhược 安an 立lập 諦đế 建kiến 立lập 為vi 諦đế 。 何hà 因nhân 緣duyên 故cố 。 更cánh 復phục 顯hiển 示thị 非phi 安an 立lập 諦đế 。 答đáp 若nhược 離ly 非phi 安an 立lập 諦đế 。 二nhị 種chủng 解giải 脫thoát 不bất 應ưng 道Đạo 理lý 。 謂vị 於ư 相tương/tướng 縛phược 。 及cập 麁thô 重trọng 縛phược 。

所sở 以dĩ 者giả 何hà 。 若nhược 有hữu 行hành 於ư 諸chư 安an 立lập 諦đế 。 彼bỉ 一nhất 切thiết 行hành 皆giai 行hành 有hữu 相tương/tướng 。 行hành 有hữu 相tương/tướng 故cố 於ư 諸chư 相tướng 縛phược 。 不bất 得đắc 解giải 脫thoát 。 於ư 諸chư 相tướng 縛phược 。 不bất 解giải 脫thoát 故cố 。 於ư 麁thô 重trọng 縛phược 。 亦diệc 不bất 解giải 脫thoát 。 若nhược 有hữu 行hành 於ư 非phi 安an 立lập 諦đế 不bất 行hành 於ư 相tương/tướng 。 不bất 行hành 相tương/tướng 故cố 於ư 諸chư 相tướng 縛phược 。 便tiện 得đắc 解giải 脫thoát 。 於ư 諸chư 相tướng 縛phược 。 得đắc 解giải 脫thoát 故cố 。 於ư 麁thô 重trọng 縛phược 。 亦diệc 得đắc 解giải 脫thoát 。 問vấn 若nhược 唯duy 由do 彼bỉ 非phi 安an 立lập 諦đế 。 於ư 一nhất 切thiết 縛phược 解giải 脫thoát 清thanh 淨tịnh 。 何hà 緣duyên 顯hiển 示thị 安an 立lập 諦đế 耶da 。 答đáp 為vi 令linh 資tư 糧lương 及cập 方phương 便tiện 道đạo 。 得đắc 清thanh 淨tịnh 故cố 。 問vấn 若nhược 即tức 由do 彼bỉ 行hành 有hữu 相tương/tướng 心tâm 於ư 二nhị 種chủng 縛phược 解giải 脫thoát 清thanh 淨tịnh 。 有hữu 何hà 過quá 失thất 。 答đáp 若nhược 有hữu 極cực 善thiện 定định 心tâm 。 依y 第đệ 四tứ 靜tĩnh 慮lự 順thuận 決quyết 擇trạch 分phần/phân 善thiện 法Pháp 中trung 轉chuyển 緣duyên 諸chư 諦đế 境cảnh 。 彼bỉ 諸chư 行hành 者giả 於ư 二nhị 種chủng 縛phược 應ưng 得đắc 解giải 脫thoát 。 究cứu 竟cánh 清thanh 淨tịnh 。 然nhiên 不bất 清thanh 淨tịnh 故cố 不bất 應ưng 理lý 。 又hựu 世thế 間gian 道đạo 出xuất 世thế 間gian 道Đạo 。 二nhị 種chủng 差sai 別biệt 。 應ưng 不bất 可khả 立lập 。 然nhiên 彼bỉ 二nhị 道đạo 。 有hữu 相tướng 無vô 相tướng 。 有hữu 差sai 別biệt 故cố 。 不bất 應ưng 道Đạo 理lý 。

云vân 何hà 麁thô 重trọng 相tương/tướng 。 謂vị 若nhược 略lược 說thuyết 無vô 所sở 堪kham 能năng 。 不bất 調điều 柔nhu 相tương/tướng 。 是thị 麁thô 重trọng 相tương/tướng 。 此thử 無vô 堪kham 能năng 不bất 調điều 柔nhu 相tương/tướng 。

復phục 有hữu 五ngũ 相tương/tướng 。 一nhất 現hiện 重trọng/trùng 相tương/tướng 。 二nhị 剛cang 強cường 相tương/tướng 。 三tam 障chướng 礙ngại 相tương/tướng 。 四tứ 怯khiếp 劣liệt 相tương/tướng 。 五ngũ 不bất 自tự 在tại 轉chuyển 無vô 堪kham 能năng 相tương/tướng 。 由do 有hữu 此thử 相tương 順thuận 雜tạp 染nhiễm 品phẩm 。 違vi 清thanh 淨tịnh 品phẩm 相tương 續tục 而nhi 住trụ 。 是thị 故cố 說thuyết 為vi 。 無vô 所sở 堪kham 能năng 。 不bất 調điều 柔nhu 相tương/tướng 。

復phục 次thứ 有hữu 五ngũ 諸chư 根căn 大đại 種chủng 長trưởng 養dưỡng 。 謂vị 食thực 長trưởng 養dưỡng 。 夢mộng 長trưởng 養dưỡng 。 避tị 不bất 平bình 等đẳng 長trưởng 養dưỡng 。 梵Phạm 行hạnh 長trưởng 養dưỡng 。 等đẳng 至chí 長trưởng 養dưỡng 。 即tức 此thử 長trưởng 養dưỡng 略lược 有hữu 二nhị 種chủng 。 一nhất 任nhậm 持trì 長trưởng 養dưỡng 。 二nhị 不bất 損tổn 害hại 長trưởng 養dưỡng 。 此thử 中trung 最tối 初sơ 是thị 任nhậm 持trì 長trưởng 養dưỡng 。 後hậu 四tứ 是thị 不bất 損tổn 害hại 長trưởng 養dưỡng 。 任nhậm 持trì 長trưởng 養dưỡng 略lược 有hữu 四tứ 種chủng 。 一nhất 變biến 壞hoại 任nhậm 持trì 。 二nhị 喜hỷ 悅duyệt 任nhậm 持trì 。 三tam 希hy 望vọng 任nhậm 持trì 。 四tứ 攝nhiếp 受thọ 執chấp 取thủ 任nhậm 持trì 。

復phục 次thứ 有hữu 五ngũ 種chủng 行hành 。 一nhất 身thân 行hành 。 二nhị 語ngữ 行hành 。 三tam 意ý 行hành 。 四tứ 業nghiệp 行hành 。 五ngũ 壽thọ 行hành 。

復phục 次thứ 有hữu 五ngũ 種chủng 不bất 放phóng 逸dật 。 一nhất 依y 在tại 家gia 品phẩm 不bất 放phóng 逸dật 。 二nhị 依y 出xuất 家gia 品phẩm 不bất 放phóng 逸dật 。 三tam 能năng 遠viễn 離ly 不bất 善thiện 不bất 放phóng 逸dật 。 四tứ 能năng 攝nhiếp 受thọ 諸chư 善thiện 不bất 放phóng 逸dật 。 五ngũ 修tu 習tập 相tương 續tục 不bất 放phóng 逸dật 。 依y 在tại 家gia 品phẩm 。 不bất 放phóng 逸dật 者giả 。

復phục 有hữu 五ngũ 種chủng 如như 前tiền 已dĩ 說thuyết 。 依y 出xuất 家gia 品phẩm 。 不bất 放phóng 逸dật 者giả 。

復phục 有hữu 十thập 種chủng 。 如như 聲Thanh 聞Văn 地địa 決quyết 擇trạch 毘Tỳ 奈Nại 耶Da 相tương 應ứng 中trung 我ngã 當đương 廣quảng 說thuyết 。 能năng 遠viễn 離ly 不bất 善thiện 。 不bất 放phóng 逸dật 者giả 。 當đương 知tri 即tức 是thị 。 前tiền 二nhị 正Chánh 斷Đoạn 。 能năng 攝nhiếp 受thọ 諸chư 善thiện 。 不bất 放phóng 逸dật 者giả 。 當đương 知tri 即tức 是thị 。 後hậu 二nhị 正Chánh 斷Đoạn 。 修tu 習tập 相tương 續tục 不bất 放phóng 逸dật 者giả 。 謂vị 於ư 善thiện 法Pháp 。 無vô 間gian 殷ân 重trọng 精tinh 勤cần 修tu 習tập 。

復phục 次thứ 名danh 有hữu 五ngũ 種chủng 。 一nhất 心tâm 。 二nhị 心tâm 所sở 有hữu 法pháp 。 三tam 善thiện 。 四tứ 不bất 善thiện 。 五ngũ 無vô 記ký 。 色sắc 有hữu 五ngũ 種chủng 。 一nhất 諸chư 大đại 種chủng 。 二nhị 大đại 種chủng 所sở 造tạo 。 三tam 有hữu 見kiến 有hữu 對đối 。 四tứ 無vô 見kiến 有hữu 對đối 。 五ngũ 無vô 見kiến 無vô 對đối 。

復phục 次thứ 有hữu 五ngũ 無vô 明minh 。 一nhất 義nghĩa 愚ngu 。 二nhị 見kiến 愚ngu 。 三tam 放phóng 逸dật 愚ngu 。 四tứ 真chân 實thật 義nghĩa 愚ngu 。 五ngũ 增tăng 上thượng 慢mạn 愚ngu 。

復phục 次thứ 有hữu 五ngũ 種chủng 有hữu 愛ái 。 一nhất 法pháp 性tánh 愛ái 。 二nhị 誓thệ 願nguyện 愛ái 。 三tam 愚ngu 癡si 愛ái 。 四tứ 厭yếm 離ly 愛ái 。 五ngũ 思tư 擇trạch 愛ái 。

復phục 次thứ 由do 五ngũ 種chủng 相tướng 。 當đương 知tri 建kiến 立lập 。 無vô 慚tàm 無vô 愧quý 。 一nhất 於ư 染nhiễm 污ô 現hiện 行hành 。 無vô 有hữu 羞tu 恥sỉ 。 二nhị 於ư 善thiện 不bất 現hiện 行hành 。 無vô 有hữu 羞tu 恥sỉ 。 三tam 於ư 捨xả 法pháp 受thọ 。 無vô 有hữu 羞tu 恥sỉ 。 四tứ 親thân 近cận 惡ác 友hữu 。 無vô 有hữu 羞tu 恥sỉ 。 五ngũ 於ư 所sở 作tác 不bất 能năng 。 成thành 辦biện 無vô 有hữu 羞tu 恥sỉ 。 當đương 知tri 與dữ 此thử 五ngũ 相tương/tướng 相tương 違vi 五ngũ 種chủng 妙diệu 相tướng 。 建kiến 立lập 慚tàm 愧quý 。

復phục 次thứ 由do 五ngũ 種chủng 相tướng 。 當đương 知tri 建kiến 立lập 惡ác 說thuyết 者giả 性tánh 。 一nhất 無vô 行hành 故cố 。 二nhị 邪tà 行hành 故cố 。 三tam 不bất 忍nhẫn 故cố 。 四tứ 無vô 羞tu 恥sỉ 故cố 。 五ngũ 不bất 律luật 儀nghi 故cố 。 由do 五ngũ 種chủng 相tướng 。 建kiến 立lập 惡ác 友hữu 。 一nhất 無vô 羞tu 恥sỉ 。 二nhị 有hữu 邪tà 見kiến 。 三tam 有hữu 懈giải 怠đãi 。 四tứ 有hữu 邪tà 行hành 。 五ngũ 性tánh 怯khiếp 劣liệt 。 當đương 知tri 與dữ 此thử 五ngũ 相tương/tướng 相tương 違vi 五ngũ 種chủng 妙diệu 相tướng 立lập 善thiện 說thuyết 者giả 及cập 與dữ 善thiện 友hữu 。

復phục 次thứ 由do 五ngũ 種chủng 相tướng 。 立lập 奢xa 摩ma 他tha 。 一nhất 近cận 分phần/phân 定định 所sở 攝nhiếp 世thế 間gian 奢xa 摩ma 他tha 。 二nhị 根căn 本bổn 色sắc 定định 所sở 攝nhiếp 世thế 間gian 奢xa 摩ma 他tha 。 三tam 根căn 本bổn 無vô 色sắc 定định 所sở 攝nhiếp 世thế 間gian 奢xa 摩ma 他tha 。 四tứ 聲Thanh 聞Văn 獨Độc 覺Giác 。 作tác 意ý 所sở 攝nhiếp 出xuất 世thế 奢xa 摩ma 他tha 。 五ngũ 菩Bồ 薩Tát 作tác 意ý 。 所sở 攝nhiếp 出xuất 世thế 奢xa 摩ma 他tha 。

復phục 次thứ 由do 五ngũ 種chủng 相tướng 。 當đương 知tri 建kiến 立lập 。 毘Tỳ 鉢Bát 舍Xá 那Na 。 一nhất 盡tận 所sở 有hữu 性tánh 。 毘Tỳ 鉢Bát 舍Xá 那Na 。 二nhị 如như 所sở 有hữu 性tánh 。 毘Tỳ 鉢Bát 舍Xá 那Na 。 三tam 有hữu 相tướng 毘Tỳ 鉢Bát 舍Xá 那Na 。 四tứ 思tư 求cầu 毘Tỳ 鉢Bát 舍Xá 那Na 。 五ngũ 觀quán 察sát 毘Tỳ 鉢Bát 舍Xá 那Na 。

復phục 次thứ 略lược 由do 五ngũ 相tương/tướng 建kiến 立lập 欲dục 漏lậu 。 一nhất 不bất 定định 地địa 事sự 生sanh 隨tùy 眠miên 故cố 。 二nhị 隨tùy 順thuận 惡ác 行hành 故cố 。 三tam 善thiện 相tương 違vi 故cố 。 四tứ 耽đam 著trước 諸chư 欲dục 故cố 。 五ngũ 能năng 生sanh 壞hoại 苦khổ 苦khổ 苦khổ 果quả 故cố 。 彼bỉ 諸chư 煩phiền 惱não 。 說thuyết 名danh 欲dục 漏lậu 。

略lược 由do 五ngũ 相tương/tướng 建kiến 立lập 有hữu 漏lậu 。 一nhất 能năng 生sanh 劣liệt 界giới 諸chư 煩phiền 惱não 。 二nhị 能năng 生sanh 中trung 界giới 諸chư 煩phiền 惱não 。 三tam 能năng 生sanh 妙diệu 界giới 諸chư 煩phiền 惱não 。 四tứ 能năng 生sanh 無vô 欲dục 樂lạc 有hữu 諸chư 煩phiền 惱não 。 五ngũ 能năng 生sanh 有hữu 欲dục 樂lạc 有hữu 諸chư 煩phiền 惱não 。

略lược 由do 五ngũ 相tương/tướng 立lập 邪tà 解giải 脫thoát 欲dục 無vô 明minh 漏lậu 。 一nhất 有hữu 想tưởng 論luận 者giả 。 由do 有hữu 想tưởng 論luận 門môn 生sanh 起khởi 無vô 明minh 。 二nhị 無vô 想tưởng 論luận 者giả 。 由do 無vô 想tưởng 論luận 門môn 生sanh 起khởi 無vô 明minh 。 三tam 非phi 有hữu 想tưởng 非phi 無vô 想tưởng 論luận 者giả 。 由do 非phi 有hữu 想tưởng 非phi 無vô 想tưởng 。 論luận 門môn 生sanh 起khởi 無vô 明minh 。 四tứ 斷đoạn 見kiến 論luận 者giả 。 由do 斷đoạn 見kiến 論luận 門môn 生sanh 起khởi 無vô 明minh 。 五ngũ 現hiện 法pháp 涅Niết 槃Bàn 論luận 者giả 。 由do 現hiện 法pháp 涅Niết 槃Bàn 論luận 門môn 生sanh 起khởi 無vô 明minh 。

復phục 次thứ 略lược 由do 五ngũ 相tương 應ứng 知tri 諸chư 法pháp 差sai 別biệt 道Đạo 理lý 。 一nhất 由do 相tương/tướng 故cố 。 二nhị 由do 體thể 故cố 。 三tam 由do 業nghiệp 故cố 。 四tứ 由do 法pháp 故cố 。 五ngũ 由do 因nhân 果quả 故cố 。 相tương/tướng 者giả 。 謂vị 由do 所sở 依y 故cố 及cập 行hành 住trụ 故cố 。 體thể 者giả 。 謂vị 由do 自tự 體thể 相tướng 故cố 及cập 差sai 別biệt 相tướng 故cố 。 業nghiệp 者giả 。 謂vị 由do 自tự 作tác 用dụng 故cố 及cập 邪tà 正chánh 行hạnh 故cố 。 法pháp 者giả 。 謂vị 由do 染nhiễm 淨tịnh 故cố 及cập 世thế 俗tục 勝thắng 義nghĩa 諦đế 故cố 。 因nhân 果quả 者giả 。 謂vị 由do 近cận 遠viễn 故cố 及cập 愛ái 非phi 愛ái 故cố 。

復phục 次thứ 有hữu 三tam 種chủng 論luận 。 一nhất 聽thính 聞văn 究cứu 竟cánh 論luận 。 二nhị 諍tranh 訟tụng 究cứu 竟cánh 論luận 。 三tam 正chánh 行hạnh 究cứu 竟cánh 論luận 。 聽thính 聞văn 究cứu 竟cánh 論luận 者giả 。 謂vị 婆Bà 羅La 門Môn 。 諸chư 惡ác 咒chú 術thuật 。 諍tranh 訟tụng 究cứu 竟cánh 論luận 者giả 。 謂vị 諸chư 外ngoại 道đạo 因nhân 明minh 論luận 。 正chánh 行hạnh 究cứu 竟cánh 論luận 者giả 。 謂vị 佛Phật 聖thánh 教giáo 。

復phục 有hữu 三tam 論luận 。 一nhất 無vô 義nghĩa 論luận 。 二nhị 邪tà 義nghĩa 論luận 。 三tam 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 論luận 。 此thử 三tam 如như 前tiền 。 隨tùy 其kỳ 所sở 應ứng 。

復phục 有hữu 三tam 論luận 。 一nhất 矯kiểu 詐trá 論luận 。 二nhị 虛hư 偽ngụy 論luận 。 三tam 出xuất 離ly 苦khổ 果quả 論luận 。 如như 是thị 三tam 論luận 應ưng 知tri 如như 前tiền 。 隨tùy 其kỳ 所sở 應ứng 。

復phục 次thứ 若nhược 欲dục 造tạo 論luận 。 當đương 先tiên 歸quy 禮lễ 二nhị 所sở 敬kính 師sư 方phương 可khả 造tạo 論luận 。 恭cung 敬kính 法Pháp 故cố 。 先tiên 應ưng 歸quy 禮lễ 論luận 本bổn 大đại 師sư 。 恭cung 敬kính 義nghĩa 故cố 。 復phục 應ưng 歸quy 禮lễ 開khai 闡xiển 義nghĩa 師sư 。

欲dục 造tạo 論luận 者giả 。 要yếu 具cụ 六lục 因nhân 乃nãi 應ưng 造tạo 論luận 。 一nhất 欲dục 令linh 法pháp 義nghĩa 。 當đương 廣quảng 流lưu 布bố 。 二nhị 欲dục 令linh 種chủng 種chủng 信tín 解giải 有hữu 情tình 。 由do 此thử 因nhân 緣duyên 。 隨tùy 一nhất 當đương 能năng 入nhập 正Chánh 法Pháp 故cố 。 三tam 為vi 令linh 失thất 沒một 種chủng 種chủng 義nghĩa 門môn 重trọng/trùng 開khai 顯hiển 故cố 。 四tứ 為vi 欲dục 略lược 攝nhiếp 廣quảng 散tán 義nghĩa 故cố 。 五ngũ 為vi 欲dục 顯hiển 發phát 。 甚thậm 深thâm 義nghĩa 故cố 。 六lục 欲dục 以dĩ 種chủng 種chủng 美mỹ 妙diệu 言ngôn 辭từ 莊trang 嚴nghiêm 法pháp 義nghĩa 生sanh 淨tịnh 信tín 故cố 。

將tương 造tạo 論luận 時thời 。 要yếu 以dĩ 四tứ 德đức 先tiên 自tự 安an 處xứ 乃nãi 可khả 造tạo 論luận 。 一nhất 於ư 昔tích 諸chư 師sư 應ưng 離ly 憍kiêu 慢mạn 。 二nhị 於ư 有hữu 情tình 類loại 當đương 起khởi 大đại 悲bi 。 三tam 於ư 同đồng 法pháp 者giả 深thâm 生sanh 敬kính 愛ái 。 四tứ 不bất 欲dục 彰chương 己kỷ 有hữu 勝thắng 技kỹ 能năng 。 云vân 何hà 於ư 昔tích 諸chư 師sư 應ưng 離ly 憍kiêu 慢mạn 。 謂vị 造tạo 論luận 時thời 無vô 如như 是thị 心tâm 。 古cổ 昔tích 諸chư 師sư 尚thượng 能năng 造tạo 論luận 。 況huống 我ngã 今kim 者giả 當đương 不bất 造tạo 耶da 。 要yếu 離ly 如như 是thị 憍kiêu 慢mạn 染nhiễm 心tâm 乃nãi 應ưng 造tạo 論luận 。 云vân 何hà 於ư 有hữu 情tình 類loại 當đương 起khởi 大đại 悲bi 。 謂vị 造tạo 論luận 時thời 。 作tác 如như 是thị 觀quán 。 若nhược 不bất 造tạo 論luận 。 無vô 量lượng 有hữu 情tình 。 於ư 諸chư 善thiện 法Pháp 。 定định 當đương 退thoái 失thất 。 又hựu 餘dư 情tình 類loại 墮đọa 生sanh 老lão 病bệnh 。 乃nãi 至chí 廣quảng 說thuyết 。 是thị 諸chư 有hữu 情tình 。 因nhân 我ngã 造tạo 論luận 。 若nhược 能năng 解giải 了liễu 。 乃nãi 至chí 一nhất 句cú 。 善thiện 說thuyết 妙diệu 義nghĩa 。 如như 是thị 如như 是thị 。 當đương 奉phụng 行hành 者giả 。 彼bỉ 於ư 長trường 夜dạ 。 必tất 獲hoạch 大đại 義nghĩa 。 利lợi 益ích 安an 樂lạc 。 要yếu 發phát 如như 是thị 增tăng 上thượng 心tâm 已dĩ 乃nãi 應ưng 造tạo 論luận 。 云vân 何hà 於ư 同đồng 法pháp 者giả 深thâm 生sanh 敬kính 愛ái 。 謂vị 造tạo 論luận 時thời 。 作tác 如như 是thị 觀quán 。 若nhược 不bất 造tạo 論luận 為vi 欲dục 利lợi 他tha 諸chư 同đồng 法pháp 者giả 於ư 利lợi 他tha 事sự 定định 當đương 退thoái 失thất 。 云vân 何hà 不bất 欲dục 彰chương 己kỷ 有hữu 勝thắng 技kỹ 能năng 。 謂vị 造tạo 論luận 時thời 無vô 如như 是thị 心tâm 。 當đương 令linh 世thế 間gian 。 咸hàm 謂vị 於ư 我ngã 聰thông 叡duệ 明minh 哲triết 能năng 造tạo 論luận 者giả 開khai 闡xiển 義nghĩa 者giả 深thâm 生sanh 淨tịnh 信tín 。 因nhân 此thử 多đa 獲hoạch 。 利lợi 養dưỡng 恭cung 敬kính 。 但đãn 為vi 自tự 他tha 。 善thiện 根căn 增tăng 長trưởng 。 以dĩ 無vô 染nhiễm 心tâm 。 乃nãi 可khả 造tạo 論luận 。

復phục 次thứ 此thử 中trung 如như 實thật 開khai 示thị 如Như 來Lai 所sở 說thuyết 經Kinh 義nghĩa 。 名danh 莊trang 嚴nghiêm 經kinh 。 譬thí 如như 紅hồng 蓮liên 其kỳ 花hoa 未vị 開khai 雖tuy 生sanh 歡hoan 喜hỷ 不bất 如như 敷phu 榮vinh 。 又hựu 如như 真chân 金kim 未vị 為vi 嚴nghiêm 具cụ 雖tuy 生sanh 歡hoan 喜hỷ 不bất 如như 成thành 功công 。 又hựu 如như 美mỹ 膳thiện 未vị 及cập 得đắc 食thực 。 雖tuy 生sanh 歡hoan 喜hỷ 不bất 如như 已dĩ 食thực 。 又hựu 如như 慶khánh 書thư 未vị 暇hạ 開khai 覽lãm 。 雖tuy 生sanh 歡hoan 喜hỷ 不bất 如như 披phi 閱duyệt 。 又hựu 如như 珍trân 寶bảo 未vị 得đắc 現hiện 前tiền 雖tuy 生sanh 歡hoan 喜hỷ 不bất 如như 已dĩ 得đắc 現hiện 前tiền 受thọ 用dụng 。 如như 是thị 如Như 來Lai 。 所sở 說thuyết 經Kinh 義nghĩa 。 若nhược 未vị 顯hiển 發phát 雖tuy 生sanh 歡hoan 喜hỷ 不bất 如như 開khai 示thị 。 故cố 說thuyết 造tạo 論luận 名danh 莊trang 嚴nghiêm 經kinh 。

復phục 次thứ 略lược 有hữu 七thất 種chủng 通thông 達đạt 。 一nhất 字tự 通thông 達đạt 。 二nhị 字tự 義nghĩa 通thông 達đạt 。 三tam 能năng 取thủ 通thông 達đạt 。 四tứ 能năng 取thủ 義nghĩa 通thông 達đạt 。 五ngũ 繫hệ 縛phược 通thông 達đạt 。 六lục 解giải 脫thoát 通thông 達đạt 。 七thất 法pháp 性tánh 通thông 達đạt 。 字tự 通thông 達đạt 者giả 。 通thông 達đạt 為vi 常thường 。 字tự 義nghĩa 通thông 達đạt 者giả 。 達đạt 為vi 無vô 常thường 。 能năng 取thủ 通thông 達đạt 者giả 。 謂vị 根căn 識thức 等đẳng 達đạt 安an 立lập 諦đế 或hoặc 非phi 安an 立lập 。 如như 能năng 取thủ 通thông 達đạt 。 能năng 取thủ 義nghĩa 通thông 達đạt 。 當đương 知tri 亦diệc 爾nhĩ 。 繫hệ 縛phược 通thông 達đạt 者giả 。 通thông 達đạt 相tương/tướng 縛phược 或hoặc 麁thô 重trọng 縛phược 。 與dữ 此thử 相tương 違vi 當đương 知tri 說thuyết 名danh 。 解giải 脫thoát 通thông 達đạt 。 法pháp 性tánh 通thông 達đạt 者giả 。 謂vị 能năng 通thông 達đạt 法pháp 性tánh 安an 住trụ 。 法Pháp 界Giới 安an 住trụ 。 非phi 從tùng 自tự 在tại 自tự 性tánh 士sĩ 夫phu 中trung 間gian 等đẳng 有hữu 。

復phục 次thứ 由do 十thập 相tương/tướng 故cố 。 具cụ 足túc 多đa 聞văn 。 謂vị 善thiện 說thuyết 者giả 說thuyết 故cố 。 顯hiển 了liễu 文văn 句cú 說thuyết 故cố 。 盡tận 其kỳ 所sở 有hữu 如như 其kỳ 所sở 有hữu 義nghĩa 說thuyết 故cố 。 安an 樂lạc 方phương 便tiện 加gia 行hành 說thuyết 故cố 。 離ly 眾chúng 苦khổ 說thuyết 故cố 。 如như 是thị 五ngũ 種chủng 。 復phục 有hữu 五ngũ 種chủng 。 謂vị 不bất 求cầu 過quá 失thất 。 而nhi 聽thính 法Pháp 故cố 。 但đãn 求cầu 涅Niết 槃Bàn 而nhi 聽thính 法Pháp 故cố 。 善thiện 聽thính 法Pháp 故cố 。 諦đế 聽thính 法Pháp 故cố 。 於ư 依y 名danh 句cú 文văn 身thân 。 義nghĩa 審thẩm 諦đế 觀quán 察sát 。 而nhi 聽thính 法Pháp 故cố 。

於ư 此thử 地địa 中trung 。 餘dư 決quyết 擇trạch 文văn 。 更cánh 不bất 復phục 現hiện 。

瑜Du 伽Già 師Sư 地Địa 論Luận 卷quyển 第đệ 六lục 十thập 四tứ