Du Già Sư Địa Luận – Quyển 63

瑜Du 伽Già 師Sư 地Địa 論Luận
Quyển 63
彌Di 勒Lặc 菩Bồ 薩Tát 說Thuyết 唐Đường 玄Huyền 奘Tráng 譯Dịch

瑜Du 伽Già 師Sư 地Địa 論Luận 卷quyển 第đệ 六lục 十thập 三tam

彌Di 勒Lặc 菩Bồ 薩Tát 說thuyết

三Tam 藏Tạng 法Pháp 師sư 玄huyền 奘tráng 奉phụng 。 詔chiếu 譯dịch 攝nhiếp 決quyết 擇trạch 分phần/phân 中trung 三tam 摩ma 呬hê 多đa 地địa 之chi 二nhị 。

復phục 有hữu 五ngũ 種chủng 定định 相tương 違vi 法pháp 。 一nhất 毀hủy 犯phạm 禁cấm 戒giới 。 二nhị 無vô 無vô 間gian 加gia 行hành 。 三tam 無vô 殷ân 重trọng 加gia 行hành 。 四tứ 有hữu 沈trầm 沒một 。 五ngũ 他tha 所sở 擾nhiễu 惱não 。

復phục 有hữu 三tam 種chủng 遠viễn 離ly 。 一nhất 住trú 處xứ 遠viễn 離ly 。 二nhị 見kiến 遠viễn 離ly 。 三tam 聞văn 遠viễn 離ly 。

復phục 次thứ 心tâm 清thanh 淨tịnh 行hành 苾Bật 芻Sô 。 略lược 有hữu 五ngũ 種chủng 。 等đẳng 持trì 相tương 違vi 厚hậu 重trọng 過quá 失thất 。 能năng 為vi 定định 障chướng 。 一nhất 忿phẫn 。 二nhị 慢mạn 。 三tam 欲dục 貪tham 。 四tứ 薩tát 迦ca 耶da 見kiến 。 五ngũ 不bất 能năng 堪kham 忍nhẫn 。 有hữu 五ngũ 厚hậu 重trọng 三tam 摩ma 地địa 相tương/tướng 。 由do 彼bỉ 於ư 此thử 障chướng 礙ngại 而nhi 住trụ 。 是thị 故cố 說thuyết 名danh 。 厚hậu 重trọng 過quá 失thất 。 云vân 何hà 五ngũ 相tương/tướng 。 一nhất 者giả 獲hoạch 得đắc 隨tùy 宜nghi 資tư 具cụ 。 便tiện 生sanh 喜hỷ 足túc 。 二nhị 者giả 好hiếu 樂nhạo 求cầu 諸chư 善thiện 法Pháp 。 三tam 於ư 身thân 財tài 。 無vô 所sở 顧cố 戀luyến 。 四tứ 於ư 生sanh 死tử 及cập 與dữ 涅Niết 槃Bàn 。 見kiến 大đại 過quá 失thất 。 最tối 勝thắng 功công 德đức 。 五ngũ 於ư 加gia 行hành 堪kham 忍nhẫn 勤cần 苦khổ 。 此thử 中trung 忿phẫn 者giả 。 謂vị 懷hoài 忿phẫn 故cố 。 若nhược 往vãng 他tha 家gia 不bất 得đắc 利lợi 養dưỡng 或hoặc 得đắc 而nhi 少thiểu 。 或hoặc 弊tệ 或hoặc 遲trì 。 或hoặc 不bất 恭cung 敬kính 。 由do 此thử 便tiện 生sanh 。 顰tần 蹙túc 憤phẫn 憾hám 。 從tùng 此thử 因nhân 緣duyên 。 發phát 恚khuể 尋tầm 思tư 及cập 害hại 尋tầm 思tư 多đa 隨tùy 尋tầm 伺tứ 。 彼bỉ 由do 此thử 故cố 先tiên 所sở 未vị 生sanh 勝thắng 三tam 摩ma 地địa 。 不bất 能năng 得đắc 生sanh 。 設thiết 彼bỉ 已dĩ 生sanh 還hoàn 復phục 退thoái 失thất 。 所sở 言ngôn 慢mạn 者giả 。 謂vị 懷hoài 慢mạn 故cố 。 慢mạn 所sở 制chế 伏phục 。 為vi 性tánh 於ư 法pháp 。 不bất 生sanh 恭cung 敬kính 。 於ư 諸chư 師sư 範phạm 尊tôn 重trọng 福phước 田điền 。 不bất 能năng 時thời 時thời 。 身thân 心tâm 卑ty 屈khuất 敬kính 問vấn 諮tư 請thỉnh 云vân 何hà 為vi 善thiện 。 云vân 何hà 不bất 善thiện 。 亦diệc 不bất 勤cần 求cầu 。 所sở 有hữu 善thiện 法Pháp 。 由do 此thử 不bất 能năng 。 解giải 了liễu 引dẫn 發phát 三tam 摩ma 地địa 義nghĩa 。 從tùng 此thử 因nhân 緣duyên 。 發phát 起khởi 輕khinh 慢mạn 相tương 應ứng 尋tầm 思tư 多đa 隨tùy 尋tầm 伺tứ 。 彼bỉ 由do 此thử 故cố 先tiên 所sở 未vị 生sanh 。 如như 前tiền 廣quảng 說thuyết 。 言ngôn 欲dục 貪tham 者giả 。 謂vị 懷hoài 貪tham 故cố 。 多đa 諸chư 愛ái 染nhiễm 。 於ư 身thân 財tài 等đẳng 深thâm 生sanh 顧cố 戀luyến 。 由do 此thử 於ư 外ngoại 五ngũ 妙diệu 欲dục 中trung 多đa 生sanh 散tán 亂loạn 。 從tùng 此thử 因nhân 緣duyên 。 生sanh 欲dục 尋tầm 思tư 眷quyến 屬thuộc 尋tầm 思tư 。 國quốc 土độ 尋tầm 思tư 族tộc 望vọng 家gia 勢thế 相tương 應ứng 尋tầm 思tư 。 多đa 隨tùy 尋tầm 伺tứ 。 彼bỉ 由do 此thử 故cố 先tiên 所sở 未vị 生sanh 。 如như 前tiền 廣quảng 說thuyết 。 彼bỉ 復phục 不bất 淨tịnh 能năng 為vi 對đối 治trị 。 應ưng 知tri 不bất 淨tịnh 略lược 有hữu 三tam 相tương/tướng 。 謂vị 糞phẩn 穢uế 相tương/tướng 。 彼bỉ 等đẳng 流lưu 相tương/tướng 。 能năng 依y 所sở 依y 差sai 別biệt 相tương/tướng 。 薩tát 迦ca 耶da 見kiến 者giả 。 謂vị 由do 身thân 見kiến 制chế 伏phục 因nhân 緣duyên 會hội 遇ngộ 世thế 法pháp 。 便tiện 為vi 高cao 欣hân 下hạ 慼thích 塗đồ 染nhiễm 。 設thiết 欲dục 棄khí 捨xả 便tiện 為vi 身thân 見kiến 相tương 違vi 而nhi 住trụ 。 又hựu 即tức 於ư 彼bỉ 。 世thế 法pháp 眾chúng 相tướng 。 親thân 愛ái 恆hằng 流lưu 之chi 所sở 漂phiêu 溺nịch 。 設thiết 欲dục 棄khí 捨xả 便tiện 為vi 身thân 見kiến 相tương 違vi 而nhi 住trụ 。 又hựu 即tức 世thế 法pháp 眾chúng 相tướng 所sở 生sanh 不bất 正chánh 尋tầm 思tư 之chi 所sở 燒thiêu 惱não 。 設thiết 欲dục 棄khí 捨xả 便tiện 為vi 身thân 見kiến 相tương 違vi 而nhi 住trụ 。 又hựu 即tức 於ư 彼bỉ 。 世thế 法pháp 眾chúng 相tướng 追truy 求cầu 之chi 時thời 。 種chủng 種chủng 擾nhiễu 亂loạn 散tán 動động 所sở 逼bức 。 設thiết 欲dục 棄khí 捨xả 便tiện 為vi 身thân 見kiến 相tương 違vi 而nhi 住trụ 。 又hựu 即tức 由do 彼bỉ 身thân 見kiến 因nhân 緣duyên 。 恆hằng 常thường 執chấp 著trước 世thế 法pháp 所sở 依y 無vô 常thường 諸chư 取thủ 。 由do 是thị 因nhân 緣duyên 。 為vi 憂ưu 悲bi 等đẳng 。 之chi 所sở 逼bức 惱não 。 設thiết 欲dục 棄khí 捨xả 便tiện 為vi 身thân 見kiến 相tương 違vi 而nhi 住trụ 。 又hựu 復phục 即tức 彼bỉ 為vi 欲dục 除trừ 遣khiển 下hạ 地địa 垢cấu 穢uế 。 勤cần 修tu 善thiện 時thời 。 於ư 彼bỉ 加gia 行hành 。 不bất 生sanh 喜hỷ 樂lạc 。 於ư 此thử 所sở 治trị 設thiết 欲dục 棄khí 捨xả 。 便tiện 為vi 身thân 見kiến 相tương 違vi 而nhi 住trụ 。 如như 為vi 除trừ 遣khiển 下hạ 地địa 垢cấu 穢uế 。 為vi 遣khiển 上thượng 地địa 所sở 有hữu 垢cấu 穢uế 。 當đương 知tri 亦diệc 爾nhĩ 。 由do 此thử 因nhân 故cố 雖tuy 作tác 是thị 心tâm 。 我ngã 當đương 於ư 彼bỉ 。 生sanh 死tử 涅Niết 槃Bàn 。 觀quán 大đại 過quá 失thất 觀quán 勝thắng 功công 德đức 。 便tiện 復phục 顛điên 倒đảo 。 由do 此thử 因nhân 緣duyên 。 先tiên 雖tuy 獲hoạch 得đắc 。 諸chư 三tam 摩ma 地địa 。 然nhiên 於ư 未vị 生sanh 聖Thánh 諦Đế 現hiện 觀quán 。 勝thắng 三tam 摩ma 地địa 。 不bất 能năng 得đắc 生sanh 。 不bất 堪kham 忍nhẫn 者giả 。 謂vị 懷hoài 不bất 忍nhẫn 故cố 。 雖tuy 已dĩ 獲hoạch 得đắc 聖Thánh 諦Đế 現hiện 觀quán 。 勝thắng 三tam 摩ma 地địa 。 不bất 能năng 堪kham 忍nhẫn 。 蚊văn 虻manh 等đẳng 苦khổ 。 捨xả 離ly 加gia 行hành 多đa 生sanh 懈giải 怠đãi 。 由do 此thử 因nhân 緣duyên 。 於ư 所sở 未vị 生sanh 入nhập 根căn 本bổn 定định 不bất 能năng 生sanh 起khởi 。 設thiết 復phục 已dĩ 生sanh 還hoàn 即tức 退thoái 失thất 。 前tiền 三tam 過quá 失thất 能năng 為vi 最tối 初sơ 三tam 摩ma 地địa 障chướng 。 次thứ 一nhất 過quá 失thất 為vi 諦đế 現hiện 觀quán 三tam 摩ma 地địa 障chướng 。 後hậu 一nhất 過quá 失thất 為vi 入nhập 根căn 本bổn 三tam 摩ma 地địa 障chướng 。

復phục 有hữu 差sai 別biệt 。 謂vị 有hữu 八bát 種chủng 棄khí 捨xả 近cận 住trụ 弟đệ 子tử 因nhân 緣duyên 。 於ư 彼bỉ 雜tạp 染nhiễm 。 之chi 所sở 染nhiễm 污ô 。 由do 染nhiễm 污ô 故cố 彼bỉ 便tiện 棄khí 捨xả 近cận 住trụ 弟đệ 子tử 。 非phi 無vô 煩phiền 惱não 。 諸chư 阿A 羅La 漢Hán 。 常thường 善thiện 住trụ 念niệm 有hữu 如như 斯tư 事sự 。 云vân 何hà 為vi 八bát 。 謂vị 性tánh 於ư 彼bỉ 近cận 住trụ 弟đệ 子tử 有hữu 憎tăng 惡ác 心tâm 。 唯duy 欲dục 自tự 身thân 受thọ 於ư 恭cung 敬kính 。 如như 欲dục 恭cung 敬kính 。 欲dục 受thọ 利lợi 養dưỡng 。 亦diệc 復phục 如như 是thị 。 近cận 住trụ 弟đệ 子tử 多đa 所sở 毀hủy 犯phạm 行hành 不bất 正chánh 行hạnh 。 又hựu 於ư 近cận 住trụ 諸chư 弟đệ 子tử 眾chúng 。 饒nhiêu 益ích 損tổn 減giảm 。 便tiện 有hữu 所sở 須tu 及cập 與dữ 不bất 須tu 。 於ư 增tăng 上thượng 戒giới 教giáo 授thọ 折chiết 伏phục 。 不bất 能năng 堪kham 忍nhẫn 。 於ư 增tăng 上thượng 心tâm 增tăng 上thượng 慧tuệ 住trụ 教giáo 授thọ 折chiết 伏phục 。 不bất 能năng 堪kham 忍nhẫn 。 於ư 營doanh 眾chúng 務vụ 所sở 有hữu 擾nhiễu 惱não 。 不bất 能năng 堪kham 忍nhẫn 。

復phục 次thứ 嗢ốt 拕tha 南nam 曰viết 。

數số 及cập 所sở 對đối 治trị 。 支chi 分phần/phân 廣quảng 建kiến 立lập 。

遠viễn 離ly 苦khổ 散tán 動động 。 上thượng 支chi 分phần/phân 差sai 別biệt 。

問vấn 如như 先tiên 所sở 說thuyết 。 四tứ 種chủng 靜tĩnh 慮lự 。 何hà 因nhân 緣duyên 故cố 。 唯duy 四tứ 靜tĩnh 慮lự 。 不bất 增tăng 不bất 減giảm 。 答đáp 由do 能năng 究cứu 竟cánh 超siêu 苦khổ 樂lạc 故cố 。

所sở 以dĩ 者giả 何hà 。 從tùng 初sơ 靜tĩnh 慮lự 乃nãi 至chí 第đệ 四tứ 。 漸tiệm 超siêu 苦khổ 樂lạc 方phương 究cứu 竟cánh 故cố 。

云vân 何hà 名danh 初sơ 靜tĩnh 慮lự 所sở 治trị 。 謂vị 有hữu 五ngũ 種chủng 。 一nhất 者giả 欲dục 貪tham 。 二nhị 欲dục 恚khuể 害hại 。 三tam 種chủng 尋tầm 思tư 。 三tam 者giả 憂ưu 苦khổ 。 四tứ 者giả 犯phạm 戒giới 。 五ngũ 者giả 散tán 亂loạn 。 云vân 何hà 第đệ 二nhị 靜tĩnh 慮lự 所sở 治trị 。 亦diệc 有hữu 五ngũ 種chủng 。 一nhất 初sơ 靜tĩnh 慮lự 貪tham 。 二nhị 尋tầm 伺tứ 。 三tam 苦khổ 。 四tứ 掉trạo 。 五ngũ 定định 下hạ 劣liệt 性tánh 。 云vân 何hà 第đệ 三tam 。 靜tĩnh 慮lự 所sở 治trị 。 謂vị 有hữu 四tứ 種chủng 。 一nhất 第đệ 二nhị 靜tĩnh 慮lự 貪tham 。 二nhị 喜hỷ 。 三tam 踊dũng 躍dược 。 四tứ 定định 下hạ 劣liệt 性tánh 。 云vân 何hà 第đệ 四tứ 靜tĩnh 慮lự 所sở 治trị 。 謂vị 有hữu 五ngũ 種chủng 。 一nhất 入nhập 息tức 出xuất 息tức 。 二nhị 第đệ 三tam 靜tĩnh 慮lự 貪tham 。 三tam 樂nhạo/nhạc/lạc 。 四tứ 於ư 樂nhạo/nhạc/lạc 發phát 悟ngộ 。 五ngũ 定định 下hạ 劣liệt 性tánh 。

問vấn 初sơ 靜tĩnh 慮lự 有hữu 幾kỷ 支chi 。 答đáp 有hữu 五ngũ 支chi 。 何hà 等đẳng 為vi 五ngũ 。

一nhất 尋tầm 。 二nhị 伺tứ 。 三tam 喜hỷ 。 四tứ 樂nhạo/nhạc/lạc 。 五ngũ 心tâm 一nhất 境cảnh 性tánh 。 問vấn 第đệ 二nhị 靜tĩnh 慮lự 有hữu 幾kỷ 支chi 。 答đáp 有hữu 四tứ 支chi 。 何hà 等đẳng 為vi 四tứ 。

一nhất 內nội 等đẳng 淨tịnh 。 二nhị 喜hỷ 。 三tam 樂nhạo/nhạc/lạc 。 四tứ 心tâm 一nhất 境cảnh 性tánh 。

問vấn 內nội 等đẳng 淨tịnh 何hà 法pháp 為vi 自tự 性tánh 。 答đáp 念niệm 正chánh 知tri 捨xả 為vi 自tự 性tánh 。 問vấn 第đệ 三tam 靜tĩnh 慮lự 有hữu 幾kỷ 支chi 。 答đáp 有hữu 五ngũ 支chi 。 何hà 等đẳng 為vi 五ngũ 。

一nhất 念niệm 。 二nhị 正chánh 知tri 。 三tam 捨xả 。 四tứ 樂nhạo/nhạc/lạc 。 五ngũ 心tâm 一nhất 境cảnh 性tánh 。 問vấn 第đệ 四tứ 靜tĩnh 慮lự 有hữu 幾kỷ 支chi 。 答đáp 有hữu 四tứ 支chi 。 何hà 等đẳng 為vi 四tứ 。

一nhất 捨xả 清thanh 淨tịnh 。 二nhị 念niệm 清thanh 淨tịnh 。 三tam 不bất 苦khổ 不bất 樂lạc 。 四tứ 心tâm 一nhất 境cảnh 性tánh 。 初sơ 靜tĩnh 慮lự 中trung 念niệm 正chánh 知tri 捨xả 。 由do 尋tầm 伺tứ 門môn 。 之chi 所sở 引dẫn 發phát 。 是thị 故cố 雖tuy 有hữu 而nhi 不bất 宣tuyên 說thuyết 。 第đệ 二nhị 靜tĩnh 慮lự 由do 彼bỉ 自tự 性tánh 能năng 有hữu 作tác 業nghiệp 。 又hựu 由do 踊dũng 躍dược 心tâm 隨tùy 煩phiền 惱não 。 之chi 所sở 纏triền 縛phược 。 是thị 故cố 顯hiển 示thị 內nội 等đẳng 淨tịnh 名danh 。 第đệ 三tam 靜tĩnh 慮lự 心tâm 隨tùy 煩phiền 惱não 已dĩ 遠viễn 離ly 故cố 顯hiển 彼bỉ 自tự 相tương/tướng 。 是thị 故cố 說thuyết 彼bỉ 。 離ly 喜hỷ 貪tham 故cố 。 初sơ 靜tĩnh 慮lự 中trung 離ly 欲dục 貪tham 故cố 非phi 離ly 喜hỷ 貪tham 。 第đệ 二nhị 靜tĩnh 慮lự 離ly 尋tầm 伺tứ 貪tham 故cố 非phi 離ly 喜hỷ 貪tham 。 第đệ 四tứ 靜tĩnh 慮lự 即tức 彼bỉ 顯hiển 示thị 。 最tối 極cực 清thanh 淨tịnh 。 是thị 故cố 當đương 知tri 。 一nhất 切thiết 靜tĩnh 慮lự 彼bỉ 皆giai 隨tùy 轉chuyển 。 如như 其kỳ 所sở 應ứng 。

問vấn 何hà 因nhân 緣duyên 故cố 。 於ư 四tứ 靜tĩnh 慮lự 建kiến 立lập 如như 是thị 。 五ngũ 支chi 四tứ 支chi 。 答đáp 住trụ 所sở 依y 故cố 。 住trụ 饒nhiêu 益ích 故cố 。 住trụ 自tự 性tánh 故cố 。

復phục 有hữu 差sai 別biệt 。 謂vị 思tư 惟duy 所sở 緣duyên 故cố 。 受thọ 用dụng 所sở 緣duyên 故cố 。 於ư 緣duyên 不bất 散tán 故cố 。

復phục 有hữu 差sai 別biệt 。 謂vị 饒nhiêu 益ích 所sở 依y 故cố 。 增tăng 上thượng 心tâm 所sở 依y 故cố 。 增tăng 上thượng 慧tuệ 所sở 依y 故cố 。

復phục 有hữu 差sai 別biệt 。 謂vị 為vi 對đối 治trị 三tam 雜tạp 染nhiễm 住trụ 所sở 對đối 治trị 故cố 。 云vân 何hà 名danh 為vi 三tam 。 雜tạp 染nhiễm 住trụ 所sở 對đối 治trị 耶da 。 一nhất 染nhiễm 污ô 住trụ 。 二nhị 苦khổ 惱não 住trụ 。 三tam 愚ngu 癡si 住trụ 。

復phục 有hữu 差sai 別biệt 。 謂vị 受thọ 欲dục 者giả 相tương 似tự 法pháp 故cố 。 諸chư 受thọ 欲dục 者giả 略lược 有hữu 三tam 種chủng 。 正chánh 所sở 作tác 事sự 。 能năng 顯hiển 彼bỉ 是thị 受thọ 用dụng 欲dục 者giả 。 一nhất 正chánh 求cầu 財tài 寶bảo 。 二nhị 求cầu 財tài 寶bảo 已dĩ 能năng 正chánh 受thọ 用dụng 。 三tam 於ư 彼bỉ 自tự 在tại 隨tùy 意ý 所sở 為vi 。 如như 是thị 修tu 習tập 。 諸chư 靜tĩnh 慮lự 者giả 亦diệc 有hữu 三tam 種chủng 。 正chánh 所sở 作tác 事sự 。 當đương 知tri 依y 彼bỉ 建kiến 立lập 支chi 分phần/phân 。 如như 其kỳ 所sở 應ứng 。

復phục 有hữu 差sai 別biệt 。 謂vị 為vi 對đối 治trị 自tự 苦khổ 惱não 行hành 。 應ưng 知tri 建kiến 立lập 諸chư 靜tĩnh 慮lự 支chi 。 如như 是thị 略lược 有hữu 三tam 種chủng 對đối 治trị 。 一nhất 對đối 治trị 缺khuyết 減giảm 對đối 治trị 。 二nhị 身thân 心tâm 逼bức 惱não 對đối 治trị 。 三tam 於ư 外ngoại 境cảnh 界giới 。 其kỳ 心tâm 流lưu 散tán 不bất 寂tịch 靜tĩnh 對đối 治trị 。

問vấn 何hà 因nhân 緣duyên 故cố 。 初sơ 靜tĩnh 慮lự 中trung 說thuyết 離ly 欲dục 已dĩ 。 復phục 說thuyết 遠viễn 離ly 。 惡ác 不bất 善thiện 法pháp 。 答đáp 為vì 欲dục 顯hiển 示thị 。 諸chư 欲dục 自tự 相tương/tướng 故cố 。 及cập 為vi 顯hiển 示thị 諸chư 欲dục 過quá 患hoạn 相tương/tướng 故cố 。 過quá 患hoạn 相tương/tướng 者giả 。 由do 彼bỉ 諸chư 欲dục 發phát 起khởi 惡ác 行hành 。 墜trụy 墮đọa 極cực 下hạ 惡ác 處xứ 所sở 故cố 。 說thuyết 名danh 為vi 惡ác 。 違vi 善thiện 生sanh 故cố 復phục 名danh 不bất 善thiện 。

復phục 有hữu 差sai 別biệt 。 為vì 欲dục 顯hiển 示thị 。 煩phiền 惱não 雜tạp 染nhiễm 斷đoạn 故cố 。 及cập 為vi 顯hiển 示thị 先tiên 所sở 積tích 集tập 。 業nghiệp 雜tạp 染nhiễm 斷đoạn 故cố 。

復phục 有hữu 差sai 別biệt 。 為vì 欲dục 顯hiển 示thị 。 諸chư 在tại 家gia 者giả 受thọ 用dụng 事sự 門môn 諸chư 欲dục 斷đoạn 故cố 。 及cập 為vi 顯hiển 示thị 諸chư 出xuất 家gia 者giả 由do 尋tầm 思tư 門môn 諸chư 欲dục 斷đoạn 故cố 。

復phục 有hữu 差sai 別biệt 。 為vì 欲dục 顯hiển 示thị 。 欲dục 尋tầm 思tư 斷đoạn 故cố 。 及cập 為vi 顯hiển 示thị 恚khuể 害hại 尋tầm 思tư 斷đoạn 故cố 。

復phục 有hữu 差sai 別biệt 。 為vì 欲dục 顯hiển 示thị 。 外ngoại 道đạo 諸chư 仙tiên 。 所sở 得đắc 相tương/tướng 故cố 。 及cập 為vi 顯hiển 示thị 離ly 彼bỉ 退thoái 已dĩ 行hành 咒chú 詛trớ 故cố 。

問vấn 何hà 緣duyên 故cố 知tri 初sơ 靜tĩnh 慮lự 中trung 苦khổ 根căn 未vị 斷đoạn 。 答đáp 彼bỉ 品phẩm 麁thô 重trọng 未vị 遠viễn 離ly 故cố 。 若nhược 於ư 是thị 處xứ 。 苦khổ 根căn 已dĩ 斷đoạn 。 便tiện 與dữ 第đệ 二nhị 靜tĩnh 慮lự 住trụ 時thời 應ưng 無vô 差sai 別biệt 。 是thị 故cố 當đương 知tri 。 是thị 處xứ 未vị 斷đoạn 。

問vấn 若nhược 尋tầm 伺tứ 等đẳng 於ư 初sơ 靜tĩnh 慮lự 等đẳng 中trung 皆giai 能năng 攝nhiếp 益ích 。 勝thắng 三tam 摩ma 地địa 。 又hựu 能năng 攝nhiếp 受thọ 自tự 地địa 靜tĩnh 慮lự 。 皆giai 令linh 清thanh 淨tịnh 。 何hà 因nhân 緣duyên 故cố 。 世Thế 尊Tôn 於ư 彼bỉ 。 顯hiển 示thị 動động 名danh 。 答đáp 此thử 望vọng 他tha 地địa 不bất 望vọng 自tự 地địa 。

問vấn 何hà 因nhân 緣duyên 故cố 。 從tùng 欲dục 界giới 上thượng 於ư 初sơ 靜tĩnh 慮lự 等đẳng 中trung 。 建kiến 立lập 後hậu 後hậu 勝thắng 上thượng 支chi 分phần/phân 。 答đáp 當đương 知tri 略lược 有hữu 三tam 因nhân 緣duyên 故cố 。 一nhất 所sở 治trị 能năng 治trị 故cố 。 二nhị 證chứng 得đắc 勝thắng 利lợi 故cố 。 三tam 所sở 證chứng 得đắc 故cố 。 當đương 知tri 如như 是thị 。 三tam 種chủng 因nhân 緣duyên 。 四tứ 靜tĩnh 慮lự 中trung 五ngũ 支chi 所sở 攝nhiếp 。 隨tùy 其kỳ 所sở 應ứng 。

問vấn 初sơ 二nhị 靜tĩnh 慮lự 。 有hữu 何hà 差sai 別biệt 。 答đáp 第đệ 二nhị 靜tĩnh 慮lự 中trung 三tam 摩ma 地địa 圓viên 滿mãn 。 有hữu 差sai 別biệt 故cố 。 問vấn 第đệ 二nhị 第đệ 三tam 。 靜tĩnh 慮lự 有hữu 何hà 差sai 別biệt 。 答đáp 第đệ 三tam 靜tĩnh 慮lự 饒nhiêu 益ích 圓viên 滿mãn 。 有hữu 差sai 別biệt 故cố 。

問vấn 第đệ 三tam 第đệ 四tứ 。 靜tĩnh 慮lự 有hữu 何hà 差sai 別biệt 。 答đáp 第đệ 四tứ 靜tĩnh 慮lự 清thanh 淨tịnh 圓viên 滿mãn 。 有hữu 差sai 別biệt 故cố 。

復phục 有hữu 四tứ 種chủng 。 修tu 三tam 摩ma 地địa 。 一nhất 者giả 為vi 得đắc 現hiện 法Pháp 樂lạc 住trụ 故cố 。 二nhị 者giả 為vi 得đắc 勝thắng 智trí 見kiến 故cố 。 三tam 者giả 為vi 得đắc 分phân 別biệt 慧tuệ 故cố 。 四tứ 者giả 為vi 證chứng 諸chư 漏lậu 永vĩnh 盡tận 故cố 。 當đương 知tri 依y 四tứ 補bổ 特đặc 伽già 羅la 。 建kiến 立lập 四tứ 種chủng 修tu 三tam 摩ma 地địa 。 云vân 何hà 四tứ 種chủng 。 補bổ 特đặc 伽già 羅la 。 謂vị 苦khổ 速tốc 通thông 已dĩ 得đắc 行hành 迹tích 。 已dĩ 見kiến 諦Đế 者giả 。

復phục 有hữu 異dị 生sanh 未vị 得đắc 行hành 迹tích 已dĩ 得đắc 有hữu 情tình 所sở 緣duyên 無vô 量lượng 。 已dĩ 離ly 欲dục 者giả 。 又hựu 樂nhạo/nhạc/lạc 遲trì 通thông 已dĩ 得đắc 行hành 迹tích 。 已dĩ 見kiến 諦Đế 者giả 。 又hựu 樂nhạo/nhạc/lạc 速tốc 通thông 已dĩ 得đắc 行hành 迹tích 。 已dĩ 見kiến 諦Đế 者giả 。 此thử 中trung 異dị 生sanh 已dĩ 得đắc 無vô 量lượng 。 已dĩ 離ly 欲dục 者giả 。 若nhược 已dĩ 證chứng 得đắc 。 死tử 生sanh 智trí 通thông 。 當đương 知tri 是thị 名danh 。 智trí 見kiến 清thanh 淨tịnh 。 若nhược 樂nhạo/nhạc/lạc 遲trì 通thông 行hành 迹tích 轉chuyển 時thời 雖tuy 已dĩ 見kiến 諦Đế 。 由do 軟nhuyễn 根căn 故cố 而nhi 名danh 退thoái 法pháp 。 由do 此thử 因nhân 緣duyên 。 復phục 於ư 欲dục 界giới 受thọ 想tưởng 尋tầm 思tư 。 當đương 住trụ 正chánh 念niệm 當đương 起khởi 正chánh 知tri 。

復phục 次thứ 諸chư 靜tĩnh 慮lự 離ly 欲dục 所sở 顯hiển 。 當đương 知tri 離ly 欲dục 。 略lược 有hữu 六lục 種chủng 。 一nhất 自tự 性tánh 離ly 欲dục 。 二nhị 損tổn 減giảm 離ly 欲dục 。 三tam 任nhậm 持trì 離ly 欲dục 。 四tứ 昇thăng 進tiến 離ly 欲dục 。 五ngũ 愚ngu 癡si 離ly 欲dục 。 六lục 對đối 治trị 離ly 欲dục 。 自tự 性tánh 離ly 欲dục 者giả 。 謂vị 於ư 自tự 性tánh 不bất 淨tịnh 非phi 所sở 受thọ 用dụng 事sự 中trung 諸chư 厭yếm 背bối/bội 性tánh 。 又hựu 於ư 苦khổ 受thọ 諸chư 厭yếm 背bối/bội 性tánh 。 又hựu 若nhược 已dĩ 離ly 初sơ 靜tĩnh 慮lự 染nhiễm 。 住trụ 於ư 第đệ 二nhị 靜tĩnh 慮lự 等đẳng 中trung 。 於ư 尋tầm 伺tứ 等đẳng 諸chư 厭yếm 背bối/bội 性tánh 。 是thị 名danh 自tự 性tánh 離ly 欲dục 。 損tổn 減giảm 離ly 欲dục 者giả 。 謂vị 兩lưỡng 兩lưỡng 交giao 會hội 。 習tập 婬dâm 欲dục 法pháp 。 除trừ 熱nhiệt 惱não 已dĩ 諸chư 厭yếm 背bối/bội 性tánh 。 如như 是thị 等đẳng 類loại 。 所sở 餘dư 應ưng 知tri 。 皆giai 名danh 損tổn 減giảm 離ly 欲dục 。 任nhậm 持trì 離ly 欲dục 者giả 。 謂vị 諸chư 有hữu 受thọ 用dụng 。 美mỹ 妙diệu 飲ẩm 食thực 。 極cực 飽bão 滿mãn 已dĩ 於ư 餘dư 飲ẩm 食thực 諸chư 厭yếm 背bối/bội 性tánh 。 如như 是thị 等đẳng 類loại 。 所sở 餘dư 應ưng 知tri 。 皆giai 名danh 任nhậm 持trì 離ly 欲dục 。 昇thăng 進tiến 離ly 欲dục 者giả 。 謂vị 已dĩ 獲hoạch 得đắc 勝thắng 上thượng 財tài 寶bảo 或hoặc 尊tôn 貴quý 位vị 。 於ư 餘dư 下hạ 劣liệt 諸chư 厭yếm 背bối/bội 性tánh 。 如như 是thị 等đẳng 類loại 。 所sở 餘dư 應ưng 知tri 。 皆giai 名danh 昇thăng 進tiến 離ly 欲dục 。 愚ngu 癡si 離ly 欲dục 者giả 。 謂vị 於ư 涅Niết 槃Bàn 甚thậm 深thâm 功công 德đức 。 不bất 能năng 解giải 了liễu 。 遂toại 於ư 涅Niết 槃Bàn 生sanh 厭yếm 背bối/bội 性tánh 。 如như 是thị 等đẳng 類loại 。 所sở 餘dư 應ưng 知tri 。 皆giai 名danh 愚ngu 癡si 離ly 欲dục 。 對đối 治trị 離ly 欲dục 者giả 。 謂vị 由do 厭yếm 壞hoại 對đối 治trị 故cố 。 或hoặc 由do 斷đoạn 對đối 治trị 故cố 。 或hoặc 由do 持trì 對đối 治trị 故cố 。 或hoặc 由do 遠viễn 分phần/phân 對đối 治trị 故cố 。 或hoặc 由do 世thế 間gian 出xuất 世thế 間gian 。 道đạo 斷đoạn 諸chư 煩phiền 惱não 。 如như 是thị 皆giai 名danh 對đối 治trị 離ly 欲dục 。

問vấn 何hà 因nhân 緣duyên 故cố 。 說thuyết 諸chư 靜tĩnh 慮lự 名danh 為vi 住trụ 耶da 。 答đáp 繫hệ 心tâm 於ư 內nội 。 所sở 緣duyên 境cảnh 界giới 。 於ư 外ngoại 所sở 緣duyên 不bất 流lưu 散tán 故cố 。

問vấn 何hà 因nhân 緣duyên 故cố 。 說thuyết 諸chư 靜tĩnh 慮lự 名danh 三tam 摩ma 地địa 。 答đáp 於ư 所sở 知tri 事sự 同đồng 分phần 。 所sở 緣duyên 一nhất 切thiết 影ảnh 像tượng 。 平bình 等đẳng 平bình 等đẳng 。 住trụ 持trì 心tâm 故cố 。 問vấn 何hà 因nhân 緣duyên 故cố 。 說thuyết 諸chư 靜tĩnh 慮lự 。 名danh 奢Xa 摩Ma 他Tha 。 答đáp 為vi 欲dục 寂tịch 靜tĩnh 一nhất 切thiết 煩phiền 惱não 。 正chánh 安an 止chỉ 故cố 。

問vấn 何hà 因nhân 緣duyên 故cố 。 說thuyết 諸chư 靜tĩnh 慮lự 名danh 。 心tâm 一nhất 境cảnh 性tánh 。 答đáp 略lược 有hữu 二nhị 種chủng 。 所sở 緣duyên 境cảnh 界giới 。 一nhất 不bất 定định 地địa 。 所sở 緣duyên 境cảnh 界giới 。 二nhị 者giả 定định 地địa 。 所sở 緣duyên 境cảnh 界giới 。 此thử 中trung 一nhất 境cảnh 。 所sở 謂vị 定định 地địa 。 所sở 緣duyên 境cảnh 界giới 。 非phi 第đệ 二nhị 境cảnh 繫hệ 心tâm 於ư 此thử 一nhất 所sở 緣duyên 境cảnh 。 是thị 故cố 說thuyết 名danh 。 心tâm 一nhất 境cảnh 性tánh 。

復phục 次thứ 當đương 知tri 。 此thử 中trung 從tùng 離ly 欲dục 退thoái 。 略lược 有hữu 十thập 種chủng 。 謂vị 或hoặc 依y 止chỉ 。 不bất 平bình 等đẳng 故cố 。 從tùng 離ly 欲dục 退thoái 。 謂vị 如như 有hữu 一nhất 遭tao 極cực 重trọng 病bệnh 。 如như 馬mã 勝thắng 言ngôn 。 我ngã 於ư 此thử 定định 。 不bất 能năng 入nhập 證chứng 。 將tương 無vô 我ngã 定định 當đương 退thoái 失thất 耶da 。 或hoặc 復phục 有hữu 一nhất 性tánh 多đa 麁thô 重trọng 。 於ư 三tam 摩ma 地địa 。 先tiên 不bất 串xuyến 習tập 。 彼bỉ 由do 如như 是thị 。 多đa 麁thô 重trọng 故cố 成thành 其kỳ 退thoái 法pháp 。 或hoặc 有hữu 所sở 緣duyên 境cảnh 界giới 。 勝thắng 故cố 從tùng 離ly 欲dục 退thoái 。 謂vị 如như 有hữu 一nhất 值trị 遇ngộ 勝thắng 妙diệu 境cảnh 界giới 現hiện 前tiền 。 如như 外ngoại 道đạo 仙tiên 乃nãi 至chí 獲hoạch 得đắc 。 非Phi 想Tưởng 非Phi 非Phi 想Tưởng 處Xứ 。 遇ngộ 觸xúc 少thiếu 年niên 美mỹ 妙diệu 形hình 色sắc 可khả 愛ái 母mẫu 邑ấp 。 從tùng 離ly 欲dục 退thoái 。 或hoặc 有hữu 獲hoạch 得đắc 。 敬kính 養dưỡng 故cố 退thoái 。 謂vị 如như 有hữu 一nhất 從tùng 他tha 獲hoạch 得đắc 利lợi 養dưỡng 恭cung 敬kính 。 即tức 便tiện 退thoái 墮đọa 。 如như 提Đề 婆Bà 達Đạt 多Đa 。 或hoặc 有hữu 遭tao 遇ngộ 輕khinh 毀hủy 故cố 退thoái 。 謂vị 如như 有hữu 一nhất 或hoặc 遭tao 他tha 罵mạ 或hoặc 瞋sân 或hoặc 責trách 。 從tùng 離ly 欲dục 退thoái 。 如như 外ngoại 道đạo 仙tiên 由do 憤phẫn 恚khuể 故cố 退thoái 三tam 摩ma 地địa 現hiện 行hành 咒chú 詛trớ 。 或hoặc 慢mạn 故cố 退thoái 。 謂vị 如như 有hữu 一nhất 恃thị 所sở 得đắc 定định 自tự 舉cử 凌lăng 他tha 。 或hoặc 有hữu 增tăng 上thượng 慢mạn 故cố 退thoái 。 謂vị 如như 有hữu 一nhất 於ư 諸chư 勝thắng 定định 證chứng 差sai 別biệt 中trung 。 起khởi 增tăng 上thượng 慢mạn 。 或hoặc 有hữu 不bất 作tác 意ý 故cố 退thoái 。 謂vị 如như 有hữu 一nhất 於ư 能năng 入nhập 定định 行hành 相tương/tướng 作tác 意ý 。 不bất 復phục 思tư 惟duy 。 或hoặc 有hữu 未vị 串xuyến 習tập 故cố 退thoái 。 謂vị 如như 有hữu 一nhất 安an 住trụ 始thỉ 業nghiệp 新tân 修tu 善thiện 品phẩm 。 或hoặc 有hữu 自tự 地địa 煩phiền 惱não 數số 起khởi 故cố 退thoái 。 謂vị 如như 有hữu 一nhất 愛ái 上thượng 靜tĩnh 慮lự 乃nãi 至chí 疑nghi 上thượng 靜tĩnh 慮lự 。 或hoặc 有hữu 壽thọ 盡tận 福phước 盡tận 業nghiệp 盡tận 故cố 退thoái 。 謂vị 如như 有hữu 一nhất 從tùng 上thượng 生sanh 處xứ 退thoái 沒một 下hạ 生sanh 。

復phục 次thứ 此thử 中trung 或hoặc 有hữu 補bổ 特đặc 伽già 羅la 。 下hạ 品phẩm 煩phiền 惱não 下hạ 品phẩm 善thiện 法Pháp 。 多đa 念niệm 艱gian 辛tân 然nhiên 後hậu 方phương 退thoái 。 多đa 念niệm 艱gian 辛tân 方phương 能năng 入nhập 定định 。 或hoặc 有hữu 補bổ 特đặc 伽già 羅la 。 下hạ 品phẩm 煩phiền 惱não 上thượng 品phẩm 善thiện 法Pháp 。 多đa 念niệm 艱gian 辛tân 然nhiên 後hậu 方phương 退thoái 。 經kinh 一nhất 念niệm 頃khoảnh 。 速tốc 能năng 入nhập 定định 。 或hoặc 有hữu 補bổ 特đặc 伽già 羅la 。 上thượng 品phẩm 煩phiền 惱não 下hạ 品phẩm 善thiện 法Pháp 。 經kinh 一nhất 念niệm 頃khoảnh 。 速tốc 疾tật 而nhi 退thoái 。 多đa 念niệm 艱gian 辛tân 方phương 能năng 入nhập 定định 。 或hoặc 有hữu 補bổ 特đặc 伽già 羅la 。 上thượng 品phẩm 煩phiền 惱não 上thượng 品phẩm 善thiện 法Pháp 。 經kinh 一nhất 剎sát 那na 速tốc 疾tật 而nhi 退thoái 。 一nhất 剎sát 那na 頃khoảnh 。 速tốc 能năng 入nhập 定định 。

復phục 有hữu 補bổ 特đặc 伽già 羅la 。 已dĩ 得đắc 離ly 欲dục 。 從tùng 定định 起khởi 已dĩ 。 或hoặc 於ư 一nhất 時thời 。 彼bỉ 三tam 摩ma 地địa 相tương/tướng 間gian 相tương/tướng 雜tạp 作tác 意ý 而nhi 轉chuyển 。 或hoặc 於ư 一nhất 時thời 。 不bất 相tương 間gian 雜tạp 。 若nhược 遇ngộ 聲thanh 緣duyên 。 從tùng 定định 而nhi 起khởi 。 與dữ 定định 相tương 應ứng 。 意ý 識thức 俱câu 轉chuyển 。 餘dư 耳nhĩ 識thức 生sanh 非phi 即tức 彼bỉ 定định 相tương 應ứng 意ý 識thức 能năng 取thủ 此thử 聲thanh 。 若nhược 不bất 爾nhĩ 者giả 。 於ư 此thử 音âm 聲thanh 不bất 領lãnh 受thọ 故cố 不bất 應ưng 出xuất 定định 。 非phi 取thủ 聲thanh 時thời 即tức 便tiện 出xuất 定định 領lãnh 受thọ 聲thanh 已dĩ 。 若nhược 有hữu 悕hy 望vọng 。 後hậu 時thời 方phương 出xuất 。

於ư 此thử 地địa 中trung 。 餘dư 決quyết 擇trạch 文văn 。 更cánh 不bất 復phục 現hiện 。

攝nhiếp 決quyết 擇trạch 分phần/phân 中trung 非phi 三tam 摩ma 呬hê 多đa 地địa

如như 是thị 已dĩ 說thuyết 三tam 摩ma 呬hê 多đa 地địa 決quyết 擇trạch 。 非phi 三tam 摩ma 呬hê 多đa 決quyết 擇trạch 。 我ngã 今kim 當đương 說thuyết 。

或hoặc 有hữu 由do 自tự 性tánh 故cố 名danh 不bất 定định 地địa 。 謂vị 五ngũ 識thức 身thân 。 或hoặc 有hữu 闕khuyết 輕khinh 安an 故cố 名danh 不bất 定định 地địa 。 謂vị 在tại 欲dục 界giới 諸chư 心tâm 心tâm 法pháp 。 或hoặc 有hữu 未vị 發phát 趣thú 故cố 名danh 不bất 定định 地địa 。 謂vị 受thọ 欲dục 者giả 。 或hoặc 有hữu 散tán 亂loạn 故cố 名danh 不bất 定định 地địa 。 謂vị 始thỉ 業nghiệp 者giả 雖tuy 修tu 習tập 定định 而nhi 於ư 五ngũ 欲dục 。 其kỳ 心tâm 流lưu 散tán 。 或hoặc 有hữu 太thái 聚tụ 故cố 名danh 不bất 定định 地địa 。 謂vị 始thỉ 業nghiệp 者giả 於ư 內nội 境cảnh 界giới 略lược 聚tụ 其kỳ 心tâm 便tiện 生sanh 沈trầm 沒một 。 或hoặc 未vị 得đắc 故cố 名danh 不bất 定định 地địa 。 謂vị 即tức 散tán 心tâm 。 相tương 應ứng 諸chư 法Pháp 。 或hoặc 未vị 圓viên 滿mãn 故cố 名danh 不bất 定định 地địa 。 謂vị 未vị 證chứng 得đắc 加gia 行hành 究cứu 竟cánh 作tác 意ý 。 或hoặc 雜tạp 染nhiễm 故cố 名danh 不bất 定định 地địa 。 謂vị 雖tuy 證chứng 得đắc 加gia 行hành 究cứu 竟cánh 果quả 作tác 意ý 。 而nhi 於ư 彼bỉ 定định 多đa 生sanh 愛ái 味vị 。 或hoặc 不bất 自tự 在tại 故cố 。 名danh 不bất 定định 地địa 。 謂vị 即tức 由do 彼bỉ 染nhiễm 污ô 心tâm 故cố 。 不bất 得đắc 自tự 在tại 。 或hoặc 不bất 清thanh 淨tịnh 。 故cố 名danh 不bất 定định 地địa 。 謂vị 未vị 永vĩnh 害hại 煩phiền 惱não 隨tùy 眠miên 。 或hoặc 出xuất 定định 故cố 名danh 不bất 定định 地địa 。 謂vị 從tùng 已dĩ 得đắc 三tam 摩ma 地địa 。 起khởi 而nhi 不bất 退thoái 失thất 。 或hoặc 有hữu 退thoái 故cố 名danh 不bất 定định 地địa 。 謂vị 從tùng 所sở 得đắc 三tam 摩ma 地địa 退thoái 。

復phục 次thứ 此thử 中trung 依y 止chỉ 初sơ 不bất 定định 地địa 。 為vi 安an 住trụ 心tâm 。 應ưng 正chánh 取thủ 相tương/tướng 。 謂vị 青thanh 瘀ứ 相tương/tướng 。 或hoặc 膿nùng 爛lạn 相tương/tướng 。 廣quảng 說thuyết 如như 前tiền 。 依y 止chỉ 第đệ 二nhị 不bất 定định 地địa 故cố 為vi 得đắc 作tác 意ý 。 應ưng 勤cần 修tu 習tập 。 依y 止chỉ 第đệ 三tam 不bất 定định 地địa 故cố 為vi 得đắc 根căn 本bổn 。 應ưng 勤cần 修tu 習tập 。 依y 止chỉ 第đệ 四tứ 現hiện 在tại 前tiền 故cố 。 最tối 初sơ 應ưng 正chánh 安an 住trụ 其kỳ 念niệm 。 為vi 無vô 亂loạn 故cố 。 略lược 攝nhiếp 其kỳ 心tâm 。 由do 正chánh 知tri 故cố 速tốc 疾tật 攝nhiếp 受thọ 。 依y 止chỉ 第đệ 五ngũ 現hiện 在tại 前tiền 故cố 。 應ưng 當đương 思tư 惟duy 淨tịnh 妙diệu 之chi 相tướng 。 又hựu 應ưng 善thiện 達đạt 沈trầm 沒một 之chi 相tướng 。 依y 止chỉ 第đệ 六lục 現hiện 在tại 前tiền 故cố 。 於ư 師sư 教giáo 授thọ 。 能năng 不bất 忘vong 失thất 。 應ưng 當đương 安an 住trú 。 猛mãnh 利lợi 護hộ 念niệm 如như 理lý 方phương 便tiện 。 應ưng 當đương 無vô 間gian 殷ân 重trọng 修tu 習tập 。 依y 止chỉ 第đệ 七thất 。 現hiện 在tại 前tiền 故cố 。 應ưng 於ư 微vi 劣liệt 所sở 得đắc 定định 中trung 不bất 生sanh 喜hỷ 足túc 。 依y 止chỉ 第đệ 八bát 。 現hiện 在tại 前tiền 故cố 。 於ư 諸chư 雜tạp 染nhiễm 應ưng 觀quán 過quá 失thất 。 設thiết 生sanh 愛ái 味vị 所sở 有hữu 雜tạp 染nhiễm 。 尋tầm 即tức 除trừ 遣khiển 不bất 應ưng 戀luyến 著trước 。 依y 止chỉ 第đệ 九cửu 。 現hiện 在tại 前tiền 故cố 。 於ư 三tam 摩ma 地địa 。 應ưng 無vô 間gian 修tu 。 又hựu 應ưng 善thiện 巧xảo 。 通thông 達đạt 其kỳ 相tướng 。 依y 止chỉ 第đệ 十thập 。 現hiện 在tại 前tiền 故cố 。 應ưng 當đương 猛mãnh 利lợi 修tu 諦đế 善thiện 巧xảo 。 依y 第đệ 十thập 一nhất 。 現hiện 在tại 前tiền 故cố 。 為vi 令linh 不bất 退thoái 應ưng 不bất 放phóng 逸dật 。 依y 第đệ 十thập 二nhị 。 現hiện 在tại 前tiền 故cố 。 即tức 為vi 彼bỉ 事sự 應ưng 修tu 遠viễn 離ly 。 如như 理lý 作tác 意ý 。 應ưng 隨tùy 順thuận 前tiền 修tu 習tập 無vô 間gian 殷ân 重trọng 方phương 便tiện 。

於ư 此thử 地địa 中trung 。 餘dư 決quyết 擇trạch 文văn 更cánh 不bất 復phục 現hiện 。

攝nhiếp 決quyết 擇trạch 分phần/phân 中trung 有hữu 心tâm 地địa

如như 是thị 已dĩ 說thuyết 非phi 三tam 摩ma 呬hê 多đa 地địa 決quyết 擇trạch 。

有hữu 心tâm 地địa 決quyết 擇trạch 。 我ngã 今kim 當đương 說thuyết 。 當đương 知tri 諸chư 心tâm 差sai 別biệt 而nhi 轉chuyển 略lược 由do 五ngũ 相tương/tướng 。 一nhất 由do 世thế 俗tục 道Đạo 理lý 建kiến 立lập 故cố 。 二nhị 由do 勝thắng 義nghĩa 道Đạo 理lý 建kiến 立lập 故cố 。 三tam 由do 所sở 依y 能năng 依y 建kiến 立lập 故cố 。 四tứ 由do 俱câu 有hữu 建kiến 立lập 故cố 。 五ngũ 由do 染nhiễm 淨tịnh 建kiến 立lập 故cố 。

云vân 何hà 世thế 俗tục 道Đạo 理lý 建kiến 立lập 。 謂vị 依y 世thế 俗tục 道Đạo 理lý 建kiến 立lập 諸chư 心tâm 差sai 別biệt 轉chuyển 義nghĩa 。 當đương 知tri 如như 前tiền 。 意ý 地địa 已dĩ 說thuyết 。

勝thắng 義nghĩa 道Đạo 理lý 建kiến 立lập 差sai 別biệt 。 我ngã 今kim 當đương 說thuyết 。 云vân 何hà 名danh 為vi 。 勝thắng 義nghĩa 道Đạo 理lý 建kiến 立lập 差sai 別biệt 。 謂vị 略lược 有hữu 二nhị 識thức 。 一nhất 者giả 阿a 賴lại 耶da 識thức 。 二nhị 者giả 轉chuyển 識thức 。 阿a 賴lại 耶da 識thức 是thị 所sở 依y 。 轉chuyển 識thức 是thị 能năng 依y 。 此thử 復phục 七thất 種chủng 。 所sở 謂vị 眼nhãn 識thức 。 乃nãi 至chí 意ý 識thức 。 譬thí 如như 水thủy 浪lãng 依y 止chỉ 暴bạo 流lưu 。 或hoặc 如như 影ảnh 像tượng 依y 止chỉ 明minh 鏡kính 。 如như 是thị 名danh 依y 勝thắng 義nghĩa 道Đạo 理lý 建kiến 立lập 所sở 依y 能năng 依y 差sai 別biệt 。

復phục 次thứ 此thử 中trung 諸chư 識thức 皆giai 名danh 心tâm 意ý 識thức 。 若nhược 就tựu 最tối 勝thắng 。 阿a 賴lại 耶da 識thức 名danh 心tâm 。

何hà 以dĩ 故cố 。 由do 此thử 識thức 能năng 集tập 聚tụ 一nhất 切thiết 。 法pháp 種chủng 子tử 故cố 。 於ư 一nhất 切thiết 時thời 。 緣duyên 執chấp 受thọ 境cảnh 。 緣duyên 不bất 可khả 知tri 一nhất 類loại 器khí 境cảnh 。 末mạt 那na 名danh 意ý 。 於ư 一nhất 切thiết 時thời 。 執chấp 我ngã 我ngã 所sở 。 及cập 我ngã 慢mạn 等đẳng 。 思tư 量lượng 為vi 性tánh 。 餘dư 識thức 名danh 識thức 。 謂vị 於ư 境cảnh 界giới 了liễu 別biệt 為vi 相tương/tướng 。 如như 是thị 三tam 種chủng 。 有hữu 心tâm 位vị 中trung 。 心tâm 意ý 意ý 識thức 。 於ư 一nhất 切thiết 時thời 。 俱câu 有hữu 而nhi 轉chuyển 。 若nhược 眼nhãn 識thức 等đẳng 轉chuyển 識thức 不bất 起khởi 。 彼bỉ 若nhược 起khởi 時thời 應ưng 知tri 彼bỉ 增tăng 俱câu 有hữu 而nhi 轉chuyển 。 如như 是thị 或hoặc 時thời 四tứ 識thức 俱câu 轉chuyển 。 乃nãi 至chí 或hoặc 時thời 八bát 識thức 俱câu 轉chuyển 。 又hựu 一nhất 意ý 識thức 。 於ư 一nhất 時thời 間gian 。 分phân 別biệt 一nhất 境cảnh 或hoặc 二nhị 或hoặc 多đa 自tự 境cảnh 他tha 境cảnh 。 故cố 說thuyết 意ý 識thức 。 不bất 可khả 思tư 議nghị 。 問vấn 若nhược 彼bỉ 末mạt 那na 於ư 一nhất 切thiết 時thời 。 思tư 量lượng 為vi 性tánh 相tướng 續tục 而nhi 轉chuyển 。 如như 世Thế 尊Tôn 說thuyết 。 出xuất 世thế 末mạt 那na 。 云vân 何hà 建kiến 立lập 。 答đáp 名danh 假giả 施thi 設thiết 。 不bất 必tất 如như 義nghĩa 。 又hựu 對đối 治trị 彼bỉ 遠viễn 離ly 顛điên 倒đảo 正chánh 思tư 量lượng 故cố 。 即tức 此thử 末mạt 那na 任nhậm 持trì 意ý 識thức 令linh 分phân 別biệt 轉chuyển 。 是thị 故cố 說thuyết 為vi 。 意ý 識thức 所sở 依y 。 又hựu 諸chư 轉chuyển 識thức 或hoặc 於ư 一nhất 時thời 。 一nhất 切thiết 唯duy 與dữ 樂nhạo/nhạc/lạc 受thọ 相tương 應ứng 俱câu 有hữu 而nhi 轉chuyển 。 或hoặc 於ư 一nhất 時thời 。 亦diệc 有hữu 苦khổ 受thọ 。 或hoặc 於ư 一nhất 時thời 。 亦diệc 有hữu 不bất 苦khổ 不bất 樂lạc 。 等đẳng 受thọ 相tương 應ứng 俱câu 轉chuyển 。 阿a 賴lại 耶da 識thức 相tương 應ứng 受thọ 。 於ư 一nhất 切thiết 時thời 。 唯duy 是thị 不bất 苦khổ 不bất 樂lạc 。 唯duy 是thị 異dị 熟thục 生sanh 。 此thử 於ư 一nhất 切thiết 識thức 流lưu 轉chuyển 時thời 。 或hoặc 樂nhạo/nhạc/lạc 俱câu 行hành 或hoặc 苦khổ 俱câu 行hành 。 或hoặc 非phi 苦khổ 樂lạc 俱câu 行hành 位vị 中trung 恆hằng 相tương 續tục 流lưu 。 乃nãi 至chí 命mạng 終chung 。 無vô 有hữu 斷đoạn 絕tuyệt 。 所sở 餘dư 三tam 受thọ 當đương 知tri 思tư 惟duy 。 之chi 所sở 引dẫn 發phát 。 非phi 是thị 俱câu 生sanh 。

時thời 時thời 作tác 意ý 引dẫn 發phát 現hiện 前tiền 。 彼bỉ 俱câu 生sanh 受thọ 極cực 微vi 細tế 故cố 。 難nan 可khả 分phân 別biệt 。 如như 是thị 等đẳng 類loại 當đương 知tri 。 是thị 名danh 勝thắng 義nghĩa 道Đạo 理lý 建kiến 立lập 諸chư 識thức 俱câu 有hữu 差sai 別biệt 。

復phục 次thứ 阿a 賴lại 耶da 識thức 。 無vô 有hữu 煩phiền 惱não 。 而nhi 共cộng 相tương 應ứng 。 末mạt 那na 恆hằng 與dữ 四tứ 種chủng 任nhậm 運vận 煩phiền 惱não 相tương 應ứng 。 於ư 一nhất 切thiết 時thời 。 俱câu 起khởi 不bất 絕tuyệt 。 謂vị 我ngã 我ngã 所sở 。 行hành 薩tát 迦ca 耶da 見kiến 我ngã 慢mạn 我ngã 愛ái 不bất 共cộng 無vô 明minh 。 是thị 諸chư 煩phiền 惱não 與dữ 善thiện 不bất 善thiện 無vô 記ký 。 識thức 俱câu 而nhi 不bất 相tương 違vi 。 其kỳ 性tánh 唯duy 是thị 隱ẩn 沒một 無vô 記ký 任nhậm 運vận 而nhi 起khởi 。 當đương 知tri 諸chư 餘dư 分phân 別biệt 所sở 起khởi 。 隨tùy 眾chúng 緣duyên 力lực 差sai 別biệt 而nhi 轉chuyển 。 又hựu 與dữ 末mạt 那na 相tương 應ứng 俱câu 有hữu 遍biến 行hành 任nhậm 運vận 四tứ 種chủng 煩phiền 惱não 。 世thế 間gian 治trị 道đạo 尚thượng 不bất 能năng 為vi 損tổn 伏phục 對đối 治trị 。

何hà 以dĩ 故cố 。 已dĩ 離ly 欲dục 者giả 猶do 現hiện 行hành 故cố 。 隨tùy 所sở 生sanh 處xứ 。 是thị 諸chư 煩phiền 惱não 即tức 此thử 地địa 攝nhiếp 。 當đương 知tri 此thử 地địa 。 已dĩ 離ly 欲dục 者giả 。 此thử 地địa 煩phiền 惱não 現hiện 行hành 不bất 絕tuyệt 。

何hà 以dĩ 故cố 。 此thử 諸chư 煩phiền 惱não 唯duy 阿a 賴lại 耶da 識thức 。 種chủng 子tử 所sở 引dẫn 。 於ư 一nhất 切thiết 時thời 。 任nhậm 運vận 而nhi 生sanh 。 非phi 所sở 對đối 治trị 及cập 能năng 對đối 治trị 境cảnh 界giới 緣duyên 力lực 差sai 別biệt 轉chuyển 故cố 。 諸chư 離ly 欲dục 者giả 世thế 間gian 治trị 道đạo 。 若nhược 現hiện 在tại 前tiền 若nhược 不bất 現hiện 前tiền 。 此thử 諸chư 煩phiền 惱não 現hiện 行hành 不bất 絕tuyệt 。 若nhược 諸chư 有Hữu 學Học 。 已dĩ 見kiến 迹tích 者giả 。 出xuất 世thế 間gian 道Đạo 。 現hiện 在tại 前tiền 時thời 。 此thử 諸chư 煩phiền 惱não 不bất 得đắc 現hiện 行hành 。 從tùng 彼bỉ 出xuất 已dĩ 。 還hoàn 復phục 現hiện 行hành 。 善thiện 通thông 達đạt 故cố 未vị 永vĩnh 斷đoạn 故cố 。 若nhược 諸chư 無Vô 學Học 。 此thử 一nhất 切thiết 種chủng 。 皆giai 不bất 現hiện 行hành 。 是thị 諸chư 煩phiền 惱não 當đương 知tri 唯duy 離ly 非Phi 想Tưởng 非Phi 非Phi 想Tưởng 處Xứ 欲dục 故cố 。 一nhất 時thời 頓đốn 斷đoạn 。 非phi 如như 餘dư 惑hoặc 漸tiệm 漸tiệm 而nhi 斷đoạn 。 如như 是thị 等đẳng 類loại 當đương 知tri 。 是thị 名danh 建kiến 立lập 雜tạp 染nhiễm 清thanh 淨tịnh 差sai 別biệt 。

於ư 此thử 地địa 中trung 。 餘dư 決quyết 擇trạch 文văn 。 更cánh 不bất 復phục 現hiện 。

決quyết 擇trạch 分phần/phân 中trung 無vô 心tâm 地địa

如như 是thị 已dĩ 說thuyết 有hữu 心tâm 地địa 決quyết 擇trạch 。 無vô 心tâm 地địa 決quyết 擇trạch 。 我ngã 今kim 當đương 說thuyết 。

問vấn 心tâm 不bất 生sanh 因nhân 。 凡phàm 有hữu 幾kỷ 種chủng 。 由do 幾kỷ 種chủng 因nhân 心tâm 不bất 得đắc 生sanh 。 答đáp 心tâm 不bất 生sanh 因nhân 略lược 有hữu 七thất 種chủng 。 由do 此thử 因nhân 故cố 心tâm 不bất 得đắc 生sanh 。 何hà 等đẳng 為vi 七thất 。

謂vị 緣duyên 闕khuyết 故cố 心tâm 不bất 得đắc 生sanh 。 如như 是thị 作tác 意ý 。 闕khuyết 故cố 未vị 得đắc 故cố 。 相tương 違vi 故cố 斷đoạn 故cố 。 滅diệt 故cố 已dĩ 生sanh 故cố 。 心tâm 不bất 得đắc 生sanh 。

云vân 何hà 由do 緣duyên 闕khuyết 故cố 心tâm 不bất 得đắc 生sanh 。 謂vị 內nội 眼nhãn 處xứ 壞hoại 。 若nhược 外ngoại 色sắc 處xứ 。 不bất 現hiện 在tại 前tiền 。 廣quảng 說thuyết 乃nãi 至chí 。 內nội 意ý 處xứ 壞hoại 。 若nhược 外ngoại 法pháp 處xứ 。 不bất 現hiện 在tại 前tiền 。

爾nhĩ 時thời 由do 彼bỉ 所sở 生sanh 眼nhãn 識thức 乃nãi 至chí 意ý 識thức 。 終chung 不bất 得đắc 生sanh 。 如như 是thị 名danh 為vi 。 由do 緣duyên 闕khuyết 故cố 心tâm 不bất 得đắc 生sanh 。

云vân 何hà 作tác 意ý 闕khuyết 故cố 心tâm 不bất 得đắc 生sanh 。 謂vị 雖tuy 有hữu 內nội 眼nhãn 處xứ 不bất 壞hoại 外ngoại 色sắc 處xứ 現hiện 前tiền 。 廣quảng 說thuyết 乃nãi 至chí 。 內nội 意ý 處xứ 不bất 壞hoại 外ngoại 法pháp 處xứ 現hiện 前tiền 。 若nhược 無vô 能năng 生sanh 作tác 意ý 正chánh 起khởi 。

爾nhĩ 時thời 由do 彼bỉ 所sở 生sanh 眼nhãn 識thức 乃nãi 至chí 意ý 識thức 。 終chung 不bất 得đắc 生sanh 。 如như 是thị 名danh 為vi 。 作tác 意ý 闕khuyết 故cố 心tâm 不bất 得đắc 生sanh 。

云vân 何hà 由do 未vị 得đắc 故cố 心tâm 不bất 得đắc 生sanh 。 謂vị 如như 有hữu 一nhất 於ư 下hạ 欲dục 界giới 思tư 惟duy 麁thô 相tương/tướng 。 於ư 初sơ 靜tĩnh 慮lự 思tư 惟duy 靜tĩnh 相tương/tướng 。 為vi 欲dục 證chứng 得đắc 初sơ 靜tĩnh 慮lự 故cố 。 若nhược 於ư 此thử 道đạo 不bất 極cực 作tác 意ý 。 若nhược 修tu 若nhược 習tập 若nhược 多đa 修tu 習tập 。 不bất 善thiện 修tu 故cố 於ư 初sơ 靜tĩnh 慮lự 。 未vị 能năng 證chứng 得đắc 。 由do 未vị 得đắc 故cố 初sơ 靜tĩnh 慮lự 俱câu 心tâm 不bất 得đắc 生sanh 。 又hựu 如như 有hữu 一nhất 於ư 初sơ 靜tĩnh 慮lự 第đệ 二nhị 第đệ 三tam 。 第đệ 四tứ 靜tĩnh 慮lự 。 空Không 無Vô 邊Biên 處Xứ 。 識Thức 無Vô 邊Biên 處Xứ 。 無Vô 所Sở 有Hữu 處Xứ 。 思tư 惟duy 麁thô 相tương/tướng 。 於ư 第đệ 二nhị 靜tĩnh 慮lự 。 乃nãi 至chí 非Phi 想Tưởng 非Phi 非Phi 想Tưởng 處Xứ 。 思tư 惟duy 靜tĩnh 相tương/tướng 。 如như 前tiền 廣quảng 說thuyết 。 又hựu 如như 有hữu 一nhất 遍biến 於ư 一nhất 切thiết 。 薩tát 迦ca 耶da 中trung 思tư 惟duy 苦khổ 相tương/tướng 。 於ư 薩tát 迦ca 耶da 滅diệt 。 涅Niết 槃Bàn 界giới 思tư 惟duy 靜tĩnh 相tương/tướng 。 為vì 斷đoạn 一nhất 切thiết 。 薩tát 迦ca 耶da 故cố 。 為vi 欲dục 證chứng 得đắc 涅Niết 槃Bàn 界giới 故cố 。 若nhược 於ư 此thử 道đạo 不bất 極cực 作tác 意ý 若nhược 修tu 若nhược 習tập 若nhược 多đa 修tu 習tập 。 不bất 善thiện 修tu 故cố 不bất 能năng 盡tận 證chứng 一nhất 切thiết 涅Niết 槃Bàn 。 由do 未vị 證chứng 故cố 於ư 諸chư 結kết 縛phược 及cập 與dữ 隨tùy 眠miên 隨tùy 煩phiền 惱não 纏triền 。 永vĩnh 解giải 脫thoát 心tâm 便tiện 不bất 得đắc 生sanh 。 如như 是thị 名danh 為vi 。 由do 未vị 得đắc 故cố 心tâm 不bất 得đắc 生sanh 。

云vân 何hà 由do 相tương 違vi 故cố 心tâm 不bất 得đắc 生sanh 。 謂vị 如như 有hữu 一nhất 觸xúc 能năng 隨tùy 順thuận 樂nhạo/nhạc/lạc 受thọ 諸chư 觸xúc 。 受thọ 樂lạc 受thọ 時thời 。 樂nhạo/nhạc/lạc 受thọ 相tương 應ứng 心tâm 現hiện 在tại 前tiền 。

爾nhĩ 時thời 苦khổ 受thọ 非phi 苦khổ 樂lạc 受thọ 。 相tương 應ứng 之chi 心tâm 。 以dĩ 相tương 違vi 故cố 便tiện 不bất 得đắc 生sanh 。 如như 是thị 若nhược 觸xúc 能năng 順thuận 苦khổ 受thọ 不bất 苦khổ 不bất 樂lạc 受thọ 觸xúc 。 如như 前tiền 廣quảng 說thuyết 。

爾nhĩ 時thời 樂nhạo/nhạc/lạc 受thọ 非phi 苦khổ 樂lạc 受thọ 。 樂nhạo/nhạc/lạc 受thọ 苦khổ 受thọ 相tương 應ứng 之chi 心tâm 。 以dĩ 相tương 違vi 故cố 便tiện 不bất 得đắc 生sanh 。 又hựu 如như 有hữu 一nhất 貪tham 纏triền 所sở 纏triền 貪tham 纏triền 相tương 應ứng 心tâm 現hiện 在tại 前tiền 。

爾nhĩ 時thời 瞋sân 纏triền 相tương 應ứng 之chi 心tâm 。 以dĩ 相tương 違vi 故cố 便tiện 不bất 得đắc 生sanh 。 如như 是thị 若nhược 有hữu 。 瞋sân 纏triền 所sở 纏triền 。 廣quảng 說thuyết 乃nãi 至chí 。 爾nhĩ 時thời 貪tham 纏triền 相tương 應ứng 之chi 心tâm 。 以dĩ 相tương 違vi 故cố 便tiện 不bất 得đắc 生sanh 。 如như 是thị 名danh 為vi 。 由do 相tương 違vi 故cố 心tâm 不bất 得đắc 生sanh 。

云vân 何hà 斷đoạn 故cố 心tâm 不bất 得đắc 生sanh 。 謂vị 如như 有hữu 一nhất 由do 善thiện 修tu 習tập 八bát 聖thánh 支chi 道đạo 故cố 。 證chứng 得đắc 無vô 餘dư 貪tham 欲dục 瞋sân 恚khuể 。 愚ngu 癡si 永vĩnh 盡tận 。 彼bỉ 於ư 爾nhĩ 時thời 。 有hữu 貪tham 有hữu 瞋sân 。 有hữu 癡si 心tâm 等đẳng 隨tùy 一nhất 心tâm 法pháp 。 諸chư 隨tùy 煩phiền 惱não 。 所sở 染nhiễm 污ô 心tâm 。 彼bỉ 由do 已dĩ 斷đoạn 已dĩ 遍biến 知tri 故cố 。 皆giai 不bất 得đắc 生sanh 。 如như 是thị 名danh 為vi 。 由do 永vĩnh 斷đoạn 故cố 心tâm 不bất 得đắc 生sanh 。

云vân 何hà 滅diệt 故cố 心tâm 不bất 得đắc 生sanh 。 謂vị 如như 有hữu 一nhất 生sanh 無Vô 想Tưởng 天Thiên 。 入nhập 無vô 想tưởng 定định 。 入nhập 滅diệt 盡tận 定định 。 於ư 其kỳ 中trung 間gian 。 經kinh 爾nhĩ 所sở 時thời 。 由do 斷đoạn 滅diệt 故cố 心tâm 不bất 得đắc 生sanh 。 又hựu 如như 有hữu 一nhất 於ư 無vô 餘dư 依y 。 涅Niết 槃Bàn 界giới 中trung 。 已dĩ 般Bát 涅Niết 槃Bàn 。 彼bỉ 於ư 爾nhĩ 時thời 。 畢tất 竟cánh 滅diệt 故cố 心tâm 不bất 得đắc 生sanh 。 如như 是thị 名danh 為vi 。 由do 滅diệt 盡tận 故cố 心tâm 不bất 得đắc 生sanh 。

云vân 何hà 由do 已dĩ 生sanh 故cố 心tâm 不bất 得đắc 生sanh 。 所sở 謂vị 一nhất 切thiết 。 已dĩ 生sanh 之chi 心tâm 。 於ư 現hiện 在tại 生sanh 。 剎sát 那na 已dĩ 後hậu 必tất 成thành 滅diệt 法pháp 。 彼bỉ 現hiện 在tại 時thời 由do 已dĩ 生sanh 故cố 便tiện 不bất 可khả 生sanh 。 彼bỉ 若nhược 滅diệt 已dĩ 亦diệc 已dĩ 生sanh 故cố 終chung 不bất 可khả 生sanh 。 如như 是thị 名danh 為vi 。 由do 已dĩ 生sanh 故cố 心tâm 不bất 得đắc 生sanh 。

應ưng 知tri 由do 此thử 七thất 因nhân 緣duyên 故cố 心tâm 不bất 得đắc 生sanh 。 與dữ 此thử 相tương 違vi 七thất 因nhân 緣duyên 故cố 。 隨tùy 其kỳ 所sở 應ứng 。 諸chư 心tâm 得đắc 生sanh 。 謂vị 緣duyên 不bất 闕khuyết 故cố 。 作tác 意ý 不bất 闕khuyết 故cố 。 已dĩ 證chứng 得đắc 故cố 。 不bất 相tương 違vi 故cố 。 未vị 斷đoạn 滅diệt 故cố 。 未vị 滅diệt 盡tận 故cố 。 未vị 已dĩ 生sanh 故cố 。

於ư 此thử 地địa 中trung 。 餘dư 決quyết 擇trạch 文văn 更cánh 不bất 復phục 現hiện 。

瑜Du 伽Già 師Sư 地Địa 論Luận 卷quyển 第đệ 六lục 十thập 三tam