Du Già Sư Địa Luận – Quyển 6

瑜Du 伽Già 師Sư 地Địa 論Luận
Quyển 6
彌Di 勒Lặc 菩Bồ 薩Tát 說Thuyết 唐Đường 玄Huyền 奘Tráng 譯Dịch

瑜Du 伽Già 師Sư 地Địa 論Luận 卷quyển 第đệ 六lục

彌Di 勒Lặc 菩Bồ 薩Tát 說thuyết

三Tam 藏Tạng 法Pháp 師sư 玄huyền 奘tráng 奉phụng 。 詔chiếu 譯dịch 本bổn 地địa 分phần/phân 中trung 有hữu 尋tầm 有hữu 伺tứ 。 等đẳng 三tam 地địa 之chi 三tam 。

復phục 次thứ 云vân 何hà 。 不bất 如như 理lý 作tác 意ý 。 施thi 設thiết 建kiến 立lập 。 嗢ốt 拕tha 南nam 曰viết 。

執chấp 因nhân 中trung 有hữu 果quả 。 顯hiển 了liễu 有hữu 去khứ 來lai 。

我ngã 常thường 宿túc 作tác 因nhân 。 自tự 在tại 等đẳng 害hại 法pháp 。

邊biên 無vô 邊biên 矯kiểu 亂loạn 。 計kế 無vô 因nhân 斷đoạn 空không 。

最tối 勝thắng 淨tịnh 吉cát 祥tường 。 由do 十thập 六lục 異dị 論luận 。

由do 十thập 六lục 種chủng 異dị 論luận 差sai 別biệt 。 顯hiển 不bất 如như 理lý 作tác 意ý 。 應ưng 知tri 何hà 等đẳng 十thập 六lục 。 一nhất 因nhân 中trung 有hữu 果quả 論luận 。 二nhị 從tùng 緣duyên 顯hiển 了liễu 論luận 。 三tam 去khứ 來lai 實thật 有hữu 論luận 。 四tứ 計kế 我ngã 論luận 。 五ngũ 計kế 常thường 論luận 。 六lục 宿túc 作tác 因nhân 論luận 。 七thất 計kế 自tự 在tại 等đẳng 為vi 作tác 者giả 論luận 。 八bát 害hại 為vi 正Chánh 法Pháp 論luận 。 九cửu 有hữu 邊biên 無vô 邊biên 論luận 。 十thập 不bất 死tử 矯kiểu 亂loạn 論luận 。 十thập 一nhất 無vô 因nhân 見kiến 論luận 。 十thập 二nhị 斷đoạn 見kiến 論luận 。 十thập 三tam 空không 見kiến 論luận 。 十thập 四tứ 妄vọng 計kế 最tối 勝thắng 論luận 。 十thập 五ngũ 妄vọng 計kế 清thanh 淨tịnh 論luận 。 十thập 六lục 妄vọng 計kế 吉cát 祥tường 論luận 。

因nhân 中trung 有hữu 果quả 論luận 者giả 。 謂vị 如như 有hữu 一nhất 若nhược 沙Sa 門Môn 。 若nhược 婆Bà 羅La 門Môn 。 起khởi 如như 是thị 見kiến 。 立lập 如như 是thị 論luận 。 常thường 常thường 時thời 恆hằng 恆hằng 時thời 。 於ư 諸chư 因nhân 中trung 具cụ 有hữu 果quả 性tánh 。 謂vị 雨vũ 眾chúng 外ngoại 道đạo 作tác 如như 是thị 計kế 。 問vấn 何hà 因nhân 緣duyên 故cố 。 彼bỉ 諸chư 外ngoại 道đạo 。 起khởi 如như 是thị 見kiến 。 立lập 如như 是thị 論luận 。 顯hiển 示thị 因nhân 中trung 具cụ 有hữu 果quả 性tánh 。 答đáp 由do 教giáo 及cập 理lý 故cố 。 教giáo 者giả 。 謂vị 彼bỉ 先tiên 師sư 所sở 造tạo 教giáo 藏tạng 。 隨tùy 聞văn 轉chuyển 授thọ 傳truyền 至chí 于vu 今kim 。 顯hiển 示thị 因nhân 中trung 先tiên 有hữu 果quả 性tánh 。 理lý 者giả 。 謂vị 即tức 如như 彼bỉ 沙Sa 門Môn 。 若nhược 婆Bà 羅La 門Môn 。 為vi 性tánh 尋tầm 思tư 為vi 性tánh 觀quán 察sát 。 住trụ 尋tầm 思tư 地địa 。 住trụ 自tự 辦biện 地địa 。 住trụ 異dị 生sanh 地địa 。 住trụ 隨tùy 思tư 惟duy 觀quán 察sát 行hành 地địa 。 彼bỉ 作tác 是thị 思tư 。 若nhược 從tùng 彼bỉ 性tánh 。 此thử 性tánh 得đắc 生sanh 。 一nhất 切thiết 世thế 間gian 。 共cộng 知tri 共cộng 立lập 。 彼bỉ 為vi 此thử 因nhân 非phi 餘dư 。 又hựu 求cầu 果quả 者giả 唯duy 取thủ 此thử 因nhân 非phi 餘dư 。 又hựu 即tức 於ư 彼bỉ 。 加gia 功công 營doanh 搆câu 諸chư 所sở 求cầu 事sự 非phi 餘dư 。 又hựu 若nhược 彼bỉ 果quả 即tức 從tùng 彼bỉ 生sanh 不bất 從tùng 餘dư 生sanh 。 是thị 故cố 彼bỉ 果quả 因nhân 中trung 已dĩ 有hữu 。 若nhược 不bất 爾nhĩ 者giả 。 應ưng 立lập 一nhất 切thiết 是thị 一nhất 切thiết 因nhân 。 為vi 求cầu 一nhất 果quả 應ưng 取thủ 一nhất 切thiết 。 應ưng 於ư 一nhất 切thiết 。 加gia 功công 營doanh 搆câu 。 應ưng 從tùng 一nhất 切thiết 一nhất 切thiết 果quả 生sanh 。 如như 是thị 由do 施thi 設thiết 故cố 求cầu 取thủ 故cố 。 所sở 作tác 決quyết 定định 故cố 。 生sanh 故cố 。 彼bỉ 見kiến 因nhân 中trung 常thường 有hữu 果quả 性tánh 。

應ưng 審thẩm 問vấn 彼bỉ 。 汝nhữ 何hà 所sở 欲dục 。 何hà 者giả 因nhân 相tương/tướng 。 何hà 者giả 果quả 相tương/tướng 。 因nhân 果quả 兩lưỡng 相tương/tướng 。 為vi 異dị 不bất 異dị 。 若nhược 無vô 異dị 相tướng 。 便tiện 無vô 因nhân 果quả 二nhị 種chủng 決quyết 定định 。 因nhân 果quả 二nhị 種chủng 。 無vô 差sai 別biệt 故cố 。 因nhân 中trung 有hữu 果quả 。 不bất 應ưng 道Đạo 理lý 。 若nhược 有hữu 異dị 相tướng 。 汝nhữ 意ý 云vân 何hà 。 因nhân 中trung 果quả 性tánh 。 為vi 未vị 生sanh 相tương/tướng 。 為vi 已dĩ 生sanh 相tương/tướng 。 若nhược 未vị 生sanh 相tương/tướng 。 便tiện 於ư 因nhân 中trung 。 果quả 猶do 未vị 生sanh 。 而nhi 說thuyết 是thị 有hữu 。 不bất 應ưng 道Đạo 理lý 。 若nhược 已dĩ 生sanh 相tương/tướng 。 即tức 果quả 體thể 已dĩ 生sanh 。 復phục 從tùng 因nhân 生sanh 。 不bất 應ưng 道Đạo 理lý 。 是thị 故cố 。 因nhân 中trung 非phi 先tiên 有hữu 果quả 。 然nhiên 要yếu 有hữu 因nhân 待đãi 緣duyên 果quả 生sanh 。 又hựu 有hữu 相tương/tướng 法pháp 。 於ư 有hữu 相tương/tướng 法pháp 中trung 。 由do 五ngũ 種chủng 相tướng 。 方phương 可khả 了liễu 知tri 。 一nhất 於ư 處xứ 所sở 可khả 得đắc 。 如như 甕úng 中trung 水thủy 。 二nhị 於ư 所sở 依y 可khả 得đắc 。 如như 眼nhãn 中trung 眼nhãn 識thức 。 三tam 即tức 由do 自tự 相tương/tướng 可khả 得đắc 。 如như 因nhân 自tự 體thể 不bất 由do 比tỉ 度độ 。 四tứ 即tức 由do 自tự 作tác 業nghiệp 可khả 得đắc 。 五ngũ 由do 因nhân 變biến 異dị 故cố 。 果quả 成thành 變biến 異dị 。 或hoặc 由do 緣duyên 變biến 異dị 故cố 。 果quả 成thành 變biến 異dị 。 是thị 故cố 彼bỉ 說thuyết 常thường 常thường 時thời 。 恆hằng 恆hằng 時thời 。 因nhân 中trung 有hữu 果quả 。 不bất 應ưng 道Đạo 理lý 。 由do 此thử 因nhân 緣duyên 。 彼bỉ 所sở 立lập 論luận 。 非phi 如như 理lý 說thuyết 。 如như 是thị 不bất 異dị 相tương/tướng 故cố 。 異dị 相tướng 故cố 。 未vị 生sanh 相tương/tướng 故cố 。 已dĩ 生sanh 相tương/tướng 故cố 。 不bất 應ưng 道Đạo 理lý 。

從tùng 緣duyên 顯hiển 了liễu 論luận 者giả 。 謂vị 如như 有hữu 一nhất 若nhược 沙Sa 門Môn 。 若nhược 婆Bà 羅La 門Môn 。 起khởi 如như 是thị 見kiến 。 立lập 如như 是thị 論luận 。 一nhất 切thiết 諸chư 法pháp 性tánh 本bổn 是thị 有hữu 。 從tùng 眾chúng 緣duyên 顯hiển 。 不bất 從tùng 緣duyên 生sanh 。 謂vị 即tức 因nhân 中trung 有hữu 果quả 論luận 者giả 。 及cập 聲thanh 相tương/tướng 論luận 者giả 。 作tác 如như 是thị 計kế 。 問vấn 何hà 因nhân 緣duyên 故cố 。 因nhân 中trung 有hữu 果quả 論luận 者giả 。 見kiến 諸chư 因nhân 中trung 先tiên 有hữu 果quả 性tánh 從tùng 緣duyên 顯hiển 耶da 。 答đáp 由do 教giáo 及cập 理lý 故cố 。 教giáo 如như 前tiền 說thuyết 。 理lý 者giả 謂vị 如như 有hữu 一nhất 為vi 性tánh 尋tầm 思tư 。 為vi 性tánh 觀quán 察sát 。 廣quảng 說thuyết 如như 前tiền 。 彼bỉ 如như 是thị 思tư 。 果quả 先tiên 是thị 有hữu 。 復phục 從tùng 因nhân 生sanh 。 不bất 應ưng 道Đạo 理lý 。 然nhiên 非phi 不bất 用dụng 功công 為vi 成thành 於ư 果quả 。 彼bỉ 復phục 何hà 緣duyên 而nhi 作tác 功công 用dụng 。 豈khởi 非phi 唯duy 為vi 顯hiển 了liễu 果quả 耶da 。 彼bỉ 作tác 如như 是thị 妄vọng 分phân 別biệt 。 已dĩ 立lập 顯hiển 了liễu 論luận 。

應ưng 審thẩm 問vấn 彼bỉ 。 汝nhữ 何hà 所sở 欲dục 。 為vi 無vô 障chướng 緣duyên 。 而nhi 有hữu 障chướng 礙ngại 。 為vi 有hữu 障chướng 緣duyên 耶da 。 若nhược 無vô 障chướng 緣duyên 者giả 。 無vô 障chướng 礙ngại 緣duyên 。 而nhi 有hữu 障chướng 礙ngại 。 不bất 應ưng 道Đạo 理lý 。 若nhược 有hữu 障chướng 緣duyên 者giả 。 屬thuộc 果quả 之chi 因nhân 。 何hà 故cố 不bất 障chướng 。 同đồng 是thị 有hữu 故cố 。 不bất 應ưng 道Đạo 理lý 。 譬thí 如như 黑hắc 闇ám 障chướng 瓫bồn 中trung 水thủy 亦diệc 能năng 障chướng 瓫bồn 。 若nhược 言ngôn 障chướng 緣duyên 亦diệc 障chướng 因nhân 者giả 。 亦diệc 應ưng 顯hiển 因nhân 俱câu 被bị 障chướng 故cố 。 而nhi 言ngôn 但đãn 顯hiển 因nhân 中trung 先tiên 有hữu 果quả 性tánh 不bất 顯hiển 因nhân 者giả 。 不bất 應ưng 道Đạo 理lý 。 復phục 應ưng 問vấn 彼bỉ 。 為vi 有hữu 性tánh 是thị 障chướng 緣duyên 。 為vi 果quả 性tánh 耶da 。 若nhược 有hữu 性tánh 是thị 障chướng 緣duyên 者giả 。 是thị 即tức 有hữu 性tánh 。 常thường 不bất 顯hiển 了liễu 。 不bất 應ưng 道Đạo 理lý 。 因nhân 亦diệc 是thị 有hữu 。 何hà 不bất 為vi 障chướng 。 若nhược 言ngôn 果quả 性tánh 是thị 障chướng 緣duyên 者giả 。 是thị 則tắc 一nhất 法pháp 亦diệc 因nhân 亦diệc 果quả 。 如như 芽nha 是thị 種chủng 子tử 果quả 是thị 莖hành 等đẳng 。 因nhân 是thị 即tức 一nhất 法pháp 。 亦diệc 顯hiển 不bất 顯hiển 。 不bất 應ưng 道Đạo 理lý 。 又hựu 今kim 問vấn 汝nhữ 。 隨tùy 汝nhữ 意ý 答đáp 。 本bổn 法pháp 與dữ 顯hiển 。 為vi 異dị 不bất 異dị 。 若nhược 不bất 異dị 者giả 。 法pháp 應ưng 常thường 顯hiển 。 顯hiển 已dĩ 復phục 顯hiển 。 不bất 應ưng 道Đạo 理lý 。 若nhược 言ngôn 異dị 者giả 。 彼bỉ 顯hiển 為vi 無vô 因nhân 耶da 。 為vi 有hữu 因nhân 耶da 。 若nhược 言ngôn 無vô 因nhân 。 無vô 因nhân 而nhi 顯hiển 。 不bất 應ưng 道Đạo 理lý 。 若nhược 有hữu 因nhân 者giả 。 果quả 性tánh 可khả 顯hiển 非phi 是thị 因nhân 性tánh 。 以dĩ 不bất 顯hiển 因nhân 。 能năng 顯hiển 於ư 果quả 。 不bất 應ưng 道Đạo 理lý 。 如như 是thị 無vô 障chướng 緣duyên 故cố 。 有hữu 障chướng 緣duyên 故cố 。 有hữu 相tương/tướng 故cố 。 果quả 相tương/tướng 故cố 。 顯hiển 不bất 異dị 故cố 。 顯hiển 異dị 故cố 。 不bất 應ưng 道Đạo 理lý 。 是thị 故cố 汝nhữ 言ngôn 若nhược 法pháp 性tánh 無vô 是thị 即tức 無vô 相tướng 。 若nhược 法pháp 性tánh 有hữu 是thị 即tức 有hữu 相tương/tướng 。 性tánh 若nhược 是thị 無vô 不bất 可khả 顯hiển 了liễu 。 性tánh 若nhược 是thị 有hữu 方phương 可khả 顯hiển 了liễu 者giả 。 不bất 應ưng 道Đạo 理lý 。 我ngã 今kim 當đương 說thuyết 。 雖tuy 復phục 是thị 有hữu 不bất 可khả 取thủ 相tương/tướng 。 謂vị 或hoặc 有hữu 遠viễn 故cố 雖tuy 有hữu 。 而nhi 不bất 可khả 取thủ 。 又hựu 由do 四tứ 種chủng 障chướng 。 因nhân 障chướng 故cố 而nhi 不bất 可khả 取thủ 。 復phục 由do 極cực 微vi 細tế 故cố 。 而nhi 不bất 可khả 取thủ 。 或hoặc 由do 心tâm 散tán 亂loạn 故cố 。 而nhi 不bất 可khả 取thủ 。 或hoặc 由do 根căn 損tổn 壞hoại 故cố 。 而nhi 不bất 可khả 取thủ 。 或hoặc 由do 未vị 得đắc 彼bỉ 相tương 應ứng 智trí 故cố 。 而nhi 不bất 可khả 取thủ 。 如như 因nhân 果quả 顯hiển 了liễu 論luận 。 不bất 應ưng 道Đạo 理lý 。 當đương 知tri 聲thanh 相tương/tướng 論luận 者giả 亦diệc 不bất 應ưng 理lý 。 此thử 中trung 差sai 別biệt 者giả 。 外ngoại 聲thanh 論luận 師sư 起khởi 如như 是thị 見kiến 。 立lập 如như 是thị 論luận 。 聲thanh 相tương/tướng 常thường 住trụ 無vô 生sanh 無vô 滅diệt 。 然nhiên 由do 宣tuyên 吐thổ 。 方phương 得đắc 顯hiển 了liễu 。 是thị 故cố 此thử 論luận 如như 顯hiển 了liễu 論luận 非phi 應ưng 理lý 說thuyết 。

去khứ 來lai 實thật 有hữu 論luận 者giả 。 謂vị 如như 有hữu 一nhất 若nhược 沙Sa 門Môn 。 若nhược 婆Bà 羅La 門Môn 。 若nhược 在tại 此thử 法pháp 者giả 。 由do 不bất 正chánh 思tư 惟duy 故cố 。 起khởi 如như 是thị 見kiến 。 立lập 如như 是thị 論luận 。 有hữu 過quá 去khứ 有hữu 未vị 來lai 。 其kỳ 相tương/tướng 成thành 就tựu 猶do 如như 現hiện 在tại 。 實thật 有hữu 非phi 假giả 。 問vấn 何hà 因nhân 緣duyên 故cố 。 彼bỉ 起khởi 如như 是thị 見kiến 。 立lập 如như 是thị 論luận 。 答đáp 由do 教giáo 及cập 理lý 故cố 。 教giáo 如như 前tiền 說thuyết 。 又hựu 在tại 此thử 法pháp 者giả 。 於ư 如Như 來Lai 經kinh 不bất 如như 理lý 分phân 別biệt 故cố 。 謂vị 如như 經kinh 言ngôn 。 一nhất 切thiết 有hữu 者giả 即tức 十thập 二nhị 處xứ 。 此thử 十thập 二nhị 處xứ 。 實thật 相tướng 是thị 有hữu 。 又hựu 薄bạc 伽già 梵Phạm 說thuyết 有hữu 過quá 去khứ 業nghiệp 。 又hựu 說thuyết 有hữu 過quá 去khứ 。 色sắc 有hữu 未vị 來lai 色sắc 。 廣quảng 說thuyết 乃nãi 至chí 。 識thức 亦diệc 如như 是thị 。 理lý 者giả 。 謂vị 如như 有hữu 一nhất 為vi 性tánh 尋tầm 思tư 。 為vi 性tánh 觀quán 察sát 。 廣quảng 說thuyết 如như 前tiền 。 彼bỉ 如như 是thị 思tư 。 若nhược 法pháp 自tự 相tướng 。 安an 住trụ 此thử 法pháp 真chân 實thật 是thị 有hữu 。 此thử 若nhược 未vị 來lai 無vô 者giả 。

爾nhĩ 時thời 應ưng 未vị 受thọ 相tương/tướng 。 此thử 若nhược 過quá 去khứ 無vô 者giả 。

爾nhĩ 時thời 應ưng 失thất 自tự 相tương/tướng 。 若nhược 如như 是thị 者giả 。 諸chư 法pháp 自tự 相tướng 。 應ưng 不bất 成thành 就tựu 。 由do 此thử 道Đạo 理lý 。 亦diệc 非phi 真chân 實thật 故cố 。 不bất 應ưng 理lý 。 由do 是thị 思tư 惟duy 。 起khởi 如như 是thị 見kiến 。 立lập 如như 是thị 論luận 。 過quá 去khứ 未vị 來lai 。 性tánh 相tướng 實thật 有hữu 。

應ưng 審thẩm 問vấn 彼bỉ 。 汝nhữ 何hà 所sở 欲dục 。 去khứ 來lai 二nhị 相tương/tướng 與dữ 現hiện 在tại 相tương/tướng 。 為vi 一nhất 為vi 異dị 。 若nhược 言ngôn 相tương/tướng 一nhất 。 立lập 三tam 世thế 相tương/tướng 。 不bất 應ưng 道Đạo 理lý 。 若nhược 相tương/tướng 異dị 者giả 。 性tánh 相tướng 實thật 有hữu 不bất 應ưng 道Đạo 理lý 。 又hựu 汝nhữ 應ưng 說thuyết 自tự 意ý 所sở 欲dục 。 墮đọa 三tam 世thế 法pháp 為vi 是thị 常thường 相tương/tướng 為vi 無vô 常thường 相tương/tướng 。 若nhược 常thường 相tương/tướng 者giả 。 墮đọa 在tại 三tam 世thế 。 不bất 應ưng 道Đạo 理lý 。 若nhược 無vô 常thường 相tương/tướng 。 於ư 三tam 世thế 中trung 。 恆hằng 是thị 實thật 有hữu 不phủ 應ưng 道Đạo 理lý 。 又hựu 今kim 問vấn 汝nhữ 。 隨tùy 汝nhữ 意ý 答đáp 。 為vi 計kế 未vị 來lai 法pháp 來lai 至chí 現hiện 在tại 世thế 耶da 。 為vi 彼bỉ 死tử 已dĩ 於ư 此thử 生sanh 耶da 。 為vi 即tức 住trụ 未vị 來lai 為vi 緣duyên 生sanh 現hiện 在tại 耶da 。 為vi 本bổn 無vô 業nghiệp 今kim 有hữu 業nghiệp 耶da 。 為vi 本bổn 相tương/tướng 不bất 圓viên 滿mãn 今kim 相tương/tướng 圓viên 滿mãn 耶da 。 為vi 本bổn 異dị 相tướng 今kim 異dị 相tướng 耶da 。 為vi 於ư 未vị 來lai 有hữu 現hiện 在tại 分phần/phân 耶da 。 若nhược 即tức 未vị 來lai 法pháp 來lai 至chí 現hiện 在tại 者giả 。 此thử 便tiện 有hữu 方phương 所sở 。 復phục 與dữ 現hiện 在tại 應ưng 無vô 差sai 別biệt 。 復phục 應ưng 是thị 常thường 。 不bất 應ưng 道Đạo 理lý 。 若nhược 言ngôn 未vị 來lai 死tử 已dĩ 現hiện 在tại 生sanh 者giả 是thị 即tức 未vị 來lai 。 不bất 生sanh 於ư 今kim 現hiện 在tại 世thế 。 法pháp 本bổn 無vô 今kim 生sanh 。 又hựu 未vị 來lai 未vị 生sanh 。 而nhi 言ngôn 死tử 沒một 。 不bất 應ưng 道Đạo 理lý 。 若nhược 言ngôn 法pháp 住trụ 未vị 來lai 以dĩ 彼bỉ 為vi 緣duyên 生sanh 現hiện 在tại 者giả 。 彼bỉ 應ưng 是thị 常thường 。 又hựu 應ưng 本bổn 無vô 今kim 生sanh 非phi 未vị 來lai 法pháp 生sanh 。 不bất 應ưng 道Đạo 理lý 。 若nhược 本bổn 無vô 業nghiệp 用dụng 今kim 有hữu 業nghiệp 用dụng 。 是thị 則tắc 本bổn 無vô 今kim 有hữu 。 便tiện 有hữu 如như 前tiền 所sở 說thuyết 。 過quá 失thất 不bất 應ưng 道Đạo 理lý 。 又hựu 汝nhữ 何hà 所sở 欲dục 。 此thử 業nghiệp 用dụng 與dữ 彼bỉ 本bổn 法pháp 。 為vi 有hữu 異dị 相tướng 為vi 無vô 異dị 相tướng 。 若nhược 有hữu 異dị 相tướng 。 此thử 業nghiệp 用dụng 相tương/tướng 未vị 來lai 無vô 故cố 。 不bất 應ưng 道Đạo 理lý 。 若nhược 無vô 異dị 相tướng 。 本bổn 無vô 業nghiệp 用dụng 今kim 有hữu 業nghiệp 用dụng 。 不bất 應ưng 道Đạo 理lý 。 如như 無vô 業nghiệp 用dụng 有hữu 此thử 過quá 失thất 如như 是thị 。 相tương/tướng 圓viên 滿mãn 。 異dị 相tướng 。 未vị 來lai 分phần/phân 相tương 應ứng 知tri 亦diệc 爾nhĩ 。 此thử 中trung 差sai 別biệt 者giả 。

復phục 有hữu 自tự 性tánh 雜tạp 亂loạn 過quá 失thất 故cố 。 不bất 應ưng 道Đạo 理lý 。 如như 未vị 來lai 向hướng 現hiện 在tại 。 如như 是thị 現hiện 在tại 往vãng 過quá 去khứ 。 如như 其kỳ 所sở 應ứng 。 過quá 失thất 應ưng 知tri 。 謂vị 即tức 如như 前tiền 所sở 計kế 諸chư 因nhân 緣duyên 及cập 所sở 說thuyết 破phá 道Đạo 理lý 如như 是thị 。 自tự 相tương/tướng 故cố 共cộng 相tương 故cố 。 來lai 故cố 死tử 故cố 。 為vi 緣duyên 生sanh 故cố 業nghiệp 故cố 。 相tương/tướng 圓viên 滿mãn 故cố 相tương/tướng 異dị 故cố 。 未vị 來lai 有hữu 分phần/phân 故cố 。 說thuyết 過quá 去khứ 未vị 來lai 。 體thể 實thật 有hữu 論luận 。 不bất 應ưng 道Đạo 理lý 。 如như 是thị 說thuyết 已dĩ 。 復phục 有hữu 難nạn/nan 言ngôn 。 若nhược 過quá 去khứ 未vị 來lai 是thị 無vô 。 云vân 何hà 緣duyên 無vô 而nhi 有hữu 覺giác 轉chuyển 。 若nhược 言ngôn 緣duyên 無vô 而nhi 有hữu 覺giác 轉chuyển 者giả 。 云vân 何hà 不bất 有hữu 違vi 教giáo 過quá 失thất 。 如như 說thuyết 一nhất 切thiết 有hữu 者giả 。 謂vị 十thập 二nhị 處xứ 。 我ngã 今kim 問vấn 汝nhữ 。 隨tùy 汝nhữ 意ý 答đáp 。 世thế 間gian 取thủ 無vô 之chi 覺giác 。 為vi 起khởi 耶da 為vi 不bất 起khởi 耶da 。 若nhược 不bất 起khởi 者giả 。 能năng 取thủ 無vô 我ngã 。 兔thố 角giác 。 石thạch 女nữ 兒nhi 。 等đẳng 覺giác 皆giai 應ưng 是thị 無vô 。 此thử 不bất 應ưng 理lý 。 又hựu 薄bạc 伽già 梵Phạm 說thuyết 。 我ngã 諸chư 無vô 諂siểm 聲Thanh 聞Văn 。 如như 我ngã 所sở 說thuyết 。 正chánh 修tu 行hành 時thời 。 若nhược 有hữu 知tri 有hữu 若nhược 無vô 知tri 無vô 。 此thử 不bất 應ưng 道Đạo 理lý 。 若nhược 言ngôn 起khởi 者giả 。 汝nhữ 意ý 云vân 何hà 。 此thử 取thủ 無vô 覺giác 。 為vi 作tác 有hữu 行hành 為vi 作tác 無vô 行hành 。 若nhược 作tác 有hữu 行hành 。 取thủ 無vô 之chi 覺giác 而nhi 作tác 有hữu 行hành 。 不bất 應ưng 道Đạo 理lý 。 若nhược 作tác 無vô 行hành 者giả 。 汝nhữ 何hà 所sở 欲dục 。 此thử 無vô 行hành 覺giác 。 為vi 緣duyên 有hữu 事sự 轉chuyển 。 為vi 緣duyên 無vô 事sự 轉chuyển 若nhược 緣duyên 有hữu 事sự 轉chuyển 者giả 。 無vô 行hành 之chi 覺giác 。 緣duyên 有hữu 事sự 轉chuyển 。 不bất 應ưng 道Đạo 理lý 。 若nhược 緣duyên 無vô 事sự 轉chuyển 者giả 。 無vô 緣duyên 無vô 覺giác 。 不bất 應ưng 道Đạo 理lý 。 又hựu 雖tuy 說thuyết 一nhất 切thiết 有hữu 者giả 。 謂vị 十thập 二nhị 處xứ 。 然nhiên 於ư 有hữu 法pháp 密mật 意ý 說thuyết 有hữu 有hữu 相tương/tướng 。 於ư 無vô 法pháp 密mật 意ý 說thuyết 有hữu 無vô 相tướng 。

所sở 以dĩ 者giả 何hà 。 若nhược 有hữu 相tương/tướng 法pháp 能năng 持trì 有hữu 相tương/tướng 。 若nhược 無vô 相tướng 法pháp 能năng 持trì 無vô 相tướng 。 是thị 故cố 俱câu 名danh 為vi 法pháp 俱câu 名danh 為vi 有hữu 。 若nhược 異dị 此thử 者giả 。 諸chư 修tu 行hành 者giả 。 唯duy 知tri 於ư 有hữu 不bất 知tri 於ư 無vô 應ưng 非phi 無vô 間gian 觀quán 所sở 知tri 法pháp 。 不bất 應ưng 道Đạo 理lý 。 又hựu 雖tuy 說thuyết 言ngôn 有hữu 過quá 去khứ 業nghiệp 。 由do 此thử 業nghiệp 故cố 。 諸chư 有hữu 情tình 受thọ 有hữu 損tổn 害hại 受thọ 無vô 損tổn 害hại 受thọ 。 此thử 亦diệc 依y 彼bỉ 習tập 氣khí 。 密mật 意ý 假giả 說thuyết 為vi 有hữu 。 謂vị 於ư 諸chư 行hành 中trung 。 曾tằng 有hữu 淨tịnh 不bất 淨tịnh 業nghiệp 。 若nhược 生sanh 若nhược 滅diệt 。 由do 此thử 因nhân 緣duyên 。 彼bỉ 行hành 勝thắng 異dị 相tướng 續tục 而nhi 轉chuyển 是thị 名danh 習tập 氣khí 。 由do 此thử 相tương 續tục 所sở 攝nhiếp 習tập 氣khí 故cố 。 愛ái 不bất 愛ái 果quả 生sanh 。 是thị 故cố 於ư 我ngã 無vô 過quá 。 而nhi 汝nhữ 不bất 應ưng 道Đạo 理lý 。 復phục 雖tuy 說thuyết 言ngôn 有hữu 過quá 去khứ 色sắc 有hữu 未vị 來lai 色sắc 有hữu 現hiện 在tại 色sắc 如như 是thị 乃nãi 至chí 。 識thức 亦diệc 爾nhĩ 者giả 此thử 亦diệc 依y 三tam 種chủng 行hành 相tương/tướng 。 密mật 意ý 故cố 說thuyết 。 謂vị 因nhân 相tương/tướng 自tự 相tương/tướng 果quả 相tương/tướng 。 依y 彼bỉ 因nhân 相tương/tướng 密mật 意ý 說thuyết 有hữu 未vị 來lai 。 依y 彼bỉ 自tự 相tương/tướng 密mật 意ý 說thuyết 有hữu 現hiện 在tại 依y 彼bỉ 果quả 相tương/tướng 密mật 意ý 。 說thuyết 有hữu 過quá 去khứ 。 是thị 故cố 無vô 過quá 。 又hựu 不bất 應ưng 說thuyết 過quá 去khứ 未vị 來lai 。 是thị 實thật 有hữu 相tương/tướng 。

何hà 以dĩ 故cố 。 應ưng 知tri 未vị 來lai 有hữu 十thập 二nhị 種chủng 相tương/tướng 故cố 。 一nhất 因nhân 所sở 顯hiển 相tương/tướng 。 二nhị 體thể 未vị 生sanh 相tương/tướng 。 三tam 待đãi 眾chúng 緣duyên 相tương/tướng 。 四tứ 已dĩ 生sanh 種chủng 類loại 相tương/tướng 。 五ngũ 可khả 生sanh 法pháp 相tướng 。 六lục 不bất 可khả 生sanh 法pháp 相tướng 。 七thất 未vị 生sanh 雜tạp 染nhiễm 相tướng 。 八bát 未vị 生sanh 清thanh 淨tịnh 相tương/tướng 。 九cửu 應ưng 可khả 求cầu 相tương/tướng 。 十thập 不bất 應ưng 求cầu 相tương/tướng 。 十thập 一nhất 應ưng 觀quán 察sát 相tương/tướng 。 十thập 二nhị 不bất 應ưng 觀quán 察sát 相tương/tướng 。 當đương 知tri 現hiện 在tại 亦diệc 有hữu 十thập 二nhị 種chủng 相tương/tướng 。 一nhất 果quả 所sở 顯hiển 相tương/tướng 。 二nhị 體thể 已dĩ 生sanh 相tương/tướng 。 三tam 眾chúng 緣duyên 會hội 相tương/tướng 。 四tứ 已dĩ 生sanh 種chủng 類loại 相tương/tướng 。 五ngũ 一nhất 剎sát 那na 相tương/tướng 。 六lục 不bất 復phục 生sanh 法pháp 相tương/tướng 。 七thất 現hiện 雜tạp 染nhiễm 相tướng 。 八bát 現hiện 清thanh 淨tịnh 相tương/tướng 。 九cửu 可khả 憙hí 樂lạc 相tương/tướng 。 十thập 不bất 可khả 憙hí 樂lạc 相tương/tướng 。 十thập 一nhất 應ưng 觀quán 察sát 相tương/tướng 。 十thập 二nhị 不bất 應ưng 觀quán 察sát 相tương/tướng 。 當đương 知tri 過quá 去khứ 亦diệc 有hữu 。 十thập 二nhị 種chủng 相tương/tướng 。 一nhất 已dĩ 度độ 因nhân 相tương/tướng 。 二nhị 已dĩ 度độ 緣duyên 相tương/tướng 。 三tam 已dĩ 度độ 果quả 相tương/tướng 。 四tứ 體thể 已dĩ 壞hoại 相tương/tướng 。 五ngũ 已dĩ 滅diệt 種chủng 類loại 相tương/tướng 。

六lục 不bất 復phục 生sanh 法pháp 相tương/tướng 。 七thất 靜tĩnh 息tức 雜tạp 染nhiễm 相tướng 。 八bát 靜tĩnh 息tức 清thanh 淨tịnh 相tương/tướng 。 九cửu 應ưng 顧cố 戀luyến 處xứ 相tương/tướng 。 十thập 不bất 應ưng 顧cố 戀luyến 處xứ 相tương/tướng 。 十thập 一nhất 應ưng 觀quán 察sát 相tương/tướng 。 十thập 二nhị 不bất 應ưng 觀quán 察sát 相tương/tướng 。

計kế 我ngã 論luận 者giả 。 謂vị 如như 有hữu 一nhất 若nhược 沙Sa 門Môn 。 若nhược 婆Bà 羅La 門Môn 。 起khởi 如như 是thị 見kiến 。 立lập 如như 是thị 論luận 。 有hữu 我ngã 薩tát 埵đóa 命mạng 者giả 生sanh 者giả 。 有hữu 養dưỡng 育dục 者giả 數số 取thủ 趣thú 者giả 。 如như 是thị 等đẳng 諦đế 實thật 常thường 住trụ 。 謂vị 外ngoại 道đạo 等đẳng 作tác 如như 是thị 計kế 。 問vấn 何hà 故cố 彼bỉ 外ngoại 道đạo 等đẳng 。 起khởi 如như 是thị 見kiến 。 立lập 如như 是thị 論luận 。 答đáp 由do 教giáo 及cập 理lý 故cố 。 教giáo 如như 前tiền 說thuyết 。 理lý 者giả 。 謂vị 如như 有hữu 一nhất 為vi 性tánh 尋tầm 思tư 為vi 性tánh 觀quán 察sát 。 廣quảng 說thuyết 如như 前tiền 。 由do 二nhị 種chủng 因nhân 故cố 。 一nhất 先tiên 不bất 思tư 覺giác 率suất 爾nhĩ 而nhi 得đắc 有hữu 薩tát 埵đóa 覺giác 故cố 。 二nhị 先tiên 已dĩ 思tư 覺giác 得đắc 有hữu 作tác 故cố 。 彼bỉ 如như 是thị 思tư 。 若nhược 無vô 我ngã 者giả 。 見kiến 於ư 五ngũ 事sự 。 不bất 應ưng 起khởi 於ư 五ngũ 有hữu 我ngã 覺giác 。 一nhất 見kiến 色sắc 形hình 已dĩ 。 唯duy 應ưng 起khởi 於ư 色sắc 形hình 之chi 覺giác 。 不bất 應ưng 起khởi 於ư 薩tát 埵đóa 之chi 覺giác 。 二nhị 見kiến 順thuận 苦khổ 樂lạc 行hành 已dĩ 。 唯duy 應ưng 起khởi 於ư 受thọ 覺giác 。 不bất 應ưng 起khởi 於ư 勝thắng 劣liệt 薩tát 埵đóa 之chi 覺giác 。 三tam 見kiến 已dĩ 立lập 名danh 者giả 名danh 相tướng 應ưng 行hành 已dĩ 。 唯duy 應ưng 起khởi 於ư 想tưởng 覺giác 。 不bất 應ưng 起khởi 於ư 剎sát 帝đế 利lợi 。 婆Bà 羅La 門Môn 。 吠phệ 舍xá 。 戍thú 陀đà 羅la 。 佛Phật 授thọ 。 德đức 友hữu 。 等đẳng 薩tát 埵đóa 之chi 覺giác 。 四tứ 見kiến 作tác 淨tịnh 不bất 淨tịnh 相tương 應ứng 行hành 已dĩ 。 唯duy 應ưng 起khởi 於ư 行hành 覺giác 。 不bất 應ưng 起khởi 於ư 愚ngu 者giả 智trí 者giả 薩tát 埵đóa 之chi 覺giác 。 五ngũ 見kiến 於ư 境cảnh 界giới 識thức 隨tùy 轉chuyển 已dĩ 。 唯duy 應ưng 起khởi 於ư 心tâm 覺giác 。 不bất 應ưng 起khởi 於ư 我ngã 。 能năng 見kiến 。 等đẳng 薩tát 埵đóa 之chi 覺giác 。 由do 如như 是thị 先tiên 不bất 思tư 覺giác 。 於ư 此thử 五ngũ 事sự 唯duy 起khởi 五ngũ 種chủng 薩tát 埵đóa 之chi 覺giác 。 非phi 諸chư 行hành 覺giác 。 是thị 故cố 先tiên 不bất 思tư 覺giác 見kiến 已dĩ 率suất 爾nhĩ 而nhi 起khởi 有hữu 薩tát 埵đóa 覺giác 故cố 。 如như 是thị 決quyết 定định 知tri 有hữu 實thật 我ngã 。 又hựu 彼bỉ 如như 是thị 思tư 。 若nhược 無vô 我ngã 者giả 。 不bất 應ưng 於ư 諸chư 行hành 中trung 。 先tiên 起khởi 思tư 覺giác 得đắc 有hữu 所sở 作tác 。 謂vị 我ngã 以dĩ 眼nhãn 當đương 見kiến 諸chư 色sắc 。 正chánh 見kiến 諸chư 色sắc 。 已dĩ 見kiến 諸chư 色sắc 。 或hoặc 復phục 起khởi 心tâm 。 我ngã 不bất 當đương 見kiến 。 如như 是thị 等đẳng 用dụng 。 皆giai 由do 我ngã 覺giác 行hành 為vi 先tiên 導đạo 。 如như 於ư 眼nhãn 見kiến 如như 是thị 。 於ư 耳nhĩ 鼻tị 舌thiệt 身thân 意ý 。 應ưng 知tri 亦diệc 爾nhĩ 。 又hựu 於ư 善thiện 業nghiệp 造tạo 作tác 善thiện 業nghiệp 止chỉ 息tức 。 不bất 善thiện 業nghiệp 造tạo 作tác 不bất 善thiện 業nghiệp 止chỉ 息tức 。 如như 是thị 等đẳng 事sự 。 皆giai 由do 思tư 覺giác 為vi 先tiên 。 方phương 得đắc 作tác 用dụng 。 應ưng 不bất 可khả 得đắc 如như 是thị 等đẳng 用dụng 。 唯duy 於ư 諸chư 行hành 。 不bất 應ưng 道Đạo 理lý 。

由do 如như 是thị 思tư 故cố 。 說thuyết 有hữu 我ngã 。 我ngã 今kim 問vấn 汝nhữ 。 隨tùy 汝nhữ 意ý 答đáp 。 為vi 即tức 於ư 所sở 見kiến 事sự 起khởi 薩tát 埵đóa 覺giác 。 為vi 異dị 於ư 所sở 見kiến 事sự 起khởi 薩tát 埵đóa 覺giác 耶da 。 若nhược 即tức 於ư 所sở 見kiến 事sự 起khởi 薩tát 埵đóa 覺giác 者giả 。 汝nhữ 不bất 應ưng 言ngôn 即tức 於ư 色sắc 等đẳng 計kế 有hữu 薩tát 埵đóa 。 計kế 有hữu 我ngã 者giả 是thị 顛điên 倒đảo 覺giác 。 若nhược 異dị 於ư 所sở 見kiến 事sự 起khởi 薩tát 埵đóa 覺giác 者giả 。 我ngã 有hữu 形hình 量lượng 。 不bất 應ưng 道Đạo 理lý 。 或hoặc 有hữu 勝thắng 劣liệt 。 或hoặc 剎sát 帝đế 利lợi 等đẳng 。 或hoặc 愚ngu 或hoặc 智trí 。 或hoặc 能năng 取thủ 彼bỉ 。 色sắc 等đẳng 境cảnh 界giới 。 不bất 應ưng 道Đạo 理lý 。 又hựu 汝nhữ 何hà 所sở 欲dục 。 為vi 唯duy 由do 此thử 法pháp 自tự 體thể 起khởi 此thử 覺giác 耶da 。 為vi 亦diệc 由do 餘dư 體thể 起khởi 此thử 覺giác 耶da 。 若nhược 唯duy 由do 此thử 法pháp 自tự 體thể 起khởi 此thử 覺giác 者giả 。 即tức 於ư 所sở 見kiến 起khởi 彼bỉ 我ngã 覺giác 。 不bất 應ưng 說thuyết 名danh 為vi 顛điên 倒đảo 覺giác 。 若nhược 亦diệc 由do 餘dư 體thể 起khởi 此thử 覺giác 者giả 。 即tức 一nhất 切thiết 境cảnh 界giới 。 各các 是thị 一nhất 切thiết 境cảnh 界giới 覺giác 因nhân 故cố 。 不bất 應ưng 理lý 。 又hựu 汝nhữ 何hà 所sở 欲dục 。 於ư 無vô 情tình 數số 有hữu 情tình 覺giác 。 於ư 有hữu 情tình 數số 無vô 情tình 覺giác 。 於ư 餘dư 有hữu 情tình 數số 餘dư 有hữu 情tình 覺giác 。 為vi 起khởi 為vi 不bất 起khởi 耶da 。 若nhược 起khởi 者giả 。 是thị 即tức 無vô 情tình 應ưng 是thị 有hữu 情tình 。 有hữu 情tình 應ưng 是thị 無vô 情tình 。 餘dư 有hữu 情tình 應ưng 是thị 餘dư 有hữu 情tình 。 此thử 不bất 應ưng 理lý 。 若nhược 不bất 起khởi 者giả 。 則tắc 非phi 撥bát 現hiện 量lượng 。 不bất 應ưng 道Đạo 理lý 。 又hựu 汝nhữ 何hà 所sở 欲dục 。 此thử 薩tát 埵đóa 覺giác 。 為vi 取thủ 現hiện 量lượng 義nghĩa 。 為vi 取thủ 比tỉ 量lượng 義nghĩa 耶da 。 若nhược 取thủ 現hiện 量lượng 義nghĩa 者giả 。 唯duy 色sắc 等đẳng 蘊uẩn 是thị 現hiện 量lượng 義nghĩa 。 我ngã 非phi 現hiện 量lượng 義nghĩa 。 故cố 不bất 應ưng 理lý 。 若nhược 取thủ 比tỉ 量lượng 義nghĩa 者giả 。 如như 愚ngu 稚trĩ 等đẳng 。 未vị 能năng 思tư 度độ 。 不bất 應ưng 率suất 爾nhĩ 起khởi 於ư 我ngã 覺giác 。 又hựu 我ngã 今kim 問vấn 汝nhữ 。 隨tùy 汝nhữ 意ý 答đáp 。 如như 世thế 間gian 所sở 作tác 。 為vi 以dĩ 覺giác 為vi 因nhân 。 為vi 以dĩ 我ngã 為vi 因nhân 。 若nhược 以dĩ 覺giác 為vi 因nhân 者giả 。 執chấp 我ngã 所sở 作tác 。 不bất 應ưng 道Đạo 理lý 。 若nhược 以dĩ 我ngã 為vi 因nhân 者giả 。 要yếu 先tiên 思tư 覺giác 得đắc 有hữu 所sở 作tác 。 不bất 應ưng 道Đạo 理lý 。 又hựu 汝nhữ 何hà 所sở 欲dục 。 所sở 作tác 事sự 因nhân 。 常thường 無vô 常thường 耶da 。 若nhược 無vô 常thường 者giả 。 此thử 所sở 作tác 因nhân 體thể 是thị 變biến 異dị 。 執chấp 我ngã 有hữu 作tác 。 不bất 應ưng 道Đạo 理lý 。 若nhược 是thị 常thường 者giả 。 即tức 無vô 變biến 異dị 。 無vô 變biến 有hữu 作tác 。 不bất 應ưng 道Đạo 理lý 。 又hựu 汝nhữ 何hà 所sở 欲dục 。 為vi 有hữu 動động 作tác 之chi 我ngã 。 能năng 有hữu 所sở 作tác 。 為vi 無vô 動động 作tác 之chi 我ngã 有hữu 所sở 作tác 耶da 。 若nhược 有hữu 動động 作tác 之chi 我ngã 能năng 有hữu 所sở 作tác 者giả 。 是thị 即tức 常thường 作tác 。 不bất 應ưng 復phục 作tác 。 若nhược 無vô 動động 作tác 之chi 我ngã 有hữu 所sở 作tác 者giả 。 無vô 動động 作tác 性tánh 。 而nhi 有hữu 所sở 作tác 。 不bất 應ưng 道Đạo 理lý 。 又hựu 汝nhữ 何hà 所sở 欲dục 。 為vi 有hữu 因nhân 故cố 。 我ngã 有hữu 所sở 作tác 。 為vi 無vô 因nhân 耶da 。 若nhược 有hữu 因nhân 者giả 。 此thử 我ngã 應ưng 由do 餘dư 因nhân 策sách 發phát 方phương 有hữu 所sở 作tác 。 不bất 應ưng 道Đạo 理lý 。 若nhược 無vô 因nhân 者giả 。 應ưng 一nhất 切thiết 時thời 作tác 一nhất 切thiết 事sự 。 不bất 應ưng 道Đạo 理lý 。 又hựu 汝nhữ 何hà 所sở 欲dục 。 此thử 我ngã 為vi 依y 自tự 故cố 。 能năng 有hữu 所sở 作tác 。 為vi 依y 他tha 故cố 。 能năng 有hữu 所sở 作tác 。 若nhược 依y 自tự 者giả 。 此thử 我ngã 自tự 作tác 老lão 病bệnh 死tử 苦khổ 。 雜tạp 染nhiễm 等đẳng 事sự 。 不bất 應ưng 道Đạo 理lý 。 若nhược 依y 他tha 者giả 。 計kế 我ngã 所sở 作tác 。 不bất 應ưng 道Đạo 理lý 。 又hựu 我ngã 今kim 問vấn 汝nhữ 。 隨tùy 汝nhữ 意ý 答đáp 。 為vi 即tức 於ư 蘊uẩn 施thi 設thiết 有hữu 我ngã 。 為vi 於ư 諸chư 蘊uẩn 中trung 。 為vi 蘊uẩn 外ngoại 餘dư 處xứ 。 為vi 不bất 屬thuộc 蘊uẩn 耶da 。 若nhược 即tức 於ư 蘊uẩn 施thi 設thiết 我ngã 者giả 。 是thị 我ngã 與dữ 蘊uẩn 。 無vô 有hữu 差sai 別biệt 。 而nhi 計kế 有hữu 我ngã 諦đế 實thật 常thường 住trụ 。 不bất 應ưng 道Đạo 理lý 。 若nhược 於ư 諸chư 蘊uẩn 中trung 者giả 。 此thử 我ngã 為vi 常thường 。 為vi 無vô 常thường 耶da 。 若nhược 是thị 常thường 者giả 。 常thường 住trụ 之chi 我ngã 為vi 諸chư 苦khổ 樂lạc 之chi 所sở 損tổn 益ích 。 不bất 應ưng 道Đạo 理lý 。 若nhược 無vô 損tổn 益ích 起khởi 法pháp 非phi 法pháp 。 不bất 應ưng 道Đạo 理lý 。 若nhược 不bất 生sanh 起khởi 。 法pháp 及cập 非phi 法pháp 。 應ưng 諸chư 蘊uẩn 身thân 。 畢tất 竟cánh 不bất 起khởi 。 又hựu 應ưng 不bất 由do 功công 用dụng 我ngã 常thường 解giải 脫thoát 。 若nhược 無vô 常thường 者giả 。 離ly 蘊uẩn 體thể 外ngoại 。 有hữu 生sanh 有hữu 滅diệt 。 相tương 續tục 流lưu 轉chuyển 。 法pháp 不bất 可khả 得đắc 故cố 。 不bất 應ưng 理lý 。 又hựu 於ư 此thử 滅diệt 壞hoại 。 後hậu 於ư 餘dư 處xứ 不bất 作tác 而nhi 得đắc 。 有hữu 大đại 過quá 失thất 。 故cố 不bất 應ưng 理lý 。 若nhược 蘊uẩn 外ngoại 餘dư 處xứ 者giả 。 汝nhữ 所sở 計kế 我ngã 應ưng 是thị 無vô 為vi 。 不bất 應ưng 道Đạo 理lý 。 若nhược 不bất 屬thuộc 蘊uẩn 者giả 。 我ngã 一nhất 切thiết 時thời 應ưng 無vô 染nhiễm 污ô 。 又hựu 我ngã 與dữ 身thân 不bất 應ưng 相tương/tướng 屬thuộc 。 此thử 不bất 應ưng 理lý 。 又hựu 汝nhữ 何hà 所sở 欲dục 。 所sở 計kế 之chi 我ngã 。 為vi 即tức 見kiến 者giả 等đẳng 相tương/tướng 。 為vi 離ly 見kiến 者giả 等đẳng 相tương/tướng 。 若nhược 即tức 見kiến 者giả 等đẳng 相tương/tướng 者giả 。 為vi 即tức 於ư 見kiến 等đẳng 假giả 立lập 見kiến 者giả 等đẳng 相tương/tướng 。 為vi 離ly 於ư 見kiến 等đẳng 別biệt 立lập 見kiến 者giả 等đẳng 相tương/tướng 。 若nhược 即tức 於ư 見kiến 等đẳng 假giả 立lập 見kiến 者giả 等đẳng 相tương/tướng 者giả 。 則tắc 應ưng 見kiến 等đẳng 是thị 見kiến 者giả 等đẳng 。 而nhi 汝nhữ 立lập 我ngã 為vi 見kiến 者giả 等đẳng 。 不bất 應ưng 道Đạo 理lý 。 以dĩ 見kiến 者giả 等đẳng 與dữ 見kiến 等đẳng 相tương/tướng 。 無vô 差sai 別biệt 故cố 。 若nhược 離ly 於ư 見kiến 等đẳng 別biệt 立lập 見kiến 者giả 等đẳng 相tương/tướng 者giả 。 彼bỉ 見kiến 等đẳng 法pháp 。 為vi 是thị 我ngã 所sở 成thành 業nghiệp 。 為vi 是thị 我ngã 所sở 執chấp 具cụ 。 若nhược 是thị 我ngã 所sở 成thành 業nghiệp 者giả 。 若nhược 如như 種chủng 子tử 應ưng 是thị 無vô 常thường 。 不bất 應ưng 道Đạo 理lý 。 若nhược 言ngôn 如như 陶đào 師sư 等đẳng 假giả 立lập 丈trượng 夫phu 。 此thử 我ngã 應ưng 是thị 無vô 常thường 。 應ưng 是thị 假giả 立lập 。 而nhi 汝nhữ 言ngôn 是thị 常thường 是thị 實thật 。 不bất 應ưng 道Đạo 理lý 。 若nhược 言ngôn 如như 具cụ 神thần 通thông 假giả 立lập 丈trượng 夫phu 。 此thử 我ngã 亦diệc 應ưng 無vô 常thường 。 假giả 立lập 於ư 諸chư 所sở 作tác 。 隨tùy 意ý 自tự 在tại 。 此thử 亦diệc 如như 前tiền 。 不bất 應ưng 道Đạo 理lý 。 若nhược 言ngôn 如như 地địa 。 應ưng 是thị 無vô 常thường 。 又hựu 所sở 計kế 我ngã 無vô 如như 地địa 大đại 。 顯hiển 了liễu 作tác 業nghiệp 故cố 不bất 應ưng 理lý 。

何hà 以dĩ 故cố 。 世thế 間gian 地địa 大đại 所sở 作tác 業nghiệp 用dụng 顯hiển 了liễu 可khả 得đắc 。 謂vị 持trì 萬vạn 物vật 令linh 不bất 墜trụy 下hạ 。 我ngã 無vô 是thị 業nghiệp 顯hiển 了liễu 可khả 得đắc 。 若nhược 如như 虛hư 空không 。 應ưng 非phi 實thật 有hữu 。 唯duy 於ư 色sắc 無vô 假giả 立lập 空không 故cố 。 不bất 應ưng 道Đạo 理lý 。 虛hư 空không 雖tuy 是thị 假giả 有hữu 。 而nhi 有hữu 業nghiệp 用dụng 分phân 明minh 可khả 得đắc 。 非phi 所sở 計kế 我ngã 故cố 。 不bất 應ưng 理lý 。 世thế 間gian 虛hư 空không 。 所sở 作tác 業nghiệp 用dụng 分phân 明minh 可khả 得đắc 者giả 。 謂vị 由do 虛hư 空không 故cố 得đắc 起khởi 往vãng 來lai 屈khuất 伸thân 等đẳng 業nghiệp 。 是thị 故cố 見kiến 等đẳng 是thị 我ngã 所sở 成thành 業nghiệp 。 不bất 應ưng 道Đạo 理lý 。 若nhược 是thị 我ngã 所sở 執chấp 具cụ 者giả 。 若nhược 言ngôn 如như 鎌# 。 如như 離ly 鎌# 外ngoại 餘dư 物vật 。 亦diệc 有hữu 能năng 斷đoạn 作tác 用dụng 。 如như 是thị 離ly 見kiến 等đẳng 。 外ngoại 於ư 餘dư 物vật 上thượng 。 見kiến 等đẳng 業nghiệp 用dụng 。 不bất 可khả 得đắc 故cố 。 不bất 應ưng 道Đạo 理lý 。 若nhược 言ngôn 如như 火hỏa 。 則tắc 徒đồ 計kế 於ư 我ngã 。 不bất 應ưng 道Đạo 理lý 。

何hà 以dĩ 故cố 。 如như 世thế 間gian 火hỏa 。 離ly 能năng 燒thiêu 者giả 亦diệc 自tự 能năng 燒thiêu 故cố 。 若nhược 言ngôn 離ly 見kiến 者giả 等đẳng 相tương/tướng 別biệt 有hữu 我ngã 者giả 。 則tắc 所sở 計kế 我ngã 相tương/tướng 乖quai 一nhất 切thiết 量lượng 。 不bất 應ưng 道Đạo 理lý 。 又hựu 我ngã 今kim 問vấn 汝nhữ 。 隨tùy 汝nhữ 意ý 答đáp 。 汝nhữ 所sở 計kế 我ngã 。 為vi 與dữ 染nhiễm 淨tịnh 相tương 應ứng 而nhi 有hữu 染nhiễm 淨tịnh 。 為vi 不bất 與dữ 染nhiễm 淨tịnh 相tương 應ứng 而nhi 有hữu 染nhiễm 淨tịnh 耶da 。 若nhược 與dữ 染nhiễm 淨tịnh 相tương 應ứng 而nhi 有hữu 染nhiễm 淨tịnh 者giả 。 於ư 諸chư 行hành 中trung 。 有hữu 疾tật 疫dịch 災tai 橫hoạnh 及cập 彼bỉ 止chỉ 息tức 順thuận 益ích 可khả 得đắc 。 即tức 彼bỉ 諸chư 行hành 雖tuy 無vô 有hữu 我ngã 。 而nhi 說thuyết 有hữu 染nhiễm 淨tịnh 相tương 應ứng 。 如như 於ư 外ngoại 物vật 。 內nội 身thân 亦diệc 爾nhĩ 。 雖tuy 無vô 有hữu 我ngã 。 染nhiễm 淨tịnh 義nghĩa 成thành 。 故cố 汝nhữ 計kế 我ngã 。 不bất 應ưng 道Đạo 理lý 。 若nhược 不bất 與dữ 染nhiễm 淨tịnh 相tương 應ứng 而nhi 有hữu 染nhiễm 淨tịnh 者giả 。 離ly 染nhiễm 淨tịnh 相tương/tướng 我ngã 有hữu 染nhiễm 淨tịnh 。 不bất 應ưng 道Đạo 理lý 。 又hựu 我ngã 今kim 問vấn 汝nhữ 。 隨tùy 汝nhữ 意ý 答đáp 。 汝nhữ 所sở 計kế 我ngã 為vi 與dữ 流lưu 轉chuyển 相tương/tướng 相tương 應ứng 而nhi 有hữu 流lưu 轉chuyển 。 為vi 不bất 與dữ 流lưu 轉chuyển 相tương/tướng 相tương 應ứng 。 而nhi 有hữu 流lưu 轉chuyển 及cập 止chỉ 息tức 耶da 。 若nhược 與dữ 流lưu 轉chuyển 相tương/tướng 相tương 應ứng 。 而nhi 有hữu 流lưu 轉chuyển 及cập 止chỉ 息tức 者giả 。 於ư 諸chư 行hành 中trung 。 有hữu 五ngũ 種chủng 流lưu 轉chuyển 相tương/tướng 可khả 得đắc 。 一nhất 有hữu 因nhân 。 二nhị 可khả 生sanh 三tam 可khả 滅diệt 。 四tứ 展triển 轉chuyển 相tương 續tục 生sanh 起khởi 。 五ngũ 有hữu 變biến 異dị 。 若nhược 諸chư 行hành 中trung 此thử 流lưu 轉chuyển 相tương/tướng 可khả 得đắc 。 如như 於ư 身thân 芽nha 河hà 燈đăng 乘thừa 等đẳng 。 流lưu 轉chuyển 作tác 用dụng 中trung 雖tuy 無vô 有hữu 我ngã 。 即tức 彼bỉ 諸chư 行hành 得đắc 有hữu 流lưu 轉chuyển 及cập 與dữ 止chỉ 息tức 何hà 須tu 計kế 我ngã 。 若nhược 不bất 與dữ 彼bỉ 相tương/tướng 相tương 應ứng 。 而nhi 有hữu 流lưu 轉chuyển 及cập 止chỉ 息tức 者giả 。 則tắc 所sở 計kế 我ngã 無vô 流lưu 轉chuyển 相tương/tướng 而nhi 有hữu 流lưu 轉chuyển 止chỉ 息tức 。 不bất 應ưng 道Đạo 理lý 。 又hựu 我ngã 今kim 問vấn 汝nhữ 。 隨tùy 汝nhữ 意ý 答đáp 。 汝nhữ 所sở 計kế 我ngã 。 為vi 由do 境cảnh 界giới 所sở 生sanh 。 若nhược 苦khổ 若nhược 樂lạc 。 及cập 由do 思tư 業nghiệp 。 并tinh 由do 煩phiền 惱não 隨tùy 煩phiền 惱não 等đẳng 之chi 所sở 變biến 異dị 。 說thuyết 為vi 受thọ 者giả 作tác 者giả 及cập 解giải 脫thoát 者giả 。 為vi 不bất 由do 彼bỉ 變biến 異dị 。 說thuyết 為vi 受thọ 者giả 等đẳng 耶da 。 若nhược 由do 彼bỉ 變biến 異dị 者giả 。 是thị 即tức 諸chư 行hành 是thị 受thọ 者giả 作tác 者giả 及cập 解giải 脫thoát 者giả 。 何hà 須tu 計kế 我ngã 。 設thiết 是thị 我ngã 者giả 。 我ngã 應ưng 無vô 常thường 。 不bất 應ưng 道Đạo 理lý 。 若nhược 不bất 由do 彼bỉ 變biến 異dị 者giả 。 我ngã 無vô 變biến 異dị 而nhi 是thị 受thọ 者giả 作tác 者giả 及cập 解giải 脫thoát 者giả 。 不bất 應ưng 道Đạo 理lý 。 又hựu 汝nhữ 今kim 應ưng 說thuyết 自tự 所sở 欲dục 。 為vi 唯duy 於ư 我ngã 說thuyết 為vi 作tác 者giả 。 為vi 亦diệc 於ư 餘dư 法pháp 說thuyết 為vi 作tác 者giả 。 若nhược 唯duy 於ư 我ngã 。 世thế 間gian 不bất 應ưng 說thuyết 火hỏa 為vi 燒thiêu 者giả 光quang 為vi 照chiếu 者giả 。 若nhược 亦diệc 於ư 餘dư 法pháp 。 即tức 於ư 見kiến 等đẳng 諸chư 根căn 。 說thuyết 為vi 作tác 者giả 徒đồ 分phân 別biệt 我ngã 。 不bất 應ưng 道Đạo 理lý 。 又hựu 汝nhữ 應ưng 說thuyết 自tự 意ý 所sở 欲dục 。 為vi 唯duy 於ư 我ngã 建kiến 立lập 於ư 我ngã 。 為vi 亦diệc 於ư 餘dư 法pháp 建kiến 立lập 於ư 我ngã 。 若nhược 唯duy 於ư 我ngã 者giả 。 世thế 間gian 不bất 應ưng 於ư 彼bỉ 。 假giả 說thuyết 士sĩ 夫phu 身thân 呼hô 為vi 德đức 友hữu 佛Phật 授thọ 等đẳng 。 若nhược 亦diệc 於ư 餘dư 法pháp 者giả 。 是thị 則tắc 唯duy 於ư 諸chư 行hành 假giả 說thuyết 名danh 我ngã 。 何hà 須tu 更cánh 執chấp 別biệt 有hữu 我ngã 耶da 。

何hà 以dĩ 故cố 。 諸chư 世thế 間gian 人nhân 。 唯duy 於ư 假giả 設thiết 士sĩ 夫phu 之chi 身thân 。 起khởi 有hữu 情tình 想tưởng 。 立lập 有hữu 情tình 名danh 及cập 說thuyết 自tự 他tha 。 有hữu 差sai 別biệt 故cố 。 又hựu 汝nhữ 何hà 所sở 欲dục 。 計kế 我ngã 之chi 見kiến 為vi 善thiện 為vi 不bất 善thiện 耶da 。 若nhược 是thị 善thiện 者giả 。 何hà 為vi 極cực 愚ngu 癡si 人nhân 深thâm 起khởi 我ngã 見kiến 。 不bất 由do 方phương 便tiện 率suất 爾nhĩ 而nhi 起khởi 。 能năng 令linh 眾chúng 生sanh 。 怖bố 畏úy 解giải 脫thoát 。 又hựu 能năng 增tăng 長trưởng 諸chư 惡ác 過quá 失thất 。 不bất 應ưng 道Đạo 理lý 。 若nhược 不bất 善thiện 者giả 。 不bất 應ưng 說thuyết 正chánh 及cập 非phi 顛điên 倒đảo 。 若nhược 是thị 邪tà 倒đảo 所sở 計kế 之chi 我ngã 體thể 是thị 實thật 有hữu 。 不bất 應ưng 道Đạo 理lý 。 又hựu 汝nhữ 何hà 所sở 欲dục 。 無vô 我ngã 之chi 見kiến 。 為vi 善thiện 為vi 不bất 善thiện 耶da 若nhược 言ngôn 是thị 善thiện 。 於ư 彼bỉ 常thường 住trụ 實thật 有hữu 我ngã 上thượng 。 見kiến 無vô 有hữu 我ngã 。 而nhi 是thị 善thiện 性tánh 非phi 顛điên 倒đảo 計kế 。 不bất 應ưng 道Đạo 理lý 。 若nhược 言ngôn 不bất 善thiện 。 而nhi 一Nhất 切Thiết 智Trí 者giả 。 之chi 所sở 宣tuyên 說thuyết 。 精tinh 勤cần 方phương 便tiện 。 之chi 所sở 生sanh 起khởi 。 令linh 諸chư 眾chúng 生sanh 。 不bất 怖bố 解giải 脫thoát 能năng 速tốc 證chứng 得đắc 白bạch 淨tịnh 之chi 果quả 。 諸chư 惡ác 過quá 失thất 如như 實thật 對đối 治trị 。 不bất 應ưng 道Đạo 理lý 。 又hựu 汝nhữ 意ý 云vân 何hà 。 為vi 即tức 我ngã 性tánh 自tự 計kế 有hữu 我ngã 。 為vi 由do 我ngã 見kiến 耶da 。 若nhược 即tức 我ngã 性tánh 自tự 計kế 有hữu 我ngã 者giả 。 應ưng 一nhất 切thiết 時thời 無vô 無vô 我ngã 覺giác 。 若nhược 由do 我ngã 見kiến 者giả 。 雖tuy 無vô 實thật 我ngã 。 由do 我ngã 見kiến 力lực 故cố 於ư 諸chư 行hành 中trung 。 妄vọng 謂vị 有hữu 我ngã 。 是thị 故cố 汝nhữ 計kế 定định 實thật 有hữu 我ngã 。 不bất 應ưng 道Đạo 理lý 。 如như 是thị 不bất 覺giác 為vi 先tiên 而nhi 起khởi 彼bỉ 覺giác 故cố 。 思tư 覺giác 為vi 先tiên 見kiến 有hữu 所sở 作tác 故cố 。 於ư 諸chư 蘊uẩn 中trung 假giả 施thi 設thiết 故cố 。 由do 於ư 彼bỉ 相tương/tướng 安an 立lập 為vi 有hữu 故cố 。 建kiến 立lập 雜tạp 染nhiễm 及cập 清thanh 淨tịnh 故cố 。 建kiến 立lập 流lưu 轉chuyển 及cập 止chỉ 息tức 故cố 。 假giả 立lập 受thọ 者giả 作tác 者giả 解giải 脫thoát 者giả 故cố 。 施thi 設thiết 有hữu 作tác 者giả 故cố 。 施thi 設thiết 言ngôn 說thuyết 故cố 。 施thi 設thiết 見kiến 故cố 。 計kế 有hữu 實thật 我ngã 皆giai 不bất 應ưng 理lý 。

又hựu 我ngã 今kim 當đương 說thuyết 。 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 我ngã 相tương/tướng 。 所sở 言ngôn 我ngã 者giả 。 唯duy 於ư 諸chư 法pháp 假giả 立lập 為vi 有hữu 。 非phi 實thật 有hữu 我ngã 。 然nhiên 此thử 假giả 我ngã 。 不bất 可khả 說thuyết 言ngôn 。 與dữ 彼bỉ 諸chư 法pháp 異dị 不bất 異dị 性tánh 。 勿vật 謂vị 此thử 我ngã 是thị 實thật 有hữu 體thể 。 或hoặc 彼bỉ 諸chư 法pháp 即tức 我ngã 性tánh 相tướng 。 又hựu 此thử 假giả 我ngã 。 是thị 無vô 常thường 相tương/tướng 。 是thị 非phi 恆hằng 相tương/tướng 。 非phi 安an 保bảo 相tương/tướng 。 是thị 變biến 壞hoại 相tương/tướng 。 生sanh 起khởi 法pháp 相tướng 。 老lão 病bệnh 死tử 相tướng 。 唯duy 諸chư 法pháp 相tướng 。 唯duy 苦khổ 惱não 相tương/tướng 故cố 。 薄bạc 伽già 梵Phạm 說thuyết 。 苾Bật 芻Sô 當đương 知tri 。 於ư 諸chư 法pháp 中trung 。 假giả 立lập 有hữu 我ngã 。 此thử 我ngã 無vô 常thường 無vô 恆hằng 不bất 可khả 安an 保bảo 。 是thị 變biến 壞hoại 法pháp 。 如như 是thị 廣quảng 說thuyết 。 由do 四tứ 因nhân 。 故cố 於ư 諸chư 行hành 中trung 。 假giả 設thiết 有hữu 我ngã 。 一nhất 為vì 令linh 世thế 間gian 。 言ngôn 說thuyết 易dị 故cố 。 二nhị 為vi 欲dục 隨tùy 順thuận 。 諸chư 世thế 間gian 故cố 。 三tam 為vì 欲dục 斷đoạn 除trừ 。 謂vị 定định 無vô 我ngã 。 諸chư 怖bố 畏úy 故cố 。 四tứ 為vi 宣tuyên 說thuyết 自tự 他tha 成thành 就tựu 功công 德đức 。 成thành 就tựu 過quá 失thất 。 令linh 起khởi 決quyết 定định 信tín 解giải 心tâm 故cố 。 是thị 故cố 執chấp 有hữu 我ngã 論luận 非phi 如như 理lý 說thuyết 。

計kế 常thường 論luận 者giả 。 謂vị 如như 有hữu 一nhất 若nhược 沙Sa 門Môn 。 若nhược 婆Bà 羅La 門Môn 。 起khởi 如như 是thị 見kiến 。 立lập 如như 是thị 論luận 。 我ngã 及cập 世thế 間gian 。 皆giai 實thật 常thường 住trụ 。 非phi 作tác 所sở 作tác 。 非phi 化hóa 所sở 化hóa 。 不bất 可khả 損tổn 害hại 積tích 聚tụ 而nhi 住trụ 。 如như 伊y 師sư 迦ca 。 謂vị 計kế 前tiền 際tế 說thuyết 一nhất 切thiết 常thường 者giả 。 說thuyết 一nhất 分phần/phân 常thường 者giả 。 及cập 計kế 後hậu 際tế 說thuyết 有hữu 相tương/tướng 者giả 。 說thuyết 無vô 相tướng 者giả 。 說thuyết 非phi 想tưởng 非phi 非phi 想tưởng 者giả 。

復phục 有hữu 計kế 諸chư 極cực 微vi 。 是thị 常thường 住trụ 者giả 。 作tác 如như 是thị 計kế 。 問vấn 何hà 故cố 彼bỉ 諸chư 外ngoại 道đạo 。 起khởi 如như 是thị 見kiến 。 立lập 如như 是thị 論luận 。 我ngã 及cập 世thế 間gian 是thị 常thường 住trụ 耶da 。 答đáp 彼bỉ 計kế 因nhân 緣duyên 。 如như 經kinh 廣quảng 說thuyết 。 隨tùy 其kỳ 所sở 應ứng 盡tận 當đương 知tri 。 此thử 中trung 計kế 前tiền 際tế 者giả 。 謂vị 或hoặc 依y 下hạ 中trung 上thượng 靜tĩnh 慮lự 。 起khởi 宿túc 住trụ 隨tùy 念niệm 。 不bất 善thiện 緣duyên 起khởi 故cố 。 於ư 過quá 去khứ 諸chư 行hành 。 但đãn 唯duy 憶ức 念niệm 。 不bất 如như 實thật 知tri 。 計kế 過quá 去khứ 世thế 以dĩ 為vi 前tiền 際tế 。 發phát 起khởi 常thường 見kiến 。 或hoặc 依y 天thiên 眼nhãn 計kế 現hiện 在tại 世thế 以dĩ 為vi 前tiền 際tế 。 於ư 諸chư 行hành 剎sát 那na 。 生sanh 滅diệt 流lưu 轉chuyển 。 不bất 如như 實thật 知tri 。 又hựu 見kiến 諸chư 識thức 流lưu 轉chuyển 相tương 續tục 從tùng 此thử 世thế 間gian 。 至chí 彼bỉ 世thế 間gian 。 無vô 斷đoạn 絕tuyệt 故cố 。 發phát 起khởi 常thường 見kiến 。 或hoặc 見kiến 梵Phạm 王Vương 隨tùy 意ý 成thành 立lập 。 或hoặc 見kiến 四tứ 大đại 種chủng 變biến 異dị 。 或hoặc 見kiến 諸chư 識thức 變biến 異dị 。 計kế 後hậu 際tế 者giả 。 於ư 想tưởng 及cập 受thọ 雖tuy 見kiến 差sai 別biệt 。 然nhiên 不bất 見kiến 自tự 相tương/tướng 差sai 別biệt 。 是thị 故cố 發phát 起khởi 常thường 見kiến 。 謂vị 我ngã 及cập 世thế 間gian 。 皆giai 悉tất 常thường 住trụ 。 又hựu 計kế 極cực 微vi 。 是thị 常thường 住trụ 者giả 。 以dĩ 依y 世thế 間gian 靜tĩnh 慮lự 。 起khởi 如như 是thị 見kiến 。 由do 不bất 如như 實thật 知tri 緣duyên 起khởi 故cố 。 而nhi 計kế 有hữu 為vi 先tiên 有hữu 果quả 集tập 起khởi 。 離ly 散tán 為vi 先tiên 有hữu 果quả 壞hoại 滅diệt 。 由do 此thử 因nhân 緣duyên 。 彼bỉ 謂vị 從tùng 眾chúng 微vi 性tánh 麁thô 物vật 果quả 生sanh 。 漸tiệm 析tích 麁thô 物vật 乃nãi 至chí 微vi 住trụ 。 是thị 故cố 麁thô 物vật 無vô 常thường 極cực 微vi 是thị 常thường 。

此thử 中trung 計kế 前tiền 際tế 後hậu 際tế 。 常thường 住trụ 論luận 者giả 。 是thị 我ngã 執chấp 論luận 。 差sai 別biệt 相tương/tướng 所sở 攝nhiếp 故cố 。 我ngã 論luận 已dĩ 破phá 。 當đương 知tri 。 我ngã 差sai 別biệt 相tương/tướng 論luận 亦diệc 已dĩ 破phá 訖ngật 。 又hựu 我ngã 今kim 問vấn 汝nhữ 。 隨tùy 汝nhữ 意ý 答đáp 。 宿túc 住trụ 之chi 念niệm 。 為vi 取thủ 諸chư 蘊uẩn 為vi 取thủ 我ngã 耶da 。 若nhược 取thủ 蘊uẩn 者giả 。 執chấp 我ngã 及cập 世thế 間gian 是thị 常thường 。 不bất 應ưng 道Đạo 理lý 。 若nhược 取thủ 我ngã 者giả 。 憶ức 念niệm 過quá 去khứ 。 如như 是thị 名danh 等đẳng 。 諸chư 有hữu 情tình 類loại 。 我ngã 曾tằng 於ư 彼bỉ 如như 是thị 名danh 如như 是thị 姓tánh 。 乃nãi 至chí 廣quảng 說thuyết 。 不bất 應ưng 道Đạo 理lý 。 又hựu 汝nhữ 意ý 云vân 何hà 。 緣duyên 彼bỉ 現hiện 前tiền 和hòa 合hợp 色sắc 境cảnh 眼nhãn 識thức 起khởi 時thời 。 於ư 餘dư 不bất 現hiện 不bất 和hòa 合hợp 境cảnh 所sở 餘dư 諸chư 識thức 。 為vi 滅diệt 為vi 轉chuyển 。 若nhược 言ngôn 滅diệt 者giả 。 滅diệt 壞hoại 之chi 識thức 而nhi 計kế 為vi 常thường 。 不bất 應ưng 道Đạo 理lý 。 若nhược 言ngôn 轉chuyển 者giả 。 由do 一nhất 境cảnh 界giới 。 依y 一nhất 切thiết 時thời 。 一nhất 切thiết 識thức 起khởi 。 不bất 應ưng 道Đạo 理lý 。 又hựu 汝nhữ 何hà 所sở 欲dục 。 所sở 執chấp 之chi 我ngã 。 由do 想tưởng 所sở 作tác 及cập 受thọ 所sở 作tác 。 為vi 有hữu 變biến 異dị 為vi 無vô 變biến 異dị 。 若nhược 言ngôn 有hữu 者giả 。 計kế 彼bỉ 世thế 間gian 及cập 我ngã 常thường 住trụ 。 不bất 應ưng 道Đạo 理lý 。 若nhược 言ngôn 無vô 者giả 。 有hữu 一nhất 想tưởng 已dĩ 復phục 種chủng 種chủng 想tưởng 。

復phục 有hữu 小tiểu 想tưởng 及cập 無vô 量lượng 想tưởng 。 不bất 應ưng 道Đạo 理lý 。 又hựu 純thuần 有hữu 樂nhạo/nhạc/lạc 已dĩ 復phục 純thuần 有hữu 苦khổ 。

復phục 有hữu 苦khổ 有hữu 樂lạc 。 有hữu 不bất 苦khổ 不bất 樂lạc 。 不bất 應ưng 道Đạo 理lý 。 又hựu 若nhược 計kế 命mạng 即tức 是thị 身thân 者giả 。 彼bỉ 計kế 我ngã 是thị 色sắc 。 若nhược 計kế 命mạng 異dị 於ư 身thân 者giả 。 彼bỉ 計kế 我ngã 非phi 色sắc 。 若nhược 計kế 我ngã 俱câu 遍biến 。 無vô 二nhị 無vô 缺khuyết 者giả 。 彼bỉ 計kế 我ngã 亦diệc 是thị 色sắc 亦diệc 非phi 色sắc 。 若nhược 為vi 對đối 治trị 此thử 故cố 。 即tức 於ư 此thử 義nghĩa 中trung 。 由do 異dị 句cú 異dị 文văn 。 而nhi 起khởi 執chấp 者giả 。 彼bỉ 計kế 我ngã 非phi 色sắc 非phi 非phi 色sắc 。 又hựu 若nhược 見kiến 少thiểu 色sắc 少thiểu 非phi 色sắc 者giả 。 彼bỉ 計kế 有hữu 邊biên 。 若nhược 見kiến 彼bỉ 無vô 量lượng 者giả 。 彼bỉ 計kế 有hữu 無vô 邊biên 。 若nhược 復phục 遍biến 見kiến 而nhi 色sắc 分phần/phân 少thiểu 非phi 色sắc 分phần/phân 無vô 量lượng 。 或hoặc 色sắc 分phần/phân 無vô 量lượng 。 非phi 色sắc 分phần/phân 少thiểu 者giả 。 彼bỉ 計kế 亦diệc 有hữu 邊biên 亦diệc 無vô 邊biên 。 若nhược 為vi 對đối 治trị 此thử 故cố 。 但đãn 由do 文văn 異dị 不bất 由do 義nghĩa 異dị 。 而nhi 起khởi 執chấp 者giả 。 彼bỉ 計kế 非phi 有hữu 邊biên 非phi 無vô 邊biên 。 或hoặc 計kế 解giải 脫thoát 之chi 我ngã 遠viễn 離ly 二nhị 種chủng 。 又hựu 計kế 極cực 微vi 常thường 住trụ 論luận 者giả 。 我ngã 今kim 問vấn 汝nhữ 。 隨tùy 汝nhữ 意ý 答đáp 。 汝nhữ 為vi 觀quán 察sát 計kế 極cực 微vi 常thường 。 為vi 不bất 觀quán 察sát 計kế 彼bỉ 常thường 耶da 。 若nhược 不bất 觀quán 察sát 者giả 。 離ly 慧tuệ 觀quán 察sát 而nhi 定định 計kế 常thường 。 不bất 應ưng 道Đạo 理lý 。 若nhược 言ngôn 已dĩ 觀quán 察sát 者giả 。 違vi 諸chư 量lượng 故cố 。 不bất 應ưng 道Đạo 理lý 。 又hựu 汝nhữ 何hà 所sở 欲dục 。 諸chư 微vi 塵trần 性tánh 。 為vi 由do 細tế 故cố 計kế 彼bỉ 是thị 常thường 。 為vi 由do 與dữ 麁thô 果quả 物vật 其kỳ 相tương/tướng 異dị 故cố 計kế 彼bỉ 常thường 耶da 。 若nhược 由do 細tế 者giả 。 離ly 散tán 損tổn 減giảm 轉chuyển 復phục 羸luy 劣liệt 。 而nhi 言ngôn 是thị 常thường 。 不bất 應ưng 道Đạo 理lý 。 若nhược 言ngôn 由do 相tương/tướng 異dị 故cố 者giả 。 是thị 則tắc 極cực 微vi 。 超siêu 過quá 地địa 水thủy 火hỏa 風phong 之chi 相tướng 。 不bất 同đồng 種chủng 類loại 相tương/tướng 故cố 。 而nhi 言ngôn 能năng 生sanh 彼bỉ 類loại 果quả 。 不bất 應ưng 道Đạo 理lý 。 又hựu 彼bỉ 極cực 微vi 。 更cánh 無vô 異dị 相tướng 可khả 得đắc 故cố 。 不bất 中trung 理lý 。 又hựu 汝nhữ 何hà 所sở 欲dục 。 從tùng 諸chư 極cực 微vi 所sở 起khởi 麁thô 物vật 。 為vi 不bất 異dị 相tướng 為vi 異dị 相tướng 耶da 。 若nhược 言ngôn 不bất 異dị 相tướng 者giả 。 由do 與dữ 彼bỉ 因nhân 。 無vô 差sai 別biệt 故cố 。 亦diệc 應ưng 是thị 常thường 。 是thị 則tắc 應ưng 無vô 因nhân 果quả 決quyết 定định 。 不bất 應ưng 道Đạo 理lý 。 若nhược 異dị 相tướng 者giả 。 汝nhữ 意ý 云vân 何hà 。 為vi 從tùng 離ly 散tán 極cực 微vi 麁thô 物vật 得đắc 生sanh 。 為vi 從tùng 聚tụ 集tập 耶da 。 若nhược 言ngôn 從tùng 離ly 散tán 者giả 。 應ưng 一nhất 切thiết 時thời 一nhất 切thiết 果quả 生sanh 。 是thị 則tắc 應ưng 無vô 因nhân 果quả 決quyết 定định 。 不bất 應ưng 道Đạo 理lý 。 若nhược 從tùng 聚tụ 集tập 者giả 。 汝nhữ 意ý 云vân 何hà 。 彼bỉ 麁thô 果quả 物vật 從tùng 極cực 微vi 生sanh 時thời 。 為vi 不bất 過quá 彼bỉ 形hình 質chất 之chi 量lượng 。 為vi 過quá 彼bỉ 形hình 質chất 量lượng 耶da 。 若nhược 言ngôn 不bất 過quá 彼bỉ 形hình 質chất 量lượng 者giả 。 從tùng 形hình 質chất 分phần/phân 物vật 。 生sanh 形hình 質chất 有hữu 分phần/phân 物vật 。 不bất 應ưng 道Đạo 理lý 。 若nhược 言ngôn 過quá 者giả 。 諸chư 極cực 微vi 體thể 無vô 細tế 分phần/phân 故cố 不bất 可khả 分phân 析tích 。 所sở 生sanh 麁thô 物vật 亦diệc 應ưng 是thị 常thường 。 亦diệc 不bất 中trung 理lý 。 若nhược 復phục 說thuyết 言ngôn 。 有hữu 諸chư 極cực 微vi 本bổn 無vô 今kim 起khởi 者giả 。 是thị 則tắc 計kế 極cực 微vi 常thường 。 不bất 應ưng 道Đạo 理lý 。 又hựu 汝nhữ 何hà 所sở 欲dục 。 彼bỉ 諸chư 極cực 微vi 起khởi 造tạo 麁thô 物vật 。 為vi 如như 種chủng 子tử 等đẳng 。 為vi 如như 陶đào 師sư 等đẳng 耶da 。 若nhược 言ngôn 如như 種chủng 子tử 等đẳng 者giả 。 應ưng 如như 種chủng 子tử 體thể 是thị 無vô 常thường 。 若nhược 言ngôn 如như 陶đào 師sư 等đẳng 者giả 。 彼bỉ 諸chư 極cực 微vi 應ưng 有hữu 思tư 慮lự 。 如như 陶đào 師sư 等đẳng 。 不bất 應ưng 道Đạo 理lý 。 若nhược 不bất 如như 種chủng 等đẳng 及cập 陶đào 師sư 等đẳng 者giả 。 是thị 則tắc 同đồng 喻dụ 。 不bất 可khả 得đắc 故cố 。 不bất 應ưng 道Đạo 理lý 。 又hựu 汝nhữ 意ý 云vân 何hà 。 諸chư 外ngoại 物vật 起khởi 為vi 由do 有hữu 情tình 為vi 不bất 爾nhĩ 耶da 。 若nhược 言ngôn 由do 有hữu 情tình 者giả 。 彼bỉ 外ngoại 麁thô 物vật 由do 有hữu 情tình 生sanh 。 所sở 依y 細tế 物vật 不bất 由do 有hữu 情tình 。 不bất 應ưng 道Đạo 理lý 。 誰thùy 復phục 於ư 彼bỉ 制chế 其kỳ 功công 能năng 。 若nhược 言ngôn 不bất 由do 有hữu 情tình 者giả 。 是thị 則tắc 無vô 用dụng 而nhi 外ngoại 物vật 生sanh 。 不bất 應ưng 道Đạo 理lý 。 如như 是thị 隨tùy 念niệm 諸chư 蘊uẩn 有hữu 情tình 故cố 。 由do 一nhất 境cảnh 界giới 一nhất 切thiết 識thức 流lưu 不bất 斷đoạn 絕tuyệt 故cố 。 由do 想tưởng 及cập 受thọ 變biến 不bất 變biến 故cố 。 計kế 彼bỉ 前tiền 際tế 及cập 計kế 後hậu 際tế 常thường 住trụ 論luận 者giả 。 不bất 應ưng 道Đạo 理lý 。 又hựu 由do 觀quán 察sát 不bất 觀quán 察sát 故cố 。 由do 共cộng 相tương 故cố 。 由do 自tự 相tương/tướng 故cố 。 由do 起khởi 造tạo 故cố 。 根căn 本bổn 所sở 用dụng 故cố 。 極cực 微vi 常thường 論luận 。 不bất 應ưng 道Đạo 理lý 。 是thị 故cố 計kế 常thường 論luận 者giả 。 非phi 如như 理lý 說thuyết 。 我ngã 今kim 當đương 說thuyết 。 常thường 住trụ 之chi 相tướng 。 若nhược 一nhất 切thiết 時thời 。 無vô 變biến 異dị 相tướng 。 若nhược 一nhất 切thiết 種chủng 。 無vô 變biến 異dị 相tướng 。 若nhược 自tự 然nhiên 無vô 變biến 異dị 相tướng 。 若nhược 由do 他tha 無vô 變biến 異dị 相tướng 。 又hựu 無vô 生sanh 相tương 當đương 知tri 是thị 常thường 住trụ 相tương/tướng 。

瑜Du 伽Già 師Sư 地Địa 論Luận 卷quyển 第đệ 六lục