瑜Du 伽Già 師Sư 地Địa 論Luận
Quyển 51
彌Di 勒Lặc 菩Bồ 薩Tát 說Thuyết 唐Đường 玄Huyền 奘Tráng 譯Dịch
瑜Du 伽Già 師Sư 地Địa 論Luận 卷quyển 第đệ 五ngũ 十thập 一nhất
彌Di 勒Lặc 菩Bồ 薩Tát 說thuyết
三Tam 藏Tạng 法Pháp 師sư 玄huyền 奘tráng 奉phụng 。 詔chiếu 譯dịch 攝nhiếp 決quyết 擇trạch 分phần/phân 中trung 五ngũ 識thức 身thân 相tương 應ứng 。 地địa 意ý 地địa 之chi 一nhất 。
如như 是thị 已dĩ 說thuyết 本bổn 地địa 。 次thứ 說thuyết 諸chư 地địa 決quyết 擇trạch 善thiện 巧xảo 。 由do 此thử 決quyết 擇trạch 善thiện 巧xảo 為vi 依y 。 於ư 一nhất 切thiết 地địa 善thiện 能năng 問vấn 答đáp 。 今kim 當đương 先tiên 說thuyết 五ngũ 識thức 身thân 地địa 意ý 地địa 決quyết 擇trạch 。
問vấn 前tiền 說thuyết 種chủng 子tử 依y 。 謂vị 阿a 賴lại 耶da 識thức 。 而nhi 未vị 說thuyết 有hữu 有hữu 之chi 因nhân 緣duyên 。 廣quảng 分phân 別biệt 義nghĩa 。 何hà 故cố 不bất 說thuyết 。 何hà 緣duyên 知tri 有hữu 。 廣quảng 分phân 別biệt 義nghĩa 。 云vân 何hà 應ưng 知tri 。 答đáp 由do 此thử 建kiến 立lập 是thị 佛Phật 世Thế 尊Tôn 。 最tối 深thâm 密mật 記ký 。 是thị 故cố 不bất 說thuyết 。 如như 世Thế 尊Tôn 言ngôn 。
阿a 陀đà 那na 識thức 甚thậm 深thâm 細tế 。 一nhất 切thiết 種chủng 子tử 如như 瀑bộc 流lưu 。
我ngã 於ư 凡phàm 愚ngu 不bất 開khai 演diễn 。 恐khủng 彼bỉ 分phân 別biệt 執chấp 為vi 我ngã 。
復phục 次thứ 嗢ốt 拕tha 南nam 曰viết 。
執chấp 受thọ 初sơ 明minh 了liễu 。 種chủng 子tử 業nghiệp 身thân 受thọ 。
無vô 心tâm 定định 命mạng 終chung 。 無vô 皆giai 不bất 應ưng 理lý 。
由do 八bát 種chủng 相tương/tướng 。 證chứng 阿a 賴lại 耶da 識thức 。 決quyết 定định 是thị 有hữu 。 謂vị 若nhược 離ly 阿a 賴lại 耶da 識thức 。 依y 止chỉ 執chấp 受thọ 。 不bất 應ưng 道Đạo 理lý 。 最tối 初sơ 生sanh 起khởi 。 不bất 應ưng 道Đạo 理lý 。 有hữu 明minh 了liễu 性tánh 。 不bất 應ưng 道Đạo 理lý 。 有hữu 種chủng 子tử 性tánh 不bất 應ưng 道Đạo 理lý 。 業nghiệp 用dụng 差sai 別biệt 不bất 應ưng 道Đạo 理lý 。 身thân 受thọ 差sai 別biệt 不bất 應ưng 道Đạo 理lý 。 處xử 無vô 心tâm 定định 。 不bất 應ưng 道Đạo 理lý 。 命mạng 終chung 時thời 識thức 。 不bất 應ưng 道Đạo 理lý 。 何hà 故cố 若nhược 無vô 阿a 賴lại 耶da 識thức 。 依y 止chỉ 執chấp 受thọ 。 不bất 應ưng 道Đạo 理lý 。 由do 五ngũ 因nhân 故cố 。 何hà 等đẳng 為vi 五ngũ 。
謂vị 阿a 賴lại 耶da 識thức 。 先tiên 世thế 所sở 造tạo 。 業nghiệp 行hành 為vi 因nhân 。 眼nhãn 等đẳng 轉chuyển 識thức 於ư 現hiện 在tại 世thế 。 眾chúng 緣duyên 為vi 因nhân 。 如như 說thuyết 根căn 及cập 境cảnh 界giới 。 作tác 意ý 力lực 故cố 諸chư 轉chuyển 識thức 生sanh 。 乃nãi 至chí 廣quảng 說thuyết 。 是thị 名danh 初sơ 因nhân 。 又hựu 六lục 識thức 身thân 有hữu 善thiện 不bất 善thiện 等đẳng 性tánh 可khả 得đắc 。 是thị 第đệ 二nhị 因nhân 。 又hựu 六lục 識thức 身thân 無vô 覆phú 無vô 記ký 異dị 熟thục 所sở 攝nhiếp 類loại 不bất 可khả 得đắc 。 是thị 第đệ 三tam 因nhân 。 又hựu 六lục 識thức 身thân 各các 別biệt 依y 轉chuyển 。 於ư 彼bỉ 彼bỉ 依y 彼bỉ 彼bỉ 識thức 轉chuyển 。 即tức 彼bỉ 所sở 依y 應ưng 有hữu 執chấp 受thọ 。 餘dư 無vô 執chấp 受thọ 。 不bất 應ưng 道Đạo 理lý 。 設thiết 許hứa 執chấp 受thọ 亦diệc 不bất 應ưng 理lý 。 識thức 遠viễn 離ly 故cố 。 是thị 第đệ 四tứ 因nhân 。 又hựu 所sở 依y 止chỉ 應ưng 成thành 數sác 數sác 執chấp 受thọ 過quá 失thất 。
所sở 以dĩ 者giả 何hà 。 由do 彼bỉ 眼nhãn 識thức 於ư 一nhất 時thời 轉chuyển 一nhất 時thời 不bất 轉chuyển 。 餘dư 識thức 亦diệc 爾nhĩ 。 是thị 第đệ 五ngũ 因nhân 。 如như 是thị 先tiên 業nghiệp 及cập 現hiện 在tại 緣duyên 以dĩ 為vi 因nhân 故cố 。 善thiện 不bất 善thiện 等đẳng 。 性tánh 可khả 得đắc 故cố 。 異dị 熟thục 種chủng 類loại 不bất 可khả 得đắc 故cố 。 各các 別biệt 所sở 依y 。 諸chư 識thức 轉chuyển 故cố 。 數sác 數sác 執chấp 受thọ 依y 止chỉ 過quá 故cố 。 不bất 應ưng 道Đạo 理lý 。 何hà 故cố 若nhược 無vô 。 阿a 賴lại 耶da 識thức 。 最tối 初sơ 生sanh 起khởi 。 不bất 應ưng 道Đạo 理lý 。 謂vị 有hữu 難nạn/nan 言ngôn 。 若nhược 決quyết 定định 有hữu 。 阿a 賴lại 耶da 識thức 。 應ưng 有hữu 二nhị 識thức 俱câu 時thời 生sanh 起khởi 。 應ưng 告cáo 彼bỉ 言ngôn 。 汝nhữ 於ư 無vô 過quá 妄vọng 生sanh 過quá 想tưởng 。
何hà 以dĩ 故cố 。 容dung 有hữu 二nhị 識thức 俱câu 時thời 轉chuyển 故cố 。
所sở 以dĩ 者giả 何hà 。 且thả 如như 有hữu 一nhất 俱câu 時thời 欲dục 見kiến 。 乃nãi 至chí 欲dục 知tri 。 隨tùy 有hữu 一nhất 識thức 最tối 初sơ 生sanh 起khởi 。 不bất 應ưng 道Đạo 理lý 。 由do 彼bỉ 爾nhĩ 時thời 作tác 意ý 無vô 別biệt 。 根căn 境cảnh 亦diệc 爾nhĩ 。 以dĩ 何hà 因nhân 緣duyên 。 識thức 不bất 俱câu 轉chuyển 。
何hà 故cố 若nhược 無vô 諸chư 識thức 俱câu 轉chuyển 。 與dữ 眼nhãn 等đẳng 識thức 同đồng 行hành 意ý 識thức 。 明minh 了liễu 體thể 性tánh 不bất 可khả 得đắc 耶da 。 謂vị 或hoặc 有hữu 時thời 憶ức 念niệm 過quá 去khứ 。 曾tằng 所sở 受thọ 境cảnh 。
爾nhĩ 時thời 意ý 識thức 行hành 不bất 明minh 了liễu 。 非phi 於ư 現hiện 境cảnh 意ý 現hiện 行hành 時thời 得đắc 有hữu 如như 是thị 不bất 明minh 了liễu 相tương/tướng 。 是thị 故cố 應ưng 許hứa 諸chư 識thức 俱câu 轉chuyển 或hoặc 許hứa 意ý 識thức 無vô 明minh 了liễu 性tánh 。
何hà 故cố 若nhược 無vô 。 阿a 賴lại 耶da 識thức 。 有hữu 種chủng 子tử 性tánh 不bất 應ưng 道Đạo 理lý 。 謂vị 六lục 識thức 身thân 。 展triển 轉chuyển 異dị 故cố 。
所sở 以dĩ 者giả 何hà 。 從tùng 善thiện 無vô 間gian 。 不bất 善thiện 性tánh 生sanh 。 不bất 善thiện 無vô 間gian 復phục 善thiện 性tánh 生sanh 。 從tùng 二nhị 無vô 間gian 無vô 記ký 性tánh 生sanh 。 劣liệt 界giới 無vô 間gian 中trung 界giới 生sanh 。 中trung 界giới 無vô 間gian 妙diệu 界giới 生sanh 。 如như 是thị 妙diệu 界giới 無vô 間gian 乃nãi 至chí 劣liệt 界giới 生sanh 。 有hữu 漏lậu 無vô 間gian 無vô 漏lậu 生sanh 。 無vô 漏lậu 無vô 間gian 有hữu 漏lậu 生sanh 。 世thế 間gian 無vô 間gian 出xuất 世thế 生sanh 。 出xuất 世thế 無vô 間gian 世thế 間gian 生sanh 。 非phi 如như 是thị 相tương/tướng 有hữu 種chủng 子tử 性tánh 應ưng 正Chánh 道Đạo 理lý 。 又hựu 彼bỉ 諸chư 識thức 長trường 時thời 間gian 斷đoạn 。 不bất 應ưng 相tương 續tục 長trường 時thời 流lưu 轉chuyển 。 是thị 故cố 此thử 亦diệc 。 不bất 應ưng 道Đạo 理lý 。 何hà 故cố 若nhược 無vô 諸chư 識thức 俱câu 轉chuyển 。 業nghiệp 用dụng 差sai 別biệt 不bất 應ưng 道Đạo 理lý 。 謂vị 若nhược 略lược 說thuyết 有hữu 四tứ 種chủng 業nghiệp 。 一nhất 了liễu 別biệt 器khí 業nghiệp 。 二nhị 了liễu 別biệt 依y 業nghiệp 。 三tam 了liễu 別biệt 我ngã 業nghiệp 。 四tứ 了liễu 別biệt 境cảnh 業nghiệp 。 此thử 諸chư 了liễu 別biệt 剎sát 那na 剎sát 那na 。 俱câu 轉chuyển 可khả 得đắc 。 是thị 故cố 一nhất 識thức 。 於ư 一nhất 剎sát 那na 。 有hữu 如như 是thị 等đẳng 。 業nghiệp 用dụng 差sai 別biệt 不bất 應ưng 道Đạo 理lý 。
何hà 故cố 若nhược 無vô 。 阿a 賴lại 耶da 識thức 。 身thân 受thọ 差sai 別biệt 不bất 應ưng 道Đạo 理lý 。 謂vị 如như 有hữu 一nhất 或hoặc 如như 理lý 思tư 或hoặc 不bất 如như 理lý 。 或hoặc 無vô 思tư 慮lự 或hoặc 隨tùy 尋tầm 伺tứ 。 或hoặc 處xứ 定định 心tâm 或hoặc 不bất 在tại 定định 。
爾nhĩ 時thời 於ư 身thân 諸chư 領lãnh 受thọ 。 起khởi 非phi 一nhất 眾chúng 多đa 。 種chủng 種chủng 差sai 別biệt 。 彼bỉ 應ưng 無vô 有hữu 然nhiên 現hiện 可khả 得đắc 。 是thị 故cố 定định 有hữu 。 阿a 賴lại 耶da 識thức 。
何hà 故cố 若nhược 無vô 。 阿a 賴lại 耶da 識thức 。 處xử 無vô 心tâm 定định 。 不bất 應ưng 道Đạo 理lý 。 謂vị 入nhập 無vô 想tưởng 定định 或hoặc 滅diệt 盡tận 定định 。 應ưng 如như 捨xả 命mạng 識thức 離ly 於ư 身thân 。 非phi 不bất 離ly 身thân 。 如như 世Thế 尊Tôn 說thuyết 。 當đương 於ư 爾nhĩ 時thời 。 識thức 不bất 離ly 身thân 故cố 。
何hà 故cố 若nhược 無vô 。 阿a 賴lại 耶da 識thức 。 命mạng 終chung 時thời 識thức 。 不bất 應ưng 道Đạo 理lý 。 謂vị 臨lâm 終chung 時thời 或hoặc 從tùng 上thượng 身thân 分phần/phân 。 識thức 漸tiệm 捨xả 離ly 冷lãnh 觸xúc 漸tiệm 起khởi 。 或hoặc 從tùng 下hạ 身thân 分phần/phân 。 非phi 彼bỉ 意ý 識thức 有hữu 時thời 不bất 轉chuyển 。 故cố 知tri 唯duy 有hữu 阿a 賴lại 耶da 識thức 。 能năng 執chấp 持trì 身thân 。 此thử 若nhược 捨xả 離ly 。 即tức 於ư 身thân 分phần/phân 冷lãnh 觸xúc 可khả 得đắc 。 身thân 無vô 覺giác 受thọ 。 意ý 識thức 不bất 爾nhĩ 。 是thị 故cố 若nhược 無vô 阿a 賴lại 耶da 識thức 。 不bất 應ưng 道Đạo 理lý 。
復phục 次thứ 嗢ốt 拕tha 南nam 曰viết 。
所sở 緣duyên 若nhược 相tương 應ứng 。 更cánh 互hỗ 為vi 緣duyên 性tánh 。
與dữ 識thức 等đẳng 俱câu 轉chuyển 。 雜tạp 染nhiễm 污ô 還hoàn 滅diệt 。
若nhược 略lược 說thuyết 阿a 賴lại 耶da 識thức 。 由do 四tứ 種chủng 相tương/tướng 建kiến 立lập 流lưu 轉chuyển 。 由do 一nhất 種chủng 相tương/tướng 建kiến 立lập 還hoàn 滅diệt 。 云vân 何hà 四tứ 相tương/tướng 建kiến 立lập 流lưu 轉chuyển 。 當đương 知tri 建kiến 立lập 所sở 緣duyên 轉chuyển 故cố 。 建kiến 立lập 相tương 應ứng 轉chuyển 故cố 。 建kiến 立lập 互hỗ 為vi 緣duyên 性tánh 轉chuyển 故cố 。 建kiến 立lập 識thức 等đẳng 俱câu 轉chuyển 轉chuyển 故cố 。 云vân 何hà 一nhất 相tướng 。 建kiến 立lập 還hoàn 滅diệt 。 謂vị 由do 建kiến 立lập 雜tạp 染nhiễm 轉chuyển 故cố 。 及cập 由do 建kiến 立lập 彼bỉ 還hoàn 滅diệt 故cố 。 云vân 何hà 建kiến 立lập 。 所sở 緣duyên 轉chuyển 相tương/tướng 。 謂vị 若nhược 略lược 說thuyết 。 阿a 賴lại 耶da 識thức 。 由do 於ư 二nhị 種chủng 所sở 緣duyên 境cảnh 轉chuyển 。 一nhất 由do 了liễu 別biệt 內nội 執chấp 受thọ 故cố 。 二nhị 由do 了liễu 別biệt 外ngoại 無vô 分phân 別biệt 器khí 相tương/tướng 故cố 。 了liễu 別biệt 內nội 執chấp 受thọ 者giả 。 謂vị 能năng 了liễu 別biệt 遍biến 計kế 所sở 執chấp 。 自tự 性tánh 妄vọng 執chấp 習tập 氣khí 。 及cập 諸chư 色sắc 根căn 根căn 所sở 依y 處xứ 。 此thử 於ư 有hữu 色sắc 界giới 。 若nhược 在tại 無vô 色sắc 。 唯duy 有hữu 習tập 氣khí 執chấp 受thọ 了liễu 別biệt 。 了liễu 別biệt 外ngoại 無vô 分phân 別biệt 器khí 相tương/tướng 者giả 。 謂vị 能năng 了liễu 別biệt 依y 止chỉ 。 緣duyên 內nội 執chấp 受thọ 阿a 賴lại 耶da 識thức 故cố 。 於ư 一nhất 切thiết 時thời 。 無vô 有hữu 間gián 斷đoạn 。 器khí 世thế 間gian 相tương/tướng 譬thí 如như 燈đăng 焰diễm 生sanh 時thời 內nội 執chấp 膏cao 炷chú 外ngoại 發phát 光quang 明minh 。 如như 是thị 阿a 賴lại 耶da 識thức 。 緣duyên 內nội 執chấp 受thọ 緣duyên 外ngoại 器khí 相tương/tướng 。 生sanh 起khởi 道Đạo 理lý 應ưng 知tri 亦diệc 爾nhĩ 。
復phục 次thứ 阿a 賴lại 耶da 識thức 。 緣duyên 境cảnh 微vi 細tế 。 世thế 聰thông 慧tuệ 者giả 亦diệc 難nan 了liễu 故cố 。
復phục 次thứ 阿a 賴lại 耶da 識thức 緣duyên 境cảnh 。 無vô 廢phế 時thời 無vô 變biến 易dị 。 從tùng 初sơ 執chấp 受thọ 剎sát 那na 。 乃nãi 至chí 命mạng 終chung 。 一nhất 味vị 了liễu 別biệt 而nhi 轉chuyển 故cố 復phục 次thứ 阿a 賴lại 耶da 識thức 。 於ư 所sở 緣duyên 境cảnh 。 念niệm 念niệm 生sanh 滅diệt 。 當đương 知tri 剎sát 那na 相tương 續tục 。 流lưu 轉chuyển 非phi 一nhất 非phi 常thường 。
復phục 次thứ 阿a 賴lại 耶da 識thức 。 當đương 言ngôn 於ư 欲dục 界giới 中trung 。 緣duyên 狹hiệp 小tiểu 執chấp 受thọ 境cảnh 。 於ư 色sắc 界giới 中trung 。 緣duyên 廣quảng 大đại 執chấp 受thọ 境cảnh 。 於ư 無vô 色sắc 界giới 。 空Không 無Vô 邊Biên 處Xứ 。 識Thức 無Vô 邊Biên 處Xứ 。 緣duyên 無vô 量lượng 執chấp 受thọ 境cảnh 。 於ư 無vô 所sở 有hữu 。 處xử 緣duyên 微vi 細tế 執chấp 受thọ 境cảnh 。 於ư 非Phi 想Tưởng 非Phi 非Phi 想Tưởng 處Xứ 。 緣duyên 極cực 微vi 細tế 執chấp 受thọ 境cảnh 。 如như 是thị 了liễu 別biệt 二nhị 種chủng 所sở 緣duyên 故cố 。 於ư 所sở 緣duyên 境cảnh 微vi 細tế 了liễu 別biệt 故cố 。 相tương 似tự 了liễu 別biệt 故cố 。 剎sát 那na 了liễu 別biệt 故cố 。 了liễu 別biệt 狹hiệp 小tiểu 執chấp 受thọ 所sở 緣duyên 故cố 。 了liễu 別biệt 廣quảng 大đại 執chấp 受thọ 所sở 緣duyên 故cố 。 了liễu 別biệt 無vô 量lượng 執chấp 受thọ 所sở 緣duyên 故cố 。 了liễu 別biệt 微vi 細tế 執chấp 受thọ 所sở 緣duyên 故cố 。 了liễu 別biệt 極cực 微vi 細tế 執chấp 受thọ 所sở 緣duyên 故cố 。 應ưng 知tri 建kiến 立lập 阿a 賴lại 耶da 識thức 。 所sở 緣duyên 轉chuyển 相tương/tướng 。
云vân 何hà 建kiến 立lập 。 相tương 應ứng 轉chuyển 相tương/tướng 。 謂vị 阿a 賴lại 耶da 識thức 。 與dữ 五ngũ 遍biến 行hành 心tâm 相tương 應ứng 所sở 恆hằng 共cộng 相tương 應ưng 。 謂vị 作tác 意ý 觸xúc 受thọ 想tưởng 思tư 。 如như 是thị 五ngũ 法Pháp 。 亦diệc 唯duy 異dị 熟thục 所sở 攝nhiếp 最tối 極cực 微vi 細tế 。 世thế 聰thông 慧tuệ 者giả 亦diệc 難nan 了liễu 故cố 。 亦diệc 常thường 一nhất 類loại 緣duyên 境cảnh 而nhi 轉chuyển 。 又hựu 阿a 賴lại 耶da 識thức 相tương 應ứng 受thọ 。 一nhất 向hướng 不bất 苦khổ 不bất 樂lạc 。 無vô 記ký 性tánh 攝nhiếp 。 當đương 知tri 餘dư 心tâm 法pháp 。 行hành 相tướng 亦diệc 爾nhĩ 。 如như 是thị 遍biến 行hành 心tâm 所sở 相tương 應ứng 故cố 。 異dị 熟thục 一nhất 類loại 相tương 應ứng 故cố 。 極cực 微vi 細tế 轉chuyển 相tương 應ứng 故cố 。 恆hằng 常thường 一nhất 類loại 緣duyên 境cảnh 而nhi 轉chuyển 相tương 應ứng 故cố 。 不bất 苦khổ 不bất 樂lạc 相tương 應ứng 故cố 。 一nhất 向hướng 無vô 記ký 相tương 應ứng 故cố 。 應ưng 知tri 建kiến 立lập 阿a 賴lại 耶da 識thức 。 相tương 應ứng 轉chuyển 相tương/tướng 。
云vân 何hà 建kiến 立lập 。 互hỗ 為vi 緣duyên 性tánh 轉chuyển 相tương/tướng 。 謂vị 阿a 賴lại 耶da 識thức 。 與dữ 諸chư 轉chuyển 識thức 作tác 二nhị 緣duyên 性tánh 。 一nhất 為vi 彼bỉ 種chủng 子tử 故cố 。 二nhị 為vi 彼bỉ 所sở 依y 故cố 。 為vi 種chủng 子tử 者giả 。 謂vị 所sở 有hữu 善thiện 不bất 善thiện 無vô 記ký 。 轉chuyển 識thức 轉chuyển 時thời 。 一nhất 切thiết 皆giai 用dụng 阿a 賴lại 耶da 識thức 。 為vi 種chủng 子tử 故cố 。 為vi 所sở 依y 者giả 。 謂vị 由do 阿a 賴lại 耶da 識thức 。 執chấp 受thọ 色sắc 根căn 。 五ngũ 種chủng 識thức 身thân 依y 之chi 而nhi 轉chuyển 。 非phi 無vô 執chấp 受thọ 。 又hựu 由do 有hữu 阿a 賴lại 耶da 識thức 。 故cố 得đắc 有hữu 末mạt 那na 。 由do 此thử 末mạt 那na 為vi 依y 止chỉ 故cố 。 意ý 識thức 得đắc 轉chuyển 。 譬thí 如như 依y 止chỉ 眼nhãn 等đẳng 五ngũ 根căn 。 五ngũ 識thức 身thân 轉chuyển 。 非phi 無vô 五ngũ 根căn 。 意ý 識thức 亦diệc 爾nhĩ 非phi 無vô 意ý 根căn 。
復phục 次thứ 諸chư 轉chuyển 識thức 。 與dữ 阿a 賴lại 耶da 識thức 。 作tác 二nhị 緣duyên 性tánh 。 一nhất 於ư 現hiện 法Pháp 中trung 。 能năng 長trưởng 養dưỡng 彼bỉ 種chủng 子tử 故cố 。 二nhị 於ư 後hậu 法pháp 中trung 。 為vi 彼bỉ 得đắc 生sanh 攝nhiếp 殖thực 彼bỉ 種chủng 子tử 故cố 。 於ư 現hiện 法Pháp 中trung 。 長trưởng 養dưỡng 彼bỉ 種chủng 子tử 者giả 。 謂vị 如như 依y 止chỉ 阿a 賴lại 耶da 識thức 。 善thiện 不bất 善thiện 無vô 記ký 。 轉chuyển 識thức 轉chuyển 時thời 。 如như 是thị 如như 是thị 。 於ư 一nhất 依y 止chỉ 同đồng 生sanh 同đồng 滅diệt 。 熏huân 習tập 阿a 賴lại 耶da 識thức 。 由do 此thử 因nhân 緣duyên 。 後hậu 後hậu 轉chuyển 識thức 善thiện 不bất 善thiện 無vô 記ký 性tánh 轉chuyển 。 更cánh 增tăng 長trưởng 轉chuyển 更cánh 熾sí 盛thịnh 轉chuyển 更cánh 明minh 了liễu 而nhi 轉chuyển 。 於ư 後hậu 法pháp 中trung 為vi 彼bỉ 得đắc 生sanh 攝nhiếp 殖thực 彼bỉ 種chủng 子tử 者giả 。 謂vị 彼bỉ 熏huân 習tập 種chủng 類loại 。 能năng 引dẫn 攝nhiếp 當đương 來lai 異dị 熟thục 無vô 記ký 。 阿a 賴lại 耶da 識thức 。 如như 是thị 為vi 彼bỉ 種chủng 子tử 故cố 。 為vi 彼bỉ 所sở 依y 故cố 。 長trưởng 養dưỡng 種chủng 子tử 故cố 。 攝nhiếp 殖thực 種chúng 子tử 故cố 。 應ưng 知tri 建kiến 立lập 阿a 賴lại 耶da 識thức 。 與dữ 諸chư 轉chuyển 識thức 互hỗ 為vi 緣duyên 性tánh 轉chuyển 相tương/tướng 。 云vân 何hà 建kiến 立lập 。 阿a 賴lại 耶da 識thức 。 與dữ 轉chuyển 識thức 等đẳng 俱câu 轉chuyển 轉chuyển 相tương/tướng 。 謂vị 阿a 賴lại 耶da 識thức 。 或hoặc 於ư 一nhất 時thời 。 唯duy 與dữ 一nhất 種chủng 轉chuyển 識thức 俱câu 轉chuyển 。 所sở 謂vị 末mạt 那na 。
何hà 以dĩ 故cố 。 由do 此thử 末mạt 那na 。 我ngã 見kiến 慢mạn 等đẳng 恆hằng 共cộng 相tương 應ưng 思tư 量lượng 行hành 相tương/tướng 。 若nhược 有hữu 心tâm 位vị 若nhược 無vô 心tâm 位vị 。 常thường 與dữ 阿a 賴lại 耶da 識thức 。 一nhất 時thời 俱câu 轉chuyển 。 緣duyên 阿a 賴lại 耶da 識thức 。 以dĩ 為vi 境cảnh 界giới 。 執chấp 我ngã 起khởi 慢mạn 思tư 量lượng 行hành 相tương/tướng 。 或hoặc 於ư 一nhất 時thời 。 與dữ 二nhị 俱câu 轉chuyển 。 謂vị 末mạt 那na 及cập 意ý 識thức 。 或hoặc 於ư 一nhất 時thời 。 與dữ 三tam 俱câu 轉chuyển 。 謂vị 五ngũ 識thức 身thân 隨tùy 一nhất 轉chuyển 時thời 。 或hoặc 於ư 一nhất 時thời 。 與dữ 四tứ 俱câu 轉chuyển 。 謂vị 五ngũ 識thức 身thân 隨tùy 二nhị 轉chuyển 時thời 。 或hoặc 時thời 乃nãi 至chí 與dữ 七thất 俱câu 轉chuyển 。 謂vị 五ngũ 識thức 身thân 和hòa 合hợp 轉chuyển 時thời 。 又hựu 復phục 意ý 識thức 染nhiễm 污ô 末mạt 那na 。 以dĩ 為vi 依y 止chỉ 。 彼bỉ 未vị 滅diệt 時thời 相tương/tướng 了liễu 別biệt 縛phược 。 不bất 得đắc 解giải 脫thoát 。 末mạt 那na 滅diệt 已dĩ 相tương/tướng 縛phược 解giải 脫thoát 。 又hựu 復phục 意ý 識thức 能năng 緣duyên 他tha 境cảnh 及cập 緣duyên 自tự 境cảnh 。 緣duyên 他tha 境cảnh 者giả 。 謂vị 緣duyên 五ngũ 識thức 身thân 所sở 緣duyên 境cảnh 界giới 。 或hoặc 頓đốn 不bất 頓đốn 緣duyên 自tự 境cảnh 者giả 。 謂vị 緣duyên 法pháp 境cảnh 。
復phục 次thứ 阿a 賴lại 耶da 識thức 。 或hoặc 於ư 一nhất 時thời 。 與dữ 苦khổ 受thọ 樂lạc 受thọ 不bất 苦khổ 不bất 樂lạc 受thọ 。 俱câu 時thời 而nhi 轉chuyển 。 此thử 受thọ 與dữ 轉chuyển 識thức 相tương 應ứng 依y 彼bỉ 而nhi 起khởi 。 謂vị 於ư 人nhân 中trung 若nhược 欲dục 界giới 天thiên 。 若nhược 於ư 一nhất 分phần/phân 鬼quỷ 傍bàng 生sanh 中trung 。 俱câu 生sanh 不bất 苦khổ 不bất 樂lạc 受thọ 。 與dữ 轉chuyển 識thức 相tương 應ứng 。 苦khổ 受thọ 樂lạc 受thọ 不bất 苦khổ 不bất 樂lạc 受thọ 。 相tương/tướng 雜tạp 俱câu 轉chuyển 。 若nhược 那na 落lạc 迦ca 等đẳng 中trung 他tha 所sở 映ánh 奪đoạt 。 不bất 苦khổ 不bất 樂lạc 受thọ 與dữ 純thuần 苦khổ 。 無vô 雜tạp 受thọ 俱câu 時thời 而nhi 轉chuyển 。 當đương 知tri 此thử 受thọ 被bị 映ánh 奪đoạt 故cố 。 難nan 可khả 了liễu 知tri 。 如như 那na 落lạc 迦ca 等đẳng 中trung 一nhất 向hướng 苦khổ 受thọ 俱câu 轉chuyển 。 如như 是thị 於ư 下hạ 三tam 靜tĩnh 慮lự 地địa 。 一nhất 向hướng 樂nhạo/nhạc/lạc 受thọ 俱câu 轉chuyển 。 於ư 第đệ 四tứ 靜tĩnh 慮lự 地địa 。 乃nãi 至chí 有Hữu 頂Đảnh 。 一nhất 向hướng 不bất 苦khổ 不bất 樂lạc 受thọ 俱câu 轉chuyển 。
復phục 次thứ 阿a 賴lại 耶da 識thức 。 或hoặc 於ư 一nhất 時thời 。 與dữ 轉chuyển 識thức 相tương 應ứng 善thiện 不bất 善thiện 無vô 記ký 。 諸chư 心tâm 所sở 俱câu 時thời 而nhi 轉chuyển 。
如như 是thị 阿a 賴lại 耶da 識thức 。 雖tuy 與dữ 轉chuyển 識thức 俱câu 時thời 而nhi 轉chuyển 。 亦diệc 與dữ 客khách 受thọ 客khách 善thiện 不bất 善thiện 無vô 記ký 。 心tâm 所sở 俱câu 時thời 而nhi 轉chuyển 。 然nhiên 不bất 應ưng 說thuyết 。 與dữ 彼bỉ 相tương 應ứng 。
何hà 以dĩ 故cố 。 由do 不bất 與dữ 彼bỉ 同đồng 緣duyên 轉chuyển 故cố 。 如như 眼nhãn 識thức 雖tuy 與dữ 眼nhãn 根căn 俱câu 轉chuyển 然nhiên 不bất 相tương 應ứng 。 此thử 亦diệc 如như 是thị 。 應ưng 知tri 此thử 中trung 依y 少thiểu 分phần 相tương 似tự 道Đạo 理lý 故cố 得đắc 為ví 喻dụ 。 又hựu 如như 諸chư 心tâm 所sở 雖tuy 心tâm 所sở 性tánh 。 無vô 有hữu 差sai 別biệt 。 然nhiên 相tương/tướng 異dị 故cố 於ư 一nhất 身thân 中trung 。 一nhất 時thời 俱câu 轉chuyển 互hỗ 不bất 相tương 違vi 。 如như 是thị 阿a 賴lại 耶da 識thức 。 與dữ 諸chư 轉chuyển 識thức 。 於ư 一nhất 身thân 中trung 。 一nhất 時thời 俱câu 轉chuyển 。 當đương 知tri 更cánh 互hỗ 。 亦diệc 不bất 相tương 違vi 。 又hựu 如như 於ư 一nhất 瀑bộc 流lưu 有hữu 多đa 波ba 浪lãng 一nhất 時thời 而nhi 轉chuyển 互hỗ 不bất 相tương 違vi 。 又hựu 如như 於ư 一nhất 清thanh 淨tịnh 鏡kính 面diện 。 有hữu 多đa 影ảnh 像tượng 一nhất 時thời 而nhi 轉chuyển 互hỗ 不bất 相tương 違vi 。 如như 是thị 於ư 一nhất 。 阿a 賴lại 耶da 識thức 。 有hữu 多đa 轉chuyển 識thức 一nhất 時thời 俱câu 轉chuyển 。 當đương 知tri 更cánh 互hỗ 。 亦diệc 不bất 相tương 違vi 。 又hựu 如như 一nhất 眼nhãn 識thức 於ư 一nhất 時thời 間gian 。 於ư 一nhất 事sự 境cảnh 。 唯duy 取thủ 一nhất 類loại 無vô 異dị 色sắc 相tướng 。 或hoặc 於ư 一nhất 時thời 。 頓đốn 取thủ 非phi 一nhất 種chủng 種chủng 色sắc 相tướng 。 如như 眼nhãn 識thức 於ư 眾chúng 色sắc 。 如như 是thị 耳nhĩ 識thức 於ư 眾chúng 聲thanh 。 鼻tị 識thức 於ư 眾chúng 香hương 。 舌thiệt 識thức 於ư 眾chúng 味vị 亦diệc 爾nhĩ 。 又hựu 如như 身thân 識thức 或hoặc 於ư 一nhất 時thời 。 於ư 一nhất 事sự 境cảnh 唯duy 取thủ 一nhất 類loại 無vô 異dị 觸xúc 相tương/tướng 。 或hoặc 於ư 一nhất 時thời 。 頓đốn 取thủ 非phi 一nhất 種chủng 種chủng 觸xúc 相tương/tướng 。 如như 是thị 分phân 別biệt 意ý 識thức 。 於ư 一nhất 時thời 間gian 。 或hoặc 取thủ 一nhất 境cảnh 相tướng 。 或hoặc 取thủ 非phi 一nhất 種chủng 種chủng 境cảnh 相tướng 。 當đương 知tri 道Đạo 理lý 亦diệc 不bất 相tương 違vi 。 又hựu 前tiền 說thuyết 末mạt 那na 恆hằng 與dữ 阿a 賴lại 耶da 識thức 。 俱câu 轉chuyển 乃nãi 至chí 未vị 斷đoạn 。 當đương 知tri 常thường 與dữ 俱câu 生sanh 任nhậm 運vận 四tứ 種chủng 煩phiền 惱não 一nhất 時thời 相tương 應ứng 。 謂vị 薩tát 迦ca 耶da 見kiến 。 我ngã 慢mạn 。 我ngã 愛ái 。 及cập 與dữ 無vô 明minh 。 此thử 四tứ 煩phiền 惱não 。 若nhược 在tại 定định 地địa 若nhược 不bất 定định 地địa 。 當đương 知tri 恆hằng 行hành 不bất 與dữ 善thiện 等đẳng 相tương 違vi 。 是thị 有hữu 覆phú 無vô 記ký 性tánh 。 如như 是thị 阿a 賴lại 耶da 識thức 。 與dữ 轉chuyển 識thức 俱câu 轉chuyển 故cố 。 與dữ 諸chư 受thọ 俱câu 轉chuyển 故cố 。 與dữ 善thiện 等đẳng 俱câu 轉chuyển 故cố 。 應ưng 知tri 建kiến 立lập 阿a 賴lại 耶da 識thức 。 俱câu 轉chuyển 轉chuyển 相tương/tướng 。
云vân 何hà 建kiến 立lập 。 阿a 賴lại 耶da 識thức 。 雜tạp 染nhiễm 還hoàn 滅diệt 相tương/tướng 。 謂vị 略lược 說thuyết 阿a 賴lại 耶da 識thức 。 是thị 一nhất 切thiết 雜tạp 染nhiễm 根căn 本bổn 。
所sở 以dĩ 者giả 何hà 。 由do 此thử 識thức 是thị 有hữu 情tình 世thế 間gian 生sanh 起khởi 根căn 本bổn 。 能năng 生sanh 諸chư 根căn 根căn 所sở 依y 處xứ 及cập 轉chuyển 識thức 等đẳng 故cố 。 亦diệc 是thị 器khí 世thế 間gian 生sanh 起khởi 根căn 本bổn 。 由do 能năng 生sanh 起khởi 器khí 世thế 間gian 故cố 。 亦diệc 是thị 有hữu 情tình 互hỗ 起khởi 根căn 本bổn 。 一nhất 切thiết 有hữu 情tình 。 相tương 望vọng 互hỗ 為vi 增tăng 上thượng 緣duyên 故cố 。
所sở 以dĩ 者giả 何hà 。 無vô 有hữu 有hữu 情tình 與dữ 餘dư 有hữu 情tình 互hỗ 相tương 見kiến 等đẳng 時thời 。 不bất 生sanh 苦khổ 樂lạc 等đẳng 更cánh 相tương 受thọ 用dụng 。 由do 此thử 道Đạo 理lý 。 當đương 知tri 有hữu 情tình 界giới 互hỗ 為vi 增tăng 上thượng 緣duyên 。 又hựu 即tức 此thử 阿a 賴lại 耶da 識thức 。 能năng 持trì 一nhất 切thiết 。 法pháp 種chủng 子tử 故cố 。 於ư 現hiện 在tại 世thế 。 是thị 苦Khổ 諦Đế 體thể 。 亦diệc 是thị 未vị 來lai 苦Khổ 諦Đế 生sanh 因nhân 。 又hựu 是thị 現hiện 在tại 集Tập 諦Đế 生sanh 因nhân 。 如như 是thị 能năng 生sanh 有hữu 情tình 世thế 間gian 故cố 。 能năng 生sanh 器khí 世thế 間gian 故cố 。 是thị 苦Khổ 諦Đế 體thể 故cố 。 能năng 生sanh 未vị 來lai 苦Khổ 諦Đế 故cố 。 能năng 生sanh 現hiện 在tại 集Tập 諦Đế 故cố 。 當đương 知tri 阿a 賴lại 耶da 識thức 。 是thị 一nhất 切thiết 雜tạp 染nhiễm 根căn 本bổn 。
復phục 次thứ 阿a 賴lại 耶da 識thức 。 所sở 攝nhiếp 持trì 順thuận 解giải 脫thoát 分phần/phân 。 及cập 順thuận 決quyết 擇trạch 分phần/phân 等đẳng 。 善thiện 法Pháp 種chủng 子tử 。 此thử 非phi 集Tập 諦Đế 因nhân 。 由do 順thuận 解giải 脫thoát 分phần/phân 等đẳng 善thiện 根căn 與dữ 流lưu 轉chuyển 相tương 違vi 故cố 。 所sở 餘dư 世thế 間gian 所sở 有hữu 善thiện 根căn 。 因nhân 此thử 生sanh 故cố 轉chuyển 更cánh 明minh 盛thịnh 。 由do 此thử 因nhân 緣duyên 。 彼bỉ 所sở 攝nhiếp 受thọ 自tự 類loại 種chủng 子tử 。 轉chuyển 有hữu 功công 能năng 轉chuyển 有hữu 勢thế 力lực 。 增tăng 長trưởng 種chủng 子tử 速tốc 得đắc 成thành 立lập 。 復phục 由do 此thử 種chủng 子tử 故cố 彼bỉ 諸chư 善thiện 法Pháp 轉chuyển 明minh 盛thịnh 生sanh 。 又hựu 復phục 能năng 感cảm 當đương 來lai 轉chuyển 增tăng 轉chuyển 勝thắng 可khả 愛ái 可khả 樂lạc 諸chư 異dị 熟thục 果quả 。
復phục 次thứ 依y 此thử 一nhất 切thiết 種chủng 。 子tử 阿a 賴lại 耶da 識thức 故cố 。 薄bạc 伽già 梵Phạm 說thuyết 。 有hữu 眼nhãn 界giới 色sắc 界giới 眼nhãn 識thức 界giới 。 乃nãi 至chí 有hữu 意ý 界giới 。 法Pháp 界Giới 意ý 識thức 界giới 。 由do 於ư 阿a 賴lại 耶da 識thức 。 中trung 有hữu 種chủng 種chủng 界giới 故cố 。 又hựu 如như 經kinh 說thuyết 惡ác 叉xoa 聚tụ 喻dụ 。 由do 於ư 阿a 賴lại 耶da 識thức 。 中trung 有hữu 多đa 界giới 故cố 。
復phục 次thứ 此thử 雜tạp 染nhiễm 根căn 本bổn 。 阿a 賴lại 耶da 識thức 。 修tu 善thiện 法Pháp 故cố 。 方phương 得đắc 轉chuyển 滅diệt 。 此thử 修tu 善thiện 法Pháp 若nhược 諸chư 異dị 生sanh 。 以dĩ 緣duyên 轉chuyển 識thức 為vi 境cảnh 作tác 意ý 方phương 便tiện 住trụ 心tâm 。 能năng 入nhập 最tối 初sơ 聖Thánh 諦Đế 現hiện 觀quán 。 非phi 未vị 見kiến 諦Đế 。 者giả 於ư 諸chư 諦đế 中trung 。 未vị 得đắc 法Pháp 眼nhãn 。 便tiện 能năng 通thông 達đạt 一nhất 切thiết 。 種chủng 子tử 阿a 賴lại 耶da 識thức 。 此thử 未vị 見kiến 諦Đế 者giả 修tu 如như 是thị 行hành 已dĩ 。 或hoặc 入nhập 聲Thanh 聞Văn 正chánh 性tánh 離ly 生sanh 。 或hoặc 入nhập 菩Bồ 薩Tát 正chánh 性tánh 離ly 生sanh 。 達đạt 一nhất 切thiết 法pháp 。 真chân 法Pháp 界Giới 已dĩ 。 亦diệc 能năng 通thông 達đạt 。 阿a 賴lại 耶da 識thức 。 當đương 於ư 爾nhĩ 時thời 。 能năng 總tổng 觀quán 察sát 自tự 內nội 所sở 有hữu 一nhất 切thiết 雜tạp 染nhiễm 。 亦diệc 能năng 了liễu 知tri 。 自tự 身thân 外ngoại 為vi 相tương/tướng 縛phược 所sở 縛phược 。 內nội 為vi 麁thô 重trọng 縛phược 所sở 縛phược 。
復phục 次thứ 修tu 觀quán 行hành 者giả 。 以dĩ 阿a 賴lại 耶da 識thức 。 是thị 一nhất 切thiết 戲hí 論luận 。 所sở 攝nhiếp 諸chư 行hành 界giới 故cố 。 略lược 彼bỉ 諸chư 行hành 。 於ư 阿a 賴lại 耶da 識thức 。 中trung 總tổng 為vi 一nhất 團đoàn 一nhất 積tích 一nhất 聚tụ 。 為vi 一nhất 聚tụ 已dĩ 由do 緣duyên 真Chân 如Như 境cảnh 智trí 。 修tu 習tập 多đa 修tu 習tập 故cố 。 而nhi 得đắc 轉chuyển 依y 。 轉chuyển 依y 無vô 間gian 當đương 言ngôn 已dĩ 斷đoạn 。 阿a 賴lại 耶da 識thức 。 由do 此thử 斷đoạn 故cố 當đương 言ngôn 已dĩ 斷đoạn 一nhất 切thiết 雜tạp 染nhiễm 。 當đương 知tri 轉chuyển 依y 由do 相tương 違vi 故cố 。 能năng 永vĩnh 對đối 治trị 。 阿a 賴lại 耶da 識thức 。 又hựu 阿a 賴lại 耶da 識thức 。 體thể 是thị 無vô 常thường 。 有hữu 取thủ 受thọ 性tánh 。 轉chuyển 依y 是thị 常thường 。 無vô 取thủ 受thọ 性tánh 。 緣duyên 真Chân 如Như 境cảnh 聖thánh 道Đạo 方phương 能năng 轉chuyển 依y 故cố 。 又hựu 阿a 賴lại 耶da 識thức 。 恆hằng 為vi 一nhất 切thiết 麁thô 重trọng 所sở 隨tùy 。 轉chuyển 依y 究cứu 竟cánh 遠viễn 離ly 一nhất 切thiết 。 所sở 有hữu 麁thô 重trọng 。 又hựu 阿a 賴lại 耶da 識thức 。 是thị 煩phiền 惱não 轉chuyển 因nhân 。 聖thánh 道Đạo 不bất 轉chuyển 因nhân 。 轉chuyển 依y 是thị 煩phiền 惱não 不bất 轉chuyển 因nhân 。 聖thánh 道Đạo 轉chuyển 因nhân 。 應ưng 知tri 但đãn 是thị 建kiến 立lập 因nhân 性tánh 。 非phi 生sanh 因nhân 性tánh 。 又hựu 阿a 賴lại 耶da 識thức 。 令linh 於ư 善thiện 淨tịnh 無vô 記ký 法pháp 中trung 。 不bất 得đắc 自tự 在tại 。 轉chuyển 依y 令linh 於ư 一nhất 切thiết 。 善thiện 淨tịnh 無vô 記ký 法pháp 中trung 。 得đắc 大đại 自tự 在tại 。 又hựu 阿a 賴lại 耶da 識thức 。 斷đoạn 滅diệt 相tương/tướng 者giả 。 謂vị 由do 此thử 識thức 正Chánh 斷Đoạn 滅diệt 故cố 捨xả 二nhị 種chủng 取thủ 。 其kỳ 身thân 雖tuy 住trụ 。 猶do 如như 變biến 化hóa 。
所sở 以dĩ 者giả 何hà 。 當đương 來lai 後hậu 有hữu 苦khổ 因nhân 斷đoạn 故cố 。 便tiện 捨xả 當đương 來lai 後hậu 有hữu 之chi 取thủ 。 於ư 現hiện 法Pháp 中trung 。 一nhất 切thiết 煩phiền 惱não 。 因nhân 永vĩnh 斷đoạn 故cố 。 便tiện 捨xả 現hiện 法pháp 一nhất 切thiết 雜tạp 染nhiễm 。 所sở 依y 之chi 取thủ 。 一nhất 切thiết 麁thô 重trọng 永vĩnh 遠viễn 離ly 故cố 。 唯duy 有hữu 命mạng 緣duyên 暫tạm 時thời 得đắc 住trụ 。 由do 有hữu 此thử 故cố 契Khế 經Kinh 中trung 言ngôn 。
爾nhĩ 時thời 但đãn 受thọ 身thân 邊biên 際tế 受thọ 命mạng 邊biên 際tế 受thọ 。 廣quảng 說thuyết 乃nãi 至chí 。 即tức 於ư 現hiện 法pháp 一nhất 切thiết 所sở 受thọ 。 究cứu 竟cánh 滅diệt 盡tận 。
如như 是thị 建kiến 立lập 。 雜tạp 染nhiễm 根căn 本bổn 故cố 。 趣thú 入nhập 通thông 達đạt 修tu 習tập 作tác 意ý 故cố 。 建kiến 立lập 轉chuyển 依y 故cố 。 當đương 知tri 建kiến 立lập 阿a 賴lại 耶da 識thức 。 雜tạp 染nhiễm 還hoàn 滅diệt 相tương/tướng 。
如như 是thị 已dĩ 依y 勝thắng 義nghĩa 道Đạo 理lý 。 建kiến 立lập 心tâm 意ý 識thức 名danh 義nghĩa 差sai 別biệt 。 由do 此thử 道Đạo 理lý 。 於ư 三tam 界giới 等đẳng 。 諸chư 心tâm 意ý 識thức 一nhất 切thiết 雜tạp 染nhiễm 。 清thanh 淨tịnh 道Đạo 理lý 。 應ưng 隨tùy 決quyết 了liễu 。 餘dư 處xứ 所sở 顯hiển 心tâm 意ý 識thức 理lý 。 但đãn 隨tùy 所sở 化hóa 有hữu 情tình 差sai 別biệt 。 為vi 嬰anh 兒nhi 慧tuệ 所sở 化hóa 。 權quyền 說thuyết 方phương 便tiện 令linh 彼bỉ 易dị 得đắc 入nhập 故cố 。
問vấn 若nhược 成thành 就tựu 阿a 賴lại 耶da 識thức 。 亦diệc 成thành 就tựu 轉chuyển 識thức 耶da 。 設thiết 成thành 就tựu 轉chuyển 識thức 亦diệc 成thành 就tựu 阿a 賴lại 耶da 識thức 耶da 。 答đáp 應ưng 作tác 四tứ 句cú 。 或hoặc 有hữu 成thành 就tựu 阿a 賴lại 耶da 識thức 非phi 轉chuyển 識thức 。 謂vị 無vô 心tâm 睡thụy 眠miên 。 無vô 心tâm 悶muộn 絕tuyệt 。 入nhập 無vô 想tưởng 定định 入nhập 滅diệt 盡tận 定định 。 生sanh 無Vô 想Tưởng 天Thiên 。 或hoặc 有hữu 成thành 就tựu 轉chuyển 識thức 非phi 。 阿a 賴lại 耶da 識thức 。 謂vị 阿A 羅La 漢Hán 。 若nhược 諸chư 獨Độc 覺Giác 。 不bất 退thoái 菩Bồ 薩Tát 。 及cập 諸chư 如Như 來Lai 。 住trụ 有hữu 心tâm 位vị 。 或hoặc 有hữu 俱câu 成thành 就tựu 。 謂vị 餘dư 有hữu 情tình 住trụ 有hữu 心tâm 位vị 。 或hoặc 有hữu 俱câu 不bất 成thành 就tựu 。 謂vị 阿A 羅La 漢Hán 。 若nhược 諸chư 獨Độc 覺Giác 不bất 退thoái 菩Bồ 薩Tát 。 及cập 諸chư 如Như 來Lai 。 入nhập 滅diệt 盡tận 定định 。 處xử 無vô 餘dư 依y 般bát 涅Niết 槃Bàn 界giới 。
問vấn 內nội 外ngoại 諸chư 法pháp 自tự 性tánh 。 各các 別biệt 各các 住trụ 自tự 相tương/tướng 。 何hà 因nhân 緣duyên 故cố 。 十thập 八bát 界giới 中trung 。 唯duy 六lục 識thức 界giới 。 自tự 性tánh 建kiến 立lập 。 所sở 餘dư 諸chư 界giới 為vi 彼bỉ 所sở 依y 所sở 緣duyên 助trợ 伴bạn 而nhi 建kiến 立lập 耶da 。 答đáp 由do 六lục 識thức 界giới 於ư 彼bỉ 彼bỉ 念niệm 。 瞬thuấn 息tức 須tu 臾du 。 日nhật 夜dạ 等đẳng 位vị 速tốc 疾tật 轉chuyển 變biến 。 託thác 彼bỉ 彼bỉ 緣duyên 依y 眼nhãn 等đẳng 根căn 緣duyên 色sắc 等đẳng 境cảnh 。 用dụng 諸chư 心tâm 所sở 以dĩ 為vi 助trợ 伴bạn 。 非phi 一nhất 眾chúng 多đa 。 種chủng 種chủng 生sanh 起khởi 。 由do 彼bỉ 彼bỉ 依y 之chi 所sở 生sanh 故cố 。 得đắc 彼bỉ 彼bỉ 名danh 。 如như 火hỏa 依y 附phụ 彼bỉ 彼bỉ 緣duyên 故cố 而nhi 得đắc 燒thiêu 然nhiên 爾nhĩ 時thời 便tiện 得đắc 。 彼bỉ 彼bỉ 名danh 數số 。 由do 諸chư 草thảo 木mộc 牛ngưu 糞phẩn 糠khang 札# 等đẳng 為vi 緣duyên 故cố 。 火hỏa 方phương 得đắc 然nhiên 。
爾nhĩ 時thời 便tiện 數số 名danh 為vi 草thảo 火hỏa 乃nãi 至chí 札# 火hỏa 。 如như 是thị 眼nhãn 色sắc 以dĩ 為vi 緣duyên 故cố 。 眼nhãn 識thức 得đắc 生sanh 。 數số 名danh 眼nhãn 識thức 。 如như 是thị 乃nãi 至chí 。 數số 名danh 意ý 識thức 。 廣quảng 說thuyết 應ưng 知tri 。 餘dư 眼nhãn 等đẳng 界giới 若nhược 彼bỉ 自tự 性tánh 從tùng 初sơ 生sanh 已dĩ 。 即tức 彼bỉ 自tự 性tánh 相tướng 似tự 生sanh 起khởi 。 展triển 轉chuyển 相tương 續tục 究cứu 竟cánh 隨tùy 轉chuyển 。 又hựu 一nhất 識thức 類loại 藉tạ 彼bỉ 彼bỉ 緣duyên 種chủng 種chủng 差sai 別biệt 。 自tự 性tánh 生sanh 起khởi 。 是thị 故cố 識thức 界giới 。 自tự 性tánh 建kiến 立lập 。 所sở 餘dư 諸chư 界giới 為vi 彼bỉ 所sở 依y 所sở 緣duyên 助trợ 伴bạn 。 而nhi 得đắc 建kiến 立lập 。
復phục 次thứ 當đương 辯biện 識thức 身thân 遍biến 知tri 。 問vấn 心tâm 清thanh 淨tịnh 行hành 苾Bật 芻Sô 。 由do 幾kỷ 種chủng 相tương/tướng 遍biến 知tri 其kỳ 心tâm 。 答đáp 若nhược 略lược 說thuyết 由do 三tam 種chủng 相tương/tướng 。 一nhất 雜tạp 染nhiễm 愛ái 樂nhạo 相tương/tướng 。 二nhị 雜tạp 染nhiễm 過quá 患hoạn 相tương/tướng 。 三tam 雜tạp 染nhiễm 還hoàn 滅diệt 方phương 便tiện 善thiện 巧xảo 相tương/tướng 。
云vân 何hà 心tâm 清thanh 淨tịnh 行hành 。 苾Bật 芻Sô 遍biến 知tri 自tự 心tâm 雜tạp 染nhiễm 愛ái 樂nhạo 相tương/tướng 。 謂vị 心tâm 清thanh 淨tịnh 行hành 。 苾Bật 芻Sô 作tác 如như 是thị 念niệm 。 今kim 我ngã 此thử 心tâm 於ư 諸chư 雜tạp 染nhiễm 長trường 夜dạ 愛ái 樂nhạo 。 自tự 知tri 愛ái 樂nhạo 諸chư 雜tạp 染nhiễm 已dĩ 。 便tiện 從tùng 有hữu 貪tham 性tánh 出xuất 。 於ư 離ly 貪tham 性tánh 安an 止chỉ 其kỳ 心tâm 。
爾nhĩ 時thời 其kỳ 心tâm 於ư 離ly 貪tham 性tánh 。 不bất 能năng 安an 住trụ 。 亦diệc 不bất 愛ái 樂nhạo 。 更cánh 無vô 異dị 緣duyên 唯duy 有hữu 速tốc 疾tật 還hoàn 來lai 趣thú 入nhập 流lưu 散tán 馳trì 騁sính 有hữu 貪tham 性tánh 中trung 。 如như 從tùng 有hữu 貪tham 性tánh 如như 是thị 。 從tùng 有hữu 瞋sân 有hữu 癡si 下hạ 劣liệt 掉trạo 舉cử 不bất 寂tịch 靜tĩnh 散tán 亂loạn 性tánh 出xuất 。 廣quảng 說thuyết 乃nãi 至chí 。 從tùng 放phóng 逸dật 愛ái 樂nhạo 住trụ 性tánh 出xuất 。 於ư 常thường 勤cần 修tu 習tập 。 諸chư 善thiện 法Pháp 中trung 。 安an 止chỉ 其kỳ 心tâm 。
爾nhĩ 時thời 其kỳ 心tâm 於ư 常thường 勤cần 修tu 習tập 。 諸chư 善thiện 法Pháp 中trung 。 不bất 能năng 安an 住trụ 。 亦diệc 不bất 愛ái 樂nhạo 。 更cánh 無vô 異dị 緣duyên 唯duy 有hữu 速tốc 疾tật 還hoàn 來lai 趣thú 入nhập 流lưu 散tán 馳trì 騁sính 乃nãi 至chí 放phóng 逸dật 愛ái 樂nhạo 性tánh 中trung 。 如như 是thị 名danh 為vi 。 心tâm 清thanh 淨tịnh 行hành 。 苾Bật 芻Sô 遍biến 知tri 自tự 心tâm 雜tạp 染nhiễm 愛ái 樂nhạo 相tương/tướng 。
如như 是thị 遍biến 知tri 自tự 心tâm 雜tạp 染nhiễm 愛ái 樂nhạo 相tương/tướng 已dĩ 。 此thử 心tâm 清thanh 淨tịnh 行hành 苾Bật 芻Sô 。 復phục 能năng 遍biến 知tri 自tự 心tâm 雜tạp 染nhiễm 過quá 患hoạn 相tương/tướng 。 謂vị 作tác 是thị 念niệm 。 今kim 我ngã 此thử 有hữu 貪tham 心tâm 。 能năng 為vi 自tự 害hại 能năng 為vi 他tha 害hại 能năng 為vi 俱câu 害hại 能năng 生sanh 現hiện 法pháp 罪tội 能năng 生sanh 後hậu 法pháp 罪tội 能năng 生sanh 現hiện 法pháp 後hậu 法pháp 罪tội 。 又hựu 能năng 為vi 緣duyên 生sanh 彼bỉ 所sở 生sanh 。 身thân 心tâm 憂ưu 苦khổ 。 如như 於ư 有hữu 貪tham 性tánh 如như 是thị 。 乃nãi 至chí 於ư 放phóng 逸dật 愛ái 樂nhạo 性tánh 。 當đương 知tri 亦diệc 爾nhĩ 。 復phục 作tác 是thị 念niệm 。 此thử 有hữu 貪tham 心tâm 乃nãi 至chí 放phóng 逸dật 愛ái 樂nhạo 心tâm 。 有hữu 過quá 患hoạn 故cố 有hữu 疫dịch 有hữu 橫hoạnh/hoành 有hữu 災tai 有hữu 惱não 。
如như 是thị 遍biến 知tri 自tự 心tâm 雜tạp 染nhiễm 過quá 患hoạn 相tương/tướng 已dĩ 。 復phục 能năng 遍biến 知tri 自tự 心tâm 雜tạp 染nhiễm 還hoàn 滅diệt 方phương 便tiện 善thiện 巧xảo 相tương/tướng 。 謂vị 我ngã 今kim 不bất 應ưng 。 隨tùy 自tự 雜tạp 染nhiễm 有hữu 諸chư 過quá 患hoạn 有hữu 疫dịch 有hữu 橫hoạnh/hoành 有hữu 災tai 有hữu 惱não 。 心tâm 自tự 在tại 轉chuyển 。 必tất 令linh 自tự 心tâm 隨tùy 我ngã 勢thế 力lực 自tự 在tại 而nhi 轉chuyển 。 彼bỉ 既ký 如như 是thị 了liễu 知tri 。 我ngã 今kim 不bất 應ưng 。 隨tùy 順thuận 自tự 心tâm 而nhi 轉chuyển 。 當đương 令linh 自tự 心tâm 隨tùy 我ngã 轉chuyển 。 已dĩ 數sác 數sác 思tư 擇trạch 。 令linh 有hữu 貪tham 心tâm 捨xả 有hữu 貪tham 性tánh 。 無vô 貪tham 性tánh 中trung 安an 住trụ 愛ái 樂nhạo 。 又hựu 復phục 於ư 彼bỉ 。 見kiến 勝thắng 功công 德đức 。 如như 是thị 乃nãi 至chí 。 令linh 捨xả 放phóng 逸dật 愛ái 樂nhạo 住trụ 性tánh 。 乃nãi 至chí 於ư 常thường 勤cần 修tu 習tập 。 諸chư 善thiện 法Pháp 中trung 。 安an 住trụ 愛ái 樂nhạo 。 又hựu 復phục 於ư 彼bỉ 。 見kiến 勝thắng 功công 德đức 。 彼bỉ 多đa 安an 住trụ 。 如như 是thị 行hành 已dĩ 爾nhĩ 時thời 其kỳ 心tâm 不bất 由do 思tư 擇trạch 。 於ư 常thường 懃cần 修tu 習tập 諸chư 善thiện 。 法pháp 中trung 自tự 然nhiên 安an 住trụ 愛ái 樂nhạo 。 於ư 前tiền 雜tạp 染nhiễm 愛ái 樂nhạo 性tánh 中trung 深thâm 生sanh 厭yếm 責trách 。 由do 此thử 因nhân 緣duyên 。 心tâm 清thanh 淨tịnh 行hành 苾Bật 芻Sô 。 如như 實thật 了liễu 知tri 。 自tự 心tâm 雜tạp 染nhiễm 愛ái 樂nhạo 。 速tốc 疾tật 迴hồi 轉chuyển 無vô 譬thí 喻dụ 性tánh 。 又hựu 能năng 善thiện 知tri 。 如như 是thị 雜tạp 染nhiễm 心tâm 有hữu 過quá 患hoạn 性tánh 。 又hựu 能năng 善thiện 知tri 。 如như 是thị 雜tạp 染nhiễm 心tâm 還hoàn 滅diệt 方phương 便tiện 。 由do 如như 是thị 故cố 。 心tâm 清thanh 淨tịnh 行hành 苾Bật 芻Sô 。 速tốc 能năng 證chứng 得đắc 。 無vô 上thượng 心tâm 清thanh 淨tịnh 性tánh 。 所sở 謂vị 諸chư 漏lậu 永vĩnh 盡tận 。
復phục 次thứ 當đương 辯biện 心tâm 善thiện 巧xảo 差sai 別biệt 及cập 心tâm 轉chuyển 善thiện 巧xảo 差sai 別biệt 。 謂vị 依y 遍biến 計kế 所sở 執chấp 自tự 性tánh 。 當đương 知tri 心tâm 善thiện 巧xảo 差sai 別biệt 。 依y 依y 他tha 起khởi 自tự 性tánh 。 當đương 知tri 心tâm 轉chuyển 善thiện 巧xảo 差sai 別biệt 。
復phục 次thứ 若nhược 能năng 善thiện 巧xảo 熏huân 修tu 心tâm 者giả 得đắc 二nhị 勝thắng 利lợi 。 一nhất 於ư 果quả 時thời 觸xúc 證chứng 安an 樂lạc 。 二nhị 於ư 因nhân 時thời 自tự 在tại 而nhi 轉chuyển 。 復phục 次thứ 心tâm 混hỗn 濁trược 者giả 有hữu 三tam 過quá 失thất 。 一nhất 不bất 如như 理lý 作tác 意ý 過quá 失thất 。 二nhị 隨tùy 眠miên 過quá 失thất 。 三tam 起khởi 纏triền 過quá 失thất 。
問vấn 如như 世Thế 尊Tôn 言ngôn 。 唯duy 當đương 於ư 心tâm 深thâm 善thiện 勇dũng 猛mãnh 。 如như 理lý 觀quán 察sát 。 念niệm 住trụ 中trung 說thuyết 。 要yếu 當đương 於ư 身thân 住trụ 身thân 循tuần 觀quán 乃nãi 至chí 於ư 法pháp 住trụ 法pháp 循tuần 觀quán 。 此thử 何hà 密mật 意ý 。 答đáp 為vi 顯hiển 四tứ 念niệm 住trụ 唯duy 觀quán 察sát 心tâm 故cố 。 謂vị 觀quán 心tâm 執chấp 受thọ 觀quán 心tâm 領lãnh 納nạp 觀quán 心tâm 了liễu 別biệt 觀quán 心tâm 染nhiễm 淨tịnh 。 唯duy 為vi 觀quán 察sát 心tâm 所sở 執chấp 受thọ 心tâm 所sở 領lãnh 納nạp 心tâm 了liễu 別biệt 境cảnh 心tâm 染nhiễm 淨tịnh 故cố 。 說thuyết 四tứ 念niệm 住trụ 。
復phục 次thứ 有hữu 諸chư 苾Bật 芻Sô 。 住trụ 三tam 種chủng 住trụ 行hành 六lục 正chánh 行hạnh 。 於ư 大đại 師sư 教giáo 多đa 有hữu 所sở 作tác 。 謂vị 住trụ 解giải 脫thoát 住trụ 。 住trụ 解giải 脫thoát 門môn 住trụ 。 及cập 住trụ 能năng 引dẫn 解giải 脫thoát 門môn 法pháp 住trụ 。 行hành 無vô 間gian 行hành 。 行hành 善thiện 受thọ 思tư 惟duy 行hành 。 行hành 修tu 所sở 引dẫn 善thiện 根căn 生sanh 起khởi 行hành 。 行hành 離ly 諸chư 愛ái 味vị 簡giản 擇trạch 諦đế 行hành 。 行hành 即tức 於ư 此thử 無vô 增tăng 上thượng 慢mạn 行hành 。 行hành 正chánh 清thanh 淨tịnh 受thọ 用dụng 行hành 。
復phục 次thứ 有hữu 二nhị 種chủng 捨xả 施thí 。 一nhất 受thọ 者giả 捨xả 施thí 。 二nhị 施thí 者giả 捨xả 施thí 。 施thí 果quả 亦diệc 有hữu 二nhị 種chủng 。 一nhất 得đắc 大đại 財tài 富phú 。 二nhị 得đắc 此thử 等đẳng 流lưu 受thọ 用dụng 勝thắng 解giải 。
復phục 次thứ 當đương 辨biện 。 證chứng 成thành 道Đạo 理lý 。 問vấn 依y 何hà 道Đạo 理lý 。 應ưng 知tri 宣tuyên 說thuyết 唯duy 從tùng 未vị 來lai 非phi 實thật 非phi 有hữu 諸chư 行hành 相tương 生sanh 。 答đáp 若nhược 未vị 來lai 法pháp 行hành 相tương/tướng 實thật 有hữu 而nhi 得đắc 生sanh 者giả 。 此thử 法pháp 為vi 轉chuyển 而nhi 說thuyết 生sanh 耶da 。 謂vị 從tùng 未vị 來lai 世thế 處xứ 轉chuyển 向hướng 現hiện 在tại 世thế 處xứ 。 為vi 死tử 生sanh 耶da 。 謂vị 未vị 來lai 世thế 死tử 生sanh 現hiện 在tại 世thế 。 為vi 彼bỉ 為vi 緣duyên 。 而nhi 得đắc 生sanh 耶da 。 謂vị 於ư 未vị 來lai 。 法pháp 住trụ 不bất 變biến 用dụng 彼bỉ 為vi 緣duyên 於ư 現hiện 在tại 世thế 。 有hữu 餘dư 法pháp 生sanh 。 為vi 有hữu 業nghiệp 用dụng 而nhi 說thuyết 生sanh 耶da 。 謂vị 於ư 未vị 來lai 。 本bổn 無vô 業nghiệp 用dụng 至chí 現hiện 在tại 世thế 方phương 有hữu 業nghiệp 用dụng 。 為vi 圓viên 滿mãn 相tương/tướng 而nhi 說thuyết 生sanh 耶da 。 謂vị 於ư 未vị 來lai 。 相tương/tướng 未vị 圓viên 滿mãn 至chí 現hiện 在tại 世thế 相tương/tướng 乃nãi 圓viên 滿mãn 。 為vi 由do 異dị 相tướng 而nhi 說thuyết 生sanh 耶da 。 謂vị 於ư 未vị 來lai 。 有hữu 未vị 來lai 分phần/phân 及cập 有hữu 因nhân 分phần/phân 。 由do 此thử 二nhị 種chủng 其kỳ 相tương/tướng 有hữu 異dị 。 來lai 至chí 現hiện 在tại 有hữu 現hiện 在tại 分phần/phân 及cập 有hữu 果quả 分phần/phân 。 由do 此thử 二nhị 種chủng 其kỳ 相tương/tướng 有hữu 異dị 。 如như 是thị 六lục 種chủng 。 諸chư 法pháp 生sanh 起khởi 皆giai 不bất 應ưng 理lý 。
何hà 以dĩ 故cố 。 非phi 無vô 方phương 無vô 處xứ 。 法pháp 有hữu 從tùng 異dị 方phương 轉chuyển 趣thú 異dị 方phương 義nghĩa 。 亦diệc 非phi 未vị 生sanh 未vị 已dĩ 生sanh 法pháp 而nhi 有hữu 死tử 義nghĩa 。 若nhược 彼bỉ 為vi 緣duyên 而nhi 得đắc 生sanh 者giả 。 便tiện 異dị 法pháp 生sanh 非phi 未vị 來lai 生sanh 。 此thử 於ư 未vị 來lai 便tiện 為vi 未vị 有hữu 。 又hựu 一nhất 切thiết 法pháp 。 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 中trung 。 無vô 作tác 用dụng 故cố 。 業nghiệp 用dụng 離ly 相tương/tướng 異dị 不bất 可khả 得đắc 。 唯duy 即tức 於ư 相tương/tướng 而nhi 假giả 建kiến 立lập 。 設thiết 有hữu 異dị 者giả 。 未vị 來lai 現hiện 在tại 。 同đồng 實thật 有hữu 相tương/tướng 。 唯duy 說thuyết 現hiện 在tại 獨độc 有hữu 業nghiệp 用dụng 。 理lý 不bất 可khả 得đắc 。 又hựu 此thử 業nghiệp 用dụng 。 便tiện 應ưng 本bổn 無vô 而nhi 今kim 得đắc 生sanh 。 又hựu 與dữ 世Thế 尊Tôn 微vi 妙diệu 言ngôn 說thuyết 即tức 成thành 相tương 違vi 。 如như 說thuyết 諸chư 行hành 非phi 常thường 非phi 恆hằng 汝nhữ 顯hiển 諸chư 行hành 業nghiệp 用dụng 無vô 常thường 。 由do 此thử 義nghĩa 故cố 。 行hành 應ưng 是thị 常thường 又hựu 等đẳng 於ư 一nhất 相tương/tướng 。 若nhược 相tương/tướng 異dị 分phần/phân 得đắc 是thị 有hữu 者giả 。 相tương/tướng 之chi 異dị 分phần/phân 何hà 故cố 不bất 有hữu 。 又hựu 相tương/tướng 異dị 分phần/phân 。 本bổn 無vô 今kim 有hữu 。 相tương/tướng 之chi 異dị 分phần/phân 何hà 故cố 不bất 成thành 。 本bổn 無vô 今kim 有hữu 。 又hựu 離ly 色sắc 等đẳng 。 一nhất 切thiết 行hành 相tướng 。 餘dư 未vị 來lai 分phần/phân 。 必tất 不bất 可khả 得đắc 。 又hựu 應ưng 未vị 來lai 無vô 有hữu 果quả 相tương/tướng 現hiện 在tại 方phương 有hữu 果quả 相tương 生sanh 起khởi 。 如như 是thị 已dĩ 辨biện 。 證chứng 成thành 道Đạo 理lý 。 依y 此thử 道Đạo 理lý 應ưng 知tri 。 宣tuyên 說thuyết 未vị 來lai 諸chư 法pháp 。 一nhất 切thiết 行hành 相tướng 。 非phi 實thật 非phi 有hữu 。 本bổn 無vô 今kim 有hữu 。 如như 於ư 未vị 來lai 如như 是thị 。 過quá 去khứ 隨tùy 其kỳ 所sở 應ứng 。 由do 此thử 道Đạo 理lý 當đương 知tri 。 宣tuyên 說thuyết 非phi 實thật 非phi 有hữu 。
復phục 次thứ 過quá 去khứ 行hành 云vân 何hà 。 謂vị 相tương/tướng 已dĩ 滅diệt 沒một 自tự 性tánh 已dĩ 捨xả 。 現hiện 在tại 行hành 云vân 何hà 。 謂vị 相tương/tướng 未vị 滅diệt 沒một 自tự 性tánh 未vị 捨xả 生sanh 時thời 暫tạm 住trụ 。 未vị 來lai 行hành 云vân 何hà 。 謂vị 因nhân 現hiện 有hữu 自tự 相tương/tướng 未vị 生sanh 未vị 得đắc 自tự 性tánh 。 問vấn 若nhược 彼bỉ 諸chư 行hành 未vị 來lai 本bổn 無vô 而nhi 得đắc 生sanh 者giả 。 空không 華hoa 兔thố 角giác 石thạch 女nữ 兒nhi 等đẳng 何hà 故cố 不bất 生sanh 。 答đáp 由do 空không 華hoa 等đẳng 無vô 生sanh 因nhân 故cố 。 一nhất 切thiết 諸chư 行hành 。 各các 各các 差sai 別biệt 。 定định 有hữu 生sanh 因nhân 。 問vấn 若nhược 一nhất 切thiết 行hành 。 各các 各các 差sai 別biệt 。 有hữu 生sanh 因nhân 者giả 。 何hà 因nhân 緣duyên 故cố 。 諸chư 行hành 俱câu 時thời 不bất 頓đốn 生sanh 耶da 。 答đáp 諸chư 行hành 雖tuy 有hữu 各các 別biệt 生sanh 因nhân 。 然nhiên 必tất 待đãi 緣duyên 方phương 得đắc 生sanh 起khởi 。 若nhược 彼bỉ 彼bỉ 行hành 。 生sanh 緣duyên 現hiện 前tiền 。 彼bỉ 彼bỉ 行hành 因nhân 生sanh 彼bỉ 彼bỉ 行hành 。 是thị 故cố 諸chư 行hành 雖tuy 現hiện 有hữu 因nhân 。 然nhiên 無vô 俱câu 時thời 頓đốn 生sanh 起khởi 過quá 。
復phục 次thứ 此thử 中trung 云vân 何hà 。 名danh 諸chư 行hành 因nhân 。 何hà 等đẳng 名danh 緣duyên 。 謂vị 薄bạc 伽già 梵Phạm 說thuyết 。 諸chư 行hành 生sanh 緣duyên 略lược 有hữu 四tứ 種chủng 。 一nhất 因nhân 緣duyên 。 二nhị 等đẳng 無vô 間gian 緣duyên 。 三tam 所sở 緣duyên 緣duyên 。 四tứ 增tăng 上thượng 緣duyên 。 因nhân 緣duyên 一nhất 種chủng 亦diệc 因nhân 亦diệc 緣duyên 。 餘dư 之chi 三tam 種chủng 唯duy 緣duyên 非phi 因nhân 。 云vân 何hà 因nhân 緣duyên 。 謂vị 諸chư 色sắc 根căn 根căn 依y 及cập 識thức 。 此thử 二nhị 略lược 說thuyết 。 能năng 持trì 一nhất 切thiết 。 諸chư 法pháp 種chủng 子tử 。 隨tùy 逐trục 色sắc 根căn 有hữu 諸chư 色sắc 根căn 種chủng 子tử 及cập 餘dư 色sắc 法pháp 種chủng 子tử 一nhất 切thiết 心tâm 心tâm 所sở 等đẳng 種chủng 子tử 。 若nhược 隨tùy 逐trục 識thức 有hữu 一nhất 切thiết 識thức 種chủng 子tử 及cập 餘dư 無vô 色sắc 法pháp 種chủng 子tử 諸chư 色sắc 根căn 種chủng 子tử 。 所sở 餘dư 色sắc 法pháp 種chủng 子tử 。 當đương 知tri 所sở 餘dư 色sắc 法pháp 自tự 性tánh 。 唯duy 自tự 種chủng 子tử 之chi 所sở 隨tùy 逐trục 。 除trừ 大đại 種chủng 色sắc 。 由do 大đại 種chủng 色sắc 二nhị 種chủng 種chủng 子tử 所sở 隨tùy 逐trục 故cố 。 謂vị 大đại 種chủng 種chủng 子tử 及cập 造tạo 色sắc 種chủng 子tử 。 即tức 此thử 所sở 立lập 隨tùy 逐trục 差sai 別biệt 種chủng 子tử 相tương 續tục 。 隨tùy 其kỳ 所sở 應ứng 。 望vọng 所sở 生sanh 法pháp 。 是thị 名danh 因nhân 緣duyên 。
復phục 次thứ 若nhược 諸chư 色sắc 根căn 及cập 自tự 大đại 種chủng 。 非phi 心tâm 心tâm 所sở 種chủng 子tử 所sở 隨tùy 逐trục 者giả 。 入nhập 滅diệt 盡tận 定định 。 入nhập 無vô 想tưởng 定định 。 生sanh 無Vô 想Tưởng 天Thiên 。 後hậu 時thời 不bất 應ưng 識thức 等đẳng 更cánh 生sanh 。 然nhiên 必tất 更cánh 生sanh 。 是thị 故cố 當đương 知tri 。 心tâm 心tâm 所sở 種chủng 子tử 隨tùy 逐trục 色sắc 根căn 。 以dĩ 此thử 為vi 緣duyên 彼bỉ 得đắc 更cánh 生sanh 。
復phục 次thứ 若nhược 諸chư 識thức 非phi 色sắc 種chủng 子tử 所sở 隨tùy 逐trục 者giả 。 生sanh 無vô 色sắc 界giới 異dị 生sanh 。 從tùng 彼bỉ 壽thọ 盡tận 業nghiệp 盡tận 沒một 已dĩ 還hoàn 生sanh 下hạ 時thời 。 色sắc 無vô 種chủng 子tử 應ưng 不bất 更cánh 生sanh 。 然nhiên 必tất 更cánh 生sanh 。 是thị 故cố 當đương 知tri 。 諸chư 色sắc 種chủng 子tử 隨tùy 逐trục 於ư 識thức 。 以dĩ 此thử 為vi 緣duyên 色sắc 法pháp 更cánh 生sanh 復phục 次thứ 若nhược 諸chư 異dị 生sanh 由do 世thế 間gian 道đạo 。 入nhập 初sơ 靜tĩnh 慮lự 。 若nhược 得đắc 生sanh 彼bỉ 爾nhĩ 時thời 欲dục 界giới 。 諸chư 染nhiễm 污ô 法pháp 。 及cập 餘dư 欲dục 界giới 諸chư 法pháp 種chủng 子tử 。 但đãn 被bị 損tổn 伏phục 不bất 能năng 永vĩnh 害hại 。
何hà 以dĩ 故cố 。 由do 此thử 異dị 生sanh 從tùng 彼bỉ 定định 退thoái 欲dục 界giới 染nhiễm 法pháp 復phục 現hiện 前tiền 故cố 。 從tùng 初sơ 靜tĩnh 慮lự 沒một 已dĩ 。 復phục 還hoàn 生sanh 欲dục 界giới 故cố 。
復phục 次thứ 損tổn 伏phục 。 略lược 有hữu 三tam 種chủng 。 一nhất 遠viễn 離ly 損tổn 伏phục 。 二nhị 厭yếm 患hoạn 損tổn 伏phục 。 三tam 奢xa 摩ma 他tha 損tổn 伏phục 。 云vân 何hà 遠viễn 離ly 損tổn 伏phục 。 謂vị 如như 有hữu 一nhất 棄khí 捨xả 家gia 法pháp 。 趣thú 於ư 非phi 家gia 。 遠viễn 離ly 種chủng 種chủng 。 受thọ 用dụng 欲dục 具cụ 。 受thọ 持trì 禁cấm 戒giới 。 於ư 所sở 受thọ 持trì 遠viễn 離ly 禁cấm 戒giới 。 親thân 近cận 修tu 習tập 。 若nhược 多đa 修tu 習tập 。 由do 親thân 近cận 修tu 習tập 。 多đa 修tu 習tập 相tương 續tục 不bất 斷đoạn 故cố 。 於ư 諸chư 欲dục 具cụ 心tâm 不bất 趣thú 入nhập 。 心tâm 不bất 流lưu 散tán 。 心tâm 不bất 安an 住trụ 。 心tâm 不bất 愛ái 樂nhạo 。 亦diệc 不bất 發phát 起khởi 彼bỉ 增tăng 上thượng 力lực 緣duyên 彼bỉ 境cảnh 界giới 所sở 起khởi 煩phiền 惱não 。 如như 是thị 名danh 為vi 。 遠viễn 離ly 損tổn 伏phục 。 云vân 何hà 厭yếm 患hoạn 損tổn 伏phục 。 謂vị 如như 有hữu 一nhất 或hoặc 由do 過quá 患hoạn 想tưởng 。 或hoặc 由do 不bất 淨tịnh 想tưởng 。 或hoặc 由do 青thanh 瘀ứ 等đẳng 想tưởng 。 或hoặc 由do 隨tùy 一nhất 。 如như 理lý 作tác 意ý 。 如như 是thị 如như 是thị 。 厭yếm 患hoạn 諸chư 欲dục 。 雖tuy 未vị 離ly 欲dục 然nhiên 於ư 諸chư 欲dục 修tu 厭yếm 逆nghịch 故cố 。 心tâm 不bất 趣thú 入nhập 。 乃nãi 至chí 廣quảng 說thuyết 。 如như 是thị 名danh 為vi 。 厭yếm 患hoạn 損tổn 伏phục 。 云vân 何hà 奢xa 摩ma 他tha 損tổn 伏phục 。 謂vị 如như 有hữu 一nhất 由do 世thế 間gian 道đạo 。 得đắc 離ly 欲dục 界giới 欲dục 或hoặc 離ly 色sắc 界giới 欲dục 。 彼bỉ 由do 奢xa 摩ma 他tha 任nhậm 持trì 心tâm 相tương 續tục 故cố 。 於ư 欲dục 色sắc 中trung 心tâm 不bất 趣thú 入nhập 。 乃nãi 至chí 廣quảng 說thuyết 。 如như 是thị 名danh 為vi 。 奢xa 摩ma 他tha 損tổn 伏phục 。 若nhược 聖thánh 弟đệ 子tử 。 由do 出xuất 世thế 道đạo 離ly 欲dục 界giới 欲dục 。 乃nãi 至chí 具cụ 得đắc 離ly 三tam 界giới 欲dục 。
爾nhĩ 時thời 一nhất 切thiết 。 三tam 界giới 染nhiễm 污ô 諸chư 法pháp 種chủng 子tử 皆giai 悉tất 永vĩnh 害hại 。
何hà 以dĩ 故cố 。 由do 聖thánh 弟đệ 子tử 於ư 現hiện 法Pháp 中trung 。 不bất 復phục 堪kham 任nhậm 。 從tùng 離ly 欲dục 退thoái 更cánh 起khởi 下hạ 地địa 煩phiền 惱não 現hiện 前tiền 。 或hoặc 生sanh 上thượng 地địa 。 亦diệc 不bất 堪kham 任nhậm 。 從tùng 彼bỉ 沒một 已dĩ 。 還hoàn 生sanh 下hạ 地địa 。 如như 穀cốc 麥mạch 等đẳng 諸chư 外ngoại 種chủng 子tử 安an 置trí 空không 逈huýnh 或hoặc 於ư 乾can/kiền/càn 器khí 。 雖tuy 不bất 生sanh 芽nha 非phi 不bất 種chủng 子tử 。 若nhược 火hỏa 所sở 損tổn 爾nhĩ 時thời 畢tất 竟cánh 不bất 成thành 種chủng 子tử 。 內nội 法pháp 種chủng 子tử 損tổn 伏phục 永vĩnh 害hại 道Đạo 理lý 亦diệc 爾nhĩ 。 若nhược 聖thánh 弟đệ 子tử 。 將tương 入nhập 無Vô 餘Dư 涅Niết 槃Bàn 界giới 時thời 。 所sở 有hữu 一nhất 切thiết 。 善thiện 及cập 無vô 記ký 諸chư 法pháp 種chủng 子tử 皆giai 被bị 損tổn 害hại 。 由do 染nhiễm 污ô 法pháp 種chủng 子tử 滅diệt 故cố 。 不bất 復phục 能năng 感cảm 當đương 來lai 異dị 熟thục 果quả 。 亦diệc 不bất 復phục 能năng 生sanh 自tự 類loại 果quả 。 當đương 知tri 是thị 名danh 。 第đệ 四tứ 損tổn 伏phục 。 所sở 謂vị 永vĩnh 害hại 助trợ 伴bạn 損tổn 伏phục 。
復phục 次thứ 具cụ 縛phược 者giả 所sở 有hữu 心tâm 起khởi 。 若nhược 樂nhạo/nhạc/lạc 俱câu 行hành 或hoặc 苦khổ 俱câu 行hành 。 或hoặc 不bất 苦khổ 不bất 樂lạc 俱câu 行hành 。 此thử 一nhất 切thiết 心tâm 。 皆giai 樂nhạo/nhạc/lạc 種chủng 子tử 。 苦khổ 種chủng 子tử 。 不bất 苦khổ 不bất 樂lạc 。 種chủng 子tử 之chi 所sở 隨tùy 逐trục 。 若nhược 起khởi 善thiện 心tâm 或hoặc 染nhiễm 污ô 心tâm 。 或hoặc 無vô 記ký 心tâm 。 此thử 一nhất 切thiết 心tâm 。 皆giai 善thiện 種chủng 子tử 染nhiễm 污ô 種chủng 子tử 無vô 記ký 種chủng 子tử 。 之chi 所sở 隨tùy 逐trục 。 又hựu 諸chư 有hữu 學học 不bất 具cụ 縛phược 者giả 所sở 有hữu 心tâm 生sanh 。 若nhược 世thế 間gian 善thiện 心tâm 或hoặc 出xuất 世thế 心tâm 。 或hoặc 染nhiễm 污ô 心tâm 。 或hoặc 無vô 記ký 心tâm 。 此thử 一nhất 切thiết 心tâm 。 皆giai 為vì 一nhất 切thiết 。 修tu 道Đạo 所sở 斷đoạn 煩phiền 惱não 。 種chủng 子tử 之chi 所sở 隨tùy 逐trục 。 由do 未vị 斷đoạn 故cố 有hữu 時thời 得đắc 生sanh 。 亦diệc 為vi 所sở 餘dư 諸chư 法pháp 種chủng 子tử 。 之chi 所sở 隨tùy 逐trục 。 又hựu 諸chư 無Vô 學Học 一nhất 切thiết 煩phiền 惱não 。 已dĩ 永vĩnh 斷đoạn 者giả 所sở 有hữu 心tâm 生sanh 。 若nhược 世thế 間gian 善thiện 心tâm 。 若nhược 出xuất 世thế 心tâm 。 若nhược 無vô 記ký 心tâm 。 此thử 一nhất 切thiết 心tâm 。 皆giai 已dĩ 永vĩnh 離ly 染nhiễm 法pháp 種chủng 子tử 。 但đãn 為vì 一nhất 切thiết 。 善thiện 無vô 記ký 法pháp 種chủng 子tử 隨tùy 逐trục 。 相tương 續tục 而nhi 生sanh 。
復phục 次thứ 此thử 所sở 建kiến 立lập 種chủng 子tử 道Đạo 理lý 。 當đương 知tri 且thả 依y 未vị 建kiến 立lập 阿a 賴lại 耶da 識thức 。 聖thánh 教giáo 而nhi 說thuyết 。 若nhược 已dĩ 建kiến 立lập 。 阿a 賴lại 耶da 識thức 。 當đương 知tri 略lược 說thuyết 諸chư 法pháp 種chủng 子tử 。 一nhất 切thiết 皆giai 依y 。 阿a 賴lại 耶da 識thức 。 又hựu 彼bỉ 諸chư 法pháp 若nhược 未vị 永vĩnh 斷đoạn 。 若nhược 非phi 所sở 斷đoạn 。 隨tùy 其kỳ 所sở 應ứng 。 所sở 有hữu 種chủng 子tử 隨tùy 逐trục 應ưng 知tri 。
問vấn 如như 世Thế 尊Tôn 言ngôn 。 我ngã 說thuyết 阿A 羅La 漢Hán 。 苾Bật 芻Sô 於ư 四tứ 種chủng 增tăng 上thượng 心tâm 法pháp 現hiện 法pháp 安an 樂lạc 住trụ 中trung 隨tùy 一nhất 而nhi 退thoái 。 若nhược 彼bỉ 一nhất 切thiết 。 染nhiễm 污ô 種chủng 子tử 皆giai 已dĩ 永vĩnh 害hại 。 云vân 何hà 復phục 起khởi 下hạ 地địa 煩phiền 惱não 。 若nhược 不bất 復phục 起khởi 彼bỉ 云vân 何hà 退thoái 。 答đáp 退thoái 有hữu 二nhị 種chủng 。 一nhất 者giả 斷đoạn 退thoái 。 二nhị 者giả 住trụ 退thoái 。 言ngôn 斷đoạn 退thoái 者giả 唯duy 是thị 異dị 生sanh 。 言ngôn 住trụ 退thoái 者giả 。 是thị 諸chư 聖thánh 者giả 。 亦diệc 是thị 異dị 生sanh 。 若nhược 世thế 間gian 道đạo 斷đoạn 諸chư 煩phiền 惱não 。 復phục 起khởi 現hiện 前tiền 。 當đương 知tri 爾nhĩ 時thời 。 斷đoạn 退thoái 故cố 退thoái 。 亦diệc 是thị 住trụ 退thoái 。 若nhược 出xuất 世thế 道đạo 斷đoạn 煩phiền 惱não 已dĩ 。 心tâm 營doanh 世thế 務vụ 。 不bất 專chuyên 修tu 習tập 。 如như 理lý 作tác 意ý 。 由do 此thử 不bất 能năng 。 於ư 其kỳ 中trung 間gian 。 現hiện 法Pháp 樂lạc 住trụ 。 數số 起khởi 現hiện 前tiền 如như 先tiên 所sở 得đắc 。 後hậu 亦diệc 如như 是thị 。 然nhiên 其kỳ 下hạ 地địa 已dĩ 斷đoạn 煩phiền 惱não 。 不bất 復phục 現hiện 前tiền 。 如như 是thị 名danh 為vi 。 住trụ 退thoái 故cố 退thoái 。 非phi 是thị 斷đoạn 退thoái 。 又hựu 若nhược 已dĩ 斷đoạn 一nhất 切thiết 。 煩phiền 惱não 成thành 阿A 羅La 漢Hán 。 而nhi 彼bỉ 一nhất 切thiết 。 染nhiễm 法pháp 種chủng 子tử 未vị 永vĩnh 害hại 者giả 。 云vân 何hà 名danh 為vi 。 心tâm 善thiện 解giải 脫thoát 。 阿A 羅La 漢Hán 果Quả 。 諸chư 漏lậu 永vĩnh 盡tận 。 若nhược 已dĩ 永vĩnh 害hại 。 於ư 相tương 續tục 中trung 永vĩnh 無vô 一nhất 切thiết 染nhiễm 法pháp 種chủng 子tử 。 尚thượng 不bất 應ưng 起khởi 。 不bất 正chánh 思tư 惟duy 。 況huống 諸chư 煩phiền 惱não 。 是thị 故cố 當đương 知tri 。 由do 出xuất 世thế 道đạo 。 斷đoạn 煩phiền 惱não 者giả 。 定định 無vô 有hữu 退thoái 。
瑜Du 伽Già 師Sư 地Địa 論Luận 卷quyển 第đệ 五ngũ 十thập 一nhất