瑜Du 伽Già 師Sư 地Địa 論Luận
Quyển 12
彌Di 勒Lặc 菩Bồ 薩Tát 說Thuyết 唐Đường 玄Huyền 奘Tráng 譯Dịch

瑜Du 伽Già 師Sư 地Địa 論Luận 卷quyển 第đệ 十thập 二nhị

彌Di 勒Lặc 菩Bồ 薩Tát 說thuyết

三Tam 藏Tạng 法Pháp 師sư 玄huyền 奘tráng 奉phụng 。 詔chiếu 譯dịch 本bổn 地địa 分phần/phân 中trung 三tam 摩ma 呬hê 多đa 地địa 第đệ 六lục 之chi 二nhị 。

復phục 次thứ 。 云vân 何hà 修tu 習tập 。 所sở 緣duyên 諸chư 相tướng 作tác 意ý 。 謂vị 即tức 於ư 彼bỉ 彼bỉ 諸chư 相tướng 。 作tác 意ý 思tư 惟duy 。 以dĩ 思tư 惟duy 故cố 。 能năng 作tác 四tứ 事sự 。 謂vị 即tức 修tu 習tập 如như 是thị 作tác 意ý 。 又hựu 能năng 遠viễn 彼bỉ 所sở 治trị 煩phiền 惱não 。 又hựu 能năng 練luyện 此thử 作tác 意ý 及cập 餘dư 。 令linh 後hậu 所sở 生sanh 轉chuyển 更cánh 明minh 盛thịnh 。 又hựu 即tức 修tu 習tập 此thử 作tác 意ý 時thời 。 厭yếm 壞hoại 所sở 緣duyên 。 捨xả 諸chư 煩phiền 惱não 。 任nhậm 持trì 斷đoạn 滅diệt 。 令linh 諸chư 煩phiền 惱não 遠viễn 離ly 相tương 續tục 。 是thị 故cố 修tu 習tập 如như 是thị 。 所sở 緣duyên 諸chư 相tướng 作tác 意ý 。

復phục 次thứ 由do 四tứ 因nhân 緣duyên 。 入nhập 初sơ 靜tĩnh 慮lự 。 乃nãi 至chí 有Hữu 頂Đảnh 。 謂vị 因nhân 力lực 。 方phương 便tiện 力lực 。 說thuyết 力lực 。 教giáo 授thọ 力lực 。 云vân 何hà 因nhân 力lực 。 謂vị 曾tằng 隣lân 近cận 入nhập 靜tĩnh 慮lự 等đẳng 。 云vân 何hà 方phương 便tiện 力lực 。 謂vị 雖tuy 不bất 隣lân 近cận 入nhập 靜tĩnh 慮lự 等đẳng 。 然nhiên 由do 數số 習tập 無vô 間gian 修tu 力lực 。 能năng 入nhập 諸chư 定định 。 云vân 何hà 說thuyết 力lực 。 謂vị 於ư 靜tĩnh 慮lự 等đẳng 增tăng 上thượng 緣duyên 法pháp 多đa 聞văn 任nhậm 持trì 。 乃nãi 至chí 廣quảng 說thuyết 。 即tức 依y 此thử 法pháp 。 獨độc 處xứ 空không 閑nhàn 。 離ly 諸chư 放phóng 逸dật 。 勇dũng 猛mãnh 精tinh 進tấn 。 自tự 策sách 勵lệ 。 住trụ 法Pháp 隨tùy 法Pháp 行hành 。 由do 此thử 能năng 入nhập 靜tĩnh 慮lự 等đẳng 定định 。 云vân 何hà 教giáo 授thọ 力lực 。 謂vị 於ư 親thân 教giáo 軌quỹ 範phạm 師sư 所sở 。 或hoặc 於ư 隨tùy 一nhất 餘dư 尊tôn 長trưởng 所sở 。 獲hoạch 得đắc 隨tùy 順thuận 初sơ 靜tĩnh 慮lự 等đẳng 。 無vô 倒đảo 教giáo 授thọ 。 從tùng 此thử 審thẩm 諦đế 。 作tác 意ý 思tư 惟duy 。 能năng 入nhập 靜tĩnh 慮lự 及cập 諸chư 餘dư 定định 。 如như 是thị 顯hiển 示thị 。 四tứ 觀quán 行hành 者giả 。 謂vị 具cụ 因nhân 力lực 者giả 。 方phương 便tiện 力lực 者giả 。 若nhược 利lợi 根căn 者giả 。 及cập 鈍độn 根căn 者giả 。

復phục 次thứ 有hữu 四tứ 得đắc 靜tĩnh 慮lự 者giả 。 一nhất 愛ái 上thượng 靜tĩnh 慮lự 者giả 。 二nhị 見kiến 上thượng 靜tĩnh 慮lự 者giả 。 三tam 慢mạn 上thượng 靜tĩnh 慮lự 者giả 。 四tứ 疑nghi 上thượng 靜tĩnh 慮lự 者giả 。 云vân 何hà 愛ái 上thượng 靜tĩnh 慮lự 者giả 。 謂vị 如như 有hữu 一nhất 先tiên 聞văn 靜tĩnh 慮lự 諸chư 定định 功công 德đức 。 而nhi 不bất 聞văn 彼bỉ 出xuất 離ly 方phương 便tiện 。 於ư 彼bỉ 一nhất 向hướng 。 見kiến 勝thắng 功công 德đức 。 勇dũng 猛mãnh 精tinh 勤cần 。 由do 此thử 因nhân 緣duyên 。 入nhập 初sơ 靜tĩnh 慮lự 。 或hoặc 所sở 餘dư 定định 。 如như 是thị 入nhập 已dĩ 。 後hậu 生sanh 愛ái 味vị 。 云vân 何hà 見kiến 上thượng 靜tĩnh 慮lự 者giả 。 謂vị 如như 有hữu 一nhất 。 從tùng 自tự 師sư 所sở 或hoặc 餘dư 師sư 所sở 。 聞văn 諸chư 世thế 間gian 皆giai 是thị 常thường 等đẳng 。 如như 是thị 方phương 便tiện 。 入nhập 初sơ 靜tĩnh 慮lự 。 乃nãi 至chí 有Hữu 頂Đảnh 。 能năng 得đắc 清thanh 淨tịnh 解giải 脫thoát 出xuất 離ly 。 彼bỉ 依y 此thử 見kiến 。 勇dũng 猛mãnh 精tinh 勤cần 。 由do 是thị 因nhân 緣duyên 。 入nhập 初sơ 靜tĩnh 慮lự 。 或hoặc 所sở 餘dư 定định 。 如như 是thị 入nhập 已dĩ 。 能năng 自tự 憶ức 念niệm 過quá 去khứ 多đa 劫kiếp 。 遂toại 生sanh 是thị 見kiến 。 我ngã 及cập 世thế 間gian 。 皆giai 是thị 常thường 等đẳng 。 從tùng 定định 起khởi 已dĩ 。 即tức 於ư 此thử 見kiến 。 堅kiên 執chấp 不bất 捨xả 。 復phục 於ư 後hậu 時thời 。 審thẩm 思tư 審thẩm 慮lự 。 審thẩm 諦đế 觀quán 察sát 。 謂vị 由do 此thử 故cố 當đương 得đắc 清thanh 淨tịnh 。 解giải 脫thoát 出xuất 離ly 。 云vân 何hà 慢mạn 上thượng 靜tĩnh 慮lự 者giả 。 謂vị 如như 有hữu 一nhất 聞văn 如như 是thị 。 名danh 諸chư 長trưởng 老lão 等đẳng 。 入nhập 初sơ 靜tĩnh 慮lự 。 乃nãi 至chí 有Hữu 頂Đảnh 。 聞văn 是thị 事sự 已dĩ 。 遂toại 生sanh 憍kiêu 慢mạn 。 彼bỉ 既ký 能năng 入nhập 靜tĩnh 慮lự 等đẳng 定định 。 我ngã 復phục 何hà 緣duyên 。 而nhi 不bất 當đương 入nhập 。 依y 止chỉ 此thử 慢mạn 。 勇dũng 猛mãnh 精tinh 勤cần 。 由do 是thị 因nhân 緣duyên 。 入nhập 初sơ 靜tĩnh 慮lự 。 及cập 所sở 餘dư 定định 。 如như 是thị 入nhập 已dĩ 。 後hậu 生sanh 憍kiêu 慢mạn 。 或hoặc 入nhập 定định 已dĩ 。 作tác 是thị 思tư 惟duy 。

唯duy 我ngã 能năng 得đắc 如như 是thị 靜tĩnh 慮lự 。 餘dư 不bất 能năng 得đắc 。 彼bỉ 依y 此thử 慢mạn 。 復phục 於ư 後hậu 時thời 。 於ư 諸chư 靜tĩnh 慮lự 。 審thẩm 思tư 審thẩm 慮lự 。 審thẩm 諦đế 觀quán 察sát 。 云vân 何hà 疑nghi 上thượng 靜tĩnh 慮lự 者giả 。 謂vị 如như 有hữu 一nhất 為vi 性tánh 暗ám 鈍độn 。 本bổn 嘗thường 樂nhạo/nhạc/lạc 習tập 。 奢Xa 摩Ma 他Tha 行hạnh 。 由do 此thử 因nhân 緣duyên 。 入nhập 諸chư 靜tĩnh 慮lự 或hoặc 所sở 餘dư 定định 。 如như 是thị 入nhập 已dĩ 。 復phục 於ư 上thượng 定định 。 勤cần 修tu 方phương 便tiện 。 為vi 得đắc 未vị 得đắc 。 於ư 四Tứ 聖Thánh 諦Đế 。 勤cần 修tu 現hiện 觀quán 。 性tánh 暗ám 鈍độn 故cố 不bất 能năng 速tốc 證chứng 聖Thánh 諦Đế 現hiện 觀quán 。 由do 此thử 因nhân 緣duyên 。 於ư 餘dư 所sở 證chứng 。 便tiện 生sanh 疑nghi 惑hoặc 。 依y 此thử 疑nghi 惑hoặc 。 復phục 於ư 勝thắng 進tiến 。 審thẩm 思tư 審thẩm 慮lự 。 審thẩm 諦đế 觀quán 察sát 。

復phục 次thứ 。 云vân 何hà 愛ái 味vị 相tương 應ứng 靜tĩnh 慮lự 等đẳng 定định 。 謂vị 有hữu 鈍độn 根căn 。 或hoặc 貪tham 行hành 故cố 。 或hoặc 煩phiền 惱não 多đa 故cố 。 彼bỉ 唯duy 得đắc 聞văn 初sơ 靜tĩnh 慮lự 等đẳng 。 所sở 有hữu 功công 德đức 。 廣quảng 說thuyết 如như 前tiền 。 愛ái 上thượng 靜tĩnh 慮lự 於ư 上thượng 出xuất 離ly 。 不bất 了liễu 知tri 故cố 。 便tiện 生sanh 愛ái 味vị 。 戀luyến 著trước 堅kiên 住trụ 。 其kỳ 所sở 愛ái 味vị 。 當đương 言ngôn 已dĩ 出xuất 。 其kỳ 能năng 愛ái 味vị 。 當đương 言ngôn 正chánh 入nhập 。 云vân 何hà 清thanh 淨tịnh 靜tĩnh 慮lự 等đẳng 定định 。 謂vị 有hữu 中trung 根căn 或hoặc 利lợi 根căn 性tánh 等đẳng 。 煩phiền 惱não 行hành 或hoặc 薄bạc 塵trần 行hành 。 彼bỉ 從tùng 他tha 聞văn 初sơ 靜tĩnh 慮lự 等đẳng 愛ái 味vị 過quá 患hoạn 及cập 上thượng 出xuất 離ly 。 勇dũng 猛mãnh 精tinh 進tấn 。 入nhập 初sơ 靜tĩnh 慮lự 。 或hoặc 所sở 餘dư 定định 。 如như 是thị 入nhập 已dĩ 。 便tiện 能năng 思tư 惟duy 諸chư 定định 過quá 患hoạn 。 於ư 上thượng 出xuất 離ly 。 亦diệc 能năng 了liễu 知tri 。 不bất 生sanh 愛ái 味vị 。 云vân 何hà 無vô 漏lậu 靜tĩnh 慮lự 等đẳng 定định 。 謂vị 如như 有hữu 一nhất 是thị 隨tùy 信tín 行hành 。 或hoặc 隨tùy 法pháp 行hành 。 薄bạc 塵trần 行hành 類loại 。 彼bỉ 或hoặc 先tiên 時thời 。 於ư 四Tứ 聖Thánh 諦Đế 。 已dĩ 入nhập 現hiện 觀quán 。 或hoặc 復phục 正chánh 修tu 。 現hiện 觀quán 方phương 便tiện 。 彼bỉ 先tiên 所sở 由do 諸chư 行hành 狀trạng 相tướng 。 入nhập 初sơ 靜tĩnh 慮lự 。 或hoặc 所sở 餘dư 定định 。 今kim 於ư 此thử 行hành 此thử 狀trạng 此thử 相tương/tướng 。 不bất 復phục 思tư 惟duy 。 然nhiên 於ư 諸chư 色sắc 乃nãi 至chí 識thức 法pháp 。 思tư 惟duy 如như 病bệnh 如như 癰ung 等đẳng 行hành 。 於ư 有hữu 為vi 法pháp 。 心tâm 生sanh 厭yếm 惡ác 。 怖bố 畏úy 制chế 伏phục 。 於ư 甘cam 露lộ 界giới 。 繫hệ 念niệm 思tư 惟duy 。 如như 是thị 方phương 能năng 入nhập 無vô 漏lậu 定định 。

復phục 次thứ 。 云vân 何hà 順thuận 退thoái 分phần/phân 定định 。 謂vị 有hữu 鈍độn 根căn 下hạ 劣liệt 。 欲dục 解giải 勤cần 精tinh 進tấn 故cố 。 入nhập 初sơ 靜tĩnh 慮lự 。 或hoặc 所sở 餘dư 定định 。 於ư 喜hỷ 於ư 樂nhạo/nhạc/lạc 。 於ư 勝thắng 功công 德đức 。 不bất 堪kham 忍nhẫn 故cố 。 從tùng 靜tĩnh 慮lự 退thoái 。 如như 如như 暫tạm 入nhập 諸chư 定định 差sai 別biệt 。 如như 是thị 如như 是thị 。 還hoàn 復phục 退thoái 失thất 。 乃nãi 至chí 。 未vị 善thiện 調điều 練luyện 諸chư 根căn 。 云vân 何hà 順thuận 住trụ 分phần/phân 定định 。 謂vị 有hữu 中trung 根căn 。 或hoặc 利lợi 根căn 性tánh 。 彼bỉ 唯duy 得đắc 聞văn 諸chư 定định 功công 德đức 。 廣quảng 說thuyết 如như 前tiền 。 愛ái 味vị 相tương 應ứng 。 於ư 所sở 得đắc 定định 。 唯duy 生sanh 愛ái 味vị 。 不bất 能năng 上thượng 進tiến 。 亦diệc 不bất 退thoái 下hạ 。 云vân 何hà 順thuận 勝thắng 分phần/phân 定định 。 謂vị 有hữu 亦diệc 聞văn 出xuất 離ly 方phương 便tiện 。 於ư 所sở 得đắc 定định 。 不bất 生sanh 喜hỷ 足túc 。 是thị 故cố 於ư 彼bỉ 。 不bất 生sanh 愛ái 味vị 。 更cánh 求cầu 勝thắng 位vị 。 由do 此thử 因nhân 緣duyên 。 便tiện 得đắc 勝thắng 進tiến 。 云vân 何hà 順thuận 決quyết 擇trạch 分phần/phân 定định 。 謂vị 於ư 一nhất 切thiết 。 薩tát 迦ca 耶da 中trung 。 深thâm 見kiến 過quá 患hoạn 。 由do 此thử 因nhân 緣duyên 。 能năng 入nhập 無vô 漏lậu 。 又hựu 諸chư 無vô 漏lậu 名danh 決quyết 擇trạch 分phần/phân 。 極cực 究cứu 竟cánh 故cố 。 猶do 如như 世thế 間gian 。 珠châu 瓶bình 等đẳng 物vật 。 已dĩ 善thiện 簡giản 者giả 名danh 為vi 決quyết 擇trạch 。 自tự 此thử 已dĩ 後hậu 。 無vô 可khả 擇trạch 故cố 。 此thử 亦diệc 如như 是thị 。 過quá 此thử 更cánh 無vô 可khả 簡giản 擇trạch 故cố 。 名danh 決quyết 擇trạch 分phần/phân 。

復phục 次thứ 。 云vân 何hà 無vô 間gian 。 入nhập 諸chư 等Đẳng 至Chí 。 謂vị 如như 有hữu 一nhất 得đắc 初sơ 靜tĩnh 慮lự 。 乃nãi 至chí 有Hữu 頂Đảnh 。 然nhiên 未vị 圓viên 滿mãn 清thanh 淨tịnh 鮮tiên 白bạch 。 先tiên 順thuận 次thứ 入nhập 。 乃nãi 至chí 有Hữu 頂Đảnh 。 後hậu 逆nghịch 次thứ 入nhập 至chí 初sơ 靜tĩnh 慮lự 。

復phục 次thứ 。 云vân 何hà 超siêu 越việt 。 入nhập 諸chư 等Đẳng 至Chí 。 謂vị 即tức 於ư 此thử 。 已dĩ 得đắc 圓viên 滿mãn 清thanh 白bạch 故cố 。 從tùng 初sơ 靜tĩnh 慮lự 無vô 間gian 超siêu 。 入nhập 第đệ 三tam 靜tĩnh 慮lự 。 第đệ 三tam 無vô 間gian 超siêu 。 入nhập 空Không 無Vô 邊Biên 處Xứ 。 空không 處xứ 無vô 間gian 超siêu 。 入nhập 無Vô 所Sở 有Hữu 處Xứ 。 乃nãi 至chí 廣quảng 說thuyết 。 逆nghịch 超siêu 亦diệc 爾nhĩ 。 以dĩ 極cực 遠viễn 故cố 。 無vô 有hữu 能năng 超siêu 第đệ 三tam 等đẳng 至chí 。 唯duy 除trừ 如Như 來Lai 。 及cập 出xuất 第đệ 二nhị 阿a 僧tăng 企xí 耶da 。 諸chư 大đại 菩Bồ 薩Tát 。 彼bỉ 隨tùy 所sở 欲dục 入nhập 諸chư 定định 故cố 。

復phục 次thứ 。 云vân 何hà 薰huân 修tu 靜tĩnh 慮lự 。 謂vị 如như 有hữu 一nhất 已dĩ 得đắc 有hữu 漏lậu 及cập 與dữ 無vô 漏lậu 四tứ 種chủng 靜tĩnh 慮lự 。 為vi 於ư 等đẳng 至chí 。 得đắc 自tự 在tại 故cố 。 為vi 受thọ 等đẳng 至chí 自tự 在tại 果quả 故cố 。 長trường 時thời 相tương 續tục 入nhập 諸chư 靜tĩnh 慮lự 。 有hữu 漏lậu 無vô 漏lậu 。 更cánh 相tương 間gian 雜tạp 。 乃nãi 至chí 有hữu 漏lậu 無vô 間gian 無vô 漏lậu 現hiện 前tiền 。 無vô 漏lậu 無vô 間gian 還hoàn 入nhập 有hữu 漏lậu 。 當đương 知tri 齊tề 此thử 薰huân 修tu 成thành 就tựu 。 若nhược 於ư 是thị 處xứ 。 是thị 時thời 是thị 事sự 。 欲dục 入nhập 諸chư 定định 。 即tức 於ư 此thử 處xứ 。 此thử 時thời 此thử 事sự 能năng 入nhập 諸chư 定định 。 是thị 名danh 於ư 諸chư 等đẳng 至chí 。 獲hoạch 得đắc 自tự 在tại 。 等đẳng 至chí 自tự 在tại 果quả 者giả 。 謂vị 於ư 現hiện 法Pháp 樂lạc 住trụ 。 轉chuyển 更cánh 明minh 淨tịnh 。 又hựu 由do 此thử 故cố 。 得đắc 不bất 退thoái 道đạo 。 又hựu 淨tịnh 修tu 治trị 解giải 脫thoát 勝thắng 處xứ 。 及cập 遍biến 處xứ 等đẳng 勝thắng 品phẩm 功công 德đức 能năng 引dẫn 之chi 道đạo 。 若nhược 有hữu 餘dư 取thủ 。 而nhi 命mạng 終chung 者giả 。 由do 此thử 因nhân 緣duyên 。 便tiện 入nhập 淨tịnh 居cư 。 由do 軟nhuyễn 中trung 上thượng 品phẩm 。 修tu 諸chư 靜tĩnh 慮lự 。 有hữu 差sai 別biệt 故cố 。 於ư 一nhất 切thiết 處xứ 。 受thọ 三tam 地địa 果quả 。 如như 前tiền 有hữu 尋tầm 有hữu 伺tứ 。 地địa 已dĩ 廣quảng 分phân 別biệt 。 修tu 習tập 無vô 尋tầm 唯duy 伺tứ 三tam 摩ma 地địa 故cố 。 得đắc 為vi 大đại 梵Phạm 。 由do 軟nhuyễn 中trung 上thượng 。 上thượng 勝thắng 上thượng 極cực 品phẩm 。 薰huân 修tu 力lực 故cố 。 生sanh 五ngũ 淨Tịnh 居Cư 。 當đương 知tri 因nhân 修tu 清thanh 淨tịnh 靜tĩnh 慮lự 定định 故cố 。 生sanh 靜tĩnh 慮lự 地địa 。 不bất 由do 習tập 近cận 愛ái 味vị 相tương 應ứng 。 既ký 生sanh 彼bỉ 已dĩ 。 若nhược 起khởi 愛ái 味vị 。 即tức 便tiện 退thoái 沒một 。 若nhược 修tu 清thanh 淨tịnh 。 還hoàn 生sanh 於ư 彼bỉ 。 或hoặc 生sanh 下hạ 定định 。 或hoặc 進tiến 上thượng 定định 。 先tiên 於ư 此thử 間gian 。 修tu 得đắc 定định 已dĩ 。 後hậu 往vãng 彼bỉ 生sanh 。

何hà 以dĩ 故cố 。 非phi 未vị 離ly 欲dục 得đắc 生sanh 彼bỉ 故cố 。 非phi 諸chư 異dị 生sanh 。 未vị 修tu 得đắc 定định 能năng 離ly 欲dục 故cố 。 又hựu 非phi 此thử 間gian 及cập 在tại 彼bỉ 處xứ 入nhập 諸chư 等Đẳng 至Chí 。 樂nhạo/nhạc/lạc 有hữu 差sai 別biệt 。 唯duy 所sở 依y 身thân 。 而nhi 有hữu 差sai 別biệt 。

復phục 次thứ 。 已dĩ 說thuyết 修tu 習tập 作tác 意ý 相tương/tướng 差sai 別biệt 。 云vân 何hà 攝nhiếp 諸chư 經kinh 宗tông 要yếu 。 謂vị 八Bát 解Giải 脫Thoát 等đẳng 。 如như 經kinh 廣quảng 說thuyết 。

八Bát 解Giải 脫Thoát 者giả 。 謂vị 如như 前tiền 說thuyết 。 有hữu 色sắc 觀quán 諸chư 色sắc 等đẳng 。 前tiền 七thất 解giải 脫thoát 。 於ư 已dĩ 解giải 脫thoát 。 生sanh 勝thắng 解giải 故cố 。 名danh 為vi 解Giải 脫Thoát 。 第đệ 八bát 解giải 脫thoát 。 棄khí 背bội 想tưởng 受thọ 故cố 名danh 解giải 脫thoát 。 云vân 何hà 有hữu 色sắc 觀quán 諸chư 色sắc 。 謂vị 生sanh 欲dục 界giới 。 已dĩ 離ly 欲dục 界giới 欲dục 。 未vị 離ly 色sắc 界giới 欲dục 。 彼bỉ 於ư 如như 是thị 所sở 解giải 脫thoát 中trung 。 已dĩ 得đắc 解giải 脫thoát 。 即tức 於ư 欲dục 界giới 諸chư 色sắc 。 以dĩ 有hữu 光quang 明minh 相tướng 。 作tác 意ý 思tư 惟duy 。 而nhi 生sanh 勝thắng 解giải 。 由do 二nhị 因nhân 緣duyên 。 名danh 為vi 有hữu 色sắc 。 謂vị 生sanh 欲dục 界giới 故cố 。 得đắc 色sắc 界giới 定định 故cố 。 又hựu 於ư 有hữu 光quang 明minh 。 而nhi 作tác 勝thắng 解giải 故cố 。 問vấn 觀quán 諸chư 色sắc 者giả 。 觀quán 何hà 等đẳng 色sắc 。 復phục 以dĩ 何hà 行hành 。 答đáp 欲dục 界giới 諸chư 色sắc 。 於ư 諸chư 勝thắng 處xứ 所sở 制chế 少thiểu 色sắc 。 若nhược 好hảo 若nhược 惡ác 。 若nhược 劣liệt 若nhược 勝thắng 。 如như 是thị 於ư 多đa 。 乃nãi 至chí 廣quảng 說thuyết 。 何hà 故cố 修tu 習tập 如như 是thị 觀quán 行hành 。 為vi 淨tịnh 修tu 治trị 能năng 引dẫn 最tối 勝thắng 功công 德đức 方phương 便tiện 。 何hà 等đẳng 名danh 為vi 。 最tối 勝thắng 功công 德đức 。 謂vị 勝thắng 處xứ 。 遍biến 處xứ 。 諸chư 聖thánh 神thần 通thông 。 無vô 諍tranh 願nguyện 智trí 。 無vô 礙ngại 解giải 等đẳng 。 雖tuy 先tiên 於ư 彼bỉ 欲dục 界giới 諸chư 色sắc 已dĩ 得đắc 離ly 欲dục 。 然nhiên 於ư 彼bỉ 色sắc 未vị 能năng 證chứng 得đắc 。 勝thắng 解giải 自tự 在tại 。 為vi 證chứng 得đắc 故cố 。 數sác 數sác 於ư 彼bỉ 思tư 惟duy 勝thắng 解giải 。 云vân 何hà 內nội 無vô 色sắc 想tưởng 。 觀quán 外ngoại 諸chư 色sắc 。 謂vị 生sanh 欲dục 界giới 。 已dĩ 離ly 色sắc 界giới 欲dục 。 無vô 色sắc 界giới 定định 。 不bất 現hiện 在tại 前tiền 。 又hựu 不bất 思tư 惟duy 彼bỉ 想tưởng 明minh 相tướng 。 但đãn 於ư 外ngoại 色sắc 而nhi 作tác 勝thắng 解giải 。 若nhược 於ư 是thị 色sắc 已dĩ 得đắc 離ly 欲dục 。 說thuyết 彼bỉ 為vi 外ngoại 。 由do 二nhị 因nhân 緣duyên 。 名danh 內nội 無vô 色sắc 想tưởng 。 謂vị 已dĩ 證chứng 得đắc 無vô 色sắc 等đẳng 至chí 。 亦diệc 自tự 了liễu 知tri 得đắc 此thử 定định 故cố 。 不bất 思tư 惟duy 內nội 光quang 明minh 相tướng 故cố 。 餘dư 如như 前tiền 說thuyết 。 云vân 何hà 淨tịnh 解giải 脫thoát 身thân 作tác 證chứng 具cụ 足túc 住trụ 。 謂vị 如như 有hữu 一nhất 已dĩ 得đắc 捨xả 念niệm 。 圓viên 滿mãn 清thanh 白bạch 。 以dĩ 此thử 為vi 依y 。 修tu 習tập 清thanh 淨tịnh 聖thánh 行hành 圓viên 滿mãn 名danh 淨tịnh 解giải 脫thoát 。

何hà 以dĩ 故cố 。 三tam 因nhân 緣duyên 故cố 。 謂vị 已dĩ 超siêu 過quá 諸chư 苦khổ 樂lạc 故cố 。 一nhất 切thiết 動động 亂loạn 。 已dĩ 寂tịch 靜tĩnh 故cố 。 善thiện 磨ma 瑩oánh 故cố 。 身thân 作tác 證chứng 者giả 。 於ư 此thử 住trụ 中trung 。 一nhất 切thiết 賢hiền 聖thánh 。 多đa 所sở 住trụ 故cố 。 云vân 何hà 空Không 無Vô 邊Biên 處Xứ 解giải 脫thoát 。 謂vị 如như 有hữu 一nhất 於ư 彼bỉ 空không 處xứ 已dĩ 得đắc 離ly 欲dục 。 即tức 於ư 虛hư 空không 思tư 惟duy 勝thắng 解giải 如như 是thị 。 識Thức 無Vô 邊Biên 處Xứ 解giải 脫thoát 。 於ư 彼bỉ 識thức 處xứ 已dĩ 得đắc 離ly 欲dục 。 即tức 於ư 是thị 識thức 思tư 惟duy 勝thắng 解giải 。 無Vô 所Sở 有Hữu 處Xứ 解giải 脫thoát 者giả 。 謂vị 已dĩ 得đắc 無vô 所sở 有hữu 處xứ 。 於ư 識Thức 無Vô 邊Biên 處Xứ 。 思tư 惟duy 勝thắng 解giải 。 有hữu 頂đảnh 解giải 脫thoát 。 更cánh 不bất 於ư 餘dư 而nhi 作tác 勝thắng 解giải 。 乃nãi 至chí 遍biến 於ư 想tưởng 可khả 生sanh 處xứ 。 即tức 於ư 是thị 處xứ 。 應ưng 作tác 勝thắng 解giải 。

復phục 次thứ 。 先tiên 已dĩ 修tu 治trị 作tác 意ý 勝thắng 解giải 。 後hậu 方phương 能năng 起khởi 勝thắng 知tri 勝thắng 見kiến 故cố 名danh 勝thắng 處xứ 。 此thử 勝thắng 當đương 知tri 復phục 有hữu 五ngũ 種chủng 。 一nhất 形hình 奪đoạt 卑ty 下hạ 故cố 名danh 為vi 勝thắng 。 謂vị 如như 有hữu 一nhất 以dĩ 己kỷ 勝thắng 上thượng 工công 巧xảo 等đẳng 事sự 形hình 奪đoạt 他tha 人nhân 置trí 下hạ 劣liệt 位vị 。 二nhị 制chế 伏phục 羸luy 劣liệt 故cố 名danh 為vi 勝thắng 。 謂vị 如như 有hữu 一nhất 以dĩ 己kỷ 強cường 力lực 摧tồi 諸chư 劣liệt 者giả 。 三tam 能năng 隱ẩn 蔽tế 他tha 故cố 名danh 為vi 勝thắng 。 謂vị 瓶bình 盆bồn 等đẳng 能năng 有hữu 覆phú 障chướng 。 或hoặc 諸chư 藥dược 草thảo 咒chú 術thuật 神thần 通thông 有hữu 所sở 隱ẩn 蔽tế 。 四tứ 厭yếm 壞hoại 所sở 緣duyên 故cố 名danh 為vi 勝thắng 。 謂vị 厭yếm 壞hoại 境cảnh 界giới 捨xả 諸chư 煩phiền 惱não 。 五ngũ 自tự 在tại 迴hồi 轉chuyển 故cố 。 名danh 為vi 勝thắng 。 謂vị 世thế 君quân 王vương 隨tùy 所sở 欲dục 。 為vi 處xứ 分phần/phân 臣thần 僕bộc 。 於ư 此thử 義nghĩa 中trung 。 意ý 顯hiển 隱ẩn 蔽tế 及cập 自tự 在tại 。 勝thắng 前tiền 解giải 脫thoát 中trung 勝thắng 解giải 自tự 在tại 。 今kim 於ư 勝thắng 處xứ 制chế 伏phục 自tự 在tại 。 觀quán 色sắc 少thiểu 者giả 。 謂vị 諸chư 有hữu 情tình 。 資tư 具cụ 等đẳng 色sắc 。 觀quán 色sắc 多đa 者giả 。 謂vị 諸chư 宮cung 殿điện 房phòng 舍xá 等đẳng 色sắc 。 言ngôn 好hảo/hiếu 色sắc 者giả 。 謂vị 美mỹ 妙diệu 顯hiển 色sắc 。 一nhất 向hướng 淨tịnh 妙diệu 故cố 。 與dữ 此thử 相tương 違vi 。 名danh 為vi 惡ác 色sắc 。 言ngôn 劣liệt 色sắc 者giả 。 謂vị 聲thanh 香hương 味vị 觸xúc 。 不bất 可khả 意ý 色sắc 。 與dữ 此thử 相tương 違vi 。 當đương 知tri 勝thắng 色sắc 。 此thử 四tứ 顯hiển 色sắc 。 有hữu 情tình 資tư 具cụ 宮cung 殿điện 等đẳng 攝nhiếp 。 言ngôn 勝thắng 知tri 者giả 。 謂vị 數sác 數sác 隱ẩn 蔽tế 所sở 緣duyên 勝thắng 解giải 。 有hữu 如như 是thị 想tưởng 者giả 。 謂vị 有hữu 制chế 伏phục 想tưởng 也dã 。

復phục 次thứ 。 由do 諸chư 遍biến 處xứ 於ư 勝thắng 解giải 事sự 生sanh 遍biến 勝thắng 解giải 故cố 名danh 遍biến 處xứ 。 言ngôn 無vô 二nhị 者giả 。 謂vị 諸chư 賢hiền 聖thánh 無vô 我ngã 我ngã 所sở 。 二nhị 差sai 別biệt 故cố 。 言ngôn 無vô 量lượng 者giả 。 遍biến 一nhất 切thiết 故cố 。 何hà 故cố 遍biến 處xứ 。 唯duy 就tựu 色sắc 觸xúc 二nhị 處xứ 建kiến 立lập 。 由do 此thử 二nhị 種chủng 共cộng 自tự 他tha 身thân 遍biến 有hữu 色sắc 界giới 常thường 相tương 續tục 故cố 。 眼nhãn 等đẳng 根căn 色sắc 。 唯duy 屬thuộc 自tự 身thân 。 香hương 味vị 二nhị 塵trần 。 不bất 遍biến 一nhất 切thiết 。 聲thanh 聲thanh 有hữu 間gian 。 是thị 故cố 不bất 說thuyết 。 如như 是thị 有hữu 色sắc 諸chư 遍biến 處xứ 。 定định 色sắc 界giới 後hậu 邊biên 。 於ư 無vô 色sắc 中trung 。 空không 遍biến 一nhất 切thiết 故cố 立lập 遍biến 處xứ 。 識thức 所sở 行hành 境cảnh 。 遍biến 一nhất 切thiết 故cố 。 亦diệc 立lập 遍biến 處xứ 。

復phục 次thứ 修tu 觀quán 行hành 者giả 。 先tiên 於ư 所sở 緣duyên 思tư 惟duy 勝thắng 解giải 。 次thứ 能năng 制chế 伏phục 。 既ký 於ư 制chế 伏phục 得đắc 自tự 在tại 。 已dĩ 後hậu 即tức 於ư 此thử 。 遍biến 一nhất 切thiết 處xứ 。 如như 其kỳ 所sở 欲dục 。 而nhi 作tác 勝thắng 解giải 。 是thị 故cố 此thử 三tam 。 如như 是thị 次thứ 第đệ 。 八bát 色sắc 遍biến 處xứ 。 善thiện 清thanh 淨tịnh 故cố 。 能năng 引dẫn 賢hiền 聖thánh 勝thắng 解giải 神thần 通thông 。 及cập 於ư 諸chư 事sự 。 轉chuyển 變biến 神thần 通thông 。 如như 其kỳ 勝thắng 解giải 。 隨tùy 所sở 轉chuyển 變biến 。 皆giai 能năng 成thành 就tựu 。 又hựu 能năng 變biến 作tác 金kim 銀ngân 等đẳng 物vật 。 堪kham 有hữu 所sở 用dụng 。 由do 識thức 遍biến 處xứ 。 善thiện 清thanh 淨tịnh 故cố 。 便tiện 能năng 引dẫn 發phát 。 無vô 諍tranh 願nguyện 智trí 無vô 礙ngại 解giải 等đẳng 。 諸chư 勝thắng 功công 德đức 。 由do 空không 遍biến 處xứ 。 善thiện 清thanh 淨tịnh 故cố 。 隨tùy 其kỳ 所sở 欲dục 。 皆giai 轉chuyển 成thành 空không 。 譬thí 如như 世thế 間gian 。 凡phàm 鐵thiết 金kim 師sư 。 初sơ 和hòa 泥nê 等đẳng 未vị 善thiện 調điều 練luyện 。 解giải 脫thoát 位vị 亦diệc 爾nhĩ 。 如như 善thiện 調điều 練luyện 。 勝thắng 處xứ 位vị 亦diệc 爾nhĩ 。 如như 調điều 練luyện 已dĩ 隨tùy 欲dục 轉chuyển 變biến 。 遍biến 處xứ 位vị 亦diệc 爾nhĩ 。

復phục 次thứ 。 三tam 三tam 摩ma 地địa 者giả 。 云vân 何hà 空Không 三Tam 摩Ma 地Địa 。 謂vị 於ư 遠viễn 離ly 有hữu 情tình 命mạng 者giả 及cập 養dưỡng 育dục 者giả 數số 取thủ 趣thú 等đẳng 。 心tâm 住trụ 一nhất 緣duyên 。 當đương 知tri 空không 性tánh 略lược 有hữu 四tứ 種chủng 。 一nhất 觀quán 察sát 空không 。 謂vị 觀quán 察sát 諸chư 法pháp 。 空không 無vô 常thường 樂nhạo/nhạc/lạc 。 乃nãi 至chí 。 空không 無vô 我ngã 我ngã 所sở 等đẳng 。 二nhị 彼bỉ 果quả 空không 。 謂vị 不bất 動động 心tâm 解giải 脫thoát 。 空không 無vô 貪tham 等đẳng 一nhất 切thiết 煩phiền 惱não 。 三tam 者giả 內nội 空không 。 謂vị 於ư 自tự 身thân 空không 。 無vô 計kế 我ngã 我ngã 所sở 。 及cập 我ngã 慢mạn 等đẳng 。 一nhất 切thiết 僻tích 執chấp 。 四tứ 者giả 外ngoại 空không 。 謂vị 於ư 五ngũ 欲dục 空không 無vô 欲dục 愛ái 。 如như 說thuyết 我ngã 已dĩ 超siêu 過quá 一nhất 切thiết 。 有hữu 色sắc 想tưởng 故cố 。 於ư 外ngoại 空không 身thân 作tác 證chứng 具cụ 足túc 住trụ 。 乃nãi 至chí 廣quảng 說thuyết 。 此thử 中trung 緣duyên 妙diệu 欲dục 想tưởng 。 名danh 為vi 色sắc 想tưởng 。 此thử 想tưởng 所sở 起khởi 貪tham 欲dục 斷đoạn 故cố 。 說thuyết 為vi 外ngoại 空không 。 又hựu 修tu 行hành 者giả 。 由do 彼bỉ 果quả 空không 。 或hoặc 時thời 作tác 意ý 思tư 惟duy 外ngoại 空không 。 或hoặc 時thời 作tác 意ý 思tư 惟duy 內nội 空không 。 由do 觀quán 察sát 空không 或hoặc 時thời 思tư 惟duy 內nội 外ngoại 空không 性tánh 。 由do 此thử 力lực 故cố 。 心tâm 俱câu 證chứng 會hội 。 設thiết 復phục 於ư 此thử 內nội 外ngoại 空không 性tánh 。 不bất 證chứng 會hội 者giả 。 便tiện 應ưng 作tác 意ý 思tư 惟duy 無vô 動động 。 言ngôn 無vô 動động 者giả 。 謂vị 無vô 常thường 想tưởng 。 或hoặc 復phục 苦khổ 想tưởng 。 如như 是thị 思tư 惟duy 。 便tiện 不bất 為vi 彼bỉ 我ngã 慢mạn 等đẳng 動động 。 由do 彼bỉ 不bất 為vi 計kế 我ngã 我ngã 慢mạn 乃nãi 至chí 廣quảng 說thuyết 。 動động 其kỳ 心tâm 故cố 。 便tiện 於ư 二nhị 空không 心tâm 俱câu 證chứng 會hội 。 云vân 何hà 無vô 願nguyện 。 心tâm 三tam 摩ma 地địa 。 謂vị 於ư 五ngũ 取thủ 蘊uẩn 。 思tư 惟duy 無vô 常thường 。 或hoặc 思tư 惟duy 苦khổ 。 心tâm 住trụ 一nhất 緣duyên 。 云vân 何hà 無vô 相tướng 。 心tâm 三tam 摩ma 地địa 。 謂vị 即tức 於ư 彼bỉ 。 諸chư 取thủ 蘊uẩn 滅diệt 。 思tư 惟duy 寂tịch 靜tĩnh 。 心tâm 住trụ 一nhất 緣duyên 。 如như 經kinh 言ngôn 。 無vô 相tướng 心tâm 三tam 摩ma 地địa 。 不bất 低đê 不bất 昂ngang 。 乃nãi 至chí 廣quảng 說thuyết 。 云vân 何hà 名danh 為vi 。 不bất 低đê 不bất 昂ngang 。 違vi 順thuận 二nhị 相tướng 。 不bất 相tương 應ứng 故cố 。 又hựu 二nhị 因nhân 緣duyên 。 入nhập 無vô 相tướng 定định 。 一nhất 不bất 思tư 惟duy 一nhất 切thiết 相tương/tướng 故cố 。 二nhị 正chánh 思tư 惟duy 無vô 相tướng 界giới 故cố 。 由do 不bất 思tư 惟duy 。 一nhất 切thiết 相tương/tướng 故cố 。 於ư 彼bỉ 諸chư 相tướng 不bất 厭yếm 不bất 壞hoại 。 惟duy 不bất 加gia 行hành 。 作tác 意ý 思tư 惟duy 。 故cố 名danh 不bất 低đê 。 於ư 無vô 相tướng 界giới 正chánh 思tư 惟duy 故cố 。 於ư 彼bỉ 無vô 相tướng 不bất 堅kiên 執chấp 著trước 。 故cố 名danh 不bất 昂ngang 。 此thử 三tam 摩ma 地địa 。 略lược 有hữu 二nhị 種chủng 。 一nhất 者giả 方phương 便tiện 。 二nhị 方phương 便tiện 果quả 。 言ngôn 方phương 便tiện 者giả 。 數sác 數sác 策sách 勵lệ 。 思tư 擇trạch 安an 立lập 。 於ư 彼bỉ 諸chư 相tướng 。 未vị 能năng 解giải 脫thoát 。 由do 隨tùy 相tương/tướng 識thức 。 於ư 時thời 時thời 中trung 。 擾nhiễu 亂loạn 心tâm 故cố 。 彼bỉ 復phục 數sác 數sác 自tự 策sách 自tự 勵lệ 。 思tư 擇trạch 安an 立lập 。 方phương 能năng 取thủ 果quả 。 解giải 脫thoát 隨tùy 相tương/tướng 。 於ư 此thử 解giải 脫thoát 又hựu 解giải 脫thoát 。 故cố 不bất 自tự 策sách 勵lệ 思tư 擇trạch 而nhi 住trụ 。 是thị 故cố 名danh 為vi 。 極cực 善thiện 解giải 脫thoát 。 若nhược 數số 策sách 勵lệ 。 思tư 擇trạch 安an 立lập 。 方phương 得đắc 住trụ 者giả 。 雖tuy 名danh 解giải 脫thoát 。 非phi 善thiện 解giải 脫thoát 。 又hựu 曉hiểu 了liễu 果quả 。 曉hiểu 了liễu 功công 德đức 者giả 。 謂vị 煩phiền 惱não 斷đoạn 究cứu 竟cánh 故cố 。 現hiện 法Pháp 樂lạc 住trụ 究cứu 竟cánh 故cố 。 又hựu 復phục 滅diệt 道đạo 俱câu 應ưng 曉hiểu 了liễu 。 即tức 此thử 二nhị 種chủng 。 隨tùy 其kỳ 次thứ 第đệ 。 名danh 曉hiểu 了liễu 果quả 曉hiểu 了liễu 功công 德đức 。 又hựu 諦đế 現hiện 觀quán 。 阿A 羅La 漢Hán 果Quả 。 俱câu 應ưng 曉hiểu 了liễu 。 於ư 見kiến 道đạo 位vị 中trung 。 名danh 曉hiểu 了liễu 果quả 。 於ư 阿A 羅La 漢Hán 果Quả 。 名danh 曉hiểu 了liễu 功công 德đức 。 若nhược 於ư 此thử 處xứ 無vô 有hữu 彼bỉ 物vật 。 由do 此thử 道Đạo 理lý 。 觀quán 之chi 為vi 空không 。 故cố 名danh 空không 性tánh 。 即tức 所sở 觀quán 空không 。 無vô 可khả 希hy 願nguyện 。 故cố 名danh 無vô 願nguyện 。 觀quán 此thử 遠viễn 離ly 一nhất 切thiết 。 行hành 相tương/tướng 故cố 名danh 無vô 相tướng 。 何hà 故cố 此thử 中trung 。 先tiên 說thuyết 空không 性tánh 。 餘dư 處xứ 宣tuyên 說thuyết 無vô 常thường 故cố 苦khổ 。 苦khổ 故cố 無vô 我ngã 。 後hậu 方phương 說thuyết 空không 。 謂vị 若nhược 無vô 無vô 我ngã 。 無vô 常thường 苦khổ 觀quán 終chung 不bất 清thanh 淨tịnh 。 要yếu 先tiên 安an 住trụ 。 無vô 我ngã 之chi 想tưởng 。 從tùng 此thử 無vô 間gian 。 方phương 得đắc 無vô 願nguyện 。 是thị 故cố 經kinh 言ngôn 。 諸chư 無vô 常thường 想tưởng 。 依y 無vô 我ngã 想tưởng 。 而nhi 得đắc 安an 住trú 。 乃nãi 至chí 廣quảng 說thuyết 。 彼bỉ 於ư 無vô 常thường 。 觀quán 無vô 我ngã 已dĩ 。 不bất 生sanh 希hy 願nguyện 。 唯duy 願nguyện 無vô 相tướng 專chuyên 求cầu 出xuất 離ly 。 故cố 此thử 無vô 間gian 宣tuyên 說thuyết 無vô 相tướng 。

復phục 次thứ 云vân 何hà 。 有hữu 尋tầm 有hữu 伺tứ 三tam 摩ma 地địa 。 謂vị 三tam 摩ma 地địa 。 尋tầm 伺tứ 相tương 應ứng 。 云vân 何hà 無vô 尋tầm 唯duy 伺tứ 三tam 摩ma 地địa 。 謂vị 三tam 摩ma 地địa 唯duy 伺tứ 相tương 應ứng 。 大đại 梵Phạm 修tu 已dĩ 。 為vi 大Đại 梵Phạm 王Vương 。 云vân 何hà 無vô 尋tầm 無vô 伺tứ 三tam 摩ma 地địa 。 謂vị 三tam 摩ma 地địa 。 尋tầm 伺tứ 二nhị 種chủng 。 俱câu 不bất 相tương 應ứng 。 修tu 習tập 此thử 故cố 。 生sanh 次thứ 上thượng 地địa 。 乃nãi 至chí 有Hữu 頂Đảnh 。 唯duy 除trừ 無vô 漏lậu 。 諸chư 三tam 摩ma 地địa 。 云vân 何hà 無vô 尋tầm 無vô 伺tứ 三tam 摩ma 地địa 相tương/tướng 。 謂vị 於ư 尋tầm 伺tứ 。 心tâm 生sanh 棄khí 捨xả 。 唯duy 由do 一nhất 味vị 。 於ư 內nội 所sở 緣duyên 。 而nhi 作tác 勝thắng 解giải 。 又hựu 唯duy 一nhất 味vị 平bình 等đẳng 顯hiển 現hiện 。

復phục 次thứ 云vân 何hà 。 小tiểu 三tam 摩ma 地địa 。 謂vị 或hoặc 由do 所sở 緣duyên 故cố 。 小tiểu 觀quán 少thiểu 色sắc 故cố 。 或hoặc 由do 作tác 意ý 故cố 小tiểu 。 小tiểu 信tín 小tiểu 欲dục 小tiểu 勝thắng 解giải 故cố 。 云vân 何hà 大đại 三tam 摩ma 地địa 。 謂vị 或hoặc 由do 所sở 緣duyên 故cố 大đại 。 觀quán 多đa 色sắc 故cố 。 而nhi 非phi 無vô 邊biên 無vô 際tế 。 觀quán 諸chư 色sắc 故cố 或hoặc 由do 作tác 意ý 故cố 大đại 。 上thượng 信tín 上thượng 欲dục 上thượng 勝thắng 解giải 故cố 。 而nhi 非phi 無vô 邊biên 無vô 際tế 。 信tín 欲dục 勝thắng 解giải 故cố 。 云vân 何hà 無vô 量lượng 三tam 摩ma 地địa 。 謂vị 或hoặc 由do 所sở 緣duyên 故cố 。 無vô 量lượng 無vô 邊biên 。 無vô 際tế 觀quán 諸chư 色sắc 故cố 。 或hoặc 由do 作tác 意ý 故cố 。 無vô 量lượng 無vô 邊biên 。 無vô 際tế 信tín 欲dục 勝thắng 解giải 故cố 。 此thử 中trung 大đại 心tâm 三tam 摩ma 地địa 者giả 。 謂vị 於ư 一nhất 樹thụ 下hạ 。 想tưởng 諸chư 天thiên 光quang 而nhi 生sanh 勝thắng 解giải 。 乃nãi 至chí 廣quảng 說thuyết 。 無vô 量lượng 三tam 摩ma 地địa 者giả 。 謂vị 四tứ 無vô 量lượng 。 云vân 何hà 於ư 一nhất 樹thụ 下hạ 。 想tưởng 諸chư 天thiên 光quang 而nhi 生sanh 勝thắng 解giải 。 謂vị 於ư 欲dục 界giới 極cực 厭yếm 壞hoại 已dĩ 得đắc 初sơ 靜tĩnh 慮lự 。 為vi 令linh 此thử 定định 。 善thiện 清thanh 淨tịnh 故cố 。 更cánh 修tu 方phương 便tiện 。 又hựu 聞văn 諸chư 天thiên 。 身thân 帶đái 光quang 明minh 。 便tiện 思tư 惟duy 彼bỉ 身thân 光quang 明minh 。 相tương/tướng 遍biến 一nhất 樹thụ 下hạ 乃nãi 至chí 大đại 地địa 。 大đại 海hải 邊biên 際tế 。 發phát 生sanh 勝thắng 解giải 。 由do 三tam 摩ma 地địa 。 後hậu 後hậu 轉chuyển 增tăng 。 有hữu 差sai 別biệt 故cố 。 令linh 所sở 生sanh 起khởi 。 而nhi 有hữu 差sai 別biệt 。 云vân 何hà 作tác 意ý 得đắc 成thành 唯duy 二nhị 。 謂vị 隨tùy 勝thắng 解giải 分phân 齊tề 。 施thi 設thiết 作tác 意ý 故cố 。 云vân 何hà 作tác 意ý 唯duy 二nhị 為vi 緣duyên 修tu 成thành 唯duy 二nhị 。 謂vị 即tức 由do 此thử 作tác 意ý 力lực 故cố 。 施thi 設thiết 所sở 修tu 定định 有hữu 差sai 別biệt 。 圓viên 滿mãn 清thanh 淨tịnh 。 轉chuyển 增tăng 勝thắng 故cố 。 云vân 何hà 以dĩ 修tu 唯duy 二nhị 為vi 緣duyên 行hành 成thành 唯duy 二nhị 。 謂vị 如như 如như 善thiện 修tu 定định 轉chuyển 增tăng 勝thắng 。 如như 是thị 如như 是thị 。 施thi 設thiết 所sở 感cảm 生sanh 有hữu 差sai 別biệt 。 云vân 何hà 以dĩ 行hành 唯duy 二nhị 為vi 緣duyên 補bổ 特đặc 伽già 羅la 。 建kiến 立lập 唯duy 二nhị 。 謂vị 此thử 因nhân 緣duyên 所sở 生sanh 有hữu 情tình 。 施thi 設thiết 高cao 下hạ 勝thắng 劣liệt 差sai 別biệt 。 問vấn 初sơ 二nhị 靜tĩnh 慮lự 諸chư 天thiên 光quang 明minh 。 有hữu 何hà 差sai 別biệt 。 答đáp 如như 末mạt 尼ni 珠châu 外ngoại 有hữu 光quang 明minh 內nội 無vô 光quang 明minh 。 初sơ 靜tĩnh 慮lự 身thân 。 亦diệc 復phục 如như 是thị 。 外ngoại 放phóng 光quang 明minh 內nội 則tắc 不bất 爾nhĩ 。 譬thí 如như 明minh 燈đăng 。 外ngoại 發phát 光quang 明minh 。 內nội 自tự 照chiếu 了liễu 。 第đệ 二nhị 靜tĩnh 慮lự 。 身thân 亦diệc 如như 是thị 。 若nhược 內nội 若nhược 外ngoại 。 俱câu 有hữu 光quang 明minh 。 是thị 故cố 經kinh 說thuyết 彼bỉ 地địa 已dĩ 上thượng 唯duy 一nhất 種chủng 身thân 。 非phi 於ư 下hạ 地địa 。

復phục 次thứ 云vân 何hà 。 建kiến 立lập 四tứ 無vô 量lượng 定định 。 謂vị 諸chư 有hữu 情tình 。 有hữu 三tam 品phẩm 故cố 。 一nhất 者giả 無vô 苦khổ 無vô 樂lạc 。 二nhị 者giả 有hữu 苦khổ 。 三tam 者giả 有hữu 樂nhạo/nhạc/lạc 。 如như 其kỳ 次thứ 第đệ 。 欲dục 與dữ 其kỳ 樂nhạo/nhạc/lạc 。 欲dục 令linh 離ly 苦khổ 。 欲dục 令linh 其kỳ 樂nhạo/nhạc/lạc 永vĩnh 不bất 相tương 離ly 。 於ư 彼bỉ 作tác 意ý 。 有hữu 四tứ 種chủng 故cố 。 如như 其kỳ 次thứ 第đệ 。 建kiến 立lập 四tứ 種chủng 。 謂vị 由do 與dữ 樂nhạo/nhạc/lạc 作tác 意ý 故cố 。 拔bạt 苦khổ 作tác 意ý 故cố 。 樂nhạo/nhạc/lạc 不bất 相tương 離ly 隨tùy 喜hỷ 作tác 意ý 故cố 。 建kiến 立lập 前tiền 三tam 。 即tức 於ư 此thử 三tam 欲dục 與dữ 樂nhạo/nhạc/lạc 等đẳng 。 為vì 欲dục 令linh 彼bỉ 。 不bất 樂nhạo 思tư 慕mộ 不bất 染nhiễm 污ô 作tác 意ý 故cố 。 瞋sân 恚khuể 不bất 染nhiễm 污ô 作tác 意ý 故cố 。 貪tham 欲dục 不bất 染nhiễm 污ô 作tác 意ý 故cố 。 建kiến 立lập 於ư 捨xả 。 經kinh 言ngôn 以dĩ 慈từ 俱câu 心tâm 。 乃nãi 至chí 廣quảng 說thuyết 。 現hiện 前tiền 饒nhiêu 益ích 故cố 名danh 慈từ 俱câu 。 饒nhiêu 益ích 相tương/tướng 故cố 名danh 慈từ 善thiện 友hữu 。 其kỳ 饒nhiêu 益ích 相tương/tướng 。 略lược 有hữu 二nhị 種chủng 。 一nhất 欲dục 利lợi 益ích 。 二nhị 欲dục 安an 樂lạc 。 此thử 二nhị 種chủng 相tương/tướng 。 一nhất 切thiết 無vô 量lượng 。 之chi 所sở 顯hiển 示thị 。 無vô 怨oán 者giả 。 離ly 惡ác 意ý 樂nhạo/nhạc/lạc 故cố 。 無vô 敵địch 者giả 。 離ly 現hiện 乖quai 諍tranh 故cố 。 無vô 惱não 害hại 者giả 。 離ly 不bất 饒nhiêu 益ích 事sự 故cố 。 廣quảng 者giả 。 所sở 緣duyên 廣quảng 大đại 故cố 。 大đại 者giả 。 利lợi 益ích 安an 樂lạc 。 思tư 惟duy 最tối 勝thắng 故cố 。 無vô 量lượng 者giả 。 果quả 無vô 量lượng 故cố 。 如như 四tứ 大đại 河hà 眾chúng 流lưu 雜tạp 處xứ 。 善thiện 修tu 習tập 者giả 。 極cực 純thuần 熟thục 故cố 。 設thiết 有hữu 問vấn 言ngôn 。 慈từ 俱câu 等đẳng 心tâm 。 有hữu 何hà 等đẳng 相tướng 。 故cố 次thứ 答đáp 言ngôn 。 勝thắng 解giải 遍biến 滿mãn 具cụ 足túc 而nhi 住trụ 。 勝thắng 解giải 遍biến 滿mãn 者giả 。 增tăng 上thượng 意ý 樂lạc 。 勝thắng 解giải 周chu 普phổ 。 義nghĩa 具cụ 足túc 者giả 。 圓viên 滿mãn 清thanh 白bạch 故cố 。 住trụ 者giả 。 所sở 修tu 觀quán 行hành 日nhật 夜dạ 專chuyên 注chú 時thời 專chuyên 注chú 故cố 。 問vấn 如như 經kinh 言ngôn 。 善thiện 修tu 習tập 慈từ 極cực 於ư 遍biến 淨tịnh 。 乃nãi 至chí 廣quảng 說thuyết 。 此thử 何hà 密mật 意ý 。 答đáp 第đệ 三tam 靜tĩnh 慮lự 。 於ư 諸chư 樂nhạo/nhạc/lạc 中trung 其kỳ 樂nhạo/nhạc/lạc 最tối 勝thắng 。 憶ức 念niệm 此thử 樂nhạo/nhạc/lạc 。 修tu 習tập 慈từ 心tâm 。 慈từ 最tối 第đệ 一nhất 故cố 。 說thuyết 修tu 慈từ 極cực 於ư 遍biến 淨tịnh 。 憶ức 念niệm 空không 處xứ 。 修tu 習tập 悲bi 心tâm 。 亦diệc 最tối 第đệ 一nhất 。 以dĩ 修tu 悲bi 者giả 樂nhạo 欲dục 拔bạt 苦khổ 。 無vô 色sắc 界giới 中trung 。 遠viễn 離ly 眾chúng 苦khổ 。 斷đoạn 壞hoại 等đẳng 苦khổ 。 彼bỉ 都đô 無vô 故cố 。 是thị 故cố 憶ức 念niệm 無vô 邊biên 空không 處xứ 。 修tu 悲bi 等đẳng 至chí 。 作tác 如như 是thị 念niệm 。 當đương 令linh 一nhất 切thiết 。 有hữu 苦khổ 有hữu 情tình 。 到đáo 無vô 眾chúng 苦khổ 及cập 所sở 依y 處xứ 。 修tu 喜hỷ 定định 者giả 。 亦diệc 常thường 憶ức 念niệm 。 無Vô 邊Biên 識Thức 處Xứ 。 慶khánh 諸chư 有hữu 情tình 所sở 得đắc 安an 樂lạc 。 作tác 如như 是thị 念niệm 。 當đương 令linh 一nhất 切thiết 。 有hữu 情tình 之chi 類loại 。 受thọ 無vô 量lượng 樂lạc 。 猶do 如như 識thức 處xứ 。 識thức 無vô 限hạn 量lượng 。 是thị 故cố 憶ức 念niệm 。 識Thức 無Vô 邊Biên 處Xứ 。 修tu 習tập 喜hỷ 定định 。 為vi 最tối 第đệ 一nhất 。 修tu 捨xả 定định 者giả 。 亦diệc 常thường 憶ức 念niệm 。 無Vô 所Sở 有Hữu 處Xứ 。 作tác 如như 是thị 念niệm 。 無Vô 所Sở 有Hữu 處Xứ 。 無vô 漏lậu 心tâm 地địa 最tối 為vi 後hậu 邊biên 。 捨xả 最tối 第đệ 一nhất 。 如như 阿A 羅La 漢Hán 。 苾Bật 芻Sô 一nhất 切thiết 苦khổ 樂lạc 。 不bất 苦khổ 不bất 樂lạc 。 現hiện 行hành 位vị 中trung 皆giai 無vô 染nhiễm 污ô 。 當đương 令linh 一nhất 切thiết 。 有hữu 情tình 之chi 類loại 。 得đắc 如như 是thị 捨xả 。 是thị 故cố 憶ức 念niệm 。 無Vô 所Sở 有Hữu 處Xứ 。 修tu 習tập 捨xả 定định 。 為vi 最tối 第đệ 一nhất 。 如như 是thị 一nhất 切thiết 。 皆giai 是thị 聖thánh 行hành 。 唯duy 聖thánh 能năng 修tu 。 故cố 經kinh 宣tuyên 說thuyết 覺giác 分phần/phân 俱câu 行hành 。

復phục 次thứ 。 云vân 何hà 一nhất 分phần/phân 。 修tu 三tam 摩ma 地địa 。 謂vị 於ư 此thử 中trung 。 或hoặc 唯duy 作tác 意ý 思tư 光quang 明minh 相tướng 。 或hoặc 唯duy 作tác 意ý 思tư 惟duy 色sắc 相tướng 。 而nhi 入nhập 於ư 定định 。 如như 是thị 二nhị 種chủng 。 隨tùy 其kỳ 次thứ 第đệ 。 或hoặc 了liễu 光quang 明minh 或hoặc 覩đổ 眾chúng 色sắc 。 云vân 何hà 具cụ 分phần/phân 。 修tu 三tam 摩ma 地địa 。 謂vị 俱câu 思tư 惟duy 而nhi 入nhập 於ư 定định 。 亦diệc 了liễu 光quang 明minh 亦diệc 見kiến 眾chúng 色sắc 。 如như 是thị 修tu 習tập 。 光quang 明minh 定định 者giả 。 定định 難nạn/nan 差sai 別biệt 。 有hữu 十thập 一nhất 種chủng 。 所sở 謂vị 疑nghi 等đẳng 。 如như 經kinh 廣quảng 說thuyết 。 問vấn 此thử 誰thùy 難nạn/nan 耶da 。 答đáp 三tam 摩ma 地địa 相tương/tướng 。 相tương/tướng 有hữu 二nhị 種chủng 。 謂vị 所sở 緣duyên 相tương/tướng 。 及cập 因nhân 緣duyên 相tương/tướng 。 用dụng 彼bỉ 為vi 依y 。 住trụ 三tam 摩ma 地địa 。 若nhược 退thoái 彼bỉ 相tương/tướng 便tiện 不bất 能năng 住trụ 。 此thử 中trung 最tối 初sơ 於ư 所sở 顯hiển 現hiện 。 光quang 明minh 色sắc 相tướng 。 不bất 善thiện 知tri 故cố 。 便tiện 覺giác 有hữu 疑nghi 。 方phương 便tiện 緩hoãn 故cố 。 有hữu 不bất 作tác 意ý 。 如như 於ư 眾chúng 色sắc 不bất 欲dục 見kiến 者giả 。 或hoặc 閉bế 於ư 目mục 。 或hoặc 復phục 背bội 面diện 。 此thử 觀quán 行hành 者giả 。 於ư 諸chư 色sắc 中trung 。 不bất 欲dục 作tác 意ý 。 亦diệc 復phục 如như 是thị 。 由do 不bất 善thiện 守thủ 根căn 門môn 等đẳng 故cố 。 有hữu 身thân 麁thô 重trọng 。 多đa 習tập 睡thụy 眠miên 。 或hoặc 多đa 覺giác 悟ngộ 。 便tiện 增tăng 惛hôn 睡thụy 。 不bất 見kiến 眾chúng 色sắc 。 設thiết 有hữu 所sở 見kiến 。 而nhi 不bất 圓viên 滿mãn 。 為vi 此thử 二nhị 事sự 極cực 作tác 功công 用dụng 。 力lực 勵lệ 思tư 惟duy 。 故cố 有hữu 太thái 過quá 。 勇dũng 猛mãnh 精tinh 進tấn 。 由do 有hữu 太thái 過quá 策sách 勵lệ 過quá 故cố 。 還hoàn 極cực 下hạ 劣liệt 。 如như 急cấp 捉tróc 持trì 斥xích 鷃# 鳥điểu 者giả 。 彼bỉ 唯duy 思tư 求cầu 光quang 明minh 之chi 相tướng 。 此thử 與dữ 見kiến 色sắc 若nhược 俱câu 生sanh 時thời 。 悕hy 一nhất 得đắc 二nhị 。 便tiện 生sanh 踊dũng 躍dược 。 猶do 如như 有hữu 人nhân 。 得đắc 二nhị 伏phục 藏tạng 。 遍biến 於ư 諸chư 方phương 。 欻hốt 然nhiên 並tịnh 見kiến 不bất 祥tường 之chi 色sắc 便tiện 生sanh 大đại 怖bố 。 猶do 如như 有hữu 人nhân 。 兩lưỡng 邊biên 旋toàn 轉chuyển 卒thốt 起khởi 。 彼bỉ 於ư 行hành 時thời 或hoặc 復phục 住trụ 時thời 。 於ư 世thế 雜tạp 類loại 起khởi 種chủng 種chủng 想tưởng 。 如như 是thị 外ngoại 想tưởng 。 與dữ 定định 為vi 難nạn/nan 。 或hoặc 復phục 因nhân 其kỳ 所sở 修tu 習tập 定định 。 謂vị 己kỷ 為vi 勝thắng 。 觀quán 他tha 為vi 劣liệt 。 便tiện 自tự 高cao 舉cử 。 如như 是thị 亦diệc 得đắc 名danh 種chủng 種chủng 想tưởng 。 或hoặc 多đa 言ngôn 論luận 。 或hoặc 久cửu 尋tầm 思tư 。 令linh 身thân 疲bì 勞lao 。 心tâm 不bất 得đắc 定định 。 如như 是thị 多đa 言ngôn 與dữ 定định 為vi 難nạn/nan 。 若nhược 從tùng 定định 生sanh 光quang 明minh 之chi 相tướng 及cập 見kiến 色sắc 時thời 。 便tiện 捨xả 內nội 修tu 相tương 續tục 作tác 意ý 願nguyện 樂nhạo 。 於ư 外ngoại 諦đế 視thị 眾chúng 色sắc 故cố 。 極cực 思tư 察sát 與dữ 定định 為vi 難nạn/nan 。 如như 是thị 諸chư 難nạn 。 隨tùy 其kỳ 所sở 應ứng 。 障chướng 三tam 摩ma 地địa 。 所sở 緣duyên 境cảnh 相tướng 及cập 因nhân 緣duyên 相tương/tướng 。 或hoặc 有hữu 遇ngộ 此thử 退thoái 失thất 所sở 緣duyên 因nhân 緣duyên 相tương/tướng 故cố 。 如như 其kỳ 次thứ 第đệ 二nhị 相tương/tướng 俱câu 沒một 。

復phục 次thứ 云vân 何hà 。 喜hỷ 俱câu 行hành 三tam 摩ma 地địa 。 謂vị 初sơ 二nhị 靜tĩnh 慮lự 。 諸chư 三tam 摩ma 地địa 。 云vân 何hà 樂nhạo/nhạc/lạc 俱câu 行hành 三tam 摩ma 地địa 。 謂vị 第đệ 三tam 靜tĩnh 慮lự 。 諸chư 三tam 摩ma 地địa 。 云vân 何hà 捨xả 俱câu 行hành 三tam 摩ma 地địa 。 謂vị 第đệ 四tứ 靜tĩnh 慮lự 已dĩ 上thượng 。 諸chư 三tam 摩ma 地địa 。

復phục 次thứ 云vân 何hà 。 修tu 定định 為vi 得đắc 。 現hiện 法Pháp 樂lạc 住trụ 。 謂vị 於ư 四tứ 種chủng 現hiện 法Pháp 樂lạc 住trụ 。 方phương 便tiện 道đạo 中trung 所sở 有hữu 修tu 定định 。 及cập 未vị 圓viên 滿mãn 清thanh 淨tịnh 。 鮮tiên 白bạch 諸chư 根căn 本bổn 地địa 所sở 有hữu 修tu 定định 。 為vi 顯hiển 修tu 習tập 未vị 曾tằng 得đắc 定định 。 是thị 故cố 世Thế 尊Tôn 說thuyết 。 初sơ 靜tĩnh 慮lự 前tiền 方phương 便tiện 道đạo 。 云vân 何hà 修tu 定định 為vi 得đắc 智trí 見kiến 。 謂vị 諸chư 苾Bật 芻Sô 。 於ư 光quang 明minh 相tướng 。 慇ân 懃cần 懇khẩn 到đáo 審thẩm 諦đế 而nhi 取thủ 。 如như 經kinh 廣quảng 說thuyết 。 當đương 知tri 此thử 在tại 能năng 發phát 天thiên 眼nhãn 前tiền 方phương 便tiện 道đạo 所sở 有hữu 修tu 定định 。 此thử 中trung 天thiên 眼nhãn 於ư 諸chư 色sắc 境cảnh 。 能năng 照chiếu 能năng 觀quán 說thuyết 名danh 為vi 見kiến 。 能năng 知tri 諸chư 天thiên 如như 是thị 名danh 字tự 。 如như 是thị 種chủng 類loại 。 乃nãi 至chí 廣quảng 說thuyết 。 如như 勝thắng 天thiên 經kinh 。 是thị 名danh 為vi 智trí 。 云vân 何hà 修tu 定định 生sanh 分phân 別biệt 慧tuệ 。 謂vị 諦đế 現hiện 觀quán 預dự 流lưu 果quả 向hướng 方phương 便tiện 道đạo 中trung 所sở 有hữu 修tu 定định 。 或hoặc 為vi 修tu 習tập 諸chư 無vô 礙ngại 解giải 。 云vân 何hà 修tu 定định 為vi 盡tận 諸chư 漏lậu 。 謂vị 阿A 羅La 漢Hán 。 果quả 方phương 便tiện 道đạo 中trung 所sở 有hữu 修tu 定định 。

復phục 次thứ 云vân 何hà 。 五ngũ 聖thánh 智trí 三tam 摩ma 地địa 。 謂vị 我ngã 此thử 三tam 摩ma 地địa 。 是thị 聖thánh 無vô 染nhiễm 無vô 執chấp 。 廣quảng 說thuyết 如như 經kinh 。 此thử 中trung 示thị 現hiện 五ngũ 行hành 相tương/tướng 智trí 。 謂vị 自tự 體thể 智trí 。 補bổ 特đặc 伽già 羅la 智trí 。 清thanh 淨tịnh 智trí 。 果quả 智trí 。 入nhập 出xuất 定định 相tương/tướng 智trí 。 聖thánh 者giả 。 善thiện 故cố 名danh 聖thánh 。 又hựu 無vô 漏lậu 故cố 名danh 聖thánh 。 無vô 染nhiễm 者giả 。 顯hiển 善thiện 聖thánh 性tánh 。 無vô 執chấp 者giả 。 顯hiển 無vô 漏lậu 聖thánh 性tánh 。 非phi 凡phàm 夫phu 所sở 近cận 者giả 。 謂vị 諸chư 佛Phật 及cập 聖thánh 弟đệ 子tử 所sở 親thân 近cận 故cố 。 是thị 聰thông 叡duệ 所sở 讚tán 者giả 。 謂vị 即tức 彼bỉ 所sở 稱xưng 讚tán 故cố 。 是thị 諸chư 聰thông 叡duệ 。 同đồng 梵Phạm 行hạnh 者giả 。 常thường 不bất 呵ha 毀hủy 者giả 。 謂vị 一nhất 切thiết 時thời 常thường 稱xưng 讚tán 故cố 。 非phi 如như 世thế 間gian 初sơ 靜tĩnh 慮lự 等đẳng 為vi 背bối/bội 下hạ 地địa 修tu 方phương 便tiện 故cố 。 先tiên 以dĩ 靜tĩnh 相tương/tướng 而nhi 稱xưng 讚tán 之chi 。 為vi 趣thú 上thượng 地địa 修tu 方phương 便tiện 故cố 。 後hậu 以dĩ 麁thô 相tương/tướng 而nhi 復phục 呵ha 毀hủy 。 寂tịch 靜tĩnh 者giả 。 所sở 治trị 煩phiền 惱não 永vĩnh 寂tịch 靜tĩnh 故cố 。 微vi 妙diệu 者giả 。 自tự 地địa 煩phiền 惱não 不bất 愛ái 味vị 故cố 。 得đắc 安an 隱ẩn 道đạo 者giả 。 所sở 得đắc 之chi 道đạo 無vô 退thoái 轉chuyển 故cố 。 證chứng 心tâm 一nhất 趣thú 者giả 。 已dĩ 得đắc 無vô 尋tầm 無vô 伺tứ 地địa 故cố 。 現hiện 在tại 安an 樂lạc 者giả 。 能năng 得đắc 現hiện 法Pháp 樂lạc 住trụ 故cố 。 後hậu 樂nhạo/nhạc/lạc 異dị 熟thục 者giả 。 引dẫn 無vô 餘dư 依y 涅Niết 槃Bàn 樂nhạo/nhạc/lạc 故cố 。 正chánh 念niệm 而nhi 入nhập 者giả 。 善thiện 取thủ 能năng 入nhập 三tam 摩ma 地địa 相tương/tướng 。 無vô 忘vong 失thất 故cố 。 正chánh 念niệm 而nhi 出xuất 者giả 。 善thiện 取thủ 能năng 出xuất 三tam 摩ma 地địa 相tương/tướng 。 無vô 忘vong 失thất 故cố 。

復phục 次thứ 云vân 何hà 。 聖thánh 五ngũ 支chi 三tam 摩ma 地địa 。 謂vị 諸chư 苾Bật 芻Sô 。 即tức 此thử 身thân 內nội 。 離ly 生sanh 喜hỷ 樂lạc 。 廣quảng 說thuyết 如như 經kinh 。 離ly 生sanh 喜hỷ 樂lạc 者giả 。 謂vị 初sơ 靜tĩnh 慮lự 。 地địa 所sở 攝nhiếp 喜hỷ 樂lạc 。 所sở 滋tư 潤nhuận 者giả 。 謂vị 喜hỷ 所sở 潤nhuận 。 遍biến 滋tư 潤nhuận 者giả 。 謂vị 樂nhạo/nhạc/lạc 所sở 潤nhuận 。 遍biến 充sung 滿mãn 者giả 。 謂vị 加gia 行hành 究cứu 竟cánh 作tác 意ý 位vị 。 遍biến 適thích 悅duyệt 者giả 。 謂vị 在tại 已dĩ 前tiền 諸chư 作tác 意ý 位vị 。 由do 彼bỉ 位vị 中trung 亦diệc 有hữu 喜hỷ 樂lạc 時thời 時thời 間gian 起khởi 。 然nhiên 非phi 久cửu 住trụ 。 亦diệc 不bất 圓viên 滿mãn 。 於ư 此thử 身thân 中trung 。 無vô 有hữu 少thiểu 分phần 。 而nhi 不bất 充sung 滿mãn 者giả 。 謂vị 在tại 加gia 行hành 究cứu 竟cánh 果quả 作tác 意ý 位vị 。 譬thí 如như 黠hiệt 慧tuệ 。 能năng 沐mộc 浴dục 人nhân 。 或hoặc 彼bỉ 弟đệ 子tử 者giả 。 當đương 知tri 喻dụ 於ư 。 修tu 觀quán 行hành 者giả 。 銅đồng 器khí 瓦ngõa 器khí 或hoặc 蜯bạng 蛤# 器khí 者giả 。 喻dụ 為vi 離ly 欲dục 生sanh 喜hỷ 樂lạc 。 故cố 教giáo 授thọ 教giáo 誡giới 。 細tế 沐mộc 浴dục 末mạt 者giả 。 喻dụ 能năng 順thuận 彼bỉ 出xuất 離ly 尋tầm 等đẳng 。 水thủy 澆kiêu 灌quán 者giả 。 當đương 知tri 喻dụ 於ư 尋tầm 清thanh 淨tịnh 道đạo 。 沐mộc 浴dục 摶đoàn 者giả 。 以dĩ 喻dụ 於ư 身thân 。 帶đái 津tân 膩nị 者giả 。 喻dụ 喜hỷ 和hòa 合hợp 。 膩nị 所sở 隨tùy 者giả 。 喻dụ 樂nhạo/nhạc/lạc 和hòa 合hợp 。 遍biến 內nội 外ngoại 者giả 。 喻dụ 無vô 間gian 隙khích 喜hỷ 樂lạc 和hòa 合hợp 。 不bất 強cường/cưỡng 者giả 。 喻dụ 無vô 散tán 動động 。 不bất 弱nhược 者giả 。 喻dụ 無vô 染nhiễm 污ô 亦diệc 無vô 愛ái 味vị 。 又hựu 於ư 第đệ 二nhị 喻dụ 有hữu 差sai 別biệt 。 山sơn 者giả 喻dụ 於ư 無vô 尋tầm 伺tứ 定định 。 尖tiêm 頂đảnh 者giả 。 喻dụ 於ư 第đệ 二nhị 靜tĩnh 慮lự 。 無vô 尋tầm 無vô 伺tứ 。 於ư 所sở 緣duyên 境cảnh 一nhất 味vị 勝thắng 解giải 。 泉tuyền 者giả 。 喻dụ 於ư 內nội 等đẳng 淨tịnh 支chi 。 水thủy 軸trục 者giả 。 謂vị 水thủy 傍bàng 流lưu 出xuất 。 水thủy 索sách 者giả 。 謂vị 水thủy 上thượng 涌dũng 出xuất 。 此thử 二nhị 種chủng 喻dụ 。 如như 其kỳ 次thứ 第đệ 。 顯hiển 示thị 喜hỷ 樂lạc 。 滋tư 潤nhuận 等đẳng 言ngôn 。 如như 前tiền 解giải 釋thích 。 無vô 不bất 充sung 滿mãn 者giả 。 當đương 知tri 喻dụ 於ư 無vô 間gian 相tương 應ứng 。 又hựu 於ư 第đệ 三tam 喻dụ 有hữu 差sai 別biệt 。 如như 嗢ốt 鉢bát 羅la 等đẳng 。 離ly 喜hỷ 之chi 樂lạc 。 彼bỉ 相tương 應ứng 法pháp 。 及cập 所sở 依y 身thân 。 當đương 知tri 亦diệc 爾nhĩ 。 水thủy 喻dụ 離ly 喜hỷ 無vô 尋tầm 伺tứ 定định 。 喜hỷ 發phát 踊dũng 躍dược 。 由do 無vô 彼bỉ 故cố 。 喻dụ 花hoa 胎thai 藏tạng 沒một 在tại 水thủy 中trung 。 又hựu 於ư 第đệ 四tứ 喻dụ 有hữu 差sai 別biệt 。 清thanh 淨tịnh 心tâm 者giả 。 謂vị 與dữ 捨xả 念niệm 清thanh 淨tịnh 相tương 應ứng 。 超siêu 過quá 下hạ 地địa 諸chư 災tai 患hoạn 故cố 。 鮮tiên 白bạch 者giả 。 謂vị 性tánh 是thị 善thiện 。 自tự 地địa 煩phiền 惱não 無vô 愛ái 味vị 故cố 。 何hà 故cố 復phục 以dĩ 長trưởng 者giả 為ví 喻dụ 。 謂vị 彼bỉ 所sở 作tác 皆giai 審thẩm 悉tất 故cố 。 不bất 放phóng 逸dật 故cố 。 思tư 惟duy 籌trù 量lượng 。 觀quán 察sát 勝thắng 故cố 。 於ư 增tăng 減giảm 門môn 。 無vô 不bất 知tri 故cố 。 證chứng 得đắc 清thanh 淨tịnh 第đệ 四tứ 靜tĩnh 慮lự 者giả 。 亦diệc 復phục 如như 是thị 。 凡phàm 有hữu 所sở 為vi 。 審thẩm 諦đế 圓viên 滿mãn 。 無vô 諸chư 放phóng 逸dật 。 於ư 一nhất 切thiết 義nghĩa 。 無vô 不bất 了liễu 知tri 。 其kỳ 性tánh 捷tiệp 利lợi 。 八bát 經kinh 九cửu 經kinh 以dĩ 為ví 喻dụ 者giả 。 由do 堅kiên 緻trí 故cố 。 顯hiển 蚊văn 虻manh 等đẳng 。 不bất 能năng 侵xâm 損tổn 。 首thủ 足túc 皆giai 覆phú 者giả 。 若nhược 有hữu 二nhị 失thất 容dung 可khả 侵xâm 損tổn 。 謂vị 衣y 薄bạc 故cố 。 有hữu 露lộ 處xứ 故cố 。 今kim 此thử 顯hiển 示thị 二nhị 失thất 俱câu 無vô 。 此thử 定định 亦diệc 爾nhĩ 。 其kỳ 心tâm 清thanh 淨tịnh 。 鮮tiên 白bạch 周chu 遍biến 。 一nhất 切thiết 散tán 動động 。 所sở 不bất 能năng 侵xâm 。 堪kham 忍nhẫn 寒hàn 暑thử 乃nãi 至chí 他tha 所sở 呵ha 叱sất 惡ác 言ngôn 。 及cập 內nội 身thân 中trung 種chủng 種chủng 苦khổ 受thọ 。 又hựu 於ư 第đệ 五ngũ 喻dụ 有hữu 差sai 別biệt 。 於ư 所sở 觀quán 相tương/tướng 慇ân 懃cần 懇khẩn 到đáo 等đẳng 。 當đương 知tri 已dĩ 如như 前tiền 釋thích 。 謂vị 審thẩm 觀quán 察sát 三tam 世thế 諸chư 行hành 。 於ư 能năng 觀quán 察sát 。 又hựu 復phục 觀quán 察sát 。 是thị 此thử 中trung 總tổng 義nghĩa 。 何hà 等đẳng 名danh 為vi 。 聖thánh 三tam 摩ma 地địa 。 云vân 何hà 建kiến 立lập 。 五ngũ 支chi 差sai 別biệt 。 謂vị 四tứ 靜tĩnh 慮lự 中trung 所sở 有hữu 聖thánh 賢hiền 。 心tâm 一nhất 境cảnh 性tánh 。 及cập 於ư 安an 立lập 。 審thẩm 諦đế 觀quán 察sát 。 如như 是thị 名danh 為vi 。 聖thánh 三tam 摩ma 地địa 。 依y 於ư 四tứ 種chủng 現hiện 法Pháp 樂lạc 住trụ 。 建kiến 立lập 四tứ 支chi 。 依y 審thẩm 觀quán 察sát 緣duyên 起khởi 法pháp 故cố 。 又hựu 為vi 斷đoạn 除trừ 餘dư 結kết 縛phược 故cố 。 建kiến 立lập 第đệ 五ngũ 。 當đương 知tri 此thử 由do 二nhị 因nhân 緣duyên 故cố 。 建kiến 立lập 五ngũ 支chi 。

復phục 次thứ 。 云vân 何hà 有hữu 因nhân 。 有hữu 具cụ 聖thánh 正chánh 三tam 摩ma 地địa 。 當đương 知tri 善thiện 故cố 。 及cập 無vô 漏lậu 故cố 。 說thuyết 名danh 為vi 聖thánh 。 有hữu 五ngũ 道đạo 支chi 名danh 此thử 定định 因nhân 。 所sở 謂vị 正chánh 見kiến 。 正chánh 思tư 惟duy 。 正chánh 語ngữ 。 正chánh 業nghiệp 。 正chánh 命mạng 。 具cụ 有hữu 三tam 種chủng 。 所sở 謂vị 正chánh 見kiến 。 正chánh 精tinh 進tấn 正chánh 念niệm 。 此thử 中trung 薄bạc 伽già 梵Phạm 總tổng 說thuyết 。 前tiền 七thất 道đạo 支chi 與dữ 聖thánh 正chánh 三tam 摩ma 地địa 。 為vi 因nhân 為vi 具cụ 。 隨tùy 其kỳ 所sở 應ứng 。 差sai 別biệt 當đương 知tri 。 謂vị 由do 前tiền 導đạo 次thứ 第đệ 義nghĩa 故cố 。 立lập 五ngũ 為vi 因nhân 。 於ư 三tam 摩ma 地địa 。 資tư 助trợ 義nghĩa 故cố 。 立lập 三tam 為vi 具cụ 。 云vân 何hà 正chánh 見kiến 等đẳng 前tiền 導đạo 次thứ 第đệ 義nghĩa 。 謂vị 先tiên 了liễu 知tri 世thế 間gian 。 實thật 有hữu 真chân 阿A 羅La 漢Hán 。 正chánh 行hạnh 正chánh 至chí 。 便tiện 於ư 出xuất 離ly 。 深thâm 生sanh 樂nhạo 欲dục 。 獲hoạch 得đắc 正chánh 見kiến 。 次thứ 復phục 思tư 惟duy 。 何hà 當đương 出xuất 離ly 居cư 家gia 迫bách 迮trách 。 乃nãi 至chí 廣quảng 說thuyết 。 從tùng 此thử 出xuất 家gia 受thọ 學học 尸thi 羅la 。 修tu 治trị 淨tịnh 命mạng 。 是thị 名danh 正chánh 語ngữ 。 正chánh 業nghiệp 正chánh 命mạng 。 此thử 正chánh 見kiến 等đẳng 。 於ư 所sở 對đối 治trị 邪tà 見kiến 等đẳng 五ngũ 。 猶do 未vị 能năng 斷đoạn 。 還hoàn 即tức 依y 止chỉ 此thử 五ngũ 善thiện 法Pháp 。 從tùng 他tha 聞văn 音âm 。 展triển 轉chuyển 發phát 生sanh 。 聞văn 慧tuệ 正chánh 見kiến 。 為vì 欲dục 斷đoạn 除trừ 。 所sở 治trị 法pháp 故cố 。 又hựu 為vi 修tu 習tập 道đạo 資tư 糧lương 故cố 。 方phương 便tiện 觀quán 察sát 。 次thứ 依y 聞văn 慧tuệ 。 發phát 生sanh 思tư 慧tuệ 。 復phục 依y 思tư 慧tuệ 。 發phát 生sanh 修tu 慧tuệ 。 由do 此thử 正chánh 見kiến 。 於ư 諸chư 邪tà 見kiến 。 如như 實thật 了liễu 知tri 。 此thử 是thị 邪tà 見kiến 。 於ư 諸chư 正chánh 見kiến 。 如như 實thật 了liễu 知tri 。 此thử 是thị 正chánh 見kiến 。 乃nãi 至chí 正chánh 命mạng 。 如như 實thật 知tri 已dĩ 。 為vì 欲dục 斷đoạn 除trừ 。 邪tà 見kiến 等đẳng 故cố 。 及cập 為vi 圓viên 滿mãn 。 正chánh 見kiến 等đẳng 故cố 。 發phát 勤cần 精tinh 進tấn 。 若nhược 由do 此thử 故cố 。 能năng 斷đoạn 所sở 治trị 。 集tập 能năng 治trị 法pháp 。 令linh 其kỳ 圓viên 滿mãn 。 是thị 名danh 正chánh 念niệm 。 此thử 念niệm 即tức 是thị 三tam 摩ma 地địa 分phần/phân 故cố 。 亦diệc 兼kiêm 說thuyết 正chánh 三tam 摩ma 地địa 。 若nhược 是thị 時thời 中trung 。 捨xả 邪tà 見kiến 等đẳng 。 令linh 不bất 復phục 生sanh 。 修tu 正chánh 見kiến 等đẳng 。 令linh 得đắc 圓viên 滿mãn 。 即tức 於ư 如như 是thị 。 方phương 便tiện 道đạo 中trung 。 亦diệc 能năng 棄khí 捨xả 邪tà 精tinh 進tấn 念niệm 。 兼kiêm 能năng 修tu 滿mãn 正chánh 精tinh 進tấn 念niệm 。 若nhược 於ư 是thị 時thời 。 於ư 彼bỉ 諸chư 法pháp 。 能năng 斷đoạn 能năng 滿mãn 。 即tức 於ư 此thử 時thời 。 聖thánh 正chánh 三tam 摩ma 地địa 。 亦diệc 得đắc 圓viên 滿mãn 。 此thử 中trung 由do 慧tuệ 為vi 導đạo 首thủ 。 於ư 增tăng 上thượng 戒giới 。 先tiên 自tự 安an 處xứ 。 次thứ 聞văn 他tha 音âm 。 如như 理lý 作tác 意ý 。 及cập 增tăng 上thượng 戒giới 學học 。 二nhị 為vi 依y 止chỉ 。 於ư 方phương 便tiện 道đạo 中trung 。 發phát 生sanh 增tăng 上thượng 心tâm 學học 。 及cập 增tăng 上thượng 慧tuệ 學học 。 此thử 中trung 正chánh 念niệm 。 名danh 增tăng 上thượng 心tâm 學học 。 正chánh 見kiến 正chánh 精tinh 進tấn 。 名danh 增tăng 上thượng 慧tuệ 學học 。 如như 是thị 三tam 學học 。 於ư 修tu 聖thánh 正chánh 三tam 摩ma 地địa 時thời 。 皆giai 得đắc 圓viên 滿mãn 。

復phục 次thứ 。 云vân 何hà 金kim 剛cang 喻dụ 三tam 摩ma 地địa 。 謂vị 最tối 後hậu 邊biên 學học 三tam 摩ma 地địa 。 此thử 三tam 摩ma 地địa 。 最tối 第đệ 一nhất 故cố 。 最tối 尊tôn 勝thắng 故cố 。 極cực 堅kiên 牢lao 故cố 。 上thượng 無vô 煩phiền 惱não 。 能năng 摧tồi 伏phục 故cố 。 摧tồi 伏phục 一nhất 切thiết 。 諸chư 煩phiền 惱não 故cố 。 是thị 故cố 此thử 定định 名danh 金kim 剛cang 喻dụ 。 譬thí 如như 金kim 剛cang 。 其kỳ 性tánh 堅kiên 固cố 。 諸chư 末mạt 尼ni 等đẳng 不bất 能năng 穿xuyên 壞hoại 。 穿xuyên 壞hoại 一nhất 切thiết 末mạt 尼ni 寶bảo 等đẳng 。 此thử 定định 亦diệc 爾nhĩ 。 故cố 喻dụ 金kim 剛cang 。

復phục 次thứ 。 云vân 何hà 五ngũ 現hiện 見kiến 。 三Tam 摩Ma 鉢Bát 底Để 。 謂vị 諸chư 苾Bật 芻Sô 。 即tức 於ư 此thử 身thân 等đẳng 。 廣quảng 說thuyết 如như 經kinh 。 已dĩ 見kiến 諦Đế 者giả 。 修tu 此thử 等đẳng 至chí 。 是thị 故cố 名danh 為vi 。 現hiện 見kiến 等đẳng 至chí 。 是thị 諸chư 修tu 道Đạo 所sở 斷đoạn 煩phiền 惱não 。 制chế 伏phục 對đối 治trị 。 斷đoạn 滅diệt 對đối 治trị 。 及cập 觀quán 察sát 斷đoạn 。 當đương 知tri 此thử 中trung 。 總tổng 略lược 體thể 性tánh 。 初sơ 不bất 淨tịnh 觀quán 。 方phương 便tiện 念niệm 住trụ 。 以dĩ 為vi 依y 止chỉ 。 為vi 令linh 欲dục 貪tham 。 不bất 現hiện 行hành 故cố 。 觀quán 察sát 內nội 身thân 。 種chủng 種chủng 不bất 淨tịnh 。 第đệ 二nhị 不bất 淨tịnh 觀quán 。 即tức 彼bỉ 念niệm 住trụ 。 以dĩ 為vi 依y 止chỉ 。 乃nãi 至chí 。 觀quán 察sát 骨cốt 人nhân 之chi 相tướng 。 為vi 令linh 彼bỉ 貪tham 。 不bất 現hiện 行hành 故cố 。 觀quán 察sát 此thử 身thân 。 種chủng 種chủng 不bất 淨tịnh 。 當đương 知tri 齊tề 此thử 名danh 具cụ 觀quán 察sát 一nhất 切thiết 不bất 淨tịnh 。 最tối 極cực 通thông 達đạt 者giả 。 是thị 青thanh 瘀ứ 等đẳng 觀quán 。 品phẩm 類loại 次thứ 第đệ 極cực 逾du 越việt 義nghĩa 。 初sơ 不bất 淨tịnh 觀quán 觀quán 察sát 內nội 身thân 。 現hiện 前tiền 安an 住trụ 。 種chủng 種chủng 不bất 淨tịnh 。 後hậu 不bất 淨tịnh 觀quán 。 通thông 達đạt 法pháp 性tánh 。 觀quán 察sát 此thử 身thân 。 有hữu 如như 是thị 法pháp 。 有hữu 如như 是thị 性tánh 。 乃nãi 至chí 廣quảng 說thuyết 。 觀quán 識thức 流lưu 轉chuyển 者giả 。 觀quán 察sát 此thử 識thức 。 生sanh 滅diệt 相tương 續tục 。 或hoặc 觀quán 生sanh 身thân 展triển 轉chuyển 相tương 續tục 。 謂vị 麁thô 觀quán 察sát 行hành 緣duyên 識thức 等đẳng 。 或hoặc 觀quán 剎sát 那na 展triển 轉chuyển 相tương 續tục 。 謂vị 細tế 觀quán 察sát 若nhược 有hữu 貪tham 心tâm 離ly 貪tham 心tâm 等đẳng 。 品phẩm 類loại 差sai 別biệt 。 荏nhẫm 苒nhiễm 過quá 度độ 彼bỉ 彼bỉ 日nhật 夜dạ 。 剎sát 那na 臘lạp 縛phược 。 牟mâu 呼hô 栗lật 多đa 。 於ư 其kỳ 中trung 間gian 。 非phi 一nhất 眾chúng 多đa 。 種chủng 種chủng 心tâm 識thức 異dị 生sanh 異dị 滅diệt 。 觀quán 察sát 有hữu 學học 未vị 離ly 欲dục 者giả 俱câu 住trụ 二nhị 世thế 。 已dĩ 離ly 欲dục 者giả 惟duy 住trụ 他tha 世thế 。 阿A 羅La 漢Hán 果Quả 。 俱câu 無vô 所sở 住trụ 。 如như 是thị 名danh 為vi 觀quán 察sát 。

於ư 斷đoạn 勝thắng 處xứ 等đẳng 至chí 遍biến 處xứ 等đẳng 至chí 。 如như 前tiền 已dĩ 說thuyết 。

復phục 次thứ 。 云vân 何hà 無vô 想tưởng 。 三Tam 摩Ma 鉢Bát 底Để 。 謂vị 已dĩ 離ly 遍biến 淨tịnh 欲dục 。 未vị 離ly 上thượng 欲dục 。 求cầu 出xuất 離ly 想tưởng 作tác 意ý 為vi 先tiên 。 諸chư 心tâm 心tâm 法pháp 滅diệt 。 問vấn 以dĩ 何hà 方phương 便tiện 。 入nhập 此thử 等đẳng 至chí 。 答đáp 觀quán 想tưởng 如như 病bệnh 。 如như 癰ung 如như 箭tiễn 。 入nhập 第đệ 四tứ 靜tĩnh 慮lự 。 修tu 背bối/bội 想tưởng 作tác 意ý 。 於ư 所sở 生sanh 起khởi 種chủng 種chủng 想tưởng 中trung 。 厭yếm 背bối/bội 而nhi 住trụ 。 唯duy 謂vị 無vô 想tưởng 寂tịch 靜tĩnh 微vi 妙diệu 。 於ư 無vô 想tưởng 中trung 持trì 心tâm 而nhi 住trụ 。 如như 是thị 漸tiệm 次thứ 。 離ly 諸chư 所sở 緣duyên 。 心tâm 便tiện 寂tịch 滅diệt 。 於ư 此thử 生sanh 中trung 。 亦diệc 入nhập 亦diệc 起khởi 。 若nhược 生sanh 於ư 彼bỉ 。 唯duy 入nhập 不bất 起khởi 。 其kỳ 想tưởng 若nhược 生sanh 便tiện 從tùng 彼bỉ 沒một 。

復phục 次thứ 。 云vân 何hà 滅diệt 盡tận 。 三Tam 摩Ma 鉢Bát 底Để 。 謂vị 已dĩ 離ly 無Vô 所Sở 有Hữu 處Xứ 欲dục 。 暫tạm 安an 住trụ 想tưởng 作tác 意ý 為vi 先tiên 。 諸chư 心tâm 心tâm 法pháp 滅diệt 。 問vấn 以dĩ 何hà 方phương 便tiện 。 入nhập 此thử 等đẳng 至chí 。 答đáp 若nhược 諸chư 聖thánh 者giả 。 已dĩ 離ly 無Vô 所Sở 有Hữu 處Xứ 欲dục 。 或hoặc 依y 非Phi 想Tưởng 非Phi 非Phi 想Tưởng 處Xứ 。 相tương/tướng 而nhi 入nhập 於ư 定định 。 或hoặc 依y 滅diệt 盡tận 相tương/tướng 而nhi 入nhập 於ư 定định 。 依y 非Phi 想Tưởng 非Phi 非Phi 想Tưởng 處Xứ 。 相tương/tướng 而nhi 入nhập 定định 者giả 。 謂vị 於ư 此thử 上thượng 心tâm 深thâm 生sanh 厭yếm 捨xả 。 非Phi 想Tưởng 非Phi 非Phi 想Tưởng 處Xứ 。 進tiến 趣thú 所sở 緣duyên 皆giai 滅diệt 盡tận 故cố 。 心tâm 便tiện 寂tịch 滅diệt 。 依y 滅diệt 盡tận 相tương/tướng 而nhi 入nhập 定định 者giả 。 亦diệc 復phục 如như 是thị 。 將tương 欲dục 趣thú 入nhập 滅diệt 盡tận 定định 時thời 。 有hữu 二nhị 種chủng 法pháp 。 多đa 有hữu 所sở 作tác 。 謂vị 奢xa 摩ma 他tha 。 毘Tỳ 鉢Bát 舍Xá 那Na 。 云vân 何hà 奢xa 摩ma 他tha 。 云vân 何hà 毘Tỳ 鉢Bát 舍Xá 那Na 。 云vân 何hà 此thử 二nhị 多đa 有hữu 所sở 作tác 。 謂vị 於ư 此thử 義nghĩa 中trung 。 八bát 次thứ 第đệ 定định 。 名danh 奢Xa 摩Ma 他Tha 。 所sở 有hữu 聖thánh 慧tuệ 名danh 。 毘Tỳ 鉢Bát 舍Xá 那Na 。 於ư 此thử 二nhị 中trung 隨tùy 闕khuyết 一nhất 種chủng 即tức 不bất 能năng 入nhập 滅diệt 盡tận 等đẳng 至chí 。 要yếu 具cụ 此thử 二nhị 方phương 能năng 趣thú 入nhập 。 是thị 故cố 此thử 二nhị 多đa 有hữu 所sở 作tác 。 問vấn 入nhập 滅diệt 定định 時thời 云vân 何hà 次thứ 第đệ 滅diệt 三tam 種chủng 行hành 。 答đáp 此thử 有hữu 二nhị 種chủng 。 謂vị 行hành 時thời 住trụ 時thời 。 若nhược 於ư 行hành 時thời 。 亦diệc 起khởi 言ngôn 說thuyết 。 於ư 初sơ 靜tĩnh 慮lự 有hữu 此thử 作tác 用dụng 。 有hữu 語ngữ 行hành 故cố 。 若nhược 於ư 住trụ 時thời 。 從tùng 第đệ 二nhị 靜tĩnh 慮lự 已dĩ 上thượng 次thứ 第đệ 定định 力lực 。 彼bỉ 三tam 種chủng 行hành 次thứ 第đệ 而nhi 滅diệt 。 當đương 知tri 出xuất 時thời 。 由do 逆nghịch 次thứ 第đệ 次thứ 第đệ 而nhi 起khởi 。 問vấn 滅diệt 盡tận 定định 中trung 。 諸chư 心tâm 心tâm 法pháp 。 並tịnh 皆giai 滅diệt 盡tận 。 云vân 何hà 說thuyết 識thức 。 不bất 離ly 於ư 身thân 。 答đáp 由do 不bất 變biến 壞hoại 諸chư 色sắc 根căn 。 中trung 有hữu 能năng 執chấp 持trì 轉chuyển 識thức 種chủng 子tử 。 阿a 賴lại 耶da 識thức 。 不bất 滅diệt 盡tận 故cố 。 後hậu 時thời 彼bỉ 法pháp 從tùng 此thử 得đắc 生sanh 。 問vấn 入nhập 滅diệt 定định 時thời 。 無vô 有hữu 分phân 別biệt 。 我ngã 當đương 入nhập 定định 。 我ngã 當đương 出xuất 定định 。 正chánh 在tại 定định 時thời 。 心tâm 寂tịch 滅diệt 故cố 。 遠viễn 離ly 加gia 行hành 。 將tương 出xuất 定định 時thời 。 心tâm 先tiên 滅diệt 故cố 。 亦diệc 無vô 作tác 意ý 。 云vân 何hà 能năng 入nhập 云vân 何hà 能năng 出xuất 。 答đáp 先tiên 於ư 其kỳ 心tâm 善thiện 修tu 治trị 故cố 。 若nhược 有hữu 諸chư 行hành 諸chư 狀trạng 諸chư 相tướng 。 能năng 入nhập 於ư 定định 。 能năng 出xuất 於ư 定định 。 於ư 彼bỉ 修tu 習tập 極cực 多đa 修tu 習tập 。 由do 修tu 習tập 故cố 。 任nhậm 運vận 能năng 入nhập 。 任nhậm 運vận 能năng 出xuất 。 云vân 何hà 出xuất 滅diệt 定định 時thời 。 觸xúc 三tam 種chủng 觸xúc 。 一nhất 不bất 動động 觸xúc 。 二nhị 無vô 所sở 有hữu 觸xúc 。 三tam 無vô 相tướng 觸xúc 。 謂vị 出xuất 定định 時thời 。 多đa 由do 三tam 境cảnh 而nhi 出xuất 於ư 定định 。 一nhất 由do 有hữu 境cảnh 。 二nhị 由do 境cảnh 境cảnh 。 三tam 由do 滅diệt 境cảnh 。 由do 此thử 三tam 境cảnh 。 於ư 出xuất 定định 時thời 。 如như 其kỳ 次thứ 第đệ 。 觸xúc 三tam 種chủng 觸xúc 。 緣duyên 於ư 有hữu 境cảnh 。 而nhi 出xuất 定định 時thời 。 無vô 有hữu 我ngã 慢mạn 。 擾nhiễu 動động 其kỳ 心tâm 。 謂vị 此thử 為vi 我ngã 而nhi 起khởi 我ngã 慢mạn 。 或hoặc 計kế 未vị 來lai 我ngã 當đương 有hữu 等đẳng 。 乃nãi 至chí 廣quảng 說thuyết 。 是thị 故cố 說thuyết 言ngôn 。 觸xúc 不bất 動động 觸xúc 。 緣duyên 於ư 境cảnh 境cảnh 而nhi 出xuất 定định 時thời 。 無vô 貪tham 所sở 有hữu 無vô 瞋sân 所sở 有hữu 無vô 癡si 所sở 有hữu 。 是thị 故cố 言ngôn 觸xúc 無vô 所sở 有hữu 觸xúc 。 緣duyên 於ư 滅diệt 境cảnh 而nhi 出xuất 定định 時thời 。 於ư 一nhất 切thiết 相tướng 。 不bất 思tư 惟duy 故cố 緣duyên 無vô 相tướng 界giới 。 是thị 故cố 說thuyết 言ngôn 。 觸xúc 無vô 相tướng 觸xúc 。 如như 是thị 已dĩ 說thuyết 靜tĩnh 慮lự 解giải 脫thoát 。 等đẳng 持trì 等Đẳng 至Chí 。

瑜Du 伽Già 師Sư 地Địa 論Luận 卷quyển 第đệ 十thập 二nhị