毒龍 ( 毒độc 龍long )
Phật Học Đại Từ Điển
NGHĨA TIẾNG HÁN
（本生）毒龍持戒而失身。智度論十四曰：「菩薩本身曾作大力毒龍，若眾生在前身力弱者眼視便死。身力強者，氣往而死。是龍受一日戒，出家求靜入林樹間，思惟坐久，疲懈而睡。龍法睡時形狀如蛇，身有文章，七寶雜色。獵者見之，驚喜言曰：以此希有難得之皮，獻上國王，以為服飾，不亦宜乎！便以杖按其頭，以刀剝其皮。龍自念言：我力如意，傾覆此國其如反掌。此人小物，豈能困我。我今以持戒故，不計此身。當從佛語，於是自忍。眼目不視，閉氣不息。憐愍此人，為持戒故。一心受剝，不生悔意。既以失皮，赤肉在地。時日大熱，宛轉土中，欲趣大水。見諸小蟲來食其身，為持戒故，不復敢動，自思惟言：今我此身以施諸蟲，為佛道故。今以肉施以充其身，後成佛時，當以法施以益其心。如是誓已，身乾命終，即生第二忉利天上。爾時毒龍，釋迦文佛是也。時獵者提婆達多等六師是也。諸小蟲輩，釋迦文佛初轉法輪八萬諸天得道者是也。」止觀七曰：「毒龍輸皮全蟻。」
NGHĨA HÁN VIỆT
（ 本bổn 生sanh ） 毒độc 龍long 持trì 戒giới 而nhi 失thất 身thân 。 智trí 度độ 論luận 十thập 四tứ 曰viết 。 菩Bồ 薩Tát 本bổn 身thân 曾tằng 作tác 大đại 力lực 毒độc 龍long 若nhược 眾chúng 生sanh 。 在tại 前tiền 身thân 力lực 弱nhược 者giả 眼nhãn 視thị 便tiện 死tử 。 身thân 力lực 強cường/cưỡng 者giả ， 氣khí 往vãng 而nhi 死tử 。 是thị 龍long 受thọ 一nhất 日nhật 戒giới ， 出xuất 家gia 求cầu 靜tĩnh 入nhập 林lâm 樹thụ 間gian ， 思tư 惟duy 坐tọa 久cửu ， 疲bì 懈giải 而nhi 睡thụy 。 龍long 法pháp 睡thụy 時thời 形hình 狀trạng 如như 蛇xà ， 身thân 有hữu 文văn 章chương ， 七thất 寶bảo 雜tạp 色sắc 。 獵liệp 者giả 見kiến 之chi ， 驚kinh 喜hỷ 言ngôn 曰viết ： 以dĩ 此thử 希hy 有hữu 難nan 得đắc 。 之chi 皮bì ， 獻hiến 上thượng 國quốc 王vương 以dĩ 為vi 服phục 飾sức 。 不bất 亦diệc 宜nghi 乎hồ ！ 便tiện 以dĩ 杖trượng 按án 其kỳ 頭đầu ， 以dĩ 刀đao 剝bác 其kỳ 皮bì 。 龍long 自tự 念niệm 言ngôn 。 我ngã 力lực 如như 意ý ， 傾khuynh 覆phú 此thử 國quốc 其kỳ 如như 反phản 掌chưởng 。 此thử 人nhân 小tiểu 物vật ， 豈khởi 能năng 困khốn 我ngã 。 我ngã 今kim 以dĩ 持trì 戒giới 故cố ， 不bất 計kế 此thử 身thân 。 當đương 從tùng 佛Phật 語ngữ ， 於ư 是thị 自tự 忍nhẫn 。 眼nhãn 目mục 不bất 視thị 。 閉bế 氣khí 不bất 息tức 。 憐lân 愍mẫn 此thử 人nhân ， 為vi 持trì 戒giới 故cố 。 一nhất 心tâm 受thọ 剝bác ， 不bất 生sanh 悔hối 意ý 。 既ký 以dĩ 失thất 皮bì ， 赤xích 肉nhục 在tại 地địa 。 時thời 日nhật 大đại 熱nhiệt 宛uyển 轉chuyển 土thổ 中trung 。 欲dục 趣thú 大đại 水thủy 。 見kiến 諸chư 小tiểu 蟲trùng 來lai 食thực 其kỳ 身thân 。 為vi 持trì 戒giới 故cố ， 不bất 復phục 敢cảm 動động 自tự 思tư 惟duy 言ngôn 。 今kim 我ngã 此thử 身thân 。 以dĩ 施thí 諸chư 蟲trùng 。 為vì 佛Phật 道Đạo 故cố 。 今kim 以dĩ 肉nhục 施thí 以dĩ 充sung 其kỳ 身thân 後hậu 成thành 佛Phật 時thời 。 當đương 以dĩ 法Pháp 施thí 以dĩ 益ích 其kỳ 心tâm 。 如như 是thị 誓thệ 已dĩ ， 身thân 乾kiền 命mạng 終chung 即tức 生sanh 。 第đệ 二nhị 忉Đao 利Lợi 天Thiên 上thượng 。 爾nhĩ 時thời 毒độc 龍long 釋Thích 迦Ca 文Văn 佛Phật 是thị 也dã 。 時thời 獵liệp 者giả 提Đề 婆Bà 達Đạt 多Đa 。 等đẳng 六lục 師sư 是thị 也dã 。 諸chư 小tiểu 蟲trùng 輩bối 釋Thích 迦Ca 文Văn 佛Phật 。 初sơ 轉chuyển 法Pháp 輪luân 。 八bát 萬vạn 諸chư 天thiên 。 得đắc 道Đạo 者giả 是thị 也dã 。 止Chỉ 觀Quán 七thất 曰viết ： 「 毒độc 龍long 輸du 皮bì 全toàn 蟻nghĩ 。 」 。