điểu thử tăng

Phật Quang Đại Từ Điển

(鳥鼠僧) I. Điểu thử tăng: Tăng chim chuột. Ví dụ tỉ khưu phá giới. Cũng gọi là thử tăng: Tăng chuột. Chim chuột là tên khác của loài dơi. Dơi tuy bay như chim mà không phải là loài chim, cho nên dùng để ví dụ cho tăng lữ trụy lạc ở thời mạt pháp. Kinh Phật tạng quyển thượng (Đại 45, 788 hạ), nói: Ví như con dơi, lúc muốn bắt chim thì chui vào hang làm chuột, khi muốn bắt chuột thì bay lên không trung làm chim, nhưng thực thì chim chẳng ra chim chuột chẳng ra chuột, thân thì hôi hám, chỉ thích chỗ tối tăm. Này Xá lợi phất! Các tỉ khưu phá giới cũng như thế, đã chẳng được dự vào hàng tăng để bố tát, tự tứ, cũng chẳng phải đi phu dịch cho nhà vua, không gọi là tại gia, cũng chẳng phải là xuất gia. II. Điểu thử tăng: Dùng tiếng khịt khịt (tức…) của chuột và tiếng chiếp chiếp (không) của chim để ví dụ lời nói vô ý nghĩa. Thiên thai tứ giáo nghi (Đại 46, 779 thượng), nói: Bọn ta ngu si, vừa nghe tức không….. liền bỏ tu hành, chứ không biết rằng nghĩa của thử tức điểu không.. ……… (tiếng kêu của chuột, của chim), đã được nói nhiều trong các kinh luận, mà chẳng chịu tìm hiểu.