妙Diệu 法Pháp 蓮Liên 華Hoa 經Kinh 文Văn 句Cú
Quyển 5
隋Tùy 智Trí 顗 說Thuyết

妙Diệu 法Pháp 蓮Liên 華Hoa 經Kinh 。 文Văn 句Cú 卷quyển 第đệ 五ngũ 上thượng

天thiên 台thai 智trí 者giả 大đại 師sư 說thuyết

從tùng 。

我ngã 始thỉ 坐tọa 道Đạo 場Tràng

下hạ 。 第đệ 二nhị 十thập 七thất 行hành 半bán 。 頌tụng 施thí 方phương 便tiện 化hóa 。 就tựu 此thử 為vi 二nhị 。

初sơ 有hữu 六lục 行hành 半bán 。 明minh 念niệm 用dụng 大Đại 乘Thừa 擬nghĩ 不bất 得đắc 。 次thứ 。

尋tầm 念niệm

下hạ 。 第đệ 二nhị 十thập 一nhất 行hành 。 明minh 念niệm 同đồng 諸chư 佛Phật 用dụng 三tam 乘thừa 化hóa 。 稱xưng 宜nghi 可khả 得đắc 。 就tựu 初sơ 念niệm 用dụng 大đại 化hóa 。 又hựu 為vi 三tam 。

初sơ 。 一nhất 行hành 半bán 。 明minh 用dụng 大đại 擬nghĩ 宜nghi 。 次thứ 。

眾chúng 生sanh

下hạ 。 第đệ 二nhị 。 三tam 行hành 。 明minh 眾chúng 生sanh 無vô 機cơ 。 次thứ 。

我ngã 即tức

下hạ 。 第đệ 三tam 。 二nhị 行hành 。 明minh 念niệm 息tức 大đại 化hóa 也dã 。

始thỉ 坐tọa 道Đạo 場Tràng

者giả 。 至chí 理lý 無vô 時thời 。 假giả 時thời 化hóa 物vật 。 為vi 化hóa 之chi 初sơ 故cố 言ngôn 始thỉ 也dã 。 事sự 釋thích 者giả 。 初sơ 在tại 此thử 處xứ 修tu 治trị 得đắc 道Đạo 故cố 言ngôn 道Đạo 場Tràng 。 坐tọa 此thử 樹thụ 下hạ 。 得đắc 三tam 菩Bồ 提Đề 故cố 名danh 道đạo 樹thụ 。 感cảm 樹thụ 恩ân 故cố 觀quán 察sát 。 念niệm 地địa 德đức 故cố 經kinh 行hành 。 道đạo 成thành 賽tái 澤trạch 之chi 時thời 。 欲dục 以dĩ 大đại 法pháp 擬nghĩ 宜nghi 眾chúng 生sanh 也dã 。 觀quán 心tâm 釋thích 者giả 。 樹thụ 即tức 十Thập 二Nhị 因Nhân 緣Duyên 。 之chi 大đại 樹thụ 也dã 。 深thâm 觀quán 緣duyên 起khởi 。 自tự 成thành 菩Bồ 提Đề 。 欲dục 以dĩ 無vô 漏lậu 法Pháp 林lâm 樹thụ 。 蔭ấm 益ích 眾chúng 生sanh 。 故cố 言ngôn 。

觀quán 樹thụ

經kinh 行hành

者giả 。 大Đại 乘Thừa 三Tam 十Thập 七Thất 品Phẩm 。 是thị 行hành 道Đạo 法pháp 。 自tự 以dĩ 道Đạo 品Phẩm 履lý 一nhất 切thiết 地địa 。 得đắc 成thành 佛Phật 道Đạo 。 欲dục 以dĩ 此thử 法pháp 。 化hóa 度độ 眾chúng 生sanh 。 是thị 故cố 起khởi 行hành 。 樹thụ 地địa 無vô 有hữu 分phân 別biệt 。 豈khởi 須tu 報báo 恩ân 。 《# 未vị 曾tằng 有hữu 經kinh 》# 云vân 。

秖kỳ 以dĩ 通thông 化hóa 傳truyền 法pháp 。 名danh 報báo 恩ân 耳nhĩ 。

《# 過quá 去khứ 因nhân 果quả 經kinh 》# 云vân 。

佛Phật 成thành 道Đạo 初sơ 一nhất 七thất 日nhật 。 思tư 惟duy 我ngã 法pháp 妙diệu 。 無vô 能năng 受thọ 者giả 。 二nhị 七thất 日nhật 思tư 眾chúng 生sanh 上thượng 。 中trung 。 下hạ 根căn 。 三tam 七thất 日nhật 思tư 惟duy 。 誰thùy 應ưng 先tiên 聞văn 法Pháp 。 即tức 至chí 波ba 羅la 柰nại 。 為vi 五ngũ 人nhân 說thuyết 四Tứ 諦Đế 。 陳trần 如như 得đắc 法Pháp 眼nhãn 淨tịnh 。 頞át 髀bễ 拔bạt 提đề 。 十Thập 力Lực 迦Ca 葉Diếp 。 摩ma 訶ha 男nam 。 拘câu 利lợi 未vị 得đắc 道Đạo 。 佛Phật 重trùng 說thuyết 四Tứ 諦Đế 。 四tứ 人nhân 得đắc 法Pháp 眼nhãn 淨tịnh 。 佛Phật 又hựu 說thuyết 五ngũ 陰ấm 無vô 常thường 。 苦khổ 。 空không 。 非phi 我ngã 。 五ngũ 人nhân 得đắc 阿A 羅La 漢Hán 。 佛Phật 為vi 佛Phật 寶bảo 。 四Tứ 諦Đế 為vi 法Pháp 寶bảo 。 五ngũ 人nhân 及cập 佛Phật 是thị 六lục 阿A 羅La 漢Hán 。 即tức 是thị 僧Tăng 寶bảo 。

小tiểu 雲vân 疏sớ/sơ 云vân 。

初sơ 三tam 七thất 日nhật 時thời 已dĩ 是thị 說thuyết 《# 法pháp 華hoa 》# 。 下hạ 文văn 宿túc 王vương 華hoa 智trí 佛Phật 在tại 七thất 寶bảo 菩Bồ 提Đề 樹thụ 。 下hạ 說thuyết 《# 法pháp 華hoa 經kinh 》# 。 當đương 知tri 今kim 佛Phật 在tại 菩Bồ 提Đề 樹thụ 。 亦diệc 說thuyết 《# 法pháp 華hoa 》# 。 而nhi 鈍độn 根căn 眾chúng 生sanh 不bất 堪kham 。 允duẫn 同đồng 諸chư 佛Phật 開khai 三tam 教giáo 化hóa 。 後hậu 於ư 王vương 城thành 說thuyết 一Nhất 乘Thừa 耳nhĩ 。

若nhược 推thôi 智trí 者giả 意ý 。 是thị 則tắc 先tiên 在tại 菩Bồ 提Đề 樹thụ 下hạ 。 說thuyết 於ư 佛Phật 慧tuệ 。 後hậu 在tại 餘dư 處xứ 說thuyết 佛Phật 慧tuệ 。 例lệ 如như 今kim 佛Phật 先tiên 說thuyết 《# 華hoa 嚴nghiêm 》# 後hậu 說thuyết 《# 法pháp 華hoa 》# 。 故cố 文văn 云vân 。

始thỉ 見kiến 我ngã 身thân 。 聞văn 我ngã 所sở 說thuyết 。 入nhập 如Như 來Lai 慧tuệ 。

除trừ 先tiên 修tu 習tập 。 學học 小Tiểu 乘Thừa 者giả 。 而nhi 今kim 亦diệc 令linh 入nhập 如Như 來Lai 慧tuệ 。 與dữ 此thử 義nghĩa 同đồng 也dã 。 五ngũ 比Bỉ 丘Khâu 者giả 。 諸chư 女nữ 聽thính 仙tiên 人nhân 說thuyết 法Pháp 。 惡ác 生sanh 王vương 瞋sân 割cát 兩lưỡng 臂tý 。 耳nhĩ 。 鼻tị 等đẳng 血huyết 變biến 為vi 乳nhũ 。 惡Ác 生Sanh 王Vương 者giả 拘câu 鄰lân 是thị 。 仙tiên 人nhân 者giả 佛Phật 是thị 。 佛Phật 誓thệ 令linh 得đắc 甘cam 露lộ 。 令linh 初sơ 聞văn 法Pháp 音âm 也dã 。

問vấn 。

何hà 故cố 初sơ 為vi 五ngũ 人nhân 轉chuyển 法Pháp 輪luân 。

答đáp 。

人nhân 先tiên 見kiến 諦Đế 故cố 。 人nhân 是thị 現hiện 見kiến 故cố 。 人nhân 為vi 證chứng 故cố 。 佛Phật 所sở 行hành 事sự 。 業nghiệp 與dữ 人nhân 同đồng 故cố 。 諸chư 天thiên 從tùng 人nhân 中trung 得đắc 善thiện 利lợi 故cố 。 人nhân 中trung 有hữu 四tứ 眾chúng 故cố 。

輪Luân 王Vương 出xuất 世thế 聲thanh 至chí 。 他Tha 化Hóa 自Tự 在Tại 。 憍kiêu 陳trần 如như 得đắc 道Đạo 。 聲thanh 至chí 梵Phạm 天Thiên 。 佛Phật 得đắc 道Đạo 聲thanh 至chí 首thủ 陀đà 會hội 。 何hà 故cố 爾nhĩ 。

答đáp 。

善thiện 業nghiệp 。 名danh 譽dự 業nghiệp 。 稱xưng 讚tán 父phụ 母mẫu 師sư 長trưởng 業nghiệp 。 有hữu 上thượng 中trung 下hạ 故cố 爾nhĩ 也dã 。 若nhược 使sử 有hữu 頂đảnh 有hữu 耳nhĩ 識thức 者giả 。 佛Phật 聲thanh 亦diệc 至chí 彼bỉ 。 輪Luân 王Vương 行hành 十Thập 善Thiện 。 善thiện 生sanh 欲dục 天thiên 。 欲dục 天thiên 喜hỷ 我ngã 眷quyến 屬thuộc 增tăng 多đa 故cố 。 陳trần 如như 離ly 欲dục 故cố 徹triệt 梵Phạm 。 佛Phật 最tối 勝thắng 至chí 尼ni 吒tra (# 云vân 云vân )# 。 若nhược 依y 大Đại 乘Thừa 。 佛Phật 得đắc 道Đạo 聲thanh 遍biến 至chí 百bách 億ức 尼ni 吒tra 。 又hựu 遍biến 十thập 方phương 無vô 量lượng 無vô 邊biên 。 世thế 界giới 尼ni 吒tra (# 云vân 云vân )# 。

初sơ 轉chuyển 法Pháp 輪luân 處xứ 。 菩Bồ 提Đề 樹thụ 處xứ 。 初sơ 忉Đao 利Lợi 下hạ 處xứ 。 大đại 神thần 變biến 處xứ 。 此thử 四tứ 處xứ 諸chư 佛Phật 皆giai 定định 。 餘dư 處xứ 不bất 定định 。 又hựu 除trừ 轉chuyển 法Pháp 輪luân 一nhất 處xứ 。 其kỳ 三tam 處xứ 決quyết 定định 。

三tam 七thất 日nhật

者giả 。 舊cựu 云vân 。

思tư 理lý 教giáo 等đẳng

又hựu 云vân 。

勸khuyến 誡giới 等đẳng

瑤dao 師sư 云vân 。

事sự 之chi 至chí 深thâm 。 至chí 聖thánh 猶do 思tư 而nhi 後hậu 行hành 。 一nhất 七thất 思tư 佛Phật 智trí 微vi 妙diệu 。 二nhị 七thất 思tư 眾chúng 生sanh 根căn 性tánh 不bất 同đồng 。 三tam 七thất 思tư 法pháp 藥dược 萬vạn 品phẩm 。 即tức 舉cử 偈kệ 證chứng 之chi 。

我ngã 所sở 得đắc 智trí 慧tuệ 。 微vi 妙diệu 最tối 第đệ 一nhất 。 眾chúng 生sanh 諸chư 根căn 鈍độn 。 云vân 何hà 而nhi 可khả 度độ 。

今kim 明minh 佛Phật 在tại 法Pháp 身thân 之chi 地địa 寂tịch 而nhi 常thường 照chiếu 。 恆hằng 以dĩ 佛Phật 眼nhãn 洞đỗng 覽lãm 無vô 遺di 。 豈khởi 始thỉ 至chí 道Đạo 場Tràng 淹yêm 留lưu 三tam 七thất 方phương 思tư 此thử 事sự 。 言ngôn 三tam 七thất 者giả 。 明minh 有hữu 所sở 表biểu 也dã 。 表biểu 佛Phật 初sơ 欲dục 三tam 周chu 說thuyết 法Pháp 。 故cố 假giả 言ngôn 三tam 七thất 耳nhĩ 。 初sơ 七thất 思tư 法pháp 說thuyết 。 次thứ 七thất 思tư 譬thí 說thuyết 。 後hậu 七thất 思tư 因nhân 緣duyên 說thuyết 。 皆giai 無vô 機cơ 不bất 得đắc 。 是thị 故cố 息tức 大đại 施thí 小tiểu 也dã 。 此thử 偏thiên 就tựu 圓viên 教giáo 大Đại 乘Thừa 為vi 釋thích 耳nhĩ 。 若nhược 通thông 途đồ 約ước 大Đại 乘Thừa 釋thích 者giả 。 初sơ 七thất 思tư 惟duy 欲dục 說thuyết 圓viên 教giáo 大Đại 乘Thừa 。 次thứ 七thất 思tư 惟duy 欲dục 說thuyết 別biệt 教giáo 。 後hậu 七thất 思tư 惟duy 欲dục 說thuyết 通thông 教giáo 大Đại 乘Thừa 。 皆giai 無vô 機cơ 不bất 得đắc 。 是thị 故cố 息tức 大đại 說thuyết 三tam 藏tạng 三tam 乘thừa 。 為vi 方phương 便tiện 之chi 化hóa 也dã 。 觀quán 心tâm 釋thích 者giả 。 初sơ 欲dục 觀quán 中trung 道đạo 。 中trung 道đạo 妙diệu 難nạn/nan 觀quán 不bất 得đắc 。 次thứ 欲dục 觀quán 即tức 假giả 。 即tức 假giả 觀quán 分phân 別biệt 智trí 難nạn/nan 生sanh 不bất 得đắc 。 後hậu 欲dục 觀quán 即tức 空không 。 即tức 空không 巧xảo 度độ 又hựu 不bất 得đắc 。 方phương 觀quán 方phương 便tiện 析tích 法pháp 小tiểu 觀quán 也dã 。

從tùng

眾chúng 生sanh 諸chư 根căn 鈍độn

下hạ 。 第đệ 二nhị 。 三tam 行hành 。 明minh 無vô 機cơ 。 又hựu 為vi 三tam 。

初sơ 。 半bán 行hành 。 明minh 障chướng 重trọng 。 次thứ 。

如như 斯tư

下hạ 。 第đệ 二nhị 。 半bán 行hành 。 明minh 不bất 堪kham 聞văn 。

爾nhĩ 時thời 梵Phạm 王Vương

者giả 下hạ 。 第đệ 三tam 。 有hữu 二nhị 行hành 。 明minh 諸chư 梵Phạm 雖tuy 請thỉnh 說thuyết 。 大đại 佛Phật 知tri 無vô 機cơ 。 所sở 以dĩ 不bất 說thuyết 。

我ngã 即tức 自tự 思tư 惟duy

下hạ 。 第đệ 二nhị 。 有hữu 二nhị 行hành 。 明minh 念niệm 欲dục 息tức 化hóa 。 又hựu 二nhị 。

初sơ 。 一nhất 行hành 半bán 。 明minh 無vô 機cơ 強cưỡng 說thuyết 。 聞văn 則tắc 有hữu 損tổn 。 後hậu 。 半bán 行hành 。 正chánh 明minh 息tức 化hóa 。

從tùng

尋tầm 念niệm 過quá 去khứ 佛Phật

下hạ 。 第đệ 二nhị 。 有hữu 十thập 一nhất 行hành 。 頌tụng 上thượng 。

於ư 一nhất 佛Phật 乘Thừa 。 方phương 便tiện 說thuyết 三tam

也dã 。 就tựu 此thử 為vi 二nhị 。

初sơ 。 十thập 行hành 。 正chánh 明minh 化hóa 得đắc 。 後hậu 。 一nhất 行hành 。 釋thích 疑nghi 。 就tựu 前tiền 十thập 行hành 有hữu 四tứ 。

初sơ 。 一nhất 行hành 。 明minh 三tam 乘thừa 擬nghĩ 宜nghi 。 次thứ 。

作tác 是thị 思tư

下hạ 。 第đệ 二nhị 。 六lục 行hành 半bán 。 明minh 有hữu 機cơ 。 次thứ 。

思tư 惟duy 是thị

下hạ 。 第đệ 三tam 。 一nhất 行hành 半bán 。 明minh 施thí 化hóa 。 次thứ 。

是thị 名danh

下hạ 。 第đệ 四tứ 。 一nhất 行hành 。 明minh 受thọ 行hành 。

尋tầm 念niệm

者giả 。 念niệm 彼bỉ 雖tuy 無vô 大đại 機cơ 。 不bất 容dung 永vĩnh 捨xả 。 要yếu 以dĩ 方phương 便tiện 而nhi 誘dụ 濟tế 之chi 。 非phi 都đô 不bất 知tri 開khai 三tam 。 欲dục 引dẫn 同đồng 諸chư 佛Phật 。 故cố 云vân 尋tầm 念niệm 也dã 。

作tác 是thị 思tư 惟duy 。

下hạ 。 第đệ 二nhị 。 六lục 行hành 半bán 。 明minh 有hữu 小tiểu 機cơ 。 此thử 又hựu 為vi 二nhị 。

初sơ 。 四tứ 行hành 半bán 。 明minh 諸chư 佛Phật 歎thán 。 後hậu 。 二nhị 行hành 。 明minh 釋Thích 迦Ca 酬thù 順thuận 。 上thượng 欲dục 大đại 化hóa 。 於ư 彼bỉ 無vô 機cơ 。 故cố 諸chư 佛Phật 不bất 歎thán 。 今kim 欲dục 說thuyết 小tiểu 曲khúc 會hội 根căn 緣duyên 。 則tắc 始thỉ 終chung 得đắc 度độ 。 所sở 以dĩ 佛Phật 歎thán 也dã 。 就tựu 初sơ 佛Phật 歎thán 為vi 五ngũ 。

初sơ 。 三tam 句cú 。 釋Thích 迦Ca 自tự 敘tự 諸chư 佛Phật 現hiện 。

佛Phật 現hiện

者giả 。 由do 念niệm 佛Phật 方phương 便tiện 力lực 故cố 現hiện 。 現hiện 由do 擬nghĩ 法pháp 。 會hội 機cơ 二nhị 義nghĩa 故cố 佛Phật 現hiện 。

善thiện 哉tai 。

下hạ 。 第đệ 二nhị 。 一nhất 行hành 一nhất 句cú 。 明minh 諸chư 佛Phật 正chánh 歎thán 釋Thích 迦Ca 。 能năng 隱ẩn 實thật 設thiết 權quyền 。 故cố 云vân 善thiện 哉tai 。 為vi 一nhất 施thí 三tam 引dẫn 入nhập 佛Phật 慧tuệ 。 即tức 是thị 。

第đệ 一nhất 導đạo 師sư

得đắc 是thị 無vô 上thượng 法Pháp

者giả 。 即tức 是thị 得đắc 實thật 智trí 微vi 妙diệu 第đệ 一nhất 也dã 。

而nhi 用dụng 方phương 便tiện 力lực

者giả 。 隨tùy 諸chư 一nhất 切thiết 佛Phật 。 隱ẩn 實thật 用dụng 權quyền 也dã 。

我ngã 等đẳng 亦diệc 皆giai 得đắc

下hạ 。 第đệ 三tam 一nhất 行hành 。 明minh 諸chư 佛Phật 亦diệc 隱ẩn 實thật 用dụng 權quyền 。 如như 文văn 。 從tùng 。

少thiểu 智trí 樂nhạo 小tiểu 法Pháp

下hạ 。 第đệ 四tứ 。 一nhất 行hành 。 雙song 釋thích 二nhị 義nghĩa 。 為vi 眾chúng 生sanh 少thiểu 智trí 不bất 堪kham 聞văn 大đại 所sở 以dĩ 隱ẩn 實thật 。 而nhi 復phục 樂nhạo/nhạc/lạc 小tiểu 所sở 以dĩ 施thí 權quyền 。

雖tuy 復phục 說thuyết 三tam

下hạ 。 第đệ 五ngũ 。 半bán 行hành 。 雙song 結kết 二nhị 義nghĩa 。 雖tuy 復phục 說thuyết 三tam 。 終chung 為vi 顯hiển 實thật 也dã 。

舍Xá 利Lợi 弗Phất 當đương 知tri

下hạ 。 第đệ 二nhị 。 有hữu 二nhị 行hành 。 明minh 釋Thích 迦Ca 酬thù 順thuận 。 既ký 聞văn 諸chư 佛Phật 歎thán 。 對đối 曰viết 。

南Nam 無mô

南Nam 無mô

此thử 云vân 敬kính 從tùng 。 又hựu 二nhị 。

初sơ 。 一nhất 行hành 。 發phát 言ngôn 酬thù 順thuận 。 後hậu 。 一nhất 行hành 。 念niệm 順thuận 物vật 機cơ 。 從tùng 。

思tư 惟duy 是thị 事sự

下hạ 。 第đệ 三tam 。 一nhất 行hành 半bán 。 正chánh 明minh 施thí 教giáo 也dã 。

諸chư 法pháp 寂tịch 滅diệt 相tướng 。 不bất 可khả 以dĩ 言ngôn 宣tuyên 。

下hạ 。 即tức 是thị 前tiền 說thuyết 中trung 道đạo 無vô 性tánh 佛Phật 種chủng 之chi 理lý 。 此thử 理lý 非phi 數số 又hựu 不bất 可khả 說thuyết 。 今kim 以dĩ 方phương 便tiện 作tác 三tam 乘thừa 說thuyết 。 又hựu 非phi 生sanh 非phi 滅diệt 。 而nhi 以dĩ 方phương 便tiện 。 作tác 生sanh 滅diệt 說thuyết 。 又hựu 偏thiên 真chân 之chi 理lý 亦diệc 非phi 示thị 說thuyết 。 以dĩ 方phương 便tiện 故cố 。 作tác 四tứ 門môn 說thuyết 。 初sơ 為vi 五ngũ 人nhân 說thuyết 無vô 常thường 。 有hữu 門môn 也dã 。

是thị 名danh 轉Chuyển 法Pháp 輪Luân

下hạ 。 第đệ 四tứ 。 一nhất 行hành 。 明minh 受thọ 行hành 悟ngộ 入nhập 也dã 。 轉chuyển 佛Phật 心tâm 中trung 化hóa 他tha 之chi 法pháp 。 度độ 入nhập 他tha 心tâm 名danh 轉chuyển 法Pháp 輪luân 。 陳trần 如như 初sơ 得đắc 見kiến 諦Đế 。 即tức 斷đoạn 見kiến 惑hoặc 。 分phần/phân 證chứng 滅Diệt 諦Đế 。 亦diệc 是thị 分phần/phân 得đắc 。 有Hữu 餘Dư 涅Niết 槃Bàn 。 涅Niết 槃Bàn 之chi 音âm 起khởi 自tự 於ư 此thử 。 由do 此thử 得đắc 成thành 無Vô 學Học 。 便tiện 有hữu 羅La 漢Hán 之chi 名danh 。 能năng 說thuyết 三tam 乘thừa 法Pháp 者giả 名danh 佛Phật 。 所sở 說thuyết 三tam 乘thừa 即tức 法pháp 。 見kiến 諦Đế 羅La 漢Hán 等đẳng 名danh 僧Tăng 。 三Tam 寶Bảo 於ư 是thị 現hiện 世thế 間gian 。

從tùng 久cửu 遠viễn 劫kiếp 來lai

下hạ 。 第đệ 二nhị 。 一nhất 行hành 。 是thị 釋thích 疑nghi 。 疑nghi 師sư 。 云vân 。

佛Phật 初sơ 未vị 能năng 鑒giám 機cơ 。 尋tầm 念niệm 諸chư 佛Phật 始thỉ 知tri 根căn 性tánh 。

即tức 釋thích 云vân 。

非phi 我ngã 不bất 知tri 用dụng 於ư 方phương 便tiện 。 特đặc 欲dục 引dẫn 同đồng 故cố 念niệm 諸chư 佛Phật 。 非phi 始thỉ 念niệm 方phương 知tri 。 從tùng 久cửu 遠viễn 劫kiếp 來lai 。 見kiến 其kỳ 樂nhạo/nhạc/lạc 小tiểu 。 已dĩ 為vi 讚tán 示thị 令linh 盡tận 眾chúng 苦khổ 。 所sở 以dĩ 聞văn 小tiểu 即tức 得đắc 解giải 脫thoát 也dã 。

疑nghi 弟đệ 子tử 。 云vân 。

云vân 何hà 眾chúng 生sanh 。 一nhất 世thế 暫tạm 聞văn 即tức 證chứng 羅La 漢Hán 。

即tức 釋thích 云vân 。

從tùng 久cửu 遠viễn 劫kiếp 來lai 。 為vi 其kỳ 讚tán 示thị 。 稱xưng 於ư 本bổn 習tập 故cố 速tốc 得đắc 道Đạo 。

舊cựu 云vân 。

此thử 偈kệ 懸huyền 指chỉ 壽thọ 量lượng 義nghĩa 。 今kim 明minh 論luận 祕bí 密mật 意ý 。 或hoặc 當đương 如như 此thử 。 明minh 顯hiển 露lộ 意ý 。

是thị 則tắc 不bất 然nhiên 。 何hà 者giả 。 將tương 明minh 壽thọ 量lượng 。 彌Di 勒Lặc 尚thượng 自tự 不bất 知tri 。 云vân 何hà 此thử 中trung 。 一nhất 偈kệ 懸huyền 指chỉ 。 今kim 以dĩ 釋thích 疑nghi 消tiêu 文văn 。 從tùng 。

我ngã 見kiến 佛Phật 子tử 等đẳng

下hạ 。 第đệ 三tam 。 有hữu 六lục 行hành 。 頌tụng 上thượng 顯hiển 實thật 。 文văn 具cụ 四tứ 一nhất 。

初sơ

我ngã 見kiến 佛Phật 子tử

下hạ 。 二nhị 行hành 。 頌tụng 人nhân 一nhất 。 三tam 乘thừa 行hành 人nhân 。 皆giai 是thị 佛Phật 子tử 。 上thượng 文văn 兼kiêm 有hữu 其kỳ 意ý 也dã 。

我ngã 即tức 作tác 是thị 念niệm

下hạ 。 第đệ 二nhị 。 一nhất 行hành 。 頌tụng 理lý 一nhất 。 為vi 說thuyết 佛Phật 慧tuệ 。 即tức 是thị 上thượng 一Nhất 切Thiết 種Chủng 智Trí 。 佛Phật 知tri 見kiến 也dã 。

舍Xá 利Lợi 弗Phất 當đương 知tri

下hạ 。 第đệ 三tam 。 二nhị 行hành 。 頌tụng 教giáo 一nhất 。

但đãn 說thuyết 無vô 上thượng 道Đạo

即tức 教giáo 一nhất 也dã 。

菩Bồ 薩Tát 聞văn 是thị 法Pháp

下hạ 。 第đệ 四tứ 。 一nhất 行hành 。 頌tụng 行hành 一nhất 。

悉tất 亦diệc 當đương 作tác 佛Phật

故cố 。 是thị 行hành 一nhất 也dã 。 更cánh 就tựu 此thử 文văn 為vi 四tứ 意ý 。

初sơ 。 二nhị 行hành 。 明minh 大Đại 乘Thừa 機cơ 發phát 。 亦diệc 云vân 索sách 果quả 。 次thứ 。 兩lưỡng 行hành 一nhất 句cú 。 明minh 佛Phật 歡hoan 喜hỷ 。 眾chúng 生sanh 得đắc 大Đại 乘Thừa 益ích 故cố 。 次thứ 。 三tam 句cú 。 正chánh 明minh 顯hiển 實thật 。 次thứ 。 一nhất 行hành 。 受thọ 行hành 悟ngộ 入nhập 也dã 。 明minh 由do 機cơ 發phát 故cố 索sách 果quả 。 索sách 果quả 由do 於ư 機cơ 發phát 。 此thử 應ưng 有hữu 四tứ 句cú 。

自tự 有hữu 障chướng 除trừ 。 機cơ 未vị 發phát 。 如như 諸chư 羅La 漢Hán 在tại 三tam 藏tạng 時thời 。 以dĩ 樂nhạo/nhạc/lạc 小tiểu 故cố 濁trược 障chướng 雖tuy 除trừ 。 大đại 根căn 鈍độn 故cố 妙diệu 機cơ 未vị 發phát 。 自tự 有hữu 大đại 機cơ 發phát 。 障chướng 未vị 除trừ 。 如như 《# 法pháp 華hoa 》# 中trung 諸chư 凡phàm 夫phu 人nhân 。 等đẳng 雖tuy 未vị 斷đoạn 結kết 。 以dĩ 大đại 根căn 利lợi 故cố 機cơ 發phát 。 自tự 有hữu 障chướng 即tức 除trừ 。 機cơ 即tức 發phát 。 如như 說thuyết 無vô 量lượng 義nghĩa 時thời 證chứng 二Nhị 乘Thừa 果quả 。 即tức 於ư 此thử 座tòa 大đại 機cơ 即tức 發phát 。 自tự 有hữu 障chướng 未vị 除trừ 。 大đại 機cơ 未vị 發phát 。 即tức 五ngũ 千thiên 等đẳng 是thị 也dã 。

志chí 求cầu 佛Phật 道Đạo 者giả

即tức 是thị 索sách 大đại 。 非phi 求cầu 小tiểu 果quả 也dã 。 索sách 有hữu 三tam 意ý 。

一nhất 。 大đại 機cơ 有hữu 感cảm 果quả 之chi 義nghĩa 。 機cơ 中trung 論luận 索sách 。 二nhị 。 情tình 中trung 密mật 求cầu 。 為vi 得đắc 為vi 不bất 得đắc 。 即tức 此thử 意ý 。 三tam 。 發phát 言ngôn 索sách 。 即tức 是thị 殷ân 懃cần 三tam 請thỉnh 也dã 。 昔tích 教giáo 之chi 中trung 已dĩ 有hữu 二nhị 求cầu 。 但đãn 未vị 發phát 言ngôn 。 至chí 於ư 今kim 日nhật 。 具cụ 此thử 三tam 索sách 。

問vấn 。

昔tích 出xuất 宅trạch 索sách 三tam 。 是thị 機cơ 。 情tình 索sách 者giả 。 文văn 云vân 如như 先tiên 所sở 許hứa 。 此thử 乃nãi 求cầu 三tam 。 何hà 關quan 求cầu 一nhất 。

答đáp 。

出xuất 外ngoại 不bất 見kiến 。 必tất 有hữu 異dị 途đồ 。 將tương 昔tích 許hứa 三tam 以dĩ 求cầu 異dị 意ý 耳nhĩ 。 亦diệc 得đắc 是thị 索sách 一nhất 也dã 。

咸hàm 以dĩ 恭cung 敬kính 心tâm 。 皆giai 來lai 至chí 我ngã 所sở 。

者giả 。 一nhất 云vân 。

耻sỉ 小tiểu 慕mộ 大đại 。 大đại 機cơ 感cảm 佛Phật 故cố 云vân 至chí 佛Phật 所sở 。

今kim 明minh 非phi 但đãn 機cơ 至chí 佛Phật 所sở 。 亦diệc 乃nãi 身thân 到đáo 。 如như 無vô 量lượng 義nghĩa 中trung 。 四tứ 眾chúng 圍vi 繞nhiễu 。 合hợp 掌chưởng 敬kính 心tâm 。 欲dục 聞văn 具cụ 足túc 道Đạo 也dã 。

曾tằng 從tùng 諸chư 佛Phật 聞văn 。 方phương 便tiện 所sở 說thuyết 法Pháp 。

者giả 。 此thử 中trung 初sơ 味vị 調điều 伏phục 。 受thọ 行hành 三tam 藏tạng 。 六Lục 度Độ 。 通thông 。 別biệt 等đẳng 三tam 教giáo 方phương 便tiện 。 由do 此thử 調điều 熟thục 故cố 。 使sử 障chướng 除trừ 機cơ 發phát 而nhi 求cầu 大đại 也dã 。 從tùng 。

我ngã 即tức 作tác 是thị 念niệm

下hạ 。 二nhị 行hành 一nhất 句cú 。 明minh 障chướng 除trừ 佛Phật 喜hỷ 。 佛Phật 為vi 佛Phật 慧tuệ 故cố 出xuất 。 昔tích 障chướng 重trọng 無vô 機cơ 。 不bất 得đắc 即tức 說thuyết 佛Phật 慧tuệ 。 中trung 間gian 雖tuy 障chướng 除trừ 又hựu 未vị 得đắc 說thuyết 。 今kim 機cơ 發phát 正chánh 是thị 說thuyết 時thời 。 昔tích 眾chúng 生sanh 根căn 鈍độn 智trí 小tiểu 。 恐khủng 其kỳ 謗báng 法pháp 墮đọa 惡ác 。 故cố 未vị 是thị 說thuyết 時thời 。 今kim 根căn 利lợi 志chí 大đại 。 聞văn 必tất 信tín 解giải 故cố 佛Phật 歡hoan 喜hỷ 。

無vô 畏úy

者giả 。 不bất 畏úy 執chấp 小tiểu 謗báng 大đại 起khởi 罪tội 墮đọa 惡ác 。 故cố 言ngôn 無vô 畏úy 。

於ư 菩Bồ 薩Tát 中trung

下hạ 三tam 句cú 。 正chánh 顯hiển 實thật 也dã 。 五ngũ 乘thừa 是thị 曲khúc 而nhi 非phi 直trực 。 通thông 別biệt 偏thiên 傍bàng 而nhi 非phi 正chánh 。 今kim 皆giai 捨xả 彼bỉ 偏thiên 曲khúc 。 但đãn 說thuyết 正chánh 直trực 一nhất 道đạo 也dã 。

菩Bồ 薩Tát 聞văn 是thị 法Pháp

下hạ 一nhất 行hành 。 明minh 受thọ 行hành 悟ngộ 入nhập 。 六Lục 度Độ 通thông 二nhị 菩Bồ 薩Tát 。 初sơ 聞văn 略lược 說thuyết 。 動động 舊cựu 執chấp 致trí 新tân 疑nghi 。 今kim 悉tất 已dĩ 除trừ 。 非phi 獨độc 菩Bồ 薩Tát 。 二Nhị 乘Thừa 亦diệc 爾nhĩ 。 而nhi 云vân 。

聲Thanh 聞Văn 皆giai 當đương 作tác 佛Phật

者giả 。 昔tích 教giáo 不bất 說thuyết 二Nhị 乘Thừa 作tác 佛Phật 。 今kim 行hành 與dữ 授thọ 記ký 。 授thọ 記ký 豈khởi 獨độc 二Nhị 乘Thừa 。 除trừ 疑nghi 豈khởi 獨độc 菩Bồ 薩Tát 。 互hỗ 存tồn 則tắc 兩lưỡng 備bị 。

問vấn 。

菩Bồ 薩Tát 何hà 疑nghi 。

答đáp 。

三tam 藏tạng 說thuyết 三tam 僧Tăng 祇kỳ 未vị 斷đoạn 惑hoặc 。 一nhất 斷đoạn 即tức 入nhập 真chân 。 通thông 教giáo 說thuyết 菩Bồ 薩Tát 斷đoạn 正chánh 留lưu 習tập 。 習tập 盡tận 即tức 成thành 佛Phật 。 初sơ 聞văn 略lược 說thuyết 悉tất 云vân 方phương 便tiện 。 昔tích 真chân 昔tích 成thành 。 竟cánh 知tri 安an 在tại 。 又hựu 三tam 乘thừa 同đồng 學học 一nhất 道đạo 。 何hà 意ý 有hữu 別biệt 。 今kim 聞văn 《# 法pháp 華hoa 》# 掃tảo 蕩đãng 諸chư 疑nghi 無vô 復phục 遺di 芥giới 。

從tùng

如như 三tam 世thế 諸chư 佛Phật

下hạ 。 第đệ 四tứ 。 五ngũ 行hành 半bán 。 頌tụng 上thượng 歎thán 法Pháp 希hy 有hữu 。 非phi 正chánh 為vi 下hạ 不bất 虛hư 譬thí 本bổn 。 就tựu 此thử 為vi 二nhị 。

初sơ 。 一nhất 行hành 。 頌tụng 上thượng 如như 是thị 妙diệu 法Pháp 。 妙diệu 法Pháp 者giả 。 權quyền 實thật 也dã 。

如như 三tam 世thế

者giả 。 引dẫn 同đồng 諸chư 佛Phật 用dụng 權quyền 。 權quyền 是thị 引dẫn 物vật 之chi 儀nghi 式thức 也dã 。

說thuyết 無vô 分phân 別biệt 法Pháp

引dẫn 同đồng 諸chư 佛Phật 顯hiển 實thật 。 實thật 則tắc 言ngôn 語ngữ 道đạo 斷đoạn 。 豈khởi 存tồn 儀nghi 式thức 。 又hựu 權quyền 實thật 本bổn 無vô 分phân 別biệt 。 為vi 鈍độn 根căn 小tiểu 智trí 分phân 別biệt 權quyền 實thật 。 今kim 還hoàn 悟ngộ 入nhập 一nhất 三tam 不bất 二nhị 。 即tức 知tri 佛Phật 說thuyết 三tam 一nhất 無vô 分phân 別biệt 也dã 。 諸chư 佛Phật 皆giai 爾nhĩ 。 何hà 獨độc 我ngã 耶da 。

諸chư 佛Phật 興hưng 出xuất 世thế

下hạ 四tứ 行hành 半bán 。 頌tụng 上thượng 時thời 乃nãi 說thuyết 之chi 。 上thượng 亦diệc 舉cử 曇đàm 花hoa 。 頌tụng 中trung 還hoàn 說thuyết 。

諸chư 佛Phật 興hưng 出xuất 世thế

兩lưỡng 句cú 。 久cửu 久cửu 懸huyền 遠viễn 時thời 有hữu 佛Phật 出xuất 。 此thử 舉cử 人nhân 難nạn/nan 。

正chánh 使sử 出xuất 於ư 世thế

兩lưỡng 句cú 。 此thử 舉cử 法pháp 難nạn/nan 。 如như 今kim 佛Phật 出xuất 世thế 。 四tứ 十thập 餘dư 年niên 。 始thỉ 顯hiển 真chân 實thật (# 云vân 云vân )# 。

無vô 量lượng 無vô 數số 劫kiếp

兩lưỡng 句cú 。 此thử 舉cử 聞văn 法Pháp 難nạn/nan 。 如như 五ngũ 千thiên 之chi 流lưu 。 梵Phạm 音âm 盈doanh 耳nhĩ 越việt 席tịch 而nhi 去khứ 。 聞văn 豈khởi 不bất 難nan 乎hồ 。

能năng 聽thính 是thị 法Pháp 者giả

兩lưỡng 句cú 。 舉cử 信tín 受thọ 者giả 難nạn/nan 。 普phổ 眾chúng 唯duy 身thân 子tử 前tiền 達đạt 。 中trung 下hạ 雖tuy 聽thính 猶do 未vị 能năng 了liễu 。 舉cử 曇đàm 花hoa 譬thí 上thượng 四tứ 難nạn/nan 。 但đãn 合hợp 聞văn 者giả 難nạn/nan 。 餘dư 例lệ 可khả 解giải 。

從tùng

汝nhữ 等đẳng 勿vật 有hữu 疑nghi

下hạ 。 第đệ 五ngũ 。 二nhị 行hành 半bán 。 頌tụng 上thượng 不bất 虛hư 。 又hựu 二nhị 。

初sơ 。 一nhất 行hành 半bán 。 勿vật 於ư 可khả 信tín 人nhân 生sanh 疑nghi 。 次thứ 。

汝nhữ 等đẳng 舍xá 利lợi

下hạ 一nhất 行hành 。 勿vật 於ư 可khả 信tín 法pháp 起khởi 疑nghi 。

法Pháp 王Vương

者giả 。 夫phu 為vi 人nhân 王vương 言ngôn 則tắc 不bất 二nhị 。 佛Phật 為vi 法Pháp 王Vương 。 豈khởi 容dung 虛hư 說thuyết 。 夫phu 方phương 便tiện 可khả 是thị 權quyền 假giả 。 真chân 實thật 寧ninh 應ưng 是thị 妄vọng 。 聞văn 法Pháp 王vương 說thuyết 法Pháp 勿vật 生sanh 疑nghi 也dã 。 舊cựu 從tùng 。

汝nhữ 等đẳng 舍Xá 利Lợi 弗Phất

下hạ 七thất 行hành 。 不bất 頌tụng 敦đôn 信tín 。 但đãn 是thị 釋Thích 迦Ca 章chương 中trung 勸khuyến 信tín 弘hoằng 經kinh 之chi 意ý 耳nhĩ 。 其kỳ 文văn 為vi 兩lưỡng 。

初sơ 。 五ngũ 行hành 半bán 。 令linh 弘hoằng 經kinh 使sử 其kỳ 行hành 因nhân 。 次thứ 一nhất 行hành 半bán 。 略lược 為vi 受thọ 記ký 。 初sơ 一nhất 行hành 令linh 其kỳ 慕mộ 果quả 行hành 因nhân 必tất 須tu 弘hoằng 經kinh 。 四tứ 十thập 餘dư 年niên 。 蘊uẩn 在tại 佛Phật 心tâm 。 他tha 無vô 知tri 者giả 名danh 為vi 祕bí 。 一Nhất 乘Thừa 直trực 道đạo 總tổng 攝nhiếp 萬vạn 途đồ 故cố 言ngôn 要yếu 也dã 。

以dĩ 五ngũ 濁trược 惡ác 世thế

下hạ 一nhất 行hành 。 釋thích 祕bí 要yếu 。 明minh 障chướng 重trọng 之chi 人nhân 。 終chung 不bất 能năng 解giải 。 故cố 使sử 如Như 來Lai 祕bí 不bất 妄vọng 宣tuyên 。

當đương 來lai 世thế

下hạ 二nhị 行hành 。 明minh 弘hoằng 經kinh 體thể 。 初sơ 一nhất 行hành 。 明minh 不bất 善thiện 人nhân 勿vật 為vi 說thuyết 。 後hậu 明minh 善thiện 人nhân 當đương 為vi 說thuyết 。

舍Xá 利Lợi 弗Phất

去khứ 一nhất 行hành 半bán 。 雙song 結kết 二nhị 義nghĩa 。 初sơ 行hành 結kết 祕bí 要yếu 。 明minh 此thử 法Pháp 如như 是thị 。 先tiên 以dĩ 萬vạn 億ức 方phương 便tiện 。 然nhiên 後hậu 乃nãi 示thị 真chân 實thật 。 後hậu 半bán 行hành 結kết 弘hoằng 經kinh 體thể 。 其kỳ 不bất 習tập 學học 。 不bất 能năng 曉hiểu 了liễu 。 此thử 正chánh 結kết 不bất 善thiện 者giả 勿vật 為vi 說thuyết 也dã 。 兼kiêm 對đối 習tập 學học 者giả 則tắc 能năng 曉hiểu 了liễu 。 此thử 乃nãi 可khả 為vi 說thuyết 也dã 。

汝nhữ 等đẳng 既ký 已dĩ 知tri

下hạ 一nhất 行hành 半bán 。 略lược 為vi 授thọ 記ký 。 上thượng 明minh 三tam 句cú 論luận 其kỳ 有hữu 解giải 。 中trung 一nhất 句cú 明minh 其kỳ 無vô 惑hoặc 。 下hạ 半bán 偈kệ 明minh 其kỳ 得đắc 記ký 。 既ký 有hữu 解giải 無vô 惑hoặc 。 正chánh 應ưng 歡hoan 喜hỷ 作tác 佛Phật 。 此thử 中trung 受thọ 記ký 。 開khai 下hạ 身thân 子tử 等đẳng 得đắc 記ký 作tác 本bổn 。 此thử 中trung 弘hoằng 經kinh 。 開khai 下hạ 命mạng 身thân 子tử 流lưu 通thông 作tác 本bổn 也dã 。 舊cựu 意ý 如như 此thử 。

今kim 明minh 從tùng 五ngũ 濁trược 下hạ 。 第đệ 六lục 。 六lục 行hành 。 頌tụng 上thượng 揀giản 眾chúng 敦đôn 信tín 。 上thượng 幸hạnh 有hữu 此thử 文văn 。 近cận 而nhi 不bất 頌tụng 耶da 。 又hựu 二nhị 。

初sơ 三tam 行hành 。 頌tụng 揀giản 眾chúng 。 次thứ 三tam 行hành 。 頌tụng 敦đôn 信tín 。

五ngũ 濁trược

者giả 一nhất 行hành 。 頌tụng 上thượng 揀giản 非phi 佛Phật 弟đệ 子tử 。 何hà 者giả 。 若nhược 樂nhạo/nhạc/lạc 諸chư 欲dục 。 是thị 行hành 魔ma 業nghiệp 。 故cố 須tu 揀giản 之chi 。 上thượng 文văn 著trước 涅Niết 槃Bàn 。 尚thượng 非phi 佛Phật 弟đệ 子tử 。 此thử 文văn 著trước 生sanh 死tử 。 那na 是thị 佛Phật 弟đệ 子tử 。 互hỗ 揀giản 非phi 耳nhĩ 。

終chung 不bất 求cầu 佛Phật 道Đạo

者giả 。 頌tụng 上thượng 揀giản 增tăng 上thượng 慢mạn 。 上thượng 慢mạn 者giả 。 未vị 得đắc 上thượng 法pháp 謂vị 得đắc 上thượng 法pháp 。 是thị 故cố 其kỳ 人nhân 不bất 求cầu 佛Phật 道Đạo 也dã 。

當đương 來lai 世thế 惡ác 人nhân

一nhất 行hành 。 頌tụng 上thượng 如Như 來Lai 滅diệt 後hậu 解giải 義nghĩa 者giả 。 是thị 人nhân 難nan 得đắc 也dã 。

有hữu 慚tàm 愧quý 清thanh 淨tịnh

一nhất 行hành 。 頌tụng 上thượng 若nhược 遇ngộ 餘dư 佛Phật 。 便tiện 得đắc 決quyết 了liễu 。 次thứ 三tam 行hành 。 頌tụng 上thượng 敦đôn 信tín 。 若nhược 不bất 信tín 此thử 法Pháp 。 無vô 有hữu 是thị 處xứ 。 初sơ 一nhất 行hành 半bán 。 敦đôn 信tín 於ư 權quyền 。 次thứ 一nhất 行hành 半bán 。 敦đôn 信tín 於ư 實thật 。 實thật 權quyền 無vô 疑nghi 。 自tự 知tri 作tác 佛Phật 。 (# 云vân 云vân )# 。

釋thích 譬thí 喻dụ 品phẩm

先tiên 總tổng 釋thích 。

譬thí

者giả 比tỉ 況huống 也dã 。

喻dụ

者giả 曉hiểu 訓huấn 也dã 。 託thác 此thử 比tỉ 彼bỉ 。 寄ký 淺thiển 訓huấn 深thâm 。 前tiền 廣quảng 明minh 五ngũ 佛Phật 長trường/trưởng 行hành 偈kệ 頌tụng 。 上thượng 根căn 利lợi 智trí 圓viên 聞văn 獲hoạch 悟ngộ 。 中trung 下hạ 之chi 流lưu 抱bão 迷mê 未vị 遣khiển 。 大đại 悲bi 不bất 已dĩ 巧xảo 智trí 無vô 邊biên 。 更cánh 動động 樹thụ 訓huấn 風phong 。 舉cử 扇thiên/phiến 喻dụ 月nguyệt 。 使sử 其kỳ 悟ngộ 解giải 。 故cố 言ngôn 譬thí 喻dụ 。 別biệt 釋thích 者giả 。 以dĩ 世thế 法pháp 比tỉ 出xuất 世thế 法pháp 。 因nhân 於ư 曾tằng 有hữu 聞văn 未vị 曾tằng 有hữu 。 踊dũng 躍dược 歡hoan 喜hỷ 。 如như 經kinh 世thế 間gian 子tử 父phụ 譬thí 出xuất 世thế 師sư 弟đệ 。 又hựu 以dĩ 世thế 生sanh 法pháp 比tỉ 出xuất 世thế 生sanh 法pháp 。 使sử 蒙mông 佛Phật 音âm 教giáo 不bất 失thất 大Đại 乘Thừa 。 如như 經kinh 父phụ 知tri 諸chư 子tử 先tiên 心tâm 。 各các 有hữu 所sở 好hiếu 。 珍trân 玩ngoạn 之chi 具cụ 。 又hựu 以dĩ 世thế 滅diệt 比tỉ 出xuất 世thế 滅diệt 。 雖tuy 得đắc 無vô 漏lậu 。 聞văn 亦diệc 除trừ 憂ưu 惱não 。 如như 經kinh 我ngã 為vi 其kỳ 父phụ 應ưng 拔bạt 其kỳ 苦khổ 難nạn 。 令linh 免miễn 燒thiêu 煮chử 。 又hựu 以dĩ 世thế 不bất 生sanh 不bất 滅diệt 。 比tỉ 出xuất 世thế 不bất 生sanh 不bất 滅diệt 。 令linh 其kỳ 安an 住trụ 。 實thật 智trí 中trung 我ngã 定định 當đương 作tác 佛Phật 。 如như 經kinh 乘thừa 是thị 寶bảo 乘thừa 。 直trực 至chí 道Đạo 場Tràng 。 當đương 知tri 佛Phật 以dĩ 一nhất 音âm 。 說thuyết 於ư 譬thí 喻dụ 。 巧xảo 令linh 中trung 下hạ 得đắc 四tứ 悉tất 檀đàn 益ích 。 故cố 言ngôn 。

譬thí 喻dụ 品phẩm

也dã 。

約ước 教giáo 解giải 者giả 。 佛Phật 意ý 本bổn 讚tán 佛Phật 乘thừa 。 為vi 物vật 不bất 堪kham 。 尋tầm 念niệm 先tiên 佛Phật 。 大đại 悲bi 方phương 便tiện 。 趣thú 於ư 鹿lộc 苑uyển 稱xưng 讚tán 三tam 車xa 。 二Nhị 乘Thừa 以dĩ 下hạ 中trung 自tự 濟tế 恩ân 不bất 及cập 人nhân 。 菩Bồ 薩Tát 駕giá 牛ngưu 運vận 他tha 出xuất 火hỏa 。 故cố 名danh 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 此thử 三tam 藏tạng 教giáo 中trung 譬thí 喻dụ 也dã 。 又hựu 三tam 人nhân 同đồng 畏úy 燒thiêu 煮chử 。 聲Thanh 聞Văn 如như 麞chương 直trực 去khứ 不bất 迴hồi 。 緣Duyên 覺Giác 如như 鹿lộc 母mẫu 並tịnh 馳trì 並tịnh 顧cố 。 菩Bồ 薩Tát 如như 大đại 象tượng 。 身thân 扞# 刀đao 箭tiễn 全toàn 群quần 而nhi 出xuất 。 《# 涅Niết 槃Bàn 》# 云vân 。

兔thố 馬mã

此thử 通thông 教giáo 中trung 譬thí 喻dụ 也dã 。 又hựu 三tam 乘thừa 發phát 心tâm 近cận 。 緣duyên 理lý 淺thiển 。 智trí 慧tuệ 弱nhược 。 斷đoạn 通thông 惑hoặc 不bất 能năng 盡tận 邊biên 到đáo 底để 。 非phi 波Ba 羅La 蜜Mật 。 菩Bồ 薩Tát 發phát 心tâm 久cửu 遠viễn 。 理lý 深thâm 智trí 彊cường/cưỡng/cương 。 斷đoạn 別biệt 惑hoặc 窮cùng 源nguyên 盡tận 性tánh 。 《# 大đại 品phẩm 》# 云vân 。

二Nhị 乘Thừa 如như 螢huỳnh 火hỏa 。 菩Bồ 薩Tát 如như 日nhật 光quang 。

此thử 別biệt 教giáo 中trung 譬thí 喻dụ 也dã 。 又hựu 始thỉ 見kiến 我ngã 身thân 。 聞văn 我ngã 所sở 說thuyết 。 即tức 皆giai 信tín 受thọ 。 入nhập 如Như 來Lai 慧tuệ 。 如như 斯tư 之chi 人nhân 。 易dị 可khả 化hóa 度độ 。 不bất 令linh 如Như 來Lai 生sanh 於ư 疲bì 苦khổ 。 如như 《# 華hoa 嚴nghiêm 》# 中trung 。 即tức 事sự 而nhi 真chân 不bất 須tu 譬thí 喻dụ 。 為vi 未vị 入nhập 者giả 。 四tứ 十thập 餘dư 年niên 。 更canh 以dĩ 異dị 方phương 便tiện 。 助trợ 顯hiển 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 。 今kim 日nhật 王vương 城thành 。 決quyết 定định 說thuyết 大Đại 乘Thừa 。 普phổ 令linh 一nhất 切thiết 。 開khai 示thị 悟ngộ 入nhập 。 佛Phật 之chi 智trí 慧tuệ 。 不bất 令linh 一nhất 人nhân 。 獨độc 得đắc 滅diệt 度độ 。 如như 今kim 如như 始thỉ 。 如như 始thỉ 如như 今kim 。 無vô 二nhị 無vô 異dị 。 上thượng 根căn 利lợi 智trí 聞văn 即tức 能năng 解giải 。 不bất 令linh 如Như 來Lai 生sanh 於ư 疲bì 苦khổ 。 亦diệc 不bất 須tu 譬thí 喻dụ 。 秖kỳ 為vi 中trung 下hạ 動động 執chấp 生sanh 疑nghi 。 踟trì 蹰trù 岐kỳ 道đạo 。 故cố 須tu 今kim 日nhật 大đại 車xa 譬thí 喻dụ 。 而nhi 得đắc 利lợi 益ích 。 是thị 名danh 圓viên 教giáo 中trung 譬thí 喻dụ 也dã 。 本bổn 迹tích 。 觀quán 心tâm 。 例lệ 可khả 解giải 。 不bất 復phục 記ký (# 云vân 云vân )# 。

法pháp 說thuyết 有hữu 五ngũ 段đoạn 經kinh 文văn 。 其kỳ 一nhất 始thỉ 竟cánh 四tứ 猶do 未vị 了liễu 。 此thử 品phẩm 應ưng 在tại 諸chư 天thiên 。 說thuyết 偈kệ 之chi 後hậu 。 火hỏa 宅trạch 譬thí 喻dụ 之chi 前tiền 。 出xuất 經kinh 者giả 。 調điều 卷quyển 置trí 領lãnh 解giải 之chi 初sơ 耳nhĩ 。 又hựu 人nhân 云vân 。

發phát 起khởi 中trung 根căn 。 置trí 第đệ 二nhị 卷quyển 初sơ 。 如như 六lục 瑞thụy 問vấn 答đáp 為vi 法pháp 說thuyết 作tác 序tự 。 領lãnh 解giải 得đắc 記ký 為vi 譬thí 說thuyết 作tác 序tự 。

此thử 人nhân 情tình 耳nhĩ 。 置trí 法pháp 說thuyết 之chi 後hậu 。 中trung 根căn 可khả 不bất 悟ngộ 耶da 。 此thử 領lãnh 解giải 段đoạn 。 領lãnh 其kỳ 所sở 聞văn 。 述thuật 其kỳ 所sở 解giải 。 長trường/trưởng 行hành 領lãnh 與dữ 解giải 合hợp 說thuyết 。 偈kệ 中trung 領lãnh 與dữ 解giải 各các 陳trần 。 故cố 言ngôn 領lãnh 解giải 段đoạn 也dã 。

文văn 有hữu 二nhị 。

一nhất 。 經kinh 家gia 敘tự 。 二nhị 。 身thân 子tử 自tự 陳trần 。 敘tự 為vi 二nhị 。

謂vị 內nội 解giải 。 外ngoại 儀nghi 。 內nội 解giải 在tại 心tâm 名danh 喜hỷ 。 喜hỷ 動động 於ư 形hình 名danh 踊dũng 躍dược 。 從tùng 妙diệu 人nhân 聞văn 妙diệu 法Pháp 。 得đắc 妙diệu 解giải 。 若nhược 值trị 一nhất 幸hạnh 尚thượng 復phục 欣hân 抃# 。 況huống 三tam 喜hỷ 具cụ 足túc 寧ninh 不bất 踊dũng 躍dược 。 文văn 云vân 。

今kim 從tùng 世Thế 尊Tôn 。 聞văn 此thử 法Pháp 音âm 。 心tâm 懷hoài 踊dũng 躍dược

內nội 外ngoại 和hòa 合hợp 致trí 此thử 歡hoan 喜hỷ 。 即tức 世thế 界giới 釋thích 也dã 。 又hựu 改cải 小tiểu 學học 大đại 。 棄khí 貧bần 事sự 草thảo 庵am 。 受thọ 富phú 豪hào 家gia 業nghiệp 。 文văn 云vân 。

今kim 日nhật 乃nãi 知tri 。 真chân 是thị 佛Phật 子tử

是thị 故cố 歡hoan 喜hỷ 。 此thử 為vi 人nhân 釋thích 也dã 。 又hựu 憂ưu 悔hối 雙song 遣khiển 疑nghi 難nan 並tịnh 除trừ 。 內nội 外ngoại 妨phương 障chướng 廓khuếch 然nhiên 大đại 朗lãng 。 文văn 云vân 。

我ngã 已dĩ 得đắc 漏lậu 盡tận 。 聞văn 亦diệc 除trừ 憂ưu 惱não 。

是thị 故cố 歡hoan 喜hỷ 。 此thử 對đối 治trị 釋thích 也dã 。 又hựu 佛Phật 子tử 所sở 應ưng 得đắc 者giả 。 皆giai 已dĩ 得đắc 之chi 。 文văn 云vân 。

安an 住trụ 實thật 智trí 中trung 。 我ngã 定định 當đương 作tác 佛Phật 。

此thử 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 釋thích 也dã 。 約ước 教giáo 者giả 。 夫phu 歡hoan 喜hỷ 喜hỷ 於ư 入nhập 位vị 。 而nhi 阿A 羅La 漢Hán 出xuất 三tam 界giới 籠lung 樊phàn 。 破phá 四tứ 住trụ 子tử 果quả 。 對đối 害hại 不bất 戚thích 。 逢phùng 利lợi 不bất 欣hân 。 今kim 言ngôn 歡hoan 喜hỷ 決quyết 非phi 世thế 間gian 喜hỷ 也dã 。 若nhược 苦khổ 忍nhẫn 明minh 發phát 。 若nhược 究cứu 竟cánh 無Vô 學Học 。 先tiên 已dĩ 得đắc 之chi 。 今kim 不bất 應ưng 重trọng/trùng 喜hỷ 。 若nhược 三tam 人nhân 同đồng 以dĩ 無vô 言ngôn 說thuyết 道Đạo 。 體thể 析tích 雖tuy 異dị 證chứng 空không 一nhất 致trí 。 一nhất 致trí 之chi 喜hỷ 久cửu 已dĩ 得đắc 之chi 。 亦diệc 不bất 重trọng/trùng 喜hỷ 。 若nhược 二nhị 空không 觀quán 為vi 方phương 便tiện 道đạo 。 假giả 觀quán 蕩đãng 二Nhị 乘Thừa 之chi 隘ải 陋lậu 。 空không 觀quán 蕩đãng 凡phàm 夫phu 之chi 喧huyên 湫# 。 過quá 二nhị 邊biên 惡ác 。 得đắc 大đại 歡hoan 喜hỷ 。 依y 圓viên 悟ngộ 初sơ 發phát 心tâm 住trụ 。 名danh 歡hoan 喜hỷ 住trụ 。 初sơ 行hành 亦diệc 名danh 歡Hoan 喜Hỷ 行Hạnh 。 初Sơ 地Địa 亦diệc 名danh 歡Hoan 喜Hỷ 地Địa 。 身thân 子tử 既ký 是thị 上thượng 根căn 利lợi 智trí 。 必tất 是thị 超siêu 入nhập 之chi 歡hoan 喜hỷ 。 設thiết 不bất 超siêu 入nhập 亦diệc 名danh 歡hoan 喜hỷ 。 此thử 皆giai 約ước 教giáo 釋thích 也dã 。

本bổn 迹tích 釋thích 者giả 。 身thân 子tử 久cửu 成thành 佛Phật 。 號hiệu 金kim 龍long 陀đà 。 迹tích 助trợ 釋Thích 迦Ca 為vi 右hữu 面diện 。 智trí 慧tuệ 弟đệ 子tử 。 始thỉ 從tùng 外ngoại 道đạo 拔bạt 邪tà 歸quy 正chánh 。 示thị 乳nhũ 味vị 歡hoan 喜hỷ 利lợi 益ích 凡phàm 夫phu 。 次thứ 示thị 酪lạc 味vị 歡hoan 喜hỷ 利lợi 益ích 賢hiền 聖thánh 。 次thứ 示thị 生sanh 蘇tô 。 熟thục 蘇tô 歡hoan 喜hỷ 利lợi 益ích 菩Bồ 薩Tát 。 今kim 作tác 醍đề 醐hồ 。 入nhập 佛Phật 知tri 見kiến 。 歡hoan 喜hỷ 利lợi 益ích 。 學học 佛Phật 道Đạo 者giả 。 如như 此thử 等đẳng 歡hoan 喜hỷ 。 皆giai 迹tích 所sở 為vi 也dã 。 觀quán 心tâm 解giải 不bất 復phục 記ký (# 云vân 云vân )# 。

敘tự 外ngoại 儀nghi 者giả 。

即tức 起khởi 合hợp 掌chưởng

名danh 身thân 領lãnh 解giải 。 昔tích 權quyền 實thật 為vi 二nhị 如như 掌chưởng 不bất 合hợp 。 今kim 解giải 權quyền 即tức 實thật 如như 二nhị 掌chưởng 合hợp 。

向hướng 佛Phật

者giả 。 昔tích 權quyền 非phi 佛Phật 因nhân 。 實thật 非phi 佛Phật 果Quả 。 今kim 解giải 權quyền 即tức 實thật 成thành 大đại 圓viên 因nhân 。 因nhân 必tất 趣thú 果quả 故cố 言ngôn 。

合hợp 掌chưởng 向hướng 佛Phật

瞻chiêm 仰ngưỡng 尊Tôn 顏nhan

者giả 。 表biểu 其kỳ 解giải 實thật 。 實thật 即tức 佛Phật 境cảnh 非phi 方phương 便tiện 法pháp 。 瞻chiêm 仰ngưỡng 尊Tôn 顏nhan 。 無vô 餘dư 思tư 念niệm 。 表biểu 開khai 佛Phật 知tri 見kiến 。 意ý 解giải 於ư 實thật 亦diệc 即tức 解giải 權quyền 。 身thân 領lãnh 於ư 權quyền 亦diệc 解giải 於ư 實thật 。 互hỗ 舉cử 一nhất 邊biên 。

白bạch 佛Phật

下hạ 。 口khẩu 領lãnh 解giải 也dã 。 即tức 是thị 身thân 子tử 自tự 陳trần 。 文văn 為vi 二nhị 。

初sơ 長trường/trưởng 行hành 。 二nhị 偈kệ 頌tụng 。 初sơ 文văn 為vi 三tam 。

一nhất 。 標tiêu 三tam 喜hỷ 章chương 。 二nhị 。 釋thích 。 三tam 。 結kết 成thành 。

今kim 從tùng 世Thế 尊Tôn

標tiêu 我ngã 身thân 見kiến 佛Phật 身thân 故cố 名danh 身thân 喜hỷ 。

聞văn 此thử 法Pháp 音âm

依y 於ư 佛Phật 口khẩu 聞văn 而nhi 歡hoan 喜hỷ 故cố 言ngôn 口khẩu 喜hỷ 。

得đắc 未vị 曾tằng 有hữu

是thị 我ngã 意ý 解giải 佛Phật 意ý 故cố 名danh 意ý 喜hỷ 。 是thị 為vi 標tiêu 章chương 也dã 。 次thứ 。

所sở 以dĩ 者giả 何hà

下hạ 。 第đệ 二nhị 釋thích 者giả 。 提đề 昔tích 之chi 失thất 。 顯hiển 今kim 之chi 得đắc 。 從tùng 。

所sở 以dĩ 者giả 何hà

訖ngật

無vô 量lượng 知tri 見kiến

明minh 昔tích 不bất 見kiến 佛Phật 為vi 失thất 。 昔tích 佛Phật 為vi 菩Bồ 薩Tát 授thọ 記ký 。 我ngã 不bất 豫dự 斯tư 事sự 。 見kiến 佛Phật 義nghĩa 遠viễn 。 既ký 不bất 見kiến 佛Phật 故cố 無vô 身thân 喜hỷ 。

聞văn 如như 是thị 法Pháp

者giả 。 若nhược 日nhật 照chiếu 高cao 山sơn 時thời 。 密mật 有hữu 聞văn 義nghĩa 。 顯hiển 如như 聾lung 如như 啞á 。 不bất 得đắc 道Đạo 聞văn 如như 是thị 法Pháp 也dã 。 秖kỳ 是thị 方Phương 等Đẳng 教giáo 中trung 聞văn 大Đại 乘Thừa 實thật 慧tuệ 與dữ 今kim 不bất 殊thù 。 故cố 言ngôn 聞văn 如như 是thị 法Pháp 也dã 。

受thọ 記ký

者giả 。 亦diệc 是thị 方Phương 等Đẳng 中trung 與dữ 菩Bồ 薩Tát 記ký 。 二Nhị 乘Thừa 不bất 豫dự 斯tư 事sự 。

甚thậm 自tự 感cảm 傷thương

《# 思tư 益ích 》# 。 《# 淨tịnh 名danh 》# 中trung 聞văn 褒bao 大đại 折chiết 小tiểu 。 內nội 疑nghi 而nhi 外ngoại 鄙bỉ 。 名danh 為vi 感cảm 傷thương 。

失thất 一nhất 切thiết 知tri 見kiến

者giả 。 失thất 佛Phật 眼nhãn 之chi 見kiến 。 失thất 佛Phật 智trí 之chi 知tri 也dã 。 從tùng 。

世Thế 尊Tôn 。

訖ngật

非phi 世Thế 尊Tôn 也dã

明minh 昔tích 不bất 聞văn 法Pháp 失thất 。 良lương 以dĩ 身thân 處xứ 山sơn 林lâm 。 心tâm 執chấp 小tiểu 道đạo 。 則tắc 不bất 聞văn 法Pháp 故cố 無vô 口khẩu 喜hỷ 。

我ngã 嘗thường 獨độc 處xứ

者giả 。 思tư 過quá 之chi 所sở 也dã 。

同đồng 入nhập 法pháp 性tánh

者giả 。 正chánh 出xuất 其kỳ 過quá 。 執chấp 所sở 入nhập 之chi 一nhất 理lý 。 疑nghi 於ư 三tam 教giáo 之chi 能năng 門môn 。 一nhất 理lý 既ký 同đồng 而nhi 我ngã 失thất 知tri 見kiến 。 三tam 教giáo 既ký 異dị 而nhi 菩Bồ 薩Tát 受thọ 莂biệt 。 受thọ 莂biệt 則tắc 如Như 來Lai 有hữu 偏thiên 所sở 以dĩ 成thành 過quá 。 今kim 述thuật 此thử 失thất 故cố 言ngôn 悔hối 過quá 。

是thị 我ngã 等đẳng 咎cữu

者giả 。 由do 我ngã 迷mê 權quyền 。 何hà 關quan 理lý 教giáo 。 由do 我ngã 惑hoặc 實thật 。 何hà 關quan 佛Phật 偏thiên 。 追truy 述thuật 昔tích 非phi 仰ngưỡng 謝tạ 如Như 來Lai 。 是thị 為vi 引dẫn 過quá 自tự 歸quy 也dã 。 從tùng 。

所sở 以dĩ 者giả 何hà

訖ngật

每mỗi 自tự 剋khắc 責trách

明minh 意ý 無vô 解giải 之chi 失thất 。 良lương 以dĩ 不bất 待đãi 說thuyết 所sở 因nhân 則tắc 無vô 實thật 解giải 。 又hựu 不bất 識thức 方phương 便tiện 故cố 無vô 權quyền 解giải 。 解giải 無vô 故cố 故cố 無vô 意ý 喜hỷ 。 昔tích 失thất 既ký 彰chương 。 今kim 得đắc 自tự 顯hiển 。 不bất 待đãi 說thuyết 所sở 因nhân 者giả 。 自tự 責trách 不bất 解giải 實thật 也dã 。 不bất 解giải 方phương 便tiện 者giả 。 自tự 責trách 不bất 解giải 權quyền 也dã 。 所sở 因nhân 二nhị 義nghĩa 。

一nhất 。 不bất 受thọ 待đãi 對đối 於ư 前tiền 。 二nhị 。 不bất 停đình 待đãi 於ư 後hậu 。 初sơ 照chiếu 高cao 山sơn 明minh 三tam 諦đế 之chi 惠huệ 。 是thị 得đắc 佛Phật 因nhân 。 以dĩ 此thử 待đãi 對đối 於ư 我ngã 。 而nhi 我ngã 不bất 受thọ 。 失thất 之chi 於ư 前tiền 。 諸chư 佛Phật 法Pháp 久cửu 後hậu 。 要yếu 當đương 說thuyết 真chân 實thật 。 我ngã 不bất 停đình 待đãi 。 於ư 此thử 兩lưỡng 楹doanh 間gian 。 怱thông 怱thông 取thủ 小tiểu 不bất 解giải 實thật 權quyền 。 如như 文văn 。

而nhi 今kim 從tùng 佛Phật

下hạ 。 結kết 成thành 三tam 喜hỷ 。 先tiên 結kết 。 後hậu 成thành 。

從tùng 佛Phật

是thị 結kết 身thân 喜hỷ 也dã 。

聞văn 法Pháp

結kết 口khẩu 喜hỷ 也dã 。

斷đoạn 諸chư 疑nghi 悔hối

是thị 結kết 意ý 喜hỷ 。

乃nãi 知tri 真chân 是thị 佛Phật 子tử

近cận 佛Phật 義nghĩa 成thành 也dã 。

從tùng 佛Phật 口khẩu 生sanh

結kết 口khẩu 成thành 也dã 。

從tùng 法Pháp 化hóa 生sanh

是thị 結kết 意ý 成thành 。 如như 此thử 消tiêu 文văn 文văn 盡tận 。 釋thích 理lý 理lý 彰chương 也dã 。 更cánh 用dụng 四tứ 悉tất 檀đàn 消tiêu 文văn 。

今kim 從tùng 世Thế 尊Tôn

下hạ 。 是thị 世thế 界giới 歡hoan 喜hỷ 。 從tùng 。

所sở 以dĩ 者giả 何hà

提đề 昔tích 失thất 顯hiển 今kim 得đắc 。 是thị 為vi 人nhân 喜hỷ 。 從tùng 。

世Thế 尊Tôn 我ngã 從tùng 昔tích 來lai

對đối 治trị 喜hỷ 也dã 。 從tùng 。

今kim 日nhật 乃nãi 知tri

下hạ 。 是thị 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 喜hỷ 也dã 。 更cánh 約ước 喜hỷ 心tâm 明minh 四tứ 悉tất 。 心tâm 喜hỷ 動động 悅duyệt 常thường 未vị 曾tằng 有hữu 。 喜hỷ 動động 覺giác 觀quán 復phục 動động 于vu 形hình (# 云vân 云vân )# 。

偈kệ 有hữu 二nhị 十thập 五ngũ 行hạnh 半bán 。 為vi 三tam 。

初sơ 一nhất 行hành 。 頌tụng 標tiêu 三tam 喜hỷ 。 舉cử 我ngã 聞văn 兼kiêm 得đắc 佛Phật 也dã 。

從tùng

昔tích 來lai

下hạ 。 第đệ 二nhị 。 二nhị 十thập 二nhị 行hành 。 頌tụng 釋thích 三tam 喜hỷ 。 又hựu 為vi 三tam 。

今kim 初sơ 一nhất 行hành 半bán 。 頌tụng 見kiến 佛Phật 喜hỷ 。 長trường/trưởng 行hành 明minh 失thất 知tri 見kiến 。 頌tụng 中trung 明minh 不bất 失thất 大Đại 乘Thừa 。 上thượng 論luận 失thất 論luận 遠viễn 。 頌tụng 論luận 近cận 論luận 得đắc 。 互hỗ 現hiện 耳nhĩ 。

我ngã 處xứ 於ư 山sơn 谷cốc

下hạ 。 第đệ 二nhị 。 十thập 一nhất 行hành 。 頌tụng 上thượng 不bất 聞văn 法Pháp 。 又hựu 為vi 二nhị 。

初sơ 九cửu 行hành 。 頌tụng 上thượng 身thân 遠viễn 故cố 不bất 聞văn 。 次thứ 。

我ngã 本bổn 著trước 邪tà 見kiến

下hạ 。 第đệ 二nhị 。 兩lưỡng 行hành 。 頌tụng 上thượng 入nhập 法pháp 性tánh 故cố 不bất 聞văn 。 邪tà 見kiến 是thị 凡phàm 人nhân 著trước 。 入nhập 法pháp 性tánh 是thị 二Nhị 乘Thừa 著trước 。 俱câu 不bất 聞văn 法Pháp 。

我ngã 嘗thường 於ư 日nhật 夜dạ

者giả 。 生sanh 死tử 為vi 夜dạ 。 涅Niết 槃Bàn 為vi 日nhật 。 為vi 生sanh 死tử 中trung 有hữu 涅Niết 槃Bàn 。 為vi 生sanh 死tử 外ngoại 有hữu 耶da 。 若nhược 得đắc 悟ngộ 時thời 二nhị 疑nghi 雙song 遣khiển 。 又hựu 生sanh 死tử 涅Niết 槃Bàn 俱câu 為vi 夜dạ 。 此thử 疑nghi 得đắc 除trừ 名danh 為vi 日nhật 。 日nhật 出xuất 時thời 二nhị 疑nghi 雙song 遣khiển 。 又hựu 世thế 人nhân 二nhị 種chủng 。 一nhất 。 草thảo 創sáng/sang 學học 大đại 。 二nhị 。 習tập 小tiểu 入nhập 大đại 。 桷# 其kỳ 事sự 相tướng 直trực 入nhập 者giả 劣liệt 。 例lệ 如như 從tùng 《# 阿a 毘tỳ 曇đàm 》# 中trung 入nhập 者giả 勝thắng 。 菩Bồ 薩Tát 亦diệc 應ưng 爾nhĩ 。 於ư 《# 華hoa 嚴nghiêm 》# 中trung 入nhập 者giả 。 化hóa 道đạo 應ưng 弱nhược 。 五ngũ 味vị 洮đào 汏# 入nhập 者giả 勝thắng 。 從tùng 。

而nhi 今kim 乃nãi 自tự 覺giác

下hạ 。 第đệ 三tam 。 有hữu 九cửu 行hành 半bán 。 頌tụng 上thượng 心tâm 得đắc 妙diệu 解giải 喜hỷ 。 上thượng 明minh 不bất 待đãi 所sở 因nhân 。 不bất 解giải 方phương 便tiện 。 頌tụng 中trung 明minh 得đắc 所sở 因nhân 又hựu 解giải 方phương 便tiện 。 聞văn 當đương 作tác 佛Phật 是thị 所sở 因nhân 。 聞văn 五ngũ 佛Phật 道Đạo 同đồng 解giải 魔ma 非phi 魔ma 。 是thị 解giải 方phương 便tiện 。 互hỗ 顯hiển 一nhất 邊biên 五ngũ 佛Phật 章chương 。 即tức 是thị 領lãnh 文văn 也dã 。 從tùng 。

聞văn 佛Phật 柔nhu 軟nhuyễn 音âm

下hạ 。 第đệ 三tam 。 二nhị 行hành 半bán 。 頌tụng 上thượng 結kết 成thành 。 如như 文văn 。

爾nhĩ 時thời 佛Phật 告cáo 舍Xá 利Lợi 弗Phất 吾ngô 今kim

下hạ 。 是thị 第đệ 三tam 。 述thuật 成thành 段đoạn 。 上thượng 身thân 子tử 自tự 陳trần 得đắc 悟ngộ 。 今kim 如Như 來Lai 述thuật 解giải 非phi 虛hư 。 文văn 有hữu 三tam 。

一nhất 。 昔tích 曾tằng 教giáo 大đại 。 二nhị 。 中trung 忘vong 取thủ 小tiểu 。 三tam 。 還hoàn 為vi 說thuyết 大đại 。 所sở 以dĩ 引dẫn 昔tích 曾tằng 教giáo 。 述thuật 其kỳ 見kiến 佛Phật 之chi 緣duyên 。 若nhược 中trung 忘vong 取thủ 小tiểu 。 述thuật 其kỳ 憂ưu 悔hối 聞văn 法Pháp 之chi 緣duyên 。 還hoàn 為vi 說thuyết 大đại 。 述thuật 其kỳ 悟ngộ 解giải 不bất 虛hư 。 述thuật 成thành 上thượng 三tam 意ý 也dã 。 《# 十thập 住trụ 毘tỳ 婆bà 沙sa 》# 云vân 。

身thân 無vô 上thượng 。 謂vị 相tướng 好hảo 。 受thọ 持trì 無vô 上thượng 。 謂vị 自tự 利lợi 利lợi 他tha 。 具cụ 足túc 無vô 上thượng 。 謂vị 命mạng 見kiến 戒giới 。 智trí 慧tuệ 無vô 上thượng 。 謂vị 四tứ 無vô 礙ngại 。 不bất 思tư 議nghị 無vô 上thượng 。 謂vị 六Lục 波Ba 羅La 蜜Mật 。 解giải 脫thoát 無vô 上thượng 。 能năng 壞hoại 二nhị 障chướng 。 行hành 無vô 上thượng 。 謂vị 聖thánh 行hành 梵Phạm 行hạnh 。 又hựu 身thân 無vô 上thượng 。 名danh 大đại 丈trượng 夫phu 。 受thọ 持trì 無vô 上thượng 名danh 大đại 慈từ 悲bi 。 具cụ 足túc 無vô 上thượng 。 名danh 到đáo 彼bỉ 岸ngạn 。 智trí 無vô 上thượng 名danh 一Nhất 切Thiết 智Trí 。 不bất 思tư 議nghị 無vô 上thượng 名danh 阿a 羅la 訶ha 。 解giải 脫thoát 無vô 上thượng 名danh 大đại 涅Niết 槃Bàn 。 行hành 無vô 上thượng 名danh 。 三Tam 藐Miệu 三Tam 佛Phật 陀Đà 。

《# 菩Bồ 薩Tát 瓔anh 珞lạc 》# 十thập 三tam 云vân 。

道đạo 當đương 清thanh 淨tịnh 。 穢uế 濁trược 非phi 道đạo 。 道đạo 當đương 一nhất 心tâm 。 多đa 想tưởng 非phi 道đạo 。 道Đạo 當đương 知tri 足túc 。 多đa 欲dục 非phi 道đạo 。 道đạo 當đương 恭cung 敬kính 。 憍kiêu 慢mạn 非phi 道đạo 。 道đạo 當đương 檢kiểm 意ý 。 放phóng 逸dật 非phi 道đạo 。 道đạo 當đương 顯hiển 曜diệu 。 自tự 隱ẩn 非phi 道đạo 。 道đạo 當đương 連liên 屬thuộc 。 無vô 行hành 非phi 道đạo 。 道đạo 當đương 覺giác 悟ngộ 。 愚ngu 惑hoặc 非phi 道đạo 。 道đạo 當đương 教giáo 化hóa 。 矜căng 悋lận 非phi 道đạo 。 道đạo 近cận 善thiện 友hữu 。 習tập 惡ác 非phi 道đạo 。

如như 是thị 等đẳng 種chủng 種chủng 。 明minh 無vô 上thượng 道Đạo 。 今kim 經kinh 以dĩ 圓viên 通thông 。 為vì 無vô 上thượng 道Đạo 。 若nhược 偏thiên 。 若nhược 次thứ 皆giai 他tha 經kinh 所sở 論luận 。

長trường 夜dạ 隨tùy 我ngã 受thọ 學học

者giả 。 昔tích 雖tuy 大đại 化hóa 未vị 破phá 無vô 明minh 。 惑hoặc 闇ám 心tâm 中trung 隨tùy 佛Phật 受thọ 學học 。 了liễu 因nhân 雖tuy 遠viễn 猶do 尚thượng 不bất 滅diệt 。 況huống 今kim 真chân 悟ngộ 寧ninh 虛hư 。 故cố 舉cử 曾tằng 教giáo 述thuật 見kiến 佛Phật 不bất 謬mậu 也dã 。

我ngã 以dĩ 方phương 便tiện 。 生sanh 我ngã 法Pháp 中trung

者giả 。 此thử 義nghĩa 兩lưỡng 牽khiên 。 若nhược 昔tích 以dĩ 大đại 化hóa 。 今kim 生sanh 大đại 解giải 。 此thử 屬thuộc 初sơ 意ý 。 若nhược 令linh 免miễn 惡ác 道đạo 權quyền 以dĩ 小tiểu 引dẫn 。 此thử 是thị 第đệ 二nhị 意ý 。 從tùng 。

我ngã 昔tích 教giáo 汝nhữ 。 志chí 願nguyện 佛Phật 道Đạo 。 汝nhữ 今kim 悉tất 忘vong 。

自tự 有hữu 中trung 途đồ 廢phế 大đại 習tập 小tiểu 。 名danh 中trung 途đồ 悉tất 忘vong 。 若nhược 。

而nhi 今kim 便tiện 自tự 謂vị 已dĩ 得đắc 滅diệt 度độ

即tức 是thị 而nhi 今kim 悉tất 忘vong 。 由do 汝nhữ 忘vong 大đại 。 願nguyện 即tức 習tập 小tiểu 。 致trí 有hữu 憂ưu 悔hối 。 而nhi 得đắc 聞văn 法Pháp 不bất 虛hư 也dã 。

我ngã 今kim 還hoàn 欲dục 。 令linh 汝nhữ 憶ức 念niệm 本bổn 願nguyện

即tức 是thị 述thuật 其kỳ 得đắc 解giải 不bất 虛hư 。 先tiên 施thí 權quyền 教giáo 。 成thành 其kỳ 中trung 途đồ 小tiểu 善thiện 。 後hậu 顯hiển 真chân 實thật 。 遂toại 其kỳ 本bổn 願nguyện 大đại 心tâm 也dã 。

從tùng

汝nhữ 於ư 未vị 來lai

下hạ 。 是thị 大đại 段đoạn 第đệ 四tứ 。 授thọ 記ký 段đoạn 。 前tiền 自tự 陳trần 佛Phật 印ấn 竟cánh 。 是thị 故cố 與dữ 記ký 。 若nhược 得đắc 大đại 解giải 自tự 知tri 得đắc 佛Phật 。 何hà 俟sĩ 須tu 記ký 。 記ký 有hữu 四tứ 意ý 。

一nhất 。 昔tích 未vị 記ký 二Nhị 乘Thừa 而nhi 今kim 須tu 記ký 。 二nhị 。 中trung 下hạ 未vị 悟ngộ 。 以dĩ 記ký 勉miễn 勵lệ 之chi 。 三tam 。 令linh 聞văn 者giả 結kết 緣duyên 。 四tứ 。 滿mãn 其kỳ 本bổn 願nguyện 。 是thị 故cố 記ký 也dã 。 有hữu 長trường/trưởng 行hành 。 偈kệ 頌tụng 。 長trường/trưởng 行hành 為vi 十thập 。

一nhất 。

時thời 節tiết 。 二nhị 。 行hành 因nhân 。 三tam 。 得đắc 果quả 。 釋thích 十thập 號hiệu 甚thậm 多đa 。 且thả 記ký 一nhất 種chủng 。 無vô 虛hư 妄vọng 名danh 如Như 來Lai 。 良lương 福phước 田điền 名danh 應Ứng 供Cúng 。 知tri 法Pháp 界Giới 名danh 正Chánh 遍Biến 知Tri 。 具cụ 三Tam 明Minh 名danh 明Minh 行Hạnh 足Túc 。 不bất 還hoàn 來lai 名danh 善Thiện 逝Thệ 。 知tri 眾chúng 生sanh 國quốc 土độ 。 名danh 世Thế 間Gian 解Giải 。 無vô 與dữ 等đẳng 名danh 無Vô 上Thượng 士Sĩ 。 調điều 他tha 心tâm 名danh 丈trượng 夫phu 。 為vi 眾chúng 生sanh 眼nhãn 。 名danh 天Thiên 人Nhân 師Sư 。 知tri 三tam 聚tụ 名danh 為vi 佛Phật 。 壞hoại 波Ba 旬Tuần 名danh 婆Bà 伽Già 婆Bà 。 四tứ 。 國quốc 土độ 。 五ngũ 。 說thuyết 法Pháp 。 六lục 。 劫kiếp 名danh 。 七thất 。 眾chúng 數số 。 八bát 。 壽thọ 量lượng 。 九cửu 。 補bổ 處xứ 。 十thập 。 法Pháp 住trụ 久cửu 近cận 。 悉tất 如như 文văn 。 《# 大đại 論luận 》# 四tứ 十thập 八bát 云vân 。

舍Xá 利Lợi 弗Phất 。 正Chánh 法Pháp 三tam 十thập 二nhị 小tiểu 劫kiếp 者giả 。 三tam 災tai 飢cơ 。 病bệnh 。 刀đao 滅diệt 眾chúng 生sanh 者giả 名danh 小tiểu 劫kiếp 。

又hựu 直trực 是thị 時thời 節tiết 名danh 小tiểu 劫kiếp 。 如như 說thuyết 《# 法pháp 華hoa 經kinh 》# 。 六lục 十thập 小tiểu 劫kiếp 。 亦diệc 是thị 時thời 節tiết 數số 耳nhĩ 。 非phi 三tam 災tai 滅diệt 外ngoại 物vật 為vi 小tiểu 劫kiếp 也dã 。 偈kệ 有hữu 十thập 一nhất 行hành 半bán 。 為vi 二nhị 。

初sơ 十thập 行hành 。 頌tụng 上thượng 九cửu 意ý 。 略lược 不bất 頌tụng 補bổ 處xứ 。 長trường/trưởng 有hữu 供cúng 養dường 舍xá 利lợi 。 後hậu 一nhất 行hành 半bán 。 結kết 歎thán 。 初sơ 一nhất 行hành 。 超siêu 頌tụng 得đắc 果quả 。 次thứ 。

供cúng 養dường

下hạ 。 第đệ 二nhị 。 一nhất 行hành 。 追truy 頌tụng 行hành 因nhân 。 次thứ 。

過quá 無vô 量lượng

下hạ 。 第đệ 三tam 。 半bán 行hành 。 超siêu 頌tụng 劫kiếp 名danh 。 次thứ 。

世thế 界giới 名danh

下hạ 。 第đệ 四tứ 。 一nhất 行hành 半bán 。 頌tụng 國quốc 淨tịnh 。 次thứ 。

彼bỉ 國quốc

下hạ 。 第đệ 五ngũ 。 一nhất 行hành 半bán 。 頌tụng 菩Bồ 薩Tát 眾chúng 數số 。 次thứ 。

如như 是thị 等đẳng

下hạ 。 第đệ 六lục 。 半bán 行hành 。 頌tụng 說thuyết 法Pháp 。 次thứ 。

佛Phật 為vi 王vương 子tử

下hạ 。 第đệ 七thất 。 二nhị 行hành 。 頌tụng 壽thọ 量lượng 。 次thứ 。

佛Phật 滅diệt 度độ 之chi

下hạ 。 第đệ 八bát 。 一nhất 行hành 半bán 。 頌tụng 法Pháp 住trụ 久cửu 近cận 。 次thứ 。

舍xá 利lợi 廣quảng

下hạ 。 第đệ 九cửu 。 半bán 行hành 。 供cúng 養dường 舍xá 利lợi 。 後hậu 。

華Hoa 光Quang 佛Phật

下hạ 。 第đệ 二nhị 。 一nhất 行hành 半bán 。 結kết 歎thán 。

宜nghi 應ưng 自tự 欣hân 慶khánh

者giả 。 成thành 初sơ 入nhập 歡hoan 喜hỷ 位vị 之chi 解giải 也dã 。 初sơ 住trụ 能năng 百bách 佛Phật 世thế 界giới 作tác 佛Phật 。 行hành 地địa 倍bội 是thị 。

第đệ 五ngũ 。 四tứ 眾chúng 領lãnh 解giải 。 有hữu 長trường/trưởng 行hành 。 偈kệ 頌tụng 。 初sơ 經kinh 家gia 敘tự 眾chúng 喜hỷ 。 次thứ 陳trần 供cúng 養dường 。

作tác 是thị 言ngôn

下hạ 。 正chánh 領lãnh 解giải 。 初sơ 領lãnh 開khai 權quyền 。 今kim 乃nãi 復phục 轉chuyển 下hạ 。 領lãnh 顯hiển 實thật 也dã 。 偈kệ 有hữu 六lục 行hành 半bán 。 為vi 二nhị 。

初sơ 二nhị 行hành 。 頌tụng 上thượng 開khai 權quyền 顯hiển 實thật 。 後hậu 四tứ 行hành 半bán 。 自tự 述thuật 得đắc 解giải 隨tùy 喜hỷ 迴hồi 向hướng 也dã 。

我ngã 等đẳng 亦diệc 如như 是thị

者giả 。 如như 身thân 子tử 之chi 領lãnh 解giải 。 如như 身thân 子tử 被bị 述thuật 成thành 。 如như 身thân 子tử 之chi 得đắc 記ký 也dã 。

問vấn 。

迦Ca 葉Diếp 。 善thiện 吉cát 諸chư 大đại 聲Thanh 聞Văn 。 尚thượng 未vị 得đắc 解giải 。 四tứ 眾chúng 何hà 人nhân 而nhi 先tiên 獲hoạch 悟ngộ 。

答đáp 。

四tứ 眾chúng 天thiên 人nhân 亦diệc 具cụ 三tam 品phẩm 。 上thượng 根căn 同đồng 身thân 子tử 。 中trung 下hạ 可khả 知tri 。 又hựu 解giải 。 身thân 子tử 。 迦Ca 葉Diếp 並tịnh 是thị 權quyền 行hành 。 中trung 下hạ 未vị 開khai 故cố 。 迦Ca 葉Diếp 。 滿mãn 願nguyện 示thị 同đồng 不bất 解giải 。 《# 淨tịnh 名danh 》# 云vân 。

眾chúng 生sanh 未vị 愈dũ 。 菩Bồ 薩Tát 亦diệc 未vị 愈dũ 。

(# 云vân 云vân )#

○# 從tùng

爾nhĩ 時thời 舍Xá 利Lợi 弗Phất 白bạch 佛Phật

下hạ 。 第đệ 二nhị 大đại 段đoạn 。 為vi 中trung 根căn 譬thí 說thuyết 。 文văn 有hữu 四tứ 品phẩm 。

此thử 一nhất 品phẩm 正chánh 是thị 譬thí 喻dụ 開khai 三tam 顯hiển 一nhất 。 〈# 信tín 解giải 〉# 明minh 中trung 根căn 得đắc 解giải 。 〈# 藥dược 草thảo 〉# 如Như 來Lai 述thuật 成thành 。 〈# 授thọ 記ký 〉# 與dữ 決quyết 。 此thử 四tứ 番phiên 皆giai 約ước 譬thí 說thuyết 。 下hạ 四tứ 段đoạn 皆giai 約ước 因nhân 緣duyên 。 陳trần 如như 明minh 繫hệ 珠châu 緣duyên 而nhi 領lãnh 解giải 。 阿A 難Nan 引dẫn 空không 王vương 緣duyên 而nhi 獲hoạch 記ký (# 云vân 云vân )# 。 又hựu 例lệ 法pháp 說thuyết 。 應ưng 有hữu 中trung 根căn 四tứ 眾chúng 歡hoan 喜hỷ 。 而nhi 今kim 無vô 者giả 。 一nhất 謂vị 經kinh 家gia 存tồn 略lược 。 二nhị 例lệ 前tiền 後hậu 可khả 知tri 。 後hậu 文văn 在tại 〈# 法Pháp 師sư 品phẩm 〉# 中trung (# 云vân 云vân )# 。

譬thí 說thuyết 文văn 為vi 二nhị 。

一nhất 請thỉnh 。 二nhị 答đáp 。 請thỉnh 為vi 三tam 。 一nhất 。 自tự 述thuật 無vô 疑nghi 。 二nhị 。 述thuật 同đồng 輩bối 有hữu 惑hoặc 。 三tam 。 普phổ 為vì 四tứ 眾chúng 。 自tự 述thuật 如như 文văn 。 同đồng 輩bối 是thị 同đồng 行hành 。 懷hoài 舊cựu 故cố 須tu 為vi 請thỉnh 。 四tứ 眾chúng 是thị 化hóa 境cảnh 。 今kim 新tân 運vận 大đại 悲bi 則tắc 普phổ 為vi 請thỉnh 。

佛Phật 常thường 教giáo 化hóa

下hạ 。 執chấp 昔tích 三tam 教giáo 也dã 。

而nhi 今kim 於ư 世Thế 尊Tôn 前tiền

下hạ 。 執chấp 昔tích 一nhất 理lý 也dã 。 昔tích 說thuyết 三tam 是thị 究cứu 竟cánh 。 今kim 又hựu 說thuyết 一nhất 為vi 真chân 實thật 。 矛mâu 盾# 致trí 迷mê 。 故cố 言ngôn 。

皆giai 墮đọa 疑nghi 惑hoặc

有hữu 人nhân 云vân 。

身thân 子tử 新tân 舊cựu 兩lưỡng 疑nghi 。 千thiên 二nhị 百bách 止chỉ 有hữu 新tân 疑nghi 。

今kim 謂vị 上thượng 根căn 疑nghi 少thiểu 。 中trung 下hạ 疑nghi 多đa 。 云vân 何hà 倒đảo 解giải 。

善thiện 哉tai 。 世Thế 尊Tôn 。

下hạ 。 為vi 四tứ 眾chúng 普phổ 請thỉnh 也dã 。 因nhân 緣duyên 者giả 。 前tiền 三tam 後hậu 一nhất 。 之chi 因nhân 緣duyên 也dã 。

爾nhĩ 時thời 佛Phật 告cáo 舍xá 利lợi

下hạ 。 第đệ 二nhị 。 佛Phật 答đáp 。 文văn 為vi 三tam 。

一nhất 。 發phát 起khởi 。 二nhị 。 譬thí 喻dụ 。 三tam 。 勸khuyến 信tín 。

發phát 起khởi 為vi 二nhị 。

一nhất 抑ức 。 二nhị 引dẫn 。 抑ức 令linh 憤phẫn 勇dũng 。 引dẫn 令linh 速tốc 進tiến 。

我ngã 先tiên 不bất 言ngôn

下hạ 。 指chỉ 上thượng 明minh 權quyền 皆giai 為vi 菩Bồ 提Đề 。 指chỉ 上thượng 顯hiển 實thật 皆giai 為vi 化hóa 菩Bồ 薩Tát 者giả 。 若nhược 權quyền 若nhược 實thật 。 皆giai 入nhập 佛Phật 道Đạo 無vô 住trụ 涅Niết 槃Bàn 。 上thượng 已dĩ 明minh 言ngôn 。 云vân 何hà 執chấp 教giáo 迷mê 闇ám 不bất 解giải 。 如như 此thử 責trách 謂vị 是thị 抑ức 文văn 也dã 。

然nhiên 舍Xá 利Lợi 弗Phất 今kim 當đương

下hạ 。 是thị 引dẫn 接tiếp 安an 慰úy 。 前tiền 斥xích 既ký 切thiết 。 恐khủng 鄙bỉ 懟đỗi 自tự 沈trầm 。 今kim 許hứa 其kỳ 譬thí 喻dụ 。 更cánh 明minh 此thử 義nghĩa 。 若nhược 能năng 解giải 者giả 猶do 稱xưng 智trí 也dã 。

二nhị 譬thí 喻dụ 說thuyết 長trường/trưởng 行hành 偈kệ 頌tụng 。 長trường/trưởng 行hành 開khai 譬thí 合hợp 譬thí 。 開khai 譬thí 不bất 同đồng 已dĩ 如như 上thượng 說thuyết 。 今kim 為vi 二nhị 。

一nhất 總tổng 。 二nhị 別biệt 。 總tổng 譬thí 譬thí 釋Thích 迦Ca 章chương 中trung 。

今kim 我ngã 亦diệc 如như 是thị

兩lưỡng 行hành 偈kệ 略lược 頌tụng 開khai 權quyền 顯hiển 實thật 也dã 。 別biệt 譬thí 譬thí 釋Thích 迦Ca 章chương 中trung 。

我ngã 以dĩ 佛Phật 眼nhãn 觀quán 見kiến

四tứ 十thập 一nhất 行hành 半bán 偈kệ 。 廣quảng 頌tụng 開khai 權quyền 顯hiển 實thật 六lục 意ý 也dã 。 總tổng 譬thí 有hữu 六lục 。

一nhất 。 長trưởng 者giả 。 二nhị 。 舍xá 宅trạch 。 三tam 。 一nhất 門môn 。 四tứ 。 五ngũ 百bách 人nhân 。 五ngũ 。 火hỏa 起khởi 。 六lục 。 三tam 十thập 子tử 。 長trưởng 者giả 譬thí 於ư 我ngã 。 我ngã 即tức 釋Thích 迦Ca 一nhất 化hóa 之chi 主chủ 也dã 。 火hỏa 宅trạch 譬thí 上thượng 處xứ 所sở 。 安an 隱ẩn 對đối 上thượng 三tam 界giới 。 不bất 安an 隱ẩn 也dã 。 一nhất 門môn 譬thí 上thượng 宣tuyên 示thị 佛Phật 道Đạo 門môn 也dã 。 五ngũ 百bách 人nhân 譬thí 上thượng 眾chúng 生sanh 也dã 。 火hỏa 起khởi 譬thí 上thượng 對đối 不bất 安an 隱ẩn 法pháp 五ngũ 濁trược 。 八bát 苦khổ 也dã 。 三tam 十thập 子tử 譬thí 上thượng 知tri 眾chúng 生sanh 性tánh 欲dục 。 三tam 乘thừa 行hành 人nhân 也dã 。

長trưởng 者giả 譬thí 為vi 三tam 。

一nhất 。 名danh 行hành 。 二nhị 。 位vị 號hiệu 。 三tam 。 德đức 業nghiệp 。 名danh 如như 賓tân 。 行hành 如như 主chủ 。 行hành 有hữu 親thân 疎sơ 。 名danh 有hữu 近cận 遠viễn 。 故cố 舉cử 處xứ 所sở 以dĩ 顯hiển 名danh 行hành 也dã 。 封phong 疆cương 為vi 國quốc 最tối 遠viễn 。 宰tể 治trị 為vi 邑ấp 居cư 中trung 。 聚tụ 落lạc 是thị 隣lân 閭lư 最tối 近cận 。 長trưởng 者giả 名danh 行hành 遍biến 此thử 三tam 處xứ 。 近cận 不bất 見kiến 其kỳ 細tế 陋lậu 。 遠viễn 但đãn 挹ấp 其kỳ 高cao 風phong 。 口khẩu 無vô 擇trạch 言ngôn 。 身thân 無vô 擇trạch 行hành 。 意ý 無vô 擇trạch 法pháp 。 名danh 行hành 相tương 稱xứng 真chân 實thật 大đại 人nhân 。 內nội 合hợp 如Như 來Lai 三tam 業nghiệp 。 隨tùy 智trí 慧tuệ 行hành 。 稱xưng 機cơ 施thí 化hóa 。 名danh 稱xưng 普phổ 聞văn 。 德đức 周chu 法Pháp 界Giới 也dã 。 舊cựu 以dĩ 十thập 方phương 虛hư 空không 。 慈từ 悲bi 所sở 被bị 處xứ 名danh 國quốc 。 三tam 千thiên 為vi 邑ấp 。 一nhất 四tứ 天thiên 下hạ 為vi 聚tụ 落lạc 。 又hựu 大Đại 千Thiên 為vi 國quốc 。 中trung 千thiên 為vi 邑ấp 。 小tiểu 千thiên 為vi 聚tụ 落lạc 。 今kim 皆giai 不bất 用dụng 。 《# 大đại 論luận 》# 六lục 十thập 云vân 。

柔nhu 順thuận 忍nhẫn 為vi 聚tụ 落lạc 。 無Vô 生Sanh 忍Nhẫn 三tam 菩Bồ 提Đề 為vi 城thành 。

因nhân 果quả 共cộng 為vi 譬thí 。 今kim 經kinh 直trực 用dụng 果quả 德đức 為vi 譬thí 。 實thật 報báo 土thổ/độ 為vi 國quốc 。 有hữu 餘dư 土thổ/độ 為vi 邑ấp 。 同đồng 居cư 土thổ/độ 為vi 聚tụ 落lạc 。 從tùng 本bổn 垂thùy 迹tích 。 攝nhiếp 迹tích 反phản 本bổn 。 名danh 行hành 相tương 稱xứng 無vô 賓tân 主chủ 之chi 異dị 。 彪# 炳bỉnh 洋dương 溢dật 遍biến 三tam 土thổ/độ 也dã 。

二nhị 。 標tiêu 位vị 號hiệu 。 為vi 三tam 。

一nhất 。 世thế 長trưởng 者giả 。 二nhị 。 出xuất 世thế 長trưởng 者giả 。 三tam 。 觀quán 心tâm 長trưởng 者giả 。 世thế 備bị 十thập 德đức 。

一nhất 。 姓tánh 貴quý 。 二nhị 。 位vị 高cao 。 三tam 。 大đại 富phú 。 四tứ 。 威uy 猛mãnh 。 五ngũ 。 智trí 深thâm 。 六lục 。 年niên 耆kỳ 。 七thất 。 行hành 淨tịnh 。 八bát 。 禮lễ 備bị 。 九cửu 。 上thượng 歎thán 。 十thập 。 下hạ 歸quy 。 姓tánh 則tắc 三tam 皇hoàng 五ngũ 帝đế 之chi 裔duệ 。 左tả 貂# 右hữu 插sáp 之chi 家gia 。 位vị 則tắc 輔phụ 弼bật 丞thừa 相tương/tướng 鹽diêm 梅mai 阿a 衡hành 。 富phú 則tắc 銅đồng 陵lăng 金kim 谷cốc 豐phong 饒nhiêu 侈xỉ 靡mĩ 。 威uy 則tắc 嚴nghiêm 霜sương 隆long 重trọng/trùng 不bất 肅túc 而nhi 成thành 。 智trí 則tắc 胸hung 如như 武võ 庫khố 權quyền 奇kỳ 超siêu 拔bạt 。 年niên 則tắc 蒼thương 蒼thương 稜lăng 稜lăng 物vật 儀nghi 所sở 伏phục 。 行hành 則tắc 白bạch 珪# 無vô 點điểm 。 所sở 行hành 如như 言ngôn 。 禮lễ 則tắc 節tiết 度độ 庠tường 序tự 世thế 所sở 式thức 瞻chiêm 。 上thượng 則tắc 一nhất 人nhân 所sở 敬kính 。 下hạ 則tắc 四tứ 海hải 所sở 歸quy 。 十thập 德đức 具cụ 焉yên 名danh 大đại 長trưởng 者giả 。 出xuất 世thế 長trưởng 者giả 。 佛Phật 從tùng 三tam 世thế 真Chân 如Như 實thật 際tế 中trung 生sanh 。 功công 成thành 道Đạo 著trước 十thập 號hiệu 無vô 極cực 。 法Pháp 財tài 萬vạn 德đức 悉tất 皆giai 具cụ 滿mãn 。 十Thập 力Lực 雄hùng 猛mãnh 降hàng 魔ma 制chế 外ngoại 。 一nhất 心tâm 三tam 智trí 。 無vô 不bất 通thông 達đạt 。 早tảo 成thành 正chánh 覺giác 。 久cửu 遠viễn 若nhược 斯tư 。 三tam 業nghiệp 隨tùy 智trí 運vận 動động 無vô 失thất 。 具cụ 佛Phật 威uy 儀nghi 。 心tâm 大đại 如như 海hải 。 十thập 方phương 種chủng 覺giác 。 所sở 共cộng 稱xưng 譽dự 。 七thất 種chủng 方phương 便tiện 而nhi 來lai 依y 止chỉ 。 是thị 名danh 出xuất 世thế 佛Phật 大đại 長trưởng 者giả 。 三tam 。 觀quán 心tâm 者giả 。 觀quán 心tâm 之chi 智trí 從tùng 實thật 相tướng 出xuất 。 生sanh 在tại 佛Phật 家gia 。 種chủng 性tánh 真chân 正chánh 。 三tam 惑hoặc 不bất 起khởi 。 雖tuy 未vị 發phát 真chân 。 是thị 著trước 如Như 來Lai 衣y 。 稱xưng 寂tịch 滅diệt 忍nhẫn 。 三tam 諦đế 含hàm 藏tạng 。 一nhất 切thiết 功công 德đức 。 正chánh 觀quán 之chi 慧tuệ 降hàng 伏phục 愛ái 見kiến 。 中trung 道đạo 雙song 照chiếu 權quyền 實thật 並tịnh 明minh 。 久cửu 積tích 善thiện 根căn 能năng 修tu 此thử 觀quán 。 此thử 觀quán 出xuất 於ư 七thất 方phương 便tiện 上thượng 。 此thử 觀quán 觀quán 心tâm 性tánh 名danh 上thượng 定định 。 則tắc 三tam 業nghiệp 無vô 過quá 。 歷lịch 緣duyên 對đối 境cảnh 。 威uy 儀nghi 無vô 失thất 。 能năng 如như 此thử 觀quán 。 是thị 深thâm 信tín 解giải 相tướng 。 諸chư 佛Phật 皆giai 歡hoan 喜hỷ 。 歎thán 美mỹ 持trì 法Pháp 者giả 。 天thiên 龍long 四tứ 部bộ 。 恭cung 敬kính 供cúng 養dường 。 下hạ 文văn 云vân 。

佛Phật 子tử 住trụ 是thị 地địa 。 即tức 是thị 佛Phật 受thọ 用dụng 。 經kinh 行hành 及cập 坐tọa 臥ngọa 。

既ký 稱xưng 此thử 人nhân 為vi 佛Phật 。 豈khởi 不bất 名danh 觀quán 心tâm 長trưởng 者giả 。 今kim 以dĩ 十thập 德đức 帖# 經kinh 義nghĩa 足túc 。 而nhi 闕khuyết 一nhất 文văn 。

國quốc 邑ấp 聚tụ 落lạc 。 有hữu 大đại 長trưởng 者giả

三tam 處xứ 稱xưng 譽dự 為vi 大đại 。 豈khởi 非phi 姓tánh 貴quý 。

長trưởng 者giả

豈khởi 非phi 位vị 高cao 。

衰suy 邁mại

豈khởi 非phi 耆kỳ 老lão 。

財tài 富phú 無vô 量lượng

豈khởi 非phi 豐phong 足túc 。

多đa 有hữu 田điền 宅trạch

即tức 分phần/phân 略lược 周chu 贍thiệm 。 豈khởi 非phi 智trí 深thâm 。

多đa 有hữu 僮đồng 僕bộc

豈khởi 非phi 勢thế 大đại 。

其kỳ 家gia 廣quảng 大đại

豈khởi 非phi 德đức 行hạnh 師sư 之chi 。

唯duy 有hữu 一nhất 門môn

豈khởi 非phi 禮lễ 節tiết 訓huấn 人nhân 一nhất 路lộ 。

多đa 諸chư 人nhân 眾chúng

即tức 下hạ 人nhân 所sở 歸quy 。 但đãn 闕khuyết 上thượng 人nhân 所sở 敬kính 一nhất 文văn 。 今kim 以dĩ 大đại 字tự 兼kiêm 之chi 。 大đại 人nhân 所sở 知tri 故cố 稱xưng 大đại 也dã 。

從tùng

其kỳ 年niên 衰suy 邁mại

下hạ 。 三tam 。 歎thán 德đức 業nghiệp 。 德đức 有hữu 內nội 外ngoại 。 內nội 則tắc 智trí 略lược 。 外ngoại 則tắc 貲ti 財tài 。 年niên 高cao 博bác 達đạt 今kim 古cổ 。 譬thí 佛Phật 智trí 德đức 。 衰suy 邁mại 根căn 志chí 純thuần 熟thục 。 譬thí 佛Phật 斷đoạn 德đức 。

財tài 富phú

譬thí 外ngoại 德đức 。

無vô 量lượng

總tổng 譬thí 萬vạn 德đức 也dã 。

田điền 宅trạch

別biệt 譬thí 也dã 。 田điền 能năng 養dưỡng 命mạng 。 譬thí 禪thiền 定định 資tư 般Bát 若Nhã 。 宅trạch 可khả 棲tê 身thân 。 譬thí 實thật 境cảnh 為vi 智trí 所sở 託thác 。 略lược 則tắc 十thập 八bát 空không 門môn 。 廣quảng 則tắc 無vô 量lượng 空không 門môn 。 若nhược 論luận 福phước 德đức 。 無vô 行hành 而nhi 不bất 修tu 。 若nhược 論luận 智trí 慧tuệ 。 無vô 境cảnh 而nhi 不bất 照chiếu 。 故cố 云vân 。

多đa 有hữu 田điền 宅trạch

也dã 。

僮đồng 僕bộc

者giả 。 給cấp 侍thị 使sử 人nhân 。 譬thí 方phương 便tiện 知tri 見kiến 。 皆giai 已dĩ 具cụ 足túc 。 和hòa 光quang 六lục 道đạo 曲khúc 順thuận 萬vạn 機cơ 。 即tức 實thật 智trí 之chi 僮đồng 僕bộc 也dã 。 二nhị 。

其kỳ 家gia 廣quảng 大đại

者giả 。 家gia 宅trạch 譬thí 上thượng 。 安an 隱ẩn 對đối 不bất 安an 隱ẩn 。 不bất 安an 隱ẩn 譬thí 三tam 界giới 也dã 。 眾chúng 生sanh 穴huyệt 穴huyệt 皆giai 宅trạch 三tam 界giới 。 如Như 來Lai 應ứng 化hóa 統thống 而nhi 家gia 之chi 。 故cố 言ngôn 。

廣quảng 大đại

也dã 。 三tam 。

唯duy 有hữu 一nhất 門môn

者giả 。 譬thí 上thượng 種chủng 種chủng 法Pháp 門môn 。 宣tuyên 示thị 於ư 佛Phật 道Đạo 。 道Đạo 場Tràng 觀quán 云vân 。

實thật 相tướng 理lý 不bất 異dị 。 慧tuệ 亦diệc 宜nghi 一nhất 。 出xuất 無vô 異dị 路lộ 故cố 言ngôn 一nhất 門môn 。

光quang 宅trạch 雲vân 曰viết 。

三tam 界giới 雖tuy 曠khoáng 。 九cửu 十thập 雖tuy 多đa 。 論luận 於ư 出xuất 要yếu 唯duy 是thị 佛Phật 教giáo 。 故cố 言ngôn 一nhất 門môn 。

今kim 明minh 若nhược 單đơn 理lý 為vi 門môn 。 理lý 無vô 通thông 塞tắc 。 何hà 門môn 之chi 謂vị 。 單đơn 教giáo 為vi 門môn 。 得đắc 經kinh 者giả 眾chúng 。 何hà 意ý 不bất 出xuất 。 今kim 取thủ 理lý 為vi 教giáo 所sở 詮thuyên 。 文văn 云vân 。

以dĩ 佛Phật 教giáo 門môn 。 出xuất 三tam 界giới 苦khổ 。 得đắc 涅Niết 槃Bàn 證chứng

門môn 又hựu 二nhị 。

宅trạch 門môn 。 車xa 門môn 。 宅trạch 者giả 生sanh 死tử 也dã 。 門môn 者giả 出xuất 要yếu 路lộ 也dã 。 此thử 方phương 便tiện 教giáo 之chi 詮thuyên 也dã 。 車xa 者giả 大Đại 乘Thừa 法Pháp 也dã 。 門môn 者giả 圓viên 教giáo 之chi 詮thuyên 也dã 。 若nhược 宅trạch 門môn 是thị 車xa 門môn 。 初sơ 三tam 車xa 救cứu 子tử 。 亦diệc 應ưng 即tức 是thị 等đẳng 賜tứ 大đại 車xa 。 若nhược 所sở 出xuất 門môn 非phi 所sở 入nhập 門môn 。 驗nghiệm 車xa 宅trạch 異dị 也dã 。 四tứ 。

五ngũ 百bách 人nhân

者giả 。 譬thí 上thượng 眾chúng 生sanh 。 即tức 五ngũ 道đạo 也dã 。 五ngũ 。

堂đường 閣các

下hạ 。 譬thí 上thượng 安an 隱ẩn 對đối 不bất 安an 隱ẩn 法pháp 五ngũ 濁trược 也dã 。 先tiên 出xuất 所sở 燒thiêu 之chi 宅trạch 相tương/tướng 。 譬thí 六lục 道Đạo 果Quả 報báo 。 次thứ 明minh 能năng 燒thiêu 之chi 火hỏa 。 譬thí 八bát 苦khổ 五ngũ 濁trược 。

堂đường

譬thí 欲dục 界giới 。

閣các

譬thí 色sắc 。 無vô 色sắc 界giới 。

牆tường 壁bích

譬thí 四tứ 大đại 。

頹đồi 落lạc

譬thí 減giảm 損tổn 。

傾khuynh 危nguy

譬thí 遷thiên 變biến 。

柱trụ 根căn

譬thí 命mạng 。

梁lương 棟đống

譬thí 意ý 識thức 。

腐hủ 敗bại

譬thí 危nguy 殆đãi 不bất 久cửu 。 欲dục 令linh 易dị 解giải 。 作tác 觀quán 釋thích 之chi 。 堂đường 譬thí 身thân 之chi 下hạ 分phần/phân 。 閣các 譬thí 頭đầu 等đẳng 上thượng 分phần/phân 。 牆tường 壁bích 譬thí 皮bì 肉nhục 。 頹đồi 落lạc 譬thí 老lão 朽hủ 。 柱trụ 根căn 譬thí 兩lưỡng 足túc 。 腐hủ 敗bại 譬thí 無vô 常thường 。 梁lương 棟đống 譬thí 脊tích 骨cốt 。 傾khuynh 危nguy 譬thí 大đại 期kỳ 。 周chu 障chướng 屈khuất 曲khúc 。 譬thí 大đại 小tiểu 腸tràng 。 又hựu 云vân 譬thí 心tâm (# 云vân 云vân )# 。

周chu 匝táp

下hạ 。 明minh 能năng 燒thiêu 之chi 火hỏa 。 八bát 苦khổ 遍biến 在tại 四tứ 大đại 。 四tứ 生sanh 故cố 言ngôn 。

周chu 匝táp

並tịnh 皆giai 無vô 常thường 故cố 云vân 。

俱câu 時thời

炊xuy 然nhiên

譬thí 本bổn 無vô 今kim 有hữu 。 本bổn 無vô 此thử 苦khổ 。 無vô 明minh 故cố 有hữu 。 六lục 。

長trưởng 者giả 諸chư 子tử

下hạ 。 三tam 十thập 子tử 。 譬thí 上thượng 知tri 眾chúng 生sanh 性tánh 欲dục 。 曾tằng 習tập 佛Phật 法Pháp 天thiên 性tánh 相tướng 關quan 則tắc 子tử 義nghĩa 。 性tánh 欲dục 有hữu 異dị 。 若nhược 十thập 是thị 菩Bồ 薩Tát 子tử 。 二nhị 十thập 。 三tam 十thập 是thị 二Nhị 乘Thừa 子tử 。 此thử 機cơ 俱câu 得đắc 出xuất 宅trạch 故cố 名danh 為vi 子tử 。 無vô 此thử 機cơ 是thị 五ngũ 百bách 人nhân 。 或hoặc 者giả 。 支chi 佛Phật 出xuất 沒một 不bất 同đồng 。 或hoặc 小Tiểu 乘Thừa 攝nhiếp 或hoặc 中trung 乘thừa 攝nhiếp 。 皆giai 言ngôn 十thập 者giả 。 悉tất 有hữu 十thập 智trí 之chi 性tánh 。 故cố 云vân 內nội 有hữu 智trí 性tánh 。 但đãn 無vô 如như 實thật 智trí 性tánh 耳nhĩ 。 上thượng 三tam 偈kệ 先tiên 頌tụng 實thật 。 後hậu 頌tụng 權quyền 。 今kim 總tổng 譬thí 中trung 先tiên 實thật 後hậu 權quyền (# 云vân 云vân )# 。

妙Diệu 法Pháp 蓮Liên 華Hoa 經Kinh 。 文Văn 句Cú 卷quyển 第đệ 五ngũ 上thượng

妙Diệu 法Pháp 蓮Liên 華Hoa 經Kinh 。 文Văn 句Cú 卷quyển 第đệ 五ngũ 下hạ

天thiên 台thai 智trí 者giả 大đại 師sư 說thuyết

從tùng 。

長trưởng 者giả 見kiến 是thị 大đại 火hỏa

下hạ 。 是thị 第đệ 二nhị 。 別biệt 譬thí 也dã 。 別biệt 更cánh 為vi 四tứ 。

初sơ 。 長trưởng 者giả 見kiến 火hỏa 譬thí 。 譬thí 上thượng 佛Phật 見kiến 五ngũ 濁trược 。 四tứ 行hành 偈kệ 為vi 本bổn 。 二nhị 。 捨xả 机cơ 用dụng 車xa 譬thí 。 譬thí 上thượng 釋Thích 迦Ca 為vi 五ngũ 濁trược 寢tẩm 大đại 施thí 小tiểu 。 始thỉ 坐tọa 道Đạo 場Tràng 。 十thập 七thất 行hành 半bán 偈kệ 為vi 本bổn 。 三tam 。 等đẳng 賜tứ 諸chư 子tử 大đại 車xa 譬thí 。 譬thí 上thượng 釋Thích 迦Ca 示thị 真chân 實thật 相tướng 。 我ngã 見kiến 佛Phật 子tử 等đẳng 。 志chí 求cầu 佛Phật 道Đạo 者giả 。 六lục 行hành 偈kệ 為vi 本bổn 。 四tứ 。 長trưởng 者giả 無vô 虛hư 妄vọng 譬thí 。 譬thí 上thượng 我ngã 為vi 諸chư 法Pháp 王Vương 。 二nhị 行hành 半bán 偈kệ 為vi 本bổn 。 就tựu 初sơ 見kiến 火hỏa 。 其kỳ 文văn 有hữu 四tứ 。 其kỳ 意ý 但đãn 三tam 。

一nhất 。 明minh 能năng 見kiến 。 二nhị 。 明minh 所sở 見kiến 。 三tam 。 明minh 驚kinh 怖bố 。 四tứ 。 廣quảng 前tiền 所sở 見kiến 。 但đãn 成thành 三tam 意ý 。

長trưởng 者giả 見kiến

標tiêu 出xuất 能năng 見kiến 。 譬thí 上thượng 我ngã 以dĩ 佛Phật 眼nhãn 觀quán 見kiến 也dã 。

是thị 大đại 火hỏa 從tùng 四tứ 面diện 起khởi

者giả 。 標tiêu 出xuất 所sở 見kiến 。 譬thí 上thượng 所sở 見kiến 六lục 道đạo 眾chúng 生sanh 也dã 。

即tức 大đại 驚kinh 怖bố

譬thí 上thượng 為vì 是thị 眾chúng 生sanh 故cố 。 而nhi 起khởi 大đại 悲bi 心tâm 也dã 。

而nhi 諸chư 子tử 等đẳng 。 於ư 火hỏa 宅trạch 內nội

下hạ 。 廣quảng 第đệ 二nhị 所sở 見kiến 之chi 火hỏa 也dã 。 還hoàn 是thị 釋thích 成thành 驚kinh 怖bố 之chi 義nghĩa 。 身thân 。 受thọ 。 心tâm 。 法pháp 。 即tức 宅trạch 之chi 四tứ 邊biên 。 從tùng 此thử 四tứ 邊biên 。 起khởi 淨tịnh 。 樂nhạo/nhạc/lạc 等đẳng 四tứ 倒đảo 。 八bát 苦khổ 之chi 火hỏa 。 眾chúng 苦khổ 皆giai 集tập 。 若nhược 知tri 身thân 不bất 淨tịnh 。 苦khổ 。 無vô 常thường 。 即tức 煩phiền 惱não 火hỏa 滅diệt 。 舊cựu 有hữu 三tam 解giải 。

一nhất 云vân 四tứ 大đại 為vi 四tứ 面diện 。 六lục 識thức 並tịnh 託thác 其kỳ 中trung 。 二nhị 即tức 四tứ 生sanh 。 三tam 云vân 四tứ 倒đảo 。 依y 下hạ 文văn 。 以dĩ 生sanh 。 老lão 。 病bệnh 。 死tử 為vi 四tứ 邊biên 也dã 。

即tức 大đại 驚kinh 怖bố

者giả 。 念niệm 其kỳ 退thoái 大đại 善thiện 故cố 驚kinh 。 憂ưu 其kỳ 將tương 起khởi 重trọng 惡ác 故cố 怖bố 。 驚kinh 即tức 對đối 慈từ 。 念niệm 其kỳ 無vô 樂nhạo/nhạc/lạc 。 怖bố 即tức 對đối 悲bi 。 憂ưu 其kỳ 有hữu 苦khổ 。

我ngã 雖tuy 能năng 於ư 此thử 。 所sở 燒thiêu 之chi 門môn 。 安an 隱ẩn 得đắc 出xuất

者giả 。 即tức 是thị 釋thích 成thành 驚kinh 怖bố 慈từ 悲bi 之chi 義nghĩa 。 雖tuy 是thị 未vị 盡tận 之chi 辭từ 。 明minh 佛Phật 以dĩ 智trí 慧tuệ 力lực 。 能năng 尋tầm 正chánh 教giáo 見kiến 所sở 詮thuyên 諦đế 。 不bất 為vi 五ngũ 濁trược 。 八bát 苦khổ 所sở 危nguy 故cố 名danh 。

安an

四tứ 倒đảo 暴bạo 風phong 所sở 不bất 能năng 動động 故cố 名danh 。

隱ẩn

蕭tiêu 然nhiên 累lũy/lụy/luy 外ngoại 故cố 名danh 。

得đắc 出xuất

而nhi 眾chúng 生sanh 不bất 爾nhĩ 。 為vị 火hỏa 所sở 燒thiêu 。 如Như 來Lai 慈từ 悲bi 。 猶do 為vi 憂ưu 火hỏa 所sở 熾sí 。 故cố 言ngôn 。

雖tuy

也dã 。 經kinh 言ngôn 所sở 燒thiêu 之chi 門môn 者giả 。 今kim 問vấn 。

教giáo 為vi 門môn 者giả 。 此thử 教giáo 為vi 燒thiêu 。 為vi 不bất 燒thiêu 。

救cứu 云vân 。

教giáo 門môn 不bất 燒thiêu 。 佛Phật 教giáo 為vi 門môn 。 能năng 通thông 所sở 燒thiêu 之chi 人nhân 。 所sở 通thông 之chi 人nhân 被bị 燒thiêu 。 名danh 能năng 通thông 門môn 名danh 燒thiêu 。 如như 門môn 內nội 人nhân 死tử 。 名danh 門môn 為vi 衰suy 。 門môn 實thật 不bất 衰suy 。

又hựu 問vấn 。

若nhược 爾nhĩ 。 教giáo 是thị 常thường 住trụ 。 非phi 有hữu 為vi 法pháp 。 若nhược 不bất 爾nhĩ 。 何hà 故cố 不bất 燒thiêu 。

今kim 解giải 。

不bất 爾nhĩ 。 夫phu 門môn 有hữu 件# 有hữu 空không 。 非phi 件# 無vô 以dĩ 標tiêu 門môn 。 非phi 空không 無vô 以dĩ 通thông 致trí 。 件# 可khả 灰hôi 燼tẫn 。 空không 不bất 可khả 燒thiêu 。 教giáo 有hữu 能năng 詮thuyên 。 所sở 詮thuyên 。 若nhược 非phi 詮thuyên 辯biện 無vô 以dĩ 為vi 教giáo 。 若nhược 非phi 所sở 詮thuyên 何hà 以dĩ 得đắc 出xuất 。 詮thuyên 辯biện 可khả 是thị 無vô 常thường 。 所sở 詮thuyên 非phi 復phục 無vô 常thường 。 得đắc 教giáo 下hạ 所sở 詮thuyên 故cố 。 名danh 安an 隱ẩn 得đắc 出xuất 。 能năng 詮thuyên 磨ma 滅diệt 故cố 。 言ngôn 所sở 燒thiêu 之chi 門môn 。 不bất 從tùng 所sở 燒thiêu 之chi 門môn 。 何hà 由do 安an 隱ẩn 得đắc 出xuất 。 藉tạ 於ư 言ngôn 教giáo 契khế 於ư 所sở 詮thuyên 。 《# 大đại 經kinh 》# 云vân 。

因nhân 無vô 常thường 故cố 。 而nhi 果quả 是thị 常thường

如như 此thử 釋thích 者giả 。 如như 經kinh 於ư 所sở 燒thiêu 之chi 門môn 也dã 。 若nhược 小Tiểu 乘Thừa 無vô 常thường 教giáo 門môn 。 此thử 從tùng 所sở 燒thiêu 門môn 出xuất 。 若nhược 大Đại 乘Thừa 常thường 住trụ 教giáo 門môn 。 文văn 字tự 即tức 解giải 脫thoát 者giả 。 此thử 教giáo 即tức 理lý 。 體thể 達đạt 燒thiêu 無vô 燒thiêu 而nhi 。 安an 隱ẩn 得đắc 出xuất 。 若nhược 就tựu 如Như 來Lai 權quyền 智trí 。 即tức 是thị 從tùng 所sở 燒thiêu 門môn 出xuất 。 若nhược 就tựu 實thật 智trí 。 體thể 於ư 所sở 燒thiêu 。 安an 隱ẩn 得đắc 出xuất 。 故cố 先tiên 作tác 衣y 裓kích 几kỉ 案án 出xuất 之chi 不bất 得đắc 。 後hậu 以dĩ 無vô 常thường 出xuất 之chi 。 即tức 此thử 意ý 也dã 。

樂nhạo 著trước 嬉hi 戲hí

著trước 見kiến 名danh 嬉hi 。 著trước 愛ái 名danh 戲hí 。 又hựu 耽đam 湎miện 四tứ 見kiến 名danh 嬉hi 。 唐đường 喪táng 其kỳ 功công 名danh 戲hí 。 著trước 愛ái 亦diệc 爾nhĩ 。 耽đam 湎miện 五ngũ 塵trần 名danh 嬉hi 。 空không 無vô 所sở 獲hoạch 名danh 戲hí 。 空không 生sanh 徒đồ 死tử 而nhi 無vô 厭yếm 離ly 。 如như 彼bỉ 兒nhi 戲hí 。

不bất 覺giác 不bất 知tri

者giả 。 都đô 不bất 言ngôn 有hữu 火hỏa 名danh 不bất 覺giác 。 不bất 解giải 火hỏa 是thị 熱nhiệt 法pháp 名danh 不bất 知tri 。 既ký 不bất 知tri 火hỏa 熱nhiệt 。 不bất 畏úy 傷thương 身thân 。 名danh 不bất 驚kinh 。 不bất 慮lự 斷đoạn 命mạng 故cố 不bất 怖bố 。 眾chúng 生sanh 全toàn 不bất 覺giác 五ngũ 陰ấm 。 八bát 苦khổ 。 不bất 知tri 四tứ 倒đảo 。 三tam 毒độc 。 既ký 不bất 識thức 惑hoặc 云vân 何hà 憂ưu 慮lự 。 惑hoặc 侵xâm 法Pháp 身thân 傷thương 於ư 慧tuệ 命mạng 。 如như 是thị 不bất 覺giác 於ư 苦khổ 。 不bất 知tri 於ư 集tập 。 不bất 驚kinh 傷thương 道đạo 。 不bất 怖bố 失thất 滅diệt 。 以dĩ 不bất 聞văn 四Tứ 諦Đế 教giáo 則tắc 無vô 聞văn 慧tuệ 名danh 不bất 覺giác 。 不bất 得đắc 思tư 慧tuệ 名danh 不bất 知tri 。 不bất 得đắc 見kiến 解giải 名danh 不bất 覺giác 。 不bất 得đắc 思tư 惟duy 。 解giải 名danh 不bất 知tri 。 見kiến 諦Đế 即tức 驚kinh 悟ngộ 。 思tư 惟duy 即tức 厭yếm 怖bố 。 又hựu 不bất 覺giác 現hiện 在tại 苦khổ 。 不bất 知tri 未vị 來lai 苦khổ 。 故cố 下hạ 文văn 云vân 。

現hiện 受thọ 眾chúng 苦khổ 。 後hậu 受thọ 地địa 獄ngục 等đẳng 苦khổ 。

即tức 此thử 義nghĩa 。

逼bức 身thân

者giả 。 五ngũ 識thức 也dã 。 心tâm 者giả 。 意ý 識thức 。 心tâm 王vương 也dã 。 身thân 為vi 八bát 苦khổ 所sở 逼bức 而nhi 心tâm 不bất 厭yếm 惱não 也dã 。 亦diệc 云vân 曾tằng 種chủng 。 大Đại 乘Thừa 功công 德đức 。 是thị 法Pháp 身thân 智trí 慧tuệ 為vi 體thể 。 體thể 為vi 四tứ 倒đảo 所sở 逼bức 。 而nhi 不bất 知tri 不bất 覺giác 。

心tâm 不bất 厭yếm 患hoạn

者giả 。 不bất 厭yếm 無vô 常thường 之chi 苦khổ 。 不bất 患hoạn 煩phiền 惱não 之chi 集tập 也dã 。

無vô 求cầu 出xuất 意ý

者giả 。 不bất 修tu 道Đạo 求cầu 滅diệt 也dã 。 今kim 謂vị 火hỏa 宅trạch 本bổn 譬thí 五ngũ 濁trược 。 嬉hi 譬thí 見kiến 濁trược 。 戲hí 譬thí 煩phiền 惱não 濁trược 。 不bất 覺giác 不bất 知tri 。 不bất 驚kinh 不bất 怖bố 。 譬thí 眾chúng 生sanh 濁trược 。 火hỏa 來lai 逼bức 身thân 。 苦khổ 痛thống 切thiết 已dĩ 譬thí 命mạng 濁trược 。 心tâm 不bất 厭yếm 患hoạn 。 無vô 求cầu 出xuất 意ý 譬thí 劫kiếp 濁trược 。 此thử 與dữ 五ngũ 濁trược 相tương 當đương 云vân 云vân )# 。

從tùng

是thị 長trưởng 者giả 作tác 是thị 思tư 惟duy

下hạ 。 是thị 第đệ 二nhị 。 捨xả 几kỉ 用dụng 車xa 譬thí 。 譬thí 上thượng 寢tẩm 大đại 施thí 小tiểu 。 上thượng 六lục 行hành 半bán 。 明minh 大đại 擬nghĩ 不bất 得đắc 。 後hậu 十thập 一nhất 行hành 。 用dụng 小tiểu 擬nghĩ 得đắc 。 上thượng 不bất 得đắc 有hữu 三tam 。

一nhất 。 思tư 大đại 擬nghĩ 宜nghi 。 二nhị 。 無vô 機cơ 。 三tam 。 息tức 化hóa 。 今kim 譬thí 為vi 二nhị 。

初sơ 。 用dụng 勸khuyến 門môn 擬nghĩ 宜nghi 。 二nhị 。 用dụng 誡giới 門môn 擬nghĩ 宜nghi 。 就tựu 勸khuyến 。 誡giới 各các 三tam 。

一nhất 。 擬nghĩ 宜nghi 。 二nhị 。 不bất 受thọ 。 三tam 。 放phóng 捨xả 。 勸khuyến 門môn 三tam 者giả 。

一nhất 。 從tùng 。

長trưởng 者giả 作tác 是thị 思tư 惟duy 。 身thân 手thủ 有hữu 力lực

下hạ 。 譬thí 上thượng 念niệm 用dụng 大đại 化hóa 於ư 三tam 七thất 日nhật 中trung 。 思tư 惟duy 如như 此thử 事sự 。 二nhị 。 從tùng 。

復phục 更cánh 思tư 惟duy 。

下hạ 。 明minh 子tử 不bất 受thọ 。 譬thí 上thượng 無vô 機cơ 眾chúng 生sanh 諸chư 根căn 鈍độn 。 云vân 何hà 而nhi 可khả 度độ 。 三tam 。 從tùng 。

或hoặc 當đương 墮đọa 落lạc 。 為vị 火hỏa 所sở 燒thiêu

下hạ 。 即tức 是thị 放phóng 捨xả 善thiện 誘dụ 。 譬thí 上thượng 無vô 機cơ 息tức 化hóa 。 我ngã 寧ninh 不bất 說thuyết 法Pháp 。 疾tật 入nhập 於ư 涅Niết 槃Bàn 也dã 。

長trưởng 者giả 作tác 是thị 思tư 惟duy

下hạ 。 譬thí 上thượng 三tam 七thất 日nhật 思tư 惟duy 也dã 。

身thân 手thủ

等đẳng 者giả 。 引dẫn 下hạ 合hợp 譬thí 云vân 。

但đãn 以dĩ 神thần 力lực 。 及cập 智trí 慧tuệ 力lực

以dĩ 釋thích 此thử 譬thí 。 身thân 譬thí 神thần 通thông 荷hà 負phụ 。 手thủ 譬thí 智trí 慧tuệ 提đề 拔bạt 。 依y 三tam 昧muội 斷đoạn 德đức 則tắc 有hữu 神thần 通thông 。 依y 智trí 慧tuệ 智trí 德đức 則tắc 有hữu 說thuyết 法Pháp 。 智trí 斷đoạn 之chi 力lực 能năng 成thành 法Pháp 身thân 。 此thử 之chi 智trí 斷đoạn 還hoàn 從tùng 勸khuyến 。 誡giới 兩lưỡng 門môn 入nhập 。 勸khuyến 即tức 為vi 人nhân 悉tất 檀đàn 。 誡giới 即tức 對đối 治trị 悉tất 檀đàn 。 此thử 二nhị 悉tất 檀đàn 。 為vi 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 悉tất 檀đàn 而nhi 作tác 方phương 便tiện 。 如Như 來Lai 初sơ 欲dục 勸khuyến 門môn 擬nghĩ 宜nghi 眾chúng 生sanh 令linh 眾chúng 善thiện 奉phụng 行hành 成thành 就tựu 十Thập 力Lực 。 無vô 畏úy 一Nhất 切Thiết 種Chủng 智Trí 。 而nhi 眾chúng 生sanh 不bất 堪kham 。 次thứ 欲dục 以dĩ 誡giới 門môn 擬nghĩ 宜nghi 令linh 諸chư 惡ác 莫mạc 作tác 。 證chứng 大đại 涅Niết 槃Bàn 。 眾chúng 生sanh 不bất 堪kham 無vô 機cơ 息tức 化hóa 。 故cố 知tri 念niệm 用dụng 大Đại 乘Thừa 。 秖kỳ 是thị 勸khuyến 。 誡giới 兩lưỡng 悉tất 檀đàn 。 神thần 通thông 。 智trí 斷đoạn 耳nhĩ 。 故cố 上thượng 文văn 云vân 。

定định 慧tuệ 力lực 莊trang 嚴nghiêm 。 以dĩ 此thử 度độ 眾chúng 生sanh

即tức 其kỳ 義nghĩa 也dã 。 前tiền 歎thán 長trưởng 者giả 。 其kỳ 年niên 衰suy 邁mại 。 即tức 譬thí 智trí 斷đoạn 。 智trí 斷đoạn 即tức 是thị 身thân 手thủ 力lực 也dã 。

衣y 裓kích 几kỉ 案án

者giả 。 三Tam 藏Tạng 法Pháp 師sư 云vân 。 衣y 裓kích 是thị 外ngoại 國quốc 盛thịnh 花hoa 之chi 器khí 。 貢cống 上thượng 貴quý 人nhân 用dụng 此thử 貯trữ 之chi 。 舊cựu 云vân 。

衣y 襟khâm 譬thí 大Đại 乘Thừa 因nhân 。 几kỉ 案án 譬thí 大Đại 乘Thừa 果quả 。 初sơ 擬nghĩ 大Đại 乘Thừa 因nhân 果quả 。 是thị 則tắc 無vô 機cơ 也dã 。

舊cựu 又hựu 云vân 。

此thử 物vật 譬thí 大Đại 乘Thừa 戒giới 。 定định 。 慧tuệ 。 初sơ 七thất 思tư 惟duy 所sở 得đắc 法Pháp 。 此thử 如như 用dụng 衣y 裓kích 。 二nhị 七thất 思tư 惟duy 眾chúng 生sanh 根căn 緣duyên 。 如như 用dụng 几kỉ 。 三tam 七thất 思tư 惟duy 樹thụ 地địa 恩ân 。 如như 用dụng 案án 。

云vân 此thử 義nghĩa 出xuất 《# 阿a 含hàm 經kinh 》# 。 今kim 取thủ 合hợp 譬thí 文văn 。 若nhược 我ngã 但đãn 以dĩ 神thần 力lực 。 及cập 智trí 慧tuệ 力lực 。 讚tán 如Như 來Lai 知tri 見kiến 。 力lực 。 無Vô 所Sở 畏Úy 者giả 。 眾chúng 生sanh 不bất 能năng 。 以dĩ 此thử 得đắc 度độ 。 神thần 力lực 即tức 是thị 身thân 。 慧tuệ 力lực 即tức 是thị 手thủ 。 如như 前tiền 說thuyết 。 知tri 見kiến 譬thí 衣y 裓kích 。 無vô 畏úy 譬thí 几kỉ 。 十Thập 力Lực 譬thí 案án 。 如Như 來Lai 以dĩ 神thần 通thông 。 發phát 動động 此thử 三tam 法pháp 。 以dĩ 智trí 慧tuệ 宣tuyên 說thuyết 此thử 三tam 法pháp 無vô 機cơ 息tức 化hóa 。 衣y 裓kích 几kỉ 案án 等đẳng 。 略lược 。 中trung 。 廣quảng 之chi 異dị 耳nhĩ 。 略lược 說thuyết 名danh 如Như 來Lai 知tri 見kiến 。 知tri 即tức 一Nhất 切Thiết 種Chủng 智Trí 。 見kiến 即tức 佛Phật 眼nhãn 。 名danh 略lược 義nghĩa 玄huyền 。 譬thí 如như 衣y 裓kích 一nhất 足túc 而nhi 多đa 含hàm 。 處xử 中trung 說thuyết 。 即tức 名danh 四Tứ 無Vô 所Sở 畏Úy 。 用dụng 對đối 四Tứ 諦Đế 如như 几kỉ 。 於ư 法pháp 小tiểu 廣quảng 。 於ư 物vật 小tiểu 安an 隱ẩn 。 或hoặc 作tác 廣quảng 說thuyết 名danh 為vi 十Thập 力Lực 。 橫hoạnh/hoành 豎thụ 該cai 括quát 。 如như 案án 多đa 足túc 則tắc 無vô 傾khuynh 覆phú 也dã 。 於ư 法pháp 則tắc 廣quảng 物vật 則tắc 大đại 安an 。 於ư 三tam 七thất 日nhật 中trung 思tư 惟duy 。 欲dục 作tác 如như 此thử 廣quảng 略lược 佛Phật 法Pháp 。 而nhi 眾chúng 生sanh 不bất 堪kham 。 故cố 言ngôn 衣y 裓kích 几kỉ 案án 也dã 。

復phục 更cánh 思tư 惟duy 。

下hạ 。 第đệ 二nhị 。 明minh 子tử 不bất 受thọ 。 譬thí 上thượng 無vô 機cơ 。

惟duy 有hữu 一nhất 門môn 。 而nhi 復phục 狹hiệp 小tiểu

門môn 義nghĩa 如như 上thượng 說thuyết 。 今kim 更cánh 明minh 通thông 別biệt 。 別biệt 者giả 。

一nhất

謂vị 一nhất 理lý 。 一nhất 道đạo 清thanh 淨tịnh 。

門môn

謂vị 正chánh 教giáo 。 通thông 於ư 所sở 通thông 。

小tiểu

謂vị 不bất 容dung 斷đoạn 常thường 七thất 方phương 便tiện 等đẳng 。 教giáo 理lý 寬khoan 博bác 則tắc 非phi 狹hiệp 小tiểu 。 眾chúng 生sanh 不bất 能năng 。 以dĩ 此thử 理lý 教giáo 自tự 通thông 。 將tương 談đàm 無vô 機cơ 。 故cố 言ngôn 狹hiệp 小tiểu 耳nhĩ 。 通thông 者giả 。 理lý 純thuần 無vô 雜tạp 故cố 言ngôn 。

一nhất

即tức 理lý 能năng 通thông 故cố 言ngôn 。

門môn

微vi 妙diệu 難nan 知tri 故cố 言ngôn 。

狹hiệp 小tiểu

教giáo 者giả 。 十thập 方phương 諦đế 求cầu 。 更cánh 無vô 餘dư 乘thừa 。 唯duy 一nhất 佛Phật 乘Thừa 故cố 言ngôn 。

一nhất

此thử 教giáo 能năng 通thông 故cố 言ngôn 。

門môn

此thử 教giáo 微vi 妙diệu 凡phàm 夫phu 。 不bất 知tri 出xuất 處xứ 。 是thị 不bất 知tri 權quyền 。 不bất 知tri 入nhập 處xứ 。 是thị 不bất 知tri 實thật 。 二Nhị 乘Thừa 因nhân 聞văn 少thiểu 知tri 出xuất 要yếu 。 永vĩnh 不bất 知tri 入nhập 。 菩Bồ 薩Tát 雖tuy 自tự 知tri 出xuất 。 亦diệc 不bất 知tri 入nhập 。 奪đoạt 七thất 方phương 便tiện 皆giai 不bất 知tri 入nhập 出xuất 。 上thượng 文văn 云vân 。

若nhược 我ngã 讚tán 佛Phật 乘thừa 。 眾chúng 生sanh 沒một 在tại 苦khổ 。

不bất 能năng 以dĩ 教giáo 自tự 通thông 。 將tương 談đàm 無vô 機cơ 故cố 言ngôn 。

狹hiệp 小tiểu

行hành 者giả 圓viên 因nhân 自tự 行hành 。 行hành 大đại 直trực 道đạo 。 無vô 留lưu 難nạn 故cố 。 故cố 名danh 為vi 。

一nhất

善thiện 行hành 菩Bồ 薩Tát 道Đạo 。 直trực 至chí 道Đạo 場Tràng 故cố 名danh 為vi 。

門môn

妙diệu 行hạnh 難nan 行hành 方phương 便tiện 無vô 機cơ 。 故cố 言ngôn 。

狹hiệp 小tiểu

耳nhĩ 。 舊cựu 解giải 。

人nhân 天thiên 小tiểu 善thiện 故cố 云vân

幼ấu 稚trĩ

無vô 大Đại 乘Thừa 善thiện 名danh 。

未vị 有hữu 所sở 識thức

今kim 明minh 二nhị 萬vạn 佛Phật 所sở 教giáo 無vô 上thượng 道Đạo 。 大Đại 乘Thừa 善thiện 根căn 微vi 弱nhược 名danh 。

幼ấu 稚trĩ

若nhược 聞văn 大Đại 乘Thừa 能năng 生sanh 謗báng 毀hủy 。 名danh 。

未vị 有hữu 所sở 識thức

也dã 。

戀luyến 著trước 戲hí 處xứ

者giả 。 前tiền 明minh 善thiện 弱nhược 。 此thử 明minh 惡ác 強cường/cưỡng 。 即tức 是thị 因nhân 時thời 深thâm 著trước 見kiến 愛ái 。 果quả 時thời 深thâm 著trước 依y 正chánh 。 欲dục 界giới 著trước 六lục 塵trần 。 色sắc 界giới 著trước 禪thiền 味vị 。 無vô 色sắc 界giới 著trước 定định 。 上thượng 文văn 云vân 。

眾chúng 生sanh 諸chư 根căn 鈍độn 。 著trước 樂lạc 癡si 所sở 盲manh 。

不bất 堪kham 聞văn 大Đại 乘Thừa 也dã 。

或hoặc 當đương 墮đọa 落lạc 。 為vị 火hỏa 所sở 燒thiêu

指chỉ 此thử 二nhị 句cú 名danh 放phóng 捨xả 善thiện 誘dụ 也dã 。 墮đọa 落lạc 有hữu 二nhị 。

一nhất 者giả 。 幼ấu 稚trĩ 。 憶ức 本bổn 戲hí 處xứ 故cố 墮đọa 落lạc 。 二nhị 都đô 無vô 識thức 。 執chấp 物vật 不bất 堅kiên 故cố 墮đọa 落lạc 。 譬thí 著trước 五ngũ 欲dục 墮đọa 在tại 三tam 途đồ 。 二nhị 者giả 。 善thiện 弱nhược 無vô 識thức 。 謗báng 毀hủy 大Đại 乘Thừa 。 墮đọa 落lạc 三tam 途đồ 也dã 。

從tùng

為vi 說thuyết 怖bố 畏úy

下hạ 。 第đệ 二nhị 對đối 治trị 門môn 三tam 者giả 。

一nhất 。 擬nghĩ 宜nghi 對đối 治trị 。 誡giới 怖bố 令linh 出xuất 。 對đối 治trị 之chi 相tướng 如như 《# 大đại 品phẩm 》# 中trung 說thuyết 。 四tứ 念niệm 是thị 摩Ma 訶Ha 衍Diên 。 以dĩ 不bất 可khả 得đắc 故cố 。 異dị 於ư 小Tiểu 乘Thừa 也dã 。 既ký 著trước 戲hí 處xứ 故cố 說thuyết 怖bố 事sự 。 令linh 得đắc 免miễn 五ngũ 濁trược 火hỏa 燒thiêu 。 五ngũ 陰ấm 舍xá 宜nghi 應ưng 捨xả 離ly 。 若nhược 久cửu 住trụ 著trước 必tất 斷đoạn 善thiện 根căn 。 故cố 云vân 。

無vô 令linh 為vị 火hỏa 。 之chi 所sở 燒thiêu 害hại

從tùng 。

父phụ 雖tuy 憐lân 愍mẫn

下hạ 。 即tức 是thị 子tử 不bất 受thọ 誡giới 也dã 。

不bất 驚kinh 不bất 畏úy

者giả 。 不bất 生sanh 聞văn 思tư 如như 上thượng 說thuyết 。 不bất 識thức 八bát 苦khổ 。 五ngũ 濁trược 能năng 燒thiêu 善thiện 根căn 。 如như 不bất 知tri 火hỏa 。 不bất 識thức 陰ấm 界giới 入nhập 法pháp 是thị 諸chư 苦khổ 器khí 。 如như 不bất 識thức 舍xá 。 不bất 知tri 喪táng 失thất 法Pháp 身thân 之chi 由do 。 如như 不bất 知tri 何hà 者giả 為vi 失thất 。 從tùng 。

但đãn 東đông 西tây 走tẩu 戲hí 。 視thị 父phụ 而nhi 已dĩ

指chỉ 此thử 二nhị 句cú 為vi 放phóng 捨xả 苦khổ 言ngôn 也dã 。 皆giai 背bối/bội 明minh 向hướng 闇ám 如như 。

東đông 西tây

生sanh 死tử 往vãng 還hoàn 速tốc 疾tật 如như 。

馳trì 走tẩu

於ư 中trung 起khởi 見kiến 愛ái 如như 。

戲hí

也dã 。 雖tuy 用dụng 大đại 擬nghĩ 不bất 從tùng 大đại 教giáo 。 故cố 言ngôn 。

視thị 父phụ 而nhi 已dĩ

從tùng 。

長trưởng 者giả 即tức 作tác 是thị 念niệm 。 此thử 舍xá 已dĩ 為vị 。 大đại 火hỏa 所sở 燒thiêu 。

下hạ 。 即tức 是thị 第đệ 二nhị 用dụng 車xa 譬thí 。 譬thí 上thượng 。

尋tầm 念niệm 過quá 去khứ 佛Phật 。 所sở 行hành 方phương 便tiện 力lực

十thập 一nhất 行hành 偈kệ 。 上thượng 文văn 有hữu 四tứ 。 今kim 譬thí 亦diệc 四tứ 。

一nhất 者giả 。 擬nghĩ 宜nghi 三tam 車xa 譬thí 。 譬thí 上thượng 。

尋tầm 念niệm 過quá 去khứ 佛Phật 。 亦diệc 作tác 三tam 乘thừa 化hóa

也dã 。 二nhị 者giả 。 父phụ 知tri 先tiên 心tâm 所sở 好hiếu 譬thí 。 譬thí 上thượng 。

作tác 是thị 思tư 惟duy 時thời 。 十thập 方phương 佛Phật 皆giai 現hiện

三tam 者giả 。 歎thán 三tam 車xa 譬thí 。 譬thí 上thượng 。

正chánh 施thí 三tam 乘thừa 。 思tư 惟duy 是thị 事sự 已dĩ 。 即tức 趣thú 波ba 羅la 柰nại 。

也dã 。 四tứ 者giả 。 適thích 子tử 所sở 願nguyện 譬thí 。 譬thí 上thượng 。

受thọ 行hành 悟ngộ 入nhập 是thị 名danh 轉Chuyển 法Pháp 輪Luân

也dã 。 大Đại 乘Thừa 化hóa 功công 為vi 父phụ 命mạng 。 眾chúng 生sanh 大đại 善thiện 為vi 子tử 命mạng 。 大đại 善thiện 若nhược 盡tận 即tức 子tử 命mạng 斷đoạn 。 子tử 命mạng 斷đoạn 則tắc 化hóa 功công 亦diệc 廢phế 即tức 父phụ 命mạng 斷đoạn 。 前tiền 言ngôn 。

苦khổ 痛thống 切thiết 已dĩ

猶do 是thị 未vị 死tử 。 今kim 云vân 。

必tất 為vị 所sở 焚phần

即tức 有hữu 死tử 義nghĩa 也dã 。 上thượng 文văn 於ư 所sở 燒thiêu 之chi 門môn 。 安an 隱ẩn 得đắc 出xuất 。 今kim 云vân 。

若nhược 不bất 時thời 出xuất 。 必tất 為vi 所sở 燒thiêu

此thử 義nghĩa 云vân 何hà 。 前tiền 得đắc 出xuất 者giả 。 即tức 是thị 法Pháp 身thân 出xuất 。 今kim 言ngôn 若nhược 不bất 時thời 出xuất 。 即tức 是thị 應ưng 身thân 同đồng 疾tật 。 眾chúng 生sanh 有hữu 善thiện 與dữ 應ưng 身thân 時thời 出xuất 。 眾chúng 生sanh 善thiện 斷đoạn 不bất 與dữ 應ưng 身thân 時thời 出xuất 。 即tức 是thị 俱câu 為vi 所sở 焚phần 也dã 。 今kim 欲dục 應ưng 身thân 擬nghĩ 宜nghi 。 令linh 其kỳ 時thời 出xuất 也dã 。 從tùng 。

我ngã 今kim 當đương 設thiết 方phương 便tiện

欲dục 設thiết 權quyền 也dã 。

從tùng

知tri 子tử 先tiên 心tâm

下hạ 。 第đệ 二nhị 。 明minh 有hữu 得đắc 度độ 之chi 機cơ 也dã 。 其kỳ 昔tích 曾tằng 習tập 小tiểu 。 是thị 知tri 先tiên 心tâm 。 性tánh 欲dục 不bất 同đồng 。 是thị 知tri 各các 有hữu 所sở 好hiếu 。 又hựu 知tri 眾chúng 生sanh 。 昔tích 曾tằng 習tập 大đại 。 習tập 大đại 未vị 濃nồng 是thị 為vi 大đại 弱nhược 。 厭yếm 老lão 病bệnh 死tử 。 故cố 以dĩ 小tiểu 接tiếp 。 是thị 為vi 小tiểu 強cường/cưỡng 。 如như 身thân 子tử 六lục 心tâm 中trung 退thoái 。 本bổn 曾tằng 習tập 大đại 名danh 知tri 先tiên 心tâm 。 中trung 厭yếm 老lão 死tử 名danh 。

各các 有hữu 所sở 好hiếu

從tùng

而nhi 告cáo 之chi 言ngôn 。

下hạ 。 第đệ 三tam 。 是thị 歎thán 三tam 車xa 希hy 有hữu 譬thí 。 譬thí 上thượng 正chánh 轉chuyển 法Pháp 輪luân 也dã 。 此thử 即tức 為vi 三tam 。

謂vị 勸khuyến 。 示thị 。 證chứng 。

玩ngoạn 好hảo/hiếu 希hy 有hữu

下hạ 。 即tức 是thị 勸khuyến 轉chuyển 。

如như 此thử 種chủng 種chủng

下hạ 。 即tức 是thị 示thị 轉chuyển 。

汝nhữ 等đẳng 於ư 此thử 火hỏa 宅trạch 。 宜nghi 速tốc 出xuất 來lai 。 皆giai 當đương 與dữ 汝nhữ 。

即tức 是thị 證chứng 轉chuyển 也dã 。

從tùng

爾nhĩ 時thời 諸chư 子tử 。 聞văn 父phụ 所sở 說thuyết

下hạ 。 第đệ 四tứ 。 適thích 子tử 所sở 願nguyện 譬thí 。 譬thí 上thượng 受thọ 行hành 悟ngộ 入nhập 。 前tiền 偈kệ 本bổn 略lược 。 今kim 譬thí 事sự 廣quảng 。 廣quảng 明minh 修tu 因nhân 至chí 果quả 。 依y 六lục 句cú 解giải 釋thích 。

一nhất 。

適thích 願nguyện

者giả 。 機cơ 教giáo 相tương 稱xứng 。 此thử 即tức 聞văn 慧tuệ 也dã 。

勇dũng 銳duệ

者giả 即tức 是thị 思tư 慧tuệ 。 思tư 心tâm 動động 慮lự 。 思tư 慧tuệ 方phương 便tiện 也dã 。

互hỗ 相tương 推thôi 排bài

者giả 。 推thôi 四tứ 真chân 理lý 排bài 伏phục 見kiến 惑hoặc 。 邪tà 正chánh 未vị 決quyết 名danh 為vi 互hỗ 相tương 。 此thử 入nhập 修tu 慧tuệ 屬thuộc 煖noãn 頂đảnh 位vị 也dã 。

競cạnh

者giả 。 競cạnh 取thủ 勝thắng 理lý 也dã 。 此thử 是thị 忍Nhẫn 法Pháp 位vị 競cạnh 取thủ 勝thắng 理lý 。 初sơ 觀quán 三tam 十thập 二nhị 諦đế 競cạnh 趣thú 真chân 道đạo 。 後hậu 縮súc 觀quán 趣thú 苦khổ 法Pháp 忍Nhẫn 也dã 。

共cộng

者giả 。 是thị 世Thế 第Đệ 一Nhất 法Pháp 位vị 。 同đồng 觀quán 一nhất 諦đế 。 與dữ 苦khổ 法Pháp 忍Nhẫn 四tứ 觀quán 不bất 別biệt 也dã 。

馳trì 走tẩu

者giả 。 入nhập 見kiến 道đạo 十thập 五ngũ 心tâm 。 速tốc 疾tật 見kiến 理lý 。 譬thí 上thượng 。

便tiện 有hữu 涅Niết 槃Bàn 音âm

見kiến 道đạo 之chi 中trung 分phần/phân 得đắc 涅Niết 槃Bàn 也dã 。

爭tranh 出xuất

者giả 。 思tư 惟duy 道đạo 也dã 。 爭tranh 出xuất 三tam 界giới 成thành 無Vô 學Học 果quả 。 斷đoạn 思tư 惟duy 盡tận 方phương 出xuất 火hỏa 宅trạch 。 即tức 譬thí 上thượng 偈kệ 。

及cập 以dĩ 阿A 羅La 漢Hán 。 法Pháp 僧Tăng 差sai 別biệt 名danh

也dã 。 觀quán 心tâm 解giải 者giả 。 中trung 道đạo 正chánh 觀quán 直trực 觀quán 實thật 相tướng 。 心tâm 法pháp 相tướng 稱xưng 名danh 適thích 所sở 願nguyện 。 境cảnh 無vô 邊biên 故cố 。 觀quán 亦diệc 無vô 邊biên 名danh 勇dũng 。 境cảnh 研nghiên 心tâm 利lợi 名danh 銳duệ 。 心tâm 境cảnh 相tướng 研nghiên 。 名danh 互hỗ 相tương 推thôi 排bài 。 心tâm 王vương 心tâm 數số 緣duyên 境cảnh 速tốc 疾tật 。 名danh 競cạnh 共cộng 馳trì 走tẩu 。 遍biến 歷lịch 一nhất 切thiết 陰ấm 界giới 入nhập 等đẳng 無vô 非phi 實thật 相tướng 。 名danh 為vi 出xuất 火hỏa 宅trạch 也dã (# 云vân 云vân )# 。

是thị 時thời 長trưởng 者giả 。 見kiến 諸chư 子tử 等đẳng

下hạ 。 是thị 別biệt 譬thí 中trung 第đệ 三tam 等đẳng 賜tứ 諸chư 子tử 大đại 車xa 譬thí 。 譬thí 上thượng 顯hiển 真chân 實thật 相tướng 。 此thử 文văn 為vi 四tứ 。

一nhất 。 父phụ 見kiến 子tử 免miễn 難nạn 歡hoan 喜hỷ 譬thí 。 譬thí 上thượng 。

我ngã 即tức 作tác 是thị 念niệm 。 所sở 以dĩ 出xuất 於ư 世thế

至chí

今kim 我ngã 喜hỷ 無vô 畏úy

兩lưỡng 行hành 一nhất 句cú 偈kệ 為vi 本bổn 。 二nhị 。 諸chư 子tử 索sách 車xa 譬thí 。 譬thí 上thượng 大Đại 乘Thừa 機cơ 發phát 。

我ngã 見kiến 佛Phật 子tử 等đẳng 。 志chí 求cầu 佛Phật 道Đạo 者giả 。 咸hàm 以dĩ 恭cung 敬kính 心tâm 。 皆giai 來lai 至chí 我ngã 所sở 。

兩lưỡng 行hành 偈kệ 為vi 本bổn 。 三tam 。 等đẳng 賜tứ 諸chư 子tử 大đại 車xa 譬thí 。 譬thí 上thượng 。

於ư 諸chư 菩Bồ 薩Tát 中trung 。 正chánh 直trực 捨xả 方phương 便tiện 。 但đãn 說thuyết 無vô 上thượng 道Đạo 。

三tam 句cú 為vi 本bổn 。 四tứ 。 諸chư 子tử 得đắc 車xa 歡hoan 喜hỷ 譬thí 。 譬thí 上thượng 。

菩Bồ 薩Tát 聞văn 是thị 法Pháp 。 疑nghi 網võng 皆giai 已dĩ 除trừ

一nhất 偈kệ 為vi 本bổn 。 上thượng 法pháp 說thuyết 中trung 先tiên 明minh 機cơ 發phát 。 次thứ 說thuyết 障chướng 除trừ 佛Phật 喜hỷ 無vô 畏úy 。 今kim 譬thí 中trung 先tiên 明minh 免miễn 難nạn 。 後hậu 明minh 索sách 車xa 。 若nhược 具cụ 足túc 論luận 應ưng 作tác 四tứ 句cú 。

有hữu 先tiên 障chướng 除trừ 後hậu 機cơ 發phát 。 如như 四tứ 大đại 聲Thanh 聞Văn 等đẳng 於ư 三tam 藏tạng 中trung 障chướng 除trừ 。 《# 大đại 品phẩm 》# 末mạt 《# 法pháp 華hoa 》# 初sơ 大đại 機cơ 始thỉ 發phát 。 二nhị 。 障chướng 未vị 除trừ 大Đại 乘Thừa 機cơ 發phát 。 如như 《# 華hoa 嚴nghiêm 》# 中trung 及cập 《# 法pháp 華hoa 》# 中trung 諸chư 凡phàm 夫phu 眾chúng 得đắc 入nhập 佛Phật 慧tuệ 者giả 。 餘dư 兩lưỡng 句cú 如như 上thượng 說thuyết 。 若nhược 大đại 機cơ 先tiên 動động 後hậu 障chướng 除trừ 。 如như 〈# 方phương 便tiện 品phẩm 〉# 所sở 說thuyết 。 若nhược 先tiên 除trừ 障chướng 後hậu 機cơ 動động 。 如như 今kim 所sở 說thuyết 。 機cơ 動động 障chướng 除trừ 互hỗ 現hiện 。 共cộng 成thành 一nhất 意ý 也dã 。 又hựu 〈# 方phương 便tiện 品phẩm 〉# 明minh 佛Phật 喜hỷ 無vô 畏úy 。 此thử 中trung 諸chư 子tử 歡hoan 喜hỷ 。 以dĩ 子tử 喜hỷ 故cố 其kỳ 父phụ 亦diệc 喜hỷ 。 此thử 亦diệc 互hỗ 現hiện 。 共cộng 成thành 一nhất 意ý 也dã 。 就tựu 免miễn 難nạn 中trung 具cụ 二nhị 義nghĩa 。

謂vị 免miễn 難nạn 。 歡hoan 喜hỷ 。 若nhược 子tử 未vị 免miễn 難nạn 。 父phụ 則tắc 憂ưu 念niệm 。 若nhược 得đắc 離ly 火hỏa 。 心tâm 即tức 泰thái 然nhiên 。 故cố 免miễn 難nạn 歡hoan 喜hỷ 得đắc 為vi 一nhất 譬thí 。 以dĩ 子tử 歡hoan 喜hỷ 其kỳ 父phụ 亦diệc 喜hỷ 。 得đắc 譬thí 佛Phật 喜hỷ 也dã 。

四tứ 衢cù 道đạo 中trung

者giả 。 舊cựu 云vân 。

四tứ 濁trược 障chướng 除trừ 如như 四tứ 達đạt 路lộ 。 更cánh 得đắc 一nhất 濁trược 除trừ 。 如như 露lộ 地địa 坐tọa 。 今kim 不bất 爾nhĩ 。 五ngũ 濁trược 直trực 明minh 垢cấu 障chướng 之chi 法pháp 。 未vị 論luận 治trị 道đạo 。 不bất 應ưng 譬thí 衢cù 道đạo 。 衢cù 道đạo 正chánh 譬thí 四Tứ 諦Đế 。 四Tứ 諦Đế 觀quán 異dị 名danh 為vi 四tứ 衢cù 。 四Tứ 諦Đế 同đồng 會hội 見kiến 諦Đế 。 如như 交giao 路lộ 頭đầu 。 見kiến 惑hoặc 雖tuy 除trừ 。 思tư 惟duy 猶do 在tại 。 不bất 名danh 露lộ 地địa 。 三tam 界giới 思tư 盡tận 名danh 。

露lộ 地địa

住trụ 果quả 不bất 進tiến 故cố 云vân 。

而nhi 坐tọa

不bất 為vi 見kiến 思tư 所sở 局cục 。 故cố 云vân 。

泰thái 然nhiên

生sanh 滅diệt 度độ 。 安an 隱ẩn 想tưởng 。 故cố 言ngôn 。

歡hoan 喜hỷ

也dã 。

各các 白bạch 父phụ 言ngôn

下hạ 。 第đệ 二nhị 。 是thị 索sách 車xa 譬thí 。 文văn 云vân 。

願nguyện 賜tứ 我ngã 等đẳng 。 三tam 種chủng 寶bảo 車xa

文văn 無vô 索sách 字tự 義nghĩa 者giả 。 依y 此thử 請thỉnh 辭từ 明minh 索sách 車xa 耳nhĩ 。 有hữu 人nhân 云vân 。

二Nhị 乘Thừa 索sách 車xa 。 菩Bồ 薩Tát 不bất 索sách 。 作tác 十thập 難nạn/nan 難nạn/nan 之chi 。 一nhất 云vân 。

二Nhị 乘Thừa 出xuất 三tam 界giới 外ngoại 。 至chí 許hứa 車xa 處xứ 索sách 果quả 車xa 。 菩Bồ 薩Tát 未vị 至chí 許hứa 處xứ 。 那na 忽hốt 索sách 車xa 。 二nhị 云vân 。

大Đại 乘Thừa 經Kinh 無vô 菩Bồ 薩Tát 索sách 小Tiểu 乘Thừa 果quả 。 故cố 知tri 不bất 索sách 。 三tam 云vân 。

所sở 化hóa 菩Bồ 薩Tát 從tùng 初sơ 發phát 心tâm 。 終chung 至chí 補bổ 處xứ 。 皆giai 是thị 凡phàm 夫phu 。 不bất 出xuất 三tam 界giới 。 義nghĩa 則tắc 無vô 索sách 。 能năng 化hóa 菩Bồ 薩Tát 三tam 十thập 三tam 心tâm 。 見kiến 傾khuynh 思tư 未vị 盡tận 。 三tam 十thập 四tứ 心tâm 便tiện 是thị 佛Phật 。 佛Phật 從tùng 誰thùy 索sách 。 四tứ 。 二Nhị 乘Thừa 果quả 在tại 正chánh 使sử 門môn 外ngoại 。 佛Phật 果Quả 在tại 習tập 氣khí 無vô 知tri 門môn 外ngoại 。 二Nhị 乘Thừa 斷đoạn 正chánh 使sử 盡tận 不bất 見kiến 車xa 。 是thị 故cố 索sách 。 菩Bồ 薩Tát 未vị 斷đoạn 習tập 與dữ 無vô 知tri 。 那na 忽hốt 索sách 。 五ngũ 。 明minh 二nhị 是thị 方phương 便tiện 可khả 言ngôn 索sách 。 文văn 云vân 唯duy 此thử 一nhất 事sự 實thật 。 餘dư 二nhị 則tắc 非phi 真chân 。 以dĩ 此thử 推thôi 之chi 但đãn 二nhị 索sách 。 一nhất 不bất 索sách 。 六lục 。 從tùng 《# 大đại 品phẩm 》# 已dĩ 來lai 。 至chí 《# 法pháp 華hoa 》# 已dĩ 前tiền 。 佛Phật 因nhân 佛Phật 果Quả 皆giai 是thị 方phương 便tiện 者giả 。 付phó 窮cùng 子tử 財tài 此thử 之chi 珍trân 寶bảo 。 皆giai 應ưng 是thị 方phương 便tiện 。 若nhược 付phó 財tài 是thị 真chân 實thật 。 則tắc 《# 大đại 品phẩm 》# 等đẳng 明minh 佛Phật 乘thừa 。 已dĩ 是thị 真chân 實thật 。 那na 忽hốt 更cánh 索sách 。 七thất 。 〈# 方phương 便tiện 品phẩm 〉# 偈kệ 。 敘tự 昔tích 說thuyết 小tiểu 是thị 方phương 便tiện 。 不bất 敘tự 大đại 是thị 方phương 便tiện 。 當đương 知tri 佛Phật 子tử 大Đại 乘Thừa 非phi 方phương 便tiện 。 那na 忽hốt 有hữu 索sách 。 八bát 。 若nhược 三tam 人nhân 索sách 者giả 何hà 。 無vô 領lãnh 解giải 。 領lãnh 解giải 無vô 故cố 。 故cố 知tri 不bất 索sách 也dã 。 九cửu 。 合hợp 賜tứ 車xa 。 文văn 云vân 。

見kiến 諸chư 眾chúng 生sanh 。 出xuất 三tam 界giới 苦khổ 。 得đắc 涅Niết 槃Bàn 樂lạc 。 故cố 賜tứ 以dĩ 大Đại 乘Thừa 。

菩Bồ 薩Tát 不bất 證chứng 涅Niết 槃Bàn 。 那na 忽hốt 索sách 。 十thập 。 諸chư 子tử 安an 坐tọa 故cố 就tựu 父phụ 索sách 。 二Nhị 乘Thừa 果quả 滿mãn 不bất 修tu 行hành 。 故cố 安an 坐tọa 可khả 得đắc 有hữu 索sách 。 菩Bồ 薩Tát 行hành 未vị 息tức 。 無vô 安an 坐tọa 義nghĩa 。 那na 忽hốt 索sách 。

私tư 以dĩ 總tổng 別biệt 駁bác 之chi 。 索sách 是thị 求cầu 請thỉnh 之chi 別biệt 名danh 。 在tại 意ý 名danh 求cầu 索sách 。 在tại 口khẩu 名danh 請thỉnh 索sách 。 在tại 身thân 名danh 乞khất 索sách 。 如như 矇# 者giả 求cầu 知tri 。 如như 飢cơ 者giả 請thỉnh 食thực 。 如như 迷mê 者giả 問vấn 道đạo 。 凡phàm 居cư 不bất 達đạt 之chi 地địa 。 何hà 有hữu 不bất 索sách 之chi 理lý 。 由do 索sách 故cố 許hứa 與dữ 。 許hứa 與dữ 故cố 歡hoan 喜hỷ 。 今kim 文văn 具cụ 有hữu 請thỉnh 與dữ 歡hoan 喜hỷ 。 法pháp 說thuyết 中trung 千thiên 二nhị 百bách 人nhân 。 身thân 子tử 為vi 首thủ 。 慇ân 懃cần 三tam 請thỉnh 。 菩Bồ 薩Tát 眾chúng 中trung 。 彌Di 勒Lặc 為vi 首thủ 。 佛Phật 口khẩu 所sở 生sanh 子tử 。 大đại 數số 有hữu 八bát 萬vạn 。 合hợp 掌chưởng 以dĩ 敬kính 心tâm 。 欲dục 聞văn 具cụ 足túc 道Đạo 。 譬thí 說thuyết 之chi 初sơ 。 身thân 子tử 為vi 中trung 根căn 人nhân 請thỉnh 。 又hựu 總tổng 為vi 四tứ 眾chúng 請thỉnh 。 傍bàng 為vi 下hạ 根căn 請thỉnh 。 文văn 云vân 。

善thiện 哉tai 世Thế 尊Tôn 。 願nguyện 為vì 四tứ 眾chúng 。 說thuyết 其kỳ 因nhân 緣duyên 。

法pháp 說thuyết 許hứa 云vân 。

汝nhữ 已dĩ 殷ân 勤cần 三tam 請thỉnh 。 豈khởi 得đắc 不bất 說thuyết 。

譬thí 說thuyết 許hứa 云vân 。

當đương 以dĩ 譬thí 喻dụ 。 更cánh 明minh 此thử 義nghĩa 。

因nhân 緣duyên 許hứa 云vân 。

我ngã 及cập 汝nhữ 等đẳng 。 宿túc 世thế 因nhân 緣duyên 。 吾ngô 今kim 當đương 說thuyết 。

法pháp 說thuyết 竟cánh 。 身thân 子tử 歡hoan 喜hỷ 。 譬thí 說thuyết 竟cánh 。 迦Ca 葉Diếp 等đẳng 歡hoan 喜hỷ 。 宿túc 世thế 說thuyết 竟cánh 。 樓lâu 那na 歡hoan 喜hỷ 。 又hựu 合hợp 譬thí 文văn 云vân 。

令linh 諸chư 子tử 等đẳng 。 日nhật 夜dạ 劫kiếp 數số 。 常thường 得đắc 遊du 戲hí 。 與dữ 諸chư 菩Bồ 薩Tát 。 乘thừa 是thị 寶bảo 乘thừa 。 直trực 至chí 道Đạo 場Tràng 。

以dĩ 喜hỷ 故cố 知tri 與dữ 。 與dữ 故cố 知tri 請thỉnh 。 三tam 周chu 三tam 義nghĩa 明minh 文văn 炳bỉnh 然nhiên 。 何hà 故cố 偏thiên 言ngôn 二nhị 索sách 。 一nhất 不bất 索sách 。 別biệt 駁bác 。 其kỳ 一nhất 。 齊tề 三tam 藏tạng 明minh 菩Bồ 薩Tát 不bất 斷đoạn 惑hoặc 。 依y 《# 法pháp 華hoa 》# 有hữu 四tứ 句cú 。 謂vị 障chướng 除trừ 大đại 機cơ 動động 。 障chướng 未vị 除trừ 大đại 機cơ 動động 。 機cơ 動động 則tắc 知tri 索sách 。 其kỳ 二nhị 云vân 。

大Đại 乘Thừa 經Kinh 無vô 菩Bồ 薩Tát 索sách 小Tiểu 乘Thừa 果quả 。 《# 大đại 品phẩm 》# 云vân 。

三tam 乘thừa 之chi 人nhân 。 同đồng 以dĩ 無vô 言ngôn 說thuyết 道Đạo 。 斷đoạn 煩phiền 惱não 入nhập 涅Niết 槃Bàn 。

斷đoạn 煩phiền 惱não 入nhập 涅Niết 槃Bàn 同đồng 。 何hà 故cố 不bất 索sách 。 其kỳ 三tam 云vân 。

三tam 十thập 三tam 心tâm 名danh 菩Bồ 薩Tát 。 三tam 十thập 四tứ 斷đoạn 思tư 盡tận 即tức 成thành 佛Phật 。 佛Phật 從tùng 誰thùy 索sách 。 此thử 猶do 三tam 藏tạng 義nghĩa 。 見kiến 障chướng 未vị 除trừ 大đại 機cơ 尚thượng 動động 。 況huống 三tam 十thập 三tam 心tâm 而nhi 當đương 不bất 動động 。 動động 即tức 知tri 索sách 。 其kỳ 四tứ 。 菩Bồ 薩Tát 未vị 斷đoạn 習tập 氣khí 無vô 知tri 不bất 應ưng 索sách 。 斷đoạn 盡tận 成thành 佛Phật 。 佛Phật 從tùng 誰thùy 索sách 。 此thử 三tam 乘thừa 通thông 教giáo 義nghĩa 。 具cụ 縛phược 障chướng 存tồn 尚thượng 大đại 機cơ 動động 。 況huống 殘tàn 習tập 無vô 知tri 耶da 。 其kỳ 五ngũ 。 唯duy 此thử 一nhất 事sự 實thật 。 實thật 即tức 是thị 真chân 。 那na 忽hốt 復phục 索sách 。 被bị 會hội 絕tuyệt 待đãi 之chi 唯duy 一nhất 。 一nhất 外ngoại 更cánh 無vô 法pháp 。 昔tích 待đãi 二nhị 之chi 唯duy 一nhất 。 一nhất 外ngoại 更cánh 有hữu 法pháp 。 一nhất 名danh 同đồng 而nhi 體thể 異dị 。 闇ám 執chấp 瓦ngõa 礫lịch 魚ngư 目mục 。 謂vị 夜dạ 光quang 月nguyệt 形hình 。 愚ngu 豈khởi 而nhi 智trí 愍mẫn (# 云vân 云vân )# 。 其kỳ 六lục 。 《# 般Bát 若Nhã 》# 已dĩ 來lai 《# 法pháp 華hoa 》# 已dĩ 上thượng 。 與dữ 付phó 財tài 法pháp 同đồng 。 不bất 應ưng 有hữu 索sách 。 汝nhữ 不bất 聞văn 共cộng 不bất 共cộng 般Bát 若Nhã 。 不bất 共cộng 不bất 須tu 索sách 。 共cộng 者giả 不bất 應ưng 不bất 索sách (# 云vân 云vân )# 。 其kỳ 七thất 。 〈# 方phương 便tiện 品phẩm 〉# 初sơ 。 昔tích 說thuyết 小tiểu 是thị 方phương 便tiện 。 不bất 敘tự 昔tích 說thuyết 大đại 是thị 方phương 便tiện 。 大đại 非phi 方phương 便tiện 。 是thị 故cố 不bất 索sách 者giả 。 汝nhữ 不bất 聞văn 〈# 壽thọ 量lượng 品phẩm 〉# 中trung 。 我ngã 少thiểu 出xuất 家gia 。 得đắc 三tam 菩Bồ 提Đề 。 乃nãi 至chí 中trung 間gian 若nhược 小tiểu 若nhược 大đại 。 若nhược 己kỷ 若nhược 他tha 。 皆giai 我ngã 方phương 便tiện 。 諸chư 佛Phật 亦diệc 然nhiên 。 寧ninh 得đắc 不bất 索sách 。 其kỳ 八bát 。 若nhược 菩Bồ 薩Tát 索sách 。 菩Bồ 薩Tát 應ưng 領lãnh 解giải 。 領lãnh 解giải 既ký 無vô 。 故cố 知tri 不bất 索sách 。 汝nhữ 不bất 聞văn 法Pháp 說thuyết 竟cánh 。 天thiên 龍long 四tứ 眾chúng 皆giai 領lãnh 解giải 。 其kỳ 非phi 菩Bồ 薩Tát 謂vị 是thị 何hà 耶da 。 又hựu 〈# 法Pháp 師sư 品phẩm 〉# 中trung 。 三tam 乘thừa 皆giai 與dữ 記ký 。 若nhược 不bất 領lãnh 解giải 。 那na 忽hốt 與dữ 記ký 。 其kỳ 九cửu 。 出xuất 三tam 界giới 苦khổ 。 得đắc 安an 隱ẩn 樂lạc 。 乃nãi 賜tứ 乃nãi 索sách 。 菩Bồ 薩Tát 未vị 出xuất 未vị 證chứng 。 是thị 故cố 不bất 索sách 。 猶do 是thị 三tam 藏tạng 義nghĩa 耳nhĩ 。 其kỳ 十thập 。 諸chư 子tử 安an 坐tọa 爾nhĩ 乃nãi 賜tứ 車xa 。 二Nhị 乘Thừa 行hành 息tức 名danh 安an 坐tọa 。 菩Bồ 薩Tát 行hành 不bất 息tức 非phi 安an 坐tọa 。 那na 忽hốt 索sách 車xa 。 猶do 是thị 前tiền 義nghĩa 耳nhĩ 。 自tự 有hữu 行hành 息tức 索sách 。 行hành 未vị 息tức 索sách 。 又hựu 菩Bồ 薩Tát 行hạnh 行hành 。 即tức 是thị 乘thừa 乘thừa 。 乘thừa 由do 索sách 得đắc 。 何hà 謂vị 不bất 索sách 。 觀quán 其kỳ 詭quỷ 累lũy/lụy/luy 三tam 藏tạng 。 故cố 設thiết 此thử 十thập 難nạn/nan 。 管quản 見kiến 一nhất 斑ban 都đô 非phi 大đại 體thể 。 今kim 當đương 為vi 爾nhĩ 。 分phân 別biệt 說thuyết 之chi 。 自tự 有hữu 不bất 斷đoạn 惑hoặc 不bất 索sách 車xa 。 三tam 藏tạng 菩Bồ 薩Tát 是thị 。 自tự 有hữu 斷đoạn 惑hoặc 索sách 車xa 。 通thông 教giáo 菩Bồ 薩Tát 是thị 。 自tự 有hữu 亦diệc 斷đoạn 惑hoặc 亦diệc 不bất 斷đoạn 惑hoặc 亦diệc 索sách 亦diệc 不bất 索sách 。 別biệt 教giáo 菩Bồ 薩Tát 是thị 。 自tự 有hữu 非phi 斷đoạn 惑hoặc 非phi 不bất 斷đoạn 惑hoặc 非phi 索sách 非phi 不bất 索sách 。 圓viên 教giáo 菩Bồ 薩Tát 是thị 。 又hựu 歷lịch 五ngũ 味vị 。

乳nhũ 味vị 兩lưỡng 意ý 。

一nhất 。 亦diệc 斷đoạn 亦diệc 不bất 斷đoạn 。 亦diệc 索sách 亦diệc 不bất 索sách 。 二nhị 。 非phi 斷đoạn 非phi 不bất 斷đoạn 。 非phi 索sách 非phi 不bất 索sách 。 酪lạc 味vị 一nhất 意ý 不bất 斷đoạn 不bất 索sách 。 生sanh 酥tô 備bị 四tứ 意ý 。 熟thục 酥tô 但đãn 三tam 意ý 。 醍đề 醐hồ 一nhất 意ý 。 宏hoành 綱cương 大đại 統thống 其kỳ 義nghĩa 如như 此thử 。 於ư 一nhất 一nhất 句cú 一nhất 一nhất 意ý 。 復phục 各các 四tứ 句cú 。

謂vị 障chướng 除trừ 機cơ 動động 。 障chướng 未vị 除trừ 機cơ 動động 。 障chướng 亦diệc 除trừ 亦diệc 未vị 除trừ 機cơ 動động 。 障chướng 非phi 除trừ 非phi 不bất 除trừ 機cơ 動động 。 斯tư 宗tông 不bất 見kiến 執chấp 一nhất 非phi 三tam 。 深thâm 可khả 悲bi 愍mẫn 。 世thế 人nhân 執chấp 車xa 數số 不bất 同đồng 。 說thuyết 車xa 體thể 不bất 同đồng 。 或hoặc 言ngôn 初sơ 說thuyết 三tam 車xa 。 後hậu 會hội 二nhị 歸quy 一nhất 。 或hoặc 言ngôn 初sơ 說thuyết 有hữu 三tam 。 後hậu 會hội 三Tam 歸Quy 一nhất 。 或hoặc 言ngôn 初sơ 說thuyết 有hữu 四tứ 。 後hậu 會hội 三Tam 歸Quy 一nhất 。 所sở 以dĩ 出xuất 經kinh 勿vật 信tín 人nhân 語ngữ 。 此thử 文văn 引dẫn 昔tích 佛Phật 為vì 聲Thanh 聞Văn 。 說thuyết 應ứng 四Tứ 諦Đế 法Pháp 。 為vi 緣Duyên 覺Giác 人nhân 說thuyết 應ứng 十Thập 二Nhị 因Nhân 緣Duyên 法Pháp 。 為vi 菩Bồ 薩Tát 人nhân 說thuyết 應ứng 六Lục 波Ba 羅La 蜜Mật 法Pháp 。 今kim 佛Phật 說thuyết 三tam 。 數số 亦diệc 如như 此thử 。 《# 華hoa 嚴nghiêm 》# 第đệ 八bát 云vân 。

下hạ 劣liệt 厭yếm 沒một 者giả 。 為vi 示thị 聲Thanh 聞Văn 道đạo 。 根căn 鈍độn 樂nhạo/nhạc/lạc 因nhân 緣duyên 。 為vi 說thuyết 緣Duyên 覺Giác 道đạo 。 根căn 利lợi 有hữu 慈từ 悲bi 。 為vi 說thuyết 菩Bồ 薩Tát 道Đạo 。 無vô 上thượng 樂nhạo/nhạc/lạc 大đại 事sự 。 說thuyết 無vô 量lượng 佛Phật 法Pháp 。

三tam 十thập 六lục 又hựu 云vân 。

三tam 解giải 脫thoát 法Pháp 。 出xuất 聲Thanh 聞Văn 乘thừa 。 無vô 諍tranh 法pháp 出xuất 緣Duyên 覺Giác 乘thừa 。 六Lục 度Độ 四tứ 攝nhiếp 出xuất 大Đại 乘Thừa 。 知tri 一nhất 切thiết 法pháp 出xuất 佛Phật 乘thừa 。

又hựu 第đệ 九cửu 地địa 說thuyết 聲Thanh 聞Văn 乘Thừa 相tương/tướng 。 支chi 佛Phật 乘thừa 相tương/tướng 。 菩Bồ 薩Tát 乘Thừa 相tướng 。 如Như 來Lai 乘thừa 相tương/tướng 。 《# 地địa 論luận 》# 釋thích 第đệ 二nhị 地địa 。 觀quán 十thập 不bất 善thiện 集tập 墜trụy 三tam 途đồ 。 十Thập 善Thiện 集tập 生sanh 天thiên 。 上thượng 十Thập 善Thiện 與dữ 四Tứ 諦Đế 觀quán 智trí 合hợp 成thành 聲Thanh 聞Văn 。 又hựu 上thượng 十Thập 善Thiện 與dữ 不bất 從tùng 他tha 聞văn 。 觀quán 智trí 合hợp 成thành 緣Duyên 覺Giác 。 又hựu 上thượng 十Thập 善Thiện 與dữ 具cụ 足túc 清thanh 淨tịnh 觀quán 智trí 合hợp 。 成thành 菩Bồ 薩Tát 地địa 。 又hựu 上thượng 上thượng 十Thập 善Thiện 與dữ 一nhất 切thiết 種chủng 一nhất 切thiết 佛Phật 法Pháp 合hợp 成thành 佛Phật 。 《# 瓔anh 珞lạc 》# 第đệ 十thập 三tam 云vân 。

十thập 方phương 佛Phật 說thuyết 三tam 乘thừa 。 一Nhất 乘Thừa 中trung 又hựu 開khai 三tam 合hợp 九cửu 乘thừa 。 九cửu 乘thừa 悉tất 會hội 入nhập 。 平bình 等đẳng 大đại 慧tuệ 。

聖thánh 說thuyết 如như 此thử 。 不bất 能năng 融dung 通thông 。 互hỗ 相tương 是thị 非phi 。 非phi 法pháp 毀hủy 人nhân 。 過quá 莫mạc 大đại 焉yên 。 今kim 約ước 教giáo 分phân 別biệt 之chi 。 若nhược 說thuyết 三tam 乘thừa 法Pháp 。 門môn 異dị 而nhi 真Chân 諦Đế 同đồng 者giả 。 三tam 藏tạng 教giáo 也dã 。 若nhược 說thuyết 三tam 乘thừa 法Pháp 門môn 同đồng 。 真Chân 諦Đế 皆giai 同đồng 者giả 通thông 教giáo 也dã 。 若nhược 說thuyết 三tam 乘thừa 三tam 三tam 九cửu 乘thừa 。 若nhược 說thuyết 四tứ 乘thừa 淺thiển 深thâm 階giai 級cấp 各các 各các 不bất 同đồng 。 而nhi 同đồng 入nhập 平bình 等đẳng 大đại 慧tuệ 者giả 。 別biệt 教giáo 也dã 。 若nhược 說thuyết 三tam 乘thừa 九cửu 乘thừa 四tứ 乘thừa 一nhất 一nhất 皆giai 與dữ 平bình 等đẳng 大đại 慧tuệ 。 相tương 應ứng 無vô 二nhị 無vô 異dị 者giả 。 圓viên 教giáo 也dã 。 又hựu 歷lịch 五ngũ 味vị 分phân 別biệt 。 乳nhũ 味vị 但đãn 明minh 菩Bồ 薩Tát 乘thừa 。 佛Phật 乘thừa 。 酪lạc 味vị 但đãn 明minh 異dị 三tam 乘thừa 。 生sanh 酥tô 味vị 備bị 明minh 三tam 乘thừa 四tứ 乘thừa 九cửu 乘thừa 各các 各các 分phân 齊tề 不bất 相tương 濫lạm 。 熟thục 酥tô 味vị 唯duy 除trừ 異dị 三tam 乘thừa 。 餘dư 如như 生sanh 酥tô 也dã 。 醍đề 醐hồ 中trung 純thuần 說thuyết 佛Phật 乘thừa 。 無vô 復phục 餘dư 乘thừa 也dã 。 若nhược 識thức 此thử 意ý 異dị 說thuyết 無vô 妨phương 。 若nhược 不bất 知tri 者giả 。 秖kỳ 增tăng 諍tranh 論luận 耳nhĩ 。 世thế 人nhân 明minh 佛Phật 乘thừa 乘thừa 體thể 有hữu 異dị 。 光quang 宅trạch 取thủ 佛Phật 果Quả 究cứu 竟cánh 盡tận 無vô 生sanh 二nhị 智trí 為vi 車xa 體thể 。 遠viễn 出xuất 五ngũ 百bách 由do 旬tuần 。 之chi 外ngoại 對đối 昔tích 為vi 高cao 。 具cụ 含hàm 萬vạn 德đức 對đối 昔tích 為vi 廣quảng 。 莊trang 嚴nghiêm 取thủ 因nhân 總tổng 萬vạn 行hạnh 為vi 體thể 。 上thượng 求cầu 為vi 高cao 下hạ 化hóa 為vi 廣quảng 。 舊cựu 不bất 取thủ 功công 德đức 。 功công 德đức 與dữ 凡phàm 夫phu 共cộng 。 唯duy 取thủ 智trí 慧tuệ 為vi 體thể 。 舊cựu 又hựu 取thủ 福phước 慧tuệ 共cộng 為vi 體thể 。 文văn 云vân 。

乘thừa 是thị 三tam 車xa

以dĩ 無vô 漏lậu 根Căn 力Lực 。 覺giác 道đạo 禪thiền 定định 解giải 脫thoát 。 三tam 昧muội 而nhi 自tự 娛ngu 樂lạc 。 豈khởi 但đãn 智trí 慧tuệ 耶da 。 又hựu 一nhất 師sư 但đãn 取thủ 有hữu 解giải 為vi 體thể 。 空không 解giải 無vô 動động 故cố 不bất 取thủ 。 盡tận 無vô 生sanh 智trí 即tức 有hữu 解giải 也dã 。 又hựu 一nhất 小Tiểu 乘Thừa 取thủ 空không 慧tuệ 為vi 車xa 體thể 。 文văn 云vân 。

我ngã 等đẳng 長trường 夜dạ 。 修tu 習tập 空không 法pháp

(# 云vân 云vân )# 。 大Đại 乘Thừa 亦diệc 以dĩ 實thật 慧tuệ 方phương 便tiện 為vi 車xa 體thể 。 車xa 體thể 譬thí 有hữu 。 有hữu 有hữu 運vận 動động 故cố 也dã 。 私tư 謂vị 諸chư 師sư 釋thích 佛Phật 乘thừa 之chi 體thể 。 而nhi 競cạnh 指chỉ 具cụ 度độ 。 何hà 異dị 眾chúng 盲manh 觸xúc 象tượng 諍tranh 其kỳ 尾vĩ 牙nha 。 依y 天thiên 台thai 智trí 者giả 。 明minh 諸chư 法pháp 實thật 相tướng 。 正chánh 是thị 車xa 體thể 。 一nhất 切thiết 眾chúng 寶bảo 。 莊trang 校giáo 皆giai 莊trang 嚴nghiêm 具cụ 耳nhĩ 。 至chí 賜tứ 車xa 文văn 中trung 當đương 點điểm 出xuất 。 舊cựu 解giải 。

小tiểu 車xa 者giả 小tiểu 果quả 也dã 。 果quả 有hữu 有hữu 為vi 。 無vô 為vi 功công 德đức 。 正chánh 取thủ 有hữu 為vi 以dĩ 譬thí 車xa 運vận 。 運vận 入nhập 無vô 餘dư 也dã 。 有hữu 為vi 果quả 中trung 具cụ 有hữu 福phước 慧tuệ 。 以dĩ 慧tuệ 為vi 正chánh 。 福phước 屬thuộc 具cụ 度độ 。 其kỳ 慧tuệ 有hữu 十thập 。 而nhi 八bát 智trí 通thông 因nhân 果quả 。 盡tận 無vô 生sanh 智trí 唯duy 是thị 果quả 位vị 。 乃nãi 取thủ 二nhị 智trí 以dĩ 譬thí 車xa 果quả 。 以dĩ 是thị 義nghĩa 故cố 。 車xa 在tại 門môn 外ngoại 。 若nhược 依y 《# 大đại 品phẩm 》# 云vân 。

是thị 乘thừa 從tùng 三tam 界giới 出xuất 。 到đáo 薩Tát 婆Bà 若Nhã 中trung 住trụ 。

若nhược 未vị 出xuất 時thời 。 已dĩ 乘thừa 是thị 乘thừa 。 爭tranh 出xuất 火hỏa 宅trạch 。 何hà 故cố 復phục 言ngôn 。 車xa 在tại 門môn 外ngoại 。 若nhược 先tiên 在tại 外ngoại 。 乘thừa 何hà 而nhi 出xuất 。 然nhiên 但đãn 乘thừa 通thông 因nhân 果quả 。 三Tam 十Thập 七Thất 品Phẩm 。 斷đoạn 見kiến 思tư 惑hoặc 。 皆giai 是thị 因nhân 乘thừa 。 盡tận 無vô 生sanh 智trí 皆giai 名danh 果quả 乘thừa 。 要yếu 因nhân 因nhân 乘thừa 斷đoạn 除trừ 惑hoặc 盡tận 。 方phương 得đắc 果quả 乘thừa 盡tận 無vô 生sanh 智trí 。 故cố 言ngôn 車xa 在tại 門môn 外ngoại 。 但đãn 果quả 正chánh 因nhân 傍bàng 。 就tựu 果quả 為vi 言ngôn 車xa 在tại 門môn 外ngoại 。 若nhược 內nội 因nhân 斷đoạn 結kết 運vận 義nghĩa 名danh 乘thừa 。 外ngoại 果quả 不bất 運vận 何hà 得đắc 名danh 乘thừa 。 然nhiên 果quả 無vô 斷đoạn 惑hoặc 之chi 運vận 。 要yếu 以dĩ 盡tận 無vô 生sanh 智trí 。 入nhập 無Vô 餘Dư 涅Niết 槃Bàn 。 方phương 是thị 好hảo/hiếu 運vận 也dã 。 若nhược 乘thừa 因nhân 到đáo 果quả 。 何hà 意ý 方phương 更cánh 索sách 車xa 。 舊cựu 云vân 。

機cơ 索sách 。 情tình 索sách 。 機cơ 索sách 者giả 可khả 解giải 。 情tình 索sách 者giả 。 佛Phật 說thuyết 盡tận 無vô 生sanh 教giáo 。 羅La 漢Hán 證chứng 此thử 果quả 。 已dĩ 用dụng 神thần 通thông 天thiên 眼nhãn 試thí 觀quán 未vị 來lai 。 猶do 見kiến 變biến 易dị 生sanh 死tử 浩hạo 然nhiên 。 自tự 疑nghi 所sở 得đắc 盡tận 無vô 生sanh 證chứng 。 若nhược 實thật 無vô 生sanh 云vân 何hà 見kiến 有hữu 。 如như 其kỳ 浩hạo 然nhiên 昔tích 非phi 究cứu 竟cánh 情tình 中trung 從tùng 佛Phật 索sách 先tiên 所sở 許hứa 是thị 為vi 情tình 索sách 。 若nhược 尋tầm 經kinh 文văn 文văn 無vô 此thử 語ngữ 。 若nhược 推thôi 索sách 義nghĩa 義nghĩa 不bất 應ưng 然nhiên 。 文văn 無vô 可khả 解giải 。 推thôi 者giả 。 下hạ 文văn 云vân 。

自tự 於ư 所sở 得đắc 。 生sanh 滅diệt 度độ 想tưởng

既ký 以dĩ 天thiên 眼nhãn 見kiến 有hữu 生sanh 死tử 。 何hà 故cố 復phục 起khởi 。 滅diệt 度độ 之chi 想tưởng 。 此thử 則tắc 自tự 相tương/tướng 矛mâu 盾# 。 又hựu 佛Phật 滅diệt 後hậu 羅La 漢Hán 。 不bất 值trị 餘dư 佛Phật 。 不bất 能năng 決quyết 了liễu 。 既ký 自tự 以dĩ 天thiên 眼nhãn 照chiếu 見kiến 生sanh 死tử 。 何hà 須tu 見kiến 佛Phật 而nhi 決quyết 了liễu 耶da 。 又hựu 初sơ 禪thiền 天thiên 眼nhãn 。 尚thượng 不bất 見kiến 二nhị 禪thiền 。 況huống 見kiến 變biến 易dị 。 亦diệc 與dữ 《# 攝nhiếp 大Đại 乘Thừa 》# 乖quai 也dã 。 又hựu 羅La 漢Hán 得đắc 無vô 漏lậu 業nghiệp 。 用dụng 天thiên 眼nhãn 見kiến 變biến 易dị 未vị 來lai 生sanh 死tử 果quả 報báo 者giả 。 即tức 時thời 人nhân 修tu 。 五Ngũ 戒Giới 十Thập 善Thiện 。 應ưng 自tự 見kiến 其kỳ 未vị 來lai 果quả 報báo 。 當đương 知tri 界giới 外ngoại 果quả 報báo 。 豈khởi 是thị 天thiên 眼nhãn 所sở 見kiến 耶da 。 不bất 用dụng 此thử 判phán 情tình 索sách 也dã 。 今kim 言ngôn 情tình 索sách 者giả 。 昔tích 日nhật 依y 教giáo 謂vị 盡tận 無vô 生sanh 能năng 入nhập 無vô 餘dư 。 而nhi 於ư 方Phương 等Đẳng 中trung 。 見kiến 菩Bồ 薩Tát 不bất 思tư 議nghị 。 聞văn 淨tịnh 名danh 彈đàn 斥xích 。 若nhược 我ngã 所sở 得đắc 是thị 實thật 。 大Đại 士Sĩ 不bất 應ưng 折chiết 挫tỏa 。 若nhược 我ngã 非phi 實thật 。 佛Phật 不bất 應ưng 說thuyết 真chân 。 故cố 云vân 茫mang 然nhiên 不bất 知tri 所sở 云vân 。 至chí 《# 大đại 品phẩm 》# 中trung 領lãnh 知tri 大đại 法pháp 。 聞văn 此thử 樂nhạo/nhạc/lạc 大đại 心tâm 起khởi 。 方phương 欲dục 進tiến 修tu 大Đại 乘Thừa 。 而nhi 不bất 能năng 知tri 。 得đắc 與dữ 不bất 得đắc 。 此thử 等đẳng 皆giai 是thị 。 情tình 中trung 已dĩ 索sách 大Đại 乘Thừa 之chi 義nghĩa 。 故cố 身thân 子tử 領lãnh 解giải 。 提đề 昔tích 疑nghi 情tình 。

見kiến 諸chư 菩Bồ 薩Tát 。 授thọ 記ký 作tác 佛Phật 。 不bất 豫dự 斯tư 事sự 。 嗚ô 呼hô 自tự 責trách 。 欲dục 以dĩ 問vấn 世Thế 尊Tôn 。 為vi 失thất 為vi 不bất 失thất 。

即tức 是thị 指chỉ 昔tích 方Phương 等Đẳng 已dĩ 有hữu 情tình 索sách 也dã 。 今kim 加gia 口khẩu 索sách 者giả 。 因nhân 聞văn 〈# 方phương 便tiện 品phẩm 〉# 初sơ 偈kệ 略lược 聞văn 佛Phật 說thuyết 並tịnh 是thị 方phương 便tiện 。 即tức 復phục 執chấp 今kim 方phương 便tiện 疑nghi 昔tích 未vị 極cực 。 故cố 云vân 。

我ngã 今kim 不bất 知tri 。 是thị 義nghĩa 所sở 趣thú

動động 宿túc 疑nghi 情tình 故cố 發phát 言ngôn 三tam 請thỉnh 。 索sách 求cầu 昔tích 日nhật 所sở 說thuyết 之chi 實thật 。 機cơ 在tại 大Đại 乘Thừa 。 情tình 求cầu 昔tích 實thật 。 又hựu 情tình 求cầu 大Đại 乘Thừa 。 口khẩu 問vấn 昔tích 實thật 。 六Lục 度Độ 通thông 教giáo 例lệ 爾nhĩ 。

從tùng

舍Xá 利Lợi 弗Phất 爾nhĩ 時thời

下hạ 。 三tam 。 等đẳng 賜tứ 大đại 車xa 。 有hữu 兩lưỡng 章chương 。 兩lưỡng 廣quảng 。 兩lưỡng 釋thích 。

一nhất 。 等đẳng 子tử 。 二nhị 。 等đẳng 車xa 。 以dĩ 子tử 等đẳng 故cố 則tắc 心tâm 等đẳng 。 譬thí 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 等đẳng 有hữu 佛Phật 性tánh 。 佛Phật 性tánh 同đồng 故cố 等đẳng 是thị 子tử 也dã 。 第đệ 二nhị 車xa 等đẳng 者giả 。 以dĩ 法pháp 等đẳng 故cố 無vô 非phi 佛Phật 法Pháp 。 譬thí 一nhất 切thiết 法pháp 皆giai 摩ma 訶ha 衍diễn 。 摩ma 訶ha 衍diễn 同đồng 故cố 等đẳng 是thị 大đại 車xa 。 而nhi 言ngôn 。

各các 賜tứ

者giả 。 各các 隨tùy 本bổn 習tập 四Tứ 諦Đế 六Lục 度Độ 。 無vô 量lượng 諸chư 法pháp 。 各các 於ư 舊cựu 習tập 。 開khai 示thị 真chân 實thật 。 舊cựu 習tập 不bất 同đồng 故cố 言ngôn 。

各các

皆giai 摩ma 訶ha 衍diễn 故cố 言ngôn 。

大đại 車xa

其kỳ 車xa 高cao

下hạ 。 廣quảng 車xa 為vi 二nhị 。 一nhất 廣quảng 敘tự 車xa 體thể 。 次thứ 釋thích 有hữu 車xa 之chi 由do 。 敘tự 車xa 體thể 中trung 先tiên 敘tự 高cao 廣quảng 。 次thứ 明minh 白bạch 牛ngưu 。 後hậu 明minh 儐tấn 從tùng 。 假giả 名danh 車xa 有hữu 高cao 廣quảng 相tương/tướng 。 譬thí 如Như 來Lai 知tri 見kiến 深thâm 遠viễn 。 橫hoạnh/hoành 周chu 法Pháp 界Giới 之chi 邊biên 際tế 。 豎thụ 徹triệt 三tam 諦đế 之chi 源nguyên 底để 。 故cố 言ngôn 。

高cao 廣quảng

也dã 。

眾chúng 寶bảo 莊trang 校giáo

者giả 。 譬thí 萬vạn 行hạnh 修tu 飾sức 也dã 。

周chu 匝táp 欄lan 楯thuẫn

者giả 。 譬thí 總tổng 持trì 。 持trì 萬vạn 善thiện 。 遮già 眾chúng 惡ác 。

四tứ 面diện 懸huyền 鈴linh

者giả 。 譬thí 四tứ 辯biện 下hạ 化hóa 也dã 。

張trương 設thiết 幰hiển 蓋cái

者giả 。 譬thí 四tứ 無vô 量lượng 。 眾chúng 德đức 之chi 中trung 慈từ 悲bi 最tối 高cao 。 普phổ 覆phú 一nhất 切thiết 也dã 。

珍trân 琦kỳ 雜tạp 寶bảo 。 而nhi 嚴nghiêm 飾sức 之chi

者giả 。 真chân 實thật 萬vạn 善thiện 嚴nghiêm 此thử 慈từ 悲bi 。 《# 大đại 經kinh 》# 云vân 。

慈từ 若nhược 具cụ 足túc 十Thập 力Lực 無vô 畏úy 。 名danh 如Như 來Lai 慈từ 。 慈từ 中trung 行hành 布bố 施thí 等đẳng 。

(# 云vân 云vân )# 。

寶bảo 繩thằng 交giao 絡lạc

者giả 。 譬thí 四tứ 弘hoằng 誓thệ 堅kiên 固cố 大đại 慈từ 心tâm 也dã 。

垂thùy 諸chư 花hoa 纓anh

者giả 。 譬thí 四tứ 攝nhiếp 神thần 通thông 等đẳng 悅duyệt 動động 眾chúng 生sanh 也dã 。 亦diệc 譬thí 七thất 覺giác 妙diệu 鬘man 也dã 。

重trọng/trùng 敷phu 綩uyển 綖diên

者giả 。 譬thí 觀quán 練luyện 熏huân 修tu 。 一nhất 切thiết 諸chư 禪thiền 。 重trọng/trùng 沓đạp 柔nhu 軟nhuyễn 也dã 。

安an 置trí 丹đan 枕chẩm

者giả 。 車xa 若nhược 駕giá 運vận 隨tùy 所sở 到đáo 處xứ 。 須tu 此thử 支chi 昂ngang 。 譬thí 即tức 動động 而nhi 靜tĩnh 。 即tức 靜tĩnh 而nhi 動động 。 若nhược 車xa 內nội 枕chẩm 者giả 。 休hưu 息tức 身thân 首thủ 。 譬thí 一Nhất 行Hành 三Tam 昧Muội 。 息tức 一Nhất 切Thiết 智Trí 。 一nhất 切thiết 行hành 也dã 。

丹đan

即tức 赤xích 光quang 。 譬thí 無vô 分phân 別biệt 法pháp 也dã 。

駕giá 以dĩ 白bạch 牛ngưu

者giả 。 譬thí 無vô 漏lậu 般Bát 若Nhã 能năng 導đạo 諦đế 緣duyên 度độ 一nhất 切thiết 萬vạn 行hạnh 。 到đáo 薩Tát 婆Bà 若Nhã 。 白bạch 是thị 色sắc 本bổn 。 即tức 與dữ 本bổn 淨tịnh 無vô 漏lậu 相tương 應ứng 。 體thể 具cụ 萬vạn 德đức 如như 。

膚phu 充sung

煩phiền 惱não 不bất 染nhiễm 如như 。

色sắc 潔khiết

又hựu 四tứ 念niệm 處xứ 為vi 白bạch 牛ngưu 。 四tứ 正chánh 勤cần 中trung 二nhị 世thế 善thiện 滿mãn 如như 膚phu 充sung 。 二nhị 世thế 惡ác 盡tận 如như 色sắc 潔khiết 。 四Tứ 如Như 意Ý 足Túc 。 稱xưng 行hành 者giả 心tâm 。 如như 。

形hình 體thể 姝xu 好hảo

筋cân

譬thí 五ngũ 根căn 住trụ 立lập 。 能năng 生sanh 義nghĩa 也dã 。

力lực

譬thí 五Ngũ 力Lực 摧tồi 伏phục 。 幹cán 用dụng 義nghĩa 也dã 。

行hành 步bộ 平bình 正chánh

以dĩ 譬thí 定định 慧tuệ 均quân 等đẳng 。 又hựu 譬thí 七thất 覺giác 調điều 平bình 。

其kỳ 疾tật 如như 風phong

者giả 。 八bát 正Chánh 道Đạo 中trung 行hành 。 速tốc 疾tật 到đáo 薩Tát 婆Bà 若Nhã 。

僕bộc 從tùng

者giả 。 譬thí 方Phương 便Tiện 波Ba 羅La 蜜Mật 。 能năng 屈khuất 曲khúc 隨tùy 人nhân 給cấp 侍thị 使sử 令linh 。 眾chúng 魔ma 外ngoại 道đạo 。 二Nhị 乘Thừa 小tiểu 行hành 。 皆giai 隨tùy 方phương 便tiện 智trí 用dụng 。 故cố 《# 淨tịnh 名danh 》# 云vân 。

皆giai 吾ngô 侍thị 也dã

又hựu 果quả 地địa 神thần 通thông 運vận 役dịch 隨tùy 意ý 。 即tức 僕bộc 從tùng 也dã 。

次thứ

所sở 以dĩ 者giả 何hà

下hạ 。 釋thích 有hữu 車xa 之chi 由do 者giả 。 由do 財tài 富phú 藏tạng 溢dật 。 譬thí 果quả 地địa 福phước 慧tuệ 圓viên 滿mãn 。 名danh 財tài 富phú 無vô 量lượng 。 庫khố 藏tạng 充sung 溢dật 。 行hành 藏tạng 理lý 藏tạng 。 一nhất 切thiết 法pháp 趣thú 檀đàn 尸thi 忍nhẫn 等đẳng 。 是thị 趣thú 不bất 過quá 者giả 。 是thị 約ước 行hành 為vi 如Như 來Lai 藏tạng 。 一nhất 切thiết 法pháp 趣thú 陰ấm 入nhập 界giới 根căn 塵trần 等đẳng 。 是thị 趣thú 不bất 過quá 。 即tức 是thị 約ước 理lý 明minh 如Như 來Lai 藏tạng 。 自tự 行hành 此thử 行hạnh 理lý 名danh 。

充sung

化hóa 他tha 名danh 。

溢dật

實thật 智trí 滿mãn 名danh 。

充sung

權quyền 智trí 用dụng 名danh 。

溢dật

入nhập 中trung 道đạo 名danh 。

充sung

雙song 照chiếu 故cố 名danh 。

溢dật

非phi 但đãn 藏tạng 多đa 又hựu 皆giai 充sung 溢dật 。 何hà 法pháp 不bất 是thị 摩Ma 訶Ha 衍Diên 。 故cố 大Đại 乘Thừa 無vô 量lượng 也dã 。

而nhi 作tác 是thị 念niệm 。

下hạ 。 即tức 是thị 廣quảng 明minh 心tâm 等đẳng 。 文văn 為vi 二nhị 。

一nhất 廣quảng 心tâm 等đẳng 。 二nhị 釋thích 。 廣quảng 心tâm 等đẳng 者giả 。 財tài 富phú 無vô 量lượng 。 是thị 子tử 無vô 偏thiên 。 是thị 故cố 心tâm 等đẳng 。 若nhược 富phú 而nhi 非phi 子tử 。 是thị 子tử 而nhi 貧bần 。 則tắc 不bất 得đắc 等đẳng 。 今kim 。

七thất 寶bảo 大đại 車xa 。 其kỳ 數số 無vô 量lượng

若nhược 教giáo 若nhược 行hành 皆giai 摩ma 訶ha 衍diễn 。 即tức 財tài 多đa 也dã 。

各các 各các 與dữ 之chi 。 不bất 宜nghi 差sai 別biệt

者giả 。 不bất 移di 本bổn 習tập 而nhi 示thị 真chân 實thật 。 如như 身thân 子tử 。 於ư 智trí 慧tuệ 開khai 佛Phật 知tri 見kiến 。 具cụ 一nhất 切thiết 佛Phật 法pháp 。 目Mục 連Liên 於ư 禪thiền 定định 。 開khai 佛Phật 知tri 見kiến 。 具cụ 一nhất 切thiết 佛Phật 法pháp 。 餘dư 人nhân 例lệ 爾nhĩ 。 又hựu 《# 方Phương 等Đẳng 》# 。 《# 般Bát 若Nhã 》# 。 念niệm 處xứ 。 正chánh 勤cần 。 根Căn 力Lực 覺Giác 道Đạo 。 種chủng 種chủng 異dị 名danh 皆giai 開khai 示thị 實thật 相tướng 。 歷lịch 一nhất 切thiết 法pháp 亦diệc 復phục 如như 是thị 。 故cố 言ngôn 無vô 量lượng 也dã 。

所sở 以dĩ 者giả 何hà 。 以dĩ 我ngã 。

下hạ 。 是thị 釋thích 兩lưỡng 等đẳng 。 初sơ 釋thích 財tài 多đa 。

尚thượng 周chu 一nhất 國quốc 況huống 復phục 諸chư 子tử

譬thí 大đại 圓viên 因nhân 遍biến 該cai 善thiện 惡ác 。 況huống 佛Phật 知tri 見kiến 耶da 。 次thứ 釋Thích 子tử 等đẳng 者giả 。 非phi 子tử 尚thượng 充sung 況huống 是thị 子tử 耶da 。 譬thí 佛Phật 無vô 緣duyên 者giả 尚thượng 度độ 。 況huống 有hữu 緣duyên 子tử 耶da 。 尋tầm 文văn 可khả 解giải 。 從tùng 。

是thị 時thời 諸chư 子tử 。 各các 乘thừa 大đại 車xa

下hạ 。 第đệ 四tứ 。 適thích 願nguyện 歡hoan 喜hỷ 。 譬thí 上thượng 受thọ 行hành 悟ngộ 入nhập 。 本bổn 求cầu 羊dương 鹿lộc 水thủy 牛ngưu 期kỳ 出xuất 分phân 段đoạn 。 今kim 得đắc 白bạch 牛ngưu 盡tận 於ư 變biến 易dị 。 過quá 本bổn 所sở 望vọng 。 豈khởi 不bất 歡hoan 喜hỷ 。

從tùng

於ư 意ý 云vân 何hà

下hạ 。 第đệ 四tứ 。 不bất 虛hư 譬thí 。 譬thí 法Pháp 王Vương 不bất 妄vọng 。

一nhất 問vấn 。 二nhị 答đáp 。 三tam 述thuật 歎thán 。 問vấn 如như 文văn 。

舍Xá 利Lợi 弗Phất 言ngôn 。

下hạ 。 第đệ 二nhị 。 答đáp 。 為vi 二nhị 。

一nhất 。 免miễn 難nạn 不bất 虛hư 。 亦diệc 名danh 以dĩ 重trọng/trùng 奪đoạt 輕khinh 不bất 虛hư 。 二nhị 。 不bất 乖quai 本bổn 心tâm 不bất 虛hư 。 亦diệc 云vân 過quá 本bổn 望vọng 不bất 虛hư 。 各các 為vi 三tam 。 謂vị 標tiêu 章chương 。 解giải 釋thích 。 況huống 結kết 。 標tiêu 免miễn 難nạn 。 如như 文văn 。

何hà 以dĩ 故cố 。

下hạ 。 第đệ 二nhị 。 釋thích 者giả 。 命mạng 重trọng/trùng 身thân 輕khinh 全toàn 身thân 免miễn 火hỏa 。 已dĩ 得đắc 大đại 寶bảo 濟tế 于vu 重trọng/trùng 命mạng 。 豈khởi 應ưng 有hữu 虛hư 。 結kết 。 免miễn 八bát 苦khổ 之chi 火hỏa 。 全toàn 五ngũ 分phân 之chi 身thân 。 已dĩ 是thị 大đại 寶bảo 。 況huống 二nhị 萬vạn 佛Phật 所sở 大Đại 乘Thừa 慧tuệ 命mạng 圓viên 因nhân 。 成thành 就tựu 佛Phật 知tri 見kiến 開khai 。 寧ninh 是thị 虛hư 妄vọng 。 次thứ 。

世Thế 尊Tôn 若nhược 是thị

下hạ 。 第đệ 二nhị 。 不bất 乖quai 本bổn 心tâm 。 初sơ 標tiêu 不bất 乖quai 本bổn 心tâm 章chương 。 本bổn 知tri 無vô 三tam 。 意ý 令linh 不bất 謗báng 。 不bất 謗báng 者giả 已dĩ 不bất 乖quai 本bổn 心tâm 。 釋thích 云vân 。 本bổn 知tri 無vô 小tiểu 。 意ý 令linh 不bất 毀hủy 墮đọa 惡ác 。 既ký 無vô 毀hủy 因nhân 不bất 墮đọa 惡ác 果quả 。 不bất 與dữ 小tiểu 車xa 不bất 乖quai 本bổn 意ý 。 結kết 云vân 。 自tự 知tri 財tài 富phú 無vô 量lượng 。 欲dục 饒nhiêu 益ích 其kỳ 子tử 。 與dữ 一nhất 大đại 車xa 過quá 本bổn 所sở 望vọng 。 是thị 故cố 不bất 虛hư 。 結kết 前tiền 章chương 云vân 方phương 便tiện 救cứu 濟tế 。 似tự 譬thí 斷đoạn 德đức 。 神thần 通thông 之chi 力lực 。 結kết 後hậu 章chương 云vân 。 財tài 富phú 無vô 量lượng 。 似tự 譬thí 智trí 德đức 辯biện 說thuyết 之chi 力lực 。 前tiền 是thị 子tử 等đẳng 故cố 不bất 虛hư 。 後hậu 是thị 財tài 等đẳng 故cố 不bất 虛hư 。

佛Phật 告cáo 舍xá 利lợi

下hạ 。 第đệ 三tam 。 歎thán 述thuật 。 有hữu 二nhị 。

善thiện 哉tai 。

者giả 。 述thuật 其kỳ 二nhị 不bất 虛hư 也dã 。

問vấn 。

佛Phật 何hà 不bất 自tự 說thuyết 不bất 虛hư 。

答đáp 。

佛Phật 許hứa 三tam 與dữ 一nhất 。 自tự 說thuyết 為vi 難nạn/nan 。 身thân 子tử 說thuyết 不bất 虛hư 。 取thủ 信tín 為vi 易dị 。

舍Xá 利Lợi 弗Phất 如Như 來Lai 亦diệc 復phục

下hạ 。 第đệ 二nhị 。 合hợp 譬thí 。 光quang 宅trạch 開khai 十thập 譬thí 。 但đãn 合hợp 七thất 不bất 合hợp 三tam 。 七thất 中trung 正chánh 合hợp 五ngũ 。 兼kiêm 第đệ 五ngũ 第đệ 八bát 。 不bất 合hợp 第đệ 七thất 第đệ 九cửu 。 故cố 知tri 十thập 譬thí 繁phồn 而nhi 不bất 會hội 。 今kim 合hợp 總tổng 。 別biệt 二nhị 譬thí 。 總tổng 中trung 有hữu 六lục 。 今kim 文văn 皆giai 合hợp 。 小tiểu 不bất 次thứ 第đệ 。 今kim 初sơ 第đệ 一nhất 合hợp 上thượng 第đệ 一nhất 。 上thượng 長trưởng 者giả 名danh 行hành 位vị 號hiệu 德đức 業nghiệp 。 合hợp 云vân 如Như 來Lai 亦diệc 復phục 如như 是thị 。 先tiên 合hợp 位vị 號hiệu 。 如Như 來Lai 無vô 量lượng 德đức 號hiệu 。 略lược 舉cử 十thập 義nghĩa 如như 上thượng 說thuyết 。

一nhất 切thiết 世thế 間gian

將tương 處xứ 所sở 以dĩ 定định 名danh 行hành 。 上thượng 云vân 國quốc 邑ấp 聚tụ 落lạc 。 合hợp 直trực 云vân 一nhất 切thiết 世thế 間gian 。 通thông 指chỉ 同đồng 居cư 。 有hữu 餘dư 自tự 體thể 。 皆giai 是thị 妙diệu 色sắc 妙diệu 心tâm 。 果quả 報báo 之chi 處xứ 。 如Như 來Lai 遍biến 應ưng 三tam 處xứ 。 即tức 一nhất 切thiết 世thế 間gian 。 合hợp 上thượng 國quốc 邑ấp 聚tụ 落lạc 也dã 。

於ư 諸chư 怖bố 畏úy

下hạ 。 合hợp 上thượng 歎thán 內nội 外ngoại 德đức 。 內nội 是thị 年niên 高cao 衰suy 邁mại 。 識thức 達đạt 則tắc 多đa 。 譬thí 如Như 來Lai 智trí 斷đoạn 。 於ư 諸chư 怖bố 畏úy 。 無vô 明minh 永vĩnh 盡tận 。 合hợp 上thượng 衰suy 邁mại 顯hiển 斷đoạn 德đức 也dã 。

成thành 就tựu 無vô 量lượng 知tri 見kiến

合hợp 其kỳ 年niên 高cao 顯hiển 智trí 德đức 也dã 。

力lực 無vô 畏úy

等đẳng 。 合hợp 上thượng 外ngoại 德đức 財tài 富phú 無vô 量lượng 也dã 。

神thần 力lực

者giả 。 深thâm 修tu 禪thiền 定định 。 能năng 得đắc 神thần 通thông 。 合hợp 上thượng 田điền 也dã 。

智trí 慧tuệ 力lực

智trí 必tất 照chiếu 境cảnh 。 如như 身thân 之chi 託thác 處xứ 。 合hợp 上thượng 宅trạch 也dã 。

具cụ 足túc 方phương 便tiện 波Ba 羅La 蜜Mật

合hợp 上thượng 諸chư 僕bộc 從tùng 也dã 。 從tùng 。

大đại 慈từ 大đại 悲bi

下hạ 。 第đệ 二nhị 。 合hợp 上thượng 第đệ 四tứ 。 慈từ 悲bi 是thị 施thí 化hóa 之chi 本bổn 。

一nhất 切thiết

是thị 五ngũ 道đạo 。 恆hằng 為vi 慈từ 悲bi 所sở 被bị 。 合hợp 上thượng 五ngũ 百bách 人nhân 也dã 。

而nhi 生sanh 三tam 界giới 火hỏa 宅trạch

下hạ 。 第đệ 三tam 。 合hợp 上thượng 第đệ 二nhị 。 其kỳ 家gia 也dã 。

為vì 度độ 眾chúng 生sanh

下hạ 。 第đệ 四tứ 。 合hợp 上thượng 第đệ 六lục 。 眾chúng 生sanh 有hữu 緣duyên 。 親thân 者giả 前tiền 度độ 。 合hợp 上thượng 三tam 十thập 子tử 也dã 。

生sanh 老lão 病bệnh 死tử

等đẳng 下hạ 。 第đệ 五ngũ 。 合hợp 上thượng 第đệ 五ngũ 。 炊xuy 然nhiên 火hỏa 起khởi 譬thí 也dã 。

教giáo 化hóa 令linh 得đắc 三tam 菩Bồ 提Đề

下hạ 。 第đệ 六lục 。 合hợp 上thượng 第đệ 三tam 。 教giáo 能năng 詮thuyên 理lý 尋tầm 理lý 起khởi 行hành 。 即tức 得đắc 菩Bồ 提Đề 。 故cố 知tri 教giáo 理lý 共cộng 用dụng 。 合hợp 上thượng 唯duy 有hữu 一nhất 門môn 譬thí 也dã 。 若nhược 講giảng 說thuyết 令linh 前tiền 後hậu 可khả 解giải 。 一nhất 一nhất 須tu 提đề 〈# 方phương 便tiện 品phẩm 〉# 譬thí 本bổn 來lai 勘khám 捒# 之chi 。 後hậu 去khứ 例lệ 爾nhĩ 。

從tùng

見kiến 諸chư 眾chúng 生sanh

下hạ 。 第đệ 二nhị 。 合hợp 別biệt 譬thí 。 別biệt 譬thí 有hữu 四tứ 。 今kim 合hợp 第đệ 一nhất 見kiến 火hỏa 譬thí 。 譬thí 有hữu 三tam 意ý 。 其kỳ 文văn 有hữu 四tứ 。 合hợp 亦diệc 四tứ 。 但đãn 譬thí 中trung 驚kinh 怖bố 在tại 前tiền 。 諸chư 子tử 戀luyến 著trước 戲hí 處xứ 在tại 後hậu 。 合hợp 中trung 不bất 覺giác 不bất 驚kinh 在tại 前tiền 。 拔bạt 苦khổ 與dữ 樂nhạo/nhạc/lạc 在tại 後hậu 。 互hỗ 現hiện 辨biện 其kỳ 不bất 定định 耳nhĩ 。 今kim 以dĩ 一nhất 見kiến 字tự 。 第đệ 一nhất 。 合hợp 上thượng 第đệ 一nhất 能năng 見kiến 之chi 眼nhãn 。 即tức 是thị 如Như 來Lai 。 寂tịch 照chiếu 智trí 眼nhãn 能năng 見kiến 也dã 。

諸chư 眾chúng 生sanh 為vi 生sanh 老lão

下hạ 。 第đệ 二nhị 。 合hợp 上thượng 第đệ 二nhị 。 所sở 見kiến 之chi 火hỏa 。 從tùng 四tứ 面diện 起khởi 。 此thử 中trung 明minh 八bát 苦khổ 為vi 火hỏa 。 四tứ 苦khổ 如như 文văn 。

貪tham 著trước 追truy 求cầu

求cầu 不bất 得đắc 苦khổ 。

後hậu 受thọ 地địa 獄ngục 。 天thiên 上thượng 人nhân 間gian

是thị 五ngũ 陰ấm 苦khổ 。 愛ái 離ly 怨oán 會hội 如như 文văn 。 此thử 之chi 八bát 苦khổ 。 從tùng 四tứ 倒đảo 四tứ 面diện 起khởi 也dã 。 從tùng 。

眾chúng 生sanh 沒một 在tại 其kỳ 中trung

下hạ 。 第đệ 三tam 。 合hợp 上thượng 第đệ 四tứ 所sở 見kiến 火hỏa 譬thí 。 諸chư 子tử 不bất 覺giác 不bất 知tri 等đẳng 也dã 。 不bất 觀quán 苦khổ 集tập 故cố 。

不bất 厭yếm

不bất 觀quán 道đạo 滅diệt 故cố 。

不bất 求cầu 解giải 脫thoát

雖tuy 遭tao 大đại 苦khổ 。 不bất 以dĩ 為vi 患hoạn

合hợp 上thượng 心tâm 不bất 厭yếm 患hoạn 。 無vô 求cầu 出xuất 意ý 也dã 。 從tùng 。

佛Phật 見kiến 此thử 已dĩ 。 便tiện 作tác 是thị 念niệm

下hạ 。 第đệ 四tứ 。 合hợp 上thượng 第đệ 三tam 起khởi 驚kinh 怖bố 。 我ngã 雖tuy 能năng 於ư 此thử 。 所sở 燒thiêu 之chi 門môn 。 安an 隱ẩn 得đắc 出xuất 意ý 也dã 。

應ưng 拔bạt 其kỳ 苦khổ 難nạn

者giả 。 即tức 大đại 悲bi 之chi 力lực 。

與dữ 無vô 量lượng 樂lạc

者giả 。 即tức 大đại 慈từ 之chi 力lực 也dã 。 從tùng 。

如Như 來Lai 復phục 作tác 是thị 念niệm

下hạ 。 合hợp 第đệ 二nhị 捨xả 几kỉ 用dụng 車xa 譬thí 。 上thượng 譬thí 有hữu 勸khuyến 誡giới 。 今kim 但đãn 合hợp 勸khuyến 不bất 合hợp 誡giới 。 法pháp 說thuyết 中trung 亦diệc 勸khuyến 善thiện 不bất 明minh 誡giới 惡ác 。 故cố 勸khuyến 修tu 為vi 正chánh 。 誡giới 惡ác 是thị 傍bàng 。 亦diệc 是thị 勸khuyến 善thiện 即tức 誡giới 惡ác 。 誡giới 惡ác 即tức 勸khuyến 善thiện 。 今kim 合hợp 勸khuyến 善thiện 。 即tức 知tri 合hợp 誡giới 惡ác 也dã 。 上thượng 勸khuyến 文văn 有hữu 三tam 。 謂vị 擬nghĩ 宜nghi 無vô 機cơ 息tức 化hóa 。 擬nghĩ 宜nghi 有hữu 身thân 。 手thủ 。 衣y 裓kích 等đẳng 。

但đãn 以dĩ 神thần 力lực

者giả 。 合hợp 上thượng 身thân 力lực 。

及cập 智trí 慧tuệ 力lực

者giả 。 合hợp 上thượng 手thủ 力lực 也dã 。

讚tán 如Như 來Lai 知tri 見kiến

合hợp 衣y 裓kích 也dã 。

力Lực 無Vô 所Sở 畏Úy

合hợp 几kỉ 案án 也dã 。 若nhược 佛Phật 初sơ 出xuất 即tức 用dụng 此thử 擬nghĩ 眾chúng 生sanh 。 不bất 能năng 以dĩ 此thử 得đắc 度độ 也dã 。

所sở 以dĩ 者giả 何hà

下hạ 。 釋thích 不bất 得đắc 度độ 。 合hợp 上thượng 第đệ 二nhị 子tử 不bất 受thọ 勸khuyến 譬thí 。 正chánh 由do 五ngũ 濁trược 障chướng 重trọng 未vị 免miễn 生sanh 死tử 等đẳng 火hỏa 。 大Đại 乘Thừa 微vi 妙diệu 。 不bất 能năng 得đắc 入nhập 。 故cố 言ngôn 。

何hà 由do 能năng 解giải 。 佛Phật 之chi 智trí 慧tuệ

此thử 一nhất 句cú 即tức 合hợp 上thượng 唯duy 有hữu 一nhất 門môn 。 而nhi 復phục 狹hiệp 小tiểu 。 小tiểu 故cố 不bất 能năng 解giải 智trí 。 不bất 解giải 智trí 慧tuệ 者giả 。 即tức 是thị 行hành 為vi 門môn 意ý 也dã 。

如như 彼bỉ 長trưởng 者giả 。 雖tuy 復phục 身thân 手thủ 有hữu 力lực 。 而nhi 不bất 用dụng 之chi

合hợp 上thượng 第đệ 三tam 放phóng 捨xả 善thiện 誘dụ 無vô 機cơ 息tức 化hóa 。 或hoặc 當đương 墮đọa 落lạc 。 為vị 火hỏa 所sở 燒thiêu 也dã 。 此thử 文văn 無vô 放phóng 捨xả 語ngữ 譬thí 及cập 譬thí 本bổn 。 息tức 化hóa 意ý 甚thậm 分phân 明minh 也dã 。 息tức 化hóa 文văn 為vi 二nhị 。

先tiên 牒điệp 前tiền 後hậu 三tam 譬thí 。 次thứ 正chánh 合hợp 息tức 化hóa 。 牒điệp 前tiền 一nhất 譬thí 正chánh 帖# 合hợp 息tức 化hóa 。 牒điệp 後hậu 兩lưỡng 譬thí 傍bàng 成thành 息tức 化hóa 也dã 。

雖tuy 復phục 身thân 手thủ 有hữu 力lực 。 而nhi 不bất 用dụng 之chi

此thử 牒điệp 前tiền 身thân 手thủ 救cứu 子tử 不bất 得đắc 譬thí 。 以dĩ 合hợp 息tức 化hóa 。 如Như 來Lai 亦diệc 寢tẩm 大đại 化hóa 也dã 。

但đãn 以dĩ 殷ân 勤cần

下hạ 。 牒điệp 施thí 三tam 之chi 譬thí 也dã 。 就tựu 。

然nhiên 後hậu 各các 與dữ

下hạ 。 牒điệp 第đệ 三tam 等đẳng 賜tứ 大đại 車xa 譬thí 也dã 。

如Như 來Lai 亦diệc 復phục 如như 是thị

下hạ 十thập 六lục 字tự 。 正chánh 合hợp 第đệ 三tam 息tức 化hóa 也dã 。 從tùng 。

但đãn 以dĩ 智trí 慧tuệ 方phương 便tiện

下hạ 。 合hợp 用dụng 車xa 救cứu 得đắc 譬thí 。 上thượng 文văn 有hữu 四tứ 。 此thử 中trung 亦diệc 四tứ 。

但đãn 以dĩ 智trí 慧tuệ

下hạ 。 合hợp 第đệ 一nhất 擬nghĩ 宜nghi 三tam 車xa 也dã 。

為vi 說thuyết 三tam 乘thừa

下hạ 。 合hợp 上thượng 第đệ 二nhị 知tri 子tử 先tiên 心tâm 也dã 。

而nhi 作tác 是thị 言ngôn 。

下hạ 。 合hợp 上thượng 第đệ 三tam 歎thán 三tam 車xa 希hy 有hữu 。 上thượng 有hữu 勸khuyến 。 示thị 。 證chứng 。 今kim 亦diệc 具cụ 合hợp 。 但đãn 不bất 次thứ 第đệ 。 第đệ 一nhất 合hợp 上thượng 第đệ 二nhị 。

汝nhữ 等đẳng 莫mạc 得đắc 。 樂nhạo/nhạc/lạc 住trụ 三tam 界giới

下hạ 。 是thị 示thị 其kỳ 盡tận 無vô 生sanh 處xứ 也dã 。

三tam 界giới

是thị 示thị 苦Khổ 諦Đế 。

勿vật 貪tham 麁thô 弊tệ

乃nãi 至chí

生sanh 愛ái

等đẳng 。 示thị 其kỳ 集Tập 諦Đế 。

速tốc 出xuất 三tam 界giới

示thị 其kỳ 滅diệt 。 道đạo 。 滅diệt 。 道đạo 即tức 是thị 示thị 其kỳ 三tam 界giới 外ngoại 有hữu 智trí 斷đoạn 三tam 乘thừa 之chi 果quả 。 故cố 令linh 速tốc 出xuất 三tam 界giới 。 當đương 得đắc 三tam 乘thừa 。 三tam 乘thừa 正chánh 取thủ 道đạo 滅diệt 為vi 體thể 也dã 。

我ngã 今kim 為vì 汝nhữ 。 保bảo 任nhậm 此thử 事sự 終chung 不bất 虛hư

者giả 。 是thị 第đệ 二nhị 。 合hợp 上thượng 第đệ 三tam 必tất 與dữ 。 證chứng 得đắc 不bất 虛hư 也dã 。

復phục 作tác 是thị 言ngôn 。 汝nhữ 等đẳng 當đương 知tri

下hạ 。 第đệ 三tam 。 合hợp 上thượng 第đệ 一nhất 歎thán 希hy 有hữu 。 如như 此thử 三tam 乘thừa 。 是thị 諸chư 佛Phật 方phương 便tiện 。 引dẫn 物vật 儀nghi 式thức 。 故cố 眾chúng 聖thánh 所sở 稱xưng 。 得đắc 無vô 生sanh 智trí 為vi 。

自tự 在tại

得đắc 盡tận 智trí 為vi 。

無vô 繫hệ

我ngã 生sanh 已dĩ 盡tận 。 不bất 受thọ 後hậu 有hữu 。 名danh 。

無vô 所sở 依y

所sở 作tác 已dĩ 辦biện 。 梵Phạm 行hạnh 已dĩ 立lập 。 名danh 。

無vô 所sở 求cầu

也dã 。 從tùng 。

若nhược 有hữu 眾chúng 生sanh 。 內nội 有hữu 智trí 性tánh

下hạ 。 合hợp 第đệ 四tứ 適thích 子tử 所sở 願nguyện 譬thí 。 上thượng 有hữu 真chân 似tự 等đẳng 四tứ 位vị 。 今kim 合hợp 亦diệc 四tứ 。 但đãn 上thượng 總tổng 今kim 別biệt 。 三tam 乘thừa 各các 為vi 四tứ 。 皆giai 引dẫn 上thượng 譬thí 來lai 帖# 合hợp 也dã 。

內nội 有hữu 智trí 性tánh

者giả 。 宿túc 習tập 三tam 乘thừa 樂nhạo 欲dục 。 成thành 三tam 乘thừa 智trí 性tánh 。 故cố 佛Phật 施thí 三tam 乘thừa 之chi 教giáo 也dã 。

內nội 有hữu 智trí

乃nãi 至chí

從tùng 佛Phật 聞văn 法Pháp 信tín 受thọ

合hợp 上thượng 聞văn 父phụ 所sở 說thuyết 。 玩ngoạn 好hảo/hiếu 之chi 物vật 。 適thích 其kỳ 願nguyện 故cố 。 合hợp 上thượng 聞văn 慧tuệ 也dã 。

殷ân 勤cần

合hợp 上thượng 心tâm 各các 勇dũng 銳duệ 。 思tư 慧tuệ 也dã 。

精tinh 進tấn

合hợp 上thượng 第đệ 二nhị 推thôi 排bài 。 推thôi 是thị 推thôi 理lý 。 排bài 是thị 排bài 惡ác 。 惡ác 去khứ 故cố 精tinh 。 理lý 明minh 故cố 進tiến 。 合hợp 上thượng 修tu 慧tuệ 也dã 。

欲dục 速tốc 出xuất

下hạ 。 合hợp 上thượng 第đệ 三tam 競cạnh 共cộng 馳trì 走tẩu 也dã 。

是thị 名danh 聲Thanh 聞Văn 乘Thừa

合hợp 上thượng 第đệ 四tứ 。 爭tranh 出xuất 火hỏa 宅trạch 。 三tam 乘thừa 修tu 行hành 。 皆giai 有hữu 此thử 四tứ 。 而nhi 辟Bích 支Chi 佛Phật 求cầu 自tự 然nhiên 慧tuệ 者giả 。 辟Bích 支Chi 是thị 法pháp 行hành 人nhân 。 從tùng 他tha 聞văn 法Pháp 少thiểu 。 自tự 推thôi 義nghĩa 多đa 。 故cố 取thủ 譬thí 鹿lộc 。 鹿lộc 不bất 依y 人nhân 。

自tự 然nhiên

者giả 。 從tùng 十thập 二nhị 緣duyên 門môn 入nhập 。 此thử 門môn 本bổn 自tự 有hữu 之chi 。 非phi 佛Phật 天thiên 人nhân 所sở 作tác 。 名danh 自tự 然nhiên 慧tuệ 。 不bất 從tùng 他tha 聞văn 。 復phục 名danh 自tự 然nhiên 慧tuệ 也dã 。 菩Bồ 薩Tát 稱xưng 一Nhất 切Thiết 智Trí 者giả 。 不bất 同đồng 二Nhị 乘Thừa 。 乃nãi 是thị 佛Phật 智trí 。 菩Bồ 薩Tát 望vọng 此thử 修tu 因nhân 。 即tức 是thị 大Đại 乘Thừa 。 兼kiêm 運vận 之chi 意ý 也dã 。

如như 彼bỉ 長trưởng 者giả 。 見kiến 諸chư 子tử 等đẳng 。 安an 隱ẩn 得đắc 出xuất

下hạ 。 合hợp 第đệ 三tam 等đẳng 賜tứ 大đại 車xa 譬thí 。 上thượng 文văn 有hữu 四tứ 。

一nhất 免miễn 難nạn 。 二nhị 索sách 車xa 。 三tam 等đẳng 賜tứ 。 四tứ 歡hoan 喜hỷ 。 今kim 略lược 不bất 合hợp 第đệ 二nhị 第đệ 四tứ 也dã 。 但đãn 合hợp 免miễn 難nạn 義nghĩa 兼kiêm 索sách 車xa 。 合hợp 等đẳng 賜tứ 義nghĩa 兼kiêm 歡hoan 喜hỷ 。 今kim 雙song 牒điệp 免miễn 難nạn 。 賜tứ 車xa 二nhị 譬thí 。 然nhiên 後hậu 雙song 合hợp 二nhị 譬thí 。

如như 彼bỉ 長trưởng 者giả

下hạ 。 牒điệp 免miễn 難nạn 。

自tự 惟duy 財tài 富phú

下hạ 。 牒điệp 等đẳng 賜tứ 。

如Như 來Lai 亦diệc 復phục 如như 是thị

下hạ 。 合hợp 免miễn 難nạn 。 門môn 有hữu 三tam 義nghĩa 。

入nhập 義nghĩa 。 出xuất 義nghĩa 。 別biệt 義nghĩa 。 若nhược 三tam 界giới 為vi 宅trạch 。 五ngũ 陰ấm 為vi 舍xá 。 由do 迷mê 色sắc 心tâm 而nhi 入nhập 色sắc 心tâm 。 即tức 是thị 入nhập 宅trạch 。 生sanh 死tử 之chi 門môn 。 若nhược 作tác 出xuất 者giả 。 是thị 乘thừa 從tùng 三tam 界giới 出xuất 。 即tức 是thị 稟bẩm 佛Phật 通thông 教giáo 下hạ 所sở 詮thuyên 為vi 門môn 。 若nhược 別biệt 義nghĩa 者giả 。 即tức 是thị 稟bẩm 別biệt 教giáo 下hạ 所sở 詮thuyên 為vi 門môn 也dã 。 今kim 言ngôn 佛Phật 教giáo 門môn 者giả 。 正chánh 是thị 藏tạng 。 通thông 二nhị 教giáo 。 教giáo 下hạ 之chi 理lý 共cộng 為vi 門môn 。 得đắc 出xuất 三tam 界giới 。 而nhi 免miễn 難nạn 也dã 。

如Như 來Lai 爾nhĩ 時thời 。 便tiện 作tác 是thị 念niệm 。

下hạ 。 合hợp 等đẳng 賜tứ 也dã 。 上thượng 等đẳng 賜tứ 。 先tiên 列liệt 二nhị 章chương 門môn 。 二nhị 廣quảng 說thuyết 。 三tam 釋thích 出xuất 。 今kim 合hợp 闕khuyết 略lược 。 文văn 小tiểu 不bất 次thứ 第đệ 。

如Như 來Lai 爾nhĩ 時thời 。 便tiện 作tác 是thị 念niệm 。 我ngã 有hữu 無vô 量lượng 智trí 慧tuệ 力lực 。

下hạ 。 第đệ 一nhất 。 合hợp 上thượng 第đệ 四tứ 釋thích 有hữu 車xa 之chi 由do 。 上thượng 云vân 財tài 富phú 無vô 量lượng 。 庫khố 藏tạng 充sung 溢dật 也dã 。

是thị 諸chư 眾chúng 生sanh 。 皆giai 是thị 我ngã 子tử

下hạ 。 第đệ 二nhị 。 合hợp 上thượng 第đệ 五ngũ 廣quảng 等đẳng 心tâm 。 上thượng 云vân 我ngã 財tài 物vật 無vô 極cực 。 不bất 應ưng 以dĩ 下hạ 劣liệt 小tiểu 車xa 也dã 。

不bất 令linh 有hữu 人nhân 。 獨độc 得đắc 滅diệt 度độ 。 皆giai 以dĩ 如Như 來Lai 滅diệt 度độ 。 而nhi 滅diệt 度độ 之chi 。

豈khởi 非phi 合hợp 等đẳng 心tâm 義nghĩa 。

是thị 諸chư 眾chúng 生sanh 脫thoát 三tam 界giới

下hạ 。 第đệ 三tam 。 合hợp 上thượng 第đệ 一nhất 等đẳng 心tâm 章chương 門môn 。 上thượng 云vân 各các 賜tứ 諸chư 子tử 等đẳng 也dã 。

諸chư 佛Phật 禪thiền 定định 解giải 脫thoát 等đẳng

下hạ 。 第đệ 四tứ 。 合hợp 上thượng 第đệ 二nhị 標tiêu 車xa 章chương 門môn 。

皆giai 是thị 一nhất 相tướng 一nhất 種chủng

下hạ 。 第đệ 五ngũ 。 合hợp 上thượng 第đệ 三tam 正chánh 廣quảng 大đại 車xa 。 通thông 合hợp 上thượng 高cao 廣quảng 乃nãi 至chí 僕bộc 從tùng 等đẳng 。

一nhất 相tương/tướng

是thị 實thật 相tướng 。 即tức 法Pháp 身thân 。

一nhất 種chủng

是thị 種chủng 智trí 。 般Bát 若Nhã 能năng 生sanh 淨tịnh 妙diệu 之chi 樂lạc 。 樂nhạo/nhạc/lạc 即tức 無vô 苦khổ 。 名danh 為vi 解Giải 脫Thoát 。 三tam 德đức 高cao 廣quảng 。 具cụ 足túc 莊trang 嚴nghiêm 。 收thu 羅la 眾chúng 德đức 。 名danh 摩Ma 訶Ha 衍Diên 。 合hợp 上thượng 大đại 車xa 譬thí 也dã 。

如như 彼bỉ 長trưởng 者giả 以dĩ 三tam 車xa

下hạ 。 合hợp 第đệ 四tứ 不bất 虛hư 譬thí 。 上thượng 答đáp 有hữu 二nhị 。

一nhất 全toàn 身thân 命mạng 。 二nhị 不bất 乖quai 本bổn 心tâm 。 各các 有hữu 三tam 別biệt 。 今kim 但đãn 合hợp 不bất 乖quai 本bổn 心tâm 兼kiêm 得đắc 全toàn 身thân 。 何hà 者giả 。 佛Phật 意ý 本bổn 為vi 除trừ 其kỳ 五ngũ 濁trược 。 五ngũ 濁trược 既ký 盡tận 大đại 善thiện 自tự 全toàn 。 上thượng 不bất 乖quai 心tâm 有hữu 三tam 。

一nhất 標tiêu 。 次thứ 釋thích 。 三tam 況huống 。 今kim 但đãn 合hợp 釋thích 合hợp 況huống 也dã 。 初sơ 牒điệp 三tam 車xa 誘dụ 引dẫn 。 後hậu 與dữ 大đại 車xa 譬thí 。 次thứ 合hợp 如Như 來Lai 初sơ 說thuyết 三tam 乘thừa 誘dụ 導đạo 。 然nhiên 後hậu 但đãn 以dĩ 大Đại 乘Thừa 。 此thử 合hợp 解giải 釋thích 不bất 乖quai 本bổn 心tâm 。 上thượng 云vân 。

先tiên 作tác 是thị 意ý 我ngã 以dĩ 方phương 便tiện 。 令linh 子tử 得đắc 出xuất

也dã 。

何hà 以dĩ 故cố 。

下hạ 。 合hợp 上thượng 第đệ 三tam 況huống 出xuất 不bất 虛hư 。 即tức 是thị 長trưởng 者giả 自tự 知tri 。 財tài 富phú 無vô 量lượng 。 欲dục 饒nhiêu 益ích 諸chư 子tử 。 故cố 許hứa 三tam 與dữ 一nhất 。 非phi 是thị 虛hư 也dã 。 此thử 釋thích 小tiểu 異dị 於ư 前tiền 。 前tiền 意ý 為vi 令linh 諸chư 子tử 得đắc 出xuất 意ý 不bất 在tại 三tam 。 既ký 出xuất 不bất 與dữ 亦diệc 非phi 虛hư 妄vọng 。 今kim 明minh 如Như 來Lai 出xuất 世thế 。 本bổn 欲dục 說thuyết 大đại 。 但đãn 為vi 小tiểu 智trí 樂nhạo 著trước 三tam 界giới 。 故cố 以dĩ 方phương 便tiện 。 誘dụ 引dẫn 既ký 已dĩ 。 得đắc 出xuất 還hoàn 與dữ 大Đại 乘Thừa 。 即tức 稱xưng 本bổn 心tâm 。 故cố 言ngôn 能năng 與dữ 眾chúng 生sanh 。 大Đại 乘Thừa 之chi 法Pháp 。 但đãn 不bất 盡tận 能năng 受thọ 也dã 。 若nhược 《# 華hoa 嚴nghiêm 》# 中trung 能năng 受thọ 。 即tức 為vi 與dữ 大đại 。 不bất 俟sĩ 開khai 一nhất 為vi 三tam 。 不bất 能năng 受thọ 者giả 。 以dĩ 方phương 便tiện 力lực 。 於ư 一nhất 佛Phật 乘Thừa 。 分phân 別biệt 說thuyết 三tam 。 三tam 由do 眾chúng 生sanh 。 非phi 佛Phật 本bổn 意ý 。 故cố 用dụng 此thử 釋thích 成thành 不bất 乖quai 本bổn 心tâm 不bất 虛hư 也dã 。

妙Diệu 法Pháp 蓮Liên 華Hoa 經Kinh 。 文Văn 句Cú 卷quyển 第đệ 五ngũ 下hạ