妙Diệu 法Pháp 蓮Liên 華Hoa 經Kinh 文Văn 句Cú
Quyển 2
隋Tùy 智Trí 顗 說Thuyết

妙Diệu 法Pháp 蓮Liên 華Hoa 經Kinh 。 文Văn 句Cú 卷quyển 第đệ 二nhị 上thượng

天thiên 台thai 智trí 者giả 大đại 師sư 說thuyết

憍Kiều 梵Phạm 波Ba 提Đề

此thử 翻phiên 牛ngưu 呞tư 。 《# 無vô 量lượng 壽thọ 》# 稱xưng 牛ngưu 王vương 。 《# 增tăng 一nhất 》# 云vân 。

牛ngưu 跡tích 。 昔tích 五ngũ 百bách 世thế 曾tằng 為vi 牛ngưu 王vương 。 牛ngưu 若nhược 食thực 後hậu 。 恆hằng 事sự 虛hư 哨# 。 餘dư 報báo 未vị 夷di 。 唼xiệp 唼xiệp 常thường 嚼tước 。

時thời 人nhân 稱xưng 為vi 牛ngưu 呞tư 。

昔tích 五ngũ 百bách 雁nhạn 。 一nhất 雁nhạn 常thường 得đắc 花hoa 果quả 。 供cung 於ư 雁nhạn 王vương 。 佛Phật 一nhất 夏hạ 受thọ 阿A 耆Kỳ 達Đạt 王Vương 請thỉnh 。 五ngũ 百bách 比Bỉ 丘Khâu 。 皆giai 噉đạm 馬mã 麥mạch 。 而nhi 憍kiêu 梵Phạm 獨độc 在tại 天thiên 上thượng 尸thi 利lợi 沙sa 園viên 。 受thọ 天thiên 王vương 供cúng 養dường 。 《# 增tăng 一nhất 》# 云vân 。

樂nhạo/nhạc/lạc 在tại 天thiên 上thượng 。 不bất 樂nhạo 人nhân 間gian 者giả 。 牛ngưu 跡tích 比Bỉ 丘Khâu 第đệ 一nhất 。

樂nhạo/nhạc/lạc 在tại 天thiên 上thượng 者giả 。 是thị 隨tùy 樂nhạo 欲dục 。 世thế 界giới 悉tất 檀đàn 也dã 。 供cung 雁nhạn 王vương 福phước 所sở 致trí 者giả 。 為vi 人nhân 也dã 。 避tị 人nhân 笑tiếu 者giả 。 對đối 治trị 也dã 。 天thiên 不bất 笑tiếu 者giả 。 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 也dã (# 云vân 云vân )# 。 又hựu 云vân 。

人nhân 但đãn 觀quán 形hình 不bất 知tri 有hữu 德đức 。 若nhược 笑tiếu 羅La 漢Hán 即tức 得đắc 罪tội 。 避tị 人nhân 笑tiếu 故cố 常thường 居cư 天thiên 上thượng 。 天thiên 知tri 有hữu 德đức 不bất 笑tiếu 其kỳ 形hình 。 故cố 居cư 天thiên 也dã 。

佛Phật 滅diệt 度độ 後hậu 。 迦Ca 葉Diếp 集tập 千thiên 大đại 羅La 漢Hán 。 遣khiển 下hạ 座tòa 僧Tăng 使sử 追truy 憍kiêu 梵Phạm 。 憍kiêu 梵Phạm 問vấn 。

佛Phật 及cập 和hòa 尚thượng 。

答đáp 言ngôn 。

皆giai 滅diệt 。

即tức 言ngôn 。

佛Phật 出xuất 我ngã 出xuất 。 佛Phật 住trụ 我ngã 住trụ 。 佛Phật 滅diệt 我ngã 滅diệt 。

四tứ 道đạo 流lưu 注chú 大đại 迦Ca 葉Diếp 所sở 。 水thủy 說thuyết 偈kệ (# 云vân 云vân )# 。

大đại 象tượng 既ký 去khứ 象tượng 子tử 隨tùy 。 世Thế 尊Tôn 和hòa 尚thượng 既ký 滅diệt 度độ 。 我ngã 今kim 在tại 此thử 復phục 何hà 為vi 。

斯tư 亦diệc 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 也dã 。

約ước 教giáo 者giả 。 住trụ 天thiên 園viên 是thị 示thị 善thiện 。 有hữu 牛ngưu 嚼tước 是thị 示thị 惡ác 。 三tam 藏tạng 意ý 也dã 。 以dĩ 牛ngưu 嚼tước 身thân 得đắc 道Đạo 。 此thử 示thị 惡ác 非phi 惡ác 也dã 。 居cư 天thiên 園viên 而nhi 嚼tước 。 示thị 善thiện 非phi 善thiện 。 通thông 教giáo 意ý 。 示thị 界giới 內nội 外ngoại 善thiện 惡ác 者giả 。 別biệt 教giáo 意ý 。 示thị 善thiện 惡ác 實thật 相tướng 者giả 。 圓viên 教giáo 意ý 。

本bổn 迹tích 者giả 。 本bổn 住trụ 四Tứ 無Vô 所Sở 畏Úy 。 安an 住trụ 聖Thánh 主Chủ 如như 牛ngưu 王vương 。 第đệ 一nhất 義nghĩa 天thiên 。 迹tích 示thị 牛ngưu 呞tư 樂nhạo/nhạc/lạc 居cư 天thiên 上thượng 也dã 。

觀quán 心tâm 者giả 。 觀quán 於ư 心tâm 性tánh 。 中Trung 道Đạo 之chi 理lý 。 安an 步bộ 平bình 正chánh 。 其kỳ 疾tật 如như 風phong 。 即tức 牛ngưu 王vương 觀quán 也dã 。

離ly 婆bà 多đa

亦diệc 云vân 離ly 越việt 。 此thử 翻phiên 星tinh 宿tú 。 或hoặc 室thất 宿túc 。 或hoặc 假giả 和hòa 合hợp 。 《# 文Văn 殊Thù 問vấn 經kinh 》# 稱xưng 常thường 作tác 聲thanh 。 父phụ 母mẫu 從tùng 星tinh 辰thần 乞khất 子tử 。 既ký 其kỳ 感cảm 獲hoạch 因nhân 星tinh 作tác 名danh 。 雖tuy 得đắc 出xuất 家gia 。 猶do 隨tùy 本bổn 字tự 。 假giả 和hòa 合hợp 者giả 。 有hữu 人nhân 引dẫn 《# 釋thích 論luận 》# 。 空không 亭đình 中trung 宿túc 。 見kiến 二nhị 鬼quỷ 爭tranh 屍thi 。 告cáo 其kỳ 分phần/phân 判phán 。 設thiết 依y 理lý 。 枉uổng 理lý 俱câu 不bất 免miễn 害hại 。 故cố 隨tùy 實thật 而nhi 答đáp 。 大đại 鬼quỷ 拔bạt 其kỳ 手thủ 足túc 。 小tiểu 鬼quỷ 取thủ 屍thi 補bổ 之chi 。 食thực 竟cánh 。 拭thức 口khẩu 而nhi 去khứ 。 其kỳ 因nhân 煩phiền 惱não 不bất 測trắc 誰thùy 身thân 故cố 。 言ngôn 假giả 和hòa 合hợp 。 常thường 作tác 聲thanh 者giả 。 其kỳ 疑nghi 此thử 事sự 。 若nhược 我ngã 本bổn 身thân 眼nhãn 見kiến 拔bạt 去khứ 。 若nhược 是thị 他tha 身thân 復phục 隨tùy 我ngã 行hành 住trụ 。 疑nghi 惑hoặc 猶do 豫dự 。 逢phùng 人nhân 即tức 問vấn 。

汝nhữ 見kiến 我ngã 身thân 不phủ 。

故cố 言ngôn 常thường 作tác 聲thanh 。 眾chúng 僧Tăng 云vân 。

此thử 人nhân 易dị 度độ 。

語ngữ 云vân 。

汝nhữ 身thân 本bổn 是thị 他tha 遺di 體thể 。 非phi 己kỷ 有hữu 也dã 。

即tức 得đắc 道Đạo 也dã (# 云vân 云vân )# 。 《# 增tăng 一nhất 》# 云vân 。

坐tọa 禪thiền 入nhập 定định 。 心tâm 不bất 倒đảo 亂loạn 者giả 。 離ly 越việt 比Bỉ 丘Khâu 第đệ 一nhất 。

約ước 教giáo 言ngôn 。 析tích 破phá 五ngũ 陰ấm 。 非phi 我ngã 所sở 有hữu 。 三tam 藏tạng 意ý 。 體thể 達đạt 五ngũ 陰ấm 本bổn 非phi 我ngã 有hữu 。 通thông 意ý 。 分phân 別biệt 十thập 法Pháp 界giới 。 五ngũ 陰ấm 皆giai 非phi 己kỷ 有hữu 。 別biệt 意ý 。 達đạt 五ngũ 陰ấm 非phi 我ngã 有hữu 。 非phi 他tha 有hữu 。 見kiến 陰ấm 實thật 相tướng 。 即tức 圓viên 意ý 。

本bổn 迹tích 者giả 。 本bổn 住trụ 日Nhật 星Tinh 宿Tú 三Tam 昧Muội 。 迹tích 示thị 此thử 名danh 。

觀quán 心tâm 者giả 。 觀quán 心tâm 念niệm 佛Phật 。 見kiến 十thập 方phương 佛Phật 多đa 。 如như 夜dạ 觀quán 星tinh (# 云vân 云vân )# 。

畢Tất 陵Lăng 伽Già 婆Bà 蹉Sa

此thử 翻phiên 餘dư 習tập 。 五ngũ 百bách 世thế 為vì 婆Bà 羅La 門Môn 。 餘dư 氣khí 猶do 高cao 。 過quá 恆hằng 水thủy 。

咄đốt 。 小tiểu 婢tỳ 駐trú 流lưu 。

恆hằng 神thần 為vi 之chi 兩lưỡng 派phái 。 神thần 往vãng 訴tố 佛Phật 。 佛Phật 令linh 懺sám 謝tạ 。 即tức 合hợp 手thủ 。

小tiểu 婢tỳ 莫mạc 瞋sân 。

大đại 眾chúng 笑tiếu 之chi 。 懺sám 而nhi 更cánh 罵mạ 。

佛Phật 言ngôn 。

本bổn 習tập 如như 此thử 。 實thật 無vô 高cao 心tâm 。

《# 增tăng 一nhất 》# 云vân 。

樹thụ 下hạ 苦khổ 坐tọa 。 不bất 避tị 風phong 雨vũ 者giả 。 婆bà 蹉sa 比Bỉ 丘Khâu 第đệ 一nhất 。

約ước 教giáo 者giả 。 滅diệt 慢mạn 無vô 慢mạn 。 三tam 藏tạng 意ý 也dã 。 即tức 慢mạn 無vô 慢mạn 。 通thông 意ý 也dã 。 分phân 別biệt 十thập 法Pháp 界giới 高cao 下hạ 。 別biệt 意ý 也dã 。 八bát 自tự 在tại 我ngã 。 具cụ 足túc 佛Phật 法Pháp 。 圓viên 意ý 也dã 。

本bổn 迹tích 者giả 。 本bổn 住trụ 常thường 樂lạc 我ngã 淨tịnh 。 八bát 自tự 在tại 我ngã 。 微vi 妙diệu 梵Phạm 聲thanh 。 迹tích 示thị 慢mạn 心tâm 惡ác 口khẩu 耳nhĩ 。

觀quán 心tâm 者giả 。 觀quán 麁thô 言ngôn 。 軟nhuyễn 語ngữ 皆giai 歸quy 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 云vân 云vân )# 。

薄bạc 拘câu 羅la

者giả 。 此thử 翻phiên 善thiện 容dung 。 或hoặc 偉# 形hình 。 或hoặc 大đại 肥phì 盛thịnh 。 或hoặc 腬# 囊nang 。 或hoặc 楞lăng 鄧đặng 。 或hoặc 賣mại 性tánh 。 然nhiên 而nhi 色sắc 貌mạo 端đoan 正chánh 。 故cố 言ngôn 善thiện 容dung 也dã 。 年niên 一nhất 百bách 六lục 十thập 歲tuế 。 無vô 病bệnh 無vô 夭yểu 。 有hữu 五ngũ 不bất 死tử 報báo 。 後hậu 母mẫu 置trí 熬ngao 槃bàn 釜phủ 中trung 。 水thủy 中trung 。 魚ngư 食thực 。 刀đao 破phá 皆giai 不bất 死tử 。 昔tích 持trì 不bất 殺sát 戒giới 故cố 。 九cửu 十thập 一nhất 劫kiếp 。 命mạng 不bất 中trung 夭yểu 。 昔tích 施thí 僧Tăng 一nhất 訶ha 梨lê 勒lặc 果quả 故cố 。 身thân 常thường 無vô 病bệnh 。 能năng 持trì 一nhất 戒giới 。 四tứ 戒giới 莊trang 嚴nghiêm 。 堅kiên 持trì 不bất 犯phạm 不bất 避tị 火hỏa 水thủy 。 餘dư 人nhân 雖tuy 持trì 五Ngũ 戒Giới 。 多đa 毀hủy 犯phạm 也dã (# 云vân 云vân )# 。 身thân 樂nhạo/nhạc/lạc 寂tịch 靜tĩnh 。 常thường 處xứ 閑nhàn 居cư 。 不bất 樂nhạo 眾chúng 中trung 。 眼nhãn 不bất 樂nhạo 玄huyền 黃hoàng 等đẳng 色sắc 。 耳nhĩ 不bất 樂nhạo 聞văn 世thế 間gian 之chi 聲thanh 。 鼻tị 不bất 嗅khứu 世thế 間gian 香hương 臭xú 。 舌thiệt 不bất 曾tằng 為vi 人nhân 說thuyết 一nhất 兩lưỡng 句cú 語ngữ 。 意ý 常thường 在tại 禪thiền 定định 不bất 散tán 亂loạn 。 乃nãi 至chí 舍xá 利lợi 塔tháp 亦diệc 樂nhạo/nhạc/lạc 閑nhàn 靜tĩnh 。 阿a 育dục 王vương 禮lễ 諸chư 羅La 漢Hán 塔tháp 。 次thứ 至chí 其kỳ 塔tháp 。 而nhi 說thuyết 偈kệ 言ngôn 。

雖tuy 自tự 練luyện 無vô 明minh 。 於ư 世thế 少thiểu 利lợi 益ích 。

供cung 二nhị 十thập 貝bối 子tử 。 《# 增tăng 一nhất 》# 云vân 。

施thí 一nhất 錢tiền 而nhi 貝bối 子tử 從tùng 塔tháp 飛phi 出xuất 。 來lai 著trước 王vương 足túc 。 諸chư 臣thần 驚kinh 怪quái 。 閑nhàn 靜tĩnh 少thiểu 欲dục 乃nãi 至chí 其kỳ 塔tháp 猶do 有hữu 是thị 力lực 故cố 。

《# 增tăng 一nhất 》# 云vân 。

壽thọ 命mạng 極cực 長trường 。 終chung 不bất 中trung 夭yểu 。 常thường 樂nhạo/nhạc/lạc 閑nhàn 居cư 。 不bất 處xứ 眾chúng 中trung 。 薄bạc 拘câu 羅la 第đệ 一nhất 。

約ước 教giáo 者giả 。 滅diệt 喧huyên 入nhập 真chân 。 三tam 藏tạng 寂tịch 靜tĩnh 。 即tức 喧huyên 而nhi 真chân 。 通thông 寂tịch 靜tĩnh 。 離ly 二nhị 邊biên 入nhập 中trung 。 別biệt 寂tịch 靜tĩnh 。 即tức 邊biên 而nhi 中trung 。 圓viên 寂tịch 靜tĩnh 。

本bổn 者giả 。 本bổn 住trụ 大đại 寂tịch 滅diệt 定định 。 長trường 壽thọ 是thị 常thường 。 無vô 病bệnh 是thị 樂nhạo/nhạc/lạc 。 不bất 夭yểu 是thị 我ngã 。 寂tịch 靜tĩnh 是thị 淨tịnh 。 居cư 此thử 四tứ 德đức 之chi 本bổn 。 迹tích 示thị 六lục 根căn 寂tịch 靜tĩnh 耳nhĩ 。

觀quán 心tâm 者giả 。 心tâm 性tánh 中trung 道đạo 。 即tức 空không 。 即tức 假giả 。 即tức 中trung 。 常thường 。 樂nhạo/nhạc/lạc 。 我ngã 。 淨tịnh 觀quán 也dã 。

摩Ma 訶Ha 拘Câu 絺Hy 羅La

此thử 翻phiên 大đại 膝tất 。 舍Xá 利Lợi 弗Phất 舅cữu 。 由do 來lai 論luận 勝thắng 姊tỷ 。 姊tỷ 孕dựng 。 論luận 則tắc 不bất 勝thắng 。 知tri 所sở 懷hoài 者giả 。 智trí 寄ký 辯biện 尚thượng 爾nhĩ 。 何hà 況huống 出xuất 胎thai 。 (# 云vân 云vân )# 即tức 棄khí 家gia 往vãng 南nam 天Thiên 竺Trúc 。 讀đọc 十thập 八bát 經kinh 。

時thời 人nhân 笑tiếu 之chi 。

累lũy 世thế 難nạn/nan 通thông 。 一nhất 生sanh 非phi 冀ký 。

喟vị 然nhiên 歎thán 曰viết 。

在tại 家gia 為vi 姊tỷ 所sở 勝thắng 。 出xuất 路lộ 為vi 他tha 所sở 輕khinh 。

誓thệ 讀đọc 不bất 休hưu 。 無vô 暇hạ 剪tiễn 爪trảo 。

時thời 人nhân 呼hô 為vi 。 長trường 爪trảo 梵Phạm 志Chí 。 學học 訖ngật 還hoàn 家gia 。 問vấn 甥# 所sở 在tại 。 人nhân 云vân 。

為vi 佛Phật 弟đệ 子tử 。

即tức 大đại 憍kiêu 慢mạn 。

我ngã 甥# 八bát 歲tuế 聲thanh 震chấn 五ngũ 竺trúc 。 彼bỉ 沙Sa 門Môn 者giả 有hữu 何hà 道đạo 術thuật 。 誘dụ 我ngã 姊tỷ 子tử 。

徑kính 往vãng 佛Phật 所sở 。 思tư 惟duy 良lương 久cửu 。 不bất 得đắc 一nhất 法pháp 入nhập 心tâm 。 語ngữ 佛Phật 言ngôn 。

一nhất 切thiết 法pháp 不bất 忍nhẫn 。 忍nhẫn 即tức 安an 義nghĩa 。 此thử 言ngôn 一nhất 切thiết 法pháp 。 我ngã 皆giai 能năng 破phá 。 使sử 不bất 得đắc 安an 故cố 。 言ngôn 一nhất 切thiết 法pháp 不bất 忍nhẫn 。

佛Phật 問vấn 。

汝nhữ 見kiến 是thị 忍nhẫn 不phủ 。

此thử 墮đọa 兩lưỡng 負phụ 處xứ 。

若nhược 我ngã 見kiến 忍nhẫn 。 前tiền 已dĩ 云vân 。

一nhất 切thiết 不bất 忍nhẫn 。

若nhược 我ngã 見kiến 不bất 忍nhẫn 。 無vô 以dĩ 勝thắng 佛Phật 。 即tức 低đê 頭đầu 。 得đắc 法Pháp 眼nhãn 淨tịnh 。 身thân 子tử 扇thiên/phiến 佛Phật 聞văn 舅cữu 論luận 。 得đắc 阿A 羅La 漢Hán 果Quả 。 《# 增tăng 一nhất 》# 云vân 。

得đắc 四tứ 辯biện 才tài 。 觸xúc 難nạn/nan 能năng 答đáp 。 拘Câu 絺Hy 羅La 第đệ 一nhất 。

南nam 方phương 天thiên 王vương 。 毘tỳ 留lưu 匐bặc 叉xoa 常thường 來lai 隨tùy 侍thị 。

約ước 教giáo 者giả 。 外ngoại 通thông 四tứ 韋vi 陀đà 。 內nội 通thông 三tam 藏tạng 。 三tam 藏tạng 四tứ 辯biện 也dã 。 我ngã 無vô 所sở 得đắc 。 辯biện 乃nãi 如như 是thị 。 通thông 教giáo 辯biện 也dã 。 若nhược 名danh 。 若nhược 義nghĩa 遍biến 十thập 法Pháp 界Giới 。 別biệt 教giáo 辯biện 也dã 。 依y 於ư 實thật 相tướng 遍biến 一nhất 切thiết 辯biện 。 圓viên 教giáo 辯biện 也dã 。

本bổn 者giả 。 本bổn 住trụ 口khẩu 密mật 。 口khẩu 輪luân 不bất 思tư 議nghị 化hóa 。 大đại 定định 。 大đại 慧tuệ 。 迹tích 示thị 大đại 膝tất 也dã 。

觀quán 心tâm 者giả 。 觀quán 心tâm 即tức 空không 即tức 定định 。 即tức 假giả 即tức 慧tuệ 。 以dĩ 嚴nghiêm 其kỳ 心tâm (# 云vân 云vân )# 。

難Nan 陀Đà

亦diệc 云vân 放phóng 牛ngưu 難Nan 陀Đà 。 此thử 翻phiên 善thiện 歡hoan 喜hỷ 。 亦diệc 翻phiên 欣hân 樂nhạo 。 淨tịnh 飯phạn 王vương 偪# 十thập 萬vạn 釋thích 出xuất 家gia 。 即tức 一nhất 人nhân 也dã 。 有hữu 師sư 言ngôn 。

是thị 律luật 中trung 跋bạt 難Nan 陀Đà 。

約ước 教giáo 者giả 。 事sự 歡hoan 喜hỷ 。 理lý 無vô 歡hoan 喜hỷ 。 三tam 藏tạng 意ý 也dã 。 即tức 事sự 歡hoan 喜hỷ 是thị 理lý 歡hoan 喜hỷ 。 是thị 通thông 教giáo 意ý 也dã 。 歡Hoan 喜Hỷ 地Địa 。 即tức 別biệt 教giáo 也dã 。 歡hoan 喜hỷ 住trụ 。 即tức 圓viên 教giáo 意ý 也dã 。

本bổn 者giả 。 本bổn 住trụ 實thật 際tế 。 非phi 喜hỷ 非phi 不bất 喜hỷ 。 迹tích 名danh 歡hoan 喜hỷ 。

觀quán 心tâm 者giả 。 觀quán 心tâm 與dữ 理lý 相tương 似tự 相tương 應ứng 。 故cố 名danh 歡hoan 喜hỷ 觀quán 也dã 。

孫Tôn 陀Đà 羅La 難Nan 陀Đà

孫tôn 陀đà 羅la 。 此thử 翻phiên 好hảo/hiếu 愛ái 。 亦diệc 端đoan 正chánh 。 難Nan 陀Đà 如như 前tiền 。 種chủng 姓tánh 如như 那na 律luật 中trung 說thuyết 。 四tứ 月nguyệt 九cửu 日nhật 生sanh 。 短đoản 佛Phật 四tứ 指chỉ 。 容dung 儀nghi 挺đĩnh 特đặc 。 與dữ 世thế 殊thù 異dị 。 若nhược 入nhập 眾chúng 中trung 。 有hữu 不bất 識thức 者giả 。 謂vị 言ngôn 佛Phật 來lai 。 《# 彌di 沙sa 塞tắc 律luật 》# 云vân 。

摩ma 竭kiệt 有hữu 裸lõa 形hình 外ngoại 道đạo 。 大đại 聰thông 明minh 。 國quốc 人nhân 號hiệu 為vi 智trí 者giả 。 見kiến 者giả 。 共cộng 身thân 子tử 論luận 議nghị 。 結kết 舌thiệt 。 善thiện 心tâm 生sanh 。 欲dục 於ư 佛Phật 法Pháp 出xuất 家gia 。 見kiến 難Nan 陀Đà 色sắc 貌mạo 姝xu 偉# 。 歎thán 云vân 。

短đoản 小tiểu 比Bỉ 丘Khâu 智trí 慧tuệ 難nạn/nan 概khái 。 況huống 堂đường 堂đường 者giả 乎hồ 。

難Nan 陀Đà 即tức 度độ 出xuất 家gia 。 婦phụ 即tức 孫tôn 陀đà 利lợi 。 極cực 端đoan 正chánh 。 食thực 息tức 不bất 相tương 離ly 。 佛Phật 與dữ 阿A 難Nan 。 途đồ 行hành 乞khất 食thực 到đáo 其kỳ 門môn 。 正chánh 共cộng 婦phụ 在tại 高cao 樓lâu 食thực 。 即tức 起khởi 迎nghênh 佛Phật 。 婦phụ 言ngôn 。

須tu 君quân 還hoàn 乃nãi 共cộng 食thực 耳nhĩ 。

白bạch 佛Phật 言ngôn 。

轉Chuyển 輪Luân 王Vương 種chủng 。 云vân 何hà 自tự 辱nhục 。

持trì 佛Phật 鉢bát 取thủ 飯phạn 。 佛Phật 即tức 還hoàn 尼ni 俱câu 類loại 園viên 。 語ngữ 阿A 難Nan 。

令linh 難Nan 陀Đà 送tống 食thực 來lai 。

阿A 難Nan 宣tuyên 佛Phật 旨chỉ 。 令linh 其kỳ 送tống 飯phạn 奉phụng 佛Phật 。 佛Phật 令linh 剃thế 頭đầu 。 握ác 拳quyền 語ngữ 剃thế 者giả 。

勿vật 持trì 刀đao 臨lâm 閻Diêm 浮Phù 提đề 王vương 頂đảnh 。

佛Phật 偪# 不bất 得đắc 止chỉ 。 乃nãi 剃thế 頭đầu 。 明minh 日nhật 佛Phật 與dữ 。 五ngũ 百bách 比Bỉ 丘Khâu 應ưng 請thỉnh 。 求cầu 住trụ 守thủ 寺tự 。 意ý 欲dục 逃đào 去khứ 。 佛Phật 令linh 關quan 房phòng 掃tảo 地địa 。 關quan 南nam 。 北bắc 開khai 。 掃tảo 此thử 。 彼bỉ 污ô 。 復phục 懼cụ 佛Phật 歸quy 。 即tức 逃đào 走tẩu 歸quy 去khứ 。 於ư 路lộ 值trị 佛Phật 。 屏bính 身thân 隱ẩn 樹thụ 。 樹thụ 逈huýnh 升thăng 空không 。 佛Phật 見kiến 即tức 喚hoán 將tương 還hoàn 。 問vấn 。

何hà 故cố 去khứ 。

即tức 答đáp 。

昨tạc 與dữ 婦phụ 別biệt 。 待đãi 還hoàn 乃nãi 食thực 。 憶ức 婦phụ 去khứ 耳nhĩ 。

佛Phật 將tương 遊du 天thiên 堂đường 。 地địa 獄ngục (# 云vân 云vân )# 。

故cố 以dĩ 婦phụ 字tự 標tiêu 之chi 。

約ước 教giáo 者giả 。 俗tục 諦đế 有hữu 法Pháp 喜hỷ 。 真Chân 諦Đế 無vô 喜hỷ 。 三tam 藏tạng 教giáo 也dã 。 即tức 俗tục 喜hỷ 是thị 真chân 喜hỷ 。 通thông 教giáo 也dã 。 從tùng 通thông 法Pháp 喜hỷ 。 有hữu 俗tục 法Pháp 喜hỷ 。 中trung 法Pháp 喜hỷ 。 別biệt 教giáo 也dã 。 即tức 通thông 喜hỷ 具cụ 一nhất 切thiết 法pháp 喜hỷ 。 圓viên 教giáo 也dã 。

本bổn 迹tích 觀quán 心tâm 如như 前tiền (# 云vân 云vân )# 。

富phú 樓lâu 那na

翻phiên 滿mãn 願nguyện 。 彌di 多đa 羅la 。 翻phiên 慈từ 。 尼ni 。 女nữ 也dã 。 父phụ 於ư 滿mãn 江giang 禱đảo 梵Phạm 天Thiên 求cầu 子tử 。 正chánh 值trị 江giang 滿mãn 。 又hựu 夢mộng 七thất 寶bảo 器khí 。 盛thình 滿mãn 中trung 寶bảo 入nhập 母mẫu 懷hoài 。 母mẫu 懷hoài 子tử 。 父phụ 願nguyện 獲hoạch 滿mãn 。 從tùng 諸chư 遂toại 願nguyện 。 故cố 言ngôn 滿mãn 願nguyện 。 母mẫu 名danh 彌di 多đa 羅la 尼ni 。 此thử 翻phiên 慈từ 行hành 。 亦diệc 云vân 知tri 識thức 。 四tứ 韋vi 陀đà 有hữu 此thử 品phẩm 。 其kỳ 母mẫu 誦tụng 之chi 。 以dĩ 此thử 為vi 名danh 。 尼ni 者giả 女nữ 也dã 。 通thông 稱xưng 女nữ 為vi 尼ni 。 通thông 稱xưng 男nam 為vi 那na 。 既ký 是thị 慈từ 之chi 所sở 生sanh 故cố 言ngôn 慈từ 子tử 。 《# 增tăng 一nhất 》# 云vân 。

我ngã 父phụ 名danh 滿mãn 。 我ngã 母mẫu 名danh 慈từ 。 諸chư 梵Phạm 行hạnh 人nhân 。 呼hô 我ngã 為vi 滿mãn 慈từ 子tử 。

此thử 從tùng 父phụ 母mẫu 兩lưỡng 緣duyên 得đắc 名danh 。 故cố 云vân 滿mãn 慈từ 子tử 。 是thị 人nhân 善thiện 知tri 。 內nội 外ngoại 經kinh 書thư 。 靡mĩ 所sở 不bất 知tri 。 就tựu 知tri 滿mãn 故cố 復phục 名danh 滿mãn 。 《# 增tăng 一nhất 》# 云vân 。

善thiện 能năng 廣quảng 說thuyết 分phân 別biệt 義nghĩa 理lý 。 滿mãn 願nguyện 子tử 最tối 第đệ 一nhất 。

下hạ 文văn 云vân 。

於ư 說thuyết 法Pháp 人nhân 中trung 。 最tối 為vi 第đệ 一nhất 。

第đệ 一nhất 者giả 。 說thuyết 滿mãn 字tự 也dã 。 欲dục 還hoàn 本bổn 國quốc 利lợi 益ích 。

佛Phật 言ngôn 。

彼bỉ 國quốc 弊tệ 惡ác 。 汝nhữ 云vân 何hà 。

答đáp 。

我ngã 當đương 修tu 忍nhẫn 。 若nhược 毀hủy 辱nhục 我ngã 。 我ngã 當đương 自tự 幸hạnh 不bất 得đắc 拳quyền 歐âu 。 拳quyền 歐âu 時thời 自tự 幸hạnh 不bất 得đắc 木mộc 杖trượng 。 木mộc 杖trượng 時thời 自tự 幸hạnh 不bất 得đắc 刀đao 刃nhận 。 刀đao 刃nhận 時thời 自tự 幸hạnh 離ly 五ngũ 陰ấm 毒độc 器khí 。

是thị 為vi 行hành 忍nhẫn 滿mãn 。 故cố 名danh 滿mãn 。 《# 七thất 車xa 喻dụ 經kinh 》# 中trung 說thuyết 。

為vi 大Đại 智trí 舍Xá 利Lợi 弗Phất 所sở 稱xưng 歎thán 。 一nhất 切thiết 梵Phạm 行hạnh 人nhân 皆giai 當đương 縈oanh 衣y 頂đảnh 戴đái 於ư 汝nhữ 。 若nhược 見kiến 汝nhữ 者giả 。 得đắc 大đại 利lợi 益ích 。

是thị 為vi 歎thán 滿mãn 。 故cố 名danh 滿mãn 。

約ước 教giáo 者giả 。 殷ân 勤cần 析tích 法pháp 。 所sở 作tác 已dĩ 辦biện 。 三tam 藏tạng 願nguyện 滿mãn 。 體thể 達đạt 即tức 空không 。 於ư 空không 法pháp 得đắc 證chứng 。 通thông 教giáo 願nguyện 滿mãn 。 法Pháp 眼nhãn 具cụ 足túc 。 別biệt 教giáo 願nguyện 滿mãn 。 住trụ 祕bí 密mật 藏tạng 。 圓viên 教giáo 願nguyện 滿mãn 。

本bổn 迹tích 者giả 。 本bổn 願nguyện 久cửu 滿mãn 。 迹tích 為vi 說thuyết 法Pháp 第đệ 一nhất 。 示thị 眾chúng 生sanh 知tri 識thức 也dã 。

觀quán 心tâm 者giả 。 如như 止Chỉ 觀Quán 中trung 人nhân 行hành 理lý 等đẳng 善Thiện 知Tri 識Thức 觀quán 也dã 。

須Tu 菩Bồ 提Đề

此thử 翻phiên 空không 生sanh 。 生sanh 時thời 家gia 中trung 倉thương 庫khố 筐khuông 篋khiếp 器khí 皿mãnh 。 一nhất 切thiết 皆giai 空không 。 問vấn 占chiêm 者giả 。 占chiêm 者giả 言ngôn 吉cát 。 因nhân 空không 而nhi 生sanh 。 字tự 曰viết 空không 生sanh 。 從tùng 依y 報báo 器khí 皿mãnh 瑞thụy 空không 以dĩ 名danh 正chánh 報báo 。 依y 正chánh 俱câu 吉cát 。 故cố 言ngôn 空không 生sanh 也dã 。 常thường 修tu 空không 行hành 故cố 言ngôn 善thiện 業nghiệp 。 若nhược 供cúng 養dường 者giả 得đắc 現hiện 報báo 故cố 。 故cố 言ngôn 善thiện 吉cát 。 常thường 樂nhạo/nhạc/lạc 遊du 止chỉ 閑nhàn 林lâm 石thạch 窟quật 。 寂tịch 靜tĩnh 之chi 處xứ 。 所sở 修tu 行hành 業nghiệp 。 以dĩ 空không 為vi 本bổn 。 常thường 入nhập 空không 定định 。 住trụ 無Vô 諍Tranh 三Tam 昧Muội 。 喜hỷ 說thuyết 空không 法pháp 。 有hữu 所sở 宣tuyên 辯biện 皆giai 分phân 別biệt 空không 。 將tương 護hộ 眾chúng 生sanh 。 不bất 令linh 起khởi 礙ngại 。 嫌hiềm 行hành 即tức 住trụ 。 嫌hiềm 住trụ 即tức 行hành 。 佛Phật 忉Đao 利Lợi 下hạ 。 率suất 土thổ/độ 輻bức 湊thấu 爭tranh 前tiền 頂đảnh 禮lễ 。 端đoan 坐tọa 石thạch 室thất 念niệm 諸chư 法pháp 空không 。 色sắc 非phi 佛Phật 乃nãi 至chí 識thức 非phi 佛Phật 。 眼nhãn 非phi 佛Phật 乃nãi 至chí 意ý 非phi 佛Phật 。 豁hoát 然nhiên 悟ngộ 道đạo 。

佛Phật 告cáo 蓮Liên 華Hoa 比Bỉ 丘Khâu 尼Ni 。

非phi 汝nhữ 前tiền 禮lễ 。 汝nhữ 禮lễ 色sắc 身thân 。 須Tu 菩Bồ 提Đề 前tiền 見kiến 法Pháp 身thân 。

約ước 教giáo 者giả 。 自tự 有hữu 滅diệt 色sắc 空không 智trí 生sanh 。 體thể 色sắc 空không 智trí 生sanh 。 從tùng 有hữu 智trí 生sanh 空không 智trí 。 從tùng 空không 智trí 生sanh 俗tục 智trí 。 從tùng 俗tục 智trí 生sanh 中trung 智trí 。 空không 生sanh 即tức 有hữu 智trí 。 是thị 圓viên 空không 智trí 生sanh 。 而nhi 今kim 是thị 圓viên 空không 智trí 生sanh 也dã 。

本bổn 者giả 。 本bổn 住trụ 實thật 相tướng 法Pháp 身thân 。 迹tích 示thị 見kiến 空không 而nhi 生sanh 也dã 。

觀quán 心tâm 者giả 。 不bất 在tại 內nội 外ngoại 中trung 間gian 。 非phi 自tự 有hữu 。 是thị 為vi 觀quán 心tâm 法Pháp 身thân 也dã 。

阿A 難Nan

此thử 云vân 歡hoan 喜hỷ 。 或hoặc 無vô 染nhiễm 。 淨tịnh 飯phạn 王vương 冀ký 太thái 子tử 為vi 金kim 輪luân 霸# 其kỳ 宗tông 社xã 。 忽hốt 棄khí 國quốc 捐quyên 王vương 。 憂ưu 惱não 殆đãi 絕tuyệt 。 魔ma 來lai 誑cuống 之chi 。

汝nhữ 子tử 已dĩ 死tử 。

王vương 哭khốc 云vân 。

阿a 夷di 語ngữ 既ký 虛hư 。 瑞thụy 相tướng 亦diệc 無vô 驗nghiệm 。

復phục 有hữu 天thiên 來lai 云vân 。

汝nhữ 子tử 成thành 佛Phật 。

王vương 疑nghi 未vị 決quyết 。 須tu 臾du 信tín 報báo 。

昨tạc 夜dạ 天thiên 地địa 大đại 動động 。 太thái 子tử 成thành 佛Phật 。

王vương 大đại 歡hoan 喜hỷ 。 白bạch 飯phạn 王vương 奏tấu 云vân 。

生sanh 兒nhi 。

舉cử 國quốc 欣hân 欣hân 。 因nhân 名danh 歡hoan 喜hỷ 。 是thị 為vi 父phụ 母mẫu 作tác 字tự 。 阿A 難Nan 端đoan 正chánh 。 人nhân 見kiến 皆giai 悅duyệt 。 佛Phật 使sử 著trước 覆phú 肩kiên 衣y 。 有hữu 一nhất 女nữ 人nhân 。 將tương 兒nhi 詣nghệ 井tỉnh 。 見kiến 阿A 難Nan 目mục 視thị 不bất 眴thuấn/huyễn 。 不bất 覺giác 以dĩ 綆# 繫hệ 其kỳ 兒nhi 頸cảnh 。 《# 中trung 阿a 含hàm 》# 云vân 。

四tứ 眾chúng 若nhược 聞văn 阿A 難Nan 所sở 說thuyết 。 若nhược 多đa 若nhược 少thiểu 。 無vô 不bất 歡hoan 喜hỷ 。 欲dục 發phát 問vấn 時thời 先tiên 為vi 謦khánh 咳khái 。 大đại 眾chúng 皆giai 歡hoan 喜hỷ 。 四tứ 眾chúng 若nhược 觀quán 其kỳ 默mặc 。 行hành 住trụ 坐tọa 臥ngọa 。 指chỉ 撝# 處xứ 分phần/phân 。 進tiến 止chỉ 動động 轉chuyển 皆giai 歡hoan 喜hỷ 。

阿A 難Nan 四tứ 月nguyệt 八bát 日nhật 。 佛Phật 成thành 道Đạo 日nhật 生sanh 。 侍thị 佛Phật 得đắc 二nhị 十thập 五ngũ 年niên 。 推thôi 此thử 佛Phật 年niên 五ngũ 十thập 五ngũ 。 阿A 難Nan 年niên 二nhị 十thập 五ngũ 。 佛Phật 時thời 求cầu 侍thị 。 五ngũ 百bách 請thỉnh 為vi 如như 前tiền 說thuyết 。 眾chúng 勸khuyến 阿A 難Nan 。 阿A 難Nan 順thuận 從tùng 。 五ngũ 百bách 皆giai 歡hoan 喜hỷ 。 目Mục 連Liên 騰đằng 阿A 難Nan 三tam 願nguyện 。

佛Phật 言ngôn 。

預dự 知tri 譏cơ 嫌hiềm 。 求cầu 不bất 受thọ 故cố 衣y 食thực 。 欲dục 自tự 利lợi 益ích 求cầu 出xuất 入nhập 無vô 時thời 。

佛Phật 印ấn 而nhi 許hứa 。

佛Phật 言ngôn 。

阿A 難Nan 勝thắng 過quá 去khứ 侍thị 。 過quá 去khứ 侍thị 聞văn 說thuyết 乃nãi 解giải 。 今kim 佛Phật 未vị 發phát 言ngôn 。 阿A 難Nan 已dĩ 解giải 如Như 來Lai 意ý 。 須tu 是thị 。 不bất 須tu 是thị 皆giai 悉tất 能năng 知tri 。

故cố 以dĩ 法pháp 付phó 阿A 難Nan 。 如Như 來Lai 歡hoan 喜hỷ 。 四Tứ 天Thiên 王Vương 各các 奉phụng 佛Phật 鉢bát 。 佛Phật 累lũy/lụy/luy 而nhi 按án 之chi 。 合hợp 成thành 一nhất 鉢bát 。 四tứ 緣duyên 宛uyển 然nhiên 而nhi 此thử 鉢bát 大đại 重trọng/trùng 。 阿A 難Nan 歡hoan 喜hỷ 。 荷hà 持trì 無vô 倦quyện 。 《# 中trung 阿a 含hàm 》# 第đệ 七thất 云vân 。

阿A 難Nan 侍thị 佛Phật 二nhị 十thập 五ngũ 年niên 。 所sở 聞văn 八bát 十thập 千thiên 揵kiền 度độ 皆giai 誦tụng 不bất 遺di 。 不bất 重trùng 問vấn 一nhất 句cú 。

念niệm 力lực 歡hoan 喜hỷ 。 阿A 難Nan 隨tùy 佛Phật 。 入nhập 天thiên 人nhân 龍long 宮cung 。 見kiến 天thiên 人nhân 龍long 女nữ 。 心tâm 無vô 染nhiễm 著trước 。 雖tuy 未vị 盡tận 殘tàn 思tư 而nhi 能năng 不bất 染nhiễm 。 一nhất 切thiết 天thiên 人nhân 。 龍long 神thần 無vô 不bất 歡hoan 喜hỷ 。 佛Phật 滅diệt 度độ 後hậu 。 在tại 師sư 子tử 床sàng 。 迦Ca 葉Diếp 大đại 眾chúng 讚tán 曰viết 。

面diện 如như 淨tịnh 滿mãn 月nguyệt 。 眼nhãn 若nhược 青thanh 蓮liên 華hoa 。 佛Phật 法Pháp 大đại 海hải 水thủy 。 流lưu 入nhập 阿A 難Nan 心tâm 。

自tự 誓thệ 坐tọa 入nhập 涅Niết 槃Bàn 。 住trụ 恐khủng 離ly 車xa 有hữu 怨oán 。 進tiến 恐khủng 闍xà 王vương 有hữu 怨oán 。 於ư 恆Hằng 河Hà 中trung 。 入nhập 風phong 奮Phấn 迅Tấn 三Tam 昧Muội 。 分phân 身thân 為vi 四tứ 分phần/phân 。

一nhất 與dữ 天thiên 。 一nhất 與dữ 龍long 。 一nhất 毘tỳ 舍xá 離ly 。 一nhất 阿a 闍xà 世thế 。 阿a 育dục 王vương 禮lễ 阿A 難Nan 塔tháp 。 奉phụng 千thiên 萬vạn 兩lượng 金kim 。 偈kệ 歎thán 白bạch 。

能năng 攝nhiếp 持trì 法Pháp 身thân 。 法pháp 燈đăng 故cố 法pháp 住trụ 。 念niệm 盛thịnh 佛Phật 智trí 海hải 。 故cố 設thiết 上thượng 供cúng 養dường 。 念niệm 持trì 多đa 所sở 聞văn 。 口khẩu 出xuất 微vi 妙diệu 語ngữ 。 世Thế 尊Tôn 所sở 讚tán 歎thán 。 天thiên 人nhân 之chi 所sở 愛ái 。

《# 增tăng 一nhất 》# 云vân 。

知tri 時thời 明minh 物vật 。 所sở 至chí 無vô 疑nghi 。 所sở 憶ức 不bất 忘vong 。 多đa 聞văn 廣quảng 達đạt 。 堪kham 任nhậm 奉phụng 持trì 。 阿A 難Nan 第đệ 一nhất 。

約ước 教giáo 者giả 。 歡hoan 喜hỷ 阿A 難Nan 。 三tam 藏tạng 也dã 。 賢hiền 阿A 難Nan 。 通thông 也dã 。 典điển 藏tạng 阿A 難Nan 。 別biệt 也dã 。 海hải 阿A 難Nan 。 圓viên 也dã 。

本bổn 迹tích 者giả 。 本bổn 住trụ 非phi 歡hoan 喜hỷ 非phi 不bất 歡hoan 喜hỷ 。 法Pháp 身thân 如như 虛hư 空không 。 智trí 慧tuệ 如như 雲vân 雨vũ 。 能năng 持trì 能năng 受thọ 。 迹tích 為vi 歡hoan 喜hỷ 也dã 。

觀quán 心tâm 與dữ 相tương 似tự 即tức 空không 。 即tức 假giả 。 即tức 中trung 相tương 應ứng 。 是thị 觀quán 心tâm 歡hoan 喜hỷ 。 乃nãi 至Chí 真Chân 觀quán 相tương 應ứng 云vân 云vân )# 。

羅la 睺hầu 羅la

此thử 言ngôn 覆phú 障chướng 。 往vãng 昔tích 塞tắc 鼠thử 穴huyệt 。 又hựu 不bất 看khán 婆Bà 羅La 門Môn 六lục 日nhật 。 由do 是thị 緣duyên 故cố 。 故cố 言ngôn 覆phú 障chướng 。 太thái 子tử 求cầu 出xuất 家gia 。 父phụ 王vương 不bất 許hứa 。 殷ân 勤cần 不bất 已dĩ 。 王vương 言ngôn 。

若nhược 汝nhữ 有hữu 子tử 。 聽thính 汝nhữ 出xuất 家gia 。

菩Bồ 薩Tát 指chỉ 指chỉ 妃phi 腹phúc 。

卻khước 後hậu 六lục 年niên 。 汝nhữ 當đương 生sanh 男nam 。

在tại 胎thai 六lục 年niên 。 故cố 言ngôn 覆phú 障chướng 。 真Chân 諦Đế 三tam 藏tạng 云vân 。

羅la 睺hầu 。 本bổn 名danh 修tu 羅la 。 能năng 手thủ 障chướng 日nhật 月nguyệt 。 翻phiên 此thử 應ưng 言ngôn 障chướng 月nguyệt 。

佛Phật 言ngôn 。

我ngã 法pháp 如như 月nguyệt 。 此thử 兒nhi 障chướng 我ngã 不bất 即tức 出xuất 家gia 。 世thế 世thế 障chướng 我ngã 。 我ngã 世thế 世thế 能năng 捨xả 。 故cố 言ngôn 覆phú 障chướng 。

佛Phật 出xuất 家gia 後hậu 耶da 輸du 有hữu 娠thần 。 諸chư 釋thích 咸hàm 瞋sân 。 何hà 因nhân 有hữu 此thử 。 欲dục 治trị 。 欲dục 殺sát 。 惡ác 聲thanh 盈doanh 路lộ 。 寶bảo 女nữ 劬cù 毘tỳ 羅la 證chứng 之chi 小tiểu 差sai 。 因nhân 焚phần 火hỏa 坑khanh 。 發phát 大đại 誓thệ 願nguyện 。

我ngã 若nhược 為vi 非phi 。 子tử 母mẫu 俱câu 滅diệt 。 若nhược 真chân 遺di 體thể 。 天thiên 當đương 為vi 證chứng 。

因nhân 抱bão 子tử 投đầu 坑khanh 。 坑khanh 變biến 為vi 池trì 。 蓮liên 華hoa 捧phủng 體thể 。 王vương 及cập 國quốc 人nhân 。 始thỉ 復phục 不bất 疑nghi 。 後hậu 佛Phật 還hoàn 國quốc 。 耶da 輸du 令linh 羅la 睺hầu 奉phụng 佛Phật 歡hoan 喜hỷ 丸hoàn 。 羅la 云vân 以dĩ 幼ấu 稚trĩ 之chi 年niên 。 於ư 大đại 眾chúng 中trung 。 徑kính 持trì 上thượng 佛Phật 。 耶da 輸du 以dĩ 此thử 息tức 謗báng 。 謗báng 由do 有hữu 子tử 。 故cố 言ngôn 覆phú 障chướng 。 祖tổ 王vương 歡hoan 喜hỷ 。

雖tuy 失thất 其kỳ 父phụ 。 而nhi 獲hoạch 其kỳ 子tử 。 孫tôn 為vi 金kim 輪luân 。 吾ngô 亦diệc 何hà 恨hận 。

想tưởng 其kỳ 長trường/trưởng 大đại 。 冀ký 神thần 寶bảo 至chí 。 而nhi 佛Phật 索sách 令linh 出xuất 家gia 。 父phụ 王vương 不bất 許hứa 。 耶da 輸du 將tương 上thượng 高cao 樓lâu 。 目Mục 連Liên 飛phi 空không 來lai 取thủ 。 佛Phật 度độ 出xuất 家gia 。 付phó 舍Xá 利Lợi 弗Phất 為vi 弟đệ 子tử 。 既ký 出xuất 家gia 已dĩ 。 王vương 位vị 亦diệc 失thất 。 故cố 言ngôn 覆phú 障chướng 。 羅la 睺hầu 以dĩ 沙Sa 彌Di 之chi 年niên 喜hỷ 多đa 妄vọng 語ngữ 。 國quốc 王vương 。 大đại 臣thần 。 婆Bà 羅La 門Môn 。 居cư 士sĩ 來lai 求cầu 見kiến 佛Phật 。 羅la 云vân 答đáp 云vân 。

不bất 在tại 。

令linh 無vô 量lượng 人nhân 。 不bất 得đắc 見kiến 佛Phật 。 是thị 為vi 障chướng 他tha 。 由do 是thị 妄vọng 語ngữ 。 佛Phật 即tức 訶ha 責trách 。 行hành 還hoàn 使sử 羅la 云vân 洗tẩy 足túc 。 脚cước 挑thiêu 澡táo 盆bồn 三tam 覆phú 三tam 仰ngưỡng 。 然nhiên 後hậu 覆phú 地địa 命mệnh 令linh 注chú 水thủy 。 羅la 睺hầu 云vân 。

盆bồn 覆phú 注chú 水thủy 不bất 立lập 。

佛Phật 言ngôn 。

汝nhữ 如như 覆phú 盆bồn 。 於ư 佛Phật 法Pháp 中trung 。 法pháp 水thủy 不bất 立lập 。 今kim 當đương 實thật 語ngữ 。 勿vật 妄vọng 語ngữ 也dã 。

後hậu 時thời 修tu 道Đạo 殷ân 勤cần 不bất 獲hoạch 。 以dĩ 問vấn 佛Phật 。

佛Phật 言ngôn 。

汝nhữ 為vì 人nhân 說thuyết 五ngũ 陰ấm 未vị 。

答đáp 言ngôn 。

未vị 。

當đương 為vì 他tha 說thuyết 。

說thuyết 竟cánh 又hựu 問vấn 。

汝nhữ 說thuyết 十thập 二nhị 入nhập 未vị 。 說thuyết 十thập 八bát 界giới 未vị 。 說thuyết 法Pháp 是thị 得đắc 道Đạo 之chi 門môn 。 若nhược 欲dục 得đắc 道Đạo 當đương 。 為vì 他tha 說thuyết 法Pháp 。

因nhân 廣quảng 說thuyết 法Pháp 。 竟cánh 然nhiên 後hậu 得đắc 道Đạo 。 是thị 為vi 覆phú 障chướng 。 既ký 已dĩ 得đắc 道Đạo 。 見kiến 愛ái 皆giai 除trừ 。 三tam 界giới 生sanh 盡tận 。 故cố 言ngôn 覆phú 障chướng 。 三tam 界giới 生sanh 盡tận 。 願nguyện 不bất 能năng 牽khiên 。 故cố 言ngôn 覆phú 障chướng 。 佛Phật 勅sắc 四tứ 大đại 羅La 漢Hán 。 不bất 得đắc 滅diệt 度độ 。 待đãi 我ngã 法pháp 滅diệt 盡tận 。 由do 是thị 住trụ 持trì 于vu 今kim 。 未vị 得đắc 入nhập 無Vô 餘Dư 涅Niết 槃Bàn 。 故cố 言ngôn 覆phú 障chướng (# 云vân 云vân )# 。

約ước 教giáo 者giả 。 析tích 法pháp 道Đạo 諦Đế 障chướng 四tứ 住trụ 。 三tam 藏tạng 意ý 也dã 。 體thể 法pháp 道Đạo 諦Đế 障chướng 四tứ 住trụ 。 通thông 教giáo 也dã 。 次thứ 第đệ 三tam 智trí 障chướng 五ngũ 住trụ 。 別biệt 教giáo 也dã 。 一nhất 心tâm 三tam 智trí 障chướng 五ngũ 住trụ 。 圓viên 教giáo 也dã 。

本bổn 迹tích 者giả 。 本bổn 住trụ 中trung 道đạo 。 障chướng 塞tắc 二nhị 邊biên 。 八bát 種chủng 障chướng 。 障chướng 涅Niết 槃Bàn 邊biên 。 一nhất 種chủng 障chướng 。 障chướng 生sanh 死tử 邊biên 。 一nhất 種chủng 非phi 障chướng 生sanh 死tử 。 非phi 障chướng 涅Niết 槃Bàn 。 障chướng 無vô 餘dư 也dã 。

觀quán 心tâm 例lệ 前tiền 可khả 解giải (# 云vân 云vân )# 。

六lục 。 結kết 。

如như 是thị 等đẳng 眾chúng 所sở 知tri 識thức

或hoặc 言ngôn 知tri 秖kỳ 是thị 識thức 。 或hoặc 言ngôn 聞văn 名danh 為vi 知tri 。 見kiến 形hình 為vi 識thức 。 見kiến 形hình 為vi 知tri 。 見kiến 心tâm 為vi 識thức 。

本bổn 者giả 。 本bổn 為vi 眾chúng 生sanh 作tác 滿mãn 字tự 知tri 識thức 。 迹tích 為vi 半bán 字tự 知tri 識thức (# 云vân 云vân )# 。

觀quán 行hành 知tri 識thức 如như 止Chỉ 觀Quán 。

多đa 知tri 識thức 眾chúng 竟cánh 。 次thứ 列liệt 少thiểu 知tri 識thức 眾chúng 者giả 。

復phục 有Hữu 學Học 無Vô 學Học 。 二nhị 千thiên 人nhân 俱câu

但đãn 舉cử 位vị 明minh 數số 而nhi 不bất 歎thán 德đức 。 呼hô 此thử 為vi 少thiểu 知tri 識thức 眾chúng 耳nhĩ 。 聖thánh 與dữ 凡phàm 絕tuyệt 交giao 。 亦diệc 不bất 分phân 別biệt 。 多đa 識thức 少thiểu 識thức 。 特đặc 以dĩ 希hy 高cao 慕mộ 遠viễn 者giả 以dĩ 多đa 識thức 引dẫn 之chi 。 藏tạng 名danh 隱ẩn 德đức 退thoái 讓nhượng 者giả 以dĩ 少thiểu 識thức 引dẫn 之chi 。 隨tùy 順thuận 眾chúng 生sanh 。 故cố 有hữu 若nhược 干can 。 不bất 可khả 以dĩ 多đa 少thiểu 之chi 迹tích 失thất 其kỳ 本bổn 。

學học 無Vô 學Học

者giả 。 三tam 藏tạng 中trung 十thập 八bát 種chủng 學học 人nhân 。 九cửu 種chủng 無Vô 學Học 人nhân 。 通thông 教giáo 五ngũ 地địa 皆giai 名danh 學học 。 六lục 地địa 名danh 無Vô 學Học 。 又hựu 通thông 教giáo 九cửu 地địa 名danh 為vi 學học 。 佛Phật 地địa 為vi 無Vô 學Học 。 別biệt 圓viên 中trung 。 或hoặc 就tựu 功công 用dụng 。 無vô 功công 用dụng 。 或hoặc 就tựu 具cụ 足túc 。 未vị 具cụ 足túc 。 明minh 學học 無Vô 學Học 。 《# 阿a 含hàm 》# 云vân 。

外ngoại 道đạo 問vấn 佛Phật 。

羅La 漢Hán 更cánh 學học 不phủ 。

佛Phật 言ngôn 。

羅La 漢Hán 不bất 作tác 惡ác 法pháp 。 住trụ 於ư 善thiện 法Pháp 。 學học 其kỳ 無Vô 學Học 即tức 名danh 為vi 學học 。

若nhược 爾nhĩ 。 學học 人nhân 亦diệc 稱xưng 無Vô 學Học 。 學học 人nhân 齊tề 其kỳ 所sở 斷đoạn 。 不bất 復phục 更cánh 斷đoạn 。 即tức 是thị 無Vô 學Học 。 是thị 為vi 四tứ 句cú 。 就tựu 五ngũ 方phương 便tiện 。 非phi 學học 非phi 無Vô 學Học 。 便tiện 是thị 五ngũ 句cú 。 約ước 四tứ 教giáo 中trung 例lệ 亦diệc 應ưng 爾nhĩ 。 四tứ 五ngũ 二nhị 十thập 句cú 。

本bổn 迹tích 者giả 。 本bổn 法Pháp 身thân 大Đại 士Sĩ 。 居cư 滿mãn 字tự 學học 無Vô 學Học 位vị 。 眾chúng 生sanh 應ưng 以dĩ 半bán 字tự 。 學Học 無Vô 學Học 人nhân 。 莊trang 嚴nghiêm 雙song 樹thụ 也dã 。

觀quán 者giả 正chánh 觀quán 中trung 道đạo 。 不bất 緣duyên 二nhị 邊biên 。 中trung 間gian 即tức 是thị 無Vô 學Học 。 能năng 如như 是thị 觀quán 。 是thị 名danh 為vi 學học 。 若nhược 就tựu 觀quán 門môn 明minh 數số 者giả 。 觀quán 色sắc 心tâm 具cụ 十thập 法Pháp 界Giới 。 十thập 如như 。 界giới 如như 互hỗ 論luận 即tức 具cụ 二nhị 千thiên 。 舉cử 迹tích 故cố 標tiêu 本bổn 法pháp 。 迹tích 即tức 是thị 本bổn 迹tích 也dã 。

次thứ 列liệt 尼ni 眾chúng 者giả 。 舊cựu 以dĩ 此thử 例lệ 前tiền 為vi 二nhị 眾chúng 。 今kim 不bất 用dụng 。 若nhược 例lệ 前tiền 為vi 多đa 識thức 。 少thiểu 識thức 二nhị 眾chúng 者giả 。 又hựu 復phục 無vô 文văn 。 義nghĩa 亦diệc 不bất 可khả 。 但đãn 是thị 舉cử 兩lưỡng 眾chúng 主chủ 。 何hà 須tu 苦khổ 名danh 為vi 大đại 小tiểu 。 多đa 少thiểu 耶da 。

先tiên 列liệt

波ba 闍xà 波ba 提đề

此thử 翻phiên 大Đại 愛Ái 道Đạo 。 亦diệc 云vân 憍kiêu 曇đàm 彌di 。 此thử 翻phiên 眾chúng 主chủ 。 尼ni 者giả 天Thiên 竺Trúc 女nữ 人nhân 通thông 名danh 也dã 。

本bổn 住trụ 智Trí 度Độ 法Pháp 門môn 。 迹tích 為vi 千thiên 佛Phật 之chi 母mẫu 。 生sanh 育dục 導đạo 師sư 。

觀quán 釋thích 者giả 。 中trung 觀quán 廣quảng 博bác 名danh 大đại 。 無vô 緣duyên 慈từ 名danh 愛ái 。 中trung 理lý 虛hư 通thông 名danh 道đạo 。 大đại 即tức 自tự 行hành 。 愛ái 即tức 化hóa 他tha 。 如như 以dĩ 愛ái 故cố 受thọ 生sanh 。 慈từ 故cố 涉thiệp 有hữu 。 道đạo 即tức 通thông 自tự 行hành 。 化hóa 他tha 也dã 。

六lục 千thiên

者giả 。 數số 也dã 。

觀quán 門môn 者giả 。 觀quán 六lục 根căn 清thanh 淨tịnh 。 具cụ 千thiên 功công 德đức 。 雖tuy 眼nhãn 有hữu 八bát 百bách 。 耳nhĩ 千thiên 二nhị 百bách 。 以dĩ 多đa 足túc 少thiểu 。 數số 滿mãn 六lục 千thiên 。 表biểu 本bổn 法Pháp 門môn 。 亦diệc 是thị 觀quán 行hành 意ý 也dã 。

羅La 睺Hầu 羅La 母Mẫu 。 耶Da 輸Du 陀Đà 羅La

者giả 。 以dĩ 子tử 標tiêu 母mẫu 。 此thử 翻phiên 花hoa 色sắc 。 亦diệc 曰viết 名danh 聞văn 。 或hoặc 云vân 無vô 翻phiên 。 溫ôn 良lương 恭cung 儉kiệm 德đức 齊tề 太thái 子tử 。 然nhiên 在tại 家gia 為vi 菩Bồ 薩Tát 之chi 妻thê 。 天thiên 人nhân 知tri 識thức 。 出xuất 家gia 為vi 尼ni 眾chúng 之chi 主chủ 。 位vị 居cư 無Vô 學Học 。 豈khởi 是thị 無vô 名danh 聞văn 眾chúng 耶da 。 《# 十thập 二nhị 遊du 經kinh 》# 出xuất 三tam 夫phu 人nhân 。

第đệ 一nhất 。 瞿cù 夷di 。 二nhị 。 耶da 輸du 。 三tam 。 鹿lộc 野dã 。 《# 未vị 曾tằng 有hữu 》# 及cập 《# 瑞thụy 應ứng 》# 皆giai 云vân 。 羅la 睺hầu 是thị 瞿cù 夷di 子tử 。 《# 涅Niết 槃Bàn 》# 及cập 《# 法pháp 華hoa 》# 皆giai 云vân 。 是thị 耶da 輸du 子tử 。 二nhị 義nghĩa 云vân 何hà 通thông 。 或hoặc 可khả 彼bỉ 經kinh 舉cử 大đại 母mẫu 。 此thử 處xứ 舉cử 所sở 生sanh 。 《# 釋thích 論luận 》# 瞿cù 毘tỳ 陀đà 是thị 寶bảo 女nữ 不bất 孕dựng 。 即tức 是thị 瞿cù 夷di 。 此thử 翻phiên 明minh 女nữ 。 故cố 知tri 定định 是thị 耶da 輸du 子tử 也dã 。

本bổn 迹tích 者giả 。 妻thê 則tắc 齊tề 也dã 。 豈khởi 有hữu 博bác 地địa 為vi 太thái 子tử 妻thê 。 故cố 知tri 本bổn 住trụ 寂tịch 定định 微vi 妙diệu 法Pháp 喜hỷ 。 迹tích 為vi 佛Phật 妻thê 。 《# 悲bi 花hoa 》# 云vân 。

寶Bảo 藏Tạng 佛Phật 所sở 。 誓thệ 願nguyện 為vi 妻thê 耳nhĩ 。

觀quán 空không 無vô 漏lậu 法Pháp 喜hỷ 。 即tức 以dĩ 鹿lộc 野dã 表biểu 妻thê 。 觀quán 假giả 道đạo 種chủng 智trí 法Pháp 喜hỷ 。 即tức 以dĩ 耶da 輸du 表biểu 妻thê 。 觀quán 中trung 法Pháp 喜hỷ 。 即tức 以dĩ 瞿cù 夷di 表biểu 妻thê 。

上thượng 當đương 分phân 明minh 本bổn 迹tích 。 觀quán 心tâm 。 今kim 更cánh 總tổng 論luận 。 顯hiển 善thiện 權quyền 曲khúc 巧xảo 。 明minh 觀quán 行hành 精tinh 微vi 。 夫phu 首thủ 楞lăng 嚴nghiêm 。 種chủng 種chủng 示thị 現hiện 。 稱xưng 適thích 根căn 性tánh 靡mĩ 所sở 不bất 為vi 。 今kim 且thả 近cận 論luận 。 託thác 迹tích 王vương 宮cung 降giáng 神thần 聖Thánh 后hậu 。 法Pháp 身thân 菩Bồ 薩Tát 。 皆giai 輔phụ 佛Phật 行hạnh 化hóa 。 散tán 影ảnh 餘dư 家gia 。 若nhược 三tam 十thập 二nhị 瑞thụy 。 金kim 姿tư 誕đản 應ưng 。 諸chư 大Đại 士Sĩ 各các 各các 出xuất 生sanh 。 或hoặc 空không 室thất 雨vũ 寶bảo 。 寄ký 辯biện 通thông 夢mộng 。 若nhược 皇hoàng 皇hoàng 太thái 子tử 。 捨xả 國quốc 捐quyên 王vương 。 踰du 城thành 學học 道Đạo 。 諸chư 大Đại 士Sĩ 悉tất 從tùng 師sư 請thỉnh 業nghiệp 。 才tài 藝nghệ 兼kiêm 通thông 。 為vi 彼bỉ 宗tông 匠tượng 。 若nhược 法Pháp 輪luân 初sơ 啟khải 甘cam 露lộ 門môn 開khai 。 聞văn 諸chư 大Đại 士Sĩ 化hóa 緣duyên 未vị 熟thục 。 示thị 同đồng 不bất 受thọ 。 分phần/phân 庭đình 抗kháng 禮lễ 。 崇sùng 我ngã 道đạo 真chân 。 能năng 化hóa 所sở 化hóa 全toàn 生sanh 如như 乳nhũ 。 若nhược 所sở 化hóa 緣duyên 熟thục 。 則tắc 素tố 絲ti 易dị 染nhiễm 。 池trì 花hoa 早tảo 開khai 。 革cách 凡phàm 成thành 聖thánh 轉chuyển 乳nhũ 成thành 酪lạc 。 師sư 宗tông 為vi 佛Phật 。 上thượng 首thủ 弟đệ 子tử 。 或hoặc 智trí 慧tuệ 。 神thần 通thông 。 辯biện 才tài 。 三tam 昧muội 各các 各các 第đệ 一nhất 。 共cộng 輔phụ 法Pháp 王Vương 更cánh 度độ 未vị 度độ 。 重trọng/trùng 熟thục 已dĩ 熟thục 。 於ư 方Phương 等Đẳng 座tòa 席tịch 聞văn 菩Bồ 薩Tát 不bất 可khả 思tư 議nghị 功công 德đức 。 耻sỉ 小tiểu 慕mộ 大đại 。 耻sỉ 小tiểu 則tắc 嗚ô 呼hô 自tự 責trách 。 失thất 於ư 如Như 來Lai 。 無vô 量lượng 知tri 見kiến 。 慕mộ 大đại 則tắc 不bất 知tri 當đương 云vân 何hà 。 得đắc 佛Phật 無vô 上thượng 慧tuệ 。 如như 轉chuyển 酪lạc 為vi 生sanh 蘇tô 。 次thứ 聞văn 般Bát 若Nhã 摩ma 訶ha 衍diễn 門môn 。 初sơ 歷lịch 色sắc 心tâm 終chung 于vu 種chủng 智trí 。 含hàm 挾hiệp 小tiểu 大đại 。 出xuất 內nội 取thủ 與dữ 。 或hoặc 共cộng 或hoặc 別biệt 或hoặc 偏thiên 或hoặc 圓viên 。 奉phụng 命mệnh 領lãnh 知tri 而nhi 無vô 希hy 取thủ 。 雖tuy 未vị 頓đốn 捨xả 已dĩ 漸tiệm 通thông 泰thái 。 如như 轉chuyển 生sanh 蘇tô 為vi 熟thục 蘇tô 。 次thứ 聞văn 《# 法pháp 華hoa 》# 會hội 天thiên 性tánh 。 定định 父phụ 子tử 。 授thọ 記ký 莂biệt 。 付phó 大Đại 乘Thừa 。 廢phế 三Tam 歸Quy 一nhất 。 如như 餘dư 四tứ 味vị 。 同đồng 一nhất 醍đề 醐hồ 。 不bất 令linh 一nhất 人nhân 。 獨độc 得đắc 滅diệt 度độ 。 皆giai 以dĩ 如Như 來Lai 滅diệt 度độ 。 而nhi 滅diệt 度độ 之chi 。 法Pháp 王Vương 。 法pháp 臣thần 大đại 事sự 出xuất 世thế 巧xảo 用dụng 方phương 便tiện 。 初sơ 用dụng 半bán 字tự 法pháp 。 破phá 二nhị 十thập 五ngũ 有hữu 之chi 繁phồn 芿# 。 成thành 四tứ 枯khô 雙song 樹thụ 。 利lợi 益ích 眾chúng 生sanh 。 次thứ 用dụng 半bán 滿mãn 法pháp 。 破phá 二Nhị 乘Thừa 之chi 獨độc 善thiện 。 成thành 菩Bồ 薩Tát 之chi 廣quảng 大đại 。 成thành 四tứ 榮vinh 雙song 樹thụ 利lợi 益ích 聖thánh 人nhân 。 後hậu 用dụng 常thường 住trụ 滿mãn 字tự 。 破phá 二nhị 邊biên 之chi 前tiền 後hậu 。 成thành 非phi 枯khô 非phi 榮vinh 佛Phật 祕bí 密mật 藏tạng 。 究cứu 竟cánh 利lợi 益ích 。 主chủ 將tương 之chi 功công 畢tất 。 大đại 誓thệ 之chi 願nguyện 滿mãn 。 故cố 身thân 子tử 。 目Mục 連Liên 於ư 《# 法pháp 華hoa 》# 而nhi 息tức 化hóa 。 聖Thánh 主Chủ 贖thục 命mạng 。 斯tư 亦diệc 不bất 久cửu 。 文văn 云vân 。

如như 我ngã 本bổn 誓thệ 願nguyện 。 今kim 者giả 已dĩ 滿mãn 足túc 。 如Như 來Lai 不bất 久cửu 。 當đương 入nhập 涅Niết 槃Bàn 。

唱xướng 滅diệt 之chi 言ngôn 起khởi 自tự 於ư 此thử 。 二nhị 萬vạn 燈đăng 明minh 。 迦Ca 葉Diếp 佛Phật 等đẳng 。 皆giai 於ư 《# 法pháp 華hoa 》# 究cứu 竟cánh 。 今kim 以dĩ 師sư 弟đệ 皆giai 於ư 此thử 經Kinh 發phát 迹tích 。 內nội 祕bí 菩Bồ 薩Tát 道Đạo 。 外ngoại 現hiện 作tác 聲Thanh 聞Văn 。

我ngã 實thật 成thành 佛Phật 已dĩ 來lai 。 無vô 量lượng 億ức 劫kiếp

以dĩ 此thử 推thôi 之chi 。 諸chư 大đại 羅La 漢Hán 從tùng 法Pháp 身thân 地địa 。 俯phủ 影ảnh 隨tùy 緣duyên 迹tích 臨lâm 萬vạn 水thủy 。 為vi 學học 無Vô 學Học 。 作tác 男nam 作tác 女nữ 。 示thị 道đạo 示thị 俗tục 。 首thủ 楞lăng 嚴nghiêm 力lực 靡mĩ 所sở 不bất 現hiện 。 方phương 便tiện 善thiện 權quyền 為vi 若nhược 此thử (# 云vân 云vân )# 。

總tổng 明minh 觀quán 者giả 。 上thượng 師sư 弟đệ 施thí 化hóa 法Pháp 身thân 所sở 為vi 。 若nhược 不bất 作tác 觀quán 方phương 便tiện 。 於ư 行hành 人nhân 無vô 益ích 。 如như 貧bần 數số 寶bảo 。 似tự 盲manh 執chấp 燭chúc 。 然nhiên 心tâm 數số 甚thậm 多đa 。 且thả 約ước 善thiện 數số 。 如như 弟đệ 子tử 者giả 眾chúng 但đãn 舉cử 十thập 人nhân 耳nhĩ 。 十Thập 善Thiện 數số 者giả 。 謂vị 。

信tín 。 進tiến 。 念niệm 。 定định 。 慧tuệ 。 喜hỷ 。 猗ỷ 。 捨xả 。 覺giác 。 戒giới 。 此thử 十thập 數số 輔phụ 心tâm 王vương 。 能năng 改cải 惡ác 就tựu 善thiện 。 革cách 凡phàm 成thành 聖thánh 。 辦biện 一nhất 切thiết 法Pháp 門môn 。 但đãn 以dĩ 十thập 心tâm 為vi 本bổn 。 如như 十thập 弟đệ 子tử 。 輔phụ 佛Phật 行hạnh 化hóa 。 共cộng 熟thục 眾chúng 生sanh 。 立lập 于vu 佛Phật 法Pháp 也dã 。 信tín 數số 對đối 那na 律luật 。 天thiên 眼nhãn 第đệ 一nhất 。 眼nhãn 是thị 五ngũ 根căn 首thủ 。 如như 諸chư 方phương 以dĩ 東đông 為vi 上thượng 。 信tín 於ư 諸chư 數số 初sơ 入nhập 佛Phật 法Pháp 也dã 。 進tiến 數số 對đối 迦Ca 葉Diếp 。 頭đầu 陀đà 第đệ 一nhất 。 抖đẩu 擻tẩu 勤cần 苦khổ 對đối 進tiến 數số 也dã 。 念niệm 數số 對đối 波ba 離ly 。 持trì 律luật 第đệ 一nhất 。 念niệm 力lực 牢lao 強cường 憶ức 持trì 不bất 忘vong 也dã 。 定định 數số 對đối 目Mục 連Liên 。 神thần 通thông 第đệ 一nhất 。 慧tuệ 數số 對đối 身thân 子tử 。 智trí 慧tuệ 第đệ 一nhất 。 皆giai 可khả 解giải 。 喜hỷ 數số 對đối 阿A 難Nan 。 多đa 聞văn 第đệ 一nhất 。 多đa 聞văn 分phân 別biệt 樂nhạo/nhạc/lạc 。 樂nhạo/nhạc/lạc 即tức 喜hỷ 數số 也dã 。 猗ỷ 數số 對đối 旃chiên 延diên 。 論luận 體thể 窮cùng 微vi 盡tận 理lý 。 除trừ 邪tà 顯hiển 正chánh 。 如như 猗ỷ 離ly 惡ác 得đắc 善thiện 。 放phóng 苦khổ 入nhập 樂nhạo/nhạc/lạc 也dã 。 捨xả 數số 對đối 善thiện 吉cát 。 解giải 空không 第đệ 一nhất 。 若nhược 住trụ 空không 平bình 等đẳng 與dữ 捨xả 數số 相tương 應ứng 。 覺giác 數số 對đối 富phú 樓lâu 那na 。 說thuyết 法Pháp 第đệ 一nhất 。 覺giác 是thị 語ngữ 本bổn 。 本bổn 立lập 則tắc 辯biện 說thuyết 無vô 窮cùng 。 戒giới 數số 對đối 羅la 云vân 。 持trì 戒giới 第đệ 一nhất 。 可khả 解giải 。 十thập 數số 扶phù 心tâm 王vương 能năng 成thành 觀quán 行hành 。 於ư 一nhất 念niệm 中trung 。 深thâm 入nhập 善thiện 法Pháp 。 三Tam 寶Bảo 具cụ 足túc 。 王vương 即tức 佛Phật 寶bảo 。 數số 即tức 僧Tăng 寶bảo 。 所sở 緣duyên 實thật 際tế 。 無vô 王vương 無vô 數số 。 即tức 法Pháp 寶bảo 。 若nhược 入nhập 實thật 際tế 王vương 數số 之chi 功công 。 力lực 用dụng 足túc 矣hĩ 。

又hựu 取thủ 通thông 大đại 地địa 十thập 數số 與dữ 心tâm 王vương 俱câu 起khởi 。 入nhập 善thiện 。 入nhập 惡ác 遍biến 通thông 一nhất 切thiết 。 謂vị 。

想tưởng 。 欲dục 。 觸xúc 。 慧tuệ 。 念niệm 。 思tư 。 解giải 脫thoát 。 憶ức 。 定định 。 受thọ 也dã 。 想tưởng 對đối 富phú 樓lâu 那na 。 想tưởng 得đắc 假giả 名danh 。 其kỳ 人nhân 善thiện 達đạt 假giả 名danh 。 辯biện 才tài 無vô 滯trệ 。 欲dục 對đối 迦Ca 葉Diếp 。 迦Ca 葉Diếp 無vô 世thế 間gian 欲dục 而nhi 欲dục 於ư 無vô 為vi 。 觸xúc 對đối 旃chiên 延diên 。 觸xúc 入nhập 二nhị 事sự 更cánh 相tương 涉thiệp 入nhập 。 旃chiên 延diên 善thiện 論luận 義nghĩa 。 能năng 窮cùng 往vãng 復phục 。 慧tuệ 即tức 身thân 子tử 。 可khả 解giải 。 念niệm 對đối 波ba 離ly 。 念niệm 持trì 律luật 之chi 上thượng 也dã 。 思tư 對đối 羅la 云vân 。 思tư 是thị 行hành 陰ấm 。 此thử 人nhân 實thật 行hạnh 持trì 戒giới 也dã 。 解giải 脫thoát 對đối 善thiện 吉cát 。 脫thoát 名danh 無vô 累lũy/lụy/luy 。 此thử 人nhân 解giải 空không 於ư 有hữu 得đắc 脫thoát 。 憶ức 對đối 那na 律luật 。 憶ức 動động 發phát 取thủ 境cảnh 修tu 天thiên 眼nhãn 。 易dị 三Tam 摩Ma 提Đề 。 定định 數số 對đối 目Mục 連Liên 。 可khả 解giải 。 受thọ 對đối 阿A 難Nan 。 多đa 聞văn 領lãnh 持trì 無vô 謬mậu 也dã 。 十thập 人nhân 各các 備bị 眾chúng 德đức 。 為vi 引dẫn 專chuyên 門môn 。 宣tuyên 示thị 佛Phật 道Đạo 。 隨tùy 眾chúng 生sanh 欲dục 。 欲dục 慧tuệ 者giả 師sư 身thân 子tử 。 乃nãi 至chí 欲dục 多đa 聞văn 者giả 師sư 阿A 難Nan 。 共cộng 輔phụ 法Pháp 王Vương 。 各các 掌chưởng 一nhất 職chức 。

今kim 觀quán 心tâm 亦diệc 如như 是thị 。 一nhất 一nhất 心tâm 中trung 皆giai 具cụ 王vương 數số 。 為vi 成thành 觀quán 故cố 。 王vương 數số 相tương 扶phù 而nhi 取thủ 開khai 悟ngộ 。 或hoặc 於ư 想tưởng 數số 入nhập 道đạo 。 或hoặc 於ư 欲dục 數số 入nhập 道đạo 。 隨tùy 所sở 宜nghi 者giả 。 心tâm 王vương 。 心tâm 數số 而nhi 共cộng 攻công 之chi 。 化hóa 取thủ 塵trần 勞lao 諸chư 心tâm 。 而nhi 作tác 佛Phật 事sự 。 作tác 此thử 觀quán 未vị 悟ngộ 。 觀quán 行hành 如như 乳nhũ 。 若nhược 發phát 無vô 漏lậu 。 觀quán 行hành 如như 酪lạc 。 若nhược 破phá 塵trần 沙sa 。 如như 生sanh 熟thục 蘇tô 。 若nhược 破phá 無vô 明minh 。 觀quán 如như 醍đề 醐hồ 。 至chí 醍đề 醐hồ 時thời 王vương 數số 皆giai 畢tất 。 心tâm 心tâm 法pháp 數số 不bất 行hành 故cố 。 名danh 行hành 般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 。 《# 普phổ 賢hiền 觀quán 》# 云vân 。

觀quán 心tâm 無vô 心tâm 。 法pháp 不bất 住trụ 法pháp 。 我ngã 心tâm 自tự 空không 。 罪tội 福phước 無vô 主chủ 。

即tức 是thị 無vô 心tâm 。 無vô 數số 名danh 為vi 正chánh 觀quán 。 是thị 心tâm 數số 塵trần 勞lao 若nhược 不bất 盡tận 者giả 。 觀quán 則tắc 不bất 訖ngật 。 故cố 經kinh 言ngôn 。

眾chúng 生sanh 不bất 度độ 。 我ngã 不bất 成thành 正chánh 覺giác 。

即tức 此thử 意ý 也dã (# 云vân 云vân )# 。

第đệ 二nhị 列liệt 菩Bồ 薩Tát 眾chúng 者giả 。 《# 釋thích 論luận 》# 云vân 。

菩Bồ 薩Tát 為vi 出xuất 家gia 。 在tại 家gia 四tứ 眾chúng 攝nhiếp 。 何hà 故cố 別biệt 列liệt 。 答đáp 。

有hữu 菩Bồ 薩Tát 墮đọa 四tứ 眾chúng 中trung 。 有hữu 四tứ 眾chúng 不bất 墮đọa 菩Bồ 薩Tát 中trung 。 為vi 其kỳ 不bất 發phát 心tâm 作tác 佛Phật 。 故cố 今kim 別biệt 列liệt 。

同đồng 發phát 心tâm 求cầu 作tác 佛Phật 者giả 。 名danh 菩Bồ 薩Tát 眾chúng 。 文văn 為vi 六lục 。

一nhất 。 氣khí 類loại 。 二nhị 。 大đại 數số 。 三tam 。 階giai 位vị 。 四tứ 。 歎thán 德đức 。 五ngũ 。 列liệt 名danh 。 六lục 。 結kết 句cú 。

一nhất 。 氣khí 類loại 者giả 。 即tức 是thị 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 也dã 。 若nhược 具cụ 存tồn 。 應ưng 言ngôn 菩Bồ 提Đề 薩Tát 埵Đóa 。 摩Ma 訶Ha 薩Tát 埵Đóa 。 什thập 師sư 嫌hiềm 煩phiền 。 略lược 提đề 埵đóa 二nhị 字tự 。 菩Bồ 提Đề 。 此thử 言ngôn 道đạo 。 薩tát 埵đóa 。 此thử 言ngôn 心tâm 。 摩ma 訶ha 。 此thử 言ngôn 大đại 。 此thử 諸chư 人nhân 等đẳng 。 皆giai 求cầu 廣quảng 博bác 大Đại 道Đạo 。 又hựu 成thành 熟thục 眾chúng 生sanh 故cố 。 道Đạo 心tâm 。 大Đại 道Đạo 心tâm 之chi 氣khí 類loại 也dã 。 菩Bồ 薩Tát 多đa 種chủng 。 謂vị 偏thiên 通thông 別biệt 圓viên 。 如như 《# 釋thích 論luận 》# 引dẫn 迦ca 旃chiên 延diên 子tử 明minh 六Lục 度Độ 齊tề 限hạn 而nhi 滿mãn 者giả 。 此thử 欲dục 調điều 血huyết 眾chúng 生sanh 為vi 乳nhũ 也dã 。 若nhược 《# 大đại 品phẩm 》# 明minh 有hữu 菩Bồ 薩Tát 發phát 心tâm 。 與dữ 薩Tát 婆Bà 若Nhã 相tương 應ứng 者giả 。 此thử 欲dục 調điều 乳nhũ 入nhập 酪lạc 也dã 。 若nhược 《# 大đại 品phẩm 》# 明minh 有hữu 菩Bồ 薩Tát 發phát 心tâm 。 遊du 戲hí 神thần 通thông 。 淨tịnh 佛Phật 國quốc 土độ 。 又hựu 如như 《# 淨tịnh 名danh 》# 中trung 得đắc 不bất 思tư 議nghị 解giải 脫thoát 者giả 。 皆giai 能năng 變biến 身thân 登đăng 座tòa 而nhi 復phục 受thọ 屈khuất 被bị 訶ha 者giả 。 此thử 欲dục 調điều 酪lạc 為vi 生sanh 熟thục 蘇tô 也dã 。 若nhược 《# 大đại 品phẩm 》# 明minh 有hữu 菩Bồ 薩Tát 發phát 心tâm 。 即tức 坐tọa 道Đạo 樹thụ 成thành 正chánh 覺giác 。 轉chuyển 法Pháp 輪luân 度độ 眾chúng 生sanh 者giả 。 此thử 是thị 調điều 蘇tô 為vi 醍đề 醐hồ 也dã 。 故cố 下hạ 文văn 云vân 。

菩Bồ 薩Tát 聞văn 是thị 法Pháp 。 疑nghi 網võng 皆giai 已dĩ 除trừ 。

又hựu 云vân 。

若nhược 菩Bồ 薩Tát 不bất 聞văn 《# 法pháp 華hoa 》# 。 非phi 善thiện 行hành 菩Bồ 薩Tát 道Đạo 。 若nhược 聞văn 此thử 經Kinh 。 即tức 善thiện 行hành 菩Bồ 薩Tát 道Đạo 。

又hựu 《# 涅Niết 槃Bàn 》# 云vân 。

菩Bồ 薩Tát 不bất 聞văn 《# 涅Niết 槃Bàn 》# 。 常thường 有hữu 希hy 望vọng 。 若nhược 聞văn 《# 涅Niết 槃Bàn 》# 。 希hy 望vọng 都đô 息tức 。

故cố 略lược 有hữu 四tứ 種chủng 也dã 。

本bổn 迹tích 者giả 。 本bổn 地địa 難nan 測trắc 。 或hoặc 居cư 等đẳng 覺giác 。 或hoặc 齊tề 法Pháp 王Vương 。 如như 善thiện 財tài 入nhập 法Pháp 界Giới 見kiến 文Văn 殊Thù 。 色sắc 像tượng 無vô 邊biên 。 法Pháp 門môn 深thâm 遠viễn 。 本bổn 隣lân 諸chư 佛Phật 。 迹tích 輔phụ 釋Thích 迦Ca 為vi 菩Bồ 薩Tát 。 普Phổ 現Hiện 色Sắc 身Thân 三Tam 昧Muội 力lực 。 散tán 影ảnh 垂thùy 容dung 。 以dĩ 口khẩu 輪luân 不bất 可khả 思tư 議nghị 。 化hóa 隨tùy 宜nghi 廣quảng 說thuyết 。 可khả 以dĩ 意ý 知tri 。 不bất 可khả 以dĩ 言ngôn 辯biện 也dã 。 所sở 以dĩ 迹tích 引dẫn 四tứ 味vị 。 歸quy 乎hồ 一nhất 實thật 。 譬thí 如như 鎚chùy 碪# 器khí 諸chư 淳thuần 璞# 。 成thành 醍đề 醐hồ 已dĩ 。 一nhất 期kỳ 化hóa 息tức 。 然nhiên 其kỳ 本bổn 地địa 。 究cứu 竟cánh 成thành 就tựu 。 豈khởi 是thị 今kim 日nhật 始thỉ 入nhập 大Đại 乘Thừa 。 亦diệc 非phi 寂Tịch 滅Diệt 道Đạo 場Tràng 。 高cao 山sơn 先tiên 照chiếu 。 若nhược 頓đốn 。 若nhược 漸tiệm 皆giai 迹tích 所sở 為vi 耳nhĩ 。

觀quán 解giải 者giả 。 中trung 道đạo 觀quán 心tâm 雙song 照chiếu 二nhị 諦đế 名danh 大đại 。 通thông 至chí 菩Bồ 提Đề 果quả 名danh 道đạo 。 破phá 五ngũ 住trụ 塵trần 勞lao 名danh 成thành 眾chúng 生sanh (# 云vân 云vân )# 。

八bát 萬vạn 人nhân

者giả 。 數số 也dã 。 餘dư 經kinh 集tập 眾chúng 甚thậm 多đa 。 此thử 經Kinh 何hà 少thiểu 。 或hoặc 是thị 語ngữ 其kỳ 大đại 數số 。 或hoặc 譬thí 王vương 論luận 密mật 事sự 。 不bất 可khả 率suất 土thổ/độ 同đồng 謀mưu (# 云vân 云vân )# 。

約ước 觀quán 心tâm 者giả 。 觀quán 一nhất 善thiện 心tâm 具cụ 十thập 法Pháp 界Giới 。 十thập 界giới 交giao 互hỗ 。 具cụ 百bách 法Pháp 界Giới 。 千thiên 性tánh 相tướng 等đẳng 。 十Thập 善Thiện 即tức 萬vạn 法pháp 。 約ước 八bát 正Chánh 道Đạo 即tức 八bát 萬vạn 法Pháp 門môn 也dã (# 云vân 云vân )# 。

皆giai 於ư 阿a 耨nậu 三tam 菩Bồ 提Đề 不bất 退thoái 轉chuyển

者giả 。 明minh 位vị 也dã 。 阿a 耨nậu 。 此thử 云vân 無vô 上thượng 。 道đạo 如như 境cảnh 妙diệu 中trung 說thuyết 。 位vị 如như 位vị 妙diệu 中trung 說thuyết 。 不bất 退thoái 轉chuyển 者giả 。 約ước 位vị 。 行hành 。 念niệm 論luận 不bất 退thoái 。 應ưng 四tứ 種chủng 分phân 別biệt 。

不bất 生sanh 三tam 惡ác 道đạo 。 位vị 不bất 退thoái 。 不bất 生sanh 邊biên 地địa 。 諸chư 根căn 完hoàn 具cụ 。 不bất 受thọ 女nữ 身thân 。 即tức 行hành 不bất 退thoái 。 常thường 識thức 宿túc 命mạng 。 即tức 念niệm 不bất 退thoái 。 具cụ 此thử 名danh 阿a 鞞bệ 跋bạt 致trí 地địa 。 三tam 藏tạng 義nghĩa 也dã 。 若nhược 六lục 心tâm 已dĩ 前tiền 。 輕khinh 毛mao 菩Bồ 薩Tát 信tín 根căn 未vị 立lập 。 其kỳ 位vị 猶do 退thoái 。 七thất 心tâm 已dĩ 上thượng 從tùng 初Sơ 地Địa 至chí 六lục 地địa 。 不bất 退thoái 為vi 凡phàm 夫phu 二Nhị 乘Thừa 。 名danh 位vị 不bất 退thoái 。 雖tuy 正chánh 使sử 已dĩ 盡tận 。 而nhi 未vị 能năng 遍biến 修tu 萬vạn 行hạnh 。 其kỳ 行hành 猶do 退thoái 。 至chí 七thất 地địa 名danh 行hành 不bất 退thoái 。 而nhi 猶do 起khởi 二Nhị 乘Thừa 念niệm 。 故cố 有hữu 念niệm 退thoái 。 至chí 八bát 地địa 道đạo 觀quán 雙song 流lưu 。 入nhập 法Pháp 流lưu 水thủy 。 名danh 念niệm 不bất 退thoái 。 此thử 名danh 阿a 鞞bệ 跋bạt 致trí 地địa 。 此thử 乃nãi 三tam 乘thừa 共cộng 十Thập 地Địa 之chi 義nghĩa 耳nhĩ 。 地địa 師sư 云vân 。

十thập 住trụ 是thị 證chứng 不bất 退thoái 。 十thập 行hành 是thị 位vị 不bất 退thoái 。 十thập 迴hồi 向hướng 是thị 行hành 不bất 退thoái 。 十Thập 地Địa 是thị 念niệm 不bất 退thoái 。

此thử 是thị 別biệt 教giáo 義nghĩa 。 不bất 會hội 此thử 經Kinh 。 今kim 所sở 不bất 用dụng 。 《# 瓔anh 珞lạc 》# 云vân 。

初Sơ 地Địa 三tam 觀quán 現hiện 前tiền 。 心tâm 心tâm 寂tịch 滅diệt 自tự 然nhiên 流lưu 入nhập 。

此thử 亦diệc 別biệt 教giáo 不bất 退thoái 。 今kim 亦diệc 不bất 用dụng 。 若nhược 《# 華hoa 嚴nghiêm 》# 明minh 初sơ 住trụ 得đắc 。 如Như 來Lai 一nhất 身thân 。 無vô 量lượng 身thân 。 具cụ 三tam 不bất 退thoái 。 此thử 圓viên 教giáo 不bất 退thoái 。 此thử 是thị 一nhất 實thật 事sự 。 今kim 用dụng 此thử 判phán 位vị 也dã 。

本bổn 迹tích 者giả 。 本bổn 地địa 寂tịch 滅diệt 尚thượng 非phi 十Thập 地Địa 。 況huống 是thị 初sơ 住trụ 。 尚thượng 非phi 初sơ 住trụ 不bất 退thoái 。 況huống 復phục 別biệt 。 通thông 。 別biệt 。 通thông 之chi 位vị 宜nghi 釋thích 餘dư 經kinh 列liệt 眾chúng 。 圓viên 教giáo 之chi 位vị 正chánh 在tại 今kim 經kinh 。 諸chư 經kinh 論luận 師sư 既ký 不bất 識thức 迹tích 安an 能năng 知tri 本bổn 。 所sở 歎thán 既ký 謬mậu 。 毀hủy 在tại 其kỳ 中trung 。 還hoàn 成thành 增tăng 減giảm 兩lưỡng 謗báng 。 何hà 謂vị 歎thán 德đức 。 觀quán 心tâm 者giả 。 三tam 觀quán 即tức 三tam 不bất 退thoái 。 又hựu 一nhất 心tâm 三tam 觀quán 。 即tức 一nhất 心tâm 三tam 不bất 退thoái (# 云vân 云vân )# 。 舊cựu 云vân 。

皆giai 得đắc 陀đà 羅la 尼ni

去khứ 。 始thỉ 是thị 歎thán 德đức 。 今kim 取thủ 不bất 退thoái 轉chuyển 即tức 具cụ 兩lưỡng 意ý 。 成thành 上thượng 屬thuộc 明minh 位vị 。 起khởi 後hậu 屬thuộc 歎thán 德đức 。 舊cựu 云vân 。

歎thán 德đức 作tác 十thập 二nhị 句cú 。 分phân 為vi 四tứ 意ý 。

初sơ 三tam 句cú 歎thán 現hiện 德đức 。 次thứ 三tam 句cú 歎thán 往vãng 行hành 。 次thứ 四tứ 句cú 歎thán 內nội 體thể 。 後hậu 兩lưỡng 句cú 歎thán 外ngoại 名danh 。 四tứ 意ý 不bất 同đồng 而nhi 德đức 居cư 於ư 初sơ 。 故cố 稱xưng 歎thán 德đức 。 歎thán 現hiện 又hựu 兩lưỡng 。

初sơ 一nhất 句cú 歎thán 自tự 行hành 。 後hậu 二nhị 句cú 歎thán 化hóa 他tha 。 歎thán 行hành 為vi 三tam 。

初sơ 句cú 歎thán 行hành 本bổn 。 本bổn 從tùng 諸chư 佛Phật 得đắc 般Bát 若Nhã 。 次thứ 句cú 歎thán 本bổn 行hạnh 。 行hành 福phước 德đức 也dã 。 既ký 有hữu 福phước 德đức 能năng 資tư 於ư 慧tuệ 。 次thứ 句cú 為vi 佛Phật 所sở 歎thán 。 體thể 又hựu 三tam 。

初sơ 慈từ 悲bi 歎thán 應ưng 身thân 。 中trung 間gian 兩lưỡng 句cú 歎thán 心tâm 慧tuệ 報báo 身thân 。 後hậu 一nhất 句cú 歎thán 法Pháp 身thân 。 歎thán 名danh 為vi 二nhị 。

初sơ 句cú 歎thán 名danh 普phổ 聞văn 。 次thứ 句cú 歎thán 能năng 度độ 眾chúng 生sanh 。

此thử 之chi 分phần 文văn 極cực 有hữu 眉mi 眼nhãn 。 覈# 論luận 宗tông 體thể 。 殊thù 無vô 趣thú 向hướng 。 若nhược 歎thán 通thông 教giáo 。 通thông 教giáo 無vô 三Tam 身Thân 。 又hựu 非phi 入nhập 佛Phật 慧tuệ 。 名danh 不bất 普phổ 聞văn 。 種chủng 種chủng 義nghĩa 不bất 成thành 。 若nhược 歎thán 別biệt 教giáo 。 別biệt 教giáo 初Sơ 地Địa 已dĩ 過quá 二Nhị 乘Thừa 。 云vân 何hà 七thất 地địa 更cánh 起khởi 聲Thanh 聞Văn 。 支chi 佛Phật 之chi 念niệm 。 若nhược 歎thán 圓viên 教giáo 。 不bất 應ưng 言ngôn 七thất 地địa 已dĩ 下hạ 無vô 不bất 退thoái 之chi 德đức 。 進tiến 退thoái 無vô 當đương 。 竟cánh 知tri 歎thán 誰thùy 。 是thị 所sở 不bất 用dụng 。

今kim 以dĩ 十thập 三tam 句cú 作tác 橫hoạnh/hoành 竪thụ 消tiêu 文văn 。 一nhất 。 竪thụ 。 約ước 十Thập 地Địa 義nghĩa 便tiện 。 二nhị 。 橫hoạnh/hoành 。 約ước 初sơ 住trụ 義nghĩa 便tiện 。

不bất 退thoái 轉chuyển

者giả 成thành 前tiền 。 即tức 是thị 明minh 位vị 。 起khởi 後hậu 即tức 是thị 歎thán 德đức 。 以dĩ 對đối 初Sơ 地Địa 。 初Sơ 地Địa 名danh 歡hoan 喜hỷ 。 喜hỷ 其kỳ 不bất 退thoái 墮đọa 二nhị 邊biên 。 入nhập 中trung 道đạo 獲hoạch 三tam 不bất 退thoái 。 故cố 知tri 歎thán 初sơ 歡Hoan 喜Hỷ 地Địa 也dã 。

皆giai 得đắc 陀đà 羅la 尼ni

歎thán 二nhị 地địa 。 二nhị 地địa 名danh 離ly 垢cấu 。 亦diệc 名danh 離ly 達đạt 。 離ly 遮già 諸chư 惡ác 。 達đạt 持trì 眾chúng 善thiện 。 即tức 陀đà 羅la 尼ni 義nghĩa 。 故cố 知tri 歎thán 離Ly 垢Cấu 地Địa 也dã 。

樂nhạo 說thuyết 辯biện 才tài

歎thán 三tam 地địa 。 三tam 地địa 名danh 明minh 地địa 。 內nội 智trí 明minh 。 外ngoại 說thuyết 辯biện 。 欲dục 知tri 智trí 在tại 說thuyết 。 說thuyết 有hữu 種chủng 種chủng 樂nhạo/nhạc/lạc 。 說thuyết 最tối 勝thắng 故cố 。 故cố 知tri 歎thán 第đệ 三Tam 明Minh 地địa 也dã 。

轉chuyển 不bất 退thoái 轉chuyển 法Pháp 輪luân

歎thán 四tứ 地địa 。 四tứ 地địa 名danh 焰diễm 。 焰diễm 能năng 破phá 闇ám 。 又hựu 能năng 焦tiêu 炷chú 。 轉chuyển 法Pháp 輪luân 自tự 害hại 己kỷ 惑hoặc 如như 焦tiêu 炷chú 。 破phá 他tha 迷mê 如như 除trừ 闇ám 。 故cố 知tri 歎thán 第đệ 四tứ 焰Diễm 地Địa 也dã 。

供cúng 養dường 百bách 千thiên 諸chư 佛Phật

歎thán 五ngũ 地địa 。 五ngũ 地địa 名danh 難Nan 勝Thắng 地Địa 。 此thử 地địa 得đắc 深thâm 禪thiền 定định 。 用dụng 神thần 通thông 力lực 難nan 勝thắng 難nan 及cập 。 於ư 一nhất 念niệm 頃khoảnh 。 遍biến 至chí 十thập 方phương 。 供cúng 養dường 諸chư 佛Phật 。 故cố 知tri 歎thán 第đệ 五ngũ 地địa 也dã 。

於ư 諸chư 佛Phật 所sở 。 植thực 眾chúng 德đức 本bổn

歎thán 六lục 地địa 。 六lục 地địa 名danh 現hiện 前tiền 。 由do 得đắc 禪thiền 能năng 供cúng 養dường 諸chư 佛Phật 。 福phước 資tư 種chủng 智trí 。 種chủng 智trí 現hiện 前tiền 。 智trí 是thị 德đức 本bổn 。 如như 植thực 種chủng 於ư 地địa 。 故cố 知tri 歎thán 第đệ 六lục 地địa 也dã 。

常thường 為vi 諸chư 佛Phật 。 之chi 所sở 稱xưng 歎thán

歎thán 第đệ 七thất 遠Viễn 行Hành 地Địa 。 此thử 地địa 二nhị 智trí 方phương 便tiện 。 出xuất 過quá 一nhất 切thiết 。 廣quảng 修tu 利lợi 益ích 稱xưng 會hội 佛Phật 心tâm 。 故cố 知tri 歎thán 第đệ 七thất 地địa 。

以dĩ 慈từ 修tu 身thân

歎thán 第đệ 八bát 不bất 動động 地địa 。 正chánh 智trí 不bất 動động 不bất 出xuất 三tam 界giới 。 但đãn 以dĩ 慈từ 董# 身thân 應ưng 入nhập 五ngũ 道đạo 。 董# 口khẩu 為vi 說thuyết 法Pháp 。 董# 心tâm 為vì 設thiết 方phương 便tiện 。 正Chánh 法Pháp 華hoa 具cụ 董# 三tam 業nghiệp 。 故cố 知tri 歎thán 第đệ 八bát 地địa 也dã 。

善thiện 入nhập 佛Phật 慧tuệ

歎thán 第đệ 九cửu 地địa 。 九cửu 地địa 名danh 善thiện 慧tuệ 。 深thâm 入nhập 實thật 際tế 妙diệu 徹triệt 本bổn 源nguyên 。 此thử 名danh 義nghĩa 最tối 合hợp 。 故cố 知tri 歎thán 第đệ 九cửu 地địa 。

通thông 達đạt 大đại 智trí

歎thán 第đệ 十Thập 地Địa 。 十Thập 地Địa 名danh 法pháp 雲vân 。 法Pháp 身thân 如như 虛hư 空không 。 禪thiền 定định 如như 大đại 雲vân 。 智trí 慧tuệ 如như 大đại 雨vũ 。 善thiện 入nhập 佛Phật 法Pháp 名danh 慧tuệ 。 巧xảo 用dụng 佛Phật 法Pháp 名danh 智trí 。 互hỗ 舉cử 耳nhĩ 。

到đáo 於ư 彼bỉ 岸ngạn

歎thán 十Thập 地Địa 內nội 德đức 。 到đáo 三tam 諦đế 之chi 彼bỉ 岸ngạn 因nhân 中trung 說thuyết 果quả 。 又hựu 到đáo 在tại 不bất 久cửu 也dã 。

名danh 稱xưng 普phổ 聞văn

歎thán 十Thập 地Địa 外ngoại 德đức 。 由do 內nội 德đức 深thâm 廣quảng 。 致trí 令linh 聲thanh 名danh 普phổ 聞văn 。 內nội 外ngoại 相tướng 稱xưng 。 若nhược 開khai 等đẳng 覺giác 位vị 者giả 。 此thử 二nhị 句cú 擬nghĩ 之chi 。

能năng 度độ 百bách 千thiên 眾chúng 生sanh

者giả 。 餘dư 地địa 度độ 人nhân 。 或hoặc 一nhất 界giới 至chí 九cửu 界giới 。 不bất 名danh 能năng 度độ 。 十Thập 地Địa 勝thắng 前tiền 故cố 稱xưng 能năng 度độ 。 諸chư 地địa 悉tất 具cụ 眾chúng 功công 德đức 。 而nhi 今kim 出xuất 沒một 釋thích 者giả 。 為vi 人nhân 情tình 好hảo/hiếu 異dị 故cố 。 依y 十Thập 地Địa 名danh 便tiện 故cố 。 又hựu 豎thụ 義nghĩa 易dị 解giải 故cố 。 作tác 此thử 一nhất 途đồ 消tiêu 文văn 耳nhĩ 。

次thứ 。 橫hoạnh/hoành 歎thán 者giả 。 直trực 約ước 初sơ 住trụ 說thuyết 之chi 。 餘dư 位vị 位vị 例lệ 可khả 解giải 。 初sơ 發phát 心tâm 住trụ 。 一nhất 發phát 一nhất 切thiết 發phát 。 出xuất 過quá 二nhị 邊biên 革cách 凡phàm 超siêu 聖thánh 入nhập 中trung 道đạo 。 其kỳ 心tâm 寂tịch 滅diệt 。 念niệm 念niệm 流lưu 入nhập 薩Tát 婆Bà 若Nhã 海hải 故cố 。 言ngôn 得đắc 不bất 退thoái 轉chuyển 。 初sơ 住trụ 遮già 離ly 取thủ 相tương/tướng 無vô 知tri 無vô 明minh 等đẳng 障chướng 。 持trì 達đạt 般Bát 若Nhã 解giải 脫thoát 。 法Pháp 身thân 等đẳng 德đức 。 故cố 言ngôn 得đắc 陀đà 羅la 尼ni 。 十thập 信tín 似tự 解giải 。 尚thượng 能năng 以dĩ 妙diệu 音âm 。 遍biến 滿mãn 三Tam 千Thiên 界Giới 。 何hà 況huống 初sơ 住trụ 。 真chân 解giải 口khẩu 密mật 功công 德đức 。 故cố 言ngôn 樂nhạo 說thuyết 辯biện 才tài 。 初sơ 住trụ 能năng 分phân 身thân 百bách 世thế 界giới 作tác 佛Phật 。 論luận 其kỳ 實thật 處xứ 。 無vô 量lượng 無vô 邊biên 。 以dĩ 能năng 作tác 佛Phật 。 說thuyết 法Pháp 教giáo 化hóa 。 故cố 言ngôn 能năng 轉chuyển 不bất 退thoái 法Pháp 輪luân 。 初sơ 住trụ 得đắc 不bất 思tư 議nghị 神thần 力lực 。 遍biến 能năng 承thừa 事sự 法Pháp 界Giới 諸chư 佛Phật 。 故cố 言ngôn 供cúng 養dường 百bách 千thiên 諸chư 佛Phật 。 初sơ 住trụ 得đắc 實thật 相tướng 本bổn 。 能năng 植thực 眾chúng 德đức 也dã 。 初sơ 住trụ 開khai 佛Phật 知tri 見kiến 。 知tri 見kiến 已dĩ 法pháp 與dữ 諸chư 佛Phật 同đồng 。 故cố 為vi 佛Phật 之chi 所sở 稱xưng 歎thán 。 初sơ 住trụ 無vô 緣duyên 慈từ 。 普phổ 現hiện 色sắc 身thân 。 遍biến 應ưng 法Pháp 界Giới 。 故cố 言ngôn 以dĩ 慈từ 修tu 身thân 。 初sơ 住trụ 入nhập 祕bí 密mật 藏tạng 。 故cố 言ngôn 善thiện 入nhập 佛Phật 慧tuệ 。 初sơ 住trụ 一nhất 心tâm 三tam 智trí 。 無vô 能năng 障chướng 礙ngại 。 故cố 云vân 通thông 達đạt 大đại 智trí 。 初sơ 住trụ 事sự 理lý 分phần/phân 究cứu 竟cánh 。 故cố 言ngôn 到đáo 於ư 彼bỉ 岸ngạn 。 初sơ 住trụ 圓viên 德đức 真chân 實thật 與dữ 名danh 相tướng 稱xưng 。 故cố 言ngôn 名danh 稱xưng 普phổ 聞văn 。 諸chư 佛Phật 世thế 界giới 。 初sơ 住trụ 能năng 為vi 十thập 法Pháp 界Giới 而nhi 作tác 依y 止chỉ 。 安an 立lập 救cứu 護hộ 。 故cố 言ngôn 能năng 度độ 。 百bách 千thiên 眾chúng 生sanh 。 初sơ 住trụ 更cánh 有hữu 無vô 量lượng 無vô 邊biên 。 不bất 可khả 思tư 議nghị 。 種chủng 種chủng 功công 德đức 。 略lược 言ngôn 十thập 三tam 句cú 耳nhĩ 。 二nhị 住trụ 去khứ 乃nãi 至chí 等đẳng 覺giác 。 亦diệc 復phục 如như 是thị 。 故cố 《# 大đại 品phẩm 》# 云vân 。

初sơ 阿a 字tự 門môn 。 具cụ 四tứ 十thập 一nhất 字tự 功công 德đức 。 後hậu 茶trà 亦diệc 具cụ 諸chư 字tự 功công 德đức 。 中trung 間gian 亦diệc 爾nhĩ 。 字tự 等đẳng 。 語ngữ 等đẳng 。 功công 德đức 亦diệc 等đẳng 。

問vấn 。

此thử 中trung 歎thán 斷đoạn 惑hoặc 德đức 。 三tam 藏tạng 不bất 斷đoạn 惑hoặc 。 可khả 不bất 被bị 歎thán 。 聲Thanh 聞Văn 尚thượng 被bị 歎thán 。 迹tích 為vi 通thông 。 別biệt 。 何hà 不bất 歎thán 德đức 。

答đáp 。

通thông 歎thán 於ư 迹tích 乃nãi 有hữu 此thử 義nghĩa 。 今kim 經kinh 正chánh 明minh 圓viên 人nhân 。 不bất 歎thán 方phương 便tiện 耳nhĩ 。

問vấn 。

云vân 何hà 諸chư 句cú 功công 德đức 皆giai 歎thán 初sơ 住trụ 耶da 。

答đáp 曰viết 。

餘dư 位vị 亦diệc 如như 是thị 。 何hà 獨độc 初sơ 住trụ 。 舊cựu 云vân 。

八bát 地địa 有hữu 諸chư 功công 德đức

不bất 以dĩ 為vi 疑nghi 。 今kim 圓viên 歎thán 初sơ 住trụ 。 何hà 德đức 不bất 攝nhiếp 。 初sơ 住trụ 尚thượng 爾nhĩ 。 何hà 況huống 後hậu 位vị 耶da 。 《# 法pháp 華hoa 論luận 》# 云vân 。

上thượng 支chi 。 下hạ 支chi 門môn 。 總tổng 相tương/tướng 。 別biệt 相tướng 應ưng 知tri 。

初sơ 得đắc 不bất 退thoái 轉chuyển 。 一nhất 句cú 是thị 總tổng 。 此thử 不bất 退thoái 有hữu 十thập 種chủng 示thị 現hiện 。

聞văn 法Pháp 不bất 退thoái 轉chuyển 。 即tức 是thị 陀đà 羅la 尼ni 。 樂nhạo 說thuyết 不bất 退thoái 轉chuyển 。 即tức 是thị 樂nhạo 說thuyết 辯biện 才tài 。 說thuyết 不bất 退thoái 轉chuyển 。 即tức 是thị 轉chuyển 不bất 退thoái 法Pháp 輪luân 。 依y 善Thiện 知Tri 識Thức 不bất 退thoái 轉chuyển 。 即tức 是thị 供cúng 養dường 。 百bách 千thiên 諸chư 佛Phật 。 植thực 眾chúng 德đức 本bổn 。 斷đoạn 疑nghi 不bất 退thoái 轉chuyển 。 即tức 是thị 為vi 諸chư 佛Phật 稱xưng 歎thán 。 入nhập 事sự 不bất 退thoái 轉chuyển 。 即tức 是thị 以dĩ 慈từ 修tu 身thân 。 入nhập 一Nhất 切Thiết 智Trí 。 如như 實thật 境cảnh 不bất 退thoái 轉chuyển 。 即tức 是thị 善thiện 入nhập 佛Phật 慧tuệ 。 依y 我ngã 空không 法pháp 空không 不bất 退thoái 轉chuyển 。 即tức 是thị 通thông 達đạt 大đại 智trí 。 入nhập 如như 實thật 境cảnh 不bất 退thoái 轉chuyển 。 即tức 是thị 到đáo 於ư 彼bỉ 岸ngạn 。 應ưng 作tác 所sở 作tác 不bất 退thoái 轉chuyển 。 即tức 是thị 度độ 百bách 千thiên 眾chúng 生sanh 。 故cố 初sơ 總tổng 句cú 即tức 是thị 上thượng 支chi 。 次thứ 諸chư 別biệt 句cú 即tức 是thị 下hạ 支chi 。 記ký 中trung 橫hoạnh/hoành 歎thán 初sơ 住trụ 德đức 。 即tức 與dữ 此thử 意ý 同đồng 也dã 。 論luận 云vân 。

二nhị 者giả 攝nhiếp 取thủ 事sự 門môn 者giả 。 示thị 現hiện 諸chư 菩Bồ 薩Tát 。 住trụ 何hà 等đẳng 清thanh 淨tịnh 地địa 中trung 。 因nhân 何hà 等đẳng 方phương 便tiện 。 何hà 等đẳng 境cảnh 界giới 。 何hà 等đẳng 應ưng 作tác 所sở 作tác 故cố 。

若nhược 從tùng 此thử 義nghĩa 。 作tác 豎thụ 歎thán 菩Bồ 薩Tát 德đức 亦diệc 無vô 妨phương 。

觀quán 心tâm 解giải 歎thán 德đức 者giả 。 不bất 退thoái 轉chuyển 如như 前tiền 說thuyết 。 陀đà 羅la 尼ni 者giả 。 空không 觀quán 是thị 旋Toàn 陀Đà 羅La 尼Ni 。 假giả 觀quán 是thị 百bách 千thiên 。 旋Toàn 陀Đà 羅La 尼Ni 。 中trung 觀quán 是thị 法Pháp 音Âm 方Phương 便Tiện 陀Đà 羅La 尼Ni 。 又hựu 空không 觀quán 觀quán 心tâm 。 但đãn 有hữu 名danh 字tự 。 即tức 聞văn 持trì 陀đà 羅la 尼ni 。 假giả 觀quán 觀quán 心tâm 無vô 量lượng 心tâm 。 心tâm 。 心tâm 數số 法pháp 皆giai 是thị 法Pháp 門môn 。 即tức 行hành 持trì 陀đà 羅la 尼ni 。 中trung 觀quán 觀quán 心tâm 。 心tâm 即tức 實thật 相tướng 。 即tức 是thị 義nghĩa 持trì 陀đà 羅la 尼ni 。 假giả 觀quán 觀quán 心tâm 具cụ 十thập 法Pháp 界Giới 法pháp 。 即tức 法pháp 無vô 礙ngại 辯biện 。 中trung 觀quán 觀quán 心tâm 十thập 法Pháp 界Giới 皆giai 入nhập 實thật 相tướng 。 即tức 義nghĩa 無vô 礙ngại 辯biện 。 空không 觀quán 觀quán 心tâm 十thập 法Pháp 界Giới 但đãn 有hữu 名danh 字tự 語ngữ 言ngôn 。 即tức 辭từ 無vô 礙ngại 辯biện 。 觀quán 一nhất 心tâm 即tức 三tam 心tâm 。 三tam 心tâm 即tức 一nhất 心tâm 。 一nhất 界giới 一nhất 切thiết 界giới 。 旋toàn 轉chuyển 無vô 礙ngại 。 即tức 樂nhạo 說thuyết 無vô 礙ngại 辯biện 。 空không 觀quán 是thị 轉chuyển 位vị 。 不bất 退thoái 法Pháp 輪luân 。 假giả 觀quán 是thị 轉chuyển 行hành 。 不bất 退thoái 法Pháp 輪luân 。 中trung 觀quán 是thị 轉chuyển 念niệm 。 不bất 退thoái 法Pháp 輪luân 。 供cúng 養dường 佛Phật 者giả 。 秖kỳ 是thị 隨tùy 順thuận 佛Phật 語ngữ 。 今kim 順thuận 佛Phật 教giáo 修tu 三tam 觀quán 心tâm 。 即tức 是thị 供cúng 養dường 佛Phật 。 為vi 破phá 五ngũ 住trụ 。 得đắc 解giải 脫thoát 故cố 。 即tức 供cúng 養dường 法pháp 。 三tam 諦đế 理lý 和hòa 即tức 供cúng 養dường 僧Tăng 。 又hựu 眾chúng 行hành 心tâm 資tư 觀quán 智trí 心tâm 。 即tức 供cúng 養dường 佛Phật 。 觀quán 智trí 心tâm 開khai 發phát 境cảnh 界giới 。 即tức 供cúng 養dường 法pháp 。 境cảnh 智trí 心tâm 和hòa 即tức 供cúng 養dường 僧Tăng 。 實thật 相tướng 心tâm 是thị 觀quán 智trí 心tâm 本bổn 。 觀quán 智trí 心tâm 是thị 眾chúng 行hành 心tâm 本bổn 。 得đắc 本bổn 種chúng 植thực 則tắc 立lập 。 故cố 言ngôn 植thực 眾chúng 德đức 本bổn 。 觀quán 智trí 心tâm 冥minh 於ư 境cảnh 界giới 。 境cảnh 界giới 印ấn 於ư 觀quán 智trí 。 智trí 有hữu 所sở 照chiếu 常thường 與dữ 境cảnh 合hợp 。 即tức 是thị 為vi 佛Phật 所sở 歎thán 。 空không 觀quán 為vi 法pháp 緣duyên 慈từ 所sở 薰huân 。 假giả 觀quán 為vi 眾chúng 生sanh 緣duyên 慈từ 所sở 薰huân 。 中trung 觀quán 為vi 無vô 緣duyên 慈từ 所sở 薰huân 。 空không 觀quán 入nhập 通thông 佛Phật 慧tuệ 。 假giả 觀quán 入nhập 別biệt 佛Phật 慧tuệ 。 中trung 觀quán 入nhập 圓viên 佛Phật 慧tuệ 。 空không 觀quán 到đáo 一Nhất 切Thiết 智Trí 彼bỉ 岸ngạn 。 假giả 觀quán 到đáo 道đạo 種chủng 智trí 彼bỉ 岸ngạn 。 中trung 觀quán 到đáo 一Nhất 切Thiết 種Chủng 智Trí 彼bỉ 岸ngạn 。 空không 觀quán 聞văn 於ư 真Chân 諦Đế 。 假giả 觀quán 聞văn 於ư 俗tục 諦đế 。 中trung 觀quán 普phổ 聞văn 中trung 道đạo 。 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 諦Đế 。 亦diệc 普phổ 聞văn 三tam 諦đế 。 空không 觀quán 度độ 四tứ 住trụ 。 百bách 千thiên 眾chúng 生sanh 。 假giả 觀quán 度độ 塵trần 沙sa 。 百bách 千thiên 眾chúng 生sanh 。 中trung 觀quán 度độ 無vô 明minh 。 百bách 千thiên 眾chúng 生sanh 。 一nhất 心tâm 三tam 觀quán 。 有hữu 無vô 量lượng 德đức 。 歎thán 不bất 能năng 盡tận 。 止chỉ 略lược 說thuyết 耳nhĩ 。

五ngũ 。 列liệt 名danh 者giả 。 大Đại 士Sĩ 大đại 名danh 。 或hoặc 從tùng 法Pháp 門môn 。 或hoặc 從tùng 行hành 德đức 。 或hoặc 從tùng 本bổn 願nguyện 。 雖tuy 是thị 一nhất 名danh 備bị 無vô 量lượng 義nghĩa 。 今kim 依y 經kinh 。 依y 觀quán 。 銷tiêu 十thập 八bát 菩Bồ 薩Tát 名danh 。

文Văn 殊Thù 師Sư 利Lợi

此thử 云vân 妙diệu 德đức 。 《# 大đại 經kinh 》# 云vân 。

了liễu 了liễu 見kiến 佛Phật 性tánh 。 猶do 如như 妙diệu 德đức 等đẳng 。

《# 無Vô 行Hành 經Kinh 》# 云Vân

滿mãn 殊thù 尸thi 利lợi

《# 普phổ 超siêu 》# 云vân 。

濡nhu 首thủ

《# 思tư 益ích 》# 云vân 。

雖tuy 說thuyết 諸chư 法pháp 。 而nhi 不bất 起khởi 法pháp 相tướng 。 不bất 起khởi 非phi 法pháp 相tướng 。 故cố 名danh 妙diệu 德đức 。

《# 悲bi 花hoa 》# 云vân 。

願nguyện 我ngã 行hành 菩Bồ 薩Tát 道Đạo 。 所sở 化hóa 眾chúng 生sanh 。 皆giai 於ư 十thập 方phương 先tiên 成thành 正chánh 覺giác 。 令linh 我ngã 天thiên 眼nhãn 悉tất 皆giai 見kiến 之chi 。 我ngã 之chi 國quốc 土độ 皆giai 。 一nhất 生sanh 菩Bồ 薩Tát 。 悉tất 令linh 從tùng 我ngã 。 勸khuyến 發phát 道Đạo 心tâm 。 我ngã 行hành 菩Bồ 薩Tát 道Đạo 。 無vô 有hữu 齊tề 限hạn 。 寶Bảo 藏Tạng 佛Phật 言ngôn 。

汝nhữ 作tác 功công 德đức 。 甚thậm 深thâm 甚thậm 深thâm 。 願nguyện 取thủ 妙diệu 土độ 。 今kim 故cố 號hiệu 汝nhữ 。 名danh 文Văn 殊Thù 師Sư 利Lợi 。 在tại 北bắc 方phương 歡Hoan 喜Hỷ 世Thế 界Giới 作tác 佛Phật 。 號hiệu 歡hoan 喜hỷ 藏tạng 摩ma 尼ni 寶bảo 積tích 佛Phật 。

今kim 猶do 現hiện 在tại 。 聞văn 名danh 滅diệt 四tứ 重trọng 罪tội 。 為vi 菩Bồ 薩Tát 像tượng 。 影ảnh 響hưởng 釋Thích 迦Ca 耳nhĩ 。 觀quán 心tâm 性tánh 理lý 。 三tam 德đức 祕bí 密mật 。 不bất 縱túng/tung 不bất 橫hoạnh/hoành 故cố 名danh 妙diệu 德đức 。

觀quán 世thế 音âm

者giả 。 天Thiên 竺Trúc 云vân 婆bà 婁lâu 吉cát 底để 稅thuế 。 《# 思tư 益ích 》# 云vân 。

若nhược 眾chúng 生sanh 見kiến 者giả 。 即tức 時thời 畢tất 定định 。 得đắc 於ư 菩Bồ 提Đề 。 稱xưng 名danh 者giả 得đắc 免miễn 眾chúng 苦khổ 。 故cố 名danh 觀quán 音âm 。

《# 悲bi 花hoa 》# 云vân 。

若nhược 有hữu 眾chúng 生sanh 受thọ 苦khổ 。 稱xưng 我ngã 名danh 者giả 。 念niệm 我ngã 者giả 。 為vi 我ngã 天thiên 耳nhĩ 。 天thiên 眼nhãn 所sở 見kiến 聞văn 。 不bất 得đắc 免miễn 苦khổ 。 不bất 取thủ 正chánh 覺giác 。 寶bảo 藏tạng 佛Phật 云vân 。

汝nhữ 觀quán 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 生sanh 大đại 悲bi 心tâm 。 今kim 當đương 字tự 汝nhữ 。 為vi 觀Quán 世Thế 音Âm 。

此thử 下hạ 文văn 自tự 釋thích 名danh (# 云vân 云vân )# 。

妙Diệu 法Pháp 蓮Liên 華Hoa 經Kinh 。 文Văn 句Cú 卷quyển 第đệ 二nhị 上thượng

妙Diệu 法Pháp 蓮Liên 華Hoa 經Kinh 。 文Văn 句Cú 卷quyển 第đệ 二nhị 下hạ

天thiên 台thai 智trí 者giả 大đại 師sư 說thuyết

觀quán 心tâm 釋thích 者giả 。 三tam 智trí 名danh 觀quán 。 三tam 諦đế 名danh 世thế 。 三tam 觀quán 是thị 語ngữ 。 本bổn 故cố 名danh 音âm 。

得đắc 大đại 勢thế

者giả 。 《# 思tư 益ích 》# 云vân 。

我ngã 投đầu 足túc 之chi 處xứ 。 震chấn 動động 三Tam 千Thiên 。 大Đại 千Thiên 世Thế 界Giới 。 及cập 魔ma 宮cung 殿điện 。 故cố 名danh 大Đại 勢Thế 至Chí 。

《# 悲bi 花hoa 》# 云vân 。

願nguyện 我ngã 世thế 界giới 。 如như 觀Quán 世Thế 音Âm 。 等đẳng 無vô 有hữu 異dị 。 寶Bảo 藏Tạng 佛Phật 言ngôn 。

由do 汝nhữ 願nguyện 取thủ 。 大Đại 千Thiên 世Thế 界Giới 故cố 。 今kim 當đương 字tự 汝nhữ 。 為vi 大đại 勢thế 至chí 。

觀quán 心tâm 釋thích 者giả 。 三tam 止chỉ 為vi 足túc 。 投đầu 三tam 諦đế 地địa 。 動động 十thập 法Pháp 界Giới 。 一nhất 切thiết 見kiến 愛ái 所sở 住trú 之chi 處xứ 。 皆giai 悉tất 傾khuynh 動động (# 云vân 云vân )# 。

不bất 休hưu 息tức

者giả 。 《# 思tư 益ích 》# 云vân 。

恆Hằng 河Hà 沙sa 劫kiếp 。 為vi 一nhất 日nhật 夜dạ 。 是thị 三tam 十thập 日nhật 為vi 月nguyệt 。 十thập 二nhị 月nguyệt 為vi 歲tuế 。 過quá 百bách 千thiên 億ức 億ức 劫kiếp 得đắc 值trị 一nhất 佛Phật 。 如như 是thị 值trị 恆Hằng 河Hà 沙sa 佛Phật 。 行hành 諸chư 梵Phạm 行hạnh 。 修tu 習tập 功công 德đức 。 然nhiên 後hậu 受thọ 記ký 。 心tâm 不bất 休hưu 息tức 故cố 。 名danh 不bất 休hưu 息tức 。

觀quán 心tâm 者giả 。 觀quán 空không 不bất 住trụ 空không 。 出xuất 假giả 不bất 住trụ 假giả 。 而nhi 入nhập 中trung 不bất 住trụ 中trung 。 雙song 照chiếu 二nhị 諦đế 名danh 不bất 休hưu 息tức 。

寶bảo 掌chưởng

者giả 。 《# 普phổ 超siêu 》# 云vân 。

被bị 上thượng 德đức 鎧khải 乃nãi 至chí 佛Phật 。 無vô 能năng 沮trở 敗bại 。 令linh 釋thích 大Đại 乘Thừa 。 若nhược 於ư 夢mộng 中trung 。 不bất 志chí 二Nhị 乘Thừa 。 常thường 以dĩ 實thật 心tâm 。 諸chư 通thông 慧tuệ 心tâm 。 為vi 人nhân 講giảng 宣tuyên 。 於ư 珍trân 寶bảo 心tâm 無vô 所sở 貪tham 惜tích 。 故cố 名danh 寶bảo 掌chưởng 。

觀quán 心tâm 者giả 。 不bất 思tư 議nghị 三tam 諦đế 名danh 之chi 為vi 寶bảo 。 一nhất 心tâm 三tam 觀quán 名danh 之chi 為vi 掌chưởng 。 以dĩ 此thử 觀quán 掌chưởng 執chấp 此thử 諦đế 寶bảo 。 自tự 利lợi 。 利lợi 他tha 故cố 云vân 寶bảo 掌chưởng 。

藥dược 王vương

者giả 。 《# 悲bi 花hoa 》# 云vân 。

願nguyện 賢Hiền 劫Kiếp 一nhất 千thiên 四tứ 佛Phật 。 初sơ 成thành 道Đạo 我ngã 皆giai 供cúng 養dường 。 諸chư 佛Phật 入nhập 滅diệt 我ngã 皆giai 起khởi 塔tháp 。 劫kiếp 盡tận 苦khổ 惱não 我ngã 皆giai 救cứu 護hộ 。 刀đao 兵binh 。 疾tật 疫dịch 作tác 大đại 醫y 王vương 。 然nhiên 後hậu 作tác 佛Phật 。 寶Bảo 藏Tạng 佛Phật 言ngôn 。

今kim 當đương 字tự 汝nhữ 。 為vi 火Hỏa 淨Tịnh 藥Dược 王Vương 。 在tại 後hậu 作tác 佛Phật 即tức 樓lâu 至chí 如Như 來Lai 。

觀quán 心tâm 釋thích (# 云vân 云vân )# 。 此thử 下hạ 欠khiếm 釋thích 七thất 菩Bồ 薩Tát 。

跋Bạt 陀Đà 婆Bà 羅La

者giả 。 此thử 言ngôn 善thiện 守thủ 。 亦diệc 云vân 賢hiền 守thủ 。 《# 思tư 益ích 》# 云vân 。

若nhược 眾chúng 生sanh 聞văn 名danh 者giả 。 畢tất 定định 得đắc 三tam 菩Bồ 提Đề 。 故cố 名danh 善thiện 守thủ 。

觀quán 解giải 者giả 。 中trung 道đạo 正chánh 觀quán 。 於ư 諸chư 善thiện 中trung 。 最tối 為vi 上thượng 首thủ 。 故cố 言ngôn 善thiện 守thủ 。

彌Di 勒Lặc

者giả 。 此thử 云vân 慈Từ 氏Thị 。 《# 思tư 益ích 》# 云vân 。

若nhược 眾chúng 生sanh 見kiến 者giả 。 即tức 得đắc 慈Từ 心Tâm 三Tam 昧Muội 。 故cố 名danh 慈Từ 氏Thị 。

《# 賢hiền 愚ngu 》# 云vân 。

國quốc 王vương 見kiến 象tượng 師sư 調điều 象tượng 。 即tức 慈từ 心tâm 生sanh 。 從tùng 是thị 得đắc 名danh 慈Từ 氏Thị 。

《# 悲bi 花hoa 》# 云vân 。

發phát 願nguyện 於ư 刀đao 火hỏa 劫kiếp 中trung 。 擁ủng 護hộ 眾chúng 生sanh 。

今kim 觀quán 解giải 者giả 。 中trung 道đạo 正chánh 觀quán 即tức 是thị 。 無vô 緣duyên 大đại 慈từ 。 慈từ 善thiện 根căn 力lực 。 令linh 諸chư 心tâm 數số 皆giai 入nhập 同đồng 體thể 大đại 慈từ 法pháp 中trung 。 離ly 諸chư 不bất 善thiện 。 故cố 稱xưng 慈Từ 氏Thị 。 又hựu 云vân 慈từ 乃nãi 姓tánh 也dã 。 名danh 阿a 逸dật 多đa 。 此thử 翻phiên 無vô 勝thắng 。 下hạ 文văn (# 云vân 云vân )# 。 此thử 下hạ 欠khiếm 釋thích 寶bảo 積tích 。

導đạo 師sư

者giả 。 《# 思tư 益ích 》# 云vân 。

於ư 墮đọa 邪tà 道đạo 眾chúng 生sanh 。 生sanh 大đại 悲bi 心tâm 。 令linh 入nhập 正Chánh 道Đạo 。 不bất 求cầu 恩ân 報báo 。 故cố 名danh 導đạo 師sư 。

觀quán 解giải 者giả 。 三tam 觀quán 妙diệu 智trí 導đạo 一nhất 切thiết 行hành 。 不bất 墜trụy 二nhị 邊biên 。 皆giai 入nhập 正chánh 觀quán 。 故cố 名danh 導đạo 師sư 。 未vị 釋thích 者giả 。 俟sĩ 後hậu 追truy 註chú (# 云vân 云vân )# 。

六lục 。

如như 是thị 。

下hạ 。 是thị 結kết 句cú 也dã 。

第đệ 三tam 列liệt 雜tạp 眾chúng 者giả 。 舊cựu 云vân 凡phàm 夫phu 眾chúng 。 此thử 中trung 有hữu 聖thánh 。 舊cựu 云vân 俗tục 眾chúng 。 此thử 中trung 有hữu 道đạo 。 舊cựu 云vân 天thiên 人nhân 眾chúng 。 此thử 中trung 有hữu 龍long 鬼quỷ 。 皆giai 不bất 便tiện 。 今kim 呼hô 為vi 雜tạp 眾chúng 。 意ý 則tắc 兼kiêm 矣hĩ 。 所sở 謂vị 五ngũ 道đạo 。 二nhị 界giới 。 八bát 番phiên 。 是thị 故cố 言ngôn 雜tạp 。 方Phương 等Đẳng 經kinh 亦diệc 列liệt 地địa 獄ngục 。 《# 中trung 陰ấm 經kinh 》# 亦diệc 化hóa 無vô 色sắc 。 此thử 皆giai 隨tùy 機cơ 適thích 現hiện 。 不bất 可khả 一nhất 例lệ 作tác 並tịnh 。 復phục 不bất 可khả 定định 其kỳ 次thứ 第đệ 。 舊cựu 云vân 人nhân 是thị 土thổ/độ 主chủ 。 讓nhượng 諸chư 客khách 在tại 前tiền 。 《# 無Vô 量Lượng 義Nghĩa 經Kinh 。 》# 秖kỳ 與dữ 此thử 經Kinh 同đồng 席tịch 。 明minh 國quốc 王vương 。 國quốc 臣thần 。 國quốc 士sĩ 。 國quốc 女nữ 。 不bất 論luận 賓tân 主chủ 相tương/tướng 讓nhượng 。 出xuất 經kinh 家gia 趣thú 列liệt 在tại 文văn 。 或hoặc 有hữu 別biệt 意ý 未vị 詳tường 。 今kim 觀quán 此thử 文văn 有hữu 八bát 番phiên 。 先tiên 標tiêu 帝Đế 釋Thích 。 次thứ 列liệt 四tứ 王vương 。 前tiền 龍long 後hậu 鳥điểu 。 鬼quỷ 神thần 重trọng/trùng 出xuất 。 為vì 此thử 義nghĩa 故cố 。 呼hô 為vi 雜tạp 眾chúng 。 不bất 可khả 言ngôn 其kỳ 次thứ 第đệ 。 又hựu 雜tạp 眾chúng 者giả 。 此thử 中trung 有hữu 得đắc 道Đạo 。 未vị 得đắc 道Đạo 者giả 。 雜tạp 果quả 報báo 與dữ 形hình 服phục 雜tạp 。 故cố 言ngôn 雜tạp 。 其kỳ 中trung 得đắc 二Nhị 乘Thừa 道đạo 者giả 。 無vô 漏lậu 智trí 與dữ 無vô 明minh 煩phiền 惱não 雜tạp 。 故cố 言ngôn 雜tạp 。 其kỳ 中trung 得đắc 菩Bồ 薩Tát 道Đạo 者giả 。 漚âu 和hòa 與dữ 眾chúng 機cơ 雜tạp 。 故cố 言ngôn 雜tạp 。 其kỳ 中trung 得đắc 佛Phật 道Đạo 者giả 。 一nhất 法pháp 具cụ 一nhất 切thiết 法pháp 。 故cố 言ngôn 雜tạp 。 雜tạp 義nghĩa 如như 是thị 。 豈khởi 可khả 以dĩ 凡phàm 夫phu 形hình 俗tục 判phán 之chi 。 復phục 不bất 可khả 以dĩ 五ngũ 道Đạo 人Nhân 天thiên 等đẳng 判phán 之chi 。 故cố 言ngôn 雜tạp 也dã 。 此thử 是thị 約ước 教giáo 釋thích (# 云vân 云vân )# 。

釋Thích 提Đề 桓Hoàn 因Nhân

因nhân 陀đà 羅la 。 或hoặc 云vân 旃chiên 提đề 羅la 。 此thử 翻phiên 能năng 作tác 。 作tác 忉Đao 利Lợi 天Thiên 主Chủ 。 忉Đao 利Lợi 此thử 翻phiên 三tam 十thập 三tam 。 四tứ 面diện 各các 八bát 城thành 。 就tựu 喜hỷ 見kiến 城thành 合hợp 三tam 十thập 三tam 。 共cộng 居cư 須Tu 彌Di 頂đảnh 。 須Tu 彌Di 。 此thử 翻phiên 安an 明minh 。 四tứ 寶bảo 所sở 成thành 。 高cao 廣quảng 三tam 百bách 三tam 十thập 六lục 萬vạn 里lý 。 此thử 是thị 欲dục 天thiên 之chi 主chủ 。 故cố 前tiền 列liệt 。 《# 雜tạp 阿a 含hàm 》# 四tứ 十thập 云vân 。

有hữu 一nhất 比Bỉ 丘Khâu 問vấn 佛Phật 。

何hà 故cố 名danh 釋Thích 提Đề 桓Hoàn 因Nhân 。

答đáp 。

本bổn 為vi 人nhân 時thời 。 行hành 於ư 頓đốn 施thí 。 堪kham 能năng 作tác 主chủ 。 故cố 名danh 釋Thích 提Đề 桓Hoàn 因Nhân 。

何hà 故cố 名danh 富phú 蘭lan 陀đà 羅la 。

為vi 人nhân 時thời 數sác 數sác 行hành 施thí 故cố 。

何hà 故cố 名danh 摩ma 伽già 婆bà 。

本bổn 為vi 人nhân 時thời 名danh 故cố 。

何hà 故cố 名danh 娑sa 婆bà 羅la 。

本bổn 為vi 人nhân 時thời 。 此thử 衣y 布bố 施thí 故cố 。

何hà 故cố 名danh 憍Kiều 尸Thi 迦Ca 。

本bổn 為vi 人nhân 時thời 姓tánh 故cố 。

何hà 故cố 名danh 舍xá 脂chi 鉢bát 低đê 。

舍xá 脂chi 是thị 婦phụ 。 鉢bát 低đê 是thị 夫phu 。

何hà 故cố 名danh 千thiên 眼nhãn 。

本bổn 為vi 人nhân 時thời 聰thông 明minh 。 於ư 一nhất 時thời 坐tọa 思tư 千thiên 種chủng 義nghĩa 。 觀quán 察sát 稱xưng 量lượng 。 故cố 名danh 千thiên 眼nhãn 。

何hà 故cố 名danh 因nhân 提đề 利lợi 。

為vi 三tam 十thập 二nhị 天thiên 主chủ 。

《# 瓔anh 珞lạc 》# 第đệ 三tam 云vân 。

天thiên 帝đế 名danh 拘Câu 翼Dực 。

教giáo 門môn 者giả 。 《# 阿a 含hàm 》# 中trung 帝Đế 釋Thích 是thị 阿A 那Na 含Hàm 。 般Bát 若Nhã 明minh 十thập 方phương 。 難nạn/nan 問vấn 般Bát 若Nhã 者giả 。 皆giai 名danh 釋Thích 提Đề 桓Hoàn 因Nhân 。 別biệt 。 圓viên 中trung 明minh 釋Thích 提Đề 桓Hoàn 因Nhân 。 得đắc 首Thủ 楞Lăng 嚴Nghiêm 三Tam 昧Muội 。 內nội 證chứng 不bất 同đồng 。 過quá 賢Hiền 劫Kiếp 二nhị 千thiên 二nhị 十thập 四tứ 劫kiếp 作tác 佛Phật 。 號hiệu 無vô 著trước 世Thế 尊Tôn 云vân 云vân )# 。

本bổn 迹tích 者giả 。 十thập 住trụ 。 行hành 。 向hướng 即tức 三tam 十thập 。 十Thập 地Địa 為vi 一nhất 。 等đẳng 覺giác 為vi 二nhị 。 妙diệu 覺giác 為vi 主chủ 。 同đồng 棲tê 第đệ 一nhất 義nghĩa 天thiên 。 共cộng 服phục 實thật 相tướng 甘cam 露lộ 即tức 本bổn 也dã 。 居cư 須Tu 彌Di 頂đảnh 迹tích 也dã 。

觀quán 心tâm 解giải 者giả 。 自tự 行hành 十Thập 善Thiện 。 勸khuyến 他tha 隨tùy 喜hỷ 。 此thử 三tam 十Thập 善Thiện 皆giai 空không 。 皆giai 假giả 。 皆giai 中trung 。 即tức 是thị 三tam 十thập 三tam 觀quán 門môn 也dã 。

名danh 月nguyệt

等đẳng 三tam 天thiên 子tử 。 是thị 內nội 臣thần 如như 卿khanh 相tương/tướng 。 或hoặc 云vân 是thị 三tam 光quang 天thiên 子tử 耳nhĩ 。 名danh 月nguyệt 是thị 寶bảo 吉cát 祥tường 月nguyệt 天thiên 子tử 。 大đại 勢thế 至chí 應ưng 作tác 。 普phổ 香hương 是thị 明minh 星tinh 天thiên 子tử 。 虛Hư 空Không 藏Tạng 應ưng 作tác 。 寶bảo 光quang 是thị 寶bảo 意ý 日nhật 天thiên 子tử 。 觀quán 世thế 音âm 應ưng 作tác 。 此thử 即tức 本bổn 迹tích 釋thích 也dã 。

觀quán 解giải 者giả 。 三tam 觀quán 即tức 二nhị 智trí 。 三tam 智trí 即tức 三tam 光quang 。 從tùng 三tam 諦đế 生sanh 三tam 智trí 。 諦đế 即tức 天thiên 。 智trí 即tức 子tử (# 云vân 云vân )# 。

四Tứ 大Đại 天Thiên 王Vương

者giả 。 帝Đế 釋Thích 外ngoại 臣thần 。 如như 武võ 將tương 也dã 。 居cư 四tứ 寶bảo 山sơn 。 高cao 半bán 須Tu 彌Di 。 廣quảng 二nhị 十thập 四tứ 萬vạn 里lý 。 東đông 提Đề 頭Đầu 賴Lại 吒tra 。 此thử 云vân 持trì 國quốc 。 亦diệc 言ngôn 安an 民dân 。 居cư 黃hoàng 金kim 山sơn 。 領lãnh 二nhị 鬼quỷ 。

揵kiền 闥thát 婆bà 。 富phú 單đơn 那na 。 南nam 毘Tỳ 留Lưu 勒Lặc 叉Xoa 。 此thử 云vân 增tăng 長trưởng 。 亦diệc 云vân 免miễn 離ly 。 居cư 瑠lưu 璃ly 山sơn 。 領lãnh 二nhị 鬼quỷ 。

薜bệ 荔lệ 多đa 。 鳩cưu 槃bàn 荼đồ 。 西tây 毘Tỳ 留Lưu 博Bác 叉Xoa 。 此thử 云vân 非phi 好hảo/hiếu 報báo 。 亦diệc 云vân 惡ác 眼nhãn 。 亦diệc 云vân 雜tạp 語ngữ 。 居cư 白bạch 銀ngân 山sơn 。 領lãnh 二nhị 鬼quỷ 。

毒độc 龍long 。 毘tỳ 舍xá 闍xà 。 北bắc 毘tỳ 沙Sa 門Môn 。 此thử 云vân 種chủng 種chủng 聞văn 。 亦diệc 云vân 多đa 聞văn 。 居cư 水thủy 精tinh 山sơn 。 領lãnh 二nhị 鬼quỷ 。

羅la 剎sát 。 夜dạ 叉xoa 。 各các 領lãnh 二nhị 鬼quỷ 不bất 令linh 惱não 人nhân 。 故cố 稱xưng 護hộ 世thế 。

本bổn 迹tích 者giả 。 本bổn 為vi 常thường 樂lạc 我ngã 淨tịnh 。 四tứ 王vương 護hộ 持trì 佛Phật 法Pháp 。 不bất 令linh 外ngoại 人nhân 取thủ 其kỳ 枝chi 葉diệp 。 斫chước 截tiệt 破phá 壞hoại 。 常thường 王vương 護hộ 東đông 方phương 常thường 。 無vô 常thường 雙song 樹thụ 。 樂nhạo/nhạc/lạc 王vương 護hộ 南nam 方phương 樂nhạo/nhạc/lạc 。 無vô 樂nhạo/nhạc/lạc 雙song 樹thụ 。 我ngã 王vương 護hộ 西tây 方phương 我ngã 。 無vô 我ngã 雙song 樹thụ 。 淨tịnh 王vương 護hộ 北bắc 方phương 淨tịnh 。 不bất 淨tịnh 雙song 樹thụ 。 枝chi 榦# 喻dụ 常thường 。 華hoa 喻dụ 於ư 我ngã 。 果quả 喻dụ 於ư 樂nhạo/nhạc/lạc 。 茂mậu 葉diệp 喻dụ 淨tịnh 。 護hộ 此thử 華hoa 果quả 。 常thường 能năng 利lợi 益ích 。 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 故cố 。 迹tích 為vi 四tứ 王vương 而nhi 護hộ 世thế 也dã 。

觀quán 解giải 者giả 。 觀quán 四Tứ 諦Đế 智trí 即tức 是thị 四tứ 王vương 。 一nhất 諦đế 下hạ 除trừ 愛ái 見kiến 二nhị 惑hoặc 。 即tức 是thị 護hộ 八bát 愛ái 見kiến 也dã 。 次thứ 忉Đao 利Lợi 上thượng 有hữu 焰diễm 摩ma 。 此thử 翻phiên 善thiện 時thời 。 《# 大đại 論luận 》# 云vân 妙diệu 善thiện 。 去khứ 忉Đao 利Lợi 三tam 百bách 三tam 十thập 六lục 萬vạn 里lý 。 善thiện 時thời 上thượng 有hữu 兜Đâu 率Suất 陀Đà 。 此thử 翻phiên 妙diệu 足túc 。 去khứ 焰diễm 摩ma 如như 地địa 遠viễn 。 而nhi 不bất 列liệt 者giả 。 略lược 耳nhĩ 。 何hà 者giả 。 下hạ 天thiên 鈍độn 。 上thượng 天thiên 著trước 樂nhạo/nhạc/lạc 。 尚thượng 知tri 來lai 集tập 。 況huống 不bất 著trước 。 不bất 鈍độn 而nhi 不bất 來lai 耶da 。

自tự 在tại

即tức 第đệ 五ngũ 。

大đại 自tự 在tại

即tức 第đệ 六lục 。 自tự 化hóa 五ngũ 欲dục 。 他tha 化hóa 五ngũ 欲dục (# 云vân 云vân )# 。 有hữu 人nhân 言ngôn 。 是thị 色sắc 界giới 頂đảnh 大đại 自tự 在tại 。 此thử 不bất 應ưng 超siêu 至chí 彼bỉ 也dã 。

本bổn 迹tích 者giả 。 此thử 兩lưỡng 天thiên 本bổn 住trụ 自tự 在tại 。 自tự 在tại 王vương 等đẳng 定định 。 迹tích 為vi 兩lưỡng 天thiên 耳nhĩ 。

觀quán 心tâm 者giả 。 入nhập 空không 是thị 自tự 在tại 觀quán 。 入nhập 中trung 是thị 大đại 自tự 在tại 觀quán (# 云vân 云vân )# 。

次thứ 列liệt 色sắc 界giới 天thiên 。

娑sa 婆bà

此thử 翻phiên 忍nhẫn 。 其kỳ 土độ 眾chúng 生sanh 。 安an 於ư 十thập 惡ác 不bất 肯khẳng 出xuất 離ly 。 從tùng 人nhân 名danh 土thổ/độ 。 故cố 稱xưng 為vi 忍nhẫn 。 《# 悲bi 花hoa 經kinh 》# 云vân 。

云vân 何hà 名danh 娑sa 婆bà 。 是thị 諸chư 眾chúng 生sanh 。 忍nhẫn 受thọ 三tam 毒độc 。 及cập 諸chư 煩phiền 惱não 。 故cố 名danh 忍nhẫn 土thổ/độ 。

亦diệc 名danh 雜tạp 。 雜tạp 九cửu 道đạo 共cộng 居cư (# 云vân 云vân )# 。

梵Phạm

者giả 。 此thử 翻phiên 離ly 欲dục 。 除trừ 下hạ 地địa 繫hệ 。 上thượng 升thăng 色sắc 界giới 。 故cố 名danh 離ly 欲dục 。 亦diệc 稱xưng 高cao 淨tịnh 。

尸thi 棄khí

者giả 。 此thử 翻phiên 為vi 頂đảnh 髻kế 。 又hựu 外ngoại 國quốc 喚hoán 火hỏa 為vi 樹thụ 提đề 尸thi 棄khí 。 此thử 王vương 本bổn 修tu 火hỏa 光quang 定định 。 破phá 欲dục 界giới 惑hoặc 。 從tùng 德đức 立lập 名danh 。 然nhiên 經kinh 標tiêu 梵Phạm 王Vương 。 復phục 舉cử 尸thi 棄khí 。 似tự 如như 兩lưỡng 人nhân 。 依y 《# 釋thích 論luận 》# 正chánh 以dĩ 尸thi 棄khí 為vi 王vương 。 今kim 經kinh 舉cử 位vị 顯hiển 名danh 。 恐khủng 目mục 一nhất 人nhân 耳nhĩ 。 住trụ 禪thiền 中trung 間gian 。 內nội 有hữu 覺giác 觀quán 。 外ngoại 有hữu 言ngôn 說thuyết 。 得đắc 主chủ 領lãnh 為vi 王vương 。 單đơn 修tu 禪thiền 為vi 梵Phạm 民dân 。 加gia 四Tứ 無Vô 量Lượng 心Tâm 為vi 王vương 也dã 。 初sơ 禪thiền 有hữu 梵Phạm 眾chúng 。 梵Phạm 輔phụ 。 大đại 梵Phạm 。 今kim 舉cử 王vương 攝nhiếp 諸chư 也dã 。

光quang 明minh

者giả 。 二nhị 禪thiền 也dã 。 此thử 有hữu 少thiểu 光quang 。 無vô 量lượng 光quang 。 光quang 音âm 。 三tam 禪thiền 有hữu 少thiểu 淨tịnh 。 無vô 量lượng 淨tịnh 。 遍biến 淨tịnh 。 四tứ 禪thiền 有hữu 密mật 身thân 亦diệc 無vô 挂quải 礙ngại 。 無vô 量lượng 密mật 亦diệc 受thọ 福phước 。 密mật 果quả 亦diệc 廣quảng 果quả 。 無vô 想tưởng 密mật 亦diệc 無vô 想tưởng 。 又hựu 有hữu 五ngũ 那na 含hàm 。

不bất 煩phiền 。 不bất 熱nhiệt 。 善thiện 見kiến 。 善thiện 現hiện 。 色sắc 究cứu 竟cánh 亦diệc 大đại 自tự 在tại 即tức 。 摩Ma 醯Hê 首Thủ 羅La 。 經kinh 文văn 存tồn 略lược 不bất 具cụ 出xuất 。 但đãn 等đẳng 等đẳng 此thử 諸chư 天thiên 也dã 。 例lệ 有hữu 教giáo 門môn 。 本bổn 迹tích 。 觀quán 心tâm 。 自tự 思tư 之chi 。

次thứ 列liệt 八bát 龍long 者giả 。

難Nan 陀Đà

名danh 歡hoan 喜hỷ 。

跋bạt

名danh 善thiện 。 兄huynh 弟đệ 常thường 護hộ 摩Ma 竭Kiệt 提Đề 。 雨vũ 澤trạch 以dĩ 時thời 。 國quốc 無vô 饑cơ 年niên 。 瓶bình 沙sa 王vương 年niên 為vi 一nhất 會hội 。 百bá 姓tánh 聞văn 皆giai 歡hoan 喜hỷ 。 從tùng 此thử 得đắc 名danh 。 即tức 目Mục 連Liên 所sở 降giáng/hàng 者giả 也dã 。 居cư 海hải 中trung 。

本bổn 迹tích 解giải 者giả 。 本bổn 住trụ 歡Hoan 喜Hỷ 地Địa 。 迹tích 居cư 海hải 間gian 。

觀quán 解giải 者giả 。 三tam 觀quán 即tức 中trung 道đạo 。 生sanh 法Pháp 喜hỷ 也dã 。

娑sa 伽già 羅la

從tùng 居cư 海hải 受thọ 名danh 。 《# 華hoa 嚴nghiêm 》# 所sở 稱xưng 。 舊cựu 云vân 因nhân 國quốc 得đắc 名danh 。 本bổn 住trụ 智Trí 度Độ 大đại 海hải 。 迹tích 處xứ 滄thương 溟minh 。

和hòa 修tu 吉cát

此thử 云vân 多đa 頭đầu 。 亦diệc 云vân 寶bảo 稱xưng 。 居cư 於ư 水thủy 中trung 。 本bổn 住trụ 普Phổ 現Hiện 色Sắc 身Thân 三Tam 昧Muội 。 迹tích 示thị 多đa 頭đầu 也dã 。 觀quán 者giả 。 入nhập 假giả 之chi 觀quán 。 分phân 別biệt 無vô 量lượng 。 法Pháp 門môn 也dã (# 云vân 云vân )# 。

德đức 叉xoa 迦ca

此thử 云vân 現hiện 毒độc 。 亦diệc 云vân 多đa 舌thiệt 。 或hoặc 云vân 兩lưỡng 舌thiệt 。 本bổn 住trụ 樂nhạo 說thuyết 無vô 礙ngại 辯biện 法Pháp 門môn 。 迹tích 示thị 多đa 舌thiệt 。

阿a 那na 婆bà 達đạt 多đa

從tùng 池trì 得đắc 名danh 。 此thử 云vân 無vô 熱nhiệt 。 無vô 熱nhiệt 池trì 。 《# 長trường/trưởng 阿a 含hàm 》# 十thập 八bát 云vân 。

雪Tuyết 山Sơn 頂đảnh 有hữu 池trì 。 名danh 阿A 耨Nậu 達Đạt 池trì 。 中trung 有hữu 五ngũ 柱trụ 堂đường 。 從tùng 池trì 為vi 名danh 。 龍long 王vương 常thường 處xứ 其kỳ 中trung 。 閻Diêm 浮Phù 提đề 諸chư 龍long 有hữu 三tam 患hoạn 。

一nhất 。 熱nhiệt 風phong 。 熱nhiệt 沙sa 著trước 身thân 。 燒thiêu 皮bì 肉nhục 及cập 骨cốt 髓tủy 。 以dĩ 為vị 苦khổ 惱não 。 二nhị 。 惡ác 風phong 暴bạo 起khởi 吹xuy 其kỳ 宮cung 殿điện 。 失thất 寶bảo 飾sức 衣y 等đẳng 。 龍long 身thân 自tự 現hiện 。 以dĩ 為vị 苦khổ 惱não 。 三tam 。 諸chư 龍long 娛ngu 樂lạc 時thời 。 金kim 翅sí 鳥điểu 入nhập 宮cung 。 搏bác 撮toát 始thỉ 生sanh 龍long 子tử 食thực 之chi 。 怖bố 懼cụ 熱nhiệt 惱não 。 此thử 池trì 無vô 三tam 患hoạn 。 若nhược 鳥điểu 起khởi 心tâm 欲dục 往vãng 。 即tức 便tiện 命mạng 終chung 。 故cố 名danh 無vô 熱nhiệt 惱não 池trì 也dã 。

本bổn 住trụ 清thanh 涼lương 。 常thường 樂lạc 我ngã 淨tịnh 。 迹tích 處xứ 涼lương 池trì 。 觀quán 者giả 。 三tam 觀quán 妙diệu 慧tuệ 。 淨tịnh 五ngũ 住trụ 之chi 煩phiền 唼xiệp 。 免miễn 二nhị 死tử 之chi 熱nhiệt 沙sa (# 云vân 云vân )# 。

摩ma 那na 斯tư

此thử 云vân 大đại 身thân 。 或hoặc 大đại 意ý 。 大đại 力lực 等đẳng 。 修tu 羅la 排bài 海hải 淹yêm 喜hỷ 見kiến 城thành 。 此thử 龍long 縈oanh 身thân 以dĩ 遏át 海hải 水thủy 。 本bổn 住trụ 無vô 邊biên 身thân 法Pháp 門môn 。 迹tích 為vi 大đại 體thể 。 觀quán 者giả 。 中trung 道đạo 正chánh 觀quán 其kỳ 性tánh 廣quảng 博bác (# 云vân 云vân )# 。

漚âu 鉢bát 羅la

此thử 云vân 黛# 色sắc 蓮liên 華hoa 池trì 。 龍long 依y 住trụ 。 從tùng 池trì 得đắc 名danh 。 本bổn 住trụ 法Pháp 華Hoa 三Tam 昧Muội 。 迹tích 居cư 此thử 池trì 。 觀quán 者giả 。 三tam 觀quán 即tức 是thị 修tu 因nhân 。 因nhân 即tức 蓮liên 華hoa 也dã 。 《# 正Chánh 法Pháp 念niệm 經kinh 》# 云vân 。

龍long 為vi 諸chư 天thiên 保bảo 境cảnh 。 修tu 羅la 興hưng 兵binh 前tiền 與dữ 龍long 鬪đấu 。

故cố 知tri 為vi 天thiên 所sở 管quản 也dã 。

次thứ 列liệt 四tứ 緊khẩn 那na 羅la 。 亦diệc 云vân 真chân 陀đà 羅la 。 此thử 云vân 疑nghi 神thần 。 似tự 人nhân 而nhi 有hữu 一nhất 角giác 。 故cố 號hiệu 人nhân 非phi 人nhân 。 天thiên 帝đế 法Pháp 樂lạc 神thần 。 居cư 十thập 寶bảo 山sơn 。 身thân 有hữu 異dị 相tướng 即tức 上thượng 奏tấu 樂nhạo/nhạc/lạc 。 佛Phật 時thời 說thuyết 法Pháp 。 諸chư 天thiên 弦huyền 歌ca 。 般bát 遮già 于vu 瑟sắt 而nhi 頌tụng 法Pháp 門môn 。 舊cựu 云vân 。

法pháp 緊khẩn 奏tấu 四Tứ 諦Đế 。 妙diệu 緊khẩn 奏tấu 十Thập 二Nhị 因Nhân 緣Duyên 。 大đại 緊khẩn 奏tấu 六Lục 度Độ 。 持trì 緊khẩn 總tổng 奏tấu 前tiền 三tam 。

今kim 言ngôn 奏tấu 四tứ 教giáo 法Pháp 門môn 也dã 。 本bổn 住trụ 不bất 可khả 思tư 議nghị 。 不bất 起khởi 滅diệt 定định 。 安an 禪thiền 合hợp 掌chưởng 。 以dĩ 千thiên 萬vạn 偈kệ 。 讚tán 諸chư 法Pháp 王Vương 。 迹tích 寄ký 弦huyền 管quản 歌ca 詠vịnh 十Thập 力Lực 。 觀quán 者giả 。 觀quán 音âm 聲thanh 即tức 空không 。 即tức 假giả 。 即tức 中trung 。 隨tùy 順thuận 三tam 諦đế 即tức 是thị 讚tán 佛Phật 也dã 。

四tứ 乾càn 闥thát 婆bà 。 此thử 云vân 嗅khứu 香hương 。 以dĩ 香hương 為vi 食thực 。 亦diệc 云vân 香hương 陰ấm 。 其kỳ 身thân 出xuất 香hương 。 此thử 是thị 天thiên 帝đế 俗tục 樂nhạo/nhạc/lạc 之chi 神thần 也dã 。 樂nhạo/nhạc/lạc 者giả 幢tràng 倒đảo 伎kỹ 也dã 。 樂nhạc 音âm 者giả 。 鼓cổ 節tiết 弦huyền 管quản 也dã 。 美mỹ 者giả 幢tràng 倒đảo 中trung 勝thắng 品phẩm 者giả 。 美mỹ 音âm 者giả 弦huyền 管quản 中trung 勝thắng 者giả 也dã 。

阿a 修tu 羅la

者giả 。 此thử 云vân 無vô 酒tửu 。 四tứ 天thiên 下hạ 採thải 花hoa 醞# 於ư 大đại 海hải 。 魚ngư 龍long 業nghiệp 力lực 其kỳ 味vị 不bất 變biến 。 瞋sân 妬đố 誓thệ 斷đoạn 。 故cố 言ngôn 無vô 酒tửu 神thần 。 亦diệc 云vân 不bất 端đoan 。 彌di 天thiên 安an 師sư 云vân 。

質chất 諒#

質chất 諒# 。 直trực 信tín 也dã 。 此thử 神thần 諂siểm 曲khúc 。 不bất 與dữ 名danh 相tướng 稱xưng 。 有hữu 二nhị 種chủng 。

鬼quỷ 道đạo 攝nhiếp 者giả 。 居cư 大đại 海hải 邊biên 。 畜súc 生sanh 道đạo 攝nhiếp 者giả 。 居cư 大đại 海hải 底để 。

婆bà 稚trĩ

者giả 。 此thử 云vân 被bị 縛phược 。 或hoặc 云vân 五ngũ 處xứ 被bị 縛phược 。 或hoặc 云vân 五ngũ 惡ác 。 物vật 繫hệ 頸cảnh 不bất 得đắc 脫thoát 故cố 云vân 被bị 縛phược 。 亦diệc 云vân 有hữu 縛phược 。 為vi 帝Đế 釋Thích 所sở 縛phược 。 本bổn 能năng 五ngũ 繫hệ 。 繫hệ 魔ma 外ngoại 道đạo 。 迹tích 為vi 此thử 像tượng 耳nhĩ 。 《# 正Chánh 法Pháp 華hoa 》# 云vân 。

最tối 勝thắng 觀quán

者giả 。 以dĩ 三tam 觀quán 智trí 。 縛phược 五ngũ 住trụ 惑hoặc 。 入nhập 實thật 際tế 中trung 。

佉khư 羅la 騫khiên 馱đà

此thử 云vân 廣quảng 肩kiên 胛# 。 亦diệc 云vân 惡ác 陰ấm 。 涌dũng 海hải 水thủy 者giả 。 《# 正chánh 》# 本bổn 云vân 寶bảo 錦cẩm 。 本bổn 住trụ 權quyền 。 實thật 二nhị 智trí 。 慈từ 荷hà 眾chúng 生sanh 故cố 。 迹tích 為vi 廣quảng 肩kiên 胛# 。 觀quán 者giả 。 三tam 觀quán 能năng 鼓cổ 覆phú 五ngũ 住trụ 生sanh 死tử 大đại 海hải 也dã 。

毘tỳ 摩ma 質chất 多đa

此thử 云vân 淨tịnh 心tâm 。 亦diệc 云vân 種chủng 種chủng 疑nghi 。 波ba 海hải 水thủy 出xuất 聲thanh 。 名danh 毘tỳ 摩ma 質chất 多đa 。 即tức 舍xá 脂chi 父phụ 也dã 。 《# 觀quán 佛Phật 三tam 昧muội 》# 云vân 。

光quang 音âm 天thiên 生sanh 此thử 地địa 。 地địa 使sử 有hữu 欲dục 。 入nhập 海hải 洗tẩy 不bất 淨tịnh 。 墮đọa 泥nê 變biến 為vi 卵noãn 。 八bát 千thiên 歲tuế 生sanh 一nhất 女nữ 。 千thiên 頭đầu 少thiểu 一nhất 。 二nhị 十thập 四tứ 手thủ 。 此thử 女nữ 戲hí 于vu 水thủy 。 水thủy 精tinh 入nhập 身thân 。 八bát 千thiên 歲tuế 生sanh 一nhất 男nam 。 二nhị 十thập 四tứ 頭đầu 。 千thiên 手thủ 少thiểu 一nhất 。 海hải 水thủy 波ba 音âm 名danh 為vi 。 毘tỳ 摩ma 質chất 多đa 。 索sách 乾càn 闥thát 婆bà 女nữ 。 生sanh 舍xá 脂chi 。 帝Đế 釋Thích 業nghiệp 力lực 令linh 其kỳ 父phụ 居cư 七thất 寶bảo 殿điện 。 納nạp 為vi 妻thê 。 後hậu 讒sàm 其kỳ 父phụ 。 遂toại 交giao 兵binh 。 脚cước 波ba 海hải 水thủy 。 手thủ 攻công 喜hỷ 見kiến 。 帝Đế 釋Thích 以dĩ 般Bát 若Nhã 咒chú 力lực 。 不bất 能năng 為vi 害hại 。

《# 正chánh 》# 本bổn 云vân

燕yên 居cư

本bổn 者giả 色sắc 心tâm 本bổn 淨tịnh 。 迹tích 為vi 此thử 名danh 。 觀quán 者giả 。 正chánh 觀quán 中trung 道đạo 即tức 是thị 淨tịnh 心tâm 。

羅la 睺hầu 羅la

此thử 云vân 障chướng 持trì 。 障chướng 持trì 日nhật 月nguyệt 者giả 也dã 。 是thị 畜súc 生sanh 種chủng 。 身thân 長trường 八bát 萬vạn 。 四tứ 千thiên 由do 旬tuần 。 口khẩu 廣quảng 千thiên 由do 旬tuần 。 寶bảo 珠châu 嚴nghiêm 身thân 。 觀quán 天thiên 女nữ 天thiên 園viên 林lâm 。 若nhược 四tứ 天thiên 下hạ 人nhân 。 孝hiếu 養dưỡng 父phụ 母mẫu 。 供cúng 養dường 沙Sa 門Môn 者giả 。 諸chư 天thiên 有hữu 威uy 力lực 。 上thượng 空không 雨vũ 刀đao 。 若nhược 不bất 爾nhĩ 。 諸chư 天thiên 入nhập 宮cung 不bất 出xuất 。 又hựu 日nhật 放phóng 光quang 照chiếu 其kỳ 眼nhãn 。 不bất 能năng 得đắc 見kiến 。 舉cử 手thủ 掌chưởng 障chướng 日nhật 。 世thế 人nhân 咸hàm 言ngôn 日nhật 蝕thực 怪quái 險hiểm 。 種chủng 種chủng 邪tà 說thuyết 。 掩yểm 月nguyệt 亦diệc 如như 是thị 。 或hoặc 作tác 大đại 聲thanh 。 世thế 人nhân 言ngôn 天thiên 獸thú 吼hống 。 險hiểm 亂loạn 王vương 衰suy 。 種chủng 種chủng 邪tà 說thuyết 。 怖bố 日nhật 月nguyệt 時thời 。 倍bội 大đại 其kỳ 身thân 氣khí 呵ha 日nhật 月nguyệt 。 日nhật 月nguyệt 失thất 光quang 。 來lai 訴tố 佛Phật 。

佛Phật 告cáo 羅la 睺hầu 。

莫mạc 吞thôn 日nhật 月nguyệt 。

羅la 睺hầu 支chi 節tiết 戰chiến 動động 。 身thân 流lưu 白bạch 汗hãn 。 即tức 放phóng 日nhật 月nguyệt 。 日nhật 月nguyệt 力lực 。 眾chúng 生sanh 力lực 。 佛Phật 力lực 。 眾chúng 因nhân 緣duyên 故cố 。 不bất 能năng 為vi 害hại 。 昔tích 有hữu 婆Bà 羅La 門Môn 。 聰thông 明minh 廣quảng 施thí 。 四tứ 千thiên 車xa 載tái 食thực 。 於ư 曠khoáng 野dã 施thí 。 有hữu 一nhất 佛Phật 塔tháp 。 惡ác 人nhân 所sở 燒thiêu 。 即tức 以dĩ 四tứ 千thiên 車xa 載tái 水thủy 滅diệt 火hỏa 救cứu 塔tháp 。 歡hoan 喜hỷ 發phát 願nguyện 。 願nguyện 得đắc 大đại 身thân 。 欲dục 界giới 第đệ 一nhất 。 既ký 無vô 正chánh 信tín 。 好hiếu 鬪đấu 愛ái 戰chiến 。 喜hỷ 施thí 。 故cố 生sanh 光quang 明minh 城thành 。 作tác 羅la 睺hầu 羅la 修tu 羅la 主chủ 也dã 。 《# 正chánh 》# 本bổn 云vân 。

吸hấp 氣khí

本bổn 。 觀quán (# 云vân 云vân )# 。

次thứ 列liệt 四tứ 迦ca 樓lâu 羅la 。 此thử 云vân 金kim 翅sí 。 翅sí 翮cách 金kim 色sắc 。 居cư 四tứ 天thiên 下hạ 大đại 樹thụ 上thượng 。 兩lưỡng 翅sí 相tương/tướng 去khứ 。 三tam 百bách 三tam 十thập 六lục 萬vạn 里lý 。 有hữu 人nhân 言ngôn 。

《# 莊trang 子tử 》# 呼hô 為vi 鵬# 。 鵬# 行hành 眾chúng 鳥điểu 翼dực 之chi 。 亦diệc 稱xưng 為vi 鳳phượng 皇hoàng 。 私tư 謂vị 鳳phượng 不bất 踐tiễn 生sanh 草thảo 。 噉đạm 竹trúc 實thật 。 棲tê 乳nhũ 桐# 。 金kim 翅sí 噉đạm 龍long 。 云vân 何hà 是thị 類loại 。

大đại 威uy 德đức

者giả 。 威uy 勝thắng 群quần 輩bối 。 又hựu 威uy 攝nhiếp 諸chư 龍long 也dã 。 《# 正chánh 》# 本bổn 云vân 。

具cụ 足túc

大đại 身thân

者giả 。 大đại 群quần 輩bối 也dã 。

大đại 滿mãn

者giả 。 龍long 恆hằng 充sung 滿mãn 己kỷ 意ý 也dã 。

如như 意ý

者giả 。 頸cảnh 有hữu 此thử 珠châu 也dã 。 《# 正chánh 》# 本bổn 云vân 。

不bất 可khả 動động

迦ca 樓lâu 鳥điểu 有hữu 神thần 力lực 。 雄hùng 化hóa 為vi 天thiên 子tử 。 雌thư 變biến 為vi 天thiên 女nữ 。 化hóa 己kỷ 住trú 處xứ 有hữu 寶bảo 宮cung 。 亦diệc 有hữu 百bách 味vị 。 而nhi 報báo 須tu 食thực 龍long 。 胎thai 能năng 噉đạm 胎thai 。 不bất 能năng 噉đạm 三tam 。 卵noãn 能năng 噉đạm 二nhị 。 濕thấp 能năng 噉đạm 三tam 。 化hóa 能năng 噉đạm 四tứ 。 《# 觀quán 佛Phật 三tam 昧muội 經kinh 》# 云vân 。

正chánh 音âm 迦ca 樓lâu 。 一nhất 日nhật 山sơn 東đông 噉đạm 一nhất 龍long 王vương 。 五ngũ 百bách 小tiểu 龍long 。 三tam 方phương 亦diệc 爾nhĩ 。 周chu 而nhi 復phục 始thỉ 。 壽thọ 八bát 千thiên 年niên 。 臨lâm 終chung 失thất 勢thế 欲dục 噉đạm 龍long 子tử 。 龍long 母mẫu [口*熬]# 嘇sâm 之chi 不bất 得đắc 食thực 。 即tức 嗔sân 從tùng 金Kim 剛Cang 山Sơn 透thấu 海hải 。 穿xuyên 地địa 輪luân 過quá 。 不bất 能năng 過quá 風phong 輪luân 。 風phong 彈đàn 之chi 。 從tùng 故cố 孔khổng 湧dũng 到đáo 金Kim 剛Cang 山Sơn 。 如như 是thị 七thất 返phản 。 還hoàn 山sơn 頂đảnh 命mạng 終chung 。 肉nhục 裂liệt 火hỏa 起khởi 。 將tương 燒thiêu 寶bảo 山sơn 。 難Nan 陀Đà 雨vũ 雨vũ 滅diệt 之chi 。 肉nhục 爛lạn 心tâm 衝xung 風phong 輪luân 亦diệc 七thất 返phản 。 墮đọa 山sơn 上thượng 成thành 如như 意ý 珠châu 。 龍long 得đắc 之chi 即tức 為vi 王vương 。 人nhân 王vương 亦diệc 感cảm 此thử 珠châu 者giả 也dã 。

次thứ 列liệt 人nhân 者giả 。

韋vi 提đề 希hy

母mẫu 也dã 。 翻phiên 思tư 惟duy 。 頻Tần 婆Bà 娑Sa 羅La 。 此thử 翻phiên 模mô 實thật 。 父phụ 也dã 。

阿a 闍xà 世thế

者giả 。 未vị 生sanh 怨oán 。 或hoặc 呼hô 為vi 婆bà 留lưu 支chi 。 此thử 云vân 無vô 指chỉ 。 內nội 人nhân 將tương 護hộ 呼hô 為vi 善thiện 見kiến 。 善thiện 見kiến 之chi 名danh 本bổn 也dã 。 無vô 指chỉ 之chi 稱xưng 表biểu 迹tích 。 《# 大đại 經kinh 》# 云vân 。

阿a 闍xà 名danh 不bất 生sanh 。 世thế 者giả 名danh 怨oán 。

以dĩ 不bất 生sanh 佛Phật 性tánh 故cố 。 則tắc 煩phiền 惱não 怨oán 生sanh 。 煩phiền 惱não 怨oán 生sanh 故cố 不bất 見kiến 佛Phật 性tánh 。 不bất 生sanh 煩phiền 惱não 。 即tức 見kiến 佛Phật 性tánh 。 又hựu 阿a 闍xà 者giả 名danh 不bất 生sanh 。 世thế 名danh 世thế 法pháp 。 以dĩ 世thế 八bát 法pháp 所sở 不bất 污ô 故cố 。 故cố 名danh 阿A 闍Xà 世Thế 。 此thử 是thị 本bổn 義nghĩa 也dã 。 《# 普phổ 超siêu 經kinh 》# 云vân 。

阿a 闍xà 世thế 從tùng 文Văn 殊Thù 懺sám 悔hối 。 得đắc 柔Nhu 順Thuận 忍Nhẫn 。 命mạng 終chung 入nhập 賓tân 吒tra 羅la 地địa 獄ngục 。 即tức 入nhập 。 即tức 出xuất 。 生sanh 上thượng 方phương 佛Phật 土độ 。 得đắc 無Vô 生Sanh 忍Nhẫn 。 彌Di 勒Lặc 出xuất 時thời 。 復phục 來lai 此thử 界giới 。 名danh 不bất 動động 菩Bồ 薩Tát 。 後hậu 當đương 作tác 佛Phật 。 號hiệu 淨tịnh 界giới 如Như 來Lai 。

其kỳ 迹tích 既ký 爾nhĩ 。 本bổn 豈khởi 可khả 量lượng 。 說thuyết 《# 法pháp 華hoa 》# 時thời 預dự 清thanh 淨tịnh 眾chúng 。 至chí 《# 涅Niết 槃Bàn 》# 時thời 引dẫn 逆nghịch 罪tội 者giả 。 何hà 異dị 迦Ca 葉Diếp 於ư 《# 法pháp 華hoa 》# 受thọ 記ký 。 於ư 《# 涅Niết 槃Bàn 》# 不bất 堪kham 付phó 囑chúc 。 不bất 可khả 迷mê 迹tích 而nhi 惑hoặc 其kỳ 本bổn 也dã 。

觀quán 解giải 者giả 。 貪tham 愛ái 母mẫu 。 無vô 明minh 父phụ 。 害hại 此thử 故cố 稱xưng 逆nghịch 。 逆nghịch 即tức 順thuận 也dã 。 行hành 於ư 非phi 道đạo 。 通thông 達đạt 佛Phật 道Đạo 。

問vấn 。

佛Phật 在tại 人nhân 中trung 說thuyết 法Pháp 。 列liệt 人nhân 眾chúng 何hà 少thiểu 。

答đáp 。

文văn 略lược 不bất 載tái 。 人nhân 實thật 不bất 少thiểu 。 文văn 云vân 。

及cập 諸chư 小tiểu 王vương 。 轉Chuyển 輪Luân 聖Thánh 王Vương 等đẳng 。

《# 無vô 量lượng 義nghĩa 》# 中trung 列liệt 四tứ 輪Luân 王Vương 。 國quốc 王vương 。 國quốc 臣thần 。 國quốc 民dân 。 士sĩ 女nữ 。 其kỳ 眾chúng 則tắc 廣quảng 。

問vấn 。

天thiên 。 人nhân 。 龍long 。 鬼quỷ 皆giai 見kiến 佛Phật 聞văn 法Pháp 。 地địa 獄ngục 一nhất 道đạo 。 無vô 色sắc 一nhất 界giới 。 何hà 意ý 不bất 列liệt 。

答đáp 。

此thử 義nghĩa 今kim 當đương 辯biện 。 夫phu 諸chư 道đạo 升thăng 沈trầm 。 由do 戒giới 有hữu 持trì 。 毀hủy 。 見kiến 佛Phật 。 不bất 見kiến 佛Phật 。 由do 乘thừa 有hữu 緩hoãn 。 急cấp 。 然nhiên 持trì 戒giới 有hữu 麁thô 細tế 。 故cố 報báo 有hữu 優ưu 。 劣liệt 。 持trì 乘thừa 有hữu 小tiểu 。 大đại 。 見kiến 佛Phật 有hữu 權quyền 。 實thật 。 且thả 略lược 判phán 戒giới 乘thừa 各các 為vi 三tam 品phẩm 。 依y 《# 涅Niết 槃Bàn 》# 一nhất 句cú 開khai 為vi 四tứ 句cú 釋thích 之chi 。 其kỳ 義nghĩa 則tắc 顯hiển 。

一nhất 。 戒giới 乘thừa 俱câu 急cấp 。 二nhị 。 戒giới 緩hoãn 乘thừa 急cấp 。 三tam 。 戒giới 急cấp 乘thừa 緩hoãn 。 四tứ 。 戒giới 乘thừa 俱câu 緩hoãn 。 若nhược 通thông 論luận 戒giới 乘thừa 。 一nhất 切thiết 善thiện 法Pháp 。 一nhất 切thiết 觀quán 慧tuệ 。 皆giai 得đắc 稱xưng 戒giới 。 亦diệc 皆giai 是thị 乘thừa 。 人nhân 天thiên 五ngũ 乘thừa 。 即tức 是thị 其kỳ 義nghĩa 。 道đạo 。 共cộng 等đẳng 戒giới 悉tất 是thị 通thông 意ý 也dã 。 今kim 就tựu 別biệt 判phán 。 三Tam 歸Quy 。 五Ngũ 戒Giới 。 十Thập 善Thiện 。 八bát 齋trai 。 出xuất 家gia 律luật 儀nghi 。 乃nãi 至chí 定định 共cộng 。 能năng 防phòng 身thân 口khẩu 。 遮già 惡ác 道Đạo 果Quả 。 得đắc 人nhân 天thiên 報báo 者giả 。 名danh 之chi 為vi 戒giới 。 若nhược 聞văn 經Kinh 生sanh 解giải 。 觀quán 智trí 推thôi 尋tầm 四Tứ 諦Đế 。 十thập 二nhị 緣duyên 。 六Lục 度Độ 。 生sanh 滅diệt 無vô 生sanh 滅diệt 等đẳng 。 智trí 能năng 破phá 煩phiền 惱não 。 運vận 出xuất 三tam 界giới 者giả 。 名danh 之chi 為vi 乘thừa 。 故cố 《# 大đại 品phẩm 》# 云vân 。

有hữu 相tương/tướng 之chi 善thiện 不bất 動động 。 不bất 出xuất 。 無vô 相tướng 之chi 善thiện 能năng 動động 。 能năng 出xuất 。

即tức 此thử 義nghĩa 也dã 。 若nhược 戒giới 乘thừa 俱câu 急cấp 者giả 。 持trì 下hạ 品phẩm 戒giới 。 戒giới 急cấp 報báo 在tại 人nhân 中trung 。 持trì 小Tiểu 乘Thừa 乘thừa 急cấp 。 以dĩ 人nhân 中trung 身thân 。 於ư 三tam 藏tạng 教giáo 時thời 。 見kiến 佛Phật 聞văn 法Pháp 。 持trì 中trung 乘thừa 乘thừa 急cấp 。 以dĩ 人nhân 報báo 身thân 。 於ư 通thông 教giáo 大Đại 乘Thừa 乃nãi 至chí 帶đái 方phương 便tiện 諸chư 大Đại 乘Thừa 經Kinh 時thời 。 見kiến 佛Phật 聞văn 法Pháp 。 持trì 上thượng 乘thừa 乘thừa 急cấp 。 以dĩ 人nhân 報báo 身thân 於ư 華hoa 嚴nghiêm 。 法pháp 華hoa 等đẳng 教giáo 及cập 諸chư 教giáo 中trung 圓viên 。 見kiến 佛Phật 聞văn 法Pháp 。 預dự 列liệt 為vi 同đồng 聞văn 眾chúng 者giả 是thị 也dã 。 若nhược 持trì 中trung 品phẩm 戒giới 急cấp 。 報báo 在tại 欲dục 界giới 天thiên 。 持trì 小Tiểu 乘Thừa 乘thừa 急cấp 。 以dĩ 欲dục 界giới 天thiên 身thân 。 於ư 三tam 藏tạng 時thời 。 見kiến 佛Phật 聞văn 法Pháp 。 餘dư 如như 上thượng 說thuyết 。 若nhược 持trì 上thượng 品phẩm 戒giới 急cấp 。 加gia 修tu 禪thiền 定định 報báo 在tại 色sắc 。 無vô 色sắc 天thiên 等đẳng 。 持trì 小Tiểu 乘Thừa 乘thừa 急cấp 。 以dĩ 色sắc 。 無vô 色sắc 天thiên 身thân 。 於ư 三tam 藏tạng 中trung 。 見kiến 佛Phật 聞văn 法Pháp 。 餘dư 如như 上thượng 說thuyết 。 釋thích 第đệ 一nhất 句cú 竟cánh 。 若nhược 戒giới 緩hoãn 乘thừa 急cấp 者giả 。 三tam 品phẩm 戒giới 皆giai 緩hoãn 。 報báo 墮đọa 三tam 途đồ 。 持trì 小Tiểu 乘Thừa 乘thừa 急cấp 。 以dĩ 三tam 途đồ 身thân 。 於ư 三tam 藏tạng 中trung 。 見kiến 佛Phật 聞văn 法Pháp 。 餘dư 如như 上thượng 說thuyết 。 釋thích 第đệ 二nhị 句cú 竟cánh 。 若nhược 戒giới 急cấp 乘thừa 緩hoãn 者giả 。 三tam 戒giới 急cấp 故cố 。 受thọ 欲dục 界giới 人nhân 天thiên 及cập 色sắc 。 無vô 色sắc 天thiên 身thân 。 三tam 乘thừa 緩hoãn 故cố 。 佛Phật 雖tuy 出xuất 世thế 。 說thuyết 三tam 乘thừa 法Pháp 。 愛ái 著trước 樂lạc 報báo 耽đam 荒hoang 五ngũ 欲dục 。 不bất 見kiến 佛Phật 。 不bất 聞văn 法Pháp 。 舍Xá 衛Vệ 三tam 億ức 家gia 。 及cập 諸chư 不bất 見kiến 聞văn 者giả 。 三tam 界giới 著trước 樂nhạo/nhạc/lạc 諸chư 天thiên 等đẳng 是thị 也dã 。 釋thích 第đệ 三tam 句cú 竟cánh 。 若nhược 戒giới 乘thừa 俱câu 緩hoãn 者giả 。 受thọ 三tam 途đồ 報báo 。 不bất 見kiến 佛Phật 。 不bất 聞văn 法Pháp 也dã 。 釋thích 第đệ 四tứ 句cú 竟cánh 。 此thử 文văn 不bất 列liệt 地địa 獄ngục 者giả 。 以dĩ 其kỳ 戒giới 緩hoãn 。 苦khổ 重trọng 報báo 隔cách 。 上thượng 乘thừa 又hựu 緩hoãn 。 不bất 能năng 於ư 法pháp 華hoa 。 見kiến 佛Phật 聞văn 法Pháp 。 餘dư 經kinh 有hữu 列liệt 者giả 。 餘dư 乘thừa 急cấp 耳nhĩ 。 又hựu 不bất 列liệt 無vô 色sắc 天thiên 者giả 。 上thượng 戒giới 急cấp 故cố 受thọ 天thiên 身thân 著trước 定định 味vị 。 上thượng 乘thừa 緩hoãn 故cố 。 不bất 能năng 於ư 法pháp 華hoa 。 見kiến 佛Phật 聞văn 法Pháp 。 餘dư 經kinh 有hữu 列liệt 者giả 。 有hữu 餘dư 乘thừa 急cấp 耳nhĩ 。 若nhược 得đắc 此thử 意ý 。 一nhất 一nhất 勘khám 天thiên 龍long 八bát 部bộ 。 皆giai 識thức 本bổn 緣duyên 緩hoãn 急cấp 。 來lai 。 不bất 來lai 義nghĩa 悉tất 可khả 解giải 。 廣quảng 釋thích 如như 《# 淨tịnh 名danh 疏sớ/sơ 》# 。 又hựu 識thức 權quyền 者giả 引dẫn 實thật 。 本bổn 迹tích 義nghĩa 轉chuyển 明minh 。 將tương 此thử 勘khám 已dĩ 觀quán 行hành 。 三tam 世thế 因nhân 果quả 。 朗lãng 然nhiên 可khả 識thức 。

各các 禮lễ 佛Phật 足túc

者giả 。 總tổng 結kết 眾chúng 集tập 也dã 。

爾nhĩ 時thời 世Thế 尊Tôn

下hạ 。 訖ngật 品phẩm 。 名danh 別biệt 序tự 。 文văn 為vi 五ngũ 。

一nhất 。 眾chúng 集tập 。 二nhị 。 現hiện 瑞thụy 。 三tam 。 疑nghi 念niệm 。 四tứ 。 發phát 問vấn 。 五ngũ 。 答đáp 問vấn 。 光quang 宅trạch 逆nghịch 順thuận 生sanh 起khởi 。 由do 眾chúng 集tập 故cố 現hiện 瑞thụy 。 乃nãi 至chí 由do 問vấn 故cố 答đáp 。 答đáp 由do 於ư 問vấn 。 乃nãi 至chí 瑞thụy 由do 眾chúng 集tập 。 此thử 乃nãi 翻phiên 覆phú 緣duyên 起khởi 。 鉤câu 鎖tỏa 相tương 連liên 。 序tự 於ư 正chánh 意ý 。 竟cánh 自tự 未vị 顯hiển 。 直trực 是thị 因nhân 緣duyên 一nhất 釋thích 。 尚thượng 自tự 不bất 明minh 。 況huống 二nhị 三tam 四tứ 緣duyên 。 了liễu 無vô 趣thú 向hướng 。 今kim 明minh 五ngũ 序tự 。 序tự 正chánh 中trung 四tứ 一nhất 。 集tập 眾chúng 敘tự 人nhân 一nhất 。 現hiện 瑞thụy 敘tự 理lý 一nhất 。 疑nghi 念niệm 敘tự 行hành 一nhất 。 問vấn 答đáp 敘tự 教giáo 一nhất 。 此thử 則tắc 因nhân 緣duyên 釋thích 也dã 。 約ước 教giáo 者giả 。 此thử 序tự 序tự 正chánh 。 非phi 三tam 藏tạng 。 非phi 通thông 。 非phi 別biệt 。 乃nãi 是thị 序tự 於ư 圓viên 正chánh 耳nhĩ 。 約ước 本bổn 迹tích 者giả 。 若nhược 以dĩ 序tự 序tự 〈# 壽thọ 量lượng 〉# 中trung 本bổn 地địa 四tứ 一nhất 者giả 。 此thử 義nghĩa 自tự 可khả 知tri 。 不bất 復phục 記ký 。 觀quán 心tâm 可khả 解giải (# 云vân 云vân )# 。 就tựu 眾chúng 集tập 又hựu 二nhị 。 初sơ 眾chúng 集tập 威uy 儀nghi 。 次thứ 眾chúng 集tập 供cúng 養dường 。 《# 法pháp 華hoa 論luận 》# 目mục 此thử 為vi 威uy 儀nghi 如như 法Pháp 住trụ 。

四tứ 眾chúng

者giả 。 舊cựu 云vân 。

出xuất 家gia 。 在tại 家gia 各các 二nhị 。 合hợp 為vi 四tứ 眾chúng 。

此thử 名danh 局cục 。 意ý 不bất 周chu 。 今kim 約ước 一nhất 眾chúng 。 更cánh 開khai 為vi 四tứ 。

謂vị 發phát 起khởi 眾chúng 。 當đương 機cơ 眾chúng 。 影ảnh 響hưởng 眾chúng 。 結kết 緣duyên 眾chúng 。 發phát 起khởi 者giả 。 權quyền 謀mưu 智trí 鑒giám 。 知tri 機cơ 。 知tri 時thời 。 擊kích 揚dương 發phát 動động 。 成thành 辦biện 利lợi 益ích 。 如như 大đại 象tượng 躄tích 樹thụ 使sử 象tượng 子tử 得đắc 飽bão 。 所sở 謂vị 發phát 起khởi 令linh 集tập 。 發phát 起khởi 瑞thụy 相tướng 。 乃nãi 至chí 發phát 起khởi 問vấn 答đáp 等đẳng 。 皆giai 名danh 發phát 起khởi 眾chúng 。 當đương 機cơ 者giả 。 宿túc 植thực 德đức 本bổn 。 緣duyên 合hợp 時thời 熟thục 。 如như 癰ung 欲dục 潰hội 。 不bất 起khởi 于vu 座tòa 。 聞văn 即tức 得đắc 道Đạo 。 此thử 名danh 當đương 機cơ 眾chúng 。 影ảnh 嚮hướng 者giả 。 古cổ 往vãng 諸chư 佛Phật 。 法Pháp 身thân 菩Bồ 薩Tát 。 隱ẩn 其kỳ 圓viên 極cực 。 匡khuông 輔phụ 法Pháp 王Vương 。 如như 眾chúng 星tinh 繞nhiễu 月nguyệt 。 雖tuy 無vô 為vi 作tác 而nhi 有hữu 巨cự 益ích 。 此thử 名danh 影ảnh 嚮hướng 眾chúng 。 結kết 緣duyên 者giả 。 力lực 無vô 引dẫn 導đạo 擊kích 動động 之chi 能năng 。 德đức 非phi 伏phục 物vật 鎮trấn 嚴nghiêm 之chi 用dụng 。 而nhi 過quá 去khứ 根căn 淺thiển 。 覆phú 漏lậu 污ô 雜tạp 。 三tam 慧tuệ 不bất 生sanh 。 現hiện 世thế 雖tuy 見kiến 佛Phật 。 聞văn 法Pháp 。 無vô 四tứ 悉tất 檀đàn 益ích 。 但đãn 作tác 未vị 來lai 。 得đắc 度độ 因nhân 緣duyên 。 此thử 名danh 結kết 緣duyên 眾chúng 。 比Bỉ 丘Khâu 眾chúng 既ký 爾nhĩ 。 餘dư 三tam 眾chúng 亦diệc 然nhiên 。 合hợp 十thập 六lục 眾chúng 。 類loại 如như 大Đại 通Thông 智Trí 勝Thắng 佛Phật 時thời 。 王vương 子tử 覆phú 講giảng 即tức 彼bỉ 時thời 發phát 起khởi 眾chúng 。 聞văn 法Pháp 得đắc 道Đạo 。 即tức 彼bỉ 時thời 當đương 機cơ 眾chúng 。 聞văn 法Pháp 未vị 度độ 而nhi 。 世thế 世thế 相tương 值trị 。 于vu 今kim 有hữu 住trụ 。 聲Thanh 聞Văn 地Địa 者giả 。 即tức 彼bỉ 時thời 結kết 緣duyên 眾chúng 。 彼bỉ 佛Phật 世thế 時thời 。 尚thượng 有hữu 四tứ 四tứ 十thập 六lục 眾chúng 。 今kim 佛Phật 道Đạo 同đồng 。 寧ninh 得đắc 無vô 耶da 。 此thử 是thị 圓viên 教giáo 十thập 六lục 眾chúng 。 約ước 三tam 教giáo 亦diệc 例lệ 可khả 知tri 。

本bổn 迹tích 可khả 解giải 。

觀quán 心tâm 者giả 。 研nghiên 境cảnh 作tác 觀quán 。 在tại 名danh 字tự 觀quán 行hành 位vị 中trung 。 即tức 成thành 結kết 緣duyên 眾chúng 。 入nhập 相tương 似tự 位vị 即tức 成thành 當đương 機cơ 眾chúng 。 入nhập 分phần/phân 真chân 位vị 即tức 成thành 發phát 起khởi 。 影ảnh 嚮hướng 眾chúng (# 云vân 云vân )# 。

圍vi 遶nhiễu

者giả 。 佛Phật 初sơ 出xuất 世thế 。 人nhân 未vị 知tri 法pháp 。 淨tịnh 居cư 天thiên 下hạ 。 化hóa 為vi 人nhân 像tượng 。 到đáo 已dĩ 右hữu 旋toàn 。 旋toàn 已dĩ 敬kính 禮lễ 。 禮lễ 已dĩ 卻khước 坐tọa 聽thính 法Pháp 。 因nhân 於ư 天thiên 敬kính 。 人nhân 以dĩ 為vi 楷# 。 此thử 因nhân 緣duyên 解giải 也dã 。 圍vi 遶nhiễu 者giả 。 行hành 旋toàn 威uy 儀nghi 也dã 。 表biểu 四tứ 門môn 機cơ 動động 。 俱câu 見kiến 圓viên 理lý 。 以dĩ 圓viên 對đối 偏thiên 。 例lệ 有hữu 四tứ 義nghĩa 。 即tức 教giáo 門môn 解giải 也dã 。 又hựu 佛Phật 身thân 周chu 匝táp 。 相tướng 好hảo 莊trang 嚴nghiêm 。 四tứ 旋toàn 瞻chiêm 仰ngưỡng 。 增tăng 念niệm 佛Phật 定định 。 即tức 觀quán 心tâm 解giải 也dã 。 若nhược 觀quán 佛Phật 色sắc 身thân 。 得đắc 見kiến 法Pháp 身thân 。 即tức 本bổn 迹tích 解giải 。

供cúng 養dường

者giả 。 通thông 三tam 業nghiệp 皆giai 是thị 供cúng 養dường 。 別biệt 論luận 卑ty 謹cẩn 虔kiền 禮lễ 名danh 恭cung 敬kính 。 至chí 念niệm 專chuyên 注chú 名danh 尊tôn 重trọng 。 發phát 言ngôn 稱xưng 美mỹ 名danh 讚tán 歎thán 。 施thí 其kỳ 依y 報báo 名danh 供cúng 養dường 。 此thử 中trung 文văn 略lược 。 具cụ 辯biện 應ưng 如như 《# 無Vô 量Lượng 義Nghĩa 經Kinh 》# 廣quảng 說thuyết 。 天thiên 厨trù 。 天thiên 香hương 。 天thiên 鉢bát 器khí 等đẳng 。 即tức 是thị 供cúng 養dường 。 大Đại 莊Trang 嚴Nghiêm 菩Bồ 薩Tát 。 及cập 八bát 萬vạn 大Đại 士Sĩ 。 合hợp 掌chưởng 叉xoa 手thủ 。 即tức 是thị 恭cung 敬kính 。 一nhất 心tâm 瞻chiêm 仰ngưỡng 。 即tức 是thị 尊tôn 重trọng 。 說thuyết 七thất 言ngôn 偈kệ 即tức 是thị 讚tán 歎thán 。 今kim 論luận 眾chúng 集tập 。 指chỉ 彼bỉ 文văn 者giả 。 彼bỉ 經kinh 眾chúng 集tập 。 說thuyết 法Pháp 竟cánh 。 儼nghiễm 然nhiên 不bất 散tán 。 即tức 彼bỉ 座tòa 席tịch 仍nhưng 說thuyết 《# 法pháp 華hoa 》# 。 故cố 知tri 三tam 業nghiệp 供cúng 養dường 不bất 得đắc 有hữu 異dị 。 用dụng 彼bỉ 廣quảng 釋thích 。 此thử 略lược 。 於ư 義nghĩa 無vô 咎cữu 。

從tùng

為vì 諸chư 菩Bồ 薩Tát 說thuyết 大Đại 乘Thừa 經Kinh

下hạ 。 訖ngật 。

以dĩ 佛Phật 舍xá 利lợi 。 起khởi 七thất 寶bảo 塔tháp

是thị 現hiện 相tướng 序tự 。 瑤dao 師sư 明minh 七thất 瑞thụy 。 此thử 土thổ/độ 開khai 六lục 。 他tha 土thổ/độ 總tổng 一nhất 。 光quang 宅trạch 此thử 彼bỉ 各các 六lục 瑞thụy 。 此thử 六lục 者giả 。 動động 則tắc 說thuyết 法Pháp 度độ 人nhân 。 靜tĩnh 則tắc 入nhập 定định 觀quán 理lý 。 動động 靜tĩnh 為vi 一nhất 雙song 。 上thượng 天thiên 雨vũ 四tứ 花hoa 。 下hạ 地địa 六lục 種chủng 動động 。 上thượng 下hạ 為vi 一nhất 雙song 。 大đại 眾chúng 內nội 懷hoài 歡hoan 喜hỷ 。 如Như 來Lai 外ngoại 放phóng 光quang 明minh 。 內nội 外ngoại 為vi 一nhất 雙song 。 今kim 謂vị 尋tầm 文văn 起khởi 盡tận 如như 光quang 宅trạch 。 若nhược 取thủ 名danh 義nghĩa 便tiện 易dị 。 表biểu 報báo 之chi 意ý 並tịnh 自tự 未vị 彰chương 。 今kim 明minh 智trí 定định 。 因nhân 果quả 。 感cảm 應ứng 為vi 三tam 雙song 。

智trí 則tắc 指chỉ 一nhất 說thuyết 多đa 。 定định 則tắc 諦đế 緣duyên 義nghĩa 處xứ 。 因nhân 則tắc 四tứ 位vị 天thiên 花hoa 。 果quả 則tắc 六lục 處xứ 地địa 動động 。 感cảm 則tắc 大Đại 乘Thừa 機cơ 發phát 。 應ưng 則tắc 圓viên 毫hào 照chiếu 之chi 。 此thử 六lục 皆giai 稱xưng 瑞thụy 相tướng 者giả 。 文văn 云vân 。

今kim 相tướng 如như 本bổn 瑞thụy

瑞thụy 秖kỳ 是thị 相tương/tướng 耳nhĩ 。 人nhân 情tình 分phân 別biệt 。 以dĩ 密mật 報báo 為vi 瑞thụy 。 奇kỳ 異dị 為vi 相tương/tướng 。 相tương/tướng 何hà 所sở 報báo 。 妙diệu 理lý 玄huyền 賾trách 說thuyết 之chi 至chí 難nạn/nan 。 人nhân 情tình 悠du 悠du 不bất 能năng 尊tôn 重trọng 。 先tiên 以dĩ 異dị 相tướng 駭hãi 變biến 常thường 情tình 。 常thường 情tình 既ký 變biến 而nhi 生sanh 欽khâm 渴khát 。 故cố 以dĩ 異dị 釋thích 相tương/tướng 。 以dĩ 報báo 釋thích 瑞thụy 。 略lược 明minh 六lục 瑞thụy 。 表biểu 報báo 十thập 妙diệu 。 感cảm 應ứng 妙diệu 中trung 已dĩ 說thuyết 。 今kim 更cánh 道đạo 說thuyết 法Pháp 瑞thụy 。 表biểu 報báo 說thuyết 法Pháp 妙diệu 。 智trí 妙diệu 。 入nhập 定định 瑞thụy 。 表biểu 報báo 行hành 妙diệu 。 雨vũ 花hoa 瑞thụy 。 表biểu 報báo 位vị 妙diệu 。 地địa 動động 瑞thụy 。 表biểu 報báo 境cảnh 妙diệu 。 乘thừa 妙diệu 。 眾chúng 喜hỷ 瑞thụy 。 表biểu 報báo 眷quyến 屬thuộc 妙diệu 。 利lợi 益ích 妙diệu 。 放phóng 光quang 瑞thụy 。 表biểu 報báo 感cảm 應ứng 妙diệu 。 神thần 通thông 妙diệu 。 是thị 故cố 六lục 種chủng 俱câu 名danh 現hiện 相tướng 序tự 。

說thuyết 大Đại 乘Thừa 經Kinh

者giả 。 《# 善thiện 戒giới 經kinh 》# 有hữu 七thất 大đại 。

一nhất 。 法pháp 大đại 。 謂vị 十thập 二nhị 部bộ 毘tỳ 佛Phật 略lược 也dã 。 二nhị 。 心tâm 大đại 。 謂vị 求cầu 於ư 菩Bồ 提Đề 也dã 。 三tam 。 解giải 大đại 。 謂vị 解giải 菩Bồ 薩Tát 藏tạng 也dã 。 四tứ 。 淨tịnh 大đại 。 謂vị 見kiến 道đạo 淨tịnh 心tâm (# 云vân 云vân )# 。 五ngũ 。 莊trang 嚴nghiêm 大đại 。 謂vị 福phước 德đức 智trí 慧tuệ 也dã 。 六lục 。

時thời 大đại 。 謂vị 三tam 僧tăng 祇kỳ 行hàng 行hàng 也dã 。 七thất 。 具cụ 足túc 大đại 。 謂vị 以dĩ 相tướng 好hảo 自tự 嚴nghiêm 。 得đắc 菩Bồ 提Đề 也dã 。 六lục 。 是thị 因nhân 大đại 。 七thất 。 是thị 果quả 大đại 。 大đại 因nhân 。 大đại 果quả 合hợp 為vi 大Đại 乘Thừa 經Kinh 也dã 。 今kim 將tương 十thập 妙diệu 義nghĩa 捒# 經kinh 應ưng 可khả 解giải 。

生sanh 師sư 云vân 。

無vô 相tướng 空không 理lý 。 大Đại 乘Thừa 之chi 本bổn 。 封phong 三tam 來lai 久cửu 。 頓đốn 說thuyết 無vô 三tam 。 不bất 能năng 取thủ 信tín 。 故cố 說thuyết 無vô 相tướng 為vi 《# 法pháp 華hoa 》# 序tự 。

觀quán 師sư 意ý 同đồng 。 若nhược 爾nhĩ 《# 般Bát 若Nhã 》# 。 《# 淨tịnh 名danh 》# 皆giai 應ưng 是thị 序tự 。 何hà 獨độc 《# 無vô 量lượng 義nghĩa 》# 耶da 。 彼bỉ 釋thích 云vân 。

如như 此thử 由do 五ngũ 時thời 故cố 後hậu 教giáo 得đắc 起khởi 。

更cánh 問vấn 。

若nhược 爾nhĩ 。 《# 無vô 量lượng 義nghĩa 》# 與dữ 諸chư 經kinh 皆giai 通thông 途đồ 相tương 生sanh 。 非phi 關quan 別biệt 序tự 。

基cơ 師sư 云vân 。

空không 理lý 無vô 形hình 故cố 云vân 無vô 量lượng 。 序tự 意ý 同đồng 前tiền 。 難nạn/nan 亦diệc 如như 是thị 。

印ấn 師sư 云vân 。

無vô 相tướng 善thiện 有hữu 成thành 佛Phật 義nghĩa 。 故cố 言ngôn 無vô 量lượng 。

又hựu 云vân 。

彼bỉ 經kinh 不bất 說thuyết 有hữu 三tam 。 無vô 三tam 有hữu 異dị 。 《# 大đại 品phẩm 》# 非phi 《# 法pháp 華hoa 》# 所sở 指chỉ 。 指chỉ 者giả 不bất 來lai 秦tần 地địa 。

今kim 謂vị 此thử 經Kinh 是thị 宋tống 元nguyên 嘉gia 三tam 年niên 慧tuệ 表biểu 比Bỉ 丘Khâu 。 於ư 南nam 海hải 郡quận 朝triều 廷đình 寺tự 。 遇ngộ 曇đàm 摩ma 耶da 舍xá 受thọ 此thử 本bổn 。 還hoàn 武võ 當đương 山sơn 。 永vĩnh 明minh 三tam 年niên 始thỉ 傳truyền 於ư 世thế 。 經kinh 既ký 已dĩ 來lai 。 豈khởi 可khả 送tống 還hoàn 天Thiên 竺Trúc 。 光quang 宅trạch 云vân 。

《# 無vô 量lượng 義nghĩa 》# 以dĩ 萬vạn 善thiện 同đồng 歸quy 。 能năng 成thành 佛Phật 道Đạo 。 《# 法pháp 華hoa 》# 正chánh 明minh 無vô 二nhị 。 無vô 三tam 。 破phá 三tam 與dữ 一nhất 為vi 異dị 。 故cố 即tức 為vi 序tự 。

若nhược 言ngôn 萬vạn 善thiện 同đồng 歸quy 。 二nhị 三tam 何hà 不bất 同đồng 歸quy 。 二nhị 三tam 若nhược 歸quy 。 序tự 正chánh 不bất 異dị 。 若nhược 言ngôn 破phá 二nhị 。 破phá 三tam 。 何hà 不bất 破phá 萬vạn 。 破phá 二nhị 。 破phá 三tam 。 則tắc 無vô 二nhị 無vô 三tam 。 既ký 其kỳ 破phá 萬vạn 。 是thị 則tắc 無vô 序tự 。 取thủ 經kinh 互hỗ 舉cử 意ý 為vi 異dị 者giả 。 不bất 成thành 異dị 也dã 。 異dị 意ý 不bất 顯hiển 。 序tự 義nghĩa 亦diệc 不bất 成thành 也dã 。 劉lưu 虬cầu 注chú 云vân 。

無vô 相tướng 為vi 本bổn 。 無vô 相tướng 一nhất 法pháp 含hàm 義nghĩa 不bất 貲ti 。

若nhược 含hàm 義nghĩa 不bất 貲ti 。 即tức 是thị 有hữu 相tương/tướng 。 何hà 謂vị 無vô 相tướng 。 尋tầm 諸chư 師sư 各các 偏thiên 一nhất 種chủng 。 若nhược 言ngôn 有hữu 相tương/tướng 之chi 善thiện 有hữu 成thành 佛Phật 義nghĩa 。 此thử 三tam 藏tạng 意ý 耳nhĩ 。 若nhược 言ngôn 無vô 相tướng 之chi 善thiện 有hữu 成thành 佛Phật 義nghĩa 。 此thử 通thông 教giáo 意ý 耳nhĩ 。 若nhược 言ngôn 含hàm 法pháp 不bất 貲ti 。 此thử 別biệt 教giáo 意ý 耳nhĩ 。 並tịnh 他tha 經kinh 所sở 明minh 。 皆giai 非phi 序tự 《# 法pháp 華hoa 》# 意ý 耳nhĩ 。 若nhược 《# 法pháp 華hoa 論luận 》# 列liệt 十thập 七thất 種chủng 。 皆giai 《# 法pháp 華hoa 》# 之chi 異dị 名danh 。 無Vô 量Lượng 義Nghĩa 者giả 。 即tức 《# 法pháp 華hoa 》# 之chi 一nhất 名danh 也dã 。 今kim 申thân 論luận 意ý 。 佛Phật 直trực 說thuyết 此thử 名danh 而nhi 入nhập 此thử 定định 。 故cố 得đắc 為vi 序tự 。 《# 大đại 品phẩm 》# 。 《# 金kim 光quang 明minh 》# 。 《# 涅Niết 槃Bàn 》# 。 皆giai 先tiên 唱xướng 名danh 。 於ư 序tự 無vô 妨phương 。 今kim 經kinh 文Văn 殊Thù 引dẫn 古cổ 佛Phật 。 亦diệc 名danh 無Vô 量Lượng 義nghĩa 。 又hựu 云vân 。

當đương 說thuyết 大Đại 乘Thừa 經Kinh 。 名danh 妙Diệu 法Pháp 蓮Liên 華Hoa

此thử 亦diệc 序tự 中trung 唱xướng 名danh 。 與dữ 論luận 意ý 同đồng 也dã 。 今kim 按án 彼bỉ 經kinh 釋thích 無Vô 量Lượng 義Nghĩa 者giả 。 從tùng 一nhất 法pháp 生sanh 。 其kỳ 一nhất 法pháp 者giả 。 所sở 謂vị 無vô 相tướng 。 無vô 相tướng 。 不bất 相tương 名danh 為vi 實thật 相tướng 。 從tùng 此thử 實thật 相tướng 生sanh 無vô 量lượng 法pháp 。 所sở 謂vị 二nhị 法pháp 。 三tam 道đạo 。 四Tứ 果Quả 。 今kim 釋thích 此thử 文văn 。 無vô 相tướng 者giả 。 無vô 生sanh 死tử 相tướng 也dã 。 不bất 相tương 者giả 。 不bất 涅Niết 槃Bàn 相tương/tướng 也dã 。 涅Niết 槃Bàn 亦diệc 無vô 。 故cố 言ngôn 不bất 相tướng 無vô 相tướng 。 指chỉ 中trung 道đạo 為vi 實thật 相tướng 也dã 。 二nhị 法pháp 即tức 頓đốn 。 漸tiệm 。 頓đốn 謂vị 《# 華hoa 嚴nghiêm 》# 頓đốn 中trung 一nhất 切thiết 法pháp 也dã 。 漸tiệm 謂vị 三tam 藏tạng 。 方Phương 等Đẳng 。 般Bát 若Nhã 一nhất 切thiết 法pháp 也dã 。 三tam 道đạo 即tức 三tam 乘thừa 。 四Tứ 果Quả 即tức 羅La 漢Hán 。 支chi 佛Phật 。 菩Bồ 薩Tát 。 佛Phật 。 此thử 等đẳng 諸chư 法pháp 。 名danh 為vi 無vô 量lượng 。 實thật 相tướng 為vi 義nghĩa 處xứ 。 從tùng 一nhất 義nghĩa 處xứ 出xuất 無vô 量lượng 法pháp 。 得đắc 為vi 無vô 量lượng 法pháp 。 入nhập 一nhất 義nghĩa 處xứ 作tác 序tự 。 譬thí 如như 算toán 師sư 從tùng 一nhất 算toán 下hạ 諸chư 算toán 。 除trừ 諸chư 算toán 歸quy 一nhất 算toán 。 由do 下hạ 故cố 除trừ 下hạ 為vi 除trừ 。 序tự 從tùng 一nhất 派phái 諸chư 。 收thu 諸chư 歸quy 一nhất 。 開khai 為vi 合hợp 序tự 。 亦diệc 復phục 如như 是thị 。 如như 此thử 消tiêu 釋thích 。 不bất 違vi 彼bỉ 經kinh 論luận 。 亦diệc 與dữ 此thử 經Kinh 合hợp (# 云vân 云vân )# 。

復phục 次thứ 《# 無vô 量lượng 義nghĩa 》# 讚tán 偈kệ 。 明minh 法Pháp 身thân 百bách 非phi 洞đỗng 遣khiển 。 應ưng 為vi 丈trượng 六lục 紫tử 金kim 輝huy 。 《# 普phổ 賢hiền 觀quán 》# 明minh 常thường 樂lạc 我ngã 淨tịnh 。 四tứ 波Ba 羅La 蜜Mật 住trú 處xứ 。 前tiền 後hậu 兩lưỡng 文văn 皆giai 明minh 常thường 。 豈khởi 有hữu 中trung 間gian 壽thọ 量lượng 而nhi 是thị 無vô 常thường 耶da 。 他tha 難nạn/nan 云vân 。

序tự 已dĩ 說thuyết 常thường 。 正chánh 何hà 所sở 道đạo 。

今kim 反phản 難nạn/nan 之chi 。 《# 涅Niết 槃Bàn 》# 以dĩ 純thuần 陀đà 是thị 序tự 。 已dĩ 開khai 常thường 宗tông 。 正chánh 何hà 所sở 道đạo 。 他tha 又hựu 例lệ 《# 淨tịnh 名danh 》# 序tự 金kim 剛cang 。 無vô 為vi 無vô 數số 。 而nhi 正chánh 說thuyết 不bất 明minh 常thường 。 《# 法pháp 華hoa 》# 亦diệc 應ưng 爾nhĩ 。 今kim 還hoàn 反phản 難nạn/nan 之chi 。 純thuần 陀đà 序tự 常thường 。 《# 涅Niết 槃Bàn 》# 正chánh 應ưng 無vô 常thường 。 今kim 論luận 序tự 常thường 。 正chánh 常thường 何hà 疑nghi 也dã 。

教giáo 菩Bồ 薩Tát 法Pháp

者giả 。 無vô 量lượng 義nghĩa 處xứ 用dụng 教giáo 菩Bồ 薩Tát 也dã 。 義nghĩa 處xứ 即tức 諦đế 理lý 也dã 。 下hạ 文văn 。

普phổ 令linh 一nhất 切thiết 眾chúng 。 亦diệc 同đồng 得đắc 此thử 道Đạo 。

又hựu 云vân 。

若nhược 我ngã 遇ngộ 眾chúng 生sanh 。 盡tận 教giáo 以dĩ 佛Phật 道Đạo 。

即tức 此thử 意ý 焉yên 。

佛Phật 所sở 護hộ 念niệm

者giả 。 無vô 量lượng 義nghĩa 處xứ 是thị 佛Phật 自tự 所sở 證chứng 得đắc 。 是thị 故cố 如Như 來Lai 。 之chi 所sở 護hộ 念niệm 。 下hạ 文văn 云vân 。

佛Phật 自tự 住trụ 大Đại 乘Thừa 也dã 。 雖tuy 欲dục 開khai 示thị 。 眾chúng 生sanh 根căn 鈍độn 。 久cửu 默mặc 斯tư 要yếu 。 不bất 務vụ 速tốc 說thuyết 。

故cố 言ngôn 護hộ 念niệm 。

佛Phật 說thuyết 經Kinh 已dĩ 。 入nhập 無vô 量lượng 義nghĩa 處xứ 三tam 昧muội 。

者giả 。 慧tuệ 定định 相tương/tướng 成thành 。 非phi 禪thiền 不bất 智trí 。 須tu 先tiên 入nhập 定định 。 非phi 智trí 不bất 禪thiền 。 故cố 先tiên 說thuyết 法Pháp 。 即tức 智trí 而nhi 定định 。 即tức 定định 而nhi 智trí 。 先tiên 後hậu 入nhập 出xuất 。 無vô 有hữu 隔cách 礙ngại 。 疑nghi 者giả 云vân 。

若nhược 未vị 說thuyết 無vô 量lượng 義nghĩa 可khả 入nhập 斯tư 定định 。 說thuyết 此thử 經Kinh 已dĩ 。 何hà 故cố 入nhập 定định 。

釋thích 言ngôn 。

先tiên 入nhập 此thử 定định 。 後hậu 說thuyết 此thử 經Kinh 。 可khả 解giải 。 說thuyết 此thử 經Kinh 竟cánh 。 而nhi 更cánh 入nhập 者giả 。 是thị 為vi 《# 法pháp 華hoa 》# 作tác 序tự 耳nhĩ 。 何hà 者giả 。 若nhược 不bất 先tiên 開khai 。 則tắc 後hậu 無vô 所sở 合hợp 。 先tiên 入nhập 開khai 定định 為vi 合hợp 定định 作tác 序tự 。 稱xưng 為vi 瑞thụy 相tướng 。 即tức 此thử 義nghĩa 焉yên 。 若nhược 作tác 次thứ 第đệ 者giả 。 先tiên 入nhập 無vô 量lượng 義nghĩa 三tam 昧muội 已dĩ 。 應ưng 入nhập 法Pháp 華Hoa 三Tam 昧Muội 。 若nhược 明minh 文văn 彰chương 顯hiển 時thời 眾chúng 則tắc 知tri 。 何hà 俟sĩ 彌Di 勒Lặc 殷ân 勤cần 。 文Văn 殊Thù 靳# 固cố 。 故cố 知tri 作tác 序tự 其kỳ 義nghĩa 轉chuyển 明minh 。

身thân 心tâm 不bất 動động

者giả 。 與dữ 所sở 緣duyên 之chi 處xứ 相tương 應ứng 也dã 。 身thân 之chi 本bổn 源nguyên 湛trạm 若nhược 虛hư 空không 。 心tâm 之chi 理lý 性tánh 畢tất 竟cánh 常thường 寂tịch 。 大đại 通thông 智trí 勝thắng 。 身thân 體thể 及cập 手thủ 足túc 。 寂tịch 然nhiên 安an 不bất 動động 。 其kỳ 心tâm 常thường 憺đam 怕phạ 。 未vị 曾tằng 有hữu 散tán 亂loạn 。 身thân 若nhược 金kim 剛cang 。 不bất 可khả 動động 轉chuyển 。 心tâm 若nhược 虛hư 空không 。 無vô 有hữu 分phân 別biệt 。 無vô 量lượng 義nghĩa 處xứ 三tam 昧muội 法pháp 持trì 於ư 身thân 心tâm 。 故cố 不bất 動động 也dã 。 稱xưng 為vi 無vô 量lượng 者giả 。 此thử 定định 寂tịch 而nhi 常thường 。 照chiếu 能năng 知tri 世thế 間gian 。 從tùng 此thử 一nhất 法pháp 出xuất 無vô 量lượng 法pháp 也dã 。 若nhược 作tác 序tự 義nghĩa 。 身thân 法pháp 體thể 動động 運vận 。 今kim 令linh 不bất 動động 運vận 。 心tâm 法pháp 體thể 分phân 別biệt 。 今kim 令linh 不bất 分phân 別biệt 。 序tự 義nghĩa 明minh 矣hĩ 。

問vấn 。

瑞thụy 相tướng 本bổn 論luận 奇kỳ 異dị 。 說thuyết 法Pháp 入nhập 定định 。 佛Phật 之chi 恆hằng 儀nghi 。 何hà 得đắc 為vi 瑞thụy 。

答đáp 。

說thuyết 法Pháp 雖tuy 竟cánh 。

時thời 眾chúng 不bất 散tán 。 肅túc 有hữu 所sở 待đãi 。 故cố 知tri 前tiền 之chi 說thuyết 法Pháp 。 舉cử 眾chúng 來lai 集tập 。 待đãi 於ư 後hậu 聞văn 。 此thử 事sự 奇kỳ 特đặc 與dữ 常thường 說thuyết 異dị 。 何hà 意ý 非phi 瑞thụy 。 雖tuy 入nhập 開khai 定định 。 意ý 在tại 合hợp 定định 。 與dữ 常thường 入nhập 定định 有hữu 異dị 。 何hà 意ý 非phi 瑞thụy 相tướng 耶da 。 又hựu 文Văn 殊Thù 引dẫn 古cổ 佛Phật 六lục 瑞thụy 皆giai 有hữu 此thử 事sự 。 若nhược 昔tích 非phi 瑞thụy 相tướng 。 何hà 以dĩ 證chứng 今kim 。 今kim 古cổ 同đồng 然nhiên 。 豈khởi 可khả 以dĩ 凡phàm 情tình 而nhi 非phi 之chi 耶da 。

天thiên 雨vũ 四tứ 花hoa

者giả 。 舊cựu 云vân 。

小tiểu 。 大đại 白bạch 。 小tiểu 。 大đại 赤xích 。

《# 正Chánh 法Pháp 華hoa 》# 云vân 。

意ý 花hoa 。 大đại 意ý 花hoa 。 浦# 嚮hướng 花hoa 。 大đại 浦# 嚮hướng 花hoa 。

《# 釋thích 論luận 》# 九cửu 十thập 九cửu 云vân 。

天thiên 花hoa 妙diệu 者giả 。 名danh 曼mạn 陀đà 羅la 。

又hựu 七thất 十thập 九cửu 云vân 。

八bát 百bách 比Bỉ 丘Khâu 。 成thành 佛Phật 國quốc 土độ 。 常thường 雨vũ 五ngũ 色sắc 。 曼mạn 陀đà 羅la 花hoa 。

舊cựu 雨vũ 小tiểu 。 大đại 白bạch 。 表biểu 在tại 家gia 二nhị 眾chúng 。 小tiểu 。 大đại 赤xích 表biểu 出xuất 家gia 二nhị 眾chúng 。 表biểu 其kỳ 昔tích 來lai 因nhân 而nhi 未vị 果quả 。 今kim 謂vị 此thử 解giải 狹hiệp 而nhi 不bất 當đương 。 直trực 論luận 四tứ 眾chúng 。 收thu 三tam 藏tạng 中trung 十thập 六lục 眾chúng 尚thượng 不bất 盡tận 。 況huống 復phục 四tứ 十thập 八bát 眾chúng 。 是thị 故cố 為vi 狹hiệp 。 夫phu 花hoa 相tương/tướng 密mật 報báo 其kỳ 因nhân 。 四tứ 眾chúng 昔tích 來lai 已dĩ 是thị 因nhân 。 何hà 俟sĩ 花hoa 報báo 。 若nhược 報báo 其kỳ 果quả 。 天thiên 應ưng 雨vũ 實thật 。 何hà 故cố 雨vũ 花hoa 。 故cố 云vân 不bất 當đương 。 今kim 言ngôn 雨vũ 花hoa 。 明minh 其kỳ 昔tích 因nhân 非phi 佛Phật 因nhân 。 三tam 藏tạng 中trung 因nhân 是thị 二Nhị 乘Thừa 因nhân 。 通thông 中trung 因nhân 是thị 共cộng 因nhân 。 別biệt 中trung 是thị 菩Bồ 薩Tát 因nhân 。 皆giai 非phi 佛Phật 因nhân 。 今kim 天thiên 雨vũ 花hoa 。 報báo 其kỳ 當đương 獲hoạch 佛Phật 因nhân 。 佛Phật 因nhân 者giả 。 即tức 四tứ 輪luân 因nhân 也dã 。 小tiểu 白bạch 表biểu 銅đồng 輪luân 。 習tập 種chủng 性tánh 開khai 佛Phật 知tri 見kiến 也dã 。 大đại 白bạch 表biểu 銀ngân 輪luân 。 性tánh 種chủng 性tánh 十thập 行hành 。 示thị 佛Phật 知tri 見kiến 也dã 。 小tiểu 赤xích 表biểu 迦ca 輪luân 。 道đạo 種chủng 性tánh 十thập 迴hồi 向hướng 。 悟ngộ 佛Phật 知tri 見kiến 也dã 。 大đại 赤xích 表biểu 琉lưu 璃ly 輪luân 。 聖thánh 種chủng 性tánh 十Thập 地Địa 。 入nhập 佛Phật 知tri 見kiến 也dã 。 四tứ 輪luân 皆giai 同đồng 是thị 因nhân 。 是thị 因nhân 由do 中trung 而nhi 生sanh 。 故cố 從tùng 天thiên 而nhi 雨vũ 。 由do 是thị 因nhân 位vị 故cố 。 以dĩ 花hoa 表biểu 之chi 。 但đãn 因nhân 有hữu 趣thú 果quả 之chi 義nghĩa 。 故cố 而nhi 散tán 佛Phật 上thượng 。 如như 此thử 因nhân 果quả 。 誰thùy 當đương 感cảm 剋khắc 。 秖kỳ 是thị 此thử 會hội 時thời 眾chúng 。 故cố 言ngôn 。

及cập 諸chư 大đại 眾chúng

也dã 。 下hạ 文Văn 殊Thù 釋thích 疑nghi 。 吹xuy 大đại 法Pháp 蠡lễ 等đẳng 四tứ 句cú 。 又hựu 正chánh 說thuyết 中trung 。 開khai 示thị 悟ngộ 入nhập 。 又hựu 與dữ 大đại 車xa 中trung 。 遊du 於ư 四tứ 方phương 。 節tiết 節tiết 相tương/tướng 承thừa 皆giai 是thị 位vị 義nghĩa 。 故cố 知tri 花hoa 表biểu 因nhân 位vị 也dã 。

問vấn 。

四tứ 輪luân 是thị 別biệt 位vị 義nghĩa 。 那na 得đắc 釋thích 圓viên 位vị 耶da 。

答đáp 。

名danh 通thông 義nghĩa 圓viên 尚thượng 無vô 所sở 失thất 。 況huống 名danh 別biệt 義nghĩa 圓viên 而nhi 不bất 得đắc 用dụng 耶da 。

問vấn 。

別biệt 義nghĩa 賢hiền 聖thánh 。 圓viên 亦diệc 有hữu 耶da 。

答đáp 。

已dĩ 如như 《# 玄huyền 義nghĩa 》# 。 若nhược 言ngôn 四tứ 花hoa 俱câu 從tùng 天thiên 雨vũ 。 表biểu 四tứ 眾chúng 當đương 同đồng 成thành 一nhất 因nhân 。 如như 此thử 釋thích 者giả 。 出xuất 三tam 藏tạng 義nghĩa 未vị 出xuất 通thông 義nghĩa 。 若nhược 言ngôn 四tứ 眾chúng 同đồng 是thị 菩Bồ 薩Tát 因nhân 者giả 。 此thử 釋thích 出xuất 通thông 義nghĩa 。 未vị 出xuất 別biệt 義nghĩa 。 並tịnh 非phi 佛Phật 因nhân 。 皆giai 非phi 《# 法pháp 華hoa 》# 意ý 也dã 。 《# 法pháp 華hoa 》# 意ý 如như 前tiền 說thuyết 。

普phổ 佛Phật 世thế 界giới 。 地địa 六lục 種chủng 動động

者giả 。 舊cựu 云vân 動động 三tam 乘thừa 人nhân 因nhân 果quả 決quyết 定định 六lục 執chấp 者giả 。 此thử 破phá 三tam 藏tạng 家gia 三tam 乘thừa 六lục 執chấp 。 未vị 破phá 通thông 教giáo 三tam 乘thừa 六lục 執chấp 。 通thông 教giáo 約ước 法pháp 。 三tam 人nhân 因nhân 果quả 同đồng 。 若nhược 約ước 人nhân 。 三tam 人nhân 因nhân 果quả 異dị 。 此thử 之chi 同đồng 異dị 俱câu 被bị 破phá 。 而nhi 舊cựu 家gia 破phá 意ý 不bất 破phá 此thử 也dã 。 別biệt 教giáo 無vô 三tam 乘thừa 名danh 則tắc 無vô 六lục 執chấp 。 舊cựu 所sở 不bất 破phá 。 今kim 明minh 別biệt 家gia 因nhân 時thời 三tam 法pháp 縱tung 橫hoành 。 果quả 時thời 三tam 法pháp 亦diệc 縱tung 橫hoành 。 此thử 則tắc 須tu 破phá 。 今kim 釋thích 地địa 六lục 種chủng 動động 。 表biểu 圓viên 家gia 六lục 番phiên 破phá 無vô 明minh 。 無vô 明minh 磬khánh 礴bạc 未vị 曾tằng 侵xâm 毀hủy 。 方phương 將tương 破phá 壞hoại 。 故cố 動động 地địa 以dĩ 表biểu 之chi 。 無vô 明minh 若nhược 轉chuyển 即tức 變biến 為vi 明minh 。 故cố 普phổ 佛Phật 世thế 界giới 。 六lục 種chủng 震chấn 動động 也dã 。 六lục 種chủng 表biểu 住trụ 。 行hành 。 向hướng 。 地địa 。 等đẳng 。 妙diệu 六lục 番phiên 也dã 。 《# 優Ưu 婆Bà 塞Tắc 清thanh 淨tịnh 行hạnh 經kinh 》# 云vân 。

菩Bồ 薩Tát 生sanh 時thời 動động 地địa 。 示thị 此thử 生sanh 已dĩ 盡tận 。 無vô 復phục 煩phiền 惱não 。 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 應ưng 得đắc 道Đạo 者giả 。 煩phiền 惱não 將tương 滅diệt 故cố 動động 。

即tức 此thử 義nghĩa 也dã 。

本bổn 迹tích 解giải 者giả 。 如như 文Văn 殊Thù 釋thích 疑nghi 。 引dẫn 古cổ 佛Phật 為vi 答đáp 。 密mật 得đắc 此thử 意ý 即tức 是thị 識thức 本bổn 。 非phi 謂vị 他tha 佛Phật 昔tích 現hiện 斯tư 瑞thụy 。 而nhi 我ngã 世Thế 尊Tôn 。 本bổn 亦diệc 斯tư 瑞thụy 。 非phi 今kim 一nhất 反phản 也dã (# 云vân 云vân )# 。

觀quán 行hành 者giả 。 動động 六lục 根căn 也dã 。 地địa 相tương/tướng 堅kiên 固cố 如như 六lục 根căn 水thủy 執chấp 。 未vị 曾tằng 入nhập 大Đại 乘Thừa 之chi 道Đạo 。 動động 難nan 動động 之chi 地địa 。 表biểu 淨tịnh 未vị 淨tịnh 之chi 根căn 。 東đông 涌dũng 西tây 沒một 者giả 。 東đông 方phương 青thanh 主chủ 肝can 。 肝can 主chủ 眼nhãn 。 西tây 方phương 白bạch 主chủ 肺phế 。 肺phế 主chủ 鼻tị 。 此thử 表biểu 眼nhãn 根căn 功công 德đức 生sanh 。 鼻tị 根căn 煩phiền 惱não 互hỗ 滅diệt 。 鼻tị 根căn 功công 德đức 生sanh 。 眼nhãn 中trung 煩phiền 惱não 互hỗ 滅diệt 。 餘dư 方phương 涌dũng 沒một 表biểu 餘dư 根căn 生sanh 滅diệt 。 亦diệc 復phục 如như 是thị 。 六lục 動động 者giả 。 動động 。 起khởi 。 涌dũng 。 震chấn 。 吼hống 。 覺giác 。 一nhất 一nhất 中trung 又hựu 有hữu 三tam 。

謂vị 動động 。 遍biến 動động 。 等đẳng 遍biến 動động 。 直trực 動động 為vi 動động 。 四tứ 天thiên 下hạ 動động 為vi 遍biến 動động 。 大Đại 千Thiên 動động 為vi 等đẳng 遍biến 動động 。 餘dư 五ngũ 亦diệc 如như 是thị 。 合hợp 十thập 八bát 種chủng 動động 。 此thử 即tức 表biểu 淨tịnh 十thập 八bát 界giới 也dã (# 云vân 云vân )# 。

次thứ 明minh 大đại 眾chúng 心tâm 喜hỷ 瑞thụy 者giả 。 眾chúng 見kiến 雨vũ 花hoa 地địa 動động 。 知tri 甘cam 露lộ 將tương 降giáng/hàng 欣hân 躍dược 內nội 充sung 。 表biểu 大đại 機cơ 當đương 發phát 感cảm 於ư 勝thắng 應ưng 。

問vấn 。

喜hỷ 怒nộ 人nhân 之chi 常thường 情tình 。 何hà 得đắc 為vi 瑞thụy 。

答đáp 。

天thiên 花hoa 悅duyệt 眼nhãn 。 地địa 動động 震chấn 心tâm 。 《# 大đại 經kinh 》# 云vân 。

動động 時thời 能năng 令linh 眾chúng 生sanh 心tâm 動động 。

花hoa 地địa 是thị 外ngoại 瑞thụy 。 心tâm 喜hỷ 是thị 內nội 瑞thụy 。 非phi 常thường 之chi 喜hỷ 。 昔tích 雖tuy 曾tằng 有hữu 。 而nhi 不bất 為vi 喜hỷ 所sở 動động 。 而nhi 能năng 一nhất 心tâm 觀quán 佛Phật 。 何hà 得đắc 非phi 瑞thụy 。 若nhược 言ngôn 歡hoan 喜hỷ 動động 陰ấm 心tâm 者giả 。 人nhân 天thiên 義nghĩa 也dã 。 若nhược 喜hỷ 動động 真Chân 諦Đế 無vô 漏lậu 心tâm 者giả 。 藏tạng 通thông 義nghĩa 也dã 。 若nhược 喜hỷ 動động 即tức 假giả 心tâm 者giả 。 別biệt 義nghĩa 也dã 。 喜hỷ 動động 實thật 相tướng 心tâm 者giả 。 圓viên 義nghĩa 也dã 。

次thứ 明minh 佛Phật 放phóng 光quang 瑞thụy 。 即tức 表biểu 應ứng 機cơ 設thiết 教giáo 。 破phá 惑hoặc 除trừ 疑nghi 。 白bạch 毫hào 具cụ 種chủng 種chủng 功công 德đức 。 《# 觀quán 佛Phật 海hải 三tam 昧muội 經kinh 》# 云vân 。

佛Phật 初sơ 生sanh 時thời 。 牽khiên 長trường/trưởng 五ngũ 尺xích 。 苦khổ 行hạnh 時thời 長trường 一nhất 丈trượng 四tứ 尺xích 。 得đắc 佛Phật 時thời 長trường/trưởng 一nhất 丈trượng 五ngũ 尺xích 。 其kỳ 毫hào 中trung 表biểu 俱câu 空không 。 如như 白bạch 琉lưu 璃ly 筒đồng 。 內nội 外ngoại 清thanh 淨tịnh 。 從tùng 初sơ 發phát 心tâm 。 中trung 間gian 行hàng 行hàng 種chủng 種chủng 相tướng 貌mạo 。 乃nãi 至chí 入nhập 涅Niết 槃Bàn 。 一nhất 切thiết 功công 德đức 。 皆giai 現hiện 毫hào 中trung 。

毫hào 在tại 二nhị 眉mi 之chi 間gian 。 即tức 表biểu 中trung 道đạo 常thường 也dã 。 其kỳ 相tương/tướng 柔nhu 軟nhuyễn 表biểu 樂nhạo/nhạc/lạc 。 卷quyển 舒thư 自tự 在tại 表biểu 我ngã 。 白bạch 即tức 表biểu 淨tịnh 。 放phóng 光quang 破phá 闇ám 表biểu 中trung 道đạo 生sanh 智trí 慧tuệ 。 光quang 照chiếu 此thử 土thổ/độ 。 他tha 土thổ/độ 表biểu 自tự 覺giác 。 覺giác 他tha 。

復phục 次thứ 二Nhị 乘Thừa 雖tuy 達đạt 二nhị 諦đế 不bất 知tri 中trung 道đạo 。 如như 有hữu 二nhị 眉mi 而nhi 無vô 白bạch 毫hào 。 別biệt 教giáo 雖tuy 知tri 三tam 諦đế 。 不bất 能năng 毫hào 中trung 。 具cụ 一nhất 切thiết 法pháp 。 當đương 知tri 從tùng 初sơ 至chí 後hậu 。 法Pháp 界Giới 中trung 事sự 悉tất 現hiện 毫hào 內nội 者giả 。 即tức 表biểu 圓viên 教giáo 之chi 意ý 。

復phục 次thứ 。 眾chúng 經kinh 明minh 放phóng 光quang 不bất 同đồng 。 《# 大đại 品phẩm 》# 從tùng 足túc 下hạ 千thiên 輻bức 輪luân 相tương/tướng 。 乃nãi 至chí 頂đảnh 髻kế 。 一nhất 一nhất 各các 放phóng 六lục 萬vạn 億ức 光quang 明minh 。 如như 彼bỉ 廣quảng 說thuyết 。 《# 大đại 經kinh 》# 面diện 門môn 放phóng 光quang 。 此thử 經Kinh 白bạch 毫hào 放phóng 光quang 。 緣duyên 宜nghi 不bất 同đồng 耳nhĩ 。 又hựu 收thu 光quang 不bất 同đồng 。 《# 育dục 王vương 經kinh 》# 云vân 。

收thu 從tùng 背bối/bội 入nhập 。 欲dục 記ký 過quá 去khứ 事sự 。 收thu 從tùng 前tiền 入nhập 。 欲dục 記ký 未vị 來lai 事sự 。

而nhi 不bất 見kiến 記ký 現hiện 在tại 事sự 。 私tư 謂vị 脇hiếp 入nhập 應ưng 記ký 現hiện 在tại 事sự 也dã 。 足túc 入nhập 記ký 地địa 獄ngục 。 踝hõa 入nhập 記ký 畜súc 生sanh 。 脚cước 指chỉ 入nhập 記ký 鬼quỷ 。 膝tất 入nhập 記ký 人nhân 。 左tả 掌chưởng 入nhập 記ký 鐵thiết 輪Luân 王Vương 。 右hữu 掌chưởng 入nhập 記ký 金kim 輪Luân 王Vương 及cập 記ký 諸chư 天thiên 。 臍tề 入nhập 記ký 聲Thanh 聞Văn 。 口khẩu 入nhập 記ký 緣Duyên 覺Giác 。 白bạch 毫hào 入nhập 記ký 菩Bồ 薩Tát 。 肉nhục 髻kế 入nhập 記ký 佛Phật 。 而nhi 今kim 經kinh 放phóng 白bạch 毫hào 光quang 。 而nhi 未vị 見kiến 收thu 光quang 之chi 文văn 者giả 。 略lược 耳nhĩ 。 又hựu 解giải 云vân 。 放phóng 光quang 照chiếu 現hiện 在tại 事sự 。 收thu 光quang 明minh 將tương 來lai 事sự 。 此thử 經Kinh 正chánh 論luận 此thử 土thổ/độ 。 他tha 土thổ/độ 諸chư 佛Phật 道Đạo 同đồng 。 故cố 正chánh 論luận 放phóng 光quang 。 若nhược 解giải 諸chư 佛Phật 道Đạo 同đồng 。 即tức 開khai 示thị 悟ngộ 入nhập 。 任nhậm 運vận 獲hoạch 記ký 則tắc 放phóng 光quang 為vi 正chánh 。 收thu 光quang 是thị 傍bàng 。 故cố 略lược 而nhi 不bất 說thuyết 耳nhĩ 。 若nhược 丈trượng 六lục 佛Phật 放phóng 光quang 者giả 。 三tam 藏tạng 義nghĩa 也dã 。 若nhược 尊tôn 特đặc 佛Phật 與dữ 丈trượng 六lục 佛Phật 共cộng 放phóng 光quang 者giả 。 通thông 義nghĩa 也dã 。 若nhược 尊tôn 特đặc 佛Phật 獨độc 放phóng 光quang 者giả 。 別biệt 義nghĩa 也dã 。 若nhược 丈trượng 六lục 佛Phật 即tức 毘Tỳ 盧Lô 遮Già 那Na 。 法Pháp 身thân 放phóng 光quang 者giả 。 圓viên 義nghĩa 也dã 。 舊cựu 云vân 。

此thử 土thổ/độ 六lục 瑞thụy 訖ngật 至chí 膩nị 吒tra 天thiên 。

今kim 尋tầm 文văn 從tùng 照chiếu 東đông 方phương 萬vạn 八bát 千thiên 土độ 下hạ 。 即tức 是thị 他tha 土thổ/độ 六lục 瑞thụy 之chi 文văn 。 蓋cái 斟châm 酌chước 由do 人nhân 耳nhĩ 。 舊cựu 云vân 。

實thật 照chiếu 十thập 方phương 。 照chiếu 東đông 方phương 者giả 。 表biểu 一Nhất 乘Thừa 因nhân 果quả 是thị 諸chư 因nhân 果quả 之chi 上thượng 。 萬vạn 是thị 數số 圓viên 表biểu 果quả 位vị 滿mãn 。 八bát 千thiên 數số 缺khuyết 表biểu 因nhân 果quả 未vị 足túc 。 若nhược 照chiếu 東đông 方phương 義nghĩa 已dĩ 足túc 。 更cánh 照chiếu 九cửu 方phương 復phục 何hà 所sở 表biểu 。

今kim 明minh 東đông 是thị 方phương 始thỉ 。 表biểu 十thập 住trụ 是thị 位vị 始thỉ 。 迹tích 門môn 說thuyết 法Pháp 。 生sanh 身thân 菩Bồ 薩Tát 朗lãng 然nhiên 見kiến 理lý 。 入nhập 於ư 十thập 住trụ 。 開khai 佛Phật 知tri 見kiến 。 舉cử 初sơ 即tức 知tri 中trung 後hậu 。 故cố 云vân 。

靡mĩ 不bất 周chu 遍biến 者giả

當đương 知tri 諸chư 方phương 亦diệc 然nhiên 。 諸chư 位vị 亦diệc 然nhiên 。 若nhược 就tựu 本bổn 門môn 說thuyết 法Pháp 。 四tứ 方phương 佛Phật 集tập 即tức 表biểu 本bổn 門môn 說thuyết 法Pháp 。 法Pháp 身thân 菩Bồ 薩Tát 增tăng 道đạo 損tổn 生sanh 。 四tứ 位vị 增tăng 長trưởng 也dã 。

觀quán 解giải

萬vạn 八bát 千thiên

者giả 。 約ước 十thập 八bát 界giới 。 論luận 百bách 法Pháp 界Giới 。 千thiên 性tánh 相tướng 。 即tức 有hữu 一nhất 萬vạn 八bát 千thiên 。 此thử 等đẳng 境cảnh 界giới 佛Phật 慧tuệ 未vị 開khai 。 今kim 應ưng 當đương 開khai 。 故cố 以dĩ 數số 表biểu 之chi 耳nhĩ 。 文văn 云vân 。

從tùng 阿A 鼻Tỳ 獄Ngục 。 上thượng 至chí 有Hữu 頂Đảnh

即tức 六lục 法Pháp 界Giới 也dã 。 又hựu 見kiến 諸chư 佛Phật 。 菩Bồ 薩Tát 。 比Bỉ 丘Khâu 等đẳng 。 十thập 界giới 具cụ 足túc 。 故cố 文văn 云vân 。

靡mĩ 不bất 周chu 遍biến

即tức 此thử 意ý 也dã 。 若nhược 分phần/phân 文văn 屬thuộc 此thử 土thổ/độ 第đệ 六lục 相tương/tướng 。 若nhược 屬thuộc 他tha 土thổ/độ 即tức 是thị 總tổng 相tương 照chiếu 他tha 土thổ/độ 文văn 。

次thứ 明minh 光quang 照chiếu 他tha 土thổ/độ 六lục 瑞thụy 者giả 。 一nhất 見kiến 六lục 趣thú 。 二nhị 見kiến 諸chư 佛Phật 。 即tức 是thị 上thượng 聖thánh 下hạ 凡phàm 為vi 一nhất 雙song 。 三tam 聞văn 佛Phật 說thuyết 法Pháp 。 四tứ 見kiến 四tứ 眾chúng 得đắc 道Đạo 。 即tức 是thị 人nhân 法pháp 一nhất 雙song 。 五ngũ 見kiến 菩Bồ 薩Tát 行hạnh 行hành 。 六lục 見kiến 佛Phật 涅Niết 槃Bàn 。 即tức 是thị 始thỉ 終chung 一nhất 雙song 。 既ký 有hữu 可khả 化hóa 眾chúng 生sanh 。 即tức 有hữu 能năng 化hóa 之chi 佛Phật 。 有hữu 佛Phật 即tức 有hữu 說thuyết 法Pháp 。 說thuyết 法Pháp 即tức 有hữu 弟đệ 子tử 。 弟đệ 子tử 即tức 是thị 行hành 始thỉ 。 行hành 始thỉ 必tất 致trí 終chung 也dã 。 若nhược 此thử 土thổ/độ 六lục 瑞thụy 。 總tổng 報báo 眾chúng 生sanh 當đương 獲hoạch 自tự 覺giác 。 彼bỉ 土độ 六lục 瑞thụy 。 總tổng 報báo 眾chúng 生sanh 當đương 獲hoạch 覺giác 他tha 。 又hựu 此thử 彼bỉ 六lục 瑞thụy 。 表biểu 此thử 彼bỉ 諸chư 佛Phật 道Đạo 同đồng 。 從tùng 。

盡tận 見kiến 彼bỉ 土độ 。 六lục 趣thú 眾chúng 生sanh

下hạ 。 至chí 。

行hành 菩Bồ 薩Tát 道Đạo

者giả 。 是thị 現hiện 彼bỉ 土độ 已dĩ 與dữ 此thử 同đồng 。 從tùng 。

復phục 見kiến 諸chư 佛Phật

下hạ 。 至chí 。

七thất 寶bảo 塔tháp

者giả 。 是thị 現hiện 此thử 土thổ/độ 當đương 與dữ 彼bỉ 同đồng 。 略lược 說thuyết 竟cánh 。 更cánh 廣quảng 說thuyết 者giả 。 從tùng 又hựu 見kiến 六lục 趣thú 眾chúng 生sanh 。 是thị 現hiện 彼bỉ 佛Phật 為vi 五ngũ 濁trược 故cố 。 出xuất 現hiện 於ư 世thế 。 此thử 佛Phật 亦diệc 然nhiên 。 二nhị 土thổ/độ 出xuất 世thế 意ý 同đồng 也dã 。 及cập 。

聞văn 諸chư 佛Phật 所sở 說thuyết 經Kinh

者giả 。 是thị 現hiện 彼bỉ 佛Phật 初sơ 從tùng 無vô 相tướng 一nhất 法pháp 非phi 頓đốn 而nhi 頓đốn 。 與dữ 此thử 土thổ/độ 初sơ 說thuyết 《# 華hoa 嚴nghiêm 》# 意ý 同đồng 也dã 。 從tùng 。

并tinh 見kiến 諸chư 比Bỉ 丘Khâu

下hạ 。 是thị 現hiện 彼bỉ 佛Phật 非phi 漸tiệm 而nhi 漸tiệm 。 與dữ 此thử 土thổ/độ 佛Phật 次thứ 說thuyết 三tam 藏tạng 意ý 同đồng 也dã 。 從tùng 。

復phục 見kiến 諸chư 菩Bồ 薩Tát

下hạ 。 是thị 彼bỉ 佛Phật 三tam 藏tạng 之chi 後hậu 。 說thuyết 方Phương 等Đẳng 。 《# 般Bát 若Nhã 》# 眾chúng 經kinh 。 與dữ 此thử 土thổ/độ 佛Phật 三tam 藏tạng 之chi 後hậu 意ý 同đồng 也dã 。 從tùng 。

復phục 見kiến 諸chư 佛Phật

下hạ 。 至chí 。

起khởi 七thất 寶bảo 塔tháp

是thị 現hiện 彼bỉ 佛Phật 般Bát 若Nhã 之chi 後hậu 開khai 權quyền 顯hiển 實thật 。 收thu 無vô 量lượng 法pháp 還hoàn 入nhập 一nhất 法pháp 。 唱xướng 入nhập 涅Niết 槃Bàn 息tức 化hóa 起khởi 塔tháp 。 光quang 照chiếu 彼bỉ 土độ 始thỉ 終chung 究cứu 竟cánh 炳bỉnh 然nhiên 在tại 目mục 。 當đương 知tri 此thử 土thổ/độ 從tùng 一nhất 出xuất 無vô 量lượng 。 非phi 頓đốn 而nhi 頓đốn 。 非phi 漸tiệm 而nhi 漸tiệm 。 其kỳ 事sự 已dĩ 竟cánh 。 必tất 當đương 收thu 無vô 量lượng 法pháp 還hoàn 入nhập 一nhất 法pháp 。 開khai 權quyền 顯hiển 實thật 。 息tức 化hóa 歸quy 真chân 。 與dữ 彼bỉ 土độ 同đồng 也dã 。

復phục 次thứ 種chủng 種chủng 因nhân 緣duyên 者giả 。 昔tích 善thiện 為vi 因nhân 。 今kim 教giáo 為vi 緣duyên 。 又hựu 別biệt 說thuyết 者giả 。 正chánh 是thị 三tam 藏tạng 之chi 後hậu 。 明minh 共cộng 不bất 共cộng 般Bát 若Nhã 為vi 因nhân 。 助trợ 道đạo 戒giới 定định 慧tuệ 等đẳng 為vi 緣duyên 。 約ước 三tam 人nhân 即tức 有hữu 。 種chủng 種chủng 因nhân 緣duyên 。 又hựu 就tựu 共cộng 不bất 共cộng 人nhân 。 種chủng 種chủng 因nhân 緣duyên 。 種chủng 種chủng 相tướng 貌mạo 者giả 。 共cộng 不bất 共cộng 各các 四tứ 門môn 。 一nhất 一nhất 門môn 復phục 有hữu 無vô 量lượng 相tướng 貌mạo 。 五ngũ 百bách 比Bỉ 丘Khâu 。 各các 說thuyết 身thân 因nhân 。 即tức 其kỳ 義nghĩa 也dã 。 不bất 共cộng 四tứ 門môn 亦diệc 如như 是thị 。 故cố 知tri 因nhân 緣duyên 。 相tướng 貌mạo 種chủng 別biệt 無vô 量lượng 。 皆giai 是thị 彼bỉ 與dữ 此thử 同đồng 。 彼bỉ 明minh 此thử 相tương/tướng 因nhân 緣duyên 相tướng 貌mạo 。 還hoàn 入nhập 一nhất 因nhân 。 一nhất 緣duyên 。 一nhất 相tương/tướng 。 一nhất 貌mạo 。 當đương 知tri 此thử 土thổ/độ 亦diệc 與dữ 彼bỉ 同đồng 。

爾nhĩ 時thời 彌Di 勒Lặc 作tác 是thị 念niệm

訖ngật

今kim 當đương 問vấn 誰thùy

是thị 疑nghi 念niệm 序tự 。 文văn 為vi 兩lưỡng 。

一nhất 。 彌Di 勒Lặc 疑nghi 念niệm 。 二nhị 。 大đại 眾chúng 疑nghi 念niệm 。 彌Di 勒Lặc 有hữu 三tam 念niệm 。

一nhất 。 正chánh 念niệm 六lục 瑞thụy 。 二nhị 。 念niệm 問vấn 誰thùy 。 三tam 。 念niệm 文Văn 殊Thù 。 文Văn 殊Thù 念niệm 起khởi 。 第đệ 二nhị 念niệm 除trừ 。 唯duy 初sơ 念niệm 在tại 。 但đãn 成thành 一nhất 疑nghi 也dã 。

神thần 變biến

者giả 。 神thần 。 內nội 也dã 。 變biến 。 外ngoại 也dã 。 神thần 名danh 天thiên 心tâm 。 即tức 是thị 天thiên 然nhiên 內nội 慧tuệ 。 變biến 名danh 變biến 動động 。 即tức 是thị 六lục 瑞thụy 外ngoại 彰chương 。 《# 首thủ 楞lăng 嚴nghiêm 》# 云vân 。

佛Phật 住trụ 不bất 二nhị 法pháp 。 能năng 作tác 神thần 通thông 。 法Pháp 王Vương 法pháp 力lực 超siêu 蓋cái 一nhất 切thiết 。 彌Di 勒Lặc 不bất 測trắc 外ngoại 變biến 。 亦diệc 不bất 知tri 內nội 慧tuệ 。 故cố 興hưng 念niệm 至chí 此thử 。 若nhược 夫phu 庸dong 人nhân 不bất 知tri 術thuật 者giả 。 散tán 人nhân 不bất 知tri 定định 者giả 。 凡phàm 人nhân 不bất 知tri 聖thánh 者giả 。 小tiểu 聖thánh 不bất 知tri 身thân 子tử 。 身thân 子tử 不bất 知tri 菩Bồ 薩Tát 。 菩Bồ 薩Tát 不bất 知tri 補bổ 處xứ 。 補bổ 處xứ 不bất 知tri 尊tôn 極cực 。 此thử 就tựu 極cực 處xứ 亦diệc 不bất 知tri 也dã 。 又hựu 彌Di 勒Lặc 值trị 佛Phật 植thực 善thiện 既ký 多đa 。 何hà 容dung 不bất 髣phảng 髴phất 知tri 。 應ưng 須tu 隱ẩn 明minh 示thị 闇ám 。 權quyền 言ngôn 不bất 知tri 也dã 。 大đại 眾chúng 有hữu 兩lưỡng 念niệm 。

一nhất 。 正chánh 念niệm 六lục 瑞thụy 。 二nhị 。 念niệm 問vấn 誰thùy 。 若nhược 將tương 下hạ 偈kệ 望vọng 此thử 。 亦diệc 得đắc 有hữu 三tam 念niệm 。 偈kệ 云vân 。

四tứ 眾chúng 欣hân 仰ngưỡng 。 瞻chiêm 仁nhân 及cập 我ngã 。

無vô 第đệ 三tam 念niệm 。 何hà 事sự 瞻chiêm 仁nhân 。 而nhi 此thử 中trung 無vô 者giả 。 欲dục 推thôi 補bổ 處xứ 居cư 先tiên 也dã 。 舊cựu 解giải 先tiên 有hữu 三tam 意ý 。

一nhất 。 是thị 補bổ 處xứ 。 二nhị 。 有hữu 三tam 念niệm 。 三tam 。 能năng 發phát 問vấn 。 為vì 此thử 義nghĩa 故cố 。 大đại 眾chúng 闕khuyết 一nhất 念niệm 也dã 。

問vấn 。

文Văn 殊Thù 。 彌Di 勒Lặc 德đức 位vị 相tương/tướng 亞# 。 何hà 故cố 一nhất 問vấn 一nhất 答đáp 。

答đáp 。

夫phu 機cơ 有hữu 在tại 無vô 。 位vị 雖tuy 齊tề 等đẳng 。 賓tân 主chủ 異dị 宜nghi 。 聖thánh 人nhân 承thừa 機cơ 非phi 問vấn 者giả 不bất 能năng 答đáp 也dã 。 又hựu 法Pháp 門môn 有hữu 權quyền 實thật 。 權quyền 補bổ 處xứ 須tu 問vấn 。 實thật 者giả 須tu 答đáp 。 又hựu 迹tích 有hữu 久cửu 近cận 。 近cận 問vấn 久cửu 答đáp 。 又hựu 名danh 有hữu 便tiện 易dị 。 彌Di 勒Lặc 名danh 慈từ 。 慈từ 為vi 眾chúng 生sanh 應ưng 須tu 問vấn 。 文Văn 殊Thù 名danh 妙diệu 德đức 。 德đức 應ưng 須tu 答đáp 。 此thử 即tức 四tứ 種chủng 消tiêu 文văn 意ý 。

妙Diệu 法Pháp 蓮Liên 華Hoa 經Kinh 。 文Văn 句Cú 卷quyển 第đệ 二nhị 下hạ