妙Diệu 法Pháp 蓮Liên 華Hoa 經Kinh 玄Huyền 贊Tán
Quyển 7
唐Đường 窺Khuy 基Cơ 撰Soạn

妙Diệu 法Pháp 蓮Liên 華Hoa 經Kinh 。 玄Huyền 贊Tán 卷quyển 第đệ 七thất (# 本bổn )#

沙Sa 門Môn 基cơ 撰soạn 。 信tín 解giải 末mạt 偈kệ 記ký 。

經kinh

爾nhĩ 時thời 摩Ma 訶Ha 迦Ca 葉Diếp 。 至chí 不bất 求cầu 自tự 得đắc

贊tán 曰viết 。

長trường/trưởng 行hành 四tứ 人nhân 同đồng 領lãnh 。 頌tụng 領lãnh 獨độc 迦Ca 葉Diếp 者giả 。 最tối 年niên 大đại 故cố 。 敘tự 眾chúng 意ý 故cố 。 影ảnh 彰chương 餘dư 人nhân 亦diệc 頌tụng 說thuyết 故cố 。 下hạ 有hữu 八bát 十thập 六lục 頌tụng 半bán 。 分phần/phân 二nhị 。

初sơ 七thất 十thập 三tam 行hành 半bán 頌tụng 頌tụng 前tiền 三tam 文văn 。

世Thế 尊Tôn 大đại 恩ân

下hạ 十thập 三tam 行hành 頌tụng 。 屬thuộc 品phẩm 中trung 第đệ 三tam 段đoạn 荷hà 佛Phật 恩ân 深thâm 。 初sơ 文văn 有hữu 三tam 。

初sơ 二nhị 頌tụng 頌tụng 法pháp 說thuyết 。 次thứ 四tứ 十thập 一nhất 頌tụng 頌tụng 喻dụ 說thuyết 。 後hậu 三tam 十thập 頌tụng 半bán 頌tụng 合hợp 說thuyết 。 此thử 初sơ 也dã 。 不bất 頌tụng 昔tích 日nhật 不bất 悕hy 。 唯duy 頌tụng 今kim 時thời 獲hoạch 得đắc 。 初sơ 一nhất 頌tụng 半bán 頌tụng 聞văn 法Pháp 聞văn 記ký 二nhị 事sự 。 後hậu 半bán 頌tụng 獲hoạch 得đắc 。

經kinh

譬thí 如như 童đồng 子tử 。 幼ấu 稚trĩ 無vô 識thức

贊tán 曰viết 。

下hạ 第đệ 二nhị 段đoạn 。 四tứ 十thập 一nhất 頌tụng 頌tụng 喻dụ 說thuyết 。 中trung 分phần/phân 二nhị 。

初sơ 三tam 十thập 四tứ 頌tụng 頌tụng 昔tích 不bất 悕hy 。 後hậu 有hữu 七thất 頌tụng 頌tụng 今kim 獲hoạch 得đắc 。 初sơ 中trung 有hữu 六lục 。

初sơ 半bán 頌tụng 最tối 初sơ 發phát 心tâm 喻dụ 。 次thứ 一nhất 頌tụng 退thoái 流lưu 生sanh 死tử 喻dụ 。 次thứ 七thất 頌tụng 中trung 還hoàn 見kiến 佛Phật 喻dụ 。 次thứ 十thập 四tứ 頌tụng 不bất 肯khẳng 修tu 大đại 喻dụ 。 次thứ 九cửu 頌tụng 半bán 化hóa 以dĩ 二Nhị 乘Thừa 喻dụ 。 後hậu 二nhị 頌tụng 示thị 大đại 不bất 悕hy 喻dụ 。 此thử 初sơ 也dã 。

經kinh

捨xả 父phụ 逃đào 逝thệ 。 至chí 五ngũ 十thập 餘dư 年niên

贊tán 曰viết 。

第đệ 二nhị 退thoái 流lưu 生sanh 死tử 喻dụ 。

周chu 流lưu

者giả 經kinh 歷lịch 義nghĩa 。

諸chư 國quốc

者giả 五ngũ 趣thú 也dã 。 總tổng 名danh 他tha 國quốc 。

經kinh

其kỳ 父phụ 憂ưu 念niệm 。 至chí 頓đốn 止chỉ 一nhất 城thành

贊tán 曰viết 。

下hạ 第đệ 三tam 段đoạn 。 有hữu 七thất 頌tụng 中trung 還hoàn 見kiến 佛Phật 喻dụ 。 長trường/trưởng 行hành 有hữu 三tam 。

子tử 長trường/trưởng 還hoàn 國quốc 。 父phụ 先tiên 求cầu 覓mịch 。 子tử 遇ngộ 到đáo 城thành 。 今kim 此thử 唯duy 頌tụng 父phụ 先tiên 覓mịch 子tử 。 不bất 頌tụng 餘dư 二nhị 。 二nhị 文văn 入nhập 後hậu 第đệ 四tứ 段đoạn 中trung 。 文văn 穩ổn 便tiện 故cố 。 此thử 中trung 有hữu 四tứ 。

一nhất 頌tụng 求cầu 子tử 止chỉ 城thành 。 二nhị 頌tụng 半bán 資tư 財tài 甚thậm 眾chúng 。 一nhất 頌tụng 客khách 利lợi 豐phong 廣quảng 。 二nhị 頌tụng 半bán 往vãng 來lai 者giả 多đa 。 此thử 初sơ 也dã 。

四tứ 方phương 求cầu

者giả 。 隨tùy 入nhập 四tứ 生sanh 求cầu 之chi 。

疲bì

者giả 劬cù 勞lao 。 示thị 相tương/tướng 以dĩ 求cầu 於ư 子tử 。

頓đốn

停đình 也dã 。 停đình 住trụ 大đại 城thành 。

經kinh

造tạo 立lập 舍xá 宅trạch 。 至chí 人nhân 民dân 眾chúng 多đa

贊tán 曰viết 。

二nhị 資tư 財tài 甚thậm 眾chúng 。 造tạo 宅trạch 者giả 起khởi 慈từ 悲bi 心tâm 。 立lập 舍xá 者giả 顯hiển 空không 勝thắng 義nghĩa 。 或hoặc 。

造tạo

者giả 起khởi 也dã 。 宅trạch 即tức 舍xá 。 謂vị 慈từ 悲bi 心tâm 。

五ngũ 欲dục

者giả 五ngũ 種chủng 樂nhạo/nhạc/lạc 。 或hoặc 淨tịnh 法Pháp 界Giới 等đẳng 五ngũ 法pháp 。

娛ngu

者giả 樂nhạo/nhạc/lạc 也dã 。

輦liễn

者giả 真Chân 諦Đế 。 法Pháp 王Vương 獨độc 乘thừa 。

輿dư

者giả 俗tục 諦đế 。 諸chư 人nhân 共cộng 乘thừa 。 勝thắng 劣liệt 異dị 故cố 。

車xa 乘thừa

者giả 五ngũ 乘thừa 。

田điền 業nghiệp

者giả 智trí 斷đoạn 。 餘dư 文văn 可khả 知tri 。

經kinh

出xuất 入nhập 息tức 利lợi 。 至chí 無vô 處xứ 不bất 有hữu

贊tán 曰viết 。

三tam 客khách 利lợi 豐phong 廣quảng 。

商thương

賈cổ 也dã 。 通thông 四tứ 方phương 之chi 珍trân 異dị 曰viết 商thương 。 坐tọa 賣mại 曰viết 賈cổ 。

估cổ

市thị 稅thuế 也dã 。 行hành 曰viết 商thương 。 坐tọa 曰viết 賈cổ 。 客khách 名danh 通thông 上thượng 。 往vãng 來lai 六lục 趣thú 以dĩ 利lợi 群quần 生sanh 曰viết 商thương 。 住trụ 淨tịnh 土độ 。 人nhân 。 天thiên 以dĩ 化hóa 物vật 曰viết 賈cổ 。 遍biến 三tam 界giới 厘# 市thị 行hành 其kỳ 稅thuế 利lợi 曰viết 估cổ 。 利lợi 豐phong 客khách 廣quảng 。 故cố 遍biến 三tam 界giới 皆giai 有hữu 佛Phật 法Pháp 。

經kinh

千thiên 萬vạn 億ức 眾chúng 。 至chí 有hữu 大đại 力lực 勢thế

贊tán 曰viết 。

四tứ 往vãng 來lai 者giả 。

多đa 王vương

者giả 。 愛ái 念niệm 仁nhân 王vương 敬kính 故cố 。 豪hào 族tộc 宗tông 重trọng/trùng 臣thần 庶thứ 崇sùng 故cố 。 由do 此thử 因nhân 緣duyên 。 四tứ 眾chúng 八bát 部bộ 。 往vãng 來lai 者giả 多đa 。

經kinh

而nhi 年niên 朽hủ 邁mại 。 至chí 當đương 如như 之chi 何hà

贊tán 曰viết 。

下hạ 第đệ 四tứ 段đoạn 有hữu 十thập 四tứ 頌tụng 不bất 肯khẳng 修tu 大đại 。 有hữu 四tứ 。

初sơ 二nhị 頌tụng 父phụ 恆hằng 念niệm 子tử 。 次thứ 九cửu 頌tụng 子tử 見kiến 驚kinh 走tẩu 。 次thứ 一nhất 頌tụng 半bán 父phụ 令linh 急cấp 捉tróc 。 後hậu 一nhất 頌tụng 半bán 子tử 遂toại 憂ưu 惶hoàng 。 此thử 初sơ 也dã 。 年niên 邁mại 益ích 念niệm 。 道đạo 久cửu 悲bi 深thâm 。 夙túc 夜dạ 惟duy 念niệm 。 六lục 返phản 觀quán 故cố 。

經kinh

爾nhĩ 時thời 窮cùng 子tử 。 至chí 或hoặc 無vô 所sở 得đắc

贊tán 曰viết 。 第đệ 二nhị 有hữu 九cửu 頌tụng 子tử 見kiến 驚kinh 走tẩu 。 中trung 有hữu 三tam 。

初sơ 三tam 頌tụng 遇ngộ 到đáo 父phụ 舍xá 。 次thứ 二nhị 頌tụng 半bán 所sở 見kiến 父phụ 相tương/tướng 。 後hậu 三tam 頌tụng 半bán 見kiến 已dĩ 驚kinh 走tẩu 。 初sơ 中trung 有hữu 二nhị 。

初sơ 一nhất 頌tụng 半bán 遊du 求cầu 。 後hậu 一nhất 頌tụng 半bán 困khốn 到đáo 。 此thử 初sơ 也dã 。

索sách

音âm 所sở 戟kích 。 蘇tô 各các 二nhị 反phản 。 乞khất 也dã 。 亦diệc 求cầu 也dã 。 國quốc 邑ấp 之chi 義nghĩa 。 長trường/trưởng 行hành 已dĩ 解giải 。

有hữu 所sở 得đắc

者giả 。 遇ngộ 佛Phật 法Pháp 中trung 真chân 實thật 善thiện 友hữu 。

無vô 所sở 得đắc

者giả 。 虛hư 假giả 知tri 友hữu 。

經kinh

飢cơ 餓ngạ 羸luy 瘦sấu 。 至chí 遂toại 至chí 父phụ 舍xá

贊tán 曰viết 。

困khốn 到đáo 也dã 。 法pháp 食thực 不bất 足túc 故cố 飢cơ 。 妙diệu 行hạnh 不bất 圓viên 故cố 疲bì 。 或hoặc 起khởi 惡ác 見kiến 。 損tổn 壞hoại 深thâm 故cố 生sanh 瘡sang 。 不bất 堅kiên 持trì 戒giới 。 損tổn 壞hoại 淺thiển 故cố 生sanh 癬tiển 。 妄vọng 生sanh 見kiến 解giải 。 不bất 專chuyên 持trì 戒giới 。

到đáo 父phụ 城thành

者giả 。 遇ngộ 入nhập 大Đại 乘Thừa 。

傭dong

賃nhẫm 。

展triển 轉chuyển

者giả 。 勤cần 力lực 求cầu 法Pháp 也dã 。

至chí 父phụ 舍xá

者giả 。 入nhập 中trung 道đạo 大Đại 乘Thừa 也dã 。

經kinh

爾nhĩ 時thời 長trưởng 者giả 。 至chí 注chú 記ký 券khoán 疏sơ

贊tán 曰viết 。

二nhị 所sở 見kiến 父phụ 相tương/tướng 也dã 。

門môn 內nội

者giả 。 理lý 居cư 教giáo 內nội 。 果quả 在tại 因nhân 內nội 。 昔tích 望vọng 生sanh 死tử 名danh 居cư 門môn 外ngoại 。 今kim 望vọng 涅Niết 槃Bàn 故cố 住trụ 門môn 內nội 。

計kế 算toán 金kim 等đẳng

者giả 。 諸chư 聖thánh 作tác 論luận 。 分phân 別biệt 計kế 度độ 。 法pháp 聖thánh 財tài 故cố 。

出xuất 內nội 財tài 產sản

者giả 。 行hành 二nhị 利lợi 用dụng 也dã 。

注chú 記ký 券khoán 疏sơ

者giả 。 諸chư 師sư 作tác 疏sớ/sơ 。 修tu 撰soạn 文văn 記ký 等đẳng 。

注chú

者giả 丁đinh 住trụ 反phản 。 注chú 記ký 也dã 。 《# 切thiết 韻vận 》# 。

注chú 。 之chi 戍thú 反phản 。 水thủy 注chú 也dã 。 非phi 注chú 記ký 。

《# 廣quảng 雅nhã 》# 。

注chú 。 亦diệc 之chi 喻dụ 反phản 。 注chú 疏sớ/sơ 也dã 。 識thức 也dã 解giải 也dã 。

《# 通thông 俗tục 文văn 》# 。

記ký 物vật 曰viết 注chú

今kim 亦diệc 作tác 。

注chú

經kinh

窮cùng 子tử 見kiến 父phụ 。 至chí 何hà 故cố 至chí 此thử

贊tán 曰viết 。

三tam 見kiến 已dĩ 卻khước 走tẩu 。 分phần/phân 二nhị 。

初sơ 一nhất 頌tụng 半bán 悔hối 來lai 。 二nhị 頌tụng 卻khước 走tẩu 。 此thử 初sơ 也dã 。

經kinh

覆phúc 自tự 念niệm 言ngôn 。 至chí 欲dục 往vãng 傭dong 作tác

贊tán 曰viết 。

卻khước 走tẩu 也dã 。

逼bức 切thiết

迫bách 慼thích 也dã 。

經kinh

長trưởng 者giả 是thị 時thời 。 至chí 追truy 捉tróc 將tương 來lai

贊tán 曰viết 。

第đệ 三tam 父phụ 令linh 急cấp 捉tróc 。

默mặc 而nhi 識thức 之chi

者giả 。 未vị 曾tằng 對đối 眾chúng 陳trần 說thuyết 聲Thanh 聞Văn 過quá 去khứ 逢phùng 我ngã 。 是thị 我ngã 之chi 子tử 。 名danh 默mặc 而nhi 識thức 之chi 。

經kinh

窮cùng 子tử 驚kinh 喚hoán 。 至chí 使sử 我ngã 至chí 此thử

贊tán 曰viết 。

第đệ 四tứ 子tử 遂toại 憂ưu 惶hoàng 。 退thoái 大đại 不bất 修tu 卻khước 住trụ 生sanh 死tử 。 名danh 悶muộn 躄tích 地địa 。 若nhược 行hành 大đại 行hành 。 乖quai 本bổn 求cầu 意ý 。 與dữ 死tử 不bất 殊thù 。 名danh 必tất 當đương 見kiến 殺sát 。 何hà 用dụng 大Đại 乘Thừa 無vô 漏lậu 衣y 食thực 一nhất 旦đán 至chí 此thử 。

經kinh

長trưởng 者giả 知tri 子tử 。 至chí 無vô 威uy 德đức 者giả

贊tán 曰viết 。

下hạ 第đệ 五ngũ 有hữu 九cửu 頌tụng 半bán 化hóa 以dĩ 二Nhị 乘Thừa 喻dụ 。 長trường/trưởng 行hành 有hữu 六lục 。 此thử 中trung 有hữu 四tứ 。 不bất 頌tụng 初sơ 二nhị 。 初sơ 三tam 頌tụng 令linh 修tu 脫thoát 分phần/phân 。 次thứ 一nhất 頌tụng 子tử 遂toại 依y 行hành 。 次thứ 四tứ 頌tụng 半bán 勸khuyến 入nhập 善thiện 根căn 。 後hậu 一nhất 頌tụng 便tiện 成thành 聖thánh 位vị 。 初sơ 中trung 復phục 二nhị 。

初sơ 二nhị 頌tụng 遣khiển 使sứ 。 後hậu 一nhất 頌tụng 傳truyền 語ngữ 。 此thử 初sơ 也dã 。

愚ngu 癡si

者giả 無vô 明minh 。

狹hiệp 劣liệt

者giả 意ý 少thiểu 。

眇miễu 目mục

者giả 視thị 不bất 正chánh 。 《# 說thuyết 文văn 》# 。

一nhất 目mục 少thiểu 也dã

目mục 匡khuông 陷hãm 急cấp 曰viết 眇miễu 。 眇miễu 小tiểu 也dã 。 為vi 二Nhị 乘Thừa 說thuyết 安an 立lập 諦đế 教giáo 。 能năng 詮thuyên 顯hiển 。 義nghĩa 不bất 圓viên 。 名danh 為vi 眇miễu 目mục 。 所sở 詮thuyên 生sanh 空không 理lý 短đoản 。 故cố 名danh 矬tọa 。 無vô 法Pháp 身thân 功công 德đức 。 醜xú 故cố 名danh 陋lậu 。 神thần 用dụng 不bất 廣quảng 。 故cố 名danh 無vô 威uy 德đức 。

經kinh

汝nhữ 可khả 語ngứ 之chi 。 至chí 倍bội 與dữ 汝nhữ 價giá

贊tán 曰viết 。

此thử 傳truyền 語ngữ 也dã 。

經kinh

窮cùng 子tử 聞văn 之chi 。 至chí 淨tịnh 諸chư 房phòng 舍xá

贊tán 曰viết 。

二nhị 子tử 遂toại 依y 行hành 。 除trừ 煩phiền 惱não 糞phẩn 。 淨tịnh 五ngũ 蘊uẩn 舍xá 。

經kinh

長trưởng 者giả 於ư 牖dũ 。 至chí 樂nhạo 為vi 鄙bỉ 事sự

贊tán 曰viết 。 三tam 有hữu 四tứ 頌tụng 半bán 勸khuyến 入nhập 善thiện 根căn 。 長trường/trưởng 行hành 有hữu 三tam 。 此thử 亦diệc 有hữu 三tam 。

初sơ 一nhất 頌tụng 心tâm 傷thương 。 次thứ 一nhất 頌tụng 身thân 近cận 。 後hậu 二nhị 頌tụng 半bán 共cộng 語ngữ 。 此thử 初sơ 也dã 。

經kinh

於ư 是thị 長trưởng 者giả 。 至chí 往vãng 到đáo 子tử 所sở

贊tán 曰viết 。

此thử 身thân 近cận 也dã 。

經kinh

方phương 便tiện 附phụ 近cận 。 至chí 若nhược 如như 我ngã 子tử

贊tán 曰viết 。

下hạ 共cộng 語ngữ 。 長trường/trưởng 行hành 有hữu 二nhị 。 此thử 亦diệc 有hữu 二nhị 。

初sơ 半bán 頌tụng 總tổng 與dữ 語ngữ 勸khuyến 勉miễn 。 後hậu 二nhị 頌tụng 別biệt 與dữ 語ngữ 教giáo 示thị 。 後hậu 文văn 有hữu 二nhị 。

初sơ 一nhất 頌tụng 半bán 隨tùy 須tu 即tức 與dữ 。 後hậu 半bán 頌tụng 假giả 稱xưng 父phụ 子tử 。

塗đồ 足túc 油du

者giả 。 西tây 方phương 人nhân 庶thứ 例lệ 多đa 塗đồ 跣tiển 。

時thời 既ký 溫ôn 熱nhiệt 塵trần 坌bộn 頻tần 沾triêm 。 至chí 必tất 洗tẩy 足túc 以dĩ 油du 塗đồ 之chi 。 今kim 言ngôn 足túc 者giả 。 即tức 四Tứ 神Thần 足Túc 。

欲dục 。 勤cần 。 心tâm 。 觀quán 。 油du 謂vị 八bát 斷đoạn 行hành 。 即tức 欲dục 。 精tinh 進tấn 。 信tín 。 輕khinh 安an 。 正chánh 念niệm 。 正chánh 知tri 。 思tư 。 捨xả 。 初sơ 三tam 為vi 加gia 行hành 。 輕khinh 安an 攝nhiếp 受thọ 身thân 心tâm 。 正chánh 念niệm 。 正chánh 知tri 為vi 繼kế 屬thuộc 。 不bất 忘vong 所sở 緣duyên 安an 心tâm 一nhất 境cảnh 故cố 。 有hữu 放phóng 逸dật 生sanh 。 如như 實thật 了liễu 知tri 。 故cố 思tư 。 捨xả 為vi 對đối 治trị 。 策sách 心tâm 持trì 心tâm 。 二nhị 種chủng 力lực 故cố 。 已dĩ 生sanh 沈trầm 掉trạo 能năng 遠viễn 離ly 之chi 。 名danh 塗đồ 足túc 油du 。 如như 去khứ 風phong 痺# 。 斷đoạn 障chướng 染nhiễm 故cố 。 或hoặc 足túc 謂vị 戒giới 。 油du 謂vị 六lục 支chi 。 受thọ 學học 學học 處xứ 善thiện 能năng 防phòng 護hộ 。 別Biệt 解Giải 脫Thoát 律luật 儀nghi 。 軌quỹ 則tắc 所sở 行hành 皆giai 具cụ 圓viên 滿mãn 。 見kiến 微vi 細tế 罪tội 。 生sanh 大đại 怖bố 畏úy 。 滋tư 潤nhuận 戒giới 故cố 法pháp 食thực 既ký 充sung 。 無vô 貪tham 瞋sân 癡si 。 薦tiến 席tịch 亦diệc 厚hậu 。 《# 無vô 垢cấu 稱xưng 》# 云vân 。

四tứ 靜tĩnh 慮lự 為vi 床sàng 。 淨tịnh 命mạng 為vi 茵nhân 蓐nhục 。

淨tịnh 命mạng 即tức 是thị 無vô 貪tham 所sở 起khởi 身thân 語ngữ 二nhị 業nghiệp 。 故cố 以dĩ 無vô 貪tham 為vi 薦tiến 席tịch 也dã 。 在tại 茵nhân 蓐nhục 下hạ 。 床sàng 之chi 上thượng 故cố 。

薦tiến

音âm 作tác 見kiến 反phản 。 亦diệc 蓆# 也dã 。 《# 玉ngọc 篇thiên 》# 。

獸thú 之chi 所sở 食thực 草thảo 也dã

又hựu 床sàng 薦tiến 。 所sở 以dĩ 同đồng 薦tiến 藉tạ 也dã 。

廗#

音âm 詳tường 石thạch 反phản 。 《# 玉ngọc 篇thiên 》# 。

蓆# 。 廧# 亦diệc 反phản 。 廣quảng 多đa 也dã 。

《# 切thiết 韻vận 》# 為vi 。

廗#

假giả 稱xưng 父phụ 子tử 。 又hựu 以dĩ 軟nhuyễn 語ngữ 。 若nhược 如như 我ngã 子tử 。

若nhược

者giả 如như 也dã 。 如như 我ngã 入nhập 聖thánh 之chi 真chân 子tử 也dã 。 此thử 乃nãi 見kiến 道đạo 已dĩ 前tiền 。

經kinh

長trưởng 者giả 有hữu 智trí 。 至chí 執chấp 作tác 家gia 事sự

贊tán 曰viết 。

四tứ 便tiện 成thành 聖thánh 位vị 。 文văn 中trung 唯duy 有hữu 無Vô 學Học 。 漸tiệm 令linh 入nhập 出xuất 。 并tinh 彰chương 修tu 道Đạo 。 二nhị 十thập 年niên 中trung 。 常thường 令linh 除trừ 糞phẩn 。 名danh 執chấp 家gia 事sự 。 過quá 是thị 以dĩ 後hậu 心tâm 相tương 體thể 信tín 。 入nhập 出xuất 無vô 難nan 。 然nhiên 其kỳ 所sở 止chỉ 。 猶do 在tại 本bổn 處xứ 。 影ảnh 顯hiển 見kiến 道đạo 。 名danh 之chi 為vi 兒nhi 。 文văn 中trung 略lược 故cố 。

經kinh

示thị 其kỳ 金kim 銀ngân 。 至chí 我ngã 無vô 此thử 物vật

贊tán 曰viết 。 示thị 大đại 不bất 悕hy 喻dụ 也dã 。 大Đại 乘Thừa 二nhị 利lợi 雖tuy 使sử 令linh 知tri 。 名danh 為vi 出xuất 入nhập 。

猶do 於ư 門môn 外ngoại

者giả 。 大Đại 乘Thừa 教giáo 行hành 之chi 因nhân 門môn 外ngoại 。

止chỉ 宿túc 草thảo 庵am

者giả 。 猶do 住trụ 二Nhị 乘Thừa 。

庵am

音âm 烏ô 含hàm 反phản 。 小tiểu 草thảo 舍xá 也dã 。 有hữu 作tác 。

菴am

菴am 閭lư 草thảo 。 非phi 舍xá 也dã 。 自tự 念niệm 以dĩ 貧bần 為vi 事sự 業nghiệp 。 都đô 無vô 大Đại 乘Thừa 事sự 業nghiệp 之chi 分phần 。 無vô 一nhất 悕hy 意ý 。 不bất 求cầu 大Đại 乘Thừa 。

經kinh

父phụ 知tri 子tử 心tâm 。 至chí 剎sát 利lợi 居cư 士sĩ

贊tán 曰viết 。

下hạ 第đệ 二nhị 大đại 段đoạn 有hữu 七thất 頌tụng 。 顯hiển 今kim 獲hoạch 得đắc 。 前tiền 喻dụ 中trung 有hữu 二nhị 。

初sơ 五ngũ 頌tụng 父phụ 付phó 子tử 。 後hậu 二nhị 頌tụng 子tử 獲hoạch 得đắc 。 初sơ 復phục 有hữu 二nhị 。

初sơ 一nhất 頌tụng 半bán 知tri 機cơ 集tập 族tộc 。 後hậu 三tam 頌tụng 半bán 正chánh 付phó 家gia 事sự 。 此thử 初sơ 也dã 。

經kinh

於ư 此thử 大đại 眾chúng 。 至chí 恣tứ 其kỳ 所sở 用dụng

贊tán 曰viết 。

下hạ 三tam 頌tụng 半bán 正chánh 付phó 家gia 事sự 。 有hữu 五ngũ 。

初sơ 半bán 頌tụng 初sơ 教giáo 發phát 心tâm 。 半bán 頌tụng 退thoái 流lưu 生sanh 死tử 。 半bán 頌tụng 化hóa 以dĩ 二Nhị 乘Thừa 。 或hoặc 在tại 人nhân 天thiên 。 彼bỉ 方phương 根căn 熟thục 。 或hoặc 在tại 加gia 行hành 。 無vô 間gian 兩lưỡng 道đạo 。 或hoặc 斷đoạn 五ngũ 下hạ 。 五ngũ 上thượng 分phần/phân 結kết 二nhị 位vị 之chi 時thời 。 故cố 言ngôn 見kiến 子tử 。 已dĩ 二nhị 十thập 年niên 。 或hoặc 說thuyết 得đắc 有hữu 學học 。 無Vô 學Học 果quả 。 一nhất 頌tụng 昔tích 退thoái 大Đại 乘Thừa 今kim 得đắc 相tương 遇ngộ 。 根căn 機cơ 熟thục 故cố 。 一nhất 頌tụng 正chánh 付phó 。

經kinh

子tử 念niệm 昔tích 貧bần 。 至chí 得đắc 未vị 曾tằng 有hữu

贊tán 曰viết 。

子tử 獲hoạch 得đắc 也dã 。 有hữu 為vi 功công 德đức 。 名danh 為vi 珍trân 寶bảo 。 無vô 為vi 真Chân 如Như 。 慈từ 悲bi 心tâm 等đẳng 。 名danh 為vi 舍xá 宅trạch 。 又hựu 識thức 達đạt 本bổn 識thức 當đương 成thành 鏡kính 智trí 。 亦diệc 知tri 一nhất 切thiết 。 三tam 界giới 眾chúng 生sanh 。 皆giai 已dĩ 舍xá 宅trạch 及cập 獲hoạch 珍trân 財tài 。 故cố 生sanh 歡hoan 喜hỷ 。

經kinh

佛Phật 亦diệc 如như 是thị 。 至chí 聲Thanh 聞Văn 弟đệ 子tử

贊tán 曰viết 。

下hạ 第đệ 三tam 大đại 段đoạn 有hữu 三tam 十thập 頌tụng 半bán 頌tụng 合hợp 說thuyết 。 中trung 分phần/phân 二nhị 。

初sơ 二nhị 十thập 頌tụng 半bán 頌tụng 昔tích 不bất 悕hy 合hợp 。 後hậu 有hữu 十thập 頌tụng 頌tụng 今kim 獲hoạch 得đắc 合hợp 。 初sơ 合hợp 中trung 長trường/trưởng 行hành 有hữu 五ngũ 。 不bất 合hợp 中trung 還hoàn 見kiến 佛Phật 。 今kim 此thử 頌tụng 中trung 唯duy 頌tụng 示thị 大đại 不bất 悕hy 合hợp 。 餘dư 略lược 不bất 頌tụng 。 前tiền 長trường/trưởng 行hành 中trung 示thị 大đại 不bất 悕hy 有hữu 三tam 。 今kim 此thử 亦diệc 爾nhĩ 。

初sơ 二nhị 頌tụng 頌tụng 初sơ 。 知tri 我ngã 樂nhạo 小tiểu 。 佛Phật 不bất 說thuyết 我ngã 得đắc 故cố 不bất 悕hy 。 次thứ 有hữu 八bát 頌tụng 頌tụng 第đệ 三tam 。 但đãn 為vì 菩Bồ 薩Tát 。 說thuyết 不bất 正chánh 為vi 我ngã 說thuyết 故cố 不bất 悕hy 。 後hậu 十thập 頌tụng 半bán 頌tụng 第đệ 二nhị 。 自tự 得đắc 涅Niết 槃Bàn 謂vị 已dĩ 滿mãn 足túc 故cố 不bất 悕hy 。 此thử 初sơ 也dã 。 未vị 曾tằng 說thuyết 言ngôn 。 汝nhữ 等đẳng 作tác 佛Phật 。 於ư 佛Phật 妙diệu 智trí 。 我ngã 亦diệc 有hữu 分phần/phân 。 但đãn 說thuyết 我ngã 等đẳng 得đắc 諸chư 無vô 漏lậu 。 是thị 聲Thanh 聞Văn 弟đệ 子tử 。 故cố 我ngã 不bất 悕hy 。

經kinh

佛Phật 勅sắc 我ngã 等đẳng (# 至chí 。 當đương 得đắc 成thành 佛Phật

贊tán 曰viết 。

下hạ 有hữu 八bát 頌tụng 頌tụng 第đệ 三tam 。 但đãn 為vì 菩Bồ 薩Tát 說thuyết 。 不bất 正chánh 為vi 我ngã 說thuyết 。 故cố 不bất 悕hy 。 中trung 分phần/phân 六lục 。

初sơ 一nhất 頌tụng 佛Phật 勅sắc 。 次thứ 一nhất 頌tụng 半bán 我ngã 依y 佛Phật 教giáo 。 次thứ 一nhất 頌tụng 他tha 依y 我ngã 言ngôn 。 次thứ 一nhất 頌tụng 佛Phật 授thọ 他tha 記ký 。 次thứ 一nhất 頌tụng 半bán 正chánh 為vi 菩Bồ 薩Tát 。 不bất 為vi 我ngã 說thuyết 。 後hậu 二nhị 頌tụng 法pháp 喻dụ 雙song 結kết 。 此thử 初sơ 也dã 。 佛Phật 三tam 業nghiệp 加gia 。 密mật 勅sắc 令lệnh 說thuyết 般Bát 若Nhã 等đẳng 經kinh 。

經kinh

我ngã 承thừa 佛Phật 教giáo 。 至chí 說thuyết 無vô 上thượng 道Đạo

贊tán 曰viết 。

二nhị 我ngã 依y 佛Phật 教giáo 。

經kinh

諸chư 佛Phật 子tử 等đẳng 。 至chí 精tinh 勤cần 修tu 習tập

贊tán 曰viết 。

三tam 他tha 依y 我ngã 言ngôn 。

經kinh

是thị 時thời 諸chư 佛Phật 。 至chí 當đương 得đắc 作tác 佛Phật

贊tán 曰viết 。

四tứ 佛Phật 授thọ 他tha 記ký 。 言ngôn 。

諸chư 佛Phật

者giả 。 顯hiển 一nhất 切thiết 佛Phật 法Pháp 皆giai 同đồng 。 故cố 非phi 唯duy 一nhất 佛Phật 。 亦diệc 是thị 過quá 去khứ 。 曾tằng 於ư 餘dư 佛Phật 所sở 受thọ 化hóa 故cố 。 不bất 爾nhĩ 一nhất 佛Phật 云vân 何hà 言ngôn 。

諸chư

故cố 前tiền 說thuyết 言ngôn 。

曾tằng 從tùng 諸chư 佛Phật 聞văn 。 方phương 便tiện 所sở 說thuyết 法Pháp

經kinh

一nhất 切thiết 諸chư 佛Phật 。 至chí 說thuyết 斯tư 真chân 要yếu

贊tán 曰viết 。

五ngũ 正chánh 為vi 菩Bồ 薩Tát 。 不bất 為vi 我ngã 說thuyết 。 故cố 我ngã 不bất 悕hy 。

經kinh

如như 彼bỉ 窮cùng 子tử 。 至chí 亦diệc 復phục 如như 是thị

贊tán 曰viết 。

法pháp 喻dụ 雙song 結kết 。 文văn 意ý 可khả 知tri 。

經kinh

我ngã 等đẳng 內nội 滅diệt 。 至chí )# 都đô 不bất 欣hân 樂nhạo

贊tán 曰viết 。

下hạ 第đệ 三tam 有hữu 十thập 頌tụng 半bán 頌tụng 第đệ 二nhị 自tự 得đắc 涅Niết 槃Bàn 謂vị 已dĩ 滿mãn 足túc 故cố 不bất 悕hy 。 中trung 分phần/phân 二nhị 。

初sơ 二nhị 頌tụng 標tiêu 自tự 滿mãn 不bất 悕hy 。 後hậu 八bát 頌tụng 半bán 釋thích 。 此thử 初sơ 也dã 。

內nội 滅diệt

者giả 謂vị 內nội 自tự 身thân 。 滅diệt 諸chư 煩phiền 惱não 。 證chứng 得đắc 涅Niết 槃Bàn 。 唯duy 能năng 了liễu 此thử 以dĩ 為vi 究cứu 竟cánh 。 更cánh 無vô 自tự 餘dư 外ngoại 利lợi 他tha 事sự 。 故cố 不bất 欣hân 大đại 。

經kinh

所sở 以dĩ 者giả 何hà 。 至chí 謂vị 是thị 究cứu 竟cánh

贊tán 曰viết 。

下hạ 八bát 頌tụng 半bán 釋thích 。 中trung 分phần/phân 三tam 。

初sơ 三tam 頌tụng 半bán 於ư 佛Phật 境cảnh 智trí 起khởi 三tam 解giải 脫thoát 門môn 觀quán 。 自tự 謂vị 滿mãn 足túc 故cố 不bất 悕hy 。 次thứ 四tứ 頌tụng 自tự 謂vị 得đắc 道Đạo 已dĩ 報báo 佛Phật 恩ân 。 雖tuy 為vì 他tha 說thuyết 而nhi 自tự 不bất 悕hy 。 後hậu 一nhất 頌tụng 結kết 佛Phật 不bất 為vi 說thuyết 故cố 不bất 悕hy 。 此thử 初sơ 也dã 。 初sơ 三tam 頌tụng 空không 無vô 相tướng 觀quán 。 後hậu 一nhất 頌tụng 半bán 是thị 無vô 願nguyện 觀quán 。 諸chư 法pháp 皆giai 空không 。 空không 觀quán 也dã 。 二nhị 我ngã 既ký 無vô 。 何hà 有hữu 生sanh 等đẳng 故cố 。 次thứ 下hạ 說thuyết 無vô 生sanh 滅diệt 。 等đẳng 六lục 種chủng 所sở 無vô 。 並tịnh 無vô 相tướng 觀quán 。 捨xả 離ly 貪tham 著trước 。 不bất 貪tham 一nhất 切thiết 。 遂toại 於ư 佛Phật 智trí 亦diệc 不bất 貪tham 求cầu 。 是thị 無vô 願nguyện 觀quán 。 由do 聞văn 般Bát 若Nhã 密mật 意ý 所sở 說thuyết 。 空không 無vô 相tướng 願nguyện 。 遂toại 錯thác 悟ngộ 解giải 作tác 此thử 三tam 觀quán 自tự 得đắc 涅Niết 槃Bàn 。 後hậu 作tác 此thử 解giải 。 謂vị 是thị 究cứu 竟cánh 。 故cố 不bất 悕hy 大đại 。

經kinh

我ngã 等đẳng 長trường 夜dạ 。 至chí 報báo 佛Phật 之chi 恩ân

贊tán 曰viết 。

二nhị 有hữu 四tứ 頌tụng 。 自tự 謂vị 得đắc 道Đạo 已dĩ 報báo 佛Phật 恩ân 。 雖tuy 為vì 他tha 說thuyết 而nhi 自tự 不bất 悕hy 。 中trung 分phần/phân 二nhị 。

初sơ 二nhị 頌tụng 半bán 謂vị 報báo 佛Phật 恩ân 。 次thứ 一nhất 頌tụng 半bán 雖tuy 為vì 他tha 說thuyết 而nhi 自tự 不bất 悕hy 。 此thử 初sơ 也dã 。 驗nghiệm 此thử 文văn 意ý 住trụ 有hữu 餘dư 依y 涅Niết 槃Bàn 迴hồi 心tâm 向hướng 大đại 。 非phi 住trụ 無vô 餘dư 依y 涅Niết 槃Bàn 界giới 。

經kinh

我ngã 等đẳng 雖tuy 為vì 。 至chí 永vĩnh 無vô 願nguyện 樂nhạo

贊tán 曰viết 。

雖tuy 為vì 他tha 說thuyết 而nhi 自tự 不bất 悕hy 也dã 。

經kinh

導đạo 師sư 見kiến 捨xả 。 至chí 說thuyết 有hữu 實thật 利lợi

贊tán 曰viết 。

三tam 佛Phật 不bất 為vi 說thuyết 故cố 我ngã 不bất 悕hy 。 簡giản 擇trạch 於ư 我ngã 觀quán 根căn 未vị 熟thục 故cố 見kiến 捨xả 我ngã 。 未vị 曾tằng 勸khuyến 進tấn 令linh 修tu 大Đại 乘Thừa 。 說thuyết 有hữu 實thật 利lợi 。 故cố 我ngã 不bất 悕hy 。 初sơ 。

不bất 勸khuyến

者giả 據cứ 今kim 生sanh 來lai 。 非phi 曾tằng 不bất 勸khuyến 。 久cửu 已dĩ 勸khuyến 故cố 。

經kinh

如như 富phú 長trưởng 者giả 。 至chí 乃nãi 教giáo 大đại 智trí

贊tán 曰viết 。

上thượng 二nhị 十thập 頌tụng 半bán 頌tụng 合hợp 昔tích 不bất 悕hy 。 下hạ 有hữu 十thập 頌tụng 。 合hợp 今kim 獲hoạch 得đắc 有hữu 二nhị 。

初sơ 三tam 頌tụng 法pháp 喻dụ 對đối 明minh 。 初sơ 教giáo 方phương 便tiện 。 後hậu 說thuyết 真chân 實thật 。 後hậu 七thất 頌tụng 明minh 。 我ngã 今kim 獲hoạch 得đắc 。 此thử 初sơ 也dã 。 一nhất 頌tụng 半bán 喻dụ 。 一nhất 頌tụng 半bán 法pháp 。

經kinh

我ngã 等đẳng 今kim 日nhật 。 至chí 得đắc 無vô 量lượng 寶bảo

贊tán 曰viết 。

下hạ 七thất 頌tụng 明minh 今kim 獲hoạch 得đắc 。 中trung 分phần/phân 三tam 。

初sơ 一nhất 頌tụng 半bán 總tổng 辨biện 今kim 得đắc 。 非phi 先tiên 所sở 望vọng 。 次thứ 三tam 頌tụng 始thỉ 于vu 今kim 日nhật 方phương 名danh 得đắc 果quả 體thể 。 後hậu 二nhị 頌tụng 半bán 方phương 名danh 得đắc 果quả 用dụng 。 此thử 初sơ 也dã 。

經kinh

世Thế 尊Tôn 我ngã 今kim 。 至chí 無vô 上thượng 大đại 果quả

贊tán 曰viết 。

二nhị 始thỉ 于vu 今kim 日nhật 方phương 名danh 得đắc 果quả 體thể 。 初sơ 一nhất 頌tụng 總tổng 辨biện 先tiên 得đắc 果quả 非phi 真chân 。 今kim 得đắc 是thị 實thật 。

道đạo

謂vị 證chứng 智trí 。

果quả

謂vị 無vô 為vi 。 後hậu 二nhị 頌tụng 今kim 得đắc 果quả 是thị 實thật 。 由do 前tiền 因nhân 證chứng 於ư 中trung 初sơ 頌tụng 持trì 戒giới 因nhân 得đắc 報báo 。 後hậu 頌tụng 梵Phạm 行hạnh 滿mãn 得đắc 大đại 果quả 。 皆giai 以dĩ 勝thắng 昔tích 。

經kinh

我ngã 等đẳng 今kim 者giả 。 至chí 應ưng 受thọ 供cúng 養dường

贊tán 曰viết 。

三tam 方phương 名danh 得đắc 果quả 用dụng 。 初sơ 一nhất 頌tụng 得đắc 真chân 實thật 聲Thanh 聞Văn 之chi 名danh 。 利lợi 他tha 用dụng 故cố 。 後hậu 一nhất 頌tụng 半bán 得đắc 真chân 阿A 羅La 漢Hán 稱xưng 。 實thật 福phước 田điền 故cố 。 即tức 顯hiển 住trụ 小tiểu 非phi 真chân 聲Thanh 聞Văn 。 亦diệc 非phi 真chân 是thị 阿A 羅La 漢Hán 也dã 。

經kinh

世Thế 尊Tôn 大đại 恩ân 。 至chí 誰thùy 能năng 報báo 者giả

贊tán 曰viết 。

已dĩ 上thượng 七thất 十thập 三tam 頌tụng 半bán 頌tụng 前tiền 長trường/trưởng 行hành 。 自tự 下hạ 品phẩm 之chi 第đệ 三tam 段đoạn 有hữu 十thập 三tam 頌tụng 荷hà 佛Phật 恩ân 深thâm 。 分phần/phân 二nhị 。

初sơ 六lục 頌tụng 半bán 總tổng 明minh 恩ân 深thâm 難nan 報báo 。 後hậu 六lục 頌tụng 半bán 別biệt 明minh 所sở 難nan 報báo 事sự 。 初sơ 中trung 復phục 二nhị 。

初sơ 一nhất 頌tụng 半bán 明minh 佛Phật 慈từ 悲bi 深thâm 故cố 難nan 報báo 。 後hậu 五ngũ 頌tụng 明minh 行hành 供cúng 養dường 事sự 。 而nhi 不bất 能năng 報báo 。 此thử 初sơ 也dã 。

時thời 長trường/trưởng 處xứ 廣quảng 行hành 滿mãn 心tâm 勤cần 。 苦khổ 己kỷ 利lợi 人nhân 情tình 深thâm 叵phả 答đáp 。 昊hạo 天thiên 之chi 恩ân 蓋cái 在tại 於ư 此thử 。

經kinh

手thủ 足túc 供cung 給cấp 。 至chí 盡tận 心tâm 恭cung 敬kính

贊tán 曰viết 。

下hạ 五ngũ 頌tụng 明minh 供cúng 養dường 事sự 。 中trung 分phần/phân 二nhị 。

初sơ 二nhị 頌tụng 六lục 種chủng 內nội 財tài 不bất 能năng 報báo 。 後hậu 三tam 頌tụng 四tứ 事sự 外ngoại 財tài 并tinh 以dĩ 起khởi 塔tháp 。 亦diệc 不bất 能năng 報báo 。 此thử 初sơ 也dã 。

經kinh

又hựu 以dĩ 美mỹ 饍thiện 。 至chí 亦diệc 不bất 能năng 報báo

贊tán 曰viết 。

四tứ 事sự 外ngoại 物vật 不bất 能năng 報báo 也dã 。 二nhị 頌tụng 四tứ 事sự 。 一nhất 頌tụng 結kết 之chi 。

經kinh

諸chư 佛Phật 希hy 有hữu 。 至chí 隨tùy 宜nghi 為vì 說thuyết

贊tán 曰viết 。

下hạ 六lục 頌tụng 半bán 明minh 所sở 難nan 報báo 事sự 。 於ư 中trung 有hữu 三tam 。

初sơ 二nhị 頌tụng 半bán 總tổng 明minh 佛Phật 能năng 為vì 下hạ 劣liệt 事sự 。 於ư 取thủ 相tướng 凡phàm 夫phu 。 能năng 隨tùy 宜nghi 為vì 說thuyết 。 次thứ 二nhị 頌tụng 能năng 知tri 欲dục 樂lạc 及cập 勝thắng 解giải 。 而nhi 為vi 說thuyết 法Pháp 。 後hậu 二nhị 頌tụng 能năng 知tri 根căn 熟thục 未vị 熟thục 。 為vi 說thuyết 三tam 乘thừa 。 此thử 初sơ 也dã 。 藏tạng 報báo 身thân 之chi 實thật 德đức 。 顯hiển 化hóa 相tương/tướng 之chi 權quyền 形hình 。 隱ẩn 妙diệu 理lý 之chi 玄huyền 宗tông 。 揚dương 麁thô 義nghĩa 之chi 疎sơ 教giáo 。 不bất 居cư 淨tịnh 土độ 。 處xử 此thử 穢uế 方phương 隨tùy 逐trục 凡phàm 夫phu 。 豈khởi 非phi 難nan 報báo 。

經kinh

諸chư 佛Phật 於ư 法pháp 。 至chí 而nhi 為vi 說thuyết 法Pháp

贊tán 曰viết 。

二nhị 能năng 知tri 欲dục 樂lạc 勝thắng 解giải 而nhi 為vi 說thuyết 法Pháp 也dã 。

志chí 力lực

者giả 勝thắng 解giải 故cố 。 不bất 隨tùy 自tự 意ý 廣quảng 演diễn 玄huyền 微vi 。 乃nãi 遂toại 他tha 情tình 唱xướng 斯tư 方phương 便tiện 。 豈khởi 非phi 難nan 報báo 。

經kinh

隨tùy 諸chư 眾chúng 生sanh 。 至chí 隨tùy 宜nghi 說thuyết 三tam

贊tán 曰viết 。

三tam 能năng 知tri 根căn 熟thục 未vị 熟thục 。 為vi 說thuyết 三tam 乘thừa 。 或hoặc 麁thô 或hoặc 細tế 。 或hoặc 實thật 或hoặc 權quyền 。 觀quán 根căn 初sơ 後hậu 以dĩ 施thí 為vi 。 豈khởi 非phi 恩ân 深thâm 而nhi 難nan 報báo 者giả 也dã 。

藥dược 草thảo 喻dụ 品phẩm

以dĩ 三tam 門môn 分phân 別biệt 。

一nhất 來lai 意ý 。 二nhị 釋thích 名danh 。 三tam 解giải 妨phương 。

來lai 意ý 有hữu 四tứ 。

一nhất 者giả 前tiền 為vi 上thượng 根căn 初sơ 周chu 法pháp 說thuyết 。 鶖thu 子tử 法pháp 領lãnh 。 佛Phật 法Pháp 述thuật 成thành 。 後hậu 方phương 授thọ 記ký 。 今kim 第đệ 二nhị 周chu 既ký 為vi 中trung 根căn 喻dụ 說thuyết 。 四tứ 人nhân 喻dụ 領lãnh 。 今kim 佛Phật 還hoàn 為vi 以dĩ 喻dụ 述thuật 成thành 。 後hậu 方phương 授thọ 記ký 。 故cố 此thử 品phẩm 來lai 。 二nhị 者giả 論luận 說thuyết 對đối 治trị 七thất 慢mạn 中trung 。 第đệ 三tam 有hữu 大Đại 乘Thừa 人nhân 一nhất 向hướng 增tăng 上thượng 慢mạn 。 言ngôn 無vô 別biệt 聲Thanh 聞Văn 辟Bích 支Chi 佛Phật 乘thừa 。 為vi 對đối 治trị 此thử 故cố 說thuyết 兩lưỡng 喻dụ 。 前tiền 〈# 譬thí 喻dụ 品phẩm 〉# 為vi 對đối 治trị 凡phàm 夫phu 求cầu 人nhân 天thiên 妙diệu 果Quả 。 次thứ 〈# 信tín 解giải 品phẩm 〉# 為vi 治trị 二Nhị 乘Thừa 有hữu 學học 執chấp 我ngã 乘thừa 與dữ 如Như 來Lai 乘thừa 等đẳng 。 不bất 求cầu 佛Phật 乘thừa 。 今kim 此thử 品phẩm 為vi 對đối 治trị 大Đại 乘Thừa 人nhân 一nhất 向hướng 慢mạn 言ngôn 無vô 別biệt 二Nhị 乘Thừa 。 唯duy 有hữu 一Nhất 乘Thừa 。 故cố 彼bỉ 論luận 言ngôn 。

第đệ 三tam 人nhân 者giả 。 令linh 知tri 種chủng 種chủng 乘thừa 異dị 。 諸chư 佛Phật 如Như 來Lai 。 平bình 等đẳng 說thuyết 法Pháp 。 隨tùy 眾chúng 生sanh 善thiện 根căn 。 種chủng 子tử 而nhi 生sanh 牙nha 故cố 。

意ý 顯hiển 一nhất 雨vũ 雖tuy 同đồng 。 三tam 草thảo 二nhị 木mộc 生sanh 長trưởng 各các 異dị 。 佛Phật 教giáo 雖tuy 同đồng 。 三tam 乘thừa 。 二nhị 聖thánh 發phát 脩tu 亦diệc 別biệt 。 有hữu 為vi 機cơ 器khí 各các 各các 別biệt 故cố 。 亦diệc 有hữu 決quyết 定định 二Nhị 乘Thừa 者giả 故cố 。 由do 機cơ 性tánh 殊thù 稟bẩm 潤nhuận 別biệt 故cố 。 故cố 《# 勝thắng 鬘man 》# 云vân 。

攝nhiếp 受thọ 正Chánh 法Pháp 。 善thiện 男nam 子tử 堪kham 荷hà 四tứ 擔đảm

《# 涅Niết 槃Bàn 》# 亦diệc 言ngôn 。

我ngã 於ư 一nhất 時thời 。 說thuyết 一Nhất 乘Thừa 一nhất 道đạo 。 乃nãi 至chí 弟đệ 子tử 不bất 解giải 我ngã 意ý 。 說thuyết 須Tu 陀Đà 洹Hoàn 。 等đẳng 皆giai 得đắc 佛Phật 道Đạo 。

廣quảng 說thuyết 如như 餘dư 。 依y 人nhân 運vận 載tái 。 教giáo 等đẳng 名danh 乘thừa 。 佛Phật 法Pháp 雖tuy 同đồng 。 機cơ 脩tu 有hữu 異dị 。 故cố 說thuyết 此thử 品phẩm 。 三tam 者giả 〈# 方phương 便tiện 品phẩm 〉# 初sơ 標tiêu 智trí 及cập 門môn 二nhị 皆giai 甚thậm 深thâm 。 名danh 為vi 一Nhất 乘Thừa 。 前tiền 〈# 譬thí 喻dụ 品phẩm 〉# 說thuyết 乘thừa 有hữu 三tam 。 體thể 唯duy 有hữu 一nhất 。 四tứ 人nhân 領lãnh 解giải 實thật 一nhất 假giả 三tam 。 會hội 智trí 慧tuệ 深thâm 。 今kim 此thử 會hội 門môn 。 門môn 即tức 阿a 含hàm 。 教giáo 同đồng 機cơ 異dị 名danh 會hội 其kỳ 門môn 。 如như 說thuyết 四Tứ 諦Đế 。 三tam 根căn 俱câu 聞văn 。 依y 蘊uẩn 。 處xử 。 界giới 。 緣duyên 起khởi 。 三tam 性tánh 。 賴lại 脩tu 有hữu 異dị 名danh 曰viết 三tam 乘thừa 。 故cố 知tri 教giáo 同đồng 而nhi 機cơ 異dị 也dã 。 故cố 此thử 品phẩm 來lai 。 四tứ 者giả 十thập 無vô 上thượng 中trung 云vân 。 第đệ 一nhất 為vi 顯hiển 種chủng 子tử 無vô 上thượng 故cố 說thuyết 雨vũ 譬thí 喻dụ 。 十thập 無vô 上thượng 者giả 並tịnh 是thị 七thất 喻dụ 。 三tam 平bình 等đẳng 殘tàn 。 然nhiên 於ư 其kỳ 中trung 。 有hữu 是thị 文văn 殘tàn 。 有hữu 是thị 義nghĩa 殘tàn 者giả 。 此thử 是thị 義nghĩa 殘tàn 非phi 是thị 文văn 殘tàn 也dã 。 七thất 喻dụ 之chi 中trung 已dĩ 有hữu 雨vũ 喻dụ 。 十thập 無vô 上thượng 內nội 又hựu 更cánh 重trùng 說thuyết 。 仍nhưng 名danh 為vi 殘tàn 。 前tiền 說thuyết 雨vũ 喻dụ 普phổ 潤nhuận 三tam 草thảo 。 三tam 草thảo 既ký 別biệt 令linh 知tri 乘thừa 異dị 。 今kim 說thuyết 雨vũ 喻dụ 所sở 潤nhuận 三tam 草thảo 之chi 中trung 形hình 於ư 二nhị 草thảo 。 佛Phật 種chủng 名danh 大đại 草thảo 。 自tự 位vị 相tướng 形hình 加gia 名danh 二nhị 木mộc 。 所sở 望vọng 義nghĩa 別biệt 名danh 為vi 義nghĩa 殘tàn 。 或hoặc 是thị 文văn 殘tàn 。 謂vị 小tiểu 中trung 大đại 草thảo 。 文văn 是thị 雨vũ 喻dụ 破phá 乘thừa 同đồng 病bệnh 。 諸chư 樹thụ 大đại 小tiểu 。 隨tùy 上thượng 中trung 下hạ 。 各các 有hữu 所sở 受thọ 。 此thử 雨vũ 喻dụ 是thị 種chủng 子tử 無vô 上thượng 。 前tiền 後hậu 文văn 別biệt 故cố 是thị 文văn 殘tàn 。 此thử 大đại 種chủng 子tử 得đắc 雨vũ 滋tư 潤nhuận 。 體thể 用dụng 弘hoằng 廣quảng 。 後hậu 得đắc 果quả 殊thù 。 故cố 名danh 無vô 上thượng 。 論luận 引dẫn 經kinh 言ngôn 。

不bất 離ly 我ngã 身thân 是thị 無vô 上thượng 義nghĩa 。 唯duy 大Đại 乘Thừa 有hữu 。 名danh 不bất 離ly 故cố 。 若nhược 種chủng 若nhược 現hiện 。 若nhược 因nhân 若nhược 果quả 。 雖tuy 皆giai 不bất 離ly 大Đại 乘Thừa 。

今kim 顯hiển 大Đại 乘Thừa 無vô 漏lậu 種chủng 子tử 以dĩ 為vi 因nhân 本bổn 。 成thành 佛Phật 身thân 故cố 。 為vi 顯hiển 此thử 種chủng 子tử 無vô 上thượng 。 故cố 此thử 品phẩm 來lai 。

釋thích 名danh 者giả 。 去khứ 疾tật 神thần 功công 名danh 藥dược 。 稟bẩm 潤nhuận 之chi 形hình 名danh 草thảo 。 有hữu 藥dược 非phi 草thảo 。 有hữu 草thảo 非phi 藥dược 。 有hữu 草thảo 有hữu 藥dược 。 非phi 草thảo 非phi 藥dược 。 所sở 喻dụ 亦diệc 爾nhĩ 。 教giáo 。 理lý 。 行hành 。 果quả 俱câu 名danh 為vi 藥dược 。 今kim 取thủ 行hành 藥dược 稟bẩm 教giáo 脩tu 生sanh 。 不bất 取thủ 餘dư 石thạch 藥dược 。 不bất 能năng 生sanh 長trưởng 故cố 。 世thế 出xuất 世thế 種chủng 能năng 生sanh 長trưởng 者giả 俱câu 名danh 為vi 草thảo 。 今kim 取thủ 人nhân 天thiên 善thiện 種chủng 。 三tam 乘thừa 智trí 因nhân 是thị 藥dược 之chi 草thảo 。 違vi 害hại 惡ác 故cố 。 不bất 取thủ 生sanh 死tử 惡ác 道đạo 種chủng 草thảo 。 不bất 稟bẩm 正Chánh 法Pháp 而nhi 滋tư 長trưởng 故cố 。 意ý 辨biện 三tam 乘thừa 種chủng 別biệt 。 稟bẩm 教giáo 成thành 其kỳ 異dị 乘thừa 。 不bất 欲dục 普phổ 明minh 諸chư 種chủng 。 故cố 以dĩ 藥dược 草thảo 為vi 目mục 。 是thị 藥dược 即tức 草thảo 。 持trì 業nghiệp 釋thích 名danh 。 以dĩ 別biệt 簡giản 通thông 。 是thị 藥dược 之chi 草thảo 。 依y 主chủ 釋thích 也dã 。 以dĩ 此thử 為ví 喻dụ 。 名danh 藥dược 草thảo 喻dụ 。 若nhược 云vân 。 此thử 品phẩm 下hạ 明minh 藥dược 及cập 草thảo 喻dụ 故cố 名danh 藥dược 草thảo 喻dụ 。 非phi 藥dược 即tức 草thảo 者giả 。 豈khởi 一nhất 切thiết 草thảo 皆giai 取thủ 喻dụ 耶da 。 由do 此thử 故cố 知tri 今kim 說thuyết 為vi 善thiện 。 此thử 以dĩ 二nhị 義nghĩa 為ví 喻dụ 。

一nhất 如như 草thảo 性tánh 異dị 。 稟bẩm 雨vũ 滋tư 其kỳ 類loại 別biệt 。 三tam 根căn 本bổn 異dị 。 稟bẩm 教giáo 成thành 其kỳ 三tam 乘thừa 。 二nhị 如như 草thảo 稟bẩm 性tánh 。 各các 不bất 相tương 知tri 。 三tam 根căn 亦diệc 爾nhĩ 。 不bất 能năng 知tri 他tha 五ngũ 乘thừa 種chủng 異dị 。 謂vị 乘thừa 無vô 別biệt 。 故cố 以dĩ 藥dược 草thảo 為ví 喻dụ 。

解giải 妨phương 難nạn/nan 者giả 。

問vấn 。

論luận 解giải 七thất 喻dụ 及cập 十thập 無vô 上thượng 皆giai 云vân 雨vũ 喻dụ 。 何hà 故cố 題đề 品phẩm 云vân 藥dược 草thảo 喻dụ 。 不bất 言ngôn 雨vũ 喻dụ 品phẩm 。

答đáp 。

論luận 說thuyết 能năng 滋tư 之chi 法pháp 以dĩ 顯hiển 所sở 喻dụ 。 故cố 以dĩ 雨vũ 喻dụ 為vi 名danh 。 經kinh 取thủ 能năng 喻dụ 之chi 體thể 以dĩ 破phá 彼bỉ 疑nghi 。 故cố 標tiêu 藥dược 草thảo 。 倒đảo 者giả 以dĩ 乘thừa 無vô 別biệt 為vi 病bệnh 。 破phá 者giả 以dĩ 機cơ 有hữu 別biệt 為vi 破phá 。 故cố 假giả 所sở 潤nhuận 藥dược 草thảo 以dĩ 況huống 所sở 滋tư 根căn 性tánh 。 由do 此thử 不bất 標tiêu 雨vũ 為vi 譬thí 喻dụ 。 亦diệc 不bất 雙song 舉cử 雨vũ 草thảo 二nhị 性tánh 為vi 品phẩm 。

問vấn 。

此thử 品phẩm 亦diệc 言ngôn 二nhị 木mộc 。 何hà 故cố 不bất 標tiêu 草thảo 木mộc 品phẩm 。

答đáp 。

據cứ 實thật 而nhi 言ngôn 理lý 應ưng 雙song 舉cử 。 但đãn 以dĩ 正Chánh 法Pháp 。 之chi 設thiết 本bổn 破phá 生sanh 病bệnh 。 生sanh 有hữu 乘thừa 同đồng 之chi 疾tật 。 故cố 以dĩ 草thảo 異dị 破phá 之chi 。 無vô 上thượng 顯hiển 體thể 尊tôn 高cao 。 未vị 是thị 破phá 於ư 生sanh 病bệnh 。 故cố 以dĩ 藥dược 草thảo 為vi 品phẩm 。 不bất 以dĩ 木mộc 等đẳng 標tiêu 名danh 。 草thảo 寬khoan 木mộc 狹hiệp 。 草thảo 小tiểu 木mộc 大đại 。 顯hiển 通thông 三tam 乘thừa 不bất 唯duy 於ư 大đại 。 顯hiển 潤nhuận 生sanh 長trưởng 不bất 唯duy 成thành 熟thục 。 故cố 有hữu 解giải 云vân 。 藥dược 者giả 是thị 雨vũ 。 法pháp 藥dược 能năng 滋tư 。 草thảo 者giả 是thị 機cơ 。 所sở 滋tư 生sanh 性tánh 。 以dĩ 藥dược 喻dụ 法pháp 。 以dĩ 草thảo 喻dụ 機cơ 。 二nhị 既ký 雙song 彰chương 。 便tiện 無vô 難nạn/nan 矣hĩ 。 文văn 雖tuy 不bất 然nhiên 。 理lý 亦diệc 何hà 爽sảng 。 又hựu 前tiền 譬thí 喻dụ 品phẩm 有hữu 所sở 厭yếm 火hỏa 宅trạch 。 所sở 欣hân 三tam 車xa 。 二nhị 合hợp 譬thí 喻dụ 但đãn 可khả 總tổng 言ngôn 。 此thử 以dĩ 所sở 潤nhuận 機cơ 殊thù 。 破phá 彼bỉ 執chấp 一nhất 之chi 病bệnh 。 故cố 唯duy 以dĩ 藥dược 草thảo 為ví 喻dụ 。

經kinh

爾nhĩ 時thời 世Thế 尊Tôn 。 至chí 說thuyết 不bất 能năng 盡tận

贊tán 曰viết 。

此thử 品phẩm 之chi 中trung 大đại 文văn 分phần/phân 三tam 。

初sơ 讚tán 印ấn 。 次thứ 。

迦Ca 葉Diếp 當đương 知tri

下hạ 陳trần 述thuật 。 後hậu 品phẩm 末mạt 二nhị 頌tụng 結kết 成thành 說thuyết 實thật 為vi 授thọ 記ký 之chi 漸tiệm 。 此thử 初sơ 也dã 。 先tiên 讚tán 印ấn 。 後hậu 更cánh 歎thán 訝nhạ 。 言ngôn 合hợp 理lý 故cố 善thiện 哉tai 。 義nghĩa 契khế 真chân 故cố 印ấn 。 顯hiển 彼bỉ 所sở 言ngôn 尚thượng 未vị 窮cùng 德đức 。 故cố 更cánh 自tự 歎thán 佛Phật 同đồng 長trưởng 者giả 。 以dĩ 小tiểu 可khả 喻dụ 於ư 大đại 。 汝nhữ 同đồng 窮cùng 子tử 聖thánh 德đức 微vi 。 亦diệc 許hứa 同đồng 。 故cố 讚tán 且thả 印ấn 。

誠thành

信tín 也dã 敬kính 也dã 。 信tín 如như 所sở 言ngôn 。 敬kính 如như 說thuyết 故cố 。 佛Phật 德đức 難nan 思tư 。 說thuyết 之chi 叵phả 盡tận 。

經kinh

迦Ca 葉Diếp 當đương 知tri 。 至chí )# 不bất 虛hư 也dã

贊tán 曰viết 。

下hạ 陳trần 述thuật 。 分phần/phân 二nhị 。

初sơ 長trường/trưởng 行hành 。 後hậu 偈kệ 頌tụng 。 初sơ 文văn 有hữu 二nhị 。

一nhất 陳trần 說thuyết 。 二nhị 結kết 成thành 將tương 臨lâm 。 偈kệ 云vân 。

如Như 來Lai 知tri 是thị 一nhất 相tướng 一nhất 味vị

下hạ 是thị 。 初sơ 中trung 有hữu 三tam 。

一nhất 法pháp 述thuật 。 二nhị 喻dụ 述thuật 。 三tam 合hợp 述thuật 。 法pháp 中trung 有hữu 四tứ 。

初sơ 佛Phật 興hưng 於ư 世thế 。 二nhị 法pháp 利lợi 群quần 生sanh 。 三tam 受thọ 道đạo 有hữu 殊thù 。 四tứ 不bất 能năng 自tự 達đạt 。 此thử 初sơ 也dã 。 於ư 法pháp 自tự 在tại 。 所sở 說thuyết 不bất 虛hư 。 故cố 興hưng 於ư 世thế 導đạo 利lợi 含hàm 蠢xuẩn 。

經kinh

於ư 一nhất 切thiết 法pháp 。 至chí 一Nhất 切Thiết 智Trí 地địa

贊tán 曰viết 。

二nhị 法pháp 利lợi 群quần 生sanh 。 以dĩ 大đại 悲bi 智trí 。 方phương 便tiện 善thiện 巧xảo 。 離ly 名danh 相tướng 法pháp 能năng 善thiện 說thuyết 之chi 。 以dĩ 利lợi 群quần 生sanh 。 所sở 說thuyết 之chi 理lý 亦diệc 契khế 至chí 於ư 佛Phật 智trí 境cảnh 地địa 。 說thuyết 合hợp 證chứng 故cố 。

到đáo

者giả 至chí 合hợp 之chi 義nghĩa 。 或hoặc 教giáo 順thuận 於ư 理lý 。 理lý 順thuận 於ư 行hành 。 行hành 順thuận 於ư 果quả 。 故cố 言ngôn 到đáo 於ư 佛Phật 果Quả 地địa 也dã 。 以dĩ 此thử 普phổ 滋tư 所sở 應ứng 化hóa 故cố 。

經kinh

如Như 來Lai 觀quán 知tri 。 至chí 通thông 達đạt 無vô 礙ngại

贊tán 曰viết 。

三tam 受thọ 道đạo 有hữu 殊thù 。 由do 識thức 空không 有hữu 法pháp 之chi 所sở 歸quy 究cứu 竟cánh 真chân 性tánh 。 及cập 知tri 眾chúng 生sanh 心tâm 行hành 所sở 趣thú 。 故cố 能năng 令linh 彼bỉ 。 各các 得đắc 生sanh 長trưởng 。 《# 無vô 垢cấu 稱xưng 經kinh 》# 云vân 。

有hữu 無vô 所sở 趣thú 。 意ý 樂nhạo/nhạc/lạc 所sở 歸quy 。

故cố 所sở 歸quy 趣thú 即tức 是thị 三tam 性tánh 。 究cứu 竟cánh 歸quy 趣thú 故cố 即tức 真Chân 如Như 。 心tâm 所sở 趣thú 者giả 即tức 是thị 所sở 欣hân 遍biến 趣thú 之chi 行hành 。 於ư 理lý 智trí 中trung 達đạt 之chi 無vô 礙ngại 。 或hoặc 由do 佛Phật 達đạt 法Pháp 及cập 眾chúng 生sanh 心tâm 行hành 。 故cố 能năng 受thọ 道đạo 令linh 三tam 乘thừa 別biệt 。

經kinh

又hựu 於ư 諸chư 法pháp 。 至chí 一Nhất 切Thiết 智Trí 慧tuệ

贊tán 曰viết 。

四tứ 不bất 能năng 自tự 達đạt 。 佛Phật 於ư 諸chư 法pháp 能năng 究cứu 竟cánh 盡tận 。 故cố 能năng 識thức 根căn 性tánh 。 初sơ 與dữ 三tam 乘thừa 。 後hậu 示thị 眾chúng 生sanh 。 佛Phật 之chi 智trí 慧tuệ 。 眾chúng 生sanh 不bất 爾nhĩ 。 何hà 理lý 能năng 知tri 自tự 性tánh 他tha 性tánh 。 下hạ 喻dụ 及cập 合hợp 皆giai 有hữu 此thử 勢thế 。 故cố 作tác 四tứ 科khoa 。 又hựu 有hữu 釋thích 言ngôn 。 法pháp 述thuật 有hữu 二nhị 。

初sơ 總tổng 明minh 於ư 法pháp 自tự 在tại 。 所sở 說thuyết 不bất 虛hư 。 後hậu 。

於ư 一nhất 切thiết 法pháp 。 以dĩ 智trí 方phương 便tiện

下hạ 別biệt 顯hiển 不bất 虛hư 。 別biệt 顯hiển 不bất 虛hư 中trung 有hữu 四tứ 。

一nhất 能năng 開khai 菩Bồ 提Đề 。 涅Niết 槃Bàn 二nhị 體thể 。 開khai 曉hiểu 眾chúng 生sanh 之chi 心tâm 。

以dĩ 智trí 方phương 便tiện 。 而nhi 演diễn 說thuyết 等đẳng

是thị 。 二nhị 能năng 顯hiển 真Chân 如Như 。 以dĩ 示thị 眾chúng 生sanh 。

法pháp 之chi 所sở 歸quy

是thị 。 三tam 能năng 悟ngộ 菩Bồ 提Đề 智trí 故cố 。

以dĩ 悟ngộ 眾chúng 生sanh 。 通thông 達đạt 無vô 礙ngại

是thị 。 四tứ 自tự 曾tằng 能năng 入nhập 亦diệc 令linh 他tha 入nhập 。

示thị 一Nhất 切Thiết 智Trí 慧tuệ

是thị 。 雖tuy 作tác 此thử 解giải 。 順thuận 上thượng 一Nhất 乘Thừa 觀quán 此thử 下hạ 文văn 乃nãi 成thành 別biệt 意ý 。 又hựu 別biệt 顯hiển 不bất 虛hư 四tứ 者giả 。

一nhất 窮cùng 法pháp 實thật 性tánh 。 二nhị 能năng 知tri 空không 有hữu 。 三tam 知tri 生sanh 心tâm 樂nhạo/nhạc/lạc 。 四tứ 能năng 示thị 權quyền 實thật 。

以dĩ 智trí 方phương 便tiện

等đẳng 者giả 。 法pháp 實thật 亡vong 言ngôn 。 以dĩ 言ngôn 顯hiển 說thuyết 名danh 智trí 方phương 便tiện 。 此thử 智trí 方phương 便tiện 所sở 說thuyết 。 之chi 法pháp 雖tuy 非phi 即tức 真chân 。 然nhiên 與dữ 佛Phật 智trí 所sở 證chứng 之chi 法Pháp 。 亦diệc 復phục 無vô 別biệt 。

地địa

者giả 依y 止chỉ 。 佛Phật 智trí 所sở 觀quán 。 依y 止chỉ 之chi 處xứ 。 真chân 境cảnh 名danh 地địa 。 意ý 言ngôn 佛Phật 說thuyết 真chân 。 俗tục 諦đế 理lý 。 合hợp 契khế 到đáo 於ư 佛Phật 智trí 境cảnh 地địa 。 體thể 無vô 異dị 故cố 。 合hợp 實thật 法pháp 故cố 。 或hoặc 教giáo 能năng 順thuận 理lý 。 理lý 能năng 順thuận 行hành 。 行hành 能năng 順thuận 果quả 。 故cố 到đáo 佛Phật 地địa 。 一Nhất 切Thiết 智Trí 者giả 。 是thị 佛Phật 智trí 故cố 。

如Như 來Lai 觀quán 知tri

等đẳng 者giả 。 此thử 能năng 知tri 空không 。 有hữu 諸chư 法pháp 所sở 歸quy 。 謂vị 遍biến 計kế 所sở 執chấp 。 依y 他tha 。 圓viên 成thành 三tam 性tánh 法pháp 也dã 。 或hoặc 所sở 歸quy 趣thú 者giả 即tức 真Chân 如Như 理lý 。 諸chư 法pháp 究cứu 竟cánh 。 所sở 歸quy 處xứ 故cố 。

亦diệc 知tri 眾chúng 生sanh 。 深thâm 心tâm 所sở 行hành

者giả 。 謂vị 知tri 心tâm 行hành 及cập 彼bỉ 深thâm 心tâm 之chi 所sở 樂lạc 行hành 。 即tức 是thị 眾chúng 生sanh 。 心tâm 及cập 所sở 遍biến 趣thú 行hành 達đạt 之chi 無vô 礙ngại 。

又hựu 於ư 諸chư 法pháp

等đẳng 者giả 。 既ký 達đạt 諸chư 法pháp 究cứu 竟cánh 明minh 了liễu 。 故cố 能năng 顯hiển 示thị 眾chúng 生sanh 智trí 慧tuệ 。 三tam 權quyền 一nhất 實thật 令linh 生sanh 欣hân 證chứng 。 此thử 上thượng 意ý 言ngôn 。 所sở 說thuyết 契khế 智trí 境cảnh 識thức 法pháp 空không 有hữu 性tánh 。 解giải 生sanh 心tâm 行hành 所sở 應ưng 學học 道đạo 。 故cố 能năng 示thị 眾chúng 生sanh 。 佛Phật 之chi 智trí 慧tuệ 。 令linh 其kỳ 歸quy 入nhập 。 由do 此thử 四tứ 義nghĩa 所sở 說thuyết 不bất 虛hư 。 所sở 說thuyết 不bất 虛hư 故cố 。 佛Phật 智trí 無vô 邊biên 。 汝nhữ 何hà 能năng 說thuyết 。 佛Phật 知tri 諸chư 法pháp 。 識thức 眾chúng 生sanh 心tâm 。 故cố 能năng 初sơ 權quyền 後hậu 說thuyết 實thật 法pháp 。 眾chúng 生sanh 稟bẩm 之chi 成thành 五ngũ 乘thừa 別biệt 。 眾chúng 生sanh 無vô 是thị 。 功công 德đức 智trí 慧tuệ 。 不bất 識thức 法pháp 體thể 。 及cập 眾chúng 生sanh 心tâm 。 云vân 何hà 能năng 知tri 。 法pháp 之chi 權quyền 實thật 而nhi 執chấp 三tam 乘thừa 。 無vô 有hữu 差sai 別biệt 。

經kinh

迦Ca 葉Diếp 譬thí 如như (# 至chí 。 名danh 色sắc 各các 異dị

贊tán 曰viết 。

下hạ 喻dụ 說thuyết 。 中trung 分phần/phân 二nhị 。

初sơ 總tổng 喻dụ 。 後hậu 別biệt 喻dụ 。 此thử 初sơ 也dã 。

土thổ/độ 地địa

已dĩ 前tiền 喻dụ 能năng 有hữu 所sở 生sanh 。 已dĩ 下hạ 喻dụ 所sở 有hữu 。

三Tam 千Thiên 大Đại 千Thiên

彰chương 所sở 依y 器khí 。 一nhất 佛Phật 化hóa 境cảnh 。 於ư 中trung 有hữu 四tứ 。

一nhất 山sơn 。 《# 玉ngọc 篇thiên 》# 。

艮# 為vi 山sơn 。 山sơn 。 產sản 也dã 。 宣tuyên 氣khí 散tán 生sanh 萬vạn 物vật 。

二nhị 川xuyên 。 貫quán 穿xuyên 通thông 流lưu 。 水thủy 也dã 。 三tam 谿khê 。 《# 爾nhĩ 雅nhã 》# 。

水thủy 注chú 川xuyên 曰viết 谿khê

四tứ 谷cốc 。 古cổ 鹿lộc 反phản 。 《# 玉ngọc 篇thiên 》# 亦diệc 餘dư 玉ngọc 反phản 。 水thủy 注chú 谿khê 曰viết 谷cốc 。 《# 說thuyết 文văn 》# 。

泉tuyền 之chi 通thông 川xuyên 曰viết 谷cốc

喻dụ 大Đại 千Thiên 中trung 有hữu 四tứ 生sanh 類loại 。 此thử 等đẳng 土thổ/độ 地địa 所sở 有hữu 之chi 中trung 。 卉hủy 即tức 三tam 草thảo 。 木mộc 即tức 二nhị 木mộc 。

卉hủy

音âm 許hứa 貴quý 反phản 。 百bách 草thảo 總tổng 名danh 。 亦diệc 眾chúng 也dã 。 卉hủy 及cập 木mộc 皆giai 有hữu 藂tùng 。 林lâm 。 意ý 顯hiển 草thảo 木mộc 各các 有hữu 眾chúng 多đa 。 此thử 雖tuy 眾chúng 多đa 。 就tựu 中trung 世thế 出xuất 世thế 善thiện 。 法pháp 種chủng 子tử 喻dụ 於ư 藥dược 草thảo 。 五ngũ 乘thừa 種chủng 子tử 體thể 類loại 各các 別biệt 如như 。 種chủng 類loại 若nhược 干can 。 相tương/tướng 用dụng 有hữu 殊thù 如như 名danh 。 色sắc 各các 異dị 。 色sắc 者giả 形hình 貌mạo 亦diệc 色sắc 類loại 義nghĩa 。

經kinh

密mật 雲vân 彌di 布bố 。 至chí 大Đại 千Thiên 世Thế 界Giới

贊tán 曰viết 。

下hạ 別biệt 喻dụ 。 有hữu 四tứ 。

一nhất 法Pháp 王Vương 出xuất 世thế 喻dụ 。 二nhị 說thuyết 教giáo 普phổ 滋tư 喻dụ 。 三tam 稟bẩm 潤nhuận 各các 異dị 喻dụ 。 四tứ 不bất 自tự 覺giác 知tri 喻dụ 。

密mật 雲vân 彌di 布bố

是thị 初sơ 喻dụ 也dã 。

遍biến 覆phú

以dĩ 下hạ 是thị 第đệ 二nhị 喻dụ 。 化hóa 身thân 隱ẩn 實thật 。 八bát 相tương/tướng 漸tiệm 現hiện 潛tiềm 為vi 廣quảng 利lợi 。 如như 雲vân 密mật 而nhi 彌di 布bố 。 非phi 卒thốt 暴bạo 雲vân 。 不bất 為vi 災tai 故cố 。 雲vân 有hữu 十thập 德đức 。 頌tụng 中trung 自tự 釋thích 。 一nhất 化hóa 佛Phật 化hóa 三Tam 千Thiên 大Đại 千Thiên 。 同đồng 時thời 出xuất 現hiện 。 聲thanh 亦diệc 遍biến 彼bỉ 。 故cố 言ngôn 遍biến 滿mãn 。 大Đại 千Thiên 世Thế 界Giới 。

經kinh

一nhất 時thời 等đẳng 澍chú 。 至chí 及cập 諸chư 藥dược 草thảo

贊tán 曰viết 。

下hạ 第đệ 三tam 段đoạn 稟bẩm 潤nhuận 各các 異dị 喻dụ 。 有hữu 二nhị 。

初sơ 一nhất 雨vũ 所sở 滋tư 。 後hậu 稟bẩm 潤nhuận 各các 異dị 。 初sơ 文văn 有hữu 三tam 。

一nhất 總tổng 標tiêu 。 二nhị 橫hoạnh/hoành 滋tư 。 三tam 竪thụ 長trường/trưởng 。 此thử 初sơ 也dã 。

一nhất 時thời

者giả 。 應ứng 機cơ 熟thục 故cố 。

等đẳng 澍chú

者giả 。 一nhất 音âm 演diễn 說thuyết 。 各các 隨tùy 解giải 故cố 。

澍chú

音âm 之chi 戍thú 。

時thời 遇ngộ 二nhị 反phản 。

時thời 雨vũ 也dã 。 今kim 從tùng 初sơ 反phản 。 其kỳ 澤trạch 普phổ 洽hiệp 。 利lợi 滋tư 同đồng 故cố 。

洽hiệp

音âm 候hậu 交giao 反phản 。 霑triêm 也dã 遍biến 徹triệt 也dã 。 調điều 和hòa 遍biến 灑sái 之chi 義nghĩa 。 卉hủy 木mộc 林lâm 藂tùng 。 喻dụ 如như 前tiền 釋thích 。

藥dược 草thảo

喻dụ 善thiện 根căn 。

經kinh

小tiểu 根căn 小tiểu 莖hành 。 至chí 大đại 枝chi 大đại 葉diệp

贊tán 曰viết 。

此thử 橫hoạnh/hoành 滋tư 也dã 。 三tam 乘thừa 性tánh 異dị 。 破phá 乘thừa 同đồng 病bệnh 。 根căn 性tánh 有hữu 三tam 。 故cố 分phần/phân 三tam 種chủng 。 《# 涅Niết 槃Bàn 經kinh 》# 云vân 。

譬thí 如như 病bệnh 人nhân 。 有hữu 其kỳ 三tam 種chủng 。 一nhất 若nhược 遇ngộ 良lương 醫y 及cập 以dĩ 不bất 遇ngộ 。 決quyết 定định 可khả 差sai 。

即tức 此thử 大đại 草thảo 。

二nhị 若nhược 遇ngộ 即tức 差sai 。 不bất 遇ngộ 不bất 差sai 。

即tức 此thử 中trung 草thảo 。

三tam 若nhược 遇ngộ 不bất 遇ngộ 定định 不bất 可khả 差sai

即tức 此thử 小tiểu 草thảo 。 此thử 三tam 乘thừa 中trung 各các 有hữu 稟bẩm 教giáo 。 理lý 。 行hành 。 果quả 四tứ 而nhi 生sanh 長trưởng 者giả 。 故cố 皆giai 說thuyết 有hữu 。 根căn 莖hành 枝chi 葉diệp 。 依y 教giáo 證chứng 理lý 。 依y 理lý 起khởi 行hành 。 依y 行hành 得đắc 果quả 。 如như 根căn 莖hành 等đẳng 生sanh 次thứ 第đệ 故cố 。 又hựu 依y 勝thắng 劣liệt 果quả 。 行hành 。 理lý 。 教giáo 如như 次thứ 配phối 之chi 。 又hựu 解giải 此thử 三tam 之chi 中trung 皆giai 有hữu 四tứ 法pháp 。

一nhất 種chủng 性tánh 。 二nhị 發phát 心tâm 。 三tam 修tu 行hành 。 四tứ 得đắc 果quả 。 此thử 四tứ 通thông 三tam 。 如như 次thứ 配phối 之chi 。 橫hoạnh/hoành 名danh 三tam 乘thừa 。 竪thụ 名danh 四tứ 類loại 。 類loại 依y 性tánh 有hữu 故cố 說thuyết 為vi 橫hoạnh/hoành 。 亦diệc 有hữu 說thuyết 四tứ 。 即tức 是thị 勝thắng 解giải 。 見kiến 。 脩tu 。 無Vô 學Học 。 此thử 義nghĩa 不bất 遍biến 。 小tiểu 草thảo 中trung 有hữu 。 故cố 不bất 取thủ 之chi 。

經kinh

諸chư 樹thụ 大đại 小tiểu 。 至chí 各các 有hữu 所sở 受thọ

贊tán 曰viết 。

此thử 竪thụ 長trường/trưởng 也dã 。 論luận 唯duy 說thuyết 大đại 木mộc 不bất 離ly 我ngã 身thân 。 是thị 種chủng 子tử 無vô 上thượng 義nghĩa 。 大đại 草thảo 中trung 分phần/phân 大đại 小tiểu 樹thụ 。 不bất 退thoái 位vị 前tiền 名danh 為vi 小tiểu 樹thụ 。 不bất 退thoái 位vị 後hậu 。 名danh 為vi 大đại 樹thụ 。 此thử 有hữu 二nhị 義nghĩa 。

一nhất 云vân 。 七thất 地địa 以dĩ 前tiền 名danh 為vi 小tiểu 樹thụ 。 八bát 地địa 已dĩ 上thượng 。 名danh 為vi 大đại 樹thụ 。 具cụ 四tứ 不bất 退thoái 故cố 。 准chuẩn 下hạ 頌tụng 文văn 但đãn 於ư 二nhị 木mộc 分phần/phân 上thượng 中trung 下hạ 。 故cố 合hợp 二nhị 木mộc 以dĩ 分phần/phân 三tam 品phẩm 。 謂vị 五ngũ 地địa 已dĩ 前tiền 名danh 下hạ 。 創sáng/sang 得đắc 三tam 摩ma 跋bạt 提đề 。 樂nhạo/nhạc/lạc 意ý 生sanh 身thân 故cố 。 六lục 七thất 八bát 地địa 為vi 中trung 。 得đắc 覺giác 法pháp 自tự 性tánh 意ý 生sanh 身thân 故cố 。 九cửu 十thập 二nhị 地địa 名danh 上thượng 。 得đắc 種chủng 類loại 俱câu 生sanh 無vô 作tác 行hành 意ý 生sanh 身thân 故cố 。 有hữu 義nghĩa 不bất 然nhiên 。 初Sơ 地Địa 已dĩ 前tiền 是thị 何hà 品phẩm 攝nhiếp 。 豈khởi 非phi 小tiểu 木mộc 。 若nhược 依y 此thử 義nghĩa 。 初Sơ 地Địa 已dĩ 前tiền 名danh 下hạ 。 純thuần 有hữu 漏lậu 修tu 故cố 。 初sơ 七thất 地địa 名danh 中trung 。 有hữu 漏lậu 。 無vô 漏lậu 二nhị 雜tạp 修tu 故cố 。 八bát 地địa 已dĩ 後hậu 名danh 上thượng 。 純thuần 無vô 漏lậu 修tu 故cố 。 二nhị 云vân 。 初Sơ 地Địa 已dĩ 前tiền 名danh 小tiểu 樹thụ 。 初Sơ 地Địa 已dĩ 上thượng 名danh 大đại 樹thụ 。 證chứng 不bất 退thoái 故cố 。 大đại 小tiểu 二nhị 樹thụ 各các 有hữu 下hạ 中trung 上thượng 者giả 。 十thập 住trụ 。 十thập 行hành 。 十thập 迴hồi 向hướng 為vi 小tiểu 樹thụ 三tam 。 十thập 信tín 即tức 是thị 初sơ 發phát 心tâm 住trụ 攝nhiếp 。 四tứ 決quyết 擇trạch 分phần/phân 善thiện 根căn 即tức 第đệ 十thập 迴hồi 向hướng 攝nhiếp 。 由do 此thử 《# 華hoa 嚴nghiêm 》# 但đãn 說thuyết 三tam 十thập 位vị 。 不bất 說thuyết 十thập 信tín 。 發phát 心tâm 住trụ 中trung 成thành 八bát 相tương/tướng 故cố 。 亦diệc 不bất 說thuyết 四tứ 善thiện 根căn 。 法Pháp 界Giới 無vô 量lượng 。 迴hồi 向hướng 中trung 住trụ 四tứ 觀quán 故cố 。 但đãn 說thuyết 舍Xá 利Lợi 弗Phất 修tu 道Đạo 經kinh 六lục 十thập 劫kiếp 退thoái 。 即tức 是thị 至chí 第đệ 六lục 住trụ 滿mãn 。 未vị 入nhập 第đệ 七thất 不bất 退thoái 住trụ 中trung 。 故cố 知tri 十thập 信tín 更cánh 無vô 別biệt 位vị 。 由do 此thử 但đãn 說thuyết 三tam 十thập 三tam 阿a 僧tăng 祇kỳ 。 地địa 前tiền 為vi 三tam 。 不bất 說thuyết 四tứ 故cố 。 《# 對đối 法pháp 》# 等đẳng 說thuyết 。 初sơ 劫kiếp 滿mãn 已dĩ 修tu 四tứ 善thiện 根căn 。 不bất 說thuyết 時thời 長trường/trưởng 。 別biệt 劫kiếp 修tu 故cố 。 故cố 四tứ 善thiện 根căn 十thập 迴hồi 向hướng 攝nhiếp 。 大đại 樹thụ 三tam 者giả 。 初sơ 二nhị 三tam 地địa 名danh 下hạ 。 相tương/tướng 同đồng 世thế 間gian 故cố 。 四tứ 五ngũ 六lục 地địa 名danh 中trung 。 方phương 同đồng 出xuất 世thế 故cố 。 七thất 八bát 九cửu 十thập 地địa 名danh 上thượng 。 超siêu 過quá 世thế 間gian 。 二Nhị 乘Thừa 道đạo 故cố 。 若nhược 說thuyết 三tam 草thảo 皆giai 有hữu 下hạ 中trung 上thượng 者giả 。 小tiểu 草thảo 之chi 中trung 。 說thuyết 人nhân 為vi 下hạ 。 欲dục 天thiên 為vi 中trung 。 色sắc 天thiên 為vi 上thượng 。 中trung 草thảo 三tam 者giả 。 七thất 方phương 便tiện 為vi 下hạ 。 聖thánh 有hữu 學học 為vi 中trung 。 無Vô 學Học 名danh 上thượng 。 前tiền 是thị 橫hoạnh/hoành 貫quán 三tam 乘thừa 。 今kim 乃nãi 竪thụ 通thông 三tam 位vị 。

經kinh

一nhất 雲vân 所sở 雨vũ 。 至chí )# 華hoa 菓quả 敷phu 實thật

贊tán 曰viết 。

稟bẩm 潤nhuận 各các 異dị 也dã 。 能năng 滋tư 教giáo 一nhất 。 所sở 滋tư 卉hủy 木mộc 。 各các 有hữu 差sai 別biệt 。

生sanh

喻dụ 初sơ 心tâm 。

長trường/trưởng

喻dụ 後hậu 習tập 。

華hoa 敷phu

喻dụ 聞văn 教giáo 修tu 行hành 。

菓quả 實thật

喻dụ 證chứng 理lý 得đắc 果quả 。

敷phu

音âm 撫phủ 夫phu 反phản 。 開khai 也dã 陳trần 也dã 。 由do 各các 受thọ 潤nhuận 。 隨tùy 其kỳ 種chủng 性tánh 生sanh 長trưởng 華hoa 菓quả 。 各các 各các 不bất 同đồng 。 以dĩ 教giáo 對đối 理lý 而nhi 忘vong 其kỳ 機cơ 。 或hoặc 以dĩ 教giáo 對đối 後hậu 不bất 定định 性tánh 等đẳng 成thành 熟thục 之chi 根căn 。 名danh 為vi 一nhất 雨vũ 亦diệc 名danh 一nhất 音âm 。 所sở 說thuyết 理lý 法pháp 唯duy 一nhất 相tương/tướng 故cố 。 退thoái 性tánh 究cứu 竟cánh 並tịnh 作tác 佛Phật 故cố 。 以dĩ 教giáo 對đối 機cơ 忘vong 其kỳ 理lý 法pháp 。 或hoặc 對đối 初sơ 機cơ 未vị 成thành 熟thục 位vị 。 而nhi 有hữu 所sở 運vận 。 名danh 為vi 三tam 乘thừa 。 亦diệc 名danh 三tam 車xa 。 隨tùy 彼bỉ 機cơ 宜nghi 。 初sơ 傍bàng 引dẫn 法pháp 說thuyết 而nhi 有hữu 三tam 。 故cố 以dĩ 教giáo 含hàm 行hành 名danh 為vi 三tam 藏tạng 。 詮thuyên 戒giới 。 定định 。 慧tuệ 行hành 差sai 別biệt 故cố 。 若nhược 以dĩ 教giáo 含hàm 理lý 。 對đối 機cơ 而nhi 說thuyết 。 名danh 為vi 二nhị 藏tạng 。 謂vị 菩Bồ 薩Tát 。 聲Thanh 聞Văn 藏tạng 。 《# 阿A 闍Xà 世Thế 王Vương 。 經kinh 》# 亦diệc 名danh 三tam 藏tạng 。 謂vị 菩Bồ 薩Tát 。 獨Độc 覺Giác 。 聲Thanh 聞Văn 藏tạng 也dã 。 今kim 以dĩ 教giáo 對đối 理lý 及cập 後hậu 機cơ 一nhất 。 名danh 一nhất 雲vân 雨vũ 。 滋tư 彼bỉ 三tam 機cơ 稱xưng 其kỳ 種chủng 性tánh 。 名danh 為vi 三tam 乘thừa 。 現hiện 理lý 有hữu 所sở 對đối 之chi 機cơ 。 明minh 乘thừa 有hữu 異dị 。 教giáo 對đối 機cơ 。 理lý 以dĩ 明minh 攝nhiếp 義nghĩa 立lập 其kỳ 藏tạng 名danh 。 將tương 顯hiển 理lý 之chi 教giáo 以dĩ 運vận 載tái 機cơ 。 立lập 其kỳ 乘thừa 稱xưng 。 是thị 二nhị 差sai 別biệt 。

經kinh

雖tuy 一nhất 地địa 所sở 生sanh 。 至chí 各các 有hữu 差sai 別biệt

贊tán 曰viết 。

下hạ 第đệ 四tứ 不bất 自tự 覺giác 知tri 喻dụ 。 三tam 乘thừa 種chủng 性tánh 依y 一nhất 真chân 理lý 。 一nhất 地địa 所sở 生sanh 。 依y 一nhất 佛Phật 教giáo 。 一nhất 雨vũ 所sở 潤nhuận 。 如như 諸chư 草thảo 木mộc 。 稟bẩm 潤nhuận 雖tuy 別biệt 。 不bất 自tự 覺giác 知tri 。 亦diệc 不bất 知tri 他tha 稟bẩm 潤nhuận 生sanh 長trưởng 。 此thử 解giải 似tự 疎sơ 。 尋tầm 合hợp 當đương 悉tất 。

經kinh

迦Ca 葉Diếp 當đương 知tri 。 至chí 如như 大đại 雲vân 起khởi

贊tán 曰viết 。

下hạ 第đệ 三tam 合hợp 述thuật 。 亦diệc 四tứ 。 一nhất 一nhất 有hữu 二nhị 。 初sơ 皆giai 舉cử 法pháp 。 後hậu 皆giai 喻dụ 合hợp 。 此thử 合hợp 法Pháp 王Vương 出xuất 世thế 也dã 。

經kinh

以dĩ 大đại 音âm 聲thanh 。 至chí 大Đại 千Thiên 國quốc 土độ

贊tán 曰viết 。

此thử 第đệ 二nhị 合hợp 說thuyết 教giáo 普phổ 滋tư 。 不bất 但đãn 身thân 遍biến 。 聲thanh 亦diệc 遍biến 故cố 。

經kinh

於ư 大đại 眾chúng 中trung 。 至chí 佛Phật 世Thế 尊Tôn

贊tán 曰viết 。

下hạ 第đệ 三tam 合hợp 稟bẩm 潤nhuận 各các 異dị 。 有hữu 二nhị 。

初sơ 法pháp 說thuyết 。 後hậu 喻dụ 合hợp 。 初sơ 中trung 有hữu 四tứ 。

一nhất 自tự 標tiêu 召triệu 集tập 。 二nhị 他tha 聞văn 普phổ 至chí 。 三tam 佛Phật 應ưng 導đạo 利lợi 。 四tứ 生sanh 聞văn 獲hoạch 益ích 。 初sơ 中trung 有hữu 二nhị 。

初sơ 自tự 標tiêu 唱xướng 。 後hậu 召triệu 他tha 集tập 。 標tiêu 唱xướng 有hữu 三tam 。

一nhất 唱xướng 德đức 號hiệu 。 二nhị 唱xướng 利lợi 用dụng 。 三tam 唱xướng 知tri 見kiến 。 此thử 初sơ 也dã 。

經kinh

未vị 度độ 者giả (# 至chí 。 令linh 得đắc 涅Niết 槃Bàn

贊tán 曰viết 。

此thử 唱xướng 利lợi 用dụng 。 能năng 滿mãn 四tứ 願nguyện 。

度độ

者giả 離ly 越việt 義nghĩa 。

解giải

者giả 斷đoạn 修tu 義nghĩa 。 一nhất 未vị 離ly 苦khổ 者giả 。 願nguyện 令linh 離ly 苦khổ 。 二nhị 未vị 斷đoạn 惡ác 修tu 善thiện 。 者giả 願nguyện 斷đoạn 惡ác 修tu 善thiện 。 三tam 未vị 得đắc 安an 樂lạc 者giả 願nguyện 得đắc 安an 樂lạc 。 四tứ 未vị 成thành 佛Phật 得đắc 涅Niết 槃Bàn 者giả 。 願nguyện 成thành 佛Phật 得đắc 涅Niết 槃Bàn 。 《# 瓔anh 珞lạc 經kinh 》# 說thuyết 。

知tri 苦khổ 。 斷đoạn 集tập 。 證chứng 滅diệt 。 修tu 道Đạo 為vi 四tứ 弘hoằng 願nguyện 。

亦diệc 即tức 是thị 此thử 。 此thử 中trung 四tứ 種chủng 。 苦khổ 。 集tập 。 道đạo 。 滅diệt 如như 次thứ 配phối 之chi 。

經kinh

今kim 世thế 後hậu 世thế 。 至chí 說thuyết 道Đạo 者giả

贊tán 曰viết 。

此thử 唱xướng 知tri 見kiến 。 有hữu 三tam 。

一nhất 唱xướng 三Tam 明Minh 。 二nhị 唱xướng 二nhị 智trí 。 三tam 唱xướng 三tam 法pháp 。 知tri 今kim 後hậu 世thế 。 唱xướng 三Tam 明Minh 也dã 。 已dĩ 見kiến 名danh 今kim 。 現hiện 去khứ 皆giai 今kim 故cố 。 一nhất 切thiết 知tri 是thị 真chân 智trí 。 一nhất 切thiết 見kiến 是thị 俗tục 智trí 。 或hoặc 初sơ 是thị 二nhị 智trí 。 後hậu 是thị 五ngũ 眼nhãn 。 知tri 。 開khai 。 說thuyết 者giả 。 知tri 諸chư 境cảnh 。 開khai 諸chư 行hành 。 說thuyết 諸chư 果quả 。 知tri 正chánh 邪tà 。 開khai 善thiện 惡ác 。 說thuyết 斷đoạn 修tu 。 又hựu 知tri 大Đại 乘Thừa 。 開khai 獨Độc 覺Giác 。 說thuyết 聲Thanh 聞Văn 。 又hựu 異dị 生sanh 。 有hữu 學học 。 無Vô 學Học 。 又hựu 邪tà 。 正chánh 。 不bất 定định 三tam 聚tụ 。 三tam 根căn 。 三tam 科khoa 。 三tam 世thế 。 三Tam 寶Bảo 。 三tam 毒độc 。 三tam 德đức 。 三tam 界giới 。 三tam 漏lậu 等đẳng 。 又hựu 識thức 生sanh 死tử 。 示thị 邪tà 正chánh 。 說thuyết 通thông 塞tắc 。 又hựu 悟ngộ 知tri 諸chư 道đạo 。 能năng 略lược 開khai 。 能năng 廣quảng 說thuyết 。 如như 次thứ 配phối 之chi 。 道đạo 有hữu 一nhất 種chủng 。 謂vị 一Nhất 乘Thừa 一nhất 道đạo 。 有hữu 二nhị 道đạo 。 善thiện 惡ác 趣thú 。 世thế 間gian 出xuất 世thế 間gian 。 乃nãi 至chí 十thập 業nghiệp 道đạo 等đẳng 。 皆giai 如như 理lý 知tri 。

經kinh

汝nhữ 等đẳng 天thiên 人nhân (# 至chí 。 為vì 聽thính 法Pháp 故cố

贊tán 曰viết 。

上thượng 標tiêu 唱xướng 。 此thử 召triệu 集tập 。

經kinh

爾nhĩ 時thời 無vô 數số 。 至chí )# 而nhi 聽thính 法Pháp

贊tán 曰viết 。

第đệ 二nhị 他tha 聞văn 普phổ 至chí 。

經kinh

如Như 來Lai 于vu 時thời 。 至chí 快khoái 得đắc 善thiện 利lợi

贊tán 曰viết 。

第đệ 三tam 佛Phật 應ưng 導đạo 利lợi 。 為vi 利lợi 說thuyết 大Đại 乘Thừa 。 為vi 鈍độn 說thuyết 二Nhị 乘Thừa 。 為vi 利lợi 說thuyết 二nhị 草thảo 。 為vi 鈍độn 說thuyết 小tiểu 草thảo 。 為vi 精tinh 進tấn 說thuyết 修tu 行hành 。 為vi 懈giải 怠đãi 說thuyết 十thập 念niệm 生sanh 西tây 方Phương 等Đẳng 。

經kinh

是thị 諸chư 眾chúng 生sanh 。 至chí 漸tiệm 得đắc 入nhập 道Đạo

贊tán 曰viết 。

第đệ 四tứ 生sanh 聞văn 獲hoạch 益ích 。 有hữu 二nhị 果quả 。

一nhất 世thế 間gian 果quả 。 現hiện 世thế 安an 穩ổn 。 後hậu 生sanh 善thiện 處xứ 。 如như 法Pháp 以dĩ 理lý 受thọ 於ư 果quả 報báo 。 不bất 行hành 非phi 法pháp 。 名danh 以dĩ 道Đạo 受thọ 樂lạc 。 二nhị 出xuất 世thế 果quả 。 離ly 障chướng 入nhập 道đạo 。 或hoặc 無vô 種chủng 性tánh 令linh 得đắc 前tiền 果quả 。 有hữu 種chủng 性tánh 者giả 令linh 得đắc 後hậu 果quả 。 又hựu 菩Bồ 薩Tát 道Đạo 有hữu 二nhị 。

一nhất 增tăng 上thượng 生sanh 道đạo 。 二nhị 決quyết 定định 勝thắng 道đạo 。 隨tùy 次thứ 應ưng 知tri 。 斷đoạn 二nhị 障chướng 故cố 。 任nhậm 力lực 得đắc 道Đạo 。

經kinh

如như 彼bỉ 大đại 雲vân 。 至chí 各các 得đắc 生sanh 長trưởng

贊tán 曰viết 。

此thử 合hợp 前tiền 法pháp 稟bẩm 潤nhuận 各các 異dị 。

經kinh

如Như 來Lai 說thuyết 法Pháp 。 至chí 不bất 自tự 覺giác 知tri

贊tán 曰viết 。

下hạ 第đệ 四tứ 合hợp 。 有hữu 二nhị 。

初sơ 法pháp 。 後hậu 喻dụ 。 法pháp 中trung 初sơ 標tiêu 。 後hậu 釋thích 。 此thử 標tiêu 也dã 。 初sơ 佛Phật 說thuyết 。 後hậu 生sanh 聞văn 。

一nhất 相tương/tướng

者giả 。 無vô 異dị 相tướng 故cố 。 無vô 相tướng 相tương/tướng 故cố 。 《# 大đại 般Bát 若Nhã 》# 七thất 十thập 三tam 說thuyết 。

諸chư 法pháp 皆giai 同đồng 一nhất 相tướng 。 所sở 謂vị 無vô 相tướng 。

《# 無Vô 量Lượng 義Nghĩa 經Kinh 》# 云vân 。

常thường 說thuyết 諸chư 法pháp 。 不bất 生sanh 不bất 滅diệt 。 無vô 此thử 無vô 彼bỉ 。 一nhất 相tướng 無vô 相tướng 。

一nhất 味vị

者giả 。 一nhất 無vô 漏lậu 味vị 。 勝thắng 資tư 益ích 味vị 。 無vô 別biệt 體thể 故cố 。 《# 勝thắng 鬘man 經kinh 》# 云vân 。

一nhất 相tướng 一nhất 味vị 。 謂vị 明minh 解giải 脫thoát 味vị 。

雖tuy 說thuyết 種chủng 種chủng 諸chư 法Pháp 不bất 同đồng 。 究cứu 竟cánh 皆giai 歸quy 一nhất 真Chân 如Như 相tương/tướng 。 一nhất 無vô 漏lậu 味vị 。 歸quy 實thật 性tánh 故cố 。 何hà 者giả 是thị 一nhất 相tướng 一nhất 味vị 之chi 體thể 。 謂vị 解giải 脫thoát 惑hoặc 。 業nghiệp 。 苦khổ 相tương/tướng 。 離ly 所sở 知tri 障chướng 分phân 別biệt 之chi 相tướng 。 不bất 同đồng 無vô 漏lậu 有hữu 為vi 起khởi 盡tận 體thể 寂tịch 滅diệt 相tương/tướng 。 所sở 說thuyết 諸chư 法Pháp 。 究cứu 竟cánh 不bất 離ly 涅Niết 槃Bàn 智trí 性tánh 。 能năng 達đạt 此thử 者giả 。 竟cánh 究cứu 至chí 於ư 一nhất 切thiết 。 種chủng 智trí 得đắc 菩Bồ 提Đề 故cố 。 又hựu 佛Phật 所sở 說thuyết 理lý 唯duy 一nhất 相tương/tướng 。 究cứu 竟cánh 順thuận 契khế 。 中Trung 道Đạo 智trí 故cố 。 眾chúng 生sanh 聞văn 之chi 。 隨tùy 順thuận 受thọ 持trì 。 讀đọc 誦tụng 。 脩tu 行hành 。 得đắc 成thành 三tam 草thảo 二nhị 木mộc 差sai 別biệt 。 不bất 自tự 覺giác 知tri 。

經kinh

所sở 以dĩ 者giả 何hà 。 至chí 種chủng 相tướng 體thể 性tánh

贊tán 曰viết 。

下hạ 釋thích 前tiền 標tiêu 。 有hữu 三tam 。

初sơ 明minh 總tổng 知tri 。 次thứ 明minh 別biệt 知tri 。 後hậu 結kết 佛Phật 知tri 。 眾chúng 生sanh 不bất 知tri 。 此thử 初sơ 也dã 。 種chủng 相tương/tướng 有hữu 為vi 類loại 別biệt 。 體thể 性tánh 無vô 為vi 理lý 本bổn 。 又hựu 心tâm 行hành 作tác 用dụng 為vi 種chủng 相tương/tướng 。 心tâm 法pháp 體thể 性tánh 名danh 體thể 性tánh 。

經kinh

念niệm 何hà 事sự (# 至chí )# 得đắc 何hà 法pháp

贊tán 曰viết 。

此thử 明minh 別biệt 知tri 。 有hữu 四tứ 。

一nhất 三tam 慧tuệ 所sở 緣duyên 。 二nhị 三tam 慧tuệ 行hành 相tương/tướng 。 三tam 三tam 慧tuệ 體thể 。 四tứ 以dĩ 何hà 行hành 得đắc 何hà 果quả 。 以dĩ 何hà 教giáo 得đắc 何hà 理lý 。 此thử 四tứ 類loại 法pháp 皆giai 佛Phật 所sở 知tri 。 但đãn 說thuyết 藥dược 草thảo 。 故cố 唯duy 說thuyết 此thử 不bất 說thuyết 知tri 餘dư 。

經kinh

眾chúng 生sanh 住trụ 於ư (# 至chí 。 明minh 了liễu 無vô 礙ngại

贊tán 曰viết 。

此thử 結kết 佛Phật 知tri 。 眾chúng 生sanh 不bất 知tri 。

地địa

謂vị 種chủng 子tử 。 或hoặc 是thị 心tâm 等đẳng 行hành 相tương/tướng 體thể 性tánh 總tổng 名danh 為vi 地địa 。 不bất 同đồng 前tiền 地địa 。 彼bỉ 謂vị 一nhất 真chân 。 彼bỉ 說thuyết 佛Phật 教giáo 。 名danh 為vi 一nhất 雨vũ 。 一nhất 真chân 法Pháp 界Giới 。 名danh 為vi 一nhất 地địa 。 其kỳ 中trung 四tứ 生sanh 。 名danh 卉hủy 木mộc 等đẳng 。 三tam 乘thừa 五ngũ 乘thừa 。 有hữu 性tánh 無vô 性tánh 。 佛Phật 悉tất 知tri 之chi 。 眾chúng 生sanh 不bất 知tri 。

經kinh

如như 彼bỉ 卉hủy 木mộc (# 至chí 。 上thượng 中trung 下hạ 性tánh

贊tán 曰viết 。

舉cử 第đệ 四tứ 喻dụ 。 合hợp 成thành 前tiền 法pháp 。

經kinh

如Như 來Lai 知tri 是thị (# 至chí 。 一Nhất 切Thiết 種Chủng 智Trí

贊tán 曰viết 。

陳trần 述thuật 。 有hữu 二nhị 。

上thượng 陳trần 說thuyết 訖ngật 。 下hạ 結kết 成thành 前tiền 。 有hữu 二nhị 。

初sơ 明minh 佛Phật 知tri 深thâm 。 為vi 生sanh 淺thiển 說thuyết 。 後hậu 讚tán 成thành 迦Ca 葉Diếp 能năng 解giải 深thâm 義nghĩa 。 此thử 初sơ 也dã 。

終chung 歸quy 於ư 空không

已dĩ 前tiền 明minh 佛Phật 知tri 深thâm 。 空không 之chi 性tánh 故cố 。 體thể 即tức 真Chân 如Như 。 非phi 空không 不bất 空không 。

觀quán 眾chúng 生sanh 心tâm

已dĩ 後hậu 為vi 生sanh 淺thiển 說thuyết 能năng 契khế 深thâm 理lý 。 二nhị 障chướng 雙song 圓viên 便tiện 成thành 種chủng 智trí 。 將tương 護hộ 彼bỉ 意ý 。 不bất 即tức 為vi 說thuyết 一Nhất 切Thiết 種Chủng 智Trí 。 且thả 說thuyết 二Nhị 乘Thừa 。 故cố 佛Phật 與dữ 聲Thanh 聞Văn 由do 此thử 成thành 異dị 。

經kinh

汝nhữ 等đẳng 迦Ca 葉Diếp 。 至chí 難nan 解giải 難nan 知tri

贊tán 曰viết 。

此thử 讚tán 成thành 迦Ca 葉Diếp 能năng 解giải 深thâm 義nghĩa 。 初sơ 標tiêu 。 後hậu 釋thích 。

經kinh

爾nhĩ 時thời 世Thế 尊Tôn 。 至chí 說thuyết 種chủng 種chủng 法Pháp

贊tán 曰viết 。

下hạ 頌tụng 合hợp 有hữu 五ngũ 十thập 四tứ 頌tụng 半bán 。 其kỳ 五ngũ 十thập 二nhị 頌tụng 半bán 重trọng/trùng 頌tụng 前tiền 義nghĩa 。 後hậu 之chi 二nhị 頌tụng 入nhập 品phẩm 第đệ 三tam 段đoạn 結kết 成thành 說thuyết 實thật 為vi 授thọ 記ký 之chi 漸tiệm 。 初sơ 中trung 分phần/phân 二nhị 。

初sơ 五ngũ 十thập 一nhất 頌tụng 頌tụng 前tiền 陳trần 述thuật 。 後hậu 一nhất 頌tụng 半bán 頌tụng 前tiền 結kết 成thành 。 陳trần 述thuật 之chi 中trung 復phục 分phân 為vi 三tam 。

初sơ 四tứ 頌tụng 頌tụng 前tiền 法pháp 述thuật 。 次thứ 十thập 頌tụng 半bán 頌tụng 前tiền 喻dụ 述thuật 。 後hậu 三tam 十thập 六lục 頌tụng 半bán 頌tụng 前tiền 合hợp 述thuật 。 初sơ 中trung 有hữu 二nhị 。

初sơ 三tam 頌tụng 頌tụng 前tiền 第đệ 一nhất 。 佛Phật 興hưng 於ư 世thế 。 是thị 諸chư 法pháp 之chi 王vương 。 所sở 說thuyết 不bất 虛hư 。 後hậu 之chi 一nhất 頌tụng 頌tụng 第đệ 四tứ 。 不bất 能năng 自tự 達đạt 。 初sơ 中trung 有hữu 三tam 。

一nhất 標tiêu 法Pháp 王Vương 所sở 說thuyết 不bất 虛hư 。 二nhị 明minh 如Như 來Lai 說thuyết 法Pháp 希hy 有hữu 。 三tam 重trọng/trùng 成thành 前tiền 說thuyết 。 此thử 初sơ 也dã 。

破phá 有hữu

者giả 。 能năng 破phá 一nhất 有hữu 。 謂vị 三tam 界giới 。 為vi 一nhất 業nghiệp 有hữu 之chi 所sở 有hữu 故cố 。 或hoặc 破phá 二nhị 有hữu 。 本bổn 有hữu 。 中trung 有hữu 。 或hoặc 破phá 三tam 有hữu 。 即tức 是thị 三tam 界giới 。 或hoặc 破phá 四tứ 有hữu 。 謂vị 生sanh 有hữu 。 死tử 有hữu 。 中trung 有hữu 。 本bổn 有hữu 。 新tân 翻phiên 經kinh 論luận 名danh 前tiền 時thời 有hữu 。 或hoặc 破phá 五ngũ 有hữu 。 即tức 是thị 五ngũ 趣thú 。 或hoặc 破phá 七thất 有hữu 。 謂vị 五ngũ 趣thú 。 業nghiệp 有hữu 。 中trung 有hữu 。 或hoặc 破phá 九cửu 有hữu 。 謂vị 即tức 九cửu 地địa 九cửu 有hữu 情tình 居cư 。 或hoặc 破phá 二nhị 十thập 五ngũ 有hữu 。 頌tụng 曰viết 。

四tứ 域vực 四tứ 惡ác 趣thú 。 梵Phạm 王Vương 六Lục 欲Dục 天Thiên 。

無vô 想tưởng 天thiên 淨tịnh 居cư 。 四tứ 空không 及cập 四tứ 禪thiền 。

或hoặc 破phá 有hữu 者giả 。 執chấp 有hữu 三tam 乘thừa 無vô 別biệt 體thể 心tâm 。 或hoặc 此thử 頌tụng 中trung 初sơ 句cú 法Pháp 身thân 。 次thứ 句cú 報báo 身thân 。 下hạ 半bán 化hóa 身thân 。

經kinh

如Như 來Lai 尊tôn 重trọng 。 至chí 不bất 務vụ 速tốc 說thuyết

贊tán 曰viết 。

此thử 明minh 如Như 來Lai 說thuyết 法Pháp 希hy 有hữu 。

默mặc

者giả 緘giam 默mặc 。

務vụ

者giả 趣thú 疾tật 。 怱thông 遽cự 。 專chuyên 好hảo/hiếu 。 緘giam 默mặc 一nhất 三tam 實thật 權quyền 之chi 妙diệu 。 不bất 樂nhạo 趣thú 疾tật 。 怱thông 遽cự 。 專chuyên 好hảo/hiếu 。 急cấp 即tức 陳trần 述thuật 。 必tất 待đãi 生sanh 機cơ 方phương 可khả 說thuyết 故cố 。

經kinh

有hữu 智trí 若nhược 聞văn 。 至chí 則tắc 為vi 永vĩnh 失thất

贊tán 曰viết 。

此thử 成thành 前tiền 說thuyết 。 恐khủng 有hữu 疑nghi 悔hối 。 為vi 永vĩnh 失thất 故cố 。 不bất 好hảo/hiếu 速tốc 說thuyết 。

經kinh

是thị 故cố 迦Ca 葉Diếp 。 至chí 令linh 得đắc 正chánh 見kiến

贊tán 曰viết 。

此thử 頌tụng 第đệ 四tứ 。 不bất 能năng 自tự 達đạt 。 由do 佛Phật 明minh 了liễu 。 究cứu 盡tận 諸chư 法pháp 。 知tri 眾chúng 生sanh 根căn 。 隨tùy 他tha 欲dục 樂lạc 勝thắng 解giải 等đẳng 故cố 。 為vì 他tha 說thuyết 法Pháp 。 令linh 得đắc 正chánh 見kiến 。 而nhi 諸chư 眾chúng 生sanh 。 不bất 能năng 自tự 知tri 。 上thượng 中trung 下hạ 性tánh 。 文văn 因nhân 前tiền 起khởi 。 稱xưng 是thị 故cố 言ngôn 。

經kinh

迦Ca 葉Diếp 當đương 知tri 。 至chí 如như 可khả 承thừa 攬lãm

贊tán 曰viết 。

下hạ 第đệ 二nhị 段đoạn 有hữu 十thập 頌tụng 半bán 頌tụng 前tiền 喻dụ 述thuật 。 分phần/phân 三tam 。

初sơ 三tam 頌tụng 合hợp 說thuyết 初sơ 二nhị 喻dụ 。 法Pháp 王Vương 出xuất 世thế 喻dụ 。 說thuyết 教giáo 普phổ 滋tư 喻dụ 。 次thứ 六lục 頌tụng 半bán 頌tụng 第đệ 三tam 稟bẩm 潤nhuận 各các 異dị 喻dụ 。 後hậu 之chi 一nhất 頌tụng 頌tụng 不bất 自tự 覺giác 知tri 喻dụ 。 初sơ 中trung 有hữu 二nhị 。

初sơ 一nhất 頌tụng 總tổng 頌tụng 前tiền 二nhị 喻dụ 。 後hậu 二nhị 頌tụng 別biệt 釋thích 雲vân 德đức 。 猶do 如như 大đại 雲vân 。 起khởi 於ư 世thế 間gian 。 初sơ 喻dụ 也dã 。 遍biến 覆phú 一nhất 切thiết 。 第đệ 二nhị 喻dụ 也dã 。 頌tụng 雲vân 有hữu 七thất 德đức 。

一nhất 慧tuệ 雲vân 含hàm 潤nhuận 。 如như 慈từ 心tâm 龍long 起khởi 雲vân 含hàm 雨vũ 七thất 日nhật 住trụ 。 待đãi 農nông 夫phu 作tác 了liễu 方phương 始thỉ 下hạ 雨vũ 。 喻dụ 佛Phật 慈từ 雲vân 內nội 含hàm 萬vạn 德đức 。 待đãi 生sanh 機cơ 而nhi 降giáng/hàng 跡tích 。 應ứng 器khí 熟thục 而nhi 宣tuyên 揚dương 。 二nhị 電điện 光quang 晃hoảng 耀diệu 。 喻dụ 化hóa 導đạo 明minh 。 身thân 光quang 智trí 光quang 。 遍biến 照chiếu 一nhất 切thiết 。

晃hoảng

音âm 胡hồ 廣quảng 反phản 。 光quang 也dã 。

曜diệu

音âm 弋# 笑tiếu 反phản 。 照chiếu 也dã 。 三tam 雷lôi 聲thanh 遠viễn 振chấn 遠viễn 驚kinh 群quần 生sanh 。 喻dụ 佛Phật 出xuất 生sanh 諸chư 魔ma 恐khủng 怖bố 。 四tứ 令linh 眾chúng 悅duyệt 豫dự 。

豫dự

喜hỷ 逸dật 也dã 。 眾chúng 喜hỷ 雲vân 興hưng 。 悅duyệt 當đương 蔭ấm 覆phú 。 喻dụ 見kiến 佛Phật 出xuất 欣hân 將tương 說thuyết 法Pháp 舟chu 航# 五ngũ 趣thú 。 五ngũ 日nhật 光quang 掩yểm 蔽tế 。 喻dụ 除trừ 煩phiền 惱não 。 《# 華hoa 嚴nghiêm 經kinh 》# 說thuyết 掩yểm 邪tà 見kiến 日nhật 故cố 。 六lục 地địa 上thượng 清thanh 涼lương 。 喻dụ 令linh 有hữu 情tình 居cư 生sanh 死tử 地địa 。 得đắc 涅Niết 槃Bàn 故cố 。 七thất 靉ái 靆đãi 垂thùy 布bố 。 如như 可khả 承thừa 攬lãm 。 有hữu 解giải 靉ái 者giả 昧muội 義nghĩa 。 靆đãi 者giả 黑hắc 色sắc 。

愛ái

逮đãi

音âm 同đồng 。 昧muội 闇ám 黑hắc 色sắc 。 故cố 名danh 靉ái 靆đãi 。 又hựu 《# 廣quảng 雅nhã 》# 。

靉ái 靆đãi 猶do 翳ế 薈#

翳ế 薈#

雲vân 興hưng 盛thịnh 貌mạo 。 《# 通thông 俗tục 文văn 》# 。

雲vân 覆phú 日nhật 為vi 靆đãi 靉ái

喻dụ 佛Phật 降giáng/hàng 靈linh 。 慈từ 悲bi 興hưng 盛thịnh 。 作tác 大đại 模mô 軌quỹ 。 令linh 生sanh 欣hân 樂nhạo 。 當đương 得đắc 作tác 佛Phật 。 故cố 如như 承thừa 攬lãm 。 承thừa 攬lãm 乃nãi 是thị 可khả 得đắc 之chi 狀trạng 。

攬lãm

音âm 盧lô 敢cảm 反phản 。 若nhược 手thủ 取thủ 作tác 。

掔#

《# 說thuyết 文văn 》# 作tác 。

攬lãm 。 撮toát 持trì 得đắc 也dã 。

菩Bồ 提Đề 雖tuy 復phục 不bất 可khả 以dĩ 身thân 心tâm 得đắc 。 如như 可khả 似tự 得đắc 。 非phi 正chánh 得đắc 也dã 。 以dĩ 智trí 證chứng 故cố 。 今kim 更cánh 加gia 三tam 。

一nhất 次thứ 前tiền 文văn 說thuyết 。 起khởi 於ư 世thế 間gian 。 悲bi 四tứ 生sanh 故cố 。 二nhị 龍long 能năng 起khởi 之chi 。 法pháp 報báo 二nhị 身thân 現hiện 此thử 化hóa 故cố 。 三tam 能năng 澍chú 甘cam 雨vũ 滋tư 潤nhuận 萌manh 牙nha 。 喻dụ 能năng 說thuyết 法Pháp 益ích 一nhất 切thiết 故cố 。 并tinh 經kinh 有hữu 十thập 。

經kinh

其kỳ 雨vũ 普phổ 等đẳng 。 至chí 率suất 土thổ 充sung 洽hiệp

贊tán 曰viết 。

下hạ 第đệ 二nhị 段đoạn 有hữu 六lục 頌tụng 半bán 。 稟bẩm 潤nhuận 各các 異dị 。 有hữu 三tam 。

一nhất 頌tụng 雨vũ 功công 能năng 。 次thứ 二nhị 頌tụng 半bán 所sở 滋tư 長trưởng 體thể 。 後hậu 三tam 頌tụng 所sở 滋tư 長trưởng 用dụng 。 此thử 初sơ 也dã 。 《# 涅Niết 槃Bàn 經kinh 》# 說thuyết 。

佛Phật 於ư 眾chúng 生sanh 。 不bất 觀quán 種chủng 性tánh 乃nãi 至chí 下hạ 賤tiện 僮đồng 僕bộc 。 唯duy 觀quán 眾chúng 生sanh 有hữu 善thiện 心tâm 者giả 即tức 便tiện 慈từ 念niệm 。 如như 師sư 子tử 兒nhi 殺sát 於ư 香hương 象tượng 。 殺sát 兔thố 亦diệc 爾nhĩ 。

不bất 生sanh 輕khinh 心tâm 故cố 名danh 普phổ 等đẳng 。

四tứ 方phương 俱câu 下hạ

遍biến 四tứ 生sanh 故cố 。

充sung

滿mãn 。

洽hiệp

霑triêm 灑sái 也dã 。

經kinh

山sơn 川xuyên 險hiểm 谷cốc 。 至chí 藥dược 木mộc 並tịnh 茂mậu

贊tán 曰viết 。

此thử 明minh 所sở 滋tư 之chi 體thể 。 初sơ 一nhất 頌tụng 總tổng 。 次thứ 一nhất 頌tụng 半bán 別biệt 滋tư 種chủng 性tánh 。

百bách 穀cốc

者giả 。

穀cốc

續tục 也dã 。 楊dương 泉tuyền 《# 物vật 理lý 論luận 》# 云vân 。

梁lương 者giả 黍thử 稷tắc 之chi 總tổng 名danh 。 稻đạo 者giả 粇# 糯# 之chi 總tổng 名danh 。 薺# 者giả 眾chúng 豆đậu 之chi 總tổng 名danh 。 三tam 穀cốc 各các 二nhị 十thập 合hợp 為vi 六lục 十thập 。 蔬# 菓quả 之chi 實thật 助trợ 穀cốc 各các 二nhị 十thập 。 凡phàm 為vi 百bách 穀cốc 。 故cố 《# 詩thi 》# 曰viết 。

播bá 厥quyết 百bách 穀cốc

《# 周chu 易dị 》# 。

百bách 穀cốc 麗lệ 于vu 地địa

是thị 也dã 。

百bách 穀cốc 。 甘cam 蔗giá 。 萄đào 葡bồ 三tam 事sự 。 以dĩ 喻dụ 中trung 大đại 二nhị 草thảo 三tam 乘thừa 。 有hữu 種chủng 性tánh 故cố 。

蔗giá

音âm 之chi 夜dạ 反phản 。

萄đào

音âm 徒đồ 刀đao 反phản 。 或hoặc 作tác 。

桃đào [王*匋]#

張trương 騫khiên 西tây 域vực 使sử 還hoàn 。 得đắc 安an 石thạch 榴lựu 。 葡bồ 桃đào 。 胡hồ 桃đào 。 《# 廣quảng 志chí 》# 云vân 。

葡bồ 桃đào 有hữu 白bạch 黑hắc 黃hoàng

此thử 是thị 小tiểu 草thảo 無vô 種chủng 姓tánh 人nhân 。 得đắc 生sanh 人nhân 天thiên 。 如như 乾can 地địa 普phổ 洽hiệp 。 無vô 出xuất 世thế 種chủng 故cố 。 總tổng 結kết 上thượng 云vân 三tam 乘thừa 藥dược 草thảo 。 大đại 小tiểu 二nhị 木mộc 有hữu 種chủng 姓tánh 者giả 。 因nhân 此thử 雨vũ 故cố 普phổ 得đắc 滋tư 茂mậu 。 此thử 依y 別biệt 義nghĩa 以dĩ 配phối 其kỳ 喻dụ 。 亦diệc 有hữu 本bổn 言ngôn 。 山sơn 川xuyên 險hiểm 谷cốc 。 其kỳ 苗miêu 稼giá 者giả 即tức 是thị 百bách 穀cốc 。 《# 說thuyết 文văn 》# 。

草thảo 生sanh 於ư 田điền 曰viết 苗miêu

《# 蒼thương 頡hiệt 》# 。 《# 玉ngọc 篇thiên 》# 。

禾hòa 之chi 未vị 秀tú 曰viết 苗miêu

苗miêu 而nhi 不bất 秀tú 是thị 也dã 。 禾hòa 之chi 秀tú 實thật 曰viết 稼giá 。 莖hành 即tức 為vi 禾hòa 。 又hựu 云vân 在tại 野dã 曰viết 稼giá 。 前tiền 解giải 苗miêu 。 稼giá 為vi 異dị 。 喻dụ 因nhân 。 果quả 別biệt 。 後hậu 解giải 苗miêu 即tức 是thị 稼giá 。 但đãn 喻dụ 總tổng 穀cốc 。

經kinh

其kỳ 雲vân 所sở 出xuất 。 至chí 皆giai 得đắc 鮮tiên 澤trạch

贊tán 曰viết 。

此thử 明minh 所sở 滋tư 長trưởng 用dụng 。 有hữu 二nhị 。

初sơ 二nhị 頌tụng 稟bẩm 閏nhuận 生sanh 長trưởng 。 後hậu 一nhất 頌tụng 稟bẩm 閏nhuận 鮮tiên 澤trạch 。 上thượng 中trung 下hạ 等đẳng 。 三tam 品phẩm 不bất 同đồng 唯duy 在tại 樹thụ 中trung 。 稱xưng 其kỳ 大đại 小tiểu 者giả 。 大đại 小tiểu 二nhị 木mộc 並tịnh 有hữu 三tam 故cố 。 根căn 莖hành 枝chi 葉diệp 。 四tứ 義nghĩa 如như 前tiền 。 此thử 等đẳng 各các 有hữu 華hoa 之chi 與dữ 菓quả 。 皆giai 有hữu 光quang 色sắc 。 外ngoại 作tác 用dụng 故cố 。 華hoa 總tổng 喻dụ 因nhân 。 菓quả 總tổng 喻dụ 果quả 。 餘dư 文văn 可khả 知tri 。

經kinh

如như 其kỳ 體thể 相tướng 。 至chí 而nhi 各các 滋tư 茂mậu

贊tán 曰viết 。

此thử 頌tụng 第đệ 四tứ 。 不bất 自tự 覺giác 知tri 。 所sở 閏nhuận 是thị 一nhất 。 稟bẩm 教giáo 同đồng 故cố 。 而nhi 各các 滋tư 茂mậu 。 有hữu 差sai 別biệt 故cố 。 三tam 乘thừa 眾chúng 生sanh 竟cánh 不bất 自tự 覺giác 。 所sở 得đắc 功công 德đức 。 故cố 知tri 三tam 乘thừa 實thật 有hữu 差sai 也dã 。 智trí 有hữu 異dị 故cố 。 如như 三tam 草thảo 故cố 。 如như 二nhị 木mộc 故cố 。

經kinh

佛Phật 亦diệc 如như 是thị 。 至chí 諸chư 法pháp 之chi 實thật

贊tán 曰viết 。

下hạ 第đệ 三tam 段đoạn 有hữu 三tam 十thập 六lục 頌tụng 半bán 頌tụng 前tiền 合hợp 說thuyết 。 文văn 分phân 為vi 二nhị 。

初sơ 二nhị 頌tụng 頌tụng 初sơ 二nhị 合hợp 。 餘dư 三tam 十thập 四tứ 頌tụng 半bán 頌tụng 前tiền 第đệ 三tam 稟bẩm # 各các 異dị 合hợp 。 不bất 頌tụng 第đệ 四tứ 不bất 自tự 覺giác 知tri 合hợp 。 此thử 初sơ 也dã 。

經kinh

大Đại 聖Thánh 世Thế 尊Tôn 。 至chí 及cập 涅Niết 槃Bàn 樂lạc

贊tán 曰viết 。

下hạ 第đệ 二nhị 段đoạn 三tam 十thập 四tứ 頌tụng 半bán 頌tụng 稟bẩm 閏nhuận 各các 異dị 合hợp 中trung 長trường/trưởng 行hành 有hữu 四tứ 。 今kim 此thử 唯duy 三tam 。

初sơ 四tứ 頌tụng 半bán 自tự 標tiêu 召triệu 集tập 。 次thứ 九cửu 頌tụng 佛Phật 應ưng 導đạo 利lợi 。 後hậu 二nhị 十thập 一nhất 頌tụng 生sanh 聞văn 獲hoạch 益ích 。 唯duy 無vô 第đệ 二nhị 他tha 聞văn 普phổ 至chí 。 初sơ 中trung 有hữu 二nhị 。

初sơ 三tam 頌tụng 半bán 標tiêu 。 後hậu 一nhất 頌tụng 召triệu 。 此thử 初sơ 也dã 。 雖tuy 有hữu 種chủng 性tánh 。 未vị 曾tằng 聞văn 法Pháp 。 乏phạp 法pháp 名danh 為vi 枯khô 槁cảo 。

槁cảo

亦diệc 枯khô 也dã 。

經kinh

諸chư 天thiên 人nhân 眾chúng 。 至chí 覲cận 無Vô 上Thượng 尊Tôn

贊tán 曰viết 。

此thử 召triệu 也dã 。

經kinh

我ngã 為vi 世Thế 尊Tôn 。 至chí 解giải 脫thoát 涅Niết 槃Bàn

贊tán 曰viết 。

下hạ 第đệ 二nhị 段đoạn 有hữu 九cửu 頌tụng 。 佛Phật 應ưng 導đạo 利lợi 。 中trung 有hữu 五ngũ 。

初sơ 二nhị 頌tụng 佛Phật 說thuyết 勝thắng 法Pháp 。 次thứ 一nhất 頌tụng 為vi 大Đại 乘Thừa 因nhân 。 次thứ 二nhị 頌tụng 半bán 。 平bình 等đẳng 說thuyết 法Pháp 。 次thứ 一nhất 頌tụng 半bán 專chuyên 為vi 利lợi 益ích 。 後hậu 二nhị 頌tụng 不bất 簡giản 好hảo 醜xú 。 此thử 初sơ 也dã 。 正Chánh 法Pháp 味vị 甘cam 。 能năng 療liệu 煩phiền 惱não 之chi 疾tật 。 故cố 喻dụ 甘cam 露lộ 。

經kinh

以dĩ 一nhất 妙diệu 音âm 。 至chí 而nhi 作tác 因nhân 緣duyên

贊tán 曰viết 。

二nhị 為vi 大Đại 乘Thừa 因nhân 。 設thiết 說thuyết 二nhị 權quyền 。 皆giai 為vi 大Đại 乘Thừa 一Nhất 切Thiết 種Chủng 智Trí 故cố 。

經kinh

我ngã 觀quán 一nhất 切thiết 。 至chí 眾chúng 多đa 亦diệc 然nhiên

贊tán 曰viết 。

三tam 平bình 等đẳng 說thuyết 法Pháp 。 物vật 我ngã 斷đoạn 故cố 。 無vô 有hữu 彼bỉ 此thử 。 愛ái 憎tăng 斷đoạn 故cố 。 無vô 怨oán 親thân 心tâm 。 不bất 慳san 法pháp 故cố 。 我ngã 無vô 貪tham 著trước 。 不bất 嫉tật 妬đố 故cố 。 亦diệc 無vô 限hạn 礙ngại 。 故cố 為vi 一nhất 多đa 。 平bình 等đẳng 說thuyết 法Pháp 。 即tức 亦diệc 前tiền 云vân 。

若nhược 人nhân 信tín 歸quy 佛Phật

偈kệ 意ý 同đồng 也dã 。

經kinh

常thường 演diễn 說thuyết 法Pháp 。 至chí )# 如như 雨vũ 普phổ 閏nhuận

贊tán 曰viết 。

四tứ 專chuyên 為vi 利lợi 益ích 。 去khứ 來lai 坐tọa 立lập 。 佛Phật 三tam 威uy 儀nghi 。 略lược 無vô 臥ngọa 也dã 。 利lợi 樂lạc 時thời 故cố 。 或hoặc 去khứ 謂vị 示thị 入nhập 涅Niết 槃Bàn 。 來lai 謂vị 示thị 成thành 正chánh 覺giác 。 坐tọa 謂vị 說thuyết 法Pháp 利lợi 生sanh 。 立lập 謂vị 待đãi 生sanh 機cơ 熟thục 。 終chung 不bất 疲bì 勞lao 生sanh 於ư 厭yếm 怠đãi 。 慈từ 悲bi 深thâm 故cố 。

經kinh

貴quý 賤tiện 上thượng 下hạ 。 至chí 而nhi 無vô 懈giải 倦quyện

贊tán 曰viết 。

五ngũ 不bất 簡giản 好hảo 醜xú 。 不bất 擇trạch 種chủng 姓tánh 貧bần 富phú 貴quý 賤tiện 。 但đãn 觀quán 善thiện 根căn 。 即tức 為vi 說thuyết 法Pháp 。 如như 殺sát 兔thố 等đẳng 。

經kinh

一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 至chí 住trụ 於ư 諸chư 地Địa

贊tán 曰viết 。 下hạ 第đệ 三tam 段đoạn 有hữu 二nhị 十thập 一nhất 頌tụng 。 生sanh 聞văn 獲hoạch 益ích 。 分phần/phân 三tam 。

初sơ 九cửu 頌tụng 半bán 法pháp 喻dụ 合hợp 說thuyết 稟bẩm 閏nhuận 有hữu 殊thù 。 性tánh 異dị 。 次thứ 三tam 頌tụng 半bán 法pháp 喻dụ 合hợp 說thuyết 稟bẩm 閏nhuận 滋tư 茂mậu 。 因nhân 異dị 。 後hậu 八bát 頌tụng 法pháp 喻dụ 合hợp 說thuyết 稟bẩm 閏nhuận 成thành 實thật 。 果quả 異dị 。 初sơ 文văn 有hữu 二nhị 。

初sơ 八bát 頌tụng 法pháp 。 後hậu 一nhất 頌tụng 半bán 喻dụ 。 初sơ 文văn 復phục 二nhị 。

初sơ 一nhất 頌tụng 總tổng 標tiêu 。 後hậu 七thất 頌tụng 別biệt 顯hiển 。 此thử 初sơ 也dã 。

住trụ 諸chư 地địa

者giả 。 謂vị 三tam 乘thừa 十Thập 地Địa 。 謂vị 乾can/kiền/càn 慧tuệ 地địa 。 種chủng 性tánh 地địa 。 八bát 人nhân 地địa 。 具cụ 見kiến 地địa 。 薄bạc 地địa 。 離ly 欲dục 地địa 。 已dĩ 辦biện 地địa 。 獨Độc 覺Giác 地địa 。 菩Bồ 薩Tát 地địa 。 如Như 來Lai 地địa 。 既ký 下hạ 別biệt 說thuyết 三tam 草thảo 。 故cố 此thử 前tiền 說thuyết 三tam 乘thừa 共cộng 行hành 十Thập 地Địa 。 或hoặc 凡phàm 夫phu 地địa 。 有hữu 學học 地địa 。 無Vô 學Học 地địa 。 菩Bồ 薩Tát 地địa 。 如Như 來Lai 地địa 。 或hoặc 此thử 所sở 說thuyết 三tam 乘thừa 之chi 地địa 。 即tức 是thị 無vô 性tánh 。 二Nhị 乘Thừa 種chủng 性tánh 。 及cập 大Đại 乘Thừa 性tánh 。 隨tùy 彼bỉ 分phần/phân 位vị 即tức 名danh 為vi 地địa 。

經kinh

或hoặc 處xứ 人nhân 天thiên 。 至chí 是thị 上thượng 藥dược 草thảo

贊tán 曰viết 。

下hạ 七thất 頌tụng 別biệt 顯hiển 。 中trung 分phần/phân 二nhị 。

初sơ 四tứ 頌tụng 三tam 草thảo 。 後hậu 三tam 頌tụng 二nhị 木mộc 。 此thử 初sơ 。 有hữu 三tam 。

一nhất 頌tụng 小tiểu 草thảo 。 二nhị 頌tụng 中trung 草thảo 。 一nhất 頌tụng 大đại 草thảo 。 無vô 種chủng 姓tánh 人nhân 與dữ 人nhân 天thiên 樂nhạc 。 名danh 為vi 小tiểu 草thảo 。 《# 善thiện 戒giới 經kinh 》# 云vân 。

無vô 種chủng 姓tánh 人nhân 但đãn 以dĩ 人nhân 天thiên 善thiện 根căn 。 而nhi 成thành 熟thục 之chi

或hoặc 七thất 方phương 便tiện 亦diệc 名danh 小tiểu 草thảo 。 二Nhị 乘Thừa 名danh 中trung 草thảo 。 菩Bồ 薩Tát 名danh 上thượng 草thảo 。 亦diệc 即tức 《# 勝thắng 鬘man 》# 所sở 荷hà 四tứ 生sanh 。 無vô 聞văn 非phi 法pháp 眾chúng 生sanh 。 即tức 小tiểu 藥dược 草thảo 。 中trung 間gian 二Nhị 乘Thừa 即tức 中trung 藥dược 草thảo 。 菩Bồ 薩Tát 即tức 是thị 大đại 藥dược 草thảo 。 即tức 是thị 《# 涅Niết 槃Bàn 》# 三tam 病bệnh 人nhân 也dã 。

經kinh

又hựu 諸chư 佛Phật 子tử 。 至chí 名danh 為vi 大đại 樹thụ

贊tán 曰viết 。

此thử 明minh 二nhị 木mộc 。 初sơ 一nhất 半bán 小tiểu 。 後hậu 一nhất 半bán 大đại 。 即tức 於ư 大đại 草thảo 分phân 為vi 此thử 二nhị 。

地địa 前tiền 為vi 小tiểu 木mộc 。 伏phục 疑nghi 決quyết 定định 。 知tri 作tác 佛Phật 故cố 。 十Thập 地Địa 名danh 大đại 木mộc 。 得đắc 二nhị 利lợi 故cố 。 證chứng 不bất 退thoái 故cố 。 非phi 行hành 不bất 退thoái 。 義nghĩa 准chuẩn 二Nhị 乘Thừa 。 未vị 成thành 無Vô 學Học 亦diệc 名danh 中trung 草thảo 。 三tam 意ý 生sanh 身thân 據cứ 決quyết 定định 者giả 。 唯duy 說thuyết 無Vô 學Học 。 迴hồi 心tâm 已dĩ 後hậu 受thọ 變biến 易dị 生sanh 。 位vị 決quyết 定định 故cố 。 不bất 同đồng 有hữu 學học 。 故cố 此thử 不bất 論luận 。 未vị 入nhập 聖thánh 位vị 及cập 無vô 種chủng 姓tánh 可khả 名danh 小tiểu 草thảo 。 准chuẩn 此thử 地địa 前tiền 不bất 名danh 小tiểu 木mộc 。 若nhược 爾nhĩ 。 何hà 攝nhiếp 。 故cố 前tiền 解giải 善thiện 。 或hoặc 七thất 地địa 前tiền 名danh 為vi 小tiểu 木mộc 。 八bát 地địa 已dĩ 後hậu 名danh 為vi 大đại 木mộc 。 此thử 言ngôn 不bất 退thoái 。 行hành 不bất 退thoái 故cố 。 一nhất 切thiết 菩Bồ 薩Tát 。 名danh 大đại 草thảo 者giả 。 《# 智Trí 度Độ 論luận 》# 云vân 。

譬thí 如như 雷lôi 震chấn 。 小tiểu 鳥điểu 聞văn 之chi 悉tất 皆giai 驚kinh 怖bố 。 孔khổng 雀tước 聞văn 之chi 即tức 為vi 舞vũ 踏đạp 。

故cố 名danh 大đại 草thảo 。 因nhân 釋thích 二nhị 木mộc 分phần/phân 位vị 不bất 同đồng 。 諸chư 經kinh 論luận 中trung 說thuyết 得đắc 菩Bồ 提Đề 理lý 不bất 一nhất 准chuẩn 。 《# 大đại 般Bát 若Nhã 》# 第đệ 七thất 十thập 四tứ 說thuyết 五ngũ 種chủng 菩Bồ 提Đề 。 《# 金kim 剛cang 般Bát 若Nhã 》# 云vân 。

實thật 無vô 小tiểu 法pháp 。 得đắc 佛Phật 菩Bồ 提Đề 。 若nhược 有hữu 小tiểu 法pháp 。 得đắc 菩Bồ 提Đề 者giả 。 燃nhiên 燈đăng 佛Phật 則tắc 不bất 與dữ 我ngã 授thọ 記ký 。

復phục 有hữu 教giáo 言ngôn 。 初sơ 發phát 心tâm 時thời 。 便tiện 成thành 正chánh 覺giác 。 此thử 經Kinh 下hạ 言ngôn 。

八bát 生sanh 乃nãi 至chí 一nhất 生sanh 。 當đương 得đắc 菩Bồ 提Đề

亦diệc 有hữu 說thuyết 言ngôn 。 三tam 大đại 劫kiếp 脩tu 方phương 登đăng 正chánh 覺giác 。 諸chư 師sư 於ư 此thử 眾chúng 義nghĩa 不bất 同đồng 。 《# 瑜du 伽già 論luận 》# 說thuyết 。

劫kiếp 有hữu 二nhị 種chủng 。 一nhất 日nhật 月nguyệt 歲tuế 數số 。

即tức 此thử 論luận 說thuyết 晝trú 夜dạ 月nguyệt 時thời 年niên 。

二nhị 阿a 僧tăng 祇kỳ 劫kiếp 。 諸chư 能năng 超siêu 者giả 唯duy 超siêu 前tiền 劫kiếp 。 無vô 超siêu 後hậu 者giả 。

故cố 依y 此thử 義nghĩa 。 若nhược 據cứ 無vô 為vi 。 真Chân 如Như 。 無vô 相tướng 。 實thật 無vô 小tiểu 法pháp 可khả 得đắc 菩Bồ 提Đề 。 《# 般Bát 若Nhã 經kinh 》# 宗tông 說thuyết 無vô 為vi 故cố 。 初Sơ 地Địa 菩Bồ 提Đề 發phát 心tâm 便tiện 證chứng 。 此thử 證chứng 發phát 心tâm 。 非phi 如như 種chủng 性tánh 發phát 心tâm 。 與dữ 此thử 經Kinh 同đồng 。 八bát 生sanh 乃nãi 至chí 一nhất 生sanh 當đương 得đắc 。 或hoặc 此thử 經Kinh 中trung 據cứ 證chứng 發phát 心tâm 。 論luận 解giải 證chứng 得đắc 初Sơ 地Địa 菩Bồ 提Đề 。 故cố 其kỳ 初sơ 發phát 心tâm 。 即tức 登đăng 正chánh 覺giác 者giả 。 種chủng 性tánh 發phát 心tâm 菩Bồ 提Đề 因nhân 故cố 。 三tam 大đại 劫kiếp 脩tu 。 得đắc 菩Bồ 提Đề 者giả 。 無vô 上thượng 菩Bồ 提Đề 。 果quả 滿mãn 菩Bồ 提Đề 。 大đại 劫kiếp 脩tu 故cố 。 亦diệc 不bất 相tương 違vi 。 佛Phật 果Quả 廣quảng 大đại 非phi 小tiểu 因nhân 成thành 。 若nhược 更cánh 異dị 思tư 深thâm 乖quai 正Chánh 道Đạo 。 故cố 《# 涅Niết 槃Bàn 》# 言ngôn 。

說thuyết 佛Phật 難nạn/nan 成thành 與dữ 速tốc 授thọ 記ký 。 說thuyết 佛Phật 易dị 成thành 與dữ 遲trì 授thọ 記ký 。

經kinh

佛Phật 平bình 等đẳng 說thuyết 。 至chí 所sở 稟bẩm 各các 異dị

贊tán 曰viết 。

此thử 喻dụ 說thuyết 稟bẩm 閏nhuận 有hữu 殊thù 。 性tánh 異dị 。

經kinh

佛Phật 以dĩ 此thử 喻dụ 。 至chí 漸tiệm 增tăng 茂mậu 好hảo

贊tán 曰viết 。

下hạ 三tam 頌tụng 半bán 法pháp 喻dụ 合hợp 說thuyết 稟bẩm 潤nhuận 滋tư 茂mậu 。 因nhân 異dị 。 初sơ 一nhất 頌tụng 半bán 喻dụ 所sở 說thuyết 少thiểu 。 如như 海hải 一nhất 滴tích 。 後hậu 二nhị 頌tụng 法pháp 喻dụ 合hợp 說thuyết 滋tư 茂mậu 因nhân 異dị 。

滴tích

下hạ 歷lịch 反phản 。 《# 通thông 俗tục 文văn 》# 。

靈linh 滴tích 謂vị 之chi 凝ngưng

《# 切thiết 韻vận 》# 作tác 。

滴tích

有hữu 作tác 。

渧đế

丁đinh 計kế 反phản 。 水thủy 下hạ 也dã 。 非phi 此thử 義nghĩa 。

經kinh

諸chư 佛Phật 之chi 法Pháp 。 至chí 普phổ 得đắc 具cụ 足túc

贊tán 曰viết 。

下hạ 有hữu 八bát 頌tụng 。 法pháp 喻dụ 合hợp 說thuyết 稟bẩm 閏nhuận 成thành 實thật 。 果quả 異dị 。 有hữu 二nhị 。

初sơ 六lục 頌tụng 半bán 法pháp 說thuyết 。 後hậu 一nhất 頌tụng 半bán 喻dụ 說thuyết 。 初sơ 文văn 有hữu 三tam 。

初sơ 一nhất 頌tụng 總tổng 頌tụng 能năng 令linh 得đắc 果quả 滿mãn 足túc 。 亦diệc 是thị 別biệt 頌tụng 令linh 小tiểu 草thảo 果quả 滿mãn 。 次thứ 二nhị 頌tụng 中trung 草thảo 。 後hậu 三tam 頌tụng 半bán 大đại 草thảo 。 此thử 初sơ 也dã 。

世thế 間gian 充sung 足túc

謂vị 人nhân 天thiên 滿mãn 。

經kinh

漸tiệm 次thứ 脩tu 行hành (# 至chí 。 各các 得đắc 增tăng 長trưởng

贊tán 曰viết 。

明minh 中trung 草thảo 也dã 。 因nhân 人nhân 天thiên 生sanh 漸tiệm 得đắc 道Đạo 果quả 。 二Nhị 乘Thừa 滿mãn 也dã 。

經kinh

若nhược 諸chư 菩Bồ 薩Tát 。 至chí 而nhi 得đắc 增tăng 長trưởng

贊tán 曰viết 。

明minh 大đại 草thảo 也dã 。 大đại 草thảo 即tức 二nhị 木mộc 。 初sơ 一nhất 頌tụng 半bán 小tiểu 木mộc 。 後hậu 二nhị 頌tụng 大đại 木mộc 。

經kinh

如như 是thị 迦Ca 葉Diếp 。 至chí 各các 得đắc 成thành 實thật

贊tán 曰viết 。

此thử 喻dụ 合hợp 前tiền 稟bẩm # 成thành 實thật 。 果quả 滿mãn 。

經kinh

迦Ca 葉Diếp 當đương 知tri 。 至chí 諸chư 佛Phật 亦diệc 然nhiên

贊tán 曰viết 。

此thử 第đệ 二nhị 段đoạn 頌tụng 前tiền 結kết 成thành 。 我ngã 同đồng 諸chư 佛Phật 初sơ 權quyền 後hậu 實thật 。 汝nhữ 等đẳng 信tín 受thọ 故cố 極cực 希hy 有hữu 。

經kinh

今kim 為vì 汝nhữ 等đẳng 。 至chí 悉tất 當đương 成thành 佛Phật

贊tán 曰viết 。 品phẩm 第đệ 三tam 段đoạn 結kết 成thành 說thuyết 實thật 為vi 授thọ 記ký 之chi 漸tiệm 。 聲Thanh 聞Văn 所sở 行hành 。 成thành 佛Phật 遠viễn 因nhân 。 故cố 是thị 菩Bồ 薩Tát 所sở 行hành 。 方phương 便tiện 之chi 道Đạo 。 論luận 云vân 。

汝nhữ 等đẳng 所sở 行hành 。 是thị 菩Bồ 薩Tát 道Đạo 者giả 。 謂vị 發phát 菩Bồ 提Đề 心tâm 。 退thoái 已dĩ 還hoàn 發phát 者giả 。 前tiền 所sở 修tu 行hành 。 善thiện 根căn 不bất 滅diệt 。 同đồng 後hậu 得đắc 果quả 。

故cố 二Nhị 乘Thừa 脩tu 是thị 大Đại 乘Thừa 之chi 遠viễn 方phương 便tiện 因nhân 。 名danh 菩Bồ 薩Tát 道Đạo 。

授thọ 記ký 品phẩm

以dĩ 三tam 門môn 分phân 別biệt 。

一nhất 來lai 意ý 。 二nhị 差sai 別biệt 。 三tam 釋thích 名danh 。

來lai 意ý 有hữu 二nhị 。

一nhất 鶖thu 子tử 上thượng 根căn 。 聞văn 法Pháp 說thuyết 而nhi 悟ngộ 解giải 。 佛Phật 即tức 為vi 記ký 。 四tứ 人nhân 中trung 性tánh 。 聞văn 喻dụ 說thuyết 而nhi 方phương 解giải 。 故cố 佛Phật 與dữ 記ký 。 二nhị 論luận 云vân 。

為vi 三tam 種chủng 無vô 煩phiền 惱não 人nhân 染nhiễm 慢mạn 。 說thuyết 三tam 平bình 等đẳng 。 初sơ 說thuyết 乘thừa 平bình 等đẳng 。 故cố 與dữ 授thọ 記ký 。 上thượng 來lai 佛Phật 說thuyết 乘thừa 體thể 有hữu 異dị 。 便tiện 有hữu 無Vô 學Học 執chấp 乘thừa 定định 異dị 。 為vi 此thử 記ký 別biệt 。 顯hiển 乘thừa 平bình 等đẳng 。 故cố 此thử 品phẩm 來lai 。

如như 〈# 譬thí 喻dụ 品phẩm 〉# 已dĩ 釋thích 。

差sai 別biệt 者giả 。 可khả 記ký 法pháp 有hữu 三tam 。

一nhất 體thể 性tánh 是thị 有hữu 。 二nhị 勝thắng 有hữu 當đương 果quả 。 三tam 勝thắng 人nhân 勝thắng 理lý 。 大đại 因nhân 大đại 果quả 。 體thể 性tánh 有hữu 者giả 可khả 記ký 。 無vô 者giả 不bất 可khả 記ký 。 如như 十thập 四tứ 不bất 可khả 記ký 。 理lý 事sự 本bổn 無vô 。 故cố 不bất 可khả 記ký 。 問vấn 有hữu 體thể 者giả 可khả 為vi 之chi 記ký 。 《# 華hoa 嚴nghiêm 經kinh 》# 說thuyết 。 有hữu 始thỉ 無vô 始thỉ 是thị 無vô 記ký 。 佛Phật 不bất 為vi 答đáp 。 有hữu 一nhất 比Bỉ 丘Khâu 。 問vấn 十Thập 二Nhị 因Nhân 緣Duyên 。 自tự 作tác 他tha 作tác 。 無vô 明minh 自tự 起khởi 是thị 無vô 始thỉ 義nghĩa 。 名danh 為vi 自tự 作tác 。 更cánh 從tùng 他tha 起khởi 是thị 有hữu 始thỉ 義nghĩa 。 名danh 為vi 他tha 作tác 。 佛Phật 種chủng 種chủng 訶ha 。 如như 人nhân 為vi 毒độc 箭tiễn 所sở 中trung 。 但đãn 應ưng 請thỉnh 醫y 拔bạt 之chi 。 不bất 須tu 問vấn 其kỳ 箭tiễn 之chi 所sở 以dĩ 。 故cố 有hữu 體thể 者giả 可khả 記ký 。 無vô 者giả 不bất 可khả 記ký 。 勝thắng 有hữu 當đương 果quả 者giả 可khả 記ký 。 無vô 者giả 不bất 可khả 記ký 。 如như 善thiện 不bất 善thiện 法pháp 。 《# 成thành 唯duy 識thức 》# 云vân 。

記ký 謂vị 善thiện 惡ác

有hữu 殊thù 勝thắng 自tự 體thể 及cập 當đương 果quả 可khả 記ký 故cố 名danh 為vi 記ký 。 無vô 記ký 不bất 然nhiên 。 故cố 不bất 可khả 記ký 。 勝thắng 人nhân 勝thắng 理lý 大đại 因nhân 大đại 果quả 者giả 可khả 記ký 。 非phi 者giả 不bất 可khả 別biệt 記ký 。 即tức 記ký 別biệt 經kinh 記ký 弟đệ 子tử 生sanh 死tử 者giả 。 勝thắng 人nhân 故cố 。 記ký 深thâm 密mật 義nghĩa 者giả 。 勝thắng 理lý 故cố 。 記ký 當đương 成thành 佛Phật 者giả 。 大đại 因nhân 大đại 果quả 故cố 。 其kỳ 劣liệt 人nhân 劣liệt 理lý 小tiểu 因nhân 小tiểu 果quả 者giả 名danh 不bất 可khả 記ký 。 今kim 此thử 乃nãi 是thị 此thử 第đệ 三tam 中trung 大đại 因nhân 大đại 果quả 。 故cố 為vi 之chi 記ký 。 非phi 前tiền 二nhị 全toàn 。 後hậu 一nhất 少thiểu 分phần 。 又hựu 此thử 授thọ 記ký 差sai 別biệt 有hữu 多đa 。 或hoặc 記ký 一nhất 種chủng 。 謂vị 十thập 二nhị 分phần 教giáo 中trung 授thọ 記ký 經kinh 。 或hoặc 說thuyết 二nhị 種chủng 。 《# 涅Niết 槃Bàn 經kinh 》# 說thuyết 。

若nhược 有hữu 聞văn 說thuyết 。 隨tùy 順thuận 樂nhạo/nhạc/lạc 入nhập 。 速tốc 得đắc 成thành 佛Phật 。 心tâm 生sanh 輕khinh 賤tiện 。 授thọ 以dĩ 遲trì 記ký 。 若nhược 言ngôn 佛Phật 道Đạo 難nan 得đắc 。 久cửu 受thọ 勤cần 苦khổ 。 然nhiên 後hậu 乃nãi 成thành 。 為vì 此thử 人nhân 故cố 。 授thọ 以dĩ 速tốc 記ký 。 又hựu 善thiện 根căn 熟thục 者giả 。 授thọ 以dĩ 速tốc 記ký 。 善thiện 根căn 未vị 熟thục 。 授thọ 以dĩ 遲trì 記ký 。 厭yếm 惡ác 生sanh 死tử 。 欲dục 早tảo 證chứng 菩Bồ 提Đề 。 智trí 增tăng 上thượng 者giả 。 授thọ 以dĩ 速tốc 記ký 。 樂nhạo 處xử 生sanh 死tử 。 化hóa 度độ 眾chúng 生sanh 。 悲bi 增tăng 上thượng 者giả 。 授thọ 以dĩ 遲trì 記ký 。

又hựu 有hữu 二nhị 種chủng 。

一nhất 總tổng 記ký 。 二nhị 別biệt 記ký 。 《# 智Trí 度Độ 論luận 》# 有hữu 三tam 。

一nhất 自tự 知tri 他tha 不bất 知tri 。 為vi 利lợi 自tự 故cố 不bất 為vi 利lợi 他tha 。 二nhị 他tha 知tri 自tự 不bất 知tri 。 為vì 利lợi 他tha 故cố 。 三tam 自tự 他tha 俱câu 知tri 。 行hành 二nhị 利lợi 故cố 。 又hựu 有hữu 四tứ 種chủng 。 如như 前tiền 已dĩ 說thuyết 。 或hoặc 說thuyết 五ngũ 種chủng 。 即tức 此thử 經Kinh 中trung 如Như 來Lai 自tự 記ký 。 或hoặc 說thuyết 六lục 種chủng 。 並tịnh 如như 前tiền 〈# 譬thí 喻dụ 品phẩm 〉# 初sơ 說thuyết 。

釋thích 名danh 者giả 。

授thọ

音âm 承thừa 秀tú 反phản 。 為vi 也dã 。 與dữ 也dã 。 付phó 也dã 。

記ký

者giả 。 決quyết 也dã 。 別biệt 也dã 。 驗nghiệm 也dã 。 識thức 也dã 。 為vi 決quyết 了liễu 當đương 果quả 。 為vi 分phân 別biệt 其kỳ 當đương 來lai 果quả 相tương/tướng 。 與dữ 驗nghiệm 其kỳ 因nhân 。 記ký 識thức 當đương 果quả 。 故cố 名danh 授thọ 記ký 。 此thử 品phẩm 明minh 彼bỉ 事sự 。 故cố 名danh 授thọ 記ký 品phẩm 。

經kinh

爾nhĩ 時thời 世Thế 尊Tôn 。 至chí 無vô 量lượng 大đại 法Pháp

贊tán 曰viết 。

此thử 品phẩm 之chi 中trung 大đại 文văn 分phần/phân 二nhị 。

初sơ 為vi 四tứ 人nhân 現hiện 前tiền 記ký 別biệt 。 後hậu 品phẩm 末mạt 有hữu 二nhị 頌tụng 半bán 標tiêu 當đương 授thọ 記ký 。 為vi 第đệ 三tam 周chu 說thuyết 法Pháp 之chi 由do 。 初sơ 復phục 有hữu 二nhị 。

初sơ 為vi 大Đại 迦Ca 葉Diếp 記ký 。 後hậu 為vi 三tam 大đại 聲Thanh 聞Văn 授thọ 記ký 。 初sơ 文văn 又hựu 二nhị 。

初sơ 長trường/trưởng 行hành 。 後hậu 偈kệ 頌tụng 。 前tiền 長trường/trưởng 行hành 有hữu 二nhị 。

初sơ 因nhân 記ký 。 後hậu 果quả 記ký 。 此thử 初sơ 也dã 。 外ngoại 遇ngộ 良lương 緣duyên 。 內nội 修tu 妙diệu 行hạnh 。

覲cận

見kiến 也dã 。 如như 文văn 可khả 知tri 。 然nhiên 觀quán 上thượng 下hạ 授thọ 記ký 之chi 人nhân 。 應ưng 為vi 四tứ 句cú 。

一nhất 在tại 小tiểu 無vô 勝thắng 劣liệt 。 在tại 大đại 即tức 有hữu 之chi 。 如như 五ngũ 百bách 弟đệ 子tử 。 同đồng 是thị 無Vô 學Học 。 故cố 小tiểu 無vô 勝thắng 劣liệt 。 前tiền 後hậu 成thành 佛Phật 轉chuyển 次thứ 授thọ 記ký 。 故cố 大đại 有hữu 勝thắng 劣liệt 。 二nhị 在tại 小tiểu 有hữu 勝thắng 劣liệt 。 在tại 大đại 無vô 勝thắng 劣liệt 。 如như 學học 。 無Vô 學Học 人nhân 。 在tại 小tiểu 。 學học 與dữ 無Vô 學Học 勝thắng 劣liệt 有hữu 殊thù 。 同đồng 時thời 成thành 佛Phật 故cố 。 在tại 大đại 無vô 勝thắng 劣liệt 。 三tam 小tiểu 劣liệt 而nhi 大đại 勝thắng 。 如như 阿A 難Nan 在tại 學học 地địa 。 得đắc 預Dự 流Lưu 果Quả 。 在tại 羅la 睺hầu 前tiền 成thành 佛Phật 。 四tứ 小tiểu 勝thắng 而nhi 大đại 劣liệt 。 如như 羅la 睺hầu 是thị 無Vô 學Học 。 在tại 阿A 難Nan 後hậu 成thành 佛Phật 。 今kim 此thử 四tứ 人nhân 不bất 依y 根căn 性tánh 。 論luận 位vị 次thứ 者giả 在tại 小tiểu 無vô 勝thắng 劣liệt 。 同đồng 無Vô 學Học 故cố 在tại 大đại 有hữu 勝thắng 劣liệt 。 迦Ca 葉Diếp 覲cận 三tam 百bách 萬vạn 億ức 佛Phật 。 須Tu 菩Bồ 提Đề 覲cận 三tam 百bách 萬vạn 億ức 。 那na 由do 他tha 佛Phật 。 迦ca 旃chiên 延diên 初sơ 覲cận 。 八bát 千thiên 億ức 佛Phật 。 後hậu 二nhị 萬vạn 億ức 佛Phật 。 大Đại 目Mục 揵Kiền 連Liên 。 初sơ 覲cận 八bát 千thiên 諸chư 佛Phật 。 後hậu 值trị 二nhị 百bách 萬vạn 億ức 佛Phật 。 供cúng 養dường 諸chư 佛Phật 。 多đa 小tiểu 不bất 同đồng 。 故cố 知tri 作tác 佛Phật 亦diệc 有hữu 前tiền 後hậu 。 《# 涅Niết 槃Bàn 經kinh 》# 說thuyết 。

第đệ 四tứ 依y 菩Bồ 薩Tát 供cúng 養dường 八bát 恆Hằng 河Hà 沙sa 佛Phật

今kim 說thuyết 小tiểu 者giả 。 退thoái 心tâm 之chi 人nhân 非phi 樂nhạo/nhạc/lạc 廣quảng 行hành 。 且thả 就tựu 一nhất 地địa 位vị 遇ngộ 佛Phật 多đa 少thiểu 。 而nhi 與dữ 授thọ 記ký 。 非phi 但đãn 爾nhĩ 所sở 。 亦diệc 不bất 相tương 違vi 。 今kim 以dĩ 此thử 准chuẩn 《# 涅Niết 槃Bàn 經kinh 》# 說thuyết 。

須Tu 陀Đà 洹Hoàn 人nhân 。 八bát 萬vạn 劫kiếp 到đáo 。 乃nãi 至chí 阿A 羅La 漢Hán 。 二nhị 萬vạn 劫kiếp 到đáo 。

者giả 。 以dĩ 根căn 性tánh 齊tề 。 修tu 行hành 遲trì 速tốc 相tương 似tự 者giả 說thuyết 。 不bất 約ước 根căn 異dị 行hành 殊thù 者giả 說thuyết 。 今kim 以dĩ 根căn 。 行hành 。 利lợi 鈍độn 。 遲trì 速tốc 故cố 成thành 四tứ 句cú 。 不bất 爾nhĩ 義nghĩa 旨chỉ 極cực 為vi 相tương 違vi 。

經kinh

於ư 最tối 後hậu 身thân 。 至chí 佛Phật 世Thế 尊Tôn

贊tán 曰viết 。

果quả 記ký 有hữu 七thất 。 此thử 記ký 自tự 體thể 。 覩đổ 豪hào 光quang 而nhi 生sanh 明minh 慧tuệ 。 聽thính 法Pháp 義nghĩa 而nhi 瑩oánh 金kim 光quang 。 況huống 久cửu 修tu 因nhân 金kim 光quang 自tự 飾sức 。 故cố 名danh 光quang 明minh 。

經kinh

國quốc 名danh 光Quang 德Đức 。 至chí 二nhị 十thập 小tiểu 劫kiếp

贊tán 曰viết 。

此thử 有hữu 三tam 。 一nhất 國quốc 名danh 。 以dĩ 光quang 為vi 德đức 故cố 。 二nhị 劫kiếp 名danh 。 眾chúng 行hành 莊trang 嚴nghiêm 故cố 。 三tam 壽thọ 量lượng 。

經kinh

國quốc 界giới 嚴nghiêm 飾sức 。 至chí 周chu 遍biến 清thanh 淨tịnh

贊tán 曰viết 。

此thử 中trung 有hữu 六lục 。 一nhất 土thổ/độ 相tương/tướng 。 有hữu 七thất 。

一nhất 雜tạp 嚴nghiêm 。 二nhị 無vô 惡ác 。 三tam 平bình 正chánh 。 四tứ 寶bảo 地địa 。 五ngũ 樹thụ 。 六lục 繩thằng 。 七thất 華hoa 。 准chuẩn 前tiền 鶖thu 子tử 。 知tri 因nhân 識thức 果quả 。

礫lịch

沙sa 也dã 。 小tiểu 石thạch 也dã 。

坑khanh

虛hư 也dã 。 塹tiệm 也dã 。 或hoặc 作tác 。

硎#

坎khảm 陷hãm 也dã 。 小tiểu 壘lũy 也dã 。

堆đôi

聚tụ 土thổ/độ 也dã 。

阜phụ

陵lăng 也dã 。 《# 玉ngọc 篇thiên 》# 。

高cao 平bình 曰viết 陵lăng 。 大đại 陵lăng 曰viết 阜phụ 。 土thổ/độ 也dã 。 肥phì 也dã 。 厚hậu 也dã 。 長trường/trưởng 也dã 。

經kinh

其kỳ 國quốc 菩Bồ 薩Tát 。 至chí 皆giai 護hộ 佛Phật 法Pháp

贊tán 曰viết 。

此thử 中trung 有hữu 二nhị 。 一nhất 眷quyến 屬thuộc 。 二nhị 無vô 魔ma 。 迦Ca 葉Diếp 性tánh 。 行hành 調điều 順thuận 。 頭đầu 陀đà 學học 戒giới 。 不bất 慢mạn 於ư 人nhân 。 不bất 壞hoại 善thiện 事sự 。 故cố 雖tuy 有hữu 魔ma 。 皆giai 護hộ 佛Phật 法Pháp 。

經kinh

爾nhĩ 時thời 世Thế 尊Tôn 。 至chí 當đương 得đắc 作tác 佛Phật

贊tán 曰viết 。

下hạ 十thập 二nhị 頌tụng 半bán 。 分phần/phân 三tam 。

一nhất 頌tụng 半bán 標tiêu 告cáo 。 十thập 頌tụng 半bán 頌tụng 記ký 。 半bán 頌tụng 結kết 之chi 。 此thử 初sơ 也dã 。

經kinh

而nhi 於ư 來lai 世thế 。 至chí 無vô 上thượng 之chi 慧tuệ

贊tán 曰viết 。

下hạ 頌tụng 記ký 。 十thập 頌tụng 半bán 中trung 分phần/phân 二nhị 。

初sơ 二nhị 頌tụng 半bán 頌tụng 因nhân 記ký 。 後hậu 八bát 頌tụng 頌tụng 果quả 記ký 。 此thử 初sơ 也dã 。

經kinh

於ư 最tối 後hậu 身thân 。 至chí 無vô 有hữu 丘khâu 坑khanh

贊tán 曰viết 。

下hạ 果quả 記ký 。 中trung 有hữu 四tứ 。

初sơ 半bán 頌tụng 自tự 體thể 。 三tam 頌tụng 土thổ/độ 相tương/tướng 。 三tam 頌tụng 眷quyến 屬thuộc 。 一nhất 頌tụng 半bán 壽thọ 量lượng 。 此thử 初sơ 二nhị 也dã 。 土thổ/độ 相tương/tướng 有hữu 八bát 。

一nhất 無vô 惡ác 。 二nhị 地địa 。 三tam 樹thụ 。 四tứ 繩thằng 。 五ngũ 香hương 。 六lục 華hoa 。 七thất 莊trang 嚴nghiêm 。 八bát 平bình 正chánh 。 其kỳ 香hương 一nhất 種chủng 。 長trường/trưởng 行hành 所sở 無vô 。 戒giới 香hương 因nhân 具cụ 。 故cố 果quả 多đa 香hương 。 萬vạn 行hạnh 滿mãn 脩tu 。 莊trang 嚴nghiêm 亦diệc 足túc 。 然nhiên 與dữ 長trường/trưởng 行hành 前tiền 後hậu 不bất 同đồng 。

經kinh

諸chư 菩Bồ 薩Tát 眾chúng 。 至chí 不bất 能năng 數sổ 知tri

贊tán 曰viết 。

此thử 眷quyến 屬thuộc 也dã 。 一nhất 頌tụng 半bán 菩Bồ 薩Tát 。 一nhất 頌tụng 半bán 聲Thanh 聞Văn 。

經kinh

其kỳ 佛Phật 當đương 壽thọ 。 至chí 其kỳ 事sự 如như 是thị

贊tán 曰viết 。

初sơ 一nhất 頌tụng 半bán 壽thọ 量lượng 。 後hậu 半bán 頌tụng 結kết 之chi 。

經kinh

爾nhĩ 時thời (# 至chí 。 目mục 不bất 暫tạm 捨xả

贊tán 曰viết 。

下hạ 第đệ 二nhị 段đoạn 三tam 人nhân 授thọ 記ký 中trung 初sơ 請thỉnh 。 後hậu 授thọ 。 請thỉnh 中trung 初sơ 長trường/trưởng 行hành 請thỉnh 儀nghi 軌quỹ 。 後hậu 頌tụng 正chánh 請thỉnh 。 此thử 初sơ 也dã 。

悚tủng

者giả 怖bố 也dã 。 懼cụ 也dã 。

慄lật

者giả 戰chiến 也dã 。 謹cẩn 也dã 。 敬kính 也dã 。 戚thích 也dã 。 心tâm 求cầu 記ký 果quả 不bất 敢cảm 專chuyên 輒triếp 。 既ký 怯khiếp 威uy 嚴nghiêm 所sở 以dĩ 戰chiến 懼cụ 。

經kinh

即tức 共cộng 同đồng 聲thanh 。 至chí 除trừ 熱nhiệt 得đắc 清thanh 涼lương

贊tán 曰viết 。

下hạ 七thất 頌tụng 分phần/phân 三tam 。

初sơ 二nhị 頌tụng 讚tán 請thỉnh 。 次thứ 四tứ 頌tụng 喻dụ 請thỉnh 。 後hậu 一nhất 頌tụng 結kết 請thỉnh 。 此thử 初sơ 也dã 。 初sơ 一nhất 頌tụng 讚tán 。 後hậu 一nhất 頌tụng 請thỉnh 。

經kinh

如như 從tùng 飢cơ 國quốc 來lai (# 至chí 。 然nhiên 後hậu 乃nãi 敢cảm 食thực

贊tán 曰viết 。

下hạ 喻dụ 請thỉnh 。 分phần/phân 二nhị 。

初sơ 一nhất 頌tụng 半bán 喻dụ 。 後hậu 二nhị 頌tụng 半bán 請thỉnh 。 此thử 初sơ 也dã 。 小Tiểu 乘Thừa 匱quỹ 乏phạp 大Đại 乘Thừa 之chi 法Pháp 。 名danh 為vi 飢cơ 國quốc 。 佛Phật 之chi 一Nhất 乘Thừa 。 名danh 為vi 王vương 膳thiện 。 今kim 者giả 得đắc 聞văn 。 名danh 為vi 忽hốt 遇ngộ 。 疑nghi 己kỷ 無vô 分phần/phân 不bất 敢cảm 脩tu 行hành 。 名danh 未vị 敢cảm 食thực 。 佛Phật 與dữ 授thọ 記ký 。 名danh 得đắc 王vương 教giáo 。 因nhân 授thọ 記ký 後hậu 領lãnh 納nạp 大Đại 乘Thừa 。 修tu 行hành 大đại 行hành 欣hân 當đương 作tác 佛Phật 。 名danh 方phương 敢cảm 食thực 。

經kinh

我ngã 等đẳng 亦diệc 如như 是thị 。 至chí 爾nhĩ 乃nãi 快khoái 安an 樂lạc

贊tán 曰viết 。

此thử 請thỉnh 也dã 。 聞văn 佛Phật 音âm 聲thanh 說thuyết 一Nhất 乘Thừa 理lý 。 總tổng 言ngôn 我ngã 作tác 佛Phật 。 如như 見kiến 王vương 食thực 。 未vị 蒙mông 別biệt 記ký 。 受thọ 領lãnh 脩tu 行hành 欣hân 當đương 佛Phật 果Quả 。 名danh 未vị 敢cảm 食thực 。 蒙mông 別biệt 授thọ 記ký 。 如như 蒙mông 王vương 教giáo 。 即tức 望vọng 脩tu 行hành 欣hân 當đương 作tác 佛Phật 。 名danh 之chi 為vi 食thực 。

經kinh

大đại 雄hùng 猛mãnh 世Thế 尊Tôn 。 至chí 如như 飢cơ 須tu 教giáo 食thực

贊tán 曰viết 。

此thử 結kết 請thỉnh 也dã 。

經kinh

爾nhĩ 時thời 世Thế 尊Tôn 。 至chí 具cụ 菩Bồ 薩Tát 道Đạo

贊tán 曰viết 。

下hạ 別biệt 記ký 三tam 人nhân 。 初sơ 文văn 有hữu 二nhị 。

長trường/trưởng 行hành 及cập 偈kệ 。 長trường/trưởng 行hành 有hữu 二nhị 。

初sơ 因nhân 。 後hậu 果quả 。 此thử 因nhân 記ký 也dã 。

經kinh

於ư 最tối 後hậu 身thân 。 至chí 世Thế 尊Tôn

贊tán 曰viết 。

下hạ 果quả 記ký 。 有hữu 九cửu 。 此thử 自tự 體thể 記ký 。 解giải 法pháp 體thể 相tướng 空không 。 但đãn 有hữu 假giả 名danh 。 故cố 名danh 名danh 相tướng 。 或hoặc 名danh 與dữ 相tương/tướng 二nhị 義nghĩa 俱câu 空không 。 故cố 名danh 名danh 相tướng 。 名danh 即tức 名danh 假giả 。 相tương/tướng 即tức 受thọ 。 法pháp 二nhị 種chủng 相tương/tướng 假giả 。

經kinh

劫kiếp 名danh 有Hữu 寶Bảo 。 至chí 周chu 遍biến 清thanh 淨tịnh

贊tán 曰viết 。

此thử 中trung 有hữu 三tam 。

一nhất 劫kiếp 。 空không 理lý 為vi 寶bảo 故cố 。 二nhị 國quốc 。 三tam 土thổ/độ 相tương/tướng 。 土thổ/độ 相tương/tướng 有hữu 五ngũ 。

一nhất 土thổ/độ 平bình 。 二nhị 地địa 。 三tam 樹thụ 。 四tứ 無vô 惡ác 。 五ngũ 華hoa 淨tịnh 。

丘khâu 坑khanh

者giả 《# 玉ngọc 篇thiên 》#

地địa 高cao 曰viết 丘khâu 。 大đại 塚trủng 曰viết 丘khâu 。

經kinh

其kỳ 土độ 人nhân 民dân 。 至chí )# 那na 由do 他tha

贊tán 曰viết 。

此thử 中trung 有hữu 二nhị 。

一nhất 人nhân 居cư 其kỳ 處xứ 。 由do 內nội 達đạt 理lý 。 外ngoại 感cảm 珍trân 寶bảo 。 二nhị 眷quyến 屬thuộc 。

經kinh

佛Phật 壽thọ (# 至chí 。 及cập 聲Thanh 聞Văn 眾chúng

贊tán 曰viết 。

此thử 有hữu 三tam 。

一nhất 壽thọ 量lượng 。 二nhị 佛Phật 。 住trụ 空không 。 以dĩ 解giải 空không 故cố 。 三tam 利lợi 益ích 。

經kinh

爾nhĩ 時thời 世Thế 尊Tôn 。 至chí 聽thính 我ngã 所sở 說thuyết

贊tán 曰viết 。

下hạ 十thập 二nhị 頌tụng 。 分phần/phân 二nhị 。

初sơ 一nhất 頌tụng 標tiêu 告cáo 。 後hậu 十thập 一nhất 頌tụng 正chánh 告cáo 。 此thử 初sơ 也dã 。

經kinh

我ngã 大đại 弟đệ 子tử 。 至chí 猶do 如như 寶bảo 山sơn

贊tán 曰viết 。

下hạ 正chánh 告cáo 。 分phần/phân 六lục 。

初sơ 三tam 頌tụng 果quả 。 因nhân 合hợp 記ký 。 一nhất 頌tụng 半bán 土thổ/độ 相tương/tướng 。 三tam 頌tụng 眷quyến 屬thuộc 。 一nhất 頌tụng 佛Phật 化hóa 。 一nhất 頌tụng 聽thính 眾chúng 。 一nhất 頌tụng 半bán 壽thọ 量lượng 。 此thử 初sơ 也dã 。 有hữu 三tam 。

一nhất 頌tụng 名danh 。 一nhất 頌tụng 因nhân 。 一nhất 頌tụng 形hình 。

經kinh

其kỳ 佛Phật 國quốc 土độ 。 至chí 度độ 無vô 量lượng 眾chúng

贊tán 曰viết 。

此thử 土thổ/độ 相tương/tướng 也dã 。

經kinh

其kỳ 佛Phật 法Pháp 中trung 。 至chí 有hữu 大đại 威uy 德đức

贊tán 曰viết 。

下hạ 三tam 頌tụng 眷quyến 屬thuộc 。 分phần/phân 二nhị 。

一nhất 頌tụng 半bán 菩Bồ 薩Tát 。 一nhất 頌tụng 半bán 聲Thanh 聞Văn 。

經kinh

其kỳ 佛Phật 說thuyết 法Pháp 。 至chí 聽thính 受thọ 佛Phật 語ngữ

贊tán 曰viết 。

初sơ 一nhất 頌tụng 佛Phật 化hóa 。 後hậu 一nhất 頌tụng 聽thính 眾chúng 。

經kinh

其kỳ 佛Phật 當đương 壽thọ 。 至chí 二nhị 十thập 小tiểu 劫kiếp

贊tán 曰viết 。

壽thọ 量lượng 也dã 。

經kinh

爾nhĩ 時thời 世Thế 尊Tôn 。 至chí 恭cung 敬kính 尊tôn 重trọng

贊tán 曰viết 。

下hạ 迦ca 旃chiên 延diên 記ký 。 長trường/trưởng 行hành 分phần/phân 二nhị 。 准chuẩn 前tiền 初sơ 因nhân 記ký 中trung 有hữu 二nhị 。

初sơ 明minh 初sơ 時thời 。 後hậu 明minh 後hậu 時thời 。 初sơ 時thời 有hữu 二nhị 。

初sơ 佛Phật 在tại 。 後hậu 滅diệt 後hậu 。 此thử 初sơ 也dã 。

經kinh

諸chư 佛Phật 滅diệt 後hậu 。 至chí 供cúng 養dường 塔tháp 廟miếu

贊tán 曰viết 。

滅diệt 後hậu 有hữu 二nhị 。

合hợp 成thành

已dĩ 前tiền 造tạo 塔tháp 眾chúng 華hoa 。 已dĩ 後hậu 供cúng 養dường 。

玫mai 瑰côi

者giả 火hỏa 齊tề 珠châu 也dã 。

抹mạt 香hương

者giả 。 若nhược 手thủ [撤-育+言]# 摩ma 作tác 。

抹mạt

細tế 壤nhưỡng 土thổ/độ 作tác 。

抹mạt

塗đồ 飾sức 作tác 。

瀎#

今kim 既ký 別biệt 有hữu 塗đồ 香hương 。 故cố 應ưng 作tác 。

[土*未]#

《# 玉ngọc 篇thiên 》# 。

粖mạt 者giả 。 亡vong 達đạt 。 亡vong 結kết 二nhị 反phản 。 粥chúc 糜mi 也dã 。

碎toái 香hương 如như 糜mi 。 故cố 作tác 。

粖mạt

碎toái 香hương 如như 細tế 壞hoại 土thổ/độ 。 應ưng 作tác 。

[土*未]#

經kinh

過quá 是thị 已dĩ 後hậu 。 至chí 具cụ 菩Bồ 薩Tát 道Đạo

贊tán 曰viết 。

此thử 明minh 後hậu 時thời 。 供cúng 養dường 於ư 佛Phật 。 值trị 良lương 緣duyên 已dĩ 。 方phương 具cụ 菩Bồ 薩Tát 所sở 行hành 。 之chi 道đạo 內nội 自tự 修tu 行hành 。

經kinh

當đương 得đắc 作tác 佛Phật 。 至chí 佛Phật 世Thế 尊Tôn

贊tán 曰viết 。

果quả 記ký 。 有hữu 六lục 。 此thử 自tự 體thể 也dã 。 迦ca 延diên 過quá 去khứ 曾tằng 掃tảo 僧Tăng 地địa 。 身thân 常thường 金kim 色sắc 容dung 儀nghi 閑nhàn 雅nhã 。 今kim 復phục 目mục 覩đổ 毫hào 光quang 。 耳nhĩ 聽thính 法Pháp 光quang 。 故cố 名danh 閻Diêm 浮Phù 金Kim 光Quang 。 廣quảng 如như 《# 樞xu 要yếu 》# 度độ 鉢bát 代đại 多đa 王vương 事sự 。 瞻chiêm 部bộ 那na 提đề 是thị 樹thụ 名danh 。 在tại 此thử 洲châu 無vô 。 熱nhiệt 池trì 岸ngạn 側trắc 。 有hữu 經kinh 在tại 此thử 洲châu 北bắc 岸ngạn 。 近cận 樹thụ 下hạ 有hữu 紫tử 金kim 光quang 映ánh 弊tệ 日nhật 月nguyệt 。

經kinh

其kỳ 土độ 平bình 正chánh 。 至chí 見kiến 者giả 歡hoan 喜hỷ

贊tán 曰viết 。

此thử 唯duy 一nhất 土thổ/độ 相tương/tướng 。 有hữu 五ngũ 。

一nhất 平bình 正chánh 。 二nhị 地địa 。 三tam 樹thụ 。 四tứ 繩thằng 。 五ngũ 華hoa 。 迦ca 延diên 端đoan 正chánh 。 見kiến 者giả 歡hoan 喜hỷ 。 由do 掃tảo 地địa 因nhân 故cố 。 外ngoại 土thổ/độ 相tương/tướng 。 見kiến 者giả 歡hoan 喜hỷ 。

經kinh

無vô 四tứ 惡ác 道đạo 。 至chí 二nhị 十thập 小tiểu 劫kiếp

贊tán 曰viết 。

此thử 中trung 有hữu 四tứ 。

一nhất 無vô 惡ác 趣thú 。 二nhị 多đa 人nhân 天thiên 。 三tam 眷quyến 屬thuộc 。 四tứ 壽thọ 量lượng 。

經kinh

爾nhĩ 時thời 世Thế 尊Tôn 。 至Chí 真Chân 實thật 無vô 異dị

贊tán 曰viết 。

下hạ 七thất 頌tụng 為vi 二nhị 。

一nhất 頌tụng 標tiêu 告cáo 。 六lục 頌tụng 正chánh 告cáo 。 此thử 初sơ 也dã 。

經kinh

是thị 迦ca 旃chiên 延diên (# 至chí 。 供cúng 養dường 舍xá 利lợi

贊tán 曰viết 。

下hạ 記ký 有hữu 二nhị 。

初sơ 二nhị 頌tụng 因nhân 記ký 。 後hậu 四tứ 頌tụng 果quả 記ký 。 此thử 初sơ 也dã 。

經kinh

其kỳ 最tối 後hậu 身thân 。 至chí 之chi 所sở 供cúng 養dường

贊tán 曰viết 。

四tứ 頌tụng 果quả 記ký 。 為vi 四tứ 。 此thử 中trung 有hữu 二nhị 。

初sơ 一nhất 頌tụng 土thổ/độ 相tương/tướng 。 後hậu 一nhất 頌tụng 福phước 田điền 。

經kinh

佛Phật 之chi 光quang 明minh 。 至chí 莊trang 嚴nghiêm 其kỳ 國quốc

贊tán 曰viết 。

此thử 中trung 有hữu 二nhị 。

初sơ 一nhất 頌tụng 自tự 體thể 。 後hậu 一nhất 頌tụng 眷quyến 屬thuộc 也dã 。

經kinh

爾nhĩ 時thời 世Thế 尊Tôn 。 至chí 恭cung 敬kính 尊tôn 重trọng

贊tán 曰viết 。

第đệ 三tam 目Mục 連Liên 記ký 中trung 文văn 段đoạn 同đồng 前tiền 。 因nhân 記ký 有hữu 二nhị 。

初sơ 初sơ 時thời 。 後hậu 後hậu 時thời 。 初sơ 時thời 有hữu 二nhị 。

初sơ 現hiện 在tại 。 後hậu 滅diệt 後hậu 。 此thử 現hiện 在tại 也dã 。

經kinh

諸chư 佛Phật 滅diệt 後hậu 。 至chí 以dĩ 用dụng 供cúng 養dường

贊tán 曰viết 。

此thử 滅diệt 後hậu 。 有hữu 二nhị 。

初sơ 造tạo 塔tháp 。 後hậu 供cúng 養dường 。

經kinh

過quá 是thị 已dĩ 後hậu 。 至chí 亦diệc 復phục 如như 是thị

贊tán 曰viết 。

此thử 後hậu 時thời 因nhân 。

經kinh

當đương 得đắc 作tác 佛Phật 。 至chí 世Thế 尊Tôn

贊tán 曰viết 。

下hạ 果quả 記ký 。 有hữu 七thất 。 此thử 自tự 體thể 。

多đa 摩ma 羅la 跋bạt 旃chiên 檀đàn 香hương

者giả 。 多đa 是thị 性tánh 義nghĩa 。 阿a 摩ma 羅la 者giả 無vô 垢cấu 義nghĩa 。 聲thanh 勢thế 合hợp 故cố 遂toại 略lược 去khứ 阿a 字tự 。 跋bạt 馳trì 羅la 是thị 賢hiền 義nghĩa 。 略lược 但đãn 云vân 跋bạt 。 旃chiên 檀đàn 香hương 是thị 唐đường 音âm 。 即tức 是thị 性tánh 無vô 垢cấu 賢hiền 旃chiên 檀đàn 香hương 佛Phật 。 由do 大đại 目Mục 連Liên 煩phiền 惱não 輕khinh 微vi 。 名danh 性tánh 無vô 垢cấu 。 仁nhân 德đức 如như 香hương 可khả 熏huân 名danh 賢hiền 旃chiên 檀đàn 香hương 佛Phật 。

經kinh

劫kiếp 名danh 喜Hỷ 滿Mãn 。 至chí 見kiến 者giả 歡hoan 喜hỷ

贊tán 曰viết 。

此thử 中trung 有hữu 三tam 。

一nhất 劫kiếp 名danh 。 二nhị 國quốc 名danh 。 三tam 土thổ/độ 相tương/tướng 。 土thổ/độ 相tương/tướng 有hữu 四tứ 。

一nhất 平bình 正chánh 。 二nhị 地địa 。 三tam 樹thụ 。 四tứ 珠châu 華hoa 。

經kinh

多đa 諸chư 天thiên 人nhân 。 至chí 四tứ 十thập 小tiểu 劫kiếp

贊tán 曰viết 。

此thử 中trung 有hữu 三tam 。

一nhất 多đa 善thiện 趣thú 。 二nhị 眷quyến 屬thuộc 。 三tam 壽thọ 量lượng 。

經kinh

爾nhĩ 時thời 世Thế 尊Tôn 。 至chí 奉phụng 持trì 佛Phật 法Pháp

贊tán 曰viết 。

下hạ 頌tụng 記ký 。 有hữu 十thập 頌tụng 。 分phần/phân 二nhị 。

初sơ 五ngũ 頌tụng 因nhân 記ký 。 後hậu 五ngũ 頌tụng 果quả 記ký 。 因nhân 記ký 有hữu 二nhị 。

初sơ 三tam 頌tụng 佛Phật 在tại 。 後hậu 二nhị 頌tụng 滅diệt 後hậu 。 此thử 初sơ 也dã 。 初sơ 一nhất 半bán 遇ngộ 良lương 緣duyên 。 後hậu 一nhất 半bán 修tu 妙diệu 行hạnh 。

經kinh

諸chư 佛Phật 滅diệt 後hậu 。 至chí 菩Bồ 薩Tát 道Đạo 已dĩ

贊tán 曰viết 。

此thử 滅diệt 後hậu 行hành 。 長trường 表biểu 金kim 剎sát 。 以dĩ 金kim 為vi 剎sát 。 梵Phạm 云vân 掣xiết 多đa 羅la 。 彼bỉ 土độ 更cánh 無vô 別biệt 幡phan 竿can/cán 。 即tức 於ư 塔tháp 覆phú 鉢bát 柱trụ 頭đầu 懸huyền 幡phan 。 今kim 云vân 。

剎sát

者giả 聲thanh 訛ngoa 也dã 。 有hữu 所sở 表biểu 故cố 。 名danh 為vi 長trường/trưởng 表biểu 。

經kinh

於ư 意Ý 樂Lạc 國quốc 。 至chí 演diễn 說thuyết 佛Phật 道Đạo

贊tán 曰viết 。

下hạ 五ngũ 頌tụng 果quả 記ký 。 有hữu 六lục 。 此thử 中trung 有hữu 四tứ 。

一nhất 國quốc 名danh 。 二nhị 自tự 體thể 。 三tam 佛Phật 壽thọ 。 四tứ 善thiện 趣thú 。

經kinh

聲Thanh 聞Văn 無vô 量lượng 。 至chí 像Tượng 法Pháp 亦diệc 爾nhĩ

贊tán 曰viết 。

此thử 有hữu 二nhị 。

一nhất 眷quyến 屬thuộc 。 二nhị 法pháp 住trụ 量lượng 。

經kinh

我ngã 諸chư 弟đệ 子tử 。 至chí 咸hàm 得đắc 成thành 佛Phật

贊tán 曰viết 。

下hạ 品phẩm 第đệ 二nhị 段đoạn 標tiêu 當đương 授thọ 記ký 。 為vi 第đệ 三tam 周chu 說thuyết 法Pháp 之chi 由do 。 中trung 有hữu 二nhị 。

初sơ 一nhất 頌tụng 半bán 標tiêu 當đương 記ký 。 後hậu 一nhất 頌tụng 許hứa 當đương 說thuyết 。 此thử 初sơ 也dã 。

經kinh

我ngã 及cập 汝nhữ 等đẳng 。 至chí 汝nhữ 等đẳng 善thiện 聽thính

贊tán 曰viết 。

此thử 許hứa 說thuyết 也dã 。 警cảnh 告cáo 其kỳ 心tâm 。 令linh 聽thính 法Pháp 故cố 。

妙Diệu 法Pháp 蓮Liên 華Hoa 經Kinh 。 玄Huyền 贊Tán 卷quyển 第đệ 七thất (# 本bổn )#

保bảo 安an 三tam 年niên 十thập 二nhị 月nguyệt 八bát 日nhật 。 移di 點điểm 已dĩ 了liễu 。 以dĩ 興hưng 福phước 寺tự 圓viên 和hòa 房phòng 之chi 本bổn 。 法pháp 隆long 寺tự 僧Tăng 覺giác 印ấn 。

為vi 令linh 法Pháp 久cửu 住trụ 。 往vãng 生sanh 極cực 樂lạc 為vi 之chi 。 本bổn ト# 者giả 皆giai 點điểm 本bổn 也dã 。 本bổn (# ニ# モ# )# 入nhập (# リ# )# 者giả □# 付phó 也dã 。 異dị 樣# 也dã 。

妙Diệu 法Pháp 蓮Liên 華Hoa 經Kinh 。 玄Huyền 贊Tán 卷quyển 第đệ 七thất (# 末mạt )#

沙Sa 門Môn 基cơ 撰soạn

化hóa 城thành 喻dụ 品phẩm

三tam 門môn 分phân 別biệt 。

一nhất 來lai 意ý 。 二nhị 釋thích 名danh 。 三tam 解giải 妨phương 。

來lai 意ý 有hữu 四tứ 。

一nhất 者giả 上thượng 中trung 根căn 類loại 聞văn 法Pháp 得đắc 記ký 。 下hạ 根căn 之chi 徒đồ 猶do 未vị 明minh 解giải 。 故cố 陳trần 過quá 去khứ 已dĩ 結kết 大Đại 乘Thừa 之chi 緣duyên 。 并tinh 說thuyết 現hiện 在tại 小tiểu 果quả 化hóa 城thành 之chi 喻dụ 。 陳trần 往vãng 因nhân 令linh 其kỳ 證chứng 實thật 。 述thuật 今kim 果quả 令linh 其kỳ 捨xả 權quyền 。 遣khiển 生sanh 覺giác 解giải 方phương 可khả 為vi 記ký 。 故cố 此thử 品phẩm 來lai 。

二nhị 者giả 論luận 解giải 為vi 對đối 治trị 七thất 種chủng 具cụ 足túc 煩phiền 惱não 性tánh 眾chúng 生sanh 。 有hữu 七thất 種chủng 增tăng 上thượng 慢mạn 中trung 第đệ 四tứ 有hữu 定định 人nhân 。 實thật 無vô 而nhi 有hữu 增tăng 上thượng 慢mạn 。 以dĩ 有hữu 世thế 間gian 三tam 昧muội 。 三tam 摩ma 跋bạt 提đề 。 實thật 無vô 涅Niết 槃Bàn 而nhi 生sanh 涅Niết 槃Bàn 想tưởng 。 對đối 治trị 此thử 故cố 說thuyết 化hóa 城thành 喻dụ 。 又hựu 云vân 第đệ 四tứ 人nhân 者giả 。 方phương 便tiện 令linh 入nhập 涅Niết 槃Bàn 城thành 故cố 。 涅Niết 槃Bàn 城thành 者giả 。 諸chư 禪thiền 三tam 昧muội 城thành 。 過quá 彼bỉ 城thành 已dĩ 。 令linh 入nhập 大đại 涅Niết 槃Bàn 城thành 。 故cố 有hữu 定định 人nhân 者giả 。 彼bỉ 已dĩ 得đắc 定định 諸chư 有hữu 學học 凡phàm 夫phu 人nhân 。 今kim 說thuyết 往vãng 事sự 令linh 憶ức 念niệm 故cố 。 此thử 所sở 起khởi 慢mạn 。 或hoặc 欲dục 界giới 分phân 別biệt 。 或hoặc 上thượng 界giới 煩phiền 惱não 。 三tam 昧muội 城thành 者giả 。 謂vị 有hữu 學học 凡phàm 夫phu 專chuyên 心tâm 所sở 求cầu 。 在tại 無Vô 學Học 身thân 盡tận 無vô 生sanh 智trí 後hậu 。 世thế 間gian 禪thiền 定định 。 所sở 變biến 解giải 脫thoát 離ly 能năng 變biến 無vô 。 總tổng 名danh 三tam 昧muội 。 此thử 定định 有hữu 漏lậu 。 名danh 為vi 世thế 間gian 。 此thử 中trung 意ý 說thuyết 。 佛Phật 說thuyết 三tam 事sự 名danh 。 大đại 般Bát 涅Niết 槃Bàn 。 三tam 乘thừa 同đồng 得đắc 擇trạch 滅diệt 解giải 脫thoát 。 即tức 是thị 無Vô 學Học 解giải 脫thoát 道đạo 中trung 所sở 證chứng 生sanh 空không 理lý 。 由do 此thử 後hậu 時thời 惑hoặc 苦khổ 不bất 生sanh 。 名danh 為vi 解Giải 脫Thoát 。 佛Phật 說thuyết 此thử 解giải 脫thoát 名danh 為vi 化hóa 城thành 。 生sanh 空không 智trí 證chứng 名danh 為vi 暫tạm 入nhập 。 以dĩ 息tức 眾chúng 苦khổ 故cố 言ngôn 方phương 便tiện 入nhập 涅Niết 槃Bàn 城thành 。 後hậu 引dẫn 至chí 寶bảo 所sở 方phương 至chí 大đại 涅Niết 槃Bàn 城thành 。 二Nhị 乘Thừa 之chi 人nhân 。 加gia 行hành 智trí 求cầu 變biến 作tác 此thử 相tương/tướng 。 至chí 於ư 無Vô 學Học 解giải 脫thoát 道đạo 中trung 正chánh 證chứng 解giải 脫thoát 。 都đô 無vô 分phân 別biệt 種chủng 種chủng 之chi 想tưởng 。 出xuất 解giải 脫thoát 道đạo 後hậu 。 世thế 間gian 定định 心tâm 重trọng/trùng 緣duyên 所sở 得đắc 。 以dĩ 心tâm 麁thô 故cố 不bất 知tri 真chân 智trí 。 所sở 證chứng 之chi 法Pháp 。 但đãn 見kiến 加gia 行hành 所sở 求cầu 涅Niết 槃Bàn 解giải 脫thoát 相tướng 狀trạng 便tiện 謂vị 涅Niết 槃Bàn 。 謂vị 有hữu 實thật 滅diệt 。 豈khởi 非phi 彼bỉ 解giải 是thị 世thế 間gian 定định 。 故cố 言ngôn 以dĩ 有hữu 世thế 間gian 三tam 昧muội 。 實thật 無vô 涅Niết 槃Bàn 而nhi 生sanh 涅Niết 槃Bàn 想tưởng 。 凡phàm 夫phu 有hữu 學học 聞văn 此thử 假giả 解giải 。 不bất 識thức 知tri 故cố 。 謂vị 有hữu 實thật 涅Niết 槃Bàn 。 起khởi 堅kiên 執chấp 心tâm 作tác 意ý 欣hân 趣thú 。 故cố 今kim 破phá 之chi 。 說thuyết 彼bỉ 所sở 證chứng 猶do 如như 化hóa 城thành 。 尚thượng 為vi 不bất 實thật 。 不bất 應ưng 趣thú 求cầu 。 況huống 在tại 無Vô 學Học 假giả 所sở 變biến 耶da 。 如như 二Nhị 乘Thừa 人nhân 所sở 起khởi 四tứ 倒đảo 正chánh 智trí 證chứng 生sanh 空không 猶do 未vị 起khởi 執chấp 。 後hậu 時thời 觀quán 前tiền 正chánh 智trí 行hành 相tương/tướng 不bất 親thân 得đắc 故cố 。 乃nãi 見kiến 加gia 行hành 所sở 求cầu 行hành 相tương/tướng 。 便tiện 謂vị 為vi 真chân 遂toại 起khởi 四tứ 倒đảo 。 此thử 亦diệc 如như 是thị 。 非phi 無vô 漏lậu 心tâm 及cập 世thế 間gian 定định 皆giai 是thị 法pháp 執chấp 。 出xuất 彼bỉ 心tâm 後hậu 方phương 起khởi 執chấp 故cố 。 此thử 護hộ 法Pháp 義nghĩa 。

若nhược 安an 慧tuệ 師sư 。 即tức 無Vô 學Học 位vị 解giải 脫thoát 道đạo 等đẳng 諸chư 無vô 漏lậu 心tâm 。 世thế 間gian 定định 心tâm 。 皆giai 有hữu 法pháp 執chấp 。 所sở 證chứng 擇trạch 滅diệt 名danh 為vi 化hóa 城thành 。 餘dư 人nhân 求cầu 之chi 。 理lý 增tăng 上thượng 慢mạn 。 論luận 說thuyết 具cụ 足túc 煩phiền 惱não 。 性tánh 眾chúng 生sanh 所sở 起khởi 。 故cố 非phi 無Vô 學Học 。 又hựu 有hữu 釋thích 言ngôn 。 此thử 是thị 世thế 間gian 凡phàm 夫phu 。 所sở 執chấp 所sở 得đắc 世thế 間gian 。 三tam 摩ma 跋bạt 提đề 。 六lục 行hành 所sở 得đắc 假giả 非phi 擇trạch 滅diệt 謂vị 真chân 涅Niết 槃Bàn 。 佛Phật 說thuyết 二Nhị 乘Thừa 無Vô 學Học 所sở 得đắc 擇trạch 滅diệt 涅Niết 槃Bàn 方phương 便tiện 令linh 入nhập 。 猶do 如như 化hóa 城thành 。 中trung 路lộ 息tức 苦khổ 。 擬nghĩ 向hướng 寶bảo 所sở 。 尚thượng 非phi 真chân 滅diệt 。 況huống 汝nhữ 凡phàm 夫phu 所sở 得đắc 世thế 間gian 假giả 解giải 三tam 昧muội 。 執chấp 實thật 滅diệt 耶da 。 有hữu 學học 之chi 人nhân 不bất 起khởi 此thử 執chấp 。 凡phàm 夫phu 有hữu 故cố 。 下hạ 言ngôn 導đạo 師sư 知tri 無vô 疲bì 倦quyện 。 即tức 滅diệt 化hóa 城thành 。 云vân 向hướng 者giả 大đại 城thành 。 是thị 我ngã 化hóa 作tác 。 說thuyết 化hóa 滅diệt 化hóa 破phá 執chấp 二Nhị 乘Thừa 涅Niết 槃Bàn 實thật 城thành 。 為vi 滅diệt 凡phàm 夫phu 所sở 執chấp 城thành 故cố 。 此thử 中trung 應ưng 如như 護hộ 法Pháp 等đẳng 解giải 。

三tam 者giả 十thập 無vô 上thượng 中trung 第đệ 二nhị 示thị 現hiện 行hành 無vô 上thượng 。 故cố 說thuyết 大Đại 通Thông 智Trí 勝Thắng 如Như 來Lai 本bổn 事sự 。 大Đại 乘Thừa 菩Bồ 提Đề 難nan 得đắc 。 行hành 亦diệc 難nạn/nan 成thành 。 非phi 如như 二nhị 乘thừa 菩Bồ 提Đề 疾tật 得đắc 。 行hành 亦diệc 易dị 修tu 。 故cố 說thuyết 大Đại 通Thông 智Trí 勝Thắng 佛Phật 。 十thập 劫kiếp 坐tọa 道Đạo 場Tràng 。 方phương 得đắc 菩Bồ 提Đề 事sự 。 此thử 為vi 文văn 殘tàn 。 說thuyết 古cổ 事sự 故cố 。 或hoặc 說thuyết 大đại 通thông 佛Phật 事sự 者giả 。 說thuyết 佛Phật 自tự 身thân 彼bỉ 時thời 修tu 行hành 為vi 。 十thập 六lục 王vương 子tử 。 今kim 始thỉ 得đắc 菩Bồ 提Đề 。 又hựu 諸chư 聲Thanh 聞Văn 。 彼bỉ 時thời 發phát 心tâm 。 今kim 時thời 方phương 熟thục 。 故cố 大đại 因nhân 行hành 非phi 卒thốt 修tu 成thành 。 名danh 行hành 無vô 上thượng 。 不bất 說thuyết 大đại 通thông 佛Phật 之chi 行hành 也dã 。 即tức 將tương 說thuyết 今kim 。 要yếu 先tiên 說thuyết 古cổ 。 雖tuy 以dĩ 今kim 果quả 為vi 品phẩm 號hiệu 。 其kỳ 因nhân 亦diệc 在tại 其kỳ 中trung 明minh 。 故cố 此thử 品phẩm 來lai 。

四tứ 者giả 十thập 無vô 上thượng 中trung 第đệ 三tam 示thị 現hiện 增tăng 長trưởng 力lực 無vô 上thượng 。 故cố 說thuyết 商thương 主chủ 喻dụ 。 前tiền 說thuyết 化hóa 城thành 知tri 非phi 真chân 滅diệt 。 未vị 說thuyết 商thương 主chủ 能năng 長trường/trưởng 商thương 人nhân 能năng 引dẫn 至chí 於ư 佛Phật 果Quả 寶bảo 所sở 。 今kim 此thử 說thuyết 之chi 。 故cố 此thử 品phẩm 來lai 。 此thử 乃nãi 義nghĩa 殘tàn 。 非phi 文văn 殘tàn 也dã 。

釋thích 名danh 者giả 。 禦ngữ 寇khấu 安an 神thần 之chi 所sở 曰viết 城thành 。 本bổn 無vô 而nhi 有hữu 曰viết 化hóa 。 禦ngữ 寇khấu 者giả 息tức 生sanh 死tử 之chi 疲bì 。 安an 神thần 者giả 證chứng 恬điềm 寂tịch 之chi 樂lạc 。 故cố 喻dụ 於ư 城thành 。 佛Phật 假giả 權quyền 施thí 。 名danh 之chi 為vi 化hóa 。 城thành 即tức 是thị 化hóa 。 名danh 曰viết 化hóa 城thành 。 今kim 是thị 喻dụ 。 法pháp 。 此thử 品phẩm 廣quảng 明minh 。 名danh 化hóa 城thành 喻dụ 品phẩm 。

解giải 妨phương 難nạn/nan 者giả 。

問vấn 。

此thử 品phẩm 所sở 明minh 乃nãi 有hữu 二nhị 義nghĩa 。

一nhất 大đại 通thông 往vãng 事sự 。 即tức 行hành 無vô 上thượng 。 二nhị 說thuyết 化hóa 城thành 今kim 事sự 。 即tức 增tăng 長trưởng 力lực 無vô 上thượng 。 何hà 故cố 唯duy 以dĩ 化hóa 城thành 為vi 名danh 。 不bất 以dĩ 佛Phật 事sự 為vi 目mục 。

答đáp 。

正chánh 教giáo 之chi 說thuyết 本bổn 除trừ 生sanh 病bệnh 。 生sanh 有hữu 本bổn 無vô 而nhi 。 有hữu 增tăng 上thượng 慢mạn 。 執chấp 非phi 擇trạch 滅diệt 為vi 真chân 。 今kim 說thuyết 擇trạch 滅diệt 為vi 化hóa 除trừ 之chi 。 令linh 捨xả 漸tiệm 進tiến 寶bảo 所sở 。 故cố 以dĩ 化hóa 城thành 為vi 品phẩm 。 不bất 以dĩ 佛Phật 事sự 為vi 品phẩm 。 《# 正Chánh 法Pháp 華hoa 》# 名danh 。

往vãng 古cổ 品phẩm

謂vị 顯hiển 過quá 去khứ 佛Phật 曾tằng 教giáo 化hóa 發phát 大Đại 乘Thừa 種chủng 。 令linh 其kỳ 憶ức 念niệm 為vi 今kim 熟thục 因nhân 。 望vọng 其kỳ 意ý 解giải 引dẫn 入nhập 大Đại 乘Thừa 非phi 正chánh 破phá 病bệnh 。 故cố 今kim 此thử 經Kinh 不bất 以dĩ 往vãng 古cổ 為vi 品phẩm 號hiệu 。 又hựu 化hóa 城thành 果quả 今kim 現hiện 得đắc 。 大đại 通thông 事sự 在tại 往vãng 因nhân 。 以dĩ 顯hiển 果quả 為vi 品phẩm 名danh 。 不bất 以dĩ 隱ẩn 因nhân 為vi 品phẩm 稱xưng 。 亦diệc 無vô 失thất 也dã 。

經kinh

佛Phật 告cáo 諸chư 比Bỉ 丘Khâu 。 至chí 阿a 僧tăng 祇kỳ 劫kiếp

贊tán 曰viết 。

下hạ 第đệ 三tam 周chu 為vi 下hạ 根căn 說thuyết 。 准chuẩn 前tiền 二nhị 周chu 亦diệc 為vi 四tứ 段đoạn 。

此thử 品phẩm 佛Phật 以dĩ 喻dụ 正chánh 化hóa 。 第đệ 二nhị 後hậu 品phẩm 之chi 初sơ 滿mãn 慈từ 領lãnh 悟ngộ 。 第đệ 三tam 後hậu 品phẩm 之chi 中trung 次thứ 領lãnh 悟ngộ 後hậu 云vân 。

爾nhĩ 時thời 佛Phật 告cáo 。 諸chư 比Bỉ 丘Khâu 汝nhữ 等đẳng 見kiến 是thị

下hạ 佛Phật 重trọng/trùng 述thuật 成thành 。 第đệ 四tứ 。

諸chư 比Bỉ 丘Khâu 富Phú 樓Lâu 那Na 亦diệc 於ư 七thất 佛Phật

下hạ 為vi 之chi 授thọ 記ký 。 初sơ 文văn 有hữu 二nhị 。

初sơ 說thuyết 宿túc 因nhân 令linh 念niệm 退thoái 大đại 以dĩ 就tựu 小tiểu 。 後hậu 。

諸chư 比Bỉ 丘Khâu 若nhược 如Như 來Lai 自tự 知tri 。 涅Niết 槃Bàn 時thời 到đáo 。 眾chúng 又hựu 清thanh 淨tịnh

下hạ 。 顯hiển 今kim 果quả 令linh 知tri 捨xả 權quyền 以dĩ 取thủ 實thật 。 初sơ 是thị 說thuyết 古cổ 因nhân 緣duyên 。 令linh 自tự 了liễu 達đạt 往vãng 修tu 大đại 因nhân 退thoái 住trụ 小tiểu 果quả 。 論luận 名danh 行hành 無vô 上thượng 說thuyết 大đại 通thông 如Như 來Lai 本bổn 事sự 。 後hậu 是thị 述thuật 今kim 得đắc 果quả 。 論luận 名danh 為vi 破phá 有hữu 定định 人nhân 實thật 無vô 而nhi 。 有hữu 增tăng 上thượng 慢mạn 。 又hựu 為vi 示thị 現hiện 增tăng 長trưởng 力lực 無vô 上thượng 故cố 說thuyết 商thương 主chủ 喻dụ 。 說thuyết 初sơ 發phát 大đại 心tâm 。 令linh 今kim 取thủ 大đại 果quả 。 次thứ 說thuyết 後hậu 果quả 為vi 化hóa 。 令linh 今kim 捨xả 小tiểu 果quả 。 由do 此thử 分phần/phân 二nhị 。 初sơ 文văn 有hữu 二nhị 。

初sơ 說thuyết 過quá 去khứ 因nhân 緣duyên 。 結kết 會hội 佛Phật 自tự 身thân 事sự 。 後hậu 。

諸chư 比Bỉ 丘Khâu 我ngã 等đẳng 為vi 沙Sa 彌Di 時thời 。 各các 各các 教giáo 化hóa

下hạ 。 明minh 過quá 去khứ 結kết 緣duyên 會hội 弟đệ 子tử 事sự 。 此thử 意ý 總tổng 明minh 過quá 去khứ 曾tằng 化hóa 。 已dĩ 結kết 大Đại 乘Thừa 之chi 緣duyên 。 令linh 生sanh 信tín 解giải 。 故cố 為vi 此thử 解giải 。 初sơ 文văn 復phục 二nhị 。

初sơ 一nhất 長trường/trưởng 行hành 。 一nhất 偈kệ 頌tụng 明minh 大đại 通thông 佛Phật 去khứ 今kim 久cửu 近cận 。 後hậu 。

佛Phật 告cáo 諸chư 比Bỉ 丘Khâu 。 大Đại 通Thông 智Trí 勝Thắng 佛Phật 壽thọ

下hạ 正chánh 明minh 彼bỉ 事sự 。 初sơ 長trường/trưởng 行hành 有hữu 二nhị 。

初sơ 明minh 彼bỉ 佛Phật 久cửu 近cận 。 後hậu 顯hiển 已dĩ 能năng 見kiến 。 初sơ 中trung 復phục 二nhị 。

初sơ 總tổng 告cáo 。 後hậu 問vấn 答đáp 。 初sơ 中trung 有hữu 四tứ 。

一nhất 時thời 。 二nhị 名danh 。 三tam 國quốc 。 四tứ 劫kiếp 。 此thử 初sơ 也dã 。

經kinh

爾nhĩ 時thời 有hữu 佛Phật 。 至chí 劫kiếp 名danh 大Đại 相Tướng

贊tán 曰viết 。

此thử 告cáo 後hậu 三tam 。

經kinh

諸chư 比Bỉ 丘Khâu 至chí 盡tận 地địa 種chủng 墨mặc

贊tán 曰viết 。

下hạ 問vấn 答đáp 。 有hữu 三tam 。

一nhất 問vấn 。 二nhị 答đáp 。 三Tam 明Minh 久cửu 近cận 。 問vấn 中trung 有hữu 二nhị 。

初sơ 挍giảo 量lượng 。 後hậu 問vấn 。 此thử 初sơ 也dã 。

種chủng

音âm 之chi 隴# 反phản 。

磨ma

音âm 莫mạc 箇cá 反phản 。

若nhược

莫mạc 波ba 反phản 。 應ưng 作tác 。

摩ma

摩ma

研nghiên 也dã 。 鬼quỷ 作tác 。

魔ma

尼ni 作tác 。

#

病bệnh 作tác 。

[膺-倠+(林/(ㄇ@人))]#

都đô 無vô 。

磨ma

作tác 摩ma 音âm 。

經kinh

於ư 汝nhữ 等đẳng 意ý (# 至chí 。 不phủ 也dã 世Thế 尊Tôn

贊tán 曰viết 。

此thử 問vấn 及cập 答đáp 。

經kinh

諸chư 比Bỉ 丘Khâu 至chí 阿a 僧tăng 祇kỳ 劫kiếp

贊tán 曰viết 。

此thử 明minh 久cửu 近cận 。 下hạ 前tiền 塵trần 盡tận 。 取thủ 此thử 著trước 塵trần 。 不bất 著trước 塵trần 界giới 總tổng 以dĩ 為vi 墨mặc 。 一nhất 塵trần 一nhất 劫kiếp 。 彼bỉ 佛Phật 滅diệt 度độ 。 更cánh 多đa 於ư 彼bỉ 。 其kỳ 。

抹mạt

者giả 以dĩ 手thủ 摩ma 也dã 。

經kinh

我ngã 以dĩ 如Như 來Lai 。 至chí 猶do 如như 今kim 日nhật

贊tán 曰viết 。

此thử 顯hiển 已dĩ 能năng 見kiến 宿túc 命mạng 智trí 知tri 。 慧tuệ 眼nhãn 見kiến 故cố 。

問vấn 。

釋Thích 迦Ca 修tu 行hành 不bất 越việt 三tam 祇kỳ 。 何hà 故cố 塵trần 劫kiếp 極cực 多đa 。 彼bỉ 時thời 猶do 稱xưng 王vương 子tử 。

答đáp 。

意ý 趣thú 有hữu 四tứ 。

一nhất 平bình 等đẳng 意ý 趣thú 。 謂vị 佛Phật 說thuyết 言ngôn 我ngã 於ư 爾nhĩ 時thời 。 曾tằng 名danh 勝thắng 觀quán 。 法Pháp 身thân 平bình 等đẳng 故cố 。 二nhị 別biệt 時thời 意ý 趣thú 。 謂vị 願nguyện 生sanh 極cực 樂lạc 。 皆giai 得đắc 往vãng 生sanh 。 暫tạm 聞văn 無vô 垢cấu 月nguyệt 光quang 佛Phật 名danh 定định 於ư 菩Bồ 提Đề 。 得đắc 不bất 退thoái 轉chuyển 。 三tam 別biệt 義nghĩa 意ý 趣thú 。 謂vị 說thuyết 諸chư 法pháp 皆giai 無vô 自tự 性tánh 。 無vô 生sanh 滅diệt 等đẳng 。 本bổn 來lai 涅Niết 槃Bàn 。 四tứ 眾chúng 生sanh 意ý 樂nhạo/nhạc/lạc 意ý 趣thú 。 謂vị 於ư 一nhất 善thiện 根căn 或hoặc 讚tán 或hoặc 毀hủy 。 令linh 增tăng 進tiến 故cố 。 今kim 此thử 依y 於ư 平bình 等đẳng 意ý 趣thú 說thuyết 餘dư 佛Phật 事sự 。 即tức 是thị 我ngã 身thân 。 身thân 平bình 等đẳng 故cố 。 若nhược 不bất 爾nhĩ 者giả 。 云vân 何hà 乃nãi 言ngôn 爾nhĩ 許hứa 劫kiếp 數số 。 又hựu 善thiện 心tâm 相tương 續tục 。 劫kiếp 滿mãn 三tam 祇kỳ 。 諸chư 心tâm 通thông 論luận 。 何hà 妨phương 爾nhĩ 劫kiếp 在tại 彼bỉ 佛Phật 時thời 猶do 稱xưng 王vương 子tử 。 又hựu 依y 晝trú 夜dạ 月nguyệt 時thời 年niên 。 何hà 妨phương 許hứa 時thời 釋Thích 迦Ca 自tự 身thân 三tam 僧tăng 祇kỳ 劫kiếp 內nội 。

經kinh

爾nhĩ 時thời 世Thế 尊Tôn 。 至chí 名danh 大Đại 通Thông 智Trí 勝Thắng

贊tán 曰viết 。

七thất 頌tụng 。 分phần/phân 二nhị 。

初sơ 五ngũ 頌tụng 頌tụng 久cửu 時thời 。 後hậu 二nhị 頌tụng 頌tụng 能năng 見kiến 。 初sơ 復phục 分phần/phân 二nhị 。

初sơ 一nhất 頌tụng 告cáo 佛Phật 名danh 。 後hậu 四tứ 頌tụng 告cáo 劫kiếp 數số 。 此thử 初sơ 也dã 。

經kinh

如như 人nhân 以dĩ 力lực 磨ma 。 至chí 如như 是thị 無vô 量lượng 劫kiếp

贊tán 曰viết 。

此thử 告cáo 劫kiếp 數số 。

經kinh

如Như 來Lai 無vô 礙ngại 智trí 。 至chí 通thông 達đạt 無vô 量lượng 劫kiếp

贊tán 曰viết 。

此thử 頌tụng 能năng 見kiến 也dã 。

經kinh

佛Phật 告cáo 諸chư 比Bỉ 丘Khâu 。 至chí 那na 由do 他tha 劫kiếp

贊tán 曰viết 。

下hạ 第đệ 二nhị 段đoạn 正chánh 明minh 彼bỉ 事sự 。 以dĩ 下hạ 諸chư 長trường/trưởng 行hành 方phương 頌tụng 有hữu 文văn 。 初sơ 會hội 自tự 身thân 事sự 。 文văn 有hữu 四tứ 。

第đệ 一nhất 佛Phật 壽thọ 成thành 道Đạo 。 第đệ 二nhị 。

其kỳ 佛Phật 未vị 出xuất 家gia 時thời 。 有hữu 十thập 六lục 子tử

下hạ 轉chuyển 正Chánh 法Pháp 輪luân 。 第đệ 三tam 。

爾nhĩ 時thời 十thập 六lục 王vương 子tử 。 皆giai 以dĩ 童đồng 子tử 出xuất 家gia

下hạ 子tử 繼kế 傳truyền 燈đăng 。 第đệ 四tứ 。

諸chư 比Bỉ 丘Khâu 我ngã 今kim 語ngứ 汝nhữ 。 彼bỉ 佛Phật 弟đệ 子tử 。 十thập 六lục 沙Sa 彌Di 。

下hạ 會hội 成thành 今kim 佛Phật 。 初sơ 文văn 有hữu 三tam 。

一nhất 明minh 佛Phật 壽thọ 。 二nhị 法pháp 難nan 得đắc 。 三tam 說thuyết 得đắc 道Đạo 。 此thử 初sơ 也dã 。

經kinh

其kỳ 佛Phật 本bổn 坐tọa 道Đạo 場Tràng 。 至chí 猶do 不bất 在tại 前tiền

贊tán 曰viết 。

下hạ 明minh 法pháp 難nan 得đắc 。 有hữu 四tứ 。

一nhất 不bất 現hiện 前tiền 。 二nhị 諸chư 天thiên 敷phu 坐tọa 。 三tam 散tán 華hoa 。 四tứ 作tác 樂nhạc 長trường 時thời 。 此thử 初sơ 也dã 。 報báo 身thân 成thành 道Đạo 理lý 實thật 為vi 難nạn/nan 。 化hóa 身thân 成thành 道Đạo 何hà 妨phương 化hóa 現hiện 。 今kim 他tha 報báo 身thân 示thị 相tương/tướng 起khởi 也dã 。 論luận 云vân 欲dục 顯hiển 菩Bồ 提Đề 難nan 得đắc 故cố 。 依y 《# 華hoa 嚴nghiêm 經kinh 》# 有hữu 十thập 事sự 故cố 。 坐tọa 於ư 道Đạo 場Tràng 。 始thỉ 從tùng 震chấn 動động 一nhất 切thiết 佛Phật 剎sát 。 乃nãi 至chí 自tự 善thiện 根căn 力lực 。 悉tất 能năng 受thọ 持trì 。 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 故cố 坐tọa 道Đạo 場Tràng 。 破phá 諸chư 魔ma 軍quân 。 亦diệc 有hữu 十thập 義nghĩa 。 始thỉ 從tùng 五ngũ 濁trược 惡ác 世thế 。 眾chúng 生sanh 互hỗ 相tương 征chinh 伐phạt 欲dục 顯hiển 菩Bồ 薩Tát 功công 德đức 力lực 故cố 。 乃nãi 至chí 順thuận 五ngũ 濁trược 世thế 諸chư 眾chúng 生sanh 故cố 。 示thị 現hiện 降hàng 魔ma 。 不bất 爾nhĩ 。 魔ma 怨oán 有hữu 何hà 勝thắng 力lực 。 與dữ 大đại 菩Bồ 薩Tát 。 如Như 來Lai 競cạnh 力lực 。 又hựu 釋Thích 迦Ca 佛Phật 破phá 魔ma 軍quân 。 諸chư 部bộ 不bất 同đồng 。 有hữu 說thuyết 成thành 道Đạo 後hậu 方phương 破phá 魔ma 軍quân 。 依y 《# 涅Niết 槃Bàn 經kinh 》# 亦diệc 作tác 此thử 說thuyết 。 有hữu 說thuyết 破phá 魔ma 後hậu 方phương 成thành 道Đạo 。 經kinh 文văn 現hiện 有hữu 此thử 二nhị 說thuyết 。 故cố 此thử 佛Phật 破phá 魔ma 後hậu 方phương 成thành 道Đạo 。 此thử 事sự 不bất 定định 。 隨tùy 示thị 現hiện 故cố 。 又hựu 彌Di 勒Lặc 佛Phật 於ư 出xuất 家gia 日nhật 即tức 得đắc 成thành 道Đạo 。 釋Thích 迦Ca 苦khổ 行hạnh 先tiên 經kinh 六lục 年niên 。 今kim 此thử 成thành 道Đạo 十thập 劫kiếp 空không 坐tọa 。 皆giai 是thị 示thị 相tương/tướng 不bất 同đồng 。 不bất 可khả 一nhất 其kỳ 所sở 以dĩ 。

經kinh

爾nhĩ 時thời 忉Đao 利Lợi 至chí 。 三Tam 藐Miệu 三Tam 菩Bồ 提Đề

贊tán 曰viết 。

二nhị 敷phu 坐tọa 。 《# 勝thắng 天thiên 王vương 般Bát 若Nhã 》# 說thuyết 。

諸chư 天thiên 各các 獻hiến 一nhất 座tòa 。 佛Phật 為vi 受thọ 之chi 。 坐tọa 取thủ 菩Bồ 提Đề 。 以dĩ 神thần 力lực 故cố 。 合hợp 為vi 一nhất 座tòa 。 令linh 彼bỉ 諸chư 天thiên 。 各các 唯duy 見kiến 佛Phật 納nạp 己kỷ 之chi 座tòa 。 以dĩ 取thủ 菩Bồ 提Đề 。 發phát 心tâm 歡hoan 喜hỷ 。 不bất 見kiến 納nạp 受thọ 餘dư 座tòa 而nhi 坐tọa 。

故cố 此thử 亦diệc 言ngôn 諸chư 天thiên 作tác 座tòa 。 非phi 共cộng 造tạo 一nhất 。

經kinh

適thích 坐tọa 此thử 座tòa 。 時thời (# 至chí 常thường 雨vũ 此thử 華hoa

贊tán 曰viết 。

三tam 散tán 華hoa 。 華hoa 積tích 如như 須Tu 彌Di 。 明minh 知tri 他tha 受thọ 用dụng 身thân 也dã 。

經kinh

四Tứ 王Vương 諸chư 天thiên 。 至chí 亦diệc 復phục 如như 是thị

贊tán 曰viết 。

四tứ 作tác 樂nhạc 。

伎kỹ

音âm 渠cừ 倚ỷ 反phản 。 藝nghệ 也dã 。 女nữ 樂nhạo/nhạc/lạc 作tác 妓kỹ 。 有hữu 作tác 。

伎kỹ

立lập 也dã 。 經kinh 文văn 乘thừa 便tiện 。 故cố 說thuyết 乃nãi 至chí 終chung 恆hằng 樂nhạo/nhạc/lạc 供cúng 養dường 。

經kinh

諸chư 比Bỉ 丘Khâu 至chí )# 三tam 菩Bồ 提Đề

贊tán 曰viết 。

第đệ 三tam 說thuyết 得đắc 道Đạo 。

經kinh

其kỳ 佛Phật 未vị 出xuất 家gia 時thời 。 至chí 名danh 曰viết 智Trí 積Tích

贊tán 曰viết 。

下hạ 第đệ 二nhị 大đại 段đoạn 。 轉chuyển 正Chánh 法Pháp 輪luân 。 有hữu 二nhị 。

初sơ 供cúng 養dường 請thỉnh 轉chuyển 。 後hậu 。

爾nhĩ 時thời 大Đại 通Thông 智Trí 勝Thắng 如Như 來Lai 。 受thọ 十thập 方phương 諸chư 梵Phạm 天Thiên 請thỉnh 已dĩ

下hạ 許hứa 可khả 為vi 轉chuyển 。 初sơ 文văn 有hữu 二nhị 。

初sơ 明minh 十thập 六lục 子tử 供cúng 養dường 請thỉnh 轉chuyển 。 後hậu 明minh 梵Phạm 天Thiên 王Vương 供cúng 養dường 請thỉnh 轉chuyển 。 親thân 族tộc 現hiện 前tiền 故cố 。 非phi 親thân 族tộc 不bất 現hiện 前tiền 故cố 。 初sơ 文văn 又hựu 二nhị 。

初sơ 詣nghệ 佛Phật 供cúng 養dường 。 後hậu 請thỉnh 轉chuyển 法Pháp 輪luân 。 初sơ 文văn 復phục 二nhị 。

初sơ 明minh 詣nghệ 佛Phật 。 後hậu 明minh 禮lễ 讚tán 。 詣nghệ 佛Phật 有hữu 五ngũ 。

一nhất 明minh 佛Phật 子tử 。 二nhị 明minh 往vãng 詣nghệ 。 三tam 母mẫu 送tống 。 四tứ 祖tổ 送tống 。 五ngũ 詣nghệ 意ý 。 此thử 初sơ 也dã 。 他tha 受thọ 用dụng 身thân 有hữu 父phụ 母mẫu 等đẳng 。 《# 鼓cổ 音âm 王vương 經kinh 》# 說thuyết 。

阿A 彌Di 陀Đà 佛Phật 。 父phụ 名danh 月Nguyệt 上Thượng 。 母mẫu 名danh 殊Thù 勝Thắng 妙Diệu 顏Nhan 。

有hữu 子tử 有hữu 魔ma 等đẳng 。 化hóa 七thất 地địa 已dĩ 前tiền 有hữu 分phân 段đoạn 死tử 。 故cố 有hữu 父phụ 母mẫu 等đẳng 。 化hóa 八bát 地địa 已dĩ 上thượng 有hữu 變biến 易dị 生sanh 。 理lý 無vô 此thử 事sự 。 不bất 死tử 生sanh 故cố 。 他tha 受thọ 用dụng 身thân 得đắc 與dữ 金kim 輪luân 俱câu 出xuất 故cố 。 此thử 佛Phật 祖tổ 轉Chuyển 輪Luân 聖Thánh 王Vương 。

經kinh

諸chư 子tử 各các 有hữu 。 至chí 往vãng 詣nghệ 佛Phật 所sở

贊tán 曰viết 。

二nhị 詣nghệ 佛Phật 也dã 。

經kinh

諸chư 母mẫu 涕thế 泣khấp 。 至chí 隨tùy 至chí 道Đạo 場Tràng

贊tán 曰viết 。

三tam 母mẫu 送tống 。 四tứ 祖tổ 送tống 。

涕thế 泣khấp

者giả 。 他tha 禮lễ 反phản 。 目mục 出xuất 淚lệ 曰viết 涕thế 。 無vô 聲thanh 出xuất 淚lệ 曰viết 泣khấp 。

經kinh

咸hàm 欲dục 親thân 近cận 。 至chí 尊tôn 重trọng 讚tán 歎thán

贊tán 曰viết 。

五ngũ 詣nghệ 意ý 也dã 。

經kinh

到đáo 已dĩ 頭đầu 面diện 。 至chí 善thiện 哉tai 吉cát 無vô 上thượng

贊tán 曰viết 。

第đệ 二nhị 禮lễ 讚tán 。 有hữu 二nhị 。

一nhất 身thân 禮lễ 。 二nhị 語ngữ 讚tán 。 八bát 頌tụng 為vi 三tam 。

初sơ 一nhất 頌tụng 半bán 讚tán 佛Phật 願nguyện 滿mãn 勝thắng 德đức 。 次thứ 二nhị 頌tụng 讚tán 佛Phật 修tu 因nhân 勝thắng 德đức 。 後hậu 四tứ 頌tụng 半bán 申thân 歸quy 禮lễ 意ý 。 此thử 初sơ 也dã 。 吉cát 謂vị 吉cát 祥tường 。 善thiện 事sự 滿mãn 故cố 。

經kinh

世Thế 尊Tôn 甚thậm 希hy 有hữu 。 至chí 安an 住trụ 無vô 漏lậu 法Pháp

贊tán 曰viết 。

二nhị 讚tán 修tu 因nhân 勝thắng 德đức 。

一nhất 坐tọa 十thập 小tiểu 劫kiếp

者giả 。 《# 華hoa 嚴nghiêm 經kinh 》# 說thuyết 有hữu 十thập 種chủng 坐tọa 。

一nhất 轉Chuyển 輪Luân 王Vương 坐tọa 。 與dữ 十Thập 善Thiện 故cố 。 二nhị 四Tứ 天Thiên 王Vương 坐tọa 。 欲dục 於ư 一nhất 切thiết 世thế 界giới 。 諸chư 佛Phật 正Chánh 法Pháp 。 行hành 自tự 在tại 故cố 。 三tam 帝Đế 釋Thích 坐tọa 。 於ư 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 行hành 自tự 在tại 故cố 。 四tứ 梵Phạm 天Thiên 王Vương 坐tọa 。 自tự 心tâm 他tha 心tâm 得đắc 自tự 在tại 故cố 。 五ngũ 師sư 子tử 坐tọa 。 分phân 別biệt 演diễn 說thuyết 。 甚thậm 深thâm 義nghĩa 故cố 。 六lục 正Chánh 法Pháp 坐tọa 。 欲dục 明minh 總tổng 持trì 。 諸chư 力lực 。 辨biện 故cố 。 七thất 堅kiên 固cố 三tam 昧muội 坐tọa 。 究cứu 竟cánh 大đại 菩Bồ 提Đề 故cố 。 八bát 大đại 慈từ 坐tọa 。 令linh 惡ác 心tâm 者giả 悉tất 歡hoan 喜hỷ 故cố 。 九cửu 大đại 悲bi 坐tọa 。 能năng 忍nhẫn 一nhất 切thiết 。 諸chư 苦khổ 惱não 故cố 。 十thập 金kim 剛cang 坐tọa 。 降hàng 伏phục 眾chúng 魔ma 。 諸chư 外ngoại 道đạo 故cố 。 今kim 此thử 乃nãi 是thị 堅kiên 固cố 三tam 昧muội 。 金kim 剛cang 坐tọa 故cố 。

靜tĩnh 然nhiên

者giả 。 身thân 定định 也dã 。

心tâm 憺đam 怕phạ

者giả 。 心tâm 定định 也dã 。

憺đam

音âm 徒đồ 濫lạm 反phản 。 《# 說thuyết 文văn 》# 。

安an 也dã 靜tĩnh 也dã 。 謂vị 憺đam 然nhiên 安an 樂lạc 。

《# 切thiết 韻vận 》# 。

靜tĩnh 應ưng 為vi 憺đam 。 無vô 味vị 作tác 淡đạm 。 恬điềm 靜tĩnh 作tác 惔đàm 憺đam 。

《# 玉ngọc 篇thiên 》# 。

憺đam 。 音âm 徒đồ 敢cảm 反phản 。 靜tĩnh 也dã 安an 也dã 。

有hữu 作tác 。

惔đàm

《# 說thuyết 文văn 》# 徒đồ 甘cam 反phản 。 憂ưu 也dã 。 非phi 此thử 中trung 義nghĩa 。 《# 字tự 書thư 》# 作tác 。

倓#

亦diệc 徒đồ 濫lạm 反phản 。

怕phạ

音âm 疋thất 白bạch 反phản 。 亦diệc 靜tĩnh 也dã 。 《# 玉ngọc 篇thiên 》# 。

無vô 為vi 也dã

憺đam 怕phạ 則tắc 是thị 安an 靜tĩnh 之chi 義nghĩa 。 有hữu 作tác 。

淡đạm 泊bạc

無vô 味vị 也dã 。 非phi 此thử 中trung 義nghĩa 。

經kinh

今kim 者giả 見kiến 世Thế 尊Tôn 。 至chí 稱xưng 慶khánh 大đại 歡hoan 喜hỷ

贊tán 曰viết 。

三tam 有hữu 四tứ 頌tụng 半bán 申thân 歸quy 禮lễ 意ý 。 有hữu 二nhị 。

初sơ 一nhất 頌tụng 標tiêu 佛Phật 得đắc 道Đạo 我ngã 等đẳng 獲hoạch 益ích 。 後hậu 三tam 頌tụng 半bán 釋thích 其kỳ 所sở 由do 。 此thử 初sơ 也dã 。

經kinh

眾chúng 生sanh 常thường 苦khổ 惱não 。 至chí 永vĩnh 不bất 聞văn 佛Phật 名danh

贊tán 曰viết 。

下hạ 釋thích 所sở 由do 。 有hữu 二nhị 。

初sơ 二nhị 頌tụng 明minh 諸chư 眾chúng 生sanh 不phủ 。 近cận 善thiện 友hữu 輪luân 迴hồi 受thọ 苦khổ 。 後hậu 一nhất 頌tụng 半bán 遇ngộ 益ích 故cố 歸quy 禮lễ 。 此thử 初sơ 也dã 。

常thường 苦khổ

苦Khổ 諦Đế 。

盲manh 冥minh

集Tập 諦Đế 。

不bất 識thức 苦khổ 盡tận

道Đạo 諦Đế 。

不bất 求cầu 解giải 脫thoát

滅Diệt 諦Đế 。 於ư 此thử 四Tứ 諦Đế 都đô 不bất 能năng 識thức 。 天thiên 眾chúng 損tổn 減giảm 。 從tùng 闇ám 入nhập 闇ám 。 不bất 聞văn 佛Phật 名danh 。

冥minh

音âm 莫mạc 經kinh 反phản 。 暗ám 也dã 。 《# 玉ngọc 篇thiên 》# 。

莫mạc 定định 反phản 。 夜dạ 也dã 昧muội 也dã 。

冥minh 冥minh

者giả 。 蔽tế 人nhân 目mục 令linh 無vô 所sở 見kiến 。

經kinh

今kim 佛Phật 得đắc 最tối 上thượng 。 至chí 歸quy 命mạng 無Vô 上Thượng 尊Tôn

贊tán 曰viết 。

遇ngộ 益ích 故cố 歸quy 禮lễ 。

經kinh

爾nhĩ 時thời 十thập 六lục 王vương 子tử 。 至chí 諸chư 天thiên 人nhân 民dân

贊tán 曰viết 。

此thử 下hạ 第đệ 二nhị 。 請thỉnh 轉chuyển 法Pháp 輪luân 。 初sơ 長trường/trưởng 行hành 。 後hậu 偈kệ 頌tụng 。 此thử 初sơ 也dã 。 安an 隱ẩn 與dữ 樂nhạo/nhạc/lạc 。 憐lân 愍mẫn 拔bạt 苦khổ 。

經kinh

重trùng 說thuyết 偈kệ 言ngôn 。 至chí 願nguyện 為vì 世thế 間gian 說thuyết

贊tán 曰viết 。

下hạ 四tứ 頌tụng 半bán 。 分phần/phân 三tam 。

初sơ 一nhất 頌tụng 佛Phật 具cụ 內nội 外ngoại 德đức 故cố 請thỉnh 。 次thứ 一nhất 頌tụng 半bán 有hữu 大đại 利lợi 益ích 故cố 請thỉnh 。 後hậu 二nhị 頌tụng 明minh 佛Phật 識thức 達đạt 故cố 請thỉnh 。 此thử 初sơ 也dã 。

倫luân

匹thất 也dã 等đẳng 也dã 。

經kinh

度độ 脫thoát 於ư 我ngã 等đẳng 。 至chí 眾chúng 生sanh 亦diệc 復phục 然nhiên

贊tán 曰viết 。

二nhị 有hữu 大đại 利lợi 益ích 故cố 請thỉnh 。

經kinh

世Thế 尊Tôn 知tri 眾chúng 生sanh 。 至chí 當đương 轉chuyển 無vô 上thượng 輪luân

贊tán 曰viết 。

三Tam 明Minh 佛Phật 識thức 達đạt 故cố 請thỉnh 。 此thử 知tri 五ngũ 種chủng 。

一nhất 所sở 念niệm 。 即tức 欲dục 樂lạc 。 勝thắng 解giải 。 二nhị 所sở 行hành 道Đạo 。 遍biến 趣thú 行hành 。 三tam 智trí 慧tuệ 力lực 。 即tức 根căn 勝thắng 劣liệt 。 四tứ 宿túc 命mạng 。 即tức 宿túc 住trụ 力lực 。 五ngũ 業nghiệp 。 即tức 自tự 業nghiệp 智trí 力lực 。 其kỳ 欲dục 樂lạc 即tức 所sở 念niệm 。 修tu 福phước 即tức 業nghiệp 。 故cố 略lược 舉cử 此thử 攝nhiếp 餘dư 五Ngũ 力Lực 。

經kinh

佛Phật 告cáo 諸chư 比Bỉ 丘Khâu 。 至chí 六lục 種chủng 震chấn 動động

贊tán 曰viết 。

下hạ 梵Phạm 天Thiên 供cúng 養dường 請thỉnh 轉chuyển 法Pháp 輪luân 。 有hữu 二nhị 。

初sơ 神thần 光quang 動động 照chiếu 。 後hậu 供cúng 養dường 請thỉnh 轉chuyển 。 初sơ 文văn 有hữu 三tam 。

初sơ 動động 十thập 方phương 世thế 界giới 。 次thứ 光quang 照chiếu 幽u 冥minh 。 後hậu 動động 照chiếu 梵Phạm 宮cung 。 此thử 初sơ 也dã 。

經kinh

其kỳ 國quốc 中trung 間gian 。 至chí 忽hốt 生sanh 眾chúng 生sanh

贊tán 曰viết 。

光quang 照chiếu 幽u 冥minh 。 即tức 二nhị 世thế 界giới 。 鐵Thiết 圍Vi 山Sơn 間gian 。

經kinh

又hựu 其kỳ 國quốc 界giới 。 至chí 勝thắng 諸chư 天thiên 光quang

贊tán 曰viết 。

動động 照chiếu 梵Phạm 宮cung 。 為vi 供cung 請thỉnh 之chi 漸tiệm 。

經kinh

爾nhĩ 時thời 東đông 方phương 。 至chí 共cộng 議nghị 此thử 事sự

贊tán 曰viết 。

下hạ 供cúng 養dường 請thỉnh 轉chuyển 。 大đại 文văn 分phần/phân 五ngũ 。

一nhất 東đông 方phương 。 二nhị 東đông 南nam 方phương 。 三tam 南nam 方phương 。 四tứ 例lệ 六lục 方phương 。 五ngũ 上thượng 方phương 。 除trừ 後hậu 二nhị 方phương 。 餘dư 一nhất 一nhất 中trung 文văn 皆giai 分phần/phân 四tứ 。

一nhất 覩đổ 光quang 驚kinh 議nghị 。 二nhị 尋tầm 光quang 詣nghệ 佛Phật 。 三tam 禮lễ 讚tán 請thỉnh 轉chuyển 。 四tứ 默mặc 然nhiên 許hứa 之chi 。 初sơ 文văn 有hữu 二nhị 。

初sơ 眾chúng 梵Phạm 驚kinh 問vấn 。 後hậu 一nhất 天thiên 請thỉnh 求cầu 。 此thử 初sơ 也dã 。 此thử 皆giai 通thông 四tứ 禪thiền 梵Phạm 王Vương 。 或hoặc 唯duy 初sơ 禪thiền 。 請thỉnh 轉chuyển 法Pháp 輪luân 。 梵Phạm 福phước 量lượng 故cố 。 此thử 文văn 有hữu 三tam 。

一nhất 光quang 。 二nhị 念niệm 。 三tam 議nghị 。

經kinh

時thời 彼bỉ 眾chúng 中trung 。 至chí 遍biến 照chiếu 於ư 十thập 方phương

贊tán 曰viết 。

此thử 一nhất 天thiên 請thỉnh 求cầu 。 諸chư 天thiên 之chi 中trung 。 具cụ 威uy 德đức 者giả 。 將tương 生sanh 之chi 時thời 。 光quang 明minh 先tiên 現hiện 。 故cố 此thử 疑nghi 言ngôn 。 為vi 大đại 德đức 天thiên 生sanh 。

經kinh

爾nhĩ 時thời 五Ngũ 百Bách 。 至chí 推thôi 尋tầm 是thị 相tướng

贊tán 曰viết 。

二nhị 尋tầm 光quang 詣nghệ 佛Phật 。 有hữu 二nhị 。

初sơ 持trì 宮cung 。 華hoa 以dĩ 推thôi 覓mịch 。 後hậu 見kiến 佛Phật 。 眾chúng 以dĩ 忻hãn 然nhiên 。 此thử 初sơ 也dã 。

經kinh

見kiến 大đại 通thông 智trí 勝thắng (# 至chí 。 請thỉnh 佛Phật 轉chuyển 法Pháp 輪luân

贊tán 曰viết 。

見kiến 佛Phật 眾chúng 以dĩ 忻hãn 然nhiên 也dã 。

經kinh

即tức 時thời 諸chư 梵Phạm 天Thiên 王Vương 。 至chí 高cao 十thập 由do 旬tuần

贊tán 曰viết 。

下hạ 第đệ 三tam 段đoạn 禮lễ 讚tán 請thỉnh 轉chuyển 。 有hữu 二nhị 。

初sơ 供cúng 養dường 。 後hậu 請thỉnh 轉chuyển 。 初sơ 長trường/trưởng 行hành 有hữu 二nhị 。

初sơ 歸quy 禮lễ 散tán 華hoa 。 後hậu 獻hiến 宮cung 請thỉnh 納nạp 。 此thử 初sơ 也dã 。

經kinh

華hoa 供cúng 養dường 已dĩ 。 至chí 願nguyện 垂thùy 納nạp 受thọ

贊tán 曰viết 。

此thử 請thỉnh 納nạp 安an 處xứ 。

經kinh

時thời 諸chư 梵Phạm 天Thiên 王Vương 。 至chí 普phổ 皆giai 蒙mông 饒nhiêu 益ích

贊tán 曰viết 。

四tứ 頌tụng 。 分phần/phân 三tam 。

初sơ 二nhị 頌tụng 讚tán 五ngũ 德đức 。 次thứ 一nhất 頌tụng 陳trần 來lai 由do 。 後hậu 一nhất 頌tụng 請thỉnh 納nạp 受thọ 。 此thử 初sơ 也dã 。

經kinh

我ngã 等đẳng 所sở 從tùng 來lai 。 至chí 唯duy 願nguyện 哀ai 納nạp 受thọ

贊tán 曰viết 。

初sơ 頌tụng 來lai 由do 。 後hậu 頌tụng 請thỉnh 納nạp 。

經kinh

爾nhĩ 時thời 諸chư 梵Phạm 天Thiên 王Vương 。 至chí 度độ 苦khổ 惱não 眾chúng 生sanh

贊tán 曰viết 。

此thử 請thỉnh 轉chuyển 法Pháp 輪luân 。

經kinh

爾nhĩ 時thời 大đại 通thông (# 至chí 。 默mặc 然nhiên 許hứa 之chi

贊tán 曰viết 。

第đệ 四tứ 大đại 段đoạn 。 佛Phật 默mặc 然nhiên 許hứa 。 問vấn 。

何hà 故cố 涅Niết 槃Bàn 時thời 默mặc 然nhiên 不bất 受thọ 他tha 供cung 。 今kim 者giả 默mặc 然nhiên 遂toại 許hứa 他tha 說thuyết 。 古cổ 解giải 以dĩ 佛Phật 顏nhan 有hữu 舒thư 歛liễm 。 請thỉnh 者giả 覺giác 許hứa 。 不bất 許hứa 。 又hựu 云vân 以dĩ 佛Phật 身thân 光quang 表biểu 知tri 。 受thọ 與dữ 不bất 受thọ 。 又hựu 云vân 佛Phật 初sơ 成thành 道Đạo 時thời 。 自tự 唱xướng 號hiệu 言ngôn 。

凡phàm 時thời 默mặc 然nhiên 受thọ 請thỉnh 。 涅Niết 槃Bàn 時thời 默mặc 然nhiên 是thị 不bất 受thọ 請thỉnh 。

又hựu 受thọ 食thực 理lý 須tu 咒chú 願nguyện 。 默mặc 然nhiên 知tri 佛Phật 不bất 許hứa 。 許hứa 說thuyết 默mặc 已dĩ 順thuận 請thỉnh 。 不bất 假giả 出xuất 言ngôn 而nhi 許hứa 。

經kinh

又hựu 諸chư 比Bỉ 丘Khâu 。 至chí 共cộng 議nghị 此thử 事sự

贊tán 曰viết 。

第đệ 二nhị 東đông 南nam 方phương 。 大đại 文văn 亦diệc 四tứ 。

初sơ 眾chúng 梵Phạm 驚kinh 議nghị 。

經kinh

時thời 彼bỉ 眾chúng 中trung 。 至chí 度độ 脫thoát 苦khổ 眾chúng 生sanh

贊tán 曰viết 。

此thử 一nhất 天thiên 請thỉnh 求cầu 。

經kinh

爾nhĩ 時thời 五Ngũ 百Bách 。 至chí 請thỉnh 佛Phật 轉chuyển 法Pháp 輪luân

贊tán 曰viết 。

第đệ 二nhị 尋tầm 光quang 詣nghệ 佛Phật 。 有hữu 二nhị 。

初sơ 持trì 宮cung 。 華hoa 以dĩ 推thôi 覓mịch 。 後hậu 見kiến 佛Phật 。 眾chúng 以dĩ 忻hãn 然nhiên 。

經kinh

時thời 諸chư 梵Phạm 天Thiên 王Vương 。 至chí 願nguyện 垂thùy 納nạp 受thọ

贊tán 曰viết 。

下hạ 第đệ 三tam 段đoạn 禮lễ 讚tán 請thỉnh 轉chuyển 。 有hữu 二nhị 。

初sơ 供cúng 養dường 。 後hậu 請thỉnh 轉chuyển 。 此thử 長trường/trưởng 行hành 供cúng 養dường 。

經kinh

爾nhĩ 時thời 諸chư 梵Phạm 天Thiên 王Vương 。 至chí 我ngã 等đẳng 今kim 敬kính 禮lễ

贊tán 曰viết 。

四tứ 頌tụng 半bán 讚tán 。 分phần/phân 四tứ 。

一nhất 頌tụng 讚tán 禮lễ 。 一nhất 頌tụng 半bán 歎thán 希hy 有hữu 。 一nhất 頌tụng 歎thán 為vi 眼nhãn 目mục 。 一nhất 頌tụng 歎thán 為vi 慈từ 父phụ 。 此thử 初sơ 也dã 。

迦ca 陵lăng 頻tần 伽già

妙diệu 音âm 鳥điểu 也dã 。 以dĩ 聲thanh 柔nhu 軟nhuyễn 清thanh 亮lượng 哀ai 雅nhã 。 故cố 以dĩ 為ví 喻dụ 。

經kinh

世Thế 尊Tôn 甚thậm 希hy 有hữu 。 至chí 諸chư 天thiên 眾chúng 減giảm 少thiểu

贊tán 曰viết 。

歎thán 希hy 有hữu 也dã 。

經kinh

今kim 佛Phật 出xuất 於ư 世thế 。 至chí 今kim 得đắc 值trị 世Thế 尊Tôn

贊tán 曰viết 。

初sơ 一nhất 歎thán 眼nhãn 目mục 。 後hậu 一nhất 頌tụng 慈từ 父phụ 。

經kinh

爾nhĩ 時thời 諸chư 梵Phạm 天Thiên 王Vương 。 至chí 忍nhẫn 善thiện 者giả 增tăng 益ích

贊tán 曰viết 。

此thử 請thỉnh 轉chuyển 也dã 。 歎thán 佛Phật 生sanh 益ích 。 忍nhẫn 善thiện 者giả 增tăng 益ích 。 謂vị 入nhập 聖thánh 道Đạo 。 其kỳ 義nghĩa 可khả 知tri 。

經kinh

爾nhĩ 時thời 大đại 通thông (# 至chí 。 默mặc 然nhiên 許hứa 之chi

贊tán 曰viết 。

第đệ 四tứ 大đại 段đoạn 。 佛Phật 默mặc 然nhiên 許hứa 。

經kinh

又hựu 諸chư 比Bỉ 丘Khâu 。 至chí 為vi 佛Phật 出xuất 世thế 間gian

贊tán 曰viết 。

第đệ 三tam 南nam 方phương 。 准chuẩn 前tiền 有hữu 四tứ 。 此thử 覩đổ 光quang 驚kinh 議nghị 。 有hữu 二nhị 。

初sơ 眾chúng 梵Phạm 驚kinh 議nghị 。 後hậu 一nhất 天thiên 請thỉnh 求cầu 。

經kinh

爾nhĩ 時thời 五Ngũ 百Bách 。 至chí )# 轉chuyển 法Pháp 輪luân

贊tán 曰viết 。

第đệ 二nhị 尋tầm 光quang 詣nghệ 佛Phật 。 有hữu 二nhị 。

初sơ 持trì 宮cung 。 華hoa 以dĩ 推thôi 覓mịch 。 後hậu 見kiến 佛Phật 。 眾chúng 以dĩ 忻hãn 然nhiên 。

經kinh

時thời 諸chư 梵Phạm 天Thiên 王Vương 。 至chí )# 唯duy 願nguyện 垂thùy 納nạp 受thọ

贊tán 曰viết 。

下hạ 第đệ 三tam 段đoạn 供cúng 養dường 請thỉnh 轉chuyển 中trung 初sơ 供cúng 養dường 。 後hậu 請thỉnh 轉chuyển 。 此thử 初sơ 也dã 。 初sơ 二nhị 頌tụng 半bán 歎thán 佛Phật 。 後hậu 一nhất 頌tụng 請thỉnh 受thọ 。

經kinh

爾nhĩ 時thời 諸chư 梵Phạm 天Thiên 王Vương 。 至chí 當đương 演diễn 深thâm 遠viễn 音âm

贊tán 曰viết 。

請thỉnh 轉chuyển 中trung 初sơ 長trường/trưởng 行hành 。 後hậu 偈kệ 頌tụng 。 文văn 意ý 可khả 知tri 。

經kinh

爾nhĩ 時thời (# 至chí 。 默mặc 然nhiên 許hứa 之chi

贊tán 曰viết 。

第đệ 四tứ 大đại 段đoạn 。 佛Phật 默mặc 然nhiên 許hứa 。

經kinh

西tây 南nam 方phương (# 至chí 。 亦diệc 復phục 如như 是thị

贊tán 曰viết 。

第đệ 四tứ 。 例lệ 餘dư 六lục 方phương 。 事sự 意ý 同đồng 前tiền 。 恐khủng 繁phồn 故cố 例lệ 。

經kinh

爾nhĩ 時thời 上thượng 方phương 。 至chí 為vi 佛Phật 出xuất 世thế 間gian

贊tán 曰viết 。 第đệ 五ngũ 上thượng 方phương 。 有hữu 三tam 。 無vô 第đệ 四tứ 許hứa 。 此thử 即tức 覩đổ 光quang 驚kinh 議nghị 。 有hữu 二nhị 。

初sơ 眾chúng 梵Phạm 驚kinh 議nghị 。 後hậu 一nhất 天thiên 請thỉnh 求cầu 。

經kinh

爾nhĩ 時thời 五Ngũ 百Bách 。 至chí )# 轉chuyển 法Pháp 輪luân

贊tán 曰viết 。

第đệ 二nhị 尋tầm 光quang 詣nghệ 佛Phật 。 有hữu 二nhị 。

初sơ 持trì 宮cung 。 華hoa 以dĩ 推thôi 覓mịch 。 後hậu 見kiến 佛Phật 。 眾chúng 以dĩ 忻hãn 然nhiên 。

經kinh

時thời 諸chư 梵Phạm 天Thiên 王Vương 。 至chí )# 願nguyện 垂thùy 納nạp 處xứ

贊tán 曰viết 。

下hạ 第đệ 三tam 段đoạn 供cúng 養dường 請thỉnh 轉chuyển 。 有hữu 二nhị 。

初sơ 供cúng 養dường 。 後hậu 請thỉnh 轉chuyển 。 初sơ 中trung 又hựu 二nhị 。 此thử 長trường/trưởng 行hành 也dã 。

經kinh

時thời 諸chư 梵Phạm 天Thiên 王Vương 。 至chí 廣quảng 度độ 於ư 一nhất 切thiết

贊tán 曰viết 。

十thập 頌tụng 半bán 。 分phần/phân 四tứ 。

初sơ 七thất 頌tụng 半bán 讚tán 佛Phật 德đức 。 次thứ 一nhất 頌tụng 見kiến 佛Phật 生sanh 喜hỷ 。 次thứ 一nhất 頌tụng 請thỉnh 納nạp 。 後hậu 一nhất 頌tụng 迴hồi 向hướng 。 初sơ 中trung 有hữu 二nhị 。

初sơ 二nhị 頌tụng 標tiêu 。 後hậu 五ngũ 頌tụng 半bán 釋thích 。 此thử 初sơ 也dã 。 初sơ 頌tụng 歎thán 能năng 拔bạt 苦khổ 。 後hậu 頌tụng 歎thán 能năng 與dữ 樂nhạo/nhạc/lạc 。

免miễn

音âm 無vô 遠viễn 反phản 。 引dẫn 也dã 。 作tác 。

挽vãn

有hữu 作tác 。

勉miễn

亡vong 辨biện 反phản 。 勗úc 勵lệ 也dã 。 《# 國quốc 語ngữ 》# 云vân 。

父phụ 勉miễn 其kỳ 子tử 。 兄huynh 勉miễn 其kỳ 弟đệ 。

猶do 勤cần 強cường/cưỡng 也dã 。

萌manh

音âm 莫mạc 耕canh 反phản 。 芽nha 也dã 始thỉ 也dã 。 冥minh 昧muội 貌mạo 。 眾chúng 無vô 知tri 也dã 。 《# 漢hán 書thư 》# 。

氓# 。 群quần 黎lê 也dã 。

涅Niết 槃Bàn 名danh 甘cam 露lộ 門môn 。 謂vị 聖thánh 道Đạo 或hoặc 理lý 名danh 甘cam 露lộ 。 教giáo 名danh 為vi 門môn 。

經kinh

於ư 昔tích 無vô 量lượng 劫kiếp 。 至chí 死tử 多đa 墮đọa 惡ác 道đạo

贊tán 曰viết 。

下hạ 五ngũ 頌tụng 半bán 釋thích 。 中trung 有hữu 二nhị 。

初sơ 四tứ 頌tụng 半bán 。 生sanh 死tử 輪luân 迴hồi 。 後hậu 一nhất 頌tụng 釋thích 佛Phật 能năng 拔bạt 。 初sơ 中trung 又hựu 二nhị 。

初sơ 二nhị 頌tụng 受thọ 苦khổ 果quả 。 後hậu 二nhị 頌tụng 半bán 行hành 惡ác 因nhân 。 此thử 初sơ 也dã 。

經kinh

不bất 從tùng 佛Phật 聞văn 法Pháp 。 至chí 常thường 墮đọa 於ư 惡ác 道đạo

贊tán 曰viết 。

此thử 行hành 惡ác 因nhân 。 意ý 可khả 知tri 也dã 。 文văn 有hữu 二nhị 。

初sơ 二nhị 頌tụng 半bán 在tại 家gia 行hành 惡ác 行hành 。 後hậu 一nhất 頌tụng 外ngoại 道Đạo 行hạnh 惡ác 行hành 。

樂nhạo/nhạc/lạc

謂vị 人nhân 天thiên 樂nhạo/nhạc/lạc 果quả 。

樂lạc 想tưởng

者giả 謂vị 樂nhạo/nhạc/lạc 因nhân 。 又hựu 樂nhạo/nhạc/lạc 者giả 所sở 取thủ 樂nhạo/nhạc/lạc 境cảnh 。 樂lạc 想tưởng 者giả 能năng 取thủ 樂nhạo/nhạc/lạc 之chi 想tưởng 。 又hựu 樂nhạo/nhạc/lạc 謂vị 樂nhạo/nhạc/lạc 受thọ 自tự 體thể 。 樂lạc 想tưởng 謂vị 苦khổ 對đối 治trị 樂nhạo/nhạc/lạc 。 謂vị 寒hàn 熱nhiệt 等đẳng 暫tạm 息tức 滅diệt 時thời 假giả 名danh 樂nhạo/nhạc/lạc 故cố 。

經kinh

佛Phật 為vi 世thế 間gian 眼nhãn 。 至chí 故cố 現hiện 於ư 世thế 間gian

贊tán 曰viết 。

此thử 一nhất 頌tụng 釋thích 佛Phật 能năng 拔bạt 。

經kinh

超siêu 出xuất 成thành 正chánh 覺giác 。 至chí 喜hỷ 歎thán 未vị 曾tằng 有hữu

贊tán 曰viết 。

二nhị 明minh 見kiến 佛Phật 生sanh 喜hỷ 。

經kinh

我ngã 等đẳng 諸chư 宮cung 殿điện 。 至chí 皆giai 共cộng 成thành 佛Phật 道Đạo

贊tán 曰viết 。

第đệ 三tam 段đoạn 一nhất 頌tụng 請thỉnh 納nạp 。 第đệ 四tứ 段đoạn 一nhất 頌tụng 迴hồi 向hướng 。

經kinh

爾nhĩ 時thời 五Ngũ 百Bách 。 至chí 無vô 量lượng 劫kiếp 習tập 法Pháp

贊tán 曰viết 。

此thử 讚tán 請thỉnh 轉chuyển 也dã 。 一nhất 頌tụng 讚tán 。 一nhất 頌tụng 請thỉnh 。

經kinh

爾nhĩ 時thời 大Đại 通Thông 智Trí 勝Thắng 如Như 來Lai 。 至chí 十Thập 二Nhị 行Hạnh 法Pháp 輪Luân

贊tán 曰viết 。

上thượng 明minh 供cúng 養dường 請thỉnh 轉chuyển 。 下hạ 第đệ 二nhị 段đoạn 明minh 許hứa 可khả 為vi 轉chuyển 。 有hữu 四tứ 。

一nhất 標tiêu 許hứa 可khả 為vi 轉chuyển 。 二nhị 明minh 餘dư 所sở 不bất 能năng 。 三tam 彰chương 所sở 轉chuyển 之chi 法pháp 。 四tứ 顯hiển 生sanh 聞văn 獲hoạch 益ích 。 此thử 初sơ 也dã 。 三tam 轉chuyển 有hữu 二nhị 。

一nhất 自tự 。 二nhị 他tha 。 今kim 為vi 他tha 轉chuyển 。 非phi 佛Phật 自tự 轉chuyển 。 此thử 苦Khổ 聖Thánh 諦Đế 。 名danh 示thị 相tương/tướng 轉chuyển 。 此thử 應ưng 遍biến 知tri 。 是thị 勸khuyến 修tu 轉chuyển 。 此thử 已dĩ 遍biến 知tri 。 是thị 作tác 證chứng 轉chuyển 。 此thử 行hành 法Pháp 輪luân 以dĩ 移di 動động 運vận 。 是thị 轉chuyển 義nghĩa 故cố 。 是thị 一nhất 一nhất 轉chuyển 。 令linh 聞văn 法Pháp 者giả 。 發phát 生sanh 無vô 漏lậu 真chân 聖thánh 慧tuệ 眼nhãn 。 隨tùy 其kỳ 次thứ 第đệ 。 於ư 去khứ 。 來lai 。 今kim 苦Khổ 諦Đế 之chi 中trung 。 生sanh 智trí 。 明minh 。 覺giác 。 如như 是thị 一nhất 轉chuyển 總tổng 別biệt 四tứ 行hành 。 三tam 轉chuyển 諦đế 諦đế 皆giai 有hữu 十thập 二nhị 行hành 相tương/tướng 。 然nhiên 數số 等đẳng 故cố 。 但đãn 說thuyết 三tam 轉chuyển 十thập 二nhị 行hành 相tương/tướng 。 三tam 轉chuyển 如như 次thứ 顯hiển 示thị 。 令linh 入nhập 見kiến 。 修tu 。 無Vô 學Học 等đẳng 三tam 。 如như 前tiền 第đệ 四tứ 卷quyển 疏sớ/sơ 中trung 解giải 。

經kinh

若nhược 沙Sa 門Môn 至chí 所sở 不bất 能năng 轉chuyển

贊tán 曰viết 。

二nhị 明minh 餘dư 所sở 不bất 能năng 。 未vị 正chánh 證chứng 故cố 。 唯duy 佛Phật 可khả 為vi 一nhất 切thiết 師sư 故cố 。 知tri 一nhất 切thiết 故cố 。

經kinh

謂vị 是thị 苦khổ (# 至chí 。 是thị 苦khổ 滅diệt 道đạo

贊tán 曰viết 。

下hạ 彰chương 所sở 轉chuyển 輪luân 之chi 境cảnh 。 於ư 此thử 生sanh 智trí 名danh 行hành 法Pháp 輪luân 。 法Pháp 輪luân 境cảnh 有hữu 二nhị 。

一nhất 四Tứ 諦Đế 。 二nhị 十thập 二nhị 緣duyên 。 此thử 初sơ 也dã 。 且thả 舉cử 示thị 相tương/tướng 。 餘dư 例lệ 可khả 知tri 。 四Tứ 諦Đế 略lược 以dĩ 五ngũ 門môn 分phân 別biệt 。

一nhất 出xuất 體thể 。 二nhị 釋thích 名danh 。 三tam 廢phế 立lập 。 四tứ 釋thích 妨phương 。 五ngũ 諸chư 門môn 。

出xuất 體thể 者giả 。 《# 對đối 法pháp 》# 等đẳng 說thuyết 。 有hữu 情tình 世thế 間gian 及cập 器khí 世thế 間gian 。 諸chư 有hữu 漏lậu 法pháp 性tánh 逼bức 迫bách 故cố 。 皆giai 是thị 苦Khổ 諦Đế 。 集tập 有hữu 二nhị 義nghĩa 。

一nhất 招chiêu 感cảm 異dị 熟thục 無vô 記ký 果quả 義nghĩa 。 《# 對đối 法pháp 》# 等đẳng 說thuyết 。 謂vị 諸chư 煩phiền 惱não 。 及cập 所sở 起khởi 業nghiệp 。 名danh 為vi 集Tập 諦Đế 。 《# 唯duy 識thức 》# 等đẳng 說thuyết 。 十thập 二nhị 支chi 中trung 五ngũ 亦diệc 集Tập 諦Đế 攝nhiếp 。 業nghiệp 煩phiền 惱não 性tánh 故cố 。 餘dư 無vô 記ký 法pháp 皆giai 非phi 集Tập 諦Đế 。 然nhiên 唯duy 說thuyết 愛ái 為vi 集Tập 諦Đế 者giả 。 由do 最tối 勝thắng 故cố 。 二nhị 為vi 因nhân 能năng 得đắc 有hữu 漏lậu 果quả 義nghĩa 。 即tức 諸chư 有hữu 漏lậu 在tại 內nội 身thân 中trung 。 三tam 性tánh 諸chư 法pháp 能năng 為vi 依y 因nhân 。 有hữu 異dị 熟thục 者giả 皆giai 是thị 集Tập 諦Đế 。 《# 瑜du 伽già 》# 等đẳng 說thuyết 十thập 二nhị 支chi 中trung 逆nghịch 觀quán 老lão 死tử 有hữu 二nhị 種chủng 因nhân 。

一nhất 者giả 麁thô 生sanh 。 謂vị 即tức 生sanh 支chi 。 二nhị 者giả 細tế 生sanh 。 謂vị 愛ái 。 取thủ 。 有hữu 。 乃nãi 至chí 觀quán 前tiền 齊tề 識thức 退thoái 還hoàn 。 此thử 等đẳng 皆giai 名danh 。 老lão 死tử 之chi 集tập 。 故cố 知tri 依y 因nhân 。 無vô 記ký 等đẳng 法pháp 亦diệc 名danh 為vi 集tập 。 不bất 說thuyết 非phi 支chi 亦diệc 名danh 為vi 集tập 。 真Chân 如Như 。 擇trạch 滅diệt 。 不bất 動động 。 想tưởng 受thọ 滅diệt 。 諸chư 無vô 為vi 名danh 為vi 滅Diệt 諦Đế 。 《# 對đối 法pháp 論luận 》# 說thuyết 真Chân 如Như 。 聖thánh 道Đạo 。 煩phiền 惱não 不bất 生sanh 名danh 為vi 滅Diệt 諦Đế 。 此thử 說thuyết 滅diệt 依y 。 能năng 滅diệt 。 滅diệt 性tánh 。 正chánh 智trí 所sở 證chứng 真Chân 如Như 境cảnh 上thượng 有hữu 漏lậu 法pháp 滅diệt 。 假giả 實thật 合hợp 是thị 滅Diệt 諦Đế 之chi 相tướng 。 無vô 漏lậu 五ngũ 蘊uẩn 。 名danh 為vi 道Đạo 諦Đế 。 對đối 法pháp 等đẳng 說thuyết 。 資tư 糧lương 道đạo 。 加gia 行hành 道Đạo 。 見kiến 道đạo 。 修tu 道Đạo 。 究cứu 竟cánh 道đạo 皆giai 名danh 道Đạo 諦Đế 。 依y 道đạo 自tự 性tánh 及cập 道đạo 眷quyến 屬thuộc 以dĩ 顯hiển 道Đạo 諦Đế 。 由do 此thử 四Tứ 諦Đế 攝nhiếp 諸chư 法pháp 盡tận 。 故cố 《# 涅Niết 槃Bàn 經kinh 》# 。

迦Ca 葉Diếp 問vấn 言ngôn 。

如như 佛Phật 一nhất 時thời 入nhập 申thân 首thủ 林lâm 。 取thủ 小tiểu 樹thụ 葉diệp 。 告cáo 諸chư 比Bỉ 丘Khâu 。

我ngã 已dĩ 所sở 說thuyết 如như 手thủ 中trung 葉diệp 。 所sở 未vị 說thuyết 法Pháp 如như 林lâm 中trung 葉diệp 。

而nhi 言ngôn 四Tứ 諦Đế 攝nhiếp 諸chư 法pháp 盡tận 。 若nhược 攝nhiếp 盡tận 者giả 。 則tắc 是thị 已dĩ 說thuyết 一nhất 切thiết 法pháp 盡tận 。 云vân 何hà 言ngôn 未vị 說thuyết 如như 林lâm 中trung 葉diệp 。 若nhược 不bất 攝nhiếp 盡tận 者giả 。 應ưng 有hữu 五ngũ 諦đế 。 世Thế 尊Tôn 告cáo 言ngôn 。

四Tứ 諦Đế 攝nhiếp 盡tận 。 然nhiên 總tổng 說thuyết 言ngôn 此thử 是thị 苦Khổ 諦Đế 。 二Nhị 乘Thừa 不bất 能năng 知tri 。 分phân 別biệt 諸chư 苦khổ 有hữu 無vô 量lượng 相tướng 。 非phi 諸chư 聲Thanh 聞Văn 。 緣Duyên 覺Giác 所sở 知tri 。 乃nãi 至chí 道Đạo 諦Đế 亦diệc 復phục 如như 是thị 。

此thử 中trung 意ý 說thuyết 。 然nhiên 雖tuy 四Tứ 諦Đế 攝nhiếp 諸chư 法pháp 盡tận 。 巨cự 細tế 分phân 別biệt 二Nhị 乘Thừa 等đẳng 不bất 知tri 。 故cố 言ngôn 未vị 說thuyết 。 非phi 有hữu 五ngũ 諦đế 。 依y 詮thuyên 顯hiển 實thật 。 真Chân 如Như 亦diệc 是thị 滅Diệt 諦Đế 所sở 攝nhiếp 。 故cố 《# 對đối 法pháp 》# 言ngôn 。

滅diệt 性tánh 正chánh 是thị 滅Diệt 諦Đế 所sở 攝nhiếp

《# 涅Niết 槃Bàn 》# 亦diệc 說thuyết 。

四Tứ 諦Đế 所sở 攝nhiếp

故cố 言ngôn 二Nhị 乘Thừa 有hữu 苦khổ 有hữu 諦đế 。 而nhi 無vô 有hữu 實thật 。 菩Bồ 薩Tát 具cụ 有hữu 。 餘dư 三tam 亦diệc 然nhiên 。 癈phế 詮thuyên 談đàm 旨chỉ 即tức 非phi 滅Diệt 諦Đế 。 故cố 《# 瑜du 伽già 》# 中trung 四Tứ 諦Đế 之chi 外ngoại 說thuyết 非phi 安an 立lập 諦đế 。 上thượng 依y 種chủng 類loại 總tổng 說thuyết 四Tứ 諦Đế 。 若nhược 依y 法pháp 體thể 有hữu 麁thô 有hữu 妙diệu 。 能năng 知tri 之chi 智trí 有hữu 上thượng 有hữu 下hạ 。 《# 勝thắng 鬘man 》# 依y 此thử 說thuyết 有hữu 八bát 諦đế 。 謂vị 有hữu 作tác 四tứ 聖Thánh 諦Đế 。 無vô 作tác 四tứ 聖Thánh 諦Đế 。 如như 是thị 八Bát 聖Thánh 諦Đế 。 非phi 二Nhị 乘Thừa 所sở 知tri 。 即tức 新tân 翻phiên 經Kinh 云vân 。

安an 立lập 諦đế 。 非phi 安an 立lập 諦đế 。

有hữu 作tác 四Tứ 聖Thánh 諦Đế 者giả 。 分phân 段đoạn 生sanh 死tử 十thập 二nhị 因nhân 緣duyên 名danh 苦khổ 。 煩phiền 惱não 及cập 業nghiệp 名danh 集tập 。 擇trạch 滅diệt 名danh 滅diệt 。 生sanh 空không 智trí 品phẩm 名danh 道đạo 。 無vô 作tác 四Tứ 聖Thánh 諦Đế 者giả 。 變biến 易dị 生sanh 死tử 五ngũ 蘊uẩn 名danh 苦khổ 。 所sở 知tri 障chướng 名danh 集tập 。 無vô 住trụ 涅Niết 槃Bàn 名danh 滅diệt 。 法pháp 空không 智trí 品phẩm 名danh 道đạo 。 如như 前tiền 已dĩ 說thuyết 。 今kim 依y 總tổng 相tương/tướng 或hoặc 依y 分phân 段đoạn 轉chuyển 四Tứ 諦Đế 輪luân 。 為vi 二Nhị 乘Thừa 故cố 。

釋thích 名danh 者giả 。

四tứ

者giả 是thị 數số 。

諦đế

者giả 實thật 義nghĩa 。 唯duy 聖thánh 知tri 實thật 。 故cố 名danh 四Tứ 聖Thánh 諦Đế 。 苦khổ 真chân 是thị 苦khổ 。 更cánh 無vô 異dị 苦khổ 等đẳng 。 五ngũ 十thập 五ngũ 云vân 。

諦đế 義nghĩa 云vân 何hà 。 如như 所sở 說thuyết 相tương/tướng 不bất 捨xả 離ly 義nghĩa 。 由do 觀quán 此thử 故cố 到đáo 清thanh 淨tịnh 究cứu 竟cánh 。 義nghĩa 是thị 諦đế 義nghĩa 。

帶đái 數số 釋thích 也dã 。 苦khổ 者giả 逼bức 迫bách 。 煩phiền 惱não 所sở 生sanh 義nghĩa 。 集tập 者giả 招chiêu 感cảm 。 能năng 生sanh 苦Khổ 諦Đế 義nghĩa 。 滅diệt 者giả 寂tịch 靜tĩnh 義nghĩa 。 彼bỉ 俱câu 寂tịch 靜tĩnh 義nghĩa 。 道đạo 者giả 通thông 因nhân 。 能năng 成thành 三tam 義nghĩa 。 三tam 義nghĩa 者giả 。 此thử 中trung 苦khổ 事sự 。 苦khổ 理lý 。 苦khổ 如như 。 乃nãi 至chí 道Đạo 諦Đế 有hữu 三tam 亦diệc 爾nhĩ 。 苦khổ 事sự 名danh 諦đế 。 持trì 業nghiệp 釋thích 。 餘dư 二nhị 名danh 諦đế 。 依y 主chủ 釋thích 。 理lý 。 如như 二nhị 種chủng 。 與dữ 其kỳ 苦khổ 事sự 雖tuy 非phi 一nhất 異dị 。 然nhiên 此thử 皆giai 非phi 逼bức 迫bách 等đẳng 故cố 。

廢phế 立lập 者giả 。 九cửu 十thập 五ngũ 云vân 。

苦Khổ 諦Đế 如như 諸chư 病bệnh 體thể 。 集Tập 諦Đế 如như 諸chư 病bệnh 因nhân 。 滅Diệt 諦Đế 如như 病bệnh 生sanh 已dĩ 而nhi 得đắc 除trừ 愈dũ 。 道Đạo 諦Đế 如như 病bệnh 除trừ 已dĩ 。 令linh 後hậu 不bất 生sanh 。 諸chư 有hữu 病bệnh 者giả 。 詣nghệ 良lương 醫y 所sở 。 但đãn 應ưng 尋tầm 求cầu 爾nhĩ 所sở 正Chánh 法Pháp 。 諸chư 有hữu 良lương 醫y 亦diệc 但đãn 應ưng 授thọ 爾nhĩ 所sở 正Chánh 法Pháp 。 是thị 故cố 更cánh 無vô 第đệ 五ngũ 聖Thánh 諦Đế 。 諸chư 佛Phật 如Như 來Lai 。 拔bạt 大đại 毒độc 箭tiễn 。 無vô 上thượng 良lương 醫y 。 亦diệc 但đãn 宣tuyên 說thuyết 爾nhĩ 所sở 正Chánh 法Pháp 。 又hựu 如như 療liệu 病bệnh 者giả 知tri 病bệnh 。 病bệnh 因nhân 。 病bệnh 除trừ 之chi 法pháp 。 觀quán 生sanh 死tử 苦khổ 。 苦khổ 因nhân 。 苦khổ 滅diệt 。 滅diệt 法pháp 亦diệc 爾nhĩ 。 故cố 復phục 說thuyết 言ngôn 。 趣thú 苦khổ 滅diệt 行hành 。

釋thích 妨phương 難nạn/nan 者giả 。 五ngũ 十thập 五ngũ 說thuyết 。

何hà 因nhân 故cố 說thuyết 知tri 苦khổ 。 斷đoạn 集tập 。 證chứng 滅diệt 。 修tu 道Đạo 四tứ 差sai 別biệt 耶da 。 答đáp 。

由do 彼bỉ 苦Khổ 諦Đế 是thị 四tứ 顛điên 倒đảo 。 所sở 依y 處xứ 故cố 。 為vi 除trừ 顛điên 倒đảo 故cố 。 應ưng 遍biến 知tri 苦khổ 。 既ký 遍biến 知tri 已dĩ 。 即tức 遍biến 知tri 集tập 。 由do 彼bỉ 集Tập 諦Đế 苦Khổ 諦Đế 攝nhiếp 故cố 。 雖tuy 遍biến 知tri 苦khổ 。 仍nhưng 為vi 集Tập 諦Đế 之chi 所sở 隨tùy 逐trục 。 故cố 須tu 更cánh 說thuyết 永vĩnh 斷đoạn 集Tập 諦Đế 。 言ngôn 觸xúc 證chứng 者giả 是thị 現hiện 見kiến 義nghĩa 。 由do 於ư 滅Diệt 諦Đế 現hiện 前tiền 見kiến 故cố 。 不bất 生sanh 怖bố 畏úy 。 愛ái 樂nhạo 攝nhiếp 受thọ 。 是thị 故cố 須tu 說thuyết 觸xúc 證chứng 滅Diệt 諦Đế 。 若nhược 勤cần 修tu 道Đạo 乃nãi 能năng 成thành 辦biện 所sở 說thuyết 三tam 義nghĩa 。 是thị 故cố 次thứ 說thuyết 修tu 習tập 道Đạo 諦Đế 。 何hà 故cố 四Tứ 諦Đế 如như 是thị 次thứ 第đệ 。 由do 此thử 故cố 苦khổ 為vi 初sơ 。 如như 此thử 故cố 苦khổ 為vi 次thứ 。 此thử 二nhị 攝nhiếp 黑hắc 品phẩm 究cứu 竟cánh 。 由do 此thử 故cố 樂nhạo/nhạc/lạc 為vi 第đệ 三tam 。 如như 此thử 故cố 樂nhạo/nhạc/lạc 為vi 第đệ 四tứ 。 此thử 二nhị 攝nhiếp 白bạch 品phẩm 究cứu 竟cánh 。 譬thí 如như 重trọng 病bệnh 。 病bệnh 因nhân 。 病bệnh 愈dũ 。 良lương 藥dược 。 又hựu 如như 遭tao 苦khổ 次thứ 第đệ 建kiến 立lập 聖Thánh 諦Đế 。 如như 諸chư 世thế 間gian 曾tằng 所sở 遭tao 苦khổ 。 即tức 於ư 此thử 處xứ 。 先tiên 發phát 作tác 意ý 。 次thứ 於ư 遭tao 苦khổ 因nhân 。 次thứ 於ư 苦khổ 解giải 脫thoát 。 後hậu 於ư 解giải 脫thoát 方phương 便tiện 。 發phát 起khởi 作tác 意ý 。

諸chư 門môn 分phân 別biệt 者giả 。 以dĩ 十thập 門môn 分phân 別biệt 。

一nhất 幾kỷ 蘊uẩn 所sở 攝nhiếp 。 三tam 諦đế 五ngũ 蘊uẩn 更cánh 互hỗ 相tương 攝nhiếp 。 滅Diệt 諦Đế 不bất 爾nhĩ 。 彼bỉ 寂tịch 靜tĩnh 故cố 。 二nhị 誰thùy 各các 幾kỷ 行hành 。 答đáp 各các 四tứ 如như 次thứ 。 謂vị 無vô 常thường 。 苦khổ 。 空không 。 無vô 我ngã 。 因nhân 。 集tập 。 生sanh 。 緣duyên 。 滅diệt 。 靜tĩnh 。 妙diệu 。 離ly 。 道đạo 。 如như 。 行hành 。 出xuất 。 三tam 何hà 故cố 苦Khổ 諦Đế 為vi 四tứ 行hành 。 觀quán 為vi 除trừ 四tứ 倒đảo 。 無vô 常thường 除trừ 常thường 倒đảo 。 苦khổ 除trừ 二nhị 倒đảo 謂vị 樂nhạo/nhạc/lạc 。 淨tịnh 倒đảo 。 空không 無vô 我ngã 除trừ 我ngã 倒đảo 。 集Tập 諦Đế 四tứ 觀quán 除trừ 四tứ 愛ái 故cố 。 由do 依y 常thường 倒đảo 起khởi 後hậu 有hữu 愛ái 。 次thứ 依y 樂nhạo/nhạc/lạc 。 淨tịnh 二nhị 倒đảo 起khởi 貪tham 喜hỷ 俱câu 行hành 愛ái 及cập 彼bỉ 彼bỉ 希hy 樂nhạo/nhạc/lạc 愛ái 。 次thứ 依y 我ngã 倒đảo 起khởi 獨độc 愛ái 。 滅diệt 為vi 四tứ 觀quán 。 四tứ 種chủng 愛ái 滅diệt 之chi 所sở 顯hiển 故cố 。 道đạo 為vi 四tứ 觀quán 。 由do 能năng 證chứng 彼bỉ 四tứ 愛ái 滅diệt 故cố 。 四tứ 誰thùy 解giải 脫thoát 門môn 攝nhiếp 幾kỷ 行hành 。 五ngũ 入nhập 諦đế 現hiện 觀quán 有hữu 幾kỷ 種chủng 。 六lục 三tam 乘thừa 觀quán 諦đế 。 有hữu 何hà 差sai 別biệt 。 七thất 此thử 四Tứ 諦Đế 為vi 世thế 俗tục 為vi 勝thắng 義nghĩa 。 五ngũ 十thập 五ngũ 涅Niết 槃Bàn 唯duy 勝thắng 義nghĩa 。 六lục 十thập 四tứ 對đối 非phi 安an 立lập 唯duy 世thế 俗tục 攝nhiếp 。 實thật 通thông 二nhị 種chủng 。 八bát 諸chư 諦đế 相tướng 攝nhiếp 。 九cửu 苦khổ 有hữu 幾kỷ 種chủng 。 餘dư 三tam 亦diệc 爾nhĩ 。 十thập 虛hư 空không 。 非phi 擇trạch 滅diệt 。 何hà 諦đế 所sở 攝nhiếp 。 並tịnh 如như 《# 瑜du 伽già 》# 。 《# 對đối 法pháp 》# 。 《# 唯duy 識thức 》# 。 《# 顯hiển 揚dương 》# 等đẳng 抄sao 說thuyết 。 恐khủng 繁phồn 故cố 止chỉ 。

經kinh

及cập 廣quảng 說thuyết (# 至chí 。 憂ưu 悲bi 苦khổ 惱não

贊tán 曰viết 。

下hạ 明minh 十Thập 二Nhị 緣Duyên 起Khởi 。 此thử 有hữu 雜tạp 染nhiễm 。 清thanh 淨tịnh 。 雜tạp 染nhiễm 。 清thanh 淨tịnh 皆giai 有hữu 順thuận 逆nghịch 觀quán 。 此thử 中trung 有hữu 二nhị 。

舉cử 雜tạp 染nhiễm 順thuận 觀quán 及cập 清thanh 淨tịnh 順thuận 觀quán 。 例lệ 雜tạp 染nhiễm 逆nghịch 觀quán 及cập 例lệ 清thanh 淨tịnh 逆nghịch 觀quán 。 此thử 即tức 染nhiễm 順thuận 觀quán 也dã 。 生sanh 死tử 相tướng 生sanh 。 故cố 例lệ 染nhiễm 逆nghịch 觀quán 。

經kinh

無vô 明minh 滅diệt (# 至chí 。 憂ưu 悲bi 苦khổ 惱não 滅diệt

贊tán 曰viết 。

此thử 清thanh 淨tịnh 順thuận 觀quán 。 初sơ 斷đoạn 生sanh 死tử 。 故cố 例lệ 逆nghịch 觀quán 也dã 。 十Thập 二Nhị 緣Duyên 起Khởi 。 以dĩ 六lục 門môn 分phân 別biệt 。

一nhất 出xuất 體thể 。 二nhị 釋thích 名danh 。 三tam 緣duyên 相tương/tướng 。 四tứ 依y 世thế 。 五ngũ 諸chư 緣duyên 生sanh 攝nhiếp 。 六lục 染nhiễm 淨tịnh 順thuận 逆nghịch 。

出xuất 體thể 者giả 。 無vô 明minh 支chi 體thể 。 煩phiền 惱não 障chướng 中trung 正chánh 取thủ 分phân 別biệt 及cập 兼kiêm 任nhậm 運vận 愚ngu 癡si 為vi 體thể 。 《# 成thành 唯duy 識thức 》# 云vân 。

此thử 中trung 無vô 明minh 。 唯duy 取thủ 能năng 發phát 。 正chánh 感cảm 後hậu 世thế 善thiện 惡ác 業nghiệp 者giả 。

又hựu 云vân 。

正chánh 發phát 業nghiệp 者giả 唯duy 見kiến 所sở 斷đoạn 。 助trợ 者giả 不bất 定định 。 能năng 發phát 行hạnh 者giả 方phương 是thị 此thử 支chi 。

通thông 相tương 應ứng 。 不bất 共cộng 。 纏triền 及cập 隨tùy 眠miên 。 行hành 支chi 體thể 通thông 善thiện 及cập 不bất 善thiện 身thân 。 語ngữ 。 意ý 業nghiệp 。 唯duy 感cảm 總tổng 報báo 及cập 通thông 感cảm 總tổng 。 別biệt 。 二nhị 業nghiệp 為vi 性tánh 。 唯duy 別biệt 報báo 業nghiệp 則tắc 非phi 行hành 支chi 。 故cố 《# 唯duy 識thức 》# 云vân 。

即tức 彼bỉ 所sở 發phát 乃nãi 名danh 為vi 行hành

由do 此thử 一nhất 切thiết 順thuận 現hiện 受thọ 業nghiệp 。 別biệt 助trợ 當đương 業nghiệp 皆giai 非phi 行hành 支chi 。 亦diệc 通thông 現hiện 。 種chủng 。 色sắc 。 思tư 為vi 體thể 。 識thức 支chi 唯duy 取thủ 第đệ 八bát 異dị 熟thục 識thức 種chủng 為vi 體thể 。 故cố 《# 唯duy 識thức 》# 云vân 。

此thử 中trung 識thức 種chủng 謂vị 本bổn 識thức 因nhân 。 唯duy 取thủ 行hành 支chi 所sở 集tập 異dị 熟thục 第đệ 八bát 識thức 種chủng 。 初sơ 結kết 生sanh 故cố 。 總tổng 異dị 熟thục 故cố 。 唯duy 在tại 種chủng 位vị 不bất 取thủ 現hiện 行hành 。

有hữu 處xứ 說thuyết 通thông 前tiền 六lục 識thức 身thân 。 汎# 明minh 一nhất 切thiết 識thức 身thân 為vi 論luận 。 及cập 依y 當đương 來lai 現hiện 起khởi 分phần/phân 位vị 說thuyết 有hữu 現hiện 行hành 。 乃nãi 至chí 受thọ 支chi 。 亦diệc 復phục 如như 是thị 。 名danh 色sắc 支chi 體thể 。 《# 成thành 唯duy 識thức 》# 云vân 。

除trừ 後hậu 三tam 因nhân 。 餘dư 因nhân 皆giai 是thị 名danh 色sắc 種chủng 攝nhiếp 。

後hậu 之chi 三tam 因nhân 。 如như 名danh 次thứ 第đệ 即tức 後hậu 三tam 種chủng 。 此thử 說thuyết 五ngũ 支chi 。 不bất 相tương 雜tạp 亂loạn 。 於ư 一nhất 剎sát 那na 。 為vi 行hành 所sở 集tập 緣duyên 起khởi 支chi 說thuyết 。 謂vị 異dị 熟thục 六lục 根căn 種chủng 名danh 六lục 處xứ 支chi 。 異dị 熟thục 觸xúc 受thọ 種chủng 名danh 觸xúc 受thọ 支chi 。 除trừ 本bổn 識thức 種chủng 及cập 此thử 三tam 種chủng 。 餘dư 諸chư 異dị 熟thục 蘊uẩn 種chủng 皆giai 名danh 色sắc 支chi 。 契Khế 經Kinh 又hựu 說thuyết 。 名danh 謂vị 非phi 色sắc 四tứ 蘊uẩn 。 色sắc 謂vị 羯yết 剌lạt 藍lam 等đẳng 者giả 。 依y 當đương 起khởi 時thời 分phần/phân 位vị 前tiền 後hậu 。 於ư 因nhân 中trung 說thuyết 雜tạp 緣duyên 起khởi 支chi 。 不bất 爾nhĩ 如như 何hà 得đắc 通thông 五ngũ 蘊uẩn 。 或hoặc 汎# 通thông 說thuyết 。 一nhất 切thiết 名danh 色sắc 。 《# 唯duy 識thức 》# 又hựu 依y 雜tạp 體thể 說thuyết 云vân 。

或hoặc 名danh 色sắc 種chủng 總tổng 攝nhiếp 五ngũ 因nhân 。 於ư 中trung 隨tùy 勝thắng 立lập 餘dư 四tứ 種chủng 。

六lục 處xứ 與dữ 識thức 總tổng 別biệt 亦diệc 然nhiên 。 愛ái 支chi 唯duy 是thị 中trung 下hạ 品phẩm 貪tham 。 此thử 雖tuy 通thông 緣duyên 內nội 外ngoại 二nhị 果quả 。 諸chư 論luận 多đa 取thủ 緣duyên 外ngoại 境cảnh 愛ái 增tăng 上thượng 果quả 生sanh 。 取thủ 支chi 通thông 用dụng 一nhất 切thiết 煩phiền 惱não 。 以dĩ 為vi 自tự 體thể 。 全toàn 界giới 煩phiền 惱não 皆giai 結kết 生sanh 故cố 。 若nhược 能năng 取thủ 。 若nhược 所sở 取thủ 。 若nhược 所sở 為vi 取thủ 。 所sở 為vi 取thủ 中trung 隨tùy 順thuận 煩phiền 惱não 不bất 取thủ 餘dư 法pháp 。 有hữu 處xứ 唯duy 說thuyết 愛ái 增tăng 名danh 取thủ 。 《# 唯duy 識thức 》# 會hội 云vân 。

雖tuy 取thủ 支chi 中trung 攝nhiếp 餘dư 煩phiền 惱não 。 而nhi 愛ái 閏nhuận 勝thắng 。 說thuyết 是thị 愛ái 增tăng 。 且thả 依y 初sơ 後hậu 分phần/phân 愛ái 取thủ 二nhị 。 實thật 攝nhiếp 餘dư 惑hoặc 。

愛ái 。 取thủ 二nhị 支chi 通thông 現hiện 及cập 種chủng 。 俱câu 能năng 閏nhuận 故cố 。 有hữu 支chi 體thể 即tức 行hành 等đẳng 六lục 支chi 為vi 愛ái 。 取thủ 閏nhuận 。 轉chuyển 名danh 為vi 有hữu 。 有hữu 說thuyết 唯duy 業nghiệp 。 《# 唯duy 識thức 》# 會hội 云vân 。

此thử 能năng 正chánh 感cảm 異dị 熟thục 果quả 故cố

有hữu 說thuyết 唯duy 五ngũ 。 《# 唯duy 識thức 》# 復phục 云vân 。

親thân 生sanh 當đương 來lai 生sanh 老lão 死tử 位vị 。 識thức 等đẳng 五ngũ 故cố 。 此thử 唯duy 種chủng 子tử 。 能năng 有hữu 果quả 故cố 。

生sanh 支chi 體thể 者giả 。 《# 成thành 唯duy 識thức 》# 云vân 。

始thỉ 從tùng 中trung 有hữu 至chí 本bổn 有hữu 中trung 。 未vị 衰suy 變biến 來lai 。 皆giai 生sanh 支chi 攝nhiếp 。 諸chư 衰suy 變biến 位vị 總tổng 名danh 為vi 老lão 。 身thân 壞hoại 命mạng 終chung 。 乃nãi 名danh 為vi 死tử 。 此thử 三tam 支chi 體thể 皆giai 通thông 五ngũ 蘊uẩn 。 唯duy 是thị 現hiện 行hành 異dị 熟thục 果quả 攝nhiếp 。

有hữu 處xứ 亦diệc 說thuyết 通thông 種chủng 子tử 者giả 。 如như 《# 緣duyên 起khởi 經kinh 》# 。 能năng 所sở 引dẫn 生sanh 一nhất 時thời 而nhi 有hữu 。 次thứ 第đệ 宣tuyên 說thuyết 。 義nghĩa 類loại 無vô 別biệt 。 非phi 是thị 二nhị 支chi 亦diệc 通thông 種chủng 子tử 。 憂ưu 悲bi 苦khổ 惱não 。 因nhân 老lão 死tử 起khởi 。 非phi 是thị 支chi 攝nhiếp 。 《# 十Thập 地Địa 經kinh 》# 云vân 。

死tử 別biệt 離ly 時thời 。 意ý 根căn 相tướng 對đối 名danh 憂ưu 。 五ngũ 根căn 相tương 對đối 名danh 苦khổ 。 出xuất 聲thanh 啼đề 哭khốc 名danh 悲bi 。 愚ngu 人nhân 心tâm 熱nhiệt 名danh 惱não 。 在tại 下hạ 二nhị 界giới 具cụ 色sắc 等đẳng 支chi 。 無vô 色sắc 不bất 然nhiên 。 隨tùy 所sở 應ưng 有hữu 。

釋thích 名danh 者giả 。 《# 瑜du 伽già 》# 有hữu 五ngũ 釋thích 。

一nhất 云vân 由do 煩phiền 惱não 繫hệ 縛phược 。 往vãng 諸chư 趣thú 中trung 數sác 數sác 生sanh 起khởi 。 故cố 名danh 緣duyên 起khởi 。 依y 緣duyên 字tự 起khởi 字tự 釋thích 名danh 。 二nhị 依y 託thác 眾chúng 緣duyên 速tốc 謝tạ 滅diệt 已dĩ 。 續tục 和hòa 合hợp 生sanh 故cố 名danh 緣duyên 起khởi 。 此thử 依y 剎sát 那na 義nghĩa 釋thích 名danh 。 簡giản 大đại 眾chúng 部bộ 等đẳng 十Thập 二Nhị 緣Duyên 起Khởi 。 是thị 無vô 為vi 法Pháp 。 亦diệc 簡giản 正chánh 量lượng 部bộ 一nhất 期kỳ 四tứ 相tương/tướng 。 三tam 眾chúng 緣duyên 過quá 去khứ 。 而nhi 不bất 捨xả 離ly 。 依y 自tự 相tương 續tục 而nhi 得đắc 生sanh 起khởi 。 故cố 名danh 緣duyên 起khởi 。 如như 說thuyết 此thử 有hữu 故cố 彼bỉ 有hữu 。 此thử 生sanh 故cố 彼bỉ 生sanh 。 非phi 餘dư 。 今kim 依y 此thử 義nghĩa 以dĩ 釋thích 緣duyên 起khởi 。 此thử 有hữu 故cố 彼bỉ 有hữu 者giả 。 顯hiển 無vô 作tác 緣duyên 生sanh 義nghĩa 。 此thử 生sanh 故cố 彼bỉ 生sanh 者giả 。 顯hiển 無vô 常thường 緣duyên 生sanh 義nghĩa 。 非phi 餘dư 者giả 。 唯duy 由do 有hữu 緣duyên 。 果quả 法pháp 得đắc 有hữu 。 非phi 緣duyên 有hữu 實thật 作tác 用dụng 能năng 生sanh 果quả 法pháp 。 亦diệc 非phi 無vô 生sanh 法pháp 為vi 因nhân 故cố 。 少thiểu 所sở 生sanh 法pháp 而nhi 得đắc 成thành 立lập 。 四tứ 數sác 數sác 謝tạ 滅diệt 。 復phục 相tương 續tục 起khởi 。 故cố 名danh 緣duyên 起khởi 。 此thử 依y 數số 壞hoại 數số 滅diệt 義nghĩa 釋thích 。 五ngũ 於ư 過quá 去khứ 世thế 。 覺giác 緣duyên 性tánh 已dĩ 。 等đẳng 相tương 續tục 起khởi 。 故cố 名danh 緣duyên 起khởi 。 如như 世Thế 尊Tôn 說thuyết 。 我ngã 已dĩ 覺giác 悟ngộ 等đẳng 起khởi 宣tuyên 說thuyết 。 即tức 由do 此thử 名danh 展triển 轉chuyển 傳truyền 說thuyết 。 故cố 名danh 緣duyên 起khởi 。 又hựu 云vân 離ly 有hữu 情tình 義nghĩa 。 無vô 自tự 然nhiên 我ngã 故cố 。 乃nãi 至chí 自tự 業nghiệp 所sở 作tác 義nghĩa 是thị 緣duyên 起khởi 義nghĩa 。 於ư 餘dư 相tương 續tục 不bất 受thọ 果quả 故cố 。 又hựu 《# 對đối 法pháp 》# 及cập 《# 緣duyên 起khởi 經kinh 》# 各các 十thập 一nhất 釋thích 。 《# 對đối 法pháp 》# 又hựu 云vân 。

無vô 作tác 緣duyên 生sanh 故cố 。 無vô 常thường 緣duyên 生sanh 故cố 。 勢thế 用dụng 緣duyên 生sanh 故cố 。 初sơ 二nhị 如như 前tiền 。 無vô 明minh 緣duyên 行hành 等đẳng 者giả 。 顯hiển 勢thế 用dụng 緣duyên 生sanh 。 雖tuy 復phục 諸chư 法pháp 無vô 作tác 無vô 常thường 。 然nhiên 不bất 隨tùy 一nhất 法pháp 為vi 緣duyên 故cố 一nhất 切thiết 果quả 生sanh 。 諸chư 法pháp 功công 能năng 各các 差sai 別biệt 故cố 。

緣duyên 相tương/tướng 者giả 。 無vô 明minh 有hữu 二nhị 。

一nhất 真chân 實thật 義nghĩa 。 愚ngu 通thông 下hạ 中trung 品phẩm 。 二nhị 異dị 熟thục 。 愚ngu 唯duy 是thị 上thượng 品phẩm 。 此thử 之chi 二nhị 愚ngu 皆giai 緣duyên 內nội 身thân 異dị 熟thục 果quả 起khởi 。 行hành 有hữu 二nhị 種chủng 。

一nhất 善thiện 。 二nhị 不bất 善thiện 。 或hoặc 分phân 為vi 三tam 。

一nhất 不bất 動động 。 二nhị 福phước 。 三tam 非phi 福phước 。 此thử 為vi 有hữu 分phần/phân 熏huân 習tập 所sở 攝nhiếp 。 識thức 等đẳng 五ngũ 種chủng 名danh 言ngôn 熏huân 習tập 。 此thử 五ngũ 無vô 記ký 。 勢thế 力lực 羸luy 劣liệt 。 不bất 能năng 自tự 生sanh 。 處xử 所sở 未vị 定định 。 要yếu 待đãi 有hữu 分phần/phân 熏huân 習tập 方phương 起khởi 。 由do 下hạ 品phẩm 愚ngu 發phát 不bất 動động 業nghiệp 。 由do 中trung 品phẩm 愚ngu 發phát 於ư 福phước 業nghiệp 。 由do 上thượng 品phẩm 愚ngu 發phát 非phi 福phước 業nghiệp 。 隨tùy 發phát 業nghiệp 已dĩ 遂toại 集tập 識thức 等đẳng 五ngũ 支chi 種chủng 子tử 。 攝nhiếp 屬thuộc 於ư 行hành 。 有hữu 當đương 生sanh 處xứ 。 即tức 是thị 當đương 來lai 生sanh 老lão 死tử 種chủng 種chủng 位vị 定định 。 無vô 五ngũ 體thể 前tiền 後hậu 差sai 別biệt 之chi 相tướng 。 依y 當đương 起khởi 位vị 說thuyết 因nhân 為vi 五ngũ 。 故cố 《# 唯duy 識thức 》# 云vân 。

謂vị 緣duyên 迷mê 內nội 異dị 熟thục 果quả 愚ngu 。 發phát 正chánh 能năng 招chiêu 後hậu 有hữu 。 諸chư 業nghiệp 為vi 緣duyên 。 引dẫn 發phát 親thân 生sanh 當đương 來lai 生sanh 老lão 死tử 位vị 五ngũ 果quả 種chủng 已dĩ 。 次thứ 依y 迷mê 外ngoại 增tăng 上thượng 果quả 愚ngu 緣duyên 境cảnh 界giới 受thọ 。 發phát 起khởi 貪tham 愛ái 。 緣duyên 愛ái 復phục 生sanh 欲dục 等đẳng 四tứ 取thủ 。 愛ái 。 取thủ 合hợp 閏nhuận 能năng 引dẫn 業nghiệp 種chủng 及cập 所sở 引dẫn 因nhân 。 轉chuyển 名danh 為vi 有hữu 。 自tự 從tùng 中trung 有hữu 至chí 本bổn 有hữu 中trung 未vị 衰suy 變biến 來lai 。 生sanh 支chi 體thể 起khởi 。 衰suy 變biến 命mạng 終chung 老lão 死tử 支chi 現hiện 。 憂ưu 悲bi 苦khổ 惱não 。 種chủng 種chủng 隨tùy 生sanh 。

此thử 說thuyết 由do 迷mê 內nội 身thân 無vô 明minh 。 緣duyên 異dị 熟thục 受thọ 能năng 發phát 諸chư 業nghiệp 。 遂toại 集tập 當đương 來lai 生sanh 老lão 死tử 位vị 五ngũ 支chi 種chủng 子tử 。 有hữu 當đương 生sanh 處xứ 。 復phục 由do 迷mê 外ngoại 境cảnh 界giới 無vô 明minh 。 緣duyên 境cảnh 界giới 受thọ 起khởi 愛ái 及cập 取thủ 。 閏nhuận 前tiền 行hành 等đẳng 六lục 支chi 種chủng 子tử 。 近cận 有hữu 後hậu 果quả 。 轉chuyển 立lập 有hữu 名danh 。 自tự 後hậu 五ngũ 支chi 現hiện 行hành 遂toại 起khởi 。 名danh 生sanh 老lão 死tử 。 是thị 名danh 緣duyên 起khởi 為vi 緣duyên 之chi 相tướng 。 《# 瑜du 伽già 》# 復phục 有hữu 三tam 釋thích 。 相tương 生sanh 次thứ 第đệ 如như 《# 瑜du 伽già 》# 說thuyết 。

依y 世thế 者giả 。 《# 成thành 唯duy 識thức 》# 云vân 。

十thập 因nhân 二nhị 果quả 定định 不bất 同đồng 世thế 。 要yếu 生sanh 後hậu 報báo 方phương 名danh 為vi 支chi 。 現hiện 報báo 非phi 故cố 。

謂vị 過quá 去khứ 十thập 支chi 因nhân 。 現hiện 在tại 二nhị 支chi 果quả 。 現hiện 在tại 十thập 支chi 因nhân 。 未vị 來lai 二nhị 支chi 果quả 。 因nhân 中trung 前tiền 七thất 與dữ 愛ái 。 取thủ 。 有hữu 或hoặc 異dị 或hoặc 同đồng 。 生sanh 報báo 定định 同đồng 。 後hậu 報báo 便tiện 異dị 。 謂vị 過quá 去khứ 七thất 。 現hiện 在tại 三tam 。 未vị 來lai 二nhị 故cố 。 若nhược 二nhị 三tam 七thất 各các 定định 同đồng 世thế 者giả 。 生sanh 。 老lão 死tử 二nhị 支chi 。 愛ái 。 取thủ 有hữu 三tam 。 及cập 前tiền 七thất 支chi 各các 定định 同đồng 世thế 。 勢thế 相tương 生sanh 故cố 。 力lực 相tương 似tự 故cố 。

諸chư 緣duyên 生sanh 攝nhiếp 者giả 。 《# 攝nhiếp 論luận 》# 第đệ 二nhị 云vân 。

若nhược 略lược 說thuyết 緣duyên 起khởi 。 有hữu 其kỳ 二nhị 種chủng 。

一nhất 分phân 別biệt 自tự 性tánh 緣duyên 起khởi 。 謂vị 依y 阿a 賴lại 耶da 識thức 。 諸chư 法pháp 生sanh 起khởi 。 二nhị 分phần 別biệt 愛ái 非phi 愛ái 緣duyên 起khởi 。 謂vị 十Thập 二Nhị 緣Duyên 起Khởi 。 於ư 善thiện 惡ác 趣thú 。 能năng 分phân 別biệt 愛ái 非phi 愛ái 自tự 體thể 為vi 緣duyên 性tánh 故cố 。

今kim 此thử 正chánh 說thuyết 後hậu 一nhất 緣duyên 起khởi 。 義nghĩa 亦diệc 攝nhiếp 前tiền 不bất 正chánh 明minh 之chi 。 復phục 說thuyết 三tam 種chủng 。 此thử 二nhị 之chi 中trung 加gia 受thọ 用dụng 緣duyên 生sanh 。 《# 辨biện 中trung 邊biên 》# 云vân 。

一nhất 則tắc 名danh 緣duyên 識thức 。 第đệ 二nhị 名danh 受thọ 者giả 。 此thử 中trung 能năng 受thọ 用dụng 。 分phân 別biệt 。 推thôi 心tâm 所sở 。

受thọ 用dụng 緣duyên 生sanh 即tức 六lục 轉chuyển 識thức 。 亦diệc 此thử 義nghĩa 攝nhiếp 。 非phi 正chánh 辨biện 之chi 。 《# 瑜du 伽già 》# 復phục 說thuyết 四tứ 種chủng 緣duyên 生sanh 。

一nhất 能năng 引dẫn 。 謂vị 無vô 明minh 。 行hành 。 二nhị 所sở 引dẫn 。 謂vị 識thức 等đẳng 五ngũ 。 三tam 能năng 生sanh 。 謂vị 愛ái 。 取thủ 。 有hữu 。 四tứ 所sở 生sanh 。 謂vị 生sanh 。 老lão 死tử 。 《# 集tập 論luận 》# 說thuyết 識thức 亦diệc 是thị 能năng 引dẫn 。 識thức 中trung 業nghiệp 種chủng 名danh 識thức 支chi 故cố 。 異dị 熟thục 識thức 種chủng 名danh 色sắc 攝nhiếp 故cố 。 《# 緣duyên 起khởi 經kinh 》# 說thuyết 識thức 支chi 通thông 能năng 所sở 引dẫn 。 業nghiệp 種chủng 。 識thức 種chủng 俱câu 名danh 識thức 故cố 。 識thức 是thị 名danh 色sắc 依y 。 非phi 名danh 色sắc 攝nhiếp 故cố 。 《# 俱câu 舍xá 》# 第đệ 九cửu 復phục 說thuyết 四tứ 種chủng 。

一nhất 者giả 剎sát 那na 。 二nhị 者giả 連liên 縛phược 。 三tam 者giả 分phần/phân 位vị 。 四tứ 者giả 遠viễn 續tục 。 云vân 何hà 剎sát 那na 。 謂vị 剎sát 那na 頃khoảnh 由do 貪tham 行hành 殺sát 具cụ 十thập 二nhị 支chi 。 癡si 謂vị 無vô 明minh 。 思tư 即tức 是thị 行hành 。 於ư 諸chư 境cảnh 事sự 了liễu 別biệt 名danh 識thức 。 識thức 俱câu 三tam 蘊uẩn 。 總tổng 稱xưng 名danh 色sắc 。 住trụ 名danh 色sắc 根căn 。 說thuyết 為vi 六lục 處xứ 。 六lục 處xứ 對đối 餘dư 和hòa 合hợp 有hữu 觸xúc 。 領lãnh 觸xúc 名danh 受thọ 。 貪tham 即tức 是thị 愛ái 。 與dữ 此thử 相tương 應ứng 諸chư 纏triền 名danh 取thủ 。 所sở 起khởi 身thân 語ngữ 二nhị 業nghiệp 名danh 有hữu 。 如như 是thị 諸chư 法pháp 。 起khởi 即tức 名danh 生sanh 。 熟thục 變biến 名danh 老lão 。 滅diệt 壞hoại 名danh 死tử 。 今kim 者giả 大Đại 乘Thừa 。 八bát 識thức 俱câu 起khởi 。 煩phiền 惱não 齊tề 生sanh 。 與dữ 彼bỉ 不bất 同đồng 。 理lý 應ưng 思tư 准chuẩn 。

復phục 有hữu 說thuyết 者giả 。 剎sát 那na 連liên 縛phược 如như 品phẩm 類loại 足túc 。 俱câu 遍biến 有hữu 為vi 。 非phi 同đồng 前tiền 義nghĩa 。 十thập 二nhị 支chi 位vị 所sở 有hữu 五ngũ 蘊uẩn 。 皆giai 分phần/phân 位vị 攝nhiếp 。 即tức 此thử 懸huyền 遠viễn 相tương 續tục 無vô 始thỉ 。 說thuyết 名danh 遠viễn 續tục 。 大Đại 乘Thừa 業nghiệp 同đồng 。 未vị 爽sảng 通thông 理lý 。

染nhiễm 淨tịnh 順thuận 逆nghịch 者giả 。 《# 對đối 法pháp 》# 第đệ 四tứ 云vân 。

雜tạp 染nhiễm 順thuận 逆nghịch 故cố 。 清thanh 淨tịnh 順thuận 逆nghịch 故cố 。

雜tạp 染nhiễm 順thuận 逆nghịch 者giả 。 或hoặc 依y 流lưu 轉chuyển 次thứ 第đệ 說thuyết 。 謂vị 無vô 明minh 緣duyên 行hành 。 乃nãi 至chí 生sanh 緣duyên 老lão 死tử 。 順thuận 次thứ 第đệ 說thuyết 。 此thử 說thuyết 生sanh 死tử 。 次thứ 第đệ 相tương 生sanh 。 或hoặc 依y 安an 立lập 諦đế 說thuyết 。 謂vị 老lão 死tử 。 老lão 死tử 集tập 。 老lão 死tử 滅diệt 。 老lão 死tử 趣thú 滅diệt 行hành 。 如như 是thị 乃nãi 至chí 行hành 。 行hành 集tập 。 行hành 滅diệt 。 行hành 趣thú 滅diệt 行hành 。 作tác 四tứ 十thập 四Tứ 智Trí 。 無vô 明minh 無vô 因nhân 。 故cố 非phi 四tứ 十thập 八bát 。 智trí 種chủng 闕khuyết 故cố 。 此thử 為vi 後hậu 觀quán 。 於ư 前tiền 加gia 行hành 亦diệc 作tác 七thất 十thập 七thất 智trí 。 謂vị 緣duyên 現hiện 在tại 生sanh 。 而nhi 有hữu 老lão 死tử 。 非phi 不bất 緣duyên 現hiện 在tại 生sanh 。 而nhi 有hữu 老lão 死tử 。 現hiện 在tại 自tự 身thân 自tự 已dĩ 作tác 故cố 便tiện 成thành 二nhị 智trí 。 緣duyên 過quá 去khứ 生sanh 。 緣duyên 未vị 來lai 生sanh 亦diệc 各các 二nhị 智trí 。 合hợp 以dĩ 成thành 六lục 。 觀quán 無vô 始thỉ 來lai 一nhất 切thiết 老lão 死tử 皆giai 緣duyên 於ư 生sanh 。 未vị 來lai 雖tuy 未vị 起khởi 容dung 有hữu 雜tạp 染nhiễm 還hoàn 滅diệt 義nghĩa 故cố 。 今kim 觀quán 雜tạp 染nhiễm 。 故cố 成thành 二nhị 智trí 。 此thử 三tam 際tế 中trung 初sơ 智trí 觀quán 果quả 有hữu 因nhân 。 顯hiển 其kỳ 所sở 由do 。 第đệ 二nhị 智trí 觀quán 果quả 有hữu 因nhân 。 非phi 不bất 決quyết 定định 。 破phá 外ngoại 妄vọng 計kế 無vô 因nhân 等đẳng 生sanh 。 第đệ 七thất 即tức 觀quán 前tiền 所sở 不bất 攝nhiếp 諸chư 有hữu 漏lậu 慧tuệ 。 遍biến 知tri 義nghĩa 故cố 。 即tức 法pháp 住trụ 智trí 遍biến 知tri 三tam 世thế 緣duyên 起khởi 教giáo 法pháp 。 名danh 支chi 不bất 攝nhiếp 。 以dĩ 為vi 第đệ 七thất 。 前tiền 六lục 真chân 實thật 智trí 。 此thử 一nhất 法pháp 住trụ 智trí 。 合hợp 成thành 七thất 智trí 。 異dị 生sanh 聖thánh 者giả 俱câu 有hữu 此thử 智trí 。 今kim 是thị 見kiến 道đạo 已dĩ 前tiền 凡phàm 位vị 觀quán 行hành 。 此thử 後hậu 方phương 入nhập 四tứ 十thập 四Tứ 智Trí 。 四tứ 十thập 四Tứ 智Trí 近cận 四Tứ 諦Đế 故cố 。 住trụ 教giáo 等đẳng 法pháp 是thị 聞văn 慧tuệ 故cố 。 名danh 法pháp 住trụ 智trí 。 如như 實thật 義nghĩa 而nhi 知tri 是thị 思tư 。 修tu 慧tuệ 。 名danh 真chân 實thật 智trí 。 此thử 有hữu 漏lậu 觀quán 。 故cố 名danh 雜tạp 染nhiễm 。 文văn 唯duy 有hữu 順thuận 而nhi 無vô 逆nghịch 也dã 。 清thanh 淨tịnh 順thuận 逆nghịch 者giả 。 謂vị 無vô 明minh 滅diệt 故cố 。 行hành 滅diệt 乃nãi 至chí 生sanh 滅diệt 故cố 老lão 死tử 滅diệt 。 順thuận 次thứ 第đệ 說thuyết 。 此thử 依y 斷đoạn 位vị 。 次thứ 第đệ 而nhi 說thuyết 。 由do 誰thùy 無vô 故cố 老lão 死tử 無vô 。 由do 誰thùy 滅diệt 故cố 老lão 死tử 滅diệt 。 乃nãi 至chí 由do 誰thùy 無vô 故cố 行hành 無vô 。 由do 誰thùy 滅diệt 故cố 行hành 滅diệt 。 此thử 依y 得đắc 果quả 究cứu 竟cánh 位vị 觀quán 。 逆nghịch 次thứ 第đệ 說thuyết 。 文văn 唯duy 有hữu 順thuận 而nhi 無vô 逆nghịch 觀quán 。 廣quảng 如như 《# 幽u 贊tán 》# 下hạ 卷quyển 。 恐khủng 繁phồn 故cố 止chỉ 。 雖tuy 無vô 現hiện 前tiền 成thành 獨Độc 覺Giác 者giả 。 令linh 證chứng 聲Thanh 聞Văn 亦diệc 說thuyết 此thử 緣duyên 。 依y 之chi 說thuyết 諦đế 亦diệc 成thành 三tam 周chu 十thập 二nhị 行hành 相tương/tướng 。

經kinh

佛Phật 於ư 天thiên 人nhân 。 至chí 具cụ 八Bát 解Giải 脫Thoát

贊tán 曰viết 。

第đệ 四tứ 顯hiển 生sanh 獲hoạch 益ích 。 有hữu 二nhị 。

初sơ 明minh 獲hoạch 益ích 。 後hậu 明minh 眾chúng 多đa 。 初sơ 中trung 復phục 二nhị 。

初sơ 明minh 初sơ 會hội 。 後hậu 明minh 第đệ 二nhị 第đệ 三tam 。 第đệ 四tứ 會hội 事sự 。 此thử 初sơ 也dã 。

受thọ

者giả 著trước 也dã 。 不bất 貪tham 著trước 一nhất 切thiết 法pháp 。 故cố 得đắc 心tâm 解giải 脫thoát 。 心tâm 解giải 脫thoát 者giả 。 由do 無vô 明minh 等đẳng 煩phiền 惱não 解giải 脫thoát 故cố 。 成thành 慧tuệ 解giải 脫thoát 相tương 應ứng 之chi 心tâm 。 不bất 復phục 緣duyên 境cảnh 起khởi 於ư 煩phiền 惱não 。 名danh 心tâm 解giải 脫thoát 。 或hoặc 禪thiền 定định 名danh 心tâm 。 能năng 住trụ 心tâm 故cố 。 得đắc 俱câu 解giải 脫thoát 。 名danh 心tâm 解giải 脫thoát 。

經kinh

第đệ 二nhị 至chí 得đắc 解giải 脫thoát

贊tán 曰viết 。

此thử 明minh 第đệ 二nhị 第đệ 三tam 。 第đệ 四tứ 會hội 也dã 。 彌Di 勒Lặc 三tam 會hội 說thuyết 。 釋Thích 迦Ca 不bất 說thuyết 會hội 。 利lợi 益ích 生sanh 機cơ 各các 不bất 同đồng 故cố 。

經kinh

從tùng 是thị 已dĩ 後hậu 。 至chí 不bất 可khả 稱xưng 數số

贊tán 曰viết 。

此thử 明minh 眾chúng 多đa 。 上thượng 明minh 聲Thanh 聞Văn 法Pháp 輪luân 。 故cố 無vô 菩Bồ 薩Tát 。

經kinh

爾nhĩ 時thời 十thập 六lục 王vương 子tử 。 至chí )# 三tam 菩Bồ 提Đề

贊tán 曰viết 。

下hạ 第đệ 三tam 大đại 段đoạn 。 子tử 繼kế 傳truyền 燈đăng 。 有hữu 五ngũ 。

初sơ 出xuất 家gia 啟khải 請thỉnh 。 二nhị 。

爾nhĩ 時thời 彼bỉ 佛Phật 。 受thọ 沙Sa 彌Di 請thỉnh

下hạ 許hứa 可khả 正chánh 說thuyết 。 三tam 。

說thuyết 此thử 經Kinh 已dĩ 。 即tức 入nhập 靜tĩnh 室thất

下hạ 諸chư 子tử 傳truyền 燈đăng 。 四tứ 。

大Đại 通Thông 智Trí 勝Thắng 佛Phật 。 過quá 八bát 萬vạn 四tứ 千thiên 劫kiếp

下hạ 佛Phật 起khởi 讚tán 歎thán 。 五ngũ 。

佛Phật 告cáo 諸chư 比Bỉ 丘Khâu 。 是thị 十thập 六lục 菩Bồ 薩Tát

下hạ 所sở 化hóa 常thường 益ích 。 初sơ 文văn 有hữu 二nhị 。

初sơ 諸chư 子tử 出xuất 家gia 啟khải 請thỉnh 。 後hậu 臣thần 佐tá 隨tùy 從tùng 出xuất 家gia 。 初sơ 中trung 復phục 三tam 。

初sơ 明minh 子tử 德đức 。 次thứ 明minh 啟khải 請thỉnh 。 後hậu 明minh 請thỉnh 意ý 。 此thử 初sơ 也dã 。 有hữu 六lục 德đức 。

一nhất 已dĩ 超siêu 羈ki 網võng 。 出xuất 家gia 為vi 沙Sa 彌Di 。 二nhị 聞văn 法Pháp 速tốc 悟ngộ 。 諸chư 根căn 通thông 利lợi 。 三tam 性tánh 情tình 鑒giám 達đạt 。 智trí 慧tuệ 明minh 了liễu 。 四tứ 久cửu 遇ngộ 良lương 緣duyên 。 曾tằng 供cúng 養dường 佛Phật 。 五ngũ 堅kiên 持trì 勝thắng 戒giới 。 淨tịnh 修tu 梵Phạm 行hạnh 。 六lục 志chí 希hy 大đại 果quả 求cầu 正Chánh 等Đẳng 覺Giác 。

經kinh

俱câu 白bạch 佛Phật 言ngôn 。 至chí 佛Phật 自tự 證chứng 知tri

贊tán 曰viết 。

初sơ 明minh 啟khải 請thỉnh 。 昔tích 說thuyết 小Tiểu 乘Thừa 法Pháp 輪luân 利lợi 益ích 聲Thanh 聞Văn 乘thừa 訖ngật 。 我ngã 意ý 求cầu 大đại 。 請thỉnh 說thuyết 大Đại 乘Thừa 法Pháp 輪luân 。 後hậu 明minh 請thỉnh 意ý 。 我ngã 等đẳng 志chí 願nguyện 。 大Đại 乘Thừa 正Chánh 法Pháp 。 如Như 來Lai 之chi 知tri 見kiến 。 佛Phật 自tự 證chứng 悉tất 。 佛Phật 自tự 證chứng 明minh 。 願nguyện 為vì 我ngã 說thuyết 。

問vấn 。

何hà 故cố 前tiền 請thỉnh 。 王vương 子tử 在tại 前tiền 。 今kim 為vi 說thuyết 法Pháp 。 王vương 子tử 居cư 後hậu 。

答đáp 。

前tiền 據cứ 親thân 疎sơ 。 後hậu 明minh 權quyền 實thật 。

經kinh

爾nhĩ 時thời 轉Chuyển 輪Luân 聖Thánh 王Vương 。 至chí 王vương 即tức 聽thính 許hứa

贊tán 曰viết 。

此thử 明minh 臣thần 佐tá 隨tùy 從tùng 出xuất 家gia 。 初sơ 請thỉnh 。 後hậu 許hứa 。

經kinh

爾nhĩ 時thời 彼bỉ 佛Phật 。 至chí 佛Phật 所sở 護hộ 念niệm

贊tán 曰viết 。

下hạ 第đệ 二nhị 段đoạn 許hứa 可khả 正chánh 說thuyết 。 有hữu 五ngũ 。 此thử 中trung 有hữu 二nhị 。

初sơ 將tương 說thuyết 法Pháp 時thời 待đãi 機cơ 熟thục 。 故cố 過quá 二nhị 萬vạn 劫kiếp 。 二nhị 陳trần 所sở 說thuyết 法Pháp 妙diệu 法Pháp 蓮liên 華hoa 。 妙diệu 法Pháp 蓮liên 華hoa 正chánh 為vi 聲Thanh 聞Văn 。 無Vô 量Lượng 義Nghĩa 經Kinh 。 正chánh 為vi 菩Bồ 薩Tát 。 何hà 故cố 此thử 中trung 。 為vì 諸chư 菩Bồ 薩Tát 說thuyết 於ư 法pháp 華hoa 。 如như 前tiền 日Nhật 月Nguyệt 燈Đăng 明Minh 。 因nhân 妙diệu 光quang 法Pháp 師sư 。 二nhị 十thập 億ức 菩Bồ 薩Tát 樂nhạo 欲dục 聞văn 法Pháp 中trung 釋thích 。

問vấn 。

何hà 故cố 轉chuyển 二Nhị 乘Thừa 法Pháp 輪luân 名danh 為vi 三tam 轉chuyển 十thập 二nhị 行hành 相tương/tướng 。 大Đại 乘Thừa 不bất 爾nhĩ 。

答đáp 。

理lý 應ưng 如như 是thị 。 但đãn 以dĩ 聲Thanh 聞Văn 者giả 一nhất 坐tọa 可khả 有hữu 成thành 見kiến 及cập 脩tu 無Vô 學Học 道đạo 義nghĩa 。 菩Bồ 薩Tát 不bất 爾nhĩ 。 由do 是thị 不bất 同đồng 。 此thử 說thuyết 十Thập 二Nhị 緣Duyên 。 亦diệc 依y 四Tứ 諦Đế 故cố 。

經kinh

說thuyết 是thị 經Kinh 已dĩ 。 至chí 諷phúng 誦tụng 通thông 利lợi

贊tán 曰viết 。

第đệ 三tam 沙Sa 彌Di 領lãnh 悟ngộ 。

經kinh

說thuyết 是thị 經Kinh 時thời 。 至chí 未vị 曾tằng 休hưu 廢phế

贊tán 曰viết 。

此thử 中trung 有hữu 二nhị 。

第đệ 四tứ 三tam 根căn 領lãnh 悟ngộ 。 第đệ 五ngũ 說thuyết 法Pháp 時thời 節tiết 。 上thượng 根căn 菩Bồ 薩Tát 。 聞văn 之chi 信tín 受thọ 。 中trung 根căn 聲thanh 聞văn 亦diệc 有hữu 信tín 解giải 。 下hạ 根căn 餘dư 類loại 。 皆giai 生sanh 疑nghi 惑hoặc 。 是thị 法Pháp 華Hoa 經Kinh 。 難nan 信tín 解giải 故cố 。 下hạ 根căn 眾chúng 生sanh 機cơ 未vị 熟thục 故cố 。 為vi 今kim 時thời 漸tiệm 。 故cố 說thuyết 彼bỉ 時thời 有hữu 疑nghi 惑hoặc 者giả 。

經kinh

說thuyết 此thử 經Kinh 已dĩ 。 至chí )# 四tứ 千thiên 劫kiếp

贊tán 曰viết 。

下hạ 第đệ 三tam 段đoạn 諸chư 子tử 傳truyền 燈đăng 。 有hữu 三tam 。

一nhất 佛Phật 入nhập 寂tịch 定định 。 二nhị 諸chư 子tử 說thuyết 法Pháp 。 三tam 所sở 度độ 多đa 少thiểu 。 此thử 初sơ 也dã 。 知tri 子tử 根căn 熟thục 。 令linh 子tử 傳truyền 燈đăng 。 故cố 入nhập 寂tịch 定định 。

經kinh

是thị 時thời 十thập 六lục 。 菩Bồ 薩Tát 至chí 妙Diệu 法Pháp 華Hoa 經Kinh

贊tán 曰viết 。

諸chư 子tử 請thỉnh 法pháp 利lợi 益ích 既ký 眾chúng 。 說thuyết 法Pháp 時thời 長trường/trưởng 。

經kinh

一nhất 一nhất 皆giai 度độ 。 至chí )# 三tam 菩Bồ 提Đề 心tâm

贊tán 曰viết 。

所sở 度độ 多đa 少thiểu 。 示thị 教giáo 利lợi 喜hỷ 。 即tức 新tân 翻phiên 經Kinh 云vân 示thị 現hiện 。 教giáo 導đạo 。 讚tán 勵lệ 。 慶khánh 喜hỷ 。 《# 顯hiển 揚dương 》# 第đệ 十thập 二nhị 更cánh 加gia 令linh 離ly 欲dục 。 謂vị 訶ha 毀hủy 諸chư 行hành 令linh 離ly 愛ái 染nhiễm 。 名danh 令linh 離ly 欲dục 。 示thị 現hiện 四tứ 種chủng 真chân 實thật 道Đạo 理lý 名danh 為vi 示thị 現hiện 。 已dĩ 得đắc 信tín 解giải 令linh 正chánh 受thọ 行hành 名danh 為vi 教giáo 導đạo 。 若nhược 彼bỉ 退thoái 屈khuất 策sách 發phát 令linh 進tiến 名danh 為vi 讚tán 勵lệ 。 彼bỉ 隨tùy 法pháp 行hành 讚tán 令linh 忻hãn 悅duyệt 名danh 為vi 慶khánh 喜hỷ 。 彼bỉ 更cánh 有hữu 釋thích 。 恐khủng 繁phồn 且thả 止chỉ 。 今kim 此thử 說thuyết 四tứ 。 除trừ 初sơ 離ly 欲dục 。 此thử 與dữ 示thị 現hiện 俱câu 令linh 脩tu 行hành 。 信tín 解giải 別biệt 故cố 。 譯dịch 家gia 疎sơ 脫thoát 。 義nghĩa 必tất 應ưng 然nhiên 。 五ngũ 漸tiệm 化hóa 法pháp 故cố 。 義nghĩa 准chuẩn 定định 然nhiên 。

經kinh

大Đại 通Thông 智Trí 勝Thắng 佛Phật 。 至chí 令linh 入nhập 其kỳ 中trung

贊tán 曰viết 。

下hạ 第đệ 四tứ 段đoạn 佛Phật 起khởi 讚tán 歎thán 。 有hữu 二nhị 。

初sơ 昇thăng 座tòa 讚tán 歎thán 。 後hậu 勸khuyến 人nhân 親thân 信tín 。 此thử 初sơ 也dã 。 讚tán 歎thán 有hữu 七thất 。

一nhất 希hy 有hữu 。 二nhị 根căn 利lợi 。 三tam 智trí 明minh 。 四tứ 近cận 聖thánh 。 五ngũ 脩tu 行hành 。 六lục 受thọ 持trì 佛Phật 智trí 。 七thất 開khai 示thị 眾chúng 生sanh 。

經kinh

汝nhữ 等đẳng 皆giai 當đương 。 至chí 如Như 來Lai 之chi 慧tuệ

贊tán 曰viết 。

此thử 勸khuyến 人nhân 親thân 信tín 。 初sơ 標tiêu 勸khuyến 親thân 近cận 。 後hậu 釋thích 令linh 信tín 受thọ 。

經kinh

佛Phật 告cáo 諸chư 比Bỉ 丘Khâu 。 至chí 悉tất 皆giai 信tín 解giải

贊tán 曰viết 。

下hạ 第đệ 五ngũ 段đoạn 所sở 化hóa 常thường 益ích 。 有hữu 三tam 。 此thử 中trung 有hữu 二nhị 。

初sơ 常thường 說thuyết 法Pháp 華hoa 。 二nhị 所sở 化hóa 常thường 益ích 。 常thường 益ích 有hữu 二nhị 。

一nhất 與dữ 菩Bồ 薩Tát 俱câu 。 二nhị 聞văn 法Pháp 信tín 解giải 。

經kinh

以dĩ 此thử 因nhân 緣duyên 。 至chí )# 於ư 今kim 不bất 盡tận

贊tán 曰viết 。

第đệ 三tam 釋thích 成thành 常thường 義nghĩa 。 顯hiển 今kim 法pháp 華hoa 會hội 上thượng 。 皆giai 是thị 彼bỉ 時thời 。 常thường 益ích 眾chúng 生sanh 。 眾chúng 生sanh 世thế 世thế 常thường 為vì 友hữu 益ích 。 益ích 猶do 未vị 盡tận 。 生sanh 下hạ 結kết 會hội 之chi 由do 漸tiệm 也dã 。

經kinh

諸chư 比Bỉ 丘Khâu 至chí 以dĩ 為vi 眷quyến 屬thuộc

贊tán 曰viết 。

下hạ 第đệ 四tứ 大đại 段đoạn 會hội 成thành 今kim 佛Phật 。 有hữu 二nhị 。

初sơ 標tiêu 成thành 佛Phật 現hiện 利lợi 群quần 生sanh 。 後hậu 顯hiển 異dị 名danh 成thành 佛Phật 處xứ 所sở 。 此thử 初sơ 也dã 。

經kinh

其kỳ 二nhị 沙Sa 彌Di 。 至chí 二nhị 名danh 師Sư 子Tử 相Tướng

贊tán 曰viết 。

此thử 顯hiển 異dị 名danh 成thành 佛Phật 處xứ 所sở 。 阿a 閦súc 者giả 。 無vô 動động 義nghĩa 。 故cố 相tương/tướng 用dụng 煩phiền 惱não 等đẳng 一nhất 切thiết 不bất 動động 故cố 。

閦súc

音âm 初sơ 六lục 反phản 。 若nhược 齊tề 作tác 。

珿#

直trực 貌mạo 作tác 。

矗#

廉liêm 謹cẩn 狀trạng 作tác 。

齪#

不bất 知tri 。

閦súc

字tự 所sở 出xuất 。

須Tu 彌Di 頂đảnh

極cực 尊tôn 高cao 故cố 。

師sư 子tử 音âm

示thị 無vô 畏úy 故cố 。

師sư 子tử 相tương/tướng

示thị 降hàng 魔ma 怨oán 故cố 。

經kinh

南nam 方phương 二nhị 佛Phật 。 至chí 二nhị 名danh 梵Phạm 相Tướng

贊tán 曰viết 。

常thường 證chứng 法pháp 性tánh 名danh 虛hư 空không 住trụ 。 恆hằng 寂tịch 生sanh 死tử 名danh 為vi 常thường 滅diệt 。 得đắc 大đại 自tự 在tại 名danh 帝đế 相tương/tướng 。 能năng 生sanh 群quần 聖thánh 名danh 梵Phạm 相tương/tướng 。

經kinh

西tây 方phương 二nhị 佛Phật 。 至chí 二nhị 名danh 須Tu 彌Di 相Tướng

贊tán 曰viết 。

阿A 彌Di 陀Đà 云vân 無vô 量lượng 壽thọ 。 慧tuệ 命mạng 長trường/trưởng 故cố 。 度độ 世thế 苦khổ 惱não 。 常thường 起khởi 悲bi 故cố 。 多đa 摩ma 羅la 跋bạt 栴chiên 檀đàn 香hương 。 云vân 性tánh 無vô 垢cấu 賢hiền 香hương 。 眾chúng 德đức 莊trang 嚴nghiêm 。 名danh 須Tu 彌Di 相Tướng 。

經kinh

北bắc 方phương 二nhị 佛Phật 。 至chí )# 三tam 菩Bồ 提Đề

贊tán 曰viết 。

能năng 施thí 法Pháp 雨vũ 。 名danh 雲vân 自tự 在tại 。 極cực 廣quảng 覆phú 蔭ấm 。 名danh 雲vân 自tự 在tại 王vương 。 能năng 破phá 生sanh 死tử 。 名danh 懷hoài 怖bố 畏úy 。 能năng 寂tịch 三tam 業nghiệp 生sanh 死tử 囂hiêu 煩phiền 。 證chứng 寂tịch 默mặc 理lý 。 名danh 釋Thích 迦Ca 牟Mâu 尼Ni 。 此thử 云vân 能năng 寂tịch 。 故cố 娑Sa 婆Bà 世Thế 界Giới 。 此thử 云vân 堪kham 忍nhẫn 。 此thử 土độ 眾chúng 生sanh 。 不bất 孝hiếu 父phụ 母mẫu 。 不bất 敬kính 沙Sa 門Môn 。 行hành 十thập 惡ác 業nghiệp 道đạo 。 日nhật 夜dạ 增tăng 長trưởng 。 三tam 塗đồ 八bát 難nạn 。 無vô 量lượng 辛tân 楚sở 。 菩Bồ 薩Tát 於ư 中trung 。 堪kham 忍nhẫn 苦khổ 惱não 而nhi 行hành 利lợi 益ích 。 名danh 為vi 堪kham 忍nhẫn 。

經kinh

諸chư 比Bỉ 丘Khâu 至chí )# 三tam 菩Bồ 提Đề 。

贊tán 曰viết 。

上thượng 會hội 佛Phật 事sự 。 下hạ 會hội 弟đệ 子tử 事sự 。 有hữu 二nhị 。

初sơ 正chánh 會hội 弟đệ 子tử 事sự 。 後hậu 。

我ngã 滅diệt 度độ 後hậu 復phục 有hữu

下hạ 釋thích 疑nghi 難nan 。 初sơ 文văn 復phục 二nhị 。

初sơ 明minh 昔tích 化hóa 。 後hậu 。

爾nhĩ 時thời 所sở 化hóa

下hạ 正chánh 結kết 會hội 之chi 。 初sơ 文văn 復phục 二nhị 。

初sơ 明minh 昔tích 化hóa 。 後hậu 。

是thị 諸chư 人nhân 等đẳng

下hạ 明minh 住trụ 小tiểu 所sở 以dĩ 。 此thử 初sơ 也dã 。 本bổn 化hóa 大Đại 乘Thừa 。 於ư 今kim 有hữu 住trụ 聲Thanh 聞Văn 地Địa 者giả 。 然nhiên 於ư 法pháp 華hoa 會hội 前tiền 常thường 為vi 說thuyết 《# 般Bát 若Nhã 》# 等đẳng 經kinh 。 方phương 便tiện 密mật 化hóa 大Đại 乘Thừa 。 然nhiên 彼bỉ 不bất 知tri 我ngã 之chi 所sở 化hóa 事sự 。

經kinh

是thị 諸chư 人nhân 等đẳng 。 至chí 難nan 信tín 難nan 解giải

贊tán 曰viết 。

此thử 明minh 住trụ 小tiểu 所sở 以dĩ 。 是thị 人nhân 退thoái 性tánh 。 不bất 定định 姓tánh 攝nhiếp 。 宜nghi 以dĩ 權quyền 化hóa 令linh 漸tiệm 入nhập 道đạo 。 以dĩ 佛Phật 智trí 慧tuệ 。 難nan 信tín 難nan 解giải 故cố 。 非phi 卒thốt 能năng 學học 。 故cố 我ngã 化hóa 之chi 初sơ 權quyền 後hậu 實thật 。

經kinh

爾nhĩ 時thời 所sở 化hóa (# 至chí )# 弟đệ 子tử 是thị 也dã

贊tán 曰viết 。

正chánh 結kết 會hội 之chi 。

經kinh

我ngã 滅diệt 度độ 後hậu 。 至chí 當đương 入nhập 涅Niết 槃Bàn

贊tán 曰viết 。

下hạ 釋thích 疑nghi 難nan 。 謂vị 有hữu 難nạn/nan 言ngôn 。

若nhược 諸chư 聲Thanh 聞Văn 。 皆giai 當đương 作tác 佛Phật 。 其kỳ 遇ngộ 佛Phật 者giả 蒙mông 佛Phật 教giáo 化hóa 可khả 當đương 住trụ 佛Phật 。 佛Phật 滅diệt 度độ 後hậu 。 有hữu 求cầu 聲Thanh 聞Văn 。 不bất 聞văn 是thị 經Kinh 。 不bất 覺giác 不bất 知tri 。 菩Bồ 薩Tát 之chi 行hạnh 。 廣quảng 大đại 弘hoằng 遠viễn 。 於ư 自tự 所sở 證chứng 有hữu 為vi 。 無vô 為vi 二nhị 功công 德đức 中trung 。 作tác 有Hữu 餘Dư 涅Niết 槃Bàn 滅diệt 度độ 想tưởng 。 求cầu 當đương 入nhập 無Vô 餘Dư 涅Niết 槃Bàn 。 是thị 人nhân 云vân 何hà 。 當đương 得đắc 作tác 佛Phật 。 故cố 下hạ 釋thích 之chi 。 文văn 有hữu 其kỳ 三tam 。

初sơ 牒điệp 所sở 疑nghi 之chi 人nhân 。 次thứ 釋thích 彼bỉ 亦diệc 作tác 佛Phật 。 後hậu 解giải 所sở 由do 。 此thử 牒điệp 所sở 疑nghi 聲Thanh 聞Văn 也dã 。

經kinh

我ngã 於ư 餘dư 國quốc 。 至chí 得đắc 聞văn 是thị 經Kinh

贊tán 曰viết 。

此thử 釋thích 彼bỉ 亦diệc 作tác 佛Phật 。

我ngã 於ư 餘dư 國quốc 作tác 佛Phật 。 更cánh 有hữu 異dị 名danh 。

者giả 。 《# 菩Bồ 薩Tát 處xử 胎thai 經kinh 》# 說thuyết 。

從tùng 此thử 滅diệt 度độ 。 於ư 十thập 方phương 面diện 。 各các 三tam 十thập 二nhị 姟cai 諸chư 佛Phật 國quốc 土độ 。 而nhi 復phục 成thành 佛Phật 教giáo 化hóa 眾chúng 生sanh 。

下hạ 醫y 師sư 喻dụ 中trung 具cụ 顯hiển 是thị 義nghĩa 。 是thị 人nhân 雖tuy 生sanh 。 滅diệt 度độ 之chi 想tưởng 。 求cầu 入nhập 無Vô 餘Dư 涅Niết 槃Bàn 。 於ư 我ngã 有hữu 緣duyên 。 我ngã 以dĩ 神thần 通thông 接tiếp 引dẫn 於ư 彼bỉ 。 遇ngộ 我ngã 得đắc 聞văn 是thị 經Kinh 。 或hoặc 是thị 凡phàm 夫phu 。 若nhược 是thị 有hữu 學học 。 求cầu 有hữu 無Vô 餘Dư 涅Niết 槃Bàn 。 將tương 此thử 涅Niết 槃Bàn 謂vị 實thật 。 滅diệt 度độ 之chi 想tưởng 。 求cầu 入nhập 證chứng 此thử 二nhị 種chủng 涅Niết 槃Bàn 。 脩tu 二Nhị 乘Thừa 行hành 。 種chủng 姓tánh 所sở 排bài 。 慈từ 悲bi 所sở 引dẫn 。 生sanh 彼bỉ 遇ngộ 我ngã 。 求cầu 佛Phật 智trí 慧tuệ 。 或hoặc 我ngã 從tùng 此thử 餘dư 國quốc 作tác 佛Phật 。 是thị 人nhân 於ư 我ngã 。 生sanh 滅diệt 度độ 想tưởng 。 謂vị 我ngã 入nhập 無vô 餘dư 。 我ngã 引dẫn 至chí 彼bỉ 令linh 求cầu 佛Phật 智trí 。 此thử 說thuyết 於ư 我ngã 有hữu 遇ngộ 緣duyên 者giả 。 或hoặc 雖tuy 於ư 我ngã 無vô 此thử 因nhân 緣duyên 。 亦diệc 蒙mông 他tha 佛Phật 及cập 菩Bồ 薩Tát 。 等đẳng 接tiếp 引dẫn 教giáo 化hóa 。 聞văn 是thị 經Kinh 典điển 。 當đương 得đắc 作tác 佛Phật 。 亦diệc 有hữu 潛tiềm 化hóa 成thành 就tựu 此thử 人nhân 。 說thuyết 法Pháp 化hóa 導đạo 令linh 向hướng 大Đại 乘Thừa 。 今kim 說thuyết 顯hiển 化hóa 於ư 我ngã 有hữu 緣duyên 。 故cố 說thuyết 於ư 彼bỉ 。 求cầu 佛Phật 智trí 慧tuệ 。 或hoặc 雖tuy 於ư 餘dư 佛Phật 有hữu 緣duyên 往vãng 彼bỉ 。 平bình 等đẳng 意ý 趣thú 故cố 亦diệc 說thuyết 是thị 我ngã 。

經kinh

唯duy 以dĩ 佛Phật 乘Thừa 。 至chí 方phương 便tiện 說thuyết 法Pháp

贊tán 曰viết 。

此thử 解giải 所sở 由do 。 由do 一nhất 佛Phật 乘thừa 。 究cứu 竟cánh 滅diệt 度độ 。 無vô 異dị 二Nhị 乘Thừa 究cứu 竟cánh 體thể 故cố 。 方phương 便tiện 說thuyết 教giáo 可khả 有hữu 三tam 乘thừa 。 或hoặc 唯duy 一nhất 極cực 果quả 體thể 方phương 便tiện 說thuyết 有hữu 三tam 因nhân 。 因nhân 言ngôn 長trường/trưởng 理lý 。 其kỳ 《# 涅Niết 槃Bàn 經kinh 。 高cao 貴quý 德đức 王vương 品phẩm 》# 。

云vân 何hà 涅Niết 槃Bàn 。 云vân 何hà 大đại 涅Niết 槃Bàn 。 聲Thanh 聞Văn 。 緣Duyên 覺Giác 。 八bát 萬vạn 劫kiếp 。 六lục 萬vạn 劫kiếp 。 四tứ 萬vạn 劫kiếp 。 二nhị 萬vạn 劫kiếp 。 一nhất 萬vạn 劫kiếp 所sở 住trụ 。 名danh 為vi 涅Niết 槃Bàn 。 無vô 上thượng 法Pháp 王Vương 。 聖Thánh 主Chủ 住trú 處xứ 。 名danh 大đại 涅Niết 槃Bàn 。

古cổ 人nhân 解giải 云vân 。 二Nhị 乘Thừa 諸chư 果quả 經kinh 爾nhĩ 所sở 時thời 入nhập 彼bỉ 無Vô 餘Dư 涅Niết 槃Bàn 。 後hậu 起khởi 迴hồi 心tâm 。 便tiện 引dẫn 《# 楞lăng 伽già 》# 菩Bồ 薩Tát 佛Phật 等đẳng 化hóa 作tác 文văn 。 經kinh 爾nhĩ 所sở 時thời 耽đam 三tam 昧muội 酒tửu 醉túy 。 然nhiên 從tùng 彼bỉ 起khởi 迴hồi 向hướng 大Đại 乘Thừa 。 今kim 解giải 不bất 然nhiên 。 彼bỉ 二Nhị 乘Thừa 位vị 經kinh 爾nhĩ 所sở 時thời 脩tu 行hành 向hướng 大đại 者giả 。 彼bỉ 於ư 先tiên 時thời 。 未vị 迴hồi 心tâm 前tiền 。 所sở 應ưng 證chứng 得đắc 有Hữu 餘Dư 涅Niết 槃Bàn 。 者giả 名danh 為vi 涅Niết 槃Bàn 。 法Pháp 王Vương 所sở 得đắc 名danh 大đại 涅Niết 槃Bàn 。 非phi 二Nhị 乘Thừa 者giả 。 諸chư 有hữu 學học 位vị 已dĩ 經kinh 八bát 萬vạn 劫kiếp 乃nãi 至chí 四tứ 萬vạn 。 已dĩ 入nhập 涅Niết 槃Bàn 。 亦diệc 非phi 無Vô 學Học 。 入nhập 無vô 餘dư 依y 。 身thân 智trí 並tịnh 無vô 。 入nhập 涅Niết 槃Bàn 已dĩ 。 便tiện 起khởi 身thân 智trí 。 經kinh 二nhị 萬vạn 劫kiếp 等đẳng 脩tu 行hành 大đại 行hành 。 〈# 信tín 解giải 品phẩm 〉# 云vân 。

我ngã 等đẳng 長trường 夜dạ 。 脩tu 習tập 空không 法pháp 。 乃nãi 至chí 住trụ 最tối 後hậu 身thân 。 有Hữu 餘Dư 涅Niết 槃Bàn 。 則tắc 為vi 已dĩ 得đắc 。 報báo 佛Phật 之chi 恩ân 。

《# 莊trang 嚴nghiêm 論luận 》# 云vân

餘dư 人nhân 善thiện 根căn 涅Niết 槃Bàn 時thời 盡tận 。 菩Bồ 薩Tát 不bất 爾nhĩ 。

其kỳ 二Nhị 乘Thừa 者giả 入nhập 無Vô 餘Dư 涅Niết 槃Bàn 。 善thiện 根căn 若nhược 盡tận 。 同đồng 《# 莊trang 嚴nghiêm 論luận 》# 。 云vân 何hà 經kinh 一nhất 萬vạn 劫kiếp 等đẳng 脩tu 行hành 始thỉ 入nhập 十thập 信tín 。 後hậu 經kinh 三tam 無vô 數số 劫kiếp 。 方phương 得đắc 菩Bồ 提Đề 。 本bổn 識thức 既ký 無vô 。 無vô 識thức 持trì 種chủng 其kỳ 身thân 都đô 盡tận 。 將tương 何hà 脩tu 行hành 。 誰thùy 得đắc 菩Bồ 提Đề 。 入nhập 無vô 餘dư 已dĩ 。 若nhược 有hữu 善thiện 根căn 。 非phi 但đãn 違vi 教giáo 亦diệc 違vi 正chánh 理lý 。 身thân 智trí 既ký 在tại 。 云vân 何hà 名danh 為vi 。 無Vô 餘Dư 涅Niết 槃Bàn 。 不bất 同đồng 如Như 來Lai 無vô 漏lậu 依y 在tại 。 名danh 有hữu 餘dư 依y 。 有hữu 漏lậu 依y 盡tận 。 名danh 無vô 餘dư 依y 。 《# 勝thắng 鬘man 》# 亦diệc 言ngôn 。

二Nhị 乘Thừa 得đắc 涅Niết 槃Bàn 者giả 。 是thị 佛Phật 方phương 便tiện

《# 成thành 唯duy 識thức 》# 云vân 。

不bất 得đắc 無vô 住trụ 。 故cố 名danh 方phương 便tiện 。 或hoặc 住trụ 有hữu 餘dư 迴hồi 心tâm 向hướng 大đại 。 不bất 得đắc 無vô 餘dư 。 名danh 得đắc 方phương 便tiện 。

《# 涅Niết 槃Bàn 經kinh 。 病bệnh 行hành 品phẩm 》# 云vân 。

須Tu 陀Đà 洹Hoàn 人nhân 。 天thiên 七thất 返phản 斷đoạn 結kết 。 入nhập 於ư 涅Niết 槃Bàn 。 是thị 人nhân 未vị 來lai 。 過quá 八bát 萬vạn 劫kiếp 當đương 得đắc 成thành 阿a 耨nậu 菩Bồ 提Đề 。 斯Tư 陀Đà 含Hàm 人nhân 。 一nhất 往vãng 來lai 斷đoạn 結kết 。 入nhập 於ư 涅Niết 槃Bàn 。 未vị 來lai 過quá 六lục 萬vạn 劫kiếp 得đắc 阿a 耨nậu 菩Bồ 提Đề 。 阿A 那Na 含Hàm 人nhân 不bất 還hoàn 。 未vị 來lai 過quá 四tứ 萬vạn 劫kiếp 。 當đương 得đắc 菩Bồ 提Đề 。 阿A 羅La 漢Hán 人nhân 。 過quá 二nhị 萬vạn 劫kiếp 。 當đương 得đắc 菩Bồ 提Đề 。 辟Bích 支Chi 佛Phật 人nhân 。 過quá 十thập 千thiên 劫kiếp 。 當đương 得đắc 菩Bồ 提Đề 。

彼Bỉ 經Kinh 又Hựu 云Vân

過quá 八bát 萬vạn 劫kiếp 當đương 得đắc 阿A 耨Nậu 多Đa 羅La 三Tam 藐Miệu 三Tam 菩Bồ 提Đề 心tâm 。 非phi 成thành 正chánh 覺giác 。 名danh 得Đắc 菩Bồ 提Đề 。

古cổ 師sư 解giải 云vân 。

阿A 羅La 漢Hán 曾tằng 經kinh 七thất 生sanh 者giả 。 以dĩ 須Tu 陀Đà 洹Hoàn 名danh 說thuyết 。 曾tằng 經kinh 二nhị 生sanh 者giả 。 以dĩ 斯Tư 陀Đà 含Hàm 名danh 說thuyết 。 曾tằng 經kinh 上thượng 界giới 生sanh 者giả 。 以dĩ 阿A 那Na 含Hàm 名danh 說thuyết 。 不bất 經kinh 生sanh 而nhi 藉tạ 教giáo 者giả 。 以dĩ 阿A 羅La 漢Hán 名danh 說thuyết 。 不bất 經kinh 生sanh 而nhi 得đắc 獨Độc 覺Giác 。 以dĩ 辟Bích 支Chi 佛Phật 名danh 說thuyết 。 此thử 前tiền 三tam 人nhân 。 凡phàm 身thân 得đắc 果quả 。 聖thánh 身thân 涅Niết 槃Bàn 。 後hậu 之chi 二nhị 人nhân 。 凡phàm 身thân 得đắc 果quả 。 凡phàm 身thân 涅Niết 槃Bàn 。 逕kính 多đa 生sanh 者giả 鈍độn 。 所sở 以dĩ 經kinh 寂tịch 時thời 多đa 。 經kinh 生sanh 少thiểu 者giả 利lợi 。 所sở 以dĩ 逕kính 寂tịch 時thời 小tiểu 。 所sở 經kinh 八bát 萬vạn 劫kiếp 。 引dẫn 菩Bồ 提Đề 留lưu 支chi 解giải 。 仍nhưng 以dĩ 悲bi 想tưởng 八bát 萬vạn 劫kiếp 。 為vi 一nhất 日nhật 夜dạ 。 積tích 此thử 歲tuế 數số 成thành 大đại 劫kiếp 。 彼bỉ 壽thọ 無vô 量lượng 大đại 劫kiếp 。 過quá 此thử 已dĩ 後hậu 。 方phương 始thỉ 發phát 心tâm 。 驗nghiệm 之chi 釋thích 之chi 未vị 為vi 典điển 據cứ 。 經kinh 釋thích 須Tu 陀Đà 洹Hoàn 者giả 。 七thất 生sanh 斷đoạn 結kết 。 得đắc 入nhập 涅Niết 槃Bàn 。 是thị 須Tu 陀Đà 洹Hoàn 。 經kinh 八bát 萬vạn 劫kiếp 始thỉ 得đắc 大đại 菩Bồ 提Đề 心tâm 。 十thập 信tín 初sơ 位vị 。 誰thùy 言ngôn 八bát 萬vạn 劫kiếp 。 住trụ 於ư 涅Niết 槃Bàn 。 此thử 阿A 羅La 漢Hán 。 名danh 須Tu 陀Đà 洹Hoàn 。 經kinh 八bát 萬vạn 劫kiếp 始thỉ 得đắc 發phát 心tâm 。 甚thậm 成thành 可khả 咲# 。 又hựu 若nhược 入nhập 無vô 餘dư 。 身thân 依y 永vĩnh 盡tận 。 云vân 何hà 無vô 因nhân 。 而nhi 後hậu 起khởi 耶da 。 不bất 爾nhĩ 無vô 餘dư 說thuyết 是thị 何hà 義nghĩa 。 若nhược 如như 佛Phật 入nhập 無Vô 餘Dư 涅Niết 槃Bàn 。 有hữu 漏lậu 永vĩnh 盡tận 更cánh 得đắc 無vô 漏lậu 。 無vô 漏lậu 既ký 圓viên 何hà 不bất 名danh 佛Phật 。 若nhược 斷đoạn 縛phược 盡tận 名danh 入nhập 無vô 餘dư 。 身thân 智trí 不bất 亡vong 。 無vô 餘dư 何hà 在tại 。 有hữu 依y 身thân 故cố 。 無vô 餘dư 。 有hữu 餘dư 二nhị 種chủng 何hà 別biệt 。 種chủng 種chủng 推thôi 徵trưng 。 義nghĩa 難nạn/nan 符phù 信tín 。 然nhiên 《# 涅Niết 槃Bàn 經kinh 》# 。

須Tu 陀Đà 洹Hoàn 人nhân 八bát 萬vạn 劫kiếp

等đẳng 。 義nghĩa 如như 前tiền 說thuyết 。 實thật 是thị 彼bỉ 果quả 。 非phi 阿A 羅La 漢Hán 。 以dĩ 彼bỉ 名danh 說thuyết 。 亦diệc 非phi 阿A 羅La 漢Hán 。 有hữu 經kinh 生sanh 者giả 。 若nhược 彼bỉ 經kinh 意ý 但đãn 總tổng 說thuyết 阿A 羅La 漢Hán 人nhân 。 實thật 有hữu 學học 人nhân 發phát 心tâm 向hướng 大đại 。 復phục 經kinh 幾kỷ 時thời 。 應ưng 《# 涅Niết 槃Bàn 經kinh 》# 無vô 有hữu 學học 中trung 而nhi 迴hồi 心tâm 者giả 。 由do 此thử 應ưng 以dĩ 《# 涅Niết 槃Bàn 等đẳng 》# 經kinh 同đồng 《# 瑜du 伽già 》# 等đẳng 最tối 為vi 善thiện 說thuyết 。

法Pháp 華Hoa 經Kinh 玄Huyền 贊Tán 卷quyển 第đệ 七thất (# 末mạt )#

保bảo 安an 三tam 年niên 五ngũ 月nguyệt 晦hối 日nhật 書thư 了liễu 。 法pháp 隆long 寺tự 僧Tăng 覺giác 印ấn 之chi 。

同đồng 年niên 十thập 二nhị 月nguyệt 十thập 日nhật 移di 點điểm 已dĩ 了liễu 。 以dĩ 興hưng 福phước 寺tự 圓viên 如như 房phòng 之chi 本bổn 。 法pháp 隆long 寺tự 僧Tăng 覺giác 印ấn 。 為vi 令linh 法Pháp 久cửu 住trụ 。 往vãng 生sanh 極cực 樂lạc 為vi 也dã 。 高cao 名danh 點điểm 本bổn 也dã 。 與dữ □# 摺# 本bổn 校giáo (# 〔# 云vân 云vân 〕# )# 。