Diệu Pháp Liên Hoa Kinh Huyền Tán – Quyển 6

妙Diệu 法Pháp 蓮Liên 華Hoa 經Kinh 玄Huyền 贊Tán
Quyển 6
唐Đường 窺Khuy 基Cơ 撰Soạn

妙Diệu 法Pháp 蓮Liên 華Hoa 經Kinh 。 玄Huyền 贊Tán 卷quyển 第đệ 六lục (# 本bổn )#

大đại 慈từ 恩ân 寺tự 沙Sa 門Môn 基cơ 撰soạn

經kinh

佛Phật 欲dục 重trùng 宣tuyên 此thử 義nghĩa 。 至chí 有hữu 一nhất 大đại 宅trạch

贊tán 曰viết 。

下hạ 頌tụng 。 總tổng 有hữu 一nhất 百bách 六lục 十thập 五ngũ 頌tụng 。 分phân 之chi 為vi 二nhị 。

初sơ 八bát 十thập 四tứ 行hành 半bán 頌tụng 頌tụng 前tiền 法pháp 喻dụ 。 後hậu 。

告cáo 舍Xá 利Lợi 弗Phất 。 汝nhữ 諸chư 人nhân 等đẳng 。 皆giai 是thị 吾ngô 子tử 。 我ngã 即tức 是thị 父phụ

下hạ 有hữu 八bát 十thập 行hành 半bán 頌tụng 。 是thị 第đệ 三tam 大đại 段đoạn 。 勸khuyến 信tín 解giải 於ư 此thử 經Kinh 。 欣hân 當đương 成thành 之chi 佛Phật 智trí 。 初sơ 中trung 有hữu 三tam 。

初sơ 六lục 十thập 五ngũ 頌tụng 半bán 頌tụng 上thượng 喻dụ 說thuyết 。 次thứ 十thập 八bát 行hành 頌tụng 頌tụng 上thượng 合hợp 說thuyết 。 後hậu 一nhất 行hành 頌tụng 頌tụng 前tiền 結kết 說thuyết 。 以dĩ 是thị 因nhân 緣duyên 。 十thập 方phương 諦đế 求cầu 。 更cánh 無vô 餘dư 乘thừa 。 除trừ 佛Phật 方phương 便tiện 是thị 也dã 。 初sơ 六lục 十thập 五ngũ 頌tụng 半bán 頌tụng 喻dụ 說thuyết 中trung 分phần/phân 二nhị 。

初sơ 五ngũ 十thập 三tam 行hành 半bán 頌tụng 喻dụ 昔tích 權quyền 。 後hậu 十thập 二nhị 行hành 頌tụng 喻dụ 今kim 實thật 。 初sơ 文văn 分phần/phân 四tứ 。

初sơ 半bán 頌tụng 頌tụng 三tam 界giới 佛Phật 有hữu 喻dụ 。 第đệ 二nhị 有hữu 三tam 十thập 二nhị 。 頌tụng 半bán 頌tụng 五ngũ 趣thú 危nguy 亡vong 喻dụ 。 第đệ 三tam 有hữu 十thập 四tứ 頌tụng 見kiến 設thiết 權quyền 方phương 喻dụ 。 第đệ 四tứ 有hữu 六lục 頌tụng 頌tụng 依y 言ngôn 勉miễn 難nan 喻dụ 。 初sơ 喻dụ 長trường/trưởng 行hành 有hữu 六lục 。 今kim 但đãn 頌tụng 二nhị 。

一nhất 家gia 主chủ 。 一nhất 宅trạch 相tương/tướng 。 前tiền 云vân 多đa 有hữu 田điền 宅trạch 。

此thử 中trung 有hữu 一nhất 大đại 宅trạch

者giả 。 三tam 釋thích 如như 前tiền 。

經kinh

其kỳ 宅trạch 久cửu 故cố 。 至chí )# 基cơ 陛bệ 頹đồi 毀hủy

贊tán 曰viết 。

第đệ 二nhị 三tam 十thập 二nhị 頌tụng 半bán 五ngũ 趣thú 危nguy 亡vong 喻dụ 中trung 長trường/trưởng 行hành 有hữu 四tứ 。 今kim 分phân 為vi 三tam 。

初sơ 三tam 頌tụng 宅trạch 宇vũ 危nguy 朽hủ 。 次thứ 半bán 頌tụng 人nhân 眾chúng 甚thậm 多đa 。 後hậu 二nhị 十thập 九cửu 頌tụng 諸chư 方phương 災tai 起khởi 。 不bất 頌tụng 第đệ 四tứ 眾chúng 子tử 遊du 居cư 。 宅trạch 宇vũ 危nguy 朽hủ 中trung 分phần/phân 二nhị 。

七thất 句cú 通thông 明minh 三tam 界giới 五ngũ 蘊uẩn 無vô 常thường 。 五ngũ 句cú 別biệt 明minh 。 色sắc 身thân 無vô 常thường 。 無vô 我ngã 。 不bất 淨tịnh 。 空không 義nghĩa 。

宅trạch 久cửu 故cố

者giả 。 竪thụ 而nhi 論luận 之chi 識thức 蘊uẩn 無vô 始thỉ 。 念niệm 念niệm 生sanh 滅diệt 。 猶do 如như 幻huyễn 事sự 。 名danh 為vi 久cửu 故cố 。 橫hoạnh/hoành 而nhi 論luận 之chi 亦diệc 成thành 頓đốn 弊tệ 。 非phi 漸tiệm 漸tiệm 滅diệt 。

弊tệ

者giả 敗bại 也dã 壞hoại 也dã 。

堂đường 舍xá 高cao 危nguy

者giả 。 色sắc 蘊uẩn 無vô 常thường 。 以dĩ 舍xá 替thế 閣các 高cao 必tất 易dị 傾khuynh 。 危nguy 必tất 不bất 安an 。 猶do 如như 聚tụ 沫mạt 。 不bất 堅kiên 實thật 故cố 。

柱trụ 根căn 摧tồi 朽hủ

者giả 。 行hành 蘊uẩn 無vô 常thường 。 念niệm 念niệm 遷thiên 謝tạ 。 業nghiệp 盡tận 都đô 死tử 故cố 名danh 摧tồi 朽hủ 。

摧tồi

者giả 折chiết 倒đảo 朽hủ 毀hủy 壞hoại 也dã 。 如như 芭ba 蕉tiêu 故cố 。

梁lương 棟đống 傾khuynh 斜tà

者giả 。 受thọ 蘊uẩn 無vô 常thường 。 既ký 失thất 正chánh 受thọ 何hà 可khả 安an 哉tai 。 如như 浮phù 泡bào 故cố 。

基cơ 陛bệ 隤đồi 毀hủy

者giả 。 亦diệc 即tức 行hành 蘊uẩn 業nghiệp 思tư 名danh 基cơ 陛bệ 。 以dĩ 安an 命mạng 根căn 之chi 柱trụ 故cố 也dã 。

隤đồi

者giả 墜trụy 下hạ 。

毀hủy

者giả 壞hoại 也dã 。 行hành 攝nhiếp 法pháp 多đa 。 業nghiệp 果quả 二nhị 別biệt 。 故cố 開khai 為vi 二nhị 句cú 。

經kinh

牆tường 壁bích 圮bĩ 坼sách 。 至chí 雜tạp 穢uế 充sung 遍biến

贊tán 曰viết 。

牆tường 壁bích 圮bĩ 坼sách

者giả 。 想tưởng 蘊uẩn 無vô 常thường 。

圮bĩ

音âm 父phụ 美mỹ 反phản 。 毀hủy 也dã 覆phú 也dã 。

坼sách

音âm 恥sỉ 格cách 反phản 。 裂liệt 也dã 。 《# 玉ngọc 篇thiên 》# 。

分phần/phân 也dã

已dĩ 上thượng 七thất 句cú 。 合hợp 明minh 三tam 界giới 五ngũ 蘊uẩn 無vô 常thường 。 隨tùy 應ứng 有hữu 處xứ 皆giai 如như 是thị 故cố 。 已dĩ 下hạ 五ngũ 句cú 別biệt 明minh 色sắc 身thân 無vô 常thường 等đẳng 義nghĩa 。 三tam 句cú 無vô 常thường 。 一nhất 句cú 無vô 我ngã 。 一nhất 句cú 不bất 淨tịnh 。 由do 此thử 三tam 義nghĩa 是thị 故cố 成thành 空không 。

泥nê 塗đồ

喻dụ 肉nhục 。 《# 切thiết 韻vận 》# 。

塗đồ 。 鞔man 覆phú 也dã 。

阤đà

者giả 隤đồi 也dã 毀hủy 落lạc 也dã 。

阤đà

音âm 池trì 爾nhĩ 反phản 。 《# 說thuyết 文văn 》# 。

奮phấn 衣y 作tác 褫sỉ

《# 切thiết 韻vận 》# 。

山sơn 崩băng 曰viết 陊#

《# 玉ngọc 篇thiên 》# 。

折chiết 薪tân 隨tùy 其kỳ 木mộc 理lý 作tác 阤đà

或hoặc 有hữu 為vi 。

褫sỉ

不bất 知tri 所sở 從tùng 。 今kim 應ưng 為vi 。

阤đà

《# 廣quảng 雅nhã 》# 。

[(毤-八+ㄙ)-毛+ㄆ]# 也dã

《# 方phương 言ngôn 》# 。

壞hoại 也dã

《# 說thuyết 文văn 》# 。

山sơn 崩băng 曰viết 阤đà

或hoặc 為vi 。

陊#

覆phúc 苫thiêm

喻dụ 皮bì 膚phu 聊liêu 亂loạn 而nhi 且thả 墜trụy 。 《# 爾nhĩ 雅nhã 》# 。

白bạch 蓋cái 謂vị 之chi 苫thiêm

編biên 白bạch 蓋cái 為vi 之chi 覆phú 屋ốc 曰viết 苫thiêm 。

椽chuyên 梠lữ

者giả 。

梠lữ

音âm 力lực 舉cử 反phản 。 桷# 端đoan 木mộc 。 今kim 謂vị 雀tước 梠lữ 。

差sai

音âm 楚sở 宜nghi 。 楚sở 佳giai 二nhị 反phản 。

脫thoát

音âm 徒đồ 活hoạt 反phản 。 又hựu 吐thổ 活hoạt 反phản 。 喻dụ 骨cốt 節tiết 。 筋cân 脈mạch 相tương 連liên 無vô 常thường 。 椽chuyên 既ký 差sai 矣hĩ 。 骨cốt 節tiết 無vô 常thường 。 雀tước 梠lữ 亦diệc 脫thoát 。 筋cân 脈mạch 無vô 常thường 。 《# 瑜du 伽già 》# 第đệ 十thập 九cửu 引dẫn 經kinh 頌tụng 言ngôn 。

有hữu 城thành 骨cốt 為vi 墉# 。 筋cân 肉nhục 而nhi 塗đồ 飾sức 。 其kỳ 中trung 有hữu 貪tham 恚khuể 。 慢mạn 覆phú 所sở 任nhậm 持trì 。

慈Từ 氏Thị 釋thích 言ngôn 城thành 謂vị 八bát 識thức 。 骨cốt 充sung 塼chuyên 石thạch 。 筋cân 代đại 繩thằng 絍# 。 肉nhục 當đương 塗đồ 鞔man 。 形hình 骸hài 為vi 墉# 。 周chu 匝táp 圍vi 繞nhiễu 。 此thử 城thành 中trung 有hữu 四tứ 種chủng 惡ác 法pháp 之chi 所sở 任nhậm 持trì 。 二nhị 是thị 在tại 家gia 起khởi 。 謂vị 貪tham 與dữ 瞋sân 。 二nhị 是thị 外ngoại 道đạo 起khởi 。 謂vị 慢mạn 與dữ 覆phú 。 在tại 家gia 由do 著trước 欲dục 。 惡ác 行hành 相tương 應ứng 。 於ư 正Chánh 法Pháp 中trung 。 尚thượng 不bất 信tín 受thọ 。 況huống 能năng 修tu 善thiện 。 設thiết 有hữu 勸khuyến 說thuyết 。 反phản 生sanh 瞋sân 恚khuể 。 外ngoại 道đạo 恃thị 惡ác 說thuyết 法Pháp 。 而nhi 生sanh 憍kiêu 慢mạn 。 不bất 能năng 自tự 然nhiên 趣thú 三Tam 寶Bảo 所sở 。 三Tam 寶Bảo 往vãng 化hóa 彼bỉ 。 由do 覆phú 故cố 尚thượng 不bất 悔hối 過quá 發phát 露lộ 諸chư 惡ác 。 況huống 能năng 信tín 解giải 。 修tu 諸chư 善thiện 法Pháp 。 二nhị 種chủng 心tâm 城thành 尚thượng 不bất 能năng 入nhập 。 況huống 能năng 取thủ 為vi 已dĩ 有hữu 。 《# 涅Niết 槃Bàn 》# 亦diệc 言ngôn 。

是thị 身thân 如như 城thành 。 血huyết 肉nhục 筋cân 骨cốt 皮bì 裹khỏa 其kỳ 上thượng 。 手thủ 足túc 以dĩ 為vi 卻khước 敵địch 樓lâu 櫓lỗ 。 目mục 為vi 竅khiếu 孔khổng 。 頭đầu 為vi 殿điện 堂đường 。 心tâm 王vương 處xứ 中trung 。 故cố 以dĩ 肉nhục 為vi 泥nê 塗đồ 。 皮bì 為vi 覆phúc 苫thiêm 。 骨cốt 筋cân 為vi 椽chuyên 梠lữ 。

以dĩ 上thượng 色sắc 身thân 無vô 常thường 之chi 法pháp 。

周chu 障chướng 屈khuất 曲khúc

者giả 。

障chướng

音âm 之chi 尚thượng 反phản 。 《# 說thuyết 文văn 》# 。

障chướng 隔cách 也dã 。 蕃phồn 隔cách 曰viết 障chướng 。

《# 玉ngọc 篇thiên 》# 。

之chi 讓nhượng 。 之chi 楊dương 二nhị 反phản 。 有hữu 作tác 璋# 。 擁ủng 塞tắc 隔cách 界giới 也dã 。

此thử 喻dụ 無vô 我ngã 。 宅trạch 中trung 周chu 匝táp 有hữu 障chướng 。 屈khuất 曲khúc 難nạn/nan 越việt 。 明minh 知tri 無vô 我ngã 。 若nhược 有hữu 我ngã 者giả 。 純thuần 一nhất 無vô 曲khúc 。 亦diệc 無vô 障chướng 故cố 。

雜tạp 穢uế 充sung 遍biến

喻dụ 不bất 淨tịnh 也dã 。 若nhược 欲dục 界giới 身thân 三tam 十thập 六lục 物vật 。 所sở 充sung 滿mãn 故cố 。 由do 此thử 三tam 義nghĩa 故cố 亦diệc 成thành 空không 。

經kinh

有hữu 五ngũ 百bách 人nhân 。 止chỉ 住trú 其kỳ 中trung

贊tán 曰viết 。

頌tụng 人nhân 眾chúng 甚thậm 多đa 。

經kinh

鵄si 梟kiêu 鵰điêu 鷲thứu 。 至chí 交giao 橫hoành 馳trì 走tẩu

贊tán 曰viết 。 下hạ 第đệ 三tam 段đoạn 有hữu 二nhị 十thập 九cửu 頌tụng 。 諸chư 方phương 災tai 起khởi 。 分phần/phân 三tam 。

初sơ 十thập 七thất 頌tụng 半bán 總tổng 明minh 虫trùng 鬼quỷ 交giao 加gia 變biến 怪quái 之chi 相tướng 。 次thứ 十thập 頌tụng 半bán 別biệt 明minh 虫trùng 鬼quỷ 叢tùng 雜tạp 紛phân 起khởi 所sở 由do 。 後hậu 有hữu 一nhất 頌tụng 結kết 成thành 上thượng 難nạn/nan 。 總tổng 明minh 變biến 怪quái 即tức 是thị 總tổng 辨biện 十thập 煩phiền 惱não 相tương/tướng 。 別biệt 明minh 紛phân 起khởi 即tức 是thị 別biệt 明minh 三tam 界giới 惑hoặc 相tương/tướng 。 長trường/trưởng 行hành 災tai 起khởi 唯duy 說thuyết 火hỏa 焚phần 。 今kim 加gia 虫trùng 鬼quỷ 說thuyết 諸chư 惡ác 相tướng 。 欲dục 令linh 眾chúng 生sanh 。 厭yếm 怖bố 深thâm 故cố 。 如như 三tam 毒độc 等đẳng 毀hủy 責trách 之chi 故cố 立lập 種chủng 種chủng 名danh 。 初sơ 中trung 分phần/phân 三tam 。

初sơ 有hữu 六lục 頌tụng 明minh 怪quái 鳥điểu 毒độc 虫trùng 稍sảo 遲trì 鈍độn 故cố 。 喻dụ 貪tham 等đẳng 五ngũ 。 次thứ 十thập 頌tụng 明minh 靈linh 神thần 異dị 鬼quỷ 稍sảo 捷tiệp 利lợi 故cố 。 喻dụ 於ư 五ngũ 見kiến 。 後hậu 一nhất 頌tụng 半bán 通thông 結kết 此thử 二nhị 。 初sơ 中trung 復phục 二nhị 。

五ngũ 頌tụng 半bán 別biệt 明minh 。 半bán 頌tụng 結kết 之chi 。 初sơ 文văn 分phần/phân 五ngũ 。

初sơ 半bán 頌tụng 喻dụ 貪tham 。 一nhất 頌tụng 半bán 喻dụ 瞋sân 。 一nhất 頌tụng 喻dụ 癡si 。 一nhất 頌tụng 喻dụ 疑nghi 。 一nhất 頌tụng 半bán 喻dụ 慢mạn 。 此thử 初sơ 二nhị 也dã 。 此thử 中trung 配phối 屬thuộc 無vô 別biệt 教giáo 文văn 。 但đãn 行hành 相tương/tướng 相tương 應ứng 即tức 義nghĩa 相tương/tướng 配phối 。 順thuận 古cổ 且thả 然nhiên 。 論luận 本bổn 不bất 釋thích 理lý 未vị 必tất 爾nhĩ 。 義nghĩa 符phù 順thuận 故cố 未vị 必tất 不bất 然nhiên 。 貪tham 愛ái 有hữu 四tứ 。

一nhất 現hiện 有hữu 愛ái 。 二nhị 後hậu 有hữu 愛ái 。 三tam 貪tham 喜hỷ 俱câu 行hành 愛ái 。 四tứ 彼bỉ 彼bỉ 喜hỷ 樂lạc 愛ái 。 皆giai 據cứ 別biệt 行hành 相tương/tướng 。 以dĩ 現hiện 可khả 見kiến 故cố 。

鷲thứu 梟kiêu 鵄si 鵰điêu

如như 次thứ 配phối 上thượng 品phẩm 四tứ 愛ái 。

烏ô 鵲thước 鳩cưu 鴿cáp

如như 次thứ 配phối 下hạ 品phẩm 四tứ 愛ái 。 或hoặc 性tánh 鈍độn 貪tham 。 現hiện 怪quái 貪tham 。 大đại 力lực 貪tham 。 動động 身thân 貪tham 。 非phi 法pháp 貪tham 。 發phát 語ngữ 貪tham 。 卑ty 下hạ 貪tham 。 多đa 婬dâm 貪tham 。 如như 次thứ 配phối 八bát 。 八bát 鳥điểu 多đa 貪tham 。 故cố 以dĩ 為ví 喻dụ 。 瞋sân 喻dụ 有hữu 十thập 一nhất 。

一nhất 蚖ngoan 。 音âm 愚ngu 袁viên 反phản 。 又hựu 五ngũ 丸hoàn 反phản 。 依y 《# 遺di 教giáo 經kinh 》# 。 黑hắc 短đoản 蛇xà 也dã 。 《# 漢hán 書thư 》# 。

玄huyền 蚖ngoan

韋vi 昭chiêu 解giải 曰viết 。

玄huyền 。 黑hắc 。 蚖ngoan 。 蜥# 蜴# 也dã 。

崔thôi 豹báo 。

蛇xà 醫y 也dã 。 大đại 者giả 長trường/trưởng 三tam 尺xích 。 其kỳ 色sắc 玄huyền 紺cám 。 善thiện 魅mị 人nhân 。 蠑# 蚖ngoan 。 蜥# 蜴# 。 蝘# 蜓# 。 守thủ 宮cung 。 四tứ 種chủng 別biệt 名danh 。

《# 玉ngọc 篇thiên 》#

蛇xà 醫y 也dã 。 在tại 舍xá 為vi 守thủ 宮cung 。 在tại 澤trạch 為vi 蝘# 蜒diên 。

准chuẩn 此thử 《# 遺di 教giáo 》# 應ưng 言ngôn

黑hắc 蚖ngoan

錯thác 為vi 。

蛇xà

字tự 。 今kim 解giải 蚖ngoan 有hữu 二nhị 。

一nhất 蜥# 蜴# 。 二nhị 黑hắc 短đoản 蛇xà 。 故cố 《# 遺di 教giáo 經kinh 》# 言ngôn 。

睡thụy 蛇xà 既ký 出xuất 。 乃nãi 可khả 安an 眠miên

故cố 彼bỉ 不bất 錯thác 。 但đãn 名danh 黑hắc 蚖ngoan 非phi 蠑# 蚖ngoan 也dã 。 有hữu 為vi 。

黿ngoan

愚ngu 袁viên 反phản 。 謂vị 是thị 水thủy 虫trùng 惡ác 性tánh 之chi 物vật 。 理lý 亦diệc 不bất 然nhiên 。 彼bỉ 為vi 。

黿ngoan

字tự 非phi 此thử

蚖ngoan

故cố 。 二nhị 蛇xà 。 自tự 餘dư 凡phàm 蛇xà 也dã 。 三tam 蝮phúc 。 蝮phúc 蛇xà 也dã 。 《# 爾nhĩ 雅nhã 》# 。

蝮phúc 蚖ngoan 博bác 三tam 寸thốn 。 首thủ 大đại 如như 擘phách 。 江giang 准chuẩn 以dĩ 南nam 謂vị 虺hủy 為vi 蝮phúc 。 有hữu 牙nha 最tối 毒độc 。 鼻tị 上thượng 有hữu 針châm 。 一nhất 名danh 反phản 鼻tị 蛇xà 。 色sắc 如như 綬thụ 文văn 。 文văn 間gian 有hữu 鬣liệp 。 大đại 者giả 七thất 八bát 尺xích 。 螫thích 手thủ 則tắc 斷đoạn 手thủ 。 嶺lĩnh 南nam 多đa 有hữu 。

四tứ 蝎hạt 。 五ngũ 蜈ngô 蚣công 。 《# 字tự 林lâm 》# 。

蝍# 蛆thư 甚thậm 能năng 制chế 蛇xà

綠lục 身thân 赤xích 足túc 者giả 良lương 。 黃hoàng 足túc 者giả 不bất 堪kham 用dụng 。 人nhân 多đa 炙chích 之chi 令linh 赤xích 非phi 真chân 。 六lục 蚰du 蜒diên 。 江giang 南nam 大đại 者giả 即tức 蜈ngô 蚣công 。 七thất 守thủ 宮cung 。 山sơn 東đông 云vân 。

# [虫*(不/見)]#

陜# 以dĩ 西tây 謂vị 壁bích 宮cung 。 以dĩ 血huyết 塗đồ 女nữ 人nhân 臂tý 。 必tất 有hữu 私tư 情tình 洗tẩy 之chi 不bất 落lạc 。 可khả 以dĩ 守thủ 宮cung 。 亦diệc 云vân 在tại 石thạch 為vi 蜥# 蜴# 。 在tại 澤trạch 為vi 蝘# 蜓# 。 在tại 舍xá 為vi 守thủ 宮cung 。 通thông 名danh 蠑# 蚖ngoan 。 八bát 百bách 足túc 。 九cửu 鼬dứu 。 余dư 救cứu 反phản 。 《# 切thiết 韻vận 》# 。

虫trùng 名danh 。 似tự 鼠thử 作tác 鼬dứu 。 獸thú 名danh 。 似tự 猿viên 作tác 貁# 。

《# 玉ngọc 篇thiên 》# 。

貁# 。 似tự 貍ly 。 搏bác 鼠thử 。

與dữ 《# 切thiết 韻vận 》# 別biệt 。

鼬dứu 。 似tự 鼫# 啖đạm 鼠thử 。

亦diệc 呼hô 為vi 鼪# 鼠thử 。 由do 此thử 經Kinh 本bổn 有hữu 作tác 。

鼬dứu

作tác

貁#

依y 《# 字tự 林lâm 》# 作tác 。

狖dứu

古cổ 文văn 作tác 。

雖tuy

非phi 但đãn 余dư 救cứu 反phản 。 亦diệc 余dư 季quý 反phản 。 建kiến 平bình 名danh 也dã 。 《# 山sơn 海hải 經kinh 》# 。

鬲lịch 山sơn 多đa 蜼#

郭quách 璞# 云vân 。

似tự 獼mi 猴hầu 。 面diện 大đại 。 蒼thương 黑hắc 色sắc 。 尾vĩ 長trường/trưởng 四tứ 五ngũ 尺xích 。 似tự 獺# 尾vĩ 。 頭đầu 有hữu 兩lưỡng 岐kỳ 。 天thiên 雨vũ 即tức 自tự 倒đảo 懸huyền 於ư 樹thụ 以dĩ 尾vĩ 塞tắc 鼻tị 。 江giang 東đông 養dưỡng 之chi 捕bộ 鼠thử 。 為vi 物vật 捷tiệp 健kiện 。

《# 爾nhĩ 雅nhã 》#

蜼# 仰ngưỡng 鼻tị 而nhi 長trường/trưởng 尾vĩ

今kim 依y 《# 切thiết 韻vận 》# 作tác 。

貁#

字tự 。 此thử 乃nãi 猿viên 類loại 。 狀trạng 如như 狗cẩu 形hình 。 此thử 非phi 惡ác 性tánh 。 故cố 不bất 取thủ 之chi 。 應ưng 作tác 。

鼬dứu

字tự 。 與dữ 貁# 同đồng 。 去khứ 聲thanh 呼hô 。 乃nãi 是thị 黃hoàng [要/曰]# 之chi 儔trù 。 性tánh 能năng 傷thương 殺sát 。 其kỳ 形hình 小tiểu 也dã 。 依y 古cổ 文văn 作tác 。

蜼#

若nhược 依y 《# 玉ngọc 篇thiên 》# 作tác 。

[豸*由]#

依y 《# 字tự 林lâm 》# 作tác 。

狖dứu

有hữu 作tác 。

狖dứu

不bất 知tri 所sở 從tùng 。 十thập 貍ly 。 野dã 猫miêu 也dã 。 應ưng 作tác 。

貍ly

無vô 。

狸li

字tự 。 《# 說thuyết 文văn 》# 云vân 。

從tùng 豸# 。 里lý 聲thanh 。

十thập 一nhất 鼷hề 鼠thử 。 《# 說thuyết 文văn 》# 。

小tiểu 鼠thử

《# 玉ngọc 篇thiên 》# 。

有hữu 螫thích 毒độc 。 食thực 人nhân 及cập 鳥điểu 獸thú 。 雖tuy 至chí 盡tận 不bất 知tri 亦diệc 不bất 痛thống 。

《# 春xuân 秋thu 》# 所sở 云vân

食thực 郊giao 牛ngưu 角giác 者giả

今kim 謂vị 甘cam 口khẩu 鼠thử 。 此thử 等đẳng 多đa 毒độc 故cố 以dĩ 喻dụ 瞋sân 。 瞋sân 之chi 別biệt 相tướng 緣duyên 十thập 事sự 生sanh 。

一nhất 己kỷ 身thân 。 二nhị 所sở 愛ái 有hữu 情tình 。 三tam 非phi 愛ái 有hữu 情tình 。 四tứ 過quá 去khứ 怨oán 親thân 。 五ngũ 未vị 來lai 怨oán 親thân 。 六lục 現hiện 在tại 怨oán 親thân 。 七thất 不bất 可khả 意ý 境cảnh 。 八bát 嫉tật 妬đố 。 九cửu 宿túc 習tập 。 十thập 他tha 見kiến 。 總tổng 瞋sân 為vi 一nhất 。 別biệt 行hành 為vi 十thập 。 合hợp 配phối 十thập 一nhất 。 隨tùy 煩phiền 惱não 中trung 。 忿phẫn 恨hận 等đẳng 五ngũ 名danh 。

諸chư 惡ác 虫trùng 輩bối

逢phùng 緣duyên 生sanh 起khởi 名danh 。

交giao 橫hoành 馳trì 走tẩu

又hựu 猛mãnh 利lợi 瞋sân 。 被bị 惱não 瞋sân 。 報báo 怨oán 瞋sân 。 現hiện 相tướng 瞋sân 。 害hại 毒độc 瞋sân 。 不bất 斷đoạn 瞋sân 。 嫉tật 妬đố 瞋sân 。 煩phiền 惋oản 瞋sân 。 私tư 切thiết 瞋sân 。 損tổn 殺sát 瞋sân 。 潛tiềm 計kế 瞋sân 。 如như 次thứ 配phối 之chi 。

交giao 橫hoành 馳trì 走tẩu

結kết 上thượng 瞋sân 也dã 。

經kinh

尿niệu 屎thỉ 臭xú 處xứ (# 至chí 。 而nhi 集tập 其kỳ 上thượng

贊tán 曰viết 。

此thử 喻dụ 於ư 癡si 。 三tam 十thập 六lục 物vật 。 如như 尿niệu 屎thỉ 等đẳng 。 癡si 增tăng 上thượng 故cố 寶bảo 著trước 其kỳ 身thân 。 如như 蜣khương 蜋lang 虫trùng 集tập 其kỳ 惡ác 處xứ 不bất 覺giác 不bất 淨tịnh 。 耽đam 迷mê 生sanh 死tử 愚ngu 於ư 三tam 際tế 。 起khởi 七thất 九cửu 種chủng 故cố 名danh 諸chư 虫trùng 。 類loại 非phi 一nhất 故cố 。 如như 《# 瑜du 伽già 》# 第đệ 九cửu 說thuyết 。

臭xú 處xứ

者giả 。 不bất 可khả 愛ái 樂nhạo 。 可khả 厭yếm 賤tiện 皂tạo 。

臭xú

謂vị 惡ác 氣khí 。

處xứ

音âm 昌xương 與dữ 反phản 。 息tức 也dã 。 謂vị 惡ác 氣khí 息tức 。 《# 切thiết 韻vận 》# 又hựu 云vân 。

鵄si 恕thứ 反phản

《# 玉ngọc 篇thiên 》# 。

居cư 也dã 。 止chỉ 也dã 。

既ký 作tác 去khứ 音âm 。 便tiện 惡ác 處xứ 所sở 。

經kinh

狐hồ 狼lang 野dã 干can 。 至chí 骨cốt 肉nhục 狼lang 藉tạ

贊tán 曰viết 。

此thử 喻dụ 疑nghi 也dã 。

狐hồ

音âm 扈hỗ 都đô 反phản 。 《# 玉ngọc 篇thiên 》# 。

妖yêu 獸thú 。 鬼quỷ 所sở 乘thừa 。

狐hồ 有hữu 三tam 德đức 。 其kỳ 色sắc 中trung 和hòa 。 小tiểu 前tiền 大đại 後hậu 。 死tử 必tất 守thủ 丘khâu 。 野dã 干can 。 色sắc 青thanh 黃hoàng 如như 狗cẩu 。 群quần 行hành 夜dạ 鳴minh 。 聲thanh 如như 狼lang 。 能năng 緣duyên 木mộc 巢sào 於ư 危nguy 巖nham 高cao 木mộc 。 狐hồ 形hình 稍sảo 大đại 。 野dã 干can 形hình 小tiểu 。 而nhi 兩lưỡng 形hình 相tướng 類loại 大đại 小tiểu 有hữu 殊thù 。 故cố 《# 禪thiền 經kinh 》# 云vân 。

見kiến 一nhất 野dã 狐hồ 。 又hựu 見kiến 野dã 干can 。

狼lang 可khả 知tri 矣hĩ 。 此thử 疑nghi 三Tam 寶Bảo 三tam 世thế 三tam 界giới 。 故cố 說thuyết 三tam 獸thú 。

咀trớ

音âm 慈từ 呂lữ 反phản 。 又hựu 鋤# 呂lữ 反phản 。

嚼tước

音âm 在tại 爵tước 反phản 。 《# 玉ngọc 篇thiên 》# 。

咀trớ 。 唅hám 也dã 。 味vị 也dã 。 唶# 也dã 。

或hoặc 為vi 。

齟#

字tự 。

嚼tước

噬phệ 也dã 。 噍# 也dã 。 茹như 也dã 。 唅hám 之chi 名danh 咀trớ 。 噬phệ 之chi 名danh 嚼tước 。 以dĩ 足túc 躡niếp 履lý 名danh 踐tiễn 蹋đạp 。 斷đoạn 筋cân 骨cốt 名danh 䶩# 。 傷thương 皮bì 肉nhục 名danh 齧niết 。

䶩#

音âm 在tại 諸chư 反phản 。 嘗thường 至chí 齒xỉ 作tác 嚌tễ 。 不bất 知tri 。

䶩#

字tự 所sở 從tùng 。 恐khủng 錯thác 為vi 。

䶩#

應ưng 作tác 。

để

齧niết 。 齧niết 挽vãn 曰viết 䶩# 。 其kỳ 䶩# 有hữu 作tác 截tiệt 音âm 。 未vị 詳tường 。

齧niết

音âm 五ngũ 結kết 反phản 。

噬phệ

齩giảo 也dã 。 多đa 噬phệ 為vi 齧niết 。 至chí 齒xỉ 為vi 嚌tễ 。 由do 此thử 骨cốt 肉nhục 遂toại 致trí 狼lang 藉tạ 。 疑nghi 發phát 於ư 口khẩu 如như 咀trớ 嚼tước 。 心tâm 疑nghi 諦đế 理lý 如như 踐tiễn 蹋đạp 。 疑nghi 苦khổ 集tập 之chi 軟nhuyễn 法pháp 如như 䶩# 嘗thường 至chí 齒xỉ 。 疑nghi 滅diệt 道đạo 之chi 堅kiên 法pháp 如như 齧niết 傷thương 皮bì 肉nhục 。 因nhân 此thử 生sanh 死tử 之chi 尸thi 狼lang 藉tạ 擾nhiễu 攘nhương 。

經kinh

由do 是thị 群quần 狗cẩu 。 至chí 變biến 狀trạng 如như 是thị

贊tán 曰viết 。

初sơ 一nhất 頌tụng 半bán 喻dụ 慢mạn 。 後hậu 半bán 頌tụng 結kết 之chi 。 慢mạn 有hữu 七thất 九cửu 名danh 群quần 狗cẩu 。 多đa 因nhân 疑nghi 生sanh 故cố 名danh 由do 是thị 。

搏bác

擊kích 打đả 也dã 。

撮toát

持trì 取thủ 也dã 。

搏bác

音âm 補bổ 各các 反phản 。 手thủ 擊kích 也dã 。 《# 玉ngọc 篇thiên 》# 。

拍phách 也dã 。 捬# 也dã 。

撮toát

音âm 子tử 活hoạt 反phản 。 手thủ 取thủ 也dã 。 《# 釋thích 名danh 》# 。

撮toát 。 卒thốt 也dã 。 謂vị 暫tạm 卒thốt 取thủ 之chi 。

《# 玉ngọc 篇thiên 》# 。

與dữ 四tứ 圭# 曰viết 撮toát 同đồng

謂vị 三tam 指chỉ 撮toát 也dã 。 手thủ 把bả 作tác 。

攥#

子tử 括quát 反phản 。 今kim 非phi 彼bỉ 義nghĩa 。 高cao 舉cử 陵lăng 他tha 名danh 搏bác 。 望vọng 他tha 順thuận 已dĩ 名danh 撮toát 。 卑ty 劣liệt 慢mạn 不bất 如như 於ư 他tha 如như 飢cơ 羸luy 。 闕khuyết 小tiểu 悕hy 望vọng 故cố 。 心tâm 雖tuy 高cao 而nhi 悚tủng 慄lật 名danh 障chướng 惶hoàng 。 觸xúc 緒tự 事sự 生sanh 名danh 處xứ 處xứ 。 心tâm 恆hằng 不bất 足túc 如như 求cầu 食thực 。 皆giai 卑ty 慢mạn 相tương/tướng 。 心tâm 慢mạn 蔑miệt 他tha 名danh 鬪đấu 諍tranh 。 身thân 起khởi 慢mạn 相tương/tướng 名danh 摣tra 。

摣tra

音âm 側trắc 加gia 反phản 。 《# 釋thích 名danh 》# 。

摣tra 。 叉xoa 也dã 。

謂vị 五ngũ 指chỉ 俱câu 往vãng 叉xoa 取thủ 。 《# 玉ngọc 篇thiên 》# 。

五ngũ 指chỉ 捉tróc 擊kích 也dã 。 把bả 也dã 。

《# 切thiết 韻vận 》# 。

以dĩ 指chỉ 按án 作tác 戲hí

掣xiết

音âm 尺xích 制chế 反phản 。 《# 字tự 書thư 》# 。

牽khiên 也dã

《# 玉ngọc 篇thiên 》# 。

引dẫn 而nhi 縱túng/tung 之chi

又hựu 尺xích 析tích 反phản 。 曳duệ 也dã 。 謂vị 五ngũ 指chỉ 捉tróc 曳duệ 。 指chỉ 按án 而nhi 曳duệ 撦# 攞la 引dẫn 縱túng/tung 。 或hoặc 復phục 向hướng 前tiền 而nhi 咬giảo 名danh 摣tra 。 卑ty 身thân 就tựu 他tha 故cố 。 向hướng 後hậu 而nhi 挽vãn 名danh 掣xiết 。 我ngã 慢mạn 卻khước 偃yển 踞cứ 故cố 。 有hữu 作tác 。

䶥#

字tự 。 《# 說thuyết 文văn 》# 。

齒xỉ 不bất 正chánh 也dã

非phi 此thử 義nghĩa 。 語ngữ 起khởi 慢mạn 言ngôn 名danh 啀nhai 齜# 嘷hào 吠phệ 。 聚tụ 露lộ 脣thần 齒xỉ 名danh 啀nhai 齜# 。 出xuất 聲thanh 大đại 吼hống 名danh 嘷hào 吠phệ 。

啀nhai

音âm 五ngũ 佳giai 反phản 。 犬khuyển 鬪đấu 也dã 。

齜#

音âm 士sĩ 佳giai 反phản 。 齒xỉ 不bất 正chánh 作tác 齜# 䶥# 。 開khai 口khẩu 見kiến 齒xỉ 作tác 齜# 啀nhai 。 又hựu 不bất 知tri 。

喍sài

字tự 所sở 出xuất 。 皐# 者giả 熊hùng 虎hổ 聲thanh 。 《# 玉ngọc 篇thiên 》# 。

咆# 也dã

咆#

鳴minh 也dã 。

若nhược 哭khốc 作tác 號hiệu

結kết 其kỳ 舍xá 恐khủng 怖bố 。 變biến 狀trạng 如như 是thị 。

經kinh

處xứ 處xứ 皆giai 有hữu 。 至chí 食thực 噉đạm 人nhân 肉nhục

贊tán 曰viết 。 下hạ 十thập 頌tụng 明minh 靈linh 神thần 異dị 鬼quỷ 喻dụ 於ư 五ngũ 見kiến 。 分phần/phân 五ngũ 。

初sơ 三tam 頌tụng 半bán 喻dụ 邪tà 見kiến 。 二nhị 頌tụng 半bán 喻dụ 戒giới 取thủ 。 一nhất 頌tụng 半bán 喻dụ 身thân 見kiến 。 半bán 頌tụng 喻dụ 見kiến 取thủ 。 兩lưỡng 頌tụng 喻dụ 邊biên 見kiến 。 初sơ 中trung 分phần/phân 二nhị 。

一nhất 頌tụng 總tổng 喻dụ 邪tà 見kiến 自tự 體thể 。 二nhị 頌tụng 半bán 喻dụ 差sai 別biệt 行hành 相tương/tướng 。 此thử 初sơ 也dã 。

魑si

刃nhận 知tri 反phản 。

魅mị

美mỹ 祕bí 反phản 。 《# 說thuyết 文văn 》# 。 《# 玉ngọc 篇thiên 》# 。

老lão 物vật 精tinh 也dã

《# 通thông 俗tục 文văn 》# 。

山sơn 澤trạch 怪quái 謂vị 之chi 魑si 魅mị

張trương 平bình 子tử 《# 西tây 京kinh 賦phú 》# 云vân 。

山sơn 神thần 。 虎hổ 形hình 。 名danh 魑si 。 澤trạch 神thần 。 猪trư 頭đầu 人nhân 形hình 有hữu 尾vĩ 。 名danh 魅mị 。

魍vọng

音âm 文văn 兩lưỡng 反phản 。

魎lượng

音âm 良lương 獎tưởng 反phản 。 《# 通thông 俗tục 文văn 》# 。

木mộc 石thạch 變biến 怪quái 名danh 魍vọng 魎lượng

《# 春xuân 秋thu 》# 及cập 《# 玉ngọc 篇thiên 》# 云vân 。

水thủy 神thần 也dã

添# 夜dạ 叉xoa 。 惡ác 鬼quỷ 。 總tổng 有hữu 五ngũ 類loại 。 喻dụ 邪tà 見kiến 緣duyên 。 撥bát 五ngũ 門môn 緣duyên 。 撥bát 五ngũ 法pháp 心tâm 心tâm 所sở 等đẳng 有hữu 五ngũ 行hành 相tương/tướng 。 謂vị 謗báng 因nhân 。 果quả 。 作tác 用dụng 。 實thật 事sự 及cập 非phi 四tứ 見kiến 諸chư 餘dư 邪tà 見kiến 。 損tổn 傷thương 善thiện 法Pháp 。 毀hủy 壞hoại 良lương 田điền 。 無vô 所sở 不bất 生sanh 名danh 處xứ 處xứ 有hữu 。 損tổn 害hại 逾du 廣quảng 。 如như 噉đạm 人nhân 肉nhục 。

經kinh

毒độc 虫trùng 之chi 屬thuộc (# 至chí 。 各các 自tự 藏tàng 護hộ

贊tán 曰viết 。

下hạ 二nhị 頌tụng 半bán 差sai 別biệt 行hành 相tương/tướng 。 中trung 分phần/phân 二nhị 。

初sơ 一nhất 頌tụng 明minh 由do 邪tà 見kiến 生sanh 鈍độn 煩phiền 惱não 亦diệc 由do 煩phiền 惱não 復phục 生sanh 邪tà 見kiến 。 後hậu 一nhất 頌tụng 半bán 明minh 由do 邪tà 見kiến 生sanh 諸chư 惡ác 見kiến 。 及cập 不bất 善thiện 行hành 。 所sở 餘dư 煩phiền 惱não 名danh 為vi 虫trùng 獸thú 。

孚phu

音âm 撫phủ 夫phu 反phản 。 信tín 也dã 。 《# 玉ngọc 篇thiên 》# 。

姥lao 伏phục 也dã 。 卵noãn 孚phu 也dã 。 生sanh 也dã 。

《# 通thông 俗tục 文văn 》# 。

匹thất 付phó 反phản 。 卵noãn 化hóa 曰viết 孚phu 。

《# 廣quảng 雅nhã 》# 。

孚phu 。 生sanh 也dã 。

《# 方phương 言ngôn 》# 。

鷄kê 伏phục 卵noãn 而nhi 未vị 孚phu 是thị 也dã

乳nhũ

音âm 濡nhu 主chủ 反phản 。 又hựu 而nhi 遇ngộ 反phản 。 《# 蒼thương 頡hiệt 篇thiên 》# 。 《# 玉ngọc 篇thiên 》# 。

乳nhũ 謂vị 養dưỡng 子tử 也dã

生sanh

雖tuy 平bình 。 去khứ 二nhị 音âm 。 應ưng 從tùng 平bình 音âm 。 《# 玉ngọc 篇thiên 》# 。

生sanh 產sản 進tiến 也dã 。 生sanh 養dưỡng 造tạo 也dã 。 因nhân 物vật 造tạo 變biến 謂vị 之chi 生sanh 。

產sản 亦diệc 生sanh 也dã 。 鳥điểu 養dưỡng 卵noãn 名danh 孚phu 。 獸thú 養dưỡng 子tử 名danh 乳nhũ 。 由do 邪tà 見kiến 故cố 。 長trường/trưởng 諸chư 煩phiền 惱não 如như 孚phu 乳nhũ 。 生sanh 諸chư 煩phiền 惱não 如như 產sản 生sanh 。 逐trục 撥bát 五ngũ 門môn 之chi 邪tà 見kiến 。 煩phiền 惱não 別biệt 別biệt 生sanh 長trưởng 名danh 各các 藏tạng 護hộ 。 藏tạng 護hộ 者giả 資tư 養dưỡng 義nghĩa 。 或hoặc 諸chư 煩phiền 惱não 虫trùng 獸thú 之chi 屬thuộc 。 生sanh 長trưởng 邪tà 見kiến 名danh 自tự 藏tạng 護hộ 等đẳng 。

經kinh

夜dạ 叉xoa 競cạnh 來lai 。 至chí 甚thậm 可khả 怖bố 畏úy

贊tán 曰viết 。

明minh 由do 邪tà 見kiến 生sanh 諸chư 惡ác 見kiến 。 及cập 不bất 善thiện 行hành 。 諸chư 惡ác 見kiến 等đẳng 如như 夜dạ 叉xoa 。 日nhật 日nhật 增tăng 長trưởng 名danh 競cạnh 來lai 。 因nhân 起khởi 煩phiền 惱não 更cánh 生sanh 惡ác 行hành 名danh 爭tranh 取thủ 食thực 。 食thực 是thị 資tư 長trường/trưởng 義nghĩa 。 故cố 惡ác 身thân 行hành 滿mãn 名danh 食thực 既ký 飽bão 。 邪tà 見kiến 轉chuyển 多đa 名danh 。 惡ác 心tâm 轉chuyển 熾sí 。 遂toại 形hình 於ư 語ngữ 名danh 鬪đấu 諍tranh 聲thanh 。 三tam 業nghiệp 惡ác 行hành 邪tà 見kiến 所sở 增tăng 。 損tổn 害hại 彌di 多đa 名danh 甚thậm 可khả 畏úy 。 故cố 由do 邪tà 見kiến 生sanh 三tam 惡ác 行hành 。 非phi 由do 邪tà 見kiến 親thân 發phát 身thân 語ngữ 。 因nhân 勢thế 遠viễn 生sanh 。 故cố 作tác 是thị 說thuyết 。

經kinh

鳩cưu 槃bàn 荼đồ 鬼quỷ 。 至chí 縱túng 逸dật 嬉hi 戲hí

贊tán 曰viết 。

下hạ 二nhị 頌tụng 半bán 喻dụ 戒giới 取thủ 。 中trung 分phần/phân 二nhị 。

初sơ 一nhất 頌tụng 半bán 喻dụ 總tổng 行hành 相tương/tướng 。 後hậu 一nhất 頌tụng 喻dụ 別biệt 行hành 相tương/tướng 。 此thử 初sơ 也dã 。 然nhiên 諸chư 古cổ 師sư 先tiên 無vô 正chánh 文văn 多đa 取thủ 小Tiểu 乘Thừa 以dĩ 解giải 戒giới 相tương/tướng 。 今kim 依y 新tân 文văn 大Đại 乘Thừa 義nghĩa 解giải 。 學học 者giả 應ưng 知tri 。

鳩cưu 盤bàn 荼đồ

者giả 可khả 怖bố 畏úy 鬼quỷ 。 此thử 喻dụ 戒giới 取thủ 。 重trọng/trùng 執chấp 隨tùy 順thuận 諸chư 見kiến 戒giới 生sanh 。 不bất 緣duyên 餘dư 法pháp 。 如như 踞cứ 土thổ/độ 埵đóa 。 《# 字tự 林lâm 》# 。

蹲tồn 。 坐tọa 虛hư 也dã 。

踞cứ

音âm 居cư 御ngự 反phản 。 垂thùy 足túc 實thật 坐tọa 。 倚ỷ 也dã 亦diệc 蹲tồn 也dã 。

埵đóa

音âm 丁đinh 果quả 反phản 。 小tiểu 土thổ/độ 聚tụ 隅ngung 也dã 。 堅kiên 土thổ/độ 也dã 。 《# 玉ngọc 篇thiên 》# 。

丁đinh 戈qua 反phản 。 小tiểu 塊khối 累lũy/lụy/luy 也dã 。 亦diệc 堅kiên 土thổ/độ 也dã 。 堁# 也dã 。

有hữu 作tác 。

堆đôi

音âm 。 聚tụ 土thổ/độ 也dã 。 非phi 也dã 。 若nhược 單đơn 執chấp 戒giới 為vi 勝thắng 因nhân 生sanh 取thủ 。 名danh 離ly 地địa 一nhất 尺xích 。 執chấp 順thuận 戒giới 之chi 禁cấm 為vi 勝thắng 因nhân 生sanh 取thủ 。 名danh 二nhị 尺xích 。 或hoặc 執chấp 為vi 勝thắng 。 如như 一nhất 尺xích 。 更cánh 執chấp 為vi 因nhân 。 如như 二nhị 尺xích 。 戒giới 取thủ 必tất 須tu 具cụ 此thử 二nhị 相tương/tướng 。 不bất 爾nhĩ 是thị 邪tà 見kiến 所sở 攝nhiếp 。 不bất 須tu 別biệt 配phối 上thượng 界giới 二nhị 取thủ 。 不bất 說thuyết 餘dư 惑hoặc 通thông 上thượng 界giới 故cố 。 雖tuy 執chấp 欣hân 求cầu 出xuất 世thế 滅diệt 果quả 。 去khứ 生sanh 人nhân 天thiên 名danh 往vãng 。 還hoàn 沈trầm 惡ác 道đạo 名danh 返phản 。 常thường 沈trầm 生sanh 死tử 。 虛hư 功công 苦khổ 行hạnh 名danh 遊du 行hành 。 執chấp 為vi 最tối 勝thắng 乖quai 背bội 正chánh 道đạo 名danh 縱túng 逸dật 。 執chấp 為vi 正chánh 因nhân 染nhiễm 著trước 生sanh 死tử 名danh 嬉hi 戲hí 。

經kinh

捉tróc 狗cẩu 兩lưỡng 足túc 。 至chí 怖bố 狗cẩu 自tự 樂lạc

贊tán 曰viết 。

別biệt 明minh 行hành 相tương/tướng 也dã 。 外ngoại 道đạo 所sở 求cầu 涅Niết 槃Bàn 解giải 脫thoát 非phi 真chân 勝thắng 法Pháp 。 生sanh 死tử 可khả 惡ác 喻dụ 如như 於ư 狗cẩu 。 得đắc 彼bỉ 戒giới 禁cấm 猶do 如như 兩lưỡng 足túc 。 涅Niết 槃Bàn 因nhân 故cố 。 如như 足túc 戒giới 禁cấm 別biệt 故cố 稱xưng 兩lưỡng 。 或hoặc 執chấp 為vi 勝thắng 。 為vi 因nhân 名danh 兩lưỡng 。 堅kiên 著trước 戒giới 禁cấm 如như 捉tróc 狗cẩu 足túc 。 執chấp 行hành 順thuận 己kỷ 如như 撲phác 足túc 倒đảo 。

撲phác

音âm 蒲bồ 角giác 反phản 。 倒đảo 也dã 。 《# 通thông 俗tục 文văn 》# 。

爭tranh 倒đảo 曰viết 撲phác

有hữu 作tác 。

朴phác

音âm 普phổ 卜bốc 反phản 。 打đả 也dã 。 《# 玉ngọc 篇thiên 》# 。

擊kích 也dã 。 手thủ 搏bác 也dã 。

今kim 非phi 此thử 義nghĩa 。 亦diệc 非phi 。

朴phác

字tự 。 宣tuyên 揚dương 苦khổ 行hạnh 及cập 彼bỉ 涅Niết 槃Bàn 。 以dĩ 示thị 眾chúng 生sanh 。 如như 令linh 失thất 聲thanh 。 執chấp 著trước 若nhược 戒giới 若nhược 禁cấm 能năng 到đáo 涅Niết 槃Bàn 。 如như 以dĩ 狗cẩu 足túc 加gia 狗cẩu 之chi 頸cảnh 。 以dĩ 此thử 安an 處xứ 。 而nhi 修tu 苦khổ 行hạnh 以dĩ 求cầu 涅Niết 槃Bàn 。 義nghĩa 同đồng 怖bố 弄lộng 於ư 狗cẩu 耽đam 翫ngoạn 不bất 捨xả 。 雖tuy 苦khổ 謂vị 樂nhạo/nhạc/lạc 。 以dĩ 娛ngu 己kỷ 情tình 故cố 名danh 自tự 樂nhạo/nhạc/lạc 。

經kinh

復phục 有hữu 諸chư 鬼quỷ 。 至chí 叫khiếu 呼hô 求cầu 食thực

贊tán 曰viết 。

此thử 喻dụ 身thân 見kiến 。 俱câu 生sanh 身thân 見kiến 無vô 始thỉ 恆hằng 行hành 。 故cố 名danh 長trường/trưởng 大đại 。 分phân 別biệt 起khởi 者giả 與dữ 不bất 善thiện 性tánh 無vô 慚tàm 愧quý 俱câu 。 喻dụ 如như 裸lõa 形hình 。 裸lõa 是thị 露lộ 義nghĩa 。 無vô 羞tu 恥sỉ 故cố 。 無vô 明minh 所sở 覆phú 名danh 黑hắc 。 迷mê 無vô 正chánh 理lý 名danh 瘦sấu 。 堅kiên 執chấp 五ngũ 蘊uẩn 曾tằng 不bất 暫tạm 輟chuyết 。 名danh 常thường 住trụ 中trung 。 諸chư 煩phiền 惱não 因nhân 之chi 而nhi 起khởi 。 我ngã 語ngữ 取thủ 因nhân 此thử 而nhi 生sanh 。 名danh 發phát 惡ác 聲thanh 。 處xứ 處xứ 廣quảng 起khởi 我ngã 見kiến 滋tư 長trưởng 。 如như 叫khiếu 求cầu 食thực 。

經kinh

復phục 有hữu 諸chư 鬼quỷ 。 其kỳ 咽yết 如như 針châm

贊tán 曰viết 。

喻dụ 見kiến 取thủ 也dã 。 其kỳ 頭đầu 如như 山sơn 。 咽yết 喉hầu 極cực 小tiểu 如như 針châm 許hứa 大đại 。 不bất 堪kham 受thọ 食thực 。 見kiến 取thủ 亦diệc 爾nhĩ 。 執chấp 自tự 見kiến 等đẳng 為vi 因nhân 為vi 勝thắng 謂vị 大đại 如như 山sơn 。 不bất 受thọ 他tha 見kiến 如như 針châm 極cực 小tiểu 。

經kinh

復phục 有hữu 諸chư 鬼quỷ 。 至chí 或hoặc 復phục 噉đạm 狗cẩu

贊tán 曰viết 。

下hạ 二nhị 頌tụng 喻dụ 邊biên 見kiến 。 分phần/phân 二nhị 。

初sơ 頌tụng 喻dụ 總tổng 行hành 相tương/tướng 。 後hậu 頌tụng 喻dụ 別biệt 行hành 相tương/tướng 。 此thử 初sơ 也dã 。

首thủ 如như 牛ngưu 頭đầu

頭đầu 有hữu 二nhị 角giác 。 一nhất 邊biên 見kiến 中trung 含hàm 常thường 。 斷đoạn 故cố 。 常thường 。 斷đoạn 必tất 依y 我ngã 見kiến 後hậu 起khởi 。 如như 依y 牛ngưu 頭đầu 有hữu 二nhị 角giác 故cố 。

或hoặc 食thực 人nhân 肉nhục

喻dụ 斷đoạn 見kiến 也dã 。 損tổn 害hại 善thiện 深thâm 由do 執chấp 斷đoạn 故cố 。 全toàn 不bất 肯khẳng 脩tu 如như 食thực 人nhân 肉nhục 。

或hoặc 復phục 噉đạm 狗cẩu

喻dụ 常thường 見kiến 也dã 。 不bất 妨phương 善thiện 生sanh 損tổn 害hại 淺thiển 故cố 猶do 如như 噉đạm 狗cẩu 。

經kinh

頭đầu 髮phát 蓬bồng 亂loạn 。 至chí 叫khiếu 喚hoán 馳trì 走tẩu

贊tán 曰viết 。 喻dụ 別biệt 行hành 相tương/tướng 也dã 。 因nhân 此thử 邊biên 見kiến 生sanh 六lục 十thập 二nhị 見kiến 。 中trung 四tứ 十thập 七thất 見kiến 。 如như 髮phát 蓬bồng 亂loạn 。 因nhân 此thử 見kiến 故cố 共cộng 諸chư 外ngoại 道đạo 。 互hỗ 相tương 非phi 斥xích 。 如như 殘tàn 害hại 兇hung 險hiểm 。 外ngoại 道đạo 妄vọng 見kiến 名danh 兇hung 險hiểm 。 故cố 兇hung 惡ác 險hiểm 阻trở 也dã 。 無vô 正chánh 教giáo 食thực 及cập 正chánh 理lý 水thủy 以dĩ 資tư 長trường/trưởng 故cố 。 如như 飢cơ 渴khát 所sở 逼bức 。 內nội 心tâm 既ký 爾nhĩ 。 外ngoại 發phát 聲thanh 計kế 著trước 如như 叫khiếu 喚hoán 。 身thân 急cấp 隨tùy 之chi 行hành 如như 馳trì 走tẩu 。

經kinh

夜dạ 叉xoa 餓ngạ 鬼quỷ 。 至chí 恐khủng 畏úy 無vô 量lượng

贊tán 曰viết 。

此thử 結kết 成thành 也dã 。 外ngoại 道đạo 起khởi 煩phiền 惱não 。 虛hư 妄vọng 顛điên 倒đảo 故cố 。 如như 夜dạ 叉xoa 餓ngạ 鬼quỷ 。 在tại 俗tục 起khởi 煩phiền 惱não 耽đam 著trước 無vô 知tri 故cố 。 如như 諸chư 惡ác 鳥điểu 獸thú 。 牒điệp 上thượng 所sở 明minh 。 由do 起khởi 彼bỉ 故cố 。 不bất 達đạt 正chánh 理lý 。 貧bần 無vô 智trí 慧tuệ 如như 飢cơ 急cấp 。 在tại 俗tục 遍biến 生sanh 。 老lão 。 病bệnh 。 死tử 四tứ 位vị 。 處xứ 處xứ 遇ngộ 惡ác 緣duyên 以dĩ 惑hoặc 生sanh 。 如như 飢cơ 急cấp 四tứ 向hướng 。 外ngoại 道đạo 不bất 得đắc 正chánh 視thị 涅Niết 槃Bàn 因nhân 門môn 。 妄vọng 行hành 苦khổ 行hạnh 而nhi 觀quán 正chánh 理lý 。 如như 看khán 窓song 牖dũ 。 不bất 正chánh 行hạnh 故cố 。 如như 是thị 諸chư 難nạn 。 恐khủng 畏úy 無vô 量lượng 。 略lược 說thuyết 苦khổ 惑hoặc 。 諸chư 難nạn 尚thượng 爾nhĩ 。 況huống 諸chư 惡ác 業nghiệp 理lý 喻dụ 何hà 窮cùng 。

闚khuy

有hữu 作tác

窺khuy

小tiểu 視thị 也dã 。 凡phàm 相tương/tướng 竊thiết 視thị 。 南nam 楚sở 謂vị 之chi 窺khuy 。

經kinh

是thị 朽hủ 故cố 宅trạch 。 至chí )# 其kỳ 焰diễm 俱câu 熾sí

贊tán 曰viết 。 下hạ 十thập 頌tụng 半bán 別biệt 明minh 虫trùng 鬼quỷ 叢tùng 雜tạp 紛phân 起khởi 所sở 由do 。 有hữu 三tam 。

初sơ 二nhị 頌tụng 明minh 主chủ 在tại 無vô 災tai 。 主chủ 無vô 災tai 起khởi 。 次thứ 一nhất 頌tụng 明minh 由do 火hỏa 焚phần 蕩đãng 宅trạch 宇vũ 崩băng 摧tồi 。 後hậu 七thất 頌tụng 半bán 屬thuộc 此thử 紛phân 披phi 虫trùng 鬼quỷ 擾nhiễu 攘nhương 。 此thử 初sơ 文văn 也dã 。

屬thuộc

音âm 之chi 欲dục 反phản 。 屬thuộc 謂vị 由do 屬thuộc 。 意ý 說thuyết 菩Bồ 薩Tát 因nhân 位vị 在tại 宅trạch 。 及cập 成thành 佛Phật 已dĩ 在tại 世thế 利lợi 物vật 。 生sanh 死tử 煩phiền 惱não 。 災tai 難nạn 便tiện 息tức 。 佛Phật 入nhập 涅Niết 槃Bàn 。 菩Bồ 薩Tát 隱ẩn 沒một 物vật 益ích 寢tẩm 息tức 。 生sanh 死tử 煩phiền 惱não 。 災tai 難nạn 遂toại 生sanh 。 亦diệc 由do 主chủ 在tại 宅trạch 中trung 嚴nghiêm 治trị 脩tu 織chức 勗úc 勵lệ 子tử 息tức 。 災tai 難nạn 不bất 生sanh 。 主chủ 若nhược 離ly 家gia 無vô 人nhân 脩tu 飾sức 。 既ký 無vô 勗úc 勵lệ 子tử 息tức 放phóng 逸dật 。 災tai 起khởi 宅trạch 崩băng 。 故cố 三tam 界giới 宅trạch 。 由do 佛Phật 若nhược 在tại 災tai 難nạn 不bất 生sanh 。 由do 佛Phật 若nhược 無vô 災tai 難nạn 斯tư 起khởi 。 故cố 言ngôn 屬thuộc 于vu 一nhất 人nhân 。 喻dụ 佛Phật 菩Bồ 薩Tát 也dã 。 不bất 由do 外ngoại 道đạo 唯duy 由do 佛Phật 法Pháp 。 故cố 言ngôn 一nhất 人nhân 。 又hựu 。

屬thuộc

音âm 時thời 燭chúc 反phản 。 屬thuộc 謂vị 攝nhiếp 屬thuộc 。 三tam 界giới 皆giai 是thị 佛Phật 之chi 所sở 有hữu 。 說thuyết 佛Phật 為vi 主chủ 。 並tịnh 屬thuộc 佛Phật 故cố 。

其kỳ 人nhân 近cận 出xuất

入nhập 涅Niết 槃Bàn 隱ẩn 。 離ly 三tam 界giới 生sanh 。 名danh 為vi 近cận 出xuất 。 如như 宅trạch 無vô 主chủ 。

忽hốt 然nhiên 火hỏa 起khởi

喻dụ 諸chư 煩phiền 惱não 損tổn 敗bại 身thân 器khí 。 如như 火hỏa 損tổn 舍xá 。 應ưng 為vi 。

屬thuộc

字tự 。 無vô 端đoan 而nhi 有hữu 。 名danh 忽hốt 然nhiên 火hỏa 起khởi 。 從tùng 生sanh 至chí 死tử 。 觸xúc 途đồ 皆giai 起khởi 。 名danh 四tứ 面diện 一nhất 時thời 。 因nhân 此thử 發phát 生sanh 。 無vô 量lượng 惡ác 業nghiệp 。 名danh 焰diễm 俱câu 熾sí 。

經kinh

棟đống 梁lương 椽chuyên 柱trụ 。 至chí 牆tường 壁bích 崩băng 倒đảo

贊tán 曰viết 。 由do 火hỏa 焚phần 蕩đãng 宅trạch 宇vũ 崩băng 摧tồi 。

棟đống 梁lương

者giả 受thọ 蘊uẩn 。

椽chuyên

者giả 骨cốt 節tiết 是thị 色sắc 蘊uẩn 。

柱trụ

是thị 行hành 蘊uẩn 。

爆bộc 聲thanh

者giả 喻dụ 生sanh 苦khổ 。

爆bộc

音âm 博bác 教giáo 反phản 。 火hỏa 深thâm 烈liệt 也dã 。 又hựu 普phổ 駁bác 反phản 。 《# 說thuyết 文văn 》# 。

灼chước 也dã

謂vị 披phi 散tán 起khởi 。 《# 玉ngọc 篇thiên 》# 。

補bổ 角giác 。 蒲bồ 角giác 。 頗phả 角giác 三tam 反phản 。 灼chước 也dã 。 熱nhiệt 也dã 。

亦diệc 為vi 。

曝bộc

字tự 。 憤phẫn 起khởi 也dã 。 古cổ 作tác 。

㿺#

曝bộc

二nhị 形hình 同đồng 。

震chấn 裂liệt

者giả 喻dụ 老lão 苦khổ 。 震chấn 者giả 驚kinh 擗# 之chi 義nghĩa 。 老lão 苦khổ 在tại 身thân 如như 雷lôi 驚kinh 擗# 。 甚thậm 可khả 怖bố 故cố 。 或hoặc 為vi 。

振chấn

字tự 。

摧tồi 折chiết

喻dụ 病bệnh 苦khổ 。 摧tồi 殘tàn 身thân 命mạng 衰suy 折chiết 盛thịnh 壯tráng 。

墮đọa 落lạc

喻dụ 死tử 苦khổ 。 壞hoại 壽thọ 命mạng 故cố 。 生sanh 老lão 病bệnh 死tử 并tinh 柱trụ 。 合hợp 是thị 行hành 蘊uẩn 無vô 常thường 。 於ư 三tam 蘊uẩn 後hậu 。 想tưởng 蘊uẩn 之chi 前tiền 明minh 四tứ 相tương/tướng 者giả 。 欲dục 明minh 生sanh 等đẳng 遍biến 五ngũ 蘊uẩn 故cố 。

牆tường 壁bích 崩băng 倒đảo

喻dụ 於ư 想tưởng 蘊uẩn 內nội 外ngoại 無vô 常thường 。 上thượng 來lai 受thọ 。 色sắc 。 行hành 。 想tưởng 四tứ 蘊uẩn 無vô 常thường 。 在tại 識thức 宅trạch 有hữu 。 前tiền 文văn 已dĩ 明minh 宅trạch 中trung 火hỏa 起khởi 。 總tổng 說thuyết 五ngũ 蘊uẩn 有hữu 生sanh 。 老lão 。 病bệnh 。 死tử 。 無vô 常thường 敗bại 壞hoại 。 深thâm 可khả 厭yếm 患hoạn 。

問vấn 。

宅trạch 中trung 災tai 難nạn 俱câu 是thị 煩phiền 惱não 。 何hà 故cố 或hoặc 說thuyết 為vi 火hỏa 。 或hoặc 說thuyết 為vi 虫trùng 鬼quỷ 耶da 。

答đáp 。

燒thiêu 迫bách 身thân 心tâm 喻dụ 之chi 於ư 火hỏa 。 無vô 知tri 損tổn 害hại 譬thí 之chi 虫trùng 鬼quỷ 。 欲dục 令linh 驚kinh 怖bố 厭yếm 深thâm 。 所sở 以dĩ 種chủng 種chủng 為ví 喻dụ 。 識thức 為vi 所sở 依y 。 喻dụ 之chi 於ư 宅trạch 。 煩phiền 惱não 依y 起khởi 。 故cố 譬thí 火hỏa 虫trùng 。 四tứ 蘊uẩn 俱câu 是thị 能năng 依y 。 故cố 說thuyết 由do 火hỏa 摧tồi 落lạc 。 不bất 說thuyết 虫trùng 鬼quỷ 亦diệc 依y 火hỏa 遊du 。

經kinh

諸chư 鬼quỷ 神thần 等đẳng 。 至chí 不bất 能năng 自tự 出xuất

贊tán 曰viết 。 下hạ 七thất 頌tụng 半bán 屬thuộc 此thử 紛phân 披phi 虫trùng 鬼quỷ 擾nhiễu 攘nhương 。 有hữu 三tam 。

一nhất 頌tụng 半bán 喻dụ 欲dục 界giới 災tai 。 三tam 頌tụng 半bán 喻dụ 色sắc 界giới 災tai 。 二nhị 頌tụng 半bán 喻dụ 無vô 色sắc 界giới 災tai 。 此thử 初sơ 也dã 。

諸chư 鬼quỷ 神thần 等đẳng

者giả 。 喻dụ 欲dục 界giới 出xuất 家gia 外ngoại 道đạo 。 在tại 家gia 俗tục 人nhân 。 眾chúng 苦khổ 所sở 逼bức 。 遂toại 揚dương 聲thanh 大đại 叫khiếu 等đẳng 者giả 。 等đẳng 取thủ 虫trùng 獸thú 。 故cố 《# 十Thập 地Địa 論luận 》# 云vân 。

外ngoại 道đạo 知tri 生sanh 。 老lão 。 病bệnh 。 死tử 。 生sanh 厭yếm 故cố 揚dương 聲thanh 大đại 叫khiếu 。

今kim 通thông 在tại 家gia 。 又hựu 在tại 家gia 起khởi 貪tham 等đẳng 鬪đấu 諍tranh 。 外ngoại 道đạo 起khởi 諸chư 見kiến 鬪đấu 諍tranh 。

揚dương 聲thanh 大đại 叫khiếu

此thử 為vi 總tổng 句cú 。 由do 起khởi 貪tham 等đẳng 性tánh 鈍độn 煩phiền 惱não 。 如như 鵰điêu 鷲thứu 等đẳng 。 由do 起khởi 諸chư 見kiến 疾tật 利lợi 煩phiền 惱não 。 如như 鳩cưu 盤bàn 荼đồ 等đẳng 。 此thử 為vi 別biệt 句cú 。 雖tuy 苦khổ 所sở 逼bức 。 揚dương 聲thanh 大đại 叫khiếu 。 在tại 家gia 俗tục 人nhân 。 癡si 愛ái 故cố 生sanh 惱não 。 出xuất 家gia 外ngoại 道đạo 。 以dĩ 苦khổ 欲dục 捨xả 苦khổ 。 此thử 皆giai 名danh 為vi 周chu 慞chương 惶hoàng 怖bố 。 不bất 能năng 自tự 出xuất 。

周chu 慞chương

者giả 怱thông 恾# 驚kinh 懼cụ 也dã 。 又hựu 為vi 。

章chương

字tự 。

周chu

流lưu 也dã 。 周chu 流lưu 周chu 遍biến 驚kinh 懼cụ 不bất 安an 之chi 狀trạng 。 下hạ 有hữu 惶hoàng 怖bố 應ưng 為vi 周chu 章chương 。 由do 下hạ 悶muộn 走tẩu 已dĩ 為vi 周chu 章chương 。 此thử 應ưng 為vi 。

慞chương

體thể 亦diệc 即tức 怖bố 惶hoàng 。

怖bố

者giả 驚kinh 懼cụ 。 故cố 惶hoàng 悚tủng 怖bố 怕phạ 也dã 。 此thử 依y 初sơ 揚dương 聲thanh 大đại 叫khiếu 解giải 。 若nhược 依y 後hậu 解giải 。 在tại 俗tục 及cập 外ngoại 道đạo 起khởi 利lợi 鈍độn 惑hoặc 常thường 鬪đấu 諍tranh 故cố 。 以dĩ 此thử 怱thông 遽cự 於ư 生sanh 死tử 。 驚kinh 忙mang 於ư 旦đán 夕tịch 。 豈khởi 知tri 惑hoặc 火hỏa 以dĩ 焚phần 燒thiêu 。 虫trùng 鬼quỷ 毒độc 之chi 傷thương 害hại 而nhi 求cầu 出xuất 離ly 者giả 也dã 。 設thiết 欲dục 求cầu 出xuất 。 無vô 方phương 自tự 得đắc 。

經kinh

惡ác 獸thú 毒độc 虫trùng (# 至chí 。 亦diệc 住trú 其kỳ 中trung

贊tán 曰viết 。

下hạ 三tam 頌tụng 半bán 喻dụ 色sắc 界giới 災tai 。 有hữu 三tam 。

一nhất 頌tụng 喻dụ 俗tục 人nhân 外ngoại 道đạo 俱câu 生sanh 彼bỉ 界giới 。 一nhất 頌tụng 喻dụ 雖tuy 有hữu 淨tịnh 定định 折chiết 伏phục 煩phiền 惱não 。 煩phiền 惱não 還hoàn 起khởi 。 一nhất 頌tụng 半bán 喻dụ 雖tuy 求cầu 離ly 欲dục 執chấp 彼bỉ 為vi 勝thắng 煩phiền 惱não 復phục 生sanh 。 此thử 初sơ 也dã 。 色sắc 界giới 定định 深thâm 猶do 如như 孔khổng 穴huyệt 。 在tại 俗tục 生sanh 彼bỉ 如như 虫trùng 竄thoán 之chi 。 外ngoại 道đạo 鬼quỷ 生sanh 。 故cố 言ngôn 亦diệc 住trụ 。

竄thoán

音âm 七thất 亂loạn 反phản 。 逃đào 也dã 。 《# 玉ngọc 篇thiên 》# 。

藏tạng 。 蔽tế 也dã 。

經kinh

薄bạc 福phước 德đức 故cố 。 至chí 飲ẩm 血huyết 噉đạm 肉nhục

贊tán 曰viết 。

此thử 喻dụ 雖tuy 有hữu 淨tịnh 定định 折chiết 伏phục 煩phiền 惱não 。 煩phiền 惱não 還hoàn 起khởi 。 聖thánh 人nhân 有hữu 淨tịnh 定định 煩phiền 惱não 不bất 生sanh 。 彼bỉ 雖tuy 有hữu 淨tịnh 定định 無vô 真chân 福phước 慧tuệ 。 名danh 薄bạc 福phước 德đức 。 更cánh 為vi 貪tham 。 癡si 。 慢mạn 。 疑nghi 。 身thân 。 邊biên 見kiến 等đẳng 煩phiền 惱não 所sở 燒thiêu 。 名danh 為vi 火hỏa 逼bức 。 不bất 能năng 斷đoạn 滅diệt 。 此thử 等đẳng 煩phiền 惱não 。 仍nhưng 起khởi 見kiến 取thủ 互hỗ 相tương 非phi 斥xích 。 名danh 相tướng 殘tàn 害hại 。 執chấp 自tự 勝thắng 道đạo 如như 飲ẩm 血huyết 。 緣duyên 見kiến 細tế 故cố 。 起khởi 戒giới 取thủ 堅kiên 執chấp 如như 噉đạm 肉nhục 。 緣duyên 事sự 麁thô 故cố 。

噉đạm

音âm 土thổ/độ 敢cảm 反phản 。 食thực 也dã 。 或hoặc 作tác 。

啖đạm

音âm 屯truân 敢cảm 反phản 。

經kinh

野dã 干can 之chi 屬thuộc 。 至chí 四tứ 面diện 充sung 塞tắc

贊tán 曰viết 。

雖tuy 求cầu 離ly 欲dục 執chấp 彼bỉ 為vi 勝thắng 。 煩phiền 惱não 復phục 生sanh 也dã 。

野dã 干can

者giả 。 欲dục 界giới 疑nghi 。

之chi 屬thuộc

者giả 。 所sở 餘dư 煩phiền 惱não 。

並tịnh 已dĩ 死tử

者giả 。 先tiên 伏phục 斷đoạn 故cố 。 由do 取thủ 定định 為vi 勝thắng 。 起khởi 色sắc 界giới 中trung 愛ái 。 見kiến 。 慢mạn 。 疑nghi 等đẳng 種chủng 種chủng 煩phiền 惱não 。 名danh 大đại 惡ác 獸thú 。 此thử 展triển 轉chuyển 增tăng 長trưởng 。 如như 競cạnh 來lai 食thực 噉đạm 。 惑hoặc 火hỏa 既ký 炎diễm 。 燒thiêu 炙chích 彌di 廣quảng 。 因nhân 定định 生sanh 惑hoặc 不bất 可khả 愛ái 樂nhạo 如như 臭xú 烟yên 。 臭xú 烟yên 繁phồn 欝uất 名danh # # 。

#

音âm 薄bạc 紅hồng 反phản 。 唯duy 有hữu 。

蓬bồng 峰phong

二nhị 字tự 。 氣khí 如như 蓬bồng 亂loạn 。 應ưng 為vi 。

蓬bồng

字tự 。 有hữu 作tác 。

熢phùng

字tự 。 依y 《# 玉ngọc 篇thiên 》# 即tức 熢phùng 火hỏa 之chi 熢phùng 。 亦diệc 無vô 蓬bồng 音âm 。

#

音âm 蒲bồ 沒một 反phản 。 大đại 也dã 。 盛thịnh 也dã 。 若nhược 塵trần 起khởi 作tác 。

#

火hỏa 香hương 作tác 。

馞#

今kim 之chi 臭xú 氣khí 馞# 馞# 如như 蓬bồng 繁phồn 亂loạn 。 或hoặc 氣khí 臭xú 大đại 勃bột 起khởi 如như 蓬bồng 。 有hữu 作tác 。

㶿#

字tự 。 不bất 知tri 所sở 出xuất 。 遍biến 四tứ 定định 生sanh 。 無vô 一nhất 處xứ 非phi 有hữu 。 如như 四tứ 面diện 充sung 塞tắc 。

經kinh

蜈ngô 蚣công 蚰du 蜒diên 。 至chí 隨tùy 取thủ 而nhi 食thực

贊tán 曰viết 。 下hạ 二nhị 頌tụng 半bán 喻dụ 無vô 色sắc 界giới 災tai 。 初sơ 一nhất 頌tụng 半bán 喻dụ 下hạ 三tam 地địa 惑hoặc 。 後hậu 一nhất 頌tụng 喻dụ 生sanh 有hữu 頂đảnh 地địa 惑hoặc 。 此thử 初sơ 也dã 。

蜈ngô 蚣công

等đẳng 類loại 喻dụ 彼bỉ 凡phàm 夫phu 。 為vi 下hạ 色sắc 界giới 惑hoặc 火hỏa 所sở 燒thiêu 。 求cầu 生sanh 無vô 色sắc 如như 走tẩu 出xuất 穴huyệt 生sanh 下hạ 三tam 處xứ 。

鳩cưu 盤bàn 荼đồ 鬼quỷ

喻dụ 彼bỉ 外ngoại 道đạo 。 外ngoại 道đạo 多đa 執chấp 二nhị 上thượng 地địa 以dĩ 為vi 涅Niết 槃Bàn 。 撥bát 諸chư 凡phàm 夫phu 不bất 執chấp 以dĩ 為vi 殊thù 勝thắng 涅Niết 槃Bàn 。 因nhân 凡phàm 起khởi 惑hoặc 如như 鬼quỷ 見kiến 虫trùng 。 隨tùy 取thủ 而nhi 食thực 。 食thực 者giả 資tư 長trường/trưởng 義nghĩa 。 隨tùy 逐trục 彼bỉ 生sanh 惑hoặc 更cánh 增tăng 故cố 。

經kinh

又hựu 諸chư 餓ngạ 鬼quỷ 。 至chí 周chu 章chương 悶muộn 走tẩu

贊tán 曰viết 。

此thử 喻dụ 有hữu 頂đảnh 煩phiền 惱não 。 生sanh 彼bỉ 外ngoại 道đạo 。 名danh 為vi 餓ngạ 鬼quỷ 。 三tam 有hữu 頂đảnh 故cố 。 名danh 頭đầu 上thượng 。 煩phiền 惱não 更cánh 生sanh 。 名danh 火hỏa 然nhiên 。 無vô 正chánh 教giáo 食thực 。 法pháp 水thủy 充sung 濟tế 。 名danh 飢cơ 渴khát 。 煩phiền 惱não 所sở 逼bức 。 如như 熱nhiệt 惱não 。 恆hằng 不bất 安an 處xứ 。 名danh 周chu 章chương 。 周chu 章chương 是thị 周chu 流lưu 義nghĩa 。 還hoàn 淪luân 五ngũ 趣thú 。 名danh 悶muộn 走tẩu 。 有hữu 本bổn 為vi 。

障chướng

是thị 惶hoàng 怖bố 義nghĩa 。 上thượng 來lai 說thuyết 喻dụ 。 意ý 令linh 厭yếm 怖bố 種chủng 種chủng 變biến 名danh 。 智trí 者giả 應ưng 悉tất 。

經kinh

其kỳ 宅trạch 如như 是thị 。 至chí 眾chúng 難nạn 非phi 一nhất

贊tán 曰viết 。

此thử 文văn 第đệ 三tam 結kết 成thành 上thượng 難nạn/nan 。 難nạn/nan 既ký 眾chúng 多đa 。 不bất 能năng 具cụ 述thuật 。

眾chúng

音âm 有hữu 二nhị 。

職chức 隆long 。 之chi 仲trọng 二nhị 反phản 。

經kinh

是thị 時thời 宅trạch 主chủ 。 在tại 門môn 外ngoại 立lập

贊tán 曰viết 。

下hạ 第đệ 三tam 大đại 段đoạn 有hữu 十thập 四tứ 頌tụng 。 見kiến 設thiết 權quyền 方phương 喻dụ 。 長trường/trưởng 行hành 有hữu 四tứ 。 此thử 中trung 亦diệc 爾nhĩ 。 初sơ 三tam 頌tụng 見kiến 苦khổ 悲bi 生sanh 喻dụ 。 次thứ 五ngũ 頌tụng 示thị 大đại 不bất 悕hy 喻dụ 。 次thứ 三tam 頌tụng 思tư 方phương 拔bạt 濟tế 喻dụ 。 後hậu 三tam 頌tụng 正chánh 說thuyết 三tam 乘thừa 喻dụ 。 初sơ 文văn 有hữu 二nhị 。

初sơ 二nhị 頌tụng 頌tụng 見kiến 苦khổ 。 後hậu 一nhất 頌tụng 頌tụng 悲bi 生sanh 。 見kiến 苦khổ 中trung 初sơ 二nhị 句cú 喻dụ 佛Phật 出xuất 三tam 界giới 。 次thứ 一nhất 頌tụng 半bán 喻dụ 更cánh 聞văn 眾chúng 生sanh 處xứ 難nạn/nan 所sở 悲bi 之chi 事sự 。 此thử 初sơ 文văn 也dã 。

主chủ

者giả 。 親thân 也dã 。 上thượng 也dã 。 典điển 也dã 。 領lãnh 也dã 。 守thủ 也dã 。 門môn 有hữu 二nhị 種chủng 。

一nhất 教giáo 門môn 。 二nhị 行hành 門môn 。 佛Phật 住trụ 果quả 中trung 出xuất 因nhân 門môn 外ngoại 。 即tức 是thị 位vị 居cư 妙diệu 理lý 。 亦diệc 是thị 理lý 出xuất 教giáo 門môn 一Nhất 乘Thừa 門môn 也dã 。 故cố 言ngôn 門môn 外ngoại 。 由do 長trường/trưởng 行hành 言ngôn 。

我ngã 雖tuy 能năng 於ư 此thử 。 所sở 燒thiêu 之chi 門môn 。 安an 隱ẩn 得đắc 出xuất

今kim 言ngôn 在tại 外ngoại 立lập 。 有hữu 四tứ 義nghĩa 。

一nhất 住trụ 待đãi 之chi 狀trạng 。 待đãi 子tử 出xuất 宅trạch 故cố 。 二nhị 將tương 行hành 之chi 貌mạo 。 將tương 行hành 入nhập 救cứu 故cố 名danh 為vi 立lập 。 三tam 立lập 者giả 不bất 行hành 之chi 相tướng 。 待đãi 機cơ 熟thục 而nhi 垂thùy 濟tế 。 故cố 未vị 即tức 行hành 。 四tứ 立lập 者giả 起khởi 成thành 之chi 義nghĩa 。 眾chúng 生sanh 在tại 生sanh 死tử 。 未vị 起khởi 未vị 成thành 佛Phật 如như 坐tọa 。 佛Phật 已dĩ 起khởi 而nhi 成thành 。 故cố 立lập 也dã 。

經kinh

聞văn 有hữu 人nhân 言ngôn 。 至chí 歡hoan 娛ngu 樂lạc 著trước

贊tán 曰viết 。

此thử 喻dụ 聞văn 眾chúng 生sanh 處xứ 難nạn/nan 。 前tiền 長trường/trưởng 行hành 云vân 。

長trưởng 者giả 見kiến 是thị 大đại 火hỏa

〈# 方phương 便tiện 品phẩm 〉# 云vân 。

我ngã 以dĩ 佛Phật 眼nhãn 觀quán

今kim 言ngôn 聞văn 者giả 有hữu 二nhị 義nghĩa 。

一nhất 自tự 。 他tha 影ảnh 彰chương 。 不bất 但đãn 自tự 見kiến 眾chúng 生sanh 沒một 苦khổ 。 亦diệc 聞văn 他tha 三tam 世thế 佛Phật 所sở 傳truyền 說thuyết 親thân 。 疎sơ 相tương/tướng 顯hiển 。 二nhị 眼nhãn 覩đổ 苦khổ 生sanh 。 親thân 故cố 名danh 見kiến 。 法pháp 待đãi 機cơ 濟tế 。 疎sơ 故cố 與dữ 聞văn 名danh 。 無vô 始thỉ 已dĩ 來lai 。 放phóng 縱túng/tung 馳trì 流lưu 。 起khởi 煩phiền 惱não 分phân 別biệt 。 名danh 先tiên 因nhân 遊du 戲hí 。 受thọ 三tam 界giới 苦khổ 果quả 。 名danh 來lai 入nhập 此thử 宅trạch 。 從tùng 無vô 始thỉ 來lai 因nhân 惑hoặc 。 業nghiệp 故cố 感cảm 於ư 識thức 等đẳng 。 背bối/bội 理lý 乖quai 真chân 義nghĩa 名danh 來lai 入nhập 。 入nhập 者giả 處xứ 義nghĩa 。 非phi 先tiên 出xuất 故cố 今kim 始thỉ 名danh 入nhập 。 彼bỉ 修tu 解giải 脫thoát 分phần/phân 即tức 名danh 為vi 出xuất 。 良lương 為vi 不bất 修tu 。 故cố 名danh 為vi 入nhập 。 三tam 乘thừa 種chủng 姓tánh 未vị 發phát 現hiện 行hành 。 設thiết 發phát 大đại 心tâm 退thoái 求cầu 小tiểu 果quả 。 名danh 稚trĩ 小tiểu 。

稚trĩ

音âm 直trực 利lợi 反phản 。 幼ấu 弱nhược 也dã 。 愚ngu 癡si 所sở 蔽tế 。 名danh 無vô 知tri 。 於ư 此thử 苦khổ 果quả 放phóng 逸dật 六lục 情tình 。 名danh 歡hoan 娛ngu 。 貪tham 染nhiễm 諸chư 境cảnh 。 名danh 樂nhạo 著trước 。

經kinh

長trưởng 者giả 聞văn 已dĩ 。 至chí 令linh 無vô 燒thiêu 害hại

贊tán 曰viết 。

此thử 頌tụng 悲bi 生sanh 喻dụ 。 入nhập 宅trạch 救cứu 之chi 悲bi 生sanh 名danh 驚kinh 。 隨tùy 順thuận 生sanh 死tử 。 名danh 入nhập 火hỏa 宅trạch 。 由do 此thử 入nhập 故cố 後hậu 亦diệc 與dữ 子tử 同đồng 時thời 方phương 出xuất 。 循tuần 環hoàn 赴phó 救cứu 不bất 顧cố 其kỳ 難nạn 。 名danh 宜nghi 救cứu 濟tế 。 應ứng 時thời 濟tế 故cố 。

經kinh

告cáo 喻dụ 諸chư 子tử 。 至chí 相tương 續tục 不bất 斷đoạn

贊tán 曰viết 。

下hạ 五ngũ 頌tụng 喻dụ 示thị 大đại 不bất 悕hy 。 有hữu 二nhị 。

初sơ 四tứ 頌tụng 密mật 示thị 眾chúng 苦khổ 以dĩ 授thọ 大Đại 乘Thừa 。 後hậu 一nhất 頌tụng 無vô 怖bố 取thủ 大đại 。 初sơ 復phục 有hữu 二nhị 。

初sơ 一nhất 頌tụng 半bán 總tổng 告cáo 惑hoặc 。 苦khổ 還hoàn 生sanh 。 後hậu 二nhị 頌tụng 半bán 別biệt 告cáo 惡ác 處xứ 令linh 厭yếm 。 此thử 初sơ 也dã 。

說thuyết 眾chúng 患hoạn 難nạn

者giả 。 宅trạch 壞hoại 火hỏa 災tai 。 虫trùng 鬼quỷ 紛phân 擾nhiễu 。

惡ác 鬼quỷ

者giả 外ngoại 道đạo 諸chư 見kiến 。

毒độc 虫trùng

者giả 白bạch 衣y 餘dư 惑hoặc 。 此thử 二nhị 為vi 緣duyên 。 所sở 生sanh 一nhất 切thiết 煩phiền 惱não 。 災tai 火hỏa 連liên 綿miên 不bất 息tức 。

蔓mạn 莚diên

者giả 連liên 續tục 之chi 貌mạo 。 有hữu 解giải 上thượng 去khứ 。 下hạ 平bình 呼hô 。 既ký 如như 草thảo 蔓mạn 。 亦diệc 如như 莚diên 廗# 之chi 長trường/trưởng 也dã 。 或hoặc 為vi 。

延diên

如như 草thảo 蔓mạn 延diên 長trường 。 連liên 續tục 不bất 斷đoạn 。 或hoặc 。

蔓mạn

亡vong 怨oán 反phản 。

莚diên

餘dư 戰chiến 反phản 。 《# 西tây 京kinh 賦phú 》# 云vân 。

其kỳ 形hình 蔓mạn 莚diên

《# 廣quảng 雅nhã 》# 。

蔓mạn 。 長trường/trưởng 也dã 。 莚diên 。 遍biến 也dã 。

二nhị 皆giai 去khứ 聲thanh 呼hô 之chi 。 如như 野dã 火hỏa 連liên 綿miên 勢thế 長trường/trưởng 不bất 斷đoạn 絕tuyệt 之chi 義nghĩa 。 因nhân 宅trạch 火hỏa 生sanh 。 名danh 火hỏa 蔓mạn 莚diên 。 因nhân 火hỏa 宅trạch 壞hoại 。 名danh 苦khổ 。 次thứ 第đệ 相tương 續tục 不bất 絕tuyệt 。 此thử 意ý 顯hiển 示thị 因nhân 惑hoặc 生sanh 苦khổ 。 緣duyên 生sanh 之chi 中trung 無vô 明minh 。 行hành 後hậu 。 有hữu 識thức 等đẳng 五ngũ 。 愛ái 。 取thủ 。 有hữu 後hậu 。 有hữu 生sanh 。 老lão 死tử 。 因nhân 苦khổ 生sanh 惑hoặc 生sanh 死tử 相tương 續tục 。 無vô 斷đoạn 絕tuyệt 期kỳ 。 觸xúc 。 受thọ 後hậu 。 有hữu 愛ái 。 取thủ 。 老lão 死tử 後hậu 。 還hoàn 有hữu 無vô 明minh 。 故cố 說thuyết 生sanh 死tử 。 名danh 為vi 輪luân 轉chuyển 。

經kinh

毒độc 蛇xà 蚖ngoan 蝮phúc 。 至chí 況huống 復phục 大đại 火hỏa

贊tán 曰viết 。

此thử 別biệt 告cáo 也dã 。

毒độc 蛇xà

等đẳng 瞋sân 也dã 。

夜dạ 叉xoa

惡ác 業nghiệp 也dã 。

鳩cưu 槃bàn 荼đồ

戒giới 取thủ 也dã 。

野dã 干can

疑nghi 也dã 。

狗cẩu

慢mạn 也dã 。

鵰điêu 鷲thứu

貪tham 愛ái 也dã 。

百bách 足túc 之chi 屬thuộc

如như 是thị 等đẳng 種chủng 種chủng 煩phiền 惱não 也dã 。 既ký 乏phạp 法pháp 食thực 。 飢cơ 渴khát 故cố 生sanh 惱não 。 惱não 急cấp 紛phân 披phi 。 甚thậm 可khả 怖bố 畏úy 。

覩đổ 其kỳ 惑hoặc 相tương/tướng

此thử 是thị 苦khổ 難nạn 極cực 惡ác 處xứ 所sở 。 已dĩ 不bất 可khả 樂lạc 。 況huống 大đại 火hỏa 因nhân 所sở 感cảm 燒thiêu 之chi 果quả 宅trạch 。 晝trú 夜dạ 煎tiễn 迫bách 。 何hà 可khả 貪tham 哉tai 。 或hoặc 復phục 如như 是thị 煩phiền 惱não 。 虫trùng 鬼quỷ 擾nhiễu 攘nhương 。 惡ác 相tướng 苦khổ 已dĩ 難nạn 處xứ 。 況huống 此thử 乃nãi 是thị 損tổn 害hại 燒thiêu 煮chử 。 今kim 後hậu 世thế 中trung 災tai 難nạn 大đại 火hỏa 不bất 作tác 此thử 解giải 。 虫trùng 鬼quỷ 即tức 火hỏa 。 何hà 所sở 差sai 別biệt 。 難nạn 處xứ 有hữu 二nhị 義nghĩa 。

一nhất 難nan 可khả 安an 處xứ 。 《# 詩thi 》# 云vân 。

莫mạc 我ngã 遑hoàng 處xứ

處xứ 。 居cư 也dã 。 安an 也dã 。 二nhị 苦khổ 難nạn 處xứ 所sở 。

經kinh

諸chư 子tử 無vô 知tri 。 至chí 嬉hi 戲hí 不bất 已dĩ

贊tán 曰viết 。

此thử 一nhất 頌tụng 無vô 悕hy 取thủ 大đại 。

經kinh

是thị 時thời 長trưởng 者giả 。 至chí 益ích 我ngã 愁sầu 惱não

贊tán 曰viết 。

下hạ 第đệ 三tam 段đoạn 有hữu 三tam 頌tụng 。 思tư 方phương 拔bạt 濟tế 喻dụ 。 有hữu 二nhị 。

初sơ 一nhất 頌tụng 轉chuyển 益ích 悲bi 生sanh 。 後hậu 二nhị 頌tụng 正chánh 思tư 拔bạt 濟tế 。 此thử 初sơ 也dã 。 眾chúng 生sanh 受thọ 苦khổ 。 煩phiền 惱não 增tăng 長trưởng 。 轉chuyển 益ích 菩Bồ 薩Tát 之chi 悲bi 心tâm 也dã 。

經kinh

今kim 此thử 舍xá 宅trạch 。 至chí 設thiết 諸chư 方phương 便tiện

贊tán 曰viết 。

正chánh 思tư 拔bạt 濟tế 也dã 。

妉#

者giả 樂nhạo 著trước 。

湎miện

者giả 醉túy 亂loạn 嬉hi 戲hí 縱túng 逸dật 。 餘dư 意ý 可khả 知tri 。

妉#

媅#

皆giai 丁đinh 含hàm 反phản 。 愛ái 樂nhạo 也dã 。 翫ngoạn 著trước 作tác 。

耽đam

三tam 字tự 皆giai 得đắc 。

湎miện

音âm 無vô 兗# 反phản 。 亦diệc 嗜thị 著trước 也dã 。 亂loạn 也dã 。 古cổ 文văn 。

䤄#

有hữu 作tác 。

媔#

愐miễn

不bất 知tri 所sở 從tùng 。

䤄#

《# 說thuyết 文văn 》#

妉# 於ư 酒tửu 也dã

經kinh

告cáo 諸chư 子tử 等đẳng 。 至chí 妙diệu 寶bảo 好hảo 車xa

贊tán 曰viết 。 下hạ 第đệ 四tứ 段đoạn 三tam 頌tụng 。 正chánh 說thuyết 三tam 乘thừa 喻dụ 。 分phần/phân 三tam 。

一nhất 頌tụng 總tổng 告cáo 許hứa 車xa 。 一nhất 頌tụng 陳trần 車xa 在tại 外ngoại 。 一nhất 頌tụng 說thuyết 車xa 所sở 從tùng 。 此thử 初sơ 也dã 。

經kinh

羊dương 車xa 鹿lộc 車xa 。 至chí 汝nhữ 等đẳng 出xuất 來lai

贊tán 曰viết 。

陳trần 車xa 在tại 外ngoại 也dã 。 果quả 出xuất 於ư 因nhân 門môn 。 理lý 逾du 於ư 教giáo 外ngoại 。 故cố 言ngôn 出xuất 門môn 外ngoại 。 車xa 體thể 無vô 漏lậu 不bất 繫hệ 名danh 外ngoại 。 若nhược 離ly 三tam 界giới 無vô 施thí 化hóa 處xứ 故cố 。 在tại 三tam 乘thừa 門môn 外ngoại 也dã 。 佛Phật 住trụ 宅trạch 外ngoại 。 故cố 呼hô 子tử 出xuất 。 義nghĩa 如như 前tiền 釋thích 。

經kinh

吾ngô 為vì 汝nhữ 等đẳng 。 至chí 可khả 以dĩ 遊du 戲hí

贊tán 曰viết 。

說thuyết 車xa 所sở 從tùng 也dã 。 涅Niết 槃Bàn 寶bảo 所sở 。 無vô 為vi 先tiên 有hữu 。 不bất 言ngôn 我ngã 作tác 。 車xa 是thị 菩Bồ 提Đề 。 有hữu 為vi 之chi 體thể 。 所sở 以dĩ 言ngôn 作tác 。 作tác 是thị 起khởi 義nghĩa 。

牛ngưu 車xa

種chủng 智trí 。 由do 教giáo 。 行hành 生sanh 。 故cố 名danh 為vi 作tác 。 羊dương 鹿lộc 二nhị 車xa 名danh 教giáo 施thi 設thiết 。 亦diệc 言ngôn 我ngã 作tác 。 雖tuy 並tịnh 是thị 作tác 。 牛ngưu 車xa 作tác 體thể 。 羊dương 鹿lộc 作tác 名danh 。 故cố 皆giai 名danh 作tác 。 稱xưng 機cơ 而nhi 濟tế 。 名danh 隨tùy 意ý 樂nhạo/nhạc/lạc 。

經kinh

諸chư 子tử 聞văn 說thuyết 。 至chí 離ly 諸chư 苦khổ 難nạn

贊tán 曰viết 。 下hạ 第đệ 四tứ 大đại 段đoạn 有hữu 六lục 頌tụng 半bán 。 頌tụng 依y 言ngôn 免miễn 難nạn 喻dụ 。 分phần/phân 二nhị 。

初sơ 一nhất 頌tụng 半bán 子tử 免miễn 災tai 難nạn 。 後hậu 五ngũ 頌tụng 父phụ 遂toại 心tâm 安an 。 此thử 初sơ 也dã 。

即tức 時thời 奔bôn 競cạnh

者giả 。 互hỗ 相tương 勸khuyến 勉miễn 。

馳trì 走tẩu 而nhi 出xuất

者giả 。 精tinh 進tấn 勇dũng 猛mãnh 也dã 。

到đáo 空không 地địa

者giả 。 隨tùy 其kỳ 所sở 應ứng 離ly 三tam 障chướng 。 處xử 二nhị 空không 之chi 地địa 。 即tức 二Nhị 乘Thừa 無Vô 學Học 及cập 入nhập 初Sơ 地Địa 。 出xuất 分phân 段đoạn 死tử 之chi 苦khổ 難nạn 也dã 。 無vô 復phục 生sanh 故cố 。 惡ác 果quả 名danh 苦khổ 。 惡ác 因nhân 名danh 難nạn/nan 。

經kinh

長trưởng 者giả 見kiến 子tử 。 至chí 我ngã 今kim 快khoái 樂lạc

贊tán 曰viết 。

下hạ 有hữu 五ngũ 頌tụng 。 父phụ 遂toại 心tâm 安an 。 分phần/phân 二nhị 。

一nhất 頌tụng 半bán 見kiến 已dĩ 自tự 慶khánh 。 三tam 頌tụng 半bán 喜hỷ 極cực 告cáo 他tha 。 此thử 初sơ 也dã 。

四tứ 衢cù

者giả 。 四Tứ 諦Đế 理lý 也dã 。 子tử 既ký 出xuất 住trụ 四tứ 衢cù 。 父phụ 遂toại 坐tọa 師sư 子tử 座tòa 。 得đắc 無vô 畏úy 故cố 。 表biểu 心tâm 安an 故cố 。 由do 此thử 次thứ 言ngôn 。

爾nhĩ 時thời 諸chư 子tử 。 知tri 父phụ 安an 坐tọa

故cố 師sư 子tử 座tòa 是thị 父phụ 座tòa 也dã 。 善thiện 適thích 父phụ 心tâm 故cố 言ngôn 快khoái 樂lạc 。 即tức 是thị 昔tích 者giả 得đắc 菩Bồ 提Đề 。 後hậu 生sanh 猶do 在tại 因nhân 數số 。 說thuyết 法Pháp 時thời 示thị 將tương 垂thùy 濟tế 。 義nghĩa 同đồng 將tương 行hành 救cứu 待đãi 於ư 子tử 。 所sở 以dĩ 言ngôn 立lập 。 今kim 子tử 果quả 滿mãn 已dĩ 出xuất 火hỏa 宅trạch 。 父phụ 無vô 行hành 待đãi 心tâm 安an 稱xưng 坐tọa 。

經kinh

此thử 諸chư 子tử 等đẳng 。 至chí 四tứ 面diện 俱câu 起khởi

贊tán 曰viết 。 下hạ 三tam 頌tụng 半bán 。 喜hỷ 極cực 告cáo 他tha 。 分phần/phân 二nhị 。

初sơ 二nhị 頌tụng 明minh 諸chư 子tử 昔tích 日nhật 在tại 難nạn/nan 。 後hậu 一nhất 頌tụng 半bán 明minh 我ngã 今kim 救cứu 得đắc 稱xưng 心tâm 。 此thử 初sơ 也dã 。 善thiện 根căn 難nạn/nan 起khởi 。 名danh 生sanh 育dục 難nạn/nan 。

育dục

者giả 長trưởng 養dưỡng 。 無vô 明minh 長trường/trưởng 蔽tế 。 善thiện 根căn 不bất 大đại 。 名danh 愚ngu 小tiểu 無vô 知tri 。 沈trầm 沒một 三tam 界giới 。 名danh 入nhập 險hiểm 宅trạch 。 或hoặc 昔tích 教giáo 化hóa 而nhi 今kim 悉tất 忘vong 。 故cố 名danh 為vi 小tiểu 來lai 入nhập 火hỏa 宅trạch 。 在tại 俗tục 驅khu 驅khu 。 如như 多đa 毒độc 虫trùng 。 外ngoại 道đạo 邪tà 學học 。 如như 魑si 魅mị 可khả 畏úy 。 煩phiền 惱não 熾sí 盛thịnh 。 如như 大đại 火hỏa 猛mãnh 焰diễm 。 逢phùng 緣duyên 即tức 生sanh 。 如như 四tứ 面diện 俱câu 起khởi 。

經kinh

而nhi 此thử 諸chư 子tử 。 至chí 我ngã 今kim 快khoái 樂lạc

贊tán 曰viết 。

此thử 明minh 我ngã 今kim 救cứu 得đắc 稱xưng 心tâm 自tự 喜hỷ 慰úy 情tình 。 復phục 告cáo 他tha 人nhân 知tri 自tự 意ý 快khoái 。

經kinh

爾nhĩ 時thời 諸chư 子tử 。 至chí 三tam 種chủng 寶bảo 車xa

贊tán 曰viết 。 已dĩ 上thượng 五ngũ 十thập 三tam 行hành 半bán 頌tụng 。 頌tụng 昔tích 說thuyết 權quyền 方phương 。 下hạ 第đệ 二nhị 段đoạn 有hữu 十thập 二nhị 行hành 頌tụng 。 頌tụng 今kim 說thuyết 實thật 。 長trường/trưởng 行hành 有hữu 四tứ 。 今kim 此thử 亦diệc 然nhiên 。 初sơ 三tam 頌tụng 諸chư 子tử 索sách 三tam 。 次thứ 一nhất 頌tụng 半bán 釋thích 成thành 父phụ 志chí 。 次thứ 六lục 頌tụng 父phụ 但đãn 與dữ 一nhất 。 後hậu 一nhất 頌tụng 半bán 越việt 本bổn 子tử 心tâm 。 前tiền 後hậu 不bất 同đồng 故cố 。 初sơ 文văn 分phần/phân 二nhị 。

初sơ 一nhất 頌tụng 半bán 標tiêu 索sách 三tam 車xa 。 後hậu 一nhất 頌tụng 半bán 牒điệp 先tiên 父phụ 許hứa 。 此thử 初sơ 也dã 。 體thể 父phụ 之chi 意ý 無vô 憂ưu 慮lự 。 故cố 言ngôn 知tri 父phụ 安an 坐tọa 。

經kinh

如như 前tiền 所sở 許hứa 。 至chí )# 唯duy 垂thùy 給cấp 與dữ

贊tán 曰viết 。 牒điệp 先tiên 父phụ 許hứa 。 故cố 敢cảm 承thừa 望vọng 。 當đương 機cơ 學học 時thời 願nguyện 垂thùy 賜tứ 與dữ 。

唯duy

者giả 敬kính 諾nặc 之chi 辭từ 。 敬kính 諾nặc 於ư 父phụ 。 用dụng 悕hy 三tam 乘thừa 。

經kinh

長trưởng 者giả 大đại 富phú 。 至chí 造tạo 諸chư 大đại 車xa

贊tán 曰viết 。 第đệ 二nhị 釋thích 成thành 父phụ 志chí 也dã 。 長trưởng 者giả 大đại 富phú 。 有hữu 為vi 。 無vô 為vi 庫khố 藏tạng 眾chúng 多đa 。 周chu 給cấp 一nhất 國quốc 。 猶do 用dụng 不bất 盡tận 。 何hà 況huống 諸chư 子tử 。 故cố 以dĩ 珍trân 實thật 而nhi 作tác 大đại 車xa 。 教giáo 之chi 脩tu 習tập 果quả 滿mãn 生sanh 故cố 。 總tổng 而nhi 言ngôn 之chi 。 一Nhất 切Thiết 種Chủng 智Trí 。 無vô 漏lậu 五ngũ 薀# 為vi 此thử 車xa 相tương/tướng 。 捨xả 無vô 常thường 色sắc 獲hoạch 得đắc 常thường 色sắc 。 受thọ 。 想tưởng 。 行hành 。 識thức 亦diệc 如như 是thị 故cố 。 若nhược 說thuyết 真Chân 如Như 為vi 此thử 車xa 體thể 。 即tức 是thị 寶bảo 所sở 。 云vân 何hà 言ngôn 作tác 。 化hóa 城thành 教giáo 設thiết 。 亦diệc 可khả 說thuyết 言ngôn 。 我ngã 所sở 化hóa 作tác 。 豈khởi 說thuyết 寶bảo 所sở 亦diệc 是thị 作tác 也dã 。 牛ngưu 車xa 既ký 作tác 。 明minh 體thể 菩Bồ 提Đề 。

經kinh

莊trang 挍giảo 嚴nghiêm 飾sức 。 至chí 處xứ 處xứ 垂thùy 下hạ

贊tán 曰viết 。

下hạ 第đệ 三tam 段đoạn 有hữu 六lục 頌tụng 。 父phụ 但đãn 與dữ 一nhất 。 分phần/phân 四tứ 。

初sơ 四tứ 頌tụng 裝trang 挍giảo 。 次thứ 一nhất 頌tụng 牛ngưu 相tương/tướng 。 次thứ 半bán 頌tụng 儐tấn 從tùng 。 後hậu 半bán 頌tụng 總tổng 標tiêu 與dữ 車xa 。 初sơ 有hữu 九cửu 嚴nghiêm 。 此thử 中trung 有hữu 六lục 。

一nhất 總tổng 嚴nghiêm 。 二nhị 欄lan 楯thuẫn 。 三tam 珮bội 鐸đạc 。 四tứ 交giao 絡lạc 。 五ngũ 鬘man 蓋cái 。 真chân 珠châu 羅la 網võng 是thị 也dã 。

施thí

音âm 式thức 枝chi 反phản 。 六lục 華hoa 纓anh 。 以dĩ 金kim 華hoa 飾sức 纓anh 。 故cố 名danh 金kim 華hoa 諸chư 瓔anh 。 更cánh 非phi 別biệt 物vật 。

經kinh

眾chúng 綵thải 雜tạp 飾sức 。 至chí 以dĩ 覆phú 其kỳ 上thượng

贊tán 曰viết 。 此thử 有hữu 三tam 嚴nghiêm 。

七thất 雜tạp 嚴nghiêm 。 眾chúng 綵thải 等đẳng 是thị 。 八bát 茵nhân 蓐nhục 。 《# 說thuyết 文văn 》# 。

車xa 中trung 重trọng/trùng 廗#

即tức 長trường/trưởng 行hành 。

綩uyển 莚diên

也dã 。 《# 切thiết 韻vận 》# 云vân 。

茵nhân 者giả 褥nhục 也dã

蓐nhục 者giả 草thảo 褥nhục 。 褥nhục 作tác 草thảo 華hoa 之chi 文văn 。 或hoặc 以dĩ 草thảo 為vi 褥nhục 名danh 為vi 茵nhân 蓐nhục 。 有hữu 作tác 。

裀#

者giả 。 《# 玉ngọc 篇thiên 》# 。

衣y 身thân 也dã

若nhược 作tác 。

鞇#

虎hổ 皮bì 也dã 。 《# 釋thích 名danh 》# 云vân 。

文văn 鞇# 。 車xa 中trung 所sở 以dĩ 坐tọa 者giả 。 用dụng 虎hổ 皮bì 為vi 之chi 。 有hữu 文văn 綵thải 。 因nhân 以dĩ 下hạ 輿dư 相tương 連liên 著trước 。

蓐nhục

三tam 蒼thương

薦tiến

也dã 。 應ưng 作tác 。

茵nhân 蓐nhục

字tự 。

繒tăng

通thông 五ngũ 色sắc 綾lăng 錦cẩm 之chi 屬thuộc 。

纊khoáng

者giả 軟nhuyễn 綿miên 之chi 類loại 。 將tương 此thử 綾lăng 錦cẩm 。 軟nhuyễn 綿miên 之chi 類loại 作tác 其kỳ 茵nhân 蓐nhục 。 故cố 知tri 蓐nhục 作tác 草thảo 華hoa 之chi 文văn 。 九cửu 覆phú 葩ba 。 即tức 替thế 丹đan 枕chẩm 。 長trường/trưởng 行hành 取thủ 滅diệt 定định 。 倚ỷ 息tức 疲bì 倦quyện 。 此thử 取thủ 善thiện 巧xảo 。 智trí 用dụng 遍biến 在tại 淨tịnh 命mạng 茵nhân 蓐nhục 之chi 上thượng 。 故cố 喻dụ 覆phú 癿# 。 所sở 望vọng 別biệt 故cố 。 亦diệc 不bất 相tương 違vi 。 此thử 有hữu 六lục 德đức 。

一nhất 神thần 用dụng 無vô 方phương 名danh 上thượng 妙diệu 。 二nhị 微vi 密mật 難nan 知tri 名danh 細tế 。 三tam 積tích 功công 累lũy 行hành 。 用dụng 因nhân 華hoa 作tác 。 脩tu 習tập 所sở 成thành 名danh 氎điệp 。

氎điệp

音âm 徒đồ 協hiệp 反phản 。 《# 切thiết 韻vận 》# 。

細tế 毛mao 布bố 也dã

今kim 謂vị 不bất 然nhiên 。 別biệt 有hữu 氎điệp 華hoa 織chức 以dĩ 為vi 布bố 。 今kim 白bạch 氎điệp 是thị 。 毛mao 作tác 者giả 褐hạt 也dã 。 四tứ 逈huýnh 過quá 一nhất 初sơ 神thần 德đức 難nan 思tư 名danh 。 價giá 直trực 千thiên 億ức 。 五ngũ 自tự 性tánh 澄trừng 皎hiệu 名danh 鮮tiên 白bạch 。 六lục 體thể 離ly 二nhị 障chướng 名danh 淨tịnh 潔khiết 。 以dĩ 上thượng 六lục 德đức 後hậu 智trí 妙diệu 用dụng 。 遍biến 被bị 淨tịnh 命mạng 之chi 中trung 。 名danh 覆phú 褥nhục 上thượng 。

經kinh

有hữu 大đại 白bạch 牛ngưu 。 至chí 以dĩ 駕giá 寶bảo 車xa

贊tán 曰viết 。

此thử 牛ngưu 相tương/tướng 。 有hữu 四tứ 德đức 。

一nhất 白bạch 牛ngưu 。 二nhị 肥phì 壯tráng 。 即tức 膚phu 充sung 也dã 。 三tam 筋cân 力lực 。 四tứ 端đoan 美mỹ 。

經kinh

多đa 諸chư 儐tấn 從tùng 。 至chí 等đẳng 賜tứ 諸chư 子tử

贊tán 曰viết 。 上thượng 半bán 儐tấn 從tùng 。 下hạ 半bán 標tiêu 與dữ 。

儐tấn

音âm 必tất 刃nhận 反phản 。 相tương/tướng 也dã 。 《# 玉ngọc 篇thiên 》# 。

導đạo 也dã

出xuất 接tiếp 賓tân 曰viết 儐tấn 。 入nhập 贊tán 禮lễ 曰viết 相tương/tướng 。 又hựu 儐tấn 。 進tiến 之chi 也dã 。 陳trần 也dã 。 或hoặc 作tác 。

檳#

今kim 前tiền 導đạo 為vi 儐tấn 。 後hậu 隨tùy 為vi 從tùng 。 以dĩ 上thượng 所sở 說thuyết 車xa 之chi 相tướng 貌mạo 與dữ 長trường/trưởng 行hành 同đồng 。 具cụ 牒điệp 指chỉ 數số 。 與dữ 前tiền 異dị 者giả 。 隨tùy 文văn 略lược 解giải 。 諸chư 有hữu 讀đọc 者giả 應ứng 對đối 長trường/trưởng 行hành 一nhất 一nhất 解giải 釋thích 。 恐khủng 繁phồn 且thả 止chỉ 。

經kinh

諸chư 子tử 是thị 時thời 。 至chí 自tự 在tại 無vô 礙ngại

贊tán 曰viết 。

第đệ 四tứ 越việt 子tử 本bổn 心tâm 也dã 。

遊du 四tứ 方phương

者giả 。 喻dụ 化hóa 四tứ 生sanh 。 得đắc 智trí 覺giác 故cố 嬉hi 戲hí 。 得đắc 滅diệt 理lý 故cố 快khoái 樂lạc 。 獲hoạch 神thần 通thông 故cố 自tự 在tại 。 離ly 諸chư 障chướng 故cố 無vô 礙ngại 。 或hoặc 自tự 在tại 有hữu 十thập 。

一nhất 財tài 。 二nhị 心tâm 。 三tam 壽thọ 。 四tứ 業nghiệp 。 五ngũ 生sanh 。 六lục 勝thắng 解giải 。 七thất 願nguyện 。 八bát 神thần 力lực 。 九cửu 法pháp 。 十thập 智trí 。 如như 餘dư 處xứ 說thuyết 。

復phục 有hữu 四tứ 自tự 在tại 。

一nhất 相tương/tướng 。 二nhị 土thổ/độ 。 三tam 智trí 。 四tứ 業nghiệp 。 今kim 皆giai 獲hoạch 得đắc 。

經kinh

告cáo 舍Xá 利Lợi 弗Phất 。 至chí 世thế 間gian 之chi 父phụ

贊tán 曰viết 。

上thượng 六lục 十thập 五ngũ 頌tụng 半bán 頌tụng 喻dụ 說thuyết 。 下hạ 十thập 八bát 頌tụng 頌tụng 合hợp 說thuyết 。 准chuẩn 前tiền 為vi 二nhị 。

初sơ 十thập 一nhất 頌tụng 頌tụng 合hợp 昔tích 權quyền 。 後hậu 有hữu 七thất 頌tụng 頌tụng 合hợp 今kim 實thật 。 合hợp 昔tích 權quyền 有hữu 四tứ 。

初sơ 一nhất 頌tụng 頌tụng 合hợp 三tam 界giới 佛Phật 有hữu 。 次thứ 三tam 頌tụng 頌tụng 合hợp 五ngũ 趣thú 危nguy 亡vong 。 次thứ 五ngũ 頌tụng 半bán 頌tụng 合hợp 見kiến 設thiết 權quyền 方phương 。 後hậu 一nhất 頌tụng 半bán 頌tụng 合hợp 依y 言ngôn 免miễn 難nạn 。 此thử 初sơ 文văn 也dã 。 同đồng 前tiền 長trường/trưởng 行hành 。

經kinh

一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 至chí 無vô 有hữu 慧tuệ 心tâm

贊tán 曰viết 。

下hạ 第đệ 二nhị 有hữu 三tam 頌tụng 。 合hợp 五ngũ 趣thú 危nguy 亡vong 。 分phần/phân 三tam 。

初sơ 一nhất 頌tụng 合hợp 人nhân 眾chúng 甚thậm 多đa 。 眾chúng 子tử 遊du 居cư 。 無vô 種chủng 姓tánh 者giả 雖tuy 不bất 同đồng 真chân 子tử 。 亦diệc 養dưỡng 子tử 故cố 。 一nhất 頌tụng 合hợp 宅trạch 宇vũ 危nguy 朽hủ 。 一nhất 頌tụng 合hợp 諸chư 方phương 災tai 起khởi 。 此thử 初sơ 文văn 也dã 。 深thâm 著trước 世thế 樂lạc 。 起khởi 惡ác 深thâm 也dã 。 亦diệc 有hữu 本bổn 云vân 。

深thâm 著trước 五ngũ 欲dục

取thủ 初sơ 為vi 正chánh 。 通thông 三tam 界giới 故cố 。 無vô 有hữu 慧tuệ 心tâm 。 無vô 善thiện 意ý 也dã 。

經kinh

三tam 界giới 無vô 安an 。 至chí 熾sí 然nhiên 不bất 息tức

贊tán 曰viết 。

初sơ 一nhất 頌tụng 宅trạch 宇vũ 危nguy 朽hủ 。 五ngũ 蘊uẩn 俱câu 為vi 四tứ 苦khổ 所sở 逼bức 。 遷thiên 謝tạ 變biến 改cải 。 後hậu 一nhất 頌tụng 諸chư 方phương 災tai 起khởi 。 遍biến 生sanh 老lão 病bệnh 死tử 。 四tứ 位vị 之chi 中trung 。 皆giai 有hữu 猛mãnh 火hỏa 。 煩phiền 惱não 熾sí 然nhiên 。

熾sí

音âm 處xứ 志chí 反phản 。 盛thịnh 也dã 。

經kinh

如Như 來Lai 已dĩ 離ly 。 至chí 安an 處xử 林lâm 野dã

贊tán 曰viết 。

下hạ 第đệ 三tam 有hữu 五ngũ 頌tụng 半bán 。 合hợp 見kiến 設thiết 權quyền 方phương 。 分phần/phân 三tam 。

初sơ 三tam 頌tụng 合hợp 見kiến 苦khổ 悲bi 生sanh 。 次thứ 一nhất 頌tụng 合hợp 示thị 大đại 不bất 悕hy 。 後hậu 一nhất 頌tụng 半bán 合hợp 正chánh 說thuyết 三tam 乘thừa 。 無vô 思tư 方phương 拔bạt 濟tế 。 初sơ 復phục 有hữu 三tam 。

初sơ 一nhất 頌tụng 明minh 自tự 出xuất 宅trạch 。 次thứ 一nhất 頌tụng 宅trạch 屬thuộc 於ư 我ngã 。 後hậu 一nhất 頌tụng 明minh 己kỷ 力lực 能năng 。 此thử 初sơ 也dã 。 證chứng 涅Niết 槃Bàn 故cố 寂tịch 然nhiên 。 出xuất 生sanh 死tử 故cố 閑nhàn 居cư 。 常thường 在tại 定định 中trung 。 深thâm 放phóng 曠khoáng 故cố 。

安an 處xử 林lâm 野dã

定định 是thị 功công 德đức 之chi 叢tùng 林lâm 故cố 。 如như 有hữu 頌tụng 言ngôn 。

象tượng 王vương 居cư 曠khoáng 野dã 。 放phóng 暢sướng 心tâm 無vô 憂ưu 。 智trí 者giả 處xứ 山sơn 林lâm 。 逍tiêu 遙diêu 寂tịch 靜tĩnh 樂nhạo/nhạc/lạc 。

經kinh

今kim 此thử 三tam 界giới 。 至chí 悉tất 是thị 吾ngô 子tử

贊tán 曰viết 。

宅trạch 屬thuộc 於ư 我ngã 。 生sanh 皆giai 我ngã 子tử 。

經kinh

而nhi 今kim 此thử 處xứ 。 至chí 能năng 為vi 救cứu 護hộ

贊tán 曰viết 。

明minh 己kỷ 力lực 能năng 。 非phi 餘dư 能năng 也dã 。

經kinh

雖tuy 復phục 教giáo 詔chiếu 。 至chí 貪tham 著trước 深thâm 故cố

贊tán 曰viết 。

一nhất 頌tụng 合hợp 示thị 大đại 不bất 悕hy 。

教giáo

者giả 訓huấn 。

詔chiếu

者giả 明minh 。 雖tuy 明minh 訓huấn 之chi 。 不bất 信tín 大Đại 乘Thừa 。 耽đam 欲dục 深thâm 故cố 。 或hoặc 云vân 。

教giáo 招chiêu

招chiêu

者giả 誘dụ 也dã 。 明minh 白bạch 引dẫn 訓huấn 故cố 。

經kinh

是thị 以dĩ 方phương 便tiện (# 至chí 。 出xuất 世thế 間gian 道Đạo

贊tán 曰viết 。

合hợp 正chánh 說thuyết 三tam 乘thừa 也dã 。

經kinh

是thị 諸chư 子tử 等đẳng 。 至chí 不bất 退thoái 菩Bồ 薩Tát

贊tán 曰viết 。

第đệ 四tứ 合hợp 依y 言ngôn 免miễn 難nạn 。 心tâm 決quyết 定định 者giả 不bất 疑nghi 四Tứ 諦Đế 。 得đắc 證chứng 真Chân 諦Đế 。 具cụ 六Lục 通Thông 者giả 得đắc 阿A 羅La 漢Hán 。 餘dư 二nhị 果quả 可khả 知tri 。 論luận 說thuyết 不bất 退thoái 住trụ 初Sơ 地Địa 已dĩ 上thượng 。 出xuất 分phân 段đoạn 生sanh 故cố 。 三Tam 明Minh 者giả 。 宿túc 命mạng 明minh 。 天thiên 眼nhãn 明minh 。 漏lậu 盡tận 明minh 。 如như 次thứ 能năng 知tri 去khứ 來lai 。 今kim 世thế 除trừ 三tam 際tế 愚ngu 。 所sở 知tri 勝thắng 故cố 。 三tam 獨độc 稱xưng 明minh 。

經kinh

汝nhữ 舍Xá 利Lợi 弗Phất 。 至chí 得đắc 成thành 佛Phật 道Đạo

贊tán 曰viết 。

下hạ 有hữu 七thất 頌tụng 頌tụng 合hợp 今kim 說thuyết 實thật 。 分phần/phân 二nhị 。

初sơ 兩lưỡng 頌tụng 合hợp 父phụ 但đãn 與dữ 一nhất 。 後hậu 五ngũ 頌tụng 歎thán 乘thừa 德đức 勝thắng 。 此thử 初sơ 也dã 。

經kinh

是thị 乘thừa 微vi 妙diệu 。 至chí 為vi 無vô 有hữu 上thượng

贊tán 曰viết 。

五ngũ 頌tụng 歎thán 乘thừa 勝thắng 德đức 。 分phần/phân 四tứ 。

初sơ 一nhất 頌tụng 歎thán 乘thừa 四tứ 德đức 。 次thứ 一nhất 頌tụng 聖thánh 所sở 稱xưng 歎thán 。 次thứ 一nhất 頌tụng 娛ngu 樂lạc 之chi 具cụ 。 後hậu 兩lưỡng 頌tụng 第đệ 一nhất 之chi 樂lạc 。 此thử 初sơ 也dã 。 此thử 有hữu 四tứ 德đức 。

一nhất 微vi 妙diệu 深thâm 勝thắng 故cố 。 二nhị 清thanh 淨tịnh 離ly 障chướng 故cố 。 三tam 第đệ 一nhất 最tối 勝thắng 故cố 。 四tứ 無vô 上thượng 莫mạc 過quá 故cố 。

經kinh

佛Phật 所sở 悅duyệt 可khả 。 至chí 供cúng 養dường 禮lễ 拜bái

贊tán 曰viết 。

聖thánh 所sở 稱xưng 歎thán 。 不bất 但đãn 佛Phật 悅duyệt 而nhi 可khả 歎thán 之chi 。 亦diệc 可khả 為vi 眾chúng 生sanh 三tam 業nghiệp 俱câu 歸quy 仰ngưỡng 。

經kinh

無vô 量lượng 億ức 千thiên 。 至chí 及cập 佛Phật 餘dư 法Pháp

贊tán 曰viết 。

頌tụng 娛ngu 樂lạc 之chi 具cụ 。

經kinh

得đắc 如như 是thị 乘thừa 。 至chí 直trực 至chí 道Đạo 場Tràng

贊tán 曰viết 。

頌tụng 第đệ 一nhất 之chi 樂lạc 。

日nhật 夜dạ 劫kiếp 數số 。 常thường 得đắc 遊du 戲hí

者giả 。 三tam 乘thừa 俱câu 登đăng 初Sơ 地Địa 已dĩ 上thượng 。 乘thừa 此thử 一Nhất 乘Thừa 種chủng 智trí 。 經kinh 兩lưỡng 阿a 僧tăng 祇kỳ 方phương 至chí 佛Phật 位vị 。 若nhược 二Nhị 乘Thừa 者giả 乘thừa 無vô 漏lậu 教giáo 及cập 有hữu 漏lậu 乘thừa 。 一nhất 大đại 阿a 僧tăng 祇kỳ 方phương 入nhập 初Sơ 地Địa 。 如như 是thị 總tổng 名danh 。 日nhật 夜dạ 劫kiếp 數số 。 三tam 種chủng 意ý 生sanh 身thân 。 乘thừa 此thử 無vô 漏lậu 寶bảo 一Nhất 乘Thừa 故cố 。 直trực 至chí 道Đạo 場Tràng 。 佛Phật 之chi 位vị 矣hĩ 。 菩Bồ 提Đề 。 涅Niết 槃Bàn 薀# 生sanh 道đạo 處xứ 。 名danh 為vi 道Đạo 場Tràng 。 或hoặc 乘thừa 種chủng 智trí 之chi 因nhân 乘thừa 故cố 。 至chí 佛Phật 位vị 中trung 大đại 般Bát 涅Niết 槃Bàn 。 之chi 道Đạo 場Tràng 也dã 。 或hoặc 至chí 佛Phật 果Quả 真Chân 如Như 道Đạo 場Tràng 。 此thử 乃nãi 因nhân 乘thừa 。 方phương 至chí 果quả 乘thừa 。 由do 是thị 上thượng 來lai 總tổng 說thuyết 教giáo 。 理lý 。 行hành 。 果quả 俱câu 是thị 乘thừa 體thể 。

經kinh

以dĩ 是thị 因nhân 緣duyên 。 至chí 除trừ 佛Phật 方phương 便tiện

贊tán 曰viết 。 頌tụng 長trường/trưởng 行hành 中trung 大đại 段đoạn 第đệ 三tam 結kết 答đáp 之chi 文văn 。

當đương 知tri 諸chư 佛Phật 。 方phương 便tiện 力lực 故cố 。 於ư 一nhất 佛Phật 乘Thừa 。 分phân 別biệt 說thuyết 三tam 。

以dĩ 是thị 上thượng 來lai 所sở 說thuyết 理lý 故cố 。 於ư 十thập 方phương 界giới 。 而nhi 諦đế 審thẩm 求cầu 。 更cánh 無vô 二Nhị 乘Thừa 之chi 體thể 。 除trừ 佛Phật 方phương 便tiện 。 教giáo 說thuyết 有hữu 三tam 。 亦diệc 更cánh 無vô 三tam 極cực 果quả 之chi 體thể 。 除trừ 說thuyết 其kỳ 因nhân 方phương 便tiện 有hữu 三tam 。

經kinh

告cáo 舍Xá 利Lợi 弗Phất 。 至chí 令linh 出xuất 三tam 界giới

贊tán 曰viết 。

正chánh 喻dụ 化hóa 中trung 大đại 文văn 有hữu 三tam 。

上thượng 來lai 已dĩ 總tổng 略lược 指chỉ 。 答đáp 為vi 許hứa 說thuyết 之chi 由do 。 及cập 正chánh 說thuyết 法Pháp 喻dụ 令linh 其kỳ 開khai 曉hiểu 。 自tự 下hạ 第đệ 三tam 有hữu 八bát 十thập 行hành 半bán 頌tụng 。 勸khuyến 信tín 解giải 於ư 此thử 經Kinh 。 欣hân 當đương 來lai 之chi 佛Phật 智trí 。 有hữu 二nhị 。

初sơ 有hữu 十thập 四tứ 頌tụng 半bán 。 顯hiển 法pháp 有hữu 權quyền 實thật 。 令linh 捨xả 權quyền 取thủ 實thật 。 後hậu 有hữu 六lục 十thập 六lục 頌tụng 。 示thị 人nhân 之chi 是thị 非phi 。 令linh 學học 是thị 除trừ 非phi 。 初sơ 中trung 復phục 二nhị 。

初sơ 二nhị 頌tụng 明minh 父phụ 子tử 情tình 深thâm 見kiến 苦khổ 能năng 拔bạt 。 後hậu 十thập 二nhị 頌tụng 半bán 正chánh 顯hiển 權quyền 。 實thật 。 令linh 其kỳ 取thủ 捨xả 。 此thử 初sơ 也dã 。

累lũy/lụy/luy

音âm 力lực 委ủy 反phản 。 積tích 也dã 。

經kinh

我ngã 雖tuy 先tiên 說thuyết 。 至chí 唯duy 佛Phật 智trí 慧tuệ

贊tán 曰viết 。 下hạ 十thập 二nhị 頌tụng 半bán 正chánh 顯hiển 權quyền 。 實thật 。 令linh 捨xả 權quyền 取thủ 實thật 。 中trung 有hữu 二nhị 。

初sơ 一nhất 頌tụng 半bán 總tổng 標tiêu 昔tích 權quyền 今kim 實thật 。 後hậu 十thập 一nhất 頌tụng 別biệt 顯hiển 今kim 實thật 昔tích 權quyền 。 此thử 初sơ 也dã 。 我ngã 雖tuy 先tiên 說thuyết 。 汝nhữ 等đẳng 滅diệt 度độ 。 但đãn 能năng 盡tận 彼bỉ 分phân 段đoạn 生sanh 死tử 以dĩ 得đắc 涅Niết 槃Bàn 。 後hậu 有hữu 不bất 續tục 。 其kỳ 變biến 易dị 生sanh 非phi 別biệt 業nghiệp 招chiêu 。 不bất 障chướng 無Vô 學Học 入nhập 無vô 餘dư 故cố 。 此thử 隱ẩn 不bất 說thuyết 。 汝nhữ 之chi 滅diệt 度độ 而nhi 實thật 不bất 是thị 大đại 般Bát 涅Niết 槃Bàn 。 實thật 滅diệt 度độ 也dã 。 汝nhữ 等đẳng 所sở 應ưng 更cánh 脩tu 作tác 者giả 。 唯duy 佛Phật 智trí 慧tuệ 。 性tánh 為vi 法Pháp 身thân 。 相tương/tướng 為vi 大đại 慧tuệ 。 智trí 證chứng 理lý 故cố 二nhị 障chướng 不bất 生sanh 。 便tiện 得đắc 解giải 脫thoát 。 名danh 大đại 涅Niết 槃Bàn 。 三tam 事sự 具cụ 足túc 故cố 。

經kinh

若nhược 有hữu 菩Bồ 薩Tát 。 至chí 皆giai 是thị 菩Bồ 薩Tát

贊tán 曰viết 。

下hạ 十thập 一nhất 頌tụng 。 今kim 實thật 。 昔tích 權quyền 。 中trung 有hữu 二nhị 。

初sơ 九cửu 頌tụng 半bán 明minh 今kim 實thật 昔tích 權quyền 。 後hậu 一nhất 頌tụng 半bán 結kết 之chi 。 初sơ 中trung 復phục 二nhị 。

初sơ 二nhị 頌tụng 顯hiển 今kim 實thật 。 後hậu 七thất 頌tụng 半bán 顯hiển 昔tích 權quyền 。 此thử 初sơ 也dã 。

經kinh

若nhược 人nhân 小tiểu 智trí 。 至Chí 真Chân 實thật 無vô 異dị

贊tán 曰viết 。

下hạ 七thất 頌tụng 半bán 顯hiển 昔tích 權quyền 。 中trung 有hữu 二nhị 。

初sơ 六lục 頌tụng 明minh 權quyền 四Tứ 諦Đế 。 後hậu 一nhất 頌tụng 半bán 釋thích 得đắc 權quyền 處xứ 。 初sơ 文văn 有hữu 四tứ 。

二nhị 頌tụng 苦Khổ 諦Đế 。 一nhất 頌tụng 半bán 集Tập 諦Đế 。 一nhất 頌tụng 半bán 滅Diệt 諦Đế 。 一nhất 頌tụng 道Đạo 諦Đế 。 此thử 初sơ 也dã 。

深thâm 著trước 愛ái 欲dục

者giả 。 所sở 愛ái 內nội 身thân 。 所sở 欲dục 外ngoại 境cảnh 皆giai 苦Khổ 諦Đế 故cố 。 初sơ 頌tụng 說thuyết 苦Khổ 諦Đế 。 意ý 不bất 棄khí 世thế 諦đế 而nhi 入nhập 真Chân 諦Đế 故cố 。 後hậu 頌tụng 眾chúng 生sanh 歡hoan 喜hỷ 。 故cố 得đắc 入nhập 聖thánh 。 得đắc 未vị 曾tằng 有hữu 。

真chân 實thật 無vô 異dị

釋thích 苦khổ 是thị 諦đế 。 諦đế 是thị 實thật 義nghĩa 。 《# 遺di 教giáo 經kinh 》# 言ngôn 。

佛Phật 說thuyết 苦Khổ 諦Đế 。 不bất 可khả 令linh 樂lạc 。 是thị 實thật 苦khổ 故cố 。

經kinh

若nhược 有hữu 眾chúng 生sanh 。 至chí 方phương 便tiện 說thuyết 道Đạo

贊tán 曰viết 。

此thử 集Tập 諦Đế 也dã 。

苦khổ 因nhân

者giả 集Tập 諦Đế 。 業nghiệp 。 煩phiền 惱não 也dã 。

道đạo

者giả 因nhân 義nghĩa 。 即tức 體thể 。 集Tập 諦Đế 。 苦Khổ 諦Đế 因nhân 故cố 。 又hựu 說thuyết 道Đạo 諦đế 。 斷đoạn 於ư 集tập 故cố 。

經kinh

諸chư 苦khổ 所sở 因nhân 。 至chí 名danh 第Đệ 三Tam 諦Đế

贊tán 曰viết 。

此thử 滅Diệt 諦Đế 也dã 。 貪tham 為vi 苦khổ 本bổn 。 本bổn 在tại 苦khổ 生sanh 。 若nhược 滅diệt 貪tham 本bổn 。 苦khổ 果quả 便tiện 滅diệt 。

所sở 依y 止chỉ

者giả 苦khổ 果quả 身thân 也dã 。 為vi 滅diệt 集tập 苦khổ 。 說thuyết 滅Diệt 諦Đế 也dã 。

經kinh

為vì 滅Diệt 諦Đế 故cố 。 至chí 名danh 得Đắc 解Giải 脫Thoát

贊tán 曰viết 。

此thử 道Đạo 諦Đế 也dã 。 由do 道đạo 證chứng 滅diệt 。 離ly 苦khổ 縛phược 故cố 。 名danh 證chứng 涅Niết 槃Bàn 。 得đắc 解giải 脫thoát 也dã 。

經kinh

是thị 人nhân 於ư 何hà 。 至chí 一nhất 切thiết 解giải 脫thoát

贊tán 曰viết 。

釋thích 得đắc 權quyền 處xứ 。 初sơ 二nhị 句cú 問vấn 。 後hậu 四tứ 句cú 答đáp 。 但đãn 離ly 虛hư 妄vọng 煩phiền 惱não 。 業nghiệp 。 苦khổ 。 分phân 段đoạn 生sanh 死tử 。 名danh 得Đắc 解Giải 脫Thoát 。 證chứng 得đắc 有hữu 作tác 四tứ 聖Thánh 諦Đế 故cố 。 未vị 得đắc 二nhị 障chướng 。 二nhị 業nghiệp 。 二nhị 死tử 皆giai 都đô 滅diệt 盡tận 。 一nhất 切thiết 解giải 脫thoát 法pháp 空không 。 無vô 作tác 四tứ 聖Thánh 諦Đế 故cố 。 有hữu 作tác 四Tứ 諦Đế 者giả 。 分phân 段đoạn 生sanh 死tử 為vi 苦khổ 諦đế 。 業nghiệp 。 煩phiền 惱não 為vi 集Tập 諦Đế 。 有hữu 無vô 餘dư 依y 涅Niết 槃Bàn 為vi 滅Diệt 諦Đế 。 生sanh 空không 智trí 品phẩm 以dĩ 為vi 道Đạo 諦Đế 。 無vô 作tác 四Tứ 諦Đế 者giả 。 變biến 易dị 生sanh 死tử 為vi 苦khổ 諦đế 。 所sở 知tri 障chướng 為vi 集Tập 諦Đế 。 無vô 住trụ 涅Niết 槃Bàn 為vi 滅Diệt 諦Đế 。 法pháp 空không 智trí 品phẩm 為vi 道Đạo 諦Đế 。 故cố 《# 勝thắng 鬘man 》# 云vân 如như 。

是thị 八bát 聖Thánh 諦Đế 。 非phi 諸chư 聲Thanh 聞Văn 。 緣Duyên 覺Giác 所sở 知tri 。

經kinh

佛Phật 說thuyết 是thị 人nhân 。 至chí 令linh 至chí 滅diệt 度độ

贊tán 曰viết 。

明minh 今kim 實thật 昔tích 權quyền 中trung 第đệ 二nhị 結kết 也dã 。 此thử 意ý 有hữu 二nhị 。

一nhất 佛Phật 說thuyết 二Nhị 乘Thừa 住trụ 權quyền 。 未vị 實thật 滅diệt 度độ 。 斯tư 人nhân 未vị 得đắc 。 無vô 上thượng 道Đạo 故cố 。 二nhị 。

我ngã 意ý 亦diệc 不bất 欲dục 令linh 二Nhị 乘Thừa 住trụ 權quyền

者giả 。 即tức 至chí 無vô 餘dư 。 之chi 滅diệt 度độ 也dã 。 意ý 欲dục 令linh 取thủ 大đại 般Bát 涅Niết 槃Bàn 。 無vô 上thượng 之chi 道Đạo 。 不bất 令linh 住trụ 權quyền 便tiện 究cứu 竟cánh 滅diệt 。

經kinh

我ngã 為vi 法Pháp 王Vương 。 至chí 故cố 現hiện 於ư 世thế

贊tán 曰viết 。

上thượng 十thập 四tứ 半bán 明minh 法pháp 之chi 權quyền 實thật 。 令linh 捨xả 權quyền 取thủ 實thật 。 下hạ 六lục 十thập 六lục 頌tụng 示thị 人nhân 之chi 是thị 非phi 。 令linh 學học 是thị 除trừ 非phi 。 分phần/phân 四tứ 。

初sơ 二nhị 頌tụng 半bán 明minh 我ngã 識thức 根căn 器khí 所sở 以dĩ 能năng 說thuyết 。 汝nhữ 等đẳng 不bất 識thức 。 勿vật 妄vọng 宣tuyên 傳truyền 。 次thứ 八bát 頌tụng 明minh 信tín 者giả 位vị 高cao 。 皆giai 久cửu 植thực 德đức 本bổn 。 次thứ 三tam 十thập 六lục 頌tụng 半bán 無vô 智trí 之chi 人nhân 。 不bất 信tín 罪tội 相tương/tướng 。 後hậu 十thập 九cửu 頌tụng 於ư 有hữu 智trí 者giả 應ưng 為vi 說thuyết 之chi 。 初sơ 中trung 復phục 二nhị 。

初sơ 一nhất 頌tụng 我ngã 識thức 根căn 器khí 所sở 以dĩ 能năng 說thuyết 。 後hậu 一nhất 頌tụng 半bán 汝nhữ 等đẳng 不bất 識thức 。 勿vật 妄vọng 宣tuyên 傳truyền 。 此thử 初sơ 也dã 。

為vi 法Pháp 王Vương 故cố

通thông 識thức 藥dược 。 病bệnh 。

於ư 法pháp 自tự 在tại

別biệt 識thức 法pháp 藥dược 。 安an 隱ẩn 眾chúng 生sanh 。 別biệt 識thức 根căn 器khí 。 能năng 應ứng 機cơ 說thuyết 。 故cố 現hiện 世thế 間gian 。

經kinh

汝nhữ 舍Xá 利Lợi 弗Phất 。 至chí 勿vật 妄vọng 宣tuyên 傳truyền

贊tán 曰viết 。

此thử 明minh 汝nhữ 等đẳng 不bất 識thức 。 勿vật 妄vọng 宣tuyên 傳truyền 。

法pháp 印ấn

者giả 一Nhất 乘Thừa 妙diệu 理lý 。 印ấn 大Đại 乘Thừa 教giáo 令linh 決quyết 定định 故cố 。 我ngã 為vì 利lợi 益ích 。 故cố 說thuyết 此thử 印ấn 。 汝nhữ 既ký 不bất 識thức 藥dược 之chi 與dữ 病bệnh 。 勿vật 妄vọng 傳truyền 授thọ 恐khủng 禍họa 生sanh 故cố 。

經kinh

若nhược 有hữu 聞văn 者giả 。 至chí 阿a 鞞bệ 跋bạt 致trí

贊tán 曰viết 。

下hạ 第đệ 二nhị 段đoạn 有hữu 八bát 頌tụng 。 信tín 者giả 位vị 高cao 。 皆giai 久cửu 植thực 德đức 本bổn 。 中trung 有hữu 六lục 頌tụng 。

一nhất 頌tụng 位vị 高cao 能năng 信tín 。 一nhất 頌tụng 半bán 往vãng 遇ngộ 佛Phật 緣duyên 曾tằng 聞văn 方phương 信tín 。 一nhất 頌tụng 半bán 若nhược 有hữu 能năng 信tín 。 汝nhữ 之chi 所sở 說thuyết 。 即tức 見kiến 我ngã 等đẳng 。 一nhất 頌tụng 智trí 深thâm 能năng 信tín 識thức 淺thiển 不bất 能năng 。 一nhất 頌tụng 決quyết 定định 姓tánh 二Nhị 乘Thừa 。 所sở 不bất 能năng 信tín 。 後hậu 二nhị 頌tụng 不bất 定định 姓tánh 二Nhị 乘Thừa 方phương 順thuận 生sanh 信tín 。 此thử 初sơ 也dã 。 有hữu 聞văn 此thử 經Kinh 心tâm 生sanh 隨tùy 喜hỷ 。 身thân 心tâm 二nhị 頂đảnh 敬kính 而nhi 信tín 之chi 。 當đương 知tri 是thị 人nhân 。 住trụ 不bất 退thoái 地địa 。 阿a 鞞bệ 跋bạt 致trí 。 此thử 云vân 不bất 退thoái 。 亦diệc 有hữu 本bổn 云vân 。 阿a 惟duy 越việt 致trí 。 阿a 毘tỳ 跋bạt 致trí 。 從tùng 阿a 鞞bệ 跋bạt 致trí 為vi 正chánh 。 餘dư 音âm 訛ngoa 也dã 。 信tín 。 位vị 。 證chứng 。 行hành 四tứ 不bất 退thoái 中trung 皆giai 能năng 爾nhĩ 故cố 。 根căn 機cơ 熟thục 故cố 。

經kinh

若nhược 有hữu 信tín 受thọ 。 至chí 亦diệc 聞văn 是thị 法Pháp

贊tán 曰viết 。

第đệ 二nhị 昔tích 遇ngộ 佛Phật 緣duyên 曾tằng 聞văn 方phương 信tín 。 有hữu 宿túc 因nhân 故cố 。

經kinh

若nhược 人nhân 有hữu 能năng 。 信tín (# 至chí 并tinh 諸chư 菩Bồ 薩Tát

贊tán 曰viết 。

第đệ 三tam 若nhược 信tín 汝nhữ 說thuyết 則tắc 見kiến 我ngã 身thân 。 比Bỉ 丘Khâu 。 菩Bồ 薩Tát 。 三Tam 寶Bảo 無vô 異dị 故cố 。 三Tam 寶Bảo 同đồng 體thể 故cố 。 若nhược 別biệt 體thể 者giả 。 當đương 必tất 見kiến 故cố 。 見kiến 之chi 因nhân 故cố 。 我ngã 等đẳng 皆giai 欲dục 令linh 聞văn 此thử 法pháp 。 理lý 無vô 別biệt 故cố 。

經kinh

斯tư 法Pháp 華Hoa 經Kinh 。 至chí 迷mê 惑hoặc 不bất 解giải

贊tán 曰viết 。

第đệ 四Tứ 智Trí 深thâm 能năng 信tín 。 理lý 深thâm 妙diệu 故cố 。 淺thiển 識thức 不bất 能năng 。 謂vị 愚ngu 凡phàm 夫phu 。

經kinh

一nhất 切thiết 聲Thanh 聞Văn 。 至chí 力lực 所sở 不bất 及cập

贊tán 曰viết 。

第đệ 五ngũ 決quyết 定định 二Nhị 乘Thừa 所sở 不bất 能năng 悟ngộ 。 乖quai 本bổn 心tâm 故cố 。 不bất 愚ngu 法pháp 者giả 可khả 有hữu 信tín 義nghĩa 。 無vô 順thuận 修tu 行hành 。

經kinh

汝nhữ 舍Xá 利Lợi 弗Phất 。 至chí 非phi 己kỷ 智trí 分phân

贊tán 曰viết 。

第đệ 六lục 不bất 定định 姓tánh 二Nhị 乘Thừa 方phương 順thuận 生sanh 信tín 。 汝nhữ 最tối 上thượng 根căn 尚thượng 信tín 我ngã 語ngữ 方phương 漸tiệm 證chứng 入nhập 。 況huống 餘dư 不bất 定định 聲Thanh 聞Văn 姓tánh 耶da 。 菩Bồ 薩Tát 聞văn 之chi 。 能năng 思tư 擇trạch 入nhập 。

尚thượng

音âm 常thường 兩lưỡng 反phản 。 《# 玉ngọc 篇thiên 》# 。

時thời 亮lượng 反phản

庶thứ

幾kỷ 也dã 。 且thả 也dã 。

經kinh

又hựu 舍Xá 利Lợi 弗Phất 。 至chí 莫mạc 說thuyết 此thử 經Kinh

贊tán 曰viết 。

下hạ 第đệ 三tam 段đoạn 。 三tam 十thập 六lục 頌tụng 半bán 。 無vô 智trí 之chi 人nhân 。 不bất 信tín 罪tội 相tương/tướng 。 有hữu 二nhị 。

初sơ 二nhị 頌tụng 。 外ngoại 道đạo 凡phàm 夫phu 。 若nhược 有hữu 七thất 惡ác 。 應ưng 勿vật 為vi 說thuyết 。 後hậu 三tam 十thập 四tứ 頌tụng 半bán 。 脫thoát 其kỳ 為vi 說thuyết 。 彼bỉ 懷hoài 不bất 信tín 。 惡ác 因nhân 果quả 相tương/tướng 。 初sơ 中trung 有hữu 二nhị 。

初sơ 一nhất 頌tụng 具cụ 四tứ 惡ác 應ưng 勿vật 為vi 說thuyết 。 後hậu 一nhất 頌tụng 具cụ 三tam 惡ác 。 亦diệc 勿vật 為vi 說thuyết 。 此thử 初sơ 也dã 。 四tứ 惡ác 者giả 。

一nhất 憍kiêu 。 恃thị 族tộc 姓tánh 色sắc 力lực 聰thông 叡duệ 財tài 富phú 而nhi 醉túy 逸dật 者giả 。 二nhị 慢mạn 。 具cụ 七thất 慢mạn 以dĩ 陵lăng 人nhân 。 少thiểu 德đức 謂vị 多đa 。 五ngũ 千thiên 之chi 輩bối 。 三tam 懈giải 怠đãi 。 放phóng 逸dật 縱túng/tung 蕩đãng 而nhi 無vô 厭yếm 者giả 。 四tứ 我ngã 見kiến 。 外ngoại 道đạo 之chi 徒đồ 。 若nhược 深thâm 厭yếm 生sanh 死tử 欣hân 求cầu 出xuất 世thế 。 自tự 卑ty 尊tôn 人nhân 下hạ 心tâm 愛ái 法pháp 。 翹kiều 懃cần 不bất 縱túng 逸dật 。 遣khiển 惑hoặc 觀quán 無vô 我ngã 。 信tín 順thuận 此thử 經Kinh 方phương 應ưng 為vi 說thuyết 。 故cố 具cụ 四tứ 惡ác 。 不bất 應ưng 為vi 說thuyết 。 下hạ 皆giai 准chuẩn 知tri 。

經kinh

凡phàm 夫phu 淺thiển 識thức 。 至chí 亦diệc 勿vật 為vi 說thuyết

贊tán 曰viết 。 此thử 有hữu 三tam 惡ác 。

一nhất 淺thiển 識thức 。 詐trá 現hiện 聰thông 明minh 。 識thức 達đạt 不bất 遠viễn 。 二nhị 深thâm 著trước 五ngũ 欲dục 。 在tại 家gia 五ngũ 欲dục 耽đam 醉túy 身thân 心tâm 煩phiền 惱não 重trọng/trùng 者giả 。 三tam 聞văn 不bất 能năng 解giải 。 愚ngu 鈍độn 凡phàm 夫phu 無vô 種chủng 姓tánh 者giả 。 愚ngu 法pháp 定định 姓tánh 二Nhị 乘Thừa 之chi 屬thuộc 。 皆giai 勿vật 為vi 說thuyết 。

經kinh

若nhược 人nhân 不bất 信tín 。 至chí 世thế 間gian 佛Phật 種chủng

贊tán 曰viết 。

下hạ 三tam 十thập 四tứ 頌tụng 半bán 。 脫thoát 其kỳ 為vi 說thuyết 。 彼bỉ 懷hoài 不bất 信tín 。 惡ác 因nhân 果quả 相tương/tướng 。 有hữu 二nhị 。

初sơ 四tứ 頌tụng 半bán 不bất 信tín 故cố 種chủng 惡ác 因nhân 。 後hậu 三tam 十thập 頌tụng 不bất 信tín 故cố 受thọ 惡ác 果quả 。 初sơ 復phục 有hữu 二nhị 。

初sơ 一nhất 頌tụng 不bất 信tín 故cố 善thiện 滅diệt 。 後hậu 三tam 頌tụng 半bán 不bất 信tín 故cố 惡ác 生sanh 。 此thử 初sơ 也dã 。 滅diệt 有hữu 漏lậu 因nhân 名danh 斷đoạn 世thế 間gian 種chủng 。 滅diệt 無vô 漏lậu 因nhân 名danh 斷đoạn 佛Phật 種chủng 。 由do 信tín 此thử 經Kinh 。 初sơ 熏huân 有hữu 漏lậu 善thiện 種chủng 子tử 。 故cố 生sanh 於ư 人nhân 天thiên 。 受thọ 勝thắng 妙diệu 樂lạc 。 資tư 長trường/trưởng 無vô 漏lậu 法Pháp 爾nhĩ 種chủng 子tử 。 後hậu 漸tiệm 入nhập 聖thánh 。 新tân 生sanh 無vô 漏lậu 。 展triển 轉chuyển 乃nãi 至chí 。 成thành 佛Phật 之chi 果quả 。 故cố 信tín 此thử 經Kinh 能năng 為vì 世thế 間gian 。 近cận 人nhân 天thiên 因nhân 。 遠viễn 成thành 佛Phật 因nhân 。 當đương 來lai 成thành 佛Phật 。 利lợi 樂lạc 無vô 邊biên 。 若nhược 自tự 不bất 信tín 。 毀hủy 謗báng 障chướng 礙ngại 。 不bất 令linh 流lưu 行hành 。 令linh 他tha 不bất 信tín 。 豈khởi 非phi 斷đoạn 於ư 二nhị 類loại 種chủng 耶da 。 乃nãi 為vi 挑thiêu 壞hoại 天thiên 人nhân 眼nhãn 目mục 。 或hoặc 斷đoạn 一nhất 切thiết 世thế 間gian 之chi 佛Phật 種chủng 。 損tổn 破phá 無vô 漏lậu 種chủng 子tử 法pháp 故cố 。 由do 此thử 經Kinh 說thuyết 。 若nhược 有hữu 勸khuyến 發phát 。 菩Bồ 提Đề 心tâm 者giả 。 佛Phật 種chủng 不bất 斷đoạn 。 故cố 謗báng 此thử 經Kinh 斷đoạn 菩Bồ 提Đề 心tâm 名danh 斷đoạn 佛Phật 種chủng 。 法pháp 不bất 行hành 故cố 亦diệc 斷đoạn 法pháp 種chủng 。 既ký 不bất 發phát 心tâm 不bất 證chứng 聖thánh 道Đạo 亦diệc 斷đoạn 僧Tăng 種chủng 。 今kim 從tùng 勝thắng 說thuyết 。 唯duy 斷đoạn 佛Phật 種chủng 。

經kinh

或hoặc 復phục 頻tần 蹙túc/xúc (# 至chí 。 如như 斯tư 經Kinh 典điển

贊tán 曰viết 。 下hạ 三tam 頌tụng 半bán 不bất 信tín 故cố 惡ác 生sanh 。 有hữu 二nhị 。

初sơ 二nhị 頌tụng 於ư 法pháp 不bất 信tín 起khởi 三tam 惡ác 業nghiệp 。 後hậu 一nhất 頌tụng 半bán 於ư 人nhân 不bất 信tín 起khởi 四tứ 惡ác 行hành 。 此thử 初sơ 也dã 。

頻tần 蹙túc/xúc

者giả 身thân 不bất 信tín 相tương/tướng 。 若nhược 蹙túc/xúc 眉mi 作tác 顰tần 。 今kim 云vân 頻tần 者giả 。 數sác 數sác 蹙túc/xúc 。 亦diệc 併tinh 也dã 。 眉mi 併tinh 一nhất 處xứ 。

蹙túc/xúc

音âm 子tử 六lục 反phản 。 迫bách 也dã 。 亦diệc 作tác 。

[跳-兆+(戚/且)]#

疑nghi 惑hoặc

者giả 心tâm 不bất 信tín 相tương/tướng 。

誹phỉ 謗báng

者giả 語ngữ 不bất 信tín 相tương/tướng 。 此thử 中trung 應ưng 言ngôn 。 若nhược 佛Phật 在tại 世thế 。 若nhược 滅diệt 度độ 後hậu 。 其kỳ 有hữu 誹phỉ 謗báng 。 如như 斯tư 經Kinh 典điển 。 或hoặc 復phục 頻tần 蹙túc/xúc 。 而nhi 懷hoài 疑nghi 惑hoặc 。 汝nhữ 當đương 聽thính 說thuyết 。 此thử 人nhân 罪tội 報báo 。 文văn 中trung 倒đảo 也dã 。

經kinh

見kiến 有hữu 讀đọc 誦tụng 。 至chí 汝nhữ 今kim 復phục 聽thính

贊tán 曰viết 。

於ư 人nhân 不bất 信tín 。 起khởi 四tứ 惡ác 行hành 也dã 。 於ư 四tứ 人nhân 不bất 信tín 。

一nhất 讀đọc 。 二nhị 誦tụng 。 三tam 書thư 。 四tứ 持trì 。 理lý 准chuẩn 總tổng 。 應ưng 於ư 行hành 十thập 種chủng 法pháp 行hành 人nhân 邊biên 俱câu 起khởi 不bất 信tín 。 此thử 中trung 略lược 故cố 。 但đãn 舉cử 四tứ 人nhân 起khởi 四tứ 惡ác 行hành 。 四tứ 惡ác 行hành 者giả 。

一nhất 輕khinh 賤tiện 。 二nhị 憎tăng 嫌hiềm 。 三tam 嫉tật 妬đố 。 四tứ 結kết 恨hận 。 略lược 說thuyết 此thử 四tứ 最tối 輕khinh 罪tội 因nhân 。 其kỳ 實thật 打đả 罵mạ 。 殺sát 縛phược 。 盜đạo 劫kiếp 。 誹phỉ 謗báng 說thuyết 過quá 。 忿phẫn 害hại 等đẳng 惡ác 皆giai 重trọng 罪tội 因nhân 。 略lược 而nhi 不bất 舉cử 。 當đương 聽thính 其kỳ 果quả 。

經kinh

其kỳ 人nhân 命mạng 終chung 。 至chí 至chí 無vô 數số 劫kiếp

贊tán 曰viết 。

下hạ 三tam 十thập 頌tụng 由do 不bất 信tín 故cố 受thọ 惡ác 果quả 相tương/tướng 。 分phần/phân 二nhị 。

初sơ 二nhị 十thập 八bát 頌tụng 明minh 不bất 信tín 果quả 。 後hậu 二nhị 頌tụng 結kết 成thành 。 初sơ 中trung 復phục 二nhị 。

初sơ 二nhị 十thập 二nhị 頌tụng 別biệt 歷lịch 三tam 趣thú 受thọ 異dị 熟thục 果quả 相tương/tướng 。 後hậu 六lục 頌tụng 總tổng 歷lịch 四tứ 趣thú 受thọ 增tăng 上thượng 。 等đẳng 流lưu 二nhị 果quả 之chi 相tướng 。 初sơ 中trung 有hữu 三tam 。

一nhất 頌tụng 半bán 受thọ 地địa 獄ngục 果quả 相tương/tướng 。 次thứ 十thập 頌tụng 半bán 受thọ 畜súc 生sanh 果quả 相tương/tướng 。 後hậu 十thập 頌tụng 受thọ 人nhân 中trung 果quả 相tương/tướng 。 不bất 說thuyết 餓ngạ 鬼quỷ 。 餓ngạ 鬼quỷ 多đa 由do 貪tham 生sanh 。 不bất 信tín 此thử 經Kinh 。 生sanh 貪tham 者giả 少thiểu 故cố 。 略lược 而nhi 不bất 說thuyết 。 實thật 非phi 無vô 也dã 。 下hạ 文văn 亦diệc 有hữu 。 前tiền 第đệ 一nhất 卷quyển 說thuyết 五ngũ 趣thú 。 以dĩ 六lục 門môn 分phân 別biệt 。 上thượng 已dĩ 釋thích 三tam 門môn 。

一nhất 名danh 。 二nhị 體thể 。 三tam 開khai 合hợp 訖ngật 。 今kim 更cánh 辨biện 餘dư 三tam 門môn 。

一nhất 處xứ 所sở 。 二nhị 果quả 相tương/tướng 。 三tam 壽thọ 量lượng 。 處xử 所sở 者giả 。 捺nại 落lạc 迦ca 有hữu 三tam 。

一nhất 根căn 本bổn 。 二nhị 近cận 邊biên 。 三tam 孤cô 獨độc 。 根căn 本bổn 即tức 是thị 八bát 熱nhiệt 。 八bát 寒hàn 。 八bát 熱nhiệt 者giả 。

一nhất 等đẳng 活hoạt 。 二nhị 黑hắc 繩thằng 。 三tam 眾chúng 合hợp 。 四tứ 號hào 叫khiếu 。 五ngũ 大đại 號hào 叫khiếu 。 六lục 燒thiêu 燃nhiên 。 七thất 極cực 燒thiêu 燃nhiên 。 八bát 無vô 間gian 。 此thử 八bát 苦khổ 器khí 。 處xử 所sở 縱tung 廣quảng 皆giai 。 十thập 千thiên 由do 旬tuần 。 八bát 寒hàn 者giả 。

一nhất 皰pháo 。 二nhị 皰pháo 裂liệt 。 三tam 喝hát 哳# 沾triêm 。 四tứ 郝# 郝# 凡phàm 。 五ngũ 虎hổ 虎hổ 凡phàm 。 六lục 青thanh 蓮liên 華hoa 。 七thất 紅hồng 蓮liên 華hoa 。 八bát 大đại 紅hồng 蓮liên 華hoa 。 此thử 下hạ 三tam 萬vạn 二nhị 千thiên 。 踰du 繕thiện 那na 有hữu 等đẳng 活hoạt 。 等đẳng 活hoạt 下hạ 四tứ 千thiên 踰du 繕thiện 那na 有hữu 黑hắc 繩thằng 等đẳng 七thất 。 如như 是thị 以dĩ 下hạ 六lục 捺nại 落lạc 迦ca 相tương/tướng 去khứ 皆giai 隔cách 。 二nhị 千thiên 由do 旬tuần 。 其kỳ 八bát 寒hàn 地địa 獄ngục 皆giai 小tiểu 於ư 熱nhiệt 地địa 獄ngục 。 此thử 上thượng 所sở 說thuyết 根căn 本bổn 地địa 獄ngục 。 有hữu 義nghĩa 地địa 獄ngục 上thượng 下hạ 重trùng 疊điệp 。 略lược 計kế 無vô 間gian 底để 去khứ 地địa 并tinh 有hữu 十thập 二nhị 萬vạn 。 八bát 千thiên 由do 旬tuần 。 此thử 釋thích 不bất 然nhiên 。 妙diệu 高cao 去khứ 水thủy 下hạ 但đãn 說thuyết 八bát 萬vạn 即tức 踞cứ 金kim 輪luân 。 定định 不bất 可khả 爾nhĩ 。 故cố 有hữu 釋thích 言ngôn 。 此thử 下hạ 過quá 三tam 萬vạn 二nhị 千thiên 。 由do 旬tuần 有hữu 等đẳng 活hoạt 。 等đẳng 活hoạt 下hạ 四tứ 千thiên 有hữu 餘dư 七thất 。 餘dư 七thất 傍bàng 相tương/tướng 。 當đương 非phi 上thượng 下hạ 。 初sơ 寒hàn 與dữ 等đẳng 活hoạt 齊tề 。 初sơ 寒hàn 下hạ 二nhị 千thiên 有hữu 餘dư 七thất 寒hàn 。 七thất 寒hàn 亦diệc 傍bàng 相tương/tướng 。 當đương 非phi 上thượng 下hạ 。 其kỳ 八bát 地địa 獄ngục 廣quảng 。 十thập 千thiên 由do 旬tuần 。 不bất 說thuyết 上thượng 下hạ 。 《# 瑜du 伽già 》# 但đãn 言ngôn 。

此thử 下hạ 三tam 萬vạn 二nhị 千thiên 有hữu 等đẳng 活hoạt 。 等đẳng 活hoạt 下hạ 四tứ 千thiên 有hữu 餘dư 那na 落lạc 迦ca 。 初sơ 寒hàn 在tại 等đẳng 活hoạt 傍bàng 。 此thử 下hạ 二nhị 千thiên 有hữu 餘dư 寒hàn 那na 落lạc 迦ca 。 那na 落lạc 迦ca 處xứ 廣quảng 十thập 千thiên 。

不bất 別biệt 說thuyết 上thượng 下hạ 相tương/tướng 去khứ 皆giai 四tứ 千thiên 。 及cập 一nhất 一nhất 地địa 獄ngục 皆giai 十thập 千thiên 。 故cố 《# 婆bà 沙sa 》# 有hữu 二nhị 說thuyết 。 《# 俱câu 舍xá 》# 乃nãi 云vân 。

下hạ 過quá 二nhị 萬vạn 至chí 無vô 間gian 底để 。 極cực 為vi 淺thiển 近cận 。

近cận 邊biên 即tức 是thị 八bát 熱nhiệt 門môn 外ngoại 面diện 各các 四tứ 門môn 。 《# 俱câu 舍xá 》# 說thuyết 為vi 十thập 六lục 增tăng 也dã 。 謂vị 煻đường 煨ổi 屍thi 糞phẩn 鋒phong 刃nhận 烈liệt 河hà 。 孤cô 獨độc 即tức 是thị 山sơn 間gian 壙khoáng 野dã 樹thụ 下hạ 空không 中trung 。 或hoặc 一nhất 或hoặc 多đa 。 受thọ 罪tội 之chi 處xứ 。 傍bàng 生sanh 之chi 類loại 。 本bổn 居cư 大đại 海hải 。 流lưu 住trụ 餘dư 處xứ 。 《# 正Chánh 法Pháp 念niệm 》# 說thuyết 下hạ 過quá 五ngũ 百bách 由do 旬tuần 。 有hữu 琰diêm 摩ma 王vương 國quốc 。 後hậu 流lưu 餘dư 處xứ 。 人nhân 住trụ 四tứ 大đại 洲châu 八bát 中trung 洲châu 。 一nhất 一nhất 各các 有hữu 。 五ngũ 百bách 小tiểu 洲châu 。 以dĩ 為vi 眷quyến 屬thuộc 。 天thiên 住trụ 六lục 欲dục 。 色sắc 。 無vô 色sắc 界giới 。 四Tứ 大Đại 王Vương 眾chúng 。 天thiên 居cư 妙Diệu 高Cao 山Sơn 半bán 腹phúc 之chi 中trung 。 第đệ 四tứ 層tằng 級cấp 。 《# 俱câu 舍xá 》# 說thuyết 住trụ 初sơ 金kim 山sơn 頂đảnh 。 三Tam 十Thập 三Tam 天Thiên 。 住trụ 妙diệu 高cao 頂đảnh 。 自tự 餘dư 諸chư 天thiên 皆giai 漸tiệm 次thứ 住trụ 已dĩ 上thượng 空không 中trung 。 須Tu 彌Di 山Sơn 頂đảnh 。 去khứ 下hạ 八bát 萬vạn 踰du 繕thiện 那na 。 已dĩ 上thượng 諸chư 天thiên 皆giai 去khứ 地địa 一nhất 倍bội 。 夜dạ 摩ma 天thiên 去khứ 地địa 一nhất 十thập 六lục 萬vạn 。 知tri 足túc 天thiên 去khứ 地địa 三tam 十thập 二nhị 萬vạn 。 除trừ 無vô 雲vân 天thiên 乃nãi 至chí 已dĩ 上thượng 皆giai 准chuẩn 當đương 知tri 。 無vô 色sắc 界giới 天thiên 。 在tại 欲dục 色sắc 界giới 隨tùy 先tiên 入nhập 定định 處xứ 而nhi 便tiện 受thọ 果quả 故cố 。 非phi 天thiên 根căn 本bổn 住trụ 在tại 妙Diệu 高Cao 山Sơn 北bắc 北bắc 海hải 之chi 下hạ 。 餘dư 傍bàng 小tiểu 者giả 隨tùy 在tại 四tứ 洲châu 。 如như 前tiền 已dĩ 說thuyết 。

受thọ 果quả 相tương/tướng 者giả 。 謂vị 那na 落lạc 迦ca 有hữu 情tình 多đa 分phần 受thọ 用dụng 極cực 治trị 罰phạt 苦khổ 。 傍bàng 生sanh 有hữu 情tình 多đa 分phần 受thọ 用dụng 相tương/tướng 食thực 噉đạm 苦khổ 。 餓ngạ 鬼quỷ 有hữu 情tình 多đa 分phần 受thọ 用dụng 極cực 飢cơ 渴khát 苦khổ 。 人nhân 趣thú 有hữu 情tình 多đa 分phần 受thọ 用dụng 匱quỹ 乏phạp 追truy 求cầu 。 種chủng 種chủng 之chi 苦khổ 。 天thiên 趣thú 有hữu 情tình 多đa 分phần 受thọ 用dụng 衰suy 惱não 墜trụy 沒một 之chi 苦khổ 。 八bát 熱nhiệt 地địa 獄ngục 受thọ 苦khổ 相tương/tướng 者giả 。 一nhất 等đẳng 活hoạt 苦khổ 相tương/tướng 。 謂vị 彼bỉ 有hữu 情tình 。 多đa 共cộng 聚tụ 集tập 。 業nghiệp 增tăng 上thượng 所sở 生sanh 種chủng 種chủng 苦khổ 具cụ 次thứ 第đệ 而nhi 起khởi 。 更cánh 相tương 殘tàn 害hại 。 悶muộn 絕tuyệt 躃tích 地địa 。 次thứ 虛hư 空không 中trung 有hữu 大đại 聲thanh 言ngôn 。

此thử 諸chư 有hữu 情tình 。 可khả 還hoàn 等đẳng 活hoạt 可khả 還hoàn 等đẳng 活hoạt 。

次thứ 彼bỉ 有hữu 情tình 歘hốt 然nhiên 復phục 起khởi 。 如như 前tiền 苦khổ 具cụ 還hoàn 受thọ 殘tàn 害hại 。 由do 此thử 因nhân 緣duyên 。 長trường 時thời 受thọ 苦khổ 。 乃nãi 至chí 先tiên 世thế 。 所sở 造tạo 一nhất 切thiết 惡ác 不bất 善thiện 業nghiệp 。 未vị 盡tận 未vị 出xuất 。 二nhị 黑hắc 繩thằng 苦khổ 相tương/tướng 。 謂vị 彼bỉ 有hữu 情tình 。 多đa 分phần 為vi 彼bỉ 所sở 攝nhiếp 獄ngục 卒tốt 以dĩ 黑hắc 繩thằng 拼bính 之chi 。 或hoặc 為vi 四tứ 方phương 。 或hoặc 為vi 八bát 方phương 。 或hoặc 為vi 種chủng 種chủng 圖đồ 畫họa 文văn 像tượng 。 彼bỉ 既ký 拼bính 已dĩ 。 隨tùy 其kỳ 處xứ 所sở 若nhược 鑿tạc 若nhược 斲# 。 若nhược 斫chước 。 若nhược 剜oan 。 由do 如như 是thị 等đẳng 種chủng 種chủng 。 因nhân 緣duyên 長trường 時thời 受thọ 苦khổ 。 業nghiệp 盡tận 方phương 出xuất 。 三tam 眾chúng 合hợp 苦khổ 相tương/tướng 。 謂vị 彼bỉ 有hữu 情tình 。 或hoặc 時thời 展triển 轉chuyển 聚tụ 集tập 和hòa 合hợp 。

爾nhĩ 時thời 便tiện 有hữu 。 彼bỉ 攝nhiếp 獄ngục 卒tốt 驅khu 逼bức 令linh 入nhập 兩lưỡng 鐵thiết 羺# 頭đầu 大đại 山sơn 之chi 間gian 。 彼bỉ 既ký 入nhập 已dĩ 兩lưỡng 山sơn 迫bách 之chi 。 既ký 被bị 迫bách 已dĩ 一nhất 切thiết 門môn 中trung 血huyết 便tiện 流lưu 注chú 。 如như 是thị 兩lưỡng 鐵thiết 羝đê 頭đầu 。 馬mã 頭đầu 象tượng 頭đầu 師sư 子tử 頭đầu 虎hổ 頭đầu 亦diệc 爾nhĩ 。 復phục 令linh 和hòa 合hợp 置trí 大đại 鐵thiết 槽tào 中trung 。 壓áp 之chi 如như 壓áp 甘cam 蔗giá 。 既ký 被bị 壓áp 已dĩ 。 血huyết 便tiện 流lưu 注chú 。 復phục 和hòa 合hợp 已dĩ 。 有hữu 大đại 鐵thiết 山sơn 。 從tùng 上thượng 而nhi 墮đọa 。 令linh 彼bỉ 有hữu 情tình 。 躃tích 在tại 鐵thiết 地địa 。 若nhược 斫chước 。 若nhược 刺thứ 。 或hoặc 擣đảo 。 或hoặc 裂liệt 。 既ký 被bị 斫chước 刺thứ 及cập 擣đảo 裂liệt 已dĩ 血huyết 便tiện 流lưu 注chú 。 長trường 時thời 受thọ 苦khổ 。 業nghiệp 盡tận 方phương 出xuất 。 此thử 苦khổ 有hữu 三tam 。

一nhất 兩lưỡng 山sơn 迫bách 。 二nhị 鐵thiết 糟tao 壓áp 。 三tam 鐵thiết 山sơn 墮đọa 。 四tứ 號hào 叫khiếu 苦khổ 相tương/tướng 。 謂vị 彼bỉ 有hữu 情tình 。 尋tầm 求cầu 舍xá 宅trạch 便tiện 入nhập 大đại 鐵thiết 室thất 中trung 。 彼bỉ 纔tài 入nhập 已dĩ 即tức 便tiện 火hỏa 起khởi 。 由do 此thử 燒thiêu 燃nhiên 。 極cực 燒thiêu 然nhiên 。 遍biến 極cực 燒thiêu 然nhiên 。 既ký 被bị 燒thiêu 已dĩ 。 苦khổ 痛thống 逼bức 切thiết 。 發phát 聲thanh 號hào 叫khiếu 。 長trường 時thời 受thọ 苦khổ 。 業nghiệp 盡tận 方phương 出xuất 。 五ngũ 大đại 號hào 叫khiếu 苦khổ 相tương/tướng 。 與dữ 此thử 差sai 別biệt 謂vị 彼bỉ 室thất 宅trạch 其kỳ 如như 胎thai 藏tạng 。 苦khổ 既ký 過quá 前tiền 發phát 聲thanh 遂toại 大đại 。 六lục 燒thiêu 燃nhiên 苦khổ 相tương/tướng 。 謂vị 彼bỉ 獄ngục 卒tốt 以dĩ 諸chư 有hữu 情tình 置trí 無vô 量lượng 踰du 繕thiện 那na 三tam 熱nhiệt 大đại 鐵thiết 熬ngao 上thượng 。 左tả 右hữu 轉chuyển 之chi 。 表biểu 裏lý 燒thiêu 薄bạc 。 又hựu 如như 炙chích 魚ngư 。 以dĩ 大đại 鐵thiết 串xuyến 從tùng 下hạ 貫quán 之chi 徹triệt 頂đảnh 而nhi 出xuất 。 返phản 覆phú 而nhi 炙chích 。 令linh 彼bỉ 有hữu 情tình 。 諸chư 根căn 毛mao 孔khổng 口khẩu 中trung 悉tất 皆giai 焰diễm 起khởi 。 復phục 以dĩ 有hữu 情tình 置trí 於ư 如như 前tiền 大đại 熱nhiệt 鐵thiết 地địa 。 或hoặc 仰ngưỡng 或hoặc 覆phúc 。 以dĩ 三tam 熱nhiệt 大đại 鐵thiết 椎chùy 或hoặc 棒bổng 或hoặc 打đả 或hoặc 築trúc 。 遍biến 打đả 遍biến 築trúc 。 令linh 如như 肉nhục 摶đoàn 。 長trường 時thời 受thọ 苦khổ 。 業nghiệp 盡tận 方phương 出xuất 。 此thử 苦khổ 有hữu 三tam 。

一nhất 左tả 右hữu 燒thiêu 薄bạc 。 二nhị 鐵thiết 串xuyến 貫quán 炙chích 。 三tam 鐵thiết 棒bổng 推thôi 打đả 。 七thất 極cực 燒thiêu 燃nhiên 苦khổ 相tương/tướng 。 與dữ 前tiền 差sai 別biệt 謂vị 以dĩ 三tam 支chi 大đại 熱nhiệt 鐵thiết 串xuyến 從tùng 下hạ 貫quán 之chi 。 徹triệt 其kỳ 兩lưỡng 膊bạc 及cập 頂đảnh 而nhi 出xuất 。 由do 此thử 眼nhãn 耳nhĩ 鼻tị 口khẩu 。 毛mao 孔khổng 猛mãnh 焰diễm 流lưu 出xuất 。 又hựu 以dĩ 三tam 熱nhiệt 大đại 銅đồng 鐵thiết 鍱diệp 遍biến 裹khỏa 其kỳ 身thân 。 又hựu 復phục 倒đảo 擲trịch 如như 前tiền 。 三tam 熱nhiệt 彌di 滿mãn 灰hôi 水thủy 大đại 鐵thiết 鑊hoạch 中trung 。 而nhi 煎tiễn 煮chử 之chi 。 其kỳ 湯thang 湧dũng 沸phí 。 令linh 此thử 有hữu 情tình 隨tùy 湯thang 飄phiêu 轉chuyển 。 或hoặc 出xuất 或hoặc 沒một 。 令linh 其kỳ 血huyết 肉nhục 及cập 以dĩ 皮bì 脈mạch 悉tất 皆giai 銷tiêu 爛lạn 。 唯duy 骨cốt 璅tỏa 在tại 。 尋tầm 復phục 漉lộc 之chi 。 置trí 熱nhiệt 鐵thiết 地địa 上thượng 。 令linh 皮bì 肉nhục 血huyết 脈mạch 。 復phục 生sanh 如như 故cố 。 還hoàn 置trí 鑊hoạch 中trung 。 餘dư 如như 大đại 熱nhiệt 那na 落lạc 迦ca 說thuyết 。 長trường 時thời 受thọ 苦khổ 。 業nghiệp 盡tận 方phương 出xuất 。 此thử 苦khổ 有hữu 三tam 。

一nhất 三tam 支chi 串xuyến 貫quán 。 二nhị 鐵thiết 鍱diệp 纏triền 裹khỏa 。 三tam 熱nhiệt 湯thang 煎tiễn 煮chử 。 八bát 於ư 無vô 間gian 大đại 那na 落lạc 迦ca 。 所sở 受thọ 苦khổ 相tương/tướng 。 謂vị 於ư 東đông 方phương 多đa 百bách 踰du 繕thiện 那na 三tam 熱nhiệt 大đại 鐵thiết 地địa 上thượng 。 有hữu 猛mãnh 熾sí 火hỏa 刺thứ 騰đằng 焰diễm 而nhi 來lai 刺thứ 彼bỉ 有hữu 情tình 。 穿xuyên 皮bì 入nhập 肉nhục 斷đoạn 筋cân 破phá 骨cốt 。 復phục 徹triệt 其kỳ 髓tủy 燒thiêu 如như 脂chi 燭chúc 。 如như 是thị 舉cử 身thân 皆giai 成thành 猛mãnh 焰diễm 。 如như 是thị 餘dư 方phương 火hỏa 刺thứ 亦diệc 爾nhĩ 。 由do 此thử 彼bỉ 有hữu 情tình 與dữ 猛mãnh 焰diễm 和hòa 雜tạp 。 唯duy 見kiến 火hỏa 聚tụ 。 從tùng 四tứ 方phương 來lai 。 火hỏa 焰diễm 相tương/tướng 雜tạp 無vô 有hữu 間gian 隟khích 。 所sở 受thọ 苦khổ 痛thống 。 亦diệc 無vô 間gian 隟khích 。 唯duy 聞văn 苦khổ 痛thống 號hào 叫khiếu 之chi 聲thanh 。 知tri 有hữu 眾chúng 生sanh 。 又hựu 以dĩ 鐵thiết 箕ki 盛thình 滿mãn 三tam 熱nhiệt 猛mãnh 焰diễm 鐵thiết 炭thán 而nhi 簸phả 揃# 之chi 。 復phục 置trí 熱nhiệt 鐵thiết 地địa 上thượng 。 令linh 登đăng 大đại 熱nhiệt 鐵thiết 山sơn 。 上thượng 而nhi 復phục 下hạ 。 下hạ 而nhi 復phục 上thượng 。 從tùng 其kỳ 口khẩu 中trung 。 拔bạt 出xuất 其kỳ 舌thiệt 。 以dĩ 百bách 鐵thiết 釘đinh/đính 釘đinh/đính 而nhi 張trương 之chi 。 令linh 無vô 皺trứu 攝nhiếp 如như 張trương 牛ngưu 皮bì 。 復phục 更cánh 仰ngưỡng 臥ngọa 。 熱nhiệt 鐵thiết 地địa 上thượng 。 以dĩ 熱nhiệt 鐵thiết 鉗kiềm 鉗kiềm 口khẩu 令linh 開khai 。 又hựu 以dĩ 三tam 熱nhiệt 大đại 熱nhiệt 鐵thiết 丸hoàn 。 置trí 其kỳ 口khẩu 中trung 。 即tức 燒thiêu 其kỳ 口khẩu 及cập 以dĩ 咽yết 喉hầu 。 徹triệt 於ư 腑phủ 藏tạng 。 從tùng 下hạ 而nhi 出xuất 。 又hựu 以dĩ 洋dương 銅đồng 而nhi 灌quán 其kỳ 口khẩu 。 燒thiêu 喉hầu 及cập 口khẩu 徹triệt 於ư 腑phủ 藏tạng 。 從tùng 下hạ 而nhi 出xuất 。 所sở 餘dư 苦khổ 惱não 如như 極cực 燒thiêu 然nhiên 。 長trường 時thời 受thọ 苦khổ 。 業nghiệp 盡tận 方phương 出xuất 。 此thử 苦khổ 有hữu 六lục 。

一nhất 四tứ 方phương 火hỏa 刺thứ 。 二nhị 鐵thiết 炭thán 揃# 簸phả 。 三tam 上thượng 下hạ 鐵thiết 山sơn 。 四tứ 鐵thiết 釘đinh/đính 釘đinh/đính 舌thiệt 。 五ngũ 令linh 吞thôn 鐵thiết 丸hoàn 。 六lục 洋dương 銅đồng 灌quán 口khẩu 。 今kim 此thử 略lược 說thuyết 麁thô 顯hiển 苦khổ 具cụ 。 非phi 於ư 大đại 那na 落lạc 迦ca 中trung 。 無vô 餘dư 苦khổ 具cụ 。 上thượng 說thuyết 根căn 本bổn 八bát 熱nhiệt 苦khổ 相tương/tướng 。

近cận 邊biên 苦khổ 相tương/tướng 者giả 。 一nhất 一nhất 大đại 那na 落lạc 迦ca 皆giai 有hữu 四tứ 方phương 四tứ 岸ngạn 四tứ 門môn 。 鐵thiết 牆tường 圍vi 繞nhiễu 。 從tùng 四tứ 門môn 出xuất 。 二nhị 門môn 外ngoại 皆giai 有hữu 四tứ 園viên 。

一nhất 謂vị 煻đường 煨ổi 。 煻đường 煨ổi 齊tề 膝tất 。 彼bỉ 諸chư 有hữu 情tình 。 出xuất 求cầu 舍xá 宅trạch 。 遊du 行hành 至chí 此thử 。 下hạ 足túc 之chi 時thời 。 皮bì 肉nhục 筋cân 骨cốt 。 並tịnh 即tức 銷tiêu 爛lạn 。 舉cử 足túc 還hoàn 生sanh 。 二nhị 謂vị 屎thỉ 糞phẩn 。 屎thỉ 糞phẩn 為vi 泥nê 。 此thử 諸chư 有hữu 情tình 。 為vi 求cầu 舍xá 宅trạch 從tùng 前tiền 出xuất 已dĩ 。 漸tiệm 漸tiệm 遊du 行hành 。 陷hãm 入nhập 其kỳ 中trung 首thủ 足túc 俱câu 沒một 。 又hựu 於ư 泥nê 內nội 多đa 有hữu 蠰nhương 矩củ 吒tra 虫trùng 。 身thân 長trường 一nhất 尺xích 。 嘴chủy 白bạch 頭đầu 黑hắc 。 穿xuyên 皮bì 入nhập 肉nhục 。 斷đoạn 筋cân 破phá 骨cốt 。 取thủ 髓tủy 而nhi 食thực 。 三tam 鋒phong 刃nhận 園viên 。 此thử 別biệt 有hữu 三tam 。

一nhất 銛# 刃nhận 路lộ 。 有hữu 利lợi 刃nhận 劍kiếm 仰ngưỡng 刃nhận 為vi 路lộ 。 彼bỉ 諸chư 有hữu 情tình 。 從tùng 前tiền 出xuất 已dĩ 。 遊du 行hành 至chí 此thử 。 下hạ 足túc 之chi 時thời 。 皮bì 肉nhục 筋cân 骨cốt 。 悉tất 皆giai 銷tiêu 爛lạn 。 舉cử 足túc 之chi 時thời 。 還hoàn 復phục 如như 故cố 。 二nhị 劍kiếm 葉diệp 林lâm 。 彼bỉ 諸chư 有hữu 情tình 。 從tùng 前tiền 出xuất 已dĩ 往vãng 趣thú 彼bỉ 陰ấm 。 纔tài 坐tọa 其kỳ 下hạ 微vi 風phong 遂toại 起khởi 劍kiếm 葉diệp 墮đọa 落lạc 。 斫chước 截tiệt 其kỳ 身thân 。 一nhất 切thiết 支chi 節tiết 。 便tiện 即tức 躃tích 地địa 。 有hữu 黑hắc 黧lê 狗cẩu 。 揸# 掣xiết 背bối/bội 胎thai 。 而nhi 噉đạm 食thực 之chi 。 三tam 鐵thiết 刺thứ 林lâm 。 有hữu 鐵thiết 設thiết 柆# 末mạt 梨lê 林lâm 狀trạng 如như 皂tạo 莢# 刺thứ 樹thụ 。 彼bỉ 諸chư 有hữu 情tình 。 從tùng 前tiền 出xuất 已dĩ 便tiện 來lai 趣thú 之chi 。 由do 狗cẩu 等đẳng 趁sấn 遂toại 登đăng 其kỳ 上thượng 。 當đương 登đăng 之chi 時thời 一nhất 切thiết 刺thứ 鋒phong 向hướng 下hạ 而nhi 刺thứ 。 彼bỉ 欲dục 下hạ 樹thụ 。 嘴chủy 復phục 迴hồi 向hướng 上thượng 貫quán 刺thứ 其kỳ 身thân 。 遍biến 諸chư 支chi 節tiết 。

爾nhĩ 時thời 便tiện 有hữu 。 鐵thiết 嘴chủy 大đại 鳥điểu 。 上thượng 彼bỉ 頭đầu 上thượng 或hoặc 上thượng 其kỳ 髆bác 。 探thám 啄trác 眼nhãn 精tinh 。 而nhi 噉đạm 食thực 之chi 。 四tứ 烈liệt 河hà 園viên 。 有hữu 廣quảng 大đại 河hà 。 沸phí 熱nhiệt 灰hôi 水thủy 。 彌di 滿mãn 其kỳ 中trung 。 彼bỉ 諸chư 有hữu 情tình 。 尋tầm 求cầu 舍xá 宅trạch 。 從tùng 彼bỉ 出xuất 已dĩ 。 來lai 墮đọa 此thử 中trung 。 猶do 如như 以dĩ 豆đậu 置trí 之chi 大đại 鑊hoạch 。 燃nhiên 猛mãnh 熾sí 火hỏa 。 而nhi 煎tiễn 煮chử 之chi 。 隨tùy 湯thang 騰đằng 湧dũng 周chu 旋toàn 迴hồi 沒một 。 於ư 河hà 兩lưỡng 岸ngạn 。 有hữu 諸chư 獄ngục 卒tốt 。 手thủ 執chấp 杖trượng 索sách 及cập 以dĩ 大đại 網võng 。 行hàng 列liệt 而nhi 住trụ 。 遮già 彼bỉ 有hữu 情tình 不bất 令linh 得đắc 出xuất 。 或hoặc 以dĩ 索sách 羂quyến 或hoặc 以dĩ 網võng 漉lộc 。 復phục 置trí 廣quảng 大đại 。 熱nhiệt 鐵thiết 地địa 上thượng 。 仰ngưỡng 彼bỉ 有hữu 情tình 。 而nhi 問vấn 之chi 言ngôn 。

汝nhữ 等đẳng 今kim 者giả 。 欲dục 何hà 所sở 須tu 。

彼bỉ 答đáp 言ngôn 。

我ngã 今kim 竟cánh 無vô 覺giác 知tri 。 然nhiên 為vi 種chủng 種chủng 飢cơ 苦khổ 所sở 逼bức 。

時thời 彼bỉ 獄ngục 卒tốt 即tức 以dĩ 鐵thiết 鉗kiềm 。 鉗kiềm 口khẩu 令linh 開khai 。 便tiện 以dĩ 極cực 熱nhiệt 燒thiêu 然nhiên 鐵thiết 丸hoàn 置trí 其kỳ 口khẩu 中trung 。 餘dư 如như 前tiền 說thuyết 。 若nhược 彼bỉ 答đáp 言ngôn 。

我ngã 今kim 渴khát 苦khổ 。

獄ngục 卒tốt 即tức 以dĩ 洋dương 銅đồng 灌quán 口khẩu 。 長trường 時thời 受thọ 苦khổ 。 業nghiệp 盡tận 方phương 出xuất 。 其kỳ 孤cô 獨độc 那na 落lạc 迦ca 所sở 受thọ 苦khổ 相tương/tướng 。 處xử 所sở 雖tuy 小tiểu 。 種chủng 種chủng 苦khổ 具cụ 無vô 不bất 具cụ 足túc 。 如như 《# 妙diệu 吉cát 祥tường 問vấn 大đại 採thải 菉lục 豆đậu 子tử 經kinh 》# 廣quảng 說thuyết 其kỳ 相tương/tướng 。

八bát 寒hàn 相tương/tướng 者giả 。

一nhất 皰pháo 那na 落lạc 迦ca 。 受thọ 生sanh 有hữu 情tình 極cực 重trọng 廣quảng 大đại 寒hàn 觸xúc 所sở 觸xúc 。 一nhất 切thiết 身thân 分phần 。 悉tất 皆giai 卷quyển 縮súc 猶do 如như 瘡sang 皰pháo 。 二nhị 皰pháo 裂liệt 那na 落lạc 迦ca 。 猶do 如như 皰pháo 潰hội 。 膿nùng 血huyết 流lưu 出xuất 。 其kỳ 瘡sang 卷quyển 縮súc 。 三tam 喝hát 哳# 沽cô 。 四tứ 郝# 郝# 凡phàm 。 五ngũ 虎hổ 虎hổ 凡phàm 。 此thử 三tam 那na 落lạc 迦ca 。 受thọ 罪tội 有hữu 情tình 苦khổ 音âm 差sai 別biệt 以dĩ 立lập 其kỳ 名danh 。 六lục 青thanh 蓮liên 華hoa 那na 落lạc 迦ca 。 由do 重trọng/trùng 廣quảng 大đại 寒hàn 苦khổ 觸xúc 所sở 觸xúc 。 一nhất 切thiết 身thân 分phần 。 悉tất 皆giai 青thanh 瘀ứ 。 皮bì 膚phu 破phá 裂liệt 或hoặc 五ngũ 或hoặc 六lục 。 七thất 紅hồng 蓮liên 那na 落lạc 迦ca 。 過quá 此thử 青thanh 已dĩ 色sắc 變biến 紅hồng 赤xích 。 皮bì 膚phu 分phân 裂liệt 或hoặc 十thập 或hoặc 多đa 。 八bát 大đại 紅hồng 蓮liên 那na 落lạc 迦ca 。 謂vị 彼bỉ 身thân 分phần/phân 極cực 大đại 紅hồng 赤xích 。 皮bì 膚phu 分phân 裂liệt 或hoặc 百bách 或hoặc 多đa 。

其kỳ 傍bàng 生sanh 趣thú 。 更cánh 相tương 殘tàn 害hại 。 如như 羸luy 弱nhược 者giả 為vi 諸chư 強cường 力lực 。 之chi 所sở 殺sát 害hại 。 受thọ 種chủng 種chủng 苦khổ 。 以dĩ 不bất 自tự 在tại 他tha 所sở 驅khu 馳trì 。 多đa 被bị 鞭tiên 撻thát 。 與dữ 彼bỉ 人nhân 天thiên 為vi 資tư 生sanh 具cụ 。 由do 此thử 因nhân 緣duyên 。 具cụ 受thọ 種chủng 種chủng 極cực 重trọng 苦khổ 惱não 。

其kỳ 餓ngạ 鬼quỷ 趣thú 。 略lược 有hữu 三tam 種chủng 。

一nhất 由do 外ngoại 障chướng 礙ngại 飲ẩm 食thực 。 二nhị 由do 內nội 障chướng 礙ngại 飲ẩm 食thực 。 三tam 飲ẩm 食thực 無vô 有hữu 障chướng 礙ngại 。 由do 外ngoại 障chướng 礙ngại 飲ẩm 食thực 者giả 。 由do 習tập 上thượng 品phẩm 慳san 故cố 生sanh 鬼quỷ 趣thú 中trung 。 常thường 與dữ 飢cơ 渴khát 相tương 應ứng 。 皮bì 肉nhục 血huyết 脈mạch 皆giai 悉tất 枯khô 槁cảo 猶do 如như 灰hôi 炭thán 。 頭đầu 髮phát 蓬bồng 亂loạn 。 其kỳ 面diện 黯ảm 黑hắc 。 脣thần 口khẩu 乾can/kiền/càn 焦tiêu 。 常thường 以dĩ 其kỳ 舌thiệt 舐thỉ 略lược 口khẩu 面diện 。 飢cơ 渴khát 慞chương 惶hoàng 處xứ 處xứ 馳trì 走tẩu 。 所sở 到đáo 泉tuyền 池trì 。 為vi 餘dư 有hữu 情tình 手thủ 執chấp 刀đao 杖trượng 。 及cập 以dĩ 羂quyến 索sách 行hàng 列liệt 守thủ 護hộ 。 令linh 不bất 得đắc 趣thú 。 或hoặc 強cường/cưỡng 趣thú 之chi 。 便tiện 見kiến 其kỳ 泉tuyền 變biến 成thành 膿nùng 血huyết 。 自tự 不bất 欲dục 飲ẩm 。 如như 是thị 等đẳng 名danh 。 由do 外ngoại 障chướng 礙ngại 飲ẩm 食thực 。 由do 內nội 障chướng 礙ngại 飲ẩm 食thực 者giả 。 謂vị 彼bỉ 有hữu 情tình 。 咽yến/ế/yết 或hoặc 如như 針châm 。 口khẩu 或hoặc 如như 炬cự 。 或hoặc 復phục 頸cảnh 癭# 。 其kỳ 腹phúc 寬khoan 大đại 。 由do 此thử 因nhân 緣duyên 。 縱túng 得đắc 飲ẩm 食thực 。 無vô 他tha 障chướng 礙ngại 。 自tự 然nhiên 不bất 能năng 若nhược 噉đạm 若nhược 飲ẩm 。 如như 是thị 等đẳng 名danh 。 由do 內nội 障chướng 礙ngại 飲ẩm 食thực 。 此thử 前tiền 文văn 說thuyết 。 其kỳ 咽yết 如như 針châm 。 皆giai 是thị 此thử 輩bối 。 飲ẩm 食thực 無vô 有hữu 障chướng 礙ngại 者giả 。 謂vị 有hữu 餓ngạ 鬼quỷ 名danh 猛mãnh 焰diễm 鬘man 。 隨tùy 所sở 飲ẩm 噉đạm 皆giai 被bị 燒thiêu 然nhiên 。 由do 此thử 常thường 受thọ 飢cơ 渴khát 大đại 苦khổ 。

復phục 有hữu 餓ngạ 鬼quỷ 。 名danh 食thực 糞phẩn 穢uế 。 或hoặc 有hữu 一nhất 分phần/phân 食thực 糞phẩn 飲ẩm 尿niệu 。 或hoặc 復phục 一nhất 分phần/phân 唯duy 能năng 飲ẩm 噉đạm 極cực 可khả 厭yếm 惡ác 生sanh 熟thục 臭xú 穢uế 。 縱túng/tung 得đắc 香hương 美mỹ 而nhi 不bất 能năng 食thực 。 或hoặc 有hữu 一nhất 分phần/phân 自tự 割cát 身thân 肉nhục 。 而nhi 噉đạm 食thực 之chi 。 縱túng/tung 得đắc 餘dư 食thực 竟cánh 不bất 能năng 噉đạm 。 如như 是thị 等đẳng 輩bối 。 是thị 名danh 飲ẩm 食thực 。 無vô 有hữu 障chướng 礙ngại 。

其kỳ 人nhân 趣thú 中trung 多đa 受thọ 是thị 苦khổ 。 謂vị 俱câu 生sanh 飢cơ 渴khát 匱quỹ 乏phạp 苦khổ 。 小tiểu 來lai 貧bần 窮cùng 故cố 。 所sở 欲dục 不bất 果quả 匱quỹ 乏phạp 苦khổ 。 麁thô 疎sơ 飲ẩm 食thực 匱quỹ 乏phạp 苦khổ 。 逼bức 切thiết 追truy 求cầu 攝nhiếp 受thọ 匱quỹ 乏phạp 苦khổ 。 為vi 他tha 卑ty 下hạ 。 被bị 主chủ 逼bức 切thiết 等đẳng 苦khổ 。

時thời 節tiết 變biến 異dị 若nhược 寒hàn 若nhược 熱nhiệt 匱quỹ 乏phạp 苦khổ 。 黑hắc 闇ám 等đẳng 中trung 障chướng 所sở 作tác 事sự 業nghiệp 。 皆giai 悉tất 休hưu 廢phế 匱quỹ 乏phạp 苦khổ 。 又hựu 受thọ 變biến 壞hoại 。 老lão 病bệnh 死tử 苦khổ 。 由do 那na 落lạc 迦ca 等đẳng 中trung 謂vị 死tử 為vi 樂nhạo/nhạc/lạc 。 故cố 於ư 彼bỉ 趣thú 不bất 立lập 為vi 苦khổ 。

其kỳ 天thiên 趣thú 中trung 無vô 解giải 支chi 節tiết 苦khổ 。 而nhi 有hữu 死tử 墮đọa 苦khổ 。 如như 經Kinh 中trung 說thuyết 。 有hữu 諸chư 天thiên 子tử 。 將tương 欲dục 沒một 時thời 五ngũ 相tương/tướng 先tiên 現hiện 。

一nhất 衣y 垢cấu 染nhiễm 現hiện 。 二nhị 華hoa 鬘man 萎nuy 顇# 。 三tam 兩lưỡng 腋dịch 汗hãn 流lưu 。 四tứ 身thân 便tiện 臭xú 穢uế 。 五ngũ 天thiên 及cập 天thiên 子tử 。 不bất 樂nhạo 本bổn 坐tọa 。

時thời 彼bỉ 天thiên 子tử 。 偃yển 臥ngọa 林lâm 間gian 。 所sở 有hữu 婇thể 女nữ 與dữ 餘dư 天thiên 子tử 共cộng 為vi 遊du 戲hí 。 彼bỉ 見kiến 此thử 已dĩ 。 生sanh 大đại 憂ưu 苦khổ 。 復phục 受thọ 陵lăng 篾miệt 悚tủng 慄lật 之chi 苦khổ 。 由do 有hữu 廣quảng 大đại 福phước 聚tụ 成thành 就tựu 及cập 廣quảng 大đại 五ngũ 欲dục 天thiên 子tử 生sanh 時thời 。 所sở 餘dư 薄bạc 福phước 諸chư 舊cựu 天thiên 子tử 見kiến 已dĩ 。 惶hoàng 怖bố 受thọ 大đại 憂ưu 苦khổ 。 此thử 上thượng 所sở 說thuyết 通thông 六Lục 欲Dục 天Thiên 。 其kỳ 下hạ 二nhị 天thiên 又hựu 受thọ 斫chước 截tiệt 破phá 壞hoại 驅khu 擯bấn 殘tàn 害hại 之chi 苦khổ 。 由do 與dữ 非phi 天thiên 共cộng 戰chiến 諍tranh 時thời 。 天thiên 與dữ 非phi 天thiên 互hỗ 相tương 違vi 拒cự 。 即tức 執chấp 四tứ 仗trượng 。 謂vị 金kim 。 銀ngân 。 頗phả 胝chi 。 琉lưu 璃ly 。 共cộng 相tương 戰chiến 鬪đấu 。

爾nhĩ 時thời 諸chư 天thiên 。 及cập 與dữ 非phi 天thiên 。 或hoặc 斷đoạn 支chi 節tiết 。 或hoặc 破phá 其kỳ 身thân 。 或hoặc 復phục 致trí 死tử 。 若nhược 傷thương 身thân 斷đoạn 節tiết 。 續tục 還hoàn 如như 故cố 。 若nhược 斷đoạn 其kỳ 首thủ 。 即tức 便tiện 殞vẫn 歿một 。 天thiên 與dữ 非phi 天thiên 互hỗ 有hữu 他tha 勝thắng 。 然nhiên 天thiên 多đa 勝thắng 。 力lực 勢thế 強cường/cưỡng 故cố 。 然nhiên 其kỳ 彼bỉ 二nhị 若nhược 為vi 他tha 勝thắng 。 即tức 退thoái 入nhập 自tự 宮cung 。 己kỷ 之chi 同đồng 類loại 竟cánh 不bất 慰úy 問vấn 。 由do 此thử 因nhân 緣duyên 。 便tiện 懷hoài 憂ưu 慼thích 。 若nhược 天thiên 得đắc 勝thắng 。 便tiện 入nhập 非phi 天thiên 宮cung 中trung 。 為vi 奪đoạt 其kỳ 女nữ 起khởi 此thử 違vi 諍tranh 。 若nhược 非phi 天thiên 得đắc 勝thắng 。 即tức 入nhập 天thiên 宮cung 。 為vi 求cầu 四tứ 種chủng 蘇tô 陀đà 味vị 故cố 。 共cộng 相tương 戰chiến 諍tranh 。

復phục 有hữu 強cường 力lực 天thiên 子tử 纔tài 一nhất 發phát 憤phẫn 。 諸chư 劣liệt 天thiên 子tử 便tiện 被bị 驅khu 擯bấn 。 出xuất 其kỳ 自tự 宮cung 。 是thị 故cố 諸chư 天thiên 。 受thọ 三tam 種chủng 苦khổ 。 謂vị 死tử 墮đọa 苦khổ 。 陵lăng 篾miệt 苦khổ 。 斫chước 截tiệt 破phá 壞hoại 殘tàn 害hại 驅khu 擯bấn 苦khổ 。 上thượng 說thuyết 欲dục 界giới 苦khổ 。 色sắc 無vô 色sắc 界giới 。 有hữu 情tình 無vô 是thị 等đẳng 苦khổ 。 由do 彼bỉ 有hữu 情tình 。 非phi 受thọ 苦khổ 器khí 故cố 。 然nhiên 由do 麁thô 重trọng 苦khổ 故cố 說thuyết 彼bỉ 為vi 苦khổ 。 有hữu 煩phiền 惱não 故cố 。 有hữu 定định 障chướng 故cố 。 於ư 死tử 及cập 住trụ 。 不bất 自tự 在tại 故cố 。 由do 此thử 三tam 界giới 皆giai 有hữu 苦khổ 故cố 。 不bất 可khả 愛ái 樂nhạo 。 唯duy 無vô 漏lậu 界giới 一nhất 切thiết 麁thô 重trọng 諸chư 苦khổ 永vĩnh 斷đoạn 。 是thị 故cố 唯duy 此thử 是thị 勝thắng 義nghĩa 樂nhạo/nhạc/lạc 。 上thượng 說thuyết 果quả 相tương/tướng 。

其kỳ 壽thọ 量lượng 者giả 。 贍Thiệm 部Bộ 洲Châu 人nhân 壽thọ 量lượng 不bất 定định 。 彼bỉ 人nhân 以dĩ 三tam 十thập 日nhật 。 夜dạ 為vi 一nhất 月nguyệt 。 十thập 二nhị 月nguyệt 為vi 一nhất 歲tuế 。 或hoặc 時thời 壽thọ 無vô 量lượng 歲tuế 。 謂vị 成thành 壞hoại 劫kiếp 。 或hoặc 於ư 一nhất 時thời 。 壽thọ 八bát 萬vạn 歲tuế 。 謂vị 住trụ 劫kiếp 初sơ 減giảm 時thời 。 或hoặc 於ư 一nhất 時thời 。 壽thọ 重trọng/trùng 漸tiệm 減giảm 。 乃nãi 至chí 十thập 歲tuế 。 三tam 災tai 起khởi 時thời 。 東đông 毘tỳ 提đề 訶ha 人nhân 壽thọ 增tăng 定định 。 二nhị 百bách 五ngũ 十thập 歲tuế 。 西tây 瞿Cù 陀Đà 尼Ni 人nhân 。 壽thọ 增tăng 定định 五ngũ 百bách 歲tuế 。 北Bắc 拘Câu 盧Lô 洲Châu 。 壽thọ 定định 千thiên 歲tuế 。

又hựu 人nhân 間gian 五ngũ 十thập 年niên 是thị 四Tứ 天Thiên 王Vương 眾chúng 。 天thiên 一nhất 日nhật 一nhất 夜dạ 。 以dĩ 此thử 數số 為vi 月nguyệt 。 以dĩ 此thử 月nguyệt 積tích 為vi 年niên 。 彼bỉ 壽thọ 五ngũ 百bách 歲tuế 。 人nhân 間gian 百bách 歲tuế 。 是thị 三Tam 十Thập 三Tam 天Thiên 。 一nhất 日nhật 一nhất 夜dạ 。 以dĩ 此thử 數số 為vi 月nguyệt 年niên 。 壽thọ 命mạng 千thiên 歲tuế 。 如như 是thị 乃nãi 至chí 。 他Tha 化Hóa 自Tự 在Tại 天Thiên 。 日nhật 夜dạ 及cập 壽thọ 各các 增tăng 前tiền 倍bội 。 又hựu 四Tứ 天Thiên 王Vương 。 眾chúng 天thiên 滿mãn 足túc 五ngũ 百bách 歲tuế 。 是thị 等đẳng 活hoạt 大đại 那na 落lạc 迦ca 。 一nhất 日nhật 一nhất 夜dạ 。 即tức 以dĩ 此thử 積tích 為vi 月nguyệt 年niên 。 彼bỉ 壽thọ 五ngũ 百bách 歲tuế 。 如như 是thị 以dĩ 三Tam 十Thập 三Tam 天Thiên 。 壽thọ 量lượng 成thành 黑Hắc 繩Thằng 地Địa 獄Ngục 壽thọ 。 以dĩ 時thời 分phần/phân 天thiên 壽thọ 量lượng 成thành 眾chúng 合hợp 壽thọ 量lượng 。 以dĩ 知tri 足túc 天thiên 壽thọ 量lượng 成thành 號hào 叫khiếu 壽thọ 量lượng 。 以dĩ 樂Lạc 變Biến 化Hóa 天Thiên 。 壽thọ 量lượng 成thành 大đại 號hào 叫khiếu 壽thọ 量lượng 。 以dĩ 他Tha 化Hóa 自Tự 在Tại 天Thiên 。 壽thọ 量lượng 成thành 燒thiêu 然nhiên 壽thọ 量lượng 。 極cực 燒thiêu 然nhiên 壽thọ 量lượng 半bán 中trung 劫kiếp 。 無Vô 間Gián 地Địa 獄Ngục 。 壽thọ 一nhất 中trung 劫kiếp 。 謂vị 如như 從tùng 八bát 萬vạn 減giảm 至chí 十thập 歲tuế 。 十thập 歲tuế 復phục 增tăng 至chí 八bát 萬vạn 歲tuế 。 名danh 一nhất 中trung 劫kiếp 。 是thị 無vô 間gian 劫kiếp 量lượng 。 非phi 天thiên 壽thọ 量lượng 。 如như 三Tam 十Thập 三Tam 天Thiên 。 傍bàng 生sanh 餓ngạ 鬼quỷ 。 壽thọ 量lượng 不bất 定định 。

又hựu 寒hàn 地địa 獄ngục 於ư 八bát 熱nhiệt 大đại 地địa 獄ngục 次thứ 第đệ 相tương 望vọng 。 壽thọ 量lượng 近cận 半bán 。 近cận 邊biên 。 孤cô 獨độc 二nhị 地địa 獄ngục 中trung 。 壽thọ 量lượng 不bất 定định 。 上thượng 說thuyết 欲dục 果quả 五ngũ 趣thú 壽thọ 量lượng 。 梵Phạm 眾chúng 天thiên 壽thọ 二nhị 十thập 中trung 劫kiếp 一nhất 劫kiếp 。 梵Phạm 輔phụ 天thiên 壽thọ 四tứ 十thập 中trung 劫kiếp 一nhất 劫kiếp 。 大đại 梵Phạm 天Thiên 壽thọ 六lục 十thập 中trung 劫kiếp 一nhất 劫kiếp 。 少thiểu 光quang 天thiên 壽thọ 八bát 十thập 中trung 劫kiếp 二nhị 劫kiếp 。 以dĩ 上thượng 諸chư 天thiên 壽thọ 量lượng 相tương 望vọng 各các 漸tiệm 倍bội 增tăng 。 唯duy 除trừ 無vô 雲vân 。 當đương 知tri 彼bỉ 天thiên 。 壽thọ 減giảm 三tam 劫kiếp 。 空Không 無Vô 邊Biên 處Xứ 。 壽thọ 二nhị 萬vạn 劫kiếp 。 識Thức 無Vô 邊Biên 處Xứ 。 壽thọ 四tứ 萬vạn 劫kiếp 。 無Vô 所Sở 有Hữu 處Xứ 。 壽thọ 六lục 萬vạn 劫kiếp 。 非Phi 想Tưởng 非Phi 非Phi 想Tưởng 處Xứ 。 壽thọ 八bát 萬vạn 劫kiếp 。 上thượng 來lai 所sở 說thuyết 除trừ 。 北Bắc 拘Câu 盧Lô 洲Châu 。 餘dư 一nhất 切thiết 處xứ 悉tất 有hữu 中trung 夭yểu 。 雖tuy 一nhất 切thiết 化hóa 生sanh 。 身thân 死tử 皆giai 無vô 滓chỉ 穢uế 。 然nhiên 即tức 今kim 時thời 人nhân 鬼quỷ 傍bàng 生sanh 皆giai 有hữu 滓chỉ 身thân 。 天thiên 及cập 地địa 獄ngục 與dữ 識thức 俱câu 沒một 無vô 滓chỉ 穢uế 身thân 。 然nhiên 《# 正Chánh 法Pháp 念niệm 》# 等đẳng 說thuyết 一nhất 百bách 三tam 十thập 六lục 地địa 獄ngục 者giả 。 八bát 大đại 地địa 獄ngục 。 一nhất 一nhất 皆giai 有hữu 。 十thập 六lục 近cận 邊biên 四tứ 門môn 園viên 觀quán 。 計kế 有hữu 一nhất 百bách 二nhị 十thập 八bát 所sở 。 并tinh 根căn 本bổn 八bát 都đô 計kế 合hợp 成thành 一nhất 百bách 三tam 十thập 六lục 。 不bất 數số 八bát 寒hàn 及cập 孤cô 獨độc 處xứ 。 若nhược 計kế 此thử 者giả 地địa 獄ngục 甚thậm 多đa 。 《# 瑜du 伽già 論luận 》# 云vân 。

此thử 下hạ 過quá 三tam 萬vạn 二nhị 千thiên 有hữu 等đẳng 活hoạt

明minh 知tri 地địa 獄ngục 在tại 此thử 洲châu 下hạ 。 小Tiểu 乘Thừa 說thuyết 不bất 同đồng 。 若nhược 依y 《# 正Chánh 法Pháp 念niệm 經kinh 》# 。 在tại 須Tu 彌Di 山Sơn 。 下hạ 有hữu 大đại 地địa 獄ngục 。 上thượng 說thuyết 壽thọ 量lượng 。

其kỳ 身thân 量lượng 者giả 。 贍Thiệm 部Bộ 洲Châu 人nhân 身thân 量lượng 不bất 定định 。 或hoặc 時thời 高cao 大đại 。 或hoặc 時thời 卑ty 小tiểu 。 然nhiên 隨tùy 自tự 肘trửu 三tam 肘trửu 半bán 量lượng 。 餘dư 三tam 洲châu 人nhân 亦diệc 隨tùy 自tự 肘trửu 三tam 肘trửu 半bán 量lượng 。 身thân 或hoặc 高cao 大đại 。 四Tứ 天Thiên 王Vương 天Thiên 。 身thân 量lượng 如như 一nhất 拘câu 盧lô 舍xá 。 四tứ 分phần 之chi 一nhất 。 三Tam 十Thập 三Tam 天Thiên 。 身thân 量lượng 復phục 增tăng 一nhất 足túc 。 一nhất 足túc 者giả 一nhất 拘câu 盧lô 舍xá 分phân 為vi 四tứ 分phần/phân 。 一nhất 分phần/phân 中trung 半bán 名danh 為vi 一nhất 足túc 。 帝Đế 釋Thích 身thân 量lượng 半bán 拘câu 盧lô 舍xá 。

時thời 分phần/phân 天thiên 身thân 量lượng 亦diệc 。 半bán 拘câu 盧lô 舍xá 。 此thử 上thượng 欲dục 天thiên 身thân 量lượng 。 當đương 知tri 漸tiệm 漸tiệm 各các 增tăng 一nhất 足túc 。 梵Phạm 眾chúng 天thiên 半bán 踰du 繕thiện 那na 。 梵Phạm 輔phụ 天thiên 一nhất 踰du 繕thiện 那na 。 大đại 梵Phạm 天Thiên 一nhất 踰du 繕thiện 那na 半bán 。 少thiểu 光quang 天thiên 二nhị 踰du 繕thiện 那na 。 以dĩ 上thượng 諸chư 天thiên 各các 漸tiệm 倍bội 增tăng 。 唯duy 除trừ 無vô 雲vân 。 應ưng 知tri 彼bỉ 天thiên 減giảm 三tam 踰du 繕thiện 那na 。 無vô 色sắc 無vô 形hình 。 不bất 說thuyết 身thân 量lượng 。 然nhiên 論luận 復phục 言ngôn 。

色sắc 無vô 色sắc 天thiên 變biến 身thân 萬vạn 億ức 。 共cộng 立lập 毛mao 端đoan 空không 量lượng 地địa 界giới 。

《# 仁nhân 王vương 經kinh 》# 列liệt 無vô 色sắc 界giới 眾chúng 。 《# 阿a 含hàm 經kinh 》# 說thuyết 無vô 色sắc 界giới 天thiên 。 淚lệ 下hạ 如như 春xuân 細tế 雨vũ 。 佛Phật 邊biên 側trắc 立lập 皆giai 是thị 化hóa 作tác 。 隨tùy 時thời 大đại 小tiểu 。 非phi 業nghiệp 果quả 身thân 。 其kỳ 大đại 地địa 獄ngục 。 中trung 身thân 量lượng 不bất 定định 。 若nhược 作tác 若nhược 增tăng 長trưởng 極cực 重trọng 不bất 善thiện 業nghiệp 。 感cảm 身thân 廣quảng 大đại 。 餘dư 則tắc 不bất 爾nhĩ 。 其kỳ 寒hàn 地địa 獄ngục 。 獨độc 一nhất 。 近cận 邊biên 。 傍bàng 生sanh 。 餓ngạ 鬼quỷ 亦diệc 爾nhĩ 。 諸chư 非phi 天thiên 身thân 量lượng 。 如như 三Tam 十Thập 三Tam 天Thiên 。 此thử 說thuyết 根căn 本bổn 非phi 天thiên 。 若nhược 在tại 此thử 洲châu 。 身thân 量lượng 便tiện 小tiểu 不bất 定định 。 略lược 依y 要yếu 義nghĩa 分phân 別biệt 諸chư 趣thú 。 餘dư 一nhất 切thiết 義nghĩa 如như 理lý 當đương 知tri 。

釋thích 經kinh 文văn 者giả 。 梵Phạm 云vân 阿A 鼻Tỳ 至chí 。 此thử 云vân 無vô 間gian 。 《# 瑜du 伽già 》# 云vân 。

以dĩ 彼bỉ 受thọ 苦khổ 無vô 間gián 隟khích 故cố 。 火hỏa 無vô 間gian 故cố 。 由do 謗báng 經kinh 故cố 。 具cụ 受thọ 一nhất 劫kiếp 。 一nhất 中trung 劫kiếp 也dã 。 命mạng 極cực 至chí 此thử 劫kiếp 盡tận 。 更cánh 生sanh 。 如như 是thị 展triển 轉chuyển 。 至chí 無vô 數số 劫kiếp 。

《# 般Bát 若Nhã 經kinh 》# 中trung 說thuyết 謗báng 大Đại 乘Thừa 故cố 。 此thử 方phương 地địa 獄ngục 盡tận 生sanh 於ư 東đông 方phương 。 如như 是thị 展triển 轉chuyển 。 遍biến 十thập 方phương 獄ngục 。 十thập 方phương 獄ngục 盡tận 還hoàn 生sanh 此thử 中trung 。 故cố 此thử 說thuyết 云vân 如như 是thị 展triển 轉chuyển 。 至chí 無vô 數số 劫kiếp 。 非phi 但đãn 唯duy 墮đọa 無Vô 間Gián 獄Ngục 中trung 。 亦diệc 墮đọa 餘dư 處xứ 。 此thử 中trung 偏thiên 舉cử 一nhất 重trọng/trùng 處xứ 故cố 。 此thử 雖tuy 一nhất 業nghiệp 。 從tùng 初sơ 受thọ 為vi 名danh 。 但đãn 名danh 生sanh 報báo 。 三tam 乘thừa 通thông 逆nghịch 。 謂vị 殺sát 父phụ 。 害hại 母mẫu 。 殺sát 阿A 羅La 漢Hán 。 出xuất 佛Phật 身thân 血huyết 。 破phá 和hòa 合hợp 僧Tăng 。 其kỳ 《# 薩Tát 遮Già 尼Ni 乾Kiền 子Tử 。 經kinh 》# 說thuyết 大Đại 乘Thừa 五ngũ 逆nghịch 。

一nhất 破phá 塔tháp 壞hoại 寺tự 。 焚phần 燒thiêu 經Kinh 像tượng 。 盜đạo 用dụng 三Tam 寶Bảo 財tài 物vật 。 二nhị 謗báng 三tam 乘thừa 法Pháp 。 言ngôn 非phi 聖thánh 法pháp 。 障chướng 礙ngại 留lưu 難nạn 隱ẩn 蔽tế 覆phú 藏tàng 。 三tam 於ư 一nhất 切thiết 出xuất 家gia 人nhân 所sở 。 有hữu 戒giới 無vô 戒giới 。 持trì 戒giới 破phá 戒giới 。 打đả 罵mạ 呵ha 責trách 。 說thuyết 其kỳ 過quá 失thất 。 禁cấm 閉bế 窂lao 獄ngục 。 或hoặc 脫thoát 袈ca 裟sa 。 逼bức 令linh 還hoàn 俗tục 。 責trách 役dịch 驅khu 使sử 債trái 其kỳ 發phát 調điều 。 斷đoạn 其kỳ 命mạng 根căn 。 四tứ 謂vị 殺sát 父phụ 。 害hại 母mẫu 。 出xuất 佛Phật 身thân 血huyết 。 殺sát 阿A 羅La 漢Hán 。 破phá 和hòa 合hợp 僧Tăng 。 五ngũ 起khởi 大đại 邪tà 見kiến 。 謗báng 無vô 因nhân 果quả 。 長trường 夜dạ 常thường 行hành 。 十thập 不bất 善thiện 業nghiệp 故cố 。 今kim 不bất 信tín 此thử 經Kinh 。 入nhập 無Vô 間Gián 獄Ngục 已dĩ 。 如như 是thị 展triển 轉chuyển 。 乃nãi 至chí 無vô 數số 。 《# 俱câu 舍xá 論luận 》# 說thuyết 。

五ngũ 逆nghịch 之chi 中trung 破phá 僧Tăng 最tối 重trọng 。 定định 受thọ 無vô 間gian 一nhất 劫kiếp 之chi 苦khổ 。

今kim 乃nãi 過quá 彼bỉ 。 故cố 言ngôn 劫kiếp 盡tận 更cánh 生sanh 等đẳng 。

經kinh

從tùng 地địa 獄ngục 出xuất 。 至chí 受thọ 斯tư 罪tội 報báo

贊tán 曰viết 。 下hạ 第đệ 二nhị 段đoạn 有hữu 十thập 頌tụng 半bán 。 受thọ 畜súc 生sanh 報báo 。 有hữu 四tứ 。

初sơ 三tam 頌tụng 半bán 受thọ 狗cẩu 野dã 干can 果quả 。 二nhị 頌tụng 受thọ 駝đà 驢lư 果quả 。 二nhị 頌tụng 受thọ 野dã 干can 果quả 。 三tam 頌tụng 受thọ 蟒mãng 身thân 果quả 。 此thử 初sơ 也dã 。

畜súc

音âm 丑sửu 救cứu 反phản 。 六lục 畜súc 也dã 。 又hựu 許hứa 救cứu 反phản 。 養dưỡng 也dã 。 許hứa 郁uất 。 丑sửu 六lục 二nhị 反phản 。 聚tụ 也dã 。 今kim 從tùng 初sơ 二nhị 。 大Đại 乘Thừa 一nhất 業nghiệp 能năng 感cảm 多đa 果quả 。 從tùng 初sơ 為vi 名danh 。 皆giai 彼bỉ 果quả 故cố 。 此thử 中trung 言ngôn 。

從tùng 地địa 獄ngục 出xuất 。 當đương 墮đọa 畜súc 生sanh

等đẳng 。 下hạ 准chuẩn 此thử 知tri 。

khô

音âm 苦khổ 骨cốt 反phản 。 三tam 蒼thương 頭đầu 禿ngốc 無vô 毛mao 。 《# 通thông 俗tục 文văn 》# 。 《# 切thiết 韻vận 》# 。

白bạch 禿ngốc 也dã 。 音âm 同đồng 窟quật 。

又hựu khô 瘦sấu 者giả 。 皮bì 肉nhục 乾can 枯khô 之chi 貌mạo 。 下hạ 有hữu 枯khô 竭kiệt 。 故cố 前tiền 釋thích 善thiện 。 今kim 此thử 。

khô

字tự 。 或hoặc 讀đọc 作tác 五ngũ 鎋# 反phản 。 應ưng 為vi 髻kế 字tự 。 仍nhưng 未vị 詳tường 音âm 。

梨lê

音âm 力lực 脂chi 反phản 。 《# 方phương 言ngôn 》# 。

面diện 似tự 凍đống 梨lê

有hữu 作tác 。

黧lê

字tự 。 《# 玉ngọc 篇thiên 》# 。

力lực 奚hề 反phản 。 黑hắc 也dã 。 老lão 也dã 。

《# 字tự 林lâm 》# 。

黑hắc 黃hoàng 也dã

《# 通thông 俗tục 文văn 》# 。

斑ban 黑hắc 曰viết 黧lê

或hoặc 作tác 。

梨lê

字tự 。 亦diệc 色sắc 斑ban 駁bác 也dã 。 全toàn 黑hắc 為vi 黮đạm 。

黮đạm

有hữu 二nhị 音âm 。 一nhất 徒đồ 感cảm 反phản 。 與dữ 禫# 同đồng 。 [馬*弇]# 黮đạm 色sắc 。 又hựu 他tha 感cảm 反phản 。 桑tang 之chi 葚# 之chi 色sắc 也dã 。 若nhược 青thanh 黑hắc 色sắc 作tác 。

黤yểm

於ư 檻hạm 反phản 。

嬈nhiễu

音âm 奴nô 了liễu 反phản 。 惱não 也dã 。 戲hí 相tương/tướng 擾nhiễu 作tác 嬲# 。 擾nhiễu 亂loạn 作tác 嫪# 。 奴nô 巧xảo 反phản 。 《# 玉ngọc 篇thiên 》# 。

嬈nhiễu 或hoặc 作tác 擾nhiễu 音âm 。 戲hí 弄lộng 也dã 。

狗cẩu 有hữu 十thập 果quả 。

一nhất khô 。 二nhị 瘦sấu 。 三tam 色sắc 黧lê 黮đạm 。 四tứ 疥giới 癩lại 。 五ngũ 觸xúc 嬈nhiễu 。 嬈nhiễu 打đả 惱não 也dã 。 六lục 人nhân 所sở 惡ác 賤tiện 。

惡ác

音âm 惡ác 故cố 反phản 。 七thất 常thường 困khốn 飢cơ 渴khát 。 八bát 骨cốt 肉nhục 枯khô 竭kiệt 。 九cửu 生sanh 被bị 楚sở 毒độc 。 十thập 死tử 被bị 瓦ngõa 石thạch 。 此thử 等đẳng 惡ác 果quả 各các 應ưng 說thuyết 因nhân 。 之chi 所sở 招chiêu 感cảm 。 恐khủng 繁phồn 故cố 止chỉ 。

經kinh

若nhược 作tác 馲trách 駝đà (# 至chí 。 獲hoạch 罪tội 如như 是thị

贊tán 曰viết 。

此thử 二nhị 頌tụng 駝đà 驢lư 果quả 。 此thử 有hữu 四Tứ 果Quả 。

一nhất 負phụ 重trọng 。 二nhị 杖trượng 捶chúy 。 三tam 念niệm 食thực 。 四tứ 無vô 知tri 。

駱lạc

音âm 洛lạc 。 亦diệc 為vi 駝đà 。 有hữu 作tác 。

駱lạc

馬mã 色sắc 也dã 。 非phi 此thử 義nghĩa 。

駝đà

駞#

皆giai 得đắc 。

經kinh

有hữu 作tác 野dã 干can 。 至chí 或hoặc 時thời 致trí 死tử

贊tán 曰viết 。

受thọ 野dã 干can 果quả 。 有hữu 四tứ 。

一nhất 疥giới 癩lại 。 二nhị 無vô 一nhất 目mục 亦diệc 無vô 雙song 者giả 。 若nhược 偏thiên 信tín 小Tiểu 乘Thừa 唯duy 不bất 信tín 大Đại 乘Thừa 。 故cố 無vô 一nhất 目mục 。 三tam 打đả 擲trịch 。 四tứ 致trí 死tử 。

經kinh

於ư 此thử 死tử 已dĩ 。 至chí 獲hoạch 罪tội 如như 是thị

贊tán 曰viết 。

受thọ 蟒mãng 身thân 果quả 。 有hữu 五ngũ 。

一nhất 身thân 大đại 。 二nhị 聾lung 。 三tam 騃ngãi 。

騃ngãi

音âm 五ngũ 駭hãi 反phản 。 癡si 也dã 。 四tứ 無vô 足túc 。 五ngũ 小tiểu 虫trùng 食thực 。 有hữu 作tác 。

踠uyển

音âm 於ư 阮# 反phản 。 今kim 此thử 體thể 屈khuất 。 故cố 應ưng 作tác 。

踠uyển

有hữu 作tác 。

宛uyển

於ư 遠viễn 反phản 。 《# 玉ngọc 篇thiên 》# 。

宛uyển 。 小tiểu 孔khổng 也dã 。 四tứ 方phương 高cao 中trung 下hạ 曰viết 宛uyển 。

《# 切thiết 韻vận 》# 。

屈khuất 草thảo 自tự 覆phú 也dã

本bổn 非phi 宛uyển 轉chuyển 字tự 。 故cố 應ưng 從tùng 。

踠uyển

唼xiệp

音âm 《# 玉ngọc 篇thiên 》# 所sở 甲giáp 反phản 。 鳧phù 雁nhạn 口khẩu 食thực 曰viết 唼xiệp 。 今kim 既ký 入nhập 口khẩu 。 應ưng 作tác 。

咂táp

子tử 答đáp 反phản 。 古cổ 作tác 唼xiệp 者giả 即tức 鳥điểu 食thực [嗹-車+庚]# 喋# 字tự 。

[嗹-車+庚]#

音âm 所sở 甲giáp 反phản 。

喋#

音âm 丈trượng 甲giáp 反phản 。 《# 字tự 林lâm 》# 唼xiệp 血huyết 亦diệc 作tác 唼xiệp 。

經kinh

若nhược 得đắc 為vi 人nhân 。 至chí )# 所sở 依y 怙hộ

贊tán 曰viết 。

下hạ 有hữu 十thập 頌tụng 。 得đắc 惡ác 人nhân 果quả 。 有hữu 二nhị 。

初sơ 七thất 頌tụng 有hữu 惡ác 報báo 。 後hậu 三tam 頌tụng 無vô 善thiện 果quả 。 初sơ 中trung 有hữu 四tứ 。

三tam 頌tụng 惡ác 形hình 容dung 。 一nhất 頌tụng 無vô 依y 託thác 。 二nhị 頌tụng 薄bạc 福phước 祐hựu 。 一nhất 頌tụng 橫hoạnh/hoành 罹li 殃ương 。 此thử 初sơ 也dã 。 有hữu 十thập 七thất 果quả 。

一nhất 鈍độn 。 二nhị 矬tọa 。 昨tạc 和hòa 反phản 。 短đoản 也dã 。 三tam 醜xú 陋lậu 。 盧lô 候hậu 反phản 。 亦diệc 醜xú 也dã 。 四tứ 癵# 。 力lực 員# 反phản 。 手thủ 拘câu 病bệnh 。 乃nãi 是thị 字tự 。 應ưng 從tùng 此thử 。 有hữu 作tác 。

攣luyến

非phi 此thử 義nghĩa 。 乃nãi 是thị 綴chuế 鷹ưng 拘câu 也dã 。 今kim 既ký 是thị 病bệnh 。 應ưng 作tác 。

癵#

字tự 。 五ngũ 躄tích 。 必tất 益ích 反phản 。 手thủ 拘câu 名danh 癵# 。 脚cước 跛bả 名danh 躄tích 。 有hữu 作tác 。

癖#

腹phúc 中trung 癖# 病bệnh 。 非phi 脚cước 跛bả 。 六lục 盲manh 。 七thất 聾lung 。 八bát 背bối/bội 傴ủ 。 於ư 武võ 反phản 。 背bối/bội 曲khúc 不bất 申thân 也dã 。 九cửu 人nhân 不bất 信tín 。 十thập 口khẩu 臭xú 。 十thập 一nhất 鬼quỷ 著trước 。 十thập 二nhị 貧bần 窮cùng 。 十thập 三tam 下hạ 賤tiện 。 十thập 四tứ 他tha 使sử 。 所sở 里lý 反phản 。 十thập 五ngũ 多đa 病bệnh 。 十thập 六lục 痟tiêu 瘦sấu 。

痟tiêu

音âm 相tương/tướng 焦tiêu 反phản 。 渴khát 病bệnh 名danh 。 十thập 七thất 無vô 依y 怙hộ 。 胡hồ 古cổ 反phản 。 恃thị 也dã 。 或hoặc 開khai 瘦sấu 為vi 一nhất 。 瘦sấu 病bệnh 與dữ 痟tiêu 病bệnh 別biệt 便tiện 成thành 十thập 八bát 。 上thượng 來lai 一nhất 頌tụng 意ý 業nghiệp 果quả 。 一nhất 頌tụng 語ngữ 業nghiệp 果quả 。 一nhất 頌tụng 身thân 業nghiệp 果quả 。 由do 意ý 為vi 導đạo 首thủ 。 引dẫn 痤tọa 陋lậu 等đẳng 故cố 。

經kinh

雖tuy 親thân 附phụ 人nhân 。 至chí 尋tầm 復phục 忘vong 失thất

贊tán 曰viết 。

無vô 依y 託thác 也dã 。

附phụ

音âm 符phù 遇ngộ 反phản 。 近cận 也dã 。 有hữu 二nhị 果quả 可khả 知tri 。

經kinh

若nhược 脩tu 醫y 道đạo (# 至chí 。 而nhi 復phục 增tăng 劇kịch

贊tán 曰viết 。

薄bạc 福phước 祐hựu 。 有hữu 二nhị 果quả 可khả 知tri 。

經kinh

若nhược 他tha 反phản 逆nghịch 。 至chí 橫hoạnh 罹li 其kỳ 殃ương

贊tán 曰viết 。

橫hoạnh/hoành 罹li 殃ương 也dã 。

抄sao

音âm 初sơ 教giáo 反phản 。 或hoặc 作tác 。

#

或hoặc 作tác

鈔sao

《# 玉ngọc 篇thiên 》# 。

抄sao 。 掠lược 也dã 。 強cường/cưỡng 取thủ 物vật 也dã 。 竊thiết 私tư 也dã 。

橫hoạnh/hoành 罹li

非phi 理lý 來lai 也dã 。

經kinh

如như 斯tư 罪tội 人nhân 。 至chí 永vĩnh 不bất 聞văn 法Pháp

贊tán 曰viết 。

下hạ 三tam 頌tụng 無vô 善thiện 果quả 。 有hữu 三tam 。

一nhất 頌tụng 不bất 見kiến 佛Phật 。 一nhất 頌tụng 不bất 聞văn 法Pháp 。 一nhất 頌tụng 常thường 根căn 缺khuyết 。 此thử 初sơ 二nhị 也dã 。

經kinh

於ư 無vô 數số 劫kiếp 。 至chí 諸chư 根căn 不bất 具cụ

贊tán 曰viết 。

此thử 根căn 缺khuyết 也dã 。 初sơ 頌tụng 有hữu 一nhất 。 佛Phật 前tiền 後hậu 難nạn/nan 。 第đệ 二nhị 有hữu 六lục 難nạn/nan 。

地địa 獄ngục 。 畜súc 生sanh 。 餓ngạ 鬼quỷ 。 北bắc 洲châu 。 長Trường 壽Thọ 天Thiên 。 為vi 生sanh 難nạn 處xứ 。 世thế 智trí 辨biện 聰thông 難nạn/nan 。 為vi 狂cuồng 聾lung 心tâm 亂loạn 。 永vĩnh 不bất 聞văn 法Pháp 。 第đệ 三tam 頌tụng 有hữu 一nhất 。 諸chư 根căn 不bất 具cụ 難nạn/nan 。 合hợp 有hữu 八bát 難nạn 。 故cố 無vô 善thiện 也dã 。

經kinh

常thường 處xứ 地địa 獄ngục 。 至chí 獲hoạch 罪tội 如như 是thị

贊tán 曰viết 。

下hạ 有hữu 六lục 頌tụng 。 總tổng 明minh 歷lịch 四tứ 趣thú 受thọ 增tăng 上thượng 等đẳng 流lưu 果quả 。 分phần/phân 四tứ 。

初sơ 半bán 頌tụng 地địa 獄ngục 。 半bán 頌tụng 餓ngạ 鬼quỷ 。 一nhất 頌tụng 畜súc 生sanh 。 四tứ 頌tụng 惡ác 人nhân 。 此thử 初sơ 三tam 也dã 。

園viên 觀quán

者giả 。 古cổ 段đoạn 反phản 。 樓lâu 觀quán 也dã 。 若nhược 舍xá 作tác 舘# 。

餘dư 惡ác 道đạo

者giả 。 餓ngạ 鬼quỷ 等đẳng 也dã 。 以dĩ 謗báng 正Chánh 法Pháp 。 慳san 貪tham 自tự 居cư 。 不bất 順thuận 脩tu 學học 。 故cố 生sanh 鬼quỷ 趣thú 。 前tiền 據cứ 此thử 少thiểu 。 故cố 不bất 別biệt 說thuyết 。

經kinh

若nhược 得đắc 為vi 人nhân 。 至chí 以dĩ 為vi 衣y 服phục

贊tán 曰viết 。

下hạ 四tứ 頌tụng 惡ác 人nhân 果quả 。 有hữu 四tứ 。

一nhất 頌tụng 惡ác 嚴nghiêm 。 一nhất 頌tụng 惡ác 服phục 。 半bán 頌tụng 惡ác 狀trạng 。 一nhất 頌tụng 半bán 惡ác 行hành 。 此thử 初sơ 二nhị 也dã 。 瘖âm 亦diệc 瘂á 。 不bất 能năng 言ngôn 也dã 。 有hữu 作tác 。

喑âm

《# 字tự 林lâm 》# 。

喑âm 喑âm 也dã

唶#

音âm 子tử 夜dạ 反phản 。

瘂á

有hữu 作tác

啞á

《# 字tự 林lâm 》# 。

乙ất 白bạch 反phản 。 笑tiếu 聲thanh 也dã 。

《# 切thiết 韻vận 》# 。

啞á 。 口khẩu 不bất 能năng 言ngôn 。

疽thư

音âm 七thất 餘dư 反phản 。 亦diệc 癰ung 也dã 。

經kinh

身thân 常thường 臭xú 處xử 。 至chí 獲hoạch 罪tội 如như 是thị

贊tán 曰viết 。

此thử 惡ác 狀trạng 及cập 惡ác 行hành 也dã 。

深thâm 著trước 我ngã 見kiến

癡si 增tăng 上thượng 故cố 。 貪tham 瞋sân 可khả 知tri 。

經kinh

告cáo 舍Xá 利Lợi 弗Phất 。 至chí 莫mạc 說thuyết 此thử 經Kinh

贊tán 曰viết 。

上thượng 二nhị 十thập 八bát 頌tụng 明minh 不bất 信tín 果quả 。 此thử 二nhị 頌tụng 結kết 成thành 。

經kinh

若nhược 有hữu 利lợi 根căn 。 至chí 乃nãi 可khả 為vi 說thuyết

贊tán 曰viết 。

六lục 十thập 六lục 頌tụng 。 示thị 人nhân 之chi 是thị 非phi 。 令linh 學học 是thị 除trừ 非phi 。 中trung 有hữu 四tứ 。

上thượng 已dĩ 三tam 段đoạn 。 下hạ 第đệ 四tứ 段đoạn 有hữu 十thập 九cửu 頌tụng 。 於ư 有hữu 智trí 者giả 應ưng 為vi 說thuyết 之chi 。 有hữu 二nhị 。

初sơ 十thập 七thất 頌tụng 應ưng 為vi 說thuyết 相tương/tướng 。 後hậu 二nhị 頌tụng 結kết 之chi 。 初sơ 中trung 有hữu 三tam 。

初sơ 一nhất 頌tụng 半bán 從tùng 來lai 未vị 發phát 心tâm 驗nghiệm 有hữu 佛Phật 種chủng 姓tánh 。 乃nãi 可khả 為vi 說thuyết 。 次thứ 十thập 頌tụng 半bán 雖tuy 已dĩ 發phát 心tâm 有hữu 六Lục 度Độ 習tập 。 乃nãi 可khả 為vi 說thuyết 。 後hậu 五ngũ 頌tụng 雖tuy 有hữu 性tánh 。 習tập 。 復phục 能năng 有hữu 重trọng 法pháp 求cầu 法Pháp 之chi 心tâm 方phương 可khả 為vi 說thuyết 。 此thử 初sơ 驗nghiệm 。 有hữu 六lục 德đức 。

一nhất 利lợi 根căn 。 聞văn 速tốc 解giải 故cố 。 二nhị 智trí 慧tuệ 。 別biệt 是thị 非phi 故cố 。 三Tam 明Minh 了liễu 。 不bất 迷mê 暗ám 故cố 。 四tứ 多đa 聞văn 。 先tiên 有hữu 學học 植thực 故cố 。 五ngũ 強cường 識thức 。 精tinh 彩thải 齊tề 爽sảng 故cố 。 六lục 為vi 說thuyết 法Pháp 華hoa 。 好hảo/hiếu 求cầu 佛Phật 道Đạo 非phi 求cầu 餘dư 道đạo 。 樂nhạo/nhạc/lạc 超siêu 塵trần 俗tục 。 或hoặc 性tánh 求cầu 覺giác 路lộ 不bất 樂nhạo 愚ngu 迷mê 。 乃nãi 可khả 為vi 說thuyết 。

經kinh

若nhược 又hựu 曾tằng 見kiến (# 至chí 。 乃nãi 可khả 為vi 說thuyết

贊tán 曰viết 。

雖tuy 已dĩ 發phát 心tâm 有hữu 六Lục 度Độ 習tập 。 中trung 有hữu 六lục 。

一nhất 頌tụng 半bán 曾tằng 種chủng 施thí 習tập 。 一nhất 頌tụng 精tinh 進tấn 習tập 。 一nhất 頌tụng 半bán 定định 習tập 。 三tam 頌tụng 戒giới 習tập 。 一nhất 頌tụng 半bán 忍nhẫn 習tập 。 二nhị 頌tụng 慧tuệ 習tập 。 此thử 初sơ 也dã 。 曾tằng 見kiến 佛Phật 故cố 久cửu 種chủng 施thí 習tập 。 可khả 為vi 說thuyết 之chi 。 此thử 下hạ 所sở 驗nghiệm 隨tùy 舉cử 是thị 事sự 。 如như 〈# 菩Bồ 薩Tát 地địa 〉# 勘khám 撿kiểm 說thuyết 之chi 。

經kinh

若nhược 人nhân 精tinh 進tấn 。 至chí 乃nãi 可khả 為vi 說thuyết

贊tán 曰viết 。

初sơ 一nhất 頌tụng 懃cần 。 一nhất 頌tụng 半bán 定định 也dã 。

經kinh

又hựu 舍Xá 利Lợi 弗Phất 。 至chí 乃nãi 可khả 為vi 說thuyết

贊tán 曰viết 。

此thử 三tam 頌tụng 戒giới 習tập 。 初sơ 一nhất 頌tụng 半bán 捨xả 惡ác 近cận 善thiện 緣duyên 。 〈# 安an 樂lạc 行hành 品phẩm 〉# 當đương 說thuyết 其kỳ 相tương/tướng 。 後hậu 一nhất 頌tụng 半bán 。 堅kiên 持trì 淨tịnh 戒giới 。

潔khiết

音âm 古cổ 屑tiết 反phản 。 亦diệc 清thanh 也dã 。

經kinh

若nhược 人nhân 無vô 瞋sân 。 至chí 乃nãi 可khả 為vi 說thuyết

贊tán 曰viết 。

初sơ 一nhất 頌tụng 半bán 忍nhẫn 習tập 。 後hậu 二nhị 頌tụng 慧tuệ 習tập 也dã 。 質chất 直trực 安an 受thọ 苦khổ 忍nhẫn 。 常thường 愍mẫn 耐nại 怨oán 害hại 忍nhẫn 。 敬kính 佛Phật 諦đế 察sát 法pháp 忍nhẫn 。

經kinh

若nhược 有hữu 比Bỉ 丘Khâu 。 至chí 乃nãi 可khả 為vi 說thuyết

贊tán 曰viết 。

下hạ 五ngũ 頌tụng 復phục 能năng 求cầu 法Pháp 重trọng/trùng 法pháp 。 分phần/phân 二nhị 。

初sơ 二nhị 頌tụng 半bán 。 專chuyên 求cầu 大Đại 乘Thừa 。 後hậu 二nhị 頌tụng 半bán 諦đế 求cầu 大Đại 乘Thừa 。 此thử 初sơ 有hữu 二nhị 。

初sơ 一nhất 頌tụng 求cầu 法Pháp 頂đảnh 受thọ 。 後hậu 一nhất 頌tụng 半bán 不bất 求cầu 餘dư 經kinh 。

餘Dư 經Kinh

者giả 。 小Tiểu 乘Thừa 經kinh 也dã 。 《# 善thiện 戒giới 經kinh 》# 說thuyết 。

內nội 學học 大Đại 乘Thừa 未vị 究cứu 竟cánh 。 不bất 得đắc 學học 餘dư 乘thừa 。 餘dư 四tứ 明minh 論luận 。 若nhược 內nội 究cứu 竟cánh 。 於ư 日nhật 日nhật 中trung 。 二nhị 分phần 學học 大Đại 乘Thừa 內nội 明minh 。 一nhất 分phần/phân 學học 餘dư 經kinh 。

此thử 中trung 全toàn 不bất 許hứa 學học 。 餘dư 經Kinh 一nhất 偈kệ 。 依y 初sơ 學học 者giả 令linh 專chuyên 求cầu 故cố 。 久cửu 學học 兼kiêm 脩tu 。

經kinh

如như 人nhân 至chí 心tâm 。 至chí 乃nãi 可khả 為vi 說thuyết

贊tán 曰viết 。

此thử 明minh 諦đế 求cầu 。 有hữu 二nhị 。

初sơ 一nhất 頌tụng 諦đế 求cầu 。 後hậu 一nhất 頌tụng 半bán 不bất 求cầu 。 外ngoại 典điển 至chí 心tâm 不bất 輕khinh 。 捨xả 外ngoại 道Đạo 教giáo 乃nãi 可khả 為vi 說thuyết 。 至chí 誠thành 感cảm 神thần 。 剋khắc 念niệm 作tác 聖thánh 故cố 。

經kinh

告cáo 舍Xá 利Lợi 弗Phất 。 至chí 妙Diệu 法Pháp 華Hoa 經Kinh

贊tán 曰viết 。

於ư 有hữu 智trí 者giả 應ưng 為vi 說thuyết 。 中trung 有hữu 二nhị 。

上thượng 來lai 應ưng 為vi 說thuyết 相tương/tướng 。 此thử 乃nãi 結kết 之chi 。

法Pháp 華Hoa 經Kinh 玄Huyền 贊Tán 卷quyển 第đệ 六lục (# 本bổn )#

保bảo 安an 三tam 年niên 十thập 二nhị 月nguyệt 四tứ 日nhật 。 以dĩ 興hưng 福phước 寺tự 圓viên 如như 房phòng 之chi 本bổn 移di 點điểm 已dĩ 了liễu 。 法pháp 隆long 寺tự 僧Tăng 覺giác 印ấn 。 令linh 法Pháp 久cửu 住trụ 。 往vãng 生sanh 極cực 樂lạc 也dã 。

本bổn 卜bốc 者giả 皆giai 點điểm 本bổn 已dĩ 。 高cao 名danh 本bổn 也dã 。

妙Diệu 法Pháp 蓮Liên 華Hoa 經Kinh 。 玄Huyền 贊Tán 卷quyển 第đệ 六lục (# 末mạt )#

沙Sa 門Môn 基cơ 撰soạn 。

信tín 解giải 品phẩm

三tam 門môn 分phân 別biệt 。

一nhất 來lai 意ý 。 二nhị 釋thích 名danh 。 三tam 解giải 妨phương 難nạn/nan 。 來lai 意ý 有hữu 二nhị 。

一nhất 云vân 鶖thu 子tử 上thượng 根căn 。 聞văn 法Pháp 說thuyết 而nhi 喜hỷ 領lãnh 。 四tứ 人nhân 中trung 品phẩm 。 承thừa 喻dụ 曉hiểu 而nhi 忻hãn 悟ngộ 。 故cố 〈# 譬thí 喻dụ 〉# 後hậu 〈# 信tín 解giải 品phẩm 〉# 生sanh 。 二nhị 云vân 論luận 解giải 七thất 種chủng 具cụ 足túc 。 煩phiền 惱não 性tánh 眾chúng 生sanh 有hữu 七thất 增tăng 上thượng 慢mạn 。 為vi 對đối 除trừ 此thử 說thuyết 七thất 譬thí 喻dụ 。 中trung 前tiền 品phẩm 為vi 第đệ 一nhất 求cầu 勢thế 力lực 人nhân 起khởi 顛điên 倒đảo 求cầu 功công 德đức 增tăng 上thượng 慢mạn 。 求cầu 人nhân 天thiên 妙diệu 境cảnh 界giới 果quả 報báo 。 為vi 此thử 說thuyết 火hỏa 宅trạch 喻dụ 。 此thử 品phẩm 為vi 第đệ 二nhị 。 求cầu 聲Thanh 聞Văn 解giải 脫thoát 人nhân 一nhất 向hướng 增tăng 上thượng 慢mạn 。 云vân 我ngã 乘thừa 與dữ 如Như 來Lai 乘thừa 無vô 別biệt 。 以dĩ 如như 是thị 顛điên 倒đảo 取thủ 對đối 治trị 專chuyên 求cầu 聲Thanh 聞Văn 解giải 脫thoát 。 為vi 此thử 說thuyết 窮cùng 子tử 喻dụ 。 前tiền 以dĩ 無vô 為vi 乘thừa 及cập 後hậu 乘thừa 無vô 異dị 說thuyết 乘thừa 是thị 一nhất 。 勸khuyến 令linh 入nhập 於ư 大Đại 乘Thừa 。 彼bỉ 便tiện 迷mê 執chấp 。 今kim 說thuyết 如như 長trưởng 者giả 之chi 比tỉ 窮cùng 子tử 。 有hữu 為vi 乘thừa 及cập 初sơ 乘thừa 是thị 異dị 。 勸khuyến 令linh 捨xả 於ư 執chấp 著trước 。 故cố 前tiền 品phẩm 後hậu 有hữu 此thử 品phẩm 生sanh 。

釋thích 名danh 者giả 。 略lược 有hữu 四tứ 門môn 。

一nhất 除trừ 疑nghi 名danh 信tín 。 破phá 迷mê 名danh 解giải 。

解giải

音âm 鞵# 買mãi 反phản 。 四tứ 人nhân 昔tích 疑nghi 自tự 不bất 作tác 佛Phật 。 故cố 於ư 菩Bồ 提Đề 心tâm 不bất 喜hỷ 樂lạc 。 便tiện 於ư 正chánh 覺giác 亦diệc 不bất 能năng 悟ngộ 。 由do 斯tư 在tại 坐tọa 。 身thân 體thể 疲bì 懈giải 。 既ký 聞văn 喻dụ 說thuyết 同đồng 前tiền 鶖thu 子tử 。 疑nghi 悔hối 皆giai 除trừ 。 故cố 稱xưng 信tín 解giải 。 信tín 即tức 忍nhẫn 欲dục 之chi 淨tịnh 心tâm 。 解giải 乃nãi 印ấn 希hy 之chi 妙diệu 智trí 。 信tín 已dĩ 作tác 佛Phật 。 解giải 佛Phật 說thuyết 意ý 。 二nhị 信tín 除trừ 不bất 信tín 。 解giải 破phá 不bất 解giải 。 昔tích 即tức 解giải 三tam 而nhi 不bất 信tín 一nhất 。 或hoặc 信tín 三tam 而nhi 不bất 解giải 一nhất 。 今kim 乃nãi 解giải 一nhất 而nhi 亦diệc 信tín 三tam 。 解giải 三tam 而nhi 亦diệc 信tín 一nhất 。 心tâm 淨tịnh 復phục 知tri 。 故cố 名danh 信tín 解giải 。 信tín 即tức 能năng 了liễu 之chi 心tâm 淨tịnh 。 解giải 乃nãi 所sở 達đạt 之chi 理lý 明minh 。 解giải 深thâm 信tín 淺thiển 。 初sơ 後hậu 並tịnh 說thuyết 。 由do 信tín 故cố 為vi 入nhập 大Đại 乘Thừa 之chi 基cơ 。 由do 解giải 故cố 作tác 證chứng 真chân 宗tông 之chi 本bổn 。 兩lưỡng 能năng 雙song 舉cử 故cố 名danh 信tín 解giải 。 信tín 即tức 印ấn 順thuận 所sở 聞văn 之chi 名danh 。 解giải 乃nãi 悟ngộ 趣thú 權quyền 實thật 之chi 稱xưng 。 於ư 權quyền 於ư 實thật 俱câu 信tín 俱câu 解giải 。 三tam 信tín 顯hiển 由do 他tha 。 解giải 明minh 自tự 悟ngộ 。 前tiền 云vân 其kỳ 餘dư 聲Thanh 聞Văn 。 信tín 佛Phật 語ngữ 故cố 。 隨tùy 順thuận 此thử 經Kinh 。 非phi 己kỷ 智trí 分phân 。 故cố 顯hiển 由do 佛Phật 四tứ 人nhân 方phương 信tín 。 既ký 有hữu 信tín 已dĩ 自tự 比tỉ 解giải 生sanh 。 故cố 名danh 信tín 解giải 。 信tín 則tắc 順thuận 他tha 以dĩ 心tâm 淨tịnh 。 解giải 乃nãi 顯hiển 己kỷ 而nhi 能năng 知tri 於ư 人nhân 。 於ư 法pháp 並tịnh 信tín 並tịnh 解giải 。 四tứ 信tín 。 解giải 二nhị 言ngôn 各các 有hữu 所sở 簡giản 。 鈍độn 根căn 正chánh 見kiến 信tín 而nhi 不bất 解giải 。 利lợi 根căn 邪tà 見kiến 解giải 而nhi 不bất 信tín 。 利lợi 根căn 正chánh 見kiến 亦diệc 信tín 亦diệc 解giải 。 鈍độn 根căn 邪tà 見kiến 。 不bất 信tín 不bất 解giải 。 又hựu 初sơ 心tâm 凡phàm 夫phu 信tín 而nhi 未vị 解giải 。 十Thập 地Địa 菩Bồ 薩Tát 。 證chứng 解giải 已dĩ 信tín 。 地địa 前tiền 趣thú 入nhập 由do 信tín 而nhi 解giải 。 一nhất 闡xiển 提đề 輩bối 。 不bất 信tín 不bất 解giải 。 今kim 為vi 雙song 簡giản 。 是thị 信tín 之chi 解giải 。 非phi 信tín 不bất 解giải 。 非phi 解giải 不bất 信tín 。 信tín 而nhi 解giải 故cố 名danh 為vi 信tín 解giải 。 皆giai 取thủ 第đệ 三tam 句cú 。 信tín 者giả 定định 趣thú 之chi 淨tịnh 心tâm 。 解giải 乃nãi 悟ngộ 會hội 之chi 深thâm 智trí 。 於ư 教giáo 於ư 理lý 俱câu 信tín 俱câu 解giải 。 是thị 比tỉ 解giải 故cố 。 隨tùy 增tăng 義nghĩa 者giả 解giải 教giáo 實thật 權quyền 之chi 趣thú 。 信tín 歸quy 一Nhất 乘Thừa 之chi 旨chỉ 。 於ư 理lý 未vị 證chứng 故cố 不bất 說thuyết 解giải 。 以dĩ 義nghĩa 通thông 論luận 俱câu 緣duyên 教giáo 理lý 。 亦diệc 信tín 亦diệc 解giải 持trì 業nghiệp 為vi 名danh 。

解giải 妨phương 者giả 。 依y 《# 毘tỳ 婆bà 沙sa 》# 說thuyết 。

聲Thanh 聞Văn 有hữu 三tam 品phẩm 。 上thượng 根căn 唯duy 一nhất 。 謂vị 舍Xá 利Lợi 弗Phất 。 獨độc 六lục 十thập 劫kiếp 曾tằng 練luyện 根căn 故cố 。 中trung 根căn 亦diệc 一nhất 。 謂vị 大đại 目Mục 連Liên 。 所sở 餘dư 聲Thanh 聞Văn 皆giai 屬thuộc 下hạ 性tánh 。 何hà 故cố 今kim 時thời 。 四tứ 人nhân 領lãnh 悟ngộ 並tịnh 為vi 中trung 品phẩm 。 答đáp 。

鶖thu 子tử 先tiên 悟ngộ 。 未vị 爽sảng 彼bỉ 宗tông 。 四tứ 人nhân 中trung 根căn 。 何hà 乖quai 此thử 理lý 。 望vọng 聲Thanh 聞Văn 以dĩ 比tỉ 況huống 。 中trung 品phẩm 獨độc 是thị 目Mục 連Liên 。 發phát 向hướng 大đại 性tánh 以dĩ 歸quy 心tâm 。 兼kiêm 四tứ 人nhân 而nhi 何hà 爽sảng 。 且thả 如như 悟ngộ 空không 善thiện 現hiện 。 辨biện 說thuyết 滿mãn 慈từ 。 持trì 律luật 婆bà 離ly 。 頭đầu 陀đà 迦Ca 葉Diếp 。 各các 有hữu 一nhất 勝thắng 。 何hà 必tất 齊tề 能năng 。 故cố 四tứ 皆giai 中trung 。 未vị 乖quai 真chân 趣thú 。

問vấn 。

何hà 故cố 七thất 喻dụ 論luận 名danh 窮cùng 子tử 。 經kinh 中trung 題đề 品phẩm 乃nãi 言ngôn 信tín 解giải 。

答đáp 。

信tín 解giải 為vi 本bổn 。 方phương 能năng 說thuyết 喻dụ 。 論luận 從tùng 破phá 病bệnh 窮cùng 子tử 為vi 名danh 。 經kinh 從tùng 根căn 本bổn 法pháp 名danh 信tín 解giải 。 名danh 據cứ 勝thắng 立lập 。 未vị 勞lao 為vi 例lệ 。

經kinh

爾nhĩ 時thời 慧tuệ 命mạng 至chí 。 歡hoan 喜hỷ 踊dũng 躍dược

贊tán 曰viết 。

此thử 品phẩm 大đại 文văn 有hữu 三tam 。

初sơ 敘tự 四tứ 人nhân 之chi 喜hỷ 敬kính 。 次thứ 申thân 四tứ 人nhân 之chi 領lãnh 述thuật 。 後hậu 陳trần 四tứ 人nhân 之chi 荷hà 恩ân 。 下hạ 頌tụng 中trung 云vân 。

世Thế 尊Tôn 大đại 恩ân

下hạ 是thị 。 初sơ 中trung 有hữu 二nhị 。

初sơ 明minh 歡hoan 喜hỷ 。 後hậu 明minh 虔kiền 仰ngưỡng 。 此thử 初sơ 也dã 。

慧tuệ 命mạng

者giả 。 應ưng 云vân 具Cụ 壽thọ 。 世thế 俗tục 之chi 徒đồ 皆giai 愛ái 身thân 恆hằng 之chi 壽thọ 。 聖thánh 者giả 之chi 輩bối 並tịnh 寶bảo 智trí 慧tuệ 之chi 命mạng 。 歎thán 願nguyện 雙song 成thành 故cố 言ngôn 具Cụ 壽thọ 。 單đơn 言ngôn 慧tuệ 命mạng 義nghĩa 便tiện 闕khuyết 也dã 。 又hựu 真Chân 諦Đế 。

般Bát 若Nhã 名danh 淨tịnh 命mạng 。 據cứ 斷đoạn 德đức 。 惠huệ 命mạng 。 據cứ 智trí 德đức 。

今kim 言ngôn 具Cụ 壽thọ 。 雙song 顯hiển 智trí 斷đoạn 二nhị 德đức 。 單đơn 言ngôn 惠huệ 命mạng 義nghĩa 闕khuyết 也dã 。 餘dư 三tam 以dĩ 姓tánh 為vi 稱xưng 。 簡giản 小tiểu 以dĩ 大đại 標tiêu 名danh 。 善thiện 現hiện 以dĩ 德đức 彰chương 題đề 。 但đãn 以dĩ 慧tuệ 命mạng 標tiêu 德đức 。 近cận 聞văn 喻dụ 說thuyết 。 得đắc 未vị 曾tằng 有hữu 。 遠viễn 聞văn 授thọ 記ký 。 復phục 生sanh 歡hoan 喜hỷ 。 踊dũng 躍dược 義nghĩa 通thông 近cận 遠viễn 俱câu 說thuyết 。 或hoặc 未vị 曾tằng 有hữu 法Pháp 。 即tức 是thị 授thọ 記ký 。

經kinh

即tức 從tùng 座tòa 起khởi 。 至chí 而nhi 白bạch 佛Phật 言ngôn

贊tán 曰viết 。

此thử 明minh 虔kiền 仰ngưỡng 。 表biểu 有hữu 九cửu 義nghĩa 。

一nhất 從tùng 坐tọa 起khởi 。 表biểu 從tùng 二Nhị 乘Thừa 發phát 大đại 心tâm 故cố 。 二nhị 整chỉnh 衣y 服phục 。 表biểu 具cụ 任nhậm 持trì 菩Bồ 薩Tát 戒giới 故cố 。 三tam 偏thiên 袒đản 右hữu 肩kiên 。 表biểu 作tác 一Nhất 乘Thừa 吉cát 祥tường 事sự 故cố 。 四tứ 右hữu 膝tất 著trước 地địa 。 表biểu 降giáng/hàng 昔tích 執chấp 二Nhị 乘Thừa 心tâm 故cố 。 五ngũ 一nhất 心tâm 。 表biểu 專chuyên 求cầu 大đại 不bất 受thọ 餘dư 經kinh 一nhất 句cú 偈kệ 故cố 。 六lục 合hợp 掌chưởng 。 表biểu 心tâm 冥minh 佛Phật 說thuyết 識thức 權quyền 實thật 故cố 。 七thất 曲khúc 躬cung 恭cung 敬kính 。 表biểu 自tự 身thân 心tâm 皆giai 俯phủ 順thuận 故cố 。 八bát 瞻chiêm 仰ngưỡng 尊Tôn 顏nhan 。 表biểu 心tâm 觀quán 教giáo 理lý 。 覩đổ 法pháp 化hóa 二nhị 身thân 故cố 。 九cửu 而nhi 白bạch 佛Phật 言ngôn 。 彰chương 信tín 解giải 故cố 。

經kinh

我ngã 等đẳng 居cư 僧Tăng 之chi 首thủ 。 至chí 三Tam 藐Miệu 三Tam 菩Bồ 提Đề

贊tán 曰viết 。

下hạ 第đệ 二nhị 段đoạn 申thân 四tứ 人nhân 之chi 領lãnh 述thuật 。 初sơ 長trường/trưởng 行hành 。 後hậu 偈kệ 頌tụng 。 長trường/trưởng 行hành 有hữu 三tam 。

初sơ 法pháp 領lãnh 。 次thứ 喻dụ 領lãnh 。 後hậu 合hợp 領lãnh 。 法pháp 領lãnh 有hữu 二nhị 。

初sơ 彰chương 昔tích 不bất 悕hy 。 後hậu 顯hiển 今kim 獲hoạch 得đắc 。

我ngã 等đẳng 今kim 於ư 佛Phật 前tiền

下hạ 是thị 。 彰chương 昔tích 不bất 悕hy 者giả 。 佛Phật 昔tích 說thuyết 權quyền 。 我ngã 得đắc 權quyền 故cố 。 法pháp 華hoa 會hội 前tiền 未vị 悕hy 得đắc 證chứng 一Nhất 乘Thừa 實thật 法pháp 而nhi 當đương 作tác 佛Phật 。 今kim 獲hoạch 得đắc 者giả 。 今kim 聞văn 一Nhất 乘Thừa 當đương 得đắc 作tác 佛Phật 。 領lãnh 佛Phật 初sơ 權quyền 後hậu 實thật 化hóa 故cố 。 初sơ 文văn 有hữu 二nhị 。

初sơ 略lược 。 後hậu 廣quảng 。 此thử 略lược 有hữu 四tứ 。

一nhất 居cư 僧Tăng 之chi 首thủ 。 望vọng 重trọng 位vị 隆long 。 二nhị 年niên 並tịnh 朽hủ 邁mại 。 齒xỉ 過quá 力lực 屈khuất 。 三tam 自tự 謂vị 已dĩ 得đắc 涅Niết 槃Bàn 。 苦khổ 盡tận 心tâm 泰thái 。 四tứ 無vô 所sở 堪kham 任nhậm 。 性tánh 拙chuyết 情tình 疎sơ 。 由do 此thử 四tứ 義nghĩa 不bất 復phục 志chí 求cầu 。 無vô 勝thắng 進tiến 意ý 故cố 昔tích 不bất 悕hy 。

經kinh

世Thế 尊Tôn 往vãng 昔tích 。 至chí 心tâm 不bất 喜hỷ 樂lạc

贊tán 曰viết 。

下hạ 廣quảng 不bất 悕hy 。 初sơ 談đàm 往vãng 事sự 。 後hậu 釋thích 所sở 由do 。 此thử 初sơ 也dã 。 初sơ 中trung 復phục 二nhị 。

初sơ 但đãn 脩tu 自tự 行hành 。 佛Phật 說thuyết 般Bát 若Nhã 等đẳng 時thời 。 唯duy 念niệm 空không 。 無vô 相tướng 。 無vô 作tác 等đẳng 。 是thị 後hậu 不bất 樂nhạo 大Đại 乘Thừa 。 於ư 菩Bồ 薩Tát 法Pháp 等đẳng 是thị 。 世Thế 尊Tôn 往vãng 昔tích 。 為vì 諸chư 菩Bồ 薩Tát 說thuyết 。 般Bát 若Nhã 時thời 久cửu 。 我ngã 不bất 欣hân 悟ngộ 。 身thân 有hữu 勞lao 倦quyện 。 遂toại 作tác 三tam 觀quán 。 其kỳ 空không 攝nhiếp 二nhị 行hành 。 謂vị 空không 。 無vô 我ngã 。 觀quán 眾chúng 生sanh 為vi 空không 。 無vô 相tướng 攝nhiếp 四tứ 。 滅Diệt 諦Đế 四tứ 行hành 。 觀quán 涅Niết 槃Bàn 為vi 無vô 相tướng 。 無vô 作tác 即tức 是thị 無vô 願nguyện 。 攝nhiếp 所sở 餘dư 十thập 行hành 。 苦Khổ 諦Đế 下hạ 二nhị 。 集tập 道đạo 各các 四tứ 。 觀quán 諸chư 有hữu 為vi 。 一nhất 切thiết 無vô 願nguyện 。 此thử 通thông 有hữu 漏lậu 無vô 漏lậu 。 三tam 慧tuệ 所sở 攝nhiếp 。 不bất 言ngôn 三tam 昧muội 故cố 。 餘dư 義nghĩa 皆giai 如như 《# 瑜du 伽già 》# 第đệ 十thập 二nhị 略lược 纂toản 釋thích 。 此thử 依y 聲Thanh 聞Văn 三tam 種chủng 觀quán 說thuyết 。 不bất 說thuyết 菩Bồ 薩Tát 觀quán 也dã 。 於ư 菩Bồ 薩Tát 法Pháp 。 謂vị 三Tam 十Thập 七Thất 菩Bồ 提Đề 分Phần 法Pháp 。 略lược 為vi 七thất 位vị 。

一nhất 四tứ 念niệm 住trụ 。 身thân 。 受thọ 。 心tâm 。 法pháp 。 以dĩ 慧tuệ 為vi 體thể 。 謂vị 由do 念niệm 力lực 慧tuệ 於ư 境cảnh 住trụ 。 二nhị 四tứ 正Chánh 斷Đoạn 。 謂vị 律luật 儀nghi 斷đoạn 。 斷đoạn 斷đoạn 。 防phòng 護hộ 斷đoạn 。 脩tu 習tập 斷đoạn 。 以dĩ 精tinh 進tấn 為vi 體thể 。 精tinh 進tấn 起khởi 用dụng 能năng 脩tu 斷đoạn 故cố 。 三tam 四Tứ 神Thần 足Túc 。 謂vị 欲dục 。 勤cần 。 心tâm 。 觀quán 。 以dĩ 定định 為vi 體thể 。 為vi 此thử 四tứ 種chủng 而nhi 脩tu 定định 故cố 。 四tứ 五ngũ 根căn 。 謂vị 信tín 。 勤cần 。 念niệm 。 定định 。 慧tuệ 。 如như 名danh 以dĩ 五ngũ 為vi 體thể 。 出xuất 生sanh 善thiện 故cố 。 五ngũ 五Ngũ 力Lực 。 體thể 即tức 五ngũ 根căn 。 難nạn/nan 屈khuất 伏phục 故cố 。 離ly 根căn 別biệt 立lập 。 六lục 七thất 覺giác 支chi 。 謂vị 擇trạch 法pháp 。 精tinh 進tấn 。 喜hỷ 。 念niệm 。 定định 。 捨xả 。 輕khinh 安an 。 三tam 是thị 別biệt 境cảnh 。

擇trạch 法pháp 。 念niệm 。 定định 。 三tam 是thị 善thiện 數số 。

勤cần 。 捨xả 。 輕khinh 安an 。 一nhất 是thị 遍biến 行hành 。 謂vị 喜hỷ 。 七thất 八Bát 聖Thánh 道Đạo 支Chi 。 謂vị 正chánh 見kiến 。 正chánh 思tư 惟duy 。 正chánh 語ngữ 。 正chánh 業nghiệp 。 正chánh 命mạng 。 正chánh 念niệm 。 正chánh 定định 。 正chánh 精tinh 進tấn 。 其kỳ 正chánh 思tư 惟duy 以dĩ 慧tuệ 為vi 性tánh 。 能năng 發phát 語ngữ 言ngôn 通thông 佛Phật 有hữu 故cố 。 正chánh 語ngữ 。 正chánh 業nghiệp 以dĩ 無vô 瞋sân 癡si 所sở 發phát 身thân 語ngữ 為vi 體thể 。 無vô 貪tham 所sở 發phát 名danh 為vi 正chánh 命mạng 。 離ly 五ngũ 邪tà 命mạng 故cố 。 俱câu 以dĩ 無vô 表biểu 色sắc 思tư 為vi 體thể 。 餘dư 如như 自tự 名danh 。 三tam 十thập 七thất 種chủng 。 合hợp 體thể 有hữu 九cửu 。 一nhất 慧tuệ 。 二nhị 精tinh 進tấn 。 三tam 定định 。 四tứ 信tín 。 五ngũ 念niệm 。 六lục 喜hỷ 。 七thất 捨xả 。 八bát 輕khinh 安an 。 九cửu 無vô 表biểu 色sắc 。 遍biến 行hành 有hữu 一nhất 。 謂vị 喜hỷ 。 別biệt 境cảnh 有hữu 三tam 。 謂vị 念niệm 。 定định 。 慧tuệ 。 善thiện 有hữu 四tứ 。 謂vị 信tín 。 勤cần 。 捨xả 。 輕khinh 安an 。 色sắc 法pháp 有hữu 一nhất 。 謂vị 無vô 表biểu 。 如như 《# 無vô 垢cấu 稱xưng 疏sớ/sơ 》# 。 菩Bồ 薩Tát 所sở 脩tu 與dữ 聲Thanh 聞Văn 異dị 。 故cố 菩Bồ 提Đề 分phần/phân 名danh 菩Bồ 薩Tát 法pháp 。 第đệ 二nhị 遊du 戲hí 神thần 通thông 者giả 。 《# 華hoa 嚴nghiêm 經kinh 》# 說thuyết 。

菩Bồ 薩Tát 有hữu 十thập 法pháp 。 名danh 遊du 戲hí 神thần 通thông 。

一nhất 現hiện 捨xả 天thiên 壽thọ 。 二nhị 現hiện 受thọ 生sanh 。 三tam 現hiện 為vi 童đồng 子tử 種chủng 種chủng 戲hí 咲# 。 四tứ 現hiện 作tác 出xuất 家gia 。 五ngũ 現hiện 作tác 苦khổ 行hạnh 。 六lục 現hiện 向hướng 菩Bồ 提Đề 樹thụ 。 七thất 現hiện 降hàng 魔ma 。 八bát 現hiện 樂nhạo/nhạc/lạc 寂tịch 靜tĩnh 。 成thành 無vô 上thượng 道Đạo 。 九cửu 現hiện 轉chuyển 法Pháp 輪luân 。 十thập 現hiện 入nhập 涅Niết 槃Bàn 。

與dữ 論luận 所sở 說thuyết 八bát 相tương/tướng 有hữu 異dị 。 第đệ 三tam 淨tịnh 佛Phật 國quốc 土độ 者giả 。 《# 無vô 垢cấu 稱xưng 經kinh 》# 第đệ 一nhất 有hữu 十thập 八bát 種chủng 因nhân 。 合hợp 為vi 八bát 類loại 。 謂vị 發phát 起khởi 無vô 上thượng 菩Bồ 提Đề 心tâm 。 純thuần 意ý 樂nhạo/nhạc/lạc 。 善thiện 加gia 行hành 。 增tăng 上thượng 意ý 樂lạc 。 此thử 四tứ 各các 如như 自tự 名danh 。 六Lục 度Độ 為vi 六lục 。 合hợp 名danh 止chỉ 息tức 。 四tứ 無vô 量lượng 。 四tứ 攝nhiếp 事sự 。 巧xảo 方phương 便tiện 。 菩Bồ 提Đề 分phần/phân 。 此thử 四tứ 合hợp 名danh 發phát 起khởi 。 凡phàm 所sở 脩tu 善thiện 皆giai 脩tu 迴hồi 向hướng 。 此thử 如như 自tự 名danh 。 說thuyết 息tức 無vô 暇hạ 。 自tự 守thủ 戒giới 行hạnh 。 十Thập 善Thiện 業Nghiệp 道Đạo 。 此thử 三tam 名danh 寂tịch 靜tĩnh 。 彼bỉ 經kinh 〈# 香hương 臺đài 品phẩm 〉# 說thuyết 八bát 。

一nhất 思tư 於ư 有hữu 情tình 作tác 諸chư 善thiện 事sự 不bất 希hy 善thiện 報báo 。 二nhị 思tư 代đại 彼bỉ 受thọ 苦khổ 。 我ngã 之chi 善thiện 根căn 悉tất 迴hồi 施thí 與dữ 。 三tam 思tư 於ư 有hữu 情tình 其kỳ 心tâm 平bình 等đẳng 。 心tâm 無vô 罣quái 礙ngại 。 四tứ 思tư 於ư 有hữu 情tình 摧tồi 伏phục 憍kiêu 慢mạn 。 敬kính 愛ái 如như 佛Phật 。 五ngũ 信tín 解giải 增tăng 上thượng 。 於ư 未vị 聞văn 經Kinh 無vô 疑nghi 無vô 謗báng 。 六lục 於ư 他tha 利lợi 養dưỡng 。 無vô 嫉tật 妬đố 心tâm 。 於ư 己kỷ 利lợi 養dưỡng 。 不bất 生sanh 憍kiêu 慢mạn 。 七thất 調điều 伏phục 自tự 心tâm 。 常thường 省tỉnh 已dĩ 過quá 不bất 譏cơ 他tha 犯phạm 。 八bát 恆hằng 無vô 放phóng 逸dật 。 常thường 勤cần 脩tu 善thiện 。 此thử 是thị 八bát 法pháp 無vô 毀hủy 無vô 傷thương 。 從tùng 此thử 命mạng 終chung 。 生sanh 餘dư 淨tịnh 土độ 。 廣quảng 如như 淨tịnh 土độ 章chương 中trung 所sở 說thuyết 。 第đệ 四tứ 成thành 就tựu 眾chúng 生sanh 者giả 。 外ngoại 化hóa 利lợi 物vật 諸chư 利lợi 他tha 行hành 。 此thử 中trung 即tức 是thị 七thất 地địa 四tứ 菩Bồ 薩Tát 行hành 。 謂vị 菩Bồ 提Đề 分phần/phân 行hành 。 此thử 名danh 菩Bồ 薩Tát 法pháp 。 諸chư 神thần 通thông 行hành 。 波Ba 羅La 蜜Mật 行hạnh 。 此thử 名danh 淨tịnh 佛Phật 國quốc 土độ 。 成thành 就tựu 有hữu 情tình 行hành 。 於ư 此thử 四tứ 種chủng 大Đại 乘Thừa 之chi 中trung 。 不bất 生sanh 一nhất 念niệm 。 好hiếu 樂nhạo 之chi 意ý 。 無vô 堪kham 趣thú 故cố 。

經kinh

所sở 以dĩ 者giả 何hà 。 至chí 好hiếu 樂nhạo 之chi 心tâm

贊tán 曰viết 。

此thử 釋thích 所sở 由do 。 有hữu 二nhị 。

一nhất 道đạo 已dĩ 滿mãn 。 無vô 苦khổ 心tâm 安an 。 二nhị 年niên 已dĩ 邁mại 。 齒xỉ 過quá 力lực 屈khuất 。 故cố 於ư 大đại 法pháp 既ký 非phi 己kỷ 望vọng 。 無vô 一nhất 樂nhạo/nhạc/lạc 心tâm 。

經kinh

我ngã 等đẳng 今kim 於ư 佛Phật 前tiền 。 至chí 不bất 求cầu 自tự 得đắc

贊tán 曰viết 。

顯hiển 今kim 獲hoạch 得đắc 。 獲hoạch 得đắc 大Đại 乘Thừa 。 當đương 作tác 佛Phật 也dã 。 有hữu 三tam 。

一nhất 得đắc 記ký 心tâm 領lãnh 。 總tổng 領lãnh 初sơ 周chu 。 二nhị 聞văn 法Pháp 生sanh 喜hỷ 。 別biệt 領lãnh 喻dụ 說thuyết 。 此thử 二nhị 領lãnh 悟ngộ 。 三tam 慶khánh 獲hoạch 善thiện 利lợi 。 無vô 量lượng 珍trân 寶bảo 。 即tức 大Đại 乘Thừa 也dã 。

經kinh

世Thế 尊Tôn 我ngã 等đẳng 。 今kim 者giả (# 至chí 。 以dĩ 明minh 斯tư 義nghĩa

贊tán 曰viết 。

下hạ 別biệt 陳trần 喻dụ 。 有hữu 二nhị 。

初sơ 總tổng 談đàm 說thuyết 喻dụ 。 後hậu 正chánh 陳trần 喻dụ 詞từ 。 此thử 初sơ 也dã 。 以dĩ 佛Phật 前tiền 言ngôn 諸chư 有hữu 智trí 者giả 。 以dĩ 喻dụ 得đắc 解giải 。 故cố 今kim 亦diệc 以dĩ 喻dụ 領lãnh 佛Phật 意ý 。

經kinh

譬thí 若nhược 有hữu 人nhân 。 年niên 既ký 幼ấu 稚trĩ

贊tán 曰viết 。

下hạ 陳trần 喻dụ 詞từ 。 有hữu 二nhị 。

初sơ 喻dụ 昔tích 不bất 悕hy 。 後hậu 喻dụ 今kim 獲hoạch 得đắc 。

復Phục 經Kinh 少Thiểu 時Thời 。 父Phụ 知Tri 子Tử 意Ý 。 漸Tiệm 已Dĩ 通Thông 泰Thái

下hạ 是thị 。 即tức 是thị 初sơ 喻dụ 昔tích 住trụ 權quyền 而nhi 不bất 悕hy 。 後hậu 喻dụ 聞văn 今kim 實thật 而nhi 獲hoạch 得đắc 。 初sơ 文văn 有hữu 六lục 。

一nhất 最tối 初sơ 發phát 心tâm 喻dụ 。 二nhị 。

捨xả 父phụ 逃đào 逝thệ

下hạ 退thoái 流lưu 生sanh 死tử 喻dụ 。 三tam 。

年niên 既ký 長trưởng 大đại

下hạ 中trung 還hoàn 見kiến 佛Phật 喻dụ 。 四tứ 。

父phụ 每mỗi 念niệm 子tử

下hạ 不bất 肯khẳng 脩tu 大đại 喻dụ 。 五ngũ 。

父phụ 遙diêu 見kiến 之chi 。 而nhi 語ngứ 使sử 言ngôn 。

下hạ 化hóa 以dĩ 二Nhị 乘Thừa 喻dụ 。 六lục 。

世Thế 尊Tôn 爾nhĩ 時thời 。 長trưởng 者giả 有hữu 疾tật

下hạ 示thị 大đại 不bất 悕hy 喻dụ 。 此thử 即tức 初sơ 文văn 。 初sơ 之chi 四tứ 段đoạn 同đồng 前tiền 所sở 說thuyết 。 二nhị 萬vạn 佛Phật 所sở 。 化hóa 以dĩ 大Đại 乘Thừa 。 第đệ 五ngũ 段đoạn 方phương 便tiện 引dẫn 導đạo 。 生sanh 我ngã 法Pháp 中trung 。 第đệ 六lục 段đoạn 法pháp 華hoa 會hội 前tiền 為vi 說thuyết 般Bát 若Nhã 。 但đãn 念niệm 空không 等đẳng 。 不bất 生sanh 欣hân 樂nhạo 。 今kim 獲hoạch 得đắc 中trung 方phương 是thị 令linh 憶ức 。 本bổn 所sở 行hành 道Đạo 。 為vi 說thuyết 法Pháp 華hoa 。

幼ấu

者giả 弱nhược 。

稚trĩ

者giả 小tiểu 。 最tối 初sơ 為vi 十thập 六lục 王vương 子tử 時thời 。 教giáo 發phát 大đại 心tâm 尚thượng 密mật 說thuyết 故cố 。 未vị 廣quảng 脩tu 行hành 名danh 為vi 幼ấu 稚trĩ 。

經kinh

捨xả 父phụ 逃đào 逝thệ 。 至chí 五ngũ 十thập 歲tuế

贊tán 曰viết 。

第đệ 二nhị 退thoái 流lưu 生sanh 死tử 喻dụ 也dã 。 《# 對đối 法pháp 》# 引dẫn 經Kinh 云vân 。

若nhược 有hữu 成thành 世thế 間gian 增tăng 上thượng 品phẩm 正chánh 見kiến 。 雖tuy 經kinh 歷lịch 千thiên 生sanh 。 終chung 不bất 墮đọa 惡ác 道đạo 。

彼bỉ 據cứ 上thượng 品phẩm 。 最tối 初sơ 發phát 心tâm 。 今kim 說thuyết 下hạ 品phẩm 發phát 心tâm 。 是thị 以dĩ 退thoái 流lưu 生sanh 死tử 。 心tâm 未vị 堅kiên 固cố 。 不bất 專chuyên 樂nhạo/nhạc/lạc 佛Phật 。 名danh 為vi 捨xả 父phụ 。 背bối/bội 教giáo 違vi 理lý 。 常thường 行hành 惡ác 行hành 。 喻dụ 如như 逃đào 逝thệ 。 逃đào 者giả 避tị 也dã 。 逝thệ 者giả 往vãng 也dã 。 行hành 也dã 去khứ 也dã 。

他tha 國quốc

者giả 生sanh 死tử 也dã 。 久cửu 不bất 可khả 樂lạc 故cố 。 佛Phật 法Pháp 為vi 自tự 國quốc 。 久cửu 令linh 安an 樂lạc 故cố 。 《# 涅Niết 槃Bàn 經kinh 》# 中trung 以dĩ 佛Phật 法Pháp 為vi 他tha 國quốc 。 非phi 己kỷ 分phần/phân 故cố 。 生sanh 死tử 為vi 自tự 國quốc 。 是thị 己kỷ 分phần/phân 故cố 。 以dĩ 此thử 以dĩ 彼bỉ 。 相tương 待đãi 不bất 同đồng 。 此thử 以dĩ 有hữu 性tánh 及cập 發phát 心tâm 已dĩ 後hậu 為vi 自tự 他tha 。 彼bỉ 以dĩ 無vô 性tánh 及cập 未vị 發phát 心tâm 前tiền 為vi 他tha 自tự 。 亦diệc 不bất 相tương 違vi 。 前tiền 雖tuy 以dĩ 三tam 界giới 總tổng 為vi 佛Phật 之chi 大đại 宅trạch 。 今kim 以dĩ 為vi 他tha 國quốc 者giả 。 染nhiễm 。 淨tịnh 體thể 殊thù 。 國quốc 分phần/phân 他tha 。 自tự 。 又hựu 依y 凡phàm 說thuyết 。 亦diệc 不bất 相tương 違vi 。 又hựu 依y 大đại 悲bi 生sanh 死tử 為vi 宅trạch 。 若nhược 依y 大đại 智trí 乃nãi 稱xưng 他tha 國quốc 。 下hạ 喻dụ 說thuyết 中trung 總tổng 有hữu 五ngũ 國quốc 。

一nhất 久cửu 住trú 他tha 國quốc 。 二nhị 遇ngộ 向hướng 本bổn 國quốc 。 三tam 乃nãi 遍biến 他tha 國quốc 。 四tứ 經kinh 歷lịch 國quốc 邑ấp 。 五ngũ 并tinh 會hội 親thân 族tộc 。 國quốc 王vương 大đại 臣thần 。 初sơ 及cập 第đệ 三tam 以dĩ 生sanh 死tử 為vi 他tha 國quốc 。 第đệ 二nhị 以dĩ 佛Phật 法Pháp 為vi 本bổn 國quốc 。 第đệ 四tứ 亦diệc 總tổng 說thuyết 佛Phật 法Pháp 說thuyết 法Pháp 利lợi 寬khoan 如như 國quốc 。 第đệ 五ngũ 即tức 人nhân 王vương 之chi 國quốc 。 或hoặc 喻dụ 佛Phật 法Pháp 國quốc 之chi 四tứ 眾chúng 。

或hoặc 十thập 乃nãi 至chí 五ngũ 十thập

者giả 。 馳trì 流lưu 五ngũ 道đạo 。 名danh 言ngôn 種chủng 子tử 各các 十thập 業nghiệp 道đạo 之chi 所sở 資tư 故cố 。

經kinh

年niên 既ký 長trưởng 大đại 。 至chí 遇ngộ 向hướng 本bổn 國quốc

贊tán 曰viết 。

下hạ 第đệ 三tam 段đoạn 中trung 還hoàn 見kiến 佛Phật 喻dụ 。 即tức 是thị 未vị 退thoái 大đại 菩Bồ 提Đề 心tâm 。 前tiền 更cánh 重trọng/trùng 見kiến 佛Phật 。 世thế 世thế 已dĩ 曾tằng 。 從tùng 佛Phật 化hóa 故cố 。 此thử 前tiền 逢phùng 佛Phật 皆giai 化hóa 大Đại 乘Thừa 。 文văn 有hữu 其kỳ 三tam 。

初sơ 子tử 長trường/trưởng 還hoàn 國quốc 。 次thứ 父phụ 先tiên 求cầu 覓mịch 。 後hậu 子tử 遇ngộ 到đáo 城thành 。 此thử 初sơ 也dã 。 於ư 中trung 有hữu 六lục 。

一nhất 根căn 性tánh 漸tiệm 成thành 。 年niên 既ký 長trưởng 大đại 。 習tập 種chủng 姓tánh 也dã 。 二nhị 未vị 脩tu 福phước 。 慧tuệ 。 加gia 復phục 窮cùng 困khốn 。 三tam 輪luân 轉chuyển 四tứ 生sanh 。 馳trì 騁sính 四tứ 方phương 。 四tứ 規quy 出xuất 苦khổ 道đạo 。 以dĩ 求cầu 衣y 食thực 。 五ngũ 聞văn 思tư 慧tuệ 心tâm 由do 種chủng 姓tánh 逼bức 。 日nhật 日nhật 善thiện 生sanh 。 漸tiệm 漸tiệm 遊du 行hành 。 六lục 幸hạnh 逢phùng 佛Phật 法Pháp 。 遇ngộ 向hướng 本bổn 國quốc 。 初sơ 教giáo 發phát 大đại 心tâm 。 雖tuy 退thoái 流lưu 生sanh 死tử 。 今kim 者giả 還hoàn 遇ngộ 。 佛Phật 法Pháp 內nội 住trụ 。 順thuận 昔tích 所sở 脩tu 。 名danh 到đáo 本bổn 國quốc 。

馳trì 奔bôn

騁sính 走tẩu 也dã 。

經kinh

其kỳ 父phụ 先tiên 來lai 。 至chí 中trung 止chỉ 一nhất 城thành

贊tán 曰viết 。

第đệ 二nhị 父phụ 先tiên 求cầu 覓mịch 。 有hữu 三tam 。

一nhất 求cầu 子tử 止chỉ 城thành 。 二nhị 資tư 財tài 甚thậm 眾chúng 。 三tam 客khách 利lợi 豐phong 廣quảng 。 此thử 初sơ 也dã 。

父phụ

者giả 化hóa 身thân 。 佛Phật 雖tuy 先tiên 來lai 已dĩ 經kinh 化hóa 導đạo 。 眾chúng 生sanh 自tự 退thoái 。 故cố 名danh 先tiên 來lai 。

求cầu 子tử 不bất 得đắc 。 中trung 止chỉ 一nhất 城thành 。

生sanh 死tử 中trung 也dã 。

城thành

者giả 大Đại 乘Thừa 。 《# 無vô 垢cấu 稱xưng 經kinh 》# 云vân 。

為vì 護hộ 法Pháp 城thành

今kim 以dĩ 大Đại 乘Thừa 法Pháp 為vi 城thành 也dã 。 將tương 說thuyết 大Đại 乘Thừa 。 以dĩ 教giáo 發phát 心tâm 。 故cố 城thành 喻dụ 大Đại 乘Thừa 法Pháp 。

經kinh

其kỳ 家gia 大đại 富phú 。 至chí 悉tất 皆giai 盈doanh 溢dật

贊tán 曰viết 。

下hạ 資tư 財tài 甚thậm 眾chúng 。 有hữu 八bát 。 此thử 中trung 有hữu 二nhị 。

一nhất 七thất 寶bảo 。 喻dụ 七Thất 聖Thánh 財Tài 豐phong 足túc 。 二nhị 有hữu 為vi 倉thương 。 無vô 為vi 庫khố 。 諸chư 德đức 悉tất 皆giai 盈doanh 溢dật 。 《# 博bác 物vật 志chí 》# 云vân 。

松tùng 脂chi 入nhập 地địa 千thiên 年niên 化hóa 為vi 茯# 苓# 。 茯# 苓# 千thiên 年niên 化hóa 為vi 虎hổ 魄phách 。 一nhất 名danh 紅hồng 珠châu 。

《# 廣quảng 志chí 》# 曰viết 。

此thử 物vật 生sanh 處xứ 。 其kỳ 上thượng 及cập 傍bàng 不bất 生sanh 草thảo 木mộc 。 深thâm 者giả 八bát 九cửu 尺xích 。 大đại 如như 斛hộc 。 削tước 去khứ 上thượng 皮bì 。 中trung 成thành 虎hổ 魄phách 。 有hữu 汁trấp 。 初sơ 如như 桃đào 膠giao 。 凝ngưng 堅kiên 乃nãi 成thành 其kỳ 器khí 。 西tây 方phương 人nhân 用dụng 以dĩ 為vi 盌# 。

經kinh

多đa 有hữu 僮đồng 僕bộc 。 至chí 牛ngưu 羊dương 無vô 數số

贊tán 曰viết 。

此thử 有hữu 六lục 種chủng 。

一nhất 調điều 伏phục 煩phiền 惱não 為vi 僮đồng 僕bộc 。 驅khu 策sách 隨tùy 心tâm 故cố 。 二nhị 方phương 便tiện 善thiện 巧xảo 為vi 臣thần 佐tá 。 三tam 妙diệu 願nguyện 及cập 力lực 為vi 吏lại 民dân 。 四tứ 五ngũ 通thông 為vi 象tượng 馬mã 。 五ngũ 五ngũ 乘thừa 為vi 車xa 乘thừa 。 六lục 八bát 萬vạn 四tứ 千thiên 眾chúng 。 行hành 為vi 牛ngưu 羊dương 無vô 數số 。

經kinh

出xuất 入nhập 息tức 利lợi 。 至chí 亦diệc 甚thậm 眾chúng 多đa

贊tán 曰viết 。

此thử 客khách 利lợi 豐phong 廣quảng 。 真chân 俗tục 諦đế 教giáo 名danh 入nhập 出xuất 利lợi 。 入nhập 佛Phật 法Pháp 中trung 。 出xuất 生sanh 死tử 故cố 。 或hoặc 三tam 乘thừa 教giáo 名danh 出xuất 。 出xuất 生sanh 死tử 故cố 。 人nhân 天thiên 教giáo 為vi 入nhập 。 入nhập 生sanh 死tử 故cố 。 令linh 善thiện 漸tiệm 生sanh 故cố 名danh 為vi 息tức 。 息tức 者giả 長trường 生sanh 之chi 義nghĩa 。 為vì 愍mẫn 眾chúng 生sanh 。 教giáo 被bị 生sanh 死tử 。 故cố 遍biến 他tha 國quốc 。 三tam 乘thừa 聖thánh 眾chúng 處xứ 處xứ 宣tuyên 揚dương 。 佛Phật 之chi 正Chánh 法Pháp 。 名danh 商thương 估cổ 賈cổ 客khách 。 宣tuyên 尼ni 云vân 。

求cầu 善thiện 價giá 而nhi 估cổ 之chi

即tức 同đồng 於ư 此thử 。 此thử 類loại 非phi 一nhất 。 名danh 眾chúng 甚thậm 多đa 。

商thương

者giả 。 《# 說thuyết 文văn 》# 。

行hành 賣mại 也dã

《# 玉ngọc 篇thiên 》# 。

通thông 四tứ 方phương 之chi 珍trân 異dị 曰viết 商thương 旅lữ

有hữu 作tác 。

商thương

商thương 量lượng 也dã 。 非phi 此thử 義nghĩa 。

估cổ

音âm 公công 戶hộ 反phản 。 字tự 書thư 無vô 此thử 字tự 。 唯duy 《# 爾nhĩ 雅nhã 》# 郭quách 璞# 音âm 義nghĩa 釋thích 言ngôn 。

注chú 中trung 商thương 賈cổ 作tác 此thử 字tự

《# 切thiết 韻vận 》# 。

估cổ 。 市thị 稅thuế 也dã 。 賈cổ 者giả 坐tọa 賣mại 也dã 。

《# 周chu 禮lễ 》# 九cửu 軄# 。 六lục 曰viết 司ty 市thị 。 掌chưởng 以dĩ 商thương 賈cổ 以dĩ 通thông 貨hóa 賄hối 。 鄭trịnh 玄huyền 。 《# 玉ngọc 篇thiên 》# 。

通thông 物vật 曰viết 商thương 。 坐tọa 賣mại 曰viết 賈cổ 。

《# 白bạch 虎hổ 通thông 》# 曰viết 。

商thương 之chi 言ngôn 商thương 。 商thương 其kỳ 遠viễn 近cận 。 通thông 四tứ 方phương 之chi 物vật 以dĩ 聚tụ 之chi 也dã 。 賈cổ 者giả 固cố 也dã 。 言ngôn 固cố 物vật 以dĩ 待đãi 民dân 來lai 。 求cầu 其kỳ 利lợi 也dã 。 賈cổ 亦diệc 通thông 語ngữ 耳nhĩ 。

故cố 《# 左tả 傳truyền 》# 荀# [勞-力+(乞-乙+止)]# 之chi 在tại 楚sở 。 鄭trịnh 賈cổ 人nhân 褚# 中trung 以dĩ 出xuất 之chi 。 《# 史sử 記ký 》# 陽dương 翟# 賈cổ 人nhân 。 往vãng 來lai 販phán 賤tiện 賣mại 貴quý 是thị 也dã 。 客khách 通thông 名danh 耳nhĩ 。

經kinh

時thời 貧bần 窮cùng 子tử 。 至chí 所sở 止chỉ 之chi 城thành

贊tán 曰viết 。

子tử 遇ngộ 到đáo 城thành 。 內nội 道đạo 三tam 乘thừa 。 名danh 為vi 聚tụ 落lạc 。 此thử 為vi 總tổng 句cú 。 所sở 有hữu 說thuyết 法Pháp 。 神thần 通thông 之chi 事sự 。 名danh 為vi 國quốc 邑ấp 。 此thử 中trung 意ý 說thuyết 。 遍biến 遊du 內nội 道đạo 以dĩ 求cầu 出xuất 要yếu 。 名danh 遊du 聚tụ 落lạc 。 前tiền 文văn 已dĩ 說thuyết 子tử 長trường/trưởng 還hoàn 國quốc 歸quy 佛Phật 法Pháp 訖ngật 。 故cố 知tri 聚tụ 落lạc 不bất 通thông 外ngoại 道đạo 。 或hoặc 聽thính 說thuyết 法Pháp 之chi 淺thiển 深thâm 。 或hoặc 觀quán 神thần 通thông 之chi 勝thắng 劣liệt 。 名danh 歷lịch 國quốc 邑ấp 。 國quốc 寬khoan 喻dụ 說thuyết 法Pháp 。 邑ấp 小tiểu 喻dụ 神thần 通thông 。 識thức 眾chúng 聖thánh 以dĩ 否phủ/bĩ 藏tạng 。 還hoàn 至chí 佛Phật 法Pháp 大Đại 乘Thừa 教giáo 內nội 名danh 到đáo 父phụ 城thành 。 依y 後hậu 解giải 云vân 。 幸hạnh 逢phùng 佛Phật 法Pháp 。 初sơ 聽thính 大Đại 乘Thừa 。 名danh 到đáo 父phụ 城thành 。 佛Phật 自tự 住trụ 大Đại 乘Thừa 故cố 。 即tức 是thị 中trung 途đồ 還hoàn 逢phùng 大Đại 乘Thừa 。

經kinh

父phụ 每mỗi 念niệm 子tử (# 至chí 。 心tâm 懷hoài 悔hối 恨hận

贊tán 曰viết 。

第đệ 四tứ 段đoạn 不bất 肯khẳng 脩tu 大đại 喻dụ 。 有hữu 四tứ 。

一nhất 父phụ 恆hằng 念niệm 子tử 。 二nhị 子tử 見kiến 驚kinh 走tẩu 。 三tam 父phụ 令linh 急cấp 捉tróc 。 四tứ 子tử 遂toại 憂ưu 惶hoàng 。 初sơ 文văn 有hữu 二nhị 。

初sơ 總tổng 明minh 思tư 念niệm 。 後hậu 別biệt 明minh 思tư 念niệm 。 此thử 初sơ 也dã 。

五ngũ 十thập 年niên

者giả 。 馳trì 流lưu 五ngũ 道đạo 。

未vị 曾tằng 向hướng 人nhân 。 說thuyết 如như 此thử 事sự

者giả 。 我ngã 自tự 昔tích 來lai 。 未vị 曾tằng 對đối 眾chúng 說thuyết 我ngã 曾tằng 教giáo 。 發phát 大Đại 乘Thừa 心tâm 。 今kim 者giả 常thường 念niệm 望vọng 欲dục 與dữ 之chi 大Đại 乘Thừa 財tài 寶bảo 及cập 一Nhất 乘Thừa 樂nhạo/nhạc/lạc 。 但đãn 竊thiết 思tư 念niệm 不bất 彰chương 於ư 言ngôn 。 悔hối 不bất 早tảo 覓mịch 子tử 教giáo 。 恨hận 子tử 不bất 早tảo 覓mịch 我ngã 。 故cố 名danh 悔hối 恨hận 。

經kinh

自tự 念niệm 老lão 朽hủ 。 至chí 每mỗi 憶ức 其kỳ 子tử

贊tán 曰viết 。

下hạ 別biệt 思tư 念niệm 。 有hữu 二nhị 。

初sơ 念niệm 付phó 財tài 。 後hậu 念niệm 己kỷ 樂nhạo/nhạc/lạc 。 此thử 初sơ 也dã 。 修tu 行hành 日nhật 久cửu 道đạo 先tiên 圓viên 故cố 。 名danh 為vi 老lão 朽hủ 。 福phước 慧tuệ 無vô 窮cùng 。 故cố 多đa 財tài 物vật 。 雖tuy 有hữu 菩Bồ 薩Tát 。 未vị 化hóa 聲Thanh 聞Văn 令linh 繼kế 佛Phật 位vị 。 故cố 言ngôn 無vô 子tử 。 或hoặc 子tử 少thiểu 故cố 亦diệc 名danh 無vô 子tử 。 一nhất 旦đán 終chung 沒một 。 示thị 入nhập 涅Niết 槃Bàn 。 大Đại 乘Thừa 財tài 物vật 悉tất 皆giai 喪táng 失thất 。 彼bỉ 機cơ 未vị 熟thục 無vô 所sở 委ủy 付phó 。 權quyền 實thật 之chi 法pháp 。 是thị 以dĩ 悲bi 深thâm 每mỗi 恆hằng 念niệm 子tử 。

經kinh

復phục 作tác 是thị 念niệm 。 至chí 無vô 復phục 憂ưu 慮lự

贊tán 曰viết 。

此thử 念niệm 己kỷ 樂nhạo/nhạc/lạc 。 無vô 子tử 付phó 財tài 。 所sở 以dĩ 憂ưu 慮lự 。 子tử 脫thoát 順thuận 領lãnh 。 豈khởi 不bất 樂nhạo 哉tai 。

坦thản

音âm 他tha 但đãn 反phản 。 安an 和hòa 之chi 義nghĩa 。

經kinh

世Thế 尊Tôn 爾nhĩ 時thời 。 至chí 住trụ 立lập 門môn 側trắc

贊tán 曰viết 。

下hạ 第đệ 二nhị 段đoạn 子tử 見kiến 驚kinh 走tẩu 。 有hữu 三tam 。

初sơ 到đáo 父phụ 門môn 。 次thứ 明minh 見kiến 父phụ 。 後hậu 明minh 卻khước 走tẩu 。 此thử 初sơ 也dã 。

傭dong

音âm 餘dư 封phong 反phản 。 亦diệc 賃nhẫm 也dã 賣mại 也dã 。 身thân 心tâm 精tinh 進tấn 。 以dĩ 求cầu 出xuất 要yếu 。 心tâm 如như 傭dong 賃nhẫm 展triển 轉chuyển 。 非phi 是thị 本bổn 心tâm 。 故cố 求cầu 大Đại 乘Thừa 。 種chủng 姓tánh 所sở 排bài 幸hạnh 至chí 大Đại 乘Thừa 。 名danh 遇ngộ 到đáo 父phụ 舍xá 。 以dĩ 大Đại 乘Thừa 種chủng 子tử 近cận 生sanh 遠viễn 熟thục 。 故cố 幸hạnh 初sơ 逢phùng 。 於ư 中trung 更cánh 值trị 。 了liễu 義nghĩa 大Đại 乘Thừa 。 名danh 到đáo 父phụ 舍xá 。 大Đại 乘Thừa 教giáo 行hành 能năng 詮thuyên 於ư 理lý 。 能năng 證chứng 於ư 果quả 。 名danh 之chi 為vi 門môn 。 彼bỉ 時thời 未vị 能năng 專chuyên 求cầu 普phổ 習tập 行hàng 行hàng 證chứng 果Quả 。 但đãn 知tri 總tổng 相tương/tướng 。 片phiến 聽thính 少thiểu 教giáo 。 脩tu 微vi 少thiểu 因nhân 。 名danh 為vi 門môn 側trắc 。

時thời 未vị 全toàn 能năng 聽thính 習tập 大đại 教giáo 。 行hành 大Đại 乘Thừa 行hành 。 示thị 當đương 亦diệc 聽thính 行hành 。 故cố 名danh 為vi 立lập 。 片phiến 時thời 安an 處xứ 。 名danh 之chi 為vi 住trụ 。 又hựu 小tiểu 機cơ 未vị 會hội 於ư 大đại 。 不bất 名danh 正chánh 入nhập 其kỳ 門môn 。 微vi 亦diệc 信tín 習tập 。 故cố 名danh 門môn 側trắc 。 上thượng 來lai 乃nãi 以dĩ 佛Phật 法Pháp 為vi 國quốc 。 於ư 中trung 一nhất 切thiết 。 大Đại 乘Thừa 為vi 城thành 。 大Đại 乘Thừa 之chi 中trung 。 真chân 實thật 了liễu 義nghĩa 中trung 道đạo 大Đại 乘Thừa 名danh 為vi 父phụ 舍xá 。 即tức 以dĩ 教giáo 。 行hành 名danh 之chi 為vi 門môn 。

經kinh

遙diêu 見kiến 其kỳ 父phụ 。 至chí 恭cung 敬kính 圍vi 繞nhiễu

贊tán 曰viết 。

下hạ 明minh 見kiến 父phụ 。 有hữu 七thất 。 此thử 文văn 有hữu 二nhị 。

一nhất 見kiến 父phụ 安an 坐tọa 。 二nhị 貴quý 賤tiện 承thừa 奉phụng 。 由do 去khứ 大Đại 乘Thừa 不bất 退thoái 位vị 遠viễn 。 去khứ 真chân 理lý 遠viễn 。 義nghĩa 名danh 遙diêu 見kiến 。 佛Phật 以dĩ 四Tứ 無Vô 畏Úy 為vi 床sàng 。 亦diệc 四tứ 靜tĩnh 慮lự 為vi 床sàng 。 以dĩ 無vô 貪tham 。 無vô 瞋sân 為vi 寶bảo 机cơ 。 以dĩ 承thừa 戒giới 足túc 。 戒giới 學học 跡tích 故cố 。 具cụ 戒giới 學học 者giả 。 為vì 婆Bà 羅La 門Môn 。 慧tuệ 學học 者giả 為vi 剎sát 利lợi 。 定định 學học 者giả 為vi 居cư 士sĩ 。 又hựu 大Đại 乘Thừa 。 獨Độc 覺Giác 。 聲Thanh 聞Văn 三tam 乘thừa 之chi 眾chúng 。 恭cung 敬kính 圍vi 繞nhiễu 。

經kinh

以dĩ 真chân 珠châu 瓔anh 珞lạc 。 至chí 侍thị 立lập 左tả 右hữu

贊tán 曰viết 。

此thử 文văn 有hữu 二nhị 。

一nhất 嚴nghiêm 飾sức 身thân 體thể 。 三tam 念niệm 住trụ 為vi 珠châu 瓔anh 。 二nhị 臣thần 佐tá 供cung 衛vệ 。 妙diệu 願nguyện 及cập 力lực 為vi 吏lại 民dân 。 示thị 現hiện 調điều 伏phục 煩phiền 惱não 為vi 僮đồng 僕bộc 。 心tâm 持trì 四tứ 攝nhiếp 為vi 執chấp 白bạch 拂phất 。 體thể 潔khiết 除trừ 垢cấu 故cố 。 不bất 離ly 身thân 心tâm 。 名danh 侍thị 左tả 右hữu 。

經kinh

覆phú 以dĩ 寶bảo 帳trướng 。 至chí 威uy 德đức 特đặc 尊tôn

贊tán 曰viết 。

此thử 中trung 有hữu 三tam 。

一nhất 莊trang 嚴nghiêm 外ngoại 物vật 。 二nhị 出xuất 內nội 財tài 產sản 。 三tam 結kết 類loại 尊tôn 高cao 。 四tứ 無vô 量lượng 為vi 寶bảo 帳trướng 。 七thất 淨tịnh 為vi 華hoa 。 總tổng 持trì 為vi 幡phan 。 五ngũ 分phần 法Pháp 身thân 。 及cập 妙diệu 定định 潤nhuận 其kỳ 身thân 心tâm 。 如như 香hương 水thủy 灑sái 地địa 。 教giáo 他tha 以dĩ 七thất 覺giác 。 如như 散tán 眾chúng 華hoa 。 外ngoại 用dụng 萬vạn 行hạnh 以dĩ 為vi 嚴nghiêm 瑩oánh 。 如như 列liệt 寶bảo 物vật 。 上thượng 名danh 莊trang 嚴nghiêm 。 外ngoại 施thí 法Pháp 財tài 名danh 出xuất 。 身thân 自tự 蘊uẩn 德đức 名danh 內nội 。 取thủ 以dĩ 釋thích 內nội 。 內nội 自tự 取thủ 故cố 。 與dữ 以dĩ 釋thích 外ngoại 。 外ngoại 與dữ 他tha 故cố 。 又hựu 出xuất 內nội 如như 前tiền 。 眾chúng 生sanh 機cơ 熟thục 名danh 取thủ 。 佛Phật 應ứng 時thời 化hóa 名danh 與dữ 。 上thượng 為vi 出xuất 內nội 。

有hữu 如như 是thị 等đẳng

下hạ 結kết 類loại 尊tôn 高cao 。

灑sái

音âm 《# 切thiết 韻vận 》#

所sở 綺ỷ 反phản 。 掃tảo 也dã 落lạc 也dã 。

又hựu 所sở 買mãi 反phản 。 《# 通thông 俗tục 文văn 》# 。

以dĩ 水thủy 歛liễm 塵trần 曰viết 灑sái

《# 玉ngọc 篇thiên 》# 。

汛# 也dã 。 汛# 音âm 思tư 見kiến 反phản 。 散tán 也dã 。

此thử 是thị 初sơ 現hiện 化hóa 身thân 淨tịnh 土độ 勝thắng 妙diệu 之chi 相tướng 。 故cố 子tử 見kiến 走tẩu 。 未vị 見kiến 報báo 身thân 。 亦diệc 非phi 穢uế 土thổ/độ 。

經kinh

窮cùng 子tử 見kiến 父phụ 。 至chí 悔hối 來lai 至chí 此thử

贊tán 曰viết 。

此thử 明minh 卻khước 走tẩu 。 有hữu 三tam 。

一nhất 悔hối 來lai 。 二nhị 起khởi 念niệm 。 三tam 疾tật 走tẩu 。 此thử 初sơ 也dã 。

見kiến 。

者giả 比tỉ 知tri 。 非phi 眼nhãn 見kiến 。 非phi 智trí 證chứng 。 以dĩ 聞văn 思tư 比tỉ 知tri 也dã 。 十Thập 力Lực 。 無vô 畏úy 。 名danh 大đại 力lực 勢thế 。 或hoặc 以dĩ 眼nhãn 見kiến 佛Phật 大đại 神thần 通thông 。 名danh 見kiến 力lực 勢thế 。 非phi 己kỷ 能năng 脩tu 。 非phi 己kỷ 能năng 證chứng 。 故cố 懷hoài 恐khủng 怖bố 。 此thử 見kiến 化hóa 身thân 淨tịnh 土độ 之chi 相tướng 。 由do 勸khuyến 作tác 佛Phật 。 思tư 不bất 能năng 行hành 。 求cầu 之chi 當đương 證chứng 。 名danh 悔hối 來lai 至chí 此thử 。

經kinh

竊thiết 作tác 是thị 念niệm 。 至chí 強cưỡng 使sử 我ngã 作tác

贊tán 曰viết 。

此thử 起khởi 念niệm 也dã 。

王vương

者giả 法Pháp 身thân 王vương 。

等đẳng

者giả 報báo 身thân 。 等đẳng 是thị 相tương 似tự 義nghĩa 。 或hoặc 王vương 者giả 法pháp 之chi 王vương 。 王vương 等đẳng 者giả 如như 世thế 之chi 王vương 。 非phi 我ngã 精tinh 勤cần 之chi 所sở 能năng 證chứng 。 名danh 非phi 傭dong 力lực 。 得đắc 物vật 之chi 處xứ 。

貧bần 里lý

者giả 二Nhị 乘Thừa 也dã 。

不bất 如như 往vãng 彼bỉ 勤cần 苦khổ 身thân 心tâm 縱túng/tung 任nhậm 有hữu 地địa

地địa 即tức 依y 止chỉ 生sanh 長trưởng 道đạo 處xứ 。

肆tứ

音âm 息tức 利lợi 反phản 。 伸thân 也dã 陳trần 也dã 。 伸thân 陳trần 役dịch 力lực 。 得đắc 自tự 縱túng/tung 任nhậm 義nghĩa 。 福phước 慧tuệ 可khả 求cầu 。 名danh 衣y 食thực 易dị 得đắc 。 若nhược 久cửu 住trụ 大Đại 乘Thừa 。 佛Phật 脫thoát 強cường/cưỡng 抑ức 勸khuyến 我ngã 脩tu 作tác 。 非phi 我ngã 所sở 樂lạc 。 此thử 乃nãi 未vị 退thoái 大đại 前tiền 作tác 此thử 思tư 念niệm 。

強cường/cưỡng

音âm 巨cự 良lương 反phản 。 抑ức 也dã 。 或hoặc 其kỳ 兩lưỡng 反phản 及cập 其kỳ 亮lượng 反phản 。

經kinh

作tác 是thị 念niệm 已dĩ 。 疾tật 走tẩu 而nhi 去khứ

贊tán 曰viết 。

此thử 疾tật 走tẩu 也dã 。 自tự 揣đoàn 不bất 能năng 修tu 行hành 大đại 行hành 。 速tốc 退thoái 大đại 心tâm 規quy 求cầu 作tác 處xứ 。 名danh 疾tật 走tẩu 去khứ 。 此thử 時thời 猶do 未vị 住trụ 二Nhị 乘Thừa 中trung 。

經kinh

時thời 富phú 長trưởng 者giả 。 至chí 心tâm 大đại 歡hoan 喜hỷ

贊tán 曰viết 。 自tự 下hạ 第đệ 三tam 父phụ 令linh 急cấp 捉tróc 。 有hữu 三tam 。

一nhất 見kiến 喜hỷ 。 二nhị 念niệm 生sanh 。 三tam 令linh 捉tróc 。 此thử 初sơ 也dã 。 識thức 大Đại 乘Thừa 姓tánh 。 近cận 生sanh 緣duyên 熟thục 。 故cố 見kiến 生sanh 喜hỷ 。

經kinh

即tức 作tác 是thị 念niệm 。 至chí 猶do 故cố 貪tham 惜tích

贊tán 曰viết 。

念niệm 生sanh 也dã 。

而nhi 忽hốt 自tự 來lai

其kỳ 根căn 熟thục 故cố 。

甚thậm 適thích 我ngã 願nguyện

順thuận 本bổn 心tâm 故cố 。

我ngã 雖tuy 年niên 朽hủ

道đạo 成thành 久cửu 故cố 。

猶do 故cố 貪tham 惜tích

大đại 悲bi 深thâm 故cố 。 愛ái 子tử 情tình 戀luyến 。 大đại 悲bi 深thâm 重trọng 。 故cố 言ngôn 貪tham 惜tích 。

經kinh

即tức 遣khiển 傍bàng 人nhân 。 至chí 疾tật 走tẩu 往vãng 捉tróc

贊tán 曰viết 。

令linh 捉tróc 。 有hữu 二nhị 。

初sơ 追truy 。 後hậu 捉tróc 。 理lý 本bổn 絕tuyệt 言ngôn 。 以dĩ 言ngôn 顯hiển 之chi 。 不bất 稱xưng 正chánh 理lý 。 教giáo 名danh 傍bàng 人nhân 。 一Nhất 乘Thừa 教giáo 也dã 。 或hoặc 行hành 可khả 脩tu 名danh 為vi 正chánh 主chủ 。 教giáo 且thả 開khai 悟ngộ 故cố 名danh 傍bàng 人nhân 。 悲bi 心tâm 疾tật 起khởi 。 名danh 為vi 急cấp 追truy 。 令linh 入nhập 大Đại 乘Thừa 。 順thuận 先tiên 所sở 習tập 。 名danh 曰viết 將tương 還hoàn 。 悲bi 教giáo 急cấp 化hóa 。 故cố 言ngôn 使sứ 者giả 疾tật 走tẩu 往vãng 捉tróc 。

經kinh

窮cùng 子tử 驚kinh 愕ngạc 。 至chí 何hà 為vi 見kiến 捉tróc

贊tán 曰viết 。

自tự 下hạ 第đệ 四tứ 子tử 遂toại 憂ưu 惶hoàng 。 有hữu 三tam 。

一nhất 子tử 驚kinh 愕ngạc 。 二nhị 使sử 逾du 急cấp 。 三tam 子tử 悶muộn 絕tuyệt 。 此thử 初sơ 也dã 。 心tâm 不bất 悕hy 大đại 行hành 。 名danh 驚kinh 愕ngạc 。

愕ngạc

音âm 五ngũ 各các 反phản 。 亦diệc 驚kinh 也dã 。 心tâm 口khẩu 不bất 伏phục 。 脩tu 行hành 求cầu 退thoái 。 名danh 稱xưng 怨oán 大đại 喚hoán 。 我ngã 情tình 不bất 欲dục 大đại 。 名danh 不bất 相tương 犯phạm 。 無vô 端đoan 強cường/cưỡng 授thọ 我ngã 之chi 大Đại 乘Thừa 。 名danh 何hà 為vi 見kiến 捉tróc 。

經kinh

使sứ 者giả 執chấp 之chi 逾du 急cấp 。 強cưỡng 牽khiên 將tương 還hoàn 。

贊tán 曰viết 。

此thử 使sử 逾du 急cấp 。 悲bi 心tâm 擊kích 故cố 教giáo 被bị 彌di 切thiết 。 抑ức 令linh 修tu 學học 。 名danh 強cưỡng 牽khiên 將tương 還hoàn 。 用dụng 為vi 今kim 時thời 入nhập 大Đại 乘Thừa 之chi 因nhân 。 所sở 以dĩ 逼bức 之chi 。 非phi 佛Phật 于vu 時thời 不bất 知tri 根căn 器khí 而nhi 抑ức 將tương 還hoàn 。

經kinh

于vu 時thời 窮cùng 子tử 。 至chí 悶muộn 絕tuyệt 躄tích 地địa

贊tán 曰viết 。

子tử 悶muộn 絕tuyệt 也dã 。 情tình 不bất 樂nhạo 大đại 。 無vô 所sở 傷thương 犯phạm 。 名danh 念niệm 無vô 罪tội 。 不bất 令linh 我ngã 學học 小tiểu 。 返phản 拘câu 以dĩ 大Đại 乘Thừa 。 名danh 被bị 囚tù 執chấp 。 菩Bồ 薩Tát 苦khổ 行hạnh 。 實thật 難nan 可khả 行hành 。 過quá 己kỷ 力lực 分phần/phân 。 恐khủng 將tương 苦khổ 己kỷ 。 名danh 必tất 定định 死tử 。 心tâm 彌di 不bất 樂lạc 。 名danh 轉chuyển 惶hoàng 怖bố 。 休hưu 心tâm 不bất 學học 退thoái 入nhập 生sanh 死tử 。 名danh 悶muộn 絕tuyệt 躄tích 地địa 。

地địa

者giả 。 生sanh 死tử 處xứ 故cố 。

擗#

音âm 房phòng 益ích 反phản 。 撫phủ 心tâm 也dã 。 今kim 既ký 倒đảo 地địa 。 正chánh 應ưng 作tác 。

躄tích

亦diệc 有hữu 作tác 。

僻tích

邪tà 僻tích 之chi 義nghĩa 。 非phi 此thử 中trung 理lý 。

經kinh

父phụ 遙diêu 見kiến 之chi 。 至chí 莫mạc 復phục 與dữ 語ngữ

贊tán 曰viết 。 下hạ 第đệ 五ngũ 段đoạn 化hóa 以dĩ 二Nhị 乘Thừa 喻dụ 。 有hữu 六lục 。

一nhất 教giáo 發phát 權quyền 心tâm 。 二nhị 。

窮cùng 子tử 歡hoan 喜hỷ

下hạ 彼bỉ 興hưng 小tiểu 意ý 。 三tam 。

爾nhĩ 時thời 長trưởng 者giả 。 將tương 欲dục 誘dụ 引dẫn

下hạ 令linh 脩tu 脫thoát 分phần/phân 。 四tứ 。

爾nhĩ 時thời 窮cùng 子tử 。 先tiên 取thủ 其kỳ 價giá

下hạ 子tử 遂toại 依y 行hành 。 五ngũ 。

其kỳ 父phụ 見kiến 子tử 。 愍mẫn 而nhi 怪quái 之chi

下hạ 勸khuyến 入nhập 善thiện 根căn 。 六lục 。

即tức 時thời 長trưởng 者giả 。 更canh 與dữ 作tác 字tự

下hạ 便tiện 成thành 聖thánh 位vị 。 初sơ 文văn 有hữu 二nhị 。

初sơ 令linh 放phóng 。 後hậu 使sử 放phóng 。 令linh 放phóng 有hữu 二nhị 。

初sơ 標tiêu 。 止chỉ 被bị 大đại 化hóa 教giáo 發phát 權quyền 心tâm 。 後hậu 釋thích 所sở 由do 。 此thử 初sơ 也dã 。 子tử 行hành 猶do 遠viễn 。 名danh 父phụ 遙diêu 見kiến 。 昔tích 者giả 已dĩ 云vân 遙diêu 見kiến 父phụ 故cố 。 且thả 止chỉ 大đại 教giáo 暫tạm 示thị 勿vật 被bị 。 故cố 言ngôn 不bất 須tu 。 莫mạc 抑ức 授thọ 大Đại 乘Thừa 令linh 脩tu 大đại 行hành 。 名danh 勿vật 強cưỡng 將tương 來lai 。 用dụng 二Nhị 乘Thừa 權quyền 巧xảo 三Tam 歸Quy 五Ngũ 戒Giới 。 之chi 教giáo 以dĩ 被bị 其kỳ 心tâm 。 如như 冷lãnh 水thủy 灑sái 面diện 。 且thả 令linh 悔hối 滅diệt 制chế 伏phục 十thập 纏triền 之chi 惑hoặc 。 暫tạm 息tức 八bát 難nạn 之chi 苦khổ 。 得đắc 生sanh 人nhân 天thiên 。 少thiểu 漸tiệm 厭yếm 苦khổ 復phục 本bổn 所sở 忻hãn 。 名danh 得đắc 醒tỉnh 悟ngộ 。 停đình 授thọ 大Đại 乘Thừa 。 莫mạc 復phục 與dữ 語ngữ 。

醒tỉnh

醉túy 除trừ 也dã 。 此thử 時thời 似tự 醒tỉnh 入nhập 聖thánh 真chân 悟ngộ 。

經kinh

所sở 以dĩ 者giả 何hà 。 至chí 云vân 是thị 我ngã 子tử

贊tán 曰viết 。

釋thích 令linh 放phóng 意ý 。 識thức 聲Thanh 聞Văn 性tánh 遠viễn 生sanh 近cận 熟thục 。 名danh 知tri 意ý 劣liệt 。 自tự 德đức 甚thậm 大đại 彼bỉ 怯khiếp 能năng 成thành 。 名danh 為vi 子tử 難nạn/nan 。

豪hào

健kiện 也dã 。 《# 淮hoài 南nam 子tử 》# 。

智trí 出xuất 萬vạn 人nhân 謂vị 之chi 豪hào

亦diệc 為vi 。

#

字tự 。

難nạn/nan

音âm 奴nô 旦đán 反phản 。 患hoạn 也dã 痾# 也dã 。 知tri 有hữu 大đại 姓tánh 。 名danh 審thẩm 知tri 子tử 。 堪kham 當đương 繼kế 位vị 。 隱ẩn 密mật 潛tiềm 化hóa 。 名danh 為vi 方phương 便tiện 。 未vị 告cáo 大đại 眾chúng 云vân 先tiên 我ngã 化hóa 有hữu 大Đại 乘Thừa 因nhân 。 言ngôn 是thị 我ngã 子tử 。

經kinh

使sứ 者giả 語ngữ 之chi (# 至chí 。 隨tùy 意ý 所sở 趣thú

贊tán 曰viết 。

此thử 使sử 放phóng 也dã 。 大đại 教giáo 停đình 被bị 。 任nhậm 學học 二Nhị 乘Thừa 。 名danh 隨tùy 所sở 趣thú 。

經kinh

窮cùng 子tử 歡hoan 喜hỷ 。 至chí 以dĩ 求cầu 衣y 食thực

贊tán 曰viết 。

第đệ 二nhị 彼bỉ 興hưng 小tiểu 意ý 。 適thích 本bổn 機cơ 宜nghi 。 故cố 歡hoan 喜hỷ 。 初sơ 發phát 小tiểu 心tâm 。 故cố 名danh 得đắc 未vị 曾tằng 有hữu 。 從tùng 生sanh 死tử 中trung 。 發phát 趣thú 二nhị 乘thừa 菩Bồ 提Đề 之chi 意ý 。 名danh 從tùng 地địa 起khởi 。

往vãng 至chí 貧bần 里lý 。 以dĩ 求cầu 衣y 食thực

二Nhị 乘Thừa 功công 德đức 少thiểu 故cố 名danh 貧bần 里lý 。 規quy 無vô 漏lậu 法pháp 名danh 求cầu 衣y 食thực 。

經kinh

爾nhĩ 時thời 長trưởng 者giả 。 至chí 無vô 威uy 德đức 者giả

贊tán 曰viết 。

第đệ 三tam 段đoạn 令linh 修tu 脫thoát 分phần/phân 。 說thuyết 五ngũ 停đình 心tâm 。 念niệm 處xứ 等đẳng 故cố 。 文văn 有hữu 二nhị 。

初sơ 密mật 遣khiển 二nhị 人nhân 。 後hậu 二nhị 人nhân 依y 教giáo 。 初sơ 中trung 有hữu 三tam 。

一nhất 遣khiển 二nhị 人nhân 。 二nhị 令linh 傳truyền 語ngữ 。 三tam 擬nghĩ 問vấn 答đáp 。 此thử 初sơ 也dã 。 實thật 無vô 二nhị 體thể 。 設thiết 有hữu 二Nhị 乘Thừa 之chi 教giáo 。 故cố 言ngôn 密mật 遣khiển 。 方phương 便tiện 之chi 教giáo 但đãn 化hóa 二Nhị 乘Thừa 。 故cố 言ngôn 二nhị 人nhân 。 智trí 慧tuệ 狹hiệp 劣liệt 。 名danh 色sắc 憔tiều 悴tụy 。 神thần 通thông 不bất 大đại 。 名danh 無vô 威uy 德đức 。 或hoặc 教giáo 偏thiên 故cố 色sắc 悴tụy 。 理lý 闕khuyết 故cố 無vô 威uy 。 或hoặc 自tự 德đức 闕khuyết 而nhi 稱xưng 悴tụy 。 他tha 利lợi 寡quả 而nhi 無vô 威uy 。 此thử 皆giai 發phát 小tiểu 心tâm 後hậu 。 初sơ 教giáo 行hành 二Nhị 乘Thừa 行hành 時thời 。 《# 廣quảng 雅nhã 》# 作tác 。

憔tiều 悴tụy

《# 切thiết 韻vận 》# 三tam 蒼thương 作tác 。

顦# 顇#

愁sầu 憂ưu

患hoạn 也dã 病bệnh 也dã 。 《# 玉ngọc 篇thiên 》# 亦diệc 作tác 。

悴tụy

憂ưu 也dã 傷thương 也dã 。

經kinh

汝nhữ 可khả 詣nghệ 彼bỉ 。 至chí 將tương 來lai 使sử 作tác

贊tán 曰viết 。

令linh 傳truyền 語ngữ 也dã 。 教giáo 令linh 彼bỉ 聞văn 。 名danh 汝nhữ 詣nghệ 彼bỉ 。 方phương 便tiện 漸tiệm 化hóa 。 故cố 言ngôn 徐từ 語ngữ 。 二Nhị 乘Thừa 學học 地địa 。 名danh 為vi 作tác 處xứ 。 無vô 漏lậu 之chi 法Pháp 。 勝thắng 過quá 初sơ 教giáo 人nhân 天thiên 之chi 善thiện 。 名danh 倍bội 與dữ 直trực 。 彼bỉ 心tâm 能năng 遂toại 而nhi 修tu 學học 者giả 。 勸khuyến 來lai 修tu 學học 。 名danh 使sử 作tác 也dã 。

經kinh

若nhược 言ngôn 欲dục 何hà (# 至chí 。 亦diệc 共cộng 汝nhữ 作tác

贊tán 曰viết 。

此thử 擬nghĩ 問vấn 答đáp 。 彼bỉ 設thiết 若nhược 問vấn 修tu 行hành 何hà 法pháp 。 答đáp 言ngôn 除trừ 糞phẩn 。 斷đoạn 煩phiền 惱não 也dã 。 修tu 行hành 大Đại 乘Thừa 。 如như 作tác 寶bảo 器khí 。 學học 小Tiểu 乘Thừa 者giả 。 猶do 如như 除trừ 糞phẩn 。 不bất 但đãn 行hành 能năng 斷đoạn 惑hoặc 。 教giáo 亦diệc 助trợ 斷đoạn 。 借tá 威uy 勢thế 故cố 。 故cố 言ngôn 供cung 作tác 。

經kinh

時thời 二nhị 使sử 人nhân 。 至chí 具cụ 陳trần 上thượng 事sự

贊tán 曰viết 。

二nhị 人nhân 依y 教giáo 也dã 。 以dĩ 教giáo 扣khấu 機cơ 如như 求cầu 窮cùng 子tử 。 以dĩ 法pháp 稱xưng 器khí 令linh 彼bỉ 聞văn 知tri 。 故cố 言ngôn 得đắc 之chi 。 述thuật 斷đoạn 煩phiền 惱não 。 名danh 陳trần 上thượng 事sự 。

經kinh

爾nhĩ 時thời 窮cùng 子tử 。 至chí 尋tầm 與dữ 除trừ 糞phẩn

贊tán 曰viết 。

此thử 第đệ 四tứ 段đoạn 子tử 遂toại 依y 行hành 。

先tiên 取thủ 價giá

者giả 。 初sơ 發phát 二nhị 乘thừa 菩Bồ 提Đề 。 之chi 心tâm 學học 聞văn 思tư 慧tuệ 。 此thử 真chân 勝thắng 德đức 。 名danh 為vi 取thủ 價giá 。 後hậu 位vị 方phương 始thỉ 作tác 五ngũ 停đình 心tâm 。 念niệm 處xứ 觀quán 等đẳng 。 漸tiệm 折chiết 伏phục 煩phiền 惱não 。 名danh 尋tầm 除trừ 糞phẩn 。

與dữ

者giả 為vi 也dã 。 順thuận 用dụng 佛Phật 言ngôn 。 故cố 名danh 尋tầm 與dữ 。

經kinh

其kỳ 父phụ 見kiến 子tử 。 愍mẫn 而nhi 怪quái 之chi

贊tán 曰viết 。

自tự 下hạ 第đệ 五ngũ 勸khuyến 入nhập 善thiện 根căn 。 有hữu 三tam 。

一nhất 心tâm 傷thương 。 二nhị 身thân 近cận 。 三tam 共cộng 語ngữ 。 此thử 初sơ 也dã 。 愍mẫn 無vô 相tướng 好hảo/hiếu 。 福phước 慧tuệ 。 怪quái 無vô 求cầu 大đại 之chi 心tâm 。

經kinh

又hựu 以dĩ 他tha 日nhật 。 至chí 污ô 穢uế 不bất 淨tịnh

贊tán 曰viết 。

下hạ 身thân 近cận 。 有hữu 二nhị 。

一nhất 見kiến 子tử 。 二nhị 身thân 同đồng 。 此thử 初sơ 也dã 。 除trừ 糞phẩn 已dĩ 上thượng 是thị 遠viễn 世thế 化hóa 。 解giải 脫thoát 分phần/phân 滿mãn 位vị 。 見kiến 子tử 愍mẫn 已dĩ 後hậu 是thị 近cận 世thế 化hóa 。 創sáng/sang 教giáo 令linh 入nhập 四tứ 善thiện 根căn 位vị 。 異dị 前tiền 解giải 脫thoát 分phần/phân 。 名danh 為vi 他tha 日nhật 。 況huống 此thử 皆giai 是thị 多đa 劫kiếp 脩tu 行hành 。 分phần/phân 位vị 既ký 異dị 。 故cố 別biệt 說thuyết 時thời 。 知tri 根căn 未vị 熟thục 潛tiềm 施thí 密mật 化hóa 。 又hựu 不bất 以dĩ 大Đại 乘Thừa 教giáo 被bị 。 但đãn 以dĩ 二Nhị 乘Thừa 生sanh 空không 教giáo 化hóa 。 故cố 言ngôn 於ư 窓song 牖dũ 中trung 。 不bất 正chánh 視thị 故cố 。

牖dũ

者giả 。 導đạo 也dã 向hướng 也dã 。 將tương 成thành 道Đạo 時thời 方phương 向hướng 鹿lộc 園viên 相tương 見kiến 。 此thử 乃nãi 猶do 未vị 是thị 今kim 生sanh 事sự 。 故cố 名danh 遙diêu 見kiến 。 或hoặc 由do 彼bỉ 去khứ 聖thánh 位vị 尚thượng 遠viễn 。 亦diệc 名danh 遙diêu 見kiến 。 未vị 得đắc 勝thắng 福phước 。 故cố 名danh 羸luy 瘦sấu 。

羸luy

弱nhược 也dã 。 不bất 得đắc 勝thắng 智trí 。 故cố 名danh 憔tiều 悴tụy 。 煩phiền 惱não 名danh 糞phẩn 土thổ 。 惡ác 業nghiệp 名danh 塵trần 坌bộn 。

坌bộn

音âm 蒲bồ 悶muộn 反phản 。 塵trần 穢uế 也dã 。 # 土thổ/độ 曰viết 坌bộn 。 苦khổ 果quả 名danh 污ô 穢uế 。 合hợp 此thử 三tam 種chủng 皆giai 名danh 不bất 淨tịnh 。

經kinh

即tức 脫thoát 瓔anh 珞lạc 。 至chí 除trừ 糞phẩn 之chi 器khí

贊tán 曰viết 。

此thử 身thân 同đồng 也dã 。 化hóa 身thân 具cụ 德đức 。 相tướng 好hảo 圓viên 明minh 。 居cư 淨tịnh 土độ 中trung 。 子tử 見kiến 驚kinh 走tẩu 。 今kim 現hiện 穢uế 土thổ/độ 。 穢uế 垢cấu 塵trần 身thân 。 化hóa 相tương/tướng 隱ẩn 之chi 。 如như 脫thoát 瓔anh 珞lạc 嚴nghiêm 身thân 之chi 具cụ 。 亦diệc 如như 神thần 力lực 隱ẩn 身thân 常thường 光quang 但đãn 放phóng 一nhất 尋tầm 。 非phi 佛Phật 勝thắng 身thân 。 相tướng 好hảo 但đãn 爾nhĩ 。 名danh 脫thoát 上thượng 服phục 。 相tương/tướng 同đồng 有hữu 漏lậu 。 名danh 著trước 麁thô 弊tệ 垢cấu 衣y 。 示thị 有hữu 煩phiền 惱não 。 惡ác 業nghiệp 。 如như 塵trần 坌bộn 身thân 。 先tiên 說thuyết 權quyền 教giáo 。 名danh 為vi 右hữu 手thủ 。 用dụng 之chi 先tiên 故cố 。

除trừ 糞phẩn 器khí

者giả 。 二Nhị 乘Thừa 因nhân 行hành 伏phục 煩phiền 惱não 故cố 。 以dĩ 教giáo 詮thuyên 顯hiển 義nghĩa 同đồng 手thủ 執chấp 。 佛Phật 自tự 示thị 同đồng 斷đoạn 煩phiền 惱não 行hành 。 說thuyết 權quyền 教giáo 故cố 。

經kinh

狀trạng 有hữu 所sở 畏úy 。 至chí 得đắc 近cận 其kỳ 子tử

贊tán 曰viết 。

下hạ 共cộng 語ngữ 。 有hữu 二nhị 。

初sơ 總tổng 與dữ 語ngữ 勸khuyến 勉miễn 。 後hậu 別biệt 與dữ 語ngữ 教giáo 示thị 。 此thử 初sơ 也dã 。 示thị 怖bố 眾chúng 苦khổ 。 慈từ 悲bi 接tiếp 引dẫn 。 如như 狀trạng 有hữu 所sở 畏úy 。 示thị 現hiện 。 教giáo 導đạo 。 讚tán 勵lệ 。 慶khánh 慰úy 。 勸khuyến 行hành 精tinh 進tấn 。 名danh 語ngữ 勤cần 作tác 。 此thử 乃nãi 世thế 世thế 從tùng 佛Phật 化hóa 時thời 。 故cố 得đắc 近cận 子tử 。

經kinh

後hậu 復phục 告cáo 言ngôn (# 至chí 。 當đương 加gia 汝nhữ 價giá

贊tán 曰viết 。

下hạ 別biệt 與dữ 語ngữ 教giáo 示thị 。 有hữu 三tam 。

一nhất 不bất 令linh 西tây 東đông 。 二nhị 隨tùy 須tu 即tức 與dữ 。 三tam 假giả 稱xưng 父phụ 子tử 。 此thử 初sơ 也dã 。

咄đốt

音âm 當đương 沒một 反phản 。 《# 說thuyết 文văn 》# 。

相tương 謂vị 也dã

字tự 書thư 。

吐thổ 也dã

今kim 取thủ 相tương 謂vị 呼hô 也dã 。 勿vật 復phục 退thoái 墮đọa 卻khước 入nhập 生sanh 死tử 修tu 外ngoại 道đạo 法pháp 。 名danh 勿vật 餘dư 去khứ 。

加gia 汝nhữ 價giá

者giả 。 與dữ 汝nhữ 脩tu 慧tuệ 四tứ 善thiện 根căn 故cố 。 加gia 於ư 前tiền 位vị 聞văn 。 思tư 慧tuệ 故cố 。

經kinh

諸chư 有hữu 所sở 須tu 。 至chí 好hảo 自tự 安an 意ý

贊tán 曰viết 。

此thử 隨tùy 須tu 即tức 與dữ 。 瓫bồn 器khí 謂vị 禪thiền 定định 。 米mễ 麵miến 謂vị 解giải 脫thoát 。 勝thắng 處xứ 。 四tứ 無vô 量lượng 等đẳng 因nhân 定định 所sở 有hữu 諸chư 功công 德đức 也dã 。 此thử 位vị 亦diệc 學học 。 分phần/phân 脩tu 習tập 故cố 。 鹽diêm 醋thố 謂vị 生sanh 空không 本bổn 。 後hậu 有hữu 漏lậu 二nhị 智trí 。 猶do 如như 鹽diêm 梅mai 調điều 和hòa 諸chư 味vị 。 此thử 智trí 亦diệc 爾nhĩ 。 調điều 功công 德đức 故cố 。 決quyết 意ý 忻hãn 趣thú 。 勿vật 生sanh 疑nghi 難nan 。

老lão 弊tệ 使sử 人nhân

者giả 。 二Nhị 乘Thừa 之chi 五ngũ 通thông 。 四tứ 種chủng 神thần 足túc 作tác 用dụng 弱nhược 故cố 。 立lập 老lão 弊tệ 名danh 。 以dĩ 與dữ 汝nhữ 等đẳng 。 汝nhữ 可khả 勤cần 學học 以dĩ 自tự 安an 意ý 。 此thử 說thuyết 利lợi 根căn 超siêu 得đắc 果quả 者giả 。 次thứ 第đệ 得đắc 果quả 者giả 。 瓫bồn 器khí 謂vị 初sơ 未vị 至chí 定định 。 米mễ 。 麵miến 謂vị 四Tứ 諦Đế 。 五ngũ 根căn 。 五Ngũ 力Lực 等đẳng 觀quán 。 鹽diêm 醋thố 謂vị 生sanh 空không 無vô 我ngã 等đẳng 行hành 相tương/tướng 。 老lão 弊tệ 使sử 人nhân 四Tứ 神Thần 足Túc 等đẳng 。 曾tằng 解giải 脫thoát 分phần/phân 位vị 所sở 脩tu 之chi 法pháp 。

經kinh

我ngã 如như 汝nhữ 父phụ 。 至chí 如như 所sở 生sanh 子tử

贊tán 曰viết 。

假giả 稱xưng 父phụ 子tử 也dã 。 初sơ 標tiêu 。 後hậu 釋thích 。 我ngã 道đạo 滿mãn 名danh 老lão 。 汝nhữ 道đạo 軟nhuyễn 如như 少thiểu 。 父phụ 子tử 之chi 情tình 既ký 切thiết 。 眷quyến 念niệm 之chi 意ý 逾du 深thâm 。 既ký 以dĩ 如như 父phụ 子tử 之chi 言ngôn 。 亦diệc 何hà 憂ưu 於ư 困khốn 乏phạp 。 亦diệc 不bất 自tự 輕khinh 己kỷ 。 專chuyên 求cầu 出xuất 要yếu 名danh 無vô 欺khi 。 身thân 常thường 精tinh 進tấn 名danh 無vô 怠đãi 。 心tâm 無vô 煩phiền 惱não 瞋sân 恨hận 語ngữ 無vô 怨oán 惡ác 之chi 言ngôn 。 此thử 即tức 折chiết 伏phục 三tam 業nghiệp 惡ác 也dã 。 汝nhữ 已dĩ 能năng 為vi 方phương 便tiện 諦đế 觀quán 。 折chiết 伏phục 煩phiền 惱não 。 名danh 都đô 不bất 見kiến 汝nhữ 。 有hữu 如như 此thử 惡ác 。 如như 餘dư 外ngoại 道đạo 家gia 脩tu 行hành 之chi 作tác 人nhân 。 亦diệc 都đô 不bất 見kiến 汝nhữ 有hữu 諸chư 惡ác 。 如như 我ngã 佛Phật 家gia 初sơ 心tâm 凡phàm 夫phu 之chi 作tác 人nhân 有hữu 所sở 欺khi 怠đãi 者giả 。 自tự 今kim 已dĩ 後hậu 。 汝nhữ 既ký 近cận 聖thánh 。 如như 諸chư 聖thánh 人nhân 我ngã 所sở 生sanh 子tử 。 亦diệc 無vô 有hữu 異dị 。 未vị 得đắc 見kiến 諦Đế 仍nhưng 非phi 真chân 子tử 。 且thả 名danh 如như 子tử 。

經kinh

即tức 時thời 長trưởng 者giả 。 至chí 名danh 之chi 為vi 兒nhi

贊tán 曰viết 。

自tự 下hạ 第đệ 六lục 便tiện 成thành 聖thánh 位vị 。 有hữu 三tam 。

一nhất 初sơ 入nhập 聖thánh 。 二nhị 住trụ 修tu 道Đạo 。 三tam 成thành 無Vô 學Học 。 此thử 初sơ 也dã 。 住trụ 凡phàm 位vị 如như 假giả 兒nhi 仍nhưng 非phi 是thị 兒nhi 。 入nhập 聖thánh 已dĩ 是thị 真chân 兒nhi 方phương 號hiệu 為vi 兒nhi 。 故cố 便tiện 作tác 字tự 。 轉chuyển 親thân 近cận 故cố 。 此thử 住trụ 初sơ 果quả 。

經kinh

爾nhĩ 時thời 窮cùng 子tử 。 至chí 常thường 令linh 除trừ 糞phẩn

贊tán 曰viết 。

住trụ 修tu 道Đạo 也dã 。 此thử 明minh 金kim 剛cang 道đạo 前tiền 。 雖tuy 得đắc 入nhập 聖thánh 欣hân 於ư 此thử 遇ngộ 。 自tự 知tri 不bất 及cập 諸chư 菩Bồ 薩Tát 故cố 。 尚thượng 自tự 謂vị 是thị 。 客khách 作tác 賤tiện 人nhân 。 於ư 二nhị 十thập 餘dư 年niên 。 喻dụ 二Nhị 乘Thừa 位vị 。 一nhất 一nhất 皆giai 具cụ 。 無vô 漏lậu 十thập 法pháp 行hành 。 十thập 業nghiệp 道đạo 故cố 。 常thường 令linh 除trừ 糞phẩn 。 恆hằng 斷đoạn 煩phiền 惱não 。 或hoặc 二nhị 十thập 年niên 者giả 。 加gia 行hành 。 無vô 間gian 二nhị 位vị 之chi 中trung 伏phục 斷đoạn 除trừ 惑hoặc 。 或hoặc 住trụ 修tu 道Đạo 。 斷đoạn 上thượng 下hạ 界giới 諸chư 俱câu 生sanh 惑hoặc 。 五ngũ 下hạ 分phần/phân 結kết 。 五ngũ 上thượng 分phần/phân 結kết 二nhị 類loại 斷đoạn 故cố 。 或hoặc 無vô 間gian 解giải 脫thoát 道đạo 。 斷đoạn 種chủng 。 麁thô 重trọng 二nhị 位vị 別biệt 故cố 。

經kinh

過quá 是thị 已dĩ 後hậu 。 至chí 猶do 在tại 本bổn 處xứ

贊tán 曰viết 。 此thử 明minh 金kim 剛cang 道đạo 後hậu 。 成thành 無Vô 學Học 已dĩ 得đắc 親thân 近cận 佛Phật 。 識thức 達đạt 生sanh 空không 同đồng 得đắc 解giải 脫thoát 。 名danh 相tướng 體thể 信tín 。 入nhập 學học 佛Phật 法Pháp 出xuất 利lợi 群quần 生sanh 。 無vô 怖bố 無vô 染nhiễm 。 名danh 無vô 障chướng 難nạn 。 又hựu 心tâm 相tương 體thể 信tín 。 入nhập 。 出xuất 二nhị 利lợi 亦diệc 無vô 疑nghi 難nan 。 尚thượng 住trụ 二Nhị 乘Thừa 生sanh 空không 之chi 理lý 。 不bất 悕hy 大đại 果quả 。 名danh 止chỉ 本bổn 處xứ 。

是thị 本bổn 所sở 求cầu

所sở 學học 處xứ 故cố 。

經kinh

世Thế 尊Tôn 爾nhĩ 時thời 。 至chí 當đương 體thể 此thử 意ý

贊tán 曰viết 。

下hạ 第đệ 六lục 大đại 段đoạn 示thị 大đại 不bất 悕hy 喻dụ 。 有hữu 二nhị 。

初sơ 明minh 示thị 大đại 。 後hậu 明minh 不bất 悕hy 。 初sơ 文văn 復phục 二nhị 。

初sơ 標tiêu 。 後hậu 釋thích 。 此thử 初sơ 復phục 二nhị 。

初sơ 知tri 時thời 。 後hậu 正chánh 告cáo 。

有hữu 疾tật

者giả 。 十thập 二nhị 年niên 後hậu 。 眾chúng 生sanh 煩phiền 惱não 。 展triển 轉chuyển 增tăng 多đa 。 眾chúng 生sanh 病bệnh 故cố 佛Phật 亦diệc 有hữu 疾tật 。 此thử 於ư 法pháp 華hoa 會hội 前tiền 。 知tri 入nhập 涅Niết 槃Bàn 時thời 近cận 。 所sở 應ưng 度độ 者giả 。 皆giai 將tương 度độ 訖ngật 。 名danh 知tri 死tử 不bất 久cửu 。 菩Bồ 薩Tát 。 如Như 來Lai 有hữu 為vi 無vô 為vi 。 一nhất 切thiết 功công 德đức 。 名danh 倉thương 庫khố 盈doanh 溢dật 。

溢dật

滿mãn 也dã 。 其kỳ 中trung 大Đại 乘Thừa 許hứa 多đa 。 二Nhị 乘Thừa 許hứa 少thiểu 。 如Như 來Lai 許hứa 多đa 。 菩Bồ 薩Tát 許hứa 少thiểu 。 無vô 為vi 許hứa 多đa 。 有hữu 為vi 許hứa 少thiểu 。

所sở 應ưng 取thủ 者giả

自tự 利lợi 萬vạn 德đức 。

所sở 應ưng 與dữ 者giả

利lợi 他tha 萬vạn 德đức 。

汝nhữ 應ưng 諳am 識thức

悉tất 應ưng 知tri 之chi 。 述thuật 自tự 先tiên 心tâm 。 當đương 體thể 此thử 意ý 。 即tức 令linh 諳am 識thức 大Đại 乘Thừa 義nghĩa 旨chỉ 。 二nhị 利lợi 萬vạn 德đức 。 此thử 乃nãi 為vi 說thuyết 大Đại 般Bát 若Nhã 等đẳng 。 令linh 其kỳ 識thức 達đạt 大Đại 乘Thừa 道Đạo 理lý 。 而nhi 未vị 付phó 之chi 教giáo 發phát 大đại 心tâm 。 故cố 奄yểm 含hàm 言ngôn 。 當đương 體thể 此thử 意ý 。

經kinh

所sở 以dĩ 者giả 何hà 。 至chí 無vô 令linh 漏lậu 失thất

贊tán 曰viết 。

此thử 釋thích 示thị 大đại 。 如như 世thế 父phụ 子tử 身thân 雖tuy 有hữu 異dị 心tâm 事sự 不bất 殊thù 。 佛Phật 與dữ 二Nhị 乘Thừa 為vi 不bất 異dị 者giả 。

一nhất 解giải 脫thoát 等đẳng 。 二nhị 生sanh 空không 真Chân 如Như 等đẳng 。 三tam 意ý 樂nhạo/nhạc/lạc 等đẳng 。 佛Phật 得đắc 眾chúng 生sanh 平bình 等đẳng 意ý 故cố 。 宜nghi 加gia 用dụng 心tâm 。 求cầu 解giải 大đại 法pháp 。 無vô 令linh 漏lậu 失thất 。 勿vật 忘vong 不bất 學học 。

經kinh

爾nhĩ 時thời 窮cùng 子tử 。 至chí )# 一nhất 飡xan 之chi 意ý

贊tán 曰viết 。

下hạ 明minh 不bất 悕hy 。 有hữu 二nhị 。

初sơ 領lãnh 而nhi 不bất 悕hy 。 後hậu 猶do 住trụ 本bổn 處xứ 。 此thử 初sơ 也dã 。 須Tu 菩Bồ 提Đề 等đẳng 。 法pháp 華hoa 會hội 前tiền 領lãnh 解giải 空không 義nghĩa 。 守thủ 護hộ 大Đại 乘Thừa 。 不bất 愚ngu 於ư 法pháp 。 知tri 大Đại 乘Thừa 理lý 。 然nhiên 無vô 一nhất 念niệm 。 發phát 大Đại 乘Thừa 心tâm 。 無vô 悕hy 佛Phật 果Quả 大Đại 乘Thừa 法Pháp 食thực 一nhất 飡xan 之chi 意ý 。 故cố 前tiền 說thuyết 言ngôn 。

不bất 生sanh 一nhất 念niệm 。 好hiếu 樂nhạo 之chi 心tâm

悕hy

音âm 虛hư 機cơ 反phản 。 亦diệc 應ưng 作tác 。

希hy

希hy 願nguyện 也dã 。

經kinh

然nhiên 其kỳ 所sở 止chỉ 。 至chí 亦diệc 未vị 能năng 捨xả

贊tán 曰viết 。

此thử 猶do 住trụ 本bổn 位vị 。

然nhiên 其kỳ 所sở 止chỉ

猶do 住trụ 二Nhị 乘Thừa 。 二Nhị 乘Thừa 劣liệt 心tâm 亦diệc 未vị 能năng 捨xả 。

經kinh

復Phục 經Kinh 少Thiểu 時Thời 。 至Chí 自Tự 鄙Bỉ 先Tiên 心Tâm

贊tán 曰viết 。

下hạ 第đệ 二nhị 大đại 段đoạn 。 喻dụ 今kim 獲hoạch 得đắc 。 有hữu 二nhị 。

初sơ 父phụ 付phó 。 後hậu 子tử 獲hoạch 。

世Thế 尊Tôn 是thị 時thời 窮cùng 子tử

下hạ 是thị 。 父phụ 付phó 又hựu 二nhị 。

一nhất 知tri 時thời 到đáo 。 二nhị 集tập 眾chúng 付phó 。 此thử 初sơ 也dã 。

經kinh 少thiểu 時thời

者giả 。 般Bát 若Nhã 會hội 後hậu 。 法pháp 華hoa 會hội 中trung 少thiếu 長trưởng 進tiến 故cố 。 名danh 為vi 漸tiệm 已dĩ 。 以dĩ 解giải 二nhị 空không 其kỳ 意ý 弘hoằng 遠viễn 。 名danh 為vi 通thông 泰thái 。

通thông

者giả 開khai 達đạt 。

泰thái

者giả 安an 泰thái 。

成thành 就tựu 大đại 志chí

者giả 。 昔tích 發phát 大đại 心tâm 近cận 生sanh 遠viễn 熟thục 故cố 。

自tự 鄙bỉ 先tiên 心tâm

者giả 。 悔hối 昔tích 住trụ 小tiểu 也dã 。

鄙bỉ

者giả 輕khinh 嫌hiềm 。 輕khinh 嫌hiềm 先tiên 時thời 脩tu 小Tiểu 乘Thừa 心tâm 。 故cố 鶖thu 子tử 先tiên 言ngôn 。

我ngã 等đẳng 同đồng 入nhập 法Pháp 性tánh 。 云vân 何hà 如Như 來Lai 。 以dĩ 小Tiểu 乘Thừa 法Pháp 。 而nhi 見kiến 濟tế 度độ 。 是thị 我ngã 等đẳng 咎cữu 。 非phi 世Thế 尊Tôn 也dã 。 每mỗi 自tự 剋khắc 責trách 。

正chánh 與dữ 此thử 同đồng 。

經kinh

臨lâm 欲dục 終chung 時thời 。 至chí 皆giai 悉tất 已dĩ 集tập

贊tán 曰viết 。

下hạ 集tập 眾chúng 付phó 。 有hữu 二nhị 。

一nhất 命mạng 集tập 。 二nhị 正chánh 告cáo 。 此thử 初sơ 也dã 。 今kim 法pháp 華hoa 會hội 去khứ 涅Niết 槃Bàn 時thời 纔tài 有hữu 五ngũ 年niên 。 名danh 將tương 臨lâm 命mạng 終chung 。 昔tích 退thoái 大đại 聲Thanh 聞Văn 之chi 子tử 。 會hội 菩Bồ 薩Tát 之chi 親thân 族tộc 。 國quốc 王vương 等đẳng 四tứ 。 喻dụ 四tứ 眾chúng 也dã 。 或hoặc 如như 自tự 名danh 即tức 實thật 彼bỉ 類loại 。

經kinh

即tức 自tự 宣tuyên 言ngôn 。 至chí 我ngã 之chi 所sở 生sanh

贊tán 曰viết 。

下hạ 正chánh 告cáo 。 有hữu 二nhị 。

初sơ 牒điệp 昔tích 。 後hậu 告cáo 今kim 。

忽hốt 於ư 此thử 間gian

下hạ 是thị 。 牒điệp 昔tích 有hữu 三tam 。 初sơ 牒điệp 最tối 初sơ 發phát 心tâm 。 次thứ 牒điệp 退thoái 流lưu 生sanh 死tử 。 後hậu 牒điệp 權quyền 中trung 餘dư 四tứ 久cửu 事sự 。 謂vị 中trung 途đồ 遇ngộ 佛Phật 不bất 肯khẳng 脩tu 大đại 。 化hóa 以dĩ 二Nhị 乘Thừa 示thị 大đại 不bất 悕hy 。 此thử 即tức 初sơ 也dã 。 二Nhị 乘Thừa 作tác 佛Phật 其kỳ 事sự 極cực 難nạn/nan 。 故cố 自tự 宣tuyên 之chi 不bất 遣khiển 餘dư 說thuyết 。 最tối 初sơ 我ngã 為vi 十thập 六lục 王vương 子tử 時thời 。 教giáo 之chi 發phát 大đại 心tâm 。 彼bỉ 之chi 善thiện 根căn 我ngã 口khẩu 所sở 生sanh 。 從tùng 佛Phật 法Pháp 音âm 而nhi 得đắc 生sanh 故cố 。 從tùng 佛Phật 法Pháp 所sở 生sanh 。 爾nhĩ 乃nãi 是thị 真chân 生sanh 故cố 。

經kinh

於ư 某mỗ 城thành 中trung 。 至chí 五ngũ 十thập 餘dư 年niên

贊tán 曰viết 。

牒điệp 退thoái 流lưu 生sanh 死tử 也dã 。

某mỗ 城thành

者giả 大Đại 乘Thừa 也dã 。 最tối 初sơ 一nhất 逢phùng 已dĩ 教giáo 發phát 趣thú 大Đại 乘Thừa 之chi 心tâm 。 若nhược 定định 性tánh 大Đại 乘Thừa 及cập 上thượng 品phẩm 發phát 心tâm 未vị 必tất 退thoái 沒một 。 今kim 說thuyết 不bất 定định 姓tánh 及cập 下hạ 品phẩm 發phát 心tâm 故cố 。 彼bỉ 已dĩ 復phục 經kinh 退thoái 流lưu 生sanh 死tử 。 故cố 名danh 某mỗ 城thành 。 捨xả 吾ngô 逃đào 走tẩu 。

伶#

音âm 郎lang 丁đinh 反phản 。 與dữ 。

零linh

同đồng 。 《# 切thiết 韻vận 》# 。

伶# 者giả 樂nhạo/nhạc/lạc 人nhân

非phi 此thử 所sở 明minh 。

俜#

音âm 匹thất 丁đinh 反phản 。 三tam 蒼thương 云vân 。

伶# 俜# 猶do 聯liên 翩# 也dã

亦diệc 孤cô 獨độc 貌mạo 。 《# 切thiết 韻vận 》# 。

若nhược 行hành 不bất 正chánh 作tác 竛linh 竮binh

竛linh

音âm 郎lang 丁đinh 反phản 。

竮binh

音âm 普phổ 丁đinh 反phản 。 亦diệc 作tác 彾# # 。 又hựu 行hành 不bất 正chánh 作tác 跉# 䟓# 。 跉# 䟓# 即tức 令linh # 音âm 。 今kim 多đa 作tác 。

跉# 跰#

不bất 知tri 所sở 說thuyết 。 有hữu 解giải 云vân 。 跉# 跰# 。 足túc 履lý 危nguy 險hiểm 之chi 貌mạo 。 亦diệc 有hữu 本bổn 作tác 。

跉# 俜#

字tự 。 此thử 是thị 孤cô 單đơn 之chi 狀trạng 。 或hoặc 躡niếp 五ngũ 趣thú 危nguy 險hiểm 辛tân 苦khổ 。 或hoặc 孤cô 單đơn 辛tân 苦khổ 馳trì 流lưu 五ngũ 趣thú 。 捨xả 佛Phật 等đẳng 父phụ 母mẫu 。 故cố 名danh 曰viết 孤cô 單đơn 。 義nghĩa 雖tuy 可khả 然nhiên 。 不bất 知tri 何hà 據cứ 。 其kỳ 。

跰#

音âm 亦diệc 補bổ 諍tranh 反phản 。 與dữ 。

迸bính

同đồng 。 跉# 不bất 正chánh 。 迸bính 散tán 也dã 。 亦diệc 非phi 此thử 義nghĩa 。 此thử 中trung 意ý 言ngôn 。 捨xả 父phụ 母mẫu 走tẩu 。 常thường 有hữu 不bất 安an 。 失thất 侶lữ 孤cô 危nguy 。 行hành 不bất 能năng 正chánh 。 怖bố 懼cụ 辛tân 苦khổ 。

經kinh

其kỳ 本bổn 字tự 某mỗ 。 至chí 懷hoài 憂ưu 推thôi 覓mịch

贊tán 曰viết 。

此thử 牒điệp 權quyền 中trung 餘dư 四tứ 久cửu 事sự 。 中trung 途đồ 既ký 遇ngộ 我ngã 。 我ngã 極cực 諳am 委ủy 。 世thế 世thế 從tùng 我ngã 。 所sở 教giáo 化hóa 故cố 。 由do 此thử 諳am 憶ức 自tự 他tha 兩lưỡng 名danh 。

昔tích 住trụ 本bổn 城thành

者giả 。 中trung 途đồ 逢phùng 時thời 還hoàn 教giáo 大Đại 乘Thừa 。 故cố 舍Xá 利Lợi 弗Phất 。 脩tu 行hành 經kinh 六lục 十thập 劫kiếp 方phương 退thoái 就tựu 小tiểu 。 中trung 間gian 許hứa 時thời 逢phùng 教giáo 大Đại 乘Thừa 。 故cố 我ngã 住trụ 本bổn 城thành 。

懷hoài 憂ưu 推thôi 覓mịch

者giả 。 慈từ 悲bi 深thâm 故cố 如như 似tự 懷hoài 憂ưu 。 見kiến 不bất 肯khẳng 脩tu 大Đại 乘Thừa 。 方phương 便tiện 化hóa 以dĩ 二Nhị 乘Thừa 。 彼bỉ 雖tuy 得đắc 果quả 。 慈từ 悲bi 深thâm 故cố 復phục 示thị 其kỳ 大đại 。 而nhi 彼bỉ 不bất 悕hy 。 如như 是thị 種chủng 種chủng 。 名danh 為vi 推thôi 覓mịch 。

經kinh

忽hốt 於ư 此thử 間gian 。 至chí 是thị 子tử 所sở 知tri

贊tán 曰viết 。

此thử 告cáo 今kim 也dã 。 《# 佛Phật 地địa 論luận 》# 說thuyết 。

法pháp 華hoa 會hội 上thượng 不bất 定định 種chủng 姓tánh 根căn 機cơ 成thành 熟thục 。 應ưng 捨xả 分phân 段đoạn 受thọ 變biến 易dị 身thân 。 迴hồi 心tâm 向hướng 大đại 。

故cố 言ngôn 於ư 此thử 。 會hội 遇ngộ 得đắc 之chi 。 感cảm 應ứng 相tương/tướng 符phù 故cố 。 昔tích 曾tằng 化hóa 以dĩ 大Đại 乘Thừa 。 故cố 言ngôn 實thật 是thị 我ngã 子tử 等đẳng 。 我ngã 之chi 菩Bồ 提Đề 。 涅Niết 槃Bàn 財tài 物vật 。 子tử 所sở 應ưng 得đắc 。 是thị 子tử 所sở 有hữu 。 先tiên 所sở 利lợi 他tha 之chi 出xuất 。 自tự 利lợi 之chi 內nội 功công 德đức 。 是thị 子tử 所sở 知tri 。 我ngã 今kim 皆giai 付phó 。

經kinh

世Thế 尊Tôn 是thị 時thời (# 至chí 。 自tự 然nhiên 而nhi 至chí

贊tán 曰viết 。

此thử 子tử 獲hoạch 也dã 。 識thức 自tự 先tiên 來lai 無vô 心tâm 規quy 佛Phật 。 何hà 期kỳ 根căn 熟thục 。 任nhậm 運vận 聞văn 經Kinh 當đương 得đắc 作tác 佛Phật 。 名danh 本bổn 無vô 心tâm 。 有hữu 所sở 悕hy 求cầu 。 佛Phật 果Quả 實thật 藏tạng 自tự 然nhiên 而nhi 得đắc 。

經kinh

世Thế 尊Tôn 大đại 富phú 長trưởng 者giả 。 至chí 我ngã 等đẳng 為vi 子tử

贊tán 曰viết 。

下hạ 第đệ 三tam 段đoạn 合hợp 領lãnh 。 有hữu 二nhị 。

初sơ 合hợp 昔tích 不bất 悕hy 。 後hậu 合hợp 今kim 獲hoạch 得đắc 。

今kim 我ngã 等đẳng 方phương 知tri 世Thế 尊Tôn 。 於ư 佛Phật 智trí 慧tuệ

下hạ 是thị 。 初sơ 文văn 有hữu 五ngũ 。

第đệ 一nhất 合hợp 初sơ 發phát 心tâm 。 二nhị 。

世Thế 尊Tôn 我ngã 等đẳng 。 以dĩ 三tam 苦khổ 故cố

下hạ 合hợp 退thoái 流lưu 生sanh 死tử 。 三tam 。

迷mê 惑hoặc 無vô 知tri

下hạ 合hợp 不bất 肯khẳng 修tu 大đại 。 四tứ 。

今kim 日nhật 世Thế 尊Tôn 。 令linh 我ngã 思tư 惟duy

下hạ 合hợp 化hóa 以dĩ 二Nhị 乘Thừa 。 五ngũ 。

然nhiên 世Thế 尊Tôn 先tiên 知tri 我ngã 等đẳng

下hạ 合hợp 示thị 大đại 不bất 悕hy 。 不bất 合hợp 第đệ 三tam 中trung 還hoàn 見kiến 佛Phật 。 中trung 間gian 逢phùng 佛Phật 亦diệc 是thị 佛Phật 子tử 。 初sơ 逢phùng 亦diệc 子tử 。 故cố 略lược 不bất 說thuyết 。 前tiền 喻dụ 具cụ 陳trần 世thế 世thế 從tùng 化hóa 。 前tiền 已dĩ 有hữu 故cố 。 此thử 初sơ 文văn 也dã 。 子tử 義nghĩa 如như 前tiền 。 初sơ 教giáo 發phát 心tâm 實thật 住trụ 凡phàm 位vị 。 故cố 言ngôn 似tự 子tử 。 似tự 聖thánh 真chân 子tử 。 或hoặc 此thử 總tổng 相tương/tướng 。 說thuyết 諸chư 二Nhị 乘Thừa 似tự 菩Bồ 薩Tát 子tử 。 佛Phật 常thường 說thuyết 二Nhị 乘Thừa 亦diệc 是thị 佛Phật 子tử 。 故cố 鶖thu 子tử 前tiền 言ngôn 。

今kim 聞văn 法Pháp 華hoa 方phương 知tri 真chân 佛Phật 子tử

經kinh

世Thế 尊Tôn 至chí 受thọ 諸chư 熱nhiệt 惱não

贊tán 曰viết 。

二nhị 合hợp 退thoái 流lưu 生sanh 死tử 。 三tam 苦khổ 者giả 。

一nhất 苦khổ 苦khổ 。 二nhị 壞hoại 苦khổ 。 三tam 行hành 苦khổ 。 謂vị 苦khổ 受thọ 自tự 相tương/tướng 。 及cập 順thuận 苦khổ 受thọ 若nhược 根căn 。 若nhược 境cảnh 并tinh 相tương 應ứng 法pháp 。 五ngũ 蘊uẩn 一nhất 分phân 是thị 苦khổ 苦khổ 性tánh 。 乖quai 緣duyên 逼bức 迫bách 。 名danh 之chi 為vi 苦khổ 。 此thử 苦khổ 即tức 苦khổ 。 故cố 名danh 苦khổ 苦khổ 。 即tức 八bát 苦khổ 中trung 前tiền 之chi 五ngũ 苦khổ 皆giai 名danh 苦khổ 苦khổ 。 樂nhạo/nhạc/lạc 受thọ 自tự 相tương 及cập 順thuận 樂nhạo/nhạc/lạc 受thọ 若nhược 根căn 。 若nhược 境cảnh 并tinh 相tương 應ứng 法pháp 。 於ư 孌# 壞hoại 位vị 能năng 生sanh 憂ưu 惱não 。 故cố 名danh 壞hoại 苦khổ 。 又hựu 由do 愛ái 故cố 令linh 心tâm 孌# 壞hoại 。 亦diệc 名danh 壞hoại 苦khổ 。 五ngũ 蘊uẩn 一nhất 分phân 是thị 壞hoại 苦khổ 性tánh 。 即tức 八bát 苦khổ 中trung 。 愛ái 別biệt 離ly 苦khổ 。 求cầu 不bất 得đắc 苦khổ 。 皆giai 是thị 壞hoại 苦khổ 。 捨xả 受thọ 自tự 相tương/tướng 。 及cập 順thuận 捨xả 受thọ 若nhược 根căn 。 若nhược 境cảnh 并tinh 相tương 應ứng 法pháp 。 或hoặc 於ư 一nhất 時thời 。 由do 前tiền 二nhị 苦khổ 麁thô 重trọng 所sở 隨tùy 。 不bất 離ly 前tiền 二nhị 。 無vô 常thường 易dị 脫thoát 所sở 隨tùy 逐trục 故cố 。 名danh 為vi 行hành 苦khổ 。 不bất 唯duy 捨xả 受thọ 獨độc 名danh 行hành 苦khổ 。 有hữu 漏lậu 五ngũ 蘊uẩn 全toàn 是thị 行hành 苦khổ 。 即tức 八bát 苦khổ 中trung 略lược 攝nhiếp 一nhất 切thiết 五ngũ 取thủ 蘊uẩn 苦khổ 皆giai 是thị 行hành 苦khổ 。 如như 《# 唯duy 識thức 》# 第đệ 八bát 緣duyên 生sanh 之chi 中trung 。 諸chư 文văn 不bất 同đồng 。 由do 退thoái 流lưu 故cố 受thọ 此thử 生sanh 死tử 。 或hoặc 此thử 不bất 說thuyết 昔tích 日nhật 退thoái 流lưu 。 但đãn 總tổng 相tương/tướng 言ngôn 三tam 苦khổ 逼bức 迫bách 。 受thọ 諸chư 熱nhiệt 惱não 。

經kinh

迷mê 惑hoặc 無vô 知tri 。 樂nhạo 著trước 小tiểu 法Pháp

贊tán 曰viết 。

三tam 合hợp 不bất 肯khẳng 修tu 大đại 。 愚ngu 癡si 名danh 迷mê 。 猶do 豫dự 名danh 惑hoặc 。 樂nhạo/nhạc/lạc 小tiểu 法pháp 故cố 不bất 肯khẳng 修tu 大đại 。

經kinh

今kim 日nhật 世Thế 尊Tôn 。 至chí 一nhất 日nhật 之chi 價giá

贊tán 曰viết 。

四tứ 合hợp 化hóa 以dĩ 二Nhị 乘Thừa 。 有hữu 二nhị 。

初sơ 依y 佛Phật 語ngữ 得đắc 之chi 不bất 多đa 。 後hậu 敘tự 小tiểu 情tình 遂toại 以dĩ 為vi 足túc 。 此thử 初sơ 也dã 。

思tư 惟duy

者giả 。 思tư 修tu 諦đế 觀quán 。

蠲quyên

亦diệc 除trừ 也dã 。 蠲quyên 除trừ 戲hí 糞phẩn 斷đoạn 煩phiền 惱não 障chướng 。 勤cần 加gia 精tinh 進tấn 。 多đa 劫kiếp 專chuyên 心tâm 。 得đắc 至chí 涅Niết 槃Bàn 。

一nhất 日nhật 價giá

者giả 。 所sở 獲hoạch 不bất 多đa 。 大đại 涅Niết 槃Bàn 體thể 三tam 大đại 劫kiếp 得đắc 。 名danh 無vô 數số 價giá 。 今kim 六lục 十thập 劫kiếp 。 即tức 得đắc 解giải 脫thoát 。 豈khởi 非phi 涅Niết 槃Bàn 一nhất 日nhật 之chi 價giá 。 又hựu 大đại 涅Niết 槃Bàn 三tam 事sự 圓viên 滿mãn 。 名danh 無vô 數số 價giá 。 今kim 乃nãi 唯duy 得đắc 解giải 脫thoát 。 不bất 得đắc 大đại 慧tuệ 法Pháp 身thân 。 解giải 脫thoát 之chi 中trung 唯duy 得đắc 惑hoặc 障chướng 解giải 脫thoát 。 不bất 得đắc 智trí 障chướng 解giải 脫thoát 。 唯duy 得đắc 離ly 分phân 段đoạn 生sanh 死tử 解giải 脫thoát 。 非phi 得đắc 離ly 所sở 知tri 障chướng 及cập 變biến 易dị 解giải 脫thoát 。 豈khởi 非phi 涅Niết 槃Bàn 一nhất 日nhật 之chi 價giá 。 涅Niết 槃Bàn 之chi 體thể 即tức 解giải 脫thoát 故cố 。

經kinh

既ký 得đắc 此thử 已dĩ 。 至chí 所sở 得đắc 弘hoằng 多đa

贊tán 曰viết 。 此thử 敘tự 小tiểu 情tình 遂toại 以dĩ 為vi 足túc 。 窮cùng 賤tiện 心tâm 故cố 。

經kinh

然nhiên 世Thế 尊Tôn 至chí 寶bảo 藏tạng 之chi 分phần

贊tán 曰viết 。

自tự 下hạ 第đệ 五ngũ 示thị 大đại 不bất 悕hy 。 有hữu 三tam 。

初sơ 知tri 我ngã 樂nhạo 小tiểu 。 佛Phật 不bất 說thuyết 我ngã 得đắc 。 故cố 不bất 悕hy 。 二nhị 自tự 得đắc 涅Niết 槃Bàn 。 謂vị 已dĩ 滿mãn 足túc 。 故cố 不bất 悕hy 。 三tam 但đãn 為vì 菩Bồ 薩Tát 說thuyết 。 不bất 正chánh 為vi 我ngã 說thuyết 。 故cố 不bất 悕hy 。 此thử 初sơ 也dã 。

著trước 弊tệ 欲dục

者giả 。 樂nhạo/nhạc/lạc 惡ác 悕hy 求cầu 小Tiểu 乘Thừa 也dã 。 佛Phật 知tri 樂nhạo/nhạc/lạc 小tiểu 。 觀quán 根căn 未vị 熟thục 遂toại 放phóng 捨xả 我ngã 。 不bất 分phân 明minh 為vi 我ngã 說thuyết 我ngã 亦diệc 有hữu 佛Phật 分phần/phân 。 故cố 我ngã 不bất 悕hy 。 佛Phật 無vô 不bất 擇trạch 捨xả 。 故cố 擇trạch 而nhi 捨xả 我ngã 。

經kinh

世Thế 尊Tôn 至chí 無vô 有hữu 志chí 求cầu

贊tán 曰viết 。

自tự 得đắc 涅Niết 槃Bàn 謂vị 已dĩ 滿mãn 足túc 。 故cố 不bất 悕hy 也dã 。

以dĩ 方phương 便tiện 力lực 。 說thuyết 如Như 來Lai 智trí 慧tuệ

者giả 。 初sơ 說thuyết 方phương 便tiện 權quyền 教giáo 。 意ý 顯hiển 真chân 實thật 一Nhất 乘Thừa 。 佛Phật 之chi 智trí 慧tuệ 。 由do 我ngã 已dĩ 得đắc 涅Niết 槃Bàn 價giá 故cố 。 所sở 以dĩ 自tự 謂vị 滿mãn 足túc 。 已dĩ 為vi 大đại 得đắc 。 不bất 知tri 實thật 事sự 。 佛Phật 之chi 智trí 慧tuệ 。 所sở 以dĩ 不bất 悕hy 。

經kinh

我ngã 等đẳng 又hựu 因nhân 。 至chí 無vô 有hữu 志chí 願nguyện

贊tán 曰viết 。

但đãn 為vì 菩Bồ 薩Tát 說thuyết 。 不bất 正chánh 為vi 我ngã 說thuyết 。 故cố 不bất 悕hy 。 有hữu 二nhị 。

初sơ 標tiêu 。 後hậu 釋thích 。 此thử 標tiêu 也dã 。 此thử 說thuyết 般Bát 若Nhã 因nhân 佛Phật 智trí 慧tuệ 。 加gia 持trì 力lực 故cố 。 隨tùy 我ngã 等đẳng 輩bối 。 為vi 菩Bồ 薩Tát 說thuyết 。 不bất 正chánh 為vi 我ngã 說thuyết 。 我ngã 等đẳng 於ư 此thử 。 故cố 不bất 志chí 願nguyện 。 故cố 《# 瑜du 伽già 》# 云vân 。

唯duy 為vi 發phát 趣thú 求cầu 大Đại 乘Thừa 者giả 。 說thuyết 諸chư 法pháp 空không

正chánh 同đồng 於ư 此thử 。

經kinh

所sở 以dĩ 者giả 何hà 。 至Chí 真Chân 是thị 佛Phật 子tử

贊tán 曰viết 。

釋thích 第đệ 三tam 不bất 悕hy 。 知tri 我ngã 樂nhạo 小tiểu 。 以dĩ 方phương 便tiện 力lực 。 分phân 明minh 為vi 我ngã 正chánh 說thuyết 二Nhị 乘Thừa 之chi 法pháp 。 不bất 正chánh 分phân 明minh 為vì 我ngã 等đẳng 輩bối 說thuyết 。 亦diệc 應ưng 宜nghi 聞văn 甚thậm 深thâm 般Bát 若Nhã 。 佛Phật 但đãn 奄yểm 含hàm 總tổng 相tương/tướng 。 隨tùy 我ngã 宣tuyên 說thuyết 般Bát 若Nhã 等đẳng 經kinh 。 我ngã 等đẳng 不bất 知tri 。 身thân 有hữu 佛Phật 分phần/phân 。 有hữu 佛Phật 種chủng 故cố 真chân 是thị 佛Phật 子tử 。 修tu 學học 般Bát 若Nhã 。 由do 此thử 愚ngu 故cố 。 所sở 以dĩ 不bất 悕hy 大Đại 乘Thừa 法Pháp 也dã 。

經kinh

今kim 我ngã 等đẳng 方phương 知tri (# 至chí 。 說thuyết 大Đại 乘Thừa 法Pháp

贊tán 曰viết 。

下hạ 合hợp 今kim 獲hoạch 得đắc 。 有hữu 三tam 。

初sơ 知tri 佛Phật 不bất 慳san 大Đại 乘Thừa 故cố 得đắc 。 次thứ 知tri 佛Phật 唯duy 以dĩ 大Đại 乘Thừa 化hóa 故cố 得đắc 。 後hậu 結kết 領lãnh 今kim 得đắc 。 此thử 初sơ 文văn 也dã 。 初sơ 標tiêu 。 後hậu 釋thích 。 文văn 意ý 可khả 知tri 。 領lãnh 〈# 方phương 便tiện 品phẩm 〉# 云vân 。

若nhược 人nhân 信tín 歸quy 佛Phật 。 如Như 來Lai 不bất 欺khi 誑cuống 。 亦diệc 無vô 貪tham 嫉tật 意ý 。 斷đoạn 諸chư 法pháp 中trung 惡ác 。

故cố 。 今kim 知tri 佛Phật 不bất 慳san 。 但đãn 我ngã 自tự 樂nhạo/nhạc/lạc 小tiểu 。 不bất 能năng 學học 大Đại 乘Thừa 。 若nhược 有hữu 樂nhạo/nhạc/lạc 大Đại 乘Thừa 心tâm 。 佛Phật 則tắc 為vì 我ngã 說thuyết 。 以dĩ 不bất 慳san 故cố 。

悋lận

音âm 力lực 進tiến 反phản 。 鄙bỉ 悋lận 也dã 。 若nhược 惜tích 作tác 悋lận 。 惜tích 已dĩ 悋lận 。 故cố 作tác 鄙bỉ 悋lận 。

經kinh

今kim 此thử 經Kinh 中trung (# 至chí 。 大Đại 乘Thừa 教giáo 化hóa

贊tán 曰viết 。

此thử 知tri 佛Phật 唯duy 以dĩ 大Đại 乘Thừa 化hóa 故cố 得đắc 。 今kim 此thử 經Kinh 中trung 唯duy 說thuyết 一Nhất 乘Thừa 。 故cố 知tri 但đãn 以dĩ 一Nhất 乘Thừa 為vi 宗tông 。 不bất 說thuyết 一nhất 身thân 以dĩ 為vi 宗tông 也dã 。 昔tích 時thời 毀hủy 呰tử 聲Thanh 聞Văn 。 但đãn 為vi 化hóa 菩Bồ 薩Tát 。 令linh 學học 一Nhất 乘Thừa 故cố 。 佛Phật 意ý 既ký 然nhiên 。 故cố 我ngã 今kim 得đắc 。 即tức 領lãnh 前tiền 言ngôn 。

如như 是thị 皆giai 為vi 。 得đắc 一nhất 佛Phật 乘Thừa 。 一Nhất 切Thiết 種Chủng 智Trí 。

故cố 。 今kim 此thử 本bổn 言ngôn 。

說thuyết 於ư 大Đại 乘Thừa

今kim 此thử 經Kinh 中trung 。 亦diệc 有hữu 本bổn 言ngôn 。

說thuyết 大Đại 乘Thừa 法Pháp

於ư 此thử 經Kinh 中trung 。 義nghĩa 勢thế 相tương 似tự 。

經kinh

是thị 故cố 我ngã 等đẳng 。 至chí 皆giai 已dĩ 得đắc 之chi

贊tán 曰viết 。

此thử 結kết 領lãnh 今kim 得đắc 。

佛Phật 子tử 得đắc

者giả 。 菩Bồ 薩Tát 所sở 得đắc 。 一Nhất 乘Thừa 因nhân 果quả 。 我ngã 今kim 聞văn 經Kinh 發phát 心tâm 求cầu 趣thú 。 如như 彼bỉ 所sở 得đắc 。 皆giai 已dĩ 得đắc 之chi 。 決quyết 定định 得đắc 故cố 名danh 皆giai 已dĩ 得đắc 。 菩Bồ 薩Tát 昔tích 時thời 初sơ 發phát 心tâm 位vị 。 如như 我ngã 今kim 日nhật 。 彼bỉ 既ký 究cứu 竟cánh 得đắc 。 故cố 我ngã 亦diệc 然nhiên 。 名danh 皆giai 已dĩ 得đắc 。 理lý 無vô 異dị 故cố 。

法Pháp 華Hoa 經Kinh 玄Huyền 贊Tán 卷quyển 第đệ 六lục (# 末mạt )#

保bảo 安an 三tam 年niên 五ngũ 月nguyệt 二nhị 十thập 一nhất 日nhật 書thư 寫tả 了liễu 。 法pháp 隆long 寺tự 僧Tăng 覺giác 印ấn 之chi 。

同đồng 年niên 十thập 二nhị 月nguyệt 六lục 日nhật 。 以dĩ 興hưng 福phước 寺tự 圓viên 如như 房phòng 之chi 本bổn 移di 點điểm 已dĩ 了liễu 。 本bổn 者giả 皆giai 點điểm 本bổn 也dã 。 以dĩ 朱chu 書thư 之chi 也dã 。 為vi 令linh 法Pháp 久cửu 住trụ 。 往vãng 生sanh 極cực 樂lạc 。 僧Tăng 覺giác 印ấn 為vi 之chi 。

大đại 治trị 六lục 年niên 辛tân 亥hợi 正chánh 月nguyệt 二nhị 十thập 九cửu 日nhật 。 丁đinh 卯mão 申thân 時thời 奉phụng 傳truyền 授thọ 善thiện 明minh 房phòng 得đắc 業nghiệp 已dĩ 了liễu 。

攝nhiếp 釋thích 等đẳng 皆giai 見kiến 之chi 覺giác 印ấn 。