妙Diệu 法Pháp 蓮Liên 華Hoa 經Kinh 玄Huyền 義Nghĩa 釋Thích 籤 ( 第Đệ 卷Quyển 第Đệ 卷Quyển )
Quyển 0025
隋Tùy 智Trí 顗 說Thuyết 灌Quán 頂Đảnh 記Ký 唐Đường 湛Trạm 然Nhiên 釋Thích
妙Diệu 法Pháp 蓮Liên 華Hoa 經Kinh 。 玄huyền 義nghĩa 釋thích 籤# 卷quyển 。 第đệ 二nhị 十thập 八bát 。 富phú 八bát 。
隋tùy 天thiên 台thai 智trí 者giả 大đại 師sư 說thuyết
門môn 人nhân 灌quán 頂đảnh 記ký
唐đường 天thiên 台thai 沙Sa 門Môn 湛trạm 然nhiên 釋thích
○# 次thứ 若nhược 論luận 下hạ 較giảo 量lượng 中trung 四tứ 初sơ 略lược 辨biện 同đồng 異dị 次thứ 喻dụ 如như 下hạ 借tá 小tiểu 為vi 譬thí 三tam 前tiền 迹tích 門môn 下hạ 辨biện 多đa 少thiểu 深thâm 淺thiển 。 四tứ 當đương 揀giản 下hạ 示thị 文văn 判phán 位vị 。
若nhược 論luận 實thật 道đạo 得đắc 益ích 兩lưỡng 處xứ 不bất 殊thù 而nhi 權quyền 智trí 事sự 用dụng 不bất 得đắc 相tương/tướng 比tỉ 。
初sơ 文văn 云vân 若nhược 論luận 實thật 道đạo 兩lưỡng 處xứ 不bất 殊thù 權quyền 智trí 事sự 用dụng 不bất 得đắc 相tương/tướng 比tỉ 者giả 本bổn 門môn 法Pháp 身thân 迹tích 門môn 生sanh 身thân 兩lưỡng 處xứ 得đắc 益ích 所sở 證chứng 圓viên 理lý 理lý 無vô 深thâm 淺thiển 故cố 曰viết 不bất 殊thù 豈khởi 以dĩ 初sơ 住trụ 無Vô 生Sanh 忍Nhẫn 。 位vị 齊tề 於ư 本bổn 門môn 法Pháp 身thân 一nhất 生sanh 菩Bồ 薩Tát 耶da 。
喻dụ 如như 慧tuệ 解giải 脫thoát 俱câu 解giải 脫thoát 無vô 漏lậu 。 不bất 二nhị 而nhi 功công 德đức 優ưu 劣liệt 前tiền 迹tích 門môn 得đắc 道Đạo 止chỉ 齊tề 無Vô 生Sanh 法Pháp 忍Nhẫn 。 本bổn 門môn 得đắc 道Đạo 齊tề 餘dư 一nhất 生sanh 在tại 。 以dĩ 塵trần 為vi 數số 多đa 少thiểu 深thâm 淺thiển 。 豈khởi 同đồng 於ư 前tiền 當đương 揀giản 彼bỉ 文văn 從tùng 發phát 心tâm 處xứ 即tức 是thị 六lục 根căn 淨tịnh 位vị 乃nãi 至chí 一nhất 生sanh 。 在tại 即tức 是thị 最tối 後hậu 分phần/phân 真chân (# 云vân 云vân )# 。
二nhị 三tam 四tứ 如như 文văn 。
○# 次thứ 明minh 流lưu 通thông 益ích 又hựu 二nhị 初sơ 正chánh 釋thích 次thứ 釋thích 疑nghi 。
又hựu 流lưu 通thông 利lợi 益ích 者giả 前tiền 流lưu 通thông 迹tích 門môn 是thị 諸chư 發phát 誓thệ 菩Bồ 薩Tát 及cập 諸chư 羅La 漢Hán 。 得đắc 授thọ 記ký 者giả 此thử 土thổ/độ 他tha 土thổ/độ 弘hoằng 經kinh 論luận 其kỳ 功công 德đức 觀quán 文văn 但đãn 明minh 冥minh 利lợi 不bất 說thuyết 顯hiển 益ích 今kim 說thuyết 本bổn 門môn 付phó 囑chúc 一nhất 切thiết 諸chư 佛Phật 所sở 。 有hữu 之chi 法pháp 兼kiêm 得đắc 迹tích 門môn 法pháp 也dã 祕bí 奧áo 之chi 藏tạng 。 即tức 是thị 本bổn 迹tích 中trung 實thật 相tướng 也dã 一nhất 切thiết 甚thậm 深thâm 。 之chi 事sự 即tức 是thị 本bổn 迹tích 中trung 因nhân 果quả 也dã 如như 此thử 等đẳng 法pháp 付phó 囑chúc 千thiên 世thế 界giới 微vi 塵trần 。 菩Bồ 薩Tát 法Pháp 身thân 地địa 弘hoằng 經kinh 何hà 但đãn 如như 生sanh 身thân 此thử 土thổ/độ 他tha 土thổ/độ 弘hoằng 經kinh 耶da 十thập 法Pháp 界Giới 身thân 遊du 諸chư 國quốc 土độ 。 則tắc 有hữu 冥minh 顯hiển 兩lưỡng 益ích 也dã 。
初sơ 正chánh 釋thích 中trung 意ý 者giả 辨biện 兩lưỡng 處xứ 得đắc 益ích 冥minh 顯hiển 不bất 同đồng 初sơ 言ngôn 迹tích 門môn 冥minh 利lợi 益ích 者giả 但đãn 見kiến 與dữ 記ký 不bất 云vân 入nhập 位vị 故cố 名danh 為vi 冥minh 如như 分phân 別biệt 功công 德đức 。 品phẩm 即tức 是thị 顯hiển 也dã 又hựu 地địa 涌dũng 弘hoằng 經kinh 亦diệc 顯hiển 益ích 也dã 或hoặc 迹tích 門môn 諸chư 菩Bồ 薩Tát 至chí 此thử 復phục 益ích 及cập 本bổn 門môn 中trung 新tân 得đắc 益ích 者giả 或hoặc 有hữu 未vị 預dự 此thử 諸chư 益ích 數số 並tịnh 有hữu 冥minh 益ích 故cố 云vân 兼kiêm 得đắc 迹tích 門môn 。
○# 次thứ 釋thích 疑nghi 中trung 二nhị 先tiên 疑nghi 。
疑nghi 者giả 云vân 法Pháp 身thân 常thường 有hữu 佛Phật 何hà 須tu 菩Bồ 薩Tát 弘hoằng 。
○# 次thứ 釋thích 。
但đãn 弘hoằng 之chi 在tại 人nhân 待đãi 時thời 待đãi 伴bạn 如như 佛Phật 雖tuy 在tại 世thế 而nhi 文Văn 殊Thù 入nhập 龍long 宮cung 法Pháp 身thân 處xứ 雖tuy 有hữu 佛Phật 復phục 須tu 外ngoại 緣duyên 故cố 佛Phật 付phó 囑chúc 吐thổ 舌thiệt 摩ma 頂đảnh 種chủng 種chủng 相tướng 貌mạo 。 殷ân 勤cần 付phó 囑chúc 令linh 弘hoằng 此thử 法pháp 得đắc 無vô 量lượng 微vi 妙diệu 。 功công 德đức 其kỳ 有hữu 聞văn 者giả 。 妙diệu 益ích 不bất 可khả 稱xưng 數số 。 故cố 文văn 云vân 若nhược 有hữu 聞văn 佛Phật 。 說thuyết 壽thọ 量lượng 一nhất 切thiết 皆giai 歡hoan 喜hỷ 。 得đắc 無vô 量lượng 無vô 漏lậu 。 功công 德đức 之chi 果quả 報báo 即tức 此thử 意ý 也dã 。
釋thích 中trung 云vân 待đãi 時thời 者giả 如như 華hoa 嚴nghiêm 不bất 悟ngộ 待đãi 至chí 三tam 味vị 乃nãi 至chí 涅Niết 槃Bàn 。 一nhất 一nhất 味vị 中trung 亦diệc 有hữu 待đãi 時thời 如như 佛Phật 邊biên 未vị 益ích 待đãi 共cộng 文Văn 殊Thù 入nhập 淨tịnh 名danh 室thất 乃nãi 至chí 涅Niết 槃Bàn 。 未vị 悟ngộ 待đãi 至chí 後hậu 佛Phật 出xuất 世thế 之chi 時thời 。 待đãi 伴bạn 者giả 如như 在tại 鹿lộc 苑uyển 待đãi 五ngũ 比Bỉ 丘Khâu 度độ 五ngũ 人nhân 已dĩ 處xứ 處xứ 化hóa 益ích 如như 華hoa 嚴nghiêm 中trung 四tứ 大đại 菩Bồ 薩Tát 。 乃nãi 至chí 法pháp 華hoa 中trung 身thân 子tử 彌Di 勒Lặc 等đẳng 及cập 文Văn 殊Thù 入nhập 海hải 領lãnh 無vô 數số 眾chúng 來lai 至chí 佛Phật 所sở 。 等đẳng 涅Niết 槃Bàn 中trung 迦Ca 葉Diếp 德đức 王vương 師sư 子tử 吼hống 等đẳng 又hựu 如như 佛Phật 留lưu 智trí 積tích 以dĩ 待đãi 文Văn 殊Thù 分phân 身thân 不bất 答đáp 以dĩ 待đãi 後hậu 佛Phật 亦diệc 如như 持trì 品phẩm 五ngũ 百bách 聲Thanh 聞Văn 。 及cập 諸chư 菩Bồ 薩Tát 。 比Bỉ 丘Khâu 尼Ni 等đẳng 。 皆giai 是thị 待đãi 伴bạn 又hựu 待đãi 時thời 者giả 如như 待đãi 文Văn 殊Thù 答đáp 問vấn 竟cánh 時thời 待đãi 彌Di 勒Lặc 騰đằng 疑nghi 竟cánh 時thời 待đãi 文Văn 殊Thù 龍long 宮cung 出xuất 時thời 待đãi 妙diệu 音âm 東đông 來lai 時thời 等đẳng 並tịnh 是thị 待đãi 時thời 故cố 知tri 諸chư 佛Phật 法Pháp 身thân 。 徧biến 一nhất 切thiết 處xứ 。 而nhi 假giả 諸chư 菩Bồ 薩Tát 共cộng 化hóa 之chi 時thời 以dĩ 菩Bồ 薩Tát 為vi 伴bạn 次thứ 引dẫn 證chứng 中trung 二nhị 文văn 迹tích 本bổn 兩lưỡng 門môn 後hậu 令linh 弘hoằng 此thử 法pháp 者giả 即tức 是thị 本bổn 迹tích 兩lưỡng 門môn 發phát 誓thệ 弘hoằng 此thử 法Pháp 華Hoa 經Kinh 者giả 是thị 也dã 。
○# 次thứ 觀quán 心tâm 中trung 三tam 先tiên 釋thích 次thứ 引dẫn 證chứng 三tam 此thử 即tức 下hạ 結kết 益ích 初sơ 文văn 又hựu 二nhị 初sơ 境cảnh 次thứ 觀quán 初sơ 境cảnh 又hựu 二nhị 初sơ 不bất 可khả 觀quán 。
十thập 觀quán 心tâm 者giả 本bổn 妙diệu 長trường 遠viễn 豈khởi 可khả 觀quán 心tâm 。
○# 次thứ 明minh 可khả 觀quán 可khả 觀quán 又hựu 二nhị 先tiên 立lập 。
雖tuy 不bất 即tức 是thị 亦diệc 不bất 離ly 心tâm 。
○# 次thứ 何hà 者giả 下hạ 釋thích 。
何hà 者giả 佛Phật 如như 眾chúng 生sanh 如như 一nhất 如như 無vô 二nhị 如như 。
釋thích 中trung 云vân 何hà 者giả 佛Phật 如như 眾chúng 生sanh 如như 至chí 利lợi 益ích 之chi 相tướng 者giả 如như 下hạ 疏sớ/sơ 中trung 云vân 速tốc 願nguyện 我ngã 如như 得đắc 如như 佛Phật 如như 說thuyết 如như 之chi 壽thọ 亦diệc 復phục 無vô 量lượng 。 如như 是thị 觀quán 如như 如như 即tức 是thị 理lý 聞văn 名danh 起khởi 觀quán 即tức 是thị 觀quán 行hành 乃nãi 至chí 究cứu 竟cánh 。 成thành 無vô 上thượng 道Đạo 。 故cố 具cụ 六lục 即tức 。
○# 觀quán 又hựu 三tam 先tiên 不bất 可khả 觀quán 。
佛Phật 既ký 觀quán 心tâm 得đắc 此thử 本bổn 妙diệu 迹tích 用dụng 廣quảng 大đại 。 不bất 可khả 稱xưng 說thuyết 。
○# 次thứ 我ngã 如như 下hạ 可khả 觀quán 。
我ngã 如như 如như 佛Phật 如như 亦diệc 當đương 觀quán 心tâm 出xuất 此thử 大đại 利lợi 。
○# 三tam 亦diệc 願nguyện 下hạ 弘hoằng 誓thệ 。
亦diệc 願nguyện 我ngã 如như 速tốc 如như 佛Phật 如như 。
(# △# 次thứ 引dẫn 證chứng )# 。
故cố 文văn 云vân 聞văn 佛Phật 壽thọ 無vô 量lượng 。 深thâm 心tâm 須tu 臾du 信tín 。 其kỳ 福phước 過quá 於ư 彼bỉ 。 願nguyện 我ngã 於ư 未vị 來lai 。 長trường 壽thọ 度độ 眾chúng 生sanh 。 如như 今kim 日nhật 世Thế 尊Tôn 。 諸chư 釋Thích 中trung 之chi 王vương 。 道Đạo 場Tràng 師sư 子tử 吼hống 。 說thuyết 法Pháp 無vô 所sở 畏úy 。 我ngã 等đẳng 於ư 未vị 來lai 一nhất 切thiết 。 所sở 尊tôn 敬kính 坐tọa 於ư 道Đạo 場Tràng 時thời 。 說thuyết 壽thọ 亦diệc 如như 是thị 。
(# △# 三tam 結kết 益ích )# 。
此thử 即tức 觀quán 心tâm 本bổn 妙diệu 得đắc 六lục 即tức 利lợi 益ích 之chi 相tướng (# 云vân 云vân )# 。
(# △# 自tự 玄huyền 義nghĩa 二nhị 上thượng 釋thích 籤# 二nhị 下hạ 釋thích 妙diệu 以dĩ 來lai 至chí 此thử 本bổn 迹tích 十thập 妙diệu 皆giai 竟cánh 今kim 科khoa 料liệu 簡giản 大đại 妙diệu )# 。
○# 次thứ 料liệu 簡giản 中trung 。
問vấn 大đại 妙diệu 云vân 何hà 。
初sơ 問vấn 者giả 問vấn 云vân 何hà 同đồng 異dị 。
答đáp 此thử 應ưng 三tam 雙song 六lục 句cú 分phân 別biệt (# 云vân 云vân )# 文văn 云vân 佛Phật 自tự 住trụ 大Đại 乘Thừa 。 又hựu 云vân 如như 是thị 大đại 果quả 報báo 。 又hựu 云vân 有hữu 大đại 車xa 而nhi 題đề 稱xưng 為vi 妙diệu 如như 涅Niết 槃Bàn 云vân 大đại 般Bát 涅Niết 槃Bàn 。 微vi 妙diệu 經Kinh 典điển 。 而nhi 題đề 稱xưng 為vi 大đại 即tức 妙diệu 是thị 大đại 即tức 大đại 是thị 妙diệu 也dã 大đại 品phẩm 云vân 色sắc 非phi 深thâm 非phi 妙diệu 乃nãi 至chí 識thức 非phi 深thâm 非phi 妙diệu 此thử 是thị 大đại 破phá 妙diệu 此thử 文văn 云vân 一nhất 切thiết 法pháp 。 空không 寂tịch 無vô 漏lậu 無vô 為vi 。 無vô 大đại 無vô 小tiểu 。 此thử 是thị 妙diệu 破phá 大đại 如như 大đại 阿A 羅La 漢Hán 。 此thử 大đại 猶do 修tu 於ư 妙diệu 如như 滅diệt 止chỉ 妙diệu 離ly 此thử 妙diệu 猶do 更cánh 修tu 大đại (# 云vân 云vân )# 。
答đáp 三tam 雙song 六lục 句cú 者giả 初sơ 兩lưỡng 句cú 約ước 圓viên 理lý 故cố 名danh 與dữ 義nghĩa 更cánh 互hỗ 而nhi 立lập 以dĩ 不bất 異dị 故cố 。 耳nhĩ 次thứ 兩lưỡng 句cú 者giả 今kim 題đề 稱xưng 妙diệu 破phá 小Tiểu 乘Thừa 之chi 大đại 大đại 品phẩm 題đề 稱xưng 大đại 破phá 小Tiểu 乘Thừa 之chi 妙diệu 亦diệc 應ưng 對đối 教giáo 等đẳng 第đệ 三tam 兩lưỡng 句cú 亦diệc 對đối 小tiểu 辨biện 亦diệc 應ưng 對đối 教giáo 等đẳng 思tư 之chi 可khả 見kiến 。
問vấn 若nhược 大đại 妙diệu 一nhất 等đẳng 餘dư 經kinh 俱câu 應ưng 稱xưng 妙diệu 答đáp 餘dư 經kinh 通thông 論luận 約ước 理lý 大đại 妙diệu 不bất 殊thù 而nhi 別biệt 帶đái 方phương 便tiện 此thử 經Kinh 不bất 帶đái 方phương 便tiện 故cố 別biệt 稱xưng 妙diệu 小Tiểu 乘Thừa 得đắc 入nhập 發phát 迹tích 顯hiển 本bổn 故cố 別biệt 稱xưng 妙diệu 。
次thứ 問vấn 大đại 妙diệu 一nhất 等đẳng 約ước 前tiền 六lục 句cú 中trung 初sơ 兩lưỡng 句cú 為vi 問vấn 。
問vấn 大đại 小tiểu 俱câu 稱xưng 妙diệu 大đại 小tiểu 俱câu 明minh 常thường 一nhất 徃# 斥xích 之chi (# 云vân 云vân )# 小Tiểu 乘Thừa 滅diệt 止chỉ 妙diệu 離ly 名danh 同đồng 理lý 異dị 不bất 得đắc 是thị 常thường 。
次thứ 問vấn 至chí 一nhất 徃# 斥xích 之chi 者giả 初sơ 是thị 問vấn 一nhất 徃# 下hạ 答đáp 一nhất 徃# 亦diệc 得đắc 俱câu 稱xưng 為vi 常thường 若nhược 其kỳ 斥xích 之chi 唯duy 有hữu 無vô 常thường 。 不bất 得đắc 於ư 常thường 小Tiểu 乘Thừa 亦diệc 有hữu 三tam 無vô 為vi 常thường 若nhược 望vọng 大Đại 乘Thừa 如như 寶bảo 性tánh 論luận 二Nhị 乘Thừa 由do 是thị 無vô 常thường 等đẳng 倒đảo 名danh 同đồng 是thị 一nhất 徃# 理lý 異dị 是thị 斥xích 之chi 。
並tịnh 云vân 不bất 得đắc 是thị 妙diệu 答đáp 妙diệu 名danh 不bất 可khả 思tư 議nghị 。 小Tiểu 乘Thừa 真Chân 諦Đế 亡vong 言ngôn 絕tuyệt 慮lự 通thông 得đắc 是thị 不bất 思tư 議nghị 通thông 名danh 為vi 妙diệu 耳nhĩ 次thứ 當đương 縱túng/tung 之chi 亦diệc 得đắc 以dĩ 三tam 無vô 為vi 稱xưng 常thường 而nhi 常thường 異dị 。
並tịnh 云vân 不bất 得đắc 是thị 妙diệu 者giả 既ký 一nhất 徃# 名danh 妙diệu 斥xích 之chi 則tắc 無vô 常thường 故cố 並tịnh 云vân 既ký 無vô 常thường 亦diệc 無vô 妙diệu 次thứ 答đáp 中trung 但đãn 約ước 一nhất 徃# 答đáp 不bất 以dĩ 斥xích 之chi 答đáp 從tùng 縱túng/tung 之chi 下hạ 縱túng/tung 前tiền 斥xích 之chi 既ký 有hữu 三tam 無vô 為vi 之chi 常thường 復phục 言ngôn 常thường 異dị 者giả 於ư 縱túng/tung 復phục 奪đoạt 是thị 故cố 云vân 異dị 。
又hựu 並tịnh 既ký 俱câu 稱xưng 常thường 亦diệc 俱câu 會hội 一nhất 答đáp 會hội 諸chư 見kiến 同đồng 入nhập 真chân 而nhi 會hội 異dị 。
次thứ 又hựu 並tịnh 者giả 大đại 小tiểu 俱câu 稱xưng 常thường 小Tiểu 乘Thừa 應ưng 會hội 一nhất 此thử 約ước 法pháp 華hoa 為vi 難nạn/nan 答đáp 中trung 亦diệc 是thị 先tiên 同đồng 而nhi 後hậu 異dị 。
又hựu 並tịnh 俱câu 無vô 常thường 俱câu 麤thô 俱câu 不bất 會hội 耶da 例lệ 通thông 而nhi 義nghĩa 異dị 云vân 何hà 大Đại 乘Thừa 無vô 常thường 大Đại 乘Thừa 非phi 但đãn 無vô 無vô 常thường 亦diệc 無vô 於ư 常thường 以dĩ 無vô 於ư 常thường 故cố 言ngôn 無vô 常thường 云vân 何hà 大Đại 乘Thừa 是thị 麤thô 夫phu 有hữu 言ngôn 說thuyết 即tức 名danh 為vi 麤thô 云vân 何hà 大Đại 乘Thừa 不bất 會hội 耶da 一nhất 切thiết 諸chư 法pháp 。 皆giai 是thị 佛Phật 法Pháp 。 更cánh 無vô 所sở 會hội (# 云vân 云vân )# 。
次thứ 並tịnh 者giả 大Đại 乘Thừa 無vô 常thường 麤thô 不bất 會hội 耶da 例lệ 下hạ 答đáp 意ý 同đồng 前tiền 前tiền 同đồng 後hậu 異dị 云vân 何hà 下hạ 釋thích 釋thích 中trung 但đãn 釋thích 同đồng 邊biên 異dị 意ý 如như 向hướng 。
○# 次thứ 釋thích 蓮liên 華hoa 先tiên 列liệt 章chương 。
次thứ 釋thích 蓮liên 華hoa 者giả 為vi 四tứ 意ý 一nhất 定định 法pháp 譬thí 二nhị 引dẫn 舊cựu 釋thích 三tam 出xuất 經kinh 論luận 四tứ 正chánh 解giải 釋thích 。
○# 次thứ 解giải 釋thích 釋thích 初sơ 文văn 三tam 先tiên 明minh 約ước 譬thí 次thứ 明minh 法pháp 理lý 三tam 和hòa 會hội 二nhị 釋thích 。
定định 法pháp 譬thí 者giả 權quyền 實thật 難nạn/nan 顯hiển 借tá 喻dụ 蓮liên 華hoa 譬thí 於ư 妙diệu 法Pháp 又hựu 七thất 喻dụ 文văn 多đa 故cố 以dĩ 譬thí 標tiêu 題đề 。
初sơ 意ý 中trung 云vân 七thất 譬thí 文văn 多đa 者giả 用dụng 多đa 語ngữ 意ý 方phương 顯hiển 權quyền 實thật 不bất 同đồng 蓮liên 華hoa 用dụng 十thập 二nhị 字tự 顯hiển 理lý 周chu 足túc 。
○# 次thứ 法pháp 理lý 中trung 三tam 法pháp 譬thí 合hợp 。
又hựu 解giải 云vân 蓮liên 華hoa 非phi 譬thí 當đương 體thể 得đắc 名danh 。
類loại 如như 劫kiếp 初sơ 萬vạn 物vật 無vô 名danh 聖thánh 人nhân 觀quán 理lý 準chuẩn 則tắc 作tác 名danh 如như 蛛chu 羅la 引dẫn [糸*系]# 倣# 之chi 結kết 網võng 蓬bồng 飛phi 獨độc 運vận 依y 而nhi 造tạo 車xa 浮phù 槎# 汎# 流lưu 而nhi 立lập 舟chu 鳥điểu 跡tích 成thành 文văn 而nhi 寫tả 字tự 皆giai 法pháp 理lý 而nhi 制chế 事sự 耳nhĩ 。
譬thí 中trung 云vân 蛛chu 羅la 引dẫn [糸*系]# 倣# 之chi 結kết 網võng 博bác 物vật 誌chí 云vân 伏phục 羲# 造tạo 八bát 卦# 神thần 農nông 造tạo 五ngũ 穀cốc 貨hóa 狄địch 造tạo 舟chu (# 黃hoàng 帝đế 臣thần 也dã )# 維duy 父phụ 造tạo 臼cữu 杵xử (# 黃hoàng 帝đế 臣thần 也dã )# 蚩xi 尤vưu 造tạo 兵binh (# 火hỏa 帝đế 時thời 臣thần )# 黃hoàng 帝đế 造tạo 冠quan 冕# 容dung 成thành 造tạo 曆lịch (# 黃hoàng 帝đế 臣thần 也dã )# 岐kỳ 伯bá 造tạo 醫y (# 黃hoàng 帝đế 臣thần 也dã )# 隸lệ 首thủ 造tạo 數số (# 黃hoàng 帝đế 臣thần 也dã )# 臯# 陶đào 造tạo 獄ngục (# 舜thuấn 時thời 臣thần 也dã )# 嵇# 仲trọng 造tạo 車xa 伯bá 益ích 造tạo 井tỉnh 蒙mông 恬điềm 造tạo 筆bút 蔡thái 倫luân 造tạo 紙chỉ (# 未vị 見kiến 造tạo 網võng 人nhân 凖# 例lệ 可khả 悉tất 古cổ 人nhân 所sở 造tạo 皆giai 法pháp 理lý 而nhi 立lập )# 。
(# △# 三tam 合hợp )# 。
今kim 蓮liên 華hoa 之chi 稱xưng 非phi 是thị 假giả 喻dụ 乃nãi 是thị 法pháp 華hoa 法Pháp 門môn 法pháp 華hoa 法Pháp 門môn 清thanh 淨tịnh 因nhân 果quả 微vi 妙diệu 名danh 此thử 法Pháp 門môn 。 為vi 蓮liên 華hoa 即tức 是thị 法Pháp 華Hoa 三Tam 昧Muội 。 當đương 體thể 之chi 名danh 非phi 譬thí 喻dụ 也dã 。
○# 三tam 和hòa 會hội 中trung 二nhị 先tiên 略lược 明minh 融dung 會hội 意ý 。
餘dư 經kinh 多đa 自tự 釋thích 名danh 此thử 經Kinh 無vô 解giải 或hoặc 是thị 其kỳ 文văn 未vị 度độ 耳nhĩ 而nhi 此thử 兩lưỡng 釋thích 皆giai 有hữu 道Đạo 理lý 今kim 融dung 二nhị 意ý 。
○# 次thứ 正chánh 會hội 中trung 又hựu 二nhị 先tiên 問vấn 起khởi 。
問vấn 蓮liên 華hoa 定định 是thị 法Pháp 華Hoa 三Tam 昧Muội 。 之chi 蓮liên 華hoa 定định 是thị 華hoa 草thảo 之chi 蓮liên 華hoa 。
○# 次thứ 答đáp 答đáp 中trung 三tam 先tiên 正chánh 明minh 用dụng 法pháp 譬thí 。
答đáp 定định 是thị 法pháp 蓮liên 華hoa 法pháp 蓮liên 華hoa 難nan 解giải 故cố 草thảo 華hoa 為ví 喻dụ 。
○# 次thứ 利lợi 根căn 下hạ 明minh 法pháp 譬thí 所sở 以dĩ 。
利lợi 根căn 即tức 名danh 解giải 理lý 不bất 假giả 譬thí 喻dụ 但đãn 作tác 法pháp 華hoa 之chi 解giải 中trung 下hạ 未vị 悟ngộ 須tu 譬thí 乃nãi 知tri 以dĩ 易dị 解giải 之chi 蓮liên 華hoa 喻dụ 難nan 解giải 之chi 蓮liên 華hoa 故cố 有hữu 三tam 周chu 說thuyết 法Pháp 逗đậu 上thượng 中trung 下hạ 根căn 。 約ước 上thượng 根căn 是thị 法pháp 名danh 約ước 中trung 下hạ 是thị 譬thí 名danh 三tam 根căn 合hợp 論luận 雙song 標tiêu 法pháp 譬thí 。
○# 三tam 如như 此thử 下hạ 結kết 。
如như 此thử 解giải 者giả 與dữ 誰thùy 為vi 諍tranh 耶da 今kim 且thả 依y 法pháp 譬thí 為vi 釋thích 也dã 。
○# 次thứ 明minh 舊cựu 解giải 中trung 二nhị 先tiên 敘tự 諸chư 師sư 次thứ 敘tự 光quang 宅trạch 初sơ 文văn 二nhị 先tiên 別biệt 敘tự 三tam 師sư 次thứ 通thông 敘tự 諸chư 師sư 。
二nhị 引dẫn 舊cựu 解giải 叡duệ 師sư 序tự 云vân 未vị 敷phu 名danh 屈khuất 摩ma 羅la 將tương 落lạc 名danh 迦ca 摩ma 羅la 處xứ 中trung 盛thịnh 時thời 名danh 分phần/phân 陀đà 利lợi 遠viễn 師sư 云vân 分phần/phân 陀đà 利lợi 迦ca 是thị 蓮liên 華hoa 開khai 喻dụ 然nhiên 體thể 逐trục 時thời 遷thiên 名danh 隨tùy 色sắc 變biến 故cố 有hữu 三tam 名danh 也dã 大đại 經kinh 亦diệc 云vân 人nhân 中trung 蓮liên 華hoa 分phân 陀đà 利lợi 華hoa 。 二nhị 名danh 並tịnh 題đề 者giả 應ưng 有hữu 通thông 別biệt 之chi 異dị 今kim 取thủ 蓮liên 華hoa 是thị 通thông 分phần/phân 陀đà 利lợi 是thị 別biệt 稱xưng 道đạo 朗lãng 云vân 鮮tiên 白bạch 色sắc 或hoặc 翻phiên 為vi 赤xích 色sắc 或hoặc 翻phiên 為vi 最tối 香hương 如như 此thử 皆giai 是thị 。 開khai 盛thịnh 之chi 義nghĩa 舉cử 分phần/phân 陀đà 利lợi 則tắc 兼kiêm 之chi 矣hĩ 問vấn 梵Phạm 本bổn 舉cử 別biệt 此thử 方phương 用dụng 通thông 何hà 也dã 答đáp 外ngoại 國quốc 有hữu 三tam 時thời 名danh 此thử 方phương 則tắc 無vô 但đãn 舉cử 通thông 名danh 通thông 自tự 兼kiêm 別biệt 。
前tiền 之chi 三tam 師sư 無vô 破phá 。
○# 次thứ 諸chư 師sư 中trung 二nhị 先tiên 列liệt 次thứ 此thử 十thập 及cập 六lục 下hạ 略lược 破phá 。
他tha 解giải 蓮liên 華hoa 有hữu 十thập 六lục 義nghĩa 蓮liên 華hoa 從tùng 緣duyên 生sanh 譬thí 佛Phật 性tánh 從tùng 緣duyên 起khởi 蓮liên 華hoa 能năng 生sanh 梵Phạm 王Vương 譬thí 從tùng 緣duyên 生sanh 佛Phật 蓮liên 華hoa 生sanh 必tất 在tại 淤ứ 泥nê 譬thí 解giải 起khởi 生sanh 死tử 蓮liên 華hoa 是thị 瑞thụy 見kiến 者giả 歡hoan 喜hỷ 。 譬thí 見kiến 者giả 成thành 佛Phật 蓮liên 華hoa 從tùng 微vi 之chi 著trước 譬thí 一nhất 禮lễ 一nhất 念niệm 皆giai 得đắc 作tác 佛Phật 蓮liên 華hoa 必tất 俱câu 譬thí 因nhân 果quả 亦diệc 俱câu 華hoa 必tất 蓮liên 譬thí 因nhân 必tất 作tác 佛Phật 蓮liên 華hoa 譬thí 引dẫn 入nhập 蓮Liên 華Hoa 世Thế 界Giới 。 蓮liên 華hoa 是thị 佛Phật 所sở 踐tiễn 譬thí 眾chúng 聖thánh 託thác 生sanh 此thử 十thập 譬thí 秖kỳ 是thị 今kim 家gia 譬thí 行hành 妙diệu 中trung 片phiến 意ý 耳nhĩ 。
列liệt 初sơ 中trung 言ngôn 此thử 十thập 譬thí 行hành 妙diệu 中trung 片phiến 意ý 者giả 今kim 家gia 行hành 妙diệu 具cụ 無vô 緣duyên 慈từ 悲bi 。 及cập 戒giới 定định 慧tuệ 慧tuệ 中trung 具cụ 有hữu 生sanh 滅diệt 無vô 生sanh 無vô 量lượng 無vô 作tác 況huống 復phục 次thứ 第đệ 不bất 次thứ 第đệ 及cập 增tăng 數số 等đẳng 乃nãi 至chí 開khai 顯hiển 一nhất 心tâm 五ngũ 行hành 攝nhiếp 一nhất 切thiết 法pháp 。 初sơ 云vân 佛Phật 性tánh 從tùng 緣duyên 起khởi 者giả 則tắc 不bất 攝nhiếp 無vô 作tác 但đãn 是thị 理lý 性tánh 從tùng 緣duyên 而nhi 發phát 第đệ 二nhị 文văn 既ký 亦diệc 云vân 從tùng 緣duyên 通thông 攝nhiếp 福phước 德đức 莊trang 嚴nghiêm 。 等đẳng 但đãn 是thị 遠viễn 有hữu 生sanh 佛Phật 果Quả 義nghĩa 第đệ 三tam 意ý 者giả 但đãn 知tri 心tâm 性tánh 不bất 離ly 生sanh 死tử 。 既ký 未vị 修tu 行hành 但đãn 是thị 戒giới 聖thánh 行hành 初sơ 耳nhĩ 第đệ 四tứ 意ý 者giả 見kiến 者giả 得đắc 入nhập 初sơ 歡Hoan 喜Hỷ 地Địa 。 八bát 相tương/tướng 成thành 佛Phật 此thử 無vô 作tác 慧tuệ 仍nhưng 未vị 終chung 極cực 第đệ 五ngũ 意ý 者giả 微vi 有hữu 至chí 著trước 之chi 義nghĩa 故cố 亦diệc 在tại 於ư 戒giới 聖thánh 行hành 中trung 第đệ 六lục 意ý 者giả 明minh 權quyền 實thật 不bất 二nhị 但đãn 是thị 理lý 體thể 亦diệc 是thị 戒giới 聖thánh 行hành 前tiền 之chi 理lý 體thể 耳nhĩ 第đệ 七thất 意ý 者giả 云vân 因nhân 必tất 含hàm 果quả 果quả 既ký 未vị 現hiện 猶do 在tại 地địa 前tiền 無vô 量lượng 行hành 中trung 第đệ 八bát 意ý 者giả 鈍độn 根căn 菩Bồ 薩Tát 及cập 二Nhị 乘Thừa 。 人nhân 猶do 屬thuộc 緣duyên 因nhân 福phước 德đức 所sở 攝nhiếp 第đệ 九cửu 意ý 者giả 託thác 生sanh 處xứ 通thông 猶do 兼kiêm 方phương 便tiện 修tu 入nhập 華hoa 臺đài 終chung 未vị 圓viên 極cực 故cố 是thị 無vô 作tác 聖thánh 行hành 未vị 終chung 文văn 闕khuyết 一nhất 義nghĩa 例lệ 前tiền 可khả 知tri 聖thánh 行hành 尚thượng 自tự 未vị 周chu 況huống 復phục 梵Phạm 天Thiên 病bệnh 兒nhi 等đẳng 行hành 故cố 知tri 此thử 十thập 但đãn 是thị 行hành 妙diệu 少thiểu 分phần 而nhi 已dĩ 。
蓮liên 華hoa 生sanh 淤ứ 泥nê 淤ứ 泥nê 不bất 染nhiễm 譬thí 一nhất 在tại 三tam 中trung 三tam 不bất 染nhiễm 一nhất 蓮liên 華hoa 三tam 時thời 異dị 譬thí 開khai 三tam 秪# 是thị 一nhất 蓮liên 華hoa 有hữu 開khai 有hữu 合hợp 。 譬thí 對đối 緣duyên 有hữu 隱ẩn 有hữu 顯hiển 蓮liên 華hoa 於ư 諸chư 華hoa 最tối 勝thắng 譬thí 諸chư 說thuyết 中trung 第đệ 一nhất 華hoa 開khai 實thật 顯hiển 譬thí 巧xảo 說thuyết 理lý 顯hiển 蓮liên 華hoa 有hữu 三tam 時thời 異dị 譬thí 權quyền 實thật 適thích 時thời 此thử 六lục 譬thí 秪# 是thị 今kim 家gia 說thuyết 法Pháp 妙diệu 中trung 片phiến 意ý 耳nhĩ 。
此thử 六lục 譬thí 秪# 是thị 今kim 家gia 說thuyết 法Pháp 妙diệu 中trung 片phiến 意ý 者giả 初sơ 意ý 者giả 一nhất 在tại 三tam 中trung 權quyền 猶do 覆phú 實thật 小tiểu 部bộ 法pháp 耳nhĩ 第đệ 二nhị 意ý 者giả 秪# 是thị 開khai 權quyền 大đại 部bộ 法pháp 耳nhĩ 第đệ 三tam 意ý 者giả 秪# 是thị 顯hiển 露lộ 及cập 秘bí 密mật 耳nhĩ 第đệ 四tứ 意ý 者giả 秪# 是thị 廢phế 權quyền 立lập 實thật 一nhất 意ý 第đệ 五ngũ 意ý 者giả 但đãn 是thị 所sở 詮thuyên 第đệ 六lục 意ý 者giả 秪# 是thị 權quyền 實thật 兼kiêm 用dụng 然nhiên 顯hiển 露lộ 不bất 定định 秪# 攝nhiếp 四tứ 時thời 於ư 四tứ 時thời 中trung 八bát 教giáo 不bất 周chu 故cố 云vân 片phiến 意ý 。
○# 次thứ 破phá 光quang 宅trạch 中trung 又hựu 二nhị 先tiên 引dẫn 。
如như 光quang 宅trạch 云vân 餘dư 華hoa 華hoa 果quả 不bất 俱câu 譬thí 餘dư 經kinh 偏thiên 明minh 因nhân 果quả 此thử 蓮liên 華hoa 華hoa 果quả 必tất 俱câu 譬thí 此thử 經Kinh 雙song 辨biện 因nhân 果quả 弟đệ 子tử 門môn 明minh 因nhân 師sư 門môn 明minh 果quả 故cố 借tá 蓮liên 華hoa 為ví 喻dụ 。
○# 次thứ 破phá 破phá 中trung 二nhị 先tiên 正chánh 破phá 。
今kim 謂vị 此thử 解giải 語ngữ 略lược 而nhi 義nghĩa 偏thiên 若nhược 迹tích 門môn 師sư 弟đệ 各các 有hữu 因nhân 果quả 文văn 云vân 我ngã 盡tận 行hành 諸chư 佛Phật 。 所sở 有hữu 道Đạo 法Pháp 道Đạo 場Tràng 得đắc 成thành 果Quả 。 即tức 師sư 之chi 因nhân 果quả 會hội 三Tam 歸Quy 一nhất 即tức 弟đệ 子tử 因nhân 得đắc 記ký 作tác 佛Phật 即tức 弟đệ 子tử 果quả 本bổn 門môn 云vân 我ngã 本bổn 行hành 菩Bồ 薩Tát 道Đạo 時thời 。 即tức 師sư 因nhân 我ngã 得đắc 佛Phật 已dĩ 來lai 。 甚thậm 大đại 久cửu 遠viễn 。 即tức 師sư 果quả 我ngã 昔tích 教giáo 其kỳ 初sơ 發phát 心tâm 。 即tức 弟đệ 子tử 因nhân 今kim 皆giai 住trụ 不bất 退thoái 。 悉tất 當đương 得đắc 成thành 佛Phật 。 即tức 弟đệ 子tử 果quả 彼bỉ 義nghĩa 偏thiên 略lược 故cố 不bất 用dụng 。
○# 次thứ 且thả 助trợ 下hạ 借tá 彼bỉ 語ngữ 助trợ 顯hiển 正chánh 也dã 即tức 是thị 約ước 因nhân 果quả 而nhi 論luận 實thật 相tướng 。
且thả 助trợ 成thành 其kỳ 語ngữ 如như 四tứ 微vi 色sắc 法pháp 不bất 當đương 華hoa 之chi 與dữ 蓮liên 而nhi 約ước 微vi 論luận 華hoa 論luận 蓮liên 今kim 實thật 相tướng 之chi 理lý 不bất 當đương 本bổn 迹tích 因nhân 果quả 而nhi 約ước 理lý 明minh 於ư 本bổn 迹tích 因nhân 果quả 耳nhĩ 又hựu 如như 四tứ 微vi 不bất 當đương 開khai 之chi 與dữ 合hợp 而nhi 約ước 微vi 論luận 開khai 合hợp 實thật 相tướng 不bất 當đương 權quyền 實thật 而nhi 約ước 實thật 相tướng 論luận 開khai 權quyền 顯hiển 實thật 發phát 迹tích 顯hiển 本bổn 耳nhĩ 。
○# 三tam 引dẫn 經kinh 論luận 凖# 經kinh 本bổn 論luận 及cập 大đại 集tập 經kinh 初sơ 引dẫn 論luận 中trung 三tam 初sơ 列liệt 十thập 七thất 名danh 次thứ 餘dư 名danh 下hạ 引dẫn 論luận 解giải 釋thích 三tam 今kim 解giải 下hạ 今kim 解giải 論luận 意ý 。
三tam 引dẫn 經kinh 論luận 者giả 法pháp 華hoa 論luận 列liệt 十thập 七thất 名danh 一nhất 無vô 量lượng 義nghĩa 二nhị 最tối 勝thắng 三tam 大đại 方Phương 等Đẳng 四tứ 教giáo 菩Bồ 薩Tát 法Pháp 。 五ngũ 佛Phật 所sở 護hộ 念niệm 。 六lục 諸chư 佛Phật 祕bí 藏tạng 。 七thất 一nhất 切thiết 佛Phật 藏tạng 。 八bát 一nhất 切thiết 佛Phật 密mật 字tự 九cửu 生sanh 一nhất 切thiết 佛Phật 十thập 一nhất 切thiết 佛Phật 道Đạo 。 場tràng 十thập 一nhất 一nhất 切thiết 佛Phật 所sở 。 轉chuyển 法Pháp 輪luân 十thập 二nhị 一nhất 切thiết 佛Phật 堅kiên 固cố 舍xá 利lợi 十thập 三tam 諸chư 佛Phật 大đại 巧xảo 方phương 便tiện 十thập 四tứ 說thuyết 一Nhất 乘Thừa 十thập 五ngũ 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 住trụ 十thập 六lục 妙diệu 法Pháp 蓮liên 華hoa 十thập 七thất 法Pháp 門môn 攝nhiếp 無vô 量lượng 名danh 字tự 。 句cú 身thân 頻tần 婆bà 羅la 。 阿a 閦súc 婆bà 等đẳng 。
初sơ 列liệt 名danh 如như 文văn 。
餘dư 名danh 悉tất 不bất 解giải 釋thích 唯duy 列liệt 十thập 七thất 名danh 次thứ 解giải 蓮liên 華hoa 有hữu 二nhị 義nghĩa 一nhất 出xuất 水thủy 義nghĩa 不bất 可khả 盡tận 。 出xuất 離ly 小Tiểu 乘Thừa 泥nê 濁trược 水thủy 故cố 復phục 有hữu 義nghĩa 蓮liên 華hoa 出xuất 泥nê 水thủy 喻dụ 諸chư 聲Thanh 聞Văn 入nhập 如Như 來Lai 大đại 眾chúng 中trung 坐tọa 如như 諸chư 菩Bồ 薩Tát 。 坐tọa 蓮liên 華hoa 上thượng 。 聞văn 說thuyết 無vô 上thượng 智trí 慧tuệ 。 清thanh 淨tịnh 境cảnh 界giới 。 證chứng 如Như 來Lai 密mật 藏tạng 故cố 二nhị 華hoa 開khai 者giả 眾chúng 生sanh 於ư 大Đại 乘Thừa 中trung 。 心tâm 怯khiếp 弱nhược 不bất 能năng 生sanh 信tín 。 故cố 開khai 示thị 如Như 來Lai 淨tịnh 妙diệu 法Pháp 身thân 令linh 生sanh 信tín 心tâm 故cố 。
次thứ 引dẫn 解giải 中trung 云vân 餘dư 名danh 不bất 解giải 今kim 若nhược 欲dục 略lược 知tri 法pháp 華hoa 論luận 十thập 七thất 名danh 中trung 意ý 者giả 第đệ 十thập 六lục 既ký 名danh 妙Diệu 法Pháp 蓮Liên 華Hoa 。 當đương 知tri 諸chư 名danh 並tịnh 是thị 法pháp 華hoa 之chi 異dị 名danh 耳nhĩ 又hựu 諸chư 名danh 者giả 但đãn 法pháp 無vô 喻dụ 唯duy 今kim 妙diệu 法Pháp 法pháp 喻dụ 雙song 舉cử 故cố 知tri 亦diệc 可khả 用dụng 於ư 蓮liên 華hoa 喻dụ 十thập 六lục 名danh 如như 妙diệu 法Pháp 者giả 本bổn 迹tích 各các 三tam 無vô 物vật 以dĩ 喻dụ 故cố 喻dụ 蓮liên 華hoa 餘dư 十thập 六lục 名danh 亦diệc 含hàm 本bổn 迹tích 各các 有hữu 三tam 義nghĩa 迹tích 中trung 諸chư 經kinh 不bất 譚đàm 佛Phật 意ý 故cố 名danh 有hữu 量lượng 今kim 經kinh 本bổn 迹tích 施thí 開khai 廢phế 三tam 佛Phật 旨chỉ 無vô 盡tận 故cố 云vân 無vô 量lượng 況huống 成thành 道Đạo 後hậu 處xứ 處xứ 開khai 廢phế 名danh 無Vô 量Lượng 義Nghĩa 。 言ngôn 最tối 勝thắng 者giả 勝thắng 秪# 是thị 妙diệu 亦diệc 是thị 歎thán 美mỹ 本bổn 迹tích 之chi 辭từ 言ngôn 方Phương 等Đẳng 者giả 亦diệc 曰viết 廣quảng 平bình 迹tích 本bổn 徧biến [(冰-水+〡)*ㄆ]# 故cố 名danh 為vi 廣quảng 一nhất 實thật 無vô 二nhị 故cố 名danh 為vi 平bình 言ngôn 教giáo 菩Bồ 薩Tát 法Pháp 。 者giả 迹tích 門môn 被bị 會hội 純thuần 成thành 菩Bồ 薩Tát 本bổn 門môn 增tăng 進tiến 純thuần 為vì 菩Bồ 薩Tát 。 故cố 下hạ 文văn 云vân 若nhược 聞văn 此thử 經Kinh 。 是thị 善thiện 行hành 菩Bồ 薩Tát 道Đạo 。 言ngôn 佛Phật 所sở 護hộ 念niệm 。 者giả 為vi 實thật 施thí 權quyền 而nhi 護hộ 於ư 實thật 開khai 權quyền 顯hiển 實thật 而nhi 護hộ 於ư 權quyền 廢phế 權quyền 顯hiển 實thật 而nhi 護hộ 於ư 理lý 為vi 護hộ 故cố 念niệm 念niệm 持trì 於ư 護hộ 本bổn 迹tích 唯duy 說thuyết 初sơ 成thành 道Đạo 來lai 念niệm 用dụng 於ư 實thật 眾chúng 生sanh 無vô 機cơ 尋tầm 思tư 方phương 便tiện 念niệm 用dụng 於ư 權quyền 方phương 便tiện 既ký 足túc 念niệm 顯hiển 於ư 實thật 一nhất 實thật 既ký 顯hiển 權quyền 廢phế 實thật 存tồn 佛Phật 久cửu 已dĩ 成thành 眾chúng 生sanh 流lưu 轉chuyển 。 故cố 念niệm 垂thùy 迹tích 拔bạt 此thử 迷mê 徒đồ 物vật 雖tuy 受thọ 道đạo 迷mê 於ư 近cận 迹tích 念niệm 示thị 遠viễn 本bổn 廢phế 其kỳ 近cận 迹tích 佛Phật 秘bí 密mật 藏tạng 者giả 唯duy 佛Phật 與dữ 佛Phật 。 乃nãi 能năng 究cứu 盡tận 。 非phi 時thời 不bất 授thọ 為vi 秘bí 具cụ 一nhất 切thiết 法pháp 。 為vi 藏tạng (# 云vân 云vân )# 一nhất 切thiết 佛Phật 藏tạng 。 者giả 一nhất 切thiết 諸chư 佛Phật 。 無vô 不bất 入nhập 於ư 三tam 德đức 秘bí 藏tạng 平bình 等đẳng 有hữu 故cố 故cố 云vân 一nhất 切thiết 一nhất 切thiết 佛Phật 密mật 字tự 者giả 權quyền 實thật 相tướng 即tức 本bổn 迹tích 亦diệc 然nhiên 人nhân 無vô 知tri 者giả 。 故cố 名danh 為vi 密mật 以dĩ 密mật 為vi 名danh 故cố 云vân 密mật 字tự 言ngôn 生sanh 一nhất 切thiết 佛Phật 者giả 開khai 權quyền 顯hiển 實thật 即tức 識thức 迹tích 佛Phật 之chi 所sở 從tùng 生sanh 開khai 迹tích 顯hiển 本bổn 即tức 識thức 本bổn 佛Phật 之chi 所sở 從tùng 生sanh 言ngôn 佛Phật 道Đạo 塲# 者giả 實thật 相tướng 即tức 是thị 迹tích 佛Phật 本bổn 佛Phật 得đắc 道Đạo 之chi 塲# 言ngôn 佛Phật 所sở 轉chuyển 法Pháp 輪luân 。 者giả 三tam 世thế 諸chư 佛Phật 。 所sở 轉chuyển 法Pháp 輪luân 。 不bất 出xuất 權quyền 實thật 本bổn 迹tích 二nhị 門môn 言ngôn 佛Phật 堅kiên 固cố 舍xá 利lợi 者giả 此thử 經Kinh 即tức 是thị 法Pháp 身thân 。 全toàn 身thân 堅kiên 固cố 舍xá 利lợi 不bất 同đồng 生sanh 身thân 碎toái 身thân 舍xá 利lợi 。 實thật 本bổn 不bất 動động 故cố 名danh 堅kiên 固cố 言ngôn 大đại 巧xảo 方phương 便tiện 者giả 。 方phương 便tiện 既ký 是thị 蓮liên 華hoa 異dị 名danh 古cổ 人nhân 何hà 故cố 判phán 方phương 便tiện 品phẩm 從tùng 昔tích 題đề 名danh 淨tịnh 名danh 報báo 恩ân 等đẳng 經kinh 皆giai 有hữu 方phương 便tiện 品phẩm 豈khởi 以dĩ 名danh 同đồng 能năng 混hỗn 其kỳ 義nghĩa 淨tịnh 名danh 等đẳng 意ý 密mật 以dĩ 同đồng 體thể 兼kiêm 於ư 三tam 教giáo 名danh 為vi 方phương 便tiện 。 今kim 此thử 法pháp 華hoa 唯duy 一nhất 佛Phật 乘Thừa 。 體thể 內nội 方phương 便tiện 故cố 名danh 方phương 便tiện 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 住trụ 者giả 所sở 住trụ 即tức 是thị 諸chư 法pháp 實thật 相tướng 。 攝nhiếp 無vô 量lượng 名danh 字tự 。 者giả 餘dư 經kinh 權quyền 實thật 尚thượng 未vị 相tương/tướng 攝nhiếp 況huống 復phục 本bổn 迹tích 今kim 此thử 二nhị 門môn 攝nhiếp 無vô 不bất 盡tận 如như 上thượng 所sở 釋thích 略lược 辨biện 方phương 隅ngung 若nhược 委ủy 論luận 者giả 以dĩ 論luận 二nhị 義nghĩa 一nhất 一nhất 對đối 辨biện 應ưng 以dĩ 六lục 義nghĩa 一nhất 一nhất 對đối 之chi 仍nhưng 引dẫn 經kinh 文văn 一nhất 一nhất 證chứng 成thành 皆giai 以dĩ 妙diệu 法Pháp 轉chuyển 度độ 入nhập 餘dư 十thập 六lục 名danh 中trung 方phương 稱xưng 文văn 意ý 。
○# 三tam 解giải 論luận 意ý 中trung 二nhị 先tiên 正chánh 釋thích 。
今kim 解giải 論luận 意ý 若nhược 言ngôn 令linh 眾chúng 生sanh 見kiến 。 淨tịnh 妙diệu 法Pháp 身thân 者giả 此thử 以dĩ 妙diệu 因nhân 開khai 發phát 為vi 蓮liên 華hoa 也dã 若nhược 言ngôn 入nhập 如Như 來Lai 大đại 眾chúng 坐tọa 蓮liên 華hoa 上thượng 。 者giả 此thử 以dĩ 妙diệu 報báo 國quốc 土độ 為vi 蓮liên 華hoa 也dã 。
○# 次thứ 何hà 者giả 下hạ 重trọng/trùng 釋thích 。
何hà 者giả 盧Lô 舍Xá 那Na 佛Phật 。 處xử 蓮liên 華hoa 藏tạng 海hải 共cộng 大đại 菩Bồ 薩Tát 。 皆giai 非phi 生sanh 死tử 人nhân 若nhược 聲Thanh 聞Văn 得đắc 入nhập 於ư 此thử 即tức 妙diệu 報báo 國quốc 土độ 為vi 蓮liên 華hoa 也dã 彼bỉ 論luận 望vọng 今kim 意ý 乃nãi 是thị 行hành 位vị 兩lưỡng 妙diệu 耳nhĩ 。
得đắc 入nhập 由do 行hành 入nhập 住trụ 名danh 位vị 所sở 以dĩ 如như 第đệ 三tam 卷quyển 境cảnh 妙diệu 中trung 已dĩ 略lược 解giải 竟cánh 。
大đại 集tập 云vân 憐lân 愍mẫn 為vi 莖hành 智trí 慧tuệ 葉diệp 三tam 昧muội 為vi 鬚tu 解giải 脫thoát 敷phu 菩Bồ 薩Tát 蜂phong 王vương 食thực 甘cam 露lộ 我ngã 今kim 敬kính 禮lễ 。 佛Phật 蓮liên 華hoa 又hựu 以dĩ 戒giới 定định 慧tuệ 陀đà 羅la 尼ni 為vi 瓔anh 珞lạc 莊trang 嚴nghiêm 。 菩Bồ 薩Tát 今kim 解giải 經kinh 當đương 是thị 菩Bồ 薩Tát 攬lãm 四tứ 法pháp 成thành 假giả 名danh 人nhân 如như 蜂phong 在tại 華hoa 復phục 以dĩ 前tiền 四tứ 法pháp 自tự 資tư 如như 蜂phong 食thực 華hoa 也dã 。
次thứ 引dẫn 大đại 集tập 者giả 但đãn 是thị 約ước 蓮liên 華hoa 為vi 法Pháp 門môn 耳nhĩ 亦diệc 未vị 足túc 以dĩ 顯hiển 妙diệu 今kim 文văn 判phán 之chi 亦diệc 且thả 依y 其kỳ 因nhân 果quả 義nghĩa 邊biên 用dụng 為vi 解giải 釋thích 。
○# 四tứ 正chánh 解giải 中trung 二nhị 先tiên 重trọng/trùng 敘tự 法pháp 喻dụ 意ý 次thứ 正chánh 解giải 初sơ 文văn 三tam 初sơ 更cánh 敘tự 經kinh 論luận 意ý 次thứ 然nhiên 經kinh 文văn 下hạ 釋thích 疑nghi 三tam 夫phu 喻dụ 下hạ 明minh 體thể 不bất 同đồng 初sơ 文văn 又hựu 二nhị 初sơ 敘tự 經kinh 論luận 意ý 。
四tứ 正chánh 釋thích 者giả 若nhược 依y 大đại 集tập 行hành 法pháp 因nhân 果quả 為vi 蓮liên 華hoa 菩Bồ 薩Tát 處xứ 上thượng 即tức 是thị 因nhân 華hoa 禮lễ 佛Phật 蓮liên 華hoa 即tức 是thị 果quả 華hoa 若nhược 依y 法pháp 華hoa 論luận 以dĩ 依y 報báo 國quốc 土độ 為vi 蓮liên 華hoa 復phục 由do 菩Bồ 薩Tát 修tu 蓮liên 華hoa 行hành 報báo 得đắc 蓮liên 華hoa 國quốc 土độ 。
○# 次thứ 當đương 知tri 下hạ 明minh 法pháp 喻dụ 意ý 。
當đương 知tri 依y 正chánh 因nhân 果quả 悉tất 是thị 蓮liên 華hoa 之chi 法pháp 何hà 須tu 譬thí 顯hiển 為vi 鈍độn 根căn 人nhân 不bất 解giải 法pháp 性tánh 蓮liên 華hoa 故cố 舉cử 世thế 華hoa 為vi 譬thí 亦diệc 應ưng 何hà 妨phương 。
○# 次thứ 釋thích 疑nghi 中trung 文văn 不bất 立lập 疑nghi 直trực 釋thích 而nhi 已dĩ 即tức 是thị 釋thích 伏phục 疑nghi 也dã 。
然nhiên 經kinh 文văn 兩lưỡng 處xứ 說thuyết 優ưu 曇đàm 鉢bát 華hoa 時thời 一nhất 現hiện 耳nhĩ 。 此thử 華hoa 若nhược 生sanh 輪Luân 王Vương 應ưng 出xuất 若nhược 說thuyết 此thử 經Kinh 。 即tức 授thọ 佛Phật 記ký 法Pháp 王Vương 王vương 世thế 也dã 此thử 靈linh 瑞thụy 華hoa 似tự 蓮liên 華hoa 故cố 以dĩ 為ví 喻dụ 若nhược 從tùng 此thử 意ý 即tức 是thị 借tá 喻dụ 喻dụ 於ư 妙diệu 法Pháp 。
有hữu 伏phục 疑nghi 云vân 兩lưỡng 處xứ 優ưu 曇đàm 並tịnh 可khả 以dĩ 喻dụ 此thử 權quyền 實thật 經kinh 一nhất 切thiết 之chi 言ngôn 徧biến 攝nhiếp 眾chúng 機cơ 又hựu 時thời 一nhất 現hiện 耳nhĩ 。 足túc 表biểu 最tối 後hậu 何hà 不bất 以dĩ 為ví 喻dụ 。 而nhi 用dụng 蓮liên 華hoa 耶da 然nhiên 經kinh 文văn 兩lưỡng 處xứ 明minh 優ưu 曇đàm 華hoa 者giả 如như 優ưu 曇đàm 鉢bát 華hoa 。 時thời 一nhất 現hiện 耳nhĩ 。 又hựu 譬thí 如như 優ưu 曇đàm 華hoa 。 一nhất 切thiết 皆giai 愛ái 樂nhạo 。 今kim 但đãn 云vân 時thời 一nhất 現hiện 耳nhĩ 。 且thả 從tùng 一nhất 文văn 結kết 語ngữ 古cổ 今kim 釋thích 云vân 此thử 似tự 蓮liên 華hoa 故cố 以dĩ 為ví 喻dụ 是thị 故cố 正chánh 應ưng 須tu 用dụng 蓮liên 華hoa 蓮liên 華hoa 中trung 有hữu 全toàn 分phần/phân 喻dụ 故cố 。
(# △# 三Tam 明Minh 體thể 不bất 同đồng )# 。
○# 三Tam 明Minh 用dụng 喻dụ 意ý 中trung 二nhị 初sơ 敘tự 涅Niết 槃Bàn 通thông 論luận 八bát 喻dụ 次thứ 明minh 經kinh 論luận 分phần/phân 喻dụ 非phi 極cực 。
夫phu 喻dụ 有hữu 少thiểu 喻dụ 遍biến 喻dụ 如như 涅Niết 槃Bàn (# 云vân 云vân )# 。
言ngôn 涅Niết 槃Bàn 八bát 喻dụ 者giả 凡phàm 諸chư 經kinh 論luận 取thủ 喻dụ 不bất 同đồng 有hữu 分phần/phân 有hữu 徧biến 如như 大đại 經Kinh 云vân 喻dụ 有hữu 八bát 種chủng 謂vị 順thuận 喻dụ 逆nghịch 喻dụ 現hiện 喻dụ 非phi 喻dụ 先tiên 喻dụ 後hậu 喻dụ 先tiên 後hậu 喻dụ 徧biến 喻dụ 分phần/phân 喻dụ 者giả 具cụ 如như 經kinh 說thuyết 故cố 第đệ 五ngũ 云vân 面diện 貌mạo 端đoan 正chánh 。 如như 盛thình 滿mãn 月nguyệt 。 白bạch 象tượng 鮮tiên 潔khiết 猶do 如như 雪Tuyết 山Sơn 。 滿mãn 月nguyệt 不bất 可khả 即tức 同đồng 於ư 面diện 雪Tuyết 山Sơn 不bất 可khả 即tức 是thị 白bạch 象tượng 不bất 可khả 以dĩ 喻dụ 喻dụ 真chân 解giải 脫thoát 為vì 眾chúng 生sanh 故cố 。 故cố 作tác 是thị 喻dụ 今kim 亦diệc 如như 是thị 。 不bất 可khả 以dĩ 喻dụ 喻dụ 於ư 妙diệu 法Pháp 為vì 眾chúng 生sanh 故cố 。 以dĩ 喻dụ 蓮liên 華hoa 。
(# △# 次thứ 明minh 經kinh 論luận 分phần/phân 喻dụ 非phi 極cực )# 。
但đãn 少thiểu 喻dụ 以dĩ 月nguyệt 喻dụ 靣# 不bất 得đắc 求cầu 其kỳ 眉mi 目mục 雪Tuyết 山Sơn 況huống 象tượng 不bất 可khả 覔# 其kỳ 尾vĩ 牙nha 今kim 法Pháp 華Hoa 三Tam 昧Muội 。 無vô 以dĩ 為ví 喻dụ 。 喻dụ 比tỉ 蓮liên 華hoa 耳nhĩ 。
○# 次thứ 夫phu 華hoa 下hạ 正chánh 釋thích 中trung 二nhị 初sơ 更cánh 通thông 敘tự 用dụng 喻dụ 意ý 次thứ 又hựu 餘dư 華hoa 下hạ 正chánh 釋thích 初sơ 又hựu 二nhị 初sơ 示thị 前tiền 文văn 次thứ 出xuất 今kim 喻dụ 意ý 。
夫phu 華hoa 有hữu 多đa 種chủng 已dĩ 如như 前tiền 說thuyết 。
初sơ 文văn 具cụ 如như 第đệ 一nhất 卷quyển 文văn 意ý 。
唯duy 此thử 蓮liên 華hoa 華hoa 果quả 俱câu 多đa 可khả 譬thí 因nhân 含hàm 萬vạn 行hạnh 果quả 圓viên 萬vạn 德đức 故cố 以dĩ 為vi 譬thí 。
○# 次thứ 文văn 中trung 二nhị 初sơ 緫# 次thứ 多đa 分phần 下hạ 別biệt 緫# 如như 分phần/phân 喻dụ 別biệt 如như 全toàn 喻dụ 初sơ 緫# 中trung 二nhị 釋thích 結kết 釋thích 又hựu 二nhị 先tiên 略lược 次thứ 又hựu 以dĩ 下hạ 廣quảng 。
又hựu 餘dư 華hoa 麤thô 喻dụ 九cửu 法Pháp 界Giới 十thập 如như 是thị 因nhân 果quả 。 此thử 華hoa 妙diệu 喻dụ 佛Phật 法Pháp 界giới 十thập 如như 因nhân 果quả 。
初sơ 文văn 言ngôn 九cửu 法pháp 佛Phật 法Pháp 者giả 秪# 是thị 權quyền 實thật 權quyền 實thật 不bất 出xuất 十thập 法Pháp 界Giới 法pháp 故cố 略lược 以dĩ 對đối 之chi 。
○# 次thứ 廣quảng 中trung 猶do 緫# 故cố 但đãn 對đối 本bổn 迹tích 六lục 文văn 具cụ 如như 序tự 中trung 文văn 意ý 又hựu 二nhị 先tiên 對đối 六lục 喻dụ 次thứ 以dĩ 十thập 如như 結kết 成thành 初sơ 文văn 二nhị 標tiêu 釋thích 。
又hựu 以dĩ 此thử 華hoa 喻dụ 佛Phật 法Pháp 界giới 迹tích 本bổn 兩lưỡng 門môn 各các 有hữu 三tam 喻dụ 。
○# 釋thích 中trung 本bổn 迹tích 各các 二nhị 釋thích 結kết 釋thích 中trung 各các 皆giai 先tiên 譬thí 次thứ 合hợp 或hoặc 有hữu 引dẫn 文văn 等đẳng 前tiền 序tự 文văn 中trung 具cụ 引dẫn 六lục 文văn 竟cánh 故cố 今kim 不bất 委ủy 悉tất 。
喻dụ 迹tích 者giả 一nhất 華hoa 生sanh 必tất 有hữu 於ư 蓮liên 為vi 蓮liên 而nhi 華hoa 蓮liên 不bất 可khả 見kiến 此thử 譬thí 約ước 實thật 明minh 權quyền 意ý 在tại 於ư 實thật 無vô 能năng 知tri 者giả 。 文văn 云vân 我ngã 意ý 難nan 可khả 測trắc 。 無vô 能năng 發phát 問vấn 者giả 。 又hựu 云vân 隨tùy 宜nghi 所sở 說thuyết 。 意ý 趣thú 難nan 解giải 。 二nhị 華hoa 開khai 故cố 蓮liên 現hiện 而nhi 須tu 華hoa 養dưỡng 蓮liên 譬thí 權quyền 中trung 有hữu 實thật 而nhi 不bất 能năng 知tri 。 今kim 開khai 權quyền 顯hiển 實thật 意ý 須tu 於ư 權quyền 廣quảng 識thức 恆Hằng 沙sa 佛Phật 法Pháp 者giả 秪# 為vi 成thành 實thật 使sử 深thâm 識thức 佛Phật 知tri 見kiến 耳nhĩ 三tam 華hoa 落lạc 蓮liên 成thành 即tức 喻dụ 廢phế 三tam 顯hiển 一nhất 唯duy 一nhất 佛Phật 乘Thừa 。 直trực 至chí 道Đạo 場Tràng 。 菩Bồ 薩Tát 有hữu 行hành 。 見kiến 不bất 了liễu 了liễu 但đãn 如như 華hoa 開khai 諸chư 佛Phật 以dĩ 不bất 行hành 故cố 見kiến 則tắc 了liễu 了liễu 譬thí 如như 華hoa 落lạc 蓮liên 成thành 此thử 三tam 譬thí 迹tích 門môn 從tùng 初sơ 方phương 便tiện 引dẫn 入nhập 大Đại 乘Thừa 終chung 竟cánh 圓viên 滿mãn 也dã 又hựu 三tam 譬thí 譬thí 本bổn 門môn 者giả 一nhất 華hoa 必tất 有hữu 蓮liên 譬thí 迹tích 必tất 有hữu 本bổn 迹tích 含hàm 於ư 本bổn 意ý 雖tuy 在tại 本bổn 佛Phật 旨chỉ 難nan 知tri 彌Di 勒Lặc 不bất 識thức 二nhị 華hoa 開khai 蓮liên 現hiện 譬thí 開khai 迹tích 顯hiển 本bổn 意ý 在tại 於ư 迹tích 能năng 令linh 菩Bồ 薩Tát 。 識thức 佛Phật 方phương 便tiện 既ký 識thức 迹tích 已dĩ 還hoàn 識thức 於ư 本bổn 增tăng 道đạo 損tổn 生sanh 三tam 華hoa 落lạc 蓮liên 成thành 譬thí 廢phế 迹tích 顯hiển 本bổn 既ký 識thức 本bổn 已dĩ 不bất 復phục 迷mê 迹tích 但đãn 於ư 法Pháp 身thân 修tu 道Đạo 圓viên 滿mãn 上thượng 地địa 也dã 此thử 三tam 譬thí 譬thí 本bổn 門môn 始thỉ 從tùng 初sơ 開khai 終chung 至chí 本bổn 地địa 。
(# △# 次thứ 以dĩ 十thập 如như 結kết 成thành )# 。
○# 次thứ 結kết 成thành 中trung 亦diệc 二nhị 先tiên 舉cử 前tiền 生sanh 後hậu 。
二nhị 門môn 六lục 譬thí 各các 有hữu 所sở 擬nghĩ 。
○# 次thứ 釋thích 釋thích 又hựu 二nhị 先tiên 釋thích 次thứ 結kết 初sơ 文văn 二nhị 先tiên 迹tích 次thứ 本bổn 初sơ 又hựu 二nhị 先tiên 結kết 成thành 十thập 如như 。
初sơ 重trọng/trùng 約ước 佛Phật 界giới 十thập 如như 施thí 出xuất 九cửu 界giới 十thập 如như 次thứ 重trọng/trùng 開khai 九cửu 界giới 十thập 如như 顯hiển 佛Phật 界giới 十thập 如như 三tam 重trọng/trùng 廢phế 九cửu 界giới 十thập 如như 成thành 佛Phật 界giới 十thập 如như 三tam 譬thí 攝nhiếp 得đắc 迹tích 門môn 始thỉ 終chung 盡tận 。
○# 次thứ 例lệ 餘dư 境cảnh 餘dư 妙diệu 。
若nhược 得đắc 此thử 意ý 十Thập 二Nhị 因Nhân 緣Duyên 。 四Tứ 諦Đế 三tam 諦đế 等đẳng 智trí 行hành 位vị 乃nãi 至chí 功công 德đức 利lợi 益ích 。 亦diệc 用dụng 此thử 譬thí 譬thí 之chi (# 云vân 云vân )# 。
第đệ 四tứ 重trọng/trùng 約ước 本bổn 佛Phật 界giới 十thập 如như 施thí 出xuất 迹tích 中trung 佛Phật 界giới 十thập 如như 第đệ 五ngũ 重trọng/trùng 開khai 迹tích 中trung 佛Phật 界giới 十thập 如như 顯hiển 出xuất 本bổn 中trung 佛Phật 界giới 十thập 如như 第đệ 六lục 重trọng/trùng 廢phế 迹tích 中trung 佛Phật 界giới 十thập 如như 成thành 本bổn 中trung 佛Phật 界giới 十thập 如như 。
次thứ 本bổn 文văn 可khả 見kiến 。
○# 次thứ 始thỉ 終chung 下hạ 結kết 。
始thỉ 終chung 圓viên 滿mãn 開khai 合hợp 具cụ 足túc 。
迹tích 門môn 以dĩ 施thí 為vi 始thỉ 開khai 為vi 終chung 本bổn 門môn 以dĩ 垂thùy 為vi 始thỉ 拂phất 為vi 終chung 各các 以dĩ 始thỉ 開khai 終chung 合hợp 合hợp 竟cánh 名danh 為vi 。 圓viên 滿mãn 具cụ 足túc 。
○# 次thứ 是thị 為vi 下hạ 緫# 結kết 。
是thị 為vi 少thiểu 分phần 以dĩ 蓮liên 華hoa 為vi 譬thí 也dã 。
可khả 見kiến 。
(# △# 次thứ 別biệt )# 。
○# 次thứ 多đa 分phần 喻dụ 即tức 全toàn 分phần/phân 也dã 今kim 不bất 云vân 全toàn 但đãn 云vân 多đa 分phần 者giả 雖tuy 以dĩ 此thử 華hoa 喻dụ 於ư 本bổn 迹tích 各các 十thập 意ý 足túc 然nhiên 因nhân 果quả 自tự 他tha 久cửu 近cận 適thích 時thời 乃nãi 至chí 實thật 相tướng 妙diệu 體thể 取thủ 體thể 妙diệu 宗tông 體thể 家gia 之chi 用dụng 體thể 宗tông 用dụng 三tam 料liệu 簡giản 之chi 相tướng 何hà 由do 可khả 以dĩ 此thử 華hoa 能năng 喻dụ 理lý 足túc 事sự 闕khuyết 故cố 云vân 多đa 分phần 於ư 中trung 又hựu 二nhị 先tiên 敘tự 意ý 次thứ 廣quảng 釋thích 初sơ 文văn 略lược 述thuật 兩lưỡng 文văn 徧biến 喻dụ 之chi 相tướng 如như 師sư 子tử 法Pháp 門môn 徧biến 喻dụ 如Như 來Lai 果quả 人nhân 大đại 用dụng 次thứ 波ba 利lợi 樹thụ 法Pháp 門môn 徧biến 喻dụ 行hành 者giả 從tùng 因nhân 至chí 果quả 今kim 蓮liên 華hoa 獨độc 能năng 喻dụ 前tiền 兩lưỡng 義nghĩa 約ước 本bổn 門môn 則tắc 是thị 果quả 人nhân 無vô 方phương 大đại 用dụng 節tiết 節tiết 不bất 休hưu 當đương 當đương 不bất 已dĩ 約ước 迹tích 門môn 譬thí 於ư 行hành 者giả 從tùng 因nhân 至chí 果quả 味vị 味vị 調điều 熟thục 位vị 位vị 入nhập 圓viên 於ư 中trung 二nhị 先tiên 引dẫn 二nhị 譬thí 次thứ 今kim 亦diệc 下hạ 結kết 意ý 顯hiển 同đồng 同đồng 意ý 如như 向hướng 可khả 以dĩ 意ý 得đắc 。
多đa 分phần 喻dụ 者giả 釋thích 論luận 解giải 師sư 子tử 吼hống 義nghĩa 從tùng 深thâm 山sơn 谷cốc 種chủng 生sanh 長trưởng 身thân 力lực 手thủ 足túc 爪trảo 牙nha 頭đầu 尾vĩ 震chấn 吼hống 等đẳng 譬thí 譬thí 師sư 子tử 吼hống 法Pháp 。 門môn 亦diệc 如như 大đại 經kinh 明minh 波ba 利lợi 質chất 多đa 樹thụ 。 黃hoàng [口*(隹/乃)]# 皰pháo 果quả 等đẳng 徧biến 喻dụ 行hành 人nhân 。
言ngôn 譬thí 如như 師sư 子tử 吼hống 。 法Pháp 門môn 者giả 大đại 論luận 二nhị 十thập 三tam 先tiên 列liệt 師sư 子tử 種chủng 類loại 身thân 相tướng 吼hống 聲thanh 然nhiên 後hậu 合hợp 云vân 如Như 來Lai 師sư 子tử 。 亦diệc 復phục 如như 是thị 。 從tùng 六Lục 波Ba 羅La 蜜Mật 。 四tứ 聖Thánh 諦Đế 清thanh 淨tịnh 種chủng 中trung 生sanh 寂tịch 滅diệt 大đại 山sơn 谷cốc 中trung 住trụ 一Nhất 切Thiết 種Chủng 智Trí 。 頭đầu 集tập 諸chư 善thiện 頰giáp 無vô 漏lậu 正chánh 見kiến 修tu 廣quảng 目mục 光quang 澤trạch 定định 慧tuệ 等đẳng 行hành 步bộ 高cao 廣quảng 眉mi 四Tứ 無Vô 所Sở 畏Úy 。 牙nha 白bạch 利lợi 四tứ 正chánh 勤cần 堅kiên 滿mãn 頥# 三Tam 十Thập 七Thất 品Phẩm 。 齒xỉ 齊tề 密mật 修tu 不bất 淨tịnh 觀quán 。 吐thổ 赤xích 舌thiệt 修tu 念niệm 慧tuệ 耳nhĩ 高cao 上thượng 十Thập 八Bát 不Bất 共Cộng 。 毛mao 光quang 澤trạch 三tam 解giải 脫thoát 門môn 。 身thân 肉nhục 堅kiên 三tam 種chủng 示thị 現hiện 。 修tu 平bình 脊tích 明Minh 行Hạnh 足Túc 腹phúc 不bất 現hiện 忍nhẫn 辱nhục 腰yêu 纖tiêm 細tế 遠viễn 離ly 尾vĩ 長trường/trưởng 四Tứ 如Như 意Ý 足Túc 。 安an 立lập 四tứ 無vô 量lượng 智trí 嚬tần 呻thân 無vô 礙ngại 解giải 脫thoát 。 口khẩu 威uy 伏phục 諸chư 外ngoại 道đạo 。 邪tà 見kiến 之chi 屬thuộc 覺giác 諸chư 眾chúng 生sanh 。 四Tứ 諦Đế 睡thụy 等đẳng 大đại 經kinh 波ba 利lợi 質chất 多đa 羅la 樹thụ 。 者giả 二nhị 十thập 七thất 經kinh 徧biến 喻dụ 中trung 始thỉ 自tự 葉diệp 黃hoàng 終chung 至chí 開khai 敷phu 徧biến 喻dụ 佛Phật 弟đệ 子tử 初sơ 始thỉ 出xuất 家gia 。 乃nãi 至chí 得đắc 果quả 經Kinh 云vân 三Tam 十Thập 三Tam 天Thiên 。 有hữu 波ba 利lợi 質chất 多đa 樹thụ 。 其kỳ 根căn 入nhập 地địa 深thâm 五ngũ 由do 旬tuần 枝chi 葉diệp 四tứ 布bố 。 五ngũ 十thập 由do 旬tuần 。 葉diệp 熟thục 則tắc 黃hoàng 諸chư 天thiên 見kiến 已dĩ 。 心tâm 生sanh 歡hoan 喜hỷ 。 是thị 葉diệp 不bất 久cửu 必tất 當đương 墮đọa 落lạc 其kỳ 葉diệp 既ký 落lạc 復phục 生sanh 歡hoan 喜hỷ 。 是thị 枝chi 不bất 久cửu 必tất 當đương 變biến 色sắc 枝chi 既ký 變biến 色sắc 復phục 生sanh 歡hoan 喜hỷ 。 是thị 色sắc 不bất 久cửu 必tất 當đương 生sanh 皰pháo 見kiến 已dĩ 復phục 喜hỷ 是thị 皰pháo 不bất 久cửu 必tất 當đương 生sanh [口*(隹/乃)]# 見kiến 已dĩ 復phục 喜hỷ 是thị [口*(隹/乃)]# 不bất 久cửu 必tất 當đương 開khai 敷phu 。 開khai 敷phu 之chi 時thời 香hương 氣khí 周chu 遍biến 五ngũ 十thập 由do 旬tuần 。 光quang 明minh 遠viễn 照chiếu 。 八bát 十thập 由do 旬tuần 。 諸chư 天thiên 爾nhĩ 時thời 。 夏hạ 三tam 月nguyệt 在tại 下hạ 受thọ 樂lạc 我ngã 諸chư 弟đệ 子tử 。 亦diệc 復phục 如như 是thị 。 其kỳ 葉diệp 黃hoàng 者giả 喻dụ 念niệm 欲dục 捨xả 家gia 葉diệp 落lạc 喻dụ 剃thế 髮phát 色sắc 變biến 喻dụ 白bạch 四tứ 羯yết 磨ma 。 生sanh 皰pháo 喻dụ 發phát 菩Bồ 提Đề 心tâm 。 [口*(隹/乃)]# 喻dụ 十Thập 住Trụ 菩Bồ 薩Tát 。 見kiến 性tánh 開khai 敷phu 喻dụ 得đắc 阿a 耨nậu 菩Bồ 提Đề 香hương 氣khí 喻dụ 十thập 方phương 無vô 量lượng 。 眾chúng 生sanh 受thọ 持trì 禁cấm 戒giới 。 光quang 喻dụ 如Như 來Lai 名danh 號hiệu 。 周chu 徧biến 夏hạ 三tam 月nguyệt 者giả 喻dụ 三tam 三tam 昧muội 諸chư 天thiên 受thọ 樂lạc 喻dụ 諸chư 佛Phật 在tại 大đại 涅Niết 槃Bàn 。 常thường 樂lạc 我ngã 淨tịnh 。
今kim 亦diệc 如như 是thị 。 從tùng 初sơ 種chủng 子tử 乃nãi 至chí 蓮liên 成thành 喻dụ 於ư 妙diệu 法Pháp 也dã 。
(# ○# 先tiên 敘tự 意ý 已dĩ 竟cánh 次thứ 廣quảng 釋thích )# 。
○# 次thứ 今kim 蓮liên 華hoa 喻dụ 中trung 為vi 二nhị 先tiên 喻dụ 次thứ 結kết 初sơ 文văn 二nhị 先tiên 喻dụ 迹tích 十thập 次thứ 喻dụ 本bổn 十thập 初sơ 迹tích 十thập 中trung 文văn 自tự 為vi 十thập 初sơ 喻dụ 境cảnh 廣quảng 餘dư 九cửu 稍sảo 略lược 前tiền 境cảnh 有hữu 六lục 兼kiêm 無vô 諦đế 境cảnh 為vi 七thất 今kim 亦diệc 具cụ 喻dụ 初sơ 喻dụ 十thập 如như 前tiền 釋thích 法pháp 中trung 先tiên 緫# 次thứ 別biệt 今kim 亦diệc 如như 是thị 。 還hoàn 須tu 以dĩ 緫# 而nhi 冠quan 於ư 別biệt 初sơ 緫# 中trung 二nhị 釋thích 結kết 。
譬thí 如như 石thạch 蓮liên 烏ô 皮bì 在tại 外ngoại 白bạch 肉nhục 在tại 內nội 四tứ 微vi 為vi 質chất 卷quyển 荷hà 欲dục 生sanh 微vi 細tế 眾chúng 具cụ 開khai 華hoa 布bố 鬚tu 蓮liên 實thật 房phòng 成thành 初sơ 後hậu 不bất 異dị 蓮liên 華hoa 始thỉ 終chung 十thập 義nghĩa 具cụ 足túc 譬thí 佛Phật 界giới 眾chúng 生sanh 始thỉ 自tự 無vô 明minh 終chung 至chí 佛Phật 果Quả 十thập 如như 是thị 法pháp 。 無vô 有hữu 缺khuyết 減giảm 。
初sơ 中trung 在tại 外ngoại 相tướng 在tại 內nội 性tánh 質chất 為vi 體thể 欲dục 生sanh 力lực 眾chúng 具cụ 作tác 開khai 華hoa 因nhân 布bố 鬚tu 緣duyên 蓮liên 實thật 果quả 房phòng 成thành 報báo 初sơ 後hậu 不bất 異dị 為vi 究cứu 竟cánh 等đẳng 蓮liên 華hoa 始thỉ 終chung 秪# 是thị 相tương/tướng 乃nãi 至chí 報báo 。
緫# 譬thí 竟cánh 。
○# 次thứ 譬thí 如như 下hạ 別biệt 釋thích 中trung 自tự 為vi 十thập 文văn 一nhất 一nhất 皆giai 先tiên 譬thí 次thứ 合hợp 次thứ 引dẫn 證chứng 等đẳng 。
譬thí 如như 石thạch 蓮liên 黑hắc 則tắc 叵phả 染nhiễm 硬ngạnh 則tắc 叵phả 壞hoại 不bất 方phương 不bất 圓viên 不bất 生sanh 不bất 滅diệt 。 劫kiếp 初sơ 無vô 種chủng 故cố 不bất 生sanh 今kim 不bất 異dị 初sơ 故cố 不bất 滅diệt 是thị 名danh 蓮liên 子tử 相tương/tướng 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 自tự 性tánh 清thanh 淨tịnh 心tâm 。 亦diệc 復phục 如như 是thị 。 不bất 為vị 客khách 塵trần 。 所sở 染nhiễm 生sanh 死tử 重trọng/trùng 積tích 而nhi 心tâm 性tánh 不bất 住trụ 不bất 動động 不bất 生sanh 不bất 滅diệt 。 即tức 是thị 佛Phật 界giới 。 如như 是thị 相tương/tướng 淨tịnh 名danh 曰viết 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 即tức 菩Bồ 提Đề 相tướng 。 即tức 其kỳ 義nghĩa 也dã 。
初sơ 釋thích 譬thí 相tương/tướng 中trung 眾chúng 生sanh 無vô 始thỉ 諸chư 法Pháp 具cụ 足túc 。 猶do 如như 石thạch 蓮liên 黑hắc 則tắc 下hạ 列liệt 石thạch 蓮liên 相tương/tướng 劫kiếp 初sơ 下hạ 釋thích 上thượng 六lục 句cú 中trung 不bất 生sanh 不bất 滅diệt 。 理lý 相tương/tướng 自tự 然nhiên 故cố 云vân 無vô 種chủng 流lưu 轉chuyển 至chí 今kim 不bất 增tăng 不bất 減giảm 。 為vi 不bất 滅diệt 一nhất 切thiết 。 下hạ 合hợp 譬thí 文văn 略lược 客khách 塵trần 不bất 染nhiễm 合hợp 初sơ 句cú 生sanh 死tử 重trọng/trùng 沓đạp 下hạ 合hợp 次thứ 句cú 乘thừa 其kỳ 句cú 勢thế 便tiện 合hợp 不bất 方phương 不bất 圓viên 方phương 故cố 住trụ 圓viên 故cố 動động 今kim 合hợp 意ý 者giả 不bất 住trụ 如như 不bất 方phương 不bất 動động 如như 不bất 圓viên 是thị 則tắc 不bất 住trụ 生sanh 死tử 。 不bất 動động 生sanh 死tử 不bất 住trụ 故cố 不bất 滅diệt 不bất 動động 故cố 不bất 生sanh 。
譬thí 如như 蓮liên 子tử 雖tuy 復phục 烏ô 皮bì 淤ứ 泥nê 之chi 中trung 白bạch 肉nhục 不bất 改cải 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 了liễu 因nhân 智trí 慧tuệ 亦diệc 復phục 如như 是thị 。 五ngũ 住trụ 淤ứ 泥nê 生sanh 死tử 果quả 報báo 。 一Nhất 切Thiết 智Trí 願nguyện 。 猶do 在tại 不bất 失thất 。 是thị 名danh 佛Phật 界giới 如như 是thị 性tánh 故cố 言ngôn 煩phiền 惱não 即tức 菩Bồ 提Đề 。 又hựu 諸chư 法pháp 不bất 生sanh 。 般Bát 若Nhã 生sanh 即tức 其kỳ 義nghĩa 也dã 。
次thứ 釋thích 性tánh 中trung 初sơ 如như 文văn 次thứ 言ngôn 智trí 願nguyện 不bất 失thất 後hậu 言ngôn 煩phiền 惱não 即tức 是thị 與dữ 前tiền 智trí 願nguyện 不bất 失thất 二nhị 義nghĩa 似tự 如như 相tương 違vi 共cộng 成thành 如như 是thị 性tánh 耳nhĩ 智trí 願nguyện 是thị 宿túc 種chúng 煩phiền 惱não 是thị 理lý 具cụ 種chủng 在tại 惑hoặc 中trung 而nhi 惑hoặc 體thể 全toàn 是thị 又hựu 諸chư 下hạ 復phục 顯hiển 修tu 得đắc 以dĩ 有hữu 當đương 成thành 之chi 性tánh 故cố 般Bát 若Nhã 可khả 生sanh 。
譬thí 如như 蓮liên 子tử 在tại 淤ứ 泥nê 中trung 而nhi 四tứ 微vi 不bất 朽hủ 是thị 名danh 蓮liên 子tử 體thể 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 正chánh 因nhân 佛Phật 性tánh 亦diệc 復phục 如như 是thị 。 常thường 樂lạc 我ngã 淨tịnh 。 不bất 動động 不bất 壞hoại 名danh 佛Phật 界giới 如như 是thị 體thể 大đại 經kinh 言ngôn 是thị 味vị 真chân 正chánh 停đình 留lưu 在tại 山sơn 草thảo 木mộc 叢tùng 林lâm 。 不bất 能năng 覆phú 滅diệt 即tức 其kỳ 義nghĩa 也dã 。
次thứ 釋thích 體thể 中trung 四tứ 德đức 為vi 四tứ 微vi 不bất 為vi 生sanh 死tử 所sở 動động 而nhi 理lý 性tánh 不bất 壞hoại 釋thích 大đại 經kinh 意ý 如như 止Chỉ 觀Quán 第đệ 一nhất 記ký 。
譬thí 如như 蓮liên 子tử 為vi 皮bì 殼xác 所sở 籠lung 為vi 泥nê 所sở 沒một 而nhi 卷quyển 荷hà 在tại 心tâm 而nhi 有hữu 生sanh 長trưởng 之chi 氣khí 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 心tâm 。 亦diệc 如như 是thị 雖tuy 為vi 苦khổ 果quả 所sở 縛phược 集tập 惑hoặc 所sở 沉trầm 而nhi 能năng 於ư 中trung 發phát 菩Bồ 提Đề 心tâm 。 甚thậm 大đại 雄hùng 猛mãnh 如như 師sư 子tử 乳nhũ 如như 師sư 子tử 筋cân 弦huyền 是thị 名danh 佛Phật 界giới 如như 是thị 力lực 經kinh 言ngôn 若nhược 發phát 菩Bồ 提Đề 心tâm 。 動động 無vô 邊biên 生sanh 死tử 破phá 無vô 始thỉ 有hữu 輪luân 閻Diêm 浮Phù 人nhân 未vị 見kiến 果quả 而nhi 能năng 勇dũng 猛mãnh 發phát 心tâm 也dã 。
次thứ 釋thích 力lực 中trung 具cụ 合hợp 四tứ 句cú 如như 師sư 子tử 下hạ 重trọng/trùng 譬thí 甚thậm 大đại 雄hùng 猛mãnh 次thứ 引dẫn 經kinh 者giả 動động 無vô 邊biên 生sanh 死tử 如như 生sanh 長trưởng 之chi 氣khí 破phá 無vô 始thỉ 有hữu 輪luân 如như 有hữu 鑽toàn 皮bì 之chi 用dụng 有hữu 即tức 二nhị 十thập 五ngũ 有hữu 。 因nhân 果quả 如như 輪luân 轉chuyển 也dã 閻Diêm 浮Phù 下hạ 證chứng 能năng 發phát 心tâm 。
譬thí 如như 蓮liên 子tử 雖tuy 復phục 微vi 小tiểu 烏ô 皮bì 之chi 內nội 具cụ 有hữu 根căn 莖hành 華hoa 葉diệp 。 鬚tu 臺đài 眾chúng 具cụ 頓đốn 足túc 是thị 名danh 蓮liên 子tử 如như 是thị 作tác 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 初sơ 發phát 菩Bồ 提Đề 心tâm 。 亦diệc 復phục 如như 是thị 。 明minh 解giải 決quyết 定định 慈từ 悲bi 誓thệ 願nguyện 上thượng 求cầu 下hạ 化hóa 誓thệ 取thủ 成thành 就tựu 志chí 不bất 疲bì 退thoái 是thị 名danh 佛Phật 界giới 如như 是thị 作tác 華hoa 首thủ 經kinh 言ngôn 一nhất 切thiết 諸chư 功công 德đức 。 皆giai 在tại 初sơ 心tâm 中trung 即tức 其kỳ 義nghĩa 也dã 。
釋thích 如như 是thị 作tác 中trung 烏ô 皮bì 如như 無vô 明minh 眾chúng 德đức 如như 內nội 具cụ 發phát 心tâm 如như 欲dục 生sanh 不bất 惑hoặc 如như 決quyết 定định 慈từ 悲bi 去khứ 明minh 發phát 心tâm 之chi 相tướng 成thành 就tựu 如như 頓đốn 足túc 始thỉ 從tùng 根căn 莖hành 終chung 至chí 頓đốn 足túc 始thỉ 從tùng 發phát 心tâm 終chung 至chí 極cực 果quả 次thứ 引dẫn 華hoa 首thủ 以dĩ 證chứng 始thỉ 終chung 。
譬thí 如như 蓮liên 子tử 根căn 依y 淤ứ 泥nê 而nhi 華hoa 處xứ 虛hư 空không 風phong 日nhật 照chiếu 動động 晝trú 夜dạ 增tăng 長trưởng 。 榮vinh 耀diệu 頓đốn 足túc 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 亦diệc 復phục 如như 是thị 。 從tùng 無vô 明minh 際tế 發phát 菩Bồ 提Đề 心tâm 。 修tu 菩Bồ 薩Tát 行hạnh 。 出xuất 離ly 生sanh 死tử 。 入nhập 法pháp 性tánh 中trung 因nhân 行hành 成thành 就tựu 值trị 於ư 佛Phật 日nhật 被bị 神thần 通thông 風phong 其kỳ 心tâm 念niệm 念niệm 入nhập 薩Tát 婆Bà 若Nhã 海hải 。 此thử 名danh 佛Phật 界giới 如như 是thị 因nhân 經kinh 言ngôn 於ư 無vô 量lượng 劫kiếp 。 所sở 作tác 功công 德đức 。 不bất 如như 五ngũ 莖hành 蓮liên 華hoa 上thượng 然nhiên 燈đăng 佛Phật 得đắc 功công 德đức 多đa 此thử 是thị 真chân 因nhân 成thành 就tựu 即tức 其kỳ 義nghĩa 也dã 。
次thứ 釋thích 如như 是thị 因nhân 中trung 合hợp 譬thí 一nhất 一nhất 對đối 喻dụ 合hợp 之chi 文văn 足túc 次thứ 引dẫn 經kinh 者giả 但đãn 證chứng 前tiền 真chân 因nhân 如như 華hoa 處xứ 空không 耳nhĩ 。
譬thí 如như 蓮liên 華hoa 。 鬚tu 蘂nhị 圍vi 遶nhiễu 在tại 華hoa 內nội 蓮liên 外ngoại 此thử 名danh 蓮liên 華hoa 如như 是thị 緣duyên 菩Bồ 薩Tát 亦diệc 如như 是thị 。 於ư 真chân 因nhân 中trung 具cụ 足túc 萬vạn 行hạnh 六Lục 波Ba 羅La 蜜Mật 。 一nhất 行hành 一nhất 切thiết 行hành 資tư 助trợ 於ư 因nhân 如như 鬚tu 在tại 華hoa 內nội 若nhược 得đắc 果quả 時thời 眾chúng 行hành 休hưu 息tức 如như 鬚tu 在tại 蓮liên 外ngoại 是thị 名danh 佛Phật 界giới 如như 是thị 緣duyên 經kinh 言ngôn 盡tận 行hành 諸chư 佛Phật 。 所sở 有hữu 道Đạo 法Pháp 即tức 其kỳ 義nghĩa 也dã 譬thí 如như 蓮liên 華hoa 。 華hoa 成thành 結kết 蓮liên 而nhi 華hoa 葉diệp 零linh 落lạc 臺đài 子tử 成thành 實thật 此thử 名danh 蓮liên 子tử 如như 是thị 果quả 菩Bồ 薩Tát 亦diệc 如như 是thị 。 真chân 因nhân 所sở 感cảm 無vô 上thượng 菩Bồ 提Đề 。 大đại 果quả 圓viên 滿mãn 究cứu 竟cánh 成thành 實thật 是thị 名danh 佛Phật 界giới 如như 是thị 果quả 故cố 經kinh 言ngôn 佛Phật 子tử 行hành 道Đạo 已dĩ 。 來lai 世thế 得đắc 作tác 佛Phật 。 即tức 其kỳ 義nghĩa 也dã 。
譬thí 如như 蓮liên 實thật 房phòng 臺đài 包bao 遶nhiễu 此thử 名danh 蓮liên 子tử 如như 是thị 報báo 菩Bồ 薩Tát 亦diệc 如như 是thị 。 大đại 果quả 圓viên 滿mãn 無vô 上thượng 。 報báo 足túc 習tập 果quả 之chi 果quả 依y 於ư 報báo 果quả 如như 實thật 依y 臺đài 經kinh 言ngôn 如như 是thị 大đại 果quả 報báo 。 久cửu 修tu 業nghiệp 所sở 得đắc 。 即tức 其kỳ 義nghĩa 也dã 。
譬thí 如như 泥nê 蓮liên 四tứ 微vi 處xứ 空không 蓮liên 四tứ 微vi 初sơ 後hậu 不bất 異dị 此thử 名danh 蓮liên 子tử 本bổn 末mạt 等đẳng 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 亦diệc 如như 是thị 本bổn 有hữu 四tứ 德đức 隱ẩn 名danh 如Như 來Lai 藏tạng 。 修tu 成thành 四tứ 德đức 顯hiển 名danh 為vi 法Pháp 身thân 。 性tánh 德đức 修tu 德đức 常thường 樂lạc 我ngã 淨tịnh 。 一nhất 而nhi 無vô 二nhị 。 是thị 名danh 佛Phật 界giới 十thập 如như 本bổn 末mạt 究cứu 竟cánh 等đẳng 經kinh 言ngôn 眾chúng 生sanh 如như 佛Phật 如như 一nhất 如như 無vô 二nhị 如như 即tức 其kỳ 義nghĩa 也dã 是thị 用dụng 蓮liên 華hoa 譬thí 十thập 如như 境cảnh 竟cánh 。
次thứ 用dụng 蓮liên 華hoa 譬thí 十Thập 二Nhị 因Nhân 緣Duyên 者giả 。 烏ô 皮bì 淤ứ 泥nê 水thủy 草thảo 重trọng/trùng 覆phú 通thông 如như 上thượng 說thuyết 也dã 即tức 是thị 無vô 明minh 。 支chi 種chủng 子tử 能năng 生sanh 力lực 即tức 是thị 行hành 支chi 內nội 有hữu 卷quyển 荷hà 華hoa 鬚tu 備bị 具cụ 即tức 是thị 識thức 名danh 色sắc 六lục 入nhập 。 觸xúc 受thọ 支chi 含hàm 潤nhuận 愛ái 取thủ 有hữu 支chi 團đoàn 圓viên 盤bàn 屈khuất 不bất 能năng 得đắc 出xuất 。 即tức 是thị 老lão 死tử 支chi 若nhược 能năng 芽nha 鋒phong 萌manh 動động 鑽toàn 烏ô 皮bì 破phá 即tức 是thị 無vô 明minh 。 滅diệt 不bất 復phục 在tại 烏ô 皮bì 內nội 生sanh 即tức 是thị 諸chư 行hành 滅diệt 出xuất [愨-心+卵]# 殼xác 外ngoại 即tức 是thị 老lão 死tử 滅diệt 此thử 略lược 譬thí 四tứ 種chủng 十Thập 二Nhị 因Nhân 緣Duyên 也dã 。
次thứ 譬thí 十Thập 二Nhị 因Nhân 緣Duyên 。 中trung 亦diệc 應ưng 通thông 釋thích 故cố 云vân 通thông 如như 上thượng 說thuyết 今kim 略lược 通thông 從tùng 別biệt 指chỉ 上thượng 八bát 字tự 。 即tức 是thị 無vô 明minh 。
○# 從tùng 譬thí 四Tứ 諦Đế 去khứ 但đãn 文văn 相tương 通thông 緫# 細tế 尋tầm 可khả 見kiến 。
次thứ 用dụng 蓮liên 華hoa 譬thí 四Tứ 諦Đế 者giả 烏ô 皮bì 譬thí 界giới 內nội 苦khổ 白bạch 肉nhục 譬thí 界giới 內nội 集tập 泥nê 譬thí 界giới 外ngoại 集tập 水thủy 譬thí 界giới 外ngoại 苦khổ 道đạo 滅diệt 可khả 知tri 此thử 通thông 譬thí 四tứ 種chủng 四Tứ 諦Đế 也dã 。
次thứ 用dụng 蓮liên 華hoa 譬thí 二nhị 諦đế 者giả 蓮liên 藕ngẫu 莖hành 葉diệp 等đẳng 譬thí 俗tục 蓮liên 藕ngẫu 莖hành 孔khổng 空không 譬thí 真chân 此thử 通thông 譬thí 七thất 種chủng 二nhị 諦đế 也dã 。
次thứ 用dụng 蓮liên 華hoa 譬thí 三tam 諦đế 者giả 真chân 俗tục 如như 前tiền 四tứ 微vi 擬nghĩ 常thường 樂lạc 我ngã 淨tịnh 。 譬thí 中trung 道đạo 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 諦Đế 。 此thử 通thông 譬thí 五ngũ 種chủng 三tam 諦đế 也dã 四tứ 微vi 無vô 生sanh 無vô 滅diệt 。 譬thí 一nhất 實thật 諦đế 。
劫kiếp 初sơ 無vô 生sanh 今kim 時thời 無vô 滅diệt 譬thí 無vô 諦đế 無vô 說thuyết 也dã 用dụng 蓮liên 華hoa 譬thí 境cảnh 妙diệu 竟cánh 。
○# 次thứ 譬thí 下hạ 九cửu 妙diệu 文văn 雖tuy 通thông 緫# 大đại 意ý 具cụ 足túc 。
次thứ 更cánh 譬thí 九cửu 妙diệu 者giả 內nội 有hữu 生sanh 性tánh 譬thí 智trí 妙diệu 卷quyển 荷hà 生sanh 性tánh 譬thí 空không 智trí 妙diệu 鬚tu 葉diệp 生sanh 性tánh 譬thí 假giả 智trí 妙diệu 蓮liên 臺đài 四tứ 微vi 生sanh 性tánh 譬thí 中trung 智trí 妙diệu 此thử 三tam 生sanh 性tánh 譬thí 一nhất 心tâm 三tam 智trí 妙diệu 也dã 。
初sơ 言ngôn 智trí 妙diệu 中trung 但đãn 云vân 三tam 智trí 者giả 秖kỳ 用dụng 三tam 智trí 攝nhiếp 二nhị 十thập 智trí 意ý 亦diệc 略lược 盡tận 況huống 更cánh 立lập 一nhất 心tâm 對đối 前tiền 以dĩ 為vi 次thứ 第đệ 。
蓮liên 子tử 雖tuy 小tiểu 備bị 有hữu 根căn 莖hành 華hoa 葉diệp 。 譬thí 行hành 妙diệu 莖hành 即tức 慈từ 悲bi 葉diệp 即tức 智trí 慧tuệ 鬚tu 即tức 三tam 昧muội 開khai 敷phu 即tức 解giải 脫thoát 又hựu 葉diệp 以dĩ 譬thí 三tam 慈từ 者giả 覆phú 水thủy 青thanh 葉diệp 譬thí 眾chúng 生sanh 緣duyên 慈từ 覆phú 水thủy 黃hoàng 葉diệp 譬thí 法pháp 緣duyên 慈từ 倚ỷ 葉diệp 譬thí 無vô 緣duyên 慈từ 倚ỷ 荷hà 若nhược 出xuất 蓮liên 生sanh 不bất 久cửu 無vô 緣duyên 慈từ 成thành 得đắc 記ký 不bất 久cửu 又hựu 根căn 華hoa 子tử 葉diệp 利lợi 益ích 人nhân 蜂phong 即tức 檀đàn 香hương 氣khí 即tức 尸thi 生sanh 泥nê 不bất 辱nhục 即tức 忍nhẫn 增tăng 長trưởng 即tức 精tinh 進tấn 柔nhu 濕thấp 即tức 禪thiền 不bất 汙ô 即tức 慧tuệ 齊tề 此thử 譬thí 行hành 妙diệu 也dã 。
蓮liên 譬thí 理lý 即tức 位vị 芽nha 鑽toàn 皮bì 麤thô 住trụ 位vị 芽nha 出xuất 皮bì 細tế 住trụ 位vị 鑽toàn 泥nê 欲dục 定định 位vị 齊tề 泥nê 未vị 到đáo 位vị 出xuất 泥nê 在tại 水thủy 四tứ 禪thiền 位vị 禪thiền 定định 如như 水thủy 能năng 洗tẩy 欲dục 塵trần 處xứ 水thủy 增tăng 長trưởng 譬thí 無vô 色sắc 位vị 齊tề 此thử 譬thí 觀quán 行hành 蓮liên 華hoa 位vị 出xuất 水thủy 譬thí 破phá 見kiến 思tư 相tương 似tự 蓮liên 華hoa 十thập 信tín 位vị 處xứ 空không 含hàm 而nhi 欲dục 敷phu 譬thí 十thập 住trụ 位vị 鬚tu 臺đài 可khả 識thức 譬thí 十thập 行hành 位vị 隨tùy 日nhật 開khai 迴hồi 譬thí 十thập 迴hồi 向hướng 位vị 敷phu 舒thư 成thành 就tựu 荷hà 負phụ 蜂phong 蝶# 譬thí 十Thập 地Địa 位vị 鬚tu 葉diệp 零linh 落lạc 臺đài 子tử 獨độc 在tại 譬thí 休hưu 息tức 眾chúng 行hành 。 妙diệu 覺giác 圓viên 滿mãn 果quả 上thượng 無vô 事sự 真chân 常thường 湛trạm 然nhiên 此thử 皆giai 譬thí 位vị 妙diệu 也dã 。
次thứ 譬thí 位vị 中trung 觀quán 行hành 位vị 舉cử 於ư 欲dục 定định 乃nãi 至chí 四tứ 禪thiền 者giả 寄ký 此thử 伏phục 惑hoặc 之chi 位vị 以dĩ 釋thích 非phi 即tức 五ngũ 品phẩm 必tất 修tu 世thế 禪thiền 隨tùy 日nhật 開khai 回hồi 者giả 白bạch 蓮liên 青thanh 蓮liên 並tịnh 因nhân 日nhật 開khai 有hữu 人nhân 云vân 白bạch 蓮liên 因nhân 日nhật 青thanh 蓮liên 因nhân 月nguyệt 故cố 諸chư 天thiên 中trung 用dụng 華hoa 開khai 合hợp 以dĩ 表biểu 晝trú 夜dạ 以dĩ 龍long 眠miên 龍long 起khởi 以dĩ 表biểu 春xuân 秋thu 。
蓮liên 有hữu 四tứ 微vi 譬thí 真chân 性tánh 軌quỹ 蓮liên 房phòng 內nội 虛hư 莖hành 藕ngẫu 中trung 空không 譬thí 觀quán 照chiếu 軌quỹ 臺đài 房phòng 圍vi 遶nhiễu 譬thí 資tư 成thành 軌quỹ 此thử 譬thí 三tam 法pháp 乘thừa 妙diệu 也dã 。
蓮liên 成thành 處xứ 空không 影ảnh 臨lâm 清thanh 水thủy 譬thí 顯hiển 機cơ 顯hiển 應ưng 影ảnh 臨lâm 濁trược 水thủy 譬thí 冥minh 機cơ 冥minh 應ưng 影ảnh 臨lâm 風phong 浪lãng 之chi 水thủy 譬thí 亦diệc 冥minh 亦diệc 顯hiển 機cơ 應ưng 大đại 經Kinh 云vân 闇ám 中trung 樹thụ 影ảnh 夜dạ 影ảnh 臨lâm 水thủy 譬thí 非phi 冥minh 非phi 顯hiển 機cơ 應ưng 此thử 等đẳng 譬thí 感cảm 應ứng 妙diệu 也dã 若nhược 風phong 搖dao 蓮liên 華hoa 東đông 昂ngang 西tây 倒đảo 向hướng 南nam 映ánh 北bắc 下hạ 風phong 則tắc 合hợp 上thượng 風phong 則tắc 開khai 者giả 即tức 譬thí 東đông 涌dũng 西tây 沒một 。 中trung 涌dũng 邊biên 沒một 。 等đẳng 此thử 譬thí 地địa 動động 瑞thụy 日nhật 暮mộ 華hoa 合hợp 譬thí 入nhập 定định 瑞thụy 日nhật 出xuất 華hoa 開khai 譬thí 說thuyết 法Pháp 瑞thụy 遠viễn 望vọng 則tắc 紅hồng 近cận 望vọng 則tắc 白bạch 赤xích 華hoa 青thanh 葉diệp 相tương/tướng 映ánh 輝huy 赫hách 譬thí 放phóng 光quang 瑞thụy 流lưu 芳phương 遍biến 野dã 譬thí 栴chiên 檀đàn 風phong 瑞thụy 蘂nhị 粖mạt 飄phiêu 颺dương 譬thí 天thiên 雨vũ 華hoa 瑞thụy 風phong 雨vũ 飄phiêu 灑sái 翻phiên 珠châu 相tương/tướng 棠# 譬thí 天thiên 鼓cổ 自tự 然nhiên 鳴minh 。 瑞thụy 此thử 等đẳng 皆giai 譬thí 神thần 通thông 妙diệu 也dã 。
華hoa 合hợp 未vị 開khai 。 譬thí 隱ẩn 一Nhất 乘Thừa 分phân 別biệt 說thuyết 三tam 。 華hoa 葉diệp 正chánh 開khai 譬thí 會hội 三Tam 歸Quy 一nhất 但đãn 說thuyết 一Nhất 乘Thừa 華hoa 落lạc 蓮liên 存tồn 譬thí 絕tuyệt 教giáo 冥minh 理lý 若nhược 知tri 如Như 來Lai 常thường 不bất 說thuyết 法Pháp 乃nãi 名danh 多đa 聞văn 此thử 等đẳng 譬thí 說thuyết 法Pháp 妙diệu 也dã 。
從tùng 一nhất 藕ngẫu 邊biên 更cánh 生sanh 一nhất 華hoa 展triển 轉chuyển 復phục 生sanh 。 無vô 量lượng 蓮liên 華hoa 。 譬thí 業nghiệp 生sanh 眷quyến 屬thuộc 妙diệu 從tùng 一nhất 蓮liên 房phòng 墮đọa 子tử 在tại 泥nê 更cánh 生sanh 蓮liên 華hoa 展triển 轉chuyển 復phục 生sanh 。 無vô 量lượng 蓮liên 華hoa 。 譬thí 神thần 通thông 眷quyến 屬thuộc 妙diệu 掘quật 移di 彼bỉ 藕ngẫu 採thải 彼bỉ 蓮liên 子tử 種chủng 於ư 此thử 池trì 蓮liên 華hoa 熾sí 盛thịnh 譬thí 願nguyện 生sanh 眷quyến 屬thuộc 妙diệu 彼bỉ 池trì 飛phi 來lai 如như 遊du [糸*系]# 薄bạc 霧vụ 入nhập 於ư 此thử 池trì 蓮liên 華hoa 熾sí 盛thịnh 譬thí 應ưng 生sanh 眷quyến 屬thuộc 妙diệu 。
如như 遊du [糸*系]# 薄bạc 霧vụ 者giả 夫phu 蓮liên 華hoa 池trì 見kiến 下hạ 風phong 邊biên 他tha 人nhân 池trì 中trung 荷hà 草thảo 等đẳng 上thượng 如như 似tự 遊du [糸*系]# 復phục 似tự 薄bạc 霧vụ 者giả 即tức 是thị 此thử 藕ngẫu 移di 入nhập 他tha 人nhân 池trì 古cổ 俗tục 相tương/tướng 傳truyền 皆giai 有hữu 此thử 說thuyết 乃nãi 至chí 本bổn 中trung 諸chư 妙diệu 意ý 亦diệc 可khả 知tri 自tự 非phi 大đại 師sư 妙diệu 證chứng 何hà 能năng 以dĩ 此thử 徧biến 喻dụ 本bổn 迹tích 。
魚ngư 鼈miết 噞thiêm 喁ngung 其kỳ 下hạ 蜂phong 蝶# 翔tường 集tập 其kỳ 上thượng 。 譬thí 眾chúng 生sanh 果quả 報báo 清thanh 涼lương 之chi 妙diệu 益ích 見kiến 者giả 歡hoan 喜hỷ 。 譬thí 於ư 因nhân 益ích 採thải 用dụng 其kỳ 葉diệp 譬thí 三tam 草thảo 益ích 採thải 用dụng 其kỳ 華hoa 譬thí 妙diệu 小tiểu 樹thụ 益ích 採thải 用dụng 其kỳ 蓮liên 譬thí 妙diệu 大đại 樹thụ 益ích 採thải 用dụng 其kỳ 藕ngẫu 譬thí 妙diệu 實thật 事sự 益ích 此thử 等đẳng 譬thí 功công 德đức 利lợi 益ích 。 如như 是thị 等đẳng 譬thí 及cập 餘dư 無vô 量lượng 。 譬thí 喻dụ 以dĩ 譬thí 迹tích 中trung 十thập 妙diệu (# 云vân 云vân )# 。
(# △# 次thứ 喻dụ 本bổn 十thập )# 。
次thứ 譬thí 本bổn 者giả 譬thí 如như 一nhất 池trì 蓮liên 華hoa 始thỉ 熟thục 熟thục 已dĩ 墮đọa 落lạc 投đầu 於ư 泥nê 水thủy 方phương 復phục 生sanh 長trưởng 乃nãi 至chí 成thành 熟thục 。 如như 是thị 展triển 轉chuyển 。 更cánh 生sanh 熟thục 歲tuế 月nguyệt 既ký 積tích 遂toại 遍biến 大đại 池trì 華hoa 田điền 布bố 滿mãn 佛Phật 亦diệc 如như 是thị 。 本bổn 初sơ 修tu 因nhân 證chứng 果Quả 已dĩ 竟cánh 為vì 眾chúng 生sanh 故cố 。 更cánh 起khởi 方phương 便tiện 在tại 生sanh 死tử 中trung 。 示thị 初sơ 發phát 心tâm 復phục 示thị 究cứu 竟cánh 數sác 數sác 生sanh 滅diệt 無vô 數số 百bách 千thiên 。 本bổn 地địa 垂thùy 應ưng 俯phủ 同đồng 凡phàm 俗tục 更cánh 修tu 五ngũ 行hành 烏ô 蓮liên 更cánh 生sanh 莖hành 葉diệp 譬thí 更cánh 修tu 聖thánh 行hành 蓮liên 子tử 四tứ 微vi 稍sảo 稍sảo 增tăng 長trưởng 譬thí 更cánh 修tu 天thiên 行hành 荷hà 葉diệp 始thỉ 生sanh 譬thí 更cánh 修tu 梵Phạm 行hạnh 蓮liên 子tử 墮đọa 泥nê 譬thí 同đồng 諸chư 惡ác 更cánh 修tu 病bệnh 行hành 蓮liên 芽nha 始thỉ 萌manh 譬thí 同đồng 小tiểu 善thiện 更cánh 修tu 嬰anh 兒nhi 行hành 。 如như 是thị 三tam 世thế 。 益ích 物vật 不bất 可khả 稱xưng 計kế 。 遍biến 滿mãn 法Pháp 界Giới 。 無vô 非phi 分phân 身thân 垂thùy 迹tích 開khai 迹tích 廢phế 迹tích 等đẳng 益ích (# 云vân 云vân )# 。
(# △# 次thứ 結kết )# 。
若nhược 非phi 蓮liên 華hoa 何hà 由do 遍biến 喻dụ 上thượng 來lai 諸chư 法pháp 法pháp 譬thí 雙song 辨biện 故cố 稱xưng 妙diệu 法Pháp 蓮liên 華hoa 也dã 。
妙Diệu 法Pháp 蓮Liên 華Hoa 經Kinh 。 玄huyền 義nghĩa 釋thích 籤# 卷quyển 。 第đệ 二nhị 十thập 八bát
音âm 釋thích 。
[口*(隹/乃)]#
(# 即tức 委ủy 切thiết )# 。
皰pháo
(# 匹thất 貌mạo 切thiết )# 。
噞thiêm 喁ngung
(# 噞thiêm 魚ngư 檢kiểm 切thiết 喁ngung 魚ngư 容dung 切thiết 噞thiêm 喁ngung 魚ngư 口khẩu 上thượng 下hạ 貌mạo )# 。
淤ứ
(# 依y 據cứ 切thiết 濁trược 泥nê 也dã )# 。
[愨-心+卵]#
(# 音âm [邱-丘+去]# 鳥điểu 卵noãn 空không 也dã )# 。
殻#
(# 許hứa 角giác 切thiết )# 。